100 poraki so govor.indd

Strate[ka vizija 2020:Eden poinakov zdravstven sistem vo MakedonijaSiguren, efikasen i pravedenREPUBLIKA MAKEDONIJAMINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVOKako sakame da izgleda i da se odnesuva zdravstveniot sistem voMakedonija vo narednite 3 do 5 godini?Koi se najgolemite pre~ki za na[iot sistem da izgleda podobro?[to mo`e da napravime za da gi otstranime ovie pre~ki so cel daimame pouspe[en zdravstven sistem?Kako mo`e da gi zajakneme performansite na zdravstveniot sistem?THE WORLD BANKStrategii za zajknuvawe na performansite:Idei i predlozi na liderite vo zdravstvoto 2006Poraki od Programata za menaxment i liderstvo vo zdravstvotoHoliday InnSkopje, Makedonijaoktomvri- noemvri, 2006Celta na sobiraweto razmisluvawa od menaxerite od cela Makedonija:Neodamna nazna~enite menaxeri niz cela Makedonija bea pokaneti dagi spodelat svoite idei za strategiite koi mo`at da gi podobratmo`nostite za zajaknuvawe na performansite na na[iot zdravstvensistem. Ovoj kratok izve[taj gi pretstavuva i sumira nivnite diskusiivo mali grupi. Ovaa bro[ura ima za cel vo idnina da gi stimulira diskusiiteokolu razvivawe na zdravstvenite politiki pome\u javnosta, Ministerstvotoza zdravstvo, zdravstvenite profesionalci i politi~kitelideri.Ministerstvo za zdravstvoProektna edinica za koordinacijaNoemvri 2006, SkopjePoddr{ka od Svetska Banka, IBRD Zaem br 4733-MK

Pozdraven govor na Premierot Nikola GruevskiPo~ituvani u~esnici na Programata za menaxment i liderstvo vo zdravstvoto,po~ituvani profesori, po~ituvani organizatori na programata od Ministerstvotoza zdravstvo, Medicinskiot fakultet i Svetska Banka,Bi sakal da Vi se zablagodaram za siot va[ anga`man i za aktivnoto u~estvovo site moduli koi bea organizirani vo izminatite 6 nedeli. Veruvam dekaimavte isklu~itelna mo`nost da posetuvate predavawa od vrvni predava~i,profesori koi vi ponudija mnogu opcii za reformirawe na na[iot zdravstvensistem i za podobruvawe na rabotata vo Va[tite institucii. Isto takaimavte mo`nost da se zapoznaete i so kvalitetot na na[ite doma[ni profesorii predava~i koi ve]e nekolku godini se aktivno vklu~eni vo posdiplomskataedukacija na studentite po javno zdravstvo, pri Medicinskiotfakultet vo Skopje.Veruvam deka ]e se soglasite deka edna karakteristika koja go odbele`aceliot program za menaxment vo zdravstvoto e deka ne postoi eden edinstvento~en pat pri promenite vo zdravstveniot sistem. Sekoja izmena na zakonitenosi svoi prednosti i nedostatoci. Sekoj ~ekor kon promena sozdavasvoi poddr`uva~i i oponenti. Ulogata na stranskite predava~i be[e da nigi pretstavat raznite mo`nosti, iskustvata, i nasokite vo koi se dvi`iorganizacijata na zdravstvenite sistemi vo razvientite zemji vo svetot.Dopolnitelno, nivnoto u~estvo go zgolemuva me\unarodniot kredibilitet nana[iot program.Od druga strana pak, uloga na na[ata Vlada, na ministerstvoto za zdravstvo,na Vas koi ste direktno vklu~eni vo obezbeduvaweto na zdravstvenite uslugie zaedni~ki da odlu~ime kako ]e uspeeme da go podobrime zdravjeto nana[eto naselenie.Programata za menaxment i liderstvo vo zdravstvoto Vi ponudi ekskluzivnamo`nost na edno mesto i za prv pat da se obedinat doktori i ekonomisti koidoa\aat od cela Makedonija. Sekoj od vas ima dragoceno iskustvo vo sekojdnevnatarabota. Site Vie imate mnogu idei kako da se podobrat rabotite.Nie vnimatelno gi slu[ame va[ite predlozi i idei.Bi sakal vo ovaa prilika da se potsetime na nekoi od najaktuelnite problemikoi Vie gi aktueliziravte vo izminatite nekolku nedeli. Toa se na[izaedni~ki problemi. ]e nabrojam nekolku od niv kako:• na~inite kako da se podobri sobiraweto na pridonesi na Fondot zazdravstvo;• kako da se napravi fer pla]awe kon provajderite;• kako da se obezbedat dopolnitelni prihodi za bolnicite;• kako da se namalat tro[ocite vo bolnicite;• kako da se podobri gri`ata za pacientite;• kako da se menaxira vi[okot na vraboteni tamo kade [to postoi;

Predizvici za podobri performansi:1Podobruvawe na prihodite vo Fondot za zdravstvenoosiguruvawe• kako da se motiviraat vrabotenite so cel da se napravat pozitivnipromeni;• kako da se iznajde ramnote`a pome\u rabotata vo javniot i privatensektor;• kako da se namali brojot na bolni~ki kreveti so cel da se za[tedat resursi.Ova se samo del od temite za koi vie diskutiravte. Se razbira deka postojati u[te mnogu drugi.Kako za kraj, bi sakal da bi posakam uspeh vo sekojdnevnata rabota i vo reformskiotperiodot koj sledi. Iskreno se nadevam deka ovaa programa voorganizacija na Ministerstvoto za zdravstvo i Medicinskiot fakultet, sopoddr[ka na zaemot od Svetskata Banka ]e stimulira edno novo dvi`ewe,edna nova realnost vo zdravstveniot sistem i }e napravi razlika kon podobroza site nas.Vi blagodaram.Nikola GruevskiPretsedatel na Vladata na Republika MakedonijaSkopje, 12 noemvri 20062345678910Pravi~no pla]awe od strana na Fondot za zdravstvenoosiguruvawe na provajderiteNovi prihodi za provajderiteNamaluvawe na tro[ocite vo bolniciteZasiluvawe na kvalitetot na gri`ata za pacientitePravedno spravuvawe so rabotnicite koi bi ostanaletehnolo[ki vi[okMotivirawe na vrabotenite za pozitivni promeniRamnote`a pome\u ulogata na javni-privatni lekariNamaluvawe na kapacitetot na bolni~kite kreveti priraspredeluvawe na resursiteRazvoj na tim na talentirani vraboteni

Novi prihodi za bolnicite• Promena na aktuelna sostojba• Izdvojuvawe na kardiologijata od internata medicina i formirawena samostoen oddel (specijalizacija na oprema i kadar)Podobruvawe na sobiraweto na prihodi vo FZO• zgolemuvawe na formalnata uloga i neformalna kontrola (mediumi)• zgolemuvawe na svesta i potrebata da se participira vo FZO nizsite sloevi vo op[testvoto kako vo formalnata taka i vo sivataekonomija• opcii za zgolemuvawe na prihodite vo formalnata ekonomija preku:• zgolemuvawe na stapkata za pridones pri zgolemen rizik odzaboluvawe• racionalizacija na podra~ni edinici na fondot• dilema participacijata da ostane vo bolnicite ili vo fondot• maksimalna upotreba na vladini sredstva• pribirawe na participacija• centralen zdravstven informativen sistemPravi~no pla]awe na FZO na provajderite• racionalizacija na sistemot, 2-3 davateli na uslugi• fiksni ceni definirani od Fondot, protokoli bazirani na dokazi• odluka koj sklu~uva dogovori: regionalni/nacionalni• buxetirawe pred dogovarawe• prenamena na sredstvata vo PZZ• Voveduvawe na interventna kardiologija kako preduslov• Voveduvawe na hibridni proceduri• Promocija na mo`nostite (sopstvenite) vo okolnoto podra~je, na pr.Grcija• Sklu~uvawe na dogovor so fondot i odreduvawe na cena koja ]e gipokriva site tro[oci na uslugata• Sklu~uvawe na dogovori so sportski dru[tva, za izveduvawe nafunkcionalni isleduvawa.• Voveduvawe na sistem za registracija na rabotno vreme so koe ]ese ovozmo`i pogolemo anga`irawe na doktorite, a so toa i pogolemaefikasnost i pogolemi prihodi.Pravilno upravuvawe so rabotnicite kako tehnolo[kivi[ok• Definirawe na mo`nostite• Analiza na vi[okot na medicinskiot i nemedicinskiot personal vozdravstvenite ustanovi preku• Povtoren trening• Vklu~uvawe na sindikat• Transfer vo drugite oddeli vo dr`avata• Rano penzionirawe/benificiran sta`• Finansiska podr[ka vo periodot na transformacija

• Personal - iskoristenost• Protokol na rabota• Nepotrebni pla]awa - priemi• Bolni~ki denovi - smaluvawe• Transformirawe vo odredeni servisi vo privaten biznis zavrabotenite• Poddr[ka na procesot za privatizacija• Poddr[ka za rabota vo stranstvoNamaluvawe na bolni~kite tro[oci• Normalna cena na na[ite uslugi, ekonomska vrednodst na produktot,t.e. na[ata usluga.• Da se izraboti kvaliteten biznis plan kako osnova pri dogovarawetoso FZO i obezbeduvawe pove}e sredstva vo start• So mali investicii da se obezbedi davawe na uslugi nad standardni,t.n VIP-uslugi• Potencirawe na konkurentskata pozicija vo prifa]awe na pacientitekoi ne se osigurenici na fondot od sosedstvoto kade cenite sepovisoki• Da se formiraraat timovi za da se napravi analiza za napravenitetro[oci vo prethodnite tri godini (timot da bide sostaven odmedicinski personal koj ]e gi analizira tro[ocite vo rabotewetovo medicinskiot del i od nemedicinski personal, za analiza natro[ocite od nemedicinskoto rabotewe)• Za slednata godina da se vovede materijalno knigovodstvo, [tozna~i da se vodi evidencija, odnosno vlez i izlez, na site tro[ocipoedine~no, po artikl, spored koli~ini i spored brojot na pacienti.• Racionalno koristewe na lekovi (zadol`uvawe na oddelenieto irazdol`uvawe so potro[uva~kata - terapijata na konkreten pacient)• Aparatura (neoptimalna iskoristenost), nabavka na sofisticirana imoderna aparatura• Brza pomo[• Transfer na stari lica vo soodvetna institucija• Izbor na lekarstva i medicinski pomagala spored medicina baziranana dokazi• Kompjuterska kontrola na tro[ocite• Namaluvawe na nepotrebni isleduvawa vo dijagnostikata• Optimizacija na broj na kreveti i oddelenija (prostor) spored planotza rabota (iskoristenost na prostorot)• Optimizacija na broj na personal spored standardi za rabota• Nabavkite na lekovi i na nemedicinski materijali da bidat sporedfabri~ki ceni• Nemedicinskiot materijal da dava uslugi na drugi firmi• Reducirawe i prenamena na prostorot• Analiza na tro[oci za telefon, voda i struja• Pogolem obem na izvr[eni uslugi so postoe~kiot personal(racionalizacija na personalot)

• Vladata da go otplati dolgot?????v Da se izdadat obvrznici i nivna proda`ba na me\unarodniosiguritelni kompanii• Optimalno iskoristuvawe na bolni~kite sobi so preraspredelbana praznite kreveti so nivno popolnuvawe na aktivni sobi, aneiskoristenite sobi da se isklu~at od greewe, ~istewe i drugikomunalni uslugi.• Da ne se le~at pacienti koi nemaat definirano zdravstvenoosiguruvawe (samo gi zgolemuvaat tro[ocite, a od niv prihodi nema, ai nemaat sredstva za privatno pla}awe)• Sovesno odnesuvawe na vrabotenite vo koristeweto na fiksnai mobilna telefonija, elektri~na energija, nafta, preku sovesnorakuvawe so elektri~ni aparati, medicinska oprema koja tro[istruja..Otplata na dolgovite• Precizno definirawe na vkupniot dolg i negovo raslojuvawe postavki• Razli~ni strategii za otplata na razli~nite vidovi na dolgovi• Strategii za spravuvawe so dolgovite- dolg kon veledrogerii- dolg za elektri~na energija- dolg za voda, parno• Celosno otpi[uvawe na dolgot (politi~ki ne sekoga[ e pogodno)• Vremenski period za otplata na dolgovite• Precizirawe na kamatnite stapki pri otplata na dolgovite• Otplata preku zamena na uslugi• Vladata treba da donese zakon so koj ke im garantira deka ]e im givrati parite so odredena kamata bez dopolnitelno odano~uvawe• Da se zgolemuvaat kaznite za svesno prekr[uvawe• Da se podobri efikasnosta preku namaluvawe na tro[ocite - nosewena eksperti za namaluvawe na tro[ocite vo bolnicite• Namaluvawe na kamatite• Definirawe na idni mo`nosti za biznis• Zgolemuvawe na koparticipacija a so toa i zgolemuvawe na prihodite• Reprogramirawe na dolgovite• Sponzorstva i donacii• Iznajmuvawe na prostori• Namaluvawe na nepotrebnite na tro[oci• Finansirawe od FZOZajaknuvawe na kvalitetot za gri`ata na pacientite 1• Sozdavawe specijaliziran i stru~en kadar, novi dijagnosti~kimetodi• Kontinuirana rabota na kardiolo[kiot kabinet, istiot da raboti vodve smeni i za vreme na vikend.• Vrabotenite vo kardiolo[koto oddelenie da se lojalni na JZsektorot, paralelno da ne obavuva rabota vo neregistrirani privatniambulanti.• Vrz osnova na analiziranite fakti da se izgotvi analiza pri koja ]ese utvrdat slabostite i prednostite na dosega[noto rabotewe.

• Doprecizirawe na zakonot za dopolnitelna rabota vo zdravstvoto sodonesuvawe na zakonski podakti• Dobro organizirano priemno oddelenie• Podobruvawe na kvalitetot vo rabotata i pogolemi vlo`uvawa zazgolemuvawe na nivoto na zadovolstvo kaj pacientite.• Telemedicina so vklu~uvawe na eksperti vo izvr[uvawe naposlo`eni intervencii i vo delot na dijagnosti~kiot konsalting.• Kompjuterizacija na celata bolnica zaradi dobivawe na to~nipodatoci za dosega[noto rabotewe• Nedostatok na nadomestoci- golemi dolgovi- zgolemuvawe na participacijata na pacientite- davawe na uslugi na golemite kompanii i dobivawe pari od toa- mese~ni prihodi od kompaniite/lu\eto od dopolnitelnite uslugi- nedostatok na visoko stndardni mo`nostiZajaknuvawe na kvalitetot za gri`ata na pacientite 2• Nedostatok na oprema- lo[i uslugi- donacii- iznajmuvawe na oprema- dolgoro~ni krediti- slaba promocija- nedovolna edukacija na del od doktorite• Nemotiviran personal• Kontinuirana edukacija na medicinskiot personal (lekari,medicinski sestri itn.)• Efektivnost - podobruvawe na kvalitetot na bolni~koto lekuvawe,voveduvawe na novi dijagnosti~ko-teortski proceduri na MBD(medicina bazirana na dokazi) rabotewe spored usvoeni vodi~iprotokoliza rabota itn.• Podobruvawe na odnosot zdravstven rabotnik-pacient; podobruvawena iskoristenosta na bolni~koto lekuvawe - skratuvawe na brojotna bolni~ki denovi; skratuvawe nadol`inata na vremetraeweto nalekuvaweto vo bolnica; profesionalna i li~na odgovornostZajaknuvawe na kvalitetot za gri`ata na pacientite 3• Akreditacija na zdravstveniot personal (lekari, sestri...)• Voveduvawe na novi dijagnosti~ko terapevtski proceduri irealizacija na traktot za interventna kardiologija vrz osnova naprethodno napraveni ANALIZI NA TRO{OK-BENEFICII na kratok,sreden i dolg vremenski period.• Vospostavuvawe na stru~na sorabotka so renomirani centri od taaoblast• Realizacija na poseben proekt za lekuvawe na stari/hroni~ni bolniso srcevi zaboluvawa- bonusi za sekoj nov pacient- bonus za doktorite/personalot- pla]awe na seminari i edukativni obuki

• Delegirawe na rabotnite obvrski od menaxerot kon vrabotenitepreku jasni o~ekuvawa, koja e celta na konkretnite zada~i koi sezadadeni• Zgolemuvawe na timskata rabota na razli~ni nivoa vo organizacijata• Realizacija na proektot za ovozmo`uvawe zdravstveni uslugi napacienti od sosedni zemji (Grcija i Albanija) na princip pla]awevo ke[.Oddel za intervencii:• Vode~ki Centar• Marketing• Novi dijagnosti~ki metodi• Postojan monitoring na efikasnostaMotivirawe na vrabotenite za pozitivni promeni• Jasni o~ekuvawa za vrabotenite, koi se nivnite rabotni obvrski ikako nivnite obvrski se vklopuvaat vo celata organizacija• Me\usebna po~it na site vraboteni i iskren pristap kon rabotata• Normi, o~ekuvawa, delegirawe na rabota• Nagradi i pofalbi preku pari~en nadomest i preku kompenzacija sonepari~ni sredstva (plaketi, javni pofalbi, blagodarnici)• Ednakvost za siteRamnote`a na ulogata na javni-privatni lekari• Pravo na izbor na pacientite• Podobra ekipiranost na privatnite zdravstveni ustanovi• Diseminacija na znaeweto na drugite kolegi• Dopolnitelna dejnost na lekarskata fela• Pla]awe spored ostvarenotoNamaluvawe na kapacitetot na bolni~ki kreveti priraspredeluvawe na resursite• Pravilna dijagnoza - namalen bolni~ki prestoj• Obezbduvawe na moderna medicinska oprema i tehnologija• Novi dijagnosti~ki metodi• Pove}e kadar na soodvetno rabotno mesto• Racionalna upotreba na lekovi• Vodewe na medicinska istorija• Smensko rabotewe za podobri uslugi na pacientite• Pottiknuvawe na entuzijazmot vo rabotnite obvrski preku neposrednovklu~uvawe na site vraboteni• Optimizirawe na rabotnite obvrski• Studiski prestoi vo stranstvo

• Analiza na tro[oci• Procenka na:- Podobruvawe na prihodite- Alokacija na tro[oci- Kontrola na iskoristuvawe na objektite so cel namaluvawe natro[oci- Oddel za prevencija na bolesti- Obezbeduvawe na nova oprema (donacii)- Izdavawe na sloboden (neupotreben) prostor- Davawe na zdravstveni uslugi na stranski dr`avjaniZa da gi podelite va[ite idei okolutoa kako mo`eme zaedni~ki da gipodobrime performansite namakedonskiot zdravstven sistem,kontaktirajte ne:Razvivawe na tim so talentirani vraboteni• Anga`man• Izbegnuvawe frustriranost povrzano so delegirawe zada~i• Podobruvawe na informiranost• Zajaknuvawe na ve[tini• Dovolno vreme za odredeni zada~i• Alatki i rabotni procesi• Pro[iruvawe na vidici• Slu[nete go glasot na obi~nite lu\e• Razbirawe na kontekstot• Lista na strategii• Pridobivki od kombinirawe na razli~ni pogledi• Dve glavi mislat podobro od edna