EDEBİYAT ETKİNLİK KİTABI
15.10.2016 • Views
Share Embed Flag

EDEBİYAT ETKİNLİK KİTABI

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
utkuminko

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

2015<br />

BİLİM SANAT<br />

MERKEZLERİ<br />

<strong>EDEBİYAT</strong><br />

<strong>ETKİNLİK</strong> <strong>KİTABI</strong>

İçindekiler<br />

BİREYSEL YETENEKLERİ FARK ETTİRİCİ ÇERÇEVE PROGRAMI…………..4<br />

İLETİŞİMDE TEKNOLOJİYİ VERİMLİ KULLANIYORUM ............................................................................. 25<br />

KRİPTO ................................................................................................................................................... 28<br />

MEVLANAYIM ........................................................................................................................................ 31<br />

ÖN YARGIYI PARÇALIYORUM ................................................................................................................. 35<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ........................................................................................................................ 36<br />

SİHİRLİ SÖZCÜKLER ................................................................................................................................ 36<br />

SÖZCÜKLERİN ÖYKÜSÜ .......................................................................................................................... 38<br />

ÇEVREMİZE KARŞI DUYARLILIĞIMIZ ...................................................................................................... 39<br />

3 DERS SAATİ ......................................................................................................................................... 39<br />

DÜNYA DİLLERİ ...................................................................................................................................... 40<br />

ZAMAN MAKİNESİ: 1980’LER ................................................................................................................ 42<br />

DİL YARASI ............................................................................................................................................. 43<br />

SEVGİ VE NEFRETİN ÖLÇÜSÜ ................................................................................................................. 45<br />

TARİHİ DEĞİŞTİREN LİDERLER ................................................................................................................ 46<br />

BİZİ BİZ YAPAN DEĞERLERİMİZ .............................................................................................................. 47<br />

ÇELİŞKİ ................................................................................................................................................... 51<br />

ATASÖZLERİ VE DEYİMLERİN DRAMAYLA CANLANDIRILMASI .............................................................. 52<br />

CÜMLE GELİŞTİRME ............................................................................................................................... 53<br />

DEYİMLERİN ANLAMLARINI BULALIM ................................................................................................... 54<br />

YAZIM KURALLARI, NOKTALAMA İŞARETLERİ........................................................................................ 56<br />

ANLATIM TÜRLERİ: BETİMLEYİCİ ANLATIM ........................................................................................... 58<br />

PARAGRAF GELİŞTİRME ......................................................................................................................... 59<br />

EŞ ANLAMLI KELİMELER......................................................................................................................... 60<br />

DİL SANATLARI ....................................................................................................................................... 62<br />

ÇOCUK GÖZÜYLE RESİMLİ DİL BİLGİSİ HİKÂYELERİ ................................................................................ 62<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ........................................................................................................................ 63<br />

SEYAHATE ÇIKIYORUM .......................................................................................................................... 63<br />

HERKESE ULAŞALIM ............................................................................................................................... 64<br />

BAŞLANGIÇ VEYA SONUÇ CÜMLESİNDEN HİKÂYE OLUŞTURMAK ......................................................... 68<br />

BİR İPLE DÜNYAYI KURTARAN ADAM .................................................................................................... 69<br />

MASAL, FABL, HİKÂYE KURMA .............................................................................................................. 72<br />

1

GÖRSELDEN HAREKETLE OLAY METNİ KURGULAMA ............................................................................ 73<br />

TERS HİKÂYE .......................................................................................................................................... 76<br />

TÜRKÜLER DİLE GELDİ / HER TÜRKÜNÜN BİR ÖYKÜSÜ VAR ................................................................. 77<br />

YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA ............................................................................................................ 79<br />

AKROSTİŞ ŞİİR ........................................................................................................................................ 82<br />

HALA KOYNUMDA RESMİN ................................................................................................................... 84<br />

ŞİİR OKUMA VE ŞİİR TÜRLERİ ................................................................................................................. 85<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ........................................................................................................................ 87<br />

MONTREAL’E MEKTUP .......................................................................................................................... 87<br />

UZAY ŞİİRLERİ......................................................................................................................................... 88<br />

TORBADAKİ ŞİİR ..................................................................................................................................... 89<br />

BEDEN DİLİ ............................................................................................................................................. 90<br />

KARAGÖZ ............................................................................................................................................... 91<br />

KUKLA TİYATROSUYLA MASAL CANLANDIRMA ..................................................................................... 93<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ........................................................................................................................ 94<br />

SİNEMA FİLMİ ELEŞTİRİSİ ....................................................................................................................... 94<br />

ÖZEL YETENEKLERİ GELİŞTİRME ÇERÇEVE PROGRAMI……..………………………..97<br />

FARKLI KÜLTÜRLERLE İLETİŞİM ............................................................................................................ 106<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 108<br />

ÇEVREMİZE KARŞI DUYARLILIĞIMIZ .................................................................................................... 108<br />

3 DERS SAATİ ....................................................................................................................................... 108<br />

DÜNYA DİLLERİ .................................................................................................................................... 109<br />

EDEBİ TÜR DEĞİŞTİRME ....................................................................................................................... 111<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 113<br />

DUYULARLA DOĞA .............................................................................................................................. 113<br />

DİLİN MÜZİĞİ ....................................................................................................................................... 115<br />

ANLATIM TÜRLERİ: BETİMLEYİCİ ANLATIM ......................................................................................... 116<br />

PARAGRAF GELİŞTİRME ....................................................................................................................... 117<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 118<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 119<br />

RÖPORTAJ YAPIYORUM ....................................................................................................................... 119<br />

HABERİN VAR MI? ............................................................................................................................... 120<br />

TANZİMAT VE GAZETECİLİK ................................................................................................................. 121<br />

İDDİA EDİYORUM, İSPATLIYORUM ...................................................................................................... 122<br />

2

BİR DE BÖYLE BAKALIM ....................................................................................................................... 123<br />

POLİSİYE ROMAN ................................................................................................................................. 125<br />

ÖYKÜ TAMAMLAMA ............................................................................................................................ 126<br />

PEMBE İNCİLİ KAFTAN ......................................................................................................................... 127<br />

GÖRSELDEN HAREKETLE OLAY METNİ KURGULAMA .......................................................................... 129<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 132<br />

ŞİİR MAHKEMESİ .................................................................................................................................. 132<br />

DEĞERLENDİRME ................................................................................................................................. 133<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 134<br />

İKİNCİ YENİ ........................................................................................................................................... 134<br />

ÇAĞRILMAYAN YAKUP ......................................................................................................................... 135<br />

ANLAM PARÇALARIYLA OYNAMA VE İMGE ÇALIŞMASI ...................................................................... 138<br />

MONTREAL’E MEKTUP ........................................................................................................................ 140<br />

TORBADAKİ ŞİİR ................................................................................................................................... 141<br />

PORTREDEN DRAMAYA ....................................................................................................................... 142<br />

KARAGÖZ VE HACİVAT OYUNLARINI SERGİLEME ................................................................................ 144<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ...................................................................................................................... 147<br />

SİNEMA FİLMİ ELEŞTİRİSİ ..................................................................................................................... 147<br />

ZAMAN MAKİNESİ: 1980’LER .............................................................................................................. 149<br />

BİZİ BİZ YAPAN DEĞERLERİMİZ ............................................................................................................ 150<br />

BİR ŞEHİR KURALIM ............................................................................................................................. 154<br />

3

BİREYSEL YETENEKLERİ FARK<br />

ETTİRİCİ ÇERÇEVE<br />

PROGRAMI VE <strong>ETKİNLİK</strong>LERİ<br />

4

Hafta<br />

Saat<br />

KONULAR<br />

(İÇERİK)<br />

KAZANIMLAR<br />

<strong>ETKİNLİK</strong>LER<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

YÖNTEM ve<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ ve GEREÇLER<br />

DEĞERLENDİRME<br />

DEĞERLER<br />

EĞİTİMİ ve<br />

AÇIKLAMALAR<br />

DİSİPLİNLER<br />

ARASI<br />

ETKİLEŞİM<br />

(TEMATİK)<br />

ÖĞRENME<br />

1.Masal türünü açıklar<br />

Psikolojifelsefe<br />

3<br />

2. Farklı kültürlere ait masalları<br />

karşılaştırır<br />

3.Eserin kültürü ne kadar<br />

yansıttığını yorumlar<br />

Bir De Böyle<br />

Bakalım<br />

Soru-Cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

Yazma, Tartışma<br />

Masal kitabı, kağıt,<br />

kalem<br />

Gözlem formu<br />

Doğruluk<br />

Sabır<br />

1<br />

3<br />

DİL VE<br />

KÜLTÜR<br />

1. Dil, kültür, insan<br />

ilişkisini sorgular.<br />

2. Duygu ve<br />

düşüncelerini kişiler<br />

arası iletişim<br />

becerilerini kullanarak<br />

etkili bir şekilde ifade<br />

eder.<br />

3.Kendi hayatından<br />

örnekle bir drama<br />

etkiniği hazırlar.<br />

Çevremdeki<br />

İnsanlarla Nasıl<br />

Anlaşıyorum?<br />

Dramatizasyon<br />

Tartışma<br />

Tablet bilgisayar<br />

dereceli puan<br />

ölçeği<br />

Duygularını<br />

tanıma<br />

Empati<br />

Psikolojisosyoloji<br />

Sosyolojipsikoloji<br />

2<br />

5

3<br />

1. İletişim engellerinin neler<br />

olduğunu bilir.<br />

2. İletişim engelleri ile ilgili çözüm<br />

önerileri üretir.<br />

3. İletişimle ilgili bir yazıyı<br />

değerlendirir.<br />

İletişim Engellerini<br />

Aşalım<br />

Soru-cevap,<br />

Anlatım,<br />

Tartışma,Küçük<br />

grup çalışması,<br />

Beyin<br />

fırtınası,Örnek<br />

olay,Oyun<br />

Balık Kılçığı<br />

tekniği<br />

A4 Kağıt, kalem, akıllı<br />

tahta, boya kalemleri,<br />

yapıştırıcı<br />

derecelendirme<br />

puan ölçeği<br />

Akran<br />

değerlendirme<br />

Tevazu Öz<br />

güven<br />

Bilgisayarsosyoloji-tarih<br />

3<br />

4<br />

3<br />

1. Teknolojinin iletişim üzerindeki<br />

olumlu ve olumsuz etkilerini ayırt<br />

eder.<br />

2. Kavram haritası kurallarını<br />

araştırır.<br />

3. Seçtiği konuda kavram haritası<br />

hazırlar.<br />

4. Belli bir konuda düşünce yazısı<br />

hazırlar.<br />

İletişimde<br />

Teknolojiyi Verimli<br />

Kullanıyorum<br />

Sunuş Yöntemi,<br />

Buluş Yöntemi,<br />

Soru Cevap<br />

Tekniği<br />

A4 Kağıt, kalem,<br />

bilgisayar, dergi,gazete<br />

sayfaları,akıllı<br />

tahta,video<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu<br />

Hal ve davranış<br />

güzelliği<br />

Matematikmantık<br />

5<br />

3<br />

3<br />

1. Kriptolojiyi tanımlar.<br />

2. Karşılaştığı sorunlara çözüm<br />

üretir.<br />

3. Basit şifreleme sistemleri<br />

kurgular.<br />

1. Mevlana’yı ve düşünce<br />

sistemini anlar.<br />

2. Metnin yazıldığı<br />

dönemdeki yaşam<br />

tarzını fark eder.<br />

3. Yaşadığı dönemi<br />

metnin yazıldığı<br />

dönemle kıyaslar.<br />

4. Olay örgüsü ve<br />

içeriği geçmiş<br />

dönemlere ait bir olay<br />

metnini günümüz<br />

şartlarına göre<br />

kurgulayarak yazar.<br />

Kripto<br />

Mevlanayım<br />

Beyin fırtınası,<br />

tartışma<br />

Soru-Cevap,<br />

Drama, Tartışma<br />

Kâğıt, kalem,<br />

hazırlanmış olan form<br />

Kâğıt, kalem,<br />

mesneviden örnek<br />

hikâye<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu, Akran<br />

Değerlendirme<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu, Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Bağımsızlık<br />

Barış<br />

Yardımlaşma<br />

ve iş birliği<br />

Sabır<br />

Tarihsosyolojimüzik<br />

Sosyolojipsikoloji-tarih<br />

6<br />

6

3<br />

1. Kişiler arası iletişimde yaşanan<br />

problemlere yönelik çözüm<br />

yollarını belirler.<br />

2. Kişiler arası iletişimde yaşanan<br />

problemlere yönelik çözüm<br />

yollarını uygular<br />

3. Tartışılan kavramın olumlu ve<br />

olumsuz yönlerini ortaya koyar.<br />

Ön Yargıyı<br />

Parçalıyorum<br />

Dramatizasyon,<br />

tartışma<br />

Futbol topu<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu, Açık Uçlu<br />

Soru<br />

Empati<br />

Sosyolojipsikoloji-tarih<br />

7<br />

1. Herhangi bir bireyin<br />

belirli görevler için farklı<br />

yönlerini ve bireysel<br />

yeteneklerini tanımlar.<br />

3<br />

2. Değişimi olumlu yönde<br />

etkileyecek farklı görüşleri<br />

karşılaştırır.<br />

3. Belli bir konudaki<br />

düşüncelerini grup içerisinde<br />

başkalarıyla tartışır.<br />

4.Liderlik temelli kavramları<br />

etkili iletişime dayalı<br />

etkinliklere uyarlar.<br />

Sihirli Sözcükler Grup içi tartışma Form, kağıt, kalem<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Gözlem formu<br />

Problem çözme<br />

Adaletli olma<br />

Tarihcoğrafya<br />

8<br />

9<br />

3<br />

1. Etimoloji sözcüğünün kökenini<br />

açıklar.<br />

2. Sözcüklerin ses yapılarının ve<br />

anlamlarının zaman içinde nasıl<br />

değiştiğinin bilgisini kavrar.<br />

3. Diller arası sözcük geçişlerinin<br />

dil zenginliğine katkıları<br />

konusunda fikir üretir.<br />

4. Parçadan hareketle özgün bir<br />

olay hikayesi yazar<br />

Sözcüklerin<br />

Öyküsü<br />

Soru-Cevap,<br />

Beyin fırtınası,<br />

Metin Yazma,<br />

Tartışma<br />

Kağıt, kalem<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Gözlem Formu<br />

Saygı<br />

Sevgi<br />

Mutluluk<br />

Sosyolojitarih-coğrafya<br />

7

3<br />

Sevgi Ve<br />

Nefretin<br />

Ölçüsü<br />

3<br />

Dil Yarası<br />

SÖZLÜ İFADE<br />

Zaman Makinesi: 1980’ler<br />

3<br />

10<br />

3<br />

1. Çevresiyle sağlıklı iletişim<br />

kurmanın yollarını fark eder.<br />

2. İletişim bozukluklarının sosyal<br />

hayata olumsuz tesirlerini<br />

sorgular.<br />

3. Belli bir konuda kavram haritası<br />

oluşturur.<br />

4. Konuyla ilgili kısa filmi<br />

değerlendirir.<br />

Çevremize Karşı<br />

Duyarlılığımız<br />

İşbirliğine dayalı<br />

öğrenme, Sunuş<br />

Yöntemi, Buluş<br />

Yöntemi, Tartışma<br />

Tekniği Bilg.<br />

Destekli Öğrt.<br />

Tekniği, Soru<br />

Cevap Tekniği<br />

A4 Kâğıt, kalem, akıllı<br />

tahta, boya kalemleri,<br />

yapıştırıcı<br />

Açık uçlu soru<br />

Öğrenci gözlem<br />

formu dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Çevreye ve<br />

canlılara karşı<br />

duyarlılık<br />

Sorumluluk<br />

Tarihcoğrafya<br />

11 3<br />

1. Yeryüzündeki dilleri ve dil<br />

ailelerini tanır.<br />

2. Dilin sesten oluştuğunu fark<br />

eder<br />

3. Kelime türetme yollarını<br />

açıklar.<br />

4. Bir konuda kavram haritası<br />

oluşturur<br />

Dünya Dilleri<br />

Soru-Cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

Yazma, Tartışma<br />

Projeksiyon, kağıt,<br />

kalem, pandomima<br />

kıyafetleri<br />

Öğrenci Gözlem<br />

Formu, Etkinlik<br />

Kazanım<br />

Değerlendirme<br />

Gözlem Formu<br />

Sağ duyu<br />

Sosyoloji<br />

46<br />

1. Geçmiş bir dönemin<br />

özelliklerini kavrar.<br />

2. Geçmiş dönemi günümüzle<br />

karşılaştırır.<br />

3. Karşılaştırma sonucunda<br />

dönemler arasındaki sosyolojik<br />

değişimi fark eder.<br />

4. Teknolojinin hayatımız<br />

üzerindeki etkisini tartışır.<br />

5. Belirlenen bir konuda röportaj<br />

yapar.<br />

6. Mektup yazar.<br />

Mektubun içeriğini yorumlar<br />

Soru-Cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

Yazma, Tartışma<br />

Slayt makinesi, kağıt,<br />

kalem<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu, Gözlem<br />

Formu,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Güven Öz<br />

güven<br />

Sosyoloji<br />

47<br />

48<br />

1. Dili doğru ve etkili kullanır.<br />

2. Bir konuda eleştirel bakış<br />

açısıyla araştırma inceleme<br />

yapar.<br />

1. Birey güçlü ve zayıf yönlerini<br />

dikkate alarak iletişim stratejilerini<br />

belirler.<br />

2. Düşüncelerini kavram<br />

haritalarıyla ve grafiklerle açıklar.<br />

Anlatım, sorucevap<br />

yaparakyaşayarak<br />

öğrenme<br />

Beyin fırtınası<br />

Yaratıcı konuşma<br />

yöntemi<br />

Beyin fırtınası,<br />

tartışma<br />

Çalışma kâğıdı<br />

Kağıt-kalem<br />

Öğrenci Gözlem<br />

Formu, kontrol<br />

listesi<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Eleştirel<br />

düşünme<br />

Saygı Sevgi<br />

Hoşgörü<br />

Psikoloji<br />

8

Çelişki<br />

3<br />

Bizi Biz Yapan Değerlerimiz<br />

3<br />

3<br />

Tarihi Değiştiren<br />

Liderler<br />

3. Düşüncelerini başkalarıyla<br />

tartışır.<br />

Tarih<br />

49<br />

1. Tarihte etkili olan liderlerin<br />

özelliklerini açıklar.<br />

2. Liderliğin özelliklerini ve<br />

toplumu yönlendirmedeki etkisini<br />

belirler.<br />

3. Kişilerin toplumsal anlamda<br />

değişimlerini olumsuz olumlu<br />

yönlerden analiz eder.<br />

Araştırma Kitaplar, İnternet Gözlem formu Vatan Sevgisi<br />

Tarihcoğrafya<br />

1. Değerlerin sosyal yaşamdaki<br />

önemini açıklar.<br />

2. Araştırdığı bir konuyu konuşma<br />

kurallarına uygun biçimde sunar.<br />

3. Yaptığı sunumu eleştirel bakış<br />

açısıyla değerlendirir<br />

Örnek metin<br />

inceleme, beyin<br />

fırtınası, grup<br />

tartışması, kaynak<br />

taraması, sunuş<br />

yoluyla öğretim<br />

Örnek okuma metni,<br />

deyimler kılavuzu,<br />

atasözleri kılavuzu,<br />

kaynak kitaplar,<br />

internet taraması<br />

Açık uçlu soru<br />

Hal ve davranış<br />

güzelliği<br />

50<br />

Mantıkpsikoloji<br />

1. Tespit edilen durumun<br />

çevreye etkisini tartışır.<br />

2. Düşünce merkezli<br />

metinler oluşturur.<br />

Anlatma, beyin<br />

fırtınası<br />

Örnek metinler<br />

Kalem<br />

Kâğıt<br />

dereceleme ölçeği<br />

Dürüstlük<br />

51<br />

9

Eş Anlamlı<br />

Kelimeler<br />

Deyimlerin<br />

Anlamlarını<br />

Bulalım<br />

Cümle Geliştirme<br />

ANLATIM<br />

TEKNİKLERİ<br />

VE<br />

METİN<br />

ZENGİNLEŞTİRME<br />

YOLLARI<br />

Atasözleri ve Deyimlerin Dramayla Canlandırılması<br />

3<br />

1. Deyim ve atasözlerinin<br />

benzer ve farklı<br />

yönlerini karşılaştırır.<br />

2. Deyim v atasözlerini<br />

kullanarak bir drama<br />

oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu drama<br />

çalışmasını kurallarına<br />

uygun şekilde canlandırır.<br />

Küçük grup<br />

tartışması, sorucevap,<br />

drama<br />

Drama kostüm ve<br />

aksesuarları<br />

( Divanı Lügatit Türk,<br />

Kutadgu Bilig,<br />

Marifetname Sinan<br />

Paşa)<br />

dereceli puan<br />

ölçeği ölçeği<br />

Vatan sevgisi<br />

Müzik-mantık<br />

12<br />

13<br />

3<br />

1. İki farklı cümleyi anlam<br />

zenginliği yönüyle<br />

karşılaştırır.<br />

2. Cümledeki unsurların<br />

metni nasıl zenginleştirdiğini<br />

tartışır.<br />

Anlatım, okuma,<br />

yazma, sorucevap,<br />

yaparakyaşayarak<br />

öğrenme<br />

Bilgisayar, Projeksiyon,<br />

Kuramdan<br />

Uygulamaya Yazma<br />

Yöntemleri Kitabı<br />

Ahmet Hamdi Tanpınar<br />

Eserleri<br />

Öz değerlendirme<br />

formu, akran<br />

değerlendirme<br />

Dostluk<br />

Tarihcoğrafya<br />

14<br />

3<br />

1. Deyimlerin anlamlarını<br />

doğru biçimde kavrar<br />

2. Deyimleri kullanarak bir<br />

olay yazısı oluşturur.<br />

Araştırma, sunum,<br />

grup içi tartışma<br />

Kâğıt, kalem, form<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu<br />

Kontrol listesi<br />

Yardımlaşma<br />

Matematikmantık<br />

15<br />

3<br />

1. Eş anlamlı kelimelerin dildeki<br />

önemini kavrar.<br />

2. Eş anlamlı kelimelerle bir olay<br />

yazısı yazar.<br />

Araştırma, sunum,<br />

grup içi tartışma<br />

Kağıt, kalem, form<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu<br />

Kontrol listesi<br />

Adalet<br />

10

Paragraf<br />

Geliştirme<br />

Anlatım Türleri: Betimleyici<br />

Anlatım<br />

Yazım Kuralları, Noktalama<br />

İşaretleri<br />

Çocuk Gözüyle<br />

Resimli Dil Bilgisi<br />

Hikâyeleri<br />

Mantık<br />

16<br />

3<br />

1. Dil bilgisi kavramlarını resim<br />

yoluyla somutlaştırır.<br />

2. Temel dil bilgisi kavramlarını<br />

bilir.<br />

3. Dil bilgisi kavramlarını freehand<br />

programını kullanarak<br />

resmeder.<br />

Beyin fırtınası,<br />

grup çalışması,<br />

yaratıcı düşünme<br />

Bilgisayar, Dil bilgisi<br />

kitabı<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Sevgi<br />

Mantık<br />

3<br />

1. Noktalama işaretlerinin<br />

kullanıldığı yerleri bilir.<br />

2. Noktalama işaretlerini doğru<br />

kullanarak bir metin oluşturur.<br />

3. Noktalama işaretlerinin metne<br />

anlam ve dil yönünden katkılarını<br />

tartışır.<br />

Soru<br />

cevap,Problem<br />

çözme,Anlatım,Be<br />

yin fırtınası<br />

Sözlük<br />

İmla kılavuzu<br />

Çeşitli edebi metinler<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Kontrol listesi<br />

Düzen<br />

Psikoloji<br />

17<br />

18<br />

3<br />

1. Betimleyici anlatımı ve<br />

düşünceyi geliştirme yollarını<br />

açıklar.<br />

2. Bir metindeki betimleme ve<br />

düşünceyi geliştirme yöntemlerin<br />

farkına varır.<br />

3. Bir metinde tespit ettiği tekniğin<br />

betimleme ve düşünceyi<br />

geliştirme yoları ile ilişkilendirerek<br />

tartışır.<br />

Sunuş yoluyla<br />

anlatım.<br />

Soru-cevap tekniği<br />

Örnek metin<br />

inceleme<br />

Örnek metinler içeren<br />

kitaplar,<br />

Bilgisayar ve internet<br />

Gözlem formu<br />

Bağımsızlık<br />

Mantıkpsikoloji<br />

19<br />

3<br />

1. Cümleleri anlamlı bir bütün<br />

haline getirir.<br />

2. Bir cümleden yola çıkarak uzun<br />

paragraflar oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu paragrafın anlam<br />

bütünlüğünü değerlendirir.<br />

Anlatım, sorucevap<br />

Kuramdan<br />

Uygulamaya Yazma<br />

Yöntemleri Kitabı<br />

Gözlem Formu, Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Misafirperverlik<br />

Fedakarlık<br />

Müzik<br />

11

OLAY MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

Başlangıç Veya Sonuç Cümlesinden Hikâye<br />

Oluşturmak<br />

Herkese Ulaşalım<br />

DÜŞÜNCE<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

Seyahate Çıkıyorum<br />

3<br />

1. Gezi yazı türünü açıklar.<br />

2. Hayalinde gitmek istediği<br />

şehrin ve dönemin özelliklerini<br />

belirler.<br />

3. Hayalinde gitmek istediği şehri<br />

ve dönemi, ulaştığı verileri de<br />

kullanarak kurgular.<br />

4. Hayalinde gitmek istediği şehir<br />

ve dönemle ilgili kurguladıklarını<br />

yazar.<br />

Araştırmainceleme,<br />

metin<br />

yazma<br />

Kâğıt, kalem,<br />

hazırlanmış olan form<br />

Gözlem Formu<br />

dereceli puan<br />

ölçeği<br />

Dostluk<br />

Gelenek<br />

görekleri bilme<br />

32<br />

Sosyolojitarih<br />

33<br />

3<br />

1. İletişim araçlarını nerede ve<br />

nasıl kullanacağını bilir.<br />

2. Seçtiği bir konuda reklam metni<br />

hazırlar.<br />

3. Sunumda beden dili, jest ve<br />

mimiklerini etkin olarak kullanır.<br />

Sunuş Yöntemi,<br />

Buluş Yöntemi,<br />

Örnek Olay<br />

Tekniği, Bilg.<br />

Destekli Öğrt.<br />

Tek., Soru Cevap<br />

Tekniği,Drama<br />

tekniği,proje<br />

temelli öğrenme<br />

A4 Kağıt, kalem,<br />

bilgisayar,dergi,gazete<br />

sayfaları,akıllı tahta<br />

derecelendirme<br />

ölçeği<br />

Samimiyet<br />

Psikolojifelsefe<br />

3<br />

1. Başlangıç veya sonuç cümlesi<br />

verilen hikayeyi tamamlar.<br />

2. Oluşturduğu hikâyeyi<br />

dramatize eder.<br />

Drama,Grup<br />

çalışması, Beyin<br />

Fırtınası<br />

Kısa bir okuma metni<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Güler yüz<br />

Nezaket<br />

20<br />

12

Masal, Fabl, Hikâye Kurma<br />

Bir İple Dünyayı Kurtaran<br />

Adam<br />

Mantıkpsikolojimüzik<br />

21<br />

3<br />

1. Herhangi bir kavramı hikâyenin<br />

bütünüyle ilişkilendirir.<br />

2. Bir nesneden yola çıkarak<br />

kurallara uygun hikâye yazar.<br />

3. Kurguladığı hikâyeyi grup<br />

çalışmasıyla canlandırır.<br />

4. Bir nesneyle ilgili atasözü ve<br />

deyimleri bir olay örgüsü<br />

kurgulayarak canlandırır.<br />

Beyin fırtınası,<br />

soru-cevap, grup<br />

çalışması<br />

Bir kutu içinde öğrenci<br />

sayısı kadar farklı<br />

renkli kumaştan<br />

kesilmiş kısa ipler, Bir<br />

yumak ip<br />

Açık Uçlu Soru Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Barış<br />

niyet<br />

İyi<br />

Mantık<br />

22<br />

3<br />

1.Ögeleri verilen hikâyenin olay<br />

örgüsünü kurgular.<br />

2.Yazım yanlışı ve anlatım<br />

bozukluğu yapmadan masal, fabl<br />

veya hikâye yazar.<br />

Anlatım, sorucevap<br />

Bilgisayar, Projeksiyon,<br />

Kuramdan<br />

Uygulamaya Yazma<br />

Yöntemleri Kitabı<br />

dereceli puanlama<br />

ölçeği<br />

Güven<br />

Görsel<br />

sanatlarpsikolojimantık<br />

13

Türküler Dile Geldi /<br />

Her Türkünün Bir<br />

Öyküsü Var<br />

Ters Hikâye<br />

Görselden Hareketle Olay Metni Kurgulama<br />

12<br />

1. Bir nesneden, resim, müzik ya<br />

da farklı bir metinden hareketle<br />

yeni metinler oluşturur.<br />

2. Drama yöntemini metin<br />

kurgulamada kullanır.<br />

3. Öyküleyici anlatımı metinde<br />

doğru ve etkileyici kullanır.<br />

4. Kavram ve nesnelere yeni<br />

anlamlar yükleyerek yaratıcı<br />

imgeler oluşturur.<br />

5. Metin eleştirisi yapar.<br />

Gözlem\İnceleme<br />

Not alma<br />

Beyin fırtınası<br />

Soru-Cevap<br />

Dramatizasyon<br />

Metin kurgulama<br />

Fotoğraf / Resim<br />

Öz değerlendirme<br />

dereceli puan<br />

ölçeği Gözlem<br />

formu<br />

Duygularını<br />

tanıma<br />

Mantıksosyolojipsikoloji<br />

23-24-25-26-<br />

27-28<br />

29<br />

3<br />

1. Fabl yazı türünün özelliklerini<br />

kavrar.<br />

2. Duygu ve düşüncelerini kişiler<br />

arası iletişim becerilerini<br />

kullanarak etkili bir şekilde ifade<br />

eder.<br />

3. Beklenen dışı bir duruma karşı<br />

özgün çözümler üretir.<br />

4. Verilen bir duruma göre yeni bir<br />

fabl oluşturur.<br />

Araştırma, beyin<br />

fırtınası<br />

Kâğıt, kalem, bilgisayar<br />

Dereceli puan<br />

ölçeği Öz<br />

değerlendirme<br />

formu<br />

Gözlem formu<br />

Problem çözme<br />

Adaletli olma<br />

Müzik-tarihcoğrafya<br />

30<br />

3<br />

1. Örnek bir yöresel türkünün<br />

hikâyesini ve temasını araştırır.<br />

2. Seçtiği bir yöresel türküyü,<br />

temasını ve ortaya çıkış<br />

hikâyesini açıklar.<br />

3. belli bir konuda yapığı<br />

araştırmayı grup içinde sunar.<br />

Araştırmainceleme<br />

kaynak<br />

tarama<br />

Kaynak kitap ve<br />

dergiler, ses ya da<br />

video kayıtları, kamera,<br />

ses kayıt cihazı<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Öğrenci Gözlem<br />

Formu<br />

Güler yüz<br />

İyi niyet<br />

Samimiyet<br />

Tarih<br />

14

Şiir Okuma Ve Şiir<br />

Türleri<br />

DUYGU<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

Hala Koynumda Resmin<br />

Akrostiş Şiir<br />

Yardımlaşma Ve Dayanışma<br />

3<br />

1. Erdemlilik, yardımlaşma ve<br />

dayanışma kavramlarını tanımlar.<br />

2. Bir cümlenin anlamını<br />

yorumlar.<br />

3. Bir cümlenin anlamını görsele<br />

dönüştürür.<br />

Beyin fırtınası,<br />

örnek olay<br />

yöntemi<br />

Kâğıt, kalem,<br />

bilgisayar, imla<br />

kılavuzu, Türkçe sözlük<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Dereceli puan<br />

ölçeği<br />

Yardımlaşma<br />

Tarihcoğrafya<br />

31<br />

34<br />

3<br />

1. Duygu merkezli metinleri vurgu<br />

ve tonlamaya dikkat ederek okur.<br />

2. Herhangi bir konuda akrostiş<br />

kullanarak özgün bir şiir yazar.<br />

Beyin fırtınası,<br />

tartışma<br />

Kâğıt, kalem,<br />

hazırlanmış olan form<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu<br />

Güven<br />

Tevazu<br />

Estetik<br />

Psikolojiresim-müziktarih<br />

3<br />

1. Metinden hareketle yazar veya<br />

şair hakkında çıkarımlarda<br />

bulunur.<br />

2. Şiirin yazıldığı dönemin siyasi<br />

travmatik, kültürel koşullarını<br />

analiz eder.<br />

3. Lirik bir şiiri biçim ve içerik<br />

yönüyle değerlendirir.<br />

Beyin fırtınası,<br />

sunum, tartışma,<br />

şiir okuma<br />

Kâğıt, kalem,<br />

hazırlanmış olan form<br />

(Hala koynumda<br />

resmin- Ahmet TELLİ)<br />

Gözlem formu<br />

Sorumluluk<br />

alabilme<br />

Çalışkanlık<br />

Olaylara karşı<br />

duyarlı olmak<br />

35<br />

36<br />

3<br />

1. Duygu merkezli<br />

metinleriokurken vurgu ve<br />

tonlamaya dikkat ederek okur.<br />

2. Duygu merkezli metinlerin<br />

zihniyet, tema, yapı, dilanlatımını,<br />

ahenk unsurlarını<br />

belirler.<br />

3. Belli bir konudaki görüşlerini<br />

grup içinde kurallarına uygun<br />

şekilde ifade eder.<br />

Gösterip yaptırma<br />

Kaynak şiir kitapları,<br />

şiir ses ve video<br />

kayıtları<br />

Gözlem formu<br />

Problem çözme<br />

Tarihcoğrafya<br />

15

Torbadaki Şiir<br />

Uzay Şiirleri<br />

Montreal’e Mektup<br />

3<br />

1. Modern şiiri açıklar.<br />

2. Geleneksel ve modern şiiri<br />

karşılaştırır.<br />

3. Şiirdeki taşıyıcı ögeleri tartışır.<br />

4. Modern tarzda şiir yazar.<br />

Beyin fırtınası,<br />

sunum, tartışma<br />

Kâğıt, kalem,<br />

hazırlanmış olan form,<br />

örnek şiir projeksiyon<br />

Öz Değerlendirme<br />

Gözlem formu<br />

dereceli puan<br />

ölçeği<br />

Düzenli olma<br />

Coğrafya<br />

37<br />

3<br />

1. Duygu merkezli metinleri vurgu<br />

ve tonlamaya dikkat ederek okur.<br />

2. Coşku ve heyecana bağlı<br />

anlatımla oluşturulmuş metinlerin<br />

ortak özelliklerini fark eder.<br />

3. Coşku ve heyecana bağlı<br />

anlatım türleriyle metin oluşturur.<br />

Sunuş yoluyla<br />

öğretim, empatik<br />

öğrenme, drama<br />

tekniği<br />

Şiir kitapları, uzayla<br />

ilgili resim, kitap,<br />

belgesel ve videolar,<br />

Osman Türkay uzay<br />

şiirleri<br />

Öz Değerlendirme<br />

Formu dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Problem çözme<br />

Adaletli olma<br />

Görsel<br />

sanatlarfelsefe<br />

38<br />

39<br />

3<br />

1.Şiiri bütünsel bir varlık olarak<br />

kavrar.<br />

2.Parçadan bütüne ulaşma<br />

tekniğini uygular.<br />

3.Dağınık verilen bir metni<br />

yeniden düzenler.<br />

4.Dadaizm akımını açıklar.<br />

5.Dadaizm akımına uygun ürün<br />

oluşturur.<br />

Soru-Cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

Yazma, Tartışma,<br />

Beyin Fırtınası<br />

Slâyt makinesi, kâğıt,<br />

kalem<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Nezaket<br />

Zarafet<br />

Estetik<br />

Psikoloji<br />

16

Sinema Filmi Eleştirisi<br />

Kukla Tiyatrosuyla<br />

Masal Canlandırma<br />

GÖSTERİ<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

Karagöz<br />

Beden Dili<br />

3<br />

1. Belli bir konu hakkında sözsüz<br />

olarak beden dilini etkin kullanır.<br />

karşılaştırma,<br />

beyin fırtınası<br />

Kâğıt, kalem<br />

Grup<br />

değerlendirme<br />

formu, akran<br />

değerlendirme<br />

formu<br />

Gözlem formu<br />

Saygı Sevgi<br />

Hoşgörü<br />

40<br />

Tarih<br />

41<br />

3<br />

1. Geleneksel Türk tiyatrosundan<br />

gölge oyununu tanımlar.<br />

2. Toplumsal bir soruna birden<br />

fazla çözüm önerir.<br />

3. İletişimde hata teşkil<br />

edebilecek unsurları belirler.<br />

4. Bir Karagöz oyunu hazırlar.<br />

Dramatizasyon<br />

Hacivat ve Karagöz<br />

figürleri, perde<br />

Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu, Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Dürüstlük<br />

Psikoloji<br />

3<br />

1. Bir masalı içerik yönüyle<br />

değiştirerek yeniden kurgular.<br />

2. İki olay metnini içerik ve olay<br />

örgüsü yönüyle kıyaslar.<br />

3. Kurguladığı bir masalı kukla<br />

tiyatrosuyla canlandırır.<br />

Sunum yoluyla<br />

öğretim,<br />

Dramatizasyon<br />

Kuklalar<br />

Açık Uçlu soru Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu, Akran<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Güleryüzlü<br />

olma<br />

Felsefe<br />

42<br />

6<br />

1. Farklılıkların bir çatışma alanı<br />

olmadığını kavrar.<br />

2. Farklılıkların kültürel ve sosyal<br />

zenginliğin kaynağı olduğunun<br />

farkına varır.<br />

3. İzlediği filmi tema yönüyle<br />

eleştirir.<br />

Farklılıkların zenginlik olduğunu<br />

ifade eden bir ürün ortaya koyar.<br />

Soru-Cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

Yazma, Tartışma<br />

Slayt makinesi, kâğıt,<br />

kalem<br />

Açık Uçlu Soru<br />

Dereceli puan<br />

ölçeği Gözlem<br />

Formu<br />

Eleştirel<br />

düşünme<br />

Tarih<br />

43-44-45<br />

17

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.1<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

BİR DE BÖYLE BAKALIM<br />

3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Masal türünü açıklar.<br />

2. Farklı kültürlere ait masalları karşılaştırır<br />

3. Eserin kültürü ne kadar yansıttığını yorumlar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

Masal kitabı, kâğıt, kalem<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Yerli ve yabancı iki masal belirlenir. Keloğlan Alicengiz Oyunu,<br />

Hansel ve Gratel<br />

Ana karakterlerin kişisel özellikleri karşılaştırmalı olarak belirlenir.<br />

ÖĞRENME ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gratel:<br />

<br />

<br />

<br />

Keloğlan<br />

Kendiyle barışık<br />

Özgüveni yüksek<br />

Çözüm üretici<br />

Hoşgörülü<br />

Esprili ve Zeki<br />

Şüpheci<br />

Güvensiz Bir Ortam<br />

Maddiyatçı<br />

Karamsar 18<br />

1. İki masal arasındaki kültürel farklılık ve benzerlikler belirlenir.

2. Öğrencinin masaldaki karakter veya nesnelerle empati kurarak<br />

gördüklerini anlatması istenir.<br />

3. Eser ile kültür arasında ilişki kurarak yorumlarınızı belirtiniz.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Öğrenci masal kahramanlarının karakterlerini kendi dünyasındaki<br />

Başka masalların incelenmesiyle etkinliğe devam edilir.<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

19

EK 1<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> KAZANIM DEĞERLENDİRME GÖZLEM<br />

FORMU<br />

AD SOYAD:<br />

Gerçekleşme Oranı<br />

……/……<br />

ALANI:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:BİR DE BÖYLE BAKALIM<br />

Gerçekleştirme Düzeyi<br />

Az<br />

(1)<br />

Orta<br />

(2)<br />

Çok<br />

(3)<br />

Çok<br />

İyi<br />

(4)<br />

1) Masal yazı türü hakkında bilgi edinir.<br />

2) Farklı kültürlere ait masalları karşılaştırmayı öğrenir.<br />

3) Eserin kültürü ne kadar yansıttığını öğrenir.<br />

Öğretmen Görüşü:<br />

20

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.2<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAMI<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME VE<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

ÇEVREMDEKİ İNSANLARLA NASIL ANLAŞIYORUM?<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Dil, kültür, insan ilişkisini sorgular.<br />

2. Duygu ve düşüncelerini kişiler arası iletişim becerilerini kullanarak<br />

etkili bir şekilde ifade eder.<br />

3. Kendi hayatından örnekle bir drama etkinliği hazırlar.<br />

Dramatizasyon,tartışma<br />

Tablet bilgisayar<br />

Öğrencilerden biri konuşmacı, biri dinleyici olur.<br />

1. örnek: A öğrencisi, B öğrencisinden tabletini ödünç ister.<br />

A öğrencisi sert bir ses tonuyla tableti almaya çalışır.<br />

B öğrencisi tableti vermemekte direnir.<br />

2. örnek: C öğrencisi B öğrencisinden selam vererek tableti sakin bir ses<br />

tonuyla, rica eder. B öğrencisi, C öğrencisine tableti verir.<br />

Gruba aşağıdaki sorular sorulur ve cevaplar tartışılır.<br />

—B öğrencisi, A öğrencisine neden tableti vermek istemedi?<br />

Siz B öğrencisi olsaydınız nasıl davranırdınız?<br />

—C öğrencisi tableti neden alabildi?<br />

—B öğrencisi neden tableti verdi?<br />

-A’nın B’den farkı neydi?<br />

—Hangi iletişim yolu daha kolay?<br />

— Hangi iletişim yolunun sonucu daha olumlu?<br />

— Hayatımızı kolaylaştırmak için nasıl bir iletişim yolunu seçmeliyiz?<br />

__Dil, kültür ve insan ilişkisi arasındaki iletişim hakkında neler<br />

söyleyebilirsiniz?<br />

—Siz de kendi hayatınızdan bir örnekle bir drama etkinliği hazırlayınız<br />

21

Drama etkinliği öncesi Üstün Dökmen ’in “Küçük Şeyler” kitabı önerilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Drama için dereceleme ölçeği<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

22

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.3<br />

DERSİN ADI:<br />

PROGRAM:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ÖNERİLEN SÜRE:<br />

İLETİŞİM ENGELLERİNİ AŞALIM<br />

3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. İletişim engellerinin neler olduğunu bilir.<br />

2. İletişim engelleri ile ilgili çözüm önerileri üretir.<br />

3. İletişimle ilgili bir yazıyı değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Soru-cevap, Anlatım, Tartışma,Küçük grup çalışması, Beyin<br />

fırtınası,Örnek olay,Oyun,Balık Kılçığı tekniği<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

A4 Kağıt, kalem, akıllı tahta, boya kalemleri, yapıştırıcı<br />

İletişim engelleri akıllı tahta aracılığıyla gösterilir.<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Öğrencilerden tahtaya yazılan iletişim engellerine kendi<br />

hayatlarından örnek vermeleri ve bunu sınıfla paylaşmaları<br />

istenir.<br />

Öğrenciler gruplara ayrılır. Gruptaki her öğrenci sen ve ben<br />

dili ile hazırladığı cümlelerden birini seçer. Cümlenin iki<br />

şekilde yazılmış halini grup arkadaşlarına okur.<br />

23

Her grup belirlediği cümlenin iki şekilde yazılmış halini diğer<br />

gruplara okur.<br />

Karagöz diyalogları sınıfa getirilir.<br />

Karagöz ve Hacivat arasında geçen diyaloga bir başlık<br />

bulmaları istenir.<br />

Gruplardan, Karagöz ve Hacivat arasında geçen diyalogdaki<br />

iletişim hatalarını bulmaları ve buldukları hataları kendilerine<br />

verilen balığın kılçıklarına yazmaları istenir.<br />

Gruplara çalışmalarını ne kadar sürede bitirmeleri gerektiği<br />

belirtilir.<br />

Gruplar çalışmasını bitirdikten sonra, her grup üyesinden yaptıkları<br />

çalışmayı en az iki farklı grup üyesine tanıtması istenir. Gerekli<br />

değerlendirmeler yapıldıktan sonra grupların hazırladıkları balıklar<br />

sınıfta sergilenebilir.<br />

"Çocuklarımızla doğru iletişim kuralım "adlı videonun yarısı izlettirilir.<br />

Siz olsaydınız çocuğa nasıl davranırdınız? Çocukların görüşü alınır.<br />

Videonun yarısından sonrasını öğrencilerin canlandırması istenir.<br />

Canlandırılma bittikten sonra videonun geri kalanı izlettirilir. İletişim<br />

engelinin nasıl ortadan kalktığı tartışılır. Etkili iletişimin sorunları nasıl<br />

çözdüğü belirtilerek etkinlik sonlandırılır.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Drama için dereceleme ölçeği<br />

Akran değerlendirme<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

24

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.4<br />

DERSİN ADI:<br />

PROGRAM:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ÖNERİLEN SÜRE:<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

İLETİŞİMDE TEKNOLOJİYİ VERİMLİ KULLANIYORUM<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Teknolojinin iletişim üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini<br />

ayırt eder.<br />

2. Kavram haritası kurallarını araştırır.<br />

3. Seçtiği konuda kavram haritası hazırlar.<br />

4. Belli bir konuda düşünce yazısı hazırlar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Sunuş Yöntemi, Buluş Yöntemi, Soru Cevap Tekniği<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

A4 Kağıt, kalem, bilgisayar,dergi,gazete sayfaları,akıllı tahta,video<br />

Öğrencilere herhangi bir konuda vermek istedikleri bir mesajı geniş bir<br />

kitleye iletmek istediklerinde ne tür iletişim araçlarını tercih edecekleri<br />

ve bunun nedeni sorulur. Her öğrencinin diğerlerinden farklı bir iletişim<br />

aracı söylemesi istenir. Verilen cevaplar üzerinde konuşulur. Bu iletişim<br />

araçlarının güçlü yönlerine dikkat çekilir. Geçmişten günümüze iletişim<br />

araçları videosu gösterilir.<br />

Günümüzde iletişim araçlarının hangi amaçla kullanıldığı Ek:1 formu<br />

dağıtılır<br />

Kavram haritası ile ilgili bir araştırma yapar.İletişimteknolojisinin<br />

olumlu ve olumsuz yönlerinin kavram haritası çıkartılır.<br />

25

Teknolojiden iletişim kültürüne paralel olarak dengeli faydalanma nasıl<br />

olur? Karikatür,resim yaptırılıp şiir veya yazı yazdırılacak.<br />

İletişim teknolojisini kullanmak insanlara ve ülkelere ne kazandırır,<br />

sorusuyla etkinlik sonlandırılacak.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

Açık Uçlu Soru(Siz olsaydınız "Çayın İnsan Sağlığına Yararları"<br />

konusunu hangi iletişim teknolojisiyle anlatırdınız?<br />

Gazete ve dergiler aracılığıyla insanlar neleri öğrenirler?<br />

Gazetelerde yer alan bilgileri internet aracılığıyla anlatırsak nasıl<br />

bir eksiklik olur?)<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

26

Ek-1:<br />

İLETİŞİM TEKNOLOJİSİNİ VERİMLİ KULLANMA<br />

İLETİŞİM ARAÇLARI Hangi Amaçla Kullanma Kullanma<br />

Yüzdelik<br />

Oranı<br />

Facebook'u hangi amaçla kullanırsın?<br />

Cep telefonu hangi amaçla kullanırsın?<br />

İnterneti hangi amaçla kullanırdın?<br />

Yazarak iletişim kurma<br />

Televizyonu<br />

Radyoyu<br />

Sen olsaydın twitterı hangi amaçla<br />

kullanırdın?<br />

Hotmail (msn)<br />

Mektup<br />

27

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.5<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

KRİPTO<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Kriptolojiyi tanımlar.<br />

2. Karşılaştığı sorunlara çözüm üretir.<br />

3. Basit şifreleme sistemleri kurgular.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Beyin fırtınası, tartışma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form<br />

Kriptoloji, şifre bilimidir. Çeşitli iletilerin, yazıların belli bir sisteme göre<br />

şifrelenmesi, bu mesajların güvenlikli bir ortamda alıcıya iletilmesi ve<br />

iletilmiş mesajın deşifresiyle uğraşır. Kriptoloji bir matematik bilimidir ve<br />

genelde sayılar teorisi üstüne kuruludur.<br />

Steganography(Metni Gizleme): Sözlüklerde tam karşılığını<br />

bulamayacağınız kadar eski bir kelime olan David Kahn “TheStory of<br />

SecretWriting” adlı eseriyle bugünkü anlamını kazanmıştır: Şifrelenmemiş<br />

düz bir metni çeşitli dönüşümler kullanarak diğer kişilerce anlaşılamaz bir<br />

metin haline getirilmesi işlemidir. Verilebilecek en basit örnek, bir metnin<br />

tüm harflerinin başka bir metnin içindeki kelimelerin ilk harflerine<br />

gizlenmesidir. Örneğin; “Sezen Aksu ve aşk şarkıları benim için tüm<br />

tesellilerden iyidir.”<br />

CharacterMarking (Harf işaretleme): İsminden de anlaşılabileceği üzere,<br />

önceden belirlenmiş bazı karakterlerin daha derin (daha koyu değil) olarak<br />

yazılması mantığına dayanır. İşaretli harfler ancak belirli bir açıyla parlak<br />

bir ışığa tutulduğunda görülebilir.<br />

Invisibleink (Görünmeyen mürekkep): Belirli bir sıcaklığa ulaşmadan ya da<br />

kimyasal bir işlemden geçirilmeden görülemeyen özel bir mürekkep ile<br />

yazılır.<br />

PinPunctures (İğne delikleri): Belirli harflerin üzerinde gözle<br />

görülemeyecek kadar küçük delikler açılarak gerçekleştirilir. Deliklerle<br />

işaretlenmiş araçlar parlak bir ışığa tutularak okunur.<br />

ubstitutiontechniques(Yerine koyma teknikleri): Düz bir metindeki harflerin<br />

yerine başka harflerle, sayılarla ya da semboller koyarak yapılan şifreleme<br />

türüdür. Eğer düz metin ardışık bitler olarak görülebiliyorsa, çeşitli bit<br />

patternlerinin(örneklemlerinin) değiştirilmesi de bu tekniğe dahil edilebilir.<br />

CaesarCipher (Sezar Şifrelemesi): Bilinen en eski yerine koyma tekniğidir.<br />

Ünlü Roma İmparatoru Julius Caesar tarafından geliştirilmiştir. Sezar<br />

şifrelemesinde mantık her harfi kendisinden sonra gelen üçüncü harfle<br />

çembersel olarak değiştirmeye dayanmaktadır.<br />

28

Örneğin; Düz metin: “Bilgisayarların şifreleri kırıldı” Şifrelenmiş metin:<br />

“DLOİUÖÇBÇTOÇTKÖ ÜLHTĞOĞTL NKTKOGK”<br />

*********************<br />

Şifre bilim hakkında öğrencilerle araştırma çalışması yapıldıktan sonra<br />

aşağıda verilen form dağıtılır, uygulamaya başlanır. Öğrencilerden daha<br />

başka şifreleme yöntemleri geliştirmeleri istenir.<br />

En sonunda kriptolojinin basit bir tanımını yapmaları istenir.<br />

Değerlendirme<br />

Hazırlayanlar<br />

Öz Değerlendirme Formu, Akran Değerlendirme<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

29

EK 1<br />

FORM<br />

Aşağıdaki boş bırakılan yerleri şifreleme yöntemlerine göre doğru biçimde doldurunuz. Harflere belli<br />

bir düzene göre değer verilmiştir.<br />

Örnek: SAĞLIK: 22-1-9-15-11-14 ( A harfinden başlanarak her harfe sırayla bir sayı verilmiştir.)<br />

ECE: FÇF ( Her harf kendisinden sonraki harfle şifrelenmiştir.)<br />

1-EKMEK: 9-17-19-9-17<br />

KEMİK: 17-9-19-15-17<br />

İNSAN: ………………….<br />

2-KILAVUZ: MHNZZTB<br />

…………… :SZNZOTÜ<br />

KEHRİBAR:………………<br />

3- BALIK: 28-29-15-19-16<br />

24-25-24-28-18-2-29-6-19 26-12-16 8-24-3-18-2-12-9-5-14<br />

……………………………….. ………….. ……………………………<br />

4- BAŞARAMAYANLAR VAZGEÇENLERDİR sözünü kendi sisteminize göre şifreleyiniz.<br />

…………………………<br />

………………………………<br />

30

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.6<br />

DERSİN ADI <strong>EDEBİYAT</strong><br />

PROGRAM BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

MEVLANAYIM<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Mevlana’yı ve düşünce sistemini anlar.<br />

2. Metnin yazıldığı dönemdeki yaşam tarzını fark eder.<br />

3. Yaşadığı dönemi metnin yazıldığı dönemle kıyaslar.<br />

4. Olay örgüsü ve içeriği geçmiş dönemlere ait bir olay metnini<br />

günümüz şartlarına göre kurgulayarak yazar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Soru-Cevap, Drama, Tartışma<br />

Kâğıt, kalem, mesneviden örnek hikâye<br />

Öğrenciler Mevlana’dan istedikleri bir hikâyeyi seçerler.<br />

Seçilen hikâye kurallarına uygun şekilde öğrenci tarafından okunur.<br />

Öğrencilerden hikâyeyi günümüz şartlarında tekrar yazmaları istenir.<br />

Yeni hikâye ile ilk hali içerik ve olay örgüsü yönüyle kıyaslanır.<br />

Hikâyeden bir bölüm drama tekniğiyle canlandırılır.<br />

Metinden hareketle Mevlana’nın dünya görüşüne yönelik<br />

değerlendirme yapılır.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Akran Değerlendirme Formu, Öz Değerlendirme Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

31

EK: MESNEVİDEN ÖRNEKLER<br />

KATIR VE DEVE<br />

Katırın biri bir gün bir deveyle buluştu... ikisi de bir ahıra düştüler. Katır dedi ki: “Ben tepede,<br />

düzde, pazarda, köyde çok düşüyorum. Hele dağ terekesinden aşağı inerken her zaman korkumdan<br />

tepe taklak kapanırım. Sense yüz üstü pek az düşersin... Be neden? Yoksa senin arı canın devletlik<br />

mi ki?<br />

Ben her an tepesi üstü düşer, dizimi vurur, yüzümü, dizimi kanlara bularım! Palanım, yüküm baş<br />

aşağı olur; kiracıdan da daima dayak yerim. Hani az akıllı adam gibi... O da aklının kıtlığından<br />

günahından tövbe eder... Her an da tövbesini bozar. O tövbe bozan reyindeki, azmindeki<br />

gevşekliğinin yüzünden zamanede İblise maskara olur.<br />

Her an yükü ağır olan ve taşlık yolda gitmeye savaşan topal beygir gibi tepesi üstüne düşer. O<br />

ters huylu, tövbesini bozduğu için kafasına gaybtan tokatlar yer durur. Sonra tekrar gevşek azmiyle<br />

tövbe eder... fakat Şeytan “Ne yaptın?” der demez tövbesini bozar. Pek zayıftır... fakat kendisini öyle<br />

ulu görür, öyle kibirlenir ki Allah’a ulaşanlara bile hor bakar!<br />

Ey deve, sense mümine benzersin; yüz üstü az düşer, burnunu az vurursun! Sende ne var ki<br />

afete uğramıyorsun... Sürçmüyor, yüz üstü az düşüyorsun?<br />

Deve dedi ki: “Her kutluluk Allah’tandır ama benimle senin aranda çok fark var! Benim başım<br />

yüce, iki gözüm yücelerini görüyor... yüce görüş sahibini zarardan korur. Ben dağın başındayken<br />

dağın eteğini görürüm... her çukuru, her düzü kat, kat görürüm.<br />

Nitekim o ulu er de eceline kadar başına ne gelecekse gördü. Yirmi yıl sonra neler olacak o iyi<br />

huylu bütün bunları bilir. Hatta o takva sahibi yalnız kendi halini görmez... batıdakilerin halini de<br />

görür, doğudakilerin halini de! Nur, onun gözünde, gönlünde yurt tutar... neden mi dedin? Vatan<br />

sevgisi yüzünden!<br />

Hani Yusuf gibi... o da ayın, güneşin kendisine secde ettiğini önce rüyasında gördü. On yıl önce<br />

hatta daha önce gördükleri Yusuf’un başına geldi. “Mümin Allah nuru ile görür” sözü saçma değil...<br />

Allah nuru, gökleri bile delip geçer.<br />

Senin gözünde o nur yok... Yürü, sen hayvani duygulara kapılıp kalmışsın! Sen, gözünün<br />

zayıflığından ayağının önünü görürüsün... zayıfsın kılavuzun da zayıf! Elle ayağa kılavuzluk eden<br />

gözdür... Basılacak tutulacak yeri de o görür, basılmayacak tutulmayacak yeri de o! Sonra bir de<br />

benim gözün pek aydındır... bir de şu var: Yaradılışım tertemizdir benim. Çünkü ben, helâlzadeyim...<br />

Zinadan olma ve sapıklardan değilim. Sense şüphe yok ki zinadan olmasın... yay kötü oldu mu ok<br />

eğri gider!”<br />

Katır doğru dedin ey deve dedi... bu sözü söyler söylemez de gözleri yaşlarla doldu. Bir müddet<br />

ağladı, devenin ayağına kapandı; dedi ki: Ey kulların Allahsınca seçilmiş er, lütfetsen de beni kulluğa<br />

kabul etsen ne ziyana girersin?<br />

Deve, mademki huzurumda ikrar ettin dedi... yürü, zamanenin afetlerinden kurtuldun. İnsafa<br />

geldin, beladan halas oldun; düşmandın muhabbet ehline katıldın! Kötü huy zaten senin aslında<br />

yoktu... aslı kötü olandan inattan, kötülükten başka bir şey gelmez. Fakat aslında kötülük olmayan ve<br />

iğreti olarak kötü huylara sahip olan, kötülüğünü ikrar eder, tövbe etmeyi diler. Adem peygamber<br />

gibi. Onun işlediği o pek ehemmiyetsiz suç da iğretiydi de derhal tövbe etti. Fakat İblisin suçu, asil<br />

olduğundan canım tövbeye yol yoktu ona.<br />

Yürü, kendinden de kurtuldun, kötü huydan da, cehennem alevinden de halas oldun, yırtıcı<br />

hayvanların dişlerinden de! Yürü, şimdicik devleti elde ettin, kendini ebedi bir kutluluğa attın.<br />

“Kullarımın arasına katıl” devletine eriştin, “Cennetime gir” kumaşını dokudun! Kulları arasına<br />

girmeye yol buldun, gizli bir yolda ebedi cennete sokuldun. “Bize doğru yolu göster” dedin; doğru<br />

yolda elini tuttu seni ta cennete kadar götürdü.<br />

Ey aziz kişi, ateştin, nur oldun... Koruktun yaş ve kuru üzüm oldun. Allah doğrusunu daha iyi<br />

bilir ya, yıldızdın güneş kesildin... Neşelen artık!<br />

32

Ey Hak ziyası Hüsamettin, balını tut, süt havuzuna at da, o süt, bozulmadan kurtulsun... lezzet<br />

denizinde lezzeti büsbütün fazlalaşsın. Elest denizine ulaşsın. Deniz oldu mu her türlü bozulmadan<br />

kurtuldu demektir. Süt, bal denizine akacak bir yol bulursa da artık hiçbir afete uğramaz, ekşiyip<br />

kesilmez. Ey Allah aslanı, aslancasına bir kükre de o kükreyiş ta yedinci göğe çıksın! Fakat usanmış<br />

bıkmış canın ne haberi olur ki? Fare, aslan kükreyişini ne bilsin? Gönlü deniz gibi engin ve yaradılışı<br />

iyi olanların istifadesi için ahvalini altın suyu ile yaz! Bu cana canlar katan söz, Nil suyudur... Yarabbi<br />

sen onu Kipti’nin gözüne kan göster.<br />

TAVUS KUŞU<br />

Şimdi ad san için cilvelenip duran iki renkli tavusa geldik. Onun gayreti, sonucundan<br />

ve faydasından habersiz bir halde halkı, hayırla şerle avlamaktır. Tuzak gibi av tutup durur.<br />

Tuzağın maksada ait ne bilgisi var.<br />

Tuzağın, av tutmaktan ne zarar vardır, ne faydası; onun bu beyhude tutuşuna şaşıran<br />

işte ben. Kardeş, iki yüz güzelle bağdaştın, dost oldun, sonra yine onları terk ettin.<br />

Doğduğun günden beri işin bu. Sevgi tuzağıyla adam avlar durursun. Bu avlanmaktan, bu<br />

kalabalıktan, bu başlık sevdasından el çek. Hiç bunlarla bir şey ördün, bu yüzden bir şey<br />

elde ettin mi?<br />

Ömrünün çoğu geçti, gün akşama yaklaştı. Sense hala adam avlamaya koyulmuşsun.<br />

Onu tut, bunu tuzaktan azat et. Alçaklar gibi bir başkasını avla. Derken bunu da bırak,<br />

başka birini ara... Bu işte tam hiçbir şeyden haberi olmayan çocukların oynadığı bir oyun!<br />

Gece gelip çatar, tuzağında bir av bile yok. Tuzak sana, bir baş ağrısından, bir bağdan<br />

başka bir şey değil. Şu halde sen, kendi kendini avladın demektir. Çünkü, hapse düştün,<br />

maksada erişemedin, mahrum kaldın.<br />

Hiç alemde bizim gibi kendi kendini avlayan bir ahmak daha var mı? Aşağılık kişilerin<br />

tuzağına domuz tutulur. Sonsuz zahmet, sonra da onu yemek haram. Avlamaya değen şey<br />

ancak aşktır. Fakat oda öyle herkesin tuzağına düşer mi ya? Meğer ki sen gelesinde ona av<br />

olasın... Meğer ki sen, tuzağı bırakasın da onun tuzağına gidip düşesin.<br />

Aşk der ki: Ben yavaş yavaş çalışmasaydım; bana avlanmak av tutmadan yeğdir.<br />

Benim hayranım ol da övün. Güneşi bırak da zerre ol! Kapım da otur. Evsiz barksız kal.<br />

Mumluk davasına kalkışma, pervane ol.<br />

Bu suretle dirilik sultanlığını bulur, kullukta gizli olan padişahlığı görürsün. Alemde<br />

tersine çakılmış nallar görür, esirlere padişah adı verildiğini duyarsın. Boğazına ipler<br />

takılmış, kendisi dar ağacının tacı olmuştur da kalabalık bir halk güruhu, ona işte padişah<br />

derler.<br />

Kafirlerin mezarları gibi dışı süslü. İçinde ulu Allah’ın kahır ve azabı. Onlar kabirleri<br />

kireçle örmüşler, bezemişler, zan perdesini yüzlerine örtmüşlerdir. Seninde yoksul tabiatın<br />

hünerlerle kireçlenmiş, bezenmiştir ama mumdan yapılan nahle benzer; ne yaprağı vardır<br />

ne meyve verir.<br />

Bir derviş bir dervişe “Allah’ı nasıl gördün, söyle” dedi. Derviş dedi: Neliksiz, niteliksiz<br />

gördüm. Fakat söze getirebilmek için onu kısa bir örnekle anlatayım. Gördüm ki sol<br />

yanında bir ateş, sağ yanında da bir kevser ırmağı var. Solunda cihanı yakıp yandıran<br />

müthiş bir ateş, sağında güzelim bir ırmak.<br />

Bir kısım halk o ateşe el atmış, bir kısım halkta o kevsere ulaşacağından neşeli ve<br />

sarhoş. Fakat bu, her kötü kişiyle her bahtı yaver olanı şaşırtacak pek aykırı ve acayip bir<br />

oyundu. Kim o ateşe, kıvılcıma atılıyorsa öbür yandaki sudan baş çıkarıyordu.<br />

Kim suya atlıyorsa derhal kendisini ateş içinde buluyordu. Kim sağ yana gidiyor, o<br />

güzelim suya dalıyorsa sol taraftaki ateş içinden baş göstermekteydi. Sol yandaki ateşe<br />

dalansa sağ yandan çıkmaktaydı.<br />

Bunun sırrını pek az kişi anlıyor, hasılı o ateşe pek az kişi atlıyordu. Ancak başına<br />

33

Devlet saçısı saçılan, suyu bırakıp ateşe kaçıyordu. Halk eldeki hazır zevki mabut<br />

edinmiştir. Hulâsa halk, bu oyunu kaybetmiş, bu oyunda zarar girmiştir.<br />

Bölük, bölük saf, saf hırslarına uyanlar, ateşten çekinmede, suya kaçmada. Fakat<br />

suya dalan, ateşten baş gösterme de. Ey hakikatten haberi olmayan, ibret al, ibret! Ateş,<br />

ey bön ahmaklar, ben ateş değilim, makbul bir kaynağım. A gözsüzler sizin gözünüzü<br />

bağlamışlar. Bana gelin, kıvılcımlarımdan kaçmayın.<br />

Ey Halil burada be kıvılcım vardır, ne duman. Bu görünen şey, ancak Nemrut’un<br />

büyüsü, hilesi demekteydi. Sen Halil gibi akıllıysan ateş senin soyudur, sen bir pervanesin.<br />

Pervanenin canı keşke binlerce kanadın olsaydı da, mahrem olmayanların kötülüklerine<br />

rağmen amansız bir suretle ateşlerde yansaydı.<br />

Bilgisiz kişi, eşekliğinden bana acır, bense bilgi ve görgü sahibi olduğumdan ona<br />

acırım diye bağırıp durur. Hele şu suların bile canı olan ateş yok mu? Pervanenin işi bizim<br />

işimizin aksi. O nur görür ateşe atılır, gönül de ateş görür, nura dalar. Ulu Allah’ın, Halil<br />

evladı kimdir, göresin diye böyle oyunları vardır.<br />

Ateşe su şeklini vermişler, ateşin içinde de bir kaynaktır coşturmuşlardır. Bir büyücü<br />

büyüsüyle bir topluluk içinde pirinçle dolu sahanı, akreplerle dolu gösterir. Evi, büyüsü ve<br />

nefesiyle akreplerle dolmuş gösterir ama onlar, sahici akrep değildir ki.<br />

Büyücü bunu gibi yüzlerce hüner gösterdikten sonra artık düşün, büyücüyü yaratan,<br />

neler yapmaz? Hasılı Allah büyüsü ile zaman, zaman nice kişiler, karı gibi alta yatmışlardır.<br />

Büyücüler ona kuldur, köledir. Hepsi de yont kuşu gibi tuzağa düşmüşlerdir.<br />

Kendine gel de dalgalara benzer hilelerin nasıl baş aşağı olduğunu Kuran’ı okuyup<br />

anla, sihri helali gör. Ben Firavun değilim ki nehre gideyim. Ben, Halil gibi ateşe giderim. O<br />

ateş değildir, duru bir sudur. Halbuki öbürü hileyle ateş gibi bir su görünmededir. İyi<br />

şeyleri caiz gören o Peygamber, ne de güzel söyledi: Bir zerre aklın oruçtan da yeğdir,<br />

namazda da.<br />

Çünkü, aklın cevherdir, bu ikisiyse araz. Bu ikisi, namaz ve oruç, onun tam olmasıyla<br />

farz olur. Bu suretle de o aynanın cilalanması, ibadetle gönlün arınması mümkün olur.<br />

Fakat ayna aslından bozuksa onu cilalamak güçtür, zor cilalanır. Cilalanabilecek<br />

seçilmiş aynaysa az bir cila ile parlar, azıcık bir cila ona kafidir.<br />

Akıllardaki bu aykırılık, bil ki mertebe bakımından yerden göğe kadardır. Akıl vardır<br />

güneş gibi. Akıl vardır, Zühre yıldızından da aşağıdır, yıldız akmasından da. Akıl vardır, bir<br />

sarhoş mumu gibi, akıl vardır, bir ateş kıvılcımı gibi.<br />

O güneş gibi aklın önünden bulut kalktı mı Allah’ın nurunu gören akıllar faydalanırlar.<br />

Aklı cüzü aklın adını kötüye çıkarmıştır. Dünya muradı insanı muratsız bir hale getirmiştir.<br />

O, bir avdan avcının güzelliğini görmüştür. Bu avcılığa düşmüş, bu yüzden bir avın derdine<br />

uğramıştır.<br />

O, hizmetle hizmet edilme nazına erişmiştir; bu, kendisine hizmet edilmeyi dilemiş,<br />

yüce yolundan geri dönmüştür. O Firavunlukta suya tutsak olmuş, İsrailoğlu, tutsaklık<br />

yüzünden yüzlerce Suhrab kuvvetini elde etmiştir.<br />

Bu aykırı bir oyundur, yaman bir ferzin-benttir. Hileye az başvur, devlet ve baht işidir<br />

bu. Hayal ve hileyi az doku. Çünkü gani Allah hileciye az yol gösterir. Hile edeceksen iyi<br />

hizmet etme yolunda hizmet et de bir ümmet içinde peygamberlik elde edesin. Hile et de<br />

kendi hilenden kurtul. Hile et de bedenden ayrıl tek kal. Hile et de en aşağı bir kul ol.<br />

Aşağılıkla yürü de efendi kesil.<br />

Ey koca kurt, tilkiliğe kalkışma, hile ve hizmetle efendilik etmeyi umma. Fakat<br />

pervane gibi ateşe atıl, o ateşi kesene doldurup ağzını büzme, her şey den kurtul. Gücü<br />

kuvveti bırak, ağlamaya giriş. A yoksul, ağlayışa acınır.<br />

Susuz ve aciz kişini ağlayışı manevidir, doğrudur. Soğuk, soğuk ağlayışsa, o azgının<br />

yalanından ibarettir. Yusuf’un kardeşlerinin ağlamaları hileden ibarettir. Çünkü, içleri<br />

hasetle, illetle doludur.<br />

34

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.7<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ÖN YARGIYI PARÇALIYORUM<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Kişiler arası iletişimde yaşanan problemlere yönelik çözüm<br />

yollarını belirler.<br />

2. Kişiler arası iletişimde yaşanan problemlere yönelik çözüm<br />

yollarını uygular<br />

3. Tartışılan kavramın olumlu ve olumsuz yönlerini ortaya<br />

koyar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Dramatizasyon, tartışma<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Futbol topu<br />

Öğrencilerden aşağıdaki kurguyu canlandırmaları istenir.<br />

“ Öğrencilerden biri olan Halit hep geç kalan öğrenci rolündedir.<br />

Bir futbol maçı öncesi öğrenciler maça hazırlanır. Ancak maçta kaleci<br />

olacak arkadaşları Halit yine geç kalmıştır. Bu yüzden, oynayacakları<br />

takım bu maçtan vazgeçip başka bir takımla oynamıştır.”<br />

Halit arkadaşlarının yanına gelince ona nasıl davranırlar?<br />

Öğrencilerden olacakları tahmin edip canlandırması istenir.<br />

İkinci bölümde Halit öyle bir şey söylemeli ki öğrenciler<br />

davranışlarından dolayı özür dilesinler.<br />

önyargı ile ilgili adreste verilen kısa film<br />

izlenir(www.youtube.com/watch?v=Cl0I8lzhggs<br />

İkinci bölümde; yaş, cinsiyet, ırk, önceki tecrübeler… gibi etkenlerin<br />

iletişimde ön yargı oluşturup oluşturmaması konusu tartışılır.<br />

Konuyla ilgili başınızdan geçen veya duyduğunuz bir olay varsa<br />

anlatınız.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Akran Değerlendirme Formu, Açık Uçlu Soru( Ön yargı iletişime engel<br />

midir?<br />

Dinlemeden yargılamak/eleştirmek ortaya nasıl bir sonuç koyar?)<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

35

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.8<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

SİHİRLİ SÖZCÜKLER<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Herhangi bir bireyin belirli görevler için farklı yönlerini ve bireysel<br />

yeteneklerini tanımlar.<br />

2. Değişimi olumlu yönde etkileyecek farklı görüşleri karşılaştırır.<br />

3. Belli bir konudaki düşüncelerini grup içerisinde başkalarıyla<br />

tartışır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

4. Liderlik temelli kavramları etkili iletişime dayalı etkinliklere<br />

uyarlar.<br />

Grup içi tartışma<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Form, kağıt, kalem<br />

Öğrencilere aşağıdaki hikâye okunur ve hikâyeden çıkarılacak sonuçlar<br />

tartışılır.<br />

“Karpuzlu Mahallesi’nde dillere destan bir meyve bahçesi vardı. Bu<br />

bahçede, o yörede yetişebilecek tüm meyveler, en lezzetli halleriyle<br />

dallardan sarkardı. Ne var ki bahçenin sahibi Topal Hayri, huysuz bir<br />

ihtiyardı ve bahçesine kimseyi yaklaştırmazdı. Meyveler dallarda çürürdü<br />

ama mahalleli bu meyvelerin tadına bile bakamazdı.<br />

Birkaç çocuk, bahçe duvarından atlayıp meyve aşırmayı denemiş ama<br />

yaptıklarına pişman olmuştu. Çünkü Topal Hayri onları yakalamış ve bir<br />

güzel benzetmişti. Bunu duyan çocuklar bir daha bahçe duvarından<br />

atlamaya cesaret edememişti.<br />

Bir gün çocuklar bahçenin yanındaki arsada top oynarken Furkan’ın<br />

ellerinde meyvelerle geldiğini gördüler. Hemen Furkan’ın etrafını sarıp bu<br />

meyveleri nerden bulduğunu sordular. Hatta içlerinden biri abartılı bir<br />

edayla ‘Yoksa Topal Hayri’nin bahçesinden mi aşırdın?’ diyerek kahkaha<br />

attı. Furkan gülümseyerek arkadaşlarının şaşkınlık dolu bakışlarına cevap<br />

verdi:<br />

36

-Evet, Hayri Amca’nın bahçesinden aldım, ama aşırmadım.<br />

İnanmayacaksınız ama Hayri Amca kendisi verdi.<br />

Arkadaşları şaşkınlıkla: Şaka mı yapıyorsun? Topal Hayri kimseye elmanın<br />

çürüğünü bile vermedi bugüne kadar. Sana neden versin ki?<br />

Furkan: Biliyorum, ama benim sihirli sözcüklerim var. Bu sözcükleri<br />

duyanlar isteklerimi kolay kolay geri çevirmezler.<br />

Arkadaşları merakla: Sihirli sözcük mü?<br />

Lütfen bize de söyle biz de kullanalım.<br />

Furkan: Ben olayı anlatayım. Sihirli sözcükleri siz bulun. Ben Hayri<br />

Amca’nın bahçesinin önünden geçerken dallardan sarkan elmaları gördüm<br />

ve canım çekti. Bahçenin kapısının açık olduğunu gördüm ve içeri girdim.<br />

Beni gören Hayri Amca eline sopayı aldı. Ben ‘ Günaydın, kolay gelsin<br />

Hayri Amca! Nasılsınız? İnşallah iyisinizdir.’ dedim. Hayri Amca şaşırdı<br />

ve sopayı yere atıp gülümsedi ‘ Günaydın yavrucuğum, iyiyim, teşekkür<br />

ederim.’ dedi. ‘Amcacığım bir tane elma alabilir miyim?’ dedim. Hayri<br />

Amca başını salladı ve gidip en güzel elmalardan birkaçını koparıp bana<br />

verdi. Kendisine teşekkür ettim, çok mutlu oldu. Biraz sohbet ettik ve<br />

mahallelinin Topal Hayri demesinden nefret ettiği için huysuzlaştığını ve<br />

insanlardan uzaklaştığını anlattı.<br />

Furkan elmaları arkadaşlarıyla paylaştı ve o günden sonra tüm çocuklar<br />

Topal Hayri yerine Hayri Amca dedi.”<br />

Mahir MÜCDE- Diyarbakır BİLSEM danışmanı<br />

- Hikâye okunduktan sonra öğrencilerden hikâyedeki sihirli<br />

sözcükleri bulmaları istenir.<br />

- İletişimde bu sözcüklerin etkileri tartışılır.<br />

- Kötü lakap takmanın iletişime engel olup olmadığı tartışılır.<br />

- İletişimde ön yargı engeli tartışılır.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

Açık Uçlu Soru(Liderlik farklılık mıdır?Furkan’ı diğerlerinden ayıran<br />

özellik neydi?İletişimdeki sihirli sözcükler başka neler olabilir? İletişimi<br />

kolaylaştırmanın avantajları neler olabilir?)<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

37

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.9<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI BYFP<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

SÖZCÜKLERİN ÖYKÜSÜ<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Etimoloji sözcüğünün kökenini açıklar.<br />

2. Sözcüklerin ses yapılarının ve anlamlarının zaman içinde nasıl<br />

değiştiğinin bilgisini kavrar.<br />

3. Diller arası sözcük geçişlerinin dil zenginliğine katkıları konusunda fikir<br />

üretir.<br />

4. Parçadan hareketle özgün bir olay hikayesi yazar.<br />

Soru-Cevap, Metin Yazma, Tartışma, Beyin fırtınası<br />

Kağıt, kalem<br />

Sedat Umran’ınNesne Şiirleri adlı kitabı okunur.<br />

Etimoloji sözcüğü hakkında ne bildikleri sorulur ve etimolojinin<br />

sözcüklerin kökeniyle ilgilenen bir bilim dalı olduğu vurgulanır.<br />

Aşağıdaki sorular sorularak beyin fırtınası yaptırılır.<br />

-Kullandığınız tüm sözcükler Türkçe midir?<br />

-Dilimize hangi dillerden sözcük girmiş olabilir?<br />

-Bu sözcükler Türkçeye nasıl girmiştir.<br />

-Sözcükler bir dilden diğerine nasıl geçer?<br />

Dilimizdeki yabancı kökenli kelimelerin daha çok hangi dillerden ve niçin<br />

geldiğine yönelik araştırma yapılır.<br />

“Lahmacun, şeftali, karyola, kravat, hamsi, tuvalet, enflasyon, antre<br />

ofsayt, arabesk, müzik, rüya, ihtiras, gol, masa, kalem, hüküm, hakim,<br />

mahkum, kitap, mektep, hemşir, hemşire, kronoloji, narsist, narsizm,<br />

merhaba, örnek ”sözcüklerin kökeni araştırılır.<br />

Öğrenciden sevdiği bir sözcüğü seçerek sözcüğün kökenine dair bir<br />

hikâyekurgusu oluşturmaları ve bunu yazıya geçirmeleri istenir.<br />

Çalışmalarını grup içinde değerlendirirler.<br />

Not: SevanNişanyan’ın Sözcüklerin Soyağacı ve Elif in Öküzü kitapları<br />

incelenebilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu Soru( Etimoloji sözcüğünden ne anlıyorsun? Sözcüklerin kaynağını<br />

merak etti mi? Sözcüklerin diller arasındaki ortak kullanımını fark etti mi?vb…)<br />

Öğrenci Gözlem Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

38

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.10<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG-BYF<br />

ÇEVREMİZE KARŞI DUYARLILIĞIMIZ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Çevresiyle sağlıklı iletişim kurmanın yollarını fark eder.<br />

2. İletişim bozukluklarının sosyal hayata olumsuz tesirlerini sorgular.<br />

3. Belli bir konuda kavram haritası oluşturur.<br />

4. Konuyla ilgili kısa filmi değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

İşbirliğine dayalı öğrenme, Sunuş Yöntemi, Buluş Yöntemi, Tartışma<br />

Tekniği Bilg. Destekli Öğrt. Tekniği, Soru Cevap Tekniği<br />

A4 Kâğıt, kalem, akıllı tahta, boya kalemleri, yapıştırıcı<br />

Öğrencilerin yaşadığı iletişim sıkıntıları anlatmaları istenir. Öğrencilerden<br />

bilgiler alındıktan sonra 'yalnız kalma,dışlanma, güvensizlik, başarısızlık<br />

vb.' gibi iletişimbozukluklarının sosyal hayatta yaşanabileceğine vurgu<br />

yapılır.<br />

İnsan; fizyolojik, sosyolojik, psikolojik bir bütündür. Maddi, manevi<br />

yönünün yanı sıra birde sosyal çevresi vardır. Kişi, sosyal çevrede sağlıklı<br />

bir yaşam sürmek için sağlıklı bir iletişim kurmak zorundadır. İletişim ve<br />

anlaşmayı sağlayan çeşitli yöntemler ve araçlar vardır. İnsanlar birbirleriyle<br />

renk, mekanik sesler, çeşitli beden hareketleri vb. yoluyla iletişim kurabilir.<br />

Örneğin; trafikte araç sürücüsü ya da yaya, kırmızı ışıkta durması<br />

gerektiğini bilir.<br />

Yukarıdakine benzer örnekler vermeleri istenir. İletişim sorunlarına yönelik<br />

kavram haritası oluşturur.<br />

Sosyal yaşamın birinci koşulu çevreyle iletişimdir. Öğrencilerin çevre<br />

bilincini geliştirmek maksadıyla videolar gösterilir.(Geri dönüşümde örnek<br />

aile, katı atıkları konu alan kısa film, “son ağaç" adlı kısa film)<br />

Açık uçlu soru (Çevremizdekilerle iletişimde ne kadar duyarlıyız?<br />

Çevreye duyarsız bireylere karşı nasıl bir yaklaşım düşünüyorsunuz?)<br />

Öğrenci gözlem formu<br />

Kavram haritası dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

39

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.11<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

DÜNYA DİLLERİ<br />

ÖNERİLEN 3 DERS SAATİ<br />

SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Yeryüzündeki dilleri ve dil ailelerini tanır.<br />

2. Dilin sesten oluştuğunu fark eder<br />

3. Kelime türetme yollarını açıklar.<br />

4. Bir konuda kavram haritası oluşturur.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLE<br />

Rİ, ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

Projeksiyon, kağıt, kalem, pandomima kıyafetleri<br />

Öğrencilere önce sessiz sinema izlettirilir. Ardından farklı konular seçilerek<br />

pandomimle anlatmaları istenir.<br />

Anlatmak istediklerini sesli ve sessiz biçimde anlatmaları istenir.<br />

Dilin tanımı yapılır.<br />

Yeryüzündeki diller sıralanır.<br />

Öğrencilere dünya dillerinden ve Türkiye’de konuşulan farklı dil ve lehçelerden<br />

örnekler sunan videolar izlettirilir.<br />

Farklı dillerden öğrendikleri cümlelerle öğrenciler karşılıklı konuşurlar. Fakat<br />

birbirlerini anlayamazlar. Anlayamamalarının sebebi sorulur. Cevaplar tahtaya<br />

yazılır.<br />

Farklı dillerde sözcük türetme şekillerinden basit örnekler verilir. Yapma<br />

olan Esperanto diline değinilir.<br />

dil<br />

Örnek:<br />

Çekimli diller<br />

Eklemeli diller<br />

üktüb : yazdınız<br />

40

kâtîb : yazan<br />

mektûb: yazılmış şey<br />

mekteb : yazı öğrenilen yer(okul)<br />

kitabe : yazıt<br />

kitabet : yazıyazma sanatı<br />

küttâb : yazanlar<br />

Dil aileleri kavram haritası yapılır.<br />

Hangi dilin dünyada kaç kişi tarafından konuşulduğu tartışılır.<br />

Değerlendirme<br />

Hazırlayanlar<br />

Öğrenci Gözlem Formu, Etkinlik Kazanım Değerlendirme Gözlem Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

41

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.12<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

SINIF<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ZAMAN MAKİNESİ: 1980’LER<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

1. Geçmiş bir dönemin özelliklerini kavrar.<br />

2. Geçmiş dönemi günümüzle karşılaştırır.<br />

3. Dönemler arasındaki sosyolojik değişimi fark eder.<br />

4. Teknolojinin hayatımız üzerindeki etkisini tartışır.<br />

5. Belirlenen bir konuda röportaj yapar.<br />

6. Mektup yazar.<br />

7. Mektubun içeriğini yorumlar.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

Slayt makinesi, kağıt, kalem<br />

Öğrenciler 1980’li yıllar ile ilgili araştırma yaparak( Dönemin gazete<br />

ve dergileri, o dönemde yaşamış biriyle mülakat…) o döneme ait bir<br />

nesneyi( müzik kaseti, bir eşya, giysi…) sınıfa getirir.<br />

Seksenler dizisinden bir bölüm izletilir.<br />

Öğrenciler, nesnelerden ve dizide izlediği sahnelerden hareketle<br />

dönemi günümüzle karşılaştırarak çıkarımlarda bulunur. O<br />

dönemdeki ebeveyn rolü ile günümüzdeki ebeveyn rolü tartışılır.<br />

Her öğrenci o döneme(kime veya neye istiyorsa) bir mektup yazar.<br />

Mektuplar tek tek okunur, yorumlanır.<br />

Öz Değerlendirme Formu, Gözlem Formu, Mektuplar dereceli puan ölçeği<br />

ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

42

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.13<br />

DERSİ ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

DİL YARASI<br />

3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRENME-ÖĞRETME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

1. Dili doğru ve etkili kullanır.<br />

2. Bir konuda eleştirel bakış açısıyla araştırma inceleme yapar.<br />

Anlatım, soru-cevap yaparak-yaşayarak öğrenme<br />

Beyin fırtınası<br />

Yaratıcı konuşma yöntemi<br />

Çalışma kâğıdı<br />

ÖĞRENME-ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Sınıftan beş öğrenci seçilir. Öğrencilerden biri yönetici olurken, diğerleri<br />

konuşmacı olarak görev alırlar.<br />

Konuşmacılar aralarında iş bölümü yaparak Türkçenin günlük hayatta nasıl<br />

kullanıldığı ile ilgili neler söyleyeceklerini; bir hafta boyunca radyo,<br />

televizyon, gazete, dergi ve çevrelerinden daha önce araştırıp derse gelirler.<br />

Konuşacaklarını not alırlar.<br />

Yönetici konuya kısaca değinir ve konuşmacıları tanıtır.<br />

Öğrencilere üçer dakika konuşma süresi tanınır ve her konuşmacı birbirinin<br />

konuşmasından hareketle konuşmasını yapar.<br />

Her konuşmacı konuşmasını tamamladıktan sonra sorularını sormaları ve<br />

görüşlerini belirtmeleri için dinleyicilere on dakika süre tanınır.<br />

Son olarak yönetici, konuşmaları özetleyerek açık oturumu kapatır.<br />

Değerlendirme<br />

Öğrenci Gözlem Formu, kontrol listesi<br />

Hazırlayan<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

43

EK1<br />

ÇALIŞMA KÂĞIDI<br />

RADYO<br />

TELEVİZYON<br />

GAZETE/ DERGİ<br />

İSİMLER<br />

Belirlenen radyo<br />

kanalları bir hafta<br />

boyunca dinlenir.<br />

Türkçenin doğru ve<br />

yanlış kullanılışına<br />

yönelik örnekler not<br />

alınır.<br />

Belirlenen<br />

televizyon<br />

programları bir<br />

hafta süreyle izlenir<br />

ve Türkçenin doğru<br />

ve yanlış<br />

kullanılışına yönelik<br />

örnekler not alınır.<br />

Belirlenen gazete ve<br />

dergiler bir hafta<br />

izlenir ve Türkçenin<br />

doğru ve yanlış<br />

kullanılışına yönelik<br />

örnekler not alınır.<br />

Gazete ve dergi<br />

kupürleri sınıfa<br />

getirilir. İyi ve kötü<br />

örnekler açık oturum<br />

sırasında sınıfa<br />

gösterilir.<br />

Çevredeki cadde,<br />

sokak, iş yeri vb.<br />

isimlerde Türkçenin<br />

doğru ve yanlış<br />

kullanılışına yönelik<br />

örnekler not<br />

alınır.Bu mekânların<br />

fotoğrafları çekilir<br />

ve açık oturum<br />

sırasında<br />

öğrencilere<br />

gösterilir.<br />

44

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.14<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

SEVGİ VE NEFRETİN ÖLÇÜSÜ<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Birey güçlü ve zayıf yönlerini dikkate alarak iletişim stratejilerini<br />

belirler.<br />

2. Düşüncelerini kavram haritalarıyla ve grafiklerle açıklar.<br />

3. Düşüncelerini başkalarıyla tartışır.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Beyin fırtınası, tartışma<br />

Kağıt-kalem<br />

Öğrencilerden okuldaki öğretmenlerini ve yakın arkadaşlarını<br />

değerlendirmeleri istenir. Onlardan öğretmen ve arkadaşlarının sevdikleri<br />

ve sevmedikleri davranışları gerekçeli anlatmaları istenir.<br />

Bütün öğrenciler anlattıktan sonra anlatılanlar değerlendirilir. Sevilen veya<br />

nefret edilen davranışın zararlı mı yararlı mı olduğu tartışılır. Sevgi ve<br />

nefret ölçüsü zarar ve faydaya göre yeniden belirlenir.<br />

Konuya yönelik kavram haritası oluşturmaları istenir.<br />

Akran Değerlendirme Formu<br />

Kavram haritası dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

45

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.15<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

TARİHİ DEĞİŞTİREN LİDERLER<br />

ÖNERİLEN SÜRE: ÜÇ DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Tarihte etkili olan liderlerin özelliklerini açıklar.<br />

KAZANIMLARI:<br />

2. Liderliğin toplumu yönlendirmedeki etkisini belirler.<br />

3. Kişilerin toplumsal anlamda değişimlerini olumlu ve olumsuz<br />

yönlerden analiz eder.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Araştırma<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Kitaplar, İnternet<br />

(Bir hafta öncesinden)Öğrencilere Türk ve Dünya tarihinden en çok<br />

etkilendikleri liderler hakkında bir araştırma yaparak gelmeleri istenir.<br />

Etkinliğin başında öğrencilerden yaptıkları araştırmayı grup içinde<br />

sunmaları ve bu insanların hangi yönlerinden etkilendiklerini anlatmaları<br />

istenir.<br />

(Örn: Hazreti Muhammed, Nelson Mandela, Hannibal Barca, Benito<br />

Mussolini, Mustafa Kemal Atatürk, Abraham Lincoln, Napolyon, Fatih<br />

Sultan Mehmet, Cengiz Han, Adolf Hitler...)Onları başarıya götüren<br />

temel etkenler tespit edilir.<br />

Liderlerin:<br />

Yaratıcılığı,<br />

Çözüm bulma,<br />

İnsanları etkileme<br />

İletişim becerileri<br />

Yaptıkları hatalar<br />

Belirlenerek tartışılır.<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

46

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.16<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

BİZİ BİZ YAPAN DEĞERLERİMİZ<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Değerlerin sosyal yaşamdaki önemini açıklar.<br />

2. Araştırdığı bir konuyu konuşma kurallarına uygun biçimde sunar.<br />

3. Yaptığı sunumu eleştirel bakış açısıyla değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Örnek metin inceleme, beyin fırtınası, grup tartışması, sunuş yoluyla öğretim<br />

Örnek okuma metni, deyimler kılavuzu, atasözleri kılavuzu, kaynak kitaplar,<br />

internet taraması<br />

Öğretmen sınıfa öğrencilerin dikkatini çekecek nitelikte değer ya da<br />

değerlerin yer aldığı örnek bir metin getirerek öğrencilere okur. Örneğin<br />

Ağustos Böceği ile Karınca fablı okunarak kısaca değerlendirilir. Karıncanın<br />

en önemli özelliği öğrencilere sorulur. Hayatta insanların kıymetini attıran<br />

benzer “değerler” olup olmadığı, varsa neler olduğu sorusu sorularak konu<br />

değerlerimize getirilir.<br />

Beyin fırtınası yöntemi kullanılarak öğrencilerin aklına gelen değerler tahtaya<br />

yazılır. Öğrencilerin kendilerine en yakın buldukları değerleri seçerek bunun<br />

üzerinde çalışmaları ve seçtikleri değer ile ilgili bir hazırlıklı konuşma<br />

oluşturmaları istenir.<br />

Konuşmada değerin anlamı, niteliği, toplumsal yaşamdaki ve insan<br />

ilişkilerindeki önemi vurgulanmalı, örnek olay, özdeyiş, atasözü, öykü, şiir<br />

vb. destekleyici edebi unsurlar kullanılarak konunun geliştirilmesi, bir sonuca<br />

ulaşılıp mesaj verilmesinin gerekliliği öğretmen tarafından öğrencilere<br />

aktarılmalıdır.<br />

47

Öğrencilerin topladıkları bilgiler, örnekler, destekleyici unsurlar öğretmen<br />

tarafından değerlendirilerek eleştirilerek öğrencinin konuşma metni üzerinde<br />

çalışması sağlanır.(Çalışmayı evde sürdürmesi ve düzenlemeye devam etmesi<br />

istenir.)<br />

Öğrenci seçtiği değer hakkında hazırladığı hazırlıklı konuşmayı sunar.<br />

Sunumda, yazılı kaynaklar, görsel ya da videolar kullanabilir.<br />

DEĞERLENDİRME Açık uçlu soru(Yaşantınızı kolaylaştıran veya zenginleştiren değerler<br />

nelerdir? Değerlerin sosyal yaşamdaki önemi nedir?)<br />

Yapılan sunum dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

48

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2.Arkadaşım<br />

EK1<br />

Değerlendiren öğrencinin:<br />

AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU<br />

Grubu<br />

: ………………<br />

Adı soyadı : ……………… 1. Arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

2. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

3. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

4. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

Her Zaman<br />

Projenin<br />

Başında<br />

Projenin<br />

Sonunda<br />

Hiçbir<br />

Zaman<br />

Grubumuzdaki Öğrenciler<br />

Etkinliğe katılımda gönüllüdür.<br />

Görevini zamanında yerine getirir.<br />

Farklı kaynaklardan bilgi toplayıp sunar.<br />

Grup arkadaşlarının görüşlerine<br />

saygılıdır.<br />

Arkadaşlarını uyarırken olumlu bir dil<br />

kullanır.<br />

Malzemeleri kullanırken dikkatli ve<br />

titizdir.<br />

Temiz, tertipli ve düzenli çalışır.<br />

Sonuçları tartışırken açık ve anlaşılır<br />

konuşur, konuşulanları anlar.<br />

Öğrencilerin kendi gruplarındaki arkadaşları ile ilgili bu değerlendirmeler, öğretmenin birinci etkinlik esasına göre<br />

düzenlediği “Öğrenci Gözlem Formu”nu doldurmada yardımcı olarak kullanılabilir. Bu formda yer alan grup çalışma kriterleri,<br />

yapılan projenin özelliğine göre geliştirilebilir.<br />

49

EK 2<br />

ÖRNEK AÇIK UÇLU SORULAR<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Metindeki ana fikri eleştiriniz.<br />

İki durum arasındaki farklı ve ortak yönleri karşılaştırınız.<br />

Siz böyle bu durumla karşılaşsaydınız ne yapardınız?<br />

Metin kurgulamada siz hangi yöntemleri kullanırdınız?<br />

50

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.17<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÇELİŞKİ<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI 1. Tespit edilen durumun çevreye etkisini tartışır.<br />

2. Düşünce merkezli metinler oluşturur.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Anlatma, beyin fırtınası<br />

Örnek metinler<br />

Kalem<br />

Kâğıt<br />

Örnek metin okunur:<br />

—Bir doktor, çocuğuna yardımseverliğin faziletini anlatır.<br />

Bir gün çocuk babasının muayenehanesine gelir ve babasının<br />

hastasından ameliyat karşılığında para istediğine, hastanınsa parayı<br />

verecek durumda olmadığına böylece ameliyatın gerçekleşmediğine<br />

şahit olur. Bunlar karşısında bir hayal kırıklığı yaşar.<br />

Öğrencilere çelişki sözcüğünün ne çağrıştırdığı sorulur.<br />

Çelişkinin doğru tanımı yapıldıktan sonra çelişkiye düşmeyle ilgili<br />

yaşantılarından kesitler istenir.<br />

Çelişkinin insan ilişkilerinde meydana getirdiği olumsuzluklar<br />

tartışılır.<br />

Öğrencilerden konuya yönelik bir düşünce yazısı yazmaları istenir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Düşünce yazılarını değerlendirme için dereceleme ölçeği<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

51

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.18<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ATASÖZLERİ VE DEYİMLERİN DRAMAYLA<br />

CANLANDIRILMASI<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Deyim ve atasözlerinin benzer- farklı yönlerini karşılaştırır.<br />

2. Deyim ve atasözlerini kullanarak bir drama oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu drama çalışmasını kurallarına uygun şekilde<br />

canlandırır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Küçük grup tartışması, soru-cevap, drama<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Drama kostüm ve aksesuarları<br />

( Divanı Lügatit Türk, Kutadgu Bilig, Marifetname Sinan Paşa)<br />

“ Başı sıkışmak” “Kafayı çekmek” “Kızını dövmeyen dizini döver.” gibi<br />

çok bilinen deyim ve atasözlerini öğrencilerden gerçek anlamlarıyla<br />

drama şeklinde canlandırmaları istenir.<br />

Yukarıdaki drama çalışmalarından yola çıkarak deyim ve<br />

atasözlerindeki mecaz anlam ve verilmek istenen mesaj vurgulanır.<br />

Deyim ve atasözlerinin özelliklerini, benzerliklerini ve farklılıklarını<br />

öğrencilerden grup olarak tespit edip bir kâğıda yazmaları istenir.<br />

Öğrenciler vardıkları sonuçları açıklarlar ve sonuçlar öğrenci-öğretmen<br />

diyalogu şeklinde istenen şekle getirilir.<br />

İki, üç kişiden oluşan öğrenci gruplarımıza aşağıda belirtilen<br />

atasözleri veya kendilerinin bize söyledikleri atasözleri verilir. Bu sözü<br />

aktarmak istediği öğüdü, vermek istediği mesajı grup olarak bulmaları<br />

ve drama şeklinde canlandırmaları istenir.<br />

Örnek atasözü ve deyimler:<br />

Akıl akıldan üstündür. Mum dibine ışık vermez. Öfkeyle kalkan<br />

zararla oturur. Komşu komşunun külüne muhtaçtır. Kaz gelecek yerden<br />

tavuk esirgenmez. Ayağını yorganına göre uzat. Yüzünden düşen bin<br />

parça, etekleri zil çalmak, etekleri tutuşmak, pişmiş kelle gibi sırıtmak<br />

vb.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Drama performans kriterlerini içeren dereceli puan ölçeği ile<br />

değerlendirme yapılır.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

52

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.19<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

CÜMLE GELİŞTİRME<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. İki farklı cümleyi anlam zenginliği yönüyle karşılaştırır.<br />

2. Cümledeki unsurların metni nasıl zenginleştirdiğini tartışır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

Anlatım, okuma, yazma, soru-cevap, yaparak-yaşayarak öğrenme<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Bilgisayar, Projeksiyon, Kuramdan Uygulamaya Yazma Yöntemleri Kitabı<br />

Ahmet Hamdi Tanpınar Eserleri<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Öğrencilerden uzun bir cümle yazmaları istenir.<br />

Kendi yazdıkları cümleler bir kenara ayrıldıktan sonra etkinliğe geçilir.<br />

Öncelikle bir kök öğe belirlenir.<br />

Sonraki her aşamada bu öğe üzerine yeni kelime ya da kelimeler eklenir.<br />

Her aşama kendinden sonraki aşama için gövde kabul edilir.<br />

Bir tür tümevarım örneği olan bu çalışmada cümlenin en uzun hali<br />

öğrencilerin seviyesine göre belirlenir.<br />

Örnek olarak “var” kelimesi alınarak yüklem kabul edilir.<br />

Bu kelimenin üstüne öğeler eklemek suretiyle cümle adım adım genişletilir.<br />

Her adımda yeni eklenen kelimelerin altları çizilerek numaralandırılır.<br />

Sonunda paragraf boyutunda cümleler elde edilir.<br />

Öğrencilerin kendi yazdıkları ilk cümle ile etkinlik esnasında yazdıkları<br />

cümle karşılaştırılır. Seçilen başka kelimelerle etkinliğe devam edilir.<br />

Etkinliğin bitiminde öğrencilerin yapılan çalışmaları değerlendirmeleri<br />

istenir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Öz değerlendirme formu, akran değerlendirme<br />

Yazılan paragrafları değerlendirmek amacıyla bir derecelendirme ölçeği<br />

kullanılır.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

53

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.20<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAMI<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

TÜRK DİLİ ve <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

DEYİMLERİN ANLAMLARINI BULALIM<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Deyimlerin anlamlarını doğru biçimde kavrar<br />

2. Deyimleri kullanarak bir olay yazısı oluşturur.<br />

Araştırma, sunum, grup içi tartışma<br />

Kâğıt, kalem, form<br />

Öğrencilere hazırlanmış olan form verilir.<br />

Formda verilen deyimlerin anlamlarıyla eşleştirilmesi istenir.<br />

Başlamadan önce deyimler hakkında bilgi verilir.<br />

Sonuçta deyimlerin kullanımıyla ilgili örnekler verilir ve deyimin dilimize<br />

kattığı olanaklar tartışılır.<br />

Seçilen deyimler kullanılarak bir olay yazısı yazdırılır.<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Kontrol listesi<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

54

Form:1<br />

Aşağıdaki deyimlerin yanındaki kutucuğa anlamlarının numarasını örnekteki gibi yazınız.<br />

eşleştiriniz.<br />

Abbas yolcu<br />

Ahı yerde kalmamak<br />

Kabak tadı vermek 1<br />

Kulak kabartmak<br />

Salkım saçak<br />

Senli benli olmak<br />

Kulak kesilmek<br />

Sonradan görme<br />

Tası tarağı toplamak<br />

Zehir zemberek<br />

Göz nuru dökmek<br />

Tüy dikmek<br />

Havanda su dövmek<br />

Suya sabuna dokunmamak<br />

Halt etmek<br />

Nutku tutulmak<br />

Tekerine çomak sokmak<br />

İçinden pazarlıklı<br />

İşi ağırdan almak<br />

Dallanıp budaklanmak<br />

İfrit olmak<br />

1-Bıktırmak, usanç vermek, tatsız olmaya<br />

başlamak.<br />

2-Çok iyi, bütün dikkatini vererek dinlemek;<br />

dikkatini toplayarak duymaya çalışmak.<br />

3-Yaptığı ilenme (beddua) er geç etkisini<br />

göstermek.<br />

4-Yola çıkmaya kesin kararlı.<br />

5-Birinin yolunda giden işini engellemek, aksatmak<br />

gibi davranışlarda bulunmak.<br />

6-İnsanın içine işleyen, onurunu zedeleyen çok acı<br />

söz.<br />

7-Yapılmakta olan işin en hassas, en önemli, en can<br />

alıcı noktası.<br />

8-Çaktırmadan, belli etmemeye çalışarak dinlemek.<br />

9-Bir yerde tedirginlik duymak, her an kalkmak<br />

durumunu belirtir olmak, huzursuz olmak<br />

10-Birini zehirlemek için tuzak kurmak.<br />

11-Sinsi, yapacağı kötülükleri sezdirmeyen.<br />

12-Dağınık, düzensiz bir durumda<br />

13-Çok samimi, içten, teklifsiz biçimde olmak.<br />

14-Sonradan zenginleşerek gösteriş, kibarlık,<br />

övünme gibi davranışlarda bulunan.<br />

15-Çok kirli olmak.<br />

16- Kötü bir işi, ortaya konan bir söz ya da<br />

davranışla daha da kötüleştirmek.<br />

17-Gitmek üzere bütün eşyasını toplamak<br />

18-Genişleyip yayılmak, gittikçe büyüyerek karışık<br />

bir durum almak.<br />

19- Yakışıksız davranmak, uygunsuz bir söz<br />

söylemek veya kötü bir şey yapmak.<br />

20-Sakıncalı konulardan uzak durmak,<br />

davranışlarıyla birilerini incitmeyecek yol tutmak.<br />

21-Acele etmemek, bir işi yapmak için isteksiz<br />

görünmek.<br />

22-Korkudan, üzüntüden, heyecandan konuşamaz<br />

olmak.<br />

23-Çok öfkelenmek; aşırı ölçüde, kendini<br />

kaybedecek kadar sinirlenip kızmak<br />

24-Bir işle boşuna uğraşmak<br />

25-Elin emeğini gerektiren ince bir iş yapmak ve<br />

işte uzun süre çalışmak.<br />

26-Zurnanın sesinin en gür çıktığı yer<br />

Diken üstünde oturmak<br />

27-Gözlerin üstüne nur dökerek onları süslemek<br />

Zurnanın zırt dediği yer<br />

55

<strong>ETKİNLİK</strong> NO<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

1.21<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

YAZIM KURALLARI, NOKTALAMA İŞARETLERİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Noktalama işaretlerinin kullanıldığı yerleri bilir.<br />

2. Noktalama işaretlerini doğru kullanarak bir metin oluşturur.<br />

3. Noktalama işaretlerinin metne anlam ve dil yönünden katkılarını<br />

tartışır.<br />

Soru cevap,Problem çözme,Anlatım,Beyin fırtınası<br />

Sözlük<br />

İmla kılavuzu<br />

Çeşitli edebi metinler<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME Açık Uçlu Soru<br />

Öğrencilere oluşturdukları metinlerde yazım kurallarına ne kadar dikkat<br />

ettikleri ve bunun nedeni sorulur. Noktalama işaretleri ve yazım kurallarının<br />

kullanımının önemi üzerine sınıf içi tartışma yapılır.<br />

Örnek metinler üzerinde noktalama işaretleri ve imla kuralları hakkında bilgi<br />

verilir.<br />

Öğrencilerden istedikleri bir konuda bir düşünce yazısı yazmaları istenir.<br />

Etkinlik sonunda yazı çalışmaları değerlendirilir.<br />

(Yazım ve imla kurallarına dikkat ederek yazmak neden önemlidir?)<br />

Kontrol listesi<br />

HAZIRLAYAN<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

56

EK 1 : YAZIM(imlâ) KURALLARI<br />

YATAK<br />

Beş parasız... Başımı sokacak bir ağaç kovuğu bile yok! Kocaman şehrin<br />

ortasında yalnız, yapayalnızım. Sarılacak bir dalım da yok!<br />

Durmuş Ali ile bir zaman istasyonun önündeki sıtma ağaçlarının altında<br />

geceledik. Sonra olmadı. Bu böyle sürüp gidemezdi. Bekçiler de rahat<br />

vermiyorlardı. Sonra da okula gitmek zorundaydım. Biz okula gidince,<br />

meydanda kalan yataklarımızı çalmazlar mıydı?<br />

Çok iyi bir arkadaşım vardı, Yusuf. Beni çok severdi.<br />

YAŞ AR KEMAL<br />

AY<br />

….Nihayet akşam oldu. Karanlık bastı. Karşı karşıya oturmuş iki insan, artık yüzlerimizi<br />

görmüyor, yalnız seslerimiz duyuyorduk. Birden, arkamızda garip bir fısıltıyı andıran bir hışırtı duyar<br />

gibi olduk. Başımızı çevirdik: İki büyük fıstık ağacı arkasından kırmızı bir ay, sanki yapraklara<br />

sürünerek yükseliyordu. Birden etrafımızda dünyanın bütün manzaraları değişti. Sanki Japonyalı bir<br />

ressamın siyah mürekkeple çizdiği belirsiz ve tamamlanmış bir âlem içinde idik. Artık her şeyi açıkça<br />

görmek ıztırabından kurtulmuştuk. Yanlış görmek ve tahayyül etmek imkânının sarhoşluğu<br />

vücudumuzu, yavaş yavaş bir afyon dumanı gibi uyuşturuyordu. Etrafımızda gündüzün bütün uyuz<br />

ağaçları yerine zengin bir orman vücut bulmuştu. Karşıda yemek yiyen fakir ailenin kirli kızları,<br />

yüzlerine vuran ay ışığı içinde birer süslü hayal olmuşlardı. Denizin bulanık suları boşalmış ve onun<br />

yerine şimdi sahilin üzerinde ışıktan bir mayi sallanıp şarkı söylüyordu. Dünyanın güzelliğinden<br />

korkmağa başlamıştık. Zira aydan akan büyünün saadetiyle ruhlarımız çatlayacak kadar dolmuştu.<br />

Ay! Ay! Yalancı ay! Zekâdan harap olanları dinlendiren hayâl gibi, güneşten bunalanları da teselli eden sensin!<br />

Ahmet HAŞİM<br />

57

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.22<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF -ÖYG<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ANLATIM TÜRLERİ: BETİMLEYİCİ ANLATIM<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Betimleyici anlatımı ve düşünceyi geliştirme yollarını açıklar.<br />

2. Bir metindeki betimleme ve düşünceyi geliştirme yöntemlerinin<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

farkına varır.<br />

3. Bir metinde tespit ettiği tekniğin betimleme ve düşünceyi<br />

geliştirme yoları ile ilişkilendirerek tartışır.<br />

Sunuş yoluyla anlatım.<br />

Soru-cevap tekniği<br />

Örnek metin inceleme<br />

Örnek metinler içeren kitaplar,<br />

Bilgisayar ve internet<br />

Öğrencilere betimleyici anlatım özelliği taşıyan bir metin örnek:<br />

Betimleme sanatı özelliklerini içeren bir düz metin öğretmen tarafından<br />

öğrencilere dağıtılır.<br />

( Peyami Safa -Dokuzuncu Hariciye Koğuşu kitabından)<br />

Öğrencilere bu metnin betimleyici bir metin olduğu söylenir, metnin<br />

ayırıcı özelliklerini öğrenciler tek tek gösterir.<br />

Daha sonra betimleyici anlatımın alt türleri olan ruhsal, fiziksel,<br />

izlenimsel ve açıklayıcı betimleme türleri tanıtılır ve örnek metinler<br />

okutulur.<br />

Sonrasında çeşitli betimleme metinleri öğrencilere verilerek hangi tür<br />

betimleme olduğunu bulmaları sağlanır. Metinlerdeki düşünceyi<br />

geliştirme yollarına, söz sanatlarına ve anlatım tekniklerine dikkat<br />

çekilir.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

58

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.23<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAMI<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF-ÖYG<br />

PARAGRAF GELİŞTİRME<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Cümleleri anlamlı bir bütün haline getirir.<br />

2. Bir cümleden yola çıkarak uzun paragraflar oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu paragrafın anlam bütünlüğünü değerlendirir.<br />

Anlatım, soru-cevap<br />

Kuramdan Uygulamaya Yazma Yöntemleri Kitabı<br />

Öğrencilerden uzun bir paragraf yazmaları istenir.<br />

Kendi yazdıkları paragraf bir kenara ayrıldıktan sonra etkinliğe<br />

geçilir.Çok uzun olmayan ve giriş yapmaya uygun bir cümle seçilir<br />

Sonraki her adımda özellikle bağların yardımıyla bu cümleye yeni<br />

cümleler eklenir.<br />

Bir tür tümevarım örneği olan bu çalışma anlam bütünlüğü bulunan<br />

yeterli uzunlukta bir paragraf elde edilinceye kadar sürdürülür.<br />

Örnek olarak “Merak ediyorum” cümlesi alınarak giriş cümlesi<br />

olarak kabul edilir.<br />

Bu cümleye sırasıyla her öğrencinin bir cümle eklemesi istenerek<br />

paragraf oluşturulur.<br />

Her aşamada eklenen cümleler numaralanır.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Son aşamada paragrafa bir başlık eklenerek bir kompozisyon<br />

bütünlüğü sağlanır. Seçilen başka cümlelerle çalışmaya devam<br />

edilir.Yapılan çalışmalar değerlendirilir.<br />

Gözlem Formu, Öz Değerlendirme Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

59

Etkinlik No 1.24<br />

Dersin Adı<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

Programı<br />

BYF<br />

Tarih<br />

Etkinlik Adı<br />

EŞ ANLAMLI KELİMELER<br />

Önerilen Süre<br />

2 DERS SAATİ<br />

Öğrenci kazanımları 1. Eş anlamlı kelimelerin dildeki önemini tartışır.<br />

2. Eş anlamlı kelimelerle bir olay yazısı yazar.<br />

Öğretme-Öğrenme<br />

Yöntem ve Teknikleri<br />

Kullanılan Eğitim<br />

teknolojileri Araç-<br />

Gereçler ve Kaynakça<br />

Öğrenme Öğretme Süreci<br />

Değerlendirme<br />

Hazırlayanlar<br />

Araştırma, sunum, grup içi tartışma<br />

Kağıt, kalem, form<br />

Öğrencilere hazırlanmış olan form verilir. Formda verilen kelimenin<br />

karşısına eşanlamının yazılması istenir.<br />

Eşanlamlı kelimeyi bulurken verilen ipucundan yararlanabilecekleri<br />

belirtilir. Başlamadan önce eşanlamlı kelimeler hakkında bilgi verilir.<br />

Etkinlik sonunda eşanlamın dilimiz kattığı zenginlik ve kelime hazinesinin<br />

önemi konuları tartışılır.<br />

Formdan seçilen sözcükleri bir olay yazısında kullanmaları istenir.<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Kontrol listesi<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

60

61<br />

EK 1<br />

Güç<br />

K……………<br />

Adale<br />

………….<br />

Bayağı<br />

A………….<br />

Hafıza<br />

B……………<br />

Gıda<br />

…………………N<br />

Ahenk<br />

…………………M<br />

Şuur<br />

B………………<br />

Bitki<br />

N…………………T<br />

Canlı<br />

…………………İ<br />

Yanıt<br />

………………..<br />

Tür<br />

………Ş………..<br />

Çeviri<br />

T………………..M…<br />

Dahil<br />

….…Ç<br />

Zelzele<br />

……………………..M<br />

Lisan<br />

………..L<br />

Doğa<br />

……………………….T<br />

Dize<br />

M………………….<br />

Hekim<br />

………K………..<br />

Şark<br />

D……………..<br />

Fikir<br />

…………….Ş…………….<br />

İktisat<br />

E……………………….<br />

Ender<br />

N…………………R<br />

Edebiyat<br />

Y………………….N<br />

Feza<br />

…..Z…………….<br />

Yapıt<br />

…………..R<br />

Fakir<br />

Amaç<br />

G…………..<br />

Gökyüzü<br />

…………..MA<br />

Armağan<br />

…E…………………<br />

Özel<br />

H………………….<br />

Anlam<br />

……………………A<br />

Hadise<br />

…………………….Y<br />

İzah<br />

A………………………A<br />

Sınav<br />

İ………………………<br />

Kanıt<br />

…..L………………..<br />

Şahıs<br />

……….Ş…….<br />

Kılavuz<br />

R…………………..<br />

Matem<br />

………A…..<br />

Mebus<br />

M…………………….Lİ<br />

Uygarlık<br />

M……………………….T<br />

Merasim<br />

….Ö………………N<br />

Özlem<br />

H…………………<br />

Sağlık<br />

S…………………..T<br />

Sulh<br />

…….A……………Ş<br />

Şekil<br />

B…………………..<br />

Tasdik<br />

O…………………..<br />

Tutsak<br />

……………………..R<br />

İkaz<br />

U…………………..<br />

Zıt<br />

…..A………………T<br />

Mahalli<br />

Y……………………..L<br />

Yukarıdaki sözcüklerin eşanlamlarını karşılarına yazınız.<br />

Verilen ipuçlarından yararlanabilirsiniz.

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.25<br />

DERSİN ADI DİL SANATLARI<br />

PROGRAM BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÇOCUK GÖZÜYLE RESİMLİ DİL BİLGİSİ HİKÂYELERİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Dil bilgisi kavramlarını resim yoluyla somutlaştırır.<br />

2. Temel dil bilgisi kavramlarını bilir.<br />

3. Dil bilgisi kavramlarını free-hand programını kullanarak resmeder.<br />

Beyin fırtınası, grup çalışması, yaratıcı düşünme<br />

Bilgisayar, Dil bilgisi kitabı<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Somutlamanın en etkili yollarından birinin şekillendirme, dolayısıyla resimleme<br />

olduğu gerçeğinden hareketle dilbilgisi kurallarının bu yolla öğretilmesine karar<br />

verilmiştir.<br />

Dilbilgisine ait konu ve kavramalar alfabetik sıralama doğrultusunda listelenir.<br />

Öğretmen ve öğrenci iş birliği içinde uygulama yapılacak konuları çalışır.<br />

Bunların nasıl somutlaştırılıp resmedileceği grup tarafından tartışılır son<br />

aşamada çocuk hayal dünyası ve yeteneği ölçüsünde kavram ve konuları<br />

resmeder.<br />

Bu proje kapsamında Resim ve Bilgisayar öğretmenleri ile koordinasyon<br />

sağlanıp çocuklara önce free-handprogramı öğretilmiştir. Bu program sayesinde,<br />

çocuklar, kendi tasarladıkları resimlerin; çizim, düzenleme, boyama gibi tüm<br />

aşamalarını yine kendileri gerçekleştirmektedir.<br />

Akran Değerlendirme Formu,<br />

Çizilen resmi değerlendirmek için bir dereceli puan ölçeği<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

62

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.26<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

SEYAHATE ÇIKIYORUM<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Gezi yazı türünü açıklar.<br />

2. Hayalinde gitmek istediği şehrin ve dönemin özelliklerini<br />

belirler.<br />

3. Hayalinde gitmek istediği şehri ve dönemi, ulaştığı verileri de<br />

kullanarak kurgular.<br />

4. Hayalinde gitmek istediği şehir ve dönemle ilgili<br />

kurguladıklarını yazar.<br />

Araştırma-inceleme, metin yazma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form<br />

Öğrenciler Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinden ve A.Hamdi<br />

Tanpınar-Beş Şehir’den bölümler okur.<br />

Öğrencilere hayali olarak seyahat etmek istedikleri bir şehir veya ülke<br />

hakkında googleearth ve internet ağından önceden bilgi edinmeleri<br />

istenir.<br />

Seçilen şehrin veya ülkenin hangi dönemine gitmek istediklerini<br />

kendileri seçmelidir.<br />

Geçmiş döneme ait bir seyahat ise o şehrin, ülkenin o dönemi<br />

yansıtan fotoğraflarını internet ortamından bulmaları istenir.<br />

Hangi yaşta ve hangi görev –kimlikle gitmiş olduklarını öğrenciler<br />

kendileri kurgular, belirler.<br />

Yola çıkış anındaki duygu ve düşünceleri ile gittikleri ülke veya<br />

şehirdeki ilk izlenimlerini kurgulamaları istenir.<br />

Döneme ait panoramik ( şehrin genel görünümü, mimarisi, sokakları,<br />

peyzaj ve sanat yapıları, dükkânları, kaldırımları, parkları, insan<br />

tipleri, giyim tarzları, ulaşım sistemi, müziği, siyasi, sosyolojik,<br />

ekonomik, kültürel ailevi… vs. gibi) algıyı da dikkate alarak bir<br />

hayali gezi yazısı yazmaları istenir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Gözlem Formu, Gezi yazısı dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

63

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.27<br />

DERSİN ADI:<br />

PROGRAM:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ÖNERİLEN SÜRE:<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

HERKESE ULAŞALIM<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. İletişim araçlarını nerede ve nasıl kullanacağını bilir.<br />

2. Seçtiği bir konuda reklam metni hazırlar.<br />

3. Sunumda beden dili, jest ve mimiklerini etkin olarak kullanır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Sunuş Yöntemi, Buluş Yöntemi, Örnek Olay Tekniği, Bilg. Destekli<br />

Öğrt. Tek., Soru Cevap Tekniği,Drama tekniği,proje temelli öğrenme<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

A4 Kağıt, kalem, bilgisayar, dergi, gazete sayfaları,akıllı tahta<br />

64

Öğrencilere herhangi bir konuda vermek istedikleri bir mesajı geniş<br />

bir kitleye iletmek istediklerinde ne tür iletişim araçlarını tercih<br />

edecekleri ve bunun nedeni sorulur. Her öğrencinin diğerlerinden farklı<br />

bir iletişim aracı söylemesi istenir. Verilen cevaplar üzerinde konuşulur.<br />

Bu iletişim araçlarının güçlü yönlerine dikkat çekilir.<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Bir sanayicisiniz. Ürettiğiniz bir ürün var ve satılması için reklama<br />

ihtiyaç duyuyorsunuz. Ürününüzün reklamını hangi araçla yaparsanız<br />

ürününüzü en etkili bir şekilde tanıtmış olursunuz?<br />

a. Bastıracağınız küçük el ilanları ile mi tanıtsanız?<br />

b. Şehrin büyük meydanlarına ve işlek caddelerine büyük tanıtım afişleri<br />

mi astırsanız?<br />

c. Belediyenin hoparlöründen ilan mı verdirseniz?<br />

d. Bir radyoda ya da televizyonda mı tanıtsanız?<br />

d. Bir gazeteye ilan mı verseniz?<br />

e. İnternet ortamında ürününüze ait bir web sitesi mi kursanız? Siz<br />

olsanız hangisini tercih edersiniz? Tercih ettiğiniz maddeyle ilgili reklam<br />

hazırlayınız.<br />

Farklı tekniklerle oluşturulan reklamlar sunulur<br />

Reklamlar derecelendirme ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

65

EK 1<br />

GRUP DEĞERLENDİRME FORMU - I<br />

Grubun Adı: .......................................................... Grubu: ..................<br />

ÖLÇÜTLER 1 2 3 4 5<br />

1. Grup üyeleri birbirlerinin düşüncelerini dinler.<br />

2. Grup üyeleri birbirlerine saygı gösterir.<br />

3. Grupta birbiriyle çatışan görüşler olduğunda, gruptakiler bunları<br />

tartışmaya açar.<br />

4. Grup üyelerinin her biri çalışmalarda aktif rol alır.<br />

Puanlama<br />

Anahtarı<br />

5= Çok iyi;<br />

4= iyi;<br />

3=Orta;<br />

2= Kabul<br />

Edilebilir;<br />

1= Zayıf<br />

5. Grup üyeleri görüşlerini rahatlıkla ifade eder.<br />

6. Grup üyeleri bireysel sorumluluklarını yerine getirir.<br />

7. Grup üyeleri birbirlerine güvenir.<br />

8. Grup üyeleri bilgileri birbirleri ile paylaşır.<br />

9. Grup üyeleri birbirlerine destek olur.<br />

10. Grup üyeleri birbirlerini cesaretlendirir.<br />

11. Grup üyeleri birbirlerini takdir eder.<br />

12. Grup üyeleri birbirlerinin duygularını anlar.<br />

13. Grup üyeleri birbirlerinin hakkını korur.<br />

14. Grup üyeleri birlikte çalışmaktan hoşlanır.<br />

15. Çalıştıkları konuda, grup üyeleri ortak bir görüş oluşturur.<br />

YORUMLAR<br />

VE<br />

ÖNERİLER:<br />

…......................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

..........................<br />

...............<br />

16. Grup üyeleri ihtiyaç duyduklarında birbirinden yardım ister.<br />

17. Grup verimli bir şekilde çalışır.<br />

66

Kontrol Listesi Formu<br />

Açıklama: Aşağıdaki ifadelerin öğrenci tarafından gerçekleştirilip<br />

gerçekleştirilmediğini ifadenin karşısında bulunan yere çarpı (x) koyarak işaretleyiniz.<br />

Öğrencinin Adı Soyadı<br />

Tarih<br />

1. Beden dilini etkili kullanıyor.<br />

2. Anlaşılır bir tonda konuşuyor.<br />

3. Akıcı konuşuyor.<br />

4. Özgün sesler çıkarabiliyor.<br />

5. Özgün ifadeler seçiyor.<br />

6. Düşüncelerini ifade edebiliyor.<br />

7. Duygu ve düşüncelerini, olayları,<br />

durumları özetleyebiliyor.<br />

Ölçütler Evet Hayır<br />

8.Topluluk karşısında rahat konuşabiliyor.<br />

9. Konuya uygun konuşabiliyor.<br />

67

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.28<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

BAŞLANGIÇ VEYA SONUÇ CÜMLESİNDEN HİKÂYE<br />

OLUŞTURMAK<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Başlangıç veya sonuç cümlesi verilen hikayeyi tamamlar.<br />

2. Oluşturduğu hikâyeyi dramatize eder.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Drama, Beyin Fırtınası, grup çalışması<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Kısa bir okuma metni<br />

Tüm öğrencilerin rahatlıkla okuyabileceği kısa bir metin seçilir.<br />

Öğrencilere ayrı ayrı bu metin okutulur. Bu okumalar farklı özelliklerde<br />

yapılır.(korku romanı okur gibi, masal anlatır gibi, çok komik bir şey<br />

anlatır gibi…)<br />

İki veya üç kişilik gruplar oluşturulur. Tüm gruplara aynı ilk cümle<br />

verilir.(Haksızlık bu! Hayatımın en kötü bayramını geçirdim.<br />

Biraz önce ön kapının anahtarını yuttum.)<br />

Çocuklardan grup halinde çalışarak, verilen ilk cümleleri kullanıp<br />

kısa bir hikâye oluşturmaları istenir. Verilen sürenin sonunda, her grup<br />

sınıfın geri kalanına bu hikâyeyi drama şeklinde sunar. Aynı cümlenin<br />

kaç değişik yorumunun yapıldığı değerlendirilir.<br />

Aynı etkinlik verilen başka cümlelerin son cümle olarak<br />

kullanılmasıyla devam ettirilir.(Ama annem odanın kapısına ne olduğunu<br />

asla öğrenemedi. Ve ben oraya bir daha kesinlikle gitmedim.)<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Akran Değerlendirme Formu,<br />

Drama değerlendirmek için dereceli puanlama ölçeği<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

68

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.29<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ- GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

BİR İPLE DÜNYAYI KURTARAN ADAM<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Herhangi bir kavramı hikâyenin bütünüyle ilişkilendirir.<br />

2. Bir nesneden yola çıkarak kurallara uygun hikâye yazar.<br />

3. Kurguladığı hikâyeyi grup çalışmasıyla canlandırır.<br />

4. Bir nesneyle ilgili atasözü ve deyimleri bir olay örgüsü<br />

kurgulayarak canlandırır.<br />

Beyin fırtınası, soru-cevap, Grup çalışması<br />

Bir kutu içinde öğrenci sayısı kadar farklı renkli kumaştan kesilmiş kısa<br />

ipler, Bir yumak ip<br />

1-İPLİ KİTAPLAR<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

Öğretmen elindeki yumağın açık ucunu tutarak birine yumağı atar.<br />

Yumağı atarken iple ilgili bir kitap yazsaydı kitabın adının ne olacağını<br />

gruba söyler.( örneğin, İpsiz Dünya).Yumağı tutan öğrenci de ipin açık<br />

olan ucunu tutarak yumağı çemberdeki bir diğer öğrenciye, iple ilgili<br />

kitabının adının ne olacağını söyleyerek atar. Çemberdeki tüm<br />

öğrencilerin sırayla yumağı gruptaki diğer arkadaşlarına atarak iple ilgili<br />

yazacakları kitabın adını söylemeleri istenir. Sonra en son öğrenciden<br />

başlayarak yumağı geri sarması istenir. Yumağı sararak ilerleyen öğrenci,<br />

biraz önce söylediği kitabın içeriğini anlatır. Örneğin: Kitap ismim, Bir<br />

Cambaz Bir İp, kitabımın konusu; yıllar önce Rusya'da kurulmuş bir<br />

sirkte kaybolan fillerin öyküsü.<br />

Öğretmen gruplara " insanlar ipe ilk kez ne zaman ihtiyaç duymuşlardır?"<br />

sorusunu sorar. Bu sorunun yanıtı olacak bir öyküyü kurgulamaları ve<br />

kurguladıkları öyküyü söz kullanmadan beden diliyle canlandırmaları<br />

istenir. Belli bir süre verilir. İzlenen sözsüz canlandırmalarda ipe ilk kez<br />

ne zaman ihtiyaç duyulduğu tartışılır.<br />

69

2- İPİN FARKLI KULLANIMLARI<br />

Gruplar oluşturulur. Sırayla grupların ipi farklı işlevlerde kullandıkları bir<br />

canlandırma yapmaları istenir. Ortaya konan ipi her grubun istediği<br />

şekilde ve istediği işlevde kullanabileceği belirtilir. Veya her öğrenciye<br />

yumaktan kesilmiş birer metre uzunluğunda bir ip verilir.<br />

İstekli öğrencinin, kendi ipine yerde istediği şekli vererek bir öyküye<br />

başlaması istenir.<br />

Daha sonra isteyen öğrenci aynı şekilde de devam edebilir veya yerdeki<br />

ipin şeklini değiştirerek arkadaşının öyküsüne devam eder. Öykü doğal<br />

akışında sonlanır.<br />

3- KALEME KÂĞIDA SARILIYORUZ<br />

Öğrencilere daha önceden hazırlanan "Bir İp Varmış, Bir İp Yokmuş"<br />

başlıklı boş kâğıt dağıtılır. Gün gelmiş tüm dünyadaki ipler toplatılarak, ip<br />

kullanımı yasaklanmış. Öğrencilerden dağıtılan kâğıtlara verilen<br />

yönergeye uygun bir öykü kurgulayarak yazmaları istenir. Yapılacak<br />

çalışmada yanıt beklenen sorular ipin neden tüm dünyada yasaklandığı<br />

iplerin nasıl toplandığı ve toplanan iplere ne olduğudur.<br />

Şimdi yazılan öykülere ek yapılacağı belirtilir. Dünyada ip<br />

kullanılmamaktadır. Hiçbir yerde ip bulunmamaktadır. Ve bir şeyler<br />

olmuştur tüm dünyada 6 Ocak günü ip yeniden kullanılmaya başlanmıştır.<br />

Hatta 6 Ocak tüm dünyanın kutladığı bir ip bayramı ilan edilmiştir. İpin<br />

tekrar kullanılmaya başlanması nasıl olmuştur?<br />

Daha sonra 6 Ocak'ta tüm Dünya'da kutlanan ip bayramı<br />

şenlikleri farklı nedenlerden kâbusa dönmüştür gün neler<br />

yaşanmış olabilir?<br />

Gelecek yıl kutlanacak bayramı senin organize etmen isteniyor.<br />

Sen nasıl bir 6 Ocak Dünya ip Günü kutlaması hazırlamayı<br />

planlardın?<br />

İple ilgili olimpiyat oyunlarına hangi sporun girmesini isterdin,<br />

neden?<br />

Öğrenciler bu yönergelerden seçtiğini yazılı anlatım olarak<br />

sunar.<br />

70

4- İPLİ SÖZLER<br />

Gruplar ipe un sermek, ipliğini pazara çıkarmak, bir ipte iki cambaz<br />

oynamamak, başkasının ipi ile kuyuya inmek, gergin ip çabuk kopar, ip<br />

inceldiği yerden kopar, deyimleri ve atasözü verilir. Bunların tesadüfen<br />

ortaya çıktığı söylenir.<br />

Bu deyim ve atasözleri grup tarafından kurgu yapılarak canlandırmaları<br />

istenir?<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu Soru(Bir durumu veya kavramı beden diliyle anlatmak nasıl<br />

bir duygudur?<br />

Özgün eserler oluştururken neler hissettiniz?<br />

Bir günü organize etmek ve planlamanın insana kazandırdığı nelerdir?<br />

Birlikte çalışma, hayal gücünün gelişimine nasıl katkı sağlar,)<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

71

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.30<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

MASAL, FABL, HİKÂYE KURMA<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Ögeleri verilen hikâyenin olay örgüsünü kurgular.<br />

2. Yazım yanlışı ve anlatım bozukluğu yapmadan masal,<br />

fabl veya hikâye yazar.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM<br />

VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

Anlatım, soru-cevap<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Bilgisayar, Projeksiyon, Kuramdan Uygulamaya Yazma<br />

Yöntemleri Kitabı<br />

ÖĞRENME-ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Başlangıçta öğrencilere masal ya da hikâyenin yeri, zamanı,<br />

kahramanları, konusu ve mesajı gibi özellikleri verilir.<br />

Öğrencilerden bu ögeler üzerine kurulu bir masalın ya da<br />

hikâyenin olay örgüsünü oluşturmaları istenir.<br />

Bazı ögeler üzerinde küçük değişiklikler yapma imkânı tanınır.<br />

Masal ya da hikâyenin uzunluğu öğrencinin seviyesine ve hayal<br />

gücüne bağlı olarak değişebilir.<br />

Ortaya konacak anlatının türü de öğrencinin istek ve seviyeleri<br />

ile bağlantılı olarak değişebilir.<br />

Bu alıştırmalarda şahıs kadrosu “meyveler, mevsimler, aylar,<br />

arabalar, renkler, noktalama işaretleri, kelime türleri vb.” gibi<br />

ögeler seçilerek öğrencilere farklı bakış açıları kazandırmak<br />

amaçlanabilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Masalı değerlendirmek için dereceli puanlama ölçeği<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

72

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.31<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

GÖRSELDEN HAREKETLE OLAY METNİ KURGULAMA<br />

12 Ders Saati<br />

1.Bir nesneden, resim, müzik ya da farklı bir metinden hareketle yeni<br />

metinler oluşturur.<br />

2. Drama yöntemini metin kurgulamada kullanır.<br />

3. Öyküleyici anlatımı metinde doğru ve etkileyici kullanır.<br />

4. Kavram ve nesnelere yeni anlamlar yükleyerek yaratıcı imgeler<br />

oluşturur.<br />

5. Metin eleştirisi yapar.<br />

Gözlem\İnceleme<br />

Beyin fırtınası<br />

Soru-Cevap<br />

Dramatizasyon<br />

Metin kurgulama<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

Fotoğraf / Resim<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

(1.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öğrencilerden resmi-fotoğrafı sırasıyla görme-işitme-koklama-tat almadokunma<br />

duyularıyla kavramaları istenir. Resme dair algıladıklarını<br />

(gördükleri ve varsayımlarıyla) sözel olarak etkin bir şekilde dil kurallarına<br />

uygun olarak ifade etmeleri istenir.<br />

Görsel incelemesi sırasında edindikleri izlenimleri şu başlıklar altında not<br />

etmeleri istenir.<br />

73

a)Gördüklerim (Arnavut kaldırım, eski ahşap ev...)<br />

b)İşittiklerim ( Rüzgârın sesi, çocuk sesleri…)<br />

c)Kokusunu aldıklarım (Toprak kokusu, ekmek kokusu…)<br />

d)Tenimde hissettiklerim (Rüzgârın serinliği, demir korkuluğun<br />

soğukluğu…)<br />

e)Tatma duyusuyla hissettiklerim ( Tuzlu ekmek, kahve tadı…)<br />

Öğrencilerden, duyu organlarıyla kavradıkları görsele ait şu noktaları<br />

değerlendirmeleri istenir:<br />

a)Bildiklerim (Kesin bilgiler yani görselde gördükleri ifade edilir.)<br />

b)Tahmin ettiklerim ( Bu evde yaşlı bir çiftin yaşadığını tahmin ediyorum.)<br />

c)Merak ettiklerim (Posta kutusundaki mektubun kimden geldiğini merak<br />

ediyorum.)<br />

Öğretmen drama tekniğini kullanarak mahallenin bekçisi kimliğinde<br />

öğrencilerin merak ettiği soruları cevaplar. Böylelikle öğrenci grubu ve<br />

öğretmenin katılımıyla görselden yola çıkarak bir mahalle kurgulanmış<br />

olur. Bu yeni mahallenin sakinleri, aralarındaki ilişkiler, sosyal ve özel<br />

yaşamları dramatizasyon yöntemiyle kurgulanır.<br />

(2.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öğrencilere geçen hafta dramatizasyon yöntemiyle kurgulanan bu<br />

mahalledeki hangi karakteri yazmak istedikleri sorulur. Her bir öğrenci<br />

mahalledeki bir kişinin detaylı öyküsünü kurgular. Bu yapılırken<br />

karakterler arasındaki ilişkilere ve olay bütünlüğünü korumaya da dikkat<br />

edilir.<br />

Kavram ve nesnelere yeni anlamlar yüklenerek yaratıcı imgeler oluşturulur,<br />

diğer yaratıcı yazma çalışmaları tekniklerinin de yardımıyla metinler<br />

oluşturulur.<br />

(3.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öykü yazma çalışmaları sürdürülür.<br />

(4.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Tamamlanan öyküler yüksek sesle okunur ve metin grupça edebi açıdan<br />

değerlendirilir. Gerekli düzenleme ve tashihler yapılarak öyküler<br />

tamamlanır ve gerek eleştirel gerekse başka yönlerden değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRME Hikâye dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYAN<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

74

EK 1<br />

75

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.32<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

SINIF<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

TERS HİKÂYE<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Fabl yazı türünün özelliklerini kavrar.<br />

KAZANIMLARI 2. Duygu ve düşüncelerini kişiler arası iletişim becerilerini<br />

kullanarak etkili bir şekilde ifade eder.<br />

3. Beklenmedik bir duruma karşı özgün çözümler üretir.<br />

4. Verilen bir duruma göre yeni bir fabl oluşturur.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

Araştırma, beyin fırtınası<br />

Kâğıt, kalem, bilgisayar<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Öğrencilere fabl türü hakkında bilgi verilir ve örnek bir fabl okunur.<br />

Onlardan da bir fabl yazmaları istenir.<br />

Ancak fablın sonucunda iyiler kaybedecek, kötüler kazanacaktır.<br />

Fabl yazıldıktan sonra öğrencilerden fablın sonucunu yazarken<br />

zorlanıp zorlanmadıkları sorulur.<br />

İyilik yapmanın karşılığı kötü olunca insan ne yapmalı? Sorusunun<br />

cevabı tartışılır.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Yazılan fabl dereceli puan ölçeğiyle değerlendirilir.<br />

Öz değerlendirme formu<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

76

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.33<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

SINIF<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

TÜRKÜLER DİLE GELDİ / HER TÜRKÜNÜN BİR<br />

ÖYKÜSÜ VAR<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Örnek bir yöresel türkünün hikâye ve temasını araştırır.<br />

2. Seçtiği bir yöresel türküyü, temasını ve ortaya çıkış hikâyesini<br />

açıklar<br />

3. Belli bir konuda yaptığı araştırmayı grup içinde sunar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

Araştırma-inceleme kaynak tarama<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Kaynak kitap ve dergiler, ses ya da video kayıtları, kamera, ses kayıt<br />

cihazı<br />

Öğretmen Tekirdağ Malkara yöresine ait “Yüksek Yüksek Tepelere Ev<br />

Kurmasınlar” türküsünün videosunu öğrencilere izletir. Bu türkünün<br />

ortaya çıkış hikâyesini bilip bilmediklerini sorar. Bilen varsa<br />

öğrencilere anlattırılır yoksa öğretmen türkünün hikâyesini öğrencilere<br />

anlatır. Türkünün teması (sıla özlemi) bulunur. Öğretmen, yöresel<br />

başka türküleri bilip bilmediklerini öğrencilere sorar. (Müzik<br />

öğretmeninden ya da yöreyi iyi tanıyan kaynak kişilerden yardım<br />

alınabilir.) Öğrenciler belirledikleri yöresel türkülerin ortaya çıkış<br />

hikâyelerini araştırır ve grup içinde sunar.<br />

DEĞERLENDİRME Açık Uçlu Soru(Türkünün ana kahramanı yerinde olsanız nasıl<br />

davranırsınız? Türküde bir değişiklik yapmak ister misiniz? Nasıl?)<br />

Öğrenci Gözlem Formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

TÜRKÜNÜN<br />

HİKÂYESİ<br />

Yüksek Yüksek Tepelere Ev Kurmasınlar<br />

Bu öykü Malkara köylerinden alınmış olup belli bir kişinin dilinden<br />

yazıya geçirilmiş değildir. Çevrede herkes tarafından bilinen bir<br />

öyküdür. Söylentiye göre, çok eskiden köyün birinde Zeynep isimli çok<br />

güzel bir kız vardır. On altıya yeni bastığında Zeynep'i köylerindeki<br />

bir düğünde aşırı (yabancı) köylerden gelen Ali isimli bir genç görür.<br />

Ali Zeynep'i çok beğenir ve köyüne döndüğünde kızın babasına hemen<br />

77

görücü gönderir. Zeynep'i Ali'ye verirler. Kısa bir zaman sonra<br />

düğünleri olur. Ali, Zeynep'i alıp aşırı köyüne götürür.<br />

Zeynep'in gelin gittiği köy ile kendi köyü arası üç gün üç gece çeker.<br />

Bu kadar uzak olduğundan dolayı Zeynep, anasını babasını ve<br />

kardeşlerini tam yedi yıl göremez. Bu özlem Zeynep'in yüreğinde her<br />

gün biraz daha büyüyerek dayanılmaz bir hal alır. Köyün büyük bir<br />

tepesinde bulunan evinin bahçesine çıkarak kendi köyüne doğru dönüp<br />

için için kendi yaktığı türküyü mırıldanır ve gözleri uzaklarda sıla<br />

özlemini gidermeye çalışırmış.<br />

Oysa kocası, Zeynep'in bu özlemine pek aldırış etmez. Kaldı ki eski<br />

sevgisi de pek kalmadığından kendini fazlaca horlamaya, eziyet etmeye<br />

başlar. Sonunda bu özlem ve kocasının horlaması Zeynep'i yataklara<br />

düşürür.<br />

Gün geçtikçe hastalığı artan Zeynep'in düzelmesi için, köyden gelip<br />

gidenler de anasının babasının çağrılmasını salık verirler. Başka çare<br />

kalmadığını anlayan Zeynep'in kocası da anasına babasına haber<br />

vermeye gider. Altı gün altı gecelik bir yolculuktan sonra bir<br />

akşamüstü Zeynep'in anası babası köye gelirler, Zeynep'i yatakta<br />

bulurlar. Perişan bir halde Zeynep hala türküsünü mırıldanmaktadır.<br />

Aynı türküyü anasına babasına da söylemeye başlar. Çevresindeki<br />

bütün köy kadınları duygulanıp gözyaşı dökerler. Annesi fenalıklar<br />

geçirir ve bayılır.<br />

Zeynep hasretini giderir, giderir ama artık çok geç kalınmıştır. Bir daha<br />

onmaz, sonu ölümle biter. Herkes Zeynep için gözyaşı döker. İşte o gün<br />

bu gündür bu türkü ayrılığın türküsü olarak söylenip durur.<br />

Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar<br />

Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler<br />

Annesinin bir tanesini hor görmesinler<br />

Uçan da kuşlara malum olsun ben annemi özledim<br />

Hem annemi hem babamı hem köyümü özledim<br />

Babamın bir atı olsa binse de gelse<br />

Annemin yelkeni olsa uçsa da gelse<br />

Kardeşlerim yolları bilse de gelse<br />

Uçan da kuşlara malum olsun ben annemi özledim<br />

Hem annemi hem babamı hem köyümü özledim<br />

Kaynak:<br />

Türk Halk Müziği ve Oyunları<br />

Sayfa 164<br />

Cilt1 Sayı4 Yıl1 - 1982<br />

78

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.34<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

SINIF<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI Erdemlilik, yardımlaşma ve dayanışma kavramlarını tanımlar.<br />

Bir cümlenin anlamını yorumlar.<br />

Bir cümlenin anlamını görsele dönüştürür.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Beyin fırtınası, örnek olay yöntemi<br />

Kâğıt, kalem, bilgisayar, imla kılavuzu, Türkçe sözlük<br />

Yardımlaşma ve dayanışmanın ne olduğu konusunda beyin fırtınası yapılır.<br />

Sonuçlar toplanır ve kavramlar yeniden tanımlanır.<br />

Öğrenciye yardımlaşma ve dayanışmayla ilgili bir form verilir.<br />

Formda yarım kalan bir hikâye vardır. Bu hikâyenin tamamlanması istenir.<br />

Tamamlanan hikâyeler okunur ve sonuçlar üzerinde yorumlar yapılır.<br />

Formda verilen cümleyle ilgili yorum yazmaları istenir.<br />

Konuyla ilgili resim çizmesi istenir.<br />

Öğrenciler yaptıkları çalışmalar hakkında grup içi konuşma yapar.<br />

İyiliğin neden azaldığı, iyilik karşısında kötülük görünce ne yapılması<br />

gerektiği konuları tartışılır.<br />

Açık Uçlu Soru(İyilik niçin karşılıksız yapılır?)<br />

Dereceli puan ölçeği<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

79

EK 1<br />

YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA<br />

Çölde devesiyle seyahat eden bir bedevi, yolu üzerinde susuzluktan dudakları kurumuş,<br />

bitap halde bir adama rastlar. “Su! Su…” diye inleyen bu adama devesinden inip su verir. Suyu içip<br />

kendine gelen adam, bedeviyi itip, onun devesine atlayarak kaçmaya başlar. Bedevi düştüğü yerden<br />

adama seslenir. “Deveyi al git ama lütfen bu hadiseyi kimseye anlatma!” Nankör adam sebebini<br />

merak edip sorunca bedevi cevap verir:<br />

...<br />

Sizce bedevinin cevabı ne olmuştur?<br />

Sınıftaki arkadaşınızdan bir konuda yardım istediniz ve o size yardım etmedi. Bu durumda o<br />

arkadaşınıza sizin tepkiniz ne olurdu?<br />

Bir mum, diğer mumu tutuşturmakla ışığından bir şey kaybetmez<br />

Yardımlaşma ve dayanışma, bir toplumun gelişmesi için en güzel vesiledir .<br />

80

Aldığımız şeylerle geçici bir süre var olur, ama verdiğimiz şeylerle ebediyen yaşarız.<br />

Yukarıdaki üç sözden en beğendiniz ile ilgili bir kaç cümle yazınız.<br />

Sınıfınızda yardımlaşmayı ve kişiler arasındaki dayanışmayı artırmak için nasıl bir uygulama<br />

başlatırdınız?<br />

Bu konuyla ilgili güzel bir resim çiziniz.<br />

81

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.35<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

AKROSTİŞ ŞİİR<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Duygu merkezli metinleri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek<br />

okur.<br />

2. Herhangi bir konuda akrostiş kullanarak özgün bir şiir yazar.<br />

Beyin fırtınası, tartışma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form<br />

Her öğrenci yazacağı şiirle ilgili bir konu belirler. Bu sevdiği bir kişi veya<br />

önemsediği bir duygu (sevgi, barış, hoşgörü…) olabilir.<br />

Öğrencilere akrostiş şiirin nasıl yapıldığı anlatılır ve hazırlanan bir form<br />

verilir.<br />

Bu formdaki akrostiş şiir örneklerine bakarak ‘’ Annem Babam Ailem’’<br />

kavramları veya önemsediği bir duygu(sevgi, barış…) kullanılarak akrostiş<br />

şiir yazmaları istenir.<br />

Her öğrenci yazdığı şiiri sınıfta şiir kurallarına uyarak okur.<br />

Yazılan her bir şiir, şiir türü bakımından değerlendirilir.<br />

Öğrencilere anında dönütler verilerek akrostiş çalışması bakımından kalıcı<br />

bilgiler oluşması sağlanır.<br />

Öz Değerlendirme Formu kullanılır.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

82

AKROSTİŞ<br />

Akrostiş / İlkleme, bir şiirde dizelerin ilk harflerinin yukarıdan aşağıya doğru sıralandığında anlamlı bir sözcük<br />

meydana getirmesidir. Divan edebiyatında akrostişe muvaşşah ya da istihraç denir. Eski Yunan ve Latin<br />

edebiyatında akrostiş "üç dize" anlamına gelir. Şiirde dizelerin ilk harfleriyle anlamlı bir sözcük oluşturma<br />

sanatına İLKLEME (Fr. Akrostiş) diyoruz<br />

Akrostiş örnekleri:<br />

Yeşilay<br />

Yeşil bir hilâl ile yıllardır çalışır...<br />

En temiz ahlâk ile yurdumuzda yarışır.<br />

Şu sigara, alkol ve içki, uyuşturucu<br />

İçenlere sarhoşluk, hep ölümdür sonucu!<br />

Lakin henüz geç değil, silkinip uyanalım;<br />

Aklıselim kazansın, neden hâlâ yanalım?<br />

Yeşilay, ışık saçar, biz de faydalanalım.<br />

Nihayet AĞÇAY<br />

AKROSTİŞ<br />

Art ardadır dizeler<br />

Kelimeler, heceler<br />

Rastgele değil ama<br />

Oluştursun bir mana<br />

Sırala, ör ve doku<br />

Tertiple düzen gerek<br />

İlk harflerini oku<br />

Şimdi birleştirerek.<br />

Hızır AKTAŞ<br />

Siz de ANNEM BABAM AİLEM harflerini kullanarak akrostiş bir şiir yazınız.<br />

A………………………………………………………………………………<br />

N……………………………………………………………………………..<br />

N………………………………………………………………………………<br />

E……………………………………………………………………………..<br />

M…………………………………………………………………………….<br />

B………………………………………………………………………………<br />

A……………………………………………………………………………..<br />

B………………………………………………………………………………<br />

A……………………………………………………………………………..<br />

M…………………………………………………………………………….<br />

A………………………………………………………………………………<br />

İ……………………………………………………………………………..<br />

L………………………………………………………………………………<br />

E……………………………………………………………………………..<br />

M…………………………………………………………………………….<br />

83

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.36<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

HALA KOYNUMDA RESMİN<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

2 DERS SAATİ<br />

1. Metinden hareketle yazar veya şair hakkında çıkarımlarda<br />

bulunur.<br />

2. Şiirin yazıldığı dönemin siyasi travmatik, kültürel koşullarını<br />

analiz eder.<br />

3. Lirik bir şiiri biçim ve içerik yönüyle değerlendirir.<br />

Beyin fırtınası, sunum, tartışma, şiir okuma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form<br />

(Hala koynumda resmin- Ahmet TELLİ)<br />

Hala koynumda resmin Ahmet TELLİ şiiri şairin kendi sesinden<br />

dinletilir.<br />

Öğrencilerden şiirdeki ifadelerden hareketle şairin kişiliği ve ruh dünyası<br />

hakkında varsayımlarda bulunmaları istenir.<br />

Daha sonra şair hakkında kısaca bilgi verilerek şiir anlayışı üzerinde<br />

yorum yapılır.<br />

Şiir şekil ve tema yönünden incelenir.<br />

Şiirdeki vefa teması Türkiye’nin geçmişteki siyasal koşulları(12<br />

eylül,kayıplar,ölümler,…)konuşulur.<br />

O dönemin duygusal imgeleriyle( aşk,sevgi,vefa,..) günümüz bakış açısı<br />

tartışılır.<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

84

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.37<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

ŞİİR OKUMA VE ŞİİR TÜRLERİ<br />

ÜÇ DERS SAATİ<br />

1. Duygu merkezli metinleri okurken vurgu ve tonlamaya<br />

dikkat ederek okur.<br />

2. Duygu merkezli metinlerin zihniyet, tema, yapı, dilanlatımını,<br />

ahenk unsurlarını belirler.<br />

3. Belli bir konudaki görüşlerini grup içinde kurallarına uygun<br />

şekilde ifade eder.<br />

Gösterip yaptırma<br />

Kaynak şiir kitapları, şiir ses ve video kayıtları<br />

(Öğrenciler bir hafta öncesinden, aralarında görev paylaşımı yaparak,<br />

konularına göre şiir türlerinde araştırma yapmak üzere görevlendirildi.)<br />

Her öğrenci yaptığı araştırmayı grubun diğer üyeleriyle paylaşır. Böylece<br />

öğrenciler şiir türleri hakkında genel bir bilgi edinir. Öğrencilere bir<br />

türüne ait şiir verilir ve her öğrenci bir dörtlük veya bent okur. Sonra<br />

şiirin türü hakkında bir karara varmaları istenir. Okunan şiir<br />

bilgisayardan usta okuyuculardan dinlenir. Şiir okumada dikkat edilecek<br />

noktalara vurgu yapılır. Sırayla bütün şiir türleriyle ilgili şiirler okunur<br />

ve dinlenir.Seçilen şiirler, şairleri ve okuyucuları:<br />

Lirik şiir: Otuz Beş Yaş- Cahit Sıtkı-<br />

Tek Hece Aşk- Cemal Safi- Bedirhan Gökçe<br />

Epik Şiir: Çanakkale Şehitlerine- M. Akif- İbrahim Sadri, Uğur Aslan<br />

Pastoral Şiir: Bingöl Çobanları- Kemalettin<br />

KamuSatirik Şiir: Büyükler Bilir- Abdurrahim Karakoç<br />

85

Yiyin Efendiler-Tevfik Fikret-İbrahim Sadri<br />

Daha sonra şiirler değişik ses tonlarıyla okunur( küçük çocuk sesiyle,<br />

korkutucu bir sesle, komik bir şey okurmuş gibi, bir sır verir gibi…)<br />

Şiiri okuma şeklinin duyguyu iletmedeki önemi tartışılır.<br />

Şiir antolojilerinden seçilen çeşitli şiirlerin okunup yorumlanmasıyla<br />

etkinliğe devam edilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

86

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.38<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

MONTREAL’E MEKTUP<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

1. Modern şiiri açıklar.<br />

2. Geleneksel ve modern şiiri karşılaştırır.<br />

3. Şiirdeki taşıyıcı ögeleri tartışır.<br />

4. Modern tarzda şiir yazar.<br />

Beyin fırtınası, sunum, tartışma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form, örnek şiir projeksiyon<br />

Şair Kemal Sayar’ın Montreal Mektupları 1,2 okunur.<br />

Şiirdeki taşıyıcı temalar( göç, ayrılık, yabancılaşma, empati çağrısı, modern<br />

batı eleştirisi, yenilmiş medeniyetin bir bireyi olarak galip medeniyete<br />

serzenişte bulunmak ve diyalog çağrısı, savaşın yol açtığı yıkımlar ve<br />

yayılmacı politikaya eleştirel bakış) öne çıkarılır ve bu temalar üzerinde<br />

tartışılır. Öğrencilere bu onlara hangi şiir veya hikâyeleri çağrıştırdığı<br />

sorulur.<br />

Geleneksel ve modern şiir açıklanır ve okunan şiirin hangi şiir türünün<br />

özelliklerini taşıdığı karşılaştırmalı bir şekilde tartışılır. Örnek olarak bir<br />

geleneksel (aruz, hece)şiir sunulur.<br />

Öğrencilerden bir modern şiir yazmaları istenir.<br />

Öz Değerlendirme, Şiir dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

87

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 1.39<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM:<br />

BYF<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

UZAY ŞİİRLERİ<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Duygu merkezli metinleri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek<br />

KAZANIMLARI:<br />

okur.<br />

2. Coşku ve heyecana bağlı anlatımla oluşturulmuş metinlerin ortak<br />

özelliklerini fark eder.<br />

3. Coşku ve heyecana bağlı anlatım türleriyle metin oluşturur.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

Sunuş yoluyla öğretim, empatik öğrenme, drama tekniği<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

Şiir kitapları, uzayla ilgili resim, kitap, belgesel ve videolar, Osman<br />

Türkay uzay şiirleri<br />

Öğrencilerden şu sorulara cevap vermeleri istenir:<br />

Uzay denince aklınıza neler gelir?<br />

Uzaya gitmiş olsaydınız orada neler yapardınız?<br />

Drama tekniğini kullanarak bu anlattıklarınızı canlandırır mısınız?<br />

Dramanın başarılı olması için astronotlarla empati kurunuz. Yazılı<br />

iletişimin (özellikle şiir)duygu ve düşünceleri aktarmadaki önemi<br />

anlatılır. Öğrencilere daha önce “uzay” temalı bir şiir okuyup<br />

okumadıkları sorulur. Uzayla ilgili yazılmış örnek şiirler okunur.<br />

( İnternet aracılığıyla uzay şiirleri araştırılır okumalar oradan yapılır.)<br />

Öğrencilerin şiirle ilgili yorumları alınır.<br />

Öğrencilerden “Uzay” temalı şiir yazmaları istenir.<br />

Ortaya çıkan çalışmalar değerlendirilir.<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Şiir dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

88

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.40<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

TORBADAKİ ŞİİR<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

1.Şiiri bütünsel bir varlık olarak kavrar.<br />

2.Parçadan bütüne ulaşma tekniğini uygular.<br />

3.Dağınık verilen bir metni yeniden düzenler.<br />

4.Dadaizm akımını açıklar.<br />

5.Dadaizm akımına uygun ürün oluşturur.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma, Beyin Fırtınası<br />

Slâyt makinesi, kâğıt, kalem<br />

ÖĞRETME -<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Yaratıcı düşünce için beyin fırtınası tekniğinden yararlanılan bu etkinlikte<br />

dil sanatları öğretmeninin belirleyeceği şiirler, dizeler bir kâğıda yazılır ve<br />

sözcükler rastgele kesilir.<br />

Öğrencilerden; bir torbaya konulan bu sözcükleri çekmeleri ve çektikleri<br />

sözcüklerden mümkün olan en anlamlı bütünü, şiiri, oluşturmaları istenir.<br />

Oluşturulan şiirler biçim ve anlam yönüyle eleştirilir.<br />

Ortaya çıkan ürünlerin bir sanat eseri olup olmadığı tartışılır. Buradan<br />

hareketle Dadaizm kavramıyla bağlantı kurulur. Sunay Akın’ın şiirlerinden<br />

örnekler verilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Açık Uçlu Soru(Şiirin orijinali ile karşılaştırdığınızda ne tür farklılıklar<br />

gördünüz? Sizce sanat nedir? Sanatçı kimdir?<br />

Dadaizm akımı<br />

nedir? Bu akımı mantıklı buluyor musunuz? Tartışınız. )<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

89

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.41<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

BEDEN DİLİ<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI Belli bir konu hakkında sözsüz olarak beden dilini etkin kullanır.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

Karşılaştırma, beyin fırtınası<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

İŞLENİŞ<br />

Kâğıt, kalem<br />

Öğrenciler gruplara ayrılır.<br />

1.tur: Her öğrenci kimseye göstermeden kâğıda bir sözcük yazar ve<br />

kâğıdı katlar. Her gruptan biri, bir kâğıt çeker ve arkadaşına o<br />

sözcüğü ses çıkarmadan beden diliyle anlatır.<br />

2.tur: Aynı işlem, deyim ve atasözleri için gerçekleştirilir.<br />

3.tur: Daha sonra ise öğrencilerden karşılaştığı bir problemi beden<br />

diliyle anlatması istenir.<br />

Öğrencilerden en iyi bildikleri konu hakkında kısa bir konuşma<br />

hazırlamaları, beden dili, jest ve mimiklere dikkat ederek bunu<br />

sunmaları istenir.<br />

Etkinliğin bitiminde öğrenciler konuya yönelik değerlendirme yapar.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Grup değerlendirme formu, akran değerlendirme formu<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

90

<strong>ETKİNLİK</strong> NO<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

1.42<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

KARAGÖZ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Geleneksel Türk tiyatrosundan gölge oyununu tanımlar.<br />

2. Toplumsal bir soruna birden fazla çözüm önerir.<br />

3. İletişimde hata teşkil edebilecek unsurları belirler.<br />

4. Bir Karagöz oyunu hazırlar. .<br />

Dramatizasyon<br />

Hacivat ve Karagöz figürleri, perde<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

Türk tarih kurumunun on dakikalık karagöz belgeseli izlenir. Hacivat,<br />

Karagöz ve Çelebi figürleri öğrenciler arasında paylaştırılır. Perde<br />

düzenlenir. Hacivat ve Karagöz oyunu için karakterler hakkında bilgi<br />

verilir.<br />

Hacivat: Okumamış bir halk adamıdır. Hacivat’ın kullandığı yabancı<br />

kelimeleri anlamaz ya da anlamaz görünüp, onlara yanlış anlamlar<br />

yükleyerek ortaya çeşitli nükteler çıkarırken bir taraftan da Türkçe dil<br />

kuralları ile yabancı kelimeler kullanan Hacivat ile alay eder. Her işe<br />

burnunu sokar, her işe karışır, sokakta olmadığı zaman da evinin<br />

91

penceresinden uzanarak, ya da içerden seslenerek işe karışır. Dobra,<br />

zaman zaman patavatsız yapısından dolayı ikide bir zor durumlarda<br />

kalırsa da bir yolunu bulup işin içinden sıyrılır. Çoğu zaman işsizdir,<br />

Hacivat’ın bulduğu işlere girip çalışır.<br />

Karagöz: Tam bir düzen adamıdır. Nabza göre şerbet verir, eyyamcıdır.<br />

Kişisel çıkarlarını her zaman ön planda tutar. Az buçuk okumuşluğundan<br />

dolayı yabancı sözcüklerle konuşmayı sever. Perdeye gelen hemen<br />

herkesi tanır, onların işlerine aracılık eder. Alın teriyle çalışıp<br />

kazanmaktan çok Karagöz’ü çalıştırarak onun sırtından geçinmeye<br />

bakar.<br />

Çelebi: İstanbul ağzı ile kusursuz bir Türkçe konuşur. Bazı oyunlarda<br />

zengin bir bey, bazı oyunlarda bir mirasyedi, bazı oyunlarda ise zevk<br />

düşkünü bir çapkındır. Nazik ve çıtkırıldım bir tiptir. Elinde şemsiye,<br />

çiçek demeti ya da baston olan değişik Çelebi tasvirleri vardır.<br />

Öğrenciler doğaçlama olarak rollerini oynarlar. Her öğrenci belirtilen<br />

karakter özelliklerine uygun diyaloglar kurar.<br />

Oyunun sonunda öğrencilerden karakterler hakkında yorum yapmaları<br />

istenir.<br />

Gölge oyunu hakkında neler söyleyebilirsiniz?<br />

Bu karakterlerin toplumdaki yeri nedir?<br />

Etrafınızda böyle insanlar var mı, onlarla anlaşabiliyor musunuz?<br />

Oyundaki iletişim hataları nelerdir?<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Akran Değerlendirme Formu, Öz Değerlendirme Formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

<strong>EDEBİYAT</strong> KOMİSYONU<br />

92

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.43<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

KUKLA TİYATROSUYLA MASAL CANLANDIRMA<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Bir masalı içerik yönüyle değiştirerek yeniden kurgular.<br />

2. İki olay metnini içerik ve olay örgüsü yönüyle kıyaslar.<br />

3. Kurguladığı bir masalı kukla tiyatrosuyla canlandırır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

Sunum yoluyla öğretim, Dramatizasyon<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Kuklalar<br />

Öğrencilerden seçtikleri masalı normal olay seyrine göre grup<br />

hâlinde kuklalarla canlandırmaları istenir. Daha sonra masaldaki olayları<br />

kendi isteklerine göre grupça tekrar kurgulayıp canlandırmaları istenir.<br />

Hangi bölümlerin niçin değiştirildiği hakkında konuşulur ve masalın iki<br />

versiyonu içerik yönüyle değerlendirilir.<br />

Daha sonra öğrencilerden başka olay kurgularıyla kukla tiyatrosu<br />

hazırlamaları istenir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu soru( Bilinen bir metni tekrar yorumlamak zor muydu,<br />

neden?), Öz Değerlendirme Formu, Akran Değerlendirme Formu<br />

Edebiyat komisyonu<br />

93

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 1.44<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE TEKNİKLERİ<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYGP-BYF<br />

SİNEMA FİLMİ ELEŞTİRİSİ<br />

3+3 DERS SAATİ<br />

1. Gelişimin her zaman olumlu sonuçlar doğurmayacağını kavrar.<br />

2. Teknolojinin kötü niyetle kullanılabileceğinin farkına varır.<br />

3. İzlediği filmi tema yönüyle eleştirir.<br />

4.Teknolojinin insan hayatını olumsuz etkilemesi konulu bir ürün<br />

ortaya koyar.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Tartışma<br />

KULLANILAN ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Slayt makinesi, kâğıt, kalem<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

”Suretler “( Bruce Willis -2009)sinema filmi izlenir.<br />

Filmdeki ana tema tartışılır.<br />

Filmdeki ana karakterler üzerinde durulur.<br />

Ana karakterlerin yaşadığı çelişkilere dikkat çekilir.<br />

Teknolojinin insan hayatı üzerindeki rolü fark ettirilir.<br />

Öğrencilerin teknolojiden ne kadar etkilendiği sorulur.<br />

Filmde geçen gerçeği maskeleme durumu günümüzde neleri çağrıştırıyor,<br />

sorusuna cevap aranır.<br />

Öğrencinin bu ana tema ile ilgili bir etkinlik yapması istenir( kısa film,<br />

hikâye, röportaj, fotoğraf…)<br />

Not: Danışman öğretmenin etkinliğe hazırlık amaçlı aşağıdaki üç kitabı<br />

okuması tavsiye edilir:<br />

Filmlerle Sosyoloji-Diken ve Laustsen<br />

Film Eleştirisi El Kitabı-Timothy Corrigan<br />

Film Eleştirisi- Zafer Özden<br />

Çocuklar ve Adresler- Yılmaz Odabaşı<br />

94

DEĞERLENDİRME<br />

Açık Uçlu Soru(Sizce filmdeki temel mesaj nedir?<br />

Yaşadığınız çevrede insanların teknolojiye bakış açısı nasıldır? Sizce nasıl<br />

olmalıdır?<br />

Teknoloji insanı mutlu mu eder, mutsuz mu? Tartışınız.)<br />

Gözlem Formu<br />

Etkinlik sonunda ortaya çıkan ürün dereceli puan ölçeği ile<br />

değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

95

ÖZEL YETENEKLERİ GELİŞTİRME<br />

ÇERÇEVE<br />

PROGRAMI VE <strong>ETKİNLİK</strong>LERİ<br />

96

Hafta<br />

Saat<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I ÖYG ÇERÇEVE PLANI<br />

KONULAR<br />

(İÇERİK)<br />

KAZANIMLAR<br />

ÖRNEK <strong>ETKİNLİK</strong>LER<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME YÖNTEM<br />

ve TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ ve<br />

GEREÇLER<br />

DEĞERLENDİRME<br />

DEĞERLER<br />

EĞİTİMİ ve<br />

AÇIKLAMALAR<br />

DİSİPLİNLER<br />

ARASI<br />

ETKİLEŞİM<br />

(TEMATİK)<br />

ÖĞRENME<br />

3<br />

1. Din, dil, gelenek, görenek<br />

kavramlarını açıklar.<br />

2. Kültürler arası iletişimin önemini fark<br />

eder.<br />

3. Verilen ülkelerin kültürleriyle ilgili<br />

araştırma yaparak kavram haritası<br />

oluşturur.<br />

4. Araştırma sonuçlarını değerlendirir.<br />

Farklı Kültürlerle İletişim<br />

Sunuş yöntemi,<br />

bilgisayar destekli<br />

öğretim tekniği.<br />

Kağıt (büyük<br />

boy), kalem,<br />

akıllı tahta,<br />

videolar, slaytlar,<br />

internet.<br />

Açık uçlu soru<br />

,dereceli puan<br />

ölçeği, akran<br />

değerlendirme,<br />

gözlem formu<br />

Gelenek,<br />

görenek, farklı<br />

din, dil ve<br />

kültürlere saygı<br />

Sosyoloji –<br />

tarih –<br />

coğrafya<br />

1<br />

3<br />

DİL VE KÜLTÜR<br />

1. Çevresiyle sağlıklı iletişim kurmanın<br />

yollarını fark eder.<br />

2. İletişim bozukluklarının sosyal hayata<br />

olumsuz tesirlerini sorgular.<br />

3. Belli bir konuda kavram haritası<br />

oluşturur.<br />

4. Konuyla ilgili kısa filmi değerlendirir.<br />

Çevremize Karşı<br />

Duyarlılığımız<br />

İşbirliğine dayalı<br />

öğrenme, sunuş<br />

yöntemi, buluş<br />

yöntemi, tartışma<br />

tekniği soru –cevap<br />

tekniği<br />

A4 kağıt, kalem,<br />

akıllı tahta, boya<br />

kalemleri,<br />

yapıştırıcı<br />

Açık uçlu<br />

soru,öğrenci<br />

gözlem<br />

formu,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Sağlıklı iletişim<br />

Biyoloji –<br />

sosyoloji –<br />

coğrafya<br />

2<br />

3 3<br />

1. Yeryüzündeki dilleri ve dil ailelerini<br />

tanır.<br />

2. Dilin sesten oluştuğunu fark eder<br />

3. Kelime türetme yollarını açıklar.<br />

4. Bir konuda kavram haritası oluşturur<br />

Dünya Dilleri<br />

Soru – cevap,<br />

gösterim, metin<br />

yazma, tartışma<br />

Projeksiyon,<br />

kağıt, kalem,<br />

pandomima<br />

kıyafetleri<br />

Öğrenci Gözlem<br />

Formu, etkinlik<br />

kazanım<br />

değerlendirme<br />

gözlem formu<br />

Farklı kültürlere<br />

saygı<br />

Tarih-coğrafya<br />

97

4<br />

5<br />

6<br />

3<br />

3<br />

3<br />

3<br />

ANLATIM<br />

TEKNİKLERİ<br />

VE<br />

METİN<br />

ZENGİNLEŞTİRME<br />

YOLLARI<br />

1. Edebi türlerin özellikleri açıklar.<br />

2. Edebi türler arasında karşılaştırma<br />

yapar.<br />

3. Bir metnin edebi türünü değiştirir.<br />

4. Türü değişen bir edebi metni<br />

yeniden yorumlar.<br />

1. Her türlü insan etkinliğinin edebi<br />

eserlerde insana ait duyarlılıkla dile<br />

getirilerek değerlendirildiğini kavrar.<br />

2. Betimlemede imgenin gücünü fark<br />

eder.<br />

3. Betimlemede imgeyi doğru ve<br />

yaratıcı bir şekilde kullanır.<br />

4. Duyu organlarıyla algıladığı doğayı,<br />

edebi ve yaratıcı bir dille yazarak<br />

anlatır.<br />

5. Yazılan yazıyı yazılış amacına<br />

uygunluğu yönüyle değerlendirir.<br />

1. Bir metnin dil kullanımındaki estetik<br />

eksiklikleri belirler.<br />

2. Metinde belirlediği estetik eksikliği<br />

gidermek için çözümler üretir.<br />

3. Metni estetik özellik kazandırarak<br />

yeniden düzenler.<br />

4. Dilin imkanlarını dikkate alarak<br />

yeniden düzenlediği metni<br />

değerlendirir.<br />

1. Betimleyici anlatımı ve<br />

düşünceyi geliştirme yollarını<br />

açıklar.<br />

2. Bir metindeki betimleme ve<br />

düşünceyi geliştirme<br />

yöntemlerinin farkına 98arır.<br />

3. Bir metinde tespit ettiği<br />

tekniğin betimleme ve<br />

düşünceyi geliştirme yolarıyla<br />

ilişkilendirerek tartışır.<br />

Edebi Tür Değiştirme<br />

Duyularla Doğa<br />

Dilin Müziği<br />

Anlatım Türleri: Betimleyici Anlatım<br />

Anlatım,<br />

okuma, soru –<br />

cevap,<br />

yaparakyaşayarak,<br />

tartışma<br />

Gözlem,<br />

inceleme,Beyin<br />

fırtınası, sorucevap,<br />

Metin<br />

kurgulama<br />

Soru cevap,<br />

Gösterim,<br />

Metin Yazma,<br />

tartışma<br />

Sunuş yoluyla<br />

anlatım, sorucevap<br />

tekniği,<br />

Örnek metin<br />

inceleme<br />

Bilgisayar,<br />

projeksiyon,<br />

kuramdan<br />

uygulamaya<br />

yazma<br />

yöntemleri<br />

kitabı<br />

Çeşitli<br />

betimleme<br />

metinleri(<br />

Mustafa<br />

KUTLU/<br />

Beyhude<br />

Ömrüm)<br />

Bir örnek metin,<br />

kağıt, kalem<br />

Örnek metin<br />

içeren kitaplar,<br />

Bilgisayar ve<br />

internet<br />

Açık Uçlu soru<br />

,Öz<br />

değerlendirme<br />

formu, gözlem<br />

formu<br />

Açık Uçlu Soru,<br />

,dereceli puan<br />

ölçeği, öz<br />

değerlendirme<br />

formu<br />

Gözlem Formu,<br />

Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu, dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Gözlem formu<br />

Değişime açık<br />

olma<br />

İnsana değer<br />

verme<br />

Estetik<br />

Gelişime açık<br />

olma<br />

Müzik –<br />

psikoloji<br />

Görsel<br />

Sanatlar<br />

Müzik –<br />

psikoloji<br />

Görsel<br />

sanatlar –<br />

psikoloji<br />

7<br />

98

3<br />

1. Cümleleri anlamlı bir bütün haline<br />

getirir.<br />

2. Bir cümleden yola çıkarak uzun<br />

paragraflar oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu paragrafın anlam<br />

bütünlüğünü değerlendirir.<br />

Paragraf Geliştirme<br />

Anlatım, Soru<br />

– cevap<br />

Kuramdan<br />

uygulamaya<br />

Yazma<br />

Yöntemleri<br />

kitabı<br />

Gözlem Formu,<br />

Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu<br />

Empati kurma<br />

Mantıkpsikoloji<br />

8<br />

99

3<br />

1. Gezi yazı türünü açıklar.<br />

2. Hayalinde gitmek istediği şehrin ve<br />

dönemin özelliklerini belirler.<br />

3. Hayalinde gitmek istediği şehri ve<br />

dönemi, ulaştığı verileri de kullanarak<br />

kurgular.<br />

4. Hayalinde gitmek istediği şehir ve<br />

dönemle ilgili kurguladıklarını yazar.<br />

Seyahate Çıkıyorum<br />

Araştırmainceleme,<br />

metin<br />

yazma<br />

Kağıt-kalem,<br />

hazırlanmış<br />

olan form<br />

Gözlem Formu,<br />

dereceli puan ölçeği<br />

Öz güven<br />

Tarih-coğrafyasosyoloji<br />

9<br />

3<br />

1. Düşünce merkezli metin türlerini<br />

açıklar.<br />

2. Soru hazırlama ve sormanın röportaj<br />

açısından önemini kavrar.<br />

3. Belirlenen bir konuda araştırma yapar.<br />

4. Kurallara uygun bir röportaj yapar.<br />

5. Yaptığı röportajı kurallara uygunluk<br />

yönüyle değerlendirir.<br />

Röportaj<br />

Örnek<br />

inceleme,<br />

araştırmainceleme,<br />

belge<br />

toplama<br />

Kağıt-kalem,<br />

ses kayıt<br />

cihazı, kamera<br />

Açık uçlu soru Öz<br />

değerlendirme formu<br />

Gözlem formu<br />

Dürüstlük,<br />

çalışkanlık<br />

Tarih – coğrafya<br />

10<br />

3<br />

DÜŞÜNCE<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

1. Haber metninin teknik özelliklerini<br />

kavrar.<br />

2. Çevresindeki haber değeri taşıyan olay<br />

ve olguların farkına varır.<br />

3. Haber metni yazma tekniğini<br />

uygulayarak fotoğraf ya da videodan<br />

hareketle haber metni oluşturur.<br />

4. Video kurgusu ya da sayfa mizanpajı<br />

oluşturur.<br />

Haberin Var mı?<br />

Örnek<br />

inceleme,<br />

gösterip<br />

yaptırma,<br />

kaynak<br />

taraması<br />

yapma<br />

Kamera,<br />

fotoğraf<br />

makinesi,<br />

bilgisayar,<br />

örnek gazete<br />

haberleri<br />

Gözlem formu, Öz<br />

değerlendirme formu,<br />

dereceli puan ölçeği<br />

Dürüstlük, öz<br />

eleştiri<br />

Görsel sanatlar<br />

11<br />

3<br />

1. Gazetecilik kavramını açıklar.<br />

2. Gazetenin Türk<br />

edebiyatındaki gelişimini açıklar.<br />

3. Gazetenin toplum üzerindeki<br />

etkisini tartışır.<br />

Tanzimat ve Gazetecilik<br />

Soru – cevap,<br />

sunuş yolyla<br />

anlatım, örnek<br />

inceleme<br />

Eski belgeler<br />

ve arşivler,<br />

Bilgisayar ve<br />

internet,<br />

Kaynak kitap<br />

Gözlem Formu<br />

Duyarlılık,<br />

dürüstlük<br />

Tarih – coğrafya<br />

12<br />

100

3<br />

1. Makale türüyle ilgili açıklama yapar.<br />

2. Kaynak taramayı bilir.<br />

3. Dipnot ve kaynak belirtmenin önemini<br />

kavrar.<br />

4. Çalışmanın her aşamasında fiş tutmayı<br />

anlar.<br />

5. Yaptığı bir çalışmanın sonuçlarını,<br />

aşamalarını düzenli bir şekilde yazıyla<br />

ifade eder.<br />

6. Kurallara uygun biçimde makale yazar.<br />

İddia Ediyorum<br />

Soru-cevap,<br />

Araştırma,<br />

Beyin fırtınası<br />

İnternet, çeşitli<br />

gazete ve<br />

dergi yazıları<br />

Öğrenci gözlem formu,<br />

Öz<br />

değerlendirme,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Sorumluluk<br />

Fen bilimleri<br />

13<br />

101

3<br />

1. Masal türünü açıklar.<br />

2. Farklı kültürlere ait masalları karşılaştırır<br />

3. Eserin kültürü ne kadar yansıttığını<br />

yorumlar<br />

Bir de Böyle Bakalım<br />

Soru-cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

yazma, Tartışma<br />

Masal kitabı,<br />

kağıt kalem<br />

Gözlem formu<br />

Kültürel değer<br />

Psikoloji –<br />

felsefe<br />

14<br />

3<br />

1. Polisiye roman türünü açıklar.<br />

2. Polisiye bir romanınsonuç bölümünü<br />

yeniden düzenler.<br />

3. Romanın yeniden düzenlenen sonuç<br />

bölümünü değerlendirir.<br />

Polisiye Roman<br />

Soru-cevap,<br />

metin yazma<br />

kağıt-kalem,<br />

roman<br />

Öz<br />

değerlendirme<br />

formu,Gözlem<br />

formu, dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Çevreye karşı<br />

duyarlı olma<br />

Mantık –<br />

psikoloji<br />

15<br />

16<br />

3<br />

3<br />

OLAY<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

1. Olay merkezli metinlerin özelliklerini<br />

açıklar.<br />

2. Olay merkezli, bir bölümü verilmiş bir<br />

hikâyeyi tamamlar.<br />

3. Tamamlanan hikâyeyi değerlendirir.<br />

1. Bir nesneden, resim, müzik ya da farklı<br />

bir metinden hareketle yeni metinler<br />

oluşturur.<br />

2. Drama yöntemini metin kurgulamada<br />

kullanır.<br />

3. Öyküleyici anlatımı metinde doğru ve<br />

etkileyici kullanır.<br />

4. Kavram ve nesnelere yeni anlamlar<br />

yükleyerek yaratıcı imgeler oluşturur.<br />

5. Metin eleştirisi yapar.<br />

Öykü Tamamlama<br />

Görselden Hareketle<br />

Olay Metni Kurgulama<br />

Anlatım, sorucevap,<br />

beyin<br />

fırtınası, buluş<br />

yoluyla öğrenme<br />

Gözlem/inceleme,<br />

Beyin fırtınası,<br />

Soru-cevap,<br />

Dramatizasyon,<br />

metin kurgulama<br />

Örnek öyküler<br />

Fotoğraf, resim<br />

Akran<br />

değerlendirme<br />

formu, Öz<br />

değerlendirme<br />

formu, dereceli<br />

puan ölçeği<br />

dereceli puan<br />

ölçeği<br />

İleri görüşlülük<br />

Empati kurma,<br />

duygularını<br />

tanıma<br />

Müzik – psikoloji<br />

Görsel sanatlar<br />

–psikoloji<br />

17<br />

102

3<br />

1. Şiiri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek<br />

okumanın önemini kavrar.<br />

2. Şiire yüklenen anlamın göreceli<br />

olduğunu fark eder.<br />

3. Metafor kavramını açıklar.<br />

4. Şiirde geçen imgeleri yorumlar.<br />

Şiir Mahkemesi<br />

Soru-cevap<br />

Ağıt<br />

Şiiri(Kemal<br />

Özer)<br />

Açık Uçlu Soru,Öz<br />

Değerlendirme Formu<br />

Gözlem formu<br />

Felsefe –<br />

görsel sanatlar<br />

18<br />

19<br />

3<br />

3<br />

DUYGU<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

1. Sembolün sanattaki gücünü fark eder.<br />

2. Nihilizm kavramını açıklar.<br />

3. İkinci Yeni akımını açıklar.<br />

4. Sanat eserindeki sembolleri tartışır.<br />

5. Sanat eserini yorumlar.<br />

1. İmge kavramını tanımlar.<br />

2. Metinlerde imgelerin ne ifade<br />

ettiklerini tartışır.<br />

3. Kelimeleri anlam parçalarına ayırır.<br />

4. Kelimelere gerçek anlamları dışında<br />

farklı anlamlar yükler.<br />

5. Bir kelimenin anlam parçalarından<br />

birini seçerek özgün bir metin<br />

oluşturur.<br />

İkinci Yeni<br />

Anlam Parçaları<br />

Soru-cevap,<br />

Tartışma<br />

Soru – cevap,<br />

Gözlem/İnceleme,<br />

Beyin fırtınası,<br />

kurgulama<br />

Çağırılmayan<br />

Yakup Şiiri,<br />

Guernika<br />

Tablosu,<br />

Çığlık Tablosu<br />

Merdiven(<br />

Ahmet Haşim)<br />

Açık uçlu soru, Gözlem<br />

formu<br />

Açık Uçlu Soru,Öz<br />

Değerlendirme Formu<br />

Gözlem formu, Öğrenci<br />

çalışmaları dereceli<br />

puan ölçeğiyle<br />

derecelendirilir.<br />

Tarih –<br />

coğrafyafelsefe<br />

Felsefe –<br />

görsel sanatlar<br />

20<br />

21<br />

22<br />

3<br />

3<br />

1. Modern şiiri açıklar.<br />

2. Geleneksel ve modern şiiri<br />

karşılaştırır.<br />

3. Şiirdeki taşıyıcı ögeleri tartışır.<br />

4. Modern tarzda şiir yazar.<br />

1.Şiiri bütünsel bir varlık olarak kavrar.<br />

2.Parçadan bütüne ulaşma tekniğini<br />

uygular.<br />

3.Dağınık verilen bir metni yeniden<br />

düzenler.<br />

4.Dadaizm akımını açıklar.<br />

5.Dadaizm akımına uygun ürün oluşturur.<br />

Montreal’e Mektup<br />

Torbadaki Şiir<br />

Sunum, tartışma,<br />

beyin fırtınası<br />

Soru-cevap,<br />

Gösterim, Metin<br />

yazma, Tartışma,<br />

Beyin fırtınası<br />

Kağıt-kalem,<br />

hazırlanmış<br />

olan form,<br />

örnek şiir<br />

projeksiyon<br />

Slayt<br />

makinesi,<br />

kağıt-kalem<br />

Öz<br />

Değerlendirme,dereceli<br />

puan ölçeği, Gözlem<br />

formu<br />

Açık Uçlu Soru,<br />

Barış, güven,<br />

tevazu<br />

Felsefe – tarih<br />

–psikoloji<br />

Görsel<br />

sanatlar-felsefe<br />

103

3<br />

1. Belli bir konuda sunum yapar.<br />

2. Bir konuda akıl yürüterek sonuca ulaşır.<br />

3. Portreden yola çıkarak iletişimle ilgili<br />

drama kurgular.<br />

4. Kurguladığı dramayı canlandırır.<br />

5. Yazıya geçirilen iletişimle ilgili sorunlar<br />

tartışılır.<br />

Portreden Dramaya<br />

Soru – cevap,<br />

gösteri, drama<br />

Slayt makinesi,<br />

kağıt, kalem,<br />

kamera, sahne<br />

araçları<br />

Açık uçlu soru,<br />

Gözlem formu<br />

Görsel sanatlar<br />

–müzik<br />

23<br />

24<br />

3<br />

GÖSTERİ<br />

MERKEZLİ<br />

METİNLER<br />

(Tanıma-<br />

İnceleme-<br />

Oluşturma)<br />

1. Kültürel ögeleri kavrar.<br />

2. Kültürel öğelerde iletişimin niteliklerini<br />

belirler.<br />

3. İletişim bozukluklarına neden olan<br />

faktörleri ayırt eder.<br />

4. Belirlenen bir metin canlandırılır.<br />

5. Canlandırılan metin değerlendirilir.<br />

1.Gelişimin her zaman olumlu sonuçlar<br />

doğurmayacağını kavrar.<br />

Karagöz<br />

Gösterip<br />

yaptırma tekniği<br />

Gölge oyunu<br />

malzemesi<br />

Açık uçlu soru,<br />

Akran<br />

değerlendirme<br />

formu, Öz<br />

değerlendirme<br />

formu<br />

Selamlaşma,<br />

saygı, iyi niyet<br />

Görsel sanatlar<br />

müzik<br />

3<br />

2.Teknolojinin kötü niyetle<br />

kullanılabileceğinin farkına varır.<br />

3.İzlediği filmi tema yönüyle eleştirir.<br />

Sinema Filmi Eleştirisi<br />

Soru-cevap,<br />

Gösterim,<br />

Tartışma<br />

Slayt makinesi,<br />

kağıt, kalem<br />

Açık Uçlu Soru,<br />

Gözlem Formu ,<br />

dereceli puan<br />

ölçeği<br />

Farklılıklara<br />

saygı<br />

Felsefe – görsel<br />

sanatlar<br />

25<br />

4.Teknolojinin insan hayatını olumsuz<br />

etkilemesi konulu bir ürün ortaya koyar<br />

104

3<br />

1. Geçmiş bir dönemin özelliklerini kavrar.<br />

2. Geçmiş dönemi günümüzle karşılaştırır.<br />

3.Dönemler arasındaki sosyolojik değişimi<br />

fark eder.<br />

4. Teknolojinin hayatımız üzerindeki<br />

etkisini tartışır.<br />

5. Belirlenen bir konuda röportaj yapar.<br />

6. Mektup yazar.<br />

Mektubun içeriğini yorumlar<br />

Zaman Makinesi:<br />

1980’ler<br />

Soru-cevap,<br />

Gösterim, metin<br />

yazma,<br />

Tartışma<br />

Kağıt, kalem,<br />

hazırlanmış<br />

olan form,<br />

örnek şiir<br />

projeksiyon<br />

Öz<br />

Değerlendirme<br />

Formu, Gözlem<br />

Formu,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Kanaat etme,<br />

geçmişi anlama<br />

Tarik-coğrafya –<br />

sosyoloji<br />

26<br />

27<br />

3<br />

3<br />

SÖZLÜ İFADE<br />

1. Değerlerin sosyal yaşamdaki önemini<br />

açıklar.<br />

2. Araştırdığı bir konuyu konuşma<br />

kurallarına uygun biçimde sunar.<br />

3. Yaptığı sunumu eleştirel bakış açısıyla<br />

değerlendirir<br />

1. Hayal ettiklerini resmeder.<br />

2. Çizdiği resmi yorumlayarak<br />

değerlendirir.<br />

3. Hayal ettikleri nasıl ifade edeceğini<br />

öğrenir.<br />

4. Düşüncelerini ifade eder.<br />

Bizi Biz Yapan<br />

Değerlerimiz<br />

Bir Şehir Kuralım<br />

Beyin fırtınası,<br />

Örnek metin<br />

inceleme, grup<br />

tartışması,<br />

sunuş yoluyla<br />

öğretim<br />

Beyin fırtınası,<br />

sunum,<br />

tartışma, şiir<br />

okuma<br />

Örnek okuma<br />

metni, deyimler<br />

kılavuzu,<br />

atasözleri<br />

kılavuzu,<br />

kaynak kitaplar,<br />

internet tarama<br />

Legolar, dosya<br />

kağıtları<br />

Açık uçlu<br />

soru,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Açık Uçlu<br />

Soru,Grup<br />

Değerlendirme<br />

Formu,dereceli<br />

puan ölçeği<br />

Değerlere saygı,<br />

değerlere sahip<br />

çıkma<br />

Tarih – felsefe –<br />

sosyoloji<br />

Görsel sanatlar<br />

–sosyoloji<br />

28<br />

105

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.1<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

FARKLI KÜLTÜRLERLE İLETİŞİM<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Din, dil, gelenek, görenek kavramlarını açıklar.<br />

2. Kültürler arası iletişimin önemini fark eder.<br />

3. Verilen ülkelerin kültürleriyle ilgili araştırma yaparak kavram<br />

haritası oluşturur.<br />

4. Araştırma sonuçlarını değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

Sunuş Yöntemi, Bilgisayar Destekli Öğretim Tekniği.<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

Kağıt(Büyük Boy), kalem, Akıllı tahta, videolar, slaytlar, internet.<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Öğrencilere kültür kavramını oluşturan “Dil, Din, Gelenek Görenek,<br />

Dünya Görüşü, Sanat vb…” öğelere ulaşma adına tartışma ortamı<br />

sağlanır.<br />

Kavramlar öğrencilerin zihninde netleştikten sonra masanın etrafına<br />

oturtulan beş kişilik öğrenci grubuna büyük boy bir karton verilir.<br />

Kartona Türkiye ile Arabistan başlıkları atılır. Karton beş parçaya<br />

bölünerek parçalara sırasıyla “Dil, Din, Gelenek Görenek, Dünya<br />

Görüşü, Sanat” başlıkları yazılır ve her bir öğrenciye bir alanı seçmesi<br />

söylenerek yanına ismini yazması istenir.<br />

106

Türkiye ile Arabistan’ı kültürel yönden anlatan belgesellerden parçalar<br />

seyrettirilerek öğrencilerin kavram haritası oluşturması sağlanır.<br />

Öğrenciler seçici seyretme yoluyla kendi seçtikleri alanlar açısından<br />

belgeseli seyreder. Bulduğu verileri kendi alanına yazar.<br />

Etkinlik sonunda öğrenciden bulduklarını arkadaşlarıyla paylaşması<br />

istenir.<br />

Araştırılan iki ülkenin birbiriyle her yönden karşılaştırılması sağlanır.<br />

Her bir öğrencinin diğer arkadaşını dikkatlice dinlemesi sağlanır.<br />

Sonuçlar değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRM:<br />

Açık uçlu soru (Farklı kültürlere mensup insanlarla bir arada yaşamak<br />

kişiye neler kazandırır?)<br />

Akran değerlendirme, gözlem formu, kavram haritası dereceli puan<br />

ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

107

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.2<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG-BYF<br />

ÇEVREMİZE KARŞI DUYARLILIĞIMIZ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Çevresiyle sağlıklı iletişim kurmanın yollarını fark eder.<br />

2. İletişim bozukluklarının sosyal hayata olumsuz tesirlerini sorgular.<br />

3. Belli bir konuda kavram haritası oluşturur.<br />

4. Konuyla ilgili kısa filmi değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

İşbirliğine dayalı öğrenme, Sunuş Yöntemi, Buluş Yöntemi, Tartışma<br />

Tekniği Bilg. Destekli Öğrt. Tekniği, Soru Cevap Tekniği<br />

A4 Kâğıt, kalem, akıllı tahta, boya kalemleri, yapıştırıcı<br />

Öğrencilerin yaşadığı iletişim sıkıntıları anlatmaları istenir. Öğrencilerden<br />

bilgiler alındıktan sonra ‘yalnız kalma,dışlanma, güvensizlik, başarısızlık<br />

vb.’ gibi iletişim bozukluklarının sosyal hayatta yaşanabileceğine vurgu<br />

yapılır.<br />

İnsan; fizyolojik, sosyolojik, psikolojik bir bütündür. Maddi, manevi<br />

yönünün yanı sıra birde sosyal çevresi vardır. Kişi, sosyal çevrede sağlıklı<br />

bir yaşam sürmek için sağlıklı bir iletişim kurmak zorundadır. İletişim ve<br />

anlaşmayı sağlayan çeşitli yöntemler ve araçlar vardır. İnsanlar birbirleriyle<br />

renk, mekanik sesler, çeşitli beden hareketleri vb. yoluyla iletişim kurabilir.<br />

Örneğin; trafikte araç sürücüsü ya da yaya, kırmızı ışıkta durması<br />

gerektiğini bilir.<br />

Yukarıdakine benzer örnekler vermeleri istenir. İletişim sorunlarına yönelik<br />

kavram haritası oluşturur.<br />

Sosyal yaşamın birinci koşulu çevreyle iletişimdir. Öğrencilerin çevre<br />

bilincini geliştirmek maksadıyla videolar gösterilir.(Geri dönüşümde örnek<br />

aile, katı atıkları konu alan kısa film, “son ağaç” adlı kısa film)<br />

Açık uçlu soru (Çevremizdekilerle iletişimde ne kadar duyarlıyız?<br />

Çevreye duyarsız bireylere karşı nasıl bir yaklaşım düşünüyorsunuz?)<br />

Öğrenci gözlem formu<br />

Kavram haritası dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

108

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.3<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

DÜNYA DİLLERİ<br />

ÖNERİLEN 3 DERS SAATİ<br />

SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLAR<br />

I<br />

5. Yeryüzündeki dilleri ve dil ailelerini tanır.<br />

6. Dilin sesten oluştuğunu fark eder<br />

7. Kelime türetme yollarını açıklar.<br />

8. Bir konuda kavram haritası oluşturur.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİL<br />

ERİ, ARAÇ,<br />

GEREÇLER<br />

VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

Projeksiyon, kağıt, kalem, pandomima kıyafetleri<br />

Öğrencilere önce sessiz sinema izlettirilir. Ardından farklı konular<br />

seçilerek pandomimle anlatmaları istenir.<br />

Anlatmak istediklerini sesli ve sessiz biçimde anlatmaları istenir.<br />

Dilin tanımı yapılır.<br />

Yeryüzündeki diller sıralanır.<br />

Öğrencilere dünya dillerinden ve Türkiye’de konuşulan farklı dil ve<br />

lehçelerden örnekler sunan videolar izlettirilir.<br />

Farklı dillerden öğrendikleri cümlelerle öğrenciler karşılıklı konuşurlar.<br />

Fakat birbirlerini anlayamazlar. Anlayamamalarının sebebi sorulur.<br />

Cevaplar tahtaya yazılır.<br />

Farklı dillerde sözcük türetme şekillerinden basit örnekler verilir. Yapma<br />

dil olan Esperanto diline değinilir.<br />

109

Örnek:<br />

Çekimli diller<br />

diller<br />

Eklemeli<br />

üktüb : yazdınız<br />

kâtîb : yazan<br />

mektûb: yazılmış şey<br />

mekteb : yazı öğrenilen yer(okul)<br />

kitabe : yazıt<br />

kitabet : yazıyazma sanatı<br />

küttâb : yazanlar<br />

Dil aileleri kavram haritası yapılır.<br />

Hangi dilin dünyada kaç kişi tarafından konuşulduğu tartışılır.<br />

Değerlendirme<br />

Hazırlayanlar<br />

Öğrenci Gözlem Formu, Etkinlik Kazanım Değerlendirme Gözlem Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

110

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.4<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI EDEBİ TÜR DEĞİŞTİRME<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Edebi türlerin özelliklerini açıklar.<br />

2. Edebi türler arasında karşılaştırma yapar.<br />

3. Bir metnin edebi türünü değiştirir.<br />

4. Türü değişen bir edebi metni yeniden yorumlar.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM<br />

VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

Anlatım, okuma, soru-cevap, yaparak-yaşayarak, tartışma<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Bilgisayar, Projeksiyon, Kuramdan Uygulamaya Yazma Yöntemleri<br />

Kitabı<br />

ÖĞRENME-ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

Tür açısından değiştirilecek bir yazı belirlenir.Bu metin öğrencilerin<br />

seviyelerine uygun olarak hikâye, masal, mektup, günlük, hatıra<br />

türlerinde olabilir.Seçilen metnin edebi türü ve bu türün özellikleri<br />

üzerinde durulur.<br />

Metnin uyarlanacağı edebi tür hakkında bilgi verilir.<br />

Son aşamada verilen metnin bu yeni edebi türün özelliklerine uygun<br />

biçimde değiştirilmesi sağlanır.<br />

Çalışmanın; öğrencilerin bilgi, birikim ve alışkanlıklarıyla bağlantılı<br />

olarak hemen hemen tüm edebi türler arasında yapılması mümkündür.<br />

Başlangıçta mektuptan günlüğe, günlükten hatıraya, hikâyeden günlüğe<br />

yapılacak tür değiştirme çalışmaları daha uygun olacaktır. Daha sonra<br />

hikaye veya denemeden şiire çeviriler yapılabilir.<br />

Çalışma sonucunda değişen türlerin metinde ne gibi değişikliklere yola<br />

çıktığı tartışılır.<br />

ÖRNEK:<br />

111<br />

AY<br />

Nihayet akşam oldu. Karanlık bastı. Karşı karşıya oturmuş iki insan,<br />

artık yüzlerimizi görmüyor, yalnız seslerimiz duyuyorduk. Birden,<br />

arkamızda garip bir fısıltıyı andıran bir hışırtı duyar gibi olduk.<br />

Başımızı çevirdik: İki büyük fıstık ağacı arkasından kırmızı bir ay,<br />

sanki yapraklara sürünerek yükseliyordu. Birden etrafımızda<br />

dünyanın bütün manzaraları değişti. Sanki Japonyalı bir ressamın<br />

siyah mürekkeple çizdiği belirsiz ve tamamlanmış bir âlem içinde idik.<br />

Artık her şeyi açıkça görmek ıztırabından kurtulmuştuk. Yanlış

görmek ve tahayyül etmek imkânının sarhoşluğu vücudumuzu, yavaş<br />

yavaş bir afyon dumanı gibi uyuşturuyordu. Etrafımızda gündüzün<br />

bütün uyuz ağaçları yerine zengin bir orman vücut bulmuştu. Karşıda<br />

yemek yiyen fakir ailenin kirli kızları, yüzlerine vuran ay ışığı içinde<br />

birer süslü hayal olmuşlardı. Denizin bulanık suları boşalmış ve onun<br />

yerine şimdi sahilin üzerinde ışıktan bir mayi sallanıp şarkı<br />

söylüyordu. Dünyanın güzelliğinden korkmağa başlamıştık. Zira<br />

aydan akan büyünün saadetiyle ruhlarımız çatlayacak kadar<br />

dolmuştu.<br />

Ay! Ay! Yalancı ay! Zekâdan harap olanları dinlendiren hayâl gibi,<br />

güneşten bunalanları da teselli eden sensin!<br />

*Yukarıdaki metin şiir türünde tekrar yazdırılır.<br />

Ahmet HAŞİM<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu soru (Okuduğunuz veya yazdığınız metnin edebi türünü fark<br />

eder misiniz? Bu önemli midir?)<br />

Öz değerlendirme formu, gözlem formu<br />

Yazılan yeni metin dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

112

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.5<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

DUYULARLA DOĞA<br />

12 Ders Saati<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Her türlü insan etkinliğinin edebi eserlerde insana ait duyarlılıkla<br />

dile getirilerek değerlendirildiğini kavrar.<br />

2. Betimlemede imgenin gücünü fark eder.<br />

3. Betimlemede imgeyi doğru ve yaratıcı bir şekilde kullanır.<br />

4. Duyu organlarıyla algıladığı doğayı, edebi ve yaratıcı bir dille<br />

yazarak anlatır.<br />

5. Yazılan yazıyı yazılış amacına uygunluğu yönüyle değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ- GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

Gözlem\İnceleme<br />

Beyin fırtınası<br />

Soru-Cevap<br />

Metin kurgulama<br />

Çeşitli Betimleme Metinleri<br />

(Mustafa KUTLU/ Beyhude Ömrüm)<br />

Çevre gezisi<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

(1.hafta / 3 Ders saati )<br />

Betimleme (Tasvir) nedir? Betimlemeye örnek verir misiniz?<br />

Edebiyat öğretmeni seçtiği hikâye veya romandan bir betimleme paragrafı<br />

okur. Metnin okunduğu sırada öğrencilerden burada anlatılan ortamı hayal<br />

etmeleri istenir.<br />

Beyin fırtınası tekniğiyle metni değerlendirme çalışmaları yapılır.<br />

Paragraftaki anlatımın gerçekliği hakkında konuşulur.<br />

Betimleme ve betimleme çeşitleri hakkında bilgi verilir,<br />

Metinler üzerinde betimleme özellikleri belirtilir.<br />

113

Betimleme metinlerinde çiçek, bitki ve ağaç adlarının kullanımının<br />

anlatımın kuvveti açısından önemi vurgulanır.<br />

Metinde beş duyu organıyla ilgili ayrıntılara yer verildiği fark ettirilir.<br />

(2.hafta / 3 Ders saati)<br />

Biyoloji öğretmeninin rehberliğinde gezi başlatılır.<br />

Öğretmen çevredeki bitki ve hayvan çeşitliliği hakkında detaylı bilgi verir,<br />

bu arada öğrencilerin not tutmaları istenir.<br />

Canlılara dair detaylı not alma işini bitiren öğrencilerden çevreyi<br />

derinlemesine gözlemlemeleri istenir.<br />

Öğrenciler çevre gözlemlemesi sırasında edindikleri izlenimleri şu<br />

başlıklar altında not ederler.<br />

a)Gördüklerim (dağ, dere, yaprak…)<br />

b)İşittiklerim (yaprak çıtırtıları, kuş sesleri…)<br />

c)Kokusunu aldıklarım (çiçek kokusu, toprak kokusu)<br />

d)Tenimde hissettiklerim (dalların tene batışı, rüzgâr…)<br />

e)Tatma duyusuyla hissettiklerim (dağ çileği, ekşi ot…)<br />

(3.hafta / 3 Ders saati)<br />

Öğrencilerden ellerindeki notlardan faydalanarak beş duyuyla<br />

hissedilebilen bir doğanın anlatıldığı realist ya da izlenimsel bir doğa<br />

betimlemesi yazmaları istenir.<br />

Yazılan betimleme metinleri yüksek sesle okunur.<br />

Öğrencilerden birbirlerinin yazılarını değerlendirmeleri istenir. Yapılan<br />

değerlendirmeler sonucu gerekli düzenlemeler yapılarak metne son hali<br />

verilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu Soru (Gezide dikkatinizi çeken ve betimlemede<br />

kullandıklarınız nelerdir?.Görmediğiniz bir yeri betimleyebilir misiniz?)<br />

Öz değerlendirme formu<br />

Yazılan betimleme metni dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

114

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.6<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

DİLİN MÜZİĞİ<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Bir metnin dil kullanımındaki estetik eksiklikleri belirler.<br />

KAZANIMLARI 2. Metinde belirlediği estetik eksikliği gidermek için çözümler üretir.<br />

3. Metni estetik özellik kazandırarak yeniden düzenler.<br />

4. Dilin imkânlarını dikkate alarak yeniden düzenlediği metni<br />

değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

Bir örnek metin, Kâğıt, Kalem<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME Edebi zevk açısından zayıf bir iki sayfalık metin seçilir.<br />

SÜRECİ<br />

Metnin dil ve anlatım fakirliği ve estetik yetersizliği tespit edilir.<br />

(Kelime tekrarları, mana eksikliği, anlatım bozukluğu, sürekli kurallı cümle<br />

kaygısının oluşturduğu ahenk eksikliği…)<br />

Metne zenginlik katma yolları tartışılır.<br />

Öğrencilerden metindeki yetersizlikleri bulunup bunları giderek metni<br />

zengin haliyle yeniden yazmaları istenir.<br />

Metnin yeni haliyle eski hali karşılaştırılır, değerlendirilir. Hangi metnin<br />

daha kolay ve zevkle okunduğu sorularak sebepler üzerinde tartışılır.<br />

Nurullah Ataç’ın devrik cümle ile ilgili sözleri ve konuya bakış açısı<br />

tartışılır.<br />

DEĞERLENDİRME Gözlem Formu, Öz Değerlendirme Formu<br />

Öğrenci metinleri dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR Edebiyat Kurulu<br />

115

<strong>ETKİNLİK</strong> NO: 2.7<br />

DERSİN ADI:<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

BYF –ÖYG<br />

TARİH:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:<br />

ANLATIM TÜRLERİ: BETİMLEYİCİ ANLATIM<br />

ÖNERİLEN SÜRE: 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI:<br />

1. Betimleyici anlatımı ve düşünceyi geliştirme yollarını açıklar.<br />

2. Bir metindeki betimleme ve düşünceyi geliştirme yöntemlerinin<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ:<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA:<br />

ÖĞRENME<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

farkına varır.<br />

3. Bir metinde tespit ettiği tekniğin betimleme ve düşünceyi<br />

geliştirme yoları ile ilişkilendirerek tartışır.<br />

Sunuş yoluyla anlatım.<br />

Soru-cevap tekniği<br />

Örnek metin inceleme<br />

Örnek metinler içeren kitaplar,<br />

Bilgisayar ve internet<br />

Öğrencilere betimleyici anlatım özelliği taşıyan bir metin örnek:<br />

Betimleme sanatı özelliklerini içeren bir düz metin öğretmen tarafından<br />

öğrencilere dağıtılır.<br />

( Peyami Safa –Dokuzuncu Hariciye Koğuşu kitabından)<br />

Öğrencilere bu metnin betimleyici bir metin olduğu söylenir, metnin<br />

ayırıcı özelliklerini öğrenciler tek tek gösterir.<br />

Daha sonra betimleyici anlatımın alt türleri olan ruhsal, fiziksel,<br />

izlenimsel ve açıklayıcı betimleme türleri tanıtılır ve örnek metinler<br />

okutulur.<br />

Sonrasında çeşitli betimleme metinleri öğrencilere verilerek hangi tür<br />

betimleme olduğunu bulmaları sağlanır. Metinlerdeki düşünceyi<br />

geliştirme yollarına, söz sanatlarına ve anlatım tekniklerine dikkat<br />

çekilir.<br />

DEĞERLENDİRME:<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR:<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

116

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.8<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAMI<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF-ÖYG<br />

PARAGRAF GELİŞTİRME<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Cümleleri anlamlı bir bütün haline getirir.<br />

2. Bir cümleden yola çıkarak uzun paragraflar oluşturur.<br />

3. Oluşturduğu paragrafın anlam bütünlüğünü değerlendirir.<br />

Anlatım, soru-cevap<br />

Kuramdan Uygulamaya Yazma Yöntemleri Kitabı<br />

Öğrencilerden uzun bir paragraf yazmaları istenir.<br />

Kendi yazdıkları paragraf bir kenara ayrıldıktan sonra etkinliğe geçilir.<br />

Çok uzun olmayan ve giriş yapmaya uygun bir cümle seçilir<br />

Sonraki her adımda özellikle bağların yardımıyla bu cümleye yeni<br />

cümleler eklenir.<br />

Bir tür tümevarım örneği olan bu çalışma anlam bütünlüğü bulunan<br />

yeterli uzunlukta bir paragraf elde edilinceye kadar sürdürülür.<br />

Örnek olarak “Merak ediyorum” cümlesi alınarak giriş cümlesi olarak<br />

kabul edilir.<br />

Bu cümleye sırasıyla her öğrencinin bir cümle eklemesi istenerek<br />

paragraf oluşturulur.Her aşamada eklenen cümleler numaralanır.<br />

Son aşamada paragrafa bir başlık eklenerek bir kompozisyon<br />

bütünlüğü sağlanır. Seçilen başka cümlelerle çalışmaya devam edilir.<br />

Yapılan çalışmalar değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Gözlem Formu, Öz Değerlendirme Formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

117

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.9<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI SEYAHATE ÇIKIYORUM<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Gezi yazı türünü açıklar.<br />

2. Hayalinde gitmek istediği şehrin ve dönemin özelliklerini<br />

belirler.<br />

3. Hayalinde gitmek istediği şehri ve dönemi, ulaştığı verileri de<br />

kullanarak kurgular.<br />

4. Hayalinde gitmek istediği şehir ve dönemle ilgili<br />

kurguladıklarını yazar.<br />

Araştırma-inceleme, metin yazma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form<br />

Öğrenciler Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinden ve A.Hamdi Tanpınar-<br />

Beş Şehir’den bölümler okur.<br />

Öğrencilere hayali olarak seyahat etmek istedikleri bir şehir veya ülke<br />

hakkında googleearth ve internet ağından önceden bilgi edinmeleri<br />

istenir.<br />

Seçilen şehrin veya ülkenin hangi dönemine gitmek istediklerini<br />

kendileri seçmelidir.<br />

Geçmiş döneme ait bir seyahat ise o şehrin, ülkenin o dönemi yansıtan<br />

fotoğraflarını internet ortamından bulmaları istenir.<br />

Hangi yaşta ve hangi görev –kimlikle gitmiş olduklarını öğrenciler<br />

kendileri kurgular, belirler.<br />

Yola çıkış anındaki duygu ve düşünceleri ile gittikleri ülke veya<br />

şehirdeki ilk izlenimlerini kurgulamaları istenir.<br />

Döneme ait panoramik ( şehrin genel görünümü, mimarisi, sokakları,<br />

peyzaj ve sanat yapıları, dükkânları, kaldırımları, parkları, insan tipleri,<br />

giyim tarzları, ulaşım sistemi, müziği, siyasi, sosyolojik, ekonomik,<br />

kültürel ailevi… vs. gibi) algıyı da dikkate alarak bir hayali gezi yazısı<br />

yazmaları istenir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Gözlem Formu, Gezi yazısı dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

118

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.10<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

RÖPORTAJ YAPIYORUM<br />

ÖNERİLEN SÜRE 6 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Düşünce merkezli metin türlerini açıklar.<br />

KAZANIMLARI 2. Soru hazırlama ve sormanın röportaj açısından önemini kavrar.<br />

3. Belirlenen bir konuda araştırma yapar.<br />

4. Kurallara uygun bir röportaj yapar.<br />

5. Yaptığı röportajı kurallara uygunluk yönüyle değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

Örnek inceleme, araştırma-inceleme, belge toplama<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

Kâğıt-kalem, ses kayıt cihazı, kamera<br />

Öğretmen sınıfa getirdiği bir röportajı sınıftaki öğrencilerle birlikte okur.<br />

Örnek video izletilebilir:<br />

http://www.eba.gov.tr/video/izle/3738af1d31303b5ab449d8e79d9046b03<br />

efbc63ea4001<br />

Öğrencilere okudukları röportajdan ne öğrendiklerini sorar. Sözü,<br />

röportajın soru-cevap tekniğine dayalı, kamuoyunu bilgilendirme amaçlı<br />

yapılan bir mülakat olduğuna getirir.<br />

Öğrencilerden tanımak istedikleri bir kişi, meslek erbabı vb. seçmeleri<br />

istenir.<br />

Seçilen kişi ve özellikleri hakkında bir ön araştırma yapmaları ve o kişiyi<br />

en iyi tanıtacak şekilde sorular hazırlamaları istenir.<br />

Röportaja gitmeden önce röportaj için seçilen kişiden izin ve randevu<br />

alınması; röportajda sorulacak sorular ile kullanılacak ekipmanın hazır<br />

edilmesi gerektiği önemle vurgulanır.<br />

Sonraki haftaya kadar süre verilir.<br />

Ertesi hafta yapılan röportajlar sınıfta okunarak/dinlenerek/izlenerek<br />

değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRM<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık uçlu soru (Röportajın, röportaj yapılan kişiyi yeterince tanıtıp<br />

tanıtmadığı, ne gibi alternatif sorular eklenebileceğini tartışınız?)<br />

Öz değerlendirme formu<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

119

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.11<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

HABERİN VAR MI?<br />

ÖNERİLEN SÜRE 6 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Haber metninin teknik özelliklerini kavrar.<br />

2. Çevresindeki haber değeri taşıyan olay ve olguların farkına varır.<br />

3. Haber metni yazma tekniğini uygulayarak fotoğraf ya da videodan<br />

hareketle haber metni oluşturur.<br />

4. Video kurgusu ya da sayfa mizanpajı oluşturur.<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Örnek inceleme, gösterip yaptırma, kaynak taraması yapma<br />

Kamera, fotoğraf makinesi, bilgisayar, örnek gazete haberleri<br />

1. HAFTA<br />

Öğretmen sınıfa yerel ya da ulusal bir gazete getirerek, seçtiği örnek bir<br />

haberi öğrencilere okur, haberin fotoğrafını gösterir. Öğrencilerden haber<br />

konusundaki yorumlarını alır. (Eğer mümkünse sınıfa bir gazeteci<br />

çağırılarak haberini nasıl yaptığı konusunda bilgi alınır. Öğrencilerin soru<br />

sorması sağlanır.)<br />

Haber ve özellikleri konusunda bilgi verilir:<br />

Haber yazıları güncel ve önemli konuları içermelidir.<br />

Kolay anlaşılır açık ve duru anlatıma sahip olmalıdır.<br />

Okuyucu hedef kitlesini ilgilendirmelidir.<br />

Haberci tarafsız kalmalı, yorumdan kaçınmalıdır.<br />

Yanlış anlaşılmalara neden olacak ifadelerden kaçınılmalıdır.<br />

Haber doğru kaynaklara dayandırılmalıdır.<br />

Yazım ve ifade yanlışlarından kaçınılmalıdır.<br />

Kullanılan fotoğraf ya da videolar güncel ve gerçek olmalıdır.<br />

Bir haber yazısında 5n 1k sorularına yanıt bulunabilmelidir.<br />

Öğrencilerden kendi çevrelerinde yaşanan olaylardan yola çıkarak haber<br />

yapmaları istenir. Bunun için de bir haftalık süre zarfında seçilen haberle<br />

ilgili araştırma-inceleme yapmaları, kaynak taraması, kaynak kişi<br />

görüşmeleri yapmaları beklenir. Öğrencilerden fotoğraf makinesi-kamera<br />

kullanarak haberi belgelemeleri istenir.<br />

2.HAFTA<br />

Toplanan malzeme öğretmen ile birlikte öğrenci tarafından derlenerek haber<br />

metni oluşturulmalı, gazete için sayfa mizanpajı( sayfa düzeni), video haber<br />

için video-kurgu işlemleri yapılmalıdır. Ortaya çıkan ürünler uygunluk<br />

yönüyle grupça değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Gözlem formu, Öz değerlendirme formu<br />

Öğrenci ürünleri dereceli puan ölçeğiyle değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

120

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.12<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

TANZİMAT VE GAZETECİLİK<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Gazetecilik kavramını açıklar.<br />

2. Gazetenin Türk edebiyatındaki gelişimini açıklar.<br />

3. Gazetenin toplum üzerindeki etkisini tartışır.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

Sunuş yoluyla anlatım<br />

Örnek inceleme<br />

Soru-cevap<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Eski belgeler ve arşivler<br />

Bilgisayar ve internet<br />

Kaynak kitaplar<br />

Öğretmen, öğrencilere “Tanzimat” kavramını sorar. Öğrencilerden geri<br />

bildirim aldıktan sonra öğretmen kısaca Tanzimat dönemi ve edebiyata<br />

yansımaları hakkında bilgi verir.<br />

Daha sonra öğrencilere EBA’dan “Tanzimat ve Gazetecilik” isimli video<br />

izletilir ve videonun metni öğrencilere okutulur.<br />

Tanzimat ile ilk kez özel gazete yayımcılığının ülkemizde başladığı<br />

vurgulanır ve ilk özel gazetelerin ve bunları yayınlayanların adları verilir.<br />

Örnek bir Tanzimat gazetesi incelenir.<br />

Tanzimat ile o döneme kadar edebiyatımızda örneği verilmeyen makale,<br />

deneme, eleştiri, roman, hikâye, tiyatro gibi yeni türlerin edebiyatımıza<br />

girdiği vurgulanır.<br />

Gazetecilik kavramı açıklattırılır, gazetenin Türk edebiyatındaki gelişimi<br />

açıklattırılır ve Gazetenin toplum üzerindeki etkisi tartışılır. Tarafsız<br />

haberin nitelikleri tartışılarak algı oluşturma, yönlendirme yolları tespit<br />

edilir.<br />

(Unutulan Manşetler- Ankara Ticaret Odası<br />

http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=1112)<br />

Gözlem Formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

121

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.13<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

İDDİA EDİYORUM, İSPATLIYORUM<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Makale türü ile ilgili açıklama yapar.<br />

2. Kaynak taramayı bilir.<br />

3. Dipnot ve kaynak belirtmenin önemini kavrar.<br />

4. Çalışmanın her aşamasında fiş tutmanın önemini anlar.<br />

5. Yaptığı bir çalışmanın sonuçlarını, aşamalarını düzenli bir şekilde<br />

yazıyla ifade eder.<br />

6. Kurallara uygun biçimde makale yazar.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Soru-Cevap, Araştırma, Beyin Fırtınası<br />

İnternet, çeşitli gazete ve dergi yazıları<br />

Makale yazı türü hakkında bilgi verilir.<br />

Makale örnekleri incelenir.<br />

Makale oluşturulma aşamaları hakkında bilgi verilir.<br />

Dip not, fiş tutma ve kaynak belirtmenin önemi örneklerle ifade edilir.<br />

Makale ve sohbet yazısı karşılaştırılarak farklar tespit edilir.<br />

Belirlenen bir konuda kurallara uygun olarak bir makale yazılır ve bu<br />

makale değerlendirilir.<br />

Öğrenci gözlem formu, Öz değerlendirme<br />

Yazılan makale dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

122

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.14<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

BİR DE BÖYLE BAKALIM<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME ÖĞRETME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

4. Masal türünü açıklar.<br />

5. Farklı kültürlere ait masalları karşılaştırır<br />

6. Eserin kültürü ne kadar yansıttığını yorumlar.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

Masal kitabı, kâğıt, kalem<br />

Yerli ve yabancı iki masal belirlenir. Keloğlan Alicengiz Oyunu,<br />

Hansel ve Gratel<br />

Ana karakterlerin kişisel özellikleri karşılaştırmalı olarak belirlenir.<br />

Keloğlan<br />

Kendiyle barışık<br />

Özgüveni yüksek<br />

Çözüm üretici<br />

Hoşgörülü<br />

Esprili ve Zeki<br />

Gratel:<br />

Şüpheci, Güvensiz Bir Ortam, Maddiyatçı, Karamsar<br />

İki masal arasındaki kültürel farklılık ve benzerlikler belirlenir.<br />

Öğrencinin masaldaki karakter veya nesnelerle empati kurarak<br />

gördüklerini anlatması istenir.<br />

Eser ile kültür arasında ilişki kurarak yorumlarınızı belirtiniz.<br />

Öğrenci masal kahramanlarının karakterlerini kendi dünyasındaki<br />

Başka masalların incelenmesiyle etkinliğe devam edilir.<br />

Gözlem formu<br />

123

EK 1<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> KAZANIM DEĞERLENDİRME GÖZLEM<br />

FORMU<br />

AD SOYAD:<br />

Gerçekleşme Oranı<br />

……/……<br />

ALANI:<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI:BİR DE BÖYLE BAKALIM<br />

Gerçekleştirme Düzeyi<br />

Az<br />

(1)<br />

Orta<br />

(2)<br />

Çok<br />

(3)<br />

Çok<br />

İyi<br />

(4)<br />

1) Masal yazı türü hakkında bilgi edinir.<br />

2) Farklı kültürlere ait masalları karşılaştırmayı öğrenir.<br />

3) Eserin kültürü ne kadar yansıttığını öğrenir.<br />

Öğretmen Görüşü:<br />

124

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.15<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

POLİSİYE ROMAN<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

1. Polisiye roman türünü açıklar.<br />

2. Polisiye bir romanın sonuç bölümünü yeniden düzenler.<br />

3. Romanın yeniden düzenlenen sonuç bölümünü değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

Soru-Cevap, Metin Yazma<br />

Kâğıt, kalem, roman<br />

Polisiye roman türü hakkında bilgi verilir. Türk edebiyatındaki polisiye<br />

roman eserleri sıralanır.<br />

Öğrencilere bu romanlardan örnekler okutulur.( Peyami Safa, Ahmet Ümit,<br />

Ahmet Mithat Efendi…)<br />

Okunan kitaplar, roman inceleme tekniğine göre incelenir.<br />

Romanın sonuç bölümü yeniden oluşturulur ve değerlendirir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Öz değerlendirme formu<br />

Olay metni dereceli puan ölçeğiyle değerlendirilir.<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

125

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.16<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ- GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

ÖYKÜ TAMAMLAMA<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Olay merkezli metinlerin özelliklerini açıklar.<br />

2. Olay merkezli, bir bölümü verilmiş birhikâyeyi tamamlar.<br />

3. Tamamlanan hikâyeyi değerlendirir.<br />

Anlatım, soru-cevap, beyin fırtınası, buluş yoluyla öğrenme<br />

Örnek öyküler<br />

Mauppasant tarzı bir (olay) öyküsü çözüm bölümüne kadar okunur<br />

ve öğrencilere yazılı olarak verilir.<br />

Bireysel veya grup olarak öykünün tamamlanması istenir. Yazım<br />

sırasında düşünceyi geliştirme yollarından, söz sanatlarından,<br />

deyimler ve atasözlerinden etkin şekilde faydalanmaları; yazım ve<br />

noktalama kurallarına dikkat etmeleri istenir.<br />

Öğrencilerin ve yazarın öyküyü nasıl tamamladığına bakılır,<br />

ürünler karşılaştırılır ve değerlendirilir.<br />

Akran değerlendirme formu, Öz değerlendirme formu<br />

Öykü dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

126

EK:1<br />

PEMBE İNCİLİ KAFTAN<br />

Büyük kubbeli serin divan, bugün daha sakin, daha gölgeliydi. Pencerelerinden süzülen mavi,<br />

mor, sincap rengi bahar aydınlığı, çinilerinin yeşil derinliklerinde birikiyor, koyulaşıyordu. Yüksek ipek<br />

şiltelere diz çökmüş yorgun vezirler, önlerindeki halının renkli nakışlarına bakıyorlar, uzun beyaz sakalını<br />

zayıf eliyle tutan yaşlı sadrazamın sönük gözleri, çok uzak, çok karanlık şeyler düşünüyor gibi, var<br />

olmayan noktalara dalıyordu.<br />

- Yürekli bir adam gerekli, paşalar… dedi. Biz onun sırmalara, altınlara, elmaslara boğarak gönderdiği<br />

elçisine padişahımızın elini öptürmedik, ancak dizini öpmesine izin verdik. Kuşkusuz o da karşılıkta<br />

bulunmaya kalkacak.<br />

- Kuşkusuz.<br />

- Hiç kuşkusuz.<br />

- Mutlaka.<br />

Kubbealtı vezirlerinin tamamıyla kendi görüşünü paylaştıklarını anlayan sadrazam düşündüğünü daha<br />

açık söyledi:<br />

- O halde bizden elçi gidecek adamın çok yürekli olması gerek! Öyle bir adam ki, ölümden korkmasın.<br />

Devletinin şanına dokunacak hareketlere karşı koysun. Ölüm korkusuyla, uğrayacağı hakaretlere boyun<br />

eğmesin…<br />

- Evet!<br />

- Hay hay.<br />

- Çok doğru… Sadrazam sakalından çektiği elini dizine dayadı. Doğruldu. Başını kaldırdı. Parlak tuğları<br />

ürperen vezirlere ayrı ayrı baktı:<br />

- Haydi öyleyse… Yürekli bir adam bulun!..dedi… Hoca takımından, Enderundan, divandan benim aklıma<br />

böyle gözüpek bir adam gelmiyor. Siz düşünün bakalım…<br />

- …<br />

- …<br />

- …<br />

Sofu, barışsever, sessiz padişahın koca devletine, sessiz küçük bir beyin olan divan düşünmeye başladı.<br />

Bu elçi, yedi yıl sonra takdirin “Yavuz!” namındaki yaman sillesiyle her gururunun, her cinayetinin<br />

cezasını bir anda gören İsmail Safavi’ye gönderilecekti. Şehzadeliğini ata binmekten, cirit oynamaktan,<br />

silah kullanmaktan çok, kitapla geçiren bilge Bayezid’in yaradılışı son derece uysaldı. Yalnız şiiri,<br />

bilgeliği, tasavvufu sever; savaştan, mücadeleden nefret ederdi. Vezirler, sevgili padişahlarının rahatını<br />

bozmamayı en büyük görevleri sanırlardı… Bununla birlikte sınırlarda yine kavganın önü alınamıyordu.<br />

Bosna, Eflak, Karaman, Belgrat, Transilvanya, Hırvatistan, Venedik seferleri birbirini izliyor; Modon,<br />

Koron, Zonkiyo, Santamavro ele geçiriliyordu. Sanki İstanbul fatihinin kararlılığıyla dehası –tahta geçer<br />

geçmez, babasının heykelini, “Gölgesi yere düşüyor” diye kırdırıp savaşa girmeye kalkan- halefinin<br />

zamanında da sönmüyor; sönmez bir alev, bir ruh gibi yaşıyordu. Rahat istendikçe dert çıkıyordu. Hele<br />

Doğu… Kan içinde, ateş, kıyım içinde kıvranıyordu. Yıkılan, sönen Akkoyunlu hanedanının yıkıntıları<br />

üstünde Şah İsmail serserisi saltanat kurmuştu. Geçtiği yerlerde dikili ağaç bırakmayan, babasıyla<br />

büyükbabası Cüneyd’in öcünü aldığı için delice bir gurura kapılan bu kudurmuş şah, akla gelmedik<br />

canavarlıklarla sağına soluna saldırıyordu. Kendine sığınanları bile, çağırdığı şölende, yemekmiş gibi<br />

kaynattırdığı büyük kazanlara atıp söğüş yapan, yendiği Özbek padişahının kafatasıyla şarap içen bir<br />

acımasız şah, dünyada gerçekten eşi görülmemiş bir kıyıcıydı. Bayezit divanının çelebi, sessiz, temiz<br />

huylu, dinine bağlı vezirleri onun işkencelerini hatırlamaya dayanamazlardı. Bu kıyıcı, bir gün mutlaka<br />

bizim sınırımıza da saldıracak, Doğu illerini ele geçirmeye kalkacaktı. Bunu herkes biliyordu. Geçen yıl<br />

Zülkadriye egemeni Alaüddevle’dennikahla kızını istemişti. Alaüddevle kızını vermedi, İsmail uğradığı bu<br />

aşağılamaya öfkelendi; öç için padişahın toprağından geçti. Savunmasız Zülkadriye topraklarına girdi.<br />

Diyarbekir, Harput kalelerini aldı. Sarp bir dağa kaçan Alaüddevle’nin oğlu ile iki torunu eline tutsak<br />

düştü. Şah İsmail, bu zavallıları ateşte kızartıp kebap ettirdi. Etlerini kuzu gibi yedi. Böyle korkunç bir şey<br />

Doğu’da yeni duyuluyordu. Savaş istemeyen padişah, Ankara’ya, Yahya Paşa kumandasında bir ordu<br />

göndermekten başka bir şey yapmadı. Bu şah, kıyıcı olduğu kadar da kurnazdı… Osmanlı toprağına<br />

geçtiği için özür diliyor, birbiri arkasına elçiler gönderiyordu. O zamanlar Trabzon Valisi olan Şehzade<br />

Yavuz, babası gibi dayanamamış, Tebriz sınırını geçmiş, Bayburt’a, Erzincan’a kadar her yeri yağmalamış,<br />

hatta şahın kardeşi İbrahim’i tutsak etmişti. İsmail’in elçisi şimdi bu saldırıdan da yakınıyor, Osmanlı<br />

toprağına son akınlarının padişahın devletine karşı değil, sırf Alaüddevle’ye karşı olduğunu tekrarlıyordu.<br />

127

İşte divanda bu kurnaz, bu kıyıcı, acımasız türediye gönderilecek uygun bir elçi bulunamıyordu;<br />

çünkü kendini Osmanlı Hakanı’yla bir tutan, hatta bütün Doğu’da egemenlik kuran bu serseri, karşısında<br />

devleti temsil edecek adama kuşkusuz birçok densizlik yapacak; densizliklerine karşılıkta bulunanı ola ki<br />

kazığa vuracak, derisini yüzecek, akla gelmedik korkunç bir işkenceyle öldürecekti. Sadrazamın<br />

sağındaki, deminden beri bir mezar taşı gibi kımıltısız duran kırmızı tuğlu kavuk, yerinden oynadı. Yavaş<br />

yavaş sola döndü:<br />

- Ben, tam bu elçiliğe uygun bir adam biliyorum, dedi, babası benim yoldaşımdı. Ama devlet<br />

memurluğunu kabul etmez.<br />

- Kim?<br />

- Muhsin Çelebi.<br />

Sadrazam bu adamı tanımıyordu. Sordu:<br />

- Burada mı oturuyor?<br />

- Evet.<br />

- Ne iş yapıyor?<br />

- Biraz zengindir. Vaktini okumakla geçirir. Tanımazsınız efendim. Hiç büyüklerle ahbaplık etmez. Büyük<br />

mevkiler istemez.<br />

- Niye?<br />

- Bilmem ama, belki “düşüşü var” diye.<br />

- Tuhaf…<br />

- Ama çok yüreklidir. Doğrudan ayrılmaz. Ölümden çekinmez. Birçok kez savaşmıştır. Yüzünde kılıç<br />

yaraları vardır.<br />

- Bize elçi olmaz mı?<br />

- Bilmem.<br />

- Bir kere kendisini görsek…<br />

- Bilmem, çağırınca ayağınıza gelir mi?<br />

- Nasıl gelmez?<br />

- Gelmez işte… Dünyaya minneti yoktur. Şahla dilenci, gözünde birdir.<br />

- Devletini sevmez mi?<br />

- Sever sanırım.<br />

- O halde biz de kendimiz için değil, devletine hizmet için çağırırız.<br />

- Deneyiniz efendim….<br />

Sadrazam, o akşam kahyasını Muhsin Çelebinin Üsküdar’daki evine gönderdi. Devlet, ulus hakkında bir iş<br />

için kendisiyle konuşacağını, yarın mutlaka gelmesi gerektiğini yazmıştı.<br />

Sabah namazından sonra sarayının selamlığında, Hint kumaşından ağır perdeli küçük loş bir odada<br />

kâtibinin bıraktığı kâğıtları okurken, sadrazama, Muhsin Çelebinin geldiğini bildirdiler.<br />

- Getirin buraya….dedi.<br />

İki dakika geçmeden odanın sedef kakmalı, ceviz kapısından palabıyıklı, iri, levent, şen bir adam girdi.<br />

İnce siyah kaşlarının altında iri gözleri parlıyordu. Belindeki silahlık boştu………….<br />

Ömer SEYFETTİN<br />

128

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.17<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

GÖRSELDEN HAREKETLE OLAY METNİ<br />

KURGULAMA<br />

12 Ders Saati<br />

1.Bir nesneden, resim, müzik ya da farklı bir metinden hareketle yeni<br />

metinler oluşturur.<br />

2. Drama yöntemini metin kurgulamada kullanır.<br />

3. Öyküleyici anlatımı metinde doğru ve etkileyici kullanır.<br />

4. Kavram ve nesnelere yeni anlamlar yükleyerek yaratıcı imgeler<br />

oluşturur.<br />

5. Metin eleştirisi yapar.<br />

Gözlem\İnceleme<br />

Beyin fırtınası<br />

Soru-Cevap<br />

Dramatizasyon<br />

Metin kurgulama<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ-<br />

ARAÇ GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

Fotoğraf / Resim<br />

ÖĞRENME-<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

(1.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öğrencilerden resmi-fotoğrafı sırasıyla görme-işitme-koklama-tat almadokunma<br />

duyularıyla kavramaları istenir. Resme dair algıladıklarını<br />

(gördükleri ve varsayımlarıyla) sözel olarak etkin bir şekilde dil<br />

kurallarına uygun olarak ifade etmeleri istenir.<br />

Görsel incelemesi sırasında edindikleri izlenimleri şu başlıklar altında<br />

129

not etmeleri istenir.<br />

a)Gördüklerim (Arnavut kaldırım, eski ahşap ev…)<br />

b)İşittiklerim ( Rüzgârın sesi, çocuk sesleri…)<br />

c)Kokusunu aldıklarım (Toprak kokusu, ekmek kokusu…)<br />

d)Tenimde hissettiklerim (Rüzgârın serinliği, demir korkuluğun<br />

soğukluğu…)<br />

e)Tatma duyusuyla hissettiklerim ( Tuzlu ekmek, kahve tadı…)<br />

Öğrencilerden, duyu organlarıyla kavradıkları görsele ait şu noktaları<br />

değerlendirmeleri istenir:<br />

a)Bildiklerim (Kesin bilgiler yani görselde gördükleri ifade edilir.)<br />

b)Tahmin ettiklerim ( Bu evde yaşlı bir çiftin yaşadığını tahmin<br />

ediyorum.) c)Merak ettiklerim (Posta kutusundaki mektubun kimden<br />

geldiğini merak ediyorum.)<br />

Öğretmen drama tekniğini kullanarak mahallenin bekçisi kimliğinde<br />

öğrencilerin merak ettiği soruları cevaplar. Böylelikle öğrenci grubu ve<br />

öğretmenin katılımıyla görselden yola çıkarak bir mahalle kurgulanmış<br />

olur. Bu yeni mahallenin sakinleri, aralarındaki ilişkiler, sosyal ve özel<br />

yaşamları dramatizasyon yöntemiyle kurgulanır.<br />

(2.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öğrencilere geçen hafta dramatizasyon yöntemiyle kurgulanan bu<br />

mahalledeki hangi karakteri yazmak istedikleri sorulur. Her bir öğrenci<br />

mahalledeki bir kişinin detaylı öyküsünü kurgular. Bu yapılırken<br />

karakterler arasındaki ilişkilere ve olay bütünlüğünü korumaya da<br />

dikkat edilir.<br />

Kavram ve nesnelere yeni anlamlar yüklenerek yaratıcı imgeler<br />

oluşturulur, diğer yaratıcı yazma çalışmaları tekniklerinin de yardımıyla<br />

metinler oluşturulur.<br />

(3.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Öykü yazma çalışmaları sürdürülür.<br />

(4.hafta / (40’+40’+40’) 3 Ders saati )<br />

Tamamlanan öyküler yüksek sesle okunur ve metin grupça edebi açıdan<br />

değerlendirilir. Gerekli düzenleme ve tashihler yapılarak öyküler<br />

tamamlanır ve gerek eleştirel gerekse başka yönlerden değerlendirilir.<br />

Hikâye dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYAN<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

130

EK 1<br />

131

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.18<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

ŞİİR MAHKEMESİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Şiiri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek okumanın önemini<br />

kavrar.<br />

2. Şiire yüklenen anlamın göreceli olduğunu fark eder.<br />

3. Metafor kavramını açıklar.<br />

4. Şiirde geçen imgeleri yorumlar.<br />

Soru-Cevap<br />

Ağıt Şiiri “Kemal Özer”<br />

Şiir sessiz olarak okunur.Şiir vurgu ve tonlamalarıyla dikkat edilerek<br />

öğretmen tarafından seslendirilir.<br />

Aşağıdaki sorularla metni kavrama çalışmaları yapılır.<br />

Şiir size ne hissettiriyor?<br />

Şiirin teması ne?<br />

Annenin özellikleri olan, “Geciken bir kadın” , “Günübirlik bir kadın”<br />

ifadelerini yorumlayın.<br />

Babanın özelliklerinden yola çıkarak babanın durumu hakkında<br />

tahminlerde bulunun, gözlerinizi kapatarak 2. Bölümü hayal edin.<br />

Bütün bu anahtar yapılardan yola çıkarak şiiri tekrar yorumlayın.<br />

“Ağıt” şiiri Mehmet Fuat ve Kemal Özer tarafından da yorumlanmıştır,<br />

bu yorumları okuyarak birini seçip savunmasını yapın. Hangi tezler<br />

doğrultusunda bu yoruma katılıyorsunuz?<br />

Şiiri yorumlayanlardan Kemal ÖZER ve Mehmet Fuat’tan hangisi<br />

Ağıt’ın şairidir, tahminde bulunun.<br />

132

Edebi metinlerde asıl yorumun okuyucunun kendisine ait olduğuna dair<br />

vurgu yapılır.<br />

Hilmi YAVUZ’UN “Okuma Biçimleri: Metin diye bir şey var mı?”<br />

makalesinden bölümler ele alınır ve başlıklar tartışmaya açılır.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Açık Uçlu Soru(Şiir okumak bize ne kazandırır?,Şiirlerin okunma şekli<br />

dinleyiciyi nasıl etkiler?)<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR Edebiyat Komisyonu<br />

133

<strong>ETKİNLİK</strong> NO<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

2.19<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG<br />

İKİNCİ YENİ<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Sembolün sanattaki gücünü fark eder.<br />

2. Nihilizm kavramını açıklar.<br />

3. İkinci Yeni akımı açıklar.<br />

4. Sanat eserindeki sembolleritartışır.<br />

5. Sanat eserini yorumlar.<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

Soru-Cevap<br />

Tartışma<br />

Çağrılmayan Yakup Şiiri, Guernica Tablosu, Çığlık Tablosu<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

Pablo Picasso’nun Guernica tablosu incelenerek buradaki semboller<br />

ele alınır. Öğrencilerden serbest çağrışımla sembolleri yorumlamaları<br />

istenir.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

İspanya- boğa- milliyetçilik<br />

Göz ve bu gözün içindeki lamba- Guernica şehrine korkuyu<br />

getiren bombanın gece düşmesi<br />

Halkın özgürlüğünün sona ermesi- fener ve özgürlük<br />

sembolü at –<br />

Bombanın karanlıkta düşmesi- Picasso’nun bu tabloyu siyah<br />

beyaz yapmasıyla eşleştirilir.<br />

Halkın ellerinde kırık kılıçlarıyla yerde acı çekmeleri-<br />

134

Guernica halkının ilerleyen teknolojiye yenik düşmesi.<br />

Edip Cansever “ Çağrılmayan Yakup” şiiri öğrencilerce okunur.<br />

Şiirdeki karakterler belirlenir.<br />

ÇAĞRILMAYAN YAKUP<br />

Yakup, Yusuf, Kurbağalar<br />

Sıfatlarından hareketle karakterler yorumlanarak, temel özellikleri<br />

ele alınır. Bu özelliklerle yalnızlık, nihilizm( her şeyin anlamdan ve<br />

değerden yoksun oluşu) kavramlarına ulaşılır.<br />

Kurbağalara bakmaktan geliyorum, dedi Yakup<br />

Bunu kendine üç kere söyledi<br />

Onlar ki kalabalıktılar, kurbağalar<br />

O kadar çoktular ki, doğrusu ben şaşırdım<br />

Ben, yani Yakup, her türlü çağrılmanın olağan şekli<br />

…<br />

Telaşlı, açgözlü kurbağalara<br />

Bakmaktan geliyorum. Ben sanki Yusuf<br />

Ve Yusuf değil<br />

Her gün bir tahtaboşta asılı duruyorum<br />

Ve durmuyorum.<br />

*Bu çalışmanın ardından karakterlerin neyi sembolize edebileceği<br />

konusu serbest çağrışım yöntemiyle tartışılır.<br />

(Yakup- Tevrat Yakup Kıssası<br />

Yusuf- Tevrat Yusuf Kıssası<br />

Kurbağalar- İnsanlar)<br />

*Eser yorumunun anahtar kavramlarından olan “modern insanın<br />

yalnızlığı, yabancılaşma ve nihilizm kavramları bu kez<br />

Münc’ün“Çığlık” tablosunda ele alınır. Sezai Karakoç’un Sürgün<br />

Ülkeden başkentler Başkentine şiiri okunur ve şiirdeki imgeler,<br />

çağrışımlar tartışılır.<br />

NOT: Garcia Markuez “Yüzyıllık Yalnızlık ” kitabı tavsiye edildi.<br />

135

DEĞERLENDİRME<br />

Açık uçlu soru ( Nihilizm nedir? İkinci yeni akım nedir? “Çünkü eser<br />

yorumu, bir kazı işçiliğidir…” ifadesine katılıyor musunuz? Vb…)<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

136

EK 1<br />

137

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.20<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYG<br />

ANLAM PARÇALARIYLA OYNAMA VE İMGE<br />

ÇALIŞMASI<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. İmge kavramını tanımlar.<br />

2. Metinlerde imgelerin ne ifade ettiklerini tartışır.<br />

3. Kelimeleri anlam parçalarına ayırır.<br />

4. Kelimelere gerçek anlamları dışında farklı anlamlar yükler.<br />

5. Bir kelimenin anlam parçalarından birini seçerek özgünbir<br />

metin oluşturur.<br />

Gözlem\İnceleme<br />

Beyin fırtınası<br />

Soru-Cevap<br />

Kurgulama<br />

Merdiven (Ahmet Haşim)<br />

Öğrencilere şiiri sevip sevmedikleri, ne tür şiirler okumaktan<br />

hoşlandıkları sorulur.<br />

Merdiven (Ahmet Haşim) şiiri okunur.<br />

Şiirdeki merdiven imgesinin neyi ifade ettiği tartışılır.<br />

Sözcüğün, sözlük anlamı dışında daha derin ve zengin bir anlam<br />

içeriğine sahip olduğu sezdirilir.<br />

İmge kavramı Merdiven şiiri üzerinden açıklanır.<br />

Seçilen bir sözcük (Palto, kalem, tarak, balkon…) öğrencilere verilir<br />

ve bunları anlam parçalarına (sözlük anlamlarının karşılığına)<br />

ayırmaları istenir.<br />

*Daha sonra bu anlam parçalarından biri seçilir.<br />

*Öğrencilerden, bu anlam parçasında değişiklik yaparak yaratıcı bir<br />

138

metin oluşturmaları istenir.<br />

ÖRNEK: PALTO<br />

Anlam Parçaları:<br />

*Kışın giyilir.<br />

*Kumaş türü malzemeden yapılır<br />

*İnsan giyer.<br />

*Soğuktan korunmak için giyilir.<br />

Paltoyu insan dışında bir varlığa giydirip edebi bir cümle içinde<br />

kullanalım.<br />

“Adam korkularına kalın bir palto giydirip kendini sokağa attı.”<br />

Seçilen başka kelimelerle derse devam edilir<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu Soru(İmge denince ne anlıyorsunuz?Metinde niçin imge<br />

kullanılır?)<br />

Öz Değerlendirme Formu<br />

Gözlem formu<br />

Öğrenci çalışmaları dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

139

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.21<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

BYF-ÖYG<br />

MONTREAL’E MEKTUP<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Modern şiiri açıklar.<br />

2. Geleneksel ve modern şiiri karşılaştırır.<br />

3. Şiirdeki taşıyıcı ögeleri tartışır.<br />

4. Modern tarzda şiir yazar.<br />

Beyin fırtınası, sunum, tartışma<br />

Kâğıt, kalem, hazırlanmış olan form, örnek şiir projeksiyon<br />

Şair Kemal Sayar’ ın Montreal Mektupları 1,2 okunur.<br />

Şiirdeki taşıyıcı temalar( göç, ayrılık, yabancılaşma, empati çağrısı, modern<br />

batı eleştirisi, yenilmiş medeniyetin bir bireyi olarak galip medeniyete<br />

serzenişte bulunmak ve diyalog çağrısı, savaşın yol açtığı yıkımlar ve<br />

yayılmacı politikaya eleştirel bakış) öne çıkarılır ve bu temalar üzerinde<br />

tartışılır. Öğrencilere bu onlara hangi şiir veya hikâyeleri çağrıştırdığı<br />

sorulur.<br />

Geleneksel ve modern şiir açıklanır ve okunan şiirin hangi şiir türünün<br />

özelliklerini taşıdığı karşılaştırmalı bir şekilde tartışılır. Örnek olarak bir<br />

geleneksel (aruz, hece)şiir sunulur.<br />

Öğrencilerden bir modern şiir yazmaları istenir.<br />

Öz Değerlendirme, Şiir dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Gözlem formu<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

140

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.22<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

TORBADAKİ ŞİİR<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

1.Şiiri bütünsel bir varlık olarak kavrar.<br />

2.Parçadan bütüne ulaşma tekniğini uygular.<br />

3.Dağınık verilen bir metni yeniden düzenler.<br />

4.Dadaizm akımını açıklar.<br />

5.Dadaizm akımına uygun ürün oluşturur.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma, Beyin Fırtınası<br />

Slâyt makinesi, kâğıt, kalem<br />

ÖĞRETME –<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

Yaratıcı düşünce için beyin fırtınası tekniğinden yararlanılan bu etkinlikte<br />

dil sanatları öğretmeninin belirleyeceği şiirler, dizelerbir kâğıda yazılır ve<br />

sözcükler rastgele kesilir.<br />

Öğrencilerden; bir torbaya konulan bu sözcükleri çekmeleri ve çektikleri<br />

sözcüklerden mümkün olan en anlamlı bütünü, şiiri, oluşturmaları istenir.<br />

Oluşturulan şiirler biçim ve anlam yönüyle eleştirilir.<br />

Ortaya çıkan ürünlerin bir sanat eseri olup olmadığı tartışılır. Buradan<br />

hareketle Dadaizm kavramıyla bağlantı kurulur. Sunay Akın’ın şiirlerinden<br />

örnekler verilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Açık Uçlu Soru(Şiirin orijinali ile karşılaştırdığınızda ne tür farklılıklar<br />

gördünüz?Sizce sanat nedir? Sanatçı kimdir?<br />

Dadaizm akımı<br />

nedir? Bu akımı mantıklı buluyor musunuz? Tartışınız. )<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

141

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.23<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

PORTREDEN DRAMAYA<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

1. Belli bir konuda sunum yapar.<br />

2. Bir konuda akıl yürüterek sonuca ulaşır.<br />

ÖĞRENCİ<br />

3. Portreden yola çıkarak iletişimle ilgili drama kurgular.<br />

KAZANIMLARI<br />

4. Kurguladığı dramayı canlandırır.<br />

5. Yazıya geçirilen iletişimle ilgili sorunlar tartışılır.<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME YÖNTEM Soru-Cevap, Gösteri ,drama<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

Slayt makinesi, kağıt, kalem, kamera, sahne araçları<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME<br />

ÖĞRENME SÜRECİ<br />

İletişim nedir, sağlıklı iletişim nasıl gerçekleşir?” sorularıyla beyin<br />

fırtınası yaptırılır.<br />

1 Rehber öğretmenler, ekip ruhunu hissettirmeyi ve grup<br />

çalışmalarını vurgulamayı amaçlayan oyunlar başlatır.<br />

Grup Çalışmasına Yönelik Cümle Tamamlama Oyunu: O an<br />

çalışmanın içerisinde yer alan öğrenciler, 2 ayrı gruba bölünürve<br />

cümle tamamlama oyunu başlatılır.<br />

b) Empati Oyunu: Çocuklara empati kelimesinin anlamı verilerek,<br />

iletişimde empatinin önemi üzerinde durulur. NationalGeografic<br />

dergisinin birkaç kapak fotoğrafı öğrencilere verilerek kendilerini bu<br />

fotoğraflardakilerin yerine koyup, bunları birkaç cümle ile<br />

konuşturmaları istenir.<br />

Örn: 2 Afrikalı Çocuk, 3 Balık, Bir Aile vs.<br />

142

c) Bir Portreye, Grup Çalışması İçerisinde Kimlik Kazandırmak<br />

Daha önce Görsel Sanatlar öğretmeni tarafından seçilmiş bir portre,<br />

bütün öğrencilerin görebileceği biçimde, salonun ortasına konulur.<br />

Portrenin üzerindeki kıyafetlerden, saçlarının biçiminden ve genel<br />

görünüşünden yola çıkılarak, tüm öğrencilerin önerileri dikkate<br />

alınmak suretiyle, bu portreye<br />

bir kimlik kazandırılır. Örneğin: Yaşı kaç olabilir? Sizce nasıl bir<br />

aileye sahip?<br />

d) Öğrenciler 2 gruba ayrılır. 1. Gruptan, kimliği çıkarılan portrenin<br />

15 yaşında; 2. Gruptan portrenin 40 yaşında başına gelen bir iletişim<br />

sorununu konu alan dramatizasyon kurgulamaları istenir. Öğrenciler<br />

3-5 dakikalık bir zaman dilimi içerinde kendilerine düşen yaş<br />

dönemine ait bir yaratıcı drama sunumu gerçekleştirir.<br />

Grup çalışmalarını ve ekip olma bilincini taşıyan her uygulama<br />

sonunda, rehber öğretmenler, bir amaca ulaşmada ekip ruhuna sahip<br />

olmanın ve grupla birlikte hareket edebilmenin önemini vurgular.<br />

Sorun yaşanırsa, “Ekip Olamamaktan Kaynaklanan Problemler”<br />

başlığı altında problemler ele alınır. Yapılan bütün çalışmaların geri<br />

bildirimi öğrencilerden yazılı olarak alınır ve tartışılır.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Açık uçlu soru (Ekip çalışmasının olumlu ve olumsuz yönleri<br />

nelerdir?)<br />

Gözlem formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

143

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.24<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

KARAGÖZ VE HACİVAT OYUNLARINI SERGİLEME<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Kültürel ögeleri kavrar.<br />

2. Kültürel öğelerde iletişimin niteliklerini belirler.<br />

3. İletişim bozukluklarına neden olan faktörleri ayırt eder.<br />

4. Belirlenen bir metin canlandırır.<br />

5. Canlandırılan metin değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Gösterip Yaptırma Tekniği<br />

Gölge oyunu malzemesi<br />

Öğrencilerden bir hafta öncesinden Hacivat ve Karagöz gölge oyunu<br />

hakkında araştırma yaparak gelmeleri istenir.<br />

TTK’nin Karagöz belgeseli izletilir.<br />

Öğrencilere Karagöz ve Hacivat ile ilgili usta oyuncuların sahnelediği gölge<br />

oyunları seyrettirilir.<br />

Önceden belirlenen Karagöz metni öğrencilere dağıtılır.<br />

Hazırlanan sahnede Karagöz ve Hacivat oyunu sergilenir.<br />

Danışman öğretmen gösterimini kameraya alır.<br />

Öğrencilere Karagöz ve Hacivat’ın iletişimsel olarak hangi nitelikte bir<br />

iletişim kurduklarını sorar.<br />

Çevrelerinde Karagöz ve Hacivat’a benzer karakterlerin olup olmadığı<br />

sorularak bu karakterlerle ilişkilerini anlatmaları istenir.<br />

Açık uçlu soru (Kültürümüzde yer alan öğelerden iletişim bozukluklarını<br />

ortaya koyan Karagöz ve Hacivat’ın verdiği mesaj sizce ne olabilir?<br />

İletişimsizlik yaşadığımız insanlarla daha uyumlu, tatlı bir dille iletişim<br />

kurduğumuz takdirde problemimizi aşabilir miyiz?)<br />

Akran değerlendirme formu, Öz değerlendirme formu<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

144

EK:1<br />

KARAGÖZ İLE HACİVAT: MANGAL SEFASI<br />

Hacivat: “ Karagözüm, sucuk aldım. Gel mangal sefası yapalım. “<br />

Karagöz: “ Birer kangal alalım ama benim bahçe küçük, kangala dar gelir. “<br />

Hacivat: “ Kangal demedim Karagözüm, mangal dedim. Mangalda sucuk pişirelim. “<br />

Karagöz: “ Kangalla çocuk bir arada olmaz. Yaşar’ı kangal ısırır. “<br />

Hacivat: “ Canım, ne Yaşar’ı, ne kangalı, sucuk dedim, mangal dedim. “<br />

Karagöz: “ He öyle söylesene, sucuğu mandalla tavana asarsın. “<br />

Hacivat: “ O neden? Neden sucuğu tavana asıyorsun? “<br />

Karagöz: “ Kurusun diye. Kuru sucuğun tadı farklı olur. “<br />

Hacivat: “ Tamam Karagözüm, sucuğu kuruttum, mangalı bahçeye oturttum. “<br />

Karagöz: “ Ben senin bahçeye gelmem, Hacivat. “<br />

Hacivat: “ Gelmezsen gelme. Ben de kendime ziyafet çekerim. “<br />

Uzaklaşıp giden Hacivat’ın arkasından Karagöz söylenir:<br />

“ Seni gidi beni bilmez. Kangalı kesmiş, sucuk yapmış, mangalda pişirecekmiş. Bende o<br />

sucuğu yiyecek göz var mı? “<br />

145

KARAGÖZ İLE HACİVAT: BUZAĞI<br />

Karagöz ile Hacivat yolda karşılaşırlar. Karşılıklı selamlaşmadan sonra iş arayan Karagöz’ün<br />

moralinin bozuk olduğunu gören Hacivat, ona derdini unutturmak için, bilmece sormaya karar<br />

verir:<br />

“ Karagözüm, sana bir bilmece sorayım da cevabını ver. Öküz altında ne arıyor derler? “<br />

Karagöz: “ Tavşan arıyor derler. “<br />

Hacivat: “ Olmaz, tavşanın öküzle ilgisi yok. “<br />

Karagöz: “ Tilki arıyor derler. “<br />

Hacivat: “ Tilkinin öküzle hiç ilgisi yok. “<br />

Karagöz: “ Kurt arıyor derler. “<br />

Hacivat: “ Kurt öküz altında aranmaz. Öküz bunu babası, inek bunun annesi. “<br />

Karagöz: “ Koyun bunun amcası, keçi bunun dayısı. “<br />

Hacivat: “ Hani o şey büyür dana olur, tosun olur. “<br />

Karagöz: “ Dana olur, tosun olur. “<br />

Hacivat: “ Tamam, dana dedin, dananın küçüğü. “<br />

Karagöz: “ Küçük dana . “<br />

Hacivat: “ Hah, küçük danaya ne derler? “<br />

Karagöz: “ Dana küçük. “<br />

Hacivat: “ Karagözüm, galiba bilemeyeceksin. “<br />

Karagöz: “ Ben bilemezsem sen bil. “Hacivat: “ Buzağı arıyor derler. “<br />

Karagöz: “ Hı? “<br />

Hacivat: “ Öküz altında buzağı arıyor derler. “<br />

Karagöz: “ Ben onun öyle olduğunu biliyordum ama aklıma gelmedi. Sorunun cevabı buzağı.<br />

Bildim mi? “<br />

Hacivat: “ Bildin Karagözüm, bildin. “<br />

Karagöz: “ Bilemesem şaşardım. Bu soru kolaydı. Zor sorsan onları da bilirim. “<br />

Karagöz’ ün güldüğünü, neşelendiğini gören Hacivat sevinir. Karagöz’ü de sevindirmek ister<br />

ve ona Pazar yerinde hamallık bulur. Günün geri kalan kısmında sandıkla portakal, limon<br />

taşıyan Karagöz akşamüstü kazandığı iki akçeyle evinin yolunu tutar.<br />

146

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.25<br />

DERSİN ADI<br />

PROGRAM<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN ARAÇ,<br />

GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

ÖYGP-BYF<br />

SİNEMA FİLMİ ELEŞTİRİSİ<br />

3+3 DERS SAATİ<br />

1.Gelişimin her zaman olumlu sonuçlar doğurmayacağını<br />

kavrar.<br />

2.Teknolojinin kötü niyetle kullanılabileceğinin farkına varır.<br />

3.İzlediği filmi tema yönüyle eleştirir.<br />

4.Teknolojinin insan hayatını olumsuz etkilemesi konulu bir<br />

ürün ortaya koyar.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Tartışma<br />

Slayt makinesi, kâğıt, kalem<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

”Suretler “( Bruce Willis -2009)sinema filmi izlenir.<br />

Filmdeki ana tema tartışılır.<br />

Filmdeki ana karakterler üzerinde durulur.<br />

Ana karakterlerin yaşadığı çelişkilere dikkat çekilir.<br />

Teknolojinin insan hayatı üzerindeki rolü fark ettirilir.<br />

Öğrencilerin teknolojiden ne kadar etkilendiği sorulur.<br />

Filmde geçen gerçeği maskeleme durumu günümüzde neleri<br />

çağrıştırıyor, sorusuna cevap aranır.<br />

Öğrencinin bu ana tema ile ilgili bir etkinlik yapması istenir( kısa<br />

film, hikâye, röportaj, fotoğraf…)<br />

Not: Danışman öğretmenin etkinliğe hazırlık amaçlı aşağıdaki üç<br />

kitabı okuması tavsiye edilir:<br />

Filmlerle Sosyoloji-Diken ve Laustsen<br />

Film Eleştirisi El Kitabı-Timothy Corrigan<br />

Film Eleştirisi- Zafer Özden<br />

147

Çocuklar ve Adresler- Yılmaz Odabaşı<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık Uçlu Soru(Sizce filmdeki temel mesaj nedir?<br />

Yaşadığınız çevrede insanların teknolojiye bakış açısı nasıldır? Sizce<br />

nasıl olmalıdır?<br />

Teknoloji insanı mutlu mu eder, mutsuz mu? Tartışınız.)<br />

Gözlem Formu<br />

Etkinlik sonunda ortaya çıkan ürün dereceli puan ölçeği ile<br />

değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

148

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.26<br />

DERSİN ADI TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

SINIF<br />

BYF-ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

ZAMAN MAKİNESİ: 1980’LER<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME-<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ,<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

1. Geçmiş bir dönemin özelliklerini kavrar.<br />

2. Geçmiş dönemi günümüzle karşılaştırır.<br />

3. Dönemler arasındaki sosyolojik değişimi fark eder.<br />

4. Teknolojinin hayatımız üzerindeki etkisini tartışır.<br />

5. Belirlenen bir konuda röportaj yapar.<br />

6. Mektup yazar.<br />

7. Mektubun içeriğini yorumlar.<br />

Soru-Cevap, Gösterim, Metin Yazma, Tartışma<br />

Slayt makinesi, kağıt, kalem<br />

Öğrenciler 1980’li yıllar ile ilgili araştırma yaparak( Dönemin gazete<br />

ve dergileri, o dönemde yaşamış biriyle mülakat…) o döneme ait bir<br />

nesneyi( müzik kaseti, bir eşya, giysi…) sınıfa getirir.<br />

Seksenler dizisinden bir bölüm izletilir.<br />

Öğrenciler, nesnelerden ve dizide izlediği sahnelerden hareketle<br />

dönemi günümüzle karşılaştırarak çıkarımlarda bulunur. O<br />

dönemdeki ebeveyn rolü ile günümüzdeki ebeveyn rolü tartışılır.<br />

Her öğrenci o döneme(kime veya neye istiyorsa) bir mektup yazar.<br />

Mektuplar tek tek okunur, yorumlanır.<br />

Öz Değerlendirme Formu, Gözlem Formu, Mektuplar dereceli puan ölçeği<br />

ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

149

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.27<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAMI<br />

ÖYG-BYF<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

BİZİ BİZ YAPAN DEĞERLERİMİZ<br />

ÖNERİLEN SÜRE 3 DERS SAATİ<br />

ÖĞRENCİ<br />

1. Değerlerin sosyal yaşamdaki önemini açıklar.<br />

KAZANIMLARI<br />

2. Araştırdığı bir konuyu konuşma kurallarına uygun biçimde<br />

sunar.<br />

3. Yaptığı sunumu eleştirel bakış açısıyla değerlendirir.<br />

ÖĞRETME-<br />

ÖĞRENME YÖNTEM<br />

VE TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN<br />

EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLER<br />

ARAÇ, GEREÇLER<br />

VE KAYNAKÇA<br />

ÖĞRENME<br />

ÖĞRETME SÜRECİ<br />

Örnek metin inceleme, beyin fırtınası, grup tartışması, sunuş yoluyla<br />

öğretim<br />

Örnek okuma metni, deyimler kılavuzu, atasözleri kılavuzu, kaynak<br />

kitaplar, internet taraması<br />

Öğretmen sınıfa öğrencilerin dikkatini çekecek nitelikte değer ya da<br />

değerlerin yer aldığı örnek bir metin getirerek öğrencilere okur.<br />

Örneğin Ağustos Böceği ile Karınca fablı okunarak kısaca<br />

değerlendirilir. Karıncanın en önemli özelliği öğrencilere sorulur.<br />

Hayatta insanların kıymetini attıran benzer “değerler” olup olmadığı,<br />

varsa neler olduğu sorusu sorularak konu değerlerimize getirilir.<br />

Beyin fırtınası yöntemi kullanılarak öğrencilerin aklına gelen<br />

değerler tahtaya yazılır. Öğrencilerin kendilerine en yakın buldukları<br />

değerleri seçerek bunun üzerinde çalışmaları ve seçtikleri değer ile<br />

ilgili bir hazırlıklı konuşma oluşturmaları istenir.<br />

Konuşmada değerin anlamı, niteliği, toplumsal yaşamdaki ve insan<br />

ilişkilerindeki önemi vurgulanmalı, örnek olay, özdeyiş, atasözü,<br />

öykü, şiir vb. destekleyici edebi unsurlar kullanılarak konunun<br />

geliştirilmesi, bir sonuca ulaşılıp mesaj verilmesinin gerekliliği<br />

öğretmen tarafından öğrencilere aktarılmalıdır.<br />

150

Öğrencilerin topladıkları bilgiler, örnekler, destekleyici unsurlar<br />

öğretmen tarafından değerlendirilerek eleştirilerek öğrencinin<br />

konuşma metni üzerinde çalışması sağlanır.<br />

(Çalışmayı evde sürdürmesi ve düzenlemeye devam etmesi istenir.)<br />

Öğrenci seçtiği değer hakkında hazırladığı hazırlıklı konuşmayı<br />

sunar. Sunumda, yazılı kaynaklar, görsel ya da videolar kullanabilir.<br />

DEĞERLENDİRME<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Açık uçlu soru(Yaşantınızı kolaylaştıran veya zenginleştiren değerler<br />

nelerdir? Değerlerin sosyal yaşamdaki önemi nedir?)<br />

Yapılan sunum dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

151

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2.Arkadaşım<br />

EK 1<br />

Değerlendiren öğrencinin;<br />

AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU<br />

Grubu<br />

: ………………<br />

Adı soyadı : ……………… 1. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

2. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

3. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

4. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

Her Zaman<br />

Projenin<br />

Başında<br />

Projenin<br />

Sonunda<br />

Hiçbir<br />

Zaman<br />

Grubumuzdaki Öğrenciler<br />

Etkinliğe katılımda gönüllüdür.<br />

Görevini zamanında yerine getirir.<br />

Farklı kaynaklardan bilgi toplayıp sunar.<br />

Grup arkadaşlarının görüşlerine<br />

saygılıdır.<br />

Arkadaşlarını uyarırken olumlu bir dil<br />

kullanır.<br />

Malzemeleri kullanırken dikkatli ve<br />

titizdir.<br />

Temiz, tertipli ve düzenli çalışır.<br />

Sonuçları tartışırken açık ve anlaşılır<br />

konuşur, konuşulanları anlar.<br />

Öğrencilerin kendi gruplarındaki arkadaşları ile ilgili bu değerlendirmeler, öğretmenin birinci etkinlik esasına göre<br />

düzenlediği “Öğrenci Gözlem Formu”nu doldurmada yardımcı olarak kullanılabilir. Bu formda yer alan grup çalışma<br />

kriterleri, yapılan projenin özelliğine göre geliştirilebilir.<br />

152

EK 2<br />

ÖRNEK AÇIK UÇLU SORULAR<br />

o<br />

o<br />

o<br />

o<br />

Metindeki ana fikri eleştiriniz.<br />

İki durum arasındaki farklı ve ortak yönleri karşılaştırınız.<br />

Siz böyle bu durumla karşılaşsaydınız ne yapardınız?<br />

Metin kurgulamada siz hangi yöntemleri kullanırdınız?<br />

153

<strong>ETKİNLİK</strong> NO 2.28<br />

DERSİN ADI<br />

TÜRK DİLİ VE <strong>EDEBİYAT</strong>I<br />

PROGRAM<br />

ÖYG<br />

TARİH<br />

<strong>ETKİNLİK</strong> ADI<br />

BİR ŞEHİR KURALIM<br />

ÖNERİLEN SÜRE<br />

ÖĞRENCİ<br />

KAZANIMLARI<br />

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

YÖNTEM VE<br />

TEKNİKLERİ<br />

KULLANILAN EĞİTİM<br />

TEKNOLOJİLERİ<br />

ARAÇ-GEREÇLER VE<br />

KAYNAKÇA<br />

3 DERS SAATİ<br />

1. Hayal ettiklerini resmeder.<br />

2. Çizdiği resmi yorumlayarak değerlendirir.<br />

3. Hayal ettiklerini nasıl ifade edeceğini öğrenir.<br />

4. Düşüncelerini ifade eder.<br />

Beyin fırtınası, sunum, tartışma, şiir okuma<br />

Legolar<br />

Dosya kâğıtları<br />

154

ÖĞRETME-ÖĞRENME<br />

SÜRECİ<br />

DEĞERLENDİRME<br />

Öğrenciler gruplara ayrılır.<br />

A3 formatında kâğıt ve legolar dağıtılır.<br />

Legolardan kâğıdın üstüne elli bin nüfuslu bir sahil şehri kurmaları istenir.<br />

Bu şehri kurarken bina fonksiyonlarına ve renklerin oluşturduğu çağrışıma<br />

dikkat edilir. (Tercihen istenen şekilde tasarlama yöntemiyle örneğin: Beyaz<br />

lego konutlar, yeşil lego sosyal ve kültürel donatılar, mavi okullar için…)<br />

İki ders saati sonunda yapılan çalışmaların değerlendirilmesi istenir.<br />

Tasarımda eksik olan donatılar ve alanlar belirlenir, tasarım yeniden<br />

yapılandırılır. Tasarlanan şehrin sunumu yapılır.<br />

Öğrencilerin, şehri planlarken iş merkezleri, gelişim sahası, sosyal donatı<br />

alanları, trafik yoğunluğu, kaldırım sistemi, engelli gereksinimleri, çöp<br />

alanlar,mezarlıklar, hastaneler, park ve bahçeler, otopark, huzurevi, çocuk<br />

yuvası, ibadethane, hastane, okul,itfaiye… vs. gibi mecburi birimlere yer<br />

verip vermedikleri, değerlendirme kısmında öğretmen tarafından gözden<br />

geçirilir ve gerekli dönütler sağlanır.<br />

Açık Uçlu Soru(Şehri tasarlarken neler hissettiniz?<br />

Yaşadığınız şehirle tasarladığınız şehir arasında ne tür farklılıklar var?<br />

Tasarım esnasında sizi en çok düşündüren, zorlayan durum nedir?<br />

Nefes alınabilir, yaşanabilir, modern ve çevreci gereksinimlere uygun bir<br />

şehir tasarladığınıza inanıyor musunuz?)<br />

Grup Değerlendirme Formu<br />

Öğrenci çalışmaları dereceli puan ölçeği ile değerlendirilir.<br />

HAZIRLAYANLAR<br />

Edebiyat Komisyonu<br />

155

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2. Arkadaşım<br />

Ben<br />

1. Arkadaşım<br />

2.Arkadaşım<br />

EKLER<br />

DEĞERLENDİRME FORMLARI<br />

AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU<br />

Değerlendiren öğrencinin;<br />

Grubu : ………………<br />

Adı soyadı : ……………… 1. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

2. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

3. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

4. arkadaşının adı soyadı: ………………<br />

Her<br />

Zaman<br />

Projenin<br />

Başında<br />

Projenin<br />

Sonunda<br />

Hiçbir<br />

Zaman<br />

Grubumuzdaki Öğrenciler<br />

Olay Merkezli metin hazırlama<br />

etkinliğine katılımda gönüllüdür.<br />

Olay Merkezli metni oluştururken<br />

görevini zamanında yerine getirir.<br />

Olay Merkezli metin için farklı<br />

kaynaklardan bilgi toplayıp sunar.<br />

Olay Merkezli metin hazırlamada<br />

arkadaşlarının görüşlerine saygılıdır.<br />

Olay Merkezli metin hazırlarken<br />

arkadaşlarına karşı olumlu bir dil<br />

kullanılır.<br />

Olay Merkezli metin hazırlarken<br />

olayın unsurları konusunda dikkatli<br />

ve titizdir.<br />

Temiz, tertipli ve düzenli çalışır.<br />

Olay Merkezli metin sonuçları<br />

tartışırken açık ve anlaşılır konuşur,<br />

konuşulanları anlar.<br />

Öğrencilerin kendi gruplarındaki arkadaşları ile ilgili bu değerlendirmeler, öğretmenin birinci etkinlik esasına<br />

göre düzenlediği “Öğrenci Gözlem Formu”nu doldurmada yardımcı olarak kullanılabilir. Bu formda yer alan<br />

grup çalışma kriterleri, yapılan projenin özelliğine göre geliştirilebilir.<br />

156

HİKAYE YAZMA DERECELENDİRME ÖLÇEĞİ<br />

ÖLÇÜTLER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />

1 Başı verilen özgün bir hikaye yazar.<br />

2 Yazdığı hikayenin temasını bulur.<br />

3 Yazdığı hikayenin anlatım bakımından değerlendirir.<br />

4 Yazdığı hikayeyi dil bakımından değerlendirir.<br />

5 Yazdığı hikayeyi yapı özellikleri bakımından inceler.<br />

6 Yazdığı hikayeyi mekan insan ilişkisi bakımından<br />

inceler.<br />

7 Hikaye yazarken anlamı cümleler kurar.<br />

8 Yazdığı hikayeye uygun başlık bulur.<br />

9 Yazdığı hikayede noktalama işaretlerini doğru<br />

kullanır.<br />

10 Yazdığı hikayeyi hikaye yazma kurallarına göre<br />

inceler.<br />

157

Az yeterli<br />

Yeterli<br />

Çok yeterli<br />

GÖZLEM FORMU<br />

ÖLÇÜTLER<br />

1 Bir konuyla ilgili düşüncelerini açıklar.<br />

2 Düşüncelerini başkalarıyla tartışır.<br />

3 Beden dilini etkili kullanır.<br />

4 Konuşurken jest ve mimiklerinden yararlanır.<br />

5 Türkçeyi doğru telaffuz eder.<br />

6 Tonlama ve vurguya dikkat ederek konuşur.<br />

158

KONTROL LİSTESİ FORMU<br />

Açıklama: Aşağıdaki ifadelerin öğrenci tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini ifadenin karşısında<br />

bulunan yere çarpı (x) koyarak işaretleyiniz.<br />

Öğrencinin Adı Soyadı<br />

Tarih<br />

1. Beden dilini etkili kullanır.<br />

2. Anlaşılır bir tonda konuşur.<br />

3. Akıcı konuşur.<br />

4. Özgün sesler çıkarabilir.<br />

5. Özgün ifadeler seçer.<br />

6. Düşüncelerini ifade edebiliyor.<br />

7. Duygu ve düşüncelerini, olayları, durumları<br />

özetleyebilir.<br />

8.Topluluk karşısında rahat konuşur.<br />

9. Konuya uygun konuşabilir.<br />

159

ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU<br />

Çalışmanın Adı:<br />

Öğrencinin Adı-Soyadı:<br />

Açıklama: Çalışmalarımı boyunca aşağıdaki ifadelerin gerçekleştirme düzeylerini ifadenin karşısında bulunan yere<br />

çarpı (x) koyarak işaretleyiniz.<br />

ÖLÇÜTLER<br />

Her<br />

zaman<br />

DERECELER<br />

Bazen<br />

Hiçbir<br />

zaman<br />

1 Karagöz hakkında araştırma yaptım.<br />

2 Karagöz etkinliğine katılmaktan zevk aldım.<br />

Karagöz etkinliğinde arkadaşlarımla beraber<br />

3 çalışmaktan zevk aldım.<br />

Karagöz etkinliğinde arkadaşlarımla işbirliği<br />

4 yapmaktan zevk aldım.<br />

5 Karagözle ilgili ortaya farklı bir ürün koydum.<br />

160

HAZIRLAYANLAR<br />

DİLEK ÜNAL<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

MAHİR MÜCDE<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

Faruk MERAL<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

İbrahim ERYİĞİT<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

MERYEM GÜNEŞ BERBEROĞLU<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

LOKMAN ATEŞOĞLU<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

Ali Kavaklı<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

DİLEK ÜNAL<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

Ali YILDIZ<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

M.DORUK BAYTUR<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

Mahir MÜCDE<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

MUZAFFER ÇAKIR<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

M.FATİH ACAR<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

BAHRİ YAĞMUR<br />

(Edebiyat Öğretmeni)<br />

161

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!