UN BAIXO RELEVE E UN CAPITEL DO SECULO XV NA EIREXA DE SAN ANDRES DE OBRE FAI dous anos, acompañando a D. Paco Vales Villamarín polas parroquias do partido xudicial <strong>de</strong> <strong>Betanzos</strong>, na percura das cruces antefixas ou acróteras románicas, reparéi nunhas pedras labradas na eirexa <strong>de</strong> San Andrés <strong>de</strong> Obre (Pa <strong>de</strong>rne). Atópanse estas no outo da pare<strong>de</strong> do lado Nor<strong>de</strong>, e facendo <strong>de</strong> balaustre pra rubir ao campanario, nunha <strong>de</strong>las <strong>de</strong>staca un baixo releve ca imaxen <strong>de</strong> San Andrés e un escudo dos Pardo (fig. 1), ámbolos dous xa moi comestos polo tempo ao seu carón hai restos dun capitel con duas figuras <strong>de</strong> animáis mordéndose o seu rabo, moi semellantes no seu feitío aos das eirexas góticas da comarca brigantina (fig. 2). Ao noso xuicio, coidamos sexan restos dunha antiga eirexa que existía no mesmo lugar, que polas formas do escudo e do capitel, po<strong>de</strong>mos datar <strong>de</strong> comenzos do século XV, (fig. 3), on<strong>de</strong> cicáis a familia representada nesta pedra armei ra sería fundadora e levadora do beneficio patrimonial e do curato, percebindo os <strong>de</strong>zmos e primicias e outras <strong>de</strong>reituras. O escudo representa as armas dos Pardo, xaquelado cos crásicos veros da bisbarra mariñán (1), proce<strong>de</strong>ntes da casa dos Cela, na parroquia <strong>de</strong> Santa María <strong>de</strong> Mántaras, do concello <strong>de</strong> Irixoa. Según a lenda, perante a batalla <strong>de</strong> Baeza no ano <strong>de</strong> 1227, e reinando Fernando III o Santo, aparescéu no ceo a crus ou aspa doiSanto Andrés, como símbolo <strong>de</strong> trunfo dos cristiáns sobor dos mouriscos, por elo os cabaleiros <strong>de</strong> tódolos poyos da Vella Pelexa do Touro que estiveron nesta batalla adoutaron poñer nas borduras dos seus brasóns, oito aspas <strong>de</strong> San Andrés, en distintos campos, sendo o <strong>de</strong> gules o mais representativo, amosando o sangue perdido por eles na <strong>de</strong>vandita batalla. Asín po<strong>de</strong>mos ver na heráldica galega moitos escudos que teñen ao seu redor as aspas do Santo Andrés. A Gruña, Xuño <strong>de</strong> 1982. (1) Véxase Francisco Vales Villamarín: Efíxie xacente dun alcal<strong>de</strong> betanceíro <strong>de</strong> século XV, Anuario Brigantino, <strong>Betanzos</strong>, 1981
Figura 2 Pa<strong>de</strong>rne. Eirexa <strong>de</strong> San Andrés <strong>de</strong> Obre. - Capitel gótico do século XV, cas figuras <strong>de</strong> dous animáis mordéndose o seu rabo. 41 11 1 i i Figura 3 Debuxo conxetural do baixo releve e do capitel no seu primitivo emprazamento.
- Page 1 and 2: En Galicia 1280 galegos traballando
- Page 3 and 4: i. .: I i'... 1 i .. **..., .......
- Page 5 and 6: SUPERFICIE TOTALMENTE LISA EN UNA D
- Page 7 and 8: 41?„, ei°1-9." >e I Yíestoks Ri
- Page 9 and 10: Paula Amor Freire ols-liols cleovho
- Page 11 and 12: Argentina, 11 BANCO —,;:"; POPULA
- Page 13 and 14: *ale IIMM 11111111■ 1■1111111~1
- Page 15 and 16: "t. t'inu nd o 1i o .lía CONSTRUCC
- Page 17 and 18: CONCESIONARIO DE Restaurante Cangur
- Page 19 and 20: EN EL BUEN NÚMERO 13 DE LA RÚA TR
- Page 21 and 22: Ellos, que cuando se funden los plo
- Page 23 and 24: A CONSTRUCCIONES Antonio Muiño Con
- Page 25 and 26: A M B U R G U E S A 1.a Travesía d
- Page 27 and 28: ir a máquina —coa clásica, adem
- Page 29 and 30: 1 [ 1 E 1 Ri 1 Les ofrece los Telev
- Page 31 and 32: Dia 15 A las 10'00 horas, gran disp
- Page 33 and 34: Día 18 Primera Gran Jira a los po
- Page 35 and 36: MEU SONO Brilan na oscuridade, unho
- Page 37 and 38: alto, ya que gente no falta, la hay
- Page 39 and 40: 00111010101111011414~11434110141981
- Page 41 and 42: I 911 1 ;1i fui II 1 1 1 1 _ 01:111
- Page 43 and 44: SEGIBMIS ópticos Visite nuestra nu
- Page 45: R. ROLAN HNOS., S. L. Materiales pa
- Page 49 and 50: Manuel Castiñeira Rivas = MAQUINAR
- Page 51 and 52: Construcciones Re BETANZOS - INFEST
- Page 53 and 54: ollón cubierto se eleva a la canti
- Page 55 and 56: p$311101111041111411011-110:442:4+0
- Page 57 and 58: FORJADOS Manuel RIVERA Viguetas Arm