Сарыарқа самалы, 28 желтоқсан, сейсенбі

Екпе алу - елдің амандығы
SARYARQA
Павлодар облыстық газеті
1929 жылғы 15 ақпаннан шығады
SAMALY
28 желтоқсан, сейсенбі
2021 жыл
№149 (15766)
ssamaly29@gmail.com
www.saryarka-samaly.kz
facebook.com/saryarka15
@saryarqa_samaly
Ел іші - өнер кеніші
САУАЛНАМА
Бағалы
сыйлық ұтып
алыңыз!
Облыстық газеттер өткізетін
сауалнамаға қатысып, бағалы
сыйлықтың иесі атаныңыз.
«Saryarqa samaly» және «Звезда
Прииртышья» басылымдары өз оқырмандарының
газет бетінен қандай
тақырыптағы материалдарды оқығысы
келетінін білмек мақсатта көпшілік
арасында сауалнама өткізуді қолға
алды. Сауалнамаға қатысушылар арасында
бағалы сыйлық ойнатылады.
Сауалнамаға жауап беру үшін төмендегі
QR кодты пайдаланыңыз. Сауалнама
беті автоматты түрде ашылады.
Ескерту: QR кодты ұялы телефоныңыздың
камерасымен сканерлеп,
арнайы қосымшалардың немесе
Google браузерінің көмегімен парақшаға
өтесіз. Сол жерде сауалдарға
жауап жазыңыз.
БАҒДАР
Бюджеттің
бүйірі тоқ
Павлодар ауданының Заря ауылында өнерге бет бұрған жас жеткіншектердің
қатары көбейіп келеді. Оған биыл ауылдағы мәдениет үйінің
күрделі жөндеуден өтіп, оқушыларға арналған өнер үйірмелерінің
көптеп ашылуы ықпал етті. Бұл - «Ауыл - ел бесігі» бағдарламасының
ауыл халқына тигізген шарапатының тек бір бөлшегі.
Өнер:
ҰЛТТЫҚ БИДІҢ БЕРЕРІ МОЛ
Суретті түсірген - Тілеуберді Сахаба.
Жалғасы 3-бетте
Қазақтың халықтық би өнері - ерте заманнан қалыптасқан, халқымыздың ауыз
әдебиетімен, ән-күйлерімен, дәстүрлі тұрмыс салтымен біте қайнасып келе жатқан ел
мұрасы. Оның ішінде ерлер биі ерекше атап өтуге тұрарлық.
Толығырақ 8-бетте
Мемлекет басшысы Үкіметке
негізгі 4 бастаманы жүзеге
асыруды міндеттегені мәлім.
Оның көбі келесі жылға бағдарланған.
Атап айтқанда, біріншіден, елдегі ең
төменгі жалақы (ЕТЖ) 60 мың теңгеге
дейін көтерілуі керек. Екіншіден, алдағы
жылы Үкімет бизнесті өз жұмысшыларының
жалақысын көбейтуге ынталандыратын
ұтымды шаралар қабылдауға тиіс.
Үшіншіден, мәдениет қызметкерлері,
мұрағатшылар, кітапханашылар, техникалық
қызметкерлер, қорықшылар, көлік
жүргізушілер және бюджеттен қаржыланатын
өзге сала азаматтарының жалақысы
2022-2025 жылдар аралығында жыл сайын
орта есеппен 20 пайызға өсірілетін
болады. Төртіншіден, бірыңғай тұрғын
үй бағдарламасы әзірленеді.
Президент министрліктер алдына әр
салада басқа да нақты міндеттер қойды.
Олар Қазақстанның постпандемиялық
кезеңдегі әрі қарайғы дамуын қамтамасыз
етеді, денсаулық сақтау және білім беру
салаларын өркендетеді, еңбек нарығын
жетілдіреді. 10 бағыттан тұратын Жолдауды
іске асыру жөніндегі жалпыұлттық
іс-шаралар жоспары қабылданды. Онда
әр іс-шараны орындаудың нақты мерзімі
бекітілген.
Өз тілшіміз.

2 28 желтоқсан, сейсенбі, 2021 жыл АҚПАРАТ
SARYARQA SAMALY
JANA JYL FEST – 2022
Әлемдегі ең қуанышты әрі ғажайып
мерекелердің бірі – Жаңа жыл. Таңғажайып
әрі қайталанбас мерекенің қарсаңында
Павлодардағы қалалық саябақта жаңажылдық
іс-шара өтті.
Жаңажылдық
сыйлық
Үш күнге созылған мерекелік
фестивальде Павлодар
қаласының тұрғындары
мен қонақтары үшін арнайы
концерт, жәрмеңке, көрме
және ұтыс ойындары ұйымдастырылды.
Аталмыш фестиваль
аясында шығармашылық
ұжымдары бірлесіп
концерт қойды. Аяз ата
мен Ақшақар көпшілікке
мерекелік көңіл-күй сыйлап,
мәнерлеп сырғанаушылар
өнерін көрсетті.
Сондай-ақ, шараны тамашалауға
келген тұрғындарға
жануарлармен фотосессия
жасауға мүмкіндік туды.
Келушілер үшін мұз айдынында
сырғанау мен түрлі
жеңіл әзірленетін тағамдар
ұсынылды. Әсіресе, күннің
суықтығына қарамаған жандарға
ыстық шай үлестірілді.
- Қалалық саябақта өтіп
жатқан мерекелік фестиваль
қолөнер шеберлерінің
жұмыстарымен ерекшеленіп
отыр. Авторлық жұмыстарын
ұсынған жерлестеріміздің
әшекей бұйымдары,
ағаш, былғары, киізден
бұйымдар мен интерьерлік
қуыршақтар бірден көзге
түсті. Жәрмеңкенің арқасында
балаларыма жаңажылдық
сыйлық сатып алдым, -
дейді Павлодар қаласының
тұрғыны Мая Орынбаева.
Аяз ата мен Ақшақар
және ертегі кейіпкерлері ұтыс
ойынын өткізді. Нәтижесінде,
белсенді қатысқан тұрғындарға
тәтті шоколадтар
берілді.
Арлан ЖАҚСЫГЕН, оқушы:
- Ата-анаммен ауа райына қарамастан, бірнеше
сағат мерекелік концерт тамашаладық. Мұз
айдынында сырғанаушы жастардың өнерін де
тамашалап үлгердік. Тіпті, інім екеуіміз шанамен
сырғанақ теуіп, қыстың қызығын сезіндік. Осындай
мерекелік шаралар көп болсын.
Махаббат ТӨЛЕБАЙ.
МЕРЕКЕ
Шырша
шамдары
жағылды
БІЛІМ
Қазіргі таңда ақпараттық
технологиялар
саласының бағыттары
мен мамандықтарына
сұраныс жоғары. Соған
орай, аталмыш саланы
меңгеруге ниетті
жандарға Торайғыров
университетінде
арнайы қысқа мерзімде
ақпараттық технологиялар
саласына қажетті
мамандарды даярлайтын
оқу мекемесі ашылды.
Махаббат ТӨЛЕБАЙ
Мектепте білім алуға 260 тыңдаушы
тіркелді. Бұл жоба ҚР Цифрлық даму,
инновациялар және аэроғарыш
өнеркәсібі министрлігінің, Павлодар
облысы әкімдігінің, сондай-ақ Eurasian
Resources Group корпорациясының
қолдауымен жүзеге асты. ІТ-мектепте
ақпараттық технология бағыты және
фриланс бойынша жұмыс істегісі
келетіндерге білім алуға мүмкіндік бар.
Жаңадан ашылған білім орталығының
алғашқы оқушыларын ҚР Цифрлық
даму, инновациялар және аэроғарыш
өнеркәсібі министрлігінің басшысы
Бағдат Мусин бейнебайланыс арқылы
құттықтап, жылы лебізін білдірді.
- Торайғыров университетінің базасында
ашылған ІТ мектеп Мемлекет
басшысының 2025 жылға дейінгі
аралықта ақпараттық технологиялар
саласында 100 мың маман
даярлау туралы тапсырмасы аясында
құрылып отыр. Өз кезегінде Елімізде
«Цифрландыру, ғылым және инновациялар
есебінен технологиялық серпіліс»
ұлттық жобасы іске қосылды. Жобаның
шеңберінде Павлодар өңірінде алғаш
болып ІТ мектеп ашылып отыр, -
деді ол.
Алғашқы
ІТ мектеп
Облыс әкімінің орынбасары
Сәкен Шаяхметов білікті де білгір
мамандардың мектеп қабырғасынан
басталатындығын айтты.
- «Заманауи мектеп» бағдарламасы
бойынша Ертіс-Баян өңірінде
былтырғы жылдан бастап робототехника
және ІТ сыныптар ашылуда.
Мұнда оқушыларға қажетті бағыт
бағдар беріліп, дағдылар үйретіледі.
Сондықтан, ІТ саласының маманы болуды
армандайтын келер жылдың басында
қолданысқа берілетін Ақпараттық технологиялар
колледжіне оқуға түсуге
мүмкіндігі бар.
Қазіргі кезде колледж ғимаратында
жөндеу жұмыстары жүргізіліп, білім
алушыларға қосымша дағдыларды
үйрету мақсатында оқу-әдістемелік
жүйе қайта қаралып жатыр, - дейді
С.Шаяхметова.
Сондай-ақ, ол Торайғыров университетінде
Computer Science факультеті
жұмысы басталғандығын атап өтті.
Жиынға Торайғыров университетінің
ректоры Еркін Садықов және
«BTS Education» компаниясының
директоры Саясат Нұрбек қатысты.
Болашақ ІТ-мамандарына оқуға құқық
беретін сертификаттар табысталды.
Суреттерді түсірген -
Валерий Бугаев.
ФОРУМ
Іскер әйелдер бас қосты
«Достық үйінде» ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, ҚР Президенті жанындағы
әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі Ұлттық комиссияның
төрайымы, «Атамекен» ҰҚП Іскер әйелдер кеңесінің төрайымы Ләззат Рамазанованың
төрағалығымен облыстағы іскер әйелдердің форумы өтті. Алқалы жиынға облыс
әкімінің орынбасары, өңірдегі кәсіпкер әйелдер мен зиялы қауым өкілдері қатысты.
Өткен аптада облысқа
қарасты аудан-қалалардың
орталық алаңдарында шырша
шамдары жағылды. Аяз Ата
мен Ақшақар тұрғындарға
көтеріңкі көңіл-күй сыйлап,
мерекелік концерттер ұйымдастырылды.
Жаңа жыл қарсаңындағы
дәстүрлі шараны тағатсыздана
күткендердің бірі – Павлодар
қаласының тұрғыны Лана
Жексенова. Ертіс өзенінің
орталық жағалауында шырша
орнатылған соң мерекенің
жақындай түскені сезіле
бастады, дейді ол.
Облыс орталығында
өткен шара барысында Аяз
Ата, Ақшақар мен ертегі
кейіпкерлері жиналғандар
арасында түрлі ойын ұйымдастырып,
сыйлықтар үлестірді.
Шығармашылық ұжым
өкілдері мерекелік концерт
ұсынды.
Айта кету керек, карантиндік
шектеулерге байланысты
жаңа жылдың басты
символының жарқырай түсуін
аз адам көрді. Көпшілік
айтулы шараны онлайн
режимде тамашалады.
Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.
Аталмыш форумның басында
кәсіпкер әйелдер басқарып отырған
түрлі саладағы 16 кәсіпорынның көрмесі
өтті. Көрмеде қолөнер шеберлерінің
туындылары, сурет галереясы, ұлттық
нақыштағы киімдер ұсынылды. Шараның
мақсаты – кәсіпкер әйелдердің басын
біріктіріп, кеңес беріп, қолдау көрсететін
бизнес-орталық қалыптастыру.
- Павлодар облысы - өнеркәсіп
саласындағы көшбасшы аймақтардың
бірі. Сондай-ақ бұл өңірдегі әйелдер
қауымы да кәсіпкерлік, іскерлік
қырынан танылып үлгерді. Облыстағы
кәсіпкерлердің 45 пайызын әйелдер
қауымы құрайды. Қазір өңірдегі
23 319 кәсіпкер әйел өздерінің
жеке бизнестерімен айналысуда.
Дегенмен, нәзік жандылардың бәсекеге
қабілеттілігін дәлелдеу оңай емес.
«Nur Otan» партиясының сайлауалды
бағдарламасын іске асыру жөніндегі
жол картасы аясында Қазақстан
бойынша 17 әйел кәсіпкерлігін қолдау
орталығын ашу жоспарланып отыр.
Себебі, бүгінде әйелдердің өнеркәсіпке
қатысу үлесі төмен. Әйелдер басқарып
отырған кәсіпкерлік қоғамдастық пен
бизнестің 70 пайызы - шағын және
микробизнес. Оның жаңа деңгейге
көшуі, табыстылығын арттыру және
тұрақтылығын қамтамасыз ету мәселесі
тұр, - деді Ләззат Рамазанова.
Шара барысында облыс әкімінің
орынбасары Сәкен Шаяхметов
аудандардағы кәсіпкерлікті дамытудың
ұтымды жолдарын атап өтті. Оның
айтуынша, денсаулық сақтау және
білім беру саласына әйелдер қауымын
көбірек жұмылдыру керек.
- Әйелдер қауымы - тек отбасының
ғана емес, мемлекеттің де ұйытқысы.
Өңіріміздегі іскер әйелдердің әлеуетін
арттырып, кәсіптеріне қолдау көрсетілуде.
Бүгінгі таңда іскер әйелдердің басым
бөлігі сауда-саттық, агробизнес, қызмет
көрсету саласымен айналысып жатыр.
Болашақта олар аудан, ауылдағы
медицина мен білім саласында да
іскерліктерін танытады деп сенеміз, -
деді С.Шаяхметов.
Сонымен қатар форум барысында
кәсіпкерлікте жемісті еңбек
етіп, экономиканың дамуына сүбелі
үлес қосып жүрген бірқатар кәсіпкер
әйелдер марапатталды.
Алтынбек ЕЛЕМЕСҰЛЫ.

SARYARQA SAMALY
АЙНА 28 желтоқсан, сейсенбі, 2021 жыл 3
ЖАЗЫЛҒАН ЖАЙ
Көпір
салынатын болды
Май ауданына қарасты
Баскөл ауылының
тұрғындары 20 жыл
бойы мал азығын тасымалдауда
әуре-сарсаңға
түсіп жүр. Ертіс өзенінің
арғы жағындағы
шабындық жер мен елді
мекен арасында арнайы
көпірдің болмауы салдарынан
шөп жеткізуде
үнемі қиындықтар туындайды.
Жергілікті билік
бұл мәселе келесі жылы
шешімін табарына уәде
беріп отыр.
Естеріңізде болса, ауылдағы ағайынды
алаңдатқан мәселе туралы бұған дейін
де бірнеше рет жазған болатынбыз.
Ерте көктемнен қысқа дейін тұрғындар
төрт түлікке азық болар шөпті тасымалдау
жайына бас қатырады. Себебі
Ертіс өзені арнасының ар жағындағы
тоғайға өтетін өткел жоқ. Қ.Сәтбаев
атындағы су арнасы қоятын жылжымалы
көпірдің әбден тозығы жеткен.
Соның салдарынан шөп тасып жүрген
талай трактор суға кетті. Тіпті, адам
өлімі тіркелген екен. Баскөлдіктер соңғы
20 жылға жуық уақыт аралығында
осылай әупірімдеп келеді.
Қ.Сәтбаев атындағы су арнасы қоятын
паромның өзі ескі. Сондықтан оның
үстінен тек бір трактор өте алады. Ал
басқалары кейде өз кезегін сағаттап
күтеді. Қорасында азын-аулақ малы бар
ауылдағы ағайын соның өзіне «шүкір»
деп отыр. Паром болмаса, ауылдағы
ағайын өзеннің арғы жағынан жиналған
шөпті жеткізе алмай, күні босқа кетеді.
Бұл ретте ескі паром үстінен шөп
тасудың өзі ақылы екенін атап өту
керек. Мал азығын тасымалдайтын
тұрғындар мен шаруалар «жолақы»
Басы 1-бетте
Тілеуберді САХАБА
Мәдениет үйі күрделі жөндеуден
өтіп, жаңа үйірмелер ашылады дегенді
естіген оқушылар да жаппай жазыла
бастапты. Солардың қатарында
Аружан Құсбекова да бар. Ол Заря
орта мектебінің 7-сыныбында оқиды.
Сонымен қатар, ауыл мәдениет
үйіндегі «Самға» би үйірмесі мен
домбыра үйірмесіне қатар барып
жүр. Ауылдың талантты да дарынды
оқушыларын қолдау бағытындағы
жұмыстар нәтижесінде талай өнер
додаларында топ жарып, ауылының
атын шығаратынына сенімді.
- «Самға» би тобы 2015 жылы
құрылған. Содан бері үздіксіз дайындалып
келеміз. Тобымызда 8 биші
бар. Ауылда өтетін мерекелік шаралар
мен концерттерде өнер көрсетеміз.
Биыл қосымша домбыра үйірмесіне
жазылдым. Осы жылы мәдениет үйіне
күрделі жөндеу жұмысы жүргізіліп,
дайындалатын орнымыз кеңейді.
Сонымен қатар, мерекелік концерттер
кезінде жаңа сахнада өнер көрсете
бастадық. Мұның өзі біздің өнерге
деген қызығушылығымызды арттырып,
шабыттандыра түсті. Биыл үлен
қабырға айнаға және жаңа музыкалық
аспаптарға тапсырыс берілді. Бұл
біздің дайындығымызға оң әсерін
тигізері анық, - дейді би және домбыра
үйірмелерінің қатысушысы Аружан
Құсбекова.
Мәдениет үйінің меңгерушісі
Еркежан Аманкелдінің сөзінше, жөндеу
жұмысы барысында ғимараттың ішкі
құрылымы өзгеріп, екі жаңа кабинет
пайда болған. Оның бірі әдіскерлерге,
екіншісі үйірмелерге берілген. Әйтпесе,
ретінде 1 мың теңге төлейді. Шөпті
бір ай бойы тасымалдаса, 30 мың
теңге есептеп береді.
Бірақ ауыл тұрғындары мұндай
қиындықтың бәріне мойын ұсынып,
қол қусырып отырған жоқ. Қам-қарекеттерін
жасауда. Баскөлдік Амангелді
Кенжеғалиннің айтуынша, белсенді
азаматтар бас қосып, Семейдің Курчатов
қаласынан әрқайсысының бағасы
350 мың теңге болатын 12 жылжымалы
көпір сатып алды. Жеткізу қызметіне тағы
200 мың теңге жұмсады. Бірақ тиісті
рұқсатқағаздар мен арнайы мамандар
болмағандықтан, шабындық жер мен
елді мекеннің арасын жалғауы тиіс
көпір салынған жоқ.
Енді аудан әкімдігі бұл мәселені
понтонды көпір қою арқылы шешпек.
Май ауданы әкімінің орынбасары Медет
Шоқановтың айтуынша, жобалық-сметалық
құжаттаманы дайындау үшін жергілікті
бюджеттен 3 млн теңге бөлінді. Бұл
іспен «ASK Project» фирмасы айналысатын
болды.
- Ертіс өзені мен Ақсу деп аталатын
өзен саласы арасында 5700 гектар
шабындық жер бар. Оның үштен бір
бөлігі 23 шаруашылық пен 17 тұрғынға
берілді. Қазір қолданылып жүрген екі
паром өзен суы қатпай тұрған кезде
трактор мен шөп шабатын құрылғының
өзеннің арғы бетіне шығарып, шөпті
шауып, жинап, техникаларды қайтадан
Ел іші - өнер кеніші
бұған дейін балалар концерт залында
дайындалатын еді, дейді.
- Биыл балалардың саны артып,
үйірмелер қосылып жатыр. Мысалы,
зейнеткерлерден құрылған «Арай»
вокалдық тобында онға жуық адам,
«Самға» би тобында 8 қыз бала,
«Ару-наз» би тобында 6 қыз бала,
ер балаларға арналған «Баталар»
үйірмесінда 6 бала, «Домбыра»
үйірмесінде 20 бала, «Оригами»
үйірмесінде 20 бала, «Әдемі-ай»
вокалдық үйірмесінде 20 бала бар.
Барлық үйірмелердің кестсесі құрылып,
уақыттары бекітілген.
Алда үлкен жоспарларымыз бар.
Атап айтсақ, қыз балаларға арналған
қолөнер үйірмесін ашқымыз келеді.
Одан бөлек, жеке орындаушылардың
әндерін таспаға түсіріп, әнжинақ
шығару ойымызда бар. Сонымен
қатар, ауылдағы мүмкіндігі шектеулі
балаларды мәдениет үйіне тартып,
жарымжан балалардың өнерін дамыту
бергі бетке шығаруға мүмкіндік береді.
Ал шөптің өзі көбінесе қаңтар, ақпан
айларында мұз өткелі арқылы тасымалданады.
Бұл – мал басы көп, ал
оларға берілетін азығы аз Баскөл
ауылының тұрғындары үшін күрмеулі
мәселе. Сондқытан уақыт оздырмай
көпір салу ісіне кірісу керек. Сол үшін
бүгінде жобалық-сметалық құжаттама
жұмыстары басталды, - дейді М.Шоқанов.
Медет Серекбайұлының айтуынша,
паром сатып алып, бетонды
көпір салғаннан гөрі понтон қойған
әлдеқайда дұрыс. Себебі су босатылып,
өзен деңгейі екі метрге дейін
көтерілген кезде бетоннан жасалған
көпір жарамсыз болып қалуы әбден
мүмкін. Паромды сатып алар болса,
оны күтіп-ұстайтын мамандар мен
қаражат қажет. Ал понтонды көпірді
қыс уақытында жинап алып, су деңгейі
түскен мамыр-маусым айларында оңай
орнатуға болады. Сондықтан жергілікті
билік дәл осы нұсқаны құп көріп отыр.
Сөйтіп, 2022 жылдың көктемінде
жобалауға қатысты жұмыстар аяқталған
соң аудандық немесе облыстық
бюджеттің есебінен жаңа көпір қойылады.
Сол арқылы тұрғындардың мәселесі
шешіледі деген ойдамыз. Төрт түлекпен
күнелтіп отырған ауылдағы ағайын
мал азығынан тапшылық көрмеуі тиіс.
Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.
жоспарымыз бар, - дейді Еркежан
Аманкелді.
Павлодар аудандық экономика
және бюджетті жоспарлау бөлімінің
басшысы Жанар Рахымбердинаның
сөзінше, Заря ауылында мәдениет
үйінен бөлек футбол алаңы ашылып,
жалпы ұзындығы 3,8 шақырымға жететін
7 көше жөндеуден өтті. Ал ауданға
«Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы
жобасы бойынша 459,9 млн теңге
бөлініп, 16 жоба аяқталған.
Қазақта: «Болам деген баланың бетін
қақпай, белін бу деген» сөз бар емес
пе? Аталған жоба бойынша, ауылдық
жерде тұрса да, талантын ұштап,
табысқа ұмтылған жас жеткіншектерге
зор қолдау көрсетілуде. Бұқараға
пайдасын тигізген бағдарлама әлі де
жалғасын тауып, ауылдағы ағайынның
тұрмысы мен тіршілігін түлете береріне
сенеміз.
Павлодар ауданы.
Суретті түсірген - автор.
ӨНДІРІС
Екібастұз қаласында 2023 жылы заманауи
талаптарға сай жаңа ферроқорытпа зауыты
бой көтермек. Ауқымды инвестициялық
жобаны жүзеге асыру үшін 92,2 млрд теңге
жұмсалды.
Жаңа зауыт
іске қосылады
Бұл жайлы Екібастұз
қаласының әкімі Ардақ
Қаңтарбаев өңірлік коммуникациялар
қызметінде
«Екібастұз қаласының әлеуметтік-экономикалық
дамуы»
тақырыбында өткен баспасөз
жиынында мәлім етті. Оның
айтуынша, жаңа зауыт ГРЭС-1
кәсіпорны маңатында орналасып,
800 адамды тұрақты
жұмыспен қамтымақ.
- Екібастұз өңірінде әлеуметтік-экономикалық
көрсеткіш
өсіп, халықтың өмір сүру
сапасы артып келеді. Мемлекет
басшысы Қасым-Жомарт
Тоқаев өзінің іс-сапарында
Екібастұздағы теміржол кластерімен
танысып, серпінді
клеммалар мен бұрандалар
шығаратын «ФерроТрансТрейд»
зауытын іске қосты. Сондай-ақ
Президент Екібастұз шаһары
еліміздің теміржол машина
жасау орталығына айналғанын
атап өтті. Қала кәсіпорындары
өнеркәсіп өнімінің 73 пайызын
құрайды. Олар жыл сайын
теміржол саласына қажетті
Күздің соңында қолға
алынған аталмыш пилоттық
жоба бойынша Павлодар
облысында мүгедектікті
сырттай белгілеуге 26 өтінім
мақұлданған. Жүйе жаңа
жылдан бастап толыққанды
жұмыс істейді. Мүгедектік
тобын тағайындау үшін,
мүгедектігі бар адамдар
бұрынғыдай тексеруден өту
керек. Содан кейін талдау
және зерттеу нәтижелері
онлайн режимде сырттай
қаралады.
Еңбек, әлеуметтік қорғау
және көші-қон комитетінің
облыстық департаменті
басшысының орынбасары
Ләззат Сартымбетованың
айтуынша, Мемлекет басшысының
цифрландыру жөніндегі
тапсырмасы аясында 12 нозология
бойынша медициналықәлеуметтік
сараптама сырттай,
проактивті форматта жүргізілетін
болады.
- Павлодар облысында
тұратын адамдарды куәландыруды
басқа өңірлердің
мамандары анонимді түрде
жүргізеді. Нақтылай айтқанда,
жолдама толтырылып,
жүйеге түседі компьютер
арқылы үш маманға бөлініп,
олар науқастың медициналық
көрсеткіштеріне сәйкес
85 млрд теңгенің өнімін
шығарады. Оның 70 пайызы
экспортталады, - деді қала
әкімі.
Сонымен қатар, Ардақ
Қаңтарбаев әлеуетті инвесторлар
көмегімен жаңа
8 өндіріс іске қосылатынын
атап өтті.
- Ағымдағы жылы ферроқорытпа
өндірісі бойынша
металлургия саласына «Fesil
Group», «Mineral Product»
және «Ekibastuz FerroAlloys»
ЖШС жобалары қосылды.
Кешенді жоспарды іске асыру
қорытындысы бойынша 2025
жылға қарай экономиканың
ОЭК-ке тәуелділігін 12,1 пайызға
төмендетіп, негізгі капиталға
салынған инвестициялар
сомасы 737 млрд
теңгені құрайтын болады.
Шағын және орта бизнес
субъектілердің санын 8,5-тен
10,0 мың бірлікке ұлғайту жоспарымызда
бар, - деді ол.
Алтынбек
ЕЛЕМЕСҰЛЫ.
ДЕНСАУЛЫҚ
Пилоттық жоба
жүзеге асуда
Павлодарда мүгедектік тобын белгілеу
онлайн түрде жүзеге асырылады.
Пилоттық жобаға сәйкес Қазақстанның
өзге өңірлерінің дәрігерлері 12 ауру түрі
бойынша мүгедектік тобын сырттай
белгілейді. «Nur Otan» партиясының
облыстық филиалы жанындағы Ұлт
денсаулығы мәселелері жөніндегі өңірлік
қоғамдық кеңестің отырысында осы
және өзге мәселелер қаралды.
тиісті шешім қабылдайды.
Яғни, дәрігерлер науқастың
аты-жөнін білмейді. Олар
шешімді тек медициналық
айғақтар негізінде қабылдайды.
Науқаспен тікелей
байланыс болмағандықтан,
сыбайлас жемқорлыққа да
жол берілмейді, - дейді
Ләззат Сартымбетова. Мүгедектік
тобын белгілеу туралы
шешім науқасқа SМS түрінде
түседі. Бұл шешіммен
келіспеген жағдайда, оның
өтініші негізінде құжаттары
қайта қаралады.
2022 жылы 12 нозология
бойынша мүгедектік
сырттай тағайындалады.
Бұл тізімде қатерлі ісіктер,
туберкулез, қан айналымы
жүйесінің белгілі бір аурулары
және ауыр қан аурулары,
бүйректің созылмалы
жеткіліксіздігі бар зәр шығару
жүйесінің аурулары, аутизм,
балалардағы бірінші типті
қант диабеті, ампутация
немесе аяқ-қолдардың туабітті
болмауы, Даун синдромы,
органдарды трансплантациялау
немесе жасанды жүректі
имплантациялаудан кейінгі
жағдай, лепра және анофтальм
аурулары бар.
Т.ӘБІЛДА.

4
28 желтоқсан, cейсенбі, 2021 жыл
SARYARQA SAMALY
Ұлтымыздың ғасырдан-ғасырға тамыр тартатын өткені мен бүгінін, жылдар қойнауындағы құнды-лығын келешек ұрпаққа жеткізіп,
дәріптеуде музейдің маңызы жоғары. Бірнеше дәуірді тоғыстырып, тарих, этнография, мәдениет пен әдебиеттің тарихи
өкілдерінің мұраларын ұрпақтан-ұрпаққа жалғаушы орын да музей екені сөзсіз. Мұндай өңірдегі мәдени және рухани
орданың бірі – Г.Н.Потанин атындағы Павлодар облыстық тарихи-өлкетану музейі. Бүгінде аталмыш музейдің қызметкері
әрі «Ertis» музейі бөлімшесінің басшысы Гүлжайнат Әлиевамен сұхбаттасудың сәті түсті.
Музей қорымызбен шетелдерде
мақтануға болады...
- Гүлжайнат, әңгімені өзіңіз
басшылық етіп отырған «Ertis»
музейіндегі жаңашылдықтар
мен қорынан бастасаңыз...
- Павлодар облыстық тарихиөлкетану
музейі «Қазақстанды
зерттеу қоғамының» облыстық
бөлімшесі ретінде 1942 жылы
құрылған болатын. 1959 жылы
оған саяхатшы, Орта Азияны
зерттеуші Г.Н.Потанин аты берілді.
Музейдің негізін қалаған фотограф,
өлкетанушы Дмитрий Поликарпович
Багаев болды. Жалпы,
негізгі экспозициясы өлкеміздің
тарихы мен мәдениетін ашатын
12 залда орналасқан. Қазіргі
таңда тарихи-өлкетану музейінің
Д.П.Багаевтің музей үйі, Майра
Шамсутдинова атындағы ән-өнер
шығармашылық музей үйі, «Әскери
даңқ» музейі, Ақсу және Екібастұз,
Шарбақты тарихи-өлкетану музейі
мен «Ertis» музей атты бөлімшелері
бар. Қазіргі кезде төл тарихымыз
бен ұлттық идеологиямызды
дүниежүзіне насихаттайтын
рухани-мәдени орталықтың қорында
112270 экспонат бар. Музей жинақтарының
негізін археологиялық,
палеонтологиялық, этнографиялық,
нумизматикалық, фотосуреттік,
құжаттық, жаратылыстану-ғылыми,
өндірістік, қару-жарақтар топтамалары
құрайды. Бүгінде мен
«Ertis» музейі бөлімшесінің басшысымын.
Бұл музей 2019 жылы бой
көтерді. Ауданы - 2428 шаршы
метр, ішіндегі экспонаттарды бір
мезетте алты жүз адамға дейін
тамашалай алады. Мүзейдің басты
ерекшелігі – мультимедиялық болуында.
Мультимедиялық жабдықтың
міндеті – келушілерге негізгі
экспозицияға кірмеген ақпаратты
статистикамен, фотосуреттермен
тереңірек көрсетіп, танысуға
мүмкіндік береді. Сонымен қатар,
музей эстетикалық, көркем-безендіру
және танымдық сипаттағы функцияларды
атқарады. Музей экспозициясы
Жердің геологиялық тарихы,
Павлодар облысының физикалық
географиясы, оның минералдары
мен пайдалы қазбаларының алуан
түрлілігі, табиғат пен су ресурстары,
тарихқа дейінгі өсімдіктер
мен жануарлардың алуан түрлілігі,
әртүрлі археологиялық дәуірлердегі
ежелгі қоныстардың тарихы сынды
ірі бөлімдерді қамтитын 10 зал
бар.
- Сіз музей саласында көп
жылдар бойы еңбек етіп келесіз.
Тәуелсіздік жылдарынан
кейінгі еліміздегі музейдің дамуы
мен қазіргі ахуалы жөнінде не
айтасыз?
- Шыны керек, еліміздегі музейлердің
қоры шетелдік музей қорларынан
кем түспейді. Қазіргі күні
музей тарапына сұраныс баршылық.
Әсіресе, қордағы жәдігерлерді
көрсету үшін жаңаша бағыттағы
технологияны қолдану айрықша
даму үстінде. Әсіресе, келушілер
үшін олардың қызығушылығы мен
ықыластарын ашу мақсатында
түрлі бағыттағы экскурсия,
IT-технология мен мультимедиялық
гидтер қолданысқа енуде. Біздің
де музей заманауи талаптарға
сай жабдықталған. Экспонаттар
мен экспозициялармен танысу
үшін көрерменге мультимедиялық
жабдықпен тамашалау мүмкіндігі
бар. Жалпы, еліміз бойынша
Тәуелсіздіктен кейін музей саласында
оң өзгерістер орын ала
бастады. Музей залдарында тарихы
мен мәдениетінен хабар беретін
жаңа дәуірдегі жаңашылдықтар
ұсынылады. Музей қорларында
тас ғасырынан басталатын материалдар,
қоладан жасалған
бұйымдар, сақ-скиф дәуірінен
бастап, қазақтың зергерлік,
халықтық қолданбалы өнердің
үлгілері мен Қазақ хандығынан
Тәуелсіз Қазақстанның жеткен
жетістіктері музей залынан орын
алды.
- Ел Тәуелсіздігінің көрнекті
жетістіктерінің бірі ретінде
музейдегі бөлімдер туралы
әңгімелеп бересіз бе?
- Музей экспозициясы өлкеміздің
тарихын баяндайтын палеонтология
залынан басталады. Біздің
облысымыз палеонтология
ескерткіштері бойынша алдыңғы
қатарда тұр. Ертістің Павлодар
өңірінің өткені туралы ұлулардың,
амонит және белемнит, ганоид
балықтың таста қалған іздері,
ежелгі өсімдіктердің таңбалары
мәлімдеп тұрады. Сонымен қатар,
бүкіл әлемге белгілі бірегей палеонтология
ескерткіші - «Қазқонақ»
орналасқан. Ал археология залында
Ертіс өңірінен табылған 1,5 млн
жыл бұрын өмір сүрген адамдардың
құралдары қойылған. Қазақ этнографиясы
залында көшпелі және
жартылай мал шаруашылығымен
айналысқан қазақ өмірі, көне
заманнан сақталып келе жатқан
қазақтың киелі мұрасы, қолданылған
заттары мен әшекей бұйымдары
сақтаулы. Сонымен қатар, мәдени
ордамыз Павлодар қаласының
өткенінен хабар беретін қала
тарихы залымен ерекшеленеді.
Қазақ халқына ауыртпалық уақытта
жеріміздің тыныштығын болжаған
басқарушылар, батырлар, билер
туралы «XVII-XIX ғасырлардағы
өлке» залынан тамашалауға
болады. Оған қоса, жаңа заман
,,...Шыны керек, еліміздегі музейлердің
қоры шетелдік музей қорларынан кем
түспейді. Қазіргі күні музей тарапына
сұраныс баршылық. Әсіресе, қордағы жәдігерлерді
көрсету үшін жаңаша бағыттағы
технологияны қолдану айрықша
даму үстінде. Әсіресе, келушілер үшін олардың
қызығушылығы мен ықыластарын
ашу мақсатында түрлі бағыттағы экскурсия,
IT-технология мен мультимедиялық
гидтер қолданысқа енуде...
тарихы залы, Ел Тәуелсіздігіне
арналған арнайы зал да көрерменге
ұсынылып келеді.
- Музейді тамашалауға келетіндер
көп пе?
- Көпшілігі музейді көне заттардың
қоймасы деп түсініп жатуы
мүмкін. Алайда, бұл олай емес.
Қазіргі уақытта музейдің басым
көпшілігі заманауи озық технологиямен
жабдықталған. Яғни,
келушілер экспонаттарды көріп
қана қоймай, бейнеролик, аудио
жазбалар арқылы мағлұматтар
алуға мүмкіндігі бар. Бүгінде
музейге келушілер саны күн сайын
артып келеді. Себебі, әлемдік
пандемия салдарынан үйде отырып,
онлайн жұмыс істеген жандардың
басым көпшілігі музейдің тыныстіршілігіне
қызығатындығын аңғарып
жүрміз. Бұл біздің мәдениеттің бір
сатыға есейгені деп түсінуімізге
болады. Сол себепті де, музей
басшылығы мен қызметкерлері
тарапынан арнайы жобалар да
жиі ұйымдастырылып жатыр.
- Еліміздегі музейлердің кірісі
қалай? Жаңа әдіс-тәсілдерді
қолдана отырып, музейге келушілерді
тарту үшін қандай
жұмыстар атқарылып жатыр?
- Жаңа айтып өткенімдей, музейге
келуші де, музей кірісі де көңіл
тоярлық. Мектеп оқушыларынан
бастап, мекеме қызметкерлері
мен қала тұрғындарының музейге
жиі келуі - қуантарлық жағдай.
Көрермендерді ынталандыру үшін
де біраз жұмыстар істелді. Мәселен,
2007 жылдан бастап халықаралық
музей күніне орай «Музей түні»
деген жоба аясында ғылымипрактикалық
конференциялар,
халықаралық және аймақтық семинарлар,
«Потанин оқулары» шеберліксыныптары,
өлкетану сабақтары,
дәріс-концерттер, шығармашылық
кештер ұйымдастырылып келеді.
«Музей түні» жобасы облыстық
«Ертіс» арнасының қолдауымен
жүзеге асты. Музей қызметкерлері
жақында ғана Нұр-Сұлтан қаласындағы
ауыл шаруашылығы жәрмеңкесіне
қатысып, «Қоянды
жәрмеңкесі» театрландырылған
көрмесін ұсынды. Сонымен қатар,
қала тұрғындарының назарына ҚР
Тұңғыш Президентінің тарихи-мәдени
орталығымен Қарағанды облыстық
тарихи-өлкетану музейімен бірлесіп,
Тәуелсіз елдің қалыптасуы мен
дамуы, Елбасының жүріп өткен
жолы мен қолданған заттары бар
көрме ұсынылды. Осындай игі
шаралар нәтижесінде көремен
қарасы қалыңдап жатыр.
- Сіздің ойыңызша, музей
ісіне қандай жаңашылдық қажет?
- Әлемдегі музей деңгейі әртүрлі.
Көштің басында Батыс Еуропа
мен АҚШ, Ресей және Түркия
мемлекеттері тұр. Бұл тізімнің
қатарына Жапония, Қытай, Біріккен
Араб Әмірліктері мемлекеттері де
қосылып келеді. Аталмыш елдерде
музей саласына сұраныс та жоғары.
Мысалы, «музей архитекторы»,
«музейдегі жарық беруші», «музей
дизайнері», «музей маркетологы»
сынды бөлек мамандықтар бар. Ал
біздің мемлекетте жалпы музей
саласында музеолог мамандығы бар
болғанмен, ол тапшы. Сондықтан
да, музей саласына білімді, сауатты,
жаңашыл, тарихқа қызығушы жаңа
бағыттағы маман мен мамандық
қажет деген ойым бар.
- Айтыңызшы, заманауи музей
қызметкері қандай болуы керек?
- Ең алдымен, музей маманы
өткен мен бүгінді ұштастыра білетін
патриот болуы қажет. Тарихтың
қатпар беттерінен хабары бар,
жаңашыл әрі озық ойлы маман
болғаны нұр үстіне нұр. Көпшілігі
музей қызметкерінің жұмысын оңай
деп ойлайды. Бұл дұрыс емес.
Керісінше, музей маманы нағыз
жауапкершілігі мол, рухани азық
беретін тұлға екендігін түсінсе
деймін. Сонда ғана, біздің елдегі
музей ісі мен маманымыз жаңаша
бағытта жаңаратын болатыны хақ.
- Сұхбатыңызға рахмет!
Сұхбаттасқан –
Махаббат ТӨЛЕБАЙ.

SARYARQA SAMALY
БЮДЖЕТ
28 желтоқсан, cейсенбі, 2021 жыл 5
Азаматтық бюджет
2021-2023 жылдарға арналған
Павлодар қалалық бюджеті
Құрметті
оқырмандар!
Жергілікті бюджеттің
атқарылу процесі
2021 ж ы л ғ а арн а л ғ а н П а в лод ар қ а л а л ы қ
бюджетінің түсімдері
млн. теңге
Сіздердің назарларыңызға 2021-2023 жылдарға арналған
Павлодар қалалық бюджетінің азаматтық бюджеті
ұсынылып отыр, онда негізгі көрсеткіштер, оны қалыптастыру
параметрлері және бюджеттік қаражаттың жұмсалу
бағыттары туралы ақпарат қамтылған.
Бұл құжат мынадай бөлімдерді:
- қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі
көрсеткіштерін;
- Павлодар қалалық бюджетінің түсімдері мен
шығыстарын;
2021-2023 жылдарға арналған Павлодар қалалық
бюджеті Қазақстан Республикасының Бюджет және Салық
кодекстеріне, Павлодар облысының 2021-2025 жылдарға
арналған әлеуметтік-экономикалық даму болжамына
сәйкес қалыптастырылған және Павлодар қалалық мәслихатының
2020 жылғы 23 желтоқсандағы №552/73 сессиясында
бекітілген.
2021 жылғы 10 желтоқсандағы №88/12 Павлодар
қалалық мәслихатының 2020 жылғы 23 желтоқсандағы
«2021-2023 жылдарға арналған Павлодар қалалық бюджеті
туралы» №552/73 шешіміне өзгерістер енгізілді.
Жоспарлау
Бюджеттік процестің схемасы
Әлеуметтік-экономикалық
даму болжамы мен
бюджет параметрлерін
әзірлеу
Қаланың бюджет
комиссиясымен
бюджеттік
бағдарламалар
әкімшілерінің бюджеттік
бағдарламалары мен
бюджеттік өтінімдерін
қарау
Қаланың
жоспарлы
кезеңге
арналған
бюджетінің
жобасын
қалыптастыру
Экономика және
қаржы бөлімі
Қала
бюджетіне
өзгерістер
мен
толықтырулар
енгізу
Қалалық мәслихаттың шешімімен
қала бюджетін бекіту
Жергілікті бюджетті
әзірлеу процесі
Атқару
Жиынтық қаржыландыру
жоспарын жасау
Жиынтық
қаржыландыру
жоспарына
өзгерістер
енгізу
Қала бюджетін
атқару бойынша
жылдық есепті
қалыптастыру
Қалалық
мәслихаттың
шешімімен
қала бюджетін
атқару бойынша
жылдық есепті
бекіту
Павлодар қаласының 2021-2023 жылдарға
арналған әлеуметтік-экономикалық
дамуының негізгі көрсеткіштері
Р/с
№
Көрсеткіштер
атауы
2020
жыл
факті
2021
жыл 2022
жыл жыл
2023
1 2 3 4 5 6
1. Өнеркәсіп өнімінің көлемі,
98,4 101,8 101,3 101,5
өткен жылға қара-
ғанда % (2020 ж. 12 ай)
2. Өңдеу өнеркәсібінің
өндіріс көлемі, өткен
жылға қарағанда %
(2020ж. 12 ай)
98,4 102,0 101,3 101,2
3. Жұмыссыздық 4,8 4,8 4,8 4,8
деңгейі, %
4. Айлық есептік көрсеткіш 2 778 2 917 2 895 3 011
(АЕК), теңге
5. Ең төменгі күнкөріс 29 267 31 183 32 742 34 052
деңгейі, теңге
6. Орташа айлық атаулы 174 674 181 531 194 420 207 252
жалақы, теңге (*- 2020 ж.
12 ай ішінде)
7. Ең төменгі зейнетақы 36 108 41 341 43 822 46 452
мөлшері, теңге
8. Ең төменгі жалақы, 42 500 42 500 42 500 42 500
теңге
2021-2023 жылдарға арналған
Павлодар қалалық бюджеті
Қала бюджеті – бұл қала мемлекеттік органдарының,
оларға ведомстволық бағынысты мекемелердің міндеттері
мен функцияларын қаржылай қамтамасыз етуге және нақты
нәтижелерге қол жеткізуге бағытталған мемлекеттік саясатты
і с к е а с ы р у ғ а а р н а л ғ а н о р т а л ы қ т а н д ы р ы л ғ а н а қ ш а қ о р ы .
млн. теңге
Р/с
№
Көрсеткіштер
атауы
2020
жыл
2021
жыл
2022
жыл
2023
жыл
1 2 3 4 5 6
I. Түсімдер, 127 530,70 119 646,5 90 254,4 97 149,6
оның ішінен:
Салықтық 75 027,3 82 763,5 76 821,00 96 441,5
түсімдер
Салықтық 160,0 3 489,6 289,4 301,0
емес
түсімдер
Негізгі капиталды
3 094,7 4 331,3 12 470,6 406,6
сатудан
түсетін
түсімдер
Нысаналы 32 645,4 17 637,8 672,9
транс
ферттер
түсімдері
Бюджеттік 0,2 2,2 0,5 0,5
кредиттерді
өтеу
Қарыз 16 012,7 5 839,8
түсімдері
Бос 590,4 5 582,3
қалдықтар
II. Шығыстар 127 530,7 119 646,5 90 254,4 97 149,6
Павлодар қалалық бюджетінің шығыстары
(функционалдық топтар бөлінісінде) млн. теңге
Атауы 2020
жыл
2021
жыл
2022
жыл
2023
жыл
1 2 3 4 5
ШЫҒЫСТАР - 127 530,7 119 646,5 90 254,4 97 149,6
барлығы
Оның ішінен алуларды
81 983,0 51 024,2 20 967,1 11 793,9
және білім
беру мен ветеринария
саласындағы
функциялардың
облыстық деңгейге
өтуіне байланысты
жоғары тұрған бюджетке
транферттерді
қайтаруды
есептемегенде
ШЫҒЫСТАР
соның ішінде:
Білім беру 30 751,70 - - -
Әлеуметтік қорғау 4 645,0 5 918,9 2 704,2 2 802,4
және қамтамасыз
ету
Мәдениет, спорт, 1 616,6 1 227,5 950,0 989,2
ақпараттық кеңістік
Қоғамдық тәртіп, 3 056,2 3 265,9 1 619,0 1 684,5
қорғаныс, мемлекеттік
қызметтер
Ауыл шаруашылығы 139,5 148,5 77,5 80,5
және жер қатынастары
Тұрғын үй-комуналдық
шаруашылық
28 822,3 21 332,7 1 829,5 1 212,1
Отын-энергетика 76,3 4 545,7 - -
кешені және жер
қойнауын пайдалану
Көлік және коммуникациялар
6 844,9 5 579,7 852,7 2 369,8
Басқалар 6 030,5 9 005,3 12 934,2 2 655,4
2021 жылы Павлодар қалалық бюджеті
қаражатын жұмсаудың негізгі бағыттары,
млн. теңге
Жалғасы 6-бетте

6 28 желтоқсан, cейсенбі, 2021 бюджет
SARYARQA SAMALY
Басы 5-бетте
2021 жылы Павлодар қалалық бюджеті
қаражаты есебінен іске асырылатын
әлеуметтік көмек
- мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек – 896,2 млн. теңге;
- ауылдық жерлерде денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік
қамсыздандыру,
мәдениет, спорт және ветеринария мамандарына отын
сатып алу үшін әлеуметтік көмек көрсету - 5,2 млн. теңге;
- жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша мұқтаж
азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек –
706,4 млн. теңге;
- тұрғын үй көмегі – 12,8 млн. теңге;
- үйде тәрбиеленетін және оқитын мүгедек балаларды
материалдық қамтамасыз ету – 14,2 млн. теңге;
- мүгедектерді оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес мұқтаж
мүгедектерді міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз
ету және ымдау тілі мамандарының, жеке көмекшілердің
қызмет көрсетуі – 1 529,0 млн.теңге;
- әлеуметтік көмек ретінде тұрғын үй куәлігін ұсыну –
147,0 млн. теңге.
Мәдениет, спорт және ақпараттық кеңістік
саласындағы іс-шараларды іске асыруға арналған
шығыстар
Атауы 2020 2021 2022
жыл жыл жыл 2023
жыл
1 2 3 4 5
Мәдениет, спорт, жастар саясаты
1358,2 922,1 787,9 820,9
және ақпараттық кеңістікке
арналған шығыстар
соның ішінде іс-шаралар
бойынша:
Спорт бойынша іс-шараларды 276,8 284,0 240,2 250,3
өткізу
Мәдени іс-шараларды өткізу 484,1 356,6 325,5 339,2
Кітапханалар 165,5 170,1 144,8 150,9
Ақпараттық кеңістік, жастар 95,6 83,3 77,4 80,5
саясаты және тілдерді дамыту
Ведомстволық бағыныстағы 323,4 0,5 - -
мемлекеттік спорт мекемелерінің
және ұйымдарының
күрделі шығыстары
Ведомстволық бағыныстағы 12,8 27,6 - -
мемлекеттік мәдениет мекемелерінің
және ұйымдарының
күрделі шығыстары
2021 жылы қаланың тұрғын
үй-коммуналдық шаруашылығына
арналған бюджет шығыстары
ТҮКШ және құрылыс бойынша іс-шаралар
Елді
мекендердегі
көшелерді
жарықтандыру
776,8 млн.теңге,
соның ішінде:
- қаланың
сыртқы
жарықтандыру
желілерін пайдалану
және
ағымдағы
жөндеу;
- коммуналдық
меншік
объектілеріне
электр энергиясын
жеткізу ;
- қаланы
жарықпен
ресімдеу және
жаңажылдық
иллюминация
Жерлеу орындарын
күтіп ұстау
және туыстары
жоқ адамдарды
жерлеу, олардың
санитариясын
қамтамасыз ету
386,9 млн.теңге
соның ішінде:
орамішілік
аумақтарды
және жалпы
пайдаланымдағы
жерлерді
санитарлық тазарту;
- саябақтарды,
скверлерді
және қалалық
жағажайларды
санитарлық ұстау;
- профилактикалық
дезинсекция және
дератизация өткізу;
- суару жүйелеріне
ЖСҚ әзірлеу
Елді мекендерді абаттандыру және
көгалдандыру 2 489,3 млн. теңге
соның ішінде:
- жасыл көшеттерді күту,
газондар, гүлзарлар орнату, с.і.
оқушыларды тарту;
- ағаштарды санитарлық шабу,
кесу, өңдеу, емдеу және отырғызу;
- қаланың аулаішілік аумақтарын
абаттандыруды күрделі жөндеуге
ЖСҚ әзірлеу;
- халықтық қатысу бюджеті
бойынша жобалар;
- иттерді серуендету алаңдарын,
қалалық сағатты ұстау және
ағымдағы жөндеу;
- қаланың жаңа жылдық
безендірілуін күтіп ұстау және
демонтаждау;
- шағын формаларды күтіп ұстау,
ағымдағы жөндеу, дайындау және
орнату.
Азаматтардың
жеке санаттарын
тұрғын
үймен қамту
212,6 млн.
теңге,
соның ішінде:
Сарыарқа
шағын
ауданының
бұзылатын
үйлеріндегі
қоныс аударушылар
үшін
пәтерлерді
жалға алу;
Елді мекендердегі
жол қозғалысы
қауіпсіздігін
қамтамасыз ету
255,5 млн.теңге,
соның ішінде:
- бағдаршам
объектілерін,
жол және
логистикалық
белгілерді ұстау
және ағымдағы
жөндеу;
қала жолдарының
жүретін
бөлігін
белгілеу;
- жасанды
жол кедірбұдырлылығын
орналастыру
және ағымдағы
жөндеу.
Қаланың көлік инфрақұрылымын
қамтамасыз етуге арналған бюджет
шығыстары
Автомобиль
жолдарының жұмыс
істеуін қамтамасыз
ету 3 579,1 млн.
теңге.
Әлеуметтік
маңызы бар
қалалық
(ауылдық), қала
маңындағы және
ауданішілік
қатынастар
бойынша жолаушылар
тасымалд
а р ы н с у б с и д и я л ау
1404,2 млн.теңге.
Құрылыс және коммуналдық шаруашылық
саласында бюджет есебінен іске
асырылатын 2021 жылғы инвестициялық
жобалар, соның ішінде:
Аумақтарды 2025
жылға дейін дамыту
мемлекеттік
бағдарламасы
шеңберінде
инженерлік
инфрақұрылымды
дамыту - 632,9 млн.
теңге,
соның ішінде:
«Радиозавод»
кентінде және «Лесозавод»
кентінде жылу
трассасын салу;
Павлодар қаласы
«Затон» шағын ауданында
350 орынға
арналған мектепке
ТК-213-тен ТК-216-ға
дейін құбыр диаметрі
700 мм ТМ-5
жылу магистралінің
учаскесін салу
Коммуналдық тұрғын
үй қорының тұрғын
үйін салу, реконструкциялау
– 12 018,1 млн.
теңге,
с о н ы ң і ш і н д е :
- «Сарыарқа» ТК
9 қабатты 2, 3 және
4 кіре-берісті № 28,
29, 26, 32, 33, 34,
35, 36, 37, 38, 39, 40
тұрғын үйлерді салу;
«Достық» шағын
ауданында (4,
5, 7, 15, 16, 17,
2 3 - д а қ ) 9 қ а б а т т ы
тұрғын үйлер салу;
«Достық» шағын
ауданында тұрғын
үйлерді жобалау»
ЖСҚ әзірлеу;
- Достық ш/а 24-дақ
т/ү; Сарыарқа ш/а
№41 т/ү салуға
сараптамадан өту.
Коммуналдық
шаруашылығын дамыту –
178,4 млн.теңге,
соның ішінде:
- «№5 КСС салу» жұмыс
жобасын мемлекеттік сараптамадан
өткізу;
- 5А КСС ЖСҚ жұмыс
жобасын әзірлеу»;
- Павлодар қ. Сәтбаев, 136
көшесіндегі кәбілдік желілерді
ауыстырумен ТҚС-492 қайта
жаңарту;
- Павлодар қаласы Ленин
кенті және Кенжекөл
ауылының бөгеттерін қайта
жаңартуға ЖСҚ әзірлеу
Көлік инфрақұрылымын дамыту
және жұмыс істеуін қамтамасыз ету
6 131,8 млн.теңге.
Аудандық маңызы бар
автомобиль жолдарын
және елді мекендердің
көшелерін күрделі
және орташа жөндеу
596,5 млн.теңге.
Жергілікті өкілдік
органдардың шешімі
бойынша қалалық
қоғамдық көлікте
(таксиден басқа)
жеңілдікпен, тегін
жол жүру түрінде
азаматтардың жекелеген
санаттарын
әлеу мет т і к қол дау
552,0 млн.теңге.
Инженерлік-коммуникациялық
инфрақұрылым -
1 587,1 млн. теңге, соның ішінде:
- «Сарыарқа» шағынауданындағы 10
тұрғын үйге су құбырының, кәріздің,
электрмен жабдықтаудың, жылумен
жабдықтаудың сыртқы желілерін салу
және абаттандыру»;
Сыртқы алаңішілік электрмен
жабдықтау, электрмен жарықтандыру
инженерлік желілерін салу және
абаттандыру (құрылыстың 1-кезегінің
1-ші іске қосу кешені);
Павлодар қаласында «Достық» шағын
ауданына жылумен жабдықтауды
резервтеу үшін, НО-21-ден НО-21/8-ге
дейін жылу желісін салу және Қамзин
көшесі бойында, УП-8-ден Ладожская
көшесіне дейін, Ладожская көшесімен
Кутузов көшесіне дейін алаңнан тыс
жылу желісін ұзарту;
СпортСитидің бас жоспары және
абаттандыру;
- Ленин к. ЖТҮҚ-на электрмен
жабдықтау және сумен жабдықтау
желілерін салуға;
- Казахстанская Правда көшесінен
Ладожская көшесіне дейін (Ворушина,
Томская, Тульская, Чингиская,
Новосибирская) және 2-ші
Павлодардың кәріз желілерін салуға;
- Затон ш.а. 11 үйге сыртқы желілер
салуға және абаттандыруға;
- «Алюминстрой» шағын ауданның
ескі тұтынушыларын ИКИ-ға қайта
қосуға;
- Әуеқалашық шағын ауданы үшін
ИКИ және абаттандыруға;
- сыртқы алаңішілік инженерлік
желілер және абаттандыру,
құрылыстың 1-ші кезегінің 3,6 іске
қосу кешенінің, электрмен жабдықтау
және электрмен жарықтандыру
алаңішілік желілерін салуға және
абаттандыруға.
Спорт және мемлекеттік
органдардың объектілерін
дамыту – 565,1 млн.теңге,
- Павлодар ауылында
мәдениет үйін салу;
- Павлодар қаласы, Катаев
көшесі, 83 мекенжайы
бойынша әкімшілік ғимарат
салу;
- Павлодар қаласында
Қамзин көшесі, 37 бойындағы
әкімшілік ғимаратты
кеңейтумен қайта жаңарту;
- Кенжекөл ауылында ДСК
салуға сараптамадан өтумен
ЖСҚ әзірлеу;
- «Мойылды ауылында дене
шынықтыру – сауықтыру
кешенін салуға» ЖСҚ түзету.
Құрылыс және коммуналдық шаруашылық
саласында бюджет есебінен іске
асырылатын 2021 жылғы инвестициялық
жобалар , соның ішінде:
Сумен жабдықтау және су бұру
объектілерін дамыту – 2 971,3 млн.
теңге
Павлодар қаласында Айманов
көшесі, 29 бойындағы тұрғын үйден
бастап Лесозавод кентінің Арғынбаев
көшесіне дейін Центральная көшесі
бойындағы диаметрі 1000 мм кәріздік
коллекторды қайта жаңарту;
(КК23-1-КК23-60 бастап траншеясыз
тәсілмен (санация тәсілі) (ұзындығы
5 368,5 м Киров көшесінен
Центральная көшесі, 14 бойындағы
ғимаратқа дейін Короленко көшесі-
Лермонтов көшесі бойында - Набережная
көшесі бойында – Айманов
көшесі бойында - Ермаков көшесі
бойында) D 1500 мм. (Киров
көшесінен ГОС-қа дейін Короленко
көшесі – Лермонтов көшесі бойында
– Набережная көшесі бойында) кәріз
коллекторын қайта жаңарту;
Павлодар қаласында Траншеясыз
тәсілмен (санация тәсілі) (КК23-
60-КК23-109 бастап) (ұзындығы 5
217,5 м Центральная көшесі, 14
бойындағы ғимараттан бастап ГОС-қа
дейін Ермаков көшесі бойында) D
1500 мм. (Киров көшесінен ГОС-қа
дейін Короленко көшесі – Лермонтов
көшесі бойында – Набережная көшесі
бойында) кәріз коллекторын қайта
жаңарту;
Павлодар қаласында Толстой
к ө ш е с і н е н М и р к ө ш е с і н е д е й і н
1 Май көшесі бойындағы д -
500 мм шаруашылық-ауыз судың
магистральдық су құбырын қайта
жаңарту;
2 кәріз коллекторлары мен сорғы
жабдықтарын, 1 қысымды коллекторды
және 3 шаруашылық-ауыз судың
су құбырын қайта жаңартуға және
жаңғыртуға ЖСҚ әзірлеу және МС
өткізу;
«Павлодар қаласында Пахомов-
Парковая-Абай - Ш. Құдайбердіұлы
(Бестужев) - М. Жүсіп (1 Май)
көшелері бойындағы КСС-3-тен
бастап Теплов көшесіне дейін
диаметрі 500 мм (2 құбыр) қысымды
коллекторлардың диаметрін
600 мм-ге дейін ұлғайта отырып
қайта жаңарту» жұмыс жобасының
мемлекеттік сараптамасын өткізумен
ЖСҚ әзірлеу;
Павлодар қаласында Малайсары
батыр-Киров көшелерінен Короленко
көшесіне дейін Минин көшесі
бойындағы д=500-1000 мм өздігінен
ағатын коллекторды қайта жаңарту;
Павлодар қаласында Толстой көшесі
бойынша Катаев көшесінен КСС-5-ке
дейін 700 мм L=2449,7 п.м. өздігінен
ағатын коллекторды қайта жаңарту;
Павлодар қаласында Толстой
көшесінен Торайғыров көшесіне дейін
(Естай көшесінен Торайғыров көшесіне
дейінгі учаске) Н.Назарбаев даңғылы
бойындағы д.500 мм шаруашылық
ауыз судың магистральдық су құбырын
қайта жаңарту;
«Северный су құбырынан суару су
құбырын салу».
Жылу-энергетикалық
жүйені дамыт у –
4 545,7 млн.теңге,
«Сарыарқа» шағын ауданының
инженерлік-коммуникациялық
инфрақұрылымын дамыту және
жайластыру (имараттары мен
іздестірулері бар электрмен
жабдықтаудың магистралдық
желілері (ВЛ 110 кВ және 110/10
кВ қосалқы станса);
Павлодар қаласында УТ-15-тен
(ТМ-43) ТК-864-ке (ТМ-24) дейін
ТМ-42 салу;
Павлодар қаласындағы «Достық»
шағын ауданында №6 ТСС салу
(М-43-те);
Павлодар қаласында Естай
көшесі, Ак. Марғұлан көшесі
бойындағы ТК-227-ден ТК-140-қа
дейін жылу желілерін салу;
Павлодар қаласында ТК-839-дан
ТК-227-ге дейін ТМ-31 жылу
магистралін салу;
«ОТҚС-60-тан тұрғын үйлерге
дейін Т3 және Т5 құбыр желілері
жылу желісін қайта жаңарту»
жобасы бойынша сараптамадан
өтумен ЖСҚ түзету;
2-ЖЭО-дан Үлкен айналма жол
көшесіне дейін М-44 жаңа жылу
магистралін салуға ЖСҚ әзірлеу;
7-ТСС тартатын сорғы стансасын
салуға ЖСҚ әзірлеу;
Павлодар қ. № 27, 60 ОТҚС
жаңғырту ЖСҚ әзірлеу;
Павлодар қ. ТК-324 бастап жылу
желісін қайта жаңарту;
«ОҚӨ-60-тан Т3 және Т5 құбыр
желілері тұрғын үйлерге дейін
жылу желісін қайта жаңарту»
жобасы бойынша сараптамадан
өтумен ЖСҚ түзету;
Ауылдық елді мекендерде
сумен жабдықтау және су бұру
жүйесін дамыту – 1 705,8 млн.
теңге, с/і.:
Павлодар облысы Жетекші
ауылының ЖТҮҚ ауданына сумен
жабдықтау желілерін салу;
Байдала және Долгое ауылдарында
сумен жабдықтау
желілерін салу;
Павлодар ауылының сумен
жабдықтау жүйелері мен
желілерін салу;
Ленин кентінде коллектор және
кәріз желілерін салуға ЖСҚ
әзірлеу;
Мойылды ауылында коллектор
мен кәріз желілерін салуға ЖСҚ
әзірлеу.
2021 жылы тұрғын үйді жобалауға және (немесе)
салуға жоғары тұрған бюджеттерден 7 737,9 млн.
теңге сомасында трансферттер мен кредиттер бөлінді
Бюджет тапшылығы (профициті) кірістер және
шығындар, таза бюджеттік кредиттеу және қаржы
активтерімен операциялар бойынша сальдо арасындағы
айырмаға тең.
Теріс белгімен алынған шама - бюджет тапшылығы,
оң белгімен алынғаны – бюджет профициті болып
табылады.
Атауы
Бюджет тапшылығы
(профициті)
Бюджет тапшылығын
қаржыландыру
(профицитін пайдалану)
Павлодар қаласының
тұрғын үй құрылысы
2021 жыл, мың теңге
- 5 469 749,0
5 469 749,0
Коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйін сатып алу
910,5 млн. теңге, соның ішінде:
әлеуметтік осал топтар үшін тұрғын үй сатып алу

SARYARQA SAMALY МЕЗГІЛ 28 желтоқсан, сейсенбі, 2021 жыл 7
ОНЛАЙН ЖЕЛІ
Мектепте шырша тойы бола ма?
Павлодар облысы біраз уақыт «қызыл аймақта» болып, жақында ғана «сары
аймақтар» қатарына өткені мәлім. Дегенмен, бұл облыстың эпидемиологиялық
ахуалы түбегейлі жақсарып кетті деген сөз емес. Яғни, әлі де үлкен іс-шаралар
өткізуге рұқсат берілген жоқ. Әсіресе, білім беру ұйымдары санитарлық талаптарды
қатаң ұстап, балалардың вирус жұқтырып алуына жол бермеуі керек.
Ендеше, келе жатқан Жаңа жыл мерекесі мектеп және балабақша сынды білім
беру ұйымдарында қалай тойланады? Газетіміздің Іnstagram әлеуметтік
парақшасында болған кезекті тікелей эфирде осы тақырып айтылды. Эфир
қонағы - облыстық білім беру басқармасының бөлім басшысы Бекбатыр Айтмахан.
Тілші сұрағы:
- Бекбатыр, мектептер мен
балабақшаларда Жаңа жыл
мерекесіне орай қандай шаралар
өтеді?
- Жалпы, балалар үшін Жаңа
жыл мерекесінің орны ерекше
екені баршаға мәлім. Дегенмен,
жеткіншектердің денсаулығы бәрінен
маңызды. Сондықтан, ҚР Бас санитар
дәрігерінің №36 қаулысы, жергілікті
бас санитар дәрігердің №25 қаулысы
бойынша бұқаралық іс-шараларды
өткізуге тыйым салынған. Соның
ішінде жаңа жылдық мерекелік
шаралар жөнінде жергілікті санитарлық
эпидемиологиялық бақылау
департаменті арнайы бұйрық шығарды.
Сол бұйрықта көрсетілгендей, Жаңа
жыл мерекесі кезінде мектептің
мәжіліс залында немесе спорт
залында оқушылардың қатысуымен
бірде-бір шара өткізуге болмайды.
Яғни, биыл мекемелерде жеткіншектер
мен бүлдіршіндерімізге арналған
шырша тойы болмайды. Дегенмен,
балаларға Жаңа жыл мерекесінің
қуанышын мүлдем сезіндірмей өткізуге
тағы болмайды ғой. Сондықтан,
сыныптар мен топтардың ішінде
ғана шағын мереке ұйымдастыруға
болады. Мұның қандай форматта
өтетінін сынып жетекшілері мен топ
тәрбиешілері өздері шешеді.
Тілші сұрағы:
- Мұндай сыныпішілік шараларға
сырттан қонақ шақыруға бола ма?
- Сыныпішілік шараларға Аяз
«ҚазАрт» ҰТПО» ЖШС «Ақтоғай,
Аққулы аудандарының Талбағасор,
Шарбақты көлдеріндегі артемия
шаяндарының цисталарын жоюдың
шекті рұқсат етілген көлемін
анықтау үшін биологиялық негіздеу
бойынша мемлекеттік экологиялық
сараптаманың қорытындысы» жобасын
талқылау арқылы қоғамдық тыңдаулар
өткізеді. «НТПО KazArt» ЖШС.
Жобалық құжаттама пакетімен
бірыңғай экологиялық порталда
https://ecoportal.kz/ және «Павлодар
облысы жер қойнауын пайдалану,
ЖАРНАМА
66-15-40, 66-15-42
ата, Ақшақар, аниматор, әнші-биші
секілді көңіл көтеретін адамдарды
шақыртуға мүлдем тыйым салынған.
Тіпті, сыныптар мен топтарға
ата-аналардың өзін кіргізуге болмайды.
Бұл құзырлы мекемелердің қатаң
бақылауында.
Арман, Павлодар қаласының
тұрғыны:
- Жаңа жыл қарсаңында
мониторингтік топтар мектептерді
тексере ме?
- Жергілікті бас санитар дәрігердің
қаулысы мектептерде қаншалықты
тұрақты орындалып жатқанын қалалық,
аудандық білім бөлімдері бақылап
отыруы тиіс. Сондықтан, жоспарлы
тексеру болмайды. Жалпы, қазір
аймағымызда эпидемиологиялық
ахуалдың қандай деңгейде тұрғанын
мектеп басшылары жақсы біліп отыр.
Жергілікті бас санитар дәрігердің
қаулысымен де жете таныс деген
ойдамыз. Яғни, әрбір білім беру
мекемесі сол қаулыда көрсетілген
шектеулер мен талаптарды орындаса
болды...
Тілші сұрағы:
- Енді білім беру ұйымдары
арасындағы эпидемиологиялық
ахуалға тоқталсақ. Оқу жылының
басынан бері қанша бала коронавируспен
ауырды?
- Бұл - біздің басты назарымыздағы
өте маңызды мәселелердің бірі.
Яғни, күн сайын мониторинг жүргізіп,
ауырған балалардың санын шығарып,
мектептердің санитарлық талаптарын
қоршаған орта және су ресурстары
басқармасы» ММ сайтында
https://www.gov.kz/memleket/
entities/pavlodar-tabigat/activities/
directions?lang=ru танысуға болады.
Барлық ескертулер мен ұсыныстар
осы күндері бірыңғай экологиялық
порталда құжаттама жарияланғаннан
кейін он жұмыс күні аралығында
қабылданады. Осы мерзім өткеннен
кейін ескертулер мен ұсыныстар
қабылданбайды.
Бастамашы – «НТПО КазАрт»
ЖШС БСН: 140540016577, Павлодар
Павлодар облысының денсаулық сақтау басқармасының
басшысы Айдар Сейітқазинов және Павлодар облысының медицина
қауымы Павлодар облысының әкімі Әбілқайыр Бақтыбайұлы
Сқақовқа анасы
Шәмішбану Ысқаққызының
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.
(20258)
бақылап отырамыз. Негізінен,
жергілікті қалалық және аудандық
білім беру бөлімдерінің тікелей
құзырында. Облыстық санитарлықэпидемиологиялық
бақылау
департаментінің ақпаратына
сүйенсек, 1265 мектеп оқушысы
коронавирус инфекциясын
жұқтырған екен.
Тілші сұрағы:
- Негізі, қай аудандардан
көп шығуда?
Оқу жылының басынан бері
Павлодар қаласында 696 оқушы
ауырды. Бұл - облысқа қарасты қала
және аудандар арасындағы ең көп
көрсеткіш. Екінші орында Екібастұз
қаласы, онда 214, Ақсу қаласында 141
бала індет жұқтырған. Ал санитарлық
талаптар мен сақтық шараларын
берік ұстаған аудандар қатарында
Тереңкөл және Ақтоғай аудандары
бар. Мұнда ауырған балалардың саны
8-ден асқан жоқ. Қазіргі уақытта
оқушылардың COVID-19 инфекциясын
жұқтыру статистикасы төмендеген.
Мысалы, қыркүйек айында облыс
бойынша 471 бала ауырған болса,
желтоқсан айында 119 бала вирус
жұқтырғаны анықталды.
Тілші сұрағы:
- Сол уақыттан бері неше сынып
онлайнға жіберілді? Жұмысын
уақытша тоқтатқан мектептер
бар ма?
- Бірінші тоқсанда 167 мектептен
906 сынып, екінші тоқсанда 91
мектептен 211 сынып карантинге
ХАБАРЛАНДЫРУ
қаласы, орталық өнеркәсіптік аймақ
1011-үй, тел.: 8 (702)4468000.
Жобалық құжаттаманы әзірлеуші:
«Ертіс өңірінің экологиялық орталығы»
ЖШС, БСН: 070840003035, Павлодар
қаласы, Академик Сәтбаев көшесі,
27-4 үй, тел.: 8 (777)5819485.
Порталға сілтеме: https://
ecoportal.kz және https://www.
gov.kz/memleket/entities/aqmolaupr?lang=ru
Қоғамдық тыңдаулар өткізу кезінде
межеленіп отырған қызмет туралы
қосымша ақпарат алуға, сондай-ақ
Бекбатыр Айтмахан
Тиімді жарнама!
жабылған. Қазіргі таңда 38 мектептің
67 сыныбы онлайн режимде оқуда.
Жалпы, 67 оқушы әлі күнге дейін
сырқатынан айыққан жоқ. Олар
дәрігерлердің бақылауында. Ал
толық онлайнға көшкен мектеп жоқ.
Тілші сұрағы:
- Сыныптар қандай жағдайда
онлайн оқуға көшеді?
- Жалпы, балалар арасында
коронавирустың өршуіне байланысты
мектептердің карантинге жабылуы үш
кезеңнен тұрады. Бірінші сыныптар,
одан кейін ауысымдар, одан кейін
барып мектеп жабылады. Яғни, бір
сыныпта бір бала ауырып қалса,
сол топ толығымен онлайн оқуға
көшеді. Ал бір ауысымда оқитын
оқушылардың 30 пайызы вирус
жұқтырса, сол ауысым карантинге
кетеді. Сол секілді, ауырған балалар
бүкіл мектеп оқушыларының 30 пайызына
жетсе, сол мектеп уақытша
жабылады.
«Онлайн желіні» жүргізген –
Тілеуберді САХАБА.
межеленіп отырған қызметке қатысты
құжаттардың көшірмелерін e-mail:
(al67kz@mail.ru 8 (777)5819485).
ЖАО жұртшылықтың қоғамдық
тыңдауларды өткізу туралы ақпаратқа
қол жеткізуін қамтамасыз етуге
жауапты – «Павлодар облысының
жер қойнауын пайдалану, қоршаған
орта және су ресурстары басқармасы»
ММ бас маманы Темірғалина Әлия,
электрондық мекенжайы: temirgalina.
aliya@pavlodar.gov.kz телефоны:
8(718)2-329379.
(1507)
«HALYQ RADIOSY» - 100.5 FM толқыны өз
жарнамаңызды «Бизнес FM» бағдарламасында
орналастырудың ерекше мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс
роликтерін әзірлеу және жалға беру бағасы 3000
теңгеден бастап, ал хабарландырудың әрбір сөзі үшін
100 теңге, 10 сөзден асса, бағасы 80 теңге болады.
Жарнамаңыз күніне 24 рет шығып, тыңдаушылардың
90%-дан астамын қамтиды. Бұл жарнама беруші
үшін ең тиімді де нәтижелі болатыны сөзсіз! «HALYQ
RADIOSY» толқынындағы «Бизнес FM» бағдарламасы
Сізді міндетті түрде естиді!
Телефондарымыз: 66-15-40, 66-15-42.
Шарбақты ауданының әкімі Павлодар облысының әкімі Әбілқайыр
Бақтыбайұлы Сқақовқа анасы
Шәмішбану Ысқаққызының
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады».
(20257)
Павлодар педагогикалық университетінің ректораты мен ұжымы
облыс әкімі Әбілқайыр Бақтыбайұлы Сқақовқа анасы
Шәмішбану Ысқаққызының
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.
(20256)
SARYARQA
SAMALY
МЕНШІК ИЕСІ:
«Павлодар облысы әкімінің
аппараты» мемлекеттік
мекемесі (Павлодар қаласы)
«Ертіс Медиа» ЖШС,
«Saryarqa samaly»
облыстық газеті
Газетке Қазақстан Республикасы
Ақпарат және коммуникациялар
министрлігі Ақпарат
комитетінің мерзімді басылымды,
ақпарат агенттігін және
желілік басылымды есепке
қою, қайта есепке қою туралы
19.06.2019 ж. №17747-Г куәлігі
берілген.
Газет 1979
жылы
«Құрмет
белгісі»
орденімен,
2014 жылы
«Алтын
жұлдыз»
жалпыұлттық
сыйлығымен
марапатталды.
«ЕРТІС МЕДИА» ЖШС -
ҚАЗАҚСТАННЫҢ
ҮЗДІК КӘСІПОРНЫ
2020
ЖШС директоры
Аида ХАМЗИНА
Бас редактор
Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ
Телефоны: 66-15-30
ЖШС-нің мекенжайы:
Павлодар қаласы,
Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.
Редакцияның мекенжайы:
140000, Павлодар қаласы,
Астана көшесі, 143-үй.
Теле/факс 66-15-30
Газеттің электронды
поштасы: ssamaly29@gmail.com.
Бас редактордың
орынбасары - 66-14-61.
Жауапты хатшы - 65-12-74.
Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,
66-15-31, 66-15-32.
Экономика, саясат- 66-14-64,
66-15-28, 66-14-65.
«Айналайын» - 66-14-63.
«Жас times» - 66-15-32.
Жарнама бөлімі:
s_samaIy_reklama@maiI.ru
66-15-42, 66-15-40.
Маркетинг және тарату
бөлімі - 66-15-41.
Фототілші, корректорлар -
65-12-74.
Газеттің нөмірі «Saryarqa
samaly»-ның компьютер
oрталығында теріліп, беттелді.
Газет аптасына үш рет шығады,
апталық таралымы 8233 дана,
бүгінгі көлемі 2 б.т.
«Дом печати» ЖШС баспаханасында
басылды. ҚР Павлодар
қаласы, Астана көшесі, 143-үй.
Газеттің сапалы басылуына
баспахана жауап береді.
Телефоны: 8 (7182) 61-80-26.
Басылуға қол қойылған
уақыты 17.00.
Тапсырыс - 2256
Хаттар, қолжазбалар,
фотографиялар мен суреттер
рецензияланбайды және
қайтарылмайды.
Көлемі А4 (14 кегль)
форматындағы
2 беттен асатын материалдар
қабылданбайды.
Редакция оқырмандардан
түскен барлық хаттарды тегіс
жариялауды және оларға жауап
беруді міндетіне алмайды.
Жарнамалық материалдардың
мазмұнына жарнама берушілер
жауап береді.
Нөмірді әзірлеу барысында
интернет ресурстарынан
алынған фотосуреттер де
пайдаланылды.
Авторлардың пікірлері редакция
ұстанған көзқарасқа сәйкес
келмеуі де мүмкін.
«Saryarqa samaly»-нда
жарияланған материалдарды
көшіріп немесе өңдеп басу
үшін редакцияның жазбаша
рұқсаты алынып, газетке
сілтеме жасалуы міндетті.
Баспа индексі 65441.

8 28 желтоқсан, сейсенбі, 2021 жыл ИІРІМ
SARYARQA SAMALY
ӨНЕР
Қазақтың халықтық би өнері - ерте заманнан
қалыптасқан, халқымыздың ауыз әдебиетімен,
ән-күйлерімен, дәстүрлі тұрмыс-салтымен біте
қайнасып келе жатқан ел мұрасы. Оның ішінде
ерлер биі ерекше атап өтуге тұрарлық.
Атақты биші әрі әртіс
Шара Жиенқұлова – алғаш рет
Қазақстанда бишілік мектеп
ашып, шәкірттер даярлап, би
өнеріне топтасып билеу өнерін
енгізген ұстаз. «Ер Тарғын»,
«Қыз Жібек» операларындағы
би көріністерін бейнелеген
ол 40 шақты би қойылымын
сахналапты. Қойған билерінің
ішінде ерлерге арналған билер
де бар. Осы билерге Шара
Жиенқұлова ел аралап жүріп,
елдің тұрмыс-тіршілігінен алынған
қимыл-әрекеттерді би қимылы
мен қозғалысы түрінде қосып
отырған.
Қазақтың ерлер биінің
қимыл-қозғалыстары қыздар
биіне қарағанда мінезі жағынан
қаттылау, шапшаңырақ, күрделі
болып келеді. Қазақтың ерлер
биі негізінен күнделікті тұрмыстіршіліктен
бастау алып, бүгінге
дейін жетіп отыр. Оның дәлелі
ретінде «Бүркіт биі», «Қыз қуу»,
«Аударыспақ», т.б. билерді атауға
болады. Ерлер биінің малдас
құру, атшабыс, жорға жүріс,
әткеншек, шалыс, тізгіндеу, тебінгі,
сүйретпе, желдірме, аударыспақ,
тұлпар, т.б. қимылдары бар.
- Қазақтың «Қара жорға»,
«Бәйге», «Адай» сынды билері көп.
Ертеде би өнері алғаш шыққан
Ұлттық бидің
берері мол
кезде ерлер аңдардың қимылын
келтіріп билеген. Би бас-аяғы
бар, толыққанды көрініс болуы
керек. Қазіргі уақытта қазақ
билерін қыздар ғана билейді
деген жаңсақ пікір қалыптасқан.
Сондықтан биге қызығушылық
танытатын ер балалар аз, -
дейді өнер қайраткері Талғат
Хансүрен.
«Облыс алдында сіңірген
еңбегі үшін» төсбелгісінің иегері
Талғат Хансүрен – өңірімізде
би өнерін дамытып, балаларды
баулып жүрген биші-хореограф.
Абай атындағы гимназияның
шәкірттеріне 18 жыл бойы би
өнерінің қыр-сырын үйреткен
өнер иесі соңғы бес жылда
№25 орта мектептің оқушыларын
тәрбиелеуде. Мектептің
«Салтанат» би ансамблі өңірде
өтіп жататын түрлі шараларға
белсенді қатысады.
Үйірмеге қатысатын балалардың
ата-аналары би костюмдерін
өз қаражаттарына тіктіреді.
Алдымен қажетті костюмнің эскизі
жасалып, ортақ тапсырыс беру
негізінде біркелкі етіп дайындалады.
Көздің жауын алатын
костюмдерді киіп, киелі сахнаға
шыққан балалар өнерлерімен
көрерменін бірден баурап алады.
- Бүгінде биге баулып жүрген
жүзге жуық шәкіртімнің 10-15-і
ғана - ұлдар. Олар – 9-12 жастағы
балалар. Ата-аналардың басым
көпшілігі ер балаларды өнерге
баулығаннан гөрі, спортқа
бейімдегенді тәуір көреді.
Бірақ би үйірмесіне қатысқан
балалар бұдан ұтпаса, еш
ұтылмайды. Себебі, өнермен
айналыса отырып, балалар
адамдармен дұрыс қарымқатынас
жасауды үйренеді.
Қимылдары шапшаң болып, ойлау
қабілеттері жақсара түседі. Би –
эстетикалық тәрбие құралы.
Сондықтан би өнерін меңгерген
балалар айналасындағы адамдармен
сыйласа білетін нағыз
ер азамат болып тәрбиеленіп
шығады. Бұл – үлкен де, кіші
де гаджетке жіпсіз байланып
отырған қазіргі заманда өте
маңызды. Би үйірмесіне қатысқан
балалардың бәрі бірдей биші
боп кетуі шарт емес. Бастысы,
өнер арқылы жақсы адамдар
тәрбиелеп шығару. Сондықтан
ұлттық бидің берері мол, - дейді
хореограф Талғат Хансүрен.
Ел Тәуелсіздігінің 30 жылдығына
№25 орта мектептің
«Салтанат» би ансамблі «Жастар»,
«Сылдырмақ» билерін сыйға
тартып отыр. Түрлі байқаулардың
жүлдегері атанып жүрген би
ұжымы бүгінде Нұр-Сұлтан,
Алматы қалаларында өтетін
республикалық байқауларға
дайындық үстінде. Облыс намысын
қорғауда өнерпаздарға сәттілік
серік болсын!
Торғын ОРАЗАЛЫ,
Суретті түсірген - В.Бугаев.
СПОРТ
Тұңғыш
турнир
Аймағымызда еркін күрестің
дамуына зор үлес қосып
жүрген бапкерлер аз емес.
Солардың бірі – КСРО спорт
шебері, ҚР еңбек сіңірген
жаттықтырушысы Нәдір
Әділханов. 70 жасқа қадам
басқан азаматтың құрметіне
орай өңірімізде алғаш рет
турнир өткізілді.
Оралхан ҚОЖАНОВ
Даңқты бапкер тасада қалған талай
жастың талабын ұштап, топқа қоса
білді. Осы уақытқа дейін Кеңес
одағының 15 спорт шеберін, ҚР
18 спорт шеберін дайындаған ол әлі де
жаттықтырушы ретінде тәжірибесімен
бөлісуде. Сондай-ақ республикалық
дәрежедегі төреші болып дүбірлі
додалардың басы-қасынан табылуда.
Нәдір Әділханов жайлы шәкірттері,
замандастары әрдайым жылы пікір
айтатынын аңғарып жүрміз. Турнирдің
ашылуы салтанатында да ақжарма
тілектер айтылып жатты.
Еркін күрестен КСРО-ның спорт
шебері, ҚР Құрметті спорт қайраткері,
Павлодар қаласының Құрметті азаматы
Амангелді Аймағамбетов әлі күнге дейін
шәкіртімен мақтанады.
«Технопарк»
кабинеті ашылды
Оқушыларды техникалық мамандықтарға баулу және білікті технократ
мамандарын әзірлеу – заман талабы. Өңірде осы бағытта атқарылған
жұмыстар аз емес. Жақында Тереңкөл ауданындағы оқушылар
үйінде «Технопарк» кабинеті ашылды. Жаңа жоба ел Тәуелсіздігінің
30 жылдығы құрметіне орай жүзеге асырылған.
Тілеуберді САХАБА
Оқушылар үйінің директоры
Қымбат Нұрпейісованың
сөзінше, «Технопарк» кабинетін
ашуға аудандық бюджеттен
2 миллион 428 мың теңге
бөлінген. Орталыққа 6-17
жас аралығындағы балалар
қабылданып, әрқайсысында
15 баладан 3 топ құрылыпты.
Балалар жаңа орталықта
компьютерлік бағдарламалау
саласын үйренеді. Жетекшісі
Бекжан Әмірқашовтың айтуынша,
орталықтың басты мақсаты –
балаларды компьютерлік бағдарламалау
саласына бағыттап,
мобилография құпиясын ашып
көрсету.
- Балалар болашақта қай
саланы таңдаса да, ақпараттық
технологияны меңгеруге міндетті.
Оны оқушы кезінен бастап
үйрету өте маңызды. «Технопарк»
орталығына келген балалар
алдымен play market және app
store секілді бағдарламаларға
арналған мобильді қосымшалар
жасауды үйренеді. Сонымен
қатар, графикалық дизайн
саласын меңгереді. Одан бөлек
фото және видео монтаждауды
оқытамыз. Бұл бойынша ең
қарапайым саналатын pinnacle,
movavi, adobe auto effect секілді
бағдарламалармен жұмыс жасай
бастадық. Жалпы, балалардың
бағдарламалау саласына деген
қызығушылығы өте жоғары, -
дейді Бекжан Маратұлы.
Айта кету керек, Тереңкөл
оқушылар үйінде 780 бала
қосымша білім алады. Онда
вокал, сәндік өнер, хореография,
сурет, тоғызқұмалақ,
асық ату, үстел теннисі, шахмат,
волейбол, футбол, тамақ өнімін
дайындау секілді 30-дан астам
үйірме жұмыс істейді.
- Айналамда Нәдір сияқты өз ісіне
адал, шәкірт дайындау жолында
барын аямайтын, аузын ашса жүрегі
көрінетін жандар барына қуанамын.
Шәкіртімнің өзі 70-ке аяқ басыпты.
Бұл мерейтойдың ортасынан табылу -
мен үшін зор бақыт. Тәуелсіздіктің
30 жылдығында өткенге еріксіз көз
жүгіртеді екенсің. Біздің кезімізде күрес
киімдері тапшы болды ғой. Қандай
қиындық алдан шықса да, Нәдірдей
шәкірттерім мойымай, мықтылығын
дәлелдей білді. Қазір күреспен айналысам
деген балаларға барлық жағдай
жасалған. Бұл – Тәуелсіздіктің жемісі.
Еліміздің еңсесі тік, спортшылардың
қадамы нық болсын, - деді Амангелді
Аймағамбетов ағынан жарылып.
Шәкірт демекші, турнирдің ашылуы
салтанатында Нәдір Қылышбайұлының
бір топ шәкірттері шапан жауып, лайықты
құрмет көрсетті. Өңірдің спорт саласына
жауапты азаматтары, замандастары
да ыстық ықыласын танытты.
Нәдір Әділхановтың құрметіне арналған
алғашқы қалалық ашық турнир 2009 жыл
туған және одан кіші ұлдар арасында,
2008 жылы туған және одан кіші қыздар
арасында ұйымдастырылды. Жарысқа
облыстың түкпір-түкпірінен 200-ден
астам оқушылар қатысты.
Турнирге келген жас спортшылар
мен бапкерлері турнирдің дәстүрге
айналатынына сенім білдірді.