Yayın1

T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
BOLU İLİ KAMU HASTANELER BİRLİĞİ
BOLU İZZET BAYSAL RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
Adres: Ağaçcılar Köyü Mevkii 14200 / BOLU
Telefon: 0 (374) 275 25 25 / 0 (506) 744 24 24
Danışma: 4100 - 4129 Fax: 0 (374) 275 25 12
WEB:boluruhsagligi.gov.tr E-POSTA:brsbashekimii@saglik.gov.tr
Adres: Gölyüzü Mahallesi Çayırpınar Mevkii / BOLU
Telefon: 0 (374)212 80 24 / 0 (532) 130 72 28
HASTANE YÖNETİCİLİĞİ
Telefon: 0 (374) 275 30 50
E-POSTA:brsbashekimii@saglik.gov.tr
Bu proje Erasmus + kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Ancak burada yer alan
görüşlerden Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz
KOORDİNATÖR KURUM
BOLU İZZET BAYSAL RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
Bu proje AB Bakanlığı ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı Türk Ulusal Ajansı tarafından yürütülüp AB
Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) İnsan Kaynakları Geliştirme Operasyonel Pragramı Yetişkin
Eğitimi Personel Hareketliliği kapsamında finanse edilmektedir.

Sağlık Bakanlığı tarafından Türkiye’nin 8. Ruh sağlığı dal hastanesi olarak 2006 yılında
açılmasına karar verilen hastanemiz 2000 yılında Alman Kızılhaçı ve Kızılay ortaklığı ile 1999
depreminde hasar gören devlet hastanesinin ek binası olarak yapılmış olan hastanenin
ruh sağlığı hastanesine dönüşümü ile 2007 nisan ayında hizmet vermeye başlamıştır. 118
yatak kapasite ile Bolu dahil Ankara, Zonguldak, Düzce, Karabük, Bartın ve Kırıkkale illerini
de içine alan geniş bir bölgeye hizmet vermektedir.
2014 yılı ağustos ayından itibaren Abant İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile
afiliyasyon sonrası 118 yatak kapasitesine ulaşarak Bolu KHB-AİBÜ İzzet Baysal Ruh Sağlığı
ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak hizmet vermeye devam etmektedir.
Bedensel, ruhsal ve sosyal açıdan tam bir iyilik anlamına gelen sağlığın vazgeçilmez unsuru
olan ruh sağlığının öncelikle korunmasını amaçlayan; toplum temelli ruh sağlığı modeline
uygun tanı, tedavi ve rehabilitasyon çalışmaları ile ruhsal hastalığı olanları yeniden
topluma kazandırmayı hedef almaktadır.
Toplum temelli ruh sağlığı hizmet modelinin çekirdeğini oluşturan Toplum Ruh Sağlığı
Merkezlerinde (TRSM) amaç belli bir coğrafi alanda yaşayan, ağır ruhsal hastalığı olan
hastalara tek tek ulaşılarak, gerektiğinde ev ziyaretleri ile yerinde toplum içinde düzenli
takip, tedavi ve rehabilitasyonlarını sağlayarak, topluma yeniden kazandırmaktır.
Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi Türkiye'de ilk kez 2008 mayıs ayında Bolu İzzet Baysal
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne bağlı bir ünite olarak hastane
dışında eski yerleşim merkezinde açılarak, hizmet vermeye başlamış olup; halen TRSM'de
psikiyatrist, psikolog, hemşire, sağlık memuru, temizlik personeli, teknik personel, özel güvenlik
görevlisi, sekreter, şoför, halk eğitim merkezi öğretmeni (resim, el sanatları, trikotaj,
giyim) ve gönüllü öğretmen (el sanatları ve Türkçe öğretmeni) çalışmaktadır.
Bölge olarak 285.000 nüfuslu Bolu merkez ve ilçelerinde yaşayan ağır ruhsal hastaların
takibi hedef alınmıştır.

Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin Kurulması Ülkemizde toplum temelli ruh sağlığı
modeline geçme çalışmaları çerçevesinde, 2006 yılında Elazığ Ruh ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi korumalı ev projesi başlatmış ve halen sürdürmektedir. Bakırköy Ruh ve Sinir
Hastalıkları Hastanesinin yürüttüğü Bahçelievler projesi ve hastane bünyesinde kurulan
gündüz hastanesi önemli adımlardır. Akdeniz, Ankara ve Kocaeli Üniversite’leri bünyelerinde
rehabilitasyon merkezleri ve gündüz hastaneleri açılmış olması ilerleme ve modelin
bilinirliği açısından önemlidir. Bolu Ruh Sağlığı Hastanesine bağlı Bolu Toplum Ruh
Sağlığı Merkezi Mayıs 2008’de açılmıştır. Türkiye’de ilk merkez olan Bolu’daki merkezin
faaliyetleri yakından izlenmeye başlanmıştır. Bolu’daki hastalar genellikle Bolu RSH-
HEAH’den hizmet aldıkları için tespit ve takip edilmeleri kısmen kolaydır.
Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezinin hizmet verdiği sırada izlediği prosedürler, karşılaştığı
maliyet, finans, iaşe, personel ve lojistik sorunlar değerlendirilmiş, hasta davranışları
açısından da iyi bir projeksiyon verisi sağlanmıştır. Bu veriler ve yurt dışı
gözlemleri ışığında rehabilitasyon faaliyetleriyle uğraşan akademisyenlerle danışma
toplantıları yapılarak ülkemizde toplum temelli ruh sağlığı modeline geçiş projesinin
ana ilkeleri belirlenmiştir. Proje oluştururken öncelikle Finlandiya, İtalya, İngiltere,
Almanya ve Hollanda’ya özellikle ruh sağlığı hastanelerinde çalışanlardan oluşan
kalabalık bir ekiple gidilmiş ve bu ülkelerin sistemleri incelenmiştir. Toplum temelli
ruh sağlığı modelini en iyi uygulayan ülkelerden biri olan Hollanda’daki sistemi Türkiye’nin
hemen her ilinde çalışan yaklaşık 120 psikiyatristin yerinde görmesi sağlanmıştır.
Bu gözlem çalışmasıyla, her ilde yeni yapılanmanın nasıl olacağı hakkında bilgi ve
görgüsü olan en az bir psikiyatrist olması hedeflenmiştir.
Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı Ülkemizde uygulamaya geçilmesi düşünülen toplum
temelli modelde; ağır ruhsal bozukluğu olan hastaların açılacak olan Toplum Ruh
Sağlığı Merkezleri (TRSM) tarafından kayıt altına alınıp takip edilmesi, halen hastanelerde
yatmakta olan ve ihtiyacı bulunan hastaların projenin sonraki aşamasında açılacak yarıyol
evleri ve korumalı evlerde kalmasının ve korumalı işyerlerinde istihdamlarının sağlanması
hedeflenmektedir. Şekilde bu model şematik olarak gösterilmiştir.
Her 100-300 bin nüfusa bir tane açılması planlanan TRSM’lerin: Kendisine bağlanmış
coğrafi bölgedeki ağır ruhsal rahatsızlığı olan hastaların ve ailelerin bilgilendirildiği,
hastanın ayaktan tedavisinin yapıldığı ve takip edildiği, rehabilitasyon, psikoeğitim,
iş-uğraş terapisi, grup veya bireysel terapi gibi yöntemlerin kullanılarak hastanın
toplum içinde yaşama becerilerinin artırılmasını hedefleyen, psikiyatri klinikleri ile ilişki
içinde çalışan ve gerektiğinde mobilize ekiple hastanın yaşadığı yerde takibini yapan
birimler olması planlanmaktadır.
Bu sayede TRSM’ler ağır ruhsal bozukluğu olan hastalar için verilen hizmetin ana
düzenleyicisi ve kontrol merkezi olacaktır.

Halen toplum ruh sağlığı merkezinde 1 psikiyatrist konsültan olarak çalışmakta
ayrıca haftada bir gün poliklinik yapmaktadır. Merkezde sabit 4 hemşire,
1psikolog, 2 temizlik personeli, 1 güvenlik personeli, halk eğitim merkezinden 4
öğretmen ve 2 gönüllü öğretmen çalışmaktadır. Bunun yanı sıra üniversitelerin
psikoloji, psikolojik danışmanlık, hemşirelik, özel eğitim, müzik, beden eğitimi bölümlerinden
öğrenciler toplum ruh sağlığı merkezinde stajlarını yapmaktadır.
2008 mayıs ayından bu yana 250.000 nüfuslu Bolu ili merkez ve ilçeleri
dahil şizofreni, şizoaffektif bozukluk gibi psikoz tanısı almış 914 hastanın bilgisine
ulaşılmış; yapılan ayırıcı tanılarla 344 kişinin kaydı silinmiş; 348 hastanın toplum
ruh sağlığı merkezine kaydı yapılmıştır. Psikoz tanısı dışında Bipolar Bozukluk tanısı
almış olan 924 hastanın bilgilerine ulaşılmış olup; henüz 75 hastanın merkeze
kaydı yapılmıştır. Yeti yitimine en fazla sebep olan psikoz grubu öncelikli olarak
tamamlanması planlanmış; ardından Bipolar Bozukluğu olan hastalara ulaşılması
hedeflenmiştir.
Uzm.Dr.Hülya ENSARİ
Hastane Yöneticisi - Başhekim
Toplum Ruh sağlığı Merkezi Türkiye’de ilk kez Mayıs-2008’de Bolu İzzet Baysal
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesine bağlı bir ünite olarak
şehir merkezinde Semerkant aile merkezinin alt katında hizmet vermeye başlamış;
2010 yılının ocak ayında ise boşalan Mit binasının Valilik tarafından tahsisi
ile şu anki yerine taşınmıştır.
Toplum ruh sağlığı merkezi halen Bolu’nun eski yerleşim yerlerinden olan
Gölyüzü mahallesinde toplumla iç içe hizmet vermeye devam etmektedir. Toplum
temelli ruh sağlığı hizmet modelinin çekirdeğini oluşturan toplum ruh sağlığı
merkezlerinde amaç belli bir coğrafi alanda yaşayan ağır ruhsal hastalığı olan
hastalara tek tek ulaşarak gerektiğinde ev ziyaretleri yaparak hastaları merkezde
kayıt altına alarak düzenli takip, tedavi ve rehabilitasyonlarını sağlayarak; topluma
yeniden kazandırmaktır. Böylece eskiden sadece hastalandıkları zaman hastaneye
çoğunlukla aile zoru veya polis gücü ile getirilerek istemsiz yatışları
yapılarak tedavi gören hastalar taburcu olduktan sonra tedaviyi sürdürmediklerinde
yeniden hastalanmakta ve hastaneye tekrar yatışları yapılmaktaydı.
Oysa şimdi toplum ruh sağlığı merkezi ekibi tarafından hasta gelmediğinde
bile hastanın evine gidilerek; tedavisi takip edilen hastaların merkezde psikoeğitim
ile hastalıkları hakkında bilinçlendirildikleri, aile eğitimi ile ailelerin eğitildiği,
sosyal beceri eğitimi ile hastaların kaybettikleri yetilerinin yeniden kazandırıldığı;
resim, müzik ,el sanatları gibi uğraşı tedavileri ile rehabilitasyon çalışmalarının yapıldığı
toplum ruh sağlığı merkezlerinde hastaların alevlenme dönemleri önlenmekte
ve böylece hastanelere yatışları engellenmektedir. Aynı zamanda kendi
yaşadığı ortamda rehabilite edilen hastaların toplumla yeniden bütünleşmeleri
sağlanmaktadır.
Sağlık Bakanımız ile Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modeli ile ilgili Başhekimler toplantısı
ANKARA/2007

Ağır ruhsal bozukluğu olan hastaların bireysel işlevinde iyileştirmeye
yönelik etkin tedaviler sunulması, Psiko-sosyal destek
Ağır Ruhsal Bozukluğu olan bireylerin tüm ihtiyaçlarını
karşılayan, bütüncül bir ruh sağlığı
sistemi kurmak.
hizmetlerinin
verilmesi, takip ve tedavilerin yaşadıkları
Ruh sağlığı hizmetleri veren
kurumlar arasında eşgüdümü sağlamak.
ortamda; 1. basamak
sağlık hizmetlerine entegre biçimde sunulabilmesi için için; Türkiye
Kamu Hastaneleri Kurumu'na bağlı sağlık tesisleri bünyesinde faaliyet
göstererek ruhsal bozukluğu olan hastaları yeniden topluma kazandırmayı
hedefleyen bir sağlık modelidir.
Ruh sağlığı hizmetlerinin birinci basamak
sağlık kurumlarına entegrasyonunu sağlamak
Toplum temelli ruh sağlığı modeline ilk örnek olarak geliştirilen
BOLU TRSM hizmetlerini; diğer ülkelerdeki örnekleri yerinde inceleyerek
Toplum ruh sağlığı konusundaki bilinci arttırarak
etiketleme ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak
modelin eksik uygulanan yanları ile ilgili konularda eğitim almak, edinilen,
yeni bilgi ve deneyimlerle, öncelikle kurumun çalışanlarını eğitmek,
ardından Türkiye'ye örnek olacak uygulamaları diğer illerdeki
TRSM çalışanları ile paylaşmak, toplum temelli ruh sağlığı eğitici eğitimi
projesi olarak nitelendirilir.
Hastalara iş imkanları yaratmak, üretken bireyler
olarak toplumda yer almalarını sağlamak

Proje Adı : Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modeli Eğitici Eğitimi
Program Adı : Erasmus+ Yetişkin Eğitimi
Proje Uygulama Tarihi: 31 Aralık 2015 - 30 Aralık 2016
Proje Özeti:
Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi, toplum temelli ruh sağlığı modelinin Türkiye'
de ilk defa uygulandığı merkez olup 6 yıldır verdiği hizmetlerle Türkiye' de ki diğer
açılan merkezlere ışık tutmuştur. Merkezimiz Türkiye'de bir ilk olması dolayısıyla pek
çok yeniliği de bünyesinde barındırmaktadır. Ancak dünya standartlarında, daha
kaliteli ve uluslararası hizmet sunabilmek amacıyla kurumların dünya çapındaki
örneklerinin yerinde incelenmesi önem arz etmektedir.
Bu anlamda projemizin amaçları; toplum temelli ruh sağlığı modelinin en
önemli unsurlarından olan toplum ruh sağlığı merkezi, korumalı ev ve korumalı işyerlerinin
incelenip, gerekli eğitimler alınarak bu modellerin öncelikle ilimize uyarlanması
sağlamaktır. Hareketlilik yapılacak ülkelerin vereceği eğitimler, buna bağlı
olarak da oluşturacak eğitim modülleri ile Türkiye' de toplum temelli ruh sağlığı alanında
yeni bir çığır açılacaktır. Proje ekibi içerisinde yer alan katılımcılar, proje
kapsamında elde ettikleri deneyimlerle farklı ve daha geniş bir bakış açısı kazanmış
olup, yeni hizmet modelleri oluşturma aşamasında etkin rol alabileceklerdir.
Ayrıca katılımcılar aldıkları eğitimler aracılığı ile Türkiye'de ki diğer illerde bulunan
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri ile de tecrübe paylaşımında bulunabilecek ve bilgi
aktarımı sağlanacaktır. Katılımcıların yanı sıra, projenin faydalanıcısı olan ruhsal
engelli hastalarımızın da toplumsal yaşamda daha üretken hale gelmeleri sağlanacaktır.
Sağlık Bakanlığı'nın vizyonunda belirttiği gibi kişilerin sağlık hizmetine en
kolay ve kısa yoldan ulaşmaları temel esastır bu da ancak Toplum Ruh Sağlığı
Merkezleri ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu anlamda hareketlilik yapılacak ülkelerdeki
uygulamaların yerinde incelenmesi, yeni açılacak merkezlerin en
doğru şekilde yönlendirilmesine de katkı sağlayacaktır. Katılımcı sayısı 20 kişi
düşünülmekte toplum temelli ruh sağlığı modelinde kendini geliştirmekte olan
kişilerden seçilecektir.
Hedeflenen amaçlar doğrultusunda proje kapsamında; hareketlilik yapılacak
kurum ve kuruluşlarda gözlemler yapılacak, örnekler yerinde incelenecek,
kurum personelleri ile mevcut kurumların kuruluş ve işleyişlerine dair görüşmeler
yapılacaktır. Elde edilen bilgiler ve alınan eğitimler doğrultusunda raporlamalar
yapılarak, ilimizde ve daha sonrasında da ülkemizde yeni hizmet modellerinin
geliştirilmesine katkı sağlanacaktır. Ayrıca katılımcıların edindikleri
bilgi, beceri ve deneyimler ile merkezimizin eğitim müfredatı ve metotları yeniden
düzenlenecektir. Türkiye' de diğer illerde bulunan Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri
ile de iletişime geçilerek bilgi paylaşımında bulunulacak ve eğitimler
verilecektir. Katılımcılar edindikleri bilgiler ile ülkemizde henüz gelişim gösteremeyen
korumalı işyerleri ve korumalı evlerin ilimizde kurulmasına öncülük edecek
ve ülke çapında da yaygınlaştırılmasına katkı sağlayacaktır.

• Yalnızca tüketici konumunda olan ruhsal engelliler rehabilitasyon ile üretken hale getirilecektir;
ruhsal engellilerin işlevselliklerindeki artışla korumalı işyerlerinde tüketici konumdan
üretici konumuna geçmeleri ile de hem ekonomiye katkı sağlanmış olacak, hem de
toplumsal bütünleşme ile damgalanmanın azalması konusunda da büyük başarı elde edilecektir.
• Toplum Temelli Ruh Sağlığı Hizmet modeli adı verdiğimiz yeni yaklaşımda; gerek hasta ve
hasta yakınları, gerek ilgili kamu kurumları, gerekse toplumun genelinde ruhsal hastalıklar
ve engelliler konusunda farkındalık oluşması sağlanacaktır.
• Toplumun ruh sağlığı konusundaki bilinci artarak, etiketleme ve ayrımcılık ortadan kaldırılacaktır.
• Ağır Ruh Sağlığı sorunları kökenli adli olaylar ( intihar, suç işleme vb. ) azalacaktır.
• Kurumlar arası işbirliği (valilik, belediye, kamu daireleri, sivil toplum örgütleri, vakıflar…) ile
ruh sağlığı bilinci toplum temelli modele uygun olarak tabana yayılacaktır.
•Hareketlilik kapsamında Avrupa Birliği ülkelerinde psikiyatri hastalarının istihdam sürecine
katılmaları (örneğin korumalı işyeri, korumalı ev vb.) ile ilgili eğitim, gözlem ve uygulamalar
yerinde görülerek sonrasında öncelikli Sağlık Bakanlığı ile eğitim kapsamında daha sonrasında
Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerine eğitimler ile anlatılacaktır.
• Avrupa Birliği ülkelerindeki uygulamaların hasta ve yakınlarına verilen eğitimlerin müfredatları
yerinde görülerek, alınacak eğitimler sonrası Merkezimizin eğitim müfredatı ve eğitim
metodları düzenlenmiş olacaktır.
• Toplum temelli ruh sağlığı modeline ilk örnek olarak geliştirilen Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi
hizmetlerini; diğer ülkelerdeki örnekleri yerinde inceleyerek modelin eksik uygulanan
yanları ile ilgili konularda eğitim alarak; edinilen yeni bilgi ve deneyimlerle öncelikle kurumumuz
çalışanlarını eğitmek; ardından Türkiye’ye örnek olacak hizmet uygulamalarını diğer illerdeki
trsm çalışanları ile paylaşmak amaçlanmıştır.
• Akıl hastası olarak tanımlanan ve damgalanan ruhsal engelli bireylerin en az sağlıklı olduğu
iddia eden bireyler kadar özgür yaşama, sağlık, eğitim, sosyal, barınma ve çalışma hakları
gibi genel insan haklarına kavuşmaları ( beşeri sermaye yaklaşımı değişimi) noktasında Türkiye'
deki diğer merkezlere rol model olacaktır.
• Hastane merkezli tedavi yerine daha ekonomik olan toplum merkezli tedavi modeline geçiş
hızlanacaktır. Psikiyatri kliniklerinde uzun süreli yatışlara bağlı yoğun ilaç ve tıbbi malzeme,
kullanımına bağlı hastane masrafları azalacak ve ülke ekonomisine katkıda bulunulacaktır.
• Sık sık hastaneye yatmak zorunda kalan ve uzun süreler yatan kronik ruhsal hastalığı olan
hastaların toplumsal hayata kazandırılmaları ile onlara bakım vermek zorunda kalan aile yakınları
da iş ve sosyal hayata katılmaları ile ekonomiye katkı sağlanacaktır
• Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modelinin bir parçası olan korumalı işyeri ve korumalı ev modelleri
kuruluş aşamasına ilişkin eğitimler alınarak, Bolu ilinde de korumalı işyeri ve korumalı ev
modellerinin açılmasına katkı sağlanacaktır.
• Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin ülke çapında yaygınlaştırılması Sağlık Bakanlığı tarafından
karara bağlanmış ve model olarak merkezimiz alınmıştır. Dolayısı ile buradaki uygulamaların
dünya çapında kalitesini ispatlamış yerler olan İtalya ve Avusturya ziyaretleri ile dünya standartlarında
daha kaliteli hizmet verecek hale gelmesinin sağlanması ile tüm Türkiye’de yeni
açılacak merkezlere de ışık tutulacaktır. Böylece ülke genelinde yönetimsel yetkinlikler sağlanmış
olacaktır.

Viyana Toplum Ruh sağlığı Hizmetleri
*Viyana bölgesini kapsayan ayaktan, yatarak psikiyatrik tedavi ve psikososyal hizmetleri,
*Modern tıbbi tedavi ve sosyal psikiyatrik rehabilitasyon ile ihtiyaca yönelik psikososyal destekleri,
*Ruhsal hastalığı olan bireylerin yakınlarına yardım ve destek hizmetlerini sunar…
Viyana 1.766.746 nüfusa sahip olup;8 sağlık hizmet bölgesine ayrılmıştır. Her bölge yaklaşık
221.000 nüfusa sahiptir.1980 yılında ilk toplum ruh sağlığı merkezi açılmış olup;
Viyana’da bu amaçla açılmış olan her bölgede 1 olmak üzere toplam 8 adet TRSM (SPA) bulunmaktadır.
Şu anki durumda kapatılmış olan 2 psikiyatri hastanesi yerine, 8 bölgenin her birinde 1
SPA(TRSM) +genel hastanelere bağlı 8 ayrı bölgede ortalama 60 yataktan oluşan psikiyatri klinikleri
bulunmaktadır. Bağımlılık tedavisine yönelik ayrıca ayaktan ve yataklı birimleri mevcuttur.
Avusturya’nın Viyana kentindeki Toplum temelli ruh sağlığı modeli hakkında Psikiyatrist
DrFriedrichSchmidl tarafından yapılan Sunumda eskiden Viyana’da 2 adet büyük psikiyatri
hastanesi olduğunu, bunun bir tanesinin Viyana’nın merkezinde olduğunu diğerinin 40 km
uzakta olduğunu, toplumdan dışlanmış depo hastanelerde bulunan bu hastaların 1980li yıllarda
2 bine ulaşması neticesinde 1973’den başlayarak; İtalya ‘da Franco Basalgia’nın başlattığı
reformu takiben bu alanda reforma gidildiği ve toplum temelli ruh sağlığı modeline uygun
“SPA-psikososyal ambulatory services” (ayaktan hizmet veren psikososyal üniteler) bizdeki
adıyla TRSM’lerin açıldığı,SPAların açılış amacının topumdan dışlanan hastaların topluma kazandırılması
ve damgalamanın önüne geçilmesinin hedeflendiği bilgisi edinilmiştir.
Viyana yeni psikiyatri Modeli
*bölgesel psikiyatrik hizmet
*özenli, hastaya eşlik eden takip süreçleri
*farklılaştırılmış hizmetler
*genel hastane içinde psikiyatri servisleri
*ayaktan verilen rehabilitasyon hizmetleri
(programlandırılmış gündüz hizmeti, barınma
*bütünleştirici ve yaygınlaştırılmış hizmetleri kapsar
SPA/Ayaktan hizmet veren psikosoyal üniteler(TRSM) İşlevleri
*tanı, tedavi, destek
*ayaktan sosyal psikiyatrik temel hizmetleri sunmak,
Mobil psikiyatrik hizmetler
*rehabilitasyon planları
*krize müdahale
*sosyal,aile ve çevreye yönelik müdahalelerde bulunmak,
*aile ve akraba,yakınlarına yönelik destek ve danışmanlık
hizmeti vermek,
*psikoeğitim
*multidisipliner ekiplerle müdahale
*ev ziyaretleri ve birlikte eşlik eden hizmetler
SPA(TRSM) Ekip
4-5 psikiyatrist,1-2 klinik psikolog, 2-3
psikiyatrik hemşire, 2 sosyal çalışmacı, 3 destekleyici
personel ve terapotik personel (TTZ),
1 idari personel toplam 12-16 personel çalışmaktadır.
Psikiyatristlerden biri başhekim olarak çalışır.
Personel ağırlığı bölgeden bölgeye hasta
potansiyeli ve nüfusa göre değişebilir. 8 bölgede
toplam 252 personel çalışmaktadır.
SPA( TRSM) gündüz hizmeti üzerine yapılandırılmıştır.
8 terapotik gündüz merkezi
(gündüz hastanesi) bölgesel olarak SPA bünyelerinde
hizmet verir. Ayrıca bir gündüz merkezi
sadece Borderline kişilik bozukluklarına yönelik
hizmet verir bu gündüz merkezi de psikoterapi
enstitüsü içinde bulunmaktadır.

Viyana’daki TRSM’lerinde ev ortamının korunmasına ailelere danışmanlık ve
eğitim hizmetinin verilmesine önem verilmektedir. Her TRSM’nde 12-15 hastaya hizmet
veren gündüz hastanesi bulunmakta olup; hastalar gündüz yaşam alanlarında yemeklerine
kendileri yaparak sosyalleşmekte ve yeti yıkımı engellenmektedir.
Açık kapı sisteminin (open door system) var olduğu Viyana’da; tüm psikiyatri
servisleri açık servis şeklinde hizmet vermektedir. EKT tedavisi sadece üniversite hastanesinde
uygulanabilmektedir. Tespit ve tecrit ise çok nadir uygulanmaktadır. Hastaların
ortalama yatış süresi 16-19 gündür.
Tüm Viyana’da aynı zamanda ruh sağlığı sistemine bağlı; Geriatri Psikiyatri Merkezi de
bulunmakta olup; bu merkezde bunamada (demans) erken tanı, tedavi, evde ziyaret,
sosyal destek, aile eğitimi, beyin egzersizleri gibi hizmetler verilmektedir.
Çocuk ergenlere yönelik ayaktan poliklinik ve gündüz hastanesi hizmeti verilmektedir.18
yaşın altında çocuk ve ergenlere yönelik birimde ise; OKB, depresyon, kişilik bozukluğu,
dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi hastalıklar tedavi edilmektedir.
Bu birimler gündüz hastanesi şeklinde çalışmakta olup, öğretmenler ile iş birliği içindedir.
Borderline kişilik bozukluğuna hizmet veren bir psikoterapi enstitüsü ve gündüz
hastanesi bulunmakta olup, burada 15 kişilik gruplar halinde hastalar alınmakta
ve 3 ay katılım zorunluluğu bulunmaktadır. Bu şekilde hastaların kendilerine ve çevrelerine
zarar verme olasılığının en aza indirilmesi hedeflenmektedir. Psikiyatrik erken
rehabilitasyon Enstitüsü: Erken dönemde başlayan (20-25yaş) şizofreni hastaları için
ayrı bir merkez bulunmaktadır. Burası gündüz hastanesi olarak çalışıp, tıbbi tedavileri
yapılmaktadır. Erken dönemde hastaların teşhis edilmesi yeti yıkımının engellenmesi
açısından önem arz etmektedir.
Psychiatric liaison services: Ruh sağlığı sisteminde Viyana çapında bulunan
29 evsizlerin kaldığı tesislere ve tüm Viyana çocuk ergen sosyal hizmetlerinde barınanların
kriz anına müdahale edilmekte ve konsültasyon hizmeti verilmektedir.
Adli vakalar için ayrı 20 yataklı yüksek güvenlikli bir merkezde ayrıca hizmet vermektedir.
İstemsiz yatışlar için ülkemizden farklı olarak hakimin hastaları hastanede
24 saat içinde ziyaret ettiği yatıp yatmayacağı ile ilgili kararı hastaları görerek verdiği
bilgisine ulaşılmıştır.
Danışmanlık hizmeti: HELPDESK (PSİ) :Gün boyu destek alabilecekleri telefon
danışma hattı mevcut. Telefonlara TRSMde görevli sağlık çalışanları bakıyor. Bu hat
gündüz çalışıyor.

Avusturya’da tüm kurumlar %50 ve üzeri engelli olan 1 kişi çalıştırmak zorunda
ancak çoğu kurum cezasını ödeyerek hiç çalıştırmamayı tercih ediyormuş.
Psikiyatrik hastalığı olanlardan bipolar depresyon şizofren çalışanları olmuş. Şizofren
çalışanlardan sürekli işe yerleştirilenler olmuş. fakat çalışma süreleri bir yıldan
fazla sürmemiş, sebep olarak tedavilerinin ağır olması gösterilmiş.
Burada çalışan hastalara, iş sonunda herhangi bir sertifika verilmiyor, çünkü sertifika
verildiğinde diğer gittikleri kurumda damgalama olabilir. Sertifika yerine iş karnesi
veriliyor.
Daimi işe yerleştirilenlerin 1 aylık staj süresi sonunda daimi işlerine başlıyorlar.
Korumalı işyerlerinde en az 32 kişi çalıştırılma zorunluluğu olduğunu, bunlarında
en az %25 inin daimi işe yerleştirilmesi zorunluluğu olduğu ifade ediyorlar. Korumalı
işyerinde çok nadir durumlarda hastanın doktoruyla irtibata geçtiklerini ifade ediyorlar.
Promenete Wien (psikolojik sosyal sağlık derneği) Sosyo-ekonomik istihdam
operasyonu Kamu İstihdam Servisi Viyana tarafından finanse edilmektedir.
Viyana merkezde bulunan kuruluş ruhsal hastalığı olan ve engelli bireylerin
çalıştığı, catering hizmeti veren bir restorandır. Özel bir kuruluş olan die caterei nin , 3
şubesi var, 2 korumalı restoran ve marketten oluşuyor.
iş bulma kurumundan buraya yönlendirilen Çalışanların %40 50 sini ruhsal hastalığı
ve bedensel engeli olan personelden oluşuyor. Hastalarda çalışmanın verdiği
moral, motivasyonu çok aktif biçimde gözlemleniyor,
Bu korumalı işyerinin giderlerinin %50 sini devlet kalan yarısının ise işletmeciler
karşılıyor. Bulundukları iş merkezinde yaklaşık 800 çalışanın bulunduğunu yaklaşık
300 kişinin öğle yemeklerini buradan yediğini, ayrıca catering servisi yaptıklarını ve
gelirin büyük bir kısmını buradan karşıladıkları bilgisini ulaşıyoruz.

KoMİT GmbH engelli ve ruhsal hastalığı olan kişiler için sosyal hizmet vermektedir.
Hizmet alanlara yönelik bakım, çalışma ve yaşam alanlarına yöneliktir.
Amaç: yaşam kalitesini iyileştirmek, maksimum özerklik ve bağımsızlık gelişimi, bir
kişisel yaşam perspektifi geliştirmede yardım, günlük yaşamda edinilen bilişsel, motor,
sosyal ve duygusal becerileri geliştirmeye yönelik uygulamalar, sosyal terapi
hizmeti sunmaktır.
YAŞAM DESTEĞİ (KORUMALI EVLER)
Tam ve kısmi destekli yaşam desteği farkı yerlerde sunuluyor. Tam destekli
yaşam hizmetinden, kendi evinde yaşam desteğine kadar geniş yelpazede hizmet
sunumu var. Konut grupları merkezi ama sakin konumlarla karakterizedir. İyi kamu
araçları ile erişilebilirlik, bahçe kullanımı, mağaza ve restoranlara yakınlık önemlidir.
Evlerin odaları engel durumuna özgü ayarlanmış ve evde kalan bireylerin bireysel
ihtiyaçlarına göre yapılandırılmıştır. Korumalı evlerde amaç kişilerin alışveriş, yemek
pişirme, temizlik ve kendi kendilerine yeterli hale gelene kadar eğitim verilmektedir.
Amaç kişisel tüm alanlarda gelişme sağlayarak, terapotik kendi kendine yardım
eğitimi yoluyla bağımsız yaşamı sağlamak, bireysel ihtiyaçlara destek olmak.
ÇALIŞMA VE SOSYAL TERAPİ
Amaç:
* sosyo-kültürel çevre ile bütünleşme
* topluma entegrasyon ve küçük gruplar halinde işle ilgili bakım tesisleri
* gerçek hayata Yönlendirme
* sosyal eylem yoluyla duygusal yeni deneyimler
* uzamsal, zamansal, insan ve içerik yapılanması
* tedaviye yönelik hizmetler.
Hedef kitle: ağır ruhsal hastalığı olan yetişkinler ( psikososyal ve / veya bilişsel
engelli)
12 hizmet alan ile grup, yapılandırılmış günlük rutin, korumalı bir ortamda sosyal
tedavi seçenekleri (sanat, müzik, hayvan destekli eğitim, yemek pişirme, bahçe
ve bahçe bakımı, eğitsel oyunlar), dış dünya ile iletişim (alışveriş, satış pazarları, geziler,
eğitim seyahat) sağlanmaktadır.
Kendi duygularını yapılandırırken veya yeni deneyimler ile yeni dünyalar keşfetmek,
grup ve sosyal becerilerin artırılması, katılımın geliştirilmesi, toplum ile entegresyon
,işle ilgili projelerde entegrasyonun sağlanması ve demokrasi hedefler arasındadır.
Zihinsel, bedensel, ruhsal engeli olan kişilerin gündüz yaşamlarını geçirmeleri
için açılmıştır. Gündüz rehabilitasyon merkezi. Bu merkezde 12 hasta var. Engelli ayırımı
yapılmıyor. Bu hastalar evlerinden kendileri ya da servisle geliyor. Yemek, hayvancılık,
seramik gibi iş uğraşı aktiviteleri şeklinde rehabilitasyon hizmeti veriliyor.
Ekip 4 personelden oluşuyor. Psikolog, engelli uzman, 1 gönüllü ve terapistten oluşan
multiprofesyonel ekip görev alıyor.2 haftada bir müzik terapisti,3 ayda bir psikiyatrist
geliyor. Sivil toplum kuruluşu tarafından şirket olarak hizmet veriyor. Ancak finansman
belediye fonu tarafından karşılanıyor.Engel durumuna göre kuruma para ödeniyor.

Müstakil korumalı evler olarak hizmet veriyor. Villa olarak bağış yapılan müstakil
bina, engellilere özel dönüşüm sonrası 12 kişinin tek tek yaşadığı ayrı stüdio tipi
daireler oluşturulmuş. Bu merkezde herkesin ayrı dairesi var, ev şeklinde. Toplam 12
kişi kalıyor. Kişiye özel dairelerde yatak odası, mutfakla birlikte salon, tuvalet ve
banyo bulunuyor. Özel donanımlı dairelerde özel tedbirler alınmış örneğin fırın tek
tuşla çalışıyor; kapatılması unutulursa 15 dk içinde kendiliğinden kapanıyor.
7 kişilik bir ekip çalışıyor. Bu kişiler aynı zamanda Viyana’ya dağılmış tek yaşayan
hastalar ile de ilgileniyor. Her çalışan toplam 24 hastaya bakıyor.
Burada gece personel kalmıyor. Sorun olursa telefonla destek alıyorlar. Her
gün bir çalışan nöbetçi mevcut. Bu nöbetçi telefonla destek sağlıyor.
Hastaların giriş çıkış saati yok. İstedikleri saat eve gelip gidebiliyorlar. Hafta
sonları ailelerini ziyaret edebiliyorlar. Ziyaret günleri hakkında çalışanlara bilgi veriyorlar.
Belirli günlerde hastaların gelip gelmediği kontrolleri yapılıyor. Aynı zamanda
burada kalan hastalar birbirlerini kontrol edip çalışanlara bilgi veriyor.

Bu merkez de ruhsal, bedensel ve zihinsel engellilere yönelik bakım hizmeti
veriliyor. Öncelik zihinsel engellilere veriliyor. Konut, konut toplulukları şeklinde
Bakım merkezinde kalanların yaş aralığı 18 ve 80 yaş aralığı. Kalanların 1/3’ünü
yaşlılar oluşturmaktadır. %20 ‘sini de ruhsal sorunu olan bireylerden oluşmaktadır. Bakım
merkezin 40 çalışanı bulunmaktadır. Dışarıdan haftada 1 kez doktor gelmekte ve sağlık
kontrolleri yapılmaktadır. Merkezde yaşayanlar kendi ilaçlarını kendileri almaktadır. Bakım
merkezinde çalışan bakım personeli 3 senelik özel engelli bakım eğitimi alan kişilerden
oluşmaktadır. Engelli bakım merkezi engelli GmbH şirketi tarafından işletilmekte
olan özel bir kuruluş olup; giderler devlet tarafından sosyal fonlar aracılığı ile karşılanmaktadır.
Engelli olan bir birey rapor alarak buraya başvurabilmektedir. Kurumun denetimi
devlet tarafından yapmaktadır. Yatak bedeli günlük 92 euro olup; ağır engelli
bireyler için bu ücret 170 euora’ya kadar yükselebilmektedir. *Kişinin engel düzeyi arttıkça
bakım bedeli de o oranda artmaktadır. Yani kalış ücreti günlük 92-170 euro arası
değişebilmektedir. Sadece atölyeden hizmet alanların günlük bedeli 48 euro. Bakım
merkezinde yaşayanlar ile gündüz hizmet alanlar farklı atölyelerde çalışmaktadır.
Otelcilik hizmeti verilmeyen merkezde, temizlik için dışardan hizmet alınırken; kalan
üyeler mutfakta çalışmaktadırlar. Atölyelerde çalışanlara aylık 30-70 euro arası harçlık
veriliyor. Engelli durumuna göre kuruma devlet ücret öderken; kendi ücreti ile kalanlar
da var.ayrıca bağış da kabul ediliyor.
engelli bakım merkezleri mevcut. Ziyaret ettiğimiz merkez 2 katlı evlerin yan yana
bulunduğu bahçesi ve atölyeleri olan bir merkezdi. Merkezde 66 engelli kişi yaşamakta,
atölyelerden faydalanan diğer engelliler de gündüzleri araçlarla alınıp
Jugend am werk korumalı ev araç
tamir atölyesi
getirilmekte ve buradaki atölyelerde gündüz çalışmaktalar. Ruhsal engelli bireyler
arasında şizofreni ve depresyon gibi duygudurum bozuklukları da yer almaktadır.
Bu merkezden hizmet alanların hastalık boyutu ile ilgilenmemekte; burada
amaç engeli veya hastalığı ne olursa olsun kişilere insan bakış açısı ile barınma
ihtiyaçlarını karşılayacak ev ortamları sağlamak; atölyelerde de çalışma olanağı
sunarak sosyalleşmelerini sağlamaktır.
Atölyelerde araba tamiri yapılmakta; ayrıca bahçe işleri ile uğraşı sağlanmaktadır.
Günlük işlerini kalan kişiler kendisi yapmaktadır. Her kalan engelli bireyin
ayrı özel odası mevcut olup, ortak oturma alanları bulunmakta; mutfak yine
Jugend am werk korumalı ev ortak
yaşam alan
ortak kullanılmaktadır. Bu merkezin bakım merkezi niteliği taşıması nedeni ile, kalanların
tedavileri hastaneler de yapılmaktadır. Burası eve ihtiyacı olan herkesi
kabul etmektedir.

Sonuç ve öneriler:
*Bakım merkezleri engelli ayırımı yapmıyor
*3 yıl özel engelli bakımı eğitimi alan bakım personeli ağırlıklı çalışıyor.
*Kurumsal yapıdan ziyade müstakil evlerde veya en fazla 2 katlı herkese ait özel odaların
olduğu,bahçesi olan,atölyeleri olan ev ortamındaki mekanlarda bakım hizmeti
veriliyor.
*Engelli bakım merkezleri çoğu özel kuruluş olup devlet engel durumuna göre gecelik
ücret ödüyor. Engel derecesi ücreti de belirliyor.Ağır engelli kişinin gecelik ücreti için
devlet max ödemeyi yapıyor.(92-170 euro) ***bu uygulama Türkiye de aile sosyal politikalar
bakanlığına önerilebilir…
***belediyeler korumalı evlerin bulunması ve tahsisinde etkili rol oynuyor…
*bakım merkezlerinde atölye de bulunuyor; üretilenler şirket olduğu için pazarlanabiliyor
ve çalışanlara cep harçlığı veriliyor…
*mümkün olduğu kadar kalanlar mutfakta bahçe de veya atölyede çalışıyor…
Personel gündüz ve gece vardiyalı şekilde çalışmakta; 1 tane de askeriyeden
çalışanları mevcut. Gece nöbete kalan personel sayısı 11 kişiye 1 kişi düşecek
şekil düzenlenmiştir. Nöbete kalanlar özel engelli baskım eğitimi almış personelden
oluşmaktadır. Merkezde kalan kişinin özel bakıma ihtiyacı olduğunda
dışarıdan destek alınmaktadır. Kuruluşun kapıları açık, kalanlar istedikleri zaman
girip çıkabilmektedirler. Eğer kalanlardan biri 4-5 saat gelmezse polise haber veriliyor.
Merkezde kalanlar merkeze severek geliyor.
Jugend am werk korumalı ev ortak
yaşam alan
Bu kuruluşa ait 370 adet ev var. Evler tek kişilik. Bu evler belediye tarafından
bulunuyor fakat kişinin yerleştirmesi ve takibi ile bu kuruluş ilgileniyor. Bu evlerde
25 adet ağır ruhsal hastalığı olan birey kalıyor; herhangi bir acil durumda
telefonla destek alınıyor veya kriz halinde hastaneye götürülüyor. Tedavileri bitince
1 ila 3 gün içinde taburcu ediliyor. Bireyin kendisi tek kişilik evde mi korumalı
evde mi kalacağına karar verebiliyor.
Jugend am werk korumalı ev mutfak
bölümü
Bu kurumda 1 yönetici, 1 atölyeden sorumlu, 2 sekreter bulunmakta, haftada
bir ekip toplantısı yapılmaktadır. Ayrıca özel bir ekipte hastaları işe yerleştirmekten
sorumlu.

Pro mente Reha- şirketi Avusturya'da tıbbi ve psikiyatrik rehabilitasyon tesisleri
işletir.
Rehabilitasyon ile çalışma ve sosyal çevrede ruhsal hastalığı olan kişilerin mümkün
olan en iyi şekilde yeniden entegrasyonu hedeflenmektedir.
Çalışmaların Temeli fonksiyonel sağlık, biyo-psiko-sosyo-kültürel bir modele dayanır.
Tıbbi hizmetler hastalık fonları tarafından önceden belirlenmiş bir yapı,
süreç ve sonuca dayanmaktadır. Rehabilitasyon da teorik arka plan işlevsellik
(ICF, 2001) kavramları vardır.
Temel olarak psikolojik ve sosyal dengede, Terapötik odaklı, tüm hastaların geleceği
konusunda çok profesyonel çalışır. Amaç sağlıklı iş-yaşam dengesini oluşturmaktır.
Kurum olarak hastaların bireysel kişisel tarihinin saygılı kullanımı sağlanmaktadır.
Fırsatlar, yetenek ve potansiyelleri (tekrar) değerlendirilerek, geliştirilir.
Başvuranların ruhsal hastalığı ile ilgili yeni perspektifler açmak amacıyla, hastalara
günlük yaşamda bir mola verilmektedir. Sosyal psikiyatri bilimi ve çalışanların
deneyimi, araştırmaların mevcut durumu yararlanılarak hastaların ihtiyaçlarına
yanıt vermek hedeflenmektedir.
“Ruh sağlığı olmadan sağlık olmaz” sözünden yola çıkarak İşyerinde ruh sağlığı
için önleme programları yer almaktadır. Pro mente Reha burada önemli bir
köprü görevi ile ruhsal hastalığı olan kişilerin kamuya ve topluma katılımını savunmaktadır.

HPE (Hilfe für Angehorige Psychischerkranter)
AİLE DANIŞMANLIK ve SELF HELP GRUP HİZMETİ VEREN STK (HPE)
Grup terapisine 4-8 arası aile katılıyor. Gruplarda aileler evde yaşadıklarını paylaşıyor.
Deneyimli aile grubu yönetiyor. Kuruma önce aile kendi başvuruyor, hastalık tanı
hakkında bilgi alıyor. Daha sonra uygun olan gruba katılıyor. . Kurumun gündüz saatlerinde
telefonla danışma hattı bulunmakta, aynı zamanda web sitesinde online danışmanlık
verilmektedir.
Maddi kaynakları sosyal işlerden sorumlu bakanlık ve belediye bütçesinden
sağlanıyor. Broşür, ofis kirası, çalışan maaşı devlet tarafından karşılanıyor. Sivil toplum
kuruluşları devlet tarafından destekleniyor. Sosyal ve aile bakalıkları ile vakıflar finansal
desteği sağlıyor. Bu hizmeti alanlardan ücret alınmıyor. Bu kurum yılda bir kez devlet
tarafından denetleniyor.
1970’li yılarda kurulmuş olan bu organizasyon hasta ailesi, akraba
ve dosta danışmanlık hizmeti veriyor. Bu merkezde psikolog, sosyal çalışmacı,
psikoterapist bulunmaktadır. Hukuksal işlere danışmanlık yapan birde
avukat bulunmaktadır. 6 haftada bir de tıbbi tedavi konusunda hizmet
veren psikiyatrist gelmektedir. Bu ekipte 11 kişi çalışmakta, Viyana’da
ailelere yönelik bulunan tek kuruluştur. Haftada 32 saat çalışılıyor. Görüşmeler
kişinin ihtiyacına göre yapılıyor.
Bu merkezde daha çok kendi kendine yardım grupları bulunmaktadır.
10 kendine yardım grubu devam etmektedir.
*Tanıya yönelik gruplar (şizofreni, bipolar affektif bozukluk ),
* eşlere yönelik,
*hasta çocuklarına yönelik,
*hasta ailelerine yönelik olabiliyor. Gruplar ayda bir kez yapılıyor ve 2
saat sürüyor. Gruplarda eğitim değil aile deneyimleri paylaşılıyor. Açık
grup şeklinde devam ediyor, konu verilmiyor. Kendi aralarında deneyim
paylaşımı esas alınıyor. Psikologlar grupta yer almakla beraber arka
planda kalıp; soru olunca yanıtlamayı tercih ediyorlar.
Danışmanlık hizmeti başvurudan sonra yapılan bireysel görüşmede hasta ailesi
veya yakınının ihtiyaç duyduğu desteğe göre şekillenir.Bu hastalık hakkında bilgi olabilir,hastaneye
ilk kez yatışı olan bir hasta yakını için bu süreç ile ilgili danışmanlık olabilir
veya sosyal hakları ile ilgili avukatın vereceği bir danışmanlık olabilir. Gönüllü deneyimlilerle
de self help grupları yapılabilmektedir.tüm viyanada yaklaşık 10 tane deneyimlilerin
yönettiği self help grupları var. Ülke genelinde yaklaşık 90 kendine yardım grubu
bulunmaktadır.
Danışmanlık hizmeti başvurudan sonra yapılan bireysel görüşmede hasta ailesi
veya yakınının ihtiyaç duyduğu desteğe göre şekillenir.Bu hastalık hakkında bilgi olabilir,hastaneye
ilk kez yatışı olan bir hasta yakını için bu süreç ile ilgili danışmanlık olabilir
veya sosyal hakları ile ilgili avukatın vereceği bir danışmanlık olabilir. Gönüllü deneyimlilerle
de self help grupları yapılabilmektedir.tüm viyanada yaklaşık 10 tane deneyimlilerin
yönettiği self help grupları var. Ülke genelinde yaklaşık 90 kendine yardım grubu
bulunmaktadır.

HPE (Hilfe für Angehorige Psychischerkranter)
AİLE DANIŞMANLIK ve SELF HELP GRUP HİZMETİ VEREN STK (HPE)
Sonuç ve öneriler:
*Ülkemizde ağır ruhsal sorunu olan bireylerin aileleri ve yakınları tarafından kurulan
sivil toplum kuruluşları finansal sorunlar nedeni ile verimli çalışamamaktadır…
Ülkemizde de bu yönde hizmet verecek olan sivil toplum kuruluşlarının finansal
açıdan desteklenmesi gerekmektedir.
*özellikle aile ve sosyal politikalar bakanlığı bu sivil toplum kuruluşlarını finansal
desteğini sağlayarak,teşvik etmelidir…
*Mevcut TRSM’lerde de ailelere yönelik eğitim içerikli gruplar yerine; hasta eşleri,anne
babaları, çocukları gibi veya tanıya özel etkileşim grupları yapabilir…
Mümkün olduğu kadar konu seçimi serbest olmak kaydı ile duygu paylaşımına
olanak verecek şekilde tedavi ekibi daha geri planda kalarak grubu yönetebilmeli;
deneyimli ailelerin kendi başına da grup yapmaları teşvik edilmelidir…
*Yine TRSM’de telefonla danışmanlık hizmeti ve online web sitesinden danışmanlık
hizmeti verilebilir…
Basılan broşürler ülke genelinde hastanede veya özelde çalışan
*Sivil toplum kuruluşları teşvik edilebilir…
psikiyatristlere gönderilmekte; ağır ruhsal hastalığı olan bireylerin aile ve
yakınları bu şekilde bu sivil toplum kuruluşu hakkında bilgilendirilip;yönlendirilmektedirler.Veya
web sitesi aracılığı ile online danışmanlık
veya telefonla danışmanlık hizmeti alabilmektedirler…Dolayısı ile bu sivil
toplum kuruluşu aracılığı ile verilen hizmetleri danışmanlık ve kendine
yardım (self help) grupları şeklinde özetleyebiliriz.Dolayısı ile Avusturya
Toplum temelli ruh sağlığı modelinde çok yaygın bir kendine yardım
grup hizmeti veren sivil toplum kuruluşu ağı olduğunu söyleyebiliriz…Bu
kuruluşlarda gerektiğinde ilgili kişiler örneğin psikiyatrist davet edilerek
seminerler verilebilmektedir.

Barcola TRSM

DAS LOKAL CAFE (KORUMALI İS YERİ)
2.El CD, Kitap ve Pikap mağazası