mga estratehiya sa pagtuturo ng tula-pagbabahagi ng karansan ng ...

Tulad ng ginawa <strong>sa</strong> bugtong, sinusuri rin ang sukat, tugma at talinghaga ng <strong>mga</strong>
<strong>sa</strong>lawikain. Matapos nito’y ipinakikilala na rin ang iba pang <strong>mga</strong> katutubong anyong
pampanitikan <strong>sa</strong> ban<strong>sa</strong> katulad ng tanaga 5 , diona 6 , dalit 7 at ambahan 8 .
Narito ang halimbawa ng <strong>mga</strong> tanagang tinatalakay <strong>sa</strong> klase:
(1) -------
Nang ualang biring ginto a
Doon nagpapalalo b.
Nang magcaguinto guinto a
Doon nanga songmoco. b
(2) ‘Palay’ ni Ildefonso Santos
Palay siyang matino,
Nang humangi’y yumuko,
Nguni’y muling tumayo:
Nagkabunga ng ginto!
a
a
a
a
(3) ‘Agahan’ ni Rio Alma
I<strong>sa</strong>ng pinggang sinangag,
I<strong>sa</strong>ng lantang tinapa,
I<strong>sa</strong>ng <strong>sa</strong>rting <strong>sa</strong>labat,
I<strong>sa</strong>ng buntunghininga.
a
b
a
b
Sa proseso, natatalakay na rin ang padron ng tugma 9 .
5 Ang tanaga ay i<strong>sa</strong>ng katutubong tula na may i<strong>sa</strong>ng <strong>sa</strong>knong, apat na linya, pipituhin pantig bawat linya;
ito rin ay may tugma.
6 Ang diona ay i<strong>sa</strong>ng katutubong tula na may tatlong linya at may wawaluhing pantig bawat linya; ito rin ay
may tugma.
7 Ang dalit ay i<strong>sa</strong>ng katutubong tula na may apat na linya at wawaluhing pantig bawat linya; ito rin ay may
tugma.
8 Ang ambahan ay katutubong tula ng <strong>mga</strong> Mangyan ng Mindoro. Ito ay binubuo ng i<strong>sa</strong>ng <strong>sa</strong>knong na may
iba’t ibang bilang ng linya, min<strong>sa</strong>n lima, min<strong>sa</strong>n higit pa <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mpu. Ito ay may pipituhing pantig at may
tugma.
9 Pagtukoy kung ito ba ay i<strong>sa</strong>han, dalawahan o sunuran, inipitan o <strong>sa</strong>litan.
5