Nisan Mayıs Haziran 2019-BASKI

More documents

Recommendations

Info

16 AFGANİSTAN • ALMANYA • ANGOLA • ARJANTİN • ARNAVUTLUK • AZERBAYCAN •BELÇİKA BENİN • BİRLEŞİK ARAP EMİRLİ • BOSNA-HERSEK • BURKINA FASO • CEZAYİR • ÇİN • ESTONYA ETYOPYA • FAS • FİLDİŞİ SAHİLİ • FİNLANDİYA • FRANSA • GABON • GANA • GİNE • GÜRCİSTAN HİNDİSTAN • HONG KONG • IRAK • İNGİLTERE • İRLANDA • İSPANYA • İTALYA • KAMERUN KATAR • KAZAKİSTAN • KENYA • KIBRIS • KIRGIZİSTAN • KONGO • KOSOVA CUMHURİYETİ KUVEYT • KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ • LİBYA • MADAGASKAR • MAKEDONYA • MALAVİ MALDİV • MALİ • MALTA • MARİTİUS • MISIR • MORİTANYA • NİJERYA • ÖZBEKİSTAN • PAKİSTAN PANAMA • POLONYA • PORTEKİZ • ROMANYA • RUSYA FEDERASYONU•SENEGAL • SIRBİSTAN SUDAN • SUUDİ ARABİSTAN • SYRIA • TOGO • TUNUS • TÜRKİYE • TÜRKMENİSTAN • UGANDA ÜRDÜN • VİRJİN ADALARI • YUNANİSTAN • ZAMBİYA
MAKALE Çağın ÖZÇİVİT Elektrik Yüksek Mühendisi Transformatörlerde Bağlantı Grupları ve Grup Açıları Transformatörler bilindiği üzere en basit formda ortak bir nüve üzerine sarılmış, birbirinden elektriksel olarak yalıtılmış iki bobinden oluşan hareketsiz bir elektrik makinesidir. Transformatörün bir bobinden zamanla değişen bir akım geçirilirse nüvede zamanla değişen bir manyetik akı oluşur. Nüvenin manyetik iletkenliği sayesinde bu akı, diğer bobine iletilir ve bobinde bir alternatif gerilim indüklenmesine sebep olur. Bu transformatör çalışma prensibidir. Üç fazlı sistemlerde transformatörler, elektrik enerjisinin iletiminde ve dağıtımında önemli bir yer tutar. Bir fazlı transformatör gibi çalıştığı düşünülürse ana farkı, sadece üç adet aynı özellikteki bir fazlı transformatörün nüveleri birleştirilerek primer ve sekonder sargılarının yıldız, üçgen veya zigzag şekilde bağlanması olarak ifade edilebilir. Üç fazlı transformatörlerde sargıların bağlantı şekilleri aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır. -Yıldız Bağlantı: “Y” ile sembolize edilir. Transformatörün hem primer hem de sekonder sargıları yıldız olarak bağlanabilir. Bu bağlantıda nötr hattı vardır. -Üçgen Bağlantı: “D” ile sembolize edilir. Transformatörün hem primer hem de sekonder sargıları üçgen olarak bağlanabilir. Bu bağlantıda nötr hattı yoktur. -Zigzag Bağlantı: “Z” ile sembolize edilir. Bu bağlantı sadece transformatörün sekonder sargılarına uygulanır. Primer sargıları üçgen veya yıldız bağlanır. Zigzag bağlantı, transformatörün sekonder sargıları ikiye ayrılarak gerçekleştirilir. Üçgen veya yıldız bağlantıya göre daha fazla iletken kullanılır. Transformatörün dengeli yüklenmesi için uygulanır. Transformatörün primer sargılarının bir fazında bir gerilim indüklendiğinde, aynı fazın sekonder sargılarında da bir gerilim indüklenir. Aynı fazın primer ve sekonder sargılarındaki indüklenen gerilimler arasında oluşan faz farkına grup açısı denir. Bağlantı gruplarında grup açısı 30 dereceye bölünerek bir sabit verilir. Aynı şekilde tersten gidilirse, grup açısı numaraları 30 ile çarpıldığında bir fazın primer ile sekonderin uçlarında indüklenen gerilimler arasındaki faz farkı bulunur. Bağlama gruplarını da yazarken ilk yazılacak bağlantı şekli büyük harfle, ikinci yazılacak bağlantı şekli küçük harfle yazılır. Bu iki harfin yanına grup açısı numarası yazılır. Transformatörlerde örnek birkaç grup açıları aşağıda belirtilmektedir. Dyn11: Primer sargıları üçgen, sekonder sargıları yıldız (nötr mevcut) bağlı, aynı fazın primer ve sekonder gerilimleri arasındaki faz farkı 30x11=330 derece. Yyn0: Primer ve sekonder sargıları (nötr mevcut) yıldız bağlı, aynı fazın primer ve sekonder gerilimleri arasındaki faz farkı 0 derece. Ynd11: Primer sargıları yıldız (nötr mevcut), sekonder sargıları üçgen bağlı, aynı fazın primer ve sekonder gerilimleri arasındaki faz farkı 30x11=330 derece. Dy6: Primer sargıları üçgen, sekonder sargıları yıldız bağlı, aynı fazın primer ve sekonder gerilimleri arasındaki faz farkı 30x6=180 derece. Yzn5: Primer sargıları yıldız, sekonder sargıları zigzag bağlı, aynı fazın primer ve sekonder gerilimleri arasındaki faz farkı 30x5=150 derece. Örneklerden anlaşılacağı üzere 0-6 ve 5-11 grup açı numarasına sahip transformatörler kendi aralarında fazör olarak birbirlerinden 180 derece ters yönde gerilime sahiptirler. Ülkemizde orta gerilim dağıtım şebekelerinde genelde Dyn11 bağlantı grubuna sahip dağıtım transformatörleri kullanılmaktadır. Bu bağlantıda 3 ve 3’ün katları harmonik akımları primer sargılarında yok edilir. Ayrıca sekonder sargılarında nötr hattının topraklanabilmesi avantajlarındandır. Ynd11 transformatörler, genelde orta gerilim elektrik enerjisi üreten otoprodüktör santrallerde kullanılır. Primer yani orta gerilim hattı nötrlüdür ve nötr direnci ile topraklanır. Böylece orta gerilimde oluşabilecek bir kısa devre akımı, şebekedeki transformatörlere zarar vermemesi için nötr direnci üzerinden toprağa akıtılır. 50, 100 veya 160 kVA gibi düşük güçlü dağıtım transformatörler küçük bir tüketim noktasını besler ve genelde zigzag bağlantı grubuna sahip transformatörlerdir. Tüketim noktası az olduğu için her bir noktanın transformatörün tek bir fazına yüklenme ihtimali vardır. Örneğin bir köyde 30 haneyi besleyen bir 100 kVA’lık bir dağıtım transformatörü varsayılsın. Kendisine bağlı az sayıdaki her bir hanenin, transformatörün A fazına yüklenme ihtimali yüksektir. Transformatör, fazlarının eşit yüklenmemesi sonucu dengesiz çalışır. Zigzag bağlantı sayesinde sekonder sargılarının dengeli yüklenmesi sağlanır. Bu nedenle düşük güçlü transformatörlerde zigzag bağlantı tercih edilir. Genelde 250 kVA gücüne kadar Yzn11 transformatörler kullanılır. Yıldız-yıldız bağlı transformatörlerdeki bir faz gerilimi hat geriliminin √3 ‘te biri kadardır. Faz gerilimi düşük olduğundan sargıların yalıtılması daha kolaydır. Yalıtımı kolay olmasından dolayı genelde yüksek gerilim transformatörlerinde kullanılmaktadır. Üçgen-üçgen bağlantı grubuna sahip transformatörlerde, üç ve üçün katı olan harmonik akımlarının nötrden akacağı bir yolu olmadığı için üçgenin çevresinde dolaşmasından dolayı üçüncül harmonik gerilimleri olmaz. Harmonik etkilerinin kaçınıldığı özel uygulamalarda üçgen-üçgen sargılı transformatörler kullanılmaktadır. 17
Page 1: Thin-Line Kontaktör Sayı: 8 Nisan
Page 4 and 5: “ENERJİ ALANINDA 2019’DA BİZ
Page 6 and 7: SEKTÖRDEN HABERLER KÜRESEL GÜNE
Page 8 and 9: “ENERJİ ALANINDA 2019’DA BİZ
Page 10 and 11: GELECEĞE HAZIR MISINIZ? Masterpact
Page 12 and 13: schneider-electriv.com/masterpactmt
Page 14 and 15: 12
Page 16 and 17: Almanya’nın tarihi MÖ 3.yüzyı
Page 20 and 21: Vekmar, Türkiye'nin öncü kurumla
Page 22 and 23: LSIS IF Tasarım Oscarlarında Wın
Page 24 and 25: Motor Koruma Rölesi GMP SERİSİ
Page 26 and 27: BAYİLİKLERİMİZ / ORTA GERİLİM
Page 28 and 29: İLETİŞİM T: 0 216 593 11 00 F:
Page 30 and 31: 28 Ürün hakkında bilgi almak ve
Page 32 and 33: BİZDEN HABERLER Ulusoy Elektrik, 7
Page 34 and 35: IT & OT ARTIK TEK BİR CİHAZDA! WA
Page 36 and 37: TOREKS ELEKTROMEKANİK; yıllık 20
Page 38: Saypro, dünyanın lider firmaları

Nisan Mayıs Haziran 2019-BASKI

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?