You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kpôkplôyiðeme<br />
APOSTOLOWO ÑE DÔWÔWÔWO ÑE AGBAL„<br />
Atikewôla Luka, ame si ålô Luka ñe nyanyui la kee ålô Dôwôwôwo ñe<br />
Agbal…a hã. Agbal… sia xl… nyadzôdzô siwo dze Yesu ñe ku kple tsitretsitsi<br />
yome la fia. Agbal…a dze egôme tso Yesu ñe dziñoyiyi dzi eye wòxl… ale si<br />
Yesu gblô na eñe nusrŸlawo be woakaka nyanyui la ðe xexeame ñe akpa sia<br />
akpa le åus…xôxô vô megbe la fia. Le Pentekoste alo Gbôgbô Kôkôe kôkôði si<br />
nye hamea ñe gômedzegbe la, nusrŸlawo xô åus… si åugbe Añetô la do na wo<br />
ale wote åu ðe gbeñã Nya la eye wowô nukunuwo tsô ðo kpe gbeñã si ðem<br />
wole la dzi. Agbal…a ño nu tso Paulo ñe mawunyadôgbedemôzôzôwo hã åu.<br />
Emenyawo:<br />
1. Penetekoste kple Hamea gômeðoðo anyi le Yerusalem, 1:1-8:3<br />
2. Hamea gômeðoðo anyi le Yudea kple Samaria, 8:4-11:18<br />
3. Hamea gômeðoðo anyi le TrŸsubôlawo dome le Antioxia kple Roma<br />
dziðuñea, 11:19-21:4<br />
4. Paulo ñe gaxômenônô le Yerusalem, Kaisarea kple Roma, 21:15-28:31<br />
Yesu ñe dziñoyiyi<br />
1 O Teofil, le nye agbal… gbãtô na wò me la meño nu tso nu siwo katã Yesu de<br />
asi wôwô kple fiafia me, 2 va se ðe åkeke si dzi wotsôe yi dziñoe le esime wòde se<br />
na apostolo siwo wòtia to Gbôgbô Kôkôe la me vô megbe åu. 3 Le eñe fukpekpe, ku<br />
1
kple tsitretsitsi vô megbe la, eðe eðokui fia ame siawo, eye wòna kpôðeåu geðewo<br />
tsô ka ðe edzii na wo be yele agbe. Eðe eðokui fia wo le åkeke blaene sôå me eye<br />
wòño nu na wo tso mawufiaðuñe la åuti. 4 Gbe ðeka esi Yesu nô nu ðum kple eñe<br />
apostolowo la, ede se na wo be, “Migadzo le Yerusalem o ke boå milala va se ðe<br />
esime miaxô Fofonye ñe nunana si åugbe wòdo, nu si åu meño nu tsoe na mi xoxo. 5<br />
Elabena tsi ñuñlue Yohanes tsô de mawutsi ta na mi, gake le åkeke ûe aðewo megbe<br />
la woade tsi ta na mi kple Gbôgbô Kôkôe la.<br />
6 Êebubuêi esi Yesu gaðe eðokui fia apostoloawo la, wobiae se be, “Ale kee,<br />
Añetô, ðe nèle Israel dukô la ðe ge tso Romatôwo te aðoe te abe dukô nôðokuisi ene<br />
azôa?”<br />
7 Yesu ðo eåu na wo be, “Fofo la åutôe ðo åkeke na nu siawo tôgbi eye<br />
mehiã be miawo mianya êeyiêi la kple åkeke la o. 8 Gake ne Gbôgbô Kôkôe la va<br />
mia dzi eye wòyô mia me la, åus… tôxâ kple dzideño blibo aðo mia me eye miate åu<br />
anye nye ðaseðilawo le Yerusalem, Yudea kple Samaria nutowo katã me kple<br />
xexeame ñe señe ke.”<br />
9 Le nya siawo gbôgblô vô megbe tete ko la, apostoloawo kpô Yesu wònô<br />
dziño yim abe ame aðee nô ekôm nô dzi yimii ene, kasia wòbu ðe alilikpo me eye<br />
wòdzo le wo gbô. Ke apostoloawo ke nu ðe te nô ekpôm va se ðe esime wòbu ðe wo.<br />
10 Woganô kô didim be yewoakpô Yesu, kasia ame eve aðewo, siwo do awu êiwo la<br />
va do ðe wo dome. Ame eve siawo gblô na apostoloawo be, 11 “Mi Galilea<br />
åutsuwo, nu ka ta miegale tsitre ðe afii gale yame kpôm gãa ale? Yesu dzo yi dziño,<br />
gake gbe ðeka la, agatrô agbô abe ale si tututu wòdzo yi dziño lae ene!”<br />
2
Matias tiatia<br />
12 Le nyadzôdzô siawo megbe la, apostoloawo ði tso Amito la dzi, afi si nu siawo<br />
dzô le la hetrô va Yerusalem si didi abe kilometa ðeka ko ene. 13 Esi wova ðo<br />
Yerusalem la, woño wo ðokuiwo nu ñu ðe xô aðe me le dziñoxô si dzi wonô la dzi<br />
eye wodo gbe ða le afi ma.<br />
14 Apostolo siwo nô afi ma la woe nye: Petro, Yohanes, Yakobo, Adreas,<br />
Filipo, Toma, Bartolomeo, Mateo, Yakobo si nye Alfeo vi, Simôn si wogayôna be<br />
Zelote, Yuda si nye Yakobo vi kpakple Yesu nôviåutsuwo. Yesu dada Maria kple<br />
nyônu bubu geðewo hã nô ameawo dome.<br />
15 Wonô gbedodoða dzi alea åkeke geðewo. Gbe ðeka esi ame abe alafa ðeka<br />
blaeve lôño ene gaño ñu nô gbe dom ða la, Petro tsi tre ño nu na wo gblô be, 16<br />
“Nôvinyewo, ale si Yuda de míañe Añetô Yesu asi eye wowui la va eme tututu abe<br />
ale si woålôe da ði le mawunya me ene. Gbôgbô Kôkôe la ño nu le nu siawo åu xoxo<br />
to Fia David dzi. 17 Yuda la, mía dometô ðeka wònye tsã. Yesu tiae koå be wòanye<br />
yeñe apostolo abe míawo ke ene. 18 Yuda tsô ga si wòxô ðe Yesu dede asi ta la yi<br />
ðañle anyigba aðe si dzi wòwu eðokui le. Elia ati dzi hetsô eðokui xlã ðe anyigba<br />
ses‰e ale be eñe ñodo wo too eye eñe dôkaviwo kaka ðe anyigba. 19 Eñe kunya sia<br />
kaka ðe Yerusalem dua me kaba åutô ale wona åkô teñea be, ‘Ûunyigba.’” 20 Petro<br />
gblô be, “Elabena woålôe ði ðe Psalmowo me be, ‘Eñe nôñe naði gbôlo, ame aðeke<br />
neganô afi ma o, eye ame bubu naxô eñe amekplôdô awô.”<br />
3
21 Petro yi eñe nuñoa dzi be, “Azô la ele be míatia ame bubu aðe wòanô Yuda<br />
teñe le mía dome. Ame si míatia la nanye ame si nô mía dome kplikplikpli tso<br />
gômedzedzea, 22 tso esime míenya Añetôa, tso êeyiêi si me Yohanes de mawutsi ta<br />
nâ va se ðe esime wòdzo le mia gbô yi dziño.”<br />
23 Ñuñoñea tô asi ame eve dzi, ame siawoe nye Yosef Yusto si woyayôna be<br />
Basaba kple Matias, be woatia wo dometô ðeka. 24 Eya megbe la wodo gbe ða gblô<br />
be, “Añetô, wòe nya ame sia ame ñe dzime, eya ta fia mí ame si nètia le ame eve<br />
siawo dome 25 be wòaxô apostolonyenye ñe dô sia ðe Yuda teñe, ame si gbl… dôa ði<br />
le esime wòyi teñe si dzee.”<br />
26 Le esia megbe la, woda akô eye wòdze Matias dzi ale wotiae abe apostolo<br />
ene kpe ðe ame wuiðekâ mamlâawo åu.<br />
Gbôgbô Kôkôe kôkô ðe anyi le Penetekoste åkeke dzi<br />
2 Le Yesu ñe ku kple tsitretsitsi ñe kwasiðe adre megbe la, Pentekoste<br />
åkekenyui la gaðo. Yesu dzixôsela siawo gaño wo ðokuiwo nu ñu ðe teñe ðeka henô<br />
gbe dom ða le ðekawôwô blibo me. 2 Kasia wose gbeðiði aðe abe ya ses… aðe ñe ñoño<br />
ene le xôa tame tututu, eye añea me katã yô kple gbeðiðia. 3 Enumake nane si ði<br />
dzobibi ñe aðewo la dze ðe wo dometô ðe sia ðe ñe tame, 4 kasia, Gbôgbô Kôkôe la<br />
yô ame sia ame si le afi ma la me f• eye wode asi gbegbôgblô bubu si womenya tsã<br />
o la gbôgblô me elabena Gbôgbô Kôkôe la na åutete sia wo.<br />
5 Le êemaêi hã la, Yudatô mawuvŸla geðewo tso dukô vovowo me va<br />
Yerusalem be yeawoðu åkeke tôxâ sia. 6 Esi wose êli ses… si nô ðiðim le afi si<br />
4
apostoloawo nô la, ame geðewo f• åutô ðe abla va teñea be yewoakpô nu si nô edzi<br />
yim ða. Ame siawo ñe nu ku åutô esi wose nusrŸlawo wonô gbe vovovowo gblô eye<br />
ame sia ame se wonô eñe degbe gblôm.<br />
7 Nu sia wô nuku na amedzroawo ale gbegbe be wogblô be, “Ame siawo katã<br />
ðe, menye Galileatôwoe wonye oa? 8 Ke ale ke wô míese wole anyigba siwo dzi<br />
wodzi mía dometô ðe sia ðe ðo la ñe gbe gblôm mahã? 9 Mía dometô aðewo nye<br />
Patiatôwo, ðewo nye Midiatôwo kple Elamtôwo, bubuwo hã tso Mesopotamia,<br />
Yudea, Kapadokia, Ponto kple Asia nutowo me. 10 Ame aðewo gŸ hã tso keke<br />
Frigia, Pamfilia, Egipte kple Libia si le Kirene gbô. 11 „, ame aðewo tso Roma gŸ.<br />
Ame siawo nye Yudatô vavãwo kple trŸsubôla siwo åutô trô zu Yudatôwo, eye<br />
bubuwo hã nye Kretatôwo kple Arabiatôwo. Mía dometô ðe sia aðe se ame siawo le<br />
Mawu ñe nukunu gãwo ñe nya gblôm le eya åutô degbe me!”<br />
12 Ameha blibo la ñe nu ku eye woñe mo wô yaa le nyadzôdzô sia ta eye<br />
wobia wo nôewo be, “Nu sia gôme ðe?”<br />
13 Gake ame aðewo ya nô ameha la me nô fewu ðum le apostoloawo åu be,<br />
“Ame siawo la, aha yeye womu, menye nu tôxâ aðekee le dzôdzôm o.”<br />
Petro ñe mawunyagbôgblô na ameha la<br />
14 Azô la Petro kple apostolo wuiðekâawo tsi tre eye Petro ño nu na wo kple gbe<br />
ses… be, “Agoo na mi, Yudaeatôwo, mi amedzrowo kple Yerusalem nôlawo siaa,<br />
miðo to miasee! 15 Mia dometô aðewo le gbôgblôm be ahae le mía mum, ke medi be<br />
mianya nyui be mía dometô aðeke mede nu aha me ådi sia o. Miawo åutôwo<br />
5
mienyae be åu meke haðe na ahanono o elabe ådi ga asieke me ko míele fifia. 16 Ke<br />
boå nu si teñe kpôm miele ådi sia la nye nu si Nyagblôðila Yeol gblô ði xoxoxo ñe<br />
alafa nanewoe nye esi va yi be, 17 ‘Le åkeke mamlâawo me la, Mawu gblô be makô<br />
nye Gbôgbô ðe amegbetôñomewo katã dzi. Esia ana be mia viåutsuwo kple mia<br />
vinyônuwo agblô nya ði. Hekpe ðe esia åu la, mia viåutsuwo akpô åutegawo eye<br />
ame tsitsiwo hã aku drŸe le nu siwo ava dzô la åuti. 18 „, Gbôgbô la ayô nye<br />
subôlawo katã me, åutsuwo kple nyônuwo siaa, ale be woagblô nya ði. 19 Mana<br />
nukunuwo nadzô le dziågôl‰ me kple anyigba dzi siaa, eye wòadze abe ûu, dzobibi<br />
kple dzudzôtutu 20 kôlikôli ene. Hafi åkeke dziåô si Añetô la ðo da ði nava la, êe atrô<br />
zu viviti eye êleti abia h… abe ûu ene. 21 Ke ame si abia nublanuikpôkpô tso Añetô<br />
la gbô la akpô ðeðe.’”<br />
22 Petro yi eñe nuñoa dzi gblô be, “Mi Israeltôwo, miðo to miasee! Mawu wô<br />
nukunu klitsu geðewo le mia dome to Yesu Nazaretitô la dzi, be yeatsô aðo kpe<br />
edzii be, Yesu nye ye vi vavã. Nu siawo katã le nyanya me na mi pâpâpâ. 23 Azô,<br />
abe ale si Mawu åutô wô ðoðo da ði xoxo ene la, eðe mô na mi, mieto Roma<br />
dziðuðua dzi klã Yesu ðe atitsoga åu eye miewui. 24 Gake Mawu åutô gaðe Yesu<br />
tso ku ñe åôdzi me, fôe ðe tsitre tso ame kukuwo dome, elabena ku ñe åus… mete<br />
åu ðu Yesu dzi o.<br />
25 “Fia David ño nu tso Yesu åu be, ‘Menya be nye Añetô la le gbônye ðaa.<br />
Ekpena ðe åunye, …, Mawu ñe åus… gã la xôna nam.<br />
26 “ ‘Esia ta dzidzô blibo yô nye dzime eye mele Mawu kafum ðaa gbe sia<br />
gbe. Kakaðedzi le asinye hã be nu sia nu anyo nam le ku me gŸ hã.<br />
6
27 “‘Mawu, magbl… nye luûô ðe tsi…ñe o, eye mana be e ñe Kôkôetô la ñe<br />
åutilã nanyunyô o.<br />
28 “‘Àna magbô agbe eye makpô dzidzô le blibo gbôwò.’”<br />
29 Petro yi edzi be, “Nôviwo, mibu tame nyuie ! Mía Togbui David menô nu<br />
ñom le eðokui åuti esi wògblô nya siwo megblô na mi la o. Elabena David ku<br />
xoxoxo eye eñe yôdo gŸ hã le mía dome afii. 30 David nye nyagblôðila eye enya be<br />
Mawu do åugbe matrômatrô da ði be, David ñe dzidzimevi ðeka ava zu Mesia la eye<br />
wòanô David ñe fiazikpui dzi aðu fia. 31 Gawu la David kpô nu siwo ava dzô le<br />
ågôgbea eye wògblôe ði le Mesia la ñe tsitretsitsi tso ame kukuwo dome åu be, eñe<br />
luûô matsi tsi…ñe o, eye eñe åutilã manyunyô o. 32 Yesu åue David gblô nya siawo<br />
tsoe eye le nyateñe me la, mí katã míate åu aði ðase be Mawu fô Yesu tso ame<br />
kukuwo dome vavã.<br />
33 “Ke fifia la, Yesu bôbô nô bubu ñe fiazikpui kôkôtô dzi le Mawu åutô gbô<br />
tututu. Eye abe ale si Fofo la åutô do åugbee ene la, ena åus…e be wòaðo Gbôgbô<br />
Kôkôe la ðe mía me eye eya ñe dôwônae nye nu siwo kpôm miele kple nu siwo sem<br />
mièle fifia. 34 Elabena David melia yi dziño o, gake egblô be, ‘Añetô la gblô na nye<br />
Añetô be: nô anyi ðe nye nuðusime 35 va se ðe esime mawô wò futôwo wò<br />
afôðodzinuwoe.’<br />
36 “Eya ta mika ðe edzi na Israel bliboa be Mawu wô Yesu sia, ame si<br />
miawo mieklã ðe ati åu la Añetô la kple Kristo la siaa.”<br />
37 Petro ñe nyawo wô dô ðe ameha la dzi ale gbegbe be wo dometô aðewo<br />
bia Petro kple apostolo bubuawo be, “Nôviwo, nu ka wô ge míala?”<br />
7
38 Petro ðo eåu na wo be, “Ele be mia dometô ðe sia ðe nadzudzô nu vŸ<br />
wôwô, atrô ðe Mawu åu eye woade mawutsi ta na mi le Yesu Kristo ñe åkô me bena<br />
woatsô miañe nu vŸwo ake mi. Ne miewô esia la ekema miawo hã miaxô nunana sia,<br />
si nye Gbôgbô Kôkôe la. 39 Elabe Kristo do Gbôgbô Kôkôe la åugbe na mia dome<br />
ame sia ame si Añetô Mawu åutô yô va eðokui gbôe eye menye miawo ðeðe ko o, ke<br />
boå na mia viwo kple ame siwo tso dukô bubuwo me gŸ hã.”<br />
40 Petro yi dzi hegblô mawunya didi aðe na ameha la. Eño nu le Yesu åu na<br />
wo eye wòbia tso wo si be woadze agbagba adzudzô nu vŸ wôwô eye woaðe wo<br />
ðokuiwo ða tso nu vŸði siwo le edzi yim le dukôa me la gbô. 41 Ame abe akpe etŸ<br />
sôå xô Petro ñe nyawo dzi se ale be wona wòde mawutsi ta na wo gbe ma gbe ke.<br />
Yerusalem hame la<br />
42 Ame siawo ge ðe xôsetôwo ñe habôbô me eye wo katã wodoa go edziedzi hesrŸa<br />
mawunya tso apostoloawo gbô; wodoa gbe ðe eye woðua Añetô ñe Nuðuðu Kôkôe la<br />
hã. 43 Wo katã nô anyi le vôvŸ tôxâ me eye apostoloawo hã wô nukunu geðewo<br />
wokpô.<br />
44 Xôsetôwo katã nô teñe ðeka, wowô woñe nuwo katã hamenui 45 wotsô<br />
woñe kesinônuwo kple nunôamesiwo dzra eye woma ga la na amae sia ame ðe eñe<br />
hiahiã nu. 46 Wokpea ta ðe gbedoxô la me gbe sia gbe hesubôa Mawu. Wogamaa<br />
wo ðokuiwo ðe ha suesuewo me hã eye wodoa go le wo nôewo ñe añewo me heðua<br />
Añetô ñe Nuðuðu Kôkôe la. Woðua nu ðekae hã dzidzôtôe, 47 wonôa akpedada na<br />
8
Mawu, dzi ðaa, amewo katã kpôa åudzedze nyuie le xôsetô siawo åuti eye Añetô la<br />
tsôa ame siwo kpô xôxô la kpena ðe wo åuti gbe sia gbe.<br />
Petro da gbe le tekunô aðe åu<br />
3 Gbe ðeka le êetrô ga etŸ me la, Petro kple Yohanes yi gbedoxô la me be<br />
yewoaðado gbe ða abe ale si wowônâ ðaa ene. 2 Esi woðo gbedoxôa gbô la, wokpô<br />
tekunô aðe si wokô va da ðe agbo si woyôna be “Agbo Nyui” la nu. Amea nye<br />
tekunô tso eñe dzôdzôme ke eye gbe sia gbe la eñe ñometôwo kônâ va dana ðe agbo<br />
sia nu be wòabia nu le afi ma. 3 Esi Petro kple Yohanes to tekunô sia åu va yina ko<br />
la, edo êli bia wo be woana ga ye.<br />
4 Petro kple Yohanes trô kpôe d• eye Petro gblô nâ be, “Nôvi, fô ta nàkpô<br />
míañe åkume.”<br />
5 Tekunô la fô åku ðe wo dzi gãa henô mô kpôm be woana ga ye. 6 Petro<br />
gblô nâ be, “Nôvi, klosalo kple sika mele asinye o, ke nu si le asinye lae mana wò.<br />
Le Yesu Kristo, Nazaretitô la ñe åkô me, tsi tre nàzô azôli.”<br />
7 Ale Petro do asi ða lé tekunô la ñe alônu be wòatsi tre. Kasia dôna la kpô be<br />
åus… ðo yeñe afô kple drikame åu. 8 Ale wòti kpo, tsi tre hede asi azôlizôzô me. Enô<br />
kpo tim nô zôzôm alea henô Mawu kafum eye wòdze Petro kple Yohanes yome<br />
ge ðe gbedoxôa me.<br />
9 Ame siwo katã kpô ame sia wònô zôzôm nô Mawu kafum la 10 de dzesii be<br />
eyae nye åutsu ma si nôa nu biam le gbedoxô la ñe agbo si woyôna be ‘Nyui’ la nu;<br />
woñe nu ku eye woñe mo wô yaa le nu si dzô ðe edzi la åu.<br />
9
Petro gblô mawunya na ame siwo le gbedoxô la me<br />
11 Nuwôametô sia nô Petro kple Yohanes åu kplikplikpli va ðo gbedoxôa ñe akpa si<br />
woyôna be Salomo ñe Akpata la me eye ameha la ño zi va wo gbô le afi ma. Le afi<br />
sia la, ame sia ame tô te ði nô nu wônuku sia teñe kpôm kple vôvŸ.<br />
12 Enumake Petro wô mônukpôkpô sia åutidô heño nu na ameha la. Egblô na<br />
wo be, “Israeltôwo, nu ka ta nuwôna sia wô nuku na mi alea gbegbe eye miebu be<br />
åus… tôxâ aðee le míawo åutôwo si alo míañe kôkôenyenye tae míete åu da gbe le<br />
ame sia åu ale be wòte åu le zôzôm hã?” 13 Medi be eme nakô na mi nyuie be<br />
Mawu si nye Abraham, Isak, Yakôb kple mía tôgbuitôgbuiwo ñe Mawu lae da gbe le<br />
ame sia åu be yeatsô ade bubu eñe subôla Yesu Kristo åu. Yesu Kristo siae nye ame<br />
si gbô miawo miegbe nu le le Pilato åkume, togbô be Pilato dze agbagba ale gbegbe<br />
be yeaðe asi le eåu, aðe eñe agbe tso ku me hafi hã. 14 Medze mia åu be wòaðe asi<br />
le Ame Kôkôe vŸmawôla sia åu o, ke boå miebia be wòaðe asi le hlŸdola åu boå. 15<br />
„, miewu ame si me agbe doa go tsona la, gake Mawu fôe ðe tsitre tso ame kukuwo<br />
dome. Nye kple Yohanes míate åu aði ðase kôtee le esia åu be esi miewui vô la,<br />
míedo goe, agbagbe, åkume kple åkume.<br />
16 “Yesu ñe åkôe da gbe le dônô sia åu. Miawo åutô mienye nuwôametô<br />
si ñomevi wònye va yi. Le nyateñe me la, Yesu dzixôse si Mawu åutô na mí la ñe<br />
åus… mee dônô sia kpô hayahaya blibo sia tsoe.”<br />
17 “Nôviwo, menya be nu si miewô ðe Yesu åu la, mienya hafi wôe o.<br />
Nenema kee nye mia nunôlawo hã. 18 Ke to wôna siawo me la, Mawu na be nu siwo<br />
10
nyagblôðilawo gblô da ði be ele be Mesia la nakpe fu nenema la va eme pâpâpâ. 19<br />
Ke azô la nôviwo, mitrô miañe susu kple nônôme ðe Mawu åu, eye mitsô<br />
mia ðokuiwo nâ ale be Mawu hã natsô miañe nu vŸwo ake mi eye wòana be miakpô<br />
dzidzeme. 20 Gawu la, Mawu agaðo Yesu miañe Mesia la ðe mi 21 „, abe ale si<br />
nyagblôðilawo gblôe da ði xoxoxo ene la, ele be Yesu nanô dziño va se ðe esime<br />
woaðe nu vŸ ða le nu sia nu åu keåkekeå. 22 Mose hã gblôe xoxo be, ‘Êeyiêi gbôna<br />
esi Mawu åutô aðo nyagblôðila tôxâ aðe ðe mia dome abe nye Mose pâpâpâ ene.<br />
Anyo na mi be miaðo to ame sia ñe gbe 23 elabena woatsrŸ ame sia ame si mase eñe<br />
gbe awô ðe edzi o.’<br />
24 “Samuel kple nyagblôðila bubuawo tso Samuel åôli va ðo fifia hã ño nu<br />
tso nu siwo le dzôdzôm egbegbe la åu. 25 Miawoe nye nyagblôðila siawo ñe<br />
dzidzimeviwo eye åugbe si Mawu do na mia tôgbuiwo la, miawo hã miele eme.<br />
Mawu do åugbe na Abraham be, ‘Woayra xexeame blibo la to wò dzidzimeviwo<br />
dzi.’ 26 Le åugbedodo sia ta, esi Mawu ðo via ðe xexeame la, eðoe ðe Israel dukô<br />
la gbô gbã be wòakplô mi, miadzudzô nu vŸ wôwô, atrô va Mawu gbô.”<br />
Petro kple Yohanes le Sanhedrin åkume<br />
4 Esi Petro kple Yohane nô nu ñom na ameawo alea la, Osôfogãwo kple<br />
gbedoxôåudzôlawo ñe amegã kpakple Zadukitôwo dometô aðewo va do ðe wo dzi. 2<br />
Ale si Petro kple Yohanes nô gbeñã ðem be Yesu gagbô agbe tso ame kukuwo dome<br />
la nye nu si mevivi wo nu kura o. 3 Eya ta wolé Petro kple Yohanes, gake esi fi… ðo<br />
xoxo ta la, wotsô wo ame evea de gaxô me be woadô afi ma åu nake. 4 Togbô be<br />
11
wòva me alea hã la, ame geðe siwo se Petro kple Yohanes ñe nyagbôgblô gbe ma<br />
gbe la xôe se hetrô dzime eye wozu xôsetôwo ale xôsetôwo katã ñe xexl…me va ðo<br />
abe akpe atŸ ene. 5 Le åufôke la, Yudatôwo ñe Osôfogãwo, agbal…fialawo kple<br />
dumemegãwo kpe ta le Yerusalem. 6 Takpekpea me nôla aðewo nye Anas si nye<br />
Osôfogã, Kayafa, Yohanes, Aleksandro kple Anas ñe ñometô aðewo. 7 Wokplô Petro<br />
kple Yohanes va woñe åkumee. Takpekpea me nôlawo bia Petro kple Yohanes be,<br />
“Ame kae na åus… mi be miawô nu sia?”<br />
8 Enumake Gbôgbô Kôkôe la do åus… Petro eye wòðo eåu na wo be, 9<br />
“Osôfogã, bubutôwo, kple dumemegãwo, nenye tekunô sia ñe hayahaya tae miele gbe<br />
biam mí la, 10 ekema medi be mi kple Israeltôwo katã mianya kôtee be, to åus… tôxâ<br />
si le Yesu Kristo Nazaretitô la ñe åkô mee ame sia kpô lames… le. Yesu siae nye<br />
Mesia ame si miawo miewu, ke Mawu fôe ðe agbe tso ame kukuwo dome. Eya ñe<br />
åus…e na be dônô sia tsi tre ðe mía dome fifi laa, eye eñe lãme s…. 11 Mawunya gblôe<br />
be, ‘Kpe si xôtulawo gbe la eya kee trôna zua dzogoedzikpe.’ 12 Yesu ðeka pâ ko<br />
dzie ame sia ame ato hafi akpô ðeðe. Ame aðeke megali le xexeame godoo si ate åu<br />
axô na amegbetô aðeke wu Yesu o.”<br />
13 Åus… tôxâ si ðo Petro kple Yohanes me be wote åu ðo nyawo åu alea la,<br />
wô nuku na Takpekpea åutô, elabena wonya be Petro kple Yohanes menya agbal… o.<br />
Takpekpea kpôe dze sii be, Yesu yomenônô tae wote åu kpô åus… sia. 14 Gawu la,<br />
esi wònye be dônô si åu woda gbe le hã nô tsitre ðe wo dome ta la, ðe ko wònô na<br />
Takpekpea me nôlawo be woalŸ be åus… aðe le Petro kple Yohanes si vavã. 15 Le<br />
12
esia ta wona wokplô Petro kple Yohanes do goe le xôa me ale be woate åu akpô<br />
mônu abu tame le nya la åu.<br />
16 Azô Takpekpea me nôlawo bia wo nôewo be, “Nu ka tututue míawô ame<br />
eve siawo? Enye nyateñe matrômatrô be woda gbe le nuwôametô sia åu vavã eye<br />
nukunu sia ði hoo le Yerusalem du bliboa me. 17 Gake hã ðewoh‰ míate åu axe mô<br />
na wo be woagakaka woñe nya si gblôm wole le Yesu kple ame kukuwo ñe tsitretsitsi<br />
åu ayi dzii o. Míayô wo ado vôvŸ na wo be ne wogakatse gblô nya tso Yesu åu la,<br />
manyo na wo kura o!” 18 Ale wogayô Petro kple Yohanes va wo dome eye wode se<br />
na wo vevie be yewomedi be yewoagasee alo akpô wo woanô nu fiam tso Yesu åu le<br />
teñe aðeke kura o.<br />
19 Ke Petro kple Yohanes ðo eåu gblô na wo be, “Miawo åutôwo mibu eåu<br />
kpô be enyo be míase amegbetô ñe gbe agbe Mawu ñe gbedziwôwô hã? 20 Ases… na<br />
mí åutô be míadzudzô nuñoño le nu wônuku siwo míekpô kôtee be Yesu wô kple nya<br />
siwo wògblô la åu.”<br />
21 Ke Takpekpea me nôlawo gakl… åku do wo hede se na wo be woadzudzô<br />
nyawo gbôgblô. Emegbe la woðe asi le wo åu wodzo elabena womenya ale si tututu<br />
woawô ahe to na wo ale be zi matô le dua me o, elabena ame sia ame kloe le dua<br />
me nô Mawu kafum le nukunu gã si wòwô to Petro kple Yohanes dzi la ta. 22 Esia<br />
nye be woda gbe le ame si nye tekunô ñe blaene sôå la åu.<br />
Hametôwo ñe gbedodoða<br />
13
23 Esi woðe asi le Petro kple Yohanes åu tete ko la, woti wo tô nusrŸlawo bubuawo<br />
yii ðagblô nu siwo katã dzô ðe wo dzi la na wo.<br />
24 Enumake wo katã woño ñu do gbe ða gblô be,<br />
“O Añetô Mawu gã, wò ame si wô dziño, anyigba, atsiañu kple emenuwo katã,<br />
25 wò Gbôgbô Kôkôe la ño nu to mía tôgbui David dzi be, ‘Nu ka ta TrŸsubôlawo do<br />
dziku ðe Mawu åu eye dukôwo hã le bablawo wôm dzedzro ðo? 26 „,<br />
anyigbadzifiawo wô ðeka be yewoaho aûa ðe Mawu kple Mesia la åu!”<br />
27 “Nu sia tututue le dzôdzôm le mía dome egbe le Yerusalem du sia me!<br />
Elabena fia Herodes kple Pontio Pilato kple TrŸsubôlawo katã kpakple Israelviwo gŸ<br />
hã wô ðeka hetsi tre ðe viwò Yesu, wò dôla kôkôe si dzi 28 nèda asi ðo la åu. Ke nu<br />
si wò åutô nèðo da ði le wò nunya kple åus… me xoxo la eya ko woate åu awô. 29<br />
Azô mía Mawu, wò åutô se ale si wole kakam ðe mía åui la ða! Na dzideño blibo mí<br />
wò subôlawo be míate åu agblô wò nya kple 30 agbe eye na åus… mí be míate åu ada<br />
gbe le dônôwo åu, awô nukunu gãwo le wò dôla Kôkôe, Yesu, ñe åkô me.”<br />
31 Esi wodo gbe ða vô alea ko la xô si me wonô la ûuûu ses‰e eye Gbôgbô<br />
Kôkôe la ge ðe wo dometô ðe sia ðe me ale be wogakpô åus… hegblô Mawu ñe nya la<br />
kple dzideño gã blibo.<br />
Hametôwo wô nu sia nu hamenui<br />
32 Xôsetô siawo katã ñe dziwo kple susuwo nô ðeka. Wo dometô aðeke mebuna be<br />
nu si le ye si la nye ye ðeka ko tô o, ke boå womaa nuwo ðe wo nôewo dome. 33<br />
Apostolowo kpô åus… gblô mawunya detowo heðe gbeñã Añetô Yesu ñe tsitretsitsi tso<br />
14
ame kukuwo dome eye amenuveve gã le wo katã dzi. 34 Koðoðo aðeke menô anyi o,<br />
elabena ame siwo si nuwo nô abe anyigba, xô kple bubuwo ene la dzra wo 35 hetsô<br />
ga la vâ na apostoloawo wona wo dometô ðe sia ðe ðe eñe hiahiã nu.<br />
36 Yosef, Levitô, ame si wodzi le Kipro eye apostoloawo yôna hã be<br />
Barnaba, si gôme woðe be “Dzideñovi” 37 dzra eñe agble hetsô ga la katã vâ na<br />
apostolawo.<br />
Anania kple Safira<br />
5 Åutsu aðe si woyôna be Anania kple srŸa Safira hã dzra anyigba, 2 ke Anania<br />
tsô ga la ñe ðe dzra ðo hafi tsô mamlâa vâ na apostoloawo be eyae nye ga si yekpô.<br />
Nuwôna sia nô nyanya me na srŸa, Saf‰ra, hã.<br />
3 Ke Petro biae be, “Anania, nu ka ta nèðe mô na Satan be wòva xô añe ðe<br />
mèwo alea? Menye amegbetô blem nèle o, ke boå Gbôgbô Kôkôe la blem nèle. 4<br />
Anyigba la, wò åutô tôwòe eye ne edze åuwò la, àte åu adzrae, ke ne mèlŸ o hã la,<br />
màdzrae o. Nenema ke esi nèdzrae vô la, åus… le asiwò be nàtsô ga la ñe akpa si dze<br />
åuwò la vâ na mí. Ke nu ka tae nètsô ga la ñe ðe dzra ðo heva le gbôgblôm be ga la<br />
katãe nye esia? Menye amegbetô blem nèle o ke boå Mawu åutô blem nèle.”<br />
5 Esi Anania se nya sia tete ko la emu dze anyi enumake heku. 6 VôvŸ ðo<br />
ame sia ame åutô. Ke ðekakpui siwo kpô eteñe la bla avô ðe ame kukua åu hekôe yi<br />
ðaði.<br />
7 Abe gañoño etŸ megbe ene la, Anania srŸ, Saf‰ra, hã va ðo. Eya menye nu si<br />
dzô ðe srŸa dzi o. 8 Petro biae be, “Saf‰ra, ga home ale kple alee miekpô tso anyigba<br />
si miedzra mea?”<br />
15
Saf‰ra ðo eåu enumake bobobo be, “„, nenema tututue míekpô.”<br />
9 Petro gblô na Saf‰ra be, “Nu ka ta mi kple srŸwo, Anania, miewô ðeka be<br />
yewoate Añetô la ñe Gbôgbô kpô mahã? Ðekakpui siwo ði wò añetô ñe kukua woe nye<br />
ema le xôa godo le wò hã lalam.”<br />
10 Enumake Saf‰ra hã mu dze anyi heku, eye esi ðekakpuiawo va kpô eñe<br />
kukua le anyigba la, wokô eya hã yi ðaði ðe srŸa xa. 11 Nyadzôdzô sia de vôvŸ gã<br />
aðe hame blibo la kple ame siwo katã see la me.<br />
Apostoloawo yô dô ame geðewo<br />
12 Le êeyiêi siawo me la, apostoloawo ñoa ñu edziedzi ðe gbedoxô ñe akpa si<br />
woyôna be Salomo ñe Akpata la me, eye wonôa dzesi kple nukunu geðewo wôm le<br />
afi ma. 13 Ame geðewo metea åu doa dzi tena ðe apostoloawo åu tututu o, ke hã<br />
ame sia ame tsô bubu tôxâ blibo na wo. 14 Ame geðewo åutô, åutsu kple nyônu siwo<br />
xô se la ge ðe Añetô ñe ha la me. 15 Ðe apostoloawo ñe nukunuwôwôwo ta la, amewo<br />
kôa dônôwo dana ðe abawo dzi le môwo to be ne Petro va yina la, eñe vôvôl‰ nadze<br />
wo dzi. 16 Zi gã aðe tô le kôñe siwo ño xlã Yerusalem la me eye amewo tsô woñe<br />
dônôwo kple ame siwo me gbôgbô vŸwo le la vâ eye wòda gbe le wo dometô ðe sia<br />
ðe åu.<br />
Woti Apostoloawo yome<br />
17 Ke Osôfogã la kple eåume siwo tso Zadukitôwo ñe kômama la me la yô f• kple<br />
åuûaûã. 18 Ale wolé apostoloawo de gaxô me.<br />
16
19 Ke le zã me la, mawudôla aðe va apostoloawo gbô le gaxôa me. Eûu<br />
gaxôa ñe agbowo eye wòkplô wo do goe. Egblô na wo be, 20 “Miyi gbedoxô la me<br />
eye miagblô Agbe Yeye sia ñe nya na ame sia ame.”<br />
21 Apostoloawo va ðo gbedoxôa me le ådi kanya eye wodze<br />
mawunyagbôgblô gôme. S… ko la, Osôfogã la kple eåumewo hã va ðo gbedoxô la me.<br />
Woyô Yudatôwo ñe takpekpe gã me nôlawo ño ñu ðe woñe takpeñe, eye wodô<br />
asrafoawo ða be woayi aðakplô apostoloawo tso gaxô la me vâ ne yewoadrŸ ûônu<br />
wo. 22 Ke esi asrafoawo yi la, womekpô apostoloawo le gaxôa me o, ale wotrô<br />
yi ðagblô na takpekpea me nôlawo be, 23 “Esi míede la, asrafowo nô agboa nu dzôm<br />
pâpâpâ eye ûôtrua hã nô tutu goågoågoå gake esi míeûu ûôa hege ðe eme la, míekpô<br />
ame aðeke le teñea o.”<br />
24 Nya sia ûuûu asrafo siwo kpôa gbedoxôa dzi ñe amegã kple Osôfogãwo<br />
åutô eye woñe dzi gbã. Womenya nu si tututu ava dzô ðe esia yome o eye<br />
womenya êekaêi tututu hã nu siawo nu ava yi o. 25 Ke ame aðe va gblô na wo be,<br />
ame siwo wolé de gaxô me la woe nye ma le nya gblôm na ameawo åus…tôe le<br />
gbedoxô la me.<br />
26 Enumake, asrafowo ñe amegã kplô etevi aðewo ðe asi eye woyi ðalé<br />
apostoloawo. Asrafoawo kpô egbô be yewomelé wo ses…tôe o, elabe wonô vôvŸm be<br />
ne yewowô esia la, ðewoh‰ ameha gã si le afi ma la añu kpe yewo awu. 27 Wokplô<br />
apostoloawo va Sanhedrin la ñe åkume be Osôfogã nabia gbe wo.<br />
28 Esi apostoloawo va ðo Takpekpea me nôlawo åkume la, Osôfogã bia be,<br />
“Menye ðe míede se na mi be miadzudzô Yesu sia ñe åutinya gbôgblô oa? Ke azô<br />
17
kura boå miekaka nya sia ðe Yerusalem du bliboa me kple susu be amewo nabu fô<br />
mí be míeda vo be míewu Yesu sia!”<br />
29 Petro ðe etôwo nu gblô be, “Ele na mí be míawô ðe Mawu ñe gbe dzi ke<br />
menye ðe amegbetô tô dzi o. 30 Esi miewu Yesu si mieklã ðe ati åu la, mía<br />
tôgbuitôgbuiwo ñe Mawu la åutô gafôe ðe tsitre tso ame kukuwo dome. 31 Eye<br />
Mawu tsô åus… blibo doe ðe dzi be wòanye Fiavi kple Ðela ale be to eya dzi la,<br />
Israelviwo nakpô mônu atrô wo ñe agbenônô ale be woatsô wo ñe nu vŸwo ake wo. 32<br />
Míawo åutôwo míekpô nu sia teñe tsitotsito eye Gbôgbô Kôkôe si Mawu naa ame<br />
siwo wôa eñe gbe dzi la ði ðase le nu siawo åu hã.”<br />
33 Petro ñe nya sia wô abe ðe wòtsô ami kô ðe dzo me ene, takpekpea me<br />
nôlawo katã nyra; wodo dziku blibo eye woðoe be yewoawu apostoloawo.<br />
Gameliel ñe aðaåu<br />
34 Ke ametsitsiawo dometô ðeka si åkôe nye Gamaliel ame si hã nye Farisitô xôåkô<br />
aðe si nya xôsenyawo ñe sea nyuie la, tsi tre heño nu na takpekpea me nôlawo. Ke<br />
hafi wòadze nua ñoño gôme la, ebia be woakplô apostoloawo aðe kpôe vie.<br />
35 Azô Gamaliel trô ðe etôwo gbô gblô na wo be, “Mía tô, Israeltôwo, mikpô<br />
nyuie le ðoðo si wôm miele ðe ame siawo åu la åuti. 36 Miawo åutôwo miaðo åku<br />
edzi kôtee be, êeyiêi aðe va yi la, ðekakpui aðe va do ðe mía dome eye wòwô eðokui<br />
hlodzoo be yenye ame gã aðe. „, le nyateñe me la, ame abe alafa ene sôå dze eyome.<br />
Ke nu kae va dzô? Wowu eya åutô eye eyomedzelawo katã kaka gb…, ke nya vŸ<br />
aðeke medzô o. 37 Le eya megbe la ame bubu hã gava do. Ame sia nye Yuda si tso<br />
18
Galilea. Eya ha dze agbagba he amewo ðe eðokui åu abe eñe nusrŸlawo ene, le<br />
åkôåôålô åkekeawo me. Gake, eya hã va ku eye eyomedzelawo kaka.”<br />
38 Gamaliel yi dzi be, “Tônyetôwo, aðaåu si medi be maðo na mie nye be,<br />
miðe asi le ame siawo åu kpoo. Ne wònye woawo åutô ñe nufiafia kakam wole la,<br />
ekema eteñe madidi o, nu sia nu awu enu. 39 Gake nenye Mawu ñe dô wôm wole<br />
vavã la, ekema miate åu atsi enu gbeðe o. Gawu la, ne miekpô nyuie o la, miakpô be<br />
yewole kame tem kple Mawu.”<br />
40 Takpekpea me nôlawo xô Gamaliel ñe aðaåu sia ale woyô apotoloawo vâ<br />
eye woño wo. Emegbe wode se na wo be woagagblô nya aðeke le Yesu ñe åkô me<br />
gbeðe o, eye woðe asi le wo åu.<br />
41 Apostoloawo ðe abla do go le takpexôa me kple dzidzô blibo be wodo<br />
åukpe yewo le Yesu ñe åkô ta. 42 Azô woyi edzi nô nya gblôm gbe sia gbe le<br />
gbedoxôa me kple woñe añewo me siaa be Yesue nye Mesia la.<br />
Kpekpeðeåunala adreawo tiatia<br />
6 Esime xôsetôawo ñe xexl…me va nô dzidzim ðe edzi atraðii ta la, liûiliû‰lil‰<br />
aðewo va nô ta dom ða le wo dome. Wo dometô siwo nye Helatôwo la gblô bena<br />
ameåkumekpôkpô le ta dom ða le nuðuðumama me, elabena womenaa nuðuðu<br />
Helatô siwo nye ahosiwo la wòdea Hebritô siwo hã nye ahosiwo la tô nu o. 2 Le esia<br />
ta la, Apostolo wuieveawo ño xôsetôwo katã nu ñu hewô takpekpe aðe. Apostoloawo<br />
doe ðe hamea gbô be,<br />
19
3 “Nôviwo, mele be míawo míatsô nuðuðudzikpôkpô awô míañe dô o. Míañe<br />
dôe nye be míagblô mawunya. Eya ta mitsa åku le mia ðokuiwo dome, miatia mia<br />
dometô adre siwo sea nu gôme, Gbôgbô Kôkôe la yô wo me f• eye ame sia ame kpô<br />
åudzedze le wo åu. Ne mietia ame siawo la ekema míatsô nuðuðudzikpôdô sia ade<br />
wo si koå, 4 ale be míawo la míakpô êeyiêi awô míañe dô si nye gbedodoða,<br />
mawunyagbôgblô kple nufiafia amewo.”<br />
5 Nya sia me kô na hamea katã eya ta wotia ame adreawo. Ame siwo wotia<br />
woe nye Stefano, ame si ñe xôse de to eye wòyô f• kple Gbôgbô Kôkôe la. Filipo,<br />
Prokoro kple Nikano, bubuwoe nye Timon, Parmena kple Nikolas tso Antioxia ame<br />
si nye trŸsubôla si va zu Yudatô. 6 Esi wotia ame adre siawo vô la wokplô wo va<br />
apostoloawo gbôe eye wodo gbe ða ðe wo ta heda asi ðe wo dzi, yra wo.<br />
7 Le esia megbe la apostoloawo kple xôsetô bubuawo gblô mawunya le<br />
teñeteñewo eye Yesu yomedzelawo ñe xexl…me dzi ðe edzi f• le Yerusalem, nenema<br />
ke Yudatôwo ñe Osôfo geðewo gŸ hã trô zu kristotôwo.<br />
Stefano léle<br />
8 Stefano ame si Gbôgbô Kôkôe la yô f• eye eñe xôse de to blibo la wô nukunu<br />
geðewo le amewo dome.<br />
9 Ke gbe ðeka la, Stefano do go Yudatôwo ñe xôsehabôbô tôxâ aðe si woyôna<br />
be, “Ablôðeviwo” la, me tôwo eye ame siawo de asi nyahehe me kplii vevie. S… ko<br />
la, Yudatô bubu siwo tso Kirene, Aleksandria le Egipte kple Kilikia kpakple Asia la<br />
20
va kpe ðe “Ablôðeviawo” åu le nyaa hehe me. 10 Gake wo dometô aðeke mete åu<br />
ðu Stefano dzi o, le eñe nunya kple gbôgbô si le eme la ta.<br />
11 Le esia ta woyi ðakpô gbevu aðewo be woava ði aûatsoðase le Stefano åu<br />
be eño fi de Mose kple Mawu åutô gŸ hã.<br />
12 Nya sia sese na be dua me tô geðewo dze agbo vevie. Wotso ðe Stefano<br />
åu eye Yudatôwo ñe amegãwo kple agbal…fialawo lée hekplôe yi ðe dumemegãwo<br />
gbôe. 13 Aûatsoðaseðila siawo gaði ðase ðe eåu le takpekpea me be, yewo åutô<br />
yewose Stefano wònô fewu ðum le Yerusalem gbedoxô la kple Mose ñe sewo åu.<br />
14 Woyi dzi gblô be, “Míese Stefano gblô be, Yesu Nazaretitô sia, ava gbã<br />
gbedoxô la eye wòaðe Mose ñe sewo katã ða.” 15 Esi nu siawo nô edzi yim la, ame<br />
siwo katã nô takpekpea me la kpô be Stefano ñe mo trô nô kekl…m abe mawudôla tô<br />
ene.<br />
Stefano ñe nuñoño na Sanhedrin la<br />
7 Osôfogã la bia Stefano be, “Nôvi, ðe nya siwo katã wogblô le åuwò le eme<br />
vavãa ?”<br />
2 Stefano ño nu legbe aðe heðe nya me na wo be, “Mawu bubutô la åutô ðe<br />
eðokui fia mía tôgbui Abraham le esime wònô Mesopotamia hafi wòva yi Haran. 3<br />
Mawu gblô nâ be neklã eñe ñometôwo katã eye wòabla agba, adzo adze mô ayi<br />
anyigba bubu aðe sãa si yeafiae la dzi. 4 Ale Abraham dzo le Kaldea nyigba dzi<br />
heyi ðanô Haran, va se ðe esime fofoa ku gbl…e ði. Esia megbe la, Mawu kplôe va<br />
21
Israel nyigba sia dzi. 5 Ke Mawu metsô anyigba sia ñe akpa aðeke tete na Abraham<br />
be wòanye etô o.<br />
“Boå la Mawu do åugbe nâ be le êeyiêi aðewo megbe la, anyigba blibo la<br />
azu eya kple eñe dzidzimeviwo tô, togbô be vi aðeke menô Abrahan si haðe o hã. 6<br />
Mawu gagblô na Abraham be, eñe dzidzimeviwo adzo le anyigba la dzi ayi aðanô<br />
dzonyigba aðe dzi ñe alafa ene sôå abe kluviwo ene. 7 Ke hã Mawu do åugbe na<br />
Abraham be yeahe to na dukô si aðe aboyo Israelviwo, eye emegbe la Israelviwo<br />
agatrô va woñe anyigba la dzi ava subô ye le afii.”<br />
8 Stefano yi eñe nuñoa dzi be, “Mawu de se na Abraham be wòatso aûa na via<br />
åutsuviwo abe nubabla si le Mawu kple Abraham ñe dzidzimeviwo dome la ñe<br />
kpeðodzinu ene. Le esia ta esi Isak si nye Abraham viåutsu xô åkeke enyi ko la,<br />
fofoa tso aûa nâ. Isak ñe viåutsue nye Yakôb ame si hã ñe viåutsu wuieveawo me<br />
Israel dukôa ñe tôgbui wuieveawo dzô tso. 9 Yosef si nye Yakôb vi mamlâtô la ñe nu<br />
menyo nôvia bubuawo åu kura o ale wodzrae na kluvisitsalawo, ame siwo kplôe yi<br />
Egipte abe kluvi ene. Ke hã la, Mawu nô kplii 10 ale gbegbe be wòðee tso eñe<br />
fukpekpewo katã me eye gawu la, Mawu na be Egipte fia Farao kpô åudzedze le<br />
eåu. Le nunya manyagblô si Mawu na Yosef ta la Farao tsôe ðo dudzikpôla gãe le<br />
Egipte dukôa me eye wògaðoe tatô le eñe fiasã blibo la me hã.”<br />
11 “Eva eme be dô ses… aðe va to le Egipte kple Kanan nyigba dzi ale be,<br />
mía tôgbuitôgbuiwo kpe fu åutô. Nuðuðu vô le wo si keåkeå. 12 Yakôb se be nuðuðu<br />
le Egipte nyigba dzi ale wòdô viawo ða be woaðañle ðe vâ. 13 Esi wogayi Egipte zi<br />
evelia la, Yosef ðe eðokui fia nôviawo elabena womekpôe dze sii zi gbãtô si wode<br />
22
afi ma la o. Eðe wo fia fia Farao hã. 14 Yosef dô nôviawo ða be ne woyi la, woakplô<br />
ye fofo Yakôb, ye nôviwo kple woñe ñometôwo katã, ame siwo ñe xexl…me nô ame<br />
blaadre-vô-atŸ la vâ na ye le Egipte. 15 Esiae na be Yakôb kple viawo katã ûu va tsi<br />
Egipte afi si wo katã ku ðo. 16 Eye wotsô Yakôb kple viawo va Sikem eye woði wo<br />
ðe yôdo si Abraham ñle le Homor viwo gbô la me.”<br />
17 Esime êeyiêi si Mawu ðo na Abraham be yeaðe eñe dzidzimeviwo tso<br />
kluvinyenye me le Egipte ðo vô la Israelviwo gadzi ðe edzi f• åutô le Egipte. 18 Ke<br />
dzôgbevŸetôe la woðo fia bubu zikpuia dzi le Egipte. Fia sia menya naneke tso Yosef<br />
åu o. 19 Le esia ta ewô tameses… le mía tôgbuitôgbuiwo åu ale gbegbe be wòna<br />
wowu woñe vidz‰wo.<br />
20 “Le êeyiêi sia me lôño la, wodzi Mose si nye ðevi dzeðekâ aðe. Le se si nô<br />
anyi êemaêi me ta la, esi wodzi Mose la, edzilawo êlae ðe xôme êleti etŸ sôå. 21 Ke<br />
esi wòva dzô be womagate åu aêlae o ta la, wotsôe yi ðada ðe teñe aðe. Fia Farao<br />
vinyônuvi va fôe le afi ma ale wòtsôe abe via ene hekpô edzi. 22 Wohe Mose ðe<br />
Egiptetôwo ñe nunya nu ale wòtsi va zu fiavi xôåkô aðe le nunya kple dôwôwô me.<br />
23 “Esi Mose xô abe ñe blaene ene la, ewô susu gbe ðeka be yeaði tsa aðakpô<br />
ye nôvi Israelviwo ða. 24 Le tsaðiði sia me la eva ke ðe Israel ðakakpui aðe kple<br />
Egiptetô aðe åu wonô dzre wôm. Mose kpôe be Egiptetô la nô Israel ðekakpuia ñom<br />
nô funyafunya wômii eya ta edze Egiptetô la dzi hewui. 25 Mose bui be wôna sia ana<br />
be Israelviwo axôe se be Mawue ðo ye ða be yeava ðe wo le aboyo me hafi gake<br />
womexôe nenema o.”<br />
23
26 “Le åufôke la Mose gaði tsa yi etô Israelviwo gbô. Kasiaa, ekpô Israelvi<br />
dzidzi eve hã wonô dzre wôm vevie. Mose te ðe wo åu enumake be yealé avu le wo<br />
dome. Egblô na wo be, ‘Nôviwo, menyo kura be miawo ðeðe mianô dzre wôm alea o<br />
eya ta midzudzô ne miawô ðeka.’”<br />
27 “Ke ame siawo dometô si ñe nya medzô o la gblô na Mose be wòakpô eya<br />
åutô ñe nya gbô eye megade nu yewo tô me o. Ebia Mose be, ‘Ame kae ðo wò fia<br />
kple ûônudrôla ðe mía dzi?’ Eyi dzi bia Mose be, 28 ‘Alo de nèdi be yeaño nye hã<br />
awu abe ale si nèwu Egiptetô ma etsô enea?”<br />
29 “Nya sia sese te ðe Mose dzi ale gbegbe be wòsi dzo le nutoa me yi ðanô<br />
Midian nyigba dzi afi si wòdzi eñe viåutsu eveawo le.<br />
30 “Le ñe blaene megbe la, mawudôla aðe ðe eðokui fia Mose le gbedzi le<br />
teñe aðe si te ðe Sinai to la åu. Mawudôla la ðe eðokui fiae le gbe aðe si le dzo bim<br />
la me. 31 Esi Mose kpô dzobibia la, ewô nuku nâ åutô eya ta eñu du yi teñea be<br />
yeakpô nu si wònye. Ke esi wòñu dua yina la, ese Mawu ñe gbe bena. 32 ‘Nyee nye<br />
tôgbuiwòwo Abraham, Isak kple Yakôb ñe Mawu la.’ Dzidzi ño Mose ale gbegbe be<br />
mete åu fô ta be yeakpô afi si gbea le ðiðim tso la o.<br />
33 “Mawu ñe gbe yi edzi gblô nâ be, ‘ Ðe wò afôkpawo le afô elabena teñe si<br />
nèle la nye teñe kôkôe. 34 Mekpô fu gã si kpem vinyewo le le Egipte nyigba dzi, eye<br />
mese woñe nublanuiêli si dom wole la hã. Eya ta meva be maðe wo tso fukpekpe sia<br />
me. Va ne madô wò ðe Egipte ne nàwô dô sia nam’ 35 Ale Mose si gbô etôwo gbe<br />
nu le eye wobiae be, ‘Ame kae ðo wò fia kple ûônudrŸla ðe mia dzi hã?’ la, eya kee<br />
Mawu gaðo ða be wòanye woñe ðela kple kplôla. 36 Ale to nukunu geðewo wôwô<br />
24
me la, Mose kplô Israelviwo tso Egipte. Woto Ñu Dzi… la me eye wozô mô to gbedzi<br />
ñe blaene sôå.<br />
37 “Mose åutô gblô na Israelviwo be, ‘Mawu ana nyagblôðila aðe adzô tso<br />
mia me abe nye ke ene.’ 38 Mose ñe nya sia va eme pâpâpâ elabe esi wonô gbedzi nô<br />
yiyim la, Mose nye avuléla si nô Israelviwo kple mawudôla si na Mawu ñe sewo le<br />
Sinai to dzi la dome. Se si nye Agbenya lae wòna wo.”<br />
39 “Ke nublanuitôe la, mía tôgbuiwo gbe nu le Mose gbô eye wodi be<br />
yewoatrô ayi Egipte. 40 Le nyateñe me la, woyô Arôn hegblô nâ be, ‘Nôvi, me legba<br />
siwo anye míañe mawu siwo akplô mí agbugbô yi Egipte na mí elabena míenya nu si<br />
dzô ðe Mose si kplô mí dzoe le Egipte nyigba dzi la dzi o.’ 41 Eya ta wowô legba ðe<br />
nyivi ñe nônôme me eye wosubô nu si wotsô woñe asi wôe la kple dzidzô blibo hesaa<br />
vô nâ.<br />
42 “Wôna sia na be Mawu hã ðe asi le wo åu eye wosubô êe, êleti<br />
kple êletiviwo abe woñe mawuwo ene. Mawu bia wo to nyagblôðila Amos dzi be,<br />
Israelviwo, esi mienô gbedzi ñe blaene sôå ðe, nyee mienô vô sam naa? 43 Kpao,<br />
menye nyee miesa vô na o ke boå miañe susuwo katã nô miañe trŸ siwo ñe ðewo nye,<br />
êletiviwo la kple miañe legba bubuwo åu. Le esia ta mana woaðe aboyo mi, akplô yi<br />
abe kluviwo ene ayi keke Babilonia godo ke.”<br />
44 Stefano gblô yi dzi be, “Mía tôgbuitôgbuiwo tsô ðaseðiði ñe agbadô la ðe<br />
ta nô gbea dzi, nô yiyim tso teñe yi teñe. Wowô ðaseðiði ñe agbadô sia abe ale si<br />
tututu Mawu ðee fia Mose be woawôe ene. 45 Le ñe aðewo megbe esi Yosua va zu<br />
25
kplôla eye wòho aûa ðe TrŸsubôdukôwo åu la wotsô agbadô sia yi woñe nôñe yeye si<br />
wonô la, eye wowô eåutidô va se ðe Fia David åôli.”<br />
46 “Mawu yra fia David åutô, eye David hã bia be Mawu naðe mô na ye<br />
yeatu gbedoxô gã aðe si anô anyi tegbee la na eya, Yakôb ñe Mawu la. 47 Ke David<br />
vi Solomo boåue nye ame si va tu gbedoxô la nâ. 48 Ke hã la, Mawu menôa<br />
gbedoxô si amegbetô åutô tsô eñe asi tui la me o. Elabena Mawu åutô gblô to eñe<br />
nyagblôðila Yesaya dzi be, 49 ‘Nye fiazikpuie nye dziño eye anyigbae nye nye<br />
afôðodzinu. Añe ka ñomevi koå ame ate åu atu nam be manô eme? 50 Alo menye<br />
nyee wô dziño kple anyigba siaa oa?’”<br />
51 Stefano yi dzi gblô na ñuñoñea be, “Mi trŸsubôla toses…tô siawo, ðe wòle be<br />
mias… dzime atsi tre ðe Gbôgbô Kôkôe la åu êesiaêia? „, alea tututu mia tôgbuiwo<br />
wôe nye si, eye eya ñomevi ko wôm miawo hã miele. 52 Mitô asi nyagblôðila si<br />
yome mia tôgbuiwo meti hewô fui o la dzi nam. Wowu nyagblôðila siwo gblô<br />
Mesia ñe vava ði eye miawo hã miede Mesia la asi eye miewui. 53 „, togbô be<br />
mawudôlawoe tsô Mawu ñe seawo vâ na mi hã la, mieðo koå gbl… seawo to wo dzi<br />
dada me.”<br />
Woñu kpe Stefano wòku<br />
54 Stefano ñe nya sia tô dzi na Yudatôwo ñe kplôlawo åutô. Wodo dziku vevie henô<br />
nyanyram le wo ðokuiwo me. 55 Ke Stefano ame si me Gbôgbô Kôkôe la yô f• la li<br />
eñe åkuwo ðe dzi gãa, ekpô Mawu ñe åutikôkôe gã la eye Yesu nô tsitre ðe Mawu ñe<br />
26
nuðusime. 56 Stefano gblô na ameha la be, “Mikpô ða mekpô dziño nu ûu eye<br />
Amegbetôvi tsi tre ðe Mawu ñe nuðusime.”<br />
57 Nya sia gado dziku na wo åutô ale wo katã wotsô woñe asiwo xe tome be<br />
yewomagase nya aðeke o. Wodze Stefano dzi henô êli dom be ame aðeke megase<br />
eñe nya o. 58 Emegbe wohee do goe le dua me be yewoañu kpee wòaku. Ðasefowo<br />
kple amewulawo ðe woñe awuwo na ðekakpui aðe si woyôna be Saul la be wòakpô<br />
wo dzi na yewo.<br />
59 Esi kpeawo nô Stefano ñe afi sia fi dzem kpamkpamkpam la, edo gbe ða<br />
gblô be, “Añetô Yesu, xô nye gbôgbô la.” 60 Emegbe la, edze klo eye wòdo êli gblô<br />
be, “Añetô, mègado nu vŸ sia teñe na wo.” Ale wòdze anyi heku.<br />
Saul ti hame la yome<br />
8 Saul da asi ðe Stefano wuwu sia dzi kpem. Tso gbe ma gbe dzi ko amewo<br />
dze xôsetô siwo le Yerusalem la yometiti gôme vevie eye esia na be wo katã si yi<br />
Yudea kple Samaria nutowo me negbe apostoloawo ðeðe koe susô ðe Yerusalem. 2<br />
Ke Yudatô aðewo siwo vŸa Mawu la va kô Stefano ñe kukua yi ðaði eye wofae åutô.<br />
3 Ke Saul ðoe kplikpaa be yeagbl… hame la. Etsoa añeme yia añeme, léa åutsuwo<br />
kple nyônuwo siaa ðadea gaxô me.<br />
Filipo gblô nyanyui la le Samaria<br />
4 Ke xôsetô siwo si dzo le Yerusalem la kaka Yesu ñe nyanyui la le afi sia afi si<br />
woyi. 5 Filipo hã yi Samaria eye wòðe gbeñã le Yesu åuti na wo. 6 Filipo wô nukunu<br />
geðewo le Samaria eya ta amewo va ðoa toe êesiaêi. 7 Enya gbôgbô vŸwo do goe le<br />
27
amewo me, eye ne wodo go le ameawo me alea la wonôa êli dom ses‰e. Eyô dô<br />
tekunôwo kple lãmetututôwo. 8 Esia wôe be dzidzô blibo yô dua me f•.<br />
Simon akunyawôla la<br />
9 Ke åutsu aðe si åkôe nye Simôn va nô Samaria dua me; enye afakala xôåkô aðe le<br />
eñe nukunuwo ta, eya åutô da åkô ðe eðokui dzi be yenye gã. 10 Amewo katã ku ðe<br />
eåu, ame åkutawo kple ame gblôewo siaa eye woda åkô ðe edzi be, “Ame siae nye<br />
Mawu ñe åus… si woyôna be Åus… Gã” la. 11 Amewo dze eyome hoo elabena enaa<br />
be wo nu kuna to eñe afakaka la me êeyiêi didi aðe. 12 Ke esi dua me tôwo se Filipo<br />
ñe nya la, woxôe se be Yesu boåue nye Mesia la. Woxô nya siwo Filipo gblô tso<br />
Mawufiaðuñe la åu hã dzi se eya ta wode mawutsi ta na åutsuwo kple nyônuwo siaa.<br />
13 Nukutôe la, Simôn, afakala la, åutô hã xô mawunya dzi se ale wode mawutsi ta<br />
nâ. Le esia megbe la enô Filipo åu kplikplikpli yia afi sia afi si wòyina la, eye<br />
nukunu siwo katã Filipo wô la na be eñe nu ku åutô.<br />
14 Esi apostolo siwo le Yerusalem se be mawunya ðo Samaria la, woðo Petro<br />
kple Yohanes ða be woaðakpô ale si nuwo nô edzi yimii le afi ma ða. 15 Esime ame<br />
dôdôawo va ðo Samaria tete ko la, wodo gbe ða ðe xôsetô yeyeawo ta be woaxô<br />
Gbôgbô Kôkôe la, 16 elabena tsi ko wode ta na wo le Añetô Yesu ñe åkô me ke<br />
womexô Gbôgbô Kôkôe la haðe o. 17 Esi Petro kple Yohanes nô gbea dom ða la,<br />
woda woñe asiwo ðe xôsetôawo dzi, eye enumake woxô Gbôgbô Kôkôe la. 18 Esi<br />
Simôn kpô be wona Gbôgbô Kôkôe amewo to Apostoloawo ñe asidada ðe wo dzi me<br />
28
la, ena ga Apostoloawo eye wògblô na wo be, 19 “Mina åus… sia nye hã ale be ame<br />
sia ame si dzi mada asi ðo la naxô Gbôgbô Kôkôe la.”<br />
20 Petro ðo eåu nâ be, “Wò ga natsrŸ kpli wò elabena èbu be yeate åu añle<br />
Mawu ñe nunana kple ga! 21 Wôñe kple gomekpôkpô aðeke mele asiwò le<br />
subôsubôdô sia me o elabena wò dzi menyo le Mawu ñe åkume o. 22 Dzudzô tame<br />
vŸði ðoðo ne nàdo gbe ða na Añetô la. Ðewoh‰ atsô wò susu vŸði sia ake wò. 23<br />
Elabena edze nam ñãa be èyô f•u kple vevesese eye nènye kluvi na nu vŸ.” 24<br />
Simôn ðo eåu be, “Do gbe ða na Añetô la ðe tanye be nu siwo miegblô la dometô<br />
aðeke madzô ðe dzinye o.”<br />
25 Petro kple Yohanes nô Samaria hegblô mawunya s… hafi gatrô yi<br />
Yerusalem. Wotô ðe Samaria kôñe geðewo hã me le môa dzi, hegblô nyanyui la na<br />
amewo le afi siawo hã.<br />
Filipo kple Etiopia fianyônu ñe añedzikpôla la<br />
26 Ke le Filipo gome la, mawudôla aðe va gblô nâ be, “Tso nàyi mô si tso<br />
Yerusalem heto Gaza gbegbe la dzi.” 27 Filipo wô abe ale si wogblô nâ la ene eye<br />
kasia ekpô ame aðe si tso Yerusalem gbôna le môa dzi. Ame siae nye Etiopia åutsu<br />
aðe, si nye fianyônu Kandake ñe gadzikpôla gã la. Etso Yerusalem afi si wòyi ðawô<br />
subôsubô le Mawu ñe gbedoxô la me, 28 eye wòtrô va yina añe. Esi wònô môa dzi la<br />
enô Nyagblôðila Yesaya ñe agbal… xl…m ses‰e le eñe tasiaðam me.<br />
29 Gbôgbô Kôkôe la gagblô na Filipo be, “Te ðe tasiaðam la åu.”<br />
29
30 Esi wòðe abla te ðe tasiaðam la åu eye wòse nu si xl…m åutsua le la,<br />
Filipo biae be, “Èse nu si xl…m nèle la gômea?”<br />
31 Etiopia åutsua ðo eåu nâ be, “Ao, nôvi, ale ke wô mate åu ase egôme le<br />
esime ame aðeke meli aðe eme nam o?” Azô eðe kuku na Filipo be wòage ðe<br />
tasiaðam la me anô ye xa. Filipo wô nenema. 32 Biblia ñe akpa si xl…m wònô la gblô<br />
be, “Wokplôe abe al…vi ene yina wuwu ge. Eye abe ale si al…vi nôa anyi kpoo ne<br />
wole eñe f•wo s…m ene la, nenema ke eya hã wô, meke nu kura o. 33 Le eñe<br />
ðokuibôbô ta womedrŸ ûônui ðe mô dzôdzôe nu o. Ame kae ate åu agblô ale si<br />
dzidzime si me wòdzô ðo la ñe tagbô s…e la afia? Elabena woðe eñe agbe ða le<br />
anyigba dzi.”<br />
34 Etiopia åutsu la bia Filipo be, “Nyagblôðila Yesaya åu eya åutô nô nu ñom<br />
le loo alo ame bubu aðe åuea?”<br />
35 Biabia sia na be Filipo wô mawunya si wòxl… la kple bubuwo åutidô heño<br />
nu le Yesu åu na Etiopia åutsua.<br />
36 Esi wonô môa dzi yina s… ko la, wova ke ðe tôsisi sue aðe åu. Etiopia<br />
åutsua bia Filipo be, “Kpô ða! Tsie nye esi; nu ka ta nyemade mawutsi ta zi ðeka<br />
o?”<br />
37 Filipo ðo eåu nâ be, “Nenye be èxôe se tso wò dzi blibo me ko la, ekema<br />
naneke mexe mô o.”<br />
Etiopia åutsua ðo eåu be, “Mexôe se bena Yesu Kristoe nye Mawu Vi la.”<br />
38 Enumake etô tasiaðam la eye wòði ge ðe tsia me eye Filipo de mawutsi ta<br />
nâ. 39 Esi wòdo tso tsia me tete ko la, Añetô la ñe Gbôgbô kô Filipo dzoe ale be<br />
30
Etiopia åutsua megakpôe o, ke eya hã dze añemô dzi kple dzidzô. 40 Egblô nyanyui<br />
lã le afi ma eye wògagblôe le du siwo katã le Kaesarea mô dzi la hã me.<br />
Saul ñe dzimetôtrô<br />
9 Saul gado adã ðe xôsetôwo åu vevie wu tsa eye wòlé gbôgbôtsixe ðe ño<br />
heganô wo yome tim kple åkubiã. Eñe susu kple didi katã koe nye be yeatsrŸ xôsetô<br />
ðe sia ðe. Le esia ta eyi Osôfogã la gbô 2 be wòana agbal… si ana åus… ye ale be ne<br />
yeayi Yudatôwo ñe ñuñoñe siwo le Damasko ne woakpe ðe ye åu be yeate åu alé<br />
xôsetô siawo katã le teñe siawo, åutsuwo kple nyônuwo siaa, ade ga wo eye yeakplô<br />
wo va Yerusalem. 3 Esi wòsusô vie ko wòaðo Damasko dua me la, kekl… gã aðe<br />
kl… ðe edzi tso dziño. 4 Edze anyi kpla enumake. Ke ese gbe aðe be, “Saul, Saul, nu<br />
ka ta nèle yonyeme tim alea?”<br />
5 Saul bia kple vôvŸ be, “Wò ame kae le nu ñom?”<br />
Gbea ðo eåu nâ be, “Nye, Yesu, ame si yome tim nèle lae. 6 Azô tsi tre eye<br />
nàyi Damasko dua me; ne èðo afi ma la, magblô nu siwo nàwô la na wò.”<br />
7 Nyadzôdzô sia wô nuku na Saul åumewo åutô. Woñe nu ku ale gbegbe be<br />
gbôgblô bu ðe wo elabena wonô gbeðiði aðe sem pâpâpâ gake womekpô ame si nô<br />
nu ñom la o. 8 Saul wô ðôðôðô tso le anyigba gake nukutôe la megate åu nô nu kpôm<br />
o; eñe åku dzi tsyô eya ta wolé eñe alônu kplôe ðôðôðô yi Damasko. 9 Enô dua me<br />
åkeke etŸ numaðumaðu kple tsimanomanoe.<br />
10 Mawudzixôsela aðe si åkôe nye Anania la nô Damasko dua me êemaêi.<br />
Mawu yôe le åutega me gbe ðeka be, “Anania.”<br />
31
Etô eye wògblô be, “Nyee nye esi, Añetô.”<br />
11 Mawu gblô nâ be, “Tso nàyi ablô si woyôna be ‘Mô Dzôdzôe’ la dzi, eye<br />
nàdi åutsu aðe si woyôna be Yuda la ñe añeme. Ne èkpôe la, bia åustua aðe si<br />
woyôna be Saul tso Tarso la ta se le afi ma. Le gañoño sia me la, ele klo dzi le gbe<br />
dom ða nam vevie 12 elabena meðee fiae le åutega me be wò, Anania, àva egbô, àda<br />
asi ðe edzi be eñe åkuwo naûu ale be wòagate åu akpô nu.”<br />
13 Anania gblô kple vôvŸêli be, “Añetô, mese be funyafunya si gbegbe Saul<br />
sia wô xôsetôwo le Yerusalem la mele gbôgblô me o ðe! 14 Gawu la, míese be ðe<br />
wòxô agbal… koå tso Osôfogãwo gbô le Yerusalem be yeava lé xôsetô siwo katã le<br />
Damasko le afii eye yeakplô wo ayi Yerusalem.”<br />
15 Ke Añetô la ðo eåu na Ananaia be, “Yi nàwô ðe nye gbe dzi. Elabena nye<br />
åutôe tia ame sia be wòanye dôwôla nam eye wòagblô nye nya na trŸsubôladukôwo,<br />
fiawo kple Israelviwo åutô hã. 16 Eye nye åutô magblô fu siwo wòakpe ðe tanye la<br />
afiae.”<br />
17 Anania tso heyi Saul gbô eye wòda asi ðe edzi gblô nâ be, “Nôvinye Saul,<br />
Añetô Yesu, ame si ðe eðokui fia wò le Damasko mô dzi la ðom ða be mada gbe le<br />
åuwò eye tso esia dzi la Gbôgbô Kôkôe la nayô mewò be nàgakpô nu.”<br />
18 Enumake ewô abe tsrowoe ge le eñe åkuwo dzi ene. Åkuawo ûu eye<br />
wògade asi nukpôkpô me. Anania de mawutsita nâ enumake.<br />
32
Saul gblô mawunya le Damasko<br />
19 Åus… gaðo eya amea åu esi wona nanee wòðu vô. Saul nô nusrŸlawo gbô le<br />
Damasko hena åkeke geðewo. 20 Tete wòdze mawunyagbôgblô gôme le<br />
woñe ñuñoñewo me le gbôgblôm be Yesue nye Mawu Vi la.<br />
21 Ame siwo katã se Saul ñe mawunya la ñe nu ku ale gbegbe be wobia wo<br />
nôewo be, “Alo menye ame siae wô funyafunya geðe Yesu yomedzelawo le<br />
Yerusalem le woñe xôse ta oa ? Míese gŸ be ðe wòva Damasko afii be yealé<br />
xôsetôwo ade ga wo akplô yii na Osôfowo le Yerusalem!”<br />
22 Saul yi eñe mawunyagbôgblô dzi kple åus… ale gbegbe be, Yudatô siwo nô<br />
Damasko la mete åu tsi tre ðe eñe nya siwo ðee fia kôtee be Yesue nye Kristo la åu<br />
o.<br />
23 Le åkeke aðewo megbe la Yudatôwo ñe kplôlawo wô ðoðo be yewoawu<br />
Saul. 24 Ke ame aðe va fi tof‰ na Saul be dzôlawo le Damasko ñe agbowo nu dzôm<br />
zã kple keli bena ne eva yina la yewoawui. 25 Eya ta gbe ðeka zã la, Saul<br />
yomedzela aðewo tsôe de kusi gã aðe me heðiðii to gli si ño xlã dua tame va se ðe<br />
esime wòðo anyigba eye wòsi dzo.<br />
Saul si yi Yerusalem<br />
26 Esi Saul va ðo Yerusalem la, edze agbagba be yeawô ðeka kple xôsetô siwo le afi<br />
ma la gake wonô vôvŸm nâ eye womelŸ te ðe eåu o; elabena wobu be alakpa dam<br />
wònô be yezu wo dometô ðeka. 27 Ke gbe ðeka la, Barnaba kplô Saul va<br />
apostoloawo gbôe. Eño nu na wo le ale si Saul kpô Añetôa le Damasko mô dzi, nya<br />
33
siwo wògblô nâ kple ale si Saul gblô mawunya kple åus… tôxâ le Yesu ñe åkô me la<br />
åu na wo. 28 Esia na be apostoloawo xô Saul ðe wo dome ale tso êemaêi dzi la enô<br />
xôsetôwo åu kplikplikpli henô mawunya gblôm dzideñotôe le Añetôa ñe åkô me. 29<br />
Ke eva va eme be Helatô trô zu Yudatô aðewo, ame siwo Saul he nya kplii la<br />
wô ðoðo be yewoawui. 30 Esi xôsetô bubuawo se be Saul ñe agbe ðo xaxa me alea<br />
la, wokplôe yi Kaisarea eye tso afi ma la woðoe ðe wo de, Tarso.<br />
31 Le êeyiêi siawo katã me la, tomefafa blibo nô hame siwo le Yudea,<br />
Galilea kple Samaria nutowo me la me. Esia wô be hamea ñe xexl…me dzi ðe edzi<br />
eye wògas… åu ðe edzi wu le gbôgbô me hã. Xôsetôwo srŸ ale si woanô agbee le<br />
mawuvôvŸ me eye Gbôgbô Kôkôe la hã na dzidzeme blibo wo.<br />
Petro da gbe le Aenea åuti<br />
32 Petro nô tsatsam le xôsetôwo dzi tso teñe yi teñe eye wòva ðo Lida. 33 Teñe sia<br />
wokpô åutsu aðe le ame si woyôna be Aenea, ame si nô lãmetutudô lém eye<br />
wòtsi aba dzi ñe enyi sôå.<br />
34 Petro yôe gblô nâ be, “Aenea, Yesu Kristo da gbe le åuwò, eya ta tsi tre<br />
eye nàålô wò aba.” Åutsua ñe lãme s… enumake. 35 Nukunu sia wôe be ame siwo<br />
katã le Lida kple Saron dze Añetô la yome elabena wokpô Aenea wònô zôzôm.<br />
Petro fô Tabita tso ku me<br />
36 Nyônu dômenyotô aðe nô Yopa dua me si woyôna be Tabita si gômee nye Dôkas.<br />
Nyônu sia nye xôsetô si wôa dômenyo na amewo åutô, vevietô ame dahewo. 37<br />
34
Le êeyiêi sia me tututu la nyônu sia dze dô eye wòku. Wodzra eñe kukua ðo eye<br />
woðoe aba dzi le dziñoxô aðe dzi. 38 Ke esi nyônua xôlŸwo se Petro åkô le Lida la<br />
woðe ame eve ðo ðee kple kukuðeðe be wòaðe abla ava yewo gbô le Yopa, elabena<br />
Lida tsô ðe Yopa gbô. 39 Petro lŸ va Yopa. Esi wòva ðo tete ko la, wokplôe yi xô si<br />
me wotsô Dôkas ñe kukua mlôe. Xôa me yô f• kple konyifalawo, ame siwo dometô<br />
geðewo nye ahosi siwo Dôkas lŸ avô alo awu na le eñe agbeme. Ðe sia ðe nô nu siwo<br />
Dôkas wô nâ la tsôm fia nôvia. 40 Esi Petro ge ðe xôa me la, ebia tso wo katã si be<br />
woado go ana mô ye. Esi wodo go la, Petro dze klo do gbe ða, eye wòtrô ðe ame<br />
kukua gbô gblô nâ bena, “Nôvi Dôkas, tsi tre!” Enumake ame kukua ûu åku eye esi<br />
wòkpô Petro la, efô bôbô nô abatia dzi. 41 Petro lé eñe alônu eye wòtsi tre. Azô Petro<br />
yô xôsetôawo kple ahosiawo va xôa mee eye wòtsô Dôkas de asi na wo.<br />
42 Nukunya sia kaka ðe du bliboa me abe gbe ñuñu si wotô dzoe la ñe bibi<br />
ene, eye ame geðewo åutô trô hexô Añetôa dzi se. 43 Petro nô Yopa dua me åkeke<br />
geðe eye wònô Simôn si nye Lãgbal…åutidôwôla la gbô le eñe añeme.<br />
Kornelio dô ame ðe Petro<br />
10 Roma åutsu aðe si nye asrafomegã la nô Kaisarea le êemaêi. Eåkôe nye<br />
Kornelio eye wònye asrafomegã nô Italiatôwo ñe aûakô ðeke nu. 2 Ame sia nye<br />
mawuvŸla adodoe aðe eye eñe añemetôwo katã hã nye mawuvŸlawo. Ewôa dômenyo<br />
åutô eye mefena kple gbedodoða hã o. 3 Gbe ðeka abe êetrô ga etŸ me ene la, ekpô<br />
åutega esime wònô gbe dom ða. Ekpô mawudôla aðe wògbôna egbô. Mawudôla la<br />
yôe be, “Kornelio!”<br />
35
4 Kornelio vŸ åutô. Ðe ko woke åku ðe te gãa nô mawudôla la kpôm. Mlôeba<br />
la ebiae be, “Amegã, nya kae dzô? Nu ka dim nèle tso gbônye?”<br />
Mawudôla la ðo eåu nâ be, “Mawu se wò gbedodoðawo eye wòde dzesi wò<br />
dômenyowôwôwo katã hã. 5 Dô amewo ðe Yopa ne woaðayô åutsu aðe si åkôe nye<br />
Simôn Petro la vâ be wòava kpô wò ða. 6 Simôn Petro sia le åutsu bubu aðe si<br />
woyôna be Simôn si nye lagbal…åutidôwôla aðe la, ñe añeme le ñuta lôño.” 7 Esi<br />
mawudôla la dzo tete ko la, Kornelio yô eñe subôla eve kple eya åutô ñe asrafowo<br />
dometô ðeka, ame si hã vŸa Mawu la, 8 eye wògblô nu si dzô la na wo. Azô eðo wo<br />
ðe Yopa be woaðakplô Petro vâ.<br />
Petro kpô åutega<br />
9 Le åufôke ñe ådôme la, wonô tetem ðe du la åu ; êemayi la, Petro yi xôta be yeado<br />
gbe ða. 10 Ke dô de asi ewuwu me eye wòdi be yeaðu nu, ke esi wònô nua ðam la,<br />
ekpô åutega. 11 Ekpô aklala gã aðe si wotsi ka eñe dzoge eneawo la wònô ðiðim tso<br />
dziño gbôna anyigba. 12 Ekpô lã afôenewo, nutatawo kple dziñoxevi vovovowo le<br />
avô la dzi.<br />
13 Petro se gebðiði aðe wògblô nâ be, “Heyi nàwu lã siawo dometô ðe sia ðe<br />
si nèlŸ la, nàðu.”<br />
14 Ke Petro ðo eåu be, “Gbeðe, Añetô, nyemate åu awô esia o. Mí Yudatôwo<br />
la, se meðe mô be míaðu lã siawo ñomevi o eye nyemeðu wo dometô aðeke kpô le<br />
nye agbe me o.”<br />
36
15 Gbeðiðia gayi edzi gblô na Petro be, “Mègagbe Mawu ñe gbe dzi wôwô o.<br />
Ne Mawu da asi ða nane dzi be ekô la, mèkpô mô agblô be mekô o.”<br />
16 Woðe åutega sia fia Petro zigbôzi etŸ sôå, eye le eya megbe la, wohe<br />
aklala la dzoe yi dziño. 17 Åutega sia wô moya na Petro åutô. Mese egôme o eye<br />
menya nu si tututu Mawu di be yeaðe fiae hã o. 18 Le êemaêi me tututu la, Kornelio<br />
ñe amedôdôwo va ðo añea me henô tsitre ðe añea ñe agbonu nô Simôn Petro ta biam<br />
se be afi kae wòle mahã?<br />
19 Ke esi Petro ganô tame bum le åutega la åu la, Gbôgbô Kôkôe la gblô nâ<br />
be, “Ame etŸ aðewo le diwòm le añea me. 20 Eya ta ði nàyi ðakpe wo, eye nàdze wo<br />
yome ayi kpli wo elabena nyee dô wo ðo ðe gbôwò. MègavŸ o, nu sia nu ayi edzi<br />
nyuie.”<br />
21 Ale Petro ði ðe anyigba. Ekpô amedzroawo, eye wògblô na wo be, “Nyee<br />
nye ame si dim miele. Nu kae miele diyem be mawô na mi?” 22 Åutsuawo ðo eåu<br />
nâ be, “Ame dôdôwo mienye tso Kornelio si nye Roma srafowo ñe amegã ðeka la<br />
gbô. Enye ame dzôdzôe kple mawuvŸla, eye Yudatôwo katã hã bunâ åutô. Mawudôla<br />
aðe ðe eðokui fiae eye wòbia tso esi be wòadô ame ne woayô wò ðee be nàgblô nu si<br />
wòawô la nâ.”<br />
Petro le Kornelio ñe añeme<br />
23 Petro se nya siawo katã eye wòxô ameawo atuu. Ena dzeñe wo be woatsi adô. Le<br />
åufôke la, Petro kplô xôsetô eve aðewo tso Yopa kpe ðe eðokui åu eye wodze mô<br />
kple Kornelio ñe ame dôdôwo ðo ta Kaisarea.<br />
37
24 Wova ðo Kaisarea le åkeke evea gbe. Kornelio nô mô kpôm na wo vevie<br />
eye wòyô eñe ñometôwo kple xôlŸwo hã be woava do gbe na Petro. 25 Esi Petro ge<br />
ðe añea me tete ko la, Kornelio ðe abla yi ðadze klo ðe ekôme be yeasubôe.<br />
26 Ke Petro gblô nâ be, “Tso kaba, elabena menye Mawue menye nàsubô o.<br />
Amegbetô ko nye hã menye.”<br />
27 Kornelio tsi tre eye eya kple Petro woðo dze vie emegbe la woyi afi si<br />
ame mamlâawo ño ñu ðo.<br />
28 Le gbelôlŸ vô megbe la, Petro tsi tre hegblô na ñuñoñea be, “Miawo åutô<br />
mienya be mele be nye abe Yudatô ene mava mi TrŸsubôlawo ñe añeme alea o. Gake<br />
Mawu ðee fiam le åutega me be, mele be mabu ame aðeke be enye nu maðinu o. 29<br />
Eya ta esi miañe ame dôdôwo va ðo gbônye ko la, nyemehe ðe megbe kura o, ke boå<br />
metso dze mô dzi enumake. Azô nya kae le mia si? Migblôe mase.”<br />
30 Kornelio ðo eåu gblô nâ be, “Egbee nye åkeke enelia, esi menô gbe<br />
dom ða le gañoño sia tututu me abe ale si mewônâ ðaa ene. Ame aðe si do awu êi si<br />
nô dzo dam miamiamia la va do ðe åkunyeme. 31 Egblô nam be, ‘Kornelio, Mawu<br />
se wò gbedodoðawo eye wòkpô dzidzô le wò dômenyowôwôwo åu. Azô la, dô ame<br />
aðewo ðe Yopa, 32 be ne woayi aðayô Simôn Petro vâ na wò. Simôn Petro sia le<br />
Simôn si nye lãgbal…åutidôwôla aðe ñe añeme le ñuta. 33 Esia tae medô ame ðo ðe<br />
gbôwò ðo eye enyo åutô be nèva zi ðeka hã. Azô mí katã míeño ñu ði, le Añetô la<br />
åkume le klalo be míase nya si Mawu de asiwò be nàgblô na mí.”<br />
38
Petro ñe mawunyagbôgblô na Kornelio ñe añe<br />
34 Petro ðo eåu gblô be, “Eme kô nam ñãa azô be nyateñee Mawu mekpôa ame<br />
åkume o, 35 ke boå exôa ame sia ame si vŸnâ eye wòwôa nu si le eteñe, du ka ke<br />
mee wòtso hã. 36 Meka ðe edzi be miawo hã miese nyanyui si wohe vâ na<br />
Israelviwo la, be Yesu he tomefafa va amegbetôwo kple Mawu domee eye Yesue<br />
nye Mesia kple xexeame katã ñe Añetô. 37 Yohanes Mawutsidetanamela dze nyanyui<br />
sia kaka gôme tso Galilea eye wòkaka ðe Yudea nuto bliboa katã me. 38 Meka ðe<br />
edzi be mienya hã be Mawu da asi ðe Yesu, Nazaretitô la, dzi to Gbôgbô Kôkôe la<br />
me eye wòna åus… si na be wòte åu nô tsatsam henô dômenyo wôm na amewo lae.<br />
Eda gbe le dôlélawo åu henya gbôgbô vŸwo do goe le amewo me elabena Mawu nô<br />
kplii ðaa.”<br />
39 Petro yi dzi be, “Ke mí apostoloawoe nye ðaseðilawo na nu siwo katã<br />
wòwô le Israel kple Yerusalem afi si woklãe ðe ati åu hewui le. 40 Ke Mawu gafô<br />
Yesu ðe tsitre tso ame kukuwo dome le åkeke etŸa gbe tututu eye wòðee fia ame<br />
tôxâ aðewo si eya åutô tia. 41 Meðee fia le dutoño o ke boå eðee fia mí apostoloawo<br />
eye míeðu nu heno nu kplii le eñe fôfô tso ame kukuwo dome megbe. 42 Eye Yesu<br />
dô mí be míagblô nyanyui la na amewo katã eye míaðe gbeñãe be Mawu tia Yesu be<br />
wòanye ûônudrŸla na amewo katã, agbagbeawo kple kukuawo siaa. 43<br />
Nyagblôðilawo katã hã ålô nu tso Yesu åu gblô be, ame sia ame si axô edzi ase la,<br />
woatsô eñe nu vŸwo akee to eñe åkô la me.”<br />
39
Helatôwo hã xô Gbôgbô Kôkôe la<br />
44 Le esime Petro nô nya siawo gblô la, Gbôgbô Kôkôe la dze ame siwo katã nô<br />
to ðom la dzi.<br />
45 Nôvi xôsetô siwo tso aûatsotso la me, ame siwo va kple Petro la ñe mo wô<br />
yaa be wokô Gbôgbô Kôkôe la ðe TrŸsubôlawo gŸ hã dzi. 46 Elabena wose wonô aðe<br />
yeye gblôm nô Mawu kafum.<br />
Tete Petro gblô bena, 47 “Ðe ame aðe ate åu axe mô be womade mawutsi ta<br />
na ame siawo oa? Woawo hã xô Gbôgbô Kôkôe la abe miawo ke ene.” 48 Ale wô<br />
Petro de mawutsi ta na wo le Yesu si nye Mesia la åkô me. Le esia megbe la,<br />
Kornelio ðe kuku na Petro be wòanô yewo gbô åkeke aðewo hafi adzo.<br />
Petro ðe eðokui nu<br />
11 Eteñe medidi kura hafi apostoloawo kple nôvi bubu siwo le Yudea la se be<br />
TrŸsubôlawo hã xô nyanyui la o. 2 Ke esi Petro trô va ðo Yerusalem la, Yudatô siwo<br />
xô Yesu dzi se la he nya ðe eåu vevie hegblô nâ be,<br />
3 “Wò la, èyi ðade ha kple TrŸsubôlawo eye mi kple wo mieda asi agba ðeka<br />
me ðu nu gŸ!”<br />
4 Esia na be Petro gblô ale si nyawo katã va dzôe la na wo. 5 Egblô na wo be,<br />
“Gbe ðeka esime menô gbe dom ða le Yopa la, mekpô åutega aðe. Nu si tututu<br />
mekpôe nye be, aklala gã aðe si wotsi ka ðe eñe dzogoe eneawo dzi la ðiði ðe gbônye<br />
tso dziño. 6 Esi melé åku ðe aklalaa dzi la mekpô anyigbadzilã afôeneawo, lã<br />
40
wôadãwo kple nutatawo kpakple dziñoxeviwo le afi ma. 7 Mese gbe aðe wòle<br />
gbôgblôm nam be, ‘Petro, tsi tre. Wu wo nàðu.’”<br />
8 “Ke meðo eåu be, ‘Kpao, Añetô, nyemate åu awô esia o. Nyemeðu lã<br />
makômakô siawo dometô aðeke kpô o elabena wonye kô na mí Yudatôwo.’”<br />
9 “Ke megase gbeðiðia tso dziño wògblô nam be, ‘Ne Mawu da asi ðe nane<br />
dzi be ekô la, wò la, mègagblô be mekô o!’”<br />
10 “Nuwôna sia yi edzi zigbôzi etŸ sôå eye emegbe la wohe aklala la kple nu<br />
siwo katã nô edzi la yi dziñoe. 11 Le êemaêi me tututu la, ame dôdô etŸ aðewo tso<br />
Kaisarea va ðo añe si me menô la me be yewoakplôm ayi Kaisarea. 12 Gbôgbô<br />
Kôkôe la de dzi ño nam be magaxa nu be wonye TrŸsubôlawo o ke boå mayi kpli<br />
wo. Eya ta nye kple nôvinye ade siwo le afii la míedze mô heyi. Eteñe medidi o<br />
míeva ðo ame si dô ame ðo ðem la ñe añeme la Kaisarea.” 13 Åutsu sia gblô ale si<br />
mawudôla aðe ðe eðokui fiae eye wògblô na ye be, ‘Dô ame ðo ða Yopa ne woayô<br />
Simôn si wogayôna hã be Petro la vâ na wò. 14 Atsô gbedeasi aðe vâ na wò si ana be<br />
wò kple wò añe siaa miakpô ðeðe.’<br />
15 “Esi mese nya sia la, mede asi nyanyui la gbôgblô me na wo. Ke esi mele<br />
nyaa gbôgblô dzi la, Gbôgbô Kôkôe la åutô dze wo dzi abe ale si tututu wòdze míawo<br />
hã dzii le gômedzedzea ene. 16 Esi nu sia dzô alea ko la, Añetô ñe nya si wògblô be,<br />
‘„, Yohane, de mawutsi ta na amewo kple tsi ke miawo la woade mawutsi ta na mi<br />
kple Gbôgbô Kôkôe la,’ va tame nam enumake. 17 Azô esi wònye Mawu åutôe na<br />
nunana sia trŸsubôla siawo abe ale si wòna míawo hã be míaxô Añetô Yesu Kristo<br />
dzi se ene ta la, ame kae menye be mahe nya kple Mawu?”<br />
41
18 Nya sia wô dô ðe apostoloawo kple Yudatô siwo xô Yesu dzi se la dzi ale<br />
gbegbe be womegahe nya aðeke kura o ke boå wogblô be, “Nyateñee, Mawu åutô na<br />
mônukpôkpô tôxâ sia TrŸsubôlawo hã be woate åu atrô va ye gbô eye woakpô agbe<br />
mavô.”<br />
Antioxia Hame la<br />
19 Le êeyiêi siawo me la, xôsetô siwo si le Yerusalem, le yometiti si va le Stefano<br />
wuwu megba la, dometô aðewo zô mô yi kekeke Foenike, Kipro kple Antioxia<br />
nutowo me henô nyanyui la gblôm na ame siwo nye Yudatôwo ko. 20 Gake xôsetô<br />
siwo tso Kipro kple Kirene heyi Antioxia la dometô aðewo ño nu na Helatô aðewo<br />
hã le Añetô Yesu åu. 21 Eye Añetô la de bubu nu si wowô la åu ale be TrŸsubôla<br />
siawo dometô geðewo trô zu Yesu yomedzelawo.<br />
22 Esi hame si le Yerusalem se nu si le edzi yim la, woðo Barnaba ðe<br />
Antioxia be woaðakpe ðe xôsetô yeyeawo åu. 23 Esi Barnaba kpô nu gã siwo Mawu<br />
wô le Antioxia la, dzi dzôe åutô. Egado åus… xôsetôawo be woayi dzi alé ðe Mawu<br />
åu goågoågoå nenye be nya sia nya le dzôdzôm hã. 24 Barnaba nye åutsu dômenyotô<br />
aðe si me Gbôgbô Kôkôe la yô f• eye eñe xôse hã li ke ses‰e. To ame sia ñe dôwôwô<br />
me la, ame geðewo trô zu xôsetôwo.<br />
25 Tso Antioxia la, Barnaba ti Saul ñe mô yi Tarso. 26 Esi wòke ðe eåu la<br />
ekplôe eye wo ame evea trô va Antioxia henô afi ma ñe ðeka sôå, nô nu fiam<br />
xôsetôwo. Antioxiae wona åkô xôsetôwo le zi gbãtô be, “Kristotôwo.”<br />
42
Nunana Kristo Hame si le Yerusalem<br />
27 Le êeyiêi sia me tututu la, nyagblôðila aðewo tso Yerusalem va Antioxia. 28<br />
Gbe ðeka wo dometô ðeka si woyôna be Agabo la gblô nya ði tso Gbôgbô Kôkôe<br />
la ñe åus… me be dô gã aðe gbôna toto ge le xexeame katã. Nya sia va eme le fia<br />
Klaudio ñe dziðuêi. 29 Le esia ta xôsetôwo ðo be yewoadzô nu, aðo ðe yewo nôvi<br />
Kristotô siwo le Yudea eye ame sia ame nadzô nu abe ale si wòate åu ene. 30 Wowô<br />
esia eye wotsô woñe nunanawo de Barnaba kple Saul si be woatsô ayi na hanunôlawo<br />
le Yerusalem.<br />
Woðe Petro le gaxôme nukutôe<br />
12 Le êemaêi me la fia Herodes lé hamevi aðewo heðoe be yeawô fu wo le xôse<br />
la ta. 2 Ale wòwu Yakobo, Yohanes nôvi la, kple yi.<br />
3 Herodes kpô be nuwôna sia do dzidzô na Yudatôwo ñe dumemegãwo åutô<br />
eya ta ena wolé Petro hã le esime wonô Åutitotoåkeke la ðum, eye wòdee gaxô me. 4<br />
Ena asrafo wuiade nô eåu dzôm. Herodes ðoe be ne woðu Åutitotoåkekea vô la,<br />
yeaðe asi le Petro åu na Yudatôwo woadrŸ ûônui eye woawui. 5 Ke hamea katã nô<br />
gbe dom ða vevie atraðii na Mawu be Petro nanô dedie le gaxôa me.<br />
6 Le zã si do ågô na gbe si gbe woðo be woawu Petro me la, Petro nô alŸ<br />
dôm le asrafo eve dome. Wode ga asi nâ ses‰e. Asrafo bubuwo hã ganô gaxôa ñe<br />
agbonu dzôm. 7 Kasia Añetô ñe dôla aðe va do eye Kekeli kl… ðe gaxô la me. Dôla<br />
la ño Petro ñe axame henyôe tso alŸ me. Egblô nâ be, “Netsô, tsi tre!” Enumake<br />
gakôsôkôsô la ge le Petro ñe alônu.<br />
43
8 Tete mawudôla la gblô nâ be, “Do wò awuwo kple wò afôkpa.” Petro wô<br />
nenema eye mawudôla la yi edzi gblô nâ be, “Bla wò alidzi ses‰e ne nàdze<br />
yonyeme.”<br />
9 Petro wô abe ale si mawudôla la gblô nâ la ene eye wòdze eyome do go le<br />
gaxôa me. Nu siwo nô dzôdzôm la wô na Petro abe drŸe kum wònô alo åutega kpôm<br />
wònô ene. Mexôe se be kodzogbe yenô o. 10 Wozô to agbo gbãtô eveawo me bôbôe<br />
eye esi wova ðo agbo ga mamlâa si wotsô gakpo wôe gbô la, agboa åutô ûu le eðokui<br />
si ale be wodo go hege ðe dua ñe ablô åutô dzi. Esi wogazô yi ågôgbe vie ko la,<br />
mawudôla la bu le Petro gbô.<br />
11 Azô ko hafi Petro nya nu si tututu dzô eye wògblô na eðokui be, “Nyateñe,<br />
Mawu dô eñe dôla ða wòva ðem le Herodes kple Yudatôwo ñe tame vŸ si woðo ðe<br />
åunye la me.” 12 Petro nô tsitre, bu tame s…, eye wòðoe be yeayi Maria si nye<br />
Marko Yohanes dada ñeme, afi si hametô geðewo ño ñu ðo, henô gbe dom ða le.<br />
13 Esi Petro va ðo añea ñe agbo nu la eño ûôa eye nyônuvi aðe si åkôe nye<br />
Roda la va be yeaûui. Ke gbã la, ebia ame si nô ûôa ñom la ñe åkô ta se. 14 Esi Roda<br />
se Petro ñe gbe le agboa godo la dzi dzôe ale gbegbe be wòñu du yi ðe añea<br />
me ðagblôe na ñuñoñea be Petro va le agboa nu le eñom. 15 Ameawo mexô<br />
nyônuvia ñe nya sia dzi se o eye ame aðewo gblô nâ gŸ be, “Ewô abe ðe wò susu da<br />
ene.” Ke eganô gbe tem ðe edzi na ameawo be Petro ñe gbee yese. Ale wogblô be,<br />
“Ðewoh‰ eñe dzikpôdôlae le agboa nu.” Elabena woxôe se be wowui xoxo.<br />
16 Ke Petro ganô ûôa ñoño dzi åus…tôe. Mlôeba la, woyi ðaûu agboa eye esi<br />
wokpô Petro la gbôgblô bu ðe wo åutô. 17 Petro bia tso wo si be woazi ðoðoe kpoo<br />
44
ale wògblô ale si Mawu ðee le gaxôa me la na wo. Ebia tso wo si be woana Yakobo<br />
kple ame mamlâawo nanya nu le nu si dzô la åu eye eya åutô dzo yi teñe bubu afi si<br />
wòanô dedie le.<br />
18 Le fôåli me la zi gã aðe tô le gaxôa me. Ame aðeke menya afi si Petro to<br />
o. 19 Esi Herodes dô ame ðo ða be woakplô Petro vâ eye womekpôe o la, ena wolé<br />
asrafo wuiadeawo katã drŸ ûônu wo eye wotso kufia na wo hewu wo enumake. Le<br />
esia megbe la Herodes dzo yi ðanô Kaisarea vie.<br />
Herodes ñe ku<br />
20 Le esime Herodes nô Kaisarea la, ame dôdô aðewo tso Tiro kple Sidon va egbô.<br />
Herodes melŸa Tiro kple Sidontôwo ñe nya kura o. Le esia ta ame dôdôawo va dze<br />
xôlŸ Blasto si nye agbal…ålôla gã le fia la ñeme gbô eye wobia tso esi be wòaðe kuku<br />
na Herodes ðe yewo nu ale be åutifafa nava yewo kple fia la dome. Esia hiã vevie<br />
elabena Tiro kple Sidontôwo kpôa woñe nunyiame tso dukô siwo dzi ðum Herodes le<br />
la gbô. 21 Woðo åkeke na ame dôdôawo be woava kpô Herodes, esi åkekea ðo la,<br />
wova ño ñu, eye Herodes do eñe fiawu nô eñe fiazikpui dzi, heño nu na amehawo. 22<br />
Esi wòño nu vô la, amehawo do êli kple dzidzô heda åkô ðe Herodes dzi be, “Eño nu<br />
abe mawu aðe ene eye menye abe amegbetô ene o.” Esia na be dzi dzô Herodes åutô<br />
eye wòkô eðokui ðe dzi hlodzoo.<br />
23 Enumake, mawudôla aðe ño Herodes eye wòna dôléle aðe dze edzi. Åô<br />
viwo ge ðe eñe lãme eye woðui wòku, elabena elŸ be amewo nasubô ye le esi wòatsô<br />
bubu na Mawu teñe.<br />
45
24 Le êeyiêi siawo me la nyanyui la nô ta kekem alôtsôtsôe eye ame geðewo<br />
trô zu xôsetôwo.<br />
25 Barnaba kple Saul gaði tsa va Yerusalem eye esi wowu dô si wô ge woyi<br />
nu tete ko la wogatrô dzo yi Antrioxia eye wokplô Marko Yohanes hã yii.<br />
Barnaba kple Paulo tiatia kple wo dôdô<br />
13 Nyagblôðila kple nufiala aðewo nô Antioxia hamea me êemaêi eye wo<br />
dometô aðewoe nye Barnaba kple Simôn si wogayôna hã be, “Ameyibô,” Lukio, tso<br />
Kirene, Manaim si nye Fia Herodes nôvi kpakple Saul. 2 Gbe ðeka, esi ame siawo ño<br />
ñu henô gbe dom ða nô nu tsim nô dôdôm la, Gbôgbô Kôkôe la gblô na wo be, “Mitia<br />
Barnaba kple Saul be woayi aðawô dô tôxâ si ta meyô wo la nam. 3 Wogayi edzi wô<br />
nutsitsidô hedo gbe ða hena êeyiêi aðe eye le esia megbe la, woda asi ðe Barnaba<br />
kple Saul dzi, do gbe ða ðe wo ta eye wodo mô wo be woayi.<br />
4 Le Kipro la Paulo kple Barnaba dze mô le Gbôgbô Kôkôe la ñe kpôkpô te<br />
heyi ðe Seleukia. Le afi sia la, woðo tôdziûu heyi ðe Kipro. Wokplô Marko Yohanes<br />
hã ðe asi abe woñe kpeðeåutô ene. 5 Esi wova ðo du si woyôna be Salami me la,<br />
woyi ðe Yudatôwo ñe ñuñoñe eye wogblô mawunya le afi ma.<br />
6 Le esia megbe la, wogblô mawunya le du geðewo me tso teñe yi teñe le<br />
Kipro ñukpo bliboa dzi. Esi wova ðo du si woyôna be Pafo me la, wokpô Yudatô aðe<br />
si woyôna be, Bar Yesu. Ame sia nye ameflula, aûatsonyagblôðila, kple afakala aðe.<br />
Bar Yesu dze xôlŸ Sergio Paulo si nye gôvina le afi ma, eye wònye ame si si 7 tagbô<br />
le eye wòsea nu gôme hã. Gbe ðeka, gôvina Paulo be woava gblô Mawu ñe nya la na<br />
46
ye. 8 Esi wonô nya la gblôm nâ la, afakala sia si ñe åkô le Helagbe mee nye Elima la,<br />
te kpô be yeagbl… to na gôvina la be megase Paulo kple Barnaba ñe nyawo o, eye be<br />
megaxô Mawu dzi se hã o. 9 Ke Saul ame si wogayôna be Paulo si me Gbôgbô<br />
Kôkôe yô f• la li åku ðe Elima dzi gãa kple dziku eye wòblu ðe eta be, 10 “Wò<br />
Abosam vi, ame vŸði, wò ameflula si léa fu nu nyui ðe sia ðe, êekaêie nàdzudzô<br />
tsitretsitsi ðe Añetô la åu ? 11 Azô Mawu ahe to na wò eya ta wò åkuwo agbã ale be<br />
màgate åu akpô nu o hena êeyiêi aðe.”<br />
Enumake Elima ñe åku dzi tsyô eye wòde asi asitsatsa le yame me, henô kuku<br />
ðem be ame aðe nalé yeñe alônu afia mô ye. 12 Nu sia wô nuku na gôvina la åutô.<br />
Ekpôe dze sii be åus… aðe le mawunya me eya ta wòzu xôsetô.<br />
Paulo kple Barnaba ðo Antioxia si le Pisidia<br />
13 Le nu siawo megbe la, Paulo kple eåumewo ðo tôdziûu hedzo le Pafo ðo ta<br />
Pamfilia si wogayôna hã be Terki. Du gbãtô si me wova ði go ðo lae nye Perga.<br />
Yohanes gbl… wo ði le teñe sia hetrô dzo yi Yerusalem. 14 Ke Barnaba kple Paulo ya<br />
tso me yi Antioxia si le Pisidia nutome.<br />
Le Sabat åkeke dzi la woyi sôleme le Yudatôwo ñe ñuñoñe. 15 Esi woxl… nya<br />
tso Mose ñe Agbal… kple Nyagblôðilawo ñe Agbal…awo me vô abe ale si wowônâ ðaa<br />
ene la, ñuñoñemegãwo dô ame ðo ðe Barnaba kple Paulo gbô gblô bena,<br />
“Nôviåutsuwo, ne nuxlŸamenya aðe le mia si na ameawo la migblôe, mieðe kuku.”<br />
16 Paulo tsi tre hedo gbe na wo eye wòda akpe na wo le mônukpôkpô si wona wo la<br />
47
ta. Eño nu gblô na wo be, “Israel åutsuwo kple ame sia ame si le afii, si vŸa Mawu.<br />
Gbã la, medi be maðo åku blemanya ðekaðeka aðewo dzi na mi.”<br />
17 “Israel dukô sia ñe Mawu, tia míañe dukô sia eye wòde bubu eåu. Eðee tso<br />
kluvinyenye me le Egipte nyigba dzi bubutôe. 18 Ekpô wo dzi kplô wo ðôðôðô le<br />
gbedzi ñe blaene sôå. 19 Le esia megbe la, Mawu tsrŸ dukô adre sôå le Kanan nyigba<br />
dzi eye wòtsô anyigba sia na Israelviwo abe woñe domenyinu ene. 20 Nu siawo yi<br />
edzi anô abe ñe alafa ene blaetŸ ene. Le esiawo megbe la Mawu na ûônudrŸlawo ðu<br />
dukôa dzi va se ðe nyagblôðila Samuel dzi.<br />
21 “Ke nu kae va dzô? Israelviwo ðe kuku na Mawu be wòana fia yewo abe<br />
ale si wòle dukô bubuwo sii la ene, eya ta Mawu na Saul si nye Kish ñe vi la va ðu<br />
wo dzi abe fia ene. Saul tso Benyamin ñomea me eye wòðu fia ñe blaene. 22 Ke<br />
emegbe la Mawu ðe Saul ðe le zikpuia dzi eye wòtsô David si nye Yese vi la ðo<br />
eteñe. Mawu kpô åudzedze le David åu eye wòði ðase le eåu be, ‘David enye ame si<br />
dze nye dzi åu elabena ewô nye lôlŸnu.’ 23 Fia David sia ñe dzidzimevie nye Yesu<br />
ame si nye Ðela si åugbe Mawu do na Israel dukô la.”<br />
24 Paulo yi eñe nuñoa dzi be, “Hafi Yesu sia nava la ame aðe va do ågô nâ si<br />
nye Yohanes Mawutsidetanamela. Ame sia gblô mawunya be ehiã be Israelviwo katã<br />
nadzudzô nu vŸ wôwô eye woatrô ðe Mawu åu. 25 Esi Yohanes nô eñe dô nu wum la,<br />
ebia amewo be, ‘Ðe miebu be nyee nye Mesia la mahã? Kpao menye nyee o. Ame si<br />
gbôna la tri akô wum. Ne wotsôm sô kplii la, nyemeði naneke kura o.”<br />
26 “Nôvinyewo, mi Abraham ñe dzidzimeviwo kple mi TrŸsubôla siwo vŸa<br />
Mawu siaa, medi be mianya be, míawoe woðo ðeðe ñe gbedeasi sia ða.” 27 Yudatô<br />
48
siwo le Yerusalem kple woñe dumemegãwo wô ðe nu si woålô da ði la dzi pâpâpâ<br />
hewu Yesu. Wowui elabena, togbô be wonôa nyagblôðilawo ñe nyawo xl…m hã la,<br />
womekpôe dze sii eye womenya be eyae nye Ðela si åu nyagblôðilawo nô nu ñom le<br />
la o. 28 Le nyateñe me la, womekpô vodada aðeke le eåu be wòadze na ku o gake<br />
wobia tso Pilato si be wòatso kufia nâ kokoko. 29 Esi nu sia nu va eme pâpâpâ abe<br />
ale si woålôe da ði le eñe ku åu ene la, woðe eñe kukua le atitsoga åu heðii ðe yôdo<br />
me.<br />
30 “Ke nôvinyewo, Mawu gagbô agbee tso ku me, 31 eye wòðe eðokui fia<br />
ame siwo nô eåu tso Yerusalem yi Galilea la zi geðe. Ame siawo ði ðase le eñe<br />
tsitretsitsi åu ðaa le dutoño le teñe geðewo. 32 Nyanyui sia gblôm míele na mi ;<br />
åugbe si Mawu do na mía fofowo, 33 åugbedodo sia va eme na mí, wo viwo esi<br />
wòfô Yesu ðe tsitre tso ame kukuwo dome abe ale si woålôe ðe Psalmo evelia mee<br />
ene be, ‘Wòe nye vinyeåutsu, egbe mezu fofowò.’ 34 Kpeðodzi be Mawu fôe ðe<br />
tsitre tso ame kukuwo dome eye makpô gbegbl… o le nya siawo me be, ‘Matsô yayra<br />
kôkôe kple vavãtô si åugbe wodo na David la na wò.’ 35 Nenema ke wogblô le teñe<br />
bubu hã be, ‘Mana wò Kôkôetô la nàto gbegbl… me o.’ 36 Menye David åutie wonô<br />
nya siawo gblôm tsoe o, elabena ele nyanya me na mí katã be esi David wô eñe<br />
agbemedô vô abe ale si Mawu dii ene la, eku, woðii eye eñe åutilã vo ðe tome. 37<br />
Nya siawo ku ðe ame bubu aðe si Mawu gbô agbee tso ku me eye ku mekpô åus…<br />
aðeke ðe edzi o la boå åu.”<br />
38 Paulo yi eñe nuñoñoa dzi gblô na wo be, “Nôvinyewo, miðo to miase nya<br />
sia ða. Yesu sia tae woatsô miañe nu vŸwo ake mi. 39 Ame sia ame si xô edzi se la,<br />
49
woaðee tso nu vŸ sime eye wòazu ame dzôdzôe. Nu sia nye nu gã aðe si<br />
Yudatôwo ñe sewo mete åu wô na ame aðeke o. 40 Mikpô nyuie, be nya siwo<br />
nyagblôðilawo gblô la nagaði mia åu o. 41 Wogblôe be, ‘Mi ame siwo doa vlo<br />
nyateñe la la, mike åku ði miakpô nu ûuu va se ðe esime miatsrŸ. Mele dô gã aðe<br />
wôm le mia dome, gake ne wogblôe miese la, miele exô ge ase akpô o.’”<br />
42 Gbe ma gbe esime amewo kaka le ñuñoñea la, ðewo gblô na Paulo be eñe<br />
nya vivi yewo nu åutô eya ta wòagatrô va ño nu na yewo le Sabat si agava la dzi. 43<br />
Ke ame geðe siwo nye Yudatôwo kple TrŸsubôla siwo vŸa Mawu la dze wo yome le<br />
ablô dzi eye Paulo kple Barnaba gblô na wo kple kukuðeðe be woaxô Mawu ñe<br />
dômenyo si wòwô na wo la. 44 Le åkeke enyia gbe la du bliboa katã kloe va ño ñu be<br />
yewoase Mawu ñe nya la.<br />
45 Amehawo ñe agbôsôsô alea do åôdzi na Yudatôwo ale woûã åu Paulo kple<br />
Barnaba ale gbegbe bena wogblô busunyawo eye wotsi tre ðe nya sia nya si Paulo<br />
gblô la åu vevie.<br />
46 Nu sia meðe dzi le Paulo kple Barnaba ño o ke boå wogblô kple dzideño<br />
be, “Edze be woagblô Mawu ñe nyanyui sia na mi Yudatôwo gbã, gake esi mieði gbŸ<br />
nyanyui la eye miebu mia ðokui abe yewomedze na agbe mavô la o la, fifia míatsôe<br />
ayii na TrŸsubôlawo boå. 47 Esia nye se si Mawu de nam be, ‘Mewô wò be nànye<br />
akaði na TrŸsubôlawo eye nàkplô wo tso xexeame ñe dzogoewo katã dzi ava be<br />
woakpô ðeðe le gbônye.’”<br />
50
48 Paulo ñe nya sia do dzidzô na TrŸsubôlawo eye wo dometô siwo Mawu<br />
åutô tia da ði na agbe mavô la xôe se. 49 Ale wô mawunya la keke ta le nuto ma katã<br />
me.<br />
50 Dôme ve Yudatôwo ñe dumemegãwo ale gbegbe be wode ûunyaûunya dua<br />
me nyônu åkutatô siwo vŸa Mawu kple dumemegãwo me, ale be tôtô gã aðe va eye<br />
to esia me la wonya Paulo kple Barnaba do goe le dua me. 51 Ke woawo hã ûuûu<br />
woñe afôkewo ðe enyi abe dzôgbevŸe ñe dzesi ene eye woyi woñe môzôzôa dzi ðo ta<br />
Ikonio. 52 Ke dzidzô blibo yô ame siwo trô zu xôsetôwo la me eye Gbôgbô Kôkôe la<br />
hã yô wo me f•.<br />
Paulo va ðo Ikonio<br />
14 Abe ale si wowônâ le afi sia afi si wode ene la, Paulo kple Barnaba gayi<br />
Yudatôwo ñe ñuñoñe le Ikonio hã eye wogblô nya kple åus… tôxâ aðe ale be ame geðe<br />
siwo nye Yudatôwo kple Helatôwo siaa, trô zu xôsetôwo.<br />
2 Ke Yudatô siwo medina be yewoase Mawu ñe ðeðenya sia o la, gblô nya<br />
baða ñomevi geðewo ðe Paulo kple Barnaba åu. Wowô esia be TrŸsubôlawo nagaxô<br />
woñe nyawo dzi ase o. 3 Esia hã meðe dzi le Paulo kple Barnaba ño kura o, ke boå<br />
wonô dua me hegblô mawunya kple dzideño êeyiêi didi aðe. Añetô la na åus… wo<br />
wowô nukunu geðewo be woafia kôtee be eñe nya la kakam wole vavã. 4 Dua me<br />
tôwo ma ðe akpa eve, ðewo nô Yudatôwo ñe dumemegãwo yome eye ðewo hã nô<br />
Paulo kple Barnaba yome.<br />
51
5 Ke ame aðewo va nô ðoðo wôm be yewoade zitôtô TrŸsubôlawo ñe ha,<br />
Yudatôwo kple Yudatôwo ñe dumemegãwo me ðe Paulo kple Barnaba åu ale be ame<br />
siawo nadze Paulo kple Barnaba dzi añu kpe wo, awô nuvevi wo. 6 Esi apostoloawo<br />
se nya sia la, wosi dzo le dua me heyi Likaonia ñe duwo, Listra kple Derbe nutowo<br />
me. 7 Eye wogblô nyanyui la fia le afi mawo hã.<br />
Paulo va ðo Listra kple Derbe<br />
8 Le Listra la åutsua aðe le anyinôñe, ame si metea åu tsia tre ðe eñe afôwo dzi o, eye<br />
wònye tekunô tso dadaa ñe dôme ke; mezô azôl‰ kpô o. 9 Ame sia ðo to Paulo esi<br />
wònô nu ñom na ameawo. Paulo l‰ åku ðe edzi gãa eye wòkpô be xôse le esi na<br />
dôyôyô, 10 eya ta Paulo yôe gblô be, “Tsi tre ðe wò afôwo dzi!” Le gbeðeðe sia nu<br />
la, åutsua ti kpo eye wòde asi azôl‰zôzô me.<br />
11 Nukunu sia wu gbôgblô na amehawo eye wogblô le wo nôewo dome le<br />
woawo åutôwo degbe me be, ame siawo la, mawuwoe wonye le amegbetô ñe nônôme<br />
me. 12 Le woñe nuwônawo ta la, wona åkô Barnaba be Yupiter si nye Helatôwo ñe<br />
mawu eye woyô Paulo be Merkurio elabena eyae nye ame si nô nu ñom geðe wu. 13<br />
Enumake Yupiter ñe trŸnua si ñe nôñe le dua godo la tsô señoñowo kple nunanawo f•<br />
vâ eye wòwô dzadzraðo be yeawu nyitsu gã aðe atsô asa vôe na wo le dua ñe agbowo<br />
nu le ameha la åkume.<br />
14 Nuwôna sia gbã dzi na Barnaba kple Paulo vevie åutô ale wosi du ge ðe<br />
ameawo dome eye wodo êli gblô na wo be, 15 “Mía tôwo, nu kae nye busunu sia<br />
wôm miele? Míawo hã amegbetôwo ko míenye abe miawo ke ene. Ðe míeva be<br />
52
míagblô nyanyui sia na mi be miadzudzô nu maðinu siawo tôgbi subôsubô eye miado<br />
gbe ða na Mawu gbagbe si wô dzi kple anyigba kple atsiañu kpakple nu siwo katã le<br />
eme la boå. 16 Tsã la Mawu ðe asi le dukô ðe sia ðe åu wòwô nu si dze eåu. 17 Ke<br />
hã la medzudzô ðaseðiði tso eðokui åuti o, elabena ewôa nu nyuiwo na mí, enaa<br />
tsidzadza mí tso dziño kple nuñãêiwo kple nuåeêiwo eye wòna nuðuðu geðe mí hetsô<br />
dzidzô yô míañe dziwo me f•.”<br />
18 Togbô be woðe nya me na ameawo alea hã la, es…se hafi wozi wo dzi be<br />
womete åu sa vô la na wo o.<br />
19 Ke le åkeke ûe aðewo ko megbe la, Yudatô aðewo gatso Antioxia kple<br />
Ikonio va do ðe Listra eye wogade ûunyaûunya dua me tôwo me ðe Paulo åu.<br />
Amehawo ho ðe Paulo åu, ñu kpee nyui va se ðe esime wòku ñenyi eye wohee do<br />
goe le dua me elabena wobu be eku. 20 Xôsetôwo kple nôvinôviwo va ño ñu ðe eåu<br />
kasia, Paulo fô, wo katã trô yi Listra dua me, eye le åkeke evea gbe la, wo kple<br />
Barnaba dzo yi Derbe.<br />
Paulo trô va Antioxia le Siria<br />
21 Wonô Derbe hegblô nyanyui la le afi ma åkeke ûe aðewo eye ame geðewo trô zu<br />
woñe nusrŸlawo. Emegbe la wogatrô yi Listra, Ikonio kple Antioxia eye wodo åus…<br />
xôsetôwo hefia ale si woalŸ Mawu kple wo nôewoe ðe edzi wu la wo. 22 Wode<br />
dzi ño na xôsetôawo be woalé woñe xôse la me ðe asi ses‰e togbô be wole funyafunya<br />
wôm wo hã elabena fukpekpe mee woato age ðe dziñofiaðuñe la me. 23 Paulo kple<br />
53
Barnaba ðo hamemegãwo ðe ha sia ha nu eye wowô nutsitsidô kple gbedodoða hetsô<br />
ameawo de asi na Mawu be wòakpô wo dzi le woñe dôwôwôwo me.<br />
24 Azô woyi woñe môzôzôa dzi to Pisidia nutome va ðo Pamfilia alo Terki.<br />
25 Wogagblô nya le Perga hã hafi tso eme yi Atalia.<br />
26 Mlôeba la, woðo tôdziûu hetrô va ðo Antioxia afi si wodze woñe môzôzôa<br />
gôme le. Afi siae Mawu de dô si nu wowu fifia la asi na wo le.<br />
27 Esi wogbô va ðo Antioxia la woyô xôsetôawo katã ño ñui heka nu gã siwo<br />
Mawu wô kpli wo la ta na wo. Wogblô ale si Mawu ûu xôse ñe mô na TrŸsubôlawo<br />
hã la na ameawo. 28 Paulo kple Barnaba tsi Antioxia henô xôsetôawo gbô êeyiêi didi<br />
aðe.<br />
Hametakpekpe le Yerusalem<br />
15 Le êeyiêi si me Paulo kple Barnaba nô Antioxia la, ame aðewo tso Yudea va<br />
Antioxia dua me. Ame siawo va nô nu fiam TrŸsubôla siwo trô zu kristotôwo la be,<br />
ehiã vevie be woatso aûa na wo abe ale si Yudatôwo wônâ ene, hafi woakpô ðeðe. 2<br />
Paulo kple Barnaba melŸ ðe nya sia dzi kura o ale wohe nya kple nenem me siawo<br />
vevie. Mlôeba la, Antioxia ha la ðe hametô aðewo kpe ðe Paulo kple Barnaba åu<br />
heðo wo ðe Yerusalem be woayi aðadzro nya sia me kple apostoloawo kple<br />
hamemegãwo anya woñe susu le eåu ava gblô na yewo. 3 Ha blibo la katã yi ðaðo<br />
ame dôdôawo ða va se ðe Antioxia dua godo, eye woyi woñe môzôzô dzi. Le môa dzi<br />
la, ame dôdôawo tô ðe Foenike kple Samaria du siwo le môa dzi la me eye wogblô<br />
54
ale si Mawu le dô wôm le TrŸsubôlawo dome la na xôsetô siwo le afi ma. Nya sia do<br />
dzidzô blibo na ame sia ame si see.<br />
4 Ame dôdôawo va ðo Yerusalem eye wowô takpekpe kple apostoloawo kple<br />
hamemegãwo katã. Paulo kple Barnaba ño nu tso dô si wôm Mawu le to wo dzi le<br />
teñe vovovowo la åu na wo. 5 Ke enumake, ame siwo nye Farisitôwo tsã hafi trô zu<br />
kristotôwo la, tsi tre eye wogblô be ele be woatso aûa na TrŸsubôla siwo trô zu<br />
xôsetôwo katã eye woawô ðe Yudatôwo ñe sewo kple kônuwo katã hã dzi pâpâpâ. 6<br />
Nya sia na be apostoloawo kple hamemegãwo gaðo åkeke be yewoabu tame le nya<br />
la åu nyuie.<br />
7 Esi åkekea ðo la wo katã wogava ño ñu eye wodzro nya sia me êeyiêi didi<br />
aðe. Mlôeba la, Petro tsi tre heño nu na wo gblô be, “Nôvinyewo, miawo åutô<br />
mienya be anô abe ñe aðewo nye esi va yi ene la, Mawu tiam le mia dome eye<br />
wòðom ða be magblô nyanyui la na TrŸsubôlawo ale be woawo hã woaxô se azu<br />
kristotôwo. 8 Mawu si nya amegbetô ðe sia ðe ñe dzime la, xô wo hena Gbôgbô<br />
Kôkôe la wo abe ale si wòna míawo hã ene. 9 Mede vovototo aðeke mí kple woawo<br />
dome o elabena eðe woñe nu vŸwo ða tso xôse me abe míawo ke ene. 10 Ke<br />
nôvinyewo, nu ka ta miedi be miate Mawu kpô adi be yewoatsô agba kpekpe si<br />
míawo åutô kple mía tôgbuitôgbuiwo mete åu tsô o la da ðe woawo dzi be woatsô<br />
mahã? 11 Ao, ðe miexôe se kpô be Añetô Yesu, si nye Mawu ñe nunana la dzi koe<br />
ame sia ame ato akpô ðeðe oa?”<br />
12 Le nuño sia megbe la ñuñoñea zi ðoðoe eye nyahahe aðeke megayi edzi o.<br />
Esia na mônu Paulo kple Barnaba be wogblô nukunu gã siwo Mawu wô to wo dzi le<br />
55
TrŸsubôlawo dome la na wo. 13 Esi woawo hã ñe gbe dze anyi la, Yakobo hã tsi tre<br />
heño nu gblô be, “Tônyetôwo, miðo tom. 14 Petro gblô ale si Mawu åutô tia amewo<br />
tso TrŸsubôlawo dome bena woasubô ye ade bubu yeñe åkô åuti la na mi. 15<br />
Trôsubôla siwo trô zu Kristotô siawo ñe nya sô kple nyagblôðila Amos ñe nyagblôði<br />
sia be 16 ‘Le nu siawo megbe la magatrô ava eye magatu David ñe añe si mu dze<br />
anyi la, magagbugbô aðo eñe gli gbagbãwo eye mafô wo ðe tsitre, 17 ale be ame<br />
susôewo adi Añetô la kple TrŸsubôla siwo åu woyô nye åkô ðo la, Añetô la, ame si<br />
wôa nu siawo katã lae gblôe.’ 18 Esiae nye nu si Añetô, ame si ðe eñe ðoðo si wòwô<br />
tso gômedzedzea me fia mí la, gblô.<br />
19 “Esia ta nye nyametsotsoe nye be, mehiã be míaðe fu na ame siwo trô va<br />
Mawu gbô la o. 20 Ke ðe ko míabia tso wo si be woadzudzô lã siwo wotsô sa vôe na<br />
trŸwo kple lã siwo tsi ûu me la ðuðu eye hekpe ðe esiawo åu la, woadzudzô<br />
ahasiwôwô. 21 Elabena tso blema ke la, nu siawo nye kô na Yudatôwo eye woñoa nu<br />
le wo åu le Sabat sia Sabat dzi le Yudatôwo ñe ñuñoñewo.”<br />
Hametakpekpe la ñe agbal… na Hela kristotôwo<br />
22 Azô la apostoloawo kple hamemegãwo katã va lŸ ðe edzi be yewoaðe ame aðewo<br />
woakplô Paulo kple Barnaba ðo ayi Antioxia be woaðagblô nu si dzi woðo kpee la<br />
na hame si le afi ma. Wotia hamemegã eve be woayi. Woawoe nye Yuda si<br />
wogayôna be Barsaba kple Sila.<br />
56
23 Woålô agbal… de ame dôdôawo si eye emenyawo yi ale, “Mía nôvi<br />
TrŸsubôla siwo trŸ zu xôsetôwo le Antioxa, Siria kple Kilikia, mixô gbedoname tso<br />
apostoloawo, hamemegãwo kple mia nôvi siwo le Yerusalem la gbô.<br />
24 “Míese be xôsetô aðe siwo tso mía gbô le afii la va mia dome eye wova<br />
gblô nya aðewo, siwo ðe fu na miañe susu eye woûuûu miañe xôse kple ðeðekpôkpô<br />
la na mi. Míedi be mianya be, menye míawoe dô ame siawo ðo ðe mi o. 25 Ke esi<br />
míawo hã miebu nya la åu eye mí katã míeðo kpe nu si nye nyateñea dzi vô la,<br />
míeðoe be anye susu nyui aðe åutô be míaðe ame dôdô eve siwo woakplô mía nôvi<br />
lôlŸawo, Paulo kple Barnaba, ðo ava mia gbô. 26 Ame dôdô eve siawo nye Yuda<br />
kple Sila, ame siwo tsô woñe agbe ke faa na míañe Añetô Yesu Kristo. 27 Míeka ðe<br />
dzi be ame siawo año nu aðo kpe nu si nye míañe susu le nya siwo le fu ðem na<br />
míañe susuwo la dzi na mi. 28 Míekpôe dze sii be enyo Gbôgbô Kôkôe la kple míawo<br />
hã åu be menyo be míatsô agba gã aðeke ada ðe mia dzi wu nu vevi siawo ko o, 29<br />
be miatsri trŸwo ñe vôsawo kple ûu kpakple lã tsiûumewo ðuðu eye miatsri<br />
ahasiwôwô hã. Ne miekpô mia ðokui dzi nyuie le nu siawo me la, ekema miewôe<br />
nyuie. Minô anyi nyuie.”<br />
30 Ame dôdô eneawo dze mô ðo ta Antioxia enumake. Esi wova ðo la woño<br />
kristotôwo katã nu ñu eye wotsô gbedeasia ðo woñe åkume. 31 Esi woxl… agbal…a eye<br />
wose emenyawo la, hame bliboa kpô dzidzô manyagblô aðe. 32 Hekpe ðe agbal…a åu<br />
la, Yuda kple Sila ame siwo nya Mawu ñe nya nyuie la gaño nu geðe na hamea hedo<br />
åus… woñe xôse. 33 Wonô Antioxia åkeke geðe hafi wodo mô wo kple<br />
dzidzôgbedoname tso Antioxia hamea gbô vâ na Yerusalem hame si dô wo ða. 34 Ke<br />
57
enyo Sila åu be yeatsi afi ma. 35 Paulo kple Barnaba hã gatsi Antioxia hena<br />
kpekpeðeåu ame siwo nô mawunya gblôm henô nu fiam amewo le afi ma.<br />
Paulo kple Barnaba ñe mama<br />
36 Le åkeke aðewo megbe la, Paulo doe ðe Barnaba gbô be, “Na míagbugbô ayi<br />
aðakpô nôvi siwo le du siwo me míegblô Añetô la ñe nya la le la, akpô ale si wole<br />
zôzômii la ða.” 37 Barnaba lŸ, ke edi be yewoatsô Yohanes, si woyôna be Marko la,<br />
akpe ðe yewo ðokui åu. 38 Ke le ale si Marko gbl… wo ði le Pamfilia eye meyi dôa<br />
dzi kple wo o ta la Paulo mebui be enyo be wòagayi kpli yewo o. 39 Nu sia he<br />
masômasô de Paul kple Barnaba dome ale gbegbe be wo dome ma. Barnaba kplô<br />
Marko ðe asi eye woðo tôdziûu yi Kipro. 40 Ke Paulo hã tsô Sila kpe ðe eðokui åu,<br />
eye nôviawo tsô wo de asi na Añetô la ñe amenuveve. 41 Woto Siria kple Kilikia<br />
nutowo me henô åus… dom hame siwo nô afi ma.<br />
Timoteo kpe ðe Paulo kple Silas åu<br />
16 Teñe gbãtô si Paulo kple Sila de lae nye Derbe. Emegbe woyi Listra. Le afi<br />
sia la wodo go nusrŸla aðe si åkôe nye Timoteo ame si dada nye Yudatô kple<br />
Kristotô ke fofoa nye Helatô. 2 Timoteo nye ðekakpui aðe si ñe dôwôwô dze Kristotô<br />
siwo le Listra kple Ikonio åu nyuie åutô. 3 Le esia ta Paulo bia tso esi be wòadze<br />
yewo yome le yewoñe môzôzô la me. Hafi woadze mô la, Paulo tso aûa na Timoteo<br />
be wòaganye nuðianu na Yudatô siwo le nutoa me la o, elabena ele nyanya me na<br />
ame sia ame be Helatôe nye Timoteo fofo. 4 Azô woyi woñe môzôzô dzi henô<br />
58
tsatsam le duwo me. Afi sia afi si woðo la, wogblôa nya siwo dzi apostolowo kple<br />
hamemegãwo ðo kpee le Yerusalem le TrŸsubôlawo siwo zu kristotôwo åu la na<br />
hameawo. 5 Esia na be hameviawo tsi ðe edzi le gbôgbô me eye woñe xexl…me hã<br />
dzi ðe edzi.<br />
Paulo kpô åutega tso Makedonia<br />
6 Tso afi ma la, woyi Frigia kple Galatia nutome elabena Gbôgbô Kôkôe la meðe mô<br />
na wo be woayi Asia nyigba dzi le êeyiêi sia me o. 7 Woto Misia liño dzi heyina<br />
Bitinia le anyiehe godzi. Ke Yesu ñe gbôgbô gaxe mô na wo eya ta womete åu yi<br />
Bitinia o 8 ke boå woto Misia nutome heyi Troa.<br />
9 Le gbe ma gbe ñe zã me la, Paulo kpô åutega aðe. Ekpô ame aðe si tsi tre ðe<br />
Makedonia le Hela nyigba dzi nô kuku ðem nâ be, “Tso ñu la nàva mía gbô le<br />
Makedonia le afii ne nàva kpe ðe mía åu.” 10 Enumake míeðoe be míayi Makedonia<br />
elabena edze na mí kôtee be Mawu le mía ðom ðe afi ma be míayi aðagblô nyanyui<br />
la.<br />
Lidia trô dzime le Filipi<br />
11 “Míeðo tôdziûu le Troa va Samotrake eye le åkeke evea gbe la, míeva ðo<br />
Neapoli. 12 Mlôeba la míeva ðo Filipo si nye Romatôwo ñe dutsotso aðe si le<br />
Makedonia nyigba ñe liño dzi tututu. Míenô afi ma åkeke geðewo. 13 Le Sabat dzi la<br />
míeyi tôsisi aðe si didi tso dua gbô vie la to afi si míese be ame aðewo ñoa ñu ðo doa<br />
gbe ða le, eye gbe ma gbe la míegblô mawunya na nyônu siwo va teñea. 14 Nyônu<br />
59
siawo dometô ðekae nye Lidia si nye avôdzrala aðe tso Tiatira. Enye mawuvŸla xoxo<br />
eye esi Paulo nô nu ñom la Mawu ûu eñe dzi eye wòxô nya siwo katã Paulo gblô la<br />
dzi se. 15 Esia ta míede mawutsita na eya kple eñe añemetôwo katã eye emegbe la<br />
ekpe mí be, míava dze ye ñeme. Lidia gblô na mí be, ‘Ne miexôe se tututu be nye hã<br />
menye Añetô la tô vavã la ekema miva dze gbônye.’ Eñoe ðe mía nu ûuu va se ðe<br />
esime míelŸ yi ðadze egbô.”<br />
Wode Paulo kple Sila gaxôme<br />
16 “Gbe ðeka esi míenô mô dzi yina gbedoðañe le tôa to la, míedo go ðetugbi aðe si<br />
me gbôgbô vŸ nô eye wòtea åu kaa afa na amewo eye to esia me wòwôa ga geðe<br />
åutô na eñe añetô elabena kluvi wònye. 17 Ðetugbi sia nô mía yome nô êli dom be,<br />
‘Ame siawo la, Mawu Dziñoû‰tô ñe dôlawo wonye eye ðe wova be yewoafia mi ale<br />
si miawô be woatsô miañe nu vŸwo ake mi.’”<br />
18 Ðetugbi la wô nenem nu sia åkeke geðe ke gbe ðeka la, eva glo Paulo ale<br />
wòtrô ðe ðetugbi la åu heblu ðe gbôgbô vŸ si le eme la ta be, “Mele gbe ðem na wò<br />
le Yesu Kristo ñe åkô me be do go le ðetugbi sia me fifi laa!” Gbôgbô vŸ la do go le<br />
eme enumake.<br />
19 Nuwôna sia do dziku na ðetugbi sia ñe añetôwo elabena wobu woñe<br />
gakpômônu. Le esia ta wona wolé Paulo kple Sila hekplô wo yi ûônudrŸla gãwo ñe<br />
åkume le dutoño.<br />
60
20 Nutsotso si wowô ðe wo åu na dumemegãwo lae nye be, “Yudatô siawo<br />
va le to gbl…m na amewo le dua me 21 be woawô nu siwo tsi tre ðe Romatôwo ñe<br />
sewo åu.”<br />
22 Kasia, amehe gã aðe va ño ñu henô êli dom. Edze ñã be woðo be yewoawô<br />
ûunyaûunya. Le esia ta dumemegãwo bu fô Paulo kple Sila eye woðe gbe be woaño<br />
wo kple ati. 23 Esi woño wo wòte wo åu nyuie la, wotsô wo de gaxô me, eye wogblô<br />
na gaxôdzikpôla vevie be ne menya o ameawo si la ekema eya åutô aku. 24 Le esia<br />
ta gaxôdzikpôla hã mefe kpli wo kura o. Etsô wo de gaxôa ñe gogloeañe ke eye wòde<br />
ga afô na wo ses‰e.<br />
25 Le zã bliboa me la Paulo kple Sila nô gbe dom ða nô ha dzim nô Mawu<br />
kafum. Gaxômenôla bubuawo hã nô woñe hawo sem. 26 Le zã ga wuieve me tututu<br />
la, anyigba ûuûu ses‰e eye gaxô bliboa ûuûu kpekpekp…, ûôtruawo katã ûu le<br />
wo ðokuiwo si eye ga si wode gaxômenôla ðe sia ðe la ðe ða. 27 Esi gaxôdzikpôla<br />
nyô tso alŸ me eye wòkpô be ûôtruawo katã nô ûuûu ði la, vôvŸ ðoe elabena ebu be<br />
gamenôlawo katã si dzo. Le esia ta, eðe eñe yi le aku me be yeawu ye ðokui.<br />
míele afii.”<br />
28 Ke Paulo do êli gblô nâ be, “Nôvi, mègawô nuvevi ðokuiwo o; mí katã<br />
29 Enumake gaxôdzikpôla la bia akaði; ñu du yi ðe eme eye wòdze klo ðe<br />
Paulo kple Sila ñe afô nu le dzodzo nyanyanya me. 30 Ekplô wo do goe hebia be,<br />
“Añetô, nu kae le nam be mawô bena makpô ðeðe?”<br />
31 Woðo eåu nâ be, “Ne èxô Añetô Yesu dzi se la, ekema wò kple wò añe<br />
blibo la miakpô xôxô. 32 Wogblô Añetô la ñe nya nâ kple eñe añemetôwo katã. 33 Le<br />
61
zã ma ke me gaxôdzikpôla klô woñe abiwo na wo; eye enumake wode mawutsi tsi ta<br />
na eya kple eñe añe bliboa. 34 Ena nu wo, woðu eye añea me tôwo katã yô f• kple<br />
dzidzô elabena wotrô zu Mawu dzi xôselawo.”<br />
35 Le ådi me la ûônudrŸlawo ðo kpovitôwo ðe gaxôdzikpôla la kple gbeðeðe<br />
sia be, “Ðe asi le åutsu mawo åu ne woadzo.” 36 Gaxôdzikpôla la gblô nya la na<br />
Paulo be, “ÛônudrŸlawo ðo gbe ða be woaðe asi le wò kple Sila åuti. Eya ta miate<br />
åu adzo azô. Miheyi le åutifafa me.”<br />
37 Ke Paulo gblô na kpovitôwo be, “Woño mí le dutoño ûônumadrŸmadrŸe,<br />
togbô be míenye Romatôwo hã; wode mi gaxô me, ke azô la woaðe mí ado goe le<br />
adzamea? Gbeðe! Ðe ko woawo åutô nava hafi woakplô mi adoe.”<br />
38 Kpovitô siwo wodô ðo ðe gaxôdzikpôla gbô la trô va gblô Paulo ñe nya la<br />
na ûônudrŸlawo eye vôvŸ ðo wo åutô esi wose be Paulo kple Sila nye Romatôwo ta.<br />
39 Dumemegãwo ðe able va wo gbô le gaxôe me eye woðe kuku na wo be woado go<br />
adzo le dua me. 40 Paulo kple Sila trô yi Lidia ñe añeme, eye xôsetôwo va ño ñu ðe<br />
wo åu eye wogagblô nyanyui la na wo hafi dzo le dua me.<br />
Paulo gblô nya le Tesalonika<br />
17 Azô ame eveawo zô mô to Amfipolis kple Apolonia nutowo me va ðo<br />
Tesalonika afi si Yudatôwo ñe ñuñoñe aðe le. 2 Paulo yi ñuñoñe sia abe ale si<br />
wòwône ðaa ene eye wògblô mawunya na ameawo. 3 Ewô esia Sabat etŸ siwo kplô<br />
wo nôewo ðo. Eðe mawunya ñe akpa si ku ðe Mesia la ñe fukpekpe, ku kple<br />
tsitretsitsi åu la me na wo, eye wòdze agbagba hã ðee fia wo tso mawunya me be<br />
62
Yesue nye Mesia alo Ðela la vavã. 4 Ame geðe siwo se Paulo ñe nya la trô zu<br />
kristotôwo eye wo dometô aðewo nye Helatô siwo me mawuvôvŸ le, kple dua me<br />
nyônu åkutatô aðewo.<br />
5 Yudatôwo ñe amegã siwo nô dua me la ûã åu Paulo kple Sila eya ta woño<br />
gbevu aðewo nu ñu eye wowô ûunyaûunya le dua me le Paulo kple Sila ta. Wova dze<br />
Yason ñe añe afi si wonô la dzi kple susu be yewoalé Paulo kple Sila ahe wo va<br />
dumemegãwo åkumee ne woahe to na wo.<br />
6 Ke womekpô Paulo kple Sila le añea me o eya ta wolé Yason kple Kristotô<br />
aðewo, kplô wo yi dumemegãwo gbôe. Wotsô nya ðe Yason kple etôwo åu eye<br />
wotso wo nu kple êli be, “Paulo kple Sila, ame siwo he tôtô va xexeame ñe akpa<br />
geðewo la va míañe du me afi sia hã hele ûunyaûunya hem vâ.” 7 Ke Yason ya na<br />
sitsoñe wo ðe eñe añeme. Le esia ta wo katã wodze na ku elabena wole gbôgblôm be<br />
fia bubu aðe gali si åkôe nye Yesu, ame sia lolo wu Kaisaro.”<br />
8 Nya siawo medzô dzi na dumemegãwo kple dua me tôwo kura o. 9 Eya ta<br />
woka åkume na Yason kple etôwo vevie eye wona ame aðe de megbe na wo be<br />
yewomagawô nu sia ñomevi azô o hafi woðe asi le wo åu.<br />
Paulo gblô nya le Beroea<br />
10 Le zã ma me la Kristotô siwo le dua me la kplô Paulo kple Sila do goe le dua me<br />
alôtsôtsôe eye woyi Beroea. Paulo kple Sila gayi woñe dô dzi le afi sia hã heyi ðagblô<br />
mawunya le Yudatôwo ñe ñuñoñe si le dua me la me. 11 Beroeatôwo ya lé fô ðe nya<br />
la åu wu Tesalonikatôwo, eye woðo to Paulo ñe nyagbôgblô kple dzidzô. Woawo<br />
63
åutôwo hã nôa mawunya la me dzrom êesiaêi be yewoakpôe ða be nyateñenya gblôm<br />
Paulo kple Sila nô mahã. 12 To esia me la, wo dometô geðewo zu xôsetôwo eye<br />
Helatô åkutatô siwo nye nyônuwo kple åutsuwo siaa xô nya la dzi se.<br />
13 Esi Yudatô siwo tso Tesalonika la gase be Paulo nô mawunya gblôm le<br />
Beroea la, wogati wo yome yi afi ma hã eye wògade zi ameawo me ðe wo åu. 14 Ke<br />
Kritsotôwo wô kaba ðo Paulo ðe dziehe gome lôño gake Sila kple Timoteo ya tsi<br />
anyi. 15 Ame siwo kplô Paulo yii la ðoe ða va se ðe Atene hafi trô yi Beroea. Paulo<br />
de gbe asi ma wo be woagblô na Sila kple Timoteo be woawô kaba ava tu ye le<br />
Atene.<br />
Paulo le Atene<br />
16 Esi Paulo nô Sila kple Timoteo lalam le Atene la, eði tsa le dua me. Nu siwo<br />
wòkpô la ðu dzi nâ åutô. Ekpô be legbawo bô ðe dua me f•. 17 Eyi Yudatôwo ñe<br />
ñuñoñe be yeadzro nya me kple Yudatôwo kple Helatô vŸmawuwo. Eño nu na ameha<br />
si le dua ñe takpeñe la hã gbe sia gbe.<br />
18 Paulo dzro nya me kple xexemenunyala gã aðewo siwo woyôna be<br />
Epikurea kple Stoiktôwo la hã. Esi wòño nu na wo tso Yesu ñe ku kple tsitretsitsi åu<br />
la, wo dometô aðewo gblô be Paulo ñe tagbô gbl… alo dzixôse yeye aðe boå åue wònô<br />
nu ñom le.<br />
19 Ale wolée hekplôe yi takpeñe si woyôna be Areopago la, afi ma wobia tso<br />
esi be, “Na míase nya tso nufiafia yeye si nèhe vâ la åu. 20 Èle nya masekpô aðewo<br />
gblôm ðe miañe towo me, miedi be míase nya siawo gôme kple nu si wonye.” 21<br />
64
Atenetôwo katã kple amedzroawo hã lŸa anyinônô ðe takpeñe wôa woñe êeyiêi åutidô<br />
to nyamedzodzro kple susu yeyewo xôxô me.<br />
22 Esi åkekea ðo la, Paulo tsi tre ðe ameha la titina le Mastogbâ la dzi heño<br />
nu gblô na wo bena,<br />
“Nôvinye Atenetôwo, edze nam ñã be mienye ame siwo kpôa dzidzô le<br />
mawuvôvŸ åu åutô, 23 elabena esi menô tsa ðim le miañe dua me la, mekpô legba<br />
geðewo kple vôsamlekpuiwo hã. Nukutôe la mekpô ðe si mieme na åkôe be, ‘Mawu<br />
si mienya o la tôe.’ Mawu si miesubôna le manyamanya me la ñe nyae metsô vâ na<br />
mi.”<br />
24 “Mawu siae wô dziño kple anyigba kple nu siwo katã le eme eye wònye gã<br />
kple añetô na nu sia nu. Le esia ta menôa gbedoxô si amewo tsô asi tui la me o, 25<br />
eye le esime naneke mehiãnâ o ta la, amegbetô mate åu awô naneke nâ o. Ke eya<br />
boå na agbegbôgbô nu sia nu eye wònaa nu ame sia ame ðe eñe hiahiã nu. 26 Mawu<br />
siae wô amegbetô siwo katã tso dzôtsoñe ðeka eye wòkaka wo ðe xexeame ñe<br />
akpa ðe sia ðe. Eðo liño na dukôwo eye wòðo dukô siwo ayi ågô kple esiwo adze<br />
anyi la da ði xoxo.”<br />
27 “Mawu ñe didie nye be amegbetôwo nadii, ake ðe eåu togbô be egbô<br />
medidi tso ame aðeke gbô o hafi hã. 28 Eya mee míele agbe le abe ale si miañe hânô<br />
aðe gblôe ene bena, ‘Míawoe nye Mawu viwo.’ 29 Eya ta ne míenye Mawu viwo la<br />
ekema menyo be míabu be Mawu nye legba si amegbetô awô kple klosalo kple sika<br />
alo akpae kple kpe o. 30 Tsã la Mawu mia åku ðe amegbetô ñe numanyamanya dzi.<br />
Ke azô la ede se be ame sia ame naðe asi le legbawo åu eye wòasubô ye ðeka ko. 31<br />
65
Elabena eðo åkeke tôxâ aðe da ði be yeava drŸ ûônu xexeame, eya åutô tia ame si le<br />
ûônua drŸ ge la da ði eye eyae nye ame si wòfô ðe tsitre tso ame kukuwo dome.” 32<br />
Esi wosee wògblô, nya tso fôfô tso ame kukuwo dome åu la, nyasela aðewo koe åutô<br />
ke ame bubuwo hã be, “Míedi be míagase nya sia êebubuêi” 33 Ale Paulo dzo le<br />
takpeñea. 34 Ame ûe aðewo ya dze eyome trô zu xôsetôwo. Ame siawo dometô<br />
aðewo nye Dionisio si nye dumemegã ðeka kple nyônu aðe si åkôe nye Damari.<br />
Paulo ñe dôwôwô le Korinto<br />
18 Le nu siawo megbe la, Paulo dzo le Atene heyi Korinto afi si wòdo go<br />
Yudatô aðe si woyôna be Akuila la le. 2 Wodzi Akuila le Ponto eye eya kple srŸa<br />
Priskila nô Roma tsã gake Kaisaro Klaudio va de se be woanya Yudatôwo katã dzoe<br />
le Roma dua me, eye le esia ta Akuila kple srŸa ûu va tsi Korinto. 3 Paulo dze<br />
Akuila kple srŸa gbô le Korinto eye wòwô dô kpli wo elabena wo katã nye<br />
avôgbadôwôlawo.<br />
4 Paulo yia Yudatôwo ñe ñuñoñe si le dua me le Sabat ðe sia aðe dzi hedzroa<br />
mawunya me kple Yudatôwo kpakple Helatôwo siaa. 5 Esi Sila kple Timoteo tso<br />
Makedonia va ðo Korinto ko la, Paulo ðe asi le eñe avôgbadôwôwôa åu eye wònô<br />
nya gblôm na Yudatôwo gbe sia gbe henô ðase ðim be Yesue nye Mesia la. 6 Ke le<br />
ale si Yudatôwo tsi tre ðe eåu ses‰e eye gawu la, wonô fewu ðum henô busunyawo<br />
gblôm ðe Yesu åu ta la, Paulo ðe ta le woñe nya me eye wògblô na wo be, “Miañe ûu<br />
neva miawo åutô ñe ta dzi. Nye asi megale miañe nya me o. Tso azô dzi yina la<br />
magblô nyanyui la na TrŸsubôlawo.”<br />
66
7 Le esia megbe la edzo yi ðanô TrŸsubôla aðe si åkôe nye Tito Yusto la gbô.<br />
Ame sia ñe añe te ðe Yudatôwo ñe ñuñoñe la åu eye wònye mawuvŸla adodoe aðe. 8<br />
To Paulo ñe afi ma nônô me la, Krispo si nye Yudatôwo ñe ñuñoñea ñe amegã la kple<br />
eñe añe blibo la me tôwo katã trô zu kristotôwo eye wode mawutsi ta na wo. Nenema<br />
kee nye Korintotô bubu geðewo hã.<br />
9 Gbe ðeka ñe zã me la, Mawu ño nu na Paulo le drŸeñe be, “MègavŸ o; nô<br />
nya la gbôgblô dzi eye mègazi ðoðoe o. 10 Elabena meli kpli wò eye ame aðeke<br />
mate atsi tre ðe åuwò o, ame geðewo le du sia me siwo nye tônyewo.” 11 Nu sia do<br />
åus… Paulo ale wònô Korinto ñe ðeka kple afã sôå henô Mawu ñe nyateñenya la<br />
gblôm.<br />
12 Ke esi wova ðo Galio gôvinae le Akaya nutoa me la, Yudatôwo gatso ðe<br />
Paulo åu eye wohee va mômefia la gbôe be wòadrŸ ûônui. 13 Wotsô nya ðe eåu be,<br />
“Åutsu sia le amewo hem be woasubô Mawu le mô si mesô kple Romatôwo tô o la<br />
dzi.”<br />
14 Esi Paulo ke nu ko la, Galio xô nya la hegblô na Yudatôwo be, “Ne mi<br />
Yudatôwo ðe miele nutsotso nam tso nu vlo wôwô aðe alo amewuwu åuti la, anye ne<br />
maðo to mi. 15 Gake esi wònye nu si ku ðe miawo kple ame aðe ñe xôse åuti la,<br />
miawo åutôwo mikpô egbô. Nyemedi be manye ûônudrŸla le nya sia me o.” 16 Ale<br />
Galio nya wo do goe le ûônudrŸñea.<br />
17 Amehawo do dziku vevie ale be wodze Sostene si nye Yudatôwo ñe<br />
ñuñoñea ñe amegã yeyea dzi eye wolée heñoe nyui le ûônudrŸxôa godo, gake Galio<br />
mede nu eme kura o.<br />
67
Priskila, Akuila kple Apolo<br />
18 Paulo ganô dua me åkeke aðewo eye emegbe la, eklã kristotôwo eye wòðo<br />
tôdziûu hedzo yi Siria nutome. Ekplô Priskilia kple Akuila hã ðe asi. Esi wova ðo<br />
Kentarea la, Paulo l• ta kolikoli le adzôgbeðeðe si wòwô do ågôe le Yudatôwo ñe<br />
kônu nu la ta. 19 Esi wova ðo Efeso la Paulo gbl… Akuila kple Priskila ðe tôdziûua<br />
me eye wòyi ðe dua me be yeadzro nya me kple Yudatô siwo le afi ma la le woñe<br />
ñuñoñe. 20 Wobia tso esi be wòanô anyi vie gake egbe. 21 Ke esi wòle dzodzom le<br />
wo gbô la edo åugbe na wo be, “Ne Mawu lŸ la matrô ava.” Eya megbe la eðo<br />
tôdziûu tso Efeso. 22 Esi wòðo Kaisarea la, èyi ðado gbe na hamea eye wòyi<br />
Antioxia. 23 Enô afi ma vie eye wòdze mô ðo ta Terki ke etô ðe Galatia kple Frigia<br />
nutomewo eye wòdo åus… hame siwo le nutoawo me hekpe ðe wo åu be woagatsi ðe<br />
edzi le gbôgbô me.<br />
Apolo va Efeso kple Kôrinto<br />
24 Eva va eme be Yudatô aðe si åkôe nye Apolo la tso Aleksandria si le Egipte la va<br />
Efeso. Ame sia nye mawunyanyala adodoe aðe. 25 Wofia nui tso Añetô la ñe mô åuti,<br />
egblôa nya dzideñotôe eye wòfiaa nu tso Yesu åuti pâpâpâ, togbô be Yohanes ñe<br />
mawutsideta ko wònya hã. 26 Edze nufiafia gôme le ñuñoñea dzideñotôe. Esi Akuila<br />
kple Priskila se eñe nyawo la wokpee yi wo ñe añeme heðe Mawu ñe mô me nâ<br />
tsitotsito wu esi wònya tsã.<br />
27 Apolo di vevie be yeayi Hela nutome, ale xôsetô siwo le Antioxia la do<br />
åus…e be wòayi. Woålô agbal… ðo ðe xôsetô siwo le afi ma la be ne Apolo va la, 28<br />
68
woaxôe akpô edzi nyuie. Esi wòva ðo Hela nutome la, egblô mawunya kple åus… eye<br />
wòdo åus… hame siwo nô afi ma. Edzro nya me kple Yudatôwo le dutoño eye<br />
wòði ðase be mawunya ðee fia kôtee be Yesue nye Mesia la vavã.<br />
Paulo ñe môzôzô etŸlia<br />
19 Esime Apolo ganô Korinto la, Paulo hã zô mô to Terki nutowo me va ðo<br />
Efeso. Ekpôe be xôsetô aðewo le afi ma eye le woñe nyamedzodzro me la, 2 Paulo<br />
bia wo se be, “Esi miezu kristotôwo ðe, miexô Gbôgbô Kôkôe ðe mia mea?”<br />
Ke woðo eåu be, “Ao, míexô Gbôgbô Kôkôe la o eye le nyateñe me la, míese<br />
eåkô hã kpô o. Nu kae wònye?”<br />
na mi?”<br />
nufiafia nu.”<br />
3 Paulo yi dzi bia wo be, “Ekema nu ka dzie miexô se hafi wode mawutsi ta<br />
Woðo eåu be, “Wode mawutsi ta na mí ðe Yohanes Mawutsidetanamela ñe<br />
4 Nya sia mevivi na Paulo o ale wòfia wo be Yohanes Mawutsidetanamela ðe<br />
ko wòwôe be yeafia ale si ame nadzudzô nu vŸ wôwô atrô va Mawu gbô eye emegbe<br />
la wòaxô Yesu Kristo ame si ñe nya Yohanes gblô be ele vava ge la dzi ase ale be<br />
woade mawutsi ta nâ ðe eñe åkô me.<br />
5 Esi wose nya sia la wo katã wolŸ eye Paulo gbugbô de mawutsi ta na wo ðe<br />
Yesu Kristo ñe åkô me. 6 Emegbe la, Paulo do gbe ða ðe wo ta eye wòda asi ðe wo<br />
dzi ale be Gbôgbô Kôkôe la ge ðe wo me, eye woño nu kple gbegbôgblô bubuwo<br />
hegblô nya ði hã. 7 Ameawo ñe xexl…me nô ame wuieve.<br />
69
8 Paulo nô Efeso êleti etŸ nô mawunya gblôm le Sabat dzi. Edzea<br />
agbagba êesiaêi be yeagblô nu si dzi wòxô se le mawufiaðuñea åu kple nu si ta wòxô<br />
edzi se la afia eye wòtena kpôna be yeaðe nya me na amewo be woaxô Yesu dzi ase.<br />
9 Ame aðewo mexô eñe nya o ale wotsi tre ðe eåu vevie hegblô busunya geðe ðe<br />
Kristo åu le dutoño, nu sia na be Paulo dzo le wo gbô. Ke ekplô ame siwo xô eñe nya<br />
la ðe asi yi Tirano Takpexôa me afi si wòño nu na wo le gbe sia gbe. 10 Ewô nu<br />
sia ñe eve sôå ale be Yudatôwo kple Helatô siwo katã le Ausia si le Terki nutoa me<br />
la katã se nyanyui la. 11 Mawu wô nukunu tôxâwo to Paulo ñe asi dzi, 12 ale gbegbe<br />
be wòtsôa takuviwo kple akôtawuiwo kaa dônôwo åu wohayana eye gbôgbô vŸwo hã<br />
doa go le wo me.<br />
13 Yudatô aðewo hã nô tsatsam tso du me yi du me henô gbôgbô vŸwo nyam<br />
le amewo me. Ame siawo va ðo be yewoayô Añetô Yesu Kristo ñe åkô anya gbôgbô<br />
vŸe kpô be adze edzi na yewo mahã? Woðoe be ne yewotu ame si me gbôgbô vŸ le<br />
la, yewoado êli ðe eta be, “Meðe gbe na wò le Yesu Kristo, ame si ñe nya gblôm<br />
Paulo le la ñe åkô me be nàdo go!” 14 Ame siwo nô nu sia wôm la woe nye<br />
Yudatôwo ñe Osôfo aðe si woyôna be Skeva la ñe viåutsuvi adreawo. 15 Wova ke ðe<br />
ame aðe si me gbôgbô vŸ le la åu vavã eye wote kpô be yewoanya gbôgbô vŸa le<br />
Yesu ñe åkô me. Ke gbôgbô vŸ la bia wo be, “Menya nu tso Yesu kple Paulo åu<br />
nyuie, ke miawo ðe, ame kawoe mienye?” 16 Enumake edzo dze wo dometô eve<br />
dzi, ño wo de abi wo åu eye wòvuvu awu le wo åu ale be wosi do go le añea me<br />
amamae.<br />
70
17 Nya sia kaka ðe Yudatôwo kple Helatôwo siaa dome le Efeso dua me. Ale<br />
vôvŸ tôxâ aðe dze wo dometô ðe sia ðe dzi eye wode bubu Añetô Yesu ñe åkô åu. 18<br />
Ame geðewo va eye woûu woñe nu vŸði wôwôwo me. 19 Ame aðe siwo nye<br />
afakalawo la lô woñe dzogbãlewo kple nu kpotokpotoewo vâ eye wotô dzo wo le<br />
dutoño. Nu siwo wotô dzoe la ñe home anô abe sidi akpe enyi ene. 20 Esia nye dzesi<br />
be mawunya xô añe le nutoa me vavã. 21 Emegbe la, Gbôgbô Kôkôe la dee Paulo me<br />
be, wòayi Hela nutome hafi atrô ayi Yerusalem. Eya åutô hã ðoe be tso afi ma la ele<br />
be yeayi Roma hã. 22 Eðo eñe kpeðeåutô eve siwo nye Timotoe kple Erasto la ða be<br />
woadze ågô ayi Makedonia, Hela nutome, ke eya åutô gatsi Terki vie.<br />
Demetrio ñe zitôtô<br />
23 Ke le êemaêi la, masômasô gã aðe va Efeso dua me le kristotôwo ta. 24 Ame si<br />
he masômasô sia vâ lae nye Demetrio. Ame sia nye klosalonutula eye dôwôviwo nô<br />
esi f•. Wonôa Helatôwo ñe mawu, Diana, ñe legbawo wôm kple klosalo. 25 Gbe ðeka<br />
la, Demetrio ño eñe dôwôlawo kple ame siwo katã nye klosalonutulawo le dua me la<br />
nu ñu eye wòño nu na wo ale “Mía tôwo, miawo åutôwo mienya be klosalonutudô<br />
siae míewôna ðuna. 26 Ke ele nyanya me na mi katã bena, Paulo va le tagbô gbl…m<br />
na amewo be mawu siwo wotsô asi wôe la menye Mawu gbagbe o eye esia na be<br />
míañe dô megale edzi yim tututu le Efeso afii kple nutoa katã me o. 27 Azô medi be<br />
mianya be menye míañe dôwôna ðeðe tae mele nya siwo gblôm o ke boå ele bôbôe<br />
be míañe mawu bubutô, Diana, subôsubô dzi aðe kpôtô eye madidi o la, Diana, si nye<br />
mawugã si wosubôna le mía ñe nutome afii kple xexeame godoo la ñe åkô abu keå.”<br />
71
28 Nya sia de adã tame na ameha la ale wode asi êlidodo me ses‰e be,<br />
“Diana, Efesotôwo ñe mawu la, lolo loo!”<br />
29 Êlidodo sia na be amewo va ño zi be yewoakpô nu si le edzi yim la ða eye<br />
le êeyiêi kpui aðe megbe la, du blibo la katã tô zi. Ame sia ame ñu du yi ñuñoñea eye<br />
wolé Gayo kple Aristako ame siwo nye Paulo ñe môzôhatiwo, be woadrŸ ûunu wo.<br />
30 Paulo di vevie be yeadze wo yome ayi ñuñoñea gake nusrŸla bubuawo meðe mô nâ<br />
o. 31 Roma srafo siwo le nutoa me la dometô siwo nye Paulo xôlŸwo hã ðo ame ðe<br />
egbô gblô nâ be megado ta ðe afi ma o ne menye nenema o la eñe agbe aðo xaxa me.<br />
32 Takpekpea åutô tô zi kôtôô. Ame sia ame nô êli dom nô nya sia nya ñomevi<br />
si dze eåu la gblôm. Vavã, wo dometô geðe hã menya nu si tututu ta wova ño ñu ðe<br />
afi ma gŸ hã o.<br />
33 Yudatô aðewo kpô Aleksandria ða le amewo dome eye enumake wohee do<br />
goe wòva tsi tre ðe ameha la åkume. Ekô asi dzi eye ðoðoe zi, ale wòde asi nuñoño<br />
me na wo. 34 Ke esi ameha la kpôe dze sii be Yudatô wònye la, wogade asi êlidodo<br />
me be, “Diana, Efesotôwo ñe mawu la, lolo loo! Diana, Efesotôwo ñe Mawu la, lolo<br />
loo!”<br />
35 Mlôeba la, dudzikpôla ble wo nu wozi ðoðoe ale wòño nu na wo gblô be,<br />
“Efesotôwo, ame sia ame nya be Efeso du siae nye trŸ gã Diana si ge tso dziño la ñe<br />
du gã. 36 Le esia ta mehia be ne ame aðe gblô nya bubu aðe ko la, mianô ûunyûunya<br />
wôm alea gbegbe o. 37 Ame siwo mielé va afii la mefi naneke le Diana ñe gbedoxô<br />
me o eye womegblô nya gbegbl… aðeke ðe Diana åu hã o. 38 Gake ne Demetrio kple<br />
eñe hadôwôlawo kpô be nya aðe le yewo kple ame siawo dome la ekema ðe wòle na<br />
72
wo be woatsô nya ðe wo åu le ûônudrŸñe. ÛônudrŸlawo hã le klalo be yewoadrŸ nyaa<br />
na wo. 39 Ne nya bubu aðe gali la, ekema woate åu ayi Dutakpekpea me aðalé wo<br />
kpô. 40 Ke ne miekpô nyuie o la, Roma dziðuðua abia tso mía si be míana akônta le<br />
egbe ñe ûunyaûunya si nu ta mele o la åu, eye nyemenya nya ka magblô ne wòva<br />
eme alea o.”<br />
41 Ale dudzikpôla la kaka ñuñoñoa eye ame sia ame trô dzo yi añeme.<br />
Paulo gatrô yi Makedonia<br />
20 Le nu siawo katã megbe la, Paulo yô nusrŸlawo eye wògagblô nya na wo<br />
hede dzi ño na wo. Emegbe la eklã wo 2 hedzo ðo ta Hela nutome. Le du sia du si<br />
me wòðo le môa dzi me la, eñoa nu hexlŸa nu xôsetô siwo le afi ma. 3 Paulo nô Hela<br />
nyigba dzi êleti etŸ eye esi wònô dzadzram ðo be yeayi ðe Siria la, ese be Yudatôwo<br />
nô ðoðo wôm be yewoawui. Le esia ta eðoe be yeagatrô aðo ta Makedonia si le<br />
anyiehe gome la boå.<br />
4 Ame geðewo kplô Paulo ðo ða va se ðe keke Terki. Wo dometô aðewoe nye<br />
Sopata si nye Piro ñe vi tso Beroea, Aristaxo kple Sekundo siwo tso Tesalonika,<br />
Gayo tso Derbe, Timotio, Tihiko kple Trofima ame siwo trô yina añe le Terki.<br />
5 Ame siwo katã do ågô na mí eye wonô mía lalam le Troa. 6 Esime míeðu<br />
åutitotoåkekenyui la vô ko la, míeðo tôdziûu le Filipi si le Hela nyigba la ñe anyiehe<br />
gome eye le åkeke atŸ megbe la míeva ðo Troa si hã le Terki. Míenô afi ma<br />
kwasiða ðeka.<br />
73
Paulo fô Eutiko tso ku me le Troa<br />
7 Le Kwasiða ñe åkeke gbãtô la míeño ñu be míaxô Añetô ñe Nuðuðu Kôkôe la.<br />
Pauloe gblô nya gbe ma gbe. Esi wònye gbe ma gbee nye Paulo ñe åkeke mamlâtô le<br />
afi ma ta la, enô nu ñom ûuu va se ðe zãtitina ke. 8 Wosi akaðiwo ðe afi si míenô le<br />
dziñoxôa dzi. 9 Esi Paulo nô nu ñom alea la, ðekakpui aðe si woyôna be Eutiko la nô<br />
akôlŸe dôm le fesre ðeka nu. Kasia, Eutiko ge tso fesrea nu le dziñoxô etŸlia dzi ke<br />
va dze anyigba kpla eye wòku enumake. 10 Nu si dzô la metso dzika ño na Paulo<br />
kura o ke boå eði ðe anyigba, kô ðekakpuia ðe eñe abôwo me eye wògblô na ameha<br />
la be, “Migawô ûunyaûunya o, naneke medzô ðe edzi o. Egale agbe.” 11 Le nyateñe<br />
me la, ðekekpuia gagbô agbe, esia na be ameha la kpô dzidzô åutô. 12 Wo katã gatrô<br />
yi dziñoxôa dzi eye woðu Añetô ñe Nuðuðu Kôkôe la. Le eya megbe la, Paulo gayi<br />
eñe nuñoa dzi ûuu va se ðe fôåli hafi wòdzo le wo gbô.<br />
Paulo kla Efeso hame la<br />
13 Paulo to afô yi Aso, ke míawo míeðo tôdziûu hedze ågô nâ. 14 Eva tu mí le afi<br />
ma eye mí katã míeðo ûu yi Mitilene. 15 Tso afi ma mieve to Kio åu, va to Samo<br />
eye mlôeba la míeva ðo Mileto le åufôke.<br />
16 Paulo megadi be yeatô ðe Efeso azô o elabena edi be ne yeate åui la,<br />
yeaðo Yerusalem kaba aðu Pentekoste åkeke la le afi ma. 17 Esi míeði go ðe Mileto<br />
la, Paulo ðo ame ðe Efeso hamemegãwo be woava do go ye le tôdziûua me. 18 Esi<br />
wova ðo la, egblô na wo be, “Mienya ale si menô mia dome tso åkeke gbãtô si<br />
meva Asia nutowo me va se ðe fifia. 19 Mesubô Añetô la le ðokuibôbôðeanyi kple<br />
74
aðatsiwo me togbô be Yudatôwo tem kpô to woñe nugbeðoðowo ðe åunye me hã.”<br />
20 Gake hã la, nyemadzudzô nyateñe la gbôgblô na mi le dutoño loo alo le miañe<br />
añewo me kpô o. 21 Nya ðeka ma ke koe megblô na Yudatôwo kple TrŸsubôlawo<br />
siaa be, ehiã be woadzudzô nu vŸ wôwô eye woatrô ðe Mawu åu to Yesu Kristo<br />
dzixôse me.<br />
22 “Fifia la, Gbôgbô Kôkôe la hem yina Yerusalem, togbô be nyemenya nu si<br />
le lalayem le afi ma o hã. 23 Nu si ko Gbôgbô la gblô nam le du sia du mee nye<br />
bena, fukpekpe kple gamenônô nye nu siwo wòle be makpô mô na. 24 Ke viðe aðeke<br />
mele nye agbe åu o, negbe ðe ko mewô eåutidô tsô wô dô si Añetô Yesu de asi nam.<br />
Dôae nye be magblô nyanyui la na amewo le Mawu ñe lôlŸ kple nublanuikpôkpô gã<br />
åuti.”<br />
25 “Azô menyae nyuie be, mi ame siwo katã dome menô wô dô eye mefia<br />
nyanyui la mi la dometô aðeke megale kpô nye ge akpô le agbe sia me o. 26 Medi be<br />
magblô na mi kôtee be, womele ame aðeke ñe ûu bia ge tso asinye o, 27 elabena<br />
nyemeêla mawunya la ñe akpa aðeke ðe mi o. 28 Azô la, mikpô mia ðokui dzi nyuie<br />
eye mikpô egbô be mienyi Mawu ñe al…ha si nye hame si wòtsô eya åutô ñe ûu ñle,<br />
elabena Gbôgbô Kôkôe la ðo mi hadzikpôlawoe. 29 Menya nyuie be ne metrô megbe<br />
ko la, aûatsonufiala aðewo ava ðo mia me abe amegaxi wôadãwo ene, eye woadze<br />
agbagba be yewoagbl… nu le al…ha si nye hamea åu. 30 Mia dometô aðewo hã ate<br />
kpô atrô nyateñe la bubui be amewo nadze yewo yome. 31 Eya ta minô åudzô! Miðo<br />
åku ñe etŸ siwo menô mia dome la dzi. Miðo åku ale si mekpôa mia dzi zã kple keli<br />
kple ale si mexlŸa nu mi kple aðatsi zi geðe la dzi.”<br />
75
32 “Azô metsô mi de asi na Mawu, eya ame si ñe nya ana be miañe xôse nali<br />
ke be wòakpô mia ta eye wòakpô gome le ame tiatiawo katã ñe domenyinu la me. 33<br />
Nyemebiã åu ðe ame aðeke ñe klosalo alo sika alo awu åu o. 34 Miawo åutô mienya<br />
ale si metsô nye asi wô dô hedi nye åutô kple nye kpeðeåutôwo ñe nuhiahiãwoe. 35<br />
Zi geðe la, mefia ale si miakpe ðe ahetôwo åui la mi elabena meðo åku nya si míañe<br />
Añetô Yesu gblô dzi be, ‘Nunana hea yayra vanâ wu nuxôxô.’”<br />
36 Esi Paulo wu eñe nuñoa nu la, edze klo hedo gbe ða kpli wo. 37 Le esia<br />
megbe la, wokpla asi kô nâ hedo hedenyui nâ kple avi, 38 vevietô le esime wògblô<br />
na wo be womegale ye kpô ge akpô o la ta. Ale wokplôe ðo ða va se ðe tôdziûua me<br />
ke.<br />
Paulo yi Yerusalem<br />
21 Esi míeklã Efeso hanunôlawo vô la míedze mô t… va ðo Kos. Le åkeke evea gbe<br />
la, míeva ðo Rode eye tso afi ma míeyi Patara. 2 Le Patara la, míeðo tôdziûu aðe si<br />
nô Foenike si le Siria nutoa me yim. 3 Míeto Kipro ñukpo la åu le miame lôño eye<br />
míeva ði go ðe Tiro ûudzeñea le Siria. Ûua ðe agba le afi sia. 4 Míawo hã míeði tsa<br />
yi dua me eye míedi xôsetô siwo le afi ma la henô wo gbô kwasiða ðeka. Gbôgbô<br />
Kôkôe la ño nu to hame sia dzi ale wogbe na Paulo be megayi Yerusalem o. 5 Ke esi<br />
míañe êeyiêi de la míedzo eye míeyi miañe môzôzô dzi. Hame blibo la, nusrŸlawo<br />
kple wo srŸwo kpakple wo viwo siaa va ðo mi ða va se ðe keke futa, afi si míedo<br />
gbe ða le. 6 Míedo hedenyui na wo, ge ðe tôdziûua me eye woawo hã trô yi añeme.<br />
76
7 Tso Tiro míeva tô ðe Pitolemia eye míenô afi ma hã åkeke ðeka hesrã hame<br />
si le afi ma kpô. 8 Tso afi ma míeyi Kaisarea eye míedze nyanyuigblôla Filipo si nye<br />
hadzikpôla gbãtô adreawo dometô ðeka la gbô. 9 Vinyônuvi ene siwo dometô aðeke<br />
meðe srŸ haðe o la nô esi. Mawu na nyagblôði ñe åus… wo dometô ðe sia ðe.<br />
10 Míenô afi sia åkeke geðewo eye le êeyiêi sia me la, nyagblôðila aðe si<br />
woyôna be Agabu la tso Yudea nutome va kpô mí ða le Filipo gbô. 11 Agabu tsô<br />
Paulo ñe alidziblaka eye wòbla eya åutô ñe asiwo kple afôwo hegblô be, “Gbôgbô<br />
Kôkôe la be, ‘Alea tututue Yudatôwo awô ame si tôe nye alidziblanu sia la le<br />
Yerusalem, eye woatsôe ade asi na Romatôwo.’” 12 Esi míese nya sia la, mí Paulo<br />
åumewo kple dua me kristotôwo katã, míeðe kuku na Paulo be megayi Yerusalem la<br />
o.<br />
13 Ke Paulo ðo eåu na mí be, “Midzudzô avifafa elabena miele dzi gbãm<br />
nam. Mele klalo be manô gaxô me le Yerusalem eye gawu la maku le nye Añetô<br />
Yesu ta.” 14 Esi míekpôe be Paulo ðoe kplikpaa be yeayi Yerusalem la, míeðe asi le<br />
nya la åu eye míetsôe de asi na Mawu be wòawô eñe lôlŸnu.<br />
15 Le esia megbe la, míeño ñu míañe agbawo eye míedze Yerusalem mô dzi.<br />
16 NusrŸla aðewo tso Kaisarea kplô mí ðo, eye míeva ðo Yerusalem la, míedze<br />
xôsetôwo dometô ðeka si åkôe nye Mnason ame si nye xôsetô xoxoawo dometô ðeka<br />
si tso Kipro la ñe añeme.<br />
Paulo va ðo Yerusalem<br />
17 Esi míeðo Yerusalem la Kristotô siwo le dua me la xô mí nyuie åutô.<br />
77
18 Ke åkeke evea gbe la Paulo kplô mí ðe asi eye míeyi ðado gbe na Yakobo<br />
kple hamemegã bubuawo le Yerusalem ha la me. 19 Esi míelŸ gbe vô la, Paulo gblô<br />
ale si Mawu wô dô le TrŸsubôlawo domee to eya Paulo ñe dôwôwô me la na wo.<br />
20 Hamemegãwo katã kpô dzidzô, kafu Mawu ke wogblô na Paulo be,<br />
“Yudatô geðewo hã zu kristotôwo gake woñe ðoðoe nye be ele be Yudatô xôsetô ðe<br />
sia ðe nagawô ðe Yudatôwo ñe kônuwo dzi pâpâpâ. 21 Yudatô Kristotô siwo le<br />
Yerusalem afii la see be wò la, ètsi tre ðe Mose ñe sededewo kple mí Yudatôwo ñe<br />
kônuwo åu eye gawu la ègblô be, mele be woatso aûa na wo viwo o. 22 Ke fifia ðe,<br />
ale ke míele nya sia lé gee? Godoo la woasee be èva ðo dua me.<br />
23 “Nu si míedi be nàwôe nye si ame ene aðewo le mía dome siwo le<br />
dzadzram ðo be yewoal• ta aðe adzôgbe le sea nu, 24 eya ta míadi be wò hã nàkplô<br />
wo ðo ayi gbedoxôa me eye nàl• ta. Hekpe ðe esia åu la, nàxe fe ðe ame ene siawo<br />
ñe kônuwôwô hã ta. Ne èwô esia la ekema ame sia ame adze sii be nya siwo yewose<br />
le åuwò la mele eme nenema o.<br />
25 “Ke le TrŸsubôla siwo trô zu kristotôwo gome la, ame aðeke mele<br />
gbôgblôm be woawo hã nawô ðe Yudatôwo ñe kônuwo dzi o, negbe nu siwo míeålô<br />
ðo ðe wo xoxo be, woadzudzô nu siwo wotsô sa vôe na trŸwo la kple lã tsiûumewo<br />
ðuðu eye womegawô matre o.”<br />
26 Paulo lŸ ðe woñe nya sia dzi eye wòdze ameawo yome woyi ðawô<br />
kônuawo pâpâpâ le gbedoxô la me, ale wòðee fia ame sia ame be yele vôsa wô ge le<br />
åkeke adrea gbe.<br />
78
Wolé Paulo le gbedoxô me<br />
27 Ke esi wòsusô vie åkeke adrea nade la, Yudatô aðewo tso Terki va Yerusalem<br />
eye wokpô Petro le gbedoxôa me. Enumake wode ûunyanya amewo me ðe eåu eye<br />
wolé Paulo henô êli dom ðe eåu be, 28 “Israelviwo, mixô na mí loo! Ame siae tsi<br />
tre ðe Yudatôwo åu eye wònô gbôgblôm na amewo be womegawô ðe Yudatôwo ñe<br />
sewo dzi o. Gawu la, edo vlo míañe gbedoxô la hã eye wòkplô TrŸsubôlawo yi míañe<br />
gbedoxô mee be yeaði gbŸ gbedoxô la. 29 Wogblô esia elabena wokpô Paulo wònô<br />
zôzôm kple Trofimo si nye TrŸsubôla aðe tso Efeso le Terki la, le ablô dzi eya ta<br />
wosusu be Paulo kplôe yi gbedoxôa mee.”<br />
30 Zitôtô gã aðe dzô le dua me le nya sia ta eye wolé Paulo, hee do goe le<br />
gbedoxôa me hedo ûôa. 31 Esi wobe yewoawui ko la, ame aðe yi ðagblô na Roma<br />
srafowo ñe amegã be ûunyaûunya gã aðe le edzi yim le Yerusalem dua me. 32<br />
Asrafomegã la ðe eñe asrafo aðewo ðo ða be woayi aðatsi ûunyaûunya la nu. Esi<br />
amehawo kpô asrafoawo gbôna ko la wodzudzô Paulo ñoño. 33 Asrafoawo ñe amegã<br />
la na wolé Paulo eye woblae ses‰e kple gakôsôkôsô. Azô etrô ðe ameha la gbô eye<br />
wòbia wo ame si Paulo nye kple nu vŸ si wòwô. 34 Ame aðeke mete åu na åuðoðo<br />
gobi aðeke o elabena ame sia ame nô êli dom nô nya si dze eåu la gblôm. Le esia ta<br />
asrafowo ñe amegã la ðe gbe be woakplô Paulo yi ðe asrafowo ñe nôñee. 35 Esi wova<br />
afi ma henô atrakpuiawo liam la ameha la gal• ðe wo dzi kple adã. Esia na be<br />
asrafoawo kô Paulo ðe abôta be woñe asi nagakae o. 36 Ke hã ameawo nô êli dom le<br />
wo yome ses‰e be, “Miwui! Miwui!”<br />
79
Paulo ño nu na ameha la heûli eðokui ta<br />
37 Esi wova ðo gaxôa ñe mônu la, Paulo gblô na asrafoawo ñe amegã le Helagbe me<br />
be, “Amegã, magblô nya aðe na wò.”<br />
Ewô nuku na asrafoa åutô be Paulo gblô Helagbe ale wòbiae be, “Ðe nèse<br />
Helagbea? 38 Alo menye wòe nye Egiptetô ma si de zitôtô amewo me abe ñe ðeka<br />
alo eve aðewoe nye esi va yi ene eye nèkplô gbevuviwo abe akpe ene sôå ene<br />
woyi ðabe ðe gbegbe aðe oa?”<br />
39 Paulo ðo eåu be, “Ao, nye la Yudatô menye tso Tarso le Kilikia nutome.<br />
Du sia nye du xôåkô aðe. Meðe kuku na wò ðe mô nam maño nu na ameha la.”<br />
40 Asrafowo ñe amegã la lŸ ðe Paulo ñe biabia la dzi ale Paulo tsi tre ðe<br />
atrakpuia dzi hekô asi dzi na ameha la eye ðoðoe gã aðe zi enumake. Azô eño nu na<br />
wo le Hebrigbe me be:<br />
Paulo gblô eñe dzimetôtrôåutinya<br />
22 “Fofonyewo kple nôvinyewo, to kukuðeðe me miðo tom ne maðe ðokuinye<br />
nu ne miase.” 2 Esi ameawo se be enô Hebrigbe gblôm la, wogazi ðoðoe ðe edzi wu<br />
tsã. 3 Paulo yi edzi be, “Yuda vidzidzi åutôåutôe menye tso Tarso le Kililkia<br />
nutome. Ke Yerusalem afi siae mede suku le, eye nye nufialae nye Gamaliel, ame si<br />
hem be mawô ðe Yudatôwo ñe sewo kple kônuwo dzi pâpâpâ abe ale si dze ene.<br />
Enye nye didi vevi êemaêi be made bubu Mawu åu le nu sia nu si mawô la me abe<br />
ale si miawo hã miele ewôm fifia ene. 4 Meti kristotôwo yome. Mewô funyafunya<br />
wo, wu wo, lé åutsuwo kple nyônuwo siaa de gaxô me. 5 Yudatôwo ñe Osôfogã alo<br />
80
Dumemegã ðe sia ðe ate åu aði ðase na mi le nya siawo åu, elabe mexô agbal… tôxâ<br />
tso wo gbô le Yerusalem si na åus…m be mayi Yudatôwo ñe amegãwo gbô le<br />
Damasko eye woakpe ðe åunye be malé Kristotô siwo katã le dua me la, akplô wo<br />
va Yerusalem be woahe to na wo.”<br />
6 “Ke esime wòsusô vie maðo Damasko dua me, le ådô ga wuieve me lôño la,<br />
kekl… gã aðe tso dziño kl… ño xlãm. 7 Ale medze anyi. Enumake mese ame aðe ñe gbe<br />
be, ‘Saul, Saul, nu ka tae nèle yonyeme tim ale mahã?’<br />
8 “Mebia be, ‘Meðe kuku, wò ame kae le nu ñom nam?’ Gbea ðo eåu be,<br />
‘Nyee nye Yesu, Nazaretitô, ame si yome tim nèle.’ 9 Ame siwo nô åunye la se<br />
nuñoa pâpâpâ gake womese nu si wògblô la gômee o.<br />
10 “Meyi edzi gabiae be, ‘Añetô nu ka mawô?’<br />
“Añetô la gblô nam be, ‘Tso nàyi Damasko dua me eye ame aðe agblô nu<br />
siwo wô ge nèle le ñe siwo gbôna me la na wo.’<br />
11 “Ke esi metso le anyigba la mede dzesii be nyemegate åu nô nu kpôm o.<br />
le kekeli gã ma ta; eya ta ame siwo le åunye la, lém ðôðôðô hekplôm yi Damasko. 12<br />
Le afi ma la, åutsu aðe si ñe åkôe nye Anania la va gbônye. Anania nye Yudatô, ame<br />
si mefena kple Yudatôwo ñe sewo o, ale Yudatô siwo katã le Damasko la tsô bubu<br />
tôxâ nâ. 13 Ame sia va tsi tre ðe gbônye eye wògblô nam be, ‘Nôvinye Saul, ûu åku<br />
nàkpô nu!’ Enumake nye åkuwo ûu eye megakpô nu.<br />
14 “Anania yi edzi gblô nam be, ‘Mía tôgbuiwo ñe Mawu la tia wò be nànya<br />
nu si nye eñe lôlŸnu, ase eñe gbe eye nàkpô Dzôdzôetô la, ase eñe nuño hã. 15<br />
Hekpe ðe esia åu la ele be nàtsô eñe nyanyui la ayi xexeame ñe afi sia afi eye nàgblô<br />
81
nu siwo nèkpô kple nu siwo nèse la hã fia amewo. 16 Azô êeyiêigbegbl… aðeke<br />
megali o. Ðe ko woade mawutsi ta na wò, aklô wò nu vŸwo ða le Añetô la ñe åkô<br />
me.’<br />
17 “Metrô va Yerusalem eye gbe ðeka esi menô gbe dom ða le gbedoxô la me<br />
la, mekpô åutega aðe 18 eye Mawu gblô nam be, ‘Wô kaba nàdzo le Yerusalem<br />
elabena ne ègblô nye nya na amewo la womaxôe se o.’<br />
19 “Ke meðo eåu be, ‘O, Añetô, ame siawo nya nyuie be ame siwo katã xô<br />
wò åkô dzi se la, meléa wo tso ñuñoñe yi ñuñoñe, ñoa wo eye medea wo gaxô me. 20<br />
Gawu la esime wonô wò dôla Stefano wum la, nye åutô meda asi ðe edzi. Menô afi<br />
ma eye mexô ame siwo nô ewum la ñe awuwo lé ðe asi na wo esime wonô<br />
kpe ñumii.’<br />
21 “Gake Mawu gblô nam be madzo le dua me godoo elabena yeaðom ðe<br />
kekeke TrŸsubôlawo gbô be magblô nya na wo.”<br />
Paulo, Romatô la<br />
22 “Esi wògblô nya sia ko la, ameha la ganyra kple êli bobobo be, ‘Mikplô ame<br />
ma ñomevi dzoe! Miyi ðawui ! Medze be wòanô agbe o!’ 23 Ale woda woñe awuwo<br />
ðe ya me eye wolô ke hl… ðe yame dzikutôe.<br />
24 Ale asrafowo ñe amegã ðe gbe be woakplô Paulo yi xôa mee, añoe kple<br />
atam va se ðe esime wòato nyateñe be, yenya nu si tututu ta ameha la do dziku ðe ye<br />
åu nenema ðo.<br />
82
25 Esime wonô Paulo blam be yewoañoe la, ebia asrafoawo ñe nunôla aðe si<br />
nô tsitre ðe egbô be, “Ele se nu be miaño Romatô le esime womedrŸ ûônui oa?”<br />
26 Asrafo sia yi eñe amegã gbô enumake ðagblô nâ be, “Amegã, nu kae nye<br />
esia nèbe yeawô? Mènya be ame sia la Romatô wònye hafi nèbe woañoe oa?”<br />
nènye vavã?”<br />
27 Asrafowo ñe amegã la ðe abla va Paulo gbô hebiae be, “Åutsu, Romatôe<br />
Paulo ðo eåu be, “„, Romatôe menye.”<br />
28 Asrafowo ñe amegã la hã gagblô nâ be, “Nye hã Romatôe menye gake ga<br />
home gbogbo aðee mena hafi te åu zui.”<br />
Ke Paulo gblô nâ be, “Nye ya Roma vidzidzie menye.”<br />
29 Nya sia na be vôvŸ ðo asrafowo ñe amegã la le esi wòðe gbe be woaño<br />
Paulo ta. Asrafo siwo nô dzadzram ðo ðe eñoño åu la katã bu le afi ma enumake esi<br />
wose be Romatôe wònye.<br />
Paulo le Sanhedrin la åkume<br />
30 Le åkeke evea gbe la, asrafowo ñe amegã la ðe Paulo le gaxô me eye wòyô<br />
Osôfogãwo kple Yudatôwo ñe amegãwo ño fui. Azô ekplô Paulo va wo åkume be<br />
yease nu si tututue le tôtô sia hem vâ la gôme.<br />
Paulo le ûônudrŸlawo åkume<br />
23 Paulo l‰ åku ðe takpekpea dzi gãa eye wòño nu gblô be, “Nôviwo, nye<br />
dzitsinya ka ðe edzi nam, be nye agbenônô dzea Mawu åu êesiaêi.”<br />
83
2 Esi wòðe nu le nya sia me tete ko la, Osôfogã Anania ðe gbe be ame siwo<br />
le Paulo gbô lôño la naño nugbô nâ. Ale woñoe nâ.<br />
3 Paulo gblô nâ be, “Mawu año wò hã, wò ame si le abe gli si wosi akalo na<br />
ene. Ènô zi dzi be nadrŸ ûônum ðe se la nu, ke wò åutô nèda sea dzi, ðe gbe be<br />
woaño alôgbô nam!” 4 Ame siwo nô tsitre ðe Paulo gbô la do êli ðe eta be, “Mô<br />
kae nèkpô ne nànô Mawu ñe Osôfogã la dzum alea?”<br />
5 Paulo ðo eåu be, “Tônye medzô o, nôviwo, nyemenya be eyae nye Osôfogã<br />
la o, elabena mawunya gblôe be, ‘Mègagblô nya vŸ aðeke ðe wò kplôlawo åu o.’”<br />
Ûiûli ðo Zadukitôwo kple Farisitôwo dome<br />
6 Enumake susu aðe va tame na Paulo. Ekpôe dze sii be takpekpea me valawo ñe<br />
akpa aðe nye Zadukitôwo eye ðe hã nye Farisitôwo. Eya ta edo êli gblô bena,<br />
“Nôvinyewo, Farisitô menye abe tôgbuinyewo ke ene, eye nu si ta wohem va ûônui<br />
egbe lae nye be nye hã mexôe se abe miawo ke ene be ame siwo ku la agafô tso ku<br />
me.” 7 Esi wògblô esia ko la ûiûli ge ðe Farisitôwo kple Zadukitôwo dome eye<br />
takpekpea ma ðe akpa eve, 8 elabena Zadikitôwo gblôna be tsitretsitsi tso ame<br />
kukuwo dome meli o, eye mawudôlawo kple gbôgbôwo meli o, ke Faristôwo xô nu<br />
siawo dzi se be woli.<br />
9 Nu sia he tôtô gã aðe vâ eye Yudatôwo ñe agbal…fiala aðewo tsi tre hedo êli<br />
be yewomekpô be naneke gbl… le Paulo åu o, ke boå ðewoh‰ mawudôla alo gbôgbô<br />
aðee ño nu nâ le Damasko mô dzi.<br />
84
10 Howôwôa va de dzi blibo eye ameawo nô Paulo hem tso afii yi afi. Mlôeba<br />
la, asrafoawo ñe amegã ðe gbe na eñe asrafowo be woakplô Paulo adzoe ses…tôe le<br />
wo gbô ne menye nenema o la woava vuvui, ale wokplôe gayi ðe gaxôa mee le<br />
asrafowo ñe nôñe.<br />
11 Le zã me la, Añetô la va Paulo gbô va gblô nâ be, “Paulo, dzi megaðe<br />
le ñowò o, elabena abe ale si nèði ðase le åunye le Yerusalem ene la, nenema kee<br />
nèle ðase ði ge le åunye le Roma hã.”<br />
Wo ðo nugbe ðe Paulo åu be woawui<br />
12 Esi åu ke la Yudatô aðewo ño ñu eye woka atam na wo ðokuiwo be ne<br />
yewomewu Paulo o kpaa, yewomaðu nu alo ano tsi o. 13 Åutsu siwo ðo vŸ sia la sô<br />
gbô wu ame blaene. 14 Woyi Osôfogãwo kple dumemegãwo gbô hegblô woñe ðoðoa<br />
na wo. 15 Wogblô na wo be, “Migawô abe ðe miedi be yewoagabia gbe Paulo ene<br />
ale be miabia asrafowo ñe amegã ne wòakplôe va takpekpe gã la mee abe nyitsô ene.<br />
Míawo la míabe ðe môa dzi eye ne wokplô Paulo gbônea la, míadzo adze edzi<br />
awui.”<br />
Paulo.<br />
16 Ke Paulo ñe nyruiyôvi aðe se woñe ðoðo sia ale wòðe abla yi ðagblôe na<br />
17 Paulo yô asrafowo dometô ðeka eye wòbia tso esi be wòakplô ðekakpuia<br />
yi asrafoawo ñe amegã gbôe elabe nya aðe le esi wòdi be yeagblô nâ. 18 Asrafoa<br />
kplô ðekakpuia yii abe ale si Paulo gblô nâ ene.<br />
85
19 Asrafomegã la kplô ðekakpui la ðe kpôe hebia gbee be, “Nye kae nèdi be<br />
yeagblô nam?”<br />
20 Paulo ñe nyruiyôvi la gblô nâ be, “Etsô la, Yudatôwo aðo ame ðe gbôwò be<br />
nàkplô Paulo va yewoñe takpekpe gã la åkumee kple susu be yewoagabia gbee. 21<br />
Gake mègawôe o, elabena Yudatô blaene aêla wo ðokuiwo ðe môa dzi be ne Paulo<br />
va yina la, yewoalée awu. Woka atam na wo ðokuiwo be ne Paulo meku o la,<br />
yewomaðu nu alo ano tsi hã o, eya ta wobe ðe môa dzi fifi laa hã xoxo.”<br />
22 Asrafowo ñe amegã la gblô na ðekakpuia be, “Mègana ame aðeke nanya<br />
be èva gblô nya sia nam o.” Emegbe la edzo.<br />
Woðo Paulo ðe Kaisarea<br />
23 Enumake asrafomegã la yô etevi eve eye wògblô na wo be, “Midzra ðo miadze<br />
Kaesarea mô dzi egbe zã ga asieke me. 24 Miño asrafo tutsôla alafa eve, akplôtsôla<br />
alafa eve kple sôdola blaadre nu ñu, eye midi sô na Paulo wòado ale be miakpôe ayi<br />
ðade asi na Gôvinagã Felike dedie.”<br />
25 Eålô agbal… kpe ðe eåu ale. 26 Klaudio Lisia Na Bubutô, Gôvinagã Felike<br />
Xô gbedoname nyui sia.<br />
27 Gbe ðeka la Yudatôwo lé åutsu sia eye wonô eñom be yewoawui, ke esi<br />
mesee be Romatô wònye la, meðo asrafowo ða woyi ðaxôe le wo si. 28 Emegbe la<br />
mekplôe yi Yudatôwo ñe takpekpe gã la me be mase nu si tututu wòwô tae wolée ðo.<br />
29 Le woñe nyamedzodzrowo me la, mekpôe be menye nya gobi aðekee wotsô ðe<br />
eåu o, ke boå nya siwo ku ðe Yudatôwo ñe xôse kple kônuwo åu la koe, eye medze<br />
86
e woawui alo adee gaxô me kura gŸ hã ðe nya siawo ñomevi ta o. 30 Ke, le esime<br />
mesee be Yudatôwo ganô ðoðo wôm le bebeme be yewoawui ta la, meðoe be<br />
makplôe ðo ðe wò eye magblô na eñe futôwo hã be woava gbôwò ne nàdrŸ nya la na<br />
wo.”<br />
31 Ale, le zã ma me la asrafoawo kplô Paulo yi va ðo Antipatre. 32 Esi åu ke<br />
la wotsôe de asi na sôdzisrafoawo be woakplôe ayi Kaisarea, ke afôzôlawo ya gatrô<br />
va woñe nôñe. 33 Esi wova ðo Kaisarea la, wotsô Paulo de asi na Gôvinagã la eye<br />
wotsô agbal… si Lisia ålô de wo si la hã nâ. 34 Esi Mômefiagã la xl… agbal…a vô la,<br />
ebia Paulo du si me tô wònye, eye Paulo ðo eåu be, “Metso Kilikia.”<br />
35 Azô Gôvinagã la gblô nâ be, “Maðo to wò nyawo katã nenye be<br />
nuwòtsolawo va ðo.” Ale wòðe gbe be woaðatui ðe gaxô me le fia Herodes ñe fiasã<br />
me.<br />
Wodrô ûônu Paulo le Gôvina Felike åkume<br />
24 Le åkeke etŸa gbe la, Osôfogã Anania kple eåumewo yi Kaisarea be yewoatsô<br />
nya ðe Paulo åu. Ame siwo nô Anania åu woe nye Yudatôwo ñe kplôla aðewo kple<br />
senyala Tertulo. 2 Esi mômefia la bia gbe wo la, Tertulo ño nu ðe wo nu gblô be,<br />
“Amegã bubutô Felike, le wò kpôkplô nyui la te la, mí Yudatôwo míekpô<br />
tomefafa kple bubu eye amewo megakpôa mí abe nu tsâ aðewo ko ene o. 3 Míele<br />
akpe manyagblô aðe dam na wò tso míañe dzime ke le esia ta. 4 Nyemedi be<br />
magbl… êeyiêi na wò boo o eya ta mayi nye nya dzi agblôe kpuie ko. 5 Ame si<br />
wokplô va gbôwòe la, ame vŸði aðe åutôe wònye. Eñe dô koe nye be wòanô<br />
87
ûunyaûunya dem Yudatôwo dome le xexeame katã godoo be woatsi tre ðe Roma<br />
dziðuðua åu anô woñe sewo kple kônuwo dzi dam. Eya koe nye habôbô si woyôna be<br />
Nazaretitôwo la ñe kplôla ðeka.<br />
6 “Nu si gavlo wu lae nye be, edi be yeado vlo míañe gbedoxô la hafi míeva<br />
do ðe edzi helée. 7 Ðe míebe míawô fui abe ale si dze ene hafi asrafowo ñe amegã,<br />
Lisia, va xôe le mía si ses…tôe ale be woadrŸ ûônui le Roma se la nu. 8 Ne wò åutô<br />
èse eñe numegbe ko la, ekema míañe nya me akô na wò.”<br />
wògblôe ene.<br />
9 Yudatô mamlâawo xô ðe Tertulo ñe nyawo dzi be wole eme tututu abe ale si<br />
10 Azô eðo Paulo hã dzi be wòaðe eðokui nu. Mômefiagã la wô asi nâ be<br />
wòatso año nu.<br />
Paulo ðe eðokui nu gblô be, “Amegã bubutô, menya be menye egbee nèle<br />
Yudatôwo ñe nyawo drŸm o. Le esia ta dzideño le asinye be maðe ðokuinye nu le<br />
gbôwò. 11 Anô abe åkeke wuieve koe nye esi ene, meva ðo Yerusalem be mawô<br />
subôsubôdô le gbedoxô me. 12 Ame siwo le nunye tsom le mekpôm menô nya hem<br />
kple ame aðeke le gbedoxôme alo de zitôtô ameha aðewo dome le ñuñoñe aðeke alo le<br />
dua ñe akpa aðeke o. 13 Le nya si wotsô ðe nufiafia la hã me la, womate åu aðee afia<br />
be enye nyateñe o.<br />
14 “Ke hã la, melŸ ðe edzi be mesubôa mía fofowo ñe Mawu la abe ame si le<br />
mô la dzi ene, esi amewo yôna be kômama. Mexô nu sia nu si sô kple se la kple nu<br />
siwo woålô de nyagblôdigbal…awo me la dzi se. 15 Mexôe se hã abe ame siawo ke<br />
ene be nu vŸ wôlawo kple ame dzôdzôewo siaa afô tso ku me. 16 Eye le esia ta la,<br />
88
medze agbagba wôa nye åus… katã åutidô be nye agbenônô nadze Mawu kple<br />
amegbetôwo åu.”<br />
17 Paulo yi eñe nuñoa dzi be, “Menô gbedzi ñe geðe eye metro va Yerusalem,<br />
hetsô ga ðe asi be mava kpe ðe Yudatôwo åu eye masa vô na Mawu hã. 18 Nye futô<br />
siawo va ke ðe åunye le gbedoxôa me, mel• ta pâpâpâ abe ale si wòle seawo nu ene,<br />
eye menô nye nunana ñe vôsa wôm. Ûunyaûunya aðeke menô afi ma kura o. 19 Ke<br />
dzôgbevŸetôe la, Yudatô aðewo, ame siwo tso Terki, ame siwo wòle be woanô afi sia<br />
hafi hã nô afi ma êemaêi. 20 Bia ame siawo le afi sia fifia åutô se be esi wokplôm yi<br />
Yudatôwo ñe takpekpe gã la me ðe vodada kae wokpô le åunye mahã. Nu si megblô<br />
si ðewoh‰ 21 medze be magblô hafi o koe enye be ‘Nu si ta wokplôm va mia dome<br />
le takpekpe gã sia mee nye be mexôe se be ame siwo katã ku la agafô ðe tsitre tso ku<br />
me!”<br />
22 Felike nyae nyuie be kristotôwo mewôa ûunyaûunya o. Le esia ta egblô na<br />
Yudatôwo be woalala va se ðe esime asrafowo ñe amegã, Lisia, nava hafi yeatso nya<br />
la me. 23 Ede se be woakplô Paulo ayi gaxôa me gake woakpô edzi nyuie. Woaðe<br />
mô faa be exôlŸwo nava kpôe ða eye woate åu atsô nunanawo vâ nâ faa, be eñe dzi<br />
nadze eme.<br />
24 Le åkeke ûee aðewo megbe la, Felike kple srŸa, Drusila, ame si nye<br />
Yudatô la va eye woðo ame ðe Paulo be wòava. Esi Paulo va la eño nu na wo le<br />
Yesu Kristo dzixôse ñe nyawo åu. Nyawo de tome na Felike srŸa nyuie. 25 Ke esi<br />
wòðe nya me na wo le dzôdzôenyenye, ðokuidziðuðu kple ûônudôdrŸ si li gbôna åu<br />
89
la vôvŸ ðo Felike eye wògblô na Paulo be neyi gbô, ne yegakpô êeyiêi nyui aðe la<br />
yeagaðo ame ðee.<br />
26 Felike nô mô kpôm be Paulo ana zãnu ye eya ta eyôe zi geðe henô nya me<br />
dzrom kplii. 27 Wonô esia dzi alea ûuu ñe eve sôå. Ke mlôeba la woðe Felike le afi<br />
ma hetsô Porkio Festo ðo eteñe. Le esi Felike di be Yudatôwo nakpô åudzedze le ye<br />
åu ta la, egbl… Paulo ðe gaxô me hafi dzo.<br />
Paulo tsô eñe nya de asi na Kaisaro<br />
25 Esi Festo dze eñe dô gôme le Kaesarea ñe åkeke etŸa gbe tututu la, eði tsa yi<br />
Yerusalem. 2 Osôfogãwo kple Yudatôwo ñe dumemegãwo wô mônukpôkpô sia åutidô<br />
heka Paulo ñe nya la ta nâ. 3 Wodze agbagba ble enu be wòaðo Paulo ðe Yerusalem<br />
enumake kple susu be yewoabe ðe môa dzi awui. 4 Festo ðo eåu be, “Esi Paulo le<br />
gaxôme le Kaesarea eye nye hã mele afi ma yi ge kpuie la, 5 mina miañe kplôla<br />
aðewo nadze yonyeme aðatsô nya ðe åutsua åu le afi ma nenye eda vo aðe.”<br />
6 Le åkeke enyi alo ewo megbe la, Festo trô yi Kaesarea eye le åkeke evea<br />
gbe tututu la, eyô Paulo ñe nya la le ûônu.<br />
7 Esi Paulo va ðo ûônua ko la, Yudatô siwo tso Yerusalem va la, do êli gblô<br />
aûatsonya geðewo ðe eåu togbô be ðasefo aðeke menô wo si o hã. 8 Ke Paulo ðo eåu<br />
na wo be, “Nyemedze agô le ame aðeke dzi o. Nyemeda Yudatôwo ñe se aðeke dzi o<br />
eye nyemedo vlo gbedoxô la hã o. Gawu la nyemetsi tsitre ðe Roma dziðuðua<br />
åu êeaðekeêi o.”<br />
90
9 Ke Festo di vevie be yeadze Yudatôwo åu eya ta ebia Paulo be, “ÈlŸ be<br />
yeayi Yerusalem be madrŸ ûônu ye le afi maa?”<br />
10 Paulo ðo eåu nâ be, “Gbeðe! Nyemele Yerusalem yi ge o. Ke boå medi be<br />
mayi Roma Fiagã la boå gbô be wòadrŸ ûônum le sea nu. Wò åutô ènya nyuie be<br />
nyemedze agô o. 11 Ne mewô nane si dze na ku la nyemele ku vŸm o. Ke ne vodada<br />
aðeke mele åunye o la, medze be wò alo ame bubu aðeke natsôm de asi na ame<br />
siawo be woawum o. Metsô nye nya de asi na fia Kaisaro åutô!”<br />
12 Nya sia na be Festo trô ðe eåumewo åu eye wodo dãli vie. Emegbe la, etrô<br />
ðe Paulo gbô, gblô nâ bena, “Enyo; Paulo, esi nètsô wò nya de asi na Kaisaro ta la,<br />
míaðo wo ðe Kaisaro gbô.”<br />
Paulo do ðe fia Agripa åkume<br />
13 Le åkeke ûe aðewo megbe la fia Agripa kple nôvianyônu, Benis, ði tsa va Festo<br />
gbô be yewoava kpôe ða. 14 Le woñe afi ma nônô me la, Festo gblô Paulo ñe nya na<br />
Agripa be, “Felike gbl… ame aðe ðe gaxô me le afii hafi meva xô eteñe. 15 Eye esi<br />
meði tsa de Yerusalem la, Osôfogãwo kple Yudatôwo ñe tatôwo va gbônye hewô<br />
nutsotso geðe ðe ame sia åu eye wobia tso asinye be matso kufia nâ. 16 Ke, abe ale<br />
si wò åutô nènyae ene la, megblô na wo be, míañe Roma se la meðe mô be woabu fô<br />
ame ûônumadrômadrŸe o. Ke boå ele be woana môe be wòaðe eðokui nu le ame<br />
siwo tsô nya ðe eåu la åkume.”<br />
17 “Esi Yudatôwo tso Yerusalem va afii la, meyô ûônua eye mena wokplô<br />
Paulo va ûônuae. 18 Esi enutsolawo tsi tre be woañe nu la wometsô nya ses… aðeke<br />
91
ðe eåu, abe ale si mebui ene o. 19 Ke boå nyaûiûli aðewo tso woñe subôsubô kple<br />
ame aðe si woyôna be Yesu, ame si ku gake Paulo ya gale gbôgblôm be ele agbe<br />
kokoko la åu. 20 Esi mese woñe nyawo la, metôtô åutô, elabena nyemenya ale si<br />
madrŸ nya sia ñomevi o. Mebia Paulo be alŸ be woadrŸ nya sia le Yerusalem hã? 21<br />
Gake Paulo gbe gblô be yedi be Kaisaro gã la åutô nadrŸ ûônu ye. Le esia ta megana<br />
be woagbugbôe ayi gaxô me va se ðe esime mate åu aðoe ðe Kaisaro gbô.”<br />
22 Agripa gblô na Festo be, “Nye åutô medi be mabia gbe Paulo ase eñe<br />
numegbe.” Festo do åugbe nâ be, “Etsô àse eñe numegbe.”<br />
23 Le åkeke evea gbe tututu la, Agripa kple Beris va do ðe ûônudrŸñea le<br />
bubu kple atsyôðoðo gã me. Asrafowo kple dumemegãwo hã nô wo åu. Esi woði<br />
anyi vô la, Festo na wokplô Paulo va wo åkumee.<br />
24 Festo ño nu na ñuñoñea be, “Fiagã Agripa kple ame siwo katã ño ñu ðe afii,<br />
ame si le mia dome lae nye ame si Yudatô siwo le du sia me kple Yerusalem siaa, di<br />
be woatso kufia na. 25 Ke le nye nukpôkpô nu la, mewô naneke si dze na ku o. Ke<br />
esi eya åutô bia be Kaisaro åutô nadrŸ ûônu ye ta la, wôna aðeke megale åunye wu<br />
be maðoe ðe Kaisaro gbô le Roma o. 26 Gake hã la, nyemenya nya ka tututu maålô<br />
ðo ðe Fiagã la abe nutsotso le eåu ene o, elabena wometsô nya gobi aðeke ðe eåu o.<br />
Eya ta mekplôe vâ na mi katã, vevitô wò fia Agripa be nàbia gbee eye to esia me<br />
makpô nane aålô tso eåu. 27 Elabena susu mele eme be woaðo gamenôla aðe ðe<br />
Kaisaro be wòadrŸ ûônui le esime wometô asi nutsotso aðeke dzi tso eåu o.”<br />
92
Paulo ðe eðokui nu le Agripa åkume<br />
26 Fia Agripa gblô na Paulo be, “Meðe mô na wò be nàðe ðokuiwò nu mase.”<br />
Ale Paulo gaðe eðokui nu gblô be,<br />
2 “Fiagã Agripa, enye dzidzô kple bubu gã aðe nam be mekpô mônu sia be<br />
maño nu le nye agbenônô åu na wò, 3 elabena ènya nu tso Yudatôwo ñe sewo kple<br />
kônuwo åu tsitotsito. Azô meðe kuku na wò be, nàgbô dzi ði aðo tom.<br />
4 “Ele nyanya me na Yudatôwo katã be, wohem tso ðevime abe Yudatô<br />
akuakua ene, le nye dedu Tarso kple Yerusalem, eye menô agbe ðe sewo kple<br />
kônuwo nu pâpâpâ ñe geðewo. 5 Ne woato nyateñe la, Yudatôwo alŸ ðe edzi be menô<br />
agbe abe Farisitô adodoe ene eye mewô ðe Yudatôwo ñe sewo kple kônuwo dzi<br />
pâpâpâ êesiaêi. 6 Ke nu bubu sã tae wotsô nya ðe åunye fifia, eyae nye be mele mô<br />
kpôm be Mawu awô eñe åugbe si wòdo na mía tôgbuitôgbuiwo la dzi. 7 Nu sia ke ko<br />
Israelviwo ñe to wuieveawo katã hã le mô kpôm na, hele kutri kum le subôsubô wôm<br />
zã kple keli gbe sia gbe ðe eta. Gake fiagã, le nye ya gome la, wobe enye nu vŸ<br />
mewô. 8 Ke medi be mabia be, nu vŸ wònye be ame naxôe se be ame siwo ku la<br />
agatsi tre hã? Ewô nuku na wò be Mawu agafô ame kukuwo ðe agbea?<br />
9 “Tsã la, mexôe se be enye nye dôdeasi be mawô funyafunya tsyowo ñomevi<br />
ame siwo nye Yesu Nazaretitô la yomenôlawo. 10 Le esi ta la mexô åus… tso<br />
Osôfogã gbô eye melé xôsetô geðewo de gaxô me le Yerusalem. Gawu la, ne wotso<br />
kufia na wo dometô aðe la, medaa asi ðe nuwôna sia dzi blibo. 11 Mewô<br />
funyafunya ñomevi geðewo Kristotô siawo kple susu be woaño fi ade Yesu ñe åkô.<br />
93
Melé fu ame siawo ale gbegbe be, metia wo yome yia du siwo le anyigba bubuwo<br />
dzi gŸ hã me.<br />
12 “Be malé wo ta la, megaxô åus…nagbal… le tatôwo gbô eye medze mô yina<br />
Damasko. 13 Esi míenô môa dzi yina anô abe ådô ga wuieve me lôñe ene la, kekl… gã<br />
aðe kl… ðe mí kple åunyemewo dzi 14 Mí katã míedze anyi. Enumake mese ame aðe<br />
wònô nu ñom nam le Hebrigbe me be, ‘Saul, Saul, nu ka ta nèle yonyeme tim? Wò<br />
åutô ðokuiwò, ko nèle nuveve wômii.’<br />
15 “Mebia be, ‘Meðe kuku, wò ame kae le nu ñom?’ Añetô la ðo eåu be,<br />
‘Nyee nye Yesu, ame si yome tim nèle. 16 Tsi tre, elabena metia wò be nànye nye<br />
subôla kple nye ðaseðila. Yi nàðe gbeñã wò nuteñekpôkpô sia kple bubu siwo gbôna<br />
la fia xexeame katã. 17 Makpô tawò eye maðe wò tso wò åutô wò amewo kple<br />
TrŸsubôlawo hã sime. Le nyateñe me la, maðo wò ðe TrŸsubôlawo dome be nàgblô<br />
nyanyui la na wo, be woñe åkuwo naûu eye woatrô le Abosam ñe viviti la gblô ava.<br />
18 Mawu ñe Kekeli la me, bena woatsô woñe nu vŸwo ake wo eye woaxô Mawu ñe<br />
domenyinu si li na ame siwo katã åuti kô eye wodza le xôse me.’<br />
19 “Eya ta, Fia Agripa, nye hã mewô ðe åutega si tso dziño la ñe ðoðo dzi. 20<br />
Gbã la, megblô nyanyui la na ame siwo le Damasko eye tso afi ma la meva<br />
Yerusalem kple Yuda nutowo me. Emegbe la, meyi TrŸsubôlawo dome eye megblô<br />
na wo be woadzudzô nu vŸ wôwô, atrô ðe Mawu åu eye woana woñe nu nyui wôwô<br />
nafia be wotrô zu ame yeyewo vavã. 21 Esia tae Yudatôwo va lém le gbedoxô la me<br />
be yewoawum gŸ hã hafi. 22 Ke Mawu kpô dzinye ale megale agbe egbe be magblô<br />
nya sia na ame sia ame ñomevi, ame gblôewo kple bubumewo siaa. 23 Nya si<br />
94
megblôna la koe nye esi nyagblôðilawo kple Mose gblô be, ‘Woawô funyafunya<br />
Mesia la, eyae anye ame gbãtô si afô tso ame kukuwo dome eye wòahe Kekeli vâ na<br />
Yudatôwo kple TrŸsubôlawo siaa.’”<br />
24 Esi Festo se nya sia ko la, edo êli ðe Paulo ta ses‰e be, “Paulo, wò tagbô le<br />
gbegbl…m; wò agbal…sôsrŸ f• na wò tagbô flu.”<br />
25 Paulo ðo eåu be, “Bubume Festo, nye tagbô meflu o, ke boå nya siwo<br />
megblô la nye nyateñe matrômatrô sôå ko. 26 Fia Agripa åutô hã nya nu le nu siawo<br />
åu. Meka ðe edzi be Fia Agripa se nye siawo katã kpô elabena wonye nu siwo dzô le<br />
gaglãgbe eye womele êaêla ðe ame aðeke o. 27 Fia Agripa, mènya be èxô<br />
nyagblôðilawo ñe nyawo dzi se; alo mele eme nenema oa?”<br />
28 Agripa xô nya la le Paulo nu gblô be, “ Ðe nèbu be nya sue si nègblô le<br />
afii lae ana be mazu Kristotô zi ðekaa?”<br />
29 Paulo ðo eåu be, “Anye nye didi vevie be, togbô be nye nyawo meði<br />
naneke o hã la, wò kple ame sia ame si le afii la miatrô zu kristotôwo abe ale si<br />
menyee ene ke menye to fukpekpe me abe ale si mele ekpem la ene o.”<br />
30 Le nya siawo megbe la, Fia Agripa kple mômefia gã Festo kpakple Benis<br />
kple wo åumewo katã tso hedzo. 31 Emegbe esi wonô nya la me dzrom kpô le wo<br />
ðokuiwo me la, wokpôe dze sii be, le nyateñe me la, Paulo mewô naneke si dze na ku<br />
alo gamenônô gŸ hã o.<br />
32 Ale Agripa gblô na Festo be, “Ne menye ðe Paulo tsô eñe nya la de<br />
Kaisaro si o la anye ne ele be woaðe asi le eåu hafi.”<br />
95
Wokplô Paulo yi Roma<br />
27 Mlôeba la wowô dzadzraðo vô be míadze mô ayi Roma kple meli. Wotsô<br />
Paulo kple gamenôla bubu aðewo de asi na Yulio, si nye Kaisaro ñe asrafowo ñe<br />
amegã ðeka be wòakplô wo ayii dedie. 2 Míeðo meli aðe si tso Adramitio eye<br />
wòyina tôtô ge ðe Terki du geðewo me la hedze mô. Helatô aðe tso Tesalonika si<br />
woyôna be Aristark la hã nô ûua me kpli mí.<br />
3 Le åkeke evea gbe la, míeve ðo Sidôn. Asrafoawo ñe amegã, Yulio, nyo<br />
dôme na Paulo ale be wòðe mô nâ wòði tsa de dua me ðakpô xôlŸawo ða eye wodi<br />
eñe nu hiahiã aðewo nâ. 4 Esi míegadze mô tso afi ma tete ko la, ya ses… aðe ño va<br />
kpe mí eye esia wôe be míete åu zô mô to afi si wòle be míato o ke boå míeto<br />
Kipro ñukpo la ñe anyiehe gome. Esia gômee nye be míeto ñukpo la kple anyigba la<br />
åutô dome ale be yaa megaðe fu na mí o. 5 Míeto Kilikia kple Pamfilia åu eye<br />
míeva ði go ðe Mira le Likia nutome. 6 Le afi sia la míañe kplôla la kpô Egipte<br />
tôdziûu aðe si tso Aleksandria yina Italia eye míeðoe.<br />
7 Míenô tsia dzi eye míekpe fu åkeke geðewo hafi va ðo Knido gbô lôño. Ya<br />
nô ñoñom ses‰e ale gbegbe be ðe ko míegbô eme tso Salmon ûudzeñea åu heyi Kreta.<br />
8 Míenô ahom gã sia me wònô fu ðem na mí alea heto dziheñuta ðôðôðô va ðo teñe<br />
aðe si woyôna be Ûudzeñe Nyui la. Teñe sia te ðe Lasea dua åu. 9 Míenô afi sia<br />
åkeke geðewo. Le êeyiêi siawo me la, ñudzimôzôzô yi didiñewo menô bôbôe o<br />
elabena ñea wu enu vô eye êeyiêi sia mee ahom ses…wo tuna le ñu dzi. Paulo kpôe<br />
dze sii alea ale wòyô tôdziûua kulawo hegblô na wo be,<br />
96
10 “Amegãwo, edze nam abe ne míeyi míañe môzôzô sia dzi fifia la, nya aðe<br />
ava dzô ðe mía dzi ene. Ðewoh‰ ûua anyrô eye míañe agbawo abu, amewo axô abi<br />
eye ame aðewo aku gŸ hã.” 11 Ke asrafowo ame siwo ñe kpôkplô te gamenôlawo nô<br />
la, meðo to Paulo o ke boå wose tôdziûua kulawo ñe amegã ñe aðaåu boå. 12 Eye esi<br />
wonye be Ûudzeñe Nyui sia hã menyo tututu be woanô le vuvôåôli me o ta la,<br />
tôdziûua me nôla geðewo lŸ ðe edzi be yewoadze agbagba ayi ågô aðo Foenike be<br />
yewoatsi afi ma le vuvôåôli la me. Foenike ûudzeñe sia ka ðe eme wu. Ûudzeñe Nyui<br />
la sã elabena etrô mo de anyieheêetodoñe kple dzieheêetoðoñe.<br />
Ahom tu le ñu dzi<br />
13 Le êemaêi me tututu la, ya aðe nô ñoñom tso dziehe gome, eye wòdze abe enyo<br />
be míadze mô ene eya ta wodo abalawo eye míedze mô henô goåu tom to Kreta<br />
åkume kekeake. 14 S… ko la yame trô zi ðeka eye ahom ses… aðe si woyôna be<br />
anyieheêetoðoñeya ño kpe mí tso ñukpo la dzi. 15 Ahom la lô ûua ðe nu ale be ûua<br />
kulawo ðe asi le eåu nâ eye wòkplô mí dzoe.<br />
16 Mlôeba la, mieto ñukpo sue aðe si woyôna be Kauda la godo eye to<br />
agbagbadzedze geðe me la wohe tôdziûu sue si wotsi kae ðe ûu si míeðo åu la 17<br />
eye wobla tsôdziûu la ses‰e be wòagaûanya alo anô ûuûum o. Tôdziûua kulawo nô<br />
vôvŸm be míañe ûua ava ðo ba alo asi ke le Afrika ñe ñuta eya ta woðiði abalawo ale<br />
ya kô mí ðe nu heyii.<br />
18 Le åiufôke esi ahom la nu ganô ses…m ðe edzi la ûua kulawo fô agbawo ñu<br />
gbe ðe ñua me. 19 Le åkeke etŸa gbe la wofô dôwônu siwo katã le ûua me la hã ñu<br />
97
gbe ðe ñua me. 20 Ahom la nu gas… ðe edzi hena åkeke geðewo eye míete åu kpô êe<br />
alo êletiviwo le dziågôl‰ me gŸ hã o. Esia na be míebu môkpôkpô keåkeå.<br />
21 Anô abe åkeke nanewo nye esi ene ame aðeke meðu naneke o, ke mlôeba<br />
la, Paulo yô ûua me nôlawo ño ñu eye wògblô na wo be, “Ne wònye ðe miese nye<br />
gbe eye míetsi Ûudzeñe Nyui la, anye ne dzôgbevŸe sia mava mía dzi o. 22 Ke milé<br />
dzi ðe ño elabena togbô be tôdziûua anyrô hã la, mía dometô aðeke mele tsôtsrŸ ge<br />
o.”<br />
23 “Elabena le zã si va yi me la, nye Mawu si mesubôna la ðo eñe dôla ðe<br />
gbônye wòva gblô nam be, 24 ‘Paulo, mègavŸ o, elabena àva ðo Kaisaro gbô dedie<br />
be wòadrŸ ûônu wò. Gawu la, Mawu se wò gbedodoða eya ta ame siwo katã le ûua<br />
me kpli wo la atsi agbe.’ 25 Eya ta, nôvinyewo, milé dzi ðe ño, elabena mexô Mawu<br />
dzi se nyuie eye menyae be nu si wògblô la ava eme tututu.” 26 Ke ele na mí be<br />
míadze go ðe ñukpo aðe dzi.<br />
27 Tôdziûu la ñe gbagbã le míañe ñudzinônô ñe åkeke wuienelia ñe zãtitina lôño<br />
esi ahom la ganô mía nyamam le Adria ñu me la, ûua kulawo bu xaa be yewote ðe<br />
anyigba aðe åu. 28 Ale woda dzidzeka ðe ñua me, eye wokpô be tso ñua dzi yi egôme<br />
anô abe mita blaetŸ-vô-etŸ ko ene. S… la, wogadae eye azô la wokpô be anô afô<br />
blaasieke pâ ko. 29 Ûua kulawo nyae be madidi hafi míava ði go o, ke esi wonô<br />
vôvŸm be ðewoh‰ míava ði go ðe agakpewo dome ta la woda seke ene ðe ûua me<br />
henô agu ñe dzedze lalam.<br />
30 Ûua kula aðewo wô ðoðo be yewoasi le tôdziûua me ale woðiði tôdziûu<br />
sue la ðe tsia dzi abe seke da ge woyina ene. 31 Ke Paulo gblô na asrafoawo kple<br />
98
woñe amegã bena, “Mía tôwo, ne mia dometô aðe dzo le tôdziûua me la, matsi agbe<br />
o.” 32 Ale asrafoawo lã ka si wosa ðe tôdziûu sue la åu be wòge dze tsia dzi.<br />
33 Le fôåli me la, Paulo gblô na ameawo be, “Mía tôwo, kwasiða eve sôå<br />
enye esi ame aðeke meðu naneke o. 34 Eya ta meðe kuku na mi, miðe dzi ði ne<br />
miaðu nu elabena naneke mele dzôdzô ge ðe mía dometô aðeke dzi o.”<br />
35 Azô Paulo åutô tsô abolo aðe eye esi wòdo gbe ða da akpe ðe eta vô la,<br />
eka ðe heðu. 36 Nu sia åus… ûua me nôlawo katã ale be ame sia ame di nane de<br />
nume azô. 37 Ûua me nôlawo katã ñe xexl…me anô ame alafa eve blaadre-vô-ade. 38<br />
Esi woðu nu ði ño vô la, wolô bli kotoku mamleawo katã ñu gbe ðe ñua me be ûua<br />
nanô wodzoe ale be wòaganyrô o.<br />
39 Esi åu ke la, womekpô anyigba dze si o elabena afu do gake wokpô ñuta ñe<br />
afi aðe ðaa. Esia na be wonô tame bum be ðe yewoate åu ato agakpeawo dome ava<br />
do ðe go åu dedie hã. 40 Mlôeba la, woðoe be yewoatee akpô, ale wolã sekeawo<br />
hegbl… wo ðe ñua me, wotu kuðôkawo hã eye wodo abala heðo ta gota. 41 Ke<br />
dzôgbevŸetôe la, tôdziûua si ke. Eñe ågôgbe lôño tsi teñe ðeka ale be ahom la hã<br />
nô eñe megbe lôño kakam.<br />
42 Esi wòdzô alea ko la, asrafoawo gblô na woñe amegã be wòaðe mô na<br />
yewo yewoawu gamemôlawo katã ale be wo dometô aðeke nagadzo dze ñua me añu<br />
tsi asi dzo le yewo gbô o. 43 Ke le esi woñe amegã Yulio di be yeaðe Paulo ñe agbe<br />
ta la, melŸ ðe woñe susu si wodo ða la dzi o. Ke boå eðe gbe be ame siwo nya<br />
tsiñuñu la nadze agbagba añu tsi ayi gota. 44 Ke ame mamlâawo dometô aðewo nanô<br />
99
ûuñowo dzi eye bubuwo hã nanô ûua ñe kakâwo dzi ayi gota. Ale ame sia ame dze<br />
agbagba alea ðo gota dedie.<br />
Woxô wo nyuie le Môlta<br />
28 Emegbe la, míeva nya be ñukpo si woyôna be Môlta la dzie míeva ke ðo.<br />
2 Ñukpoa dzi tôwo xô mí nyuie åutô. Esi tsi nô dzadzam eye vuvô nô wôwôm ta la,<br />
wodo dzo gã aðe na mí be míañu.<br />
3 Esi Paulo fô nake wuwului aðewo be yeade dzoe me ko la, da vŸði aðe do<br />
tso nake la me, le dzo xôxôa ta, eye wòbla ðe Paulo ñe alônu. 4 Nu sia wô nuku eye<br />
wòdo vôvŸ na ame siwo nô afi ma åutô ale wogblô na wo nôewo be, “Ame sia la,<br />
hlŸdola vŸði aðee wònye. Togbô be metsi ñu me ku o hã la, Mawu ñe hlŸbiabia melŸ<br />
be wòatsi agbe o.”<br />
5 Ke Paulo ûuûu da la le alônu ðe dzobiabia me eye naneke mewôe o. 6<br />
Ameawo nô mô kpôm be Paulo ñe abô ate eye wòadze anyi aku, ke esi wolala ûuu<br />
nya aðeke medzô ðe edzi o la, wotrô woñe susuwo hegblô be Paulo la Mawu aðe<br />
koko wòanye.<br />
Paulo ñe nukunuwôwôwo<br />
7 Ñukpo sia ñe mômefia åkôe nye Publio, ame sia ñe anyigba kple añe te ðe ñuta, afi<br />
si míeva ði go ðo. Publio xô mí ðe eya åutô ñe añeme, hekpô mía dzi nyuie åkeke etŸ<br />
sôå. 8 Publio fofo ñe lãme menô kôkôm tututu o, elabena asrã kple kpeta nô fu ðem<br />
nâ. Paulo yi egbô hedo gbe ða heda asi ðe edzi ale be eñe lãme s…. 9 Enumake dôléla<br />
100
siwo katã nô teñea la, va Paulo gbô eye wòda gbe le wo katã åu. 10 Dzi dzô ñukpoa<br />
dzi tôwo åutô ale wotsô nunana ñomevi geðewo vâ na mí, eye esi êeyiêi de na mí be<br />
míadzo la, wodo agba na míañe tôdziûu la nyuie åutô kple nu siwo katã ava hiã mí le<br />
míañe môzôzôa me.<br />
Paulo ðo Roma<br />
11 Míenô Môlte ñukpo dzi êleti etŸ hafi gadze mô. Míeðo tôdziûu aðe si woyôna be<br />
“Venôviwo” si tso Aleksandria eye wòva tsi ñukpoa dzi le vuvôåôli la. 12 Teñe gbãtô<br />
si míetô ðo lae nye Sirakusa eye míenô afi ma åkeke etŸ. 13 Tso Sirakusa la, mieño<br />
xlã heyi Regio, eye tso afi ma la ya aðe ño mí tso dziehe gome ale be le åkeke evea<br />
gbe la míeva ðo Puteoli, afi si míedo go xôsetô aðewo le. 14 Xôsetô siawo di tso mía<br />
si vevie be míanô yewo gbô vie ale míelŸ, nô wo gbô åkeke adre. Tso Puteoli la,<br />
míeðo ta Roma.<br />
15 Esi xôsetô siwo le Roma la se be míegbôna la wo dometô aðewo va kpe mí<br />
le keke teñe si woyôna be Apioforo eye wòdidi tso Roma gbô abe kilometa blaenyi<br />
sôå ene. Ame bubuwo hã va kpe mí le afi si woyôna be “Amedzrodzeñe etŸawo.”<br />
Teñe sia hã didi tso Roma gbô abe kilometa bladre ene. Esi Paulo kpô xôsetô siawo<br />
la, dzi dzôe åutô; dzi ðo eño eye wòda akpe na Mawu.<br />
16 Esi míeva ðo Roma la, asrafowo ñe amegã si ñe kpôkplô te Paulo nô la ðe<br />
mô na Paulo be ate åu adze afi sia afi si eya åutô lŸ. Ke woðe asrafo aðe ðe eåu be<br />
wòadzô eåu êesiaêi.<br />
101
Paulo gblô mawunya le Roma abe gamenôla ene<br />
17 Le åkeke etŸa gbe la, Paulo yô Yudatô siwo le Roma dua me la ño ñu eye wòño nu<br />
na wo gblô be, “Nôvinyewo, edzô dzi nam be meva ðo mia gbô le afii. Medi be<br />
mianya be togbô be nyemewô naneke o eye nyemeda le kônyinyi aðeke dzi o hã la,<br />
Yudatô siwo le Yerusalem la lém eye wotsôm de asi na Roma dziðuðua ñe ame dôdô<br />
siwo le Yerusalem, be woadrŸ ûônum. 18 Esi míeyi ûônua la, Roma dziðuðu ñe ame<br />
dôdôwo mekpô vodada aðeke le åunye o, eya ta wodi be yewoaðe asi le åunye<br />
elabena wokpô be nyemedze na ku abe ale si Yudatôwo ñe amegãwo dii ene o. 19 Ke<br />
esi mekpô be Yudatôwo mekpô dzidzô le ale si wodrŸ ûônua åu o, eye wotsi tre ðe<br />
nyametsotsoa åu vevie ta la, nye hã megblô na ûônua be metsô nye nya de asi na<br />
Kaisaro le Roma be wòadrŸ ûônum. 20 Nu si ta meyô mi va afii egbeae nye be<br />
míadze si mía nôewo eye be mana mianya nu si tututu ta wolém de game ðo. Esiae<br />
nye be mexô se tso nye dzi me ke be, Mesia si mía tôgbiwo nô mô kpôm na la va<br />
mía dome.”<br />
21 Ameawo ðo eåu na Paulo be, “Míawo la ame aðeke megagblô wò nya<br />
aðeke na mí kpô loo alo ålô agbal… ðo ðe mí tso Yudea le åuwò kpô o. Nôvi Kristotô<br />
siwo tso Yerusalem va hã dometô aðeke megblô nya aðeke na mí tso åuwò kpô o. 22<br />
Ke míadi be nàðe wò xôse la me na mí nyuie elabena nu sia míenya koe nye be, ame<br />
aðeke media kristotôwo ñe nya le teñe aðeke o.”<br />
23 Ale woðo åkeke bubu na takpekpe eye esi åkekea ðo la, ame geðewo<br />
va ño ñu ðe Paulo ñeme. Paulo ðe mawunya me na wo tsitotsito, le mawufiaðuñe la<br />
kple Yesu Kristo åu. Wonô takpekpea me tso ådi va se ðe fi… ke. 24 Paulo ñe nyawo<br />
102
sô tome na ame aðewo eye wotrô zu kristotôwo; ke mewô naneke kura le ame aðewo<br />
hã åu o. 25 Wodzro nyawo me le wo ðokuiwo me ûu hafi kaka dzo. Ke nya si tsi<br />
tome na wo eye wòðe fu na wo dometô geðewo lae nye esi Paulo gblô na wo be,<br />
“Gbôgbô Kôkôe la ñe nya si wogblô to nyagblôðila Yesaya dzi la le eme tututu be,<br />
26 ‘Migblô na Yudatôwo be, miañe towo ase nyawo gake miase wo gôme o.’<br />
27 Elabena miañe dziwo ku atri, miañe towo ku, eye miañe susuwo me meûu be<br />
miase nu gôme o. Le nyateñe me la, menye miañe didi wònye be miakpô nu, ase nu<br />
gôme eye miatrô ðe åunye be mada gbe le mia åu o. 28 Eya ta medi be mianya be<br />
Mawu ñe ðeðedô sia ðo TrŸsubôlawo gbô eye woaðo toe. 29 Esi wògblô esia la<br />
Yudatôwo dzo eye nyahehe geðe ðo wo dome.<br />
Tañonya<br />
30 Ke Paulo nô afi ma ñe eve sôå le xô si ta wòxe fe ðo la me, eye ame geðewo va<br />
nô ekpôm ða le eñe añeme. 31 Enô gbeñã ðem mawufiaðuñe la nô nu fiam le Añetô<br />
Yesu Kristo åuti dzideñotôe eye ame aðeke mexea mô nâ le esiawo katã wôwô me o.<br />
103