Sipër grafikut, ndryshimet mbi efikasitetin e kostos për te dy ... - ANTA
22.12.2012 • Views
Share Embed Flag

Sipër grafikut, ndryshimet mbi efikasitetin e kostos për te dy ... - ANTA

Sipër grafikut, ndryshimet mbi efikasitetin e kostos për te dy ... - ANTA

Sipër grafikut, ndryshimet mbi efikasitetin e kostos për te dy ... - ANTA

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
anta.com.al

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

<strong>Si<strong>për</strong></strong> <strong>grafikut</strong>, <strong>ndryshimet</strong> <strong>mbi</strong> <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> <strong>për</strong> <strong>te</strong> <strong>dy</strong> ras<strong>te</strong>t ne 15 ANSP-<strong>te</strong> nder me<br />

“komplekset” (këto me një vlere kompleksi<strong>te</strong>ti <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshëm me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> se 4 minuta ndërveprim<br />

<strong>për</strong> Ore-fluturimi; dhe<br />

• në grafikun e fundit, <strong>ndryshimet</strong> <strong>për</strong> 21 ANSP-<strong>te</strong> me komplekse (ato me një nivel kompleksi<strong>te</strong>ti <strong>te</strong><br />

<strong>për</strong>gjithshëm me pak se 4 minuta ndërveprim <strong>për</strong> çdo ore-fluturimi) Pjesa e si<strong>për</strong>me e <strong>grafikut</strong> ne<br />

Fig.9.8 sugjeron:<br />

• <strong>te</strong> gjitha këto ANSP kaluan (provuan) disa vonesa ATFM gja<strong>te</strong> periudhës 2003-2007 (meqë këto<br />

ishin domethënëse/<strong>te</strong> rëndësishme <strong>për</strong> SMATSA) por 8 nder 15 ANSP e <strong>për</strong>mirësuan koston e tyre<br />

të efikasi<strong>te</strong>tit;<br />

• ne mes pese ANSPs, ENAV, NATS, DFS dhe DSNA me <strong>te</strong> mëdha, <strong>te</strong> cilat e zvogëluan koston e<br />

tyre ekonomike duke <strong>për</strong>mirësuar koston e tyre <strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>tit si edhe cilësinë e tyre të shërbimit ose<br />

(DSNA, DFS dhe ENAV).<br />

Por megjithatë <strong>për</strong> ko<strong>mbi</strong>nimi I një rritje ne njësinë ATM/CNS <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> se furnizimit dhe një rritje<br />

ne vonesat e ATFM çuan ne një rritje domethënëse ne kostot njësitë ekonomike (+19%).<br />

• kostoja e udhërrëfimit qiellor <strong>për</strong> çdo ore – fluturimi ne fjale nga ana tjetër ndikohet nga niveli pak<br />

a shume I ulet I vonesave ATFM. Për ANSP me pak komplekse) shiko fundin e <strong>grafikut</strong> fig 9.8)<br />

nëntë prej tyre nuk provuan/kaluan vonesa gja<strong>te</strong> periudhës 2003-2007 pavarësisht nga rritja e <strong>te</strong><strong>për</strong>t<br />

e trafikut në shumicën e këtyre ANSP-ve. Te gjitha këto nëntë ANSP arritën <strong>te</strong> kenë një ulje ne<br />

kostot e furnizimit në njësitë ATM/CNS, ndërkohë qe ruan një nivel vonese zero. Do <strong>te</strong> ish<strong>te</strong> e<br />

rëndësishme per keto ANSP <strong>te</strong> vazhdonin <strong>te</strong> siguronin kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>t ATC ne linje me rritjen e<br />

kërkesës <strong>për</strong>para se vonesat e ATFM-se <strong>te</strong> fillonin <strong>te</strong> ulnin/zvogëlonin <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong><br />

ekonomike. Figura 9.8 tregon gjithashtu qe ne vitin 2007 vonesat ATFM u rri<strong>te</strong>n <strong>te</strong><strong>për</strong> DCAC<br />

Cyprus, HCAA, LPS, LVNL, MUAC, PANSA dhe Slovenia Control. Detaje me <strong>te</strong> thella <strong>për</strong><br />

<strong>ndryshimet</strong> ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> ekonomike <strong>për</strong> ANSP <strong>te</strong> veçanta janë <strong>te</strong> paraqitura ne Pjesën IV<br />

(part IV) <strong>te</strong> këtij raporti.<br />

_______________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

PJESA IV : FOKUSI I PERFORMANCES SE EFIKASITETIT TE KOSTOS<br />

NE NIVELIN ANSP

10 FOKUSI I PERFORMANCES SE EFIKASITETIT TE KOSTOS NE NIVEL ANSP-je<br />

10.1 Objektivi I ketij kapitulli<br />

Ky kapitull esh<strong>te</strong> nje sh<strong>te</strong>se e re qe I behet raportit <strong>te</strong> ACE per vitin 2007. Seri<strong>te</strong> e kohes <strong>mbi</strong> <strong>te</strong><br />

dhenat e ACE gjykohen tani si shume <strong>te</strong> gjata, dhe procesi I sanksionimit <strong>te</strong> <strong>te</strong> dhenave I vendosur<br />

me se miri, qe <strong>te</strong>m und <strong>te</strong> jepet nje tabllo e caktuar <strong>mbi</strong> zhvillimin historik dhe <strong>te</strong> projektuar <strong>te</strong> rreth<br />

e performances se çdo ANSP-je ne veçanti. Ne <strong>te</strong> permbahen <strong>dy</strong> faqe per çdo ANSP. Faqja e pare<br />

evidenton zhvillimin historic <strong>te</strong> ndikuesve kyç <strong>te</strong> performances <strong>te</strong> percaktuar ne Kapitullin 5 dhe 9<br />

dhe ben nje vleresim <strong>te</strong> performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> se tanishme dhe asaj historike. E <strong>dy</strong>ta<br />

permbledh preventivet dhe planet <strong>te</strong> siguruara nga çdo ANSP, <strong>te</strong> cilat ishin ekzaminuar ne Nivel<br />

Evropian <strong>te</strong>k Kapitulli 7.<br />

10.2 Zhvillimi historik I performances, 2003-2007<br />

Kjo faqe paraqet, per çdo ANSP nje vleresim <strong>te</strong> performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>, dhe sesi esh<strong>te</strong><br />

zhvillura ajo gja<strong>te</strong> nje periudhe 5 vjeçare nga 2003 ne vitin 2007. Ajo ekzaminon <strong>te</strong> gjithe treguesit<br />

ekonomik <strong>te</strong> efikasietit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> dhe dhe <strong>dy</strong> perberesit/komponen<strong>te</strong>t e saj (kostot ATM/CNS per<br />

çdo ore fluturimi, kostot e voneses ATFM per çdo ore fluturimi) dhe evolumin e tyre gja<strong>te</strong><br />

periudhes (<strong>te</strong> vendosur lart ne maj<strong>te</strong>) Kjo I vendos keto ne kon<strong>te</strong>kstin e rritjes se trafikut ne vrojtuar<br />

ne hapesiren ajorore ANSP (lart net e djath<strong>te</strong> ). Ne ke<strong>te</strong> faqe, <strong>te</strong> gjitha <strong>te</strong> dhenat financiare jane <strong>te</strong><br />

shprehura ne <strong>te</strong>rma reale (çmimet e vitit 2007).<br />

Gjithashtu jane ekzaminuar dhe zhvillimet ne komponen<strong>te</strong>t/perberesit e efikasi<strong>te</strong>tit financiar <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> (ATCO- produktivit<strong>te</strong>i per ore) (ne mes ana e maj<strong>te</strong>), ne menyre qe <strong>te</strong> ndihmohet per<br />

kuptimin e shkaqeve themelore <strong>te</strong> ndryshimeve <strong>mbi</strong> <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> ne <strong>te</strong>resi. Gjithashtu u<br />

unalizuan apo zberthyen Ndryshimet ne kostot e mbesh<strong>te</strong>tjes/asis<strong>te</strong>nces Brenda kostove<strong>te</strong> punesimit<br />

<strong>te</strong> stafit perveç ATCO-s ne OPS; koston per stafin jo operator, kostot qe lidhen me kapitalin<br />

(amortizimi dhe kostoja e kapitalit); dhe elemen<strong>te</strong> <strong>te</strong> veçan<strong>te</strong> nese ka.<br />

Fundi I se<strong>te</strong>ve Te grafikeve analizon sesi <strong>ndryshimet</strong> ne komponen<strong>te</strong> pergja<strong>te</strong> gjithe periudhes<br />

kontribuojne ne treguesit e efikasi<strong>te</strong>tit e pergjithshem financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>. Grafiku ne <strong>te</strong> maj<strong>te</strong> tregon<br />

ATCO ne OPS; grafiku ne <strong>te</strong> djath<strong>te</strong> me elmen<strong>te</strong>t e tjere <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> (“kostoja e asis<strong>te</strong>nces”) Grafiku<br />

ne <strong>te</strong> maj<strong>te</strong> tregojne sesi <strong>ndryshimet</strong> ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO ko<strong>mbi</strong>nohen me ndryshimin me<br />

kostot e puneismit per njesi per <strong>te</strong> çuar <strong>te</strong>k ndryshimi <strong>mbi</strong> Kostot e perdorimti <strong>te</strong> ATCO-se per çdo<br />

rezultat/perfundim per njesi. Grafiku net e djath<strong>te</strong> tregon sesi ndryshimi ne ksotot e asis<strong>te</strong>nces<br />

ko<strong>mbi</strong>nohet me rritjen e trafikut per <strong>te</strong> dhene ndryshimin ne kostot e asis<strong>te</strong>nces per çdo ore<br />

fluturimi. Kontributi perka<strong>te</strong>s I ketyre <strong>dy</strong> efek<strong>te</strong>ve ne ndryshimin ne treguesit e efikasi<strong>te</strong>tit financiar<br />

<strong>te</strong> <strong>kostos</strong> varet ne njeren ane nga sasia e Kostove <strong>te</strong> perdorimit, dhe nga kostot e asis<strong>te</strong>nces nga ana<br />

tje<strong>te</strong>r lidhur me koston e masave <strong>te</strong> pergjithshme<br />

ATM/CNS .<br />

Paneli e mesem net e djath<strong>te</strong> praqet nje vleresim per secilen performace ANSP-je dhe zhvillimin e<br />

saj ne kohe, bazuar ne keto tregues, <strong>te</strong> pare ne kon<strong>te</strong>sktin e rritjes se <strong>grafikut</strong> dhe rrethanave <strong>te</strong> tjera<br />

ekzogjene (kompleksi<strong>te</strong>ti I sezonali<strong>te</strong>ti I trafikut, dhe kush<strong>te</strong>t ekonomike ne vendin ku bazohet<br />

ANSP-ja). Vleresimi thekson çdo ma<strong>te</strong>rial nga rrethana <strong>te</strong> veçanta per <strong>te</strong> cilat PRU esh<strong>te</strong> e<br />

ve<strong>te</strong>dijshme, dhe çdo faktor tje<strong>te</strong>r madhor qe kontribuon ne evolumin e performances. Aty ku esh<strong>te</strong><br />

e mundur çdo performance çdo performance ANSP-je krahasohet me a<strong>te</strong> <strong>te</strong> nje ANSP-je tje<strong>te</strong>r me<br />

permasa ose rrethana <strong>te</strong> njejta.<br />

10.3 Zhvillimi I projektuar dhe I planifikuar I performances, 2007-2012<br />

Kjo faqe paraqet preventivet/projektimet per çdo ASNP, duke perfshire kerkesen e rezultuar, dhe<br />

planifikemt ne <strong>te</strong>rmat e <strong>kostos</strong>, capx, stafit dhe kapaci<strong>te</strong>tit. Keto perdoren per <strong>te</strong> llogaritur treguesin<br />

e efikasi<strong>te</strong>tit finaciar<strong>te</strong> <strong>kostos</strong> (kostot ATM/CNS per çdo ore fluturimi) Ne ke<strong>te</strong> faqe <strong>te</strong> gjitha <strong>te</strong><br />

dhenat financiare shprehen ne <strong>te</strong>rma reale (çmimet e vititt 2007). Kuti<strong>te</strong> e siperme pershkruajne<br />

zhvillimin e planifikuar <strong>te</strong> treguesit <strong>mbi</strong> <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> ne planifikimet ne ACE 2006. Aty<br />

dikutohet çdo rrethane e veçan<strong>te</strong> qe lidhet me planifikimin, siç jane investimet e medha specifike,<br />

dhe elemen<strong>te</strong> <strong>te</strong> tjere <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> se planifikuar. Aty nenvizohet çdo veshtiresi kryesore ne<br />

in<strong>te</strong>rpretimin e planeve dhe preventiveve <strong>te</strong> ANSP-ve.

Grafiket e paraqitur jane siç vijon me posh<strong>te</strong>:<br />

• Grafiku siper-ne <strong>te</strong> maj<strong>te</strong> tregon sesi rri<strong>te</strong>t treguesi I planifikuar I efikasi<strong>te</strong>tit financiar <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> nga ko<strong>mbi</strong>nimi I kostove <strong>te</strong> planifikuar ame rritjen e planifikuar <strong>te</strong> kerkeses.<br />

• Grafiku I siperm- djathtas krahason planifikimin in ACE 2006 me a<strong>te</strong> ne ACE 2007.<br />

• Grafiket e midisit tregojne marredhenien ndermjet shpenzimeve kapitale historike dhe<br />

vlerave <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve, dhe sesi esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> vazhdoje capex. Grafiku net e maj<strong>te</strong> tregon<br />

sesi jane ndare ase<strong>te</strong>t ndemrjet atyre <strong>te</strong> operimit dhe atyre nen kostruktim, bashke me nje<br />

tregues <strong>te</strong> ekzis<strong>te</strong>nces se asetit <strong>te</strong> mbetur. Kjo mund <strong>te</strong> shihet ne kon<strong>te</strong>kst <strong>te</strong> modeleve <strong>mbi</strong><br />

shpenzimet kapitale ne kohet e shkuara ne grafikun nga ana e djath<strong>te</strong>. Grafiku net e djath<strong>te</strong><br />

tregon gjithashtu evulimin e planifikuar dhe historik <strong>te</strong> shpenzimeve kapitale dhe<br />

amortizimit. Mesatarja e ketyre sasive (zakonisht me e madhe se nje) esh<strong>te</strong> nje tregues i<br />

mesatares ne <strong>te</strong> cilen e po shtrihet gjithe baza e asetit. Ne pergjithesi shtrirja e bazes se asetit<br />

duhet<strong>te</strong> shoqerohet me rritjen e je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sise mesatare se asetit nderkohe qe ase<strong>te</strong>t fu<strong>te</strong>n ne<br />

operim.<br />

• Grafiket siper tregojne shtrirjen historike dhe a<strong>te</strong> <strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> kapaci<strong>te</strong>tit si ne <strong>te</strong>rma<br />

numerik <strong>te</strong> TACO-se (ne <strong>te</strong> maj<strong>te</strong>) dhe numrat e sektoreve dhe oret e sektoreve (ne <strong>te</strong><br />

djath<strong>te</strong>). Ky grafik lejon krahasimin e shtrirjes se kapaci<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> planifikuar me kerkesen e<br />

planifikuar.<br />

Prezantimi i <strong>te</strong> dhenave <strong>te</strong> serive-kohore………………<br />

Paraqitja dhe krahasimi I serive historike <strong>te</strong> dhenave financiare nga vende me parashtrime <strong>te</strong><br />

ndryshme problemesh, sidomos kur kemi <strong>te</strong> bejme me perfshirje <strong>te</strong> monedhave <strong>te</strong> ndryshme, dhe<br />

kur ndryshojne velrat e inflacionit. Ekziston rreziku qe krhasimet ne seri<strong>te</strong>-kohore mund <strong>te</strong><br />

shtremberohen nga luhatje <strong>te</strong> rastit ne vlerat e konvertimit. Ne ke<strong>te</strong> kapitull fokusi perqendrohet<br />

ne zhvillimin historik <strong>te</strong> treguesve <strong>te</strong> performances financiare ne nje ANSP TE DHENE. Per ke<strong>te</strong><br />

arsye, kjo menyre esh<strong>te</strong> adaptuar per lejimin e luhatjeve <strong>te</strong> ra<strong>te</strong>s e konvertimit dhe inflacionit.<br />

Elemn<strong>te</strong>t financiare <strong>te</strong> performances vleresohen, per çdo vit, ne monedhen vendasi (kombetare).<br />

Pastaj ata jane konvertuar ne monedhen vendase me çmimet e vitit 2007 duke perdorur vlerat e<br />

inflacionit vendas. Ne perfundim, per qellime krahasimi ne vitin 2007, <strong>te</strong> gjitha monedhat vendase<br />

(kombetare) konvertohen ne Euro duke perdorur vlerat e konvertimit <strong>te</strong> vitit 2007. kjo metode<br />

perkrah parimin se nje seri kohore e performacesse ANSP-se nuk shtremberohet nga ndryshime<br />

kalimtare apo <strong>te</strong> rastit ne vlerat e konvertimit <strong>te</strong> periudhes ne fjale. Megjitha<strong>te</strong>, kjo do <strong>te</strong> tho<strong>te</strong>, se<br />

shifrat e performances per çdo ANSP ne nje vit <strong>te</strong> dhene para vitit 2007 nuk jane <strong>te</strong> njejta me<br />

shifrat e RAportit ACE <strong>te</strong> atij viti, dhe keshtu nuk mund <strong>te</strong> krahasohet ne menyre <strong>te</strong> drej<strong>te</strong> me<br />

shifrat e nje ANSP-je tje<strong>te</strong>r <strong>te</strong> <strong>te</strong> njejtit vit. Krahasimi nder-seksional duke perdorur shifrat ne<br />

ke<strong>te</strong> raport esh<strong>te</strong> i pershtatshem ve<strong>te</strong>m per <strong>te</strong> dhenat e vitit 2007. Ky ndryshon nga modelin per<br />

inflacionin dhe vlerat e konvertimit <strong>te</strong> perdorura ne rapor<strong>te</strong>t e meparshme ACE. Shifrat e<br />

inflacionit gja<strong>te</strong> koherave <strong>te</strong> perdorura ne analize u morren nga Fondi Monetar nderkombetar. Per<br />

preventivet, u perdoren supozimet vetjake <strong>te</strong> çdo ANSP-je lidhur me vlerat e inflacionit. Detajet e<br />

modeleve <strong>te</strong> perdorura jepen ne Aneksin 5 <strong>te</strong> ketij raporti.<br />

_______________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

10.4 Fokusi I performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

Per <strong>te</strong> thjesh<strong>te</strong>suar leximin e ketij seksioni, tabela e meposhtme paraqet numrin e faqes <strong>te</strong> analizes<br />

progresive dhe historike <strong>te</strong> performaces se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>.<br />

________________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aena Spanje<br />

Tendenca e efikasi<strong>te</strong>tit ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin per ore <strong>te</strong> ATCO-se<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per<br />

ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>nces per gjithe oret e fluturimit<br />

Vleresim <strong>mbi</strong> perfromacen ANSP<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Aena është një nga ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> mëdha Evropiane, me kosto<br />

qe shkojnë deri ne rreth 15 % <strong>te</strong> totalit Evropian.<br />

Për pesë vjet rresht trafiku i saj është rritur vazhdimisht me nje<br />

emsatre prej 6% ne vit. Para se gjithash, kompleksi<strong>te</strong>ti trafikut<br />

<strong>te</strong> saj esh<strong>te</strong> poshtë mesatares Evropiane. Ndemjet katër ANSPve<br />

<strong>te</strong> tjera me <strong>te</strong> mëdha Evropiane shitblerja/lëvizja e AENA-s<br />

tregon ne mënyrë një kompleksi<strong>te</strong>t me <strong>te</strong> ulet. Megjithatë <strong>për</strong><br />

<strong>te</strong> njëjtën periudhe shpenzimi <strong>për</strong> pajisje janë rritur ne një<br />

mesatare prej 8% ne vit, qe rezulton ne degjenerim <strong>te</strong><br />

performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>. Kjo u <strong>për</strong>keqësua me<br />

rritjen e vonesave; shpenzimi/kostoja <strong>për</strong> njësi vonese ATFM<br />

është me shume se trefishi. Prandaj si rezultat<br />

shpenzimet/kostoja ekonomike <strong>për</strong> njësi janë afërsisht 36%<br />

me <strong>te</strong> larta sesa mesatarja e katër ANSP-ve <strong>te</strong> tjera <strong>te</strong> mëdha.<br />

Kontribuesi kryesor <strong>për</strong> koston e rritur është Shpenzimi i<br />

punësimit ATCO. Shpenzimi i <strong>për</strong> punësimi njësi është rritur<br />

me 20% (4,7% ne vit). Ky është <strong>te</strong><strong>për</strong> me<br />

e lar<strong>te</strong> sesa rritja ne <strong>te</strong>rma reale e <strong>te</strong> ardhurave <strong>për</strong> fryme (2%<br />

ne vit), por e njëjtë me atë <strong>te</strong> ANSP-ve <strong>te</strong> tjera <strong>te</strong> mëdha. Këto<br />

rritje nuk u shoqëruan me rritje ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO. Veç<br />

kësaj, shpenzimi i <strong>për</strong>dorimit ATCO <strong>për</strong> njësi Aena janë <strong>te</strong><br />

paktën 50% me <strong>te</strong> larta se ne ANSP-<strong>te</strong> e tjera <strong>te</strong> mëdha.<br />

Përveç shpenzimit <strong>për</strong> njësi <strong>për</strong>dorimi, produktivi<strong>te</strong>ti në Aena<br />

është i ulët –ne çerekun e poshtëm- dhe është më i ulëti ndër<br />

katër<br />

ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> mëdha. Shpenzimet <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim ATCO-je<br />

<strong>te</strong><strong>për</strong> të larta <strong>te</strong> Aena-s janë <strong>te</strong> shoqëruara me marrëveshjen<br />

kolektive ekzistuese që ka qenë në qarkullim që nga viti 2006<br />

por qe akoma nuk janë finalizuar. Ndryshe nga kjo,<br />

shpenzimet <strong>për</strong> asis<strong>te</strong>ncë njësie, duket se janë me <strong>te</strong> ulëta dhe<br />

nen kontroll. Një rritje prej 18% ne shpenzimet e<br />

asis<strong>te</strong>ncës/mbësh<strong>te</strong>tjes iu kaluan nga rritja prej 26% e<br />

qarkullimit/trafikut. Megjithatë, ky dobësim apo rënie ne<br />

shpenzimet e asis<strong>te</strong>ncës është me e ulet se ajo <strong>te</strong> katër ANSPtë<br />

e tjera <strong>te</strong> mëdha;p pjesërisht kjo vjen nga investime<br />

thelbësore ne fillim <strong>te</strong> periudhës, ku <strong>për</strong>fshihet Barcelone ACC<br />

e re ne vitin 2004, lartësuar komponentët qe lidhen me<br />

kapitalin e <strong>kostos</strong> se asis<strong>te</strong>ncës. Megjithatë investimi nuk<br />

ndaloi shfaqjen e vonesave.<br />

_____________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aena SPANJE<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-se<br />

Shpenzimet/kostoja e ATM/CNS hyrje - hyrje pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> bien me -6% ndërmjet vitit 2007 dhe 2012, një rënie <strong>te</strong> mesatares<br />

jetore prej 1,3%. Kjo bie në kontrast me rënien e planifikuar të mesatares <strong>për</strong> vitin tjetër prej 4% midis vi<strong>te</strong>ve 2007-2011.<br />

Krahasuar me planet 2006 <strong>te</strong> ACE-së, ne planet 2007 <strong>te</strong> ACE-se Aena <strong>për</strong>punoi thellësisht rëniet e volumet e trafikut po<br />

ashtu edhe shpenzimet/kostot, edhe pse ne një vlere apo mase <strong>te</strong> vogël/moderuar.<br />

Që nga viti 2005, mesatarja duke mbetur ekzis<strong>te</strong>nca e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve, ka nje prirje per rënie <strong>te</strong> lehtë pavarësisht<br />

ekzis<strong>te</strong>ncës se një programi <strong>te</strong> gjere investimesh qe do kryheshin nga Aena. Capex-i grumbullues i planifikuar <strong>për</strong><br />

periudhën nga viti 2008-2012 arriti shumën 777 milion euro (74% e <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong> -to-ga<strong>te</strong>) dhe kryesisht<br />

janë <strong>te</strong> lidhura me projek<strong>te</strong>t qe vijojnë me poshtë:<br />

• Ngritja e një TACC Valencia <strong>te</strong> re.<br />

• Zëvendësimi i serverëve SACTA.<br />

• Zhvillimi, miratimi dhe implementimi i kërkesave <strong>te</strong> reja funksionale per ovulimin e një sis<strong>te</strong>mi <strong>te</strong> ri SACTA.<br />

• Adaptimi i REDAN <strong>për</strong> Funksionali<strong>te</strong><strong>te</strong>t dhe pajisje ne lokalizime <strong>te</strong> reja.<br />

• Instalimi VOR/DME ne 18 pozicione <strong>te</strong> ndryshme neper Spanjë.<br />

Ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, vëllimet e trafikut planifikohet <strong>te</strong> mbesin krejt <strong>te</strong> qëndrueshme (+1%) ndërsa numri<br />

ATCO-vene OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +7%, duke bere qe <strong>për</strong>veç se janë <strong>te</strong> barabarta , produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i Aena-s<br />

planifikohet <strong>te</strong> bjere gja<strong>te</strong> kësaj periudhe, por kjo do <strong>te</strong> kontribuon<strong>te</strong> <strong>për</strong> <strong>te</strong> zvogëluar vonesat.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet e furnizimit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per çdo fluturim<br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet e planifikuara ne kapital<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhenat e kapaci<strong>te</strong>tve<br />

________________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANS CR (Republika Çeke)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca in produktivi<strong>te</strong>tin ATCO per ore<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>nces per gjithe oret e fluturimit<br />

Vleresimi <strong>mbi</strong> performancen ANSP<br />

ANS CR është një ANSP e mesme ne zemër <strong>te</strong><br />

Evropës, me llogaritje shpenzimesh rreth 1.5% <strong>te</strong><br />

totalit Evropian. Qarkullimi i saj ne pese vi<strong>te</strong> esh<strong>te</strong><br />

rritur me shpejtësi, me 9% ne vit. Si rezultat i kësaj<br />

rritje, kompleksi<strong>te</strong>ti i qarkullimit <strong>te</strong> saj është nga me<br />

<strong>te</strong> lartit ne Evrope.<br />

Pavarësisht kësaj rritje qarkullimi, ka pasur një rritje<br />

<strong>te</strong> paket ne shpenzimet financiare <strong>për</strong> njësi<br />

ATM/CNS gja<strong>te</strong> kësaj periudhe.<br />

ANS CR u <strong>për</strong>poq <strong>te</strong> siguron<strong>te</strong> qe kapaci<strong>te</strong>ti ATC ti<br />

<strong>për</strong>gjigjej rritjes se kërkesës. Vonesat u bene problem<br />

ne Prage FIR, duke arritur nivele shume <strong>te</strong> larta ne<br />

vitin 2004 dhe 2005 me rënie modes<strong>te</strong> ne vitin 2006.<br />

autorizimi i ACC-je <strong>te</strong> re ne fillim <strong>te</strong> viti 2007 nuk<br />

solli një ulje <strong>te</strong> menjëhershme <strong>te</strong> konsiderueshme ne<br />

vonese <strong>për</strong> shkak <strong>te</strong> problemeve <strong>te</strong> paevitueshme <strong>te</strong><br />

tranzicionit pavarësisht se vonesat ne vitin 2008 ranë<br />

shumë<br />

Rritja <strong>për</strong> njësi kostoje furnizimi ATM/CNS ne pjese<br />

me <strong>te</strong> madhe është drejtuar nga Kostoja e <strong>për</strong>dorimit<br />

<strong>për</strong> njësi ATCO-je, e cila esh<strong>te</strong> rritur me një mesatare<br />

prej 14% ne vit, një rritje shume me e madhe se sa<br />

rri<strong>te</strong>n <strong>te</strong>rmat reale 6% një rritje vjetore ne të ardhurat<br />

<strong>për</strong> frymë, dhe që nuk shoqërohen nga rritja e<br />

produktivi<strong>te</strong>tit.<br />

Rritja e <strong>kostos</strong> se asis<strong>te</strong>ncës, si <strong>te</strong>k kostoja e lidhur<br />

me kapitalin po ashtu edhe e <strong>kostos</strong> <strong>për</strong> asis<strong>te</strong>nce<br />

stafi, e shoqëruar kjo me investime <strong>për</strong> godinën<br />

HQ/ACC dhe sis<strong>te</strong>min ATM, ka pasur gjithashtu një<br />

impakt/ndikim, edhe pse kjo rritje është kaluar nga<br />

rritja e qarkullimit.<br />

Ky capex më i lartë ka çuar ne një zgjerim <strong>te</strong> madhe<br />

<strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve baze dhe <strong>te</strong> shpenzimeve <strong>te</strong> lidhura me<br />

kapitalin, i cili kontribuon <strong>për</strong> rritjet ne shpenzimet<br />

asis<strong>te</strong>ncës se <strong>për</strong>gjithshme.<br />

Si rezultat i këtyre ndryshimeve, ANS CR ja<br />

relativisht shpenzime <strong>te</strong> shumta <strong>për</strong> njësi ekonomike<br />

(gjash<strong>te</strong> me <strong>te</strong> lartat ne Evrope), <strong>te</strong> krahasueshme me<br />

LPS ne Sllovaki dhe Austro Kontroll, por shume me<br />

<strong>te</strong> mëdha se HungaroControl<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

ANS CR ( REPUBLIKA ÇEKE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit se <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> bien me -17% ndërmjet vitit 2007 deri 2012, një mesatare rënie vjetore<br />

prej -3,7%, pasi shpenzimet pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n krejt konstan<strong>te</strong> (pas një rënie ne vitin 2008) ndërkohë qe vëllimi i trafikut pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong><br />

rri<strong>te</strong>t me + 22%. Krahasuar me planet e ACE, ne ACE 2007 ANS CR ka rritur <strong>për</strong>sëri trafikun, ndërsa kostoja e tij ka rene. Si<br />

rrjedhoje një profil me <strong>te</strong> mire <strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>.<br />

Pavarësisht fillimit <strong>te</strong> operimeve ne IATCC Pragë ne Shkurt 2007, jetëgjatësia e llogaritur e mesatares se qëndrueshme <strong>te</strong><br />

ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara u rrit shume pak ne vitin 2007, dhe sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksura nen konstruksion akoma perfaqesonin<br />

deri ne 20% <strong>te</strong> totalit ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara. Capex kumulativ i planifikuar per periudhen 2008-2012 arrin shumën 91 milion Euro<br />

(82% i <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong> –to-ga<strong>te</strong> <strong>për</strong> 2007) dhe e lidhur kryesisht me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

• IDP-<strong>për</strong>punimi i <strong>te</strong> dhënave informative dhe paraqitja (13 milion Euro)<br />

• Konstruksioni i ndër<strong>te</strong>save (9 milion euro)<br />

• Përmirësim i sis<strong>te</strong>mit Thales EUROCAT (7 milion Euro)<br />

• Zëvendësimi i9\ sis<strong>te</strong>mit ATM (6 milion Euro) <strong>te</strong> planifikuara per tu vene ne pune pas 2012; dhe<br />

• Radarët parësor dhe ato ndihmës (sekondare) ne Bukop dhe Ostrava (4 milion euro)<br />

Vëllimet i trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +22% ndermjet vitit 2007 deri 2012. kjo rritje planifikohet <strong>te</strong> baraspeshohet nga<br />

+28% me shume ATCO in OPS ndërkohë qe është planifikuar një sektor i ri rruge qe do hapet 2010.<br />

Ndryshimet e planifikuara<br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimi i planifikuar i kapitalit<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat <strong>për</strong> kapaci<strong>te</strong>tin<br />

________________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

ATSA Bulgaria (Bullgaria)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca in produktivi<strong>te</strong>tin ATCO per ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>nces per gjithe oret e fluturimit<br />

ATSA Bulgaria është nje ANSP e mesme, me kosto<br />

(shpenzime) qe arrijnë rreth 1% e totalit Evropian.<br />

Qarkullimi i saj ne pese vi<strong>te</strong> është rritur me shpejtësi, me<br />

8% ne vit. Megjithatë qarkullimi i saj mbe<strong>te</strong>t me pak<br />

kompleksi ne Evrope edhe pse sezonali<strong>te</strong>ti i qarkullimit<br />

esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong>t. Mbësh<strong>te</strong>tur nga ky qarkullim ne<br />

rritje ATSA Bulgaria ka shfaqur nje renie prej 37% ne<br />

shpenzime <strong>për</strong> njësi ATM/CNS gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. Nga<br />

nje pozicion i vitit 2003ku kostoja per njesi ishin nder pese<br />

me <strong>te</strong> lartat ne Evrope Ata tani jane jash<strong>te</strong> çerekut <strong>te</strong> pare.<br />

U autorizua një ACC e re ne Sofia ne vitin 2004 dhe qysh<br />

atëherë kapaci<strong>te</strong>ti ATC i ATSA Bulgaria ka qene mjaft me<br />

shume se i pershtatshem per ti shërbyer qarkullimit <strong>te</strong> saj.<br />

Nuk ekziston asnjë vonese e konsiderueshme. Zvogëlimi i<br />

<strong>kostos</strong> eshtë arritur me rritjen e konsiderueshme <strong>te</strong><br />

Produktivi<strong>te</strong>tit ATCO, me një mesatare prej 11% ne vit,<br />

edhe pse produktivi<strong>te</strong>ti është akoma nder me <strong>te</strong> <strong>te</strong> ulëtit <strong>te</strong><br />

Evrope. Kjo rritje e produktivi<strong>te</strong>tit është sikur <strong>te</strong> ish<strong>te</strong><br />

rritur nga <strong>për</strong>dorimi i shtuar i kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve <strong>te</strong> vlefshme ne<br />

qendrën e re me rritjen e qarkullimit SHpenzimet per<br />

<strong>për</strong>dorim njësie ATCO esh<strong>te</strong> marre , kundrejt nje sfondi<br />

rritjeje ne shpenzimet per punësimet ne Ekonomine<br />

Bullgare ne tërësi. Te gjithe komponentët e shpenzimeve<br />

<strong>për</strong> asis<strong>te</strong>nce u mbajtën <strong>te</strong> pa ndryshuara dhe ne <strong>te</strong> vele<strong>te</strong>t<br />

shpenzimet e assi<strong>te</strong>nces ne total u reduktuan gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe. Megjithatë Shpenzimet per njesi ATM/CNS <strong>te</strong><br />

ATSA, mbe<strong>te</strong>n shume <strong>te</strong> larta <strong>mbi</strong> rrogat <strong>mbi</strong>zotëruese. Ky<br />

tipar është i njëj<strong>te</strong> me a<strong>te</strong> <strong>te</strong> fqinjit <strong>te</strong> tij ROMATSA.<br />

ATSA Bulgaria duket se ka probleme me raportimin e <strong>te</strong><br />

dhënave ne kohe ndaj ACE-se edhe pse nuk asnjë çështje<br />

eviden<strong>te</strong> me konsekuence.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

ATSA Bulgaria (Bullgari)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> bien me -31% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, një mesatare e<br />

reduktimit vjetor prej 7%, meqë shpenzimet totale planifikohet <strong>te</strong> bien me -18% ndërsa qarkullimi parashikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t<br />

me +18%. Krahasuar me planifikimet ACE 2006 ne ACE2007 ka vetëm rregullime margjinale ne parashikimet e<br />

qarkullimit, ndërkohë qe ATSA Bulgaria ka korrigjuar shpenzimet e planifikuara duke i ulur ato. Perspektiva ne ACE<br />

2007 esh<strong>te</strong> megjithatë me optimis<strong>te</strong> sesa ACE e 2006. gjithashtu duhet <strong>te</strong> nënvizohet qe vlerat e planifikuara <strong>te</strong><br />

inflacionit <strong>te</strong> siguruara nga ATSA Bulgaria ne ACE2007 janë <strong>te</strong><strong>për</strong> më të larta sesa ato <strong>te</strong> raportuara ne ACE 2006.<br />

Mesatarja e je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sise se ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara ka qene vazhdimisht ne rënie nga viti 2004 por mbe<strong>te</strong>t relativisht e lar<strong>te</strong><br />

per 9 vjet, duke reflektuar investime <strong>te</strong> konsiderueshme <strong>te</strong> bera ne vi<strong>te</strong>t para atij 2004. cape kryesor per vitin 2007<br />

lidhet me:<br />

1) “LOT B2” sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> pistave ne aeroportin e Sofias (5 434 € 000)<br />

2) Përmirësimi i Sis<strong>te</strong>mit ATM nga sis<strong>te</strong>met Selex (Alenia) – versioni 2 SATCAS (6 731 €’000) investimet e<br />

ardhshme lidhur me projek<strong>te</strong> ne vijim.<br />

Projektimet Capex <strong>për</strong> <strong>te</strong> ardhmen nuk janë siguruar<br />

Ndërmjet vitit 2007 dhe 2012 numri total i ATCO-ve ne OPS është planifikuar <strong>te</strong> bjere me -2% ndërsa vëllimi i trafikut<br />

pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me 18% duke lënë <strong>te</strong> kuptohet, gjithçka tjerët <strong>te</strong> mos ndryshojnë, produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i ATSA Bulgaria<br />

është planifikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t ne mënyrë <strong>te</strong> konsiderueshme gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. Numri i sektorëve ne fluturim <strong>te</strong> hapura ne<br />

operim maksimal planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t nga 7 ne 8 sektorë <strong>për</strong> vitin 2008 dhe pastaj <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>t konstant deri m 2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

AUSTRO CONTROL (AUSTRI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO per ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>nces per gjithe oret e fluturimit<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Austro control esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme, me<br />

shpenzime qe arrijne rreth 2% <strong>te</strong> totalit Evropian.<br />

Qarkullimi i saj ne pese esh<strong>te</strong> rritur me shpej<strong>te</strong>si me<br />

8% ne vit. Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut<strong>te</strong> saj esh<strong>te</strong><br />

relativisht i lar<strong>te</strong>, por jo ne mes me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong>ve. Duke u<br />

mbesh<strong>te</strong>tur nga kjo rritje trafiku Austro control ka<br />

rezultuar ne nje renie prej 19% ne shpenzimet per<br />

njesi ATM/CNS gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. Megjithatë,<br />

vonesta qe historikisht ishin çepkata u rri<strong>te</strong>n me<br />

shpej<strong>te</strong>si ne vitin 2004 dhe u bene me <strong>te</strong> lartat ne<br />

evrope dhe jnae rritur me shume qysh a<strong>te</strong>here. Austro<br />

control ka pasur rritje ne shpenzimet e punësimit per<br />

njësi angazhimi ATCO me <strong>mbi</strong> 7% ne vit gja<strong>te</strong><br />

periudhës duke ja kaluar se <strong>te</strong><strong>për</strong>mi rritjes se <strong>te</strong>rmave<br />

reale prej 2.5% ne <strong>te</strong> ardhurat per koke. Ne vitin 2007<br />

shpenzimet ee angazhimit per njesi Austro control<br />

ATCO ishin <strong>te</strong> <strong>dy</strong>tat per nga madhesia ne Evrope.<br />

Rritjet ne Shpenzimet e punësimit u rri<strong>te</strong>n para se<br />

gjithash nga nje marrëveshje e re e zbatuar ne vitin<br />

2006 ne nje kohe <strong>te</strong> veshtiresise aku<strong>te</strong> ne rekrutim.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i Austro control edhe pse esh<strong>te</strong> me i<br />

ulet sesa Skyguide fqinje. Nga ana tje<strong>te</strong>r Shpenzimet<br />

e asis<strong>te</strong>nces/mbësh<strong>te</strong>tjes jane kontrolluar mire<br />

veçanersiht komponen<strong>te</strong>t e <strong>kostos</strong> se punësimit dhe<br />

ne lidhej me kapitalin, pavarësisht trafikut ne rritje<br />

dhe nivelit <strong>te</strong> pagave. Shpenzimet totale <strong>te</strong> asis<strong>te</strong>nces<br />

rane, duke kontribuar ne menyre <strong>te</strong> konsiderueshme<br />

ne reduktimin/pakesimin e shpenzimeve ne <strong>te</strong>resi. SI<br />

rezultat i ketyre ndryshimeve, Austro control kane<br />

shpenzime ekonomike <strong>te</strong> larta (ne pese me <strong>te</strong> larat ne<br />

Evrope), krahasur me ANS CR, por <strong>te</strong>per me e lar<strong>te</strong><br />

se Hungaro Control.

AUSTRO CONTROL (AUSTRIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> bien me -11% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, me nje mesatare reni vjetore<br />

prej -2,2% ndërkohë qe trafiku planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me nje ri<strong>te</strong>m me <strong>te</strong> shpej<strong>te</strong> sesa shpenzimet. Kjo esh<strong>te</strong> ne linje me renien e<br />

mesatares vjetore <strong>te</strong> planifikuar prej -2.1%, ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007-2011. krahsuarme planifikimin e ACE 2006, ne ACE2007 Austro<br />

Control ka rishikuar reniet ne shpenzimet e parashikuar per vitin 2008, nderkohe qe volumi i trafikut <strong>te</strong> rrin<strong>te</strong> krejt i pacenuar.<br />

Mesatarja e je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sise se mbetur <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara mbe<strong>te</strong>n krejt <strong>te</strong> pacenuara gja<strong>te</strong> periudhe 2003-2007. ndarja e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong><br />

fiksuar nen konstruksion perfaqesojne me shume se 20% <strong>te</strong> totalit <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara cape akumulativ i planifikuar per periudhen<br />

2008-2012 esh<strong>te</strong> i konsiderueshem pasi arrin deri ne 171 milion € (95%e <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Capex e <strong>te</strong>jkaloi<br />

amortizimin gja<strong>te</strong> kësaj periudhe duke sugjeruar nje baze ase<strong>te</strong>sh ne rritje. Capex ne vitin 2007 ish<strong>te</strong> rreth 20 milion € dhe krysiht<br />

ilidhur me upda<strong>te</strong> ne sis<strong>te</strong>met ATM deh COM. Cape planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t deri ne vitin 2010. investimet e ardhshme lidhen me<br />

projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Sis<strong>te</strong>mi ir acareve <strong>te</strong> motit ne Rauchewarth<br />

- Zgjerimi rrjetit shumefunskional per trajektoren dhe trafikun ne rruge e siper<br />

- Sis<strong>te</strong>mi radar Linz<br />

- Zgjerim i sis<strong>te</strong>mit COM dhe i VCS ne Viene ACC: dhe<br />

- TWR i ri ne Salzburg.<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total i ATCO-ve ne OPS esh<strong>te</strong> planifikuar<strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +18%, ne linje me trafikun (+15%),<br />

nderkohe qe numri i sektoreve ne rruge e siper pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> bjere ne 2009 dhe 2010. pavarësisht nga rritja e stafit , kapaci<strong>te</strong>ti i zvogëluar<br />

do <strong>te</strong> arrihet ne vitin 2009 dhe 2010, kryesiht per shkak se puna jash<strong>te</strong> orarit do <strong>te</strong> pakesohet ndersa trajnimi specializues do <strong>te</strong> pësojë<br />

rritje.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

AVINOR (NORVEGJI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO per ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Avinor është një ANSP e mesme, me shpenzime qe<br />

arrijnë rreth 2.4 % <strong>te</strong> totalit Evropian. Qarkullimi i saj<br />

ne pese esh<strong>te</strong> rritur shume pak me 3.2 % mesatarisht<br />

ne vit. Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> saj është relativisht i<br />

nde me <strong>te</strong> ultit ne Evrope. AVinor ka treguar nje<br />

rënie <strong>te</strong> theksuar ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> ne këtë<br />

periudhe, me shpenzime <strong>për</strong> Njësi ATM/CNs qe<br />

rri<strong>te</strong>n deri 19%. Avinor ndryshoi nga ANSP-<strong>te</strong> me<br />

shpenzimet me <strong>te</strong> pakta ne vitin 2003 ne kufirin e<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per ore<br />

çerekut <strong>te</strong> pare ne 2007. me kalimin e kohës, ka pasur<br />

reduktime <strong>te</strong> dukshme dhe <strong>te</strong> mëdha ne shpenzimet e<br />

punësimit ATCO <strong>për</strong> njësi, duke u ndjekur madje<br />

edhe nga ngritje me <strong>te</strong> theksuara. Një program i<br />

propozuar <strong>për</strong> ristrukturim, “Take-off-05” solli një<br />

numër <strong>te</strong> madh dorëheqjesh nga ATCO ne vitin 2005<br />

dhe 2006, dhe lindi nevoja e shlyerjes se pagave <strong>te</strong><br />

reja <strong>te</strong> kushtueshme ne mënyrë që <strong>te</strong> restauroheshin<br />

nivelet e stafit qe kërkohej. Rezultati ish<strong>te</strong> qe<br />

shpenzimet <strong>te</strong> punësimit <strong>për</strong> njësi u rri<strong>te</strong>n <strong>te</strong><strong>për</strong> – ne<br />

fund <strong>te</strong> periudhës ishin 35% me <strong>te</strong> larta. Gjithashtu n<br />

kohe u rrit edhe produktivi<strong>te</strong>ti por jo shume.<br />

Shpenzimet e asis<strong>te</strong>ncës gjithashtu treguan një rritje<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit <strong>te</strong> konsiderueshme nje rritje <strong>te</strong> jash<strong>te</strong>zakonshme me<br />

me shume se tre-fish ne shpenzimet e punësimit <strong>te</strong><br />

stafit ndihmes ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2004 dhe 2007<br />

Shpenzimet per njesi <strong>te</strong> Avinor jane <strong>te</strong>per me <strong>te</strong> larta<br />

sesa ato <strong>te</strong> fqinjeve <strong>te</strong> tij Nordike, LFV/ANS ne Suedi<br />

dhe Finlande. Nderkohe qe produktivi<strong>te</strong>ti ATCO ne<br />

Avinor esh<strong>te</strong> me i lar<strong>te</strong>, shpenzimet per punësim ne<br />

njesi ATCO jane shume <strong>te</strong> larta sesa shpenzimet per<br />

njeis ndihmese. Performanca e dukshme e AVinor ka<br />

ndryshuar le <strong>te</strong> themi çrregullisht me kalimin e kohes.<br />

Kjo ndodh nga niveli i paqendrushmeria ne raportim.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

AVINOR (NORVEGJI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +2,5 % ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, me një<br />

mesatare rritje vjetore prej +0,5 %. Kjo ekziston pavarësisht një programi “efikasi<strong>te</strong>ti-kostoje”shpallur ne paraqitjen e<br />

Ndryshimeve rrugore <strong>te</strong> Norvegjisë. Situata e planifikuar është kryesisht me e keqe sesa ne planifikimet e vitit 2006;<br />

shpenzimet aktuale 2007 janë +24% me <strong>te</strong> larta sesa janë planifikuar ne vitin 2006, dhe ky ndryshim <strong>për</strong>keqësohet me<br />

kalimin e kohës. Shpenzimet me <strong>te</strong> mëdha janë planifikuar kryesisht <strong>për</strong> shkak <strong>te</strong> implementimit e një marrëveshje e re<br />

per pagat, qe çon ne shpenzime me <strong>te</strong> larta per stafin. Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fikse<br />

vazhdon<strong>te</strong> <strong>te</strong> bin<strong>te</strong> ne vitin 2007. Shpendaria e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara nen konstruksion <strong>për</strong>faqëson me shume se 20% <strong>te</strong><br />

totalit <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse. Capex kumulativ i planifikuar <strong>për</strong> periudhën 2008-2012 është mjaft domethënës pasi arrin ne<br />

deri 162 milion euro (105% i <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>për</strong> vitin 2007) Capex e <strong>te</strong>jkalon amortizimin edhe jashtë<br />

periudhës , duke sugjeruar një baze aseti ne rritje. Investimet qe do <strong>te</strong> bëhen lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- vazhdimi Oslo ASAP, NATCON-N dhe projek<strong>te</strong>t NORAP<br />

- transferimi i sektorit Skagerrak nga Oslo ACCne Satavanger ACC (2011)<br />

- zhvendosja e Oslo APP ne mjedis <strong>te</strong> ri ne Oslo Airport gardermoen (2011); dhe<br />

- konsolidimin e plo<strong>te</strong> i hapësirës ajrore <strong>te</strong> Norvegjisë brenda Stavanger ACC, duke <strong>për</strong>fshirë hapësirën ajrore <strong>te</strong><br />

si<strong>për</strong>me si<strong>për</strong> Oslo TMA, dhe ç’komisionimin e Oslo ACC (2012)<br />

Ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +20%, qe është shume me<br />

<strong>te</strong><strong>për</strong> sesa rritja e planifikuar e trafikut (+14%). Projektimet e oreve-sektor per <strong>te</strong> ardhmen nuk jane siguruar.<br />

-<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

BELGCONTROL (BELGJIKE)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO per ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se per ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Belgcontrol është një ANSP e mesme <strong>për</strong> nag<br />

eprmasat, me ksoto qe shkojne rreth 1,9% <strong>te</strong>Totali<br />

Evropian.<br />

Pergjegjesi<strong>te</strong> e Belgcontrol kufizohen ne nje hapesire<br />

më të ulet ajore, me hapësirë ajrore <strong>te</strong> siperme <strong>te</strong><br />

Belgjikes <strong>te</strong> kontrolluar nga MUAC. Trafiku ka qene<br />

krej statik ne kohe, duke reflektuar veshtiresi dje linjën<br />

ajore botërore. Trafiku ne vitin 2007 ish<strong>te</strong> ve<strong>te</strong>m<br />

3%me i lar<strong>te</strong> sesa ne vitin 2003. kompleksi<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut <strong>te</strong> saj esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit ne Evrope.<br />

Vonesat variojne nga viti ne vit dhe kane mbetur një<br />

element sh<strong>te</strong>se i pa neglizhueshem i <strong>kostos</strong>. Ne kohe<br />

Belcontrol vazhdoi <strong>te</strong> kish<strong>te</strong> shpenzimet <strong>për</strong> njesi<br />

ATM/CNS nder me <strong>te</strong> lartat ne Evrope. Rritja e vogel<br />

e trafikut e beri <strong>te</strong> e vështire reduktimin e shpenzimeve<br />

per njesi dhe ato u rri<strong>te</strong>n me 1% gja<strong>te</strong> kësaj kohe, duke<br />

zgjeruar çarjen ndërmjet Belgcontrol dhe ANSP-ve <strong>te</strong><br />

tjera, qe qenë <strong>te</strong> afta reduktonin shpenzimet per njesi.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit me 16% ne kohe por por<br />

produktivi<strong>te</strong>ti ATCO-s Belgcontrol mbe<strong>te</strong>t posh<strong>te</strong><br />

mesatares Evropiane.<br />

Ne fakt, produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO Belgcontrol eshtë 30%<br />

me i ulet sesa i fqinjit <strong>te</strong> tij LVNL, i cili vetëm<br />

<strong>për</strong>gjegjësi <strong>te</strong> një hapësire ajore me <strong>te</strong> ulet, dhe pati një<br />

rritje <strong>te</strong> paket trafiku. Rritja e produktivi<strong>te</strong>tit u <strong>te</strong>jkalua<br />

nga rritjet ne shpenzimet e punësimit <strong>për</strong> njësi, me një<br />

rritje thelbësore prej 15% ne vitin 2005. shpenzimet<br />

per asis<strong>te</strong>ncen u ndertuan duke u hartuar ne mënyrë<br />

<strong>te</strong>jshpej<strong>te</strong> (regjistruar si shpenzime <strong>te</strong> lidhura me<br />

kapitalin) <strong>te</strong> shakatuara nga rimendimi i projektit<br />

CANAC ne vitin 2006 por qe ra ne vitin 2007 per<br />

shkak se zhvillimi i brendeshem i CANAC me ane <strong>te</strong><br />

kontraktoreve u ndalua ne favor <strong>te</strong> blerjes ne nje<br />

sis<strong>te</strong>m qe shi<strong>te</strong>t. Gjithashtu ato u ndikuan pergjegjesi<strong>te</strong><br />

e pensionit ne vitin 2005.

BELCONTROL (BELGJIKE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n ne vitin 2008 dhe 2009 dhe <strong>te</strong> bien <strong>për</strong>sëri ne vitin 2010-<br />

2012, duke u kthyer ne një nivel pak me <strong>te</strong> ulet se niveli i viti 2007 Kjo bie ne kundërshtim me planet e vi<strong>te</strong>t shkuar, ne<br />

<strong>te</strong> cilin ish<strong>te</strong> parashikuar një mesatare vjetore reduktimi prej -2,8% ndërmjet 2007-2011. Belgcontroll ne planifikimet e ti ACE 2007<br />

ka korrigjuar rritjet ne shpenzimet e planifikuara me rreth +8% nga viti progresiv 2008, ndërkohë qe trafiku u ndreq deri poshtë ne<br />

hierarki. Mesatarja ekzistuese e jetëgjatësisë se llogaritur <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse u rrit pak ne vitin 2007 duke vijuar me vënien ne punë <strong>te</strong><br />

investimeve ne vi<strong>te</strong>t e mëparshme ( <strong>për</strong> shembull <strong>te</strong> CANAC, Mode S, radarë, sis<strong>te</strong>me <strong>te</strong> re komunikimi me zë, etj) Capex kumulativ<br />

ndërmjet 2008 dhe 2012 planifikohet <strong>te</strong> je<strong>te</strong> 99 milion Euro (50% <strong>te</strong> viti 2007 <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>). Këto investime<br />

kryesisht lidhen me:<br />

- Sis<strong>te</strong>min ATM 2 CANAC i cili do <strong>te</strong> furnizohet nga Thales (sis<strong>te</strong>mi Eurocat-E ) dhe <strong>te</strong> –planifikohet <strong>për</strong> tu komisionar ne<br />

vitin 2010.<br />

- Implementimi i konceptit <strong>te</strong> moduleve <strong>te</strong> lëvizjes se avancuar ne si<strong>për</strong>faqe dhe sis<strong>te</strong>meve <strong>te</strong> kontrollit <strong>te</strong> drejtimit (A-<br />

SMGCS) ne Bruksel ACC (deri me 2010)<br />

- Implementimi i moduleve <strong>te</strong> vendimmarrjes kooperative (CDM) ne Bruksel ACC (deri ne vitin 2009)<br />

Modeli veçanërisht i lar<strong>te</strong> ne vitin 2008 <strong>për</strong>fshin disa investime u shty nga viti 2007.<br />

Ndërmjet 2007 dhe 2012 , numri total i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +8%, ne linje me vëllimin i<br />

planifikuar <strong>te</strong> trafikut me (+9%) ndërkohë qe numri i sektorëve që janë ne rruge e si<strong>për</strong> planifikohen <strong>te</strong> rrinë konstan<strong>te</strong>.<br />

Rënie prej -12% ne numrin ne numrin e orëve <strong>te</strong> sektorëve <strong>te</strong> hapur ne 2007 rezultoi nga optimizimi i skemave <strong>te</strong><br />

konfigurimit <strong>te</strong> sektorëve<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

CROATIA CONTROL (CROATIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Croatia Control është një ANSP e vogël me shpenzime <strong>te</strong><br />

llogaritura me rreth 0,8% <strong>te</strong> totalit evropian. Croatia control<br />

është <strong>për</strong>gjegjëse <strong>për</strong> ANS në një porcion <strong>te</strong> dukshëm ne<br />

hapësirën ajrore <strong>te</strong> Bosnjës dhe Hercegovina. Kompleksi<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut në hapësirën ajrore kroa<strong>te</strong> ka një kompleksi<strong>te</strong>t i<br />

ndërmjetëm, por sezonali<strong>te</strong>ti Trafikut Kroat është shume i lar<strong>te</strong>.<br />

Trafiku i saj është rritur me shpejtësi gja<strong>te</strong> periudhës, dhe<br />

afërsisht 12% ne vit. Zagreb ACC ish<strong>te</strong> një mjet i vjetër dhe e<br />

pat <strong>te</strong> vështirë ti shërben<strong>te</strong> këtij trafiku ne rritje dhe vonesat<br />

kaluan nga zero ne nder me <strong>te</strong> lartat e <strong>kostos</strong> se vonesave<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore Evrope ne vitin 2005. Megjithatë nga fundi i vitit 2005 u<br />

komisionua një qendër e re ne Zagreb me kapaci<strong>te</strong>t <strong>te</strong> shtuar.<br />

Vonesat ne vitin 2007, edhe pse u pakësuan se <strong>te</strong><strong>për</strong>mi, <strong>për</strong>sëri<br />

ishin <strong>te</strong> konsiderueshme. Megjithatë, ato dolën nga muajt e pare<br />

<strong>te</strong> sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> ri, dhe vonesat ne vitin 2008 ishin <strong>te</strong><strong>për</strong> me ulëta.<br />

Megjithatë, kostoja financiare <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ra<br />

vazhdimisht me kalimin e kohës , duke u ndihmuar nga rritja e<br />

trafikut. Duke u nisur nga një nivel i ulët ne vitin 2003,<br />

produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit me 58% me kalimin e kohës;<br />

Kostoja e punësimit <strong>për</strong> njësi ATCO u rrit me +18%. U rri<strong>te</strong>n<br />

kostoja e asis<strong>te</strong>nces por em pak sesa rritja e trafikut dhe si<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit pasoje zvogëloi shpenzimet per asis<strong>te</strong>nce njesie gjithashtu<br />

kontribuoi ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> ne tërësi. Elemen<strong>te</strong>t lidhur me<br />

kapitalin ne koston e sis<strong>te</strong>nces, u rri<strong>te</strong>n sidomos me<br />

komisionimin e qendrës se re. Efikasi<strong>te</strong>tit i <strong>kostos</strong> ne tërësi <strong>për</strong><br />

Croatia Control është i ngjashëm me a<strong>te</strong> <strong>te</strong> fqinjit <strong>te</strong> saj<br />

SMATSA, por me e ulet se ajo e HungaroControl. Kjo tabllo e<br />

<strong>për</strong>gjithshme ish<strong>te</strong> e njëjtë <strong>për</strong> produktivi<strong>te</strong>tin ATCO. Kostoja e<br />

punësimit njësi ATCO ne këtë grup ane shumë <strong>te</strong> ngjashme, me<br />

kosto me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> ne Slovenia control dhe me <strong>te</strong> ulët ne<br />

SMATSA. Ashtu si Slovenia control, perfornaca e efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> se croatia control ne vitin 2007 vazhdoi <strong>te</strong> kish<strong>te</strong> nivele<br />

<strong>te</strong> larta vonesash.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

CROATIA CONTROL (KROACIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> bien lesh<strong>te</strong> me -5% ndemjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 një<br />

mesatare rënie vjetore prej -1%. Volumet e trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me shpejt sesa kostot me kalimin e kohës.<br />

Krahasuar me planet ACE 2006 , ne planet e ACE 2007 Croatia Control ka <strong>për</strong>mirësuar me rritje trafikun e planifikuar<br />

nga viti 2009, ndërkohë qe shpenzimet e planifikuara pësuan rënie. Kjo çoi ne një profil me <strong>te</strong> mire <strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> sesa ne vitin e mëparshëm. Mesatarja duke mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara mbeti e<br />

pandryshuar ne vitin 2007 ne rreth 8 vjet. capex i planifikuar ne vitin 2008-2012 arriti ne rreth 45 milion euro (rreth<br />

73% se <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> vitit 2007), duke arritur kulmin ne vitin 2009. projek<strong>te</strong> e <strong>për</strong>fshira kane <strong>te</strong><br />

bëjnë me:<br />

- zgjerim i sis<strong>te</strong>mit CroATMS<br />

- mje<strong>te</strong> <strong>te</strong> reja radarë ne Psunj dhe Split<br />

- futje e P-RNAV ne Zagreb TMA<br />

- sh<strong>te</strong>sa DME, dhe nje CAT 1 ILS dhe nje DMR ne Osijek<br />

- nje rrjet <strong>te</strong> ri komunikimesh ; dhe<br />

- in<strong>te</strong>grim i radarëve dëgjues ushtarake Mode S dhe <strong>dy</strong> radarë dëgjues Mode S ne sis<strong>te</strong>min ATM<br />

Rritja domethenese e cape 2009 <strong>te</strong> planifikuar shoqerohet me rinovimin e sis<strong>te</strong>meve ne njësitë operacionale rajonale<br />

APP. Ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total i8 ATC-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +29%, ne linje me<br />

vëllimin e trafikut <strong>te</strong> planifikuar (+30%) Croqatia control nuk ofroi ndonje projektim ne oret-sektor keshtu qe nuk esh<strong>te</strong><br />

e mundur <strong>te</strong> komentojmë tipare <strong>te</strong> tjera ne ke<strong>te</strong> informacion progresiv.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

DCACA CYPRUS (QIPRO)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

DCAC Cyprus është njëra nga NASP-<strong>te</strong> evropiane me <strong>te</strong><br />

vogla , me kosto qe shkon deri ne 0,5% <strong>te</strong> totalit evropian.<br />

Rritja e trafikut ka qene rreth 5% mesatarisht ne vit , me<br />

rritjen me <strong>te</strong> madhe ne vitin 2007. kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut<br />

është më i ulet meqë lëvizshmëria e trafikut është me e<br />

ulet sesa ajo e fqinjit <strong>te</strong> tyre HCAC. Shpenzimet per njesi<br />

ATN/CNS u rri<strong>te</strong>n me 22%me kalimin e kohes, dhe<br />

vonesat, qe tashme kontribuan ne mënyrë <strong>te</strong><br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

konsiderueshme ne shpenzimet ekonomike, u rri<strong>te</strong>n ne<br />

nivele <strong>te</strong> jashtëzakonshme ne vitin 2007 pas rritjes se for<strong>te</strong><br />

<strong>te</strong> trafikut. Shpenzimet <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> vonesave ishin <strong>te</strong> <strong>dy</strong>tat<br />

ne Evrope <strong>për</strong> nga vlera e lar<strong>te</strong>. DCAC Cyprus ka<br />

vështirësi ne rregullimin e nivele <strong>te</strong> larta <strong>te</strong> trafikut, dhe<br />

situata por <strong>për</strong>keqësohet <strong>për</strong> 2008. ACC e re, guri i madh i<br />

themelimit <strong>te</strong> se cilës u hodh ne mars 2007, ku <strong>për</strong>fshihet<br />

edhe një sis<strong>te</strong>m i ri ATM (LEFCO), pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> siguroje<br />

kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>t e kërkuara ATC nga viti 2009. Shpenzimet e<br />

punësimit <strong>për</strong> njësi kane ranë gja<strong>te</strong> periudhës me 6%. Ne<br />

të njëjtën kohë produktivi<strong>te</strong>ti <strong>për</strong> ore ATCO-je mbeti<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit krejtësisht konstant. Shpenzimet e asis<strong>te</strong>ncës u rri<strong>te</strong>n me<br />

kalimin e kohës, me +56% dhe kjo nuk u neutralizua apo<br />

balancua nga rritja e trafikut +20%. Shpenzimet me <strong>te</strong><br />

larta <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> se asis<strong>te</strong>nces ne vitin 2005 dhe 2006<br />

rezultoi ne një rritje <strong>te</strong> <strong>për</strong>kohshme ne shpenzimet lidhur<br />

me kapitalin. Si rezultat i ketre ndryshimeve , DCAC<br />

Cyprus rrjedhimisht qe ne vitin 2007 kish<strong>te</strong> shpenzimet<br />

ekonomike <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> larta, me <strong>te</strong> mëdha se HCAA dhe<br />

MATS. DCAC Cyprus nuk pa<strong>te</strong>i asnjë problem ne<br />

raportimin e <strong>te</strong> dhënave ne kohe ndaj ACE, por këto janë<br />

çështje me lidhje logjike.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

DCAC CYPRUS (QIPRO)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t Qe Shpenzimet Për Njësi ATM/CNS Ga<strong>te</strong>-To-Ga<strong>te</strong>. Të Bien Me -12% Ndërmjet Vi<strong>te</strong>ve 2007 Dhe<br />

2012, Një Mesatare Reduktimi Vjetore Me Prej -2,55, Meqë Volumet E Trafikut Planifikohen Te Rri<strong>te</strong>n Me<br />

Shume Sesa Kostoja E Vitit 2008, Dhe Pastaj Te Rri<strong>te</strong>n Ne Proporcione Te Njëjta. Krahasuar Me Planet E<br />

ACE 2006, Ne ACE 2007 DCAC Cyprus Autorizoi Rritjen E Trafikut Te Planifikuar, Ndërsa Kostoja E<br />

Planifikuar E Saj U Rishikua Duke E Ulur. Keshtu Qe U Arrit Nje Profil I Efektshmerise Se Kostos Me I<br />

Mire Sesa Vitin E Meparshem. DCAC Cyprus Esh<strong>te</strong> Nje Departament I Qeverise Dhe Si I Tille Ase<strong>te</strong>t Ne<br />

Strukture Te Saj Nuk janë Kapitalizuar. Prandaj Modelet, Per Je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sine Mesatare Te Llogaritur Pe Ras<strong>te</strong>t<br />

E Fiksuara Duhet In<strong>te</strong>rpretuar Me Kujdes. Jane Parashikuar Investime Mjaft Te Rendesihme Ne Cyprus Ne<br />

Vi<strong>te</strong>t Qe Vijnë Por DCAC Cyprus Nuk Siguroi Profilin Cape 5 Vjeçar Per 2008-2012. Cape I Arshem<br />

Kryesor Përfshin Projek<strong>te</strong>t Ne Vijim:<br />

- Ndër<strong>te</strong>së e Re ACC në Nicosia (Investim Total Rreth 11 Milion Euro) Qe Do Te Përfundohet Ne<br />

Vitin 2008<br />

- Sis<strong>te</strong>mi I Ri ATM (LEFCO) Dhe Pajisje Te Reja Qe Do Te Fu<strong>te</strong>n Ne Operim Ne Vitin 2009-08-23<br />

Kontroll Me Radare Per aeroportin Larnaca ; dhe<br />

- Paraqitje e ADS –B<br />

Vellime <strong>te</strong> trafikut parashikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +37% ndermjet vitit 2007 dhe 2012. kjo rritje esh<strong>te</strong> planifikuar<br />

<strong>te</strong> absorbohet me +15% me shume ATCO ne OPS dhe +10% sektor ene fluturim. Kjo nënkupton qe gjithçka<br />

do <strong>te</strong> je<strong>te</strong> e njeet, produktivi<strong>te</strong>ti i DCAC Cyprus ATCO esh<strong>te</strong>prashikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me kalimin e kohes. Duke<br />

pasur nje nivel <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> vonesash , esh<strong>te</strong> e rendesihsme qe kjo rritje produktivi<strong>te</strong>ti <strong>te</strong> mos kontribuoje pe<br />

rperkeqesimin e cilsise se shërbimit.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

DFS (GJERMANI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

DFS esh<strong>te</strong> nje nga ANSP-<strong>te</strong> Evropiane me <strong>te</strong> me medha me<br />

kosto qe shkon deri ne 11 % <strong>te</strong> totalit Evropian. Rritja e trafikut<br />

ka qene rreth 4% ne vit si mesatare vjetore. Kompleksi<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut është nder me <strong>te</strong> lartit ne Evrope.<br />

Nder ka<strong>te</strong>r me <strong>te</strong> medhenj<strong>te</strong> nder ANSp ve<strong>te</strong>m NATS paraqet<br />

nje kompleksi<strong>te</strong>t me <strong>te</strong> madh trafiku ne nje velre <strong>te</strong> vogel./ DFS<br />

ka reduktuar shpenzimet e <strong>për</strong>gjithshme ATM/CNS bashke me<br />

rritjen e trafikur kjo gje i dha shtytje uljes prej 17% <strong>te</strong><br />

shpenzimeve p-er njesi ATM/CNS,. Ne fakt reduktimi i<br />

pergjithshem ne shpenzimet per njesi ATN/CNS esh<strong>te</strong> <strong>te</strong>per me<br />

i mdhe sesa se ai qe esh<strong>te</strong> arritur nga ka<strong>te</strong>r NASp-<strong>te</strong> e tjera <strong>te</strong><br />

medha. Vonesat ndryshojnë nga viti ne vit por kane mbetur nje<br />

elemen<strong>te</strong> kyç sh<strong>te</strong>se i <strong>kostos</strong>. Megjithatë Shpenzimet<br />

ekonomike, vazhdojnë <strong>te</strong> bien. Me ane <strong>te</strong> <strong>për</strong>mirësimit <strong>te</strong><br />

praktikave <strong>te</strong> turneve dhe fleksibili<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> shtuar., produktivi<strong>te</strong>ti<br />

i ATCO u rrit ne këtë periudhe. Megjithatë, pati edhe nje rritje<br />

<strong>te</strong> konsiderueshme ne vitin 2007 qe erdhi nga kontrata e re e<br />

punes. Pati nje sukses befasues ne reduktimin e shpenzimeve <strong>te</strong><br />

asis<strong>te</strong>nces ne total gjatë periudhës, me se shumti me ane <strong>te</strong><br />

reduktimit <strong>te</strong> stafit ndihmës por edhe me ane <strong>te</strong> pakësimit <strong>te</strong><br />

shpenzimeve qe lidhen me kapitalin. Duke u ko<strong>mbi</strong>nuar me<br />

rritjen e trafikut kjo solli një rënie ne shpenzimet per njesi<br />

asis<strong>te</strong>nce ne masën prej 27%, nder me <strong>te</strong> mëdhatë ne pese<br />

ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> mëdha. Disa prej këtyre reflektojnë <strong>për</strong>fitimet e<br />

nga ristrukturimi dhe racionalizimi masiv i qendrave <strong>te</strong><br />

hapësirave ajore (shpenzimet per <strong>te</strong> cilat ishin siguruar<br />

paraprakisht fillimit <strong>te</strong> kësaj periudhe) dhe ka pasur edhe<br />

iniciativa reduktimet <strong>te</strong> kostove sh<strong>te</strong>se. Miratimi i IFRS-se ne<br />

vitin 2007 çoi ne pranimin e faktit se Shpenzimet e kaluara,<br />

sidomos ato <strong>te</strong> sigurimit <strong>te</strong> pensioneve ne <strong>te</strong> ardhmen, u<br />

pakesuan. U ra dakord ndermjet DFS-se dhe aksionareve <strong>te</strong> saj<br />

(sh<strong>te</strong>ti) qe DFs-ja kish<strong>te</strong> nevoje <strong>te</strong> rindërton<strong>te</strong> drejtqëndrimin e<br />

saj duke i mbuluar keto shpenzime nga perdoruesit gja<strong>te</strong> një<br />

periudhe prej 15 vi<strong>te</strong>sh. Per qellime <strong>te</strong> performances se markes<br />

kjo sasi sh<strong>te</strong>se trajtohet si “e jash<strong>te</strong>zakonshme” dhe ndikon apo<br />

prek negativisht Shpenzimet e asi<strong>te</strong>nces se DFS-se.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

DFS (GJERMANI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS Ga<strong>te</strong>-To-Ga<strong>te</strong>. Te rri<strong>te</strong>n me +11 % ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012<br />

një mesatare rritje vjetore prej +2%, meqë shpenzimet janë planifikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n vazhdimisht ndërsa vellimet<br />

trafikut janë parashikuar <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n pothuajse <strong>te</strong> qëndrueshme deri ne vitin 2010. kjo bien ne kontradik<strong>te</strong> me<br />

uljen mesatare vjetor e<strong>te</strong> planifikuar prej -2,4% ndërmjet 2007-2011. Shpenzimet aktuale 2007 janë rreth -<br />

6% me <strong>te</strong> ulëta sesa ato <strong>te</strong> planifikuar nga ACE 2006, qe erdhën kryesisht si rezultat i kursimeve ne<br />

shpenzimet direk<strong>te</strong> <strong>te</strong> operimit. Megjithatë, DFS ka rritje ne koston planifikuar ne vi<strong>te</strong>t 2010 dhe 2011, qe<br />

ko<strong>mbi</strong>nuar me uljen e trafikut, rezultoi ne nje profil pesimist <strong>te</strong> planifikuar ne shpenzimet <strong>për</strong> njësi<br />

ATM/CNS. Këto profile <strong>te</strong> reja marrin ne konsidera<strong>te</strong> shpenzimet qe lidhen me kalimin ne IFRS. Jetëgjatësia<br />

e llogaritur si mesatare e mbetur e ase<strong>te</strong>ve fikse mbe<strong>te</strong>t krejt e qëndrueshme gja<strong>te</strong> periudhës 2003-2007.<br />

Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 planifikohet <strong>te</strong> je<strong>te</strong> rreth 530 milion euro (63% i <strong>te</strong> ardhurave<br />

ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Capex <strong>te</strong>jkalon amortizimin ne kohe, duke segjeruarnje baze aseti ne rritje. Projek<strong>te</strong>t<br />

kryesore per peiurdhen 2008-2012 <strong>për</strong>fshijnë:<br />

- Komisionimin e sis<strong>te</strong>mit P1/VAFORIT ne Karlsruhe (160 milion Euro hyrje <strong>te</strong> planifikuara ne<br />

operim per vi<strong>te</strong>t 2010-2011)<br />

- Implementimi i iCAS (sis<strong>te</strong>mi automatizimit <strong>te</strong> qendres iTEC)<br />

- Ndryshim nga Software ATCAS ne nje sis<strong>te</strong>m operimi me modern, i planifikuar qe <strong>te</strong> <strong>për</strong>fundohet<br />

ne vitin 2012 per nje capex total prej 15 milion euro -20 milion euro.<br />

- Nder<strong>te</strong>se e re per Berlin TWR (26 milion euro gja<strong>te</strong> 2007-2011);<br />

- Nder<strong>te</strong>se e re per Frankfurt TWR (20 milion euro, i planifikuar <strong>te</strong> hyje ne oeprim ne vitin 2010); dhe<br />

- Zgjerim i Langen ACC (16 milion Euro)<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

DHMI (TURQI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

DHMI është një ANSP e mesme, me kosto qe arrin ne rreth 3%<br />

<strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku u rrit me shpej<strong>te</strong>si <strong>te</strong> rrufeshme,<br />

afërsisht prej 13% ne vit. Trafiku është <strong>te</strong><strong>për</strong> sezonal ne<br />

hapësirën ajore turke. Megjithatë Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut<br />

mbe<strong>te</strong>t nder <strong>te</strong> ulëtit ne Evrope. Rritja e shpej<strong>te</strong> e trafikut<br />

ndihmoi sjelljen e nje rritje befasuese ne performacen e<br />

efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>. Reduktimi i shpenzimeve ne njesi<br />

ATM/CNS <strong>te</strong>k DHMI-ja prej 42% esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit <strong>te</strong><br />

arritur ne Evrope ndermjet vitit 2003 dhe 2007. Vonesat<br />

ATFM u shfaqen gja<strong>te</strong> periudhës dhe ishin <strong>te</strong> theksuara ne vitin<br />

2005 por <strong>për</strong>sëri janë marre nga mbajtja ne lëvizje e ATCO <strong>te</strong><br />

reja. Ngritjet ne shpenzimet e punësimit per njesi ishin <strong>te</strong><br />

theksuara me rreth 11% ne vit, krahasuar me rritjen e <strong>te</strong>rmave<br />

reale ne <strong>te</strong> ardhurat per koke me 6% ne vit. Megjithatë,<br />

pikënisja ish<strong>te</strong> njera nga me <strong>te</strong> ulëtat ne Evrope. Kjo nuk u<br />

shoqërua edhe nga rritja e produktivi<strong>te</strong>tit ATCO qe ish<strong>te</strong> vetëm<br />

5% ne vit. Megjithatë, këto rritje shpenzimesh u kalua me ane<br />

<strong>te</strong> reduktimit ne shpenzimet e asis<strong>te</strong>ncës. Kjo periudhe pati<br />

reduktime <strong>te</strong> dukshme ne elemen<strong>te</strong>t e <strong>kostos</strong> asis<strong>te</strong>nces<br />

pavaresisht rritjes ne trafik dhe rritjes ne vleren e pagave.<br />

Reniet e dukshme <strong>te</strong> konsiderueshme <strong>te</strong> koheve <strong>te</strong> fundit ne<br />

shpenzimet per stafin jo operativ erdhi si rezultat i masave <strong>te</strong><br />

marra per koston. Reduktimi i shpenzimeve per asis<strong>te</strong>ncen<br />

gja<strong>te</strong> periudhes esh<strong>te</strong> edhe me i dukshme nga programi me i<br />

madh capex, i cili startoi ne vitin 2005, dhe kërkoi <strong>te</strong><br />

modernizoje dhe <strong>te</strong> racionalizoje infrastrukturen e ANS-ve ne<br />

TURQI (SMART) shpenzimet per njesi <strong>te</strong> DHMI-se bien ne<br />

kundërshtim ne çdo gje ne krahasim me fqinjet e saj,<br />

ROMATSA deh ATSA Bullgari, me shpenzime per njesi<br />

punësimi shume me <strong>te</strong> uleta, shpenzime per njesi suporti me <strong>te</strong><br />

uleta dhe produktivi<strong>te</strong>t me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong>.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

DHMI (TURQI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>j Qe Shpenzimet Për Njësi Atm/Cns Ga<strong>te</strong>-To-Ga<strong>te</strong> Te binin ndermjet 2007 dhe 2009, dhe pastaj u<br />

kthyen ne nivelin e vitit 2007 ne vitin 2010. trafiku planifikohej <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>j mesatarisht me 8% ne vit, me<br />

ngadale se ne ka<strong>te</strong>r vi<strong>te</strong>t e mëparshme. kostot planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n ngadale ne <strong>te</strong> parin, dhe pastaj me shpejt<br />

nga fundi i periudhes. Meqe ngritjet e planifikuara <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> jane me <strong>te</strong> uleta dhe qe rritja e projektuar e<br />

trafikut esh<strong>te</strong> me e lar<strong>te</strong> sesa ne planet e ACE 2006, dhe kjo çoi ne nje tabllo <strong>te</strong> permiresuar <strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>t <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> ne <strong>te</strong> ardhmen. duhet theksuar gjithashtu vlerat planifikuara <strong>te</strong> inflacionit <strong>te</strong> dhena nga dhmi ne ace<br />

2007 jane dukshëm me <strong>te</strong> larta sesa ato <strong>te</strong> raportuara ne ACE 2006.<br />

mesatarja e je<strong>te</strong>gjia<strong>te</strong>sie se llogaritur <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse u rrit lesh<strong>te</strong> qe nga 2005 duke vijuar me komisionimin<br />

e investimeve <strong>te</strong> vi<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> mëparshme. shperndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse ne pune akoma perfaqesojne afersiht 20%<br />

<strong>te</strong> se<strong>te</strong>ve fikse ne total. capex kumulativ i planifikuar per 2008-2012 esh<strong>te</strong> <strong>te</strong>per domethenes pasi ai shkon<br />

deri ne 283 milion euro (101% i <strong>te</strong> ardhurave ans ga<strong>te</strong> –to-ga<strong>te</strong> per 2007) Capex e <strong>te</strong>jkaloi amortizimin gja<strong>te</strong><br />

kesaj periudhe duke sugjeruar rritjen e bazes se ase<strong>te</strong>ve. cape lidhet kryesisht me modernizimin e burimeve<br />

ATM ne Turqi (SMART) projekti do <strong>te</strong> perfshije nder <strong>te</strong> tjera:<br />

- ndertimin e ndër<strong>te</strong>save njesi operacionale (Ankara ACC/APP, Adnan Menderes APP, Dalaman APP<br />

dhe Ataturk APP) ACC e re Ankara planifikohet <strong>te</strong> je<strong>te</strong>se funksion <strong>te</strong> plao<strong>te</strong> nga fudi i veres se viti<br />

2010.<br />

- Sis<strong>te</strong>me <strong>për</strong>punuese <strong>te</strong> dhenave <strong>te</strong> fluturimit dhe sis<strong>te</strong>me <strong>te</strong> rinj radarësh <strong>te</strong> <strong>për</strong>punimit se <strong>te</strong> dhenave<br />

- Program i zevendesimit <strong>te</strong> radarëve (Mode S)<br />

- Sis<strong>te</strong>m drejtimit menaxhimit ne si<strong>për</strong>faqen e aeroportit dhe atij <strong>te</strong> kontrollit (A-SMGCS)<br />

- Makine per njerëz ne kufi dhe pozicione <strong>te</strong> pune se kontrollit<br />

- Rrjeti i zones se gjere (WAN ) dhe<br />

- Sis<strong>te</strong>me <strong>te</strong> komunikimit me ze.<br />

Vellimet e trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me 47% ndermjet 2007 dhe 2012. kjo rritje esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong><br />

absorbohet me 50% me shume ATCO ne OPS, nderkohe qe numri i sektoreve ne rruge e siper esh<strong>te</strong><br />

planifikuar <strong>te</strong> rrit<strong>te</strong> nga 16 ne 2007 ne 38 ne vitin 2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

EANS (ESTONIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

EANS është njeri nga ANSP-të më të vogla në Evropë, me<br />

kosto që arrijnë në rreth 0,1% të totalit Evropian. Trafiku u rrit<br />

shumë shpejt gjatë kësaj periudhe, me rreth 13% në vit.<br />

Pavarësisht kësaj rritje, trafiku EANS mbe<strong>te</strong>t nder me pak<br />

komplekset në Evropë. EANS ka mbetur <strong>për</strong> gjatë gjithë<br />

periudhës ANSP-ja me shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS nder<br />

më të ulëtat në Evropë. Ndihmuar nga rritja me shpejtësi e<br />

trafikut, shpenzimet <strong>për</strong> njësi ranë me një vlere prej 34%,<br />

pavarësisht se duke u nisur nga një baze shume e ulet. EANS<br />

nuk operon nen mbulimin e shpenzimeve nga<br />

EUROCONTROL dhe ka nje objekti tregtar <strong>për</strong> mitizimin e<br />

shpenzimeve <strong>te</strong> tij. Ve<strong>te</strong>m LGS, Oro Navigacija dhe NATS e<br />

ndajne ke<strong>te</strong> tipar per periudhen e rishikimit. Kapaci<strong>te</strong>ti dhe<br />

vonesat kuptohet qe nuk jane nje problem per EANS.<br />

Performanca e efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> foret <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> per EAN rri<strong>te</strong>t duke<br />

ko<strong>mbi</strong>nuar produktivi<strong>te</strong>tin me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> ATCO ne Evrope me nje<br />

ANSp qe merret si me hapesiren ajore ne lar<strong>te</strong>si ashtu edhe me<br />

posh<strong>te</strong>, shpenzimet e punësimit per njesi ne fund <strong>te</strong> çerekut dhe<br />

me shpenzimet me <strong>te</strong> uleta ne njeis asis<strong>te</strong>nce ne Evrope (me<br />

pak se gjysme e mesatares Evropian. Shpenzimet e punësimit<br />

per njesi ATCO-je u rri<strong>te</strong>n mesatarisht rreth 6%. Kjo rritje qe<br />

rezoltoi <strong>te</strong> je<strong>te</strong> prej 25%ne kosto per punësim njese u kalua<br />

shume nga 51% i rritjes ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO ne <strong>te</strong> nje<strong>te</strong>n<br />

periudhe ( megjithatë me e shumta e eksaj ndodhi gja<strong>te</strong> viti<br />

2004) shpenzimet e suportit <strong>te</strong>e gjitha llojeve u mbaj<strong>te</strong>n ne<br />

nivelet e viti 2003 pavaresisht rritjes masive <strong>te</strong> trafikut, duke<br />

kontribuar edhe ne permiresimin e pergjithshem ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong><br />

e <strong>kostos</strong>. Treguesit e performances se EANS jane <strong>te</strong> gjitha me<br />

superiore nga ato <strong>te</strong> fqinjeve <strong>te</strong> tij Balltike. Ai siguron nje<br />

ilustrim sesi nje ANSP e vogel paveresiht gjithçkaje mund <strong>te</strong><br />

ke<strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>t <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

EANS (ESTONIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>j Që Shpenzimet Për Njësi Atm/Cns Ga<strong>te</strong>-To-Ga<strong>te</strong> Të Ngrihen Me +7% Ndërmjet 2007 Dhe 2012, Me<br />

Një Mesatare Rritje Vjetore Me 1,4%. Kjo Krahasohet Me Rënien E Mesatares Vjetore Të Vitit Të Fundit Te<br />

Shpenzimeve Për Njësi. Me Rreth – 0,7 % Ndërmjet 2007-2011. Krahasuar Me Planet E Ace 2006, Ne Ace<br />

2007 Eans Korrigjoi Ve<strong>te</strong>n Duke Ulur Shpenzimet E Planifikuara, Si Rezultat I Implementimit Te Një<br />

Marrëveshje Të Re Kolektive Që U Aplikua Në 2008 Dhe Me Pas Për Të Gjitha Ka<strong>te</strong>goritë E Stafit Dhe<br />

Duke Rriturr Ne Menyre Te Konsiderueshme Shpenzimet Për Stafin. Ne Te Njej<strong>te</strong>n Kohe, Profili I Trafikut<br />

Pesoi Një Rritje Prej +11% Për Qëllimet E Ace 2007. Mesatarja Duke Mbetur Je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia E Llogaritur E<br />

Aseve Fikse Ka Nje Tendence Për Rënie Te Lehtë Qysh 2003. Sh<strong>për</strong>ndarja E Ase<strong>te</strong>ve Fikse Ne Operim<br />

Përfaqëson Tani 20% Te Totalit Të Ase<strong>te</strong>ve Te Fiksuara. Cape Kumulativ Peer Periudhen 2008-2010<br />

Planifikohet Teje<strong>te</strong> Diku Tek 7 Milion Euro (46% E Te Ardhurave ANS Te Ga<strong>te</strong>-To Ga<strong>te</strong> 2007, Me Pike<br />

Kulmi Ne Vitin 2008. Investimet Kryesore Gja<strong>te</strong> Kësaj Periudhe:<br />

- Zgjerim Te Sis<strong>te</strong>mit Aurocat ATM Ne Tallinn Acc<br />

- Përmirësim I Sis<strong>te</strong>mit Tallinn Twr Atm Dhe Implementimi I Shkë<strong>mbi</strong>mit Automatik I Te Dhënave<br />

(Sigurim Ne Vitin 2008 Dhe Implementim Ne Vitin 2009)<br />

- Zhvillim I P-Rnav Ne Tallinn TMA (Implementim Ne Vitin 2009)<br />

- Implementim I Sis<strong>te</strong>mit Te Perpunimit Të Mesazheve Aeronautike (AMHS) Dhe<br />

- Zevendesim I Sis<strong>te</strong>mit Te Komunikimit Zanor Analogjik Me Je Linje Digjitale Tallinnn Dhe St<br />

Pe<strong>te</strong>rsburg<br />

Vëllimet e trafikut parashikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +16% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 nderkohe qe numri i<br />

ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> ngrihet me +50%. Kjo nënkupton qe produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i EANS<br />

planifikohet <strong>te</strong> bjere, si pasoje e ndryshimeve ne mbajtjen per sektor (<strong>për</strong>dorim i “kontrollorit <strong>te</strong><br />

planifikimit” rritja ne numer e ATCO-ve dhe sis<strong>te</strong>mi i ri ATM ne Tallinn ACC do <strong>te</strong> lejoje <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t numri<br />

sektoreve ne rruge e siper nga 3 ne vitin 2007 ne 4 per vitin 2009.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

ENAV (ITALI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

ENAV është njëra nga ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> me kosto shpenzime qe<br />

shkojnë deri ne 9%<strong>te</strong> totalit evropian. Trafiku eshtre rritur pak<br />

gja<strong>te</strong> periudhës, me rreth 2% ne vit. Trafiku qe <strong>te</strong><strong>për</strong> statik, nga<br />

viti 2003 deri ne vitin 2005 dhe , dhe rritja e mbulua ne 2006<br />

dhe 2007. ENAV kontrollon një <strong>për</strong>zierje zonash <strong>te</strong> një<br />

kompleksi<strong>te</strong>ti trafiku shume <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> ose relativisht të ulet. Mbi<br />

<strong>te</strong> gjitha, kompleksi<strong>te</strong>ti i tij është i lar<strong>te</strong>, por jo nder me të lartit.<br />

Nder katër ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> mëdha, trafiku i ENAV tregon<br />

kompleksi<strong>te</strong>t <strong>te</strong> ngjashëm me atë të DSNA-s, por krejtësisht me<br />

<strong>te</strong> ulëta sesa DFS dhe NATS. Pavarësisht një rritje krejt <strong>te</strong><br />

vogël <strong>te</strong> trafikut, pati një <strong>për</strong>mirësim <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshëm ne<br />

<strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong>, me një rënie ne shpenzimet <strong>për</strong> njësi<br />

ATM/CNS prej 8%gja<strong>te</strong> e kësaj periudhe. Tendenca <strong>për</strong> rënie<br />

ne shpenzimet/koston <strong>për</strong> njësi filloi ne vitin 2005, duke u bere<br />

me e theksuar ne vi<strong>te</strong>t ne vijim ne lidhje me rigjenerimin ne<br />

rritjen e trafikut. Vonesat ATFM, mbeti një proporcion <strong>te</strong><br />

shpenzimeve ekonomike <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme. Shpenzimet <strong>për</strong> njësi<br />

kostoje ATCO-je u rri<strong>te</strong>n mesatarisht me 4% ne vit edhe pse<br />

rritja e saj ish<strong>te</strong> e parregullt ndoshta si reflektim i ndryshimeve<br />

ne raportimin e të dhënave. Ngritja e <strong>për</strong>gjithshme prej 19% ne<br />

shpenzimet <strong>për</strong> njësi punësimi. Nuk u shoqërua nga rritja prej e<br />

produktivi<strong>te</strong>tit. Me vone pati renie ne vitin 2004 dhe 2005 por<br />

eprseri rritje ne vitin 2006 dhe 2007. permiresimet e koheve <strong>te</strong><br />

fundit ne produktivi<strong>te</strong>tin e ATCO mund <strong>te</strong> lidhet me<br />

permiresimin e praktikave <strong>te</strong> orarit dhe marrevshjeve<br />

kontraktuale qe i dhane shtytje fleksibili<strong>te</strong>tit. Shpenzimet per<br />

shpenzime-kosto njesie u zvogëluan me 13% gja<strong>te</strong> periudhes,<br />

sidomos ne vitin 2006 dhe 2007, pjesërisht me ane <strong>te</strong><br />

shpenzime me <strong>te</strong> uleta per kapitalin dhe pjesërisht me ane <strong>te</strong><br />

ekonomise nga vendime stra<strong>te</strong>gjike mirëmbajtjen e burimeve<strong>te</strong><br />

brendshme. Shpenzimet e furnizimit per njesi ATM-CNS <strong>te</strong><br />

ANAV jane pak me <strong>te</strong> uleta sesa mesatarja e pese ANSP-ve<br />

me <strong>te</strong> medha ne vitin 2007. produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO krahasosh<strong>te</strong><br />

me ANSP-<strong>te</strong> e tjera <strong>te</strong> medha (<strong>për</strong>veç AENA-s) persa i perket<br />

shpenzimeve ne suportin per njesi.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

_______________________________________________________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

EANS (ESTONIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Pri<strong>te</strong>j që shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> Te Bien Me – 8% Ndermjet 2007 Dhe 2012, Me Nje Mesatare<br />

Renie Vjetore Prej 1,6%, Pasi Shpenziemt Planifikohet Te Mbe<strong>te</strong>n Pothuajse Konstan<strong>te</strong> Dhe Vëllimet E Trafikut<br />

Parashikohen Te Rri<strong>te</strong>n Pak. Kjo Paraqet Nje Skenar Me Pak Optimist Krahasuar Me Atë Te ACE 2006 Ku Per<br />

Periudhën Ndërmjet 2007 Dhe 2011 U Planifikua Nje Renie Mesatare Vjetore Me-3,3%. Krahasuar Me Planifikimet E<br />

ACE 2006, Ne Planifikimet E ACE 2007 ENAV Ka Korrigjuar Rëniet Si Ne Trafikun E Planifikuar Si Edhe Ato Per<br />

Profilet E Shpenzimeve Te Planifikuara Për Periudhën 2008-2011. Mesatarja Duke Qene Jetëgjatësia E Llogaritur E<br />

Ase<strong>te</strong>ve Te Fiksuara Ra Lesh<strong>te</strong> Ne Vitin 2007, Pasi Arriti Një Pike Kulmore (7,4 Vi<strong>te</strong>) Ne Vitin 2006. Sh<strong>për</strong>ndarja E<br />

Ase<strong>te</strong>ve Te Fiksuara Ne Operim Vazhdon Te Përfaqësoje Me Shume Se 20% Te Ase<strong>te</strong>ve Fikse Ne Total. Capex<br />

Kumulativ Per Periudhën 2008-2012esh<strong>te</strong> Mjaft I Konsiderueshem Pasi Arrin Ne 738 Milion Euro (103% Te Te<br />

Ardhurave ANS Ga<strong>te</strong>-To-Ga<strong>te</strong> Per 2007) Capex E Tejkalon Amortizimin Gja<strong>te</strong> Periudhes, Duke Sugjeruar Një Rritja<br />

Te Bazës Se Ase<strong>te</strong>ve. Këto Investime Me Se Shumti Lidhen Me Përmirësimin E Efiçences Dhe Sigurisë. Projek<strong>te</strong>t<br />

Kryesor Përfshijnë:<br />

- Permiresim Tekologjik Ne Aeropor<strong>te</strong><strong>te</strong> Ndryshme CNS Dhe Ne ACC (Per Shembull ACC).<br />

- Permriesim I Sis<strong>te</strong>meve ATM Dhe Infrastruktures Ne Aeropor<strong>te</strong> Te Ndryshme.<br />

- Zhvillim Dhe Pozicionim I Sis<strong>te</strong>meve Te Reja ATM<br />

- Blerje Aeroplanësh Et Rinj Per Inspektime Kontrolli Ne Sis<strong>te</strong>met CNS Dhe Ndihmes Vizuale.<br />

- Zhvillim I Nje Platforme Te In<strong>te</strong>gruar Per Menaxhimin E Procedurave ATM Dhe<strong>te</strong> Dhenave Aeronautike Dhe<br />

- COFLIGHT Program FDP Evropian<br />

Ndemjet Vi<strong>te</strong>ve 2007 Dhe 2012, Numri Total I ATCO-Ve Ne OPS Planifikohet Te Rri<strong>te</strong>t Me 16%, I Cili Esh<strong>te</strong> Siper<br />

Parashikimeve<strong>te</strong> Trafikut (+11%), Duke Nënkuptuar Se Te Gjitha Duke Qene Te Barabarta, Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO I<br />

ENAV’s Planifikohet<strong>te</strong> Bjere Gja<strong>te</strong> Eksaj Periudhe, Por Kjo Duhet<strong>te</strong> Kontribuoje Per Te Zvogëluar Vonesat. Duhet<br />

Megjitha<strong>te</strong> Te Veme Ndukje Qe Rritja Planifikuar Prej +16% E Enav e planifikuar nga ATCO duke <strong>për</strong>dorur supozimin<br />

se vëllimi i trafikut duhej <strong>te</strong> <strong>dy</strong>fishohej ne vitin 2020. numri is ektoreve dhe oreve <strong>te</strong> sektorit pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> mbesin afer<br />

nivelimet tyrene vitin 2007.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve

FINAVIA (Finlande)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Finavia është një ANSP e vogël ne lidhje me koston, me<br />

shpenzime qe arrijnë deri ne 0,7% <strong>te</strong> totalit Evropian.<br />

edhe pse siguron shërbime në një zonë <strong>te</strong> gjere.<br />

Trafiku u rrit me ngadalësi gja<strong>te</strong> kësaj periudhe, me nje<br />

mesatare vjetore prej 1%, dhe ka qene kryesisht statike<br />

nga 2004 deri me 2007. Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> saj<br />

është nder më të ulëtit në Evropë. Shpenzimet <strong>për</strong> njësi<br />

ATM/CNS mbe<strong>te</strong>n statike gja<strong>te</strong> kësaj periudhe,<br />

shpenzime totale qe rri<strong>te</strong>shin shume pak më ngadalë sesa<br />

rritja e trafikut.<br />

Gja<strong>te</strong> vi<strong>te</strong>ve 2003-2007 shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS<br />

<strong>te</strong> Finavia-s mbetën ndër me <strong>te</strong> ulëtat ne të modelit ACE.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit me 13% gjatë kësaj periudhe,<br />

por mbe<strong>te</strong>n poshtë mesatares evropiane.<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi punësimi ATCO u ngritën me 8%<br />

gja<strong>te</strong> periudhës. Shpenzimet e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> njësi u rri<strong>te</strong>n<br />

pak gja<strong>te</strong> periudhës, meqë rritja ne shpenzimet <strong>për</strong> suport<br />

njësie ish<strong>te</strong> me e lar<strong>te</strong> sesa rritja e trafikut. Kuptohet qe<br />

<strong>ndryshimet</strong> e bëra ne sh<strong>për</strong>ndarjen e shpenzimeve <strong>te</strong><br />

suportit <strong>për</strong> vitin 2007 u shkaktua nga një ndryshim ne<br />

raportimin e shpenzimeve <strong>për</strong> stafin kryesues.<br />

Ka disa vonesa ne hapësirën ajrore finlandeze. Vonesat<br />

ne vitin 2004 u ulen me ane <strong>te</strong> bashkëpunimit me EANS<br />

sipas udhëzimeve <strong>te</strong> Helsinkit.<br />

Shpenzimet e furnizimit per njesi ATM/CNS <strong>te</strong> Finavia-s<br />

shrrihen ne nje linje me ato <strong>te</strong> fqinjëve <strong>te</strong> saj si Avinor<br />

dhe LFV/ANS Suedi. Produktivi<strong>te</strong>ti i saj ATCO është<br />

afër atij <strong>te</strong> LGV dhe Avinor shpenzimet per punësim<br />

njësie ATCO janë pranë asaj <strong>te</strong> LFV por <strong>te</strong><strong>për</strong> me <strong>te</strong> ulëta<br />

se <strong>te</strong> AVinor.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

FINAVIA (FINLANDE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATCO ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 deri me 2012, një mesatare vjetore me<br />

rritje +0,7%. Kjo është ne linje me rritjen vjetore <strong>te</strong> planifikuar ndërmjet 2007-2011 raportuar ne ACE 2006. Krahasuar<br />

me planet e ACE 2006, ne ACE 2007 ka korrigjuar rëniet si <strong>te</strong>k shpenzimet dhe profilet e trafikut dhe shpenzimet e<br />

planifikuara <strong>për</strong> periudhën 2008-2012. megjithatë ka korrigjuar rëniet e trafikut ne një proporcion me <strong>te</strong> madhe. Pas një<br />

pike kulmore ne vitin 2004, mesatarja duke mbetur si jetëgjatësia e llogaritur <strong>për</strong> ase<strong>te</strong>t fikse mbeti rreth 12 vi<strong>te</strong><br />

ndërmjet 2005 dhe 2007. Sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse në operim vazhdon <strong>te</strong> <strong>për</strong>faqësojë me shume se 20% <strong>te</strong> totalit të<br />

ase<strong>te</strong>ve fikse. Deri ne 12.9 milion Euro u investuan ne vitin 2007 kryesisht <strong>për</strong> ndërtimin e një sis<strong>te</strong>mi <strong>te</strong> ri ATM qe<br />

lejon modele <strong>te</strong> pavarura ne <strong>dy</strong> kalime paralele <strong>te</strong> Helsinki-Vantaa. Për zëvendësimin e sis<strong>te</strong>meve ATM ne aeropor<strong>te</strong>t e<br />

<strong>për</strong>ziera civile-ushtarake dhe <strong>për</strong> ndërtimin e ndër<strong>te</strong>save <strong>te</strong> kullës se re ne aeropor<strong>te</strong>t e Kuopoio. Capex kumulativ i<br />

planifikuar periudhën 2008-2012 është rreth 37 milion Euro (80% i et ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Capex e <strong>te</strong>jkaloi<br />

amortizmin gjatë periudhës, duke supozuar një rritje me bazën e ase<strong>te</strong>ve. Këto investime kryesisht lidhen me projek<strong>te</strong><br />

ne vijim:<br />

- rinovim i sis<strong>te</strong>mit ATC, sis<strong>te</strong>mi COM dhe pajisjet e ATC-se ne disa aeropor<strong>te</strong> dhe<br />

- <strong>për</strong>mirësim i strukturës se hapësirës ajrore ne EFIN FIR, duke <strong>për</strong>fshirë ri-projektimin e TSA-se dhe<br />

<strong>për</strong>mirësimin e rrjetit ATS.<br />

Vëllimet e trafikut parashikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n +6% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, ndërsa numri i ATC-ve ne OPS<br />

planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +3%. Kjo nënkupton qe, duke qene se gjithçka tjetër <strong>te</strong> je<strong>te</strong> e barabar<strong>te</strong>, produktivi<strong>te</strong>ti ATCO<br />

planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t. Ndërkohë, numri i sektorëve –ne rruge e si<strong>për</strong> dhe orët e sektorëve planifikohet të mbe<strong>te</strong>t konstant.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

HCAA (GREQI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

HCAA është një ANSP e mesme me shpenzime që<br />

shkojnë deri ne 2,7% <strong>te</strong> Totalit Evropian. Trafiku u rrit<br />

me rreth 3.5% mesatare vjetore, gja<strong>te</strong> kësaj periudhe<br />

kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut në hapësirën ajrore Greke është<br />

dhe më të ulëtit ne Evrope ndërsa sezonali<strong>te</strong>ti i trafikut<br />

është nder me <strong>te</strong> lartit. HCAA nuk na sjell të dhëna <strong>te</strong><br />

besueshme <strong>për</strong> shpenzimet e lëvizjes gja<strong>te</strong> vi<strong>te</strong>ve 2003,<br />

2004 dhe 2005. Kështu rritja e konsiderueshme ne vitin<br />

2006 erdhi si pasoje e <strong>për</strong>dorimit <strong>për</strong> here <strong>te</strong> pare e<br />

shpenzimeve <strong>te</strong> lidhura me <strong>te</strong>rminalin ATM/CNS. Për me<br />

<strong>te</strong><strong>për</strong> HCAA nuk raportoi <strong>te</strong> dhëna <strong>mbi</strong> orët ATCO ne<br />

vitin 2005, kështu qe <strong>për</strong> disa tregues, ky vit mungon.<br />

Vonesat janë <strong>te</strong> theksuara ne hapësirën ajrore Greke dhe<br />

pësuan rritje. Si rezultat i këtyre ndryshimeve HCAA i<br />

cila ish<strong>te</strong> një nga ANSP-<strong>te</strong> me kostot me <strong>te</strong> ulëta ne vitin<br />

2003, ne vitin 2007 ka shpenzime ekonomike relativisht<br />

<strong>te</strong> larta (shume afer ne kuartilit <strong>te</strong> siperm). Shepnziemt<br />

epr njesi ATCO-je u rritne me +19% gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe. Kjo u s<strong>te</strong>rkompensua nga rritja nga<br />

produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO (32%) rritja prej 19% ne<br />

shpenzimet punës ATCO <strong>për</strong> njësi është në linjë me<br />

rritjen reale prej 17% ne <strong>te</strong> ardhura <strong>për</strong> koke. Sh<strong>për</strong>blimi<br />

i ATCO-se u rrit në të njëjtin rritëm me nivelin e<br />

<strong>për</strong>gjithshëm <strong>te</strong> shpenzimeve <strong>te</strong> punës ne ekonominë<br />

greke. Ne <strong>te</strong> njëjtën kohe , shpenzimet ne HCAA<br />

pothuajse u dubluan. U arrit ne <strong>për</strong>fundimin se kjo u<br />

shkaktua nga mos<strong>për</strong>puthja ne raportimin e <strong>te</strong> dhenave.<br />

Ne fakt, HCAA duket se kish<strong>te</strong> probleme me raportimin<br />

e <strong>te</strong> dhenave ne kohe per ACE, dhe ka edhe çeshtje <strong>te</strong><br />

rendesishme me saktësi dhe perpikmeri. Kjo situa<strong>te</strong><br />

pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> <strong>për</strong>mirësohen me kërkesat e Skemës se<br />

pergjegjesive.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

HCAA (GREQI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

HCAA nuk na siguroi informacion <strong>te</strong> mjaftueshme pe r<strong>te</strong> nxjerre nje analizim pese vjeçar <strong>për</strong> shpenzimet ne njesi<br />

ATM/CNS. HCAA nuk perdor nje sis<strong>te</strong>m llogaritje kostoje i cili <strong>te</strong> lejoje nxjerrjen e nje bilanci <strong>te</strong> dhënash. Per me<br />

<strong>te</strong>pèer nuk siguroi nje capex <strong>te</strong> planifikuar dhe <strong>te</strong> dhena <strong>te</strong> plota per kapaci<strong>te</strong>t per periudhen 2008-2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Nuk ka<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

___________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

HungaroControl (HUNGARI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

HungaroControl është një ANSP e mesme me shpenzime<br />

kostoje qe arrijnë deri ne 0,9% <strong>te</strong> totalit evropian.<br />

Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut esh<strong>te</strong> i ndërmjetëm, dhe<br />

sezonali<strong>te</strong>ti është mjaft i lar<strong>te</strong>. (krahasuar me atë <strong>te</strong> fqinjit<br />

LPS)<br />

Trafiku u rrit me shume shpejtësi qysh ne fillim <strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe, ndoshta edhe duke pasqyruar hyrjen e<br />

Bashkimin Evropian, por qysh a<strong>te</strong>here esh<strong>te</strong> ngadalësuar.<br />

Mesatarja e rritjes se trafikut gja<strong>te</strong> kësaj periudhe ish<strong>te</strong><br />

+8% ne vit. Ndihmuar edhe nga rritja e trafikut, pati je<br />

permiresim <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshëm ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> me<br />

nje renie per njesi shpenzimi ATM/CNS prej 21% gja<strong>te</strong><br />

periudhes. Megjithatë, niveli me i ulet i <strong>kostos</strong> <strong>për</strong> njësi u<br />

arrit ne vitin 2005 ne nje kohe kur vonesat ATFM u bene<br />

<strong>te</strong> theksuara. Ne mënyrë <strong>te</strong> favorshme u reduktuan <strong>te</strong><strong>për</strong> ,<br />

pasi rritja e trafikut u ngadalësua dhe u fut një sis<strong>te</strong>m<br />

MATIAS i ri ne mënyrë qe <strong>te</strong> sigurohej një kapaci<strong>te</strong>t i ri<br />

ATC. HungaroControl vazhdimisht ka qene ne fundin e<br />

kuartilit me shpenzime kryesisht me <strong>te</strong> ulëta sesa fqinjët e<br />

tij ANS CR dhe LPS. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i saj esh<strong>te</strong><br />

pak me i ulet se ai i ANS CR , dhe <strong>te</strong><strong>për</strong> me i lar<strong>te</strong> sesa i<br />

LPS-se shpenzimet e punësimit <strong>për</strong> njësi ATCO<br />

shtrihen dnermjet NAS CR dhe LP-se dhe shpenzimet<br />

per njesi suporti jane <strong>te</strong>per me <strong>te</strong> ulëta.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit me shpejtësi ne vitin 2005,<br />

por qysh atëherë ka qene statik. Shpenzimet per<br />

perdoirm ATCO-je u rri<strong>te</strong>n vetëm paksa, mesatarisht 4%<br />

ne vit, shume afer mesatares se rritjes reale ne <strong>te</strong> ardhura<br />

<strong>për</strong> koke gja<strong>te</strong> e kësaj periudhe. Shpenzimet <strong>për</strong> njësi<br />

suporti gjithashtu ranë gja<strong>te</strong> e kësaj periudhe , ndihmuar<br />

edhe nga rritja e trafikut.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

HungaroControl (HUNGARI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n prej 13% ndërmjet 2007 dhe 2012, një rritje mesatare<br />

vjetore +2,5%, meqë shpenzimet planifikohet <strong>te</strong> ngrihen shumë me shpejt sesa trafiku. Planet e ACE 2007 paraqesin<br />

një <strong>për</strong>keqësim <strong>te</strong> situatës krahasuar me ACE 2006,ku shpenzimet <strong>për</strong> njësi pri<strong>te</strong>shin <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>shin konstan<strong>te</strong> (0,7%)<br />

ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 207 dhe 2011. shpenzimet aktuale 2007 janë -7% me <strong>te</strong> ulëta sesa ato <strong>te</strong> planifikuara nga ACE 2006<br />

(<strong>për</strong> shkak <strong>te</strong> shtyrjes se disa projek<strong>te</strong>ve qe çuan në një zhvlerësim me <strong>te</strong> ulet dhe shpenzime me <strong>te</strong> ulëta qe lidhen me<br />

kapitalin) nga ana tjetër, krahasuar me planet ACE 2006, ne ACE 2007 HungaroControl korrigjoi shpenzimet rritura e<br />

planifikuara <strong>për</strong> vitin 2009, 2010, dhe 2011, dhe rishikoi edhe rëniet planifikuara të trafikut. Mesatarja duke qene<br />

jetëgjatësia e mbetur e aseve fikse u rrit ne vitin 2007, si rrjedhoje e vlerës së madhe të capex në vi<strong>te</strong>t e mëparshme.<br />

Sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse në operim vazhdoi të <strong>për</strong>faqëson<strong>te</strong> më shumë se 20% të ase<strong>te</strong>ve totale <strong>te</strong> fiksuara. Për vitin<br />

2009 dhe 2010 planifikohen vlera <strong>te</strong> mëdha <strong>te</strong> Capex. Capex kumulativ <strong>për</strong> periudhën 2008-2012 është rreth 74 milion<br />

Euro (89% së të ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) këto investime kryesisht lidhen ne projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Sis<strong>te</strong>mi i ri <strong>për</strong>mbajtjeje (15 milion Euro) (dhjetori operacional 2010)<br />

- Infrastrukture CPDLC dhe in<strong>te</strong>grimi i funksionali<strong>te</strong>tit MATIAS CPDLC (15 milion Euro) marsi operacional<br />

2014)<br />

- Qendër e re vazhdimësie dhe nder<strong>te</strong>se modeluese (13 milion euro) (dhjetor operacional 2010)<br />

- Permiresim MATIAS (6 milion Euro)<br />

- Zëvendësim i hardware total <strong>për</strong> MATIAS (2 milion Euro)<br />

Vëllimet e trafikut parashikohen et bien me +12% ndërmjet 2007 dhe 2012. Kjo rritje planifikohet <strong>te</strong> absorbohet vetëm<br />

me +3% me shume ATCO ne OPS ndërsa numri sektorëve ne rrugë e si<strong>për</strong> rri<strong>te</strong>t nga 7 ne 2007 ne 10 per vitin<br />

2012,dhe numri i orëve ne sektorët-ne-rruge e siper planifikohet rritje prej +16%.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

IAA (IRLANDE)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

IAA Është Një Nder ASNP-Te E Mesme Me Kosto<br />

Shpenzimesh Qe Arrijnë Deri Ne 1,4% Te Totalit Evropian.<br />

Trafiku U Rrit Ne Mënyrë Te Dukshme Me Shpejtësi Gja<strong>te</strong><br />

Kësaj Periudhe Por Rritja Në Vitin 2005 Ish<strong>te</strong> Kryesisht<br />

Rezultati I Marrjes Së Përgjegjësisë Nga Ana E IAA Për Një<br />

Zonë Të Atlantikut Verior Që Më Parë Ish<strong>te</strong> Oqeanik.<br />

Hapësira Ajrore Irlandeze Përfshin Zona Te Kompleksi<strong>te</strong>tit Te<br />

Trafikut Te Ulet Dhe Të Lartë. Megjithatë Trafiku I<br />

Përgjithshëm I IAA Është Ndër Me Pak Kompleksit Në<br />

Evrope. Pavarësisht Kësaj Rritje Et Shpej<strong>te</strong> Te Trafikut Pati<br />

Vetëm Një Rënie Modes<strong>te</strong> Ne Shpenzimet Për Njësi<br />

ATM/CNS, Rreth 7% Gjatë Kësaj Periudhe. Ne Vitin 2003<br />

IAA Ish<strong>te</strong> Ndër ANSP-Më Të Suksesshme, Duke Pasur Një<br />

Pozicion Ne Fundin E Kuartilit Pavarësisht Shpenzimeve Te<br />

Mëdha Punësimi. Megjithatë, Përmirësimi I IAA Nuk Shkoi<br />

Me Tempin E Evropës Si Një E Tërë Dhe Pozicioni I Saj<br />

Përkatës U Përkeqësua. Shpenzimet Ekonomike Për Njësi Janë<br />

Pak Më Te Ulëta Sesa Në NAVIAIR Por E Krahasueshme Me<br />

LFV/ANS Suedi. Vo0nesta u bene me komponentët kryesor i<br />

shpenzimeve ne vitin 2004 por një sis<strong>te</strong>m i ri fut ne vitin 2004<br />

<strong>për</strong> <strong>te</strong> siguruara një kapaci<strong>te</strong>t ATCO dhe vonesat pothuajse u<br />

eliminuan krejt. Rritja Produktivi<strong>te</strong>tit ATCO-se ne këtë<br />

periudhe (28%) e kaloi rritjen e shpenzimeve <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorimit <strong>për</strong><br />

njësi ATCO (17%). Me vone u pakësuan ne meny e<strong>te</strong><br />

konsiderueshme ne vitin 2007 duke futur një kontratë <strong>te</strong> re<br />

racionalizmin e shpenzimeve <strong>për</strong> pensione shpenzimet e<br />

suportit u rri<strong>te</strong>n me shpej<strong>te</strong>si gja<strong>te</strong> kësaj periudhe por jo aq shpejt<br />

sa rritja e trafikut, duke rezultuar ne nje rënie ne shpenzimet<br />

per njesi suporti. Rritja ne vitin 2004 u shkaktua nga<br />

shpenzimet lidhur me kapitalin nga investime me <strong>te</strong> medha dhe<br />

renia qe vijoi me reduktime si shpenzimet per stafin ashtu edhe<br />

per shpenzimet qe s’kishin të bënin me stafin. Renia e<br />

Shpenzimeve per Stafin e suportit nuk u ruajt.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong>

IAA (IRLANDE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +41% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, një rritje<br />

mesatare vjetore prej +7,1%, meqë shpenzimet pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n (53%) shume me shpejt sesa trafiku (+8%). Kjo është<br />

krejt ndryshe me atë të rritjes mesatares vjetore të planifikuar prej +2,1% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007-2011. Shpenzimet<br />

aktuale <strong>te</strong> 2007 jane me <strong>te</strong> uleta -9% sesa u planifikua nga ACE 2006, si pasoje e reduktimit shpenzimet direk<strong>te</strong> <strong>te</strong><br />

operimit sidomos shpenzimet epr elemen<strong>te</strong> <strong>te</strong>knike dhe administrative) dhe shpenzimet lidhur me kapitalin (nga shtyrja<br />

e disa investimeve). Krahasuar me Planet e ACE 2006, ne ACE 2007 IAA beri ulje ne shpenzimet e planifikuara per<br />

2008-2010 dhe gjithashtu korrigjoi uljet ne planifikimet e trafikut per 2009-2011. megjithatë ne eprgjithesi rezultati<br />

neto esh<strong>te</strong> nje profil me i lar<strong>te</strong> <strong>kostos</strong>h per njesi krahasuar me vitin tjetër. Mesatarja duke mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e llogaritur<br />

e as<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara pati një <strong>te</strong>ndence uljeje meqë 2004 dhe sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse në operim i kalon 20% ne 2007.<br />

nje cikle investimesh <strong>te</strong> reja do filloje ne 2008 pasi capex kumulativ pe rpeirudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> i konsiderueshme<br />

dhe qe arrin vleren 224 milion euro (194% per <strong>te</strong> ardhurat ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> <strong>te</strong> 2007). Keto investime kryesisht lidhen<br />

me keto projek<strong>te</strong>:<br />

- COOPANS (bashke-sigurim i sis<strong>te</strong>meve <strong>te</strong> udhëtimit ajror) qe fillon ndermjet 2008-2015<br />

- Ndertimi i kullave <strong>te</strong> reja ne aeropor<strong>te</strong>t e Dublin dhe Cork<br />

- Program zëvendësimi <strong>për</strong> radarët (mode –S SSR dhe Solid sta<strong>te</strong> PSR) qe pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> <strong>për</strong>fundojë ne vitin 2009<br />

- Sis<strong>te</strong>mi i kontrollit dhe drejtimit të lëvizjes ne si<strong>për</strong>faqe <strong>te</strong> avancuar (A-SMGCS) qe do <strong>te</strong> je<strong>te</strong> operacionale ne<br />

aeroportin Dublin ne fund <strong>te</strong> vitit 2008<br />

- Zëvendësim i Teknologjisë ekzistuese <strong>te</strong> ndezjes se zërit me protokoll kontroll transmetimi (TCPIP) dhe<br />

- Stra<strong>te</strong>gji e sh<strong>për</strong>ndarjes se shërbimit (SDG) duke <strong>për</strong>fshirë edhe riorganizimin e hapësirës ajrore Irlandeze dhe<br />

menaxhimin e kësaj hapësirë qe është planifikuar <strong>te</strong> <strong>për</strong>fundohet ne vitin 2011.<br />

Ndërmjet 2007 dhe 2012 numri i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me shpejt (+11%) sesa vëllimet e trafikut<br />

(+8%), duke nënkuptuar se gjithçka tjetër <strong>te</strong> jetë e njëjtë, që IAA produktivi<strong>te</strong>t ATCO-je planifikohet <strong>te</strong> bjere gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe ne kon<strong>te</strong>kstin e programit <strong>te</strong> riorganizimit <strong>te</strong> hapësirës ajrore, numri i sektorëve ne rruge e si<strong>për</strong><br />

planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t nga 13 sektorë ne 2007 deri ne 20 sektorë <strong>për</strong> vitin 2011.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LFV/ANS Sweden (SUEDI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se p ër ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Divizioni ANS i LFV është një ANSP e mesme me kosto<br />

qe shkon deri ne 2,5% <strong>te</strong> totalit evropian trafiku u rrit pak<br />

gja<strong>te</strong> kësaj periudhe mesatarisht 2% ne vit. kompleksi<strong>te</strong>ti<br />

i trafikut është relativisht e ulet. efikasi<strong>te</strong>ti financiar i<br />

<strong>kostos</strong> i <strong>për</strong>gjithshëm i ANS SWEDEN është nder më <strong>te</strong><br />

mirët në evrope., duke pare pozicionin e Suedisë si një<br />

vend me <strong>te</strong> ardhura <strong>te</strong> larta <strong>për</strong> koke. megjithatë u<br />

<strong>për</strong>keqësua pak gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. vonesat nuk ishin<br />

tipar kryesor i shpenzimeve <strong>për</strong> ekonomike <strong>për</strong> njësi, por<br />

u shfaq nga viti ne vit. faktorët qe theksuan rënien në<br />

<strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> <strong>për</strong>fshinë në mënyrë <strong>te</strong> theksuar<br />

edhe produktivi<strong>te</strong>tin atco statik. me një rritje të<br />

konsiderueshme në shpenzimet e <strong>për</strong>dorimit <strong>për</strong> njësi<br />

atco-je ne vitin 2007. kjo rritje u shoqërua me<br />

marrëveshje <strong>te</strong> re <strong>për</strong> pagat e cila duhej <strong>te</strong> kontribuon<strong>te</strong><br />

<strong>për</strong> siguruara me fleksibili<strong>te</strong>t në të ardhmen., duke <strong>te</strong><br />

drejtën e atco-se <strong>për</strong> <strong>te</strong> marre pushimet në pikun e<br />

sezonit. <strong>për</strong> me <strong>te</strong><strong>për</strong>, atco-ja pranoi <strong>te</strong> ndërmerr<strong>te</strong> turne<br />

edhe me orar <strong>te</strong> zgjatur nëse do <strong>te</strong> ish<strong>te</strong> nevoja. është e<br />

rëndësishme edhe që <strong>te</strong> njihen detyrime me <strong>te</strong> medha<br />

pensioni ne shpenzimet e punesimit nga 2008 e ne<br />

vazhdim. impkati i kundërt i ketyre ndryshimeve u<br />

ekuilibrua nga nje renie ne shpenzimet per njësi suporti.<br />

renia ne shpenzimet lidhur sportit/mbësh<strong>te</strong>tjes se stafit<br />

ish<strong>te</strong> aq e madhe sa <strong>te</strong> kalon<strong>te</strong> ngritjet e shpenzimeve<br />

lidhur me kapitalin. shpenzimet per njesi atm/cns ne lfv<br />

mb<strong>te</strong><strong>te</strong>n me <strong>te</strong> uleta sesa ato <strong>te</strong> fqinjeve nordike, naviair<br />

finavia dhe avinor. shpenzimet per njesi punësimi atco<br />

jane me <strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong> avinor por et krahasueshme me<br />

ato <strong>te</strong> NAVIAIR dhe FInavia , ndërsa produktivi<strong>te</strong>ti i<br />

ATCO-se dhe shpenzimet <strong>për</strong> njësi suporti jane nder me<br />

<strong>te</strong> uletat ne grup. Ne fakt, gja<strong>te</strong> periudhes 2003-2007,<br />

shpenzimet per njesi sporti LFV mbeti nder me <strong>te</strong> uletat e<br />

modelit ACE (fundi i kuartilit)<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LFV/ANS Sweden (SUEDI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +16% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, një rritje<br />

mesatare vjetore prej +3.0%, kryesisht ne saje <strong>te</strong> rritjes se shpenzimeve per stafin (ne vijim <strong>te</strong> implementimit <strong>te</strong><br />

marrëveshjeve et reja kolektive dhe rritjes se kontribu<strong>te</strong>ve per pension) kjo perfaqeson nje plan me optimist sesa ai i<br />

ACE 2006<br />

Mesatarja duke mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e llogaritur e as<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara pati një renie <strong>te</strong> lesh<strong>te</strong> ne 2006 dhe 2007 pas nje<br />

pike kulmore <strong>te</strong> viti 2007 (lidhur me rinovimin dhe implementimin e sis<strong>te</strong>meve ATC suedeze- Thales EUROCAT<br />

2000E) shumë <strong>te</strong> medha <strong>te</strong> capex planifikohen ne vitin 2008 dhe 2009. cape kumulativ i planifikuar per periudhen<br />

2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 102 milion Euro (68% se <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) ku <strong>për</strong>fshihen kryesiht:<br />

- projekti COOPANS (deri 44 milion Euro planifikohen <strong>te</strong> investohen gja<strong>te</strong> periudhes 2007-2012) per nje<br />

<strong>për</strong>mirësim <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshëm dhe <strong>te</strong> harmonizuar <strong>te</strong> EUROCAT 2000 sis<strong>te</strong>met ATM; ne partneri<strong>te</strong>t me<br />

Autori<strong>te</strong><strong>te</strong>t e Aviacionit Irlandez (IAA) dhe Naviair dhe<br />

- <strong>për</strong>mirësimi i programeve <strong>te</strong> sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> informimit IRIS<br />

- projekti RAMP (ADS-B dhe “metodat gree”)<br />

- ndërtimi i ndër<strong>te</strong>sës ne Malmö per trajnim dhe suport dhe<br />

- komisionimi i Sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> pavaruar multistatik (MDS) ne Stockholm-Arlanda.<br />

Ndërmjet 2007 dhe 2012 numri total i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me shpejt (+11%) krahas parashikimit <strong>te</strong><br />

rritjes se trafikut (+12%), ndërsa numri i sektorëve ne rruge e si<strong>për</strong> planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t nga 21 sektorë ne 2008<br />

deri ne 23 sektorë <strong>për</strong> vi<strong>te</strong>t qe do <strong>te</strong> vijnë.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LGS (LETONIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

LGS është një nga NASP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> vogël ne Evrope me<br />

shpenzime qe arrije vlerën 0.2 % <strong>te</strong> totalit <strong>te</strong> Evropës.<br />

Trafiku ne Letoni dhe fqinjit <strong>te</strong> saj Lituanisë u rrit më me<br />

shpejtësi se kudo ne Evrope, me një mesatare <strong>mbi</strong> 17%<br />

ne vit. Pavarësisht kësaj rritje <strong>te</strong> trafikut , kompleksi<strong>te</strong>ti<br />

është <strong>për</strong>katësisht i ulët.<br />

Ne vitin 2004 rritja e konsiderueshme e trafikut u<br />

shoqërua me një rënie dramatike ne shpenzimet<br />

ATM/CNS tablloja e <strong>për</strong>gjithshme e periudhës është<br />

rënia me e madhe prej (-39%) ne shpenzimet <strong>për</strong> njësi.<br />

Nga një pozicion nga<strong>te</strong> mesmit ne vitin 2003, këto e<br />

ndryshime e zhvendosen LGS-ne ne fundin e kuartilit <strong>për</strong><br />

shpenzimet në njësi dhe ne vitin 2005 dhe 2006 LGS<br />

vin<strong>te</strong> pas EANS ne ANSP-<strong>te</strong> qe shërben si në hapësirën<br />

ajrore <strong>te</strong> si<strong>për</strong>me dhe <strong>te</strong> ulet gjithashtu. Shpenzimet <strong>për</strong><br />

njësi <strong>te</strong> LGS-se tani lëndojnë ndërmjet <strong>te</strong> EANS dhe Oro<br />

Navigacija, <strong>te</strong> <strong>dy</strong>ja fqinje <strong>te</strong> <strong>për</strong>masave <strong>te</strong><br />

krahasueshme(<strong>te</strong> ngjashme).<br />

Nënkuptohet qe LGS-ja nuk ka probleme me vonesat apo<br />

mungese kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>sh.<br />

Rritja ne shpenzime punësimi <strong>për</strong> njësi ATCO-je ka<br />

qene <strong>mbi</strong> 9% ne vit por kjo u <strong>te</strong>jkalua nga një <strong>dy</strong>fishim i<br />

afërt ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO.<br />

Rritja e <strong>kostos</strong> se sportit qe modes<strong>te</strong>, krahasuar me rritjen<br />

e trafikut dhe shpenzimet <strong>për</strong> njësi sporti ranë me<br />

shpejtësi ne vitin 2004 dhe 2005, si një vendim pe r<strong>te</strong><br />

futur shume shërbime <strong>te</strong> jashtme qe rezultonin <strong>te</strong> sillnin<br />

<strong>për</strong>fitime <strong>te</strong> konsiderueshme. Shpenzimet e zhvlerësimit<br />

gjithashtu u reduktuan gja<strong>te</strong> kësaj periudhe.<br />

LGS nuk operon sipas modelit EUROCONTROL.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LGS (LETONIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +55% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, një rritje mesatare vjetore<br />

prej +9.1%, pavaresisht rritjes se planifikuar <strong>te</strong> trafikut prej +23%. Rritja vjetore e planifikuar Vitin e kaluar ish<strong>te</strong> +5,4% ndermjet<br />

2007 dhe 2011, kështu qe kemi <strong>te</strong> bëjmë me një profil kostoje <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> <strong>për</strong>keqësuar. Ne fakt, duke krahasuar me planet e ACE<br />

2006, ne ACE 2007 LGS i korrigjoi rëniet si ne koston e planifikuar dhe profilet trafikut <strong>te</strong> planifikuar. Meqë rishikimi i rënieve <strong>te</strong><br />

trafikut ish<strong>te</strong> me i lar<strong>te</strong> se shpenzimet, shpenzimet <strong>për</strong> njësi tani planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me shpejt se vitin e mëparshëm. Duhet <strong>te</strong><br />

theksojmë se vlerat e planifikuara <strong>te</strong> inflacionit <strong>te</strong> raportua ne ACE2007 janë me <strong>te</strong> larta sesa ato <strong>te</strong> dhëna ne ACE 2006. kjo<br />

gjithashtu mund <strong>te</strong> kontribuoje pe profile <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> me <strong>te</strong> ulëta <strong>te</strong> vrojtuara ne ACE 2007.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e as<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara pati nje kulm pothuajse per 8 vjet ne 2007, vlerën me<strong>te</strong> lar<strong>te</strong> gja<strong>te</strong><br />

2003-2007, duke reflektuar një komision gradual <strong>te</strong> investimeve ne vi<strong>te</strong>t e meprashme. Capex akumulues <strong>për</strong> periudhën 2008-2012<br />

është rreth 67 milion Euro (362% se <strong>te</strong> ardhurave ANS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Capex e <strong>te</strong>jkaloi amortizimin gja<strong>te</strong> kësaj periudhe, duke<br />

sugjeruar një rritje <strong>te</strong> bazës se ase<strong>te</strong>ve. Capex kryesisht lidhet me projek<strong>te</strong>t me vijim :<br />

- <strong>për</strong>mirësim i sis<strong>te</strong>mit ATM ne riga ACC (ARTACC)<br />

- zëvendësim i radarit në Riga si edhe radarët ne Ergli dhe Cirava (Mode S)<br />

- implementim i survejimit <strong>te</strong> shumanshëm ne Riga TMA (projekti WAMRIX)<br />

- zëvendësim i semaforëve VOR/DME , <strong>për</strong>fshi rikonstruksionin <strong>te</strong> sis<strong>te</strong>meve energjetike dhe instalimin e nje ILS-je <strong>te</strong> re<br />

(<strong>dy</strong> drejtimet) ne Aeroportin Riga dhe<br />

- implementim i P-RNAV ne Riga TMA.<br />

Vëllimet e trafikut janë parashikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +23% ndërmjet 2007 dhe 2012. kjo rritje planifikohet <strong>te</strong> absorbohet me rreth +37%<br />

me shume ATCO ne OPS, duke pare këto vlera produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i LGS-se planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t gja<strong>te</strong> e kësaj periudhe. Numri i<br />

sektorëve ne rruge e si<strong>për</strong> dhe orëve planifikohen <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n konstan<strong>te</strong>.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LPS (REPUBLIKA SLLOVAKE)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

LPS esh<strong>te</strong> nje ANSP e vogël, me shpenzime/kosto qe arrijnë ne<br />

0,5%<strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku është rritur me shpejtësi gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe, me rreth 8% ne vit, megjithëse pjesa me e madhe e kësaj<br />

rritje ish<strong>te</strong> kryesisht ne fillim <strong>te</strong> kësaj periudhe, shoqëruar me<br />

zgjerimin e bashkimit Evropian. Kompleksi<strong>te</strong>tii trafikut ish<strong>te</strong> i mesëm,<br />

dhe sezonali<strong>te</strong>ti i trafikut është mjaft i lartë (krahasuar me fqinjin e tij<br />

HungaroControl) LPS arriti <strong>te</strong> kish<strong>te</strong> <strong>për</strong>mirësime <strong>te</strong> dukshme ne<br />

<strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong>. Ajo pati sukses edhe ne reduktimin e<br />

<strong>për</strong>gjithshëm të shpenzimeve ATM/CNS, dhe ko<strong>mbi</strong>nuar me rritjen e<br />

shpej<strong>te</strong> <strong>te</strong> trafikut , ka arritur një rënie me 38% ne shpenzimet <strong>për</strong><br />

njësi. Megjithatë,pike e saj e nisjes ne vitin 2003 ish<strong>te</strong> surprizuese<br />

kostoja e lar<strong>te</strong> shpenzimeve <strong>për</strong> njësi. Dhe madje e dhe tani<br />

shpenzimet <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> LPS-se janë ne majën e kuartilit. Pavarësisht<br />

një sis<strong>te</strong>mi <strong>te</strong> ri ATM-je <strong>te</strong> implementuar ne vitin 2005, vonesat duket<br />

se u bene një tipar i qëndrueshëm ne hapesiren ajrore Sllovake, dhe<br />

jane nje kontribut i konsiderueshme <strong>për</strong> sh<strong>për</strong>ndarjen ne shpenzimeve<br />

ekonomike <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme. Vonesat me <strong>te</strong> mëdha ne 2007 megjithatë<br />

kryesisht jane et shoqëruara me nje kulm ne shkurt dhe situata u<br />

<strong>për</strong>mirësua ne vitin 2008. Shpenzimet <strong>për</strong> njësi kostoje ATCO-je u<br />

rri<strong>te</strong>n gja<strong>te</strong> kësaj periudhe, por mesatarja e rritjes (4.8%ne vit ) është<br />

shume me ulet sesa e fqinjit <strong>te</strong> saj ANS CR, dhe duket se gjithçka ka<br />

ndodhur veç njeh re ne vitin 2005. ne fakt, shpenzimet e lidhura me<br />

<strong>për</strong>mbylljen e një siguracioni pensioni u <strong>për</strong>fshinë ne <strong>për</strong> here <strong>te</strong> pare<br />

ne vitin 2005. rritja ne shpenzimet <strong>për</strong> njësi punësimi ATCO-je (21%)<br />

është <strong>te</strong>jkaluar shume nga rritja e produktivi<strong>te</strong>tit (40%). Ka pasur rënie<br />

ne <strong>te</strong> gjithë elemen<strong>te</strong>t e shpenzimeve <strong>te</strong> sportit, shumica ne koston<br />

kapitale, qe ne vitin 2003 ish<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartat ne Evrope.<br />

Megjithatë, niveli i shpenzimeve <strong>te</strong> sportit per njesi LPS-je esh<strong>te</strong><br />

shume me i lar<strong>te</strong> sesa mesatarja Evropiane dhe <strong>te</strong> pakrahasueshme me<br />

vlerat e pagave me <strong>te</strong> uleta ekzistuese dhe koston e je<strong>te</strong>ses.<br />

Shpenzimet per njesi jane <strong>te</strong> krahasueshme me ato <strong>te</strong> ANS CR, <strong>te</strong>per<br />

me <strong>te</strong> larta sesa ato per HungaroControl Krahasuar me ANS CR,<br />

produktivi<strong>te</strong>ti me i ulet u ekuilibrua nga shpenzimet me <strong>te</strong> ulëta ne<br />

njësi punësimi ndërkohë qe kostoja per njesi sporti esh<strong>te</strong> e njej<strong>te</strong>.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LPS (REPUBLIKA SLLOVAKE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me – 5% ndërmjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, një reduktim mesatar vjetor<br />

prej -1.0%, shpenzimet aktual <strong>për</strong> 2007 janë -12% me <strong>te</strong> ulëta sesa është planifikuar ne ACE 2006, per shkak <strong>te</strong> kursimeve ne<br />

shpenzimet e operimit dhe nga shtyrja e disa projek<strong>te</strong>ve, qe çuan ne shpenzime me <strong>te</strong> ulëta amortizimi. Rritja e konsiderueshme ne<br />

shpenzimet per njeis <strong>te</strong> planifikuara <strong>për</strong> vitin 2008 (+16,5%) erdhi nga rritjet e konsiderueshme <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> per stafin jo operativ,<br />

shpenzimet per stafin dhe shpenzimet e amortizimit). Krahasura me planet ACE 2006, në ACE 2007 LPS ka rishikuar edhe nje here<br />

shpenzimet e planifikuara per 2009-2011<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e as<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara ka nje <strong>te</strong>ndence rritje <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme qe ne vitin vitin 2003, duke<br />

reflektuar komisionim gradual <strong>te</strong> investimeve ne vi<strong>te</strong>t e mëparshme (perfshi implementimin ne Maj 2005 <strong>te</strong> Sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> ri Tahles<br />

EUROCAT ATM) . sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse ne operim esh<strong>te</strong> duke u rritur dhe paraqet tani deri 20% <strong>te</strong> totalit <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse. Kjo<br />

reflekton investime <strong>te</strong> koheve<strong>te</strong> fundit pe r<strong>te</strong> zevendesuar radarin modelit <strong>te</strong>rminal ne Bratisllave dhe modernizmi i sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong><br />

komunikimit<strong>te</strong> zerit. Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 es<strong>te</strong> relativisht i lar<strong>te</strong> dhe shkon ne 54 milion Euro (144% i <strong>te</strong><br />

ardhurave ANS ga<strong>te</strong> –to-.ga<strong>te</strong>) me pike kulmore ne vitin 2012. capex-i i planifikuar lidhetme projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- ACC e re ne Bratsllave me rreth 28 milion Euro (planifikuar<strong>te</strong> komisionohet ne vitin 2012)<br />

- Permiresim o radarëve dhe Peprunimit se <strong>te</strong> dhenave ne fluturim (14 milion Euro)<br />

- Permiresim i sis<strong>te</strong>mev <strong>te</strong> radarëve (13 milion Euro)<br />

- Sis<strong>te</strong>met e qarkullimit ne hapesire ajrore (5.5 milion Euro) dhe<br />

- CNS –permiresim i rrjetit SACON <strong>te</strong> <strong>te</strong>lekomunikimit (3.6 milion Euro)<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, vëllimet e trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me shpejt (+26%) sesa numri i ATCO-ve ne OPS (+12%) dhe<br />

numri is ektoreve ne rruge e siper (+10%). Kjo do <strong>te</strong> tho<strong>te</strong> se , duke menduar gjithçka tje<strong>te</strong>r <strong>te</strong> njej<strong>te</strong>, LPS ATCO dhe produktivi<strong>te</strong>ti i<br />

sektorit planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n gja<strong>te</strong> kësaj periudhe.duke pare nivelin e vonesave, esh<strong>te</strong> e rendesishme qe kjo rritje e<br />

planifikuar per produktivi<strong>te</strong>t/ore ATCO-je nuk e <strong>për</strong>keqësoi cilesine e sherbimit.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LVNL (HOLLANDE)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

LVNL esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme, me kosto që arrijnë 2.1%<strong>te</strong><br />

totalit Evropian. Përgjegjësitë e LVNL janë kufizuara ne një<br />

hapësire me <strong>te</strong> ulet, pasi hapësira ajrore e Holandes<br />

kontrollohet nga MUAC. Trafiku esh<strong>te</strong> rritur shume pak gja<strong>te</strong><br />

eksaj periudhe,em rreth 1.7% ne vit. Komplkesi<strong>te</strong>ti i <strong>grafikut</strong><br />

LVNL esh<strong>te</strong> dner me <strong>te</strong> lartit ne Evrope. Duke u <strong>për</strong>ballur me<br />

rritje <strong>te</strong>paket<strong>te</strong> trafikit LVNL ka qenë <strong>te</strong> aftë <strong>për</strong> <strong>te</strong> permiresuar<br />

<strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> se saj ve<strong>te</strong>m pak, shpenzimet per njesi<br />

ATM/CNS u reduktuan me 4%. LVNL mbet<strong>te</strong> nje nga ANSP<strong>te</strong><br />

me nivelin e e<strong>te</strong> lar<strong>te</strong> <strong>te</strong> shpenzimeve per njesi ne Evrope.<br />

Por perseri esh<strong>te</strong> pak me efikase sesa fqinjët e saj me<br />

pergjegjesi <strong>te</strong> njëjta, BelControl. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO per<br />

LVNL me i lar<strong>te</strong> dhe si shpenzimet per puensim ATCO edhe<br />

shpenzimet e suportit jane me <strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong> Belgocontrol.<br />

Vonesat, sidomos ne aaeroprtin e Ams<strong>te</strong>rdam mbe<strong>te</strong>n <strong>te</strong><br />

konsiderueshme ne koston ekonomike <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme, edhe<br />

pse situata u permiresua ne vitin 2008. shpenzimet per punësim<br />

ATCO njesi u rri<strong>te</strong>n mesatarisht me 4.4% ne vit, dhe kjo nuk u<br />

shoqerua me rritjen e produktivi<strong>te</strong>tit ATCO.<br />

Ne fakt produktivi<strong>te</strong>ti per ore/ATCO ra sidomos ne vitin 2005,<br />

ndoshta si rezultat çeshtjes se vazhdimesise se <strong>te</strong> dhenave ne<br />

raportim me shume sesa thjesht nga nje ndryshim ne<br />

performance. Nje rritje e madhe ne shpenzimet per njesi<br />

punësimi ATCO ne vitin 2007 u shkaktua nga pranimi i<br />

detyrimeve per pension kërkuar nga anetaresimi ne IFRS.<br />

Shpenzimet e suportit ne pergjithesi u reduktuan , megjithatë<br />

tabloja ne vitin 2005 u permiresua nje dispozi<strong>te</strong> e veçan<strong>te</strong> per<br />

shpenzimet ne rikostrunktim me lidhje me pajisjet e ATM/CNS<br />

ne aeropor<strong>te</strong> rajonale dhe implementimi i skemes se daljes ne<br />

pension ne moshe <strong>te</strong> re per stafin ne gjendje pune per <strong>te</strong><br />

reduktuar koston /shpenzimet per stafin e ardhshëm.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

LVNL (HOLLANDE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +10% ndermjet vitit 2007 dhe 2012, me je mesatare rritje vjetore<br />

prej +1,9%, pasi shpenzimet jane planifikuar <strong>te</strong> ngrihen ndersa trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> mbet<strong>te</strong> konstant. Ky esh<strong>te</strong> nje kendveshtrim me<br />

pesimist sesa ia vitit <strong>te</strong> kaluar , ku nje reni ne meatren vjetore ne shpenzimet per njesi prej -2,8% u parashikua ndemjet 2007 dhe<br />

2011. LVNL korrigjoi ne mneyr e<strong>te</strong> kosnderuehsme kostot e larta <strong>te</strong> planifikuara dhe renien e projektimeve <strong>te</strong> trafikut. Planifikohen<br />

Rritjet ne kostopavaresisht programit <strong>te</strong> LVNL-se per <strong>te</strong> reduktuar stafin e asis<strong>te</strong>nces./ndihmes.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e as<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara ka nje <strong>te</strong>ndence rritje <strong>te</strong> lesh<strong>te</strong> qe nga viti 2005. Capex kumulativ<br />

per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 66 milion Euro (31% i <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per 2007) keto investime kryesisht lidhen<br />

me projek<strong>te</strong>t ne vijim :<br />

- zevendesim i NOMAS (Perdorimi i Notam dhe <strong>për</strong>punim i <strong>te</strong> dhenave aeronautike)<br />

- sherbim radarësh këshillues per zonen e detit <strong>te</strong> zi<br />

- in<strong>te</strong>grim i Mode-S<br />

- zevendesim i sis<strong>te</strong>mit simulues kulle<br />

- zevendesim o CCIS (sis<strong>te</strong>m informativ ndihmes)<br />

- permiresim i komponen<strong>te</strong>ve hardware per sis<strong>te</strong>min e Ams<strong>te</strong>rdam advanced ATC (AAA) (si ACC dhe APP)<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, numri total i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +13%, qe esh<strong>te</strong> proporcioni me i lar<strong>te</strong> se ai i<br />

parashikimeve <strong>te</strong> trafikut (+2%). Po ashtu , parashikohet <strong>te</strong> reduktohet niveli i vonesave dhe permiresimi i cilesise se shërbimit.<br />

Theksojme se numri is ektoreve ne rruge e siper ne konfigurim maksimal planifikohet <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>t konstant deri me 2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MATS (MALTA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

MATS është një nga NASp-<strong>te</strong> m,e <strong>te</strong> vogla me shpenzime qe<br />

shkojne deri ne 0,2% <strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku i saj esh<strong>te</strong><br />

rritur gja<strong>te</strong> e kësaj periudhe me rreth 4% ne vit. Trafiku ne<br />

hapësirën ajrore mal<strong>te</strong>ze është me pak kompleksi ne Evrope.<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS <strong>te</strong> MATS rane ndjeshem ne<br />

vitin 2004. ky efekt erdhi si rezultat i nje renie <strong>te</strong><br />

konsiderueshme ne shpenzimet per stafin jo operues si rezultat<br />

i masave ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong>. Qe nga viti 2004 ka pasur nje<br />

renie <strong>te</strong> vazhdueshme graduale ne shpenzimet per njesi, keshtu<br />

qe ne vitin 2007 shpenzimet per njesi ATM/CNS <strong>te</strong> MATS<br />

jane tani nder me <strong>te</strong> ulëtat ne ANSp-<strong>te</strong> Evropiane. (1/4 ne<br />

fund) vonesat nuk jane problem i hapesires Mal<strong>te</strong>ze.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO ka treguar nje rritje <strong>te</strong> vogel gja<strong>te</strong><br />

periudhes deri ne vitin 2006. mungesa e lidhjes ndermjet<br />

produktivi<strong>te</strong>tit ATCO dhe shpenzimet <strong>për</strong> njeis punësimi ne<br />

vitin 2007 ka <strong>te</strong> beje me <strong>ndryshimet</strong> ne relacionet <strong>te</strong> cilat<br />

supozohet <strong>te</strong> ndikojnë me mire performancen e vër<strong>te</strong>të.<br />

Megjithatë, edhe ne nivelin me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> <strong>te</strong> 2007 produktivi<strong>te</strong>ti<br />

MATS ATCO esh<strong>te</strong> akoma ne çerekun e fundit ndermjet<br />

ANSP-ve Evropiane.<br />

Përfundimet ne Shpenzimet per suportin per çdo njesi pas renie<br />

me <strong>te</strong> madhe <strong>te</strong> fillimit ne vitin 2004, vazhdojne <strong>te</strong> bien<br />

gradualisht gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. Efikasi<strong>te</strong>ti financiar i <strong>kostos</strong><br />

se MATS esh<strong>te</strong> i krahasueshem me a<strong>te</strong> <strong>te</strong> DCACCYprus , nje<br />

tje<strong>te</strong>r ishull mesdhetar me nje hapesire ajore detare <strong>te</strong><br />

konsiderueshme. Megjith<strong>te</strong>, meqe DCAC Cyprus ka veshtiresi<br />

ne sigurimin e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve ATC, MATC nuk shkakton asnjë<br />

vonese ATFM. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i saj esh<strong>te</strong> shume me i<br />

ulet sesa i DCAC Cyprus, ndersa shpenzimet-kosto <strong>te</strong> sportit<br />

ne njesi jane <strong>te</strong> krahasueshme. Megjithatë Shpenzimet e<br />

punësimit ATCO <strong>te</strong> saj jane shuem me <strong>te</strong> uleta.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MATS (MALTA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> <strong>te</strong> bien me -22% ndemjet vitit 2007 dhe 2012,nje renie mesatare vjetore prej -<br />

4,8% meqe vëllimet e trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n ne proporcione me ta larta (+34%) sesa shpenzimet (+4%). Projektimet nga<strong>te</strong><br />

cilat presupozohet kjo kanë <strong>te</strong> bëjnë me rritjen me e trafikut me <strong>te</strong>per ses planifikimi nga ACE 2006,po ashtu edhe shpenzimet, qe<br />

jane <strong>te</strong>per me <strong>te</strong> medhea sesa ato <strong>te</strong> studiuara ne periudhat historike <strong>te</strong> relacionit. Si rezultat, ne ACE 2007 perspektiva esh<strong>te</strong> me pak<br />

optimist sesa ne ACE 2006, ku u planifikua nje renie e mesatare vjetore prej -6.1% <strong>te</strong> shpenzimet per njeis ndermjet 2007-2011.<br />

Qe nga viti 2004 Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara po bie ne menyre <strong>te</strong> vazhdueshme dhe ne vitin<br />

2007 esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletat eASNP-ve Evropiane. Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 10 milion Euro (59% i <strong>te</strong><br />

ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per 2007) me pike kulmor ene vitin 2010. Keto investime kryesisht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim :<br />

- zgjerim i ndër<strong>te</strong>sës ekzistuese dhe ndërtimi i nje blloku <strong>te</strong> ri adminitrsa<strong>te</strong> (qe do et komisionohet ne fillim <strong>te</strong> vitit 2009)<br />

- stacionet e <strong>te</strong> reja <strong>te</strong> punes<br />

- <strong>për</strong>mirësim i sis<strong>te</strong>mit FDP<br />

- futja e sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> kthimit<br />

- Dhome e ndare me një sis<strong>te</strong>m vazhdimësie dhe pozicion trajnimi.<br />

- Implementim i OLDI me Tunizine<br />

- Sis<strong>te</strong>mi i ri ndriçimi per aerodromin<br />

- Zevendesim pozicionit pozicionit <strong>te</strong> punes kontrollore dhe<br />

- Zevendesim i radarëve <strong>te</strong> 2 MSSR; dhe<br />

Vëllimet e trafikut parashikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n +34% ndermjet 2007 dhe 2012. ne <strong>te</strong> njej<strong>te</strong>n kohe, numrat e ATCO-ve ne OPS planifikohen<br />

<strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n krejt konstan<strong>te</strong>, duke bere qe produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i planifikohen <strong>te</strong> ngrihen ne mënyrë <strong>te</strong> konsiderueshme gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe. .<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MK CAA (ish Republika e Jugosllavise Maqedonia)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

MK CAA është njëra nga ANSP-<strong>te</strong> më të vogla ne Evropë, me<br />

shpenzime që shkojnë 0,1% <strong>te</strong> totalit evropian. trafiku u rrit me<br />

shpejtësi ne vitin 2004 dhe 2005, por ra ne vitin 2006 dhe<br />

2007. Rritja e <strong>për</strong>gjithshme pati një mesatare vetëm 2.7 % në<br />

vit. Trafiku ne hapësirën ajrore është i ndjeshëm ndaj<br />

ndryshimeve në strukturën e rrugës dhe me afersine me<br />

Kosovën sjell paqëndrueshmëri <strong>te</strong> <strong>te</strong>jra. Trafiku i MC CAA ka<br />

nje kompleksi<strong>te</strong>ti <strong>te</strong> emsem por sezonali<strong>te</strong>ti i trafikut ne<br />

hapësirën ajrore <strong>te</strong> MK CAA është ndër më të lartit. Pavresisht<br />

rritjes krejt modes<strong>te</strong> <strong>te</strong>trafikut , pati nje permriesim <strong>te</strong><br />

konsiderueshëm ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> me nje rënie<br />

shpenzimet ATM/CNS <strong>për</strong> njësi prej 33% gja<strong>te</strong> kësaj periudhe<br />

megjithatë shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS <strong>te</strong> saj janë akoma<br />

<strong>te</strong><strong>për</strong> surprizuese (afër majës se çerekut) duke pasur parasysh<br />

vlerat e ulëta <strong>te</strong> pagave ne ish Republiken Jugosllave <strong>te</strong><br />

Maqedonisë.<br />

Vonesat nuk janë problem i hapësirës së saj ajrore.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u <strong>për</strong>mirësua gja<strong>te</strong> periudhe por mbe<strong>te</strong>t nderme<br />

<strong>te</strong> uletit ne Evrope dhe shet me pak se gjysma e mesatares evropiane.<br />

Shpenzimet per punësim njësie ATCO u rri<strong>te</strong>n me 4,4%ne vit. Kjo<br />

rritje , megjithatë është <strong>te</strong>jkaluar nga rritja e produktivi<strong>te</strong>tit.<br />

Gjithashtu, Shpenzimet totale dhe ato <strong>për</strong> njesi suporti u reduktuan por<br />

qeseri mbe<strong>te</strong>n ne maje <strong>te</strong> grupit. Kjy reduktuan ka <strong>te</strong> beje kryesisht me<br />

shpenzimet <strong>te</strong> uleta <strong>mbi</strong> kapitalin. Megjithatë, niveli i shpenzimeve<br />

per njesi sporti <strong>te</strong> MK CAA esh<strong>te</strong> <strong>te</strong>per me i lar<strong>te</strong> sesa mesatarja<br />

Evropiane dhe i pakrahasueshme me vlerat e ulëta ekzistuese <strong>te</strong><br />

pagave dhe koston e je<strong>te</strong>sës.<br />

Fqinji i MK CAA Shqi<strong>për</strong>ia ka shpenzime <strong>për</strong> suport njësie <strong>te</strong><br />

ngjashme me <strong>te</strong>,por shpenzimet <strong>për</strong> njësi shfrytëzimi <strong>te</strong> ATCO janë<br />

shume me <strong>te</strong> ulëta dhe produktivi<strong>te</strong>ti <strong>te</strong><strong>për</strong> me i lar<strong>te</strong>. Si rezultat i<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> NATA ne 2007 ishin deri 10% me <strong>te</strong> ulëta se<br />

<strong>te</strong> MK CAA.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MK CAA (ish Republika e Jugosllavisë Maqedonia)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -10% ndemjet vitit 2007 dhe 2012,nje renie mesatare vjetore prej -<br />

2.1% meqë trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me pak me shpejt sesa shpenzimet deri me 2011, por pastaj me shpejt per ne vitin 2012. kjo është<br />

paralel me rënien vjetore mesatare <strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> vitit <strong>te</strong> fundit prej -1,9% ndemjet 2007-2011. kostot/shpenzimet aktuale <strong>te</strong> vitit<br />

2007 , janë 10% më poshtë shpenzimeve <strong>te</strong> planifikuara <strong>për</strong> ACE 2006 si rezultat i reduktimeve ne shpenzimet <strong>te</strong> operimit direkt.<br />

Krahasuar me planet ACE 2006 , ne ACE 2007 MK CAA rishikoi me kujdes rëniet si ne trafikun e planifikuar ashtu edhe <strong>te</strong><br />

shpenzimeve <strong>te</strong> planifikuara.<br />

Qe nga viti 2004 Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara ranë ne vitin 2007, pas tre vi<strong>te</strong>ve me rritje.<br />

Meqë amortizimi është planifikuar <strong>te</strong> je<strong>te</strong> me i lar<strong>te</strong> se Capex deri me 2009, e<strong>te</strong>re kjo ndodh sepse mesatarja e mbetur e je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sise<br />

ase<strong>te</strong>ve fikse vazhdon <strong>te</strong> bjere. Capex kumulativ <strong>për</strong> periudhën 2008-2012 është pak me shume se 6 milion Euro (49% e <strong>te</strong> ardhurave<br />

ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Këto investime kryesisht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Përmirësim i sis<strong>te</strong>mit ATM )SDP-ARTAS-, FDP, ODS) nga fundi i 2009.<br />

- Përmirësim i sis<strong>te</strong>mit ARO dhe RCO nga fundi i vitit 2009-09-02 Sigurim i back-up per njesi VCS per Skopje ACC nga<br />

2008<br />

- Survejim Gjeodetik dhe kalibrim i i fluturimeve<br />

- Implementim i procedurave P-RNAV )sigurim i DME-se se re) nga viti 2009 dhe<br />

- Zevendesim i pajisjeve METEO ekzistues (sis<strong>te</strong>mi AWOS/ATIS/VOLMET) per aeroportin ne SKopje nga viti 2009 dhe<br />

Aeroporti Ohrid nga 2011.<br />

Ndermjet vitit 2007 dhe 2011 numri total i ATACO-ve ne OPS esh<strong>te</strong> planifikuar<strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +53% deh esh<strong>te</strong> <strong>te</strong>per me lart sesa rritja<br />

e planifikuar e trafikut prej (+22%) Me gjithçka tjetër <strong>te</strong> nje<strong>te</strong>, kjo esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> reduktohet produktivi<strong>te</strong>ti i MK CAA qe<br />

aktualisht esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit ne eVrope. Numri i sektorev ne rruge e siper esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +7% ndersa numri i<br />

sektoreve ne rruge e siper pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n nga 3 ne 4 sektore ne vitin 2011.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MoldATSA (MOLDAVIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

MoldATSA esh<strong>te</strong> ANSP-ja me e vogel kombetare qe raporton<br />

<strong>te</strong> dhena ace, me kosto qe arrijen ne masen 0.1% <strong>te</strong> totalit<br />

evropian.<br />

trafiku u rrit me shpej<strong>te</strong>si gja<strong>te</strong> kësaj periudhe, me rreth 11%<br />

ne vit. kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut per MoldATSA është nder me <strong>te</strong><br />

ule<strong>te</strong>tit e ANSP-ve qe jane pjese e anulimit se <strong>te</strong> dhenave <strong>te</strong><br />

ATCO. Trafiku ne Moldavi ne hapesiren ajrore tregon nje<br />

variacion <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> sezonal. Shpenzimet per njesi AT /CNS <strong>te</strong><br />

MoldATSA jane pka me poshtë mesatares evropiane dhe janë<br />

çuditërisht të larta duke qënë se ka shpenzime shumë të ulëta<br />

pune. Trafiku gjithnjë në rritje ka ndihmuar MoldATSA të<br />

reduktojë shpenzimet e saja per njësi gjatë periudhës me 21%<br />

edhe pse ne vitin 2007 pati një rritje <strong>te</strong> tyre.<br />

Vonesa nuk është problem i hapësirës ajrore <strong>te</strong> Moldavisë<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO-se mbe<strong>te</strong>t shume i ulet pasi është me i<br />

paket sesa nje e pesta e mesatares Evropiane. Shpenzimet e<br />

punësimit <strong>për</strong> njësi ATCO-je ishin relativisht <strong>te</strong> qëndrueshme<br />

gja<strong>te</strong> periudhës dhe mbe<strong>te</strong>t <strong>për</strong> një kohë të gjatë më <strong>te</strong> ulëtat ne<br />

Evrope.<br />

Sasia e Shpenzimeve ne suport <strong>për</strong> njësi ka rene gjet periudhës<br />

megjitha<strong>te</strong> ka pasur nje rritje ne vitin 2007. rritja pefshin<br />

shpenzimet lidhur me kapitalin dhe kuptohet qe lidhet me<br />

modernizmin e infrastruktures ATM/CNS, dhe ne veçanti me<br />

komisionimin e sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> ri Radr qe siguron perpuethshmeri<br />

me kërkesat e EUROCONTROL. Megjithatë , niveli i<br />

shpenzimeve per njrsi suporti <strong>te</strong> MoldATSA esh<strong>te</strong> ndjeshem<br />

me i lar<strong>te</strong> sesa mesatarja evropiane dhe nuk krahasohet me<br />

nivelin ekzistues <strong>te</strong> pagave dhe me koston e je<strong>te</strong>ses.<br />

Duket se disa elemen<strong>te</strong> <strong>te</strong> shpenzimeve jane raportuar nga<br />

MoldATSA si shpenzime (<strong>te</strong> lidhura me kapitalin), sesa me<br />

kapitalizmin. Kjo esh<strong>te</strong> njelloj sikur shkaktosh<br />

paqendrueshmerti ne shpenzimet e raportuara ne lidhej me<br />

kapitalin.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MoldATSA (MOLDAVIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -42% ndemjet vitit 2007 dhe 2012, nje renie mesatare vjetore prej –<br />

10.2% meqë shpenzimet pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> bien me -15% ne <strong>te</strong>rma reale, nderkohe qe trafiku esh<strong>te</strong> projektuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +45%. Megjithatë<br />

shpenzimet aktuale ne 2007 jane +19%me <strong>te</strong> larta sesa janë planifikuar ne ACE 2006, kryesisht ne saje rritjes veçanërisht et lar<strong>te</strong> ne<br />

koston e kapitalit, keshtu qe kostoja e njesise nuk ra siç u parashikua vitin paraardhës. Ka nje paqendrueshmeri <strong>te</strong> konsiderueshme ne<br />

shpenzimet e planifikuara dhe ne elemen<strong>te</strong> e e trafikut <strong>te</strong> planifikuar qe jane dhene nga MoldATSA . duke e krahasuar me planet<br />

ACE 2006, ne ACE 2007 MoldATSA ka rishikuar rëniet si ne shpenzimet e planifikuara ashtu edhe ne trafikun e saj <strong>te</strong> planifikuar.<br />

Pe rvi<strong>te</strong>t 2009-2011. rritja e veçan<strong>te</strong> e trafikut gja<strong>te</strong> periudhës 2007-2012 esh<strong>te</strong> tani +45%e cila esh<strong>te</strong> dukshme ne e lar<strong>te</strong> sesa<br />

parashikimet e STATFOR, edhe pse është me e ulet sesa rritja ne kohe sipas raportimit <strong>te</strong> periudhave <strong>te</strong> shkuara.<br />

Qe nga viti 2005 Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara mbe<strong>te</strong>n krejt <strong>te</strong> qëndrueshëm <strong>për</strong> rreth 7 vjet<br />

capex i planifikuar kumulativ <strong>për</strong> periudhën 2008-2012 është rreth 4 milion Euro (76% i të ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) Capex e4<br />

<strong>te</strong>jkalon amortimzin ne kohe, duke sugjeruar nje rritje <strong>te</strong> bazes se asetit. Këto investime kryesisht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- blerje e radareve survejues <strong>te</strong> ko<strong>mbi</strong>nuar<br />

- modernizim i sis<strong>te</strong>mit radar me<strong>te</strong>orik<br />

- trajnim i qendrës ATCO<br />

- blerje e pajisjeve <strong>për</strong> regjistrim zëri.<br />

- Implementim i rrjetit <strong>te</strong>lekomunikacionit fiks aeronautik<br />

- Modernizim i VHF<br />

- Modernizim i qendres ATC dhe<br />

- Pajisej <strong>te</strong> reja DVOIR/DME<br />

Duhet pasur kujdes ne in<strong>te</strong>rpretimin e <strong>te</strong>rmit “capex per amortizim” pe rrastin e MoldATSA sepse disa capex jane <strong>te</strong> pakapitalizuar<br />

dhe pa amortizim, por direkt shpenzohen gja<strong>te</strong> vitit.<br />

Vëllimet trafikut parashikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +45% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012. kjo rritje esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> absorbohet me +7%<br />

me shume ATCO ne OSP ndersa numri is ektoreve dhe oret e ektoreve planifikohet <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n konstan<strong>te</strong>. Kjo gje pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rrise<br />

produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>te</strong> MoldATSA i cili aktualisht esh<strong>te</strong> me i uleti ne Evrope.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MUAC (Maastricht)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

MUAC esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme me shpenzime/kosto qe<br />

arrijnë vlerën 1.7% <strong>te</strong> totalit Evropian. MUAC është<br />

<strong>për</strong>gjegjëse vetëm <strong>për</strong> hapësirën e si<strong>për</strong>me. MUAC nuk ka <strong>te</strong><br />

beje me koston e infrastrukturës CNS që bëhen <strong>te</strong> vlefshme per<br />

<strong>për</strong>dorim <strong>te</strong> <strong>për</strong>bashkët nga ANSP-<strong>te</strong> (Belgocontrol, DFS, dhe<br />

LVNL) qe operojnë në hapësirën ajrore <strong>te</strong> katër sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve.<br />

Komplksi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> saj esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit mne<br />

Evrope, por me i paket se ai i Blegocontrol dhe DFS-se.<br />

Trafiku esh<strong>te</strong> rritur me rreth 7% ne vit gja<strong>te</strong> kësaj periudhe.<br />

MUAC tregoi nje oermriesim <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e<br />

<strong>kostos</strong> me nje renie ne shpenzimet per njesi ATM/CNS pre<br />

21% gja<strong>te</strong> periudhe sne fjale. Vonesta mbe<strong>te</strong>n ne nje<br />

proporcion <strong>te</strong> konsiderueshem ne shpenzimet ekonomike <strong>te</strong><br />

<strong>për</strong>gjithshme; fillimisht <strong>te</strong> larta, ato u reduktuan ne vitin 2005,<br />

por ne vitin 2007 u kthyen ne po ato nivele <strong>te</strong> larta edhe pse<br />

situata u permiresua ne vitin 2008.<br />

Shpenzimet per njesi punësimi ATCO u rri<strong>te</strong>n me 4,8% ne vit<br />

mesatarisht ne <strong>te</strong>rma reale dhe jane nder tre me <strong>te</strong> lartat ne<br />

Evrope. Rritja e konsiderueshme ne vitin 2006 per shpenzimet<br />

ne njesi punesimi ATCO u shoqerua me lejim sh<strong>te</strong>se n estafin<br />

operacional.<br />

Rritja e <strong>për</strong>gjithshme prej 21% ne shpenzimet per njësi nuk u<br />

shoqerua <strong>te</strong>reshit me produktivi<strong>te</strong>t ATCO-je i cili u rrit me<br />

17% gja<strong>te</strong> periudhës. Megjitha<strong>te</strong> produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i<br />

MUAC mbeti per nje kohe <strong>te</strong> gja<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit e ANSPve.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i tij esh<strong>te</strong> akoma dukshem me i alr<strong>te</strong> sesa<br />

ACC-ve <strong>te</strong> tjera me pergjegjesi qe i takojne hapesires ajrore <strong>te</strong><br />

siperme., si ACC <strong>te</strong> Rhein dhe Londeres.<br />

MUAC pati sukses ne shkurtimin e shpenzimeve <strong>te</strong> suportit aq<br />

sa shpenzimet per njesi suporti rane me 30%.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

MUAC (Maastricht)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +10 % . ndermejt viti 2007 dhe 2002, nje mesatare<br />

rritje vjetore prej +2.0%kjo esh<strong>te</strong> dukshem nje perspektive me pesimis<strong>te</strong> sesa ato <strong>te</strong> planeve per gvitin e kaluar, ku renia<br />

e mesatarja vjetore e planifikuar ndermjet 2007-2011 ish<strong>te</strong> -1,1%. Krahasuar me planet e ACE 2206, mUac ruiishikoi<br />

duke korrigjuar reniet e planifikuara <strong>te</strong> trafikut dhe rritjen e planifikuar <strong>te</strong> shpenzimeve per 2009-2011.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara en-rou<strong>te</strong> u rrit lesh<strong>te</strong> ne vitin 2007, pas tre vi<strong>te</strong>ve <strong>te</strong><br />

njepsanjeshme renieje. Vlera e saj per vitin 2007 mbti nder me <strong>te</strong> uletat ne ANSP-<strong>te</strong> e EVropes. Qe nga viti 2004<br />

shpendarja e aseve fikse ne konstruksion vazhdon <strong>te</strong> perfaqesoje deri ne 40% <strong>te</strong> se<strong>te</strong>ve fikse ne total. Ne dhjetor 2008<br />

planifikohen <strong>te</strong> fu<strong>te</strong>n ne operim ase<strong>te</strong> <strong>te</strong> reja <strong>te</strong> konsiderueshme (sis<strong>te</strong>m i ri FDP zhvilluar nga Idra). Capex kumulativ<br />

per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 82 milion Euro ( 68%i bazes se shpenzimeve per vitin 2007). Capex e <strong>te</strong>jkalon<br />

amortizimin gaj<strong>te</strong> kësaj periudhe, duke sugjeruar nje rritje <strong>te</strong> bazes se asetit. . Këto investime kryesisht lidhen me<br />

projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Zhvillim i vazhdueshme i sis<strong>te</strong>mit FDP (27 milion Euro gja<strong>te</strong> 2008-2012)<br />

- Asis<strong>te</strong>nce <strong>te</strong>knologjike <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme (22 milion euro gja<strong>te</strong> 2007-2011) dhe<br />

- Asis<strong>te</strong>nce <strong>te</strong>knologjike per ATS (17 milion euro 2007-2011)<br />

-<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, numri total i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t shume me shpejt (+40%) sesa trafiku<br />

(+13%) prapeseprae, kjo pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong>reduktoje nivelin e vonesave dhe <strong>te</strong> permiresoje nivelin e cilesise se shërbimit. Numri i<br />

oreve <strong>te</strong> sektoreve ne rruge e siper pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +13% paralelisht me parashikimet e trafikut. .<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NATA Albania (SHQIPERI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

NATA Albania esh<strong>te</strong> nje ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> vogla me shpenzime<br />

qe arrijne deri 0,2% <strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku është rritur me<br />

shpejtësi gja<strong>te</strong> periudhës afërsisht me 11% ne vi<strong>te</strong>dhe4 pse<br />

rritja ish<strong>te</strong> e çrregullt. Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> Albania-s<br />

është nder me <strong>te</strong> ulëtit në Evrope. Nga ana tje<strong>te</strong>r sezonali<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut ne hapësirën ajrore Shqiptare është ndër me <strong>te</strong> lartit<br />

(por pak me i ulet se i fqinjit MK CAA). Pavarësisht rritjes se<br />

trafikut pati nje renie <strong>te</strong> eprgjithshme ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong>,<br />

me nje rritje ne shpenzimet per njesi ATM/CNS me rreth 4%<br />

gja<strong>te</strong> periuhdes.<br />

Vonesat i shfaqen ne vitin 2004 dhe 2005, por nuk ishin <strong>te</strong><br />

konsiderueshme dhe qysh atëherë nuk ka. Shpenzimet <strong>për</strong> njesi<br />

punësimi ATCO u rri<strong>te</strong>n me nje mesatare rreth 3% ne vit, edhe<br />

pse kjo rritje ish<strong>te</strong> e çrregullt, ndoshta si rezultat i çështjes së<br />

paqendrueshmerise ne raportimin e <strong>te</strong> dhënave dhe jo si<br />

ndryshim ne performance. Rritja e <strong>për</strong>gjithshme ne shpenzimet<br />

e punësimit <strong>për</strong> njësi ATCO-je (13%) nuk u paralelizua nga<br />

rritja prej 10% ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO, edhe pse<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

produktivi<strong>te</strong>ti u rrit me njanje pik surprize ne vitin 2005.<br />

Shkaku kryesor i rënies në performancen e efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong> jane shpenzimet ne koston e suportit qe u rri<strong>te</strong>n<br />

pergjithesisht me 56% gja<strong>te</strong> periudhes; edhe me rritjen e<br />

shpej<strong>te</strong> <strong>te</strong> trafikut shpenzimet per njesi suporti u rri<strong>te</strong>n me 4%.<br />

Faktori <strong>për</strong>forcues i kësaj esh<strong>te</strong> rritja masive ne shpenzimet qe<br />

lidhen me kapitalin <strong>te</strong> cilat kerkojne modernizmin e<br />

infrastruktures ATM/CNS (NAMP) . megjithatë niveli i<br />

shpenzimeve per njesi suportit esh<strong>te</strong> dukshem me i lar<strong>te</strong> se<br />

mesatarja evropiane dhe e pakrahasueshme me vlerat<br />

ekzistuese <strong>te</strong> uleta <strong>te</strong> pagave dhe <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> se je<strong>te</strong>ses.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i NATA Albania dhe shpenzimet e puensimit<br />

epr njesi ATCO_je jane nder me <strong>te</strong> uletat ne Evrope.<br />

Shpenzimet e saj per njesi suportit jane ne maje <strong>te</strong> kuartilit.<br />

Megjithatë sipas gjithe treguesve ajo krahasohet suksesshem<br />

me fqinjin e saj Mk CAA. Performanca e jashtme e NATA<br />

Albania ka ndryshuar ne menyre <strong>te</strong> çrregullt gja<strong>te</strong> periudhes ne<br />

fjale; kjo vjen si pasoje e paqendrueshmerise ne raportim.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NATA Albania (SHQIPERI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -13% ndermjet 2007 dhe 2012 , nje renie mesatare<br />

vjetore prej -2,7%, meqe trafiku planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me shpejt (+31%) sesa shpenzimet e ofrimit AYTM/CNS (+14%)<br />

Kjo ben kontrast me rritjen vjetore mesatare <strong>te</strong> planifikuar prej +2,2% ndermjet 2007-2011. rritja prej +14% ne<br />

shpenzimet ATM/CNS esh<strong>te</strong> kryesiht pasoje e rritjes ne shpenzimet per stafin operues (sidomos shpenzime per trajnim<br />

dhe shpenzime per vazhdimin e kontratave per mASSR) dhe shpenzimet e in<strong>te</strong>resit shoqeruar me Projektin<br />

Modernizues <strong>te</strong> hapesires ajrore kombetare (NAMP). Krahasuar me planet ACE 2006, ne ACE 2007 NATA Albania ka<br />

korrigjuar dukshem renien ne shpenzimet e planifikuara, sidomos per periudhen 2010-2011, nderkohe qe trafiku i saj<br />

supozimet parashikues e<strong>te</strong> trafikut mbe<strong>te</strong>n <strong>te</strong> qëndrueshme. .<br />

Qe nga viti 2005, mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fiksuara mbeti krejt e qendrushme per 6<br />

vjet. Shpendarja e aseve fikse ne konstruksion vazhdon <strong>te</strong> perfaqesoje deri ne 30% <strong>te</strong> se<strong>te</strong>ve fikse ne total meqe NATA<br />

Albania raporton <strong>te</strong> dhëna ACE. Kjo duhet <strong>te</strong> je<strong>te</strong> rezultat i Programit <strong>te</strong> rendesishem <strong>te</strong> investimit <strong>te</strong> NATA Albania i<br />

filluar ne vitin 2004 ne bashkëpunim me projektin NAMP (qe esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> perfundoje krejtësisht ne vitin 2011)<br />

Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> akoma mjaft i konsiderueshme dhe arrin deri 32 milion Euro (225% i<br />

<strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per vitin 2007) \ku kryesisht <strong>për</strong>fshihen:<br />

- nje dner<strong>te</strong>se e re e perbashket ACC/APP/TWR e lokalizuar prane Aeroporti Nene Tereza<br />

- RDPS, FDPS, ODS, dhe VCS <strong>te</strong> reja<br />

- Instalim i pajisjes NAV ne aeroportin Nene Tereza (ILS, D-VOR, DME)<br />

- Nje MSSR e re<br />

- Nje sit i ri radioje VHF; dhe<br />

- Futja e sherbimevbe radarësh <strong>te</strong>rminale ne aeroportin Nene Tereza.<br />

Gjithsesi, profilet me kalimin e kohes per CApex dhe per amortizmin nuk jane krejt <strong>te</strong> intuitive, pasi amortizmi nuk<br />

esh<strong>te</strong> i krahasueshme me capex. Kjo mund et tregoje paqendruehsmeri ne raportim<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 numri i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me shpejt (+60%) sesa trafiku (+13%).<br />

Gjithsesi, kjo pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> reduktoje produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>te</strong> NATA-s i cili tani per tani esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit ne Evrope.<br />

Numri sektoreve ne rruge e siper planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t nga 3 ne 4 per vitin 2009 dhe pastaj ne 6 per vitin 2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NATS (Mbre<strong>te</strong>ria e Bashkuar)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

NATS esh<strong>te</strong> nje nga ANSP-<strong>te</strong> me <strong>te</strong> medha ne Evrope, me shpenzime<br />

qe arrijne <strong>mbi</strong> 11% <strong>te</strong> totalit Evropian.<br />

Trafiku esh<strong>te</strong> rritur me rreth 4,2% ne vit gja<strong>te</strong> periudhes ne fjale.<br />

NATS ka ne kontroll nje shumellojshmeri hapesirash ajrore me nje<br />

kompleksi<strong>te</strong>t <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> dhje relativisht <strong>te</strong> ulet trafiku. Mbi <strong>te</strong> gjithe,<br />

komplksi<strong>te</strong>ti i tij esh<strong>te</strong> dner me t alrtit ne Evrope nder 4 NASP-<strong>te</strong> me<br />

<strong>te</strong> medha NATS ka nje komplksi<strong>te</strong>t <strong>te</strong> krhasueshme ne DFS-ne. NATS<br />

tregoi nje permriesim <strong>te</strong> pergjithshem ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> me nje<br />

renie ne shpenzimet per njesi ATM/CNS prej 11% gja<strong>te</strong> periudhes.<br />

Megjitha<strong>te</strong> kjo ka <strong>te</strong>ndence u ndryshua ne vitin 2007. vonesat ARFM,<br />

qe jane dner me ta lartat nder ANPS-<strong>te</strong> e tjera <strong>te</strong> medha mbe<strong>te</strong>n nje<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore proporcion i kosideruehsme dhe ne perkeqesim i hspenzimeve<br />

ekonomike <strong>te</strong> eprgjithshme. Shpenziemt per puneism nesie ATCO/ u<br />

rri<strong>te</strong>n me 4% ne mesatare vjetore, edhe pse kjo rritje ish<strong>te</strong> e çrregullt<br />

renie ne vitin 2005erdhi si rezultat i nje dljaes e nje numri <strong>te</strong><br />

konsideruehsme ATCO-sh <strong>te</strong> reja. Nje rritje e rendesishme ne vtin<br />

2006 erdhi si rezultat e nje pagese <strong>te</strong> re shperblyese per ATCO-<strong>te</strong>.<br />

Rritja e pergjithshme prej 17% ne shpenzimet per puensim njesie<br />

ATCO nuk u paralelizua nga rritja prej 4%ne produktivi<strong>te</strong>t. Por<br />

megjitha<strong>te</strong> pati sukses ne reduktimin e shpenzimeve totale ne suport ,<br />

e ko<strong>mbi</strong>nuar me rritjen e trafikut, kjo i dhe shtytje uljes b ne<br />

shpenzimet e suportit prej 16%. Kjo rritje krysisht u shoqerua me<br />

shpenzime <strong>te</strong> bollshme dhe zhvendosje ne vijim taq transferimit <strong>te</strong><br />

operimeve <strong>te</strong> London TC nga West Drayton ne Swanwick.<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Mbi <strong>te</strong> gjitha shpenzimet ekonomike per njesi <strong>te</strong> NATS jane<br />

me t larta sesa ato <strong>te</strong> ENAV, DFS dhe DSNA, por me <strong>te</strong> uleta<br />

se <strong>te</strong> AENA. Pavaresisht kompleksi<strong>te</strong>tit me <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> <strong>te</strong> trafikut<br />

produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i saj ish<strong>te</strong> me i larti nder pese ANSP e<br />

medha. Hspenzimet per njesi puneism ATCO <strong>te</strong> saj jane me <strong>te</strong><br />

uleta se ato <strong>te</strong> Aena-s, DFs-se, dhe ENAV por me <strong>te</strong> larta se <strong>te</strong><br />

DSNA-se. Shpenzimet per njesi suporti jane me <strong>te</strong> lartat ne<br />

pese ANSP-<strong>te</strong> e medhe. NTAS esh<strong>te</strong> subjekt i rregullimit<br />

ekonomik <strong>te</strong> pavaruar dhe nuk operon sipas regjimit <strong>te</strong><br />

mbulimit <strong>te</strong> plo<strong>te</strong> <strong>te</strong> shpenzimeve. Permiresimet e tij gja<strong>te</strong><br />

periudhes kane qene <strong>te</strong> krahasueshme me DSNA-ne dhe<br />

ENAV, por me <strong>te</strong> vogla sesa <strong>te</strong> DFS-se.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NATS (Mbre<strong>te</strong>ria e bashkuar)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> nuk mundeshin <strong>te</strong> llogari<strong>te</strong>shin pasi NATS nuk na ofroi <strong>te</strong> dhena <strong>te</strong><br />

kujdesshme progresive lidhur me <strong>te</strong>rminalin ANS. Megjitah<strong>te</strong> NATS tregoi <strong>te</strong> dhenat e planifikuara per aktivi<strong>te</strong>tin enrout<br />

pra ne rruge e siper deri ne vitin 2012. shepnziemt ATM/CNS per njesi en –rou<strong>te</strong> planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me<br />

+2ndermjet viti 2007 dhe 2012, nje mestare rritje vjetore prej +0,5%. Kjo esh<strong>te</strong> nje perspektive me pesimis<strong>te</strong> sesa plani<br />

i viti <strong>te</strong> meparshem, ku renia e meatsres vjetore ish<strong>te</strong> me -4,5%ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007/2011. krahasuar me planet ACE<br />

2006, ne ACE 2007 NATS korrigjua ne menyre <strong>te</strong> konsiderueshme renien ne trafikun e planifikuar, nderkohe qe<br />

shpenzimet e parashikuara per periudhen 2008-2011 u len ne vitin 2008 (-5%), por me rritje per 2009-2011 (+2% ne<br />

vit). Mbi <strong>te</strong> gjithe, meqe revsionimi i renis ne trafik ish<strong>te</strong> me i lar<strong>te</strong> sesa shpenzimet, shpenzimet per njesi tani<br />

planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n ndryshe nga ajo e planifikuar vitin e kaluar.<br />

Qe nga viti 2004, mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> fikse ka qene ne rritje deri ne 6.3 vi<strong>te</strong> ne<br />

2007. Shpendarja e aseve fikse ne konstruksion vazhdon <strong>te</strong> perfaqesoje mesatarisht me shume se 30% <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse<br />

ne total qysh ne vitin 2004. Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 880 milion Euro. (99% e <strong>te</strong> radhurave<br />

ANS ga<strong>te</strong>-to- ga<strong>te</strong>) keto investime kryesiht lidhen ne projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Permiresim i sis<strong>te</strong>meve ATM ekzistuese<br />

- Ndertim i nje ACC-je <strong>te</strong> re skoceze<br />

- FDP ektronike ne Londer TC ne ACC-ne e re Skoceze (Prestwick) nga 2010/2011<br />

- Mje<strong>te</strong> kontrollor e<strong>te</strong> avancuar duke <strong>për</strong>dorur <strong>te</strong> dhena e elektronike <strong>te</strong> fluturimit per London AC C (iFACTS<br />

planifikuar <strong>te</strong> oeprohen ne 210/2011) dhe mangjer mbërritje ne London TC nga viti 2009 dhe<br />

- Shpendarie e nje sis<strong>te</strong>mi FDP zevendesimi ne swanwick dhe prestwick (projekti iTEC i cili do <strong>te</strong> oeprohet nga<br />

2013/2014)<br />

Gja<strong>te</strong> periudhes 2004-2012 vlera e “capex ne amortizim” esh<strong>te</strong> sis<strong>te</strong>matikisht me i lar<strong>te</strong> sesa 1, edhe pse kjo nuk esh<strong>te</strong> e<br />

çuditshme pasi elemen<strong>te</strong>t e capex jane ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> ANS ndersa shpenzimet e amortimzit jane ve<strong>te</strong>m per ANS en-rou<strong>te</strong>.<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, numri total i ATOCO-ve ACC ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t shuem me <strong>te</strong> njetin ri<strong>te</strong>m (+4%) si<br />

trafiku (+6%). Kjo do <strong>te</strong> tho<strong>te</strong> qe produktivi<strong>te</strong>ti ATCO ACC i NATS planifikohet <strong>te</strong> qendroje konstant. NATS nuk ofroi<br />

numrin e planifikuar t<strong>te</strong> sektorev ne rruge e siper ose oreve <strong>te</strong> ketër esektoreve per periudhen 2008-2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NAV Portugal –FIR Lisboa (Portugali)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Aktivi<strong>te</strong>t<strong>te</strong> e NAV Portugal ne marredhenie me Lisboa FIR<br />

perbejne nje ANSP <strong>te</strong> mesme , shpenzimet e se ciles arrijne<br />

1,8% e totalit Evropian. trafiku esh<strong>te</strong> rritur me 4,9% gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe. Komplkesi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> NAV Portugal (FIR<br />

Liboa) esh<strong>te</strong> relativisht i ulet. NAV Portugal arriti nje<br />

permriesim <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong> , me nje<br />

renie ne Shpenzimet per njesi ATM/CNS prej 14% gja<strong>te</strong><br />

periudhes ne fjale. Vonesat filluan <strong>te</strong> shfaqen dukshem ve<strong>te</strong>m<br />

ne vitin 2007, por akoma jane relativisht <strong>te</strong> pkata.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit dukshem gja<strong>te</strong> periudhes, me rreth<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

30% ne total, dhe NAV Portugal (FIR LIsboa) esh<strong>te</strong><br />

zhvendosur siper majes se kuartilit ne ke<strong>te</strong> tregues. Shpenzimet<br />

e punesimit per njesi ATCO-je u rri<strong>te</strong>n me 6% gja<strong>te</strong> peiudhes,<br />

edhe pse kjo rritje ish<strong>te</strong> e çrregullt. Shpenzimet per puensim<br />

njesia ATCO u ngri<strong>te</strong>n ne vitin 2003 (ne maje <strong>te</strong> kuartilit)<br />

pjesërisht per shaka <strong>te</strong> disa shpenzimeve <strong>te</strong> jash<strong>te</strong>zakoshme qe<br />

lidhen me pranimin e detyrimeve <strong>te</strong> pensionit. Nje rritje tje<strong>te</strong>r<br />

ne vitin 2005 erdhi si shkak i nje marreveshje <strong>te</strong> re page, plus<br />

<strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> <strong>te</strong>per t<strong>te</strong> nocionit jash<strong>te</strong> orarit. Renie ne<br />

shpenzimet e punesimit per njesi ATCO-je ndermjet vi<strong>te</strong>ve<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit 2006 dhe 2007 esh<strong>te</strong> kryesisht rezultat i rivleresimit <strong>te</strong><br />

detyrimeve <strong>te</strong> pensionit duke vijuar me nje rritje <strong>te</strong> moshes se<br />

pensionit (nga 55 ne 57)<br />

Shpenzimet per njesi suporti u rri<strong>te</strong>n ne vitin 2004, pjesërisht<br />

per shkak <strong>te</strong> keto shpenzime pneisoni rane ne vitin 2005 dhe<br />

2006, por kane filluar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n perseri ne vitin 2007, per shkak<br />

<strong>te</strong> rritjeve ne shpenzimet e puensimti <strong>te</strong> stafit ndihmes.<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS NAV portugal (FIR Lisboa)<br />

jane dukshem me <strong>te</strong> larta sesa ato <strong>te</strong> IAA (+35%) e cial ka nje<br />

kompleksi<strong>te</strong>t <strong>te</strong> krahasueshem dhe pozicion <strong>te</strong> ngjashem ne<br />

bregun perednimor <strong>te</strong> kontinentit. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCOP ne <strong>te</strong><br />

<strong>dy</strong> ANSP-<strong>te</strong> esh<strong>te</strong> i krahasueshem por NAV Portugal i ka me <strong>te</strong><br />

larta si Shpenzime per njesi suportit ashtu edhe shpenzimet e<br />

punësimit per njesi ATCO-je.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NAV Portugal –FIR Lisboa (PORTUGALI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -17% ndemrjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 , nje mesatare<br />

renie vjetore prej 3.6%. kjo esh<strong>te</strong> nje persè’ektive me optimis<strong>te</strong> sesa plani i vitit<strong>te</strong> kaluar i cili projektoi nje renie<br />

prej -1,6%ne vit ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2011. krahasuar me planet e ACE 2006, ne ACE 2007 NAV Portugal ka<br />

rishikuaredhenje here shpenziemt e saja <strong>te</strong> planifikuara ndersa rritja e trafikut <strong>te</strong> saj <strong>te</strong> planifikuar mbeti krejt e<br />

palevizshme.<br />

Vlera per mesataren duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve fikse ne vitin 2007 esh<strong>te</strong> me e uleta ne NASP’<strong>te</strong><br />

Evropiane. Ne fakt , qe nga viti 2003 kjo vlera eka mbetur posh<strong>te</strong> per 3 vjet pavaresisht investimeve et meparshme<br />

<strong>te</strong> cilat reflketohen nga sheprndarja e asetve nen konstruksion qe mbti <strong>mbi</strong> 20% <strong>te</strong> totalit et ase<strong>te</strong>ve fikse qe nga viti<br />

2003. Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 39 milion euro . (25% e <strong>te</strong> radhurave ANS ga<strong>te</strong>-toga<strong>te</strong>)<br />

keto investime kryesiht lidhen ne projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Zhvillimi sis<strong>te</strong>mit ACC ATM <strong>te</strong> Lisbones (9 milion euro ndermjet 2009-2012)<br />

- Blerje e ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> survejimit dhe komunikimit (5 milion euro ndemrjet vi<strong>te</strong>ve 2009-2012):<br />

- Blerje e navaids (2 milion Euro ndermjet 2009-2012)<br />

Gja<strong>te</strong> gjithe raportimeve ne kohe dhe periudhen e planifikuarper et ardhmebn, capex esh<strong>te</strong> sis<strong>te</strong>matikisht me i ulet<br />

se amortizimi. Kjo sugjeron qe baza e asetit esh<strong>te</strong> reduktuar sis<strong>te</strong>matikiosht. Kjo esh<strong>te</strong> nje situa<strong>te</strong> e pazakon<strong>te</strong> qe<br />

mund <strong>te</strong> tregoje nje paqendrueshmeri <strong>te</strong> dukshme.<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, vellimet e trafikut pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +18% ndersa numri total i ATCO-ve ne OPS<br />

pri<strong>te</strong>t<strong>te</strong> bjere me -4%, duke nenkuptuar fjithsesi se Produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO i NAV Portugal planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t gja<strong>te</strong><br />

kesaj periudhe. Numri i sektoreve ne rruge e siper planifikohet <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>t ne nivelin e tij si ne 2007 edhe ne 2008 (7<br />

sektore) dhe pastaj <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t gradualsiht dhe <strong>te</strong> arrije ne 9 sektore ne vitin 2012. .<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NAVIAIR (DANIMARKE)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

NAVIAIR esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme me shpenzime qe arrijne<br />

ne 1,3% <strong>te</strong> totlait Evropian. Trafiku esh<strong>te</strong> rritur ve<strong>te</strong>m pak gja<strong>te</strong><br />

kesaj periudhe me rreth 2% ne vit. Komplkesi<strong>te</strong>ti i trafikut<br />

esh<strong>te</strong> i mesem.<br />

Shpenziemt per njesi kostoje ATM-CNS u rri<strong>te</strong>n gja<strong>te</strong><br />

periudhes, dhe ne vitin 2007 ishin 7% me <strong>te</strong> larta sesa ne vitin<br />

2003. si rezultat NAVIAIR esh<strong>te</strong> zhvendosur ne pozicione <strong>te</strong><br />

ergjithshme nga nje pozicion me ofrues sherbimesh me kosto<br />

<strong>te</strong> ulet deri ne njepozicion <strong>te</strong> ndemje<strong>te</strong>m.<br />

Vonesat, historikisht kane qene krejt <strong>te</strong> pakta, por u rri<strong>te</strong>n ne<br />

nje nivel et kosiderueshme ne vitin 2006 edhe pse ata u<br />

reduktuan perseri ne vitin 2007. Fatkeqesiht, situata esh<strong>te</strong> duke<br />

u perkeqesuar ne vitin 2008 (problemet e tranzicionit lidhen me<br />

implemnetimin e nje sis<strong>te</strong>mi <strong>te</strong> RI ATM)<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO ra pak gja<strong>te</strong> periudhes. Shpenzimet e<br />

punesimit per njesi ATCO ishtin relativisht statike gja<strong>te</strong> ketyre<br />

vi<strong>te</strong>ve deri me 2006, por u rri<strong>te</strong>n dukeshme ne vitin 2007 me<br />

implementimin e nje marreveshje kolektive <strong>te</strong> re. Shpenzimet e<br />

e suportit rane ne vitin 2006, per shkak <strong>te</strong> ndryshimeve ne<br />

komisionimin e nje sis<strong>te</strong>mi <strong>te</strong> ri ATM.rezultati i pergjithshem<br />

ne shpenziemt per njesi suportit prej 5%.<br />

Shpenzimet e pergjishme ekonomike per njesi jane me <strong>te</strong> uleta<br />

sesa <strong>te</strong> Avinor, edhe pse jo aq <strong>te</strong> uleta sa sa LFV dhe IAA.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit en Grupin Nordik,<br />

megjitha<strong>te</strong> jo aq i lar<strong>te</strong> sa sa i IAA-se.<br />

Shpenzimet e punesimit per njesi ATCO’je jane <strong>te</strong><br />

krahasueshme me ato <strong>te</strong> IAA-se LFV’se deh Finavia’as dhe<br />

me<strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong> Avinor. Shpenziemtpernjesi suportit jane <strong>te</strong><br />

krhasuehsme me ato <strong>te</strong> IAA-se, nderkohe qe ato <strong>te</strong> LFV’se dhe<br />

Fionavia-s dhe me <strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong> Avinor-it.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

NAVIAIR (DANIMARKE)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> <strong>te</strong> r rtien me +2% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 , nje rritje mesatare<br />

vjetore prej 0,4%. Kjo esh<strong>te</strong> nje perspektive me pesimis<strong>te</strong> ne planin e e vitit <strong>te</strong>kaluar, ku renia e mesatares vjetore ish<strong>te</strong> -<br />

1.4%ndermjet vitit 2007 dhe 2011. Krahasuar me planet e ACE 2006, ne ACE 2007 NAVIAIR ka korrigjuar paksa renient ne<br />

shpenziemt e planifikuara per vitin 2009-2011, nderkohe qe trafiku i planifikaur i saj ka pesuar renie gja<strong>te</strong> se njej<strong>te</strong>s periudhe.<br />

Qe nga viti 2004 mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve fikse ka qene ne rritje <strong>te</strong> vazhdueshme, dhe arriti ne<br />

13,4 vjet ne 2007. Kjo reflekton shumen e madhe <strong>te</strong> capex <strong>te</strong> investuara gja<strong>te</strong> periudhes 2004-2007. keto inevstime kryesiht<br />

lidhen me projektin CASIMO (Copenhagen ATS & Modernizim i simulatoreve) dhe me implementimin e sis<strong>te</strong>mit modern<br />

ATM (DTAMAS nga Thales) ne ACC Copenhagen e cila hyri ne operim ne Dhjetor 2007. megjitha<strong>te</strong>, capex Kumulativ pe<br />

rperiudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> mjaft i kosndierueshme pasi arrin ne vlere 109 milion Euro (99% <strong>te</strong> viti 2007 se <strong>te</strong> ardhurave NAS<br />

ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) me pikë kulmi në vitin 2008. Capex e <strong>te</strong>jkaloi amortizimin gja<strong>te</strong> eksaj periudhe, duke sugjeruar nje rritje <strong>te</strong> bazes se<br />

asetit. Keto investime kryesisht lidhen ne projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- Projektin COOPANS me Autori<strong>te</strong>tin e aviacionit Irlandez dhe LFV/ANS Suedi (ne partneri<strong>te</strong>t me Thales) per<br />

njepermireism <strong>te</strong> eprbashket dhe <strong>te</strong> harmonizuar <strong>te</strong> sis<strong>te</strong>mit EUROCAT 2000 ATM (afro 37 milion Euro)<br />

- Survejimi TAR/MSSR/RMCS (afro 19 milion Euro)<br />

- Sis<strong>te</strong>met e komunikimit (afro 15 milion Euro)<br />

- Mirembajtje dhe zevendesim i nder<strong>te</strong>save dhe instalimeve (afro 13 milion Euro) dhe<br />

- Programi NUAC (afro 11 milion Euro)<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, vellimet e trafikut pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me me ngadale +5% sesa numri total i ATCO-ve ne OPS pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong><br />

bjere me 10%, duke nenkuptuar gjithsesi se Produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO i NAVIAIR planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t gja<strong>te</strong> kesaj periudhe por kjo<br />

pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> reduktohet niveli i vonesave dhe eprmiresim <strong>te</strong> cilesise se sherbimit. Numri i sektoreve ne rruge e siper planifikohet<strong>te</strong><br />

rri<strong>te</strong>t me 22% dhe numri is ektoreve ne rruge pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rrit<strong>te</strong> progresisvisht nga 7 sektore per vitin 2007 ne 9 sektore per vitin<br />

2011.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Oro Navigacija (LITUANI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Oro navigacija esh<strong>te</strong> nje nga ANSP’<strong>te</strong> Evropiane me kosto qe<br />

arrin deri 0,2% totalit Evropian. Trafiku ne Lituani dhe ne<br />

fqinjin e saj Letoni është rritur me shpejt se kudo tjetër ne<br />

Evrope me një mesatare 16% ne vit, ndoshta i shoqëruar me<br />

hyrjen ne bashkimin Evropian.<br />

Pavarësisht kësaj rritje kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut in Lituani është<br />

relativisht i ulet. Ndihmuar edhe nga rritja e trafikut ,<br />

shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM/CNS ranë ne periudhe, dhe ne vitin<br />

2007 ishin 31% me <strong>te</strong> ulëta se ne vitin 2003.<br />

Kapaci<strong>te</strong>ti dhe vonesat kuptohet qe nuk janë problem i Oro<br />

Navigacija.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO u rrit ndjeshëm gja<strong>te</strong> kësaj periudhe pro<br />

produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i Oro-s mbe<strong>te</strong>t poshtë kuartilit. Me nje<br />

rritje 78% <strong>te</strong> rritjes se trafikut u trajtau meveshtiresi per çdo<br />

rritje ne numrin e orëve-ATCO. Produktivi<strong>te</strong>ti u rrit masivisht<br />

duke <strong>te</strong>jkaluar rritjen ne shpenzimet e punesimit ATCO per<br />

njesi, qe u rrit me rreth 7% në vit. Shpenzimet e suportit gjatë e<br />

kësaj periudhe , por rritja u shtua <strong>te</strong>per nga rritja e trafikut, dhe<br />

rënia në shpenzimet per njesi suportit gjithashtu kontribuoi<br />

me anë <strong>te</strong> <strong>për</strong>mirësimit <strong>te</strong> efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> . Krahasuar me<br />

performancen e ORO’s me fqinjet e tij Balltike Produktivi<strong>te</strong>ti<br />

ATCO esh<strong>te</strong> me i ulet. Ashti si Shpenzimet <strong>për</strong> njësi punësimit<br />

ATCO pro Shpenzimet <strong>për</strong> njësi suportit janë me <strong>te</strong> larta. Por<br />

gjithsesi shpenzimet <strong>për</strong> njësi <strong>te</strong> saj janë me <strong>te</strong> larta sesa <strong>te</strong><br />

fqinjeve.<br />

Për periudhën nen rishikim , ashtu siç edhe fqinjët e tij Balltike<br />

Oro Navigacija nuk operon sipas EUROCONTROL me<br />

mbulim <strong>te</strong> plo<strong>te</strong> <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> megjithatë ne vijim <strong>te</strong> Lithuania ne<br />

EUROCONTROL ne shtator 2006, Oro Navigacija është<br />

subjekt i mekanizmit <strong>te</strong> mbulimit <strong>te</strong> shpenzimeve nga<br />

EUROCONTROL qe nga viti 2008.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Oro Navigacija (LITUANI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +8% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 , nje rritje mesatare<br />

vjetore prej 1,6%. Kjo esh<strong>te</strong> nje perspektive me pesimis<strong>te</strong> se ne planin e vitit <strong>te</strong> kaluar, ku emstaraja vjetore re me -2,1%<br />

ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007-2011. ne fakt krahasuar me planet e ACE 2006 ne planet e ACE 2007 Oro i pa me korrigjoi dukshme<br />

rritjet ne shpenzimet e planifikuara (sidomos per vitin 20110 dhe 2011, nderkohe qe korigjoi duke rishikuar dhe reniet ne<br />

trafikun e planifikuar.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve fikse ka pasur <strong>te</strong>ndence rritjeje qe nga viti 2005, vit kur paisjet<br />

ATM <strong>te</strong> modernizuara <strong>te</strong> Vilnius ACC hyne ne oerim (perfshi edhe nje sis<strong>te</strong>m <strong>te</strong> ri ATM EUROCAT Thales). Planifikohen<br />

investime <strong>te</strong> rendesishme ne vitin 2008 dhe 2009(me nje ndikim vijues ne shpenzimet e amortimzimit nga viti 2010 e ne<br />

vazhdim). Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> mjaft domethenes pasi arrin deri ne 25 milion Euro (110% s e<strong>te</strong><br />

ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) keto investime kryesiht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- modernizimi i sis<strong>te</strong>meve <strong>te</strong> kontrollit qe perfshin zevendesimin e radareve ne Kauns, Palanga dhe Vilnius (rreth 11<br />

milion Euro 2008-2009) dhe<br />

- modernizimi i pajisjeve ATC (rreth 2 milion Euro 2008-2010)<br />

Ndermjet 2007 dhe 2012, vellimet e trafikut pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me me me shpej<strong>te</strong>si (+58%) sesa numri total i ATCO-ve ne<br />

OPS (+6%). Gjithsesi pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i Oro Navigacija i cili aktualisht esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit ne<br />

Evrope. Numri i sektoreve ne rruge e siper planifikohet<strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me 22% dhe numri i sektoreve ne rruge pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rrit<strong>te</strong><br />

progresisvisht nga2 sektore ne 3 sektore per vitin 2009<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

PANSA (POLONI)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

PANSA esh<strong>te</strong> nje ANSP e emsme me kosto qe arrin deri ne masen<br />

1,4% <strong>te</strong> totalit evropian<br />

PANSA i ka raportuar <strong>te</strong> dhena ACE-se ve<strong>te</strong>m qe nga viti 2005<br />

keshtuq e keto komen<strong>te</strong> lidhen ve<strong>te</strong>m per periudhen 2005-2007. meqe<br />

PANSA u formua me 1 Prill 2007 jash<strong>te</strong> PATA dhe PLL, disa nga<br />

Ndryshimet ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2005-2007 subjekt ndryshimi ne<br />

raportim. Trafikue sh<strong>te</strong> rritur me shpej<strong>te</strong>si gja<strong>te</strong> eksja peiudhe<br />

(mesatarisht 13%ne vit)kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut Polak esh<strong>te</strong> i<br />

dnermje<strong>te</strong>m, i ngajshem me LFV, me i lar<strong>te</strong> se fqinjet e saj Balltike<br />

dhe UkSATSE po dukshem me i ulet sesa DFS deh ANS CR.<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS rane radikalisht gja<strong>te</strong> peiudhes, dhe<br />

ne vitin 2007 ishin me <strong>te</strong> uleta sesa ne vitin 2005. megjitha<strong>te</strong> ne <strong>te</strong><br />

nje<strong>te</strong>n kohe edhe vonesat u rri<strong>te</strong>n me shpej<strong>te</strong>si dhe ne vitin 2007<br />

Shpenzimet e vonesave per njesi <strong>te</strong> PANSA-s ishin nder tre me <strong>te</strong><br />

lartat ne Evrope. Fatkeqesisht situaata po perkeqesohet ne vitin 2008<br />

dhe implementimi operacional i sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> ri ATM, Pegasus nuk<br />

planifikohet deri ne vitin 2010. ne vitin 2007 shpenziemt per njesi <strong>te</strong><br />

<strong>te</strong> ATM/CNS <strong>te</strong> PANSA-s ishin mes ka<strong>te</strong>r me <strong>te</strong> uletave ne Evrope,<br />

por duke marre ne konsidera<strong>te</strong> shpenzimet ekonomike per njeis <strong>te</strong><br />

vonesave ne PANSA jane afer mesatares. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit<br />

gja<strong>te</strong> eksaj periudhe me rreth 7%ne vit dhe PNASA esh<strong>te</strong> gjysmen e<br />

pare <strong>te</strong> NASp-ve Evropiane ne ke<strong>te</strong> parametër. Shpenzimet e<br />

punësimit per njesi ATCO-je u rri<strong>te</strong>n en vitin 2006 dhe 2007, pasi<br />

rritja e papritur e trafikut i dha nxitje nevojes per kohe sh<strong>te</strong>se.<br />

Shpenzimet per njesi sporti ne pergjithesi rane, edhe pse tablloja deri<br />

diku esh<strong>te</strong> e prishur per shkak <strong>te</strong> ndryshimeve institucionale qe lidhen<br />

<strong>te</strong>k PANSA <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> infrastruktures (keti rivlerësuan duke id hene<br />

shkas nje rritje ne shepnziemt lidhur me kapitalin), dhe me shtyrjen e<br />

realizimit <strong>te</strong> elemen<strong>te</strong>ve thelbesore <strong>te</strong> shpenzimeve qe nuk lidhen me<br />

stafin. Tablloja e vitit 2007 per shpenzimet jash<strong>te</strong> stafit megjithe<strong>te</strong><br />

jotipike e ulet dhe planifikohet <strong>te</strong> kthehet ne nivele normale tipike ne<br />

vitin 2008<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

PANSA (POLONI)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive<br />

<strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -8% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012 , nje renie mesatare<br />

vjetore prej -1,6% meqe trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> ngrihet me shpejt (+96%) sesa shpenzimet (+81%). Kjo perfaqeson nje plani<br />

me optimist sesa ajo qe paraqi<strong>te</strong>t ne ACE 2006, ku mesatarja e planifikuar vjetore ndermejt 2007-2011 ish<strong>te</strong> +2,1%. Ne<br />

fakt pri<strong>te</strong>t qe shpenzimet <strong>te</strong> tregojne nje rritje masive +47% ne vitin 2008, si rezultat i puensimit <strong>te</strong> stafit <strong>te</strong> ri dhe<br />

kthimit et shpenzimeve jash<strong>te</strong>-stafit ne nivelihjn tipik duke vijuar me shtyrjne e ssssdisa shpenzimeve per shkak <strong>te</strong><br />

ndryshimev institucionale. Krahaasuar me planet e ACE 2006, ne ACE 2007 PANSA korrigjoi renient ne4 shpenzimet e<br />

planifikuara nga viti 2008 ne vitin 2011, nderkohe qe rishikoi rritjet e trafikut <strong>te</strong> planifikuar.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve fikse ka pasur <strong>te</strong>ndence rritjeje qe nga viti 2005, viti 2008<br />

planifikohet <strong>te</strong> je<strong>te</strong> fillimi i nje periudhe i shpenzimeve shume <strong>te</strong> larta ne kapital krahasuar me vi<strong>te</strong>t e fundit. Capez i<br />

kalon amortimzin gja<strong>te</strong> periudhes, duke sugjeruar nje rritje <strong>te</strong> bazes se asetit. Capex kulmulativ i planifikuar ndermjet<br />

2008 dhe 2012 esh<strong>te</strong> 196 milion Euro i cili esh<strong>te</strong> rreth 131% i <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per 2007. Keto investime<br />

kryesiht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- nje sis<strong>te</strong>m i ri ATM, Pegasus (24<br />

milion Euro per tu <strong>për</strong>funduar ne vitin 2010)<br />

- <strong>dy</strong> avione ushtraake per kalibrim (8 milion euro gja<strong>te</strong> periudhes 2010-2011)<br />

- sis<strong>te</strong>mi radilokalizimi ne vende <strong>te</strong> ndryshme (19 milion euro per gjithe periudhen)<br />

- pajisje monitorimi dhe matje (6 milion Euro ne vvitin 2008)<br />

- infrastrukture <strong>te</strong>knike S&R (4 milion euro 2009-2010)<br />

- radare ne Varshave (7 milion Euro ne vitin 2009-2011)<br />

- investime ne NAVAIDS (4 milion euro ne vitin 2009) dhe<br />

- rrje<strong>te</strong> PRANET (4 milion Euro ne vitin 2008-9)<br />

Numri i ATCO-ve <strong>te</strong> perdorurar esh<strong>te</strong> planifikuar <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +83%<br />

gja<strong>te</strong> 2007-2012,<br />

me rritje <strong>te</strong> for<strong>te</strong> ne vitin 2011 dhe 2012. keto<br />

rritje korrspondojne me zgjerimin e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve qe esh<strong>te</strong> i bere i mundur me ane <strong>te</strong> futjes se sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> ri Pegasus dhe qe do<br />

kontribuoje per permiresimin e cilesise se shërbimit. Meqe trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me 96% gja<strong>te</strong> eksaj periudhe kjo do <strong>te</strong> nënkupton<strong>te</strong><br />

ose sill<strong>te</strong> rritje ne produktivi<strong>te</strong>tin e PANSA.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

ROMATSA (RUMANIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancë n ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong><br />

ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

ROMATSA esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme me kosto qe arrin<br />

deri ne<br />

1,8% <strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku u rrit me rreth 7,6% ne vit<br />

gja<strong>te</strong> kesaj periudhe, me rritjen me <strong>te</strong> madhe ne vi<strong>te</strong><strong>te</strong> e para.<br />

Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikut <strong>te</strong> Rumanise esh<strong>te</strong> i ndermje<strong>te</strong>m por<br />

variacioni sezonal esh<strong>te</strong> i dukshem, edhe pse me pka sesa ai i<br />

fqinjit <strong>te</strong> tij ATSA Bullgari. Ne vitin 2003 shpenzimet<br />

ATM/CNS per njesi <strong>te</strong> ROMATSA-s ishin nde rme <strong>te</strong> lartat ne<br />

Evrope. Niveli i <strong>kostos</strong> per njesi ish<strong>te</strong> çuditërisht i lar<strong>te</strong> duke<br />

marre ne konsidera<strong>te</strong> nivelet euleta <strong>te</strong> pagave ekzistuese ne<br />

RUmnai. Nje nxi<strong>te</strong>s per keto shpenzimet per njeis <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> ish<strong>te</strong><br />

<strong>për</strong>fundimi i nje programi <strong>te</strong> rendesishem investimi pe r<strong>te</strong><br />

modernizuar infrastrukturen ATM/CNS (nder<strong>te</strong>se e re<br />

HQ/ACC ne Bukuresht dhe sis<strong>te</strong>m i ri ATM). Gja<strong>te</strong> kësaj<br />

periudhe , shpenzimet per njesi u zvogluna me 41% dhe<br />

ROMATSA tani esh<strong>te</strong> posh<strong>te</strong> Kuartilit. ROMATSA nuk<br />

probleme kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>sh apo vonesash.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit gja<strong>te</strong> periudhes<br />

ne fjale me 22%.<br />

Megjitah<strong>te</strong>, pikënisja ish<strong>te</strong> shume e ulet dhe produktivi<strong>te</strong>ti i<br />

ROMATSA per ore ATCO-je mbe<strong>te</strong>t nde rme <strong>te</strong> uletit.<br />

Shpenzimet per <strong>për</strong>dorim ATCO-je rane ne vi<strong>te</strong>t e para <strong>te</strong><br />

periudhe sne fjale por u rri<strong>te</strong>n perseri en vitin 2006 dhe 2007.<br />

rritja e koheve <strong>te</strong> fundit ne shpenzimet per stafin reflekton<br />

aplikimin e nje amrrevshje <strong>te</strong> re kolektive (shkurt 2007) dhe<br />

futjen e skeme <strong>te</strong> re <strong>te</strong> daljes ne pension me heret (fundi i vitit<br />

2007). Rezultati i <strong>për</strong>gjithshme gaj<strong>te</strong> periudhe sish<strong>te</strong> nje renie<br />

prej 9%, nje rezultat i habitshem i cili mund et je<strong>te</strong> si pasoje e<br />

nje paqendrueshmeri ne raportimet e fillimit. ROMATSA<br />

gjithashtu mundi <strong>te</strong> reduktoje shpenzimet e pergjishme <strong>te</strong><br />

suportit, me kontributin e gjithe komponentëve. Ko<strong>mbi</strong>nuar me<br />

rritjet e trafikut , kjo i dha nje reduktim <strong>te</strong> dukshme<br />

shpenzimeve ne njesi suportit prej 46%.shpenziemt per njesi<br />

sihin dukshem me larta sesa tao <strong>te</strong> fqinjit ATSA Bullgari.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO esh<strong>te</strong> dukshem me i ulet, shpenzimet e<br />

<strong>për</strong>dorimit ATCO me <strong>te</strong> larta, nderkohe qe shepzniemt per<br />

njesi suportit jane me <strong>te</strong> uleta.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

ROMATSA (RUMANIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive<br />

<strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet <strong>për</strong> njësi ATM /CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>n <strong>te</strong> bien me -19% ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe<br />

2012 , nje renie<br />

mesatare vjetore prej –4,1%; trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> ngrihet +15% nderkohe qe shpenzimet planifikohen <strong>te</strong> bien me -6%.<br />

Kursimet qe do <strong>te</strong> behen ne shpenzime reflektojen planet aftashkur<strong>te</strong>ra <strong>te</strong> ROMATSA per <strong>te</strong> zvogëluar numrin e stafit<br />

(me ane <strong>te</strong> implementimit <strong>te</strong> skemes se daljes me heret ne pension. Per ngrire pagat e viti 2008 ne nivelin e tyre qe<br />

kishin ne 2007, dhe <strong>te</strong> <strong>për</strong>fitimeve nga konsolidimi i operimeve <strong>te</strong> ACC ne nje zone <strong>te</strong> vetme. Planet e ACE 2007<br />

paraqesin nje tabllo me optimis<strong>te</strong> sesa ACE 2006. ROMATSA i rishikoi shpenzimet e saja <strong>te</strong> planifikuara dukshem <strong>te</strong><br />

uleta, nderkohe qe rritja e planifikuar e trafikut mbeti po ajo. Duhet theksuar gjithashtu se ROMATSA raportoi vlera me<br />

<strong>te</strong> larta <strong>te</strong> inflacionit <strong>te</strong> parashikuar ne ACE 2007 sesa ne ACE 2006.<br />

Mesatarja duke mbetur jetëgjatësia e llogaritur e ase<strong>te</strong>ve fikse Arriti ne<br />

12 vjet ne vitin 2007, vleren me talar<strong>te</strong> <strong>te</strong> saj qe<br />

nga viti 2003, si rezultat i capex-it <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> ne vitin 2007dhe <strong>te</strong> amortizmit me <strong>te</strong> ulet krahasuar me vi<strong>te</strong>t e mëparshme.<br />

Capex 2007 kish<strong>te</strong> lidhje me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- permiresim i kapaci<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> FDP-se me 250 fluturime <strong>te</strong> njekoheshme si pjese e evancimti deri ne 500<br />

- implementim progresiv i navugimit <strong>te</strong> zones se preçzionit RNAV (P-RNAV)<br />

- permiresim i sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong> <strong>te</strong>lekomunikimit<br />

- instalim/permiresim ILS-DME ne aeropor<strong>te</strong>t<br />

Sibiu, Timisora, arad, Cluj dhe Baneasa dhe<br />

- permiresim i rrje<strong>te</strong>t adminsitrartiv<br />

Capex kumulativ prej rreth 64 milion Euro (45% i <strong>te</strong> ardhurave ANS per 2007)planifikohet per ke<strong>te</strong> periudhen 2008-<br />

2012. projek<strong>te</strong>t kryesore perfshijne:<br />

- Finalizimi i qëllimit operacional<br />

<strong>te</strong> konceptit Rumun, perfshi konsolidimin e aktivi<strong>te</strong><strong>te</strong>ve ACC<br />

- Permiresim i A-SMGCS dhe<br />

- Vendosje e nje qendre SAR ne Bukuresht<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total i ato-ve<br />

ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +7% ndersa trafiku me +17%.<br />

Gjithsesi, kjo parashikohet q e<strong>te</strong> rrise dhe produktivi<strong>te</strong>tin e ATCO i cili aktualisht esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit ne Evrope.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Skyguide (ZVICER)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Skyguide esh<strong>te</strong> nje ANSp e mesme me kosto qe arrin<br />

ne 2.8 %<br />

<strong>te</strong> totalit Evropian. nje nume ri konsiderueshme shërbimesh<br />

ATM i jane deleguar Skyguide-it per qellime<br />

operacionale/funksionale. Trafiku esh<strong>te</strong> rritur relativisht pak<br />

gja<strong>te</strong> eksaj periudhe, me rreth 3.3% ne vit. Komplkeis<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut ne Zvicer esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit ne Evrope. Shpenzimet<br />

ATM/CNS rri<strong>te</strong>n gja<strong>te</strong>periudhes ne fjale, dhe ne vitin 2007<br />

qene 8% me <strong>te</strong> larta se ne vitin 2003. sirezultat pozicioni i<br />

Skyguide-it ish<strong>te</strong> ne maje <strong>te</strong> kuartilit lidhu rme shpenzimet per<br />

njesi ATM/CNS. Per me <strong>te</strong>per, shpenzimet per njesi <strong>te</strong><br />

vonesave ATFM hapesiren ajrore <strong>te</strong> Skyguide jane dner me <strong>te</strong><br />

larta dhe duke u rritur vazhdimisht, edhe pse situata esh<strong>te</strong><br />

eprmiresuar dukshem ne vitin 2008. megjithatë persa i perket<br />

performnces ne <strong>te</strong>rma ekonomike, Skyguide ze vendin e <strong>dy</strong><strong>te</strong><br />

per nga shpenzimet per njesi ATM/CNS ne Evrope.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u8 rrtie gja<strong>te</strong> eksaj kohe me 9% po ky<br />

produktivi<strong>te</strong>t ATCO i Skygide mbe<strong>te</strong>t nde rme <strong>te</strong> lartit ne<br />

Evrope, pavarësisht kompleksi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> alr<strong>te</strong> <strong>te</strong> trafikut.<br />

Shpenzimet per <strong>për</strong>dorim njeise ATCO ishin <strong>te</strong>per statike, por<br />

jane sis<strong>te</strong>matikisht me ta larta sesa mesatarja Evropiane.<br />

Shpenzimet per sportin u rri<strong>te</strong>n ne vitin 2004 dhe 2006, se pari<br />

per shkak <strong>te</strong> ndikimit <strong>te</strong> investimeve ne zhvillimin e sis<strong>te</strong>mit <strong>te</strong><br />

Tij ATM dhe pastaj si rezultat i amortiamit <strong>te</strong> pa planifikuar<br />

lidhur me shtyrjen e projektit <strong>te</strong> racionalizimit <strong>te</strong> madh ACC.<br />

Shpenzimet per njesi <strong>te</strong> suportit kane <strong>te</strong>ndence rritje, dhe ishin<br />

14% me <strong>te</strong> larta ne vitin 2007 sesa ato <strong>te</strong> 2003<br />

Shpenzimet ekonomike <strong>te</strong> <strong>për</strong>gjithshme <strong>te</strong> Skyguide-it<br />

jane<br />

dukshem me <strong>te</strong> larta sesa ato <strong>te</strong> fqinjit Asutro COntrol. Ndersa<br />

produktivi<strong>te</strong>ti esh<strong>te</strong> me i alr<strong>te</strong>, dhe shepnziemt e <strong>për</strong>dorimit per<br />

njesi ATCO-je jane me <strong>te</strong> uleta, keto <strong>te</strong>jkalohen nga shpenzime<br />

shume <strong>te</strong> larta per nesi suportit. Gjithashtu, edhe shpenzimet<br />

per njesi vonese jane me <strong>te</strong> larta.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Skyguide (ZVICER)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive<br />

<strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> bien me -10%ndermjet 2007 dhe 2012, me nje<br />

mesatare renie vjetore prej -2%. Kjo perfaqeson nje perspektive pesimis<strong>te</strong> krahasuar me vitin e kaluar, ku<br />

ndemjet 2007 dhe 2011 u planifikua nje mesatare renie vjetore per shpenzimet ne njesi prej -3%, ne<br />

paraqitjen e <strong>te</strong> dhenave ne vitn 2007 skyguide-i korrigjoi reniet si ne trafikun e projektuar dhe ne shpenzimet<br />

e planifikuara krahasuar me planet e ACE 2006, edhe pse reduktimi ne shpenzimet e planifikuara ish<strong>te</strong> me<br />

pak sesa <strong>te</strong> trafikut <strong>te</strong> planifikuar. Reduktimi i planifikuara ne shpenzimet ATM/CNS lidhet me masat e<br />

amrra per koston (Programi sfida 07)<br />

Pavarësisht investimeve <strong>te</strong> reja qysh nga<br />

2004, mesatarja e ej<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sie se ase<strong>te</strong>ve fikse ka mbetur krejt e<br />

qendrusheme. Kjo ndodh per shkak <strong>te</strong> krijimti <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> veçanta. Megjithatë sh<strong>për</strong>ndarja e ase<strong>te</strong>ve fikse<br />

nen operim po rri<strong>te</strong>t gradualisht pais po hyjne ne operim/funksionim ase<strong>te</strong> <strong>te</strong> reja (permiresim i sis<strong>te</strong>mnit<br />

FDP ne ZYrih Maj 2007). CApex Kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> rreth 141 milion Euro (72% e <strong>te</strong><br />

ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per vitin 2007) dhe grdaulisht po rri<strong>te</strong>t. Projek<strong>te</strong>t kryesore gaj<strong>te</strong> kësaj periudhe<br />

eprfshijne<br />

- transferua<br />

nga Klo<strong>te</strong>n/ZH ne nder<strong>te</strong>sen ACC <strong>te</strong> re ne Waqngen/Zh<br />

- in<strong>te</strong>grim i sis<strong>te</strong>mit TACO(Kulla-model-komunikimi) brenda FDP-se<br />

se re ZYrih<br />

- sektorizim i ri p[er ACC-<strong>te</strong> e Geneaves dhe ZYrih<br />

- Zhvillim i aftësive per udhëzimeve <strong>te</strong> reja ne sh<strong>te</strong>pi per Avicion <strong>te</strong> pergjithshem<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total i ato-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +21ndersa<br />

trafiku me<br />

+6. Gjithsesi, planifikohet qe <strong>te</strong> <strong>te</strong> bjere produktivi<strong>te</strong>ti i ATCO gja<strong>te</strong> kësaj periudhe. Por kjo gjithashtu<br />

pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> reduktoje nivelin e vonesave dhe <strong>te</strong> eprmiresoje cilesine e shërbimit. Numri i sektoreve ne rruge e<br />

siper planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t nga 17 per vitin 2007 ne 20 per vitin 2010. i cili aktualisht esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit<br />

ne Evrope<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit<br />

ACE 2007 Raport periodik

Slovenia Control (SLLOVENIA)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Slovenia control esh<strong>te</strong> nje nga ANSp-<strong>te</strong> me <strong>te</strong><br />

vogla <strong>te</strong><br />

Evropes me nje kosto qe arrin deri 0,3% <strong>te</strong> totalit Evropian.<br />

Trafiku esh<strong>te</strong> rritur me shpej<strong>te</strong>si gja<strong>te</strong> kohes en fjale, me <strong>mbi</strong><br />

12% ne vit. Kompleksi<strong>te</strong>ti i <strong>grafikut</strong> ne Slloveni esh<strong>te</strong> i<br />

dnemrje<strong>te</strong>m por me ndryshueshmëri sezonale <strong>te</strong> dukshme.<br />

Shpenzimet ATM/CNS rane gaj<strong>te</strong> vi<strong>te</strong>ve deri en 2005 por<br />

filluan <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n perseri, me mjaft shpej<strong>te</strong>si. Si rezultat i ketyre<br />

ndryshimeve, shpenzimet per njesi ne vitin 2007 ishin 8% me<br />

<strong>te</strong> uelkta sesa ne vitin 2003. Vonesat ATFM jane mjaft et<br />

theksuar ne hapesiren Sllovenenderkohe qe ne vitin 2006 ishin<br />

<strong>te</strong>per et uelta, ne vitin 2007 ato u rri<strong>te</strong>n ne nje mase <strong>te</strong><br />

konsiderueshme ne shpenzimet ekonomike ndoshta per shkak<br />

<strong>te</strong> rritjes se papritur <strong>te</strong> trafikut ne vitin 2007. per fat <strong>te</strong> mire<br />

vonesat u reduktuan dukshem ne vitin 2008.<br />

Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO mbe<strong>te</strong>t nder me <strong>te</strong> uletit ne<br />

Evrope Ai<br />

urri me shpej<strong>te</strong>si ne fillim <strong>te</strong> periudhes, dhe me ngadale pas<br />

kësaj, me nje renie <strong>te</strong> lesh<strong>te</strong> ne vitin 2007. rritja e <strong>për</strong>gjithshme<br />

ne shpoenziemt e <strong>për</strong>dorimit per njeis ATCO-je i cila arriti me<br />

7,4% ne vit ( me shume se 4,9% rritje vjetore ne <strong>te</strong>rma reale ne<br />

<strong>te</strong> ardhura per koke). Shpenzimet per njesi suportit rane ne<br />

vitin 2004 dhe 2005, per shkak <strong>te</strong> shpenzimeve <strong>te</strong> reduktuara<br />

ne kapital, po u rri<strong>te</strong>n perseri ne vitin 2006 dhe 2007 si rezultat<br />

i rritjes se shpenzimeve per stafij ndihmes. Rezultati i<br />

pergjithshem ish<strong>te</strong> nje renie per shpenzimet ne njesi suportit<br />

prej 7%.<br />

Slovneia Control tregon shpenziem me <strong>te</strong> larta per njesi sesa<br />

fqinji i sa Hungaro Control dhe Croatia Control. Kjo vjen si<br />

nga produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i saj qe esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> uletit ne<br />

Evrope, ashtu edhe nga shpenzimet me <strong>te</strong> larta per njesi<br />

<strong>për</strong>dorimi ATCO-je krahasuar me fqinjet e saj.<br />

Ne vitin 2007shpenziemt per njesi suportit jane gjithashtu em<br />

<strong>te</strong> larta sesa AustroControl HungaroControl dhe<br />

CroatiaControl.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO- se <strong>për</strong> ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Slovenia Control (SLLOVENIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +2% ndermjet 2007 dhe 2012, me nje rritje<br />

mesatare vjetore prej +0,3%. Kjo esh<strong>te</strong> paralele me perspektiven e parashikuar ne ACE 2006, ku shpenzimet<br />

per njesi parashikoheshin <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>shin <strong>te</strong> qëndrueshme ndermjet 2007-2011. krahasuar me planet e ACE<br />

2006 , ne ACE 2007 Slovenia COntrol ka korrigjuar reniet e konsiderueshme <strong>te</strong> trafikut, nderkohe qe<br />

shpenzimet per periudhen 2008-2011 planifikohen <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>n kret <strong>te</strong> qëndrueshme. Duhet theksuar gjithashtu<br />

qe vlerat e planifikuara <strong>te</strong> inflacionit <strong>te</strong> siguruar nga Slovenia Control ne ACE 2007 jane dukshem me <strong>te</strong><br />

larta sesa ato <strong>te</strong> raportuar ne ACE 2006.<br />

Pavaresisht investimeve <strong>te</strong> koheve <strong>te</strong> fundit,<br />

mesatarja e mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e ase<strong>te</strong>ve fikse ka mbetur krej<br />

stabel, me nje ngritje <strong>te</strong> lesh<strong>te</strong> pas 6 vi<strong>te</strong>sh. Capex kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> mjaft i<br />

konsiderueshme duke arritur ne 44 milion Euro (193% se <strong>te</strong> ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per 2007) dhe qe<br />

arrin kulmin ne 17 milion Euro per vitin 2010. Capex e <strong>te</strong>jkalon amortizimin gja<strong>te</strong> periudhes ne fjale duke<br />

sugjeruar nje baze aseti ne rritje. Keto investime kryesisht lidhen me projek<strong>te</strong>t ne vijim:<br />

- nder<strong>te</strong>se e re ACC (perfshi HQ) ne LJubjane (deri ne 23 milion Euro ( qe do <strong>te</strong> perfundoje ne vitin<br />

2011<br />

- permiresim<br />

i sis<strong>te</strong>mve brenda ACC-se ekzistuese<br />

- implemnti i Mode S<br />

- stacion i ri Multichannel<br />

VHF/UHF ne krim<br />

- implementim i radarëve <strong>te</strong> jash<strong>te</strong>m ne sis<strong>te</strong>min ATM<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, trafiku pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me shpejt<br />

se (34%) sesa numri total i ATCO-ve ne<br />

OPS (+26%). Kjo gje pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rrise produktivi<strong>te</strong>tin e Slovenia Control i cili momentalisht esh<strong>te</strong> relativisht i<br />

ulet. Megjithatë, duke pasur nje nivel <strong>te</strong> lar<strong>te</strong> vonesah, esh<strong>te</strong> e rendesihsme se ky produktivi<strong>te</strong>t per ore-ATCO<br />

i planifikuar <strong>te</strong> mos perkeqesoje cilesine e shërbimit. Numri i sektoreve ne rruge e siper planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t<br />

nga 3 ne 4 per vitin 2008.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit<br />

ACE 2007 Raport periodik

SMATSA (Serbia dhe Mali i Zi)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore<br />

Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se <strong>për</strong><br />

ore<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit SMATSA esh<strong>te</strong> nje ANSP e mesme me shpenzime<br />

qe arrijen<br />

deri ne 0,9% <strong>te</strong> totalit Evropian. gjithashtu njelloj sikur<br />

hapësira ajore e Serbise dhe moNTENEGRO-S , smatosa<br />

OFRON EDHE SHERBIME NE NJE PJES ETE HAPESIRE<br />

AJORE TE Bosnje dhe Hercegovines.<br />

Pa sparnimit <strong>te</strong> sERbsie dhe<br />

MOIn<strong>te</strong>negros ne<br />

EUROCONTROL ne korrik 2005, SMATSA ka raportuar<br />

ve<strong>te</strong>m <strong>te</strong> dhena ne ACE 2006 keshtu qe keto komen<strong>te</strong> lidhen<br />

ve<strong>te</strong>m ne 2006 dhe 2007.<br />

Trafiku i rrit shpejt me 13%<br />

ne vitin 2007. Kompleksi<strong>te</strong>ti i<br />

trafikut ne hapeisren ajore <strong>te</strong> Serbise dhe Mal i Zi esh<strong>te</strong> i<br />

ndermje<strong>te</strong>m por sezonali<strong>te</strong>ti esh<strong>te</strong> nder me <strong>te</strong> lartit ne Evrope.<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS jane posh<strong>te</strong> mesatares,<br />

shpenzimet per ofrim ATM/CNS u rri<strong>te</strong>n me 1% ne vitin 2007<br />

Vonesat nuk jane problem i Serbise dhe Malit <strong>te</strong> Zi dhe<br />

SMATSa ka nje politike qe ka si qellim qe <strong>te</strong> mos ke<strong>te</strong> asnjë<br />

vonese. Produktivi<strong>te</strong>ti ATCO u rrit me 14%ne vitin 2007 dhe<br />

esh<strong>te</strong> krejt afer mesatares Evropiane. Shepnziemt per <strong>për</strong>dorim<br />

njesie ATCO u rri<strong>te</strong>n me 17% (shuem me <strong>te</strong>per sesa 7% i<br />

rritjes ne <strong>te</strong>rma reale se <strong>te</strong> ardhurave per koke) duke <strong>te</strong>jkaluar<br />

rritjen e produktivi<strong>te</strong>tit. Shpenzimet per njesi suportit u rri<strong>te</strong>n<br />

me 1%<br />

SMATSA tregon shpenzime me <strong>te</strong> uleta per njesi sesa fqinjet e<br />

saj ATSA Bullgaria dhe ROMATSA. Kjo vjen si nga<br />

produktivi<strong>te</strong>ti i saj me i lar<strong>te</strong> ATC/ore si edhe nga shpenzimet<br />

per njesi suportit me <strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong> ATSA Bulgaria dhe<br />

ROMATSA. Shpenzimet ne <strong>për</strong>dorim njesi ATCO jane me <strong>te</strong><br />

larata sesa <strong>te</strong> ATSA Bulgaria por me <strong>te</strong> uleta sesa <strong>te</strong><br />

ROMATSA<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

Slovenia Control (SLLOVENIA)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive <strong>te</strong> ANSP-ve<br />

Shpenzimet per njesi ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> pri<strong>te</strong>t <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t me +4% ndermjet 2007 dhe 2012, me nje rritje<br />

mesatare vjetore prej +0,7%. Pasi shpenzimet planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n pak me shume sesa trafiku. Kjo esh<strong>te</strong><br />

perspektive e ngjashme me a<strong>te</strong> <strong>te</strong> planifikuar ne ACE 2006 per vi<strong>te</strong>t 2007-2011. ne fakt krahasuar me planet e<br />

ACE 2007 SMATSA i ka i uli shpenzimet e planifikuara ndersa trafiku ra paksa.<br />

Ne vitin 2007 , mesatarja e mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e ase<strong>te</strong>ve fikse ka mbetur krej stabel,<br />

ra nga 8 ne 6 vjet. Capex<br />

kumulativ per periudhen 2008-2012 esh<strong>te</strong> mjaft i konsiderueshme duke arritur ne 118 milion Euro (162% se <strong>te</strong><br />

ardhurave ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> per 2007) projekti kryesor i SMATSA esh<strong>te</strong> modernizimi i sis<strong>te</strong>mit ATM (FAMUS).<br />

Ky projekt perfshin investimet ne vijim:<br />

- nje nder<strong>te</strong>se e re ACC ne Beogrda (qe esh<strong>te</strong> nje ndertim qe do <strong>te</strong> perfunsohet ne vitin 2011)<br />

- nje sis<strong>te</strong>m i ri ATM(qe konsiston ne DPS, VCS, DVRPS dhe TRS per ACC Belgrade<br />

dhe rrjetin<br />

Kommunikimeve <strong>te</strong> SMATSA) qe planifikohet <strong>te</strong> komisionohet ne vitin 2011.<br />

- Modernizmi i NAVAIDS dhe<br />

- Dhe kullat DVRPS per SMATSA<br />

Ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2007 dhe 2012, numri total<br />

i ATCO-ve ne OPS planifikohet <strong>te</strong> mbe<strong>te</strong>t i qendrueshem, nderkohe<br />

qe trafiku parashikohet <strong>te</strong> ngrihet me 13%, duke nënkuptuar qe gjithsesi produktivi<strong>te</strong>ti ATCO i SMATSA<br />

planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t ndjeshme gja<strong>te</strong> eksaj periudhe Numri i sektoreve ne rruge e siper planifikohet <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>t<br />

gradualisht nga 8 ne 11 per vitin 2012.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit<br />

ACE 2007 Raport periodik

UkSTASE (Ukraine)<br />

Tendenca ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> ekonomik <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Tendenca ne produktivi<strong>te</strong>tin ATCO <strong>për</strong> ore Vlerësimi <strong>mbi</strong> performancën ANSP<br />

UkSATSE esh<strong>te</strong> nejASNP e mesme me shpenzime<br />

qe<br />

arrijne deri 1,9% <strong>te</strong> totalit Evropian. Trafiku u rrit me<br />

shpejs<strong>te</strong>si gaj<strong>te</strong> kësaj periudhe me rreth 13% ne vit<br />

Kompleksi<strong>te</strong>ti i trafikutr ne Ukraine esh<strong>te</strong> me uleti ne<br />

Evrope.<br />

Shpenzimet<br />

per njesi ATM/CNS ra me 22% ne <strong>te</strong>rma<br />

reale gja<strong>te</strong> eksaj periudhe edhe pse pati nje rritje <strong>te</strong><br />

konsiderueshme ne vitin 2006 dhe pika me e ulet qe ne<br />

vitin 2005.<br />

Tendenca ne koston e <strong>për</strong>dorimit <strong>te</strong> ATCO-se p ër ore Kapaci<strong>te</strong>ti dhe<br />

vonesat nuk jane problem per UkSATSE.<br />

Edhe pse produktivi<strong>te</strong>ti u <strong>dy</strong>fishua gja<strong>te</strong> kuaj periudhe ne<br />

UkSATSE esh<strong>te</strong> akoma i <strong>dy</strong>ti per nga vlera e ulet (pas<br />

MoldATSA) ne Evrope. Numri i ATCO-ve u reduktua<br />

ndjeshem gja<strong>te</strong> periudhe sne fjaleedhe pse u duk se ka nje<br />

paqenrushemeri ne raportim ndermjet 2005 dhe 2006.<br />

shpenzimet per <strong>për</strong>dorim njesie ATCO u rri<strong>te</strong>n gja<strong>te</strong><br />

peirudhes (edhe pse <strong>te</strong> njëjtat rezerva kemi edhe per<br />

numrin e ATCO-ve), por rritja prej 19% u <strong>te</strong>jkalua shume<br />

nga rritja e produktivi<strong>te</strong>tit ATCO/ore.<br />

Shpenzimet per njesi <strong>te</strong> suportit rane gja<strong>te</strong><br />

eksaj periudhe<br />

Tendenca ne koston e asis<strong>te</strong>ncës <strong>për</strong> gjithë orët e fluturimit me 18% ndihmuar edhe nga rritja e theksuar ne trafik.<br />

Rritja e <strong>për</strong>kohshme ne vitin 2006 u shkaktua nje sh<strong>te</strong>se<br />

me e madhe ne shpenzimet kapitale. Por megjitha<strong>te</strong>,<br />

pavaresisht reduktimit, niveli i shpenzimeve ne njesi<br />

suportit ATCO esh<strong>te</strong> afer majes se kuartilitdhe nuk esh<strong>te</strong><br />

ne perpjestim <strong>te</strong> drej<strong>te</strong> me rritjen e vlerave <strong>te</strong> pagave<br />

ekzistuese dhe koston e je<strong>te</strong>ses.<br />

Ndryshimet ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> financiar <strong>te</strong> <strong>kostos</strong><br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> ne nivel ANSP-je<br />

ACE 2007 Raport periodik

UkSATSE (Ukraine)<br />

Komen<strong>te</strong> rreth efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> progresive<br />

<strong>te</strong> ANSP-ve<br />

UkSATSE nuk ofroi nje informacion <strong>te</strong> mjaftueshme per <strong>te</strong> nxjerre nje planifikim 5 vjecar per shpenzimet<br />

e sigurimit se<br />

<strong>te</strong> ardhurave ATM/CNS pe rnejsi ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>. Planet ehspenziemt jane paraqitur ve<strong>te</strong>m per 2008 dhe 2009 dhe tregojne<br />

renie ne vitin 2008(-8%) dhe 2009 (-5%). Ne <strong>te</strong> njej<strong>te</strong>n kohe, vëllimet e trafikut planifikohen <strong>te</strong> rri<strong>te</strong>n me +3%. Kjo do<br />

<strong>te</strong> tho<strong>te</strong> qe shpenzimet per nejsi planifikohen <strong>te</strong> bien ne <strong>te</strong>rma reale me -15% ndermjet 2007 dhe 2009. UkSATSE pret<br />

qe trafiku ne hapesiren Ukrainase <strong>te</strong> bjere me -5% ne vitin 2008, nje nivel <strong>te</strong>per me i uloet sesa ne periudhen e<br />

raportimit, por akoma i lar<strong>te</strong> krahasuar me eksperinecen Evropiane ne <strong>te</strong>resi. Ne <strong>te</strong> ver<strong>te</strong><strong>te</strong>, krahasuar me planet ACE<br />

2006, ne ACE 2007 UkSATSE pati renie si rritjen e trafikut <strong>te</strong> planifikuar ashtu edhe ne planifikimet e <strong>kostos</strong>.<br />

Ne vitin 2007 , mesatarja e mbetur je<strong>te</strong>gja<strong>te</strong>sia e ase<strong>te</strong>ve fikse esh<strong>te</strong> rreth 8 vjet.shperndajrja e ase<strong>te</strong>ve fikse ne operim<br />

vazhdon <strong>te</strong> perfaqesoje me shume se 30% <strong>te</strong> totalit <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse. Kjo mund et ndodhe per shkak <strong>te</strong> programit mjaft <strong>te</strong><br />

rendesishem investues i filluar para vitit 2003 ne lidhej me modernizimin e infrastruktures ATM ne Ukraine. Ne <strong>te</strong><br />

ver<strong>te</strong><strong>te</strong> ashtu si ne vi<strong>te</strong>t e mëparshme, capex-i e <strong>te</strong>jkaloi amortizimin me nje margjine <strong>te</strong> gjere duke sjelle nje zgjerim <strong>te</strong><br />

bazes se asetit. Per fat <strong>te</strong> keq, elemen<strong>te</strong>t e shpenzimeve <strong>te</strong> kapitalit, per vi<strong>te</strong>t e ardhme nuk jane zbuluar. Shpenzimet<br />

kapitale per vitin 2007 arri<strong>te</strong>n ne 18 milion Euro dhe perfshine instalimin e 7 radreve , modernizimin e sis<strong>te</strong>mit ATC ne<br />

Boryspol (LETVIS) dhe instalimin e sis<strong>te</strong>me ATC ne Simferopol (VIKTORIYA), komisionimin e <strong>dy</strong> qendrave <strong>te</strong> reja<br />

ATC ne Simferopol dhe ne Dnepropetrovsk ne qershor 2007, projek<strong>te</strong>t kryesore cape periudhen 2008-2012 perfshijne:<br />

- rrjeti i <strong>te</strong>lecom Bckbone (BTN) me nyje ne <strong>te</strong> gjitha deget rajonale <strong>te</strong> UkSATSE nga viti 2009<br />

- Mode S Survejim elementare ne ndihme me <strong>te</strong>rminale <strong>te</strong> rinj PSR/MSSR tashme <strong>te</strong> instaluara<br />

ne aeropor<strong>te</strong>t<br />

Borispol, L’viv, Odesa, Dnipropetrovsk dhe Simferopol nga viti 2008<br />

- USENET bazuar ne UkSATSE BTN nga viti 2011<br />

- Permiresim i pajisjeve <strong>te</strong> radios ne Simferopol ACC ne vitin 2008 dhe ne ACC Dnipropetrovsk ne vitin 2009<br />

- Instalim i VCS-se moderne ne Kullen Borsipol, Kullen Simferopol dhe kharkiv ACC nga viti 2009<br />

Numri total i ATCO-ve planifikohet <strong>te</strong> rrit<strong>te</strong> me +10% ndermjet 2007-2012, pa sjelle rritje ne numrin e sektoreve<br />

dhe<br />

oreve/sektore <strong>te</strong> hapur.<br />

Ndryshimet e planifikuara ne shpenzimet <strong>për</strong> sigurim <strong>te</strong> ATM/CNS ne ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong><br />

Struktura e ase<strong>te</strong>ve dhe shpenzimet kapitale <strong>te</strong> planifikuara<br />

Stafi i planifikuar dhe <strong>te</strong> dhënat e kapaci<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

________________________________________________________________________<br />

Fokusi I Performances se efikasi<strong>te</strong>tit<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKS 1 STATUSI NE ANSP VITI 2007 REPORTE VJETORE<br />

Vlefshmëria<br />

e nje raporti<br />

vjetor<br />

publik a<br />

Vlefshmëria<br />

e raportit<br />

<strong>te</strong><br />

menaxhimit<br />

Vlefshmëri<br />

i llogarive<br />

vjetore<br />

Llogari<strong>te</strong> e<br />

çuditura <strong>te</strong><br />

praruara<br />

Logari <strong>te</strong><br />

veçanta per<br />

shpenzimet<br />

ANS dhe<br />

Informacion<br />

i siguruar ne<br />

li ht<br />

Komen<strong>te</strong>t<br />

e PRU<br />

Aena b b b b JO b Pershin aktivi<strong>te</strong><strong>te</strong>r e aeroportit<br />

ANS CR b b b b JO b<br />

ATSA Bulgaria b JO b b JO JO Publikim<br />

i nje Raport aktivi<strong>te</strong>ti ne gjuhen angleze<br />

Austro Control b b b b JO b<br />

Avinor b b b b JO b AR kryesisht ne Norvegjisht, pervec nje<br />

Belgocontrol b b b b JO JO<br />

permbledhje 5 faqeshe ne anglisht<br />

Audit i bere nga “College de commissionaires”<br />

s’ka formulim per derdhje ne cash<br />

Croatia Control b b b b JO b<br />

DCACA Cyprus JO JO JO JO JO JO<br />

DFS b b b b JO b Llogari <strong>te</strong> veçanta u perdoren per qellime <strong>te</strong><br />

raportimit <strong>te</strong> brendshme dhe per llogaritje <strong>te</strong><br />

pergjegjesive.<br />

DHMI b b b b JO b<br />

DSNA b b b b JO b<br />

EANS b b b b JO b<br />

ENAV b b b b JO JO Nje dokument qe eprmban nje <strong>për</strong>mbledhje <strong>te</strong><br />

shkur<strong>te</strong>r I AENAV esh<strong>te</strong> vlefshme nej formulim ne<br />

gjuhen angleze<br />

Finavia b b b b JO b Llogari <strong>te</strong> detajuara<br />

<strong>te</strong> vlefshme ve<strong>te</strong>m per Finavia<br />

ne total<br />

HCAA JO JO JO JO JO JO<br />

HungaroControl b b b b JO b<br />

IAA b b b b JO b<br />

LFV/ANS Sewden b b b b JO b Llogari<br />

<strong>te</strong> detajuar per LFV ne total<br />

LGS b b b b JO b<br />

LPS b b b b JO b<br />

LVNL b b b b b b Formulim<br />

et ardhurash i venca<strong>te</strong> per <strong>te</strong>rminalet<br />

ANS ne rruge e siper<br />

MATS b b b b b b Formulim et ardhurash<br />

i venca<strong>te</strong> per <strong>te</strong>rminalet<br />

ANS ne rruge e siper<br />

MK CAA JO JO b JO JO JO<br />

MoldATSA JO JO JO JO JO JO<br />

MUAC b b b b N/A b<br />

NATA Albania JO JO JO JO JO JO<br />

NATS b b b b b b ARs <strong>te</strong> ndryshme per grupe kompanish ne veçanti<br />

NAV Portugal (FIR<br />

Lisboa)<br />

b b b b JO b<br />

NAVIAIR b b b JO b JO<br />

Oro Navigacija b b b b JO b<br />

PANSA b JO b b JO b Llogari <strong>te</strong> detajuara <strong>te</strong> vlefshme ve<strong>te</strong>m per PPL ne<br />

total<br />

ROMATSA b b b b JO b<br />

Skyguide b b b b b b Llogari <strong>te</strong> vecanta per shërbime ushtarake OAT<br />

Slovenia Control b b b b JO b<br />

SMATSA JO JO b JO JO JO PRU mori nje ekstrakt <strong>te</strong> formulimit et llogarive ku <strong>për</strong>fshihet <strong>te</strong><br />

ardhurat, fle<strong>te</strong> bilanci dhe deshmi <strong>te</strong> derdhjes ne Cash.<br />

Uk SATSE JO JO JO JO JO JO<br />

Statusi i ANSP-ve sipas rapo retve vjet ore<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKSI 2 TREGUESIT E PERFORMANCES TE PERDORUR PER KRHASIMIN E ANSP-VE<br />

Rezulta<strong>te</strong>t e dala nga matjet per afrim ANS jane, per oret ne fluturim <strong>te</strong> kontrolluara dhe per<br />

83<br />

<strong>te</strong>rminale ANS, numrin e lëvizjeve <strong>te</strong> kontrolluara ne aeroport IFR. Keto matje rezultuese mund <strong>te</strong><br />

nxirren nga datbase EUROCONTROL dhe nga analiza e lexueshme e ANSP-ve qe jane perfshire ne<br />

ke<strong>te</strong> studim.<br />

Përveç<br />

ketyre matjeve rezulta<strong>te</strong>ve, esh<strong>te</strong> e rendesishme <strong>te</strong> marrim ne konsidera<strong>te</strong> nje perspektive<br />

“ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>” per shkak <strong>te</strong> kufijve qe perdoren per <strong>te</strong> Caktuar kostot ndermjet ndryshimit<br />

qarkullimit dhe <strong>te</strong>rminalit ANS dhe mund <strong>te</strong> sjelle nje <strong>te</strong>rthore (prerje ne studimin 84 e efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong><br />

<strong>kostos</strong>.<br />

Pe<br />

rke<strong>te</strong> arsye, esh<strong>te</strong> llogaritur nje tregues qe ko<strong>mbi</strong>non <strong>dy</strong> <strong>për</strong>masat e veçanta rezultative per masat<br />

en-rou<strong>te</strong> dhe <strong>te</strong>rminal ANS. “oret ne total <strong>te</strong> fluturimit ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>” <strong>për</strong>caktohen nga pershimi i<br />

<strong>për</strong>masave nga kostoja meaatre perspektive e shërbimit ne gjithe sis<strong>te</strong>min evropian. mesatarja e<br />

faktorit ma<strong>te</strong>s bazohet ne vleren monetare totale rezulta<strong>te</strong>ve per periudhen 2002-2007 dhe shkon ne<br />

0.26.<br />

Oret<br />

totale<br />

<strong>te</strong> fluturimit ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> si rrjedhoje perkufziohen si:<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>=oret ne fluturim + (0.26 x lëvizjet ne aeroport IFR)<br />

Ne rap or<strong>te</strong>t e mëparshme <strong>dy</strong> faktore <strong>te</strong> ndryshem matjeje u perdoren per llogaritur <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e<br />

<strong>kostos</strong> ANSP-ve: njeri per vitin qe studiohet dhe nje tje<strong>te</strong>r per <strong>te</strong> ekzaminuar <strong>ndryshimet</strong> ne<br />

performance gja<strong>te</strong> kalimit <strong>te</strong> kohes. Meqe modeli i <strong>te</strong> dhenave <strong>te</strong> ACE u be me i zgjeruar ne lidhje<br />

me vi<strong>te</strong>t, ndryshimi ndermjet ketyre <strong>dy</strong> faktoreve ma<strong>te</strong>s u be i parendesishem. Per hir <strong>te</strong> thjesh<strong>te</strong>sise,<br />

si rrjedhoje u propozua qe per ke<strong>te</strong> raport <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorej ve<strong>te</strong>m nje faktor matje epr <strong>te</strong> analziar<br />

performancen ANSP per vitin 2007 dhe per <strong>te</strong> ekzaminuar <strong>ndryshimet</strong> ne <strong>efikasi<strong>te</strong>tin</strong> e <strong>kostos</strong><br />

ndermjet vi<strong>te</strong>ve 2003 dhe 2007.<br />

Edhe<br />

pse matja rezulta<strong>te</strong>ve e totalit ga<strong>te</strong>-to ga<strong>te</strong> nuk reflekton <strong>te</strong>reshit <strong>te</strong> gjithe aspek<strong>te</strong>t e<br />

kompleksi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> shërbimeve <strong>te</strong> ofruara, do ish<strong>te</strong> gjithsesi ma<strong>te</strong>si me i mire tani per tani i vlefshem<br />

per analizimin e efikasi<strong>te</strong>tit 85 <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> per ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>.<br />

___________________<br />

83<br />

uret e fluturimit ne total llogaritura<br />

nga CFMU si diferenca ndermjet ores se daljes dhe hyrjes per<br />

çdo fluturim ne hapeisren<br />

ajrore <strong>te</strong> kontrolluar <strong>te</strong> nje njesie operacionale. Tre lloje oresh fluturimi<br />

llogari<strong>te</strong>n tani per tani nga CFMU (modeli i skeduar, modeli i rregulluar dhe modeli i tanishem) <strong>te</strong><br />

dhenat e <strong>për</strong>dorura per analizimin e efikasi<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> <strong>kostos</strong> bazohet ne modelin e tanishem (Model III<br />

ose CFTM) dhe perfshin oret e fluturimit <strong>te</strong> kontrolluara ne njesi<strong>te</strong> funksionale operuese <strong>te</strong> ACC,<br />

APP dhe FIS qe pershkruahen ne mjedisin CFMU.<br />

84<br />

shiko gjithashtu letren e punimit <strong>mbi</strong> “efikasi<strong>te</strong>ti i <strong>kostos</strong> dhe treguesit e performacen kyçe <strong>te</strong><br />

produktivi<strong>te</strong>tit”, e disponueshme ne ueb si<strong>te</strong> <strong>te</strong> PRC-se www.erocontrol.int/prc<br />

85<br />

detaje <strong>te</strong> më<strong>te</strong>jshme ne sfondin e prodhimit <strong>te</strong> treguesve <strong>te</strong> prodhimit mund <strong>te</strong> gjendet nje le<strong>te</strong>r<br />

punimi rreth “Produktivi<strong>te</strong>ti i ASNP-ve evropiane, komponen<strong>te</strong>t baze dhe aplikimi” Shtator 2003<br />

Aneksi<br />

2 – treguesit e performances <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorur per krahasimin e ASNP-ve<br />

ACE<br />

2007 Raport periodik

ANEKSI 3 –TREGUESIT E KOMPLEKSITETIT TE TRAFIKUT NE NIVEL ANSP-JE<br />

ANSP-<strong>te</strong><br />

[1] [2] [3] [4] [5]=<br />

[2]+[3]+[4]<br />

Dendesia e<br />

rregulluar<br />

Ndërveprimet<br />

vertikale<br />

Ndërveprimet<br />

horizontale<br />

e<br />

Ndërveprim<br />

shpej<strong>te</strong>sise<br />

Treguesi<br />

i<br />

komplkesi<strong>te</strong>ti<br />

t <strong>te</strong>b<br />

strukturor<br />

[6]=<br />

[1]x[5]<br />

Rezultati i i<br />

komplsi<strong>te</strong>tit<br />

<strong>te</strong><br />

Aena 5.81 4.10 0.18 0.39 0.13 0.71 4.10<br />

ANS CR 6.91 0.19 0.52 0.21 0.93 6.40<br />

ATSA Bulgaria 5.98 0.05 0.25 0.06 0.36 2.14<br />

Austro Control 8.11 0.23 0.51 0.22 0.95 7.75<br />

Avinor 2.05 0.36 0.49 0.28 1.12 2.30<br />

Belgocontrol 9.10 0.42 0.54 0.41 1.37 12.49<br />

Croatia Control 5.40 0.07 0.51 0.10 0.68 3.70<br />

DCACA Cyprus 3.50 0.16 0.36 0.11 0.63 2.21<br />

DFS 10.39 0.31 0.54 0.25 1.10 11.44<br />

DHMI 4.23 0.16 0.38 0.10 0.64 2.73<br />

DSNA 9.11 0.16 0.39 0.15 0.70 6.36<br />

EANS 3.67 0.12 0.23 0.13 0.48 1.78<br />

ENAV 5.6 0.29 0.55 0.24 1.08 6.08<br />

Finavia 2.06 0.22 0.26 0.29 0.76 1.57<br />

HCAA 3.55 0.14 0.37 0.10 0.61 2.18<br />

HungaroControl 6.96 0.09 0.42 0.13 0.64 4.44<br />

IAA 4.75 0.09 0.21 0.09 0.40 1.88<br />

LFV/ANS Sewden 3.64 0.19 0.41 0.24 0.85 3.10<br />

LGS 3.19 0.11 0.38 0.13 0.62 1.97<br />

LPS 4.99 0.16 0.50 0.18 0.84 4.18<br />

LVNL 9.38 0.24 0.36 0.34 0.95 8.94<br />

MATS 1.00 0.15 0.36 0.11 0.62 0.62<br />

MK CAA 4.72 0.12 0.44 0.07 0.63 2.99<br />

MoldATSA 0.85 0.12 0.42 0.14 0.69 0.59<br />

MUAC 10.62 0.25 0.51 0.16 0.92 9.74<br />

NATA Albania 4.06 0.06 0.32 0.05 0.43 1.76<br />

NATS 10.78 0.39 0.42 0.29 1.09 11.80<br />

NAV Portugal (FIR Lisboa) 3.64 0.16 0.41 0.08 0.64 2.34<br />

NAVIAIR 4.17 0.17 0.52 0.21 0.90 3.75<br />

Oro Navigacija 2.42 0.15 0.44 0.18 0.78 1.89<br />

PANSA 3.56 0.14 0.51 0.22 0.87 3.08<br />

ROMATSA 4.92 0.06 0.34 0.11 0.51 2.53<br />

Skyguide<br />

11.04 0.30 0.56 0.23 1.08 11.94<br />

Slovenia Control 5.17 0.20 0.54 0.19 0.92 4.75<br />

SMATSA 7.68 0.05 0.44 0.07 0.57 4.35<br />

Uk SATSE 2.30 0.13 0.36 0.26 0.75 1.72<br />

Sis<strong>te</strong>mi evropian 7.22 0.23 0.45 0.19 0.88 6.32<br />

Aneksi 2 – treguesit e performan ces <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorur pe r krahas imin e ASNP-ve<br />

ACE<br />

2007 Raport periodik<br />

pergjithshem

ANEKSI 4- KOSTOJA E KAPITALIT E RAPORTUAR NGA ANSP-TE<br />

ANSP-<strong>te</strong> KOMENTET<br />

Aena Nje tarife mesatare prej 4.9% palikohet ne vlkeren mesatare <strong>te</strong> kapitalit <strong>te</strong> vene ne<br />

perdorim<br />

ANS CR Kostoja bruto <strong>te</strong> kapitalit <strong>te</strong> llogaritur si produkt i nje tarife mesatre prej 6.3% dhe<br />

nje aset baze<br />

qe permban NVB-ne e4 ase<strong>te</strong>ve fikse dhe nje pjese <strong>te</strong> kapitalit<br />

punues.<br />

ATSA Bulgaria I korrespondon produktit <strong>te</strong> kapitalit total <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorur dhe nje norme mesatare prej<br />

6%.<br />

Austro Control Produkti i NBV-se se ase<strong>te</strong>ve fikse (pa toka dhe se<strong>te</strong> financiare) me nje noerme<br />

mesatareje prej 4.3%<br />

Avinor Produkti i NBV-se se prekshme u fiksua me nje norme emesatareje prej 5%<br />

Belgocontrol Kostoja bruto e kapitalit<br />

i cili perfshin koston financiare <strong>te</strong> borxhit dhe <strong>te</strong> produktit<br />

<strong>te</strong> emsatres vjetore per normen OLO Belge (kufij lineare, 4,2%) dhe ase<strong>te</strong>t fikse<br />

NBV me pak se hua<strong>te</strong>.<br />

Croatia Control I korrespondon produktit <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse baze dhe nje norme mesatareje prej 4.5%<br />

DCACA Cyprus I korrespondon produktit<br />

<strong>te</strong> aseve fikse NBV ne operim dhe norme mesatareje prej<br />

9%<br />

DFS Llogaritur si produkti i nje norme mesatareje prej 4.6% dhe nje baze aseti qe<br />

perfshin NBV-ne e ase<strong>te</strong>ve fikse ne operim dhe kapitalin neto <strong>te</strong> punimeve<br />

DHMI Llogaritur si produkti i nje norme mesatareje prej 8.1% dhe nje baze aseti ku<br />

<strong>për</strong>fshihet NBV-ja totale e ase<strong>te</strong>ve fikse dhe kapitali i punimit neto per <strong>mbi</strong>/nen<br />

mbulim<br />

DSNA I korrespondon i ase<strong>te</strong>ve fikse NBV dhe nje nomer mesatareje prej 5.2%plus<br />

in<strong>te</strong>resin ne kapitalin e punimit<br />

EANS Kostoja neto e kapitalit llogaritur si shuma e <strong>kostos</strong> se barazise (8% kthimi i<br />

kërkuar ne barazi) dhe kostoja e borxit6.<br />

ENAV Kostoja bruto e kapitalit e llogaritur si rezultati i nje norme mesatareje prej 3.9%<br />

dhe NBV-ja e ase<strong>te</strong>ve fikse<br />

Finavia Kostoja bruto e kapitalit e llogaritur <strong>mbi</strong> totalin se<strong>te</strong>t fikse NBVduke <strong>për</strong>dorur nje<br />

norme mesatareje prej 6,4%per ANS-<strong>te</strong> ne qarkullim dhe 2.9% per ASn <strong>te</strong>rminal.<br />

MK CAA Kostoja financiare neto e kapitalit<br />

HCAA E padisponueshme<br />

HungaroControl Kostoja bruto e kapitalit e llogaritur<br />

duke shumëzuar me nje norme mesatareje<br />

prej 7.8% me vleren mesatre <strong>te</strong> se<strong>te</strong>ve fikse ne operim.<br />

IAA Llogaritur me ane <strong>te</strong> shumëzimit të nje vlere mesatareje prej 7.5% me mesataren e<br />

ase<strong>te</strong>ve ne operim.<br />

LFV/ANS Produkt i vleress e meatres <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve fikse dhe nje norme mesatareje prej 5.0%<br />

Sewden<br />

LGS Kostoja bruto e kapitalin e llogaritur si produkti i nje norme mesatareje prej 9.4%<br />

dhe NBV-ne e ase<strong>te</strong>ve fiske.<br />

LPS I korrespondon prodhimit drejtpeshimit me nje vlere mesatareje prej 4.5% plus<br />

koston e qeradheeis (in<strong>te</strong>resat)<br />

LVNL Kostoja financiare neto e kapitalit. Nuk <strong>për</strong>fshihet kostoja e ekuilibrimit<br />

______________________________________________________________________________ Aneksi<br />

4– Kostoja e kapitalit <strong>te</strong> raportuar nga ANSP-<strong>te</strong><br />

ACE 2007 Raport periodik

MATS I korrespondon produktit <strong>te</strong> bazes se asetit ku <strong>për</strong>fshihet NBV-ja e totalit <strong>te</strong><br />

ase<strong>te</strong>ve fikse dhe kapitali i rrjetit <strong>te</strong> punimit me nje vlere mesatareje prej 5.4%<br />

MoldATSA Llogaritur ne kapitalin e perdorur duke e perdorur nje mesatare prej 27%.<br />

MUAC Produkti i in<strong>te</strong>resit aktual <strong>te</strong> paguar nga Eurocontrol bankave me proporcionin e<br />

ase<strong>te</strong>ve NBV Eurocontrol qe i <strong>për</strong>kasin MUAC-it<br />

NATA Albania Llogaritur si produkti i NBV-se se ase<strong>te</strong>ve ne total dhe nje vlere ematreje prej<br />

prej 7,9%.<br />

NATS Kostoja ekonomike e kapitalit e llogaritur si prodhimi i vleres rregullatore <strong>te</strong><br />

kthimit (6.53%) me bazen e asetit rregullator per ANS en-rou<strong>te</strong> dhe me kapitalin<br />

e <strong>për</strong>dorur per ANS <strong>te</strong>rminal.<br />

NAV Portugal Kostoja bruto e kapitalit e llogaritur si prodhimi i nje mesatareje prej 7.5% dhe<br />

(FIR Lisboa) nje baze aseti ku <strong>për</strong>fshihet NBV-ja<br />

e ase<strong>te</strong>ve fkse dhe nje pjese e kapitalit <strong>te</strong><br />

punes<br />

NAVIAIR I korrespondon <strong>kostos</strong> bruto <strong>te</strong> borxhit<br />

Oro Navigacija Kostoja bruto e llogaritur duke shumëzuar nje norme mesatareje prej 7.6% me<br />

kapitalin mesatre <strong>te</strong> <strong>për</strong>dorur (NBV-ja mesatre e ase<strong>te</strong>v fikse plus mesataren e<br />

tanishme neto <strong>te</strong> ase<strong>te</strong>ve)<br />

PANSA Kostoja bruto e kapitalit e llogaritur duke shumezuar nje norme mesatareje prej<br />

5.8% me NBV-ne e asetvee fikse ne operim.<br />

ROMATSA I korrespondon shumes se <strong>kostos</strong> se borxhit dhe <strong>kostos</strong> se barazise (8% e aplikuar<br />

per barazine)<br />

Skyguide I koorespondon produktit <strong>te</strong> velkres mesatareje <strong>te</strong> regjistruar <strong>te</strong> asetve fikse dhe<br />

norme mesatareje prej 4.5%<br />

Slovenia Control I korrespondon produktit <strong>te</strong> nje norme mesatreje prej 5% dhe <strong>te</strong> nje baze aseti ku<br />

eprfshihet mesatarja e asetve fikse dhe ase<strong>te</strong>t eksituese neto<br />

SMATSA I korrespondon produktit <strong>te</strong> NBV’se se asetve fikse dhe <strong>te</strong> noermeje mestare prej<br />

14%, plus in<strong>te</strong>resin ne kapitalin e puens.<br />

Uk SATSE Llogaritur ne me vleren mesatare <strong>te</strong> rregjistrimit <strong>te</strong> mesatres neto se totalit<br />

kapitalit <strong>te</strong> perdorur.<br />

Aneksi 4 – Tabela 0.1: Komen<strong>te</strong> ne koston<br />

e kapitalit raportuar nga ANSP, 2007<br />

______________________________________________________________________________<br />

Aneksi<br />

4– Kostoja e kapitalit <strong>te</strong> raportuar nga ANSP-<strong>te</strong><br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKSI 5- NORMAT E KEMBIMIT, VLERAT E INFLACIONIT DHE PARITETET E FUQISE BLERESE<br />

ANSP-<strong>te</strong><br />

SHTETET Vlerat e<br />

konvertimit<br />

Norma<br />

e inflacionit<br />

PPP-<strong>te</strong><br />

Per<br />

KOMENTE<br />

<strong>te</strong> euros (1€=) (%)<br />

2007<br />

2007 2007<br />

Aena Spanje<br />

1.00 2.8 0.89<br />

ANS CR Republike Çeke 27.72 2.9<br />

17.13<br />

ATSA Bulgaria Bullgari 1.96 7.6 0.79<br />

Austro Control Austri 1.00 2.2 1.06<br />

Avinor Norvegji 8.26 0.7 10.89<br />

Belgocontrol Belgjike 1.00 1.8 1.07<br />

Croatia Control Kroaci 7.33 2.9 4.66<br />

DCACA Cyprus Qipro 0.59 2.2 0.88<br />

DFS Gjermani 1.00 2.3 1.03<br />

DHMI Turqi 1.79 8.8 1.07<br />

DSNA France 1.00 1.6 1.10<br />

EANS Estoni<br />

1.00 6.6 10.53<br />

ENAV Itali 1.00 2.0 1.03<br />

Finavia Finlande 15.65 1.6 1.18<br />

HCAA Greqi 1.00 3.0 0.86<br />

HungaroControl Hungar i 251.05 7.9 162.20<br />

IAA Irlande 1.00 2.9 1.17<br />

LFV/ANS Sewden Suedi 9.25 1.7 11.00<br />

LGS Letoni 0.70 10.1 0.45<br />

LPS Republika sllovake<br />

33.74 1.9 20.58<br />

LVNL Hollanda 1.00 1.6 1.06<br />

MATS Malta 61.13 0.7 0.69<br />

MK CAA F.Y.R Maqedonia 16.50<br />

2.3 22.28<br />

MoldATSA Moldavia 1.00 12.4 6.52 PPP-<strong>te</strong><br />

nga database IMF<br />

MUAC 1.6 1.06 PPP <strong>te</strong> Holandes dhe norma e<br />

inflacionit e perdorur per MUAC<br />

NATA Albania Shqiperia 123.26 2.9 52.63<br />

NATS Mbre<strong>te</strong>ria e bashkuar 0.71 2.3 0.78<br />

NAV<br />

Lisboa)<br />

Portugal (FIR Portugali 1.00 2.4 0.81<br />

NAVIAIR Danimarke<br />

7.45 1.7 10.34<br />

Oro Navigacija Lituani 3.45 5.8 1.96<br />

PANSA Poloni 3.78 2.5 2.31<br />

ROMATSA Rumani 3.34 4.8 1.83<br />

Skyguide Zvicer 1.64 0.7 2.00<br />

Slovenia Control Sllovenia 1.00 3.6 0.77<br />

SMATSA Serbi & Mal i Zi 79.24 6.5 37.30 Norma<br />

e konvertimit, velra e<br />

inflacionit<br />

dhe PPP e Serbise<br />

ve<strong>te</strong>m<br />

per <strong>te</strong>dehna<strong>te</strong> e ACE esh<strong>te</strong><br />

ofruar ne Dinar Serb<br />

Uk SATSE Ukranine 6.92 12.8 2.68<br />

Aneks 5-Tabela 0.1 Vlerat e Konvertimit, normat e inflacionit dhe <strong>te</strong> dhenat per PPP-<strong>te</strong><br />

Aneksi 5– Normat E Ke<strong>mbi</strong>mit, Vlerat E Inflacionit Dhe Pari<strong>te</strong><strong>te</strong>t E Fuqise Blerese dhe <strong>te</strong> dhenat nga viti 2007<br />

ACE<br />

2007 Raport periodik

Paraqitja dhe krahasimi i serive historike se <strong>te</strong> dhenave financiare nga vende <strong>te</strong> ndryshme nxjerr ne<br />

pah probleme, sidomos kur perfshihen monedha <strong>te</strong> ndryshme, dhe vlerat e inflacionit ndryshojne<br />

nga njeratjetra. Ekziston rreziku qe krahasimet time-series mund <strong>te</strong> trazohen nga luhajtje <strong>te</strong><br />

perkohshme ne vlerat e konvertimit.<br />

Per ke<strong>te</strong> arsye, metoda ne vijim esh<strong>te</strong> perdorur ne ke<strong>te</strong> raport ne menyre qe <strong>te</strong> lejoje apo <strong>te</strong> pranoje<br />

luhajtjet<br />

e inflacionit dhe vleres se konvertimit. Elemen<strong>te</strong>t fiananciare <strong>te</strong> performances per çdo vit<br />

pranohen ne monedhen sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore kombetare. Pastaj ato konvertohen ne monedhen kombetare me<br />

çmimet e 2007 duke eprdorur vlerat e inflacionti <strong>te</strong> sh<strong>te</strong>tit. Se fundmi per qellimekrahasimi per vitin<br />

2007 , monedhat e ndryshme <strong>te</strong> sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve konvertohen ne Euro duke eprdorur vlerat e shke<strong>mbi</strong>mit et<br />

vitit 2007. Kjo ndrsyhon nga rapor<strong>te</strong>t ACE <strong>te</strong> meparshme lidhur me modelin e perdorur per<br />

inflacionin dhe vlera<strong>te</strong> konvertimit.<br />

Ky model ka meri<strong>te</strong>n qe performanca<br />

e nje ANSP-je time-series nuk cenohet nga <strong>ndryshimet</strong> e<br />

perkohshme<br />

<strong>te</strong> velrave <strong>te</strong> konvertimit gja<strong>te</strong> periudhe sne fjale. Megjitha<strong>te</strong> kjo do <strong>te</strong> tho<strong>te</strong> se<br />

elemen<strong>te</strong>t e performances per çdo ANSP ne nje vit <strong>te</strong> dhene para atij <strong>te</strong> 2007 nuk jane <strong>te</strong> njej<strong>te</strong> me<br />

me elemen<strong>te</strong>t ANSP per <strong>te</strong> njejtin vit. Krahsimi i <strong>te</strong>rtore<strong>te</strong> duke perdorur elemn<strong>te</strong>t ne ke<strong>te</strong> raport<br />

perdoret ve<strong>te</strong>m per <strong>te</strong> dhenat e viti 2007.<br />

Normat e konvertimit <strong>te</strong> perdorura ne ke<strong>te</strong><br />

raport per <strong>te</strong> konvertuar <strong>te</strong> dhenat e 2007 ne Euro jane<br />

ato<br />

qe jane ofruar nga ANSP-<strong>te</strong> ne paraqitjen e <strong>te</strong> dhenave <strong>te</strong> tyre ACE.<br />

Per elemen<strong>te</strong>t historik <strong>te</strong> inflacionit <strong>te</strong> perdorur ne ke<strong>te</strong> analize u moren<br />

nga Fondi moneatr<br />

n derkombetar (http://www.imf.org/ex<strong>te</strong>rnal/pubs/ft/weo/2009/01weodata/index.aspx).<br />

Per<br />

projektimet (2008-2012) u perdoren ve<strong>te</strong> supozimet per vlerat e inflacionit <strong>te</strong> ANSP-ve.<br />

Pari<strong>te</strong><strong>te</strong> <strong>te</strong> fuqise blerese (PPP) jane velrat e kthimti <strong>te</strong> monedhes qe aplikohen pe r<strong>te</strong> konvertuar<br />

treguesit<br />

ekonomike nne monedhen kombetare/sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rorene nje monedhe artificiale <strong>te</strong> perbashket<br />

(Fuqi blerese standarde (PPS) per statistika<strong>te</strong> e EUROSTAT) <strong>te</strong> dhenat e PPS-se <strong>te</strong> perdorura per <strong>te</strong><br />

rregulluar shumicen e shpenzimeve <strong>te</strong> ANSP-ve ne Kapitullin 5 <strong>te</strong> ketij raporti u nxorr nga<br />

EIROSTAT.<br />

Per <strong>dy</strong> sh<strong>te</strong><strong>te</strong>t (Moldavi deh Ukraine) <strong>te</strong> dhenat PPP nuk qene <strong>te</strong> vlefshme /<strong>te</strong> disponeushme per<br />

dtabase<br />

EUROSTAT. Ne keto ras<strong>te</strong>, u perdor databese IMF. Meqe ne database ILMF PPP-<strong>te</strong> jane <strong>te</strong><br />

shprehura me momedhen vendase per çdo Dollare nderkomabtar dhe jo ne PPS, u be nje rregullim<br />

ne menyre qe elemen<strong>te</strong>t e perdorura per MoldATSA dhe UkSATSE jane gati krejt <strong>te</strong> qendrueshme<br />

me <strong>te</strong> dhenat e perdorura per pjesen tje<strong>te</strong>r <strong>te</strong> ANSP-ve. Supozimi qe thekson ke<strong>te</strong> rregullim esh<strong>te</strong> se<br />

diferenca ne PPP/<strong>te</strong> ndermjet <strong>dy</strong> sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve duhet <strong>te</strong> je<strong>te</strong> e njej<strong>te</strong> edhe ne EUROSTAT dhe ne<br />

databases IMF.<br />

Sipas database IMF,<br />

ekziston nje faktor prej 2.44 ndermjet PPP-ve per Ukrainen (2.232UAH per<br />

dollar<br />

amerikan ne vitin 2007) dhe PPP-ve per Francen (0.914 Euro per çdo dollar Amerikan). Ky<br />

faktor aplikohet ne PPP-<strong>te</strong> per Francen siç shfaqet ne database e EUROSTAT (per shembull 1.10)<br />

per <strong>te</strong> shprehur PPP-<strong>te</strong> per Ukrainen ne PPS (2.68=1.10 x 2.44) nje metodlogji e ngajshme esh<strong>te</strong><br />

perdorur per <strong>te</strong> shprehur PPP-<strong>te</strong> e Moldavise ne PPS.<br />

Aneksi 5– Normat E Ke<strong>mbi</strong>mit, Vlerat E Inflacionit Dhe Pari<strong>te</strong><strong>te</strong>t E Fuqise Blerese dhe <strong>te</strong> dhenat nga viti 2007<br />

ACE<br />

2007 Raport periodik

ANEKS 6 – TABELA 01- RENIA E TE ARDHURAVE TOTALE ANS (en-rout dhe ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKS 6 – TABELA 01- RENIA E TE ARDHURAVE TOTALE ANS (en-rout dhe ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKS 6 – TABELA 02- RENIA E TE ARDHURAVE TOTALE ANS (en-rout, <strong>te</strong>rminal dhe ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

ANEKS 6 – TABELA 03- RENIA E TE ARDHURAVE TOTALE ANS (en-rout, <strong>te</strong>rminal dhe ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong>) 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aneks 6 - Tabela 0.4- Te dhena nga preventivi i bilancit ne nivel ANSP-je 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aneks 6- Tabela 0.5 Te dhenat e Stafit total dhe ATCO-<strong>te</strong> ne OPS ’<strong>te</strong> , 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aneks 6 - Tabela 0.6: Te dhena operacionale (ANSP dhe niveli i Sh<strong>te</strong>tit) 2007<br />

Aneks 6 - Te dhena kyçe<br />

ACE 2007 Raport periodik

Aneks 7 - Fle<strong>te</strong>t faktuale<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

ANEKS 7 – FLETET E REALITETIT TE ANSP-VE<br />

Emri i ASNP-se Sh<strong>te</strong>ti Faqja<br />

Aena Spanje 209<br />

ANS CR Republike Çeke 210<br />

ATSA Bulgaria Bullgari 211<br />

Austro Control Austri 212<br />

Avinor Norvegji 213<br />

Belgocontrol Belgjike 214<br />

Croatia Control Kroaci 215<br />

DCACA Cyprus Qipro 216<br />

DFS Gjermani 217<br />

DHMI Turqi 218<br />

DSNA France 219<br />

EANS Estoni 220<br />

ENAV Itali 221<br />

Finavia Finlande 222<br />

HCAA Greqi 223<br />

HungaroControl Hungari 224<br />

IAA Irlande 225<br />

LFV/ANS Sewden Suedi 226<br />

LGS Letoni 227<br />

LPS Republika sllovake 228<br />

LVNL Hollanda 229<br />

MATS Malta 230<br />

MK CAA F.Y.R Maqedonia 231<br />

MoldATSA Moldavia 232<br />

MUAC 233<br />

NATA Albania Shqiperia 234<br />

NATS Mbre<strong>te</strong>ria e bashkuar 235<br />

NAV Portugal (FIR Lisboa) Portugali 236<br />

NAVIAIR Danimarke 237<br />

Oro Navigacija Lituani 238<br />

PANSA Poloni 239<br />

ROMATSA Rumani 240<br />

Skyguide Zvicer 241<br />

Slovenia Control Sllovenia 242<br />

SMATSA Serbi & Mal i Zi 243<br />

Uk SATSE Ukranine 244

AENA SPANJE (Aeropor<strong>te</strong>t spnajolle dhe hapesira ajrore )<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Autoritti i aviacionit<br />

civil Spanjoll<br />

Ministria e Zhvillimit<br />

Sekretariati i sh<strong>te</strong>tit per transportin<br />

Agjensia e sigurise sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore<br />

Te aviacionit spanjoll<br />

Qarkullimi<br />

Ajror<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

b GAT<br />

OAT<br />

BORDI I DREJTOREVE<br />

Kryetari+15 anetare+sekretari<br />

Kryetar esh<strong>te</strong> CEO<br />

BORDI I MENAXHIMIT<br />

Kryetari +12 anetare<br />

Kryetari esh<strong>te</strong> CEO<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

AENA<br />

Aeropor<strong>te</strong>t<br />

Spanjolle<br />

ANS<br />

MET<br />

- operim i 47 aeropor<strong>te</strong>ve dhe <strong>te</strong> nje heliporti ne Spanje<br />

- Pjesemarrje ne menaxhimin e 12 aeropor<strong>te</strong>ve ne Meksiske, 3 ne kolu<strong>mbi</strong>, 1<br />

ne Kube, 3 ne Mbre<strong>te</strong>rine e Bashkaur, 1 ne suedi, 3 ne SHBA, 3 ne Bolivi, 1<br />

ne Kosta Rika<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1 043<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1 236<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1 129<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1 058<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 130<br />

ATCO ne OPS 1 966<br />

Stafi total 3 966<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 1 420<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 2 114<br />

Sektoret ne rruge e siper 63<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 2 130<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

www.aena.esp<br />

Statusi (2009)<br />

- Enti<strong>te</strong>ti publik i biznesit i atashuar ne<br />

Minsitrine e zhvillimit<br />

- Nje kompani me nje status specifik<br />

(qeverisur nga Ligji privat, perveç se kur<br />

verpon ne push<strong>te</strong>t adminsitrativ.)<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

- AESA (Agjensia Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore e sigurise se<br />

aviacionti SPAnjoll) (per AENA)<br />

- STAdfi i forcave ajrore Spanjolle (per MIL)<br />

- Sekretariati i pergjithshem per Parashikimin<br />

e ndryshimit <strong>te</strong> klimes dhe ndodtjes (per<br />

MET)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti Spanjoll –Qeveria<br />

AESA (Agjensia Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore e sigurise se aviacionit<br />

spanjoll)- Qeveria<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil Spanjoll (Qeveria)<br />

AESA (Agjensia Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore e sigurise se aviacionit<br />

spanjoll)- Qeveria<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Qeveria<br />

AENA (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT TE DREJTOREVE<br />

Maria Encarnacion Vivanco Bustos<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM<br />

Maria Enacarnacion Vivanco Bustos<br />

DREJTOR I QARKULLIMIT AJROR<br />

Carmen Librero Pintado<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

5 ACC – (Barcelone, Madrid,<br />

Canarias, Sevilla, Palma)<br />

22 APP<br />

35 TWR<br />

Permasat<br />

Permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

2 190 00 km 2

ANSR CR Republika Çeke<br />

Sherbimet e qarkullimit ajror <strong>te</strong> Republikes Çeke<br />

www.rlp.cz<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M e D)<br />

Departamenti i aviacionit<br />

ushtarak<br />

FUA<br />

Niveli 1<br />

Trupa per<br />

ASM<br />

stra<strong>te</strong>gjike<br />

Autoritti i aeroportit Ofruesit priva<strong>te</strong> <strong>te</strong><br />

ATS –se<br />

Minstria e transpor<strong>te</strong>ve<br />

(M e T)<br />

Departameneti i aviacionit<br />

Civil<br />

Autori<strong>te</strong>ti i<br />

aviacionit civil (CAA)<br />

→NSA<br />

Sherbimet e qarkullimit ajror<br />

Te Republikes Çeke<br />

(ANS CR)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

b GAT<br />

BORDI MBIKQYRES (6 anetare)<br />

Anetare <strong>te</strong> caktuar nga Ministria e transportit<br />

2 punonjes ANS CR<br />

OAT<br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM<br />

I emeruar nga ministria e transportit<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

ANS<br />

MET<br />

- operim i 47 aeropor<strong>te</strong>ve dhe <strong>te</strong> nje heliporti ne Spanje<br />

- Pjesemarrje ne menaxhimin e 12 aeropor<strong>te</strong>ve ne Meksiske, 3 ne kolu<strong>mbi</strong>, 1 ne<br />

Kube, 3 ne Mbre<strong>te</strong>rine e Bashkaur, 1 ne suedi, 3 ne SHBA, 3 ne Bolivi, 1 ne Kosta<br />

Rika<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 111<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 116<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 108<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 166<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 16<br />

ATCO ne OPS 179<br />

Stafi total 868<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 211<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 188<br />

Sektoret ne rruge e siper 8<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 384<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

↨<br />

↨<br />

Statusi (2009)<br />

- Ndermarrje sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore e themeluar<br />

sipas aktit <strong>te</strong> dnermarrjeve sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore<br />

ne vitin 1995<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil (CAA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Trupa per ASM stra<strong>te</strong>gjike<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria e transpor<strong>te</strong>ve<br />

ANSR CR (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Jiri Nedoma<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Jan Klas<br />

DREJTOR I QARKULLIMIT AJROR<br />

Carmen Librero Pintado<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC – (Prage)<br />

4 APP(Prage, Karlovy Vary, Brno, ostrava)<br />

4 TWR (Prage, Akloy Vary, Brno, Ostrava)<br />

1 AFIS (Lokalozohet ne ACC Prage )<br />

Permasat<br />

Permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

78 800 km 2

ATSA BULGARIA , BULLGARIA<br />

Sherbimet e qarkullimit ajror <strong>te</strong> Autori<strong>te</strong>tit Bullgar<br />

www.atsa.bg<br />

Ministria e Transportit<br />

Dhe komunikacioneve<br />

(M e TC )<br />

Administrimi i<br />

Aviacionit civil<br />

→NSA<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Bordi i menaxhimit <strong>te</strong> hapesires ajrore<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M e M)<br />

↨ ↨ ↨<br />

↨<br />

↨<br />

←←←←←←←←←←←←←<br />

Operatoret e<br />

aeroporit<br />

Sherbimet e trafikut ajror<br />

Autori<strong>te</strong>ti i Bullgarise<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I KONTROLLIT (3 anetare)<br />

Kryetari + 2 anetare<br />

Te gjithe anetaret e caktuarnga Ministria e transp. Komuk.<br />

3 anetare perfaqesojne zevendes ministrin e Financave<br />

Drejtor i “<br />

b GAT<br />

OAT<br />

- Trajnim i ATCO-ve<br />

BORDI i MENAXHIMIT (5 anetare)<br />

DG+4 anetare<br />

Te gjtihe anetaret emerohen nga<br />

Minsitria e Transportit dhe<br />

Komunikacionit<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

Hapesire Ajrore E<br />

b<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E b<br />

Poshtme<br />

ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 85<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 82<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 70<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 231<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 10<br />

ATCO ne OPS 237<br />

Stafi total 1278<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 152<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 95<br />

Sektoret ne rruge e siper 7<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Ndermarrje sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore sipas ligjit<br />

Aviacionit civil Prill 2001 (neni<br />

53<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Adminsitrim i aviancionit civil<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

-Adminsitrim i aviancionit civil (minsitria e<br />

transport dhe komunikacionit)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Bordi i menaxhimit <strong>te</strong> hapesires ajrore<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria e transpor<strong>te</strong>ve dhe komunikacionit<br />

ATSA (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Jiri Nedoma<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Jan Klas<br />

DREJTOR I QARKULLIMIT<br />

AJROR<br />

Carmen Librero Pintado<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2 ACC – (Sofia, Varna )<br />

3 APP (Sofie, Varna Burgas)<br />

5 TWR (Sofie, Varna, Burgas, Gorna,<br />

Oriahovitza Plodiv)<br />

1 AFIS (Lokalozohet ne ACC Prage )<br />

permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

145 120 km 2<br />

117 000 km 2 plus 28 120 km 2 <strong>mbi</strong> detin e zi

Austro Control , AUSTRI<br />

Sherbimet e qarkullimit ajror <strong>te</strong> Autori<strong>te</strong>tit Bullgar<br />

www.austrocontrol.at<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

MINISTRIA FEDERALE E<br />

MBROJTJES<br />

(M of D)<br />

Divizioni i ajrit<br />

Ministria e Transportit rinivimit dhe<br />

<strong>te</strong>knologjise si supreme ACC<br />

↨ ↨ ↨<br />

AUTSRO CONTROL<br />

↨<br />

↨<br />

←←←←←←←←←←←←←<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

ASEMBLEJA E PERGJITHSHME<br />

(Ministria e TIT)<br />

BORDI I KONTROLLIT (9 anetare)<br />

Kryetari + 8 anetare<br />

Te gjithe anetaret e caktuarnga Ministria e TIT.<br />

2 anetare nga fusha e aviacionit , 1 nga fusha e kunsultimit ,<br />

3 nga keshilli i punimeve“<br />

b GAT<br />

OAT<br />

- Trajnim i ATCO-ve<br />

BORDI i MENAXHIMIT<br />

(2 anetare)<br />

anetaret emerohen Minisitria e TIT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 179<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 187<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 155<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 312<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 20<br />

ATCO ne OPS 268<br />

Stafi total 833<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 305<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 398<br />

Sektoret ne rruge e siper 14<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 834<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani priva<strong>te</strong> e kufizuar siapsi 1994<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti (Ligji ben<br />

oferta per Aeropor<strong>te</strong>t austriake qe<br />

zo<strong>te</strong>rojne me shume se 49%)<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Minsitria Federale e Transportit, Rinovimit dhe<br />

Teknologjise (M of TIT)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

-Fuqia e vendimeve <strong>te</strong> rregullimit <strong>te</strong> vendimeve<br />

perfshi lidhjet bashkepunimit me Mof TIT<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

M of TIT nomralisht ne baze <strong>te</strong> propozimeve <strong>te</strong><br />

Austro Control<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Mbuluar nga akti i komercializmit , Bordi i<br />

menaxhimit, dhe Ak<strong>te</strong>t federale lidhur per<br />

prokurimit dhe llogaritjes.<br />

Austro Control (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Gaston Glock<br />

BORDI I MENAXHIMIT<br />

Dr. Heinz Sommerbauer<br />

Mag. Johann Zemsky<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC – (Viene)<br />

6 APP (Viene, Graz, Innsbruck, Klagefurt,<br />

Linz, Lalzburg)<br />

6 TWR<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

82 000 km 2

Avinor , NORVEGJI<br />

www.avinor.no<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit dhe komunikimit ((M of TC)<br />

Autori<strong>te</strong>ti i Aviacionit civil<br />

Norvegji (CAA)<br />

→NSA<br />

Sola ho<strong>te</strong>l<br />

Eiendom<br />

AS<br />

Vaernes<br />

Einedom<br />

AS<br />

Flesland<br />

Einedom<br />

AS<br />

Asembleja e pergjithshme<br />

AVINOR<br />

Qarkullimi ajror / Aeropor<strong>te</strong>t<br />

Oslo<br />

airoport<br />

(OSL AS)<br />

Oslo Lufthavn<br />

Einedom AS (OSLE)<br />

Airoport<br />

Parkings<br />

(APAS)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES<br />

Kryetar + 8 Anetare<br />

Anetaret perfaqesojne: 6 Minsitria e TC, 3 staf<br />

BORDI EKZEKUTIV (12 anetare)<br />

CEO + 11 anetare<br />

CEO e emeruar nga Bordi Mbikqyres<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b<br />

GAT<br />

OAT<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

- Trajnim i ATCO-ve<br />

b ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 155<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 190<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 179<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 94<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 19<br />

ATCO ne OPS 359<br />

Stafi total 982<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 305<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 627<br />

Sektoret ne rruge e siper 15<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 142<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani priva<strong>te</strong> e kufizuar sipas ANSP dhe<br />

zo<strong>te</strong>ruesit<strong>te</strong> aeroportit –operator<br />

- E pavaruar nga CAA<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji (CAA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Obligimiet aeronautike caktohen vit per vit nga Minsitria e<br />

Transportit dhe Komunikacionit.<br />

AVINOR (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Ing. K. Hansen<br />

Shefi zyrtar ekzekutiv<br />

SverreQuale<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

3 ACC Oslo (ACC +APP), Stavanger (ACC)<br />

Bodo (ACC+APP + eceanic<br />

17 APP (Viene, Graz, Innsbruck, Klagefurt,<br />

Linz, Lalzburg)<br />

20 TWR (16 TWR/APP +4 TWR) 28 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

2 049 000 km 2<br />

Kontinentale 719 000 km 2 Oqeanike 1 330 000 km 2

Belgocontrol , BELGJIKE<br />

www.belgocontrol.be<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

COMOPS AIR Komi<strong>te</strong>ti<br />

i<br />

Hapesire<br />

ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti <strong>mbi</strong>kqyres Belg<br />

Sherbimet e qarkullimti ajor<br />

Sherbimi publik federal<br />

Levizshmeri & Transport<br />

CAA<br />

Belgocontrol<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES<br />

Kryetar + CEO 8 Anetare<br />

Anetaret emerohen nga Minsitri i Qarkullimit<br />

CEO perfaqeson stafin<br />

b GAT<br />

OAT<br />

BORDI EKZEKUTIV (4 anetare)<br />

CEO + 3 anetare<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

ANS<br />

MET<br />

- Belgcontrol kontrollon hapesiren siper FL 245,<br />

perfshi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 198<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 205<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 139<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion<br />

Euro)<br />

199<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 21<br />

ATCO ne OPS 228<br />

Stafi total 968<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 114<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 367<br />

Sektoret ne rruge e siper 7<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 157<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani priva<strong>te</strong> e kufizuar sipas ANSP dhe zo<strong>te</strong>ruesit<strong>te</strong><br />

aeroportit –operator<br />

- E pavaruar nga CAA<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji (CAA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Obligimiet aeronautike caktohen vit per vit nga Minsitria e<br />

Transportit dhe Komunikacionit.<br />

Belgocontrol (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Ing. K. Hansen<br />

Drejtor i pergjithshem<br />

Jean –Claude Tintin<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Bruksel)<br />

4 APP (Bruksel, Liege,Charleroi, Oos<strong>te</strong>nde<br />

5 TWR (Bruksel, Antwerp, Liege, Charleroi,<br />

Oos<strong>te</strong>nde)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

39 500 km 2

Croatia Control, KROACI<br />

www.crocontrol.hr<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

COMOPS AIR Komi<strong>te</strong>ti<br />

i<br />

Hapesire<br />

ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti <strong>mbi</strong>kqyres Belg<br />

Sherbimet e qarkullimti ajor<br />

Sherbimi publik federal<br />

Levizshmeri & Transport<br />

CAA<br />

Belgocontrol<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES<br />

Kryetar + CEO 8 Anetare<br />

Anetaret emerohen nga Minsitri i Qarkullimit<br />

CEO perfaqeson stafin<br />

b GAT<br />

OAT<br />

BORDI EKZEKUTIV (4 anetare)<br />

CEO + 3 anetare<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

ANS<br />

MET<br />

- Belgcontrol kontrollon hapesiren siper FL 245,<br />

perfshi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 62<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 63<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 58<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion<br />

Euro)<br />

81<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 5<br />

ATCO ne OPS 194<br />

Stafi total 740<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 156<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 85<br />

Sektoret ne rruge e siper 6<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 208<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani priva<strong>te</strong> e kufizuar sipas ANSP dhe zo<strong>te</strong>ruesit<strong>te</strong><br />

aeroportit –operator<br />

- E pavaruar nga CAA<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji (CAA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti civil i aviacionit Norvegji<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Obligimiet aeronautike caktohen vit per vit nga Minsitria e<br />

Transportit dhe Komunikacionit.<br />

Croatia Cntrol (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

An<strong>te</strong> Cajic<br />

Drejtor i pergjithshem<br />

Drazen Ramljak<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Bruksel)<br />

4 APP (Bruksel, Liege,Charleroi, Oos<strong>te</strong>nde<br />

5 TWR (Bruksel, Antwerp, Liege, Charleroi,<br />

Oos<strong>te</strong>nde)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

158 000 km 2

Croatia Control, KROACI<br />

www.crocontrol.hr<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Minitsria e detit transportit<br />

Dhe infrastruktures<br />

(M of STI)<br />

↨<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil Croatia<br />

control<br />

LTd<br />

(shpk)<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

ASAMABLEJA (3 anetare)<br />

Presidne<strong>te</strong> perfaqeson M of ST1 (minsi<strong>te</strong>r), <strong>dy</strong> anetaret e<br />

Tjere M of D (minis<strong>te</strong>r) dhe M of F (ministri)<br />

BORDI MBIKQYRES (5 anetare)<br />

Kryetari + 4 anetare<br />

Anetaret perfaqesojne Minsitrine etransportit, ministrine e mbrojtjes, ministrine e<br />

finacave dhe punonjesit, ata emerohen pe rnje periudhe 4 vjeçare. Anetari qe<br />

perfaqeson punonjesit zgjidhet dhe emrohet sipas Statutit <strong>te</strong> kompanise dhe Aktit <strong>te</strong><br />

marredhenieve <strong>te</strong> punes.<br />

Menaxhimi<br />

Drejtori i pergjithshem<br />

Drejtori i pergjithshem caktohet nga Bordi i <strong>mbi</strong>kqyrjes per nje periudhe 5<br />

vjeçaçare, ne vijim <strong>te</strong> nje konkurimi <strong>te</strong> hapur dhe sipas kush<strong>te</strong>ve <strong>te</strong> vendosura nga<br />

Statuti i kompanise.<br />

b GAT<br />

OAT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

ANS<br />

MET<br />

- Belgcontrol kontrollon hapesiren siper FL 245, perfshi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç financiare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 62<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 63<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 58<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 81<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 5<br />

ATCO ne OPS 194<br />

Stafi total 740<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 156<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 85<br />

Sektoret ne rruge e siper 6<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 208<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani me pergjegjesi <strong>te</strong> sipas janar 2000<br />

- 100% me pronar sh<strong>te</strong>tin<br />

- In<strong>te</strong>gruar ANSP civile /ushtarake<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-CAA dhe Drejtoria e inspektimit transportit<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil Kroat<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Croatia control (ltd) shpk dhe autorit<strong>te</strong><strong>te</strong> Ushtarake<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ligji sh<strong>te</strong>tit dhe Croatia Control Ltd (shpk) .<br />

Croatia Cntrol (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

An<strong>te</strong> Cajic<br />

Drejtor i pergjithshem<br />

Drazen Ramljak<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Zagreb)<br />

4 APP (Zagrevb, Pula, Split, Dubrovnik, Rijeka,<br />

Zadar, Osijek)<br />

2 APP /TWR (Brac, Losinj)<br />

8 TWR (Zagreb, Pula, Split Dubrovnik,<br />

Rijeka, Zadar, Osijek, Lucko)<br />

1 AFIS (qe do <strong>te</strong> hapet shpejt dhe do<br />

lokalizohet si nje sektor ne Zagreb ACC)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

158 000 km 2

DCACA Cyprus, QIPRO<br />

Deparatamenti i aviacionit civil ne Qipro<br />

www.mcw.gov.cy<br />

↨<br />

Ministria<br />

e<br />

mbrojtjes<br />

Autori<strong>te</strong>ti<br />

<strong>mbi</strong>kqyres<br />

sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror<br />

Departamenti<br />

i sherbimeve<br />

<strong>te</strong><br />

qarkullimit<br />

ajror<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e<br />

Komunikacionit<br />

dhe puneve<br />

Njesia e<br />

rregullimit<br />

<strong>te</strong> siguris<br />

e<br />

Ministria<br />

e puneve<br />

<strong>te</strong><br />

jashtme<br />

Ministria e<br />

financave<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

(DCA)<br />

Seksioni i<br />

sigurise<br />

ne<br />

qarkullim<br />

Departamenti i aeropor<strong>te</strong>ve<br />

dhe transportit ajror<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

MINISTRI I KOMUNIKACIONIT DHE PUNEVE<br />

Autori<strong>te</strong>ti<br />

Telekom.<br />

Qipro<br />

(CYTA)<br />

DREJTORI DCAC, Shefi i departamentit <strong>te</strong> ANS, Keytari departamentit T&A, shefi i seksionit <strong>te</strong><br />

sigurise dhe rregullimti <strong>te</strong> sigurise emerohen nga sherbimi civil. Kryetari i NSA emrohet nga<br />

keshilli i minsitrave.<br />

b GAT<br />

OAT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

ANS<br />

MET<br />

- Belgcontrol kontrollon hapesiren siper FL 245, perfshi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç financiare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 44<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 44<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 37<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 36<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) n/a<br />

ATCO ne OPS 66<br />

Stafi total 250<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 111<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 62<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 329<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani me pergjegjesi <strong>te</strong><br />

sipas janar 2000<br />

- 100% me pronar sh<strong>te</strong>tin<br />

- In<strong>te</strong>gruar ANSP civile<br />

/ushtarake<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-CAA dhe Drejtoria e inspektimit<br />

transportit<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Kroat<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Croatia control (ltd) shpk dhe autorit<strong>te</strong><strong>te</strong><br />

Ushtarake<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ligji sh<strong>te</strong>tit dhe Croatia Control Ltd<br />

(shpk) .<br />

DCAC Cyprus (2009)<br />

DREJTORI I dcaca<br />

LEONIDAS LEONIDHIU<br />

Shefi i NSA<br />

Panayiota Demetriou<br />

SHEFI i DEPARTAMENTIT TE ANS<br />

(COO)<br />

Nicos Nicolao<br />

SHEFI I TRANSPORTIT AJROR DHE<br />

DEPARTAMENTIT TE<br />

AEROPORTEVE<br />

Lacovos Demetriou<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Nicosia)<br />

2 APP (Lamaca paphos)<br />

2 TWR (Larnaca Paphos)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

173 000 km 2

DFS GJERMANI ,<br />

www.dfs.de<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria<br />

federale e<br />

Transportit ,<br />

nder<strong>te</strong>save<br />

dhe cesh<strong>te</strong>jve<br />

urbane<br />

(M of TBU)<br />

→NSA<br />

Grupi<br />

drejtues i<br />

Bashkimit<br />

ministror<br />

↨<br />

DFS<br />

Ministria<br />

federale e<br />

mbrojtjes<br />

(m of D)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Aksionere ne bashkepunim me<br />

Minsitria federale e transportit, nder<strong>te</strong>save dhe cesh<strong>te</strong>jve urbane<br />

(M of TBU)<br />

b GAT<br />

BORDI MBIKQYRES (12 anetrae0<br />

Kryetari +11 anetare<br />

Kryetari i caktuar nga qeveria<br />

Na<strong>te</strong>ret perfaqesojne: 1 Kryetar nga M of TBU<br />

1 M of TBU<br />

2 M of D, 1 M of F, 1 KFW, 6 stfi<br />

Kryetari i nej <strong>te</strong>d rje<strong>te</strong> vo<strong>te</strong> <strong>te</strong> <strong>dy</strong>fish<strong>te</strong><br />

BORDI EKZEKUTIv (3 anetare)<br />

CEO + 2 anetare<br />

Bordi ekzekutiv caktohet nga Bordi Mbikqyres<br />

OAT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç financiare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 843<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 818<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion<br />

Euro)<br />

817<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion<br />

Euro)<br />

655<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 80<br />

ATCO ne OPS 1727<br />

Stafi total 4689<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 1404<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 2160<br />

Sektoret ne rruge e siper 113<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 1781<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Komonai me pergjegejsi <strong>te</strong> kufizuar sipas 1993, qeverisur<br />

nga Kompania ligjore Priva<strong>te</strong><br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

- In<strong>te</strong>gruar ANSP civile/ushtarke<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Minsitria federale e transportit, nder<strong>te</strong>save dhe cesh<strong>te</strong>jve urbane (M of<br />

TBU)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Minsitria federale e transportit, nder<strong>te</strong>save dhe cesh<strong>te</strong>jve urbane<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Minsitria federale e transportit, nder<strong>te</strong>save dhe cesh<strong>te</strong>jve urbane<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria federale e transportit, nder<strong>te</strong>save dhe cesh<strong>te</strong>jve urbane.<br />

DFS (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Robert Scholl<br />

KRYETARI I BORDIT EKZEKUTIV<br />

Die<strong>te</strong>r Kaden<br />

DFS kontrollon hapesiren ajore <strong>te</strong> siperme dhe <strong>te</strong> poshtme<br />

. Pervec GAT per hapesiren ajore <strong>te</strong> siperme ne Gjermanine<br />

veriperednimore<br />

Konsultime, trajnime projektime dhe sherbime mirembajtje<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 UAC (Klrsruhe)<br />

1 ACC/UAC/APP (munchen)<br />

2 ACC/APP (bremen, Lnagen)<br />

1 ACC (bashkendodhje me Maastricht UAC) per Oat ne hapesirena<br />

jrore <strong>te</strong> siperme ne Gjermanine Veri-perendimore<br />

16 TWR (berlin Tempelhof mbyllur ne vitin 2008)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

388 000 km 2

DHMI, Turqi<br />

Drejtoria e pergjithshme e Autori<strong>te</strong>tit aeropor<strong>te</strong>t sh<strong>te</strong><strong>te</strong>trore<br />

www.dhmi.gov.tr<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Minsitri e transportit<br />

Dhe<br />

Komunikacionit<br />

Drejtoria e<br />

pergjithshme<br />

e Aviacionit<br />

civil<br />

Divizion<br />

ANS<br />

Minsitria e<br />

mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

DH MI Grupi i<br />

Divizioni<br />

aeropor<strong>te</strong>ve<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES (6 anetare)<br />

Kryetar + 5 anetare<br />

3 anetare perfaqeson DHMI-ne<br />

1 perfaqeson Thesarin Turk<br />

Kryetari esh<strong>te</strong> i CEO<br />

kordinimit<br />

civiloushtarak<br />

Kryeministri<br />

Anatr nderi<br />

I bordit<br />

BORDI EKZEKUTIV (4 anetare)<br />

Drejtori i pergjithshem (CEO) + 3 Zevendes drejtore<br />

Njesi<strong>te</strong> e pergjithshme dhe <strong>te</strong> anetaresuara<br />

CEO emerohet nga M of TC<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b<br />

GAT<br />

OAT<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b<br />

ANS<br />

MET<br />

- Belgcontrol kontrollon hapesiren siper FL 245, perfshi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 280<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 251<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 220<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 447<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 49<br />

ATCO ne OPS 655<br />

Stafi total 4870<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 622<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 568<br />

Sektoret ne rruge e siper 16<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 195<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Trupa autonome sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti.<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-A aplikueshme qysh se Turqia nuk kufizoohet nga Rregulloret<br />

SES.<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Drejtoria e pergjithshme e Aviacionit civil.<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Drejtoria e pergjithshme <strong>te</strong> DHMI<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Drejtoria e pergjithshme <strong>te</strong> DHMI-se .<br />

DHMI (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Z. Orhan Birdal<br />

Drejtor i pergjithshem<br />

Z. Orhan Birdal<br />

DREJTOR I DIVIZIONIT ANS<br />

Z. Mustafa Kiliç<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Ankara, Stamboll)<br />

16 APP<br />

34 TWR<br />

18 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

982 099 km 2

DSNA FRANCE<br />

Drejtoria e E sherbimet e qarkullimit ajror<br />

www.aviation-civile.gouv.fr<br />

Ministria e<br />

m brojtjes<br />

(M of D)<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria per transportin<br />

(M of T)<br />

Forcat ajrore Drejtoria e eprgjithshme e Aviacionti civil<br />

Drejtoria e qarkulllimit<br />

ajror ushtarak<br />

Drejtoria<br />

e<br />

Hapesires<br />

Ajrore<br />

Drejtoria e<br />

Transportit<br />

Ajror<br />

(DTA)<br />

Departamenti<br />

i operimit<br />

Drejtoria<br />

E<br />

Sherbimeve<br />

Te<br />

qarkullimit<br />

Jaror<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES (6 anetare)<br />

Kryetar + 5 anetare<br />

3 anetare perfaqeson DHMI-ne<br />

1 perfaqeson Thesarin Turk<br />

Kryetari esh<strong>te</strong> i CEO<br />

Kryeministri<br />

Anatr nderi<br />

I bordit<br />

BORDI EKZEKUTIV (4 anetare)<br />

Drejtori i pergjithshem (CEO) + 3 Zevendes drejtore<br />

Njesi<strong>te</strong> e pergjithshme dhe <strong>te</strong> anetaresuara<br />

CEO emerohet nga M of TC<br />

b GAT<br />

OAT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

- delegim i hapesires ajrore drejt Skygide dhe Jersey<br />

Drejtoria e<br />

sigurise<br />

Se<br />

Aviacionti<br />

Civil<br />

(DSAC)<br />

Depatramtamenti<br />

<strong>te</strong>knik<br />

Sis<strong>te</strong>met<br />

eoperacionale R<br />

& D<br />

ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1360<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1308<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1086<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 2672<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 8<br />

ATCO ne OPS 870<br />

Stafi total 2<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 302<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 1950<br />

Sektoret ne rruge e siper 92<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 1950<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- DSNA esh<strong>te</strong> nje divizion i DGAC<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti.<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Drejtoriae sifgurise se aviacionit civil (DSAC)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Drejtoria e transportit ajror (DTA)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Drejtoria e transportit ajror (DTA)<br />

Drejtoria e qarkullimi ajror ushtarak (DIRCAM)<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Drejtoria e transportit ajror (DTA)<br />

DREJTORI I DSNA<br />

M. Hamy<br />

DSNA (2009)<br />

Drejtor i i departamentit <strong>te</strong> oeprimit (DO)<br />

M. Georges<br />

DREJTOR I DEPARTAMENTIT TEKNIK<br />

P. Merlot<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

5 ACC (Ankara, Stamboll)<br />

12 APP /TWR<br />

67 TWR<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

1 000 000 km 2

EANS ESTONIA<br />

Sherbimevt qarkullimit ajror <strong>te</strong> Estonise<br />

www.aeans.ee<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e ceshtjeve<br />

ekonomike dhe<br />

Komunikacionit<br />

Administrata e<br />

aviacionit<br />

civil<br />

Ministria e<br />

financave<br />

EANS<br />

Ministria e<br />

Mbrojtjes<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I MBIKQYRJES (6 anetare)<br />

Kryetari dhe 5 anetare<br />

An<strong>te</strong>are: 3 <strong>te</strong> emeruar nga M of EC, nga ku 1 zgjidhet<br />

Kryetar i enatreve<strong>te</strong> Bordit <strong>mbi</strong>kqyres, 3 amerohen nga M of F,<br />

ku njeri perfaqeson M of D.<br />

b GAT<br />

OAT<br />

BORDI EKZEKUTIV (3 anetare)<br />

CEO + 2 anetare<br />

CEO emerohen nga bordi Mbikqyres<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

- delegim i hapesires ajrore drejt Skygide dhe Jersey<br />

ANS<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 15<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 9<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 9<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 16<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 2<br />

ATCO ne OPS 34<br />

Stafi total 120<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 54<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 35<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani aksionere sipas 1998<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti.<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-administrim nga aviacioni civil )<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Qeveria e republikes se Estonise<br />

- Mbikqyrja e sigurise kryhet nga Adminsitrata e<br />

aviacionit civil (CAA)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Qeveria e Republikes se Estonise<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Qeveria e republikes se Estonise<br />

(Ministria e çeshtjeve ekonomike dhe komunikacionit dhe<br />

Minsitria e Financave)<br />

EANS (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Andres Uusma<br />

KRYETARI i Bordit <strong>te</strong> meanxhimit & CEO<br />

Tane l rautis<br />

1 ACC (Tallinn)<br />

1 APP (Tallinn)<br />

1 TWR (Tallinn)<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

77 102 km 2

ENAV ITALIA<br />

Kompania per sherbimet qarkullimit ajror<br />

www.anav.it<br />

Agjensia<br />

Kombetare e<br />

Sigurise<br />

ne fluturim<br />

Autori<strong>te</strong>ti i<br />

Aviacionti<br />

civil italian<br />

(ENAC)<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e<br />

Transportit<br />

QEVERIA<br />

Minsitria<br />

E<br />

Ekonomise<br />

Kompania e<br />

esherbimeve<br />

Te qarkullimit<br />

ajror<br />

(ENAV s.p.a)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Minsitria e<br />

Mbrojtjes<br />

Forcat ajrore<br />

Italiane<br />

Komi<strong>te</strong>ti i<br />

kordinimit<br />

Operacional<br />

(CCO)<br />

BORDI I ADMINISTRIMIT<br />

Kryetar +CEO+5 anetare<br />

Bordi i adminsitrimit esh<strong>te</strong> caktuar nga Ministria e ekonomise ne<br />

konsultim me Ministrine e transportit .<br />

Detyrimet recirpoke ndermjet Ministrise se transportit dhe ENAv<br />

rregullohen me ane <strong>te</strong> kontra<strong>te</strong>s se programit dhe kontra<strong>te</strong>s se<br />

sherbimit.<br />

b GAT<br />

OAT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

ANS<br />

MET<br />

- Sherbimi Informamit Aeronautik<br />

- Trajnim dhe licensim i ATCO-ve<br />

- Sherbimet konsulttative R&D<br />

- Sherbimet e motit per aerodromin<br />

- Ispektim fluturimi<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 713<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 726<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 628<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1198<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 164<br />

ATCO ne OPS 1183<br />

Stafi total 2698<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 1113<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 1291<br />

Sektoret ne rruge e siper 55<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 1387<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Koorporata publike aksionere sipas 2001 sips<br />

kontra<strong>te</strong>s se menaxhimit<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti aviacionit civil Italian (ENAC) )<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

- Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil italian (ENAC)<br />

dhe Ministria e transportit (M of T)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Departamenti i aviacionit civil, Forcat ajrore Italiane ,<br />

Forcat ajrore Itlaiane ENAC<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministria e transportit dhe ENAC rishikon vit per vit<br />

detyrimet ANS ne bashkepunim me Minsitrine e<br />

ekonomise dhe Minsitrine e Mbrojtjes.<br />

ENAV (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT TE ADMINSITRIMIT<br />

Gen. Brun Nieddu<br />

CEO<br />

Guido Pugliesi<br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM<br />

Nadio di Rienzo<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

4 ACC (Milan, padua, Rome, Brindisi)<br />

18 APP<br />

11 TWR (perfshire 15 aeropor<strong>te</strong> me trafik <strong>te</strong><br />

paket <strong>te</strong> cielt nuk perfshihen ne analizen<br />

ACE se <strong>te</strong> dhenave)<br />

11 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

735 000 km 2

FINAVIA FINLANDE<br />

www.finavia.fi<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Autori<strong>te</strong>ti i<br />

aviacionit<br />

civil<br />

Finlandez<br />

KESHILLI I SHTETIT<br />

(qeveria )<br />

Kryesuar nga Kryeministri<br />

Ministri i transportit dhe<br />

komunikacionit (M of TC)<br />

Sherbimet<br />

e<br />

qarkullimti<br />

Ajror<br />

Finavia<br />

Sherbiemt<br />

e<br />

aeroportit<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Sherbimet<br />

tregtare<br />

BORDI 7 anetare<br />

Kryetari + 6 anetare (1 anetar perfaqeson stafin)<br />

Te gjithe anetar<strong>te</strong> caktohen nga ekshilli i sh<strong>te</strong>tit<br />

Drejtori i pergjithshem i FINAVIA - s<br />

nuk esh<strong>te</strong> nje anetar i bordit<br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b<br />

Ans<br />

Met<br />

- Finavia Zo<strong>te</strong>ron Dhe Oepron 25 Aeropor<strong>te</strong><br />

- Pjeserisht Provision Te Brnedeshem Met Pjeserisht<br />

- Delgeim Ne Ats Ne Disa Zona Te Lfv-Se (Suedi ) Dge Avinor<br />

(Norvegji)<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 46<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 63<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 53<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 87<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 13<br />

ATCO ne OPS 193<br />

Stafi total 511<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 112<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 265<br />

Sektoret ne rruge e siper 5<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 16<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Ndermarrje tregatre sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore qe prej 1991<br />

- In<strong>te</strong>graura ANSP civile/ushtarake<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

-Autori<strong>te</strong>ti aviacionit civil Finlandez<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti aviacionit civil Finlandez<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti aviacionit civil Finlandez<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministria e transportit dhesherbiemve <strong>te</strong> komunikacionit<br />

finlandez , operacionale dhe objektivat e poerfitimiit per Finavian.<br />

FINAVIA (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT TE FINAVIA-s<br />

Jussi jarventaus<br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM (CEO )<br />

SamuliHaapasalo<br />

DREJTORI I ZONES SE BIZNESIT ANS<br />

Anne Llola<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2 ACC (Rovaniemi, Tampare)<br />

5 APP (Helsinki, Jyvaskyla, Kuopio, Tempere-Pirkaala,<br />

Rovaniemi)<br />

2 APP (halli, Kauhava)<br />

11 AFIS (Enon<strong>te</strong>kio, Kjaani, Savonlina, Kuusami,<br />

Varkaus)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

415 000 km 2

HCAA GREQI<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil Helenik (grek)<br />

www.hcaa.gr<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

Komi<strong>te</strong>ti i<br />

Hapesires se qarkullimit<br />

ajror<br />

Reps nga HCAA<br />

Stafi i Pergjithshem AF<br />

grek<br />

Ministria e Transportit dhe<br />

Komunikacionit (M of TC)<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil Helenik (grek) (HCAA)<br />

Drejtoria e<br />

Qarkullimit<br />

ajror<br />

Drejtoria e<br />

suportit<br />

Adminsitrativ<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Qeverises HCAA<br />

2 zevednes qeverises ne ngarkim <strong>te</strong> drejtorive<br />

DREJTORIA E QARKULLIMTI AJROR<br />

- ndarje ATS<br />

- ndarje <strong>te</strong>lecom<br />

- divizion Ektronik<br />

- Instalime elektrike dhe qender aplikimi<br />

- Njesi inspektimi ne fluturim<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Drejtoria e<br />

Transportit<br />

Ajror<br />

Ans<br />

Met<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 174<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 220<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 195<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) n/a<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) n/a<br />

ATCO ne OPS 508<br />

Stafi total 1613<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 467<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 435<br />

Sektoret ne rruge e siper 12<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 760<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Trupe e sh<strong>te</strong>tit<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

-<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

NSA akoma e pavendosur<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti aviacionit civil grek<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Komi<strong>te</strong>ti i hapesires se qarkllimit ajror<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministria e financave esh<strong>te</strong> pergjegjese per buxhetin<br />

HCAA.<br />

HCAA (2009)<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM I HCAA<br />

Konstandinos Kostandinidis<br />

Zevendes drejtuesit e HCAA<br />

Vasilios Iliou<br />

Smaragda Malaka<strong>te</strong><br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM I TRANSPORTIT<br />

AJROR<br />

Marinos Kardaris<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC<br />

16 APP<br />

18 TWR<br />

14 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

537 000 km 2

HUNGARO CONTROL HUNGARI<br />

Sherbimet e arkullimit ajror <strong>te</strong> Hungarise<br />

www.hungarocontrol.hu<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit<br />

dhe energjise<br />

(MTTE)<br />

Komi<strong>te</strong>ti i<br />

Kordinimit<br />

Te Hapesires<br />

Ajrore kombetare<br />

Autori<strong>te</strong>t i<br />

I transportit kombetare<br />

Drejtoria e transportit ajorr<br />

HumgraoControl<br />

P<strong>te</strong>. Ltd<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Ministria e mbrojtjes<br />

(MoD)<br />

AKSIONERE<br />

MTTE ushtron <strong>te</strong> drjetat e aksionerit ne emer <strong>te</strong> sh<strong>te</strong>tit<br />

BORDI I DREJTOREVE<br />

Presidneti + 6 anetar e<br />

Presidneti dhe <strong>te</strong> gjithe anetret caktohen nga MTTE<br />

Nenpunesi drejtues ekzekutiv<br />

CEO caktohet nga MTTE dhe esh<strong>te</strong> nje anetra i Bordit<br />

ekzekutiv<br />

BORDI MBIKQYRES<br />

Presidenti +8 anetare<br />

Presidenti dhe <strong>te</strong> gjithe enatret caktohen nga MTTE<br />

3 anetare jane eprfaqesues <strong>te</strong> punojesve.<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Gat<br />

Oat<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b<br />

Ans<br />

Met<br />

- Hungaro Control ofron aktivi<strong>te</strong>t<strong>te</strong> trajnimi (Kursi Trajnimi ATM Kurse gjuhe) ne<br />

qendren e trajnimit <strong>te</strong> avacionit civil) (CATC)<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 84<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 77<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 67<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 102<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 18<br />

ATCO ne OPS 189<br />

Stafi total 686<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 200<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 124<br />

Sektoret ne rruge e siper 7<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 19<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Hungarocontrol u themelua me 1 janar<br />

2002<br />

- Regjitrohet si kompani prova<strong>te</strong> e kufizuar<br />

sipas 22 nenetor 2006<br />

- Operon si nje P<strong>te</strong>ltd qe nga 1 janar 2007<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Drejtoria e transportit ajror<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

MTTE<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Qevrisur mga MTTE<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Qeverisur nga MTTE<br />

HungaroControl (2009)<br />

KRYETAR I BRODIT TED REJTOREVE<br />

Dr. Karoly Lotz<br />

SHEFI EKZEKUTIV (CEO)<br />

Dr laszio Kiss (qysh ne 13 mars 2009-09-11<br />

Gyula Hangyal (qe verpon CEO nga 14 mars 2009)<br />

KRYETAR I BORDIT MBIKQYRES<br />

Dr. Denes Bots<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Budapest)<br />

1 APP (Budapest)<br />

1 TWR (Budapest, Balaton, Debrecen)<br />

2 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

92 900 km 2

IAA, IRLANDE<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit Irlandez<br />

www.iaa.ie<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e<br />

mbrojtjes<br />

Komi<strong>te</strong>ti ANS civil<br />

Divizioni i<br />

rregullimti<br />

Te sigurise<br />

Departamenti i<br />

transportit<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit irlandez<br />

Divizioni<br />

operacional<br />

Divizioni<br />

<strong>te</strong>knik<br />

Departamenti i<br />

financave<br />

Komisioni per<br />

rregullimin e<br />

aviacionit<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I AUTORITETIT (9 anetare)<br />

Kryetari + cEO+ 7 anetare<br />

BORDI EKZEKUTIV (Bordi <strong>te</strong> moshuarve per<br />

menaxhimin)<br />

9 ana<strong>te</strong>re<br />

CEO +7 drejtore ekzekutive +sektretaria e kompanise ^<br />

solicitor<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b Ans<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Met<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 116<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 123<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 105<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 115<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 17<br />

ATCO ne OPS 230<br />

Stafi total 448<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 282<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 282<br />

Sektoret ne rruge e siper 13<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 27<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani komerciale qysh nga 1994 e qevrisur nga<br />

Ak<strong>te</strong>t e Kompanise 1963 ne 2006<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti (Ministria ee<br />

finanacave)<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Divizioni irregullimti <strong>te</strong> sigurise<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Divizioni i rregullimit <strong>te</strong> sigurise se IAA<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Divizioni i rregullimit <strong>te</strong> sigurise se IAA<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Komisioni per rregullimin e aviacionit (themeluar sipas Aktit <strong>te</strong><br />

rregullimti <strong>te</strong> sigurise qe ne vitin 2001<br />

Akti kerkon nga Komisioni qe <strong>te</strong> bejen nje percaktim per<br />

specifikimin e maksimumit <strong>te</strong> niveleve <strong>te</strong> detyrimeve <strong>te</strong><br />

qarkullimit <strong>te</strong>rminal<br />

IAA (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT TE AUTORITETIT<br />

Jerry V. Liston<br />

(CEO)<br />

Eamon Brennan<br />

DREJTOR I DIVIZIONIT TE ANS<br />

Dr. Denes Bots<br />

DREJTOR I DIVIZIONIT TEKNIK<br />

Michael Weldon<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2ACC (Dublin, Shannon)<br />

3APP (Dublin Shannon, Cork<br />

3TWR (Dublin, Shannon, Cork)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

92 900 km 2

LFV/ANS SUEDI<br />

Aeropor<strong>te</strong>t Suedeze dhe Sherbimet e qarkullimit<br />

www.lfv.se<br />

CAA Suedeze<br />

divizioni<br />

ANS<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e ndermrrjeve, energjise, dhe komunikacioneve<br />

M of EEC)<br />

Divizioni i<br />

Stockholm<br />

Luftfartsverket (Grupi LFV)<br />

Divizioni i grup aeropor<strong>te</strong>ve Suplementare<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I DREJTOREVE (10 anetare)<br />

Kryeatr +DG+8 anetare<br />

8 anetare (kryetari +DG+6 anetare ( caktohen nga<br />

Qeveria; 2 anetare caktohen nga Trade union<br />

BORDI EKZEKUTIV (10 anetare)<br />

DG + 9 anetare<br />

Drejtori i pergjithshem emerohet nga Qeveria<br />

b Gat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b Oat b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b Ans<br />

LFV menaxhon 16 aeropor<strong>te</strong>, perfshi 2 aeropor<strong>te</strong> ushtarake ku LFV esh<strong>te</strong><br />

pergjegjese ve<strong>te</strong>m per pasagjeret dhe sherbimet<br />

Qeveria drejton objektivat e eprgjithshme <strong>te</strong> LFV-se dhe qellimet afatgjata.<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Met<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 151<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 161<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 154<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 184<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 22<br />

ATCO ne OPS 502<br />

Stafi total 974<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 430<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 526<br />

Sektoret ne rruge e siper 22<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 204<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Autori<strong>te</strong>t publik<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

CAA Suedeze<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

LFV/ANS Suedi (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT TE<br />

DREJTOREVE<br />

Goran Tunhammar<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM<br />

Lars Rekke<br />

DREJTOR I DIVIZIONIT TE ANS<br />

Thomas Allard<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2 ACC (Stockholm dhe Malmo)<br />

34 APP/TWR<br />

3 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

625 000 km 2

LGS LETONIA<br />

www.lgs.lv<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit<br />

E Republikes se Letonise<br />

(M of T)<br />

Departamenti i aviacionit<br />

LGS Agjensia e aviacionti civil Aeropor<strong>te</strong>t<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

AKSIONERE (M of T)<br />

KESHILLI MBIKQYRES (7 anetare)<br />

Kryetari + 6anetare<br />

Te gjiuthe emerohen nga aksionerja (M of T)<br />

Kryetari esh<strong>te</strong> drejtor i departamentit <strong>te</strong> aviacionit , M of T<br />

BORDI I MENAXHIMIT (5 anetare)<br />

Kryetari i bordit + 4 anetare<br />

Te gjithe merohen nga aksioneri (M of T)<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Gat b Hapesire Ajrore E<br />

b Oat b<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

- Sherbimet ATC i jane deleguar Letonise nga Lituania ne<br />

nje pjese <strong>te</strong> detit Balltik<br />

- Letonia ka aplikuar per anetaresi ne Eurocontrol ne shtator<br />

2008<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Ans<br />

Met<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 18<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 21<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 18<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 25<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 9<br />

ATCO ne OPS 60<br />

Stafi total 293<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 64<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 41<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompani aksionre qe nga 1997<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Mo T (per ceshtjet e politikes dhe ato ekonomike)<br />

Agjenxia e aviacionit Civil ( per siguri , aspek<strong>te</strong>t<br />

operacionale, cesh<strong>te</strong>jt e certifikimit dhe licensimit<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Agjensia e aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Agjensia e aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Deparatmenti i aviacionit<br />

LGS (2009)<br />

KRYETAR I KESHILLIT MBIKQYRES<br />

Arnis Muiznieks<br />

KRYETARI I BORDIT<br />

Janis Marsans<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Riga)<br />

2 APP (Riga, Liepaja)<br />

1 AFIS (Ventspils)<br />

In Liepaja APP dhe TWR ko<strong>mbi</strong>nohen ne nje njesi<br />

ATS-je<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

94 800 km 2

LPS , REPUBLIKA SLLOVAKE<br />

www.lps.sk<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit<br />

Pos<strong>te</strong>s dhe<br />

Telekomunikacionit<br />

(M of TPT)<br />

Drejtoria e pergjithshme<br />

E aviacionti civil<br />

Dhe transportit ujor<br />

Divizioni i aviacionit civil<br />

Autori<strong>te</strong>ti i<br />

avacionit civil<br />

Komisioni i<br />

transpor<strong>te</strong>ve per<br />

Mbrojtjen<br />

nderminsitrore<br />

Ministria e<br />

Mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

Aeropor<strong>te</strong>t Sherbimet e trafikut ajror<br />

Te republikes Sllovake<br />

(LPS SR)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I MBIKQYRJES<br />

Kryetari + 8 anetare<br />

Anetaret perfaqesojne : 5 M of TPT,<br />

2 perfaqesues nga stafi, 1 perfaqesues<br />

3 nga shoqata e sindakatave<br />

4 kryetari esh<strong>te</strong> gjithashtu dhe Drejtor i pergjithshem i<br />

seksionit <strong>te</strong> Buxhetit dhe ekonomise se brendeshme<br />

BORDI EKZEKUTIV (9 anetare)<br />

CEO + 8 anetare<br />

CEO emerohet nga M of TPT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Gat b Hapesire Ajrore E<br />

b Oat b<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

Met<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 38<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 38<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 35<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 51<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 7<br />

ATCO ne OPS 111<br />

Stafi total 459<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 72<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 44<br />

Sektoret ne rruge e siper 5<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 109<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Komponi me pranar sh<strong>te</strong>tin qe nga Janar 2000<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Ministrija e transportit, pos<strong>te</strong>s, dhe <strong>te</strong>lekomunikacionit<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Ministrija e transportit, pos<strong>te</strong>s, dhe <strong>te</strong>lekomunikacionit<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministrija e transportit, pos<strong>te</strong>s, dhe <strong>te</strong>lekomunikacionit<br />

LPS (2009)<br />

DREJTORI I BORDIT TE MBIKQYRJES<br />

Frantisek perutka<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Roman Biro<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Bratislava)<br />

2 APP (Bratislava Kosice) )<br />

6 TWR (Bratislava, Kosice, Pietany, Poprad, Sliac,<br />

Zilina)<br />

Nje zyre qendrore raportimi ATS (Bratsilave)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

48 800 km 2

LVNL HOLLANDE<br />

www.lvnl.nl<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

LVNL<br />

Ministrai e transportit , puneve publike dhe menaxhimit <strong>te</strong> ujit<br />

(M of TPWWM)<br />

Drejtoria e pergjithshme e<br />

transporit dhe aviacionit civil<br />

(DGTL)<br />

Inspektoriati i meanxhimit <strong>te</strong> ujit<br />

dhe Transporit<br />

(IVW)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I DREJTOREVE MBIKQYRJES<br />

Kryetari + 5 anetare +1 vezhgues<br />

Anetaret kane <strong>te</strong> bejne me perfaqesues nga: Minsitrai e<br />

mbrotjes dhe anetre <strong>te</strong> emeruar nga linjat ajrore Holalndeze<br />

(KLM)<br />

Linja ajrire char<strong>te</strong>r (transavia) dhe aeropor<strong>te</strong> Hollandeze<br />

(Ams<strong>te</strong>rdam Schipol)<br />

BORDI EKZEKUTIV (3 anetare)<br />

Kryetari + 2 anetare<br />

Bordi ekzekutiv emerohet nga M of TPWWM, me rekomandim<br />

<strong>te</strong> bordit <strong>mbi</strong>kqyres<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

Met<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 210<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 217<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 155<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 126<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 9<br />

ATCO ne OPS 195<br />

Stafi total 1047<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 152<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 504<br />

Sektoret ne rruge e siper 6<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 366<br />

Statusi (2009)<br />

- Enti<strong>te</strong>t korpora<strong>te</strong> qe ne vitin 1993 (nga ligji i<br />

trafikut ajror)<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Inspektoriati i meanxhimit <strong>te</strong> ujit<br />

dhe Transporit .(IVW)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Drejtoria e pergjithshme e transporit dhe aviacionit civil<br />

(DGTL)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Drejtoria e pergjithshme e transporit dhe aviacionit civil<br />

(DGTL)<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Drejtoria e pergjithshme e transporit dhe aviacionit civil<br />

(DGTL)<br />

LVNL (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

H. F Dijkstal<br />

DREJTOR I BORDIT EKZEKUTIV (CEO)<br />

P. Riemens (vepron per CEO )<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Ams<strong>te</strong>rdam )<br />

3 APP (Schiphol, Eelde, Beek)<br />

6 TWR (Schiphol, Ro<strong>te</strong>rdam, Eelde, Beek)<br />

New Millingen ACC (ACC Ushtarake) nuk<br />

perfshihet ne analizemin e <strong>te</strong> dhenave ACE<br />

Rot<strong>te</strong>rdam APP u lokalizua ne Schphol qe nga viti<br />

2002<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

59 900 km 2

ACE 2007 Raport periodik<br />

MATS, MALTE<br />

Sherbimet <strong>te</strong> trafikut ajror <strong>te</strong> kufizuar ne Mal<strong>te</strong><br />

www.maltats.com<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e infrastruktures<br />

Transportit dhe komunikacionit<br />

(MITC)<br />

Deparatamenti I Aviacionit Civil<br />

Mal<strong>te</strong> (DCAM)<br />

NSA<br />

Sherbimet e trafikut<br />

ajrore ne Mal<strong>te</strong> ltd<br />

(MATS)<br />

Minsitria e fiancave<br />

Ekonomise dhe<br />

Investimeve<br />

(MFEI)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I DREJTOREVE<br />

Kryetari + 3 drejtore<br />

Anetare <strong>te</strong> emruar nga Qeveria, qe perfqesojne MFEL<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

BORDI I DREJTOREVE EMERON CEO<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

Met<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 16<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 15<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 13<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 12<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1<br />

ATCO ne OPS 48<br />

Stafi total 176<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 38<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 30<br />

Sektoret ne rruge e siper 2<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Malta air traffic services ltd (regj. Nr, C27965)<br />

ehs<strong>te</strong> nje kompani e zo<strong>te</strong>ruar totalisht nga<br />

sh<strong>te</strong>ti dhe operon si e v<strong>te</strong>mja ANSP per<br />

MALTEn qe nga 1 janari 2002 dhe ku jane<br />

punesuar 150 persona sipas et dhenave 1 janar<br />

2009<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Deparatmenti i aviacionit civil Mal<strong>te</strong> (DCAM)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

MATS (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Maj Vanni Ganado<br />

(CEO & SHEFI i DIVIZIONIT ATS<br />

P. Riemens (vepron per CEO )<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Mal<strong>te</strong>)<br />

1 APP (Mal<strong>te</strong>)<br />

1 TWR (Luqa)<br />

1 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

231 000 km 2

MK CAA - Ish Republiak jugosllave e Maqedonise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil<br />

www.dgca.gov.mk<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Operator<br />

I aeroportit<br />

Administrata e<br />

aviacionit civil<br />

Operatori<br />

aviacionit<br />

QEVERIA<br />

MoldATSA<br />

Ministria<br />

E mbrojtjes<br />

Departamenti<br />

I aviacionit<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES (7 anetare)<br />

Kryetar + 6 anetare<br />

Te gjithe anetra<strong>te</strong> e caktuar nga CAA<br />

Anetaret perfaqeson CAA (1), MoldATSA menaxhim (2)<br />

Minsitrai e finanacave, (2)<br />

Minsitrai e ekonomise dhe Tregtise (2)<br />

BORDI I MANXHIMIT<br />

Drejtori i pergjithshemi MoldATSA<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

b<br />

b<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E b<br />

Poshtme<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Ans<br />

Met<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 13<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 11<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 10<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 19<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 0<br />

ATCO ne OPS 57<br />

Stafi total 291<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 21<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 13<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Ndermarrje sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore qe nag viti 1994<br />

ngaQEveria rregullimi Nr. 3, nga viti<br />

12.01.1994<br />

- 100% zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

A papalikueshme qe nga Moldovaia nuk kufizohet nga<br />

Rregullat e SES<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Adminsitrata e aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Adminsitrata e aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Adminsitrata e aviacionit civil<br />

MK CAA (2009)<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM I CAA<br />

Z. Zoran krs<strong>te</strong>vski<br />

DREJTOR I DEPARTAMENTIT ANS<br />

Znj. Ka<strong>te</strong>rina Markovska Filiposkva<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Shkup)<br />

1 APP (Shkup, dhe Oher)<br />

3 TWR (Shkup dhe Oher)<br />

1 AFIS (Shkup)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

24 800 km 2

MoldATSA, MOLDAVI<br />

Autori<strong>te</strong>ti i sherbimeve <strong>te</strong> trafikut ajror Moldavise<br />

www.moldatsa.md<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Operator<br />

aeroporti<br />

Qeveria<br />

Adminsitrata e<br />

Aviacionit civil<br />

Operator avioni<br />

Ushtarak<br />

Minsitria e<br />

Mbrojtjes<br />

Departamenti<br />

i aviacionit<br />

MoldATSA<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I DREJTOREVE<br />

Kryetari + 3 drejtore<br />

Anetare <strong>te</strong> emruar nga Qeveria, qe perfqesojne MFEL<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

BORDI I DREJTOREVE EMERON CEO<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

Met<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 5<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 5<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 4<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 6<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 1<br />

ATCO ne OPS 59<br />

Stafi total 321<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 9<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 12<br />

Sektoret ne rruge e siper 2<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Malta air traffic services ltd (regj. Nr, C27965)<br />

ehs<strong>te</strong> nje kompani e zo<strong>te</strong>ruar totalisht nga<br />

sh<strong>te</strong>ti dhe operon si e v<strong>te</strong>mja ANSP per<br />

MALTEn qe nga 1 janari 2002 dhe ku jane<br />

punesuar 150 persona sipas et dhenave 1 janar<br />

2009<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Deparatmenti i aviacionit civil Mal<strong>te</strong> (DCAM)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Departamenti i aviacionit civil<br />

MATS (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Natalia Vrabie<br />

DREJTOR i PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Valerian Vartic<br />

SHEFI I DIVIZIONIT ATM<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Chisinau)<br />

1 APP (Chisinau)<br />

3 TWR (Chisinau, Balti, Cahul)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

33 800 km 2

MUAC Maastricht<br />

Qendra e kontrollit ajror <strong>te</strong> siperm Maastricht<br />

www.eurocontrol.int<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Komi<strong>te</strong><strong>te</strong><br />

I<br />

<strong>mbi</strong>kqyrjes<br />

Kombetare<br />

Te ka<strong>te</strong>r<br />

Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

Perfshi 4<br />

Perfaqesues<br />

Te 4<br />

sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

Komisioni i<br />

Perhershem<br />

EUROCONTROL<br />

Agjensia<br />

EUROCONTROL<br />

Qendra e kontrollit<br />

<strong>te</strong> zones se siperme<br />

Maastricht (MUAC)<br />

EUROCONTROL<br />

Komi<strong>te</strong>ti i manaxhimit<br />

(CoM)<br />

Maastricht C0-ordination<br />

(MCG) Oficere <strong>te</strong><br />

moshuar nga Belgjika,<br />

Hollande, Luksemburg<br />

dhe Gjermani.<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Komisioni i perhershme<br />

I EUROCONTROL<br />

Drejtor i Pergjithshem i CoM<br />

EUROCONTROL<br />

Drejtor i MUAC CMG<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

Met<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 121<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 121<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 121<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 81<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 13<br />

ATCO ne OPS 223<br />

Stafi total 588<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 575<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) n/a<br />

Sektoret ne rruge e siper 16<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 666<br />

Statusi (2009)<br />

- EUROCONTROL-Organizata nderkombetare<br />

e vendosur sipas EUROCONTROL Konventa<br />

13.12.1960 dhe e amenduar me 12.02.1981 Me<br />

kerkese <strong>te</strong> vedneve <strong>te</strong> beenelux dhe<br />

Gjermanise, MUAC po operon si nje Agjensi e<br />

EUROCONTROL sipas Marrevshjeve <strong>te</strong><br />

Masstricht <strong>te</strong> da<strong>te</strong>s 25.11.1986.<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Komi<strong>te</strong>t <strong>mbi</strong>kqyrjes kombetare s prej 4 sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ve<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Marrevshjet e Mastricht neni 1.2 secoila nga 4 sh<strong>te</strong><strong>te</strong><br />

ka kome<strong>te</strong>ncat e saj dhe detyrimet ne baze <strong>te</strong><br />

rreguloreve<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

MCG-ja percakton nje pozicion <strong>te</strong> perbashket per 4<br />

sh<strong>te</strong><strong>te</strong>t ne <strong>te</strong> gjitha çeshtjet lidhur em oeprimin e TAS per<br />

MUAC qe ka <strong>te</strong> beje me <strong>te</strong> gjitha lidhjet, organizmi i<br />

hapesires ajrore dhe sektorizmin.<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Marrevshjet finaciare per shfry<strong>te</strong>zimin e MUAC<br />

adoptohen nga Komi<strong>te</strong>ti i menaxhimit. EUROCONTROL<br />

DG kerkon approvimin e buxhetit , i cili permban nje<br />

anakes <strong>te</strong> vecan<strong>te</strong> per buxhetin , e MUAC me nje<br />

Komision permanent.<br />

MUAC (2009)<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM I<br />

EUROCONTROL<br />

David McMillan<br />

DREJTOR I MUAC<br />

Karl-Heiz Kloos<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Maastricht<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

260 000 km 2

ACE 2007 Raport periodik<br />

NATA ALBANIA<br />

Agjensia kombetare e trafikut ajror<br />

www.anta.com.al<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria<br />

E cesh<strong>te</strong>jeve publike<br />

Telekomunikacioneve<br />

(MPATT)<br />

Drejtoria e pergjithshme<br />

E aviacionti civil<br />

(DGCA)<br />

Agjensia Kombetare e trafikut ajror<br />

Ministria e ekonomise<br />

Tregtise dhe energjise<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES (6 anetrae)<br />

Kryetari + 5 anetare<br />

Kryetari esh<strong>te</strong> drejtori i Transportit<br />

Dhe <strong>te</strong>lekomunikacionit (MPATT)<br />

Te gjithe 6 anetaret emerohen nga METE,<br />

4 anetare propozohen nga MPATT , 2 anetare nga METE<br />

BORDI I MENAXHIMIT (3 anetare)<br />

Drejtori i pergjithshem +2 zevendes drejtore<br />

Drejtori i pergjithshem caktohet nga MPATT<br />

Me ane <strong>te</strong> Bordit et <strong>mbi</strong>kqyrjes se NATA<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Gat b Hapesire Ajrore E<br />

b Oat b<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 14<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 16<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 13<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 64<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 4<br />

ATCO ne OPS 40<br />

Stafi total 200<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 31<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 19<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Qe nga Maj 1999 NATA esh<strong>te</strong> nje Kompani<br />

anonime<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Drejtoria e eprgjithshme e Aviacionit Civil (DCGA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

MPATT dhe drejtoria e pergjithshme e aviacionit civil<br />

(DGCA)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

MPATT dhe drejtoria e pergjithshme e aviacionit civil<br />

(DGCA)<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministraia e ekonomise, Tregtise dhe<br />

energjise.<br />

NATA Albania (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT MBIKQYRES<br />

Ervin Minarolli<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO) i<br />

NATA<br />

Arben Xhiku<br />

DREJTOR I DEPARTAMENTIT <strong>te</strong> ATS<br />

Bledi Jani<br />

1 ACC (Tirana)<br />

1 APP (Tirane)<br />

1 TWR (Tirane)<br />

1 AFIS ( Tirane)<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

35 900 km 2

NATS (Mbre<strong>te</strong>ria e bashkuar)<br />

NATS Ltd<br />

www.nats.co.uk<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria<br />

E mbrojtjes<br />

(M of D)<br />

Kontra<strong>te</strong> ofrimi<br />

Sherbimesh<br />

Departamenti i<br />

Transportit<br />

UK CAA<br />

NSA<br />

SRG<br />

ERG<br />

DAP<br />

NATS PLc (NERL)<br />

Suplemntare<strong>te</strong> regulluara per NAS En-rou<strong>te</strong> dhe<br />

ato oqeanike<br />

Pronare priva<strong>te</strong><br />

Grupi UK NATS<br />

BAA<br />

I linjes Punonjeist<br />

Ajrore<br />

NATS Holding Ltd<br />

NATS Ltd<br />

NATS (sherbimet= E<br />

kufiziaur (NSL)<br />

AEropor<strong>te</strong>NAS +Biznes i ri<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I DREJTOREVE MBIKQYRES<br />

(15 anetare)<br />

Kryeatri +14 anetare. Kryeatri emerohet<br />

Nga kompania ajrore . ne 13 an<strong>te</strong>re , 9 prej tyre jane<br />

drejtore<br />

Ekzekutive *5 <strong>te</strong> caktuar nga Grupi i linjes ajrore +3<br />

drejtore partneri<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> ckatuar nga Qeveria + 1 nga<br />

BAA)<br />

5 jane drejtore ekzekutive *CEO NATS(<br />

6 CEO NSL, Drejtor Finance, COO<br />

NERL,<br />

KOMITETI EKZEKUTIVI NERL<br />

Drejtore ekzekutiv nga grupi i lnjes ajrore<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

KESHILLI I AKSIONEREVE<br />

Perf. M of D, + DfT+plus pale<br />

<strong>te</strong>ndryshme <strong>te</strong> industrise se<br />

aviacionit<br />

Transportit ajror , Keshilli i<br />

erdoruesve BALPA GAMTA<br />

Shoqeri aeronautike mbre<strong>te</strong>rore<br />

KOMITETI KZEKUTIV I NSL<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 946<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 844<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 838<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 991<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 192<br />

ATCO ne OPS 1443<br />

Stafi total 5186<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 1449<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 2022<br />

Sektoret ne rruge e siper 81<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 2389<br />

Statusi (2009)<br />

- Partneri<strong>te</strong>t privat publik sic vendosur ne vitin<br />

2001<br />

- 49% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti (qeveria ka nje<br />

pake<strong>te</strong> <strong>te</strong> ar<strong>te</strong>)<br />

- 51% e zotiruarprivatisht (42% nga Grupi i<br />

linjes ajrore, 4%nga BAA dhe 5% nga UK<br />

punojesit e NATS<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

UK CAA<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

UK CAA Grupi i rregullimti <strong>te</strong> Sigursie (SRG)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

UK CAA Drejtoria e Politikes se hapesires jarore (DAP)<br />

Rregullimi ekonomik<br />

UK CAA, Grupi i rregullimit ekonomik<br />

(ERG) i cila cakton ndryshimeve me ane <strong>te</strong><br />

njeformule qe lidhet me indeks çmimesh <strong>te</strong><br />

uleta (RP) ku “RPI minus X” synon caktohen<br />

çdo 5 vjeçar.<br />

NATS (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT MBIKQYRES<br />

John Devaney<br />

CEO i NATS dhe NERL<br />

Paul Barron<br />

CEO i NSL<br />

Lawrence Hoskins<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 OCC (Shanwick)<br />

4 ACC (London ACC, London TC, Manches<strong>te</strong>r,<br />

Scottish)<br />

14 APP<br />

16 TWR (Perfshi edhe Gibraltar TWR)<br />

2 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

2 998 000 km 2

ACE 2007 Raport periodik<br />

NAV Portugal (PORTUGALI)<br />

www.nav.pt<br />

Minsitri e<br />

transportit<br />

(M of T)<br />

Sekretari i sh<strong>te</strong>tit<br />

Instituti kombetar<br />

I aviacionit civil<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ivestigim dhe<br />

parandalim<br />

I akseden<strong>te</strong>ve me<br />

avione<br />

(GPIAA)<br />

Aeropor<strong>te</strong>t e portugalise<br />

Minsitria finanacave<br />

(M of F)<br />

Qarkullimi Ajror Ne<br />

Portugali<br />

Nav Portugali E.P. E<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI I ADMINISTRIMIT ( 5 anetare )<br />

Kryetar + 4 anetare<br />

Te gjithe anetaret emrohen nga M of T per nje afat 3 vjeçar<br />

Çdo anetar esh<strong>te</strong> eprgjegjes per <strong>te</strong> kontrolluar nje ose NAV <strong>te</strong><br />

ndryshme Drejtori<strong>te</strong> e Portugalise dhe organizmat keshillues per<br />

bordin<br />

Ka 8 drejtori dhe 5 oragnizma keshillues<br />

NARV Portugal ka gjithashtu nje Bord Auditori <strong>te</strong> eprbere nga 3<br />

anetare <strong>te</strong> cilet caktohen nga M of T per nje afta 3 vjeçar.<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 152<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 150<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 135<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 93<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 8<br />

ATCO ne OPS 195<br />

Stafi total 712<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 268<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 268<br />

Sektoret ne rruge e siper 7<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 111<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Enti<strong>te</strong>t publik korpora<strong>te</strong> qe nga Dhjetor 1998<br />

- 110% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Istituti kombetar per aviacioni civil (INAC)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Istituti kombetar per aviacioni civil (INAC)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

INAC +FAP (Focat ajrore portugeze( +NAV Portugali ne<br />

nje kordinim <strong>te</strong> ngush<strong>te</strong> <strong>te</strong><br />

Rregullimi ekonomik<br />

Istituti kombetar i aviacionit civil (INAC)<br />

NAV PORTUGAL (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT TE<br />

ADMINISTRIMIT<br />

Augusto Pereira Luis<br />

CEO<br />

Augusto Pereira Luis<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2 ACC (Lisbone, Santa Maria )<br />

7 APP (Lisbone, Porto, Faro, Madeira, Ponta Delgada<br />

Santa Maria, Horta )<br />

10 TWR *Lisbone, Cascais, Porto, Faro, Funchal, Porto<br />

Santo, Ponta Delgada, Sanata Maria,. Horta Flores.)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

5 855 000 km 2<br />

Kontinental 665 000 km 2<br />

Oqeanik 5 190 000 km 2

NAVIAR (DANIMARKE)<br />

www.naviar.dk<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Bordi i investigimit<br />

<strong>te</strong> aksiden<strong>te</strong>ve<br />

ajrore<br />

b<br />

Ministria e transporitit<br />

(M of T)<br />

CAA<br />

Daneze<br />

(SLV)<br />

Aeroporti Bornholm<br />

Sherbimi i<br />

Qarkullimit<br />

ajror<br />

NAVIAR<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Gat<br />

Oat<br />

BORDI EKZEKUTIV (5 anetare)<br />

CEO + 4 anetare<br />

CEO emeohet nga MoT<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 110<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 118<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 96<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 152<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 26<br />

ATCO ne OPS 234<br />

Stafi total 656<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 215<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 353<br />

Sektoret ne rruge e siper 7<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 126<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Ndermarrje sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore<br />

- 110% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

CAA Daneze (SLV)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Adminsitra<strong>te</strong> aviacionti civil<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Adminsitra<strong>te</strong> aviacionti civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Adminsitra<strong>te</strong> aviacionti civil<br />

NAV PORTUGAL (2009)<br />

NUK KA BORD MBIKQYRES<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Mor<strong>te</strong>n Dambeak<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

Perjashto fushat<br />

1 ACC (Copenhaghen )<br />

7 APP<br />

1 AFIS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

158 000 km 2

Oro NAVIGACIJA , LITUANI<br />

www.ans.it<br />

b<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit<br />

Dhe komunikacionit<br />

(M of TC)<br />

Administrimi i aviacionit civil<br />

NSA<br />

Oro Navigacija Linja jarore Aeropor<strong>te</strong>t<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES (5 anetare)<br />

Kryetari +4 anetare<br />

(kryetari +3anetare( perfaqeson M of TC<br />

1 perfaqeson Oro Navigacija<br />

BORDI I MENAXHIMIT<br />

Detyra <strong>te</strong> dnermarra nga Drejtori i pergjithshem<br />

DG emerohet nga Ministri<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 23<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 19<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 17<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 43<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 4<br />

ATCO ne OPS 77<br />

Stafi total 335<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 42<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 42<br />

Sektoret ne rruge e siper 2<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Qe nga Korriku 2001<br />

- 110% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Administrata e aviacionit civil<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Lithuania CAA<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Oro navigacija ne perputhje me CAA dhe M of TC<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Oro navigacija ne perputhje me CAA dhe of TC<br />

NAV PORTUGAL (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT MBIKQYRES<br />

Liudmila Zumeriene<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Algimantas Rascius<br />

DREJTOR ATM<br />

Sergej Smirnov<br />

1 ACC (Vilnius)<br />

3 APP<br />

4 AFIS<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

75 409 km 2

PANSA, POLONI<br />

www.ans.it<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Zyrae aviacionit civil<br />

NSA<br />

Ministria e transportit<br />

(M of TC)<br />

Sherbimet e qarkullimit<br />

Ajror Polak<br />

Ndermarrje i sh<strong>te</strong>tit<br />

Aeroportit Polak<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI MBIKQYRES<br />

ADMINSITRATA<br />

Sipas Aktit <strong>te</strong>vendosur PANSA , Agjensia menaxhohetnga<br />

Presidenti dhe <strong>dy</strong> zevendes presdien<strong>te</strong><br />

Presidenti emerohet nga nga Kryeministri<br />

Dy zevednes presidne<strong>te</strong>t emerohen nga MoT<br />

Gat<br />

b<br />

b Oat b<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 150<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 129<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 100<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 151<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 2<br />

ATCO ne OPS 365<br />

Stafi total 1534<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 320<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 296<br />

Sektoret ne rruge e siper 8<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 928<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- PANSA ka operuar si nje enti<strong>te</strong>t i pavarur qe<br />

nga 1 prill 2007, i ndare nga ndermarrja<br />

Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore <strong>te</strong> eropor<strong>te</strong>ve polake (PPL)<br />

- Organizem sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (qe verpon si enti<strong>te</strong>t ligjor<br />

me nje buxhet autonom)<br />

- 10% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Zyra e aviacionti civil<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Zyra e aviacionti civil (CAO)<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Zyra e aviacionti civil (CAO)<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Zyra e aviacionti civil (CAO)<br />

PANSA (2009)<br />

NUK KA BORD MBIKQYRES<br />

Liudmila Zumeriene<br />

PRESIDENTI I PANSA<br />

Krzysztof Bansaszek<br />

Z/ PRESIDENT – DEPARTAMENTI I<br />

QARKULLIMIT AJROR<br />

Maciej Rodak<br />

Z/PRESIDENT – DEPARTAMENTI I<br />

FINACES DHE ADMINISTRIMIT<br />

Maciej Piotrowski (nga 12 shkurt 2009)<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC me 8 sektore<br />

3 APP (Wrsawa, Gdansk, krakow, Poznan) qe ofron<br />

kontrollin me radar<br />

4 TWR (Wrsawa, Gdansk, krakow, Poznan) qe ofron<br />

kontrollin ne aerodrom<br />

7TWR (Katowice, Wrolaw, Szcecin, Rzeszow, Kotz,<br />

Zielona Gora, Bydgoszcz) qe ofrojne kontroll ne<br />

aerodrom dhe forme kontrolli jo me radare)<br />

4 AFIS Njesi (Wrsava, Krakov, Gdnsk, Poznari)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

334 000 km 2

ROMATSA RUMANI<br />

Adminsitrata e sherbimeve<strong>te</strong> trafikut ajror<br />

www.romatsa .ro<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e transportit<br />

dhe infrastrukture<br />

(M oF)<br />

Autori<strong>te</strong>ti<br />

aeronautik<br />

civil<br />

Rumun<br />

Keshilli<br />

Menaxhimti <strong>te</strong><br />

hapesires ajrore<br />

Ministria e<br />

Mbrojtjes<br />

MoD<br />

ROMATSA Operatore aeropor<strong>te</strong><br />

(4 aeropor<strong>te</strong>, nen pergjegjesine<br />

<strong>te</strong> MoT, +14 aeropor<strong>te</strong> nen<br />

autori<strong>te</strong>t lokale)<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

BORDI ADMINSITRIMIT (9 anetare votues)<br />

Kryetar +8anetare<br />

Kryeatri ehs<strong>te</strong> nga CEO<br />

Anetaret perfaqesojne: MoT, Ministria e Financave publike, MoD dhe anetare <strong>te</strong><br />

tjere,<br />

Keto gjithashtu jane anetare q enuk votohen ne stafin perfaqesues.<br />

BORDI KONSULTATIV<br />

Detyra<strong>te</strong>ndermarra nga Drejtori i pergjithshem<br />

Drejtori i pergjithshem emerohet nga MoT<br />

Komi<strong>te</strong>ti konsultativ<br />

Drejtori i pergjitshem + 4 anetare (zevendes <strong>te</strong> drejtorit <strong>te</strong> pergjithshem)<br />

b<br />

Gat<br />

Oat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

b b<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 142<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 154<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 136<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 213<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 24<br />

ATCO ne OPS 530<br />

Stafi total 1859<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 261<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 164<br />

Sektoret ne rruge e siper 17<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Organizata e ve<strong>te</strong> fiancimit dhe autonome sipas<br />

1991 )vendim i qeverise GR74/1991 amenduar<br />

nga GR731/1992, GR75/2005,<br />

GR1090/2006,GR1251/2007, GR741/2008<br />

- 100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Drejtoria e pergjithshme e Aviacionit civil <strong>te</strong> MoT<br />

Autori<strong>te</strong>ti Rumun i aeronautikes civile (RCAA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Minsitria e Transportit dhe rregullimit <strong>te</strong> infrastruktures<br />

dhe etpersepketives se sigurise delegohet dhe çdelegohet<br />

nga RCAA.<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Te <strong>dy</strong>ja si minsitria e transportit dhe Infrastruktures dhe<br />

Minsitria e Mbrojtjes, dhe funskionon ne saje <strong>te</strong> RCAA<br />

dhe Stafit <strong>te</strong> Forcave ajrore<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria e Transportit dhe infrastrukutures<br />

ROMATSA (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT TE ADMINISTRIMIT<br />

Bogdan Donciu<br />

DREJTORI PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Bogdan Donciu<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Bukuresht+2 seksione <strong>dy</strong><strong>te</strong>sore Ard dhe<br />

Constanta)<br />

2 APP<br />

16 TWR<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

254 000 km 2

SKYGUIDE ZVICER<br />

Skyguide<br />

www.skyguide .ch<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Ministria e<br />

Mbrojtjes<br />

(Mod)<br />

Minsitria e mjedisit<br />

Transportit , energjise dhe Komunikacionit<br />

(MofETEC)<br />

Forcat ajrore zvicerane Zyra federale e<br />

Aviacionit civil<br />

NSA<br />

Skygide<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

ASAMBLEJA E PERGJITHSHME<br />

e aksionereve .<br />

BORDI EKZEKUTIV (7 anetare)<br />

KRYETAR + 6 anetare<br />

Te gjithe anetaret caktohen asambleja e pergjithshme<br />

per ekspertizat e tyre<br />

BORDI EKZEKUTIV (6 anetare)<br />

CEO + 5 anetare<br />

CEO caktohet ngaBordi i <strong>mbi</strong>kqyrjes<br />

Gat<br />

b<br />

b Oat b<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 157<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 217<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 206<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 296<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 38<br />

ATCO ne OPS 311<br />

Stafi total 1229<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 350<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 466<br />

Sektoret ne rruge e siper 17<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 1517<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

- Kompania e bashkuar qysh ne vitin 1996.<br />

aktualisht 14 aksionere, 99,9% mbahet nga<br />

Konfederata Zvicerane, qe sipas ligjit duhet <strong>te</strong><br />

ke<strong>te</strong> 51%<br />

- In<strong>te</strong>gruara civile/ushatrake 2001<br />

-<br />

Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Zyra federale e aviacionit civil (FOCA)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Zyra federale e aviacionit civil.<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Zyra federale e aviacionit civil<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Ministria e mjedisit, transportit energjise dhe<br />

komunikacionit<br />

Skyguide (2009)<br />

KRYETAR I BORDIT TE MBIKQYRJES<br />

Guy emmenegger<br />

DREJTORI PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Daniel Weder<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

2 ACC (Gjenev Zyrih)<br />

2 APP (Gjeneve Zyrih)<br />

7 TWR (Gjeneve, Zyrih, Lugano, Bern, Buochs,<br />

Altnerhein, grenchen)<br />

4 AFIS (Gjeneve , Zyrih, Lugano Bern)<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

73 300 km 2

SloveniaControl, SLLOVENI<br />

Slovenia Control Ltd<br />

www.sloveniacontrol.si<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Minitria e<br />

Transportit ,<br />

(Mof T)<br />

Drejtoria e aviacionit civil Divizioni<br />

Divizionit<br />

per ANS<br />

Inspektoriati<br />

i<br />

Trafikut<br />

ajror<br />

I investigimit dhe<br />

incidentit <strong>te</strong><br />

akside<strong>te</strong>ve <strong>te</strong><br />

avioneve<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

MINISTRI I TRANSPORTIT<br />

BORDI IMBIKQYRJES (6 anetare)<br />

Kryetari )M of T) +3 anetre (M of T,M of F dhe M of D)<br />

Emeruar ngaQeveria<br />

Dy perfaqesues nga stafi “Bordit <strong>te</strong> punonjesve”<br />

DREJTOR I PERGJISHEM CEO<br />

O Slovenia cOntrol<br />

Caktuar nga Qeveria pe rnje periudhe 5 vjeçare<br />

Gat<br />

b<br />

b Oat b<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Siperme<br />

Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Slovenia<br />

Control<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 23<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 22<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 19<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 14<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 3<br />

ATCO ne OPS 76<br />

Stafi total 199<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 38<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 42<br />

Sektoret ne rruge e siper 3<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 51<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

Qe nga Maji 2004, ANS –ja ehs<strong>te</strong> dnare nga autori<strong>te</strong>ti i<br />

aviacionit civil slloven (SCAA) dhe u be nje Ndermarrje<br />

100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti, Slovenia Control LTd<br />

Slovenia Civil<br />

. Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Drejtoria e aviacionti civil (CAD)<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Minsitria e transportit<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Ministria e transportit<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria e financave<br />

Slovenia Control (2009)<br />

SHEIF I BORDIT MBIKQYRES<br />

Marija Kozinc<br />

DREJTORI PERGJITHSHEM (CEO)<br />

Franc Zeljko Zupanic<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Ljubjana)<br />

3 APP (Ljubjana, Portoroz, Maribor)<br />

3 TWR (Ljubjana, Portoroz, Maribor )<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

17 800 km 2

SMATSA ; Serbi dhe MAL i ZI<br />

Agjensia e Sherbimeve <strong>te</strong> trafikut ajror <strong>te</strong> Serbi dhe Mal i ZI<br />

www.smatsa.yu<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Qeveria e<br />

Republikes se Serbise<br />

Drejtoria e aviacionit civil<br />

Te republikes se Serbise<br />

SMATSA<br />

Qeveria e<br />

Malit <strong>te</strong> ZI<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionti civil<br />

Mal I Zi<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

ASAMBLEJA<br />

5 anetare qe perfaqesojne themeluesit (Qeverine e republikes<br />

se Serbise dhe qeverise se Mal <strong>te</strong> Zi)<br />

perzgjedhur nga mInistriat ne detyre <strong>te</strong> transportit dhe financave,<br />

po ashtu edhe nga organizma <strong>te</strong> tjere , shrbime dhe organizata profesionale.<br />

BORDI I MANAXHIMIT<br />

7 anetare nga asamblejea per nje periudhe kohore 5 vjeçare, sipas<br />

propozimeve <strong>te</strong>QEverise se Republikes se Serbise (5) dhe Qeveria e<br />

Mal <strong>te</strong> ZI(2)<br />

8 kryetari dhe CEO emerohet nga Bordi i menaxhimit.<br />

Gat<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

Siperme<br />

b Oat b Hapesire Ajrore E b<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 73<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 81<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 68<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 85<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 6<br />

ATCO ne OPS 242<br />

Stafi total 822<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 188<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 64<br />

Sektoret ne rruge e siper 8<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 1<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

. Kompani meeprgjegjeis <strong>te</strong> kufizuar e themeluar ne vitin<br />

2003<br />

92% e zo<strong>te</strong>ruar nga Serbia dhe 8% e zo<strong>te</strong>ruar nga Mal i Zi<br />

In<strong>te</strong>gruar civil-Ushtrak ANSP<br />

. Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

Drejtoria e aviacionti civil <strong>te</strong> republikes se Serbise<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Drejtoria e aviacionti civil <strong>te</strong> republikes se Serbise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionti civil Mal i Zi<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Drejtoria e aviacionti civil <strong>te</strong> republikes se Serbise<br />

Autori<strong>te</strong>ti i aviacionti civil Mal i Zi<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Minsitria e financave <strong>te</strong> republikes se Serbise<br />

SMATSA (2009)<br />

Kryetari i ASAMBLESE<br />

Z. Milutin Mrkonjic<br />

KRYETAR I BORDIT TE MENAXHIMIT &<br />

CEO<br />

Nikola Stankov<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

1 ACC (Beograd)<br />

3 APP (Beograd, batajnica, Krljeveo, Nis, Uzice,<br />

Vrsac, Podgorica, Tivat) )<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

144 676 km 2

UkSATSE, UKRAINE<br />

Ndermarrja e sherbimeit <strong>te</strong>trafikut ajror sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror <strong>te</strong> Ukraines<br />

www.uksatse.ua<br />

Marreveshjet institucionale dhe marredheniet<br />

Minsitria e transportit dhe komunikacionti (M of T&C)<br />

(adminsitrim i aviacionit nga sh<strong>te</strong>ti)<br />

Ndermarrja sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore e sherbimi <strong>te</strong> trfaikut ajoror ne<br />

Ukraine (UkSATSE)<br />

. Dege rajonale<br />

- AIS<br />

- Intgerim i avicionit civil/ushtarak<br />

- Qender Trajnimi dhe certifikimi e UkSTASE<br />

- Linje ajrore UkSATSE<br />

- Qender shende<strong>te</strong>sore mjeksore<br />

Struktura e qeverisjes se korpora<strong>te</strong>s (2009)<br />

Gat<br />

Nuk BORD MBIKQYRES<br />

BORDI I MANAXHIMIT<br />

DREJTORI I PERGJITHSHEM<br />

Qellimi I Sherbimeve<br />

b<br />

Siperme<br />

b Oat b Hapesire Ajrore E b<br />

b Hapesire Ajrore E<br />

Poshtme<br />

Ans<br />

MET<br />

Elemen<strong>te</strong>t kyç finaciare dhe operacionale (2007)<br />

Te ardhurat totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 145<br />

Shpenzimet totale ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 146<br />

Shpenzimet e furnizmit ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 137<br />

Kapitali Total I Perdorur ATM/CNS ga<strong>te</strong>-to -ga<strong>te</strong> (milion Euro) 132<br />

Capex total ANS ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (milion Euro) 18<br />

ATCO ne OPS 1045<br />

Stafi total 5467<br />

Oret totale <strong>te</strong> fluturimit <strong>te</strong>kontrolluara nga ANSP (‘000) 306<br />

Levizjet ne aeroprt IFR <strong>te</strong> kontrolluara nga ANSP (‘000) 181<br />

Sektoret ne rruge e siper 36<br />

Minutat e vonesave ATFM >15 min (’000) 0<br />

ACE 2007 Raport periodik<br />

Statusi (2009)<br />

. ndermarrje ve<strong>te</strong> fiancuese<br />

100% e zo<strong>te</strong>ruar nga sh<strong>te</strong>ti<br />

. Autori<strong>te</strong>ti kontrollues Sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror (NSA)<br />

E pa palikueshme qysh se UkSATSE nuk orientohet nga<br />

Rregullorja SES<br />

Bordi pergjegjes per:<br />

Rregullimin e sigurise<br />

Adminsitrata e aviacionit sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror<br />

Rregullimi i hapesires ajrore<br />

Adminsitrata e aviacionit sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror<br />

Rregullimi ekonomik<br />

Adminsitrata e aviacionit sh<strong>te</strong><strong>te</strong>ror<br />

SMATSA (2009)<br />

KRYETARI I BORDIT TE MBIKQYRJES<br />

Asnje<br />

DREJTOR I PERGJITHSHEM I UkSATSE<br />

Z. Yuri Cherednichenko<br />

Njesi<strong>te</strong> operacionale ATS<br />

5 ACC (Kyiv, Simpferopol, Kharkiv, Odesa , L’viv)<br />

1 ACC ndihmese (Dnipropetrovsk’<br />

12 APP<br />

32 TWR<br />

Permasat<br />

permasat e hapesires ajrore <strong>te</strong> kotrolluar<br />

776 442 km 2

FJALOR<br />

ACC Qendra e kontrollit ajror<br />

ACE Kosto-efikasi<strong>te</strong>ti i menaxhimit <strong>te</strong> trafikut ajror<br />

Aena Aeropor<strong>te</strong>t spanjolle <strong>te</strong> hapesires ajrore spanjolle<br />

AFIS Sherbimi i informimit <strong>te</strong> fluturimeve Aeropot/aeordrom<br />

AIS Sherbimet <strong>te</strong> informimit aeronautik<br />

ANS Sherbimet e qarkullimit ajror<br />

ANS CR Sherbimet e qarkullimit ajror- Republika Çeke<br />

LFV/ANS Sweden Aeropore<strong>te</strong>t suedeze dhe sherbimet e qarkullimti ajror<br />

ANSP Ofrues et sherbimit ne qarkullimin ajror<br />

APP Njesia e kontrollit <strong>te</strong> afert<br />

ATC Kontrollii trafikut ajror<br />

ATCO Oficer/nepunes i kontrollit <strong>te</strong> trafikut ajror<br />

ATFM Menaxhim i fluksit <strong>te</strong> qarkullimti ajror<br />

ATM Menaxhim i trafikutajror<br />

ATSA Bulgaria Autori<strong>te</strong>ti i sherbimeve<strong>te</strong>trfaikut ajror Bullgari<br />

Austro Conrol Sherbimet e qarkullimit ajror Austri<br />

Avinor Avinor Norvegji<br />

B Bilion<br />

Belgocontrol Belgocontrol<br />

CAPEX Shpenzimet kapitale<br />

CEATS Sherbimet e trafikut ajror evropian qendror<br />

SFMU Njesia e menaxhimit <strong>te</strong> fluksit qednror<br />

CNS Komunikacionit, qarkullimi dhe survejimi<br />

CRCO Zyra e ngarkesave rrugore qendrore<br />

Croatia Control Sherbimet e qarkullimit ajror Kroat<br />

DCAC Cyprus Departamenti I Aviacionit Civil Ne Qipro<br />

DFS Qarkullimi Ajror Gjermani<br />

DHMI Sherbimet e qarkullimit ajror Turqi<br />

DSNA Drejtoria e sherbimeve <strong>te</strong> qarkullimit ajror France<br />

EANS Sherbimet e qarkullimit ajror Estoni<br />

EC Komisioni evropian<br />

ECAC Konferenca e aviacionit civil evropian<br />

ENAV Enti kombetar i assi<strong>te</strong>nce ne fluturim S.p.a Itali<br />

ERC Qendra studimore EUROCONTROL<br />

EU Bashkimi Evropian<br />

Finavia Finavia Finlande<br />

FL Niveli i fluturimit<br />

FTE Ekuivalenca me kohe <strong>te</strong> plo<strong>te</strong><br />

______________________________________________________________________<br />

FJALOR<br />

ACE 2007 Raport Periodik

GDP Produkti bruto domestik<br />

HCAA Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil helen Greqi<br />

HQ Kryesia qendrore /komanda<br />

HungaroControl HungaroControl Hungari<br />

IAA Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit irlandez Irlande<br />

IFR Rregullat e fluturimit ne baz e<strong>te</strong> dokumen<strong>te</strong>ve ligjore<br />

LFV Sherbimet e qarkullimit ajror Suedi<br />

LGS Sherbimet e qarkullimit ajror Letoni<br />

LPS Sherbimet e qarkullimit ajror Republika sllovake<br />

LVNL Sherbimet e qarkullimit ajror Holande<br />

M Milion<br />

MATS Sherbimet e trafikut ajror Matl<strong>te</strong> LTd<br />

MET Me<strong>te</strong>orologjia aeronautike<br />

Mk CAA Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil <strong>te</strong> ish Republikes Jugosllave <strong>te</strong> Maqedonise<br />

MoldATSA Autori<strong>te</strong>ti i sherbimeve <strong>te</strong> trafikut ajror ne Moldavi<br />

MUAC Qendra e ahpesire ajrore <strong>te</strong> siperme ne Maastrischt<br />

NATA Albania Agjensia kombetare e trafikut ajror , Shqiperi<br />

NATS Sherbimet kombetare<strong>te</strong> trafiku ajorr Mbre<strong>te</strong>ria e bashkuar<br />

NAV Portugal Sherbimet e qarkullimit ajror Portugali<br />

NAVIAIR Sherbimet e qarkullimit ajror Danimarke<br />

NBV Vlera neto e regjistruar<br />

OAT Trafiku ajror operacional /funksional<br />

OPS Operime<br />

Oro NAvigacija Ndermarrje sh<strong>te</strong><strong>te</strong>rore Oro Navigacija Lituani<br />

PANSA Agjensia e sherbimeve <strong>te</strong> qarkullimit ajror Polak<br />

PPL/PATA Aeropor<strong>te</strong> polake agjensia <strong>te</strong> qarkullimit ajror<br />

PPP-<strong>te</strong> Pari<strong>te</strong><strong>te</strong><strong>te</strong> fuqise blerese<br />

PRC Raport i Komisioni <strong>te</strong> rishikimit<br />

RPI Index i çmimit <strong>te</strong> ulur<br />

ROMATSA Administrata e sherbimeveet trafikut ajror roman<br />

SAR Studime dhe rreziqe<br />

SID Specifikim i zbullimit <strong>te</strong> informacionit<br />

Skyguide Skyguide, Zvicer<br />

Sloveni Control Slovenia Control Slloveni<br />

SMATSA Agjensia e sherbime<strong>te</strong> trafikut ajror <strong>te</strong> Serbi edh Mal i Zi<br />

TC Kontrolli <strong>te</strong>rminal<br />

TWR Kulla e kontrollit <strong>te</strong> trakut<br />

UK CAA Autori<strong>te</strong>ti i aviacionit civil <strong>te</strong> mbre<strong>te</strong>rise se bashkuar<br />

UkSATSE Ndermarrja e sherbimit <strong>te</strong> trafikut ajror <strong>te</strong> sh<strong>te</strong>tit <strong>te</strong> Ukraines<br />

VFR Rregullat e flutirimit vizual<br />

__________________________________________________________________<br />

FJALOR<br />

ACE 2007 Raport Periodik

FJALORI I TERMAVE ANGLISHT TEK GRAFIKET<br />

€ per composi<strong>te</strong> flight hour € per <strong>te</strong> gjitha Oret e fluturimit<br />

€ per ATCO –hour on duty (2007 prices) € per çdo ore pune <strong>te</strong> ATCO (çmimet 2007)<br />

€ per Composi<strong>te</strong> flight-hour (2007 prices) € per totalin oreve <strong>te</strong> fluturimit (çmimet 2007)<br />

Composi<strong>te</strong> flight-hour per ATCO-hour on duty Oret e fluturim per çdo ore pune <strong>te</strong> ATCO<br />

ATFM delay costs per composi<strong>te</strong> flight hour Shpenzimet e vonesave ATFM per numer oresh<br />

fluturimi<br />

ATM/CNS provision costs per composi<strong>te</strong> flighthour<br />

Shpenzimet e paisjeve ATM/CNS per numer oresh<br />

fluturimi<br />

ATM/CNS provizion costs Shpenzimi paisjesh ATM/CNS<br />

Unit costs of ATFM delays Shpenzime njesi <strong>te</strong> vonesave ATFM<br />

Composi<strong>te</strong> flight hour Oret e fluturimit<br />

Employment costs Kostoja e punësimit<br />

Capital rela<strong>te</strong>d costs Kostoja qe lidhet me kapitalin<br />

Non staff operating costs Shpenzimet <strong>për</strong> stafin jo operativ<br />

Exeptional costs Shpenzime <strong>te</strong> veçanta (<strong>te</strong> jashtëzakonshme<br />

Weight Ngarkesa<br />

ATCO-hour productivity Produktivi<strong>te</strong>ti per ore-ATCO<br />

Employment costs per ATCO-hour Shpenzimet e punësimit per ore-ATCO-je<br />

ATCO employemnt costs per Composi<strong>te</strong> flight<br />

hour<br />

Increase in Unit ATM/CNS provizion costs 2003-<br />

2007<br />

Shpenzimet e punësimit ATCO per oret ne fluturim<br />

Rritje ne shpenzimet e ATM/CNS per njeis 2003-2007<br />

Support costs per composi<strong>te</strong> flight hour Kostoja e asis<strong>te</strong>nces per ore fluturimi<br />

Support costs effect Efekti i <strong>kostos</strong> se asis<strong>te</strong>nces<br />

Traffic effect Efekti i trafikut

FJALORI I TERMAVE ANGLISHT TEK GRAFIKET<br />

En-rou<strong>te</strong> sector hours Oret e sektorit ne qarkullim<br />

Number of en-rou<strong>te</strong> sector hours Numri i oreve <strong>te</strong> sektorit ne lëvizje<br />

Numer of ATCOs in OPS Numri i ATCO-ve ne OPS<br />

Ga<strong>te</strong>-to ga<strong>te</strong> unit Njesia por<strong>te</strong> sh<strong>te</strong>t –sh<strong>te</strong>t<br />

ATCO hour productivity Produktivi<strong>te</strong>ti per ore ATCO-je<br />

Employment costs per ATCO hour Shpenzimet e punësimit per ore ATCO-je<br />

ATCO employment costs per composi<strong>te</strong> flighthour<br />

Shpenzimet e punimit ATCO per gjitha oret ne<br />

fluturim<br />

Decrease in ATM/CNS provizion costs 2003-2007 Ulje ne Shpenzimet e furnizimit per njesi ATM/CNS<br />

Support costs copis<strong>te</strong> flight hour Shpenzimet e asis<strong>te</strong>nces per totalin e oreve ne fluturim<br />

Support costs effect Efekti i shpenzimeve <strong>te</strong> asis<strong>te</strong>nces<br />

Traffic effect Ndikimi i qarkullimit<br />

€ per composi<strong>te</strong> flight hour € per totalin oreve <strong>te</strong> fluturimit<br />

€ per ATCO –hour on duty € per çdo ore pune <strong>te</strong> ATCO<br />

Composi<strong>te</strong> flight-hour per ATCO-hour on duty Oret e fluturim per çdo ore pune <strong>te</strong> ATCO<br />

€ per composi<strong>te</strong> flight-hour (2007 prices) € € per totalin e oreve <strong>te</strong> fluturimit<br />

Planed costs Kostot e planifikuar<br />

Planned traffic (ACE) Qarkullimi i planifikuar (ACE)<br />

Ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> costs (index) Shpenzimet ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> (indeksi)<br />

Ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> unit (index) Njesi ga<strong>te</strong>-ga<strong>te</strong> (indeksi)<br />

Composi<strong>te</strong> flight hour (index) Totali i oreve <strong>te</strong> fluturimit (indeksi)<br />

Depreciation (Euro milion) Amortizimi (milion Euro)<br />

Capex to depreciation radio Cape per mesatare amortizimi<br />

Ga<strong>te</strong>-to-ga<strong>te</strong> ATM/CNS costs (million Euro) Shpenzimet per ATM/CNS ga<strong>te</strong> –to-ga<strong>te</strong> (Milion<br />

Euro)

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!