Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Rekiny z Warty,<br />
czyli o chwaliszewskich<br />
jesiotrach<br />
Jesiotry to jedne z najstarszych kręgowców<br />
żyjących na naszej planecie. Te prastare ryby<br />
o rekinowatym kształcie i kościanym pancerzu<br />
mogą żyć ponad 80 lat i osiągać olbrzymie rozmiary:<br />
nawet do 4 metrów długości oraz wagę<br />
400 kilogramów. Jedna z odmian tego gatunku<br />
– jesiotr ostronosy (Acipenser oxyrinchus) – od wieków<br />
występowała w morzu Bałtyckim, a na tarło<br />
wypływała w górę polskich rzek.<br />
Jednym z miejsc, które upodobały sobie te<br />
legendarne zwierzęta, było zakole Warty przy<br />
Moście Chwaliszewskim, gdzie co roku w okolicach<br />
czerwca całe ławice przypływały na tarło.<br />
Przybycie jesiotrów było swoistą atrakcją dla<br />
poznaniaków, którzy tłumnie oblegali most, aby<br />
podziwiać morskie olbrzymy. Wyjątkowy sentyment<br />
mieszkańców Poznania do tych ryb objawiał<br />
się tym, że w prasie ogłaszano specjalne<br />
pokazy większych okazów złowionych w Warcie.<br />
Jesiotry przytwierdzane były przez poznańskich<br />
rybaków łańcuchami do Mostu Chwaliszewskiego,<br />
gdzie „jak psy przy budzie” czekały na kupno.<br />
Ze względu na ich delikatne mięso oraz ikrę,<br />
11<br />
z której pozyskiwano kawior, ryby te były bardzo<br />
pożądane, a ich połów w Warcie regulowała specjalna<br />
królewska koncesja. Król Fryderyk Wilhelm<br />
IV podczas swej wizyty w Poznaniu w czerwcu<br />
1842 r. otrzymał w prezencie od mieszkańców<br />
olbrzymi okaz o wadze 150 kilo oraz długości<br />
ponad 2,5 m.<br />
Po raz ostatni na tarło przy Moście Chwaliszewskim<br />
jesiotry przypłynęły w 1906 r. Z powodu<br />
zanieczyszczeń wkrótce definitywnie przestały<br />
pojawiać się w Poznaniu. Ostatnią rybę tego<br />
gatunku odnotowano w Warcie w maju 1951 r.:<br />
na brzegu rzeki, w okolicach Obornik, znaleziono<br />
martwy okaz długości 1m 26 cm. Obecnie ichtiolodzy<br />
intensywnie pracują się nad odtworzeniem<br />
tego gatunku w polskich rzekach, zarybiając morze<br />
bałtyckie. Miejmy nadzieje, że mimo tego,<br />
iż dziś już nie istnieje ich ulubione miejsce w Poznaniu,<br />
czyli Most Chwaliszewski, jesiotry powrócą<br />
do miasta, a tłumy poznaniaków znów wyjdą na<br />
mosty podziwiać „rekiny z Warty”.<br />
Michał Hirsch<br />
jesiotr ostronosy (Acipenser oxyrinchus) według Conrada Gesnera, Historiae animalium liber IV: De Piscibus, 1558 r.