You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2 3 <strong>қазан</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> АҚПАРАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ӨНДІРІС<br />
Шаңды<br />
«шап» береді<br />
ERG тобындағы «Қазхром ТҰК»<br />
АҚ қарасты Ақсу ферроқорытпа<br />
зауытының төртінші<br />
балқыту цехындағы №44<br />
пешінде жаңа газ тазарту<br />
кешенінің құрылыс жұмыстары<br />
басталды. Бұл жобаны жүзеге<br />
асыру үшін 3 млрд. теңге<br />
жұмсалмақ.<br />
Экологиялық тұрғыдан тиімді жаңа нысан<br />
зауыттың төтінші балқыту пешіндегі газ<br />
тазарту жүйесін жаңғырту жұмыстарының<br />
жалғасы болмақ. Айта кету керек, 2013<br />
<strong>жыл</strong>дан бастап мұндағы сегіз пештің<br />
үшеуіне жаңа газ тазарту қондырғылары<br />
орнатылған. Бүгінгі таңда компания газ<br />
тазартудың тағы үш жүйесін қайта құру<br />
жобаларын аяқтауға жақын.<br />
- Кәсіпорынның барлық балқыту<br />
пештері қажетті тазарту кешендерімен<br />
жабдықталған. Бірақ, біз оларды біртіндеп<br />
тазартудың және жетілдірудің жоғары<br />
дәрежелі қазіргі заманғы қондырғыларына<br />
алмастырудамыз. Біз бұл бағытта көп<br />
жұмыс атқардық. 2000 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />
2017 <strong>жыл</strong>ға дейінгі аралықта зауытта<br />
ферроқорытпа пештеріне арналған тоғыз<br />
жаңа газ тазарту қондырғысын орнатты.<br />
Нәтижесінде зауыт тек осы істің арқасында<br />
ауаға шығарылатын шаң көлемін екі есеге<br />
азайтты, - дейді Ақсу ферроқорытпа<br />
зауытының директоры Сергей Прокопьев.<br />
Бүгінде №44 пештің газ тазарту<br />
ғимаратында дайындық жұмыстары<br />
басталды. Жабдықтар мен металл конструкциялары<br />
бөлшектелуде. Ғимараттан 600<br />
тоннадан астам металл конструкцияларының<br />
бөлшектері шығарылған. Сонымен қоса,<br />
мердігер бұл жұмыстармен қоса жаңа<br />
элементтер мен тораптарды дайындаумен<br />
айналысуда. Сүзгілік элементтерді<br />
пайдалану жағынан тәжірибесі мол зауыт<br />
мамандарының таңдауы чехиялық «ZVVZ-<br />
Enven Engineering» фирмасының сенімді<br />
сүзгілеріне түсті.<br />
- №№41, 45 және 46 пештердің бұған<br />
дейін құрылған газ тазарту құрылғыларындағы<br />
сияқты жаңа қондырғыда 4320 түтіктік<br />
элементтер бар. Олар 13 мың шаршы<br />
метрге жуық ауданды сүзгіден өткізе<br />
алады. Бір сағатта 35 мың тонна шаңды<br />
ұстап қалып, 500 мың текше метр газдық<br />
қоспаны өңдеп шығаруға қауқарлы.<br />
Тазартудың жалпы тиімділігі мұнда 99,4<br />
пайызды құрайды, - дейді энергожөндеу<br />
цехының бастығы Құмарбек Сейітқазин.<br />
Қазіргі таңда құрылыс жұмыстары<br />
кестеге сәйкес жүргізілуде. №44 пештің<br />
газ тазарту қондырғысы толық жаңартуды<br />
2020 <strong>жыл</strong>дың көктемінде аяқтау жоспарланып<br />
отыр.<br />
Г.МАҒЖАН.<br />
ЗЕЙНЕТАҚЫ<br />
Тәртіп<br />
жеңілдеді<br />
Павлодарда <strong>жыл</strong> басынан бері<br />
3 мыңға жуық адамға базалық<br />
зейнетақы тағайындалды. Ал<br />
елімізде зейнетақы төлемдерін<br />
2,2 миллион адам алады.<br />
Базалық зейнетақы Алматы облысында<br />
ең көп тағайындалған. Ал Атырау<br />
облысында небары 1554 адам базалық<br />
зейнетақы алады.<br />
- Зейнеткерлік – қарттықты әдемі<br />
қарсы алып, бос уақытты жақындарыңмен<br />
өткізуге мүмкіндік беретін кезең. Біз<br />
зейнеткерлікке шығу рәсімін барынша<br />
жеңілдетуге тырысып жатырмыз. Бір <strong>жыл</strong><br />
бұрын зейнеткерлікке бір өтінішпен шығуға<br />
мүмкіндік беретін қызмет түрін енгіздік.<br />
Биыл халыққа қызмет көрсету орталығына<br />
бармай-ақ, СМС-хабарлама арқылы зейнеткерлікті<br />
рәсімдеуге мүмкіндік беретін<br />
жаңа қызмет түрін іске қостық. Цифрлық<br />
жаңашылдықтар құрметті демалысқа артық<br />
қағазсыз шығуға жол ашады, – дейді<br />
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік<br />
корпорациясы» акционерлік қоғамының<br />
басқарма төрайымы Әсемгүл Балташева.<br />
Өз тілшіміз.<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />
БИЛІК ЖӘНЕ БҮГІНГІ МӘСЕЛЕ<br />
Сумен қамтуда кедергі де,<br />
кемшілік те бар<br />
2016 <strong>жыл</strong>дан бері аймақ ауылдарында<br />
жалпы ұзындығы<br />
1 мың шақырымдық су<br />
құбырлары тартылып,<br />
45 мың адам сапалы ауызсумен<br />
қамтылған. 112 елді<br />
мекен орталықтандырылған<br />
су жүйесіне қол жеткізген. Бұл<br />
дегеніңіз, облыстағы әрбір<br />
үшінші ауылда таза ауызсу бар.<br />
Енді қалған елді мекендерді<br />
сумен қамту қалай жүзеге<br />
аспақ?<br />
Бұл мәселе облыс әкімдігінің аппараттық<br />
жиынында сөз болды. Облыстық жер<br />
қойнауын пайдалану, қоршаған орта және<br />
су ресурстары басқармасының басшысы<br />
Қадылжан Сәтиевтің мәліметі бойынша,<br />
соңғы үш <strong>жыл</strong>да ауылдарды таза ауызсумен<br />
қамту көрсеткіші 2016 <strong>жыл</strong>ы 19 пайыз болса,<br />
биылғы жобалар толық жүзеге асса, <strong>жыл</strong><br />
соңында 40 пайызға жетпек. Ағымдағы <strong>жыл</strong>ы<br />
су құбырын тарту бойынша 52 жоба қолға<br />
алынған. Оның жетеуі қолданысқа берілсе,<br />
тағы 35-і жуықта аяқталады. Сөйтіп, <strong>жыл</strong><br />
соңына дейін тағы 38 мың ауыл тұрғыны<br />
таза ауызсуға қол жеткізеді. Ал алдағы<br />
<strong>жыл</strong>ға 30 жоба республикалық үш <strong>жыл</strong>дық<br />
бюджеттен қолдау тапқан. Одан бөлек,<br />
16,4 млрд. теңгенің 23 дайын жобасы<br />
бар.Бірақ, оларға әлі қаржы қарастырылмаған.<br />
Мәліметтер келтіре кетсек, бүгінде<br />
180 ауыл жергілікті су көздерінен, 55 ауыл<br />
КБМ тұтынса, 6 елді мекенге су тасымалданып<br />
жеткізіледі.<br />
Басқарма басшысының айтуынша, қазіргі<br />
таңда елімізде тұрғын саны 200 адамнан<br />
асатын ауылдарға су құбырын тартуға<br />
рұқсат. Ал халық саны бұл көлемнен кем<br />
елді мекендерді кешенді блок-модульдармен<br />
(КБМ) қамту қарастырылмақ. Осы ретте,<br />
облысымызда бұл талаптар бойынша<br />
ауылдар саны есептелген. Яғни, қазіргі<br />
таңда 126 ауыл орталықтандырылған су<br />
құбырын тартуға іріктеліп алынса, 98 елді<br />
мекен КБМ көмегімен тіршілік көзімен<br />
қамтылмақ. Ал 126 ауылдың 40-ында<br />
құбыр тартылып жатса, 17 елді мекеннің<br />
жобасы 2020 <strong>жыл</strong>дың бюджетіне еніп отыр.<br />
Жиында мәлім болғандай, бір ауылға КБМ<br />
орнатуға шамамен 10 млн. теңгедей қаражат<br />
қажет. Бұл сома 98 елді мекенге көбейтілсе,<br />
1 млрд. теңгедей қаржы жұмсалады. Міне,<br />
Бұл жөнінде облыс әкімдігінде аймақтың<br />
санитарлық-эпидемиологиялық ахуалы сөз<br />
болған жиында айтылды. Облыстық тауарлар<br />
және қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін<br />
бақылау департаменті басшысының міндетін<br />
атқарушы Батырбек Әлиевтің мәлімдеуінше,<br />
бюджеттен сатып алынған вакцина облыс<br />
тұрғындарының 7,9 пайызын ғана қамтуға<br />
жетеді. Осы ретте, облыстық денсаулық сақтау<br />
басқармасы басшысының міндетін атқарушы<br />
Ардақ Күзеков тұмау мен ЖРВИ жиілемеуі<br />
үшін ұжымдық иммунитет қалыптастыру қажет<br />
дегенді алға тартып отыр. Яғни, әр кәсіпорын<br />
мен мекеме қызметкерлеріне тұмауға қарсы<br />
екпе салуға құлықты болғаны абзал. Себебі,<br />
аймағымыздың бас дәрігерінің айтуынша,<br />
екпеге жұмсалған қаржы кәсіпорынға еселеніп<br />
қайтады. Мәселен, кәсіпорындарда аурусырқау<br />
бес есеге дейін төмендеп, еңбекке<br />
жарамсыздық күндері үшін жұмысшыға<br />
төленетін ақы да айтарлықтай азаяды, дейді<br />
А.Күзеков. Сөзіне сенсек, екпеге жұмсалған<br />
қаржы 2-5 есеге ақталады. Міне, осындай<br />
осыны ескерген облыс әкімі Б.Бақауов бұл<br />
жұмыстарды үш <strong>жыл</strong>ға бөліп, бюджеттен<br />
қарастыруға әбден болатынын атап өтті.<br />
Дегенмен, ауылдарды сумен қамтуда<br />
кездесетін бірқатар кедергілер де жоқ емес.<br />
Қадылжан Сәтиевтің айтуынша, әсіресе,<br />
жобалық-сметалық құжаттардың әзірлену<br />
сапасы төмен. Салдарынан жобаларды<br />
жүзеге асыруда түрлі қиындықтар туындайды.<br />
Мәселен, Баянауыл ауданының<br />
Ақсаң ауылына су құбырын жобалағанда<br />
ол елді мекеннің тасты жерде орналасқаны<br />
ескерілмеген. Сөйтіп, мердігер іске кіріскенде<br />
алдынан кедергі шыққан. Бұл дегеніңіз,<br />
тапсырыс берушілер жобаны қабылдауда<br />
қырағылық танытпайды. Сонымен қатар,<br />
құбыр тарту құнын тым қымбатқа жобалау<br />
жағы да кездеседі. Мысалы, Ақтоғайда<br />
Харьков пен Мүткенов ауылдарына тартылатын<br />
су құбырларының жалпы сомасы<br />
2,5 млрд. теңгеден асып кеткен. Сөйтсе,<br />
жобаға сорғы станциясының айналасын<br />
абаттандыру және басқа да жұмыстар<br />
еніп кеткен. Облыс әкімі Болат Бақауов<br />
су тартуда мұндай кемшілікке жол бермеу<br />
қажеттігін қадап айтты.<br />
Сонымен қатар, жиында кейбір су<br />
құбырларының құрылысы кестеден кешігіп<br />
жатқаны мәлім болды. Ақсудың Еңбек,<br />
Шарбақтының Орловка, Май ауданының<br />
Май ауылындағы жұмыстар 30 күнге кешігіп<br />
отыр. Аймақ басшысы әрқайсысы бойынша<br />
жағдайды сұрап, жеделдетуді тапсырды.<br />
Тағы бір кеңінен талқыға түскен мәселе -<br />
орталықтандырылған су жүйесіне үйлерде<br />
де қосылу көрсеткішінің төмендігі. Жалпы,<br />
облыс бойынша мұндай жүйе бар елді мекен<br />
тұрғындардың 65 пайызы қосылған. Ал<br />
жекелеген аудандарды алсаңыз, тым төмен.<br />
Мәселен, 2017-2018 <strong>жыл</strong>дары қолданысқа<br />
берілген су құбырларынан үйге су тарту жағы<br />
Ақтоғай, Успен, Баянауыл, Шарбақты және<br />
Тереңкөл аудандарында көңілге қонымсыз.<br />
Успен ауданының Қоңырөзек ауылында<br />
252 үй болса, соның 22,7 пайызы ғана суды<br />
үйге кіргізген. Ақтоғайдың орталығында<br />
да 21,5 пайыздан аспайды. Облыс әкімі<br />
Б.Бақауов талай <strong>жыл</strong> су құбырының құрылысын<br />
сұраған Ленин кенті тұрғындарының тек<br />
50 пайызы суды үйіне дейін жеткізіп алғанына<br />
таңданыс білдірді. Павлодар қаласының<br />
әкімі Қ.Нүкенов <strong>жыл</strong> соңына дейін көрсеткіш<br />
арта түседі деп сендірді. Ал аймағымызда<br />
биыл іске қосылатын құбырлардан үйге су<br />
тарту тіптен төмен. Болат Бақауов бұл істе<br />
жергілікті әкімдіктердің жұмысы сылбыр,<br />
деді. Сонымен қатар, аймақ басшысы әр<br />
аудандағы коммуналдық кәсіпорындардың<br />
тұтынған суға жинаған қаражат жағын да<br />
тексеру қажеттігін тілге тиек етті.<br />
Баяндамашы қолданысқа берілген су<br />
құбырларына қызмет көрсету мәселесі де<br />
өзекті екенін жасырмады. Бүгінде 27 ауылдағы<br />
су құбыры ешкімнің иелігіне өткізілмеген.<br />
Билік оны сенімді қолға тапсыруға ниетті,<br />
бірақ жарияланған конкурстарға қатысушылар<br />
жоқ. Осы ретте, су құбырларын бірыңғай<br />
операторға беру жағы да қарастырылуда.<br />
Екпемен еңбекті еселеуге болады<br />
2018-<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дардың эпидемиологиялық маусымында «жіті<br />
респираторлық вирустық инфекция» диагнозымен 18 мыңнан<br />
астам адам тіркелген. Оның 94-і тұмаумен ауырған. Міне, осы<br />
көрсеткіштерді төмендету үшін облыс тұрғындарының кем<br />
дегенде 10 пайызына тұмауға қарсы екпе салу қажет.<br />
мәліметтерді ескерген облыс әкімі Болат<br />
Бақауов аудан-қалалардың әкімдеріне<br />
кәсіпорындардың тізімін түзіп, бір аптада<br />
талдау жасап, түсіндіруді тапсырды.<br />
Б.Әлиевтің айтуынша, жалпы аймақта<br />
ахуал тұрақты. Кейбір сырқат түрлері<br />
азайса, кейбірі өскен. Мәселен, сальмонеллез<br />
ауруы 8 жағдайға артса, сероздық<br />
менингиттің маусымдық өсімі байқалған.<br />
Дегенмен, бәрі бақыланатын деңгейден<br />
аспаған. Былтырғы желтоқсан айынан бері<br />
қызылшамен ауырған 198 науқас тіркеліпті.<br />
Жағдайды ушықтырмау үшін бұл дертке<br />
қарсы қосымша екпе жасау қолға алынған.<br />
Мәселен, өткен айдан бастап 20-29 жас<br />
аралығындағы азаматтарды қызылша мен<br />
қызамыққа қарсы вакцинациялау науқаны<br />
басталған.<br />
Ал туберкулез дерті 2,3 пайызға төмендеген.<br />
Облыстық көрсеткіш төмендегенмен, кейбір<br />
аудандарда, керісінше, өсім байқалып отыр,<br />
дейді Б.Әлиев. Мәселен, Павлодар қаласында<br />
11 пайызға, Ақтоғайда 1,7 есеге, Успенде<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
2,5 есеге артқан. Аймағымызда биыл 2 бала<br />
туберкулезге шалдыққан. Сонымен қатар<br />
мамандар Тереңкөл мен Баянауыл аудандарында<br />
дерт ошағы бар отбасыларындағы балаларда<br />
туберкулездің қайталануына алаңдаулы. Осы<br />
ретте, дәрігерлер осы дертке шалдыққан<br />
жандарды амбулаторлық емделу кезеңінде<br />
әлеуметтік қолдау мәселесін көтеріп отыр.<br />
Яғни, аурумен күресуде ауқаттануы жақсы<br />
болуы тиіс. Сондықтан, облыс әкімі Болат<br />
Бақауов науқастарға айына нақты қанша<br />
сома қарастырылуы қажеттігін егжей-тегжейлі<br />
талдауды тапсырды.<br />
Жиында балалардың денсаулығына<br />
байланысты мәселелер де сөз болды.<br />
Б.Әлиев балалардың денсаулығын қорғау<br />
мақсатында тиісті санитарлық норма талаптарына<br />
сәйкестендіруді қажет ететін білім беру<br />
объектілерінің тізілімі түзілгенін атап өтті. Осы<br />
ретте, арнайы жоспар құрылған. Ал облыс<br />
әкімі Болат Бақауов мектеп оқушыларына<br />
берілетін тағамдардың сапасына кешенді<br />
тексеру жүргізу қажеттігін айтты. Яғни, ата-аналардан<br />
шағым түскенге дейін тексеріс жүргізу<br />
керек, деді. Облыстық білім беру басқармасының<br />
басшысы Дінислам Болатханұлы<br />
құзырлы органдардың жоспарлы тексерісінен<br />
бөлек тек ата-аналардың шағымымен ғана<br />
тексеріс жүргізуге болатынын алға тартты.<br />
Дегенмен, аймақ басшысы тетігін табуды<br />
тапсырды.
Change language