fil-dergi-sayi6

KÜNYE
Yayıncı
Editör
Tasarım
Logo
Kapak Fotoğrafı
: PHP-TR.com
: Ayhan Barış
: Tolga Dedebek
: Emin Zeybek
: Stefan Koopmanschap
Yazarlar :
Ceyda Anıl
Eray Usta
Fatih Soysal
Hüseyin Akdoğan
Musa Avcı
Sercan Eraslan
Mobil Uygulamalar :
Ahmet Ertekin
Ali Çetin
Orhan Gazi Başlı
Seyhan Yılmaz
Facebook
: groups/tr.developers
Twitter : @php_tr / #phptr
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.phptr.dergi&hl=tr
Android uygulaması e-dergi sayılarının listesini veren ve e-dergiyi indirmenizi
sağlayan bir arayüz sunar.
https://itunes.apple.com/us/app/fil-php-tr/id788316891
IOS uygulaması e-dergi sayılarının listesini veren ve e-dergiyi indirmenizi
sağlayan bir arayüz sunar.

http://www.php-tr.com
1
http://fil.php-tr.com
http://forum.php-tr.com

2
Magento ürünlerde, kategorilerde değişiklik
yaptığınızda (URL değiştirme, URL redirect
etme vs), kampanya tanımladığınızda, çeşitli
ürün gruplarına indirim yaptığınızda reindex
e ihtiyaç duyar. Magento’da System > Index
Management bölümünde reindex e ihtiyaç
duyan kısımları görebilirsiniz.
Şekil 1 – Flat data kullanmayan reindex istemeyen sistemin
ekran görüntüsü
Burda doğrudan tamamını seçip üstteki
bölümden reindex data yapabilirsiniz. Bu
yöntem bazen sistemi zorlamakta ve kasmalara
sebebiyet verebilmektedir. Özellikle ürün sayınız
10K (10bin) üzerine çıkmış ise bu kasmayı haliyle
tespit edebilirsiniz. İşte bu noktada aşağıda
anlatmış olduğum 2 türlü yöntem size hız
kazandıracaktır.
REINDEX YÖNTEMLERİ
// magentoda flat datalar açık ise 9 process
vardır bunların
// idleri 1 den 9 a kadardır. Flat data açık
değil ise 7 adettir
// (Şekil 1 ve 2 de farkı görebilirsiniz)
// Bazı eklentiler bu bölüme indexlenmesi
gereken bölümlerini koyabiliyor
// üzerine tıkladığınızda /index.php/admin/
process/edit/process/9
// link yolundan id sini de görebilir ve
aşağıdaki kısıma ekleyebilirsiniz.
$ids = array(1,2,3,4,5,6,7,8,9);
foreach($ids as $id)
{
//id lere göre index mekanizmasını başlat
try
{
$process = Mage::getModel(‘index/process’)-
>load($id);
$process->reindexAll();
echo “Indexing for Process ID # “.$id.” ”;
}
catch(Exception $e)
{
echo $e->getMessage();
}
}
?>
Şekil 2 – Reindex ihtiyacı olan sistemin ekran görüntüsü
1) Kod ve Cron ile yapmanın yolu
Aşağıdaki kodları bir php dosyasına yazıp
magento ana dizininize atıp bunu bir cron
a bağlayıp belli aralıklarla çalışmalarını
sağlayabilirsiniz.

3
Şekil 2 de gördüğünüz gibi zaten size kırmızı
ile işaretleyerek indexlenmesi gereken kısımları
göstermektedir. Dilerseniz full index yerine parça
parça da atabilirsiniz. Bahsettiğimiz bölüm için
örnek verecek olursak;
Eray Usta
php indexer.php --reindex catalog_url
Diğer bölümlere erişmek için ise;
http://erayusta.com
@erayusta
php -f indexer.php help
Komutundan yararlanabilir veya indexlenecek
alanların kontrolü için ise
php -f indexer.php info
Komutunu kullanabilirsiniz. Ayrıca tüm bölümler
için ise aşağıdaki kodlardan yararlanabilirsiniz.
catalog_product_attribute
Product Attributes
catalog_product_price Product Prices
catalog_url Catalog Url Rewrites
catalog_product_flat Product Flat Data
catalog_category_flat Category Flat Data
catalog_category_product Category Products
catalogsearch_fulltext Catalog Search Index
cataloginventory_stock Stock status
tag_summary Tag Aggregation Data
php indexer.php --reindex
catalog_product_attribute
php indexer.php --reindex
catalog_product_price
php indexer.php --reindex catalog_url
php indexer.php --reindex catalog_product_flat
php indexer.php --reindex catalog_category_flat
php indexer.php --reindex
catalog_category_product
php indexer.php --reindex
catalogsearch_fulltext
php indexer.php --reindex
cataloginventory_stock
php indexer.php --reindex tag_summary
Not: Magento hakkında detaylı bilgi almak
isterseniz derginin Kasım ayı sayısında bir
arkadaşımız magento ile ilgili detaylı bilgi
vermişti.

4
PHP’DE SINIF/
CLASS YAPISI
VE NYP-2
Bir önceki yazımızda son olarak, PHP sınıfları içinde
public erişim belirtecine sahip olmayan nesne
özelliklerine gerek gördüğümüzde nasıl erişir,
değer ataması yapabilir ve değer okuyabiliriz
sorusunda kalmıştık.
O yazıda da belirttiğim gibi bu sorunun cevabı,
sınıf/nesnelerimizi işlevsel hale getirdiğini daha
önce belirttiğimiz metodlar ve kullanımlarındadır.
Birazdan örneklendireceğimiz kullanım, bir NYP
kavramı olan “sarmalama / encapsulation”
dır. Sarmalama, kısaca özellik/metodların erişim
yapısının belirlenmesidir. Örneğimizde yazar
özelliğini, erişimin sadece sınıf içinden sağlanması
adına private erişim belirteci ile deklare ettik.
Ancak aynı değişkene kodun akışı içinde gerekli
olduğunda okumak ve yeni değer atamak
için erişmemiz gerekiyor. Bu sorunu, söz konusu
değişkene erişimi sağlayacak işlevsel metodlarla
aşacağız.
Örnek kod üzerinden irdeleyelim.
class makaleler {
var $kategori;
var $baslik;
private $yazar;
public $yayin_tarihi;
function yeniMetod($kategori, $baslik,
$yazar, $yayin_tarihi){
$this -> kategori = $kategori;
$this -> baslik = $baslik;
$this -> yazar = $yazar;
$this -> yayin_tarihi = $yayin_tarihi;
}
/*yazar değişkenine
değer atamak için
kullanacağımız metod
*/
function setYazar($yazar){
$this -> yazar = $yazar;
}
}
$yeni_yazi = new makaleler;
$yeni_yazi -> yeniMetod(“PHP”, “PHP’de sınıf/
class yapısı ve NYP-2”, “Hüseyin Akdoğan”,
“10.05.2011”);
$yeni_yazi->setYazar
}
= “Ahmet oğlu Mehmet”;
Kodda “setYazar” isimli metod dikkatinizi
çekmiştir, işte private erişim belirtecine
sahip nesne özelliğine değer atamak için
kullanacağımız metod bu metottur çünkü söz
konusu özelliğe sınıf dışından değer atayamıyor
ve okuyamıyoruz.
Değer atamasını yaptığımız satıra baktığımızda,
işleyişin daha önce örneklerini gördüğüklerimizden
hiçbir farkı bulunmadığını görürüz.
$yeni_yazi->setYazar(“Ahmet oğlu Mehmet”);
Bu aşamadan sonra, yeni_yazi değişkeninin
bir örneğine sahip olduğu makale nesnesinin
yazar özelliği “Ahmet oğlu Mehmet” değerini
taşıyacaktır. Bu değeri okumak içinde aynı
yönteme başvuracağız çünkü erişmeye
çalışacağımız özellik private erişim belirtecine
sahip olduğundan “echo $yeni_yazi->yazar;”
şeklinde bir kullanım söz konusu olamayacaktır.
function getYazar(){
return $this -> yazar;
}
echo $yeni_yazi->getYazar();
Ahmet oğlu Mehmet
Bu örneklerden hareketle, metodların sınıflarımız
üzerinde bize sağladığı kontrol gücü hakkında
bir fikir edinebildiğinizi umuyorum. Bu kontrol

5
gücü bize aynı zamanda “işlevsellik” noktasında
da fikir vermektedir. Tekrar belirtmeliyim ki
örneklendirdiğimiz şey, bir NYP kavramı olan
“sarmalama / encapsulation” dır. Yukarıda
söylediğimiz gibi bu kavram, kısaca özellik /
metodların erişim yapısının belirlenmesini ifade
etmektedir. Örneğimizde, yazar özelliğini private
erişim belirteci ile deklare ederek, bu özelliğe sınıf
dışından erişimi engelledik ve söz konusu özelliğin
okunması ve değer ataması için 2 ayrı metod
kullandık, yani onu sarmaladık.
Kalıtım/Inheritance
Bir başka NYP kavramı olan kalıtım kısaca, bir
sınıfın bir başka sınıftan türemesidir. Bu türemiş
sınıf, kendisinden türediği sınıftan özellik ve
metodları miras almaktadır ki, kalıtım konusunda
en önemli kavram, bu miras kavramıdır.
Konuyu kavramak için yine bir örneğe müracat
edelim.
class uni {
var $adi = “Kodcu.Com Yazılım Üniversitesi”;
var $mekan = “Sanal Alem”;
}
class fakulte extends uni {
var $bolumadi;
}
function __construct($bolumadi){
$this -> bolumadi = $bolumadi;
}
$bolum = new fakulte(“Yazılım Mühendisliği”);
echo “Okulu: “.$bolum->adi.” Fakültesi:
“.$bolum->bolumadi. “ Mekan: “.$bolum->mekan;
Kodu hızlıca incelediğimizde, “uni” ve “fakulte”
adında 2 ayrı sınıfımız olup, fakulte sınıfının “extends”
anahtarı ile oluşturulduğunu göreceğiz.
class fakulte extends uni
Buradan da anlayabileceğiniz gibi, bir sınıf
bir başka sınıftan türetildiğinde bu extends
anahtar sözcüğü ile yukarıda görüldüğü
gibi yapılmaktadır. Uni sınıfı/nesnesi içinde her
hangi bir metod olmamakla birlikte iki özelliğin
deklare edilip, değer ataması yapıldığını
görüyoruz. Fakulte sınıfı/nesnesi içinde ise “bolumadi”
adında tek bir özellik ile bir yapılandırıcı
metodumuz bulunduğunu ve bu metod
içinde, metoda geçirilen değerin sınıf/nesne
özelliğine atandığı/set edildiğini görüyoruz.
Kodumuzda kalıtım ve miras konusu için
aydınlatıcı satır
echo “Okulu: “.$bolum->adi.” Fakültesi:
“.$bolum->bolumadi. “ Mekan: “.$bolum->mekan;
yukarıdaki satırdır. Bu satırda “$bolum->adi”
ve “$bolum->mekan” şeklinde, aslında fakulte
sınıfı/nesnesi içinde tanımlamadığımız özelliklere
erişmeye çalışıyoruz. Kodumuzu çalıştırdığımızda
bizi aşağıdaki çıktı karşılayacaktır.
Okulu: Kodcu.Com Yazılım Üniversitesi Fakültesi:
Yazılım Mühendisliği Mekan: Sanal Alem
“$bolum->adi” ve “$bolum->mekan” ile
eriştiğimizi yukarıdaki çıktıda gördüğümüz
özellikler, uni sınıfı/nesnesinin “adi” ve “mekan”
özellikleridir. İşte kalıtım ve miras tam da burada
gördüğümüz gibi, fakulte sınıfı/nesnesinin,
kendisinden türediği uni sınıfı/nesnesi içinde yer
alan bu iki özelliği miras almasıdır.
Bir başka değiş ile, türetilen sınıflar, kendilerinden
türedikleri sınıfların özellik ve metodlarını miras
alırlar.
Bir başka örnek.
class uni {
var $adi = “Kodcu.Com Yazılım Üniversitesi”;
var $mekan = “Sanal Alem”;
}
class fakulte extends uni {
var $bolumadi=”Yazılım Mühendisliği”;
}
function info(){
echo “Fakulte sınıfının içindeyiz...»;
}
class ogrenci extends fakulte{
var $ogrenci_kimligi;
function __construct($ogrenci_kimligi){
$this -> ogrenci_kimligi = $ogrenci_
kimligi;
}
}
$ogrenci = new ogrenci(“Hüseyin Akdoğan”);
$ogrenci->info();
Bir önceki örneğimizi biraz değiştirerek oluşturduğumuz
kodda, fakulte sınıfına “info” isimli
bir metod eklediğimizi ve aynı sınıftan “ogrenci”
adında bir sınıf türettiğimizi görüyoruz.
$ogrenci->info();
Bu satırda ise, ogrenci sınıfının kendisinden
türediği fakulte sınıfının “info” isimli metodunun

6
çağrıldığını görüyoruz. Kodumuzu çalıştırdığımda
karşılaşacağımız çıktı
Fakulte sınıfının içindeyiz…
olacaktır.
Buradan da, yukarıda söylediğimiz gibi türetilen
sınıfların, kendilerinden türedikleri sınıfların
özellikleri yanı sıra metodlarını da miras aldıklarını
görüyoruz.
Bu ve bir önceki yazımızda kurgulamaya
çalıştığımız nesne modellerinin, çok boyutlu
ve özellikle veritabanı ile etkileşimli bir kayıt
sisteminde, kodlayıcıya sağladığı avantajlar
tartışılmazdır. NYP yaklaşımının, programlayıcıya
sağladığı avantajları kısaca saymamız gerekirse
bunları şu şekilde özetleyebiliriz.
• NYP yaklaşımı, tasarlanacak kod ile gerçek
yaşam arasında akli bir bağ kurarak, tutarlı
ve sağlam modellemeler kurulmasını
kolaylaştırmaktadır.
• NYP yaklaşımı ile değişken ve metod/
fonksiyonlar arası ilişkiler, tasarlanan nesnenin
depolama özelliğine yüklenmiş ve programcı
bu ilişkiler yükünden kurtulmuştur.
• NYP yaklaşımında kalıtım sayesinde, geliştirilen
kod farklı amaçlar için genişletilebilmekte,
ek özellikler alabilmekte ve bu kodun
ana iskeletini bozmadan/değiştirmeden
gerçekleştirilebilmektedir.
• NYP yaklaşımında yazılan kodun okunabilirlik
ve anlaşılabilirlik oranı yükselmekte,
buda özellikle ekip çalışması ile geliştirilen
kod geliştirme süreçlerine ciddi katkı
sağlamaktadır.
PHP ile NYP konusunu işlemeye devam edeceğiz.
Not: PHP’de fonksiyonların yapı ve kullanımı,
son iki yazımızda gördüğünüz metod ve
kullanımları(yapılandırıcı/construct metodların
çalışma prensibi hariç) ile aynıdır. Dikkatinizi çekmiştir
ki, sınıflar içinde yer alan metodlar “function“
anahtarı ile deklare edilmektedir. Bir başka değiş
ile, fonskiyonlar sınıflar içinde yer aldığında “metod”
olarak adlandırılmaktadır.
Hüseyin Akdoğan
http://kodcu.com

7
fonksiyon
kullanımı ve örnekleri
Başlangıç seviyesinin son dersi olan fonksiyonlar bir
şeyler inşa etmeye başlamamız için öğrenmemiz
gereken en harika derslerden birisi. Teorik olarak
matematik dersinde gördüğümüz fonksiyonlar
gibidir.
Oluşturduğumuz bir değişken ve içine yazdığımız
kodları istediğimiz yerde tanımladığımız
fonksiyonun adıyla çalıştırıp tekrar tekrar
kullanabiliyoruz.
Gerek çalışmalarımızda çok sık tekrar edeceğimiz
kodları bir yerde paket haline getirip bir fonksiyon
adıyla çağırmak için, gerekse işe yarar kodları
belli başlıklar altında derleyip düzenli çalışmalar
yapmak için göz bebeğimiz olan fonksiyonları
öğrenmeye hazır olun.
PHP Fonksiyon Kullanımı
PHP’nin kendi içinde yüzlerce fonksiyonu vardır.
Diğer derslerde gördüğümüz isset(), empty(),
unset() gibi. Fonksiyon oluşturmak ve kullanmak
gayet basit, ama basit olduğu gibi derin konuları
da var.
İlk önce nasıl bir fonksiyon oluşturacağımızı
gösterelim:
function selam_ver() {
echo ‘Selam!’;
}
Yukarıda selam_ver() adında bir fonksiyon
oluşturduk. Bu şekilde bir kodu çalıştırsak ekrana
bir çıktı vermez. Çünkü şuan sadece bir fonksiyon
tanımladık, içine yazılan kodların çalışması için o
fonksiyonu çağırmamız gerekiyor.
Hemen bu fonksiyonun altına selam_ver();
yazacak olursak eğer, işte o zaman ekranda
Selam! yazar.
Hemen başka bir örnek daha verelim:
function rakamlar() {
for($sayi = 0; $sayi

8
Parametreli fonksiyona bir başka örnek daha
verelim:
function bolunur_mu($bu, $buna) {
$kalan = $bu % $buna;
if($kalan == 0) {
echo $bu . ‘ sayısı ‘ . $buna . ‘ sayısına
bölünür!’;
} else {
echo $bu . ‘ sayısı ‘ . $buna . ‘ sayısına
bölünmez! (kalan: ‘.$kalan.’)’;
}
}
bolunur_mu(10, 2);
bolunur_mu(25, 10);
İki rakamın birbirine bölünüp bölünmediğini
kontrol eden bir fonksiyon yaptık. Ve bu
fonksiyonu 2 farklı değerde kullanıp çağırdık. Bu
çalışmanın sonunda ekranda yazacak olanlar:
10 sayısı 2 sayısına bölünür!
25 sayısı 10 sayısına bölünmez! (kalan: 5)
Parametrelere Varsayılan Değer Verme
Parametreli bir fonksiyon yaptığımızda sorunsuz
çalışabilmesi için tüm parametrelerin girilmesi
gerekir. Mesela yukarıda verdiğimiz topla
fonksiyonunu topla(1); şeklinde çalışmaya
kalktığımızda PHP hata verecektir.
Çünkü fonksiyonu 2 tane parametre ile çalışmak
üzere tasarladık. Ama bu durumlara bir istisna
sağlayarak parametrelerimize varsayılan
değer atayıp, parametresiz de çalışmalarını
sağlayabiliriz.
Şimdi varsayılan parametreli bir fonksiyon
yapalım:
function hosgeldin($isim = ‘Misafir’) {
echo ‘Hoşgeldin ‘ . $isim . ‘! ‘;
}
hosgeldin();
hosgeldin(‘Musa’);
Örnekte hosgeldin() fonksiyonunu ilk olarak
parametresiz, ikinci olarak da parametreli
çalıştırdık. Bu durumda fonksiyonun parametresini
tanımladığımız yerde hosgeldin($isim =
‘misafir’) şeklinde parametreye varsayılan
değer atadığımız için boş bıraktığımızda o
parametreye bu değeri verecektir. Yani ekranın
çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır:
Hoşgeldin Misafir!
Hoşgeldin Musa!
Return İfadesi İle Sonucu Atama
Yukarıda yaptığımız tüm örneklerde fonksiyon
sonuçları echo ile ekrana yazdırdık. Peki ya
biz fonksiyonlardan elde ettiğimiz sonuçları
ekrana yazdırmak değilde bir değişkene atayıp
kullanmak istiyorsak? İşte o zaman return ifadesini
kullanacağız.
Return ifadesi ile fonksiyon içinde elde ettiğimiz
sonucu dışarıya aktarırız. Hemen bir örnek ile
hayata geçirelim:
function topla($sayi1, $sayi2) {
$sonuc = $sayi1 + $sayi2;
return $sonuc;
}
$hesap = topla(10, 20);
echo ‘Fonksiyon ile toplama yaptık ve sonuç: ‘
. $hesap;
İşte yukarıdaki örnekte gördüğün gibi bu sefer
aynı topla() fonksiyonu ile echo yerine return
yazdık. Bu da fonksiyonun sonucunu ona
eşitlediğimiz bir değişkene atadı. Yani fonksiyon
toplamayı yaptı ve sonucu $hesap değişkenine
aktardı sonra biz onu echo ile ekrana yazdırdık.
Fonksiyonlarda Global İfadesi Kullanımı Ve
Örneği
Fonksiyonların içerisinde tanımladığın değişkenler
dışarıya gönderilmez ve aynı şekilde dışarıda
tanımladığın bir değişken fonksiyon içinde
görülmez. Yani fonksiyonlara kendi içinde bir
dünya diyebilirsin. Hemen örnek ile kafanda
canlandıralım:
function deneme() {
$isim = ‘Musa’;
}
deneme();
echo $isim;
Bu kodu çalıştırdığımızda PHP yalnızca isim
adında bir değişken olmadığı için hata verir. Biz
$isim değişkenini fonksiyon içinde tanımladık ve
yalnızca orada kullanabiliriz. Dışarıya aktarmak
için return ifadesini kullanıyoruz.
Eğer fonksiyon içine dışarıdan bir değişkeni
sokmak istiyorsak, yani global bir değişkeni
çağırmak istiyorsak global ifadesini kullanırız.
$isim = ‘Musa’;
function selam() {
global $isim; // Dışarıda tanımlanmış bir
değişkeni fonksiyon içine çağırdık

9
echo ‘Selam ‘ . $isim;
}
selam();
Ekranda Selam Musa yazar. Global ifadesini
kullanarak fonksiyon dışında yazdığımız bir
değişkeni çağırdık ve ekrana yazdırdık.
Return ifadesi kullanılmadan fonksiyon içindeki bir
değişkeni veya çıktıyı dışarı aktaramayız. Global
ifadesi kullanılmadan da dışarıda kullanılan bir
değişkeni fonksiyon içine aktaramayız.
Fonksiyonlarda Referans İle Değer Atama
Return İfadesini Kullanarak Değer Atama
yaparken fonksiyonun başında bir değişkeni
ona atamak için (=) eşittir operatörünü kullanırız.
Peki dikkatini çekti mi bilmiyorum ama dizilerde
sıralama yapan fonksiyonları (sort(), rsort()) bu
şekilde kullanmıyorduk.
Sadece fonksiyonu çalıştırarak dışarıdan
parametreye gönderilen değişkenin değerini
referanslar ile değiştirebiliriz.
Referans uygulamak istediğimiz değişkenin
başına (&) operatörünü koyarız. Bu operatörü
yerleştirdiğimiz parametreler, dışarıdan verilecek
olan değişkenlerle beraber değişirler.
function topla(&$sayi) {
$sayi = $sayi + 10;
}
$x = 10;
topla($x);
echo $x;
Ekranda 20 yazar. Topla fonksiyonunun
parametresinde kullandığımız referans nedeniyle
o parametreye yüklenen değişkenin değeri
fonksiyon içinde değiştirmemizle değişecek.
Burada da fonksiyon içinde o parametreye +10
eklediğimiz için dışarıdaki değişkeninde değeri
10 artmış oldu.
Musa Avcı
@musa_avci
www.phpr.org

Programcı mısın yoksa
Yazılım Geliştirici misin?
Yazılımla ilgilenenleri düşündüğümüzde yazılımcı demek mantıklı geliyor olsa da, aslında hiçbir
yazılımcı birbirine benzemez. Günümüzün tartışmalı konularından biri de Programcı ile Yazılım
Geliştirici arasındaki farklılıklardır.
Yazılım Geliştirme Uzmanı aradığınızı düşünürken aslında ihtiyaç duyduğunuz kişi bir programcı
olabilir. Aynı şekilde açık pozisyonunuzun programcı olduğuna karar verip yazılım geliştiriciyi işe
alırsanız sonradan problemlerle karşılaşabilirsiniz.
Peki, yazılım geliştirici ve programcı kimdir?
Yazılım Geliştirici kimdir?
1. Algoritma yaratmak ister ve algoritma yaratmaktan büyük keyif alır.
2. İhtiyaca yönelik çözümleri planlar ve uygulamaya geçirir.
3. Kodun nasıl geliştirileceğini, nelerin düzenlenmesi gerektiğini araştırır ve dener.
4. Mevcut ürünün güçlü ve zayıf yönlerini değerlendirir, test eder.
5. Yazılım geliştirici, yalnızca var olan kodu yazmak istemez.
6. Farklı sistemleri ve yazılım dillerini kullanır.
7. Örnek kodları yazmak yerine kodlar üretir.
8. Farklı frameworkleri kullanmak ve denemek ister, hatta kendi oluşturduğu frameworkleri
vardır.
Eğer yazılım geliştiricisine yalnızca belirli kodları verip yazdırmak isterseniz, çok geçmeden bu kişileri
kaybedersiniz.
10

Programcı kimdir?
1. Programcı kodun önce algoritmasını anlar,
2. Projenin ihtiyacına göre hangi kodun yazılacağını bilir.
3. Kodu yazmadan önce sağlam ve verimli olacak kod yapısını bilir,
4. Kodun doğru ve sağlam olduğunu anlamak için testler gerçekleştirir.
5. Her yazılım dili hakkında bilgi sahibidir.
6. Programcı, var olan projede kodun hatasız yazılmasından kendisini sorumlu hisseder.
7. Verilen kodu eksiksiz girmek ve yazmak ister.
8. Bulunduğu projede kodu hayata geçiren olmaktan büyük zevk duyar.
Eğer programcıya proje üret ve kendin araştırmalar
yap derseniz mutsuz olur. Israr ederseniz ekibinizde fazla
kalmayacaktır.
Programcı ve yazılım geliştirici arasındaki farklılıkların ayırt
edilmesi hem yazılımcı hem de şirketler açısından önemli.
Programcı görev insanıyken, geliştirici projeleri yaratan
kişidir. Programcı kodu hayata geçirirken, geliştirici kodu
geliştirmek ister. Bu nedenle birbirlerinden ayrılır.
Yazılımcı kendisinin programcı mı yoksa geliştirici mi olduğuna karar verip bu yönde kendisi için
uygun olacak çalışmalarda bulunmalıdır.
Şirketlerin yaptığı en büyük hata, ekibinde gerekli olan kişiyi bir türlü nitelendirememesi, nasıl bir
kişiye ihtiyacı olduğunu bilmemesidir. Belirsizliğin en büyük kanıtı iş ilanlarındaki tutarsızlıklar ve IT
departmanı içerisindeki sirkülasyondur.
En çok yaşanılan problemlerden biri de yazılımcıdan beklenilen ile yazılımcının çalışma tarzının
birbiriyle örtüşmemesidir. Yazılım geliştiricisini ekibinizden hızlıca uzaklaştırmak istiyorsanız örnek
kodlar verip yazmasını isteyin. Programcıyı uzaklaştırmak istiyorsanız araştırma yapmasını ve proje
üretmesini isteyin.
Firmaların küçük ya da büyük ölçekli olmasına, start-up ya da kurumsal olmasına ve çıkartılan
projelere göre IT departmanındaki programcı ve geliştirici sayısı değişkenlik gösterir. Unutmayın,
programcı olmadan yazılım düzgün ve doğru yazılmayacağı gibi, geliştirici olmadan da kod ve
proje gelişemez!
Ceyda Anıl
www.ceydaanil.com
E-nerjik
11

CANVAS
+
SVG
elemanı web sayfasına grafik
çizmek için genellikle JavaScript ile kullanılır.
“height” ve “width” öznitelikleri ile
çizilebilir bir alan oluşturur. Canvas çizmek için
kullanılan metodlar: kutular, daireler, karakterler,
görseller(images) ve dahası.
elemanını tanımlarken “id”, “width”
ve “height” öznitelikleri verilmelidir.
JavaScript ile Çizim
Aşağıdaki iki satır, kırmızı bir dikdörtgen çizer:
ctx.fillStyle=”#FF0000”;
ctx.fillRect(0,0,150,75);
fillStyle özniteliği rengi kırmız yapar, fillRect ise
şeklini, konumunu ve boyutunu belirler. ilk iki değer
yukarıda ve soldan olan mesafeyi ayarlar son iki
değer ise oluşturduğumuz kutunun genişliğini ve
yüksekliğini belirler.
Örnek 1:
elemanının kendi çizim yetenekleri
yoktur. Tüm çizimler JavaScript içinde yapılır.
12
var a = document.getElementById(“myCanvas”);
var ctx = a.getContext(“2d”);
ctx.fillStyle=”#FF0000”;
ctx.fillRect(0,0,150,75);
JavaScript, id kullanarak elemanını
bulur.
var a=document.getElementById(“myCanvas”);
Sonra bir içerik nesnesi oluşturur. GetContext(“2d”)
nesnesi yerleşik bir HTML5 nesnesidir.
var ctx = a.getContext(“2d”);
Tarayıcınız canvas elemanını desteklemiyor.
var a=document.getElementById(“myCanvas”);
var ctx=a.getContext(“2d”);
ctx.moveTo(10,10);
ctx.lineTo(150,50);
ctx.lineTo(10,50);
ctx.stroke();

Örnek 2:
HTML İçinde SVG
Direk olarak HTML sayfasının içine dahil edilebilir.
Örneği görelim;
Tarayıcınız canvas elemanını desteklemiyor.
var a=document.getElementById(“myCanvas2”);
var ctx=a.getContext(“2d”);
ctx.fillStyle=”#FF0000”;
ctx.beginPath();
ctx.arc(70,18,15,0,Math.PI*2,true);
ctx.closePath();
ctx.fill();
HTML5 Inline SVG
HTML5’in satır içi SVG desteği vardır.
SVG Nedir?
• SVG, Ölçeklenebilir Vektör Grafikleri (Scalable
Vector Graphics) anlamına gelir.
• SVG, Web’te vektör tabanlı grafikler
tanımlamak için kullanılır.
• SVG, grafikleri XML formatında tanımlar.
• Yakınlaştırılan veya yeniden boyutlandırılan
(zoom / resize) grafiklerde herhangi bir kalite
kaybı olmaz.
• Her eleman ve her öznitelik SVG dosyalarında
animasyon olarak kullanılabilir.
• SVG, W3C tarafından önerilmektedir.
SVG Avantajları
13
• SVG görselleri (images), herhangi bir metin
editöründe oluşturulabilir ve düzenlenebilir.
• SVG görselleri aranabilir, indexlenebilir,
scriptlenebilir ve sıkıştırılabilir.
• SVG görselleri ölçeklenebilir.
• SVG görselleri büyük çözünürlüklerde ve
kalitede yazdırılabilir.
• SVG görselleri bozulma olmadan
yakınlaştırılabilir.
• Gelişmiş tüm tarayıcılar destekler.
Senior Front-End Developer
info@sercaneraslan.com
http://www.sercaneraslan.com
Sercan Eraslan

SQL Bİrden
F a z l a
Tablo İle Çalışmak
Merhabalar sayın okurlar; tekrar birlikteyiz, bugün
veritabanı vizesine girdim ve sizin yararınıza
olacağını düşündüğüm bu önemli konuyu
buraya taşımayı uygun gördüm. SQL’de birden
fazla tablo ile işlem yapmak neden gerekli?
Genellikle veritabanı kayıtları oluşturulurken
(özellikle profesyonel veritabanları) bütün bilgiler
bir tabloda değil de birden çok tablo üzerinde
tutulur, bu tablolar saklanan veri çeşidine
göre birbirinden ayrılır. Böylece verilerimizin
hem düzenli olması sağlanır, hem de gereksiz
veri tekrarları engellenmiş olur. Şimdi, birden
fazla tabloda çalışmamız için ne yapmamız
gerekiyor? SQL bize bu noktada da kolaylık
gösteriyor mu? Aslında tek yapmamız gereken
çalışacağımız veritabanı tablolarımızı SQL
satırlarıyla ilişkilendirmek. Dilerseniz hemen
örneklere geçmek istiyorum. Örnek kodlarımızın
üzerinde açıklamaları mevcuttur. Eğer kafanıza
takılan bir nokta olursa yorum olarak bırakmanız
yeterli. Tüm kodlamaya gönül vermiş arkadaşlara
kolaylıklar, görüşmek üzere...
Örnek 1 :
Hangi personelin ne kadar maaş aldığını
listelemek istersek;
SELECT ad, soyad, aylik_ucret
FROM personel, ucretler
WHERE sicil_no=per_sicil_no
Örnek 2 :
İstanbul’da yaşayan Bursa doğumlu personelin
maaşlarını listelemek istersek;
2000 liradan fazla maaş alan ve 2 nolu meslek
grubuna ait personeli listelemek istersek;
SELECT ad,soyad,aylik_ucret
FROM personel,ucretler
WHERE sicil_no=per_sicil_no AND aylik_
ucret>2000 AND meslek_id=2
Örnek 4 :
Muhasebe meslek grubuna ait personel listesi;
SELECT ad,soyad
FROM personel,meslekler
WHERE meslek_id=meslek_id AND meslek_
aciklama=’Muhasebe’
Şimdi buradaki sorgulamımızda bir karışıklık söz
konusu olacak.İki tane aynı isimde meslek_id
oldu. Bunu şu şekilde engelleyebiliriz.
Tablolarda aynı isimde iki kolon varsa bu kolanları
kullanırken başlarıda tablo ismini getiririz araya
bir nokta koyarak kolon adını yazarız.
SELECT ad, soyad
FROM personel,meslekler
WHERE personel.meslek_id=meslekler.
meslek_id
AND meslek_aciklama=’Muhasebe’
Örnek 5 :
Şirketimizde 30 yıldır çalışan ve 2000 lira altında
maaş alan personeli ödüllendireceğiz.
14
SELECT ad,soyad,aylik_ucret
FROM personel,ucretler
WHERE sicil_no=per_sicil_no AND adres LIKE
‘%İstanbul%’ AND
dogum_yeri = ‘Bursa’
Örnek 3 :
Bunun için nasıl bir sorgulama yapmalıyız.
SELECT ad,soyad
FROM personel,ucretler
WHERE sicil_no=per_sicil_no AND baslama_
tarihi < ‘01.01.1969’
AND aylik_ucret < 2000

Örnek 6 :
22 yaşından büyük bilgi işlemde çalışan bayan
personeli listelemek istersek
(NOT : cinsiyet= 0 : bayan 1 : erkek
medeni_hal= 0 : bekar 1 : evli)
SELECT ad,soyad
FROM personel,meslekler
WHERE personel.meslek_id=meslekler.
meslek_id
AND meslek_aciklama=’Bilgi İşlem’ AND
cinsiyet=0
AND dogum_tarihi < ‘01.01.1977’
Örnek 7 :
40 yaşından küçük ,bilgi işlem veya muhasebe
bölümünde çalışan,erkek, 2000 liradan fazla
maaş alan, Ankara doğumlu, Sarıyer’de
oturan,10 yıldan fazla şirkette çalışan, bekar, 10
liradan fazla kesinti yapılan personeli listelemek
istersek;
SELECT ad,soyad
FROM personel,meslekler,ucretler
WHERE dogum_tarihi > ‘01.01.1959’
AND personel.meslek_id=meslekler.meslek_id
AND (meslek_aciklama=’Bilgi İşlem’ OR
meslek_aciklama=’Muhasebe’)
AND cinsiyet=1
AND sicil_no=per_sicil_no AND aylik_ucret
> 200000000
AND dogum_yeri=’Ankara’
AND adres LIKE ‘%Sarıyer%’
AND baslama_tarihi > ‘01.01.1989’
AND medeni_hal=0
AND kesinti>10000000
Örnek 10 :
Adı E ile başlayan, 3,5 ve 7 nolu meslek grubuna
ait, bayan, bekâr, 30 yaşından küçük, 100
milyondan fazla maaş alan personel listesi ;
SELECT ad,soyad
FROM personel,ucretler
WHERE ad LIKE ‘E%’
AND meslek_id IN (3,5,7)
AND cinsiyet=0
AND medeni_hal=0
AND dogum_tarihi > ‘01.01.1969’
AND sicil_no=per_sicil_no
AND aylik_ücret > 100000000
Örnek 11 :
Evli ve aile yardımı almayan persenol listesi;
SELECT ad,soyad
FROM personel,ucretler
WHERE medeni_hal=1 AND aile_yardim=0
Örnek 8 :
Muhasebe ve Pazarlama bölümü dışında çalışan
perseneli listelemek istersek;
SELECT ad,soyad
FROM personel,meslekler
WHERE personel.meslek_id=meslekler.
meslek_id
AND meslek_aciklama’Pazarlama’ AND
meslek_aciklama’Muhasebe’
Örnek 9 :
40 yaşları arasında İzmir ve Bursa doğumlu
adayları listelemek istersek;
Fatih Soysal
15
SELECT ad,soyad
FROM personel
WHERE dogum_tarihi BETWEEN ‘01.01.1959’
AND ‘01.01.1969’
AND (dogum_yeri=’İzmir’ OR dogum_
yeri=’Bursa’)
http://www.fatihsoysal.com