27 тамыз, 2019 жыл №97 (15417)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АЙНА <strong>27</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 3<br />
ОНКҮНДІК<br />
«Тіл – рухани жаңғырудың бастауы»<br />
Павлодар облысының мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының бастамасымен<br />
Қазақстан халқы тілдерінің ХХІ республикалық фестивалі және Елбасының «Болашаққа бағдар:<br />
рухани жаңғыру» мақаласын іске асыру шеңберінде 26 <strong>тамыз</strong> - 5 қыркүйек аралығы Павлодар<br />
облысында «Тілдер онкүндігі» деп жарияланды.<br />
Аталған тілдер онкүндігі ресми<br />
түрде мемлекеттік тілдің көпшіліктің<br />
қолданылуына қол жеткізу және оның<br />
пайдалану аясын кеңейту мақсатында<br />
кеше С.Торайғыров атындағы әмбебап<br />
облыстық кітапханада «Тіл – рухани<br />
жаңғырудың бастауы» атты ақпараттық<br />
сағатпен ашылды.<br />
Жалпы аталған тілдер онкүндігі<br />
шеңберінде облыстың қалалары мен<br />
аудандарында елімізде тұратын этнос<br />
өкілдерінің мәдениетін, тарихын және<br />
тұрмысын насихаттайтын 150-ден астам<br />
іс-шара ұйымдастырылатын болады.<br />
Осылайша, «Тілдер онкүндігі» <strong>2019</strong><br />
<strong>жыл</strong>ғы 6 қыркүйекте облыс әкімінің<br />
орынбасары А.Ораловтың қатысуымен,<br />
тілді кеңінен насихаттап, халық санасын<br />
серпілтуді және әр ұлттың ерекшелігі<br />
мен құндылығын көрсетуді мақсат ететін<br />
«Тіл – рухани жаңғыру тетігі» концерттік<br />
бағдарламасымен қорытындыланатын<br />
болады.<br />
Павлодар облысының<br />
мәдениет, тілдерді дамыту<br />
және архив ісі басқармасы.<br />
Хабарлама<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 28 <strong>тамыз</strong>ында сағат<br />
10.00-де «Nur Otan» партиясы Павлодар<br />
облыстық филиалының төрағасы<br />
Б.Ж.Бақауов Павлодар қаласы, Кривенко<br />
көшесі, 25А мекенжайында орналасқан<br />
қоғамдық қабылдау бөлмесінде азаматтарды<br />
жеке қабылдайды.<br />
Қабылдауға алдын ала жазылу <strong>2019</strong><br />
<strong>жыл</strong>ғы <strong>27</strong> <strong>тамыз</strong>, сағат 15.00-ге дейін<br />
8 (7182) 61-80-99, 65-10-50, 63-39-96<br />
телефон нөмірлері арқылы жүргізіледі.<br />
ИНДУСТРИЯЛАНДЫРУ<br />
Тиімдісіне ғана тиын тиеді<br />
Өңір экономикасына елеулі үлес қосуы тиіс екі басқарманың жұмысы облыс басшылығы тарапынан<br />
қатаң сынға қалды. Олар – индустриялық-инновациялық даму, сондай-ақ, кәсіпкерлік және<br />
сауда басқармалары. Бұл мекемелерде қанша жұмыс атқарылғанымен, түпкі нәтиженің көңіл<br />
көніштпейді. Мәселелер саланың дамуына арналған алқа жиынында кеңінен айтылды.<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />
Мардымсыз<br />
Алдымен индустриялық-инновациялық<br />
даму басқармасының<br />
басшысы Ғанибет Әубәкіров есеп<br />
берді. Яғни, 2010-<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дарға<br />
арналған индустриялық-инновациялық<br />
даму бағдарламасының<br />
жүзеге асырылу барысын баяндады.<br />
Бағдарламаның үш нысаналы<br />
көрсеткішіне қол жеткізуге күш<br />
салыныпты. Мәселен, 2010 <strong>жыл</strong>мен<br />
салыстырғанда еңбек өнімділігі<br />
2,4 есеге өсіпті. Жұмыспен қамтылғандар<br />
қатары 2,5 пайызға артыпты.<br />
Ал жергілікті өніммен қамтуды дамыту<br />
45,1-ден 48,6 пайызға дейін өсіпті.<br />
Бұл көрсеткішті облыс әкімі Болат<br />
Бақауов сынға алды.<br />
- Тоғыз <strong>жыл</strong>да екі пайызға өсіпті.<br />
Бұл өсім бе? Жергілікті өнімді өз<br />
өңірімізде тұтынудың өзі төмен.<br />
Өзге өңірлер қолданып жатқан<br />
бәсекеге қабілетті өнімді бізде<br />
неге қолданбайды? Осы жерде<br />
басқарманың жұмысы шала. Барлық<br />
сатып алуларда жергілікті тауар<br />
өндірушілерге басымдық берілуі<br />
тиіс. Екі <strong>жыл</strong>да 2 мың шақырымнан<br />
астам су құбыры тартылды. Оның<br />
60 пайызы сырттан әкелінді. Осымыз<br />
дұрыс па? Екі пайыздық өсімді<br />
айтудың өзі қисынға келмейді, -<br />
деді аймақ басшысы.<br />
Басқарма жүзеге асырылатын<br />
бірқатар жобаларға тоқталды.<br />
Бұл ретте, облыс әкімі кейбір<br />
кәсіпорындардың жобасын әзірлеуде<br />
әлсіздік танытатынын атап өтті.<br />
Мәселен, «Format Mach Company»<br />
екі <strong>жыл</strong>дан бері инженерлік желінің<br />
жобасын тапсыра алмай отыр.<br />
Салдарынан республикадан алынған<br />
ақшаны кері қайтаруға тура келген.<br />
Енді <strong>жыл</strong>дамдатпаса, алдағы үш<br />
<strong>жыл</strong>дық бюджетке енбей қалуы<br />
әбден мүмкін.<br />
Ғ.Әубәкіров биыл жоспарланған<br />
9 жобаның 5-уі іске қосылатынын<br />
мәлім етті. Бұл жұмыс та мақтала<br />
қоймады.<br />
- Білдей басқарма облыс<br />
орталығында небары 25 млн. теңгенің<br />
жобасын тоғыз жобаның бірі деп<br />
ауыз толтырып айтып отыр. Ағымдағы<br />
<strong>жыл</strong>ы 500 млрд. теңге көлемінде<br />
инвестиция тарту көзделген. Ал<br />
мына құны шамалы жоба соның<br />
қанша пайызын құрамақ? Оны<br />
тізімге енгізіп, есеп беріп тұрмыз.<br />
Ауданда жүзеге асса, бірсәрі.<br />
Қазақстан электролиз зауытының<br />
53 млн. теңгелік, ERG-дің 5 млн.<br />
теңгелік жобаларын да санатқа<br />
алып, соған марқаятын болсақ,<br />
мұндай деңгейге түсетін болсақ,<br />
басқарманың қажеті қанша? – деді<br />
Б.Бақауов.<br />
Соңғы үш <strong>жыл</strong>да өскен еңбек<br />
өнімділігінің көрсеткіші де аймақ<br />
басшысының күмәнін келтірді.<br />
Мысалы, «Қазақстан алюминийінде»<br />
18,7 пайызға, ҚЭЗ-де 67 пайызға,<br />
«Каустикте» 26,4 пайызға, «ЕЭК»-те<br />
34,5 пайызға, ал «ПМХЗ»-де<br />
53 пайызға артыпты.<br />
- Цифрландыру есебінен<br />
Павлодар мұнай-химия зауытында<br />
еңбек өнімділігі 53 пайызға өсті деу<br />
қисынға келмейді. Жаңғыртудан кейін<br />
өнім көлемін 1 млн. тоннаға ғана<br />
артық өндіруге мүмкіндік алдық.<br />
«ЕЭК»-те 7, 8-ші энергоблоктар<br />
тоқтап тұр. Бесінші блокты әлі<br />
іске қосқан жоқ. Мұнда электр<br />
қуатын өндіру кемігені тіркеліп<br />
отырғанда еңбек өнімділігі артты<br />
деуге келмейді, - деді аймақ<br />
басшысы.<br />
Бәрі жақсы ма?<br />
Бағдарламаның екінші индикаторы<br />
- өңдеуші өнеркәсіп өнімі<br />
экспортының құндық көлемін<br />
арттыру. Яғни, импорттық тауарларды<br />
алмастыратын өнімдер<br />
көптеп өндірілуі тиіс. Жалпы,<br />
2015 <strong>жыл</strong>мен салыстырғанда, өткен<br />
<strong>жыл</strong>ы өңдеуші өнеркәсіп экспорты<br />
2,2 пайызға артқан. Баяндамашы<br />
павлодарлық өнімге сұраныстың еш<br />
кемімегенін мәлімдеді. Биыл бес айда<br />
450,3 млн. АҚШ долларының өнімі<br />
экспортталған. Республика бойынша<br />
7-ші орындамыз. Дегенмен, биыл<br />
47,7 пайызға төмендеу тіркелген.<br />
Оған Ақсу ферроқорытпа зауытының<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
экспорты Ақтөбе облысы бойынша<br />
статистикалық деректерде көрсетіле<br />
бастауы себеп болған. Жалпы, 2010<br />
<strong>жыл</strong>дан бері өңірімізде өңдеуші<br />
өнеркәсіпте өнімнің 70 жаңа түрі<br />
шығарылуда. Оның 25 түрі экспортталады<br />
екен.<br />
- Жуырда «Nur Otan» партиясының<br />
саяси кеңесінде Елбасы ел<br />
экономикасын 7,5 пайызға көтеру<br />
міндетін қойды. Бізде бүгінде<br />
3,2 пайыз. Демек, инвестицияны екі<br />
еселеп, 1 трлн. теңгеге жеткізуіміз<br />
керек. Егжей-тегжейлі айналыспасақ,<br />
нәтиже болмайды, - деді Болат<br />
Жұмабекұлы.<br />
Үшінші индикатор өңдеуші<br />
өнеркәсіпке инвестиция көптеп<br />
тартуды міндеттеген. 2010-2018<br />
<strong>жыл</strong>дары 3,1 трлн. теңге құйылыпты.<br />
Бұл республикалық көлемнің<br />
5 пайызын құрайды. 2010-2014<br />
<strong>жыл</strong>дары инвестиция шамамен<br />
5-20 апйыз аралығында тұрақты<br />
өсіп тұрса, 2014 <strong>жыл</strong>ы 65,3 пайызға<br />
артқан. Ол «Бозшакөл» сынды ірі<br />
кәсіпорындар есебінен көбейген.<br />
Аймақ басшысы қазіргі таңда<br />
геологиялық барлау жұмыстары<br />
жүргізіліп жатқанын айтты. Егер кен<br />
қоры дәлелденсе, «Бозшакөл»-дің<br />
екінші кезегінің салынуы әбден<br />
мүмкін көрінеді. Айта кету керек,<br />
индустрияландыру <strong>жыл</strong>дары<br />
10 мың жұмыс орны ашылған.<br />
- Баяндама «бізде бәрі жақсы,<br />
бұйырса, одан жақсы болады» деген<br />
сарында құрылған. Алқа жиынына<br />
мұндай жарамайды. Бұл отырыста<br />
түйткілдер айтылып, оның түйінін<br />
шешу жолдарын табуға арналуы<br />
тиіс. Қандай мәселе Үкімет, облыс<br />
басшылығы деңгейінде көтерілуді<br />
қажет етеді, соны ортаға салуымыз<br />
керек, - деді облыс әкімі.<br />
Облыс әкімі бағдарламаның<br />
мақсаты экономиканы әртараптандырып,<br />
бәсекеге қабілетті етуді<br />
көздейтінін естен шығармауды<br />
ескертті. Бұл ретте, істі алға<br />
бастыруға кедергі келтіретін<br />
тұстарды сұрады. Басқарма<br />
басшысы инвесторлар көбінде<br />
инфрақұрылымның болуын талап<br />
етеді деді. Осы ретте, Болат Бақауов<br />
нақты жобасын әкеліп, жер алып,<br />
енді іске кірісуіне тек инженерлік<br />
желілердің жоқтығы қолбайлау<br />
еткен тым болмаса бір мысал<br />
келтіруді талап етті. Ғ.Әубәкіров<br />
ондай нақты мысал айта алмады.<br />
Демек, мәселе мұнда емес, деді<br />
облыс әкімі.<br />
Аралаудан ада<br />
Алқа жиынында облыстық кәсіпкерлік<br />
және сауда басқармасының<br />
басшысы Жайық Хасанов та жиыптерген<br />
ақпаратын ақтарды. Шағын<br />
және орта бизнес субъектілерінің<br />
саны биыл 5 пайызға өскен. Осы<br />
салада еңбек етіп жүргендер<br />
қатары да 7 мың адамға артыпты.<br />
35 млрд. теңгенің өнімі шығарылыпты.<br />
Оған «Бизнестің жол картасы-<br />
2020», «Еңбек» бағдарламалары<br />
септігін тигізуде. Ағымдағы <strong>жыл</strong>ы<br />
237 жоба мақұлданған. Яғни,<br />
жоспардан 28 пайызға артық.<br />
Бұл – сандар. Аймақ басшысы<br />
сапасын, нақтысы, қай жобаның<br />
қандай деңгейде жүзеге асып<br />
жатқанын сұрады. Өкінішке қарай,<br />
осы сәтте басқарма басшысы<br />
кейбір нысандардың нақты қай<br />
жерде жүзеге асып жатқанынан<br />
бейхабар болып шықты.<br />
- Инженерлік-коммуникациялық<br />
инфрақұрылым бойынша жауаптанған<br />
- небары 3 жоба. Соның<br />
біреуінің жөн-жосығын білмеу еш<br />
шеңберге сыймайды. Кабинетте<br />
отырып алып, алдына әкелген<br />
есепті оқи салады. Сіздерден<br />
гөрі нысандарыңызды мен<br />
көбірек аралайтын шығармын.<br />
Қос басқарманың басшысы жұмыс<br />
істеу тәсілін өзгертпесе, жағдай<br />
басқаша болады, - деді аймақ<br />
басшысы.<br />
Облыс әкімі аудан-қалаларда<br />
шағын индустриялық аймақтарды<br />
құрып, шағын және орта бизнесті<br />
дамыту қажеттігін атап өтті. Пилоттық<br />
жоба ретінде бұл Екібастұз өңірінде<br />
қолға алынбақ. Қарапайым заттар<br />
экономикасы бойынша ауданқалалардың<br />
жайбасарлығы да<br />
сынға ілікті. Бұл тақырып жеке<br />
қаузалады, деді облыс әкімі.<br />
- Біз бұдан былай облыстың<br />
даму бюджетін бөлуде шектеу<br />
қойып отырмыз. Бұл аудан-қала<br />
әкімдеріне тікелей қатысты. Елбасы<br />
экономиканы 7,5 пайызға өсіруді<br />
тапсырғанын білесіздер. Енді біз<br />
экономикалық тиімділік беретін<br />
жобаға ғана ақша бағыттаймыз.<br />
Бұрынғыдай аудан-қаланы абаттандыру<br />
ісімен айналыспаймыз.<br />
Мұндай кеңдік бітті. Ол «Ауыл –<br />
ел бесігі» бағдарламасы арқылы<br />
жүзеге асады. Біз жұмыс орны<br />
ашылатын, экономикалық тиімділік<br />
әкелетін, импортты алмастыратын<br />
тауар шығаратын өндірістерге ғана<br />
қаржы жұмсаймыз, - деп кесіп<br />
айтты аймақ басшысы.<br />
Нөлдік есеп<br />
Сонымен қатар, облыс әкімі<br />
бағдарламалар арқылы бөлінген<br />
қаржыны игеру жақсы, бірақ олардың<br />
жүзеге асуын қатаң қадағалауды<br />
тапсырды. Бұл ретте, аудан-қала<br />
әкімдері өз аумағындағы әр кәсіпке<br />
талдау жасауы тиіс. Өйткені, шағын<br />
және орта бизнес субъектілерінің<br />
құзырлы органға нөлдік есеп<br />
тапсыруы тыйылар емес.<br />
- «Даму» кәсіпкерлікті қолдау<br />
қорының нәтижесінде несие алу<br />
жағынан көшбасшылық орындамыз.<br />
Енді мониторинг жүргізілуі тиіс.<br />
«Бизнестің жол картасы-2020»<br />
бағдарламасының екі <strong>жыл</strong>ында<br />
несие алған 387 қатысушының<br />
75-інде ешбір кіріс жоқ болып<br />
отыр. Яғни, нөлдік есеп тапсыруда.<br />
26-сы жұмысын тоқтатқан.<br />
Сондықтан, әрбір кәсіпті тексеріп,<br />
қажет кезінде қолдау көрсету керек, -<br />
деді облыс басшысы.<br />
Ал мемлекеттік кірістер департаментінің<br />
мәліметі бойынша жұмыс<br />
істеп тұрған 10 663 шағын және<br />
орта бизнес субъектісінің 23 пайызында<br />
салықтық есептілікте кіріс<br />
жоқ деп көрсетілуде. Екібастұзда<br />
2 мыңдай кәсіп иесі, Баянауылда<br />
тіркелгендердің 60 пайызы нөлдік<br />
есептілік тапсырып отыр. Аймақ<br />
басшысы міне, осыны жіті тексеру<br />
керек, деді. Сонымен қатар,<br />
кассалық аппараттар арқылы<br />
есептесу жүйесіне көшу барысы<br />
да аймағымызда қандай деңгейде<br />
екені белгісіз болып шықты. Ал<br />
бұл есептесу түрі жаппай енгізілсе,<br />
нөлдік есептілік беру жағдайлары<br />
жойылатын еді, деді аймақ басшысы.<br />
Жалпы, саланың кем-кетігі<br />
түгенделген жиында мақталғандар<br />
да бар. Мәселен, «Павлодар»<br />
арнайы экономикалық аймағы<br />
мен «Даму» кәсіпкерлікті қолдау<br />
қорының облыстық филиалының<br />
жұмысына оң баға берілді.<br />
Алғашқысы сырттан инвестиция<br />
тартуға күш салып жатса, екіншісі<br />
қор арқылы несие беру көрсеткішін<br />
екі <strong>жыл</strong>да әжептәуір көтерген.<br />
Яғни, республика бойынша 16-шы<br />
орыннан 1-ші орынға шығарған.<br />
Облыс әкімі енді сол жобалардың<br />
жемісті жүзеге асуы назарда болуы<br />
тиіс, деді.
Change language