13.04.2013 Views

marco de referencia para la es con orientación en educación física

marco de referencia para la es con orientación en educación física

marco de referencia para la es con orientación en educación física

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

EDUCACIÓN SECUNDARIA<br />

ORIENTACIÓN EN EDUCACIÓN FÍSICA<br />

Visitas <strong>de</strong> asist<strong>en</strong>cia técnica<br />

SUBSECRETARIA DE ESTADO DE PROMOCIÓN DE<br />

IGUALDAD Y CALIDAD EDUCATIVA<br />

D<strong>es</strong>arrollo Curricu<strong>la</strong>r<br />

Equipo Técnico <strong>de</strong> Educación Física<br />

2012


MARCO DE REFERENCIA PARA LA ES CON ORIENTACIÓN EN<br />

EDUCACIÓN FÍSICA<br />

UN DERECHO RECONOCIDO DE TODOS LOS ESTUDIANTES<br />

Acc<strong>es</strong>o a <strong>la</strong>s prácticas corporal<strong>es</strong>, ludomotric<strong>es</strong>,<br />

<strong>de</strong>portivas y expr<strong>es</strong>ivas<br />

La Gimnasia y el<br />

movimi<strong>en</strong>to expr<strong>es</strong>ivo<br />

El <strong>de</strong>porte y sus diversas<br />

manif<strong>es</strong>tacion<strong>es</strong><br />

El juego y <strong>la</strong><br />

recreación<br />

Activida<strong>de</strong>s <strong>en</strong><br />

el medio natural<br />

y otros<br />

Poner <strong>en</strong> práctica un proyecto <strong>de</strong> <strong>en</strong>señanza <strong>para</strong> todos y cada uno <strong>de</strong><br />

los jóv<strong>en</strong><strong>es</strong> que <strong>con</strong>curr<strong>en</strong> a <strong>la</strong> <strong>es</strong>cue<strong>la</strong>.


ACUERDOS CURRICULARES<br />

NACIONALES PARA<br />

EDUCACIÓN SECUNDARIA<br />

Ciclo Básico Común Ciclo Ori<strong>en</strong>tado<br />

Campo <strong>de</strong><br />

Formación G<strong>en</strong>eral<br />

Marcos <strong>de</strong> Refer<strong>en</strong>cia<br />

Campo <strong>de</strong><br />

Formación G<strong>en</strong>eral<br />

Campo <strong>de</strong><br />

Formación Específica


CARACTERIZANDO LA PROPUESTA DE ORIENTACIÓN EN<br />

DCJ – ES – CICLO BÁSICO<br />

Apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong> y <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos<br />

EDUCACIÓN FÍSICA<br />

Espacio curricu<strong>la</strong>r EDUCACIÓN FÍSICA<br />

DCJ – ES – CICLO ORIENTADO – FG<br />

Apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong> y <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos<br />

Constituye un <strong>es</strong>pacio <strong>de</strong> apertura y profundización <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>tos y <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> habilida<strong>de</strong>s y capacida<strong>de</strong>s<br />

propias <strong>de</strong> un campo disciplinar complejo y diverso.<br />

Un campo disciplinar <strong>con</strong> límit<strong>es</strong> que se <strong>con</strong>figuran y<br />

re<strong>con</strong>figuran como <strong>con</strong>secu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l proc<strong>es</strong>o <strong>de</strong> <strong>con</strong>stitución<br />

<strong>de</strong>l <strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to que el propio campo g<strong>en</strong>era y también <strong>en</strong><br />

re<strong>la</strong>ción <strong>con</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>mandas social<strong>es</strong> emerg<strong>en</strong>t<strong>es</strong>.


Int<strong>en</strong>cionalidad<br />

Int<strong>en</strong>cionalidad:<br />

EL MARCO JURISDICCIONAL<br />

DISEÑO CURRICULAR DE<br />

LA ORIENTACIÓN EN EDUCACIÓN FÍSICA<br />

Esta <strong>ori<strong>en</strong>tación</strong> abordará los saber<strong>es</strong> y experi<strong>en</strong>cias<br />

referidas a prácticas corporal<strong>es</strong> y motric<strong>es</strong> y su re<strong>la</strong>ción<br />

<strong>con</strong> lo social.<br />

En <strong>es</strong>te <strong>marco</strong>, <strong>la</strong> <strong>ori<strong>en</strong>tación</strong> <strong>en</strong>fatizará aspectos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

EDUCACIÓN FÍSICA vincu<strong>la</strong>dos a <strong>la</strong> práctica <strong>de</strong>portiva,<br />

gimnástica y expr<strong>es</strong>iva, a <strong>la</strong> psicología, a <strong>la</strong> salud, al<br />

ambi<strong>en</strong>te, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> una perspectiva inter y multidisciplinar,<br />

a fin <strong>de</strong> fortalecer <strong>en</strong> los <strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong> los apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong><br />

nec<strong>es</strong>arios <strong>para</strong> comunicarse, <strong>es</strong>tudiar, trabajar y<br />

participar <strong>en</strong> torno a dichas prácticas.


CONCEPCIÓN DE EDUCACIÓN FÍSICA<br />

Se sosti<strong>en</strong>e una <strong>con</strong>cepción <strong>de</strong> EF <strong>de</strong>s<strong>de</strong> una<br />

perspectiva que asigna c<strong>en</strong>tralidad a los sujetos y su<br />

re<strong>la</strong>ción <strong>con</strong> <strong>la</strong> cultura corporal -<strong>la</strong>s prácticas<br />

corporal<strong>es</strong>, ludomotric<strong>es</strong> y <strong>de</strong>portivas- y a cómo éstas<br />

<strong>con</strong>tribuy<strong>en</strong> a <strong>la</strong> disponibilidad <strong>de</strong> sí mismos, a <strong>la</strong><br />

interacción <strong>con</strong> los otros y a <strong>la</strong> vincu<strong>la</strong>ción <strong>con</strong> el<br />

ambi<strong>en</strong>te natural y otros.<br />

Los <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>señanza son recort<strong>es</strong><br />

cultural<strong>es</strong> que, re<strong>con</strong>textualizados <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>es</strong>cue<strong>la</strong>,<br />

favorec<strong>en</strong> <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> <strong>con</strong>cretar proc<strong>es</strong>os <strong>de</strong><br />

apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong> y <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción cultural.<br />

Por <strong>en</strong><strong>de</strong>, <strong>la</strong> <strong>en</strong>señanza <strong>de</strong> los <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Educación Física <strong>de</strong>be adquirir su <strong>con</strong>dición <strong>es</strong>co<strong>la</strong>r,<br />

a<strong>de</strong>cuándose a <strong>la</strong>s posibilida<strong>de</strong>s e inter<strong>es</strong><strong>es</strong> <strong>de</strong> los<br />

<strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong>, favoreci<strong>en</strong>do proc<strong>es</strong>os <strong>de</strong> apropiación y re<br />

-<strong>con</strong>strucción, <strong>en</strong> términos <strong>de</strong> saber<strong>es</strong> <strong>con</strong> s<strong>en</strong>tido y<br />

significado histórico y cultural.


FINALIDADES DE LA EDUCACIÓN SECUNDARIA<br />

Una <strong>es</strong>cue<strong>la</strong> secundaria <strong>con</strong> <strong>ori<strong>en</strong>tación</strong> <strong>en</strong> Educación<br />

Física ti<strong>en</strong>e como finalidad:<br />

• La formación política y ciudadana<br />

Las propu<strong>es</strong>tas <strong>de</strong> <strong>en</strong>señanza promoverán <strong>en</strong> los <strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong> el<br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to y el ejercicio <strong>de</strong> los <strong>de</strong>rechos y <strong>la</strong>s obligacion<strong>es</strong> <strong>en</strong> su<br />

<strong>con</strong>strucción como sujetos social<strong>es</strong>, <strong>con</strong>sci<strong>en</strong>t<strong>es</strong>, r<strong>es</strong>petuosos y<br />

r<strong>es</strong>ponsabl<strong>es</strong> <strong>de</strong> sus propios cuerpos y el <strong>de</strong> los otros.<br />

• La formación <strong>para</strong> <strong>la</strong> <strong>con</strong>tinuidad <strong>de</strong> los <strong>es</strong>tudios<br />

Las propu<strong>es</strong>tas <strong>de</strong> <strong>en</strong>señanza promoverán <strong>en</strong> los <strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong> el<br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l campo disciplinar <strong>en</strong> su complejidad; <strong>la</strong><br />

experim<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> diversas prácticas corporal<strong>es</strong>, ludomotric<strong>es</strong>,<br />

<strong>de</strong>portivas y expr<strong>es</strong>ivas <strong>en</strong> difer<strong>en</strong>t<strong>es</strong> <strong>con</strong>textos y <strong>la</strong> apropiación <strong>de</strong> un<br />

<strong>con</strong>junto <strong>de</strong> saber<strong>es</strong> que vincu<strong>la</strong>n <strong>es</strong>tas prácticas <strong>con</strong> otros campos <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to.<br />

• La formación <strong>para</strong> el trabajo<br />

Las propu<strong>es</strong>tas <strong>de</strong> <strong>en</strong>señanza promoverán <strong>en</strong> los <strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong> el<br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to y acercami<strong>en</strong>to al campo <strong>la</strong>boral <strong>de</strong> <strong>la</strong> Educación Física<br />

(<strong>con</strong>temp<strong>la</strong>ndo su complejidad y ámbitos <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo).


PROYECTO INSTITUCIONAL<br />

Ciclo Básico Común Ciclo Ori<strong>en</strong>tado<br />

Campo <strong>de</strong> Formación<br />

G<strong>en</strong>eral<br />

PEI<br />

PCI<br />

Campo <strong>de</strong> Formación<br />

G<strong>en</strong>eral<br />

Campo <strong>de</strong><br />

Formación Específica<br />

PEIOEF<br />

PROCESO DE CONTEXTUALIZACIÓN


DESAFÍOS – PROYECCIÓN 2013<br />

ARTICULACIÓN E INTEGRACIÓN DE LOS<br />

ESPACIOS CURRICULARES DE LA FG CON LOS DE<br />

LA FORMACIÓN ESPECÍFICA, CONSOLIDANDO EL<br />

SENTIDO DE LA ORIENTACIÓN (PEI).<br />

Serán <strong>es</strong>trategias diseñadas por cada institución<br />

<strong>para</strong> integrar <strong>es</strong>tos campos, sus doc<strong>en</strong>t<strong>es</strong>, sus<br />

proyectos, al s<strong>en</strong>tido <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ori<strong>en</strong>tación.


DESAFÍOS – PROYECCIÓN 2013<br />

EN EL MARCO DE LA CONSTRUCCIÓN DEL PEI:<br />

ELABORACIÓN DEL PROYECTO EVALUATIVO.<br />

•At<strong>en</strong>ción al proc<strong>es</strong>o <strong>de</strong> evaluación <strong>de</strong> proyectos,<br />

<strong>de</strong>sempeño doc<strong>en</strong>te, apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong> <strong>de</strong> los<br />

<strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong>.<br />

•Una mirada hacia <strong>la</strong> <strong>en</strong>señanza <strong>en</strong> re<strong>la</strong>ción <strong>con</strong> el<br />

apr<strong>en</strong>dizaje, hacia el <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido y el <strong>con</strong>texto, hacia<br />

los ambi<strong>en</strong>t<strong>es</strong> educativos y su valor formativo, hacia<br />

los material<strong>es</strong> <strong>de</strong> apoyo, <strong>en</strong>tre otros.<br />

•Una propu<strong>es</strong>ta que ponga <strong>en</strong> discusión, <strong>para</strong> su<br />

reformu<strong>la</strong>ción y <strong>en</strong>riquecimi<strong>en</strong>to, los elem<strong>en</strong>tos que<br />

integran el Proyecto Educativo Institucional <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Ori<strong>en</strong>tación (metas formativas, perfil <strong>de</strong>l <strong>es</strong>tudiante,<br />

objetivos g<strong>en</strong>eral<strong>es</strong>, <strong>en</strong>tre otros).


DESAFÍOS – PROYECCIÓN 2013<br />

T<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta:<br />

El docum<strong>en</strong>to RECOMENDACIONES EOI;<br />

Las suger<strong>en</strong>cias expr<strong>es</strong>adas por el Equipo Técnico<br />

r<strong>es</strong>pecto a p<strong>la</strong>nificacion<strong>es</strong> 2012:<br />

Ajustar <strong>la</strong>s propu<strong>es</strong>tas <strong>de</strong> los campos <strong>es</strong>pecíficos, EOI y<br />

FVT, <strong>con</strong>si<strong>de</strong>rando los acuerdos básicos <strong>en</strong> re<strong>la</strong>ción a<br />

p<strong>la</strong>neami<strong>en</strong>to doc<strong>en</strong>te.<br />

En 2013 <strong>en</strong>fatizaremos el ABORDAJE DE ESTRATEGIAS<br />

DIDÁCTICAS EN LAS ESCUELAS CON ORIENTACIÓN EN<br />

EDUCACIÓN FÍSICA: El rol <strong>de</strong>l <strong>es</strong>tudiante y el rol <strong>de</strong>l<br />

doc<strong>en</strong>te.<br />

Se propone como actividad <strong>para</strong> el rec<strong>es</strong>o <strong>es</strong>co<strong>la</strong>r, <strong>la</strong> reflexión y<br />

análisis <strong>de</strong>l ítem <strong>de</strong>l Marco <strong>de</strong> Refer<strong>en</strong>cia OEF c)<br />

“Recom<strong>en</strong>dacion<strong>es</strong> sobre <strong>la</strong>s <strong>con</strong>dicion<strong>es</strong> <strong>de</strong> <strong>en</strong>señanza”. La<br />

temática <strong>de</strong> los FORMATOS DIDÁCTICOS. Incorporar al Proyecto<br />

Educativo Institucional <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ori<strong>en</strong>tación el abordaje <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

Capacida<strong>de</strong>s Fundam<strong>en</strong>tal<strong>es</strong>.


Recom<strong>en</strong>dacion<strong>es</strong> <strong>para</strong> <strong>la</strong> e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nificacion<strong>es</strong><br />

•Recuperar <strong>la</strong>s int<strong>en</strong>cionalida<strong>de</strong>s y ej<strong>es</strong> <strong>de</strong>l PEIO como<br />

fundam<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>cision<strong>es</strong> al interior <strong>de</strong>l campo<br />

<strong>es</strong>pecífico.<br />

•Definir un formato <strong>en</strong> el que se visualice <strong>la</strong> temporalidad<br />

<strong>de</strong>l ciclo lectivo.<br />

•I<strong>de</strong>ntificar objetivos <strong>para</strong> reformu<strong>la</strong>rlos según <strong>la</strong> realidad<br />

<strong>es</strong>co<strong>la</strong>r y el <strong>con</strong>texto comunitario.<br />

•Seleccionar los apr<strong>en</strong>dizaj<strong>es</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos <strong>de</strong>l DCJ y<br />

organizarlos y secu<strong>en</strong>ciarlos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> lógica disciplinar y<br />

<strong>con</strong>temp<strong>la</strong>ndo <strong>la</strong>s posibl<strong>es</strong> articu<strong>la</strong>cion<strong>es</strong> <strong>con</strong> otros<br />

<strong>es</strong>pacios curricu<strong>la</strong>r<strong>es</strong>.<br />

•R<strong>es</strong>petar <strong>la</strong> integralidad <strong>de</strong>l apr<strong>en</strong>dizaje-<strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido.<br />

•Consi<strong>de</strong>rar el trayecto disciplinar (los años) <strong>en</strong> el mapa<br />

curricu<strong>la</strong>r <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ori<strong>en</strong>tación.<br />

•Establecer todos los elem<strong>en</strong>tos pedagógicos-didácticos<br />

que se <strong>es</strong>tim<strong>en</strong> relevant<strong>es</strong> <strong>para</strong> favorecer el proc<strong>es</strong>o <strong>de</strong><br />

apr<strong>en</strong>dizaje <strong>de</strong> los <strong>es</strong>tudiant<strong>es</strong>.


Bibliografía <strong>con</strong>sultada:<br />

Arg<strong>en</strong>tina. Ministerio <strong>de</strong> Educación. Dirección<br />

Nacional <strong>de</strong> G<strong>es</strong>tión Educativa. Areas<br />

Curricu<strong>la</strong>r<strong>es</strong> (2010). Marcos <strong>de</strong> <strong>refer<strong>en</strong>cia</strong>.<br />

Educación Secundaria Ori<strong>en</strong>tada. Ori<strong>en</strong>tación <strong>en</strong><br />

Educación Física. Bu<strong>en</strong>os Air<strong>es</strong>. Arg<strong>en</strong>tina.<br />

Autor.<br />

Gobierno <strong>de</strong> Córdoba. Ministerio <strong>de</strong> Educación.<br />

Secretaría <strong>de</strong> Estado <strong>de</strong> Educación.<br />

Subsecretaría <strong>de</strong> Estado <strong>de</strong> Promoción <strong>de</strong><br />

Igualdad y Calidad Educativa. (2012). Diseño<br />

Curricu<strong>la</strong>r <strong>de</strong> <strong>la</strong> Educación Secundaria (2012 –<br />

2015). Tomo 15. Córdoba. Arg<strong>en</strong>tina. Autor.


PARA RECORDAR:<br />

DISEÑO CURRICULAR DE LA EDUCACIÓN SECUNDARIA (2012–<br />

2015)<br />

Información referida a propu<strong>es</strong>tas <strong>de</strong> capacitación SEPIyCE<br />

www.igualdadycalidadcba.gov.ar<br />

E<strong>la</strong>borado por:<br />

Equipo Técnico <strong>de</strong> Educación Física<br />

D<strong>es</strong>arrollo Curricu<strong>la</strong>r - SEPIyCE<br />

educacionfisicaspiyce@gmail.com<br />

www.educfisica-spiyce.blogspot.com.ar<br />

Santa Rosa 751 – 1er. Piso – Córdoba<br />

Tel.: 4462400 (1003 ó 1004)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!