Middelpunt sept.2014 def
Middelpunt sept.2014 def
Middelpunt sept.2014 def
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Middelpunt</strong><br />
Tekst: Xxxx Foto: Xxxx<br />
Xxx<br />
LEDENMAGAZINE VNO-NCW MIDDEN september 2014 #2<br />
In gesprek met Aart Roos – Auping:<br />
“Duurzaamheid zit in ons DNA.”<br />
Interview met Hans de Boer:<br />
Inzetten op groei en dynamiek<br />
Financiering:<br />
Dat geld duurder wordt is een feit!<br />
Bekijk de extra’s met<br />
MIDDELPUNT MEI 2014<br />
1
INHOUD<br />
MIDDELPUNT<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Interview met Hans de Boer:<br />
“Ondernemers bepalen de economie en de economie<br />
bepaalt de samenleving. Die grote maatschappelijke<br />
rol van ondernemers moeten we duidelijk maken aan<br />
de politiek.”<br />
08<br />
FINANCIERING<br />
Kringgesprek met kenners over alternatieve<br />
financieringsvormen. In gesprek met Alan van<br />
Griethuysen, Karin van Willigen en Maarten<br />
Oostveen. Ondernemers zullen een mix van<br />
verschillende fondsen moeten aanboren, helemaal<br />
nu banken een minder groot aandeel nemen in een<br />
financieringsvraag.<br />
12<br />
INNOVATIE & DUURZAAMHEID<br />
Auping is op zoek naar een systeemverandering,<br />
naar collectieve denkkracht om te blijven<br />
innoveren. Het circulair maken van het<br />
bedrijfsmodel is het middel om dat doel te<br />
bereiken. In gesprek met Aart Roos, algemeen<br />
directeur.<br />
22<br />
ONDERWIJS & ARBEIDSMARKT<br />
Wil Nederland in de economische wereldtop blijven<br />
meedraaien en een sterke concurrentiepositie<br />
behouden, dan zijn goed opgeleide technische<br />
mensen voorwaarde. Een gesprek met Leendert<br />
Remmelink, secretaris Oost-Nederland van FME en<br />
Toine Straatman, regiosecretaris district Gelre van<br />
Koninklijke Metaalunie.<br />
26<br />
RUIMTELIJKE ORDENING & INFRASTRUCTUUR<br />
Bedrijfsleven en overheid kunnen veel van elkaar<br />
leren wat betreft het ondernemend omgaan met<br />
het publiek belang. Natura 2000 is een uitgelezen<br />
kans om dit in praktijk te brengen, zeker ook<br />
tegen de achtergrond van de Provinciale Staten<br />
verkiezingen en waterschapsverkiezingen van<br />
maart 2015.<br />
30<br />
2 MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
En verder:<br />
VAN DE<br />
VOORZITTER<br />
4 Verenigingsnieuws<br />
11 Column Wilfried Horck<br />
16 Uit de regio<br />
17 Ledennieuws<br />
25 Column José Fikenscher<br />
29 Column Andries Greiner<br />
34 Internationalisering – meer business<br />
door internationaal handelen<br />
36 Column Martin Stor<br />
38 Nieuwe leden<br />
41 De nieuwe balans in kwalificerend<br />
opleiden<br />
43 De Drive van Gé Groeneweg<br />
45 Agenda<br />
COLOFON<br />
<strong>Middelpunt</strong> is een uitgave van werkgeversvereniging VNO-NCW Midden, het<br />
regionale netwerk van VNO-NCW voor ondernemers in Flevoland, Gelderland,<br />
Overijssel en Utrecht. We zijn dé ontmoetingsplek in de regio en behartigen<br />
de belangen voor onze 2.000 leden: ondernemers en managers met een<br />
eindverantwoordelijke positie in het bedrijfsleven.<br />
Informatie over lidmaatschap VNO-NCW Midden:<br />
www.vno-ncwmidden.nl/lidmaatschap<br />
T 055 – 5222606<br />
E info@vno-ncwmidden.nl<br />
Opzegging van het lidmaatschap moet voor 1 oktober van een jaar worden<br />
gedaan. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van datzelfde jaar.<br />
De schriftelijke opzegging kan worden gericht aan de ledenadministratie<br />
van VNO-NCW Midden, Postbus 10475, 7301 GL Apeldoorn of<br />
leden administratie@vno-ncwmidden.nl.<br />
Uitgever<br />
Ten Brink Uitgevers<br />
Projectmanagement<br />
Sophieke Thurmer<br />
middelpunt@tenbrinkuitgevers.nl<br />
Redactie<br />
Nel Ezendam, Ron van Gent, Marsha<br />
Krosenbrink en Gerreke de Weijer<br />
(eindredactie)<br />
middelpunt@vno-ncwmidden.nl<br />
Ontwerp en vormgeving<br />
FIZZ Marketing & Communicatie<br />
Advertentie-acquisitie<br />
Angelique van der Wulp<br />
FIZZ Marketing & Communicatie<br />
angelique@fizz.nl<br />
Druk<br />
Ten Brink, Meppel<br />
Niets uit deze uitgave mag worden<br />
gekopieerd of op enige andere wijze<br />
gereproduceerd zonder schriftelijke<br />
toestemming van de uitgever.<br />
De uitgever is niet verantwoordelijk<br />
voor de redactionele inhoud van de<br />
advertorials.<br />
In beweging<br />
Het was bepaald geen kalme vakantietijd. Op 17 juli komt Nederland tot<br />
stilstand na het neerstorten van vlucht MH17. Het zal de zomer van 2014<br />
voor eeuwig tekenen. Ik hecht eraan vanaf deze plek namens de vereniging<br />
medeleven aan de nabestaanden te betuigen. Voor hen verandert het leven<br />
keihard en ingrijpend.<br />
Intussen gaat de wereld onverbiddelijk door. Spanningen met Rusland<br />
nemen toe en wederzijdse boycotsancties van zowel de EU als Rusland zijn<br />
van kracht. VNO-NCW steunt de maatregelen die de EU heeft ingesteld,<br />
informeert het bedrijfsleven en inventariseert effecten van de tegensancties.<br />
Langzaam komt Nederland weer in beweging. We storten ons op vergaderingen<br />
en overleggen, staan in de file, updaten onze social media en bezoeken<br />
bijeenkomsten en vakbeurzen. Veel leden hebben zich aangemeld voor een<br />
van de Miljoenennotabijeenkomsten die VNO-NCW Midden in verschillende<br />
regio’s organiseert. Bedrijfsbezoeken, excursies en themabijeenkomsten volgen.<br />
In november brengen we een bezoek aan Dubai en in diezelfde maand is<br />
de algemene ledenvergadering met speciale gast Hans de Boer. De Boer is per<br />
1 juli Bernard Wientjes opgevolgd als voorzitter van VNO-NCW en vertelt over<br />
zijn plannen en zijn relatie met de regio in dit nummer van <strong>Middelpunt</strong>.<br />
Voorop in de verenigingsactiviteiten staat nog steeds ons lobbywerk.<br />
Ogenschijnlijk misschien een kabbelende bezigheid, maar schijn bedriegt.<br />
Het vergt veel timing, (mensen)kennis, daadkracht en overtuiging. Resultaten<br />
op lobbythema’s brengen we steeds beter in beeld en zijn terug te vinden<br />
op onze verenigingssite, zodat het duidelijker en transparanter wordt wat de<br />
vereniging voor u doet. Voor nog meer doeltreffendheid werken we steeds<br />
intensiever samen: met Jong Management, met MKB-Nederland/Midden<br />
en natuurlijk de andere drie werkgeversverenigingen waarmee het verenigingsbureau<br />
sinds de zomer op de tiende verdieping van kantoorgebouw La<br />
Tour is gehuisvest. De twintig vaste medewerkers van de vereniging werken<br />
daar op grote hoogte samen met regionale ‘collega’s’ van AWVN, Bouwend<br />
Nederland, FME en MKB-Nederland aan uw ondernemersbelangen. In een<br />
kort filmpje (gebruik de Layar-app) maakt u kennis met het nieuwe gebouw en<br />
de mensen die op de tiende verdieping werken. Later dit jaar volgt een open<br />
dag, waar we u met trots onze nieuwe ruimte willen laten zien. Wilt u eerder<br />
een kijkje nemen: u bent van harte welkom aan de Boogschutterstraat 1c in<br />
Apeldoorn<br />
INTERACTIEF<br />
MAGAZINE<br />
Download de gratis<br />
Layar App<br />
Scan de pagina<br />
met Layar logo<br />
Ontdek onze<br />
extra content<br />
Jacco Vonhof,<br />
Voorzitter VNO-NCW Midden<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
3
VERENIGINGS<br />
NIEUWS<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Nieuwe regiomanager<br />
Arnhem-Nijmegen<br />
Op 18 augustus is Pieter de Boer bij VNO-<br />
NCW Midden gestart als regiomanager van<br />
regio Arnhem-Nijmegen. Hij neemt deze<br />
functie over van Gerbert Wubs, die na acht<br />
jaar een nieuwe uitdaging is aangegaan<br />
bij branchevereniging BOVAG. Pieter [29]<br />
heeft na zijn opleiding bedrijfskunde ervaring<br />
opgedaan in het bedrijfsleven, waarvan<br />
de laatste jaren als regiomanager bij Koninklijke<br />
Horeca Nederland. Bij VNO-NCW<br />
Midden is hij het aanspreekpunt voor leden<br />
en relaties van regio Arnhem-Nijmegen,<br />
organiseert hij samen met het bestuur de<br />
regionale lobby én interessante bijeenkomsten.<br />
Wij wensen hem veel succes!<br />
Bijeenkomstenprogramma<br />
2014-2015<br />
Half augustus heeft u van het verenigingsbureau<br />
het boekje ontvangen met<br />
het nieuwe bijeenkomstenprogramma<br />
voor seizoen 2014/2015. De meer dan<br />
honderd bijeenkomsten zijn gerubriceerd<br />
op thema en op regio. Tijdens de<br />
laatste algemene ledenvergadering in<br />
deboer@vno-ncwmidden.nl<br />
Kennismaking verenigingsbureau<br />
Het zal u niet zijn ontgaan, het verenigingsbureau<br />
van VNO-NCW Midden<br />
is verhuisd. Per 1 juli is het kantoor<br />
gevestigd in het moderne pand La<br />
Tour aan de Boogschutterstraat 1c in<br />
Apeldoorn. Vanaf de tiende verdieping<br />
trekken we samen met de regionale<br />
vertegenwoordigers van AWVN,<br />
Bouwend Nederland, MKB Nederland/<br />
Midden en FME op in de lobby en<br />
zetten we ons met vereende krachten<br />
in voor uw ondernemersbelang.<br />
De verhuisklus was in een mum van<br />
tijd geklaard, maar de symbolische<br />
overgang van oud(bouw) naar nieuw<br />
is groter. De vereniging gaat een<br />
nieuwe fase in, er verandert veel, zoals<br />
de voorzitter in zijn voorwoord van dit<br />
magazine schrijft. De moderne, nieuwe<br />
omgeving met nieuwe partners<br />
onderstreept deze veranderingen.<br />
Neem een digitaal kijkje in de keuken<br />
van uw vereniging!<br />
Maak kennis met de nieuwe locatie<br />
van het verenigingsbureau, de<br />
mede werkers en andere tiende-etagebewoners.<br />
Een tour door La Tour.<br />
Bekijk dit artikel met<br />
april hebben wij met u stil gestaan bij<br />
de lobbythema’s die wij in de komende<br />
periode zullen behandelen. Zowel in<br />
onze kerntaak, de belangenbehartiging<br />
namens ondernemers in onze regio, als<br />
in de bijeenkomsten die wij organiseren,<br />
zullen deze thema’s op inspirerende wijze<br />
terugkomen. Laat u verrassen door het<br />
brede aanbod van informatieve themaen<br />
netwerkactiviteiten in uw eigen regio,<br />
maar ook verenigingsbreed. Wij zijn er van<br />
overtuigd dat u uit dit aanbod ook een of<br />
meerdere bijeenkomsten van uw gading<br />
zult aantreffen!<br />
Een programma op datum en alle actuele<br />
informatie vindt u in Ledennet, het besloten<br />
deel van de verenigingssite.<br />
www.vno-ncwmidden.nl/ledennet<br />
Noteert u in uw agenda?<br />
Algemene Ledenvergadering voor leden<br />
VNO-NCW Midden<br />
met gastspreker Hans de Boer, voorzitter<br />
VNO-NCW<br />
Datum: dinsdag 25 november 2014<br />
Tijd: 14.30 – 18.00 uur<br />
Locatie: Generaal Majoor Koot Kazerne,<br />
Garderen<br />
www.vno-ncwmidden.nl/ledennet/alv<br />
4 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
Samenwerking Network Business Events<br />
VERENIGINGS<br />
NIEUWS<br />
SEPTEMBER 2014<br />
In diverse gemeenten organiseert<br />
Network Business Events de lokale verkiezing<br />
Ondernemer/Onderneming van<br />
het Jaar. VNO-NCW Midden is partner<br />
van Network Business Events voor de<br />
verkiezingen in ons werkgebied, omdat<br />
het verbinden van regionale bedrijven<br />
en het stimuleren van ondernemerschap<br />
aansluit bij onze doelstellingen.<br />
Bedrijven die zich onderscheiden door<br />
bijvoorbeeld innovatie, maatschappelijk<br />
ondernemen of regionale betrokkenheid<br />
vormen inspiratie voor de vitaliteit van<br />
het lokale ondernemerschap.<br />
In een sfeervolle ambiance worden alle<br />
genomineerden in diverse categorieën<br />
op professionele en boeiende wijze gepresenteerd<br />
tijdens het Business Event.<br />
Uiteindelijk wordt bekend gemaakt welke<br />
ondernemer met de award naar huis<br />
gaat. Na afloop van de presentatie is er<br />
gelegenheid om met elkaar te netwerken.<br />
Het eerstvolgende Business Event vindt<br />
plaats in Apeldoorn op 29 september in<br />
Theater & Congres Orpheus. Maar liefst<br />
vier leden van VNO-NCW Stedendriehoek<br />
zijn genomineerd: Agrozone, Van<br />
der Valk Hotel Apeldoorn - De Cantharel<br />
BV, Divitel BV en Hollander Techniek.<br />
Gefeliciteerd!<br />
Op 13 oktober vindt het Business Event<br />
gemeente Ede plaats en worden de<br />
awards uitgereikt in Theater de ReeHorst.<br />
In november volgen nog vier Business<br />
Events in ons werkgebied:<br />
3 november - Ermelo<br />
10 november – Vijfheerenlanden<br />
17 november – West Betuwe<br />
24 november - Veenendaal<br />
Kijk voor nominaties en meer informatie<br />
op de site van NBE, www.nbe.nu.<br />
Meldpunt voor knelpunten bij financiering<br />
Minister Kamp van Economische Zaken<br />
heeft eind juni de nieuwe financieringswijzer<br />
voor het midden- en kleinbedrijf<br />
gelanceerd. De financieringswijzer<br />
maakt onderdeel uit van de vernieuwde<br />
Ondernemerskredietdesk (OKD) die<br />
MKB-Nederland, VNO-NCW en de Nederlandse<br />
Vereniging van Banken (NVB)<br />
samen hebben ontwikkeld en die wordt<br />
ondersteund door het ministerie van<br />
Economische Zaken. Door het invullen<br />
van deze wijzer kan de ondernemer zijn<br />
financieringsbehoefte in kaart brengen<br />
en wordt hij of zij gericht op weg geholpen<br />
naar aanbieders van passende<br />
financieringsvormen. Met behulp van<br />
checklists kan de ondernemer zich goed<br />
voorbereiden op een financieringsaanvraag.<br />
Ook is een meldpunt ingericht<br />
voor ondernemers die knelpunten<br />
ervaren bij de financiering van hun<br />
onderneming.<br />
Uit onderzoek van TNS NIPO blijkt dat<br />
slechts 24% van de mkb-ondernemers<br />
goed bekend is met alternatieve vormen<br />
van financiering. 69% denkt dat financiering<br />
de komende jaren moeilijker<br />
verkrijgbaar wordt en 59% vindt dat het<br />
mkb op dit moment te afhankelijk is<br />
van bankfinanciering. Bijna de helft van<br />
de mkb-ondernemers (47%) heeft nog<br />
nooit naar alternatieve financieringsvormen<br />
gekeken. De OKD werd in 2009<br />
ontwikkeld door MKB-Nederland, VNO-<br />
NCW en de NVB, met steun van het<br />
ministerie van Economische Zaken, toen<br />
duidelijk werd dat mkb-ondernemers<br />
als gevolg van de crisis steeds moeilijker<br />
aan financiering konden komen. De<br />
vernieuwing van de site is noodzakelijk<br />
om beter in te kunnen spelen op het<br />
huidige, snel veranderende financieringslandschap.<br />
www.ondernemerskredietdesk.nl<br />
Grenzeloos groeien.<br />
Verdienen met een ondernemende samenleving<br />
Het Nederlandse verdienvermogen is een<br />
thema dat velen bezig houdt. Voor welke<br />
uitdagingen staan we en wat moet de verdienstrategie<br />
voor de komende jaren en<br />
de langere termijn zijn. En terecht, want er<br />
is reden tot zorg. De groeivooruitzichten<br />
na vijf jaar crisis zijn mager, op korte en<br />
langere termijn.<br />
Van het bedrijfsleven mag worden verwacht<br />
dat het aan de versterking van het<br />
verdienvermogen een bijdrage levert. Juist<br />
de visie van ondernemers is essentieel<br />
en beslissend voor het welvaartsniveau<br />
en de werkgelegenheid. Met de notitie<br />
Grenzeloos groeien wil Cees Oudshoorn,<br />
directeur beleid van VNO-NCW, op persoonlijke<br />
titel een bijdrage leveren aan de<br />
totstandkoming hiervan.<br />
De brochure is gratis te downloaden via<br />
de site van VNO-NCW, www.vno-ncw.nl<br />
of op te vragen via het verenigingsbureau<br />
van VNO-NCW Midden, info@vno-ncwmidden.nl.<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 5
VERENIGINGS<br />
NIEUWS<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Green Deals op<br />
de kaart<br />
Ondernemers die duurzame initiatieven<br />
nemen, kunnen zich laten inspireren door<br />
de Green Deals. Deze afspraken tussen<br />
Rijksoverheid en bedrijven zijn ingetekend<br />
op een Google-map. Hierdoor kunnen<br />
ondernemers zien welke Green Deals in<br />
de buurt van hun bedrijf zijn afgesloten.<br />
Wie een steuntje in de rug zoekt voor een<br />
duurzame ontwikkeling die hij in gang<br />
heeft gezet, vindt zo gemakkelijk de weg<br />
en kan zich aansluiten bij een al bestaande<br />
Green Deal of nieuwe aanvragen.<br />
De thema’s van de Green Deals zijn<br />
energie, voedsel, water, grondstoffen,<br />
biodiversiteit, mobiliteit, biobased economy,<br />
klimaat en bouw. Ondernemers<br />
die op deze gebieden een duurzame<br />
ontwikkeling inzetten, kunnen tegen barrières<br />
aanlopen, zoals vertragende wetten<br />
en regels, financieringsproblemen of<br />
gebrek aan samenwerkingspartners. In die<br />
gevallen kan de Rijksoverheid helpen. Ze<br />
sluit dan een Green Deal met het bedrijf<br />
of meerdere bedrijven en organisaties<br />
af en zet zich in de knelpunten weg te<br />
nemen. VNO-NCW en MKB Nederland<br />
steunen deze aanpak en hebben zelf ook<br />
een Green Deal met de Rijksoverheid<br />
afgesloten om in algemene zin de duurzame<br />
ontwikkeling van onze economie te<br />
stimuleren.<br />
Resultaten<br />
Sinds de start in 2011 zijn er 164 Green<br />
Deals ontstaan. Daarvan zijn er inmiddels<br />
20 afgerond. Twee voorbeelden van<br />
succes: biokerosine telt voortaan mee<br />
bij de nationale verplichting ‘duurzame<br />
biobrandstoffen’ in het kader van de<br />
Europese richtlijn ‘Renewable Energy’;<br />
en de handreiking ‘Oplaadpunten voor<br />
elektrische auto’s in de openbare ruimte’<br />
draagt bij aan heldere en eenduidige procedures<br />
voor de aanleg van de publieke<br />
laadinfrastructuur voor elektrische auto’s.<br />
Behalve bedrijven participeren ook maatschappelijke<br />
organisaties en andere overheden<br />
in Green Deals. Het totaal aantal<br />
deelnemende bedrijven bedraagt 420.<br />
www.ondernemendgroen.nl<br />
Bedrijfsleven blij met extra geld<br />
voor techniekonderwijs<br />
Het middelbaar beroepsonderwijs<br />
(mbo) krijgt structureel<br />
75 miljoen euro extra<br />
om technische opleidingen<br />
te bekostigen. VNO-NCW<br />
en MKB-Nederland zijn blij<br />
dat minister Bussemaker<br />
(Onderwijs) hiertoe heeft<br />
besloten. Want net als de<br />
minister vinden zij het belangrijk<br />
dat meer jongeren<br />
voor techniek kiezen.<br />
Extra stimulans voor scholen<br />
Met het extra geld kunnen Regionale<br />
opleidingencentra (ROC), agrarische<br />
opleidingencentra (AOC) en (kleine) vakinstellingen<br />
hun techniekonderwijs verder<br />
ontwikkelen. VNO-NCW en MKB-Nederland<br />
gaan er vanuit dat scholen dit geld<br />
dan ook daadwerkelijk besteden aan het<br />
aanbieden en aantrekkelijker maken van<br />
technische mbo-opleidingen.<br />
Tekort aan technische mensen<br />
Het bedrijfsleven heeft grote behoefte<br />
aan goed geschoold technisch personeel.<br />
Ondanks werkloosheidscijfers op andere<br />
Invoering winstbox<br />
gaat niet door<br />
terreinen, geldt dat in enkele sectoren<br />
juist een tekort aan technische arbeidsplaatsen<br />
zal ontstaan. Omdat er tot 2020<br />
elk jaar 30.000 extra technici nodig<br />
zijn, hebben de overheid, het onderwijs<br />
en werkgeversorganisaties VNO-NCW<br />
en MKB-Nederland in 2013 afspraken<br />
gemaakt in het Nationaal Techniekpact<br />
2020 om techniek te stimuleren. En<br />
‘techniek is óók de tablet en telefoon<br />
waar jongeren zo gek op zijn’, aldus VNO-<br />
NCW en MKB-Nederland.<br />
Lees in dit nummer van <strong>Middelpunt</strong> meer<br />
over het Techniekpact en de ontwikkelingen<br />
in de regio.<br />
Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft voor de zomer in een brief aan de<br />
Tweede Kamer aangegeven af te zien van de verdere uitwerking en invoering van<br />
de winstbox. Ondernemingsorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en PZO-ZZP<br />
noemen dit verstandig. Het plan van Wiebes’ voorganger had als doel iets te doen<br />
aan het probleem dat het verschil in de gemiddelde belastingdruk tussen ondernemer<br />
en werknemer kan leiden tot schijnzelfstandigheid.<br />
Schijnzelfstandigheid<br />
Invoering van de winstbox zou volgens Wiebes echter het ‘betreden van een<br />
te onzekere weg, met ongewisse voordelen en duidelijke nadelen’ betekenen.<br />
VNO-NCW, MKB-Nederland en PZO-ZZP stellen dat Wiebes hiermee een juiste<br />
afweging maakt.<br />
‘Het is goed dat de staatssecretaris de afwegingen met betrekking tot het fiscale<br />
beleid en schijnzelfstandigheid neerlegt bij de daarvoor ingestelde interdepartementale<br />
werkgroep.’ Ook zijn de ondernemingsorganisaties blij dat het huidige<br />
systeem met de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling hierdoor in stand blijft.<br />
6 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
OKT 2014<br />
BE A<br />
OKT 2014<br />
REBEL<br />
BE A<br />
REBEL<br />
JM Congres Zwolle<br />
Start Your Revolution<br />
JM Congres Zwolle<br />
4 & 5 oktober 2014<br />
Start Your Revolution<br />
4 & 5 oktober 2014<br />
Daag jezelf uit op 4 oktober in Zwolle!<br />
wat maakt jou als manager of<br />
ondernemer succesvol?<br />
Koop nu je ticket voor het dagcongres!<br />
www.jmcongreszwolle.nl/tickets<br />
Wees er snel bij, er zijn maar 150 dagkaarten beschikbaar!<br />
Programma 4 oktober - dagcongres<br />
Dagkaart incl.<br />
lunch en borrel<br />
€150.-<br />
excl. BTW<br />
Sprekers ochtendprogramma 9.00 - 12.30 uur<br />
“ZET DE REVOLUTIE VOORT!”<br />
Daan Roosegaarde<br />
“PLUGGEN DIE HANDEL”<br />
Floris van Bommel<br />
Het dagcongres spitst zich toe op jonge managers en ondernemers in de leeftijd 25 t/m 45 jaar<br />
en is ook toegankelijk voor niet-JM leden en oud-JM leden. Het programma start om 9.00 uur in<br />
theater de Spiegel in Zwolle.<br />
Naast het plenaire ochtendprogramma zal het middagprogramma bestaan uit diverse workshops van<br />
o.a. Jochem Uytdehaage, Thomas Brinkman en Erik Schampers. De dag wordt afgesloten met een borrel.<br />
Voor het volledige programma verwijzen wij naar de website www.jmcongreszwolle.nl<br />
“THE SKY IS NOT THE LIMIT”<br />
Bas Lansdorp, Mars One<br />
Partners<br />
Finance Today<br />
Transaction Services B.V.<br />
Surf naar www.jmcongreszwolle.nl voor meer informatie en het totale programma.<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 7
Tekst: Annemarie van Oorschot Foto: Michel Porro<br />
VNO-NCW-VOORZITTER ZET IN OP GROEI EN DYNAMIEK<br />
De Boer ziet<br />
sleutelrol voor<br />
regionale<br />
verenigingen<br />
Hans de Boer (59) volgde op 1 juli<br />
Bernard Wientjes op als voorzitter<br />
van VNO-NCW. Hij wil de komende<br />
jaren inzetten op groei en dynamiek,<br />
ambities op wereldschaal en<br />
ondernemerschap. “Ondernemers<br />
bepalen de economie en de<br />
economie bepaalt de samenleving.<br />
Die grote maatschappelijke rol van<br />
ondernemers moeten we duidelijk<br />
maken aan de politiek.”<br />
De avond voor dit interview belde zijn zoon (26)<br />
op, vanuit Amerika waar hij woont. Hij had<br />
een idee voor het opzetten van een bedrijf en<br />
wilde weten wat pa ervan vond. Welk idee het is, wil<br />
Hans de Boer vanwege mogelijke concurrentie niet<br />
openbaar maken, maar “het is een goed idee”, zegt<br />
hij vol enthousiasme. De Boer vindt het geweldig dat<br />
zijn zoon overweegt ondernemer te worden. Ook zijn<br />
dochter, die een paar jaar ouder is, heeft die ambitie.<br />
“Dat is het sterke effect van de keukentafel”, verklaart<br />
hij de passie van zijn kinderen. “Toen ik mijn bedrijf<br />
leidde, hoorden zij mij praten over de omzetcijfers,<br />
zagen ze mij de rekeningen de deur uit doen en blij<br />
worden van een mooie opdracht.” De Boer richtte in<br />
1986 het adviesbureau voor Economische Argumentatie<br />
op en was acht jaar directeur-eigenaar.<br />
Wat maakt dat u zo gepassioneerd bent door<br />
ondernemerschap?<br />
“Ondernemerschap brengt zoveel goeds. Je kunt<br />
eigen initiatief nemen, iets zelf vormgeven. Die vrijheid,<br />
dat is heerlijk. Ergens is het jammer dat de jongere<br />
generatie de situatie in het voormalige Oostblok<br />
nooit gekend heeft, hoewel ik natuurlijk blij ben dat<br />
de muur gevallen is. Het verschil tussen West- en<br />
Oost-Berlijn was tot 1989 gigantisch. In het westen<br />
een en al levendigheid, een swingend nachtleven,<br />
dynamiek door mensen die van alles opzetten, in het<br />
oosten één doffe ellende. Zie je dat verschil met eigen<br />
ogen dan weet je in één klap de waarde van een vrije<br />
markteconomie.<br />
8 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
Ondernemers bepalen de economie en de economie<br />
bepaalt de samenleving. Ze zorgen voor werkgelegenheid,<br />
belastinginkomsten, economische groei,<br />
innovatie, dienstverlening, allemaal goede dingen<br />
voor de samenleving. En ze spelen een cruciale rol in<br />
het oplossen van maatschappelijke problemen, zoals<br />
de milieuvervuiling.”<br />
Niet iedereen ziet dat in<br />
“De samenleving en vooral ook de politiek neemt<br />
dit voor granted. Die plukken wel de vruchten, maar<br />
willen het ondernemers niet van nature naar de zin<br />
maken. Een doorsnee-ondernemer denkt ook niet<br />
na over zijn maatschappelijke rol. Die is te druk bezig<br />
met zijn bedrijf, nu bijvoorbeeld met het beperken<br />
van de schade door de Russische sancties. Daarom is<br />
het belangrijk dat ondernemers zich verenigen. Landelijk<br />
VNO-NCW en MKB Nederland, de branches en<br />
zeker ook de regionale verenigingen maken elk een<br />
Regionale verenigingen<br />
zouden projecten<br />
moeten bedenken waarin<br />
voorwaartse energie zit.<br />
eigen vorm van samenwerking tussen ondernemers<br />
mogelijk, waardoor zij als groep hun belangen goed<br />
kunnen behartigen en die belangrijke maatschappelijke<br />
rol kunnen laten zien. Richting overheid en richting<br />
andere maatschappelijke organisaties, zoals vakbeweging<br />
en onderwijsinstellingen.“<br />
Wat zouden onze regionale verenigingen op<br />
dit punt het eerst moeten oppakken?<br />
“Dat verschilt per regio. Regionale verenigingen zouden<br />
projecten moeten bedenken waarin voorwaartse<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 9
energie zit. Daar bind je ondernemers op. In mijn rol<br />
als VNO-NCW-voorzitter wil ik de komende jaren inzetten<br />
op groei en dynamiek – dus geen behoud van<br />
het oude -, ambities op wereldschaal en ondernemerschap.<br />
Dit betekent dat ik naast de lobbyactiviteiten<br />
enkele grote groeiprojecten wil oppakken. Dat is mijn<br />
strategie voor de landelijke organisatie, maar die kun<br />
je verbijzonderen naar de regio. Zo wil ik samen met<br />
Rotterdamse ondernemers de World Expo naar Nederland<br />
halen. Verder wil ik bijdragen aan de ontwikkeling<br />
van spannende binnensteden en zorgen voor<br />
het 100.000-banenplan.”<br />
Kunt u aan de hand van het project World<br />
Expo toelichten wat uw strategie voor de regio<br />
betekent?<br />
“Het thema van de World Expo moet ‘duurzaam wonen<br />
en werken in de delta’ zijn. Op dit terrein is het<br />
Nederlandse bedrijfsleven zeer innovatief en tellen<br />
we veel wereldwijde koplopers. Met de Expo maken<br />
we een wereldetalage van de Nederlandse economische<br />
kracht. Dat kan enkele jaren tot 1 procent groei<br />
per jaar opleveren. Dit is heel veel.<br />
Hoe dan ook moeten we veel meer laten zien hoe innovatief<br />
ons bedrijfsleven is. Daar ligt een sleutelrol<br />
voor de regionale verenigingen. Ons buurland doet<br />
dat veel beter. Heel de wereld roemt Duitsland om zijn<br />
auto-industrie. Dat in die auto’s allerlei Nederlandse<br />
onderdelen zitten, weet bijna niemand. Op communicatiegebied<br />
ligt er voor ondernemers en verenigingen<br />
nog een grote uitdaging.”<br />
Het tweede project, Brainport Next Generation,<br />
dat u omarmd heeft, is gekoppeld aan<br />
de regio Eindhoven. Levert dat geen commentaar<br />
op uit andere regio’s?<br />
“Brainport Next Generation staat voor bedrijven en<br />
kennisinstellingen die technologie ontwikkelen<br />
waardoor mensen tot op hoge leeftijd zelfstandig<br />
kunnen blijven functioneren. Denk aan technologie<br />
waarmee je via gedachten apparaten in beweging<br />
kunt krijgen. Toen ik bij mijn aantreden als voorzitter<br />
eind juni bekendmaakte dat ik deze brainport wilde<br />
steunen, kreeg ik direct reacties uit Twente en Delft.<br />
Of ik niet wist dat daar ook technologische topbedrijven<br />
zitten. Natuurlijk weet ik dat. Ik ben erg onder<br />
de indruk van de Nederlandse maakindustrie: zeer<br />
innovatief en internationaal georiënteerd. Maar de<br />
mensen uit Zuid-Nederland hebben mij als eerste benaderd.<br />
Als straks een andere regio met een kansrijk<br />
groeiproject komt, zal ik dat ook steunen.“<br />
Hoe belangrijk is die internationale oriëntatie?<br />
“Als je onze economie wil laten groeien moet je kijken<br />
naar de export én naar de binnenlandse markt. We<br />
vergeten nog wel eens dat die twee met elkaar verbonden<br />
zijn. Een voorbeeld: de laatste jaren groeit de<br />
export van het ICT-bedrijf ASML in Eindhoven snel,<br />
waardoor het veel werknemers in dienst kan nemen<br />
en hen een goed inkomen en toekomstperspectief<br />
kan geven. Dat zie je terug in de omzetcijfers van de<br />
Plus- en Spar-markten, die ik als president-commissaris<br />
te zien krijg: hogere cijfers in de regio Eindhoven.<br />
Ik wil mede daarom nog meer handelsmissies organiseren<br />
voor grote en kleine bedrijven uit alle topsectoren.<br />
Zo kunnen we onze vooraanstaande positie op<br />
de wereldmarkt verder versterken, waarvan het effect<br />
Curriculum Vitae drs. J. de Boer (Hans)<br />
Hans de Boer (17 januari 1955, Oostdongeradeel) volgde op 1 juli Bernard Wientjes op als voorzitter van<br />
VNO-NCW. Na zijn gymnasium haalde hij zijn doctoraal economie (econometrie en openbare financiën)<br />
aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen.<br />
1978-1982 Wetenschappelijk medewerker Instituut voor Onderzoek van Overheidsuitgaven<br />
1982-1985/6 Beleidsadviseur regering van de Nederlandse Antillen/Nederland<br />
1986-1994 Oprichter/directeur/eigenaar Bureau voor Economische Argumentatie<br />
1994 Verkoop van BEA aan KPMG<br />
1994-1996 Directeur KPMG Bureau voor Economische Argumentatie<br />
1996-1998 Directeur KPMG – holding<br />
1997-2003 Voorzitter Koninklijke Vereniging MKB Nederland<br />
2003-2012 Ondernemer, commissaris en adviseur bij diverse organisaties, zoals voorzitter Raad<br />
van Commissarissen Sperwer Groep (Plus- en Spar-supermarkten), voorzitter Raad van<br />
Commissarissen 365 B.V. (arbodienstverlening), lid RvC Siemens Nederland, lid RvC<br />
Exact, initiatiefnemer Vakcolleges (keten van moderne ambachtsscholen),<br />
lid van het Innovatieplatform van het kabinet Balkenende IV en<br />
voorzitter Commissie De Boer, investeringsplan voor het HBO-techniek.<br />
2011-2013 Gedelegeerd CEO bij LSI project investment N.V.<br />
Een uitgebreid cv vind je op www.vno-ncw.nl<br />
10 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
COLUMN<br />
WILFRIED HORCK<br />
flink zal doordruppelen naar de binnenlandse markt.<br />
Dat neemt niet weg dat we ook de zelfstandige kracht<br />
van de binnenlandse sectoren moeten stimuleren en<br />
waken voor nodeloze onderbesteding.”<br />
Hoe kunnen bij het derde project, spannende<br />
binnensteden, de regio’s aanhaken?<br />
“Als we al die Aziaten die ons land bezoeken nu eens<br />
1 nachtje langer hier weten te houden, dan levert dat<br />
tot wel vijftigduizend banen op. Neem de Chinezen,<br />
ze bezoeken Amsterdam een dag en vliegen dan<br />
door naar Parijs. Wie vertelt ze dat Delft, Dordrecht of<br />
Groningen ook fantastisch mooi zijn? En in hun belevingswereld<br />
naast de deur van Amsterdam liggen.<br />
We moeten samen met de cultuur- en natuursector<br />
en met de gemeenten zorgen voor aantrekkelijke dynamiek<br />
in stad en regio. Voor de regionale verenigingen<br />
zie ik hier ook een sleutelrol. Voor succes heb je<br />
initiatief en organisatiekracht nodig en die zitten toch<br />
vooral bij ondernemers.”<br />
De gemeenten krijgen van de rijksoverheid<br />
meer taken zonder dat daar extra geld tegenover<br />
staat. De regionale verenigingen<br />
maken zich zorgen over deze decentralisatieoperatie.<br />
Deelt u die zorg?<br />
“Ik begrijp die zorg heel goed en houd mijn hart vast.<br />
De hele operatie zal veel crisissituaties opleveren.<br />
Maar een alternatief zie ik op dit moment ook niet.<br />
Collectieve zorgstructuren vallen om: ze zijn te log, te<br />
duur en afgedwaald van hun core business. Extra lastig<br />
is de bezuinigingsoperatie die tegelijkertijd wordt<br />
doorgevoerd, maar die houdt wel de druk op gemeenten<br />
om de zorg anders te organiseren. Ondernemers<br />
kunnen het best de ontwikkelingen goed in de gaten<br />
houden en in het gat springen waar je zorg efficiënter<br />
en goedkoper kan aanbieden. Ik denk dat een gemengde<br />
zorgmarkt zal ontstaan met deels publiek en<br />
deels privaat aanbod.”<br />
En de decentralisatie van het plaatsen van<br />
honderdduizend arbeidsgehandicapten?<br />
“We hebben onze handtekening onder het Sociaal<br />
Akkoord gezet. Dat betekent dat ik op landelijke niveau<br />
aan een plan werk om onze toezeggingen na te<br />
komen. Maar we hebben economische groei nodig<br />
om verdringing op de arbeidsmarkt te voorkomen.<br />
Staatssecretaris Klijnsma mag zich dan theatraal om<br />
de totempaal van de quotumwet bewegen, ze moet<br />
wel oog houden voor de realiteit. Tegen de regionale<br />
verenigingen zeg ik: laat je niet inzepen met verantwoordelijkheden<br />
die je niet kunt dragen en benadruk<br />
dat het een politiek besluit is. Maar we moeten er natuurlijk<br />
wel samen iets van maken.”<br />
De plaag die pensioenwijziging<br />
2015 heet...<br />
‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen meneer? Wie kent dit Duitse sprookje<br />
niet? Een uitstekende metafoor voor het huidige pensioentumult in de markt.<br />
Al vrezen wij dat de toverfluit weinig perspectief biedt.<br />
Daar is ‘ie weer: het pensioendossier. Mooi als het dicht zit, maar voor veel<br />
werkgevers een plaag als het open moet. Toch zal ook uw pensioenregeling<br />
moeten worden opgelijnd. Nog voor het einde van dit jaar. Of u nu wilt of niet.<br />
Er wacht namelijk een stevige versobering van de spelregels. En dus wijziging<br />
van een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Kan dat zomaar? Nee! U kunt als werkgever<br />
namelijk niet éénzijdig de arbeidsovereenkomst wijzigen. U heeft dus<br />
nadrukkelijk instemming van uw werknemer of ondernemingsraad nodig om<br />
de arbeidsvoorwaarde pensioen te veranderen.<br />
Voor u als werkgever is het van belang helder te hebben welke route, oftewel<br />
beleidskeuze u in dit traject maakt. Om tot wijziging van de pensioenregeling te<br />
komen, kan door uw werknemer compensatie worden afgedwongen. Wat zijn<br />
daarvoor de richtlijnen? Wat zijn uw mogelijkheden als werkgever? Wat is uw<br />
juridische positie? Het helpt als u zelf enigszins pensioendeskundig bent. Al dan<br />
niet bijgestaan door een ervaren gids.<br />
Instemming werknemer vastleggen<br />
Ik zal een enkel aandachtspunt op voorhand met u uitwisselen. Nadat u alle<br />
kruispunten van Hamelen hebt gezien en doorlopen, volgt uiteindelijk nog een<br />
zorgvuldig vastleggingstraject. De instemming van uw werknemer zal onomstotelijk<br />
helder moeten zijn. Dit mag stilzwijgend zijn. Maar dat stilzwijgen<br />
moet wel kunnen worden opgevat als aanvaarding van het voorstel. Zorgvuldige<br />
communicatie en vastlegging van de instemming is daarbij essentieel. Als<br />
dat niet het geval is, kan niet worden aangenomen dat de werknemer heeft<br />
ingestemd.<br />
Een rattenvanger nodig?<br />
Aanpassing van de collectieve pensioenregeling is ingrijpend en vereist zorgvuldigheid<br />
bij de uitvoering. Slechts dan wacht u een happy end. Conform de<br />
moderne versie van het aangehaalde sprookje.<br />
Hans de Boer is 25 november gastspreker op de algemene<br />
ledenvergadering van VNO-NCW Midden in<br />
Garderen.<br />
WILFRIED HORCK<br />
PENSIOENADVISEUR DE REGT ADVIESGROEP
KRINGGESPREK MET KENNERS:<br />
ALTERNATIEVE FINANCIERINGSVORMEN<br />
Beter samen<br />
dan alleen<br />
De Nederlandse economie klimt voorzichtig uit het dal dat op de<br />
financiële crisis volgde. De werkloosheid groeit minder snel dan<br />
voorheen. In vroegcyclische sectoren trekt de markt aan; laatcyclische<br />
sectoren zitten in de staart van de neergang. In deze economisch fragiele<br />
tijden bedraagt de totale kredietvraag bij het Nederlands bedrijfsleven<br />
voor de financiering van hun investeringen 390 miljard euro. Omdat<br />
banken sinds de financiële crisis gebonden zijn aan strengere eisen voor<br />
hun eigen vermogen en solvabiliteit, kunnen zij niet meer aan deze vraag<br />
voldoen. Welke alternatieven zijn er en welke eisen stelt dat aan zowel<br />
kredietverstrekkers als ondernemers?<br />
12 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014<br />
2014
FINANCIERING<br />
Tekst: Marion van Weeren Braaksma<br />
Foto: Patrick van Gemert - Zutphens Persbureau<br />
Een mix van fondsen<br />
Alan van Griethuysen: “Als gevolg van de Basel<br />
III-richtlijnen waaraan de banken gebonden zijn,<br />
komt er een structureel ander evenwicht tussen risicodragend<br />
en beperkt risicodragend kapitaal. Bij ondernemers<br />
bestaat het beeld dat ze vroeger twee uur<br />
bij de bank zaten en de financiering rond hadden. Ik<br />
zie voor de bank een regierol weggelegd in het nieuwe<br />
financieren en nadrukkelijk geen makelaarsrol, omdat<br />
ze geen zorgplicht mogen dragen over het deel dat ze<br />
niet zelf financieren.”<br />
Karin van Willigen: “De bank heeft in die regierol dus<br />
eigenlijk een adviesfunctie. Ondernemers zullen daar<br />
enorm aan moeten wennen en kunnen voor advies<br />
trouwens ook naar hun accountant. Als ondernemers<br />
Maarten van Oostveen:<br />
“Een goede mix van<br />
fondsen is prima.”<br />
bij Oost NV komen voor geld zijn ze al bij diverse banken<br />
geweest. Het merendeel van de kapitaalbehoefte<br />
wordt nog steeds door de bank gefinancierd. De rest<br />
moet op een andere manier. De banken moeten hiervoor<br />
overigens meer moeite doen, terwijl ze er minder<br />
mee verdienen. Hun verdienmodel verandert.”<br />
Aan tafel zitten drie gasten die hun licht laten<br />
schijnen over de ontwikkelingen rond alternatieve<br />
financieringsvormen. Karin van Willigen<br />
is algemeen directeur van Oost NV, een ontwikkelingsmaatschappij<br />
met publieke aandeelhouders die elf jaar<br />
geleden werd opgericht om de regionale economie in<br />
Oost-Nederland te stimuleren, onder andere met geld.<br />
Maarten van Oostveen is directeur Bedrijven van Rabobank<br />
Graafschap-Zuid en heeft direct te maken met de<br />
gevolgen van de strengere regelgeving voor Europese<br />
banken. Senior adviseur Alan van Griethuysen neemt<br />
aan het gesprek deel namens NPEX, een online beurs<br />
die sinds vijf jaar het Nederlandse MKB toegang geeft<br />
tot investeerders en beleggers op de kapitaalmarkt.<br />
Maarten van Oostveen: “Het is voor de ondernemer<br />
een afweging: ga ik eerst naar de bank of naar de accountant?<br />
Uiteindelijk is de vraag echter hoe hij terechtkomt<br />
bij de juiste financier. Als bank moeten wij<br />
onderzoek gaan doen: hoeveel willen en kunnen wij<br />
financieren? De spelregels zijn niet heel erg veranderd<br />
door de nieuwe regelgeving; ze zijn wel duidelijk<br />
strenger geworden. We hebben een voor Europese begrippen<br />
relatief lage marge en nemen overzichtelijke<br />
risico’s, want we willen zeker weten dat het geld terugkomt.<br />
Banken moeten zich ook niet meer ten doel<br />
stellen de volle 100% te financieren. Een goede mix van<br />
fondsen is prima.”<br />
De bank als adviseur<br />
Karin van Willigen: “Ondernemers zullen een mix van<br />
verschillende fondsen moeten aanboren, helemaal nu<br />
banken een minder groot aandeel nemen in een financieringsvraag.<br />
Hoe het gat moet worden opgevuld<br />
is één groot woud van mogelijkheden dat niet te overzien<br />
is en al helemaal niet voor de ondernemer. Je ziet<br />
nu her en der, regionaal georganiseerd, loketten ont-<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
13
Karin van Willigen<br />
Maarten van Oostveen<br />
staan die mensen moeten doorverwijzen. Zij moeten<br />
iedereen één voor één op de hoogte brengen: efficiënt<br />
is dat allemaal niet. Het zou voor ondernemers handig<br />
zijn als de bank hen helpt bij hun totale financieringsbehoefte.”<br />
Maarten van Oostveen: “Dat betekent dus dat banken<br />
een overzicht moeten hebben van alle initiatieven.”<br />
Karin van Willigen: “Ondernemers klagen, omdat ze<br />
bij banken te vaak nee te horen krijgen op hun financieringsvraag.<br />
Dit zou hun beeld kunnen veranderen.”<br />
Maarten van Oostveen: “Banken beslissen: wel of niet<br />
financieren. Om te financieren vragen we om een<br />
Karin van Willigen: “Geld<br />
wordt duurder. Dat is een feit.”<br />
bancair verantwoorde propositie. Maar ondernemers<br />
in Nederland zijn gewend circa 90% van hun vreemd<br />
vermogen gefinancierd te krijgen tegen relatief lage<br />
bancaire kosten.”<br />
Karin van Willigen: “Dat geld duurder wordt, is een feit.”<br />
Selectie aan de poort<br />
Alan van Griethuysen: “De manier van kijken naar hoe<br />
te financieren moet veranderen. Banken beslissen niet<br />
langer uitsluitend over wel of geen financiering, maar<br />
moeten kijken naar de kwaliteit van de propositie en<br />
manieren om deze te financieren. Wij geloven in stapelfinanciering.”<br />
Maarten van Oostveen: “Er is veel regelgeving bijgekomen<br />
in de afgelopen jaren en daardoor is er een<br />
soort kramp ontstaan. Die kramp raakt klanten in termen<br />
van flexibiliteit en snelheid. Banken moeten nu<br />
weer de ruimte gaan zoeken, samen met andere partijen.<br />
De bereidheid om samen te werken is er bij alle partijen<br />
van nature. Er is nog meer bewustwording nodig<br />
bij ondernemers, maar in het algemeen zie je dat alle<br />
partijen langzaam in dezelfde modus belanden.”<br />
Karin van Willigen: “Wij hebben een strenge selectie<br />
aan de poort en doen maar één op de twintig deals.<br />
Onze pot met geld is niet zo groot en we nemen een<br />
hoger risico. Al onze fondsen zijn geoormerkt en allemaal<br />
kennen ze de voorwaarde van echte innovativiteit<br />
en maakbaarheid. Wij stimuleren ondernemers die<br />
een speler kunnen zijn op de wereldmarkt: vaak techniekgedreven<br />
startende ondernemers die maanden tot<br />
jaren bezig zijn met het doorontwikkelen van hun product.<br />
Crowdfunding is dan meestal geen optie: deze<br />
ondernemers zijn niche, niche, niche en dat spreekt<br />
het grote publiek minder aan. Wij moeten en willen<br />
dus samenwerken. Voor ondernemers en financiers<br />
is NPEX een nieuwe partij. De banken zijn natuurlijk<br />
bekend.”<br />
Alan van Griethuysen: “Ik denk ook dat het proces van<br />
samenwerken al in gang gezet is. Banken hebben ondernemingen<br />
met een financieringsbehoefte die niet<br />
alleen door hen kon worden ingevuld doorverwezen<br />
naar NPEX als mogelijk aanvullende financieringsbron.<br />
PPM Oost hanteert een limiet voor de financiering<br />
van proposities waar zij achter staan. De rest moet<br />
op een andere manier worden ingevuld. Wij werken<br />
graag samen met een ontwikkelingsmaatschappij: hoe<br />
meer partijen naar een propositie gekeken hebben,<br />
hoe beter.”<br />
Karin van Willigen: “Veel proposities die wij binnenkrijgen<br />
zijn nog niet rijp genoeg. Maar wij zien ook de<br />
ondernemers die met een goede propositie komen<br />
zonder er financiering voor te krijgen. En dan zijn ze<br />
al langs behoorlijk wat potentiële financiers getrokken<br />
die allemaal nee gezegd hebben: de banken, business<br />
angels en venture capitalists waarbij ze gepitcht hebben.<br />
Bij NPEX zijn ze vaak nog niet geweest. Je moet<br />
het ook gewoon een keer gedaan hebben met elkaar en<br />
dat is nog niet het geval.”<br />
Samen of alleen<br />
Alan van Griethuysen: “Er is een keten zichtbaar in de<br />
14 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
Alan van Griethuysen<br />
financiering van bedrijven naarmate zij groeien en de<br />
financieringsbehoefte toeneemt: eigen vermogen –<br />
familie en vrienden - crowdfunding – bank-participatiemaatschappij,<br />
zoals PPM Oost – NPEX – combinatie<br />
van alle genoemde - Euronext.”<br />
Karin van Willigen: “Wat opvalt, is de rol van de business<br />
angels. Het zijn investeerders die in je bedrijf gaan<br />
zitten, omdat ze invloed willen in ruil voor hun geld.<br />
MKB-ers willen echter hun vrijheid behouden. In Silicon<br />
Valley is dat bijvoorbeeld heel anders. Daar maken<br />
ondernemers sneller combinaties met anderen en<br />
vertrouwen venture capitalists op het geheel. Wij zijn<br />
meer individualisten.”<br />
Alan van Griethuysen: “Een ondernemer die geen tegenwicht<br />
krijgt, is een investeringsrisico. Daar gaan<br />
investeerders niet in.”<br />
Tips van de experts<br />
Karin van Willigen: “Bereid jezelf heel goed voor<br />
op je financieringsvraag. Struin alles af op internet<br />
en realiseer je dat het moeilijker en duurder<br />
is dan vroeger.”<br />
Maarten van Oostveen: “Realiseer je dat je met<br />
meer partijen moet werken om tot de oplossing<br />
te komen. Verzamel partijen om je heen, werk<br />
samen en bedenk dat dat niet op gespannen<br />
voet staat met ondernemen.”<br />
Alan van Griethuysen: “Verdiep je in de mogelijkheden,<br />
de wereld ziet er anders uit dan een<br />
paar jaar geleden. Onderschat het belang van het<br />
ondernemingsplan en de propositie niet. Gooi er<br />
een vleug marketing overheen om investeerders<br />
over de lijn te trekken. Het plan en de propositie<br />
moeten een wow-factor hebben.”<br />
Maarten van Oostveen: “Ook de banken zien dat als<br />
een risico. Het is belangrijk niet alles zelf te willen doen,<br />
maar juist samen te werken, kennis en ervaring te delen,<br />
experts binnen te halen, zodat je op tijd kunt bewegen.<br />
Er zijn gelukkig legio ondernemers die ook de afgelopen<br />
jaren in de zwarte cijfers gebleven zijn: de samenwerkers<br />
zijn de succesvolle ondernemers gebleken.”<br />
Alan van Griethuysen:<br />
“Een ondernemer die geen<br />
tegenwicht krijgt, is een<br />
investeringsrisico.”<br />
Karin van Willigen: “Maar stimuleren wij dat als kapitaalverstrekkers<br />
wel echt? Of belijden we het met<br />
woorden, maar remmen het vervolgens, omdat we samenwerking<br />
ook als risico zien vanwege onduidelijke<br />
zeggenschap?”<br />
Alan van Griethuysen: “Die vraag over zeggenschap<br />
bij samenwerking nemen wij ook mee. Financiering<br />
via NPEX is een langer traject, zeker vergeleken met wat<br />
ondernemers gewend zijn bij de bank. Bij ons duurt alleen<br />
al een kennismakingsgesprek twee uur. Dat is lastig<br />
voor een ondernemer, want die wil ondernemen. Bij<br />
ons moet iedere ondernemer, wel of niet wettelijk verplicht,<br />
minimaal een standaardprospectus invullen om<br />
aandelen of obligaties te kunnen uitgeven. Dat invullen<br />
dwingt een ondernemer tot nadenken. Ook dat is anders<br />
dan vroeger bij de bank. Er zijn bedrijven die dat<br />
goed oppakken en een professionaliseringsslag doorvoeren<br />
binnen de onderneming.”<br />
Maarten van Oostveen komt tot de eindconclusie van<br />
dit kringgesprek: “De vraag is: wil je alles zelf doen of<br />
verzamel je mensen om je heen? De verschuiving naar<br />
samenwerken is bezig, zowel bij ondernemers als bij<br />
kapitaalverstrekkers.”<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 15
UIT DE REGIO<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Voordelen werkgevers Stedendriehoek en<br />
Noord-Veluwe bij tegengaan werkeloosheid<br />
VNO-NCW Midden heeft meegewerkt<br />
aan het indienen van een sectorplan<br />
bij het ministerie van SZW. De arbeidsmarktregio<br />
Stedendriehoek en<br />
Noord-Veluwe heeft maar liefst vijf<br />
miljoen euro gekregen om meer banen<br />
te creëren. Daar zijn wij heel blij mee.<br />
En nu kunnen we met elkaar aan de slag<br />
om die banen in te vullen.<br />
Werkgevers- en werknemersorganisaties,<br />
bedrijvenkringen, gemeenten, UWV<br />
en Werkpleinen, onderwijs en andere<br />
betrokken partners in de regio Stedendriehoek<br />
en Noord-Veluwe hebben een<br />
aantrekkelijk aanbod voor werkgevers<br />
om een jongere een BBL- of werkervaringsplek<br />
te bieden of de arbeidsmobiliteit<br />
van werknemers te vergroten. Daar<br />
kunt u nu van profiteren als u zich aanmeldt<br />
voor één of meer arrangementen.<br />
Voordelen voor werkgevers<br />
Het sectorplan bestaat uit vier arrangementen<br />
gericht op het tegengaan van<br />
de (jeugd)werkloosheid in de regio’s<br />
Stedendriehoek en Noord-Veluwe. Het<br />
arrangement nieuwe BBL-leerwerkplekken<br />
is een stimulans voor werkgevers<br />
om jongeren de kans te bieden<br />
werken en leren te combineren. De<br />
regio betaalt 20% van de loonkosten.<br />
De Startersbeurs is een werkervaringsplek<br />
voor jongeren met diploma,<br />
maar nog zonder baan. De regio betaalt<br />
mee; de werkgeverskosten zijn 1.500<br />
euro. De mobiliteitsvoucher helpt om<br />
werknemers naar andere functies binnen<br />
of buiten een bedrijf te begeleiden. Elke<br />
voucher is 2.000 euro waard. Tot slot is<br />
er de scholingsvoucher, bestemd voor<br />
een werkgever die een werkzoekende<br />
55-plusser een kans wil geven. Die krijgt<br />
een opleidingsbudget van 750 euro<br />
mee.<br />
Kijk voor de voorwaarden en meer<br />
informatie op<br />
www.samenwerkmakenvanwerk.nl.<br />
Techniekdagen in Arnhem, Nijmegen en Montferland<br />
ouders te laten ervaren dat techniek toekomst<br />
heeft. De technische sector biedt<br />
volop kansen en mogelijkheden voor een<br />
goede loopbaan. De Techniekdagen trekken<br />
tussen de 2.000 en 3.000 bezoekers<br />
per evenement en zijn gratis te bezoeken.<br />
Bedrijven die belangstelling hebben om<br />
zich gratis te presenteren op een van de<br />
Techniekdagen kunnen zich aanmelden<br />
via www.techniekdag.nl.<br />
VNO-NCW Midden organiseert meerdere<br />
keren per jaar in verschillende regio’s<br />
Techniekdagen. Dat doen we in nauwe<br />
samenwerking met het regionale bedrijfsleven,<br />
lokale bedrijvenkringen, onderwijsinstellingen<br />
en het Platform Onderwijs en<br />
Arbeidsmarkt. De Techniekdagen hebben<br />
ten doel om jongeren op een positieve<br />
manier vroegtijdig in aanraking te laten<br />
komen met techniek, om zo het imago<br />
van technische beroepen en opleidingen<br />
te verbeteren. Ook is het van belang om<br />
Nijmegen, zaterdag 27 september<br />
(afsluiting Week van de Techniek)<br />
– in en rondom het Technovium,<br />
Heyendaalseweg 98<br />
Arnhem, zaterdag 11 oktober (afsluiting<br />
Green Tech Week), Industriepark<br />
Kleefse Waard, Westervoortsedijk 73<br />
Montferland, zaterdag 1 november,<br />
terrein van de gemeentewerf<br />
Montferland, Leigraaf 9 in Beek<br />
www.techniekdag.nl<br />
16 MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
LEDEN<br />
NIEUWS<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Technologische<br />
MKB Innovatie<br />
Fonds Flevoland<br />
Op 1 juli 2014 is het TMI Fonds Flevoland gestart. Dit fonds<br />
richt zich op het financieel ondersteunen van innovatieve<br />
ondernemers die kennis en technologie samenbrengen<br />
en voor eigen rekening en risico voor Flevoland nieuwe<br />
producten, diensten of processen ontwikkelen.<br />
Doel van het TMI Fonds Flevoland is het verstrekken van<br />
risicodragende financiering in de vorm van marktconforme<br />
leningen aan Flevolandse MKB ondernemingen voor het<br />
realiseren van een eerste omzet van innovatieve producten<br />
en diensten. Het is een financieringsinstrument om technologische<br />
innovaties mede mogelijk te maken. Beoogd<br />
effect is het vergroten van het innoverend vermogen van<br />
Flevolandse ondernemers en werk maken van de Flevolandse<br />
kenniseconomie. De TMI-lening wordt verstrekt<br />
door de Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland BV (OMFL).<br />
Aanvragen voor een TMI-lening worden beoordeeld door<br />
een investeringscommissie. Voor het TMI Fonds heeft de<br />
provincie Flevoland een half miljoen euro beschikbaar gesteld,<br />
vooruitlopend op middelen uit het Europees Fonds<br />
voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) 2014-2020.<br />
www.omfl.nl<br />
Bijeenkomst Lelystad<br />
Airport: Runway 2<br />
Opportunities<br />
Op vrijdag 3 oktober 2014 organiseren Bedrijfskring Lelystad<br />
en Amsterdam Lelystad Airport, samen met zeven<br />
regionale bedrijfskringen en VNO-NCW Flevoland, een<br />
eerste inspirerende bijeenkomst over de toekomstige<br />
betekenis van de luchthaven Lelystad. Ondernemers zijn<br />
welkom van 15.00 tot 19.00 uur.<br />
Aanleiding voor deze bijeenkomst is het besluit om<br />
Amsterdam Lelystad Airport te ontwikkelen tot de tweede<br />
luchthaven van Nederland. Dit betekent een belangrijke<br />
economische impuls voor het gebied binnen een straal<br />
van circa 70 km rondom deze luchthaven.<br />
Een luchthaven heeft economische aantrekkingskracht<br />
op meer activiteiten dan alleen de voorgenomen passagiersvluchten.<br />
Inmiddels hebben zich al nieuwe bedrijven<br />
op de luchthaven gevestigd en worden nieuwe samenwerkingen<br />
aangegaan, zowel lokaal, regionaal en zelfs<br />
al internationaal. Tijdens Runway 2 Opportunities maakt<br />
u kennis met de reeds gevestigde bedrijven en worden<br />
cases van vergelijkbare luchthavenregio’s gedeeld.<br />
Postillion Deventer wint Dutch Hotel Award<br />
Het managementteam van Postillion Deventer mag zich winnaar<br />
noemen van de elfde editie van de Dutch Hotel Award. Het<br />
team maakte indruk op de jury met hun sprankelende aanwezigheid<br />
en de invulling die het gaf aan de finaleopdracht en het<br />
thema van dit jaar.<br />
In de finale van de elfde editie van de Dutch Hotel Award versloeg<br />
het team van Postillion Deventer onder leiding van general<br />
manager Mathilde van der Weerd de collega’s van Radisson Blu<br />
Amsterdam en Hotel Wesseling in Dwingeloo.<br />
www.postillionhotels.com<br />
Fair, onderscheidend in krimpende markt<br />
De beveiligingsbranche verkeert al enige tijd in zwaar weer. De<br />
omzet daalde in 2013 met 4% en het aantal medewerkers in de<br />
branche daalde met maar liefst 7%. Uitzondering op deze negatieve<br />
trend is de Fair Groep die een omzetstijging in de beveiliging<br />
van maar liefst 25,8% laat zien. Door de groei in de<br />
regio Utrecht en de overname van Protect Eye Nederland weet<br />
Fair Groep zich te onderscheiden. Veiligheid wordt steeds meer<br />
geassocieerd met een regionale beveiliger dan met een grote<br />
landelijke organisatie. Naast de regionale focus wordt de groei<br />
voornamelijk gerealiseerd door verdere specialisatie op surveillance-activiteiten,<br />
veelal op bedrijventerreinen.<br />
www.fairgroep.nl<br />
Promo.nl bij 15 beste bedrijven van Nederland<br />
Promo.nl, leverancier van relatiegeschenken en promotionele<br />
artikelen uit Zaltbommel en onderdeel van de Brandwijkgroep,<br />
is door de vakjury van PromZ genomineerd voor de onderscheiding<br />
Leverancier van het Jaar. Uit ruim vijftienhonderd bedrijven<br />
koos de jury er vijftien die meedingen naar de prestigieuze<br />
titel. Jaarlijks kiest deze organisatie (voorheen Promotional<br />
Company of the Year) op basis van uiteenlopende criteria de<br />
beste ondernemingen. Eigenaar en directeur Dick Brandwijk is<br />
trots op de nominatie: “Wij staan al decennia onze relaties bij.<br />
Dat doen we innovatief en duurzaam. Dat we genomineerd zijn<br />
maakt ons trots; het is erg stimulerend.”<br />
www.promo.nl<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
17
UIT DE REGIO<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Inschrijving voor Veluwse<br />
Innovatieprijs 2014 geopend<br />
In navolging van voorgaande jaren zal<br />
ook in 2014 weer de Veluwse Innovatieprijs<br />
worden uitgereikt. Dit bijzondere<br />
initiatief, dat wordt georganiseerd door<br />
het Veluws Centrum voor Technologie<br />
(VCT) en ondersteund door Rabobank en<br />
VNO-NCW, laat zien dat innovatie leeft<br />
op de Veluwe. In tijden van economische<br />
crisis is het juist van belang dat bedrijven<br />
blijven innoveren en de organisatoren<br />
roepen het bedrijfsleven dan ook op om<br />
zich in te schrijven. Op 24 november zal<br />
bekend gemaakt worden wie er met de<br />
prijzen vandoor gaan.<br />
Alle ondernemers op de Noord-Veluwe<br />
met een innovatief idee of gerealiseerd<br />
concept op het gebied van de maakindustrie<br />
(inclusief Bio-based en recycling),<br />
zorg en recreatie worden uitgedaagd mee<br />
te dingen naar de Veluwse Innovatieprijs.<br />
Deelname kan uitsluitend door het voor<br />
1 oktober invullen van een deelnameformulier.<br />
Het formulier is te vinden via<br />
www.vctgelderland.nl.<br />
Uitreiking<br />
De uitreiking van de Veluwse Innovatieprijs<br />
in de verschillende categorieën zal<br />
dit jaar plaatsvinden tijdens een spectaculaire<br />
bijeenkomst in het Dolfinarium op 24<br />
november aanstaande. Het Dolfinarium,<br />
een van de winnaars in 2013, draagt het<br />
evenement een warm hart toe en is trots<br />
gastheer te mogen zijn van de editie 2014.<br />
Onder leiding van dagvoorzitter Jet Sol,<br />
bekend van haar RTL-programma My First<br />
Home, en de enthousiaste medewerking<br />
van gedeputeerde Annemieke Traag<br />
beleeft de Noord-Veluwese ondernemer<br />
een inspirerende middag. De organisatoren<br />
hopen dat de uitreiking de innovatie<br />
in de regio ook voor komend jaar zal<br />
stimuleren.<br />
Je tent<br />
verbouwen!<br />
Wie in zijn maakbedrijf iets wil veranderen,<br />
of het nu gaat om letterlijk verbouwen,<br />
financiering, marketing of een nieuw<br />
product, loopt tegen veel vragen aan.<br />
Vragen die vaak prima door collega-ondernemers<br />
in de regio van een passend<br />
antwoord voorzien kunnen worden.<br />
Dankzij samenwerking<br />
Al enige jaren werken overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen in de Regio Food-<br />
Valley samen. Doel van deze samenwerking is onder andere om de regionale economie te<br />
versterken. In de afgelopen jaren is gewerkt aan de uitvoering van een strategische agenda<br />
en bijbehorende projecten, samengevat in het document Source of Ambition.<br />
de samenwerking. De brochure is natuurlijk<br />
ook bedoeld ter inspiratie voor projecten<br />
die wij in de komende periode in de regio<br />
kunnen oppakken!<br />
Daarom organiseren VNO-NCW en Stedendriehoek<br />
Innoveert op 30 september<br />
een ronde-tafel-bijeenkomst waarin<br />
technische dienstverleners en andere<br />
collega-bedrijven laten zien wat ze voor<br />
maakbedrijven kunnen betekenen als die<br />
hun ‘tent willen verbouwen’. In totaal zijn<br />
er zestien tafels waaraan ondernemers<br />
over acht thema’s (twee tafels per thema)<br />
met elkaar in gesprek gaan. De thema’s<br />
zijn: design, financiering, pand, MVO,<br />
productie, marketing, logistiek en HR.<br />
De bijeenkomst is van 16.00 tot 20.00 uur<br />
in het Cleantech Center in Zutphen.<br />
www.stedendriehoekinnoveert.nl<br />
En er is in de afgelopen jaren veel bereikt!<br />
FoodValley is uitgegroeid tot een aantrekkelijke<br />
sterke regio met internationale<br />
uitstraling. Steeds meer nationale en<br />
internationale bedrijven en instellingen zien<br />
de meerwaarde van deze regio en openen<br />
een vestiging of zoeken samenwerking.<br />
Het geheim van FoodVally? Een succesvolle<br />
focus en een vruchtbare samenwerking.<br />
Wilt u weten wat? Bekijk de digitale<br />
brochure via www.vno-ncwmidden.nl/<br />
valleiregio. In deze brochure worden<br />
voorbeelden genoemd van resultaten van<br />
FoodValley Inspiratie 2014<br />
In vervolg op de FoodValley Inspiratiebijeenkomst<br />
2013 in Scherpenzeel komt er<br />
op 16 oktober een aantrekkelijke dag op de<br />
Wageningen Campus waarbij onderwijs en<br />
onderzoek centraal staan. Op de agenda<br />
staat onder andere een rondleiding door<br />
Wagening UR (o.a. RIKILT, Forum en Restaurant<br />
van de Toekomst), een reis door de<br />
regio: vier inspirerende samenwerkingen 3<br />
O’s, Louis Fresco, voorzitter RvB Wageningen<br />
UR aan het woord en een netwerkborrel.<br />
Komt u ook? Leden van VNO-NCW<br />
Midden kunnen zich kosteloos aanmelden<br />
via de verenigingssite.<br />
www.vno-ncwmidden.nl/valleiregio<br />
18 MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
LEDEN<br />
NIEUWS<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Cleantech Center<br />
opent deuren<br />
Op 4 oktober 2014 opent in Zutphen het Cleantech<br />
Center officieel haar deuren. Twee panden, namelijk<br />
de Broodfabriek en Pakhuis Noorderhaven, gaan een<br />
werk- en ontmoetingsplek vormen voor duurzame<br />
innovatie op het gebied van schone technologie. Het<br />
Cleantech Center heeft als doel om bedrijven, studenten<br />
en geïnteresseerden kennis te laten maken met<br />
cleantech, te inspireren, te enthousiasmeren en mogelijkheden<br />
te bieden voor (project)samenwerking.<br />
Oost-Nederland heeft met haar fijnmazige infrastructuur<br />
van industriële bedrijven (mkb, familiebedrijven) en<br />
technische dienstverleners, onderwijsinstellingen op<br />
mbo, hbo en wo niveau, alle mogelijkheden om de beschikbare<br />
cleantech kennis beter te vermarkten, nieuwe<br />
toepassingen te vinden en zo de toegevoegde waarde<br />
te vergroten. De Founding Partners in het Cleantech<br />
Center, waaronder VNO-NCW Stedendriehoek, zijn<br />
ervan overtuigd dat wereldwijd tal van ‘opportunities’<br />
worden gezien als gevolg van de overgang naar<br />
een circulaire economie. Een toename van de grondstofefficiëntie<br />
zorgt voor grotere leveringszekerheid<br />
en versterking van de (Oost-) Nederlandse economie<br />
en werkgelegenheid. Dit lukt alleen als we samen de<br />
beschikbare ketenkennis gaan gebruiken.<br />
Apparatenfabriek ARA en Polyketting geselecteerd<br />
Zeven metaalbedrijven uit verschillende provincies gaan door<br />
naar de volgende ronde van de Metaalunie New Business Award,<br />
zo heeft de jury beslist. Apparatenfabriek ARA bv uit Aalten en<br />
Polyketting BV uit Zelhem zijn geselecteerden. De Award is een<br />
publieke erkenning voor het mkb-metaalbedrijf dat zich onderscheidt<br />
door continu nieuwe kansen te creëren die leiden tot<br />
new business. De Award-winnaar is daarmee ook een inspirerend<br />
voorbeeld voor andere bedrijven uit de branche en ontvangt<br />
naast de Award een bedrag van € 5000.<br />
Ook dit jaar zal uit elk van de tien Metaaluniedistricten een winnaar<br />
worden gekozen. Deze tien districtswinnaars worden in de<br />
gelegenheid gesteld zich tijdens het congres ‘New business’ op<br />
18 september te presenteren. Daarna worden op deze dag drie<br />
bedrijven genomineerd, waaruit een deskundige jury de uiteindelijke<br />
winnaar van de Metaalunie New Business Award kiest.<br />
Wij wensen onze leden Ara Apparatenfabriek en Polyketting veel<br />
succes!<br />
Moderna viert 50 jarig bestaan in een nieuw pand<br />
www.cleantechcenter.nl<br />
Scoor nu<br />
met Al a!<br />
Op zaterdag 11 oktober opent het 50-jarige Moderna Textielservice<br />
vol trots het nieuwe bedrijfspand op industrieterrein<br />
Partners van <strong>Middelpunt</strong><br />
Broeklanden in Hardenberg. Er is met man en macht gewerkt<br />
om binnen een jaar een van de duurzaamste bedrijven van Nederland<br />
te realiseren, nadat een brand het eerdere gebouw in<br />
Nieuwe wetten, nieuwe regels. Omring u met de juiste spelers.<br />
De Alfa-adviseurs coachen uw succes. Van accountancy tot<br />
Gramsbergen volledig in de as legde. Moderna Textielservice is<br />
belastingen, van bedrijfskundige zaken tot salarissen en personeel.<br />
een landelijk opererend familiebedrijf dat diensten verleent op<br />
Maak een afspraak voor een vrijblijvend gesprek.<br />
het gebied van linnen, bedrijfskleding, schoonloopmatten en<br />
sanitairhygiëne.<br />
Alfa ondersteunt:<br />
Kennispartners<br />
Volg ons:<br />
www.alfa.nl<br />
Alfa Accountants en Adviseurs<br />
Nijverheidsweg 7C<br />
7122 LC Aalten<br />
Telefoon 088 2531250<br />
aalten@alfa.nl<br />
Subsidiecalculator.nl<br />
Bij het aannemen van nieuwe medewerkers komen werkgevers<br />
mogelijk in aanmerking voor financiële tegemoetkomingen,<br />
subsidies of fiscale maatregelen.<br />
Als hulpmiddel in de veelheid aan regelingen, bestaat de website<br />
Subsidiecalculator.nl. Deze online subsidiecalculator presenteert<br />
regelingen en subsidies voor een nieuwe medewerker of recent<br />
in dienst getreden werknemer. Naast de hoogte van de bedragen<br />
geeft de calculator achtergrondinformatie over de subsidies en<br />
regelingen en de te ondernemen acties.<br />
Subsidiecalculator.nl is een resultaat van de samenwerking van<br />
de WerkgeversServicepunten en FreshTag.<br />
www.subsidiecalculator.nl<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
19
UIT DE REGIO<br />
SEPTEMBER 2014<br />
Meer mogelijkheden voor bedrijven Noord-Veluwe<br />
Op 11 juli hebben acht Noord-Veluwse<br />
gemeenten samen met VNO-NCW<br />
Noord-Veluwe een gewijzigde versie van<br />
het Convenant Vestigingscriteria Bedrijventerreinen<br />
Noord-Veluwe ondertekend.<br />
Met dit convenant heeft de regio meer te<br />
bieden voor bedrijven die zich hier willen<br />
vestigen. De gemeenten gaan ook meer<br />
samen optrekken door informatie uit te<br />
wisselen en zaken af te stemmen. De<br />
Noord-Veluwe positioneert zich met het<br />
bedrijventerrein Lorentz III en bedrijvenpark<br />
H2O als dé vestigingsplaats voor bedrijven<br />
van buiten de regio. De verruiming van de<br />
criteria versterkt de regionale economie en<br />
daarmee samenhangend de groei van de<br />
werkgelegenheid in de regio.<br />
Het convenant bestaat uit afspraken tussen<br />
de regiogemeenten over de vestiging<br />
van bedrijven op nieuwe bedrijfskavels en<br />
hebben betrekking op binding, kavelgrootte<br />
en milieucategorie. De belangrijkste<br />
wijziging in het convenant is de verruimde<br />
vestigingsmogelijkheid op het bedrijvenpark<br />
H2O. Er zijn nog voldoende kavels beschikbaar<br />
op dit bedrijvenpark. Daarom zijn hier<br />
de vestigingsvoorwaarden versoepeld. De<br />
wijziging houdt onder meer in dat bedrijven<br />
uit zwaardere milieucategorieën, die op dit<br />
moment gevestigd zijn in de gemeenten<br />
Hattem, Heerde of Oldebroek, zich nu<br />
kunnen verplaatsen naar het intergemeentelijke<br />
bedrijvenpark. Ook bedrijven gericht<br />
op transport en logistiek zijn welkom en de<br />
maximale kavelgrootte is verruimd. Naast<br />
de wijzigingen voor bedrijvenpark H2O zijn<br />
er nog andere onderdelen in het convenant<br />
aangepast; zo is het minimale arbeidsdichtheidscriterium<br />
dat gold voor het regionale<br />
bedrijventerrein Lorentz III in Harderwijk<br />
buiten werking gesteld om de kavelverkoop<br />
te bevorderen.<br />
Convenant Vestigingscriteria<br />
De vestigingscriteria zijn door de gemeenten<br />
Ermelo, Harderwijk, Hattem, Heerde,<br />
Nunspeet, Oldebroek en Putten in samenwerking<br />
met VNO-NCW in 2006 (en<br />
Elburg in 2007) opgesteld. De wethouders<br />
economische zaken, de colleges van burgemeester<br />
en wethouders van de regiogemeenten<br />
en VNO-NCW Noord-Veluwe<br />
hebben nu met de gewijzigde criteria<br />
ingestemd. De Provinciale Staten van<br />
Gelderland ondersteunen de wijzigingen<br />
in het convenant.<br />
Green Tech Week: innovatie, inspiratie en interactie<br />
Oost-Nederland staat van maandag 6 tot<br />
en met zaterdag 11 oktober in het teken<br />
van de Green Tech Week. Professionals<br />
in de energie- en milieutechnologie<br />
laten aan ondernemers, overheden en<br />
andere geïnteresseerden zien wat ze in de<br />
sector doen. Het is een ontmoetingsweek<br />
waarin het in de hele regio bruist van de<br />
activiteiten, die bijdragen aan de innovatie<br />
van de energie- & milieutechnologie en<br />
de energietransitie & biobased economy<br />
versnellen.<br />
Samenwerking en kennisuitwisseling<br />
tussen bedrijven, kennisinstellingen en<br />
overheden zijn voor versnelling de sleutels<br />
tot succes. Elkaar ontmoeten, nieuwe<br />
verbindingen leggen en inspireren om te<br />
innoveren staan deze week centraal. De<br />
inhoudelijke thema’s tijdens de Green Tech<br />
Week zijn duurzame energie (opwekking,<br />
opslag en transport), energiebesparing,<br />
circulaire economie, Clean Tech, duurzame<br />
mobiliteit en Biobased Economy.<br />
Initiatiefnemers van de Green Tech Week<br />
zijn: GreenTechAlliances, powered by<br />
kiEMT, Gelderland Valoriseert!, SEECE,<br />
Kamer van Koophandel, Rijksdienst voor<br />
Ondernemend Nederland en VNO-NCW<br />
Midden.<br />
www.greentechweek.nl<br />
20 MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
BRANCHEWINNAAR<br />
BUSINESS SOFTWARE<br />
DE SUCCESFACTOR<br />
RTL 7 - 2014<br />
GRATIS<br />
speedbooks.com<br />
DEMO!<br />
Schakel snel en accuraat<br />
in uw financieel management<br />
Geschikt voor elk administratiepakket, o.a.:
De circulaire economie in uitvoering<br />
Auping:<br />
“Duurzaamheid<br />
zit in ons DNA.”<br />
22 MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
INNOVATIE EN DUURZAAMHEID<br />
Tekst: Marion van Weeren Braaksma<br />
Foto: Patrick van Gemert – Zutphens Persbureau<br />
Op de bovenste verdieping van het<br />
nieuwe, maar nog niet betrokken<br />
kantoorpand van Auping ontvouwt<br />
zich op het betonnen vloeroppervlak<br />
een welhaast surrealistisch<br />
landschap van gepersonaliseerde<br />
Auping-bedden, model Auronde. De<br />
designklassieker werd ter ere van het<br />
125-jarig bestaan van Auping in 2013<br />
creatief onder handen genomen<br />
door groep 7 van basisscholen<br />
in Deventer. Te midden van de<br />
kunstwerken staat in de hoek van<br />
de L-vormige ruimte een ronde<br />
tafel, omringd door drie stoelen.<br />
Hier vertelt algemeen directeur<br />
Aart Roos over de koers van Auping<br />
richting deelname aan de circulaire<br />
economie.<br />
zit in ons DNA,” zegt Roos.<br />
“Bij Auping werken 350 mensen die<br />
“Duurzaamheid<br />
vakmanschap hoog in het vaandel hebben<br />
staan, net als onze oprichter Johannes Auping.<br />
Hij werd in 1888 gevraagd een gezondheidsmatras<br />
te ontwikkelen en vond een innovatieve manier om<br />
staaldraden te vlechten.” De vondst van Johannes Auping<br />
maakte de bedbodem luchtdoorlatend, daarom<br />
gezonder en bovendien sterk, zodat deze langer meeging<br />
en duurzaam was. Roos: “In de dagelijkse praktijk<br />
betekent duurzaamheid gewoon kwaliteit. Onze<br />
bedden gaan mee van generatie op generatie.” Hij<br />
wijst op de bedden. “De Auronde kwam in 1973 op de<br />
markt en heeft nog steeds exact dezelfde constructie.<br />
Het is ons meest succesvolle ontwerp.”<br />
Circulariteit als strategisch middel<br />
Aart Roos is sinds juni 2012 algemeen directeur van<br />
Auping, een familiebedrijf dat voor 80% in handen<br />
is van de familie Auping en voor 20% van een investeringsmaatschappij<br />
die de lange termijn voor ogen<br />
heeft. Het ondersteunt de cultuur binnen Auping die<br />
van oudsher afwijzend staat tegenover de wegwerpmaatschappij.<br />
Het streven naar kwaliteit legt het bedrijf<br />
geen windeieren. Roos: “Het gaat heel goed met<br />
Auping, maar we hebben ook iets nodig waarmee we<br />
scherp blijven. De vraag voor mij was: hoe creëren wij<br />
een visie waarmee we ons kunnen blijven ontwikkelen?<br />
We raakten geïnspireerd door de innovatieve tapijtenmaker<br />
Desso, een familiebedrijf dat onder andere<br />
werkt met recyclebare en gerecyclede producten.<br />
Namens Auping ben ik op zoek naar een systeemverandering,<br />
naar collectieve denkkracht om te blijven<br />
innoveren. Het circulair maken van ons bedrijfsmodel<br />
is het middel om dat doel te bereiken en de cradle<br />
to cradle-filosofie (C2C) van professor Michael Braungart<br />
fungeert als routemap naar circulariteit. Het is<br />
een change agent en katalysator die focus biedt.”<br />
C2C kent drie onderling verbonden pijlers, waarvan<br />
de eerste die van de business-systemen is, met als<br />
ultieme droom het hebben van een gesloten cirkel,<br />
waarbij je zelf alle hergebruik doet. Met andere woorden:<br />
geen afval meer in de totale levenscyclus van<br />
het product. Bovendien doe je met het afval het liefst<br />
aan upcycling en niet aan downcycling. Upcycling<br />
gebeurt wanneer gerecyclede grondstof een hogere<br />
zuiverheid heeft dan de oorspronkelijke grondstof en<br />
in dezelfde waardeketen kan worden hergebruikt. Ter<br />
vergelijking: momenteel worden Auping-matrassen<br />
gedowncycled tot judomatten. De circulaire economie<br />
stelt dus hoge eisen aan de kennis van de grondstoffen<br />
waaruit het product is opgebouwd.<br />
“C2C is een change agent en<br />
katalysator die focus biedt.”<br />
Aart Roos: “Wat je vooral wilt weten is waar de X-component<br />
zit, de component die nog niet afbreekbaar of<br />
herbruikbaar is. Weet je dat, dan kun je er alternatieven<br />
voor zoeken. Ook daarom past dit bij ons: slapen<br />
is goed voor je gezondheid en het is alleen maar gezonder<br />
als je op een product slaapt dat gemaakt is van<br />
veilige, eerlijke materialen. C2C heeft ons geleerd op<br />
een andere manier naar ons product te kijken en is op<br />
die manier een change agent.”<br />
Gemeenschap van gelijkgestemden<br />
De tweede van de drie pijlers is die van respect voor<br />
de omgeving: de circulaire economie en dus ook<br />
C2C vraagt een systeemverandering die groter is dan<br />
de business systemen alleen. Het betreft natuurlijke<br />
hulpbronnen, maar bijvoorbeeld ook toeleveranciers.<br />
Kunnen of willen bestaande leveranciers geen<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
23
alternatief ontwikkelen voor een X-component, dan<br />
biedt een gemeenschap van gelijkgestemde bedrijven<br />
pers pectief. Aart Roos: “De circulaire economie brengt<br />
innovatiekracht in bedrijven en dwingt tot creativiteit,<br />
transparantie en je open stellen. Zo ontstaan nieuwe<br />
businessmodellen, denk aan het delen van auto’s of<br />
in ons geval wellicht in de toekomst het leasen van<br />
bedden aan het hotelwezen.”<br />
Ook Auping <strong>def</strong>inieerde X-componenten in zijn producten.<br />
Aart Roos illustreert de verbinding tussen de<br />
eerste twee pijlers met een aansprekend voorbeeld.<br />
“Het product maakt deel uit van het business systeem.<br />
Op de Auping Auronde was de oliedragende lak een<br />
X-component die niet bijdroeg aan een gesloten cyclus.<br />
We benaderden verscheidene verffabrikanten<br />
voor de ontwikkeling van een alternatief, maar het<br />
ontwikkelen van een watergedragen lak paste niet<br />
“We hebben de ambitie de<br />
meest duurzame fabriek van<br />
Nederland neer te zetten.”<br />
in hun business-doelstellingen en de scope van Auping<br />
was te klein om het in de eerste plaats voor ons<br />
te doen. Via ons C2C-netwerk kwamen we in contact<br />
met een kleine familieonderneming in Duitsland. Zij<br />
zagen het ontwikkelen van een watergedragen structuurlak,<br />
met alle bijbehorende specificaties en kwaliteitsvoorwaarden,<br />
als een uitdaging. En het is gelukt:<br />
al onze kleuren zijn nu gemaakt van watergedragen<br />
lak, wat betekent dat alles recyclebaar is. In het derde<br />
kwartaal van 2013 zijn alle 17 kleuren die we leveren<br />
overgegaan. De gevolgen voor de bottom line van<br />
onze bedrijfsvoering zijn interessant. Watergedragen<br />
lak blijkt namelijk extra voordelen met zich mee<br />
te brengen. Bij het werken met de olielak hadden we<br />
32 bekertjes afvallak bij het wisselen van kleur in de<br />
machine. Bij de watergedragen lak spuiten we op een<br />
andere manier, schakelen we anders tussen de kleuren,<br />
is de omsteltijd van de kleurwisseling teruggelopen<br />
van 20 minuten naar onder de minuut en blijken<br />
we slechts een half bekertje afvallak te hebben. Dat<br />
scheelt niet alleen reststoffen, maar ook kosten.”<br />
Zorg voor de omgeving<br />
Auping brengt de tweede pijler van C2C ook tot uitdrukking<br />
in de verbouwing van de productielocatie,<br />
waarbij de zorg voor natuurlijke systemen, zoals energie<br />
en water, leidend is. Aart Roos: “We verhuizen van<br />
drie naar één productiefaciliteit en hebben de ambitie<br />
de meest duurzame fabriek van Nederland neer te<br />
zetten. We hebben constant gekeken naar manieren<br />
om zo duurzaam mogelijk om te gaan met water en<br />
energie: wat is er te koop, wat kost het, wat brengt het<br />
ons, wat is ervoor nodig, wat vinden we belangrijk. Je<br />
moet daarbij redeneren vanuit een lange termijn visie.<br />
Onherroepelijk kom je erachter dat niet alles is terug<br />
te rekenen. Je kijkt naar de financiering en terugverdientijd,<br />
maar de wereld verandert zo snel – zeker op<br />
het vlak van duurzaamheid en circulariteit - dat de cijfers<br />
simpelweg niet in beton te gieten zijn. Zo stonden<br />
we voor de nieuwe fabriek voor de keuze welke verlichting<br />
te gebruiken: innovatieve LED of traditionele<br />
TL5. Uit berekeningen kwam duidelijk naar voren dat<br />
24 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
COLUMN<br />
JOSÉ FIKENSCHER<br />
TL5 een kortere terugverdientijd had, ook al was de<br />
prijs van LED in zes jaar tijd al met 85% gedaald. Maar<br />
het voelde niet goed. In een duurzame fabriek hoort<br />
LED. We kozen dus voor LED, tegen de berekeningen<br />
in. En hier zie je hoe snel de wereld verandert: in de<br />
drie maanden die volgden, daalde de terugverdientijd<br />
verder en de businesscase is nu nog beter dan toen.<br />
Bovendien wilde Philips graag met ons mee innoveren,<br />
waardoor we nu daglichtgestuurde en traploos<br />
instelbare LED-verlichting hebben.”<br />
Het pand aan de overkant van de straat zit vol met<br />
noviteiten: van een heat pipe voor het genereren van<br />
warm water, via hergebruik van regenwater in de toiletgroepen<br />
tot ogenschijnlijk mysterieuze glazen koepels<br />
op het dak van de fabriek. Het zijn zogenaamde<br />
light catchers, een Belgische vinding die met slim gebruik<br />
van een met de zon meedraaiende reflector op<br />
ieder moment van de dag zorgt voor maximale lichtinval<br />
op de werkvloer. Aart Roos: “De voordelen van<br />
daglichtgestuurde LED-verlichting werden te niet<br />
gedaan door de nadelen van de omvang die de lichtkoepels<br />
nodig voor die daglichtgestuurde LED-verlichting.In<br />
de zomer zou extra koeling nodig zijn in de<br />
fabriekshal en in de winter extra verwarming. Door in<br />
plaats daarvan voor light catchers te kiezen, hebben<br />
we een gat nodig van slechts één vierkante meter.”<br />
Circulariteit creëert betekenis<br />
Auping centreert de productie op één van de drie locaties<br />
die het bedrijf in gebruik had. Al doende halveert<br />
het productieoppervlak van 40.000 naar 20.000<br />
vierkante meter. Aart Roos: “We hebben ingedikt en<br />
een beetje bijgebouwd op grond die we al hadden<br />
en snoepen dus geen groen af van onze omgeving.<br />
Wat we al hadden, benutten we veel beter. Tussen<br />
onze twee locaties in Deventer reden vrachtautootjes<br />
jaarlijks 100.000 kilometer om spullen heen en weer<br />
te brengen. Dat is straks allemaal voorbij. We hebben<br />
drie trajecten lopen: het neerzetten van een state-ofthe-art<br />
fabriek die fundamenteel is voor onze toekomst;<br />
klantgericht innoveren ten behoeve van ons<br />
merk en onze merkbeleving; duurzame groei van<br />
onze business. Die duurzame groei moet voor een<br />
belangrijk deel uit Duitsland gaan komen. Het is voor<br />
ons fundamenteel om daarin te investeren. Een onderdeel<br />
daarvan is de ketenintegratie waarmee we bezig<br />
zijn en waarmee we ons businessmodel herzien.<br />
Sinds mei van dit jaar produceren we niet meer op<br />
voorraad, maar op klantorder: een grote transitie. Het<br />
product wordt op één productielijn gemaakt en we<br />
leveren direct aan de klant. De mensen die tussen de<br />
fabrieken reden, stappen nu in de vrachtwagen naar<br />
Duitsland.” Dat is precies waar de derde pijler van C2C<br />
over gaat: optimale arbeidsomstandigheden en betekenisvol<br />
werk. En dat is winst, aldus Roos: “Je wordt<br />
er scherper van, efficiënter, effectiever, doelgerichter,<br />
creatiever. Ook tegen de achtergrond van langduriger<br />
en dus duurzame arbeidsparticipatie tot 67 jaar is dat<br />
onmisbaar.”<br />
Jong & Ondernemend<br />
Energie geven &<br />
kennis delen<br />
U kent ze vast wel: die fanatieke netwerkers die zoveel mogelijk visitekaartjes<br />
uitdelen bij iedere gelegenheid. Het is de variant van netwerken met als doel ‘te<br />
nemen’. Ze linken je graag meteen op LinkedIn, maar het is een lege en daarmee<br />
loze connectie.<br />
Mijn kennis delen<br />
Als gedreven ondernemer van Ontwikkelpartner ervaar ik dagelijks hoe waardevol<br />
netwerkencontacten zijn, maar niet op bovenstaande wijze. Ik hou ervan om te<br />
verbinden en een echt gesprek vanuit oprechte interesse aan te gaan. Juist door<br />
te géven, zonder te weten wat je eventueel later kunt ontvangen, kom ik veel<br />
verder. Ik geef niet meteen mijn visitekaartje, maar probeer energie te geven &<br />
kennis te delen. Gewoon door mezelf te zijn, interesse te hebben en mijn expertise<br />
en ervaringen te geven en te kijken wat ik van mijn gesprekspartner kan leren<br />
- zonder dat we elkaar meteen werk verschuldigd zijn - ontstaan er waardevolle<br />
gesprekken. In gelijkwaardige communicatie inspireer je elkaar en kun je een<br />
ander positief beïnvloeden.<br />
Van inspiratie naar opdrachten<br />
Mijn ervaring is dat deze manier van netwerken wel degelijk ook direct wat oplevert:<br />
energie, inspiratie, een goed gevoel, een zinvol contact met een gelijkgestemde,<br />
et cetera. Op de lange termijn rollen er uit mijn netwerkcontacten goede<br />
opdrachten, maar lang niet uit alle. En dat wil ik ook niet: het is prettig om gewoon<br />
een goed gesprek te hebben. Wanneer je elkaar echt leert kennen krijg je een helder<br />
beeld van iemand, waardoor ik in mijn netwerk kan kijken welke verbindingen<br />
ik bijvoorbeeld kan leggen. In dat soort netwerkgesprekken geef en krijg je energie.<br />
Bewustwording van gedrag<br />
Vanuit mijn expertise in verandermanagement besef ik terdege dat gewoonten<br />
niet van vandaag op morgen te veranderen zijn. Bewustzijn van gedrag is echter<br />
al een erg grote stap naar een plezierige netwerktoekomst. Neem uw eigen netwerkwijze<br />
eens onder de loep. Bent u een gever of vooral een ontvanger? Kijk<br />
eens wat het u brengt als u niet op zoek gaat naar wat u kan ontvangen, maar de<br />
focus legt op wat u kunt geven. Ik ben graag uw proefpersoon!<br />
JOSÉ FIKENSCHER<br />
JOSE@ONTWIKKELPARTNER.NL<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 25
TEKORT AAN STAGEPLAATSEN NOG STEEDS GROOT<br />
Meer daadkracht<br />
door Techniekpact<br />
26 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS<br />
Tekst: Gerreke de Weijer en Martine Schuijer Foto: Rien Hokken<br />
Het tekort aan technisch personeel is of wordt een serieuze kwestie bij<br />
een belangrijk deel van het bedrijfsleven. Cijfers laten zien dat op termijn<br />
een extra tekort van maar liefst 30.000 vakbekwame technici per jaar<br />
ontstaat. Ondanks alle huidige inspanningen en initiatieven om jongeren te<br />
stimuleren te kiezen voor een opleiding en carrière in de technische sector<br />
blijft de instroom in het onderwijs achter. Terwijl: techniek is overal. Elk<br />
bedrijf, alle sectoren en iedere consument heeft te maken met techniek en<br />
technologie.<br />
Wil Nederland in de economische wereldtop<br />
blijven meedraaien en een sterke concurrentiepositie<br />
behouden, dan zijn goed opgeleide<br />
technische mensen voorwaarde. Om de in- en uitstroom<br />
in het techniekonderwijs te verbeteren is vorig<br />
jaar het Techniekpact afgesloten (zie kader). Reden voor<br />
<strong>Middelpunt</strong> om enkele mensen die het technische werkveld<br />
vertegenwoordigen te vragen naar hun ervaringen<br />
en activiteiten rondom het Techniekpact. Een gesprek<br />
met Leendert Remmelink, secretaris Oost-Nederland<br />
van FME, de grootste ondernemersorganisatie in de<br />
technologie en Toine Straatman, regiosecretaris district<br />
Gelre van Koninklijke Metaalunie, dé ondernemersorganisatie<br />
voor midden- en kleinbedrijven in de metaal.<br />
Kiezen, leren, werken<br />
In het Techniekpact zijn de 22 acties in drie hoofdlijnen<br />
verdeeld: kiezen, leren en werken in de techniek.<br />
Welke hoofdlijn zou de meeste aandacht moeten krijgen?<br />
Toine Straatman aarzelt geen moment. “Kiezen<br />
is nog steeds de belangrijkste van de drie, al zie je nu<br />
de instroom in het MBO wel omhoog gaan. Leren en<br />
werken volgen nadat jongeren hebben gekozen voor<br />
techniek. Het is dus vooral zaak dat opleidingen aan de<br />
verwachtingen van leerlingen en bedrijfsleven voldoen.<br />
Gelukkig staat het MBO zeer open voor contacten en samenwerking<br />
met het bedrijfsleven. Techniekacademies<br />
en bijvoorbeeld onderwijsinstelling het Graafschapcollege<br />
zijn daar goede voorbeelden van. De instroom in<br />
het VMBO blijft echter steken, de maatregelen uit het<br />
Techniekpact zijn niet nog voldoende”. Remmelink bevestigt:<br />
“VMBO-techniek is echt heel belangrijk, het gaat<br />
om de doorstroom naar het MBO. Overigens, de lat in<br />
het bedrijfsleven ligt sowieso steeds hoger. Uit eigen<br />
onderzoek van FME blijkt dat het bedrijfsleven behoefte<br />
heeft aan leerlingen met minimaal MBO niveau 3 of<br />
4. Ook bij- en omscholing zijn van groot belang, de arbeidsmarkt<br />
is nu te statisch. Het is goed dat dit aspect is<br />
opgenomen in het Techniekpact”. Straatman herkent de<br />
ontwikkeling. “In het grootbedrijf lukt het nog met een<br />
standaardopleiding, maar van werknemers in het midden-<br />
en kleinbedrijf wordt meer verwacht, zij moeten<br />
allrounder zijn. Juist voor kleinere bedrijven is behoud<br />
van kennis essentieel. Als daar sleutelfiguren wegvallen<br />
hebben ze echt een probleem. Behoud van kennis staat<br />
ook in het sectorplan metaal en techniek en hoort thuis<br />
“Industriepolitiek is van<br />
stiefkind tot troetelkind<br />
geworden.”<br />
in het Techniekpact”. Sectorplannen komen voort uit de<br />
crisismaatregelen van het Ministerie van Sociale Zaken<br />
en Werkgelegenheid en beschrijven de arbeidsmarktsituatie<br />
per sector. Ambitieuze plannen om knelpunten<br />
in een sector op te lossen kunnen rekenen op 50% cofinanciering<br />
door het Ministerie van SZW. Een project als<br />
‘duurzame inzetbaarheid’ van Metaalunie en FME valt<br />
hieronder.<br />
Luis in de pels<br />
Wat is de toegevoegde waarde van het Techniekpact<br />
als er al zo veel projecten, initiatieven en plannen zijn?<br />
Remmelink: “Juist omdat er al zoveel gebeurt, is het<br />
Techniekpact een goed middel om alle ambities samen<br />
te brengen en met meer daadkracht te realiseren. Het<br />
pact draagt flink bij aan het imago van de technische<br />
sector en aan de bewustwording bij de overheid van het<br />
belang van techniek. Industriepolitiek is van stiefkind<br />
tot troetelkind geworden. Daarnaast heeft het Techniekpact<br />
een sterke impuls gegeven aan de contacten en<br />
samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Kijk<br />
naar het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Oost-<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 27
Nederland, met als doel innovatie in en via het onderwijs<br />
te stimuleren. Ondernemers zijn daar in de lead”. Ook<br />
Straatman beaamt de aanjaagfunctie van het Techniekpact.<br />
“Het is een katalysator voor gebieden waar minder<br />
gebeurt. Valkuil is wel dat er nog steeds op veel plaatsen<br />
verbetering mogelijk is in de samenwerking. Onze rol is<br />
om luis in de pels te zijn, kritisch, wij willen hét klankbord<br />
zijn voor ROC’s”.<br />
Toekomst<br />
Ontwikkelingen in techniek en technologie gaan<br />
snel, beroepen veranderen. Hoe zorg je ervoor dat de<br />
jongeren die nu instromen straks over de juiste vaardigheden<br />
en kennis beschikken? Zowel Straatman als<br />
Remmelink pleiten voor structurele interactie tussen<br />
onderwijs en bedrijfsleven. De maakindustrie kan<br />
een concrete bijdrage leveren door mee te doen in<br />
de Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV), door<br />
“Onze rol is om luis in<br />
de pels te zijn.”<br />
stageplaatsen aan te bieden, gastlessen te verzorgen<br />
of samen met docenten te kijken naar functieprofielen<br />
en passend onderwijsaanbod. Het gebeurt ook<br />
dat bedrijven investeren in opleidingen door materiaal<br />
of machines beschikbaar te stellen. Zo kunnen<br />
leerlingen bij CIVON kennismaken met 3D-printtechnieken.<br />
Die investering in uren en materiaal<br />
doen bedrijven rechtstreeks bij het onderwijs, maar<br />
ook via publiek-private samenwerkingsverbanden,<br />
die plannen indienen bij het Regionaal Investeringsfonds.<br />
Er is dit jaar voor 30 miljoen euro subsidie<br />
aangevraagd, waarbij 41 MBO-instellingen en meer<br />
dan 400 bedrijven betrokken zijn. Aanvragers zijn bijvoorbeeld<br />
TechWise Twente en CIV Agri & Food in de<br />
Food Valley.<br />
Stageplaatsen<br />
De brede en strategische resultaten van het Techniekpact<br />
- bewustwording politiek, profilering sector en impuls<br />
samenwerking onderwijs-bedrijfsleven - lijken voor<br />
de individuele ondernemer nog abstract. Wat merkt een<br />
doorsneebedrijf van het Techniekpact? “Bij iedere ondernemer,<br />
groot én klein, zal de vraag landen wat hij of<br />
zij zelf kan doen om de kennis en het opleidingsniveau<br />
van leerlingen te laten aansluiten op de arbeidsmarkt. Zo<br />
zijn er nog steeds veel te weinig stageplaatsen. Wij doen<br />
een dringend beroep op werkgevers om het bedrijf open<br />
te gooien voor stagiaires” zegt Straatman.<br />
Pareltjes<br />
In 2015 is Landsdeel Oost gastheer van de jaarconferentie<br />
over het Techniekpact. Theo Rietkerk, gedeputeerde<br />
provincie Overijssel, vertegenwoordigt<br />
het Landsdeel in de landelijke stuurgroep. Er zijn veel<br />
contacten tussen branches, werkgeversverenigingen,<br />
onderwijs en ambtenaren van de Provincie Overijssel.<br />
Als het aan Straatman en Remmelink ligt laten we tijdens<br />
de conferentie aan de rest van Nederland enkele<br />
pareltjes van samenwerking in de regio zien: de CIV’s,<br />
maar ook zoiets als de promotiedagen voor techniek in<br />
de Achterhoek, de Liemers en Arnhem, die onder aanvoering<br />
van VNO-NCW Midden door onderwijs en het<br />
regionale bedrijfsleven samen op touw worden gezet.<br />
Remmelink wijst wel op de verschillen in provincies en<br />
regio’s. “Er moet draagvlak zijn voor een aanpak. Als iets<br />
in het ene landsdeel goed werkt, hoeft dat geen garantie<br />
te zijn voor succes in een ander landsdeel. Kijk maar<br />
naar de regionale invulling van het Techniekpact. Het<br />
landsdelig pact zal bestaan uit een groot aantal onder-<br />
28 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
COLUMN<br />
ANDRIES GREINER<br />
VNO-NCW en Techniekpact<br />
Het in 2013 gesloten Techniekpact moet de aansluiting<br />
van het onderwijs op de arbeidsmarkt<br />
in de technieksector verbeteren en daarmee het<br />
tekort aan technisch personeel terugdringen. In<br />
het Techniekpact staan 22 concrete afspraken<br />
tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid.<br />
VNO-NCW is een van de ondertekenaars van<br />
het Techniekpact en zet zich samen met de regionale<br />
verenigingen ten volle in om de doelstellingen<br />
uit het plan te realiseren.<br />
In het werkgebied van VNO-NCW Midden<br />
zijn Landsdeel Oost en Landsdeel Noordvleugel<br />
verantwoordelijk voor de uitvoering van de<br />
landelijke afspraken en realisatie van regionale<br />
Techniekpacten en acties. Dat gebeurt in nauwe<br />
samenwerking met regionale onderwijsinstellingen,<br />
overheden, branche- en werkgeversverenigingen,<br />
waaronder VNO-NCW Midden.<br />
www.techniekpact.nl<br />
liggende pacten, opgesteld rond een kennisknooppunt<br />
of per arbeidsmarktregio. Deze Techniekpacten zijn in<br />
verschillende stadia, sommige zijn reeds ondertekend,<br />
andere trajecten staan nog in de startblokken”.<br />
Aanvullingen Techniekpact<br />
Dat brengt het gesprek op tekortkomingen van het<br />
Techniekpact. Waar kan het plan nog aangescherpt?<br />
Remmelink mist een paragraaf over internationale kenniswerkers.<br />
Belangrijk voor internationaal opererende<br />
bedrijven waar dan ook in Nederland. Hij verwijst naar<br />
de iHRD, de international Human Resource Development,<br />
een door FME / Holland High Tech in opdracht<br />
van RVO ontwikkeld concept, bedoeld om buitenlandse<br />
(techniek) studenten zodanig te begeleiden dat de<br />
stap naar werken in Nederland makkelijker wordt. Het<br />
gaat over cultuur, aanpassen, leren en ontwikkelen en<br />
werken in de hightech industrie. Wat Straatman betreft<br />
is aandacht in het Techniekpact speciaal voor de grensstreek<br />
gewenst. Hij refereert in dit verband ook aan het<br />
actieplan ‘Make it in the Netherlands’, dat tot doel heeft<br />
meer verbinding te maken met buitenlandse studenten<br />
en ze te behouden voor een loopbaan in Nederland. “Van<br />
de 40.000 buitenlandse kenniswerkers blijft slechts 27%<br />
‘hangen’. Het actieplan legt verbindingen met acties uit<br />
het Techniekpact. Naast aandacht voor internationale<br />
kenniswerkers zou in het Techniekpact ook meer ruimte<br />
mogen zijn voor vrouwelijke studenten, 50+-werknemers<br />
en techniek op de PABO. In het kader van de zij-instroom<br />
zou het goed zijn als gemeenten in hun dienstverlening<br />
aan werklozen ook techniek meenemen en<br />
verwijzen naar speciale servicepunten voor techniek.<br />
De beheerder van de ‘kaartenbak’ is cruciaal in dit kader.<br />
Vroeger was er een speciale accountmanager voor techniek,<br />
die komt nu gelukkig mondjesmaat weer terug”.<br />
Zin en onzin bij ‘social<br />
return on investment’<br />
Het toekennen van overheidsopdrachten gaat tegenwoordig vaak gepaard met<br />
de verplichting ‘iets’ terug te doen. Dat ‘iets’ is veelal het in dienst nemen van<br />
een aantal langdurig werkzoekenden. De opdrachtnemers aanvaarden deze<br />
verplichting met gepaste tegenzin. Dat is begrijpelijk, want zij geven liever zelf<br />
hun personeelsbeleid vorm, willen graag de meest geschikte mensen voor de<br />
uitvoering van de opdracht en zien op tegen de zoektocht naar de beoogde<br />
kandidaten.<br />
Er is echter nog wel wat meer bij de verplichting op te merken. Overheden<br />
hebben last van rolstapeling. Hun taak betreft in de eerste plaats het openbaar<br />
bestuur en de wetshandhaving. Daarnaast stimuleren ze bedrijvigheid als hun<br />
economisch beleid en zijn ze zelf ook nog eens opdrachtgever. Dat is nog niet<br />
alles, want bedrijven worden ook door overheden graag en gretig aangesproken<br />
op hun ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’, wat ertoe leidt dat ze<br />
worden verzocht hun deskundigheid en/of hun netwerk aan te spreken, mee<br />
te doen aan evenementen, goede doelen te sponsoren, zich beschikbaar te<br />
stellen voor politieke functies, enz.<br />
Het wordt ingewikkeld als overheden een en ander door elkaar halen, als ze<br />
gelijktijdig bedrijvigheid stimuleren EN beperken, onder de noemer: ‘social<br />
return on investment’. Los van elementen als de sigaar uit eigen doos (de<br />
opdrachtgever betaalt de social return natuurlijk toch zelf) en het risico van<br />
draaideurwerklozen (project klaar, banen weg) begrijpen ze dan eigenlijk niet<br />
goed wat investeren eigenlijk is. Investeren gaat altijd over de toekomst, niet<br />
om het hier en nu oplossen van problemen.<br />
Wat mij vooral dwars zit, is de miskenning van het bedrijfsleven als samenwerkingspartner.<br />
De impliciete boodschap is: uit jezelf zul je wel geen oog<br />
hebben voor maatschappelijke belangen, dus leggen we je een verplichting<br />
op. Het zou wellevend zijn als overheden eerst het gesprek met het bedrijfsleven<br />
zoeken en vragen welke bijdragen de betrokken ondernemers kunnen<br />
leveren aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Bijvoorbeeld in<br />
het arbeidsmarktrelevant maken van het onderwijs, aan het in stand houden<br />
van voorzieningen in een gemeente, aan versterking van het cultureel leven,<br />
enz. Dat maakt de verhouding overheid – bedrijfsleven meer gelijkwaardig en<br />
biedt bovendien ruimte voor creativiteit en zou het wel eens veel productiever<br />
kunnen zijn. Natuurlijk leidt het tot heldere, harde afspraken. Zo werkt het<br />
bedrijfsleven.<br />
Maar het is ook zinvoller en respectvoller.<br />
ANDRIES GREINER<br />
VOORZITTER BELEIDSGROEP ONDERNEMING,<br />
ETHIEK EN MAATSCHAPPIJ<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 29
RUIMTELIJKE ORDENING EN INFRASTUCTUUR<br />
Tekst: Marion van Weeren Braaksma<br />
Foto: Patrick van Gemert - Zutphens Persbureau<br />
ECONOMIE EN ECOLOGIE<br />
IN DE POLDER<br />
Natura 2000:<br />
van nood<br />
naar deugd<br />
Doorgeschoten en op rigide wijze<br />
gehandhaafd: de regelgeving van de<br />
overheid moet het vaak ontgelden.<br />
Misschien niet volledig onterecht, maar<br />
constructief is het evenmin en, nader<br />
beschouwd, ook niet erg ondernemend.<br />
Draai het perspectief een kwartslag en<br />
je ziet dat bedrijfsleven en overheid veel<br />
van elkaar kunnen leren wat betreft het<br />
ondernemend omgaan met het publiek<br />
belang. Natura 2000 is een uitgelezen<br />
kans om dit in praktijk te brengen,<br />
zeker ook tegen de achtergrond van<br />
de Provinciale Staten verkiezingen en<br />
waterschapsverkiezingen van maart 2015.<br />
De biodiversiteit in Europa staat al jaren onder<br />
druk. Een ontwikkeling die de EU met Natura<br />
2000 een halt wil toeroepen. Natura 2000<br />
is een Europees netwerk van natuurgebieden waarmee<br />
de soortenrijkdom in Europa beschermd moet<br />
worden. Iedere EU-lidstaat wijst in het eigen land natuurgebieden<br />
aan. Nederland kent er 162. Voor ieder<br />
gebied wordt een beheerplan opgesteld. In Nederland<br />
neemt de provincie in haar rol als ‘gebiedsgerichte regisseur’<br />
daartoe meestal het voortouw. Het opstellen<br />
van de beheerplannen gebeurt in nauw overleg met<br />
waterschappen, gemeenten, eigenaren en gebruikers,<br />
waaronder ondernemers.<br />
Samen werkt beter<br />
De hierboven geschetste werkwijze klinkt als een<br />
geoliede machine, maar de praktijk kan weerbarstig<br />
zijn, zo bleek enkele jaren geleden in de provincie<br />
Overijssel. De afstemming en samenwerking tussen<br />
provincie, waterschappen, gemeenten, natuurterreinbeheerders<br />
en vertegenwoordigers van de landbouw<br />
was er vastgelopen. De provincie vroeg Co Verdaas,<br />
voormalig gedeputeerde van de provincie Gelderland<br />
en korte tijd staatssecretaris van Economische Zaken<br />
in het kabinet-Rutte II, en Sybe Schaap, onder andere<br />
lid van de Eerste Kamer en oud-dijkgraaf van waterschap<br />
Groot-Salland, een weg uit de impasse te vinden.<br />
Die weg resulteerde in juni 2013 in het akkoord ‘Samen<br />
werkt beter’, waar Clazinus Netjes als vice-voorzitter<br />
van VNO-NCW Midden regio Zwolle nauw bij betrokken<br />
was.<br />
Netjes verwoordt wat de partijen weer tot samenwerking<br />
bracht: “Co Verdaas en Sybe Schaap zagen de<br />
kansen van het bij elkaar brengen van ecologie en economie.<br />
Zij <strong>def</strong>inieerden een ambitieniveau waarbij alle<br />
partijen – overheid, natuurterreinbeheerders én ondernemers<br />
- moesten geven en nemen.” Iedere groep<br />
kent zijn eigen uitdaging en opgave. Netjes: “Door de<br />
30 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
“Natuur is<br />
geen hindermacht,<br />
maar<br />
een businesspartner.”<br />
terugtredende overheid, een ontwikkeling die begonnen<br />
is onder het staatssecretariaat van Henk Bleker in<br />
het kabinet-Rutte I, moeten natuurterreinbeheerders<br />
op zoek naar andere verdienmodellen voor het beheer<br />
van hun natuur. Zij moesten als vertegenwoordigers<br />
van de ecologie dus meer economisch gaan denken,<br />
waardoor ook recreatie en toerisme nieuwe stimulansen<br />
krijgen. Vertegenwoordigers van de economie realiseren<br />
zich juist steeds meer dat zij iets kunnen – en<br />
in het geval van Natura 2000 moeten – met ecologie,<br />
omdat er kansen liggen. Onherroepelijk komen ondernemers<br />
zo in aanraking met beleid en bijbehorende<br />
beperkingen. Zij moeten een manier vinden om daar<br />
constructief en innovatief mee om te gaan. Daarbij is<br />
het cruciaal dat zij natuur niet als hindermacht zien,<br />
maar als businesspartner.”<br />
De overheid heeft een belangrijke faciliterende rol in<br />
dit krachtenveld. Netjes: “Voor de provincie Overijssel<br />
betekent ‘Samen werkt beter’ een andere manier van<br />
kijken. Men kijkt nu naar de hele provincie bij het in<br />
balans brengen van ecologie en economie. Bijvoorbeeld:<br />
de natuur die verloren gaat door de rondweg<br />
rond Weerselo kan de provincie terugwinnen bij Olst<br />
en Wijhe, waar meer ruimte is voor natuur. Zo bereikt<br />
men een dubbelslag omdat daarmee de economie en<br />
ecologie van de provincie gediend zijn.” Door vanuit<br />
het geheel te redeneren in plaats van te focussen op<br />
afzonderlijke delen ontstaat ruimte voor flexibiliteit en<br />
ondernemerschap, ook bij de overheid.<br />
De kleine modderkruiper<br />
Martin Luinstra, directeur van Luinstra Watermanagement,<br />
is ervaringsdeskundig. Zijn bedrijf voert onder<br />
andere bronbemalingen uit ter voorbereiding op omvangrijke<br />
bouwprojecten. Het oppompen en elders<br />
lozen van grondwater voorkomt dat bij graafwerkzaamheden<br />
het gat vol grondwater stroomt. Bij een<br />
bronbemaling voor de aanleg van een onderverdeelstation<br />
in de buurt van Kampen stuitte Luinstra op een<br />
lozingsverbod. Luinstra: “In die sloot kwam een door<br />
Natura 2000 beschermd dier voor: de kleine modderkruiper.<br />
Dat is een vis die aan een paling doet denken,<br />
maar dan met twee vinnen in plaats van één. In Nederland<br />
komt hij vrij veel voor, maar in de rest van Europa<br />
niet meer. Het alternatief voor lozen op die sloot was<br />
het aanleggen van een drie kilometer lange afvoerleiding<br />
naar de IJssel, een ongelooflijk duur verhaal dat<br />
niet in verhouding stond tot de rest van de kosten.”<br />
Duur of niet, het feit bleef dat de kleine modderkrui-<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 31
Kruisbestuiving tussen overheidsbeleid en ondernemerschap<br />
is de sleutel tot succes. Daar is interactie<br />
voor nodig. “De ideeën uit het bedrijfsleven zijn onvoldoende<br />
in beeld bij de overheid. Dat komt ook doordat<br />
ondernemers te weinig actief zijn in de politiek,<br />
zoals die van de Provinciale Staten en waterschappen.<br />
Willen ondernemers invloed uitoefenen op de verkieper<br />
- 14 centimeter lang, levend in zoetwater, overdag<br />
schuilend in de modder en ’s nachts op zoek naar<br />
voedsel - beschermd moest worden. Opgepompt<br />
grondwater zou leiden tot wervelingen in het slootwater,<br />
waardoor in de modder geroerd zou kunnen<br />
worden en daar werd de kleine modderkruiper niet blij<br />
van. Bovendien mocht het slootwater niet teveel ijzer<br />
bevatten en zou de temperatuur van het slootwater<br />
door het lozen van koud grondwater kunnen veranderen.<br />
Luinstra en de zijnen besloten in overleg met de<br />
“De ideeën uit het bedrijfsleven<br />
zijn onvoldoende in beeld<br />
bij de overheid.”<br />
gemeente Kampen en het waterschap een oplossing<br />
te bedenken die de modderkruiper zou sparen, maar<br />
eenvoudiger en goedkoper was dan een lange afvoerleiding.<br />
Luinstra: “We hebben een bak gemaakt van<br />
zo’n vier meter lang, één meter breed en anderhalve<br />
meter hoog. Het opgepompte water loopt aan de ene<br />
kant de bak in, doorloopt een circuit van ontijzering<br />
en verwarming en loopt er aan de andere kant weer<br />
uit. We kozen bovendien het lozingspunt zorgvuldig:<br />
een plek waar het grondwater de sloot in kon vloeien<br />
in plaats van het erin te spuiten. Bovendien plaatsten<br />
we een foliebak met grind achter de bak voor extra be-<br />
luchting en om zo min mogelijk roering in de sloot te<br />
veroorzaken. Het resultaat was dat het lozingsverbod<br />
werd opgeheven en het werk kon doorgaan tegen een<br />
redelijke prijs,” zegt Luinstra tevreden.<br />
Kruisbestuiving<br />
Natura 2000 is een typisch voorbeeld van EU-beleid<br />
dat via het nationale niveau van de lidstaten uiteindelijk<br />
op regionaal niveau praktische uitwerking krijgt.<br />
Daar heeft ook het bedrijfsleven baat bij. Netjes: “Een<br />
belangrijke rol van de overheid is volgens mij die van<br />
launching customer. Faciliterend en stimulerend beleid<br />
leidt tot innovaties die met de overheid als launching<br />
customer bovendien eenvoudiger te vermarkten<br />
zijn in het buitenland.” Zo leidt natuuropgave tot<br />
de ontwikkeling van schonere auto’s en elektrische<br />
boten voor de recreatie. Een ontwikkeling die afstraalt<br />
op de toeleverende industrie: in Overijssel maakt Ten<br />
Cate bijvoorbeeld innovatieve composieten voor toepassing<br />
in de automobielindustrie. De composieten<br />
zorgen vanwege hun lichte gewicht voor een lagere<br />
CO2-uitstoot.<br />
32 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
zingsprogramma’s, dan is het van belang contact te<br />
zoeken met de opstellers ervan. In november worden<br />
deze doorgaans <strong>def</strong>initief vastgesteld,” zo geeft Netjes<br />
aan. Daarnaast breekt hij een lans voor een actieve rol<br />
van ondernemers in de waterschapswereld. “Voorbeelden<br />
van beslissingen waarmee je te maken krijgt, zijn<br />
de planning van waterkeringprojecten en de normen<br />
voor het zuiveren van afvalwater. En dan zoeken naar<br />
manieren om dit zo efficiënt mogelijk te doen, wat om<br />
nieuwe technieken vraagt en dus tot innovatie leidt.”<br />
Ondernemers die zich kandidaat willen stellen voor<br />
het waterschap moeten het ondernemersbelang in<br />
bredere zin zien. Netjes: “Ik wil echt benadrukken dat<br />
je geen zitting neemt in het waterschap om enkel je<br />
eigen bedrijfsdoel te dienen. Je zit er voor het grotere,<br />
algemene doel: elkaar versterken, met andere belanghebbenden<br />
een oplossing zoeken die naar ieders<br />
tevredenheid is.”<br />
Bestaand gebruik<br />
Waar regels zijn, wordt gehandhaafd. Dat geldt ook<br />
voor Natura 2000. De Natuurbeschermingswet 1998<br />
(NB-wet) biedt daarvoor het wettelijk kader. Volgens<br />
deze wet is het verboden om zonder vergunning activiteiten<br />
te realiseren die een verslechtering of ernstige<br />
verstoring van een Natura 2000-gebied tot gevolg<br />
hebben. Netjes: “Let als ondernemer bij de verkiezingen<br />
voor Provinciale Staten en de waterschappen op<br />
partijen die in hun programma’s aandacht besteden<br />
aan ‘bestaand gebruik’. De overheid moet namelijk heel<br />
duidelijk gaan communiceren over wat wel en niet geoorloofd<br />
is in het kader van Natura 2000.” De ijkdatum<br />
voor handhaving van de wettelijke bepalingen is de<br />
bedrijfssituatie op 31 maart 2010. Bij uitgevoerde fysieke<br />
ingrepen geldt een eerdere datum. Alles wat na<br />
deze referentiedata veranderd is en strijdig is met de<br />
natuurwetgeving kan worden teruggedraaid. VNO-<br />
NCW Midden wil dat bestaande situaties niet ter discussie<br />
worden gesteld en zal er alles aan doen om dat<br />
te borgen in de beheerplannen.<br />
Lang niet alle bedrijven krijgen met Natura 2000 te<br />
maken. Volgens Clazinus Netjes moeten ondernemers<br />
langs de rivieren en Veluwerandmeren in ieder geval<br />
alert zijn. Volgens een rapport van Arcadis gaat het<br />
om ongeveer 1.800 bedrijven. Netjes: “Check Natura<br />
2000, bedenk wat het voor je kan betekenen en zoek<br />
samenwerking. Stel zoveel mogelijk gezamenlijk een<br />
ondernemingsplan op, bijvoorbeeld met natuurterreinbeheerders.”<br />
Kortom, laat je niet afschrikken door<br />
regelgeving, maar kijk naar de mogelijkheden, zoals<br />
in Overijssel. Daar is het ‘samen op weg’-gevoel sterk<br />
aanwezig en nauw verbonden met Natura 2000. Bedrijfsleven,<br />
natuurterreinbeheerders en overheid zien<br />
de waarde van het gezamenlijk opstellen van een goede<br />
businesscase. De impasse is overwonnen, nu kunnen<br />
andere provincies van Overijssel leren.<br />
Natura 2000 – stand van zaken<br />
Natura 2000 is het Europese netwerk van natuurgebieden.<br />
Het is de bedoeling dat Nederland 162<br />
(bestaande) natuurgebieden aanwijst als Natura<br />
2000-gebied. Op dit moment wordt door de provincies<br />
(in sommige gevallen ook door het Rijk)<br />
gewerkt aan het opstellen van de beheerplannen.<br />
Ieder gebied krijgt in beginsel een eigen beheerplan<br />
dat in overleg met belanghebbenden, waaronder<br />
het bedrijfsleven, moet worden opgesteld.<br />
In 2014 moet het pakket maatregelen om de stikstofproblemen<br />
in de Natura 2000-gebieden op te<br />
lossen gereed komen. Mede op basis van dit pakket<br />
moeten de beheerplannen <strong>def</strong>initief worden<br />
samengesteld.<br />
Voor VNO-NCW blijft belangrijk dat de beheerplannen<br />
meer ruimte geven aan economische<br />
ontwikkelingen en de vergunningenlast beperkt<br />
wordt.<br />
Bestaand gebruik<br />
In de ‘Intentieverklaring beheerplannen Natura<br />
2000’ hebben bevoegde instanties afgesproken<br />
bestaand gebruik zo veel mogelijk in de beheerplannen<br />
op te nemen en te toetsen. In sommige<br />
Natura 2000 gebieden gebeurt dit nog steeds niet.<br />
Vooral grootschalige bedrijven met milieuvergunningen,<br />
grondwateronttrekkingen, ontgrondingsvergunningen<br />
en bedrijven die activiteiten uitvoeren<br />
waarbij geluid wordt geproduceerd langs de<br />
Rijn en de IJssel en op de Veluwe weten nog niet<br />
waar ze aan toe zijn. VNO-NCW Midden vindt dat<br />
de Nederlandse overheid te weinig doet om bedrijven<br />
rechtszekerheid te verschaffen over de gevolgen<br />
van Natura 2000 voor de bestaande vergunningen.<br />
Samen met andere organisaties roepen<br />
wij staatssecretaris Dijksma op ervoor te zorgen<br />
dat bestaand gebruik maximaal vrijgesteld wordt<br />
van vergunningplicht.<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 33
INTERNATIONALISERING<br />
Tekst: Gerreke de Weijer<br />
Foto: Rob Oostermeijer<br />
Meer business<br />
door<br />
internationaal<br />
handelen<br />
‘Internationalisering’ is een van de vijf speerpunten in de lobby van VNO-<br />
NCW Midden. Hoe ziet de lobby eruit en wat betekent dat voor onze leden?<br />
Een overzicht in vogelvlucht.<br />
Internationaal handelen en export zijn van levensbelang<br />
voor onze economie. Nederland is een van<br />
de meest open economieën van de wereld en heeft<br />
een sterk geïnternationaliseerd bedrijfsleven. In 2011<br />
bedroeg de Nederlandse goedereninvoer 332 miljard<br />
euro en de goederenuitvoer 371 miljard euro. De dienstenuitvoer<br />
bedroeg ook nog eens rond de 80 miljard<br />
euro. Van de uitvoer wordt meer dan 50 procent gerealiseerd<br />
door mkb-bedrijven. Daarnaast investeren<br />
Nederlandse bedrijven ook veel over de grens: qua volume<br />
zijn we zelfs nummer 5 van de wereld.<br />
Beleid richten<br />
op verbeteren<br />
concurrentiekracht<br />
Nederland zal deze vooraanstaande positie in de internationale<br />
handel alleen kunnen behouden als het<br />
beleid constant gericht is op het verbeteren van de<br />
concurrentiekracht van ons bedrijfsleven. Daarom zet<br />
VNO-NCW zich in voor het ontwikkelen van zo optimaal<br />
mogelijke voorwaarden en condities voor internationaal<br />
handelen. VNO-NCW Midden stimuleert de<br />
internationale concurrentiekracht van bedrijven in de<br />
regio en bevordert de buitenlandse handel en export.<br />
Concreet<br />
Mooie woorden, maar hoe werkt dat in de praktijk?<br />
In het dagelijkse werk gaat het om overleggen, samenwerken,<br />
verbindingen maken, informeren. Een concreet<br />
voorbeeld is onze inspanningen voor het realiseren<br />
van regelingen die gericht zijn op de stimulering<br />
van de export (bijvoorbeeld garantietiefondsen voor<br />
exportfinanciering). We overleggen met provincies<br />
hierover en werken samen met VNO-NCW Den Haag<br />
aan dit en ander exportfinancieringsinstrumentarium.<br />
Andere voorbeelden: door onze directe lijnen met<br />
VNO-NCW Den Haag zijn er mogelijkheden voor<br />
leden die betrokken willen worden bij officiële<br />
handels missies naar het buitenland. We hebben intensief<br />
contact met onderwijsinstellingen, die via goed<br />
opgeleide buitenlandse studenten kansen bieden aan<br />
het bedrijfsleven bij het exploreren van buitenlandse<br />
markten. VNO-NCW Midden heeft bijgedragen aan de<br />
komst van een expatcentre naar Wageningen en internationaal<br />
ondernemen staat regelmatig op de agenda<br />
van de Industrietafel Midden-Nederland, het platform<br />
van VNO-NCW Midden dat de maakindustrie in de<br />
regio met elkaar in contact brengt.<br />
34 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
Zakendoen met…<br />
Naast dit lobbywerk organiseert de vereniging regelmatig<br />
informatieve bijeenkomsten over zakendoen met en<br />
in verschillende landen. Veelal samen met belangrijke<br />
kennispartners van de vereniging. En ieder jaar staat een<br />
exclusieve buitenlandreis voor leden op het programma,<br />
die een sterke handelscomponent kent.<br />
Dit jaar staat Dubai centraal. Op 9 september informeerde<br />
Visser & Visser Accountants (dat zelf een vestiging in<br />
Dubai heeft onder de naam Watermill Consultants) belangstellende<br />
leden over de ins en outs van het zakendoen<br />
met Dubai.<br />
Van 1 tot en met 5 november brengen bijna 40 leden een<br />
bezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten. Samen<br />
met Rientjes & Partners is weer een gevarieerd programma<br />
samengesteld, met een aantal zakelijke en culturele<br />
hoogtepunten.<br />
Contact<br />
Heeft u vragen of wensen op gebied van internationaal<br />
ondernemen, dan is Rob Oostermeijer, hoofd beleidszaken<br />
VNO-NCW Midden, uw contactpersoon.<br />
Bel of mail gerust: 055 – 5222606 of<br />
oostermeijer@vno-ncwmidden.nl.<br />
www.vno-ncwmidden.nl/lobby<br />
Ga mee op ledenreis naar Dubai!<br />
Na interessante én indrukwekkende ondernemersreizen<br />
naar Shanghai, Brazilië en Rusland<br />
brengen leden van VNO-NCW Midden dit jaar een<br />
bezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten. We<br />
verblijven in Dubai (een van de next eleven landen)<br />
en ook een dag in Abu Dhabi.<br />
De reis vindt plaats van 1 t/m 5 november 2014.<br />
De vele ontwikkelingen op het gebied van infrastructuur,<br />
transport, duurzaamheid en internationalisering<br />
in het algemeen onderstrepen de keuze<br />
voor een ledenreis naar de Emiraten. Uiteraard<br />
hopen we dat er tijdens deze reis contacten ontstaan<br />
die voor de toekomst waardevol zullen zijn.<br />
Een aantal hoogtepunten van de reis:<br />
Zakelijk interessante bezoeken met verschillende<br />
universele thema’s die vele leden zullen aanspreken,<br />
zoals de thema’s gezondheid, transport &<br />
logistiek en duurzaamheid.<br />
Bezoek aan het Nederlands Consulaat met een<br />
presentatie over de economische ontwikkelingen<br />
en over zakendoen in het algemeen in de Verenigde<br />
Arabische Emiraten.<br />
Bezoek aan de wereldberoemde hoogtepunten<br />
van Dubai, zoals de Burj Khalifa, Burj al Arab, Dubai<br />
Creek en de Dubai Mall.<br />
Een dagexcursie naar het naastgelegen Emiraat<br />
Abu Dhabi, dat o.a. in het teken van duurzaamheid<br />
zal staan.<br />
De reis gaat gegarandeerd door, aanmelden kan<br />
nog. Meer informatie over deze exclusieve ondernemersreis<br />
via www.vnoncw.rientjes-online.com.<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 35
COLUMN<br />
MKB-bedrijven<br />
maken kans op<br />
handels missiepakket<br />
MARTIN STOR<br />
Ondernemers kunnen zich weer opgeven voor<br />
extra ondersteuning van het Oranje Handelsmissiefonds<br />
(OHMF) bij het realiseren van hun<br />
internationale ambities. Net als afgelopen jaar zullen<br />
uiteindelijk tien kansrijke MKB-bedrijven gesteund<br />
worden met een handelsmissiepakket dat<br />
hen in staat stelt om succesvol zaken te doen over<br />
de grens.<br />
De tien MKB-bedrijven die uiteindelijk uitgekozen<br />
worden door de jury van de vier initiatiefnemers<br />
-ING, KLM, MKB- Nederland en het Ministerie<br />
van Buitenlandse Zaken - kunnen een jaar lang<br />
rekenen op speciale aandacht van de initiatiefnemers,<br />
met ondersteuning van de Rijksdienst voor<br />
Ondernemend Nederland. Zij helpen de ondernemers<br />
in hun voorbereiding op het zakendoen over<br />
de grens, maken samen met de onderneming een<br />
plan de campagne, brengen hen in contact met<br />
hun internationale netwerk en verlenen het bedrijf<br />
ondersteuning in hun (eerste) stappen in een<br />
nieuwe markt.<br />
In het afgelopen jaar is gebleken dat deze ondersteuning<br />
veel waard is. Internationaal zakendoen<br />
vergt een grondige voorbereiding en een lange<br />
adem. Door gerichte acties te nemen, hebben de<br />
winnende ondernemers op efficiënte wijze een<br />
voet aan de grond gekregen in nieuwe markten<br />
en maken zij momenteel een goede kans om<br />
succesvol te zijn in het buitenland. Het jaar van<br />
ondersteuning is nog niet voorbij, maar het <strong>def</strong>initieve<br />
resultaat van de inspanningen zal over<br />
enkele jaren zichtbaar zijn.<br />
Ondernemers kunnen zich tot 1 oktober opgeven<br />
voor het Oranje Handelsmissiefonds op www.<br />
oranjehandelsmissiefonds.nl. Op 7 november zal<br />
bekend worden welke tien MKB-bedrijven een<br />
jaar lang exportondersteuning krijgen.<br />
Het OHMF heeft tot doel om nog meer (MKB)ondernemers<br />
te inspireren en te stimuleren om de<br />
stap naar het buitenland te zetten. Het fonds ziet<br />
toe op de ondersteuning van tien geselecteerde<br />
MKB-ers. Zij ontvangen een symbolische cheque<br />
ter waarde van 10.000 euro voor onder meer volledig<br />
begeleide deelname aan een handelsmissie<br />
of internationale beurs.<br />
Don’t mind the ‘vlek’!<br />
Deze week gebeurde het weer: een ondernemer die me vertelde dat ie<br />
geen klanten durfde te bellen want mogelijk zouden ze een opdracht<br />
hebben en die kon hij niet uitvoeren vanwege gebrek aan personeel.<br />
Goed opgeleid personeel op mbo hbo en ut niveau wordt steeds vaker<br />
de bottleneck voor verdere groei. Ik denk dat de situatie de komende tijd<br />
alleen maar erger gaat worden. Snelle oplossingen zijn er niet zoveel, wel<br />
wordt er creativiteit gevraagd en dan zowel met betrekking tot de korte<br />
termijn als lange termijn.<br />
In de Achterhoek zie ik fantastische initiatieven zoals de techniekdag<br />
en bedrijven waarbij medewerkers als leermeesters kinderen onder hun<br />
hoede nemen en gezamenlijk mooie producten maken. Maar ook bedrijven<br />
als KIM Komeetstaal uit Doetinchem die binnen korte tijd mensen<br />
omschoolt tot CNC-verspaner en hen een baangarantie geven!<br />
En dan de zogenaamde innovatiehubs waar we in de Achterhoek er al<br />
een 10- tal van hebben. In de innovatiehubs vormen tien studenten bij<br />
bedrijven onder leiding van een pas afgestudeerde een innovatiecentrum.<br />
Vandaag kreeg ik een mailtje waarbij weer een van de pas afgestudeerden<br />
een baan had gekregen bij het innovatiehub bedrijf. Er zijn<br />
initiatieven om buitenlandse jonge medewerkers uit Spanje of Roemenië<br />
te werven… allemaal goed en aanvullend.<br />
Wat me wel opvalt is dat het vaak nog heel moeilijk is om een medewerker<br />
‘met een vlekje’ aan te nemen, Alle aandacht gaat dan uit naar<br />
‘het vlekje’ terwijl ik denk dat daarmee een enorm onbenut potentieel<br />
rondloopt en ondernemers dat nog onvoldoende zien.<br />
Een onbenutte kans wat mij betreft!<br />
MARTIN STOR<br />
DIRECTEUR ACHTERHOEKS CENTRUM VOOR TECHNOLOGIE<br />
WWW.ACT-NU.NL<br />
www.oranjehandelsmissiefonds.nl<br />
36 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
fizz.nl<br />
U heeft alle<br />
bouwstenen<br />
in huis...<br />
U kent als geen ander uw merk, product of dienst.<br />
U weet wat u wilt bereiken en u weet waar uw kansen<br />
liggen. Hoe kunt u nu het beste gaan bouwen?<br />
FIZZ helpt u kansen te grijpen en om te zetten naar<br />
resultaten. Wij denken graag met u mee om het beste<br />
uit uw merk te halen. Dat doen we door marketing en<br />
communicatie effectief in te zetten als succesbepalende<br />
factor. Zo vallen de bouwstenen op de juiste plaats.<br />
Benieuwd hoe FIZZ u kan helpen bouwen?<br />
Neem contact op met Riëtte Buitenhuis via 0522 24 61 62.<br />
FIZZ activeert ondernemende merken
NIEUWE<br />
LEDEN<br />
BIJGEWERKT T/M 31 JULI 2014<br />
Welkom aan de<br />
G.J. Snelting<br />
drs. G.J.A.M. Poorthuis<br />
M.P. Burger<br />
mr. W.P. Burgers<br />
P. Davids<br />
J.C.J.M. Berben<br />
H.H.M. Berentsen<br />
R. ter Braak<br />
VNO-NCW Achterhoek<br />
• H.J. Aberson*, salesmanager Wensink BV,<br />
ZWOLLE<br />
• H.H.M. Berentsen*, senior<br />
accountmanager Focuz TV, DIDAM<br />
• M. Bink, verkoop ProData BV,<br />
DOETINCHEM<br />
• I.P.W. Coolen*, senior accountmanager<br />
Aon Risk Solutions, NIJMEGEN<br />
• E.J.M. te Dorsthorst, DGA/directeur<br />
Dozon Groep BV, DOETINCHEM<br />
• P.W.J. Eggink*, directeur Profilers<br />
Communicatie BV, DOETINCHEM<br />
• R.J. Krüs, DGA/directeur Facility Groep<br />
Nederland, HALLE<br />
• M.T. Kusters, DGA/directeur Markus Select,<br />
DOETINCHEM<br />
• drs. M.J. van Oostveen*, directeur<br />
Bedrijven Rabobank Graafschap-Zuid,<br />
‘s-HEERENBERG<br />
• R.A.W. Pastoor, directeur Ten Brinke Bouw<br />
BV, DOETINCHEM<br />
• E.J.W. Reesink*, arbeidsbemiddelaar Iswi,<br />
ULFT<br />
• G.J. Snelting, DGA/directeur & verkoop<br />
Eureka Control BV, ULFT<br />
• H.J. Tragter, directeur/eigenaar Tragter<br />
Groep, NEEDE<br />
• F.R.C. Verstappen*, directeur Probroed BV,<br />
GROENLO<br />
VNO-NCW regio Arnhem-<br />
Nijmegen<br />
• L. Bennings*, directeur BdeB Groep BV,<br />
AMERSFOORT<br />
• J.C.J.M. Berben*, voorzitter College van<br />
Bestuur ROC Nijmegen, NIJMEGEN<br />
• M.P. Burger RA CIA*, directeur Flynth Audit<br />
BV, ARNHEM<br />
• drs. C.A.H.A. Doomernik MMO*, directeur<br />
Stichting Health Valley Netherlands,<br />
NIJMEGEN<br />
• dr. H.M. Fisch*, directeur BASF Nederland<br />
BV, ARNHEM<br />
• L. van de Haar*, senior accountmanager<br />
Randstad Regiokantoor, ARNHEM<br />
• E.V.M. Holtus FSR.*, lid MT/seniormanager<br />
KPMG Meijburg & Co, ARNHEM<br />
• M.V. Vreman*, salesmanager Landgoed<br />
Avegoor, ELLECOM<br />
VNO-NCW Eemland<br />
• P.J. van Lunteren*, directeur M2 Vloeren,<br />
AMERSFOORT<br />
• drs. W. Pijpers, senior consultant Royal<br />
HaskoningDHV BV, AMERSFOORT<br />
• drs. G.J.A.M. Poorthuis*, DGA<br />
Interexcellent Executive Interim<br />
Management, BAARN<br />
VNO-NCW Flevoland<br />
• J.B. Bol*, DGA/directeur Bol<br />
Handelsonderneming BV, DRONTEN<br />
• C.A. van Dis*, lokatieleider ROC TOP,<br />
ALMERE<br />
• E. Doedens*, directeur Inspec Nederland<br />
BV, LELYSTAD<br />
• dr.ir. M.H.C. Komen*, Windesheim<br />
Flevoland, ALMERE<br />
• L. Kramer*, voorzitter Bedrijvenkring Urk<br />
BKU, URK<br />
E.J.M. te Dorsthorst<br />
F.W. Schuitemaker<br />
• ing. S.R. de Munck, directeur grote<br />
projecten Heijmans Wegen BV,<br />
ROSMALEN<br />
• J.O. Steenks, directeur OS4Strategy,<br />
SWIFTERBANT<br />
• ing. P.F. Vellinga*, directeur<br />
Aannemingsmij.Van Gelder BV, ALMERE<br />
• J.P. van Vollenhoven, UWV Werkplein<br />
Almere, ALMERE<br />
• V.C. Weenk*, sr beleidsadviseur economie<br />
Gemeente Dronten, DRONTEN<br />
VNO-NCW Noord-Veluwe<br />
• mr. W.P. Burgers*, DGA/directeur<br />
Direction BV, ERMELO<br />
• ing. M. Dijk*, algemeen directeur<br />
Veluwenkamp Beheer BV, HATTEM<br />
• R. van Dijk, CEO/owner Van Dijk 3DE BV,<br />
ERMELO<br />
• A.E. van Dompseler, DGA/MD Dintra<br />
Transmissies VOF, PUTTEN<br />
• A.C. Keijser, senior productmanager<br />
innovatieve producten Brimos Techniek<br />
BV, HATTEM<br />
• S.H. Kiezebrink, DGA/directeur Kiezebrink<br />
Focus on Food, PUTTEN<br />
• H.J.H.J.M. Kortmann, CEO Quant Base,<br />
NIJKERK<br />
• J.M. van der Kreeft, regiomanager Van<br />
Koppen & Van Eijk, HARDERWIJK<br />
• M. van Luijn, voorzitter Bedrijven Contact<br />
Heerde, NUNSPEET<br />
38<br />
MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
nieuwe leden<br />
dr.ir. M.H.C. Komen*<br />
J. van der Marel<br />
E.P. Bergsma<br />
drs. M.J. van Oostveen<br />
B. Mol<br />
ing. S.R. de Munck<br />
drs. M.J.A. ten Hag<br />
T. Klein Beernink<br />
A.G.B. van Hulst<br />
E.V.M. Holtus<br />
• ing. P.J.M. Rigter*, managing director<br />
Hittech Gieterij Nunspeet BV, NUNSPEET<br />
• W. Wijnholds, directeur Perspectief Groep<br />
BV, HARDERWIJK<br />
VNO-NCW Rivierenland<br />
• ing. H.A. Biezemans*, interim directeur<br />
Alewijnse Zaltbommel, ZALTBOMMEL<br />
• P.H.W.H. Dohmen*, directeur bedrijven<br />
Rabobank Bommelerwaard 3743,<br />
ZALTBOMMEL<br />
• H.L. Filius, financieel manager King<br />
Nederland BV, TIEL<br />
• A.G.B. van Hulst, projectleider BAM<br />
Utiliteitsbouw BV Regio Arnhem,<br />
ARNHEM (voorheen lid van VNO-NCW<br />
Stedendriehoek)<br />
• mr. F. Ton, Notaris Ton en Van den<br />
Broecke Notarissen, CULEMBORG<br />
• T.A.H. van der Valk*, sales en marketing<br />
manager Hotel Tiel, TIEL<br />
• ir. M.C. Vink, directeur BAM Leidingen &<br />
Industrie BV, CULEMBORG<br />
• E.J. de Vries*, directeur AVRI ,<br />
GELDERMALSEN<br />
• J.P. van Woerekom RMT RT, DGA/<br />
makelaar/taxateur Rozenhage Makelaardij,<br />
TIEL<br />
• R. van Zetten, Eierhandel R. van Zetten,<br />
OMMEREN<br />
• G.T. Zuurmond, directeur<br />
Aannemingsbedrijf De Jong en Zoon<br />
Beesd BV, BEESD<br />
VNO-NCW Stedendriehoek<br />
• ing. R. Aaldenberg, regio directeur Ordina,<br />
APELDOORN<br />
• E.P. Bergsma*, directeur bedrijven<br />
stedendriehoek ABN AMRO Bank NV,<br />
APELDOORN<br />
• R. ter Braak, account director MORE,<br />
ALMELO<br />
• A.A. Chaudron, DGA/Eigenaar CBS Advies,<br />
DEVENTER<br />
• R.T.M. Cornelissen, directeur-eigenaar<br />
SLIM 2.0, APELDOORN<br />
• M. Csik, manager TCR Tours BV, RAALTE<br />
• T. Klein Beernink, directielid Klein<br />
Beernink, DEVENTER<br />
• H.J.M. Klos directeur/eigenaar<br />
Infortraining, APELDOORN<br />
• J. van der Marel*, DGA/directeur<br />
Flexperfect Uitzendbureau, APELDOORN<br />
• I. Mastenbroek*, secretariaat F. van<br />
Lanschot Bankiers NV, APELDOORN<br />
• B. Mol, managing director Mayr-Melnhof<br />
Eerbeek BV, EERBEEK<br />
• drs. D.H. Schut, CEO Solidpack BV,<br />
LOENEN<br />
• M.G. Smelt, DGA/directeur/B.O.G.<br />
specialist Thoma Bedrijfsmakelaars,<br />
APELDOORN<br />
• ir. E. Torenbeek, regiomanager IJssel<br />
Technologie BV, DEVENTER<br />
• drs. M.R. van der Vliet RA, DGA/directeur<br />
AuditConnect BV, APELDOORN<br />
VNO-NCW Twente<br />
• A.H. Banus*, locatie manager & country<br />
Siemens Nederland BV, HENGELO<br />
• ing. J.W. Brunnekreeft, DGA/directeur<br />
Brunelco Technology Group BV,<br />
HAAKSBERGEN<br />
• P. Davids*, HR-manager Eternit BV, GOOR<br />
• G. van der Endt, directeur Trumpf<br />
Nederland BV, HENGELO<br />
• ing. H.B.L. Farwick, DGA/directeur Farwick<br />
Groenspecialisten, ENSCHEDE<br />
• J. Gerrits, DGA/algemeen directeur GS<br />
Metaal, VRIEZENVEEN<br />
• drs. M.J.A. ten Hag*, MRE MRICS RRV,<br />
DGA/directeur ten Hag groep BV,<br />
ENSCHEDE<br />
• C. Heck, DGA/CEO/interactive media<br />
consultant WE::CODE, OLDENZAAL<br />
• A. Jansen, DGA/Algemeen directeur<br />
Jansen Machine Mangement, HENGELO<br />
• mr. E.B.G. Kosters, DGA/partner Bordan<br />
Accountants & Adviseurs, ALMELO<br />
• dr. C.B. Leerink*, voorzitter Medisch<br />
Spectrum Twente, ENSCHEDE<br />
• ing. Th.H.W.M. Lemmen*, interimdirecteur<br />
Twente Milieu, ENSCHEDE<br />
• R.C. Meijnen, DGA/algemeen directeur<br />
Hemabo, HENGELO<br />
• M.G.J. van Onna, director Port of Twente,<br />
ALMELO<br />
• A. Oude Roelink, Business Unit Manager<br />
Jonge Poerink Conveyors, BORNE<br />
• mr. M. te Riet*, manager belastingadviseur<br />
Baker Tilly Berk NV, ZWOLLE<br />
• F.W. Schuitemaker, algemeen directeur<br />
OAD Bus BV, GOOR<br />
• M.E.M. Tuinte, DGA/algemeen directeur<br />
Tuinte Groep, HENGEVELDE<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 39
NIEUWE<br />
LEDEN<br />
BIJGEWERKT T/M 31 JULI 2014<br />
drs. M.R. van der Vliet<br />
H. Oosting<br />
E.J. de Vries<br />
drs. A.J. Grube<br />
F.A.U.X. Sorée<br />
J.O. Steenks<br />
H.J. Tragter<br />
M.E.M. Tuinte<br />
Q. ter Bruggen<br />
L.B.W. de Voer<br />
R.J. van Eden,<br />
W. de Bruin<br />
J.J. van den Berg<br />
VNO-NCW Utrecht<br />
• T.D. van den Elst*, algemeen<br />
directeur UW Holding BV, UTRECHT<br />
• P.T. van Iersel, director Loan Management<br />
Performing Loans Propertize, UTRECHT<br />
• R. Kersten HR*, manager Calco Group BV,<br />
MAARSSEN<br />
• R.P.P.M. Koch MSc*, directeur ROC<br />
Midden Nederland, UTRECHT<br />
• J.C.G. Peterse, directeur/CFO Sharp<br />
Electronics Benelux, HOUTEN<br />
• ir. M.M. Salverda*, relatiemanager<br />
corporate banking Rabobank Utrecht e.o.,<br />
UTRECHT<br />
VNO-NCW Valleiregio<br />
• R.J. van Eden, DGA/CEO Dena Food<br />
Service Equipment, WAGENINGEN<br />
• H.W.A. Kok, directeur Lunteren C.S.,<br />
LUNTEREN<br />
VNO-NCW regio Zwolle (voorheen<br />
VNO-NCW IJsseldelta en VNO-<br />
NCW Noordoost-Overijssel)<br />
• J.J. van den Berg, partner KPMG<br />
Accountants NV, ZWOLLE<br />
• L.J.M. Bovée MBA, Twynstra Gudde,<br />
AMERSFOORT<br />
• Q. ter Bruggen*, commercieel manager<br />
Strukton Worksphere BV, ZWOLLE<br />
• W. de Bruin, partner/strateeg Zecht BV,<br />
ZWOLLE (voorheen lid namens JOUW<br />
Reclamemakers)<br />
• R.T. Cazemier, locatiemanager Wavin<br />
Diensten BV, HARDENBERG<br />
• F. Eefting MBA, bestuurder De<br />
Vogellanden, ZWOLLE<br />
• W. van Elk, directeur B&W Klaver, DE WIJK<br />
• drs. A.J. Grube*, manager HR &<br />
Cummunications Scania Production<br />
Zwolle BV, ZWOLLE<br />
• R.A.M. Houthooft*,directeur IMpact,<br />
KAMPEN<br />
• G.W. Hovenberg RT, directeur ten Hag<br />
Makelaarsgroep, ZWOLLE<br />
• J.J.H. Hutten MBA*, directievoorzitter<br />
Rabobank Meppel-Staphorst-<br />
Steenwijkerland, MEPPEL<br />
• D.L.A. Lodiers, manager<br />
schadeverzekeringen Buro Post, EPE<br />
• H. Oosting*, algemeen directeur CIR BV,<br />
ZWOLLE<br />
• drs.ir. R. van Putten*, directeur ABN AMRO<br />
Bank NV, ZWOLLE<br />
• G.F. Slump MSc, DGA/CEO Disselhorst<br />
Metaal BV, RAALTE<br />
• F.A.U.X. Sorée JOUW ® bureau BV, ZWOLLE<br />
• M.R. Steur*, senior bankier ABN AMRO<br />
Bank NV, ZWOLLE<br />
• L.B.W. de Voer MBA, directeur bedrijven<br />
ABN AMRO Bank NV, ZWOLLE<br />
• J. van Zwol MA MHR, manager HR De<br />
Vogellanden, ZWOLLE<br />
* Nieuw contactpersoon bij bedrijf<br />
Uw gegevens<br />
Actuele gegevens van leden van VNO-NCW Midden zijn op ieder<br />
gewenst moment online te bekijken via Ledennet, het besloten<br />
deel van de verenigingssite www.vno-ncwmidden.nl/ledennet.<br />
Gebruik hiervoor uw inlogcodes. Naast het inzien van gegevens<br />
van bedrijven en contactpersonen van leden kunt u in Ledennet<br />
selecties maken op branche, op regio, woonplaats e.d. (kies in<br />
Ledennet voor ‘Ledenlijst’).<br />
Via Ledennet kunt u ook wijzigingen in uw gegevens<br />
doorgeven aan de ledenadministratie<br />
(kies voor ‘Uw gegevens’). Wilt u een (nieuwe) pasfoto toevoegen<br />
aan uw gegevens, uw inlogcodes opvragen of wijzigingen<br />
rechtstreeks doorgeven, stuur dan een mail naar ledenadministratie@vno-ncwmidden.nl<br />
of neem contact op met<br />
het verenigings bureau via 055 – 5222606.<br />
40 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
PARTNER AAN<br />
HET WOORD<br />
De nieuwe balans in<br />
kwalificerend opleiden<br />
Winst voor werkgever en werknemer<br />
Kwalificerend opleiden is het opleiden van<br />
medewerkers naar een wettelijk erkend<br />
diploma. De toekomst van dat kwalificerend<br />
opleiden ligt binnen de bedrijven en<br />
organisaties zelf. De rol van het onderwijs<br />
(de klassieke school) zal steeds meer een<br />
louter faciliterende zijn.<br />
Of het nu gaat om het behalen van een<br />
Entreediploma (niveau 1) of het opleiden<br />
tot een MBO niveau 2 opleiding (bv<br />
facilitair medewerker) of een MBO niveau<br />
4 opleiding (bv facilitair leidinggevende<br />
voor objectleiders), het praktijkleren zal<br />
steeds meer door bedrijven zelf ingevuld<br />
gaan worden. Groot voordeel hiervan<br />
is dat binnen alle trajecten ruimschoots<br />
aandacht gegeven kan worden aan het<br />
interne bedrijfstrainingsprogramma en<br />
de eigen organisatiecultuur. Daarnaast<br />
kan het onderwijs veel flexibeler worden<br />
ingevuld en worden medewerkers niet<br />
meer standaard één dag van de werkvloer<br />
gehaald. Het regulier middelbaar beroepsonderwijs<br />
(de ROC’s) is vooralsnog<br />
niet goed in staat invulling te geven aan<br />
deze nieuwe vorm van kwalificerend<br />
opleiden. Commerciële trainingsbureaus<br />
zijn daarin de ontbrekende schakel tussen<br />
het onderwijs en organisaties en bedrijven<br />
die medewerkers willen opleiden.<br />
Les op de werkvloer<br />
De rol van een commercieel trainingsbureau<br />
is misschien wel een tijdelijke.<br />
Veel bedrijven en organisaties willen<br />
wel opleiden. Niet vanuit een schools<br />
vertrekpunt, maar vanuit het vertrekpunt<br />
van werkgever en werknemer. Daarin zit<br />
de toegevoegde waarde van een trainingsbureau.<br />
Deze dient wel een goede<br />
samenwerkingsrelatie te hebben met een<br />
ROC.<br />
Wat echter altijd wel terecht overeind<br />
blijft is dat alle in het opleidingsprogramma<br />
genoemde werkprocessen en kerntaken<br />
aan de orde moeten komen en dat<br />
voldaan dient te worden aan de wettelijk<br />
vastgestelde eisen voor kwalificerend<br />
opleiden binnen de beroepsopleidende<br />
leerweg (BBL). Het ROC speelt hierin een<br />
belangrijke rol en zal ook ten alle tijde<br />
eindverantwoordelijk blijven voor de<br />
opleiding en tevens optreden als examinerende<br />
instantie. Het trainingsbureau zal<br />
vanuit gedelegeerde verantwoordelijkheid<br />
inhoud geven aan het lesprogramma op<br />
de werkvloer.<br />
Subsidie praktijkleren<br />
Chert Hento, directeur Bureau HTM,<br />
heeft veel ervaring met het praktijkleren.<br />
Zijn bedrijf traint leerlingen/werknemers<br />
volgens de nieuwe kwalificaties en regelt<br />
voor opdrachtgevers subsidie. Hento: “De<br />
overheid stimuleert het opleiden op de<br />
werkvloer en heeft om die reden de oude<br />
WVA wetgeving omgezet in een subsidie<br />
praktijkleren. Omdat in een dergelijk traject<br />
de leerlingen aan alle eisen voldoen<br />
om voor deze subsidie in aanmerking te<br />
komen, kunnen onze opdrachtgevers een<br />
aanvraag doen voor deze subsidie van<br />
€ 2.700 per deelnemer per studiejaar.”<br />
De eisen voor kwalificerend opleiden zijn<br />
wettelijk vastgelegd: 200 contacturen per<br />
jaar, 600 uren praktijkleren per jaar en<br />
het bedrijf moet als leerbedrijf erkend zijn<br />
door een branche gerelateerd kenniscentrum,<br />
bijvoorbeeld Calibris, Kenwerk,<br />
Aequor. Hierbij aangetekend dat de<br />
kenniscentra per 2015 zullen verdwijnen<br />
en er een nieuwe erkenningstructuur zal<br />
komen in zogeheten sectorboxen. Er<br />
moeten ook voldoende gekwalificeerde/<br />
getrainde praktijkbegeleiders werkzaam<br />
zijn binnen het leerbedrijf. “Er zijn meer<br />
voorwaarden”, benadrukt Hento. “maar<br />
als aan alles wordt voldaan is de samenwerking<br />
tussen onderwijs, werkgever en<br />
trainingsbureau een win-win-win-situatie.<br />
Werkgevers krijgen goed opgeleide<br />
werknemers én subsidie, ROC’s kunnen<br />
zich concentreren op de contacturen en<br />
examinering en wij nemen werkgevers en<br />
ROC’s veel werk uit handen door leerlingen<br />
te begeleiden en te trainen volgens<br />
de laatste eisen.”<br />
Bureau HTM, partner <strong>Middelpunt</strong><br />
www.bureauhtm.nl<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 41
kennis en<br />
opleidingspartner<br />
van<br />
middelpunt<br />
Word sterker,<br />
vaardiger<br />
en gelukkiger<br />
Ook uw organisatie ontwikkelen door uw medewerkers te ontwikkelen?<br />
Bel 038 337 45 01 of e-mail info@bureauhtm.nl<br />
ontwikkelen van Gedrag, Communicatie & Leiderschap | www.bureauhtm.nl
Tekst: Xxxx Foto: Xxxx<br />
DE DRIVE<br />
De Drive van<br />
Gé Groenenboom<br />
Later boer worden, dat was mijn<br />
doel. Geboren in 1950 en opgegroeid<br />
in een boerengezin met<br />
7 kinderen in Ridderkerk onder<br />
de rook van Rotterdam. Ik zag het<br />
nut niet in van naar school gaan;<br />
waarom moet je Engels spreken<br />
als je koeien melkt? Na zeven<br />
jaar te hebben gewerkt op de<br />
ouderlijke boerderij was ik klaar<br />
voor een maatschap, maar mijn<br />
vader vond mijn jongste broer<br />
echter een geschiktere kandidaat<br />
omdat hij wel een opleiding had<br />
voltooid.<br />
Toch een aantal cursussen gaan volgen<br />
zoals champignonteelt en het middenstandsdiploma.<br />
Waarna ik in 1975 ben<br />
begonnen als champignonkweker op de<br />
Flevohof in Biddinghuizen. De champignonteelt<br />
was in die tijd zwaar lichamelijk<br />
werk en ik ging op zoek naar manieren<br />
om het werk minder zwaar te maken. Na<br />
het invoeren van mechanisatie startte<br />
ik in 1980 met de ontwikkeling van<br />
klimaattechniek en automatisering voor<br />
de champignonteelt. De eerste computer<br />
die ik toen kocht was duur en kon bijna<br />
niets waardoor menigeen zich afvroeg<br />
wat ik ermee moest. De toepassing van<br />
klimaattechniek resulteerde nog geen vier<br />
jaar later in de start van Gicom. Naast het<br />
maken van software, meet- en regeltechniek<br />
en schakelkasten volgde het bouwen<br />
van complete klimaatinstallaties.<br />
Ik denk dat veel dingen anders en beter<br />
kunnen. Het altijd blijven innoveren zorgde<br />
ervoor dat Gicom groeide in diverse<br />
markten. Naast klimaattechniek bouwt<br />
Gicom nu wereldwijd fase 1 tunnels voor<br />
champignonsubstraat, installaties voor<br />
luchttechniek, composteringsinstallaties<br />
voor de verwerking van huis- en tuinafval<br />
en mestverwerkingsinstallaties. Door de<br />
bouw van een nieuwe productiehal van<br />
6500 m2 in 1997 en de aankoop van een<br />
lasersnijder werd Gicom uitgebreid met<br />
een metaalbewerkingsbedrijf. Gicom<br />
Metaalbewerking is inmiddels uitgegroeid<br />
tot een veelzijdige leverancier<br />
van diverse grote machinebouwers. In<br />
de jaren daarna volgden dochterondernemingen<br />
Gicom Jachtcentrum en het<br />
produceren van organische mestkorrels<br />
door Komeco. Dankzij een geweldig team<br />
van 85 medewerkers kunnen we blijven<br />
innoveren.<br />
Ontspanning vind ik in mijn werk maar<br />
ook op het weidse water. Varen met een<br />
motorboot, want dan weet ik wanneer<br />
ik aankom en kan ik zelf de koers<br />
bepalen.<br />
Naam:<br />
Gé Groenenboom<br />
Functie:<br />
directeur-eigenaar<br />
Bedrijf:<br />
Gicom B.V.<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014<br />
43
Niet alleen<br />
geld is geld.<br />
Uw zaak.<br />
Nysingh weet er meer van.<br />
Tijd is voor u zeer kostbaar. U moet snel en alert kunnen<br />
reageren op kansen. Of op bedreigingen. Wij beseffen dat<br />
terdege. Daarom zíjn we er op het moment dat u ons nodig<br />
heeft. En als het even kan zijn we dat moment zelfs vóór. Als een<br />
van de grotere advocaten- en notarissenkantoren in Nederland,<br />
kunnen we u op nagenoeg alle rechtsgebieden bijstaan met<br />
topjuristen. Alle kennis en ervaring in één huis. Dat levert u<br />
essentiële tijdwinst op. U hoeft immers nooit te zoeken naar<br />
de juiste specialist. Bovendien werken onze specialisten<br />
onderling hecht samen. Daardoor hebben we een brede blik<br />
op mogelijke oplossingen en kunnen we snel, pro-actief en<br />
slagvaardig optreden. Daardoor weten we er meer van.<br />
Kijk op www.nysingh.nl
OP DE VERENIGINGSSITE WWW.VNO-NCWMIDDEN LEEST U VERSLAGEN, KUNT U<br />
FOTO’S BEKIJKEN EN INLEIDINGEN DOWNLOADEN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.<br />
AGENDA<br />
SEPTEMBER<br />
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 2014<br />
VNO-NCW Eemland, VNO-NCW<br />
Utrecht en VNO-NCW Valleiregio<br />
Prinsjesdag-ontbijt, i.s.m. Rabobank,<br />
gemeente Barneveld,<br />
Schuiteman Accountants & Adviseurs<br />
Tijd: 07.00 - 09.30 uur<br />
Locatie: Schaffelaartheater, Barneveld<br />
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 2014<br />
VNO-NCW Flevoland<br />
Miljoenennota-ontbijt, i.s.m. Vereniging<br />
Bedrijfskring Almere, Countus<br />
Accountants en Adviseurs en Rabobank<br />
Tijd: 07.00 - 09.30 uur<br />
Locatie: Topsportcentrum, Almere<br />
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 2014<br />
VNO-NCW Stedendriehoek<br />
Miljoenennota-ontbijt i.s.m. Paleis Het<br />
Loo, ABN AMRO, KPMG en XLLease<br />
Thema: Wat betekent de miljoenennota<br />
voor ondernemers?<br />
Spreker: de heer drs. W.J. Vossers,<br />
directeur van de inspectie der<br />
Rijksfinanciën<br />
Tijd: 06.30 – 09.30 uur<br />
Locatie: Paleis Het Loo, Apeldoorn<br />
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 2014<br />
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 2014<br />
VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen<br />
Techniekdag Nijmegen<br />
Tijd: 10.00 – 16.00 uur<br />
OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Midden<br />
BOEM-bijeenkomst<br />
OKTOBER<br />
VRIJDAG 3 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Flevoland<br />
Themabijeenkomst, in samenwerking met<br />
de zes bedrijfskringen<br />
Thema: Lelystad Airport “Runway 2<br />
opportunities”<br />
Tijd: 16.00 - 19.00 uur<br />
Locatie: Aviodrome (Catalinahal), Lelystad<br />
DONDERDAG 9 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen<br />
Themabijeenkomst, in samenwerking met<br />
GreenTech<br />
Thema: Duurzame Energie<br />
Tijd: 17.30 – 20.30 uur<br />
Locatie: Industriepark Kleefse Waard,<br />
Arnhem<br />
ZATERDAG 11 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen<br />
Techniekdag Arnhem<br />
Tijd: 10.00 – 16.00 uur<br />
WOENSDAG 15 OKOBER 2014<br />
VNO-NCW Twente<br />
Bedrijfsbezoek<br />
Zwanenberg<br />
Food Group<br />
Gastheer: de heer<br />
A.Th.M. van der Laan,<br />
CEO<br />
Tijd: vanaf 15.00 uur<br />
Locatie: Zwanenberg Food Group, Almelo<br />
DONDERDAG 16 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Achterhoek<br />
Bedrijfsbezoek Dorset Group BV<br />
Gastheer: de heer drs. H. Haaring,<br />
directeur<br />
Tijd: vanaf 19.00 uur<br />
Locatie: Dorset Group BV, Aalten<br />
DONDERDAG 16 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Noord-Veluwe<br />
Bedrijfsbezoek Hittech Gieterij<br />
Nunspeet BV<br />
Gastheer: de heer ing. P. Rigter, managing<br />
director<br />
Tijd: 14.00 - 18.30 uur<br />
Locatie: Hittech Gieterij Nunspeet BV,<br />
Nunspeet<br />
DONDERDAG 16 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Achterhoek<br />
Bedrijfsbezoek Eeftink-Rensing Groep BV<br />
Gastheren: de heer M.H.J.M. Eekelder,<br />
directeur en de heer A. Willemsen,<br />
directeur<br />
Tijd: vanaf 19.00 uur<br />
Locatie: Eeftink-Rensing Groep BV,<br />
Lichtenvoorde<br />
DINSDAG 23 SEPTEMBER 2014<br />
VNO-NCW Midden HR-leden<br />
HR-kring bijeenkomst<br />
Thema: actueel onderwerp<br />
Locatie: Van der Valk Hotel Apeldoorn –<br />
De Cantharel<br />
VRIJDAG 10 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Rivierenland<br />
Themabijeenkomst met bezoekmogelijkheid<br />
aan het opgestelde<br />
Gezondheidsplein*<br />
Spreker: de heer J. Eltingh, oud toptennisser<br />
en directeur Eltingh-Haarhuis<br />
TennisEvents BV<br />
Thema: Hoe gezond is uw bedrijf?<br />
Tijd: 11.30 – 16.00 uur<br />
Locatie: Healthclub Juliën, Lienden<br />
*Aanwezig op het gezondheidsplein:<br />
SENECA Healthtrailer, Business &<br />
Health (landelijk platform van sport- en<br />
preventiecentra), Fysiotherapie Sylvia<br />
Crum, Diëtistenpraktijk Eetstijl, SENECA<br />
SMA Rivierenland, arbodeskundige.<br />
VNO-NCW Valleiregio<br />
FoodValley Inspiratiebijeenkomst<br />
Tijd: vanaf 14.00 uur<br />
Locatie: Wageningen Campus,<br />
Wageningen<br />
DINSDAG 21 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Midden i.s.m. Loyens<br />
& Loeff<br />
Thema: De fiscale inrichting van uw<br />
organisatie<br />
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014 45
AGENDA<br />
OP DE VERENIGINGSSITE WWW.VNO-NCWMIDDEN LEEST U VERSLAGEN, KUNT U<br />
FOTO’S BEKIJKEN EN INLEIDINGEN DOWNLOADEN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.<br />
DONDERDAG 23 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW regio Zwolle<br />
Bedrijfsbezoek Koninklijke Marechaussee<br />
Zwolle i.s.m. Platform Defensie-<br />
Bedrijfsleven<br />
Gastheer: luitenant-kolonel A.K. te Velde<br />
Tijd: 15.30 - 18.30 uur<br />
Locatie: KMar-district Noord-Oost,<br />
Zwolle<br />
MAANDAG 27 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Eemland en VNO-<br />
NCW Utrecht<br />
Themabijeenkomst, samen met MKB<br />
Utrecht en Werkgevers Servicepunt<br />
Utrecht<br />
Thema: arbeidsmarkt<br />
Locatie: Stadskantoor, Utrecht<br />
MAANDAG 27 OKTOBER 2014<br />
VNO-NCW Rivierenland<br />
Roadshow ING<br />
NOVEMBER<br />
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Eemland en VNO-<br />
NCW Utrecht<br />
Themabijeenkomst Financiering<br />
Tijd: 15.00 – 18.30 uur<br />
Locatie: Rabobank, Utrecht<br />
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Flevoland<br />
Themabijeenkomst Arbeidsmarkt en<br />
Participatiewet<br />
Tijd: 16.00 - 19.00 uur<br />
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014<br />
DONDERDAG 20 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Twente<br />
Bedrijfsbezoek Unipro<br />
Gastheer: de heer F. ter Beke, directeur<br />
Tijd: vanaf 16.30 uur<br />
Locatie: Unipro, Haaksbergen<br />
MAANDAG 24 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Noord-Veluwe<br />
Innovatieprijsuitreiking, i.s.m. VCT en<br />
Rabobank Noord-Veluwe<br />
Tijd: 15.00 - 18.00 uur<br />
Locatie: Dolfinarium, Harderwijk<br />
DINSDAG 25 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Midden<br />
Algemene Ledenvergadering<br />
Spreker: H. de Boer, voorzitter VNO-NCW<br />
Tijd: vanaf 14.30 uur<br />
Locatie: Generaal Majoor Koot Kazerne,<br />
Garderen<br />
ZATERDAG 1 T/M WOENSDAG<br />
5 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Midden<br />
Ledenreis Dubai en Abu Dhabi<br />
WOENSDAG 12 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW regio Zwolle<br />
Najaarsexcursie<br />
Thema: Pure (S)Maak<br />
Tijd: vanaf 15.00 uur<br />
Locatie: Hardenberg en Ankum<br />
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Achterhoek<br />
Bedrijfsbezoek Hameland<br />
Gastheer: de heer H. Wullink, directeur<br />
Tijd: vanaf 19.00 uur<br />
Locatie: Hameland, Lichtenvoorde<br />
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW regio Arnhem-<br />
Nijmegen<br />
Bedrijfsbezoek met thema innovatie<br />
VNO-NCW Stedendriehoek<br />
Bedrijfsbezoek ITB-Kwadraat & Divitel BV<br />
Thema: Centre of Excellence New Media<br />
Gastheren: de heer ir. N.C. Hensen,<br />
algemeen directeur ITB-Kwadraat en de<br />
heer J. Kornmann, directeur Divitel BV<br />
Tijd: vanaf 15.00 uur<br />
Locatie: Divitel, Apeldoorn<br />
DINSDAG 18 NOVEMBER 2014<br />
VNO-NCW Midden HR-leden<br />
HR-kring bijeenkomst<br />
Thema: actueel onderwerp<br />
Locatie: Van der Valk Hotel Apeldoorn –<br />
De Cantharel<br />
Kijk voor actuele informatie op Ledennet, www.vno-ncwmidden.nl/ledennet.<br />
U kunt zich via Ledennet aanmelden voor bijeenkomsten (ongeveer een maand<br />
voorafgaand aan de bijeenkomst), deelnemerslijsten bekijken, een programma<br />
printen e.d.<br />
Algemene Ledenvergadering<br />
25 november 2014<br />
Leden van VNO-NCW Midden zijn<br />
van harte welkom op de algemene<br />
ledenvergadering van de vereniging<br />
op dinsdag 25 november 2014 in<br />
Garderen, waar we te gast zijn bij<br />
de Generaal Majoor Koot Kazerne.<br />
Hans de Boer, voorzitter VNO-NCW<br />
sinds 1 juli 2014, zal tijdens deze<br />
algemene ledenvergadering als<br />
spreker optreden. Op de agenda<br />
staat onder andere de begroting<br />
2015. De agenda en stukken voor de<br />
vergadering ontvangt u eind oktober<br />
en kunt u dan ook vinden op www.<br />
vno-ncwmidden.nl/ledennet/alv.<br />
46 MIDDELPUNT APRIL SEPTEMBER 2014 2014
Jaccooooooooooooo!!!<br />
Deze mevrouw is verwend. Haar werkgever koos namelijk<br />
voor Novon schoonmaak. Omdat ze het zelf al druk genoeg<br />
heeft met haar eigen werk. Daarmee veranderde onopgemerkt<br />
schoonmaakwerk in een opmerkelijke samenwerking. Want de<br />
mensen van Novon doen desgewenst ook wat éxtra dingen.<br />
De propjes papier wegvegen, om maar eens wat te noemen.<br />
Dat maakt nou precies het grote verschil tussen Novon en de<br />
gewone schoonmaakbedrijven. De Novon schoonmaker voelt<br />
daarmee als een eigen medewerker en collega. Daardoor weet<br />
je eindelijk ook hoe hij heet. Jacco, in dit geval. Die lost het<br />
op. Ook Jacco is daarmee opmerkelijk Novon. Persoonlijk en<br />
betrokken. Kijk op www.novon.nl of bel (038) 460 16 10.<br />
Graag gedaan!
Scoor nu<br />
met Al a!<br />
Nieuwe wetten, nieuwe regels. Omring u met de juiste spelers.<br />
De Alfa-adviseurs coachen uw succes. Van accountancy tot<br />
belastingen, van bedrijfskundige zaken tot salarissen en personeel.<br />
Maak een afspraak voor een vrijblijvend gesprek.<br />
Alfa ondersteunt:<br />
Volg ons:<br />
www.alfa.nl<br />
Alfa Accountants en Adviseurs<br />
Nijverheidsweg 7C<br />
7122 LC Aalten<br />
Telefoon 088 2531250<br />
aalten@alfa.nl
Change language