feliksa konecznego (1862-1949) charakterystyka ... - Perspectiva

Feliksa Konecznego charakterystyka siedmiu cywilizacji 123
lę obrony. Wszelkie czyny, nawet nieludzkie, ale pozwalające osiągnąć
zamierzony cel, były – w mniemaniu Mongołów – ze wszech
miar moralnie dobre. Filozofia okrucieństwa, podstęp i przebiegłość
odnosiły się zarówno do swoich, jak i do obcych. W walce o władzę
i sprawowaniu polityki nie znano pojęcia litości. Wynikało to z tego,
że społeczności chańskie znały tylko dwa stany bytowania: brutalną
władzę silnej ręki bądź kompletne rozprężenie, anarchię; albo kroczyły
niczym pułki w szyku bojowym, najedzone, albo niczym watahy
rabusiów uciekały w popłochu, w bezładzie, głodne. Żadna z nich
nie dążyła do stworzenia samorządnego społeczeństwa 92 .
W dobie obecnej cywilizacja turańska, jedna z najbardziej aktywnych
cywilizacji, po opuszczeniu stepów jest aktywna w świecie. Przez
swoją niszczącą ekspansję żyje, organizuje i krzewi przemoc. Z terenów
Rosji promieniuje na państwa ościenne i Zachodnią Europę 93 .
d) Cywilizacja chińska
Cywilizacja chińska została określona pod względem geograficzno-historycznym
i filozoficzno-religijnym 94 oraz prawno-instytucjonalnym,
a także polityczno-gospodarczym. Na pewno indeks determinantów
metod życia zbiorowego jest o wiele bogatszy, niż się wydaje.
Wspomniana cywilizacja panuje w takich krajach, jak: Chiny,
Korea, Japonia, Wietnam i zapewne częściowo na innych obszarach
Azji. Kraje te reprezentują duży potencjał terytorialny i demograficzny;
ponadto mają swoje określone miejsce w dziejach ludzkości 95 .
Cywilizacja chińska należy do najstarszych cywilizacji naszego globu,
liczy bowiem około 4 tys. lat. Jej główny przedstawiciel – Chiny,
mimo burzliwej historii, zachował własną tożsamość; czasem stosując
hermetyczne zamknięcie się przed zewnętrznym światem, dawał
92 Tamże. s. 260-268.
93 JANUSZ. Konfrontacje. Rosja – Zachód. s. 111.
94 T. CHODZIŁO. Chiny – religie pozachrześcijańskie. W: Encyklopedia katolicka. T.
3. Red. R. Łukaszyk [i in.]. Lublin 1979 s. 162-163.
95 „Za Tsinów (221 r. przed n.e.) i Hanów (206 r. przed n.e. do 220 r. po n.e.)
ukształtował się naród chiński i powstał ideał jedności cesarstwa, jego potęgi i wpływów
na państwa ościenne. Historia Chin jest bardziej historią cywilizacji niż historią
narodu czy państwa, a raczej jest historią tradycji kulturalnych”. M. GRANET. Cywilizacja
chińska. Tłum. i opr. M.J. Kunstler. Warszawa 1973 s. 134.