Giao trinh Autodesk Inventor 2014

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA-VŨNG TÀU 

KHOA CƠ KHÍ 

----------- ---------- 

GIÁO TRÌNH 

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG PHẦN MỀM 

AUTODESK INVENTOR 2014 

Chủ biên: TS. Nguyễn Đức Quý 

Biên soạn: ThS. Lê Hùng Phong 

Vũng Tàu - 2015

LỜI NÓI ĐẦU 

Trong giai đoạn hiện nay, hàng loạt các phần mềm thiết kế ứng dụng trong lĩnh 

vực cơ khí đã xuất hiện và phát triển rộng rãi trong cả nước cũng như trên thế giới. Sự ra 

đời của chúng giúp cho khâu thiết kế các bản kỹ thuật như: Bản vẽ lắp, bản vẽ chế tạo…. 

trở nên dễ dàng, nhanh chóng và chính xác hơn. 

Ngoài ra, chúng còn giúp cho việc mô phỏng các mô hình thật của sản phẩm trở 

nên trực quan và sinh động, góp phần nâng cao chất lượng cho quá trình dạy học ngành 

cơ khí nói chung và các ngành kỹ thuật khác nói riêng. 

Những năm gần đây, các phần mềm của hãng Autodesk như: Autocad, Inventor 

đã phát triển mạnh mẽ nhờ vào sự cập nhật nhanh chóng các kỹ thuật hiện đại đồng thời 

đáp ứng kịp thời nhu cầu đa dạng và không ngừng phát triển của công tác thiết kế. 

Giáo trình “Hướng dẫn sử dụng phần mềm Autodesk Inventor 2014” là một trong 

những tài liệu quan trọng có thể giúp sinh viên học tốt môn học “Thiết kế, mô phỏng hệ 

thống máy” đồng thời còn là tài liệu quý giá giúp cho người học có thể ứng dụng để thiết 

kế nhanh và chính xác các sản phẩm cơ khí, phục vụ tốt cho quá trình sản xuất. 

Tài liệu được biên soạn trên tinh thần chọn lọc những nội dung cơ bản, thiết thực 

nhất phù hợp với sinh viên, nhằm giúp người học: 

- Nắm vững các lệnh tạo mô hình 3D của chi tiết. 

- Lắp ráp các chi tiết thành sản phẩm hoàn chỉnh. 

- Mô phỏng trình tự lắp ráp của các chi tiết. 

- Xây dựng bản vẽ kỹ thuật 2D chính xác từ mô hình 3D đã thiết kế. 

Nhóm tác giả xin chân thảnh cảm ơn các giảng viên trong khoa đã góp ý để giáo 

trình được hoàn thiện. Tuy được biên soạn cẩn thận nhưng chắc chắn vẫn còn những 

thiếu xót nhất định. Chúng tôi mong nhận được những đóng góp ý kiến chân thành nhất 

của người đọc để giáo trình ngày càng tốt hơn. 

Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về địa chỉ: Khoa Cơ khí, Trường Đại học Bà Rịa- 

Vũng Tàu, số 80 Trương Công Định, phường 3, Tp. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.

MỤC LỤC 

Lời nói đầu 

Mục lục 

Chương 1. Giới thiệu tổng quan về phần mềm Autodesk Inventor 

1.1. Tính năng Trang 1 

1.2. Khởi động 1 

1.3. Giao diện 2 

1.4. Tạo file mới trên Inventor 4 

1.5. Mở file sẵn có trên Inventor 5 

Chương 2. Môi trường vẽ phác biên dạng 2D (Sketch) 

2.1. Giới thiệu chung 6 



2.4. Công cụ vẽ phác 11 

2.4.1. Lệnh Line 12 

2.4.2. Lệnh Circle 13 

2.4.3. Lệnh Arc 14 

2.4.4. Lệnh Rectangle 17 

2.4.5. Lệnh Slot 20 

2.4.6. Lệnh Spline 25 

2.4.7. Lệnh Equation Curve 27 

2.4.8. Lệnh Ellipse 28 

2.4.9. Lệnh Point 29 

2.4.10. Lệnh Fillet 29 

2.4.11. Lệnh Polygon 32 

2.4.12. Lệnh Text 33 

2.5. Công cụ ghi kích thước và ràng buộc vị trí 36 

2.5.1. Công cụ ghi kích thước 36 

2.5.2. Công cụ ràng buộc vị trí 38 

2.6. Công cụ sao chép và hiệu chỉnh đối tượng 45 

2.6.1. Công cụ sao chép đối tượng 45

2.6.1.1. Công cụ Rectangular Pattern 45 

2.6.1.2. Công cụ Circular Pattern 46 

2.6.1.3. Công cụ Mirror 47 

2.6.2. Công cụ hiệu chỉnh đối tượng 48 

2.6.2.1. Công cụ Move 48 

2.6.2.2. Công cụ Copy 49 

2.6.2.3. Công cụ Rotate 50 

2.6.2.4. Công cụ Trim 51 

2.6.2.5. Công cụ Extend 51 

2.6.2.6. Công cụ Split 52 

2.6.2.7. Công cụ Scale 52 

2.6.2.8. Công cụ Stretch 53 

2.6.2.9. Công cụ Offset 54 

2.7. Ví dụ áp dụng 55 

2.7.1. Ví dụ 55 

2.7.2. Trình tự các bước thực hiện 55 

2.8. Bài tập chương 2 60 

Chương 3. Môi trường tạo mô hình 3D (Part) 


3.2. Công cụ tạo mô hình 3D 69 

3.2.1. Lệnh Extrude 69 

3.2.2. Lệnh Revolve 76 

3.2.3. Lệnh Loft 78 

3.2.4. Lệnh Sweep 82 

3.2.5. Lệnh Rib 85 

3.2.6. Lệnh Coil 88 

3.2.7. Lệnh Emboss 91 

3.3. Công cụ hiệu chỉnh mô hình 3D 93 

3.3.1. Lệnh Hole 93 

3.3.2. Lệnh Fillet 97 

3.3.3. Lệnh Chamfer 98 

3.3.4. Lệnh Shell 100

3.3.5. Lệnh Draft 101 

3.3.6. Lệnh Thread 102 

3.3.7. Lệnh Split 104 

3.3.8. Lệnh Combine 106 

3.3.9. Lệnh Move Face 107 

3.3.10. Lệnh Move Bodies 108 

3.3.11. Lệnh Bend Part 109 

3.4. Công cụ sao chép mô hình 3D 110 

3.4.1. Lệnh Rectangular Pattern 110 

3.4.2. Lệnh Circular Pattern 112 

3.4.3. Lệnh Mirror 114 

3.5. Công cụ tạo đối tượng phụ trợ 115 

3.5.1. Lệnh Plane 116 

3.5.2. Lệnh Axis 120 

3.5.3. Lệnh Point 121 


Chương 4. Môi trường lắp ráp chi tiết (Assembly) 



4.3. Chèn và tạo chi tiết trong môi trường lắp ráp 131 

4.3.1. Lệnh Place 131 

4.3.2. Lệnh Place from Content Center 132 

4.3.3. Lệnh Create 133 

4.4. Lệnh ràng buộc Contraint 134 

4.5. Các lệnh hiệu chỉnh sau khi lắp ráp 138 

4.5.1. Thay đổi khoảng cách ràng buộc giữa các chi tiết 138 

4.5.2. Sao chép các chi tiết trong môi trường lắp ráp 139 

4.5.3. Xóa chi tiết 141 

4.5.4. Ẩn hoặc hiển thị chi tiết 141 

4.5.5. Chỉnh sửa chi tiết 142 

4.6. Kiểm tra va chạm 142 

4.7. Ví dụ áp dụng 143

4.7.1. Ví dụ 143 



Chương 5. Mô phỏng quá trình lắp ráp chi tiết (Presentation) 



5.3. Lệnh Create View 163 

5.4. Lệnh Tweak Components 165 

5.5. Hiệu chỉnh tính năng Tweak Components trên các chi tiết đã tạo 166 

5.5.1. Thay đổi khoảng cách di chuyển của chi tiết khi phân rã 166 

5.5.2. Xóa tính năng Tweak Components 166 

5.5.3. Ẩn hoặc hiển thị đường lắp ráp 166 

5.6. Lệnh Precise View Rotation 167 

5.7. Lệnh Animate 167 

5.8. Ví dụ áp dụng 169 

5.8.1. Ví dụ 169 


Chương 6. Môi trường xuất bản vẽ 2D (Drawing) 



6.3. Thiết lập các tiêu chuẩn cho bản vẽ 177 

6.3.1. Tạo trang giấy vẽ mới 177 

6.3.2. Định dạng khổ giấy vẽ 178 

6.3.3. Tạo khung bản vẽ 179 

6.3.4. Tạo khung tên 181 

6.3.5. Sử dụng trang bản vẽ đã thiết kế làm trang bản vẽ mẫu 183 

6.4. Tạo các hình biểu diễn 2D từ mô hình 3D đã thiết kế 183 

6.4.1. Lệnh Base View 184 

6.4.2. Lệnh Projected View 187 

6.4.3. Lệnh Auxiliary 188 

6.4.4. Lệnh Section 189

6.4.5. Lệnh Detail 190 

6.4.6. Lệnh Break 191 

6.4.7. Lệnh Break Out 192 

6.4.8. Lệnh Slice 194 

6.4.9. Lệnh Crop 195 

6.5. Ghi kích thước 196 

6.5.1. Tạo kiểu kích thước 196 

6.5.2. Cách ghi kích thước 200 

Tài liệu tham khảo

1.1. Tính năng 

CHƯƠNG 1 

GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ PHẦN MỀM 

AUTODESK INVENTOR 

Autodesk Inventor được phát triển bởi công ty phần mềm Autodesk_USA, là phần 

mềm thiết kế mô hình 3D phổ biến hiện nay. Đây là phần mềm được phát triển chuyên 

cho thiết kế các sản phẩm cơ khí, có giao diện trực quan, giúp người dùng thuận tiện khi 

sử dụng với những tính năng nổi trội như sau: 

- Xây dựng dễ dàng mô hình 3D của chi tiết (Part). 

- Thiết lập các bản 2D từ mô hình 3D nhanh chóng và chuẩn xác (Drawing). 

- Tạo bản vẽ lắp từ các chi tiết đã thiết kế một cách tối ưu (Assembly). 

- Mô phỏng quá trình tháo lắp các chi tiết từ bản vẽ lắp hoàn chỉnh một cách trực 

quan và sinh động (Presentation). 

- Thiết kế nhanh các chi tiết kim loại dạng tấm (Sheet metal). 

- Thiết kế các chi tiết máy như: Trục, bộ truyền bánh răng, bộ truyền đai, bộ truyền 

xích, mối ghép bulông-đai ốc, cam, chốt, then, ổ bi, lò xo …. một cách nhanh chóng 

trong môi trường Assembly. 

- Thiết kế nhanh và chính xác các loại khuôn mẫu (Mold Design). 

- Thiết kế nhanh các đường ống phức tạp (Pipe&Tupe). 

- Cho phép sử dụng thư viện các loại dây điện và cáp điện để chạy dây với bán 

kính uốn phù hợp trong thiết kế điện (Cable &Wiring):. 

- Mô phỏng động và động lực học của cơ cấu máy (Dynamic simulation). 

- Phân tích ứng suất, tối ưu hóa thiết kế sản phẩm (Analysis Stress and Optimize). 

- Thiết kế nhanh các sản phẩm nhựa (Inventor plastic & tooling). 

- Có thư viện chi tiết đa dạng và chuẩn hóa (Content center). 

- Liên kết được với nhiều phần mềm CAD khác. 

1.2. Khởi động 

Cách 1: 

Vào menu Start/All Programs/Autodesk/Autodesk Inventor 2014/Autodesk 

Inventor Professional 2014. 

Cách 2: 

Nhấp đúp chuột vào biểu tượng 

trên Desktop. 

Giáo trình Autodesk Inventor 2014 1

1.3. Giao diện 

Khi khởi động xong, sẽ xuất hiện giao diện của phần mềm Autodesk Inventor 

phiên bản 2014 như Hình 1.1. 

Hình 1.1 

Trên giao diện của phần mềm, ta thấy xuất hiện 3 phần chính của cửa sổ, gồm: 

- Các thanh lệnh: Là nơi chứa tất cả các lệnh chức năng của phần mềm, ứng với 

mỗi thanh lệnh sẽ xuất hiện các lệnh con tương ứng. Ví dụ trong thanh lệnh Get Started 

sẽ có các lệnh con như Hình 1.2. 

Hình 1.2 

- Thanh trình duyệt Browser: Thể hiện trạng thái ẩn/hiện của các gốc tham 

chiếu, các lệnh thao tác để tạo thành chi tiết (Part) hay cấu trúc của một cụm lắp ráp 

(Assembly) như Hình 1.3. 


Hình 1.3 

- Vùng đồ họa: là không gian thể hiện mô hình 3D của các chi tiết, sản phẩm, 

cụm lắp ráp hay bản vẽ 2D trong quá trình thiết kế. Ứng với mỗi modul của phần mềm: 

Part, Assembly, Drawing, Presentation ... sẽ xuất hiện các vùng đồ họa khác nhau như 

Hình 1.4. 

Hình 1.4 


1.4. Tạo file mới trên Inventor 

Nhấp chuột vào biểu tượng New trong menu Get Started trên Hình 1.5, khi đó sẽ 

xuất hiện hộp thoại Create New File như Hình 1.6. 

Hình 1.5 

Hình 1.6 

Vào mục Metric, chúng ta sẽ thấy 4 Modul chính trên hệ thống phần mềm, gồm: 

- Part: Xây dựng mô hình 3D của vật thể, các chi tiết máy hay thiết bị cơ khí. 

- Assembly: Lắp ráp thành sản phẩm hay cơ cấu máy hoàn chỉnh từ các chi tiết 

đã thiết kế trong Part. 


- Drawing: Xuất bản vẽ 2D nhanh chóng và chính xác từ mô hình 3D đã thiết 

kế trong Part hoặc Assembly. 

- Presentation: Mô phỏng quá trình tháo lắp các chi tiết từ bản vẽ lắp hoàn 

chỉnh trong Assembly một cách trực quan và sinh động. 

1.5. Mở file sẵn có trên Inventor 

Nhấp chọn biểu tượng Open trong menu lệnh Get Started trên Hình 1.7, khi đó 

sẽ xuất hiện hộp thoại như Hình 1.8. 

Hình 1.7 

Hình 1.8 

Lúc này, ta chọn đường dẫn đến các file đã tạo sẵn, chọn một file bất kỳ cần mở, 

sau đó nhấn nút lệnh Open để mở. 


CHƯƠNG 2 

MÔI TRƯỜNG VẼ PHÁC BIÊN DẠNG 2D (SKETCH) 

TRONG INVENTOR 

2.1. Giới thiệu chung 

Môi trường vẽ phác biên dạng 2D là môi trường làm việc trong không gian hai 

chiều, dùng các hệ trục tọa độ làm các mặt chuẩn để vẽ phác các biên dạng, như mặt 

phẳng xy, xz hoặc yz. 

Trong Inventor, việc thiết lập môi trường vẽ phác biên dạng 2D (Sketch) là bước 

đầu tiên cần thực hiện trước khi muốn tạo một vật thể hay chi tiết (Part) bất kỳ. 

Bản vẽ phác biên dạng 2D là các đối tượng hình học để tạo thành biên dạng của 

vật thể hoặc các yếu tố hình học trong quá trình xây dựng vật thể. Mô hình 3D của vật thể 

được tạo thành bằng cách đùn các biên dạng theo một phương nào đó hoặc quay biên 

dạng quanh một trục bất kỳ. 

Hình 2.1 minh họa mô hình 3D của vật thể được tạo thành bằng cách quay biên 

dạng quanh trục quay một góc 360 o . 

Hình 2.1 

Hình 2.2 minh họa mô hình 3D của vật thể được tạo thành bằng cách đùn biên 

dạng theo trục y (có hướng vuông góc với mặt phẳng chứa biên dạng). 

Hình 2.2 



Bước 1: Vào menu Tools, chọn công cụ Application Options như Hình 2.3, khi 

đó sẽ xuất hiện hộp thoại như Hình 2.4. 

Hình 2.3 

Hình 2.4 

Trong hộp thoại này, ta chọn mặt phẳng cần làm mặt chuẩn trong mục Part (ví dụ 

chọn mặt phẳng xy để vẽ phác biên dạng), sau đó nhấn nút OK để hoàn tất. 

Bước 2: Nhấp chọn biểu tượng New trong menu Get Started trên Hình 2.5, sau đó 

vào mục Metric chọn biểu tượng Standart(mm).ipt rồi nhấn nút Create như Hình 2.6 để 

khởi động môi trường vẽ phác 2D. 

Hình 2.5 



Hình 2.6 

Sau khi khởi động xong, giao diện của môi trường vẽ phác sẽ xuất hiện như Hình 

2.7, trong menu Sketch sẽ chứa tất cả các công cụ cần thiết để thực hiện bản vẽ theo ý 

muốn. 

Hình 2.7 


Khi hoàn thành, ta nhấp chuột vào biểu tượng 

để kết thúc quá trình vẽ phác. 

Để bật/tắt chế độ hiển thị của một số thanh chức năng và các thanh công cụ trong 

môi trường vẽ phác, ta vào menu View rồi chọn các ô cần thiết trong biểu tượng User 

Interface như Hình 2.8. 

Hình 2.8 

Giả sử ta vẽ biên dạng hình chữ nhật có kích thước 100x50mm trong môi trường 

vẽ phác như Hình 2.9. 

Hình 2.9 

Sau đó, nhấp chọn biểu tượng 

như Hình 2.10. 

sẽ đưa về môi trường không gian ba chiều 


Hình 2.10 

Để hiệu chỉnh bản vẽ phác vừa thực hiện, ta chỉ cần nhấp chuột phải vào Sketch1 

rồi chọn Edit Sketch như Hình 2.11 sẽ quay lại môi trường vẽ phác 2D. 

Hình 2.11 

Muốn thay đổi màu sắc của vùng vẽ, ta nhấp chuột vào biểu tượng Application 

Options trên menu Tools, rồi chọn màu nền thích hợp trong ô Color scheme của mục 

Colors như Hình 2.12, sau đó nhấp nút lệnh OK để thay đổi màu nền của bản vẽ phác 

theo ý muốn. 


Hình 2.12 

Để bật/tắt chế độ hiện thị các ô lưới, gốc tọa độ, các hệ trục x, y của bản vẽ phác, 

ta cũng nhấp chuột vào biểu tượng Application Options trên menu Tools, rồi chọn chế độ 

bật/tắt ở mục Display trong menu Sketch như Hình 2.13, sau đó nhấn nút OK để hoàn tất. 

2.4. Công cụ vẽ phác 

Hình 2.13 

Trong môi trường vẽ phác (Sketch), phần mềm Autodesk Inventor cung cấp cho 

chúng ta hàng loạt các công cụ vẽ 2D trên thanh Draw như Hình 2.14, giúp cho việc xây 

dựng bản vẽ phác trở nên thuận lợi, dễ dàng và nhanh chóng hơn. 

Hình 2.14 


STT 

Công cụ vẽ 

phác 

Tính năng 

Biểu 

tượng 

1 Line Lệnh vẽ đoạn thẳng 

2 Circle Lệnh vẽ đường tròn 

3 Arc Lệnh vẽ cung tròn 

4 Rectangle Lệnh vẽ hình chữ nhật 

5 Lệnh Slot Lệnh vẽ rãnh 

6 Spline Lệnh vẽ đường cong bất kỳ 

7 

Equation 

Curve 

Lệnh vẽ đường cong theo hàm số 

8 Ellipse Lệnh vẽ hình elip 

9 Point Lệnh tạo điểm 

10 Fillet 

Lệnh tạo góc bo cung hay vát 

mép (Chamfer) 

11 Polygon Lệnh vẽ đa giác 

12 Text Lệnh ghi chữ (hay văn bản) 

Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu tuần tự các bước để thực hiện các lệnh vẽ nêu trên 

trong việc tạo ra bản vẽ phác hoàn chỉnh. 

2.4.1. Lệnh Line 

Tính năng: Vẽ đoạn thẳng qua nhiều điểm cho trước. 

Các bước thao tác: 

Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng 

bàn phím rồi Enter. 

Bước 2: Chọn điểm đầu của đoạn thẳng. 

trên thanh Draw hoặc nhấn phím tắt L trên 

Bước 3: Chọn điểm thứ hai của đoạn thẳng cần vẽ hoặc nhập độ dài của đoạn 

thẳng đó rồi Enter. 

Bước 4: Tiếp tục chọn điểm thứ ba, bốn, năm …. 

Bước 5: Click chuột phải và chọn OK để hoàn tất. Ta được kết quả như Hình 2.15. 


2.4.2. Lệnh Circle: có 2 kiểu vẽ 

2.4.2.1. Kiểu vẽ Center Point 

Hình 2.15 

Tính năng: Vẽ đường tròn biết tâm và đường kính hoặc một điểm bất kỳ trên 

đường tròn đó. 



tắt C trên bàn phím rồi Enter. 

Bước 2: Chọn tâm đường tròn. 

trên thanh Draw hoặc nhấn phím 

Bước 3: Chọn tiếp một điểm nằm trên đường tròn cần vẽ hoặc nhập giá trị đường 

kính của đường tròn đó rồi nhấn Enter kết thúc. 

Bước 4: Click chuột phải và chọn OK để hoàn tất. Ta được kết quả như Hình 2.16 

Hình 2.16 


2.4.2.2. Kiểu vẽ Tangent 

Tính năng: Vẽ đường tròn tiếp xúc với ba đoạn thẳng cho trước, ví dụ như ba 

đoạn thẳng trên Hình 2.17. 


Hình 2.17 


trên thanh Draw. 

Bước 2: Chọn đoạn thẳng thứ nhất. 

Bước 3: Chọn đoạn thẳng thứ hai. 

Bước 4: Chọn đoạn thẳng thứ ba. Ta sẽ được kết quả như Hình 2.18. 

Bước 5: Nhấp phải chuột và chọn OK để hoàn tất. 

2.4.3. Lệnh Arc: có 3 kiểu vẽ 

2.4.3.1. Kiểu vẽ Three Point 

Hình 2.18 

Tính năng: Vẽ cung tròn qua ba điểm, hai điểm đầu là điểm bắt đầu và kết thúc 

của cung tròn, điểm thứ ba là điểm nằm giữa cung tròn. 




Bước 2: Chọn điểm thứ nhất. 

Bước 3: Chọn điểm thứ hai. 


Bước 4: Chọn điểm thứ ba hoặc nhập giá trị bán kính cung tròn cần vẽ rồi Enter. 

Ta được kết quả như Hình 2.19. 

Bước 5: Nhấp chuột phải và chọn OK để hoàn tất. 

2.4.3.2. Kiểu vẽ Tangent 

Hình 2.19 

Tính năng: Vẽ cung tròn tiếp xúc với một đối tượng cho trước tại điểm cuối của 

đối tượng đó. Đối tượng này có thể là đoạn thẳng (Line), cung tròn (Arc) hay đường cong 

Spline. Giả sử ta cần vẽ ba cung tròn tiếp xúc với ba đối tượng tại điểm A như Hình 2.20. 

Hình 2.20 





Bước 2: Chọn các đối tượng (ở phía gần điểm A) mà cung tròn cần tiếp xúc. 

Bước 3: Di chuyển con trỏ chuột và chọn điểm kết thúc của cung tròn cần vẽ. 

Bước 4: Nhấp chuột phải và chọn OK để hoàn tất, ta được kết quả như Hình 2.21. 

Hình 2.21 


Tính năng: Vẽ cung tròn khi biết tâm, điểm đầu và điểm cuối của cung. 



tắt A trên bàn phím rồi Enter. 

Bước 2: Chọn điểm thứ nhất làm tâm cung tròn. 

Bước 3: Chọn điểm thứ hai là điểm bắt đầu của cung tròn. 

trên thanh Draw hoặc nhấn phím 

Bước 4: Chọn điểm thứ ba là điểm cuối của cung tròn hoặc nhập giá trị góc của 

cung tròn đó rồi nhấn Enter sẽ được kết quả như Hình 2.22. 



2.4.4. Lệnh Rectangle: có 4 kiểu vẽ 

2.4.4.1. Kiểu vẽ Two Point 

Hình 2.22 

Tính năng: Vẽ hình chữ nhật đi qua hai điểm nằm trên đường chéo. Hình chữ nhật 

được tạo ra từ lệnh này có hai cặp cạnh luôn thẳng đứng và nằm ngang. 




Bước 2: Chọn điểm thứ nhất của đường chéo. 

Bước 3: Chọn điểm thứ hai đối diện với điểm thứ nhất, được kết quả như Hình 2.23. 

Hình 2.23 


Ở bước này, ta có thể nhập giá trị kích thước hình chữ nhật theo phương ngang và 

phương đứng bằng nút Tab trên bàn phím. Ví dụ để vẽ hình chữ nhật có kích thước 

200x100mm, ở bước 3 ta nhập giá trị 200, sau đó nhấn nút Tab và nhập giá trị 100 rồi 

Enter, ta sẽ được kết quả như Hình 2.24. 

Hình 2.24 


2.4.4.2. Kiểu vẽ Three Point 

Tính năng: Vẽ hình chữ nhật đi qua ba điểm. Ba điểm này chính là ba đỉnh của 

hình chữ nhật. 



Bước 2: Chọn điểm thứ nhất của hình chữ nhật. 


Bước 3: Chọn điểm thứ hai hoặc chọn hướng và nhập giá trị chiều dài cạnh thứ 

nhất của hình chữ nhật rồi Enter. 

Bước 4: Chọn điểm thứ ba hoặc chọn hướng và nhập chiều dài cạnh thứ hai của 

hình chữ nhật rồi Enter sẽ được kết quả như Hình 2.25. 



2.4.4.3. Kiểu vẽ Two Point Center 

Hình 2.25 

Tính năng: Vẽ hình chữ nhật đi qua hai điểm. Hai điểm này chính là tâm và đỉnh 

của hình chữ nhật. 



Bước 2: Chọn tâm hình chữ nhật. 


Bước 3: Chọn đỉnh hình chữ nhật hoặc nhập giá trị kích thước của hình chữ nhật đó 

rồi Enter. Ví dụ để vẽ hình chữ nhật có kích thước 200x100mm, ở bước 3 ta nhập giá trị 

200, sau đó nhấn nút Tab và nhập giá trị 100 rồi Enter, ta sẽ được kết quả như Hình 2.26. 

Hình 2.26 



2.4.4.4. Kiểu vẽ Three Point Center 

Tính năng: Vẽ hình chữ nhật đi qua ba điểm. Ba điểm này chính là tâm và hai 

điểm xác định độ dài của hai cạnh hình chữ nhật. 



Bước 2: Chọn tâm hình chữ nhật. 


Bước 3: Xác định phương của cạnh thứ nhất hình chữ nhật và nhập giá trị kích 

thước của cạnh đó rồi Enter. 

Bước 4: Xác định phương của cạnh thứ hai hình chữ nhật và nhập giá trị kích thước 

của cạnh đó rồi Enter. Ta sẽ được kết quả như Hình 2.27. 

Hình 2.27 


2.4.5. Lệnh Slot: có 5 kiểu vẽ 

2.4.5.1. Kiểu vẽ Center To Center 

Tính năng: Vẽ rãnh tuyến tính khi biết hướng, chiều dài đường trung tâm rãnh và 

chiều rộng của rãnh. 




Bước 2: Chọn tâm cung tròn thứ nhất của rãnh. 


Bước 3: Xác định hướng và chọn tâm cung tròn thứ hai của rãnh hoặc nhập giá trị 

chiều dài đường trung tâm rãnh (đường thẳng qua 2 tâm cung tròn của rãnh) rồi Enter. 

Bước 4: Nhập giá trị chiều rộng rãnh và Enter sẽ được kết quả như Hình 2.28. 


Hình 2.28 

2.4.5.2. Kiểu vẽ Overall 

Tính năng: Vẽ rãnh tuyến tính khi biết hướng, chiều dài và chiều rộng của rãnh. 



Bước 2: Chọn điểm giữa cung tròn thứ nhất của rãnh. 


Bước 3: Xác định hướng và chọn điểm giữa cung thứ hai của rãnh hoặc nhập giá trị 

chiều dài rãnh rồi Enter. 





Hình 2.29 

Tính năng: Vẽ rãnh tuyến tính khi biết tâm rãnh, hướng, khoảng cách từ tâm rãnh 

đến tâm cung tròn và chiều rộng của rãnh. 



Bước 2: Chọn tâm rãnh. 


Bước 3: Xác định hướng và chọn tâm cung tròn của rãnh hoặc nhập khoảng cách từ 

tâm rãnh đến tâm cung tròn rồi Enter. 




2.4.5.4. Kiểu vẽ Three Point Arc 

Hình 2.30 

Tính năng: Vẽ rãnh tuyến tính khi biết biên dạng đường tâm của rãnh và chiều 

rộng rãnh. Biên dạng đường tâm rãnh được xác định bởi ba điểm (hai điểm là hai tâm cung 

tròn của rãnh và một điểm nằm trên đường tâm rãnh). 



Bước 2: Chọn tâm cung tròn thứ nhất của rãnh. 

Bước 3: Chọn tâm cung tròn thứ hai của rãnh. 


Bước 4: Chọn điểm thứ ba để xác định biên dạng đường tâm rãnh hoặc nhập giá trị 

bán kính đường tâm rãnh rồi Enter. 




2.4.5.5. Kiểu vẽ Center Point Arc 

Hình 2.31 

Tính năng: Vẽ rãnh tuyến tính khi biết biên dạng đường tâm rãnh và chiều rộng 

rãnh. Biên dạng đường tâm rãnh được xác định bởi ba điểm (tâm, điểm đầu và điểm cuối 

của đường tâm rãnh). 



Bước 2: Chọn điểm tâm của biên dạng đường tâm rãnh. 


Bước 3: Chọn điểm đầu của đường tâm rãnh hoặc nhập giá trị bán kính biên dạng 

đường tâm rãnh rồi Enter. 

Bước 4: Chọn điểm cuối của đường tâm rãnh hoặc nhập giá trị góc ở tâm của biên 

dạng đường tâm rãnh rồi Enter. 




Hình 2.32 

2.4.6. Lệnh Spline: có 3 kiểu vẽ 

2.4.6.1. Kiểu vẽ Control Vertex 

Tính năng: Vẽ đường cong có biên dạng được điều khiển bởi các điểm nút. 




Bước 2: Chọn điểm bắt đầu của đường cong. 

Bước 3: Chọn điểm tiếp theo là các nút điều khiển đường cong theo mong muốn. 

Bước 4: Nhấp chọn biểu tượng để hoàn tất, sẽ được kết quả như Hình 2.33. 

Hình 2.33 


Nhìn vào hình vẽ ta thấy đường thẳng nối giữa điểm bắt đầu và điểm kết thúc với 

các nút điều khiển luôn tiếp xúc với đường cong tại điểm đó. Khi ta di chuyển các nút 

điều khiển thì biên dạng của đường cong sẽ thay đổi. 

2.4.6.2. Kiểu vẽ Interpolation 

Tính năng: Vẽ đường cong qua nhiều điểm mà tiếp tuyến của đường cong tại 

điểm đầu và điểm cuối luôn tiếp xúc (không cắt) với biên dạng của nó. 




Bước 2: Chọn điểm bắt đầu của đường cong. 

Bước 3: Chọn các điểm tiếp theo mà đường cong đi qua. 

Bước 4: Nhấp chọn biểu tượng OK hoặc nhấp phải chuột rồi chọn Create để 

hoàn tất. Ta được kết quả như Hình 2.34. 

2.4.6.3. Kiểu vẽ Bridge Curve 

Hình 2.34 

Tính năng: Vẽ đường cong tiếp xúc với hai đối tượng cho trước. Hai đối tượng này 

có thể là đường thẳng (line), đường cong (spline) hoặc cung tròn (arc). 





Bước 2: Chọn đối tượng thứ nhất. 

Bước 3: Chọn đối tượng thứ hai, ta được kết quả như Hình 2.35. 

2.4.7. Lệnh Equation Curve 

Hình 2.35 

Tính năng: Vẽ đường cong theo hàm số. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Draw sẽ xuất hiện hộp 

thoại như Hình 2.36. 

Hình 2.36 

Bước 2: Điền các thông số vào các ô cần thiết trên Hình 2.36 để tạo ra hàm số theo 

2 

yêu cầu. Giả sử ta cần vẽ đường cong theo hàm số: y x 6 ; với -10 < x < 10, khi đó ta 

5 

sẽ nhập các thông số như Hình 2.37. 


Hình 2.37 

Bước 3: Chọn biểu tượng để hoàn tất, sẽ được kết quả như Hình 2.38. 

2.4.8. Lệnh Ellipse 

Hình 2.38 

Tính năng: Vẽ hình elip khi biết tâm và hai điểm (một điểm thuộc trục của elip và 

một điểm nằm trên elip đó). 



Bước 2: Chọn tâm elip. 


Bước 3: Chọn điểm thứ hai xác định phương và độ dài một trục của elip. 

Bước 4: Chọn điểm thứ ba bất kỳ trên hình elip cần vẽ. 

Bước 5: Nhấp chuột phải và chọn OK để hoàn tất, sẽ được kết quả như Hình 2.39. 

Hình 2.39 


2.4.9. Lệnh Point 

Tính năng: Tạo điểm, điểm này có thể là điểm tự do hoặc giao điểm của hai đối 

tượng dùng làm tâm để tạo lỗ. 



Bước 2: Chọn vị trí xác định điểm. 



2.4.10. Lệnh Fillet: có 2 kiểu vẽ 

2.4.10.1. Kiểu vẽ Fillet 

Tính năng: Bo tròn góc giao của hai đối tượng, hai đối tượng này có thể là đường 

thẳng (line) hoặc cung tròn (arc). Cung tròn được tạo ra sẽ tiếp xúc với hai đối tượng đó. 

Giả sử ta cần bo tròn góc giao giữa hai đối tượng trên Hình 2.40 với bán kính cung 

tròn cần bo là 20mm, ta cần thực hiện các bước sau: 


Hình 2.40 


thoại 2D Fillet như Hình 2.41. 

trên thanh Draw, sẽ xuất hiện hộp 

Hình 2.41 

Bước 2: Nhập giá trị bán kính cung cần bo (20mm) vào hộp thoại 2D Fillet. 


Bước 4: Chọn đối tượng thứ hai. Ta được kết quả như Hình 2.42. 


2.4.10.2. Kiểu vẽ Chamfer 

Hình 2.42 

Tính năng: Vát mép góc giao của hai đoạn thẳng không song song. 

Giả sử ta cần vát mép góc giao của hai cạnh hình chữ nhật có kích thước 

200x100mm như Hình 2.43, ta cần thực hiện các bước sau: 


Hình 2.43 


thoại 2D Chamfer như Hình 2.44. 


Hình 2.44 


Bước 2: Có 3 lựa chọn: 

- Lựa chọn 1: Distance 

Hình 2.45 

Với lựa chọn này, khoảng cách được vát của hai đoạn thẳng tại góc vát là bằng 

nhau và có giá trị được nhập trong ô Distance. 

- Lựa chọn 2: Distance& Distance 

Hình 2.46 

Với lựa chọn này, khoảng cách vát của hai đoạn thẳng tại góc vát có giá trị tương 

ứng với giá trị nhập vào hai ô: Distance1 và Distance 2. 

- Lựa chọn 3: Distance&Angle 

Hình 2.47 

Với lựa chọn này, kích thước vát được xác định bởi một khoảng cách dài và góc 

hợp bởi cạnh vát với phương của một đoạn thẳng cần vát. Các giá trị này được nhập bởi 

hai ô Distance và Angle. 

Bước 3: Chọn các đối tượng cần vát. 

Bước 4: Tùy vào các lựa chọn ở bước 2, ta sẽ được các kết quả như Hình 2.48, 

Hình 2.49 và Hình 2.50. 


Hình 2.48. Lựa chọn 1 



2.4.11. Lệnh Polygon: có 2 kiểu vẽ 

Tính năng: Vẽ đa giác đều. 



thoại Polygon như Hình 2.51. 



Bước 2: Có 2 lựa chọn: 

Hình 2.51 

- Lựa chọn 1: Vẽ đa giác đều nội tiếp đường tròn (Inscribed) 

- Lựa chọn 2: Vẽ đa giác đều ngoại tiếp đường tròn (Circumscribed) 

Bước 3: Chọn tâm của đa giác (tâm của đường tròn). 

Bước 4: Chọn điểm xác định phương và kích thước của đa giác . 

Bước 5: Nhấp chuột phải và chọn OK để hoàn tất. Tùy vào lựa chọn ở bước 2, ta sẽ 

được các kết quả như Hình 2.52 và Hình 2.53. 

Hình 2.52. Lựa chọn 1 Hình 2.53. Lựa chọn 2 

2.4.12. Lệnh Text: có 2 kiểu 

2.4.12.1. Kiểu Text 

Tính năng: Tạo chữ hoặc đoạn văn bản. 




Bước 2: Chọn điểm xác định vị trí đặt chữ hoặc rê chuột chọn vùng đặt chữ, khi đó 

sẽ xuất hiện hộp thoại Format Text như Hình 2.54. 


Hình 2.54 

Bước 3: Chọn kiểu chữ, cỡ chữ và cách định dạng trong hộp thoại Format Text rồi 

nhập đoạn văn bản cần ghi vào vùng viết chữ như Hình 2.55. 

Hình 2.55 

Bước 4: Chọn biểu tượng sẽ được các kết quả như Hình 2.56. 


Hình 2.56 


2.4.12.2. Kiểu Geometry Text 

Tính năng: Tạo chữ hoặc đoạn văn bản lên một đối tượng cho trước. Đối tượng này 

có thể là đoạn thẳng (line), đường tròn (circle) hoặc cung tròn (arc). 

Giả sử, ta cần tạo dòng chữ “Thiết kế và mô phỏng trong cơ khí” lên các đối tượng 

cho trước trên Hình 2.57, ta thực hiện các bước sau: 


Hình 2.57 

Text. 



Bước 2: Chọn các đối tượng cần tạo chữ, khi đó sẽ xuất hiện hộp thoại Geometry- 

Bước 3: Chọn kiểu chữ, cỡ chữ và cách định dạng trong hộp thoại Geometry-Text 

rồi nhập “Thiết kế và mô phỏng trong cơ khí” vào vùng viết chữ như Hình 2.58. 

Hình 2.58 

Bước 4: Chọn biểu tượng sẽ được kết quả như Hình 2.59. 


Hình 2.59 

2.5. Công cụ ghi kích thước và ràng buộc vị trí 

2.5.1. Công cụ ghi kích thước: có 2 kiểu 

2.5.1.1. Ghi kích thước thủ công 

Tính năng: dùng để ràng buộc kích thước của biên dạng vẽ phác một cách tùy ý. 



trên thanh Constrain. 

Bước 2: Chọn đối tượng cần ghi kích thước. Đối tượng này có thể là đoạn thẳng, 

cung tròn, đường tròn, elip …. 

Lưu ý: 

- Kích thước đoạn thẳng được tạo ra sẽ theo phương ngang hoặc thẳng đứng. 

- Để ghi kích thước đường nghiêng, ta nhấp phải chuột và chọn Aligned như 

Hình 2.60. 

- Để ghi kích thước góc, ta chọn hai đoạn thẳng tạo thành góc đó. 

Hình 2.60 


Bước 3: Chọn vị trí đặt kích thước. 

Bước 4: Nhập giá trị kích thước cần thiết. Sau khi nhập xong, ta có thể hiệu chỉnh 

lại kích thước bằng cách nhấp đúp chuột vào con số kích thước đó rồi điều chỉnh theo ý 

muốn. 

Giả sử ta vẽ hình tam giác bất kỳ rồi dùng lệnh ghi kích thước, sẽ được kết quả 


Hình 2.61 

2.5.1.2. Ghi kích thước tự động 

Tính năng: Dùng để ràng buộc kích thước của biên dạng vẽ phác một cách tự 

động. 


Bước 1: Vẽ biên dạng cần ghi kích thước tự động. 

Bước 2: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Constrain hoặc nhấn phím tắt D sẽ 

xuất hiện hộp thoại Auto Dimension như Hình 2.62. 

Hình 2.62 

Bước 3: Chọn nút 

Bước 4: Nhấn nút 

sẽ xuất hiện các kích thước cần thiết của biên dạng. 

để hoàn tất. 


2.5.2. Công cụ ràng buộc vị trí 

Trong quá trình vẽ phác biên dạng, nếu ràng buộc quá nhiều kích thước 

(Dimension) sẽ gây rối cho bản vẽ và hiệu quả kém. Để khắc phục hiện tượng này, phần 

mềm Inventor đã tạo ra hàng loạt các công cụ để hỗ trợ ràng buộc vị trí tương quan giữa 

các đối tượng trong bản vẽ. 

2.5.2.1. Công cụ Coincident Constraint 

Tính năng: Ràng buộc một điểm thuộc một đối tượng nào đó. 



Bước 2: Chọn điểm cần ràng buộc. 

Bước 3: Chọn đối tượng bất kỳ. 

trên thanh Constraint. 

Giả sử ta cần ràng buộc tâm đường tròn thuộc đường thẳng, ta được kết quả như 

Hình 2.63. 

a) Trước khi ràng buộc b) Sau khi ràng buộc 

Hình 2.63 

2.5.2.2. Công cụ Collinear Constraint 

Tính năng: Ràng buộc hai đoạn thẳng hoặc hai trục nào đó thẳng hàng. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Constraint. 

Bước 2: Chọn đoạn thẳng thứ nhất. 

Bước 3: Chọn đoạn thẳng thứ hai. Ta được kết quả như Hình 2.64. 



Hình 2.64 

2.5.2.3. Công cụ Concentric Constraint 

Tính năng: Ràng buộc hai đối tượng đồng tâm. Hai đối tượng này có thể là hai 

đường tròn, hai cung tròn hoặc đường tròn với cung tròn. 






2.5.2.4. Công cụ Fix 


Hình 2.65 

Tính năng: Ràng buộc cố định vị trí của một điểm hoặc đường cong trên mặt 

phẳng vẽ phác. Sau khi thực hiện lệnh này, đối tượng đó không thể di chuyển hoặc thay 

đổi kích thước. 




Bước 2: Chọn điểm hoặc đường cong cần ràng buộc, được kết quả như Hình 2.66. 



2.5.2.5. Công cụ Parallel Constraint 

Hình 2.66 

Tính năng: Ràng buộc hai đối tượng song song với nhau. Đối tượng này có thể là 

đoạn thẳng hoặc trục của elip. 








2.5.2.6. Công cụ Perpendicular Constraint 

Hình 2.67 

Tính năng: Ràng buộc hai đối tượng vuông góc với nhau. Đối tượng này có thể là 

đoạn thẳng, trục của elip hoặc đường cong nào đó. 








2.5.2.7. Công cụ Horizontal Constraint 

Hình 2.68 

Tính năng: Ràng buộc một đoạn thẳng nằm ngang theo gốc tọa độ. Đoạn thẳng 

này có thể là đoạn thẳng ảo giới hạn bởi hai điểm. 




Bước 2: Chọn đoạn thẳng hoặc hai điểm tạo đoạn thẳng cần ràng buộc nằm ngang. 




Hình 2.69 


2.5.2.8. Công cụ Vertical Constraint 

Tính năng: Ràng buộc một đoạn thẳng nằm thẳng đứng theo gốc tọa độ. Đoạn 

thẳng này có thể là một đọan thẳng ảo giới hạn bởi hai điểm. 




Bước 2: Chọn đoạn thẳng hoặc hai điểm tạo đoạn thẳng cần ràng buộc nằm thẳng 

đứng. Ta được kết quả như Hình 2.70. 



Hình 2.70 

2.5.2.9. Công cụ Tangent 

Tính năng: Ràng buộc tiếp xúc giữa hai đối tượng. 







Hình 2.71 


2.5.2.10. Công cụ Smooth 

Tính năng: Làm trơn phần giao nhau của hai đối tượng. Lệnh này áp dụng cho hai 

đối tượng mà trong đó phải có một đường là Spline, đường còn lại có thể là cung tròn, 

đoạn thẳng hoặc một spline khác… 








Hình 2.72 

2.5.2.11. Công cụ Symmetric 

Tính năng: Ràng buộc hai đối tượng đối xứng nhau qua một trục. 




Bước 3: Chọn đối tượng thứ hai. 

Bước 4: Chọn trục đối xứng. Ta được kết quả như Hình 2.73. 



Hình 2.73 


2.5.2.12. Công cụ Equal 

Tính năng: Ràng buộc hai đối tượng bằng nhau. 



Bước 2: Chọn đối tượng thứ nhất (là đối tượng được ràng buộc). 




Hình 2.74 

2.5.2.13. Công cụ Show Constraints 

Tính năng: Hiển thị tất cả các ràng buộc lên đối tượng. 



Bước 2: Chọn các đối tượng cần hiển thị các ràng buộc. 

Giả sử sau khi ràng buộc như trên Hình 2.74, ta sử dụng công cụ Show 

Constraints sẽ thấy được các ký hiệu ràng buộc Equal như Hình 2.75. 

Hình 2.75 


2.6. Công cụ sao chép và hiệu chỉnh đối tượng 

2.6.1. Công cụ sao chép đối tượng 

2.6.1.1. Công cụ Rectangular Pattern 

Tính năng: Sao chép các đối tượng gốc thành nhiều đối tượng theo hàng và cột. 



Rectangular Pattern như Hình 2.76. 

trên thanh Pattern sẽ xuất hiện hộp thoại 

Hình 2.76 

Bước 2: Chọn các biểu tượng và nhập các thông số cần thiết trên Hình 2.77 để sao 

chép các đội tượng theo yêu cầu. 

Hình 2.77 



Hình 2.78 

2.6.1.2. Công cụ Circular Pattern 

Tính năng: Sao chép các đối tượng gốc thành nhiều đối tượng quay quanh tâm. 



Circular Pattern như Hình 2.79. 


Hình 2.79 

Bước 2: Chọn các biểu tượng và nhập các thông số cần thiết trên Hình 2.80 để sao 

chép các đối tượng theo yêu cầu. 

Hình 2.80 



Hình 2.81 

2.6.1.3. Công cụ Mirror 

Tính năng: Tạo một đối tượng mới đối xứng với đối tượng gốc qua một trục. 



Mirror như Hình 2.82. 


Hình 2.82 

Bước 2: Sử dụng nút lệnh 

chọn các đối tượng gốc cần lấy đối xứng. 


chọn trục đối xứng. 

Bước 4: Chọn nút Apply ta sẽ được kết quả như Hình 2.83. 

Bước 5: Chọn biểu tượng 



2.6.2. Công cụ hiệu chỉnh đối tượng 

Hình 2.83 

2.6.2.1. Công cụ 

Tính năng: Di chuyển một hoặc nhiều đối tượng từ vị trí ban đầu sang vị trí mới. 



Move như Hình 2.84. 

trên thanh Modify sẽ xuất hiện hộp thoại 

Hình 2.84 


chọn các đối tượng gốc cần di chuyển. 


chọn điểm gốc của đối tượng cần di 

chuyển. 

Bước 4: Chọn vị trí mới cần di chuyển đến. Ta được kết quả như Hình 2.85. 

Hình 2.85 




Lưu ý: Các chức năng mở rộng của hộp thoại Move 

Biểu tượng 

: Chức năng sao chép (đối tượng gốc không bị mất đi). 


: Chức năng tự động chuyển sang lựa chọn Base Point sau 

khi chọn các đối tượng gốc cần di chuyển. 


gốc Base Point. 

: Chức năng nhập tọa độ vị trí mới so với điểm 

2.6.2.2. Công cụ 

Tính năng: Sao chép đối tượng thành nhiều đối tượng giống nhau. 



Copy như Hình 2.86. 


Hình 2.86 


chọn các đối tượng gốc cần sao chép. 

chép. 


chọn điểm gốc của đối tượng cần sao 

Bước 4: Chọn các vị trí cần sao chép đến. Ta được kết quả như Hình 2.87. 

Hình 2.87 




2.6.2.3. Công cụ 

Tính năng: Quay một hay nhiều đối tượng quanh một điểm. 



Copy như Hình 2.88. 


Hình 2.88 


chọn các đối tượng cần quay. 

Bước 3: Sử dụng nút lệnh chọn tâm quay. 

Bước 4: Nhập giá trị góc cần quay vào ô Angle. 

Bước 5: Chọn nút Apply ta sẽ được kết quả như Hình 2.89. 



Hình 2.89 


2.6.2.4. Công cụ 

Tính năng: Cắt xén các đối tượng. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify hoặc nhấn phím tắt X. 

Bước 2: Chọn các đối tượng cần xén. Ta được kết quả như Hình 2.90. 

c) Trước khi xén b) Sau khi xén 

Hình 2.90 

2.6.2.5. Công cụ 

Tính năng: Kéo dài một đối tượng đến đối tượng cắt ngang khác gần đó. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify. 

Bước 2: Chọn đối tượng cần kéo dài. Ta được kết quả như Hình 2.91. 

a) Trước khi kéo dài b) Sau khi kéo dài 

Hình 2.91 


2.6.2.6. Công cụ 

Tính năng: Chia một đối tượng thành hai đối tượng khác nhau thông qua một đối 

tượng cắt ngang. 



trên thanh Modify. 

Bước 2: Chọn đối tượng cần chia. Ta được kết quả như Hình 2.92. 

a) Trước khi chia b) Sau khi chia 

Hình 2.92 

2.6.2.7. Công cụ 

Tính năng: Phóng to hay thu nhỏ các đối tượng theo tỉ lệ nhất định. 



Scale như Hình 2.93. 


Hình 2.93 


chọn các đối tượng cần phóng to (thu nhỏ). 


chọn điểm cơ sở để phóng to (thu nhỏ). 

Bước 4: Nhập hệ số thay đổi tỉ lệ kích thước vào ô Scale Factor (>1: phóng to; 

Bước 5: Chọn nút Apply sẽ được kết quả như Hình 2.94. 



Hình 2.94 

2.6.2.8. Công cụ 

Tính năng: Di chuyển và kéo giãn các đối tượng. 



thoại Stretch như Hình 2.95. 

trên thanh Modify sẽ xuất hiện hộp 

Hình 2.95 

Bước 2: Sử dụng nút lệnh chọn các đối tượng cần kéo giãn và di 

chuyển. Ta chọn các đối tượng bằng cách kéo chuột trái để tạo thành cửa sổ bao quanh 

chúng. 


Bước 4: Chọn vị trí cần di chuyển đến. 

chọn điểm xác định khoảng di chuyển. 

Bước 5 Chọn biểu tượng 


Lưu ý: Đối tượng nào nằm trong cửa sổ lựa chọn sẽ được dời đi, đối tượng nào 

cắt cửa sổ lựa chọn sẽ bị kéo giãn như Hình 2.96. 


a) Trước khi Stretch b) Sau khi Stretch 

c) Trước khi Stretch d) Sau khi Stretch 

Hình 2.96 

2.6.2.9. Công cụ 

Tính năng: Tạo đối tượng mới song song với một đối tượng cho trước. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify hoặc nhấn phím tắt O. 

Bước 2: Chọn đối tượng gốc. 

Bước 3: Xác định vị trí cho đối tượng mới. Ta được kết quả như Hình 2.97. 

Hình 2.97 


2.7. Ví dụ áp dụng 

2.7.1. Ví dụ 

Để hiểu rõ hơn các nội dung được trình bày trong chương 2, tác giả sẽ hướng dẫn 

các bước cần thực hiện để xây dựng bản vẽ phác 2D có biên dạng và kích thước như 

Hình 2.98. 

2.7.2. Trình tự các bước thực hiện 

Hình 2.98 

Bản vẽ trên có biên dạng đối xứng do đó ta chỉ cần vẽ một nửa (bên trái hoặc bên 

phải) rồi lấy đối xứng qua trục, sẽ được kết quả mong muốn. 

Bước 1: Sử dụng lệnh Line vẽ đoạn thẳng đứng qua gốc tọa độ có kích thước 

176mm và hai đoạn thẳng nằm ngang có kích thước 35mm và 27mm như Hình 2.99. 

Hình 2.99 



vẽ hai đường tròn đồng tâm có đường 

kính 36 và 18, 

cách gốc tọa độ một khoảng 37mm theo phương x và 118mm theo 

phương y như Hình 2.100. 

Hình 2.100 

Bước 3: Tiếp tục chọn biểu tượng vẽ đường tròn đường kính 16 

cách gốc tọa độ một khoảng 35mm theo phương x và 8mm theo phương y như 

Hình 2.101. 

Hình 2.101 



vẽ cung tròn có bán kính R = 86mm qua 

hai điểm nằm trên đường tròn 36 và 16, 

sau đó sử dụng công cụ Tangent để ràng 

buộc tiếp xúc như Hình 2.102. 

Hình 2.102 

Bước 5: Tiếp tục chọn biểu tượng vẽ cung tròn có bán kính R = 

12mm qua hai điểm nằm trên đường tròn 36 và cung tròn R86, sau đó sử dụng công cụ 

Tangent để ràng buộc tiếp xúc như Hình 2.103. 

Hình 2.103 


Bước 6: Sử dụng công cụ xén các đối tượng trên Hình 2.104. 

Hình 2.104 

Bước 7: Sử dụng lệnh Line vẽ đoạn thẳng đứng bất kỳ cách gốc tọa độ một 

khoảng 19mm như Hình 2.105. 

Hình 2.105 


vẽ cung tròn có bán kính R = 12mm qua 

hai điểm nằm trên đường tròn 8 và đoạn thẳng mới vẽ, sau đó sử dụng công cụ 

Tangent để ràng buộc tiếp xúc như Hình 2.106. 

Hình 2.106 


Bước 9: Sử dụng công cụ 

nửa biên dạng như Hình 2.108. 

xén các đối tượng trên Hình 2.107, ta được một 

Hình 2.107 

Hình 2.108 

Bước 10: Sử dụng công cụ Mirror lấy đối xứng một nửa biên dạng qua trục, 

rồi chọn biểu tượng 

biến trục đối xứng thành đường tâm, ta được bản vẽ 

phác hoàn chỉnh như Hình 2.109. 

Hình 2.109 


2.8. Bài tập chương 2 








CHƯƠNG 3 

MÔI TRƯỜNG TẠO MÔ HÌNH 3D (PART) 


Sau khi hoàn thành trong môi trường vẽ phác 2D, ta nhấp chọn biểu tượng Finish 

Sketch hoặc nhấn phím tắt S để kết thúc quá trình vẽ phác và chuyển sang môi trường 

thiết kế mô hình 3D, lúc này giao diện môi trường Part được mở ra như Hình 3.1. 

Hình 3.1 

Phần mềm Inventor tự mặc định tên gọi của mô hình cần tạo là Part 1, muốn lưu 

bản vẽ với tên gọi khác, ta nhấp chuột vào biểu tượng hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl+S 

sẽ xuất hiện hộp thoại Save As, lúc này ta chọn đường dẫn trong mục Save in và đặt tên 

mô hình theo ý muốn vào ô File name rồi chọn biểu tượng như Hình 3.2. 

Hình 3.2 


Khi chuyển sang môi trường Part, tab lệnh 3D Model tự động kích hoạt, chứa các 

thanh công cụ với những chức năng chính sau: 

- Thanh Sketch có chức năng tạo bản vẽ phác 2D hoặc mô hình 3D 

trên mặt phẳng bất kỳ hoặc mặt phẳng làm việc của chi tiết (Part). 

- Thanh Primitive có chức năng tạo hình hộp chữ nhật, hình trụ, hình 

cầu và hình xuyến. 

- Thanh Create có chức năng tạo mô hình 3D từ bản vẽ phác 2D. 

- Thanh Modify có chức năng hiệu chỉnh mô hình 3D đã tạo. 

- Thanh Work Features có chức năng tạo hệ trục tọa độ, tạo 

mặt phẳng, tạo trục và tạo điểm mới. 

- Thanh Pattern có chức năng sao chép mô hình 3D đã tạo. 

tạp. 

- Thanh Surface có chức năng thiết kế các bề mặt phức 


- Thanh Plastic Part có chức năng thiết kế các sản phẩm nhựa. 

3.2. Công cụ tạo mô hình 3D 

3.2.1. Lệnh Extrude 

Tính năng: Đùn biên dạng 2D (sketch) theo phương vuông góc với mặt phẳng vẽ 

phác để tạo thành mô hình khối hoặc mô hình mặt như Hình 3.3. 

a) Bản vẽ phác 2D b) Khối đặc (Solid) c) Mô hình mặt (Surface) 

Lưu ý: 

Hình 3.3 

- Để thực hiện lệnh này, phải có biên dạng 2D được tạo trước đó. 

- Để tạo thành khối đặc thì biên dạng 2D phải khép kín. 

- Biên dạng 2D hở chỉ tạo được mô hình mặt. 



Extrude như Hình 3.4. 

trên thanh Create sẽ xuất hiện hộp thoại 

Hình 3.4 


Bước 2: Chọn dạng tạo hình trong mục Output: 

- Dạng 1 : Tạo khối đặc (Solid). . 

- Dạng 2 : Tạo mô hình mặt (Surface). 


chọn biên dạng 2D cần đùn. 

Bước 4: Chọn chế độ đùn (chỉ có trong dạng tạo khối đặc solid): 

- Join : Cộng các solid. 

- Cut : Trừ các solid. 

- Intersect : Giao giữa các solid. 

- New solid : Tạo solid mới (Lúc này trên chi tiết sẽ có 2 khối solid 

khác nhau trong môi trường Part). 

Giả sử ta có 2 khối: 1 khối hộp chữ nhật và 1 khối trụ, sau khi chọn các chế độ 

đùn, ta sẽ được các kết quả như Hình 3.5. 

a) Cộng b) Trừ c) Giao 

Hình 3.5 

Bước 5: Chọn cách thức giới hạn khối đùn trong mục Extents: 

* Distance : Đùn với khoảng cách nhất định. 

- Nhập khoảng cách cần đùn vào ô 

- Chọn hướng đùn trên các biểu tượng 

+ Direction 1 : Đùn theo hướng 1. 

+ Direction 2 : Đùn theo hướng 2 ngược chiều với hướng 1. 


+ Symmetric : Đùn theo hai hướng đều nhau. 

+ Asymmetric : Đùn theo hai hướng không đều nhau. 

* To Next : Chiều dày khối đùn được xác định từ mặt phẳng vẽ phác 

đến bề mặt gần nhất. 

* To : Chiều dày khối đùn được xác định từ mặt phẳng vẽ phác đến 

bề mặt được chọn. 

chọn. 

* Between : Chiều dày khối đùn được giới hạn bởi hai bề mặt được 

*All : Chỉ được thực hiện với chế độ Cut , cắt toàn bộ chiều dài. 

Bước 6: Nhập góc phình to hay thu nhỏ của khối đùn vào ô Taper trong menu 

More như Hình 3.6. 

Hình 3.6 

Tùy theo giá trị góc nhập trong ô Taper dương, âm hay bằng 0 mà khối sẽ phình 

to, thu nhỏ hoặc giữ nguyên hình dạng như Hình 3.7. 


a) Phình to b) Thu nhỏ c) Giữ nguyên hình dạng 


Hình 3.7 


Sau khi thực hiện xong lệnh Extrude, trên thanh Browser Bar sẽ xuất hiện thư 

mục Extrusion1 khi tạo khối đặc (solid) hoặc thư mục ExtrusionSrf1 khi tạo mô hình 

mặt (surface) chứa bản vẽ phác Sketch 1 như Hình 3.8. 

a) Khối đặc (Solid) b) Mô hình mặt (Surface) 

Hình 3.8 

Bản vẽ phác Sketch1 sau khi trở thành tập con của thư mục Extrusion1 sẽ thuộc 

quyền sở hữu của thư mục đó. Muốn tiếp tục sử dụng Sketch1 để thực hiện các lệnh 

khác, ta nhấp chuột phải tại Sketch1 và chọn Share Sketch, khi đó sẽ xuất hiện thư mục 

Sketch1 nằm độc lập như Hình 3.9. 

a) Trước khi Share Sketch b) Sau khi Share Sketch 

Hình 3.9 


Lúc này, ta có thể tạo thêm hàng loạt các Extrusion từ Sketch1, khi không còn 

nhu cầu sử dụng bản vẽ phác Sketch1 nữa, ta cần ẩn Sketch1 đi để dễ nhìn mô hình bằng 

cách nhấp chuột phải tại đó và chọn Visibility như Hình 3.10. 

Hình 3.10 

Bản vẽ phác Sketch1 giúp ta tạo được nhiều mô hình 3D khác nhau từ lệnh 

Extrude. Tuy nhiên, để có thể hoàn chỉnh được các vật thể thực như mong muốn, ta cần 

phải tạo thêm nhiều bản vẽ phác thảo Sketch khác nhau. 

Để thực hiện điều này, ta chuyển từ môi trường 3D sang 2D Sketch bằng cách 

nhấp chọn biểu tượng trên menu Model 3D hoặc nhấn phím tắt S rồi chọn mặt 

phẳng cần vẽ phác. Ở đây, ta có thể chọn các mặt phẳng chuẩn của hệ thống hoặc chọn 

một mặt phẳng bất kỳ trên các mô hình 3D đã tạo như Hình 3.11. 

Hình 3.11 

Giả sử ta chọn mặt phẳng trên cùng của khối trụ tròn, khi đó sẽ xuất hiện môi 

trường vẽ phác 2D quen thuộc như Hình 3.12. 


Hình 3.12 

Lúc này, ta sử dụng các lệnh để vẽ biên dạng Sketch2 theo ý muốn. Giả sử ta vẽ 

hai đường tròn 22 và 16 rồi chọn biểu tượng Finish Sketch , khi đó sẽ xuất hiện 

bản vẽ phác thảo Sketch2 nằm trên mặt phẳng trên cùng của khối trụ như Hình 3.13. 

Hình 3.13 

Với Sketch2 vừa tạo ra, ta có thể tiếp tục sử dụng lệnh Extrude để tạo thêm khối 

hình học Extrusion3 chứa bản vẽ phác thảo Sketch2 như Hình 3.14. 

Hình 3.14 

Để hiệu chỉnh lệnh Extrude, ta nhấp chuột phải tại các thư mục vừa tạo 

(Extrusion1, Extrusion2 hoặc Extrusion3) và chọn Edit Feature như Hình 3.15. 


Hình 3.15 

Sau khi hoàn thành mô hình 3D trong môi trường Part, để xem các tính chất vật lý 

của chi tiết vừa tạo như: khối lượng, thể tích, tổng diện tích các bề mặt, trọng tâm … ta nhấp 

chuột phải tại tên của chi tiết đó (mặc định là Part1) và chọn iPropertive như Hình 3.16, khi 

đó sẽ xuất hiện hộp thoại Part1 iProperties như Hình 3.17. 

Hình 3.16 Hình 3.17 

Lúc này, ta chọn menu Physical và chọn Update sẽ được kết quả các thông số vật 

lý của mô hình vừa tạo trên Hình 3.18. 

Hình 3.18 


3.2.2. Lệnh Revolve 

Tính năng: Quay biên dạng 2D (sketch) quanh trục một góc bất kỳ để tạo thành 

mô hình khối hoặc mô hình mặt như Hình 3.19. 

a) Bản vẽ phác 2D b) Khối đặc (Solid) c) Mô hình mặt (Surface) 

Lưu ý: 

Hình 3.19 

- Để thực hiện lệnh này, phải có biên dạng 2D và trục quay được tạo trước đó. 





Revolve như Hình 3.20. 


Hình 3.20 






chọn biên dạng cần quay. 

Bước 4: Sử dụng công cụ chọn trục quay. 

Bước 5: Chọn chế độ quay (chỉ có trong dạng tạo khối đặc solid): 




- New solid : Tạo solid mới. 

Bước 6: Chọn cách thức giới hạn khối quay trong mục Extents: 

* Angle : Quay biên dạng với một góc nhất định. 

o 

- Nhập giá trị góc cần quay ( 360 ) vào ô 

- Chọn chiều quay trên các biểu tượng 

+ Direction 1 : Quay theo chiều 1 (ngược chiều kim đồng hồ). 

+ Direction 2 : Quay theo hướng 2 (cùng chiều kim đồng hồ). 

+ Symmetric : Quay theo hai hướng đều nhau. 

+ Asymmetric : Quay theo hai hướng không đều nhau. 

* To next : Quay biên dạng từ mặt phẳng vẽ phác đến mặt phẳng 

gần nhất. 

chọn. 

* To : Quay biên dạng từ mặt phẳng vẽ phác đến mặt phẳng được 


* Between : Góc quay được giới hạn bởi hai bề mặt được chọn. 

*All : Quay toàn vòng (360 o ). 



Sau khi thực hiện xong lệnh Revolve, trên thanh Browser Bar sẽ xuất hiện thư 

mục Revolution1 khi tạo khối đặc (solid) hoặc thư mục RevolutionSrf1 khi tạo mô hình 

mặt (surface) chứa bản vẽ phác Sketch 1 như Hình 3.21. 

3.2.3. Lệnh Loft 

a) Khối đặc (Solid) b) Mô hình mặt (Surface) 

Hình 3.21 

Tính năng: Nối các biên dạng 2D (Sketch) trên các mặt phẳng khác nhau dọc theo 

một hay nhiều đường dẫn để tạo thành mô hình khối hoặc mô hình mặt như Hình 3.22. 

a) Các biên dạng Sketch b) Khối đặc (Solid) c)Mô hình mặt (Surface) 

Hình 3.22 


Lưu ý: 

- Để thực hiện lệnh này, phải có ít nhất hai biên dạng trên hai mặt phẳng khác nhau. 


- Đường dẫn có thể là sketch 2D hoặc sketch 3D. 




Loft như Hình 3.23. 


Hình 3.23 




Bước 3: Nhấp biểu tượng trong hộp thoại con Sections để chọn các biên 

dạng sketch. Trường hợp chọn nhiều sketch trên cùng một mặt phẳng thì các sketch này 

phải giao nhau. 

Bước 4: Chọn đường dẫn để nối các biên dạng sketch, với 3 cách lựa chọn sau: 

- Rails : Đường dẫn là các đường sinh giới hạn biên dạng ngoài của 

mô hình. Lựa chọn này đòi hỏi đường dẫn phải giao với chu vi của các biên dạng sketch, 

trường hợp không có đường dẫn thì hình dạng của mô hình tự nội suy theo các biên 

dạng. 

- Center Line : Đường dẫn là đường nối tâm của các biên dạng 

sketch. Lựa chọn này đòi hỏi đường dẫn phải giao với các mặt phẳng chứa biên dạng. 


- Area Loft : Đường dẫn cũng là đường nối tâm của 

các biên dạng sketch. Với lựa chọn này, ngoài các biên dạng sketch chính đã có, ta còn 

tạo thêm biên dạng phụ quyết định hình dạng của mô hình. 

Center Line: Chọn đường dẫn. 

Placed Sections: Chọn một điềm bất kỳ trên đường dẫn sẽ xuất hiện hộp 

thoại Section Dimensions, ta nhập giá trị diện tích của biên dạng phụ tại điểm được chọn. 

Bước 5: Chọn chế độ Loft (chỉ có trong dạng tạo khối đặc solid): 







a) Các biên dạng và đường dẫn b) Loft không đường dẫn 

c) Loft với đường dẫn 1 d) Loft với đường dẫn 2 

Hình 3.24. Lệnh Loft với lựa chọn Rails 


a) Các biên dạng và đường 

dẫn 

b) Loft với đường dẫn 1 

c) Loft với đường dẫn 2 d) Loft với đường dẫn 3 

Hình 3.25. Lệnh Loft với lựa chọn Center Line 

a) Các biên dạng 

và đường dẫn 

b) Loft với biên dạng phụ 

có diện tích 5000mm 2 

Hình 3.26. Lệnh Loft với lựa chọn Area Loft 

c) Loft với biên dạng phụ 

có diện tích 400mm 2

3.2.4. Lệnh Sweep 

Tính năng: Quét biên dạng 2D (sketch) dọc theo một đường dẫn cho trước để tạo 

thành mô hình khối hoặc mô hình mặt như Hình 3.27. 

a) Các biên dạng sketch và đường dẫn b) Tạo khối với đường dẫn 1 

c) Tạo khối (Solid) với đường dẫn 2 d) Tạo mặt (Surface) với đường dẫn 2 

Lưu ý: 

Hình 3.27 

- Để thực hiện lệnh này, phải có ít nhất một biên dạng sketch và một đường dẫn 

trên hai mặt phẳng giao nhau. 

- Đường dẫn có thể là sketch 2D hoặc sketch 3D. Đường dẫn có thể kín hoặc hở 

nhưng phải xuyên qua mặt phẳng chứa biên dạng. 





Sweep như Hình 3.28. 



Hình 3.28 





chọn biên dạng sketch. 


chọn đường dẫn. 

Bước 5: Chọn các dạng tạo hình trong mục Type, với 3 lựa chọn sau: 

- Path: Quét biên dạng theo một đường dẫn như Hình 3.29. Chọn hướng tạo mô 

hình trong mục Orientation với 2 thuộc tính sau: 

+ : Biên dạng quét uốn lượn theo đường dẫn. Với lựa chọn này, ta 

có thể nhập góc côn trong ô Taper. 

dẫn. 

+ : Biên dạng quét song song với nhau trên suốt chiều dài đường 

a) Biên dạng và 

đường dẫn 

b) Sweep với lựa chọn 

Path, góc Taper là 2 

Hình 3.29 

c) Sweep với lựa chọn 

Parallel

- Path & Guide Rail: Quét biên dạng theo một đường dẫn (Path) và đường giới hạn 

biên (Guide Rail) như Hình 3.30. 

a) Biên dạng, đường 

dẫn và đường giới hạn 

biên 

b) Lựa chọn 

Path&Guide Rail 

với thuộc tính X&Y 

Hình 3.30 

c) Lựa chọn 


với thuộc tính X 

d) Lựa chọn 


với thuộc tính None 

- Path & Guide Surface: Quét biên dạng theo một đường dẫn (Path) và xoắn theo 

một bề mặt (Guide Surface) như Hình 3.31.. 

a) Biên dạng, đường 

dẫn và bề mặt 

b) Sweep với lựa 

chọn Path 

Hình 3.31 

c) Sweep với lựa chọn 

Path&Guide Surface 

Bước 6: Chọn chế độ Sweep (chỉ có trong dạng tạo khối đặc solid): 



- Intersect : Giao giữa các solid.




3.2.5. Lệnh Rib 

Tính năng: Tạo gân chịu lực cho các chi tiết. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một biên dạng (kín hoặc hở) trên một 

mặt phẳng nào đó để xác định hình dạng và kích thước của gân. 


* Trường hợp 1: Tạo gân có chiều dày vuông góc với mặt phẳng chứa biên dạng. 


Rib như Hình 3.32. 


Hình 3.32 


Parallel to Sketch Plane trong hộp thoại Rib. 

Bước 3: Sử dụng công cụ chọn biên dạng tạo gân. 

Bước 4: Nhấp 1 trong 2 biểu tượng 

chọn hướng tạo gân. 

Bước 5: Nhập chiều dày gân cần tạo vào ô 


Bước 7: Chọn cách tạo chiều sâu của gân, với 2 lựa chọn sau: 

chọn hướng tạo chiều dày gân. 

- To Next : Chiều sâu gân xuất phát từ biên dạng tạo gân đến các mặt 

phẳng giới hạn cho gân. 

- Finite : Chiều sâu gân được xác định bằng giá trị cần nhập. 

Bước 8: Nhấp biểu tượng để hoàn tất, sẽ được kết quả như Hình 3.33. 


a) Chi tiết và biên dạng b) Lệnh Rib với lựa chọn To Next 

c) Lệnh Rib với lựa chọn Finite 

Hình 3.33. Tạo gân có chiều dày vuông góc với mặt phẳng chứa biên dạng 

* Trường hợp 2: Tạo gân có chiều dày song song với mặt phẳng chứa biên dạng 

Bước 1: Cũng tương tự như Trường hợp 1, nhấp chọn biểu tượng 

thanh Create. 

trên 


Normal to Sketch Plane trong hộp thoại Rib. 

Bước 3: Sử dụng công cụ trong mục Shape chọn biên dạng tạo gân. 


chọn hướng tạo gân.

Bước 5: Nhập chiều dày gân cần tạo vào ô 


Bước 7: Chọn cách tạo chiều sâu của gân, với 2 lựa chọn sau: 

chọn hướng tạo chiều dày gân. 

- To Next : Chiều sâu gân xuất phát từ biên dạng tạo gân đến các mặt 

phẳng giới hạn cho gân. 

- Finite : Chiều sâu gân được xác định bằng giá trị cần nhập. 

Bước 8: Nhấp biểu tượng để hoàn tất, sẽ được kết quả như Hình 3.34. 

a) Chi tiết và biên dạng 

b) Lệnh Rib với lựa chọn To Next

3.2.6. Lệnh Coil 

c) Lệnh Rib với lựa chọn Finite 

Hình 3.34. Tạo gân có chiều dày song song với mặt phẳng chứa biên dạng 

Tính năng: Quét biên dạng theo đường xoắn ốc quanh một trục. Ví dụ tạo lò xo 

hoặc tạo ren trên bề mặt hình trụ nào đó như Hình 3.35. 

Hình 3.35 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một biên dạng và một đoạn thẳng làm 

trục quay (Có thể chọn trục x, y, z của hệ thống làm trục quay). 


a) Lò xo b) Ren trên bulông 


Coil như Hình 3.36. 


Hình 3.36



trong trang Coil Shape chọn biên dạng. 

chọn trục quay và đảo chiều đường xoắn ốc. 

Bước 4: Nhấp 1 trong 2 biểu tượng chọn hướng xoắn. 




Bước 6: Chọn chế độ tạo đường xoắn ốc (chỉ có trong dạng tạo khối đặc solid): 

- Join : Cộng các solid - Cut : Trừ các solid. 

- Intersect : Giao giữa các solid - New solid : Tạo solid mới. 

a) Biên dạng và trục quay b) Ren tạo thành trên chi tiết 

Hình 3.37. Tạo đường xoắn ốc với chế độ Cut 

Bước 7: Thiết lập các thông số cho đường xoắn ốc trong trang Coil Size, với 4 lựa 

chọn trong mục Type gồm: 

- Pitch and Revolution: Nhập giá trị bước xoắn và số vòng xoắn theo bảng sau: 

Hình 3.38 

Với lựa chọn này, ta có kết quả như Hình 3.39.

a) Biên dạng và trục quay b) Lò xo được tạo ra 

Hình 3.39 

- Revolution and Height: Nhập giá trị số vòng xoắn và chiều cao đường xoắn ốc 

theo bảng sau: 

Hình 3.40 

- Pitch and Height: Nhập giá trị bước xoắn và chiều cao đường xoắn ốc theo 

bảng sau: 

Hình 3.41

- Spiral: Tạo đường Acsimet với các thông số cần nhập trên Hình 3.42, ta được 

kết quả như Hình 3.43. 

Hình 3.42 

a) Biên dạng và trục quay b) Đường Acsimet được tạo ra 

Hình 3.43. Tạo đường Acsimet với lựa chọn Spiral 



3.2.7. Lệnh Emboss 

Tính năng: Tạo đối tượng nổi lên hoặc chìm xuống bề mặt chi tiết như Hình 3.44. 

a) Chữ nổi lên trên mặt bàn b) Chữ chìm xuống mặt bàn 

Hình 3.44

thảo. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một bề mặt và một biên dạng đã phác 



Emboss như Hình 3.45. 


Hình 3.45 

Bước 2: Sử dụng công cụ chọn biên dạng. 

Bước 3: Đánh dấu vào ô rồi click biểu tượng chọn bề mặt 

chi tiết. 

Bước 4: Nhập ô Depth giá trị chiều cao (hoặc chiều sâu) cần nổi (hoặc chìm) cho 

đối tượng. 

Bước 5: Nhấp biểu tượng 

cần tạo. 

Bước 6: Chọn 1 trong 3 cách tạo hình sau: 

Top Face Appearance chọn màu sắc cho đối tượng 

- Emboss from Face : Đối tượng nổi lên trên chi tiết (tạo thêm). 

- Engrave from Face : Đối tượng chìm xuống chi tiết (cắt bỏ). 

- Emboss/ Engrave from Plane : Đối tượng nổi lên trên chi tiết với chiều 

cao bằng khoảng cách từ biên dạng phác thảo đến bề mặt của chi tiết. 

Bước 7: Chọn 1 trong 3 biểu tượng 

xác định hướng phù hợp. 

Bước 8: Nhấp biểu tượng để hoàn tất, ta được kết quả như Hình 3.46. 


a) Chi tiết và biên dạng phác thảo 

b) Lệnh Emboss với lựa chọn Emboss from Face 

c) Lệnh Emboss với lựa chọn 

Engrave from Face 

d) Lệnh Emboss với lựa chọn 

Emboss/Engrave from Plane 

3.3. Công cụ hiệu chỉnh mô hình 3D 

3.3.1. Lệnh Hole 

Hình 3.46 

Tính năng: Tạo đồng thời một hoặc nhiểu lỗ trên chi tiết. Các lỗ này có thể là lỗ 

khoan, lỗ thông suốt, lỗ bậc, lỗ côn, lỗ ren …. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một chi tiết trong môi trường Part.



xuất hiện hộp thoại Hole như Hình 3.47. 

trên thanh Modify hoặc nhấn phím tắt H sẽ 

Hình 3.47 

Bước 2: Chọn phương pháp xác định vị trí tâm lỗ trong mục Placement, với 4 lựa 

chọn sau: 

- From Sketch: Chọn tâm lỗ từ các điểm (Point) trên biên dạng phác thảo. 

+ Lựa chọn này đòi hỏi phải có trước các điểm (Point) trên bản vẽ phác Sketch. 

+ Sử dụng công cụ chọn các điểm vừa tạo làm tâm lỗ. 

- Linear: Tâm lỗ được định vị trí trên bề mặt của chi tiết và cách 2 cạnh của mặt 

phẳng đó một khoảng xác định. 


+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng của chi tiết cần tạo lỗ. 

+ Sử dụng công cụ chọn cạnh thứ nhất của mặt phẳng tạo lỗ rồi 

nhập kích thước từ tâm lỗ đến cạnh được chọn. 

+ Sử dụng công cụ chọn cạnh thứ hai của mặt phẳng tạo lỗ rồi 

nhập kích thước từ tâm lỗ đến cạnh được chọn. 

- Concentric: Tạo lỗ trên mặt phẳng bất kỳ đồng tâm với khối trụ hoặc đường 

tròn, cung tròn cho trước. 

+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng bất kỳ cần tạo lỗ. 

+ Sử dụng công cụ chọn mặt trụ, đường tròn hoặc cung tròn 

đồng tâm với lỗ cần tạo. 

- On Point: Tâm lỗ đi qua một điểm được tạo bằng công cụ Work Point (sẽ được 

trình bày trong mục …. Phần ……) 

+ Lựa chọn này đòi hỏi phải có trước một điểm được tạo bằng lệnh Work Point tại 

vị trí cần tạo lỗ. 

+ Sử dụng công cụ chọn điểm được tạo bằng lệnh Work Point. 

+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng mà đường tâm lỗ cần tạo vuông 

góc hoặc chọn cạnh, trục mà đường tâm lỗ cần tạo song song. 

Bước 3: Chọn kiểu lỗ cần tạo, với 4 lựa chọn sau: 

- Drilled : Tạo lỗ trơn. 

- Counterbore : Tạo lỗ bậc, bậc nhỏ có thể tạo ren thẳng. 


- Spotface : Tạo lỗ bậc, bậc nhỏ có thể tạo ren thẳng hoặc ren côn. 

- Countersink : Tạo lỗ côn. 

Bước 4: Định dạng đầu mũi khoan trong mục Drill Point, với 2 lựa chọn sau: 

- Flat : Đầu bằng 

- Angle : Đầu côn 

Bước 5: Xác định kích thước của lỗ trong mục Termination, với 3 lựa chọn sau: 

- Distance: Tạo lỗ có chiều sâu xác định như Hình 3.48. 

a) Lỗ trơn b) Lỗ bậc b) Lỗ côn 

Hình 3.48 

- Throught All: Tạo lỗ suốt. 

- To: Tạo lỗ có chiều sâu từ mặt phẳng chứa tâm lỗ ban đầu tới mặt phẳng 

được chọn. 

Bước 6: Chọn loại lỗ có ren hoặc không ren, với 4 lựa chọn sau: 

- Simple Hole : Tạo lỗ không ren. 

- Clearance Hole : Tạo lỗ lắp bulông theo tiêu chuẩn. 

- Tapped Hole : Tạo lỗ có ren theo tiêu chuẩn như Hình 3.49. 

Hình 3.49

- Taper Tapped Hole : Tạo lỗ ren côn. 

Bước 7: Nhấp chọn biểu tượng để hoàn tất. 

3.3.2. Lệnh Fillet 

Tính năng: Bo tròn các cạnh của chi tiết. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một chi tiết trong môi trường Part. 



xuất hiện hộp thoại Fillet như Hình 3.50. 

trên thanh Modify hoặc nhấn phím tắt F sẽ 

Bước 2: Chọn các dạng bo tròn, gồm: 

Hình 3.50 

* Dạng Edge Fillet : Bo tròn các cạnh của chi tiết, với 3 lựa chọn sau: 

- Constant: Bo tròn cạnh với bán kính không thay đổi. 

+ Edge: Bo tròn một cạnh. 

Chọn một cạnh cần bo tròn. 

Nhập giá trị bán kính bo tròn vào ô Radius. 

+ Loop: Bo tròn tất cả các cạnh trên mặt phẳng. 

Chọn một cạnh bất kỳ trên mặt phẳng cần bo tròn. 


+ Feature: Bo tròn tất cả các cạnh trên chi tiết. 

Chọn chi tiết cần bo tròn. 


- Variable: Bo tròn cạnh có bán kính không thay đổi. 

+ Chọn cạnh cần bo tròn. 

+ Nhập giá trị bán kính tại 2 đầu cần bo vào ô Radius của điểm đầu (Start) 

và điểm cuối (End). 


Lưu ý: Ta có thể thay đổi bán kính tại một điểm bất kỳ trên cạnh bằng cách nhấp 

chuột tại điểm đó rồi nhập giá trị bán kình vào ô Radius như Hình 3.51.. 

Hình 3.51 

- Setback: Tạo vùng bo tại vị trí giao 3 cạnh của chi tiết. 

* Dạng Face Fillet : Bo tròn tại giao tuyến của 2 bề mặt trên chi tiết. 

- Sử dụng công cụ chọn mặt thứ nhất. 

- Sử dụng công cụ chọn mặt thứ hai. 

- Nhập bán kính cần bo tròn vào ô Radius. 

* Dạng Full Round Fillet : Tạo cung bo tiếp xúc với cả 3 bề mặt của chi tiết. 

- Sử dụng công cụ chọn mặt bên thứ nhất. 

- Sử dụng công cụ chọn mặt giữa. 

- Sử dụng công cụ chọn mặt bên thứ hai. 



3.3.3. Lệnh Chamfer 

Tính năng: Vát cạnh chi tiết như Hình 3.52. 

Hình 3.52 





thoại Chamfer như Hình 3.53. 


Hình 3.53 

Bước 2: Chọn các dạng vát cạnh, gồm: 

- Dạng Distance : Lựa chọn này tạo góc vát là 45 o và khoảng cách vát theo hai 

phương bằng nhau. 

+ Sử dụng công cụ chọn các cạnh cần vát. 

+ Nhập kích thước cần vát vào ô 

- Dạng Distance and Angle : Tạo mặt vát khi biết khoảng cách vát theo theo 

một phương và góc vát. 

+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng xác định góc vát. 


+ Nhập kích thước cần vát vào ô 

+ Nhập góc vát vào ô 

- Dạng Two Distances : Tạo mặt vát khi biết khoảng cách vát theo theo hai 

phương. 


+ Nhập kích thước cần vát theo phương 1 vào ô 


+ Nhập kích thước cần vát theo phương 2 vào ô 



3.3.4. Lệnh Shell 

Tính năng: Tạo chi tiết có thành mỏng với chiều dày xác định như Hình 3.54. 

Hình 3.54 




Shell như Hình 3.55. 


Hình 3.55 

Bước 2: Chọn mặt phẳng để tạo thành mỏng cho chi tiết. 

Bước 3: Chọn cách tạo thành mỏng, với 3 lựa chọn sau: 

- Inside : Thành mỏng nằm bên trong biên dạng ngoài của chi tiết. 

- Outside : Thành mỏng nằm bên ngoài biên dạng ngoài của chi tiết. 

- Both : Thành mỏng phân bố đều 2 bên biên dạng ngoài của chi tiết. 


Bước 4: Nhập chiều dày thành mỏng vào ô 



chọn mặt của chi tiết cần bỏ đi. 


3.3.5. Lệnh Draft 

Tính năng: Tạo mặt vát trên chi tiết như Hình 3.56. 

Hình 3.56 




Face Draft như Hình 3.57. 


Hình 3.57 

Bước 2: Chọn dạng tạo mặt vát, với 3 lựa chọn sau: 

- Fixed Edge : Tạo mặt vát bằng cách cố định một cạnh và chọn mặt để vát. 

+ Sử dụng công cụ Pull Direction chọn cạnh cố định. 

+ Sử dụng công cụ Flip Pull Direction để đổi hướng vát. 

+ Sử dụng công cụ Face chọn mặt vát. 


+ Nhập góc vát vào ô . 

- Fixed Plane : Tạo mặt vát bằng cách cố định một mặt và chọn mặt để vát. 

+ Sử dụng công cụ Fixed Plane chọn mặt cố định. 




- Parting Line : Tạo mặt vát ở hai bên đường phân chia chi tiết. 

+ Sử dụng công cụ Pull Direction chọn cạnh cố định. 


+ Sử dụng công cụ Parting Line chọn đường phân chia như Hình 3.58. 



Hình 3.58 



3.3.6. Lệnh Thread 

Tính năng: Tạo ren ngoài hoặc ren trong trên chi tiết như Hình 3.59. 


a) Ren ngoài b) Ren trong 

Hình 3.59 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một chi tiết hình trụ hoặc hình côn. 



Thread như Hình 3.60. 


Hình 3.60 

Bước 2: Trên trang Location, Sử dụng công cụ chọn mặt trụ hoặc mặt lỗ 

để tạo ren. 

Bước 3: Chọn ô để tạo ren trên suốt chiều dài mặt trụ hoặc mặt lỗ. Khi 

bỏ chọn sẽ hiện thêm ô Offset và ô Length với ý nghĩa sau: 

- Ô Offset: Nhập khoảng cách từ mặt đầu đến vị trí xuất phát ren. 

- Ô Offset: Nhập chiều dài đoạn ren cần tạo. 

Bước 4: Click biểu tượng để đổi hướng tạo ren. 

Bước 5: Đánh dấu vào ô 

để chọn hoặc bỏ chọn chế độ hiển thị ren 

trên màn hình đồ họa. 

Bước 6: Vào trang Specification, chọn loại ren cần tạo trong mục Thread Type. 

Bước 7: Chọn kích thước danh nghĩa của ren trong ô Size. 

Bước 8: Chọn bước ren phù hợp trong ô Designation. 

Bước 9: Chọn 

để tạo ren phải.

Bước 10: Chọn 

để tạo ren trái. 



3.3.7. Lệnh Split 

Tính năng: Cắt một khối hoặc một bề mặt nào đó của khối thành hai phần riêng 

biệt. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một khối trong môi trường Part. 



Split như Hình 3.61. 


Hình 3.61 

Bước 2: Chọn dạng cắt phù hợp, với 3 lựa chọn sau: 

- Split Face : Cắt bề mặt của khối thành hai phần. 

+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng hoặc đường thẳng làm công 

cụ cắt. Có thể chọn 1 trong 3 mặt phẳng XY, XZ và YZ của hệ thống làm công cụ cắt. 

+ Chọn 1 trong 2 biểu tượng trong mục Face, gồm: 

All 

Select 

: Cắt toàn bộ các bề mặt mà công cụ cắt đi qua. 

: Chọn bề mặt của khối cần cắt 

+ Sử dụng công cụ chọn những bề mặt của khối cần cắt. 

Với lựa chọn này, ta được kết quả như Hình 3.62. 


Hình 3.62 

- Trim Solid : Cắt bỏ đi một phần của khối. 


cụ cắt. Có thể chọn một trong 3 mặt phẳng chuẩn XY, XZ và YZ của hệ thống làm công 

cụ cắt. 

+ Sử dụng công cụ chọn khối cần cắt. 

+ Nhấp 1 trong 2 biểu tượng trong mục Remove để chọn phần của 

khối bỏ đi (Mũi tên hướng vào phần nào của khối thì phần đó bị cắt bỏ). Ta được kết quả 


a) Trước khi cắt b) Sau khi cắt bỏ phần trên 

Hình 3.63 

nào. 

- Split Solid : Chia khối thành hai phần riêng biệt nhưng không cắt bỏ phần


cụ cắt. Có thể chọn một trong 3 mặt phẳng chuẩn XY, XZ và YZ của hệ thống làm công 

cụ cắt. 

+ Sử dụng công cụ chọn khối cần cắt. 



3.3.8. Lệnh Combine 

Tính năng: Trái với lệnh Spit, lệnh Combine thường được dùng để cộng nhiều 

khối riêng biệt trên chi tiết thành một khối hoàn chỉnh như Hình 3.64. 

a) Trước khi Combine b) Sau khi Combine 

Hình 3.64 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước ít nhất hai khối riêng biệt trên chi tiết 

trong môi trường Part. 



thoại Combine như Hình 3.65. 


Hình 3.65 


chọn khối cơ sở.

Bước 3: Sử dụng công cụ chọn các khối khác. 

Bước 4: Chọn cách thức Combine, gồm: 

- Join : Cộng các khối. 

- Cut : Trừ các khối. 

- Intersect : Giao giữa các khối. 



3.3.9. Lệnh Move Face 

Tính năng: Di chuyển bề mặt nào đó trên chi tiết đến vị trí khác như Hình 3.66. 

a) Trước khi di chuyển b) Sau khi di chuyển 

Hình 3.66 




thoại Move Face như Hình 3.67. 


Hình 3.67

Bước 2: Chọn cách di chuyển, với 3 lựa chọn sau: 

- Free Move : Di chuyển tự do. 

+ Sử dụng công cụ chọn bề mặt cần di chuyển. 

+ Có thể dùng chuột di chuyển bề mặt theo phương các trục tọa độ. 

+ Có thể nhập vào tọa độ của vị trí cần di chuyển đến. 

- Direction and Distance : Di chuyển theo một hướng nào đó với khoảng 

cách xác định. 


+ Sử dụng công cụ chọn và đảo chiều hướng di chuyển. 

+ Nhập khoảng cách cần di chuyển đến vào ô 

- Points and Plane : Di chuyển dọc theo một mặt phẳng với khoảng cách 

xác định bởi hai điểm. 


+ Sử dụng công cụ chọn mặt phẳng làm phương di chuyển. 

+ Sử dụng công cụ chọn hai điểm định khoảng cách dời. 



3.3.10. Lệnh Move Bodies 

Tính năng: Di chuyển khối từ vị trí ban đầu sang vị trí khác. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một khối trong môi trường Part. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify sẽ xuất hiện hộp 

thoại Move Bodies như Hình 3.68.

Hình 3.68 


chọn khối cần di chuyển. 

Bước 3: Nhập khoảng cách cần di chuyển theo phương X vào ô 

Bước 4: Nhập khoảng cách cần di chuyển theo phương Y vào ô 

Bước 5: Nhập khoảng cách cần di chuyển theo phương Z vào ô 



3.3.11. Lệnh Bend Part 

Tính năng: Uốn cong chi tiết quanh một trục. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một chi tiết và đường Line (2D Sketch) 

trong môi trường Part. 



thoại Bend Part như Hình 3.69. 


Hình 3.69 

Bước 2: Sử dụng công cụ chọn đường Line làm trục uốn. 

Bước 3: Chọn kiểu uốn, với 3 lựa chọn sau: 


- : Bán kính cong và góc uốn. 

- : Bán kính cong và chiều dài cung uốn. 

- : chiều dài cung và góc uốn. 


tiết tính từ trục uốn. 

để chọn phần được uốn của chi 

- Bend Left : Chỉ uốn phần bên trái trục uốn. 

- Bend Right : Chỉ uốn phần bên phải trục uốn. 

- Bend Both : Uốn đều cả hai bên. 

Bước 5: Nhấp biểu tượng để đổi chiều hướng uốn của chi tiết. 

Bước 6: Nhấp biểu tượng để hoàn tất. Ta được kết quả như Hình 3.70. 

a) Trước khi uốn cong b) Uốn cong phần bên trái 

c) Uốn cong phần bên phải d) Uốn đều hai bên 

Hình 3.70 

3.4. Công cụ sao chép mô hình 3D 

3.4.1. Lệnh Rectangular Pattern 

Tính năng: Sao chép các đối tượng 3D thành nhiều hàng và cột như Hình 3.71. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải có trước một chi tiết trong môi trường Part.

a) Trước khi sao chép b) Sau khi sao chép 


Hình 3.71 


Rectangular Pattern như Hình 3.72. 


Hình 3.72 

Bước 2: Chọn kiểu sao chép, với 2 lựa chọn sau: 

- Pattern Individual Features : Sao chép với đối tượng được chọn là các 

Features (có thể là Extrude, Revolve, Sweep, Rib, Hole ….) trên chi tiết. 

+ Sử dụng công cụ chọn đối tượng là các Feature cần sao chép. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần sao chép (nếu trên chi 

tiết có nhiều khối Solid).

- Pattern a solid : Sao chép với đối tượng được chọn là một khối Solid bất kỳ 

trên chi tiết. Nếu chi tiết chỉ có một khối Solid thì chương trình sẽ tự nhận chi tiết đó làm 

đối tượng sao chép. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần sao chép. 

+ Sử dụng công cụ chọn thêm các bề mặt trên chi 

tiết hoặc các mặt phẳng Plane, các trục Axis và các điểm Point cần sao chép. 

+ Nhấp chọn biểu tượng Join nếu muốn liên kết các đối tượng sau khi sao 

chép và đối tượng gốc thành một Solid. 

+ Nhấp chọn biểu tượng Create new bodies nếu muốn mỗi đối tượng tạo 

mới là một Solid. 

Bước 3: Sử dụng công cụ trong mục Direction 1 để chọn phương sao chép thứ 

nhất. Ta có thể chọn bất kỳ cạnh nào trên chi tiết hoặc một trục nào đó làm phương sao 

chép. 

- Nhấp chuột vào biểu tượng Flip để thay đổi hướng sao chép. 

- Đánh dấu vào biểu tượng để chọn chế độ sao chép ra hai phía của đối 

tượng gốc trên phương đã chọn. 

- Nhập số đối tượng cần sao chép theo phương 1 vào ô 

- Chọn phương án thiết lập khoảng cách sao chép giữa các đối tượng, với 3 lựa 

chọn sau: 

+ : Nhập giá trị vào ô xác định khoảng cách giữa hai 

đối tượng kế tiếp nhau sau khi sao chép. 

+ : Nhập giá trị vào ô xác định khoảng giữa đối 

tượng đầu và cuối của quá trình sao chép. 

+ : Khoảng giữa hai đối tượng đầu và cuối của quá trình sao 

chép được mặc định bằng chiều dài cạnh được chọn làm phương sao chép ở Bước 3. 

Bước 4: Sử dụng công cụ trong mục Direction 2 để chọn phương sao chép thứ 

hai. Các bước thao tác còn lại giống như Bước 3. 



3.4.2. Lệnh Circular Pattern 

Tính năng: Sao chép các đối tượng 3D thành nhiều đối tượng xung quanh trục 

quay như Hình 3.73. 



a) Trước khi sao chép b) Sau khi sao chép 

Hình 3.73 



Circular Pattern như Hình 3.74. 


Hình 3.74 


- Pattern Individual Features : Sao chép với đối tượng được chọn là các 


+ Sử dụng công cụ chọn đối tượng là các Feature cần sao chép. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần sao chép (nếu trên chi 

tiết có nhiều khối Solid). 

- Pattern a solid : Sao chép với đối tượng được chọn là một khối Solid bất kỳ 

trên chi tiết. Nếu chi tiết chỉ có một khối Solid thì chương trình sẽ tự nhận chi tiết đó làm 

đối tượng sao chép. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần sao chép.


tiết hoặc các mặt phẳng Plane, các trục Axis và các điểm Point cần sao chép. 

+ Nhấp chọn biểu tượng Join nếu muốn liên kết các đối tượng sau khi sao 

chép và đối tượng gốc thành một Solid. 



Bước 3: Sử dụng công cụ trong mục Rotation Axis để chọn trục quay. Ta có thể 

chọn bất kỳ cạnh nào trên chi tiết hoặc một trục nào đó làm trục quay. 

Bước 4: Nhấp chuột vào biểu tượng 

Flip để đổi chiều quay khi sao chép. 

gốc). 

Bước 5: Nhập số đối tượng cần sao chép vào ô 

Bước 6: Nhập giá trị góc quay vào ô 

(tính cả đối tượng 

Bước 7: Đánh dấu vào biểu tượng để chọn chế độ sao chép ra hai phía của đối 

tượng gốc. 



3.4.3. Lệnh Mirror 

Tính năng: Lấy đối xứng các đối tượng 3D qua một mặt phẳng như Hình 3.75. 

a) Trước khi lấy đối xứng b) Sau khi lấy đối xứng 

Hình 3.75 




Mirror như Hình 3.76. 

trên thanh Pattern sẽ xuất hiện hộp thoại

Hình 3.76 

Bước 2: Chọn kiểu lấy đối xứng, với 2 lựa chọn sau: 

- Pattern Individual Features : Lấy đối xứng với đối tượng được chọn là các 


+ Sử dụng công cụ chọn đối tượng là các Feature cần lấy đối xứng. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần lấy đối xứng (nếu trên 

chi tiết có nhiều khối Solid). 

- Pattern a solid : Lấy đối xứng với đối tượng được chọn là một khối Solid bất 

kỳ trên chi tiết. Nếu chi tiết chỉ có một khối Solid thì chương trình sẽ tự nhận chi tiết đó 

làm đối tượng. 

+ Sử dụng công cụ chọn một khối Solid cần lấy đối xứng. 


tiết hoặc các mặt phẳng Plane, các trục Axis và các điểm Point cần lấy đối xứng. 

+ Nhấp chọn biểu tượng Join nếu muốn liên kết các đối tượng sau khi lấy 

đối xứng và đối tượng gốc thành một Solid. 



+ Đánh dấu vào biểu tượng để bỏ đi đối tượng gốc. 



chọn mặt phẳng đối xứng. 


3.5. Công cụ tạo đối tượng phụ trợ 

Trong quá trình tạo mô hình 3D của vật thể, ngoài gốc tọa độ, 

các mặt phẳng chuẩn (XY, XZ, YZ) và trục chuẩn (X, Y, Z) của hệ 

thống, chúng ta cũng cần tạo thêm các đối tượng phụ trợ khác như các 


mặt phẳng (Plane), các trục (Axis) và các điểm (Point) để quá trình thiết kế chi tiết trở 

nên đơn giản và dễ dàng hơn. 

3.5.1. Lệnh Plane 

Tính năng: Tạo mặt phẳng làm việc như Hình 3.77. 

Các Phương pháp tạo mặt phẳng: 

- Plane: Tạo mặt phẳng bất kỳ. 

Hình 3.77 

- Offset from Plane: Tạo mặt phẳng làm việc song song với mặt phẳng được chọn 

với một khoảng cách cho trước như Hình 3.78. 

Hình 3.78 

- Parallel to Plane through Point: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một điểm và 

song song với mặt phẳng được chọn như Hình 3.79. 


Hình 3.79 

- Midplane between Two Parallel Planes: Tạo mặt phẳng làm việc nằm giữa hai 

mặt phẳng song song như Hình 3.80. 

Hình 3.80 

- Midplane of Torus: Tạo mặt phẳng làm việc nằm giữa khối hình xuyến như 

Hình 3.81. 

Hình 3.81 


- Angle to Plane around Edge: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một cạnh và 

nghiêng một góc cho trước so với mặt phẳng được chọn như Hình 3.82. 

Hình 3.82 

- Three Points: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua ba điểm như Hình 3.83. 

Hình 3.83 

- Two Coplanar Edges: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua hai cạnh đồng phẳng (cùng 

nằm trong mặt phẳng) như Hình 3.84. 

Hình 3.84 


- Tangent to Surface through Edge: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một cạnh và 

tiếp tuyến với mặt cong được chọn như Hình 3.85. 

Hình 3.85 

- Tangent to Surface through Point: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một điểm và 

tiếp tuyến với mặt cong được chọn như Hình 3.86. 

Hình 3.86 

- Tangent to Surface and Parallel to Plane: Tạo mặt phẳng làm việc tiếp tuyến 

với mặt cong và song song với mặt phẳng được chọn như Hình 3.87. 

Hình 3.87 


- Normal to Axis through Point: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một điểm và 

vuông góc với một trục như Hình 3.88. 

Hình 3.88 

- Normal to Curve at Point: Tạo mặt phẳng làm việc đi qua một điểm và vuông 

góc với tiếp tuyến của đường cong tại điểm đó như Hình 3.89. 

3.5.2. Lệnh Axis 

Hình 3.89 

Tính năng: Tạo trục làm việc trên chi tiết. 

Các Phương pháp tạo trục: 

- Axis: Tạo trục bất kỳ (có thể là đường thẳng đi qua 2 điểm, cạnh của chi tiết). 

- On Line or Edge: Tạo trục làm việc là cạnh bất kỳ trên chi tiết. 

- Parallel to Line through Point: Tạo trục làm việc đi qua một điểm và song 

song với cạnh được chọn. 

- Through Two Points: Tạo trục làm việc đi qua hai điểm. 

- Intersection of Two Planes: Tạo trục làm việc là giao tuyến của hai mặt 

phẳng được chọn. 

- Normal to Plane through Point: Tạo trục làm việc đi qua một điểm và vuông 

góc với mặt phẳng được chọn. 


- Through Center of Circular or Elliptical Edge: Tạo trục làm việc đi qua tâm 

của cạnh hình tròn, hình elip hoặc đường cong Fillet và vuông góc với mặt phẳng chứa 

cạnh đó. 

- Through Revolved Face or Feature: Tạo trục làm việc trùng với trục của bề 

mặt tròn xoay. 

3.5.3. Lệnh Point 

Tính năng: Tạo điểm làm việc trên chi tiết. 

Các Phương pháp tạo trục: 

- Point: Tạo điểm làm việc tại đỉnh hoặc trung điểm của cạnh trên chi tiết. 

- Grounded Point: Tạo điểm làm việc cố định tại đỉnh hoặc trung điểm của 

cạnh trên chi tiết. 

- On Vertex, Sketch Point or Midpoint: Tạo điểm làm việc bằng cách xác định 

một đỉnh hoặc trung điểm của cạnh trên chi tiết. 

- Intersection of Three Planes: Tạo điểm làm việc là giao điểm của ba mặt 

phẳng được chọn. 

chọn. 

- Intersection of Two Lines: Tạo điểm làm việc là giao điểm của hai cạnh được 

- Intersection of Plane/Surface and Line: Tạo điểm làm việc là giao điểm của 

đường thẳng và mặt phẳng (hoặc mặt cong) được chọn. 

- Center Point of Loop of Edge: Tạo điểm làm việc là tâm của biên dạng kín. 

- Center Point of Torus: Tạo điểm làm việc là tâm của khối xuyến. 

- Center of Sphere: Tạo điểm làm việc là tâm của khối cầu. 










CHƯƠNG 4 

MÔI TRƯỜNG LẮP RÁP CHI TIẾT (ASSEMBLY) 


4.1. Giới thiệu chung về môi trường lắp ráp 

Sau khi thiết kế xong các chi tiết trong môi trường Part, ta cần lắp ráp chúng lại 

với nhau để tạo thành mô hình cơ khí hoàn chỉnh như Hình 4.1. 

Hình 4.1. Mô hình lắp ráp bàn dao gia công mặt cầu 

Để thực hiện được việc này, phần mềm Autodesk Inventer đã hoàn thiện môi 

trường lắp ráp Assembly giúp ràng buộc các chi tiết đã thiết kế lại với nhau bằng cách 

khống chế các bậc tự do của chúng trong không gian làm việc. 

Ngoài ra, trong môi trường này, chúng ta còn có thể tạo thêm các chi tiết khác 

giống như môi trường Part, thêm vào đó có thể tạo nhanh các chi tiết tiêu chuẩn như: 

Bulông, đai ốc, vít, ổ lăn, chốt, then … đã có sẵn trong thư viện của hệ thống. 

Ưu điểm đáng kể của môi trường lắp ráp Assembly là Modul Design chuyên thiết 

kế chính xác và tối ưu các chi tiết máy như: Trục, bộ truyền bánh răng trụ, bộ truyền 

bánh răng côn, bộ truyền bánh vít-trục vít, đai, xích, cam, lò xo, phớt chắn dầu …. góp 

phần thuận lợi và dễ dàng hơn trong việc thiết kế mô hình ba chiều các bản vẽ lắp cơ khí. 




Hình 4.2 


Hình 4.3 

Tiếp tục chọn biểu tượng Standard(mm).iam trong mục Metric rồi nhấn nút 

Create để khởi động, lúc này môi trường lắp ráp xuất hiện như Hình 4.4. 

Hình 4.4 


4.3. Chèn và tạo chi tiết trong môi trường lắp ráp 

4.3.1. Lệnh Place 

Tính năng: Chèn các chi tiết đã thiết kế từ môi trường Part vào môi trường lắp ráp. 


Bước 1: Click chọn biểu tượng 

thoại Place Component như Hình 4.5. 

Place trên thanh Component sẽ xuất hiện hộp 

Hình 4.5 

Bước 2: Chọn đường dẫn lưu chi tiết đã thiết kế trong mục Look in. 

Bước 3: Chọn tên chi tiết cần chèn trong mục Name. 

Bước 4: Chọn nút lệnh 

để chèn chi tiết vào môi trường lắp ráp. 

Bước 5: Click chuột tại vị trí bất kỳ trong vùng đồ họa Assembly để đặt chi tiết. 

Lúc này, chi tiết hiện ra như Hình 4.6. 

Hình 4.6 


Khi có nhiều chi tiết được chèn vào môi trường Assembly, ta cần chọn chi tiết nào 

đó làm chuẩn trong quá trình lắp ráp vì vậy phải cố định chi tiết đó bằng cách nhấp chuột 

phải vào tên chi tiết rồi chọn Grounded, chi tiết được cố định sẽ xuất hiện biểu tượng 

trước tên gọi trên thanh Browser Bar như Hình 4.7 và không thể di chuyển. 

Hình 4.7 

4.3.2. Lệnh Place from Content Center 

Tính năng: Chèn các chi tiết tiêu chẩn từ thư viện của hệ thống phần mềm. 


Bước 1: Click chọn biểu tượng 

hộp thoại Place from Content Center như Hình 4.8. 

trên thanh Component sẽ xuất hiện 

Hình 4.8 

Bước 2: Chọn nhóm chi tiết cần chèn trong mục Category View. 

Bước 3: Chọn từng chi tiết cụ thể trong mục Fasteners. 


độ họa Assembly. 

rồi chọn vị trí cần đặt chi tiết trong vùng 

Bước 5: Tùy thuộc vào chi tiết được chọn trong bước 3, sẽ xuất hiện thêm hộp 

thoại khác. Ví dụ khi chọn bulông ISO 4015 sẽ xuất hiện hộp thoại như Hình 4.9, tiếp tục 


chọn các thông số cần thiết của bulông như đường kính, chiều dài rồi chọn nút lệnh OK 


Hình 4.9 

4.3.3. Lệnh Create 

Tính năng: Tạo mới chi tiết trong môi trường lắp ráp. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Component sẽ xuất hiện hộp thoại 

Place from Content Center như Hình 4.10. 

Hình 4.10 

Bước 2: Đặt tên chi tiết cần tạo trong mục New Component Name. 

Bước 3: Chọn định dạng cho chi tiết trong mục Template. 

Bước 4: Chọn đường dẫn thư mục lưu chi tiết trong mục New File Location. 

Bước 5: Nhấp biểu tượng 

rồi chọn mặt phẳng cần tạo chi tiết. Có thể 

chọn bất kỳ mặt nào trên chi tiết đã có sẵn hoặc chọn các mặt phẳng của hệ thống (XY, 

XZ, YZ) sau đó vẽ phác biên dạng 2D và thiết kế chi tiết như trong môi trường Part. 

Bước 6: Chọn biểu tượng Return để quay lại môi trường lắp ráp. 


4.4. Lệnh ràng buộc Contraint 

Tính năng: Ràng buộc vị trí tương đối giữa các chi tiết trong quá trình lắp ráp. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng Contraint trên thanh Relationships sẽ xuất 

hiện hộp thoại Place Constraint như Hình 4.11. 

Hình 4.11 

Bước 2: Vào trang Assembly, chọn kiểu ràng buộc trong mục Type, với 5 lựa chọn: 

- Mate : Tạo ràng buộc các điểm, cạnh, mặt phẳng của chi tiết với nhau (có 

thể ràng buộc với các trục chuẩn, các mặt phẳng chuẩn và gốc tọa độ của hệ thống). 

+ Sử dụng công cụ lần lượt chọn hai đối tượng cần ràng buộc. 

+ Chọn kiểu ràng buộc trong mục Solution, gồm: 

Mate : Vectơ pháp tuyến của hai đối tượng được chọn ngược 

hướng nhau (Áp sát hai đối tượng vào nhau). 

Flush : Vectơ pháp tuyến của hai đối tượng được chọn cùng 

hướng (Hai đối tượng được chọn ngang hàng nhau). 

+ Nhập khoảng cách giữa hai đối tượng vào ô 


Hình 4.12. Ràng buộc Mate giữa hai mặt phẳng 



Hình 4.13. Ràng buộc Mate giữa hai trục 

- Angle : Tạo ràng buộc giữa hai mặt phẳng hoặc hai cạnh của chi tiết hợp với 

nhau một góc nhất định. 


+ Chọn hướng tạo góc trong mục Solution. 

+ Nhập góc nghiêng giữa hai đối tượng vào ô 


Hình 4.14. Ràng buộc Angle giữa hai mặt phẳng 

- Tangent : Tạo ràng buộc tiếp xúc giữa các mặt trụ, côn, cầu với nhau hoặc 

tiếp xúc giữa chúng với mặt phẳng. 


+ Chọn dạng tiếp xúc trong mục Solution, gồm: 

Inside 

Outside 

: Tiếp xúc trong. 

: Tiếp xúc ngoài. 




Hình 4.15. Ràng buộc tiếp xúc trong giữa hai khối trụ 


Hình 4.16. Ràng buộc tiếp xúc ngoài giữa hai khối trụ 

- Insert : Tạo ràng buộc đồng trục giữa các khối trụ, khối nón hoặc khối cầu. 

Ràng buộc Insert bao gồm ràng buộc Mate giữa hai trục và ràng buộc Mate giữa hai mặt 

của các chi tiết. 

+ Sử dụng công cụ lần lượt chọn đường tròn hoặc cung tròn trên các 

đối tượng cần ràng buộc. 

+ Chọn kiểu ràng buộc trong mục Solution, gồm: 

Opposed : Các mặt phẳng chứa đường tròn hoặc cung tròn 

được chọn áp vào nhau. 

Aligned : Các mặt phẳng chứa đường tròn hoặc cung tròn được 

chọn ngang hàng nhau. 




Hình 4.17. Ràng buộc Insert giữa hai lỗ tròn 

- Symmetry : Tạo ràng buộc một đối tượng nằm giữa hai đối tượng. 

Sử dụng công cụ lần lượt chọn ba đối tượng cần ràng buộc. Đối 

tượng 1 và đối tượng 2 thuộc hai chi tiết khác nhau, đối tượng 3 nằm giữa hai đối tượng 

còn lại. 

Bước 3: Chuyển sang trang Motion, tạo mối quan hệ chuyển động tương đối giữa 

các đối tượng với nhau, bao gồm 2 lựa chọn sau: 

- Rotation : Tạo ràng buộc quay giữa hai đối tượng giống như hai bánh răng 

chuyển động ăn khớp với nhau. 


+ Chọn chiều chuyển động của hai đối tượng mục Solution, gồm: 

Forward 

Reverse 

: Hai đối tượng chuyển động cùng chiều nhau. 

: Hai đối tượng chuyển động ngược chiều nhau. 

+ Nhập tỉ số truyền động của hai đối tượng vào ô . Nếu giá trị là 5 thì 

đối tượng 1 quay một vòng còn đối tượng 2 sẽ quay năm vòng, nếu nhập giá trị là 0,5 thì 

đối tượng 1 quay một vòng (360 o ) còn đối tượng 2 sẽ quay nửa vòng (180 o ). 

- Rotation-Translation : Tạo ràng buộc quay và tịnh tiến giữa hai đối tượng 

giống như chuyển động ăn khớp giữa bánh răng và thanh răng. 


+ Chọn chiều chuyển động của hai đối tượng mục Solution, gồm: 

Forward: Hai đối tượng chuyển động cùng chiều nhau. 


Reverse : Hai đối tượng chuyển động ngược chiều nhau. 

+ Nhập khoảng cách dịch chuyển tương đối giữa hai đối tượng vào ô . 

Nếu giá trị là 5 thì đối tượng 1 quay một vòng còn đối tượng 2 sẽ tịnh tiến 5mm. 

Bước 4: Vào trang Transitional, ràng buộc các bề mặt của hai đối tượng trượt 

tương đối với nhau. 

Bước 5: Vào trang Constraint Set ràng buộc hai gốc tọa độ ảo của hai chi tiết lại 

với nhau. 



4.5. Các lệnh hiệu chỉnh sau khi lắp ráp 

4.5.1. Thay đổi khoảng cách ràng buộc giữa các chi tiết 

Sau khi các chi tiết được lắp ráp với nhau, các ràng buộc sẽ hiển thị trong từng chi 

tiết và được quản lý trên thanh Browser Bar như Hình 4.18. 

Hình 4.18 

Muốn thay đổi khoảng cách ràng buộc giữa các chi tiết, ta nhấp phải chuột tại tên 

gọi ràng buộc đó trên thanh Browser Bar và chọn Edit, khi đó hộp thoại Edit Constraint 

hiện ra như Hình 4.19. Lúc này, ta chỉnh sửa lại thông số mong muốn vào ô Offset, rồi 

chọn biểu tượng 



Hình 4.19 

4.5.2. Sao chép các chi tiết trong môi trường lắp ráp 

4.5.2.1. Lệnh Pattern Component 

Tính năng: Sao chép các chi tiết trong môi trường lắp ráp thành nhiều chi tiết 

xung quanh trục quay hoặc thành nhiều hàng và cột như Hình 4.20. 

a) Sao chép theo hàng và cột b) Sao chép xung quanh trục quay 


Hình 4.20 


Pattern Component như Hình 4.21. 


Hình 4.21 


chọn các chi tiết cần sao chép.


- Associative : Sao chép được thực hiện dựa trên tính chất sao chép của một 

Pattern Feature đã tạo trên chi tiết trong môi trường Part. 

- Rectangular : Sao chép thành nhiều hàng và cột. 

+ Mục Column: 

Sử dụng công cụ 

thứ nhất. 

chọn cạnh hoặc trục xác định phương sao chép 

Chọn biểu tượng để đổi hướng sao chép. 

Nhập số đối tượng cần tạo theo phương 1 vào ô 

Nhập khoảng cách giữa hai đối tượng kề nhau theo phương 1 vào ô 

+ Mục Row: 

Sử dụng công cụ 

thứ hai. 

chọn cạnh hoặc trục xác định phương sao chép 

Chọn biểu tượng để đổi hướng sao chép. 

Nhập số đối tượng cần tạo theo phương 2 vào ô 

Nhập khoảng cách giữa hai đối tượng kề nhau theo phương 2 vào ô 

- Circular : Sao chép xung quanh một trục quay. 

+ Sử dụng công cụ chọn cạnh hoặc trục tọa độ xác định trục quay. 

+ Chọn biểu tượng để đổi chiều sao chép. 

+ Nhập số đối tượng cần tạo vào ô 

- Nhập góc giữa hai đối tượng kề nhau vào ô 



4.5.2.2. Lệnh Mirror Components 

Tính năng: Tạo chi tiết đối xứng với chi tiết gốc qua một mặt phẳng trong môi 

trường lắp ráp như Hình 4.22. 

a) Trước khi lấy đối xứng b) Sau khi lấy đối xứng 

Hình 4.22



Mirror Components: Status như Hình 4.23. 


Hình 4.23 



chọn các chi tiết cần lấy đối xứng. 

chọn mặt phẳng đối xứng. 

Bước 4: Nhấp chọn biểu tượng rồi nhấn nút OK để hoàn tất. 

4.5.3. Xóa chi tiết 

Để xóa các chi tiết không cần sử dụng hoặc lắp ráp sai trong môi trường Assemby, 

ta nhấn phải chuột tại tên gọi của chi tiết đó trên thanh Browser Bar và chọn Delete như 

Hình 4.24. 

4.5.4. Ẩn hoặc hiển thị chi tiết 

Hình 4.24 

Để ẩn hoặc hiển thị các chi tiết theo mong muốn của người sử dụng trong môi 

trường lắp ráp, ta nhấn phải chuột tại tên gọi của chi tiết đó trên thanh Browser Bar và 

chọn Visibility. Biểu tượng của chi tiết được ẩn đi trên thanh Browser Bar sẽ chuyển từ 

màu vàng sang màu xám. 


4.5.5. Chỉnh sửa chi tiết 

Ta có thể chỉnh sửa trực tiếp các chi tiết chưa đạt yêu cầu trong môi trường lắp ráp 

bằng cách nhấn phải chuột tại tên gọi của chi tiết đó trên thanh Browser Bar và chọn 

Edit, khi đó môi trường Part sẽ xuất hiện như Hình 4.25. Ta nhận thấy rằng các thành 

phần của chi tiết cần hiệu chỉnh sẽ được hiển thị rõ ràng, còn các chi tiết khác bị mờ đi. 

Sau khi hiệu chỉnh xong, ta nhấp chuột vào biểu tượng Return 

môi trường lắp ráp. 

để quay lại 

4.6. Kiểm tra va chạm 

Hình 4.25 

Để kiểm tra sự va chạm giữa các chi tiết trong môi trường lắp ráp, ta nhấp chuột 

vào biểu tượng Analyze Interference trên menu Inspect như Hình 4.26. 

Hình 4.26 

Lúc này, hộp thoại Analyze Interference sẽ xuất hiện như Hình 4.27, với các lựa 

chọn sau: 

Hình 4.27 

- : Chọn chi tiết thứ nhất cần kiểm tra. 


- : Chọn chi tiết thứ hai cần kiểm tra. 

Sau đó nhấp chọn biểu tượng để kiểm tra. Nếu hai chi tiết không va 

chạm sẽ xuất hiện hộp thoại thông báo của phần mềm như Hình 4.28. 

Hình 4.28 

Nếu hai chi tiết va chạm với nhau thì hộp thoại Interference Detected hiện ra 

thông báo thể tích va chạm giữa hai chi tiết như Hình 4.29 và phần thể tích va chạm sẽ 

chuyển sang màu đỏ. 


4.7.1. Ví dụ 

Hình 4.29 

Để hiểu rõ hơn các nội dung được trình bày trong chương 4, tác giả xin giới thiệu 

quy trình lắp ráp Van tiết lưu có hình dạng và các chi tiết như Hình 4.30. Giả sử chúng ta 

đã tạo xong các chi tiết của Van trong môi trường Part, gồm: Thân, Tay nắm, Tay quay, 

Vòng kẹp, Trục và Đĩa quay (Bài tập chương 3). 

a) Mô hình lắp Van tiết lưu b) Các chi tiết của Van tiết lưu 

Hình 4.30


Bước 1: Sử dụng công cụ Place trong menu Assemble chọn đường dẫn rồi 

đưa chi tiết Thân (đã tạo trong môi trường Part) vào môi trường lắp ráp Assembly, sau đó 

cố định chi tiết bằng lệnh Grounded như Hình 4.31. 

Hình 4.31 

Bước 2: Tiếp tục sử dụng công cụ Place đưa các chi tiết còn lại như: Tay 

nắm, Tay quay, Vòng kẹp, Trục và Đĩa quay vào môi trường lắp ráp Assembly, khi đó tên 

gọi của các chi tiết sẽ được hiển thị và quản lý trên thanh Browser Bar như Hình 4.32. 

Hình 4.32 


Bước 3: Sử dụng công cụ với lựa chọn Insert ở trang Assembly để ràng 

buộc đồng tâm và tiếp xúc giữa hai mặt của lỗ trên hai chi tiết Trục và Đĩa quay như 

Hình 4.33. 

Hình 4.33 

Sau khi ràng buộc xong sẽ hiển thị kết quả và xuất hiện biểu tượng ràng buộc 

Insert ở hai chi tiết trên thanh Browser Bar như Hình 4.34. 

Hình 4.34 

Bước 4: Tiếp tục sử dụng công cụ với lựa chọn Mate ở trang Assembly để 

ràng buộc đồng trục giữa hai lỗ còn lại trên hai chi tiết Trục và Đĩa quay như Hình 4.35 

sẽ được kết quả như Hình 4.36. 


Hình 4.35 

Hình 4.36 

Bước 5: Sau khi thực hiện xong bước 4 thì cụm lắp ráp Trục và Đĩa quay sẽ di 

chuyển cùng với nhau nhờ hai ràng buộc Insert và Mate đã tạo. Việc tiếp theo, ta tạo chi 

tiết Chốt để lắp chặt Đĩa quay vào Trục bằng cách nhấp chuột vào biểu tượng 

khi đó hộp thoại hiện ra, ta chọn biểu tượng Pins trong mục 

Fastenners rồi chọn loại Chốt hình trụ Cylindrical với kiểu ISO 8734A như Hình 4.37. 

Sau đó nhấn chọn nút lệnh nếu đồng ý. 


Hình 4.37 

Hộp thoại ISO 8734A xuất hiện với các thông số của Chốt như Hình 4.38, ta lựa 

chọn đường kính và chiều dài Chốt phù hợp với yêu cầu rồi nhấn nút lệnh 

hoàn tất. 

để 

Hình 4.38 

Bước 6: Sử dụng lệnh ràng buộc Insert lắp chi tiết Chốt vừa tạo ở bước 5 vào lỗ 

của Đĩa quay như Hình 4.39, sau đó sử dụng công cụ sao chép thành hai Chốt 



Hình 4.39 

Hình 4.40 

Bước 7: Ràng buộc đồng tâm và tiếp xúc giữa hai mặt khối trụ của cụm lắp ráp và 

chi tiết Thân bằng lệnh Insert như Hình 4.41. 

Hình 4.41 

Kết thúc bước 7, mô hình lắp ráp sẽ hiển thị kết quả với biểu tượng ràng buộc 

Insert trên thanh Browser Bar như Hình 4.42 


Hình 4.42 

Bước 8: Tiếp tục sử dụng công cụ với lệnh ràng buộc Insert để lắp các lỗ 

trên chi tiết Vòng kẹp vào chi tiết Thân như Hình 4.43. Sau đó, sử dụng công cụ ràng 

buộc Mate để lắp đồng trục một trong hai lỗ còn lại như Hình 4.44. 

Hình 4.43 

Hình 4.44 


Kết thúc bước 8, ta được kết quả lắp với hai biểu tượng tượng ràng buộc Insert và 

Mate trên thanh Browser Bar như Hình 4.45 

Hình 4.45 

Bước 9: Dùng Bulông siết chặt chi tiết Vòng kẹp vào chi tiết Thân tại vị trí 3 lỗ đã 

tạo ren trên hai chi tiết đó. Như vậy, ta cần tạo thêm chi tiết Bulông từ thư viện của phần 

mềm bằng công cụ 

. Khi đó hộp thoại hiện ra, ta chọn biểu tượng 

Bolt trong mục Fastenners rồi chọn loại Bulông đầu lục giác Hex Head với kiểu ISO 

4015 như Hình 4.46. 

Hình 4.46 

Nhấp biểu tượng 

rồi chọn vị trí đặt Bulông trong môi trường lắp ráp. 

Lúc này hộp thoại ISO 4015 xuất hiện như Hình 4.47 để ta chọn các thông số của Bulông 

phù hợp với yêu cầu. Sau đó, nhấn chọn nút lệnh 



Hình 4.47 

Bước 10: Dùng lệnh ràng buộc Insert lắp Bulông vào chi tiết Thân như Hình 4.48, 

sau đó sử dụng công cụ sao chép thành ba Bulông như Hình 4.49. 

Hình 4.48 

Hình 4.49 


Bước 11: Tiếp tục sử dụng công cụ ràng buộc Insert để lắp lỗ trên chi tiết Tay 

quay vào chi tiết Trục như Hình 4.50, ta được kết quả như Hình 4.51. 

Hình 4.50 

Hình 4.51 

Bước 12: Để chi tiết Tay quay khi quay có thể kéo theo Trục quay thực hiện 

nhiệm vụ điều tiết lưu lượng, ta cần tạo thêm mối liên kết then giữa trục và lỗ trên hai chi 

tiết đó bằng lệnh Key trong Menu Design như Hình 4.52. 

Hình 4.52 

Hộp thoại Parallel Key Connection Generator hiện ra giúp ta tạo được then 

truyền động theo mong muốn như Hình 4.53. 


a) Truyền động then được tạo ra b) Hiển thị then khi ẩn chi tiết Tay quay 

Hình 4.53 


tạo chi tiết Đai ốc ISO 

4032 từ thư viện của phần mềm như Hình 4.54 với các thông số tương ứng với đầu trục 

ren, sau đó lắp vào chi tiết Trục bằng lệnh Insert, ta được kết quả như Hình 4.55. 

Hình 4.54 

a) Ràng buộc bằng lệnh Insert b) Sau khi ràng buộc 

Hình 4.55

Bước 14: Tiếp tục sử dụng lệnh ràng buộc Insert lắp chi tiết Tay nắm vào chi tiết 

Tay quay ta được mô hình lắp hoàn chỉnh của Van tiết lưu như Hình 4.56. 

a) Ràng buộc Tay nắm vào Tay quay b) Mô hình lắp hoàn chỉnh 

Hình 4.56 


Thực hiện bản vẽ lắp khuôn đột lỗ gồm các chi tiết như Hình 4.57. 

Hình 4.57

Stt Tên chi tiết Số lượng Ghi chú 

1 Vít 01 

2 Chốt tựa 02 

3 Đế 01 

4 Vít 01 

5 Khuôn 01 

6 Tấm đỡ 01 

7 Tấm ốp chày 01 

8 Vít M14x2 04 

9 Ống đệm 02 

10 Tấm dưới 01 

11 Tấm trên 01 

12 Vít 02 

13 Chốt trụ 10 02 

14 Đầu đỡ 01 

15 Vít M10x1.5 04 

16 Chày 01 

17 Chốt trụ 12 02 

Chọn theo tiêu chuẩn 

từ thư viện 







Cấu tạo của khuôn: 

Trên đế 3 đặt khuôn 5 và tấm đỡ 6, chúng được định vị bằng hai chốt 17 và siết 

chặt bằng bốn vít đầu trụ 8. Chốt tựa 2 lắp trên lỗ của khuôn 5 bằng hai vít số 1 và số 4. 

Các chi tiết 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8 và 17 tạo thành khối cố định. 

Khối di động gồm có tấm ốp chày 7, đỡ hai ống đệm 9 và tấm dưới 10 (tấm này đỡ 

chày 16). Các chi tiết 7, 9 và 10 liên kết với nhau bằng vít 12. 

Đầu đỡ 14 hàn với tấm trên 11, tấm trên này lắp với tấm dưới 10 bằng các vít 15 

và hai chốt định vị 13. Phần vuông của đầu đỡ sẽ lắp với lỗ của cần lệch tâm của máy ép. 

Nguyên lý làm việc: 

Chi tiết gia công được đưa qua rãnh dưới của tấm đỡ 6 đến vị trí chốt tựa 2. Chốt 

này được lắp với các lỗ của khuôn 5. Khi máy ép làm việc, lực từ cần lệch tâm sẽ tác 

động lên đầu đỡ 14 làm bộ phận di động của khuôn đi xuống và đầu chày 16 sẽ đột thành 

lỗ trên chi tiết. Sau khi đột xong lỗ thứ nhất, chốt tựa 2 được đặt sang lỗ phía trong 

(khoảng cách giữa lỗ này với lỗ đột là 33mm) và tiếp tục đột các lỗ còn lại. 


Hình 4.58. Đế 

Hình 4.59. Khuôn 


Hình 4.60. Tấm đỡ 

Hình 4.61. Chốt tựa 


Hình 4.62. Vít số 1 (bên trái) và số 4 (bên phải) 

Hình 4.63. Tấm ốp chày 


Hình 4.64. Ống đệm 

Hình 4.65. Tấm dưới 


Hình 4.66. Chày 

Hình 4.67. Vít số 12 


Hình 4.68. Đầu đỡ 

Hình 4.69. Tấm trên 


CHƯƠNG 5 

MÔ PHỎNG QUÁ TRÌNH LẮP RÁP CHI TIẾT (PRESENTATION) 



Sau khi lắp ráp hoàn chỉnh mô hình cơ khí trong môi trường Assembly, chúng ta 

cần mô phỏng trình tự lắp ráp của các chi tiết để làm tăng thêm tính sinh động và trực 

quan hơn, giúp người xem dễ dàng quan sát, hiểu rõ hơn về bản vẽ thiết kế. 

Để thực hiện được việc này, phần mềm Autodesk Inventer đã nghiên cứu và xây 

dựng hoàn thiện môi trường trình diễn lắp ráp Presentation giúp phân rã để hiểu rõ hình 

dạng của từng chi tiết trong bản vẽ lắp đã tạo trong môi trường Assembly như Hình 5.1, 

từ đó mô phỏng từng chuyển động theo trình tự ưu tiên của các chi tiết đó. 

a) Bản vẽ lắp hoàn chỉnh b) Phân rã từng chi tiết 


Hình 5.1 



Hình 5.2

Hình 5.3 

Tiếp tục chọn biểu tượng Standard(mm).ipn trong mục Metric rồi nhấn nút 

Create để khởi động, lúc này môi trường trình diễn quá trình lắp ráp chi tiết Presentation 

hiện ra như Hình 5.4. 

5.3. Lệnh Create View 

Hình 5.4 

Tính năng: Chọn cụm lắp ráp đã tạo trong môi trường Assembly cần mô phỏng 

quá trình lắp ráp của các chi tiết. 




Select Assembly như Hình 5.5. 


Hình 5.5 

Bước 2: Nhấp chuột vào biểu tượng Open an existing file để chọn cụm lắp ráp. 

Hộp thoại Open hiện ra, tìm đường dẫn trong mục Look in rồi chọn bản vẽ lắp cần mô 

phỏng như Hình 5.6, sau đó nhấn chọn nút lệnh Open. 

Hình 5.6 

Bước 3: Chọn phương pháp phân rã cụm lắp ráp trong mục Explosion Method, 

với 2 lựa chọn sau: 

- Manual: Phân rã cụm lắp ráp bằng phương pháp thủ công. 

- Automatic: Phân rã cụm lắp ráp một cách tự động, các chi tiết sau khi phân rã sẽ 

nằm ở các vị trí chúng ta không mong muốn. 

+ Distance: Nhập giá trị khoảng cách giữa các chi tiết sau khi phân rã. 

+ Create Trails: Tạo đường lắp ráp sau khi phân rã. 




5.4. Lệnh Tweak Components 

Tính năng: Kéo chi tiết ra khỏi cụm lắp ráp đến vị trí mong muốn theo phương X, 

Y hoặc Z. 



Tweak Component như Hình 5.7. 


Hình 5.7 


chọn hướng di chuyển của chi tiết bằng cách 

đưa con trỏ vào đối tượng cần di chuyển, khi đó hệ trục XYZ xuất hiện trên cụm lắp ráp 

như Hình 5.8 để xác định hướng cần di chuyển, lúc này ta rê chuột để chọn đúng hướng 

mong muốn. 

Hình 5.8 

Bước 3: Sử dụng công cụ chọn chi tiết cần di chuyển. 

Bước 4: Sử dụng công cụ chọn điểm bắt đầu của đường lắp ráp. 


để hiểu thị đường lắp ráp sau khi phân rã. 

Bước 6: Chọn kiểu di chuyển trong mục Transformations, với 2 lựa chọn sau: 


+ : Tịnh tiến đối tượng cần di chuyển theo trục. 

+ : Quay đối tượng cần di chuyển quanh một trục. 

Bước 7: Chọn 1 trong 3 biểu tượng 

trục cần tịnh tiến. 

để xác định trục quay hoặc hướng 

Bước 8: Nhập khoảng cách tịnh tiến hoặc góc quay vào ô 

Bước 9: Sử dụng công cụ để chỉnh sửa lại vị trí của chi tiết sau 

khi phân rã. 


tượng trong các chi tiết trên thanh Browser Bar như Hình 5.9. 

để hoàn tất, khi đó sẽ xuất biện biểu 

Hình 5.9 

5.5. Hiệu chỉnh tính năng Tweak Components trên các chi tiết đã tạo 

5.5.1. Thay đổi khoảng cách di chuyển của chi tiết khi phân rã 

Cách 1: Nhấp chuột vào 

trong chi tiết đã tạo lệnh Tweak 

Component trên thanh Browser Bar rồi nhập khoảng cách cần thay đổi. 

Cách 2: Nhấp chuột vào đường lắp ráp rồi rê chuột đến vị trí mong muốn hoặc 

nhấp phải chuột vào đường lắp ráp và chọn Edit để hiệu chỉnh. 

5.5.2. Xóa tính năng Tweak Components 

Cách 1: Nhấp chuột phải vào 

trong chi tiết đã tạo lệnh Tweak 

Component trên thanh Browser Bar rồi chọn Delete để xóa. 

Cách 2: Nhấp chuột vào đường lắp ráp cần xóa rồi nhấn phím Delete hoặc 

nhấp phải chuột vào đường lắp ráp cần xóa và chọn Delete. 


5.5.3. Ẩn hoặc hiển thị đường lắp ráp 

Nhấp chuột phải vào 

trên thanh Browser Bar rồi chọn Visibility. 

trong chi tiết đã tạo lệnh Tweak Component 

5.6. Lệnh Precise View Rotation 

Tính năng: Xoay cụm lắp ráp đến hướng nhìn thích hợp. 



Incremental View Rotate như Hình 5.10. 


Hình 5.10 

Bước 2: Nhập góc xoay vào ô 

Bước 3: Chọn hướng xoay trong các biểu tượng 



khi muốn xoay về vị trí ban đầu. 


5.7. Lệnh Animate 

Tính năng: Tạo hình ảnh động để mô phỏng quá trình lắp ráp các chi tiết. 



Animation như Hình 5.11. 


Hình 5.11 


Bước 2: Nhập tốc độ chuyển động của các chi tiết vào ô 

càng lớn thì chuyển động càng chậm. 

. Giá trị 

Bước 3: Nhập số lần lặp lại chuyển động của các chi tiết vào ô 

Bước 4: Xem chuyển động của từng chi tiết bằng cách chọn một trong các biểu 

tượng của mục Motion, với 8 lựa chọn sau: 

- Forward By Tweak : Mô phỏng quá trình lắp ráp chi tiết theo từng bước 

tạo Tweak Components. Mỗi lần nhấn chọn thì một bước lắp ráp được thực hiện. 

- Forward By Interval : Mô phỏng quá trình lắp ráp chi tiết theo giá trị 

nhập trong ô Interval. Mỗi lần nhấn chọn thì chi tiết chuyển động một đoạn. 

- Reverse By Interval : Mô phỏng quá trình phân rã chi tiết theo giá trị 

nhập trong ô Interval. 

- Reverse By Tweak : Mô phỏng quá trình phân rã chi tiết theo từng bước 

tạo Tweak Components. Mỗi lần nhấn chọn thì một bước phân rã được thực hiện. 

- Play Forward : Mô phỏng quá trình lắp ráp toàn bộ chi tiết một cách liên 

tục. Tốc độ chuyển động phụ thuộc vào giá trị nhập trong ô Interval. 

- Auto Reverse : Mô phỏng cả hai quá trình lắp ráp và phân rã toàn bộ chi 

tiết một cách liên tục. Tốc độ chuyển động phụ thuộc vào giá trị nhập trong ô Interval. 

- Play Reverse : Mô phỏng quá trình phân rã toàn bộ chi tiết một cách liên 

tục. Tốc độ chuyển động phụ thuộc vào giá trị nhập trong ô Interval. 

- Pause : Dừng quá trình mô phỏng. 

Bước 5: Nhấp chọn biểu tượng mở rộng 

Animation Sequence như Hình 5.12. 

sẽ xuất hiện thêm hộp thoại 

Hình 5.12 


Ở hộp thoại này, sẽ hiển thị toàn bộ các lệnh Tweak Components đã thực hiện 

phân rã chi tiết trên cột Component, số thứ tự trên cột Sequence thể hiện mức độ ưu tiên 

thực hiện trước trong quá trình mô phỏng chuyển động, các chi tiết có cùng số thứ tự sẽ 

chuyển động đồng thời, cột Tweak Value thể hiện các giá trị đã tạo khi phân rã chi tiết. 

Bước 6: Nhấp chuột vào biểu tượng Record để lưu quá trình mô phỏng thành 

một đoạn video, khi đó hộp thoại Save As hiện ra, ta chọn đường dẫn, kiểu định dạng 

video và đặt tên đoạn video rồi nhấn nút lệnh để lưu như Hình 5.13. 


5.8.1. Ví dụ 

Hình 5.13 

Để hiểu rõ hơn các nội dung được trình bày trong chương 5, tác giả xin giới thiệu 

trình tự các bước thực hiện quá trình phân rã các chi tiết của Van tiết lưu đã thiết kế trong 

chương 4, rồi mô phỏng lại toàn bộ quá trình lắp láp theo thứ tự của các chi tiết đó. 


Bước 1: Khởi động môi trường trình diễn lắp ráp Presentation, nhấp chọn biểu 

tượng 


rồi chọn nút lệnh Open an existing file trên hộp thoại Select Assembly 

Hình 5.14 


Hộp thoại Open hiện ra, ta tìm đường dẫn trong mục Look in rồi chọn cụm lắp ráp 

Van tiết lưu đã tạo ở chương 4 như Hình 5.15. Sau đó, nhấn nút lệnh Open, hộp thoại 

Select Assembly lại hiện ra, ta chọn cách phân rã chi tiết bằng phương pháp thủ công 

(Manual) rồi nhấp biểu tượng OK như Hình 5.16. 

Hình 5.15 

Hình 5.16 

Thực hiện xong bước 1, môi trường trình diễn lắp ráp sẽ hiện ra như Hình 5.17. 

Hình 5.17 


Việc tiếp theo, ta tiến hành phân rã từng chi tiết đã lắp ráp bằng công cụ Tweak 

Components. Lưu ý ở đây, chi tiết nào được phân rã đầu tiên thì sẽ lắp sau cùng khi mô 

phỏng chuyển động và ngược lại, vì vậy ta cần hiểu rõ trình tự thực hiện quá trình lắp ráp 

và tháo rời các chi tiết của Van tiết lưu. 


rồi di chuyển chi tiết Tay nắm hướng 

theo trục Z ra ngoài với khoảng cách thích hợp từ điểm gốc đã chọn (Trail Origin) như 

Hình 5.18. 

Hình 5.18 

Bước 3: Tiếp tục sử dụng công cụ Tweak Components tạo đồng thời hai chuyển 

động quay và tịnh tiến cho chi tiết Đai ốc như Hình 5.19. Kết thúc lệnh, sẽ xuất hiện hai 

biểu tượng quay và tịnh tiến trên chi tiết Đai ốc như Hình 5.20. 

Chuyển động quay quanh trục Z 

Chuyển động tịnh tiến theo trục Z 

Hình 5.19


Kiểm tra bằng công cụ Animation trên Hình 5.21, ta thấy số thứ tự trên cột 

Sequence của chi tiết Đai ốc vẫn khác nhau do đó chuyển động quay và tịnh tiến vẫn 

chưa đồng thời xuất hiện. 

Như vậy, ta phải nhóm hai chuyển động này bằng cách nhấp chuột vào hai chi tiết 

trên cột Component rồi chọn biểu tượng 

nhau trên cột Sequence như Hình 5.22. 

sẽ được kết quả có số thứ tự giống 

Nhóm hai chuyển động bằng lệnh Group 

Hình 5.22 

Kết quả sau khi thực hiện lệnh Group 

Bước 4: Tháo chi tiết Tay quay hướng theo trục Z ra ngoài với khoảng cách thích 

hợp từ điểm gốc đã chọn (Trail Origin) như Hình 5.23. 

Hình 5.23

Bước 5: Tháo chi tiết Then hướng theo trục Y ra ngoài với khoảng cách thích hợp 

từ điểm gốc đã chọn (Trail Origin) như Hình 5.24. 

Hình 5.24 

Bước 6: Tạo đồng thời chuyển động quay và tịnh tiến của chi tiết Bulông thứ nhất 


Chuyển động quay quanh trục Z 

Chuyển động tịnh tiến theo trục Z 

Hình 5.25 

Thực hiện lệnh tương tự với hai chi tiết Bulông còn lại, ta được kết quả như Hình 5.26. 

Hình 5.26

Sau đó, sử dụng lệnh Group trong công cụ Animate nhóm ba Bulông này lại để 

chúng chuyển động đồng thời với nhau như Hình 5.27. 

Hình 5.27 

Bước 7: Tháo chi tiết Vòng kẹp ra ngoài với khoảng cách thích hợp bằng công cụ 

Tweak Components như Hình 5.28. 

Hình 5.28 

Bước 8: Tháo rời hai chi tiết Chốt ra khỏi Đĩa quay và di chuyển Đĩa quay ra khỏi 

Thân van với khoảng cách thích hợp bằng công cụ Tweak Components như Hình 5.29. 

Hình 5.29 


Bước 9: Di chuyển chi tiết Trục quay ra khỏi Thân van với khoảng cách thích hợp 

bằng công cụ Tweak Components như Hình 5.30. 

Hình 5.30 

Bước 10: Đưa chuột vào đường lắp ráp của các chi tiết rồi điều chỉnh vị trí thích 

hợp sao cho các chi tiết không đụng nhau khi mô phỏng chuyển động. Ta được kết quả 


Hình 5.31 


CHƯƠNG 6 

MÔI TRƯỜNG XUẤT BẢN VẼ 2D (DRAWING) 



Trên các bản vẽ lắp (Assembly) và bản vẽ chi tiết (Part) của mô hình 3D, rất khó 

để thể hiện đầy đủ các đặc tính về hình dáng, kích thước, kết cấu, dung sai và yêu cầu kỹ 

thuật của từng chi tiết. Vì vậy, môi trường Drawing được tạo ra với chức năng xây dựng 

hoàn thiện các yêu cầu kỹ thuật cần thiết của bản vẽ lắp và bản vẽ chi tiết. 

Các nhà chế tạo sẽ dựa vào các bản vẽ kỹ thuật 2D này để gia công chi tiết và lắp 

ráp theo yêu cầu của người thiết kế, độ chính xác của sản phẩm hoàn toàn phụ thuộc vào 

độ chính xác của bản vẽ 2D đã thiết kế. 

Như vậy, môi trường xuất bản vẽ 2D Drawing có vai trò hết sức quan trọng đối 

với khâu thiết kế và chế tạo sản phẩm. 




Hình 6.1 

Hình 6.2 


Tiếp tục chọn biểu tượng ISO.dwg (Tạo file Autocad) hoặc ISO.idw (Tạo file 

Inventor) trong mục Metric rồi nhấn nút Create để khởi động, lúc này môi trường xuất 

bản vẽ 2D Drawing hiện ra như Hình 6.3. 

Hình 6.3 

Bản vẽ 2D xuất hiện với tên mặc định ban đầu là Drawing 1 trên thanh công cụ 

Browser Bar, khi ta lưu bản vẽ với tên gọi khác (ví dụ như: Banvechuan) thì tên mặc 

định cũng sẽ thay đổi theo như Hình 6.4. 

Tên mặc định ban đầu 

Hình 6.4 

Tên thay đổi sau khi lưu 

6.3. Thiết lập các tiêu chuẩn cho bản vẽ 

6.3.1. Tạo trang giấy vẽ mới 

Ta có thể tạo nhiều trang giấy vẽ trong cùng một bản vẽ bằng cách nhấp chuột 

phải vào vùng trống trên thanh cộng cụ Browser Bar rồi chọn New Sheet, sẽ xuất hiện 

trang giấy vẽ mới (Sheet 2) như Hình 6.5.

Trước khi tạo trang 

Hình 6.5 

Sau khi tạo trang 

Ta có thể đổi tên trang giấy vẽ bằng cách nhấp chuột hai lần vào tên trang giấy rồi 

nhập tên mới như Hình 6.6. 

Hình 6.6 

Muốn xóa trang giấy vẽ, ta nhấp phải chuột vào tên trang cần xóa trên thanh công 

cụ Browser Bar rồi chọn Delete Sheet như Hình 6.7. 

6.3.2. Định dạng khổ giấy vẽ 

Hình 6.7 

Nhấp phải chuột vào tên trang giấy vẽ trên thanh công cụ Browser Bar rồi chọn 

Edit Sheet … như Hình 6.8, khi đó xuất hiện hộp thoại Edit Sheet với các lựa chọn khổ 

giấy như Hình 6.9.

6.3.3. Tạo khung bản vẽ 


Trên trang giấy vẽ Sheet: 1 đã được tạo sẵn khung bản vẽ mặc định với tên gọi 

Default Border như Hình 6.10 

Hình 6.10 

Ta có thể xóa khung bản vẽ mặc định bằng cách nhấp chuột phải tại tên gọi 

Default Border trên thanh công cụ Browser Bar và chọn Delete như Hình 6.11. 

Hình 6.11 

Để tạo mới khung bản vẽ theo yêu cầu, ta nhấp chuột phải tại biểu tượng Borders 

trên thanh công cụ Browser Bar rồi chọn Define New Border như Hình 6.12. 


Hình 6.12 

Môi trường 2D Sketch hiện ra như Hình 6.13, tiến hành tạo khung bản vẽ theo 

mong muốn rồi chọn biểu tượng Finish Sketch để hoàn tất. 

Hình 6.13 

Khi đó, xuất hiện thêm hộp thoại Border như Hình 6.14, ta đặt tên khung bản vẽ 

cần tạo vào ô Name rồi chọn nút lệnh 

để lưu. 

Hình 6.14 


Việc tạo khung bản vẽ đã hoàn tất nhưng khung đó vẫn chưa được đưa vào trang 

giấy vẽ Sheet: 1, ta cần thực hiện thêm thao tác chèn khung vừa tạo vào trang giấy vẽ 

bằng cách nhấp chuột phải vào tên khung đã lưu rồi chọn Insert như Hình 6.15, sẽ được 


Hình 6.15 

6.3.4. Tạo khung tên 

Hình 6.16 

Trên trang giấy vẽ Sheet: 1 đã được tạo sẵn khung tên mặc định với tên gọi ISO. 

Để tạo khung tên mới, trước hết ta cần xóa khung tên mặc định bằng cách nhấp chuột 

phải tại tên gọi ISO trên thanh cộng cụ Browser Bar rồi chọn Delete như Hình 6.17. 

Hình 6.17 


Bước tiếp theo, nhấp chuột phải tại biểu tượng Title Blocks trên thanh công cụ 

Browser Bar rồi chọn Define New Title Block như Hình 6.18. 

Hình 6.18 

Môi trường 2D Sketch hiện ra, tiến hành vẽ khung tên tại vị trí bất kỳ như Hình 6.19 

rồi chọn biểu tượng Finish Sketch để hoàn tất. 

Hình 6.19 

Khi đó, xuất hiện thêm hộp thoại Title Block như Hình 6.20, đặt tên khung cần tạo 

vào ô Name rồi chọn nút lệnh 

để lưu. 

Hình 6.20 

Muốn đưa khung tên đã tạo vào trang giấy vẽ Sheet:1, ta nhấp chuột phải vào 

khung tên đã lưu rồi chọn Insert như Hình 6.21, sẽ được kết quả như Hình 6.22. 

Hình 6.21 


Hình 6.22 

6.3.5. Sử dụng trang bản vẽ đã thiết kế làm trang bản vẽ mẫu 

Sau khi đã thiết kế xong khung bản vẽ và khung tên chuẩn, ta có thể đưa trang bản 

vẽ vừa tạo vào danh sách các trang bản vẽ mẫu của Inventor bằng cách chọn Save As rồi 

đặt tên trong mục File Name theo đường dẫn: Libraries/Documents/Autodesk/Inventor 

2014/Templates/Metric như Hình 6.23. 

Hình 6.23 

Khi đã hoàn tất việc lư trữ, trang giấy vẽ vừa lưu sẽ xuất hiện trong hộp thoại 

Create New File như Hình 6.24. 


Hình 6.24 

6.4. Tạo các hình biểu diễn 2D từ mô hình 3D đã thiết kế 

6.4.1. Lệnh Base View 

Tính năng: Tạo hình chiếu cơ sở từ mô hình 3D. 



Drawing View như Hình 6.25. 


Hình 6.25 

Bước 2: Nhấp chuột vào biểu tượng Open an existing file chọn mô hình 3D 

cần tạo hình chiếu cơ sở. Hộp thoại Open hiện ra, tìm đường dẫn rồi chọn file bất kỳ như 

Hình 6.26. 


Hình 6.26 

Bước 3: Sau khi nhấn nút lệnh , hộp thoại Drawing View lại xuất hiện 

như Hình 6.27, với các lựa chọn sau: 

- Orien tation: Chọn hướng nhìn của hình chiếu cơ sở . 

- Scale: Nhập tỷ lệ của hình chiếu cơ sở. 

- Style: Chọn kiểu hiển thị của hình chiếu cơ sở, với 3 kiểu sau: 

+ Hidden Line : Hiển thị nét khuất. 

+ Hidden Line Removed : Không hiển thị nét khuất. 

+ Shaded : Hiển thị vật liệu của chi tiết. 

Hình 6.27 

Trên trang Display Options, ta tùy chỉnh thêm một số tính năng hiển thị của hình 

chiếu cơ sở như: 


- All Model Dimensions: Hiển thị toàn bộ kích thước của bản phác thảo mà ta 

dùng để dựng vật thể . 

- Thread Feature: Hiển thị ren trên hình chiếu cơ sở. 

- Tangent Edges: Hiển thị đường tiếp tuyến tại những nơi bo tròn. 

- Hatching: Hiển thị tuyến ảnh tại mặt cắt. 

Hình 6.28 

Bước 4: Chọn vị trí bất kỳ trên trang giấy vẽ để đặt hình chiếu cơ sở, sau đó nhấn 

phải chuột và chọn Cancel hoặc nhấn nút Esc trên bàn phím để kết thúc lệnh. Ta được 


Hình 6.29 

Trường hợp chọn vị trí đặt hình chiếu cơ sở không đúng mong muốn, ta có thể di 

chuyển hình chiếu đến vị trí khác bằng cách đưa chuột vào khung hình chiếu đến khi xuất 

hiện biểu tượng dấu thập, ta giữ chuột và kéo đến vị trí mong muốn. 

Để hiệu chỉnh các tính chất của hình chiếu cơ sở như: Thay đổi hướng nhìn, tỷ lệ, 

kiểu hiển thị … ta nhấp chuột phải vào khung của hình chiếu chiếu cơ sở rồi chọn Edit 

View như Hình 6.30, hộp thoại Drawing View lại xuất hiện giúp ta hiệu chỉnh theo mong 

muốn. 


Hình 6.30 

6.4.2. Lệnh Projected View 

Tính năng: Tạo các hình chiếu còn lại từ hình chiếu cơ sở. 



khung hình chiếu cơ sở. 

trên thanh Create rồi nhấp chuột vào 

Bước 2: Kéo chuột lên, xuống hoặc sang hai bên hình chiếu cơ sở sẽ xuất hiện các 

hình chiếu tương ứng như Hình 6.31. 

Hình 6.31 

Bước 3: Chọn điểm bất kỳ trên trang giấy vẽ rồi nhấn phải chuột và chọn Create. 


Hình 6.32 


6.4.3. Lệnh Auxiliary 

Tính năng: Tạo các hình chiếu phụ có hướng nhìn vuông góc với mặt phẳng 

nghiêng. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Create rồi nhấp chuột vào 

khung hình chiếu cần tạo hình chiếu phụ, khi đó hộp thoại Auxiliary View xuất hiện như 

Hình 6.33. 

Hình 6.33 

Bước 2: Đặt tên hình chiếu phụ vào ô 

Bước 3: Nhập tỉ lệ hình chiếu phụ vào ô 

Bước 4: Chọn kiểu hiển thị trong mục Style, với 3 lựa chọn sau: 

- Hidden Line : Hiển thị nét khuất. 

- Hidden Line Removed : Không hiển thị nét khuất. 

- Shaded : Hiển thị vật liệu của chi tiết. 

Bước 5: Chọn một cạnh trên hình chiếu để tạo hình chiếu phụ với hướng nhìn 

vuông góc với cạnh đó. 

Bước 6: Di chuyển chuột theo các phương để tìm hình chiếu phụ phù hợp. 

Bước 7: Chọn vị trí bất kỳ trên bản vẽ để đặt hình chiếu phụ. Ta được kết quả như 

Hình 6.34. 


Hình 6.34 

6.4.4. Lệnh Section 

Tính năng: Tạo hình cắt. 



hình chiếu cần tạo hình cắt. 

trên thanh Create rồi nhấp chuột vào khung 

Bước 2: Chọn hai điểm trên hình chiếu để xác định mặt phẳng cắt. 

Bước 3: Nhấp chuột phải và chọn Continue sẽ xuất hiện hộp thoại Section View 


Hình 6.35 

Bước 4: Đặt tên hình cắt vào ô 


Bước 5: Nhập tỉ lệ hình cắt vào ô 





6.4.5. Lệnh Detail 

Hình 6.36 

Tính năng: Tạo hình trích phần nào đó trên chi tiết từ hình chiếu để phóng to, làm 

rõ hình dạng và kích thước của bộ phận đó. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Create rồi nhấp chuột vào khung 

hình chiếu cần tạo hình trích, khi đó hộp thoại Detail View xuất hiện như Hình 6.37. 

Hình 6.37 


Bước 2: Đặt tên hình trích vào ô 

Bước 3: Nhập tỉ lệ hình trích vào ô 





Bước 5: Chọn biên dạng tạo hình trích trong mục Fence Shape. 

Bước 6: Chọn đường bao của vùng cắt trong mục Cutout Shape. 

6.4.6. Lệnh Break 

Hình 6.38 

Tính năng: Tạo hình chiếu thu gọn khi hình chiếu này vượt ra ngoài kích thước 

của khổ giấy. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify rồi nhấp chuột vào khung 

hình chiếu cần thu gọn, khi đó hộp thoại Break xuất hiện như Hình 6.39. 


Hình 6.39 

Bước 2: Chọn kiểu đường thu gọn trong mục Style. 

Bước 3: Xác định hướng thu gọn trong mục Orientation. 

Bước 4: Nhập giá trị khe hở vào ô . 

Bước 5: Chọn vị trí trên hình chiếu cần thu gọn. Ta được kết quả như Hình 6.40 

6.4.7. Lệnh Break Out 

Hình 6.40 

Tính năng: Tạo hình cắt riêng phần như Hình 6.41. 

Hình 6.41 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải tạo một biên dạng 2D kín (Sketch) bao quanh 

vùng cần cắt bằng cách nhấp chuột vào hình chiếu rồi chọn biểu tượng Create Sketch 

trên thanh Sketch, sau đó vẽ một đường kín bao quanh vùng cần cắt như Hình 6.42. 


Hình 6.42 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify rồi nhấp chuột vào 

khung hình chiếu cần tạo hình cắt riêng phần, khi đó hộp thoại Break Out xuất hiện như 

Hình 6.43. 

Hình 6.43 

Bước 2: Sử dụng công cụ chọn biên dạng 2D bao quanh vùng cần cắt. 

Bước 3: Chọn chiều sâu cắt trong mục Depth, với 4 lựa chọn sau: 

- From Point: Chiều sâu tính từ một điểm được chọn trên hình chiếu, giá trị 

được nhập vào ô 

- To Sketch: Cắt đến mặt phẳng được vẽ phác bằng lệnh Sketch. 

- To Hole: Cắt đến tâm lỗ được chọn. 

- Through Part: Cắt hết chiều dày của chi tiết. 


Hình 6.44 


chọn chế độ ẩn hoặc hiện nét khuất. 

6.4.8. Lệnh Slice 

Tính năng: Tạo mặt cắt trên hình biểu diễn từ vị trí cắt Sketch như Hình 6.45. 

a) Trước khi tạo mặt cắt 

b) Sau Hình khi 6.45 tạo mặt cắt 

Hình 6.45 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải tạo một đường Line xác định vị trí cắt bằng lệnh 

Sketch. 


Bước 1: Nhấp chọn biểu tượng trên thanh Modify rồi nhấp chuột vào khung 

hình chiếu cần tạo mặt cắt, khi đó hộp thoại Slice xuất hiện như Hình 6.46.

Hình 6.46 


chọn vị trí cắt. 




6.4.9. Lệnh Crop 

Tính năng: Cắt bỏ một phần của hình chiếu không cần thiết. 

Điều kiện thực hiện lệnh: Phải tạo đường bao quanh phần cần giữ bằng lệnh 

Create Sketch như Hình 6.47, phần bên ngoài đường bao sẽ bị bỏ đi. 


Hình 6.47 


trên thanh Modify. 

Bước 2: Chọn đường bao đã tạo, sẽ được kết quả như Hình 6.48. 

Hình 6.48 


6.5. Ghi kích thước 

Sau khi đã tạo xong các hình biểu diễn (Hình chiếu, hình cắt, hình trích ….), ta bắt 

đầu tiến hành ghi kích thước và dung sai lên các hình biểu diễn đó bằng menu lệnh 

Annotate như Hình 6.49. 

6.5.1. Tạo kiểu kích thước 

Hình 6.49 

Nhấp chọn biểu tượng 

trong menu lệnh Annotate hoặc vào menu Manage 

rồi chọn biểu tượng 

Hình 6.50. 

sẽ xuất hiện hộp thoại Style anh Standard Editor như 

Hình 6.50 

Vào mục Dimension, chọn kiểu kích thước đã tạo sẵn của Invnetor rồi chỉnh sửa 

các thông số phù hợp với yêu cầu thiết kế. 


Hình 6.51 

Ta có thể tạo mới kiểu kích thước dựa trên kiểu kích thước đã tạo sẵn của Invnetor 

bằng cách nhấp chuột vào biểu tượng 


, hộp thoại New Local Style hiện ra 

Hình 6.52 

Đặt tên kiểu kích thước vào ô Name rồi nhấp chọn biểu tượng để hoàn 

tất. Giả sử ta đặt tên là TieuchuanVN thì sẽ xuất hiện tên gọi của kiểu kích thước đó 

trong mục Dimemsion như Hình 6.53. 

Hình 6.53 

Thay đổi các thông số phần bên phải của hộp thoại Style anh Standard Editor để 

được kiểu thước phù hợp với yêu cầu. 


Trang Unit: 

Hình 6.54 

- Units: Đơn vị 

+ Linear: Chọn đơn vị đo (mm, cm, m, in …). 

+ Decimal Marker: Chọn kiểu tách số nguyên và số thập phân. 

- Linear: Kích thước đo chiều dài 

+ Format: Mặc định đơn vị đo. 

+ Precision: Chọn độ chính xác cho con số kích thước. 

- Angular: Kích thước đo góc. 

+ Format: Chọn đơn vị đo. 

+ Precision: Chọn độ chính xác cho con số kích thước. 

Trang Display: 

- Line: Đường kích thước 

Hình 6.55 

+Type: Chọn kiểu đường kích thước. 


+ Weight: Chọn độ dày đường kích thước. 

+ Color: Chọn màu sắc đường kích thước. 

- Terminator: Thiết lập kiểu mũi tên và kích thước mũi tên. 

- Mộ số điều chỉnh khác cho đường kích thước, gồm: 

+ Extension: Độ dài đường gióng vượt qua đường kích thước. 

+ Origin Offset: Độ hở từ đường gióng đến đường bao của hình chiếu. 

+ Gap: Khoảng trống giữa con số kích thước và đường kích thước. 

+ Spacing: Khoảng cách giữa hai đường kích thước khi thực hiện lệnh 

+ Part Offset: Khoảng cách từ đường kích thước đến đường bao của hình chiếu. 

Trang Text: 

Hình 6.56 

- Primary Text Style: Chọn kiểu chữ số kích thước. 

- Tolerance Text Style: Chọn kiểu chữ ghi dung sai 

- Orientation: Định dạng vị trí chữ số kích thước. 

+ Linear: Chữ số kích thước trên đường thẳng. 

+ Diameter: Chữ số kích thước đường kính đường tròn. 

+ Radius: Chữ số kích thước bán kình đường tròn. 

- Prefic/Suffix: Gán các tiền tố và hậu tố cho chữ số kích thước. 

Trang Tolerance: Chọn cách thức ghi dung sai trong mục Method: 

Hình 6.57 


Trang Options: 

Hình 6.58 

- Arrowhead Placement: Vị trí mũi tên. 

- Hide Extension Lines: Ẩn đường gióng kích thước. 

- Radius Dimensions: Kích thước bán kính. 

- Diameter Dimensions: Kích thước đường kính. 

- Angular Dimensions: Kích thước góc. 

- Ordinate Dimensions Leaders: Kích thước theo tọa độ. 

Trang Notes and Leaders: Thiết lập kích thước cho lỗ, ren cùng với chú thích. 

Sau khi tạo xong kiểu kích thước, ta nhấp chuột vào biểu tượng 

lưu, rồi nhấn nút lệnh để hoàn tất. 

6.5.2. Cách ghi kích thước 

6.5.2.1. Ghi kích thước đường thẳng 

để 

Chọn biểu tượng rồi 

nhấp chuột vào đoạn thẳng cần ghi 

kích thước, kéo đến vị trí hợp lý rồi 

chọn điểm đặt kích thước, khi đó sẽ 

xuất hiện hộp thoại Edit Dimension 


Hình 6.59 


này. 

Ta có thể chỉnh sửa trực tiếp các thông số của kích thước cần ghi trên hộp thoại 

Bỏ chọn ô Edit dimension thì hộp thoại này sẽ không xuất hiện trong những lần 

ghi kích thước sau. Muốn xuất hiện lại, chỉ cần nhấp đúp chuột vào kích thước đã ghi. 

Muốn ghi kích thước song song với đoạn thẳng nghiêng thì trước khi chọn điểm 

đặt kích thước, ta nhấp phải chuột rồi chọn Aligned như Hình 6.60. 

Hình 6.60 

6.5.2.2. Ghi kích thước lỗ, ren cùng với chú thích 

Chọn biểu tượng rồi nhấp chuột vào lỗ trơn hoặc lỗ ren cần ghi kích 

thước, kéo đến vị trí hợp lý rồi chọn điểm đặt kích thước. 

Hình 6.61 

Nhấp đúp chuột vào kích thước vừa ghi, sẽ xuất hiện hộp thoại Edit Hole Note 

giúp ta chỉnh sửa kiểu kích thước và dòng ghi chú theo yêu cầu. 


TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1. Đặng Minh Phụng, Đồ họa kỹ thuật trên máy tính với Inventor 2014, Trường Đại học 

Sư phạm Kỹ thuật TpHCM, 2014. 

2. Lê Nhất, Autodesk Inventor 2012, Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp. 

3. Phan Văn Tiến, Hướng dẫn sử dụng phần mềm Inventor 2008. 

4. Nguyễn Thành Luân, Autodesk Inventor 2010 căn bản, Trường Đại học Kỹ thuật Công 

nghiệp Thái Nguyên, 2010. 

5. Trần Hữu Quế - Nguyễn Văn Tuấn, Bài tập vẽ kỹ thuật cơ khí, T2, Nxb Giáo dục Việt 

Nam, 2006. 

6. Phạm Thị Hoa – Lê Nguyên Ninh, Giáo trình vẽ kỹ thuật, Trường Trung Học Công 

Nghiệp Hà Nội, 2004. 

7. Trang web http://www.thegioicadcam.com. 

8. Các phim ảnh trên trang web http://www.youtube.com.

Giao trinh Autodesk Inventor 2014

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?