CwVIP_Dec-2016
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Issue 1 / Annual Edition / <strong>Dec</strong>ember <strong>2016</strong><br />
NEWSLETTER<br />
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
1. Ресурсни центри за децата со пречки во видот<br />
2. Очен скрининг за деца<br />
3. Активности на Лајонс Клубовите<br />
4. Центар за подршка за слепи и слабовидни лица<br />
5. Сведоштва<br />
6. Видео и ТВ записи<br />
7. За проектот<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
1. Ресурсни центри за децата со пречки во видот<br />
Ресурсни центри<br />
Отворени се пет ресурсни центри (РЦ) во пет градови во Република Македонија (Скопје, Тетово,<br />
Битола, Велес и Штип), опремени се со најсовремена технологија (Интерактивни табли, Браеви<br />
машини, Браеви принтери, дигитален зголемувач на текст, разни дидактички материјали и др.) за<br />
образовни цели на децата со пречки во видот. Часовите се одржуваат од специјални едукатори кои<br />
имаат работно искуство со слабовидни деца вклучени во проектот.<br />
Ресурсен центар – Велес<br />
(Основно Училиште Војдан Хаџи Константин Џинот)<br />
1. Отворање на РЦ Велес, Март <strong>2016</strong><br />
3. Часови на децата со пречки во видот РЦ Велес<br />
2. РЦ Велес опрема и технологија<br />
Ресурсен Центар – Битола<br />
(Основно Училиште Трифун Пановски)<br />
“ Општата цел на Проектот<br />
на УСАИД и ЛЦИФ за децата со<br />
пречки во видот е зголемување<br />
на едукативните можности<br />
на децата со пречки во<br />
видот, како и рана детекција<br />
и превенција на можни очни<br />
заболувања “<br />
4. РЦ Битола – опрема и технологија<br />
5. Часови на децата со пречки во видот РЦ<br />
Битола<br />
2
Ресурсен Центар – Штип<br />
(Основно Училиште Гоце Делчев)<br />
7. Часови на децата со пречки во видот РЦ Штип<br />
6. РЦ Штип- опрема<br />
Ресурсен Центар – Тетово<br />
(Приватното Училиште “Woodrow Wilson”)<br />
Ресурсен Центар- Скопје<br />
(Државно училиште за рехабилитација за деца и<br />
младинци со пречки во видот “Димитар Влахов“)<br />
8. Отворање на РЦ Тетово, Март <strong>2016</strong><br />
9. Отворање на РЦ Скопје, Март <strong>2016</strong><br />
11. РЦ Скопје – технологија<br />
10. Часови на децата со пречки во видот РЦ<br />
Тетово<br />
12. РЦ Тетово- технологија 13 РЦ Скопје- опрема<br />
3<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
Ресурси<br />
Книги на Браево писмо<br />
За прв пат во Македонија со овој проект сите учебници од основно училиште ( 1-9-то одделение)<br />
на Македонски, Албански и Турски јазик одобрени од Министерството за образование и наука<br />
се адаптирани и печатени на Браево писмо. До сега над 90 наслови се готови дистрибуирани на<br />
центрите.<br />
14. Учебници на Браево 15. Учебници на Браево<br />
16. Учебници на Браево 17. Учебници на Браево<br />
Аудио книги<br />
Изработка на аудио книги кои ќе бидат достапни за сите деца, но и за лицата со оштетен вид преку<br />
серверот на Универзитетот на Југоисточна Европа. Првите 30-тина книги се веќе снимени во Аудио<br />
лабараторијата која се наоѓа во Универзитетскиот кампус во Тетово.<br />
18. Снимање на аудио книги во аудио<br />
лабараторија.<br />
19. Уредување и финализирање на аудио<br />
книгите.<br />
4
Обука на специјални едукатори<br />
Проектот обезбедува континуирана обука со странски и домашни експерти за специјалните<br />
едукатори одговорни за ресурсните центри.<br />
20. Обука со специјалните едукатори за асистивна<br />
технологија од страна на компанијата Ултра.<br />
21. Обука со странскиот експерт Никола Круз и<br />
специјалните едукатори<br />
23. Обука со специјалните едукатори на ЈИЕУ<br />
22. Обука со специјалните едукатори за асистивна<br />
технологија од страна на компанијата Ултра.<br />
25. Обука со странскиот експерт Никола Круз и<br />
специјалните едукатори<br />
24. Обука со странскиот експерт Никола Круз и<br />
специјалните едукатори<br />
5<br />
26. Обука со специјалните едукатори за асистивна<br />
технологија од страна на компанијата Ултра.<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
2. Скрининг на очи<br />
Проектен тим на офталмолози<br />
Офталмолозите во многу наврати препорачуваат дека најидеална возраст за рана детекција и<br />
превенција е точно возраста помеѓу 3 и 6 години, бидејки 6 години е оптималната или горна граница<br />
на години до која може да се реши било каков проблем доколку навремено се открие. Проблемите<br />
воочени над оваа возраст се тешко решливи. Затоа докторите постојано апелираа да се постави<br />
законска регулатива (обврска), за задолжителен преглед на очите кај децата од 3 годишна возраст во<br />
земјата.<br />
Проектниот Тим на офталмолози составен од 15 докажани офталмолози предложени од: Здружение<br />
на офталмолози на Македонија, доктори од Систина офталмологија, Универзитетска очна клиника,<br />
Градска Болница 8 септември, како и очните клиники од другите градови.<br />
Д-р. Билјана Костовска (Координатор на проектниот тим на офталмолози)<br />
Д-р. Златко Арнаудовски, Д-р. Тодор Јаковлевски, Д-р. Љубинка Бакаловска,<br />
Д-р. Илјаз Исмаили,<br />
Д-р. Емилија Даштевска,<br />
Д-р. Дејан Шекеринов,<br />
Д-р. Страхил Газепов,<br />
Д-р. Илинка Димитрова,<br />
Д-р. Лидија Сотировска,<br />
Д-р. Соња Целаковска,<br />
Д-р. Фатмир Џафери,<br />
Д-р. Анкица Ангова.<br />
“ Во изминатиот период (од Јуни 2015 до декември <strong>2016</strong>), спроведени се скрининзи во градинките<br />
во Скопје, Велес, Штип, Битола, Охрид, Тетово и Струмица, кај деца од 3-6 годишна возраст каде се<br />
прегледани над 9.000 деца. “<br />
Очни скрининзи<br />
Скрининзите се извршуваат со најсовремена технологија, 5 мобилни ауто-рефрактометри<br />
набавени од страна на проектот кои се користат за прв пат во Македонија. Сите извештаи се<br />
внесени во централниот електронски систем кој е развиен од страна на ЈИЕ Универзитет, каде што<br />
офталмолозите и релевантните институции имаат пристап и јасна слика на бројот на деца кои имаат<br />
пречки во видот во земјата, а родителите добиваат извештај за нивните деца, доколку има потреба од<br />
дополнителен офталмолошки преглед.<br />
27. Aуторефрактометар Adaptica 2Win<br />
28. Очен скрининг во градинка во Струмица<br />
Со добиениот извештај од скрининзите докторите можат да детектираат<br />
и превенираат можни оштетувања во рана фаза и препорачуваат понатамошни<br />
испитувања и можни бесплатни интервенции.<br />
Од спроведувањето на скрининзите во градинките досега се прегледани повеќеод 9.000 деца, каде<br />
што на околу 15% од нив е најден наод и се пратени на дополнителен преглед за да се утрврди<br />
состојбата или им е препорачана соодветна терапија и третман за превенција што резултираше со<br />
позитивен исход. Благодарение на спроведените скринизи во градинките и позитивните реакции<br />
од истите, надлезните институции спроведоа нова регулатива, каде сто од сега па натака, матицните<br />
педијатри се задолзени да издадат упат на сите родителите за нивните деца со наполнети 3 години за<br />
задолзителен офталмолоски преглед.<br />
6
29. Очен скрининг во градинка во Тетово 30. Очен скрининг во градинка во Скопје<br />
31. Очен скрининг во градинка во Скопје 32. Очен скрининг во градинка во Охрид<br />
33. Очен скрининг во градинка во Велес 34. Очен скрининг во градинка во Битола<br />
Обука на офталмолозите<br />
Проектот обезбедува континуирана обука со странски и домашни експерти, работни посети во<br />
Лајонс Очната Клиника – ГозВакфи во Истамбул за офталмолозите кои се одговорни за скрининзите<br />
во градинките.<br />
35. Очен скрининг во градинка во Скопје Сити<br />
мол<br />
7<br />
36. Работна посета на проектниот тим<br />
офталмолози во Лајонс Очната Клиника<br />
ГозВакфи Истанбул<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
3. Активности на Лајонс клубовите<br />
37. Лајонс Д132 Македонија на одбележување на Денот на Белиот Стап во Скопје Сити мол<br />
Подигање на свеста на родителите<br />
Проектниот тим заедно со проектниот тим на офталмолози како и членовите на Лајонс клубовите<br />
организираат и спроведуваат презентација во градинките наменети за родителите на децата кои ги<br />
посетуваат градинките со важни информации со кои ке се подигне свеста на родителите за навремен<br />
очен преглед за рана детекција и превенција на очни болести.<br />
38. Членови на Лајонс клубовите спроведуваат<br />
презентација за родителите во градинките за подигање на<br />
свеста и укажување на важноста на Очните прегледи<br />
39. Лајонс Д132 Македонија на одбележување на<br />
Денот на Белиот Стап во Скопје Сити мол<br />
Воннаставни активности<br />
Членовите на Лајонс клубовите Македонија, Центар, Феникс, Пајко Маало, Св.Пантелејмон, Дарма,<br />
Тетово СЕЕУ, Велес, Кабадаја, здружени во реализација на вонучилишните активности со децата со<br />
пречки во видот во петте ресурсни центри.<br />
40. Бојадисување во училиштето “Димитар Влахов“ 41. Приредби во училиштето “Вудроу Вилсон”<br />
Материјали од Лајонс програмата за здравјето на очите<br />
Проектниот тим заедно со членовите на Лајонс во неколку наврати спроведуваше материјали за<br />
подигање на свеста за здравјето на очите.<br />
Аудио книги<br />
Членовите на Лајонс клубовите Македонија, Феникс, Тетово СЕЕУ, Хипократ, Св. Пантелејмон,<br />
континуирано и активно се вклучени во читањето на книги за аудио датотеките кои ќе бидат<br />
достапни не само за децата туку и за сите останати лица со пречки во видот.<br />
8
42. Прослава на 70 години на Сојуз на слепи во<br />
Македонија<br />
43, 44, 45. Специјалните едукатори од РЦ Битола, Велес и<br />
Штип во соработка со основните училишта организираа<br />
часови по математика со учениците , а притоа тие носеа<br />
наочари за симулација со различни оштетувања на вид<br />
со цел зголемување на свесноста кај младата популација,<br />
за да сочувствуваат со предизвиците со кои се соочуваат<br />
децата со пречки во видот<br />
46. Донација на Лајонс клуб Феникс –книги за<br />
РЦ Велес<br />
Очен Скрининг<br />
Активни клубови кои беа вклучени во изминатиот период за време на имплементација на скрининг<br />
во градинките беа: Лео клуб Игнис, Лаурус и Аксиос како и Лајонс Клубовите Македонија, Пајко<br />
Маало, Феникс, Дарма, Св.Пантелејмон, Центар, Вардар, Скопје, Кале, Велес, Кабадаја, Хераклеа,<br />
Охрид, Тетово СЕЕУ, Струмица, Гази Баба. Исто така освен скрининзите во градинките спроведени се и<br />
скрининзи во руралните подрачја во Скопје, Куманово и Струмица кај Ромската популација.<br />
47, 48. Учество на Лајонс клубовите Македонија и Феникс на скрининзите<br />
9<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
Настани за подигање на јавната свест<br />
Проектниот тим заедно со Лајонс клубовите повеќекратно организираа настани за промоција на проектот како и за<br />
подигање на јавната свест и запознавање со предизвиците со кои се соочуваат лицата со попреченост во видот во<br />
своето секојдневие.<br />
49. Лајонс Д132 Македонија на одбележување на Денот<br />
на белиот стап во Скопје Сити мол, Октомври <strong>2016</strong><br />
50. Презентација на проектот на Лајонс ЦЕЕИ<br />
Конференција во Нови Сад, Мај <strong>2016</strong><br />
51. Презентација на проектот на Лајонс Европа<br />
форумот, Аугсбург, Октомври 2015<br />
52. Настан на тркалезна маса – Скопје, Декември 2015<br />
53. Презентација на проектот за сите Лајонс<br />
клубови од Битола, Април <strong>2016</strong><br />
54. 8 -ма Национална Лајонс Конвенција,<br />
Скопје, Мај <strong>2016</strong><br />
55. Гала Вечер – Скопје, Мај <strong>2016</strong> 56. Прошетка на децата од Димитар Влахов<br />
во Скопската зоолошка градина од страна на<br />
членовите на Лајонс клубот Феникс<br />
10
4. Центар за подршка на лицата со пречки во видот<br />
Центарот за подршка на лицата со пречки во видот е отворен во соработка со Црвениот крст на град<br />
Скопје и Здружението на слепи лица кој што нуди дневни активности за слепите, како и институционална<br />
подршка, обуки за врботување, меки вештини како ориентација во простор, мобилност и др., активности<br />
со кои ќе им се олесни секојдневното функционирање на лицата со пречки во видот.<br />
57. Центарот за подршка се наоѓа во зградата на Црвен крст на Република Македонија<br />
5. Сведоштва<br />
“<br />
<strong>CwVIP</strong> (Проект за децата со пречки во видот) има огромен успех во приказна од Македонија<br />
кога се работи за здравјето на очите. Преку очните скрининзи, не само децата од градинките<br />
во Македонија се прегледани, туку и целокупната јавност ќе има поголема одговорност и<br />
зголемена свест.<br />
Др. Билјана Костовска, Систина Офталмологија, Скопје<br />
“<br />
<strong>CwVIP</strong> влева оптимизам и надеж за децата со пречки во видот бидејки им овозможува користење на ресурсите кои<br />
им ги нудат центрите. Да ги оспособи и да им покаже подобро да го запознаат светот и да им покаже дека тие се<br />
активен дел од него.<br />
Јадранка Величковска Јовева, Специјален едукатор, РЦ Штип<br />
“<br />
Се надевам дека овој проект ќе се продолжи колку што е можно повеќе, бидејќи му помогна на мојот син кој има<br />
исклучителен општ напредок; Исто така се надевам дека и останатите деца кои се наоѓаат во слична ситуација<br />
ке се приклучат на ресурсниот центар што е можно поскоро.<br />
Билјана Манова, Мајка на Јован, дете со пречки во видот кој го посетува РЦ Штип<br />
11<br />
http://cvip.seeu.edu.mk
Проект на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот<br />
6. Видео и ТВ записи<br />
Гостување на Директорот на Проектот, Шпетим Љатифи во емисијата “Огледало на здравјето“ на АлсатМ<br />
https://goo.gl/ePllDf<br />
Интервју со Шпетим Љатифи, директор на Проектот и Др Билјана Костовска, Координатор на тимот<br />
офталмолози (ТВ АлСат 04.12.2015)<br />
https://goo.gl/Hxr37z<br />
Интервју со Шпетим Љатифи, Директор на проектот (Радио Слободна Македонија 15.03.<strong>2016</strong>)<br />
https://goo.gl/4Psp8s<br />
Давор Каракашев, Координатор на канцеларијата на Проектот на УСАИД и ЛЦИФ и специјалниот едукатор од<br />
РЦ Велес, Ефтимија Карбева Лукарова ТВ К1 14.11.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/cAeVLB<br />
Давор Каракашев, Координатор на канцеларијата на Проектот на УСАИД и ЛЦИФ и специјалните едукатори од<br />
РЦ Битола, Тесалија Жирова и Андријана Шокларовска ТВ Тера Битола 01.11.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/w0VuOx<br />
Давор Каракашев, Координатор на канцеларијата на Проектот на УСАИД и ЛЦИФ - ТВ Телма Утринска<br />
Програма<br />
https://goo.gl/g8XzV5<br />
Акција за очен скрининг во Струмица во рамки на Проектот<br />
https://goo.gl/8jR7Me<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Велес (ТВ Здравкин 18.03.<strong>2016</strong>)<br />
https://goo.gl/EhO5PF<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за за децата со оштетен вид во Велес (ТВ Сител 19.03.<strong>2016</strong>)https://<br />
goo.gl/qK2BHd<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Велес (ТВ Канал 21 18.03.<strong>2016</strong>)<br />
https://goo.gl/VYxE6t<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Велес (ТВ К1 18.03.<strong>2016</strong>)<br />
https://goo.gl/rwkcQL<br />
Гостување во емисија на Др Златко Арнаудовски и говорење за Проектот<br />
https://goo.gl/ZsjADn<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Тетово ТВ Арт 25.03.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/SQYSLn<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Тетово ТВ Кис 25.03.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/BGyKk0<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Штип ТВ Стар 16.03.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/EIR9rj<br />
Официјално отворање на Ресурсен Центар за децата со оштетен вид во Штип ТВ Канал Плус 16.03.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/tuZnyk<br />
Настан – <strong>CwVIP</strong> тркалезна маса<br />
https://goo.gl/AAOooX<br />
12
Очни скрининзи во градинка во Велес ТВ Канал 5 25.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/JQgRYu<br />
Очни скрининзи во градинка во Охрид ТВ О2 15.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/EDN4HK<br />
Очни скрининзи во градинка во Штип ТВ Сител 14.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/6bixGC<br />
Очни скрининзи во градинка во Штип ТВ Стар 12.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/vKiIoI<br />
Очни скрининзи во градинка во Штип ТВ Ирис 12.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/AlaUZa<br />
Очни скрининзи во градинка во Штип ТВ Канал Плус 12.02.<strong>2016</strong><br />
https://goo.gl/ptRzMe<br />
7. За проектот<br />
Проектот на УСАИД и ЛЦИФ за децата со пречки во видот (<strong>CwVIP</strong>) е 5 годишен проект кој започна во 2014 и е<br />
имплементиран од страна на Универзитетот на Југоисточна Европа, а е финансиски подржан од Агенцијата на<br />
Соединетите држави за меѓународен развој - УСАИД и Фондацијата на Лајонс Клубовите – ЛЦИФ. Главен фокус на<br />
проектот е да овозможи писменост и нивен пристап во образованието.<br />
Општата цел на проектот е да ги зголеми образовните можности на децата со пречки во видот како и детекција<br />
и превенција на очни болести во рана фаза. Проектот има три компоненти: образовна, медицинска и социјална.<br />
Ресурсни центри:<br />
• Пет комплетно опремени ресурсни центри во пет градови во Република Македонија (Скопје, Тетово, Велес,<br />
Штип, Битола) каде што децата со пречки во видот добиваат дополнителни часови. Центрите се снабдени со целосна<br />
опрема како дидактички материјали, зголемувачи на екран, Браеви машини и принтери, паметни табли, топлотен<br />
фјузер и друга асистивна технологија. Употребата на оваа технологија е спроведена од специјални едукатори<br />
ангажирани од проектот.<br />
• 90 преводи на учебниците од основно образование (1-9 одд.) кои се адаптирани и отпечатени на Браево писмо.<br />
За првпат во Македонија сите учебници од осново образование се отпечатени на Браево на три јазика Македонски,<br />
Албански и Турски.<br />
• Изработка на аудио книги кои се достапни не само на децата туку и на сите лица со пречки во видот.<br />
• Континуирани рабитилници и обуки на специјалните едукатори кои работат во ресурсните центри (во секој<br />
ресурсен центар по двајца едукатори) во четири градови Тетово, Велес, Штип, Битола, како и 29 специјални<br />
едукатори кои работат во Специјалното училиште за децата со пречки во видот Димитар Влахов. Оваа обука<br />
моментално се проширува и треба да опфака 150 специјални едукатори и наставници низ цела Македонија во<br />
училиштата со редовна настава кои ги посетуваат деца со специјални потреби.<br />
Очен скрининг:<br />
<strong>CwVIP</strong>(Проект за децата со пречки во видот) е партнери со Сојузот на Офталмолози, Систина Офталмологија,<br />
Универзитетска Очна Киника, Градска општа болница 8 септември и очните клиники од останатите градови.<br />
Проектниот тим составен од 15 офталмолози на скрининзите во Скопје, Велес, Штип, Тетово, Охрид и Струмица<br />
имаат прегледано повеќе од 9.000 деца на возраст од 3-6 години од 2015 па до сега.<br />
Скрининзите се извршуваат со најнова технологија мобилен ауторефрактометар (Адаптика).<br />
Членовите на Лајонс клубовите активно се инволвирани во вон училишните активности на ресурсните центри,<br />
скринизите во градинките, дистрибуција на летоците и организирање на настани за подигање на свесноста кај<br />
населението и запознавање на секојдневните предизвици со кои се соочуваат лицата со пречки во видот.<br />
Центар за подршка на лицата со пречки во видот: Проектот отвори Центар за подршка на слепи лица во Скопје<br />
(каде што живеат повеќе од 1.000 слепи лица) и е подржан со полно работно време од Црвен Крст на град Скопје.<br />
Првенствено се фокусира на неколку активности и сесии, како; редовно психолошко советување, социјализација,<br />
делење на информации за вклучување и користење на систем на социјална и здравствена заштита во Македонија,<br />
мобилна помош и транспорт, кариера и развој на вештини за работна подготвеност на слепи и слабовидни лица.<br />
Шпетим Љатифи, Директор на проектот - sh.latifi@seeu.edu.mk<br />
Давор Каракашев, Кординатор на канцеларијата на проектот - d.karakashev@seeu.edu.mk<br />
Катерина Јанковска, Програмски координатор, Црвен крст на град Скопје - cwvi@seeu.edu.mk<br />
13<br />
http://cvip.seeu.edu.mk