Kif intom tfal ? - Bank of Valletta

Tradizzjonijiet Maltin L-impenn taghna
lejn is-socjetà
Tradizzjonalment it-tfal Maltin kellhom g˙add ta’ log˙biet u
tqabbiliet ori©inali li w˙ud minnhom evolvew sa miΩ-Ûminijiet
img˙oddija. F’dawk iΩ-Ωminijiet it-tfal ma kellhomx kompjuters
jew xi ©ugarell sofistikat ie˙or. G˙alhekk kienu jivvintaw
log˙ob biex jg˙addu l-˙in tag˙hom. Hija sfortuna li ˙afna
minn dawn il-log˙biet u tqabbiliet qed jintesew.
Il-Passju
Il-passju kienet log˙ba popolari ˙afna fost
it-tfal. Qabel kont tara ˙afna tfal jilg˙abu
din il-log˙ba barra fit-toroq peress li dak
iΩ-Ωmien ma tantx kien hawn traffiku.
Il-log˙ba tintlag˙ab billi l-ewwel tpin©i
l-kaxxi ma' l-art bil-©ibs jew b'xi ©ebla
u tikteb fihom in-numri mill-1 sad-9, kif
qed jidher fl-istampa. Imbag˙ad titfa' ©ebla fil-kaxxi binnumri,
billi tibda mill-kaxxa numru 1, u taqbeΩ b'sieq
wa˙da fuq kull kaxxa, minn kaxxa numru 1 sal-kaxxa
numru 9 u ter©a' lura ming˙ajr ma tmiss mal-linji talkaxxi.
Kif iddur lura trid ti©bor il-©ebla. Jekk jirnexxielek
taqbeΩ ming˙ajr ma tirfes fuq il-linji, titfa' l-©ebla fuq innumru
li jmiss u ter©a' tirrepeti l-proçess. Jekk tirfes illinji
jew ma tix˙itx il-©ebla fil-kaxxa bin-numru t-tajjeb
trid iççedi postok lil min imissu jilg˙ab sakemm jer©a'
imissek. Ir-rebbie˙ kien ikun dak it-tifel jew tifla li kienu
jil˙qu n-numru 9 l-ewwel.
Dawra durella
qasba Ωigarella
çoff tal-bellus
çaqçaqhielu lill-g˙arus
axxa, axxa
missieru mastrudaxxa
mela one two three
IΩ-ΩunΩana ddur iddur
Grupp tfal kienu joqog˙du bil-wieqfa jew bil-qieg˙da f’forma
ta’ çirku j˙arsu ’l ©ewwa. Wie˙ed (jew wa˙da) mit-tfal jibqa’
barra miç-çirku jΩomm ©ebla Ωg˙ira f’idu (©ieli minflok kienu
juΩaw maktur jew biçça njama) u kollha jkantaw:
“iΩ-ΩunΩana ddur iddur,
fuq il-bejt tal-kaççatur,
meta tasal fuq il-bejta
tag˙mel Ωinn, Ωann, Ωunn!”
Sadattant, min ikollu l-©ebla f’idu jqeg˙edha
bil-mo˙bi wara xi ˙add u jibda jdur
maç-çirku minn barra. Meta dak li jkollu
l-©ebla warajh jinduna biha, irid iqum
u ji©ri madwar iç-çirku jipprova jaqbad
lill ewwel tifel qabel ma dan je˙odlu
postu fiç-çirku. Jekk ma jirnexxilux,
ikun imiss lilu jqieg˙ed il-©ebla wara xi
˙add filwaqt li l-bqija tat-tfal jirrepetu l-kant.
Qatt smajtu bil-fraΩi “Responsabbilta’ Soçjali”?
Kelma ftit tqila, hux tassew, imma ferm importanti.
Il-Bank of Valletta, b˙al ˙afna organizzazzjonijiet o˙rajn, ja˙dem
biex iΩid l-investimenti tas-sidien tieg˙u. IΩda llum il-©urnata
l-Bank induna li dan mhux biΩΩejjed. B˙ala wa˙da mill-ikbar
kumpaniji f’Malta, il-Bank i˙oss li g˙andu jie˙u ˙sieb l-ambjent
ta’ madwaru, b’mod partikolari l-ambjent naturali.
Allura sewwasew x’qed nag˙mlu?
Il-Bank ja˙dem ma’ diversi
organizzazzjonijiet o˙ra favur
l-ambjent biex nirran©aw xi postijiet
storiçi b˙al, per eΩempju, it-Tempji
ta’ Óal Tarxien. Dan l-a˙˙ar
l-impjegati tal-Bank qed jag˙tu
daqqa t’id biex isebb˙u l-ambjent.
Darba minnhom morna l-Park
Nazzjonali f’Ta’ Qali biex in˙awlu
numru ta’ si©ar tal-ballut, ˙arrub
u çipress. G˙ada pitg˙ada dawn
l-impjegati jistg˙u j˙arsu lura u
jg˙idu, “Ara, dik is-si©ra kont
˙awwiltha jien, snin ilu!”
L-a˙˙ar attivita’ li organizzajna kienet fil-ba˙ar. A˙na ng˙ixu
fuq gΩira, u l-ba˙ar min ma j˙obbux?! Imma rridu nie˙du
˙siebu wkoll. G˙alhekk, grupp ta’ ˙addiema li huma wkoll
bug˙addasa liçenzjati niΩlu ta˙t il-ba˙ar fl-in˙awi ta’ l-Exiles,
tas-Sliema, u ©abru skart li kien twaddab il-ba˙ar min˙abba
traskura©ni jew xi inçident. Grupp ta’ kollegi kienu fuq ixxatt
jg˙inu lil s˙abhom itellg˙u l-iskart fuq ix-xatt.
G˙al-lum ser nieqfu hawn minn din ir-rokna, iΩda nag˙mlu
appuntament mag˙kom g˙ad-darba li jmiss biex naqsmu
aktar minn dawn l-esperjenzi. Sa dan it-tant intom tistg˙u
tag˙tu daqqa t’id lill-ambjent ukoll. Per eΩempju, qatt
˙sibtu f’kemm nistg˙u niffrankaw ilma jekk nag˙lqu l-vit
sa ma na˙slu jdejna jew snienna?!