ÈÎÔ Ïæã

اداره آموزش شركت پالايش نفت اصفهانتهيه وتدوين:‏مهندس مهدي نصرازاداني١

فهرست مطالب۳۵۶۱۴۲۱۴۵۵۶۷۵۹۴۹۸۱۱۰۱۱۶۱۲۹۱۳۴۱۵۴۱۷۳۱۹۶۲۰۵۲۴۲مقدمهتعريف توربين هاي بخاربخاروتجهيزات توليدبخاروظايف تله بخارها,‏ انواع,‏ نصب ومسائل انهااصول كاروطبقه بندي توربين هاي بخاراجزاوقطعات توربين هاي بخارولوهاي توربين هاي بخارانواع اب بندهاي توربين هاي بخارسيستم هاي تنظيم دورتوربين هاي بخار(گاورنرهاخلا وتجهيزات مربوط به سيستم خلابرج هاي خنك كننده وكندانسورهاانواع ياتاقان هاي توربين هاي بخارسيستم هاي لوله كشي توربين هاي بخار(روغن ‏,روغنكاري ‏,انواع سيستم هاي روغنكاري واناليزروغنبهره برداري ومسائل عملياتي توربين هاي بخارتعميرات,‏ مسائل تعميراتي وسيستم هاي نگهداري توربين هاي بخارعيب يابي وروش هاي رفع عيب توربين هايبخارساختمان اصول كارومشخصات گاورنرهايPG-PLضمائم٢

بسمه تعاليمقدمهباعنايت به كمبودمنابع فارسي مناسب درزمينه توربين هاي بخارواهميت انهادرصنايع مختلف ونيازمهندسينوتكنسين ها ي تعميرات وبخصوص پرسنل زحمت كش واحدهاي عملياتي كه هرروزه بااين دستگاه هاسروكاردارند توفيقي حاصل گرديدتابتوانم مطالبي رادراين زمينه گرداوري ترجمه تدوين و به رشتهتحريردراورده ودراختياركليه دوستان وهمكاران وعلاقه مندان قراردهم كه اميداست موردتوجه واستفادهواقع شود وانشاا......توانسته باشم قدمي هرچندكوچك در جهت ارتقا دانش و اگاهي وكاهش هزينه ها ونيل بهخودكفائي بيشتربرداشته باشم.مطالب اين مقوله چكيده اي ازكليه Manualهاي Book توربين هاي بخار موجوددرپالايشگاه مربوط بهتوربوپمپ ها توربوكمپرسورها وتوربوژنراتورهاي موجوددرپالايشگاه اصفهان ازكارخانه هاي زيمنسTerry,Wortington,Sulzerوديگركارخانجات سازنده توربين و بخش هائي از كتب فني API وديگر جزواتموجوددراداره اموزش شركت پالايش نفت اصفهان و كاتالوگ هاي Woodwardكه Governor ازبزرگترينكارخانجات سازنده گاورنراست وشبكه هاي Internet وهمچنين تجربيات شخصي كاري چندين ساله,‏ ومباحثمطرح شده دردوره هاي اموزشي توربين هاي بخار بوده كه درپالايشگاه اصفهان تدريس مي شده است.‏درطي بحث ها سعي شده توربين هاي بخارازابعادمختلف موردبحث وبررسي قرارگيرندوحتي الامكاندرهرزمينه اي بطورمفصل وتقريبا كامل انواع متداول سيستم هامكانيزم ها وقطعاتي كه درانواع مختلفتوربين ها ي بخاربكارگرفته مي شوداعم ازانواع اب بندها ياتاقانها پره هاو...............‏ موردبحث قرارداده شودكهاميداست اين كتاب بتواندراهكارهاي عملي مناسبي براي شناخت بيشترواستفاده بهينه ازامكاناتموجودرافراهم نمايد ولي درعين حال خالي ازاشكال نيزنبوده و بي صبرانه منتظردريافت نقطه نظرات ديدگاههاوپيشنهادات سازنده دوستان وهمكاران عزيزهستيم تاانشاا.....بتوانيم درچاپ هاي بعدي مدنظرقراردهيم.‏درپايان لازم مي دانم ازكليه مسئولين محترم اداره اموزش شركت پالايش نفت اصفهان وديگردوستاني كهدرتهيه اين جزوه وديگرجزوات با اينجانب صميمانه همكاري نموده اند واين جانب راموردالطاف خودقراردادهاند تشكروقدرداني نمايم وازدرگاه خداي متعال براي همگان ارزوي توفيقات روزافزون همراه باسلامتي٣

وعزت دركنارخانواده اي صميمي دركشوري ابادوازاد وسربلنددارم و اميداست اين حركت هرچندك.وچكموردقبول خداي متعال واقع گردد واستدعادارم كه اين حقيرراازدعاي خيرخويش فراموش نفرمائيد.ومن ا...التوفيقمهر ماه ۱۳۸۳ ‏–مهدي نصرآزاداني٤

دنتعريف توربين بخارتوربين هاي بخارازقديمي ترين دستگاه هائي است كه درانقلاب صنعتي صده هاي اخيرنقش بسيارمهميراايفانمودوبه جرات مي توان ادعانمود كه اگراختراع نمي شد شايدسرعت تكنولوژي به اين حدنمي توانستبرسد.توربين دستگاهي است كه دراثربرخوردمولكول هاي بخارباپره هاي نصب شده روي رتوران باعث بهحركت درامدن رتورشده ومي تواندباعث چرخش دستگاه هاي بزرگي نظيركمپرسورها وژنراتورهاي سنگين. امروزهشود به عبارت ديگر انرژي حرارتي و فشاري را به انرژي مكانيكي ‏(حركت دورانيتوربين هاي بخار از نظر تكنيك و ظرفيت پيشرفت هاي فراواني نموده اند.‏تبديل مي كن (مزاياي توربين هاي بخارساختمان انهاساده است.قابليت اعتماد انهابالااست.‏-١-٢هزينه هاي٣- تعمير و نگهداري انهاپايين است.‏حجم كم آنها نسبت به موتورهاي الكتريكي با قدرت مساوي كمتراست.‏راندمان انها بالا است.‏قابليت تغيير دور دارند.‏قابليت توليد دورهاي بالارادارندگشتاور راه اندازي انهازياداست..-٤-٥-٦-٧-٨٥

محدوديت هاي استفاده از توربين هاي بخار‎۱‎‏-بواسطه اينكه هزينه توليد بخار زياد است و تجهيزات آن زياد و گران قيمت است محدوديت استفاده راايجاد مي كندومعمولادر جاهايي كه بخار در دسترس باشد مثل نيروگاهها يا پالايشگاههاو...ازانها استفاده ميشود.‏‎۲‎‏-راه اندازي و بستن آنهاOperation نسبتامشكل است‎۳‎‏-هزينه هاي نقل وانتقال بخارزياداست.‏‎۴‎‏-تلفات بخاردرانها زياداست.‏موارد استفاده از توربين هاي بخار۱- محرك ژنراتورهاي برق.۲- محرك دستگاه هاي يدك ‏(پمپ هاي روغنكاري Lube Oil وOil Sealواب مقطرCondensate‏)‏۳- محرك پمپ هاي خوراك واحدهاي عملياتي۴- محرك كمپرسورهاي رفت وبرگشتي و گريزازمركزبخاروتوليدبخاربخاردراثرانتقال حرارت اعمال شده به اب مطلوب كه ازلحاط رسوبات,‏ املاح,‏ ضريب هدايت گرمائيو......مناسب باشددرديگ هاي بخارتوليدمي شوداين اب توسط پمپ هاي اب تغذيه بافشاري بالاترازفشارديگبخارواردان مي شود فشارديگ بخارتابع فشارطراحي شده ان است بدين مفهوم كه عمل گرمايشيدرفشارثابتي انجام مي شودوهرچه مقدارحرارت منتقل شده به بخارازطريق جداره لوله هابيشترباشدانرژيومقداركارائي ان بيشترخواهدبودبخارتوليدشده بايدعاري از اكسيژن وديگرگازهاوذرات رسوب كنندهباشدكه معمولا باتهيه اب مناسب وتزريق موادشيميائي اين خواص به اب داده مي شوددرحين تهيه ابمصرفي ديگ بخار توسط پروسه هائي كه انجام مي شودودرظرف هاي مخصوصي گازهاي همراه اب جداميشودوبخارمطلوب توليدمي شودكه بايدتوسط سيستم هاي لوله كشي به مصارف موردنظربرسدكه به دليلفشارودرجه حرارت بالاي ان درحين انتقال باافت فشارودرجه حرارت همراه است وبدين لحاظ فاصله بينديگ هاي بخارومصرف كننده هابايدتاحدامكان نزديك به هم باشندولوله هاي مسيرعايق كاري شوندتاازاتلاف٦

انرژي وتغييرفازدادن ان كه باعث مسائل متعددي مي شودجلوگيري گرددكه البته لازم است درحين انتقالبطوراتوماتيك مراقبت هاي لازم انجام واب توليدشده ازبخارجدا شودتاازايجادخسارت روي سيستم هاي لولهكشي ودستگاه هاي مصرف كننده ممانعت شودمشخصات وتهيه آب مصرفي ديگهاي بخار.اب مصرفي ديگ هاي بخاربايداب مطلوبي باشددرغيراين صورت ميتواندباعث ايجادخسارت وكم نمودنكارائي دستگاه هاي مهم وحساس شود.كه ذيلا به برخي ازخواص موردنيازان اشاره مي شود‎۱‎‏-عاري از هرگونه سختي ‏(املاح كلسيم و منيزيم)‏ باشد‎۲‎‏-عاري از گازهاي خورنده‏(شامل (CO 2 ، O 2‎۳‎‏-عاري از املاح رسوبي ‏(سيليسها وباشد.‏ . . . (باشد.‏‎۴‎‏-داراي PH مناسب جهت كنترل خوردگي و املاح خورنده باشد.‏‎۵‎‏-عاري ازهرگونه موادالي ونفتي باشد.‏براي تهيه چنين آبي در واحد آب صنعتي ابتدا آب وارد برجهاي فعل و انفعالTower Reaction ميشود.‏ دربرج فعل و انفعال با تزريق بخار به آب باعث گاززدايي و همچنين بالارفتن دماي آب تا حدود 100 درجهميشود.‏ بي كربنات هاي املاح محلول در آب كه در دماي بين 70 تا 90 درجه سيليوس شروع به غير محلولشدن و در نتيجه رسوب كردن ميكند و اين يكي از روشهاي جداسازي املاح محلول است.‏ يكي از روشهايديگر جداسازي املاح كه در اين برج به كار ميرود استفاده از تزريق آب آهك است كه بيكربناتهاي كلسيمو منيزم را تبديل به كربنات كرده و باعث رسوب كردن آنها ميشود.‏CaOH + Ca(HCO3)2→ 2CaCo3+ H2O + Co2رسوبات در پائين برج جمعآوري شده و آب با سختي حدود 70ppm از برج فعل و انفعال خارج شده و سپسبراي زلالسازي و حذف Turbidity آب از صافيهاي زغالي عبورداده مي شود و سختي آب به حدود50ppm ميرسد.‏آب در اين مرحله فقط داراي سختيهاي دائم ‏(سولفاتها و كلرورهاي كلسيم و منيزيم)‏٧

١٠

هرديگ بخار داراي چندين مشعل است كه دردوياچندرديف قرارمي گيرند كه شعله انها باعث گرم شدن آبداخل Tube هاشده وان را به بخار تبديل مي كند.‏ براي تأمين هواي مورد نياز مشعلها هر ديگ بخار مجهزبه يك يا دو دمندة هوااست كه هر كدام ازانها به وسيله توربين بخاري ياالكتروموتوربه چرخش در مي ايند ومقدار هواي مورد نياز باتنظيم دريچههاي وروديدمندهها كنترل ميشود.‏ سوخت مورد نياز مشعلها نيزازGasoline و Fuel Oil Gasياگازطبيعي تأمين مي شود.‏ مقدار سوخت ورودي هر ديگ بخار به وسيله يككنترل ولو تنظيم ميشود و مقدار آن با مقدار هواي ورودي كه توسط دمندهها توليد ميشود متناسباست.‏ هوائي كه جهت احتراق به كوره فرستاده ميشود از طريق كانال تعبيه شده در زير كوره گذراندهميشود تا در اثر مجاورت با كوره ابتداگرم شودوسپس واردكوره شودتاباعث كاهش درجه حرارت كورهنشودواحتراق كامل انجام شود.‏براي كاهش يا افزايش مقداربخار توليدي هر ديگ بخار كافي است كه هواي توليدي دمندهها توسط كم و يازياد كردن دريچههاي وروديDamper افزايش ياكاهش داده شودكه در اين حالت به طور اتوماتيك سوختنيز افزايش خواهد يافت و در نتيجه افزايش شعله در كوره مقدار توليدبخار نيز افزايش پيدا خواهد كرد.‏جهت جلوگيري از رسوب املاح محلول در آب كه T.D.S يا Total Dissolve Solid و به عبارتيConductivity ناميده ميشود دو نوع تخليه در هر بويلر انجام ميشود.‏‎۱‎‏-تخليه دائم يا Continuous Blow Down از Steam Drum‎۲‎‏-تخليه لحظهاي IntermittentازDrum Blow Down Waterهر بويلر درهر ٨ ساعت يك مرتبه از طريق شيري به نام شيرنصب است به مدت حدود ٦٠ ثانيه تخليه ميشود.‏چگونگي كنترل و تنظيم بخارتوليديWater Drum كه روي Double Valveمشخصه اصلي در توليد بخار فشار شبكه اصلي استكه مقدار آن همواره بايد ثابت نگه داشته شود در اثرمصرف بخار,‏ فشار شبكه بخار كاهش پيدامي كند كه اين افت فشار توسط توليد بخار در ديگهاي بخار١١

تله بخارها و موارد نصب آنها Steam Trapsبراي رفع مواردذكرشده فوق درطول مسيرانتقال بخارازبويلرهاتامصرف كننده هاوحفاظت مداوم از سيستملوله كشي,‏ دستگاه هاوتوربين هاي بخار از تله بخار هااستفاده مي شود كه وظيفه ان جدا نمودن ذرات آب،‏CO 2هوا و گازهاي محلول در بخار مثلو.....‏ از سيستم بخاراست كه با نصب تله بخارهادرموقعيت هايمناسب وقتي دراثرافت فشار وياتغييردرجه حرارت بخاركه هردوباعث تغييرفازبخاربه مايع ميشوندودرسيستم مايع بوجودمي ايدواردعمل مي شوندوباتخليه لحظه اي وبه موقع اب كندانس وظيفهخودراانجام مي دهندواز تلفات بخار نيزجلوگيري مي كنند.‏مواردنصب تله بخارهاتله بخارها معمولادرجاهائي كه احتمال وجودافت فشارباشد مثل تغيير جهت ها و تغيير قطرها و.....وهمچنيندرموقعيت هائي كه درجه حرارت كاهش پيدامي كندنصب مي شوندكه درزيربه مواردي ازانهااشاره ميشود:‏‎۱‎‏-قبل از دستگاههاي حساس مثل توربين ها , كنترل ولوها,‏ اژكتورهاو.........براي حفاظت ازانها.‏‎۲‎‏-در طول مسير انتقال بخارازسيستم لوله كشي.‏)فاصله ٣٠ متر به سي متر )، لوپ هاي افقي و عمودي و‎۳‎‏-در نقاط گود Lowكه point محل جمع شدن مايعات است.‏‎۴‎‏-قسمت خروجي سيستم هاي گرم كننده براي بيرون راندن مايعاتRiser ها.‎۵‎‏--در انتهاي خطوط لوله هاي بخاركه بخارساكن مي شودودراثرسردشدن به مايع تبديل مي شود.براي حفاظت‎۶‎‏-زير توربين هاي بخار براي تخليه اتوماتيك بخار جهت ممانعت ازبرخوردپره هاي متحرك با ذرات اب.‏‎۷‎‏-درتغييرجهت ها وجاهائي كه افت فشاروجوددارد.‏براي كاردهي مناسب تله بخارها بايدبه نحو مناسبي نصب شوندكه نحوه صحيح نصب انهادرشكل زيرنشانداده شده است.‏١٤

درشكل هاي زيرچندين نوع انهانشان داده شده است.‏١٦

ب-‏ تله بخار هاي مكانيك ي Mechanical Steam Trapsاين نوع تله بخارها بر اساس نيروي ارشميدس عمل ميكنندفشارهاي مختلف طراحي مي شوندو داراي انواع ذيل مي باشند١- تله بخارهاي توپي شناورو براي تخليه مقدار زيادي آب مقطروبا.Ball Float Steam Traps-٢تله بخارهاي سطلي وارونهInverted Bucket Steam Traps-٣ تله بخار هاي سطلي مستقيم Open Top Bucket Steam Trapپ-‏ تله بخارهاي ترموديناميكيThermodynamic Steam Trapsاين نوع تله بخارها براساس شرايط ترموديناميكي نظير درجه حرارت و سرعت بخار هنگام عبور از تله بخارعمل مي كنند.در نوع ديسكي اين تله بخارها وقتي درجه حرارت آب مقطر به درجه حرارت بخار موجود ميرسد واردعمل مي شود وبطوراتوماتيك دريچه تخليه مايع را مي بندد و زماني كه بخار در محفظه كنترل انبه مايع تبديل مي شود ودرجه حرارت اب مقطرازدرجه حرارت بخاركمترمي شودمسير خروجي انبطوراتوماتيك بازمي شود و اب مقطر موجود در سيستم تخليه مي گردد.١٧

درشكل زيرشمائي ازيك تله بخارترموديناميكي نشان داده شده است.‏ت-‏ تله بخارهاي متفرقه١- تله بخارهاي ضربه ايImpulse Steam Traps٢- تله بخارهاي كاهش دهنده فشار Labyrinth Type Steam Traps١٨

درزيرشمائي ازيك تله بخارنوع لابيرينتي كه باايجادافت فشاردرمسيربخارهمواره مقداري بخارراازسيستمخارج مي كندنشان داده شده است كه البته به دليل تلفات بخارمورداستفاده صنعتي ندارد.‏انبساطي و خرابي ديافراگم در تله بخارهاي كپسوليعلل عدم كاردهي تله بخارها.-١-٢-٣علل نشتي بخار از تله بخارهادرصورت عدم اب بندي يا به موقع عمل نكردن تله بخارهامثل يك شيرنيمه بازعمل مي كنندوبطوردائمبخارات راازسيستم به سمت بيرون به هدرمي دهندكه باتوجه به هزينه هاي بالاي توليدبخارازلحاظ اقتصاديبسيارحائزاهميت است وبخصوص درجاهائي كه خروجي چندين تله بخاروارد يك مخزن Headerميشودوازبيرون مشخص نيست بايددقت لازم رادررابطه بانصب استفاده ونگهداري ان انجام داددرغيراينصورت حتي با نصب تله بخارسالم نيزمشكل مرتفع نمي شودكه ذيلا به برخي از مواردي كه باعث نشتي انهامي شوداشاره مي گردد:‏‎۱‎‏-ورود آشغال و ذرات جامد به داخل تله بخار باعث عدم اب بندي وخارج شدن بخارات رافراهم مي كند كهبانصب صافي يااستفاده ازصافي مناسب مشكل مرتفع خواهدشد.‏‎۲‎‏-عدم آب بندي كامل دريچه تله بخاربه دليل ناصاف بودن ان كه به دليل Erossion بوجود مي ايد‎۳‎‏-كافي نبودن اختلاف فشاربين لوله هاي ورودي و خروجي تله بخاربالاخص در تله بخارهاي ترموديناميكي وضربه اي كه علت ان انتخاب نادرست تله بخاراست.‏‎۴‎‏-گرفتگي صافي در تله بخارهاي ترموديناميكي و ضربه اي كه باعث افت فشارمي شود.‏‎۵‎‏-ناكافي بودن ظرفيت تله بخار استفاده شده باتوجه به آب مقطر توليد شده وانتخاب غلط تله بخار‎۶‎‏-خرابي ترموستاتيك تخليه هوا در تله بخارهاي مجهز به ترموستات ، خرابي بلوز در تله بخارهاي فانوسي وبسته بودن ولوهاي ورودي و خروجي به تله بخار و يا مسيرهاي داخلي تله بخارحبس شدن هوا در تله بخار هاي توپي شناور و فاقد ترموستات..گرفتگي مسيرهاي ورودي و خروجي تله بخارها به علت يخ زدگي.‏١٩

-٤سرعت زياد هوا هنگام عبور از تله بخاردرزمان هواگيري كه موجب بسته ماندن دائمي تله بخار مي شودكه البته بازدن چند ضربه مشكل مرتفع مي شود.‏-٥اگر اختلاف فشار ورودي و خروجي تله بخار از مقدارطراحي بيشتر باشد موجب بسته ماندن تله بخارهايمكانيكي مي شود.نكاتي كه در رابطه با نصب تله بخار هابايدمورد توجه قرار گيرد‎۱‎‏-تله بخار حتي الامكان بايدنزديك و يا پايين تر از دستگاه مصرف كننده بخار نصب شود.‎۲‎‏-قطر لوله هاي ورودي و خروجي تله بخار بايد حداقل هم اندازه دهانه ورودي و خروجي تله بخار باشد.‎۳‎‏-در صورتي كه خروجي چندين تله بخار به يك لوله Header تخليه مي شود،‏ لوله فوق بايد قادر به تخليههم زمان كليه تله بخارها باشد.‎۴‎‏-در موقع نصب تله بخاربايد به جهت ورودي و خروجي آنها توجه شود ) طبق دستورالعمل كارخانه سازندهنصب گردند.(‎۵‎‏-در صورتي كه تله بخار مجهز به صافي نيست روي لوله ورودي قبل از تله بخار بايدصافي مناسبي نصبگردد.‏‎۶‎‏-قبل از در سرويس قراردادن تله بخار از طريق شير تخليه ياDrain آب گير يا مسيربراده هاو اكسيد فلزات تخليه شود و پس از آن تله بخار در سرويس قرارداده شود .By Passبايدكثافات‎۷‎‏-تله بخارهاي ترموديناميكي بايد روي لوله هاي عمودي طوري نصب شوند كه خروجي آنها به سمت پايينباشد ودر لوله هاي افقي تله بخار به پهلو نصب شود تا از يخ زدگي آن در فصل زمستان جلوگيري شود.‎۸‎‏-تله بخار ها را به هيچ وجه نبايد مستقيما ً به لوله اصلي Steam متصل نمود و حتما ً بايد از آب گير استفادهشود.‏۹- انشعاب ورودي تله بخاربايد بالاتر از سطح كف آب گير قرارگيردجلوگيري از ورود ذرات جامد به داخل تله بخار).‏)براي تخليه كامل آب مقطر و‎۱۰‎‏-مسير سيستم لوله كشي بايد طوري باشد كه نقاط Low Point وجود نداشته باشد و در تغيير قطرهابايد از Reducer خارج از مركزي مناسب استفاده نمود.‏اصول كارتوربين هاي بخارهرمرحله از توربين بخار از يك سري نازل Nozzleيا پره ثابت تشكيل شده است كه روي بدنه توربين نصبشده است ودرتوربين هاي چندمرحله اي پره هاي راهنما Guide‏,يا Blade پره هاي ثابتBlade Stationaryناميده مي شوند و يك سري پره متحرك به نامMoving Bladeهاي انجام دهنده كار Working Blade موسوم مي باشند.‏كه روي محورقراردارندوبه عنوان پره٢٠

دنوقتي كه جريان بخار باسرعت وفشارزياد از بين پره هاي متحرك عبور مي كندجريان بخار وانرژي نهفتهدربخاربه پره هاي توربين برخوردمي كندو به انرژي مكانيكي دوراني تبديل مي شودو باعث حركت پره هاودرنتيجه حركت محور توربين مي شود به عبارت ديگر انرژي جنبشي ياسينتيك بخار تبديل به كار مكانيكي وچرخش رتور توربين مي شودالبته انبساط بخار در نازل ها و عبور جريان بخار از ميان پره هاي متحرك باعثافت انرژي فشاري ‏,حرارتي و افت انرژي جنبشي نيزمي شودكه اين افت هاباعث كاهش راندمان هر مرحلهازتوربين مي شود.تحولات بخار هنگام عبور از پره هاي متحرك نسبتا پيچيده است و بستگي به افت انرژي جنبشي ، تغيير جهتحركت بخار ، تشكيل فشار زيادتر در لايه هاي مرزي پره ها،‏ پيدايش جريان هاي چرخشي Eddy بين پره هايثابت و متحرك و ......... داردكه براي مطالعه تحولات انبساط بخار بايد با معادلات پايه ديناميك گازها كه برايمحاسبات حرارتي توربين هاي بخاري به كار برده مي شود آشنايي داشته باشيم كه باتوجه به پيچيده بودنوتخصصي ان دراين مقوله ازان صرف نظرمي شود.‏سيكل قدرت ونقش توربين هاي بخارتوربين هاي بخار يك نوع ماشين حرارتي هستند كه بادو منبع گرم ‏(بويلر)‏ و سرد ‏(كندانسوركار مي كن (آب سرد داخل كندانسور از برج خنك كننده تامين مي شود و آب گرم خروجي از كندانسور نيزجهت خنكشدن به طرف برجهاي خنك كننده پمپاژ مي شود.‏توربين هاي بخار در سيكل بسته رانكين كار مي كنند شكل زير بطور شماتيك يك سيكل توليدقدرت رانكينوموقعيت قرارگيري توربين بخار را نشان مي دهد.همانطوركه ملاحظه مي شود سيكل بسته رانكين داراي چهار تحول است.الف-دو تحول ايزنتروپيكشامل:‏۱- پمپ كردن مايع براي بالابردن فشاربدون افزايش درجه حرارت(تحول ۱-۲)۲- انبساط بخارداخل توربين ‏(تحول‎۳-۴‎‏).‏.ب-‏ يك تحول فشار ثابت در داخل بويلربراي گرم كردن وتغييرفازاب درفشارثابت ‏(تحول‎۲-۳‎‏).‏ج-يك تحول كاهش فشاردر درجه حرارت ثابت در داخل كندانسور براي تبديل بخارات به مايع تحول‎۴-۱‎‏).‏٢١

كه درقسمت هاي اتي به شرح عناصراين سيكل بيشترپرداخته مي شود.‏راندمان سيكل رانكينراندمان سيكل رانكين عبارت است از كار مفيد كه برابر است با تفاوت كار توربين و پمپ تقسيم بر انرژي ايكه بويلر جهت تبديل و نهان كردن آن در داخل آب و بخار كردن مصرف مي كندويا به عبارت ديگرسطحزيرمنحني T-Sكه هرچه اين سطح بيشترباشد توربين داراي راندمان بالاتري خواهدبود.‏ ازلحاظ رياضيراندمان اين سيكل برابراست با:‏wt− wph2 −h3 −( h1 −h4)ζ = =Qh − hHh3 − h4ζ = 1−h − h2 12 1٢٢

راههاي افزايش راندمان سيكل رانكين‎۱‎‏-بالا بردن فشار ديگ بخار‎۲‎‏-كاهش فشار چگالنده ياكندانسور‎۳‎‏-افزايش دماي ديگ بخار‎۴‎‏-كاهش دماي كنداسور‎۵‎‏-استفاده ازسيكلReheat به اين معني كه بخار خروجي از مرحله فشار قوي توربين را قبل از اينكه واردمرحله فشار متوسط شود ، در داخل بويلر ودر فشار ثابت گرم مي كنندومجدداواردتوربين مي كنند.‏طبقه بندي توربين هاي بخارتوربين ها از نظر شرايط عملياتي و طراحي نحوه تبديل انرژي و.......به دسته هاي مختلف زير تقسيم بندي ميشوند:‏الف-‏ ازلحاظ نحوه تبديل انرژي به:‏‎۱‎‏-توربين هاي ضربه ايTurbine Impulse‎۲‎‏-توربين هاي عكس العمليTurbine Reaction‎۳‎‏-توربين هاي مختلط كه تركيبي ازدوحالت فوق است.‏ب-ازلحاظ تعدادمراحل به:‏۱- توربين هاي يك مرحله ايTurbine Single Stage‎۲‎‏-توربين هاي چندمرحله ايTurbine Multistageپ-ازلحاظ جريان ورودي بخاربه:‏‎۱‎‏-توربين هاي تك جريانيStream Single‎۲‎‏-توربين هاي دوجريانيStream Double‎۳‎‏-توربين هاي مركبTurbine Compoundت-ازلحاظ حركت بخاردرتوربين به:‏٢٣

‎۱‎‏-توربين هاي جريان شعاعيFlow Radial‎۲‎‏-توربين هاي جريان محوريFlow Axial‎۳‎‏-توربين هاي جريان مماسيFlow Tangantialث-ازلحاظ فشارخروجي به:‏‎۱‎‏-توربين هاي بافشارخروجي مثبتPressure Back‎۲‎‏-توربين هاي بافشارخروجي جوPressure Atmospheric‎۳‎‏-توربين هاي خلا Vaccume Pressureتقسيم بندي مي شوندكه ذيلا ودرصفحات اتي به شرح ساختمان واصول كارهركدام ازانهاپرداخته مي شود.‏توربين هاي ضربه اي Impulse Turbineشود.‏در اين نوع توربين ها بخار پس از,ورودبه محفظه بخاروعبور از نازل ها به پره هاي چرخWheel اولبرخورد مي كند و در صورتي كه توربين يك مرحله اي باشد از توربين خارج مي شودولي در توربين هايچند مرحله اي بخار پس از عبور از اولين رديف پره هاي متحرك توسط پره هاي ثابتي كه دربدنه تعبيه شدهاست هدايت شده و به پره هاي متحرك مراحل بعدي توربين برخورد مي كند و همين عمل بسته به تعدادمراحل ادامه پيدامي كند تا باانتقال انرژي خودبه توربين فشار و سرعت ان كم شود ونهايتا از توربين خارج٢٤

در اين نوع توربين ها انبساط بخار در نازل ورودي و پره هاي ثابت انجام مي شود و در پره هاي متحركهيچگونه افت فشاري وجودندارد وبه عبارت ديگردراين توربين هافقط انرژي جنبشي بخاربه انرژي مكانيكيتبديل مي شود .توربين هاي ضربه اي دردسته هاي زيرطبقه بندي مي شوند:‏الف-توربين هاي ضربه اي يك مرحله ايب-توربين هاي ضربه اي چندمرحله ايCurtisج–‏ توربين هاي ضربه اينوع كور ستيتوربين هاي ضربه اي يك مرحله ايدراين نوع توربين ها بخار با سرعت زياد و فشار كم فقط در يك رديف نازل انبساط پيدا مي كندواز نازل هاخارج مي شود و پس از برخورد به پره هاي متحرك انرژي جنبشي خودرا به رتور منتقل مي كند و از توربينخارج مي شود.‏ روي محوراين نوع توربين ها فقط يك رتور ويك رديف پره متحرك نصب شده است وانبساط بخاريا افزايش سرعت در نازل هاي توربين انجام مي شود و باعث مي شودسرعت بخار افزايشپيدامي كند وبخارباسرعت بالابه پره هاي توربين برخوردنمايد فشاردر دوطرف پره هاي متحرك ثابت استو با افت سرعتي كه در پره متحرك ايجادمي شودرتوربه حركت درمي ايد.‏توربين هاي ضربه اي چندمرحله ايدرتوربين هاي ضربه اي چند مرحله اي كه داراي چندين رديف پره روي يك محورمي باشندتمامي مراحلتوربين بصورت صددرصدضربه اي عمل نمي كنندوفقط مرحله اول توربين كه داراي نازل به مفهوم واقعياست بصورت ضربه اي مطلق است و مراحل بعدي بصورت ضربه اي و عكس العملي با درجات متفاوت عملمي كنندكه هرچه به طرف خروجي توربين نزديك تر شويم درجه عكس العملي بيشترودرجه ضربه اي كمتر. مي شودلازم به توضيح است كه به دليل انبساط بيشتربخاردرمراحل انتهائي توربين نيازبه پره هاي بزرگ تري استتااحتمال برخورد مولكول هاي بخار ومحوربيشترباشدونهايتا باعث افزايش راندمان توربين خواهدشد.‏٢٥

توربين هاي ضربه اي نوع كور ستياين توربين هاازلحاظ ساختماني داراي يك رتورمي باشندكه دورديف پره روي انهانصب شده است ويكرديف پره ثابت نيز روي بدنه قرارداردوبخاررا ازروي پره هاي ثابت رديف اول به طرف پره هاي بعديتغييرجهت داده و هدايت مي كندكه نسبت به توربين هاي ديگرازراندمان بسياربالاتري نيزبرخورداراست دراين نوع توربين ها افت فشار فقط در نازل انجام نمي شود بلكه مقداري افتفشار در نازل و مقداري در پره هاي ثابت انجام مي گيردوبخارباسرعت زيادتوربين را به حركت واميدارداين ازاين نوع طراحي درمرحله اول توربين هاي چندمرحله اي نيزاستفاده مي شود.مقداري ازافتسرعت در پره هاي ثابت به علت اصطكاك رتوروبخارات است كه باعث كاهش راندمان توربين مي٢٦

شودتفاوت اين توربين هاباتوربين هاي يك مرحله اي دراين است كه تغييرات سرعت روي پره هاي متحركاين نوع توربين ها با شيب خيلي تندتر از شيب پره هاي ثابت افت پيدا مي كندتوربين هاي عكس العملي Reaction Turbineاست..در توربين هاي عكس العملي انبساط ياافت فشار بخارغالبادر پره هاي متحرك توربين انجام مي شود.‏ در اينتوربين ها نازل ها مفهوم اصلي خود را از دست مي دهندوكارتبديل انرژي فشاري وجنبشي به انرژي مكانيكيتوسط پره هاي متحرك وتغييرجهت دادن به حركت بخارتوسط پره هاي ثابت انجام مي شودبه عبارتديگردرتوربين هاي عكس العملي انرژي فشاري بخاربه انرژي مكانيكي تبديل مي شود.‏ دربيشتر توربين هايعكس العملي افت فشار هم در نازل ها و پره هاي ثابت و هم در پره هاي متحرك انجام مي شوددر حالي كهدر توربين هاي ضربه اي فشار فقط در نازل ها افت پيدا مي كند و فشار درطرف پره هاي متحرك ثابتدرمنحني هاي صفحه بعدنحوه تبديل انرژي درتوربين هاي ضربه اي وعكس العملي نشان داده شده استهمانطوركه ملاحظه مي شوددرتوربين هاي ضربه اي تمامي افت فشارفقط درنازل هاانجام مي شودوفشاردوطرف رتوربرابراست ولي درتوربين هاي نوع عكس العملي افت فشارهم درپره هاي ثابت وهمدرپره هاي متحرك اتفاق مي افتدودرطرفين پره هاي متحرك اختلاف فشاروجودداردكه باعث ايجادنيرويمحوري يا تراست روي رتورمي شود.‏٢٧

تركيب عكس العملي و ضربه ايهمانطور كه ازنام اين توربين ها پيداست اين نوع توربين ها با تركيب دو نوع سيستم عكس العملي و ضربه ايكارمي كنند.‏ معمولا در توربين هاي با قدرت بالاتر از سه مگاوات(‏MW ‎3‎‏)توربين صددر صد عكس العملي ياصددرصد ضربه اي طراحي واستفاده نمي شودبلكه توربين بصورت تلفيقي از حالات ضربه اي وعكس العمليعمل مي كند كه به ان ، توربين هاي مختلط هم گفته مي شود .در توربين هاي مختلط مرحله اولStage Firstمعمولا صددرصد ضربه اي است و هرچه به طرف مراحلبعدي ‏(فشار متوسط(و فشار ضعيف نزديك مي شود از درجه ضربه اي بودن توربين كاسته مي شود و بهدرجه عكس العملي آنها اضافه مي شود به طوري كه در مراحل آخر يا فشار ضعيف توربين صددرصدعكسالعملي مي شودوطبعا به دليل انبساط بيشتربخاردرمراحل انتهائي هرچه به طرف خروجي توربين نزديكترمي شودرتورهابزرگترمي شوندتاباايجادسطح تماس بيشترراندمان توربين افزايش پيداكند.‏درشكل زيرشمائي ازيك توربين نوع مختلط كه شامل تعدادي مراحل ضربه اي وعكس العملي است نشانداده شده است.‏٢٨

مقايسه توربين هاي ضربه اي و عكس العمليدرطي سال هاي قبل انواع واقسام توربين ها طراحي وساخته شده اندكه دران ميان بيشتر كارخانجات صنعتيامريكايي اقدام به ساخت توربين ضربه اي نموده انددرحالي كه كارخانجات اروپايي بيشترتمايل به ساختتوربين هاي عكس العملي نشان داده اند.‏درزيراين دونوع توربين ازلحاظ ابعادمختلف انها با هم مقايسه شده اند:‏‎۱‎‏-وقتي فشار بخارSteam بالا باشد راندمان توربين ضربه اي بالاتراست درحالي كه توربين عكس العملي علاوهبرفشارهاي بالادر فشارهاي پايين هم راندمان خوبي دارند به همين دليل قسمت هاي انتهايي توربين هايمختلط از نوع عكس العملي ساخته مي شود.‏۲- در شرايطي كه توربين خارج از شرايط طراحي شده كار مي كند راندمان توربين هاي عكس العملي بالااست ولي توربين ضربه اي اگر در غير شرايط طراحي شده كار كنند راندمان آن پايين مي آيدكه علت انافت فشاربخار ومسائل ناشي ازخفگي جريان در نازلهاي ورودي و.....‏ است ولي به طور كلي راندمان توربينعكس العملي بيشترازتوربين هاي ضربه اي است.‎۳‎‏-رتورتوربين هاي ضربه اي در مقايسه با توربين هاي عكس العملي كوچكتر است كه اين موجب افزايشهزينه ساخت شافت و بدنه توربين هاي عكس العملي وباعث كم شدن دور بحراني توربين هاي عكس العمليمي شود وباعث مي شودشافت انهاFlexibleباشدكه درحين راه اندازي نيازبه مراقبت بشتردارند.‏٢٩

۴- تعداد مراحل توربين عكس العملي باقدرت مساوي خيلي بيشتر از توربين ضربه اي است كه باعث افزايشهزينه هاي ساخت انهامي شود.‎۵‎‏-فاصله شعاعي بين پره هاي متحرك و بدنه در توربين هاي ضربه اي اثرزيادي روي نشتي هاي داخليتوربين ندارد چون تمامي افت فشارها در نازل اتفاق مي افتد و فشار طرفين رتور يكسان است ولي درتوربين هاي عكس العملي بخاطر اينكه مقداري از افت فشار در پره هاي متحرك اتفاق مي افتد فشار طرفينرتور مساوي نيست و فاصله لبه هاي رتورتابدنه بايد به كمترين مقدار خود برسد(واب بندي شود)‏تا نشتجريان داخلي بخار كمتر شود و راندمان توربين افزايش پيدا كندكه مستلزم صرف هزينه است .‎۶‎‏-رسوب ذرات جامدScale روي پره هاي توربين هاي عكس العملي اثر در راندمان آنهااثر كمتري داردولي رسوب ذرات جامد در نازل ها ورتورتوربين هاي ضربه اي باعث ، افت فشار و مصرف بيشتر از حدSteam و نهايتا باعث كاهش راندمان توربين مي شود.‎۷‎‏-وجود قطرات آب همراه باجريان بخار در توربين هاي ضربه اي موجب خوردگي Errosion شديدرويپره ها مي شود ولي در توربين هاي عكس العملي اثرات ان كمتراست.‏‎۸‎‏-چون سرعت برخوردبخار Steamبه پره هاي متحرك در توربين هاي ضربه اي بيشتر از توربين هايعكس العملي است به همين دليل لرزش توربين هاي ضربه اي بيشتر از توربين هاي عكس العملي است.‏‎۹‎‏-محدوده سرعت كاري توربين هاي عكس العملي خيلي وسيع تر از توربين هاي ضربه اي است.‎۱۰‎‏-نيروي محوري توربين هاي ضربه اي از لحاظ تئوري صفراست(‏ كه البته به علت رسوب گرفتن پره ها وايجاد افت فشار روي آنها بعضي مواقع به وجود مي آيد كه بايد خنثي شود)ولي در توربين هاي نوع عكسالعملي اين نيروهازياداست زيرااختلاف فشار طرفينپره هاي متحرك درتوربين هاي عكس العملي زياداستكه براي كنترل كردن ان نيازبه تمهيدات خاص ويااستفاده ازتراست برينگ هاي قوي است.۱۱- درتوربين هاي عكس العملي رسوب گرفتن پره ها اثر ناچيزي روي نيروهاي محوري داردولي درتوربينهاي ضربه اي اثرات ان بيشتراست.‏۱۲- توربين هاي عكس العملي باشرايط مساوي نسبت به توربين هاي ضربه اي داراي طول عمر بيشتريهستند.‏٣٠

منشانيروهاي محوري در توريبن هاي بخاراز آنجايي كه بخار بافشاربالا واردتوربين مي شود وبافشاركم ازان خارج مي شود درداخل توربين هميشهاختلاف فشاروجودداردكه اين اختلاف فشارباعث ايجادنيروي محوري ازطرف فشاربالا به طرف فشارپايين رويرتورو محور توربين مي شودودرصورتي كه اين نيروهاخنثي نشوندباعث افزايش بارتراست برينگ ها شدهودرصورتي كه تراست برينگ ها قادربه خنثي كردن ان نباشندباعث تماس قطعات ثابت ومتحرك وانهدامتوربين مي شود كه براي خنثي كردن ان بايد توربين به شكلي طراحي شود كه هنگامي كه توربين در حين كاراست كمترين نيروي محوري روي رتوران اعمال شود.‏به دليل كم بودن فواصل بين قطعات ثابت ومتحرك جابجائي بيش ازحد محوري مي تواندباعث ايجادخسارتهاي سنگين روي توربين شود وبه همين دليل درتوربين هاي بزرگ براي آن يك سيستم اخطار دهنده وTurbine High Axial Displacement Alarm And Shut Down پيش بينيShut Downبه نامميشود كه اين سيستم روي انتهاي محورنصب مي شودوهمواره فاصله بين محوروپراب اندازه گيري ونشانداده مي شود اصول كاراين سيستم برحسب افت ولتاژبوجودامده دراثرزيادشدن فاصله پراب ومحوراست كهبه ازاء هرمقدارفاصله فاصله يك ولت افت جريان ايجادمي كند و وقتي كه جابجائي محوري رتور توربيننسبت به تنظيم اوليه افزايش پيداكند اخطار دهندهAlarm در سرويس مي آيد و وقتي كه مقدار افزايشبازهم بيشترشودتوربين بصورت اتوماتيك ازسرويس خارج Shut Down مي شود.‏چون اين پراب ها روي بدنه توربين نصب مي شوندوبدنه توربين نيزمشمول رشدحرارتي است درخيليازمواردممكن است انبساط بدنه باعث تغييرفاصله پراب شودوايجادخطا نمايدكه براي جلوگيري ازاينمواردازدوعددپراب دردوجهت مخالف استفاده مي شودكه مجموع فواصل انهامبين وضعيت رتوراست كهدرشكل زيرشمائي ازان نشان داده شده است.‏٣١

براي كنترل كردن نيروهاي محوري وممانعت ازتماس قطعات ثابت ومتحرك ازروش هاي مختلفي استفادهمي شودكه ذيلا به شرح انهاپرداخته مي شود.‏روشهاي خنثي كردن نيروهاي محوري:‏الف-استفاده از ياتاقان هاي محوريBearing Thrustب-استفاده از بالانس پيستونPiston Balanceج-تغييردادن جهت مسيرورودبخارباتوجه به اين كه خنثي كردن صددرصدنيروهاي محوري امكان پذيرنيست درهمه توربين هاي بخارازتراستبرينگ هااستفاده مي شودكه اصول كاروانواع انهادربخش هاي بعد بطورمفصل موردبحث قرارمي گيرندوليدر توربين هاي با قدرت متوسط وبالا براي جلوگيري ازافزايش بارتراست بسته به نوع طراحي دراغلب اوقاتنيروهاي محوري به توسط بالانس پيستونPiston Balanceوتغييرجهت دادن به بخارانجام مي شود كه ذيلابه شرح اين روش ها پرداخته مي شود.‏بالانس پيستونPiston Balanceاين سيستمشامل يك استوانه است كه درقسمت فشاربالاي توربين(طرف ورودبخار)‏ روي محورنصب ميشودوبانصب اب بندهاي مناسب درطول سطح خارجي ان طرفين ان نسبت به هم اب بندي مي شودومحفظه پشتي ان توسط يك لوله چنداينچي به محفظه فشارپاييني مثل لوله خروجي توربين يا٣٢

كندانسورمتصل و باعث مي شوددرحين كاريك طرف بالانس پيستون درمعرض فشارپايين وطرف ديگراندرمعرض فشارزيادقرار گيردكه اين اختلاف فشارباعث ايجاديك نيروي محوري درجهت عكس نيروي محوريطبيعي رتور مي شود.‏اب بندهاي مورداستفاده براي اب بندي قطربيروني بالانس پيستون درتمامي توربين هاي بخارازنوع لابيرينتياست ودربعضي ازطراحي هاكه قطربالانس پيستون زياداست ازSeal Caulkingاستفاده مي شودومعمولا سيلها بطورثابت روي بدنه نصب مي شوندوبراي اب بندي بهترروي بالانس پيستون شيارهاي پله داري تعبيه ميشودكه باعث افت فشاربيشتردرمسيربخارمي شود ‏.درشكل صفحه بعدشمائي ازيك بالانس پيستون ونيروهايواردشده بران نشان داده شده است.‏نيروهاي اعمال شده روي رتورشامل:‏‎۱‎‏-نيروي طبيعي ناشي ازاختلاف فشارداخل توربين كه باعث اعمال نيروبه سمت چپ مي شود.‏‎۲‎‏-نيروي واردشده روي سطح سمت راست بالانس پيستون كه باعث اعمال نيروئي به طرف سمت چپرتورمي شود.‏‎۳‎‏-نيروي واردشده روي سطح سمت چپ بالانس پيستون كه باتوجه به منفي بودن ان باعث اعمال نيروئيبطرف سمت چپ روي رتورمي شود.‏كه باطراحي قطر مناسب براي بالانس پيستون نيروهاي تراست داخلي بوجودامده درتوربين بطوراتوماتيكوباكمترين هزينه خنثي شود.‏٣٣

درصورت اختلال درسيستم اب بندي درطول سطح بالانس پيستون,‏ فشارپشت ان مي تواندافزايش پيداكندوباعث به هم خوردن تعادل نيروي محوري رتورشود.‏ همچنين درصورتي كه خلاتوربين شكسته شودباعثافزايش فشارپشت بالانس پيستون وتعادل نيروهاي محوري روي رتورمي شود كه مي تواندباعث حركترتورودرصورتي كه اين نيروهاكنترل نشودباعث برخوردقطعات ثابت ومتحرك شده ومي تواندباعثايجادخسارت هاي جدي روي توربين شودكه معمولا درتوربين هاي بزرگ يكي ازسيستم هاي حفاظتي كهباعث تحريك سيستم هاي Alarm وDown Shut توربين مي شود مقدارفشارخروجي ياخلا است كه علاوهبرمواردفوق مي تواندمنجربه تشكيل قطرات اب و خوردگي پره هاي قسمت فشارپايين توربين شود.‏قطرات اب همراه با بخارمثل حالت Sandعمل Blast مي كنندكه درحين برخوردان باقطعات باعث سايشوErosionمي شودودردرازمدت مي تواندباعث Erosionروي پره هاي رتورتوربين وهمچنين پيچ وخم هايمسيرسيستم لوله كشي شودكه منجربه كاهش ضخامت سيستم لوله كشي وهمچنينايجادنابالانسي رويرتورگردد.درشكل زيرشمائي ازبالانس پيستون نصب شده روي يك توربين بخاربزرگ چندمرحله اي نشانداده شده است.‏٣٤

تغييردادن جهت ورود بخاريكي ديگرازروش هاي كنترل كردن نيروهاي محوري درتوربين هاي بخار تغييردادن جهت بخارواردشده بهتوربين است وبه اين صورت عمل مي شود كه بخارازدوناحيه واردتوربين مي شودوشاخه اي ازبخار كهدرفشاربالا واردتوربين مي شود با شاخه ديگربصورت پشت به پشت عبور داده مي شود وگاها نيزمرحلهفشار ضعيف را دو جريانه Double Fow طراحي مي كنند كه نيروهاي محوري ناشي ازانها بطوراتوماتيكهمديگر را خنثي كنندكه براين اساس نيزتوربين ها به چنددسته زيرطبقه بندي مي شوند.‏طبقه بندي توربين هاي بخار از نظر جريان بخار‎۱‎‏-توربين هاي تك جرياني كه دراين نوع توربين ها بخار پس از خروج از نازل ها و برخورد با پره هارتورتوربين را به حركت در مي آورد و سپس از توربين خارج مي شود.‏‎۲‎‏-توربين هاي دو جرياني دراين نوع توربين هابخار از وسط بدنه واردتوربين مي شود و به دو جريان تقسيممي شود.‏ هر يك از اين جريانها به تعدادي ازپره ها برخورد نموده و چرخ آنرا بحركت در مي آورند.‏‎۳‎‏-توربين هاي مركب براي بالابردن راندمان توربين هاي بخاروسيكل رانكين بابرقراركردن جريانات بخاربهداخل توربين ياازتوربين به سمت بيرون استفاده مي شودكه به ذكرنمونه هائي ازان پرداخته مي شود.‏٣٥

الف-گرم كردن مجددبخارياReheatكه دراين نوع طراحي مقداري ازبخارات بافشارودرجه حرارت كم كهانرژي ان به انرژي مكانيكي تبديل شده است ازمراحل مياني توربين خارج مي شود ومجدداواردبويلرميشودوپس ازگرم شدن دوباره وارديكي ازمراحل مياني توربين مي شود.‏درشكل زيرتاثيرReheatروي منحني T-Sنشان داده شده است كه همانطوري كه ملاحظه مي شوددوبارهگرم كردن بخارباعث افزايش سطح زيرمنحني وبالاتررفتن قدرت توربين وافزايش راندمان ان مي شود.‏٣٦

ب-خارج نمودن بخارازتوربينExtraction‏-‏ دراين روش بخارات داخل توربين ازيكي ازمراحل مياني توربينخارج مي شودوبراي عمليات ديگري نظيرگرمايش و.....‏ استفاده مي شود.‏در شكل صفحه قبل توربيني كه باشرايط Extruction كارمي كندومجهزبه سيستم كنترل كننده بخاراتخروجي ازمراحل مياني توربين است نشان داده شده است.‏ج-واردكردن بخاربه توربينInduction‏-دراين توربين هامقداري بخاراضافي باشرايط مناسب دريكيازمراحل مياني واردتوربين مي شودوباعث بالابردن راندمان توربين مي شود.دراين نوع توربين ها بخارخروجي باقيمانده از يك توربين يابخارخارج شده ازبويلر،‏ مجددا وارد توربين ديگري شده و آنرا به حركتدر مي آورد.‏٣٧

تقسيم بندي توربين هاي بخار از نظرجهت حركت بخارتوربين هازنظرجهت حركت بخاردرداخل بدنه توربين در چنددسته زيرطبقه بندي مي شوند:‏‎۱‎‏-توربين هاي جريان محوري Axialكه Flow دراين نوع توربين ها بخار به موازات محور وارد بدنه ميشود وپس ازبه حركت دراوردن توربين در همان راستا ازلوله خروجي توربين خارج مي شود ‏.توربين هاينوع عكس العملي جزاين دسته اند.‏٣٨

‎۲‎‏-توربين هاي جريان شعاعي Radialدر Flow اين نوع توربين ها جريان بخار به شكل تعدادي از جريان هاييكنواخت بخار از مركز صفحات به طرف شعاع صفحه حركت مي كنند و از طرف حاشيه صفحه خارج ميشوند.‏‎۳‎‏-توربين هاي جريان مماسي Tangential Flow دراين نوع توربين ها بخار به حالت مماسي به پره هايتوربين برخورد مي كند و پس از به حركت درآوردن رتور از توربين خارج مي شود.‏٣٩

طبقه بندي توربين هاي بخارازلحاظ فشارخروجيتوربين هاي بخار از نظر فشار خروجي بخاردرسه دسته طبقه بندي مي شوند:‏الف-توربين هاي بافشارخروجي بيشترازفشارجوPressure Backب-توربين هاي بافشارخروجي مساوي فشار جوPressure Atmosphericج-توربين هاي بافشارخروجي كمترازفشارجوPressure Vaccumكه ذيلابه شرح كارانهاپرداخته مي شود.‏توربين هائي كه فشارخروجي انهابالاترازفشارجواست Back Pressureدراين نوع توربين هابخار پس از به حركت درآوردن توربين بافشاربيشترازفشاراتمسفر ازتوربين خارج ميشود بخارات خارج شده ازتوربين يا توربين ديگري را بحركت در مي آورديا به مصرف گرم كردن دستگاههاوتجهيزات ديگرمي رسد ياجهتمصرف عملياتي وتحولات ديگر به لاين هاي بافشاركمترمنتقل مي شودكهبايدفشارلاين حتماازفشارخروجي توربين كمترباشددرغيراين صورت باعث افزايش فشارخروجي توربين BackPressureونهايتا كاهش قدرت ان مي شود.‏ بيشترتوربين هاي كوچك وهمچنين اكثرتوربين هاي نوع ضربه اييك مرحله اي به اين دسته تعلق دارند.توربين هائي كه فشارخروجي انها برابرفشارجواستهمانطور كه از نام انها پيداست فشارخروجي اين نوع توربين ها بافشارجوبرابراست يابه عبارت ديگر بخارخروجي ازاين توربين هابه طرف اتمسفر منتقل مي شود و در حقيقت مي توان گفت كه بخارخروجيازتوربين به هدر مي رود ازاين نوع طراحي توربين هاي كوچكي كه بصورت اضطراري درسرويس قرارميگيرندمثل ژنراتورهاي اضطراري برق كه باقطع برق شبكه براي ايجاد روشنائي بطوراتوماتيك درسرويسقرارمي گيرنداستفاده مي شودچون اين توربين ها بندرت درسرويس قرارمي گيرندانجام لوله كشيبخاربرگشتي ازلحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نيست بخارات به طرف اتمسفر هدايت مي شوندو باعث اتلافبخارمي شوند.‏٤٠

توربين هائي كه فشارخروجي انها كمترازفشارجواست Vaccumفشارخروجي اين نوع توربين هاكمترازفشارجواست وگاها تا چنداينچ جيوه مطلق مي رسد وبه دليل زيادبودناختلاف فشاربين ورودي وخروجي توربين ازتمامي انرژي بخاراستفاده مي شود و به انرژي مكانيكي دورانيتبديل مي شود.راندمان اين نوع توربين ها نيزبه مراتب بيشترازانواع توربين هاي ديگراست واب حاصل ازبخارات كنداس شده(به مايع تبديل شده)‏ دركندانسورنيزمجددا به سيستم توليدبخاربرگشت داده مي شودوبه مصرف بويلرها مي رسد.‏ ايجادخلا درقسمت خروجي اين توربين ها توسط سيستم خلا كه شامل كند انسورو ديگر متعلقات ان است انجام مي شودكه دربخش هاي بعدي بطورمفصل به شرح ان پرداخته مي شود.‏تقريبا تمامي توربين هايمتوسط وسنگينكهقدرت انهاازچندمگاوات بالاتراستبه اين صورت طراحيوساخته مي شوندولي براي توربين هاي كوچك به دليل نياز به سرمايه گذاري هاي اوليه بالا ازلحاظ اقتصاديمقرون به صرفه نيست.‏٤١

تر,‏اجزاء وقطعات توربين هاي بخارساختمان توربين هاي بخارشامل دوجزاصلي شامل قطعات ثابت ومتحرك است كه قطعات ثابت شامل بدنهاصلي توربين شامل نازل ها,‏ ياتاقان ها ‏,هوزينگ برينگ ها,ديافراگم ها ‏,پره هاي هدايت كننده ‏,محفظه بخاروتل ولو ‏,استاپ ولوشيرهاي اطمينان,‏ گاورنر,‏ اب بند هاسيستم روغنكاري,‏ و......وقطعات متحرك شاملرتورومتعلقاتي نظير:شافت,‏ پره هاي متحرك,رينگ هاي روغنكاري,‏ كاپلينگ,‏ سيستم دوربيشينه,‏ سيستم هايحفاظتي و.......است.‏ساختمان بدنه توربينبدنه توربين ازدوقسمت مجزاي متصل به هم تشكيل شده است:‎۱‎‏-محفظه فشارپايين كه محل قرارگيري رتوروپره هاي متحرك است وفشاركاري ان به مراتبكمترازفشاربخارورودي به توربين است وازلحاظ مقاومت بدنه تحمل فشارودرجه حرارت بالاراندارد.كه البتهدرحين كار,فشاراين محفظه بايدپايين نگه داشته شودتا باايجاداختلاف فشارامكان ‏,واردشدن بخاروكاردهيتوربين فراهم شودزيراتوان توربين متناسب بااختلاف فشاربين اين محفظه ومحفظه بخاروهمچنينمقداربخاروارد شده به ان داردودرصورتي كه به هردليلي فشاراين محفظه افزايش پيداكندباعث كاهش توان٤٢

وراندمان توربين مي شود به علاوه اين كه بالارفتن فشاراين محفظه منجربه تركيدن بدنه توربين نيزخواهدشد.‏بخصوص درحين راه اندازي توربين هابايددقت لازم رادراين كارانجام شودوقبل ازبازكردن ولو وروديبخارابتدا ولوخروجي رابازكردتافشاراين محفظه بالانرودهمچنين هنگام ازسرويس خارج كردن توربين هاابتدابايدولوورودي بسته شودوبعدولوخروجي ان.‏ لازم به توضيح است كه رابط اين دومحفظه نازل ها يتوربين هستندكه اين دومحفظه رابه هم راه مي دهد.‏‎۲‎‏-محفظه فشاربالا كه به ان محفظه بخارياChest Steamگفته مي شودكه مقاومت لازم براي تحملفشارودرجه حرارت بخارورودي راداردكه ازيك طرف منتهي به لاين ورودي بخاروازطرف ديگربا نازل هايتوربين درارتباط است ووظيفه ان اين است كه نوسانات وتلاطم بخارواردشده به توربين را مي گيرد(بازيافتفشار)وبخارراازطريق نازل ها,‏ روي رتورمنتقل مي كندودرحين كارتوربين بايدازاقداماتي كه باعث كم شدنوياايجادافت فشارزياددراين قسمت مي شودجلوگيري نمود.‏به عنوان مثال بايدتعدادنازل ولوهائي كه درسرويس قراردارندراطوري انتخاب كردكه گاورنرولوبه بيشتريندرجه بازبودن برسدوتنظيم جريان بخار توسط نازل ولوها انجام شودتاباعث افتفشاردرمسيربخارنشود.درصورتي كه تعدادنازل ولوهاي باز,زيادباشدكنترل جريان بخاربه توسط٤٣

گاورنرولوانجام مي شود يعني بصورت نيمه باز عمل مي كندكه باعث افت فشاردرمسيرونهايتا كم شدنفشارمحفظه Steamوكاهش Chest اختلاف فشارمحفظه هاي كم فشاروپرفشارتوربين مي شودكه منجربهافزايش مصرف بخاروكم شدن راندمان توربين خواهدشد.‏براي بالابردن ضريب ايمني توربين ومحافظت هرچه بيشترازتوربين هاي بخار يك عددشيراطمينان يا SafetyValveكوچك حدود‎۳/۴‎به عنوان شيرمحافظ روي بدنه توربين نصب مي شودوروي فشارمناسبي Setميشودتااگربه هردليلي فشارمحفظه توربين ‏(محل قرارگيري پره هاي متحرك)بالارفت باسوت كشيدناپراتورها راازبالارفتن فشارخبرداركندولي شيرمحافظ به تنهائي خطرازديادفشاررانمي تواندازبين ببرد.‏ عموماتوربين هاي بخارداراي يك شيراطمينان بزرگ روي لوله خروجي هستندكه به انFull Flow Relief Valveگفته مي شودوبه عنوان يك شيراطمينان عمل مي كندو درموقع بالارفتن فشاربطوراتوماتيك عمل نمودهوبخارات راازتوربين خارج مي كندوازانهدام توربين ممانعت مي شود.كه دربعضي ازمواقع پس ازعمل كردناين ولوبه دليل ورودذرات جامدبين قطعات اب بندي شيرازاب بندي مي افتدوباعث هدررفتن بخارميشودكه اجبارابايدبازوبه كارگاه ارسال گرددوعلت عمل كردن ان مشخص وپيگيري شود.‏نازل ياشيپوره Nozzleبخار از طريق لاين ورودي واستاپ ولووگاورنرولو وارد محفظهSteam Chest مي شودوپس ازگرفته شدننوسانات فشار ازطريق نازل ها بخار انبساط پيدا مي كندوانرژي پتانسيل ان به انرژي جنبشي تبديل مي شودووارد توربين مي شود و انرژي نهفته شده در بخار به انرژي مكانيكي تبديل مي شودو سپس بخار ازطريقنارل خروجي توربين ، توربين را ترك مي كند.‏وظايف نازل هانازل هامعمولا درتوربين هاي صددرصدضربه اي براي تبديل انرژي فشاري به انرژي جنبشي مورداستفادهقرارمي گيرندولي درتوربين هاي عكس العملي يا درمراحل بعدي توربين هاي ضربه اي پره هاي ثابت ياپرههاي هدايت كننده عمل تبديل انرژي را برعهده دارند كه ساختمان وطرزكارانهانيزبانازل ها متفاوت استودرصفحات بعدموردبحث قرارمي گيرند.‏بطوركلي وظايف نازل ها شامل:‏‎۱‎‏-تبديل كردن انرژي فشاري وپتانسيل بخاربه انرژي جنبشي.‎۲‎‏-اجازه دادن به جريان بخاروخروج ازمحفظه بخاربه سمت رتوركه دراثراختلاف فشارانجام مي شود.‏٤٤

۳- جريان بخار را به سمت پره هاي توربين هدايت مي كند.‏انرژي جنبشي بخار باعث چرخش پره هاي متحرك و درنتيجه چرخش ديسك و شافت توربين وتوليد كارمكانيكي مي شود.‏نازل ها شيپوره هاي همگرا واگرائي هستندكه داراي سطوح صاف وصيقلي وازجنس هاي سخت ساخته ميشوندكه قدرت تحمل درجه حرارت وسايش راداشته باشند.‏درتوربين هاي بخارنازل ها به دوصورت طراحي وساخته مي شوند:‏الف-بصورت تكي كه دراين نوع طراحي نازل ها بصورت جداگانه ساخته مي شونددرموقعيت وزاويه مناسبيازطريقHolderهاي مربوطه روي بدنه Steam Chest پيچ مي شوندكه ازاين طراحي درتوربين هايكوچك بخصوص توربين هاي نوع Bucketكه Type تعدادنازل هاي انها محدوداست استفاده مي شود.‏ب-بصورت مجموعه اي كه اين نوع طراحي معمولادرتوربين هاي بزرگ كه نيازبه تعدادزيادي نازل دارنداستفاده مي شود.‏درزيرشمائي ازيك نازل رينگ نشان داده شده است.‏٤٥

نازل هاي بافرم شكل وزاويه مطلوب باباربرداري ازروي رينگ هاي فلزي كه بصورت دونيم دايره مي باشندوبه انهاRing Nozzleگفته مي شوداستفاده مي شودوروي جداره محفظهChest Steam توسط پيچ بسته ميشودوازلحاظ مونتاژودمونتاژنيزنسبت به نازل هاي تكي بسيارراحت تراست.‏نازل ها ازلحاظ عبورجريان بخار به دو دسته تقسيم مي شوندالف – نازل هاي اصلي كه هميشه درسرويس قراردارند.‏ب – نازل هاي كمكي كه با نازل و لوها در سرويس مي آيند.‏:نازل ولوها Nozzle Valveبانازل ولوها مي توان مسيرنازل ها رابازيابسته نمودومقداربخارواردشده به پره هاي متحرك يا به عبارتديگرتوان توربين راكم يازيادنمود.زيراتوربين هاي بخاربراي رنج تقريبا وسيعي از قدرت ساخته ميشوندوبابازوبسته كردن تعدادنازل ها مي توان قدرت توربين راتغييرداد ‏.دراكثرتوربين هاي كوچك كه نازلهاي تكي دارندنازل ولوها فقط مسيريك نازل رابازوبسته مي كندولي درتوربين هاي بزرگ كه تعدادنازلهاي انها زياداست ونازل هادرنازل رينگ تعبيه شده اندموقعيت قرارگيري نازل ولوهابه گونه اي است كهبابازوبسته كردن يك عددنازل ولوهم زمان جندين نازل بازيابسته مي شوند.‏٤٦

بسته به توان موردنيازبراي توربين تعدادنازل هاي درسرويس بايدطوري بازباشدكه افت فشاربخاردرداخلگاورنرولودرحدمينيمم باشددرغيراين صورت مصرف بخارافزايش پيداخواهدكرد.به عبارت ديگردرمواقعيكه توربين باحداكثرظرفيت كارنمي كنديادرمواقعي كه فشارورودي بخاركم باشدياتوربين درشرايط اضافهبارباشدبراي بالابردن راندمان توربين از نازل ولوهااستفاده مي شودالبته نازل ولوهارانبايدبصورت نيمهبازقراردادزيراعلاوه برايجادافت فشارباعث Erossionوسايش سطوح اب بندكننده انهامي شودبه اين دليلنازل ولوهابايدبصورت كاملابازياكاملابسته باشند.‏نكته مهم:‏ قبل ازدرسرويس قراردادن توربين ‏(وقتي توربين سرداست)نازل ولوها نبايدبطوركامل ومحكمبسته شوندزيرادراثرگرما بدنه توربين منبسط مي شودوباعث جام شدن ولومي شودو بازكردن ا ن درحالتگرم مشكل مي شود.‏رتور توربينرتورتوربين شامل محور,پره هاي متحرك,كوپلينگ وسيستم تحريك كننده Over Speed است كه بر رويمحورShaftسوارمي شوندوعمليات تبديل انرژي جنبشي وفشاري به انرژي مكانيكي دوراني وانتقال ان بهمحورماشين گردنده رابرعهده دارد.‏مهم ترين قسمت رتورمجموعه پره هاي متحرك است كه عمل تبديل انرژي جنبش را به انرژي مكانيكيياحركت دوراني انجام مي دهند.بسته به طراحي ونوع تبديل انرژي درتوربين هاي بخارازپره هاي متعددياستفاده مي شودكه درزيربه چندنمونه ازانهااشاره مي شود:‏الف-پره هاي نوعBucketشعاعي كه اين نوع پره هاكه بارتوربصورت يك پارچه ساخته مي شونددرداخلرتورگودي هائي تعبيه شده است كه بابرخوردبخاربصورت تقريباشعاعي به انها باعث حركت رتورميشود.اين نوع پره هامعمولادرتوربين هاي نوع ضربه اي يك مرحله اي استفاده مي شودوحسن انهابه اين استكه به غيرازمحدوده نازل ها فاصله محوري رتوروبدنه انهازياداست واحتمال برخوردوتماس قطعات كمترميشودالبته ازلحاظ فاصله شعاعي بسته به قطررتورمحدوديت وجوددارد كه درشكل صفحه بعدنشان داده شدهاست..‏٤٧

ب-پره هاي نوع جريان مماسي وجريان محوري كه دراين نوع رتورها تيغه هاي متحرك بصورتجداجداساخته شده اندوازطريق شيارهائي روي رتورنصب مي شوندكه هزينه هاي ساخت انهاخيلي بالاستولي ازلحاظ راندمان وكارائي نسبت به نوع قبلي خيلي مناسب ترمي باشندوجريان بخارازروي انهابصورتمحوري مي باشدودرتوربين هاي يك مرحله اي وچندمرحله اي قابل استفاده هستند.ولي برخلاف پره هايقبلي وجودرسوبات وناصافي ها روي سطوح انهامي تواندباعث كاهش راندمان شود.‏٤٨

ج-پره هاي نوع عكس العملي كه شامل تيغه هاي بلندي هستندكه باپيچش وپروفيل خاصي طراحي ميشوندروي محورمونتاژمي شوندوسطح نسبتازيادانهاباعث عدم تاثيررسوبات روي انهامي شودولي چوندرمراحل فشارپايين توربين نصب مي شوندمشكل Erosionپيدامي كنندوبه دليل اختلاف فشاردوطرف پرههاي متحرك نيازبه اب بندي لبه هاي پره هانسبت به بدنه است كه درشكل هاي زيرشمائي ازانهانشان دادهشده است.‏٤٩

رتورها معمولا ازاين لحاظ در دودسته زيرطبقه بندي مي شوند:‏‎۱‎‏-رتورهاي سختRotor Rigid‎۲‎‏-رتورهاي نرمRotor Flexibleهررتوريامكانيزمي بسته به خواص فيزيكي ومكانيكي ان داراي يك فركانس طبيعي است كه وقتي تحريك ميشودباان فركانس مرتعش مي شودودرصورتي كه فركانس ارتعاشات اجباري بافركانس طبيعيرتوربرابرشودباعث تشديدشدن ارتعاشات مي شودكه به اين دوردوربحراني ياSpeed Criticalگفته ميشودكه ازلحاظ تئوري ارتعاشات دراين دور به سمت بي نهايت ميل مي كندكه مي تواندبراي رتورودستگاهبسيارخطرناك باشد.به رتورهائي كه دوربحرانيSpeed Criticalانهابالاي دوركاريشانانهاباشدرتورسختRigid گفته مي شودوبه رتورهائي كه دوربحراني انهازيردورنامي يا كاريانهاباشدرتورهاي نرم ياFlxibleگفته مي شود.دراين رتورها درحين افزايش دوردستگاه بايدازمحدودهدوربحراني عبوركندكه بايددقت لازم انجام شودكه به هيچ وجه رتوردرمدت زمان زياد دردوربحرانيقرارنگيردكه مي تواندباعث افزايش ارتعاشات وخرابي قطعات گردد.‏ديافراگم هاDiaphragmديافراگم ها صفحات دايره اي شكلي هستندكه نيمي ازانهادربدنه بالائي ونيمه ديگرانهادربدنه پاييني دربينمراحل مختلف توربين هاي چندمرحله ايMultistage نصب مي شودوچندين عمل مهم راانجام مي دهند:‏‎۱‎‏-جداكردن مراحل مختلف توربين ازيكديگر.‏۲- محل قرارگيري پره هاي هدايت كننده به منظورجهت دادن به بخار.‏۳- محل قرارگيري اب بندهاي داخلي براي جلوگيري ازنشتي هاي داخلي.‏٥٠

درشكل هاي زيرشمائي ازديافراگم هانشان داده شده است.‏پره هاي ثابت ياپره هاي هدايت كنندهوظيفه انها بازيافت فشاروجهت دادن به بخارازيك مرحله به مرحله بعدي توربين است درديافراگم تعبيه شدهاندوبه دليل اختلاف فشاري كه بين مراحل مختلف توربين وجودداردبايدنسبت به هم اب بندي باشندكهمعمولا توسط لابيرينت هائي كه درقسمت قطرداخلي ديافراگم هانصب گرديده است عمليات اب بندي داخليانجام مي شودومسيرانتقال بخاازيك مرحله به مرحله ديگراجباراازطريق پره هاي متحرك انجام ميشودتاانرژي نهفته دربخار به رتورمنتقل شود وباعث كاهش ارتعاشات و افزايش راندمان توربين شود.‏٥١

ولوهاي مسير بخاربراي كنترل كردن مسيرهاي بخارواردشده به توربين هاي بخارعلاوه برولوهائي كه روي لوله هاي وروديInletوخروجيOutlet توربين نصب شده ‏(براي جداكردن توربين ازسيستم لوله كشي)ازدوعددولوديگر: شامل‎۱‎‏-گاورنرولو ياتروتل ولوValve Throttle Valve-Governor‎۲‎‏-استاپ ولوياولواضطراريValve Emergency Trip –Stop استفاده مي شود.‏دربيشترتوربين هاي كوچك ومتوسط اين دوولودرداخل يك بدنه تعبيه شده اندو دربيشترطراحي ها ابتدااستاپ ولوتعبيه شده(بخاراول به استاپ ولوواردمي شود)وبعدازان گاورنرولوودربعضي مواردنيزعكس اين. حالت استذيلابه شرح كاروساختمان هركدام ازانهاپرداخته مي شود.‏وظيفهValve GovernorياValve Throttleساختمان و اصول كار آنبخار ازداخل ولوهاي فوق عبورمي كند تا به مرحله اول توربين هدايت شود.‏ گاورنرولوياتروتل ولواز يكدستگاه به نامGovernor Speed يا گاورنركه وظيفه ان ثابت نگه داشتن دورتوربين است و معمولا ازطريقاتصالات مكانيكي بهValve Throttle متصل مي شودوازان فرمان مي گيرد٥٢

وقتي كه توربين درسرويس نباشداين ولوكاملآ باز است وهنگامي كه توربين درسرويس قرارمي گيرد بستهبه مقداربار ودورتوربين ونيازتوربين به بخارمقداربخارورودي به توربين رابرحسب باراعمال شده رويتوربين تنظيم مي شود.‏ميله حاملSeatاين ولو از خارج به يك اتصال مكانيكي مربوط مي شود كه در بالا و پائين محفظه خود از ميانبوش هاي فولادي ضد رنگ از جنس سخت كه كاملآ راه خروج بخار را به بالا يا پائين محفظه بخار مي بنددClose Fitting عبور مي كندولي با اين حال احتمال دارد كه مقداري بخار از طريق بوش ها به بالا يا پائينمحفظه نشت كندكه براي ممانعت ان دو راهگاه مناسب تخليهDrain براي خارج كردن بخار ياCondensateدر محلهاي فوق تعبيه شده است كه به آنها Leak Off Point گفته مي شود اين مسيرها هرگز نبايد بستهباشند و حتمآ بايد به اتمسفر يا به Drain مناسبي تخليه شوند.‏براي عملكردسريع گاورنردرثابت نگه داشتن دوربايدگاورنر ولوبتواندسريع عمل كندكه اين كارازطريق كمكردن اصطكاك درمقابل حركت محوري وبالانس نمودن هيدروليكي ان انجام مي شودبه اين معني كه اختلاففشاردوطرف پلاك اين ولوهاباعث ايجادنيروي محوري روي ان نشودكه براي نيل به اين هدف بخصوصدرولوهاي باسايزبزرگ كه درفشارهاي بالاكارمي كنندازولوهاي بالانس شده كه داراي دومسيربرايعبوربخاردادن استفاده مي شود.‏درشكل زيريك نمونه ازاين نوع ولونشان داده شده است.‏گاورنر ولوها كه فرمان بازوبسته كردن را ازگاورنرمي گيرندبه دوصورت طراحي واستفاده مي شوند:‏٥٣

الف-‏Governor Single Valveب-‏Governor Multi Valveدرزيرشمائي ازيك ولو نوع تكي Single نشان داده شده است.‏درتوربين هاي بزرگ گاورنربطورهم زمان مسيرعبوربخارچندين ولوكه هركدام ازانهاچندين نازل را تغذيهمي كنند راباهم كنترل مي كنندGovernor Multi Valveكه درحالت تمام بارLoad Full همه يابيشترولوهابازهستندووقتي بارتوربين كاهش پيدامي كندگاورنربعضي ازولورامي بند د البته موقعيت ولوهابستگيبه محل قرارگيري مهره انهابرروي دسته هاي ولوهادارداگرمهره دربالاترين محل خودقرارداده شودوقتيميله گاورنر به طرف بالاحركت مي كندولوكمتربازمي شودوبرعكس.البته هركدام ازاين ولوهانيزبخارموردنيازيك رديف ازنازل هاراتامين مي كندكه براي بازوبسته كردن اين ولوهانيازبه نيروي زيادياست كه توسط فشارروغن تامين مي شود.‏طراحيMulti Valve Governorمعمولا روي توربوژنراتور هاي بزرگ كه محدوه تغييرات بار انهازياد استاستفاده مي شودوديگرنيازبه استفاده ازنازل ولوهاي كمكي نيست ودرهنگام تعميرات روي اين ولوها بايدبهاب بندي انهانيزتوجه نمودزيرادرمواقعي كه بارروي توربين كم است بعضي ازولوها بايدمسيررابطوركاملببنددودرصورت اب بندنبودن باعث سايش وخرابي بيشترسطوح اب بندي ولوهامي شود.‏لازم به توضيح است كهValve Plugهاروي ميله هاي مربوطه ازادندووقتي ميله افقي بطرف پايين حركتمي كندوولودرمحل خودقرارمي گيردتوسط فشارناشي ازبخارداخل محفظهChest Steamقطعات انهارويهمديگراب بندي مي شوند.‏٥٤

.درزيرشمائي ازGovernor Multi Valve كه داراي پنج عدددريچه ورودي بخارباچنداندازه مختلف طراحيشده است نشان داده شده است.‏شيرقطع اضطراريValve Stop Valve- Emergeney Tripدر توربين ها علاوه برولو گاورنرValve Governor كه جهت تنظيم مقداربخارورودي به توربين برايكاركردن توربين روي يك دورمشخص بكارمي رود يك ولوديگر به نام شيرقطع اضطراري EmergencyTripروي Valveان تعبيه مي شود كه يك ولو دو حالتي است بدين معني كه در هنگامي كه توربين در حالكار است ولو كاملا باز است ولي اگر به هر علتي توربين بايدبصورت اضطراري ازسرويس خارجشودكاملامسيربخاررامي بندد.‏فرمانهاي قطع اضطراري Shutروي Down اين ولواعمال مي شودرتوربين هاي كوچك بصورت مكانيكيوبيشترفرمان ازمكانيزم دوربيشينهSpeed Overگرفته مي شودولي درتوربين هاي بزرگ بصورت٥٥

هيدروليكيعمل مي كندوباقطع فشارهيدروليكي روغن مسير بخار را مسدود مي كندكه درصفحاتبعدبطورمفصل تري موردبحث قرارمي گيرد.‏ولو اضطراري درتوربين هاي بزرگ وظيفه قطع كردن جريان بخار به توربين را در يكي از شرايط زير عهدهداراست:‏پائين بودن فشار روغنPressure Low Oilحركت بيش از اندازه محورHigh Axial Movmentاشكال در سيستم خلاءVccum Lowبالا رفتن بيش از اندازه دورSpeed Overبالارفتن درجه حرارت روغنTempreture High Lube Oilافزايش لرزش وارتعاشاتVibration Highتغييرات ارتفاع اب داخل كندانسورمسائلي كه باعث اسيب رساندن به سيستم گردنده مي شودو......‏-١-٢-٣-٤-٥-٦-٧-٨لازم به توضيح است كه اين سيستم ها مجهز به سيستم هاي آلارم هم هستند و قبل از اينكه فرمانShutDown صادرشود بوق هاي آرام نيز وارد عمل مي شود و اگر باز هم شرايط فوق رو به افزايش باشدفرمان Shut Downصادر مي گردد و موجب بسته شدن ولواضطراريورودي به توربين وازسرويس خارج شدن توربين مي شودساختمان مكانيكي ولواضطراريStop Valve.وقطع جريان بخاردرتوربين هاي مختلف اين ولوهابه روش هاي مختلفي طراحي وساخته مي شونددرتوربين هاي كوچكمعمولا ازولوهاي پروانه اي يا ديسكيValve Buterrfly كه توسط يك ميله كه بامحورولومي چرخد ويكفنرپيچشي كه روي ان قرارگرفته است استفاده مي شودكه وقتي ولوResetشده است توسط زائده اي كهجلوي حركت ميله رامي گيردكاملا مسيررابازنگه مي داردودرصورت حركت زائده وازادشدن محورولوبا‎۹۰‎درجه چرخش مي تواندمسيربخاربه توربين را كاملا ببندد وتوربين راازسرويس خارج كند.‏درشكل صفحه بعدشمائي ازValve Buterrflyكه ازطريق مكانيزم مكانيكي عمل قطع ورودبخاربه توربينراانجام مي دهد نشان داده شده است.‏٥٦

ه بلازم به توضيح است كه اين ولوهابايددرزماني Resetشوندكه فشاربخارازپشت انهابرداشته شدهباشددرغيراين صورت نيازبه نيروي زيادي براي Resetكردن مي باشدكه مي تواندمنجربه خرابي پينوياتغييرشكل ميله ولوونهايتاعدم اب بندي ان شود.‏ استفاده ازاهرم يالوله براي Resetكردن نيزباعث همينمشكلات خواهدشدكه بايدمدنظرقرارگيرد.‏درتوربين هاي بزرگ ازValve Globeها به عنوان شيراضطراري استفاده مي شودكه اين نوع ولوهازيكبدنه فولادي ساخته شده اندكه درداخل ان محلي براي نشستن قسمت اب بندكننده تعبيه شده است وقسمتديگراب بندكننده روي يك ميله فولاديStemسواراست كه باحركت كشوئي خودعمل بازكردن يابستنمسيربخارورودي به توربين راانجام مي دهد.ميله ي حامل شير اضطراري در بالا و پائين محفظه عبور از ميانبوش هاي فولادي ضدرنگ از جنس سخت بالقي ياClearanceكم عبور مي كنندكه در قسمت بالاي محفظهعبور در بدنه شير يك منفذ با مته ايجاد شده است كه بخار يا Condensate را كه ممكن است از بوش بالانشت كرده راخارج هدايت كند.‏ اين مسير هرگز نبايد بسته باشد و حتمآ بايد به اتمسفر يا به Drainمناسبي تخليه شود.‏٥٧

ه بدرشكل زيرشمائي ازساختمان گاورنرولووشيراضطراري كه توسط فشارهيدروليكي روغن عمل مي كند نشانداده شده است.‏لازم به توضيح است كه وقتي توربين درموقعيت تريپ قرارداردتريپ ولوبايدجلوي مسيرورودي بخاربهتوربين راكاملامسدودكندواجازه ورودبخاربه توربين داده نشودكه اين مستلزم اب بندي كامل اين ولواستكه درحين تعميرات بايد بادقت بالائي قطعات اب بندي انGrindشود.‏بخارورودي علاوه برمسير نرمالي كه به شيروارد مي شود از طريق يك Orifice كه در بدنه شير تعبيه شدهاست به بالاي Seat شير هم هدايت مي شودتافشاردوطرف پلاك ولورامتعادل كندوازايجادنيروهايهيدروليكي روي ميله ولوممانعت به عمل اوردودركمترين زمان ممكن وكمترين نيروبتواندمسيربخاروروديبه توربين راببندد.نحوه عمل كردن اين نوع ولوهابخصوص درتوربين هاي بزرگ بيشتربصورت هيدروليكياست وبافشار روغن كارمي كنند اين ولويك سيلندر و پيستون مجهزشده اند كه با واردكردن روغن بهپشت پيستون مكانيزمTrip درگيرمي شود و هرگاه فشار روغن ازحدمعيني كمترشود نيروي فنري پشتپيستون,‏ پيستون رادرجهت مخالف حركت مي دهدوباازادشدن ضامن مربوطه ولو جريان ورودي بخار را ميبندد.‏٥٨

درشكل زيرنيزشمائي ازساختمان داخلي يك ولو اضطراريValve Stopكه درتوربوژنراتورهاي بزرگاستفاده مي شودنشان داده شده است.‏سيستم حفاظتي قطع اضطراري سرعت بالاTrip Emergency Over Speedبراي حفاظت ازتوربين ها دربرابرافزايش دور,تمامي توربين هامجهزبه يك سيستم حفاظتي هستندكهازايجادخسارت ناشي ازدورهاي بالا روي انهاممانعت به عمل مي اوردكه به ان Emergency Over SpeedTrip يا گاورنراضطراري Emergencyگفته Governor مي شودكه وقتي دورتوربين ازحدي كه قبلا براي انتعريف وتنظيم شده است بالاتررودواردعمل مي شودوباقطع جريان بخارتوربين راازسرويس خارج مي كند.‏‏.سرعت Over Speed بسته به نوع استفاده از توربين وساختمان ان داردوبراي توربين هاي مختلف باهممتفاوت است مثلا براي توربين هائي كه درسيستم هاي سوخت رساني به بويلرهاوكوره مورداستفاده قرارميگيرندبايددوربيشينه بالاترباشدتادرصورتي كه مشكلي بوجودمي ايدسريع ازسرويس خارج نشودبه عبارتديگرتوربين فداي سيستم شودوازDown Totalممانعت Shut شود.معمولا دورSpeed Overتوربين ها رويNameانهادرج Plate مي شود دراكثرمواقع اين سرعت حدود‎١٠‎ تا‎١٥‎ درصد بالاتر از سرعت كاري توربينتنظيم مي شود.بطورمثال اگردورتوربين ‎۳۰۰۰‎دوردردقيقه باشد(با‎۱۰‎درصدبالاي دور)دوربيشينه روي‎۳۳۰۰‎دوردردقيقه تنظيم مي شود.‏بعدازتعميرات روي توربين حتمابايدازكارائي اين سيستم اطمينان حاصل نمودوروش كاربه اين صورت استكه با جداكردن كاپلينگDiscoupleازماشين گردنده ارام ارام دورتوربين بالابرده مي شودووقتي كه به٥٩

دورSpeed Overمي رسدبايدتوربين بطوراتوماتيك ازسرويس خارج شودكه البته براي اطمينان بيشتراينكاردرچندين مرحله بايدانجام شود.‏اين سيستم حفاظتي ازدوقسمت تشكيل شده است يكي مجموعه اي كه روي محورتوربين قرارداردوبه عنوانSensorدورعمل مي كندوبه ان گاورنراضطراري گفته مي شودديگري مكانيزم وسيستم اهرم بندي وانتقالحركت است روي ولواضطراري استكه باعث Shutتوربين Down مي شودكه ذيلا به شرح انهامي پردازيم.‏ساختمان گاورنراضطراريGovernor Emergencyهمانطوركه قبلا نيزاشاره شداين مكانيزم به عنوان حس كننده دورتوربين عمل مي كندووقتي كه دورتوربينبه دوري كه ازقبل روي ان تنظيم شده مي رسدباعث عمل كردن اين سيستم وتحريك مكانيزم مربوطهوDown Shutتوربين مي شود.‏گاورنرهاي اضطراري بصورت مكانيكي وبراساس تعادل نيروهاعمل مي كنندوغالبا به دوصورت وزنه ايوديسكي طراحي مي شوندكه ازلحاظ ساختمان با هم متفاوت اندولي ازلحاظ اصول كاربا هم يكيهستند.درشكل زيرشمائي ازگاورنرنوع وزنه اي وقطعات ان نشان داده شده است.‏گاورنر اضطراري در داخل محوريادرداخل يك محفظه فنجان مانند در انتهاي شافت توربين نصب مي شوندو كاملآ مستقل از گاورنر سرعتSpeed Governor عمل ميكند.‏ اين سيستم از يك وزنه ويك فنر ومهره٦٠

تنظيم تشكيلشده است واصول كاران براساس تعادل نيروي گريزازمركزناشي ازدوران محورروي وزنهونيروي ناشي ازفشردگي فنراست كه درجهت مخالف يكديگرروي وزنه اعمال مي شوند.‏ وقتي كه سرعتتوربين به دوربيشينه Overيا Speed سرعت Trip مي رسدنيروي گريز از مركز وزنه برنيروي فنري غلبهپيدامي كند وباعث مي شودوزنه ازداخل محور بطرف بيرون حركت كندو به زائده اي بنامTrip Triggerضربه مي زندوباعث تحريك سيستم مكانيكي ياهيدروليكي مي شودكه ان نيزباعث تحريك EmergencyValveوبستن سريع بخارورودي به توربين وتريپ دادن ان مي شود.‏درزيرنيزشمائي ازيك گاورنراضطراري نوع ديسكي نشان داده شده است كه اين مجموعه توسطكليدKeyروي محورقرارمي گيردوبا ان مي چرخدووقتي كه دورتوربين به حدSpeed Overرسيدنيرويگريزازمركزناشي ازدوران وزنه گاورنر.‏Weight ‏.‏Emerبرنيروي Gov. فنري غلبه پيدامي كندوباعثچرخش وزنه حول پين مربوطه وبيرون امدن ان وتحريك سيستم مي شودوتوربين بصورت اضطراريازسرويس خارج مي شود.‏لازم به توضيح است كه براي تنظيم سيستم گاورنراضطراري روي دورموردنظر ازپيچ تنظيم AdjustingScrew استفاده مي شودكه توسط ان نيروي فشاري فنررامي توان كم وزيادنموددرصورتي كه نيروي ناشيازفشردگي فنرافزايش پيداكندتوربين دردوربالاتري Tripمي دهدوبرعكس هرچه نيروي فشاري فنرباشلكردن پيچ تنظيم كمترشودتوربين دردورپايين تري Tripخواهدكرد.‏٦١

درشكل هاي زيرشمائي ازمكانيزم داخلي اين سيستم كه دراكثرتوربين هاي بخاراستفاده مي شودنشان دادهشده است.‏لازم به توضيح است كه بنابه اهميت سيستم Overدرمحافظت Speed ازتوربين هاي بخاراين سيستم هابايدطبق برنامه هاي زمان بندي چك شوندتاازكاركردصحيح انهااطمينان حاصل شودبه همين دليلدرتوربوژنراتورهاي بزرگ مكانيزمي طراحي مي شودكه قادربه تست نمودن اين سيستم درحين كارتوربيناست وبه انDevice Emergency-Governor Testing گفته مي شودونحوه كاران به اين صورت است كهبااعمال روغن تحت فشارازمسيرتعيين شده ازوسط شافت به زيروزنه گاورنراضطراري ازعملكردصحيح وجامنبودن ان اطمينان حاصل مي شودكه درپريودهاي زماني مشخصي اين سيستم بايدچك شود.‏٦٢

البته فشارروغن فقط به اندازه ‎۶۰۰‎دوردردقيقه كمك به كاهش نيروي فنري مي كندوباتوجه به اين كهمقداري نشتي روغن وجوددارداين سيستم كامل اب بندي نيست وعمل كردن اين سيستم بافشارروغن دليلبرعمل كردن دقيق سيستم Overدردوربيشينه Speed نيست.‏درشكل زيرشمائي ازاين سيستم كه درتوربوژنراتورهاي توليدبرق استفاده مي شودنشان داده شده است.‏٦٣

نحوه عملكرد گاورنراضطراريبسته به نوع توربين وطراحي اوليه اين سيستم بااستفاده ازچندمكانيزم,عمل قطع اضطراري ShutDownتوربين راانجام مي دهد:‏الف-قطع مكانيكيب-قطع هيدروليكي-‏ مكانيكيج-قطع هيدروليكيكه ذيلا به نحوه عملكرداين سيستم هاپرداخته مي شود.‏سيستم Trip مكانيكيدرتوربين هاي كوچك سيستم Overبصورت Speed مكانيكي عمل مي كند و چنانچه دور بيش از اندازهمشخصي بالا تررود وزنه اي كه بر روي محوروياديسك نصب شده است در اثر نيروي گريز از مركز بطرفبيرون از محيط ديسك حركت داده مي شود و با دسته اهرميTrigger Trip كه به ضامن شير اضطراريمتصل است برخورد مي نمايدوباعث تحريك سيستم اهرم بندي وازادشدن ضامن نگهدارنده ولواضطراريوعمل كردن Emergency Valve و بستن مسيربخارباكمك نيروي فنروازسرويس شدن توربينTrip ميشود.‏ درشكل زير شمائي ازان نشان داده شده است.‏٦٤

لازم به توضيح است كه سيستم هاي مكانيكي موردبحث فوق كه معمولا درتوربين هاي كوچك استفاده ميشود فقط قادرهستند توربين رادربرابردورهاي بالامحافظت كننددرصورتي خطرات ديگري نظير كم شدنفشارروغن لرزش وارتعاشات و.........كه باعث خسارت ديدن توربين مي شوندوتوربين بايدازسرويس خارجشودبايدازسيستم هاي هيدروليكي استفاده شودكه بسته به شرايط طراحي وهزينه هاي اوليه طراحي ونصبودرخواست سفارش دهنده توربين دارد.‏پاسخ زماني سيستم هاي مكانيكي به دليل وجودنيروهاي اصطكاكي بين اتصالات پايين است كه همين باعثتاخيرزماني دربستن ولواضطراري مي شودكه مي تواندباعث افزايش دورناگهاني وايجادخسارت هاي جديروي توربين شودودرتوربين هاي بزرگ ازاين نوع طراحي كمتراستفاده مي شود.‏سيستم Trip هيدروليكي-‏ مكانيكيدربعضي ازتوربين هاي كوچك ومتوسط براي قطع اضطراري بخارورودي به توربين از سيستمSylphoneكه Type باكاهش فشارروغن كارمي كنداستفاده مي شودكه يك نمونه ازان درشكل صفحهبعدنشان داده شده است.همانطوركه ملاحظه مي شوداين سيستم شامل يك قسمت مكانيكي است كه با OverSpeedشدن توربين باعث بالا رفتن Tappetشده وباازادكردن ضامن سيستم اهرم بندي باعث قطعورودبخاربه توربين مي شودومكانيزم ديگران بااستفاده از فشارروغني كه دراطراف بلوزواردمي شودعملمي كندوباعث جمع شدن بلوزمي شودعمل مي كند.وقتي فشارروغن ازحدمعيني كمترشودنيروي فنريزيربلوزبيشترازفشارروغن مي شودوباعث بالاامدن بلوزوميله متصل به ان وسيستم اهرم بندي ان ميشودوبازموجب ازادشدن ضامن سيستم اهرم بندي وقطع بخاربه توربين مي شود.‏درصفحه بعديك نمونه ازاين سيستم كه عمل قطع اضطراري بخارورودي هم بصورت مكانيكي وهم بصورتهيدروليكي روي سيستم اهرم بندي ولواضطراري عمل مي كند نشان داده شده است.‏٦٥

سيستمTripهيدروليكيدرتوربين هاي بزرگ براي پاسخ زماني بالاترازمكانيزم هاي هيدروليكي استفاده مي شوداين مكانيزم هاباستفاده ازفشارروغن عمل مي كنندو كليه فرمانهائي كه باعث ازسرويس خارج شدن توربين مي شودرويدوعددولوتعبيه شده درمسيرروغن اعمال مي شود كه يكي ازانهابرقي بوده وفرمان هاي Shutاعمال Downشده ازسيستم هاي حفاظتي باعث تحريك ان مي شودو به ان Selenoidگفته Valve مي شودوديگريHydraulic Trip Valve است كه بصورت مكانيكي هيدروليكي عمل مي كندودرهنگامي كه دورتوربينازحدمجازSpeed Overافزايش پيدا كندواردعمل مي شودو باعث تخليه روغن وافت فشارروغن وعملكردن استاپ ولو وازسرويس خارج كردن توربين مي شودتاازايجادخسارت روي توربين جلوگيري شود.‏٦٦

درشكل زيرشماي ساده اي ازيك ولواضطراري كه بصورت هيدروليكي ودراثركاهش فشارروغن عمل قطعبخارواردشده به توربين راانجام مي دهد نشان داده شده است.‏فشارروغن ضامني را كه به پيستون ان متصل است را با دستگيره شير اضطراري درگير مي كند و باعث ميشود پيستون به سمت جلوحركت كند(درخلاف جهت فشردگي فنر)‏ پيستون درطرف ديگر داراي يك دستهاست كه به اهرم Trip اضطراري متصل است.‏ فشار پيستون موجبات درگيري اهرم Trip اضطراري و اهرمشير اضطراري را فراهم مي كند.‏ چنان چه دورتوربين ازحدمجازي افزايش پيداكندباعث جابجائي وزنهوتحريك سيستم اهرم بندي شده در نتيجه اهرم Trip درValve Hydraulic Tripاز درگيري خارج وSeatشير كه تا اين زمان راه عبور روغن را مسدود كرده بود كنار رفته و روغن آزادانه به مخزن روغنResevoir برميگردد و فشار روغن در Trip Cylinder پائين مي آيد و در نتيجه ضامن نگهدارندهوDown Shutشيراضطراري ازادشده وباكمك نيروي فنري پشت ان باعث بسته شدن سريعStop Valveوازسرويس خارج شدن توربين مي شود.‏قبل از اين كه توربين مجددا راه اندازي شود بوسيله فشردنHydraulic Trip Valve به داخل مجدداسيستم بايد Reset شود.هرگاه به هر علتي فشار روغن در سيستم از حدمجازتعيين شده كمترشود پيستوندراثرنيروي فنري به طرف عقب برمي گردد و اهرمTripاضطراري از درگيري خارج مي شودو باعث عملنمودنValve Trip وبستن مسيربخارواردشده به توربين و Shut Down توربين مي شود.علاوهبرمواردفوق دراكثراوقات يك عددSwitch Pressureنيزروي مسيرروغن روانكاري نصب ميشودتادرصورتي كه به هردليلي اعم ازخرابي ياتاقان ها نشتي روغن و...فشارروغن كاهش پيداكندباعثتحريك سلونوئيدولومي شود وتوربين ازسرويس خارج مي شود.‏٦٧

درشكل زيرشمائي ازسيستم فوق نشان داده شده است.‏٦٨

ه بنحوه عملValve Hydraulic Tripهمين طوركه درشكل صفحه قبل مشاهده مي شوددراين سيستم يك انشعاب‎۳/۴‎ اينچ روغن از روغنTripTripروغنكاري ياتاقان هاازطريق يك عدداريفيس وارداين لوپ مي شودويك شاخه ازان به داخل سيلندرCylinder هدايت مي شودكه باغلبه برنيروي فنرباعث درگيرشدن ضامن اهرم بامكانيزم نگهدارندهValveمي شودودرصورت كم شدن فشارروغن باعث ازادشدن درگيري ضامن وحركت ولو دراثرنيرويفنري اعمال شده روي ان ونهايتا قطع جريان بخاربه توربين مي شود.‏لازم به توضيح است كه درمسيرورودي روغن روانكاري به اين سيستم يك عدداريفيس نصب ميشودتادرهنگام Tripكردن توربين فشارسيستم روغنكاري كاهش پيدانكندوباعث اختلال درروغنكاري ياتاقان هانشود.‏نحوه عملValve Solenoid Dumpدر حالت هاي اضطراري كه براي توربين يا قسمت گردنده(كمپرسور پمپ و...........)مشكلي پيش مي آيدوتوربين بايدمجبور به Shut Down شود(اعم از اشكالات در سيستمSeal Oil و Lube Oil‏,سيستمهاي پيشبيني شده براي ارتعاشات غيرمجاز محور توربين و گردنده , جابجائي محوري در آنها ‏,بالا رفتن سطح مايعدرSnuberها بالا رفتن درجه حرارت گازخروجي از كمپرسور و ‏........).فرمان مربوط به انها روي اين شيراعمال مي گردد وباعث مي شود توربين ازسرويس خارج شود.‏ اين ولويك شيربرقي است كه داراي يكسلونوئيد ويك هسته است كه درحالت عادي بسته Energized استوجلوي تخليه روغن وكاهش فشارروغن رامي گيرد وقتي كه Solenoid Valve باز كنديا به عبارت ديگر De – Energized شودباعث بازشدنولو مي شود وروغن از مسير برگشتي به Reservoir تخليه مي شود و باعث Shut Down توربين ميشودبه عبارت ديگرعمل هركدام ازسيستم هاي حفاظتي Safety Dviceتوربين روي اين ولو اثر ميگذارندو عمل انها فقط وصل يك مدار الكتريكي و ايجاد يك ميدان مغناطيسي در Solenoid است كه موجبجذب يا دفعSeatولو مذكور يا عكس اين عمليات مي شودفرمان ها . اينوسيله سوئيچ هاي مربوطه ايمي باشدكه درقسمت هاي مختلف سيستم نصب شده اند ووظيفه انهاحفاظت ازتوربين,‏ سيستم گردانندهوواحدعملياتي است.٦٩

لازم به يادآوري است كه قبل از اين ولو يك عددValve Test تعبيه شده است كه در مواقعي كه لازم باشدOver به هردليلي مثلآ تست سوئيچ هاSpeed Solenoid Valveو.......‏Pass By ازسرويس خارج شود از آناستفاده مي شود اين ولو بوسيله يك فنر كه درزيرWheel آنتعبيه شده بارگذاري مي شودو هرگز نبايددر موقع كاركردن توربين بسته باشدزيرادر اين صورت كليه سيستم هاي حفاظتي و ايمني توربين از كار ميافتند.‏لازم به توضيح است كه اگرتوربين دراثرSpeed Overتريپ كرده باشدباعث ازادشدن ضامن Oil TripValveوتخليه روغن اين مسيرمي شوددرغيراين صورت اين ولوبه هيچ عنواني نبايد عمل كند.‏وظايف اب بندهادرتوربين هاي بخارازاب بندهادرتوربين هاي بخاربه دومنظوراستفاده مي شود:‏الف-براي ممانعت ازورودهوابه داخل توربين ‏(توربين هائي كه فشارخروجي انهاپايين ترازفشارجواست)كه بهدليل Noncondenseبودن هوا باعث شكسته شدن خلا توربين وكندانسوروتشكيل قطرات اب درخروجيتوربين مي شود كه باعث خوردگي رتور وهمچنين به هم خوردن تعادل نيروهاي محوري روي رتوركه باعثخرابي تراست برينگ ها واحتمال برخوردقطعات ثابت ومتحرك توربين مي شود.‏ب-براي ممانعت ازخارج شدن بخارات داخل توربين به طرف بيرون كه علاوه براتلاف انرژي و به دليلنزديك بودن محفظه ياتاقان ها مي تواندواردسيستم روغن شودومسائل زيادي رابوجوداوردكه درقسمتهاي بعدي بطورمفصل راجع به اثرات ان وروش هاي اصلاح ان بحث خواهدشد.‏انواع آب بندهاي مورداستفاده در توربين هاي بخارآب بندها در توربين به دو دسته تقسيم مي شوند:‏الف-اب بندهاي داخلي كه براي جلوگيري ازنشتي هاي داخلي توربين ازيك مرحله به مرحلهديگرمورداستفاده قرارمي گيرندو روي ديافراگم هاوبالانس پيستون نصب مي شوندوتقريبادرتماميكاربردهاازلابيرينت ها استفاده مي شود.‏ب-‏ اب بندهاي خارجي براي جلوگيري ازنشتي هاي توربين بطرف محيط اطراف يابراي جلوگيري ازنفوذهوابهداخل توربين مورداستفاده قرارمي گيرند.‏٧٠

بسته به دورمحور قطرشافت فشارودرجه حرارت بخارنوع توربين ومقدارهزينه هاي اوليه وشرايط كارازيكياز انواع اب بندهاي زيرياتركيبي ازانهااستفاده مي شود.‏الف-‏ اب بندهاي غيرفلزي .Carbon Ringب-‏ اب بندهاي فلزي .Labyrinthپ-اب بندهاي بخاري.Steam Sealت-اب بندهاي ابيSeal .Waterث-اب بندهاي خشك.Dry Gas Sealآب بندهاي ذغاليRing Carbon Sealآب بندهاي ذغالي بصورت موثر در توربين هاي كوچك و ياباتركيبي از آب بندهاي دندانه اي يالابيرينتي وگاهي اب بندهاي آبي در توربين هاي كوچك و بزرگ مورداستفاده قرارمي گيرند.‏همان طور كه از اسم اين اب بندها پيداست اين آب بندها ازحلقه هاي ذغالي ساخته شده اند كه بصورتدو,سه ياچهارتكه ساخته مي شوند و توسط يك فنرSpring Gater كه روي انهاقرارمي گيردروي محوربالقيكمي نصب مي شوند.اي نحلقه هادر داخل محفظه خودازادهستندوتوسط رينگ ممانعت كنندهStop Pieceازچرخش انهاممانعت مي شود و محور در داخل آن مي چرخدونيازي به روغنكاري ندارندكه البته اينچرخش محور درون حلقه ذغالي باعث خورده شدن تدريجي آن مي شود كه پس از مدتي بايد تعويضشوند.‏روي هركدام ازقطعات كربن رينگ ها علامت هائي حك شده است كه درحين قراردادنانهاكناريكديگربايددقت شودقطعاتي كه علامت هاي انهابا هم يكي است دركنارهمديگرواقع شونددرغيراينصورت احتمال نشتي بخارازفواصل بين انهازياداست.‏اب بندهاي ذغالي ياكربني جز دسته Floatingهاهستندكه Packing Ring براي اب بندي بخارداخل توربيندرقسمت فشاربالا وهمچنين براي ممانعت ازورود هوابه داخل توربين درقسمت فشار پايين(خروجي)‏ استفادهمي شود.كربن رينگ ها به صورت چندتايي روي محورنصب مي شوندكه هركدام ازانها مقداري افت فشاروممانعتدرمسيربخاري كه از توربين مي خواهد خارج شودايجاد مي كنندومورد استفاده انها بيشتر رويتوربين هاي بخار ي است كه فشارودور پايين دارند.جنس انهابراي درجه حرارت هاي پايين معمولااز گرافيت٧١

هاي معمولي است ولي درسرعت ها وفشارهاي بالاازكربن رينگ هاي مخصوص كه براي بالابردن مقاومت انهاازفلزاتي نظير مس و.....به كربن اضافه مي شود وباروش خاصي توليدمي شوند.‏معمولا رينگي كه درسمت فشار قرارمي گيرد كلرنس ان با شافت كمي بيشتر از رينگ هاي ديگراست ورينگهاي بعدي به تدريج كلرنس يالقي شان بامحوركمترمي شودكه درحين نصب بايد مراعات شوند درغيراينصورت باعث شكسته شدن رينگ ها وكاهش شديدطول عمران يانشتي زياد مي شود.البته به دليل فاصله اي كهبين محوروكربن رينگ ها وجوددارد همواره مقداري نشتي وجودداردكه براي ممانعت از ورود بخارات خارجشده ازتوربين به محوطه بيرون ونفوذ ان به داخل محفظه هوزينگ برينگ درقسمت انتهايي رينگ هاي اببندي مسيري براي تخليه بخارات نشت شده تعبيه شده كه درتوربين هاي كوچك كه نشتي كم است توسطسيستم لوله كشي به محيط بيرون ودرتوربين هاي بزرگ كه نشتي زياداست و قابل صرف نظركردن نيستروي سيستمCondensor Glandمنتقل مي شودكه بافشار منفي كه در داخل ان برقراراست بخارات به سمتان مكيده مي شودوبه اب مقطر تبديل مي شود وگاهي مجددا واردبويلر مي شودكه صرفه جويي زياداقتصاديرانيز درپي خواهدداشت.لازم به توضيح است كه مسير Drainبه هيچ وجه نبايد مسدود شودحتي نصب ولو همدراين مسير مجازنيست زيراباعث افزايش فشاردراين ناحيه شده وباعث خارج شدن بخار اززير كربن رينگانتهايي وورود ان به محفظه هوزينگ برينگ ها مي شود.‏همچنين درمواردي كه توربين در شرايط خلا كار مي كندبراي جلوگيري ازنفوذهوا به داخل توربين ازيكمسير مقداري بخار واردپكينگ ها مي شود كه به دوشاخه تقسيم مي شوديك شاخه ان وارد توربين مي٧٢

شودوشاخه ديگر به محيط اطراف نشت مي كندكه به دليل بالاتر بودن فشاران نسبت به فشار جو باعث پسزدن هوا وجلوگيري ازنفوذ هوا به داخل توربين مي شود.‏اصول كاراين نوع رينگ ها به اين صورتواردمي شودوباعث چسبيدن وتماس سطح يك طرف رينگ كربنياست كه فشاربخاراب بندشونده درجهت محوري روي رينگ هاباسطح عمودي استافينگ باكس شدهوازخارج شدن بخارازپشت رينگ جلوگيري مي شودودرصورتي كه اين سطوح تماسي ناصاف باشندويا ذراتروي انهارسوب كرده باشديا تاب برداشتگي داشته باشندو.....باعث نشتي خواهدشد.‏روانكاري بين كربن رينگ ومحور با بخاري كه اززير پكينگ ها خارج مي شودانجام مي شود.شافت در ناحيهقرارگيري پكينگ رينگ ها بايد سخت شده باشد وكاملا سنگ زده شده باشد تامسائل سايشي كمتر شودمسئلهقابل توجه اين كه كربن رينگ ها ازنظر شعاعي ومحوري داخل محفظه Carbonازادند Gland وتنها كم بودنكلرنس وفاصله انها با شافت براي اب بندي كفايت نمي كند بلكه بايد سطوحگلند(درجهت محور)‏سطح كهطرفينانها وهمچنين سطوحكربن رينگ روي ان قرار مي گيرد كاملا برشافت عمود باشدوكاملا صافوصيقلي باشددرغير اين صورت باعث نشتي بخارازپشت كربن رينگ مي شود.‏به دليل اين كه گلندهاي محل قرارگيري كربن رينگ هابصورت دوتكهSplit Horizontalبايدساخته شوندجفت شدن انهابايكديگروهمچنين تراشكاري انهابامشكل مواجه است كه اخيرادربعضي ازطراحي هابجاي ديوارههاي جداكنندهدرمحفظهاب بنديمحل قرارگيري كربن رينگ هاازرينگ هاي واشرماننديكه درداخلگلندقرارمي گيرند استفاده مي شودوحسن ان دراين است كه امكان تراشكاري وصيقل كردن انهابه جهت اببندي پشت رينگ هاخيلي راحت تراست ولي ازنظرنصب كربن رينگ هاكاركمي مشكل تراستدرشكل زيرشمائي ازان نشان داده شده است.‏.٧٣

يكي ازمعايب كربن رينگ ها عدم توان دراب بندي انهابراي فشارهاي پايين است بطورمثال وقتي توربيندرحالت Standقرارداردچون By فشارداخل محفظه اب بندي كم است امكان چسبيدن كربن رينگ ها درجداره محفظه اب بندي بطوركامل وجودندارد وباعث مي شودبخارازپشت كربن رينگ ها ازداخل گلندتوربينخارج شودوايجادنشتي كند.‏اب بندهاي فلزيLabyrinth Sealاين نوع آب بندهابصورت بوش هائي هستندكه داخل انها بصورت لابيرينتيادندانه اره ايباتيغه هاي باگام هايبلندونازك است و درمحفظه اب بندي نصب مي شوند و داراي حداقل فاصله با شافت مي باشند سر تيغه هابسيار نازك ساخته شده است تاچنانچه با محور تماس پيدا كردند بدون اثر گذاشتن بر محور خودشان از بينبروند.جنس اين نوع آب بندها از جنس فلز محور ضعيف تر است.‏ بايد در نظر داشت آب بندهاي دندانه ايفقط نشتي بخار را تا حد قابل كنترل پائين مي آورندوقادربه اب بندي كامل نيستندو در توربين هائيكهفشارشان بالا است از تعداد بيشتري از اين آب بندها استفاده مي شود.‏همينطوركه درشكل فوق ملاحظه مي شوداصول كاراين نوع اب بندها به اين صورت است كه بخار درحينخارج شدن اززيردندانه هاشروع به چرخيدن مي كندوباعث ايجادجريان هاي چرخشي Eddy مي شودكه اينجريانات چرخشي باعث افت فشارزياددرفاصله بين لابيرينت هادرطول لابيرينت شده وبصورت يك مانع ازخروج بخارات جلوگيري مي كند.البته لازم به توضيح است که به دليل فاصله ای که بين لابيرينت و محوروجود دارد مقداری نشتی وجودداردواين نوع اب بندها قادربه اب بندي كامل نيستند.درصورتي كه سرعتبخارخروجي خيلي كم ياخيلي زيادشودامكان ايجاد توربولانس وايجادجريان هاي چرخشي وجودنداردبدينلحاظ اين نوع اب بندهاقادربه اب بندي سيستم هائي كه اختلاف فشارانهاخيلي بالاياخيلي پايين باشدراندارند.‏٧٤

شكل ‏,اندازه وجنس لابيرينت ها بسته به شرايط كارتوربين اعم ازدرجه حرارت فشار سرعت و.....‏ دارد.استفادهازتعدادلابيرينت ها نيزهمانندكربن رينگ ها بسته به مقدارفشارتعدادلابيرينت بيشتري است .چه هر داردفشاربيشترباشدنيازبهاز در بعضیطراحی ها نيز لابيرينتها بصورتفشاربيشتری دربرابرمسير حرکت بخار بوجوداوردوکارائی سيستمديگر نيز روی محورهمشيارهائي تعبيه مي شودكهبالاپله دار(دندانه های کوتاه وبلند)ساخته مي شوند تا افتتربرده شودودربعضی طراحی هایباعث افزايش راندمان سيستم اب بندي مي شود‏.همچنين دربعضي ازطراحي هاي ديگربرای کم کردن فاصله محور ولابيرينت ها در پشت لابيرينت ها فنرهايیقرارمی دهند تاهمواره کمترين فاصله بين شافت ولابيرينت بوجود ايدوجلوی خروج بخار ازداخل توربين بهسمت محيط اطراف گرفته شود.‏٧٥

معمولا لابيرينت هاي باقطرمتوسط بصورتكمان هائي ازدايره وبصورتدوياچند تکه ساخته مي شوندوبصورت کشوئي درمحفظه اب بندي طرفين توربين هادر محل قرارگيري خود نصب می شوند که البته بهدليل بالابودن فشارودرجه حرارت کاری(درقسمت فشاربالای توربين)‏ نسبت به لابيرينت های ديگر از جنسهاي سخت تري بايد ساخته شوند.‏درشكل زيرشمائي ازمحل قرارگيري لابيرينت هاي داخلي وخارجي دريك توربين چندمرحله اي نشان دادهشده است.‏٧٦

درجاهائي كه قطرمحورزياد است ونيازبه استفاده ازلابيرينت باقطرزياداست وامكان استفاده ازلابيرينت هايبوشي به دليل محدوديت مكاني يا.......وجودنداشته باشدمثل توربوژنراتورهاي بزرگ لابيرينت ها بصورتتيغه ايكه دربدنهCaulking Sealتوربين وياروي محوريابدنه نصب مي شوندوباخم كردن انهاوقراردادن انها درداخل شيارهائيرتور تعبيه شدهاستباكوبيدنميله هائي باسطح مقطع مربعيCaulkingMaterialشكل مي باشندروي انها سيل ها درجاي خودثابت مي شوندوسپس ارتفاع لبه هاي اضافي تيغه هاياب بندي طبق نقشه ها اندازه مي شودتا كمترين فاصله مجازبراي انهابدست ايد.‏درشكل زيرشمائي ازSeal Caulking هاونحوه قرارگرفتن انهادرداخل شيارهاي انهانشان داده شده است.‏دربعضي ازطراحي هاي ديگر تركيبي از لابيرينت وكربن رينگ بكارمي رودكه لابيرينت هابه دليل مقاومتمكانيكي بالاتردرمقابل فشارودرجه حرارت درسمت فشاربالاترقرارمي گيرند وكربن رينگ ها نيزدرقسمتهاي بافشاركمتراب بندي بخارات خارج شده ازلابيرينت هاراانجام مي دهندكه درشكل زيرشمائي ازان نشانداده شده است.‏٧٧

همانطور کهقبلا نيز اشاره شدلابيرينت ها درتوربين هایبزرگي بخارکه فشارخروجی انهاکمترازفشارجواست علاوه برممانعت از خروج بخارداخل توربين به سمت بيرون درقسمتPressure Highبرای جلوگيری ازنفوذ هوا به داخل توربين درقسمت Lowنيزاستفاده Pressure می شوند.باعنايت به فاصلهای که بين لابيرينت ومحوروجودداردلابيرينت به تنهايی قادر به اب بندی هوا نيست كه دراين گونه مواردمعمولا ازبخار اب برای اب بندی هوا استفاده می شود که ذيلا به شرح ان می پردازيم.‏اب بند های بخاری:‏با توجه به پايين بودن فشارخروجی توربين های کندانسوردارامکان خروج بخارازقسمت تحت خلا توربين بهسمت بيرون نيست وچون فشار جو بيشترازفشارداخل توربين استشودوباعث شکسته شدن خلاشود توربينوقطرات اب وخوردگي روي پره هاي توربينباعث مي شودكهكه مي تواندباعث کاهش راندمانوهمچنينبالارفتن فشارپشت بالانسهوا وارد توربينتوربين وتشكيل رطوبتپيستون وافزايشنيروهای محوری(ازطرف فشاربالابه سمت فشارپايين)‏ وامکان برخورد قطعات ثابت ومتحرک شودکه ميتواند باعث ايجاد خسارت های سنگينی روی توربين شود.‏ به همين دليل برای محافظت ازتوربين هاازسيستم های حفاظتیكه رويشودوهشداردهنده سيستم خلا است كهسيستم های DownوAlarm Shutتوربين می شود.توربين ها ی بخار بزرگ که در شرايط خلا کاربالارفتن فشار خروجی توربينرانشان مي دهديکیمی کنندنصب ميوباعث تحريکاصول کار اب بندهای بخاری عبوردادن بخاربافشاري بيشترازفشارجواز بين لابيرينت ها ست كه با بيرونامدن ان ازداخل وزيرلابيرينت هابطرف بيرون يك فشارمثبت ايجادمي كندو ازنفوذ هوا به داخل توربينممانعت مي شود.‏ منبع تامين بخار يا ازيكي مراحل انتهائي خودتوربينفشار مناسب مي باشداست يا ازيک منبع خارجی ديگر باروش اب بندي به اين صورت است كه بخاراب بندكنندهSeal Steam دروسط لابيرينت ها ي انتهائي واردمحفظه اب بندی مي شود وبه دو شاخه تقسيم می شود که يک شاخه ان به سمت داخل توربين حرکت مي٧٨

ديكندو واردتوربين می شودکه دران شرايط چون به اب مقطرتبديل می شود وکاهش حجم پيدامي كندو جایزيادی رااشغال نمی کند ) برخلاف هوا که قابل مايع شدن درشرايط داخل توربين نيست وهر حجمی ازهواکهوارد شود به همان اندازه جا اشغال می کند)و باعث شکسته شدن خلا توربين نمي شودوشاخه ديگر بخار بهسمت محيط بيرون حرکت می کندکه با توجه به بالاتر بودن فشاران نسبت به فشارجو امکان وارد شدنهوارانمی دهد ‏(هوا راپس می زند)‏ وباعث جلوگيري از نفوذ هوا به داخل توربين مي شود.‏لازم به توضيح است که قبل ازراه اندازی توربين های بخاري كه درخلاكارمي كنندفشار خروجی توربين بابه اندازه کافی پايين باشد تا بتوان توربين راراه اندازی کرد به همين دليل درابتداي راه اندازی,‏ بخار اب سيلکننده Steam Seal بايد به هردوقسمت فشار کمL.P وفشارزيادH.Pوارد شودكه معمولا در اين مرحلهبخارازمنبع ديگری تامين می شودكه به ان سيستم بخار كمكي گفته مي شود و پس از افزايش فشار Steamداخل توربين بطور اتوماتيك اين مسير از سرويس خارج مي شودولي چنانچه اشكالي در قسمت فشار بالا پيشآيد و بخار به قسمت فشار پائين نرسد.‏ اين سيستم بخار كمكي مجددابطوراتوماتيك در سرويس مي آيد و تاهنگام رفع اشكال بخار آب بندي فشار پائين و بالا را تامين مي كند ‏.وقتی توربين راه اندازی شدودرسرويس٧٩

قرارگرفت توسط دوعدد كنترل ولو كه شامل Pressure Reducer وPressure Regulatorاست كهبطوراتوماتيك بخار كمكی که از منبع خارجی واردگلندمي شود را قطع می كندومسيربخاري كه از يکیازمراحل ميانی توربين که فشار ان پايين است ياازمسيربخارات نشت شده از سيل هاي فشاربالا(بافشارحدود‎۶۰‎پوند براينچ مربع وتوسط رگولاتورولو هاروي فشار مورد نظر تنظيم مي شوند)تامين می شود.‏درتوربين های متوسط وبزرگ بخاراتي که به محيط بيرون منتقل می شود قابل توجه است ومهار کردنوبازيافت ان از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه استوهمچنين امکان وارد شدن ان به محفظه های هوزينگبرينگ ها وتشكيل اب وجود دارد که باعث مخلوط شدن ان با روغن مي شودومي تواندمسائل متعدديرابوجوداوردكه ذيلا به انهااشاره مي شود.‏مسائلي كه دراثروروداب به داخل روغن بوجودمي ايد۱- مخلوط اب وروغن باعث اختلال درسيستم روانكاري ياتاقان هاوخرابي وكاهش طول عمر انهامي شود.‏‎۲‎‏-اب باموادشيميائي مخلوط مي شودوباعث خورندگي مي شود‎۳‎‏-اب مخلوط شده باروغن تشكيل يك محلول چرب وغليظي رامي دهدكه مي تواندباعث مسدودشدنفيلترهاي روغن وكاهش طول عمرانها شود.‏‎۴‎‏-دراثرمخلوط شدن اب,‏ روغن وهواكفFoamبوجودمي ايدودرصورت بيرون امدن ان ازهوزينگ برينگونفوذان در عايق هاي توربين درصورتي كه درجه حرارت به درجه مناسبي برسدممكن است اتش بگيرد.‏۵- اب باعث زنگ زدگي سطوح بدون پوشش مسيرهاي مي شود.‏براي كنترل كردن اين بخارات بسته به نوع توربين وظرفيت وفشاران درطراحي هاي مختلف ازچندين طرحاستفاده مي شودراه هاي كنترل نشتي هاي بخارالف-منتقل كردن بخارات به محيط بيرون ازطريق لاين تخليه Drainدرتوربين هاي كوچك يامواردي كهفشاربخارات خروجي پايين ومقدارنشتي كم است ولي به هرحال دراين روش باعث اتلاف بخار مي شود.‏ب-منتقل كردن بخارات ازطريق مسيرDrainبه سيستم لوله كشي بخاربافشارمناسب واستفاده مجدد ازانهابراي مصارف گرمايشي و عملياتي و.......‏٨٠

پ-منتقل كردن بخارات به كندانسوراصلي كه دراين نوع طراحي مسيرDrainگلندتوربين توسط سيستم لولهكشي به كندانسوراصلي منتقل مي شودكه خلاكندانسورباعث مكيدن بخارات به داخل كندانسورميشودوازهدررفتن بخارات جلوگيري مي شودكه البته اين مسيرتوسط يك عدد ولو كنترل مي شودكهدرصورت بيش ازحدبازبودن ولواين مسيرامكان وارد شدن هوا به كند انسور اصلي اززيرسيل هايفشارپايين وجوددارد.‏ت-منتقل كردن بخارات خروجي ازتوربين بطرف گلندكندانسورCondensor Glandكه دراين طراحيبانصب يك عدد كندانسوركوچك كه به انCondenser Glandگفته مي شودبخارات به طرف ان كشيده ميشودوازخارج شدن ان ازطرفين توربين وورودانها به داخل هوزينگ برينگ ومخلوط شدن ان با روغنجلوگيري مي شودالبته اصول كاروتجهيزات روي سيستم گلند كند انسور دقيقامشابه كندانسورهاي اصليSurfaceاست Condenser .ث-تركيبي ازروش هاي فوق.‏٨١

يك نمونه طراحي فوق درصفحه قبل نشان داده شده است.‏ همانطوركه مشاهده مي شوددراين طراحيبخشي ازبخارات خارج شده ازپكينگ هاكه فشارانهازياداست ‏(حدود‎70‎پوندبراينچ مربع)‏ به شبكه بخا ربافشاركمتر(‏‎۶۰‎منتقل پوندي)‏مي شودكه مي تواندبراي مصارف ديگري مثل گرمايش‏,استفاده دراژكتورهايگلندكندانسورو.......مورداستفاده قرارگيردوبخش ديگربخاراتي كه پكينگ هاي فبلي وبعدي اين مسير قادر بهاب بندي ان نيستندواردقسمت Shell گلندكندانسور مي شودوبه مايع تبديل مي شوند.‏گلندكندانسوريك مبدل حرارتي كوچك است كه ازداخل تيوب هاي ان اب خنك عبورداده مي شود وبخاراتخارج شده ازگلندهاواردShellان مي شودكه دراثرتماس انهاباسطح سرد تيوب ها به اب مقطر تبديل ميشوندوبخاراتي كه به مايع تبديل نشده اندتوسط يك عدد اژكتورازان خارج مي شوند.‏خلا داخل گلندکندانسور به علت تغييرفاز بخارات به مايع است که دراثرميعان حجم انها کم مي شده وباعثايجاد خلا می شودکه خلا توليد شده باعث مکيدن بخارات نشت شده به سمت گلند كندانسور شده واجازهخارج شدن بخار ازلابيرينت ها به سمت بيرون را نمی دهد ‏.بايد توجه داشت كه نقش اجکتور هامكيدن وبيرون راندن گازها وبخارات داخل كندانسور است که به مايع تبديل نشده اند نه به عنوان دستگاه توليد خلاو معمولابابخاربافشار‎۶۰‎پوندكارمي كنند .علاوه برمواردمطرح شده فوق نفوذبخارت داخل محفظه ياتاقان هااجتناب ناپذيراست كه بامصرف روغنهاي HBدر توربين هاي بخار كه براحتي ازاب جدامي شوندوهمچنين با تخليه مداوم اب داخل هوزينگبرينگ ها(طبق تجربه نفرات)كمك قابل ملاحظه اي دررفع مشكل مي كند.‏ همچنين درتوربين هاي بزرگ كهداراي مخزن روغن مي باشندبااستفاده ازدستگاه هاي جداكننده اب وروغن كه باعمل نيروي گريزازمركزكارمي كند طي پريودهاي زماني معين روغن ازمحل مناسب وارددستگاه مي شود وپس از جداشدن ابومواد ديگران مجدداروغن تميزشده وارد مخزن روغن مي شود.‏اب بندهای هوائی:‏در توربين های کوچک ارزان قيمت که مجهز به Sufaceنيستند Condensor بزرگترين مشکل نفوذ بخاراتنشت شده از لابيرينتهايا کربن رينگ ها به داخل محفظه هوزينگ برينگها است دربعضی ازطراحی ها بهتوسط يک لاين هوای ابزار دقيقی مقداری هوا(بافشار دوتا سه پوند براينچ مربع)‏ وارد هوزينگ برينگ هامی شود که باعث ايجادفشار مثبت در داخل محفظهبرينگ ممانعت می شود .آب بندهاي آبيSeals Waterياتاقان می شودواز وارد شدن بخار به محفظه هوزينگاصول كاراين نوع آب بندها دقيقا مشابه يكپمپ گريز از مركزاست كه پروانه آن روي محور نصب ميشودوباان مي چرخدو بدنه آن نيز جزئي از بدنه گلند توربين است.‏ مايع اين پمپ معمولا آب مقطرWaterCondensateاست و توسط تانكي كه چند متر بالاتر از توربين قرار گرفته است تامين مي شود.‏٨٢

ه بدرشكل زيرشمائي ازاين نوع اب بندنشان داده شده است.‏هنگامي كه توربين در حال سكون است عمل آب بندي توسط آب بندهاي دندانه اي انجام مي شود و وقتيكه توربين درسرويس قرارگرفت و به دور نرمال رسيدمسيرورودي آب به پمپ گريز از مركز باز ميشودو در اثر نيروي گريز از مركز آب بطرف جداره ها پرتاب مي شود و در نتيجه ديواره اي از آب رابوجود مي آورد كه مانع عبور بخار از طرف توربين به طرف محيط بيرون مي شود..‏در اين نوع آب بندها گردش آب باعث اصطكاك و در نتيجه توليدحرارت مي شود و اگر توربين از نوع خلاءباشد آب در دماي پائين تري(‏ ٨ درجه فارنهايت)‏ بجوش مي آيدوباعث تبخيربيشتران مي شودكمبود آبدر اين پمپ توسط تانك آبتامين مي شودومنظور جلوگيري از رسوب مواد به هنگام جوش آمدن آب‏,بايد از آب مقطر كه فاقد مواد رسوبي است استفاده شود.‏آب بندهاي آبي معمولا در توربين هائي كه دورشان از ١٥٠٠ دور در دقيقه بيشتر است و داراي ارتعاشاتكمي هستند استفاده مي شود در غير اين صورت ممكن است آب به داخل توربين كشيده شودومسائلومشكلات ديگري رابراي توربين بوجوداوردولذا منطقي ترين روش به منظور كم كردن نشتي در توربين هاابتدا به حداقل رساندن فاصله قطعات داخلي نسبت به يكديگر(‏ با در نظر گرفتن مقدار انبساط آنهابكار بردن نوع آب بند متناسب باشرايط كارتوربين است.‏( سپسلازم به توضيح است كه درموقع راه اندازي توربين هاي بخار به دليل سردبودن قطعات ان فاصله ازادبينقطعاتClearance بخصوص رينگ هاي اب بندي زيادبوده وباعث زيادشدن نشتي هاي بخارمي شودووقتي٨٣

توربين گرم مي شودنشتي هاكم شودولي درصورتي كه پكينگ هاخوب نصب نشده باشندممكن است پسازگرم شدن توربين نيزنشتي كم نشود.‏اب بندهاي خشك Dry Gas Sealبا توجه به اهميت انرژي وجلوگيري ازتلفات ان واجتناب ناپذبربودن نشتي هاي بخار باسيل هاي نوع قديميوهزينه هاي بالاي تهيه بخارومسائل ومشكلات ناشي ازورودان به محفظه هوزينگ برينگ هاومخلوط شدن انباروغن باعث الزام به استفاده ازسيل هاي باكارائي بالا وباكمترين نشتي درتوربين هاي شده است.باتوجه بهپيشرفت علم وتكنولوژي درطي سال هاي اخيرمهندسان طراح در صد د طراحي وساخت سيل هاي پيشرفتهتري بوده اند كه بتواندمعايب سيل هاي قديمي رامرتفع نمايد كه سرانجام ان به طراحي وساخت سيل هايDry خشكمنتهي شد كه كليه معايب سيل هاي قبلي را پوشش مي دهند.همانطوركه ازنام اين سيل هامشخص است اين نوع سيل هابصورت خشك كارمي كنندونيازي به روانكاري ندارند.‏ساختمان واصول كارسيل هاي خشكاصول اب بندي اين نوع اب بندها مثل مكانيكال سيل هاFace Sealاست با اين تفاوت كه سطوح اب بنديمكانيكال سيل ها روي فيلم بسيارنازكي از مايع مي چرخندوازتماس مستقيم سطوح اب بندي جلوگيري ميشودولي درSeal Dryهابه Gas دليل عدم امكان روغنكاري سطوح تماسي توسط بخاراب ياگازهاعمل اببندي ازطريق كم كردن فاصله بين سطوح اب بندي انجام مي شود.‏ ساختمان سيل هاي نوع خشكDry GasSealها دقيقا مثل مكانيكال سيل هاي بالانس شده هيدروليكي نوع Stationaryكه مجموعه Floatان ‏(مجموعههمراه سيستم فنري)ثابت است مي باشددرطي سال هاي اخير ازاين نوع سيل ها هم براي اب بندي گازهايوبافشار بالا(بصورت دوتايي وپشت سرهم (Double Tandem در كمپرسورهاي گريزازمركز وهم درتوربينهاي بخار مورد استفاده قرارگرفته اند.‏درشكل زيرشمائي ازيكSeal Dryنشان Gas داده شده است.‏٨٤

ساختمان انها به اين صورت است كه باايجاد شيارهائيGrooveكه روي قسمتي از سطوح اب بندي بصورتVياUشكل ودرجهت چرخشDirectionalياخلاف جهت چرخشBi-Directional با دقت خيلي بالا تعبيه(كندهكاري)‏ مي شودودرحين كارتوربين ياكمپرسور گازيابخاربا فشاربالا بين سطوح تزريق مي شودكهدراثرحركت دوراني سطوح باعث افزايش فشاربين دوسطح اب بندي مي شود(شيارهاعمل كمپرس كردنگازيابخار راانجام مي دهند)وافزايش فشارحاصله باعث جداشدن وعدم تماس مستقيم انهامي شودودرصورتيكه به هردليلي(حركت محوري ياافزايش فشارگاز)‏ فاصله سطوح بخواهد زيادشودباخالي شدنبخارياگازازبين سطوح فشاران كاهش پيدامي كندونيروي فنري پشت سطوح درجهت كم كردن فاصلهواردعمل مي شوندودرصورتي كه فاصله خيلي كم شودباعث افزايش فشارگازمي شودونهايتا باعث زيادشدنفاصله سطوح مي شودووقتي توربين درسرويس نباشدنيز فشارفنرهاباعث روي هم قراردادن سطوح اببندي مي شودوازنشتي ممانعت مي شود.‏اين نوع سيل ها باارايش هاي تكي وچندتائي بصورت پشت سرهم ياپشت به پشت هم مورداستفاده قرارميگيرندكه درزيريكي ازاين ارايش هانشان داده شده است.‏درشكل صفحه بعدپروفيل فشاربين سطوح اب بندي نشان داده شده است.‏ همانطوركه ملاحظه ميشودشيارهاطوري طراحي شده اندكه درحين كاردستگاه افزايش فشاردرقسمت مياني سيل افزايش پيداميكند(برخلاف مكانيكال سيل هاكه پروفيل فشاربين سطوح اب بندي بصورت مثلثي است)كه اين افزايش٨٥

فشارباعث اب بندي دوطرفه مي شوديعني هم ازنفوذ هوابه داخل دستگاه وهم ازخارج شدن گازيابخارداخلدستگاه بطرف بيرون جلوگيري مي كند.‏گازيابخارتزريق شده بين سطوح نقش خيلي مهمي در كار اب بندي ايفا مي كند.بخارياگاز تزريق شده بايدكاملا فيلترشده باشد وذرات جامد خارجي ان گرفته شده باشد زيرا با نفوذ ذرات بين قطعات سيل به دليلكم بودن فاصله بين قطعات اب بندي باعث سايش شديد انها مي شود ‏.همچنين فشارگازتزريقي بايد درحدمناسبي باشد يعني كمي بيشتر ازفشار محفظه اب بندي باشدتابتوانددرداخل محفظه اب بندي وبين سطوح. تزريق شودباتوجه به اين كه اب بند ازنظرهيدروليكي بالانس شده هستند فشارمحفظه اب بندي تاثيري برايجاد نيرويفشاري روي سطوح اب بندي ندارد.‏٨٦

سيستم هاي تنظيم كننده دورتوربين ها Speed Governorبه سيستم تنظيم كننده دورتوربين گاورنرگفته مي شود ‏.گاورنردستگاهي است كه با تغييراتي كه در مقدار بازيا بسته بودن Governor Valve در مسير ورودي بخار به توربين مي دهد دور توربين را ثابت نگه ميدارد.زيرا دور توربين تابع بار و نيز مقداربخار Steamوارد شده به ان دارد ودرصورتي كه مقداربارواردشده روي توربين كاهش پيداكنددورتوربين افزايش پيدامي كندكه دراين موقعيت بافرماني كه گاورنررويگاورنرولواعمال مي كندباعث بسته شدن ان مي شودوباكم نمودن مقداربخارورودي به توربين باعث ميشوددورتوربين كم شودودرصورتي كه دورتوربين به دليل افزايش بار كم شودبرعكس عمل ميشودوگاورنردرجهت بازنمودن گاورنرولو عمل مي كند واجازه واردشدن مقداربيشتربخاربه توربين جهتازدياددورداده مي شود.‏به نوسانات ايجادشده دردورتوربين درحين برداشته شدن بارازروي توربين Huntingگفته مي شود.‏ درحينتغييربارLoadهرچه دامنه تغييرات سرعت كمترباشددليل بربهترعمل كردن گاورنراست يابه عبارت ديگرحساسيت گاورنر بالاتراست وبرعكس هرچه نوسانات دوربيشترباشدحساسيت ان كمتر ميشود.معمولاحساسيت گاورنرهارادرحالتي كه بارازروي توربين برداشته مي شوداندازه گيري ميكنندبطورمثال اگرتوربين با‎3000‎دوردردقيقه درحال كارباشد وبطورناگهاني بارازروي توربين برداشتهشودباعث بالارفتن دورتوربين مي شوددرصورتي كه دورتوربين تا‎3300‎دوردردقيقه افزايش پيداكندگفتهمي شودكه محدوده كار گاورنرده درصداستگاورنري كه درهنگام تغييرLoadتغييردورزيادي روي توربين بوجوداوردGovernor Broadگفته مي شودوگاورنري كه دامنه تغييردور ان كم باشد(تاچهاردرصد)به ان گاورنرمحدودياGovernor Narrowگفته ميشودكه هرچه درصد محدوده كاري گاورنركمترباشدباعث كاهش نوسانات دورتوربين مي شودبه عبارتديگرحساسيت گاورنربالاترخواهدرفت ودورتوربين كمترتغييرمي كند.تغييردور ياHuntingبراي توربين هايبزرگ وسنگين بخصوص درتوربوژنراتورها ازاهميت خيلي زيادي برخورداراست زيراتغييرات دوربوجودامدهدر توربين باعث تغييرفركانس برق مي شودودرصورتي كه ازحدچنددرصدفراتررودامكان Parallelكردنژنراتورها بخصوص درشبكه هاي برق سراسري وجودنداردوباعث قطع برق شبكه ها خواهدشد.‏٨٧

انواع گاورنر:‏گاورنرها ازلحاظ اصول كاركرد درسه دسته زيرطبقه بندي مي شوند:‏‎۱‎‏-گاورنرهاي مكانيكي‎۲‎‏-گاورنرهاي هيدرو مكانيكي‎۳‎‏-گاورنرهاي الكتروهيدرو مكانيكيكه ذيلا به شرح اصول كاروساختمان هركدام ازانهامي پردازيم.‏گاورنرهاي مكانيكيعملكرداين نوع گاورنرهابصورت مكانيكي وبراساس تعادل نيروهاي مكانيكي گريزازمركزناشي ازحركتدوراني وزنه هاي گاورنركه روي محورنصب شده اندوباان مي چرخندونيروي فنراست كه ايندونيروبرخلاف جهت يكديگرعمل مي كنند.‏ ساختمان كلي اين نوع گاورنرها شامل دو وزنهFlyball ويك فنرSpringاست كه پشت ان نصب مي شود وازبازشدن وزنه هادراثرنيروي گريزازمركزممانعت مي كندوبرايندنيروي انهاروي ميله مخصوصيSlide Governor كه توسط سيستم اهرم بنديLever Governor بهگاورنرولومتصل شده است اعمال مي گرددوباعث بازوبسته كردن تروتل ولوميشود.گاورنرهامعمولادرانتهاي بيروني محوركه فضاي كافي براي نصب موجوداست نصب مي شوند.همانطور كه درشكل بعدي ملاحظه مي شودقبل ازراه اندازي بواسطه عدم وجودنيروهاي گريزازمركزوزنهها Governorهادراثرنيروي Weight فنرجمع مي شوندوباعث مي شودگاو رنر ولومسيرورودي بخارراكاملابازنگه دارد دراثربالارفتن دورتوربين نيروي گريزازمركز افزايش پيدامي كندوباعث مي شودوزنه هاازهمديگردور شوندوباعث جمع شدن فنر شوند و محور داخل فنرSlide Governor را بطرف بيرون حركتدهندكه اين حركت توسط دسته اهرمLever Governor به شير بخار ورودي منتقل مي شود و در اين حالتشير Governor Valve را مي بنددتا مقدار جريان بخاري كه واردتوربين مي شودراكم كند و وزنه هارامجددا جمع مي كند.وقتي توربين به سرعت واقعي خودمي رسدنيروهاي گريزازمركزونيروي فنربا هم بهحالت تعادل مي رسندومقداربخارواردشده به توربين ثابت مي شودوقتي كه باراعمال شده روي توربينافزايش پيدامي كند دورتوربين كاهش پيدامي كندوباعث مي شودوزنه ها به هم نزديك شونددراين حالت٨٨

حركت اهرم متصل به گاورنرولو درجهت بازنمودن مسيربخارعمل مي كندوبااجازه ورودبخاربيشتربه داخلتوربين دورتوربين افزايش پيدامي كندتامجدداتعادل برقرارشود.‏وجودنيروهاي اصطكاكي دراين نوع گاورنرهاباعث مي شودكه درمقابل حركت سيستم اهرم بنديگاورنرمقاومت ايجادشودوهمچنين به دليل وجودنيروهاي نابالانس ناشي ازاختلاف فشاروجريانبخاردرطرفين گاورنرولوامكان تنظيم دقيق دورتوربين فراهم نيست وسرعت توربين بطورمداوم كموزيادمي شود Hunting اين گاورنرها جزدسته گاورنرهايGovernor Broadهاهستند كه باتوجه بهحساسيت پايين انها معمولا در توربين هاي كوچك كه تغييرات دوردرانهاخيلي اهميت نداردبكار گرفته ميشوند.‏٨٩

مكانيزم تغييردورگاورنرهاي مكانيكيتغييردوردرگاورنرهاي مكانيكي بصورت دستي انجام مي شودو قادربه تنظيم دوردرحدود‎۲۰‎درصدرنج كاريتوربين مي باشند.‏ اين تغييرات باتنظيم موقعيت ميله تغييرسرعتStud Speedانجام Changer مي شودبه اينصورت كه باازادكردن مهره قفل كننده Lockwheelروي مهره تنظيم اصليوشل يا سفت كردن مهره هايتعبيه شده درانتهاي گاورنرباعث تغييرطول سيستم اهرم بندي ها مي شودومقداربازبودن گاورنرولوكموزيادمي شود.روي ميله تنظيم سرعت دومهره تعبيه شده كه ازيكي ازانهابراي قفل كردن ديگري استفاده ميشود ولي بايدتوجه داشت كه بااين مكانيزم نمي توان گاورنرولورابطوركامل بست.‏گاورنرهاي هيدرومكانيكيبه دليل دقت پايين گاورنرهاي مكانيكي به علت مسائل اصطكاكي ونيازبه نيروي زيادبراي بازوبسته كردنگاورنرولو ووجودنيروهاي نامتعادل روي ميله Stem تروتل ولو در بيشتر توربين هاي بخاراز گاورنرهايهيدرومكانيكي استفاده مي شودكه بافشارروغن كارمي كنندو باتوجه به حذف مسائل اصطكاكي نسبت به نوعقبلي داراي دقت بيشتروتغييرات دورHuntingكمتري مي باشند.‏نحوه عملكرداين نوع گاورنرهابه اين صورت است كه حركت محور توربين ازطريق چرخ دنده وكوپلينگ بهدو وزنه گريز از مركز منتقل مي شودو برايند نيروهاي گريزازمركزونيروي فنري باعت حركت PilotPowerValve Plunger مي شودPistonكه حركت ان درجهت بازيابسته شدن مسيرهاي روغن وورود ان بطرفوحركت دادن ان مي شود كه اين حركت باعث حركت اهرمي كه به انتهاي ميله گاورنرولووصلاست مي شود و باعث كم و زياد شدن بخارورودي به توربينمي شود و درنتيجه دور را نسبت به افزايشياكاهش بارروي توربين روي دورثابت تنظيم مي كند.‏٩٠

اصول كاراين گاورنر ها كه از نوع ساده تا پيچيده ان ساخته شده است شبيه به هماست وگاورنرهاي نوعبلوزي ساخت كارخانه Woodwardازنوع پيشرفته ودقيق انهااست كه دربخش اخركتاب بطورمفصل راجع بهشرح كاروساختمان داخلي ان پرداخته مي شود.‏٩١

٦٠سيستم خلاء درتوربين هاي بخارنيروي محركه توربين هاي بخاربستگي مستقيم به اختلاف فشار و درجه حرارت ورودي و خروجي بخار دارد.‏هرچه فشار ودرجه حرارت بخار خروجي كمتر باشد توربين انرژي بيشتري راازبخاردريافت مي كندو درنتيجه توربين توان بيشتري را توليد مي كند بطور مثال اگر بخار با‎٦٠٠‎ پوند فشار به توربين داخل شده و باپوند فشار خارج شود طبعآ انرژي كمترو در نتيجه توان كمتري به توربين مي دهد تا اينكه بخاراتخروجي بوسيله سيستم خلاء مكيده شود بدين لحاظ درتوربين هاي چندمرحله اي باقدرت هاي متوسطوبالابراي بهره گيري بيشترازانرژي بخارتوربين هاي باخروجي خلا طراحي مي شودتاعلاوه برمواردفوق امكانتبديل بخاربه اب مقطروبرگشت ان به بويلرها نيزفراهم گردد.‏اجزا سيستم خلاسيستم خلاءشامل قسمتهاي زيراست:‎١‎‏-كندانسوراصليCondenser Main or Surface و كنترل كننده هاي مربوطه‎۲‎‏-اژكتورهاEjectors۳- پمپ هاي گردش آب كندانسCondensate Pumps-۴كندانسورداخليCondenser Inter واژكتورهاي مرحله اولEjectors Ist Stage‎۵‎‏-كندانسوربيروني۶- اژكتورباقدرت بالا۷- شير ايمني‎۸‎‏-شير خلا شكن2 nd Stage واژكتورهاي مرحله دومEjectors After CondenserHogging EjectorAtmospheric Relief ValveQuick Opening Valve-۹ اندازه گيرMeter Air Leakageكه ذيلا به توضيح المان هاي مختلف اين سيستم پرداخته مي شود.‏وظايف كندانسور در توربين ها ي بخاردرتوربين هاي بخاري نوع خلا ازكندانسوربراي اهداف زيراستفاده مي شود:‏۱- سردكردن بخارات خروجي ازتوربين و تبديل انها به آب مقطر٩٢

۲- بالا بردن راندمان توربين و استفاده بيشتر از انرژي فشاري وحرارتي بخار ‏(خلاداخل كنداسور بين ٠,٠٣تاBar٠,١٥ است (‎۳‎‏-كم كردن فشار بخار خروجي توربين جهت جلوگيري از تشكيل قطرات آب درتوربين كه باعث سايش پرههاي توربين مي شود واستفاده بيشترازانرژي نهفته دربخاراستفاده مي شود.‏درسيستم خلاتوربين هاي بخارمعمولاازدودستگاه كندانسوراستفاده مي شودكه يكي ازانهابخارات خارج شدهازتوربين را به اب مقطرتبديل مي كندوكندانسوراصليCondensor Main-Surface ناميده مي شودكه بهدليل بالابودن حجم بخارات خروجي ازتوربين حجم ان خيلي زياداست وديگري به عنوانكندانسورهايCondensor Inter&After كمكي هستندكه وظيفه انهاسردكردن يامايع كردن بخارات خروجيازاژكتورهاوبخارات كندانس نشده واردشده به اژكتورهاازطرف كندانسوراصلي است كه بخارات كندانسنشده راازكندانسوراصلي وهمچنين كندانسورمياني مي مكندتاازتلف شدنWaste بخارجلوگيري شود.‏٩٣

دربعضي ازطراحي هاCondensor Inter&After درداخل يك پوسته طراحي مي شوندكه قسمت TubeSideانهامشترك است وتوسط اب خروجي ازBootكندانسوراصلي تغذيه مي شودولي قسمتپوستهShellانهاتوسط يك صفحه از يكديگرجدامي شود ودربعضي ازطراحي هاي ديگرشامل دومبدل حرارتيجداگانه است.‏اژكتورهاEjectorsبراي بيرون كشيدن بخارات مايع نشده Nonداخل Condense كندانسورهاكه معمولاباگازهاهمراههستندوباعث كاهش راندمان كندانسورمي شودازاژكتورهااستفاده مي شود.‏ اژكتورها درقسمت فوقانيكندانسورنصب مي شوندو ساختمان انهابصورت يك شيپوره همگرا واگراست كه باسرعت گرفتن سيالعبوري ازان ايجادخلا نموده و خلاايجادشده مي تواندبخارات راازداخل كندانسورمكيده وازانجاخارج ميكند.اژكتورهاي مورداستفاده درتوربين هاي بخارمعمولابابخارابSteamبافشار مناسب)بسته به شرايطعملياتي‎۶۰‎يا‎۳۰۰‎پوندي)‏ كارمي كنند.‏ دراژكتورهاي كوچك كه بابخاربافشار پايين كارمي كنندبخارات خارجشده ازاژكتوربطرف محيط بيرونVentمي شودولي دراژكتورهاي بزرگ كه بافشارهاي بالاكارمي كنندبهدليل زيادبودن حجم بخارات عبوري ازاژكتورVentكردن بخارات مقرون به صرفه نيست اگرفشارخروجيازاژكتوردرحدمناسبي باشدبخارات خارج شده واردشبكه بخارمناسب باان فشارمي شودوبه مصرف دستگاههاي ديگرمي رسدودرغيراين صورت بخارات خارج شده وارد مبدل هاي حرارتي ديگري(كندانسورهايداخلي ومياني)مي شودودرانجابه مايع تبديل مي شودوهمچنين بخارات كندانس نشده اين مبدل هانيزتوسطاژكتورهاي ديگري مكيده مي شوندكه دربخش بعدي راجع به ان بحث خواهدشد.‏درزيرشمائي ازيك اژكتوروقطعات تشكيل دهنده ان نشان داده شده است.‏٩٤

لازم به توضيح است كه قبل ازدرسرويس قراردادن اژكتورهاتوسط لاينDrainكه درميسرلوله كشيبخارورودي به ان قرارداردبايدمايعات مسيرخارج شودو بخارخشك وارداژكتورشوددرغيراين صورت باعثErosionوخوردگي درجداره هاي بدنه اژكتورمي شودو باعث مي شودكارائي ان ازدست برود.همچنينوقتي كه اژكتوردرسرويس قرارداردبايدتله بخارTrap Steamمربوط به ان نيزدرسرويس قراردادهشودتاذرات احتمالي اب نيزگرفته شودوبخارخشكHeat Superوارداژكتور شودوهمچنين بانصب صافيدرمسيربخارذرات جامدموجوددربخاربايدگرفته شود.‏اژكتور باظرفيت بالاEjector HoggingHogging Ejector ها,اژكتورهايبا ظرفيت تخليه بالائي هستند كه با بخار‎٣٠٠‎ پوند كار مي كنند و باتوجه بهاين كه بصورت لحظه اي(درزمان راه اندازي)‏ درسرويس قرارمي گيرندبخار ات خارج شده ازآنها مستقيمآبه آتمسفر Vent مي شودوبه منظورايجاد خلاء در شرايط اضطراري يا به منظور ايجاد سريع توليدخلاء دركندانسوراصلي از اين اژكتور هااستفاده مي شود.‏ اين اژكتور مستقيمآ رويSurface مبدل.‏Cond Shellنصب مي شوند و سريعآبخارات Nonوهواي Condense همراه باآن را به آتمسفر تخليه مي كنند.‏ در موقعاستفاده ازEjector Hoggingبايد ارتفاع سطح آب داخلBootكندانسوراصلي كنترل شود چون در اينحالت Condensate برگشتي بهBoot قطع مي شود.پس ازايجاد خلاودرسرويس قرارگرفتن توربين HoggingEjectorازسرويس خارج مي شوندواژكتورهاي مرحله اول كارتخليه بخارات همراه با هواي داخلكندانسورانجام مي دهند.‏اصول كاركندانسوراصلي Surface Condenser ووظيفه اژكتورهاي مرحله اولجهت ايجاد خلا وتبديل بخارات خروجي از توربين و تبديل انها به آب مقطر از كندانسور استفاده ميشود.ساختمان كندانسوراصلي دقيقا مشابه يك مبدل حرارتي Heatاست Exchanger كه ازتيوب هاي داخليان اب خنكWater Cooling عبورداده مي شود و بخارات خروجي از توربين از طريق يك لوله بزرگ بهداخلShell كندانسور وارد مي شود و دراثرتماس باسطوح سردتيوب هاي.‏Cond Surface وتغييرجهت هائيكه توسط Baffle هاي داخل كندانسور انجام مي شودبخارات به مايع تبديل مي شوند(تغييرفازمي دهند)كهاين تغييرفاز باعث كم شدن حجم بخار وتوليدخلامي شود كه در بعضي نيروگاهها اين فشار تا حدودنيمنيزمي رسد.‏PSI٩٥

بخارات مايع شده در مخزن پائين كندانسورBoot جمعاوري مي شوندوسپس توسط پمپ هاي اب كندانسمجددابه طرف بويلرهاپمپاژمي شوندومجددابه سيكل اصلي توليدبخاربرمي گرددو بخاراتي كه در اينمرحله مايع نشده اندCondense Non ازقسمت بالاي كندانسوربطور مداوم توسط اژكتورهاي مرحلهاولEjector First Stage مكيده مي شوندوازداخل كندانسورتخليه مي شوندوبه همراه بخارات عبوريازاژكتور واردقسمتShellمبدل حرارتي ديگري به نامCondensor Interمي شوند.‏ارتفاع آب در قسمت Boot بطور اتوماتيك توسط يك سيستم ابزاردقيقي بطوراتوماتيك كنترل مي شود.اينكنترل كنندهController روي دو كنترل ولو فرمان مي فرستد،‏ كنترل ولو اول به نامRecycle Valveاستكه در صورتي كه سطح آب داخلBoot پائين بيايد بازمي شود و مقداري ازآب گردشي خروجي ازپمپ هاياب كندانس رامجددا به آن برمي گرداند و نحوه عمل آن عكس ارتفاع آب است يعني وقتي كه ارتفاع آب بالابيايدكنترل ولو مي بندد ووقتي كه ارتفاع آب پائين برود كنترل ولو باز مي كند Reverseو Acting كنترلولودوم Over Board Valve ناميده مي شود ودر صورتي كه ارتفاع آب از حد تنظيم شده بالاتر رود اينولوواردعمل مي شود و مقداري ازاب Condensate را از سيستم خارج مي كندوبطرف بويلرهاي توليدبخاريا٩٦

ه ب‏........مي فرستد برعكس كنترل ولوقبلي عملكرد ان مطابق عمل ارتفاع آ ب است يعني وقتي كه ارتفاع ابداخلBootبالا مي ايدكنترل ولو باز مي شود ووقتي كه ارتفاع آب پائين مي رودولو مي بنددبه عبارت ديگرBoot High مي كندهمچنين اين سيستم به يك سيستم هشداردهنده ارتفاع زياد Directعمل ActingLiquidمجهز Level Alarm شده است كه وقتي ارتفاعنرمال آب درداخلBootفاصله معيني ازته آنمي رسد عمل مي كندونفرات عمليات راازبالاامدن ارتفاع اب داخل كندانسورباخبرمي كند.‏٩٧

لازم به توضيح است كه درصورت افزايش زيادازحدارتغاع اب داخل كندانسور جريان بخارداخل كندانسوركهيك مسيرزيگزالي راازبين Baffleهاعبورمي كندمي تواندمتوقف شودودرسيستم خلااختلال ايجادمي شودكهبايدسريعا نسبت به تنظيم ارتفاع اب اقدامات لازم انجام شود.‏نحوه عمل كرد پمپ هاي اب كندانسبه منظور گردش آب در سيستم وبراي ثابت نگه داشتن ارتفاع اب و خارج كردن آب اضافي ازBoot مبدلSurface Condenserازدودستگاه پمپPump Condensate باظرفيت مناسب استفاده مي شودكه معمولاپمپ اصلي برقي و پمپ كمكي ازنوع توربيني انتخاب مي شود.‏ روي خروجي پمپ اصلي يابرقي سيستميPressureدر Switch نظر گرفته شده كه اگرفشار خروجي آن ازحدمشخصي كمترشودبطوراتوماتيكورودي كنترل ولوبخار ورودي به توربين پمپ كمكي را بازمي كندوان رابطوراتوماتيك درسرويس قرارميدهد.البته بايد توجه شود كه پمپ توربيني هميشه بايد گرم نگه داشته شود وبادور كم در حال چرخش باشد‏,ورودي و خروجي آن بازباشد ‏,خودپمپ گرم باشد,‏ Trap هاي بخار ورودي و توربين Turbine Casingدر سرويس باشند تا بطور صد در صد اماده درسرويس امدن باشدودركمترين زمان ممكن بتوان انرادرسرويس قرارداد ‏.البته درصورتي كه پمپ كمكي يا يدك نيزبرقي باشدبه توسط يك سوئيچ فشاري كهروي مسيرخروجي پمپ اصلي است فرمان مي گيردودرسرويس مي ايد.‏نكته:‏چون ورودي اين پمپها به سيستم خلاء متصل هستند امكان دارد هنگام هواگيري انها خلاكندانسورشكسته شودكه براي رفع اين اشكال وهواگيري اين پمپ هامعمولا ازيك لوله حدود‎۳/۴‎ اينچي كه به SurfaceCond.متصل است استفاده مي شودبه عبارت ديگرهواي داخل پمپ توسط خلاكندانسورخارج مي شود.‏كندانسورمياني Interو Cond اژكتورهاي مرحله دومكندانسورداخليCondensor Inter يك مبدل حرارتي است كه درداخل تيوب هاي ان اب خنك خروجيارBootكندانسوراصلي كه توسط پمپ هاي اب كندانس پمپ شده درجريان است وبخارات مايع نشده NonCondenseخارج شده از.‏Cond Surface همراه بابخارات وگازها كه ازاژكتورهاي كندانسوراصلي توسطاژكتورهاي مرحله اول خارج شده اندواردان مي شوندكه دراثرتماس بخارات با سطوح خنك لوله هاي داخليكندانسوربه مايع تبديل مي شوند كه بخشي از بخارات مايع شده به وسيله سيستم Trap موجودمجددابهBoot مبدل.‏Cond Surface برگشت داده مي شوند وبخارات مايع نشده نيزمجددا توسط٩٨

ه به بدوعدداژكتوركه معمولآ يكي از آنها در سرويس مي باشد وديگري به عنوان يدك است و اژكتورهاي مرحلهدوم ياثانويه ناميده مي شوندبخارات را داخل Aftter Condواردمي كنند‏.دراكثركاربردها منبع خنككننده.‏Cond Inter آبي است كه بوسيله پمپهاي آب گردشي در قسمتTubeهاي آن به جريان ميافتندتابخارات رابه مايع تبديل كنند.‏اژكتورهاي مرحله دوم معمولابا بخار‎٣٠٠‎ پوند كار مي كنند و بخار مصرفي انها به انضمام بخارات مربوطداخلShell مبدل Cond. Aftterوارد مي شوند.‏به.‏Cond InterAfterونحوه Condenser عملكرد انبخاراتي كه در قسمتCond .Inter به مايع تبديل نشده اند به وسيله اژكتورهاي مرحله دوم كه معمولآ يكياز آنها در سرويس وديگري اماده به كارمي باشد به همراه بخارات خروجي از اژكتورمرحله دوم به طرفAfter Cond مبدل Shellمكيده مي شوند بخارات مايع شده بوسيله سيستم Trap بهBoot مبدل.‏ SurfaceCond برگشت داده مي شوند منبع خنك كننده اين كندانسورنيزهمان آبي است كه بوسيله پمپ هايگردش آب در قسمت Tube هاي مبدل جريان دارد.‏شيراطمينان PSVچون سيستم.‏Cond Surface و متعلقات آن براي حالت خلاء طراحي شده است فشار گرفتن كندانسور بسيارخطرناك است.‏ به منظور اجتناب از شكسته شدن خلاء و فشار گرفتن سيستم و بخصوص.‏Cond Surface يكشير ايمني در نظر گرفته شده است كه مستقيمآ بهShellكندانسوراصلي متصل مي شود.‏ نقطه تنظيم اينشير ايمني حدود 3-5Psig مي باشد و به محض اين كه فشار كندانسور بالامي رودعمل مي كند و فشارداخلكندانسوررا به اتمسفر تخليه مي كند البته اين مبين شكسته شدن خلادراثرنفوذهواست كه دراين گونهمواردبايداقدامات لازم براي شناسائي مشكل انجام شود.‏براي اين كه در حالت عادي از طريق شير ايمني,‏ هوا به داخل سيستم خلاء نشت نكندوهواواردان نشود رويSeal Discقسمت ان بايدبا آب پر شود.‏ براي اين منظور يك لوله‎۳/۴‎ اينچ ازاب Condensate گردشي درسيستم از قسمت خروجي پمپ گرفته مي شود كه درقسمت ورودي ان به شير ايمني نيز داراي يك ولو استكه اب راروي ان تخليه مي كند.‏ ضمنآ يك نشان دهنده شيشه اي Sight Glass روي شير ايمني نصب شدهاست كه با استفاده از ولو و نشان دهنده بايد سطح آب را روي قسمت هاي ذكر شده شير ايمني هميشه در٩٩

ه بحد نرمال نگه داشته شودكه البته مصرف زياد آب روي اين شيرنيزمبين اين است كه شير كاملآ Seal نيستو بايد تنظيم شود.‏كاربرد Quick Opening Valve و نشان دهنده Air Leakage Meterهرگاه خلاسيستمي كه در حالت نرمال نزديك به خلاكامل(حدود ٢٦ اينچ جيوه ياكمتر)‏ است بطور ناگهانيشكسته شودمي تواند بسيار خطرناك باشدو حتي احتمال انفجار سيستم نيزوجود دارد.‏ براي اينكه در مواقعلزوم مثلآ بعد از ازسرويس خارج كردن توربين بتوان به آرامي سيستم را به فشار اتمسفر رساند بطوري كهخسارتي به توربين وارد نشود تسهيلاتي فراهم شده است كه شامل يك شير بسيار روان و يك نشان دهندهاست كه مقدار(‏ پوند در ساعت)‏ هواي واردشده به كندانسور را نشان مي دهد.‏ نشان دهنده از صفرتا‎٤٠‎پاوند در ساعت مدرج شده است كه بانصبQuick Opening Valve راحتي مي توان مقدار هواي عبورنموده يا ميزان شكسته شدن خلاء را تنظيم نمود.‏ در موقع شكستن خلاء بايد عمليات بآرامي انجام شود وسرعت ورود هوا به سيستم روي نشان دهنده هرگز نبايد Top Scale شود.‏ سيستم فوق مستقيمآ به Afterو قسمتShellان مربوط است.‏condenserانواع كندانسوركندانسورها به دو دسته تقسيم مي شوند:‏الف-‏ كندانسورهاي سطحيب ‏-كندانسورهاي جت تايپSurface CondensorJet Type Condensor١٠٠

كندانسور سطحيCondensor Surfaceهمانطوركه قبلا نيزگفته شداين نوع كندانسورها شبيه به يك مبدل حرارتي هستند كه در داخل تيوپ هاي انهاآب خنكي كه از برج خنك كننده تامين مي شود وارد مي شود و بخارات خروجي از توربين داخل پوستهيا Shellكندانسورعبورمي كنندوبه مايع تبديل مي شوند.بخارات مايع شده جهت توليد بخار مجدداواردسيستم بويلر مي شود و آب گرم خروجي ازتيوب هاي كندانسور جهت خنك شدن مجددابه طرف برجخنك كنندهTower Cooling برمي گردد .همچنين براي حفاظت مبدل ها در برابر خوردگي در قسمتاستفاده مي شودكندانسور جت تايپWater Sideانها ازسيستم حفاظت آندياين نوع كندانسورها مثل نوع قبلي به صورت مبدل حرارتي عمل نمي كنند بلكه بخارات خروجي از توربين باآبخنكي كه از برج خنك كننده مي آيد در داخل محفظه كندانسور با هم مخلوط مي شوند بدين صورتكه آب خنك كننده به صورت فواره ايروي بخارات خروجي از توربين پاشيده ميشودوباعث خنك شدنومايع شدن ان مي شود.‏ البته لازم است كه آب خنك كننده بايد داراي هيچ نوع سختي نباشد و به طور كليسختي آن با بخار آب برابر باشد آب خروجي از كندانسور به دو قسمت تقسيم مي شود يك قسمت ان جهتخنك شدن مجددابه برج خنك كننده برمي گردد و بقيه بخار تقطير شده به طرف بويلر هدايت مي شود.١٠١

انواع برج هاي خنك كننده Cooling Towerدر نيروگاهها و پالايشگاههاو كارخانجات براي خنك كردن آب خروجي از كندانسور هايا مبدل هاي حرارتي كهگرماي بخار يا هر ماده ديگري را اكتساب مي كنندازبرج هاي خنك كننده استفاده مي شودكه يكي از اركاناساسي يك سيكل بخار مي باشدبرج هاي خنك كننده درسه دسته زيرطبقه بندي مي شوند:‏الف : برج خنك كننده تبخيريب:‏ برج خنك كننده تبادل حرارتيجEvaperation Cooling Tower:برج خنك كننده خشك رادياتوريTower Dry Coolingبرج هاي خنك كننده تبخيريدر اين سيستم براي خنك كردن اب گرم ان را به بالاي برج كه ارتفاع ان تا ٤٠ متر مي رسد پمپاژ مي كنند وآب از بالاي برج بر روي سيني هاي مشبكي كه به فواصل نيم تا يك متري هم تعبيه شده و داراي سوراخهاينسبتا ريزي مي باشدبصورت دوش مانند ريخته مي شودكه مقداري ازآب بخارVaporمي شودكه آب تبخيرشده گرماي نهان تبخير را از محيط يعني آب دريافت مي كند و باعث خنك شدن آب مي شود . در بالايبرج خنك كننده تعدادي فن در داخل تنوره هائيتعبيه شده كه به انها مكنده يا Induced Drafit Fan گفتهمي شود ووظيفه انهامكيدن وبيرون راندن بخارات آب از داخل برج براي بالابردن كارائي برج است و باعثمي شود كه محيط به حد اشباع نرسد.‏3m260hrبطورمثالدر يك برج كه در ساعت حدودآب تبخير مي شود مقدار گرمايي را كه از آب ميگيرد و باعث خنك شدن آب مي گردد به اين شكل محاسبه مي شود:Q = mf3 3m dm kalQ = 260 × 1000 × 80hr m dmKcalQ = 2080000hr3 3١٠٢

چون در اين نوع برج ها هميشه مقداري آب بخار مي شود بنابراين سختي آب باقيمانده مرتبا افزايشپيدامي كندكه بوسيله خارج كردن تدريجي اب سخت از پايين برج Blow Downسختي آب در حدمطلوب كنترل مي شودكه اين كارتوسط دستگاه هائي بنام كلاريفايرانجام مي شودكه ذيلا به شرح ساختمانواصول كاران پرداخته مي شود.دراين نوع برج هاروزانه مقدارقابل توجهي اب به بخارتبديل مي شودكه نيازبه جبران ان مي باشدكهبخصوص درفصل گرم تابستان ودرمناطق گرم وخشك ازلحاظ اقتصادي وتامين ان اب موردنيازبسيارحائزاهميت است.‏١٠٣

ساختمان واصول كار Clarifireبه دليل تبخير مداوم اب و ايجادرسوبات ناشي ازحركت اب درداخل لوله هاي مبدل هاي حرارتي ومسيرهايجريان اب كه درهرشبانه روزصدهاباراين مسيرها طي مي شودوبه دليل وروداب Makeكه Up احتمالادارايناخالصي است به مرورزمان باعث ا فزايش سختي اب گردشي مي شودكه باعث ايجادرسوب درداخل لوله هاو كاهش سرعت اب وته نشين شدن ذرات درداخل تيوب هاي Heatهاوكاهش Exchenger راندمان حرارتيدستگاه ها مي شودكه درقسمت ته برج انباشته مي شودكه لازم است بطورمرتب ازاب كولينگ نمونه گيريشودوسختي ان اندازه گيري شودودرپريودهاي مختلف زماني كه بصورت تجربي بدست امده است سختيان كاهش داده شود.‏براي كم كردن سختي اب ازروش هاي مختلفي مثل فيلتراسيون,‏ روش هاي شيميائي ‏,روش هاي مكانيكيوروش شيميائي مكانيكي استفاده مي شود كه با توجه به كاربرد زيادسيستم هاي مكانيكي شيميائي كه برايصاف كردن اب ته حوضچه هاي كولينگ دراكثرمراكزصنعتي ونيروگاهي مورداستفاده قرارمي گيرد.‏ به شرحساختمان ان مي پردازيم.‏درصفحه بعد شمائي ازيك دستگاه كلاريفايركه ازروش مكانيكي - شيميائي براي تصفيه اب وكم كردن سختيهاي موجوددران استفاده مي شود نشان داده شده است.‏ همانطوركه ملاحظه مي شوداب باسختي زياد ازكفحوضچه هاي كولينگ وموادشيميائي موردنيازازدومسيرجداگانه تقريبا ازوسط كلاريفاير واردان ميشوندوتوسط هم زن پروانه اي باهم مخلوط مي شوندودراثرمخلوط شدن اب باسختي زياد وموادشيميائيتزريق شده به ان وباهم زدن انها واكنش شيميائي انجام مي شودكه باعث مي شودناخالصي هاي موجوددرابجداشوندوبصورت لجن درايند.‏دراثرحركت پره هاي دواربه طرف بالاحركت كنندودرحين پايين امدن ازلوله مركزي عمودي دراثروزنشاندر قسمت ته مخزن رسوب كنندوتوسط يك سيستم پارومانندScraper كه باسرعت دوراني كمي درحالچرخش است به طرف حوضچه اي كه دركف مخزن تعبيه شده است هدايت شوندوازانجاتوسط پمپ هايلجن كش ازسيستم خارج شوندوابي كه سختي ان گرفته شده است به دليل سبك شدنبه طرف بالاحركتكندوذرات جامدهمراه با ان مجددارسوب كندوبه قسمت ته مخزن برسدو اب تميزشده ازقسمت بيروني١٠٤

قسمت مخروطي بالا رودوازطريق كانال مشبكيLaunder Outlet كه درقسمت بالاي مخزن است ابتميزخارج مي شود.‏حركت چرخشي قسمت مخروطي شكل باعث بالا رفتن سرعت كاروكم ترشدن حجم دستگاه مي شودكهتوسط الكتروموتوروگيرباكس هائي حركت چرخشي پاروهاي پايين ومخروط هركدام باسرعت مناسب ميچرخند.‏برج خنك كننده تبادل حرارتياين نوع برج ها در محل هايي مانند كنار دريا هاو رودخانه هاي بزرگ كه ميزان آب در تمام فصول سالزياد است مورداستفاده قرارمي گيرندوطرز كارانها به اين صورت است كه لوله هاي حاوي آب گرم خروجياز دستگاه هاوارداستخرهاياحوضچه هائي مي شوند كه در انجا آب خنك فيلتر شده از دريايارودخانه به داخل١٠٥

ان وارد شده است وباان تبادل حرارت كرده و آب كولينگ گرم گرماي خود را به آب زياد دريا يا رودخانهمنتقل مي كندودوباره به شبكه اب كولينگ برمي گردد.‏ازاين نوع برجهاي خنك كننده درنيروگاه نكاو پالايشگاه بندرعباس استفاده شده است.‏برج خنك كننده خشكدر اين نوع برج ها آب گرم خروجي از كندانسورهاياتجهيزات ديگر در داخل رادياتورهايي كه در داخلديواره هاي پاييني برج قرار دارد گردش مي كند و به علت سطح زياد پره هاي رادياتورها با هواي محيطتبادل حرارت مي كندكه باعث خنك شدن ان مي شودو افزايش گرماي اطراف رادياتورها باعث گرم شدنهواو صعود هواي گرم به بالاي برج و درنتيجه يك سير كولاسيون طبيعي Natural Circulationهميشگيدر اطراف رادياتورها مي شود.‏دربعضي ازطراحي ها جهت حركت دادن به هوادرداخل برج ازفن هائي Forced Draft Fan جهت نيل بهراندمان بالاتراستفاده مي شود . در اين سيستم تبادل حرارت اب داخل لوله هاي پره دارFan Fin با هوا استو هيچگونه تبادل جرمي وجود ندارد مزيت اين سيستم به سيستم نوع اول در صرفه جوئي آب مي باشد ودرمناطق گرم وخشك كه محدوديت اب وجودداشته باشدوميزان بارندگي كم باشدازاين نوع برج ها استفادهمي شود ضمن اينكه سرمايه گذاري اوليه آن در مقايسه با نوع تبخير بالاتر است.درنيروگاه شهيدمنتظري اصفهان ازاين نوع برج هاي خنك كننده استفاده شده كه درصفحه بعدشمائي ازاننشان داده شده است.‏١٠٦

اين برج هابصورت توخالي هستند وفقط جريان هواي گرم دران برقراراست.‏١٠٧

-۱-۲-۳-۴ياتاقان هاي توربين هاي بخاربه علت كم بودن فاصله ياClearance قطعات داخلي توربين هانسبت به يكديگر حركت محور در توربين هاي بخاربايدكاملا محدود ودرحدكمترين مقدارباشددر اين حالت قبل از اينكه قطعات داخلي با يكديگر برخوردنمايند ياطاقان ها بايدعمل كنندو محور رادر موقعيت مناسب نگه دارند.و چنانچه اين حركتها(ارتعاشات)بيشتر از حد با شد توسط آژير به مسئول دستگاه خبر داده مي شود و چنانچه به وضعيتخطرناك رسيده باشد توربين بطوراتوماتيك از سرويس خارج مي شود.‏وظايف ياتاقانكنترل كردن وجذب وانتقال نيروهاي شعاعي.‏كنترل كردن وجذب وانتقال نيروهاي محوري.‏كاهش اصطكاك دربرابرحركت چرخشي محور.‏قراردادن محوردريك موقيت مناسب ازلحاظ محوري وشعاعي(تنظيم فاصله نازل).‏بطور كلي ياتاقانهاازلحاظ ساختمان به دو دسته تقسيم مي شوندالف-‏ ياتاقانهاي لغزشيBearings Sleeveب-‏ ياتاقانهاي چرخشيياتاقانهاي لغزشي:Roll Bearingsدر اين نوع ياتاقانهاكه اصولا ًازفلزات نرم ساخته مي شوندمحوررويفيلم نازكي از روغنياتاقان داخلحركت مي كند ‏.اين نوع ياتاقانها بر حسب مورد استفاده از جنس ها و شكلهاي مختلفي ساخته مي شوند كهپرمصرف ترين آنها ياتاقان هاي نيمه استوانه اي با لايه داخلي وايت متال(بابيت)‏پاتاقانهاي لغزشي دردودسته طبقه بندي مي شوند:‏رونداست ..-٢١- ياتاقان هاي شعاعي يا Journal Bearing كه براي كنترل ومهارنمودن نيروها و حركت هاي شعاعي بكارميياتاقان هاي محوري Thrustكه Bearing براي كنترل كردن وخنثي نمودن نيروهاي محوري بكارميروند كه ذيلا به تشريح ساختمان واصول كارهركدام ازانهاپرداخته مي شود.‏ياتاقان لغزشي شعاعيJournal Bearingsاين نوع ياتاقان كنترل كننده كليه نيروهاي شعاعي هستند كه بوسيله رتور به آنها وارد مي شود.‏ اين نيروهاازطريق ياتاقان ها به بدنه دستگاه وازانجابه فوندانسيون ونهايتابه زمين منتقل مي شوند.١٠٨

دراين نوع ياتاقان هاقسمتي از محوردرداخل ياتاقان محصورمي شودوروي فيلم نازكي ازروغن چرخش ميكندودرصورتي كه ياتاقان درست طراحي شده باشد وجنس ان مناسب باشدودرست تنظيم شدهباشدواختلالي درسيستم روغنكاري ازلحاظ نوع روغن وفشارروغن وجودنداشته باشدودرست استفادهشوند(مسائل حين راه اندازي وازسرويس خارج كردن دستگاه درست باشد)ازمعدودقطعاتي هستند كه ميتوان ادعانمود طول عمرانها بي نهايت است ولي به دليل نيازبه مراقبت هاي بيشترنسبت به بال برينگ هامورداستفاده انهامحدود است.‏شرايطانتخاب اين نوع ياتاقان ها به عوامل زير بستگي دارد:‏الف-‏ قطر شافتب-‏ مقدارباريا نيروي وارده بوسيله محور و قطعاتج-‏ سرعت دوران محورد-‏ غلظت روغن و روش روغنكاريه-‏ درجه حرارت كاري و ……اين ياتاقان هادردونوع كلي ساخته مي شوند:‏‎١‎‏-ياتاقان هاي پوسته نازكType Thin Shell‎٢‎‏-ياتاقان هاي گوشت دارBearing Shell١٠٩

درشكل هاي زيرهردونمونه ان نشان داده شده است.‏١١٠

مواردحائزاهميت براي ياتاقان هاي لغزشيالف-كلرنس يا لقي بين ياتاقان ومحور بايددرحدتوصيه شده توسط طراح ياكارخانه سازنده باشد كه بيشترشدن ان باعث افزايش ارتعاشات وحركت محور,‏ كاهش فشارفيلم هيدرواستاتيكي روغن زيرياتاقان,‏ سايش وخرابي زودرس ياتاقان و......مي شودوكم بودن لقي باعث عدم وجودفضاي كافي براي نفوذ روغن واختلالدرسيستم روغنكاري وگرم شدن ياتاقان و......مي شود.‏ب-روغن وروش روغنكاري صحيح.‏پ-درجه حرارت كاري مناسب وثابت نگه داشتن دماي انهادرحين كار.‏ت-داشتن جنس مناسب كه داراي ضريب اصطكاك كم باشد.‏ث-داشتن مقاومت كافي دربرابرنيروهاي اعمال شده ودرعين حال ضعيف تربودن ان نسبت به محوربرايجلوگيري ازخرابي محور.‏ج-وجودخاصيت الاستيسيته مناسب براي Damppingارتعاشات و....‏يكي ازمحدوديت هاي كاري اين نوع ياتاقان ها استفاده انهادرماشين الات بادورهاي بالااست كه باعثايجادپديده اي به نام چرخش روغن ياWhirl Oilمي شودچرخش روغنWhirl Oil.اگر سرعت چرخش محور در داخل ژورنال بر ينگ ها از مقدار مشخصي بالاتر رود به دليل اصطكاكي كه بينروغن و يا تا قان وجودداردودر اثرحركت چرخشي محور,‏ روغني كه در اطراف ياتاقان براي روغنكاري خنككاري و........‏ تزريق شده است شروع به چرخش مي كند وباعث اعمال نيروهاي توربولانسي روي محور ميشودكه باعث شلاق زدن روي شافت مي شودكه بخصوص درماشين الاتي نظيرتوربين هاوكمپرسورهايگريزازمركزكه داراي رتورهاي بادورهاي بالا ونسبتا سبكي هستند ارتعاشات وحركت هاي اضافه اي را باعثمي گرددكه مي تواندباعث كاهش طول عمردستگاه وايجادخسارت هاي جدي روي انها شود.‏١١١

راه هاي اصلاح مشكل چرخش روغن-۱تغييردادن درجه حرارت روغن‎۲‎‏-تغييردادن نوع روغن‎۳‎‏-تغييردادن كلرنس يا تاقان۴- تغييردادن فشار روغن۵- تغييردادن نوع ياتاقانمعمولا براي رفع اين مشكل رويتوربين ها و كمپروسورهاي گريزازمركزبا دور بالا از چندين نوع طراحيياتاقان استفاده مي شود:‏‎۱‎‏-استفاده ازياتاقان هائي كه در داخل انها شيارهاي محوريGroove Axial به فاصله مساوي از يكديگرتعبيهشده است.‏‎۲‎‏-طراحي نوع Lobedكه باعث فرورفتن روغن دراين شيارها شده و جلوي چرخش روغن گرفته مي شود.‏۳- استفاده ازبرينگ هاي نوع لقمه ايPad Titling كه حالت Titlingكفشك هاي ان باعث مي شود كهكفشك حركت ثابت را دنبال كند وياتاقان بتواند بصورت خودميزان Selfعمل Aligning كندودر نتيجه علاوهبرخنثي نمودن چرخش روغن و Dampingسيستم پايداري كلي محورراافزايش مي دهد.‏١١٢

درشكل زيرشمائي ازانواع ياتاقان هاي AxialوLobedنشان Groove داده شده است.‏درشكل زيرياتاقان هاي نوع لقمه اي Titlingنشان Pad داده شده است.‏نكته-‏ اگردرحين راه اندازي توربين بخار ورودي مرطوب يا تر باشدSteam Wet نيروئي بيشتر از حدطراحيشده به ياتاقان وارد مي شود و باعث اعمال حركت اضافي روي محوروياتاقان ها مي شودكه مي تواندمنجربهافزايش ارتعاشات وخرابي زودرس ياتاقان و.......شود.‏١١٣

چيلنياتاقانهاي تراست درتوربين هاي بخاراين ياتاقان از حركت محوري بيش ازاندازه شافت و متعلقات كه باعث برخوردقطعات ثابت ومتحرك ميشودومي تواندباعث ايجادخسارت روي توربين شودجلوگيري مي كنند.منشا نيروهاي محوري اعمال شدهروي محوردراثراختلاف فشارطرفين پره هاي متحرك وهمچنين دراثربرخورد مماسي بخار است.‏معمولاجهت نيروهاي تراست درتوربين هاي بخارهميشه ازطرف فشاربيشتر به يك طرف فشارپايين استوبرينگ بايدطوري طراحي وانتخاب شودكه قادربه كنترل اين نيروهاوحركت ها باشدولي باتوجه به سرجهاي موقتي كه روي محورايجادمي شوداحتمال وجودنيروي محوري درهردوجهت وجودداردكه بايدكنترلشوند.‏ياتاقان هاي محوري به چنددسته زيرطبقه بندي مي شوند:‏الف-‏ بال برينگ هاBearing Angular Contact Ballب-تركيب برينگ هاي نوع فوبا ل برينگج-‏ برينگ هاي نوع كينگزبوريبال برينگ هاي تراستBearing Angular Cotact Ballدرتوربين هاي ضربه اي كوچك كه اختلاف فشارطرفين پره هاي متحرك انهاكم است ونيروي محوري كميوجوددارد براي كنترل نيروهاي محوري ازبال برينگ ها استفاده مي شودبراي نيروهاي كم ازبال برينگ هايشعاعي وبراي نيروهاي محوري متوسط ازبال برينگ هاي نوع تماس زاويه اي ودرصورت بيشتربودن نيروهاازدوعددبال برينگ تماس زاويه اي ياازبال برينگ هاي تماس زاويه اي دورديفه استفاده مي شودكه البتهبايدتوجه داشت كه جهت نيروهاي محوري هميشه دريك جهت است وبايدهنگام نصب انهادقت شودكهبرينگ درجهت صحيح خودنصب شوند درغيراين صورت بال برينگ قادربه كنترل كردن نيرونيست كه ميتواندمنجربه افزايش حركت محوري ‏,تغييرنمودن فاصله نازل ورتوروبرخورد قطعات ثابت ومتحركو......شود.‏١١٤

دربعضي ازطراحي ها كه ازبال برينگ هاي تماس زاويه اي استفاده شده است ولي روي يك طرف بعضي ازسيليوبرينگ لبه اي قرارداده مي شودكه روي ان با لايه اي از وايت متال ‏(بابيت)‏ پوشانده مي شود و بااستفادهازفيلم روغني كه دراين ناحيه توسط سيستم روغنكاري تزريق مي شود از حركت محوري شافت ‏(درجهتعكس نيروهاي داخلي ‏)جلوگيري مي كندودربعضي ازطراحي هاي ديگر ازبال برينگ هاي دورديفه استفادهشده است كه گاها درداخل ياتاقان هاي نوع بوشي محلي براي قرارگرفتن اين بال برينگ ها(كنس خارجيانها)تعبيه شده است و بامهاركردن ان نيروهاي محوري نيزمهارمي شوند.‏دربعضي ازطراحي هاي ديگرنيز بجاي بابيت ريزي روي سطح ياتاقان هاي شعاعي ازياتاقان هاي نعلي شكلي كهبصورت نيم دايره اي هستندوتوسط پيچ روي سطح ياتاقان نصب مي شود استفاده مي شود.‏ بطورمثال ياتاقان١١٥

هاي تراستي كه براي كنترل حركت محوري ميل لنگ ها بكارميروديا ياتاقان هائي كه براي كنترل حركت هايجانبي دسته شاتونها ست استفاده مي شود ازاين نوع است.‏ياتاقان هاي نوع لقمه اي ياكينگزبورييكي ازانواع ياتاقان هاي تر است كه معمولابراي تحمل نيروهاي محوري زياددرتوربين هاي بزرگ استفادهمي شودبرينگ هاي نوع كينگزبوري يالقمه اي است كه بارهاي محوري را به توسط لقمه هائي با روكشبابيت كه پد ناميده مي شود تحمل مي كنند ‏.عمل اين نوع ياتاقان هامثل ترمزهاي ديسكي است كهدراتومبيل هااستفاده شده است كه بانزديك شدن لقمه هابه ديسك(لنت ها)ازچرخش ديسك جلوگيري ميكنندبااين تفاوت كه درياتاقان هاي كينگزبوري پدها يا لقمه ها درجاي خودثابتند وحركت هاي محوري شافتتوسط ديسكي كه روي محورثابت است وبه ان تراست ديسك گفته مي شودگرفته مي شودوهركدامازمجموعه لقمه هائي كه روي هرطرف مجموعه هوزينگ برينگ نصب شده اندنيروي محوري دريك جهتراكنترل مي كنندكه البته بايد يك فاصله محوري كمي بين لقمه ها وتراست ديسك وجودداشته باشدتا فيلمروغن روانكاري بتواندبين انهاتشكيل شود وعمليات روغنكاري وجذب وانتقال حرارت و.....راانجام دهد.‏ روغناز قسمت پائين ياتاقان وارد مي شود و ضخامتي از روغن بين ديسك و پد هاThrust Pad Shoe بوجود ميآورد.‏ گردش روغن در تمام مدتي كه توربين در سرويس است توسط پمپ اصلي روغن صورت مي گيرد١١٦

چنانچه ضخامت روغن در يك طرف ديسك به علت حركت محور كم شود به دليل فشار روغن باايجادنيروئي در جهت عكس خنثي مي شود و در نتيجه باعث مي شودمحور به محل نرمال خود برگردد.‏درشكل زيرشمائي ازيك تراست ديسك كه روي محورنصب شده رانشان مي دهد.‏١١٧

جنس ياتاقان هااصولا ً ياتاقانها بايداز جنسي انتخاب شوند كه١- در مقابل تنشهاي فشاري مقاوم باشد٢- مدول الاستيسيتهانهاپائين:.باشد ) نرم باشند).‏٣- خاصيت جوش خورندگي نداشته باشند(ذوب نشوند).‏‎۴‎‏-دربرابر سايش در تماس با فولاد مقاوم باشند.۵- خاصيت جذب ذرات راداشته باشند بصورتي كه ذرات خارجي روغن را جذب نمايد و در نتيجه قشر روغن. تميز شود۶- مقاومت برشي انها پائين باشد،‏ يعني به آسان تغييرشكل دهند(مسطح و صاف شوند)‏۷- در مقابل زنگ زدگي مقاوم باشند.‏۸- خاصيت هدايت حرارتي آنها خوب باشد..آلياژهاي مسي و بابيتي Babbit) از آلياژ قلع و سرب است)‏ بيشتر از انوع ديگر الياژها در ياتاقانهاي مورداستفاده قرار مي گيرند.‏ در جدول صفحه بعد فلز و در صد آلياژ هاي مصرفي در ساخت اين نوع ياتاقانهااورده شده است.يكي از محاسن بابيت اين است كه مي توان آنرا براحتي جاسازي نمود يا بعبارت ديگرپس از ريخته گري ياتاقان و نصب آن محور را مدتي در آن چرخاند تا كاملا ً جا بيفتد ياآب بندي شود.‏بابيت خاصيت جذب نمائي دارد و در مواردي كه محور كمي خارج ازمركزي داشته باشد خود را براحتي بامحور وقف مي دهد. البتهاز فلزات ديگر نيز مي توان براي ساخت ياتاقان استفاده كرد.به عنوان مثال ازآلياژهاي نقره براي مواردي كه بارهاي سنگين وجود داشته باشد وهمچنين در صورتي كه سطح چدن خوب١١٨

كرد.‏صيقل شده باشدمي توان براي مواردي كه امكان فرسودگي زيادباشد از آلياژهاي ديگري مثل چدن استفادهضخامت بابيت پارامتربسيارمهمي است كه تاثيربسزائي درطول عمر اين نوع ياتاقان مي تواندداشته باشدطبقگراف زير.هرچه ضخامت بابيت كمترباشدطول عمران بالاترمي شود.البته به اين نكته نيزبايدتوجه نمودكهضخامت بابيت بايدبه اندازه اي نيزباشد تااگرذرات جامد يابراده اي هم زيرياتاقان قرارگرفت بتواندبطوركامل دران فرورودوباعث فرسايش محورنشود.‏از آلياژهاي مس – آلومينيوم نيزدرياتاقانهاي موتورهاي احتراق داخلي به وفور استفاده مي شود گاها برايساختن ياتاقان از موادي نظير لاستيك,‏ نايلون,‏ تفلون,‏ سراميك ذغالي و.....نيزمي توان استفاده كرد براي مثالازاين نوع ياتاقان ها براي ساختن بوش هاي پمپ هاي عمودي كه توسط مايع پمپ شونده روانكاري ميشوند استفاده زيادي مي شود.‏در طراحي ياتاقانهاي نوع بوشي نسبتLDاهميت زيادي دارد(‏Lطول ياتاقان وDقطرداخلي ان است ( چونهر چه قطرياتاقان بيشتر باشد فشار هيدرواستاتيكي متوسط زيرياتاقان كمترمي شود . ولي تجربه نيزنشانداده است كه نسبتبا كاهش L و در نتيجه كاهش نسبتLDدراكثرمواردجواب خوبي داده است . يعني طول ياتاقان متناسب با قطر آن باشد.‏مقدار روغن خارج شده از دو انتهاي ياتاقان بيشتر مي شود وخروج روغن زياد باعث خروج مقدار بيشتري از حرارت توليد شده مي گردد.LD≅ 1١١٩

سيستم لوله كشي توربين هاي بخاروضعيت لوله هاي ورودي وخروجي توربين هاي بخارتاثيرزيادي روي نحوه كاركردتوربين ودستگاه گردندهدارد.به دليل كم بودن كلرنس هاي داخلي بايد از افزايش نيروهاي خارجي روي توربين كه باعث تغييرشكلبدنه توربين,‏Distortion وساپورت هاوكم شدن كلرنس هاي داخلي قطعات ازحدمجازو وهمچنين ناهممحوري توربين وگردنده مي شودو.......ممانعت به عمل ايدبخصوص روي توربين هاي سبكي كه دردورهايبالاكارمي كنندطراحي لوله هاي بخاربايدطوري باشدكه ازايجادنيروهاي اضافيStress Pipe روي توربينازطريق فلنج هاجلوگيري شود.‏منشانيروهاي ناشي ازسيستم لوله كشي روي توربين هاي بخار شامل:‏الف-‏ نيروي ناشي ازوزن لوله هاWeight Deadب-نيروي ناشي ازرشدحرارتي لوله هاExpansion Thermalج-نيرويThrust Axial ناشي ازJoint Expansionهااستبه دليل وجودحالت هاي زيادبراي موقعيت فلنج ها وسيستم هاي لوله كشي نمي توان يك روش خاصي رابرايManualسيستم لوله كشيبراي تمامي توربين هاي بخارتعريف كردولي اصول وتئوري هاي طراحي ان درBookهاي مربوطه واستانداردهاي مربوطه اورده شده استلوله هاي خروجي توربينPiping Exhaust.لوله هاي خروجي توربين هائي كه درسيستم خلا كارمي كنندمعمولا داراي فشارپايين,‏ سايزهاي بزرگوFlexibilityكم هستندومعمولا براي جلوگيري ازStress Pipeوبالابردن Flxibilityانها از ExpansionJointاستفاده مي شودكه درصورت استفاده ونصب غيراصولي انهاباعث افزايش نيروي عكس العمل لوله بهمقداربالاترازحدمجازوComression Axial‏(زيادشدن فاصله بين فلنج ها)مي شودكه نيروي بسيارزياديبراي كم كردن اين فاصله لازم است كه معمولا بالاترازحدمجازتحمل فلنج ها است ودرصورت استفادهازJoint Expansion بايدصحيح نصب شودونحوه عملكردان موردبررسي قرارگيرد.‏Tieبراي ممانعت ازAxial Thrustروي توربين وزيادشدن فاصله فلنج وتوربين دراكثرموارد ازRodهااستفاده مي شودكه باعث عدم انتقال نيروهاي ناشي ازفشارهاي داخلي لوله هاروي فلنج توربين ميشودواجازه حركت محوريTension&Compression از سيستم لوله كشي گرفته مي شودولي اجازه ناهم١٢٠

محوربودن فلنج ها كه باعث جلوگيري ازتنش هاي برشي Shear روي فلنج ها وتوربين مي شودبه انهادادهمي شود.‏درتوربين هاي كوچكتر كه فشارودرجه حرارت خروجي انها بالاست براي جلوگيري ازStres Pipeبهتراستبجاي استفاده ازJoint Expansion ميزانFlexibility سيستم لوله كشي افزايش داده شود كه البته اين تصميمبعدازاناليزدقيق سيستم لوله كشي گرفته مي شودكه ايانياز به ان هست يانه.‏بالابردن Flexibilityسيستم لوله كشي با لوپ هائي كه به لوله هاداده مي شودانجام مي شودهرچه طول خمهابيشترباشدRuns Long ميزان انعطاف پذيري بيشترمي شود.طول خم هاي مربوط به لوپ ها بستگي بهاندازه لوله و Schedule لوله ها دارد.همچنين در طراحي يك سيستم لوله كشي لازم است نقطه اندازه گيريمبناكه انحرافات وحركات نقاط نسبت به ان اندازه گيري مي شودمشخص شود.‏درشكل هاي زيرچندين نمونه ازلوپ هاي مورداستفاده درسيستم لوله كشي توربين هاي بخاراورده شدهاست.‏١٢١

سيستم لوله كشي وروديPiping Steam Inletنيروهاي ناشي ازسيستم لوله كشي ورودي روي توربين هاي بخارناشي ازانبساط حرارتي لوله هااست وبهدليل بالابودن فشارودرجه حرارت لوله به ندرت ازJoint Expansionاستفاده مي شودوبراي كم كردننيروهاStres Pipe ميزانFlexibilityسيستم لوله كشي باايجادلوپ هاي مناسب افزايش داده مي شودكهشمائي ازانهادرشكل هاي فوق نشان داده شده است.‏نكته حائزاهميت براي سيستم لوله كشي ورودي بخاروجودقطرات ريزاب است كه درصورت ورودانهابهتوربين باعث ايجادخسارت جدي روي ان مي شودكه بانصب تله بخارTrap SteamوطراحيHeaderدرموقعيت مناسب بايدمشكل مرتفع شود.‏١٢٢

براي جلوگيري ازجمع شدن مايع درمسيرلاين ورودي بايدلاين طوري طراحي شود كه داراي حفره يا LowSpotنباشدوعلاوه بران حتي الامكان بابالابردن سايزلوله سرعت بخاردرداخل لوله كاهش داده ميشودتاتاثيرHammeringناشي ازوجوداحتمالي اب كاهش داده شود.براي توربين هائي كه جديدنصب مي شوندقبل ازمتصل كردن لاين بخاربه ورودي توربين لولههابايدتميزOut Blownشوندكه براي اين منظورلوله ازتوربين بازمي شودومسيرلوله به اتمسفرهدايت ميشودوبابازكردن ولويShut-Offكه درنزديك ترين نقطه به بويلر است بخاربافشاربالا بطورمتناوب واردلاينمي شودكه دراثر گرم وسردشدن لوله وعبوربخارباسرعت زيادباعث ازادشدن و كنده شدن رسوبات وگلهاي جوشكاري مي شودوباجريان بخاربه سمت اتمسفرمنتقل مي شودكه اين عمليات چندين ساعت طول ميكشد.‏نگهدارنده هاي لوله هاSupports Pipingبارناشي ازوزن لوله هاتوسط ساپورت ها مهارمي شودكه در دونوعRigidوSpring طبقه بندي ميشوند.ساپورت هاي ثابتSupport Rigidبه عنوان نگهدارنده لوله هستندودرمواقعي استفاده مي شودكهازJoint Expansionاستفاده شده باشدوبراي محدودكردن حركت يك نقطه براي جلوگيريازايجادتغييرشكلDeflection بكارمي روندومعمولا درموقعيت هائي كه انبساط حرارتي باعث ايجادحركتدرلوله شودقابل استفاده نيستند.‏نگهدارنده هاي فنريSupport Springبراي Hanger Or مهارنمودن وزن لوله هائي كه داراي رشدحرارتيهستنداستفاده مي شود.‏ حركت ناشي ازانبساط حرارتي لوله مقدارفشردگي فنرراتغييرمي دهدكه بابارگذارياوليه روي فنرهاي انها درخلاف جهت حركت فنربارناشي ازحركت لوله خنثي مي شود.‏درصفحه بعدشمائي ازساختمان داخلييك نگهدارنده فنري نشان داده شده است.‏١٢٣

تنظيم Spring Hanger در تحالگرمHot Setدر صورتي كه سيستم لوله کشی در حالت گرم باشد و کلية انبساطهاي حرارتي انجام شده باشدSpringHangerدرحالت گرم تنظيم مي شوند به عبارت ديگر در حالتي كه واحد در سرويس كامل عملياتي باشد.‏روش كار به اين صورت است كه با اعمال نيروئي معادل وزن لوله,عايق و مايع داخل ان رويSpringHanger‏(كه اين مقدارنيرو از داخل Data Sheet مربوطه به دست مي ايد)فنران جمع فشرده مي شود و دراين حالت فاصله پين هاي ثابت ومتحرك اندازه گيري وگوشواره ها طبق اين اندازه ساخته مي شود وپس ازقفل كردن به واحد منتقل و درجاي مربوطه نصب مي شود . پس از قرارگيری هنگر در جای خود ‏(معمولاوقتی فلنچ لولة مربوطه باز است)‏ با کم و زياد کردن طول ميله ها ‏,فلنج های سيستم لوله کشی و فلنچدستگاه به اندازة ضخامت يکGasketفاصله داده مي شود و فلنچ مربوطه بسته وسپس هنگر ازحالت قفلخارج مي شود(البته پس از ازاد شدن هنگرفاصله بين فلنج ها نبايد تغيير كند)‏ و در اين صورت مي تواناطمينان پيدا کرد که لوله کاملا ً توسط Hanger مهار شده است ونيروي اضافي(كششي يا فشاري)‏ روي دستگاهاعمال نمي شود .١٢٤

روغنكاريLubricationوظايف روغن هاي روان كنندهروغن هاي روان كننده بسته به شرايط كار دستگاه وظايف زير راانجام مي دهند:‏‎1‎‏-روان كنندگي وكاهش اصطكاك باتشكيل فيلم روغن بين قطعات متحرك به منظوربه حداقل رساندناصطكاك وجلوگيري وتقليل سايش درحين كار.‏‎٢‎‏-جذب وانتقال حرارت وخنك كردن قطعات.‏‎٣‎‏-جلو گيري ازاثرات ضربه قطعات بريكديگردرحين حركات مكانيكي قطعات.‏‎٤‎‏-اب بندي فواصل بين قطعات.‏‎٥‎‏-انتقال نيرودرروغن هاي هيدروليك.‏‎٦‎‏-عمل كننده به عنوان حاملCarrierمواد شيميايي ياذرات ساييده شده موجوددرروغن وانتقال انهاازمحوطه ياتاقان به داخل مخزن وجداكردن ان درداخل فيلترروغن.‏‎٧‎‏-شستشو وتميزكردن قطعات وجلوگيري ازته نشين شدن والودگي روغن(بخصوص درموتورهاي احتراقداخلي).‏۸- صرفه جوئي درمصرف انرژي باكاهش اصطكاك.‏‎۹‎‏-حفاظت ازسطوح درمقابل زنگ زدگي وخوردگي شيميائي.‏كه البته تمامي اين وظايف با شدت يكسان در همه موارد مورد نياز نيست وبسته به مورد كاربردومصرفروغن ممكن است بعضي از وظايف فوق از وظايف اصلي روغن وبقيه به عنوان وظايف فرعي مطرح باشد.‏لازمه لغزش بين دو سطح كه توسط روغن روانكاري مي شوند مولكولهاي روغن است كه بستگي به ضريباصطكاك بين سطح لغزنده و روغن داردو براي لغزش با ضريب اصطكاك كم بايد روغن مناسب باشد وغلظت آن طوري باشد كه در مقابل درجه حرارت هاي بالا و فشارهاي وارده ثابت بماند و خاصيت روانكاريخود را از دست ندهد.‏نكته حائز اهميت اين است كه روغن ها براي اين كه بتوانندوظايف خود رابه درستي انجام دهند بايد دارايشرايط وويژگي هاي معيني باشند كه در واقع همين خواص روغن ها است كه روغن هاي مختلف وكيفيت انهارامتمايز مي كند.‏ البته به دليل ويسكوزيته روغن در خود روغن نيز نيروي اصطكاك ايجاد مي شودكه بايددر محاسبات ياتاقانها منظور گردد.‏خواص ضروري روغن هاي روان كنندهروغن هاي روان كننده بايد:‏‎١‎‏-داراي گرانروي يا ويسكوزيته مناسبي باشند تافيلم روغن باضخامت مناسبي تشكيل وباعث كم شدناصطكاك وساييدگي وانتقال حرارت وضربه گيري واب بندي وانتقال نيرو را بخوبي انجام دهد.‏‎٢‎‏-گرانروي خود رادرمحدوده درجه حرارت كاري درحد كافي حفظ كنندتا لطمه اي به انجام وظايف انهاواردنشود ) در اصطلاح گفته مي شود شاخص گرانرويVIبه اندازه كافي وبالايي داشته باشند).‏١٢٥

‎٣‎‏-درمقابل حرارت وسوختن به حد كافي مقاوم باشند(مقاومت درمقابل تجزيه حرارتي و اكسيد اسيون).‏‎٤‎‏-باعث زنگ زدگي وخورد گي بيش از حد قطعات كه توسط مواداسيدي وساينده بوجود مي ايد نشود.‏‎٥‎‏-داراي مواد پاك كننده ومعلق مناسب باشند تا از ته نشين شدن رسوبات درلابلاي قطعات جلو گيري نمايد.‏‎٦‎‏-درسرما به اندازه كافي روان باشند تاشروع وادامه حركت قطعات اسان شود.‏٧- اثر نا مطلوبي روي قطعات غير فلزي مثل كاسه نمد ها و...‏ نداشته باشند.‏‎٨‎‏-روي قطعاتي كه باانهادر تماس است وهمچنين روي اجزاي دروني خودشان اثرنا مطلوب نداشته باشندوبين انها واجزا سازگاري وجود داشته باشد.‏‎٩‎‏-از نظرعواملي نظير فراريت اتش گيري ونظاير ان در شرايط مناسبي قرار داشته باشند.‏‎١٠‎‏-روغن ها بايد بتوانند اثرات نامطلوب ناشي از كار دستگاه مثل احتراق ويا مخلوط شدن با اب درتوربينهاي بخارو....‏ راتاحد ممكن خنثي نمايند.‏‎١١‎‏-موادالوده كننده خارجي مثل گردوخاك و.......همراه نداشته باشند.‏‎۱۲‎‏-درحين كارايجادكف نكنند.‏اكثر ويژگي هاي فوق الذكرتقريبا درتمام روغن ها بطور مشترك ضروري است ولي ممكن است درهرموردخاص مواردمعيني ازانها اولويت داشته باشد.‏علاوه بر اين ممكن است هرروغن مخصوص ويژگي هايمشخص ومخصوص نيزبرايش ضروري باشد مثل قدرت پاك كنندگي در موتور هاي بنزيني وديزلي ونظايران ويا روغن هاي حل شونده تراشكاري روغن بايد بتواند با اب يك امولسيون پايدار تشكيل دهد و روغن هايتوربين هاي بخار بايد بتوانند در مدت زمان كوتاهي از اب جدا شوند كه به همين دليل روغن هاي توربين هانبايد با موادي مثل پاك كننده ها كه باعث ايجادامولسيون وجدانشدن اب وروغن مي شوندمخلوط شوندهمچنين روغن ترانسفورماتورها ونظاير ان بايد درحد بالايي عايق الكتريسيته باشند وروغن هاي هيدروليكبايد مقاومت مولكولي بالايي براي تحمل فشار هاي بالارا داشته باشند تا عمل انتقال نيرو را به نحو احسن انجامدهند.‏جهت دادن خواص ضروري به روغن ها بااضافه كردن مكمل هايAdetive مورد نياز هر شرايط به روغنپايه باعث بهبود خواص ان مي شود.‏انواع روغنروغنها و مواد مايع روانكاري از روغن معدني ‏(مواد حاصله از نفت(و يا ساير مواد معدني يا روغنهاي نباتيبدست مي آيندولي اهميت روغن هاي معدني و موارد استعمال آنها بيشتر از انواع ديگر است .روغن هاي معدني از ته مانده مواد نفت خام بدست مي آيد و از بهترين و مناسبترين مواد براي روانكاريهستند.‏ اين روغن ها را مي توان بطور خالص يا با مواد افزودني Adetive بكار برد.افزودن مواد اضافيباعث بهبود خواص روغنها مي شود و بطور كلي شرائط كار روغن را بهتر مي كند و باعث طولاني شدن عمرآن مي شود.‏١٢٦

م-‏-١مواد اضافي ممكن است يك يا چند دسته از انواع زير باشد:‏موادپاك كننده ومعلق كننده براي جذب وانتقال رسوبات.‏‎٢‎‏-موادي كه باعث بالابردن مقاومت روغن در مقابل فشار مي شوند.‏٣- مواديكه باعث جلوگيري از پير شدن يا كهنه شده ‏(اكسيد شدن(٤- مواديروغن مي گردند.‏كه باعث بهبود خواص روغن در مورد تحمل حرارتهاي بالا مي شوند.‏٥- مواديكه ضد زنگ زدگيOxidant Antiهستند.‏‎۶‎‏-مواد ضدكفFoam .Anti براي جلوگيري ازكف كردن روغن.‏‎۷‎‏-موادضدسائيدگيWear Anti براي كاهش اصطكاك.‏‎۸‎‏-مواد بهبود دهنده شاخص گرانرويVI-Improver‏.‏‎۹‎‏-موادپايين اورنده نقطه ريزش.‏۱۰ وادضدخورندگي و.....‏روش هاي مختلف روغنكاريمهمترين عامل در كارآيي مفيد دستگاهها وقطعات متحرك انهانوع صحيح روغن و سيستم روغن كاري است.‏اصولا ً نوع سيستم روغنكاري بر اساس وضعيت و نياز دستگاه مورد نظر انتخاب مي شود و به روش هاي زيرعملي مي شود.روغنكاري قطره ايروغنكاري پاششيروغنكاري هيدرواستاتيكيروغنكاري تحت فشار و.......‏-۱-۲-۳-۴روغنكاري هيدرواستاتيكيدر اين روش قطعه گردنده يا در روغن غوطه ور است و يا بوسيله عاملي بطورمرتب روغنكاري مي شوددرتوربين هاي بخاركوچك ومتوسط روغن بوسيله رينگي بنام Oil Ring كه از يك طرف روي محور بصورتآزاد تكيه داردو از طرف ديگر درمحفظه روغن قرار گرفته است ودر اثر حركت محور دوران مي كند روغنرا با خود حمل كرده و روي محورو ياتاقان مي ريزد و عمل روغنكاري را انجام مي دهدو دراكثرتوربين هاودستگاه هاي كوچك ازاين روش استفاده مي شود.‏١٢٧

.دربعضي ازدستگاه ها بجاي OilازRing Ring Slingerاستفاده مي شودكه شامل يك صفحه باقطرمشخصاست كه روي محورنصب مي شودوباان مي چرخدكه كارائي ان به مراتب از سيستم قبلي بهتراست ولي بهدليل پاشش روغن معمولادردورهاي بالاكمترمورداستفاده قرارمي گيرد.‏نكته مهم اين است كه سطح روغن داخل محفظه روغن نبايد از خطي كه مشخص كننده سطح روغن استكمتريا بيشتر باشد زيرادرهردوحالت باعث روانكاري ناقص مي شود اگرسطح روغن كمترازحدتعيين شدهباشد باعث نرسيدن روغن به ياتاقان وعدم روانكاري وخرابي وسوختن ياتاقان مي شودودرصورتي كه سطحروغن بالاترازمقدارمطلوب باشدباعث ايجادكف(تركيب هواوروغن)‏ در روغن شده و عمل روغنكاري خوبانجام نمي شود.١٢٨

به دليل نشتي هاي اجتناب ناپذيري كه وجوددارد سطح روغن تغييرمي كند كه اين مي توانددراين نوعسيستم روانكاري اختلال ايجادكند پس لازم است سيستمي وجودداشته باشدكه بتواندبطوراتوماتيك سطحروغن رادرحدمطلوبي نگه دارد.براي تنظيم اتوماتيك سطح روغن درداخل هوزينگ برينگ هاازسيستم هائي به نام Oilاستفاده Pot ميشودكه ازيك محفظه شيشه اي ويك ميله تنظيم كننده Levlingكه Rod درزيران واقع شده است تشكيلشده است ‏.محفظه شيشه اي به عنوان مخزن ذخيره روغن است كه درصورتي كه سطح روغن محفظهياتاقان ازحدتعيين شده پايين تررودبطوراتوماتيك ان راجبران مي كندوهرچه مخزن شيشه ايبالاترقرارگيردسطح روغن بالاترمي ايدوبالعكس هرچه پايين ترقرارگيرد سطح روغن پايين ترنگه داشته ميشود.تنظيم سطح مخزن شيشه اي روغن توسط ميله تنظيم كننده همراه بادومهره بزرگي كه روي ان پيچيدهمي شود و زيرمخزن شيشه اي قرارداردتنظيم مي شود.باپيچاندن اين مهره هاNut Adjusting‏(برايجلوگيري ازشل شدن انهادرحين كارازدومهره استفاده مي شود)‏ به سمت بالا مخزن شيشه اي بالاترقرارميگيردوباعث تخليه روغن ازمخزن شيشه اي بطرف هوزينگ برينگ مي شودتاحالت تعادل برقرارشود.‏موقعيت قرارگيري مهره هاي زيرمخزن شيشه اي مبين سطح روغن داخل هوزينگ برينگ است.١٢٩

درشكل زيريك نمونه ديگرPot Oilنشان داده شده است.‏چندنكته:‏نكته اول:‏ اگرلوله اتصال Oilبه Pot محفظه ياتاقان گرفتگي داشته باشدامكان تخليه روغنوجودنداردوباوجودروغن درمحفظه شيشه اي امكان سوختن برينگ وجوددارد.‏نكته دوم:گاها مشاهده مي شود كه ميله تنظيم كننده سطح داخل Oilبنا Pot به دلايلي مفقوديا برداشته شدهاست كه اين كارمي تواندباعث ازكارافتادن Oil Pot وعدم كنترل سطح روغن شود ودرشرايطي سوختنبرينگ ها وكاهش طول عمرانها رادراثرفقدان روغن بوجوداورد.‏نكته سوم ‏:اگرمخزن شيشه اي شكسته شده باشديا ترك داشته باشد باعث مي شود هواداخل ان نفوذكندوروغن داخل ان درمدت زمان كوتاهي تخليه شود وعملااين سيستم كاردهي خودراازدست بدهد پسعلاوه براطمينان ازپربودن مخزن شيشه اي بايدمواردفوق الذكر نيزدرطي بازديدها ي روزانه چك شوند.‏ارتفاع روغن هوزينگ برينگ هائي كه ازياتاقان هاي بوشي استفاده مي كنندوسيستم روغنكاري انهاازنوع OilOil بسته به قطرشافت وقطررينگ است ومي توان حداقل وحداكثرارتفاع روغن رابراساس ابعاد RingاستRingومركزشافت ازشكل زيربدست اورد.‏١٣٠

روغن كاري تحت فشارLubrication Forcedدراين روش روغن توسط پمپ از مخزن كشيده مي شودوروغن تحت فشارپس ازخنك شدن وفيلتر شدن بهمحفظه ياتاقان وارد وباايجادفيلم روغن بين ياتاقان هاومحورعمليات روغنكاري انجام مي شود .اين سيستم روغنكاري از قسمت هاي زيرتشكيل شده است:‏‎۱‎‏-پمپ هاي اصلي وكمكي روغن براي بالابردن فشارروغن.‏‎۲‎‏-فيلترهاي روغن براي جداسازي ذرات وموادجامدموجوددرروغن.‏‎۳‎‏-كولرهاي روغن براي خنك كردن روغن.‏‎۴‎‏-كنترل ولوهاوشيرهاي فشارشكن Safetyبراي Valve كنترل فشاروفلوي روغن.‏‎۵‎‏-مخزن روغن همراه با تجهيزات انشامل نشان دهنده سطح روغن گرم كن ياهيتر سيستم تهويه و......براي ذخيره روغن.‏‎۶‎‏-تجهيزات اندازه گيري شامل فشارسنج ها,‏ دما سنج ها,‏ اختلاف فشارسنح,‏ اندازه گيرارتفاع و...‏١٣١

‎۷‎‏-سيسنم هاورله هاي حفاظتي وترانسميترها براي حفاطت ازدستگاه كه به سيستم هاي Alarmو ShutDownفرمان مي دهند وشامل:الف-حفاظت سيستم دربرابردرجه حرارت بالاي روغن.‏ب-حفاظت سيستم دربرابرگرماي بيش ازحدپوسته ياتاقان ها.‏پ-حفاظت سيستم روغنكاري دربرابركم بودن فشارروغن.‏ت-‏مخزن ذخيره روغن يااكومولاتوركه همواره مقداري روغن دران ذخيره مي شود ودرانتهاي چرخشمحورروي ياتاقان ها تخليه مي شودوازذوب شدن ياتاقان ها جلوگيري مي كندكه داخل اين مخزن يك كيسهپرشدهBleader ازگازي مثل ازت تشكيل شده كه بااعما ل فشارروغن دراطراف ان مقداري انرژي پتانسيلدران ذخيره مي شودودرمواقع لزوم باعث تخليه روغن مي شود.‏ث-حفاظت ازعدم گرفتگي فيلترهاي روغن بااندازه گيري اختلاف فشارورودي وخروجي فيلتر.‏ج-حفاظت سيستم براي اطمينان ازوجودمقدارلازم روغن درداخل مخزن.‏چ-سيستم راه انداز پمپ اضطراري روغن درمواقعي كه پمپ اصلي مشكل پيدامي كند.‏ح--لوله ها,ولوها,‏شيرهاي يكطرفهواتصالات كه كار انتقال روغن به قسمت هاي مختلف راانجام ميدهندوحتمابايدازجنسي باشندكه زنگ نزنندمثل فولادهاي ضدزنگ.‏درشكل هاي زيرفلودياگرامي از سيستم روغنكاري تحت فشارنشان داده شده است.‏١٣٢

لازم به توضيح است كه قبل ازدرسرويس قراردادن پمپ ياهردستگاه ديگر كليه اين مجموعه وسيستم هايحفاظتي ان بايدموردبررسي قرارگيرد(بخصوص بعدازنصب اوليه يا چك هاي روتين يا بعدتعمير هر ازاساسي)كه ازعملكرد صحيح سيستم هاي حفاظتي ان اطمينان حاصل شود كه ذيلا به نحوه چك كردن قسمت هاي مختلف ان پرداخته مي شود.‏مسائلي كه قبل ار راه اندازي يك سيستم روغن بايد رعايت شود۱- تميزكردن تمامي لوله ها ‏،مسيرها و ‎٠٠٠‎يا .Flush١٣٣

‎۲‎‏-تنظيم تمامي شيرهاي كنترل ، كنترل ولوها ، ترانسميترهاي ، سوئيچ ها و ٠٠٠ طبقشده توسط كارخانه سازنده.‏۳- كاليبره كردن كليه نشان دهنده هاي فشار و درجه حرارت.‏Set Point هاي توصيه‎۴‎‏-اطمينان ازعملكردوكاليبره بودن كليه ترموكوپل ها و نظاير آن براي بازرسي قسمت حساسشان برايحالت Shut Down , Alarm در داخل حمام روغن يا هر منبع ديگر.‏‎۵‎‏-چك كردن نحوه عملكرد كليه سوئيچ هايي كه بوسيله عامل فشار تعذيه مي شوند ) ‏،فرمان مي گيرند ،تحريك مي شوند عمل مي كنند)‏ بوسيله تغيير فشار سيستمي كه سوئيچ براي آن تدارك شده است بهميزان موردنظر.‏۶- چك كردن كليه شيرهاي يك طرفه اگر در خلاف جهت جريان سيال نصب شده باشند در موقع بالا بردنفشار سيستم باعث خسارتهاي شديدي در پمپ ها ، نشان دهنده ها و ٠٠٠ مي شوند.‎۷‎‏-چك كردن وتنظيم Settingكليه Safety Valve درفشار مورد نظر وزمان مقررشده براي هر كدام ازانها.‏مواردي كه روي سيستم هاي حفاظتي روغن بايدچك شوند‎۱‎‏-چك كردن سيستم اخطار ازكارافتادن پمپ اصلي روغن ‏(پايين امدن فشارروغن).‏Stand By Pump Running- Failure Main Oil Pumpوظيفه اين سوئيچ درسرويس قراردادن پمپ يدك روغن وهمچنين تحريك سيستم هشداردهنده استروش تست ان به اين صورت است كه پمپ يدك درسرويس قرارداده مي شودودوسريك اهم متر روي اينسوئيچ قرارداده مي شودسپس ولوي كه درمسير خروجي پمپ يدك است ارام ارامبازمي شودتافشارروغنشروع به كم شدن كند وقتي فشارروغن مساوي ميزان Setting مربوطه شد بايداين سوئيچ مداررامتصلكندكه دراين صورت مي توان ازدرسرويس امدن پمپ يدك درحين كاراطمينان حاصل نمود.‏‎۲‎‏-اخطارگرفتگي فيلترروغنFilter High Differential Pressureوظيفه اين سوئيچ اعلان وضعيت گرفتگي فيلتر روغنبراساس ميزان افت فشاراندازه گيري شده دردوطرفورودي وخروجي فيلترروغن است وروش تست ان به اين صورت است كه با بستن تدريجي Tappingرويخروجي D.P و بالا بردن فشار خروجي سيستم,‏ اندازه گيري اختلاف فشار انجام مي شودوسوئيچ اخطاردهندهنيز مثل حالت قبل چك مي شود.‏‎۳‎‏-چك نمودن سيستم Shutدستگاه Down روي كليه فرمانهائي كه روي ان اعمال مي شود بصورت تكتك.......‏١٣٤

‎۴‎‏-چك كردن كليه سوئيچ هايي كه به وسيله عامل درجه حرارت تغذيه مي شوند ) فرمان مي گيرند ، تحريكمي شوند و عمل مي كنند(و روي قسمت هاي مختلف اعم از ياتاقانها ، مسيرهاي روغن ، مسير خروجيكولر روغن ، مسير خروجي روغن از ياتاقانها و…..نصب شده اند با قراردادن آنها در مايع با درجه حرارتمناسب واطمينان از ميزان Settingوعملكرد مناسب ان در شرايط طراحي وعملياتي.‏‎۵‎‏-اطمينان از كاركرد مناسب هيترهاي روغنمناسب)برقي ، بخاري(.‎۶‎‏-هواگيري كليه مسيرهاي روغن اعم از فيلترها ، كولرها و…….‏‎۷‎‏-هواگيري سيستم اب خنك كنندهWater .Coolingونحوه عمل كردن آنها در درجه حرارتلازم به توضيح است كه باتوجه به اهميت روغنكاري وبراي حفاظت بيشترسيستم روغنكاري دردستگاه هايمختلف به غيرازپمپ يدك روغن ازتجهيزات ديگريازقبيل سيستم Top TankD.Cاستفاده مي شودكه ذيلا به انهااشاره مي شود.‏سيستمTank Top‏,اكومولاتورروغن و پمپ هايدراين سيستم يك شاخه ازروغني كه روي ياتاقان ها منتقل مي شودجدامي شودو وارديك مخزن كه درارتفاعمعيني ازسطح زمين قرارگرفته مي شودودرصورت ازكارافتادن پمپ اصلي ودرسرويس نيامدن پمپ يدك,‏روغن ذخيره شده درمخزن تازمان توقف دستگاه درطولDown Shutعمليات روغنكاري راانجام ميدهدتاقسمت هاي روغنكاري شونده رامحافظت كند.‏اكومولاتورروغنAccumulator Lube Oilاين سيس تم شامل يك انباره استوانه باظرفيت حدودده گالن روغن است كه درداخل ان يكBladerقرارداردكه بايك گازبي اثرمثل ازت بافشارمناسب شارژمي شودواطراف ان توسط روغن روانكارياحاطه مي شود.اين مخزن همچنين مجهزبه يك شيرتنظيم فشارويك نشان دهنده فشاراست كه فشارروغنباعث جمع شدن تيوب لاستيكي داخلي شده ومقداري انرژي دران ذخيره مي كند ودرصورتي كه سيستمروغنكاري ازكاربيفتدوتوربين Tripكندپس ازتوقف توربين روغن ذخيره شده درداخل ان روي ياتاقان هايداغ تخليه مي شودوازچسبيدن انهاروي محوروهمچنين تشكيل كك ممانعت مي كند.لازم به توضيح است كه١٣٥

اين مجموعه به هيچ وجه نمي تواندكارروغنكاري راانجام دهدوفقط براي جلوگيري ازسيزSeizكردن ياتاقانهااز ان اسنفاده مي شود.‏لازم به توضيح است كه درتوربين هاي بخاري كه تروتل ولوواستاپ ولوبا فشارسيستم Lubeعمل Oil ميكنندازفشارروغن ذخيره شده دراكومولاتوربراي سريع تربسته شدن استاپ ولواستفاده مي شود.‏پمپ روغنكاري D.Cدر دستگاه هاي بزرگ وگران قيمت براي حفاظت ازماشين هرقدرهم سرمايه گذاري شودمقرون به صرفهاست زيرا اگردرطول عمردستگاه يك بارهم دستگاه را محافظت كندارزش ان را داردبه همين دليل رويتوربوژنراتورهاي بزرگ علاوه برپمپ هاي روغن اصلي ‏,يدكي(توربيني يابخاري)‏ واكومولاتورروغن ازيكعددپمپ كه موتوران بابرق جريان مستقيم كارمي كندنيزاستفاده مي شودبدين صورت كه اگربه هردليليهيچ كدام ازاين پمپ هابه هردليلي نتوانند كارروغنكاري راانجام دهند(به دليل قطع برق يابخار)اين پمپدرسرويس مي ايدوكارروغنكاري رااززمان ازسرويس خارج شدنTrip دستگاه تازمان توقف انجام ميدهدواجازه داده نمي شودكوچكترين اختلالي درسيستم روغنكاري وكاردستگاه حاصل شود.منبع تغذيه اينپمپ هاي جريان مستقيم است وبا سيستم UPSكارمي كند كه شامل تعدادي باطري است كه هميشه درحالشارژ نگهداري مي شوندتادرمواقع اضطراري ازانهااستفاده شود.‏١٣٦

-٢روش تميزنمودن سيستم روغن كاري Flushingبراي جلوگيري ازورودذرات جامدوزنگ هاي باقي مانده درلوله ها ومسيرهاي روغنكاري كه باعثنفوذانهابين قطعات ثابت ومتحرك مي شودوحاصل ان سايش وفرسايش سريع قطعات مي شود الزامي استكه كليه مسيرها ونقاط مختلف سيستم روغنكاري چه براي دستگاه هائي است كه جديدا نصب شدهباشند(بادقت خيلي بالاتر)‏ وچه بعدازتعميرات اساسي دستگاه هاي سنگين عمليات Flushingياتميزكاري طبقيك دستورالعمل انجام شودكه ذيلا به شرح ان پرداخته مي شود.‏براي دستگاه هائي كه جديدنصب مي شوندFlushing باروغن توصيه شده توسط كارخانه سازنده بايدانجامشودكه قادربه حل كردن موم ها وموادحفاظتي سطوح داخلي قطعات مي باشدومقداران بين ‎۳۵‎تا‎۵۰‎درصدظرفيت معمولي سيستم روغن است ولي پس ازتعميرات اساسي دستگاه ها مي توان ازروغنمورداستفاده شده روي دستگاه نيز استفاده نمودودراين شرايط مراحلي ازعمليات فلاشينگ لازم به انجامنيست.‏١- براي دستگاه هائي كه جديدا نصب مي شوند موم هاي حفاظتي ضد زنگ بكار برده شده روي دستگاه هادر روغن مخصوص قابل حل شدن است واحتياج به تميز كاري ان با مواد ديگري نيست.‏كليه قسمت هاي اطراف وداخل دستگاه بايد از خاك ، شن و ديگر كثافات تميزشود كه در صورت نياز بهتميز كاري بايدبا پارچه هاي بدون نخ هاي آزاد و با مايع تميز كننده پاك شوند كه به منظور سهولت انجامكار معمولا داخل دستگاه هارنگ سفيد زده شده است تا كثافات و اجسام خارجي به راحتي قابل رويت باشند.‎٣‎‏-براي شستشوي لوله هاي داخليFlushingو بدنه ماشين آلات از روغن هايي بايد استفاده شود كه غلظتآن كمتر از غلظت روغن اصلي باشد تا قابليت نفوذ و حركت آن در كليه منافذ و راهگاهها بهتر باشدلازم .به توضيح است كه براي دستگاه هائي كه جديدنصب مي شوندبا توجه به نوع روغن هاي حفاظتي كه درحينحمل دستگاه رامحافظت مي كند نوع روغن برايگرددتابهتربتواندروغن هاي حفاظتي رانيزدرخودحل كندFlushing.نيزتوسط كارخانه سازنده پيشنهاد مي‎۴‎‏-قبل ازانجام Flushingكليه اريفيس ها,‏ كفه هاي بالائي ياتاقان ها وتراست برينگ ها وكنترل ولوهاي سيستمروغنكاري بايدبرداشته شوندتاروغن بتواندبراحتي عبوركند.‏‎۵‎‏-براي Flushingازپمپ يدك روغنPump Auxilary Oil يادربعضي ازمواردازپمپ هاي مخصوص اينكاراستفاده مي شود.‏١٣٧

‎۶‎‏-قبل ازشروع كارابتدا بايدروغن تادرجه حرارت مشخصي گرم شود.‏‎۷‎‏-قبل از شستشو وتميز كاري مسيرهاي روغن Flushingبايد مسيرهاي ورودي روغن به كليه ياتاقانهابسته Blankشوند و ابتدا مسيرهاي لوله كشي پمپ ها ، كولرها ، فيلترها و…….تميز Flush شود . كه دراينمرحله افت فشار روغن در داخل فيلترها بايد به دقت تحت نظر قرار گيرند و با افزايش افت فشار فيلتر هاتعويض ، بازرسي و تميز شوندو هنگامي كه افت فشار روغن پس از چند ساعت چرخش روغنCirculationتغيير نكرد و ثابت باقي ماند مسيرهاي ورودي روغن به ياتاقانها را بصورت تك تكي برقرارنمود.‏ )با. كندبرداشتن Blank هاي مسيرهاي روغن ياتاقان ها وقراردادن مش ريزدرانها ( كه اين عمل بطورتناوبي برايهر ياتاقان درمدت زمان مشخصي بايد ادامه پيدا كند و پس از اتصال آخرين ياتاقان عمليات دوباره ادامه پيدا‎۸‎‏-درطي انجام Flushingدرپاره اي ازمواردازفيلترهاي مخصوص اين كاراستفاده شود.‏۹- هنگام عمليات Flushing هر پانزده دقيقه يك بارمحور بايد يك چهارم دور چرخانده مي شود‎۱۰‎‏-درحين كاركليه اتصالات و سيستم هاي روغن بايد از نظر نشتي مورد بازرسي قرار گيرند..-۱۴‎۱۱‎‏-پس ازثابت شدن افت فشارو اتمام كار Flushing روغن كثيف داخل سيستم تخليه مي شود.‏‎۱۲‎‏-تمامي برينگ ها وشيارهاي روغن و....بصورت دستي تميزمي شوندوكفه هاي ياتاقان ها واريفيس هاوكنترل ولوهامجددادرجاي خودنصب مي شوندوسيستم بسته مي شود.‏۱۳- مخزن روغن وفيلترهاي روغن بصورت دستي تميزكاري مي شوند.‏روغن پيشنهادي كارخانه سازنده در داخل محفظه روغن ريخته مي شود و سطح آن تنظيم مي شود.‏‎۱۵‎پس از شارژ روغن موتور برقي يدك بكار انداخته مي شود و سپس به اندازه حجم روغن كم شده كهدرون لوله ها ، كولرها و ‏….رفته است مجددا مخزن روغن تا ارتفاع مشخص شده پر مي شود.لازم به توضيح است كه در صورتي كه سطح روغن مخزن از حدود شاخص نشان دهنده بيشتر باشد در اثربرخوردقطعات دواربا سطح روغن ايجاد كف مي شود كه باعث افت فشار روغن ومخلوط شدن روغن وهواو باعث ايجاد اختلال درسيستم روغنكاري ياتاقان هاوخرابي انهامي شودمواردي كه درحين تعويض فيلترهاي روغن بايدانجام شود:‏.-١-٢انداختن فشار Depressure فيلتر روغن با بازكردن مسير Vent روي فيلترتخليه محفظه فيلتر با استفاده از ولو Drain قسمت انتهايي محفظه فيلتر..١٣٨

-٣نصب فيلتر جديد.-١-٢-٣-٤-٥۴- هواگيري از محفظه فيلتربابازكردن مسيرورودي روغن ومسيرVentوتخليه هوا .مواردي كه براي تصميم گيري تعويض روغن بايد انجام شوداندازه گيري دانسيته روغن در ٦٠ درجه فارنهايت ٨٧%٨٠-٩٤. ١٤٠-١٧٠ويسكوزيته SSU در ١٣٠درجه فارنهايتاندازه گيرياندازه گيري ويسكوزيته SSU در‎١٠٠‎ درجه فارنهايتاندازه گيري حداقل ايندكس ويسكوزيته٩٠اندازه گيري ويسكوزيته سينماتيك بر حسب سانتي استوك در ١٣٠ درجه فارنهايت ١٩/٢-١٥/٧البته براي صرفه جوئي درمصرف بهينه روغن وتعويض به موقع ان وهمچنين كاربردهاي ديگر بااناليزكردنروغن تصميم به تعويض گرفته مي شودكه باتوجه به اهميت موضوع واشنائي بااصول ان بحث مختصريدراين زمينه ارائه مي شود.‏اناليزروغنآناليز روغن از چندين سال پيش در اكثر صنايع كشورهاي پيشرفته به عنوان يك ابزار بسيارمفيدو مناسببراي اهداف و مقاصد زيادي مورد استفاده قرار گرفته كه در صورت اجراي صحيح آن در صنايع مختلف ميتواند گامي بلند و تحولي اساسي در جهت حفظ سرمايه هاي ملي و كاهش وابستگي ها و مصرف بهينه انبوجود آورد.‏كنترل اينكه درحين كاردستگاه روغن تميز و بدون هر گونه آلودگي)آب ، گرد و خاك وذرات فرسايشيو…‏ ( باقي مانده بسيارمهم و حياتي وحائزاهميت است كه اين كار باآناليز روغن محقق مي شود . روغنهمانند خون در بدن انسان كه حامل ميكروب ها وبيماري هااست و با آزمايش يك نمونه ان به خيلي ازبيماريها مي توان پي برد روغن نيز اين نشانه ها را به اطلاعات با ارزشي كه به اهداف نگهداري و تعميراتكمك مي كند تبديل مي نمايد.استخراج مستمر و منظم اطلاعات روغن از درون دستگاهها و ماشين آلات از طريق نمونه گيري و آزمايشروغن به منظورهاي زيرانجام مي شود‎۱‎‏-حصول اطمينان از سلامت دستگاه .:‎۲‎‏-شناسايي عيوب احتمالي درمراحل اوليه و در بدو تشكيل عيب‎۳‎‏-شناسايي عوامل فرسايش و استهلاك هاي غير عادي .‎۴‎‏-كاهش هزينه هاي تعميراتي و تعويض به موقع قطعات .‎۵‎‏-اقدامات اصلاحي به موقع و قبل از بروز خسارت ها ي جدي.‏.١٣٩

‎۶‎‏-كمك دربرنامه ريزي هاي تعميرات دستگاه هاوماشين الات .‎۷‎‏-كنترل كيفيت قطعات و لوازم يدكي و مصرفي‎۸‎‏-توسعه تكنيك هاي عيب يابي..‎۹‎‏-صرفه جويي در روغن مصرفي.‎۱۰‎‏-بهينه نمودن سيستم PMو كنترل كردن اجراي آن.‎۱۱‎‏-كنترل هاي مديريت بركل سيستم.‎۱۲‎‏-افزايش طول عمر و كار آيي دستگاه ها‎۱۳‎‏-كنترل كيفي تداركات و خريدروغن‎۱۴‎‏-كنترل سيستم انبار داري‎۱۵‎‏-انجام امور تحقيقاتي....‎۱۶‎‏-هشدار به موقع و تشخيص عيب مدت ها قبل از بروز خسارت ‏(تعميرات پيش بينانه).‏‎۱۷‎‏-كنترل مطمئن اقدامات پيشگيرانه.حسن روش عيب يابي دستگاهها بر اساس اناليز روغن اين است كه قبل از بروز خرابي مشكل ماشين درنطفه شناسايي مي گرددو اقدامات اصلاحي مورد نياز براي آن انجام مي شود ‏(برخلاف آناليز ارتعاشات كهپس از بوجود آمدن مشكل و ايجاد خرابي اقدامات اصلاحي روي آن انجام مي شود)‏ البته اين دليل بركنارگذاشتن آناليز ارتعاشات نيست بلكه اين روش هاو روشهاي ديگر در كنار هم و باهم داراي بهترين راندمانو كارآيي مي باشند.اصول كلي آناليز روغناين روش شامل مراحل اجرائي زير است:‏‎۱‎‏-نمونه گيري طبق روشهاي استاندارد در فواصل زماني معين.‎۲‎‏-ارسال نمونه هاي مختلف همراه مشخصات روغن وزمان كاركرد آن همراه با نمونه اصلي روغن مصرفشده در دستگاه به ازمايشگاهاي اناليزروغن .‎۳‎‏-انجام آزمايش ها ي لازم و مقايسه نتايج بدست امده با نتيجه هاي نمونه هاي قبلي‎۴‎‏-بررسي نوع و اندازه ذرات موجوددرروغن باتكنيك هاي مختلف.‏‎۴‎‏-تحليل جواب هاي بدست آمده وارائه توصيه هاواقدامات فني موردنياز.‏.١٤٠

‎۵‎‏-انجام اقدامات پيشگيرانه وتوصيه هاي اصلاحي لازم .آزمايشاتي كه روي نمونه روغن ها انجام مي شودبازديد هاي چشمي از روغن مصرف شدهبراي اين كار لازم است كه حدود ۱٠٠ تا ۵٠٠ سانتي متر مكعب روغن از مدار روغن گرفته شود و در يكبطري شيشه اي ريخته شود.‏ اگر روغن كثيف باشد يا رنگ مات داشته باشدبايد آنرا به مدت يك ساعت دردماي40 0C نگهداري نمود حال بر اساس ظاهر آن وتجربيات قبلي مي توان اطلاعات مختصري ازان بدست. اوردآزمون هاي آزمايشگاهيآزمون هاي آزمايشگاهي شامل موارد زير است:‎۱‎‏-آزمايش خواص فيزيكي و شيميايي روغن و مقايسه آن با روغن نو براي ادامه كار روغن‎۲‎‏-آزمايش ذرات فلزي جهت تشخيص وضعيت فرسايش قطعاتي كه با روغن در تماسند‎۳‎‏-آزمايش الاينده هاي موجود در روغنآزمايش خواص فيزيكي و شيميايي...در آزمايش خواص فيزيكي و شيميايي روغنها پارامترهايي نظير:ويسكوزيته ‏،ويسكوزيته انديكس خواصاسيدي و قليايي ، نقطه ريزش ‏،آلودگي آب و … اندازه گيري مي شود كه مقادير اندازه گيري شده بامقاديري كه قبلا اندازه گيري شده وهمچنيننمونه روغن هاي كار نكرده بدست امده مقايسه مي شود و ازنتايج آن مي توان به موارد زير پي برد:الف-كنترل وضعيت روغن براي ادامه كار يا تعويض آن.‏ب-كنترل كيفي روغن هاي موجود در انبارج-تشخيص سريع فيلتر هاي معيوبچ-تاييد سالم بودن روغن ها...ح-اطمينان از اينكه روغن صحيح در دستگاه مصرف شده يانه.‏خ-تاييدعمليات تميز كاري سيستم پس از انجام تعميرات روي دستگاهد-تاييد سالم بودن آب بندها و مسير هواكش از آلودگي ها..١٤١

ذ-‏ كنترل مرغوب و تميز بودن روغن ها قبل از ورود به انبار.‏آزمايش روغن جهت بررسي ذرات فلزيآزمايش روغن جهت بررسي ذرات فلزي موجوددر ان با استفاده از تحليل اسپكترومتري ذرات سائيده شدهدرون ان و همچنين تعيين منابع آن كه معمولا به كمك گراديان مغناطيسي ذرات سائيده شده جدا سازي ميشوند و اندازه هاي نسبي ذرات تعيين مي شود كه مي تواند در راستاي جدي بودن خسارات احتمالي كمككند و سپس با بررسي هاي ميكروسكوپي شكل واندازه هاي ذرات براي تعيين مكانيزم هاي سايش و بااستفاده از يك نمونه رقيق شده روغن,‏ ذرات شمارش مي شود وبااناليزو تحليل ذرات سائيده شدهموجوددرروغن دستگاه,‏ براي آگاهي دادن از وجود ذرات ناشي از تخريب قطعات ماشين مورد شناسائيقرار مي گيردوعيوب احتمالي كه ممكن است دراينده اي نزديك باعث تخريب ويا اعمال خسارت هاي زياد بهدستگاه شودرفع مي گردد.‏البته روغن ازلحاظ شبكه هاي كريستالي ومولكولي نيز مي تواند تحت آزمايش قرار گيرد تا وضعيت مناسب يانامناسب آن ازلحاظ شكست مولكولي,تغييرمولكولي و........نيز مورد تحليل قرار گيردتاازعملكرد ان درحينكارمطمئن شد.نتايج حاصل از آزمايشات ذرات فلزي موجوددرروغنالف-‏ تشخيص فرسايش هاي احتمالي در آينده)بر اساس روند سايش.(ب-تشخيص اينكه ذرات ناشي از فرسايش مربوط به آلودگي روغن است ياخرابي قطعات.‏پ-تشخيص شدت مشكل ايجاد شده ازطريق نرخ تغييرات بدست امده از آزمايشات انجام شده .ت-تاييد مشكل ايجاد شده از راه هاي ديگر)مثل آناليز ارتعاشات.(ث-استنتاج كلي و مشترك از سيستم براي تشخيص سريع ريشه هاي مشكلج-ضرورت انجام يك اقدامات نگهداري و تعميرات.‏تكنيك هاي آزمايش ذرات سائيده شده در روغن‎١‎‏-اسپكتروسكوپي جذب اتمي‎۲‎‏-اسپكتروسكوپي انتشار اتمي‎۳‎‏-فروگرافي.‏...‎٤‎‏-رسوب دهنده دوراني ذرات.‏١٤٢

‎٥‎‏-فلورسنت پرتوايكس .‎٦‎‏-اسپكتروسكپي انتشاري ‏(پلاسمايي – القايي‎٧‎‏-مشاهده ميكروسكوپيك.(كه باتوجه به تخصصي بودن مباحث فوق ازپرداختن به انها دراين مقوله صرف نظرمي شود.١٤٣

زا-‏بهره برداري ومسائل عملياتي توربين هاي بخاربراي كاهش حوادث وسوانح برايپرسنل ودستگاه هاوافزايش طول عمرانها قبل ازراه اندازي وكاربادستگاههاوماشين الات بايدمواري ازنكات ايمني رادرنظرداشت كه ذيلا به شرح انهاپرداخته مي شود.‏‎۱‎‏-مطالعه Manualمربوط Book به دستگاه وتوجه دقيق به نكات توصيه شده توسط كارخانه سازنده.‏‎۲‎‏-نصب تابلوهاي ايمني درمحوطه وقسمت هاي موردنياز.‏‎۳‎‏-تقسيم كاربين كاركنان ومشخص نمودن وظايف هركدام ازانها.‏‎۴‎‏-مطلع نمودن واحدهاي عملياتي مرتبط با دستگاهي كه قراراست راه اندازي شود.‏‎۵‎‏-روانكاري,‏ رفع نشتي وازمايش ‏(بازوبسته كردن ‏)ولوهائي كه بادست بازوبسته مي شوند.‏‎۶‎‏-ازمايش كردن ولوها وكنترل ولوهائي كه باهواي فشرده كارمي كنند.‏‎۷‎‏-مطلع نمودن ادارات ايمني واتش نشاني درصورت نياز.‏‎۸‎‏-ازمايش نمودن شيلنگ هاي اتش نشاني.‎۹‎‏-قراردادن كپسول هاي اطفا حريق درمكان هائي كه احتمال اتش سوزي وجوددارد.‏‎۱۰‎‏-ازمايش كردن كليه فشارسنج ها حرارت سنج هاودورسنج ها واطمينان ازكاليبره بودن انها.‏‎۱۱‎‏-توجه كامل به توصيه هاي ايمني وتوجه دقيق به انها.‏اپراتورهاي مناسب براي دستگاه هاكاركنان مناسب افرادي هستندكه ازاصول كارونصب وراه اندازي وتعميرات دستگاه ها ومسائل ونكات ايمنيدستگاه ها وخطرات ناشي ازبي توجهي به انها اگاهند.‏انها:‏‎۱‎‏-دوره هاي اموزشي راه اندازي وازسرويس خارج كردن دستگاه هاي مرتبط باكارشان راگذرانده اند.‏۲ حوادث ناشي ازبي موالاتي هابخوبي اگاهند.‏‎۳‎‏-علت وروش استفاده ازتجهيزات ووسائل ايمني را مي دانند.‏‎۴‎‏-دوره هاي اموزشي اطفا حريق وكمك هاي اوليه را گذرانده اند.‏‎۵‎‏-وظايف قطعات واصول كاردستگاه هارامي دانند.‏‎۶‎‏-اموزش هاي لازم جهت استفاده ازابزارهاودستگاه ها مناسب راديده اند.‏‎۷‎‏-دركلاس هاي ياداوري ايمني واطفا حريق مرتب شركت مي كنند.‏١٤٤

‎۸‎‏-تفاوت لوله هاي بخار اب گازوموادنفتي رامي دانند وقطع ارتباط في مابين لوله ها رايادگرفته اند.‏‎۹‎‏-بطوركلي مسلط به كارشان هستند.‏با توجه به اهميت استفاده اصولي ازتوربين هاي بخاركه تاثيربسيارزيادي درافزايش طول عمرانها وكاهشريسك ها وجلوگيري ازخطرات احتمالي براي نفرات وواحدهاي عملياتي وماشين الات مي تواندداشته باشددراين فصل سعي شده است مباحث متعددي درزمينه هاي مختلف اعم ازاماده سازي مسائل حين تعمير راهاندازي ازسرويس خارج كردن ‏.......وعوارض ناشي ازعدم دقت دراين مواردرابطورفشرده موردبحثوبررسي قرارگيرد.‏گرم كردن توربين هاي بخارگرم كردن صحيح توربين در پيشگيري از وقوع خرابي ها و طولاني كردن عمرتوربين وقطعات آن سهمبسزائي دارد.‏ بخاري كه وارد بدنه توربين مي شود چون خاصيت گازها را داردابتدا بطرف بالاي بدنه حركتمي كند بنابراين قسمتهاي بالا ي رتوروبدنه زودتر از قسمت هاي پائين ان گرم مي شوند و اين اختلاف درجهحرارت دراثر خاصيت ترموستاتيكي باعث پيچيده شدن بدنهDistortion و خم شدن محور مي شود.‏ چنانچهزمان كافي به قطعات جهت گرم شدن داده نشود باعث خمش محورمي شودو همانطور كه قبلا گفته شدآب بند هاي دندانه اي وديافراگم ها فاصله كمي بامحوردارند و چنانچه محور خم شودباعث از بين رفتن ايندندانه ها و در نتيجه نشت بخار به مرحله بعدي و هدر رفتن بخارايجادخسارت روي قطعات و.......‏ مي شود.‏بنابراين قبل ازراه اندازي توربين ها(وديگرماشين الاتي كه دردرجه حرارت هاي بالا كارميكنند)ابتدابايدانهارابطورتدريجي وبه ارامي گرم كردتاتمامي نقاط توربين به درجه حرارت ثابت برسندوسپساقدام به راه اندازي ان نمود.كاركردن توربين هادردورهاي كم درزمان راه اندازي به محورمهلت ميدهدتاخم نشودلذاباصاف شدن خميدگي محورفقط يك كمانش موقتي بوجودمي ايد(خميدگي ناشي ازبدنهتوربين)وبه نيروهاي گريزازمركزاجازه داده نمي شودكه باعث افزايش كمانش شوند.‏١٤٥

اثرات گرم و سرد شدن غير يكنواخت توربين هاي بخار‎۱‎‏-خميدگي محور Bent Shaft كه موجب نابالانسي و لرزش شديدمي شود.-۲خميدگي محوروبدنه باعث خرابي لابيرينت ها مي شودخيلي كم است).(-۳چون كلرنس شعاعي بين محور و آب بندهاچون رتورزودترازپوسته گرم مي شودانبساط رتور زودترازپوسته يا بدنه انجام مي شود(تغييرموقعيتنمي دهند)‏ باعث تماس رتورباديافراگم ها(درجهت محوري)وخرابي انهامي شود.‏‎۴‎‏-به دليل اين كه افزايش طولي رتور ازبدنه بيشتر است ممكن است چرخ هاياپره هاي روي محور بهديافراگم ها برخورد كنند و موجب سائيده شدن وخرابي آنها شود.‎۵‎‏-اگربخارآب بندي قبل از گرم شدن توربين وارد شود يك طرف توربين بيشتر از طرف ديگر گرم مي شودو نهايتا ً انبساط يك طرف بيشتر از طرف ديگر مي شودو محورمي تواند به حالت خميدگي نزديك مي شود.‎۶‎‏-گرم شدن سريع باعث تغييرشكل دائمي وباقي ماندن خميدگي ايجادشده مي شود .گرم كردن يكنواخت براي توربين هاي بزرگ نسبت به توربين هاي كوچك ازاهميت بيشتري برخورداراستچون باتوجه به طويل وسنگين بودن رتورانهاحتي براي راه اندازي انهادردورهاي پايين هم نياز به حجمبخارخيلي زيادي است كه اين نيزمي تواندباعث تشديدكمانش گرددبه همين دليل براي جلوگيري ازاينمشكل درحين راه اندازي وازسرويس خارج كردن توربين براي كمك به چرخاندن توربين هابامقداركمتربخارازدستگاه هاي كمكي بادورهاي پايين مثل سيستم هاي Turningوياالكتروگيرباكس Gear ها استفاده ميشودكه ذيلا به شرح ان مي پردازيم.‏سيستمTuring Gearدر ماشين هاي سنگين بخاطر اينكه چندين دستگاه باهم كوپله مي شوند ) مثلا ً مولد ، گيربكس و توربيننياز (به قدرت خيلي زيادي براي راه اندازي انها است كه اگر قرار باشد اين قدرت زياد توسط بخاربه توربين داده١٤٦

شودنياز به مقدار خيلي زيادي بخارSteam است كه بتواند ماشين ها را به حركت در آورد . حجم بالاي بخارورودي به توربين باعث سريع و نامتعادل گرم شدن توربين مي شود كه مي تواند مسائل زيادي راكه قبلا بهآن اشاره شد به دنبال داشته باشد ولذابراي جلوگيري از اين مسائل براي گرم كردن متعادل توربين در راهاندازي وهمچنين ازسرويس خارج كردن انها از سيستمGear Turningيا Baring استفاده مي شود وروش كارآن بدين صورت است كه روغن تحت فشاركه توسط پمپ بافشاربالا توليدشده است ومي توان ان رايكتوربين روغني ناميد به پره هايي كه معمولاروي يكي ازمحورهاي داخل Gearنصب Box شده اندبرخوردمي كند و موجب كمك به حركت مولد توربين ، گير بكس با مقداربخاركمتربادور كم مي شودگرفتن چنين سيستمي براي توربين هاي با قدرت بالا ضروري است.‏گه در نظر .البته دربعضي ازتوربين هاي بخاربجاي توربين روغني ازيك دستگاه الكتروگيرباكس بادورپايين كه درموقعيتيمناسب ومعمولاروي سيستم گردنده نصب مي شودوازطريق يك مكانيزم مكانيكي بامحوركوپله ميشوداستفاده مي شودكه قبل ازراه اندازي وياهنگامي كه توربين ازسرويس خارج مي شودوظيفه ارامچرخاندن محورتوربين راانجام مي دهد.‏سيستمJack Oilدرتوربوژنراتورهاي بزرگ وسنگين براي كاهش دادن نيروهاي اصطكاكي و روان چرخيدن محوركه باعثنيازكمتربه بخاربراي چرخاندن توربين مي شود از سيستم Jackاستفاده Oil مي شود‏.اي نسيستم در موقعراه اندازي وازسرويس خار ج كردن ماشين در سرويس مي آيدو اصول كار آن بدين صورت است كهروغن با فشار بالا كه معمولا از پمپJack Oilتامين مي شودازقسمت پاييني برينگ ها ازيك مسيرتعبيهشده براي اين منظورواردانها مي شود و موجب بلند شدن شافت از جاي خودمي شود وموجب كاهشاصطكاك وحركت توربين باحجم كم بخار مي شود.‏ لازم به توضيح است كه در ماشين هاي بزرگنظيرتوربوژنراتورها كه وزن رتورهاي مختلف در آنها مثل رتور مولد ، رتور توربين ، رتور پينون و رتورGearو.....‏ متفاوت است نياز به روغن با فشارهاي متفاوتي براي بلند كردن آنها است كه اين در طراحيسيستم مراعات شده و به توسط رگولاتورهاي فشاري كه در قسمت هاي مختلف تعبيه شده به هر قسمتفشار طراحي شده روغن همان قسمت اعمال مي شود.نكته مهم:‏ كليه مسائلي كه درحين گرم شدن توربين هاياماشين الاتي كه دردرجه حرارت هاي بالاكارميكنندبوجودمي ايددرحين سرد شدن انهانيزمي توانداتفاق بيفتدوباعث ايجادخسارت هاي سنگين شودكهمتاسفانه گاهابه انهاتوجه اساسي نمي شودزيرا درحين سردشدن نيزگراديان درجه حرارت نقاط مختلفمتفاوت است وبه دليل خاصيت ترموستاتيكي ناشي ازاختلاف درجه حرارت بين قسمت هاي مختلف رتوروبدنهباعث خميدگي محوروبدنه خواهدشد.همچنين مسائل ناشي ازگرم وسردكردن ناگهاني دستگاه ها برايتوربين هاوماشين الات كوچك نيزمي تواندباشدت كمتري اتفاق بيفتدكه ازاين مهم نيز نبايدغافل شد.‏١٤٧

درتوربوژنراتورهاي بزرگ سيستمي روي Padstalهاي انها تعبيه شده است كه قادربه اندازه گيري حركتمطلق بدنه توربين ناشي ازانبساط حرارتي مي باشدكه رشدحرارتي را توسط يك ورنيه اندازه گيري ميكندكه مي تواندمبين وضعيت درجه حرارت بدنه توربين باشدكه هميشه بايدبه ان توجه نمودبخصوصدرحين راه اندازي وبستن توربين ودرمواقع تغييرLoadووقتي دورتوربين رامي توان افزايش دادكه بدنهتوربين رشدحرارتي خودرابطوركامل انجام داده باشد.‏لازم به توضيح است كه درتوربين هاي بخارمتوسط و بزرگ به دليل ابعادبزرگ ان انبساط حرارتيتقريبابالائي دارندكه براي جبران ان پيچ هاي پايه هاي عقب انها طوري طراحي شده است كه پس ازسفتشدن نيز فاصله كمي بين پيچ وپايه توربين وجودداردكه امكان انبساط طولي بدنه دستگاه رافراهم ميكندورشدطولي توربين بطرفعقب توربين منتقل مي شودتافاصله كاپلينگ ها نيزبه هم نخوردوليدرصورتي كه ازپيچ معمولي استفاده شودوپيچ پايه را كاملاثابت كند امكان حركت وانبساط ازتوربين گرفته ميشودكه علاوه برخمش محورمي تواندمنجربه افزايش بارتراست ياتاقان هاي محوري وخرابي انها و افزايشلرزش توربين شود.١٤٨

گرم نگه داشتن توربين هاي بخارباتوجه شرايط عملياتي توربين هائي كه بايدبصورت اماده بكارBy Standباشندبايدهمواره گرم نگه داشتهشوند تابدون هيچ مشكلي ودركمترين زمان ممكن درسرويس قرارگيرندكه براي تحقق اين كاربااستفادهازيك مسيركنارگذرBypassكه شامل يك لوله سه چهارم تايك اينچ است و به انWarmنيزگفته Up Line ميشود مقداري بخارازلاين ورودي ازقبل ولواصلي ياكنترل ولو توسط يك عددولوبه داخل توربين واردميشودكه بابازگذاشتن جزئي اين ولوهمواره مقداري بخارواردتوربين مي شودوتوربين گرم نگه داشته ميشود.البته ازاين مسيرهم براي گرم نگه داشتن توربين وهم براي گرم كردن توربين درحين راه اندازيياازسرويس خارج كردن مي توان استفاده كرد.‏تخليه اب هاي كندانس داخل توربين هاي بخارهنگام ورود بخار به داخل توربين به علت اختلاف درجه حرارت بين بخار و قطعات داخلي مقداري بخار تبديلبه مايع مي شودكه اين مقدار مايع در توربين هاي كوچك به علت پائين بودن درجه حرارت بخار و سبكبودن قطعات داخلي توربين زياد محسوس نيست(وبايدتخليه شود)‏ ولي در توربين هاي بزرگ به علت سطحوحجم فلز زياد مقدار بيشتري از بخار تبديل به مايع مي شودو چنانچه توربين خوب تخليه نشود مايع ميتوانددرحين چرخش به پره هاي رتور ضربه بزندو باعث شكسته شدن آنها و يا خراب شدن ديگر قطعاتداخلي رتوروپره ها شود.به اين دليل نقاط گود بدنه توربين ها وسيستم هاي لوله كشي بايدمجهزبه لوله هايتخليهDrainباشندوقبل ازراه اندازي اب جمع شده دراين نقاط تخليه شودكه اغلب اين لوله هاي تخليه دارايتله بخارTrap Steamمي باشندكه بطوراتوماتيك اب كندانس راتخليه مي كنند.‏ درحين راه اندازي به دليلوجودذرات جامد وزنگ هاي موجوددرسيستم لوله كشي بايد ابتداازمسيرهايPass Byمربوطه اب داخلتوربين تخليه شودوپس ازنرمال شدن شرايط عملياتي تله بخاردرسرويس گذاشته شود.همچنين بايدچكهاي لازم ازصحت كاراين تله بخارها انجام شود.البته لازم به توضيح است كه عايقكاري توربين هاي بخارعلاوهبرجلوگيري ازاتلاف انرژي حرارتي ومحافظت از اپراتورها(درمحل هاي داغ)‏ براي جلوگيري ازتشكيل قطراتاب نيزبسيارحائزاهميت است ووقتي كه توربين درحال كاراست بايدعايقكاري توربين باجنس مناسب وبدونعيب وخرابي انجام شده باشد.‏١٤٩

دنهمچنين هنگامي كه توربين ازسرويس خارج است بايداقدامات لازم جهت تخليه مايعات بجامانده درتوربينانجام شودزيرامايعات داخل توربين باعث ايجاد زنگ زدگي وخورندگي مي كنوباعث ايجادرسوب رويرتوروازبالانس خارج شدن ان مي شود كه براي جلوگيري از اين مسئله بايد مسيرDrain بخار قبل از بدنهتوربين وهمچنين مسيرهاي تخليه زيرتوربين را هنگامي كه در سرويس نيست بازگذاشته شود تا چنانچهنشت بخاروجودداشته باشد داخل توربين حبس نشود.‏هنگامي كه توربين درسرويس قرارداردتخليه مايعات توربين توسطتله بخارTrap Steam هائي كهزيرتوربين نصب شده است بطوراتوماتيك انجام مي شودولي درتوربين هائي كه درسيستم خلاكارميكنندامكان نصب تله بخاروجودنداردوازاژكتورهاي تخليه كننده استفاده مي شودكه ذيلا به شرح انهاپرداختهمي شود.‏وظيفه ونحوه كارEjector Casing Drainبه منظور اجتناب از جمع شدن مايع در Casing توربين هائي كه درسيستم خلاكارمي كنند،‏ سيستمي طراحيشده كه به طور مداوم مايعات را اززيربدنه Casing بوسيله يك اژكتور مكيده وخارج مي كند بايد توجهنمود در حالي كه توربين در حال كار است به هيچ وجه نمي توان Drain هاي اصلي Casing توربين را بازنمود وحتما بايد از سيستم فوق استفاده كرد.‏ اين سيستم بسيار ساده است وشامل يك اژكتوراست كه بابخار‎٦٠‎ پاوند تغذيه مي شود و بوسيله يك لوله يك اينچ به قسمت زيربدنه Casing توربين متصل مي شود.‏بخار مصرفي باضافه مايع كشيده شده از Casing معمولا بهExhaust اصليياخروجيتوربين يا١٥٠

كندانسوراصلي تخليه مي شوددربعضي ازطراحي هانيز بجاي استفاده ازسيستم اژكتورمسيرتخليه زيرتوربينتوسط.‏ يك سيستم لوله كشي مستقيما به كندانسوراصلي متصل مي شود.‏ضمنآ جريان ضعيفي از بخار‎٦٠‎ پاوند مربوط به Sealing Steam از طريقBack Press Regulator بهCasing توربين جريان دارد كه بوسيله اژكتور مكيده شده و به Exhaust منتقل مي شود و امكان نشت هوابه داخل Casing را از بين مي برد.‏اصول كار Gland Sealing Systemكاربرد Sealing Systemبراي ممانعت ازنفوذهوا به داخل محفظه توربينTurbine Casing از ميان آبSteamبند هاي Packing دوطرف محورتوربين طراحي شدهاست.‏ پكينگ هاي انتهاي ورودي بخار به نامداخلEnd Packing و در انتهاي خروج بخار بنامPacking Exhaust End ناميده مي شوندكه در حين كار توربينو در زماني كه توربين با دور كم كار مي كند آب بند هاي طرف Steam End جلوي خارج شدن بخاراتداخل توربين به طرف محيط بيرون رامي گيردو آب بندهاي طرفEnd Exhaust جلوي نفوذ هوا به داخلتوربين رامي گيردكه براي انجام اين كاروجلوگيري از نفوذ هوا يك جريان ضعيف بخار به دو طرف اب بندهاتزريق مي شود.‏ در شروع راه اندازي توربين به دلايلي كه ذكر شدSteam Sealing در هر دو طرف محورمورد نياز است اما وقتي كه فشار توربين افزايش پيدامي كندبخارات ازيكي ازمراحل بافشار مناسب توربين بهSealing Lineواردمي شود و بعد از اين مرحله فقط Exhaust End احتياج به Sealing Steamخواهد داشت و جريان بخار از سمت Steam End به سمت Exhaust End خواهد بود كه ميزان ان توسطBack Press . Regulator كنترل مي شود.‏١٥١

بازرسي هاي قبل ازراه اندازي توربين هاي بخار۱- بازديد سطح روغن در تانك ذخيره روغن وگاورنر.‎۲‎‏-بازديدازتمامي قسمت هاي خارجي توربين واطمينان ازمحكم بودن كليه پيچ ومهره ها.‏‎۳‎‏-بازديدازروان بودن ودرگيرشدن اهرم هاي گاورنرولوواستاپ ولووهمچنين لق نبودن زيادانها وروانكاريقسمت هاي متحرك انها.‏‎۴‎‏-بازديدوتست كليه سيستم هاي ابزاردقيقي واطمينان ازصحيح كاركردن انها.‏‎۵‎‏-بازرسي كليه مسيرهاي بخاروروغن ازنظرنشتي.‏‎۶‎‏-بازرسي همه جانبه اطراف توربين اعم از اهرم بندهاي گاورنراهرم هاي سيستم تريپينگ و سيستم قطعاضطراري و.....‏۷- اطمينان از بسته بودن شيرالقائيSelenoide Dump Valveيعني Energizedبودن آن.‏‎۸‎‏-درسرويس قراردادن سيستم روغن كمكي و بازرسي فشار,‏ فلو,‏ سطح روغن و نشتي ها واطمينان ازكاركرد سيستم قطع اضطراري روي فشار روغن.‏‎۹‎‏-اطمينان ازصحت كارسيستم دوربيشينه .Over Speed‎۱۰‎‏-اطمينان ازاتمام كارهاي تعميراتي.‎۱۱‎‏-اطمينان ازتميزبودن مسيرهاي بخارورودي به توربين وصافي ورودي.‏‎۱۲‎‏-اطمينان ازوجودهواي فشره وبرق .Power Supply‎۱۳‎‏-چك كردن اكومولاتورروغن واطمينان ازشارژبودن ان باگازازت.‏مراحل راه اندازي توربين هاي بدون كندانسور‎۱‎‏-مطالعه كتاب دستورالعمل توربين وماشين متحرك) پمپ ، كمپرسورو (٠٠٠.Low Oil Pressure Trip سيستمDevice Reset-۲‎كردن۳- تنظيمشير قطع كننده روغناطمينان ازعملكرد شير كنترل و بستن بخارهاOil Trip ValveReset وكردن حركت اهرمو روش راه اندازي ان.‏Trip Throttle Valve و.‎۴‎‏-بازكردن كليه مجاري تخليه مربوط به مسيرهاي وروديSteamو Chest پوسته توربينDrain,.‎۵‎‏-اماده سازي مسيرها براي خشك كردن بخار.ناب ۶- بستنKnob گاورنر‎۷‎‏-گرم كردن تدريجي توربينوتنظيم ان روي حالت حداقل دور.‏, صافي توربين , محفظه بخار قبل از نازل١٥٢

۸- باز كردن تدريجي ولو ورودي بخاريا مسيركنارگذروچرخاندن ان روي دورپايينMinimum flow. (500 RPM)‎۹‎‏-چك كردن كليه قسمت هاي توربين از لحاظ نشتي ، سرو صدا ، گرما ، اصطكاك و.....‏‎۱۰‎‏-بستن كليه مسيرهاي تخليه هنگامي كه تمام قطرات آب خارج شد و بخار خشك شد.‏‎۱۱‎‏-درسرويس قراردادن گلند كندانسور. Gland Condensorواجازه گرم شدن توربين‎۱۲‎‏-گرم كردن تدريجي توربين روي دور 500 R.P.M وگرم كردن ر تور و پوسته بطور يكنواختگرم شدن براي هر توربين تقريبا ً مشخص است).(Trip-۱۳دادن دستي شيرTrip Throttle Valveواطمينان از عملكرد صحيح آن.‎۱۴‎‏-بالا اوردن دورتوربين با بازكردن شير ورودي بخار وعبورسريع از دور بحراني‎۱۵‎‏-تنظيم كردن دورتوربين با ناب دستي Knob گاورنر روي دور دلخواه..زمان‎۱۶‎‏-درسرويس قرار دادن تله بخارمسيرتخليه توربين.‏۱۷- در سرويس قراردادن آب كولر روغن و تنظيم دماي روغن در حد مطلوب باتنظيم مقدار آب ورودي بهكولر.‏‎۱۸‎‏-تنظيم كردنCondensor Gland براي شرايط عملياتي.اگردرحين راه اندازي هرمشكلي بوجودايدتوربين بايدفوراازسرويس خارج شودتا مشكل شناسائي ورفعگردد.‏چندنكته مهم:‏‎۱‎‏-درخلال راه اندازي توربين هاي بخارابتدابايدولوخروجي توربين رابازكردوبعدازان ولوورودي راودرتوقفهاي اضطراري لازم است اول ولوورودي وبعدازان ولوخروجي بسته شود.‏‎۲‎‏-قبل ازدرسرويس قراردادن توربين هاي بخاربايدازكاركردصحيح سيستم دوربيشينه اطمينانSpeedحاصل شود.‏‎۳‎‏-توربين هاي بزرگ وچندمرحله اي بادرجه حرارت بالابيشتردرمعرض كمانش محورقرارمي گيرند.‏‎۴‎‏-بالابردن سريع دورتوربين هنگام راه اندازي كمانش اوليه راافزايش مي دهد.‏Over‎۴‎‏-دامنه ارتعاش درمحورخميده زياداست وكاركردن ان دردوربحراني باعث ايجادخسارت زيادروي توربينمي شود.‏١٥٣

مراحل اماده سازي سيستم خلاءبراي راه اندازي توربين هائي كه درشرايط خلاكارمي كنندابتدابايدسيستم خلا وسيستم اب بندي GlandSealingدرسرويس قرارداده شودوسپس اقدام به راه اندازي توربين شودكه ذيلا به شرح ان پرداخته ميشود.‏قبل از اين كه سيستم خلا در سرويس قرارداده شود بايد به موارد زيرتوجه شود:‏‎۱‎‏-كلبه مسيرهاو شيرها ي سيستم را با توجه به نقشه بازرسي و ازوضعيت انها(بازيابسته بودن)‏ مطابق حالتنرمال اطمينان حاصل نمود.‏‎۲‎‏-اطمينان ازمسدو د نبودن Blank كليه نقاط سيستم.‏‎۳‎‏-اطمينان از بسته بودن كامل. Quick Opening Valve‎۴‎‏-اطمينان ازاب بندي شير ايمني PSVبا آب كه بايد كاملآاب بندي Seal شده باشد.‏Over Board‎۵‎‏-بازديدواطمينان ازبازبودن هواي ابزار دقيق و بازبودن شيرRecycle Valveوبسته بودنValve‏.مسيراب كندانس خروجي ازكندانسوراصليمراحل راه اندازي سيستم خلا.-۱-۲بازكردن ولوهاي ورودي و خروجي آب خنك كننده قسمتتيوب هاي Surface Condاگربراي اب گيري كندانسور مسيري پيش بيني نشده است با استفاده از يك لوله مناسب يا از طريق لولهورودي پمپ هاي اب كندانس گردشيSurface مبدل.‏Cond Bootاب گيري مي شودتا ارتفاع آب به حدنرمال برسد.‏ البته درصورت موجودبودن اب.‏Cond Cold بهتراست كه براي راه اندازي سيستم ازابكندانس استفاده شود . بابازكردن مسيركنارگذرBy Pass رويOver Board Valve در جهت خلاف مسيرنرمالBoot اب گيري مي شود . البته اين عمل تا زماني امكان پذير است كه Recycle Valve نبندد اما درصورت لزوم مي توان آن را در حالتManualقرارداد و با استفاده از هواي ابزار دقيق ان رادر حالت باز نگهداشت.‏ در اين موقعيت مي توان عملكرد كنترل ولوها را در مقابل Out Put ساخته شده درعملكرد ان را در رابطه بانوسانات سطح آب دربودن سطح آب درBoot مي باشدرانيز چك نمودTransmitter وBoot نيز.امتحان كردوسيستم اخطار دهنده را كه معرف بالا١٥٤

۳- بعد از پرشدن Boot پمپ برقي راه اندازي مي شودتاكليه قسمت ها با آب پر شود و مجددآ مقدار آباز دست رفته در Boot را با دريافتCond Cold ياPlant Water جبرانمي شودراين حالت گردش آب درسيستم برقرارخواهدبودوبايداجازه داده شود تاسيستم تثبيت شودوسپسكنترل كننده هاConroller درحالت Auto قرار داده مي شوند.‏-۴براي تست سوئيچRunning Standby Pump دراين مرحله پمپ يدك بايددروضعيت اماده به كارStandقرار By داشته باشد وسپس بصورت تدريجي پمپ اصلي(توربيني)‏ ازسرويس خارج مي شود دراينحالت باكم شدن فشار پمپ اصلي بايدپمپ يدك بصورت اتوماتيك روي فشارSetشده درسرويسقرارگيرددرغيراين صورت بايدمشكل شناسائي ورفع اشكال شود.‏قبل از اقدام به توليد خلاء ازمواردزيربايداطمينان حاصلشود:‏الف-‏ ازبسته بودن كليه Drain هاي مربوط بهCasing توربين اطمينان حاصل شود.‏ب-ازبازبودن دوعددولو موجود روي لوله اي كه Surface Condenser را به اژكتورها مربوط متصل ميكنداطمينان حاصل شود.‏پس از حصول اطمينانازمواردفوق بخار‎300‎ پاوند مربوط به اژكتورها با استفاده از Drain مربوطه خشك ميشود تاكاملآ از مايع عاري شود.درصورتي كه نيازبه راه اندازي سريع استHogging Ejector در سرويسقرارداده شودودر غير اين صورت از اژكتورهاي مرحله اول ودوم استفاده مي شود.‏ توجه داشته باشيدهميشه در موقع در سرويس گذاشتن يك اژكتور حتمآ بايداول شير ورود بخار به اژكتور را بازكرد وبعدازانشير تخليه(شيرمكش بخارات)‏ ان را ودر موقع ازسرويس خارج كردن ان برعكس عمل شوديعني،‏ اول شيرتخليه يامكش بسته شود و بعد شيرورود بخارتاازورودهوابه داخل كندانسورجلوگيري شود.در موقعيت مناسبي كه خلا داخل كندانسوربه حدمطلوبي رسيدHogging Ejector از سرويس خارج و يكاژكتور از اژكتورهاي مرحله اول و يك اژكتور از اژكتورهاي مرحله دوم در سرويس قرارداده ميشودودرضمن از نحوه عملكردTrap هاي مربوط به.‏ Inter&After Cond اطمينان حاصل شودكه كارايي لازمراداشته باشند.‏توجه : هرگز قبل از اينكه مقدار خلاء توربين به حدمطلوب ) حدود‎10‎ اينچ جيوه)‏ نرسده اقدام به راهانداختن توربين نشود و تا زماني كه مقدارخلاء به‎20‎ اينچ جيوه نرسيده است اقدام به بالا بردن دور توربيننشود.‏١٥٥

مراحل در سرويس قراردادن Gland Sealing System-۱تخليه مايعات موجود در سيستم بخارورودي به اژكتورهايگلندكندانسور وخشك كردنبخارمسيرورودي به اژكتورها.‏20-۲بازكردن ولو ورودي بخار‎٦٠‎ پاوند به اژكتور با استفاده از شير كنترل دستي وتنظيم فشاران روي.Psig۳- بوسيله يك شيلنگ موقتي لوله و مخزن بالاي ديافراگم شيرهاي كنترل(خلا شكن)‏ با آب پر شود.‏‎۴‎‏-شير كاهش فشار Pressure Reducer طوري تنظيم شود كه فشار بخار خروجي روي Gauge مربوطه درحدود 3 Psigباشد.‏۵- بوسيله شير دستي و نشان دهنده,‏ فشار بخار ورودي به سيل هاي طرف Exhaust End روي 1 Psigتنظيم شود.‏۶- دراين حالت دورتوربين به حد نرمال رسانده مي شود بعد از اينكه دور توربين به حد نرمال رسيدSteam End داراي فشار مثبت مي شود و جهت جريان بخار از اين قسمت به طرف شير كنترل خواهد بوددر اين موقع شير كنترل Back Press Regulator طوري تنظيم شود كه فشار در اين قسمت . 4 – 6 3 .Psig ثابت باشد طبعآ در اين حالت شير Press . Reducer كاملآ بسته خواهد بود.‏۷- شير كنترل بخار به اژكتور طوري تنظيم شودكه خلاء گلندكندانسور حد ود‎10‎ اينچ ستون آب نشان دادهشود اگر مقدار خلاء تثبيت نمي شود به آهستگي شير تثبيت خلاء بازشود تاخلاء تثبيت شود.‏مواردي كه قبل ازراه اندازي توربين روي سيستم روغن كاري بايد انجام شود‎۱‎‏-با استفاده از نقشه سيستم بطور كامل بازرسي شود.‏‎۲‎‏-سيستم روغنكاري فلش شده باشد.‏‎۳‎‏-دقت شود كه جائي Blankنباشد.‏۴- مسير خروجي پمپ روغن باز باشد.‏‎۵‎‏-شيرمسيركنارگذرBypass روغن كاملا ً باز باشد.۶- فشارسيستم به آرامي بالابرده شود ) با بستن ولو باي پاسروغن وقتي سيستم خالي است جلوگيري شود(.بخاطر اين كه از مچاله شدن المنتهاي فيلتر‎۷‎‏-ارتفاع سطح روغن در داخل Reservior در حداكثر باشد و پس از پرشدن مسيرهاي روغن كمبود روغنمجدداجبرا ن شود.‏‎۸‎‏-از هيتر روغنHeater Oil و كاركرد آن اطمينان حاصل شود .١٥٦

‎۹‎‏-پمپ هاي روغن بايد هواگيري شده باشند و فيلترهاي ورودي وخروجي آنهاتميز باشند .‎۱۰‎‏-آب خنك كننده كولرروغن باز شود و سيستم هاي آب و روغن اعم از لوله ها ، فيلترها ، كولرها ، سوئيچها Guage ها ، شيرهاي كنترل و ٠٠٠ هواگيري شوند.‏‎۱۱‎‏-پمپ يدك روغن در سرويس قرار داده شودشود.‏‎۱۲‎‏-كليه فشارهاو درجه حرارت ها كنترل شوند .و كليه قسمتهاي سيستم ازنظرنشتيLeakage‎۱۳‎‏-وقتي كه يك فيلتر يا كولر Stand By در سرويس قرار مي گيرد بايد اطمينان پيدا كرد كه واحدByكاملا ً هواگيري شده استبررسيStand.‎۱۴‎‏-اگر هواسرد است هيتر روغن در سرويس قرار داده شودمراحل راه اندازي توربين هاي خلا.پس از بازرسي هاي اوليه ورفعنواقص احتمالي به شرح زير اقدام به راه اندازي توربين مي شود.‏‎۱‎‏-مطالعه كتاب دستورالعمل توربين وماشين متحرك) پمپ ، كمپرسورو (٠٠٠و روش راه اندازي ان‎۲‎‏-چك كردن وتنظيم ارتفاع روغن مخزن وگاورنر.‏‎۳‎‏-بررسي همه جانبه اطراف توربين اعم از اهرم بندي گاورنراهرم هاي سيستم تريپينگ و...‏‎۴‎‏-اطمينان ازبسته بودنEnergizedولوValve .Selenoid Dump‎۵‎‏-چك كردن اكومولاتورروغن واطمينان ازشارژبودن ان باگازازت.‏. Low Oil Pressure Trip سيستمDevice Reset-۶‎كردن۷- در سرويس قراردادن پمپ يدك روغن روانكاري وبررسي فشار,‏ فلو,‏ ارتفاع روغن و نشتي.‎۸‎‏-ازسرويس خارج كردن پمپ يدك واطمينان ازكارائي سيستم تريپ توربين كه بافشارروغن كارمي كند.‏۹- تنظيمشير قطع كننده روغناطمينان ازعملكرد شير كنترل و بستن بخارOil Trip ValveReset وكردن حركت اهرمTrip Throttle Valve و.‎۱۰‎‏-بازكردن كليه مجاري تخليه مربوط به مسيرهاي ورودي,‏ Drain ‏,صافي توربين,‏ محفظه بخار قبل ازنازل ها Chest, Steamو پوسته توربين.‏‎۱۱‎‏-اماده سازي كندانسوراصلي وبررسي قسمت هاي مختلف ان‎۱۲‎‏-خشك كردن مسيرهاي بخارورودي به توربين..در صورت نياز.۱۳- بستن ولوهاي Drain۱۴- تنظيم كردن Knobتغييردور گارونر روي حداقلMin.‎۱۵‎‏-درسرويس قراردادن سيستم روغنكاري كمكي و بازرسي هاي لازم روي فشار فلوونشتي هاي روغن.‏١٥٧

‎۱۶‎‏-راه اندازي سيستم خلا ) ولي توربين را تا هنگامي كه خلا به مقدار لازمحدود ده اينچ جيوه نرسيدهاست راه اندازي نمي شود)‏.‎۱۷‎‏-بازكردن ولوورودي بخارValve Inletو تنظيم مقدار بخار توسط لاين مينيمم فلو دور را تا حدود500 RPM ‏(دور در دقيقه(نگه داشته مي شود تا توربين بصورت تدريجي گرم شود‎۱۸‎‏-كليه قسمت ها جهت هر گونه اشكال و يا صداي مشكوك بازرسي مي شود ..‎۱۹‎‏-چنانچهمي شود.‏زيربدنه توربين هنوز بسته نشدهدر صورتي كه در بخار آب وجود نداشته باشدبستهDrain‎۲۰‎‏-درسرويس قراردادنسيستم آب بندي بخارSystem Gland Sealing.نكته:‏ هرگز هنگامي كه توربين در حالت سكون است سيستم آب بندها در سرويس قرارداده نشود.‏‎۲۱‎‏-دورتوربين رويRPM 500 تا حدود نيم ساعت يا بيشتر نگه داشته شود تا تمامي قطعات وبدنه توربينبصورت تدريجي گرم شوند ‏.درجه حرارت ياتاقانها بازرسي شود و در صورتي كه درجه حرارت آنها بالا باشدآب Cooling برينگ ها در سرويس قرار داده شود .‎۲۲‎‏-باتحريكSelenoid Valve توربين از سرويس خارج شود تا از كار كردن آن اطمينان حاصل شود وبدون اينكه دور توربين زياد پايين بيايد مجددا دور به 500RPMرسانده شود .۲۳- بازرسي سيستم خلا واطمينان از مقدار خلا كه بايددر حد مجاز باشد وقتي ميزان خلا كمتر از حدمجازاست ‏(حدود 20 اينچ جيوه ‏)دور توربين نبايد بالا برده شود .‎۲۴‎‏-مقدار بخار ورودي با باز كردن شير اصلي افزايش داده شود تا دورتوربين بالا رود)از دور بحرانيسريع عبور نمايند ( شير ورودي بخار كاملا باز مي شود و سپس نيم دور بسته مي شود تا قطعات متحرك اندراثرانبساط حرارتي جام نكنند.چنانچه لرزش يا صداي غير عادي ملاحظه شد بلافاصله دور توربين پايينآورده مي شودو به 500R.P.M رسانده شود وآنقدر روي اين دوركاركندتا توربين بطوركامل گرم ميشود.‏‎۲۵‎‏-با تنظيم knob گاورنردور تا حد لازم تنظيم مي شودو به آرامي بار روي توربين قرار داده شود‎۲۶‎‏-تنظيم سيستم Glandبراي Seal Steam اين موقعيت١٥٨

‎۲۷‎‏-چنانچه سيستم Coolingياتاقان ها قبلا در سرويس قرار نگرفته در اين زمان درسرويس قرار داده ميشود .از سرويس خارج كردن توربينبرداشتن بار از روي توربين .تنظيم مقداربخاري Steamكه به آب بندهاي داخلي وارد مي شود متناسب با شرايط جديد.-١-٢‎۳‎‏-اطمينان از سرويس آمدن تلمبه كمكي روغن درحين كاهش دور.‏۴- از سرويس خارج كردن توربين با بستن شير ورودي بخار يا با Trip. دادن ان‎۵‎‏-اطمينان از جريان يافتن روغن به طرف ياتاقانها ) Tank Top يا پمپ DC يا آكومولاتور روغن.(-۶ازسرويس خارج نمودن كندانسوراصلي.‏۷- قطع كردن جريان بخار روي آب بندها.‏‎۸‎‏-سردكردن تدريجي توربين ‏(با دور پايين. (‎۹‎‏-بستن شيرورودي اصلي بخار وبازكردن شير زير صافي يا جاي ديگر تا چنانچه شيراصلي نشتي دارد بخار بهداخل توربين وارد نشودزيرا موجب زنگ زدگي در دراز مدت مي شود.‎۱۰‎‏-ازسرويس خارج كردن سيستم روغنكاري پس ازسردشدن كامل توربين.‏‎۱۱‎‏-چنانچه قرار است توربين براي مدت طولاني از سرويس خارج شود به منظور جلوگيري از خوردگي يازنگ زدگي اجزاء داخلي توربين با هوا خشك مي شود .۱۲- بازنمودن كليه شيرهاي تخليه تا راه اندازي بعدي.‎۱۳‎‏-بستن آب Cooling بيست دقيقهبعدوازسرويس خارج كردن تلمبه يدك روغن.مواردي كه هنگام بالارفتن ارتفاع آب داخل كندانسوربايد انجام شودبه عنوان اولين اقدام جهت جلوگيري از بالا آمدن بيشتر آب و از دست رفتن خلاء بابازكردن مسيركنارگذرBy Pass شير Overboard كه Condensate اضافيشود و سپس اقدامات زير انجام مي شود:‏راخارج مي سازد ابتداارتفاع اب داخل كندانسوركم مي١٥٩

‎۱‎‏-چك كردن مقدار Out Put هواي ابزار دقيق روي كنترل ولوهاي تنظيم ارتفاع اب كه اگر اخطار دهندهبالابودن ارتفاع اب Highروشن Level باشد بايد مقدارPut Out طوري تنظيم شود كه يكي ازكنترل ولوهاكاملآباز و كنترل ولوديگر بسته باشد.۲- در صورتي كه مشاهده شود بين موقعيت كنترل ولوها از نظر باز و بسته بودن و سطح آب درBootSteamتناقصي وجود داردامكان دارد كه شناورFloaterمربوطه گيركرده باشد.‏بطورمثال در زمستان اگرTracing هايFloater در سرويس نباشد امكان يخ بستن وجود داردكه در صورت بروز چنين وضعيFloater از حالت شناوري به يك حالت ثابت تبديل مي شود و تغييرات ارتفاع سطح آب را رويو بالنتيجه روي كنترل ولوهامنعكس نمي كند . اگر اشكال ازTransmitterFloater باشدشودكه درزمان انجام اين كار بايد ارتفاع سطح آب با دقت به صورت دستيحفظ شود در اين موقعيت يك نفر دائمآ ارتفاع سطح آب را از رويگاها مشكل باFlush كردن حل ميManual درGauge Glassو نفر ديگر با استفاده از كنترل ولو ومسيركنارگذر By Pass وضعيت را تنظيم مي كند.‏بهتراست كه در اين وضعيت فقط از كنترل ولوبراي تنظيم استفاده شود و يكحد نرمال خودمشاهده و اعلام مي كندOperator ورزيدهكه ازتغييرات بسيار زياد روي شير كنترل جلوگيري كند و بتواند تغييرات را پيش بيني كند اين عمل را انجام دهدچك هاي روتين توربين هاي بخار‎۱‎‏-بررسي ارتفاع سطح روغن در . Reservoir‎۲‎‏-بررسي درجه روغن در. Reservoir‎۳‎‏-بررسي كيفيت روغن از طريق نمونه گيري ازمايش و مشاهده‎۴‎‏-وضعيت فشار روغن ورودي پمپمچاله.وضعيت )+Strainerچك شدن فيلتر+بودن فيلتر ( .‎۷‎‏-اختلاف فشار بين ورودي و خروجي فيلترهاي روغن.ماسيدگي روغن + ضربه خوردن‎۵‎‏-بررسي فشارورودي وخروجي پمپ روغن.‏‎۶‎‏-درجه حرارت روغن خروجي از كولرها ‏(بررسي وضعيت كولرهاي و كويل بخار يا هيتر روغن گرم كننده‎۸‎‏-جريان داشتن روغن ودرجه حرارت روغن خروجي از ياتاقانها‎۹‎‏-مقداركمي روغن برگشتي از برينگ ها‎۱۰‎‏-فشار روغن ياتاقانها(...‎۱۱‎‏-درجه حرارت پوسته ياتاقانها.‎۱۲‎‏-بررسي كليه فشارهاودرجه حرارت هاي بخارورودي وخروجي.‏١٦٠

زا-‏مسائل تعميراتي توربين هاي بخاراهم بازديدها وكارهاي تعميراتي موردنيازروي توربين هاي بخار‎۱‎‏-برداشتن عايق هاي حرارتي توربين وشستشوي بدنه خارجي ان.‏۲- دمونتاژكردن قطعات.‏۳- مارك كردن قطعاتي كه بازمي شوند.‏‎۴‎‏-جداكردن قطعات سالم از قطعات فرسوده و خراب.‏۵ ‏–تعميرو بازسازي قطعات فرسوده.۶- شستشو و تميز كاري كليه قطعات.‏۷ رده خارج كردن قطعات غير قابل تعمير وتهيه قطعات جايگزين.‏-۸اندازه گيري ابعادموردنظركليه قطعاتي كه نسبت به هم حركت دارندو مشخص كردن مقدارلقي هاي انهاومقايسه ان با مقاديرمجازتوصيه شده توسط كارخانه سازنده‎۹‎‏-بازديدبررسي و ترميم سطوح نشيمن گاه كاورهاي بالائي و پائيني ازلحاظ صاف بودن تميزبودن وتابنداشتن.‏‎۱۰‎‏-بازديدبررسي وتعويض Studهاي Bolt خراب.‏‎۱۱‎‏-شستشو و تميزكاري كليه قطعات باحلال هاي مناسب.‏‎۱۲‎‏-باز كردن ياتاقانها و برداشتن رتورواندازه گيري هاي اوليه روي رتورشامل لقي برينگ هاي شعاعيومحوري,‏ فاصله نازل,‏ فاصله لابيرينت هاو..........‏‎۱۳‎‏-تميز كاري و گندم بلاست(الومينيوم بلاست)‏ رتور..‎۱۴‎‏-چك كردن رتورتوربين ازنظرترك هاي ريز(داي چك)‏‎۱۵‎‏-چك كردن بالانس رتور.‏‎۱۶‎‏-دمونتاژ و بررسي لايبيرنيت ها و تعويض لا بيرينت هاي خراب.‏‎۱۷‎‏-تعميرلابيرينت هاي خراب ياكج بااستفاده ازلابيرينت تيزكن.‏‎۱۸‎‏-بيرون آوردن ديافراگم ها و تميزكاري وگندم بلاست.‏‎۱۹‎‏-باز كردن كليه متعلقات سيستم Over speed و سلونوئيد ولوهاوچك كردن قطعات.‏‎۲۰‎‏-باز كردن و بررسي سيستم انتقال دوربه گاورنر شامل چرخ دنده هامحور بوش ها وياتاقان ها.‏۲۱- سرويس و تعمير گاورنر.‏۲۲- بررسي وضعيت كوپلينگ گاورنر.‏‎۲۳‎‏-اندازه گيري قطر رتور درمحل ياتاقانها و لايبرينت هاومقايسه ان بامقاديراوليه.‏‎۲۴‎‏-روانكاري و تعمير نازل ولوهاي توربين و تعويض پكينگ هاي ان.‏‎۲۵‎‏-بازديد و بررسي ازExpansion jointازلحاظ پارگي وترك.‏١٦١

ك چ‎۲۶‎‏-باز كردن وتميزكاري و grind نمودن سطوح نشيمنگاه . Stop Valve۲۷- باز كردن و بررسي و روانكاري Throttle Valve و بازديد ازبوش هاو پكينگ هاي آن.‏‎۲۸‎‏-بررسي Stem هاي تروتل ولو وولواضطراري ازلحاظ خوردگي وصاف بودن‎۲۹‎‏-بازديد و بررسي Gear Coupling توربين.‏‎۳۰‎‏-بررسي وضعيت سيستم لوله كشي ورودي وخروجي بخارواطمينان ازلحاظ‎۳۱‎‏-بررسي وضعيت ساپورت هاونگهدارنده هاي سيستم لوله كشي و...‏Set-۳۲‎كردنHanger Springهادرموقعيت Support Or مناسب‎۳۳‎‏-تنظيم و چك كردن.Pipe Stress..Setting مربوط به كليه Safetyهاي Valve روي توربين و خروجي توربين‎۳۴‎‏-چك كردن سيستم Over Speed توربين وتست ان دردورموردنظر.‏.Alignment -۳۵توربين و گردنده.۳۶- چال بندي وتنظيم فاصله نازل ها.‏‎۳۷‎‏-بررسي وچك كردن برينگ ها ازنظراندازه ها شكل ظاهري وضعيت بابيت هاو اندازه گيري و ثبتكلرنس هاي نهائي.‏رتور.‏‎۳۸‎‏-تنظيم حركت محوري وتنظيم فاصله نازل وتنظيم سيستم هاي ابزار دقيقي اندازه گيرحركت محوري‎۳۹‎‏-بازديد و تميزكاري مسيرهاي بخار سيل كننده و مسير خروجي بخار و سيستم۴۰- اندازه گيري و ثبت فواصل بين پره هاي ثابت و متحرك وتنظيم انها.‏‎۴۱‎‏-تميزكاري هوزينگ برينگ ها و مسيرهاي ورودي و خروجي روغنFlushing‏.‏‎۴۲‎‏-تميزكاري داخل نازل رينگ هاونازل هاي اصلي.‏۴۳- تميزكاري كولرهاي روغن وتست هيدروليكي آنها.‏۴۴- تميزكاري وتست هيدروليكي كندانسوراصلي.‏۴۵- تميزكاري وتست هيدروليكي كندانسورهاي مياني.‏‎۴۶‎‏-بررسي وتميزكاري كليه اژكتورها.‏‎۴۷‎‏--بررسي جاي كليدها وجاي دندهScrewو دنده هاي مهره قفل كنNut Lock لاك واشرهاو...‏.Surface CondensorLock Washer‎۴۸‎‏--بررسي محورازلحاظ خميدگي دوپهني خوردگي و....‏ اندازه گيري قطرنقاطي از شافت كه قطعاتي مثلبال برينگ ها اب بندها ها و..........روي ان مونتاژ مي شود.‏-۴۹وبررسي ظاهري كوپلينگ هاHub از نظر لاغري و خرابي هاي جاي شيارSpigotمحل قرارگرفتنSpacer.......-۵۰كردن ديفلكتور هاDeflector وبررسي نحوه قرارگيري انهاروي محوروهوزينگ برينگ ها.‏١٦٢

‎۵۱‎‏-بررسي رينگ هاي روغنكاريRing Oil ازلحاظ اندازه وسائيدگي لبه هاي انهاوهمچنين بررسي محلقرارگيري انهاروي محورياOiltrowel‏.‏‎۵۲‎‏-بررسي كليه پيچ و مهره هاBolt& Nut ها وStudها Bolt ازلحاظ تغييرقطر.‏۵۲- بررسي كامل و اطمينان از بي عيب بودن رتورو اطمينان از عدم لنگي ان.‏‎۵۳‎‏-بررسي وكاليبراسيون كليه تجهيزات ابزاردقيقي شاملGuageهاTransmiterهاSwitch PressureهاSwitch Tempretureهاو.......‏‎۵۴‎‏-مونتاژكليه قطعات‎۵۵‎‏-عايق كردن توربين‎۵۶‎‏-تهيه گزارش ودرج ان درپرونده ماشينTem. Pressureها Guage.نكته ‏:براي جلوگيري ازسيزكردن قطعات و بهتربازشدن انهادرتعميرات هاي اينده بايدكليه قطعات اغشته بهموادمناسبي نظير موليكوت شوندوبعدبسته شوند .تنظيمات توربين هاي بخارروش تنظيم فاصله نازل هابارتورپارامترمهمي كه براي توربين هاي بخاربخصوص توربين هاي جريان مماسي حائزاهميت است فاصله نازلبارتوراست كه درصورتي كه اين فاصله بيشترازحدمجازباشدباعث افت فشاروايجادجريان هاي گردابي بيننازل هاورتورمي شودوباعث افزايش مصرف بخاروكم شدن توان توربين ميشودواگرازحدمجازكمترشودامكان برخوردقطعات ثابت ومتحرك و........بوجودمي ايدبه همين دليل درحينتعميرات وبازديدهاحتما بايداين فاصله اندازه گيري شودوبامقاديرمجازتوصيه شده توسط كارخانه سازندهمقايسه شودودرصورتي كه ازحدمجازبشترياكمترباشدنسبت به تصحيح ان اقدام شود.‏روش اندازه گيري اين فاصله معمولاوقتي كاورتوربين بازباشدتوسط فيلرگيج اندازه گيري مي شوددرغيراينصورت اگرتراست برينگ ها ازنوع لقمه اي ياكينگزبوري باشدبابيرون اوردن لقمه هاي يك طرف وحركتدادن رتوردرجهت محوري واندازه گيري انحراف به توسط ساعت هاي اندازه گيرمي توان ان رااندازه گيريكردكه البته نيازبه دقت زيادي داردوبراي كم وزيادكردن ان باتغييراتي كه روي ضخامت واشرتراست دادهمي شودمي توان ان راتنظيم نموددرصورت استفاده ازواشرضخيم ترفاصله نازل افزايش پيداميكندودرصورتي كه فاصله زيادباشدبا كم كردن ضخامت واشرتراست مي توان انراكم كردكه البته درحين١٦٣

اندازه گيري بايدفاصله نازل هادرچندين نقطه اندازه گيري شودكه درصورتي كه رتورتاب برداشته باشدميتواندباعث اختلاف دراندازه گيري شود.‏درتوربين هاي بزرگ چندمرحله اي پس ازتصحيح فاصله نازل كه روي چرخ اول انجام مي شودبايدفاصلهكليه چرخ هاي نصب شده روي محوروبدنه نيزاندازه گيري شودودقت گرددكه اين فواصل كمترازفاصلهنازل نباشدودرصورت مشاهده هرگونه مشكلي بايد علت ان بررسي ورفع عيب گردد.همچنين براي اندازهگيري فاصله نازل وبقيه پره هاي متحرك وبدنه اين كاربايددرزواياي مختلف رتورانجام شودكه كمترينمقدارانهاحائزاهميت است وبايدمدنظرقرارگيرد.‏روش تنظيم سيستم دوربيشينهSpeed Overافزايش دوربيش ازحدمي تواندبراي توربين هاي بخاربسيارخطرناك باشدوحتي باعث انهدام وايجادخسارتهاي جدي براي انهاشودازاين روبراي اطمينان ازعمل كرد سيستم حفاظتي دوربيشينه OverSpeedبعدازتعميرتوربين هاي بخاروياطبق برنامه هاي زمان بندي اين سيستم بايدچك شودكه يك بخش انشامل چك كردن سيستم هاي اهرم بندي واتصالات وميله هاي ولواضطراري وتروتل ولوبراي اطمينان ازلقيبيش ازحدوروان بودن وعدم جامي بخصوص درمواردي كه توربين درمحيط هاي پرگردوخاك همراهبارطوبت كارمي كنداست وبخش ديگران اطمينان ازعملكرد صحيح مكانيزم دوربيشينه EmergencyGovernor است بدين معناكه دردوربيشينه نيروي گريزازمركزبرنيروي فنري غلبه كندوباعث جابجاشدنوزنه مربوطه وتحريك سيستم اهرم بندي وتريپ دادن توربين شودكه براي انجام ان پس ازديسكاپل كردنتوربين دور ان به ارامي بالااورده مي شودتا به دوربيشينه برسد(معمولا اين دوررويNameتوربين PlateيادرSheet Dataان درج شده وبطورتقريبي حدود ده تاپانزده در صد بيشتر از دوركاري توربين است)دراينموقعيت توربين بايدازسرويس خارج شودTrip درصورتي كه قبل ازرسيدن دوربه دورمشخص Trip كنديادردوربالاتري Trip كندسيستم بايدتنظيم شودكه با تغييرنيروي فنري كه روي وزنه اعمال مي شوداينكارانجام مي شوداگرتوربين دردوركمترازدوربيشينه تريپ كندبازيادكردن نيروي فنري باسفت كردن مهرهاي كه روي فنر واقع شده است به مقدارموردنيازكه معمولا براساس تجربه بدست مي ايدافزايش داده ميشودودرصورتي كه توربين روي دوربيشينه تريپ ندهدباكم كردن نيروي فنري ازطريق شل كردن مهره١٦٤

وكاهش دادن نيروي فنري دوربيشينه تنظيم مي شود.لازم به توضيح است كه براي ممانعت ازشل شدنمهره تنظيم فنردرحين كارپس ازتنظيم نهائي بااستفاده ازيك Setمهره Screw قفلLockمي شود.‏همچنين فاصله نوك وزنه سيستم تريپينگ با Tappetبايددرحدمناسبي ‏(حدوديك تا يك ونيمميليمتر)باشددرغيراين صورت توربين روي دورموردنظرتريپ نخواهددادكه اين عمل با چرخاندنTappetروي مهره ثابت روي بدنه كم وزيادمي شودوبااستفاده ازفيلريا بصورت چشمي اندازه گيري ميشود.‏نكته مهم-درصورتي كه دورتوربين بيش ازدورSpeed Overشودومكانيزم دوربيشينه توربين راتريپندهدبايدفورا توربين بصورت دستي تريپ داده شودوازسرويس خارج شودتاازايجادخسارت روي توربينجلوگيري شود.‏مراحل نصب ياتاقان هاي لغزشيياتاقان هاي لغزشي بسته به نوع كاربردمعمولا از جنس بابيت وباالياژهاي مخصوصي ساخته مي شوندو توسطسيستم هاي روغنكاري Forced Lubrication يا روش هاي ديگر روغن بين قطعات ثابت ومتحرك(شافتوياتاقان)‏ تزريق مي شودكه دراثر اصطكاك بين روغن ومحور باعث ايجاد فشارهيدروديناميكي مي شودكه١٦٥

كمك به بالا اوردن شافت ودرمركز قراردادن ان مي كندوباعث مي شودمحورروي فيلمي ازروغن بچرخدكه اين فيلم روغن از تماس مستقيم قطعات فلزي با يكديگر ممانعت به عمل مي اورد.‏پارامتر بسيار مهم دراين نوع ياتاقان هاعلاوه برويسكوزيته روغن وضخامت فيلم روغن لقي يا Clearanceايننوع برينگ هااست كه بايد اندازه گيري ودر حدمجاز تنظيم شود ‏.اگر اين لقي بيشتر از حد مجاز باشد باعثافزايش حركت شعاعي محور شده(افزايش لرزش وارتعاشات)ومي تواند باعث خسارت رساندن به ديگرقطعات وكاهش طول عمرقطعات وهمچنين باعث تخليه شدن روغن از بين اين فواصل وتماس سايشي بينقطعات ثابت ومتحرك وخرابي شافت وياتاقان وهمچنين باعث كاهش فشار روغن وبوجود اوردن مشكل برايديگرياتاقان ها(نرسيدن روغن به انها)وقسمت هاي روانكاري شونده مي شودو كم شدن اين لقي يا كلرنسباعث اختلال درسيستم روغنكاري و عدم نفوذوحركت روغن بين قطعات ثابت ومتحرك وافزايش اصطكاكوگرم شدن وسوختن ياتاقان مي شود كه در تنظيم انها بايد دقت خيلي زيادي كردوطبق توصيه هاي كارخانهسازنده يا جداول استاندارد عمل نمود.(‏ به ازائ هريك اينچ قطر محور معمولا به اندازه يك ونيم هزارم اينچكلرنس درنظرگرفته مي شود).‏روش هاي اندازه گيري لقي ياتاقان هايبوشيClearance Bearingبسته به شرايط ياتاقان و محل نصب ان ازروش هاي زير براي اندازه گيري كلرنس ياتاقان ها استفاده ميشود:‏‎١‎‏-اندازه گيري قطر داخلي ياتاقان بااستفاده ازميكرومترداخلي وقطر بيروني محورباميكرومترخارجي درمحلنصب ياتاقان وپيداكردن اختلاف اين دوعددميزان لقي ياتاقان مشخص مي شود كه درصورتي كه قطعات پمپباز باشند داراي بالاترين دقت است.‏‎٢‎‏-استفاده كردن از فيلر گيج ‏(كه داراي تيغه هايي باضخامت هاي استاندارد ومشخص است كه ضخامتهركدام از انها روي انها درج شده است)وبا عبوردادن تيغه اي كه ضخامت ان با ميزان لقي برابر است كلرنسياتاقان اندازه گيري مي شود.لازم به توضيح است كه ميزان كلرنس اندازه گيري شده به اين روش معمولاحدوديك تادوهزارم اينچ از روش قبلي كمتر به دست مي ايد(بخاطر كلرنس عبور تيغه فيلرگيج)البته دراينحالت بايدتوجه شودكه محوركاملا روي ياتاقان قرارگرفته است البته فيلرزدن درهردوطرف ياتاقان بايدانجامشود.‏‎٣‎‏-استفاده از واير هاي سربيWire Leadكه با باقراردادن ميله هاي باريك سربي نرم كه ضخامت انها كمي ازكلرنس ياتاقان بيشتر است در قسمت بالايي بين شافت وياتاقان واندازه گيري مقدار لهيدگي ان پس از بستنياتاقان وكاور بالايي ان كه پس از باز كردن مجدد واندازه گيري ضخامت واير لهيده ميزان كلرنس مشخصمي شود.‏‎٤‎‏-استفاده ازGage Plasticكه واير هاي پلاستيكي اي هستندكه بااندازه هاي قطري بسيار دقيقي ساخته ميشوند وتكه هائي ازانها مثل روش قبل بين قسمت بالاي محور وياتاقان قرار مي گيرد وپس ازبستن ياتاقان وبازشدن مجدد ان پهناي پلاستيك هاي لهيده شده در كنار جدولي كه همراه با برونشور ان امده قرار دادهمي شودوباهر كدام از خطوطي كه هم سايز باشدميزان لقي در كنار شكل خوانده مي شود.‏ مزيت اي روش١٦٦

اين است كه واير هاي پلاستيكي باعث خرابي شافت نمي شوندوبراحتي تغييرشكل مي دهندكه باعث افزايشدقت اندازه گيري كلرنس مي شود بخصوص وقتي كه شافت از جنس نرم باشدنسبت به روش قبل ترجيحداده مي شود.‏‎٥‎‏-حركت دادن محوردرجهت شعاعي واندازه گرفتن ميزان حركت به توسط يك عددساعت اندازه گير كهبرمحور تقارن شافت عمود شده است دراين روش بايدساعت اندازه گيرحتي الامكان نزديك به ياتاقانقرارداده شودكه البته دقت ان خيلي زيادنيست.‏روش تنظيم لقي ياتاقان ها ي لغزشيClearance Bearingهمانطور كه قبلا توضيح داده شد كلرنس ياتاقان ها بايد در حد مطلوب توصيه توسط كارخانه وبا توجه بهحدود مجاز انها باشد ودر صورتي كه در اين محدوده قرار نگرفته باشندبايد نسبت به تصحيح ان اقدامگردد.‏درياتاقانهاي كوچك وارزان قيمت معمولا باتعويض ياتاقان مشكل مرتفع مي شودولي در ياتاقان هاي بزرگبسته به طراحي ياتاقان ازشيمز هاي تنظيم كه بين دوكفه ياتاقان قرار داده مي شود وباكم وزياد كردنضخامت انها كلرنس در محدوده مجاز تنظيم مي شود.در ياتاقان هاي بزرگ روي لبه هاي شيمز هاي تنظيمكه به طرف محور قرار گرفته بطور منا سبي بابابيت(بضخامت كلفتي شيمز)به اندازه چند ميلي مترلبه دادهشده كه در هنگام نصب وپس از كار تنظيم كلرنس ياتاقان بايد فاصله اين شيمز ها با لبه محورفاصله كميداشته باشد تااز ازاد شدن روغن بين دوكفه ياتاقان ممانعت به عمل اورد كه به اين فاصله اصطلاحا Tabگفتهمي شود وحد مطلوب ان حدوديك ونيم تاشش هزارم اينچ است.‏١٦٧

دربعضي ازمواردكه لقي ياتاقان كمي بيشترازحدمجازاست وشيمزهاي تنظيم وجودنداردمي توان باسائيدنسطوح انها(كم كردن قطرانها)كلرنس راتنظيم نمودولي بايدتوجه داشت كه دراين حالتپيدامي كندكه بايداندازه گيري ودرصورت نيازتصحيح شود.‏Backافزايش Pressيكي ديگر ازمسائلي كه براي ياتاقان هاي لغزشي يا بوشي مطرح ومهم است اطمينان پيداكردن ازتماس كاملقسمت پشت ياتاقان(قطر بيروني)با محلي است كه در پوسته ياتاقان(قطرداخلي محل قرار گيري ياتاقان)‏ انقرارمي گيرد(‏Clamp (Bearing چون اگر بين اين دوفاصله بيفتد درحين كاربرينگ حركت مي كندوباعثايجادارتعاشات مي شود ووجود هوابين برينگ وكاورباعث تشكيل يك فيلم مقاومت حرارتي بالا در اين قسمتمي شودوباعث عدم انتقال حرارت ازياتاقان به پوسته ياتاقان ونهايتا گرم شدن روغن وپايين امدن ويسكوزيتهان وكم شدن ضخامت فيلم روغن و خرابي زودرس ياتاقان ولرزش وارتعاش مي شود كه توصيه اكيد برايناست كه در حين تعميرات اساسي ياتعويض ياتاقان ها علاوه بر چك كردن كلرنس ياتاقان اين موضوع موردتوجه قرار گيردكه اصطلاحا به ان Crushگفته مي شودروش اندازه گيري Bearing Crush.‎۱‎‏-اندازه گيري Bearing Crush در ياتاقان هاي كوچكدرياتاقان هاي كوچك كه ضخامت پوسته ياتاقان زياد است Shellبااستفاده Bearing ازLead Wire هائي كهدر قسمت بيروني ياتاقان بين پوسته بيروني ياتاقان وقسمت داخلي كاوردر محل قرارگيري ياتاقان قرار دادهمي شود اندازه گيري مي شود ‏.روش كار به اين صورت است كه پس از قراردادن كفه هاي بالايي وپايينيياتاقان و سفت كردن پيچ هاي دوكفه ياتاقان,‏ وايرهاي سربي با ضخامت كسري ازميليمتر روي پوسته بيرونيياتاقان قرارمي گيردوكاورياتاقان بسته مي شود ومجددابازمي شود كه اين عمل باعث لهيدگي وايرسربي ميشودكه ضخامت وايرلهيده مبين مقدار Crush است.١٦٨

البته چون اين فاصله خيلي كم است وفضاي كافي براي لهيده شدن وايرسربي نيست وهمچنين مقاومتوايرسربي درمقابل تغييرشكل مي تواند باعث خطادراندازه گيري شود.درعمل به اين صورت انجام ميشودكه بين دو كفه بالايي وپاييني كاور برينگ هاي دوطرف شيمز هايي باضخامت حدود يك تا ميلي مترقرارداده مي شودتا بتوان وايرسربي ضخيم تري راروي كفه بالائي ياتاقان قراردادوفضاي لازم براي لهيدهشدن وايرسربي فراهم باشدكه دراين روش پس از محكم كردن پيچ ها ي كاوروباز كردن اختلاف بينضخامت وايرهاي لهيده شده سربي وضخامت شيمزي كه بين كاور ها قرار گرفته مبين فاصله پشت ياتاقاناست كه اصطلاحا به عنوانPress Backمعروف است ومقدار ان از دو تا سه هزارم اينچ نبايد بيشتر باشد.‏-٢ اندازه گيري Bearing Crushدرياتاقان هاي بزرگدر ياتاقانهاي بزرگ كه ضخامت پوسته ياتاقان كم استType Thin Shell اهميت وحساسيت اين موضوع بهمراتب از ياتاقان هاي نوع قبلي بيشتر است وروش كار به اين صورت است كه دو تكه شيمز باضخامت حدودچند ميليمتر ازجنسي مناسبRigid درفاصله طرفين پوسته ياتاقان وكاور هاي بالايي وپاييني قرارداده ميشود(شكل زير)‏ وپيچ هاي ياتاقان با تورك مناسب سفت مي شوداگرياتاقان بطوركامل درپوستهخودقرارگرفته باشد وتماس كامل باشدازبين شيمزهاي دوطرف وكاور هاي بالائي وپاييني نمي توانفيلرعبوردادولي اگراشكالي وجودداشته باشدبين انهافاصله مي افتدوفيلرعبورمي كندكه به مجموع ضخامتفيلرهائي كه ازقسمت هاي بالائي وپاييني شيمزهاعبورمي كندCrush Bearingگفته مي شودواين مقدار بايددر حد مجاز باشد كه براي ياتاقانها بسته به قطرانهادر جداول استاندارد اورده شده است وليحدمجارانهاازچندهزارم اينچ نبايدبيشترباشد.‏١٦٩

لازم به توضيح است كه لقي ياكلرنس ياتاقان وBearing و Bearing BackباCrush BearingياPress ClampTabهركدام پارامتر هاي جداگانه اي هستند وبراي هر ياتاقان بايدجداگانه اندازه گيري وتصحيح شود.‏نكته-درحين نصب ياتاقان هاي نوع بوشي بايدازتماس كامل محوردرداخل ياتاقان اطمينان حاصل نمودكهمعمولا اين كارباماليدن رنگ ‏(بلوبرينگ)روي محوردرمحل نصب ياتاقان وچرخاندن محوردرداخل ان انجاممي شودكه بايداثررنگ روي ياتاقان مشاهده شود(درجهت طولي)درغيراين صورت احتمال ناهم محوريياتاقان درمحل نصب ‏,ناهم محوري ياتاقان هاي دوطرف,پيچيدگي بدنه توربين.ويامسائل ناشي ازنصبو.....وجودداردكه بايدشناسائي شودواقدامات لازم براي تصحيح ان انجام شود.‏روش تنظيم لقي تراست برينگ هااست.‏در مورد برينگ هاي كينگزبوري و لقمه اي Thrust Pad طبق دستور كار خانه سازنده بايد مقداري حركتمحوري وجودداشته باشدتاروغن بتواندبين پدهاوتراست ديسك نفوذكندوفيلم روغن تشكيل شودتاازتماسقطعات ثابت ومتحرك جلوگيري شودكه اين مقدار حركت دراكثرموارد حداقل ٨ و حداكثر ١٥ هزارم اينچبراي اندازه گيري حركت محوريMovement Axial دراين نوع ياتاقان هاازدوروش استفاده مي شود:‏‎۱‎‏-بااستفاده ازفيلرگيج فاصله بين دوطرف ديسك وپدهارااندازه گيري كردكه مجموع فيلرعبوري دوطرفمبين حركت محوري است.‏-۲بااستفاده ازساعت اندازه گيركه روش كاربه اين صورت است كه پلانجرساعت اندازه گيري را درجهتمحوري روي كوپلينگ ياهرنقطه مناسب ديگري روي محورقرارداده مي شودو محور كاملا ً به يك طرفحركت داده مي شود و ساعتروي صفر تنظيم مي شودوسپس مجددامحور كاملا ً بطرف مقابل حركتداده مي شود تا لقمه ها به طرف ديگر بچسبند اندازه اي را كه ساعت نشان ميدهد كل لقي يا كل حركتمحور خواهد بود.‏براي كم و زياد كردن Clearance محوري ازروش هاي زيراستفاده مي شود:الف : در صورتي كه گوشت لقمه ها زياد باشد و كلرنس كم باشد مي توان بوسيله اسكراب كردن و يا ماشينكردن لقمه ها ودرصورتي كه پشت لقمه ها شيمز وجودداشته باشد با كم كردن ضخانت شيمز فاصله راتنظيم كرد.‏١٧٠

ب : در صورتي كه فاصله زياد باشد و گوشت لقمه ها كم ، يا از طريق دوباره وايت متال ريختن ‏(بابيت ريزيمجددروي لقمه ها ‏)مي توان كمبود فاصله را تامين نموديا از طريق واشر دادن(شيمز گذاري)‏ پشت لقمهدرداخل هوزينگ برينگ فاصله درحدمجازتنظيم مي گردد .روش تميزكاري رتوروديافراگم هابه دليل وجودناخالصي هاي احتمالي بخارات ورودي به توربين وهمچنين اكسيدفلزات ناشي ازخوردگي لولهها و.....ودرجه حرارت بالاي توربين هاي بخاردراكثراوقات رسوباتي روي توربين هامشاهده مي شودكه ميتواندباعث كاهش راندمان توربين وافزايش بخارمصرفي ونابالانسي رتورمي شودكه درحين تعميرتوربينبايدتميزشوندكه بسته به نوع املاح ورسوبات ازروش هاي متعددي نظيرروش هاي شيميائي روش هايمكانيكي وشستشوبااب كندانس اين كارعملي مي شود.‏ساده ترين وكم خرج ترين روش شستشوي كليه قطعات با استفاده ازاب كندانس است كه معمولا جزانتخاباول بشمارمي ايدكه باعث تركيب املاح ورسوبات بااب وتميزشدن رتورمي شوددرروش شيميائي بااستفادهازموادشيميائي مناسبي كه روي رسوبات ريخته مي شوديارتوردران شناورمي شودرسوبات درماده شيميائيحل مي شوندوباعث تميزشدن رتور مي شوندكه اين مستلزم استفاده صحيح ازنوع موادشيميائي است كهگاها مي تواندباعث خورده شدن ديگرقطعات نظيرلابيرينت هاو.....‏ گرددكه بايددرانتخاب ان دقت زياديشود.‏١٧١

استفاده ازروش هاي مكانيكي نظيراسكراپ ووايربرس براي قسمت هائي ازرتورامكان پذيراست كه دارايسطوح تخت وصاف باشندولي براي قسمت هاي ديگركه امكان دسترسي به انهاكم است ازروش گندم بلاستويااكسيدالومينيوم بلاست استفاده مي شود.‏روش تنظيم كردن مقداربازبودن گاورنرولوSetting Valveتنظيم كردن گاورنرولوازلحاظ ايمني ومصرف بخارتوربين بسيارمهم است.مقدارمناسب بازبودن ان معمولاروي Nameتوربين Plate ياBook Manualهاي مربوطه درج مي شود.‏ مقداربازبودن براي ولوهاي نوعDoubleحدوديك Seat هشتم قطرولو وبراي ولوهايV-Portياولوهاي نوع پيستوني بايديك هشتم اينچ بهمقداري كه قبلاگفته شداضافه گرددوبراي گاورنر ولوهائي كه باگاورنرهايGovernor Woodwardبازوبستهمي شوندبايدطبق جدول مربوطه كه يك نمونه ان درصفحه بعداورده شده است اقدام شود.تنظيم ولووقتيانجام مي شودكه توربين در سرويس نباشد.‏ براي انجام ان ابتداولوباتنظيم Stemمربوطه,ولو بصورت دستيكاملابسته مي شودودراين حالت يك خط روي Stemولوكشيده مي شودوباچرخاندنWheel Handتغييردوربه اندازه مقدارتوصيه شده دوباره ولو بازمي شودومجددا لاك مي شودمجددادرحالتي كهولودرحالت بازاست باچرخاندن مهره مربوطه مقدارطول فنرگاورنرولوبه حدوددواينچ رسانده ميشودوسپس باتنظيم فنرگاورنرطوري تنظيم مي شودكه ماكزيمم سرعت موردنيازبه علاوه ومنهاي دهدرصددرمحدوده بالاوپايين ان بدست ايدكه اين اندازه گاه به گاه بايداندازه گيري ودرصورت نيازتنظيمشود.‏١٧٢

١٧٣

نگهداري ومراقبت از توربين هاي بخارتعميراتشامل مجموعه فعاليت هايي است كه بر روي يك سيستم يا وسيله اي كه دچار خرابي يا از كارافتادگي گرديده انجام مي شود تا آن رابه حالت آماده و قابل بهره برداري بازگرداندودر جهت انجام وظيفهاي كه به آن محول شده است آماده كندو به مجموعه فعاليت هايي كه بصورت برنامه ريزي شده با هدفجلوگيري از خرابي هاي ناگهاني ماشين آلات و تاسيسات انجام مي شودوبا اين كار قابليت اطمينان ودردسترس بودن آنها افزايش پيدا مي كند نگهداري گفته مي شودكه ازاهميت ويژه اي برخورداراستوتمامي سعي وتلاش ها درتقويت ان است.‏مجموعه فعاليت هائي كه باعثافزايش طول عمر مفيددستگاه هاوماشين آلات و كاهش مصرف قطعاتيدكي وانرژي وهزينههاو افزايش كارآرايي وراندمان عملي ماشين آلات مي شودنگهداري وتعميريابطورمخفف نت گفته مي شودكه مبحث نگهداري ان نسبت به تعميرات ازاهميت ويژه اي برخورداراستودرتماميصنايع از بيشترين اهميت برخورداراستكه باعنايت به اين كه بيشترين هزينهشركت هايهاوكارخانجات صرف اين امورمي گرددنيازبه يك سيستم جامع برنامه ريزي شدهنگهداري وتعميرات استتابتوان به اهداف فوق نائل گرديد.‏دلايل مهم روندافزايشي نگهداري ازدستگاه ها‎١‎‏-بالارفتن حجم سرمايه گذاري ها وكاهش سرعت توليدودرنتيجه بروز خسارت هاي زياد به سيستم توليديدراثرركودتوليدبه علت خرابي هاي اضطراري.‏‎٢‎‏-بالارفتن قيمت قطعات يدكي وقيمت اوليه ماشين الات كه احتياج به مديريت صحيح وبهينه بردارائي هايفيزيكي وكنترل سرعت استهلاك وهزينه هاي نگهداري وتعميرات راالزامي مي كند.‏‎٣‎‏-حركت سريع صنايع درجهت اتوماسيون كه درنتيجه احتياج كمتري رابه مهارت هاي امورتوليدايجاب نمودهولي احتياج به مهارت بيشتر كاركنان نت ومديريت فني رادرجهت توانائي درمراقبت وتعمير تجهيزات الزاميمي نمايد.‏به همين جهت ازسالها قبل دركليه صنايع كوچك وبزرگ بخش نگهداري بصورت سريع رشدكرده وجايتعميرات راگرفته است وشعار نگهداري بجاي تعمير جامه عمل پوشيده است.‏١٧٤

معايب ناشي از نداشتن سيستم نگهداري و تعميرات‎١‎‏-عدم اطمينان كامل ازكاركردمناسب دستگاه وخطتوليد .٢- افزايش هزينه هاي تعميراتي وافزايش خسارت هاي وارده به ماشين آلات.كاهش طول عمر دستگاههاكه قطعات يدكي انها غالباباصرف هزينه هاي هنگفت ازخارجتهيه ازكشور-٣وتامين مي شوند.‏‎٤‎‏-اختلال درخط توليدبخصوص درمراكزصنعتي بزرگ(كه گاهاخيلي بيشترازهزينه هاي تعميراتي است).‏‎۵‎‏-احتياج به تعويض سريع قطعات كه درشرايط فعلي دسترسي به انها مشكل بوده وقيمت انهاروبه افزايش استمداوم بطور..‎۶‎‏-قابل محاسبه وپيش بيني نبودن هزينه ها وسود وزيان ها‎۷‎‏-قابل برنامه ريزي نبودن كارهاي تعميراتي.‏‎۸‎‏-ايجادخطرات جاني براي كاركنان.. شود‎۹‎‏-اثرات كمبودتوليددرشرايطي كه ميزان عرضه وتقاضامتناسب نباشدباعث ايجادنارضايتي وبازار سياه مي‎۱۰‎‏-پايين امدن كيفيت محصولات ساخته شده.اهداف سيستم هاي نگهداري و تعميرات(‏ تن (‎١‎‏-ايجاد آرشيو مدارك فني به عنوان بانك اطلاعاتي.‏‎٢‎‏-بررسي و آناليز اقتصادي نگهداري و تعميرات انجام شده‎٣‎‏-كاهش هزينه هاي انرژي مانند.:برق ‏،آب ، بخار ‏,سوخت و ….‎٤‎‏-ايجاد زمان توقف كمتر د رمقابل توليد بيشتر.‏‎٥‎‏-كاهش هزينه هاي تعميرات تكراري ومتوالي و نتيجتا ً استفاده بهتر از قطعات يدكي ونيروي انساني.‏‎٦‎‏-افزايش كميت وكيفيت توليد و جلوگيري از ضايعاتي كه براثر خرابي ماشين آلات بوجودمي آيد‎٧‎‏-جلو گيري از صرف سرمايه گذاريهاي سنگين جايگزيني ماشين آلات.‏‎٨‎‏-پايين آوردن هزينه هاي توليد با كاهش تعميرات و توقف ماشين الات.‏‎٩‎‏-ايجاد نظم و ترتيب در تعميرات و استاندارد كردن كارهاي تعميراتي وزمان سنجي فعاليت ها.‏.١٧٥

انواع سيستم هاي نگهداري و تعميرات١- خرابي تا حدشكست وتوقف دستگاهMaintenance .Break Down‎٢‎‏-تعميرات دوره اي زماني .Time Based Maintenance‎٣‎‏-تعميرات پيشگيرانه .Preventive Maintenance-٤ تعميرات پيش بينانه . Predictive Maintenance‎۵‎‏-تعميرات براساس شرايط كاردستگاه Condition Based Maintenance‎۶‎‏-نگهداري و تعميرات بهره ور فراگير.Total Productive Maintenanceكه هركدام ازاين روش هاداراي مزاياومعايب مربوط به خودبوده كه ازحوصله اين مقوله خارج مي باشدولياستفاده ازيكي يابيشتر ازروش هاي فوق كاملا الزامي است.‏يكي ازبهترين تكنيك هائي كه درامرنگهداري وتعميرات دستگاه ها وماشين الات ازان استفاده مي شود تعميراتبراساس شرايط كاردستگاه Conditionاست Based Maintenanceكه اميزه اي ازتعميرات پيشگيرانهوپيش بينانه است ودراكثركارخانجات ومراكزصنعتي ازان استفاده مي شودواساس ان بر زيرنظرداشتن مستمرماشين باابزارها وتجهيزات مخصوص با مونيتوركردن پارامترهاي كليدي ومهمي كه درشرايط كاري دستگاهها وماشين الات تاثيربسزائي دارند براي بدست آوردن علائم و نشانه هاي صحت وسلامت از وضعيت ماشينآلات در حين كار است تادستگاه بتواند در يك شرايط ايمن مناسب و اقتصادي به كار ادامه دهد ودر زمانمناسب يازماني كه بايد تعمير شود مورد تعمير واقع شودكه داراي مزاياي زيادي است كه ذيلا به انها اشارهمي شود.‏مزاياي Condition Monitoring‎١‎‏-متوقف كردن ماشين براي تعميرو رفع عيب مي تواندبراي زمان معين و مناسب برنامه ريزي شود‎٢‎‏-از بروزخسارات كلي به ماشين و درنتيجه بروزخرابي ناگهاني جلوگيري مي شود‎٣‎‏-زمان تعميربه حداقل ممكن محدود خواهد شد..‎٤‎‏-برنامه كار,تعمير لوازم يدكي,‏ ابزارونيروي انساني مي تواندقبل ازتوقف برنامه شده ماشين تدارك ديده ميشود.‏‎٥‎‏-جلوگيري ازاتلاف سرمايه وزمان براي تعمير كلي ماشين.١٧٦

‎٦‎‏-كاهش خرابي هاي اضطراري .‎۷‎‏-كاهش هزينه هاي تعميراتي.‎٨‎‏-فقط ماشين آلاتي كه وضعيت نامطلوب دارند تحت تعمير قرارمي گيرند و از انجام تعميرات روي ماشين هايسالم اجتناب مي شود.‎٩‎‏-تعميرات در صورت بروز اشكال هاي مشخص انجام مي شود.‎١٠‎‏-ماشين ها بخوبي بيش از دوره هاي تعميرات اساسي كهبراي انها تعيين مي شود بازدهي دارند وبكار خودادامه مي دهند(افزايش فاصله زماني بين O/Hها)‏ .‎١١‎‏-دربعضي موارد اشكالاتي در شروع كار ماشين پيدا مي شود كه مي توان با انجام تعميرات اوليه از اشكالاتجدي بعدي جلوگيري نمايد و از هزينه هاي بعدي كاسته شود .‎١٢‎‏-قابل پيش بيني بودن قطعات مصرفي و حجم كارهاي تعميراتي.هاي غير منتظر ه.‎١٣‎‏-جلوگيري از Shut Down‎١٤‎‏-كاهش هزينه ها,مصرف قطعات وزمان تعميرات‎١٥‎‏-بالابردن كيفيت محصول وضريب اطمينان..‎١٦‎‏-برنامه ريزي بهترو بالانس كردن حجم زياد كارهاي تعميراتي.‏‎١٧‎‏-كم شدن نياز به دستگاه هاي يدك.‏اين روش يكي ازموثرترين روش هاي نگهداري است كه ازچندين سال پيش به وفوردراكثرصنايع مهم جايخودرابازكرده وباعث صرفه جوئي هاي بسياربزرگي شده است.‏روش هاي متداول Condition Monitoring‎١‎‏-اندازه گيري و آناليز ارتعاشات .Vibration Monitoring&Analysis‎٢‎‏-آناليز روغن‎٣‎‏-اندازه گيري.Oil Analysisميزان خورندگي .Corrosion Monitoring-٤اناليز درجه حرارت .Thermography‎٥‎‏-اندازه گيري سرو صدا..Noise Analysis٦- اندازه گيري پارامترهاي عملياتي ..Process Monitoring‎٧‎‏-تعيين عملكرد دستگاه ..Performance Monitoring١٧٧

‎٨‎‏-بازرسي فيزيكي وچشمي .Visual Inspectionكه بسته به امكانات موجودوحجم سرمايه گذاري هاي اوليه ونوع دستگاه هاي موجودنسبت به انتخابواستفاده ازتعدادي ازاين روش هامي شود.‏رئوس برنامه هاي سيستم هاي Condition Monitoring‎١‎‏-انتخاب دستگاه.‎٢‎‏-انتخاب بهترين تكنيك ياتكنيك هابراي ..Monitoring‎٣‎‏-تعيين پريودهاي زماني اندازه گيري..‏‎٤‎‏-تعيين حدود مجاز..Acceptable Limits-٥تعيين پارامترهاي اندازه گيري. Machine Baseline Measurment٦- اندازه گيري پارامتر مورد نظر . Condition Measurment‎٧‎‏-جمع آوري اطلاعات و تشكيل بانك هاي اطلاعاتيCollection Data.‎٨‎‏-ثبت اطلاعات .Data Recording‎۹‎‏-مقايسه اطلاعات جمع اوري شدهبامقادير مجاز ارائه شده توسط كارخانه سازنده يا استانداردها.-۱۰تعيين روند تغييرات پارامترهاي اندازه گيري شده‎۱۱‎‏-تجزيه و تحليل اطلاعات. Trend Analysis. Condition Analysis‎١۲‎‏-عيب يابي . Fault Ditection.‎١۳‎‏-تصحيح عيب ياتعمير و ارزيابي مجددCorrection Fault١۴- نتيجه گيري)اطمينان از موثر بودن اقدام اصلاحي)اناليز عيب و پيداكردن علت خرابي.‏براي ايجاد موفقيت اميزسيستمConditionنياز Monitoring به جمع اوري اطلاعات وتهيه ابزارهاي مناسبهرروش است كه ذيلا به شرح ان مي پردازيم:‏‎١‎‏-تشكيل شناسنامه ومشخصات كلي براي هردستگاه.‎٢‎‏-تهيه ركورد صحيح و دقيق از تاريخچه ومشخصات فني هر دستگاه.‏‎٣‎‏-درج اطلاعات مربوط به خرابي ها شامل شرح مشكل ، علت و اقدامات تعميراتي انجام شده‎٤‎‏-جمع آوري اطلاعات و تجربيات مربوط به دستگاههاي مشابه.‏.١٧٨

يها‎٥‎‏-جمع اوري اطلاعات فني كارخانه سازنده و روش هاي توصيه شده ان.‏‎٦‎‏-ليست قطعات مصرفي وتعويضي.‏‎۷‎‏-تهيه ابزار آلات مناسب كاري ودستگاه هاي اندازه گيري و تست مناسب براي هرروش‎۸‎‏-تهيه دستورالعمل هاي واضح و روشن همراه با چك ليست.‏‎۹‎‏-تدارك ديدن اموزش هاي فني تخصصي براي تربيت افرادماهر ومتخصص.‏.كه باتوجه به سرعت بالاي كامپيوترهاي امروزي ودردسترس بودن انهانيازبه استفاده ازيك سيستم مكانيزهنگهداري و تعميرات جهت مديريت بهتر وبرنامه ريزي وكنترل دقيق تر الزامي به نظرمي رسد.‏سيستممكانيزه مديريت نگهداري وتعميراتSystem Computerized Maintenance Managementآميزه ايازچندين برنامه و فايل هاي اطلاعاتي جهت مديريت اطلاعات بسيارزياد عمدتا ً حاصل از فعاليت هاوكارهايتعميراتي ، كنترلقطعات يدكي موجوددرانبار و خريدقطعاتو پيگيري هاي كارهاي عقبمانده ، برنامهريزي كارتعميراتي،‏ بكار گيري منابع انساني و هزينه ها و........را شامل مي شود.باتوجه به اهميت سيستم هايConditionدراين Monitoringويژه اي درامرعيب يابي و......است راموردبحث مختصر قرارمي دهيمكاربردهاو اهداف اندازه گيري و آناليز ارتعاشات.قسمت ارتعاشات واناليزارتعاشات كه ازاهميت١- مهمترين هدف ازاندازه گيري واناليز ارتعاشات غالبا براي تعيين مسائل و مشكلات داخلي ماشين الات برايپيداكردن عيوب احتمالي بوجودامده روي انها و تعيين زمانتعميرات اساسي يااصلاحي انها است.‏‎٢‎‏-بررسي كردن وضعيتكاريماشين آلات در فواصل زماني واطمينان ازصحت كارانها با ايجاد و گسترشبانك هاي اطلاعاتي براي مراقبتو تحت كنترل داشتن دستگاههابراساس مقدارروند وتغييرات ارتعاشاتشرايط ماشين با ارزيابي وتجزيه وتحليل انها.‏٣- چك كردن ماشين قبل از توقف و تعميرات دوره اي به منظور برنامه ريزي براي انجام كارهاي تعميراتيروي انهاكه ازاندازه گيريهاي ارتعاشات قبل ازتعميراتدستگاه براي تجزيه و تحليلدرست شرايط ماشيناستفاده مي شودكهمشخص كننده نوع خرابي و اقدامات تعميراتي است كهبايدروي ماشين انجام شود.‏وهمچنين اندازه گيريهاي ارتعاشاتبعدازتعميرات اساسيدستگاه هابراي اطمينان از صحت كار دستگاهواطمينان پيداكردن ازبرگشت ماشين به شرايط كاركردنرمال و عاديقبل ازتعميرات اساسي استفاده مي١٧٩

شيپ-‏رميدهانشودكه وضعيت ارتعاشات مشخص كننده سطح كيفيت تعميراتو مبينبرطرف شدن يا بر طرفنشدنمشكلات قبل از تع. استMachine‎٤‎‏-اندازه گيري شرايط پايه ماشين Base Lineاين نوع اندازه گيري معمولا براي ماشين هايكه نوجديد نصب شده اندبالانس بخوبي ووهم محوراند شدهو تحت شراط عملياتي نرمال خود كاري مي كنندانجام مي شودكه حدود نرمالAlignmentارتعاشات تحت اينشرايط معيار مناسبي براي مقايسه اندازه گيري هاي بعدي نسبت به اين شرايطاوليهبراي تعيين مقادير مجاز ارتعاشات دستگاه ها مورداستفاده قرارمي گيرد.‏‎٥‎‏-تست سالم بودن دستگاه هاو ارزيابي وضعيت انها.‏٦- كنترل كيفي درخطوط توليد براي اطمينان ازمرغوبيت كالاي توليدشده چه درخط توليد و چه در حينمراحل توليدوچه درانتهاي خط.‏بطور مثال روي برخي از ماشين آلات ازقبيل ماشين هاي ابزار با اندازه گيري ارتعاشات مي توان براي كنترلكيفي وهمچنين براي تعيين علت افت كيفيت محصولات توليدشده استفاده كرد .بيني ميزان عمركاري باقي مقطعات ويا ماشين الات براساس تغييرات بوجودامده درطول زمان٧كاركرد دستگاه ها.‏‎٨‎‏-تشخيص علائم شروع ورشد عيوب بوجودامده روي دستگاه قبل ازبوجودامدن خسارت هاي جدي وسنگينروي ماشين الات كه باعث كاهش هزينه هاي تعميراتي واختلال درخط توليد مي شود.‏لازم به توضيحكليه است كهمسائل ومشكلاتي كه روي دستگاه هاوماشين الات وجودداردبسته بهساختمانداخلي ونوع مكانيزم ودوردستگاههركدام دريك فركانسمشخصي ايجادلرزش مي كنندكه باجدانمودنفركانس هاازيكديگركه توسط دستگاه هاي اناليزارتعاشات روي منحني هاي اسپكترام بدست مي ايدمي توانعيوب روي دستگاه راشناسائي نمودونسبت به تصحيح انهااقدامات لازم راانجام دادكه نيازبه دانش وتخصصلازم دراين زمينه ضروري است.‏اندازه گيري ارتعاشات به دوصورت انجام مي شود:‏الف-اندازه گيري پيوسته ارتعاشات On Line Condition Monitoring١٨٠

ب-اندازه گيري ارتعاشات دردوره هاي زماني Off Line Condition Monitoringروش Off Line Condition Monitoring نسبت به روش On Line از دقت كمتري بر خورد دار است(زيرا ممكن است در فا صله زماني بين پريودهاي اندازه گيري براي ماشين مشكلي بوجود آيد )و سكتهخسارتهائي وارد شودكه اين سيستم قادر به پيشگويي انها نباشد.‏ بيشترين كاربرد آن براي دستگاههاي كوچكومتوسط ارزان قيمت تر است براي اندازه گيري ارتعاشات توربين هاي بخار سنگين از سيستم هاي On LineConditionاستفاده Monitoring مي شودكه قادربه اندازه گيري ارتعاشات مي باشندودرصورتي كهارتعاشات افزايش پيداكندبااستفاده ازدستگاه هاي اناليزارتعاشات كار عيب يابي انجام مي شود.‏درتوربين هاي بزرگ براي زيرنظرداشتن وضعيت مكانيكي وعملياتي بانصب سيستم هايOnارتعاشات Lineبصورت پيوسته اندازه گيري ونشان داده مي شودوبانصب سيستم هاي حفاظتي محافظت هاي لازم روي انانجام مي شودكه ذيلابه شرح ان پرداخته مي شود.‏نحوه عمل ارتعاش سنج هاوقتي محور مي چرخد هر كدام از نقاط محيط ان يك دايره را طي مي كنند اگر محور داراي ارتعاش باشدمسير بصورت بيضي در مي آيد،‏ اگر ارتعاشات عمودي باشد مسير بصورت يك بيضي كه قطربزرگ آنعمودي است تشكيل مي شود و اگر ارتعاشات درجهت افقي باشد مسير بصورت يك بيضي كه قطربزرگ آندرجهت افقي است تشكيل. مي شودبراي اندازه گيري ارتعاشات المنت هائي وجود دارد كه اين انحرافات راتبديل به ولتاژ نموده وروي مونيتورمنتقل ونشان مي دهدو اخطار دهنده هاي الارم يا قطع اضطراريراEnergize ميكندسيستم هاي اندازه گيري در طرفين محور توربين و بازاويه ۹۰ درجه نسبت به هم نصب مي شوند.‏١٨١

م-‏عيب يابي و رفع معايب روتين توربين هاي بخاردراين بخش راجع به اشكالاتي كه درحين كاريا تعميرتوربين هاي بخار ممكن است بوجودايدبصورت مفصلبحث مي گردد.-۱مسائلي كه باعث كم شدن قدرت توربين مي شودزياد بودن بار روي توربين.‎۲‎‏-پايين بودن فشار بخار ورودي.‏‎۳‎‏-بالابودن فشار خروجي توربين.۴- بسته بودن نازل ولوهاي دستي.‎۵‎‏-بازبودن بيش ازحدتعدادنازل ولوها.۶- مسدودبودن ياگرفتگي صافي ورودي بخار.۷ سدودبودن نازل ها.‏‎۸‎‏-تنظيم نبودن مقداربازي گاورنرولو.۹- شكسته شدن Blade هاي رتور ( .) تيغه ها۱۰- رسوب گرفتن روي تيغه هاي ثابت و متحرك.-۱۱كامل بازنبودن. Stop valve‎۱۲‎‏-تنظيم نبودن دور گاورنر.‏‎۱۳‎‏-تنظيم نبودن فاصله نازل ها بارتور.‏‎۱۴‎‏-پايين بدون دورتوربين.‏‎۱۵‎‏-مرطوب بودن بخار.‏مسائلي كه باعثزيادشدن مصرف بخار مي شودخسارت ديدن نازل ها و پره هاي ثابت و متحركرسوب گرفتن پره هاي ثابت و متحركوجود نشتي هاي داخلي..)بين مرحله اي(ازديافراگم ها.-١-٢-٣١٨٢

-٤بيشتر از اندازه مورد نيازبازبودن نازل ولوها..تنظيم نبودن فاصله نازل ها بارتور.‏زيادبودن قطرنازل ها.‏وجودرسوبات روي رتورونازل ها.‏پايين بودن فشاربخارورودي به توربين يابالابودن فشارخروجي-٥-٦-٧-٨مسائلي كه باعث لرزش توربين مي شودنا هم محوريMisAlignment بين توربين و ماشين گردنده.نابالانسي رتور توربين ) سايش رتور و كنده شدن رسوب ها بطور غير يكنواختانتقال لرزش از ماشين گردنده.()خرابي ياتاقان،‏ ، S urge تنش لوله ها و…).‏خميدگي شافت در اثر غير متعادل گرم و سرد شدن توربين.‏تنش هاي ناشي ازسيستم لوله كشي.تنظيم نبودن ساپورت هاي سيستم لوله كشي.‏خرابي برينگ ها و يا كاپكينگ و اشكالات درنصب آنها.-١-٢-٣-٤-٥-٦-٧‎۷‎‏-بيش از حد سفت بودن رينگ هاي آب بنديCarbon Ring ها شكسته شدن انها و نداشتن لقي مجازجهت عبور بخار و خنك شدن آنهاكه باعث لرزش و افزايش درجه حرارت مي شوند.‏‎۸‎‏-مسدودبودن مسيرتخليه بخارازگلندها.‏‎۹‎‏-خرابي تله بخارTrap Steamهاي زيرتوربين ياEjetor Casingها‎۱۰‎‏-بالابودن فشارخروجي توربين۱۱- كار كردن توربين روي دور بحراني.‏‎۱۲‎‏-مرطوب بودن وياكثيف بودن بخارورودي به توربين.‎۱۳‎‏-خرابي چرخ دنده هاي انتقال دوربه گاورنروپمپ روغن.‏‎۱۴‎‏-تماس طقعات ثابت ومتحركRubbing‎۱۵‎‏-لقي قطعاتي كه روي هم نصب مي شوندWheel Loose١٨٣

ن-‏-۱مسائلي كه باعث شكسته شدن خلاء توربين مي شودتنظيم نبودن ارتفاع درداخلBootنوسانات سطح آب در Boot تاثير مستقيم روي مقدارخلاء دارد).‏– ۲–۳به دليل تنظيم نبودن كنترل ولوهاي مربوطه(‏ بايد توجه داشتعدم كارائي پمپ هاي اب كندانس كه ممكن است در اثر جمع شدن ذرات خارجي در صافي ورودي انهاميزان جريان گردشي اب كم شده باشدكه باتميزكردن صافي ورودي مشكل مرتفع خواهدشد.‏محكم نبودن پيچ و مهره هاي قسمت Shellكندانسوربعداز تعميرات ان به دليل عدم اب بندي باعثنفوذهوابه داخل ان مي شود براي احتياط بيشتر بايددور فلنج ها بطور كامل گريس ماليده شود تا از نفوذ هواجلوگيري شود.‏– ۴محكم نبودنپيچ و مهره هايExpansion Joint مربوط به Exhaust توربينكه باماليدن گريس مشكلقابل شناسائي خواهدبود.‏۵- سوراخ بودن Expansionلاين Joint خروجي كه باعث شكسته شدن خلاخواهدشد.‏۶ فوذهواازطريق شيراطمينان كه بايداطمينان حاصل نمود كه آب مسدود كننده آن موجود و بقدر كافياست ‏(با استفاده از نشان دهنده شيشه اي ان).‏– ۷داخلعدم كارائي اژكتورهاكه ازنحوه عمل انهابايد اطمينان حاصل نمود كه بخوبي عمل مي كنند.براي اطمينانبيشتر اژكتور Hogging را در سرويس گذاشته و ملاحظه شود كه مقدارخلاء بيشتر مي شود يا نه.‏‎۸‎‏-امكان اشكال در Air Leakage درصورتي كه هوا مي كشدشير مربوطه بايدمحكم شودتا از نفوذ هوا بهAfter Condenserو سيستم جلوگيري شود دراين حالت نشان دهنده مقدارخلاءGauge Vaccumeبايد كاليبره شود.‏‎۹‎‏-كم بودن فشاريا فلوي بخارورودي Steamبه Seal Steamيا Gland خراب بودن اب بندهابه دليل بالارفتنكلرنس هاي انها.‏‎۱۰‎‏-عدم كارائي سيستم Glandبه Condenser دليل وجودرسوبات ياتنظيم نبودن فشار بخار دراژكتورمربوطه يا بالا بودن فشاربخارورودي به گلندكندانسور.‏مسائلي كه باعث افزايش نشتي ازگلندها مي شود‎١‎‏-صاف نبودن نقاط تماس كربن رينگ ها روي محور‎۲‎‏-ناصاف بودن سطوح داخلي گلندها.‏.١٨٤

‎۳‎‏-خرابي پكينگ رينگ ها يالابيرينت ها.‏‎۴‎‏-بسته بودن يا مسدود بودن مجراهاي تخليه گلندها.‎۵‎‏-كوچك بودن مجراي تخليه گلندها ياكافي نبودن سطح مقطع مسيرتخليه بخار‎۶‎‏-ازكارافتادن ياعدم كاردهي‎۷‎‏-زياد بودن فشار خروجي.. Gland condensorBack Pressure توربين .۸- گرم نبودن توربين بطوركامل.‏‎۹‎‏-مسائل ناشي از فونداسيون و Base Plate سيستم لوله كشي و اثر تنش هاي حرارتي كهباعثDistortionروي بدنه توربين مي شودوباعث به هم خوردن كلرنس هامي شود.‏مسائلي كه باعث گرم شدن و سايش ياتاقانها مي شود‎١‎‏-مناسب نبودن روغن استفاده شده ياسيستم روغنكاري.‏‎٢‎‏-ورود آب به داخل روغن در اثر نشتي گلندها و يا سوراخ بودن كولر روغن.‏‎۳‎‏-عدم كارائي كولرروغن كه باعث گرم شدن روغن مي شود.‏۴- نابالانسي محور وMisAlignmentتوربين بادستگاه گردنده‎۵‎‏-كم بودن كلرنس ياتاقانها و يا ناصاف بودن سطوح آنها..‎۶‎‏--زياد بودن حركت طولي محورياناصاف بودن سطح تراست ديسك ياپدها‎۷‎‏-خميدگي بيش از حد مجاز محور..‎۸‎‏-وجودنيروي محوري كه از شافت ماشين ديگر به دستگاه وارد مي شودناشي از تنظيم نبودن فاصله كاپلينگرشد حرارتيدستگاه و كثيف بودن يا جام بودن كاپلينگ Spacerو.........‏‎۹‎‏-ناصاف بودن محوردرمحل قرارگيري ياتاقانها.‏‎۱۰‎‏-مرطوب بودن بخارورودي به توربين ياكثيف بودن ان.‏‎۱۱‎‏-مناسب نبودن جنس ياتاقان.‏‎۱۲‎‏-تنش هاي ناشي ازسيستم لوله كشيStress .Pipe‎۱۳‎‏-مهارنبودن ياتاقانClamp .Bearing١٨٥

مسائلي كه باعث كم شدن فشار روغن روانكاري مي شود‎۱‎‏-كثيف بودن Suctionپمپ Strainer روغنكاري.‏‎۲‎‏-ماسيدگي روغن در اثر سرد بودن روغن.‏‎۳‎‏-پاس كردن از شير ايمني (S.V) روي خروجي پمپ كه با لمس كردن لوله مشخص مي شود‎۴‎‏-پايين بودن دور توربين پمپ روغن..‎۵‎‏-پاس كردن روغن ازچك ولو خروجي پمپ ديگر.‏‎۶‎‏-معيوب بودن مكانيكال سيل پمپ روغن.‏‎۷‎‏-زيادبودن لقي هاوكلرنس هاي داخلي پمپ.‏‎۸‎‏-مناسب نبودن ويسكوزيته روغن.‏‎۹‎‏-گرم شدن بيش ازحدروغن.‏‎۱۰‎‏-نشتي بيش ازحدبخاركه باعث گرم شدن بدنه توربين و روغن مي شود.‏‎۱۱‎‏-زيادشدن كلرنس ياتاقان ها.‏‎۱۲‎‏-وروداب به سيستم روغن.‏مسائلي كه باعث تغيير وضعيت Alignmment مي شودتحت فشار قرار داشتن لوله هاي متصل به توربين. Pipe Stress-١‎۲‎‏-تحت تنش بودن لوله هاي ورودي و خروجي بخار در اثر نامناسب بودن Loop نگه دارنده لوله هاHanger ها پايه هاي مناسب و عدم استفاده از Expansion Joint هاي مناسب ياتنظيم نبودن ان.‎۳‎‏-انتقال حرارت ازبدنه توربين به پايه ها ناشي از عايق نبودن توربين ياعدم كاري سيستم كولينگ پايه هاكهباعث انبساط حرارتي پايه هامي شود.‏۴- حركت فونداسيون در اثر نشست زمين و يانامناسب بودن فونداسيون‎۵‎‏-حركت Base Plate در اثر مناسب نبودن گروت زير آن‎۶‎‏-رشد حرارتي بدنه توربين و تغيير..Center Line محور .‎۷‎‏-خالي شدن زيرفوندانسيون به دليل نشت اب.‏١٨٦

مسائلي كه باعث افزايش دور توربين هنگام كاهش بار مي شود١- تنظيم نبودن اتصالات گاورنركه باعث مي شودگاورنرولو نتواند مسيربخار را كامل ببندد.‏‎٢‎‏-جام بودن اتصالات و مفاصل و اهرم بندي هاي گاورنر.۳- عدم استفاده از روغن صحيح هيدروليك ياوجود اشكال درمدارهاي هوايي يا برقي گاورنر‎۴‎‏-خوردگي بيش از حد گاورنر ولو.‏۵- خسارت ديدن اتصالات قسمت گاورنر يا تروتل ولو۶- چسبندگي ميله تروتل ولو.)خرابي مفصل ها و تنظيم نبودن آنها.()‎۷‎‏-بريده شدن كاپلينگ گاورنر.‏اتصالات بايد روانكاري شوند).‏مسائلي كه باعث Overشدن Speed توربين مي شود۱- گذاشتن يا برداشتن باربطورناگهاني ازروي توربين.‏‎۲‎‏-بريدن كوپلينگ يامحور.‏‎۳‎‏-عمل نكردن گاورنر.‏‎۴‎‏-بريدن كاپلينگ گاورنر.‏لازم به توضيح است كه دربعضي مواقع لرزش وارتعاشات زيادوهمچنين توربولانس روغن داخل هوزينگبرينگ نيزمي تواندباعث تحريك سيستم Overشودبدون Speed اين كه دورتوربين به دوربيشينه برسد.‏مسائلي كه باعث تريپ نكردن توربين درحين انجام Overمي Speed شود‎۱‎‏-زيادبودن فاصله Tappetبانوك ساچمه.‏‎۲‎‏-جام بودن فنرداخل بوش ياخرابي بوش راهنما.‏‎۳‎‏-جام بودن وزنه درداخل بوش مربوطه‎۴‎‏-تغييرشكل دادن ياناصاف بودن وزنه.‏.‎۵‎‏-خراب بودن پين تكيه گاهي درسيستم هاي ديسكي.‏‎۶‎‏-تنظيم نبودن سيستم اهرم بندي و ضامن درگيركننده.‏‎۷‎‏-مناسب نبودن نيروي فنري سيستم اهرم بندي.‏‎۸‎‏-جام بودن ولواضطراري.‎۹‎‏-كج بودنStemولواضطراري.‏١٨٧

مسائلي كه باعث Hunting مي شود‎۱‎‏-جام بودن و يا لقي بيش از حد اتصالات و اهرم بنديها ي بين گاورنروتوربين.‏‎۲‎‏-كج بودن ميله پاورپيستون.‏‎۳‎‏-تنظيم نبودن سيستم اهرم بندي گاورنرولو.‏۴- ناصاف بودن وخميدگي اتصالات اهرم بندي گاورنربه تروتل ولو.‏‎۵‎‏-لرزش زياد در گاورنر و يا نشيمن گاه اصلي ان.۶- بيش ازحد بازبودن پيچ هوا گيري گاورنر . Compensating Needle Valve‎۷‎‏-وجود حباب هاي هوا در داخل مسيرهاي روغن گاورنربه دليل بالابودن سطح روغن‎۸‎‏-نامناسب بودن روغن گاورنر بالاخص در فصول گرم‎۹‎‏-كثيف بودن ياالوده بودن روغن گاورنر.‏۱۰- تنظيم سرعت گاورنرروي مقدارمنفي...‎۱۱‎‏-شكسته شدن ياضعيف بودن فنرهاي ضربه گيرSpring Bufferگاورنر.‏۱۲- فرسوده بودن قطعات گاورنر كه باعث نشتي هاي داخلي روغن مي شود.‏‎۱۳‎‏-جام بودن قطعات بخصوص پاورپيستون داخل سيلندر.‏‎۱۴‎‏-شكسته شدن يافرسودگي فنرهاي مربوط به وزنه ها.‏۱۵- نامتعادل بودن Loadبار روي توربين.‏‎۱۶‎‏-وجودتغييرات در فشار بخارورودي به توربين.. Compensating Needel Valve‎۱۷‎‏-ناصاف بودن نشيمنگاهSeat شير سوزني‎۱۸‎‏-نامناسب بودن فشار خروجي هوايTransmitter بر روي سيستم هواي گاورنر.‏١٠٠ PSI بايد باشد).‏‎۱۵‎‏--نا متعارف بودن فشار روغن گاورنر.)فشار معمولادرحدود‎۱۶‎‏-تنظيم نبودن ميزان بازبودن گاورنرولو.‏‎۱۷‎‏-هواگيري نشدن كامل گاورنر.‏١٨٨

مسائلي كه باعث مي شود گاورنرعمل نكند‎۱‎‏-گيركردن پاورپيستون به علت كثيف بودن روغن.‏‎۲‎‏-پايين بودن فشارروغن گاورنربه علت كثيف بودن صافي روغن يافرسوده بودن پمپ روغن.‏‎۳‎‏-عدم كارايي پلانجرولو ناشي ازجام بودن وشكسته شدن.‏‎۴‎‏-بريدن كاپلينگ انتقال قدرت به گاورنر.‏‎۵‎‏-اسيب ديدن قطعات داخلي گاورنر.‏‎۶‎‏-تنظيم نبودن سيستم اهرم بندي واتصالات.‏مسائلي كه باعث ديرعكس العمل نشان دادن گاورنرمي شود‎۱‎‏-كم شدن فشاربخارورودي يا بالابودن بارروي توربين.‏‎۲‎‏-مناسب نبودن سايزنازل ها.‏‎۳‎‏-عمل نكردن تروتل ولوبه دليل جام بودنStemان.‏‎۴‎‏-لرزش زياددرتروتل ولو.‏‎۵‎‏-تنظيم نبودن گاورنر.‏‎۶‎‏-هواگيري نشدن گاورنر.‏مسائلي كه باعث۱- ازدياد سرعت ياShutو Down Alarmتوربين مي شودOver Speed٢- كاهش فشار روغن ياتاقان.‏شدن.‏٣- افزايش درجه حرارت روغن خروجي از كولر يا خروجي ياتاقان.‏٤- افت فشار بيش از حد فيلتر روغن‎٥‎‏-افزايش ارتعاشات افقي و عمودي.‏..DP‎٦‎‏-زياد شدن بيش از حد حركت محوري رتور.‏‎٧‎‏-پايين بودن سطح روغن در داخل مخزن روغن.‏‎٨‎‏-افزايش درجه حرارت پوسته ياتاقان ها.‏‎٩‎‏-اختلال در سيستم خلأ.‎١٠‎‏-موارد حفاظتي مربوط به سيستمDriven‏.(پمپ كمپرسورو......).‏١٨٩

ساختمان,‏ اصول و كار مشخصات گاورنرهاي PG-PL GOVERNORاين گاورنرها كه درطي سال هاي قبل به وفور روي تمام انواع توربين هاي گازي وبخاري وموتورهاي ديزليو موتورهاي درون سوز و برون سوزو بسياري موارد ديگر استفاده شده اند،‏ اين دستگاه ها بسيار دقيقوحساس وازطرفي بسيارمقاوم وعالي طراحي شده اندو داراي قطعاتي محكم و بادوام همراه با لقي هايداخلي بسياركم مي باشندكه درصورت استفاده صحيح واصولي وبخصوص استفاده ازروغن مناسب ميتوانندسال هاي سال بدون كمترين مشكل كاركنند وقادربه تنظيم و كنترل دقيق دور وهمچنين قادربه حذفو از بين بردن هر نوع تغييردورHunting در موارد تغيير بارLoad مي باشندو توربين هائي كه مجهز به ايننوع گاورنرهستند،‏ قادرند باحداقل تغييرات سرعت كاركنند.‏اغلب اين نوع گاورنرهامجهز به دونوع سيستم تغييردورمكانيكي وپنيوماتيكي هستنتد كه درنوع اول توسطKnobتعبيه شده روي گاورنرتغييردورانجام مي شودودرسيستم نوع دوم توسط تغييردادن فشارهوايابزاردقيقي كه روي بلوزداخلي ان توسط ريگولاتورداده مي شوداين كارانجام مي شودكه حسن ان درايناست كه ازداخل اطاق هاي كنترل نيزامكان تغييردوررا فراهم مي كند.‏از نظر تنظيم سرعت دستگاه مزبور به دو نوع تقسيم مي شود:‏الف-در نوع اول مقدار فشار هوا با دور نسبت مستقيم Directدارد Acting يعني هر قدرفشارهوا افزايشپيداكند سرعت نيز زياد مي شود.‏ب-‏ درنوع دوم اين عمل معكوس Reverseاست Acting يعني باافزايش فشارهواي ابزاردقيق روي بلوزباعثكاهش دورتوربين مي شود.‏قسمتهاي كلي گاورنرهاي تنظيم سرعتكليه گاورنرهاي ساخت كارخانهWood Ward Governorكه دراكثرصنايع مورداستفاده قرارمي گيرنددارايمكانيزم هاي تقريبا مشابهي هستندو قطعات مهم واصلي ذكر شده در ذيل تقريبا در كليه آنها استفاده ميشود:‏پمپ روغن و محفظه روغن.‏مخزن ذخيره روغن تحت فشار Accumolator همراه با شير اطمينان آن.‏-١-٢١٩٠

۳- و.‏زنه هاي گريز از مركزوفنرها به عنوان سيستم حس كننده دورتوربين.‏۴- ولوكنترل كننده روغن ازValve Pilot به طرف ..Power Piston‎۵‎‏-ولوSpeed Setting Pilot Valve. Pistonانتقال دهنده روغن به پيستون تنظيم سرعت يا Speed Setting Servo‎۶‎‏-مجموعه Powerبراي Piston انتقال حركت گاورنربه گاورنرولوجهت كم وزيادكردن مقداربخارورودي به. توربين‎۷‎‏-مكانيزم تنظيم سرعت دستيKnob .Manual .‎۸‎‏-مكانيزم تنظيم سرعت پنيوماتيك بلوزي كه بافشارهواي ابزاردقيق كارمي كند.‏‎۹‎‏-سيستم جبران كنندهSystem Compensatingبراي بالابردن حساسيت گاورنر.‏‎۱۰‎‏-مكانيزم انتقال دورازتوربين به گاورنرCoupling‏.‏‎۱۱‎‏-سيستم حفاظتي Shutدراثرافزايش Down دورSpeed .Over‎۱۲‎‏-سيستم هاي خنك كننده وگرم كننده گاورنر.‏‎۱۳‎‏-لوله هاومسيرهاي روغن.‏درصفحه بعد شمائي كلي ازقطعات داخلي ان نشان داده شده است.‏١٩١

١٩٢

اصول كارگاورنرنحوه عملكرداين نوع گاورنرها به اين صورت است كه حركت محور توربين ازطريق چرخ دنده هاي نصبشده درانتهاي توربين وكوپلينگ به گاورنروازانجا دو وزنه گريز از مركزFlywight منتقل مي شودكه منتجهنيروهاي گريزازمركزونيروي فنريSpring Speeder باعت حركتPilot Valve Plunger مي شوندكهحركت ان درجهت بازيابسته شدن مسيرهاي روغنازطرف پمپ روغن روي Powerمي Pistonشوديابالعكس باعث تغييرمكان ميله خروجيEnd Rod مربوط بهPiston Power و حركت دادن به اهرمي كهبه انتهاي ميله گاورنرولووصل است مي شود و باعث كم و زياد كردن بخاروارده به توربينمي شود ودرنتيجه مقداربخارورودي به توربين را نسبت به افزايش و كمبود بار كم و زياد مي كند.روغن توسط يك عددپمپ چرخ دنده ايPump Gear كه گردش ان توسط چرخ دندنه ها از انتهايمحورتوربين گرفته مي شودپمپاژمي شودوازانجا بطرف زير يا بالاي پيستون جابجا كننده اهرم ياPiston Powerفرستاده مي شودكه درورودي وخروجي اين پمپچهارعددشير يك طرفهValve Check نصب شده كهدوعدددرمسيرورودي ودوعدددرمسيرخروجي ان است كه باپلاك كردن دوتاي انها گاورنررا قادر مي سازدتادرهرجهتي بتواندبه كار خود ادامه دهد.لازم به توضيح است كه با تغييرجهت دورتوربين جاي مسيرهايورودي باخروجي جابجامي شود.چنانچه فشار اين پمپ بالا رود روغن با جمع كردن فنرهاي مخزن ذخيرهروغنAccumulatorازطريق مسيرهاي مربوطه به مخزن اصلي روغن بر مي گردد.‏ اكومولاتورروغنعلاوهبراين كه به عنوان يك شيراطمينان ازبالارفتن فشارروغن جلوگيري مي كند وظيفه تنظيم مقدار فشارروغن رانيز عهده داراست.‏درشرايط عادي كه دورتوربين ثابت است كليه مسيرهاي روغن بسته است وروغن پمپ شده اززير پيستوناكومولاتورروغن مجددابه مخزن روغن برمي گردد.درصورتي كه دور توربين ازحدتنظيم شده بالاتر برودوزنه ها ي گاورنرWeight Flyكه به محور متصل هستنداز هم باز ميشوند و محورمتصل به ان راكه بهPilot Valve Plungerمتصل است را به طرف بالا مي كشد.‏ روي اين محور شيارهائي تعبيه شده است كه باحركت محور اين شيارها مقابل مجراهائي قرار مي گيرند و روغن زير Power Piston رابه مخزن روغنتخليه مي كند.‏١٩٣

تخليه روغن باعث غلبه نيروي فنري برفشارروغن شده وباعث مي شودميله Powerدرجهت Piston پايينDecreaseحركت كندوحركت ان توسط سيستم اهرم بندي به گاورنرولومنتقل وباعث بسته شدن ان وكمنمودن مقداربخاروارد شده به توربين ونهايتا كم شدن دورتوربين شود ‏.همچنين درصورتي كه دورتوربينازمقدارتنظيم شده كمترشودباعث غلبه نيروي فنري برنيروي گريزازمركزاعمال شده روي وزنه هايگاورنرشده وباعث جمع شدن وزنه ها مي شود وباعث حركتميلهPlunger Pilot Valveبطرف پايين ميشودكه نتيجه ان بازشدن مسيرروغن ازطرف پمپ به زير Powerوحركت Piston دادن ميله ان بطرفبالاIncreaseمي شودكه اين حركت ازطريق اهرم ها به گاورنرولواعمال مي شودوباعث ورودبيشتربخاربهتوربين وبالارفتن دورتوربين مي شود.اين تغييرات تا برقراري تعادل نيروهاي گريزازمركزبا نيروي فنرياعمال شده روي وزنه هاي گاورنرادامه پيدامي كندتادورتوربين روي دورموردنظرثابت شودوباثابت شدندورتوربين جريان روغن روي پاورپيستون قطع مي شودوتمامي روغن پمپ شده اززيراكومولاتورروغن بهمخزن روغن برمي گردد.‏١٩٤

ه بسيستم تغيير دور گاورنربا توجه به شكل صفحه بعد تغيير سرعت گاورنر با تغييردادن نيرويانجام مي شود.‏ فشرده شدن اين فنر توسطفنرتنظيم سرعت Servo Piston SpringفشارروغنPiston Servoكه روي سطح ان اعمال ميشودعملي مي گرددوباعث مي شود سيلندرمربوطه بطرف پايين حركت كندونيروي ناشي ازجابجائي ان نيزبه نيروي فنري Speederاضافه Spring مي شودوباعث عدم تعادل نيروي فنرونيروي گريزازمركز اعمالشده روي وزنه هاي گاورنرمي شودوباعث حركت Pilot Valve Plunger بطرف پايين مي شودوباعثبازشدن مسيرروغن بطرف پاورپيستون ونهايتا افزايش مقداربخارورودي به توربين و بالارفتن دورتوربينمي شود.‏لازم به توضيح است كه براي تنظيم كردن محدوده دورگاورنرازدوعددپيچ تنظيم كننده Adjusting-StopScrew براي تنظيم محدوده بالائي وپاييني Servoاستفاده Piston مي شود كه اجازه حركت بيشترراازان ميگيردومحدوده دورگاورنرتوسط اين پيچ ها تنظيم مي شود.وبالعكس موقعي كه ميله تنظيم سرعت SpeedSettingبطرف Pilot Valve بالاحركت كند روغن ازقسمت بالائي به طرف مخزن روغن برقرارمي شود وباعث حركت Servo Piston سمت بالا مي شودوفشردگي فنر تنظيم سرعت Speeder Spring راكمترمي كند وباعث كاهش نيروي فنري وباز شدن وزنه ها وحركتPlunger Pilotبطرف Valveبالاوبازشدن مسيرروغن ازقسمت بالايPiston Power بطرف Sumpمي شودونهايتا باعث كم شدنمقداربخارورودي به توربين وكاهش دورتوربين مي شود.Speedتوسط Setting Pilot Valve دومكانيزم بالا وپايين مي شود يكي ازطريق تغيير فشار داخل يااطرافبلوزكه باعث تغييرحجم ان وحركت ميله متصل به ان مي شودوديگري ازطريق سيستم مكانيكي متصل بهاتصالاتLink Pilot Valve كه براين اساس تغييردور گاورنربه دوصورت قابل تغييراست:‏الف-تنظيم دوربصورت دستيKnob Manual Speed Adjustingب-‏ تنظيم دورتوسط هواي فشردهAir Pressureكه ذيلا به شرح هركدام ازانهاپرداخته مي شود.‏١٩٥

١٩٦

دكنه بتنظيم ‏(تغيير)دور دستي Manual Speed Adjustmentبا استفاده از دستگيره Knobمي توان در مواردي كه استفاده از هوا به هر دليل مقدور نباشد سرعت رادرمحدوده تنظيم شده روي گاورنر كم يازياد نمود.‏عملكرداين سيستم بصورت مكانيكي است وبه اين صورت عمل مي شودكه باچرخاندن دستگيره ManualSpeed Adjusting Knob در جهت گردش عقربه هاي ساعت ‏(كه موجب افزايش دور مي شود)‏ ميله متصلبه ان كه دوطرف ان ثابت است نيزدرجاي خودمي چرخدومهره اي Moveableكه Nut روي ان قرارداردرابه سمت چپ حركت مي دهد وباعث مي شود كه Stop Collar كه در زير مهره تنظيم سرعت قرار گرفتهSpeed Settingاست به طرف پائين جابجا شودبا جابجا شدنStop Collar سمت پائين پيچ تنظيم سرعتAssy. Screwو بال برينگ و اهرمهاي رابط آنها نيز به سمت پائين حركت مي كنند و اين جابجائي تا زمانيكه پيچ نگهدارنده سرعت زياد High Speed Stop Screw به ميله نگهدارنده سرعت زياد High SpeedStop Pin برخورد نكند ادامه خواهد داشت در اين حالت پيچاندن بيشتر دستگيرهKnob ديگر تاثيري دروضعيت پيچ تنظيم سرعت ايجاد نمي .١٩٧

ه بدر حالتي كه پيچ تنظيم سرعت Assy. Speed Setting Screw و بلبرينگ بطرف پائين منتقل مي شوندانتهاي سمت چپ اهرم به پيچ مانع Stop Screw كه مربوط به سيستم هوائي است برخورد مي كندو آنرا درجهت پائين حركت مي دهد وباعث مي شود پلانجر تنظيم سرعت نيزسمت پائين برده شود.‏ با جابجاشدن پلانجر مجراي روغن به سمت Servo Piston باز شده و روغن به درون Servo Piston هدايت ميشود.‏ فشار روغن,‏ Servo Piston را به سمت پائين حركت داده وباعث افزايش نيروي فنري روي وزنه هايچرخان وجمع شدن وزنه ها وپايين رفتن پلانجرولووبازشدن مسيرروغن بطرف پاورپيستون ونهايتا افزايشمقداربخارورودي به توربين و افزايش دورتوربين مي گردد.‏چرخاندن دستگيرهKnob در جهت خلاف گردش عقربه هاي ساعت پيچ تنظيم سرعت و بال برينگ را بالا ميبردو باعث بالا رفتن اهرم و در نهايت بالا رفتن پلانجر تنظيم سرعتSpeed Setting Pilot Valve Plungerمي شود چون Servo Piston در جهت بالا حركت كرده است برعكس حالت قبل دورتوربين كاهش پيداميكند و توسط اهرم تقويت كنندهسيستم تنظيم دورهوائيPilot Valve Plungerرا به جاي اوليه خود بر مي گرداند.‏سيستم تنظيم سرعت هوائي مكانيزمي است كه بر مبناي سيستم موازنه نيروها عمل مي كند و توسط هوايابزاردقيقبافشار ٣تا ١٥ يا ١٠ الي ٨٠ پوند بر اينچ مربع كارمي كند.‏ معمولاگاورنر طوري طراحي مي شودكه براحتي مي توان آنرا بصورت معكوس Reverse و يا مستقيمDirectمورد استفاده قرار داد.‏ به اينصورت كه با افزايش دادن فشار هواي ابزاردقيقي ورودي ‏,سرعت توربين را بيشتر و يا كمتر شود.‏افزايش فشار هواي ورودي به اطراف بلوزBellowsباعث جمع شدن وكاهش طول ان وحركت ميله متصلبه ان بطرف پايين مي شود حركت ميله متصل به بلوز از طريق اتصال مكانيكي Speed Setting Pilot ValvePlunger و با جابجائيPlungerان به سمت پايين حركت مي دهدو باعث بازكردن مسيرروغن بطرف بالايPistonوحركت Servo ان بطرف پايين وافزايش نيروي فنري Speeder Spring اعمال شده روي وزنه هاوجمع شدن انهاونتيجتا حركت دادن Pilotبطرف Valve پايين وبازشدن مسيرروغن به طرف Power Pistonوبازشدن بيشتر گاورنرولو شده وباعث بالارفتن دور توربين مي شود در صورتي كه مقدار هوائي كه به١٩٨

ه به بRestoringداخل بلوز فرستاده شودثابت باشدSpeed Setting Pilot Valve از طريق اهرم تقويت كنندهLever و فنر تقويت كننده Restoring Spring درحالت تعادل باقي مي ماند.‏يك طرف اهرم تقويت كننده Restoring Lever به ميله الحاقي قسمت بالاي Servo Piston وطرف ديگرانبهفنرSpring Restoring متصل است كه با نيروي كششي خود اهرم را هميشه به سمت پائين و متكي بهServo Piston نگه مي دارد و موجب مي شود كه در شرايطي كه Ball Bearingسمت پائين حركت ميكند اين اهرم بر روي Ball Bearing لغزيده و يك نيروي كششي بر روي فنر تقويت كننده Restoring) شودSpringاعمال كندو زماني كه افزايش نيروي كششي بر روي فنر تقويت كننده با فشار هواي ورودي مساوياين دو افزايش در جهات مختلف مي باشند)‏Speed Setting Pilot Valve Plunger به جايگاه مركزيخود بر گردد و جريان روغن بهPistonServo متوقف شودومجدداتعادل برقرارمي شود.‏ كاهش فشار هواي ابزاردقيق از طريق فنر تقويت كننده،ميله Pilot Valve Plunger را به سمت بالا مي كشدوباعث بازكردنمسيرتخليه روغن از Servo Piston به مخزن روغن و در نتيجه كاهش فشار بر روي سطحPiston Servoوموجب حركت انسمت بالا شده و باعث كاهش نيروي فنر بر روي Servo Piston و در نهايت باعثبستن مسيربخار وكاهش سرعت توربين مي شود.دراين حالت انتهاي سمت راست اهرم تقويت كنندهRestoring Lever كه از حركت Servoتبعيت Piston مي كند به طرف بالا حركت مي كند و در نتيجه اينحركت,‏ نيروي كششي فنر تقويت كننده را كاهش مي دهد.‏ وقتي Servoكه Piston به اندازه كافي بهسمت بالا حركت كرد و نيروي كشش فنر تقويت كننده را كاهش داد,‏ و نيروي كشش با نيروي حاصله ازفشار هوا متعادل كردPlunger Pilot Valveبه جايگاه مركزي خود برمي گرددو در نتيجه از تخليه روغن ازServo Piston ممانعتمي شود و پيستون ثابت مي ماند.‏بجز درزماني كه سرعت توربين تغيير داده مي شود در ساير زمان ها Speed Setting Pilot ValvePlungerوهمچنينAssy. Bellows با فشارهواي ابزاردقيقي ورودي در حالت تعادل است و تغيير در نيرويBallكششي فنر تقويت كننده كه به منظور تغيير محل PistonServoبكار مي رود تابعي از تغيير مكانBearing در مقابل كشش اهرم تقويت كننده است.‏ تغيير مكان مكانيزم نگهدارنده بال برينگ در١٩٩

جهتPiston Servoسرعت را كاهش مي دهد و تغيير مكان مكانيزم نگهدارنده بال برينگ در جهت دورشدن از Servo باعث افزايش دورتوربين مي شود.‏اجزاوقطعات گاورنرها Woodward Governorپمپ روغن گاورنرPump Governor Oilهمه گاورنرهاي هيدرومكانيكي داراي مخزن روغن و يك عددپمپ چرخ دنده ايپمپاژروغن هستند شافت محرك گاورنرGear Pump برايDrive Shaft بااستفاده ازچرخ دنده هاي تعبيه شده درقسمتخارجي توربين وتوسط كوپلينگي كه بين آنها قرار دارد مي چرخد.‏ در اثر اين چرخش،‏ چرخ دنده هاي پمپبه چرخش درآمده و چرخ دنده رابط پمپIdler Gear.را به دوران در مي آورد.‏ چرخش اين دوچرخ دندهباعث مي شود كه روغن از درون مخزن به فضاي بين دندانه هاي چرخ دنده ها و ديواره محفظه چرخ دندهها كشيده شود و از اين طريق به قسمت خروجي پمپ رانده شود و به علت درگير بودن چرخ دنده ها ومحدوديت فضاي اطراف آنهافشار روغن بالا مي رود.‏اگرتوربين روي دور تنظيم شده درحال چرخش باشدگاورنردرحالت تعادل است ودراين حالت كليه شيرهايكنترل ومسيرهاي روغن گاورنر بسته هستند وروغن خروجي ازپمپ چرخ دنده اي پس ازپركردن مجراهايBay Passمختلف,‏فنرهايپيستون آكومولاتور رافشرده مي كندوبابازكردنمجرايروغن اضافي به٢٠٠

ه بمخزن روغن برگشت داده مي شود بدين ترتيب آكومولاتور نه تنها به عنوان محفظه اي براي تامين فشارروغن بكار مي رود بلكه به عنوان يكمحدود مي كند.‏Relief Valveنيزعمل نموده و افزايش فشار روغن را در مدار روغننحوه قرار گرفتن ٤ عدد Check Valves در قسمت ورودي و خروجي پمپ چرخ دنده ايصورتي استكه اجازه مي دهد بدون اينكه تغييري در كيفيت كار گاورنر داده شود ميله دوار ان در دو جهت بتواند دورانكندوجهت گردش پمپ تاثيري بر روي فشار روغن گاورنر و يا نحوه كار آن نداشته باشد.‏ در هر حالدرهنگام كار هميشه دو تا از Check Valve ها بسته و دو تاي ديگر باز مي باشند.‏ البته گاورنرهائي نيز وجوددارد كه بجاي دوعدد Check Valve دو عدد پلاك Plug بسته شده و فقط در يك جهت قادر به كار ميباشند.‏Flyweight Head- Pilot Valve Assyظاهروزنه هاي دواري كه در گاورنر هامورد استفاده قرار مي گيرد در گاورنرها ي مختلف باهم متفاوتاست ولي متعارف ترين آنها بصورت وزنه هائي است از جنس فولاد توپروسنگين ساخته شده اندكه علاوهبراين كه به عنوان حس كننده دوربكارمي روند به منظور يكنواخت و آرام كردن سرعت گاورنرها نيزاستفاده مي شوند.‏٢٠١

ه بيهاوزنه هاي چرخان گاورنردرقسمت فوقانيValve Plunger Pilot تعبيه شده اندكه همراه باان مي چرخندPlungerونيروي گريزازمركز حاصل ازان باعث بازيابسته شدن وزنه ها وحركت دادنبه سمت بالا يا پائينPilot Valve در بوشينگ چرخان مي شوند و جريان روغن را بهPower Cylinderمنتقل ميكندتاباتغييردادن ميزان بخارورودي به توربين دور ان تحت كنترل قرارگيرد.‏ زماني كه پلانجر درست دروسط محل قرارگيري خود واقع شده است كاملا مجراهاي بوشينگ را مي پوشاندواجازه ورود وخروج روغنبه Power Cylinder داده نمي شود.‏ نيروي گريز از مركز حاصلاز چرخش وزنه هاي گردانFlyweightبصورت نيروئي در جهت بالا عمل مي كند و پلانجر را به طرف بالا مي كشد.‏ نيروي فنر مخروطي شكلSpeeder Spring در جهت مخالف نيروي گريز از مركز وزنه ها تاثير مي كندوبرايند اين دو نيرو پلانجر رابه سمت بالا يا پائين حركت مي دهند.‏ زماني كه اين دو نيرو مساوي باشند پلانجر درحالت تعادل قرارميگيردو در اين حالت دورتوربين ثابت مي شود و تا زماني كه نيروفوق تغييري نكنندروغن پمپ شدهمجدداواردمخزن مي شود و دراين حال سرعت توربين نيز تغيير نمي كند.‏دريكي از حالت هاي زير پلانجرمي تواندسمت پائين حركت كند:‏وقتي - الفكه بارروي توربين افزايش پيدامي كندباعث كم شدن دور توربين مي شودو نيروي گريز ازمركز وزنه هاكم مي شودو پلانجر به سمت پائين مي رود.‏٢٠٢

ب-‏ در صورتيكه دور توربين ثابت باشد ولي نيروي فنر زيادشودپلانجر به طرف پايين مي رود(افزايشدادن دورتوربين).‏ج-باحركت دادنRod Shutبراي Down تست كردن دوربيشينه.‏در قسمت بالاي Bushing يك عدد Thrust Bearing قرار داده شده كه به منظور به حداقل رساندناصطكاك بين پلانجر و بوشينگ بكار مي رود.سيلندرانتقال دهنده قدرتCylinder Powerحركت Power Piston كه درون پاورسيلندر قرار گرفته توسط روغني كه ازطرفپلانجرولومي ايد انجاممي شودو اين پيستون نيز از طريق اهرم هاي رابط شير كنترل بخارواردتوربين مي شود را كنترل مي كند.‏Governor Valveمقداربخاري كهنتيجه اعمال فشارروغن در داخل سيلندر حركت مكانيكي در جهت داخل يا بيرون سيلندر)حركت كشوئي(است كه مي توان با استفاده از اهرمهاي مختلف اين حركت را به حركتي دوراني تبديل نمود وبه ميلهGovernorمنتقل Valve نمود..پاورپيستون رامي توان درزواياي مختلف نصب كردولي درهرصورت حركتان فقط بصورت رفت وبرگشتي است.‏٢٠٣

زماني كه پلانجر پائين تر از جايگاه مركزي خود قرار دارد جريان روغن بطرف ناحيه وسيع تر پيستونبرقرارمي شود.‏ در اين حالت اگرچه فشار روغن در طرفين پيستون تقريبا مساوي است ولي به علت وسيع تربودن يكي از سطوح نيروي وارده بر واحد سطح در قسمت بزرگتر بيشتر بوده اين اختلاف فشار پيستون رادر جهت افزايش مقداربخارورودي حركت مي دهد.‏توجه داشته باشيد كه پيستون فقط زماني كه پلانجرولو از ناحيه مركزي خود دور شده است اجازه مي دهدكه جريان روغن روي پاور پيستون برقرار باشد و به ان حركت دهدولي در موقعي كه پلانجر در مركز خودقرار دارد پيستون گرچه فعال است ولي بطور هيدروليكي قفل است.‏دربعضي ازطراحي ها براي برگرداندن Powerبه Piston محل قبلي درخلاف جهت فشارروغن ازفنراستفادهمي شود.‏٢٠٤

همچنين براي جلوگيري ازنشتي روغن درحين كارگاورنردرنقاط مختلف مثل پاورپيستون وميله متصل به انازروغن فشاربالابراي اب بندي استفاده مي شود.‏٢٠٥

سيستم جبران كنندهSystem Compensatingبه منظور كاركرد بهتر و رضايتبخش گاورنر از سيستم جبران كننده Feed Back استفاده مي شود كه وظيفهاين سيستم يكنواخت كردن كار پلانجر است.‏اصول كار اين سيستم براساس اختلاف فشار حاصل از جابجائي PistonBufferانجام مي شود اين سيستم بهشكل يك استوانه است كه توسط ديواره اي كه در وسط آن تعبيه شده است به دو ناحيه تقسيم مي شود ودرهردوطرف ان يك فنر قرار گرفته است.‏.هنگامي كه دور توربين به حددور تنظيم شده مي رسد PistonBuffer دروسط ناحيه خود قرار مي گيردوفنرها و شير سوزني Needle Valve كه در مدار هيدروليك بين پلانجر و پاورپيستون قرار گرفته اند درجهت افزايش فشار در سيستم جبران كننده گاورنر عمل مي كنندو با پائين رفتن پلانجر جريان روغن را واردCylinderBuffer و سپس وارد پاور سيلندر مي كنندو Power Cylinder را به طرف بالا حركت مي دهدوباعث بازشدن مسيربخارورودي به توربين وافزايش دورتوربين مي شود.‏ همچنين دراثرحركت پلانجر به٢٠٦

ه به بطرف بالا مجراي روغن درون پاور سيلندر از طريق Buffer Cylinder به مخزن روغن باز مي شود و فشارثابتي كه بر روي سطح كوچكتر پيستون Power Cylinder قرار دارد پيستون را در جهت كاهش ورودبخاروكم شدن دورتوربين به حركت در مي آورد.‏جريان روغن دراين سيستم در هر جهت كه وارد شود Buffer Piston را در جهت جريان به حركت در ميآوردو يكي از فنرها را فشرده و ديگري را آزاد مي كند.‏حركت Buffer Pistonنيزفشار وارده بر روي يكي از فنرها را افزايش و فنرديگر را كاهش مي دهد و باعثايجاداختلاف فشاركمي در طرفينPiston Bufferمي شود.‏ بديهي است كه فشار بالاتر در قسمتي از پيستونكه مخالف فنر فشرده شده عمل مي كند اختلاف فشار ايجاد شده با جابجائي Buffer Piston متناسب است وبستگي به مقدار جابجائي فنرها و دقت در نصب اوليه آنها دارد.‏فشار روغن موجود در يك طرف Buffer Piston به قسمت پائين Compensating Landپلانجروفشارموجود در طرف ديگران به قسمت بالاي پلانجر فرستاده مي شودكه اختلاف بين اين دو فشار نيرويجبران كننده اي در جهت بالا يا پائين كه بسته به چگونه عمل كردن وزنه هاي چرخان يانحوه عمل كردنSpeeder Spring دارد ايجاد مي كند.‏ نحوه عمل كردن Buffer Piston را مي توان در زمان تغيير بار كم درتوربين و با توجه به تابعيتي كه اين سيستم از تغييردور انجام شده دارد مورد بررسي قرار داد.‏كاهش نيروي گريز از مركز كه در اثرنزديك شدن وزنه هاي دوار ايجاد مي شود اجازه مي دهد كه نيرويفنر Speeder Spring وزنه هاي گردان را به سمت پائين حركت دهد و در نتيجه پلانجررا نيزبه طرف پائينبكشد و مجراي كنترل روغن را باز كند.‏ وقتي كهPiston Buffer در جهت جريان روغن ازPilot Valve بهپاورسيلندر حركت مي كند فنر سمت راستي فشرده شده و فنر سمت چپ ان آزاد مي شود.‏ در اينموقعيت روغن ازطريق Buffer Piston منتقل شده وپاور پيستون را بوسيله روغني كه ازطريق پيلوت ولوجريان داردسمت بالا حركت مي دهدو موجب افزايش ورودبخار و در نتيجه افزايش دورتوربين ميشود.‏حركت Buffer Piston سمت راست تا زماني ادامه دارد كه نيروئي كه توسط اختلاف فشار حاصله ازپيستون و قسمت جبران كننده كه توسط وزنه هاي گردان ايجاد شده است متعادل شود.‏ در اين حالت Pilot٢٠٧

دكنValve در مركز محل خود مستقر مي شودو ه بمحض اينكه پيلوت ولو در مركز خود قرار گرفت حركتپاور پيستون متوقف مي شود .هنگامي كه دورتوربين روي دورموردنظر تنظيم شد نيروي گريز از مركز حاصل ازوزنه هاي گردان افزايشپيدامي كندكه براي جبران ان لازم است كه نيروي حاصل از اختلاف فشار ناحيه جبران كننده را كه در جهت بالامي باشد كاهش پيداكند.‏ به عبارت ديگر Pilotبايد Valve Plunger از مركز به طرف بالا كشيده شود و پاورپيستون بايد به طرف پائين در جهت افزايش بخار ورودي حركت كندكه اين وضعيت تا مساوي شدن فشار دوطرف ناحيه جبران كننده متناسب با فشار لازم براي برگرداندن سرعت توربين به وضعيت عادي ادامهپيدامي كنددر مورد گاورنرهائي كه داراي پاورپيستون بلند مي باشند روغني كه در ناحيه كنترل كننده قرار دارد نيز بهمخزن روغن متصل مي شود.‏ در اين صورت نيروي ثابتي كه بطور مداوم بر روي پاورپيستون اعمال ميگردد باعث مي شود كه پيستون به سمت پائين رانده شود و بافر پيستون را در جهت پلانجر حركت دهد.‏ دراين حالت اختلاف فشار ديگري بين ناحيه بالا و پائين پلانجر ايجاد مي شودكه فشار بيشتر در ناحيه بالاي پلانجراعمال مي شود و باعث مي شود كه پلانجر به ناحيه مركزي خود برگردد.‏در بافر سيلندر مجراهائي به عنوان باي پاس تعبيه شده كه عمل آنها در جهت تنظيم سريع حركاتپاورپيستون است.‏ به عنوان مثال زماني كه تغييربار زيادي روي توربين اعمال مي شود لازم است كه به هماننسبت حركت زيادي در پاورپيستون نيز ايجاد شودتامقدار بخاروارد شده به توربين را افزايش دهد وسرعتتوربين را تنظيم. در چنين مواردي بافرپيستون آنقدر در جهت مورد لزوم جابجا مي شود تا از رويكند.‏مجراهاي باي باس كنار رفته و اجازه دهد كه روغن هر چه زودتر و بيشتر در جهت مورد لزوم وارد شده وپاورپيستون را به واكنش سريع وادار نمايد بدون اينكه اختلاف فشار زيادتري را در ناحيه جبران كننده ايجاد٢٠٨

مكانيزم ازمايش دوربيشينه Over Speed Trip Testمعمولاگاورنرها دريك محدوده دورمشخص كه ازقبل روي انهاتنظيم مي شودقادربه كنترل كردندورتوربين هستندكه اين محدوده معمولا روي بدنه Nameانهادرج Plate مي شودبطورمثال856-‎1156r.p.mكه البته اين محدوده دور بادور توربين كه ازطريق چرخ دنده هاي انتقال دوربه ان منتقل ميشودمتناسب است وباتوجه به اين كه گاورنراجازه بالارفتن دورتوربين ازمحدوده اي مشخص رانميدهددرحين تست Overبايددورتوربين Speed به ان دوررسانده شود معمولا دراغلب گاورنرها براي اينمنظوريك مكانيزم مكانيكي تعبيه شده است كه شامل يك ميله به نامRod Shut Down است كه متصل به ولوروغن مسير پاورپيستونPlunger Pilot Valveاست كه اگربه سمت پايين حركت داده مي شودوباعثبازشدن مسيرروغن بطرف Powerواجازه Piston واردشدن بيشتربخاربه توربين جهت بالاتررفتندورورسيدن به دورSpeed Overفراهم مي شودكه البته براي محدودكردن حركت ميله Shut DownRodدوعددمهره درانتهاي ان نصب شده است كه بسته به دورSpeed Over توربين بايددرموقعيت مناسبتنظيم شود.‏دربعضي ازگاورنرهاباتعبيه مكانيزمي مثل شكل زيربااعمال نيروروي ميله مزبورامكان تست دوربيشينه فراهممي شود.همانطوركه درشكل ملاحظه مي شود باچرخاندن يك مهره خارج ازمركزCam زيران , ميله متصلبه پلانجرولورابه سمت پايين حركت مي دهدومسيرروغن بطرف پاورپيستون و رساندن دورتوربين بهدورSpeed Overفراهم مي شود.‏٢٠٩

٢١٠

ه به بتنظيمات داخلي گاورنرها Setting Governor Speedبعدازهربارتعميرگاورنر,تنظيم ان به هم مي خوردوبايدمجدداتنظيم شود كه تنظيم ان توسط دستگاهمخصوصي كه توسط كارخانه سازنده تائيدياساخته شده انجام مي شودبدين ترتيب كه گاورنرروي دستگاهمخصوص قرارمي گيردوبا محوران شروع به چرخش مي كندو درهرلحظه دور ان دقيقااندازه گيري ونشانداده مي شودودرحين كارتنظيمات لازم طبق شرايط كاري توربين ودرخواست مصرف كننده به روش زيرانجام مي شود.‏دستگيره تنظيم سرعت دستي Manual Knob درحالت Min قرار داده مي شود.‏High Speed Stop Screw طوري تنظيممي شود كه پيچ تنظيم سرعت با آن برخورد نكند.‏-١-٢‎۳‎‏-هواي مينيمم وارد بلوز گاورنرمي شودووسيله مهره تنظيم كننده سرعتSpeed Setting Nutگاورنرروي سرعت كم يا مينيمم تنظيم مي شود ) چرخش مهره در جهت خلاف گردش عقربه هاي ساعت سرعترا زياد خواهد كرد).‏توجه:براي جلوگيري از برخورد مانع تنظيم سرعت هوائيScrew Pneumatic Low Speed Stopبا اهرمتقويت كننده Restoring Lever بايد دقت لازم انجام شودو در صورت لزوم با شل كردن مهره قفل كنندهمانع تنظيم سرعتScrew Stop و چرخاندن انتماس ان با اهرم جلوگيري مي شود.‏سمت پائين و سفت كردن مجدد مهره قفل كننده از٤- هواي ورودي به بلوز به ارامي به ماكزيمم مقدارخود رسانده مي شود بطوري كه سرعت دستگاه بيشتراز ماكزيمم نشود.‏توجه:‏ بايدمطمئن شد كه پيچ تنظيم سرعت زياد خيلي پائين نباشدزيراباعث بازشدن چك ولو Check Valveروغن مي شود و با تخليه روغن از افزايش سرعت گاورنر جلوگيري مي كند.‏ با توجه به مراتب فوق چنانچهقبل از اينكه هواي ورودي به ماكزيمم برسد سرعت ماكزيمم تامين شد با تنظيمبيشينه تنظيم مي شود.‏Pivot Bracket سرعت٢١١

انتقال براكت و بال برينگ مربوط به آن بطرف Servo سرعت را كاهش مي دهد و بالعكس چنانچه با اعمالفشار هواي ورودي ماكزيمم سرعت گاورنر به ماكزيمم نرسيدبا انتقال براكت در جهت دور نمودن Servoسرعت تنظيم خواهد شد.‏براي تنظيم براكت بطريق زير عمل مي شود.‏در طرفين براكت دو مهره قفل كننده وجود دارد كه قطر خارجي آنها دندانه دار است براي تنظيم براكتبايد يكي از مهره ها را شل كرد و با چرخاندن مهره ديگر براكت را به جلو يا عقب حركت داد.‏ بايد توجهداشت كه بعد از هر بارتنظيم بايد مهره ها را در طرفين براكت محكم كرد.‏‎٥‎‏-بعد از هر بارتنظيم براكت لازم است كه فشار هوا به مقدار مينيمم رسانده شود و با تنظيم مهره سرعتمينيم,‏ دور كم گاورنرراتنظيم نمود.‏مراحل ٤ و ٥ را بايد آنقدر تكرار كرد تا در هر دو حالت سرعت هاي لازم بدست آيد.‏درحين تنظيم بايداطمينان حاصل شودكه در حالي كه فشارهوا زياد مي شود سرعت دستگاه نيز به هماننسبت مرتبا افزايش پيدامي كند.‏‎٦‎‏-دراين مرحله فشار هوا به بيشترين حدرسانده مي شود و اجازه داده مي شود كه سرعت گاورنر نيز زيادشود تا به سرعت ماكزيمم برسدولي بايداطمينان حاصل كردكه به محض كاهش فشارهوا سرعت رو باافزايش مي رود.‏ بعد از هر تنظيم براكت سرعت ماكزيمم با تنظيم كردن مهره تنظيم سرعت بايستيمجدداتنظيم شود.‏‎۷‎‏-پس از پايان يافتن تنظيم هوائي طبق مراحل فوق هواي ورودي مجددا به مقدار مينيمم كاهش داده ميشود ) در اين حالت سرعت گاورنر ماكزيمم خواهد شد(اكنون ناب در جهت خلاف حركت عقربه هايساعت چرخانده مي شود تا سرعت به حد مينيمم برسد.‏ در اين حالت مهره تنظيم سرعت متناوبا باندازه نيمدور در جهت خلاف حركت عقربه هاي ساعت چرخانده مي شود و افزايش سرعتبا چرخاندن دستگيره درجهت خلاف حركت عقربه هاي ساعت جبران مي شود.‏ اين عمل بايد تا زماني كه دستگيره به انتهاي مسيرحركت خود مي رسد ادامه پيدا كند.‏ اكنون هواي ورودي كاملا بسته مي شودكه در اين حالت سرعت به٢١٢

ه به به بمزيآرامي افزايش پيدامي كندكه براي اين كه سرعت به مينيمم كاهش داده شود از مهره تنظيم سرعت استفادهمي شود وآرامي در جهت حركت عقربه هاي ساعت چرخانده مي شود.‏Servo Stop Screw به‎۸‎‏-در حالتي كه دستگاه بر روي سرعت مينيمم مشغول بكار است Speed Settingاندازه11 دور به2سمت پائين چرخانده مي شود تا اين پيچ با سطح پيستون تماس حاصل كند.‏ سپس پيچعقب برگردانيده مي شود و مهره قفل كننده آن محكم مي شود.‏چنانچه گاورنر داراي مهره هاي توقف دهنده Shut Down باشد مطابق دستورالعملي كه در تنظيم گاورنرمراحل الف و ب و ج قبلا گفته شده است عمل مي شود.‏‎۹‎‏-در حالتي كه هواي ورودي به گاورنر قطع استوسيله دستگيره تنظيم دستي سرعت به حداكثر رساندهمي شودو Adjusting Scerw Stop Valve آنقدر پائين آورده مي شود كه با تخليه روغن از چك ولو ازافزايش سرعت گاورنر جلوگيري شود.‏پس ازاين كه هواي ورودي به ماكزيمم رسانده شد پيچ مانع سرعت كم هوائي Penumatic Low StopScrew بااهرم تقويت كننده مماس و مهره آن قفل مي شود.‏اكنون تنظيم گاورنر تكميل مي باشد.‏تنظيم گاورنر در حالت معكوس Reverse‎۱‎‏-دستگيره تنظيم سرعت دستي Manual Speed Adjustment Knob روي حالت ماكم قرار داده ميشود(‏ در همان محلي كه اين دستگيره قرار گرفته است بوسيله يك فلش و حروف Min يا Max نشان دادهشده است كه دستگيره را درچه وضعيتي بايد قرار داده شود).‏‎۲‎‏-مهره تنظيم سرعت Adjusting Nut Speed Settingطوري تنظيم مي شود كه پيچ تنظيم سرعتاينچ بالاي مهره واقع شود.‏14Speed Setting Screw Assy بفاصله‎۳‎‏-پيچ مانع تنظيم سرعت زياد High Speed Stop Screw هم سطح با لبه بالائي و پيچ تنظيم سرعت SpeedAssy. Setting Screw قرار داده مي شود.‏‎۴‎‏-فشار هواي ابزاردقيق ورودي به گاورنر به مينيمم رسانده و وارد بلوزمي شود.‏٢١٣

‎۵‎‏-دستگيره تنظيم سرعت دستي در جهت حركت عقربه هاي ساعت چرخانده مي شود تا سرعت ماك ممزيگاورنر حاصل شود.‏ سپس پيچ مانع سرعت زياد High Speed Stop Screw به سمت پائين چرخانده ميشود تا باميله توقف دهنده Stop Pin تماس پيدا كندشود موجب كاهش سرعت خواهد شد).‏)چنانچه اين پيچ بيش ازحد به سمت پائين چرخاندهدر اين حالت ناب دستي تنظيم دوربطور كامل در جهت گردش عقربه هاي ساعت چرخانده مي شود تا مهرهمتحرك ناب به انتهاي حركت خود برسد.‏ در اين صورت سرعت گاورنر نبايد بيشتر از ماكزيمم سرعتمورد نظر شود.‏ چنانچه با چرخاندن دستگيره بطور كامل در جهت گردش عقربه هاي ساعت ماكزيممسرعت گاورنر تامين نشد دستگيرهدر خلاف جهت حركت عقربه هاي ساعت به مقدار تقريبي ٢دورچرخانده مي شود و با استفاده از مهره تنظيم سرعت و با چرخاندن اين مهره در جهت عكس حركتعقربه هاي ساعت سرعت گاورنر به حداكثر مي رسد.‏ اكنون بايدپيچ مانع سرعت زياد High Speed StopScrew باپين متوقف كنندهPin Stop مماس شود.‏ در اين وضعيت چنانچه دستگيرهKnob بطور كامل درجهت گردش عقربه هاي ساعت چرخانده شود سرعت گاورنر از حد ماكزيمم تجاوز نخواهد كرد.‏٦- بابالا بردن تدريجي فشار هواسرعت مينيمم حاصل خواهدشد.‏دقت شود كه دراين حالت اهرم تقويت كننده Restoring Lever با پيچ مانع سرعت كمLow Speed Stop Screw برخورد نكند.‏ همچنين پيچ توقف دهنده تنظيم سرعتSpeed Setting Stop Screw با سطح پيستون برخورد نكندو مانع حركت پيستون و در نتيجه باعث كاهشدور نشود .چنانچه قبل از اينكه فشار هوا به ماكزيمم برسد سرعت گاورنربه حد مينيمم برسد با تنظيمPivot Bracketوبال برينگ مربوطه و انتقال آنها در جهت نزديك شدن به Pivot Bracket اين عدم هماهنگي تنظيم ميشود و يا به عكس چنانچه با افزايش فشارهوا سرعت گاورنر به مينيمم كاهش پيدانكردPivot Bracket وبالبرينگ مربوطه بايد در جهت دور نمودن از Servo تنظيم شود.‏عمل تنظيم Pivot Bracket آنقدربايدادامه پيداكندتا در حالي كه فشار هوا ماكزيمم است سرعت گاورنرمينيمم شود و وقتي كه فشار هوا مينيمم است سرعت گاورنر ماكزيمم شود.‏٢١٤

ه به باكنون پيچ تخليه روغن در موارد سرعت زياد Stopبايد Valve Adjusting Screw طوري تنظيم شود كهچنانچه هواي ورودي از حد ماكزيمم تجاوزكرد با فشار بر روي ساچمه شير تخليه High Speed StopValve و تخليه روغن از افزايش سرعت گاورنر جلوگيري شود.‏۸- سپس مقدار هواي ورودي به مينيمم رسانده مي شودكه دراين حالت دورنيزبايد مينيمم شوددر اين حالت آزمايش زير بايدانجام شود.‏مقدار هوا از مينيمم به سمت پائين كاهش داده مي شود چنانچه در اين وضعيت گاورنر از حركت ايستادبايديكي ازاقدامات زيرراانجام شود:‏الف-ميله توقف دهنده Shut Down Rod با دست به طرف بالا كشيده شود ولي بايددقت شود كه اينجابجائي فقط باندازه خلاصي ميله باشد در غير اين صورت باعث از كار افتادن گاورنر خواهد شد بر روي اينميله ٢ مهره روي يكديگر بسته شده است كه با نگه داشتن مهره بالائي و چرخاندن مهره پائيني از يكديگر132فاصله پيدامي كنند.‏ دراين مرحله مهره پائينيLower Shut Down Nut در فاصله اينچ از لبه فوقانيپيستون تنظيم سرعت تنظيم مي شود و بوسيله مهره بالائي قفل مي شود.‏ب-پيچ تنظيم Speed Setting Servo Stop Screw سمت پائين چرخانده مي شود تابا قسمت فوقانيServo Pistonتماس پيداكند.‏ در اين حالت اگر انگشت روي اين پيچ قرارداده شودلرزش بسيار خفيفي به انواردمي شودواصطكاك پيچ مزبور با پيستون احساس مي شود.‏ دراين حالت اين پيچ بايديك دورونيم به عقببرگردانده شودوبامهره قفل كننده ان قفل مي شود.‏ج-پيچ مانع تنظيم سرعت هوائي Pneumatic Low Speed Stop Screw فاصله ٤٠ تا ٥٠ هزارم اينچ ازاهرم نگهدارنده تنظيم مي شوددراين حالت اگرهواقطع شودبايد گاورنر از حركت بايستدكه در اين حالتمجددابايد پيچ مانع تنظيم شود بطوري كه فاصله آن از اهرم نگهدارنده حدود ٢ تا ٣ هزارم اينچ باشد.‏چنانچه با قطع نمودن هوا گاورنر از كار نيفتادبايد پيچ مانع هوائي طوري تنظيم شود كه با اهرم تقويت كنندهمماس شود و سپس مهره آن محكم شود.‏٨- در حالتي كه هواي گاورنر قطع است دستگيره تنظيم سرعت دستي Manual Knob در جهت گردشعقربه هاي ساعت چرخانده مي شود تا سرعت گاورنر زياد شود.‏ اكنون با تنظيم پيچ مانع تنظيم سرعت زياد٢١٥

دكنHigh Speed Stop Screw كه در وسط مهره تنظيم كننده سرعت كم واقع شده است از حركت بيشتر مهرهتنظيم سرعت و در نتيجه ثابت ماندن دور زياد گاورنر ممانعت مي .تنظيم گاورنردرحالت سرعت مستقيمDirectپيچ دستي تنظيم سرعت روي مقدار حداقل قرارداده مي شود ) تا آخرين دور به چپ گردانده شود)‏.-١-۲پيچ تنظيم سرعت زيادAdj.Screw High speedطوري تنظيم مي شودكه قسمت سوييچ با بالاي پيچSpeed Adj.NutتنظيمSpeed Adj.Nut مماس شود .‎۳‎‏-فشارهواروي حداقل تمظيم شودوسپس مهره تنظيم سرعتدر جهت عقربه ساعت– الفطوري تنظيم شودكه حداقل دور بدست آيدوهمچنين بايداطمينان پيداكردكه با پيچ تنظيم سرعت كم تماسپيدا نكند.‏‎۴‎‏-پيچ تنظيم شير محدود كننده دور Limiting Valve Adj.Screw طوري تنظيم شودكه شير محدودكننده سرعت در موقعيت حداكثر سرعت درست در نشيمن گاه خود قرار بگيرد.‏ درصد فشار هوا جهتبدست آوردن سرعت طبق مراحل بعدي انجام شود.‏فشارهوا به آهستگي تا حداكثرمقدارخود بالابرده مي شودتا اطمينان حاصل شود كه دستگاه از حداكثرسرعت بيشتر دور نباشد.‏ب-‏ اگر حداكثر سرعت بدست آمد,‏ قبل از آنكه فشارهوابالابرده شودPivot Brackertمحور قوس دارتنظيم شودو محور بال برينگ را به طرف Speed Setting Srvo حركت داده شود.‏پ-‏ اگر حداكثر سرعت بدست نيامد,‏ بوسيله علامت كنترل حداكثر فشار هوا Pivot Bracker را با حركتمحور بالبرينگ درجهت عكس Speed Setting Servoت-‏Brackert Pivot طبق مراحل زير تنظيم شود:‏تنظيم شود.‏پيچ هاي سر) P.B ( شل شود.‏-١‎۲‎‏-مهره دندانه دار روي طرف مناسب Bracket شل شود و مهره دندانه دار مقابل آن چرخانده شود تاBracket حركت كند پس از انجام كارپيچ انتهائي و دندانه دار محكم شوند.‏٢١٦

هواگيري گاورنر و تنظيم شير سوزنيهنگامي كه براي اولين مرتبه از گاورنر استفاده مي شود و يا بعد از تعمير گاورنر و يا در مواردي كه برايتعويض روغن گاورنر برنامه ريزي زماني صورت گرفته است بايستي روغن گاورنر تعويض گردد.‏ بعد ازاينكه روغن تازه در گاورنر ريخته شد لازم است گاورنر هواگيري شود.‏ به منظور انجام هر چه بهتر عملهواگيري لازم است كه اين عمل در زماني كه گاورنر در محل اصلي خود نصب شده است انجام شود.‏روش هواگيري به اين صورت است كه توربين راه اندازي مي شودوبه وسيله گاورنردوران روي دور موردنظر تنظيم مي شودو سپس توسط يك آچار پيچ گوشتي شير سوزني چندين بار باز و بسته مي شودكه اينعمل باعث مي شود كه دردورتوربين نوساناتي ايجاد شودوهواازان خارج شود.‏ سپس باشل كردن پيچهواگيري كه بر روي بدنه گاورنر قرار گرفته و محل آن بالاتر از دو پيچ ديگر است اجازه داده مي شود تاروغن از طريق آن بآرامي خارج شده و هواي درون مخزن نيزهمراه اين روغن خارج شود.‏ پس از اينكه اينعمل با دقت انجام گرفت پيچ هواگيري سفت مي شودو اگر لازم باشد مجددا روغن اضافه مي شودتاارتفاعروغن به حدمطلوب رسانده شود.دراين حالت شير سوزني به آرامي بسته مي شود تا نوسانات توربينبرطرف شود.سپس مجددا و به آرامي شير سوزني بازمي شود تا حساسيت لازم به گاورنر داده شود.‏ توجه116شود كه مقدار باز شدن شير سوزني ازدور تا ٢ دور بيشترنبايد باشد.‏ البته بايددقت لازم به عمل آيد)كه شير سوزني هرگزنبايد كاملا بسته نشود زيرا در اين صورت گاورنر خوب كارنمي كند.‏ بعد از اين كه شيرسوزني تنظيم شدديگرنبايدتنظيم ان رابه هم زد مگر در مواقع تغيير دورتوربين.‏توجه داشته باشيد پيچ هواگيري تحت فشار است و هيچ گاه در موقع كار گاورنرنبايدكامل بازشود)‏٢١٧

به-‏مشخصات روغن گاورنرتنها عامل خارجي كه در نحوه كار گاورنر تاثير مستقيم دارد و عدم دقت در آن ممكن است در گاورنر ايجادخرابي و اشكال نمايدروغن گاورنر است.‏روغني كه در گاورنر مورد استفاده قرار مي گيرد بايد داراي خواص زير باشد.‏‎١‎‏-قابليت ايجاد كف Foam نداشته باشد.‏‎٢‎‏-هوا را در خود نگه ندارد.‏‎٣‎‏-ته نشين نشود.‏‎٤‎‏-حالت انجماد بخود نگيرد.‏‎۵‎‏-ايجاد خورندگي در قسمتهاي مختلف گاورنر نكند.‏٦ جداره هاو مجراهاي انتقال روغن نچسبد و مسيرها را مسدود نكند.‏درجدول زير روغنهاي مناسب براي درجات حرارتي مختلف محل كار گاورنر هااورده شده است.‏٢١٨

ن ايد-‏زا-‏زا-‏S.A.E. ١٠‎١‎‏-در درجه حرارت پائينتر از ١٢٠ درجه فارنهايت روغن.S. A. E ٢٠٢ ر درجه حرارت بين ١٢٠ تا ١٤٠ درجه فارنهايت.S. A. E ٣٠١٤٠ درجه فارنهايت تا ١٦٠ درجه فارنهايت٣.S. A. E ٤٠١٦٠ درجه فارنهايت تا ١٨٠ درجه فارنهايت٤.S. A. E ٥٠٥- در درجه بالاتر از ١٨٠ درجه فارنهايتنامناسب بودن روغن از دلايل عمده خوب كار نكردن و يا خرابي گاورنر است.‏ بنابراين بايد دقت شود كه درهنگام تعويض روغن حتما از روغن تمير و نو و فيلتر شده استفاده شود.‏فاصله زماني براي تعويض روغن گاورنر به مسائل متعددي از جمله مواردي كه در بالا ذكر شد بستگي دارد.‏در اولين مرتبه اي كه از گاورنر استفاده مي شود چون زمان تعويض روغن آن مشخص نيست براي اينكهبتوان حداكثر زمان لازم براي تعويض روغن را بدست آورد بايدبرنامه اي به شرح زير تدوين كرد.‏هر سه ماه يك بار روغن آزمايش شود و تاريخ آزمايش يادداشت شود با ادامه اين روش زماني خواهدرسيد كه روغن در حال از دست دادن كيفيت مطلوب خود است.‏ ولي بطور كلي هر‎۱۸‎ ماه يك بار بهترينفاصله زماني براي تعويض روغن است.‏ در هنگام تعويض روغن ضروري است كه در هنگامي كه گاورنر گرماست روغن فرسوده تخليه شود و يك بار نيز مقداري روغن تازه درون آن ريخت ومجددا ان را تخليهكردكهعمل باعث مي شود بقاياي روغن فرسوده درون گاورنر همراه اين روغن خارج شود.‏ .Heading يا Cooling)براي ثابت نگه داشتن دماي گاورنر درمناطق خيلي گرم يا خيلي سرد از سيستم هاياستفاده مي شود)‏ .٢١٩

درشكل هاي زيرنقشه هاي قسمت هاي داخلي Woodهمراه Ward Governorباليست كامل قطعاتانهااورده شده است.‏٢٢٠

٢٢١

٢٢٢

٢٢٣

٢٢٤

٢٢٥

ضمائم توربين هاي بخاردرشكل زيرشمائي از سيستم كنترل دورمربوط به توربين هاي كمپرسورهايC-602‎ كه ازروغن روانكاريبراي انتقال حركت گاورنربه توتل ولو استفاده مي شود نشان داده شده است .٢٢٦

درشكل زيرشمائي از يك سيستم كنترل دورهمراه باگاورنرولو وشيراظطراري ياتريپ ولوهمراه بااتصالات انكه مربوطه به توربين هاي پمپ هاي جديدPT-2001D/E است نشان داده شده كه شيراضطراري با حركتكشوئي كه توسط حركت چرخشي سيستم اهرم بندي به ان داده مي شودمسيربخاررابازوبسته مي كند.‏٢٢٧

درزيرشمائي ازيك توربين بخاريك مرحله اي نوعType Bucketنشان داده شده است.‏درشكل زيريك توربين دومرحله اي نشان داده شده است.‏٢٢٨

درشكل زيرشمائي ازيكValve Stopكه بافشارروغن كارمي كندمربوط به توربين هايPT-631A/Bنشان داده شده است.‏٢٢٩

درشكل زيرشمائي ازيكValve Oil Trip Dump مربوط به توربين هاي پمپ هايPT-631‎نشان داده شدهاست.زماني كهتوربين درحال سرويس است توسط ولومربوطه مسيرروغن مسدوداست ودرقسمت پشتStopفشارروغن Valve وجودداردولي وقتي سيستم گاورنراضطراري عمل مي كندباعث تحريك سيستماهرم بندي مي شودوباعث مي شودLatchبه سمت چپ حركت كندوباعث ازادشدنBushingشده Valveودراثرنيروي فنري زيران به سمت بالاحركت كندوباعث بالاامدن ولووتخليه روغن وكاهش فشارروغنونهايتا تريپ دادن توربين مي شود.‏٢٣٠

درشكل زيرشمائي ازيك سيستم Tripهمراه Oil با مكانيزمOverSpeedوسلونو ئيدولوتريپ دستيوديگرتجهيزات مربوطه ونحوه عمل شيرهاي اضطراري وگاورنرولوكه مربوط به توربين هاي كمپرسو رهايCT-601A/B/C استنشان داده شده است.٢٣١

درزيرشمائي ازيك سيستم روغنكاريLube Oilحفاظتي افزايش وتريپ توربين دراثركاهش فشارروغن نشان داده شده است.‏ياتاقان هاي مربوط به توربين بخارهمراه باسيستم هاي٢٣٢

است.‏درجدول زيركلرنس هاي بين محورولابيرينت هاي دوطرف توربين هاي بخارCT-601A/B/Cاورده شده٢٣٣

درشكل زيرشمائي ازيك تراست برينگ توربين بخارهمراه باليست قطعات ان اورده شده است.‏٢٣٤

درزيرشمائي ازيك تروتل ولو واستاپ ولومربوط به توربين هاي پمپ هايPT-2206‎ كه دريك بدنه تعبيهشده است نشان داده شده است.‏درشكل زيرشمائي ازگاورنرولوواستاپ ولوتوربوژنراتورهانشان داده شده است.‏٢٣٥

جدول عيب يابي توربين هاي بخا رTurbine Trouble Shouting Steam٢٣٦

٢٣٧

اشنائي باعلائم بازدارنده وهشداردهندهDanger-۱‎‏(خطر)‏ ‏:اين هشدارمبين اين است كه حادث بزودي اتفاق مي افتدوباعث مرگ صدمه و جراحتكاركنان ياانهدام دستگاه مي شود.‏Warning-۲‎‏(هشدار):‏ اين هشدارمبين اين است كه كارغيراصولي وغيرايمني درشرف انجام است كه باعثانهدام دستگاه ويامجروح شدن يامرگ كاركنان مي شود.‏Caution-۳‎‏(احتياط):اين كلمه مبين اين است كه بي توجهي به دستورات منجربه ايجادجراحت ويامصدومشدن كاركنان وياانهدام دستگاه مي شود.‏Note-۴ ‏(توجه:)اين كلمه مبين اين است كه توجه داشته باشيداين بخش بايدبادقت وحوصله انجامشودودرجاهائي بكاربرده مي شودكه دقت دركاراجتناب ناپذيراستپايان٢٣٨