You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bölüm 3<br />
Bilimsel Makale Nedir?<br />
Yay›ns›z bilim ölüdür.<br />
Gerard Piel<br />
◆◆◆<br />
B‹L‹MSEL MAKALEN‹N TANIMI<br />
Bilimsel makale, özgün araflt›rma sonuçlar›n› tan›mlayan, yaz›lm›fl ve bas›lm›fl rapordur.<br />
Fakat bu k›sa tan›m; bilimsel makalenin belli bir biçimde yaz›lm›fl olmas› ve üç yüzy›l boyunca<br />
gelifltirilmifl gelenekler, editör uygulamalar›, bilimsel ahlâk ve bas›m-yay›m etkileflimiyle<br />
tan›mlanan belli bir biçimde yay›mlanmas› gere¤ine dikkat çekilerek nitelenmelidir.<br />
“Bilimsel makale”yi uygun bir biçimde tan›mlamak için bir bilimsel makaleyi yaratan<br />
mekanizmay›, yani geçerli yay›n› tan›mlamal›y›z. Özetler, tezler, konferans raporlar› ve di¤er<br />
birçok literatür yay›mlanabilir, fakat bu yay›nlar her zaman geçerli yay›n ölçütünü sa¤lamazlar.<br />
Dahas›, bilimsel bir makale bütün di¤er testleri geçse de, e¤er yanl›fl yerde yay›mlanm›flsa geçerli<br />
yay›mlanmam›fl demektir. Yani, nispeten kötü bir araflt›rma raporu, fakat testleri geçen bir yay›n,<br />
e¤er do¤ru yerde (genellikle belli bafll› bir dergi) kabul edilir ve yay›mlan›rsa geçerli bir yay›nd›r.<br />
Çok iyi haz›rlanm›fl bir araflt›rma raporu ise yanl›fl bir yerde yay›mlanm›flsa geçerli bir flekilde<br />
yay›mlanmam›fl olur. Devlet raporlar›n›n ve konferansta yay›mlananlar›n ço¤unda oldu¤u gibi,<br />
kurum bültenleri ve k›sa yaflam süresi olan yay›nlar, esas yay›nlar olarak nitelenmezler.<br />
Birçok kifli, bilimsel makalenin tan›m›n›n elde edildi¤i temel yay›n (geçerli yay›n) tan›m›<br />
konusunda mücadele vermifltir. The Council of Biology Editors (CBE), otoritesi olan meslekî bir<br />
organizasyon (hiç de¤ilse biyolojide), bu tür problemlerle u¤raflarak afla¤›daki tan›ma ulaflt›:<br />
Kabul edilebilir temel bir bilimsel yay›n, meslektafllara (1) gözlemleri de¤erlendirme (2)<br />
deneyleri tekrarlama (3) entelektüel ifllemleri de¤erlendirme imkan› verecek, yeterli bilgi içeren ilk<br />
aç›klama olmal›d›r. Dahas›, duyumsal alg›lamaya elveriflli; esasta kal›c›, k›s›tlama olmaks›z›n<br />
bilimsel toplulu¤a aç›k ve bir veya daha fazla belli bafll› tan›nm›fl ikincil servislerin düzenli<br />
taramas› için haz›r olmal›d›r (örne¤in, Amerika’da Biological Abstracts, Index Medicus, Excerpta<br />
Medica, Bibliography of Agriculture, di¤er ülkelerde de benzer servisler).<br />
‹lk okuyuflta, bu tan›m afl›r› derecede kar›fl›k veya hiç de¤ilse çok uzun görünebilir. Fakat<br />
bunu yazmada katk›s› olan bizler, her kelimeyi dikkatlice tartt›k ve daha az kelimeyle kabul<br />
edilebilir bir tan›m›n yap›labilece¤inden kuflku duyuyoruz. Çünkü; ö¤renciler, yazarlar, editörler<br />
7
Change language