28.04.2020 Views

Gaelic book

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

“ Dèanaibh fianais, Fàirichibh, Rachaibh an sàs ann, Thigibh

gu bhi...”

A’ bruidhinn anns a’ Bhaile Mhór, Alba Nuadh ’s a’ Chéitean

2011, thug an cànanaiche, a’ Bhan-Ollamh Leanne Hinton

iomradh air mar a théid aig daoine a bhi air an tarruing a

dhol an sàs ann an culturan aig a bheil cànanan beò. Thuirt

i, “ bidh roinn do dhaoine ’ga fhàireachdainn is iad a bhios

’ga fhaicinn fhad ’s a bhios e a’ tachairt’. Chum i oirre ag

ràdhainn, ‘’s urrainn dhuinn ciall a dhèanadh dheth, ach ’s

e gur ann a-mhàin nuair a bhios daoine a’ faireachdainn a’

cheangail gun rachadh am misneachadh gu ionnsachadh’.

’Gan dlùth-ghabhail dàimh agus ’gan sònrachadh fhéin thro

dhualchas beò Ghàidhealach gu bhi a’ tighinn gu buil gu

culturach. ’S e truacantas, fàireachdainn agus fiosrachadh

a cheangailicheas oghaichean Ghàidheal na h-Albann

Nuaidhe r’ an cultur agus is e a-réir coltais a mhisnicheas

feadhainn a bhi a’ dol an sàs anns a’ chruth-thìre inntinneil

is iad gu bhi mar phàirt dheth. Dèanaibh fianais, fàirichibh,

rachaibh an sàs, thigibh gu bhi – sin agaibh an rathad gu bhi

ag ath-cheangal ris an fhéin-aithne shoisio-chulturaich aig

neach.

’S e an dearg-fhìrinn gur e obair dhuilich a th’ann a bhi ri

ath-cheangal. Tha feum air adhbhar suidhichte, dealas

domhan, agus misneach air an t-slighe gus fileantas a

ruigheachd – gabhaidh e ùine. Tha na duaisean lìonmhoire

ged tà. Is thig tuigse do dh’fhéin aithne an uachdar.

“Witness, Feel, Engage, Become...”

Speaking in Antigonish, Nova Scotia in May 2011, linguist Dr Lee

Anne Hinton referred to how people are drawn to engage with

living language cultures. She said ‘lots of people feel it by seeing it

in action’ and went on to say, ‘we can intellectualize it, but it is only

when people feel the connection that they are motivated to learn’.

Embracing kinship and identifying through living Gaelic tradition

to become culturally complete. Empathy, feeling and experience

connects the grandchildren of Nova Scotia Gaels to their culture

and appears to motivate individuals to engage with the mental

landscape and become part of it. Witness, feel, engage, become – a

process of re-connecting with one’s socio-cultural identity.

The stark reality is that re-connecting is difficult work. Firm resolve,

deep commitment and courage are needed along the path to

fluency – it takes time. However, the rewards are rich. A sense of

identity begins to emerge.

‘... little by little, this is us, this is me. Once I have language I have self.

My identity is established, I know who I am ... I am drawn to be in a

live experience with a higher register of Gaelic ... social experience ...

working on traditional skills. Living culture, sharing your stories and

songs and having people who care about them listen.’

‘... eang air eang, ’s e seo sinne, ’s e seo mise. An uair a bhios

an cànan againn agam, tha mi fhìn ann. Théid m’ fhéin-aithne

a stéidheachadh, tha fhios’m có mi ... ’s e mo tharruing a bhi

ann an suidheachadh beò le ìre nas àirde do Ghàidhlig ...

suidheachadh sòisealta ... ag obair air sgilean traidiseanta.

Cultur beò, a’ compàirteachadh ur naidheachdan agus ur

n-òran agus le daoine ann aig an cùram orra, ag éisdeachd

riutha.

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!