TEMAT RZEKA - REURIS - Główny Instytut Górnictwa

Znaczenie zaangażowania społeczeństwauznawania, kontrolowania lub wetowaniadecyzji. Poniższe ustępy są opartena drabinie Arnstein. Tezy tej autorkizostały dostosowane do współczesnychpotrzeb. Omówimy pięć podstawowychkroków zaangażowania społecznegow procesie planowania i realizacji projektu:informacje, konsultacje, współdecydowanie,częściowe przekazanieuprawnień i kontrolę obywatelską.InformacjeTekst Arnstein powinien być traktowanypoważnie: wiele procedur nieuwzględnia udziału społeczeństwa,gdyż nie oferują obywatelom możliwościwpływu na proces podejmowaniadecyzji. Polityka informacyjna należydo tej kategorii. Informowanie grupdocelowych i całego społeczeństwa jestniezbędnym, pierwszym krokiem w każdymprocesie udziału społecznego, alenie obejmuje jeszcze samego udziału.Chociaż informowanie społeczeństwajest często klasyfikowane jako pewienrodzaj udziału, „dostęp do informacjii udział społeczeństwa to zdecydowanieoddzielne kwestie” (Hansen Mäenpää2007: 20). Minimalne wymagania co doudziału społeczeństwa w projekcie todostęp do informacji na temat planów.Do pogłębienia procesu udziału społecznegoniezbędne jest aktywne rozpowszechnianieinformacji.KonsultacjeZgodnie z wytycznymi EuropejskiejRamowej Dyrektywy Wodnej (RDW)pierwszy, niski stopień udziału oznaczakonsultacje z grupami docelowymi(Wspólna Strategia Wdrażania RDW,Wytyczne 2003: 12). Autorzy tacy jakArnstein niekoniecznie zgadzają sięz taką oceną konsultacji. Niemniejjednak, aktywne konsultacje w ramachprocesu opracowywania projektupokazują, że decydenci uwzględniająpoglądy i opinie grup docelowych.Konsultacje mogą także wykazać gotowośćdecydentów do wysłuchaniagrup docelowych.Z drugiej strony, grupy docelowenie mają żadnej gwarancji, że ichpunkt widzenia wpłynie w jakikolwieksposób na proces planowania. Jeżelikonsultacje z obywatelami nie są połączonez innymi formami udziałuspołeczeństwa, one „nadal są pozorne,gdyż nie dają pewności, że obawy i pomysłyobywatela zostaną uwzględnione”(Arnstein 1969: 217).Konsultacje w formie pisemnejobejmują publikowane materiały, któremożna otwarcie komentować, jakrównież ankiety sprawdzające opinieobywateli. Konsultacje ustne obejmująrozmowy z interesariuszami.Zainteresowane osoby mogą podjąćdyskusję z jednostkami odpowiedzialnymiza projekt. W celu oszacowaniawpływu procesów konsultacji naproces realizacji projektu warto rejestrowaćliczbę osób biorących udziałw dyskusjach lub przychodzących naspotkania, jak również ilość uzyskanychprzez nich informacji lub materiałów,bądź ankiet wypełnionychprzez uczestników. Ważne jest także327