7 қараша, 2019 жыл №128 (15448)
07.11.2019 • Views
Share Embed Flag

7 қараша, 2019 жыл №128 (15448)

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
PavlodarNews

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

SARYARQA<br />

Павлодар облыстық газеті<br />

1929 <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />

SAMALY<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

<strong>№128</strong> (<strong>15448</strong>)<br />

ssamaly29@gmail.com<br />

www.saryarka-samaly.kz<br />

facebook.com/saryarka15<br />

@saryarka_samaly<br />

Кеме қатынасының<br />

келешегі<br />

Нақпа-нақ<br />

Былтыр<br />

Павлодар<br />

облысының<br />

Ресеймен тауар<br />

айналымы<br />

1,8 млрд.<br />

долларды<br />

құраған<br />

РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ<br />

ҰСЫНЫСТАР<br />

ТАЛҚЫЛАНУДА<br />

7<br />

бет<br />

Сенімді серігіңізден көз жазбаңыз!<br />

Қоғамдық–саяси, ақпаратты-жарнамалық «Saryarqa samaly» газетіне<br />

2020 <strong>жыл</strong>ға жазылу басталды!<br />

Жазылу мерзімі<br />

«Қазпошта» АҚ–ның «Alash Press» ЖШС–<br />

Редакцияда<br />

бөлімшесі арқылы жазылу нің бөлімшелері ресімдеу және<br />

арқылы жазылу<br />

алумен жазылу<br />

Индексі 55441 Павлодар қ. Павлодар қ.<br />

қала ауыл<br />

6 ай (аптасына үш нөмір) 6 657,10 теңге 6 988,20 теңге 6 650 теңге 5 556 теңге<br />

12 ай (аптасына үш 13 314,20 теңге 13 976,40 13 300 теңге 11 112 теңге<br />

нөмір)<br />

теңге<br />

Индексі 55442<br />

3 144 теңге<br />

қала ауыл<br />

12 ай (бейсенбілік нөмір) 4 040,70 теңге 4 251,40 теңге 4 035 теңге<br />

Біздің газетімізге жазылуды үйге немесе жұмыс орнына дейін жеткізілумен кез келген пошта<br />

бөлімшесінде, пошта қызметкері арқылы немесе Павлодар қ-сы, Ак.Сәтбаев к-сі, 50 (тел.: 32-40-<br />

37) мекенжайы бойынша орналасқан «Қазпошта» ғимаратында, Ак.Марғұлан к-сі, 142-23 мекенжайы<br />

бойынша орналасқан «Alash Press» ЖШС-де (тел.: 61-63-18) жазыла аласыз. Одан басқа, баламалы<br />

жазылу арқылы Астана к-сі, 143 мекенжайы бойынша ресімдеп, тікелей редакциядан алуға болады.<br />

Суретті түсірген – Владимир Бугаев.<br />

6-7 <strong>қараша</strong> күндері Ресей Федерациясы Омбы облысында Қазақстан-Ресей<br />

арасында өңіраралық ынтымақтастық форумы өтуде. Оған екі мемлекеттің<br />

басшылары қатысуда. Әдеттегідей, дәстүрлі форумда екі ел арасында кооперацияны<br />

дамыту, өзара әріптестікті ілгерілету мәселелері қарастырылады.<br />

Ресейліктер әсіресе Павлодар өңірінен Ертіс өзені арқылы тасымалданатын<br />

құм, қиыршық тас, көмір секілді жол-құрылыс, энергетика саласына қажетті<br />

тауарлардың артуына қызығушылық білдіруде.<br />

Жалғасы 2-бетте<br />

БАСПАСӨЗ-2020<br />

Мекемелер мен ұйымдардың<br />

назарына! Біздің кез келген басылымға<br />

50 данадан артық жазылған<br />

жағдайда кәсіпорынға дейін жеткізумен<br />

ұжымдық баламалы жазылуды<br />

ұсынамыз. Тел.: 8 (718 2) 66-15-41.<br />

АЛАҢ<br />

МЕРЗІМІНЕН БҰРЫН<br />

БОСАТУҒА БОЛА МА?<br />

БЕЛЕС<br />

ҰРПАҚ ҚАМЫ<br />

БӘРІНЕН БИІК<br />

8<br />

бет<br />

15<br />

бет

2<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> АҚПАРАТ<br />

SARYARQA SAMALY<br />

«БАҚЫТТЫ ОТБАСЫ»<br />

Баспаналы<br />

болу - бір бақыт<br />

Кеме қатынасының<br />

келешегі<br />

Өңірімізде азаматтарды баспанамен<br />

қамтамасыз ету бағытында көптеген<br />

мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге<br />

асып жатқаны мәлім. Тұрғын үй алуға<br />

талпынған тұрғындар үшін бар мүмкіндік<br />

қарастырылған.<br />

Соның бірі – аз қамтылған отбасылардың ырысын<br />

арттыратын «Бақытты отбасы» бағдарламасы. Қазірде<br />

облыс бойынша оның аясында 158 өтінім мақұлданған.<br />

Баспана сатып алуға қажетті жеңілдетілген несие алуға<br />

28 көпбалалы, мүгедек бала тәрбиелеп отырған 30 отбасы<br />

және 100 толық емес отбасы өтінім берген.<br />

ҚР Президентінің Жолдауын жүзеге асыру бойынша облыстық<br />

әкімдікте өткен жиналыста мемлекеттік бағдарламаның алдын<br />

ала нәтижелері қорытындыланды. Естеріңізге сала кетейік,<br />

Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында<br />

Үкіметке үш <strong>жыл</strong> ішінде үй кезегінде тұрған аз қамтылған<br />

көпбалалы отбасыларға тұрғын үй беру мәселесін шешуді<br />

тапсырған болатын. Павлодар облысында «Бақытты отбасы»<br />

бағдарламасына 158 отбасы қатысып отыр.<br />

- Олардың қатарында 28 көпбалалы отбасы, мүгедек бала<br />

тәрбиелеп отырған 30 отбасы және 100 толық емес отбасы<br />

бар, - деді облыс әкімінің орынбасары Әлия Арынова. –<br />

Олардың біразы несие алып үлгерді. Көп жағдайда<br />

бағдарламаға қатысушылар екінші деңгейлі нарықтағы<br />

тұрғын үйлерден сатылатын пәтерлерді таңдайды.<br />

Жыл соңына дейін тағы да 100 павлодарлық отбасы<br />

жеңілдетілген несие алады. Жалпы алғанда, 2030 <strong>жыл</strong>ға<br />

дейін өңірдің әр тұрғынын кем дегенде 30 шаршы метрмен<br />

қамтамасыз ету көзделіп отыр. Қазіргі кезде бұл көрсеткіш<br />

жан басына шаққанда 22 шаршы метрді құрайды.<br />

- Тұрғын үй құрылысы бойынша алдағы үш <strong>жыл</strong>ға<br />

нақты жоспар қажет, - деді облыс әкімі Болат Бақауов. –<br />

Біз қандай бағдарлама бойынша, қанша тұрғын үй салатынымызды<br />

нақты білуіміз қажет. Қазіргі кезде біз Алюминқұрылыс<br />

шағын ауданындағы тұрғындарды жаңа үйлерге көшіріп<br />

жатқандықтан жаңа бағдарламалар бойынша тұрғын үй бере<br />

алмаймыз. Осы жұмысты аяқтап алған соң жаңа тұрғын үй<br />

бағдарламаларының қатысушыларына кем дегенде бір-екі<br />

тұрғын үй салуды қарастыруымыз қажет.<br />

«Бақытты отбасы» бағдарламасы бойынша тұрғын үй<br />

алу шарттарымен https://hcsbk.kz/ru/affordable-housing/<br />

bakytty-otbasy/ сілтемесі арқылы танысуға болады.<br />

Басы 1-бетте<br />

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />

Akorda.kz сайты таратқан мәлімет<br />

бойынша, 7 <strong>қараша</strong>да Мемлекет<br />

басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев<br />

Омбы қаласында өтетін «Шекара<br />

маңы ынтымақтастығын дамытудың<br />

өзекті мәселелері» атты Қазақстан<br />

мен Ресей арасындағы XVI өңіраралық<br />

ынтымақтастық форумына қатысады.<br />

Форум аясында Ресей Федерациясының<br />

Президенті Владимир Путинмен<br />

кездеседі және бірқатар құжатқа<br />

қол қойылады, сондай-ақ, жоғары<br />

технологияға арналған көрмені аралап<br />

көреді деп жоспарлануда.<br />

Айта кетелік, Қазақстан мен Ресей<br />

арасындағы өңіраралық ынтымақтастық<br />

форумын өткізу шарасы аса жоғары<br />

маңызға ие. Бұл бастама әуелде<br />

шекаралас аймақтар ынтымақтастығын<br />

дамыту мүддесін көздеген шара<br />

болатын. Және алғаш рет 1993<br />

<strong>жыл</strong>ы Ресейдің Омбы облысында<br />

ұйымдастырылған еді. Ресейдің<br />

12 субъектісі (аймағы) Қазақстанның<br />

7 облысымен шектесетінін ескерсек,<br />

бастаманың қаншалықты маңызды<br />

екенін бағамдауға болады. Содан бері<br />

форум көршілес елдерде кезек-кезек<br />

өткізіліп келеді, әрі оның ауқымы да<br />

кеңейді. Әу баста тек шекаралас<br />

өңірлерді дамытуды көздеген шара,<br />

кейін келе өңіраралық форумға айналды,<br />

яғни онда шекаралас өңірлерге<br />

жатпайтын Мәскеу облысының,<br />

Татарстан Республикасының басқа<br />

да аймақ-тардың өкілдері қатысып,<br />

мәселелері талқыға түседі. Айта<br />

кетелік, IХ Қазақстан-Ресей өңіраралық<br />

ынтымақтастық форумы Павлодар<br />

қаласында 2012 <strong>жыл</strong>дың 19 қыркүйегінде<br />

өткізілген болатын. Биыл 26 <strong>жыл</strong>дан<br />

кейін форум қайтадан Омбы облысында<br />

ұйымдастырылуда.<br />

Ресейлік сарапшылардың пайымдауынша,<br />

Қазақстан – Омбы өңірінің<br />

негізгі әріптесі. Оған екі арадағы<br />

сауда-саттық айналымының көлемі<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ы 22 пайызға өскені дәлел.<br />

- Қазақстан Омбы облысы үшін<br />

ерекше маңызға ие. Ол – негізгі<br />

серіктес. Сыртқы сауда айналымының<br />

25 пайызы Қазақстанмен арадағы<br />

байланысқа тәуелді. Былтыр 140<br />

млрд. теңгенің айналымы болса,<br />

биылғы 8 айдағы көрсеткіш<br />

22 пайызға артып отыр. Экспорт<br />

23 пайызға, импорт 19 пайызға өсті, -<br />

дейді Омбы облысының губернаторы<br />

Александр Бурков. Бүгінде Омбы облысында<br />

қазақстандық инвестицияның<br />

қатысуымен 192 кәсіпорын жұмыс<br />

істеуде.<br />

Айта кетелік, бұған дейін Павлодар<br />

және Омбы облыстарының басшылары<br />

екі өңірдің арасындағы<br />

жолаушылар айналымы мәселесін<br />

талқылаған болатын. Павлодар<br />

облысының әкімі Болат Бақауов<br />

Омбы қаласындағы жұмыс сапары<br />

кезінде аймақ губернаторы Александр<br />

Бурковпен кездесіп, тараптар екі<br />

жақты әріптестік мәселелерін талқылап,<br />

күрделі сұрақтарды 6-7 <strong>қараша</strong><br />

күндері Омбыда өтетін Қазақстан-<br />

Ресей өңіраралық ынтымақтастық<br />

форумының күн тәртібіне шығаруды<br />

қарастырған.<br />

– Біз бірнеше <strong>жыл</strong> бойы Ертіс<br />

өзенінің арнасын тереңдету мәселесін<br />

көтеріп келеміз. Егер өткен <strong>жыл</strong>ы<br />

біз өзен жолы арқылы 120 мың<br />

тонна жүк жөнелтсек, биыл бұл<br />

көрсеткіш 200 мың тоннаны құрады.<br />

Жүк тасымалы Ертіс өз арнасына<br />

толған кезде ғана жүргізіледі. Екі <strong>жыл</strong><br />

бұрын біз Тюмень облысымен өзен<br />

жолы арқылы қиыршық тас жеткізу<br />

туралы меморандумға қол қойып,<br />

әріптестерге тиісті кен орнын да<br />

берген едік. Алайда, Ертіс өзенінің<br />

арнасын тереңдету жұмыстарының<br />

кешеуілдеуіне байланысты қиындықтар<br />

туындап тұр, - деген болатын сол<br />

кездесуде Павлодар облысының әкімі.<br />

Өз кезегінде Омбы облысының<br />

губернаторы Александр Бурков өзінің<br />

павлодарлық әріптесімен келісетінін<br />

айтып, өз тараптарынан барлық<br />

сала бойынша әріптестікке дайын<br />

екендіктерін жеткізді. Ендігі жерде<br />

осы форумда омбылық әріптестер<br />

бірлескен шекарааралық жобаларды<br />

қолдау бойынша бағдарлама таныстырылатын<br />

болады деп мәлімдеді.<br />

Жалпыұлттық даму стратегиясына<br />

сәйкес бірнеше ұсыныстар таңдалған.<br />

Соның бірі – Ертіс өзенінің түбін<br />

тереңдету, кемелер қатынасын дамытуға<br />

қолайлы жағдай жасау. Бүгінде Сібір<br />

тұтынушылары қазақстандық қиыршық<br />

тас, құм, техникалық тұз, көмір, тағы<br />

басқа тауарларға мұқтаж. Өкінішке<br />

қарай, үлкен кемелер Ертіс өзені<br />

арқылы қатынай алмауда.<br />

ҚР Сауда және интеграция вицеминистрі<br />

Қайрат Төребаевтың айтуынша,<br />

жалпы Қазақстан мен Омбы облысының<br />

іскерлік қатынасын бірнеше бағытта<br />

қарастыруға болады. Олар – ауыл<br />

шаруашылығы, мұнай-химия, қаржы<br />

және білім беру. «Қазақстан – аграрлы<br />

ел. Омбы – Ресей Федерациясының<br />

маңызды ойыншысы. Бізде бар<br />

технология бірін-бірі толықтырады.<br />

Сондай-ақ, мұнай-химия саласында<br />

әріптестік жалғастыруға негіз бар. Мен<br />

ресейлік компанияларды «Астана»<br />

халықаралық қаржы орталығының<br />

мүмкіндігін пайдалануға шақырамын.<br />

Маңызды бағыттың бірі – білім саласы.<br />

Біз мұнда жақсы ғылыми-техникалық<br />

база көріп отырмыз. Қазақстанда<br />

білікті кадрларға сұраныс бар. Бұл<br />

инвестициялық тартымдылықта көрініс<br />

табады», деді вице-министр.<br />

6 <strong>қараша</strong> күні Омбыда басталған<br />

форумның бірінші күнінде екі ел байланысына<br />

арналған пікірталас алаңдары<br />

жұмыс істеп, Ресей-Қазақстан іскерлік<br />

кеңесінің отырысы, Қазақстан мен<br />

Ресейдің көшбасшы жастарының<br />

форумы өтті. Пленарлық отырысы<br />

7 <strong>қараша</strong> күні өтеді және оған ҚР<br />

Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев<br />

пен РФ Президенті Владимир Путин<br />

қатысады деп күтілуде.<br />

XVI өңіраралық форумының<br />

қатысушылары өнеркәсіп және<br />

технологиялар саласында кооперация<br />

мүмкіндіктерін талқылайды,<br />

панельдік сессияның тағы бір тақырыбы<br />

мемлекеттік секторда блокчейн технологияларын<br />

қолданудың келешегі<br />

туралы болмақ.<br />

Павлодар облысы әкімінің баспасөз қызметі.<br />

Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />

ТАҒАЙЫНДАУ<br />

Қорғаныста – жаңа жетекші<br />

Облыстық қорғаныс істері жөніндегі департаментінің бастығы ауысты. Бұл<br />

лауазымға Бауыржан Есімов тағайындалды.<br />

Кадрлық ауыс-түйіс туралы<br />

облыстық әкімдікте өткен жиында<br />

аймақ басшысы Болат Бақауов<br />

хабарлады. Ол Бауыржан Есімов<br />

жаңа тағайындауға дейін қорғаныс<br />

істері жөніндегі департаменті<br />

бастығының орынбасары болып<br />

істегенін, осы салада мол еңбек<br />

тәжірибесі бар екенін атап<br />

өтті. Сонымен қатар, Павлодар<br />

облысының әкімі өңірлік полиция<br />

департаментінің жаңа басшысы<br />

Нұрлан Мәсімовті таныстырды.<br />

Оны бұл лауазымға осы аптаның<br />

басында ҚР Ішкі істер министрі<br />

Ерлан Тұрғымбаев тағайындаған<br />

болатын.<br />

Бауыржан Есімов 1979<br />

<strong>жыл</strong>ы дүниеге келген, жоғары<br />

білімі бар. 1999 <strong>жыл</strong>ы Киров<br />

әскери авиациялық-техникалық<br />

училищесін «Ұшу аппараттары мен<br />

қозғалтқыштарын техникалық эксплуатациялау»<br />

мамандығы бойынша<br />

тәмамдады. 2014 <strong>жыл</strong>ы Орталық<br />

Қазақстан академиясын «Заңгер»<br />

мамандығы бойынша аяқтады.<br />

1999 <strong>жыл</strong>ғы мамырдан 2007<br />

<strong>жыл</strong>дың мамыр айына дейін<br />

№01852 әскери бөлімшенің<br />

техникалық-эксплуатациялық<br />

бөлімінің регламент және жөндеу<br />

тобында аға авиациялық техник,<br />

борттық авиациялық техник, тікұшақ<br />

эскадрильясы тікұшақ звеносының<br />

авиациялық техник-нұсқаушысы,<br />

Ақмола облысы қорғаныс істері<br />

жөніндегі департаментінің шарт<br />

бойынша қызмет ететін әскери<br />

қызметшілерді әскерге шақыру<br />

бөлімінің аға әскери маманы<br />

болып қызмет етті.<br />

2007 <strong>жыл</strong>ғы мамырдан 2008<br />

<strong>жыл</strong>дың ақпан айына дейін Ақмола<br />

облысы Еңбекшілер ауданы<br />

қорғаныс істері жөніндегі бөлімнің<br />

мобилизациялық даярлық және<br />

аумақтық қорғаныс бөлімшесінің<br />

басшысы болып еңбек етті.<br />

2008 <strong>жыл</strong>ғы мамырдан 2018<br />

<strong>жыл</strong>ғы мамыр айына дейін<br />

Еңбекшілер ауданы қорғаныс<br />

істері жөніндегі бөлімнің басшысы,<br />

Көкшетау қаласы қорғаныс істері<br />

жөніндегі басқармасының басшысы<br />

және Ақмола облысы Степногорск<br />

қаласы қорғаныс істері жөніндегі<br />

бөлімнің басшысы лауазымдарын<br />

атқарды.<br />

ІІІ, ІІ және І дәрежелі «Мінсіз<br />

қызметі үшін» медальдерімен<br />

марапатталған.<br />

Павлодар облысы<br />

әкімінің баспасөз қызметі.

SARYARQA SAMALY<br />

АЙНА 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 3<br />

«SARYARQA SAMALY» ГАЗЕТІНІҢ ЖҮЛДЕСІНЕ АРНАЛҒАН XII РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ТУРНИР<br />

Дәстүрлі турнир<br />

басталды!<br />

Бүгін облыстық «Saryarqa samaly» газетінің жүлдесі үшін тоғызқұмалақтан<br />

өтетін дәстүрлі XII республикалық турнир басталды.<br />

Еліміздің әр өңірінен басылым додасына келген тоғызқұмалақшылар<br />

2 күн бойы шеберліктерін сынға салатын болады.<br />

Алпысбай ХОНЖ<br />

Өткенге көз салатын болсақ, турнир<br />

алғаш рет 2008 <strong>жыл</strong>дың желтоқсан айында<br />

«Saryarqa samaly» газетінің 80 <strong>жыл</strong>дық<br />

мерейтойына орай ұйымдастырылды.<br />

Алғашқы турнирдің қорытынды бәсекесінде<br />

180-нен астам тоғызқұмалақшы өнер<br />

көрсетті. Жыл өткен сайын турнирге<br />

қатысушылардың саны артып, соңғы<br />

<strong>жыл</strong>дарда 400-ден астам спортшы бір<br />

мезетте басылым жүлдесін сарапқа салу<br />

дәстүрге айналды. 2017 <strong>жыл</strong>ы басылым<br />

жүлдесі үшін өткен X турнир тұңғыш рет<br />

республикалық дәрежеде ұйымдастырылды.<br />

Оған қазақстандық спортшылармен бірге,<br />

Қырғыз елінің кәсіпқой тоғызқұмалақшылары<br />

да қатысты. Былтыр өткен дәстүрлі додада<br />

әлемнің 6 мемлекетінен (Ауғанстан,<br />

Әзербайжан, Түркия, Моңғолия, Ресей,<br />

Түркия, Ауғанстан, Моңғолиядан келген ойыншылар. 2018 <strong>жыл</strong>, <strong>қараша</strong>.<br />

Суреттер газет мұрағатынан алынды.<br />

Қазақстан) тоғызқұмалақшылар келіп,<br />

басылым жүлдесін сарапқа салды. Биыл<br />

да еліміздің батысы мен шығысынан,<br />

оңтүстігі мен теріскейінен келген тоғызқұмалақшылар<br />

бәсекенің көрігін қыздыруда.<br />

- Дәстүрлі турнир тартысқа толы өтуде.<br />

Басылым жүлдесіне арналған додаға<br />

<strong>жыл</strong> сайын қатысушылар көп келеді. Әсіресе,<br />

балалар. Биыл мен Шығыс Қазақстан облысынан<br />

11 тоғызқұмалақшыны дайындап<br />

әкелдім. Олардың қатарында республикалық<br />

додаларда жүлде алып жүрген спортшылар<br />

бар. Мәселен, Аяна Исахан осыдан<br />

2 <strong>жыл</strong> бұрын «Saryarqa samaly» газетінің<br />

жүлдесі үшін өткен турнирде топ жарған еді.<br />

Биыл ел чемпионатында күміс жүлде жеңіп<br />

алды. Сондай-ақ, Мәлика Әсімхановадан<br />

да жақсы нәтиже күтемін. Басқа шәкірттерім<br />

де оңай шағылар жаңғақ емес, -<br />

дейді Шығыс Қазақстан облысының аға<br />

жаттықтырушысы Жарас Исаханов.<br />

Дәстүрлі турнирге қатысушылар жас<br />

ерекшелігі бойынша 5 топқа бөлініп<br />

(8, 10, 12, 15 және 16 жастан асқан)<br />

өнер көрсетуде. Қызыққа толы өрбіген<br />

республикалық жарыс туралы толығырақ<br />

мағлұматты газетіміздің алдағы нөмірінен<br />

оқи аласыздар.<br />

ҚАМҚОРЛЫҚ<br />

Әлеуметтік портал:<br />

таңдаудың мүмкіндігі<br />

«Әлеуметтік қызмет көрсету жүйесін жаңғырту, қызметтердің<br />

сапасы мен қолжетімділігін арттыру» мақсатында ҚР Еңбек<br />

және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 2020 <strong>жыл</strong>дың<br />

1 қаңтарынан бастап республика бойынша әлеуметтік қызметтер<br />

порталын енгізуді қолға алды.<br />

Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />

«Колос» мәдени-сауық орталығында<br />

әлеуметтік порталды алғаш таныстыру<br />

жиыны өтті. Оған қалалар мен аудандардың<br />

жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік<br />

бағдарламалар бөлімінің басшылары,<br />

мүгедек жандармен жұмыс істейтін мамандар,<br />

қарттар мен мүмкіндігі шектеулі жандарға<br />

арнайы көмек көрсету мекемелерінің<br />

басшылары, тауарлар ұсынатын және<br />

қызмет көрсететін үкіметтік емес ұйымдардың<br />

мүшелері қатысты. Бұл келер <strong>жыл</strong>дан бастап<br />

кембағал жандардың порталдың көмегімен<br />

өзіне қажетті техникалық көмекші заттарды<br />

таңдап, сатып алуына және мемлекеттік<br />

мекемелерде арнайы әлеуметтік қызметтерге<br />

тапсырыс беруіне жол ашпақ.<br />

Облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру<br />

және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы<br />

ардагерлер мен мүмкіндігі шектеулі азаматтармен<br />

жұмыс жүргізу бөлімінің басшысы<br />

Зарина Әленова әлеуметтік қызметтер<br />

порталының негізгі ережелерімен таныстырды.<br />

- Мүмкіндігі шектеулі жандар келер<br />

<strong>жыл</strong>дың 1 қаңтарынан бастап техникалық<br />

оңалту құралдарының 55 түрінің 24-іне<br />

және мемлекеттік мекемелерде арнайы<br />

әлеуметтік қызметтерге тапсырыс бере алады.<br />

Техникалық оңалту құралдарының қалған<br />

31 түрі 2020 <strong>жыл</strong>дың шілдесінен бастап кезеңкезеңімен<br />

атқарылатын болады. Мүгедектігі<br />

бар адамдарды оңалту құралдарымен<br />

қамтамасыз ету протездік-ортопедиялық,<br />

дыбыстық техникалық, тифлотехникалық<br />

және гигиеналық құралдармен, сондай-ақ<br />

мүгедектер арбаларын беруді қамтиды. Ал<br />

арнаулы әлеуметтік қызмет түріне жеке<br />

көмекшілердің, ымдау тілі мамандарының<br />

және санаторийлердің қызметтері жатады.<br />

Бүгінгі күні бұлардың барлығы мемлекеттік<br />

сатып алу арқылы ұсынылады, - дейді<br />

З.Әленова.<br />

Бөлім басшысының айтуынша, медициналық-әлеуметтік<br />

сараптаманың қорытындысы<br />

бойынша ұсынылған арба, тифло-сурдо<br />

құралдарын сатып алуға болады. Тауарлардың<br />

бағасын мемлекет өтейді. Әрбір мүмкіндігі<br />

шектеулі адамның есепшотында мемлекетпен<br />

субсидияланатын белгілі бір сома<br />

аударылады. Егер де белгіленген бағадан<br />

қымбат зат алғысы келсе, үстемеақыны<br />

өзі төлейді екен.<br />

- Шілде айынан бастап жеке ыммен<br />

сөйлеу маманы, санаторлық-курорттық<br />

қызмет көрсету бойынша көмекші мамандар<br />

қызметі қосылады. Мұнда инватаксиден<br />

басқа барлық оңалту шаралары енгізілмек.<br />

Мүмкіндігі шектеулі жандарға қажетті әрбір<br />

құралдың белгілі бір қолдану мерзімі бар.<br />

Мысалы, биыл телефон алған болса, оны<br />

тек бес <strong>жыл</strong> өткеннен кейін ғана жаңартуына<br />

болады. Порталда әрбір қажетті затты қашан<br />

және қандай сомаға алғаны толығымен<br />

көрсетіліп тұрады. Оны бюджеттік комиссия<br />

толық бақылауында ұстайды, - дейді<br />

ол.<br />

Бұл техникалық оңалту құралдарының<br />

және арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсынуға<br />

арналған бизнес-процестердің уақытын<br />

проактивті формат арқылы тағайындауды<br />

8 айдан 1-2 аптаға дейін қысқартуға мүмкіндік<br />

бермек. Сондай-ақ, портал қызметтер мен<br />

оңалту құралдарын алушылардың жеке<br />

қажеттіліктеріне сәйкес келмеу мәселелерін<br />

шешпек. Сөйтіп, мүгедектігі бар адамдар<br />

тауар мен қызметтің қажетті түрін өздері<br />

таңдауға мүмкіндік алады.<br />

Портал электронды үкімет (egov.kz)<br />

сайты арқылы іске қосылады. Ол жерде<br />

әр адамның жеке кабинеті және порталға<br />

кіру үшін электронды цифрлы қолтаңбасы<br />

болуы тиіс. Жеке кабинетте барлық оңалту<br />

құралдары мен қандай қызмет алатыны<br />

көрсетілген.<br />

Сонымен қатар, портал оңалту құралдары<br />

мен қызметтеріне тең қолжетімділікті, үйден<br />

шықпай-ақ «бір терезе» арқылы уақытылы<br />

әлеуметтік көмек көрсетуді, жеке қажеттіліктерді,<br />

жеткізушілер туралы ақпаратты,<br />

әлеуметтік қызметкерлер мен мамандар<br />

туралы мәліметтерді есепке алуды<br />

қамтамасыз етеді.<br />

Айта кетелік, «Әлеуметтік қызметтер<br />

порталы» автоматтандырылған ақпараттық<br />

жүйесін енгізу мүгедектігі бар адамдардың<br />

құқықтарын қамтамасыз ету және өмір<br />

сүру сапасын жақсарту жөніндегі ұлттық<br />

жоспар аясында қолға алынуда. Ресурсты<br />

Қазақстанның барлық қалаларының тұрғындары<br />

пайдалана алады деп жоспарлануда.<br />

Ол 400 мыңнан астам пайдаланушы мен<br />

200 мың жеткізушіні қамтиды.

4 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ТІРШІЛІК<br />

SARYARQA SAMALY<br />

БАС ТАҚЫРЫП<br />

«Бақытты отбасы» -<br />

тиімді бағдарлама<br />

Осы <strong>жыл</strong>дың шілде айында «Бақытты отбасы» бағдарламасы бастау<br />

алды. Соның аясында мыңдаған қазақстандық талай <strong>жыл</strong> бойы<br />

армандаған үйіне қол жеткізіп, қоныс тойын тойлады. Олардың<br />

қатарында павлодарлықтар да бар. Аталмыш бағдарлама арқылы<br />

баспаналы болу үшін қайтпек керек? Банк қандай талаптар қояды?<br />

Осы және өзге де сұрақтарға «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ<br />

облыстық филиалы директорының орынбасары Нәзигүл Аққұлова<br />

жауап берді.<br />

БЮДЖЕТ<br />

Ауылдардың<br />

мүмкіндігі<br />

кеңейді<br />

2018 <strong>жыл</strong>ы Павлодар<br />

облысының 32 ауылдық<br />

округіне төртінші<br />

деңгейлі бюджет жүйесі<br />

енгізілген болатын. Жыл<br />

қорытындысы бойынша<br />

26 ауыл бекітілген<br />

жоспарды асыра<br />

орындады.<br />

- Нәзигүл Төлешқызы, «Бақытты<br />

отбасы» бағдарламасына қатысудың<br />

басты талаптары қандай?<br />

- Бағдарламаға төрт және одан көп<br />

баласы бар, толық емес (қанша баласы<br />

бары маңызды емес), мүмкіндігі шектеулі<br />

баланы тәрбиелеп отырған отбасылар<br />

қатыса алады. Негізгі талаптар – тұрғын үй<br />

кезегінде тұруы және айлық табыстың жан<br />

басына шаққанда 42500 теңгеден аспауы.<br />

Табысы төмен осындай отбасылар жергілікті<br />

әкімдіктен тиісті жолдама алады. Жолдаманы,<br />

отбасы мүшелерінің туу куәліктері мен жеке<br />

куәліктерін, неке қию немесе бұзу туралы<br />

куәлікті, соңғы 6 ай аралығындағы табысты<br />

растайтын құжатты «Тұрғын үй құрылыс<br />

жинақ банкіне» тапсырады. Банк 10 күн<br />

аралығында өтінішті қарастырып, төлем<br />

СЕМИНАР<br />

Нұржайна ШОДЫР<br />

қабілеттілігін анықтайды. Айта кетерлігі, егер<br />

өтініш берушінің табысы төлем қабілеттілігін<br />

растауға жеткіліксіз болса, жолдасы, басқа<br />

да жақын туысы қосалқы қарыз алушы<br />

бола алады.<br />

- Несие қандай мерзімге және қандай<br />

пайыздық мөлшерлемемен беріледі?<br />

- «Бақытты отбасы» бағдарламасының<br />

артықшылығы сол, ол өте төмен пайыздық<br />

мөлшерлеме – 2 пайызбен 20 <strong>жыл</strong>ға дейінгі<br />

мерзімге беріледі. Алғашқы жарна пәтер<br />

құнының 10 пайызын құрайды. Яғни, баспана<br />

10 млн. теңгеге бағаланса, қарыз алушы<br />

1 млн. теңге көлемінде бастапқы жарна<br />

төлесе болғаны. Қалған 90 пайызды банк<br />

береді. Ай сайынғы төлем пәтер бағасы<br />

мен бастапқы жарнаның көлеміне тікелей<br />

байланысты. Бағдарлама талабына сәйкес,<br />

өтініші мақұлданған азаматтың құны 10 млн.<br />

теңгеден аспайтын жаңа үйді, екінші нарықтағы<br />

үйді немесе жеке үйді алу мүмкіндігі бар.<br />

- Бағдарлама басталғалы қанша<br />

павлодарлық баспаналы болды?<br />

- Шілде айынан бастап бізге шамамен<br />

350 өтініш келіп түсті. Оның ішінде мақұлданып,<br />

оң жауап алып жатқандар қатары күнненкүнге<br />

артуда. Бүгінгі таңда 169 отбасы өз<br />

үйлеріне қол жеткізді. Тағы 83 өтініш иесі<br />

пәтер таңдап, қарастырып жүр. Осылайша,<br />

<strong>жыл</strong> соңына дейін 252 павлодарлық баспаналы<br />

болады. Олардың қатарында 50 көпбалалы<br />

отбасы, 160 толық емес отбасы және мүмкіндігі<br />

шектеулі баласы бар 42 отбасы бар. Осы<br />

орайда 212 пәтердің Павлодар қаласында,<br />

ал 40 үйдің аудандарда сатып алынғанын<br />

атап өту керек. Яғни, «Бақытты отбасы»<br />

бағдарламасы ауылдықтардың да баспаналы<br />

болуына мол мүмкіндік беріп отыр.<br />

- Тұрғын үй алуды қалайтын<br />

азаматтар қай уақытта өтініш<br />

беріп, бағдарламаға қатыса алады?<br />

- Жалпы, бұл бағдарлама үш <strong>жыл</strong>ға<br />

жоспарланған. Жоғарыда аталған үш топтың<br />

баспаналы болуы үшін <strong>жыл</strong> сайын елімізде<br />

50 млрд. теңге қарастырылады. Биылғы<br />

жоспар орындалды. Ендігі ретте құжаттарды<br />

қабылдау келесі <strong>жыл</strong>дың ақпан айында<br />

басталмақ. Оған дейін «Бақытты отбасы»<br />

арқылы баспана алуға ниеттілер тұрғын үй<br />

кезегіне тұрып, мерзімі өтіп кеткен несиелерін<br />

өтеп, пәтердің бастапқы жарнасын жинап,<br />

құжаттарды дайындаса құба-құп. Біздің банк<br />

қызметкерлері кез келген уақытта тұрғындарды<br />

қабылдап, сұрақтарына жауап беруге әзір.<br />

- Сұхбатыңызға рақмет!<br />

Сұхбаттасқан –<br />

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.<br />

Суретті түсірген – Дастан Ысқақов.<br />

Оқулықтағы олқы тұстар<br />

Соңғы кездері қоғамда орта мектеп оқулығына<br />

қатысты сын жиі айтылуда. Олқылықтардың орын<br />

алмауы үшін не істемек керек? Бұл мәселе облыс<br />

орталығындағы дарынды қыз балаларға арналған<br />

«Білім-Инновация» лицей-интернаты базасында<br />

өткен республикалық семинарда талқыланды.<br />

Аталмыш шараға 400-ден астам түрлі пән мұғалімдері,<br />

әдіскерлер, білім бөлімдерінің мамандары, облыстық әдістемелік<br />

кабинеттердің басшылары және жоғары оқу орындарының<br />

өкілдері қатысты. Семинар барысында жаңартылған бағдарлама<br />

бойынша 11-сыныптарға арналған оқулықтар таныстырылып,<br />

олардың мазмұны мен сапасы жан-жақты талқыланды. Екі күнге<br />

созылған шараның қатысушылары оқулықтарды мұқият қарап,<br />

кемшін тұстарын жіпке тізіп, өз ұсыныстарын жеткізді.<br />

Павлодар мемлекеттік педагогикалық университетінің математика<br />

және физика кафедрасының оқытушысы, педагогика<br />

ғылымдарының кандидаты, профессор Жамал Хырхынбай мектеп<br />

оқулықтары мазмұнының сапалы болуы үшін алдымен ғылыми<br />

тілді жетілдіруге көңіл бөлу керектігін айтады.<br />

- Шыны керек, математика-жаратылыстану бағытындағы пәндердің<br />

тілі күрделі болғандықтан, мұғалім мен оқушы үшін түрлі қиындықтар<br />

кездесуде. Мәселен, мен кейбір математикалық терминдерді үш<br />

рет оқығаннан кейін ғана әзер түсінемін. Өйткені, кітаптың тілі<br />

ауыр. Ал мұны оқушылар қалай түсінеді екен? Алаңдатарлық<br />

жағдай... Сондықтан кітап жазуда тіл тазалығына көбірек көңіл<br />

бөлу керек. Тағы бір мәселе, соңғы кезде математика, геометрия<br />

пәндерінде «Бәйтерек» монументі, Пирамида («Бейбітшілік<br />

және келісім» сарайы), киіз үй, шаңырақ сынды құндылықтардың<br />

суретін салып, соның көлемін, ауданын табу туралы тапсырмалар<br />

сән болып кеткендей. Осы арқылы авторлар Қазақстанның<br />

элементтерін, керемет орындарды көрсеткісі келетін шығар. Бірақ<br />

математика ғылымына нақтылық керек. Сонда ғана отандық<br />

ғылым дамитын болады. Сондай-ақ, біз бұрын геометриялық<br />

фигураларды тақтаға салып қоятынбыз, ал қазір 2D, 3D, тіпті,<br />

7D үлгісіндегі заманауи дүниелер қолданысқа енгізілуде. Технология<br />

күн сайын дамып жатыр. Демек, оқулықты да басқаша<br />

бағытта жазып, қабылдауымыз қажет. Бірақ ол кітаптар алдымен<br />

міндетті түрде сарапшылардың, көпшіліктің талқысынан өтуі<br />

керек, - дейді профессор. Ал облыс орталығындағы дарынды<br />

балаларға арналған көпсалалы лицей-интернатының физика<br />

пәні мұғалімі Алмагүл Исаділова өзі сабақ беретін пәндегі<br />

практикалық тапсырмалардың тым күрделі екенін, сол үшін<br />

деңгейлетіп беру керектігін айтады.<br />

- Жаңартылған бағдарлама бойынша жарыққа шығатын<br />

оқулықтың сапасы да соған сай болуы тиіс. Өкінішке қарай,<br />

біз қарап жатқан оқулықтардың арасында бұрынғыларының<br />

көшірмелері бар екен. Бұл дұрыс емес. Әрине, ұзақ <strong>жыл</strong>дар бойы<br />

оқып келе жатқан Ньютон заңдарын өзгерте алмаймыз, бірақ<br />

оны балаларға түсіндірудегі әдіс-тәсілдерін жаңаша мазмұнға<br />

лайықтауымыз қажет. Сондай-ақ, кейбір практикалық тапсырмалар<br />

өте күрделі екенін байқадым. Бұл ретте, мектептердің<br />

материалдық жағдайын да ескеру керек. Жасыратыны жоқ,<br />

кейбір мектептердің физикалық зертханасы жұтаң. Ал физика<br />

сабағында тәжірибе жасауға басымдық берілетіндіктен, осы<br />

жағын да ескеру керек. Сонымен қатар, тақырыптардан алшақтау<br />

тапсырмалар мен есептерді кездестірдік. Міне, осындай кемшін<br />

тұстарды жетілдіру үшін өз ұсынысымызды жазбаша түрде<br />

бердік, - дейді Алмагүл Исаділова.<br />

Ұйымдастырушылардың айтуынша, мұндай семинар республиканың<br />

барлық өңірінде өткізілуде. Мектеп оқулығын шығарушы «Алматы<br />

кітап», «Мектеп», «Атамұра» ЖШС-тері мен басқа да баспалардың<br />

11-сыныпқа арналған оқулықтары көпшіліктің талқысынан өтуде.<br />

Ал білім беру саласының білікті мамандарының қолдауына ие<br />

болып, әбден сүзгіден өткен баспаның оқулығы келесі оқу<br />

<strong>жыл</strong>ында қолданысқа енгізілетін болады.<br />

Айдана ҚУАНЫШЕВА<br />

Бұл туралы өңірлік коммуникация<br />

қызметінде өткен брифинг барысында<br />

облыстық экономика және бюджеттік<br />

жоспарлау басқармасының басшысы<br />

Мақсат Тұрлыбаев мәлім етті. Оның<br />

айтуынша, қар<strong>жыл</strong>ық дербестікке ие<br />

болған ауылдардың әкімшілік шығындарының<br />

жалпы мөлшері 5,9 млрд. теңгені<br />

құрайды. Бұл өткен <strong>жыл</strong>мен салыстырғанда<br />

20 пайызға артық. Жеке<br />

қазынасы бар ауылдардың кіріс<br />

көлемі 503,8 млн. теңгеге тең. Оның<br />

94 пайызға жуығы салықтан түскен<br />

түсімдер. Атап айтсақ, жерге –<br />

19,8 млн. теңге, мүлікке – 14,9 млн.теңге,<br />

көлік құралдарына 246,9 млн. теңге<br />

салық салынған. Қаражаттың басым<br />

бөлігі әлеуметтік салаға жұмсалады.<br />

Мәселен, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы<br />

аясында жүзеге асырылған жобаларға<br />

1 млрд.теңге қаржы бағытталған. Сонымен<br />

қатар, ауылдарды көріктендіруге, жол<br />

жөндеуге қомақты қаражат бөлінген.<br />

Мәдени және спорттық шараларды<br />

ұйымдастыруға да қолдау көрсетілуде.<br />

- Ағымдағы <strong>жыл</strong>дың 9 айы ішінде<br />

ауылдық бюджетке 435,0 млн. теңге<br />

қаражат түсті. Павлодар ауданының<br />

5 ауылдық округі мен Ақсу ауылдық<br />

аймағының 6 ауылында <strong>жыл</strong>дық жоспар<br />

20,6 млн. теңгеге артық орындалған.<br />

Бұл ретте әкімшілік айыппұл, жеке<br />

және заңды тұлғалардың салымдары,<br />

коммуналдық меншіктегі мүліктерді<br />

жалға беруден түскен салықтық емес<br />

түсімдер бар. Аймақ басшысы аталған<br />

ауылдардың бюджетіне қосымша<br />

38 млн. теңге бөлгенін атап өткен<br />

жөн. Жалпы, төртінші деңгейлі бюджетті<br />

енгізу бойынша оң динамика бар.<br />

2020 <strong>жыл</strong>ы мұндай жаңашылдыққа<br />

94 ауылдық округ қосылады. Бұл ретте<br />

қыркүйекте Ертіс ауданы мен Екібастұз<br />

қаласында ҚР Ұлттық экономика министрлігі<br />

және Азия даму банкі өкілдерінің<br />

қатысуымен көшпелі семинар өтті. Қараша<br />

айында облыс орталығында тағы үш<br />

семинар ұйымдастырылады. Ауылдық<br />

округтерде төртінші деңгейлі бюджетті<br />

енгізу нәтижесінде ауылдардың<br />

қар<strong>жыл</strong>ық мүмкіндіктері кеңейіп, ауыл<br />

тұрғындары жергілікті мәселелерді<br />

шешуге атсалыса алады, - дейді<br />

М.Тұрлыбаев.<br />

Атап өтерлігі, Павлодар облысында<br />

жалпы саны 126 ауылдық округ бар.<br />

Оның 32-сі төртінші деңгейлі бюджетке<br />

қосылған.

SARYARQA SAMALY<br />

ӘЛЕУМЕТ 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 5<br />

ДІН - ДІҢГЕК<br />

Имамдар форумы өтті<br />

Осы аптаның<br />

сейсенбісінде «Рухани<br />

құндылықтар – қоғам<br />

бірлігінің негізі»<br />

атты ІІІ аймақтық<br />

имамдар форумы өтті.<br />

Шараны Қазақстан<br />

Мұсылмандары діни<br />

басқармасының<br />

Павлодар облысы<br />

бойынша өкілдігі<br />

ұйымдастырды.<br />

Алпысбай ХОНЖ<br />

Аймақтық форумға өңіріміздегі<br />

қала, аудан, ауыл мешіттерінің<br />

имамдары, Әбу Бәкір Сыддық<br />

медресесінің және Мәшһүр Жүсіп<br />

қарилар даярлау орталығының<br />

шәкірттері, сондай-ақ ақсақалдар<br />

қатысты.<br />

Шараның модераторы, Павлодар<br />

облысының бас имамы Жолдас<br />

қажы Қоспақұлы форумға Қазақстан<br />

Мұсылмандары діни басқармасынан<br />

арнайы келген мәртебелі меймандарды<br />

таныстырып, шараның мәні<br />

мен маңызына тоқталды.<br />

Жиын барысында Қазақстан<br />

Мұсылмандары Діни басқармасының<br />

Діни білім және кадр<br />

даярлау бөлімінің меңгерушісі<br />

Бейбіт Мырзагелдиев ҚМДБ<br />

Төрағасы, Бас мүфти Серікбай<br />

қажы Ораздың Павлодар имамдарына<br />

арнаған құттықтау<br />

хатын оқып берді. Сондай-ақ<br />

Б.Мырзагелдиев көпшілік алдында<br />

баяндама жасап, осы <strong>жыл</strong>дың<br />

23 қазанында Нұр-Сұлтан қаласында<br />

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘРБИЕ<br />

имамдардың ІІІ республикалық<br />

форумында қабылданған негізгі<br />

құжаттарға тоқталып өтті. Мәселен,<br />

ол «Жеті рухани қазық» Қазақстан<br />

мұсылмандарының Рухани тұғырнамасы,<br />

ҚМДБ атқаратын діни<br />

рәсімдер тізілімі және ҚМДБ<br />

құрылымындағы діни лауазымдар<br />

тізімі секілді маңызды құжаттарды<br />

көпшілікке түсіндірді. Сонымен<br />

қатар, қатысушылар тарапынан<br />

қойылған сұрақтарға жауап<br />

берді.<br />

Toraighyrov University профессоры,<br />

мәшһүртанушы, филология<br />

ғылымдарының докторы Айтмұхамбет<br />

Тұрышев республикалық имамдар<br />

форумында қабылданған «Жеті<br />

рухани қазық» құжаты туралы<br />

ауқымды баяндама жасап, дін<br />

мен дәстүр жайлы әңгіме қозғады.<br />

Конфессияаралық қатынастарды<br />

талдау және дамыту орталығының<br />

директоры Гүлназ Раздықова<br />

жат ағымдармен күрес туралы<br />

баяндама жасап, «Жусан» операциясы<br />

туралы жан-жақты ақпарат<br />

берді.<br />

Ал Ақтоғай ауданының бас имамы<br />

Ахметолла қажы Жандарбекұлы<br />

қазіргі қоғамдағы имамдардың<br />

рөлін арттыру туралы ой<br />

қозғады.<br />

ҚМДБ-ның баспасөз хатшысы<br />

Ағабек Қонарбайұлы имамдар<br />

форумын ұйымдастырудың мәнмаңызына<br />

тоқталды.<br />

Шара соңында көпшілік<br />

баяндамашыларға толғандырған<br />

сауалдарын жолдап, тұшымды<br />

жауап алды.<br />

Форум қатысушылары маңызды<br />

шараны естелік суретке түсіп,<br />

тәмамдады.<br />

Сурет Мәшһүр Жүсіп<br />

орталық мешітінің баспасөз<br />

қызметінен алынды.<br />

ЦИФРЛАНДЫРУ<br />

Қызмет сапасы<br />

артуда<br />

Павлодар облысында 301 мыңнан астам адам<br />

зейнетақы мен жәрдемақы алады.<br />

Аймағымызда 117 мыңнан астам зейнеткер тұрады. 20 мыңға<br />

жуық адамға мүгедектігіне байланысты жәрдемақы тағайындалған.<br />

Көпбалалы отбасылардың саны 3 мыңнан асады. 67 ардагер -<br />

Ұлы Отан соғысының қатысушысы. Қазіргі уақытта мемлекет<br />

тарапынан төленетін жәрдемақылар мен зейнетақыны алу тәртібі<br />

жеңілдетілген. Өткен <strong>жыл</strong>ы зейнеткерлікке шыққандарға «бір<br />

өтініш» принципі бойынша төлем тағайындалды. «Азаматтарға<br />

арналған үкімет» жаңа пилоттық жобасы аясында 6-7 баласы<br />

бар әйелдерге еш құжатсыз-ақ керекті төлемдерді аударатын<br />

болады. Мүмкіндігі шектеулі жандар мемлекеттік қызметтерді үйде<br />

отырып алады. Жыл басынан бері мемлекеттік корпорацияның<br />

қызметкерлері 1500-ден астам адамның үйіне барып, 2 мың<br />

қызметті көрсеткен.<br />

Қызметті үйде алу үшін 1414 нөміріне қоңырау шалып, өтініш<br />

қалдыру керек. Орталық қызметкерлері өтініш берушімен байланысып,<br />

қажетті құжат тізімін сұратады, ыңғайлы уақытты белгілейді.<br />

Мұндай тиімді мүмкіндікті 1, 2, 3-топ мүгедектері, мүмкіндігі<br />

шектеулі балалар және Ұлы Отан соғысының қатысушылары<br />

пайдалана алады.<br />

САҚТАНЫҢЫЗ!<br />

Көктайғақтың<br />

зардабы<br />

Апта ортасында орын алған көктайғақ жүргізушілер<br />

мен жаяу жүргіншілерді әбігерге салды.<br />

Көлігін қысқа дайындап үлгермегендер жолдағы қатынасты<br />

қиындатты. Өткен тәулікте Павлодар облысында көктайғаққа<br />

байланысты 30 жол-көлік оқиғасы тіркелген.<br />

Темір тұлпардың табаны сыр бермеуі үшін шегелі дөңгелекке<br />

ауыстырудың маңызы зор. Сондықтан жол сақшылары жүргізушілерді<br />

абай болуға шақырады. Бұл ретте жол ережесін қатаң сақтауды,<br />

<strong>жыл</strong>дамдықты асырмауды ескертеді. Әсіресе, қоғамдық көлік аялдамалары,<br />

жаяу жүргіншілер жолағы және білім беру мекемелері<br />

жанында көлікті мұқият басқарған жөн.<br />

Ағымдағы <strong>жыл</strong>дың 10 айы ішінде аймағымызда 606 жол-көлік<br />

оқиғасы тіркеліп, 54 адам қаза тапқан. 854 азамат түрлі деңгейдегі<br />

дене жарақатын алып, зардап шеккен. Жыл басынан бері жол<br />

жүру ережесін бұзған 53759 жүргізуші анықталған. Қазіргі уақытта<br />

сақшылар ауа райының құбылуына байланысты қала көшелері<br />

мен мектеп аулаларындағы жол ережесін бақылауда.<br />

Жас орманшылар – жүлдегер<br />

А.АСҚАРҚЫЗЫ.<br />

«Парктер шеруі» халықаралық табиғат қорғау акциясы <strong>жыл</strong><br />

сайын өткізіледі. Ірі масштабты акцияның басты мақсаты өскелең<br />

ұрпақтың назарын ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, экология<br />

және қоршаған ортаны ластау проблемаларына аудару болып<br />

табылады.<br />

Бұл iс-шара адамдарды қорықтарды,<br />

табиғи саябақтарды, табиғат ескерткiштерiн<br />

қорғауға қатысуға, оларға нақты практикалық<br />

көмек көрсетуге, отандастарымыздың санасында<br />

ұлттық табиғи және мәдени игiлiк<br />

үшiн мақтаныш сезiмiн оятуға бағытталған.<br />

Акция 2012 <strong>жыл</strong>дан бастау алып, <strong>жыл</strong>дан<br />

<strong>жыл</strong>ға ауқымы кеңейіп келеді. Оның табысты<br />

өтуіне «Nur Otan» партиясы, «Атамекен»<br />

Ұлттық кәсіпкерлер палатасы, Павлодар<br />

облысы білім беру басқармасы, Павлодар<br />

мемлекеттік педагогикалық университеті,<br />

Toraighyrov University және тағы басқа<br />

ұйымдардан 12000-нан астам қатысушы<br />

өз үлестерін қосты.<br />

Биыл Шалдай мектебінің «Жас орманшылар»<br />

тобы Аққулы ауданында «Парктер<br />

шеруінің» ашылуына қатысты. Бұл шарада<br />

көршілес Шығыс Қазақстан облысынан,<br />

«Семей орманы» резерватынан өкілдер<br />

келіп қатысты. Одан кейін оқушыларымыз<br />

Ақсу қаласының экологиялық орталығында<br />

болды. Үш ай уақыт көлемінде мектеп<br />

оқушылары табиғатты қорғау шарасына<br />

белсене қатысты. Оқушылар орманда тазалық<br />

жұмыстарын жүргізіп, көшеттер отырғызды.<br />

Орман алқабы - облысымыздың ерекше<br />

мақтан тұтарлық байлығы. Жасыл өскіндерді<br />

одан әрі көбейтіп және туристердің таза<br />

ауада демалуын қамтамасыз ету мақсатында<br />

орман резерваты мен жергілікті аудан<br />

әкімшілігі жұмыла жұмыс жасайды. «Парктер<br />

шеруі-<strong>2019</strong>» акциясы аясында дәрістер,<br />

білім беру мекемелерінде әңгімелесулер,<br />

қорық мұражайында экскурсиялар, конкурстар,<br />

аумақтарды көгалдандыру, спорттық<br />

іс-шаралар, экологиялық акциялар, ақпараттық<br />

бюллетеньдер, парақшалар, баннерлер<br />

шығару жұмыстары жүргізілді. Атқарылған<br />

жұмыстың нәтижесі шығарылып, ең үздік<br />

мектеп ұжымдары «Ертіс орманы» Шалдай<br />

резерваты ұсынған бағалы сыйлықтармен<br />

марапатталды.<br />

«Парктер шеруі-<strong>2019</strong>» акциясының<br />

қорытындысы бойынша «Ертіс орманы»<br />

резерваты ҚР Орман шаруашылығы және<br />

жануарлар дүниесі комитетінің шешімі<br />

бойынша ІІ орынға ие болды. Шалдай<br />

мектеп оқушыларына табиғат қорғау шараларына<br />

белсене қатысқан үшін Нұр-Сұлтан<br />

қаласына тегін саяхаттап барып келу<br />

мүмкіндігі берілді.<br />

Ұйымдастырушылар оқушыларды облыс<br />

орталығына жеткізді, әрі қарай пойызбен<br />

Нұр-Сұлтан қаласына бардық. Астанамызда<br />

көрікті орындарға саяхат жасап,<br />

қызықтадық. Әзірет Сұлтан мешітіне<br />

барып, Құран оқытып шықтық. Елбасының<br />

осы мешітке сыйлаған әріптері күміспен<br />

жазылған құран кітабын көрдік. Содан<br />

кейін Қазақстан Республикасының Ұлттық<br />

музейін араладық. Музейде бізге «Алтын<br />

адам», бұрынғы кездегі әйел және ерлер<br />

киімдерін, <strong>жыл</strong>қылардың макеттерін, сүрленген<br />

<strong>жыл</strong>қының еттерін, қыпшақтардың, әйел<br />

және ер адамдардың соғыс киімдерін,<br />

Талғат Мұсабаевтың ғарыштық киімін,<br />

зымыранның макетін, сырмақ, алтын мен<br />

күміс әшекейлер, алтын бүркіт және тағы<br />

да басқаларды көріп, өзімізге тәлім-тәрбие<br />

беретін ұлттық тарихи жәдігерлермен<br />

таныстық. «Бәйтеректе» балалар көптеген<br />

аттракциондарға мініп, қызыққа бөленді.<br />

Түстен кейін «Мега» орталығында<br />

балалардың біразы кинотеатрда фильм<br />

тамашаласа, тағы біреулері қызықты<br />

кітаптар сатып алды, серуендеп жүріп<br />

уақыттың <strong>жыл</strong>дам өткенін сезбей қалды.<br />

Кешке қайтадан Павлодар қаласына<br />

теміржол көлігімен шықтық. Павлодарда<br />

тағы өзіміздің автобусымыз күтіп алып,<br />

дәмханада тамақтанып алған соң үйімізге<br />

жеткізді.<br />

Ақсу қаласында өткен акция<br />

Жас орманшыларға осындай ұмытылмас<br />

саяхат ұйымдастырған Шарбақты ауданы<br />

«Ертіс орманы» мемлекеттік орман табиғи<br />

резерватының бас директоры, Байболов<br />

Қуандық Таңатарұлына, «Ертіс орманы»<br />

мемлекеттік орман табиғи резерватының<br />

туризм бөліміне ата-аналар және жеке<br />

өзімнің атымнан айтар алғысымыз шексіз.<br />

Сіздерге зор денсаулық, мол бақыт тілейміз,<br />

еңбектеріңіз жана берсін!<br />

Қайыржамал ТЕЛЕГЕНОВА,<br />

Шалдай орта мектебі директорының<br />

тәрбие ісі жөніндегі орынбасары,<br />

Шарбақты ауданы.

6 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

ТӘРБИЕ<br />

SARYARQA SAMALY<br />

Мұрат<br />

ҚАПАНҰЛЫ<br />

ОЙ-ТАМЫЗЫҚ<br />

МӘСЕЛЕ<br />

Жүгенсіз жасөспірім<br />

көп. Неге?<br />

Мейірімге<br />

мұқтаждық<br />

Ұлы Абайдың<br />

шығармашылығына үңіле<br />

түссеңіз, бұл ғаламды ең<br />

әуелі махаббат пен мейірім<br />

құтқаратынын аңғарар едік.<br />

Расымен мейірбандық болмаса<br />

жан сұлулығы жайында айтып<br />

та қажет емес. Ал мейірім<br />

әлемнің құтқарушы екендігін<br />

мойындасақ, әлеміміз<br />

адамзаттың өзі болып шықпай<br />

ма?..<br />

Кішкене күнімізде көбіміз ата-ананың,<br />

ата-әженің мейіріміне, айналып-толғануына<br />

тойып өстік. Қазақ отбасында мейірім тұтас<br />

бір әулетті ұстап тұратын отбасылық институт<br />

десе болады. Мектепте үздік баға алсаң, үйге<br />

жүгіріп, бөлісуге асығасың. Себебі, үй үлкендері<br />

сенің сәл жетістігіңнің өзіне балаша қуанып,<br />

басыңнан сипап, «Айналайын, менің құлыным<br />

ақылды!» дегені айрықша ыстық. Сонымен<br />

мерейіміз өсіп, асып-толушы едік. Үлкендердің<br />

мейірімі, ыстық ықылас-шапағаты тұла бойыңа<br />

қуат болып құйылған сайын арқаланып, құлшыныс<br />

пен ынта да артады. Үйдегілердің сенімін, артқан<br />

жауапкершілігін сезініп, жақсы іске бой ұрып<br />

тұратын қасиет өздігінен қалыптасып қалады.<br />

Негізі, отбасы - мың кірпіштен қаланған үй<br />

секілді құрылысы күрделі нәрсе. Абайсызда<br />

бір кірпіш орнынан босап құлап түссе, өзге<br />

кірпіштердің тығыз байланысы бұзылып, салдарынан<br />

үйдің қабырғасы сөгіліп кетуі ғажап емес.<br />

Өзімшілдік бар жерде бірлік жоқ. Бірлік жоқ<br />

мекенде бүлік көп. Осы кірпіштің, құрылыстың<br />

мызғымауына үлкендердің мейірімі құрсау болып,<br />

сызат түсірмей ұстап тұратынын мойындаған<br />

абзал. Себебі халқымыздың бейбітсүйгіш ақ-адал<br />

ниеті осы мейірім атаулыдан басталады.<br />

Қазір - адамға деген сенім азайған заман.<br />

Себебі, қоғамда мейірімге мұқтаждық бар. Мейірім<br />

азайса, ізгілік те ілгері басуын қояды. Тұлғаға<br />

деген сенімнің азайғандығын түрлі мәселелерде<br />

оның шешім қабылдаудан шеттетілгендігінен көріп<br />

отырмыз. Түрлі шешімдер қабылдау мәселесі, атап<br />

айтқанда, технологиялық жүйедегі шешімдерді<br />

қабылдау ғана емес, сонымен қатар, әкімшілік<br />

шешімдер қабылдау мәселесі ендігі кезекте<br />

<strong>жыл</strong>дан-<strong>жыл</strong>ға дамып келе жатқан «ақылды<br />

технологиялардың» өзіне тапсырыла бастады.<br />

Ақылды, мәдениетті, мейірімді қоғам құру<br />

адамзаттың мыңдаған <strong>жыл</strong>дардан бергі арманы<br />

еді. Осы мәселе туралы мыңдаған кітаптардың<br />

жазылғандығы анық. Бірақ мәңгілік алмасып<br />

отыратын күн мен түн, бір бірінен қалмайтын<br />

жақсылық пен жамандық секілді бұл мәселе<br />

әлі күнге дейін арман күйінде қалып келеді.<br />

Ал қазіргі «ақылды технологиялардың» дамуы<br />

ықпалымен бұл арманның ауылы тіпті алыстай<br />

түсетіндей.<br />

Атағы айға жеткен Стив Джобстың өзі<br />

дүниеден өтерінің алдында аурухана төсегінде<br />

жазып қалдырған соңғы хатында адамдардың<br />

бір-біріне деген мейірімінен асқан ештеңе жоқ<br />

екенін кеш болса да түсінгендігін жария етті.<br />

«Мен бизнес әлемінің шыңына жете алдым.<br />

Көптеген адамдардың ойынша, менің өмірім -<br />

жетістіктің теңеуі. Бірақ, жұмыстан өзге менің<br />

көңіліме қуаныш сыйлайтын ешнәрсе болмағанын<br />

мойындаймын. Сіздің қазынаңыз – отбасыңызға<br />

деген махаббатыңыз, сүйіктіңізге деген сезіміңіз,<br />

жақын жандарға деген қамқарлық, достарыңызға<br />

деген адалдық...», деп тұжырымдады өмірдің<br />

мәнін «Эйпл»-дің негізін салушы.<br />

Ал ойшыл Абай мейірімділік формуласын:<br />

«Кішкенесінен ананың <strong>жыл</strong>уына, әкенің мейіріміне<br />

шөлдеп, жарымай, ортақ қазанда өскен бала<br />

жатбауыр болмай қайтсін» деп бір-ақ ауыз сөзбен<br />

қайырған. Ендеше, мейірімге бөленгің келсе, өзің<br />

мейірімді болуға ұмтылу қағидасын есімізден<br />

шығармағанымыз абзал. Балаңыздың басынан<br />

сипап, ағайынмен туыстық қатынасты үзбей,<br />

сыртқа да мейірбандығыңызды көрсетсеңіз,<br />

одан асқан ізгілік жоқ.<br />

ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев халыққа арнаған Жолдауында балалардың құқығын<br />

қорғау мәселесіне ерекше тоқталған еді. Мемлекет басшысы жасөспірімдерді қоғам болып<br />

қатерден құтқару керектігін сөз етіп, балаларға қатысты қылмыстарға қолданылатын<br />

жазаны шұғыл түрде қатайту қажеттігін айтты. Жантүршігерлік фактілерде татуластыру<br />

шарасы қолданылмайтын болады. Бейкүнә жеткіншектің тағдырын ойрандап, ар-намысын<br />

қорлағандарға қолданылатын ауыр жаза қоғам кесапатын азайта ала ма? Аймағымызда<br />

жасөспірімдерге қатысты қылмыстың деңгейі қандай?<br />

Айдана ҚУАНЫШЕВА<br />

Үй ішіндегі үрей<br />

Әрбір ата-ана ұл-қызының<br />

болашағына алаңдайтыны белгілі.<br />

Бауыр еті баласының сапалы білім<br />

алып, қатарластарынан кем қалмауы<br />

үшін көп еңбектенеді. Алайда осы<br />

жұмысбастылық жеткіншектердің<br />

жүгенсіз жүруіне себеп болуда. Баласымен<br />

емін-еркін әңгімелесуге уақыт<br />

таппаған ата-аналардың кейін бармақ<br />

тістеп қалатындары да сондықтан...<br />

Павлодар облысында <strong>жыл</strong> басынан<br />

бастап жасөспірімдердің қатысуымен<br />

54 қылмыс орын алыпты. Бұл өткен<br />

<strong>жыл</strong>мен салыстырғанда 16,9 пайызға<br />

аз. Яғни, өткен <strong>жыл</strong>ы 65 факті<br />

тіркелген еді. Бірақ бұл статистикалық<br />

көрсеткішке көңіл толады деп айта<br />

алмаймыз. Өйткені ағымдағы <strong>жыл</strong>ы<br />

кәмелет жасына толмағандардың<br />

арасында зорлық-зомбылықтың құрбаны<br />

болғандардың саны көбейген. Биыл<br />

26 жасөспірімнің болашағына балта<br />

шабылған. Өткен <strong>жыл</strong>ы бұл көрсеткіш<br />

21 фактіні құрапты.<br />

- Жасөспірімдер арасындағы қылмыс<br />

саны азайғанымен, зорлық-зомбылық<br />

оқиғасы 5 фактіге көбейіп отыр.<br />

Әсіресе, ҚР Қылмыстық Кодексінің<br />

120, 121 және 122-баптары бойынша<br />

қылмыс саны өсті. Жаға ұстатарлық<br />

жағдайлардың басым көпшілігі өгей<br />

әкенің тарапынан орын алған. Өткен<br />

<strong>жыл</strong>ы мұндай айуандық әрекетке туған<br />

әкелер барған жағдайлар да орын<br />

алған болатын. Қыз бала шешесінің<br />

өлімінен кейін араққа құмар әкесінің<br />

құрбанына айналған еді. Толық емес<br />

отбасында тәрбиеленетін балалардың<br />

жағдайы сынып жетекшілердің назарында<br />

болуы тиіс дегенді айтқым келеді.<br />

Полицейлердің де назарында болу<br />

керек дегенді жоққа шығармаймын.<br />

Бірақ мектеп жасындағы баланың<br />

жағдайымен мұғалім күнде таныса<br />

алады. Егер ұстаздар мен дәрігерлер<br />

оқушының мінезінен күдік тудыратын<br />

әрекеттерді көретін болса, бірден<br />

полицияға хабарласуға міндетті.<br />

Бұл жағдайға көз жұма қарағандар<br />

әкімшілік жауапкершілікке тартылып,<br />

айыппұл арқалайтынын білулері тиіс, -<br />

дейді облыстық полиция департаменті<br />

жергілікті полиция қызметінің ювеналды<br />

полиция тобының аға инспекторы<br />

Бибігүл Қамзина.<br />

Себебі мен салдары<br />

Бибігүл Төлешқызы жасөспірімдер<br />

арасында орын алған зорлық-зомбылық<br />

фактілерінің себебін түсіндіріп көрді.<br />

Айтуынша, балалар - физикалық<br />

тұрғыдан әлсіз жандар. Олардың<br />

өмірлік тәжірибесі аз болғандықтан,<br />

қылмыскерлер баланың аңғалдығын<br />

пайдаланады.<br />

- Тәжірибемізде кездескен оқиғаларға<br />

тоқталып өтейін. 16 жастағы қыз бала<br />

ата-анасымен ренжісіп, апасының<br />

үйінде тұруға шешім қабылдайды.<br />

Қарт адамдарға қазіргі балаларды<br />

бақылау қиын. Үлкендер тарапынан<br />

қадағалау болмағандықтан әлгі қыз<br />

әлеуметтік желі арқылы ер адамдармен<br />

таныса бастайды. Бұл әрекеті<br />

арқылы бейтаныс жігітті қылмыс жасауға<br />

итермелеген. Яғни, қыз бала кешкі<br />

уақытта танымайтын адамның үйіне<br />

өзі барған. Әлеуметтік желі арқылы<br />

жазған хаттары арқылы кездесу<br />

уақытын екеуі бірге белгілегенін<br />

анықтадық. Аталмыш іс бойынша тергеу<br />

жұмыстары жүргізілуде. Заңда 18 жасқа<br />

толмағандарға арналған арнайы кесте<br />

бар. Олар кешкі сағат 22.00-ден кейін<br />

түнгі уақытта көшеде жалғыз жүрмеуі<br />

қажет. Екінші оқиғада да қыз бала<br />

ата-ананың бақылауынсыз қалған.<br />

Өйткені әке-шешесі күні-түні жұмыс<br />

істеген. Кәмелетке толмаған жасөспірім<br />

тағы да әлеуметтік желі арқылы өзінен<br />

едәуір жасқа үлкен жігітпен танысып,<br />

бірнеше рет кездесуге шыққан. Мектеп<br />

жанында қыдырған. Бала махаббатқа<br />

сеніп қалған қыздың өміріне балта<br />

шабылды. Осылайша, қашықтан танысу<br />

балалардың болашағын бұзуда. Жалпы,<br />

16 жасқа толмаған баламен жыныстық<br />

қатынасқа түсетіндерге жаза қатал.<br />

Олар 3 <strong>жыл</strong>дан бастап өмір бойына<br />

дейін бас бостандығынан айырылады, -<br />

дейді Бибігүл Қамзина.<br />

Балаларды қалай<br />

қорғаймыз?<br />

Бибігүл Төлешқызы отбасында<br />

тәрбие таяз дегенді алға тартады.<br />

Өйткені ата-аналар баласына танысының<br />

немесе досының үйінде қонуына жиі<br />

рұқсат береді. Бақылау болмаған бала<br />

құрбыларымен бірге ішімдіктің дәмін<br />

татады. Егер бала үйде әңгімеге<br />

араласпай, бөлмесінде үнсіз отыра<br />

беретін болса, бұл жағдай атааналарды<br />

алаңдатуы тиіс. Қиын<br />

жағдайға тап болған жасөспірім өзін<br />

іштей жеп, тығырықтан шыға алмай<br />

қалады.<br />

Түйін:<br />

- Облыстық денсаулық сақтау,<br />

білім беру басқармаларымен бірлесе<br />

келе мектептерде сенім кабинетін<br />

ашуды қолға алудамыз. Бұл бастаманы<br />

облыстық полиция департаментінің<br />

басшысы Амантай Әубәкіров ұсынды.<br />

Психолог, медиаторлар жасөспірімдер<br />

арасындағы мәселемен күресу үшін<br />

олармен жеке сөйлесіп, ақыл-кеңестерін<br />

айтатын болады. Бүгінде жаңашылдық<br />

облыс орталығындағы №2 мектепке<br />

енгізілді. Алғашқы тоқсанның демалысы<br />

кезінде барлық мектептерде сенім<br />

бөлмесі ашылады деген ойдамыз, -<br />

дейді Б.Қамзина.<br />

Маманның айтуынша, әр баланың<br />

жақын араласатын құрбысы, досы<br />

болуы қажет. Ұл-қызының кіммен<br />

сөйлесетінін ата-аналары білуге<br />

міндетті. Егер жасөспірім достарын<br />

үнемі ауыстыратын болса, жаман ортаға<br />

түсуі мүмкін. Өйткені баланың жеке<br />

дүниетанымы қалыптаспағандықтан,<br />

әркімнің пікірімен санасатын болады.<br />

Бойында тәрбиесі аз балалармен<br />

қосылып, сабаққа қатыспай, мектепке<br />

бет-әлпетін бояп келуі ғажап емес.<br />

Сондықтан ата-аналарға баласының<br />

әр басқан қадамын аңдуға кеңес<br />

беремін.<br />

- Қазіргі уақытта әке-шешелердің<br />

жұмысбасты екенін білеміз.<br />

Жасөспірімдердің болашағына<br />

ата-әжелері жиі алаңдаушылық білдіріп,<br />

полицияға хабарласып жатады. Қандай<br />

жағдай болмасын жауапкершілікті ата-ана<br />

арқалайды. Жасөспірімдердің мәселесіне<br />

денсаулық сақтау басқармасы да<br />

а р а л а с у ы т и і с . А қ ж е л е ң д і л е р д і ң<br />

16 жасқа толмағандармен жиі кездесу<br />

өткізуін құптаймын. Мектеп жасындағы<br />

қыздардың ерте жүкті болуына бірлесіп<br />

қана тосқауыл қоя аламыз, - дейді<br />

Б.Қамзина.<br />

Елімізде бала қылмысына қатысты жазаны күшейтуді ұсынып отыр.<br />

Әсіресе, бала болашағына балта шабатын педофилдерге ауыр жаза<br />

қарастырылуда. Осы орайда, мына бір статистикаға назар аударсақ.<br />

Жыл басынан бері аймағымызда кәмелетке толмаған баласын қараусыз<br />

жіберіп, тәрбиелеу жұмысымен дұрыс айналыспағаны үшін 425 ата-ана<br />

әкімшілік жазаға тартылыпты. Демек, қоғамда ұл-қызына немқұрайлы<br />

қарайтын әке-шешелер бар. Сондықтан ата-аналарға қатысты жазаны<br />

да күшейту қажет сияқты...

SARYARQA SAMALY<br />

ЖЕЛҚАЗЫҚ 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 7<br />

Ұсыныстар<br />

талқылануда<br />

ОЙ-ТАМЫЗЫҚ<br />

Гүлжайна<br />

ТҮГЕЛБАЙ<br />

Жақында Мемлекет<br />

басшысы Қасым-Жомарт<br />

Тоқаев бұған дейін<br />

қабылданған латын<br />

графикасына негізделген<br />

қазақ әліпбиінің<br />

нұсқасында олқылықтар<br />

барын айтып, ҚР Мәдениет<br />

және спорт министрлігіне<br />

қайта жетілдіру жөнінде<br />

тапсырма берді. Осы ретте<br />

тіл білімі институттары<br />

мен орталықтары қандай<br />

жұмыс жүргізуде?<br />

Тілеуберді САХАБА<br />

Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына»<br />

ұлттық ғылыми-практикалық орталығының<br />

атқарушы директоры Ербол Тілешов<br />

те Президенттің ескертуін мойындап<br />

отыр. Ол жаңа алфавиттегі кейбір<br />

әріптің таңбалануына қайта тоқталу<br />

к е р е к д е г е н п і к і р д е . Я ғ н и , Ш м е н<br />

Ч әріптерінің латынша таңбалану<br />

н ұ с қ а л а р ы қ о л а й с ы з д а у. С о л с е к і л д і И м е н<br />

І әріптері бір-бірінен ажыратылмайды.<br />

Сондықтан, І таңбасының төбесіне<br />

ноқат қою арқылы И-ден өзгешелеу<br />

керек деген секілді ұсыныстар қазір<br />

талқылану үстінде. Осы <strong>жыл</strong>дың соңына<br />

дейін көпшіліктің ортасына салынады.<br />

А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл<br />

білімі институтының жетекші ғылыми<br />

қызметкері, филология ғылымдарының<br />

кандидаты Айнұр Сейітбекованың сөзінше,<br />

тіл білімі ғалымдары мен ІТ мамандары<br />

латын әліпбиіне негізделген қазақ<br />

алфавитін оқуда қиындық тудырмас<br />

үшін үш түрлі өзгеріс енгізуді ұсынған.<br />

Себебі бұған дейін «заңды» деп жүрген<br />

нұсқаға қатысты сын-пікірлер көп<br />

айтыла бастады.<br />

Оның біріншісі – диграфты әріптер.<br />

Мысалы, соңғы нұсқада Ш және Ч<br />

әріптерінің латынша нұсқасы (sh,<br />

ch) екі таңбамен жазылатын болып<br />

бекітілген еді. Оқырман алғашында<br />

<strong>жыл</strong>ы қабылдағанымен, кейін мұның<br />

да қисынға келіңкіремейтіні айтыла<br />

бастады. Жазылуы бойынша көпшіліктің<br />

көкейіне қонбай тұрғын әріптердің<br />

бірі – осылар. Неге десеңіз sh әрпі<br />

қосарланып бір жерге келетін сөздер<br />

бар. Мысалы, Ashshy, tushshy деген<br />

БІЛІМ<br />

Нұржайна ШОДЫР<br />

ҚР Білім және ғылым минстрлігі мен<br />

Ы.Алтынсарин атындағы ұлттық білім<br />

академиясы ұйымдастырған шараға<br />

еліміздің әр аймағында өткен іріктеу<br />

турларының жеңімпаздары қатысты.<br />

Ұйымдастырушылардың айтуынша,<br />

байқаудың басты мақсаты - ресурстық<br />

орталық (тірек мектептер) қызметін<br />

дұрыс жолға қойып, шағын жинақты<br />

мектептердің оқу-тәрбие жүйесіне<br />

тәжірибелі мамандардың үздік әдістәсілдерін<br />

енгізу.<br />

Аталмыш сайыс барысында оқушылардың<br />

білім сапасы, мектептің материалдық-техникалық<br />

және оқу-әдістемелік<br />

базасы, кадрлық әлеуеті, ақпараттық-<br />

секілді. Қарап отырсаңыз, жазуға да<br />

қолайсыз, көзге де оғаш көрінеді.<br />

Ғалымдардың көбі бұл дыбыстарды тіл<br />

ғылымындағы «седиль» тәсілімен яғни,<br />

сырға салу арқылы бір таңбамен жазуды<br />

ұсынып жатыр. Екінші мысалы «Ashаt»<br />

сөзіне байланысты. Мұны «Асхат» деп<br />

оқуға да, «Ашат» деп оқуға да болады.<br />

Сонда Sh таңбасы бір Ш әрпінің ғана<br />

емес, С мен Х-ның да рөлін ойнап<br />

тұр. Екіншісі – кириллицадағы Уу<br />

дыбысы. Жаңа әліпби бойынша деп<br />

жазылуда. Мамандар мұны ешқандай<br />

үтір, ноқатсыз Uu деп белгілеу туралы<br />

ұсынуда. Cебебі, бұл халықаралық<br />

стандарт. Латын әліпбиін қолданатын<br />

туысқан халықтардың көбі осылай<br />

қолданады. Үшінші ұсыныс Ии мен<br />

Іі әріптеріне тиесілі. Бұл таңбалардың<br />

бас әріптері латынша (І және І)<br />

бірдей таңбамен берілген. Мысалы,<br />

ине сөзін бас әріппен жазатын<br />

болсақ, Ine болады. Бұл сөзді ине<br />

деп те, іне деп те оқуға болады. Сол<br />

сияқты MINISTRLIK сөзін бірыңғай бас<br />

әріптермен жазатын болсақ, міністрлік<br />

немесе министрлик болып кетеді екен.<br />

Осындай екіұшты оқылмас үшін бірінің<br />

үстіне ноқат қоюды ұсынып отыр.<br />

Сонымен қатар оқу кезінде қиындық<br />

тудырған каллиграфия мәселесі де өз<br />

шешімін күтіп тұр. Яғни, таңбалардың<br />

жазбаша жазылуы әлі күнге дейін<br />

анықталмай келеді. Бұнымен қазіргі<br />

таңда Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық<br />

Білім академиясы айналысып жатыр.<br />

- Әліпбиде диграфты екі әріп бар: ch<br />

және sh. Осындағы sh әрпі бір дыбысқа<br />

салынған екі таңба. Бұл әріпке қатысты<br />

насихаттау шаралары кезінде көп пікір<br />

айтылады, қарсылықтар туындайды.<br />

Біз болғанда мәтіннің контексіне қарай<br />

ажыратып оқитын боларсыздар деп<br />

үйреттік. Сондықтан, осы әріпке түркінің<br />

әліпбиіндегі таңбасын қолдану жөнінде<br />

көп ұсыныс түсті. Қисынға келетін<br />

жоба сияқты. Жалпы жаңа әліпбиде<br />

әріптердің тік жақшада дыбысталуы<br />

дұрыс берілмеген. Сондықтан келесі<br />

түзетілетін жаңа әліпбиде әріптердің<br />

дыбысталуы да ескерілуі тиіс, - дейді<br />

Айнұр Аташбекқызы.<br />

Бұған дейін көптеген тіл мамандары<br />

әліпбидің осы нұсқасы бойынша<br />

арнайы курстан өтіп, сертификат алғаны<br />

есімізде. Енді, мына өзгерістен кейін<br />

олар қайта оқу керек пе деген сауал<br />

туындайды.<br />

- Жаңа әліпби мен емле ережелеріндегі<br />

өзгерістер мен толықтырулар туралы<br />

ақпараттар Ш.Шаяхметов атындағы<br />

«Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми практикалық<br />

орталығының «Тіл Әлемі» сайтына<br />

шығады. Емле ережелерін толық<br />

меңгерген мамандар үшін соңғы<br />

өзгерістерді түсініп, қабылдау қиындық<br />

етпейді. Қайта курстан өтудің қажеті<br />

жоқ, - дейді Айнұр Сейітбекова.<br />

Үздік орталық анықталды<br />

Жақында облыс<br />

орталығындағы дарынды<br />

балаларға арналған №8<br />

лицей-мектебі негізінде<br />

республикалық «Үздік<br />

ресурстық орталық»<br />

байқауы өтті.<br />

коммуникативтік технологияларды<br />

пайдалану және оқу үрдісіне оң әсер<br />

ететін басқа да мүмкіндіктер есепке<br />

алынды. Байқауға ҚР Білім және ғылым<br />

министрлігінің, Ы.Алтынсарин атындағы<br />

ұлттық білім академиясының, «Өрлеу»<br />

біліктілікті арттыру ұлттық орталығы»<br />

АҚ-ның және өңірлердегі әдістемелік<br />

қызмет саласының өкілдері қазылық етті.<br />

Б а й қ а у қ о р ы т ы н д ы с ы б о й ы н ш а<br />

І орынды Ақмола облысына қарасты<br />

Шортанды ауданының №3 мектебі иеленді,<br />

ІІ орынды Батыс Қазақстан облысы<br />

Шыңғырлау ауданының Л.Қылышев<br />

атындағы мектебі мен Қостанай облысы<br />

Қостанай ауданындағы №1 Затобол<br />

мектебі алды. Ал ІІІ орынға Павлодар<br />

облысына қарасты Баянауыл ауданының<br />

№2 ресурстық орталығы, Шығыс Қазақстан<br />

облысындағы Күршім ауданының №3<br />

гимназиясы мен Ақтөбе облысы Қобда<br />

ауданының Қобда мектебі лайық деп<br />

танылды. Сондай-ақ, бірқатар білім<br />

беру мекемесі «Табысты әлеуметтендіру<br />

мектебі», «Шығармашыл мектеп», «Заманауи<br />

мектеп», «Әлеуметтік серіктестік<br />

және ынтымақтастық үздік ресурстық<br />

орталығы», «Тәрбие және білім» аталымдарымен<br />

марапатталды.<br />

Шара соңында қатысушылар үшін<br />

2018 <strong>жыл</strong>ғы «Үздік ресурстық орталық»<br />

байқауының жеңімпазы атанған Ақсу<br />

қаласының №2 мектебінің ресурстық<br />

орталығына бару ұйымдастырылды. Аталған<br />

білім ордасы магниттік мектептермен<br />

бірлесе ресурстық орталықтың жұмыс<br />

тәжірибесінің презентациясын ұсынды.<br />

Гүлнұр ҚҰДАЙБЕРГЕН,<br />

Нұр-Сұлтан қаласы бойынша<br />

шағын жинақты мектептерді дамыту<br />

орталығының директоры:<br />

- Бүгінде елімізде 2800-ден астам<br />

шағын жинақты мектеп бар екен.<br />

Олардың басым бөлігі Солтүстік<br />

Қазақстан облыстарында орналасқан.<br />

Осындай шара арқылы білім беру<br />

мекемелері бір-бірімен тәжірибе<br />

алмасып, тың бастамаларды<br />

жүзеге асыруға мүмкіндік алады.<br />

Әсіресе, ауыл мектептеріндегі білім<br />

сапасын арттырып, жаңа идеяларды<br />

енгізуге тигізетін пайдасы зор екені<br />

сөзсіз. Сондықтан да <strong>жыл</strong> сайын бұл<br />

байқауды тұрақты түрде өткізіп<br />

тұрудың берері мол болмақ.<br />

Камера<br />

«көріп» тұр!<br />

Айнала камера. Қайда<br />

барсаңыз да әрекетіңіз<br />

айна-қатесіз камерада<br />

сайрап тұрады. Алайда,<br />

кез келген мекеме келгенкеткен<br />

азаматтардың, өз<br />

қызметкерлерінің жүрістұрысын<br />

осы заманауи<br />

құрылғымен қадағалайтынын<br />

қаперде ұстамайтынымыз<br />

қын<strong>жыл</strong>тады.<br />

Кейде заңға қайшы әрекет жасалады. Бейнебақылау<br />

камерасындағы «көріністер» көрсетілгеннен<br />

кейін ғана кінәсін мойындап, кешірім сұрау<br />

жағдайлары жиілеп кетті. Жуырда ғана еліміздің<br />

батысында тіс дәрігері баланың тісін жұлу үшін<br />

оны әжептәуір жұлқығаны камераға түсіп қалған.<br />

Оны ешкім арнайы түсірген жоқ. Тіс емдейтін<br />

кабинет камерамен жабдықталған. Мұны стоматолог<br />

білмейді емес, біледі. Неге әлгі азаматтың<br />

адуындығын тыюға камераның «күші» келмей<br />

тұр?! Әлде жастық албырттық басым болды ма?!<br />

Кім білсін?! Әлбетте, камера тұрсын-тұрмасын ақ<br />

желеңді баланың тісін жұлқылап емес, амалын<br />

тауып, жұлу керек еді. Мінезінің шатақтығын<br />

мойындап, кейін барша елден кешірім сұрады.<br />

Сөзсіз сабақ болды оған. Өзгелер де әрбір кері<br />

әрекеттің ісін кері кетіретінін ұмытпаса дейсің...<br />

Тағы бір мысал, елорданың тұрғын үй<br />

кешендерінің бірінде жап-жас ару лифтінің<br />

ішінде қажеттілігін өтеп, көптің күлкісіне қалды.<br />

Сұмдық «қылығы» үшін қарабет болды. Былай<br />

қарасаң, ақымақтық, ар жағында тәрбиесіздік<br />

екені анық. Ол да кешірім сұрады. Әкімшілік<br />

жауапқа тартылатын болды.<br />

Қарап отырсақ, камераның «көргені» болмаса,<br />

осы бір қоғам дерттері өрши беретін сияқты.<br />

Тәрбиесіздік тамыр жайса, жақсылыққа апармайды-ау.<br />

Бір адамды болсын, тәубесіне түсіруде заманауи<br />

құрылғының тигізетіні көп екені сөзсіз. Әлем<br />

дәл осы камералардың тежеуші фактор екенін<br />

мойындап отыр. Яғни, жаһандық статистикада<br />

қандай да бір нысанды тонауға жоспарланған<br />

10 жағдайдың сегізінде ұрылар камераның барын<br />

біліп, арам ойларынан айнып қалады екен.<br />

Осы ретте, мамандар сес көрсету үшін нағыз<br />

камералардың орнына муляжін орната салудың<br />

да пайдасы барын жоққа шығармайды.<br />

Бірақ, ар-ұяттан жұрдай жандарды камера<br />

да үркіте қоймайтыны байқалып жүр қоғамда.<br />

Естеріңізде ме, жуырда Екібастұзға арнайы<br />

барып, бірнеше ай бойы мейрамханаларда<br />

тамақтанып, жүйелі түрде ақшасын төлемей<br />

кетіп жүрген жас жұп ұсталды. Камераның<br />

көмегімен, әрине. 21-ғасыр. Ұят-ақ! 26 жастағы<br />

жігіт. Қол-аяғы балғадай азамат. Жанындағы<br />

аруын ауқаттандырғысы келсе, өз еңбегімен<br />

ақша тауып, апармай ма?! Ел-жұртқа жексұрын<br />

болды, заң алдында жауап береді, дәмханаларға<br />

келтірген шығынын өтеуі тиіс. Тағы да кешірім<br />

сұрап, мүләйімсіп шыға келеді. «Айнала камера,<br />

айланы асыру мүмкін еместігін ары айрандай<br />

төгілмей тұрғанда неге ойламайды екен?!» дейсің...<br />

Әккіленген ұрылардың әрекетін бойына сіңген<br />

«әдетке» балайық, ал ел қатарлы еңбек етіп, өмір<br />

сүріп жүрген жандардың кейде дұрыс жолдан<br />

тайып, артық іс жасап, ұятқа қалатынын қайтеміз?!<br />

Мұндай жағдайдың талайына әлеуметтік желілерде<br />

куә болып жүрміз. Кейде дүкендер мен сауда<br />

үйлерінде әмиянын, телефонын ұмытып кеткен<br />

адамдар жоғалған затын іздеп қайта барады.<br />

Сауда нүктелерінің бәрінде дерлік камера бар.<br />

Кері айналдырып қараса, тәп-тәуір киінген, ел<br />

қатарлы адамның өзгенің затын ақырын алып,<br />

шығып кеткенін көреді. Кейде тіпті баласын<br />

жетектеп келе жатқан жанның тауып алған<br />

затты қайтаруға асықпай, керісінше, тығып<br />

алып, қадамын алшаң басып жүріп кететінін<br />

де камера «көріп» жүр. Әлгі әке яки ана баласына<br />

қандай тәрбие көрсетті?!<br />

Камера кейде пасық ойдан, арам әрекеттен<br />

тыяр. Бірақ, ой одан да биік болуы тиіс. Ардың<br />

алдында жаман атты болмаудың қамы қажет-ақ.

8 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

АЛАҢ<br />

SARYARQA SAMALY<br />

ҚОРШАҒАН ОРТА<br />

120 тоннаға<br />

азайды<br />

Биыл Екібастұз<br />

қаласындағы «Богатырь<br />

Көмір» ЖШС<br />

қоршаған ортаны қорғау<br />

бағытындағы жұмыстарға<br />

2 млрд. теңгеге жуық<br />

қаражат жұмсаған.<br />

Соның нәтижесінде<br />

өндіріс орнынан<br />

шығатын табиғатты<br />

ластаушы заттардың<br />

көлемі 120 тоннаға<br />

азайды.<br />

Тілеуберді САХАБА<br />

«Богатырь Көмір» ЖШС директорының<br />

орынбасары Наталья Шулаеваның сөзінше,<br />

компания басшылығы табиғат тазалығына<br />

айрықша мән береді. Кәсіпорын алда<br />

бұдан да ауқымды жобаларды қолға<br />

алмақ. Атап айтсақ, келесі <strong>жыл</strong>дан бастап<br />

ауаға таралатын зиянды қалдықтарды<br />

азайту және алдын алу бағытында жаңа<br />

технологиялық жобаны іске қосуды<br />

жоспарлап отыр. Яғни, 2020 <strong>жыл</strong>ы<br />

әрбір экскаваторға тұманды жер сулау<br />

әдісі бекітіледі. Мәселен, шаңды басу<br />

үшін электр машинаның қозғалмалы<br />

бөлігіне бұрын ауызсу құйылса, енді<br />

шахтадағы дренажды сулар пайдаланылады.<br />

- Компания қоршаған ортаны қорғау<br />

шараларын жүргізуге 1 956 562,8 мың<br />

теңге көлемінде қаражат жұмсаған.<br />

Бұл - <strong>жыл</strong>дың алғашқы тоғыз айындағы<br />

көрсеткіш. Жылдық жоспар бойынша,<br />

табиғатты қорғау бағытындағы<br />

іс-шараларды жүзеге асыруға жұмсалатын<br />

қаражат көлемі 983 655 теңге<br />

болуы керек еді. Дегенмен біздің кәсіпорын<br />

бұл салаға бұдан әлдеқайда көп қаражат<br />

жұмсады. Сондай-ақ, кен өндіретін<br />

орындардағы роторлы экскаваторлардың<br />

қазба жұмыстарынан кейінгі шығатын<br />

шаңды басуға 73 миллионнан астам теңге<br />

бағытталды. Соның нәтижесінде ластаушы<br />

заттардың көлемі 2,84 тоннаға азайды, -<br />

дейді Наталья Шулаева.<br />

Биылғы <strong>жыл</strong>дың тоғыз айында «Богатырь<br />

Көмір» жауапкершілігі шектеулі<br />

серіктестігінің өндіріс орындарынан<br />

550 тоннаға жуық қалдық көмілді.<br />

Оның біразы қайта өңделіп, кәдеге<br />

жаратылған. Бір атап өтерлігі, өндірістен<br />

шығарылатын қоқыс құрамына қарай<br />

жеке-жеке сұрыпталып, реттеліп, жиналады.<br />

Сондай-ақ, тұрмыстық немесе<br />

техникалық қалдықтардың темір<br />

бөлшектері де іске жаратылады. Осы<br />

қалдықтардың зияндылығын алдын ала<br />

ж о ю м а қ с а т ы н а к о м п а н и я ә к і м ш і л і г і<br />

8 миллионнан жуық қаражат қарастырған<br />

екен. Өндіріс алаңдарын<br />

көгалдандыру, ағаш қорларын күтуге<br />

де 3 миллион теңгеден астам қаражат<br />

қарастырылды.<br />

Жасыратыны жоқ, ел көлемінде сыбайлас жемқорлық әрекеттері<br />

тыйылмай тұр. Заңды белшесінен басып, парамен ұсталғандар<br />

темір тордың арғы жағына тоғытылып жатыр. Бірақ, олардың<br />

кейбірі түрмедегі жақсы тәртібі, өз кінәсін мойындағаны, тағы<br />

бірқатар себепке байланысты жазасын мерзімінен бұрын өтеп,<br />

бостандыққа шығатын жайттар аз емес. Осыны ескерген ҚР Сыбайлас<br />

жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі жемқорлық әрекеттері<br />

үшін сотталғандарды шартты түрде мерзімінен бұрын босатуға<br />

шектеу қою қажет деген ұсынысты ортаға салды. Бұл елімізде жең<br />

ұшынан жалғасқан қылмыстың тыйылуына тосқауыл бола ала<br />

ма? Мәселені «Алаңның» талқысына салып көрген едік.<br />

Мерзімінен бұрын<br />

босатуға бола ма?<br />

Алик ШПЕКБАЕВ,<br />

ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл<br />

агенттігінің төрағасы (алқа мәжілісіндегі сөзінен):<br />

- Соңғы үш <strong>жыл</strong> аралығында кешенді әрі жүйелі шаралардың<br />

нәтижесінде жемқорлыққа қатысты құқық бұзушылықтар саны<br />

14 пайызға азайды. Биыл <strong>жыл</strong> басынан бері 2121 қылмыстық<br />

әрекет әшкере болды. Оның 1590-ы – сыбайлас жемқорлық.<br />

Мемлекетке келтірілген шығын көлемі 23,2 млрд. теңгені құрады.<br />

Бұл өткен <strong>жыл</strong>дың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,7 есеге көп.<br />

Жоғарғы Сотпен бірлесіп, сот қызметкерлерінің теріс әрекеттері<br />

де анықталуда. Мәселен, <strong>жыл</strong> басынан бері бесеуі сотталды.<br />

Осыны ескеріп, біздің агенттік құқық қорғау органдары мен<br />

- Темір тордың ар жағындағы<br />

қазақстандықтардың күнделікті тамағы,<br />

киімі, басқа да қажеттіліктері үшін<br />

мемлекеттік қазынадан қомақты<br />

қаржы бөлінеді. Олардың қатарында<br />

өзінің қызметін асыра пайдаланып,<br />

өзгелерден ақша алғандар, жемқорлық<br />

әрекет жасап, бюджеттік қаржыны<br />

жымқырғандар да бар. Сыбайлас<br />

жемқорлық үшін сотталғандардың<br />

қазынаға келтірген шығыны аздай,<br />

олардың түрмедегі жағдайын жақсарту<br />

үшін тағы да шығын шығарамыз. Содан<br />

болса керек, «жемқорлар қоғамға анау<br />

айтқандай қауіп төндірмейді, олардың<br />

ұзақ уақыт түрмеде мемлекет есебінен<br />

өмір сүргенінен гөрі бостандыққа<br />

шығарған дұрыс шығар» деген бірді-екілі пікірлерді естіп<br />

Светлана КОВЛЯГИНА,<br />

адвокат:<br />

- Жемқорлық, алаяқтық әрекеттер мен мемлекеттің ақшасын<br />

қалтасына басқаны үшін сотталғандардың көпшілігі денсаулығының<br />

нашарлығын, кәмелеттік жасқа толмаған балаларының барын,<br />

егде тартқан ата-анасының халі ауыр екенін алға тартып,<br />

мерзімінен бұрын босатуды сұрайды. Енді бірі түрмедегі жақсы<br />

тәртібі мен қоғамдық шараларға белсене араласқаны үшін<br />

бостандыққа ертерек шығуды қалайды. Бұл жағдайлардың<br />

барлығы Қазақстан Республикасының қылмыстық-процессуалдық<br />

кодексінде бар. Сот шешім шығарар тұста айыпталушының<br />

жазасын жеңілдететін жағдайларды қарастырады. Меніңше,<br />

БИЛІК ЖӘНЕ БҰҚАРА<br />

соттардың сыбайлас жемқорлық<br />

қылмыстарына қатысты жауапкершілігін<br />

қатаңдату туралы бастаманы<br />

көтерді. Сонымен қатар,<br />

ауыр және аса ауыр жемқорлық<br />

қылмысқа барғандарға қатысты<br />

шартты түрде мерзімінен босатуды<br />

шектеу ұсынылды. Мұндай шаралар<br />

елімізде парақорлық, алаяқтық,<br />

лауазымын асыра пайдалану,<br />

мемлекеттің қаржысын жымқыру<br />

сынды құқық бұзушылықтардың<br />

азаюына әсер етуі тиіс.<br />

Қайрат ӘБІШЕВ,<br />

облыстық мәслихат депутаты:<br />

қаламын. Бірақ мен оған қарсымын. Қазынамызды ортайтып,<br />

бәзбіреулердің қателіктеріне көз жұма қарағаны үшін ақша<br />

алатын жемқорлар сот белгілеген мерзімді толық өтеуі тиіс.<br />

Әйтпегенде «айыппұлды төлей саламын», «мерзімінен бұрын<br />

шыға саламын» деген ойдың жетегімен әрі қарай арам<br />

пиғылдарын жалғастыра береді. Шартты түрде мерзімінен<br />

босату – жазалау емес, керісінше қылмысқа итермелейтін<br />

әрекет. Ертеңгі күні жазаны толық өтеместен бостандыққа<br />

шығатынын білетін кей шенеуніктер заңнан қорықпай, оны<br />

белшесінен баспасына кім кепіл? Сондықтан, ауыр және аса<br />

ауыр сыбайлас жемқорлық әрекетке барғандар «уақытынан<br />

бұрын темір тордан шығамын» деген ойды ұмытуы тиіс<br />

деген пікірдемін.<br />

жемқорлық жасаған адамға қатысты<br />

қылмыстық жауапкершілік оның пара<br />

ретінде алған сомасына тікелей<br />

қатысты болуы тиіс. Неғұрлым көп<br />

алса, соғұрлым ұзақ мерзімді жаза<br />

белгіленуі керек. Егер әр сотталушының<br />

денсаулығы, отбасылық жағдайы,<br />

басқа да өтініштеріне сүйене отырып,<br />

кешіріммен қарап, мерзімінен бұрын<br />

босата берсек, жең ұшынан жалғасқан<br />

жемқорлықтың тамырына балта шабылмайды.<br />

Қылмыстық ісіне сот белгілеген<br />

мерзімнің соңына дейін жауап беруге<br />

міндетті деп ойлаймын.<br />

«Алаңды» үйлестірген – Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.<br />

Есептік кездесу басталды<br />

Тереңкөл ауданының жұртшылығы ауызсу, жол мәселесіне<br />

алаңдаулы. Ауыл әкімдерінің есебі барысында жергілікті<br />

тұрғындар көкейдегі сұрақтарын қойып, сала мамандарынан<br />

жауап алды.<br />

Аудан әкімі Е.Әйткенов бекітілген кестеге<br />

сәйкес, Песчан, Бобровка, Федоровка,<br />

Ивановка, Воскресенка, Жаңақұрылыс, Калиновка,<br />

Береговой және Байқоныс ауылдық<br />

округтерінде болып, ауыл әкімдерінің <strong>2019</strong><br />

<strong>жыл</strong>ғы 9 айда атқарылған жұмыстары<br />

жөніндегі есеп беру кездесуіне қатысты.<br />

Мәселен, Қарасуық ауылының<br />

тұрғындары ауызсу мәселесін шешуді<br />

сұрады. Жолдың жағдайы балабақшаға<br />

бала тасымалдауда қиындық тудыруда.<br />

Песчан, Жаңабет ауылдарындағы мәдениет<br />

үйлеріне музыкалық құрылғылар қажет<br />

болса, Байқоныс ауылындағы мәдениет үйі<br />

күрделі жөндеуден өтпеген. Бұдан бөлек,<br />

Калиновка ауылындағы мектеп пен ауыл<br />

әкімдігі ғимаратының арасындағы <strong>жыл</strong>у<br />

құбыры да жөндеуді талап етеді. Аталмыш<br />

мәселе бойынша аудан әкімі тиісті мекеме<br />

басшыларына тапсырма берді. Сонымен<br />

қатар, бұл елді мекенге көше шамдарын<br />

орнату қажет. Жарықтандыру мәселесі<br />

Воскресенка, Тереңкөл ауылдарында да<br />

бар екен.<br />

Аудандағы тірек ауылдар – Байқоныс,<br />

Федоровка және Жаңабет ауылдарында<br />

«Оңтүстіктен-Солтүстікке» бағдарламасы өз<br />

деңгейінде жүргізілсе, Жаңақұрылыс елді<br />

мекенінде бұл көрсеткіш орындалмаған.<br />

Биыл Тегістікте бала санының аздығына<br />

байланысты мектеп жабылған болатын.<br />

Мұндай жағдай Жаңақұрылыс ауылында да<br />

орын алуы мүмкін. Сондықтан жоғарыдағы<br />

бағдарлама арқылы оқушы санын арттырып,<br />

білім ошағын сақтап қалу маңызды.<br />

Есептен кейін аудан әкімі жергілікті<br />

тұрғындарды жеке мәселелері бойынша<br />

қабылдады.<br />

Е.ҚАМЗИН.

SARYARQA SAMALY<br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 9<br />

11 <strong>қараша</strong>, дүйсенбі<br />

06.27 Таң намазының кіруі, 08:00 Күннiң шығуы, 12.41 Бесiн намазы,<br />

15:23 Екiнтi намазы, 17.12 Ақшам намазы, 18.45 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Kóńil tolqyny»<br />

6:25 «Másele».<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

10:00 «Қайран күндер».<br />

11:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «NIET»<br />

14:00 AQPARAT<br />

1 4 : 1 0 « Е г і з ғ ұ м ы р »<br />

15:00 «Жат мекен»<br />

16:00 «Apta».<br />

16:45 «Balanyń kóńili...»<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Kóńil tolqyny»<br />

17:30 «ЕЛДІҢ БАЛАСЫ».<br />

1 8 : 0 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />

19:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />

21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />

22:30 «ЕГІЗ ҒҰМЫР».<br />

2 3 : 2 5 « A z i l t i m e »<br />

0:15 AQPARAT<br />

0:45 «Niet».<br />

2:15 «Ashyq alań».<br />

3:05 «Жүрекке жол».<br />

4:15 «Balanyń kóńili...».<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:40 "Роботкөлік Поли"<br />

12:00 «SPORT SPRINT»<br />

12:10 "Құбылай хан" Т/х<br />

13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:25 "ӨЗЕКТІ СҰХБАТ"<br />

13:35 "Әке" Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

06.28 Таң намазының кіруі, 08.02 Күннiң шығуы, 12.41 Бесiн намазы,<br />

15.21 Екiнтi намазы, 17:10 Ақшам намазы, 18.44 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Kóńil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃSHOLPAN».<br />

10:00 «Қайран күндер».<br />

11:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «NIET».<br />

14:00 AQPARAT<br />

1 4 : 1 0 « Е г і з ғ ұ м ы р » .<br />

15:00 «Жат мекен».<br />

16:00 «JAN JYLÝY».<br />

16:30 «Aqsaýyt»<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Kóńil tolqyny»<br />

17:30 «ЕЛДІҢ БАЛАСЫ».<br />

18:00 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

19:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />

21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />

22:30 «ЕГІЗ ҒҰМЫР».<br />

2 3 : 2 5 « A z i l t i m e »<br />

0:15 AQPARAT<br />

0:45 «Niet».<br />

2:15 «Ashyq alań».<br />

3:05 «Жүрекке жол».<br />

4:10 «Мәдениет<br />

жауһарлары».<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:05 "Роботкөлік Поли"<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ»<br />

12:10 "Сүйе білсең" Т/х<br />

13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:25 "ӨЗЕКТІ СҰХБАТ"<br />

13:35 "Әке" Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:25 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ»<br />

18:35 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:4 5 «Бәрі де анам жайлы»<br />

20:55 "Сазды әуен"<br />

21:15 «Үзілмеген үміт» Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

23:00 "Бітімгерлер" Т/х<br />

23:50 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Қызық times"<br />

7:00 "Юху и его друзья"<br />

7:30 "Таңғы хабар"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Таңғы хабар"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Таңғы хабар"<br />

10:00 Тайны. Судьбы.<br />

Имена<br />

10:45 "Кебенек"<br />

11:30 "Бәсеке"<br />

12:00 Жаңалықтар. Новости<br />

12:30 "Менің тағдырым"<br />

13:00 "Родные люди"<br />

14:40 Премьера! "Разия"<br />

15:00 "Bilim"<br />

15:30 "Бір туынды тарихы"<br />

16:00 "Ду-думан"<br />

17:00 "Листопад"<br />

18:30 "Бәсеке"<br />

19:30 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:10 "Армандастар"<br />

20:45 "Народный контроль"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:40 "Абдулхамид хан"<br />

22:30 "Кебенек"<br />

23:20 "Листопад"<br />

0:40 "Төрлетіңіз"<br />

1:40 "Мечты сбываются"<br />

12 <strong>қараша</strong>, сейсенбі<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:25 «SPORT SPRINT»<br />

18:35 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:4 5 «Бәрі де анам жайлы»<br />

20:55 "Сазды әуен"<br />

21:15 «Үзілмеген үміт» Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

23:00 "Бітімгерлер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Қызық times"<br />

7:00 "Юху и его друзья"<br />

7:30 "Таңғы хабар"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Таңғы хабар"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Таңғы хабар"<br />

10:00 "Абдулхамид хан"<br />

10:45 "Кебенек"<br />

11:30 "Армандастар"<br />

12:00 Жаңалықтар. Новости<br />

12:30 "Менің тағдырым"<br />

13:00 "Родные люди"<br />

14:40 Премьера! "Разия"<br />

15:00 "Қоғамдық талқылау"<br />

16:00 "Ду-думан"<br />

17:00 "Листопад"<br />

18:30 "Бәсеке"<br />

19:30 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:10 "Армандастар"<br />

20:50 Новый курс<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:40 "Абдулхамид хан"<br />

22:30 "Кебенек"<br />

23:20 "Листопад"<br />

0:40 "Төрлетіңіз"<br />

1:40 "Мечты сбываются"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

8:00 «Маша и Медведь»<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Условия контракта"<br />

13:00 "Elorda live"<br />

13:20 "Условия контракта"<br />

14:30 "Кешіккен хат"<br />

15:40 "KazNet"<br />

16:00 Докум. фильм<br />

18:10 "Жүрек сыры 2"<br />

19:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

20:00 ASTANA TIMES<br />

21:00 "Қара ниет"<br />

23:10 "Жаза"<br />

0:10 "Кешіккен хат"<br />

2:30 ASTANA TIMES<br />

3:30 "Бір болайық"<br />

4:30 Сырты бүтін<br />

5:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «МАХАББАТЫМ<br />

Ж ҮРЕГІМДЕ 2»<br />

6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

7:20 «BASTY BAGDARLAMA»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «МУЖСКОЕ/<br />

ЖЕНСКОЕ»<br />

12:00 «QALAÝYM LIVE»<br />

15:45 «НА САМОМ ДЕЛЕ»<br />

16:50 «МАЙОР СОКОЛОВ.<br />

ИГРА БЕЗ ПРАВИЛ».<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

22:50 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

8:00 «Маша и Медведь»<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Условия контракта"<br />

14:20 "Кешіккен хат"<br />

15:30 "Ән мен әзіл"<br />

16:00 Докум. фильм<br />

18:10 "Жүрек сыры 2"<br />

19:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

20:00 ASTANA TIMES<br />

21:00 "Қара ниет"<br />

23:10 "Жаза"<br />

0:10 "Кешіккен хат"<br />

2:30 ASTANA TIMES<br />

3:30 "Бір болайық"<br />

4:30 Сырты бүтін<br />

5:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ 2»<br />

6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

7:10 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «МУЖСКОЕ/ЖЕНСКОЕ»<br />

12:00 «QALAÝYM LIVE»<br />

15:45 «НА САМОМ ДЕЛЕ»<br />

16:50 «МАЙОР СОКОЛОВ.<br />

ИГРА БЕЗ ПРАВИЛ».<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

22:50 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ».<br />

1:00 «ОПЕРАЦИЯ «САТАНА»<br />

2:15 «П@УТINA»<br />

3:15 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ»<br />

4:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ».<br />

1:00 «ОПЕРАЦИЯ «САТАНА»<br />

2:15 «П@УТINA»<br />

3:15 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ»<br />

4:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ел үшін туған ер<br />

болсаң...»<br />

08.00 «Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Смех с доставкой<br />

на дом»<br />

12.10 «Қазақтын қара<br />

жорғасы»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.25 «Қазақстан -<br />

байтақ өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.25 «Инна Макарова.<br />

Предсказание судьбы»<br />

18.20 «Я шагаю по Москве».<br />

18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Маски долой!».<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Әсетпен сырласу»<br />

00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Маски долой!».<br />

00.50 «Хроники<br />

московского быта»<br />

01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+ НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.30 «Подкасты»<br />

08.00 -09.00 ПРОФИЛАКТИКА<br />

09.00 «Три товарища»<br />

12.00 «Зеленая волна»<br />

14.00 Т/с<br />

15.00 «Сәтті күн»<br />

16.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

19.00 «Сәтті күн»<br />

20.00 «Подкасты»<br />

21.00 Т/с<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Лия Ахеджакова.<br />

Парадоксы маленькой<br />

женщины».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.25 «Қазақстан -<br />

байтақ өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.25 «Актерские драмы.<br />

Последние роли»<br />

18.20 «Осторожно,<br />

мошенники!»<br />

18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Потеря потерь».<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Жасынның оты<br />

жанымда»<br />

Серік Қалиевтің<br />

шығармашылық кеші.<br />

00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Потеря потерь».<br />

00.50 «Знак качества»<br />

01.30 «Ән-көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.30 «Подкасты»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

12.00 «Зеленая волна»<br />

14.00 Т/с<br />

15.00 «Сәтті күн»<br />

16.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

19.00 «Сәтті күн»<br />

20.00 «Подкасты»<br />

21.00 Т/с<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 «Подкасты»<br />

00.20 «Три товарища»<br />

01.50 «Зеленая волна»<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 «Подкасты»<br />

00.20 «Три товарища»<br />

01.50 «Зеленая волна»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

05.15 «Сәтті күн»<br />

КТК<br />

07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 “ДАУ-ДАМАЙСЫЗ”<br />

07.50 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

08.50 “ЖАТ ТУЫСТАР”<br />

09.50 “ЮРМАЛА”<br />

12.20 “ЛИДИЯ”<br />

14.50 “УЗНАЙ МЕНЯ,<br />

ЕСЛИ СМОЖЕШЬ”<br />

15.5 0 “ПИСЬМА НА СТЕКЛЕ”<br />

17.00 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

23.45 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

01.20 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

02.10 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

03.25 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

04.10 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

ИРБИС<br />

06.30 «Ғажайыпстан саяхат»<br />

08.00 «Fresh Тан»<br />

10.00 «Призрак и Тьма»<br />

12.00 «Хоффа»<br />

15.00 «Айналайын 3»<br />

16.00 «Ән қанатында»<br />

17.40 «Иман нұры»<br />

18.00 Новости<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 «Бог большой,<br />

я маленькая»<br />

22.30 Новости<br />

23.10 «Айналайын 3»<br />

00.00 Новости<br />

00.40 «Глаза змеи»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

05.15 «Сәтті күн»<br />

КТК<br />

07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.50 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

08.50 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

09.50 НОВОСТИ<br />

10.30 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

12.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

14.50 “УЗНАЙ МЕНЯ, ЕСЛИ<br />

СМОЖЕШЬ”<br />

15.50 “ПИСЬМА НА СТЕКЛЕ”<br />

17.00 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

23.45 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

01.20 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

02.10 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

03.25 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

04.10 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости (каз.)<br />

07.10 «Айналайын 3»<br />

08.00 «Fresh Тан»<br />

10.00 Новости (рус.)<br />

10.40 «Вечный зов»<br />

12.00 Новости (каз.)<br />

12.40 «Бог большой,<br />

я маленькая»<br />

15.00 Новости (рус.)<br />

15.40 Новости (каз.)<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Докум.фильм<br />

18.00 Новости (каз.)<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости (рус.)<br />

20.10 «Тихушники»<br />

22.30 Новости (каз.)<br />

23.10 «Айналайын 3»<br />

00.00 Новости (рус.)<br />

00.40 «Летучие мыши»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Разминка»<br />

07.15 «Қазақпыз ғой»<br />

0 7. 3 0 « Қ а ғ а з к е м е »<br />

08.30 «Күлкі базар»<br />

09.00 «Екі езу»<br />

09.30 «ТОМ И ДЖЕРРИ»,<br />

«БЕН 10»<br />

10.00 «КРОШКА ИЗ<br />

БЕВЕРЛИ - ХИЛЛЗ»<br />

11.50 «COMEDY WOMAN»<br />

1 2 . 4 5 « П Р Е Д Л О Ж Е Н И Е »<br />

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

18.00 «РЕВЮ»<br />

18.30 «INSTATV.KZ»<br />

19.00 «Ауылдастар 4»<br />

19.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

2 0 . 0 5 « П Я Т О Е И З М Е Р Е Н И Е »<br />

22.10 «ИГРОК»<br />

00.20 «Ауылдастар 4»<br />

01.00 «РЕВЮ»<br />

01.30 «Күлкі базар»<br />

02.20 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Гу-гулет»<br />

06.40 «Азулылар әулеті»<br />

07.40 «Элиф»<br />

08.45 «Черепашки-ниндзя»<br />

09.25 «Хоббит:<br />

Пустошь Смауга»<br />

13.00 «Той любой ценой»<br />

15.00 «Ninety one 91»<br />

17.10 «Элиф»<br />

18.15 «Охотник за<br />

головами»<br />

19.20 «Крепостная»<br />

20.20 «Гранд»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Азулылар әулеті»<br />

22.05 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

23.10 «Кәрі келсе іске»<br />

23.35 «Жастар алаңы»<br />

00.10 «Добро пожаловать<br />

в Рай»<br />

02.25 «Гу-гулет»<br />

03.00 «Жаңа келін»<br />

04.00 «Элиф»<br />

04.45 «Жеңіп көр»<br />

НТК<br />

07.00 «Разминка»<br />

07.15 «Қазақпыз ғой»<br />

0 7. 3 0 « Қ а ғ а з к е м е »<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «РЕВЮ»<br />

09.30 «ТОМ И ДЖЕРРИ»,<br />

«БЕН 10»<br />

10.05 «ПАТРУЛЬ»<br />

10.45 «COMEDY WOMAN»<br />

11.45 «ОДНАЖДЫ В<br />

Р О С С И И »<br />

1 2 . 4 0 « П Я Т О Е И З М Е Р Е Н И Е »<br />

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

18.00 «РЕВЮ»<br />

18.30 «INSTATV.KZ»<br />

19.00 «Ауылдастар 4»<br />

19.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

20.05 «СОТОВЫЙ»<br />

22.00 «РАБОТОРГОВЛЯ»<br />

00.00 «Ауылдастар 4»<br />

00.40 «РЕВЮ»<br />

01.10 «Күлкі базар»<br />

01.30 «Жұлдыздар шеруі»<br />

02.20 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Гу-гулет»<br />

06.40 «Азулылар әулеті»<br />

07.40 «Элиф»<br />

08.45 «Черепашки-ниндзя»<br />

09.25 «О здоровье:<br />

понарошку и всерьез»<br />

10.40 «Мой лучший враг»<br />

11.50 «Человек-невидимка»<br />

12.50 «Крепостная»<br />

13.50 «Город особого<br />

назначения»<br />

15.00 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

16.00 «Жаңа келін»<br />

17.10 «Элиф»<br />

18.15 «Охотник за<br />

головами»<br />

19.20 «Крепостная»<br />

20.20 «Гранд»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Азулылар әулеті»<br />

22.05 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

23.10 «Кәрі келсе іске»<br />

23.45 «Рокки»<br />

02.25 «Гу-гулет»<br />

03.00 «Жаңа келін»<br />

04.00 «Элиф»<br />

04.45 «Жеңіп көр»

10 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

SARYARQA SAMALY<br />

13 <strong>қараша</strong>, сәрсенбі<br />

06.30 Таң намазының кіруі, 08.03 Күннiң шығуы, 12.41 Бесiн намазы,<br />

15.20 Екiнтi намазы, 17.09 Ақшам намазы, 18.42 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Kóńil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃSHOLPAN».<br />

10:00 «Қайран күндер».<br />

11:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

(<br />

12:00 «NIET».<br />

14:00 AQPARAT<br />

1 4 : 1 0 « Е г і зғ ұ м ы р » .<br />

15:00 «Жат мекен».<br />

16:00 «ТҰЛҒА».<br />

16:30 «МӘДЕНИЕТ<br />

ЖАУҺАРЛАРЫ».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Kóńil tolqyny»<br />

17:30 «ЕЛДІҢ БАЛАСЫ».<br />

18:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />

21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />

2 2 : 3 0 « Е Г І ЗҒ Ұ М Ы Р » .<br />

2 3 : 2 5 « A z i lt i m e »<br />

0:15 AQPARAT<br />

0:45 «Niet».<br />

2:15 «Ashyq alań».<br />

3:05 «Жүрекке жол».<br />

4:15 «Aqsaýyt»<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:05 "Роботкөлік Поли"<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «ЖЕРҰЙЫҚ»<br />

12:10 "Сүйе білсең" Т/х<br />

13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:25 "ӨЗЕКТІ СҰХБАТ"<br />

13:35 "Әке" Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:25 «ЦИФРЛЫҚ<br />

ҚАЗАҚСТАН»<br />

18:35 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:4 5 «Бәрі де анам жайлы»<br />

20:55 "Сазды әуен"<br />

21:15 «Үзілмеген үміт» Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

23:00 "Бітімгерлер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Қызық times"<br />

7:00 "Юху и его друзья"<br />

7:30 "Таңғы хабар"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Таңғы хабар"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Таңғы хабар"<br />

10:00 "Абдулхамид хан"<br />

10:45 "Кебенек"<br />

11:30 "Армандастар"<br />

12:00 Жаңалықтар. Новости<br />

12:30 "Менің тағдырым"<br />

13:00 "Родные люди"<br />

14:40 Премьера! "Разия"<br />

15:00 "Қарақатпен шай"<br />

16:00 "Ду-думан"<br />

17:00 "Листопад"<br />

18:30 "Бәсеке 2"<br />

19:30 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:10 "Армандастар"<br />

20:45 "Біздің назарда"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:40 "Абдулхамид хан"<br />

22:30 "Кебенек"<br />

23:20 "Листопад"<br />

0:40 "Төрлетіңіз"<br />

1:40 "Мечты сбываются"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

8:00 «Маша и Медведь»<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Условия контракта"<br />

14:20 "Кешіккен хат"<br />

15:30 "Ән мен әзіл"<br />

16:00 Докум.фильм<br />

18:10 "Жүрек сыры 2"<br />

19:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

20:00 ASTANA TIMES<br />

21:00 "Қара ниет"<br />

23:10 "Жаза"<br />

0:10 "Кешіккен хат"<br />

2:30 ASTANA TIMES<br />

3:30 "Бір болайық"<br />

4:30 Сырты бүтін<br />

5:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ 2»<br />

6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

7:10 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «МУЖСКОЕ/<br />

ЖЕНСКОЕ»<br />

12:00 «QALAÝYM LIVE»<br />

15:45 «НА САМОМ ДЕЛЕ»<br />

16:50 «МАЙОР СОКОЛОВ.<br />

ИГРА БЕЗ ПРАВИЛ».<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

22:50 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ».<br />

1:00 «ОПЕРАЦИЯ «САТАНА»<br />

2:15 «П@УТINA»<br />

3:15 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ»<br />

4:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория<br />

14 <strong>қараша</strong>, бейсенбі<br />

06.31 Таң намазының кіруі, 08.05 Күннiң шығуы, 12.42 Бесiн намазы,<br />

15.19 Екiнтi намазы, 17.07 Ақшам намазы, 18.41 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Kóńil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃSHOLPAN».<br />

10:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «NIET».<br />

14:00 AQPARAT<br />

1 4 : 1 0 « Е г і зғ ұ м ы р » .<br />

15:00 «Жат мекен».<br />

16:00 «100 JAŃA ESIM»<br />

16:30 «Nur Tileý».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Kóńil tolqyny»<br />

17:30 «ЕЛДІҢ БАЛАСЫ».<br />

18:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />

21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />

2 2 : 3 0 « Е Г І ЗҒ Ұ М Ы Р » .<br />

2 3 : 2 5 « A z i lt i m e »<br />

0:00 «Nur Tileý».<br />

0:35 AQPARAT<br />

1:05 «Niet». .<br />

2:35 «Ashyq alań».<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:05 "Роботкөлік Поли"<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «SPORT SPRINT»<br />

12:10 "Сүйе білсең" Т/х<br />

13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:25 "ӨЗЕКТІ СҰХБАТ"<br />

13:35 "Әке" Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:25 «АМАНАТ»<br />

18:35 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:4 5 «Бәрі де анам жайлы»<br />

20:55 "Сазды әуен"<br />

21:15 «Үзілмеген үміт» Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

23:00 "Бітімгерлер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Қызық times"<br />

7:00 "Юху и его друзья"<br />

7:30 "Таңғы хабар"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Таңғы хабар"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Таңғы хабар"<br />

10:00 "Абдулхамид хан"<br />

10:45 "Кебенек"<br />

11:30 "Армандастар"<br />

12:00 Жаңалықтар. Новости<br />

12:30 "Менің тағдырым"<br />

13:00 "Татьянина ночь"<br />

14:40 Премьера! "Разия"<br />

15:00 Тарих. Тағдыр. Тұлға.<br />

16:00 "Ду-думан"<br />

17:00 "Листопад"<br />

18:30 "Бәсеке 2"<br />

19:30 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:10 "Армандастар"<br />

20:50 Открытый диалог<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:40 "Абдулхамид хан"<br />

22:30 "Кебенек"<br />

23:20 "Листопад"<br />

0:40 "Төрлетіңіз"<br />

1:40 "Мечты сбываются"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

8:00 «Маша и Медведь»<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Условия контракта"<br />

14:20 "Кешіккен хат"<br />

15:30 "Ән мен әзіл"<br />

16:00 Докум. фильм<br />

18:10 "Жүрек сыры 2"<br />

19:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

20:00 ASTANA TIMES<br />

21:00 "Қара ниет"<br />

23:00 "Жаза"<br />

0:10 "Кешіккен хат"<br />

2:30 ASTANA TIMES<br />

3:30 "Бір болайық"<br />

4:30 Сырты бүтін<br />

5:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ 2»<br />

6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

7:10 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «МУЖСКОЕ/<br />

ЖЕНСКОЕ»<br />

12:00 «QALAÝYM LIVE»<br />

15:45 «НА САМОМ ДЕЛЕ»<br />

16:50 «МАЙОР СОКОЛОВ.<br />

ИГРА БЕЗ ПРАВИЛ».<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

22:50 «ПЯТЬ МИНУТ<br />

ТИШИНЫ.<br />

ВОЗВРАЩЕНИЕ».<br />

1:00 «ОПЕРАЦИЯ «САТАНА»<br />

2:15 «П@УТINA»<br />

3:15 «МАХАББАТЫМ<br />

ЖҮРЕГІМДЕ»<br />

4:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Женщины<br />

Андрея Миронова»<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Борис Мокроусов.<br />

Одинокая бродит<br />

гармонь...»<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.25 «Қазақстан -<br />

байтақ өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.25 «Вера Глаголева.<br />

Ушедшая в небеса».<br />

18.20 «Тайны нашего кино».<br />

18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Люди и звери»<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «АЙМАН-<br />

ШОЛПАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Заттыбек<br />

Көпбосынұлының<br />

жаңа ән<br />

бағдарламасы».<br />

00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Люди и<br />

звери».<br />

00.50 «Актерские драмы.<br />

Последние роли»<br />

01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.30 «Подкасты»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

12.00 «Зеленая волна»<br />

14.00 Т/с<br />

15.00 «Сәтті күн»<br />

16.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

19.00 «Сәтті күн»<br />

20.00 «Подкасты»<br />

21.00 Т/с<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 «Подкасты»<br />

00.20 «Три товарища»<br />

01.50 «Зеленая волна»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

05.15 «Сәтті күн»<br />

14.25 «Қазақстан -<br />

байтақ өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.25 «Короли эпизода.<br />

Надежда Федосова».<br />

18.20 «Осторожно,<br />

мошенники!»<br />

18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Жизнь взаймы».<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Терме деген өсиет»<br />

Айгүл Елшібаеваның<br />

концерті.<br />

00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />

«Жизнь взаймы».<br />

00.50 «Смерть на съёмочной<br />

площадке».<br />

01.35 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.30 «Подкасты»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

12.00 «Твое Кино»<br />

13.00 «Зеленая волна»<br />

14.00 Т/с<br />

15.00 «Сәтті күн»<br />

16.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

19.00 «Сәтті күн»<br />

20.00 «Подкасты»<br />

21.00 Т/с<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 «Подкасты»<br />

00.20 «Три товарища»<br />

01.50 «Зеленая волна»<br />

02.25 «Подкасты»<br />

02.45 Ночной<br />

музыкальный канал<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

05.15 «Сәтті күн»<br />

КТК<br />

07.05 “КТК”<br />

ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 КЕШКІ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.50 “МҰҢАЙМА,<br />

НЕФИСЕ”.<br />

08.50 “ЖАТ ТУЫСТАР”. .<br />

09.50 НОВОСТИ<br />

КТК<br />

07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.50 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

08.50 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

09.50 НОВОСТИ<br />

10.30 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

12.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

14.50 “УЗНАЙ МЕНЯ,<br />

ЕСЛИ СМОЖЕШЬ”<br />

15.50 “ПИСЬМА НА СТЕКЛЕ”<br />

17.00 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

23.45 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

01.20 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

02.10 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

03.25 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

04.10 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости (каз.)<br />

07.10 «Айналайын 3»<br />

08.00 «Fresh Тан»<br />

10.00 Новости (рус.)<br />

10.40 «Вечный зов»<br />

12.00 Новости (каз.)<br />

12.40 «Тихушники»<br />

15.00 Новости (рус.)<br />

15.40 Новости (каз.)<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Докум. фильм<br />

18.00 Новости (каз.)<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости (рус.)<br />

20.10 «Вулкан»<br />

22.30 Новости (каз.)<br />

23.10 «Айналайын 3»<br />

00.00 Новости (рус.)<br />

00.40 «Придорожное<br />

заведение»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Разминка»<br />

07.15 «Қазақпыз ғой»<br />

10.30 “МОРСКИЕ<br />

ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

12.40 “ВЫСОКИЕ<br />

СТАВКИ”<br />

14.50 “УЗНАЙ МЕНЯ,<br />

ЕСЛИ СМОЖЕШЬ”<br />

15.50 “ПИСЬМА НА<br />

СТЕКЛЕ”<br />

17.00 “ЖАТ ТУЫСТАР”. .<br />

18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />

19.30 КЕШКІ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ<br />

АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ<br />

НОВОСТИ<br />

21.40 “ВЫСОКИЕ<br />

СТАВКИ”<br />

23.45 “МОРСКИЕ<br />

ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

01.20 “МҰҢАЙМА,<br />

НЕФИСЕ”.<br />

02.10 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

03.25 “АСТАРЛЫ<br />

АҚИҚАТ”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости (каз.)<br />

07.10 «Айналайын 3»<br />

08.00 «Fresh Тан»<br />

10.00 Новости (рус.)<br />

10.40 «Вечный зов»<br />

12.00 Новости (каз.)<br />

12.40 «Вулкан»<br />

15.00 Новости (рус.)<br />

15.40 Новости (каз.)<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Докум. фильм<br />

18.00 Новости (каз.)<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости (рус.)<br />

20.10 «Интересно знать...»<br />

20.40 «В моей смерти<br />

прошу винить<br />

Клаву К.»<br />

22.30 Новости (каз.)<br />

23.10 «Айналайын 3»<br />

00.00 Новости (рус.)<br />

00.40 «Изгоняющий<br />

дьявола»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

0 7. 3 0 « Қ а ғ а з к е м е »<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «РЕВЮ»<br />

09.30 «ТОМ И ДЖЕРРИ»,<br />

«БЕН 10»<br />

10.05 «ПАТРУЛЬ»<br />

10.45 «COMEDY WOMAN»<br />

11.45 «ОДНАЖДЫ<br />

В Р О С С И И »<br />

13.00 «СОТОВЫЙ»<br />

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

18.00 «РЕВЮ»<br />

18.30 «Қыз қиялы»<br />

19.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

20.05 «КИКБОКСЕР:<br />

ВОЗМЕЗДИЕ»<br />

21.55 «НА КРЮЧКЕ»<br />

00.20 «Қыз қиялы»<br />

01.30 «РЕВЮ»<br />

02.00 «Күлкі базар»<br />

02.20 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Гу-гулет»<br />

0 6 . 4 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

07.40 «Элиф»<br />

08.45 «Черепашки-ниндзя»<br />

09.25 «О здоровье:<br />

понарошку<br />

и всерьез»<br />

10.40 «Мой лучший враг»<br />

11.50 «Человек-невидимка»<br />

12.50 «Крепостная»<br />

13.50 «Город особого<br />

назначения»<br />

15.00 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

16.00 «Жаңа келін»<br />

17.10 «Элиф»<br />

18.15 «Охотник<br />

за головами»<br />

19.20 «Крепостная»<br />

20.20 «Гранд»<br />

21.00 Лотерея LOTO 6/49<br />

/777/KENO<br />

2 1 . 0 5 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

22.05 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

23.10 «Кәрі келсе іске»<br />

23.45 «Рокки 2»<br />

02.25 «Гу-гулет»<br />

03.00 «Жаңа келін»<br />

04.00 «Элиф»<br />

04.45 «Жеңіп көр»<br />

НТК<br />

07.00 «Разминка»<br />

07.15 «Қазақпыз ғой»<br />

0 7. 3 0 « Қ а ғ а з к е м е »<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «РЕВЮ»<br />

09.30 «ТОМ И ДЖЕРРИ»,<br />

«БЕН 10»<br />

10.00 «ПАТРУЛЬ»<br />

10.40 «COMEDY WOMAN»<br />

11.40 «ОДНАЖДЫ<br />

В РОССИИ»<br />

13.10 «КИКБОКСЕР:<br />

В О З М Е З Д И Е »<br />

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

18.00 «РЕВЮ»<br />

18.30 «Қыз қиялы»<br />

19.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

20.05 «ГРАВИТАЦИЯ»<br />

21.55 «ВОЙНА МИРОВ Z»<br />

00.20 «Қыз қиялы»<br />

01.30 «РЕВЮ»<br />

02.00 «Күлкі базар»<br />

0 2 . 2 0 « Қ А Л А У Л Ы М С Е Н »<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Гу-гулет»<br />

0 6 . 4 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

07.40 «Элиф»<br />

08.45 М/с «Монкарт»<br />

09.25 «О здоровье:<br />

понарошку<br />

и всерьез»<br />

10.40 «Мой лучший враг»<br />

11.50 «Человек-невидимка»<br />

12.50 «Крепостная»<br />

13.50 «Город особого<br />

назначения»<br />

15.00 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

16.00 «Жаңа келін»<br />

17.10 «Элиф»<br />

18.15 «Охотник за<br />

головами»<br />

19.20 «Крепостная»<br />

20.20 «Гранд»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

2 1 . 0 5 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

22.05 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

23.10 «Кәрі келсе іске»<br />

23.45 «Рокки 3»<br />

02.00 «Кzландия»<br />

02.25 «Гу-гулет»<br />

03.00 «Жаңа келін»

SARYARQA SAMALY<br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 11<br />

15 <strong>қараша</strong>, жұма<br />

06:33 Таң намазының кіруі, 08.07 Күннiң шығуы, 12.42 Бесiн намазы,<br />

15.17 Екiнтi намазы, 17.06 Ақшам намазы, 18.40 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Kóńil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃSHOLPAN».<br />

10:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «NIET».<br />

14:00 AQPARAT<br />

1 4 : 1 0 « Е г і зғ ұ м ы р » .<br />

15:00 «Жат мекен».<br />

16:00 «ИМАН ӨЗЕГІ»<br />

16:25 «MENIŃ<br />

QAZAQSTANYM»<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «АУЫЛДАСТАР»<br />

17:45 «ЕКІ ЖҰЛДЫЗ».<br />

18:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />

21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />

2 2 : 3 0 « Е Г І ЗҒ Ұ М Ы Р » .<br />

2 3 : 2 5 « A z i lt i m e »<br />

0:00 «PARASAT MAIDANY»<br />

0:35 AQPARAT<br />

1:05 «Niet».<br />

2:35 «Ashyq alań».<br />

3:25 «Жүрекке жол».<br />

ERTIS<br />

08:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

08:02 «ERTIS aqparat»<br />

09:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:05 "Роботкөлік Поли"<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «ДЕНСАУЛЫҚ»<br />

12:10 "Сүйе білсең" Т/х<br />

13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />

13:25 "ӨЗЕКТІ СҰХБАТ"<br />

13:35 "Әке" Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:25 «АЙБЫН»<br />

18:35 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Бәріде анам жайлы»<br />

20:55 «Сазды әуен»<br />

21:15 «Үзілмеген үміт» Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

23:00 "Бітімгерлер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Қызық times"<br />

7:00 "Юху и его друзья"<br />

7:30 "Таңғы хабар"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Таңғы хабар"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Таңғы хабар"<br />

10:00 "Абдулхамид хан"<br />

10:45 "Кебенек"<br />

11:30 "Армандастар"<br />

12:00 Жаңалықтар. Новости<br />

12:30 "Патриот"<br />

бағдарламасы<br />

13:00 "Татьянина ночь"<br />

14:40 Разия"<br />

15:00 "Давайте говорить"<br />

с Айгуль Мукей<br />

16:00 "Central Asia’s Got<br />

Talent"<br />

16:30 "Религия. Сегодня"<br />

17:00 "Листопад"<br />

18:30 "Бәсеке 2"<br />

19:30 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:10 "Армандастар"<br />

20:50 Новый курс<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:40 "Ограбление в ураган"<br />

23:15 Khabar boxing<br />

0:50 "Төрлетіңіз"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

8:00 «Маша и Медведь»<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Условия контракта"<br />

13:00 "Айтарым бар"<br />

14:00 "KazNet"<br />

14:20 "Кешіккен хат"<br />

15:30 "Ән мен әзіл"<br />

16:00 Докум. фильм<br />

18:10 "Жүрек сыры 2"<br />

19:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

20:00 ASTANA TIMES<br />

21:00 "Қара ниет"<br />

23:10 "Жаза"<br />

0:10 "Кешіккен хат"<br />

2:30 ASTANA TIMES<br />

3:30 "Бір болайық"<br />

4:30 "Q-travel"<br />

5:00 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

6:45 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

7:45 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «МУЖСКОЕ/<br />

ЖЕНСКОЕ»<br />

12:00 «QALAÝYM LIVE»<br />

15:45 «ЖИЗНЬ ДРУГИХ»<br />

16:45 «ЖДИ МЕНЯ».<br />

КАЗАХСТАН»<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «ПОЛЕ ЧУДЕС»<br />

22:00 «МОСКОВСКИЕ<br />

ТАЙНЫ»<br />

23:00 «П@УТINA»<br />

0:00 «МОСКОВСКИЕ<br />

ТАЙНЫ».<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

3:00 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»<br />

4:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Наталья<br />

Крачковская.<br />

Слёзы за кадром».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЙМАН-ШОЛПАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.25 «Көкжал.<br />

Оспан батыр»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.40 «Неизведанный<br />

Казахстан»<br />

18.15 «Владимир<br />

Васильев. Вся правда<br />

о себе»<br />

19.25 «10 самых...».<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «Қазақстан -<br />

байтақ өлке»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Құс жолы»<br />

Құдайберген Бекіштің<br />

шығармашылық кеші.<br />

00.00 «Приют<br />

комедиантов»<br />

01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.30 «Подкасты»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

12.00 «Зеленая волна»<br />

14.00 Т/с<br />

15.00 «Сәтті күн»<br />

16.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

19.00 «Сәтті күн»<br />

20.00 «Подкасты»<br />

21.00 Худ. фильм<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

23.30 «Жүректен-жүрекке»<br />

00.00 «Подкасты»<br />

00.20 «Три товарища»<br />

01.50 «Зеленая волна»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

05.15 «Сәтті күн»<br />

КТК<br />

07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.50 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

08.50 “ЖАТ ТУЫСТАР”. .<br />

09.50 НОВОСТИ<br />

10.30 “МОРСКИЕ ДЬЯВОЛЫ.<br />

СМЕРЧ-3”<br />

12.40 “ВЫСОКИЕ СТАВКИ”<br />

14.5 0 “ПИСЬМА НА СТЕКЛЕ”<br />

17.00 “ЖАТ ТУЫСТАР”.<br />

18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “ҚАРАПАЙЫМ-<br />

ХАНШАЙЫМ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.40 “УБИТЬ ДВАЖДЫ”,<br />

01.20 “МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ”.<br />

02.10 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

03.25 “АҚИҚАТЫН<br />

АЙТАЙЫҚ”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости (каз.)<br />

07.10 «Айналайын 3»<br />

08.00 «Fresh Тан»<br />

10.00 Новости (рус.)<br />

10.40 «Вечный зов»<br />

12.00 Новости (каз.)<br />

12.40 «В моей смерти<br />

прошу винить<br />

Клаву К.»<br />

14.20 «Интересно знать...»<br />

15.00 Новости (рус.)<br />

15.40 Новости (каз.)<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Документальный<br />

18.00 Новости (каз.)<br />

18.30 «Ән қанатында»<br />

19.30 Новости (рус.)<br />

20.10 «Это мы не<br />

проходили»<br />

22.30 Новости (каз.)<br />

23.10 «Айналайын 3»<br />

00.00 Новости (рус.)<br />

00.40 «Кин-дза-дза!»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Разминка»<br />

07.15 «Қазақпыз ғой»<br />

0 7. 3 0 « Қ а ғ а з к е м е »<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «РЕВЮ»<br />

09.30 «ТОМ И ДЖЕРРИ»,<br />

«БЕН 10»<br />

10.00 «ПАТРУЛЬ»<br />

10.40 «COMEDY WOMAN»<br />

11.40 «ОДНАЖДЫ<br />

В Р О С С И И »<br />

1 3 . 1 0 « Г Р А В И Т А Ц И Я »<br />

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

18.00 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»<br />

19.00 «КЕЛИНКА ТОЖЕ<br />

ЧЕЛОВЕК 2»<br />

20.50 «МУМИЯ:<br />

ГРОБНИЦА<br />

ИМПЕРАТОРА<br />

ДРАКОНОВ»<br />

23.00 «БЕЗУМНЫЙ МАКС:<br />

Д О Р О Г А Я Р О С Т И »<br />

01.40 «Екі езу»<br />

02.20 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Гу-гулет»<br />

0 6 . 4 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

07.40 «Элиф»<br />

08.45 М/с «Монкарт»<br />

09.25 «О здоровье:<br />

понарошку<br />

и всерьез»<br />

10.40 «Мой лучший враг»<br />

11.50 «Человекневидимка»<br />

12.50 «Крепостная»<br />

13.50 «Город особого<br />

назначения»<br />

15.00 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

16.00 «Жаңа келін»<br />

17.10 «Элиф»<br />

18.15 «Свадьба.KZ»<br />

20.20 «Гранд»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

2 1 . 0 5 « А з у л ы л а р ә у л е т і »<br />

22.05 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

23.10 «Кәрі келсе іске»<br />

23.45 «Рокки 4»<br />

02.00 «Кzландия»<br />

02.25 «Гу-гулет»<br />

03.00 «Жаңа келін»<br />

04.00 «Элиф»<br />

04.45 «Жеңіп көр»<br />

16 <strong>қараша</strong>, сенбі<br />

06:34 Таң намазының кіруі, 08.09 Күннiң шығуы, 12.42 Бесiн намазы,<br />

15.16 Екiнтi намазы, 17.04 Ақшам намазы, 18.39 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Qyzyq eken...»<br />

7:00 AQPARAT<br />

7:30 «Киелі Қазақстан».<br />

7:50 «Сәлем, Қазақстан!»<br />

9:00 «Бір күн»<br />

9:25 «TOLAǴAI»<br />

10:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «NUR TILEÝ».<br />

12:35 «Екі жұлдыз».<br />

12:50 «Көңілашар»<br />

14:10 «Суперкеліншек»<br />

16:15 «ЖАСЫЛ ҚОРШАУ».<br />

17:30 «БІР КҮН»<br />

18:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 «MÁSELE».<br />

20:35 «Ázil álemi»<br />

21:00 «ЕКІ ЖҰЛДЫЗ»<br />

22:40 «Ағасы бардың...»<br />

0:30 «Ауылдастар»<br />

1:00 «Nur Tileý». Сұхбат<br />

1:30 «Másele».<br />

2:05 «Жүрекке жол».<br />

3:10 «Parasat maidany»<br />

3:45 «Бір күн».<br />

4:10 «Kóńil tolqyny»<br />

ERTIS<br />

08:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:01 "Дейзи мен Олли"<br />

8:30 "Тұмса табиғат<br />

төлдері" Д/ф<br />

9:00 "Кешіккен бақыт"<br />

10:00 "Тәтті ару"<br />

А.Әлқожанның<br />

концерті<br />

12:00 "1 Студия"<br />

12:40 «АЙБЫН»<br />

12:50 "Зак дауыл" М/х<br />

13:00 "Ғашық жүрек" Т/х<br />

14:00 - 16:00 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

16:00 «1 СТУДИЯ»<br />

16:40 "Күлегеш"<br />

17:00 "Жаңа қоныс" Т/х<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 "ҚАЗАҚСТАН<br />

ТЫНЫСЫ"<br />

19:40 "БАҚЫТТЫ ОТБАСЫ"<br />

19:55 "Ұлы дала сазы"<br />

21:00 "Я ВНОВЬ НАЗНАЧАЮ<br />

ВАМ СВИДАНИЕ"<br />

21:40 "Жарақат" К/ф<br />

23:00 "Друзья" Т/х<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:30 "Туған ел"<br />

9:15 "Өзін-өзі тану"<br />

9:30 "Шебер аспаз"<br />

10:00 "История в кадрах".<br />

10:30 "Нильс Хольгерсон"<br />

11:30 "Жұлдызды<br />

жекпе-жек"<br />

13:15 "Қарақатпен шай"<br />

14:00 "Central Asia’s Got<br />

Talent"<br />

15:40 "Армандастар"<br />

18:15 "Қызық times"<br />

19:20 "Topjarğan"<br />

21:00 "7 күн"<br />

22:00 "Иностранец"<br />

23:45 "Черный список"<br />

0:35 "National Geographic"<br />

"Марс"<br />

1:25 Әсем әуен<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "KazNet"<br />

7:00 "Алдар көсе"<br />

8:00 "Маша и Медведь"<br />

9:50 "Қара ниет"<br />

12:00 "Ел аузында"<br />

13:00 "BAS times" шоуы<br />

14:40 "Невероятные<br />

приключения<br />

итальянцев в России"<br />

17:10 "Тихоокеанский<br />

рубеж"<br />

20:00 "Итоги."<br />

20:45 "Біздің ауыл-2"<br />

21:10 "Қара ниет"<br />

23:20 "Қызық болған"<br />

0:20 "Невпопад"<br />

2:50 Той жыры<br />

3:20 "KazNet"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «В РОЗЫСКЕ»<br />

6:50 «ТАМАША CITY»<br />

7:45 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:30 «ҰШҚАЛАҚ»<br />

8:50 «ДОМ МАЛЮТКИ»<br />

12:50 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с<br />

Ольгой Артамоновой<br />

13:15 «ӘКЕМІЗГЕ<br />

ҚАЛЫҢДЫҚ»<br />

14:30 «СЛУЖЕБНЫЙ<br />

РОМАН»<br />

18:00 «СЕНБІЛІК<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

18:35 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»<br />

20:00 «ГЛАВНАЯ ТЕМА»<br />

20:30 «ОТЧИМ»<br />

22:00 «П@УТINA+»<br />

23:00 «ОТЧИМ».<br />

1:25 «ФИНАНСОВЫЙ<br />

МОНСТР»<br />

3:00 «П@УТINA+»<br />

3:45 «ТАМАША CITY»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

08.00 «Тайны нашего кино»<br />

08.30 «Михаил Кокшенов.<br />

Простота<br />

обманчива».<br />

09.15 «Ән шашу»<br />

10.00 «ІҢКӘР ЖҮРЕК»<br />

10.55 «Ән шашу»<br />

12.10 «Жүрек тынысы»<br />

13.00 «Ән шашу»<br />

14.30 «АРМАНҒА 20 ҚАДАМ»<br />

15.40 «Сергей Никоненко.<br />

О, счастливчик!».<br />

16.30 «Ән шашу»<br />

17.15 «Время Шелкового<br />

пути»<br />

17.55 «Неизведанный<br />

Казахстан»<br />

18.25 «Кролики и не<br />

только...».<br />

19.30 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ»<br />

20.30 «ІҢКӘР ЖҮРЕК»<br />

21.30 «АПТАЛЫҚ ШОЛУ»<br />

22.20 «Шырайлы шаҺар»<br />

22.30 «АРМАНҒА 20 ҚАДАМ»<br />

23.30 «Ән шашу»<br />

00.00 «Рудольф Нуреев.<br />

Неукротимый гений».<br />

00.45 «10 самых...»<br />

01.15 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.45 «Сәтті күн»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

11.00 «Зеленая волна»<br />

12.00 «Подкасты»<br />

13.00 Худ. Фильм<br />

15.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

20.00 Худ. Фильм<br />

22.00 «Подкасты»<br />

22.30 «Әй, Жарайсың»<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 «Твое Кино»<br />

00.30 «Три товарища»<br />

02.00 «Зеленая волна»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

КТК<br />

07.05 “АЙША”<br />

07.45 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

08.00 “ҚАРАПАЙЫМ-<br />

ХАНШАЙЫМ”<br />

09.00 “УБИТЬ ДВАЖДЫ”,<br />

13.00 “ЖРЕБИЙ СУДЬБЫ”<br />

17.00 “ІНЖУ”. .<br />

21.00 “БОЛЬШИЕ НОВОСТИ”.<br />

22.00 “СИЛА<br />

ОБСТОЯТЕЛЬСТВ”<br />

01.40 “ФАРХАД ПЕН<br />

ШЫРЫН”<br />

03.00 “АЙША”<br />

03.45 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

05.00 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />

ИРБИС<br />

07.30 Новости<br />

08.10 «Айналайын 3»<br />

09.00 Новости<br />

09.40 «Это мы не<br />

проходили»<br />

12.00 Новости<br />

12.40 «Кин-дза-дза!»<br />

15.00 Новости<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

18.00 «Ғажайыпстан саяхат»<br />

20.00 «Ангелы Чарли»<br />

22.00 «Скарлетт»<br />

23.00 «Айналайын 3»<br />

00.00 «Кулак»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Бүлдір-күлдір»<br />

08.00 «Vine Time»<br />

08.30 «Екі езу»<br />

09.00 «INSTATV.KZ»<br />

09.30 «БЕН 10»<br />

10.00 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />

10.30 «МУМИЯ:<br />

ГРОБНИЦА<br />

ИМПЕРАТОРА<br />

Д Р А К О Н О В »<br />

13.10 «СЕЗОН ОХОТЫ»<br />

14.45 «PRO - КИНО»<br />

1 5 . 0 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />

16.00 «INSTATV.KZ»<br />

16.20 «Vine Time»<br />

16.45 «Екі езу»<br />

17.20 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»<br />

18.10 «Жұлдызды Weekend»<br />

19.00 «БЕЗУМНЫЙ<br />

МАКС: ДОРОГА<br />

Я Р О С Т И »<br />

21.10 «НОВЫЙ ЧЕЛОВЕК-<br />

ПАУК: ВЫСОКОЕ<br />

НАПРЯЖЕНИЕ»<br />

00.20 «АДРЕНАЛИН»<br />

02.10 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />

03.30 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»<br />

04.10 «Жұлдызды Weekend»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Қыздар арасында»<br />

06.50 «Қуырдақ»<br />

07.30 «Гу-гулет»<br />

08.00 «Айнаонлайн»<br />

08.30 «Мен сұлумын»<br />

09.00 М/с «Фиксики»<br />

09.30 Детский сериал<br />

«Бак»<br />

10.30 «Вокруг света<br />

за монетой»<br />

11.40 «Гранд»<br />

14.40 «Саяхаттандырылмағандықтарыныздан»<br />

15.00 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

17.45 «Не сдавайся»<br />

20.30 «Гу-гулет»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Мой парень<br />

из зоопарка»<br />

23.15 «Мой парень –<br />

киллер»<br />

01.20 «Достать коротышку»<br />

03.20 «Ұлы Дала жанұясы»

12 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

SARYARQA SAMALY<br />

17 <strong>қараша</strong>, жексенбі<br />

06:36 Таң намазының кіруі, 08.11 Күннiң шығуы, 12.42 Бесiн намазы,<br />

15.15 Екiнтi намазы, 17.03 Ақшам намазы, 18.38 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Qyzyq eken...»<br />

7:00 «Ұлы дала дүбірі».<br />

7:30 «Сәлем, Қазақстан!»<br />

8:20 «Жасыл қоршау».<br />

9:35 «AQSAÝYT»<br />

10:00 «Шытынаған тағдыр».<br />

12:00 «DARA JOL»<br />

12:50 «ӨТКЕН КҮНДЕР».<br />

14:35 «Ағасы бардың...»<br />

16:20 «Екі жұлдыз»<br />

18:00 «ШЫТЫНАҒАН<br />

ТАҒДЫР».<br />

20:00 «APTA».<br />

20:45 «СЕН ДЕ БІР<br />

КІРПІШ ДҮНИЕГЕ...»<br />

21:10 «Ұлы дала баласы».<br />

22:00 «JAIDARMAN».<br />

0:10 «Dara jol»<br />

0:55 «Aqsaýyt»<br />

1:20 «Бір күн»<br />

1:50 «Жүрекке жол».<br />

3:00 «Kóńil tolqyny»<br />

ERTIS<br />

08:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

08:01 "Дейзи мен Олли"<br />

8:30 "Тұмса табиғат<br />

төлдері"<br />

09:00 "Кешіккен бақыт"<br />

10:00 "Көктемдегі күз"<br />

Ғ. Жаңайдың концерті<br />

11:20 "Кек алушылар" М/х<br />

12:00 "1 Студия"<br />

12:40 "Сазды әуен"<br />

12:50 "Зак дауыл" М/х<br />

13:00 "Ғашық жүрек" Т/х<br />

14:00 - 16:00-ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

16:00 "1 Студия"<br />

16:40 "Күлегеш"<br />

17:00 "Жаңа қоныс" Т/х<br />

18:00 «ERTIS<br />

AQPARAT»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 "ҚАЗАҚСТАН<br />

ТЫНЫСЫ"<br />

19:40 "БАҚЫТТЫ ОТБАСЫ"<br />

19:55 "Бос қалған қала"<br />

22:00 "Қазақстанным -<br />

ата мекенім"<br />

Ө.Айниязовтың<br />

концерті<br />

23:00 "Друзья" Т/х<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:20 "Жұмыр жердің<br />

жұмағы"<br />

9:20 "Самопознание"<br />

9:30 "Жауынгер"<br />

9:50 "Нильс Хольгерсон"<br />

11:05 "Topjarğan"<br />

12:45 "Иностранец"<br />

14:30 "Кебенек"<br />

17:30 Ержан Максимнің<br />

жеке концерті<br />

19:20 "Central Asia’s Got<br />

Talent"<br />

21:00 "7 күн"<br />

22:00 "Большая неделя"<br />

23:00 "Қызық times"<br />

0:00 "Черный список"<br />

0:50 "National Geographic"<br />

"Марс"<br />

1:40 Әсем әуен<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Қаламгер" деректі<br />

7:00 "Біздің ауыл-2"<br />

7:30 "Невероятные приключения<br />

итальянцев<br />

в России"<br />

10:00 "Қара ниет"<br />

12:10 "Айтыс" концерт<br />

14:10 Той жыры<br />

14:50 "Тихоокеанский<br />

рубеж"<br />

17:30 "Әзіл кеші"<br />

19:00 "Саяси ринг"<br />

20:00 "Astana аптасы"<br />

20:45 "Қара ниет"<br />

23:00 "Оңай емес"<br />

23:50 "Жетімдер"<br />

2:00 "Итоги."<br />

2:45 "Ел аузында"<br />

3:45 "KazNet"<br />

4:45 "Әзілстан"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «В РОЗЫСКЕ»<br />

6:50 «ТАМАША CITY»<br />

7:45 «СЕНБІЛІК<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:15 «ҰШҚАЛАҚ»<br />

8:40 «ВОСКРЕСНЫЕ<br />

БЕСЕДЫ»<br />

8:55 «БОЛЬШЕ,<br />

ЧЕМ ВРАЧ»<br />

12:50 «CONTENT»<br />

13:30 ДЕНЬ РОЖДЕНИЯ<br />

«КВН»<br />

15:50 «ТИХИЙ ОМУТ»<br />

18:00 «BASTY BAGDARLAMA»<br />

18:35 «ӘКЕМІЗГЕ<br />

ҚАЛЫҢДЫҚ»<br />

20:00 «АНАЛИТИКА»<br />

20:55 «ОТЧИМ»<br />

22:00 «П@УТINA+»<br />

23:00 «ОТЧИМ».<br />

1:45 «П@УТINA+»<br />

2:30 «ТАМАША CITY»<br />

3:15 «ӘКЕМІЗГЕ<br />

ҚАЛЫҢДЫҚ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «АПТАЛЫҚ ШОЛУ»<br />

08.00 «Страницы памяти<br />

моей страны»<br />

08.20 «Сергей Никоненко.<br />

О, счастливчик!».<br />

09.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ»<br />

10.00 «ІҢКӘР ЖҮРЕК»<br />

10.55 «Ән шашу»<br />

12.45 «Арнаймын саған»<br />

Әсем Айнақұлованың<br />

ән кеші.<br />

14.30 «АРМАНҒА 20 ҚАДАМ»<br />

15.40 «Мы просто звери,<br />

господа!».<br />

16.30 «Ән шашу»<br />

17.25 «Неизвестные<br />

Михалковы».<br />

18.35 «Семь нот моей<br />

жизни».<br />

20.30 «ІҢКӘР ЖҮРЕК»<br />

21.30 «Жүрек тынысы»<br />

22.20 «Шырайлы шаҺар»<br />

22.30 «АРМАНҒА 20 ҚАДАМ»<br />

23.30 «Ән шашу»<br />

00.00 «Кролики и не<br />

только...».<br />

00.55 «Смех с доставкой<br />

на дом».<br />

01.35 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+НОВОЕ ТВ<br />

06.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

07.45 «Сәтті күн»<br />

09.00 «Три товарища»<br />

11.00 «Зеленая волна»<br />

11.30 «Әй, жарайсың»<br />

12.00 «Подкасты»<br />

12.30 Худ. Фильм<br />

15.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

20.00 Худ. фильм<br />

22.30 «Подкасты»<br />

23.00 «Сәтті күн»<br />

00.00 Худ. фильм<br />

01.45 «Зеленая волна»<br />

03.00 «Жүректен-жүрекке»<br />

КТК<br />

07.05 “КЕК”<br />

08.30 “БАСТЫ РӨЛДЕ”<br />

09.00 “ЮРМАЛА”<br />

11.00 “СИЛА<br />

ОБСТОЯТЕЛЬСТВ”<br />

15.10 “УЛЫ ТАМШЫЛАР”.<br />

17.00 “ІНЖУ”.<br />

20.30 “ДАУ-ДАМАЙСЫЗ”.<br />

21.00 “ПОРТРЕТ НЕДЕЛИ”<br />

с Артуром<br />

Платоновым<br />

22.00 “СЛУГИ НАРОДА”<br />

22.30 “ЗАКОН<br />

СОХРАНЕНИЯ<br />

ЛЮБВИ”.<br />

00.30 “Я СТЕСНЯЮСЬ<br />

СВОЕГО ТЕЛА”<br />

02.00 “ЖАРҒА ЛАЙЫҚ,<br />

ЖАН СӘУЛЕМ”<br />

03.20 “БАСТЫ РӨЛДЕ”<br />

03.50 “ТОЙ BESTSTAR”<br />

05.10 - 05.50 “КӨРІПКЕЛ”<br />

ИРБИС<br />

07.30 «Ғажайыпстан саяхат»<br />

09.00 «Ангелы Чарли»<br />

11.00 «Скарлетт»<br />

12.00 «Кулак»<br />

15.00 «Айналайын 3»<br />

16.00 «Ән қанатында»<br />

18.00 «Ғажайыпстан саяхат»<br />

20.00 «Ангелы Чарли 2:<br />

Только вперёд»<br />

22.00 «Скарлетт» (4 серия)<br />

23.00 «Айналайын 3»<br />

00.00 «Крёстный отец»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Бүлдір-күлдір»<br />

08.00 «Vine Time»<br />

08.30 «Екі езу»<br />

09.00 «INSTATV.KZ»<br />

09.30 «БЕН 10»<br />

09.50 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />

10.10 «СЕЗОН<br />

О Х О Т Ы »<br />

11.50 «НОВЫЙ ЧЕЛОВЕК-<br />

ПАУК: ВЫСОКОЕ<br />

НАПРЯЖЕНИЕ»<br />

14.45 «PRO - КИНО»<br />

1 5 . 0 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />

1 5 . 5 0 « К ө ң і л д і ж а н у а р л а р »<br />

16.40 «Vine Time»<br />

17.00 «INSTATV.KZ»<br />

17.20 «Жұлдызды<br />

Weekend»<br />

18.10 «ЖаңаLIKE show»<br />

с А.Данченко<br />

19.30 «МЫ КУПИЛИ<br />

ЗООПАРК»<br />

21.50 «KINGSMAN:<br />

ЗОЛОТОЕ КОЛЬЦО»<br />

00.50 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />

02.10 «ЖаңаLIKE show»<br />

с А.Данченко<br />

03.10 «Күлкі базар»<br />

04.00 «Екі езу»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Қыздар арасында»<br />

06.50 «Қуырдақ»<br />

07.30 «Гу-гулет»<br />

08.00 «Айнаонлайн»<br />

09.00 М/с «Фиксики»<br />

09.20 «Бак»<br />

10.00 «TELE Bingo»<br />

10.30 «Твои, мои и наши»<br />

12.30 «Мой парень<br />

из зоопарка»<br />

14.30 Скетчком «Q-елі»<br />

15.00 «Мен сұлумын»<br />

15.30 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

17.45 «Не сдавайся»<br />

20.30 «Гу-гулет»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Хоббит: Битва<br />

пяти воинств»<br />

00.10 «Мой парень –<br />

киллер»<br />

02.15 «Ұлы Дала жанұясы»<br />

Олимпиада чемпионы<br />

100 миллион алады<br />

Мәдениет және спорт министрлігі<br />

«Қазақстанның спорттық этикасын<br />

бекіту туралы» бұйрық жобасын<br />

жария етті. Құжат қоғамдық талқыға<br />

тартылмақ. Оған сәйкес, спортшылар<br />

мен жаттықтырушыларға қоғамдық<br />

орындарда мас күйде көзге түсуіне,<br />

былапыт сөйлеуіне, өзін әдепсіз<br />

ұстауына, діни наным-сенімін ашықтан<br />

ашық паш етуіне тыйым салынады.<br />

Спорттық этиканы бұзғандар<br />

құрамадан және жарыстан қуылады.<br />

Мысалға, әлемдік байрақты<br />

бәсекелерде жеңіс пен жүлде әкеледі<br />

деп үміттендіретін спортшыларға<br />

мемлекеттің қанша «жалақы» төлейтіні<br />

анықталды. Ел намысын қорғайтын<br />

ұлттық құрама мүшелерін жеңіске<br />

құлшындыру үшін оларға ай сайын<br />

төленетін ақшалай төлем мөлшері<br />

бекітілген. Бұл ретте алтын алу<br />

әлеуеті бар спорт жұлдыздарының<br />

айлығы 3 миллион теңгеге дейін<br />

барады екен. Осыған байланысты<br />

«Жоғары дәрежелі спортшылармен,<br />

жоғары дәрежелі спортшыларды<br />

даярлауды жүзеге асыратын<br />

жаттықтырушылармен және дене<br />

шынықтыру және спорт саласындағы<br />

мамандармен спорттық қызмет<br />

туралы шарттар бойынша ақша<br />

төлемінің мөлшерін бекіту туралы»<br />

жаңартылған бұйрық қабылданбақ.<br />

Құжатқа сәйкес, жазғы Олимпиадада<br />

1-орын алуға бағдарланған<br />

ЖАРНАМА<br />

беделді спортшыларға ай сайын<br />

700-ден 7 500 доллар (немесе<br />

2 миллион 900 мың теңгедей)<br />

аралығында төлем қарастырылған.<br />

2-орын алудан үміткер спортшыға<br />

500-ден 5 500 долларға дейін<br />

айлық ұсынылады. Әлемдік үздік<br />

үштікке кіруі мүмкін спортшыға<br />

300-ден 3 500 долларға дейін<br />

ақша бөлінеді.<br />

– Бұл спорт түрлері бойынша<br />

құрама команда спортшыларын<br />

алдағы халықаралық жарыстарға<br />

ынталандыруға мүмкіндік береді<br />

әрі біздің спортшылардың бәсекеге<br />

қабілетін арттыруға, ел имиджін<br />

нығайтуға қызмет етеді, – дейді<br />

Мәдениет және спорт министрі<br />

Ақтоты Райымқұлова.<br />

Құжатқа сәйкес, келесі <strong>жыл</strong>ғы<br />

жазғы Олимпиада, Паралимпиада,<br />

Сурдлимпиада ойындарында<br />

1-орын алған спортшыға<br />

66-15-40<br />

66-15-42<br />

СПОРТ<br />

және оның жаттықтырушыларына<br />

250 мың доллардан (шамамен<br />

100 миллион теңге) сыйақы<br />

беріледі. Күміс жүлде иегерлері<br />

мен жаттықтырушыларына – 150 мың<br />

доллардан (60 миллиондай), қола<br />

жүлдені қанжығалағандарға және<br />

бапкерлеріне 75 мың доллардан<br />

(30 миллион теңгедей) ақшалай<br />

көтермеақы төленеді.<br />

Жүлделі тұғырдан табылмағандар<br />

да құр қол қалмайды. 4-орын<br />

үшін спортшылар мен оның<br />

жаттықтырушыларына 30 мың<br />

доллардан (шамамен 12 млн теңге),<br />

5-орын үшін 10 мың доллардан<br />

(4 млн. теңгедей), 6-орын үшін<br />

5 мың доллардан (2 млн. теңгедей)<br />

сыйақы ұсынылады.<br />

Әзірлеген –<br />

Мұрат ҚАПАНҰЛЫ.<br />

«Халық радиосының» хабарлары<br />

11 - 17 <strong>қараша</strong><br />

11 <strong>қараша</strong> - дүйсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />

11.15 «Айқын»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» - саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Бүгінгі күн тақырыбында»<br />

15.15 «Дневной обход»<br />

17.15 «Маман кеңесі»<br />

18.10 «Көзқарас» - тікелей эфир<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

12 <strong>қараша</strong> - сейсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Айқын»<br />

15.15 «На тему дня»<br />

16.15 «Айқын»<br />

19.15«В центре внимания»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

13 <strong>қараша</strong> - сәрсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />

11.15 «О главном» (ор) - тікелей<br />

эфир<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

15.15 «Айтпақшы» - тікелей эфир<br />

16.15 «В гостях у Фемиды»<br />

17.15 «Тарих тағылымы»<br />

18.10 «Әсем ән мен тәтті күй»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

14 <strong>қараша</strong> - бейсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />

11.15 «Айқын»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Айқын»<br />

15.15 «Открытый микрофон»-<br />

прямой эфир<br />

16.15«Айқын»<br />

17.10 «Ашық студия»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

15 <strong>қараша</strong> - жұма<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Имандылық мектебі» -<br />

тікелей эфир<br />

15.15 «Путь к успеху»<br />

16.15 «Жастар жалыны»<br />

17.15 «Руханият»<br />

20.15 «Акцент недели»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

16 <strong>қараша</strong> - сенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

9.00 «Имандылық мектебі»<br />

10.00 «Арена Павлодара»<br />

11.00 «Резонанс»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.00 «Ұлы дала әуендері»<br />

16.15 «Аламан»<br />

17.00 «Салт сыры»<br />

20.00 «Жастар жалыны»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

17 <strong>қараша</strong> - жексенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

ҚР Әнұраны<br />

12.00-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

15.00 «Сөзсандық»<br />

15.15 «Wunder land»<br />

16.00 «Halyg radiosynda» Апта»<br />

17.00 «Өркен»<br />

21.00 «Halyg radiosynda» Апта»<br />

21.30 «Ұлы дала әуендері» (қайталау)<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

Жаңалықтар – 7.10 бастап 22.00-ге дейін әр сағатта. Бағдарламада<br />

өзгерістер болуы мүмкін.

SARYARQA SAMALY<br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 13<br />

BALAPAN QAZSPORT БІРІНШІ АРНА ЕЛАРНА<br />

ДҮЙСЕНБІ, 11 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!". 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35<br />

"Балапан және оның достары" 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:10 "Жан-жануарлар әлемі"8:15 "Сиқырлы шам". 8:30 "Сүйкімді<br />

қонжықтар". 8:45 "Еркелер" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Дала ойындары"<br />

9:15 "Көжектер" 9:30 "Мұхит құпиялары". 10:00 "Үйрен де жирен"<br />

10:15 "Қарақшы мен капитан". 10:30 "Сиқырлы сақшылар". 10:45 "Әли мен<br />

Айя" 10:55 "Тәжірибе алаңы" 11:00 "Бала боп" 11:10 "Түрлі-түсті шөжелер".<br />

11:20 "Айдар" 11:35 "Жас ғалым" LIVE11:55 "Жан-жануарлар әлемі"12:00<br />

"Көжектер" 12:15 "Роботкөлік Поли". 12:30 "Кім тапқыр" LIVE 13:00 "Достар"<br />

т/х 13:20 "Түрлі-түсті шөжелер". 13:30 "Сүйкімді қонжықтар". 13:45 "Сиқырлы<br />

сақшылар". 14:00 "Super отбасы" 14:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 14:30 "Зерттеуші<br />

текшелер". 14:45 "Қарақшы мен капитан". 15:00 "Немене" 15:20 "Көке"<br />

15:40 "Сиқырлы шам". 15:55 "Сүйкімді қонжықтар". 16:05 "Еркелер" 16:15<br />

"Айдар" 16:30 "Балапан және оның достары" 16:40 "Сезім қаласы" 17:15<br />

"Ғажайыпстанға саяхат" 17:25 "Әли мен Айя" 17:35 "Көжектер" 17:50 "Тәжірибе<br />

алаңы" 17:55 "Достар" т/х 18:15 "Зерттеуші текшелер". 18:30 "Дала ойындары"<br />

18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Түрлі-түсті шөжелер". 19:10 "Дара<br />

тұлға" 19:15 "Сиқырлы шам". 19:30 "Қарақшы мен капитан". 19:45 "Роботкөлік<br />

Поли". 20:00 "Немене" т/х 20:20 "Көке" телехикаясы20:40 "Әли мен Айя"<br />

20:50 "Жұлдызым" 21:00 "Дала ойындары" 21:10 "Шахмат патшалығы"<br />

21:15 "Сезім қаласы" 21:45 "Алан мен Қозықа" 21:55 "Марин және оның<br />

достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Көжектер" 22:20 "Мұхит құпиялары".<br />

22:45 "Мульткөліктер". 22:50 "Сиқырлы бөлме". 23:00 "Сиқырлы шам".<br />

23:15 "Сүйкімді қонжықтар". 23:30 "Марин және оның достары: Мұхиттағы<br />

қызықтар". 23:45 "Балапан және оның достары" 23:55 "Бесік жыры"<br />

СЕЙСЕНБІ, 12 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!". 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35 "Балапан<br />

және оның достары" 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />

8:10 "Жан-жануарлар әлемі"8:15 "Сиқырлы шам". 8:30 "Сүйкімді қонжықтар". 8:45<br />

"Еркелер" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Дала ойындары" 9:15 "Көжектер"<br />

9:30 "Мұхит құпиялары". 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Қарақшы мен капитан".<br />

10:30 "Сиқырлы сақшылар". 10:45 "Әли мен Айя" 10:55 "Тәжірибе алаңы"<br />

11:00 "Мүмкіндік" 11:10 "Түрлі-түсті шөжелер". 11:20 "Айдар" 11:35 "Кемеңгер<br />

клубы" 11:55 "Жан-жануарлар әлемі"12:00 "Көжектер" 12:15 "Роботкөлік Поли".<br />

12:30 "Кім тапқыр" LIVE 13:00 "Достар" т/х 13:20 "Түрлі-түсті шөжелер". 13:30<br />

"Сүйкімді қонжықтар". 13:45 "Сиқырлы сақшылар". 14:00 "Super отбасы"<br />

14:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 14:30 "Зерттеуші текшелер". 14:45 "Қарақшы мен<br />

капитан". 15:00 "Немене" т/х 15:20 "Көке" телехикаясы15:40 "Сиқырлы шам".<br />

15:55 "Сүйкімді қонжықтар". 16:05 "Қос алқа" 16:15 "Айдар" 16:30 "Балапан<br />

және оның достары" 16:40 "Сезім қаласы" 17:15 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:25<br />

"Әли мен Айя" 17:35 "Көжектер" 17:50 "Тәжірибе алаңы" 17:55 "Достар" т/х<br />

18:15 "Зерттеуші текшелер". 18:30 "Дала ойындары" 18:40 "Үйрен де жирен"<br />

19:00 "Түрлі-түсті шөжелер". 19:10 "Дара тұлға" 19:15 "Сиқырлы шам". 19:30<br />

"Қарақшы мен капитан". 19:45 "Роботкөлік Поли". 20:00 "Немене" т/х 20:20<br />

"Көке" т/х 20:40 "Әли мен Айя" 20:50 "Жұлдызым" 21:00 "Дала ойындары"<br />

21:10 "Шахмат патшалығы" 21:15 "Сезім қаласы" 21:45 "Алан мен Қозықа"<br />

21:55 "Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Көжектер"<br />

22:20 "Мұхит құпиялары". 22:45 "Мульткөліктер". 22:50 "Сиқырлы бөлме".<br />

2-маусым. Кешкі ертегі.23:00 "Сиқырлы шам". 23:15 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

23:30 "Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 23:45 "Балапан<br />

және оның достары" 23:55 "Бесік жыры".<br />

CӘРСЕНБІ, 13 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!" 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35 "Балапан<br />

және оның достары" 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />

8:10 Караоке "Еркетай" 8:15 "Сиқырлы шам". 8:30 "Сүйкімді қонжықтар". 8:45<br />

"Еркелер" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Дала ойындары" 9:15 "Көжектер"<br />

9:30 "Мұхит құпиялары". 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Қарақшы мен<br />

капитан". 10:30 "Сиқырлы сақшылар". 10:45 "Әли мен Айя" 10:55 "5 минут"<br />

хабары 11:00 "Бала боп" 11:10 "Түрлі-түсті шөжелер". 11:20 "Айдар" 11:35<br />

"Жас ғалым" LIVE 11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Көжектер" 12:15 "Роботкөлік<br />

Поли". 12:30 "Кім тапқыр" LIVE 13:00 "Күлдір-бүлдір" 13:20 "Түрлі-түсті<br />

шөжелер". 13:30 "Сүйкімді қонжықтар". 13:45 "Сиқырлы сақшылар". 14:00<br />

"Дос болайық" 14:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 14:30 "Зерттеуші текшелер". 14:45<br />

"Қарақшы мен капитан". 15:00 "Алтын қазық" (1-маусым) 15:40 "Сиқырлы<br />

шам". 15:55 "Сүйкімді қонжықтар". 16:05 "Қос алқа" 16:15 "Айдар" 16:30<br />

"Балапан және оның достары" 16:40 "Сезім қаласы" 17:15 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 17:25 "Әли мен Айя" 17:35 "Көжектер" 17:50 "5 минут" хабары 17:55<br />

"Күлдір-бүлдір" 18:15 "Зерттеуші текшелер". 18:30 "Дала ойындары" 18:40<br />

"Үйрен де жирен" 19:00 "Түрлі-түсті шөжелер". 19:10 "Дара тұлға" 19:15<br />

"Сиқырлы шам". 19:30 "Қарақшы мен капитан". 19:45 "Роботкөлік Поли".<br />

20:00 "Алтын қазық" (1-маусым) 20:40 "Әли мен Айя" 20:50 "Жұлдызым"<br />

21:00 "Дала ойындары" 21:10 "Шахмат патшалығы" 21:15 "Сезім қаласы"<br />

21:45 "Алан мен Қозықа" 21:55 "Ойыншықтар". 22:10 "Көжектер" 22:20 "Мұхит<br />

құпиялары". 22:45 "Мульткөліктер". 22:50 "Сиқырлы бөлме". 2-маусым. Кешкі<br />

ертегі. 23:00 "Сиқырлы шам". 23:15 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

БЕЙСЕНБІ, 14 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!". 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35<br />

"Балапан және оның достары" 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:10 Караоке "Еркетай" 8:15 "Сиқырлы шам". 8:30 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

8:45 "Еркелер" 9:00 "Сәби" анимация 9:05 "Дала ойындары" 9:15 "Көжектер"<br />

9:30 "Мұхит құпиялары". 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Қарақшы мен<br />

капитан". 10:30 "Сиқырлы сақшылар". 10:45 "Әли мен Айя" 10:55 "5 минут"<br />

хабары11:00 "Мүмкіндік" 11:10 "Түрлі-түсті шөжелер". 11:20 "Айдар" 11:35<br />

"Ауырма, балақай!" 11:55 "Кел, шырқайық!" 12:00 "Көжектер" 12:15 "Роботкөлік<br />

Поли". 12:30 "Кім тапқыр" LIVE 13:00 "Достар" телехикаясы 13:20 "Түрлітүсті<br />

шөжелер". 13:30 "Сүйкімді қонжықтар". 13:45 "Сиқырлы сақшылар".<br />

14:00 "Бала time" LIVE14:25 "Сәби" 14:30 "Данышпан қарға" 14:45 "Қарақшы<br />

мен капитан". 15:00 "Биле, балапан!" 15:40 "Сиқырлы шам". 15:55 "Сүйкімді<br />

қонжықтар". 16:05 "I-balapan". 16:15 "Айдар" 16:25 "Балапан және оның<br />

достары" 16:35 "Бала time" LIVE 17:00 "Чемпион" 17:05 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 17:15 "Әли мен Айя" 17:25 "Көжектер" 17:40 "5 минут" хабары<br />

17:55 "Достар" т/х 18:15 "Данышпан қарға" 18:30 "Дала ойындары" 18:40<br />

"Үйрен де жирен" 19:00 "Түрлі-түсті шөжелер". 19:10 "Дара тұлға" 19:15<br />

"Сиқырлы шам". 19:30 "Қарақшы мен капитан". 19:45 "Роботкөлік Поли".<br />

20:00 "Биле, балапан! "20:40 "Әли мен Айя" 20:50 "Жұлдызым" 21:00<br />

"Дала ойындары" 21:10 "Қоңыр қаз" 21:15 "Сезім қаласы" 21:45 "Сәби"<br />

21:55 "Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Көжектер"<br />

22:20 "Мұхит құпиялары". 22:45 "Мульткөліктер". 22:50 "Сиқырлы бөлме".<br />

2-маусым. Кешкі ертегі.23:00 "Сиқырлы шам". 23:15 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

23:30 "Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 23:45 "Балапан<br />

және оның достары" 23:55 "Бесік жыры"<br />

ЖҰМА, 15 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!" 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35<br />

"Балапан және оның достары" 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:10 Караоке "Еркетай" 8:15 "Сиқырлы шам". 8:30 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

8:45 "Еркелер" 9:00 "Сәби" 9:05 "Дала ойындары" 9:15 "Көжектер" 9:30<br />

"Мұхит құпиялары". 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Қарақшы мен капитан".<br />

10:30 "Сиқырлы сақшылар". 10:45 "Әли мен Айя" 10:55 "5 минут" хабары<br />

11:00 "Бала боп" 11:10 "Түрлі-түсті шөжелер". 11:20 "Айдар" 11:35 "Дос<br />

болайық" 11:55 "Кел, шырқайық!" 12:00 "Көжектер" 12:15 "Роботкөлік Поли".<br />

12:30 "Кім тапқыр" LIVE 13:00 "Күлдір-бүлдір" 13:20 "Түрлі-түсті шөжелер".<br />

13:30 "Сүйкімді қонжықтар". 13:45 "Сиқырлы сақшылар". 14:00 "Бала time"<br />

LIVE 14:25 "Сәби" 14:30 "Данышпан қарға" 14:45 "Қарақшы мен капитан".<br />

15:00 "Пороро және оның достары". 15:40 "Сиқырлы шам". 15:55 "Сүйкімді<br />

қонжықтар". 16:05 "I-balapan" 16:15 "Айдар" 16:30 "Балапан және оның<br />

достары" 16:40 "Кемеңгер клубы" 17:00 "Батырлар" 17:15 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 17:25 "Әли мен Айя" 17:35 "Көжектер" 17:50 "5 минут" хабары<br />

17:55 "Күлдір-бүлдір" 18:15 "Данышпан қарға" 18:30 "Дала ойындары" 18:40<br />

"Үйрен де жирен" 18:55 "Алтын қазық" ның күнделігі 19:00 "Түрлі-түсті<br />

шөжелер". 19:10 "Дара тұлға" 19:15 "Сиқырлы шам". 19:30 "Қарақшы мен<br />

капитан". 19:45 "Роботкөлік Поли". 20:00 "Пороро және оның достары".<br />

20:40 "Әли мен Айя" 20:50 "168 сағат" жаңалықтар 21:00 "Дала ойындары"<br />

21:10 "Қоңыр қаз" 21:15 "Сезім қаласы" 21:45 "Сәби" 21:55 "Марин<br />

және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Көжектер" 22:20 "Мұхит<br />

құпиялары". 22:45 "Мульткөліктер". 22:50 "Сиқырлы бөлме". 23:00 "Сиқырлы<br />

шам". 23:15 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

СЕНБІ, 16 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран7:05 "Бой сергіт!". 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35<br />

"Қарақшы мен капитан". 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Таңжарық 8:45<br />

"Дала ойындары" 9:00 "Роботкөлік Поли". 9:15 "Жан-жануарлар әлемі"9:20<br />

"Мұхит құпиялары". 9:45 "Сиқырлы сақшылар". 10:00 "Отанға қызмет етемін!"<br />

әскери реалити-шоуы 10:30 "Сиқырлы шам". 10:45 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

11:00 "Теңбіл доп" телехикаясы11:45 "Бала боп" 12:00 "Айдаһар Дигби".<br />

13:00 "Еркелер" 13:10 "Сиқырлы шам". 13:35 "Түрлі-түсті шөжелер". 13:50<br />

Отбасылық "Тәй-тәй" шоуы14:10 "Мұхит құпиялары". 14:35 "Қарақшы мен<br />

капитан". 14:50 "Әли мен Айя" 15:00 "Көжектер" 15:10 "Сиқырлы сақшылар".<br />

15:25 "Роботкөлік Поли". 15:40 "Сүйкімді қонжықтар". 15:55 "Сиқырлы<br />

шам". 16:10 "Балапан және оның достары" 16:20 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />

16:35 "Түрлі-түсті шөжелер". 16:45 "Дала ойындары" 17:00 "Жан-жануарлар<br />

әлемі"17:05 "Мүмкіндік" 17:15 "Мульткөліктер". 17:20 "Қарақшы мен капитан".<br />

17:35 "Данышпан қарға" 17:50 "Теңбіл доп" 18:35 "Түрлі-түсті шөжелер".<br />

18:45 "Әли мен Айя" 18:55 "Бауырлар додасы" 19:30 "Марин және оның<br />

достары: Мұхиттағы қызықтар". 19:45 "Ғажайыпстанға саяхат" 20:00 "Күлтегін".<br />

21:30 "Пороро және оның достары". 22:50 "Сиқырлы бөлме". 2-маусым.<br />

Кешкі ертегі.23:00 "Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар".<br />

23:15 "Сүйкімді қонжықтар". 23:25 "Көжектер" 23:40 "Балапан және оның<br />

достары" 23:55 "Бесік жыры"<br />

ЖЕКСЕНБІ, 17 ҚАРАША<br />

7:00 Әнұран 7:05 "Бой сергіт!". 7:15 "Кел, шырқайық" 7:20 "Еркелер" 7:35<br />

"Қарақшы мен капитан". 7:50 "Түрлі-түсті шөжелер". 8:00 "Таңжарық 8:45<br />

"Дала ойындары" 9:00 "Роботкөлік Поли". 9:15 "Жан-жануарлар әлемі"9:20<br />

"Мұхит құпиялары". 9:45 "Дейзи мен Олли". 10:00 "Толағай" 10:30 "Сиқырлы<br />

шам". 10:45 "Сүйкімді қонжықтар". 11:00 "Теңбіл доп" телехикаясы 11:45<br />

"Бала боп" 12:00 "Айдаһар Дигби". 13:00 "Отанға қызмет етемін!" әскери<br />

реалити-шоуы 13:25 "Еркелер" 13:35 "Түрлі-түсті шөжелер". 13:50 Отбасылық<br />

"Тәй-тәй" шоуы14:10 "Мұхит құпиялары". 14:35 "Қарақшы мен капитан". 14:50<br />

"Әли мен Айя" 15:00 "Көжектер" 15:10 "Дейзи мен Олли". 15:25 "Роботкөлік<br />

Поли". 15:40 "Сүйкімді қонжықтар". 15:55 "Сиқырлы шам". 16:10 "Балапан және<br />

оның достары" 16:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 16:35 "Түрлі-түсті шөжелер".<br />

16:45 "Дала ойындары" 17:00 "Жан-жануарлар әлемі"17:05 "Мүмкіндік" 17:15<br />

"Мульткөліктер". 17:20 "Қарақшы мен капитан". 17:35 "Данышпан қарға"<br />

17:50 "Теңбіл доп" телехикаясы 18:35 "Түрлі-түсті шөжелер". 18:45 "Әли<br />

мен Айя" 18:55 "Бауырлар додасы" 19:30 "Марин және оның достары:<br />

Мұхиттағы қызықтар". 19:45 "Ғажайыпстанға саяхат" 20:00 "Ақ құс" 21:30<br />

"Пороро және оның достары". 22:50 "Сиқырлы бөлме". 23:00 "Марин<br />

және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 23:15 "Сүйкімді қонжықтар".<br />

23:25 "Көжектер" 23:40 "Балапан және оның достары" 23:55 "Бесік жыры"<br />

ДҮЙСЕНБІ, 11 ҚАРАША<br />

8:05 ФУТБОЛ. ҚПЛ. «АСТАНА» - «ERTIS» (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 10:35 В гостях у "QAZSPORT". Леонид Тамбиев<br />

11:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 11:10 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />

күн". 11:15 "ТОЛАҒАЙ". 11:50 "QAZSPORT" қонағы. Жандос<br />

Қоныспаев 12:15 НОВОСТИ 12:25 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная<br />

лига. Женщины. «КУАНЫШ» - «АЛМАТЫ». 14:15 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

14:25 "СПОРТТЫҚ АЙМАҚ". Қарағанды облысы 14:45 НОВОСТИ<br />

14:55 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная лига. Женщины. «АСТАНА»<br />

- «ЖЕТЫСУ». 16:50 В гостях у "QAZSPORT". Диас Доскараев<br />

17:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 17:25 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная лига.<br />

Женщины. «КАРАГАНДА» - «АЛТАЙ». 19:20 ХОККЕЙ. ВХЛ.<br />

«НОМАД» (Нур-Султан) - «САРЫАРКА» (Караганда). (в перерыве<br />

- НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 22:05 «SPORT.<br />

KZ». 22:25 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн". 22:30<br />

ФУТБОЛ. ҚПЛ: Маусым қорытындысы 23:00 НОВОСТИ 23:10<br />

ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 1 күн<br />

1:40 ЖАҢАЛЫҚТАР 1:50 УЕФА ЧЕМПИОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ<br />

ЖУРНАЛЫ.<br />

СЕЙСЕНБІ, 12 ҚАРАША<br />

8:05 «SPORT.KZ». 8:25 УЕФА ЧЕМПИОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ<br />

ЖУРНАЛЫ 8:55 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн". 9:00<br />

«КӨКПАР». Ұлттық ойын 9:45 НОВОСТИ 9:55 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная<br />

лига. Женщины. «ИРТЫШ-КАЗХРОМ» - «АЛМАТЫ». 11:45<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР 11:55 В гостях у "QAZSPORT". Диас Доскараев<br />

12:15 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 1<br />

күн 14:45 НОВОСТИ 14:55 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная лига.<br />

Женщины. «КАРАГАНДА» - «ЖЕТЫСУ». 16:50 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

17:00 "ТОПЖАРҒАНДАР". 17:30 «Человек. Легенда. Тимур<br />

Сегизбаев». 18:10 НОВОСТИ 18:20 ФУТБОЛ. ҚПЛ: Маусым<br />

қорытындысы 18:50 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн".<br />

18:55 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:05 БАСКЕТБОЛ. 19:20 БАСКЕТБОЛ.<br />

Национальная лига. «АСТАНА» - «АКТОБЕ». 21:20 В гостях<br />

у "QAZSPORT". Диас Доскараев 21:40 НОВОСТИ 21:50<br />

ХОККЕЙ. КХЛ. «СЕВЕРСТАЛЬ» (Россия) – «БАРЫС» (Казахстан).<br />

(үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР, в перерыве - НОВОСТИ)<br />

0:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 0:45 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты<br />

(Қызылорда).<br />

CӘРСЕНБІ, 13 ҚАРАША<br />

08:05 ХОККЕЙ. КХЛ. «СЕВЕРСТАЛЬ» (Россия) – «БАРЫС»<br />

(Казахстан) 10:30 НОВОСТИ 10:40 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". 10:45 "ТОПЖАРҒАНДАР". 11:15 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

11:25 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 2<br />

күн 13:55 НОВОСТИ 14:05 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 14:50 В<br />

гостях у «QAZSPORT». Ермек Сырлыбаев 15:15 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

15:25 БАСКЕТБОЛ. 15:45 БАСКЕТБОЛ. «АСТАНА» - «АКТОБЕ»<br />

17:35 НОВОСТИ 17:45 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. Групповой<br />

этап. "АСТАНА" (Казахстан) – "АЗ АЛКМААР" (Нидерланды)<br />

(үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 19:55 ФУТБОЛ. ҚПЛ: Маусым<br />

қорытындысы 20:25 НОВОСТИ 20:35 "QAZSPORT" қонағы.<br />

Жандос Қоныспаев 21:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 21:10 "СПОРТ ТАРЛАН-<br />

ДАРЫ". 21:40 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн". 21:45<br />

НОВОСТИ 21:55 "ЖЕКЕ БАПКЕР". Мұхит Тұрсынов 22:15<br />

ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 3 күн<br />

0:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 0:45 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. Групповой<br />

этап. "ВИТОРИЯ" (Португалия) - "АРСЕНАЛ" (Англия).<br />

БЕЙСЕНБІ, 14 ҚАРАША<br />

08:10 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 3<br />

күн 10:30 НОВОСТИ 10:40 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />

күн". 10:45 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ". 11:15 ФУТБОЛ. ҚПЛ:<br />

Маусым қорытындысы 11:50 В гостях у "QAZSPORT". Диас<br />

Доскараев 12:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 12:25 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная<br />

лига. Женщины. «КУАНЫШ» - «ЖЕТЫСУ». 14:20<br />

НОВОСТИ 14:30 ФУТБОЛ. Лига Чемпионов УЕФА. Групповой<br />

этап. "РЕАЛ" (Мадрид, Испания) – "ГАЛАТАСАРАЙ" (Турция)<br />

(үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 16:40 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". 16:45 НОВОСТИ 16:55 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная<br />

лига. Женщины. «АСТАНА» - «АЛМАТЫ». 18:50 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

19:00 В гостях у «QAZSPORT». Ермек Сырлыбаев 19:25<br />

ВОЛЕЙБОЛ. Национальная лига. Женщины. «ИРТЫШ-КАЗХРОМ»<br />

- «АЛТАЙ». 21:30 НОВОСТИ 21:40 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ". 28<br />

бөлім 22:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:20 ХОККЕЙ. КХЛ. «ДИНАМО»<br />

(Москва, Россия) – «БАРЫС» (Казахстан). (в перерыве -<br />

НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 1:05 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ.<br />

Қазақстан чемпионаты (Қызылорда). 4 күн<br />

ЖҰМА, 15 ҚАРАША<br />

07:35 ХОККЕЙ. КХЛ. «ДИНАМО» (Москва, Россия) – «БАРЫС»<br />

(Казахстан) 9:50 НОВОСТИ 10:00 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". 10:05 ФУТБОЛ. ҚПЛ: Маусым қорытындысы<br />

10:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:45 ҚАЗАҚ КҮРЕСІ. Қазақстан чемпионаты<br />

(Қызылорда). 4 күн 14:15 НОВОСТИ 14:25 ВОЛЕЙБОЛ.<br />

Национальная лига. Женщины. «ИРТЫШ-КАЗХРОМ» - «ЖЕТЫСУ».<br />

16:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 16:45 ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При<br />

ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong> (Москва). Мужчины. Короткая<br />

программа. 18:30 "ТОПЖАРҒАНДАР". Деректі топтама. 22<br />

бөлім 19:00 НОВОСТИ 19:15 ВОЛЕЙБОЛ. Национальная лига.<br />

Женщины. «КУАНЫШ» - «АЛТАЙ». 21:05 ЖАҢАЛЫҚТАР 21:15<br />

ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong><br />

(Москва). Женщины. Короткая программа. 23:00 НОВОСТИ<br />

23:10 ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup<br />

<strong>2019</strong> (Москва). Пары. Короткая программа. 0:30 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

0:40 ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup<br />

<strong>2019</strong> (Москва). Танцы. Ритм 2:00 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн".<br />

СЕНБІ, 16 ҚАРАША<br />

08:10 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. Групповой этап. "МАНЧЕСТЕР<br />

ЮНАЙТЕД" (Англия) – "ПАРТИЗАН" (Сербия) 10:15 НОВОСТИ<br />

10:25 "ТОПЖАРҒАНДАР". Деректі топтама. 22 бөлім 11:00<br />

"Футбол тарихынан сыр шертетін күн". 11:05 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

11:15 В гостях у "QAZSPORT". Леонид Тамбиев 11:40 УЕФА<br />

ЧЕМПИОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ 12:15 НОВОСТИ 12:25<br />

ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong><br />

(Москва). Женщины. Короткая программа 14:05 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

14:15 ФУТБОЛ. ҚПЛ. «АСТАНА» - «ERTIS» 16:40 НОВОСТИ<br />

16:50 ХОККЕЙ. ВХЛ. «НОМАД» (Казахстан) - «ЗАУРАЛЬЕ»<br />

(Россия). (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 19:35 НОВОСТИ 19:45 В<br />

гостях у "QAZSPORT". Диас Доскараев 20:05 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20:15 БАСКЕТБОЛ. Лига ВТБ. «АВТОДОР» (Россия) - «АСТАНА»<br />

(Казахстан) 22:15 НОВОСТИ 22:25 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". 22:30 ФУТБОЛ. Превью к матчу. Студийная<br />

программа. 22:50 ФУТБОЛ. Отборочный турнир EURO 2020.<br />

САН-МАРИНО – КАЗАХСТАН. (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 1:00<br />

ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong><br />

(Москва). Танцы на льду. Произвольная программа<br />

ЖЕКСЕНБІ, 17 ҚАРАША<br />

08:05 ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom<br />

Cup <strong>2019</strong> (Москва). Мужчины. Произвольная программа<br />

9:55 НОВОСТИ 10:05 ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU.<br />

Rostelecom Cup <strong>2019</strong> (Москва). Женщины. Произвольная<br />

программа 11:55 ЖАҢАЛЫҚТАР 12:05 "ТОЛАҒАЙ". 12:35<br />

НОВОСТИ 12:45 В гостях у "QAZSPORT". Леонид Тамбиев<br />

13:10 ХОККЕЙ. ВХЛ. «НОМАД» (Казахстан) - «ЗАУРАЛЬЕ»<br />

(Россия) (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 15:45 НОВОСТИ 15:55<br />

ФИГУРНОЕ КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong><br />

(Москва). Пары. Произвольная программа 17:15 "Футбол<br />

тарихынан сыр шертетін күн". 17:20 УЕФА ЧЕМПИОНДАР<br />

ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ 17:50 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:00 ФИГУРНОЕ<br />

КАТАНИЕ. Гран-При ISU. Rostelecom Cup <strong>2019</strong> (Москва).<br />

Гала-шоу. 20:30 НОВОСТИ 20:40 ФУТБОЛ. Превью к<br />

матчу. Студийная программа 21:00 ФУТБОЛ. Отборочный<br />

турнир EURO 2020. САН-МАРИНО – КАЗАХСТАН (үзілісте<br />

- ЖАҢАЛЫҚТАР) 23:10 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />

күн". 23:15 НОВОСТИ 23:25 ПРОФЕССИОНАЛЬНЫЙ БОКС.<br />

Сауль АЛЬВАРЕС (Мексика) – Сергей КОВАЛЕВ (Россия),<br />

Меирим НУРСУЛТАНОВ (Казахстан) – Кристиан ОЛИВАС<br />

(Мексика) 1:55 ЖАҢАЛЫҚТАР 2:05 Әнұран.<br />

ДҮЙСЕНБІ, 11 ҚАРАША<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:15 "Поле чудес"<br />

10:15 "Модный приговор" 11:05 "Жить<br />

здорово!" 12:00 Новости 12:25 "Время<br />

покажет" 15:00 Новости (с субтитрами)<br />

15:30 "Давай поженимся!" 16:15 "Мужское/<br />

Женское" 17:05 "Время покажет" 18:00<br />

Вечерние новости (с субтитрами) 18:35 "На<br />

самом деле" 19:50 "Пусть говорят" 21:00<br />

"Время" 21:30 "Отчим" 23:15 "Вечерний<br />

Ургант" 23:50 "Познер" 00:45 "Время<br />

покажет" 03:00 Новости 03:05 "Время<br />

покажет" 04:00 "Мужское/Женское"<br />

СЕЙСЕНБІ, 12 ҚАРАША<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:15 "Пусть<br />

говорят" 10:15 "Модный приговор"<br />

11:05 "Жить здорово!" 12:00 Новости<br />

12:25 "Время покажет" 15:00 Новости<br />

(с субтитрами) 15:30 "Давай поженимся!"<br />

16:15 "Мужское / Женское"<br />

17:05 "Время покажет" 18:00 Вечерние<br />

новости (с субтитрами) 18:35 "На<br />

самом деле" 19:50 "Пусть говорят"<br />

21:00 "Время" 21:30 Премьера. Карина<br />

Андоленко, Антон Хабаров, Александр<br />

Бухаров в многосерийном фильме<br />

"Отчим" 23:20 "Вечерний Ургант"<br />

23:45 Премьера. "Право на справедливость"<br />

00:40 "Время покажет"<br />

03:00 Новости 03:05 "Время покажет"<br />

04:00 "Мужское / Женское"<br />

CӘРСЕНБІ, 13 ҚАРАША<br />

05.00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:15 "Пусть<br />

говорят" 10:15 "Модный приговор" 11:05<br />

"Жить здорово!" 12:00 Новости 12:25<br />

"Время покажет" 15:00 Новости 15:30<br />

"Давай поженимся!" 16:15 "Мужское/<br />

Женское" 17:05 "Время покажет"<br />

18:00 Вечерние новости (с субтитрами)<br />

18:35 "На самом деле" 19:50<br />

"Пусть говорят" 21:00 "Время" 21:30<br />

"Отчим" 23:15 "Вечерний Ургант" 23:45<br />

"Время покажет" 00:40 "На самом<br />

деле" 01:35 "Время покажет" 03:00<br />

Новости 03:05 "Время покажет" 04:00<br />

"Мужское/Женское"<br />

БЕЙСЕНБІ, 14 ҚАРАША<br />

"Доброе утро" 08:00 Новости 08:05<br />

"Доброе утро" 09:15 "Пусть говорят"<br />

10:15 "Модный приговор" 11:05 "Жить<br />

здорово!" 12:00 Новости 12:25 "Время<br />

покажет" 15:00 Новости 15:30 "Давай<br />

поженимся!" 16:15 "Мужское/Женское"<br />

17:05 "Время покажет" 18:00 Вечерние<br />

новости 18:35 "На самом деле" 19:50<br />

"Пусть говорят" 21:00 "Время" 21:30<br />

"Отчим" 23:15 "Вечерний Ургант" 23:45<br />

"Время покажет" 00:40 "На самом<br />

деле" 01:35 "Время покажет" 03:00<br />

Новости 03:05 "Время покажет" 04:00<br />

"Мужское/Женское"<br />

ЖҰМА, 15 ҚАРАША<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:15 "Пусть<br />

говорят" 10:15 "Модный приговор"<br />

11:05 "Жить здорово!" 12:00 Новости<br />

12:25 "Время покажет" 15:00 Новости (с<br />

субтитрами) 15:30 "Давай поженимся!"<br />

16:15 "Мужское/Женское" 17:45 "Время<br />

покажет" 18:00 Вечерние новости (с<br />

субтитрами) 18:30 "Время покажет"<br />

19:05 "На самом деле" 20:10 "Поле<br />

чудес" 21:00 "Время" 21:30 "Операция<br />

"Ы" и другие приключения Шурика"<br />

23:05 "Вечерний Ургант" 23:50 "Обитаемый<br />

остров. Схватка" 01:35 Мэрилин<br />

Монро в фильме "Нет такого бизнеса,<br />

как шоу-бизнес" 03:35 "Авария" -<br />

дочь мента"<br />

СЕНБІ, 16 ҚАРАША<br />

06:00 "Доброе утро. Суббота" 09:00<br />

Умницы и умники 09:45 "Слово<br />

пастыря" 10:00 Новости 10:20 "Открытие<br />

Китая" с Евгением Колесовым 11:20<br />

"Теория заговора" 12:00 Новости 12:05<br />

"Идеальный ремонт" 13:00 "Девушка без<br />

адреса" 14:30 К дню рождения великого<br />

комедиографа. "Эльдар Рязанов.<br />

"Весь юмор я потратил на кино"<br />

15:20 "Дайте жалобную книгу" 16:55<br />

"Наедине со всеми" 17:45 "Дмитрий<br />

Дибров. Мужчина в полном расцвете<br />

сил" 18:40 "Кто хочет стать миллионером?"<br />

Спецвыпуск 12+ 19:30 "Сегодня<br />

вечером" 21:00 "Время" 21:20 "День<br />

рождения "КВН" 23:20 Французская<br />

комедия "Бывшие" 00:40 "Побег" 02:45<br />

"Двадцать дней без войны" 04:25<br />

"Про любовь"<br />

ЖЕКСЕНБІ, 17 ҚАРАША<br />

06:00 Новости 06:10 Георгий Бурков,<br />

Донатас Банионис в детективе "Сумка<br />

инкассатора" 07:40 "Играй, гармонь<br />

любимая!" 08:20 "Часовой" 08:50<br />

"Здоровье" 09:45 "Непутёвые заметки"<br />

с Дм. Крыловым 10:00 Новости 10:25<br />

Жанна Бадоева в проекте-путешествии<br />

"Жизнь других" 11:15 "Видели видео?"<br />

12:00 Новости 12:10 "Видели видео?"<br />

13:30 "Белка и Стрелка. Звездные<br />

собаки". 15:05 Премьера. Концерт<br />

Александра Серова 16:20 "Операция<br />

"Ы" и другие приключения Шурика"<br />

17:55 "Рюриковичи" 19:35 "Лучше всех!"<br />

Новый сезон 21:00 "Время" 22:00<br />

Вячеслав Никонов и Дмитрий Саймс<br />

в программе "Большая игра" 23:35<br />

К 100-летию Анатолия Добрынина.<br />

Премьера. "Самый главный посол"<br />

00:30 Кейт Бланшетт, Джуди Денч<br />

в фильме "Скандальный дневник"<br />

02:00 Егор Корешков, Ольга Медынич,<br />

Павел Прилучный, Денис Шведов,<br />

Артур Смольянинов в фильме "Жизнь<br />

впереди" 03:25 "Про любовь"<br />

ДҮЙСЕНБІ, 11 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30<br />

«Бөрі» 4:20 «Балтакөлде бақытым» 06:00-<br />

12:00 6:00 «Исмаил бектің қобдишасы»<br />

7:20 «Кинобизнес» 7:45 «Больше, чем<br />

любовь» 8:10 «Атамекен» 9:30 «Ұлт<br />

мақтанышы». Темірбек Жүргенов.<br />

«Алты алаштың қамқоршысы» 10:00<br />

«Кемпір» 11:40 «Первые» 12:00-18:00<br />

12:00 «Перекресток» 13:30 «Шашу» 14:30<br />

«Бөрі» 16:20 «Балтакөлде бақытым»<br />

18:00-00:00 18:00 «Клад черных гор»<br />

19:15 «Қазақстан - екінші Отаным.<br />

Чуваштар» 19:50 «Ұлт мақтанышы».<br />

Шәкен Айманов 20:20 «Дала қызы»<br />

22:00 «Құрақ көрпе» 23:35- «Портреты<br />

заговорили».<br />

СЕЙСЕНБІ, 12 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30 «Бөрі»<br />

4:20 «Балтакөлде бақытым» 06:00-12:00<br />

6:00 «Клад черных гор» 7:15 «Қазақстан<br />

- екінші Отаным. Чуваштар» 7:50 «Ұлт<br />

мақтанышы». Шәкен Айманов 8:20 «Дала<br />

қызы» 10:00 «Құрақ көрпе» 11:35 «Портреты<br />

заговорили» 12:00-18:00 12:00 «Перекресток»<br />

13:30 «Шашу» 14:30 «Бөрі» 16:20<br />

«Балтакөлде бақытым» 18:00-00:00 18:00<br />

«Родные степи» 19:10 «Песни Любви»<br />

19:30 «Өмір. Театр. Кино» 20:05 «Жерұйық»<br />

22:00 «Омпа» 23:30- Из цикла «Тюркские<br />

народы Казахстана». «Вкус цвета».<br />

СӘРСЕНБІ, 13 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30<br />

«Бөрі» 4:20 «Балтакөлде бақытым»<br />

06:00-12:00 6:00 «Родные степи» 7:10<br />

«Песни Любви» 7:30 «Өмір. Театр.<br />

Кино» 8:05 «Жерұйық» 10:00 «Омпа»<br />

11:30 Из цикла «Тюркские народы<br />

Казахстана». «Вкус цвета» 12:00-18:00<br />

12:00 «Перекресток» 13:30 «Шашу»<br />

14:30 «Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

16:10 «Көрімдік» 18:00-00:00 18:00<br />

«Адамдық болмыс» 19:20 «Сахна<br />

сырлары» 19:45 «Летопись степи»<br />

20:00 «Тақыр» 21:30 «Ұлт мақтанышы».<br />

Құлагер ақын 22:00 «Братья» 23:40-<br />

«Тағдырластар».<br />

БЕЙСЕНБІ, 14 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 4:10<br />

«Көрімдік» 06:00-12:00 6:00 «Адамдық<br />

болмыс» 7:20 «Сахна сырлары» 7:45<br />

«Летопись степи» 8:00 «Тақыр» 9:30<br />

«Ұлт мақтанышы». Құлагер ақын 10:00<br />

«Братья» 11:40 «Тағдырластар» 12:00-<br />

18:00 12:00 «Перекресток» 13:30 «Шашу»<br />

14:30 «Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

16:10 «Көрімдік» 18:00-00:00 18:00<br />

«Жеңіс семсері» 19:40 «Летопись степи»<br />

20:00 «Тигр снегов» 21:10 «Тарих.<br />

Тағдыр. Тұлға» 22:00 «Батыр Баян»<br />

23:25 «Бір туынды тарихы» циклінен.<br />

ЖҰМА, 15 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу»<br />

2:30 «Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

4:10 «Көрімдік» /2017/ 06:00-12:00<br />

6:00 «Жеңіс семсері» /2013/ 7:40<br />

«Летопись степи» 8:00 «Тигр снегов»<br />

/1987/ 9:10 «Тарих. Тағдыр. Тұлға»<br />

10:00 «Батыр Баян» /1993/ 11:25<br />

«Бір туынды тарихы» циклінен 12:00-<br />

18:00/ 12:00 «Перекресток» 13:30<br />

«Шашу» 14:30 «Өмірдастан. Ақылдың<br />

кілті» 16:10 «Көрімдік» /2017/ 18:00-<br />

00:00 18:00 «Қыр әңгімелері» 19:05<br />

«Өмір жолы» 19:35 «Кинобизнес»<br />

20:00 «Алдар-Көсе» /1964/ 21:20<br />

« Театр» 21:30 «Егіз жүрек» 22:00<br />

«Все из-за мужиков» /2017/ 23:45-<br />

«Этимология образа».<br />

СЕНБІ, 16 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 4:10<br />

«Көрімдік» /2017/ 06:00-10:00 6:00 «Қыр<br />

әңгімелері» 7:05 «Өмір жолы» 7:35<br />

«Кинобизнес» 8:00 «Алдар-Көсе» /1964/<br />

9:20 « Театр» 9:30 «Егіз жүрек» 10:00-<br />

12:00 10:00 «Лети, журавлик» /1985/<br />

11:10 Мультфильм «Цыпленок» /1984/<br />

11:20 Мультфильм «Золотая овечка»<br />

/1985/ 11:30 Мультфильм «Про тигренка,<br />

который ничего не боялся» /1985/ 11:40<br />

Мультфильм «Где искать сон?» /1986/<br />

11:50 Мультфильм «Кенже батыр» /2008/<br />

12:00-18:00 12:00 «Перекресток» 13:30<br />

«Шашу» 14:30 «Өмірдастан. Ақылдың<br />

кілті» 16:10 «Алдар-Көсе» /1964/ 17:30<br />

«Tiltanym» 18:00-00:00 18:00 «Больше,<br />

чем кино» /2017/ 19:35 «Ашық көрсетілім»<br />

20:00 «Әкем екеуіміз» /2008/ 21:20<br />

«Бір туынды тарихы» циклінен 21:45-<br />

«Біржан сал».<br />

ЖЕКСЕНБІ, 17 ҚАРАША<br />

0:01 «Перекресток» 1:30 «Шашу» 2:30<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 4:10 «Біржан<br />

сал» /2009/ 06:20-10:10 6:20 «Больше,<br />

чем кино» /2017/ 7:55 «Ашық көрсетілім»<br />

8:20 «Әкем екеуіміз» /2008/ 9:40 «Бір<br />

туынды тарихы» циклінен 10:10-12:00<br />

10:10 «Бәйтерек» /2009/ 11:20 Мультфильм<br />

«Шырақ» /2008/ 11:30 Мультфильм<br />

«Айка» /2009/ 11:40 Мультфильм<br />

«Қошқар мен теке» /2009/<br />

12:00-18:00 12:00 «Перекресток» 13:30<br />

«Шашу» 14:30 «Өмірдастан. Ақылдың<br />

кілті» 16:10 «Көрімдік» /2017/ 18:00-00:00<br />

18:00 «Той любой ценой» 19:35 «Кинобизнес»<br />

20:00 «Қараш-қараш оқиғасы»<br />

/1968/ 21:45 «Ұлт мақтанышы». Ғабит<br />

Мүсрепов. Ұлт драматургі 22:15- «Қош<br />

бол, Гүлсары».<br />

Ескерту: Құрметті оқырмандар! Kazakh TV арнасы уақытында келмегендіктен газетке жарияланбады.<br />

КАБЕЛЬДІК ЖӘНЕ СПУТНИКТІК ТЕЛЕДИДАР

14 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> МЕЗГІЛ<br />

SARYARQA SAMALY<br />

ТАҒЗЫМ<br />

Ұлағатты өмір иесі еді<br />

Дана халқымыздың «жаман адам өмірден<br />

өтсе – дүние кеңіп қалады, жақсы адам<br />

өмірден өтсе – дүние кеміп қалады» деген<br />

көп астарлы сөздері бар. Бұл сөздерді аса<br />

қадірменді Қабдеш Темірбайұлы туралы да<br />

айтсақ, еш қателеспейміз. Олай дейтініміз,<br />

заманмен өзектес, уақытпен үзеңгілес<br />

есейіп өскен Қабаң мәнді де мағыналы<br />

өмір сүрді. Халқына, еліне, Отанына адал,<br />

қалтқысыз қызмет етті, артына өшпес<br />

із бен өнеге қалдырды. Кешегі сұрапыл<br />

БІЛІМ<br />

Соғыс және еңбек ардагері, Павлодар қаласы мен облыстың Құрметті<br />

азаматы, Ертіс-Баян өңіріне, көпшілік жұртқа кеңінен танымал Қабдеш<br />

Темірбайұлы Нұркиннің фәниден бақиға көшкеніне 5 <strong>жыл</strong> толып<br />

қалыпты. Өмірден өтсе де, көзден таса болса да, абзал ақсақалымыз<br />

біздің жүрегімізден, көңілімізден, ойымыздан кеткен жоқ, әсте<br />

кетпейді де. Еріксіз қамығып, мұңайып, тек ыстық сағынышпен<br />

еске аламыз.<br />

соғыста Отанымыздың бостандығы және<br />

тәуелсіздігі үшін, бүгінгі ашық аспан<br />

мен жарқын күндер үшін қасық қанын<br />

төксе, кейін елге Ұлы Жеңіспен оралып,<br />

соғыстан күйреген халық шаруашылығын,<br />

экономикасын қалыпқа келтірудегі бейбіт<br />

майданда өзінің тағы да қомақты үлесін<br />

қосқан. Ал Тәуелсіздік <strong>жыл</strong>дарында жаңа<br />

Қазақстанның өсіп-көркеюіне, дамуына<br />

атсалысқан, тілеуқор болған, ақылы мен<br />

білімін аямаған Қабаңның ғұмыры мен<br />

өмір жолы – өскелең ұрпаққа, жастарға<br />

тамаша үлгі, өнеге.<br />

Қабдеш Темірбайұлы тұғыры биік ұлағатты<br />

тұлға еді. Өне бойы табиғи, адами, қазақы<br />

қасиеттерге толы болатын. Әр уақытта<br />

сабырлы, салмақты, бір қалыпта, мінезі<br />

жарқын, жүзі жайдары, жүрегі <strong>жыл</strong>ы, ниеті<br />

таза, пейілі кең, үлкенді де, кішіні де<br />

сыйлай білетін. Екі сөйлемейтін, бос уәде<br />

бермейтін, айтқанында тұратын, достықты,<br />

жолдастықты сақтай да, ақтай да алатын,<br />

ішкі мәдениеті ерекше жоғары адам<br />

болды.<br />

Өте бауырмал жан еді. Нұркиндер<br />

әулетінің діңгегі, тірегі, ағайын-туыстарға<br />

қамқоршы, жанашыры бола алды. Алдына<br />

көмек сұрай келген басқа кісілерге де қол<br />

ұшын беретін, қолынан келгенше жәрдем<br />

беруге тырысатын, бетін қайтармайтын.<br />

Ерекше тоқталатын жайт – Қабаң тілдің,<br />

жазудың, сөздің майталманы, хас шебері<br />

еді. Қала берді, еліміздің, халқымыздың,<br />

туған өлкеміздің тарихын, шежіресін,<br />

атақты тұлғаларын өте жақсы, терең<br />

білетін. Сөйлеп кеткенде аузы дуалы, сөзі<br />

уәделі болатын. Ұлы бабаларымыз Төле би,<br />

Қаз дауысты Қазыбек, Әйтекенің, басқа<br />

да би-шешендердің, даналардың нақыл<br />

сөздерін, толғауларын ағытып айтқанда,<br />

үш жүздің руларын тарқатқанда, бата<br />

бергенде алдына жан салмайтын.<br />

Ардақты Қабдеш Темірбайұлы ағамызбен,<br />

қадірлі Рәзия Асқарқызымен өзара сыйластық<br />

пен туыстығымыз жарасқан 30 <strong>жыл</strong>дай<br />

бірге өткен уақыт, сол <strong>жыл</strong>дардағы әрбір<br />

кездесу, жүздесу, отбасымызбен араласу<br />

біз үшін үлкен өмір мектебі, үйрену, үлгі алу<br />

ортасы болды. Сол кезең ыстық сағынышпен<br />

мәңгі есімізде қалады. Рухтарыңыз пейіштің<br />

төрінде шалқысын.<br />

Қ.ЗАҒЫПАРОВ,<br />

ПМПУ профессоры,<br />

ҚР Білім беру ісінің<br />

Құрметті қызметкері.<br />

ҚАУІПСІЗДІК<br />

Тұрақ<br />

мәселесі<br />

шешілді<br />

Жаңашылдыққа жаны құмар<br />

Облыс орталығындағы<br />

№19 мектептің ата-аналары<br />

балаларының қауіпсіздігі<br />

үшін алаңдаушылық<br />

білдірген еді.<br />

Халыққа қызмет көрсету орталығына<br />

жақын орналасқан білім ошағында көлік<br />

кептілісі жиі орын алып, қатынасты<br />

қиындатқан. Ата-аналар бұл мәселені<br />

Қамқоршылық кеңес өкілдерінің жиыны<br />

кезінде аймақ басшысы Болат Бақауовтың<br />

алдында көтерген болатын. Павлов көшесі,<br />

48-үй мекенжайы алдындағы келеңсіздік<br />

№29 және №36 мектеп оқушыларына да<br />

кедергі тудырған.<br />

Қамқоршылық кеңес өкілдерін алаңдатқан<br />

мәселе өз шешімін тапты. Тұрғындар<br />

көп жиналатын халыққа қызмет көрсету<br />

орталығының алдында 100 орынға арналған<br />

автотұрақ ашылды. Енді бұрынғыдай көлік<br />

кептелісі жоқ. Бұл мәселені шешуде мекеме<br />

алдында жол полиция қызметкерлері де<br />

жұмыс істеген болатын.<br />

А.АСҚАРҚЫЗЫ.<br />

Білім беру жүйесі мамандардан<br />

кәсіби икемділік пен<br />

ұтқыр-лықты, сан қырлы<br />

шығармашылық қабілет<br />

пен өзін-өзі басқару, өзін-өзі<br />

ұйымдастыру жағдайындағы<br />

біліктілікті қажет етеді.<br />

Өйткені қазіргі жас буын –<br />

еліміздің келер күнгі келбеті.<br />

Ол үшін бүгінгі оқу үрдісіне сай<br />

педагогикалық шеберлік қажет. Жас та болса<br />

мұндай шеберлікті бойына жинап жүргендердің<br />

бірі - Алмас Серікбаев. Ол - Павлодар<br />

қаласындағы №19 орта мектебінің информатика<br />

пәні мұғалімі. Алмас Сансызбайұлы<br />

сабақ кезеңдері мен оқушының қабылдау<br />

деңгейіне қарай әдіс-тәсілдерді тиімді қолдану<br />

ұстаздық шеберлігінің бір үлкен қыры дейді.<br />

- Мен өзімді XXI ғасырдың жаңашыл<br />

ұстазымын деп нық сеніммен айта аламын,<br />

себебі ұстаздық еңбек жолында алға қойған<br />

мақсат-міндетім айқын, талабым зор, атқарып<br />

жатқан игі істерім мол. Мақсаттарыма қол<br />

жеткізу жолында он <strong>жыл</strong>дан бері сабақ беріп<br />

келемін. Сабақ беру үрдісінде оқушымен<br />

жұмысты түрлендіріп, әдіс-тәсілдердің тиімдісін<br />

қолдануға баса назар аударамын. Сол арқылы<br />

оқушылардың пәнге деген қызығушылығын<br />

арттырамын. Олардың қалауына қарай жеке,<br />

жұптық, топтық жұмыстарды ұйымдастыра<br />

отырып, сөйлеу және ойлау, негізгісін бөліп<br />

алу дағдыларының дұрыс қалыптасуына көп<br />

мән беремін. Сабақтарымда жеті модульді<br />

ықпалдастырудың нәтижесінде оқушылар<br />

қалай оқу керектігін үйреніп қана қоймай,<br />

оны анықтап, дәлелдеп ұсына білетін, ынталы,<br />

сенімді, сыни пікір көзқарастары жүйелі<br />

дамыған, сандық технологиялар тетігін<br />

білетін оқушы болып қалыптасуына үлкен<br />

әсерін тигізді. Ал тізбектелген сабақтарымда<br />

«Киіз үй», «Сәйкестендіру», «Сурет сыйлау»,<br />

«Топтық тергеу», «Мозайка», «Бес саусақ»,<br />

«ДЖИГСО» әдісі мен «Миға шабуыл», «Венн<br />

диаграммасы» сияқты стратегияларды қолдану<br />

арқылы оқушылардың сын тұрғысынан ойлау<br />

қабілетін дамытуды мақсат етемін, - дейді<br />

А.Серікбаев.<br />

Жаңашылдыққа жаны құмар ұстаз бүгінде<br />

ағылшын тілін меңгерту арқылы оқушылардың<br />

бойында ақпараттық-технологиялық<br />

құзыреттілік, яғни, өз бетінше іздене білу,<br />

талдау, таңдай білу, өзгерте білу, интерпретациялау<br />

дағдыларын қалыптастыру<br />

үстінде. Осыған орай, ол сабағында CLIL<br />

әдісін қолданатынын айтады.<br />

- Информатика пәнін меңгертуде CLIL<br />

әдісін қолдану арқылы оқушылардың білім,<br />

білік дағдылары қалыптасады. Бұл әдіс<br />

«Компьютер әлемінде ағылшын тілін алгоритмдеу»<br />

атты авторлық оқу-әдістемелік<br />

құралында жүзеге асырылады. Бұл оқу<br />

құралының мазмұны информатика және<br />

ағылшын тілі пәндерінің кіріктіріліп оқытылуы<br />

мен CLIL әдісінің элементтерін шет тілін<br />

үйрену құралы ретінде қолданылуымен<br />

ерекшеленеді. Яғни шет тілі мен басқа<br />

пәнді кіріктіріп оқыту болып табылады.<br />

Оқытудың бұл тәсілі: оқу пәнін үйрене<br />

отырып шет тілін меңгерумен сипатталатын<br />

қос мақсатқа бағытталады. Осыған орай,<br />

оқушы өз ана тілінде алған білімдерін қайта<br />

қарап, олардың оқуға деген қажеттілігін<br />

қалыптастырады. Бұл әдісте екі немесе одан<br />

да көп пәндерді (оның бірі міндетті түрде<br />

шет тілі) кіріктіруге болғандықтан, табысты<br />

оқытудың тиімді жолы болып саналады.<br />

Іс-тәжірибемдегі осы оқыту технологиясына<br />

тән басымдылық бастауыш, орта және<br />

жоғары буындардың барлығында шынайы<br />

ұтымдылықпен қолданылып келеді. CLIL<br />

әдісі - табысты оқытудың көзі, - дейді ол.<br />

А.Серікбаев - аталмыш мектептегі «Робототехника»<br />

үйірмесінің жетекшісі. Ол осы<br />

үйірмеде балалардың қызығушылығы мен<br />

талабына көп көңіл бөлетінін, олардың<br />

ой-қабілетін ұштауға көмектесетінін айтады.<br />

- Кішкентай балалар жас ерекшеліктеріне<br />

қарамастан, заманауи технологияның<br />

қыр-сырын өте жақсы меңгеріп алуға<br />

тырысады. Бір қызығы, мұнда орта және<br />

ересек топ бүлдіршіндері робот құрастырып,<br />

оны басқаруға машықтана алады. Көбінде<br />

кейіпкерлерге айналдырып, ойын арқылы<br />

тез қабылдайды. Нәтижесінде бала түс<br />

ажырату, санау, <strong>жыл</strong>дам әрі дұрыс шешім<br />

қабылдауға дағдыланады, - дейді ол.<br />

Алмас Сансызбайұлы тек сабақ беріп<br />

қоймай, үнемі шығармашылық ізденіс үстінде,<br />

өз-өзін жан-жақты дамытып, біліктілігін жетілдіріп<br />

жүретін ұстаздардың бірі. «Еңбегіне қарай<br />

өнбегі» демекші, ұстаздық еткен <strong>жыл</strong>дар<br />

ішінде қол жеткізген жетістіктері де аз<br />

емес. Атап айтсақ, әр <strong>жыл</strong>дары өткізілген<br />

«Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар<br />

білім беруде» облыстық конкурсының<br />

жеңімпазы, 2014 <strong>жыл</strong>ы өткен облыстық «Ең<br />

үздік интербелсенді сабақ» педагогикалық<br />

идеялар интернет-фестивалінің ІІ орын иегері,<br />

2017 <strong>жыл</strong>ы «Үздік сындарлы сабақ» аймақтық<br />

байқауында бақ сынап, І дәрежелі дипломмен<br />

марапатталған. Бұдан бөлек, 2015 <strong>жыл</strong>ы информатика<br />

мұғалімдерінің облыстық «Алтын диск»<br />

байқауының екінші кезең жеңімпазы атанып,<br />

Алматы қаласында өткен V Республикалық<br />

«Алтын диск» байқауында «Жаңашыл» номинациясына<br />

ие болған.<br />

- Баланың дарынын ашатын, қабілетін<br />

ұштайтын - ол, әрине, ұстаз. Оқушының<br />

дарынын ашу үшін мұғалім өзі де ерекше<br />

қабілетті, дарынды болуы тиіс. Осы орайда<br />

да, білім саласында көптеген сайыстар,<br />

олимпиадалар ұйымдастырылып келеді.<br />

Мысалы, 2014, 2015, 2016 <strong>жыл</strong>дары «Дарынды<br />

балаларға - талантты ұстаз» педагогикалық<br />

олимпиадасында облыстық деңгейде информатика<br />

пәні бойынша І, ІІ орын иеленсем,<br />

республикалық деңгейінде 2014 <strong>жыл</strong>ы «Жас<br />

маман» номинациясында үздік танылдым.<br />

2016 <strong>жыл</strong>ы ІІІ дәрежелі дипломға ие болдым.<br />

Ал 2015 <strong>жыл</strong>ы бұл конкурс халықаралық<br />

деңгейде өткізіліп, ІІІ дәрежелі диплом иегері<br />

атандым, - дейді ұстаз.<br />

Қай кезеңде де өзін-өзі жетілдіру және<br />

кәсіби шеберлігін шыңдау – әрбір ұстаздың<br />

міндеті. Сондықтан ұстаз өзінің авторлық<br />

бағдарламаларын құрастырып, облыстық,<br />

республикалық байқауларда бақ сынаған.<br />

Нәтижесінде «Үздік авторлық бағдарлама»<br />

байқауында І дәрежелі дипломға ие болды.<br />

- Бұл ретте <strong>жыл</strong> сайын республикамызда<br />

өткізілетін «Үздік педагог» конкурсының<br />

ықпалы зор. Республикалық «Үздік педагог -<br />

<strong>2019</strong>» конкурсының жеңімпазы атандым, куәлік<br />

және төсбелгімен марапатталдым. «Ұстаздық<br />

еткен жалықпас, үйретуден балаға» деп<br />

Абай атамыз айтқандай, алдымда отырған<br />

оқушыларыма үйретерім де көп, өзімнің<br />

үйренерім де көп. Осы жолда қажымайталмай<br />

қызмет етемін, кейінгіге үлгі болар<br />

өнегелі іс қалдырамын деп ойлаймын, -<br />

дейді ол.<br />

Өз тілшіміз.

SARYARQA SAMALY<br />

БЕЛЕС 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 15<br />

МЕРЕЙЛІ ЖАС<br />

Ұрпақ қамы бәрінен биік<br />

Ел ағасы. Екінің бірі мұндай атқа ие бола бермейтіні анық. Ортасында сыйлы, сөзі өтімді, ел-жұртқа,<br />

ағайын-туысқа жөн сілтеп, бүкіл болмыс-бітімімен көпке үлгі болатын жанды қазағымыз ел<br />

ағасына балайтынын білеміз. Еткен қызметі де елеулі, жүрген жолы да жөнді азаматқа кім-кім<br />

де еліктеп өседі. Бойындағы асыл қасиеттерден аз да болса «алып» қалуға тырысады. Бүгін біз<br />

тілдесетін Ақкөл-Жайылманың тумасы, Павлодар облысының, Екібастұз қаласы мен Ақтоғай<br />

ауданының Құрметті азаматы Әбілқақ Түгелбаевтың бойы осындай қасиеттерге тұнып тұр. Ұрпақ,<br />

ұлт тарихы, өлке тарихы бағытындағы біраз еңбегінен хабардар оқырман сұхбаттасымыздың<br />

жеке бастың ғана емес, болашақтың қамын бәрінен биік қоятынын байқаған болар. Бүгінде<br />

еліне қызмет етуді абырой санайтын азамат жетпіске келіп отыр.<br />

- Әбілқақ Балғабайұлы, талай <strong>жыл</strong><br />

мемлекеттік қызметте болдыңыз. Кей<br />

азаматтар үкіметтің жұмысынан аса<br />

алмай, берілген тапсырма төңірегінде<br />

ғана тірлік ететіні бар. Ал сіз ұрпақ<br />

тәрбиесіне, ұлттық құндылықтарға<br />

келгенде өзгелерден озықсыз. Қос бағытты<br />

қатар алып жүруге не ықпал етті?<br />

- Екібастұздағы Ақкөл-Жайылмада қатар<br />

ағатын үш өзен бар. Олар - Шідерті, Өлеңті,<br />

Сілеті. Шідерті мен Өлеңті Ақкөлдің жайылмасында<br />

ары қарай Жалаулы теңізіне құяды.<br />

Өлеңті мен Шідертінің төменгі ағысында<br />

Ақкөл-Жайылма жері бар. Ақкөлдің тоғыз көлі<br />

жатыр. Бұрын мұнда Ақкөл болысы болған...<br />

Кезінде қазіргі Ақкөл совхозының екінші<br />

бөлімшесі болған Қарақоға ауылы - туыпөскен<br />

жерім. Осында 1949 <strong>жыл</strong>ы <strong>қараша</strong>да<br />

дүниеге келіппін. Қазағы 98,5 пайыздан асатын<br />

ауылда өстім. Тың ұйымдастыру кезінде<br />

совхоз Ақтоғай ауданының аумағына еніп<br />

кетті. Міне, осы ауылымның өз тәртібі, ерекше<br />

заңдылықтары болғандай. Өзінің дуалы ауыз<br />

ақсақалы, өз молдасы, ұстазы, сынықшысы,<br />

үшкіретін бәйбішелері болды. Дәрігерді көп<br />

ұшырастырмаппын. Суық тигізсе, апамыз<br />

бар, үшкіртіп аламыз. Аяқ-қол сынса, Құлан<br />

ақсақал салып береді. Аяқ киімдерді бүтіндеп,<br />

табандап беретін Төлеген атамыз тағы бар.<br />

Кейде кейбір азаматтардың дүниетанымына,<br />

ұрпақ тәрбиесіне келгенде таң қаламын.<br />

Олардың ойынша, балабақша, мектеп бар,<br />

осылар тәрбиелеу керек баланы. Меніңше,<br />

оның тәрбиесіне бүкіл қоғам жауапты. Әсіресе,<br />

ата-әже, әке-шешенің жауапкершілігі басым<br />

болуы тиіс. Қала берді, айналасы, ауыл толық<br />

жауапты. Ауылда біздің үлкендердің алдын<br />

кесіп өтпеуімізді қадағалаушы еді. Өрескел<br />

қылық көрсе, бірден тезге салатын. Көңілге<br />

қонымды әрекетті көрсе, батасын беріп,<br />

баланы ынталандырып қояды. Ақсақалдар,<br />

әжелер көргендерін, өткенді айтып отыратын.<br />

Осыны көрген біз қалай ұрпақ тәрбиесіне,<br />

ұлт тарихына алаңдамаймыз?!<br />

- Ауыл ақсақалдарының тәлім-тәрбие<br />

мектебінің түлегіміз дейсіз ғой...<br />

- Ол рас, үлкендердің тәрбиесіне жетері<br />

жоқ. 5-ші сыныптан бастап еңбекке араластым.<br />

Мал қырқу, тоғыту сияқты науқандық<br />

жұмыстар атқардық. Солай жүріп оқыдық.<br />

8-ші сыныпқа дейін ауылымда білім алуда<br />

дипломы бар мұғалім көрген жоқпын.<br />

Жалпы, білімге құштарлығымды анам ашты.<br />

Денсаулығы болмай, үйде отыратын. Әкесінен<br />

латынша, арабша сауат ашқан, кириллицаны<br />

да жақсы білетін. Қолына газеттің<br />

бір бөлігі түссе де, соны оқып шығатын.<br />

Ауылдағы кітапханада мен оқымаған бір кітап<br />

қалмаған шығар. Анам жиі жіберіп, кітап<br />

түссе, бірден алдырып отырды. Тоғызыншы<br />

сыныпқа барарда анам өмірден озды.<br />

9-10-сыныпты Ақкөлде жалғастырдым. Бұл<br />

елді мекендегі мектеп сол кездегі Краснокутск<br />

ауданындағы алғашқы ұйымдасқан білім<br />

ордасы болды. Әкем қолымды қақпады, оқығым<br />

келетінін айтып едім, бірден жіберді. Одан<br />

кейін Семейдің мал дәрігерлік-зоотехникалық<br />

институтына түсіп, ойдағыдай бітірдім. Кейін<br />

бірнеше жоғары оқу орнын тәмамдадым.<br />

- Ал басшылық қызметте нәтиже<br />

көрсете алдыңыз ба?<br />

- Еңбек жолымды Екібастұз ауданы Өлеңті<br />

совхозында бастадым. 8 <strong>жыл</strong> зоотехник<br />

қызметін атқардым. 3 <strong>жыл</strong> мал бордақылау<br />

ауылы - Байетте партия комитетінің хатшысы<br />

болдым. Өз ауылым – Ақкөлге 1983 <strong>жыл</strong>ы<br />

совхоз директоры болып бардым. 6 <strong>жыл</strong><br />

басқардым. Ақкөл совхозы сол кездегі<br />

республикаға атақты ауыл еді. Мұнда әр<br />

<strong>жыл</strong>дары еңбек еткен, сондай-ақ, республика<br />

деңгейіндегі қызметте болған ауылдың<br />

тумалары Сейітахмет Ысқақов, Аманолла<br />

Рамазанов, Сейсенбай Батсин, Әйіп Құсайынов<br />

сынды арда азаматтардан үлгі алуға тырыстым.<br />

Осы орайда, мына бір деректі келтіргім<br />

келеді. Екібастұз ауданында 9 совхоз болды.<br />

Осы өңірдегі кадрлардың 60-70 пайызы<br />

Ақкөлден шығып тұрды. Сондықтан, бұл<br />

жерде нашар қызмет етуге болмайды.<br />

- Осыншама маманның бір ауылдан<br />

шығуының сыры неде?<br />

- Меніңше, сол кезде Ақкөлде алғашқы<br />

қазақша-орысша білім беретін мектептің<br />

ұйымдастырылуының септігі тиді. Мықты<br />

мектептен білімді ұрпақ өскен болар. Бір орта<br />

қалыптасты. Оған қоса, қаймағы бұзылмаған<br />

ауылдағы тәрбие де әсер еткен шығар.<br />

Ақкөл екі рет бүкілодақтық, бір рет республикалық<br />

жарыстың жеңімпазы атанды. 6 <strong>жыл</strong><br />

ішінде Ақкөлде бүкіл әлеуметтік нысандарды<br />

жаңадан салдық. Ең ұзын 16 шақырымдық<br />

су құбыры тартылды. Оларға бюджеттен<br />

қаржы бөлінеді. Ал оған қол жеткізу қиын<br />

еді. Бұл ретте, бірқатар аудандық, облыстық<br />

деңгейдегі комитеттер, ұйымдар мүшелігінде<br />

болуым септігін тигізді.<br />

Кейін Краснокутск (қазіргі Ақтоғай)<br />

ауданының атқару комитетінің төрағасы болып<br />

сайландым. 1991 <strong>жыл</strong>ы әкімшілік басшысы<br />

атандым. Қазіргі тілмен айтқанда, аудан<br />

әкімі болдым. Бұл уақыт аумалы-төкпелі<br />

шақ еді. Жоғары жетістіктерге жету мүмкін<br />

емес еді. Халықты қалжыратпай, экономиканы<br />

құлдыратпауға тырыстым. Бәрі жоғары<br />

жаққа байланысты болды. Бір сәтте бәрі<br />

құлап, шашылып қалмауына жұмыс істедік.<br />

Жекеге тиген соң ұқсатуға келгенде әркім<br />

өзінше әрекет етті. Өзім «аудан мен кеткенде<br />

төрт тағандап қалған жоқ, бәлкім тізерлеген<br />

...Адам қай уақытта болмасын еңбегі еленсе екен<br />

деп ойлайтыны жасырын емес. Ол еленсе, әрине<br />

іштей қуанасың. Бірақ, масаттанып кетпеу керек.<br />

Қызметтің өз жауапкершілігі бар. Кереметпін десең<br />

де, бәрібір қоғамның аты қоғам, бәріне жағу мүмкін<br />

,,<br />

емес...<br />

болар» деймін... Дегенмен, ізім қалған істер<br />

бар. Мәселен, Ақтоғайда рухани жаңғыруға,<br />

ұлттық идентификацияға сол кезде көңіл<br />

бөлдік. Ұмытылғанымызды жаңғыртуға күш<br />

салдық. Естайдың 125 <strong>жыл</strong>дығын, Кеңес<br />

Одағының батыры Серікбай Мүткеновтің<br />

80 <strong>жыл</strong>дығын атадық. Мүткеновтің есімі<br />

туған ауылына берілді. Бірқатар ауылдың<br />

атауын қайтардық. Әйтеуір, ұрпаққа қалар<br />

дүние жасауды мақсат тұттым.<br />

- Рухани дүниелерді түгендеп жүрген<br />

жандардың бірісіз. Руға бөлмей, бәрін<br />

бірдей көріп, қазаққа ортақ тұлға деп<br />

танитыныңыз - көпке үлгі. Осы бағыттағы<br />

жұмыстарға тоқталсаңыз...<br />

- Есеміз кеткен халықпыз. Барымыздың<br />

қадірін біліп, дұрыстап ұстай алмаған халықпыз.<br />

Қасым Аманжолов: «Ей, адамзат баласы,<br />

мені де бір тыңдашы, мен қазақтың баласы»<br />

дейді. Бізге осындай жанайқай керек. «Мың<br />

өліп, мың тірілген халықпыз» деп шүкіршілік<br />

етіп жүре беруге тағы болмайды. Әуелі<br />

өзімнің туып-өскен жерімді дәріптедім.<br />

Ақкөлде қызмет істеп жүргенде ауылымды<br />

бәрінен жоғары қоя білдім. Бірде қолымнан<br />

келді, бірде келмеген болар. Туған жерге<br />

деген перзент парызы барын түсініп өстік<br />

қой. Аудан көлеміне келгенде, Ақтоғайда<br />

Естайдың 125 <strong>жыл</strong>дығын өткіздік. Естайдың<br />

кесенесін салдық. Ел-жер аттарын қайтару<br />

істерін қолға алдық. Мысалы, Краснокутск<br />

ауданын Ақтоғай деп ауыстырдық.<br />

Бертін келе, Ақкөл-Жайылма Ақкөл<br />

совхозы болып аталып кетті. Содан бұл<br />

өлкенің байырғы атауын ұрпаққа білдірейік<br />

деген ой келді. Ол үшін селт еткізетіндей<br />

жаңалық керек болды. Умраға қа<strong>жыл</strong>ыққа<br />

барып келдім 60 жасымда. Қатты ауырдым.<br />

Түсімде аян берілді...<br />

Әулиелі Ақкөл дейтін өлкеміздің осылай<br />

аталуына байланысты түрлі пікір бар. Түйте<br />

әулие келіп-кетіп жүрген, Жеңіс әулиеге де<br />

қатысты болуы мүмкін деген болжам бар.<br />

Одан кейін елімізге Исабек ишан қоныстанған.<br />

Бүгінде ұрпағы тұрады. Мәшһүр Жүсіп<br />

13 жасында Исабек ишан қайтыс болғанда<br />

жоқтау өлең айтыпты: «Бір жұрнақ заттан<br />

қалған асыл еді, қазақтығы қожадан асып еді,<br />

әркімнің өз заманы дегендейін, тақсырдың<br />

шарапаты басым еді». Мәшһүр Исабекті тақсыр<br />

деген. Мәшһүр тәрбие алған болуы керек.<br />

Исабек ишанды пір тұтқанын көруге болады.<br />

Меніңше, ұлыларды бір-бірімен салыстырмау<br />

керек. Қалай бар, солай қабылдау керек.<br />

Содан Ақкөлде Исабек ишан басына<br />

кесене құру ісіне кірістік. Е.Арын, З.Құсайынов,<br />

А.Адамов, М.Омаров, Ж.Қамзин, С.Бояубаев<br />

және бірқатар азаматтар Исабек ишан атында<br />

қор құрып, екі <strong>жыл</strong> дересінде шырақшыға<br />

үй салып үлгердік. Үш күмбезді кесене<br />

салынды. Жандарбек қожаға, Сұлтан қожаға<br />

кесенелер салынды. Бір қалашық боп шыға<br />

келді. Бүгінде еліміздің сакралды орындар<br />

тізіміне енді. Елдің атын шығару мақсатында<br />

тарихи сананы серпілту үшін Исабек ишанның<br />

220 <strong>жыл</strong>дығына орай қазба жұмыстары<br />

басталды. Осылайша, халыққа тарап кетті.<br />

Мақсат та осы еді. Өзіміздікілердің есіне<br />

түсті, басқалар біліп жүретін болды. Кітап та<br />

шығарылды. Содан соң аруақтар ардақталды,<br />

енді сол мекендегі тірілерге де жағдай<br />

жасау көзделді. Сөйтіп, бір <strong>жыл</strong>дан соң<br />

асхана, саябақ, балалар алаңдарын салдық.<br />

Кез келген іс тірілердің тірлігімен үйлесіп<br />

жатуы тиіс. Жұмыстар музейде, архивте<br />

қалып қоймай, жастарға қызмет етуі үшін<br />

жасалғаны жөн.<br />

Жалпы, Ақкөл-Жайылманың ел тұрған әр<br />

төбені ұрпақ білсін деген ниетпен жұмыстар<br />

жасалды. Мәселен, бірқатар азаматтармен<br />

бірлесіп, Қазанғап биге тас қойдық. Тасты<br />

қарасаңыз, онда руын жазған жоқпыз.<br />

«Қазақтың мемлекеттік қоғам қайраткері»<br />

деп көрсетілді. Ұрпақ ортақ тұлға деп<br />

танысын деген ой ғой біздікі. Басымыз<br />

бірігу үшін сондай әрекеттер қажет. Ақкөл-<br />

Жайылма мекенінде өз аталарымызды ғана<br />

емес, осында мекен еткен арда азаматтарды<br />

кейінгі буын біліп өссін деп жаздық.<br />

Кітапқа да енгіздік.<br />

- Бүгінде қарқын алған рухани жаңғыру<br />

бағытындағы істерге байланысты<br />

ойыңызды білсек...<br />

- Жер-жерде жүзеге асып жатқан жобалар<br />

бар. Бұл жұмыстарға жалпы жұртшылық<br />

атсалысуы қажет. Ауылдарды ұйыстыра<br />

білген жөн. Әрине, іс-шаралар жүзеге асуда.<br />

Бірақ, терең зерделеуді қажет ететін тұстар<br />

да кездеседі. Мысалы, жуырда елордада<br />

тұлғалар саябағы ашылатынын оқыдым.<br />

100 ғана есім таңдалыпты. Тізімге өңірімізден<br />

біраз адам енбейді екен. Мәселен, Малайсары,<br />

Әлкей Марғұлан, М.Шорманов сияқты<br />

атақтыларымыз қайда қалмақ? Оған қоса,<br />

елімізде көшелер мен мекемелерге есімдері<br />

берілетін ұлттық дәрежедегі 150 адам есімі<br />

тағы іріктеліп алынды. Таяқ тастасақ, сол<br />

кісілердің есімі тұрады. Бүйте берсек, Ленинді<br />

оңды-солды берген кездің кебін киеміз.<br />

Мәселен, ұстазымыз Ә.Арынбековтің есімін<br />

мектепке бере алмадық. Мықты мамандар<br />

сол өңірде дәріптелмесе, қайда қалады?<br />

Міне, осы жағы ойластырылуы тиіс.<br />

- Иә, мұндай ойларды ел ағалары айтып,<br />

пікірін білдіріп отыруы орынды-ақ. Осы<br />

ретте, «жақсы қартаю» деген ұғымның<br />

түп-төркінін түсініп жүрміз бе?<br />

- Замандастарыма ақыл айта алмаймын.<br />

Ешкім ешкімнен өзін кеммін деп есептемейді.<br />

70-80-ге келгенше сана, ақыл бермесе,<br />

менің айтқаным не болады?! Бәрі біліммен<br />

келеді. Білімді адам қартайғанда да орнын<br />

біліп, орынды ой айтады. Иә, қазақта әдемі<br />

қартаюға ұмтылудың маңызы зор. Кейінгі жас<br />

буынға, әрине, ақыл аямаймын. Бастысы,<br />

қай уақытта болмасын, өзінің тегін, тілін,<br />

салт-дәстүрін сыйлап, қазақ екенін ұмытпаған<br />

абзал. Бәсекеге қабілетті болуға да талпыныс<br />

қажет. Білімді тереңнен меңгере берген жөн.<br />

Алақан жаймайтын ұрпақ өсіруіміз керек.<br />

- Қазіргі қоғамның қандай қылықтары<br />

қын<strong>жыл</strong>тады?<br />

- Бәрін заманға жабуға дайын тұрамыз.<br />

Заман өзгерді, адам өзгерді дей саламыз.<br />

Олай емес. Адам өзінің өмір сүрген заманына<br />

қарай икемделеді. Бірақ, адами құндылықтар<br />

қаз-қалпында қалуы қажет. Ұлтыңа, ана<br />

тіліңе, ата-анаңа құрметіңді заманға қарай<br />

өзгертіп отыруға келе ме?! Әлбетте болмайды.<br />

Қатардан қалмауға ұмтылу қажет. Ұлы Абай<br />

айтпай ма: «Талап, еңбек, терең ой, Қанағат,<br />

рақым ойлап қой...». Белгілі бір дәрежеге<br />

жеткеннен кейін осы бесеудің соңғы екеуін<br />

ұмыт қалдырмаған жөн. Қанағатшылдық<br />

қажет дегенім ғой. Кейде байығанның үстіне<br />

байи берсем дейді бәзбіреулер. Осындай<br />

«тәбетті» дер кезінде тежей білсең, саналы,<br />

ақылды азамат болғаның.<br />

- Еткен еңбектің еленгені жанға <strong>жыл</strong>у<br />

беретіні анық. Осы орайда, сіздің жасаған<br />

жұмыстарыңыз өз бағасын алды ма?<br />

- Ол жағынан көңілім тоқ. Атақ-даңққа<br />

қызыққан, ешкімнен қызмет сұрап алған жоқпын.<br />

Біліп тұрып, біреуге қиянат жасаған емеспін.<br />

Білместіктен қателіктер болған шығар. Адам<br />

қай уақытта болмасын еңбегі еленсе екен<br />

деп ойлайтыны жасырын емес. Ол еленсе,<br />

әрине іштей қуанасың. Бірақ, масаттанып<br />

кетпеу керек. Қызметтің өз жауапкершілігі<br />

бар. Кереметпін десең де, бәрібір қоғамның<br />

аты қоғам, бәріне жағу мүмкін емес.<br />

41 <strong>жыл</strong> қызмет етіппін. Өткенге көз жүгіртсем,<br />

лауазымым бірыңғай жоғарылап отырыпты.<br />

Көңілдің толған кезі болады. Қазақ елі ежелден<br />

дәрежелі адамды дәріптеп, өсіріп отырамыз<br />

ғой. Ондайда іштей масаттанып отырасың.<br />

Бірақ оны сыртқа шығарып жібермеу үшін<br />

ақыл керек. Үлкендерім «ат атандырып,<br />

сүйек сындырма», «жолыңнан жаңылма»<br />

дейтін. Осыны өмірлік азық еттім. «Әй,<br />

кәпір» атанбауға тырыстым.<br />

- Отбасыңызға ойыссақ, ұл-қыз<br />

тәрбиесіндегі ұстанымыңыз қандай?<br />

- Жұбайым Қымбат - білім беру саласының<br />

үздігі. Екеуіміз екі ұл, төрт қыз өсірдік. Әрбірі<br />

бір отау болып отыр. Әрқайсысы қызметте.<br />

Ырыздықты Алла береді. Әуелі Аллаға, сосын<br />

жұбайыма ризамын. Кей адамдар уақыт<br />

өткеннен соң кезінде баланы көптеп дүниеге<br />

әкелмегендеріне өкініп жатады. Бұл ретте,<br />

шүкіршілік етемін. Үлкен жиенім тұрмысқа<br />

шығып, жиеншар көріп отырмын. Немеремнің<br />

алды – үшінші курста. Үлкендердің құлағыма<br />

құйған ақылын бала-шағама да айтудан<br />

танған емеспін. Бірде-бір баламды, бірде-бір<br />

немеремді орысша оқуға бермедім.<br />

- Әңгімеңізге рақмет!<br />

Сұхбаттасқан –<br />

Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ.

16<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> Тарих<br />

SARYARQA SAMALY<br />

«Жас ұланға» - жарты ғасыр<br />

Осыдан тұп-тура 50 <strong>жыл</strong> бұрын, 1969 <strong>жыл</strong>дың соңында, Павлодар<br />

қаласында ұлтшыл жасөспірімдердің «Жас ұлан» ұйымы құрылған<br />

еді. Негізі №3 облыстық қазақ мектеп-интернатының (қазіргі<br />

облыстық гимназия-интернат) бір топ оқушысынан тұратын ұйым<br />

мүшелері өздері шамалас жасөспірімдер арасында астыртын әрекет<br />

етіп, егемендік пен дербес мемлекеттілік идеяларын насихаттады.<br />

Қаланың және кейбір елді мекендердің<br />

көрнекі жерлеріне жұртшылықты отаршылдыққа<br />

қарсы күресуге шақырған үнпарақтар іліп<br />

кетті және 1970 <strong>жыл</strong>ы қала орталығында<br />

өтетін І мамыр мерекелік шеруінде «Қазақ<br />

мектептері мен балабақшалары ашылсын!»<br />

деген ұранжазулар көтеріп шығуды жоспарлады.<br />

Бірақ ұйымды сол <strong>жыл</strong>дың қаңтар<br />

айында Мемлекеттік қауіпсіздік комитетінің<br />

облыстық басқармасы әшкереледі.<br />

Кеңестік дәуірде «Жас ұлан» ұйымы жөнінде<br />

айтуға да, жазуға да тыйым салынды. Тек<br />

егемендік кезеңінде, 1992 <strong>жыл</strong>ы ғана облыстық<br />

«Сарыарқа самалы» газетінде алғашқы мақала<br />

шықты. Содан бері түрлі бұқаралық ақпарат<br />

беттерінде, интернет желілерінде азды-көпті<br />

жарияланымдар жарық көрді, деректі фильмдер<br />

түсірілді, телерадио хабарлары жасалды.<br />

Биыл Павлодар облыстық мемлекеттік<br />

мұрағаттар басқармасы қорынан «Жас ұлан»<br />

ұйымына қатысты 56 беттен тұратын іс<br />

табылды. Онда МҚК Павлодар облыстық<br />

басқармасы бастығының орынбасары<br />

Фисенко, 5-інші бөлім бастығы Т.Мұқаев, КСРО<br />

Прокуратурасының мемлекеттік қауіпсіздік<br />

органдарындағы тергеуді қадағалау жөніндегі<br />

бөлімінің прокуроры Л.А.Васильев, Қазақ<br />

КСР Прокурорының мемлекеттік қауіпсіздік<br />

органдарындағы тергеуді қадағалау жөніндегі<br />

көмекшісі А.Чурбанов тәрізді қауіпсіздік пен<br />

құқыққорғау органдарының жоғары лауазымды<br />

шенеуніктері қол қойған құжаттар<br />

жинақталған. Материалдарда жас ұландардың<br />

ісі КСРО-ның Бас прокуроры Р.А.Руденконың<br />

өзіне жолданғаны, Павлодар облыстық прокуратурасы<br />

ұйымның белсенді мүшелерінің үстінен<br />

Қазақ КСР Қылмыстық кодексінің 58-бабы<br />

(аса қауіпті мемлекеттік қылмыстарды жасауға<br />

бағытталған ұйымдастыру әрекеті, антисоветтік<br />

ұйымдарға қатысу) және 56-бабы (мемлекетке<br />

қарсы қылмыстарды жүзеге асыруға<br />

үндеу) бойынша қылмыстық іс қозғағаны,<br />

бірақ бұл істі республикалық прокуратураның<br />

тоқтатқаны жайында құжаттар бар. Тергеу<br />

қорытындысында жас ұландардың іс-әрекеттеріне<br />

саяси тұрғыдан қауіпті деген баға беріліп,<br />

олардың жеке тұлғалық қасиеттері де барынша<br />

қара бояумен көрсетілген. Міне, осы мұрағат<br />

материалдарын біз өзімізге белгілі жайттармен<br />

байланыстыра қарап, оқырмандардың<br />

назарына ұсынуды жөн көрдік.<br />

«Жас ұлан» ұйымына №3 қазақ мектепинтернатының<br />

ұлтшыл оқушыларымен<br />

қатар облыстағы кейбір оқу орындарының<br />

оқушылары да енген. Ұйымның жарғысы<br />

жазылып, іс-шаралар жоспары жасалған.<br />

Отырыстардың хаттамалары толтырылған.<br />

Әрбір мүшесінен 50 тиын мөлшерінде жарна<br />

жиналған. Бұл қаржы ұйым жұмысына қажетті<br />

кеңсе тауарларын сатып алуға және жол<br />

жүру шығынына жұмсалған. Ұйымды басқару<br />

үшін «комитет» деп аталған басқару органы<br />

құрылған. «Жас ұланның» іс-әрекеттерін жүзеге<br />

асыру мәселесін осы орган реттеп отырған.<br />

Комитетте үгіт-насихат, мәдени-бұқаралық<br />

шаралар, әкімшілік, шаруашылық, байланыс<br />

бөлімдері жұмыс істеді.<br />

«Жас ұлан» ұйымының мүшелері мына<br />

жасөспірімдер еді:<br />

№3 мектеп-интернаттың оқушылары -<br />

Қаниев Арман, Бейсекеев Рашит, Құсайынов<br />

Сембай, Какежанов Болат, Кәженов Қайролла,<br />

Әлиева Гүлбаршын, Жүнісова Айгүл, Қабылбеков<br />

Қайрат, Оспанова Әлия, Беков Ахмет, Махметова<br />

Алтын, Мусин Саниял, Сексенбаев Дүйсенғали,<br />

Таттин Бәкібай, Қарағаев Абай, Жандосова<br />

Күләш, Сағынаева Қайырпану, Абдығалимов<br />

Шеризат, Амантаев Уахит, Ғабдылғазизова<br />

Күләш; Ермак (қазіргі Ақсу) қаласы №1 орта<br />

мектептің оқушылары - Жамалбаев Бақыткерей,<br />

Жапаров Қайыргелді; Павлодар ауданы Қызыл<br />

қоғам кеңшары орта мектебінің оқушысы -<br />

Нұртазин Нұрболат; Красноармейка станциясы<br />

ауыл шаруашылығы техникумының<br />

студенті - Бектұрғанов Бақытбек.<br />

«Жас ұлан» ұйымының комитеті мүшелігіне<br />

мына жасөспірімдер енген:<br />

Қаниев Арман (төраға), Бейсекеев Рәшит<br />

(төрағаның орынбасары), Кәженов Қайролла,<br />

Кәкежанов Болат, Құсайынов Сембай (мүшелері).<br />

Кейіннен комитетке Ғабдылғазизова Күләш,<br />

Әлиева Гүлбаршын, Жүнісова Айгүл енген.<br />

Махметова Алтын жарналарды жинап, есепші<br />

міндетін атқарса, Жүнісова Айгүл отырыстардың<br />

хаттамаларын толтырумен айналысты.<br />

Үнпарақтардың мәтінін жазған<br />

Қаниев Арман, мәтінді Ермак қалалық<br />

сотының жазу машинкасымен басқан -<br />

Құсайынов Сембай (Сембайдың Ермак қалалық<br />

сотында хатшы болып істеген әпкесі сол<br />

кезде сот ғимаратының өртенуіне байланысты<br />

жазу машинкасын үйіне әкеп қойған еді).<br />

Үнпарақтардың санын көбейтіп, Ермактан<br />

Павлодарға жеткізген Жапаров Қайыргелді,<br />

таратқандар Қаниев Арман, Бейсекеев Рашит,<br />

Кәженов Қайролла, Қабылбеков Қайрат,<br />

Нұртазин Нұрболат болатын.<br />

Ұйымның үгіт-насихат жұмысына пайдалану<br />

мақсатында Қаниев Арман, Кәженов<br />

Қайролла, Мусин Саниял ұлтшылдық бағыттағы<br />

өлеңдер жазған.<br />

«Жас ұланның» әрбір мүшесі сенімді<br />

жасөспірімдерді ұйымға тартуға міндеттенген.<br />

Отырыс-тарда қазақтардың ана тілін, мәдениетін,<br />

дәстүрін жоғалту үстінде екендігі, қазақ<br />

мектептерінің саны қысқарғаны, Павлодарда<br />

33 мектептің 2-еуі ғана: №3 мектеп-интернат<br />

пен Абай атындағы №10 орта мектептің<br />

қазақ мектептері екені, жоғары оқу орындарында<br />

тек орыс тілінде оқытылатыны, қазақша<br />

тәрбиелейтін балалар мен бүлдіршіндер<br />

бақшаларының, қазақ театрының жоқтығы,<br />

көшелер, кафелер, дүкендер атауларының мүлде<br />

аздығы айтылған. Осы сөздерді олар МҚК<br />

облыстық басқармасындағы тергеу кезінде және<br />

комсомолдар жиналыстарында қайталап айтып,<br />

өз мұрат-мүдделерінен танбаған. Мәселен,<br />

облыс прокуроры Л.Н.Ивановтың КСРО Бас<br />

прокуроры Р.А.Руденкоға жолдаған арнайы<br />

хабарында: «№3 мектеп-интернаттағы алдын<br />

алу жұмыстарын жүргізу және комсомол<br />

жиналысында орын алған фактілерді талқылау<br />

барысында Қаниев теріс көзқарасын өзгерткен<br />

жоқ, сондай-ақ қалалық комсомол комитеті<br />

бюросында сөзін жазбаша түрде ұсынды, ол<br />

өз жазбасында қазақ халқының оқшаулануын<br />

жақтап, орыс халқын отаршылдармен салыстырса,<br />

Коммунистік партия мен Кеңес үкіметінің<br />

ұлттық мәселе жөніндегі саясатын патшалық<br />

Ресейдің саны аз ұлттарға қолданған саясатымен<br />

салыстырды» делінген.<br />

Солай бола тұра, дақпырты Кеңес одағының<br />

басшылығына дейін жеткен «Жас ұлан» ұйымы<br />

мүшелерінің үстінен қозғалған қылмыстық іс<br />

тоқтатылды. Неліктен? Біздің пайымдауымызша,<br />

Коммунистік партияның көсемі В.И.Лениннің<br />

туғанына 100 <strong>жыл</strong>, Қазақ КСР-нің құрылғанына<br />

50 <strong>жыл</strong> толатын 1970 <strong>жыл</strong>ы кәмелетке<br />

толмаған жасөспірімді саяси іc-әрекеттері<br />

үшін соттау компартияның ұлттық саясатын,<br />

идеологиялық жұмыстарын жоққа шығарумен<br />

барабар абыройсыз іс болар еді. Жағдайды<br />

осы тұрғыдан байыптады ма, әлде кәмелетке<br />

толмаған жасөспірімдердің тағдырына аяушылық<br />

сезімімен қарады ма, кім білсін, әйтеуір,<br />

Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің<br />

бірінші хатшысы Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев<br />

ұйым мүшелерін бас бостандығынан айыруға<br />

келісім бермеген көрінеді. Бұл сыбысты біз<br />

сол кезде «ұзынқұлақтан» естігенбіз және<br />

оны шындыққа жанасады деген ойдамыз.<br />

Жас ұландарға жазалаудың өзге түрлері<br />

қолданылуының себебі осы шығар.<br />

МҚК басқармасындағы тергеу аяқталған<br />

соң мектеп-интернат әкімшілігі облыстық<br />

партия комитеті ұсынған сценарий бойынша<br />

жалпы мектеп жиналысын, комсомолдар<br />

ұйымы жиналысын, ата-аналар жиналысын,<br />

педкеңес өткізіп, жас ұландарға үсті-үстіне<br />

моральдік-психологиялық соққы берді. Жиналыстарда<br />

сөйлеген мұғалімдер және комсомолдар<br />

белсенділері жас ұландардың саяси<br />

іс-әрекеттерін сынаумен қатар жеке бастарын<br />

даттап, ата-аналарының да ар-ожданын<br />

қорлайтын сөздер айтуға дейін барды! Мысалы,<br />

мұғалімдер тарапынан «Алаш орданың сорақы<br />

істеріне еліктеген сорлылар!», «Интернаттың<br />

тегін тамағын ішіп-жеп, империалистердің<br />

сөздерін сөйлеген арамтамақтар!» деген ғайбат<br />

сөздер айтылды. Физика пәнінен беретін<br />

Омаров деген оқытушы тіпті: «Егер маған<br />

Сталин заманындағыдай билік берсе, бұл<br />

балаларды ата-аналарымен қосып қойып, өз<br />

қолыммен ататын едім!» - деп, өзінің педагогтан<br />

гөрі жендетке ұқсайтынын көрсетті.<br />

Іле Павлодар қалалық комсомол<br />

комитеті, мектеп-интернаттың әкімшілігі мен<br />

комсомол ұйымы «Жас ұланның» жетекші<br />

құрамын жазалауға кірісті. Атап айтқанда,<br />

1970 <strong>жыл</strong>дың сәуір айында өткен қалалық<br />

комсомол комитетінің бюросында ұйым<br />

жетекшісі Қаниев Арман Бақтанұлы, ұйым<br />

комитетінің мүшелері Бейсекеев Рашит<br />

Арайұлы, Жүнісова Айгүл Әшімқызы, Әлиева<br />

Гүлбаршын Әлиева Қайролла Кәженов Қайрат Қабылбеков<br />

1969 <strong>жыл</strong>, Павлодар қаласы.<br />

Жас ұландар: (солдан оңға қарай) Рашит Бейсекеев, Арман Қаниев, Болат Какежанов.<br />

Гүлбаршын Қабдыкәрімқызы «Ұлттық саясат<br />

мәселесіндегі саяси-идеялық қателіктері»<br />

үшін БЛКЖО қатарынан шығарылды. Болат<br />

Какежанов, Сембай Құсайынов, Қайрат<br />

Қабылбеков, Алтын Махметоваға «Мектеп<br />

тәртібі мен ережесін өрескел бұзғаны үшін»<br />

қатаң сөгіс берілді және бұл сөгіс комсомолдық<br />

есеп карточкасына жазылды. Сонымен<br />

қатар, комсомол мүшелігінен шығарылған<br />

Арман Қаниев, қатаң сөгіс берілген Сембай<br />

Құсайынов және комсомол қатарында жоқ<br />

жас ұландар Қайролла Кәженов пен Саниял<br />

Мусин 9-сыныпты бітірген соң «өз еркімен»<br />

оқудан да шығарылып, оқу-үлгерім табеліне<br />

тәртібі «3» деген баға қойылды. Қалған жас<br />

ұландарға қатаң ескерту жасалды.<br />

Облыстық оқу бөлімі мен мектеп-интернат<br />

әкімшілігі тарапынан бірнеше жас ұлан оқитын<br />

9 «А»-сыныбының жетекшісі, география пәнінің<br />

мұғалімі Әбжанова Ғазиза Рамазанқызына<br />

да қысым көрсетіліп, сынып жетекшілігінен<br />

босатылды.<br />

«Жас ұлан» ұйымына тілектес болған<br />

жасөспірімдер мыналар еді:<br />

№3 мектеп-интернаттың оқушылары -<br />

Төлеубаев Зәкір, Ташмұхамедова Шолпан,<br />

Асанбаев Қаршыға; Ермак қаласы №1 орта<br />

мектептің оқушысы - Темірбаев Серік;<br />

Белогорье орта мектебінің оқушысы -<br />

Сәрсенбаев Асқар; Ермак қаласы №164 ҚКТУ<br />

оқушысы - Рысымбетов Қайырбай. «Жас<br />

ұлан» ұйымының іс-әрекеттері туралы біле<br />

тұра, өзгелерге жария етпей жасырғаны үшін<br />

бұл жасөспірімдерге түсіндіру жұмыстары<br />

жүргізілген.<br />

Алайда, МҚК қызметкерлері ә дегеннен-ақ<br />

мектеп оқушыларының саяси ұйым құрғанына<br />

күмәнмен қарады да, ар жағында ересек<br />

адам тұруы керек деген жорамал жасап,<br />

тергеуді сол бағытта жүргізді. Алдымен,<br />

№3 мектеп-интернаттың мұғалімдері мен<br />

жас ұландардың жоғары білімді ағайынтуыстары<br />

арасынан күдіктілер іздестірілді.<br />

Бұрынғы «Жас тұлпар» ұйымы мүшелерінің<br />

бірі Павлодар қаласына арнайы келіп, «Жас<br />

ұлан» ұйымын құрып кеткен деген болжам<br />

да жасалды. Белсенділердің әрқайсынан:<br />

«Алматыдан келген кісі кім, біз оны сенсіз<br />

де білеміз, бірақ өзің айтсаң, қылмысың<br />

жеңілдейді» деген құйтырқы сөздермен<br />

алдауға әрекеттенгені есімізде. «Мәскеуде<br />

Мұрат Әуезов құрған «Жас тұлпар» ұйымы<br />

жөнінде естігенбіз, сол ұйымды үлгі тұттық,<br />

бірақ Мұрат Әуезовтің өзін де, серіктерін де<br />

көрген емеспіз» - деп шындығын айттық.<br />

Солай десек те, «Жас ұлан» ұйымына<br />

жанама қатысы бар жалғыз ересек адам<br />

болғаны рас. Ол Абай атындағы №10 қазақ<br />

орта мектебінде ән-күй пәнінен сабақ<br />

беретін және «Мелькомбинат» клубында<br />

көркемөнерпаздар үйірмесіне жетекшілік<br />

ететін Рахметхан Нұрбасаров еді. Рахаң біздің<br />

ұсталғанымызды ести сала МҚК басқармасына<br />

өзі барып, оқушылар ұйымы жөнінде білетінін,<br />

бірақ жас ұландардың ісіне әншейін балалық<br />

деп қарап, онша мән бермегенін, саяси<br />

іс-әрекеттеріне өзінің қатысы жоқтығын<br />

айтып, түсініктеме берді. Сондай-ақ, өзімен<br />

жақсы қарым-қатынастағы Арман Қаниев<br />

арқылы оның жолдастары Рашит Бейсекеев,<br />

Қайролла Кәженов тәрізді домбырашылық,<br />

әншілік қабылеті бар өнерпаз оқушыларды<br />

«Мелькомбинаттағы» көркемөнерпаздар<br />

үйірмесіне тартуды ғана көздегенін айтты.<br />

Ол солай дегенімен, МҚК қызметкерлері<br />

Рахметхан Нұрбасаровты ұйымды құрған<br />

және оған жетекшілік еткен адам қылып<br />

көрсетуге тырысты. Өйткені, кәмелетке толмаған<br />

мектеп оқушыларын ұстаудан гөрі оларды<br />

заңсыз саяси іске тартып, мемлекетке қарсы<br />

қылмыс жасаған ересек адамды қолға түсіру<br />

қауіпсіздік органының беделін арттыратын<br />

әрекет болатын еді. Бірақ тергеу барысында<br />

Р.Нұрбасаровтың өзге жасөспірімдерді<br />

ұйым мүшелігіне енуге үгіттемегені, тіпті өзі<br />

ән-күйден сабақ беретін №10 қазақ орта<br />

мектебінде оқушылар арасында ұлтшылдық<br />

бағытындағы әңгіме қозғамағаны анықталған.<br />

Керісінше жағдайда бас бостандығынан айырылатыны<br />

анық еді. Әйтсе де, №10 мектеп<br />

педұжымының жиналысында Р.Нұрбасаровқа<br />

моральдік-психологиялық соққы берілді және<br />

Павлодар қалалық комсомол комитетінің<br />

мамыр айында өткен бюросында «Ленин<br />

комсомолының мүшесі деген жоғары атақпен<br />

сай келмейтін әрекеті үшін» деген айыптаумен<br />

БЛКЖО қатарынан шығарылды, іле<br />

мектептегі мұғалімдік қызметінен кетуге<br />

мәжбүр болды.<br />

Ресми жазалаудың соңы астыртын саяси<br />

қысымшылыққа ұласқанын біз кейін сезіндік...<br />

Дегенмен, қылышынан қан тамып тұрған<br />

кеңестік кезеңде егемендік елдікті көксеп,<br />

қатерлі іске бел буған жас ұландардың еңбегі<br />

зая кеткен жоқ. «Жас ұлан» оқиғасынан кейін<br />

Павлодардағы бір балабақшада қазақ тобы<br />

ашылды. Кейін сол бақша облыс көлемінде «Ақ<br />

бұлақ» атты алғашқы қазақ балабақшасына<br />

айналды! Көшелер мен дүкендердің атаулары<br />

қазақша қойыла бастады.<br />

Павлодар облысында жасөспірімдердің<br />

Кеңес үкіметі мен коммунистік партияның<br />

ұлттық саясатына қарсы шығуы «Жүз ұлттың<br />

планетасы», «Достық лабораториясы» деген<br />

әсіреқызыл сөздермен дәріптелген республикада<br />

байырғы халықтың ұлттың сезімін<br />

сынап тәжірибе жүргізу ісі жақсылыққа<br />

бастамайтынын жұртшылыққа ұғындырды.<br />

Сөйтіп, жас ұландар Кремльдің Қазақстандағы<br />

отаршылдық саясатының қарқынын сәл де<br />

болса бәсеңдетуге үлес қосты!<br />

Сол жасөспірімдердің көпшілігі егемендік<br />

кезеңінде бойындағы күш-қуатын мемлекеттің<br />

іргетасын бекемдеу, қоғамды көркейту<br />

мақсаттарына жұмсаған танымал азаматтарға<br />

айналды. Өкінішке қарай, кейбіреулері өмірден<br />

ерте озып, өздері армандаған азаттықтың<br />

ақ таңын көре алмады.<br />

...Сөйтіп, 1969 <strong>жыл</strong>ы 15 жасында ұлттық<br />

сананы дүр сілкіндірген жас ұландар бұл<br />

күндері 65-тегі ақылман ел ағаларына айналды.<br />

Енді олар бүгінгі жасөспірім ұрпақтары<br />

егемен елдіктің қадір-қасиетін дәл өздері<br />

сияқты жан-тәнімен сезініп, мемлекеттік<br />

тудың жоғарыдан желбіреп тұруына жастық<br />

жігермен атсалысады деген үмітпен келешекке<br />

зер салуда.<br />

Арман ҚАНИ,<br />

Қайролла КӘЖЕНОВ,<br />

1969-1970 <strong>жыл</strong>дардағы «Жас ұлан»<br />

ұйымының белсенділері,<br />

Павлодар қаласы.

SARYARQA SAMALY<br />

РУХ 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 17<br />

Ұлт ұясы - Ұлытау<br />

Қазақтың кең-байтақ жерінің қай өңірі болса да әрқайсымыз үшін<br />

қасиетті әрі қадірлі. Ұлытау көне тарихтың күмбезі десек, артық<br />

айтқандық емес. Ғұн мен көне түрік тайпаларының мекені, одан бері<br />

әйгілі Алтын Орда мемлекетінің ту тіккен ордасы. «Ұлытау - ұлт ұясы»<br />

деген атауы осыдан шыққан. Бабаларымыз саяси, экономикалық<br />

мәселелерді осы Ұлытауда шешкенінен тарих хабардар етеді.<br />

БЕЛЕС<br />

Азамат<br />

болу -<br />

парызың<br />

Төл тарихымызды жаңғырту мақсатындағы<br />

Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа<br />

бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасының<br />

«Киелі жерлер географиясы» атты<br />

жобасы - баршамызға таныс дүние.<br />

Биылғы <strong>жыл</strong>дың 23-28 қыркүйек<br />

аралығында Қарағанды облысының<br />

мәдениет, архивтер және құжаттама<br />

басқармасы, Қарағанды облыстық<br />

тарихи-өлкетану музейі «Жастар <strong>жыл</strong>ы»<br />

аясында, сондай-ақ Алтын Орданың<br />

750 <strong>жыл</strong>дығына орай «Ұлытау - Алтын<br />

Орданың бесігі» атты ғылыми-танымдық<br />

экспедициясын ұйымдастырды. Маған осы<br />

экспедицияға қатысу бақыты бұйырды.<br />

Ғылыми-танымдық экспедицияның<br />

алғашқы күні Қарағанды облысының<br />

Жаңаарқа ауданы Сарысу өзенінің оң<br />

жақ жағалауындағы ХІ ғасыр тарихимәдени<br />

ескерткіші Жұбан Ана кесенесінен<br />

бастау алды. Жұбан Ана - бірнеше<br />

тарихи аңызға арқау болған адам, қабірі<br />

халық аузында «Әулие мола» атанады.<br />

Аңызға сүйенетін болсақ, Алтын Орда<br />

дәуірінде Сарысу өзені бойында Талмас<br />

ата өмір сүріпті. Желмая түйесімен желе<br />

жүріп, әуелі Жұбан Анада аялдап, одан<br />

кейін Сарысуды бойлай жүре Болған<br />

Ана, Белең Аналарға сәлем береді<br />

екен. Халық арасында әулие кесенесі<br />

қасиетті, киелі деп қастерленеді. Жолаушы<br />

басына қонып, құдайдан тілек тілесе<br />

қабыл болатын көрінеді.<br />

Сарысу мен Қаракеңгір өзендерінің<br />

құйылысында, Қаражар шатқалында<br />

орналасқан ортағасырлық сәулет өнер<br />

ескерткіші - Болған Ана кесенесінде де<br />

болдық. Болған Ана - Жошының қызы,<br />

Жошы ханның шөбере келіні, Алаша<br />

ханның қызы деген түрлі дерек бар. Аңыз<br />

бойынша, сонау ерте заманда Болған<br />

Ана осы жердің иесі болған деседі.<br />

Ел арасында ер азаматқа тән қайтпас<br />

қайсар, қатыгез мінезімен танылған.<br />

Қазіргі уақытқа дейін архитектуралық<br />

сәулетін сақтап қалған кесене әуел<br />

баста қамал ретінде салынбақ болған<br />

көрінеді.<br />

Жезқазған қаласынан солтүстікшығыста<br />

Қаракеңгір өзенінің жағасында<br />

орналасқан көне архитектуралық<br />

ескерткіштерінің бірі - Жошы хан кесенесі.<br />

Жошы - Шыңғыс хан ұрпағы, Ертістен<br />

батысқа қарай ат тұяғы жеткен ұланғайыр<br />

жердің әміршісі, Алтын Орданың<br />

негізін қалаушы, «Ақсақ құлан» күйінің<br />

дүниеге келуіне түрткі болған алып<br />

тұлға.<br />

Кесене моңғол кезеңіндегі қазақ<br />

сәулет өнерінің танымал әрі көрнекті<br />

ескерткіштерінің қатарына жатқызылады.<br />

Деректерге сүйенетін болсақ, Жошы<br />

хан кесенесі 1227 <strong>жыл</strong>ы қаланған. Ал<br />

кей деректерде XIV ғасыр немесе<br />

XV ғасырда Жошы ханның ұрпақтары<br />

салған делінеді.<br />

Хан кесенесінің дәл іргесінде Жошы<br />

ұлысының алғашқы астанасы Жошы Ордасы<br />

(ХІІІ ғ.) немесе Орда-Базар қалашығы<br />

орналасқан. Орта ғасырда аталмыш<br />

қалашық ақша сарайының қызметін<br />

атқарған. Орталық Қазақстандағы ең<br />

көне құрылыстардың бірі - Домбауыл<br />

кесенесі. VIII-IX ғасыр, оғыз-қыпшақ<br />

кезеңімен мерзімделеді. Ғалымдардың<br />

пікірінше, кесене - Орталық Қазақстандағы<br />

ең көне құрылыстардың бірі. Домбауыл<br />

ғұндар билеген кезде салынған болып<br />

есептеледі. Аңызға жүгінсек, бұл кесене<br />

ұлы сазгер және жауынгер Домбауылдың<br />

құрметіне салынған екен, ал оның өмір<br />

сүргендігі тарих және мифпен (ертегіаңызбен)<br />

ұштасады. Кесененің биіктігі бес<br />

метрден асады, күмбезі конус тәрізді<br />

(шошақ пішінді), іргетасы төртбұрышты,<br />

тастан өрілген. Кесене маңында қорымдар<br />

орналасқан. Тарихшылардың пікіріне<br />

сүйенсек, бұл жерде діни-ғұрыптық<br />

рәсімдер өткізілген.<br />

Сондай-ақ кесене маңында Орта<br />

Азияда кең тараған, ежелгі түркілер<br />

дәуірінде тасқа қашалған адам<br />

мүсіні, тарихтың құнды мұрасы -<br />

балбал тастар орналасқан. Жезқазған<br />

тарихи-археологиялық музейінің өлкетанушысы<br />

Ғабдолла Әуезовтің сөзіне<br />

құлақ асар болсақ, Қазақстан территориясында<br />

түпнұсқа түріндегі алты<br />

дана балбал тас табылған. Балбал<br />

тастардың антпропологиялық және<br />

әлеуметтік мәртебесі бар. Оған қоса,<br />

балбал ескерткішінде ер адам мүсінімен<br />

қатар әйел бейнесі бейнеленген.<br />

Орталық Қазақстандағы ең ірі<br />

археологиялық, архитектуралық кешендердің<br />

бірі - Алаша хан кесенесі.<br />

Ғимараттың биіктігі - 10 метр. Хандық<br />

дәуірде кесене діни-ғұрыптық және<br />

саяси атрибут ретінде пайдаланылған.<br />

Бірнеше мәрте реставрация жұмыстары<br />

жүргізілген.<br />

Алаша хан мен Жошы хан кесенелерінің<br />

құрылысы ұқсас. Екеуінің де архитектурасынан<br />

да түркілік және ислами<br />

наным-сенімдер көрініс табады. Бір<br />

ерекшелігі - Алаша хан кесенесінің сол<br />

жағында жоғары көтерілуге болатын<br />

сағана-сатысы бар.<br />

Тағы бір көргеніміз, Төлек батыр<br />

немересі, Сандыбай батырдың ұлы би<br />

әрі батыр Дүзен (1765-1863) кесенесі.<br />

Бұл - Орталық Қазақстанда XIX<br />

ғасырмен мерзімделінетін ғұрыптық<br />

ескерткіші. Қарағанды облысы Ұлытау<br />

ауданы Қаракеңгір өзенінің оң жақ<br />

жағалауындағы Қарақұдық сайында<br />

орналасқан. Қоқан-Жырық-Байназар<br />

болысының биі болған. 1840 <strong>жыл</strong>ы Ресей<br />

патшасының «Анна лентасы» медалімен<br />

марапатталған. Кесенені үлкен ұлы<br />

Жанұлының ұйымдастыруымен шебер<br />

Серәлі Еламанұлы 1863–1866 <strong>жыл</strong>дары<br />

салған. Кесенені Серәлі шебер Алаша<br />

ханның күмбезіне барып, көлемі мен<br />

пішінін көріп, соған ұқсас етіп қалап<br />

шыққан. ХХ ғасырдың 80-інші <strong>жыл</strong>дары<br />

және 2017 <strong>жыл</strong>дардың басында қалпына<br />

келтіру жұмыстары жүргізілді.<br />

Әйгілі аға сұлтан Ерден Сандыбайұлы<br />

(1808–1862 ж.ж.) өз заманының беделді<br />

тұлғасы болған. Қоқан басшыларына<br />

қарсы қол жинап, тойтарыс берген. Ресей<br />

патшасы ІІ Александрдың таққа отыру<br />

рәсіміне делегат болып шақырылған.<br />

Кесенені 1983 <strong>жыл</strong>ы «Орталық Қазақстан<br />

экспедициясы» зерттеген. 1999 <strong>жыл</strong>ы<br />

Жезқазған, Сәтбаев қалалары және<br />

Ұлытау ауданы халқының күшімен кесене<br />

қайта қалпына келтірілген. 2011 <strong>жыл</strong>ы<br />

қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілген.<br />

Ежелгі қоныс, ескі жұрт Ұлытауда<br />

Едіге тауы бар. Мұнда Тоқтамыс ханның<br />

ордасында беделді биі болған Едіге<br />

зираты жатыр. Ел арасындағы аңызда<br />

өлім алдында Едіге би ел-жұртына<br />

жерлеу жөнін аманат етіпті. Би денесін<br />

ақ киізге орап, атқа өңгеріп, жануар<br />

қайда барып тоқтаса, сол жерде жерлеуін<br />

сұраған екен. Мәйіт өңгерілген ат Ұлытау<br />

шыңында аялдапты.<br />

Келесі тарихи-мәдени ескерткіш -<br />

Алтын шоқы шыңы. Қарағанды облысы<br />

Ұлытау жотасында Әмір Темір белгі<br />

қалдырған тау. Жеке тау массивінің<br />

пайда болуының өзіндік тарихы бар.<br />

Аңыз бойынша, 1391 <strong>жыл</strong>ы 200 000<br />

әскерімен Самарқаннан шығып, Алтын<br />

Орда ханы Тоқтамысқа қарсы жорыққа<br />

аттанған Әмір Темірдің қалың қолы<br />

сәуір айында Сарыарқаның кіндік<br />

жонында жатқан Ұлытау сілемдерінің<br />

шетіне ілінеді. Жошы ханның атақонысы<br />

болған өлкенің таза ауасы мен мөлдір<br />

суын, көк майса жайылымдарын көрген<br />

Мәуреннаһр билеушісі Бетпақдаланың<br />

шөл даласын кесіп өткенде шаршапшалдыққан<br />

әскеріне бірнеше күн кең<br />

алқапта тынығуға рұқсат береді. Ұлытау<br />

өлкесінің ғажайып көрінісіне көзі тойған<br />

Әмір Темір «адамдар ризашылықпен<br />

еске алып жүруі үшін» тастан ескерткіш<br />

белгі қойып, оған өзінің осында ат<br />

шалдырғаны туралы жазып қоюды<br />

бұйырған. Алайда, бұл тарихи оқиға<br />

әлем жұртшылығына алты ғасырдан соң<br />

жария болды. Қазіргі таңда аталмыш<br />

құлпытастың тек көшірмесі орнатылған,<br />

түпнұсқасы Санкт-Петербург музейінде<br />

тұр.<br />

Қарағанды облысында орналасқан<br />

орта ғасырлық қамал-қала орны<br />

Басқамыр қалашығы. Бұл қалашықтың<br />

өзге ескерткіштерден ерекшелігі оның<br />

құрылысында. Кіретін бас қақпасы<br />

Ұлытауға баратын ескі керуен жолына<br />

қарай бағытталған. Ортасында трапеция<br />

пішіндес цитаделі бар. Қаланың сырты<br />

да, цитаделі де ор және одан шыққан<br />

жал топырақпен қоршалған.<br />

«Ұлытау – Алтын Орданың бесігі»<br />

ғылыми-танымдық экспедициясы Теректі<br />

Әулие кешенінде өз мәресіне жетті.<br />

Аталмыш кешен Ұлытау тауларында<br />

Теректі қыраттарының жартасты<br />

шоқысының оңтүстік шетінде, Жезқазған<br />

қаласынан солтүстік шығысқа қарай<br />

орналасқан. Бұл кешеннің ең тартымды<br />

ескерткіштер қатарын петроглифтер<br />

мен кесенелер құрайды. Петроглифтерге<br />

тоқталатын болсақ, тастарда<br />

үй және жыртқыш жануарлар бейнеленген.<br />

Кешеннің жанында кесенелер<br />

орналасқан. Е.А.Бөкетов атындағы<br />

ҚарМУ-дің тарих факультеті деканның<br />

ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары<br />

Нұртас Смағұловтың сөзіне жүгінсек, бұл<br />

жерлерде қасиетті адамдар жерленген<br />

деседі.<br />

Жалпы, тарихи-мәдени ескерткіштерді<br />

көзбен көру, қолмен ұстау ерекше бір<br />

сезімге бөлейді екен. Көп дүниені көңіліме<br />

түйіп, рухани байып қайттым. Жезқазған<br />

тарихи-археологиялық музейінің, Жезді<br />

кентінің М.Төрегелдин атындағы тау-кен<br />

және балқыту ісі тарихы музейіне<br />

экскурсия жүргізілді. Мұнда мамандардың<br />

экскурсия жүргізу әдебін, қызметтегі<br />

талаптарын, сөз сөйлеу шеберлігін<br />

зерделеп, мол тәжірибе жинақтадым.<br />

Ең бастысы, тарихымызды жаңғыртудың,<br />

тарих құпияларын жастарға жеткізе<br />

білудің маңыздылығын осы сапардан<br />

ерекше ұқтым.<br />

Тойжан БЕЙСЕМБАЕВА,<br />

Екібастұз тарихи-өлкетану<br />

музейінің маманы.<br />

Екібастұз қаласында ақын,<br />

журналист, Қазақстан Жазушылар<br />

одағының мүшесі,<br />

қоғам белсендісі Жұмағали<br />

Қоғабайдың 70 <strong>жыл</strong>дық мерейтойына<br />

орай әдеби-сазды кеш<br />

өтті. Сонымен қатар, ақынның<br />

өмірі мен шығармашылығынан<br />

сыр шертетін көрме де<br />

келушілер назарына ұсынылды.<br />

Екібастұз қаласы Естай атындағы балалар<br />

музыка мектебінде өткен әдеби-мәдени кеште<br />

ақынның өлеңдері оқылып, кеш иесінің өмірі<br />

мен шығармашылық жолын баяндайтын бейнебаян<br />

ел назарына ұсынылды. Бұл шараға<br />

Екібастұз қаласының әкімі Ержан Иманзаипов,<br />

Қазақстан Жазушылар одағы Павлодар облыстық<br />

филиалының директоры Арман Қани, «Nur<br />

Otan» партиясы Екібастұз қалалық филиалы<br />

төрағасының бірінші орынбасары Нияз Макраев<br />

және жас ақындар арнайы келген.<br />

Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы<br />

Ұлықбек Есдәулеттің құттықтауын жеткізген<br />

ақын Арман Қани кеш иесіне ізгі тілегін арнады.<br />

- Жұмағали екеуіміздің арамыздағы байланыс<br />

кеңестік кезеңнен бері жалғасын тауып келеді.<br />

Бізді біріктірген сиқыры мол әдебиет әлемі<br />

мен қоғамдық жұмыстар десем қателеспеймін.<br />

Бұл кісінің ақындығынан бөлек елі үшін, ұлты<br />

үшін атқарған істері аз емес. Жұмекең - Ермак<br />

ескерткішінің алынуына, сол қаланың атының<br />

өзгеруіне үлесін қосқан адам. Орыстың ұлы<br />

ақыны Некрасовтың: «Ақын болу өз еркің,<br />

азамат болу - парызың» деген ұстанымын ұстап<br />

жүрген ақынның бірі де осы – Жұмағали, -<br />

деді Арман Қани.<br />

Кеш соңында Екібастұз қаласының әкімі<br />

Ержан Иманзаипов мерейтой иесіне құрмет<br />

көрсетіп, иығына шапан жапты. Сонымен<br />

қатар, ақынға облыстық мәдениет, тілдер және<br />

архив ісі басқармасы да арнайы сый-сыяпатын<br />

көрсетті.<br />

Жұмағали Бижанұлы 1949 <strong>жыл</strong>ы 1 <strong>қараша</strong>да<br />

Ақтоғай ауданы Шұға ауылында дүниеге келген.<br />

1967 <strong>жыл</strong>ы Ақкөл орта мектебін бітіріп, 1969-<br />

1971 <strong>жыл</strong>дары әскер қатарында болады. 1976<br />

<strong>жыл</strong>ы Қарағанды мемлекеттік университетінің<br />

тіл және әдебиет факультетін бітіргеннен кейін<br />

жаңадан ашылған Екібастұз педагогикалық<br />

училищесіне мұғалім, одан кейін облыстық<br />

«Қызыл ту» газетінің меншікті тілшісі, 1989-1998<br />

<strong>жыл</strong>дары қалалық радио хабарларын тарату<br />

комитетінде бас редактор болып қызмет істеді.<br />

1989 <strong>жыл</strong>ы Екібастұз қаласында қалалық<br />

«Қазақ тілі» қоғамын құруға қатысып, 1993 <strong>жыл</strong>дан<br />

осы қоғамның төрағасы қызметін атқарды.<br />

2000 <strong>жыл</strong>ы «Богатырь Аксес Көмір» ЖШС-нде<br />

аудармашы, 2001-2004 <strong>жыл</strong>дары облыстық<br />

«Сарыарқа самалы» газетінің меншікті тілшісі<br />

қызметін атқарды. Ал 2014 <strong>жыл</strong>ы Қазақстан<br />

Жазушылар одағының мүшесі болды.<br />

Екібастұз өңірі мен Павлодар облысына<br />

танымал ақын, журналист. 1994 <strong>жыл</strong>ы<br />

«Екібастұздан ескен леп» өлеңдер жинағы,<br />

2001 <strong>жыл</strong>ы «Дүмпуі көп дүние» атты орысшақазақша<br />

өлеңдер жинағы, 2004 <strong>жыл</strong>ы «Жаңбырлы<br />

күн» атты жыр жинақтары, «Ел азаматы» атты<br />

Қазақстан Республикасының экс-Премьер-<br />

Министрі Д.Ахметов туралы деректі кітап<br />

жазып шығарды.<br />

Қ.МҮСӘЙІП.

18 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

ЗЕЙІН<br />

SARYARQA SAMALY<br />

ЕМ-ДОМ<br />

Жүрекке пайдалы<br />

Латын графикасына негізделген қазақ<br />

тілі әліпбиі<br />

Өткен жолы сөз еткеніміздей, енді жүрек сырқатын<br />

емдейтін қоспа туралы сөз қозғайық. Қоспаға кептірілген<br />

өрік (курага) керек. Бұл жемістің пайдасын ежелгі<br />

халықтар да жақсы білген.<br />

Пәкістанда адам аяғы<br />

баспайтын Гималай өлкесінде<br />

«хунза» атты тайпа өмір сүреді.<br />

Ондағы адамдардың өмір сүру<br />

ұзақтығы орташа есеппен –<br />

100 <strong>жыл</strong>. Олар сырқаттану дегенді<br />

білмейді, тістері қартайғанша сау<br />

қалпында сақталады. Олар жемістер<br />

пісіп жетілгенше кепкен өріктер<br />

жеп, одан жасалған сусындарды<br />

ішеді. Қоспаға қажетті қара өрік<br />

те жүрек-қан тамырларына және<br />

зат алмасуға септігін тигізіп, қан<br />

қысымын қалпында ұстайды. Ішек<br />

жұмысын қалпына келтіреді.<br />

Бактерияларға қарсы әрекет ететін<br />

күші бар. Бүйрек пен өт іркілетін<br />

қалтаны тазартып отырады, көз<br />

көруін жақсартады, иммунитетті<br />

көтеріп, ауруға қарсы тұру қабілетін<br />

арттырады. Қоспаға қосатын тағы<br />

бір жеміс - мейіз де жүрекке<br />

пайдалы, жүйкені тыныштандырып,<br />

күйзеліске бой алдырмайды. Қоспаға<br />

қосатын құрманың да пайдасы<br />

көп. Қытайда құрманың арқасында<br />

ұзақ өмір сүретін адамдар бар.<br />

EM-DOM<br />

Pákistanda adam aıaǵy baspaıtyn<br />

Gımalaı ólkesinde «hýnza» atty taıpa<br />

ómir súredi. Ondaǵy adamdardyń ómir<br />

súrý uzaqtyǵy ortasha eseppen – 100 jyl.<br />

Olar syrqattaný degendi bilmeıdi, tisteri<br />

qartaıǵansha saý qalpynda saqtalady.<br />

Olar jemister pisip jetilgenshe kepken<br />

órikter jep, odan jasalǵan sýsyndardy<br />

ishedi. Qospaǵa qajetti qara órik te<br />

júrek-qan tamyrlaryna jáne zat almasýǵa<br />

septigin tıgizip, qan qysymyn qalpynda<br />

ustaıdy. Ishek jumysyn qalpyna keltiredi.<br />

Bakterıalarǵa qarsy áreket etetin kúshi<br />

bar. Búırek pen ót irkiletin qaltany<br />

tazartyp otyrady, kóz kórýin jaqsartady,<br />

ımmýnıtetti kóterip, aýrýǵa qarsy turý<br />

qabiletin arttyrady. Qospaǵa qosatyn<br />

taǵy bir jemis - meıiz de júrekke paıdaly,<br />

júıkeni tynyshtandyryp, kúızeliske boı<br />

aldyrmaıdy. Qospaǵa qosatyn qurmanyń<br />

da paıdasy kóp. Qytaıda qurmanyń<br />

Ол да жүрек қан тамырларының<br />

жұмысын жақсартады. Анемияға<br />

төтеп беріп, артерия қысымын<br />

төмендетеді. Туберкулез бен ісік<br />

ауруларында да емдік қасиеті,<br />

ми жұмысын жақсартады. Інжірде<br />

(инжир) де калий мөлшері көп,<br />

қан тамырларының жіңішкеруінен,<br />

тамырды бітеп тастайтын қан<br />

ұйығының бір жерге жиналып<br />

қалмауын қамтамасыз етеді.<br />

Бүйрек жұмысын жақсартады,<br />

дұрыс тыныс алуды қамтамасыз<br />

етеді. Қоспа құрамында болуы тиіс<br />

жаңғақтардың танымал сорттары<br />

грек, фундук, миндаль, кешью,<br />

жаңғақтар болып табылады. Бұлар<br />

ағзаны жасартып, иммунитетті<br />

күшейтеді, қанның ұйып қалуынан<br />

сақтайды, артериялық қысымды<br />

төмендетіп, анемия секілді ауруларды<br />

болдырмайды, холестерин<br />

мөлшерін төмендетеді. Қоспаға<br />

қосатын даршын (корица) - ішек,<br />

бүйрек, бауыр, ас қорыту жүйелерінің<br />

белсенділігін арттырады. Ішекті түрлі<br />

бактериялардан тазартады, қандағы<br />

Júrekke paıdaly<br />

Ótken joly sóz etkenimizdeı, endi júrek syrqatyn emdeıtin<br />

qospa týraly sóz qozǵaıyq. Qospaǵa keptirilgen órik (kýraga)<br />

kerek. Bul jemistiń paıdasyn ejelgi halyqtar da jaqsy bilgen.<br />

arqasynda uzaq ómir súretin adamdar<br />

bar. Ol da júrek qan tamyrlarynyń<br />

jumysyn jaqsartady. Anemıaǵa tótep<br />

berip, arterıa qysymyn tómendetedi.<br />

Týberkýlez ben isik aýrýlarynda da<br />

emdik qasıeti, mı jumysyn jaqsartady.<br />

Injirde (ınjır) de kalı mólsheri kóp, qan<br />

tamyrlarynyń jińishkerýinen, tamyrdy<br />

bitep tastaıtyn qan uıyǵynyń bir jerge<br />

jınalyp qalmaýyn qamtamasyz etedi.<br />

Búırek jumysyn jaqsartady, durys<br />

tynys alýdy qamtamasyz etedi. Qospa<br />

quramynda bolýy tıis jańǵaqtardyń<br />

tanymal sorttary grek, fýndýk, mındál,<br />

keshıý, jańǵaqtar bolyp tabylady. Bular<br />

aǵzany jasartyp, ımmýnıtetti kúsheıtedi,<br />

qannyń uıyp qalýynan saqtaıdy, arterıalyq<br />

qysymdy tómendetip, anemıa sekildi<br />

aýrýlardy boldyrmaıdy, holesterın<br />

mólsherin tómendetedi. Qospaǵa<br />

qosatyn darshyn (korısa) - ishek,<br />

қант мөлшерін қалпына келтіреді.<br />

Ал балдың құрамында Менделеев<br />

кестесіндегі барша элементтер бар.<br />

Бал - «дәрумендердің патшасы».<br />

Жоғарыдағы жемістердің әсерін<br />

бойына сіңіріп, күш-қуатты ерекше<br />

<strong>жыл</strong>дамдықпен қалпына келтіретін<br />

қасиеті бар. Міне, осы аталған<br />

жемістер мен балдан жүрек<br />

қуатын арттыратын, емдейтін<br />

қоспа әзірлеуге болады.<br />

Біз сөз еткен жемістердің<br />

әрқайсысынан 200 грамм мөлшерде<br />

алып, жуып, сүйектерінен тазалайды.<br />

Жаңғақтың мөлшері кепкен<br />

жемістерден 3-4 есе аз болуы тиіс.<br />

Жаңғақтар мен кепкен жемістерді<br />

ұсақтап турап, үстіне 1–1,5 ас<br />

қасық даршын қосыңыз. Осы<br />

мөлшерде сұйық болып кетпейтіндей<br />

етіп, бал қосады. Дайын болған<br />

қоспаны полиэтилен қақпақпен<br />

жабылған шыны ыдысқа салып,<br />

тоңазытқышта сақтайды. Бұл<br />

қоспаны 1 ас қасықтан күніне<br />

3-4 рет 3 ай бойы жеп отырыңыз.<br />

Көп мөлшерде жеуге болмайды.<br />

Жүрегіңізді сақтаңыз! Деніңіз<br />

сау болсын!<br />

С.ТАУҚЫЗЫ.<br />

búırek, baýyr, as qorytý júıeleriniń<br />

belsendiligin arttyrady. Ishekti túrli<br />

bakterıalardan tazartady, qandaǵy<br />

qant mólsherin qalpyna keltiredi.<br />

Al baldyń quramynda Mendeleev<br />

kestesindegi barsha elementter bar. Bal -<br />

«dárýmenderdiń patshasy». Joǵarydaǵy<br />

jemisterdiń áserin boıyna sińirip,<br />

kúsh-qýatty erekshe jyldamdyqpen<br />

qalpyna keltiretin qasıeti bar. Mine,<br />

osy atalǵan jemister men baldan júrek<br />

qýatyn arttyratyn, emdeıtin qospa<br />

ázirleýge bolady.<br />

Biz sóz etken jemisterdiń<br />

árqaısysynan 200 gramm mólsherde<br />

alyp, jýyp, súıekterinen tazalaıdy.<br />

Jańǵaqtyń mólsheri kepken jemisterden<br />

3-4 ese az bolýy tıis. Jańǵaqtar men<br />

kepken jemisterdi usaqtap týrap, ústine<br />

1 – 1,5 as qasyq darshyn qosyńyz. Osy<br />

mólsherde suıyq bolyp ketpeıtindeı<br />

etip, bal qosady. Daıyn bolǵan qospany<br />

polıetılen qaqpaqpen jabylǵan shyny<br />

ydysqa salyp, tońazytqyshta saqtaıdy.<br />

Bul qospany 1 as qasyqtan kúnine<br />

3-4 ret 3 aı boıy jep otyryńyz. Kóp<br />

mólsherde jeýge bolmaıdy.<br />

Júregińizdi saqtańyz! Denińiz<br />

saý bolsyn!<br />

S.TAÝQYZY.<br />

МЕРЕЙТОЙ<br />

Қаңтарда басталмақ<br />

2020 <strong>жыл</strong>ы елімізде Абайдың 175 <strong>жыл</strong>дығы мен<br />

Әл-Фарабидің 1150 <strong>жыл</strong>дық мерейтойы кең көлемде<br />

аталып өтеді. Ұлтымыздың ұлы тұлғаларына арналған<br />

іс-шараларды жоғары мазмұнды деңгейде өткізу<br />

мемлекеттігімізді айқындайды.<br />

Ұлы Абай мен әлемдегі екінші<br />

ұстаз атанған Әл-Фарабидің мерейтойын<br />

атап өту біздің елімізде<br />

қаңтар айында басталады. Ал<br />

биылғы желтоқсан айында атаулы<br />

мерекенің бірыңғай символикасы<br />

бекітіледі. Абайдың 175 <strong>жыл</strong>дығы<br />

елордада 8 қаңтар күні салтанатты<br />

түрде ашылады. Жалпы, ақынның<br />

мерейтойына 500-ден аса мәденирухани<br />

іс-шара жоспарланған.<br />

- Біз Абай ақынның еңбектерін<br />

кем дегенде он тілге аударуымыз<br />

керек. Одан кейінгі іс-шара ЮНЕСКО<br />

төңірегінде Париж қаласында жоспар<br />

бойынша <strong>қараша</strong> айында өтетін<br />

болады. Республикалық бюджеттен<br />

3,2 млрд. теңге қаржы бөлінген, -<br />

дейді ҚР Премьер-Министрінің<br />

орынбасары Бердібек Сапарбаев. -<br />

Ақын мерейтойына орай Нұр-Сұлтан<br />

қаласында «Абай әлемі» атты үлкен<br />

орталық салынып, қала әкімшілігі<br />

Абайдың ескерткішін тұрғызады.<br />

Қос алыптың мерейтойлары сонымен<br />

қатар, шетелдерде де аталып өтпек.<br />

Мәселен, Кембридж университетінің<br />

музейінде ұлы ақынға арналған<br />

іс-шаралар ұйымдастырылса,<br />

Мәскеудегі Үлкен театрда «Абай»<br />

операсының қойылымы жоспарланған.<br />

«Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихимәдени<br />

және әдеби қорығы мен<br />

ақын есіміне қатысы бар мұралар<br />

қайта жаңғыртудан өтеді.<br />

ҚР Мемлекеттік хатшысы<br />

Қырымбек Көшербаевтың айтуына<br />

қарағанда, Шығыс Қазақстан облысы<br />

Абай ауданының инфрақұрылымының<br />

жағдайын жақсарту үшін қосымша<br />

шаралар қарастырылып, Қазақстанның<br />

шетелдегі елшіліктері негізінде және<br />

қазақстандық ұлттық университеттердің<br />

серіктес жоғары оқу орындарында<br />

«Абай орталықтарын» құру мәселесі<br />

қолға алынбақ. Қазір елімізде фарабитанушылар<br />

саусақпен санарлық.<br />

Сондықтан басқа елдің ғалымдарымен<br />

байланыс орнату мәселесі де<br />

мерейтой қарсаңында сөз болды.<br />

Енді елордадағы республикалық<br />

оқушылар сарайы Әл-Фарабидің<br />

атымен аталады. Ел астанасында<br />

Ұлы ойшылдың еңселі ескерткіші<br />

орнатылып, шаһар көшелерінің біріне<br />

Әл-Фараби есімі беріледі. Жалпы<br />

ғұлама ойшылдың 1150 <strong>жыл</strong>дық мерейтойы<br />

қаңтар айында Алматыдағы<br />

ұлттық университетте Әл-Фараби<br />

орталығының ашылуымен басталады<br />

деп күтілуде.<br />

Әзірлеген -<br />

С.ТАУҚЫЗЫ.<br />

Келіңіздер!<br />

Көріңіздер!<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 11-17 <strong>қараша</strong> күндері аралығында<br />

өтетін мәдени іс-шаралар<br />

Ж.Аймауытов атындағы<br />

облыстық қазақ музыкадрама<br />

театры<br />

13 <strong>қараша</strong> күні сағат<br />

10.00-де М.Әлібектің «Алдар<br />

көсенің сиқырлы дүрбісі» ертегісі.<br />

15 <strong>қараша</strong> күні сағат 15.00-де<br />

Ө.Боранбаевтың «Бәрінен күшті<br />

қорқақ көжек» ертегісі.<br />

17 <strong>қараша</strong> күні сағат 17.00-де<br />

Н.Альдонің «Күзгі оқиға» трагикомедиясы.<br />

А.Чехов атындағы<br />

облыстық драма театры<br />

15 <strong>қараша</strong> күні сағат 19.00-де<br />

М.Митуаның «Рамки приличий»<br />

комедиясы.<br />

16-17 <strong>қараша</strong> күндері сағат<br />

18.00-де М.Митуаның «Рамки<br />

приличий» комедиясы.<br />

Г.Н. Потанин атындағы<br />

облыстық тарихиөлкетану<br />

музейі<br />

11-17 <strong>қараша</strong> күндері сағат<br />

10.00-18.00 аралығында «Көне<br />

кәріптас жәндіктері» көрмесі.<br />

11-17 <strong>қараша</strong> күндері сағат<br />

10.00-18.00 аралығында Павлодар<br />

қаласының балалар көркемсурет<br />

мектебінің 40 <strong>жыл</strong>дығына орай<br />

«Ғажайып өнердің қол туындылары»<br />

балалар шығармашылығының<br />

көрмесі.<br />

14 <strong>қараша</strong> күні сағат 11.00-де<br />

Ауыл шаруашылығы күніне арналған<br />

«Саған бидай масағын сыйлаймын»<br />

тақырыптық кеші.<br />

Екібастұз тарихиөлкетану<br />

музейі<br />

12-17 <strong>қараша</strong> күндері сағат<br />

10.00-18.00 аралығында Шебер<br />

Л.Қасенбаеваның «Свет души»<br />

көрмесі.<br />

15 <strong>қараша</strong> күні сағат<br />

11.00-де Павлодар<br />

қаласының Д.П.Багаев<br />

музей үйінің «В объективе Павлодарское<br />

Прииртышье» көрмесінің<br />

ашылуы.<br />

Павлодар облыстық<br />

көркемсурет музейі<br />

11-17 <strong>қараша</strong> күндері өтетін<br />

іс-шаралар тізімі:<br />

- Музейдің 55 <strong>жыл</strong>дығына орай<br />

музей қорынан ұйымдастырылған<br />

«Мерейтойлық тостаған. Суретшілер –<br />

мерейтой иелері» атты<br />

көрме;<br />

- Мұхтар Сыздықовтың дербес<br />

көрмесі;<br />

- Павлодар суретшілерінің<br />

«Өмірдің бояулары» көрмесі.<br />

- «Бейне ішіндегі тарих» атты<br />

Қордан көрме.<br />

- Техникалық-экономикалық<br />

колледж студенттері үшін<br />

«Қазақстанның ұлттық валютасытеңге.<br />

Эскиздердің құрылу тарихы»<br />

атты сабағы.<br />

Павел Васильевтің<br />

музей-үйі<br />

12 <strong>қараша</strong> күні сағат<br />

11.00-де Жазушы Б.Майлиннің<br />

125 <strong>жыл</strong>дығына орай «Талант<br />

рождённый народом» атты көрме.<br />

Шафердің музей-үйі<br />

15 <strong>қараша</strong> күні сағат 16.00-де<br />

Композитор Рубинштейннің 190<br />

<strong>жыл</strong>дығына орай «Невозможное<br />

сделать возможным» музыкалық<br />

кеші.<br />

М.Шамсутдинова<br />

атындағы ән-өнер<br />

шығармашылық музейі<br />

15 <strong>қараша</strong> күні сағат 15.00-де<br />

«Мақтанышым - Майра әнші»<br />

атты мектеп оқушылары арасында<br />

сайыс.<br />

Әзірлеген –<br />

Қ.ХАШЫМҚЫЗЫ.

SARYARQA SAMALY<br />

ХАБАРЛАНДЫРУ 7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 19<br />

Назар аударыңыз!<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ғы 14 <strong>қараша</strong>да сағ. 10.00-ден - 13.00-ге дейін<br />

ұлттық валюта - теңгені енгізудің 26 <strong>жыл</strong>дығын мерекелеуге<br />

арналған іс-шаралар шеңберінде «Қазақстан Республикасының<br />

Ұлттық Банкі» республикалық мемлекеттік мекемесі Павлодар<br />

филиалының ғимаратында (бұдан әрі – Филиал) қала тұрғындары<br />

мен қонақтары үшін «Ашық есіктер күні» акциясы өтеді.<br />

Осы акцияның шеңберінде Филиал қызметінің негізгі бағыттары<br />

бойынша таныстырылымдар ұсынылады, қар<strong>жыл</strong>ық сауаттылықты<br />

жоғарылату, ҚР Ұлттық Банкі аумақтық филиалдарының мемлекеттік<br />

қызметтері бойынша бейнероликтер көрсетіледі, ҚР Ұлттық Банкі<br />

монеталық өнімінің көрмесі ұйымдастырылады.<br />

«Ашық есіктер күні» акциясы Павлодар қаласы, Ак. Сәтбаев<br />

көшесі, 44 мекенжайы бойынша өтеді, байланыс телефоны:<br />

8 (7182) 70-44-18, 8 (7182) 70-44-19.<br />

«Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі»<br />

РММ Павлодар филиалы. (20237)<br />

Новосібір тағы да<br />

жақындай түсті!<br />

E-370 әуе ұшағының Ресейдің Новосібір қаласына<br />

алғашқы рейсі 2018 <strong>жыл</strong>дың 30 мамырында<br />

орындалған болатын. Кейін біраз уақытқа дейін<br />

рейстер тоқтатылды, дегенмен шекараның арғы<br />

жағында туыстары мен достары тұратын қала<br />

тұрғындарының көптеген өтініштерінен кейін<br />

солтүстік көршімен әуе байланысын қайтадан<br />

орнату шешімі қабылданды.<br />

Құрметті оқырмандар!<br />

Қоғамдық–саяси, ақпаратты-жарнамалық «Звезда<br />

Прииртышья» газетіне 2020 <strong>жыл</strong>ға жазылу басталды!<br />

Жазылу мерзімі<br />

6 ай (аптасына үш<br />

нөмір)<br />

12 ай (аптасына үш<br />

нөмір)<br />

12 ай (бейсенбілік<br />

нөмір)<br />

«Қазпошта» АҚ–ның<br />

бөлімшесі<br />

арқылы жазылу<br />

Біздің газетімізге жазылуды үйге немесе жұмыс орнына дейін<br />

жеткізілумен кез келген пошта бөлімшесінде, пошта қызметкері арқылы<br />

немесе Павлодар қ-сы, Ак.Сәтбаев к-сі, 50 (тел. 32-40-37) мекенжайы<br />

бойынша орналасқан «Қазпошта» ғимаратында, Ак.Марғұлан к-сі,<br />

142-23 мекенжайы бойынша орналасқан «Alash Press» ЖШС-де (тел.<br />

61-63-18) жазыла аласыз. Одан басқа, баламалы жазылу арқылы<br />

Астана к-сі, 143 мекенжайы бойынша ресімдеп, тікелей редакциядан<br />

алуға болады.<br />

Мекемелер мен ұйымдардың назарына! Біздің кез келген басылымға<br />

50 данадан артық жазылған жағдайда кәсіпорынға дейін жеткізумен<br />

ұжымдық баламалы жазылуды ұсынамыз. Тел.: 8 (718 2) 66-15-41.<br />

Тиімді<br />

жарнама!<br />

Индексі 55440<br />

қала ауыл<br />

6 657,10 6 988,20<br />

теңге теңге<br />

13 314,20 13 976,40<br />

теңге теңге<br />

Индексі 25440<br />

қала ауыл<br />

4 040,70 4 251,40<br />

теңге теңге<br />

«Alash Press»<br />

ЖШС–нің<br />

бөлімшелері<br />

арқылы жазылу<br />

«HALYQ RADIOSY» - 100.5 FM толқыны өз жарнамаңызды<br />

«Бизнес FM» бағдарламасында орналастырудың ерекше<br />

мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс роликтерін әзірлеу және жалға<br />

беру бағасы 3000 теңгеден бастап, ал хабарландырудың әрбір<br />

сөзі үшін 100 теңге, 10 сөзден асса, бағасы 80 теңге болады.<br />

Жарнамаңыз күніне 24 рет шығып, тыңдаушылардың 90%-дан<br />

астамын қамтиды. Бұл жарнама беруші үшін ең тиімді де<br />

нәтижелі болатыны сөзсіз! «HALYQ RADIOSY» толқынындағы<br />

«Бизнес FM» бағдарламасы Сізді міндетті түрде естиді!<br />

Телефондарымыз: 66-15-40, 66-15-42.<br />

Редакцияда<br />

ресімдеу<br />

және алу<br />

мен жазылу<br />

Павлодар қ. Павлодар қ.<br />

6 650 теңге<br />

5 556 теңге<br />

13 300 теңге 11 112 теңге<br />

4 035 теңге<br />

Құрметті оқырмандар!<br />

3 144 теңге<br />

«Құрметті оқырмандар! «Naızatas» әдеби-көркем,<br />

қоғамдық-саяси журналына 2020 <strong>жыл</strong>ға жазылу басталды!<br />

Жазылу<br />

мерзімі<br />

«Қазпошта» АҚ –ның<br />

бөлімшесі арқылы жазылу<br />

қала<br />

Индексі 67276<br />

ауыл<br />

«Alash Press»<br />

ЖШС–нің<br />

бөлімшелері<br />

арқылы<br />

жазылу<br />

Редакцияда<br />

ресімделу<br />

және алу<br />

мен жазылу<br />

Павлодар қ. Павлодар қ.<br />

6 ай 3 384,90 теңге 3 397,80 теңге 3 380 теңге 3 120 теңге<br />

Н о в о с і б і р қ а л а с ы н а б а ғ ы т т а л ғ а н р е й с а ғ ы м д а ғ ы ж ы л д ы ң 12 ай 6 769,80 теңге 6 795,60 теңге 6 760 теңге 6 240 теңге<br />

29 қазанынан бастап жүргізілуде. Ұшақ Павлодардан сейсенбі<br />

мен жұма күндері ұшатын болады.<br />

Үйге немесе жұмыс орнына дейін жеткізілумен «Naızatas» журналына<br />

кез келген пошта бөлімшесінде пошта қызметкері арқылы<br />

Новосібірден ұшу уақыты - 8.55, Павлодарға ұшып келу уақыты -<br />

9.20. Павлодардан қайтар рейс сағат 10.05-те, жергілікті уақыт немесе Павлодар қаласы Ак.Сәтбаев көшесі, 50 (тел. 32-40-37)<br />

бойынша 12.20-да ұшақ Новосібірге қонады. Ұшу уақыты мекенжайында орналасқан Қазпошта ғимаратында, Ак.Марғұлан<br />

1 сағат 20 минутты құрайды. Ұшақтың сыйымдылығы - 78 орын. Үш к-сі, 142-23 мекенжайы бойынша орналасқан «Alash Press» ЖШС-де<br />

айдағы жолаушылардың орташа саны 50 адамды құрады. Қосымша (тел. 61-63-18) жазыла аласыз. Одан басқа, (баламалы) редакция<br />

ақпарат алу үшін келесі нөмірге хабарласуларыңызды сұраймыз: арқылы жазылуды Астана көшесі, 143-үй мекенжайында ресімдеп,<br />

37-12-71.<br />

журналды тікелей редакциядан алуға болады. Тел. 8 (7182) 66-15-41.<br />

Павлодар қаласы әкімінің баспасөз қызметі.<br />

СУЫТ ХАБАРЛАР ЖЕЛІСІ<br />

Нәрестені құтқарды<br />

Екібастұз қалалық ауруханасында бөтелке қалпақшасын<br />

жұтып қойған 6 айлық сәбиге көмек көрсетілді.<br />

Нәресте кеншілер шаһарына Нұр-Сұлтан қаласынан қонаққа<br />

келген. Оқиға 3 <strong>қараша</strong> күні орын алып, сәби кешкі сағат<br />

21.00-де ауруханаға жеткізілген. Ақ желеңділер қыз балаға екі<br />

минуттың ішінде көмек көрсетті. Дәрігер-реаниматолог Шыңғыс<br />

Бихиянов тыныс алу жолына түскен көлемі 0,7-0,4 см пластикалық<br />

қалпақшаны алып шықты. Қазіргі уақытта сәби үйіне жіберілген. Егер<br />

қалпақша тыныс алу жолдарына тереңірек кеткенде наркоз беру<br />

арқылы бронхоскопия әдісі қолданылар еді. Айта кетейік, Шыңғыс<br />

Бихиянов бұл салада 26 <strong>жыл</strong> жұмыс істейді.<br />

Пәтер иесін алдады<br />

Павлодарлық бойжеткен жалға алған пәтердің<br />

тұрмыстық техникасын сатып жіберген.<br />

Оқиға желісіне сүйенетін болсақ, баспана иесі 28 жастағы қызға<br />

сәуір айында өз пәтерін жалға берген. Бойжеткен ай сайынғы<br />

төлемді уақытында төлеп, үй иесінің сеніміне кірген. Қазан айында<br />

пәтер иесіне көршісі хабарласып, үйінде бірнеше күн жарық жанып<br />

тұрғанын, есікті ешкім ашпайтынын айтып ескертеді. Ер адам<br />

жағдайды бақылау үшін үйіне келген кезде кір жуғыш машина мен<br />

электр плитасының жоғын көреді. Жалға беруші дереу полицияға<br />

жүгінді. Тексеру барысында пәтерді жалға алған бикеш тұрмыстық<br />

техниканы сатып жібергені анықталды.<br />

Аталған фактіге қатысты ҚР Қылмыстық Кодекстің 188-бабы –<br />

«Ұрлық» бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізілуде. Департамент<br />

қызметкерлері қала тұрғындарына пәтерлерін тапсыру кезінде сақ<br />

болуды өтінеді.<br />

А.АСҚАРҚЫЗЫ.<br />

Павлодар облысы мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі<br />

басқармасы жыршы, фольклоршы, абайтанушы Даниал Сабырұлы<br />

Әсеновке<br />

анасының<br />

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.<br />

Облыстық «Сарыарқа самалы» газетінің ұжымы жыршы, фольклоршы,<br />

абайтанушы Даниал Сабырұлы Әсеновке<br />

анасының<br />

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.<br />

SARYARQA<br />

SAMALY<br />

МЕНШІК ИЕСІ:<br />

«Павлодар облысы әкімінің<br />

аппараты» мемлекеттік<br />

мекемесі (Павлодар қаласы)<br />

«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />

«Saryarqa samaly»<br />

облыстық газеті<br />

Газетке Қазақстан Республикасы<br />

Ақпарат және коммуникациялар<br />

министрлігі Ақпарат<br />

комитетінің мерзімді басылымды,<br />

ақпарат агенттігін және<br />

желілік басылымды есепке<br />

қою, қайта есепке қою туралы<br />

19.06.<strong>2019</strong> ж. №17747-Г куәлігі<br />

берілген.<br />

Газет 1979<br />

<strong>жыл</strong>ы<br />

«Құрмет<br />

белгісі»<br />

орденімен,<br />

2014 <strong>жыл</strong>ы<br />

«Алтын<br />

жұлдыз»<br />

жалпыұлттық<br />

сыйлығымен<br />

марапатталды.<br />

ЖШС директоры<br />

Асқар ШӨМШЕКОВ<br />

Бас редактор<br />

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />

Телефоны: 66-15-30<br />

ЖШС-нің мекенжайы:<br />

Павлодар қаласы,<br />

Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />

Редакцияның мекенжайы:<br />

140000, Павлодар қаласы,<br />

Астана көшесі, 143-үй.<br />

Теле/факс 66-15-30<br />

Газеттің электронды<br />

поштасы:<br />

ssamaly29@gmail.com.<br />

Бас редактордың<br />

орынбасары - 66-14-61.<br />

Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />

Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />

66-15-31, 66-15-32.<br />

Экономика, саясат- 66-14-64,<br />

66-15-28, 66-14-65.<br />

«Айналайын» - 66-14-63.<br />

«Жас times» - 66-15-32.<br />

Жарнама бөлімі:<br />

s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />

66-15-42, 66-15-40.<br />

Маркетинг және тарату<br />

бөлімі - 66-15-41.<br />

Фототілші, корректорлар -<br />

65-12-74.<br />

Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />

samaly»-ның компьютер<br />

oрталығында теріліп, беттелді.<br />

Газет аптасына үш рет шығады,<br />

апталық таралымы 12421 дана,<br />

бүгінгі көлемі 5 б.т.<br />

«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />

басылды. ҚР Павлодар<br />

қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />

Газеттің сапалы басылуына<br />

баспахана жауап береді.<br />

Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />

Басылуға қол қойылған<br />

уақыты 17.00.<br />

Тапсырыс - 2223<br />

Хаттар, қолжазбалар,<br />

фотографиялар мен суреттер<br />

рецензияланбайды және<br />

қайтарылмайды.<br />

Көлемі А4 (14 кегль)<br />

форматындағы<br />

2 беттен асатын материалдар<br />

қабылданбайды.<br />

Редакция оқырмандардан<br />

түскен барлық хаттарды тегіс<br />

жариялауды және оларға жауап<br />

беруді міндетіне алмайды.<br />

Жарнамалық<br />

материалдардың<br />

мазмұнына жарнама<br />

берушілер жауап береді.<br />

Нөмірді әзірлеу барысында<br />

интернет ресурстарынан<br />

алынған фотосуреттер де<br />

пайдаланылды.<br />

Авторлардың пікірлері редакция<br />

ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />

келмеуі де мүмкін.<br />

«Saryarqa samaly»-нда<br />

жарияланған материалдарды<br />

көшіріп немесе өңдеп басу<br />

үшін редакцияның жазбаша<br />

рұқсаты алынып, газетке<br />

сілтеме жасалуы міндетті.<br />

Баспа индексі 65441.

20<br />

7 <strong>қараша</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ИІРІМ<br />

SARYARQA SAMALY<br />

КӨРМЕ<br />

Шафер музей-үйінде<br />

1990 <strong>жыл</strong>ы Алматы<br />

қаласында жарық көрген<br />

«Қазақтың салт-дәстүр<br />

жырлары» күйтабағының<br />

дискіге көшірілген сандық<br />

үлгісінің тұсауы кесілді.<br />

Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />

«Дала фольклоры мен музыкасының<br />

мың <strong>жыл</strong>ы» арнайы жобасы негізінде қазіргі<br />

заман талабына сай винил күйтабағынан<br />

көшірілген дискіде «Ақындар айтысы», «Жаржар»,<br />

«Бесік жыры», «Арқаның алқасы»<br />

атты халық әндерінен тізбектелген 17 трек<br />

жазылған. Шафер музей-үйінің жетекшісі<br />

Ажар Сағындықованың айтуынша, бұл -<br />

сандық форматқа көшірілген 61-інші диск.<br />

20 данамен жарық көрген туындыны кез<br />

келген адам музей-үйге келіп, тегін көшіріп<br />

алуына болады.<br />

- Біз музей қорындағы әуендерді<br />

зерттеу мен цифрландыру жұмыстарын<br />

толықтай қолға алдық. Қазір «Рухани<br />

жаңғыру» бағдарламасы аясында фольклорға<br />

көп көңіл бөлінуде. Қазақстанның халық<br />

әуендерін жастардың біліп жүруі үшін<br />

мұндай бай қорды халықтың арасына<br />

БӘРЕКЕЛДІ!<br />

Алпысбай ХОНЖ<br />

Музыка – халық<br />

жанының айнасы<br />

таратқымыз келеді. Бұл дискіні үш ай<br />

дайындадық. Себебі, оның авторлары<br />

мен орындаушыларының тарихын толық<br />

зерттейміз, - дейді А.Сағындықова.<br />

Танымал музыка зерттеушісі, жазушы,<br />

ғалым, 27 мың күйтабақты жинап, сақтаушы<br />

Суреттерді түсірген - Дастан Ысқақов.<br />

Наум Шафер тұсаукесерде қазақ салт-дәстүрі<br />

әндерінің қоры қалай қалыптасқанын және<br />

оның тарихына кеңінен тоқталып өтті.<br />

- Біздің қорда Англия, Америка,<br />

Франция, Түркия, Жапония сияқты әлемдегі<br />

әртүрлі елдердің граммофондары мен жеке<br />

меншік топтамалары бар. Дегенмен оның<br />

ішінде қазақ әуені ерекше орын алады. Оның<br />

барлығы ең үздік үлгіде топтастырылған.<br />

Ағылшындар бізде өткен ғасырдың 20-шы<br />

<strong>жыл</strong>дары шыққан пластинкаларды көріп,<br />

таң қалған болатын. Қазір қордағы барлық<br />

27 мың күйтабақты цифрландыруға асықпаймын.<br />

Себебі, күйтабақ дыбысты мәңгі<br />

сақтайды, ал қазіргі дыбыс тасымалдаушылар<br />

белгілі бір мерзімге ғана есептелген.<br />

Кассеталар мен дискілер, флешкалар<br />

15-20 <strong>жыл</strong>ға ғана жарамды. Ал<br />

күйтабақтар барлық ережені сақтайтын<br />

болса, дыбысты мәңгі сақтайды. Бізде<br />

ХІХ ғасырдың соңындағы күйтабақтар<br />

бар. 1898 <strong>жыл</strong>ғы күйтабақ сақтаулы. Сол<br />

кезде қалай болса, қазір де сол күйінде.<br />

Түпнұсқасын сақтау маңызды. Қазіргі<br />

таңда халық жазбаларын цифрландыруға<br />

көшірудің маңыздылығы туындап отыр, -<br />

дейді Наум Шафер.<br />

Айта кетелік, «Қазақтың салт-дәстүр<br />

жырлары» дискісіне енген 17 тректің зерттеу<br />

жұмыстарын әзірлегендер - профессор Наум<br />

Шафер, дыбыс режиссері Виктор Сакин,<br />

әдіскер Динара Накенова мен Ажар<br />

Сағындықова болған.<br />

Жүзден жүйрік желаяқ<br />

Өзбекстан<br />

Республикасының<br />

Самарқанд қаласында<br />

І халықаралық<br />

«SamarkandHalfMarathon»<br />

жартылай марафоны<br />

өтті. Жарысқа Ақтоғай<br />

ауданының спортшысы,<br />

ұзақ қашықтыққа<br />

жүгіруден ел рекордшысы<br />

Сұңғат Қайыртаев қатысып,<br />

күміс жүлде жеңіп алды.<br />

Н.Шафер тұсаукесер рәсімінде.<br />

С.Қайыртаев Самарқанд марафоны<br />

жолының үйреншікті жазық емес, керісінше<br />

бұралаңдары, өрлері мен ылдилары көп<br />

күрделі де ауыр жолдары арқылы есте<br />

қалғанын айтады. Дегенмен, барлық<br />

қиындықтарға қарамастан, әлем елдерінің<br />

500-ден астам өкілі қатысқан марафонда<br />

ақтоғайлық желаяқ 21 шақырымдық<br />

қашықтықты 1 сағат 25 минут 34 секундта<br />

жүгіріп өтіп, 35-39 жас аралығындағы<br />

марафоншылар арасында екінші орынды<br />

жеңіп алды.<br />

Спорттық жолын бала кезде күрестен<br />

бастаған Сұңғат Қайыртаев өсе келе жеңіл<br />

атлетикаға ден қойды. Ол тұңғыш рет<br />

2012 <strong>жыл</strong>ы Ресейдің Омбы қаласында<br />

өткен марафонға қатысты. Содан бері<br />

республикалық, халықаралық жарыстардың<br />

талайына қатысып, жақсы нәтижелерімен<br />

қуантып келеді. Мәселен 2017-2018<br />

<strong>жыл</strong>дары Қырғызстанның астанасы Бішкек<br />

қаласында өткен «BAKAI BANK JAZ DEMI»<br />

марафонында екі мәрте топ жарды.<br />

Сондай-ақ, 42.195 км қашықты құрайтын<br />

классикалық және 21.097 шақырымдық<br />

жартылай марафондарға үнемі қатысады.<br />

Спортшы бүгінге дейін отыздан астам ірі<br />

жарыста бақ сынады.<br />

КӨҢІЛДІҢ КӨЗІ<br />

ТІЛЕК<br />

Айзат<br />

АЙДАРҚЫЗЫ,<br />

журналист:<br />

АҚСАРАЙ<br />

Айнұр ОРАЗБАЙҚЫЗЫ<br />

Күн жарықтық қызуын бұлдамайды,<br />

Жанарына серік қып сырғалы айды.<br />

Құйын заман күркеме көзін сатса,<br />

Ой-өлкемді бір бүлік тырмалайды.<br />

Күн еңкейіп жиекке жетерінде,<br />

Куәгер боп қайтады екі өлімге.<br />

Ажалды мен аңғал жұрт жер құшады,<br />

Азғын тобыр мінгенде есегіне…<br />

Тірлік – мыстан алады жаналқымға,<br />

Мұрса бермей сананы тазартуға.<br />

Бал жинатып бар мен жоқ кесесіне,<br />

Құлқын-обыр түсірер қара суға.<br />

Күн мәңгілік зырлаудан бір танбайды,<br />

Құбылысқа мас қылып жыр таңдайды.<br />

Перісі жоқ бейбақ күн көшесінде<br />

Пенделіктің бөксесі бұлтаңдайды.<br />

Тәңір берген таза өмір – таразыда,<br />

Қарын тойса, мұз бітер қабағыңа.<br />

«Шындық» дейтін торғайды түрмедегі,<br />

Бай түгілі байқұс алмас назарына.<br />

Көтерілсе жиектен күнім аман,<br />

Шуағына толқиды ұлы далам.<br />

Қайыр кеткен орданың бекетінде<br />

Жұртым отыр ұйқысын түн ұрлаған!<br />

Күн санатпас қызығы дүниенің,<br />

Алтын сыйға алсаң да күніне мың.<br />

«Құлқын үшін, қызығым,<br />

сатылма», – деп,<br />

Құдіретке мың мәрте жүгінемін!<br />

Бұл не қылған<br />

батпанқұйрық?<br />

Соңғы <strong>жыл</strong>дары елімізден Оңтүстік<br />

Кореяға ағылатындар қатары көбейді.<br />

Себебін сұрасаң, «несиемді жабамын»,<br />

«мардымды ақша табамын», «үй салып, ел<br />

қатарына қосыламын» деген жауап естисің.<br />

Арасында тапқанын кәдеге жаратқандар,<br />

елдегі ағайынға көмектескендер мен<br />

тосын жайтқа тап болғандар бар.<br />

Сыртқы істер министрлігінің мәліметінше,<br />

Оңтүстік Кореяда 10 мыңға<br />

жуық еңбек мигранты бар. Олар – таңғы<br />

шық елі үшін қара жұмыс күші. Түрлі<br />

зауытта, кәсіпорында, егістік алқабында<br />

жұмыс істейді. Интернетте осы жөнінде<br />

іздей қалсаңыз, жарнама самсап тұр.<br />

Қазақстан мен Оңтүстік Ко рея<br />

арасындағы визалық талаптарды<br />

өзара жою туралы келісім 2014 <strong>жыл</strong><br />

29 <strong>қараша</strong>да күшіне енді. 1990 <strong>жыл</strong>дары<br />

арнайы келісім бойынша қазақстандықтар<br />

Кореяға жұмысқа орналасуға мемлекеттік<br />

жұмыспен қамту орталықтары арқылы<br />

бара алатын болған. Алайда кейіннен<br />

Корея тек еліміздегі корей диаспорасына<br />

еңбек визаларын бере бастады.<br />

Оңтүстік Кореяда заңды жұмыс істейтін<br />

тегі корейлік отандастарымыз туралы<br />

ақпарат жария етілмейді екен. Заңды<br />

жұмыс істеуге тыйым салған соң,<br />

заңсыз мигранттар қатары көбейді.<br />

Дерекке сүйенсек, Кореяда жүргендердің<br />

дені Шымкент, Алматы, Нұр-Сұлтан<br />

тұрғындары екен. Сондай-ақ Ресей,<br />

Қырғызстан, Өзбекстан мен Тай елінен<br />

еңбек мигранттары бар.<br />

Қазір Оңтүстік Корея нақты шара<br />

қолдануға көшкен. 2018 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />

заңсыз жүргендердің жағдайы қиынға<br />

айналды. 2018 <strong>жыл</strong>дың 1 қазаны мен<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 31 наурызына дейін «жасыл<br />

дәліз» ұйымдастырды. Яғни, заңсыз<br />

жүргендер еш қысымсыз өз еркімен<br />

еліне қайта алады. Ал осы мерзім<br />

ішінде Отанға оралмағандар полиция<br />

қолына түсе қалса, 6,5 миллион теңге<br />

айыппұл төлейді.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!