aghile-35
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
سرمقاله- 2<br />
زن و نشاط آفرینی در خانواده-4<br />
اهمیت خانواده با توجه به افزایش گرایش های دین گریز)سکوالر(- 8<br />
صله رحم- 14<br />
معرفیکتاب-18<br />
سخنان رهبری در جمع پرستاران-20<br />
1
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
قلب تپنده<br />
پیکره ی جامعه وقتی سالم و رو به هدف حرکت<br />
می کند که قلب تپنده ی آن، سالم بوده و رو به<br />
هدف شکل گرفته باشد.<br />
قلب تپنده ی جامعه، خانواده است. بهتر است<br />
بگوییم هویت اصلی جامعه، خانواده است.<br />
خانواده در ابعادی کوچک اما گستره ای وسیع و<br />
الیه هایی عمیق، چنان می تواند یکه تازی کند<br />
که تار و پود فرهنگ، اقتصاد، سیاست و ... جامعه را<br />
شکل داده و مدیریت نماید.<br />
در خانواده ی سالم، نوع دوستی، وفاداری، تعهد<br />
و مسوولیت پذیری، مهارت قدردانی، تکنیک های<br />
ارتباطی الزم آموزش داده می شود و بازخورد این<br />
آموزه ها که گاه مستقیم و گاه غیرمستقیم صورت<br />
می گیرد، در جامعه بروز می کند. به گونه ای که<br />
می توان گفت امروزه یکی از راههای معرفی دین<br />
مبین اسالم و ارزشهای ان به دیگران، سیستم<br />
خانواده است.<br />
خانواده ی اسالمی که بر اساس مبانی دینی<br />
شکل گرفته باشد، می تواند نمادی از اسالم ناب<br />
محمدی باشد. فضایی ایمن، باآرامش، معنویت و<br />
نشاط که فرد پاسخ تمام خالء ها و نیازهای جسمی<br />
و روحی خود را در آنجا می یابد و نیز توان پیشبرد<br />
اهداف زندگی اش را از انجا تامین می نماید.<br />
لذا ما هرچه بتوانیم به استحکام، شادابی و نشاط<br />
و تاثیرگذاری این نهاد مقدس کمک کنیم، گویا<br />
گامی به وسعت جامعه ی خویش برداشته ایم.<br />
در این شماره عقیله برآنیم تا با همراهی شما<br />
مخاطبان فهیم و جستجوگر، چند گام اساسی<br />
جهت تحقق این هدف مقدس برداریم.<br />
3<br />
2
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
5<br />
زن و<br />
نشاط آفرينی<br />
در خانواده<br />
سیده اعظم التفاتی فاز<br />
استاد حوزه<br />
چکیده<br />
خانواده به عنوان اصلی ترین ومهمترین واحد تشکیل<br />
دهنده جامعه،از جایگاه واالیی برخوردار است.<br />
سالمت همه جانبهاین واحد زیربنایی، رابطه مستقیمی<br />
با سالم بودن جامعه و پیشرفت آن دارد.از میان ابعاد<br />
گوناگون مورد توجهاندیشمندانبرایبرخورداریاز یک<br />
جامعه سالم؛سالمت روانی و عاطفی اعضای خانواده از<br />
اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که خانواده آرام و<br />
با نشاط می تواند افرادی را پرورش دهد که در فضای<br />
جامعه به دور از هرگونه تشویش ذهنی و اضطراب به<br />
دنبال خدمت موثر و مفید در راستای تحقق اهداف<br />
جامعهباشد.<br />
زنان با توجه به جایگاه موثری که در خانواده دارند ،<br />
نقش مهمی در ایجاد نشاط و تحقق آثار آن در خانواده<br />
و به تبع آن جامعه دارند.<br />
مقدمه<br />
نگاه اسالم به خانواده ،همواره نگاهی مقدس و توام با<br />
احترام است، دلیل کرامت بخشی دین به خانواده نیز<br />
نشات گرفته از تاثیر گذاری آن در جامعه سازی دینی و<br />
تمدن سازی اسالمی است.<br />
مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند: هر خانواده<br />
ای یکی از سلول های پیکره جامعه و بدنه ی اجتماع<br />
است وقتیاینها سالمبودند وقتیاینها رفتا درست داشتند<br />
بدنه ی جامعه یعنی آن پیکره جامعه سالم خواهد بود.<br />
)مراسم عقد/1379/12/15(<br />
این جایگاه بی بدیل برای خانواده و نقش تاثیر گذارش<br />
در جامعه باعث شده است تا اندیشمندان، بکوشند راه<br />
هایی را برای ایجاد و تقویت آرامش، محبت، صمیمیت<br />
و نشاط در خانواده بیابند و به افراد خانواده آموزش دهند؛<br />
راهکارهایی کهبعضی پیشگیرانه،بعضی آموزش محور<br />
و گاهی مهارت آفرین است ؛ همچنین ارائه راهکار<br />
صرف، کفایت نمی کند، الزم است با شناسایی عوامل<br />
موثر بر تحقق این موارد)آرامش،محبت، صمیمیت و<br />
نشاط( نسبت به ارائه راهکارهایی اسالمی که جزیی<br />
تر و متناسب بر نقش هر یک از اعضای خانواده ، اقدام<br />
شود.<br />
مقام معظم رهبری می فرمایند:اگر روش هایاسالمی<br />
رواج پیدا کند خانواده ها مستحکم تر خواهد شد، آن<br />
خانواده ها که جهات اسالمی را رعایت می کنند، اینها<br />
غالبا خانواده های محکم تر، بهتر، قویتر و محیط امن<br />
تری برای فرزندان خواهد بود. مراسم عقد/1378/1/15<br />
از میان اعضای خانواده، زنان به دلیل نقش ویژه و<br />
جایگاه موثری که در تنظیم برنامه های درون خانواده<br />
برعهده دارند ، تاثیر مهمی در آرامش بخشی و نشاط<br />
آفرینی به دیگر اعضا دارند، همچنانکه خداوند در قرآن<br />
می فرماید: و جعل منها زوجها لیسکن الیها)سوره اعراف/<br />
آیه 189( خداوند همسر آدمی را از جنس خودش آفرید تا<br />
بتواند در کنار او به آرامش برسد.<br />
این جایگاه زنان از طرفی به خاطر ساختار وجودی و<br />
خلقت خاص زنان است و از سوی دیگر به دلیل ویژگی<br />
های شخصیتی زنان در محبت ورزی آسان تر ولطافت<br />
بیشتراست.<br />
به نظر می رسد در صورتی که شان و کرامت زن از<br />
سوی اعضای خانواده )پدر و فرزندان( حفظ گردد و<br />
نیازهای او به درستی پاسخ داده شود ، می توان انتظار<br />
داشت که محیط خانواده به واسطه آرامشگری و نشاط<br />
بخشی زن، محیطی امن ، دوست داشتنی و بانشاط<br />
برای همه اعضای خانواده خواهد شد.<br />
مقام معظم رهبری حفظه اهلل تعالی می فرمایند: اگر<br />
محیط خانواده به برکت وجود زن محیط سالمی باشد<br />
جامعه به طور کامل اصالح خواهدشد، زنان در اصالح<br />
جامعه نقش برجسته ای دارند )دیدار با جمعی از پرستاران<br />
)74/7/12<br />
در این مقاله به دنبال تبیین نقش زنان در نشاط آفرینی<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
4
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
بیشتر در محیط خانواده هستیم.<br />
مفهوم شناسی نشاط<br />
نشاط واژه ای عربی است که واژگان مترادف آن<br />
در زبان عربی سرور، نشره، فرح و در زبان فارسی<br />
شادکامی، شادی، سرزندگی، خرسندی و.. می<br />
باشد)فرهنگ دهخدا، ذیل واژه نشاط(.البته ممکن<br />
است لغات دیگری نیز به این معنا به کار روند ولی<br />
واژه های ذکر شده، پرکاربرد تر می باشد.<br />
وینهون یکیازاندیشمندان علوماجتماعی شادمانی<br />
و نشاط را اینگونه تعریف می کند: شادمانی و نشاط<br />
انسان، قضاوت او از درجه یا میزان مطلوبیت کیفیت<br />
کل زندگی است. وینهون آر،مجله اجتماعی شادمانی،ص254<br />
به نقل از مقاله بررسی تطبیقی مفهوم نشاط و شادمانی در اسالم و<br />
روانشناسی<br />
علمای علم روانشناسی نیز در تعریف شادکامی و<br />
نشاط گفته اند: حالتی عاطفی که پس از موفقیت<br />
های واقعی و نیل به هدف برای شخص حاصل می<br />
شود، چنین شخصی با به دست آوردن اهدافش در<br />
زندگی احساس رضایت خاطر و کمال دارد. هدفیلد،ژآ،<br />
روانشناسی و اخالق، ترجمه علی پریور، تهران، انتشارات علمی و<br />
فرهنگی،ص146<br />
در مبانی دینی نیز مفهوم شادی و نشاط با الفاظ<br />
گوناگون و مکرر آمده است،این مفهوم در قرآن با<br />
مشتقاتی از واژه فرح در مجموع 25 با ذکر شده<br />
است و در روایات نیز با عباراتی در همین معنا و<br />
در موضوعات متعددی ذکر شده است ، از جمله<br />
امام علی علیه السالم می فرمایند: السرور یبسط النفس و<br />
یثیرالنشاط )تمیمی آمُدی، عبدالواحد، غررالحکم و دررالکلم، قم،<br />
مؤسسه بوستان کتاب،(سرور و شادی موجبانبساط نفس<br />
و نشاط دل می گردد.<br />
و یا در روایت دیگری از امام باقر علیهالسالم میفرمایند:<br />
»إِنَّ أَحَبَّ الْ َعْمَالِ إِلَى اهللِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى<br />
الْمُؤْمِنِ«)الكافي ج2 ص188(<br />
کارکردهای نشاط در خانواده<br />
نیاز انسان به نشاط و شادی یکی از نیازهای طبیعی<br />
در انسان است و نقش موثری را در تقویت اراده و<br />
انگیزه انسان برای یک زندگی سالم ایفا می کند.<br />
زنان به دلیلارتباط مستمر و تنگاتنگی که بااعضای<br />
نشاط<br />
بین اعضای<br />
خانواده<br />
محرکی قوی<br />
برای داشتن<br />
یک خانواده<br />
سرزنده و<br />
رو به پیشرفت<br />
است و ازمیان<br />
اعضای خانواده<br />
نشاط زن<br />
در جایگاه<br />
مادری و<br />
همسری تاثیر<br />
مستقیمیدر<br />
تحقق<br />
این پیشرفت<br />
دارد.<br />
خانواده دارند، جایگاه ویژه و فعالی را در خانواده و نقش<br />
مهمی را در رشد و شکوفایی استعدادهای اعضای<br />
آن به عهده دارند، بدون تردید آرامش و نشاط زن در<br />
جایگاه همسری و مادری به عنوان محوری تریت<br />
فرد در این مواجهه و ارتباط ها ،تاثیر مستقیمی در<br />
عملکرد افراد دارد و باعث به وجود آمدن آثار مثبت<br />
فراوانی برای خود آنها و جامعه می گردد.<br />
بروز نشاط در خانواده کارکردهای فراوانی را به دنبال<br />
دارد که می تواند در پیشبرداهداف خانوادگی و تحقق<br />
چشم انداز ان موثر باشد از جمله آن کارکردها می<br />
توان به این موارد اشاره کرد:<br />
الف( امنیت و آرامش خاطر<br />
به باور بسیاری از جامعه شناسان و اندیشمندان علوم<br />
اجتماعی آرامش خاطر وایجادامنیت روانی مهمترین<br />
کارکردی است که با نشاط بودن اعضای خانواده با<br />
خود به ارمغان می آورد.<br />
دوام و استحکام خانواده در جوامع صنعتی امروز<br />
به برآورده شدن نیازهای عاطفی اعضای خانواده<br />
بستگی دارد.<br />
»بیشتر افراد رضایت بخش ترین روابط شخصی<br />
خود را با همسران، والدین، فرزندان یا خویشاوندان خود<br />
تجربه کرده اند معموال افراد، امنیت جسمی و روحی<br />
خود را در خانواده جستجو می کنندو خانه را پناهگاهی<br />
برای آرامش یافتن از کشمکش های دنیای بیرون<br />
می دانند«.)اسالم و جامعه شناسی خانواده؛ حسین بستان، ص88(.<br />
ب( ایجاد انگیزه و مسئولیت پذیری<br />
آرامش روانی حاصل از ازدواج، انگیزه افراد را برای<br />
جلب رضایت یکدیگر و تامیننیازهای متقابلافزایش<br />
می دهدو حس مسئولیت پذیری آنها را بارور می کند<br />
،آنها را در برابر سختی ها مستحکم می کند و شور و<br />
نشاط افراد خانواده را در فعالیت ها افزایش می دهد.<br />
»فرد در ازدواج احساس می کند که از نتیجه زندگی،<br />
کار و تالش او هم خودش و هم عزیز ترین کسانش<br />
بهره مند می شوند، اما احساس شور و نشاط در فردی<br />
که درون خانواده نیست شکوفا نمی شود و همین<br />
عامل از او فردی بی مسئولیت می سازد، چنین فردی<br />
به دلیل نداشتن یک پناهگاه مطمئن روانی وعاطفی<br />
انگیزه و مسئولیتی برای تداوم زندگی ندارد.)کانون<br />
مهرورزی ، عباس پسندیده، ج 1 ص69(<br />
ج( تحرک و تالش<br />
از دیگر کارکردهای نشاط در خانواده، تحرک و تالش<br />
اعضای خانواده برای براورده نمودن نیازهای اعضای<br />
خانواده است و از میان اعضای خانواده زن به دلیل<br />
وجود حس غریزی مراقبت در وجود وی، بیشتر از<br />
سایرین برای سامان دادن به امور خانواده و برآورده<br />
نمودن نیازهای افراد تالش می کند.<br />
از مجموع این مطالب چنین بر می آید که وجود<br />
نشاط بین اعضای خانواده محرکی قوی برای داشتن<br />
یک خانواده سرزنده و رو به پیشرفت است و ازمیان<br />
اعضای خانواده نشاط زن در جایگاه مادری و همسری<br />
تاثیر مستقیمی در تحققاین پیشرفت دارد.<br />
نکته ای که در پایان، توجه به آن ضروری می نماید،<br />
توجه به متقابل بودن روابط همسران در ایجاد نشاط و<br />
شادی آفرینی در خانواده است.<br />
در آموزه های اسالمی تاکید بسیاری بر تعمیق روابط<br />
عاطفیبین همسران شدهاست، همچنانکه عالیترین<br />
جلوهارتباط عاطفی بین همسران با یکدیگر را مطابق<br />
آیه شریفه قرآن در سوره روم پشتیبانی عاطفی نسبت<br />
به هم دانسته اند، آنجا که مهمترین هدف تشکیل<br />
بدون تردید<br />
آرامش و نشاط<br />
زن به عنوان<br />
همسر و مادر به<br />
عنوان محوری<br />
ترین<br />
فرد در این<br />
مواجهه<br />
و ارتباط ها ،<br />
تاثیرمستقیمی<br />
در عملکرد<br />
افراد دارد و<br />
باعث به وجود<br />
آمدن<br />
آثار مثبت فراوانی<br />
برای خود آنها و<br />
جامعه می گردند.<br />
خانواده را مودت و رحمت معرفی کرده اند.<br />
)روم/آیه 21( و در روایات مختلف شاخصه های<br />
مثبت و منفی همسران را جهت تقویت<br />
بنیان های خانواده تصریح نموده اند.<br />
در روایات اسالمی ، زنانی که مهربان، نرم<br />
خو، خوش رو و شادی آفرین هستند به<br />
منزله زنان شایسته معرفی شده اند، ویژگی<br />
هایی عموما نشاط آفرین ، که بنظر می رسد<br />
این ویژگی ها ناظر به جایگاه و شخصیت<br />
واقعی زنان در خانواده است و در مقابل برای<br />
مردان نیز وظایف متقابلی را برشمرده اند و<br />
در روایات تصریح بر این وظایف وجود دارد.<br />
رسول اکرم در همین راستا می فرمایند: هر<br />
مردی به همسرش بگوید تو را دوست دارم<br />
این جمله هرگزاز قلب همسرش خارج نمی<br />
شود.وسایل الشیعه،ج 14، ص 10<br />
این گونهارتباط همسران نسبت به یکدیگر<br />
اولین و مهمترین اثرش نشاط آفرینی در<br />
خانواده و تحقق آثار آن خواهد بود.<br />
7<br />
6
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
9<br />
اهميت<br />
خانواده با<br />
توجه به<br />
افزايش<br />
گرايش های<br />
دين گريز<br />
)سکوالر(<br />
گیتا محسنی- استاد حوزه<br />
چکیده<br />
خانواده مهم ترین رکن یک جامعه به شمار می رود<br />
که متاسفانه گسترش تفکرات مختلف وبی توجهیبه<br />
ریشه های پیدایش آن، باعث آسیب به پیکره این نهاد<br />
ارزشمند شده است. گرایش های سکوالر که به دین<br />
در بعد اجتماعی اعتنایی ندارند از جمله تفکراتی است<br />
که باعث سست شدن عنصر خانواده شده است که<br />
باید با نقد و بیان اشکاالت آن، به آسیب زدایی کانون<br />
خانواده کمک کنیم.<br />
واژگان کلیدی: خانواده، سکوالر، دین<br />
در گذشته آرزوی هر جوانی این بود که ازدواج کند،<br />
تشکیل خانواده بدهد، فرزند دار شود و خالصه کلی<br />
نقشه برای آینده خود به همراه زن و فرزندانش داشت.<br />
اما به مرور زمان بنا به دالیل مختلفی این حس<br />
مسوولیت پذیری در جوانان کم رنگ شده است به<br />
طوری که کمتر تمایلی به تشکیل خانواده و فرزند دار<br />
شدن دارند و می توان یکی از علل آن را در گسترش<br />
گرایشات و نظریات سکوالر دانست.<br />
شاید این اصطالح در نگاه اول بسیار تخصصی به نظر<br />
آید و کسی فکر نکند که این نظریه در سطح عموم<br />
هماقبالی داشته باشداما با کمی دقت در فضای جامعه<br />
رد پای این نظریه را به خوبی حس خواهیم کرد.<br />
تعریف سکوالر<br />
»سکوالر« چیست و چه رابطه ای با خانواده دارد؟<br />
»سکوالر« در لغت برگرفته از )seculum(یا<br />
)secularum( به معنی سده و قرن است که از<br />
آن به زمان حاضر و اتفاقات این جهانی در مقابل<br />
ابدیت و جهان دیگر تعبیر می شود؛ و در یک مفهوم<br />
عام تر به هر چیزی که متعلق به این جهان است<br />
اشاره دارد.)s Axford advanced learner<br />
)dictionary<br />
و در اصطالح، گرایشی است که سعی دارد با عقل و<br />
دانش محض بشری و بدون در نظر گرفتن دین تمام<br />
شوون زندگی انسان را مدیریت کند و او را به سعادت<br />
دنیایی و اجتماعی برساند. در نظریه سکوالر منافع<br />
شخصی و دنیایی انسان مقدم است و هر چیزی که با<br />
آن مخالفت کند مورد پذیرش قرار نمی گیرد.)عبد الرسول<br />
بیات و دیگران، فرهنگ واژهها، ص328(<br />
خانواده و سکوالر<br />
خانواده گروهی اجتماعی است که با ازدواج دختر و<br />
پسری تشکیل می شود و حداقل اعضای آن همین<br />
دو نفر هستند و در ادامه فرزندان و سایر افراد به آن<br />
افزوده می شود.<br />
ازدواج در اصطالح، معانی مختلفی دارد ولی در جوامع<br />
اسالمی عبارتست از: »رابطه حقوقی، عاطفی و<br />
شرعی که به وسیله ی عقد، بین زن و مرد حاصل<br />
می گردد و به آن ها حق با هم زندگی کردن می دهد<br />
و مظهر بارز این رابطه، مودت و رحمت است که در<br />
قرآن به عنوان اسباب آرامش انسان از آن ها یاد شده<br />
است«.<br />
همچنین »ازدواج فرآیندی از تعامل بین زن و مرد<br />
است که تحت شرایط و مراسم قانونی، شرعی و<br />
عرفی برگزار می گردد و عمل به آن مورد پذیرش<br />
شرع، عرف و قوانین و تشکیالتاجتماعی میباشد«.<br />
طرفداران سکوالر، به خانواده هم از منظر عقل<br />
محض بشری می نگرند و به آموزه های دینی یا بی<br />
اعتنا هستند و یا آن را کامال رد می کنند.<br />
دراین نظریه کسب منافع شخصی بیشتر، مهم ترین<br />
هدف زندگی است. زمانی که دختر و پسری به طور<br />
شرعی با هم ازدواج می کنند در عین این که نیازهای<br />
هر کدام در کانون خانواده تامین می گردد، هر یک<br />
8
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
در برابر دیگری مسوولیت هایی هم دارند که باید<br />
به آنها متعهد شوند. آنچه را که سکوالر بر نمی<br />
تابدایناست که منافع شخصی و دنیاییافراد کم<br />
رنگ گردد، بنابراین هرگاه خانواده تامین کننده<br />
لذت ها و سود شخصی افراد نباشد یا به تشکیل<br />
خانواده روی نمی آورد و یا خانواده تشکیل شده را<br />
متالشی می کند.<br />
ازدواج های سفید، گسترش روابط دختر و پسر،<br />
خیانت زوجین، افزایش طالق، عدم تمایل به<br />
ازدواج های شرعی و ... از جمله پیامدهای این<br />
نظریه است. گرچه که از دیگر عوامل هم نمی<br />
توان چشم پوشی کرد.<br />
قبل از پرداختن به اهمیت خانواده بهتر است به<br />
کارکرد دین بپردازیم.<br />
دین و زندگی<br />
همانطور که گفته شد سکوالر یا به دین بی<br />
اعتناست و یا آن را کامال انکار می کند اما توجه<br />
به چند نکته روشن خواهد کرد که دین هم آنگونه<br />
که سکوالرها معتقدند بی ثمر نیست.<br />
نکتهاول:برای دین تقسیمات مختلفیبیان کرده<br />
اند گرچه که تاریخ شاهد انواع متعددی از آن بوده<br />
است اما همه آنها مورد پذیرش نیست. یکی از<br />
تقسیمات ادیان، ادیان الهی و غیر الهی است.<br />
آنچه که به حکم عقل مورد پذیرش است ادیانی<br />
است که از موجودی سرچشمه گیرد که فراتر از<br />
انسان باشد، عالم هستی را خلق کرده و به مصالح<br />
و مفاسد آن آگاه باشد. بنابراین اگر در این مقاله از<br />
کارکرد دین سخن گفته می شود منظور همین<br />
ادیان الهی و به ویژه اسالم است.<br />
نکته دوم: سکوالر در قرن هجده میالدی در<br />
برابر افراطی گری ها و تعصبات نابجا و تسلط<br />
کلیسا در جوامع غربی بوجود آمد به طوری که<br />
حتی یافته های علمی مخالف کلیسا را هم<br />
محکوم می کردند و دانشمندان معتقد به آنها را<br />
اعدام می نمودند. اگر خوب دقت کنیم پیدایش<br />
این نظریه در واقع جنبشی علیه کلیساست نه<br />
علیه دین. چرا که کلیسا از آموزه های اصیل دین<br />
مسیحیت فاصله گرفته بود و در واقع با تدابیر<br />
عقالنی کشیش ها مدیریت می شد. بنابراین ضعف<br />
از آن دین نیست بلکه از آن متولیان و مفسران آن بود.<br />
نکته سوم: دیناسالم که جزءادیانالهیاست وجه<br />
اعجاز آن در این است که کتابش یعنی قرآن کریم از<br />
تحریف و دستبرد بشر بدور بوده است و با ادله متقن<br />
قابل اثبات است. مکتوب شدن تمام آیات بالفاصله<br />
پس از نزول آنها زیر نظر پیامبر گرامی اسالم، تعدد<br />
کاتبان وحی، اتفاق علمای مختلف بر عدم تحریف<br />
آیات از جمله مواردی است که حفظ قرآن کریم را از<br />
تحریف تایید می کند.<br />
نکته چهارم: یکی از مهم ترین کارکردهای دین<br />
در زندگی انسان این است که او را در تشخیص<br />
راه درست زندگی کمک می کند. تاریخ اثبات کرده<br />
است که دانش بشری نیز به طور مطلق قابلاعتماد<br />
نیست، چه بسا امری امروز بر اساس دانش بشری<br />
کشف می گردد و چندی بعد کامال مردود می گردد.<br />
دینالهی آمدهاست کهانسان خطاکار را در شناسایی<br />
مسیر صحیح زندگی کمک کند.<br />
با توجه به آنچه گفته شد دین اسالم که کامل ترین<br />
دین الهی است آمده است که به انسان بیاموزاند که<br />
شیوه درست زندگی چیست و در همین راستا یکی<br />
از آموزه های مسلم آن توصیه به تشکیل خانواده<br />
است و آیات و روایات فراوانی چه به طور مستقیم و<br />
چه غیر مستقیم خانواده را به رسمیت می شناسند و<br />
دستورالعمل های فراوانی برایاثربخشی کاملارائه<br />
کرده است.<br />
خانواده در آیات و روایات<br />
زمانی که دین اسالم ظهور کرد آداب و رسوم<br />
مطلوب را تایید نمود، با آداب و رسوم بی ثمر و مضر<br />
مخالفت ورزید و انسان را با برخی آموزه های مفید<br />
و مورد نیاز آشنا کرد. تشکیل خانواده و اهمیت به<br />
آن یکی از همان فرهنگ هایی بود که مورد تایید<br />
اسالم قرار گرفت چرا که این نهاد کوچک اجتماعی<br />
از نیاز فطریانسان سرچشمه می گیرد و هرانسانی<br />
بالفطره کانون خانواده را دوست دارد و در عین حال<br />
کارکردهای مهم دیگری نیز در عالم هستی دارد.<br />
با تعمق در آیات و روایات آموزه های بسیار زیادی را<br />
دراهمیت خانواده، معیارهای خانواده سالم و مواردی<br />
از این قبیل می توان یافت و از همه مهتر آن که<br />
تمام الگوهای معرفی شده به انسان از پیامبران و<br />
ائمه علیهم السالم از کانون خانواده برخوردار بودند و به آن<br />
اهمیت می دادند.<br />
کارکرد خانواده<br />
همانطور که گفته شده تشکیل خانوادهاز آموزه های<br />
فطری مورد تایید اسالم است که ضمن گرایش<br />
فرد به آن، برای جامعه بشری کارکردهای مهم<br />
دیگری هم دارد و تزلزل در آن تزلزل جوامع را در<br />
پی خواهد داشت چرا که طبق فرمایش مقام معظم<br />
رهبری خانواده سلول های یک جامعه هستند که<br />
بدون آن، جامعه معنا ندارد و به همین علت است که<br />
یکی از نقشه های دشمنان برای نابودی جامعه ای،<br />
فروپاشی خانواده می باشد.<br />
جوانانی که گرایش آنها به خانواده کم رنگ شده<br />
است باید توجه داشته باشند که توصیه به تشکیل<br />
خانواده به این دلیل است که از ثمرات مفید آن بهره<br />
مند شوند و می توان آثار و اهداف آن را به سه بخش<br />
عمده زیر تقسیم نمود:<br />
1. رسیدن به آرامش فردی: خانواده و ازدواج<br />
مهد آرامش است و این آرامش در ابعاد مختلف قابل<br />
تصور است وقتی در این جمع خودمانی نیازهای<br />
مختلفافراد)جسمی، روحی و عاطفی(برطرف شود<br />
همین رفع نیاز، آرامش آفرین است.<br />
2. رشد و کمال شخصیت: انسان همیشه<br />
دوست دارد بهتر از دیروز باشد و این حس کمال<br />
یابی جزء فطرتاوست.ابتدایی ترین و راحترین فضا<br />
برای رشد شخصیت انسان می تواند خانواده باشد<br />
وقتی زن و مردی در کنار یکدیگر قرار می گیرند هر<br />
کدام می توانند یکدیگر را در رفع نواقص هم یاری<br />
رسانند، حس مسوولیت پذیری که باید افراد در قبال<br />
یکدیگر داشته باشند، تعهد، عفو و گذشت، رعایت<br />
حقوق افراد و ... از جمله مواردی است که فرد می<br />
تواند در بستر خانواده تقویت نماید.<br />
3. تامین نیروهای مورد نیاز برای مدیریت<br />
جامعه: انسان به حکم فطرت، موجودی اجتماعی<br />
است که این حس را از اجتماع کوچکی مثل خانواده<br />
شروع می کند و در سطح جامعه گسترش می یابد<br />
قوام یک جامعه به افراد آن است و این افراد در<br />
کانون خانواده رشد و نمو پیدا می کند. فرض کنید<br />
هیچ کداماز دختران و پسران به سمتازدواج و فرزند<br />
آوری روی نیاورند ممکن است این اقدام در سالهای<br />
اولیه بسیار هم خوشایند و لذتبخش باشد ولی به<br />
مرور زمان که سن این افراد زیاد شد و نیروی کار در<br />
آن تحلیل رفت، حس نیاز به افراد جوان که مدیریت<br />
جامعه و حتی همان افراد مسن را به عهده بگیرند به<br />
وجود می آید. و این جامعه شبیه خانه سالمندانی می<br />
شود که نیاز به نیروی جوان برای مدیریت آنها دارند.<br />
11<br />
10
13<br />
12<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
مقام معظم رهبری خطاب به<br />
جوانان می فرماید:<br />
»جامعهی اسالمی، بدون<br />
بهرهمندیکشورازنهادخانوادهی<br />
سالم، سرزنده و بانشاط، اصالً<br />
امکان ندارد پیشرفت کند.<br />
بالخصوصدرزمینههایفرهنگی<br />
و البته در زمینههای غیر فرهنگی،<br />
بدون خانوادههای خوب، امکان<br />
پیشرفت نیست. پس خانواده<br />
الزم است. حاال نقض نشود که<br />
شما می گوئید در غرب خانواده<br />
نیست، پیشرفت هم هست.<br />
آنچه که امروز در ویرانی بنیاد<br />
خانواده در غرب روزبهروز بیشتر<br />
دارد نمودارهایش ظاهر می شود،<br />
اینهااثرشراخواهدبخشید؛هیچ<br />
عجلهاینباید داشت<br />
. حوادث جهانی و حوادث تاریخی<br />
اینجور نیست که زودبازده و<br />
زوداثر باشد؛ اینها بتدریج اثر<br />
خواهد گذاشت؛ کما اینکه تا حاال<br />
هم اثر گذاشته. آن روزی که<br />
غرب به این پیشرفت ها دست<br />
پیدا کرد، در آنجا هنوز خانواده سر<br />
جای خودش بود؛ ..... وضع امروز<br />
هم فردای بسیار تلخ و سختی را<br />
برای آنها رقم میزند. «)بیانات در سومین<br />
نشست اندیشههای راهبردی،90/10/14(<br />
حذف خانواده و یا رفع آسیب ها<br />
در مطلب قبل در مورد کارکردهای خانواده صحبت<br />
کردیم. شاید جوانی بگوید که خانواده در جامعه<br />
کنونی دیگراین کارکرد را ندارد بلکه آثاری برخالف<br />
آنچه که گفته شد برجا می گذارد مثال آرامش آفرین<br />
که نیست بلکه باافزایش توقعات، هزینه های سنگین و<br />
.... آرامش را هم از انسان می گیرد.<br />
این سخن هم تا حدی درست است ولی سخن در<br />
این است که اصل تشکیل خانواده مفید و کارآمد است<br />
ولی متاسفانه امروزه خانواده ها در مراحل مختلف دچار<br />
آسیب هایی شده است که از کارکرد اصلی خود دور<br />
مانده اند و باید آسیب ها را رفع کرد نه آن که اصل آن<br />
را کامال نابود ساخت. مثل برخورد با انسان بیمار، که<br />
هم خودش و هم اطرافیان سعی می کنند مشکالت و<br />
نواقص آن را برطرف نمایند.<br />
متاسفانه نظریه های سکوالر، به دلیل آسیب هایی که<br />
به خانواده قانونی و شرعی وارد شده است به جوان امروز<br />
توصیه می کنند امور دیگری چون ازدواج های سفید،<br />
روابط آزاد دختر و پسر و ... را جایگزین نمایند در صورتی<br />
که هیچکدام از اینها نمی توانند جایگزین کاملی برای<br />
کانون خانواده قانونی و شرعی شوند.<br />
نتیجه<br />
با گسترش تفکرات سکوالر و اهمیت دادن بیش از حد<br />
به منافع مادی شخصی افراد، باعث شده است گرایش<br />
جوانان به سوی تشکیل خانواده شرعی کاسته شود.<br />
شاید این نظریه چند صباحی برای افراد خوشایند باشد<br />
ولی دین اسالم که آگاه به مصالح و مفاسد جامعه است<br />
می داند که این کار برای دراز مدت هم منافع شخصی<br />
افراد را به خطر می اندازد و هم باعث فروپاشی و آسیب<br />
به جوامع اسالمی می شود.<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
خوش سخن بگویید. سوره بقره آیه۸۳<br />
در صله رحم، خداوند تقویت بنیه افرادی را توصیه<br />
میکند که خونشان در رگ و پوست هم در گردش<br />
بوده و اعضای یک خانوادهاند و پیدا است هنگامی که<br />
اجتماعات کوچک خویشاوندی نیرومند شد، اجتماع<br />
عظیم آنها یعنی جامعهنیز عظمت مییابد.<br />
صلى اهلل<br />
اهمیت صله رحم تا آنجا است که پیامبر اسالم<br />
علیه وآله و سلم<br />
مى فرماید:<br />
صِ لَهُ الرَّحِ مِ تَعْمُرُ الدِّیارَ وَ تَزِیدُ فِی االَعْمارِ وَ اِ ْن<br />
کانَ اَهْ لُها غَ یْرَ اَخْ یار پیوند با خویشاوندان شهرها را<br />
آباد مى سازد و بر عمرها مى افزاید هر چند انجام<br />
دهندگان آن از نیکان هم نباشند.« بحار االنوار، ج 47، ص 163.<br />
زشتى و گناه قطع رحم، به حدى است که امام سجاد<br />
علیهالسالم به فرزند خودنصیحت مى کند کهاز مصاحبت<br />
با پنج طایفه بپرهیزد، یکى از آن پنج گروه کسانى<br />
هستند که قطع رحم کرده اند، ایشان می فرمایند:<br />
... وَ اِیّاکَ وَ مُصاحَ بَهَ الْقاطِعِ لِرَحِ مِهِ فَاِنِّی وَجَ دْتُهُ<br />
مَلْعُوناً فِی کِتابِ اهللّ ؛ بپرهیز از معاشرت با کسى که<br />
قطع رحم کرده که قرآن او را ملعون و دور از رحمت<br />
خدا شمرده است. بحار االنوار، ج 71، ص 196<br />
در سوره مبارکه محمّد صلى اهلل علیه وآله و سلم آیات 22 و<br />
23 مى فرماید: فَهَلْ عَ سَ یْتُمْ اِنْ تَوَلَّیْتُمْ اَنْ تُفْسِ دُ وا فِی<br />
االَرْضِ وَ تُقَطِّ عُوا اَرْحامَکُ مْ * اُولئِکَ الَّذینَ لَعَنَهُمُ<br />
اهللّ<br />
اگر ]از این دستورها[ روى گردان شوید، جز این انتظار<br />
چکیده<br />
صله رحم جایگاه ویژه ای میان خانواده های<br />
ایرانی دارد و به معنای ارتباط خویشاوندی است<br />
اما سوال اینجاس که این ارتباط از چه طریقی<br />
مورد تاکید اسالم است<br />
آنچهاز متوناسالمیبرمی آیدصله رحم حضوری<br />
و دیداری است<br />
برای صله رحم آثار مطلوبی همچون فزونی رزق,<br />
آمرزش گناهان و طول عمر و....بیان شده است.<br />
اما با توجه به شرایط کنونی و مشغله بسیار افراد<br />
این رابطه ها کم رنگ شده و تحت تاثیر این<br />
شرایط قرار گرفته است.<br />
امر مسلم آن است که عقل و عرف خواهان رابطه<br />
حضوری بینافراد خانوادهاست.اما روابط مجازی<br />
در موارد ضروری و عدم وجود شرایط دیدار<br />
حضوری، جایگزین مناسب و کم هزینهایاست.<br />
مقدمه<br />
در فرهنگ ایرانی اسالمی ما مردم ایران، صله<br />
رحم یا همان رابطه همه جانبه با خویشاوندان دور<br />
و نزدیک، بسیار پر رنگ است. این روابط برای<br />
همه افراد خانواده از کوچک و بزرگ بسیار شیرین<br />
و خاطره ساز بوده وهست. اما با توجه به شرایط<br />
کنونی جامعه جایگاه صله رحم بسیار کم رنگ<br />
شده و جایگاه دیروز را ندارد. در این مقاله برآنیم تا<br />
جایگاه این واجب الهی را یادآوری کرده و مزایا و<br />
معایب روابط خانوادگی مجازی را تاحدی بررسی<br />
کنیم.<br />
مفوم شناسی و صله رحم در<br />
لغت<br />
صله رحم از دو واژه »صِ لِه« و »رَحِم« تشکیل<br />
شده است. صله از ریشۀ »وصل« به معنای<br />
پیوستن، ارتباط و ربط دو چیز است . لغت نامه دهخدا،<br />
ج۷، ص۱۰۵۱۹<br />
و رَحِم، زِهدان به معنی جای کودک در شکم مادر<br />
است. لغت نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۰۵۷۲.<br />
این واژه به معنای خویشاوندی نیز بیان شده است.<br />
واژه رحم، در »صله رحم« استعاره برای قرابت و<br />
خویشاوندی است. در نتیجه صله رحم، همان رابطه<br />
قرابت و خویشاوندی است.<br />
اهمیت صله رحم با توجه به آیات<br />
و روایات<br />
واتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی تَسَ اءَلُونَ بِهِ وَالْ َرْحَ امَ إِنَّ اللَّهَ کانَ<br />
عَلَیکمْ رَقِیبًا؛ بترسید از خدایی که به نام او از یکدیگر<br />
در خواست میکنید و از قطع خویشاوندیها پروا کنید<br />
که خدا مراقب شما استنساءآیه۱<br />
بِالْوَالِدَینِ إِحْ سَ انًا وَ ذِی الْقُرْبَی وَ الْیتَامَی وَالْمَسَ اکینِ<br />
وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُ سْ نًا؛ به پدر و مادر، و خویشان و<br />
یتیمان و مستمندان احسان کنید، و با مردم ]به زبان[<br />
15<br />
14
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
مى رود که در زمین فساد و قطع پیوند خویشاوندى<br />
کنید؟! * آنها کسانى هستند که خداوند از رحمت<br />
خویش دورشان ساخته.<br />
کوتاه سخن این که: قرآن نسبت به قاطعان<br />
رحم و برهم زنندگان پیوند خویشاوندى تعبیرات<br />
شدیدى دارد و احادیث اسالمى نیز آنها را سخت<br />
مذمت کرده است.<br />
از پیامبر اسالم صلى اهلل علیه وآله و سلم پرسیدند: مبغوض<br />
ترین عمل در پیشگاه خداوند کدام است؟ در<br />
پاسخ فرمود: »شرک به خدا« پرسیدند بعد از آن؟<br />
فرمود: قطع رحم« كافى ، ج 2، ص 289، ح 4<br />
سفارش به کمک مالی به<br />
خویشان<br />
1. در تکالیف مالی سفارش شده که خویشاوندان<br />
مقدم شوند. قرآن کریم، کمک به بستگان را جزء<br />
حقوق مالی محسوب میکند و آنجا که سخن از<br />
کمک به اقوام به میان آمده، آن را به عنوان یک<br />
حق ذکر کرده است: »و آتِ ذَا القُربی حَ قَّهُ و<br />
المِسکینَ » إسراء، ۲۶.<br />
2. امام علی علیه السالم میفرماید: فَمَن أتاه اهللّ ماالً<br />
فلیصل به قرابَتَه؛ کسی که از سوی خدا ثروتی<br />
به دست آورد باید بستگان خویش را به وسیله آن<br />
دستگیری کند.«نهجالبالغه صبحی صالح، خطبه ۱۴۲<br />
در اینجا به بعضی آثار مطلوب صله رحم می<br />
پردازیم.<br />
عاقبت به خیری<br />
پیامبر صلی اهلل علیه و آله و سلم : اَلصَّ دَ قَةُ عَ لی وَجْ هِها وَاصْ طِ ناعُ<br />
الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَینِ وَصِ لَةُ الرَّحِ مِ تُحَ وِّلُ الشِّ قاءَ<br />
سَ عادَةً وَتَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّ وءِ؛ صدقه<br />
بجا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم،<br />
بدبختی را به خوشبختی تبدیل و عمر را زیاد و از<br />
پیشامدهای بد جلوگیری می کند. نهجالفصاحه، ح ۱۸۶۹<br />
کفاره گناهان<br />
امام علی علیه السالم : کفِّروا ذُنوبَکمْ وَتَحَ بَّبوا اِلی رَبِّکمْ<br />
بِالصَّ دَقَةِ وَ صِ لَةِالرَّحِمِ؛با صدقه و صله رحم، گناهان<br />
خود را پاک کنید و خود را محبوب پروردگارتان<br />
گردانید.غررالحکم، ح ۷۲۵۸<br />
پاک کردن اعمال<br />
امامباقر علیهالسالم: صِ لَهُاالَرحامِ تُزَکیاالَعمالَ وَ تنَمیاالَموالَ<br />
و تَدفَعُ البَلوی وَ تَیَسرَ الحسابَ و تُنسِ یُ ء فِی االَجل. اصول<br />
کافی، ج ۲ ص۱۵۰<br />
صله ارحام اعمال را پاک و اموال را زیاد میکند و بال را<br />
دفع,حساب را آسان و اجل را تاخیر می اندازد.<br />
خوش اخالقی<br />
امام صادق علیه السالم : صِ لَهُ االَرحامِ تَحسَ ن الخُ لقَ وَ<br />
تَسمَحُ الکَ ف وَ تَطیبُ النَفسَ وَ تَزیدُ فی الرِزقِ وَ تَنسئُ<br />
االَجَ ل. کافی،ج۲، ص۱۵۰ و ۱۵۱<br />
صله رحم اخالق را خوب ,دست را بخشنده,جان را<br />
پاکیزه ,روزی را زیاد و مرگ را به تاخیر می اندازد<br />
صله رحم مجازی؛ فواید و معایب<br />
با توجه به شرایط کنونی که در مقدمه هم به آن<br />
اشاره کردیم، دید و بازدید و روابط خویشاوندی<br />
حضوری، کمی مشکل شده و خانواده ها نمی<br />
توانند مانند قبل به اینگونه دید و بازدیدهای<br />
حضوریبپردازند.<br />
درنتیجه آگاهیازاحواالت و مشکالت خویشان<br />
جهت کمک و یا همدلی باآنها از طریق فضای<br />
مجازی، امری پسندیده و مناسب به نظر میآید.<br />
و نسبت به بی خبر بودن از خویشان -به طور<br />
کلی- احسن و افضل است.<br />
لیکن چیزی که قابل مالحظه است، این است<br />
که هر فرد باید این روابط را مدیریت کرده و<br />
نگذارد ارتباط مجازی جایگزین ارتباط حقیقی<br />
شود.<br />
امر مسلم ان است که عقل و عرف خواهان<br />
رابطه حضوری بین خویشان است و در آیات و<br />
روایات ما به این مساله اهمیت فراوان داده شده<br />
و مورد تایید است.<br />
مواردی که ذکر شد؛ اعم از عمر زیاد و آمرزش<br />
گناهان و... بادید و بازدید و مصافحه و آگاهی<br />
حضوری از احواالت خویشان و رسیدگی به<br />
مشکالت و مسائل آنها میسر است. پر واضح<br />
است که وقتی شخصی به منزل یکیازاعضای<br />
خانوادهبرود وبااو مصافحه کند، گناهانش ریخته<br />
و کینه ها برطرف میشود وعمرش طوالنی.<br />
امااگر فقطاز طریق فرستادن پیام جویایاحوال<br />
یکدیگر شوند و دیدار حضوری را کنار بگذارند،<br />
فواید و آثار صله رحم به ایشان نخواهد رسید.<br />
نتیجه<br />
به طور کلی انسان مسلمان باید روابط با<br />
خویشاوندان را بر پایه دیدار حضوری بگذارد و<br />
در صورتی که شرایط برای دیدار حضوری را<br />
مساعدنبوداز روابط محازی و تلفنی غافلنشود.<br />
17<br />
16
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
19<br />
معرفی کتاب<br />
به مناسبت همزمانی انتشار نشریه با میالد حضرت زینب علیهاسالم ، نشریه عقیله به خوانندگان، معرفی چند کتاب درباره<br />
حضرت زینب علیهاسالم می باشد.<br />
آفتاب در حجاب<br />
»آفتاب در حجاب« کتابی است که سید مهدی شجاعی، نویسنده توانا و هنرمند<br />
کشورمان در مورد حضرت زینب سالم اهلل علیها تالیف نموده است. آقای شجاعی در<br />
این کتاب با نثر ساده و زیبایش واقعه عاشورا را از زبان آن حضرت روایت میکند.<br />
او در این نوشتار، مهارتش را در لحظهپردازی داستانی و چاشنی وقایع تاریخی<br />
مستند را باهم در آمیخته تا حاصل آن، »آفتاب در حجاب«ی شود که از زمان<br />
انتشار تاکنون، بیش از 10 بار تجدید چاپ شده است.<br />
نویسنده با مخاطب قرار دادن آن بانوی صبر و حیا، همچون روایتگری كه گویا<br />
در آن لحظات سخت، همواره با او همراه بوده است، به بازگویی خاطرات برایش<br />
پرداخته، و گوییكه رنجهای نهان و آشکار در دل ایشان را در آن لحظههای<br />
پرسوز، به زبان قلم آورده است.<br />
این كتاب در 18 فصل نوشته شده و انتشارات نیستان آن را منتشر کرده است.<br />
نگاهی کوتاه به زندگی حضرت زینب کبری<br />
سالم اهلل علیها<br />
این کتاب به شرح زندگی حضرت زینب سالماهلل علیها از<br />
والدت تا زمان رحلت<br />
میپردازد و توسط هاشم<br />
رسولیمحالتی به نگارش<br />
درآمده است.<br />
مقدمه کتاب با والدت<br />
و<br />
آن حضرت آغاز میشود<br />
بخشهای بعدی آن به<br />
دوران کودکی حضرت<br />
میپردازد و سپس ازدواج<br />
سالماهلل<br />
ایشان با عبداهلل بن جعفر و شمهایاز فضائل زینب<br />
علیها را مطرح میکند.<br />
نویسنده در ادامه به سفر تاریخی آن حضرت به کربال<br />
همراه با حضرت اباعبداهلل و ماجرای شب و روز عاشورا<br />
اشاره دارد و سپس روز یازدهم محرمالحرام و حرکت<br />
کاروان اسرا به کوفه و وقایع آن و خطبه آتشین حضرت<br />
زینب در نزد ابنمرجانه را روایت میکند.<br />
بخش دیگر کتاببه ورود کارواناسرابه شام وبیاحترامی<br />
یزید به آنها و خواندن اشعار کفرآمیز آن ملعون میپردازد<br />
و خطبه آتشین و سوزنده آن حضرت را میآورد. نویسنده<br />
در بخشهای پایانی کتاب از بازگشت کاروان اسرا و<br />
قافلهساالرشان، حضرت زینب به مدینهالنبی سخن<br />
میگوید.این کتاب توسطنشر مشعر منتشر شدهاست.<br />
زینب فریاد فرمند<br />
کتاب دیگری که درباره<br />
سالماهلل<br />
حضرت زینب<br />
علیها نگارش شده است،<br />
»زینب فریاد فرمند«است<br />
که آنتون بارا نویسنده<br />
آن است. این کتاب در<br />
شش فصل با عناوین<br />
»آماج مصائب«، »عروس<br />
شهادت«، »بانوی قهرمان کربال«، »فریادی که<br />
انقالبی را کامل کرد«، »بانوی مقدس« و »حماسه<br />
پیروزی« می باشد که توسط شرکت چاپ و نشر بین<br />
المللمنتشرشد.<br />
الخصائصالزينبيه؛ ويژگيهاي حضرت<br />
عليهاالسالم<br />
زينب<br />
این کتاب توسط عالمه<br />
سيدنورالدين حائريجزايري<br />
نوشته شده است. در اين<br />
كتاب والدت، القاب،<br />
عصمت، شمايل و داليل،<br />
جهاد، امتحان و معرفت<br />
حضرت زینب، مراتب خوف<br />
و رضا و تسليم او، مصايب<br />
و بليات، صبر و مواسات و<br />
غيرتايشان، نيابت خاصه و خدمات آن بانوی بزرگوار<br />
در كربال، شباهت عقیله بنیهاشم با برخي از انبياء و<br />
امامان و خطبههاي آن حضرت مطرح و بحث شده<br />
است.<br />
کتاب حاضر یکیاز کتابهای مهم در زمینه زندگانی<br />
حضرت زینب سالماهلل علیها است. نویسنده این کتاب از<br />
علمای بزرگوار شهر مقدس نجف است که از محضر<br />
بزرگانی چون سید ابوالحسن اصفهانی، سيد محمد<br />
فيروزآبادي، سيد محمدعلي حايريشهرستاني و آقا<br />
ضياءالدين عراقياستفاده کردهاست.<br />
زینب الکبری من المهد الی اللحد<br />
« زندگانی حضرت زینب کبری از والدت تا شهادت«<br />
کتاب دیگریاست که حول محور شخصیت حضرت<br />
)زینب سالماهلل علیها ) به قلم<br />
آیت اهلل سید محمد کاظم<br />
قزوینینگارش شدهاست.<br />
این کتاب در بیست فصل<br />
کوتاه جمع آوری شده<br />
است که شاملتوضیحاتی<br />
از والدت، ازدواج، واقعه<br />
کربال و بعد از ان خطبه<br />
های ایشان و شرح و بسط<br />
آن تا وفات آن بانوی بزرگوار است<br />
18
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
بيانات در ديدار جمعی از پرستاران نمونه کشور<br />
فصلنامه عقيله| شماره <strong>35</strong>| زمستان 96<br />
بیانات در دیدار جمعی از پرستاران نمونه کشور<br />
1389/2/1<br />
خوب، در جمهوری اسالمی روز پرستار را با والدت حضرت<br />
زینب کبری )سالماهللَّ علیها( برابر قرار دادهاند؛این هم معنای<br />
بزرگی دارد. زینب کبری یک نمونهی برجستهی تاریخاست<br />
که عظمت حضور یک زن را در یکی از مهمترین مسائل<br />
تاریخ نشان میدهد. اینکه گفته میشود در عاشورا، در حادثهی<br />
کربال، خون بر شمشیر پیروز شد - که واقعاً پیروز شد - عامل<br />
این پیروزی، حضرتزینب بود؛ واالّ خون در کربال تمام شد.<br />
حادثهینظامیبا شکست ظاهرینیروهای حق در عرصهی<br />
عاشورابه پایان رسید؛اما آن چیزی که موجب شداین شکست<br />
نظامىِ ظاهری، تبدیل به یک پیروزی قطعىِ دائمی شود،<br />
عبارت بود از منش زینب کبری؛ نقشی که حضرت زینب<br />
بر عهده گرفت؛ این خیلی چیز مهمی است. این حادثه نشان<br />
داد که زن در حاشیهی تاریخ نیست؛ زن در متن حوادث مهم<br />
تاریخی قرار دارد. قرآن هم در موارد متعددی بهاین نکته ناطق<br />
است؛ لیکن این مربوط به تاریخ نزدیک است، مربوط به امم<br />
گذشته نیست؛ یک حادثهی زنده و ملموس است که انسان<br />
زینب کبری را مشاهده میکند که با یک عظمت خیرهکننده<br />
و درخشندهای در عرصه ظاهر میشود؛ کاری<br />
میکند که دشمنی کهبه حسب ظاهر در کارزار<br />
نظامی پیروز شدهاست و مخالفین خود را قلع<br />
و قمع کرده است و بر تخت پیروزی تکیه<br />
زده است، در مقر قدرت خود، در کاخ ریاست<br />
خود، تحقیر و ذلیل شود؛ داغ ننگ ابدی را به<br />
پیشانی او میزند و پیروزی او را تبدیل میکند<br />
به یک شکست؛ این کارِ زینب کبری است.<br />
زینب)سالم اهللَّ علیها( نشان داد که میتوان<br />
حجب و عفاف زنانه را تبدیل کرد به عزت<br />
مجاهدانه، به یک جهاد بزرگ....<br />
بیانات در دیدار جمعی از پرستاران نمونه کشور<br />
1389/2/1<br />
روز پرستار، سالروز والدت حضرت زینب است؛ این هشدار<br />
به زنان ماست: نقش خودتان را پیدا کنید. عظمت زن بودن<br />
را در آمیختن حجب و حیا و عفاف زنانه با عزت مسلمانانه<br />
و مؤمنانه، درک کنید. زن مسلمان ما<br />
اینجوراست.<br />
بیانات در دیدار اقشار مختلف<br />
مردم 1384/3/25<br />
زینب کبریبرای زنان ما در طول تاریخ<br />
یک الگوست؛ عقل و متانت، قدرت و<br />
شجاعت، شور و احساس عاطفی،<br />
صراحت زبان، متانت دل، استواری<br />
روح؛ در عینحال، مادرانه، خواهرانه، با<br />
همهیانسانهابرخورد کردن، در محیط<br />
خانه شمع محبت را روشن نگه داشتن،<br />
همسر و فرزندان را بر سر سفرهی محبت و عاطفهی خود دور<br />
هم جمع کردن؛اینها خصوصیات زن مسلماناست.<br />
امروز در جامعهی ما خوشبختانه از این نعمت بزرگ، سهم<br />
وافری باقی است؛ اگرچه دشمنان سعی میکنند آن را تاراج<br />
کنند و از بین ببرند. اما در کشورها و جوامعی که زن چنین<br />
هویتی ندارد، میبینید پایههای تربیت مردم میلنگد و فضای<br />
اخالقی و معنوی جامعه هم دچار مشکل میشود. همهی<br />
ارزشهای معنوی را میتوان از درون کانون گرم خانواده -<br />
که محور آن، زن خانواده است؛ کدخدای این مجموعه، آن<br />
مجسمهی عاطفهاست - بیرون کشید و معنویات را در سطح<br />
جامعه گستراند.امیدواریم دختران جوان و زنان جامعهی ما در<br />
الگوی زینب کبری دقت کنند و هویت و شخصیت خود را<br />
در آن ببینند؛<br />
21<br />
20
Change language