bastırkusva
23.08.2017 • Views
Share Embed Flag

bastırkusva

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
ncmttnyyy

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

KUSVA Gençlik Hareketi<br />

Adına İmtiyaz Sahibi<br />

Burak AK<br />

Yayın Koordinatörleri<br />

ve Yayına Hazırlayanlar<br />

Mehmet Sabit GÖKTAŞ<br />

Nida URMUÇ<br />

Behlül ALP<br />

Hüseyin Can COŞKUN<br />

Furkan GÜR<br />

Ceyda KAYA<br />

Emine HAXCİU<br />

Ömer BAKKALOĞLU<br />

Mizanpaj<br />

Necmeddin YAZICI<br />

İletişim Bilgileri<br />

bilgi@kusva.org<br />

kusva.org<br />

Kusva dergisinde yazılanların<br />

sorumluluğu yazanlara aittir.<br />

EDİTÖR’DEN<br />

Uzun yıllara dayandırılan eğitim sistemimizde adaylar arasında fark yaratmak amaçlı, zamanı ve eğitim<br />

koşuşturmasını ikiye katlayan bireyler ceplerine bir iki entelektüel faaliyet uğraşımı da bırakınca hayli bilgili<br />

olduklarını “şöhret” olgusuna yerleştiriverirler. Evet, yurtdışında “master”lar yapma, çıkardığı kitabın bilmem<br />

kaçıncı baskısını düzenlemek vs. gibi telaşlar kişinin, daha doğrusu kafasının boş olmadığını, bilgiyle çevrelediğini<br />

ortaya koymak açısından eleştirilemez herhalde. Fakat asıl başarı; hafızayı bilgilerle doldurmaktan<br />

ziyade aklımızı, zihnimizi boş bırakmamakta saklıdır. Çünkü başarı kavramı her insanda farklı çağrışımları<br />

tezahür etmekte, herkese farklı hazlar vermektedir. Şöyle ki, emekleyen bir bebeğin koltuğa çıkabilmesi<br />

kendisinin isteği doğrultusunda yapabildiği en iyi iş iken yine kendi hedefi doğrultusunda parmakla gösterilecek,<br />

gıpta edilebilecek zenginliğe (belki de statüye) ulaşan bir ferdin bununla övünmesi de ona göre<br />

başarı sayılır (hem zenginlik her toplumda başarı olarak adlandırılır – ki ben buna katılmıyorum). İşte bir<br />

eyleme kendi benliğimizden ne kadarını damıtırsak, o eylemin sonucu bize o kadar haz verecektir. Burada<br />

yapmamız gereken kendimizi iyi tanıyıp, tatmak istediğimiz haz boyutunca hedefimize damıtmak…<br />

Bizler Kusva Hareketinden almak istediğimiz hazzın boyutunu ölçerken,<br />

damıtabildiğimiz benlik ve fikriyatımızı siz değerli okurlarımıza sunmaktan onur duyuyoruz.<br />

Dördüncü sayımızda buluşmak ümidiyle.<br />

Nida Urmuç<br />

kusva.org

DENEME<br />

BURAK AK<br />

SiNEKLERiN<br />

VARAMADIĞI<br />

AYDINLIK<br />

,,<br />

“ŞERRI BILMEYEN,<br />

ONUN TUZAĞINA DÜŞER.”<br />

Hz. Ömer<br />

Yaşadığımız coğrafya gereği<br />

çoğu insanımız kendisini<br />

politik bir söylemin içinde<br />

bulmaktadır. Bu durum ister<br />

istemez gençlerimizin siyasete<br />

olan ilgisinin artmasına vesile<br />

olmaktadır. Düşüncesi her ne<br />

olursa olsun siyaset ile ilgilenen<br />

ve bir topluma önderlik<br />

yapmak isteyen insanların halkı<br />

ile olan münasebeti fevkalade<br />

önemlidir. Bu sebeple geçtiğimiz<br />

günlerde bir büyüğümden<br />

dinlemiş olduğum ve çok sevdiğim<br />

bir hikayeyi en doğru şekilde<br />

kaleme döküp siz değerli<br />

okurlarıma sunmak istedim.<br />

İran hanedanına mensup<br />

bir kralın yardımcısı, kralın mal<br />

toplamasını ve kendine ait bir<br />

gizli hazine kurmasını teklif<br />

eder. “Bir gün etrafımızda toplanmış<br />

bulunan adamlar dağılabilir<br />

ve biz açıkta kalabiliriz.<br />

Fakat paramız olduktan sonra<br />

dünyanın her tarafındaki askeri<br />

kendimize asker yapabiliriz”<br />

der. Bunu düşünen kral “Bu<br />

hususta arz edebileceğin bir<br />

delilin var mı?” diye sorar. Yardımcısı<br />

ise: “Evet kralım, şimdiki<br />

5<br />

eylül ‘17

BURAK AK<br />

durumda etrafınızda hiç sinek<br />

var mı?” der. Kral “Hayır!” diye<br />

cevap verir. Yardımcı bir tabak<br />

bal getirilmesini ister, bal getirilir<br />

getirilmez sinekler balın<br />

üzerine üşüşmeye başlarlar,<br />

bunun üzerine yardımcısı:<br />

“Kralım görülüyor ki, bu bal<br />

gibi paramız olduktan sonra<br />

bütün insanlar askerimiz olur”<br />

der. Kralın aklı karışır ve bu<br />

konuyu baş veziri ile görüşmek<br />

ister. Baş vezirine bu olayı<br />

anlatır, fakat baş vezir bu olayı<br />

benimsemez. “Devletimizde<br />

çalışan kimselerin kalplerini<br />

maddi olarak değiştirmez,<br />

gönüllerine hitap ederseniz<br />

o zaman bütün halk dileğiniz<br />

şekilde askeriniz olur” der. Kral<br />

bu sözlerini teyit mahiyetinde<br />

delili olup olmadığını sorar.<br />

Baş vezir akşam olunca bunu<br />

kendilerine arz edeceğini söyler.<br />

Akşam olunca, baş vezir<br />

bir tabak balı kralın huzuruna<br />

getirir ve kralına dönerek “Kralım,<br />

Bu balın üzerinde hiçbir<br />

sinek var mı?” diye sorar. Kral<br />

“Hayır!” der. Baş vezir: “Şayet<br />

idarenizde bulunan halkın<br />

kalplerini zulümden dolayı, bir<br />

çıkar uğruna karanlıkta kalırsa<br />

devlet hazinesinin bir faydası<br />

olmaz. Fayda getiren tek şey:<br />

halkın rızasını ve çalışanlarınızın<br />

hoşnutluğunu kazanmanızdır”<br />

der.<br />

Bu ibretlik hikayede de<br />

gördüğümüz gibi eğer gerçekten<br />

bir dert ile dertleniyorsak<br />

ülkemize, ümmetimize hizmet<br />

edebilme sevdasında isek şayet<br />

çalışmalarımızı baki olmayan<br />

dünyevi çıkarlar üstüne<br />

kusva.org<br />

6

SİNEKLERİN VARAMADIĞI AYDINLIK<br />

değil, kalplere dokunarak yapmalıyız..<br />

Gerçek manada insan kazanabiliyorsak,<br />

samimiyetle Allah rızası için gönüllere<br />

dokunabiliyorsak, Rabbim zaten kapılarının<br />

en<br />

hayırlısını<br />

biz aciz kullarına açacaktır.<br />

Aynı zamanda liderin halkıyla olan<br />

muamelesi, bahçesinin içinde tertemiz<br />

sular akan bahçıvan gibidir. Bahçıvan<br />

bahçesini yerli yerince düzenler, etrafına<br />

meyve veren ağaçları diker ve onları sularsa<br />

bahçe gelişir, meyveleri nefis olur<br />

ve o da fakirlikten korkmaz. Şayet bahçıvan<br />

böyle bir çalışmayı yapmazsa,<br />

bahçenin içinde akıp giden o<br />

berrak suyun ne faydası vardır?<br />

Bakım olmadıktan sonra ağaçların<br />

yok olması beklenilen bir<br />

şeydir. Bunun gibi lider de iyi<br />

hareket eder ve halkının durumlarını<br />

iyi bir şekilde kontrol<br />

ederse halkı da ona itaat<br />

eder, sevinciyle sevinir, kederiyle<br />

kederlenir. Lider ve lider<br />

adaylarımıza düşen görevi<br />

aslında Yunus Emre ne güzel<br />

açıklamış;<br />

“BEN GELMEDIM<br />

KAVGA IÇIN,<br />

BENIM IŞIM<br />

SEVGI IÇIN.<br />

DOSTUN EVI<br />

GÖNÜLLERDIR,<br />

GÖNÜLLER<br />

YAPMAYA GELDIM.”<br />

Selam,<br />

dua ve muhabbetle...<br />

Burak AK<br />

7<br />

eylül ‘17

kusva.org<br />

8

MAKALE<br />

NİDA URMUÇ<br />

BIZ;<br />

BUGÜNÜN<br />

ÖLÜMCÜLLERI<br />

-İMKANSIZ,<br />

IMKANSIZ!<br />

diye bağırır 27 Temmuz 1890<br />

Auvers-sur Oise kırlarında. Kendi<br />

tarzına dair son sözcüklerine;<br />

yaşamı boyunca hayranlık<br />

duyduğu ve kutsal gözlerle<br />

baktığı işçi sınıfından garip bir<br />

köylü şahit olmuştur sadece…<br />

Ne bir resim tecimeni ne de<br />

bir sanat simsarı “Tanrının kutsadığı<br />

bir ırgat” sadece…<br />

NE TUHAF!<br />

Çalınan tablosuna paha biçilmediği<br />

sıralarda, yerinin sadece<br />

araştırmacı müzeler olduğuna<br />

kanaat getiren Hollandalı vatandaşlar<br />

sayesinde tabloyu<br />

çalan hırsızın bizzat teslim olduğu<br />

haberlerini duyuyoruz şu<br />

günlerde.<br />

Tuhaf olan; bunca değerli<br />

çalışmaları olan Van Gogh’un<br />

yaşarken yanında olanlar, onun<br />

yaşamına tanık olanlar hiçbir<br />

lüksiyeti olmayanlardır oysa.<br />

Auvers şatosu yakınlarında<br />

sol yanına sıktığı iki kurşun<br />

sonrası sırtüstü uzandığında;<br />

yaşamı boyunca üzerine doğmayan<br />

güneş, bu kez hiç kimseye<br />

sunmadığı o eşsiz sarı<br />

ışıklarını, kendisinin en sevdiği<br />

sarıları bir ödül verirmiş gibi<br />

sundu Van Gogh’a.<br />

Aradığına ölümüyle ulaşan<br />

Van Gogh, bir mektubunda<br />

şöyle seslenecektir kardeşi<br />

Teo’ya:<br />

“Işığı ve özgürlüğü ara, ve<br />

pek fazla batma bu dünyanın<br />

çamuruna.”<br />

Biz ölümcüller;<br />

Bu günün ölümcülleri,<br />

Vincent’in aradığını bulduğu<br />

kanısındayız.<br />

Fakat soruyoruz:<br />

9<br />

eylül ‘17

NİDA URMUÇ<br />

Bunca sefil bir yaşam içinde, başarısızlıkla<br />

sonuçlanmamış hiçbir işi yokken<br />

hem de , yiyecek yemeği olmadığı için<br />

bir bir çürüyen dişleri ile, açlığını gidermek<br />

için ara sıra canı gibi sevdiği resim<br />

malzemelerinden, kuruyan terabentinlerden<br />

yemekler pişirerek, aşık olduğu<br />

kadın için elini mumda eritirken, dindar<br />

ama yoksul olan köylüye; sözlerinden<br />

ziyade yaptıklarıyla yüreklerine dokunmayı<br />

amaçladığında misyoner cemaatlerden<br />

kovulurken, indirildiği vaizlik<br />

kürsüsünden sonra dini kullanan papazlarla<br />

arasına bir çizgi çektikten sonra<br />

ona ilk kez sevgi gösteren bir fahişeyle<br />

yaşamını bölüşürken, geçirdiği sanrılar<br />

sebebiyle kulağını kesip hediye diye<br />

dağıtırken, tüm geçimini temin eden ve<br />

her başarısızlığına rağmen elinden tutan<br />

kardeşi Teo’ya minnet duygusu altında<br />

neredeyse ezilecekken; Nasıl olur da bu<br />

dünyanın çamuruna bulanmaz?<br />

Ama yine de “Satılacak bir resim yapabilsem<br />

dünyalar benim olacak” der.<br />

Amacı resimlerini satıp üne kavuşmak<br />

değil tabi ki. Vincent’in tek amacı “anlaşılmak”<br />

tır; hak ettiğine inandığı değerinin<br />

kendine verilmesi ve yeni resimler<br />

yapabilmenin devamlılığı için bir umut<br />

ya da ona güç verecek bir ses aramaktadır,<br />

hepsi bu…<br />

VINCENT’I IŞIĞA VE ÖZĞÜRLÜĞE<br />

PAK BIR ŞEKILDE GÖTÜREN NEYDI?<br />

Vincent Paris’te meşhur olan avangart<br />

sanat yaşamında doğayı tıpkı bir emprestyonist<br />

gibi gözlemler, fakat fırçasını<br />

eline her aldığında gerçekte olandan<br />

daha başka akisler yansır tuvaline. Resim<br />

yapmaya gerçek izlenimcilerden daha<br />

farklı bir ışık teorisiyle yaklaşır her seferinde.<br />

Çünkü ışığını doğadan, dışarıdan<br />

almayıp kendi içinden yansıtır gözlemlediklerine…<br />

Hepimiz biliriz ki gecede ışık yoktur<br />

ve bu sebeple renk de yoktur. Fakat ışığı<br />

dışarda değilde içerde ararsak ancak o<br />

zaman kavuşur geceler gerçek renklerine.<br />

Zaten ışığı kalbinden geldiğine inandığımız<br />

bir gecede betimlememiş midir<br />

renklerini o en meşhur resmine “Yıldızlı<br />

Gece” ye?<br />

kusva.org<br />

10

BİZ; BUGÜNÜN ÖLÜMCÜLERİ<br />

Descartes’in tornu Cézanne ile karşılaştığında<br />

resimlerine aldığı tek yorum<br />

“Bir delinin resimleri bunlar” olunca ister<br />

istemez soruyor Van Gogh;<br />

“ Acaba yanılıyor muyum, acaba bu<br />

resimler gerçekten deliliğimin ürünleri<br />

mi? Bu resimler benim, Teo’nun ve Gauguin’in<br />

dışında kimseye bir şey demiyor<br />

mu? “<br />

Hayır! Herkes sağırdır yeni seslere, alışılmışın<br />

dışındakilere…<br />

Her zaman kördür gözler yeni renklere…<br />

Mevcudiyetler Vincent’e kendi sanatına<br />

kuşkuyla yaklaşmasını sağlamış olsa<br />

da şu ayrıntıyı mektuplarından soyutlayamamışlardır;<br />

“ SANATA KESIN BIR INANCIM VAR! “<br />

Kendini sanatına olmasa bile sanatın<br />

kendisine olan bu inancı sayesinde<br />

“şanssız insanlar” kitlesinden nasıl sıyrıldığını<br />

ise şöyle ifade eder;<br />

11<br />

eylül ‘17

NİDA URMUÇ<br />

“KIŞIYI BIR LIMANA ULAŞ-<br />

TIRACAK GÜÇLÜ BIR AKINTI<br />

OLDUĞUNA KESINLIKLE GÜ-<br />

VENIYORUM VE NE OLURSA<br />

OLSUN YAŞAMINI YÖNLEN-<br />

DIRECEK IŞI BULMUŞ BIRI-<br />

NIN, TANRI’NIN BÜYÜK BIR<br />

ARMAĞANINA KAVUŞTU-<br />

ĞUNU ÖYLESINE IYI BILIYO-<br />

RUM KI KENDIMI BAHTSIZ-<br />

LAR ARASINDA SAYMAM SÖZ<br />

KONUSU DEĞIL”<br />

(1883-LAHEY)<br />

Mart ortasında yazılmış bu<br />

uzun mektubun sonlarına doğru<br />

ise:<br />

“BAZEN BIR RAHATLAMA<br />

GELIYOR; BAZEN INSANIN<br />

IÇINDEN ENERJI DOĞUYOR.<br />

BUNDAN DOLAYI YÜCELI-<br />

YOR KIŞI, AMA GÜNÜN BI-<br />

RINDE, EN SONUNDA, BELKI<br />

DE YÜCELEMEYECEĞI GÜN<br />

GELECEK… İNSANOĞLUNUN<br />

ORTAK YAZGISI BU, INANI-<br />

YORUM” DER.<br />

Aynı mektubundaki bu karşıtlık<br />

şunu gösteriyor ki: Vincent<br />

sanata yani bir nevi özgünlüğe<br />

dair inancı dışında hiçbir fikre<br />

ya da duyguya tamamen teslim<br />

olmamıştır. Yürüdüğü yolda<br />

ilerleyebilmek ve “Anlaşılmak”<br />

adına birçok fikirle savaşıp kendi<br />

rengini bulmaya çalıştığını ise<br />

mektuplarında kendisi özetleyecektir<br />

zaten;<br />

“Herkesin kendi düğümünü<br />

kendinin çözmesi gerekir.”<br />

kusva.org<br />

12

DENEME<br />

MEHMET SABİT GÖKTAŞ<br />

ZINCIRSIZ<br />

PRANGA<br />

Bülbülün bile, uğruna altın kafese<br />

tercih ettiği muğlâk, meçhul ve merakâver<br />

bir mefhum: HÜRRIYET.<br />

Fısıldandığı anda gökyüzüne karışıp<br />

rüyaların pastel renklerine bürünen<br />

özgürlük, zihinlere çentik atarak<br />

hayalhanelerde idman yapar.<br />

İfade ettiği mana itibariyle önce<br />

sese, sonra slogana ve nihayetinde<br />

aksiyona dönüşür.<br />

Edebiyatta dahi kalemlerin en çok<br />

bandırıldığı hokkalardan biri, ‘hürriyet’<br />

mürekkebidir.<br />

Öyleyse, bilinçaltındaki izdüşümleriyle<br />

göklerde uçmak gibi hiperaktif<br />

eylemlerle sembolize edilen, Dostoyevski<br />

tarafından “Hürriyet, ekmekten<br />

tatlıdır.” sözüyle betimlenen ve Said<br />

Nursi’nin ifadesiyle “Ekmeksiz yaşarım,<br />

hürriyetsiz yaşayamam.”denilerek<br />

yüceltilen hürriyet nedir ve ‘hür<br />

olmak’ algısı hangi fiillere dayanır?<br />

Her şeyden önce hürriyet, bir başıboşluk<br />

hali değildir.<br />

Zira ilk hecede havaya bıraktığını<br />

son hecede geriye alabilir bir keyfiyeti<br />

haiz hürriyet, bir yığın hürriyetsizliğin<br />

kibriti olabilir.<br />

“Koyunu, kurt saldırısından kurtaran<br />

çoban; koyuna göre özgürlüğünün<br />

kurtarıcısı, kurda göre ise<br />

özgürlüğüne engel olan insandır.”<br />

diyerek özgürlüğün göreceli yönünü<br />

gösteren Abraham Lincoln, hürriyet<br />

ibaresinin içindeki belirsizliklere<br />

dikkat çeker.<br />

Özgürlüğün disiplin yoksunluğu ve<br />

otorite boşluğu olarak addedilmesi;<br />

‘güçlü’ sıfatını, ‘haklı’ vasfının önüne<br />

geçirerek,özgürlüğün özüne aykırılık<br />

teşkil eder.<br />

Pırıltılı bir zırha bürünüp, ‘hürriyet’<br />

maskesi takmış zorbalık; izafi değil,<br />

mutlak bir hürriyeti ifade eder.<br />

İstibdat, günahlarını gizleyen ‘sonsuz<br />

özgürlük’ peçesiyle, zulüm perdesini<br />

açar.<br />

Çiğneye çiğneye çürütülmüş bu<br />

müphem mefhum; kuvvetin, kuvveti<br />

kayıtlamasını engelleyerek, kulun,<br />

kula kulluğunun yolunu açar.<br />

“Ey ebna-ı vatan! Hürriyeti su-i<br />

tefsir etmeyiniz, tâ elimizden kaçmasın<br />

ve müteaffin olan eski esareti<br />

başka kapta içirmekle bizi bozmasın.”<br />

vecizesiyle Bediüzzaman, sınırsız<br />

hürriyetin, kendi kendisinin sonunu<br />

getireceğini vecîz bir ifadeyle vurgulamıştır.<br />

13<br />

eylül ‘17

MEHMET SABİT GÖKTAŞ<br />

Bununla birlikte, başkalarına da vermeden<br />

sahip olamayacağımız tek şey hürriyettir.<br />

Eğer herkes trafik kurallarını ihlal edip kırmızı<br />

ışıkta geçerse, hiçbir araba yolda ilerleyemez.<br />

J. Stuart Mill mezkur realiteyi şöyle ifade<br />

etmiştir: “Her insanın özgür yaşaması, diğer<br />

insanların filleri üzerine birtakım tahditler<br />

koymaktan geçer.”<br />

O halde, gribe yakalanır gibi tutularak<br />

idrakimizi istila eden hürriyet kavramı, kayıtsızlık<br />

düzleminde köleliğe eşdeğerdir.<br />

Sophokles de şu sözüyle hürriyeti<br />

ilginç bir metafor kullanarak anlatmıştır:<br />

“Hürriyetin fazlası hayvanlara mahsustur;<br />

dizginler kısa tutulduğu zaman atın<br />

azgınlığı çabuk yatışır.”<br />

Münevverlerin mahfilinden mülhem<br />

olarak tekellüm edilirse; muhtelif iyeliklere<br />

ait hudutlar, hürriyet gömleğinin<br />

düğmeleridir.<br />

Hürriyetin bir tahdidi olduğu ve<br />

hudutların hürriyet için bir kurucu<br />

unsur teşkil ettiği tahlil ve tasrih<br />

edildiğine göre karşımıza başka<br />

bir soru çıkmaktadır: Söz konusu<br />

iyelikler, hangi saiklere göre tavsif<br />

edilir?<br />

Bir başka deyişle, belirtilen ‘sınır’<br />

kavramının belirlenmesinde ne gibi<br />

kıstaslar göz önüne alınır?<br />

Hürriyet, insanı gerçek manada ‘fail’e<br />

ve onun hareketlerini de ‘fiil’e çevirir.<br />

Zira İslam’da hürriyet, iman ve sâlih amelin<br />

kabulü için ön şarttır. Oysa hürriyetin sınırlarını<br />

görmeyen kimse, özgürlüğün bilincine varamayarak<br />

sorumluluk yetisini yitirir. Dolayısıyla,<br />

“İnsana karşı hürriyet, Allah’a karşı ubudiyeti<br />

intac eder.”<br />

İnsanın, Allah’a karşı sorumluluğundan dolayı<br />

inanç ikliminde özgür olması gerekir; o halde,<br />

tek taraflı feragat söz konusu değildir.<br />

Madem ki hür olmak, yaratılmışlara kul olmaktan<br />

kurtulmaktır; “Allah’a hakiki abd olan,<br />

başkalarına abd olamaz.”<br />

İnkârı esaret, inancı ise özgürlük olarak<br />

tanımlayan Bediüzzaman Said Nursi; gerçek<br />

hürriyetin, O’na iman ve intisab etmekten<br />

geçtiğini söyler: “İmana ne kadar kuvvet<br />

verilse, hürriyet de o kadar kuvvet bulur.”<br />

İnsan tutkularına tutsak kalıp, ‘hep’i<br />

elde etmek için ‘hiç’in kısır çölünde<br />

kaybolmakta özgürdür; ancak ‘hür’<br />

olmadan, kendini hür sanmak acınası<br />

bir zavallılıktır.<br />

Ve nelerin esiri olduğunu anlayanlar,<br />

hürriyetin eşiğinde demektir.<br />

Bununla birlikte insan, kâinat dâhilinde<br />

fıtratı mukayyet altına alınmamış<br />

tek varlıktır.<br />

Alev Alatlı, zekânın özgür bırakılması<br />

halinde ‘şer’e büküleceğini ve bunu<br />

önleyecek değerlerin ahlak ve etik<br />

olduğunu ifade eder.<br />

Bir önceki noktayla birlikte değerlendirildiğinde<br />

ise bir edimin ahlaki<br />

bir nitelik taşıması için özgür ve<br />

bilinçli bir seçim sonucu meydana<br />

gelmiş olması gerekliliği göz<br />

önünde bulundurularak; ahlakı,<br />

hukukun temeli addetmek<br />

mümkündür.<br />

O halde; “Ey özgürlük! Adalet<br />

varsa sen de varsın.”<br />

Son olarak, fikir, uğradığı zihnin değil; çıktığı<br />

dehanın ürünüdür.<br />

Deftere, sıraya, ağaçlara, kumlara, karlara yazılan<br />

özgürlük kavramını üzerine karalamak ve<br />

bildiklerini, bilmediklerinin teferruatı gören biri<br />

olarak, sair mütefekkirlerin fikirlerini tefekkür<br />

etmektir aynı zamanda hürriyet.<br />

Çünkü fikrimce,<br />

“HAKIKI HÜRRIYET;<br />

YÜKSEK FIKIRLERE ESIR OLMAKTIR”.<br />

kusva.org<br />

14

MAKALE<br />

FURKAN GÜR<br />

ISLAMOFOBI VE<br />

AVRUPADA<br />

YÜKSELEN<br />

AŞIRI SAĞ<br />

İSLAMOFOBI kavramı genel<br />

olarak “İslam Korkusu” manasına<br />

gelmekte ve Müslümanlara karşı<br />

ayrımcı ve dışlayıcı uygulamaların<br />

dayanağını oluşturmaktadır. İslamofobi,<br />

sıkça kullanılan ancak anlam<br />

dünyası çok da belirgin olmayan, bir<br />

kısım entelektüel ve siyasi elitin, tıpkı<br />

antisemitizm gibi, ısrarla kullanmak<br />

isteyip büyük bir kısmının da ideolojik<br />

kaygılarla ısrarla kullanmaktan<br />

kaçındığı kavramlardan biridir. İslamofobi’nin<br />

tanımı hakkında bugüne<br />

kadar genel geçer bir kabul olmadığı<br />

gibi, sosyal bilimlerde de ırkçılık ve<br />

ırksal ayrımcılık gibi tüm devletler ve<br />

organizasyonlarca kabul edilmiş bir<br />

kavramsallaştırmaya gidilememiştir.<br />

Bununla beraber, kavramın özellikle<br />

11 Eylül olaylarından sonra yaygın<br />

bir kullanıma kavuştuğu söylenebilir.<br />

DAHA eskilere doğru gidersek,<br />

Avrupa’nın İslam’a karşı bu kadar<br />

büyük tavır almasının sebebi aslında<br />

tarihte yatmaktadır. Endülüs Emevi<br />

Devleti’nin Avrupa topraklarına gelip<br />

burayı kendi topraklarına katması,<br />

ardından Osmanlı Devleti’nin<br />

kurulmasından kısa bir süre sonra<br />

Avrupa’ya fetihler başlatıp Avrupa<br />

topraklarını ele geçirmesi, özellikle<br />

de Avrupa ve Hıristiyan dünyası<br />

açısından önemli bir şehir olan<br />

İstanbul’u kuşatıp feth etmesi Hıristiyanlar<br />

tarafından kabul edilemez<br />

bir durumdu.<br />

YAKIN tarihimizden bahsedecek<br />

olursak, Fransa’da yapılan bir karikatürde<br />

Peygamber Efendimiz’i terörist<br />

gibi göstermişlerdir, yapılan bu<br />

çirkin saldırı batıda İslam karşıtlığının<br />

hangi boyutta olduğunu gözler<br />

önüne sermektedir ve bu süreç yine<br />

İslam düşmanlığını tırmandıracak<br />

olaylar ile karşımıza çıkmaya devam<br />

etmektedir<br />

ÖZELLIKLE son zamanlarda<br />

15<br />

eylül ‘17

FURKAN GÜR<br />

müslümanlara karşı yapılan saldırılar artık eskiden<br />

olduğu gibi camilere saldırı yada Müslümanlara<br />

hakaret etme gibi nefret söylemlerinden<br />

ziyade, doğrudan insanların hayatına kast<br />

eden bir terör dalgasına dönüşmüş durumdadır.<br />

Sadece geride bıraktığımız kısa bir zaman<br />

içerisinde yaşanan terör saldırılarına bakacak<br />

olursak ;<br />

30 Ocak 2017 tarihinde Kanada’nın Quebec<br />

şehrinde bir camiyi basan iki silahlı terörist<br />

ibadet eden 6 Müslüman’ı katlederken 8 kişiyi<br />

de yaraladı.<br />

19 Haziran 2017 tarihinde ABD’nin Virginia<br />

eyaletinde 17 yaşındaki Nabra Hassanen isimli<br />

genç kız, gece vakti camiden çıktıktan sonra<br />

bir terörist tarafından beyzbol sopasıyla dövülerek<br />

öldürüldü,<br />

19 Haziran 2017 tarihinde Londra’daki Finsbury<br />

Park Camiinde teravih namazından çıkan<br />

cemaatin üstüne kamyonetini süren terörist<br />

bir kişinin ölümüne, 10 kişinin ise yaralanmasına<br />

sebep olmuştur.<br />

‘’CİHAD’’ KAVRAMI<br />

SURIYE ve Irak bölgesinde kurulan ve kendilerini<br />

Cihad’cı olarak tanıtan terör örgütü<br />

IŞID ve diğerleri. Yine El Kaide’den sonra batıya<br />

karşı İslamofobi’nin artması açısından katkı<br />

sağlamıştır. Bu tarz örgütlerin yaptıklarının<br />

İslamla uzaktan yakından alakası yoktur ama<br />

İslamı kullandıkları için tehdit unsuru oluşturmaktalar<br />

ve dini değerlerimizi yok etmeye çalışmaktadırlar.<br />

Bu ve bunun gibi terörist gruplarının<br />

hepsi batının İslama olan karşıtlığını<br />

artırmaktadır.<br />

İSLAMI terimlerden biri olan “cihad” kelimesi<br />

günümüzde Avrupalılar tarafından, hatta<br />

sadece Avrupalılar değil, bazı Müslüman kesim<br />

tarafından bile yanlış olarak algılanmakta. Bugün<br />

İslam’ı referans alan DAEŞ (IŞİD), Taliban,<br />

El-Kaide gibi örgütlerin cihad adı altında terör<br />

eylemleri düzenlemeleri, Cihad kavramının<br />

insanların gözünde farklı bir bakış açısı getirmesine<br />

sebep olmuştur. Bu sadece Avrupalılar<br />

arasında değil, bazı Müslümanlar arasında bile<br />

hoş karşılanmayan bir ifade haline gelmiştir.<br />

kusva.org<br />

16

AVRUPADA YÜKSELEN AŞIRI SAĞ<br />

CIHAD denilince artık insanların aklına;<br />

kafa kesen adamlar, uçakla binalara girenler,<br />

Allah-u Ekber deyip binaları havaya uçuran<br />

insanlar akıllara gelmeye başlamıştır. Bunda<br />

da en büyük etken terör örgütlerinin İslam’ı<br />

kullanarak cihad yapıyoruz diyerek sivil ve<br />

savunmasız insanlara terör saldırılarında bulunmalarıdır.<br />

AVRUPA’DA YÜKSELEN ‘’SAĞ’’<br />

Avrupa’da en temel ve en güncel sorunların<br />

başında olan ve hemen her gün Avrupa<br />

gazete ve televizyonlarında İslamofobi ile<br />

ilgili haberlerin yapılıp Müslümanları ötekileştirmeye<br />

çalıştırdıklarını görmekteyiz. Tabii<br />

bu noktada demokrasiye ve insan haklarına<br />

verdikleri değerle ve tüm inançlara eşit<br />

durmakla övünen Batı’nın da üzerine büyük<br />

sorumluluklar düşüyor. İlk yapmaları gereken<br />

ise İslamofobik ve ırkçı olaylara karşı yasal<br />

düzenlemeler getirmek. Kendilerinden olmayanları<br />

aşağı görmeden onlarla birlikte sevgi,<br />

saygı, dostluk ve kardeşliğe dayalı bir yaşama<br />

kültürü geliştirmek Batı’nın önceliği olmalı.<br />

Fakat ne yazık ki, Avrupa toplumunun artık<br />

çeşitliliğe karşı tahammülü yok ve Avrupa’nın<br />

birçok ülkesinde İslam karşıtlığı, İslam<br />

korkusu veya göçmen karşıtlığı, politikacıların<br />

seçimleri kazanmak için kullandığı bir<br />

malzemeye dönüştü. Son yıllarda Avrupa’da<br />

aşırı sağ hükümetlerin yükselişi İslam karşıtlığını<br />

körüklemiştir. Avrupa’da aşırı sağ partilerin<br />

kamuoyuna hitaplarında yer alan islamofobi<br />

kavramını ön planda tutan kampanyalar<br />

yapmışlardır. Avrupa’da ayrıca geri kalmış<br />

bazı ırkçı partilerin islamofobiden beslenerek<br />

yükselişe geçtikleride görülmektedir. Bu<br />

17<br />

eylül ‘17

FURKAN GÜR<br />

tarz politikacılar söylemlerinde sürekli İslam<br />

karşıtı tutumlar izlemişlerdir.<br />

BILDIĞIMIZ gibi aşırı sağcı ve ırkçı Hollandalı<br />

siyasetçi Geert Wilders, en büyük seçim<br />

propagandasını İslam karşıtlığı üzerine kuruyor.<br />

Böyle bir durumda Hollanda’da yaşayan<br />

Müslümanların durumu daha da zorlaşabilir.<br />

Sadece Wilders değil, Avrupa’da şu anda birçok<br />

politikacı İslam karşıtlığı söylemini kullanıyor.<br />

Başka bir örnek daha verirsek , Fransa’da<br />

Ulusal Cephe Partisi’nin lideri Le Pen, Namaz<br />

kılanları işgalci olarak nitelendirmişti. Ama<br />

tüm bu çabalara rağmen, bir kısım Avrupalı<br />

halklar bu söylemlerin birer seçim malzemesi<br />

olduğunu gayet iyi biliyor. Çünkü Batılı birçok<br />

insan, İslam hakkında doğru dürüst bir bilgiye<br />

sahip değil. Sahip oldukları bilgiler ise tamamen<br />

yanlış bilgilendirme sonucu edinilmiş.<br />

PEKİ NELER YAPILMALI ?<br />

TÜRKIYE’DE düzenlenen uluslararası islamofobi<br />

konferansları gibi çalışmaları, Avrupa’ya<br />

da taşımak oralarda da düzenlemek zorundayız.<br />

Madem Batı medyası ve politikacıları<br />

islamofobiyi bir propaganda malzemesi olarak<br />

kullanıyor, biz Müslümanlar da onlara aynı şekilde<br />

karşılık vermeliyiz. Medyayı etkin şekilde<br />

kullanmalıyız. Bu noktada gerek sivil toplum<br />

kuruluşlarının ve gerekse medya’nın üzerine<br />

düşen görev bir hayli büyüktür. Tabi ayrıca<br />

her bir bireyin, nerede olursa olsun bu tarz<br />

tutumlar karşısında gerçekleri insanlara anlatması<br />

ve Yüce İslam dini üzerinden bu tarz<br />

algıların kalkması için üzerimize düşen görevin<br />

hassasiyetinin farkında olarak yaşaması<br />

gerekmektedir.<br />

kusva.org<br />

18

DÜŞÜNCE<br />

HÜSEYIN CAN COŞKUN<br />

ALBERT’IN<br />

A PRIORISI<br />

TARIH 11 Haziran 1948’i gösterdiğinde<br />

vücudunun belirli bölgelerinde<br />

ki kabloların sarmaşık, elektrotların<br />

da yaprak olmadığını fark<br />

ettiğinde Albert için iş işten geçmişti.<br />

KARŞISINDAKI varlıkların tam<br />

olarak ne olduklarının bile farkında<br />

olmayan aynı zamanda bilgisine<br />

sahip olmadığı bu varlıkların bazıları<br />

tarafından da ‘ilk’ olarak kabul edilen<br />

“Albert”. İnsan yapması; sözde<br />

torunları’nın yığınlarca saatler harcayarak<br />

icat ettiği, en çok sevdiği<br />

ve tükettiği ürünün şeklini andıran,<br />

metal bir makinaya yerden fezaya<br />

fırlatılmak üzere yerleştirilmiştir.<br />

NORMAL şartlarda yerden fezaya<br />

fırlatılırken değil de bir ağacın dalları<br />

arasında gezinirken hayatını kaybetmesi<br />

daha olası olan Albert, yerleştirildiği<br />

bu garip aracın içerisinde<br />

oksijen eksikliğinden boğularak hayata<br />

maymun gözlerini yummuştur.<br />

Albert’in ölümü türdeşleri için kişi<br />

sayısına düşecek ürün miktarının<br />

fazlalığından başka bir şey ifade<br />

etmezken, kendisinden boyut olarak<br />

farklı olduğunu tanımlayabildiği<br />

muğlaklar(insanlar) için bambaşka<br />

şeyler ifade ediyordu.<br />

ALBERT’IN boğuluşu Albert2,<br />

Sam, Miss Sam, Ham ve Enos için<br />

bir feda bile sayılmazdı. Çünkü<br />

Albert seçilmişti, seçememişti hatta<br />

seçme bilgisine sahip bile değildi.<br />

Kendisini atası, soyu ve kökeni<br />

olarak gören muğlakların bir kahve<br />

molası için yapmış oldukları yanlış<br />

hesaplamalardan dolayı havasız<br />

bırakılmıştı.<br />

Peki, Albert gerçekten de muz kabuğunu<br />

doldurmayacak sebeplerden<br />

dolayı mı öldürüldü?<br />

HAYIR!<br />

AMERIKA Birleşik Devletleri (ABD)<br />

Little Joe2’i gök kubbeye fırlattığında<br />

‘gadget’ politikasının ilk vidalarını<br />

kovuklarına yerleştirmeye başlamıştı.<br />

Little Joe2 Amerika Birleşik<br />

Devletlerinin artık ben buradayım ve<br />

hayatınızın her anında sizinle beraberim<br />

demesinin dumanlı, gazlı ve<br />

maymunlu bir göstergesiydi.<br />

19<br />

eylül ‘17

HÜSEYIN CAN COŞKUN<br />

‘GADGET’ politikası her yeni güne uyandığını<br />

sanan insanların (bizlerin) attıkları<br />

adımlarda, yedikleri yemeklerde, sahibi<br />

olduğunu sandıkları sokaklarda hatta yalnız<br />

olduklarını zannettikleri yataklar da<br />

bile sahiplenilmiş, ellerine verilmiş olan<br />

her şeydir.<br />

DARYUSH Shayegan ‘Melez Bilinç’ adlı<br />

kitabında gadget politikasına maruz kalışını<br />

şöyle anlatıyor:<br />

“KITLESEL ölçekte Batı dünyasıyla ilk<br />

temasımız, Rusların, İngilizlerin ve Amerikalıların<br />

gelmesiyle oldu ve her şey bir günde<br />

değişti. Ülkenin dönüşümü son derece çabuk<br />

oldu, ilk kez bu kadar kitlesel bir Batılaşma<br />

dozuna maruz kalıyorduk. En büyük<br />

yenilik, her ne kadar sinema sayesinde onları<br />

tanıdığımızı zannetsek de, Amerikalılardı.<br />

Hollywood’un üzerimizde muazzam etkisini<br />

küçümsemeyelim. Hepimiz Amerikan<br />

düş fabrikasının bize yansıttığı görüntülerle<br />

beslenerek yetişmiştik. Kuşkusuz mimemis<br />

olgusu tüm düzeylerde rol oynuyordu<br />

ve haberimiz olmadan Amerikanlaşmıştık.<br />

Geçmişleri ve sömürgeci güçlerinden ötürü<br />

güvenmediğimiz İngilizler ağırbaşlılıkla<br />

kenarda, biraz gölgede kalıyorlardı. Ruslar<br />

kışlalarından nadiren çıkıyordu; hem o kadar<br />

yoksun, o kadar hüzünlü bir halleri vardı ki,<br />

adeta tüm insanlık adına onlar azap çekiyordu.<br />

Buna karşılık Amerikalılar, her yerde<br />

mevcut olmakla kalmayıp, her çeşit tüketim<br />

mallarını da beraberlerinde getiriyorlardı.<br />

Bereket boynuzu, Ali babanın mağarasıydı<br />

onlar. Bizimle hasbihal ediyor, çikolata<br />

ve çiklet ikram ediyorlardı. Herkes İngilizce<br />

konuşmaya çalışıyordu. Bu işte en başarılı<br />

toplumsal üç toplumsal kategori şunlardı:<br />

hayat kadınları, barmenler ve ayakkabı boyacıları.<br />

Amerikalılar aynı zamanda bir ‘gadget’<br />

kusva.org<br />

20

ALBERT’İN A PRİORİSİ<br />

kültürüde sunuyorlardı; hasırdan yapma<br />

sömürgeci şapkaları, güneş gözlükleri,<br />

tozluklar, kusursuz kalitede çizmeler.<br />

Fabrikada makinanın yaptığı her şey büyülüyordu<br />

bizi; sanayinin zanaatkârlığa<br />

zaferi gibi görüyorduk bunu. Zanaatkarlığın<br />

yitirdiği haleye gözümüzde tekrar<br />

bürünmesi için ülkenin sanayileşmesini,<br />

Tahran’ın 1960 ve 1970’lerde uluslararası<br />

bir metropole dönüşmesini beklemek<br />

gerekecekti.”<br />

AMERIKA Birleşik Devletleri tam<br />

olarak bir ‘gadget’ ülkesidir. Bunu gerçekleştirirken;<br />

boğazımızdan tutup soluğumuzu<br />

kesermişçesine bizi sırtımızdan<br />

duvara yapıştırması gerekirken, bir ressamın<br />

resmini çizerken bıraktığı nahoş<br />

fırça darbeleri gibi, şairlerin şiirlerine<br />

kelime seçerken tutunmuş oldukları hassas<br />

tavırla ve mazlumun mahcubiyetinin<br />

samimiyetiyle ‘gadget’ ları muğlaklara<br />

sunmaktadırlar.<br />

Bu sunumun hazırlanışında ise bilgi mihenk<br />

taşıdır.<br />

BILGI, varlıkla, var olanın bir takım<br />

zihinsel ya da fiziksel aktiviteler sonucunda<br />

ortaya çıkarmış olduğu üründür.<br />

Hacmi, kabiliyeti ve niteliği önemli olan<br />

şeydir.<br />

Doğru kullanıldığında puslu havaları<br />

aydınlatan, paslı kapıları açmaya yarayan<br />

anahtar olabileceği gibi, yanlış kullanıldığında<br />

ise bu kapıların önüne duvardan<br />

setler çekerek açılmaz duruma, aydınlık<br />

havaları da daha kasvetli hale getirebilmektedir.<br />

PEKI bu halden hale koşan şeyin kaynağı<br />

nedir?<br />

BILGI’NIN kaynağının ne olduğu<br />

çıkmazı tarih boyunca neredeyse her<br />

filozofun kafasında ampulleri yakmakla<br />

meşgul olmuş bir sorudur.<br />

BU aydınlanma işinde temelde birkaç<br />

fikir vuku bulmuştur. Bunlardan biri bilgi<br />

21<br />

eylül ‘17

HÜSEYİN CAN COŞKUN<br />

doğuştandır yani bilgi’nin bizimle beraber<br />

doğduğunu savunuyorken bir diğeri ise hayır<br />

efendim bilgi deneyimle kazanılmaktadır<br />

demektedir.<br />

İKISINI de ayrı ayrı irdelendiğinde doğuştan<br />

diyenlerin karşısına, eğer bilgi doğuştan<br />

var olmaktaysa dünya üzerinde ki dillerin<br />

farklılığı nedendir? sorusu kafalarda ki ampulleri<br />

adeta balyoz edasıyla kırıp geçmektedir.<br />

Çünkü bilgi doğuştan gelen bir şey<br />

olduğunda bütün insanların aynı dili konuşuyor<br />

olması gerekmektedir. Bu hususta<br />

ikinci bir darbe ise insanların inanç farklılıklarıdır.<br />

Eğer bilgi doğuştan var olsaydı ateist<br />

olarak adlandırılan toplulukların varlığından<br />

söz edilmeyecekti. Çünkü yaratıcının var<br />

olanları yaratırken, onları kendi varlık bilgisinin<br />

eksikliği ile yaratması, yaratıcının mükemmelliğiyle<br />

zıt düşmektedir.<br />

BILGININ kaynağı probleminde John Locke<br />

bir şeyler üretilmesi gerekliliğini hissettiğinde<br />

şu bakış açısıyla devreye girmiştir:<br />

LOCKE, insanların doğduklarında zihinlerinin<br />

bomboş olduklarını söylerken bunu<br />

tabula rosa yani boş levha kavramıyla açıklamaya<br />

çalışmıştır. O’na göre bilgiye ulaşmanın<br />

yolu sadece adım adım deneyimlemekten<br />

geçmektedir. Locke, hiç kimsenin<br />

bilgisinin, deneyimlerinin ötesine geçemeyeceğini<br />

söyleyerek safını belli etmiştir.<br />

AMPUL yakma sevdasıyla René Descartes<br />

de bu işe müdahil olmuştur. O’nun bilgi<br />

arayışı diğerlerinden daha farklı ve karmaşık<br />

yapıdadır. Descartes bütün bildiklerinin,<br />

görevi yanıltmak olan kötü bir cin tarafından<br />

öğretildiğinden şüphe ederek, zihnindekileri<br />

teker teker boşaltmaya başladığında, düşünenin<br />

kendisi olduğunu ben diye bir şeyin<br />

olması gerektiği fark edip şüphe hareketini<br />

durdurarak cogito ergo sum demiştir. Yani<br />

‘düşünüyorum, öyleyse varım’<br />

DAHA sonra bütün bilgilerin Tanrıdan<br />

geldiği kanısına vararak bunları açıklık ve<br />

seçiklikle harmanlayıp, kendisini modern(eskisinden<br />

daha yeni) felsefenin babası ilan<br />

etmiştir. Immanuel Kant ise kendi felsefesini<br />

ikiye ayırdığı gibi bilginin kaynağını da ikiye<br />

ayırarak incelemeye çalışmıştır. O’na göre<br />

bilgi a priori yani deney-öncesi biliş ve a<br />

posteriori yani deney-sonrası biliş olarak iki<br />

farklı kavramda incelenmeliydi.<br />

DENEY-öncesi biliş, deneye başvurmadan<br />

bilinebilen 2+2=4 gibi bilgilerdir. Bu bilgilerin<br />

deneyimle ispatlanmasına gerek yoktur.<br />

‘Maymunlar muz yer’ gibi bir önermenin<br />

ispatlanmaya ihtiyacı olduğundan bu bilgi<br />

deney-sonrası bir biliş olmaktadır.<br />

SON birkaç yüzyıl da bigi’nin kullanılmasında<br />

ve biriktirilmesinde iyileştirici hatta<br />

bütünleştirici özelliklerinin yanı sıra geleneklerini,<br />

göreneklerini, değerlerini ve inançlarını<br />

bir prangaya dönüştürerek zihinlerine ket<br />

vurmuş, adeta zihinlerinde düşünmeye yer<br />

bırakmamış Doğu kültürüne karşın Batılılar<br />

bilgiyi kasvetli havaları aydınlatmak, paslı<br />

kapıları açmak için kullanmışlardır. Bilgiyi sırt<br />

çantalarından eksik etmeyerek bilime dönüştürmüş<br />

ve muhteşem ‘gadget’ larımızı bizlere<br />

sunmuşlardır.<br />

BIZLER ise şahsımıza tahsis edilmiş mağaralarımızda<br />

şeytan taşlamaya devam edip,<br />

neredeyse yenilmek için çıktığımız bu yolda<br />

her yenilgiden sonra başımıza gelenleri zafer<br />

olarak adlandırmaktayız.<br />

PEKI ya Albert?<br />

ALBERT masumdu, ne a priori’ e ne de<br />

a posteriori’ e sahip olduğunun farkındaydı.<br />

İlk insanların bilgisine sahip olmadıkları yeni<br />

bir şeyi deneyimlerken, kazara hayatlarını<br />

kaybettikleri gibi Albert de muğlakların yeni<br />

ama hatalı bir deneyimi sonucunda oksijen<br />

yetmezliğinden hayata maymun gözlerini<br />

yumarak Little Joe2 ile ayrıldı.<br />

DÜNYADAN FEZAYA…<br />

Gadget: cihaz, alet, zımbırtı<br />

Daryush Shayegan ‘Melez Bilinç’<br />

Metis yayınları sayfa:107/108<br />

kusva.org<br />

22

MAKALE<br />

RÜVEYDA LEYLA ŞENYÜZ<br />

DEDE EFENDİ<br />

HAMMAMIZADE İSMAIL DEDE<br />

EFENDI, BILINEN KISA ISMIYLE<br />

“DEDE EFENDI..”<br />

1778 yılı İstanbul doğumlu Dede Efendi,<br />

babası hamamcı olduğu için “Hammamizade”<br />

ünvanını, bayram günü doğduğu<br />

için “İsmail” ismini, çile doldurduğu için<br />

“Dede” mahlasını alan musıkişinas bir<br />

mevlevi şeyhidir. Elbette bu tanımlamalardan<br />

çok daha fazlasıdır, ki hayat hikayesinden<br />

ömrünün oldukça hatırlanmaya<br />

değer geçtiğini görmekteyiz.<br />

I. Abdülhamit zamanında doğan Dede,<br />

III.Selim, IV. Mustafa, II. Mahmud ve Sultan<br />

Abdülmecid’in hükümdarlığı dönemine<br />

şahit olmuş, ömrünün Türk Müziği’ne<br />

hizmet vererek geçirmiştir.<br />

“Nedir Dede’yi besleyen bu coşkun pınar?”<br />

sorusu, bestelerini her dinleyişimde<br />

aklıma gelen sorulardandır. Kimisinin<br />

kaynağı bilinirken kimi eserlerinin hissiyatının<br />

nereden geldiği, Dede Efendi’nin<br />

sırlı dünyasıyla birliktedir. İlk bestesi olan<br />

“Bir gonca femin yaresi vardır ciğerimde”<br />

adlı eserinde Dede Efendi, küçük yaşta<br />

kaybettiği oğlunun üzüntüsünü anlatırken<br />

kim bilir bestelediği onlarca eserinde<br />

kimleri gönül hanesinde konuk ediyordu?<br />

“Zülfündedir benim baht-ı siyâhım<br />

Sende kaldı gece gündüz nigâhım<br />

İncitirmiş seni meğer ki âhım<br />

Seni sevdim odur benim günâhım”<br />

İkinci bestesini buselik makamında besteleyen<br />

Dede Efendi’nin bu eseri, kıymetli<br />

musıkişinaslar tarafından icra edilmiştir,<br />

kayıtlarına ise birçok yerden ulaşılabilmektedir.<br />

Aynı dönemde Yenikapı Mevlevihanesi’nde<br />

çile doldururken bestelediği<br />

hicaz makamındaki “Ey çeşm-i âhû hicr<br />

ile tenhâlara saldın beni” ile başlayan<br />

nakış bestesi, III. Selim’i harekete geçirmiş<br />

ve Dede Efendi’nin saraya davet edilmesine<br />

vesile olmuştur. Henüz Mevlevihane’de<br />

çile doldurmakta olan Dede Efendi,<br />

Ali Nutki Dede’nin çilesini bağışlamasının<br />

ardından saraya alınmıştır.<br />

Ömrünün son demlerine kadar Klasik<br />

Türk Müziği geleneğini yaşatan Dede<br />

Efendi, devrin getirdiği ıslahat hareketlerine<br />

karşı olmamakla birlikte kimi zaman<br />

eserlerinde yenileşmeye gitmiştir. Müziğini<br />

yalnızca saray ahalisi için sınırlandırmamış,<br />

halka hitab eder şekilde türküler<br />

ve hafif şarkılar da bestelemiştir<br />

Ferahfeza makamında bestelediği ayin,<br />

ustalığını bir kez daha gözler önüne serer.<br />

Dede Efendi, ayinin son selamını sultaniyegah<br />

makamıyla bitirir ve ardından II.<br />

Mahmud’a ithafen terkib ettiği sultaniyegah<br />

makamında bir klasik takım besteler.<br />

“Yine bir gülnihal aldı bu gönlümü”<br />

dizeleriyle başlayan rast makamındaki<br />

bestesi, Dede’nin en bilinir eserlerinden<br />

biri olmakla birlikte, Dede Efendi’nin pek<br />

kısa bir süre içinde “latife” olarak bestelediği<br />

bir şarkıdır.<br />

23<br />

eylül ‘17

RÜVEYDA LEYLA ŞENYÜZ<br />

Eserin hikayesi ise şöyledir:<br />

Sultan Abdülmecit Dönemi’nde saraya Fransızlardan<br />

oluşan bir heyet gelir. Misafirleri en iyi şekilde<br />

ağırlamaya özen gösteren Abdülmecit, sarayda<br />

bir eğlence düzenler. Öncelikle Fransızlar Batı<br />

Müziği ile şarkılar söylerler, vals yaparlar, hareketli<br />

şarkılarıyla eğlenirler. Ardından saray musıkişinasları<br />

hünerlerini sunacaklardır. Batı Müziği yanlısı<br />

Abdülmecit, Dede Efendi’nin bestelediği eserlerin<br />

ağırlığından dolayı misafirlerine mahcup olacağını<br />

düşünür ve durumu Dede Efendi’ye anlatır. Dede<br />

Efendi kısa süre içerisinde “yine bir gülnihal”ini<br />

besteler, eseri vals ritimleriyle örtüşür şekilde yapar.<br />

Ertesi gün eğlence düzenlenir ve Dede Efendi<br />

yeni bestesini sunar. Misafirler çok beğenirler ve<br />

eğlencelerine devam ederler, elbette Abdülmecit<br />

bu durumdan epeyce hoşnut kalmıştır.<br />

Dede Efendi, “Türk Musıkişinaslarının en muktediri”<br />

kabul edilir. Bestelerini deşifre ettiğimizde<br />

onun müziğindeki ustalığını görmek işten bile<br />

değildir. Dede Efendi’yi diğer bestekarlardan ayıran<br />

bir özellik, Klasik Türk Müziği ile Batı Müziği’ni<br />

ustaca harmanlaması, bunu yaparken yozlaşarak<br />

değil, Türk Müziği geleneklerine sadık kalarak<br />

birleştirmesidir. Uzlaşmacı dünya görüşünü bestelerine<br />

de uyarlayan Dede Efendi, aynı zamanda<br />

döneminin aydın şahsiyetlerindendir.<br />

“Yürük değirmenler gibi dönerler<br />

El ele vermişler Hakk’a giderler<br />

Gönül Kabesinin tavaf ederler<br />

El ele vermişler Hakk’a giderler”<br />

güftesini taşıyan şehnaz makamındaki son eserini<br />

de besteleyen Dede Efendi, altmış sekiz senelik<br />

ömrünün son demlerine gelmiştir. Hacc vazifesini<br />

yaparken kolera hastalığına yakalanır ve Mekke’de<br />

iken vefat eder, mezarı halen Mekke’dedir.<br />

Dede Efendi Evi günümüzde İstanbul’un Fatih ilçesine<br />

bağlı Sultanahmet Camii’nin arka tarafında yer<br />

alır. Türkiye Tarihi Koruma Evleri tarafından restore<br />

edilen ev, ziyaretçilerine açıktır. Yayımlanan tarihlerde<br />

meşk yapılan evde Dede Efendi’nin bıraktığı<br />

kültürel miras yaşatılmaya çalışılmaktadır.<br />

Dede Efendi’nin ve tüm musıkişinasların bizlere<br />

devrettiği kültürel mirasa sahip çıkmak dileğiyle<br />

efendim.. Musıki ile hemhal kalalım..<br />

kusva.org<br />

24

RÖPORTAJ<br />

MUSTAFA AKİF EKŞİ İLE RÖPORTAJ<br />

SÖYLENECEK<br />

SÖZÜMÜZ VAR..<br />

NIDA URMUÇ: ÖNCELIKLE KISACA<br />

KENDINIZI TANITIR MISINIZ ?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Mustafa Akif Ekşi<br />

1983 Almanya doğumluyum. İlkokulu<br />

Almanya’da okudum. Ortaokulu Ankara’da<br />

Muradiye kolejinde okudum. Kolej dediğimiz<br />

zaman insanların aklına farklı soru<br />

işaretleri geliyor! Okuduğum ortaokul İlim<br />

Yayma Vakfı bünyesinde nezih bir okuldu.<br />

Liseyi ve üniversiteyi Zonguldak’ta okudum<br />

ve daha sonrasında İstanbul Ticaret<br />

Üniversitesinde ve İstanbul Üniversitesinde<br />

eş zamanlı olarak yüksek lisans yapıyorum.<br />

NIDA URMUÇ: HAYATINIZA BAKTI-<br />

ĞIMIZ ZAMAN SIYASI KIMLIĞINIZIN<br />

YANINDA SANATSAL BIR KIMLIĞINIZDE<br />

VAR. BUNLARI NASIL BAĞDAŞTIRIYOR-<br />

SUNUZ?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Çalışmalarda<br />

bulunduğumuz siyaset, sanat, ticaret<br />

bunların hepsine baktığımızda bunlar bir<br />

vebalden kurtulma çabasıdır. Sanatla uğraşıyoruz<br />

ama üzerinde çalıştığımız proje<br />

Abdülhamit Han’ın projesidir. 2013 yılında<br />

tiyatro oyunumuzun galasını yaptık ve<br />

çok enteresandır 2013 yılında bu oyun için<br />

belediye ve kurumlarla görüştüğümüzde<br />

kimse bu riske giremedi. Daha sonrasında<br />

Sultanbeyli belediyesi bu konuda öncülük<br />

yaptı ve riske girdiler bize bu konuda<br />

destek oldular. Tiyatromuzun galasında<br />

yaşanan çok ilginç ve manidar bir olaydan<br />

sizlere bahsetmek istiyorum; Galamıza<br />

Avrupa’dan ve özellikle Fransa’dan medya<br />

mensupları geldi. Böyle bir oyunun<br />

sahneleneceğine dair haber aldıklarında<br />

dikkatlerini çekiyor ve Fransa’dan kalkıp<br />

bizim oyunumuzu izlemeye geldiler.<br />

Bizim medyamız ise siyasilerin katılması<br />

nedeniyle galamıza geldiler, bir kaç görüntü<br />

alıp gittiler. Bu yapmış olduğumuz<br />

projenin ne kadar önemli olduğunu Avrupa’dan<br />

bu kadar ilgi gelince anladım. Hani<br />

Abdülhamid Han’ın bir sözü vardır “Tarih<br />

tekerrür etmez hatalar tekerrür eder” diye.<br />

Biz tarihimizde çok önemli bir yeri olan<br />

Abdülhamid Hanı gündeme alıyoruz. Bu<br />

durum Avrupa da dikkat çekerken bizim<br />

ülkemizde magazinsel haber olarak kalmıştı.<br />

Avrupa bu bilincin farkında ve buna<br />

ideolojik olarak bakıyor. Abdülhamid Han<br />

bilinci geri geldiği zaman nelerle karşılaşabileceklerinin<br />

çok açık bir şekilde farkındalar.<br />

15 Temmuz sürecinde biz bununla<br />

açık bir şekilde karşı karşıya kaldık.<br />

MEHMET SABIT GÖKTAŞ: SIZ NASIL<br />

KI CUMHURBAŞKANIMIZIN KADERI-<br />

NI ABDÜLHAMID HAN’IN KADERIYLE<br />

BAĞDAŞTIRIYORSANIZ BIZLERDE SIZIN<br />

HAYATINIZDA ABDÜLHAMIT HAN’IN<br />

HAYATINDAN EMARELER GÖRÜYORUZ.<br />

ABDÜLHAMID HAN’DA AYNI ZAMANDA<br />

BIR SANATÇIYDI, SANAT ILE ILGILE-<br />

NIYORDU. SIZLERDE SIYASETTIN YANI<br />

SIRA SANATLA EDEBIYATLA ILGILENI-<br />

YORSUNUZ. ABDÜLHAMID HAN TAHTA<br />

ÇIKTIĞINDA SIYASETLE ILGISI OLMA-<br />

DIĞI SÖYLENIYORDU. HANGI OSMANLI<br />

PADIŞAHINI KENDINIZE YAKIN GÖRÜ-<br />

YORSUNUZ?<br />

25<br />

eylül ‘17

SÖYLENECEK SÖZÜMÜZ VAR<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Öncelikle şunu söyleyeyim<br />

bizler ancak değerli şahsiyetlerimizin iyi bir taklitçisi<br />

olabiliriz. Abdülhamid Han siyasi kimliğinin yanı sıra<br />

çok iyi bir hattat ve marangozdur. Aslında şöyle<br />

ben işletme mezunuyum bir tarihçi değilim. İlla<br />

da bir padişah üzerinden gidelim demedik. Nasıl ki<br />

sahabeler den bahsettiğimiz zaman hepsini severiz<br />

ama bir tanesini biraz daha yakın hissederiz kendimize.<br />

Osmanlı padişahlarından da bahsettiğimiz zaman<br />

hepsini çok severiz hepsinin yeri başkadır ama<br />

birini biraz daha fazla sever kendimize daha yakın<br />

hissederiz. Neden Abdülhamid Han diye sordunuz<br />

ama neden sevdiğime dair bir cevap bulamıyorum.<br />

Şöyle düşünün annenizi neden seviyorsunuz<br />

sorusuna verilen cevapların hepsi çok basit kalır.<br />

Mesela beni dünyaya getirdiği için beni baktığı için<br />

ve verdiğiniz bütün cevaplar bu sevgiye karşı kalan<br />

basit cevap olur.<br />

Rabbim karşımıza Abdülhamid Han’ı çıkardı.<br />

Abdülhamid Han da kendisini siyasetçi ya da sanatçı<br />

olmak için yetiştirmedi onun karşısına bu yol<br />

ayrımlarını Rabbim çıkardı ve bahtını açık eyledi.<br />

Çünkü abileri vardı, amcası vardı. Tahta çıkartılması<br />

kimse tarafından düşünülmüyordu. Amcasının şehit<br />

edilmesi ve abisine yapılan baskılar üzerine baş<br />

edemeyip tahtta kalamaması...<br />

Allah şahittir bizler siyasette bir yerlere gelelim<br />

bir şeyler yapalım gayesinde insanlar değiliz ama<br />

Hz. Yusuf hikayesini de unutmamalıyız. Hz. Yusuf<br />

maliyede görev almak kendisi istedi. Şuanda biz<br />

gençlere görev istenilmez görev verilir diye öğretmeye<br />

çalışıyorlar ben bu fikirde değilim. Hz. Yusuf<br />

örneğinde de olduğu gibi liyakat sahibi ve görevin<br />

sorumluluğunu kaldıracağına inandıktan sonra<br />

gençlerimiz o göreve talip olmalı. Çünkü her daim<br />

bizi keşfetmelerini bekleyemeyiz. Kendimize güveniyorsak<br />

görev istemeliyiz. Gençlerin önünü kapatmak<br />

gençlere karşı yapılmış bir darbedir. Gençler<br />

önlerine çıkan fırsatları en iyi şekilde değerlendirmelidir.<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Bu çalışmaların hepsi vebalden<br />

kurtulmak içindir biz derneğimizin kurulma<br />

kararını ne zaman verdik. Mısırda Mursi’nin idam kararından<br />

sonra verdik. Mursi’nin idam kararı verildiği<br />

gün haklı olarak biraz ülkemizde siyasi denge söz<br />

konusu idi ve dedim ki en çok dikkat edilmesi gereken<br />

bunlardan bir tanesi çünkü önemli noktalarda<br />

görev alıyoruz ve siyasetle ilgileniyoruz bu yüzde<br />

çıkıp bir tepki verelim dedim. Bu sefer büyüklere<br />

zarar verir miyiz diye düşündük çünkü biz burada<br />

heyecanla hareket ediyoruz. Ortada bir darbe var ve<br />

bu darbe Orta Doğunun abisine yapılmış. Neden!<br />

Çünkü anayasamız Kuran’dır dediği için yapılmış.<br />

Bizde bir Müslüman genç olarak vicdanen rahatsız<br />

olduk ve buna bir reaksiyon vermen gerekiyor ama<br />

ortada bir denge var. Çünkü bir siyasi hareketin<br />

temsilcisisin. Bunun üzerine biz de dedik ki bunu<br />

düşüneceğimizi bir STK kurmalıyız ve riske girmeliyiz.<br />

Şuanda bugün vereceğim bir yanlış karar<br />

Cumhurbaşkanımız etkilemez. Benim kimliğimi etkiler<br />

ama siyasi hayatayken vereceğim bir reaksiyon<br />

cumhurbaşkanımız dahi etkileyebilirdi, zedeleyebilir<br />

de. Burası için de yine misyonu sorduklarında vebalden<br />

kurtulmak merkezi olarak görüyorum. Nerede<br />

problem var? Sağlıkta mı problem var? O zaman<br />

gençliği toplayalım bir çalıştay programı yapalım ve<br />

sorunun çözümlerini muhatabına sunalım .<br />

NIDA URMUÇ: YAZMIŞ OLDUĞUNUZ ŞIIR KITA-<br />

BINIZDA DIKKATIMIZI ÇEKTI. ŞIIRE YÖNELIMINIZ<br />

NASILDI VEYA İŞLETME FAKÜLTESINDEN ŞIIRE<br />

NASIL GELDINIZ?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Aslında bir alt yapısı yok.<br />

NIDA URMUÇ: SIVIL TOPLUM HAREKETININ<br />

KURULUŞ AMAÇLARINDAN BAHSEDER MISINIZ?<br />

kusva.org<br />

26

RÖPORTAJ<br />

Almanya’dan geldiğimiz yıllarda akıcı bir Türkçe<br />

konuşamıyorduk, sağolsun çok sevdiğim bir<br />

hocam vardı kulakları çınlasın. Kendisi akıcı konuşmamız<br />

için bize çok yardımcı olmuştu. Bana<br />

ilk verdikleri kitap Necip Fazıl’ın bir şiir kitabıydı.<br />

Dolayısıyla ilk şiirle tanışıklığım o zaman oldu. O<br />

zamanlar yaşadığımız gençlik süreci ve herkesin<br />

yaşadığı o ergenlik süreci, bunalımlar, yatılı okuldasın<br />

ve anneni, babanı özlüyorsun. Yani kısacası<br />

bizi pişiren özlemdi aslında. Dilimiz döndüğünce<br />

kalemimiz yazdıkça yazıyoruz. Hala yazmaya<br />

devam ediyorum. Allah nasip ederse yeni dönemde<br />

‘Kutlanmış Sanduka’ adında yeni bir kitabım<br />

çıkacak.<br />

MEHMET SABIT GÖKTAŞ: BENIM MERAK ETTI-<br />

ĞIM BIR ŞEY DAHA VAR. KIZINIZIN IKINCI ISMI<br />

DUHA. AYŞE DUHA KOYMUŞSUNUZ ISMINI , BU<br />

ISMIN SIZIN IÇIN ÖZEL BIR ANLAMI VAR MI?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Yani şöyle Abdülhamit’in<br />

sonraki süreci bizim için çok sancılı oldu. Allah<br />

sabır versin Ersin Çelik üstadın da 7 yaşındaki kızı<br />

vefat etti. Muhtemelen onun acısı daha büyüktür.<br />

Bizim evladımız vefat ettiğinde 4 günlüktü. Cumhurbaşkanlığı<br />

sürecine denk geldi, seçim sürecine.<br />

O gece hiçbir problem yokken eşim rahatsızlandı<br />

ve hiçbir hastane kabul etmedi. Çünkü ölme riski<br />

vardı. Velhasıl Zeynep Kamil Hastanesi kabul etti.<br />

Eşim 15 gün hastanede kaldı aynı anda Cumhurbaşkanlığı<br />

seçim süreci vardı ve Üsküdar Ak<br />

Parti Gençlik Kolları Başkanıyım ve 15 gün her<br />

gece hastanede kaldım. Sabah seçim çalışmasına<br />

gittim. Bunu hiçbir zaman söylemedim çünkü<br />

bunun acıtasyon yapılarak bir siyasi malzeme<br />

haline gelmesi o ismin şanına yakışmazdı. Kendimizi<br />

geçiyorum ama madem özel bir şey sordun,<br />

özel cevap vereyim. Yarım saat içinde vefat<br />

edeceği söylendi sonrasında bir sorun olmadığı.<br />

Dördüncü gün UNİCEF’e bildirdiler. O zaman tabi<br />

kulaklarının duymayacağı, gözlerinin görmeyeceğini<br />

söylediler .Tabii ki ben bunları eşime söyleyemedim.<br />

Dua ettim. Ya Rabb’im iki hayırlı sonuçtan<br />

birine bizi hazır eyle. Vefat edecekse de bizi hazır<br />

eyle kalacaksa da! Sorunlu bir evlat olarak büyüyecek,<br />

ona sabredecek olgunluğu bize nasip<br />

eyle! Sonuçta Sen’in emanetin… Rabbim diğer<br />

hayırlı sonucu nasip eyledi. Abdülhamit vefat<br />

ettikten sonra artık biz dedik ki bizim hayatımız<br />

bu kadardı bir evlat heyecanına göremeyeceğiz.<br />

Derken yeni çocuğumuzun haberini aldık ve ismini<br />

ne koyalım diye düşündük. Ayşe ismini ben<br />

çok severim Ayşe Validemizden ötürü. Bilirsiniz<br />

Efendimiz’in aşkı en çok onunla tasvir ediyor. ‘Ya<br />

ResulAllah beni ne kadar seviyorsun?’ diyor, ‘Kördüğüm<br />

gibi ‘ diyor Ayşe Validemiz’ e. Muhteşem<br />

bir şey, aşkı daha iyi anlatabilir mi başka bir beşeri<br />

kavram bilemiyorum. Yani sevgilinin sevgilisi<br />

Ayşe’yi o yüzden verdim . Ahirette isimlerinin ne<br />

niyetle verilirse o şekilde hesap şefaat edeceğini<br />

biliyoruz. Duha Suresi aslında bir inşirahtır, rahatlıktır<br />

ferahlıktır. Yani iki isim koyalım dedik .Eşim<br />

Duha ismini çok beğendi. O zaman dedik Ayşe<br />

Duha koyalım. Bizim için de yeni bir başlangıç<br />

olacak Allah’ın izniyle. Hep şöyle tasvir ediyorum:<br />

Kızım sürekli hareketli, sürekli konuşuyor, varlığını<br />

hissettiriyor. Herhalde diyorum Abdülhamid’i<br />

ancak böyle unutturabilirdi bize. Tayyip Bey’e<br />

benzetiyorum ayrıca sesi onun gibi gür çıkıyor<br />

çünkü. Doğar doğmaz hep böyle şakalar latifeler<br />

yapıyorduk işte Abdülhamid’i unutturdu. Allah<br />

nasip etti 3.5 aylıkken Tayip Bey kucağına aldı.<br />

Rabbim sizlere de nasip eylesin. İçimden de gidip<br />

ondan sonra Elhamdülillah 15 Temmuz gecesi<br />

Rabbim köprüye en önde gitmeyi nasip etti. Ama<br />

tabi şehitlik ve gazilik bir nasip olmadı. orada<br />

sadece aklınızdan evladınız geçiyor ,çok enteresan.<br />

Hatta çok üzüldüm. Ya Rabbi hani bir şey<br />

olursa ne olur diye. Sonra kendi kendime söyledim:<br />

’Sahibi sen misin, niçin mücadele ediyorsun?<br />

O Sancak düşmesini diye mücadele ediyorsun, o<br />

sancağın sahibi senin evladını sahipsiz bırakır mı?’<br />

Hatta insan diyor ki ölsem belki de daha rahat<br />

büyüyecek. İyi yere emanet ediyorsun Elhamdülillah.<br />

İman en büyük antidepresan<br />

MEHMET SABIT GÖKTAŞ: VEFAT EDEN ABDÜL-<br />

HAMIT KARDEŞIMIZ IÇINDE ŞIIR YAZDINIZ MI?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Onunla ilgili vefat ettiği<br />

gün yazdım. Hastanede yazdım. Onu bulabilirsem<br />

gönderebilirim. Bir şiir değil de yakarış aslında.<br />

MEHMET SABIT GÖKTAŞ: SIVIL TOPLUM<br />

HAREKETI OLARAK NEYI AMAÇLIYORSUNUZ,<br />

NELER YAPTINIZ? BIRAZ DA BUNLARDAN BAH-<br />

SEDEBILIR MISINIZ?<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ: Şöyle bir şey yaptık<br />

mesela, siyaset noktasında bir siyaset akademisi<br />

kurduk . Emin olun reklam yapsaydık, çok ciddi<br />

manada gündem olabilirdi. ‘Siyasette milli tavır’<br />

kelimesini Elhamdülillah ilk zikreden dernek,<br />

bizim derneğimiz oldu. 210 tane katılımcının<br />

dahil olduğu yaklaşık 60-70 kişilik kapalı grupla<br />

en iyi Türkiye’yi konuştuk. Siyasette olması gerekenleri<br />

konuştuk, siyasette milli tavır, siyasette<br />

ahlak, siyasi etik, siyasette gençliğin rolü, STK’ların<br />

27<br />

eylül ‘17

MUSTAFA AKİF EKŞİ İLE RÖPORTAJ<br />

siyasetteki rolü, devlet yapısında STK’ların rolü<br />

ve bunların her biri ayrı başlık halinde alanlarında<br />

uzman, aynı zamanda popüler insanlar arasında<br />

konuşuldu. Sonra Bayırbucak konusu gündeme<br />

geldiğinde biz de bir şeyler yapmalıyız dedik. En<br />

zor durumda olan kadınlar ve çocuklardı. Yani<br />

yetişkin insan ot yer, bir şekilde karnını doyurur,<br />

hayatta kalabilir ama çocuk mama yemediği zaman<br />

ölür. Dedik ki bebek bezi ve bebek maması,<br />

bir miktar kuru gıda gönderelim. Hatta ilk sırada<br />

Muhsin Yazıcıoğlu tırı battaniye doluydu. Muhsin<br />

Başkan karda Şehit olduğu için. Yavuz Sultan Selim<br />

TIR’ı vardı o bölgeyi o fethetti. Şeyh Şamil TIRI<br />

vardı, biliyorsunuz o bölgede ilk başta Çeçen -Rus<br />

savaşı vardı. Abdülhamit tırı vardı. O tırda sadece<br />

su vardı. Biliyorsunuz Hicaz’da su meselesi yüzünden<br />

İngilizleri kovuyor. Aslında Petrol aradıklarını<br />

Abdülhamid Han biliyor. Tırların isimlerinin hep<br />

ideolojik altyapıları vardı. Muradiye Kültür Vakfı<br />

Başkanı Mustafa Kalfaoğlu TIR’ı vardı yani hepsinin<br />

ideolojik altyapıları vardı. Şeyh Şamil tırı çok tepki<br />

topladı, çıkartmadık. Biz tavrımızı gösterdik, onlar<br />

tepkilerini gösterdi.<br />

Görme engelli kardeşlerimize Kur-an dersleri<br />

verdik. Bu arada Çengelköy’de Mustafa Demirkan<br />

Hocamız var. Görme engelli kardeşlerimizin<br />

Kuranı Kerim okuyabilmesi için bril alfabesi ihtiyacımızı<br />

karşıladı. Çok şükür ki şu an Kur-an okuyan<br />

görme engelli kardeşlerimiz var. Kardeşlerimiz<br />

arasında hafızlığa devam edecek olanlar var. Bu<br />

çalışmaların yanı sıra tezhip eğitimleri verildi. Yine<br />

duyurmuş olalım gönüllü kardeşlerimiz aracılığıyla<br />

Matematik, Fen ve İngilizce ücretsiz dersler<br />

verdi. Önümüzdeki dönemde de İnşallah bu<br />

projemiz devam edecek. Yani sanatı ve siyaseti bir<br />

arada götürüyoruz.<br />

Bizimle birlikte olan her kardeşimin hakkaniyet<br />

çerçevesinde fikri ne olursa olsun, siyasi görüşü<br />

ne olursa olsun söz konusu vatan millet ise eğer,<br />

her sözü özgürce söyleme hakkı var ! Ben bunların<br />

bütün riskini tek başıma göğüslemiştim. Bütün<br />

kardeşlerime de bunu söyledim çünkü bu hareketin<br />

bir misyonu var ve bu misyonumuzun şöyle<br />

bir sloganı var bu slogan da ‘SÖYLENECEK SÖZÜ-<br />

MÜZ VAR…’ Yavuz Sultan Selim’in cariyeleriyle ile<br />

bir hikayesi var biliyorsunuz.’ Derdi olan neylesin<br />

hiç durmasın söylesin, korkuyorsa neylesin hiç<br />

korkmasın söylesin…!’ Cariyenin aşkıdır bu hikaye<br />

ve Burada da söz konusu Aşktır.<br />

MEHMET SABIT GÖKTAŞ: :BIZLERE DEĞER-<br />

LI VAKTINIZI AYIRDIĞINIZ VE VERDIĞINIZ BU<br />

ÖZEL CEVAPLAR IÇIN TEŞEKKÜR EDERIZ.<br />

ÖLÜMLE DIRILIŞ...<br />

Ölüme karşı duran durdurulan bir veda...<br />

Süt beyazı çarşaflar dizili gözlerimin önünde<br />

Ve gözlerim süt beyazı perdeleri aralıyor.<br />

Bir aralık ki<br />

O aralıkta düşüyor gözlerimin perdesi<br />

Çırılçıplak bir çığlıkla<br />

Bir küçük ruh kainatı aralıyor....<br />

Göçebeyiz göçebe sevdalar<br />

Bir çingene huzuruyla yatıyorum ağaçları altında<br />

Üsküdar’ın<br />

Filozofların ayak izlerinde düşüncem,<br />

Cerrahın rolünü çalıyor hademeler.<br />

Ve rol verirken Rab ruhlara,<br />

Bir ruh ahirete koşuyor. Konuşuyor yer ve gök,<br />

Kıble konuşuyor,<br />

Karalar bağlamış kutsal ev<br />

Karanlığı güzel kılıyor....<br />

Şeker tutamayacak kadar küçük ellere<br />

Kainatı sallayacak kudret veren irade!<br />

İdareleri imtihan süzgecinde eleyen,<br />

Eledikçe Müslüman kalpleri bir hıdrellez ateşiyle<br />

kavuruyor.<br />

Daha kuvvetlisine yol yapan minik kalplerin kurşundan<br />

zırhlarını Görüyor Gözlerim<br />

Görüyorum sadece bu da değil gördüğüm,<br />

Bir de gönülsüzce edilen riyakar dualar, onlar bir<br />

yetimin başını okşamayı adetten bilirler, adetten<br />

adet edindikleri dinleriyle çıkarlar göklere...<br />

Gazabını saklarken gök, gürültüsünde, bir annenin<br />

hamdolsun kelimesi ile rahmete dönüşüyor düşüyor<br />

annelerin rahimlerine....<br />

Rahmana açılan sır oluyor onların duası, kusuru<br />

örten sırdır anneler....<br />

Anneler ki bir beyaz örtüyle sarılmaya yakışmazlar<br />

bir de yağmuru beyaz örtülerle sarmaya...<br />

MUSTAFA AKIF EKŞİ<br />

Sivil Toplum Hareketi Genel Başkanı<br />

kusva.org<br />

28

DÜŞÜNCE<br />

OĞUZ KAĞAN BAYRAKDAR<br />

BEN’LİĞİ<br />

KORUYAN<br />

MEKANLAR<br />

İngilizce’de City ya da Urban Fransızca’da<br />

Urbain, Cite, Almanca’da Stadt, Latince’de<br />

Urbem olarak yer bulan “Şehir”<br />

kavramı bir medeniyet belirtisi olarak kabul<br />

edilmiştir. Batı dilleri civilisation(medeniyet)<br />

kelimesini civitas(kent)’tan türetirlerken,<br />

Arapça da Medine(kent)’den<br />

medeniyeti türetmiş ve bunu evrensel bir<br />

kabule sığdırmıştır. Medeniyetin tanımlayıcısı<br />

ve bir irade ürünü olan şehirlerin ilk<br />

olarak M.Ö 4400 civarında Suriye, Filistin,<br />

Mısır ve Mezopotamya civarında ortaya<br />

çıktığı bilinmektedir.<br />

Medeniyet ile bütünleşen şehirleşme<br />

akımı, zaman içerisinde kendi öz kültürünü<br />

koruyarak gelişmiştir. Şüphesizdir<br />

ki, her tarihi dönemin olduğu gibi, her<br />

şehrin de coğrafya, kültür, devlet ve din<br />

etkisiyle beraber kendi ayırt edici özellikleri<br />

vardır. Bu ayırt edici özellikler bazen<br />

taştan evler olurken bazen kale içerisinde<br />

bulunan yapılar olmuştur, bazen cami<br />

ve pazar etrafında şekillenen meskenler<br />

olurken, bazen de manastırların kendi<br />

bölümlerinin birleşiminden ortaya çıkmış<br />

yerleşim yerleri olmuştur. Sorulması<br />

gereken, ya da benim genellikle sorguladığım<br />

sorunsal şudur:<br />

“Evrensel bir medeniyete ya da şehir<br />

anlayışına ulaşabilir miyiz?<br />

Ulaşabilirsek bu ne derece etik ve kabul<br />

edilebilir olur ? “<br />

1940’lardan itibaren profesyonelce<br />

muhtelif araştırma merkezlerinin ilgili<br />

bölümlerinde şehirler hakkında daha üst<br />

düzey çalışmalar yapılmaya başlanırken,<br />

oryantalizm ve batı merkezli hakim<br />

görüş tarafından ütopik, diğer şehirleri<br />

ötekileştirilen tanımlar da ortaya çıkmaya<br />

başlamıştır. İnsanlar yapılan tanımlar<br />

dahilinde yaşamış oldukları merkezleri<br />

( tarihi ya da sonradan kurulan) medeni,<br />

modern, tarihi ve yahut geri kalmış,<br />

gelişmemiş gibi tanımlarken, çizilen<br />

kriterler çerçevesinde belli bir kategoriye<br />

dahil olmaya başlamışlardır. Osmanlı<br />

Devletin’ de “Cuma kılınur, bazar durur”<br />

, Avrupa’da surlarla çevrili şatolar olarak<br />

karşımıza çıkan şehir, içinde bulunduğu<br />

kültüre ayak uydurarak kendi dinamikle-<br />

29<br />

eylül ‘17

OĞUZ KAĞAN BAYRAKDAR<br />

rini oluşturup, kendi orijinalitelerini ortaya çıkarıp<br />

günümüze kadar devam etmiştir. Peki farklılık, gerilik<br />

midir, ve yahut birbirine benzemeyen unsurların<br />

olduğu yerler üzerinden tanımlama yapacak<br />

olursak neler söylemeliyiz?<br />

Karadeniz bölgesinin ufak ama gözümde pek<br />

şirin olan illerinden birinde, Trabzon’da yaşıyorken<br />

bir süredir hayatıma Ankara’da devam etmekteyim.<br />

Ankara’ya ilk geldiğim zaman şehrin bürokratik<br />

binalarıyla yüz yüze gelmiş, gri havasıyla<br />

karşılaşmıştım. İngiltere’de altı ay kadar kalma<br />

fırsatım oldu ve bu süre zarfında yağmurlarıyla<br />

ünlü Britanya adasının elliden fazla bölgesini gezme<br />

imkanım oldu. İngiltere macerasından sonra<br />

Gürcistan ve Azerbaycan’a gittim ve burada da,<br />

zikredilen ülkelerin farklı şehirlerinde bulundum.<br />

Türkiye içerisinde de farklı birçok şehri gezdim,<br />

gözledim, şehrin kültürünü anlamaya çalıştım. Bu<br />

yazıları yazarken şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki:<br />

Evrensel bir şehir kültürü yoktur, evrensel bir medeniyete<br />

ulaşmak ise söz konusu dahi olamaz!<br />

Her şehrin kendi bağlamında, kendi kültür<br />

potası içerisinde karakteristik özellikleri vardır.<br />

Artvin, Rize, Trabzon gibi yeşilin cömertçe olduğu<br />

şehirlerde ahşap evlerin varlığı ve bunun yanında<br />

dar sokaklar, her köşe başında ufak ama samimi<br />

bakkalların oluşu ve uçsuz bucaksız gözleri doyururcasına<br />

uzanan Karadeniz nasıl şehirler ile<br />

bir bütün oluşturuyorsa, İngiltere’nin ortaçağlardan<br />

kalma taştan evleri, rengarenk çiçeklerle<br />

süslenmiş cennet hissi veren bahçeleri, kiliselerin<br />

hâkim olduğu ızgara planlı caddeleri o derece bu<br />

şehirlerin kimliğini ve yaşanmışlıklarını dile getiriyor.<br />

Devlet-i Aliye ve Doğu Roma’ya payitahtlık<br />

yapması hasebiyle birçok tarihi ve ihtişamlı yapıyı<br />

bünyesinde bulunduran, mahremiyetin sınırlarının<br />

görüldüğü yüksek avlulu evlerin karşımıza çıktığı,<br />

bunun yanında bir taraftan gök kubbeye ulaşmak<br />

istercesine yükselen gökdelenlerin de şehrin çoğu<br />

noktasından görüldüğü İstanbul ne kadar eşsiz<br />

ise, Sovyet mimari etkisini şehrin merkezinde<br />

görebileceğiniz, geniş cadde ve parkların olduğu,<br />

eski olanın korunduğu, yeni olanın ise eskiye benzetilerek<br />

yapıldığı Bakü de o derece bahsettiğim<br />

medeniyet içerisinde değerlidir.<br />

Günümüz popüler kültüründe, teknolojinin<br />

etkisiyle beraber tek tip insan yaratma eğilimi<br />

olduğu gibi, birbirine benzer binalar ve şehirler<br />

inşa etmek de bir akım haline gelmiştir. Eski olan<br />

hor görülmeye başlanmış, yeni “modern” binalar<br />

gözümüze daha sık çarpar olmuştur. Eskişehir’deki<br />

Odun pazarı , Ankara’daki Hamamönü , Trabzon’daki<br />

Akçaabat, İzmir’deki Şirince, Mardin’deki<br />

Midyat ve bunun gibi nice örnekler sadece sembolik<br />

ve turistlik olarak ziyaret edebileceğimiz,<br />

küçük alanda kısıtlı kalmış yerlere dönüştü.<br />

Farklılıkları zenginlik olarak algılamakta güçlük<br />

çektiğimiz, bizden olmayana saygı göstermek de<br />

bile zorluk çektiğimiz bu “modern” dönemlerde,<br />

kendi kültürüne, kendi yapılanmasına, dar sokaklarına,<br />

renklerine, dini yapılarına ve yahut farklı<br />

olan her şeye sahip olan tüm şehirler, ayrı ayrı bir<br />

medeniyet ürünüdür ve hepsi asimile olmamak<br />

için, sıradanlaşıp diğerleri gibi görünmemek için<br />

kendi kültürünü korumakla yükümlüdür.<br />

kusva.org<br />

30

MAKALE<br />

ADEM CEYLAN<br />

İSLAM’IN<br />

NAZARINDA<br />

İNSAN<br />

İSLAM’ IN NAZARINDA INSAN, EN<br />

ÜSTÜN KUTSAL ÇOK KIYMETLI DE-<br />

ĞERLI BIR VARLIKTIR. Alemde maksat<br />

insan, insanda amaç olgun insandır,<br />

alemde her şey insan için var olmuştur<br />

. İsra suresi 70 . ayette şöyle buyrulur<br />

: “ yemin olsun ki biz insan oğullarını<br />

şerefli kıldık .” İnsanın değerini önemini<br />

yeminle beyan ederek Tin suresi<br />

( 4. Ayette ) şöyle buyrulur: “ biz insanı<br />

en güzel biçimde yarattık .” İslam’ın<br />

insana verdiği önemi değeri insanlığın<br />

elinde ki sistemlerin hiç birinde bulmak<br />

mümkün değildir. İslam dini insanın<br />

dirisine ölüsüne çok değer veren bir<br />

dindir .<br />

İNSAN IKI YÖNÜ OLAN DEĞERLI<br />

BIR VARLIKTIR , BEDEN YÖNÜ DEVA-<br />

MI IÇIN YEMEYE, IÇMEYE HAVAYA,<br />

BARINMAYA, KORUNMAYA IHTIYACI<br />

VARDIR. Bir de insanın ruh yönü vardır.<br />

İnsanın asıl cevherini teşkil eden de ruhsal<br />

yapısıdır. Bu konu üzerine ilkçağdan<br />

günümüze kadar kalemler yazmış beyinler<br />

düşünmüş fikirler yorulmuş diller<br />

konuşmuş fakat insanın ruhsal yönünün<br />

inkarı mümkün olmamıştır. Ruh nedir?<br />

ihtiyaçları nelerdir ? nasıl mutlu olur ?<br />

sorularına cevaplar aramışlar. Nereden<br />

geldim? Nereye gideceğim? Ne olacağım?<br />

ruhun mutlu olması için bu<br />

sorulara cevaplar aramışlardır. Ruhu<br />

gönlü mutlu etmek için felsefe, akıl, din<br />

öne çıkmıştır. Akıl insanlığa doğruyu,<br />

iyiyi, güzeli gösterip, insanı yanlıştan<br />

korumak için yol göstermiştir, aklını<br />

kullanan milletler diğerlerinden teknik<br />

ve uygarlık alanında ileri olmuşlardır.<br />

Fakat akılda gönül ruh dünyasının nereden<br />

geldim ne olacağım sorusuna<br />

cevap veremedi gönül ve ruhta ki<br />

sıkıntıyı, üzüntüyü ve acıyı yok edemedi.<br />

İnsanlığı bu korkunç acıdan kurtarmak<br />

için Allah kullarına merhameti ihsanı<br />

tevfiki keremi ile kendi cinsinden akıllı,<br />

zeki, doğru, güvenilir, şerefli peygamberler<br />

aracılığıyla gönderdiği ilahi vahiy imdada<br />

yetişiyor, fakat peygamberler diğer insanlardan<br />

farklı olarak taşlar arasında elmas<br />

gibidirler. Getirdikleri ilahi vahyin adı<br />

dindir.<br />

Din, Allah tarafından ilahi vahiy<br />

ile peygamberlere gönderilen dünya<br />

ve ahiret mutluluğunu sağlayan akıl<br />

sahiplerini iyiye doğruya hayra çağırıp<br />

yönelten ilahi bir kanundur (İslam alimlerinin<br />

tanımı).<br />

İSLAM DINININ INSANLIK IÇIN<br />

AMACINI ŞÖYLE ÖZETLEYEBILIRIZ:<br />

Canını korumak : İslam da can<br />

kutsaldır, çok kıymetlidir. Bir canı yok eden<br />

bütün insanlığı yok etmiş gibi günah<br />

yüklenir, büyük günahlardandır, en büyük<br />

haramdır, hayat hakkı elinden alınır. Bir<br />

canı kurtaran da bütün insanlığı kurtarmış<br />

gibi sevap kazanır ne mutlu bu yolda çalışanlara;<br />

yazıklar olsun ki İslam dünyasının<br />

can pazarında ki cellatlarına yardımcılarına<br />

yuhlar olsun.<br />

Malını korumak : İslam da mal çok<br />

önemlidir. Helal rızık için çalışmak nafile<br />

ibadet gibi sevap kabul edilir. Haram<br />

yolla mal kazanmak büyük günahtır ateş<br />

yemek gibidir, kul hakkı da çok büyük<br />

günah kabul edilir. Allah inananları bu<br />

hatadan korusun helal rızık mal olmazsa<br />

huzur olmaz.<br />

Aklını korumak : İslam akla çok<br />

önem verir, insan için akıl en üstün değerdir.<br />

Can mal , akıl ile değer kazanır,<br />

31<br />

eylül ‘17

ADEM CEYLAN<br />

din akıl sahiplerini sorumlu tutar akıl olmayınca<br />

hayat rüzgarın sürüklediği yaprak gibi değersiz<br />

olur ne tarafa sürükleneceğini bilemez bunalımlı<br />

bir hayat yaşar gündüzü gece olur. İslam<br />

akla zarar veren akli değerleri gideren her türlü<br />

içki ve benzeri maddeleri yasaklayıp büyük<br />

günah olarak haram kılmıştır. Dünya ve ahrette<br />

büyük cezalar göreceğini bildirmiştir.<br />

Dinini korumak : İslam da din , dünya ve<br />

ahret hayatının mutluluğu için çok önemlidir.<br />

Yer yüzünde ilkel ve medeni toplumlar bulursunuz,<br />

harabe şehirler, ilkel kabile köyleri bulursunuz<br />

, çok imarlı gökdelenli şehirler bulursunuz<br />

fakat mabetsiz mabutsuz bir şehir bir millet<br />

bir kabile bulamazsınız, dinsiz toplumların yaşadığı<br />

görülmemiştir. Din karanlık gecede arabalara<br />

yol gösteren far gibidir, din hayata güven mutluluk<br />

sağlar, karamsarlık, kötümserlik, miskinlik, pasiflikten<br />

insanı kurtarıp sevgi ümitle hayata yöneltip mutlu<br />

yaşamasını sağlar. Canlarına kıyanların bu yüce<br />

değerlerden uzak olanlar diye düşünüyorum.<br />

Nesli korumak : Bu amaçlardan en önemlisi<br />

de nesildir. Can mal akıl din ancak nesil ile devam<br />

edecektir . Nesil olmayınca o kutsal değerler<br />

yüce amaçlar devam edemez, sürekli olamaz ancak<br />

hayırlı nesil ile devam eder. Malazgirt de Alp<br />

Arslan’ın, Kosova’ da şehitler şahı Murat Hüdavendigar’ın<br />

Bizans da Sultan Fatih Han Hz lerinin,<br />

Çanakkale deki ve bugünkü Mehmetçiğin davası<br />

aynıdır. İdeallerine uygun bu nesilleri sayesinde<br />

canı, malı, aklı, dini, milleti, vatanı ve namusu, imanlı<br />

irfanlı edepli hayalı şefkatli merhametli nesille<br />

devam ediyor edecektir. Abartmıyorum Orta<br />

Doğuda ki vahşeti görenler bu mübarek nesli<br />

tanıyacaktır, yaşlı insanları sırtında götüren,<br />

üşüyene elbisesini verip lokmasını paylaşan da<br />

bu nesildir. Ne mutlu sana ey şanlı asker.<br />

BU NESIL AILE OCAĞINDA ANA BABA<br />

KUCAĞINDA YETIŞIYOR. Rabbimiz kendine<br />

ibadet etmeyi ana babaya iyilik ihsan etmeyi<br />

emretti, evlatları olarak bizler ise onlara tatlı söz<br />

güler yüzle davranmalıyız. Yüce dinimiz ana<br />

babaya büyük görevler vermiştir, ayrıca eşler<br />

arasında ise ailede ikramı sevgi saygıyı muhabbeti<br />

şefkati merhameti iyiliği eksik etmemeli birbirlerinden<br />

emin güven içinde sadakatle örnek olarak<br />

yaşamalıdır.<br />

İSLAM DINI INSAN IÇIN IMANI, FAZILETI,<br />

GÜZEL AHLAKI ESAS ALMIŞTIR. PEYGAMBERIMIZ<br />

DE GÜZEL AHLAKI TAMAMLAMAK IÇIN GÖN-<br />

DERILDIM BUYURUR. Hak aşığı da ne güzel söylemiş<br />

: “ Ahlak iledir nizamı alem, Ahlak iledir<br />

kemali Adem, Ahlaka riayet edilmeyince, semti<br />

edebe gidilmeyince nice maarif ehli ulume<br />

tercih ediyor cehli .” Bugün insanlığın çektiği<br />

acılar iman ahlak edep yokluğundandır, ahlaki<br />

değerleri yok olmuş toplumlar er veya geç yok<br />

olup yıkılmaya mecbur olmuşlardır. İman, edep,<br />

güzel ahlak insanlık için fazilet kaynağıdır. Çocukları,<br />

Allah’ın en büyük lütfü , keremi, ihsanı bilip<br />

iyiliksever, dine, vatana, millete hizmet duyguları<br />

ile yetiştirmeliyiz, bu ana babanın en önemli görevidir<br />

ve bundan sorumludurlar. Küçüklere sevgiyi,<br />

büyüklere saygıyı, güzel sözü, güzel davranışı, güzel<br />

ahlakı yaşayarak öğretmeliyiz. Doğruluğu, iyilik<br />

yapmayı, bağışlamayı, yardımseverliği, affedici<br />

olmayı öğretmeliyiz.Yalancılığın, kovculuğun, hakka<br />

saygısızlığın, ikiyüzlü olmanın, iftira tezvirliğin, ırz<br />

ve namusa kötü gözle bakmanın dinen günah<br />

haram olduğunu öğretmeliyiz. Varlığının Allah’tan<br />

olduğunu öğretip şükrü, sabrı, yoksulları, açları,<br />

düşünmeyi, kanaatkâr olmayı, helal rızık kazanmayı<br />

öğretmek ana babanın en önemli görevidir.<br />

AILELER, ÂLIM YANINDA DILINE, ARIF YANIN-<br />

DA KALBINE, SOFRADA ELINE, MISAFIRLIKTE<br />

GÖZÜNE SAHIH ÇIKAN, IŞINI AŞINI BILHAS-<br />

SA HADDINI BILEN KIŞI YETIŞTIRMELIDIR. Bu<br />

hususta Lokman as’ mın çocuğuna öğütlerini<br />

Kuran’ dan öğrenmek ne iyi olur. Hak aşığı ne<br />

de güzel söylemiş : “ Kimseye dik söyleme ,<br />

azgın nazar eyleme , hüsnü ahlakı terk eyleme<br />

, durma canım gönül yap, incitme tatlı söyle<br />

, durma canım gönül yap , gazabın teskin<br />

eyle , durma canım gönül yap, Ya İlahi ismi<br />

zatın hürmetine aman derim aman etme<br />

şerrünnas , Nuru pakin habibin hürmetine<br />

aman derim aman etme şerrünnas, Ya İlahi Ahmedi<br />

Mahmud’u Muhammed hürmetine aman<br />

derim aman etme şerrünnas . ”<br />

HAMD AZABINDAN SAKINMAYA MAĞFIRETI-<br />

NE GÜVENIP SIĞINMAYA LAYIK OLAN ALEMLERIN<br />

RABBI OLAN YÜCE ALLAH’A MAHSUSDUR.AL-<br />

LAH’IN YARDIM IHSANI TEVFIKI HEPIMIZIN ÜZE-<br />

RINE OLSUN ALLAH’IN ÖVDÜĞÜ SEVDIĞI ALEM-<br />

LERIN EFENDISI PEYGAMBERIMIZ EFENDIMIZE<br />

ALI ASHABINA SALATÜ SELAMLAR OLSUN.<br />

kusva.org<br />

32

ŞİİR<br />

TUĞBA ERKAN<br />

BİR TELAŞ VAR<br />

AKLIM ALMIYOR<br />

Mevsimler gelip geçiyor,<br />

Günler peşinde günlerin.<br />

Zamanı büyütüyoruz,<br />

pervasız bir çığ gibi.<br />

Savunmasız bir yaprak gibi salıyoruz<br />

nehre,<br />

Akıp gidiyor.<br />

Cefasından çektiğimiz yetmezmiş gibi<br />

Devası da aşıyor boyumuzu.<br />

Bir telaş var aklım almıyor.<br />

Kuşlar bir yerlere yetişiyor.<br />

Deniz her zamankinden daha aceleci<br />

vuruyor dalgalarını...<br />

Şu vapur habersiz<br />

mavinin derinliğinden.<br />

Açmasıyla solması<br />

bir olan çiçekler gibi<br />

Seriyoruz umutları...<br />

Solmayı nakış gibi işliyoruz<br />

umutların kaderine,<br />

Ah utanmalı !<br />

Güneş doğmak için doğuyor.<br />

Batmak için batıyor gün.<br />

İki damla düşüyor<br />

mavisini yitirmiş gökyüzünden,<br />

Gökyüzü kül karası.<br />

Yağmurlar gözyaşımı<br />

temsilen yağıyor.<br />

Bir dolmuş küçülüyor yolun sonunda.<br />

En arka camından<br />

ne küçükmüş dünya...<br />

Bir telaş var aklım almıyor !<br />

Yürümeyi unutuyoruz sahil kenarında.<br />

Sicim gibi yağmurda ıslanmayı, ıslanmak<br />

felaket oluvermiş.<br />

Gökyüzünü kucaklamayı,<br />

Anlamayı<br />

İnsanlığı,<br />

Sarılmayı,<br />

Tebessümü unutur mu insan?<br />

Unutuyoruz...<br />

Öfkelenmeyi biliyoruz da<br />

dinmekten yoksunuz.<br />

Güldük sanıyoruz, gülmüyoruz;<br />

Sevdik sanıyoruz, sevmiyoruz.<br />

Aslına bakarsan biz,<br />

biz sevmeyi bilmiyoruz !<br />

Sabah oluyor başlıyor koşuşturmaca.<br />

Birilerinin hayatlarından geçiyoruz.<br />

Birileri hayatlarımızdan geçiyor.<br />

Hayatın akışı diye<br />

avuturken kendimizi,<br />

33<br />

eylül ‘17

TUĞBA ERKAN<br />

benliğimizi yitiriyoruz.<br />

Kar yağıyor, bazen yağmur.<br />

Bazen buz kesiyor ilik,<br />

Bazen yakıyor teni güneşin sarısı,<br />

Bir açıyor bir kapıyor akşam sefası.<br />

Kırıyoruz, kırılıyoruz.<br />

Peşi sıra diziyoruz kırıklarımızı, kalpten içeri.<br />

Kanayan yerlerimize el basıyoruz<br />

acımız dinsin diye.<br />

Yeni kederler ekliyoruz kadere.<br />

Yine de vazgeçmiyoruz<br />

balkona mutluluk mandallamaktan.<br />

Neler kaybediyoruz bir yaşam boyu?<br />

Ne sevdalar gömüyoruz?<br />

Maziye gömülen sevda da acı<br />

değil midir toprağa gömülen sevda kadar?<br />

Ne anneler yitiriyoruz, ne babalar<br />

Bir çocuk öldü diyoruz ansızın<br />

yanaklarından gonca toplanılası bir çocuk<br />

Goncaları dökülüyor ayaklar altına<br />

Dünya dönüyor,<br />

Biz unutuyoruz<br />

Dünya dönüyor,<br />

Biz avunuyoruz.<br />

Bir telaş var aklım almıyor<br />

kusva.org<br />

34

ELEŞTİRİ<br />

FATMA YILDIZ<br />

ÇÖLLER NIÇIN<br />

KURAK KALIR?<br />

AFRIKA, kuraklık, kıtlık, açlık, salgın<br />

hastalık, yolsuzluk, terörizm, katliam<br />

ve soykırım gibi türlü felaketleri barındıran<br />

bir kara kıta olarak gösterilir<br />

bize. Aslında bunların hepsi, kıtanın<br />

bize görünen, bize gösterilen veya<br />

algı operasyonlarıyla bize inandırılan<br />

yüzüdür.<br />

16. Yüzyılın başlarından beri, Afrika<br />

“medeni” Avrupa’nın dikkatini çekmiş,<br />

bu doğrultuda da Avrupalı devletler<br />

insan unsurları, yer altı ve üstü gibi<br />

kaynakların “araştırılması” ve “sömürülmesi”<br />

için pek çok kaşifi ve misyoneri<br />

kıtaya göndermiştir. O zamanlardan<br />

beri süre gelen Avrupa “zihniyeti”<br />

burada hakim olmuştur.<br />

AVRUPALILAR bunları yaparken<br />

Osmanlı Devleti dönemi hariç Türkler<br />

de, olan bitene sessiz kalmış. Afrika’yı<br />

kötü tanıyarak buralara gelmekten<br />

hep çekinmiştir. Gelenlerde ülkelerine<br />

ve Afrika toplumlarına faydalı olalım<br />

derken aslında zarar da vermişler. Örneğin,<br />

gelen Türkler Afrikalılara balık<br />

tutmayı değil, balık yemeği öğretmişler.<br />

Türk toplumu olarak hala yeterince<br />

güçlü değiliz Afrika’da - ki geleceğin<br />

kıtası ve Ortadoğu’dan sonra çıkar<br />

çatışmalarının en yoğun yaşandığı<br />

kıta olmasına rağmen.<br />

AFRIKA’DAKI insanların durumundan<br />

bahsedilecek olursa birden<br />

fazla sorun ile karşı karşıya, özellikle<br />

kuraklık ve susuzluk kıta toplumunun<br />

belini büküyor. Bunlar doğal olarak<br />

açlığı beraberinde getiriyor. Bu yüzden<br />

de, susuz gönüllere ve topraklara<br />

aç olan insanlar yaşıyor burada. İnsan<br />

memleketinin zenginliğinin ve refahının<br />

kıymetini yurt dışına çıkınca daha<br />

iyi anlıyor özellikle Afrika’ya yolunuz<br />

düşmüşse.<br />

SUSUZLUK çeken insanları görünce,<br />

insanlarımızın rahatına düşkünlüğü,<br />

duşa girince saatlerce çıkmadığı<br />

ve suyu hunharca kullandığı<br />

aklınıza geliyor ve içiniz sızlıyor. Şu<br />

an Etiyopya ve Somali bazı vilayetleri<br />

açısından oldukça kuraklık ve beraberinde<br />

susuzluk çeken insanlarla dolu.<br />

Böylesi bir duruma insanların arasına<br />

dahil olarak kolayca şahit olabilirsiniz.<br />

Mesela, bazı top oynayan çocukların<br />

35<br />

eylül ‘17

FATMA YILDIZ<br />

yollarda birikmiş pis sularda ellerini, yüzlerini<br />

ve ayaklarını yıkadığını görebilirsiniz.<br />

SONRA susuzluktan dudakları kurumuş annelerin<br />

çıplak bebeklerini sırtlarına renkli bez<br />

parçasıyla bağladığı, bu annelerin çocukları<br />

düşmesin veya zarar görmesin diye iki büklüm<br />

olduğu ve karşısındaki insana derdini anlatmaya<br />

çalıştığı dikkatinizi çeker.<br />

BURADAKI camiler gibi her zaman suyu<br />

gürül gürül akan şadırvanlar yoktur. Bu yüzden<br />

de, Müslüman insanların, erkek, kadın<br />

veya çocuk fark etmeksizin, ellerindeki küçük<br />

plastik şişelerden akıttıkları azıcık su ile kendi<br />

dükkanlarının önünde yani cadde kenarlarında,<br />

çamura dönmüş yerlerde abdest almaya<br />

çalıştığı gözünüze ilişir.<br />

AYRICA, sokakta ve caddelerde kahve<br />

yapıp ikram eden ve bundan gelir elde eden<br />

kadınların, yuvarlak hafif derince taslarında<br />

biriktirmiş oldukları su ile yine aynı cadde ve<br />

sokaklarda herkesin gözü önünde o kadarcık<br />

su ile renkli olan fincan ve tabaklarını yıkadığına<br />

şahit olunur.<br />

UNU, suyu katık yapıp karınlarını doyurmaya<br />

çalışan ahalinin suyu bulamadığında<br />

öldüğü veya hastalanıp çaresizliğe düştüğü ve<br />

nihayetinde de yine açlıktan hayatını kaybettiği<br />

haberi kulağınıza gelir. Su nimetinden mahrum<br />

olmayan birileri için bu sözler, söylenti<br />

malzemesi olup, ah vah yazık gibi ifadelerle<br />

söylenip geçilecek ve bir gün bile gündemde<br />

yerini korumayacak ifadelerdir.<br />

FAKAT evimizde bir gün su kesilse, hayatta<br />

en kıymetli şeyin su olduğunu anlayıveririz. Bu<br />

yüzdendir ki, suyun, insan ve bütün hayvanat<br />

için değerini ve kıymetini hepimiz anlamak<br />

zorundayız. Elbette banyolarda, mutfaklarda<br />

su bir ihtiyaç ve suyu kullanmak hakkımız,<br />

ama onu ziyan etmek değil. Çünkü o su da<br />

Afrika’nın susuzluktan kıvranan halkının da<br />

hakkı var. İnsanlığın susuzluğuna şahit olan<br />

biri olarak, bu bilinç ile tüm milletlerin hareket<br />

etmesi düşüncesindeyim.<br />

BIR de su ve önemi ile ilgili bize miras<br />

kalan, kulağımıza küpe olacak, ne güzel atasözlerimiz<br />

var. Bunlardan biri de bana göre,<br />

“taşıma su ile değirmen dönmez” sözü. Bu<br />

atasözüyle, atalarımızın her gittikleri ve fethettikleri<br />

yerlerde niçin çeşme yaptıkları idrak edilebilir.<br />

Gelenek devam ettirilerek de su kuyusu<br />

açma faaliyetleri hızlandırılabilir. Nihayetinde<br />

de açılan su kuyuları ile susuz gönüllere ve<br />

topraklara çare olunabilir. Bu yüzden, Afrikalılara<br />

öncelikle balık yemeği değil balık tutmayı<br />

öğretmemiz gerekiyor.<br />

kusva.org<br />

36

MEKTUP KARDEŞLIĞI PROJESI<br />

Köy okulları başta olmak üzere İlkokul ve ortaokul öğrencileriyle bir araya<br />

gelerek rol-model oluşturmak amacıyla başlattığımız gönüllük<br />

hareketine üniversteli genç, dinamik ve örneklik teşkil<br />

edebilecek gönüllü kardeşlerimizi bekliyoruz.<br />

Bu yıl için belirlemiş olduğumuz İslam Bilim Adamları temamız miniklerin<br />

yoğun ilgisini çekmekte Yine bu konulara ilgi duyan ve bunları miniklerle<br />

paylaşmak isteyen gönüllü arkadaşları aramızda görmek isteriz.<br />

Geçtiğimiz dönemde pilot okul olarak belirlediğimiz.<br />

Erzurum/Bellitaş köy okuluna mektuplarımızı yolladık.<br />

Yeni dönemde ise projemizi dahada büyütüyoruz ve en az beşyüz yeni<br />

Mektup kardeşi arıyoruz. Projemize katılmak isterseniz<br />

bizimle irtibata geçin<br />

CEYDA KAYA<br />

bilgi@kusva.org<br />

kusva.org<br />

38

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!