Annotatie van Drie Slechte Schaatsers - Steunpunt Nederlands als ...

Annotatie van Drie Slechte Schaatsers – Tim Krabbé
aanmoedigen zeggen dat iemand het goed doet en zo moet doorgaan
de aansteker
de
beschamen
apparaatje waar een vlammetje uitkomt
achterna achter iets of iemand aan
achternazitten achtervolgen
ademen
afduwen zie: duwen
afgemeten
iets aanvaarden terwijl je het vervelend vindt
dingen doen waardoor verwachtingen, vertrouwen niet
terecht blijken
bestrooien eroverheen strooien, op verschillende plaatsen neer laten
komen
betrappen zien dat iemand iets verkeerds, of iets kwaads doet
betreuren jammer vinden
bevriezen
kortaf
afgesproken komt van: afspreken = een afspraak maken
afhalen weghalen, ophalen
de andijviestamppot
avondvierdaagse
erg goed vinden
bies smalle band
bijeen bij elkaar
de bijklank een extra effect
bijna
C2 - Andijviestamppot en hutspot zijn voorbeelden van
stampotten die ’s winters veel gegeten worden. Bij stamppot
worden de aardappels en de gekookte groente door elkaar
gestampt tot een stevige massa ontstaat. Stamppotten
worden geserveerd met vlees en jus. Hutspot wordt gemaakt
van aardappels, uien en wortelen. Andere voorbeelden zijn
zuurkoolstamppot en boerenkool.
beheerst een beheerst iemand laat niet snel zijn emoties zien
de beker hoog, groot kopje
beramen bedenken, voorbereiden
berusten
lucht door je mond naar binnen halen en naar buiten
brengen
de afhaalchinees C1 - Chinees restaurant waar je maaltijden kunt kopen om
mee te nemen en thuis op te eten.
bewonderen
C3 - De Vierdaagse is een jaarlijks terugkerend evenement
dat in en rond Nijmegen plaatsvindt. De deelnemers lopen
vier dagen achter elkaar 50 km per dag. De avondvierdaagse
is een variant die voornamelijk voor kinderen wordt
georganiseerd. De kinderen lopen dan iedere avond,
afhankelijk van hun leeftijd 5 tot 10 kilometer per avond.
water dat ijs wordt bij een lage temperatuur
bijhouden even snel zijn, niet achterblijven
net niet helemaaal
1

de
de bocht
blijdschap vrolijk, tevreden gevoel
blond lichte of gele haarkleur
bloot naakt, zonder kleren aan
de boombastschilfers kleine stukjes van de buitenste laag van een boom
de bosbes
het
doven zorgen dat iets niet meer brandt
de duivel persoon die het kwaad voorstelt
duwen
dwars
flitsen
de geliefde persoon van wie je houdt
genaturaliseerd
wilde vrucht
bries zachte, frisse wind
de bruiloft het feest, de ceremonie bij een huwelijk
bungelen hangen en heen en weer bewegen
doodlopen
kracht of gewicht achter iets of iemand zetten waardoor dat
voorwerp of die persoon beweegt
feestmaaltijd
heel even fel licht geven
floep uitdrukking voor snelle, soepele beweging
het gefantaseer komt van: fantaseren = denken over iets wat je graag wilt
de
blazen met ronde lippen lucht hard uit je mond laten gaan
gefascineerd sterk met iets of iemand bezig zijn, geboeid
gegraveerd
borden en bestek op tafel leggen
niet verder gaan, geen uitgang hebben
de duiker iemand die met een speciaal pak en flessen zuurstof lang
onder water blijft
de
Elfstedentocht C4 - De Elfstedentocht is een schaatstocht van meer dan 200
kilometer langs elf steden in Friesland . Sinds 1909 is de tocht
maar 15 keer gereden. Al die andere jaren lag er geen ijs of
was het ijs te dun. Zodra het in de winter hard gaat vriezen
kun je overal de vraag horen: ‘Wat denk je, zou er een
Elfstedentocht komen?’
geknield op je knieën zittend
gekwetstheid komt van: kwetsen = dingen zeggen die iemand pijn doen
gemak, zich op zijn gemak voelen je prettig voelen
plaats waar een weg of een lijn buigt
de boef iemand die dingen doet die de wet verbiedt
de boerderij plaats waar iemand woont die voor zijn beroep op het land
werkt, of dieren heeft
de
bot hard deel van je lichaam, het been
dekken
het evenwicht balans
de feestdis
gedempt zachtjes
in een richting die schuin staat op de hoofdrichting
met een scherpe punt geschreven of getekend
van vreemdeling tot burger geworden
2

het
generen, zich zich schamen
het gestrompel komt van: strompelen = met moeite lopen
de
gevangene iemand die in de gevangenis zit
gevangenis speciaal gebouw voor mensen die niet naar buiten mogen
omdat ze straf hebben
glinsteren steeds fel en kort licht geven
grinniken
de grondwet
hengel stok met een draad eraan om vissen mee te vangen
hengelen vissen vangen met een hengel
hinderen
hurken zitten met je voeten op de grond en met gebogen knieen
de hutspot C2 - Andijviestamppot en hutspot zijn voorbeelden van
stampotten die ’s winters veel gegeten worden. Bij stamppot
worden de aardappels en de gekookte groente door elkaar
gestampt tot een stevige massa ontstaat. Stamppotten
worden geserveerd met vlees en jus. Hutspot wordt gemaakt
van aardappels, uien en wortelen. Andere voorbeelden zijn
zuurkoolstamppot en boerenkool.
ingevroren
invulling
zachtjes lachen
belangrijkste wetten van een land
de haak gebogen stukje metaal om vissen mee te vangen
de hals deel van het lichaam tussen het hoofd en de borst
de hartstocht
de
de
voorbij gaan door sneller te gaan
inhoud
inwijden iets voor het eerst gaan gebruiken
kalm rustig
het kampioenentreintje
de
gerinkel een helder geluid
het gestruikel komt van: struikelen = bijna vallen doordat je met je voet
achter iets blijft haken
de
de grijns lachende uitdrukking op je gezicht
guur koud op een onprettige manier
haten
heel erg boos zijn op iets of iemand
hijgen snel en diep ademen
storen
huid buitenste laag van het lichaam
inhalen
klauteren met handen en voeten klimmen
klunen lopen op je schaatsen
heel snelle schaatsers die achter elkaar rijden
klappertanden geluid maken met je tanden omdat je het koud hebt
de koplamp
grote liefde, passie
komt van: invriezen, zie : vriezen
de kaars stok met een draad erin die kan branden
ketel gesloten pan om water in te koken
lamp aan de voorkant van een auto
3

het
krabbelaarsbaantje plaats voor beginnende schaatsers
krankzinnig
de kreet schreeuw
de
de
kreunen zacht geluid maken van plezier of pijn
kruisen dwars over iets heen gaan
kunstijsbaan plaats speciaal gemaakt om te schaatsen
de lichtmast hoge paal waar lampen op staan
de loempia
het
luwte plaats waar weinig wind komt
maagdelijk nog niet aangeraakt
medeplichtig iemand die medeplichtig is doet mee aan iets wat verboden
is
de minnaar
minstens
ontwerpen bedenken hoe iets eruit gaat zien
onwillekeurig zonder erbij na te denken
onwrikbaar
opblijven nog niet naar bed gaan
iemand die van je houdt en met wie je seks hebt, maar die
niet je vaste partner is
minimaal
moeizaam met veel moeite
de muts kledingstuk dat je op je hoofd draagt
de nek
groot dier
opletten oppassen
Aziatisch voorgerecht
looien proces om van dierenhuid leer te maken
luchten in de buitenlucht brengen
de luidspreker
lullig
omhelzen liefdevol je armen om iemand heen doen
de onderbinder schaats die je onder je schoenen kunt vastbinden
onderweg
ontdekken
gek, idioot
kruipolie olie die gebruikt wordt om delen die vast zitten los te krijgen
het lint lange veter
de
lot gebeurtenissen in je leven waar je geen invloed op hebt
minuscuul heel klein
de olifant
apparaat om geluid te versterken
informeel: niet leuk
onderstrepen nadruk geven
deel van het lichaam tussen hoofd en schouders
tijdens een reis of tocht
vinden wat nog niet bekend was
ontkomen ontsnappen, weggaan zodat iets vervelends niet met je
gebeurt
heel vast
de opstapplek plaats waar je op het ijs stapt
4

de
de
de riem
het
het
opvissen uit het water halen
opvoeden
scheef niet recht
grote gamba, zeedier dat je kunt eten
smal stuk leer
riet plant langs de waterkant
schijnsel zwak licht
een kind groot brengen en zorgen dat het goed gedrag
ontwikkelt
overstap schaatspas waarmee je door de bochten gaat
overvallen iets gebeurt plotseling waardoor je er van schrikt
het pad smalle weg waar je over loopt of fietst
de
de rit stuk dat je rijdt
roeien
de ronde
de schim figuur die je vaag kunt zien
schoppen
voorbijgaan
per se absoluut, duidelijk
plas grote hoeveelheid open water met land eromheen
een boot voortbewegen met houten spanen
rondsjezen informeel: heel hard rondgaan
roomgeel zacht geel
de rozigheid warm en slaperig gevoel
de
de
overkant andere kant
passeren
de plek plaats
pootjebaden met je blote voeten door ondiep water lopen
prikkelen
saai
een tinteling veroorzaken
rechtop recht omhoog
remmen
de rilling trilling van emotie of kou
de
puur zuiver, echt
de reuzengarnaal
het rubber
elastische stof waarvan men o.a. autobanden maakt
steeds hetzelfde, eentonig
schaats een schoen met een smal ijzer eronder waarmee je over het
ijs kunt glijden
de schaatskras
zorgen dat je langzamer gaat
elk van de keren dat een ronde baan wordt geschaatst
schaatsen sport waarbij je over het ijs glijdt
spoor dat een schaats achterlaat
schat iemand die je lief vindt
de schok het gevoel dat je krijgt als je schrikt
ergens met je voet tegen trappen
schrapen het buitenste laagje van iets afhalen
5

de
de
slap zacht
stout als je dingen doet die niet mogen
de sukkel
slijpen scherp maken
sloffen
het snot
slok hoeveelheid vloeistof die je een keer in je mond neemt
sloot smal, lang water tussen de weilanden
smeren zachte massa over iets verdelen
tasten
uitstrekken lang maken
informeel: onhandig of dom iemand
met je vingers voelen
teleurgesteld je bent teleurgesteld als iets minder mooi of goed is dan je
verwachtte
de tik kort droog geluid
de tinteling
dikke groen, gele vloeistof die uit je neus komt
het speelgoed materialen waarmee kinderen kunnen spelen
speuren goed zoeken
de spijkerbroek
de stapel
de
het toeval
schroeien zwart wordend door grote hitte
gebeurtenissen die op hetzelfde moment plaatsvinden
zonder dat dat georganiseerd is
toveren op een magische manier dingen laten gebeuren
uiteen uit elkaar
uitgeflappen
uitrusten rust nemen
hoeveelheid voorwerpen die boven op elkaar liggen
ster hemellichaam dat licht geeft
stroef stroeve dingen hebben een oppervlakte die niet glijdt
iets zeggen zonder nadenken
uitslaand opzij bewegend
uitvlakken
langzaam lopen zonder je voeten goed op te tillen
smoezen zachtjes met elkaar praten zodat anderen het niet kunnen
horen
snuiven met geluid door je neus ademhalen
jeans
tegemoet naar iemand of iets toe
zacht stekend gevoel
de trui warm kledingstuk voor je bovenlichaam, vaak van wol
uitgieten een stroom vloeistof uit iets laten komen
iets wat met potlood geschreven is laten verdwijnen
verdoven zorgen dat je geen pijn voelt
verliefd je bent verliefd op iemand als je die persoon lief vindt en
steeds bij hem/haar wilt zijn
vermijden zorgen dat iets niet gebeurt
6

de
de
veronderstellen denken, aannemen dat iets waar is
versieren
voltooien
mooi maken
verstoren zorgen dat een bepaalde toestand niet zo blijft
de vertraging te laat vertrek
verwend
verzinnen bedenken
vinnig fel, niet aardig
het vlakgom
de vlek
perfect
afmaken
vonk brandend deeltje
voordoen iets doen zodat iemand je kan imiteren
de voorganger
de voorrang
weerskanten beide kanten
een persoon die eerder is gegaan
als eerste mogen gaan
wegsoezen wegdromen, half slapen
iemand die verwend is is vervelend omdat hij altijd krijgt
wat hij wil
voortkrabbelen voorzichtig op schaatsen vooruit proberen te komen
de vorst situatie als het vriest
het vulpotlood
de
het
versnellingspook stang waarmee je de kracht van een motor verandert in
verschillende snelheden
vervallen oud en in slechte toestand
de veter touwtje waarmee je je schoen vastmaakt
de
iets wat je gebruikt om iets wat met potlood geschreven is te
laten verdwijnen
vleugel deel van een vogel of een vliegtuig waarmee gevlogen wordt
de voetzool onderkant van een voet
de volhouder iemand die doorgaat met iets, niet ophoudt
volmaakt
voorbestemd vooraf al een bepaalde bestemming, een bepaald doel
hebbend
vriezen het vriest als het kouder is dan 0 graden Celsius
potlood dat je steeds opnieuw kunt vullen
vuurpijl voorwerp dat als je het aansteekt de lucht ingaat en licht
geeft
wak gat in het ijs
de wang zijkant van het gezicht
Waterstaat C5 - Het ministerie van Verkeer en Waterstaat is
verantwoordelijk voor het waterbeheer en
watermanagement in Nederland.
weerkaatsen
deel dat een andere kleur heeft dan de omgeving
terugkomen
wijsmaken iemand iets laten geloven wat niet waar is
7

de woestijn warm gebied met alleen maar zand
de wolk witte, of grijze massa in de lucht die uit druppeltjes bestaat
het zaad sperma, vocht van de man waarmee een kind gemaakt kan
worden
zeuren op een vervelende manier steeds over iets klagen
zielig als je het naar vindt als iemand iets vervelends meemaakt
zinken in het water naar beneden zakken
de zonnebrandolie vloeistof waarmee je je beschermt tegen de zon
zowaar dit woord gebruik je om te zeggen dat er iets gebeurd is wat
je niet verwacht had
zwaaien groeten door je hand heen en weer te bewegen
de zwangerschap de periode dat een vrouw een kind verwacht
zwieren met mooie bewegingen voortgaan
8