Untitled - Khmer Krom

More documents

Recommendations

Info

ចំនួន ១០ចំណុច ដែលក្នុងនោះមាន ការទាមទារឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ឱ្យបេើច្បាប់សរព័ត៌មាន ជំនួសកេមពេហ្មទណ្ឌ ថ្មី សមេប់សេរីភាពខងសរព័ត៌មាន នៅកម្ពុជានេះ។ ការគំរាមកំហែងដល់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស បានកា្លាយជាបញ្ហាគួរឱ្យពេួយបារម្ភមួយ ដែលលេចធ្លោជាងគេ ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងកេយនេះ។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ នេះយ៉ាងហោចណាស់ក៏មានអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សចំនួន ២៣៥នាក់ (តំណាងសហគមន៍ការពារដីធ្លីជាទូទៅ) ដែលបានទទួលរងការប្ដឹងផ្ដល់ទៅតុលាការ។ ក្នុងនោះមាន ១៤៧នាក់ តេូវបានចាប់ខ្លួន (៨៩នាក់តេូវបានដោះលែងឱ្យនៅកេឃុំបណ្ដោះអាសន្ន) ៥៨នាក់ កំពុងជាប់ឃុំឃាំង នៅឡើយ និង ៨៨ នាក់ ផ្សេងទៀតកំពុងរត់គេចខ្លួនពីការតាមចាប់របស់ដីកាតុលាការ។ បើបេៀបទៅឆ្នាំ២០០៨ (១៦៤នាក់)ស្ថានភាព នៃការគំរាមទៅលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស តាមរយៈស្ថាប័នតុលាការ នេះមានការ កើនឡើង គួរឱ្យពេួយបារម្ភ។ មិនតេឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ បុគ្គលិកនិងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ក៏បានទទួលការគំរាម ចោទបេកាន់ ដោយតុលាការ ពីបទញុះញង់ ផងដែរ ដែលកាលពីឆ្នាំមុនៗ ករណីបែបនេះពុំដែលកើតមានទេ។ ការផ្ដល់សចា្ចាបន័ទៅលើពិធីសរបន្ថែមលើអនុសញ្ញាបេឆំងនឹងអំពើទារុណកម្ម កាលពីឆ្នាំ២០០៧ របស់ កម្ពុជា គឺជាការបង្ហាញនូវឆន្ទៈនយោបាយដ៏ល្អរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការកាត់បន្ថយនូវអំពើទារុណកម្មនេះ។ ប៉ុន្ដែ កម្ពុជាយើង នៅមានកង្វះខតក្នុងការបំពេញកាតព្វកិច្ចជារដ្ឋហត្ថលេខីនៃពិធីសរបន្ថែមនេះ ជាពិសេស ក្នុងការ បង្កើត យន្ដការឯករាជ្យមួយ ក្នុងការឃា្លាំមើល និងដោះសេយបញ្ហាទារុណកម្មនេះ។ គណៈកមា្មាធិការបេឆំង នឹង អំពើទារុណកម្មនេះ គឺតេូវបង្កើតឡើងដោយច្បាប់មួយដែលមានសមាសភាពឯករាជ្យ មានអំណាច និងមានលទ្ធភាព ក្នុងការតេួតពិនិត្យ និង លុបបំបាត់ដោយមានបេសិទ្ធភាពនូវអំពើទារុណកម្មទាំងឡាយ។ អំពើហិង្សាលើស្ដេី និងកុមារក៏នៅតែជាបញ្ហាដ៏គួរឱ្យពេួយបារម្ភមួយផងដែរ។ អំពើហិង្សាក្នុងគេួសរ កាន់ តែមានភាពធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ បើទោះបីជាមានច្បាប់ស្ដីអំពីការទប់ស្កត់អំពើហិង្សាក្នុងគេួសរ និង កិច្ចការពារ ជនរងគេះ តាំងពីឆ្នាំ២០០៥មកយ៉ាងណាក្ដី។ សភាពធ្ងន់ធ្ងរនេះគឺស្ថិតតេង់ម្យ៉ាង មូលហេតុនៃការកាប់សមា្លាប់ សមាជិកគេួសរ ដែលជិតដិតបំផុតនេះ កាន់តែមិនសមនឹងកើតឡើងបាន ហើយម្យ៉ាងទៀតជនបេពេឹត្ដ គឺជាអ្នក ដែលមានជីវភាព ធូរធារ និងមានកមេិតយល់ដឹងជាងជនបេពេឹត្ដនៅបណា្ដោឆ្នាំមុនៗ។ ឧទាហរណ៍ករណីខ្លះ សុំលុយឪពុកទិញម៉ូតូ មិនបាន សមា្លាប់ឪពុក គេន់តែបាត់លុយ៥ម៉ឺនរៀលប្តីសមា្លាប់បេពន្ធខ្លួនឯង ចៅសមា្លាប់ជីដូនខ្លួនឯងបង្កើត ដោយសរ មិនពេមចុះហត្ថលេខផ្ទេរមរតកមកឱ្យខ្លួន និងករណីខ្លះទៀតគេន់តែទាស់សំដីបន្ដិចបន្ដួច ក្នុងគេួសរក៏ជាមូល ហេតុបណា្ដោលឱ្យមានការសមា្លាប់គ្នាដែរ។ ករណីបែបនេះបើមានក្នុងសង្គមដទៃវិញ គេចាត់ទុកថា ជារឿងអាសេូវដ៏ ធំផ្អើលក្នុងសង្គមគេទាំងមូលទៅហើយ ប៉ុន្ដែក្នុងសង្គមកម្ពុជា វិញបែរជាពុំមានបេតិកម្មអ្វី ឬវិធានការអ្វីធំដុំពីស្ថាប័ន មានសមត្ថកិច្ចទាល់តែសោះ។ មតិសធារណៈជាទូទៅនៅកម្ពុជា អាចនឹងសុំាជាមួយនឹងអំពើឃោរឃៅ ក្នុងគេួសរ បែបនេះ ថាជារឿងធម្មតា ហើយអ្នកបេពេឹត្ដ អាចនឹងឈានទៅធ្វើអំពើឃោរឃៅ ខ្លាំងជាងនេះទៅទៀតផង ក៏មិនដឹង នៅពេលអនាគតខងមុខទៀត។ កង្វះខតការចាត់វិធានការញែកជនបេពេឹត្ដចេញពីជនរងគេះដើម្បីទទួលការអប់រំណែនាំខងផ្លូវច្បាប់មួយ រយៈពេល និងការសមេបសមេួលដោយបង្ខំ ឱ្យជនរងគេះទៅរស់នៅជាមួយជនបេពេឹត្ដបន្ដទៅទៀត គឺជាមូល ហេតុដ៏សំខន់ដែលបណា្ដោលឱ្យជនរងគេះទទួលរងនូវអំពើហិង្សាជាបន្ដទៀត រហូតដល់ក្នុងករណីខ្លះជនរងគេះ ធ្វើអត្ដឃាតខ្លួនឯង ឬតេូវសមា្លាប់ដោយជនបេពេឹត្ដ។ អំពើរំលោភសេពសន្ថវៈលើស្ដេី និងកុមារពុំមានការថយចុះទាល់តែសោះនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៩នេះ។ ការធា្លាក់ 2 លេខ៩ ឆ្នាំទី៩ - ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឆ្នាំ ២០០៩
ចុះសីលធម៌សង្គម ការបេើបេស់ថា្នាំញៀន ការខ្វះចនោ្លាះក្នុងការគេប់គេងវីដេអូអាសអាភាស និងនិទណ្ឌភាព ជា មូលហេតុចម្បងៗនៃការកើតឡើងនៃអំពើនេះ។ ជនរងគេះជាអនីតិជននៅតែមានសមាមាតេខ្ពស់ ជាងឆ្នាំ២០០៨ (ឆ្នាំ២០០៩ មាន៧៨,២% ឆ្នាំ២០០៨ មាន៦៧%នៃជនរងគេះទាំងអស់)។ ការសមេុះសមេួល ជាសំណង រដ្ឋប្បវេណី នៅតេឹមស្ថានីយ៍ប៉ូលិស ដោយមិនបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅតុលាការ ដើម្បីកាត់ទោសជនល្មើស នៅតែ កើតមាន (៦៦ករណីក្នុងចំណម៤៦០ករណី ដែលសមាគមអាដហុកធ្វើការស៊ើបអង្កេត និងអន្ដរាគមន៍)។ អំពើជួញដូរមនុស្សដើម្បីអាជីវកម្មផ្លូវភេទ និងជួញដូរពលកម្មនៅតែបន្ដកើតមានគួរឱ្យពេួយបារម្ភផងដែរ។ កង្វះខតក្នុងការយកចិត្ដទុកដក់របស់អាជា្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចក្នុងការទប់ស្កត់អំពើនេះ បានធ្វើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ទមា្លាក់បេទេសកម្ពុជាពីបេទេសឋិតក្នុងលំដប់ទី២ ដែលពីឆ្នាំ២០០៨ មិនឋិតក្នុងបញ្ជីតាមដន តែឆ្នាំ ២០០៩នេះ ឋិតក្នុង បញ្ជីតាមដនទៅវិញ។ ការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំ ដែលមិនមានសំណងតេឹមតេូវជាមុនគឺជាបញ្ហាដ៏ក្ដៅគគុកក្នុងសង្គមកម្ពុជាក្នុង រយៈពេលប៉ុនា្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ និងនៅពេលខងមុខដ៏យូរទៀត។ ឆ្នាំ២០០៩នេះ តាមព័ត៌មានដែល អាដហុក ទទួលបាន មានការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំ ចំនួន២៩ករណី ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់គេួសរជនរងគេះ ចំនួន ៥៤៩៧គេួសរ។ កេពីនេះនៅមានសហគមន៍ កេីកេក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ចំនួន ៧១ ផ្សេងទៀត ក៏ទទួលបាននូវ សេចក្ដីជូនដំណឹង ពីអាជា្ញាធរមូលដ្ឋាន បង្ខំឱ្យរុះរើផ្ទះចេញពីដី ដែលនឹងអនុវត្ដក្នុងពេលឆប់ៗនេះ។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅមានសហគមន៍នៅសេសសល់ ចំនួន៤១០ កន្លែងទៀត ក្នុងចំណម៥៦៩កន្លែង សហគមន៍ កេីកេទាំងអស់ ស្ថិតក្នុងផែនការ រៀបចំអភិវឌ្ឍន៍របស់សលាកេុង ដែលនឹង បេឈមក្នុងការបណ្ដេញចេញ ក្នុងឆ្នាំបន្ដបនា្ទាប់ ខងមុខនេះ។ តាមការសិក្សារបស់អាដហុក គេួសរជនរងគេះពីការបណ្ដេញចេញ ចំនួន៧០% បានទុកដី និង លំនៅដ្ឋានដែលជាថ្នូរឱ្យនៅកេកេុងនោះចោល ឬជួលបន្ដ ហើយមកស្នាក់នៅផ្ទះជួលនៅក្នុងកេុង ដែលងយសេួល រកបេក់ចំណូលបេចាំថ្ងៃ និងជិតសលារៀនរបស់គេួសរគត់។ ជម្លោះដីធ្លីរវាងបេជាពលរដ្ឋកេីកេនិងគ្មានអំណាចជាមួយនឹងកេុមហ៊ុនអ្នកមាន និងអ្នកមានអំណាចនៅតែ បង្ហាញនូវភាពអយុត្ដិធម៌កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងឆ្នាំមុនទៅទៀត។ ចំនួនករណីជម្លោះមានចំនួនតិចជាងឆ្នាំ២០០៨ តែ ចំនួនអ្នកដែលតេូវតុលាការចេញដីកាឱ្យចាប់ខ្លួនកាន់តែចេើនជាងមុន។ ផ្ទុយទៅវិញមិនមានភាគី អ្នកមានថៅកែ កេុមហ៊ុន ឬអ្នកមានអំណាចបានទទួលរងនូវការចោទបេកាន់ ឬឈានដល់ការចាប់ខ្លួន ពីសំណាក់ តុលាការណាមួយ ទេ នៅពេលដែលភាគីកេុមហ៊ុន ភាគីអ្នកមានអំណាចបានបេើអំពើហិង្សា ឈូសឆយដីធ្លី ផ្ទះសម្បែង រំលោភយក ដីរបស់បេជាពលរដ្ឋវិញនោះ។ បើក្នុងករណីជម្លោះរវាងបេជាពលរដ្ឋជាមួយកេុមហ៊ុនវិញ អាជា្ញាធរមួយចំនួនធំបាន ដើរតួនាទី យ៉ាងសកម្មដោយចំហធ្វើជាភាគីទី២ ជំនួសកេុមហ៊ុនឯកជន ការពារបេយោជន៍ កេុមហ៊ុន ដោយចេញមុខ ធ្វើជាភាគីទំនាស់ផ្ទាល់តែម្ដងជាមួយភាគីបេជាពលរដ្ឋផង និងដើរតួនាទី ជាអ្នកដោះសេយទំនាស់ដីធ្លីផង។ បេការ នេះហើយដែលធ្វើឱ្យបេជាពលរដ្ឋបាត់ជំនឿលើយន្ដការដោះសេយជម្លោះថា្នាក់កេម ហើយភាគីបេជាពលរដ្ឋ តែងតែចង់មកធ្វើ ការតវា៉ាទាមទារទៅថា្នាក់ជាតិជាទូទៅបែបនេះ។ នៅពេលមកដល់ថា្នាក់ជាតិហើយថា្នាក់ជាតិមិនបាន អើពើ ឬក៏ផ្ដល់ការដោះសេយតែមិនយុត្ដិធម៌ នោះហើយ គឺជាការ ពេួយបារម្ភដ៏ធំ ឬជាសោកនាដកម្មរបស់បេជាពលរដ្ឋ ដែលរងនូវការឈឺចាប់ពីភាពអយុត្ដិធម៌ទាំងនេះ។ អ្នកមាន និងអ្នកមានអំណាចមួយចំនួនធំនៅតែគេចរួចផុតពីសំណាញ់ច្បាប់ នៅពេលគេបានបេពេឹត្ដបទ ល្មើសពេហ្មទណ្ឌ។ មូលហេតុទី១ គឺគំនិតជួយការពារគ្នារបស់មន្ដេីអនុវត្ដច្បាប់ ពិសេសមន្ដេីនគរបាលយុត្ដិធម័ ដែល លេខ៩ ឆ្នាំទី៩ - ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឆ្នាំ ២០០៩ 3
Page 2 and 3: របាយការណ៍ ស
Page 4 and 5: ២- ការបណ្ដេញច
Page 8 and 9: ចេើននិយមជ
Page 10 and 11: ២- សេរីភាពសរ
Page 12 and 13: នៅឆ្នាំ២០០
Page 14 and 15: ករណីសិក្សា អ
Page 16 and 17: ការយកចិត្
Page 18 and 19: គឺការធ្វើ
Page 20 and 21: ថា្នាក់ជាតិ
Page 22 and 23: ឱ្យមានរបួស
Page 24 and 25: ៣៦៦ករណីស្
Page 26 and 27: កំសន្ដ ការផ
Page 28 and 29: បំណុលគេ កង្
Page 30 and 31: ដែលពួកគេ
Page 32 and 33: ១- ទំនាស់រវា
Page 34 and 35: សិទ្ធិលំនៅ
Page 36 and 37: មិនទាន់ទទួ
Page 38 and 39: របស់ពួកគត់
Page 40 and 41: ករណីសិក្សា ជ
Page 42 and 43: ពេឹទ្ធសភា ដែ
Page 44 and 45: ៤១៤នាក់ តេូវ
Page 46 and 47: ដោយសរតែអំណ
Page 48 and 49: ១-២- ការប្រើប
Page 50 and 51: ២- ១- ច្បាប់រ
Page 52 and 53: រដ្ឋាភិបាល
Page 54 and 55: សមេប់ការជំ
Page 56 and 57:
សមេប់មេធាវ
Page 58:
ពីអ្វីដែល
show all

Untitled - Khmer Krom

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?