07.03.2017 Views

UE Forum 35

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

WYDARZENIA<br />

czej i ich oceny – w kontekście prężności miejskiej<br />

– w wybranych miastach i regionach poprzemysłowych.<br />

Wygłoszone referaty obejmowały między innymi diagnozy<br />

wybranych aspektów rozwoju lokalnego w Aglomeracji<br />

Ostrawskiej i Aglomeracji Górnośląskiej.<br />

W pierwszej sesji dr Adam Drobniak zaprezentował<br />

podejście odnoszące się do definiowania prężności<br />

miejskiej w kategoriach ekonomicznych. Pojęcie to<br />

może być rozumiane jako zdolność miasta do odzyskania<br />

poziomu rozwoju jaki utraciło w wyniku „szoku”<br />

(takiego, jak kryzys ekonomiczny czy też upadek znaczącej<br />

– z punktu widzenia lokalnego – branży przemysłu)<br />

lub też jako zdolność miasta do wykreowania<br />

nowej ścieżki rozwoju w krótkim okresie (liczonym od<br />

momentu pojawienia się „szoku”). Profesor Rüdiger<br />

Wink (Uniwersytet Nauk Stosowanych w Lipsku oraz<br />

Uniwersytet w Bochum) zaproponował typologię miast<br />

w świetle koncepcji prężności miejskiej. Według niego,<br />

miasta można charakteryzować jako:<br />

–– „nietykalne” (untouchable), „niewrażliwe” (insensitive),<br />

które posiadają względnie zamkniętą strukturę<br />

gospodarki, stąd też są niewrażliwe na skutki<br />

zewnętrznych „szoków” ekonomicznych,<br />

–– „roller-coaster”, których gospodarka cechuje się<br />

otwartością i powiązaniami międzynarodowymi;<br />

miasta tego rodzaju są wrażliwe na zmiany koniunktury<br />

globalnej, ale równocześnie szybko powracają<br />

do poprzedniej ścieżki rozwoju gospodarczego,<br />

–– „awangarda” to miasta, których gospodarka jest<br />

w stanie wyprzedzić „szoki” ekonomiczne poprzez<br />

kreowanie zmian w szybki sposób, tj. wybiegający<br />

w relacji np. do kryzysu ekonomicznego.<br />

W tym kontekście obecne miasta poprzemysłowe<br />

Europy Środkowej (w tym między innymi Katowice,<br />

Bytom, Ostrava, Karvina), ze względu na bezwładność<br />

struktur gospodarczych, zaliczane są do kategorii<br />

ośrodków typu „roller-coaster”.<br />

Według prof. Jana Sucháčka (Uniwersytet Techniczny<br />

w Ostrawie), istotny aspekt analizowania ekonomicznej<br />

prężności miejskiej w aglomeracjach poprzemysłowych<br />

w Europie Środkowej wiąże się z kulturowymi<br />

różnicami pomiędzy gospodarkami miast<br />

Europy Zachodniej a Środkowej, a także istotnymi różnicami<br />

w zakresie lokalnych warunków rozwoju. W rezultacie,<br />

przykładowo, niektóre miasta poprzemysłowe<br />

w Polsce w zasadzie nie odczuły poważnych konsekwencji<br />

kryzysu finansowego z 2008 roku, podczas gdy<br />

miasta Europy Zachodniej odnotowały poważne załamanie<br />

wolumenu produkcji i wielkości zatrudnienia.<br />

Prelegenci występujący w trakcie drugiej sesji reprezentowali<br />

Uniwersytet Śląski w Katowicach. Wyniki<br />

ich badań odnosiły się do mechanizmów transformacji<br />

województwa śląskiego. Jak podkreśliła dr Małgorzata<br />

Suchacka, regionalna i miejska prężność jest<br />

w sposób istotny determinowana przez zdolności oraz<br />

realny transfer wiedzy. Doktor Robert Pyka zauważył,<br />

iż metropolizacja to także istotny czynnik kształtujący<br />

prężność miejską, szczególnie w ramach takiej aglomeracji,<br />

jak Metropolia Silesia (14 miast, ok. 2 mln<br />

mieszkańców). Jednak pomimo niezaprzeczalnych korzyści<br />

dotyczących metropolizacji, wiąże się ona także<br />

z efektami ubocznymi, niepożądanymi. Doktor Łukasz<br />

Trembaczowski zaprezentował badania dotyczące<br />

koncepcji uczących się regionów w kontekście czynnika<br />

wzmacniającego proces transformacji miast poprzemysłowych<br />

w kierunku miast informacyjnych. Według<br />

Roberta Trembaczowskiego, cechy wzmacniające prężność<br />

miejską obszarów poprzemysłowych wiążą się<br />

między innymi ze społeczno-ekonomiczną różnorodnością<br />

oraz zdolnościami adaptacyjnymi.<br />

Ostatnią sesję rozpoczęła prezentacja Martiny<br />

Krpcovej oraz Martiny Stachoňovej (Uniwersytet<br />

Techniczny w Ostrawie). Zespół zaprezentował szczegółową<br />

analizę dynamiki liczby miejsc pracy w latach<br />

1995-2010 dla regionu morawsko-śląskiego, a także<br />

dla miast Ostrawy i Karviny. Badania wskazały na<br />

istotny spadek liczby miejsc pracy w latach 1995-2003<br />

spowodowany likwidacją oraz restrukturyzacją tradycyjnych<br />

przemysłów. Napływ bezpośrednich inwestycji<br />

zagranicznych do regionu w latach 2004-2007 wpłynął<br />

pozytywnie na proces tworzenia nowych miejsc pracy.<br />

Niemniej ich liczba nie zbilansowała potencjału miejsc<br />

pracy jaki istniał w 1995 roku. Ponadto, po 2008 roku,<br />

ze względu na ogólnoświatowy kryzys finansowy, liczba<br />

miejsc pracy w regionie morawsko-śląskim ponownie<br />

uległa zmniejszeniu. Wnioski wynikające z zaprezentowanych<br />

badań wskazują, iż zarówno Ostrawa,<br />

jak i Karwina mogą zostać zaliczone – z punktu widzenia<br />

ekonomicznej prężności miejskiej – do kategorii<br />

ośrodków typu „roller-coaster”.<br />

Ostatnia z prezentacji, przygotowana przez Jiřiego<br />

Adamovský’ego oraz Lucię Holešinską (Uniwersytet<br />

Techniczny w Ostrawie), zawierała interesującą analizę<br />

porównawczą czterech regionów poprzemysłowych,<br />

tj. dwóch z Europy Środkowej (region morawsko-śląski<br />

28 <strong>Forum</strong>, nr <strong>35</strong>, październik 2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!