ESA Ostinato 2000 - Republika WWW

− i biorąc pod uwagę dobroć Qts na pozio−mie 0,35, wymaga przy konstruowaniuobudowy zastosowania dość dużej objęto−ści. Jednak przy spełnieniu tego warunkumożna oczekiwać osiągnięcia bardzo ni−skiej częstotliwości granicznej f−3, nawetw okolicach 30Hz (bass−reflex o objętości50dm 3 , dostrojony do 32Hz, wg Hoge’a).Głośnik wysokotonowy typu D27TG45−06to najlepsza kopułka Vify. Membranę przy−gotowano z nasączanego materiału tekstyl−nego. W układzie magnetycznym przygoto−wano przelot, a za nim zainstalowano ko−morę, w której wytłumiane jest ciśnienie odtylnej strony kopułki. M.in. dzięki takiemurozwiązaniu, znanemu z wielu wysokiej ja−kości głośników wysokotonowych, uzyska−no bardzo niską częstotliwość podstawo−wego rezonansu − 650Hz − co pozwala gło−śnik ten stosować z bardzo niskimi często−tliwościami podziału, a więc bez proble−mów w układach dwudrożnych. Głośnikjest odporny na stosunkowe duże wychyle−Fot. 1. Ostinato 2000 − jako gotowy produkt pojawi sięna rynku dopiero na jesieni (przewidywana cena ok.3000zł), jako projekt do samodzielnego montażudostępny już dla Czytelników EdW.nia membrany dzięki zastosowaniu ela−stycznych, plecionych linek doprowadzają−cych sygnał do cewki (w popularnych gło−śnikach wysokotonowych są to cienkie,wrażliwe druciki). Cewka z aluminiowymkarkasem chłodzona jest ferrofluidem, gło−śnik znosi więc dobrze długotrwałe obciąże−nie termiczne. Specjalny profil frontu wokółmembrany linearyzuje charakterystykę czę−stotliwościową, która sięga aż do 30kHz,a więc daleko poza zakres akustyczny.Mamy do dyspozycji dwa wysokiej jakościgłośniki, znane z kilku bardzo drogich ko−lumn firm zagranicznych. Jak zaaplikowałje konstruktor Ostinato 2000?ObudowaWspomniana możliwość osiągnięcia linio−wego przetwarzania aż do 30Hz jest kuszą−ca, ale ma swoje wady. Po pierwsze wy−maga bardzo dużej obudowy, po drugie po−woduje, że głośnik ma ograniczoną mocw zakresie niskich częstotliwości (wymu−szana jest praca przy bardzo dużych ampli−tudach), po trzecie charakterystyka impul−sowa nie jest najlepsza. Takie rozwiązaniejest dopuszczalne, ale przy ograniczeniu siędo słuchania przy umiarkowanych pozio−mach głośności, i muzyki nie wymagającejutrzymywania przez głośnik dobrego ryt−mu. Tymczasem Ostinato 2000 ma byćkonstrukcją bardzo uniwersalną. Przejściedo obudowy o objętości ok. 30dm 3 ograni−czyło pasmo przenoszenia do 40Hz przyspadku −3dB, ale zdecydowanie poprawiłocharkaterystyki impulsowe i wytrzymałość(głośnik może przyjmować stałe 80W mo−cy sinusoidalnej aż do 30Hz). Jednocześnietrzeba zaznaczyć, że w typowym pomie−szczeniu mieszkalnym, dzięki wspomaga−niu pochodzącemu z odbić od ścian − nauko−wo mówiąc, dzięki zwiększeniu rezystancjipromieniowania w zakresie niskich często−tliwości − można spodziewać się efektyw−nego przetwarznia do częstotliwości, przyktórej spadek wynosi −9dB, a więc w tymprzypadku do 30Hz. Zu−pełnie wystarczy.Aby uzyskać taką cha−rakterystykę, układbass−reflex dostrojonodo 35Hz. Otwór wypro−wadzono na przedniejściance, nie ma więcproblemów z ustawie−niem kolumn blisko tyl−nej ściany pomieszcze−nia odsłuchowego. Tu−nel ma profil lekko stoż−kowy, o średnicy54mm przy wlociei 60mm przy wylocie,z zaokrągleniami kra−wędzi na obydwu koń−cach. Zmniejszają oneszumy turbulencyjne.Oryginalne Ostinato2000 mają obudowęnieco odbiegającą odzwykłego prostopadło−ścianu. Tylną ściankępochylono, a wewnątrzwprowadzono przegro−dę pod kątem 45 o , od−dzielającą kilka litrów pozostających na dole.W ten sposób uniknięto równoległości ścia−nek przedniej i tylnej, jak i górnej i dolnej,a więc zredukowano powstawanie fal sto−jących w obudowie. Dodatkowo, dolnąkomorę można wypełnić balastem (np.piasek), który stabilizuje kolumnę i czę−ściowo tłumi jej wibracje. Dodatkowewzmocnienie obudowy stanowi “wie−niec” umieszczony pod głośnikiem nisko−średniotonowym. Przednia ścianka wyko−nana jest z płyty MDF grubości 30−mm,pozostałe − 25−mm, obudowa jest więcbardzo solidna i ciężka (nawet bez bala−stu). Obudowę wykonywaną w warun−kach amatorskich można uprościć, rezy−gnując z pochylenia ścianek, pamiętającjednak, aby zachować zaprojektowaną ob−jętość czynną obudowy. O ile może byćtrudnym przygotowanie pochylonej tylnejścianki, to nie powinno sprawiać kłopotuwstawienie dolnej, ukośnej przegrody −naprawdę warto to zrobić, zwłaszczawziąwszy pod uwagę, że najniebezpiecz−niejsze fale stojące, w zakresie niskichczęstotliwości, tworzą się na najdłuższymdystansie między dolną i górną ścianką.Wszystkie powierzchnie wewnętrzne po−winny zostać wyłożone gąbką o grubości 2−3cm, a bezpośrednio za głośnikiem i na sa−mym dole obudowy należy włożyć po ok.100g waty lub wełny.W oryginalnych Ostinato 2000 kosze obydwugłośników, jak i kołnierz tunelu bass−reflex sąwpuszczone w wyfrezowania (zagłębienia).Przygotowanie takich wyfrezowań w warun−kach amatorskich może nie być łatwe.ZwrotnicaZastosowane głośniki pozwalają na dużąswobodę w wyborze rodzaju filtrów i czę−stotliwości podziału. Dzięki pozbawionej re−zonansów w zakresie średnich tonów cha−rakterystyce głośnika nisko−średniotonowe−go, i dzięki dużej wytrzymałości głośnikawysokotonowego, można próbować stoso−ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/9965