NKO_NPR_e-book-oprawa-graficzna-Apteka-Przyszłości_2016-11-07_katalog_v7

APTEKA PRZYSZŁOŚCI 

10 ROZWIĄZAŃ, KTÓRE ZMIENIĄ APTEKĘ 

Patron medialny: 

Partner merytoryczny:

APTEKA PRZYSZŁOŚCI 2 

Spis treści


Wizualizacja Apteki Przyszłości 

Polska jest jedną z najszybciej cyfryzujących się gospodarek Europy. Zajmujemy czwarte 

miejsce w Europie pod względem wzrostu Wskaźnika Cyfryzacji Gospodarki. I choć obecnie 

najbardziej ucyfrowiony spośród wszystkich gałęzi gospodarki jest sektor finansowy, to zmiany 

te nie ominą także rynku farmaceutycznego i szerzej – całego rynku ochrony zdrowia. 

Według MC Kinsey w ciągu najbliższej dekady dzięki cyfryzacji wartość dodana całej 

gospodarki w Polsce mogłaby się zwiększyć o 13-22 proc. Jako Grupa NEUCA cały czas 

szukamy kolejnych możliwości inwestycji w obiecujące przedsięwzięcia, które budują wartość 

dodaną zarówno dla pacjenta jak i dla farmaceuty. Wiele z już pozyskanych opiera się na 

wykorzystaniu nowych technologii, których nie możemy po prostu ignorować. 

W niniejszej publikacji wraz z Microsoftem przybliżamy Państwu 10 rozwiązań, które 

w przyszłości zmienią apteki. Praktycznie większość z nich jest już dziś technologicznie 

możliwa do wdrożenia w aptece. Ograniczają nas tylko przepisy prawa. Jednak i te, wraz 

z postępem technologicznym będą musiały się zmienić. 

Zapraszamy do lektury i obejrzenia wideo przedstawiającego 

jedną z możliwych wizji przyszłości. 

Tomasz Józefacki 

wiceprezes ds. rozwoju, Gupa NEUCA 

Tomasz Józefacki od ponad roku jako Wiceprezes Zarządu odpowiada za obszar rozwoju biznesu 

w zakresie opieki nad pacjentem (telemedycyna, badania kliniczne, e-commerce, przychodnie). 

Przed NEUCA przez trzy lata zajmował stanowisko prezesa Benefit Systems SA. Wcześniej związany był z Agora SA gdzie od 2008 roku pełnił 

funkcję Członka Zarządu Agory i nadzorował Segment Internet spółki. Od 2014 roku zajmował stanowisko dyrektora ds. oddziałów „Gazety 

Wyborczej”. W latach 1999 do 2004 związany był z The New York Times Company, gdzie odpowiadał za marketing i promocję NYTimes.com. 

W 2002 roku został szefem rozwoju i strategii działów tematycznych Biznesu i Technologii portalu NYTimes.com. Absolwent Marketingu i Biznesu 

Międzynarodowego New York University Stern School of Business. Na tej samej uczelni w 2002 roku ukończył studia MBA.


Podróż pacjenta 

W koncepcji apteki przyszłości przedstawionej przez NEUCA widzimy połączenie tradycyjnej ochrony 

zdrowia, diagnostyki, farmacji ze sprzedażą i logistyką (drony) oraz zaawansowaną genetyką 

(terapie celowane). 

Większość przedstawionych koncepcji jest już w tej chwili technicznie możliwa do realizacji. 

Co więcej, spora część jest już realizowana, a nawet ogólnodostępna i stosowana w poszczególnych 

z powyższych obszarów lub innych gałęziach przemysłu. Microsoft będąc liderem IT od wielu lat rozwija 

i wdraża technologie wspierające przedsiębiorstwa w cyfrowej transformacji. Podróż pacjenta w świecie 

nowoczesnej ochrony zdrowia Microsoft widzi tak, jak na prezentowanym obok filme. 

Wszystkich zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na ten temat zapraszamy do zapoznania się 

z interaktywnym przewodnikiem pokazującym innowacje, które Microsoft wprowadza w zakresie ochrony 

zdrowia, realizując strategię transformacji cyfrowej. 

Michał Kaczurba 

Dyrektor ds. Rozwiązańdla Sektora Przemysłowego, Microsoft w Polsce 

Więcej informacji na temat innowacji w ochronie zdrowia znajdziecie Państwo tutaj: 

MichałKaczurba odpowiada w polskim oddziale Microsoft za rozwój rynku oraz rozwiązania branżowe dla klientów z sektora zasoby przemysł, life science, telekomunikacja i media. 

Zajmuje sięrozwojem i wprowadzaniem na polski rynek systemów biznesowych Microsoft i jego partnerów. W swojej pracy ściśle współpracuje z firmami konsultingowymi. 

Wcześniej, przez cztery lata, zarządzałwspółpracąz globalnymi partnerami Microsoft w Polsce. Michałposiada ponad 20-letnie doświadczenie w branży IT, które zdobywałm.in. 

u polskich integratorów oraz w firmach Symantec i Microsoft, gdzie skutecznie budowałi zarządzałkanałem sprzedaży. Jest autorem wielu publikacji prasowych, prelegentem na 

konferencjach biznesowych i branżowych oraz uczestnikiem wydarzeńsłużących wymianie doświadczeńi wiedzy osób wpływających na trendy rozwojowe w Polsce. Absolwent 

Wydziału Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej oraz Katedry Fizyki Uniwersytetu w Kopenhadze.

10 rozwiązań, które w przyszłości 

zmienią aptekę 


1 KOMUNIKACJA ONLINE 

Pacjent przez pryzmat jakości opieki farmaceutycznej jest lojalny wobec wybranego przez siebie 

farmaceuty. Konsultuje się z nim online, gdy ma wątpliwości w jaki sposób zażywać leki lub czego nie 

powinien z nimi łączyć. Dzięki personalnym monitorom, który nosi ze sobą każda osoba, farmaceuta może 

przypomnieć pacjentowi o zażyciu leków lub konieczności powtórnej wizyty w aptece. 

2 PERSONALIZOWANE TERAPIE 

Dane na temat stanu zdrowia oraz przyjmowanych leków i suplementów gromadzone są w profilu 

pacjenta. Dzięki tym informacjom lekarz może dopasować najlepszy dla danej osoby kształt leczenia, 

a farmaceuta bez trudu zaproponować uzupełnienie terapii. Wszystko w odniesieniu do konkretnego 

przypadku, a nie wiedzy ogólnej (często różnej dla każdego lekarza i farmaceuty). 

Przykład rozwiązania: 

Vintom – narzędzie do komunikacji za pośrednictwem wideo 

Ciekawym pomysłem na nawiązanie kontaktu lekarza lub farmaceuty może być spersonalizowany przekaz 

wideo, w ramach którego zwracamy się do pacjenta np. po imieniu i przekazujemy mu informacje dotyczące jego 

bezpośrednio np. potrzebę wykupienia leku w ciągu następnych dni lub odbycia wizyty kontrolnej. Informacje 

generowane są z odpowiednich systemów na bieżąco i odzwierciedlają sytuację w momencie odtwarzania filmu 

przez odbiorcę. Rozwiązanie takie ma obecnie zastosowanie np. w bankowości czy telekomunikacji. 

Przykład rozwiązania przygotowanego przez Microsoft (rozwiązanie partnerskie): 

Przykład rozwiązana: 

Terapia genetyczna – program Microsoft Genomics 

Jednym z możliwych kierunków rozwoju personalizowanej terapii jest terapia genetyczna. Obecnie, w ramach 

programu Genomics prowadzonego przez Microsoft, koszt analizy całego genomu ludzkiego spadł z 100 tys. 

do 1 tys. USD, a w przypadku jego fragmentów nawet do dziesiątek dolarów i dramatycznie skraca jego czas. 

Ponadto powstają chipy potrafiące coraz lepiej i taniej sekwencjonować geny z próbki, co daje możliwość badania 

genetycznego każdego pacjenta, interakcji z konkretnymi lekami, dobierania leku ze względu na profil genetyczny 

pacjenta. Być może w przyszłości będzie to drastyczna zmiana pozwalająca na przystępne cenowo indywidualne 

terapie genetyczne dla wszystkich. Czy i kiedy będą to usługi dostępne dla aptek? 

Wszystko zależy od ustawodawstwa. 

Więcej na temat progamu Microsoft Genomics: 

Przykłady projektów badawczych opartych o rozwiązanie Genomics:




3 ALGORYTMY 

Wspierają farmaceutę w wykonywaniu codziennych obowiązków. Dzięki szerokim bazom leków 

uzupełnionych informacje na temat interakcji czy opcji uzupełnienia terapii, możliwe jest szybkie 

informowanie pacjenta np. o tym, z czym nie należy przyjmować danego leku. Kompleksowa informacja 

wysyłana jest na osobiste urządzenie pacjenta (smartfon, inteligentna opaska), dzięki czemu w każdej 

chwili pacjent może do niej wrócić. 


Baza leków PHARMINDEX 

Już dziś wykorzystywana w systemach aptecznych baza leków Pharmindex, pozwala w sposób w pełni 

zautomatyzowany porównywać ze sobą informacje o lekach zgromadzonych w historii zakupowej pacjenta 

lub leków na paragonie z informacjami z tejże bazy w czasie rzeczywistym. Daje to farmaceucie ostrzeżenia 

o zagrożeniach na bazie najnowszej wiedzy z dziedziny farmakologii oraz toksykologii. Dzięki temu farmaceuta 

może zebrać od pacjenta dodatkowy wywiad lub uprzedzić o dodatkowych warunkach stosowania specyfiku, 

a w wyjątkowych przypadkach skontaktować się z lekarzem celem skonsultowania zmiany w ordynacji. 

Szerzej udostępniane online informacje o wycofanych z obrotu produktach leczniczych mogą generować automatyczne 

wezwanie na telefon pacjenta celem poinformowania go o konieczności zwrotu leku do apteki. 

Innym rozwiązaniem funkcjonującym w oparciu o dostęp do informacji i algorytmy jest sprawdzanie ważności recept 

w trybie online. Farmaceuta nie musi wnikliwie weryfikować, czy recepta spełnia wymogi formalne, 

czy nie jest przeterminowana lub czy nie została sfałszowana – po prostu zaczytuje kod recepty w systemie sprzedaży, 

a automaty przeszukujące miliony wpisów o zrealizowanych receptach w ułamkach sekund zwracają wynik. 

Rozwiązania te już ułatwiają realizację opieki farmaceutycznej farmaceutom w tych miejscach, gdzie algorytmy 

działające o zbiory danych medycznych, wykonują żmudną pracę, polegającą na wyszukiwaniu różnych zależności. 

4 MULTIFUNKCJONALNE NARZĘDZIA DO PODSTAWOWEJ DIAGNOSTYKI 

Apteka jest punktem pierwszej pomocy. Farmaceuta dzięki nowym technologiom może przeprowadzić podstawowe 

badania diagnostyczne takie jak badanie poziomu cukru, rutynowe badania krwi, pomiar ciśnienia etc. Na podstawie 

wyników i konsultacji z pacjentem, dobiera odpowiednie medykamenty. Jeśli niezbędna jest konsultacja lekarska 

czy wystawienie recepty – farmaceuta korzysta z konsultacji ze specjalistą na odległość. 

Przykład rozwiązana: 

Multifunkcjonalne urządzenie VITALITI 

Jednym z ciekawych narzędzi funkcjonujących w obszarze m-zdrowia, 

które widzimy jako jeden z elementów wyposażenia aptek jest VITALITI 

firmy CLOUD DX – można śmiało powiedzieć, że to robot 

do podstawowej diagnostyki. 

Narzędzie to składa się z czterech współzależnych urządzeń 

bezprzewodowych łączących się z zaawansowanym systemem aplikacji 

mobilnej. 

Dzięki Vitaliti możemy dokonać pomiaru EKG, tętna, saturacji, oddechu, temperatury ciała, ciśnienia krwi, ruchu, 

kroków i postawy, ale również przeprowadzić testy in-vitro (krwi i moczu). Już teraz dzięki temu urządzeniu możliwe 

jest zdiagnozowanie 19 chorób m.in. anemię czy cukrzycę 2 stopnia. 

Więcej informacji na temat urządzenia znajdą Państwo tutaj:




5 TELEMEDYCYNA 

Telemedycyna pozwala na pełną synergię we współpracy między lekarzem a farmaceutą i wykorzystanie 

wiedzy farmaceuty w ustalaniu terapii dla pacjenta. Pacjent przychodząc do apteki z konkretnym 

problemem, może skonsultować się z farmaceutą, a jeśli zachodzi taka potrzeba – w asyście farmaceuty 

także z lekarzem, który wskaże dalsze kroki i kierunek terapii. 

Możliwe jest oczywiście współdzielenie części informacji ze stroną trzecią np. apteką. 

Obecnie tylko regulacje uniemożliwiają stosowanie takiego systemu przez apteki do wspierania pacjenta. 

1. Przykład rozwiązania – na świecie: 

Rozwiązania klasy „Connected Patient” przygotowane przez Microsoft wspólnie 

z Dartmouth-Hitchcock 

Rozwiązania takie dają możliwość z jednaj strony centralnego monitorowania stanu zdrowia pacjentów objętych 

specjalnym programem ochrony i monitoringu, z drugiej zaś szybki wgląd samym pacjentom w ich dane medyczne. 

Unikalne jest zastosowanie Internetu Rzeczy (IoT) oraz sztucznej inteligencji w postaci nauczania maszynowego 

i zaawansowanej analityki do przewidywania zagrożeń zdrowia lub życia i podejmowania odpowiednich akcji 

zanim zagrożenie nastąpi. Odbywa się to w oparciu o dane medyczne, dane diagnostyczne monitorowane i zbierane 

w czasie rzeczywistym za pośrednictwem osobistych urządzeń diagnostycznych, informacje o przyjmowanych 

lekach, dane ze źródeł zewnętrznych takie jak pogoda, zanieczyszczenie powietrza, pylenie, analizę stanu 

emocjonalnego pacjenta – rozpoznawanie głosu przez cognitive services, dane z mediów społecznościowych. 

Możliwe jest wiele sposobów komunikacji pomiędzy pacjentem a ośrodkiem opieki w celu np. wykonania 

jakiegoś działania przez pacjenta od bezpośredniego kontaktu telefonicznego, wideo-konsultacji do mediów 

społecznościowych jeżeli będzie wykryta aktywność pacjenta w takich mediach. Komunikacja może być inicjowana 

pomiędzy ludźmi lub pomiędzy pacjentem a bot’em, który np. przekaże pacjentowi informację o potrzebie podjęcia 

konkretnych działań i po analizie odpowiedzi w tym sentymentu, podejmie decyzję o potrzebie dalszej interwencji.




5 TELEMEDYCYNA cd. 

2. Przykład rozwiązania – Polska: 

Konsultacje na odległość – Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu 

Z uwagi na długi okres oczekiwania pacjentów do poradni kardiologicznej stworzyliśmy projekt pilotażowy 

telekonsultacji kardiologicznych, który znacznie skraca czas oczekiwania pacjentów na poradę specjalistyczną. 

Pacjenci ci bezpośrednio z gabinetu lekarza POZ – za pośrednictwem wysokiej jakości sprzętu audiowizualnego 

– mają kontakt z kardiologiem. Podczas takiej konsultacji możliwa jest bezpośrednia rozmowa z pacjentem, 

przekazanie wszystkich niezbędnych badań dodatkowych, wykonanie badania EKG i przesłanie zjawisk 

osłuchowych za pośrednictwem stetoskopu elektronicznego. Taka telekonsultacja znacznie skraca czas 

oczekiwania pacjenta do poradni kardiologicznej, a co najważniejsze, skraca czas od momentu rozpoznania 

do diagnozy i prawidłowego leczenia pacjenta. – mówi prof. dr hab. n. med. Mariusz Gąsior, 

III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii Oddział Chorób Serca i Naczyń w Śląskim 

Centrum Chorób Serca w Zabrzu 

Więcej informacji na temat konsultacji na odległość znajdziecie Państwo tutaj:




5 TELEMEDYCYNA cd. 

3. Przykład rozwiązania – Polska: 

Diabdis – urządzenie do monitorowania wyników glikemii oraz aktywnego 

reagowania 

Dzięki programowi Diabdis specjaliści na bieżąco analizują wyniki glikemii pacjenta. Wyjaśnią wahania cukrów 

i dostosują dietę do jego potrzeb. Dodatkowo program umożliwia skorzystanie z bezpłatnych konsultacji z lekarzem, 

dietetykiem, psychologiem i edukatorem cukrzycowym o dowolnej porze dnia. 

Więcej o programie znajdą Państwo tutaj:




6 TECHNOLOGIE UBIERALNE (eng. WEARABLES) 

Każdy pacjent nosi ze sobą urządzenie np. opaskę, które gromadzi podstawowe informacje na temat stanu 

jego zdrowia takie jak: przyjmowane leki, alergie, choroby przewlekłe, tętno, poziom cukru, aktywność 

fizyczna etc. Dzięki temu w sytuacjach zagrożenia życia, służba medyczna wie w jaki sposób pomóc danej 

osobie, a w przypadku wizyty w aptece, farmaceuta może z większą dokładnością dopasować odpowiednie 

preparaty i pokierować pacjentem (zasugerować wizytę u specjalisty, wykonanie dodatkowego badania). 

Technologie ubieralne (wearables) są jednym z kapitalnych przykładów Internetu rzeczy. Łączą rzeczy które 

nosimy na sobie – czujniki z zaawansowaną analityką i predykcją, a następnie komunikują się z systemami 

i nami samymi za pomocą innych rzeczy, które mamy np. telefon. W przypadku zastosowań medycznych 

możemy tutaj mówić 

o dwóch przypadkach. 

1. Przykład rozwiązania: 

Opaski monitorujące Microsoft Band 

Opaski Microsoft Band są jednym z wielu, ogólnie dostępnych w formie opasek lub zegarków, urządzeń 

monitorujących podstawowe parametry. Opaski Microsoft Band monitorują stan pacjentów z epilepsją 

i ostrzegają o podwyższonym ryzyku ataku. Badają parametry takie, jak temperatura, wilgotność 

i przewodnictwo skóry. Posługują się odpowiednimi metodami analitycznymi w ramach usługi Microsoft Azure.



APTEKA PRZYSZŁOŚCI 11 

6 TECHNOLOGIE UBIERALNE cd. 

7 INDYWIDUALNY SEJF DANYCH ZDROWOTNYCH 

2. Przykład rozwiązania: 

NIGHTSCOUT dla dzieci z cukrzycą typu 1 

Specjalizowane urządzenia, które analizują konkretne parametry np. poziom cukru u diabetyków są zazwyczaj 

na stałe przytwierdzone do skóry (przyklejone, mikro wkłucia) lub wszczepione i analizują konkretne parametry np. 

z potu lub płynów ustrojowych (krew, limfa). Przykład rozwiązania Nightscout dla dzieci z cukrzycą typu 1 pokazuje, 

że w połączeniu z odpowiednim oprogramowaniem pozwalają one na monitorowanie i informowanie w czasie 

rzeczywistym o potrzebie przyjęcia leku, wypicia czegoś lub zjedzenia przekąski regulując w ten sposób poziom 

cukru we krwi dzieci. Informują również o stanie dziecka rodziców, służby medyczne i w razie potrzeby wszczynają 

alarm. 

Urządzenia takie mogą być źródłem danych dla osobistego sejfu danych zdrowotnych, o którym mówimy 

w dalszej części opracowania. 

Więcej informacji na temat Nightscout znajdą Państwo na stronie Microsoft: 

Każdy pacjent gromadzi dane dotyczące swojego zdrowia (oraz zdrowia swojej rodziny) w jednym miejscu. Są 

to zarówno dane z urządzeń monitorujących poszczególne funkcje życiowe takie jak poziom cukru, ciśnienie, 

tętno, aktywność fizyczna etc. jak i informacje importowane z innych źródeł (placówki medyczne) – historie 

chorób, informacje nt. uczuleń, przyjmowanych leków. Dzięki temu, każdy zarówno w nagłym przypadku jak i 

przygotowując się do wizyty u specjalisty, ma kompleksowe informacje na temat swojego zdrowia pod ręką, co 

ułatwia lekarzowi postawienie trafnej diagnozy, a farmaceucie dobór właściwych leków. 

Tym samym zakończył się również etap papierowych recept, które trudno rozczytać. Lekarz 

wypisuje receptę elektroniczną, która widoczna jest w profilu pacjenta. Niezależnie od tego, 

do której apteki dotrze pacjent, udzielając zgody na dostęp do wybranej części swojego profilu, 

realizuje receptę. Dzięki temu w jednym miejscu dostępne są informacje o nie tylko przepisanych 

lekach, ale także o tym, które zostały wykupione (a zarazem, które terapie zostały przerwane). 


HEALTH VAULT 

Microsoft wprowadził usługę HealthVault dostępną dla klientów indywidualnych, która umożliwia gromadzenie, 

przechowywanie, wykorzystywanie i udostępnianie informacji o stanie zdrowia użytkownika i jego rodziny, 

zapewniając kontrolę nad nimi. 

Jedną ze stron, która może brać udział w gromadzeniu danych oraz korzystać z nich może być 

apteka, o ile umożliwi to pacjent oraz będzie to zgodne z obowiązującym prawem.




7 INDYWIDUALNY SEJF DANYCH ZDROWOTNYCH cd. 

JAK DZIAŁA HEALTHVAULT? 

• Twoje informacje o stanie zdrowia 

Microsoft HealthVault zapewnia dostęp online do informacji o stanie Twojego zdrowia z jednego miejsca. 

Istnieje kilka sposobów dodawania informacji oraz integracji danych z placówek służby zdrowia. Jeśli zarządzasz 

informacjami o zdrowiu dziecka, rodzica lub innego członka rodziny, możesz także dodać kartoteki dla tych osób. 

• Aplikacje dotyczące stanu zdrowia 

Aplikacje obsługujące HealthVault to witryny internetowe, programy komputerowe i aplikacje mobilne 

ułatwiające wykorzystanie wszystkich możliwości tej usługi i umieszczanie w niej dokładnych informacji. Możesz 

wybrać aplikacje do zwiększania motywacji, analizy trendów oraz uzyskania wiedzy i rekomendacji, dzięki którym 

zachowasz właściwy stan zdrowia. To znakomita funkcja usługi HealthVault: wystarczy, że zbierzesz informacje raz 

i możesz z nich korzystać na różne sposoby. Obecnie obsługiwanych jest 116 aplikacji. 

• Osobiste urządzenia medyczne 

Z usługą HealthVault współpracuje coraz większa liczba urządzeń, w tym krokomierze, ciśnieniomierze, 

glukometry, a nawet wagi. Najlepsze jest to, że nie trzeba wprowadzać żadnych danych ręcznie, wystarczy 

przesłać dane ze zgodnych urządzeń do usługi HealthVault. Obecnie obsługiwane są 244 urządzania. 

• Udostępnianie 

Możesz w każdej chwili udostępnić dowolną część swojej dokumentacji medycznej zdrowia wybranej osobie, aby 

upewnić się, że dotrą one do wszystkich zainteresowanych. 

CASE STUDY 

Zarządzanie informacjami o zdrowiu rodziny – Przykład Stephanie 

• Stephanie korzysta z usługi HealthVault do zarządzania informacjami o stanie zdrowia swojej rodziny. Za pomocą 

jednego konta obsługuje informacje o sobie, swoim mężu i dwójce dzieci, a także swojej matce, która jest 

w podeszłym wieku. 

• Stephanie i jej mąż kontrolują swoją wagę, ćwiczenia i dietę w ramach programu zachowania kondycji fizycznej. 

Każde z nich korzysta z krokomierza, który przesyła informacje o aktywności do usługi HealthVault w celu 

porównywania stopnia realizacji cotygodniowych celów w zakresie spacerów. 

• Stephanie wprowadziła do usługi HealthVault kartoteki szczepień swoich synów, dzięki temu dostęp do tych 

informacji mogą uzyskać pielęgniarka szkolna i nauczyciele WFu. W gabinecie pediatry Stephanie używa aplikacji 

w telefonie w celu udostępnienia danych i szybkiego zapisania najnowszych informacji w usłudze HealthVault. 

• Dzięki HealthVault Stephanie pomaga też swojej mamie kontrolować przyjmowanie leków. 

Ponieważ obie panie korzystają z usług apteki, która wysyła informacje o receptach do HealthVault, lista 

leków jest zawsze aktualna. 

Więcej informacji na temat HealthVault znajdą Państwo tutaj:




8 DRUKARKI 3D 

Pacjent nie musi przyjmować kilku czy nawet kilkunastu różnych specyfików, często kupowanych w za 

dużych opakowaniach czy w niedopasowanych dawkach. Farmaceuta może w aptece wydrukować 

odpowiednią, zaleconą przez lekarza liczbę tabletek, zawierających wszystkie niezbędne substancje 

czynne. 

Różnica w rozpuszczaniu się zwykłych tabletek a drukowanych tabletk Aprecia: 


Aprecia Pharmaceuticals drukująca lek stosowany przy atakach padaczki 

Aprecia opracowała platformę ZipDose®, która została zaprojektowana w celu umożliwienia dostarczania leków 

o wysokiej dawce substancji czynnej, w szybko rozpadającej się postaci. Technologia ZipDose® to druk warstwa 

po warstwie, bez użycia sił ściskających. Najpierw połączony proszek osadza się w postaci pojedynczej warstwy. 

Następnie, krople specjalnego płynu są nanoszone między nimi i dzięki interakcji między proszkiem 

a cieczą, materiały są ze sobą wiązane. Proces ten powtarza się kilka razy, w celu wytworzenia stałych, ale bardzo 

porowatych tabletek, nawet przy dużym stężeniu substancji czynnej. 

Tabletki produkowane w ten sposób rozpuszczają się zdecydowanie szybciej niż tradycyjne, sprasowane, 

lub kapsułkowane tabletki, co nie pozostaje bez znaczenia w kontekście leków stosowanych przy atakach padaczki, 

na które mają pomagać drukowane przez Aprecia tabletki.




8 DRUKARKI 3D cd. 


Aprecia Pharmaceuticals drukująca lek stosowany przy atakach padaczki 

Więcej informacji na temat technologii ZipDose ® znajdziecie Państwo tutaj:




9 PREZENTOWANIE DANYCH ZA POŚREDNICTWEM HOLOGRAMÓW 

Farmaceuta prezentuje pacjentowi wszystkie informacje za pośrednictwem hologramów, które ułatwiają 

współdzielenie obrazu. Dzięki temu wideo-konsultacja z lekarzem jest prostsza, a pacjent widzi jakie 

informacje posiada o nim farmaceuta. Pozwala to na pełną transparentność opieki farmaceutycznej. 

Poniżej znajdą Państwo przykład zastosowania rozwiązania w medycynie i diagnostyce: 


HoloLens – świat rzeczywistych hologramów 

Microsoft wprowadził na rynek jedyne w swoim rodzaju rozwiązanie dające możliwość zanurzenia w świecie 

rzeczywistym realistycznych hologramów – HoloLens. Zastosowanie ich jest ograniczone w praktyce wyłącznie 

wyobraźnią twórców oprogramowania. Rozwiązania poszerzonej rzeczywistości (AR) opartej o Microsoft HoloLens 

dają możliwości niedostępne do tej pory w diagnostyce medycznej i komunikacji. 

Poniżej znajdą Państwo przykłady zastosowania HoloLes w medycynie i diagnostyce:




10 DOSTAWY DRONAMI 

Pacjent nie musi wracać po lek, który trzeba przygotować. Wystarczy, że udostępni farmaceucie informację o swojej 

lokalizacji, a ten w krótkim czasie wyśle mu paczkę dronem. Drony mogą być bardzo efektywnym i szybkim 

sposobem dostarczania przesyłek z lekami do pacjentów. Na drodze do wprowadzenia tego rozwiązania stoją jeszcze 

przeszkody formalno-prawne, w Polsce przede wszystkim: 

• przepisy regulujące ruch bezzałogowych statków powietrznych, nad którym pieczę ma Urząd Lotnictwa 

Cywilnego (ULC), nowelizacja z dnia 07.09.2016 

• przepisy regulujące sprzedaż leków, szczególnie leków na receptę (Rx). 


Premonition – wczesne wykrywanie epidemii dzięki informacjom 

zbieranym przez drony 

Możliwości zastosowania rozwiązań opartych o drony i zaawansowane usługi chmury obliczeniowej 

w medycynie ilustruje np. projekt Premonition, którego celem jest wczesne wykrywanie i zapobieganie epidemiom 

takim jak np. wirus Zica. 

Istotne do uwzględnienia są też aspekty techniczne związane z weryfikacją odbiorcy i zabezpieczeniem przesyłki przed dostaniem 

się w niepowołane ręce. Z technicznego punktu widzenia obecne zabezpieczania biometryczne takie jak np. Windows Hello 

lub wykorzystanie beaconów w dronie w połączeniu z urządzaniem mobilnym np. telefonem odbiorcy w celu jego lokalizacji 

i autentykacji pozwalają zapewnić dostawę przesyłki do adresata z dowolnego miejsca. Do realizacji takiej usługi niezbędne będzie 

zapewnienie odpowiedniego lądowiska i dogodne warunki atmosferyczne. 

Może to nakładać ograniczenia co do obszaru jej świadczenia oraz czasowej niedostępności np. podczas silnego wiatru lub opadów 

atmosferycznych. Tereny wysoce zurbanizowane ze względu na ograniczenia przestrzenne oraz te wynikające 

z przepisów ULC, przy równoczesnej dużej gęstości i dostępności aptek 24 godz/dobę nie będą prawdopodobnie 

podstawowym obszarem wprowadzania takiej dostawy. Znacznie większe zapotrzebowanie będzie na obszarze 

podmiejskim lub wręcz słabo zaludnionym, gdzie do apteki jest kilkanaście lub kilkadziesiąt kilometrów i nie są to 

apteki całodobowe. W tym przypadku znacznie mniejsze są również ograniczenia dotyczące lądowiska i ULC. Usługi 

geolokalizacji pozwolą na dostawę leków do dowolnego miejsca pobytu, a nie miejsca zamieszkania, 

co w połączeniu z elektroniczną receptą może mieć kapitalne znaczenie np. podczas pobytu na wakacjach. 

Pewnym zagrożeniem może być tu jeszcze wandalizm, kradzież przesyłki czy drona, przy czym prawdopodobieństwo na obszarze 

miejskim wydaje się większe niż wiejskim.


Trzy okienka opieki farmaceutycznej 

Mając na uwadze fakt rozwijających się technologii i pacjentocentrycznych modeli biznesowych, bardzo 

wierzę w to, że apteka za kilka lat będzie miejscem, gdzie pacjent współdzieli z farmaceutą część swoich 

danych medycznych. Takich jak zażywane leki, przewlekłe choroby, uczulenia itd. Taka apteka będzie miała 

w moim wyobrażeniu 3 okna: 

1 OKIENKO KONSULTACYJNE 

Gdzie pacjent konsultuje się z farmaceutą. Rola farmaceuty polega właśnie na wspieraniu terapii – weryfikacji 

interakcji leków, sposobu dawkowania, edukacji pacjenta. Bardzo mocno wierzę w to, że farmaceuta będzie pełnił 

rolę przedłużenia opieki/wizyty u lekarza, wspierany nwoczesnymi technologiami – np. algorytmami mówiącymi 

o interakcjach leków itd. Taki farmaceuta będzie w ścisłym kontakcie z lekarzem i pacjentem. Będzie uczestniczył 

w życiu pacjenta poprzez platformę pacjenta (pacjent – farmaceuta – lekarz – opiekun). 

2 OKIENKO WYSYŁANIA DANYCH I POMIARÓW 

3 OKIENKO UZUPEŁNIANIA LEKÓW 

Miejsce przedłużania recept i terapii lekowych. To powinien być bardzo szybki proces. Cała prawdziwa część apteki 

powinna skupiać się na oknie nr 1 – konsultacji i wsparciu pacjenta. 

Według mnie apteka powinna być organizacją w której farmaceuta wspiera skoordynowaną opiekę 

medyczną, nie sprzedaje kosmetyków (bo nie musi) i poświęca się całkowicie misji opieki nad pacjentem. 

To jednak też miejsce dla profesjonalistów, czyli dobrze wykształconych farmaceutów po studiach 

wyższych z elementami opieki podstawowej. 

Tomasz Dąbrowski 

Diabdis.pl 

Punkt, w którym pacjent może wysłać (jeżeli nie robi tego samodzielnie z domu) dane z glukometru, zważyć się, 

zmierzyć ciśnienie, wykonać EKG, spirometrię, testy laboratoryjne. Wszystkie wyniki trafiają w to samo miejsce, 

o którym wspomniałem wcześniej. To też miejsce gdzie powinny trafiać dane z pillboxów – urządzeń informujących 

o sposobie i ilości zażywanych leków.

Technologicznie jesteśmy gotowi na realizację wizji 

Apteki Przyszłości 


Wywiad z Michałem Kaczurbą 

Microsoft w Polsce 

Michał Kaczurba 

Dyrektor ds. Rozwiązań dla Sektora Przemysłowego, Microsoft w Polsce 

Czy zauważacie Państwo za granicą jakieś wiodące trendy w zastosowaniu nowych 

technologii w aptekach? 

Apteki są bardzo regulowanym obszarem interakcji z pacjentem i w obecnej chwili nie wdrażają rozwiązań tego typu 

z powodów formalnych. Nie oznacza to jednak, że ich nie ma. 

Czy któreś z generalnie widocznych trendów w zastosowaniu nowych technologii w innych 

branżach Państwa zdaniem niebawem mają szansę na wdrożenie w opiece nad pacjentem 

w aptece? 

Połączenie wielokanałowej komunikacji z pacjentem, monitorowanie stanu jego zdrowia, czy faktu przyjmowania 

leków oraz wprowadzenie usług diagnostycznych i doradczych do aptek. 

Czy w Polsce w perspektywie kilku następnych lat możliwa jest wizja zaprezentowana 

w filmie? 

Wizja jest fantastyczna, technicznie możliwa do realizacji w znacznej części, natomiast na razie na przeszkodzie stoi 

legislacja. 

Które z rozwiązań są technologicznie najbardziej obiecujące do wdrożenia w aptece? 

Wearables, czyli Internet rzeczy i zaawansowana analityka, w tym sztuczna inteligencja. Taka kombinacja pozwala 

już teraz dbać o kondycję zdrowotną, przewidywać potrzebę interwencji medycznej, chronić ludzi i ułatwiać życie 

osobom z przewlekłymi chorobami. 

Jak Pana zdaniem może wyglądać apteka w perspektywie następnych 5-10 lat? 

Odpowiedz na to pytanie zostawię farmaceutom i specjalistom z rynku medycznego. 

Życzyłbym sobie, żeby była zbliżona do przedstawionej w filmie. Monitorowanie pacjenta poprzez zdalne urządzania 

diagnostyczne i wsparcie w doborze i przyjmowaniu leków oraz podstawowa diagnostyka i opieka lekarska w aptece 

to minimum, którego bym oczekiwał. 

Jaka jest największa bariera we wprowadzaniu nowoczesnych rozwiązań opieki nad 

pacjentem w Polsce? 

Tak jak wcześniej wspomniałem – największa barierą jest prawo. Na drugim miejscu stawiam niechęć 

do wykorzystywania nowoczesnej technologii wynikającą z przyzwyczajeń i braku umiejętności dostosowania się. 

To nakłada na nas, Microsoft tworzenie rozwiązań, które będą proste i naturalne w użyciu, więc mentalna bariera 

wejścia będzie niska. Na razie wywiązujemy się z tego zadania. Po trzecie może wystąpić obawa o utratę 

lub nieprawidłowe wykorzystanie ultra-wrażliwych danych medycznych. Microsoft od lat dba o bezpieczeństwo 

i ochronę danych naszych klientów. Mamy wysoko postawioną porzeczkę i spełniamy najwyższe standardy, normy 

i regulacje oraz najbardziej zaawansowane technologie bezpieczeństwa. Ponadto model biznesowy nie przewiduje 

żeby dane naszych klientów były naszym towarem.

Rozmowa o trendach – przyszłość farmacji 

to obsługa „tu i teraz” 


Wywiad z Pawłem Bochenkiem 

NEUCA 

Paweł Bochenek 

kierownik ds. analizy i rozwoju rynku, NEUCA 

Które z trendów w nowych technologiach mają według Ciebie szansę na 

wdrożenie w farmacji w Polsce? 

Wydaje mi się, że największą szansę na wdrożenie w niedalekiej przyszłości mają rozwiązania wykorzystujące 

mobilne technologie zintegrowane z gadżetami codziennego użytku np. zegarki, opaski, bransoletki, które w czasie 

rzeczywistym będą monitorowały nie tylko szereg podstawowych parametrów pacjenta, ale również takie dane jak 

poziom i typ aktywności fizycznej, dietę, przyjmowanie leków itp. 

Wyobrażam sobie, że rozwiązania te poza zbieraniem informacji, będą służyć jako interfejs komunikacyjny do 

wyświetlania użytecznych komunikatów dla pacjenta – wyświetlania alertów czy dostarczania porad medycznych 

dostosowanych do jego potrzeb. Zakładam, że dzięki gromadzeniu i przetwarzaniu powyższych danych 

z wykorzystaniem zaawansowanych algorytmów, będziemy w stanie przewidywać z wyprzedzeniem różne zdarzenia 

zagrażające zdrowiu czy życiu. To pozwoli na powiadamianie o zagrożeniu nie tylko samego pacjenta, ale także 

odpowiednie służby zdrowia. Dzięki temu będą one posiadały współrzędne GPS, dane auto-diagnostyczne i historię 

zdarzeń dotyczących pacjenta, które pozwolą im podjąć odpowiednie działania już po dotarciu na miejsce. 

Jak zatem według Ciebie, subiektywnie, będzie wyglądać apteka w Polsce za 

5-10 lat? 

Wydaje mi się, że dzięki rozwojowi technologii wszystkie działania 

będą skupiały się na podnoszeniu wygody i komfortu życia Pacjenta 

w procesie terapii leczniczych. Przede wszystkim zamiana tradycyjnych 

recept na elektroniczne uprości i poprawi dostęp do leków. 

Wymiana danych pomiędzy pacjentem, lekarzem i farmaceutą 

pomoże natomiast wyeliminować szereg błędów w procesie leczenia, 

na których traci tylko pacjent. Dzięki zbudowaniu dialogu pomiędzy 

wszystkimi stronami z wykorzystaniem systemów informatycznych, 

Farmaceuta stanie się partnerem dla lekarza w trosce o zdrowie 

pacjenta. Wyobraźmy sobie scenariusz, gdzie pacjent trafia do 

apteki, która w oparciu o dostęp do centralnej kartoteki pacjenta jest 

w stanie dobrać odpowiednią kurację. System taki pozwoli uniknąć 

interakcji leków, uwzględnić uczulenie pacjenta na substancje czynne 

czy przewlekłe lub przebyte choroby. Potrafię sobie wyobrazić 

bardzo ścisłą współpracę farmaceuty z lekarzem, gdzie w sytuacjach 

wątpliwych, farmaceuta wykorzystując telemedycynę przeprowadzi 

konsultacje online z lekarzem, aby zaoszczędzić czas pacjenta. 

W mojej ocenie to kluczowe i konieczne synergie w ochronie zdrowia 

gdzie lekarz i farmaceuta tworzą zgrany duet.

Rozmowa o trendach – przyszłość farmacji 

to obsługa „tu i teraz” 


Jakie są główne zagrożenia dla realizacji twojej wizji? 

Wizja apteki przyszłości o której mówię może wydawać się w niektórych obszarach niewykonalna lub trudna 

do realizacji. Trzeba jednak pamiętać, że w przyszłości sprawdzi się wszystko to, co dostarcza wartość dodaną 

dla pacjenta. Główne ograniczenia, które moim zdaniem stoją na przeszkodzie realizacji wizji, związane są 

z ograniczeniami prawnymi i lobby podmiotów gospodarczych czy wysokie koszty stworzenia rozwiązań 

kompleksowych. 

Takie wdrożenie wymagałoby zaangażowania wielu firm do realizacji wspólnej idei. Niestety na konkurencyjnym 

rynku każde przedsiębiorstwo troszczy się o swój własny biznes, dlatego albo sponsorem kompleksowego 

rozwiązania będzie państwo albo państwo dostosuje prawo tak, aby podobne rozwiązania były jego konsekwencją, 

na co liczę w przyszłości. 

Jak oceniasz wizję zaprezentowaną w filmie? 

Jest według Ciebie możliwa? 

Oglądając film odniosłem wrażenie, że jest ona bardzo futurystyczna. Po głębszym przemyśleniu zdałem sobie jednak 

sprawę z tego, że wiele z pokazanych elementów już istnieje. Mam pewne wątpliwości czy apteka będzie wyglądać 

jak hipernowoczesny gabinet, natomiast z całą pewnością przyszłość należeć będzie do rozwiązań, które będą 

zaspakajać potrzeby Pacjenta.


Apteka, która kompleksowo dba o zdrowie pacjenta 

Darek Maciejewski 

NEUKUBATOR 

Michał Grela 

NEUKUBATOR 

Trzecie to rozproszoność – rozproszona informacja może pozwolić na to, że nie będę musiał mieć żadnego 

unikalnego numer PESEL, żeby skorzystać z recepty. Recepta będzie podpisywana w architekturze klucza prywatnego 

i publicznego i mając dostęp do internetu będę w stanie zrealizować receptę, bo będę unikalny. Tylko ja będę w stanie 

podpisać się swoim podpisem i tylko jak ja się podpiszę to będzie wiadomo, że to ja. 

Wywiad z Darkiem Maciejewskim i Michałem Grelą 

NEUKUBATOR 

Jakie z najpopularniejszych obecnie nowych technologii, mogą waszym zdaniem mieć 

największe przełożenie na funkcjonowanie apteki? 

Michał: 

W mojej ocenie są 3 słowa klucze, które determinują przyszłość nienależnie od branży i niezależnie od tego czym 

się będziemy zajmować. Pierwszy to jest personalizacja (leki spersonalizowane, terapie spersonalizowane). 

W przypadku leków spersonalizowanych będziemy trochę wracać do korzeni, czyli do tego czym farmaceuta 

zajmował się kiedyś. 

Kiedyś ktoś powiedział, że w przyszłości każdy będzie miał w domu drukarkę 3D i będzie sam 

drukował sobie leki, natomiast ja uważam, że każdy farmaceuta będzie miał takie urządzenie, 

które będzie mu drukowała te leki. 

Drugi trend to dane. Mając dostęp do bardzo szczegółowych informacji o pacjencie, które mogą pochodzić 

między innymi z urządzeń wearables (tzw. „nosideł”) i innych urządzeń pomiarowych, będziemy mieli możliwość 

personalizacji. Mając te informacje oraz odpowiednie algorytmy. 

Darek: 

Częściowo się zgadzam z Michałem – w kontekście wykorzystania danych, bo to jest na pewno trend. 

Natomiast na pewno apteki najpierw muszą dogonić świat. Bo świat i technologie trochę uciekły do przodu, 

a apteki za tym nie podążały. 

I to co myślę, że najpierw się zdarzy, i to bardziej za lat 5 niż 10 lat, to te elektroniczne technologie 

komunikacji, które teraz pomagają nam kupować, wybierać, komunikować się. One pojawią się 

też w aptekach. Począwszy od tego, ze w aptekach zacznie działać zwykły e-commerce, poprzez to, 

że można się z apteką komunikować elektronicznie, wyszukiwać elektronicznie, sprawdzać stany 

elektronicznie, zamawiać elektronicznie i za pomocą komórki komunikować i sprawdzać czy ten 

lek, który biorę jest dla mnie dobry i czy mi nie zaszkodzi. 

To z czym się zgodzę, o czym mówił Michał, to indywidualizacja i oparcie o dane. Tylko nazwałbym to raczej 

oparciem terapii na badaniach. Dzisiaj spotykamy się z sytuacją, kiedy idziemy do lekarza i lekarz mówi „a to na 

pewno grypa – przepiszę Panu lek X (bo wszystkim przepisuje lek X), zobaczymy czy zadziała.” Ostatnio sam miałem 

taką sytuację, że lek, który przepisał mi lekarz nie zadziałał, wróciłem więc do lekarza, który stwierdził, ze mieliśmy 

pecha i musimy spróbować czegoś innego. Tak niestety często wygląda dzisiaj leczenie, czyli łańcuch lekarz-apteka-pacjent. 

Jak spopularyzujemy bardzo mocno urządzenia telemedyczne (noszalno-ubieralne) to będzie można łatwo, tanio 

i szybko zdiagnozować pacjenta i wtedy będzie go można leczyć w oparciu o badania jego osoby, a nie w oparciu 

o ogólnie przyjęte praktyki. Tutaj widzę miejsce dla aptek, bo oczywiście elektronika, internet, sieć mobilna



– wszystko jest niesłychanie ważne, ale żeby pacjenta zbadać i żeby on ubrał to urządzenie mierzące to musi mieć 

kontakt z kimś kto mu to wręczy, pomoże zainstalować to urządzenie i może pomoże mu też zinterpretować wyniki 

badań. I mogą to być przychodnie POZ, a mogą to być apteki. Tylko jak dzisiaj popatrzymy sobie na przychodnie 

i apteki to patrząc na zaawansowanie wykorzystywanych technologii apteki to lata 2000, ale POZ to jest koniec lat 

80-tych. Apteki wygrywają i mają większe szanse, aby wejść w ten temat niż POZ. Tak przewiduję, że się zdarzy. 

Jest jeszcze jedna rzecz – temat ubezpieczenia. Temat, który nie jest wprost może farmaceutyczny, ale od strony 

pacjenta to może być bardzo ciekawy temat dla aptek, gdzie będę mógł sobie wykupić ubezpieczenie od mojej 

choroby. I apteka to jest świetne miejsce, gdzie mogę takie ubezpieczenie zrealizować. 

Jak apteka sprzeda mi polisę i powie „Panie Darku, będzie Pan zdrowy, proszę płacić 50 zl/m-c i my Panu 

gwarantujemy zdrowie i w tym celu jeśli coś się zdarzy to my będziemy dostarczać Panu urządzenia, żeby mierzyć 

Pana zdrowie i będziemy dawać Panu leki oraz stosować profilaktykę, aby Pan to zdrowie zachował”, to jeśli płacę 

składki, opłaca mi się dbać o profilaktykę i badania, aby zachować zdrowie. 

Przez chwilę nie wybiegajmy w przyszłość – czy teraz już widzicie w aptekach za granicą 

jakieś trendy, których u nas nie ma, a które można byłoby przełożyć na polskie realia? 

Darek: 

Jakiś czas temu będąc w Londynie chodziłem i oglądałem apteki, tak z zawodowej ciekawości. Tam w wielu aptekach 

jest dużo szerszy zakres usług niż w Polsce np. porada dietetyka w aptece, mierzenie poziomu różnych substancji 

w organizmie i za tym idą także np. lunch boxy (paczki dietetyczne). Widziałem takie szyldy: „w tej aptece odbierzesz 

swoją dzienną paczkę na bazie ułożonej przez dietetyka diety”. Nie wiem na ile to było spersonalizowane, ale idąc do 

przodu – gdyby to połączyć z badaniami, to można by to spersonalizować – „a ja mam dużo tłuszczu to będę miał 

dietę taką, a taką”. W Anglii w aptekach możesz także np. zrobić odbitki zdjęć… 

Uważasz, że to jest dobre? 

Darek: 

Nie, nie uważam, że to jest dobre. Tam wykorzystuje sią maksymalnie to, że apteka jest punktem detalicznym. Ja nie 

uważam, że apteki powinny iść tą drogą. Natomiast droga z dietą, droga z badaniem poziomu różnych substancji we 

krwi to jest dobra droga. To jest wówczas punkt, który dba o moje zdrowie. 

Apteki są idealnym miejscem, który może nam pomóc dbać o zdrowie w szerokim znaczeniu tego 

słowa. Nie tylko w leczeniu. 

Michał: 

Trend, o którym mówi Darek, to zapożyczenie z innych rynków, po 

prostu przez analogię. Teraz ważne, aby znaleźć w tym umiar. Trzeba się 

zastanowić nad dobrą strategią, bo to jest trochę to, co mamy aktualnie na 

stacjach benzynowych – stacje benzynowe stały się sklepem i restauracją. 

Część ludzi to docenia i się cieszy, że może zjeść na stacji hot-doga, innych 

ludzi to irytuje, bo chce zatankować za 50 zł, a nie jeść hot-doga. Apteka 

będąca takim miejscem, w którym będzie ofertowane dużo więcej usług – 

jak najbardziej, jako salon zdrowotny. 

Jest takie narzędzie jak dr Poket – to może być dla farmaceutów 

jakiś pomysł do wykorzystania. Jest to narzędzie do harmonogramowania zażywania leków. Lekarz mi przepisał 

antybiotyk, ja idę do farmaceuty, dostaję więcej niż tylko sam lek, ale też plan jak mam przyjmować sam lek. 

Jeżeli ściągnąłem aplikację to ja nie musze nic do niej wprowadzać, tylko farmaceuta wie kim jestem i wprowadza 

informacje „weź antybiotyk”.


Darek: 

To jest taki trend, który wchodzi w wiele obszarów naszego życia – automatyzujmy powtarzalne czynności. 

Tam gdzie niewymagane są kompetencje i decyzje – zastąpmy człowiek automatem, a człowieka 

podnieśmy na wyższy poziom po to, by wykorzystać jego wiedzę ekspercką. W tych przypadkach 

w których jest ona potrzebna. 

Przez przykład osoby przewlekle chorej, która przejmuje leki przez dłuższy czas 

– dzisiaj jest tak, że za każdym razem farmaceuta poświęca 3 minuty na obsługę 

takiego pacjenta. Natomiast dużo większe korzyści dla tego pacjenta i farmaceuty 

byłyby, gdyby on przy pierwszej jego wizycie, w momencie, w którym pacjent 

dowiaduje się, że jest chory, poświęcił mu 20 minut i zadał mu kilka pytań. Jak się 

Pan się czuje? Jakie leki Pan przyjmuje? Jak sie Pan odżywia? Czy dobrze Pan sypia? 

Wtedy mógłby określić, jakie leki przyjmować i jak je dawkować. Taka banalna rzecz, 

która wielokrotnie nam wychodzi w różnych badaniach – jak poukładać osobie, 

szczególnie komuś starszemu, te leki w pudełeczka, jakieś fiolki i powiedzieć mu – to 

jesz rano, to jesz po pierwszym posiłku, a to jesz na noc. 

Michał: 

I to czego powinno się unikać przy zażywaniu danego leku np. antybiotyków. Lekarz, gdy byłem dzieckiem, 

faszerował mnie antybiotykami jak kurczaka i nikt mi nigdy nie powiedział, że nie powinno się łączyć antybiotyków 

z jogurtem, bo zmniejszamy skuteczność jego działania, bo wówczas ten skupia się na zwalczaniu bakterii, które 

są w jogurcie. Dalej – np. środków antykoncepcyjnych nie powinno się łączyć z grejpfrutem etc. 

Darek: 

I to jest rola dla farmaceuty, żeby to wytłumaczyć. Natomiast jeżeli po tym wytłumaczeniu, musimy zrobić 50 

powtarzalnych wydań, to zastąpmy farmaceutę technikiem, albo technika zastąpmy automatem/paczkomatem 

i uprośćmy to. Cudów nie ma – gdyby farmaceuta miał z każdym rozmawiać za każdym razem po 20 minut, to 

niestety, ale nie miałby na to czasu. A jeżeli bylibyśmy w stanie go wyręczyć z tych rzeczy powtarzalnych to znowu 

kolejna rzecz z Anglii – masz receptę powtarzalną? Przyjdź i ją sobie odbierz. Ty nie potrzebujesz porady, bo miałeś tę 

poradę po raz pierwszy. W Polsce mamy to rozwiązanie, póki co, wśród pielęgniarek, ale na razie niestety nie działa – 

nie wszyscy chcą ponosić odpowiedzialność. 

Jakie widzicie największe bariery w tym, aby te technologie 

spotkać wreszcie w aptece? 

Darek: 

Prawo i pieniądze. 

Michał: 

Jeżeli cena technologii będzie adekwatna do możliwości, które dzięki niej można osiągnąć to pieniądze nie będą 

problemem. Natomiast prawo jest rzeczywiście największą barierą w przypadku pojawienia się technologii w aptece 

– rozwiązań telemedycznych, żywności funkcjonalnej etc. 

Darek: 

Ale żeby trochę bronić tego prawa. To prawo zakazuje tego co zakazuje po to, aby apteki nie stały się takie, jak dziś 

stacje benzynowe. Bo gdyby prawo pozwalało na wszystko, to za chwilę mielibyśmy rzeczywiście w aptekach zdjęcia, 

elektryczność, jedzenie, picie etc. 

Michał: 

Jeżeli natomiast ograniczymy to do sprzedaży żywności funkcjonalnej, która jest regulowana przepisami, to może jest 

to właściwa droga.



Darek: 

Na dzisiaj ja odczytuje to tak, że aby te patologie ograniczyć to są one zabronione prawnie. Chodzi o reklamę 

produktów RX czy reklamę aptek. To prawo wygląda tak, że obecnie jest już trochę nieżyciowe i nieco ogranicza 

rozwój, bo za chwilę pieniądze nie będą problemem. 

Za chwilę młodsze pokolenia dojdą do głosu i ludzie przyzwyczajeni do internetu, do komórki, do szybkiego 

załatwiania swoich spraw nie spotkają się z rozwiązaniem swoich problemów, to będą próbowali to obchodzić 

na wszelkie sposoby. 

Podczas wewnętrznych rozmów pojawiła się u nas wizja 2040. I wówczas padło takie hasło: od wizyty u lekarza 

do otrzymania leku – maksymalnie 8 godzin. I samo myślenie w ten sposób jest bardzo ciekawe. Jeżeli jako 

branża myślelibyśmy tymi kategoriami, a nie, że chcemy mieć najlepszą ofertę na rynku, najgłębszą, najtańszą etc. 

tylko chcemy tak poukładać proces od momentu wizyty pacjenta u lekarza do momentu, gdy zażywa on lek. 

Co możemy wówczas zrobić? Drony wożące leki, a może e-recepta? A może aptekę trzeba skomunikować 

z przychodnią, aby apteka otrzymywała informacje o konieczności przygotowania leku. Myśląc w ten sposób możemy 

dojść nie do 8 godzin, ale do 8 minut. 

Dziś przypadek skrajny wygląda tak – pacjent dostał receptę. Ma na recepcie 3 produkty. Wychodzi z przychodni. 

Ma szczęście, że obok jest apteka, kładzie receptę na stół, a farmaceuta mówi: 

– Pierwszy i drugi produkt mam, a trzeciego nie mam 

– A ile one kosztują? 

– 80 złotych, a trzeci to nie wiem 

– To możemy Panu ściągnąć 

– Ale ja nie chcę, to ja sam poszukam. 

Pacjent idzie do drugiej apteki i słyszy „mam trzeci i pierwszy, ale nie mam drugiego”. 

Idzie do trzeciej apteki, a tam słyszy, że lek kosztuje 60 złotych. I wówczas zastanawia się – przecież w poprzedniej 

aptece kosztował 40 złotych. Dlaczego jest drożej? I ten pacjent w przypadku skrajnym może trochę popodróżować 

z tą receptą dopóki będzie mógł ją wykupić i jeszcze na końcu będzie miał wrażenie „mogłem to kupić taniej, ale już 

trudno. Spędziłem cały dzień jeżdżąc, już kupię w tej aptece, zostawię te pieniądze, bo nie chcę się wracać”. 

To jest oczywiście do rozwiązania. Gdybyśmy pomyśleli, że ktoś może coś przesłać, ktoś coś w międzyczasie 

przygotować. Jeszcze zrobić tak, aby pacjent nie musiał porównywać cen, bo będzie tanio. Można to zrobić 

na poziomie logistyki i obecnie istniejących technologii i trochę zmieniając prawo. Żeby pacjent wychodząc 

z przychodni, otrzymywał za kilka minut, nawet nie za 8 godzin, o których wspominałem, paczuszkę z informacją 

– tu jest wszystko, co zapisał Panu lekarz. Na końcu idzie przelew z karty albo z ubezpieczenia. 

Jak zatem oceniacie wizję Apteki Przyszłości zaprezentowaną w filmie? 

Darek: 

Jestem za. To, że apteka jest punktem, do którego zmierza pacjent, gdy 

się źle czuje – to naturalny odruch. Proste rzeczy – większość dolegliwości 

typu – to mnie boli, tu mnie kłuje to są proste sprawy – wówczas taka 

wizja może tak działać. Farmaceuta może przeprowadzić proste badania 

i zaproponować leki, a jeżeli dolegliwość będzie bardziej skomplikowana 

to farmaceuta przekieruje pacjenta do lekarza. Większość przypadków 

mogłaby być rozwiązywana na miejscu – w aptece.

Automatyzujmy powtarzalne czynności 

na rzecz opieki farmaceutycznej 


Tomasz Kondej 

Kierownik Działu Usług Korporacyjnych, ILC 

A co już teraz Twoim zdaniem mogłaby znacznie ułatwić pracę farmaceucie? 

Cała obsługa administracyjna związana z receptą. Zinformatyzowanie obiegu informacji w taki sposób, aby pacjent 

nie musiał powtarzać wielokrotnie tej samej informacji – lekarzowi, drugiemu lekarzowi, farmaceucie, żeby nie 

musiał ciągnąć ze sobą pliku recept. 

Wywiad z Tomaszem Kondejem 

ILC 

Pracowałeś przez kilka lat w aptece, doskonale znasz środowisko. Jak Twoim zdaniem 

technologie za 10 lat mogą wspomóc funkcjonowanie apteki, żeby farmaceuta mógł 

rzeczywiście pełnić swoją rolę? 

Widzę aptekę jako punkt pierwszej pomocy, który przejmuje część opieki przedmedycznej, czyli w aptece jako 

pacjent mogę zrobić pewne podstawowe badania - w aptece mogą oznaczyć podstawowe parametry z kropli krwi, 

zrobić pomiar ciśnienia, badania cukru. To zestaw prostych, nieambulatoryjnych działań, które można by w aptekach 

uruchomić. 

Apteka Przyszłości nadal ma konkretną siedzibę, ale taką, która jest bardzo zindywidualizowana 

– tzn. stworzona w takim stylu w jakim farmaceuta chce zbudować swoją przewagę. W tym miejscu dzięki 

technologiom wszystko jest zautomatyzowane, aby ograniczać niepotrzebne działania administracyjno-techniczne 

takie jak przyniesienie leku, odniesienie leku, wypakowanie na półkę, sprawdzenie serii, wysłanie refundacji – jest 

tego ogrom. To wszystko jest uregulowane dzięki technologiom. Wówczas gdy do apteki przychodzi pacjent, to 

farmaceuta ma dzięki temu możliwość, aby właściwie się nim zaopiekować, poświęcić czas jak człowiek człowiekowi. 

Jednak w mojej opinii, w sytuacji, gdy jest potrzebna konsultacja to jest na to przeznaczony osobny pokój, jest 

stanowisko gdzie idą pacjent oraz farmaceuta i tam farmaceuta może zebrać wywiad od pacjenta. 

Dzisiaj większość pacjentów przychodzi i mówi – „chciałbym wykupić tę receptę”, i nikt go nie pyta: „czy Pan 

jeszcze bierze inne leki”. I wyobraź sobie ile by trwała obsługa, gdyby ktoś Cię o to zapytał, a masz 60 lat i zaczynasz 

wymieniać. 

Dzięki technologiom jest możliwe, aby ten sam farmaceuta miał czas na wszystkie czynności. Obecnie ma mnóstwo 

rzeczy, mających swój początek w jakiejś decyzji, która jest zinformatyzowana. Wystarczy tę informację opublikować 

we wszystkich systemach, które się nią zasilą i to się samo zadzieje. Tylko na końcu maszyna nie podejmuje decyzji. 

Decydent apteki mówi Tak – Tak – Tak, podejmuje decyzję i wszystko dzieje się tak jak powinno. Farmaceuta nie musi 

tego sam robić. 

Z drugiej strony jest cały obszar związany z technologią, która obsługuje samą aptekę, czyli umiejscowienie towaru, 

rozpakowanie, odpowiednie zarządzanie, aby starsze partie medykamentów się nie przeterminowały, przeglądanie 

jakościowe asortymentu, zarządzanie zapasem – to wszystko da się zmechanizować. 

Receptura może natomiast wyglądać tak - przychodzisz jako farmaceuta z receptą na zaplecze, podchodzisz 

do czytnika –maszyna przygotowuje Ci wszystkie składniki. Sprawdzasz je, dosypujesz, ważysz, mierzysz i podajesz 

składniki maszynie, która je miesza, a następnie pakuje do tubki, opisuje, okleja i ustawia na półce z numerkiem 

do odebrania.

APTEKA PRZYSZŁOŚCI 26

APTEKA PRZYSZŁOŚCI 

MATERIAŁ POWSTAŁ WE WSPÓŁPRACY Z MICROSOFT, 

KTÓRY JEST WŁAŚCICIELEM WIĘKSZOŚCI ZAPREZENTOWANYCH ROZWIĄZAŃ. 

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

NKO_NPR_e-book-oprawa-graficzna-Apteka-Przyszłości_2016-11-07_katalog_v7

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?