14.05.2013 Views

n - Corpusnebrissense

n - Corpusnebrissense

n - Corpusnebrissense

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

^ la muj> alta i mxip cfclarcd<br />

oapiícefaDOñaííabel laítrceta<br />

Deftcnombzc rej>naifcñ02ana<br />

tntal De efpaña 7 las iflas -ot nu<br />

eftto mar* Comitn^n lae íntto<br />

t)iidoned latinas Del tnaeftro an<br />

tonto De nebiíffa cóttapuefto el<br />

romáce al latín poz manoaDO oe<br />

l'u altera.<br />

^ tlosotroafubDítoí<br />

— ^ 1 V)affaUo6 De nuef<br />

^ ^ tra real mageftaST<br />

'^n DaDoowaalel<br />

tuDío Délas letras :afí miraran<br />

poz el bien publico t oznamento<br />

Deuueftra efpaña t como pQ qne<br />

(oy el menozDellosmo menos fo<br />

bzaría nueftra nación a toDas laf<br />

otras enel conocimiento Délas<br />

artes buenas i l^oneftas: que ^<br />

las fobza agoza en ÍODOS los bic<br />

Yitii íjüe los víiivitv puiieenpoic<br />

beneficio Dcla naturalesa i foztu<br />

na»l)exo el (itio i fo2taíC5a naíu<br />

raí De nueftra efpaña: la qual co<br />

moDíse lucio flo2o nunca losro<br />

manof puDíeran fubíU5gar:fí lof<br />

mozaDozesDella conocieran fus<br />

fucr^as:í como Déla parte Del me<br />

Dio Dia la DefieuDc el mar meD(<br />

tcrraneo: q los antiguos llama<br />

ron nueftro •' Déla parte Del occí<br />

Déte 1 ieptentrion i occeano atlá<br />

ticoz cantabzíco -De parte De ozí<br />

ente DonDe ella es mas efírecba<br />

los motes pjn:eneos: quela apar<br />

tan Delas^lUas aquítama i nar<br />

bonenfe, wtxo la templaba i frc<br />

feúra Del apre: el qual DÍ5e trogo<br />

pompeío ques rmy fin^laríno<br />

rola mete poz q como Diximos eí<br />

ta qfipoz toDas partes ceraoa<br />

Dé mar i ñwe poz eftar bueita-i<br />

traftozñabaicDhfra los uientos:<br />

que los gzíegos llaman 5epbnof<br />

poz q nos Dá la níDa: los latinos<br />

DÍ5en fanoníos: poz que nos ba<br />

iaganirecrean: íflo quiero ago<br />

ta D^r como totia efta pzeñaDa<br />

De mineros De ozo.De plata.De bi<br />

erroa De toDos los otros metalef<br />

la inuentíon Délos quales no me<br />

nos q toDas las otras buenas at<br />

tes efta ov entre nos otros perDÍ<br />

Da. poz q alléDe lo q los poetas<br />

fingen que minio en galÍ5ia.teio<br />

en lufitania; guaDalqueuir enel<br />

anDalu5ia Ueuan ala mar atenaf<br />

De ozo: efcríuc plinio enla natu<br />

tal biftozta.querozo De efpaña fe<br />

pzefíereatoDof los otros generof<br />

Defte metal • €1 qual auctoz efo<br />

mefmo iDtse que fus platerías xé<br />

tauan caoa un Dia a banibal vna<br />

tnfíníDaD De Dinero: quauDo la<br />

j^ovítymi ios catíbagmefes * ^o<br />

qual concuetDa con lo que De aq<br />

líos íiépos efta efcnpto enel pzi<br />

mero hozo Délos macabeos: que<br />

0)^0 tuDas macabeo como entre o<br />

Iras mucbas basañas q los roma<br />

nos bi5i¿ron:auian teDUsíDoa<br />

fupoDer losminerodDe platal<br />

De oro que eftauan en elpaña: t<br />

que poz efta caufa fe mouio a ba<br />

5er conellos amiftaD i compañía<br />

Callo la copia igenerofíDaD De<br />

cauallos i mulas^buej^es i vacaf<br />

oueiastcabzas celebzaDa poz to<br />

DOS los auctozes: bflfta fingir los<br />

poetas qgerionesrej? De efpaña<br />

fue paftoz: De cuio Defpoío bercu<br />

les uéceDoz no lleuo otra cofa fi<br />

no ganaDosenla pompa lappa<br />

tato Defu trittmpbo. Dero en fú<br />

ma tataabüDancia,Depan.uino:<br />

iíiiel «a)€ítK*íniía4^^4pefcaDo*^<br />

V<br />

--^.íS^i iiso soM<br />

\^<br />

A)<br />

^W-<br />

"^^^^r^'<br />

¡£?^ ^<br />

•sp^r i<br />

i;C<br />

^%<br />

^3 -^5>j<br />

'^'^,<br />

• • ^<br />

'^'ÍÉ<br />

^s<br />

•-


& '<br />

ÍÚÍ3.13 íao otras cofas q fon para<br />

ucccrfiD.ií) o fltceouelavÍDa l}u<br />

mana * DCXO como ni^t íuftíno q<br />

lofterílc DcUaesfcutuoíoDáDO<br />

nos uí-oio'icfpartoi'Dexopoiq<br />

nome Dctéga tn ca^a cofa: que<br />

De ninguna parte DelmiÍDo tan<br />

tas cofas fe cargan para otra: ni<br />

menos fe tuljm üe fuera: t a\>n<br />

efas no mu3> ncceffarías.Hengo<br />

alo qucB pzopzío Del ombie, nin<br />

guna otra nación, como DÍ5C tro<br />

go pompcío es Un fufrit»a DC bá<br />

me caíoz.frío trabáis; tan conftá<br />

tcifícl eníasallantas publica»<br />

Tamiftaues pzínauaGícomo pa<br />

rece culos fagutínos:i aquel fí<br />

cruo que en vegancaDc fufeñoz<br />

mato al piincípe 1 capitán oelos<br />

cartijagmefes.^an cobDÍciofa D€<br />

laboncaifaberi ofarmoiirpor<br />

cüa. pues que Xííre t)el ingenio t<br />

mcmozia Délos ombzes De nuef<br />

ira nación: cerca De qual quíet<br />

genero De Doctrina en que quífí<br />

eron trabaiarc* Da teftimonío r<br />

feííal mito que Dentro De \>n (i<br />

q\o en que las letras latinas maf<br />

ñozecíeron :DÍonuefcra cfpaña<br />

o los pzímeros o alómenos los fe<br />

guuDos, €nel uerfo bcroíco por<br />

confentimíento DCtoDosa luca<br />

no el f eguuDo 1 no mucbo Icxoa<br />

Dcl afilio itálico.€nla tragcDiaa<br />

feneca no fola mente el pzímero:<br />

mas el que De toDos los trágicos<br />

latinos mereció Durar bafta nue<br />

ftros tiempos, €nl03 epígrámaf<br />

a v>aíerio marcial el piímero: fal<br />

ua pa5 tjelos q mucbo ama a \>alc<br />

rio catuUo • €nla oíatozía fi nin<br />

guno puDo igualar conla fcrtíli<br />

Das T copia De marco íuUiOííe<br />

nenios (in níguna contención a<br />

marco fabío quíntilíano enla fe<br />

giÍDa oiDen, 1 a feneca gallíon el<br />

tercero, ^ues j^aen fu genero<br />

quien puDO fer mas Dilígéte que<br />

columelaenel agrígultura.qpó<br />

pomo enla cofmogcapbia. q tro<br />

00 éla bifioiiaf Jlilas aque ím a<br />

uemos trapDo tantas cofas en a<br />

labáca DC nueftra efpañaí' ^ara<br />

cemóftraz lo que cncl comíéco DÍ<br />

ximos, que para el colmo DC nu<br />

cftra feliciDaD-x complímíétoDe<br />

toDos los bienes. ninguna otra<br />

cofa nos falta fino el conocimíen<br />

to Déla lengua en que efta no fo<br />

la mente fuDaDa nueftra relígió<br />

1 república cljiiftiana. mas aun<br />

£lDececl)o ciuU 7 canonico.po: el<br />

qual los ombics binen igual mé<br />

te encfta gran compama.que Ua<br />

mamos cíuoaD. É.a meoícína<br />

po2 la qual fe cótíene nueftra fa<br />

luD 1 \)iDa.el conocimiento De to<br />

Das las artes que Dísen De i?uma<br />

níDaD. po2 que fonpiopzias DCI<br />

ombze en quanto ombze. p como<br />

cftefea elpzimerpzincipíoi en<br />

traDa para toDas ellas. tODo lo q<br />

cerca Del fe rerrajaun que parece<br />

ques poco negocio. Defpues nos<br />

llena a grano tabj^ríntljo De cófu<br />

fion.poi que como DÍ5e aríftotc<br />

les. poco erroi enel pzxncípío fe<br />

ba5e granoe en el fin, 1 en otro<br />

lugar quelpeccaDOélas puettaa<br />

no es tolerable; Defta ígnozáda<br />

uiene que los que oy emplea fus<br />

trábalos enel eftuDío Déla facra<br />

efcríptura * como no pueDen en<br />

tenoec los libzos De aquellos fan<br />

tos uatones q f unDaron nueftra<br />

celigíon*t)ígo ozigenes. eufebío<br />

hvlma, bafilio* í celos latinos<br />

tertulliano: lactácío. (Típziano •


ambzofto. augiiftíno.ljícronj^mo<br />

paffan fe aletr otros aiictozes; q<br />

cfcriuíeron en aqlla lengua que<br />

Uos DepicuiDíeron» l)e aquí uíe<br />

nequelosíutíftas apenas cntíé<br />

tjcn la imagen % fombza "oe fu co<br />

T»igo X TJÍgcftosv'De aquí que (00<br />

mepícos no leen DO0 lumbzes oe<br />

la me-DírínapUnío fegunoo 1 coz<br />

nelío celfo, Í)e aquí q toooe los<br />

libios en que eftan efcríptas las<br />

artes oígnasnc toooóbie líbze<br />

j^asen en tinieblas fepultaoos •<br />

bUcar una obza oe uocablgs éja<br />

tín % romance: enque pzouoco %<br />

íoefafio atoóos los nueftros que<br />

tienen Ijabíto % piofeffíon xje kv<br />

tras»no oigo mas enefta parte<br />

fino que oeíoc agoza les oenun<br />

cío guerra afuego t afangrc: poi<br />

que cníre tanto fe aperciban oe<br />

ia5onc6 "i argumctos contra mí<br />

^cgo agoia mup efcíarecíoa xvp<br />

na % fcíioza al^uejmeftraalíc<br />

>¿i pozíiisjetras me maoo: pi?ra<br />

algún rcineoío'oiítarítWíía ña<br />

quellas introoucíones oda íeñ<br />

guoTatiña g V5iiuia ¿uíHca^o ~%<br />

lele^g pa pozjcoos uueítr^rcj?<br />

moríasbolmc£feéñlciígua caí<br />

tellana cótrapuefto áTlátín ¿Tro<br />

manee, íSliuero agoza'coñfeffar<br />

mi erroz: que luego cnel comíé<br />

^0 no me pareció materia en que<br />

po puoiclíe ganar mucl)a onra:<br />

pozJer_nucítra lengua ta pobze<br />

oe palabzas: que poi uctura no<br />

poüztarepzcfentar íooo lo q con<br />

tiene el artificio oel liUin» yaas^<br />

oefpues que comencé .aponer en<br />

l)Uo el manoamíento oe uueftra<br />

alt£5a: contentóme tanto aquel<br />

oífcurfo:q j^amcj^eíja^ua auer<br />

ueraceitai)ouefDefcómÍenco en<br />

efta foima ue cnfeñar ma)>dz mé<br />

te los ombzes xye nueftra lengua<br />


3lo9nomb2Cs pozpiojJoicífi'z fe<br />

meíá(;aí)elo8qiiale6fe T)edman<br />

loa otros; —i<br />

3ía Dcclíndtíó Delospzonombzeá-!<br />

3la Declinación uelos nombies<br />

griegos. - +<br />

lia Declinación Délos nombzcs<br />

barbaros. ..._.. - --/<br />

Síasquatro coníugtóonea rcgu<br />

lares.,————— -^<br />

üas fozmationes Bellas^<br />

Hos uerbos irregulares.<br />

3f\egla8 para conocer % iiítar las<br />

ocl;o partes Déla ozacion*— 1^<br />

3líbzo fegunDO<br />

5IDel genero Del nombzc; - -~ ,4.<br />

Déla Declinación Del nombze;^; -<br />

^dos nombzcs Defectiuos. ..-<br />

>ií)eíos pzaetLTÍíos Délos<br />

5¡J)elo8 íupinos DCIOS uerbos.. -74<br />

j2)ela compoííció Délos uerbos..<br />

3Líbzo tercero.<br />

^zeguníasDela gramática loe<br />

fus quatro partes; ;/<br />

3^^egunta8 Del oztbograpbía i.<br />

letra» — -J^<br />

$)zegútaf Déla pzofaDíai filaba-//<br />

^zeguntas Déla eíj^ologia % DÍ<br />

cion. -•- —j7<br />

^zeguntasDclnombze. y^<br />

^zeguntas Del pzonombze.: V<br />

^zeguntas Del uerbo.-I 4/<br />

11<br />

ríon fe ponen unas poz otras»' - -^<br />

^zeguntasDela coíírucion. — - -; 'í^zeguntas<br />

Délas figuras De cof<br />

trucion* _1^ .—^— ^ ^ !I)elos anco géneros DEIOS x>bos--^- .•<br />

lIPclos uerbos De DÍuerfos gene<br />

tos o en un .genero De Díuerias<br />

fpecíes. '•— - — — •^'^<br />

l)elos uerbos ímperfonalea;<br />

35)elos ínf ínítíuos.<br />

l)elos gerunDÍos.<br />

i¿)elos fupínos,—<br />

"¡Délos partícipíos:-<br />

iDela coítrucíó Délos nombzesi.<br />

>3)eía Declinación griega;.<br />

Érelos nombzes relatiuos;^<br />

iíDelos nombzes patronímicos; -<br />

H)elo8 nombzes Dimínuííuos»^-<br />

5Delos comparatiuos % fuperla<br />

ti\t


3líbcrp2ímus;<br />

^2íma Dcdinatio nomínís;<br />

ominatíuo l^aec térra<br />

(Deníííuo terrac.<br />

l)atíuo terrac.<br />

í^ccufatíuo terram.<br />

Hocatíuooterra.<br />

^blatíuo aterra.<br />

pluralíntS ierre;<br />

^eníííuo térra?;<br />

*2Dan'uoterrí6.<br />

^ccufatiuo térras;<br />

íáocatíuo o tcrre.<br />

^blatíuo aterrís.<br />

giecÜDa ueclínatío nomínís:<br />

3ntomínatíuo Ijíc Domínus.<br />

I« ••<br />

€n accufatiuo los feñozes.<br />

ÍíEn uocatiuo o feñozes.<br />

€n ablatiuo Délos feñozes;<br />


1^<br />

/ .'f-j<br />

Hocatíuoofermo;<br />

^blatíuo a fctmoné;<br />

3|^luralí ntó fcrmoneí;<br />

CJentttuo fetmonum,<br />

^atíuo fecmoníbua.<br />

Jíccufatíuo Ícrmone0,<br />

Hocatíuo o fermoncs.<br />

^blatíuo a fermoníbus;<br />

líomínatíuo \)oc tempus •<br />


(S^uíta DecUnatío líomíníc;<br />

snommatiito ^aecree.<br />


^ocatíuo o bieuíá ct bieuc;<br />

^bíatiuoabzeuú<br />

3f5lurflU ntó bzcues ct bieuia.<br />

íEenítíuo bieuíum,<br />

IDatíuo bieuibus»<br />

^ccufatíuo bieucflt ctbieuía.<br />

Hocatíuo o bzeues ct bzeuía*<br />

i^íbíatíuo a bieuíbud,<br />

3í2omína írregularía:<br />

^hiralí ntó DÚO Duac TIUO»<br />


^blatíuo a te,<br />

^luralí nomínatiuo txoé.<br />

0enítíuo ueftrumuel ueftrí.<br />

ilDatíuo uobis.<br />

^ccufatíuo noB^<br />

^ocatíuo o nos*<br />

^blatíuoauobis.<br />

0emnuo fui.<br />

íIDatíiio fíbí.<br />

^ccufatíuo fcv<br />

jWblatíuoafc,<br />

^luralí geníííuo fui*<br />

tlpatiuo íibú<br />

^j^ccufaííno fe:<br />

^blatíuo a fe»<br />

^cóa Declínatío pionomínfeí<br />

líXtóljícljaectjoc»<br />


^ccuíatíuo íllos illas illa»<br />

5^blatíuoabíUís.<br />

Bílomínatíuo ípfc tpfa ípfum*<br />

(^znitino ípíius.<br />

Datíuo ipri.<br />

•^ccufatiuo ipfitm ípfam ípfu5<br />

íHbíatíuo ab ípfo ab ípfa ab ípfo<br />

^lurali ntó ípfí ípfae ípfa»<br />

C^znitiuo ípfoium ípfa:^^ ípfoít<br />

íípatíuo ípfis;<br />

^Iccufatíuo ipfos ípfas ípfa»<br />

'iHblatíuo ab ipfís.<br />

Hitó Í3 ea ÍD,<br />

(0enítíuo eíiis.<br />

íDatiiio ei.<br />

pUcufatíuo ciim cam ÍÜ»<br />

^blatíuo ab co ab ca ab eo,<br />

pluralíntó í) eaeí cae ca.<br />

dDcmduo eo:g, ea?: eoium.<br />

5¡Datíiioeí0uelí)s.<br />

^ftccufatíiio eo0 cas ea;<br />

giblatíuo ab eÍ9 uel 1)0.<br />

itercía uecUnatío pzonomínís;<br />

Jílto meusmea meiim.<br />

Hocaííuo o mí mea meum.<br />

%lt6 tuu0 tuatuum»<br />

íáocatíuocaret.<br />

5D.ominatíuo fuus fuá fuum.<br />

Hocatíuo caret;<br />

Mtó nofíet noftra noftrum,<br />

^ocatíuo o nofter noftra nf m,<br />

Síito ucfter ueftra ucftnim.<br />

Hocatíuo catet.<br />

(^uactaDcclínatío pzonomínís<br />

Tíltó l)íc ^acc l;oc noftras.atís» :<br />


^ccufatíüO q5 quá quoD fquíT)<br />

^blatíuo a quo^qua quo tquí,<br />

plural! ntó qiiíque quae.<br />

©enítíuo quo:? qua?: quo:^<br />

HDatíuo quÍ6 ucl quíbus<br />

^ccuíaíítto quos qiias quae<br />

plbalttuo a qui5 uel quibus.<br />

5^líquí0 alíqua alíqí talíquípi<br />

Sí quid fíq fíquou uel fiquío<br />

€cquÍ8 ccqua ccquou X ecquÍD,<br />

Jicquíg neq ncquoz) f nequítJ.<br />

Tílúqms nüqua nüqé tnüquró<br />

íSluüíbet quael5 qül5 tquít)l5.<br />

(Sluíute quaeuÍB q^uíetq-onía<br />

qcüq5 quaecuqs q6cüq5 tqucúq<br />

íSluiT)a5 quacoá qéBá tquráDá<br />

íiluírq5 que¿[5 quouqs fquícq5,<br />

Q,uífq5 quaeq5 quoDq5 l'quÍT)q5<br />

quífquí» quaequae q6qí f qtjq'o<br />

íjlmeputaf.quaep. qóp .f quÍDp<br />

ííluí6píam.quaep.qDp.t quípp<br />

íSLuifná quaená qéná tquwna<br />

Hnurquifq5 unaqucq5.<br />

unumquoDq5 uel unüquíTjq5*<br />

^nu8,fl«uiiuuníu0,uní»<br />

^llu8 uUa.umaillms.uUí.<br />

jtnullue.fl.um.nuUíu0*nuUí.<br />

SJolus»a.um»fohu0.folí.<br />

2vOtU9.a.um,íotíus toti*,<br />

jmms.aaxD .alíus.alí.<br />

Htcr,a.um,utTíus.uttí;<br />

*^lter»a,um.altetiu0 alterú<br />

^Iterutcr.a.um.altctutrí^.ttí<br />

3¡leuter.a,uTii.ticutríu6.ttí.<br />

^2inia Declínaíío graeca;<br />

omínatiuo callíopc;<br />


ilDfltíuo aeneae.<br />

^ccufatíuo aenean.<br />

Hocatíuo o aenea.<br />

5^blatíuoaaenea»<br />

sniomínatiuo W ancl^ífes;<br />

(0cnítluo ancl)ifae,<br />

HDatíuo ancíjííae.<br />

^íccufatíuo and)ífcn.<br />

Hocatíuo o ancJijífen.<br />

j^blatíuo ab ancljife;<br />

^ccuiiDa Declínatío gracca»<br />

3nomínatíuo Ijaec fapp(jo»<br />

dDenítíiio íappljus.<br />

ííDatíuo fappljo.<br />

J^ccufatíuQ fappíjo»<br />

Hocatiuo o fappl)o»<br />

^iblatíuoafappíjo.<br />

snomínaííuo l)íc logo9;<br />

cmtiuo logí.<br />

^atíuo logo»<br />

píccufatíuo logon.<br />

e fappbo.<br />

(EuDatíuoaíappbo.<br />

€n accufatíuo a íappl)o;<br />


5¡Daíiuo pallaDí<br />

^ccufatíuopallaTJá<br />

Hocatíuo o Í3aUa6,<br />

^blatíuo a pallare,<br />

actomínatíuo ^íc paría<br />


0enítíuo mopíU<br />

Datíuo mo)?fí.<br />

^íccuíaííuo morfem.<br />

^ocatíuo o mopfes»<br />

^bktíuoamoKc*<br />

€n genííiuo m morfen;<br />

íEiiDatiuo amonen.<br />

íB n accufatíuo a moK^n.<br />

€n iiocatíuo o morfen*<br />

€n ablatíuo í>e moj^fen;<br />

^2íma conmgatío . la pnmcra coníugatíó;<br />

3)i1o amas.amauí.amare amaiiDí amaitüo aman Dum amatus<br />

amatu^amans amaturu0,amo2 amaría amatua amajiDUs.<br />

SnDícatíuo moDO»<br />

ííempoiepiaefcntí.<br />

^mo.<br />

^ímas.<br />

^mat<br />

j^mamits»<br />

]^matís»<br />

Jíniant,<br />

^zaeterítoímpcrfecto,<br />

pímabam»<br />

^mabas.<br />

'^mabat.<br />

j^mabamiis*<br />

j^mabatís.<br />

^mabant<br />

^zaetevítoperfecta»<br />

pímauí.<br />

^imauíftí.<br />

j^mauít.<br />

jtñmam'miiB,<br />

j^mauíftís.<br />

^mauerunt uel amaueve.<br />

^zaeteríto plufiiuampeifecto<br />

^maucram»<br />

^maueías,<br />

^mauetat<br />

^^maueramus,<br />

Jímaueratís;<br />

i^mauetant;<br />

5Futuro;<br />

^mabo;<br />

pímabís*<br />

Símabít.<br />

1^02 manera m moítrar,<br />

€nel tiempo piefente,<br />

yo amo*<br />

ílu amas.<br />

í>íqueíama;<br />

iíios amamos;<br />

Hos amaj^a.<br />

'iHquellos aman;<br />

€ncl tíépo pafaDO i no acabauo»<br />

po amana.<br />

2^u amanas.<br />

^quel amana.<br />

ÍZos amanamos.<br />

^O0amanaí)cs.<br />

^qnellos amanan.<br />

€nel tiempo pafaD01 acabado.<br />

yo ame Ije iioue amauo.<br />

xtn amafie ^as i oníftca;<br />

"i^qnel amo i^a % ono amano.<br />

30-00 amamos anemos i oní.a.<br />

Hof amaftcf ancj?f 1 ouíeftef.a<br />

^qllos amaron ¿á i ouíer6.a; i<br />

€nt tpo pafauo i mas q acabaüo<br />

í>oaniaamat)o.<br />

íEnauías amano.<br />

^quel aína amano,<br />

Slos uíamos amano;<br />

^os auíancs amano;<br />

^qnellos aiuan amano,<br />

€nel tiempo ucnincro,<br />

yo amare<br />

jEu amaras<br />

^auel amara


^mabítís.<br />

^mabunt;<br />

Imperatíuo mooo;<br />

Jl'enipoiepiacfcníí.<br />

^memus.<br />

^niatc»<br />

$utmo,<br />

ornato tu.<br />

i^mato íUe*<br />

j^matoíe;<br />

amanto;<br />

ííDptatíuo moDo;<br />

JCempozepzacfcntí,<br />

Htinam amatem»<br />

Rimares<br />

í^macet»<br />

Í^níaremii0«<br />

. ^niaretí0»<br />

5^marent.<br />

^aeterito;<br />

Htínam amauíffcm.<br />

^mauíffe^;<br />

^mamífet.<br />

|amauiffemu8.<br />

^^maiiíffetis;<br />

'^mauíffcnt*<br />

^Futuro.<br />

Htínam amem»<br />

^met.<br />

•^memue.<br />

•^mctís.<br />

^ment*<br />

5>ubmctíuo moDO.<br />

JCempoiepzaefentí»'<br />


^metí3»<br />

V ^ ^<br />

pzacteritoímpcrfccío;<br />

íEum aniarem,<br />

'^nuxctis.<br />

^zectcrito perfecto,<br />

ííum ariiiiúedm,<br />

,/ L'<br />

j^ínraucruuiis»<br />

J^inaiícníis,<br />

'^'iraiinvdnu<br />

pzaeíerítophifriuamperfecto;<br />

" €u?]iflmauiírcm,<br />

P'^inamrrce.<br />

lílmamrfcmiis,<br />

•^iriainTfeü's*<br />

'i)-íinauíTreiií.<br />

5Fatiu*o.<br />

€um amanero;<br />

•^maucrís.<br />

^^maueríL<br />

Bnwucrínius.<br />

_^maiicrííís, ;i<br />

•^níauevínt»<br />

3nfínitíuo moüo;<br />

íEcmpoze pzacícutú<br />

^marc»<br />

^zaeícnto,<br />

^mauisfe,<br />

5Futuro»<br />

^niatum írc ucl amaturu effe<br />

C^cnm-oü ñibít^ntím íunt<br />

^IniaiiDÍ»<br />

'^ínanuo,<br />

'i^manDum;<br />

Ho0 amrís»<br />

J^quelloBamen;<br />

C-nel tíépo pafiauo TÍ no acabado<br />

íLorño yo amana T amafie,<br />

jiu amanas 7 amaffes.<br />

'^qucl amaría 1 amafie,<br />

HoíJ amanamos 1 amaffemof<br />

"^-03 amaríaües lamaífeBes.,<br />

^íquellos amana i amafien.'<br />

íBníi íiépo paffaDO -íacabaDO,<br />

íomopoapaama'oo.<br />

KM ayas arnaco,<br />

i^tqiiel aí^a amano,<br />

íílos apamos aman o,<br />

eloííapaps amaBO,<br />

^íquelíos apan amaDO,<br />

djuí tpa paífauo 1 maf q acabado<br />

uiera % ouief<br />

¿.u amatas oiueraf-í oiiieffeB.<br />

jJítj 1 amara ouíera 1 ouícffca,<br />

nof amaramofoiiicramoíi ouí<br />

Hoe amarais oiiíeraBÍ 1 ouíef<br />

^iqllos amará ouíerá 7 ouíeffé<br />

€nel tiempo ueníDero,<br />

€omo yo amare ouíere-Yaure.a<br />

Su amaras ouieref 1 amas,a.<br />

j^lql amara oiiíerc -Í aura .a,<br />

nof amaremof ouier emof % auf<br />

Hos amareps ouíereüs i aure<br />

^qllos amará ouicré T aurá,a:<br />

poz manera íníúuta».<br />

€nel tiempo pzefcntc,<br />

Fimar,<br />

íEneí íícpo paffauo;<br />

'^iuecamaDO,<br />

Cncl tíenipo uenÍDeío;<br />

Q^iic l)a o efpera amac<br />

3Í0S gernuDÍos íubfíátiuos fon<br />

5De amar<br />

€n amaíiBo 1 ípéDO amano;<br />

^i amar tfet amano<br />

í5.upína uerba fant; ^os ucrbos fupínos fon;


^matu;<br />

^aríícipía uocís acííuae (úu<br />

SnDícatíuomoDo;/uí^ I<br />

r<br />

•^ ^01 manera De moftar;<br />

íi:empoiepiaefcntí; ^<br />

pzaetentoíniperfecto<br />

^ímabatur<br />

^zactcríto perfecto,<br />

^matum eftuelfuít.<br />

^zaeterítoplufquáperfecío»<br />

^imatum erat uel fuerat»<br />

5Futuro.<br />

^mabítur.<br />

¡jmpcraduo mono,<br />

^^empoiepzaefentú<br />

'JImeíur.<br />

jíuturo,<br />

^mato2;<br />

¿pptatíuo mono,<br />

JJ^empozc piaeíentí,<br />

HtíTianí aniaretuiv<br />

spiactcvíto,<br />

Htínam amatú t((tt uel fúiíTef<br />

jFuturo;<br />

Htínamametur;<br />

^iibiíícíiuD moTJo.<br />

^enipozcpzacfentí.<br />

íuní amctutv<br />

piactcrítoímperfecto»<br />

íumamavetur,<br />

^leterítoperfecío.<br />

(Tiim amatum (it uel fueríti<br />

|¿)2aeícríto plufquampcrfecto*<br />


íTimatum eífe uú fuíffc<br />

5Futuro» .<br />

InDícatíuo moDo.<br />

JCempoic pzaefcntí.<br />

'^marís iiel amare,<br />

'^maíur.<br />

^mantur,<br />

Jímamíni,<br />

•^mantiir»<br />

pzactcrítoímperfecto.'<br />

^^niabaríG uel amábate,<br />

^niabatur-<br />

^mabamur.<br />

^mabamíní.<br />

jflmabantiu*.<br />

I^iaetcrítoperfecto»<br />

^ímatUQ fum uel fui;<br />

lí^zaeterítoplurqiiamperfecíoi<br />

^Hmatus evarfi uel fuetam«<br />

5Futuro.<br />

íflmaboz*<br />

íHmaberíg uel amabere.<br />

'^ímabítur;<br />

pimabímur.<br />

•^mabiniíuí.<br />

^maburttuv»<br />

3n'tpct::5tíuomct)o<br />

i^cmpozc pzaefcníí.<br />

^mate.<br />

'^metur.<br />

pímemur.<br />

^tnemíní.<br />

•^mentur,<br />

ífuturo.<br />

^!1iaí02 tu.<br />

5^inato2 íüe,'<br />

^mcniur.<br />

_^ímanüno2<br />

,• r'<br />

€nel tiempo pafíaBo;:<br />

ilooosaueramaioo.<br />

Cnel tiempo ucnÍDero.<br />

^ €lue toD03 tjan o efpetá amar:<br />

^oz manera t>e moítrar.<br />

€nel tiempo pzefentc.<br />

y>n (oy> amaDO.<br />

J^ueresamaDO.<br />

íMquel es amaBO,<br />

Tilos fomos amat)08.<br />

%ñ.0B Íops amauos<br />

5íqueUo3 fon amaDOs.<br />

(Bmi tíépo paflaDO i no acabado<br />

j'o era amauo.<br />

5tu eras amaDO.<br />

^iquel era ama^o.<br />

21oB eramos amauosí<br />

Hos erales amaBos*<br />

$aqueU03 eran ámanos.<br />

€nel tiempo pafíano i acabauo;<br />

po fue l)e -L oue fiDO amaDo.<br />

íEnf tpo paífaDo % maf qacabaiJO<br />

VU nUm ItUU UlItUUU. -<<br />

(¡Enelj tiempo uenÍBero;<br />

j?o íere amano.<br />


(¡Dptatíuo moDo;<br />

Sempozcpiaefentí^<br />

Htinam amarer<br />

^mareris uel amarete.<br />

•^maremr;<br />

j^lmatemut<br />

^ímaremíní.<br />

^marentur<br />

i^iaeteríto<br />

í^tínam amaí? effem uel fuífíe<br />

jFuturo<br />

Htínamamer<br />

^mcrís uel amere.<br />

pímetiir.<br />

pímemur<br />

^memíní,<br />

^Hmentur.<br />

S^empozc piaefentí.<br />

íTum amcr.<br />

^merís uel amere;<br />

^metur.<br />

pímemur<br />

^mentur.<br />

^lacíerítoímperfccto; '<br />


^matumirí»<br />

^artídpía uorís paffíuae;<br />

i^iaeíeríti amatus^a.um.<br />

¿utunaman-ouí .a.um.<br />

r(^-<br />

^ccüua coníugatio.<br />

oteo U0CC6 Tjocui. tjoce<br />

re.DOccnm uocen-oo "DO<br />

cenDum. DoctU5Doctu.<br />

Docena Docíutuí. DOCCOZ DOCC<br />

ría Docíus DoccnDus*<br />

JnDicatíuo moDo.<br />

Scmpozepiaefentí<br />

lIDoceo."Doces.Docet.<br />

12)ocemu6.DOceíÍ6.í)ocení,<br />

Ipzaeícrítoímperfecto.<br />

HDocebam.Docebaa.Docebat»<br />

TDocebam^.Docebatía^Doccbát.<br />

I^zaeteríto perfecto.<br />

•2I)ocm.t)ocmfti»DOcuit;<br />

Docuim? Docuíftíf.DOcuerüt tre<br />

^^eterítoplufquampcrfecto.<br />

jiyocuerá tJocucras.Docuerat.<br />

HDocueram^ eratÍ9.Docuerát.<br />

jFtituro.<br />

ÍDocebo.Docebw.Docebít.<br />

Docebím9;DocebítÍ6»Docebút¿<br />

_ 3i"P^tatiuo moDO.<br />

jtempoze piaefeníí*<br />

Doce^Doceat»<br />

lE)oceamu0 Docete;ooceát.<br />

5Futuro«<br />

Doceto tu.'ooceto íX\t*<br />

Doceamus.Docetote DOCCÍO,<br />

íDptaííuamoDo.<br />

5tempo2ep2aefcntí.<br />

Htíná Doceréüoccref Docctet.<br />

Doccremu8«'ooceretís.Docerét<br />

$52acícríto<br />

Hííná Docuíríé.Docuíffcf íffet;<br />

Docuíffeni^ Docuíífctía íffent<br />

iFuíuro»<br />

^ut efpcra o I)a De íer amaDo<br />

lo3 participios Tjela bo5 paffiua<br />

^el tiempo parfaDO.amaD0,<br />

"^ú (po ucnioero q ^a ue fec»a<br />

^tíná Doceá DOceas.Doceat,<br />

S)oceamus 'ooccati» Doceát»<br />

23ubiücttiio moDo.<br />

íEempoze pzaeíentí*<br />

€\i Doccas Doceas Doceat<br />

Doceam'-^ Doceatis Doccát<br />

pzacterito imperfecto<br />

íü DoceremooceresDOcerct<br />

Docecemus Doceretís ooceréí<br />

^2aeríto i^tihtto<br />

(í\i 'Oociierí DOcuerís Docuerít<br />

Docuerím^ Docucrítia Docucrít<br />

^zacterítoplufquamperfccto<br />

í ü Docuífíé Docuíffes Docuíffet<br />

Dociüffem^ Docuiííetia íffent.<br />

íFuturo<br />


Smpcraííouo motio<br />

JCcmpoie piacftntí<br />

íDoceatur.<br />

jíuturo<br />

Wocttoi<br />

(Dpíatiuo moTJo.<br />

JCempoiepzaefentí<br />

íáltmamDoceretur<br />

^zaeteríto<br />

"^tinam coctum effettfuíffct<br />

jfuturo<br />

HtínamDoccatur<br />

SubíunctíuomoDO<br />

Jttmpoiepiacfentí<br />


JCeraácomugatío.<br />

ego.legisJegi.legete.lc<br />

geiiBí. legenD0.legráu5<br />

Itctü lectu. Icgés. lectu<br />

rus.legoz.legeríd.lectus.legen<br />

t)U£5.<br />

Üempozcpzaefcnti.<br />

ilego.íegís.ícgít.<br />

íegímus íegítía ícgimí.<br />

^^zíietevitDÍínpeifccto.<br />

^cgebatn.legeb-is.íegebat.<br />

legebaiuu^.icgebatis.legebát.<br />

le^zaetetítoperfccto.<br />

Slcgí.lcgíftí.lcgíí.<br />

legímus.íegíítis.lcgcrüt X ere.<br />

^zaeterttopliirquápcrfecto.<br />

3legerviin legevas iegevat.<br />

legeramus.legetatis Icgcrát;<br />

jFutiiro.<br />

Í5.cgam leges leget.<br />

legemue legetís legent;<br />

^Tsipetatíuo moíjo,<br />

/jvciTipoze píaeíeiiü,<br />

líege.legat.<br />

Icganrae Icgítc legant*<br />

^tiiro*<br />

3legítotu:legítoíne.<br />

legamus legítote legütoj<br />

(ÍDptatíiio moDO.<br />

Sempozepzaefentí.<br />

Híína5 lcgci'e5 legctea legetct<br />

legeremus Icgeretis legerení,<br />

^lacíeríío.<br />

'iátim hqifk^ legiTfed legíffet<br />

legífreraus kgíffeíis legiffent<br />

jFurnro.<br />

Htíiia5 legam legas legat.<br />

legamiis Icgaíís leganí;<br />

S>i'-bíunctíijo moDO*<br />

ííempozc pzaefeníí.<br />

€uni íegaíii legas legat.<br />

legamus ísgatís íegant.<br />

•T /<br />

pzaeterítoímperfecto.<br />

€um legetem legevcs legeret;<br />

legeremus legeretís legerent;<br />

^zaetevito perfecto.<br />

íum íegerím legeos legarít.<br />

legcrímus legeritis legenní;<br />

^zaetentoplufquamperfecto.<br />

(Tiini legiflcm Icgíffes legíffet.<br />

levjíffemus legíífetís legiffent;<br />

5?iítnro<br />

€nm legcro legerís legerit<br />

lcgeríniU3 Icgends legerint<br />

55nfmitmomot)o<br />

Kcmpoie pzaefentí<br />

iiegcrc<br />

$)2aetecíto.<br />

^egíffe<br />

jFuturo<br />

'Atctiini íre uel lecturum effe<br />

(^erunuía fubfíantiua funt<br />

l-egcn-oilegcnDO legenBum<br />

Supina uerba funt<br />

3iectum lectu<br />

^áf cícípía áOCíS actlüac<br />

^zacfeníís Icgcns<br />

5^uíurilecíurus<br />

Inuícatíuomo'oo<br />

JCcmpozepzaefenti<br />

ILegítur<br />

pzaetcritoímperfecto<br />

ilegebatur<br />

pzaeteríto perfecto<br />

^cctumeftuelfuít<br />

l^zaeterítoplufquamperfecto ;<br />

ilectumeratuelfuerat .<br />

5Futuro<br />

itt.egetur<br />

^nipetatíuo moDO<br />

íCempozepzacfentí<br />

legatur<br />

^futuro<br />

legííoz


íDptatíuo mol»<br />

5Icmpo2Cp2cferttí<br />

Htínam hrgcrctur<br />

Htínam íccíumtífet udfuíffcí<br />

l^tmvim legatuc<br />

gjubuiiictmo moDo<br />

^Scmpoze pzaeíentí<br />


pluDímus .auDítw.aumunt<br />

^raet.ip.auDíebá auí)tcba0.ebat<br />

^UDÍebamud. anüícbatis. ebant<br />

^t.p» auDíuí. aumuíftí. auDÍmt<br />

fiviomítv?,míti0. uerüí.f.uere<br />

^t,p.q.p.auT)iuetá.ueras. u«at<br />

auDíueram.ueras. uerat'<br />

ÍF«furo.aumam.aui)ie3. anoíct<br />

auDícmus* aut)t(tts. aument<br />

^tnpetatíuomoDo.<br />

|C.p.atiDútu.auBíat tile.<br />

^UDtamusKauDtte. auDÍant<br />

jíuturo.auDíío tu.auoíto illc^<br />

aüütamue aumtote au^íunto<br />

dDptatíito moDo,<br />

S.pr.utinam auDíremates.írct<br />

aut3íremus.íretí0. auuírent<br />

|^2aetcríto.üe.auDímffé.iffe3.iTfet<br />

auDíuíffemu3.íffetíá.íffent<br />

^uturo.iít. autííam auDÍas auDíat<br />

auoíamu9.auDíatí0.auDíant<br />

íSubúlctiuo nioDo..<br />

K.p.(ívim auDíam auDias aum'at<br />

auoíamu^taUíííaGs.autjiant<br />

|3,ímp»cú. aiimrem.ites.iret<br />

auoíremua.íretís.írefit.<br />

ip.p.cü.auDíucrím.íuetÍ3. íuerít<br />

auDmerímus.íuerítts.íuerinc<br />

^.p.q.p,cu auDÍuííé.ímfe0.iuífeC<br />

auoíuífftmu8.íuiífeíí8.,W$(omlí ínDícátíuo m*<br />

jC.piaefentíauTJítttt<br />

í^.ímp.auoíebatut<br />

$).p.auDÍttttn tít uel fuít<br />

^.p.q.p.auDítü erat uel fuetat<br />

JFuturo auDíetuc<br />

^mperatiuo moi)0<br />

Jí.p.aut)iatur<br />

, jFuturo auDítoz<br />

(Pptatíuomouo<br />

5í.p,utíná auüíretut<br />

^KtcútoMt au-oítü éetXfttCffet<br />

Juturo.utíná auuíatut<br />

giubíütíuo moDO<br />

ÍE.piaefentí cüautííatut<br />

^.ímp.cú auDÍrctur<br />

^.p.cum aurntú fit uel fuctít<br />

^;p.q.p..cüaumtüeffe utfmífet<br />

iFuturo.cú auDÍtú fit uelfuerit<br />

3nfínitiuo moDO<br />

JC.piaefentí auoírí<br />

^zeteríto auDÍtú ttte nú fuíffc<br />

Juturo auDÍtum íci<br />

Snpaffíua Hnuicatíuo motjo<br />

JE.piaefentí.auDíoz.íría.uf.iteáttit<br />

auüí rnur auDtmim aumuntuc<br />

i^.ip. auDiebar.arisXare. batiic<br />

^uüíebamur. bamüiúbantux:<br />

^•p.flUBítus fum nei fui<br />

i^.p.q.p.auDítus crá uelfuetam<br />

Juturo.aumar eii8.tere.etm<br />

am>íemur.auT)íemini. auDíentur<br />

3mperatíuo mot)o<br />

5C.p2acfétí.aiiDíre ín. auoíatur flle<br />

flUDíamut.auoímtní.auDíantai:<br />

^ituro.aumtoz tuauDitozütc<br />

«umamur. auDímínoi. auDíúíoz<br />

^ (iDptatíuo moüo<br />

jt.p.út.auDÍrer.írerís.l'.írerc.íMt<br />

auoíremtir.oíremíní, autjírétur;<br />

ip.utíná autjíf^ effera uí fuíffem*<br />

Jíiituro.út aiií)íar.arí9.f .are.atut<br />

auDíamur.auTJíamíní auoíantut;<br />

^ubíütíuo moDo<br />

jC.p^ú auí)íar.arí0.uelrarc.atur


auwawtir.íuD


^líaípozaDecIínflitíutper pzopoz<br />

i^tonc tectíaec^iugiatíomd<br />

olo.uíd.iielle tielle;uoléDÍ.tio<br />

lenDo uolenüü*uolícú uolím<br />

uolensuolítur^<br />

^nuícatíuomoüo<br />

Ír.p2aerétí.uolo.ut&. uult<br />

uolum^ uulíísnolüt<br />

Impetatíuo moDo caret<br />

íjDpíatíuomoDo<br />

2:.p-nt.üeU6m uelles udlct<br />

«ellcm^^ucUetb uellent<br />

íFutui'o.út ucíím.uelís nclít<br />

ueUm^.uelítís. uelínt<br />

Siubíüctíuo moDO<br />

3E«p»cú uelím uelís uclíf<br />

iielím^^uelitís.uclínt<br />

3^amp,cú ueU£,udle».iicne£<br />

ueUem^.ueUctíSiUcUcnt<br />

Infínítíuo moDO<br />

|I,p2aefcntí.ueUe<br />

JíUa tpoza üeclínatur p piopozctó<br />

nem tertíae cóíugatíonís.<br />

^nDícatíuo moDO<br />

5£»pzaefentí»C3»eft<br />

^mpetatíuo mono.<br />

5C.p2acfenti.efte<br />

dDptatíuo moDo<br />

S^.palíieífé.effes.cffct<br />

efíein^íeffctís. effent '<br />

^ubíuctíuo moo»'<br />

íí.'P^m effem.effcs.effet<br />

effem9,effetÍ9.effent<br />

^Lt.piacfentí.effe<br />

3npaffíuaanBícatiuo mooo^<br />

2£.p2aefcntí.eítur<br />

p^Ua ípozafuppléntutalí cuacixíñí<br />

iiei1?otecaáe cómgatipníd<br />

7'£J -^-V •"•-*"•' '^


;f-^Mtlt» U¿UllUIU»UllU lUlll llUIlie<br />

pídnómé. uerbú.paríídpíü. pzac<br />

pofitío.aüucrbm.intcríectío.C0n<br />

íunctío.<br />

(Stuattuoi ex W occlínátur. noraf<br />

pionomé. uetbum. partícípíum.<br />

quattuoz nó Declínáíur. pzacpofí<br />

tio,aT)iierbiü.íteríectio.cóíuntío.<br />

Xlomé efí quoD Declinatiir p cafus<br />

1 nó figmfícat cñ tépoze^ut ÜEUS<br />

l^zonomé eft.quoD ponítur loco na<br />

mmíspzopziúutego,<br />

'Xácibü eft quoD DecUnatur pet mo<br />

D091 tempoza fine cafu.ut amo.<br />

^aiticípiu cft.quoD Dcclínatitr p<br />

cafus cú tpoze. i Díríuatuc íemp<br />

a uerbo^ut amansab amo,<br />

5í)zaepofitío eft quae ppoítur nomi<br />

m p appofitíoné.ut eo aü téplu<br />

^ouecbíú eff quoD auDitum uerbo<br />

cl^ fignífícatíonc auget.uel mínu<br />

itawtmiitat.utnün<br />

Interíectío eft: quae aliqné affectü<br />

mentís fignífícat.ut beu,ba«<br />

Cóíiinctío i(t: que mutiíze partes<br />

ozatíonís cóíungít.utpópcíus t<br />

caefat.amat i oocet.<br />

(peñera nomínü.pzonomínú,! par<br />

tícípíoíí quinqué füt^JlPafculinú<br />

q6 oecUnatur cum \fk* ífoeminí<br />

nú qó DecUnatur;CÚ t)aec 3fleutru.<br />

quoo üecUnatur cü l)Oc. Cómune<br />

Buo? qÍDecUnatur cü i^ícíbaec<br />

(Lómune ttíum quoD uecUnatur<br />

cumbíctbectboc.<br />

^ntumerí nonnnH.pzonomínií.


piíma quae mítti'tgcnítínú m ac<br />

^ecÜDaquac sráítiígerimirií vc\.<br />

.í. jlercísí qnac míttít geitíuú t.Í3<br />

íÁluatta quae míttít geítíuú í.u0<br />

tÜuíta quae míttít gt'ítíuíj ín.eí.<br />

Hoces uetboium ttee funt.actíua*<br />

impecfonalís paíííua.<br />

íóíugatíones uerbozam quattuoi<br />

funt, ^zímaquaeljabeta.p2ouu<br />

ctamante reínínfínítíuo. Secú<br />

ua.quae Ijabete.pzoDUCtá ante re<br />

ín ínfíníííuo.íteríía quae babet.c<br />

cozreptá ate ccj ínfínítíuo Oiuar<br />

ta quae babet ¿pioiructá ante re,<br />

ín ínfínítíuo.<br />

^IjloDÍ uerboiú quinqué funt: '^n<br />

Dícatiuuaampetatíuus.optatíu^o.<br />

_fubíüctíuu0.ínfinítíuu8.<br />

íiempoza uerbozú quinqué {ixwt^<br />

:|32acrcn6.p2aetentú ímperfectú,<br />

pzaeterítú-petfectü, pzaettritum<br />

plufquápetfectü.fututíí,<br />

^ctfsnae nomínü pionomínumi<br />

ucrbozum tees funt. ^zíma ut<br />

ego amo. S^cíína ut tuamas.teu<br />

tía ut xürgílíus amst;<br />

(Dmníd nomínatíu^ I tertíae pfofte<br />

pzetetqj ego quox) eft pzímac n tu<br />

qá z{t fecuuae. t omncs uocatíuí<br />

quííútfceúDae pfonac,<br />

ID orné fuítantíuíí eft quon 'oeclína<br />

tur perunú artículíí uelpDUos^<br />

tátum^ut l)íc -Demínus. bíc tbaec<br />

bomo. aBíectíuú eft q6 Declínatur<br />

per tres attículosmeí p tres Díuet<br />

fas termínatíones. ut bíc i bíiec %<br />

boc foclír.bon^.bmia^D^um.<br />

3¡\elatíuum tit quo^^'^iÍM alíquoD<br />

anteceüés. anteceí)és eft quoD re<br />

fertur ab alíquo relatíuo.<br />

5^T)íectíuüifuftátíuum ín tribus<br />

conueniunt ín generemumero.x<br />

cafu.ut uír bonus.<br />

2A elatiuñ % ^ntecet)C8. in ítifatisrtó<br />

^<br />

/ ^ . - - ^ ' • ^ '<br />

'^ dco.lapzímeraqecba elgcnítíuc<br />

cn.ae.ta íegÜBa q ceba ei geitíuo<br />

txiX. 3la tercera q ecba el geitíuo<br />

cn.ís. 3La quarta q ceba el geítmo<br />

en;us.la qnta q ceba el geíf" en.ei<br />

3las bo5est)&3 'í)bos fó trcs.actíua.<br />

imperfonal.paffíua:<br />

3las cDíugatíones uelosuerbos fon<br />

quatro.Ha piímera que tíene.a.lu<br />

enga ate re.enel inSnítíuo. 3la íe<br />

^Da que íierrc.e.luenga ante re.<br />

enel ínfínítíuo la tercera tlricne<br />

e.bzeucále re.cnel ínfímtiuo.ita<br />

que tíenc.i.lucn2a ante rc.cp.f!<br />

ínfínítíuo.<br />

3lo8 mooos Dfos uerbos fó cínco.Sn<br />

í)ícatíuo. ímpatíuo. optatíuo.íuü<br />

iüctiuo.ínfínítiuo,<br />

3t.o3 tícpos uclos ucrboa fon cinco,<br />

pzeféte. pzetctíto imperfecto, pze<br />

teríto perfecto, pzeteríto plufquá<br />

perfecto, futuro;<br />

aíaspetfonas Dcíosnóbzes^ pzonó<br />

biesfó tres. 18.a pzímera afi como<br />

Vo amo. la fegúüa como tu amas,<br />

k tercera como uírgilío ama.<br />

;2^0Do noiatíuD es DIU tercera pfona<br />

facáDO )?o que es xjfa pzímcra.! tu<br />

q esDelafegíÍTja. % touos los uoca<br />

tíuos^q fon. "oeta fegúDa pfona.<br />

Slóbze fuftantí'áo es el qíe Declina<br />

i^^íii \m artícto o poz xjoafoía;mcte.<br />

afí como.poz elfenoz.poz elóbze %<br />

la muger.atJÍcctiuo es elq fe •QZÓX<br />

na poztrcsartictosopoz treaoí<br />

ucrfas termínatíoés. como poz co<br />

fa bien au€turaüa.poz cofa buena<br />

1/\elatíuo es el q íe repicféta atgiíu<br />

anteccDétc. jHnteccDétc es el cjue<br />

esrepiefétauo uealgüo relatíuo.<br />

€1 aDíectíuo 1 el fuftantiuo en tres<br />

cofas cóuiení.en geñro.numero n<br />

cafo.como el uaro bueno.<br />

€1 relat^.-^aníieceDéte eri tres cofas


tictiíút. ín genere numero iper<br />

fona.ut ego amo.qní noceo<br />

3Domínatímisiiietbüín Duobus<br />

cóuemut.ín numero t iperfona.<br />

utegoamo.tUDocea<br />

(¡Dmne uerbú actuul ucl acíionem<br />

fígnificás exígít ante fe nomínatí<br />

uum p2o pcrfona agentí i accufa<br />

tiuú uel alíü cafü pzo perfona pa<br />

tíétí.ut ego amo te.<br />

(Dmne uerbú paffíuú uel paffionem<br />

fígnífícans exígít nomínatíuü pío<br />

perfona patíentí i ablatíuum cu<br />

piaepofítíóe a.Labpzo pfóa agétí<br />

* ¿r' (;'!•<br />

cSuíené.en geñro.'numero. i per<br />

fona.como vs^ amo.el ql éfeño<br />

€1 noíatiuo % el uerbo en DOS cofas<br />

conuíené. en numero i enpfona<br />

comoj?o amo.tu éfeñas.<br />

Jí000 uerbo atíuo o q fignifica aríó<br />

DemáDa ante fí nomínatíuo-pozla<br />

perfona q baje, t acufatiuo o otro<br />

cafo poz aqlla pfona que paoece.co<br />

moj^oteamo.<br />

íCoí)o uerbo pafiuo o q fignifica paí<br />

ííon:DemanDa nomínatiuo poi la<br />

pfona qpaoefccTt ablatiuü có pie<br />

pofitió 6,a.o.ab.poila pfona q base<br />

Üos gerunoios fupmos % píicipíos<br />

•oemáDá tjefpüs re fí el cafo con q<br />

fe oiDena el V&Q Del qual Defcíéué<br />

itas ppoficinés que ííruen al accufa<br />

tiuo;poné fe abaxo eñl líb° tercero<br />

ilas piepoficioés q firué.al ablatíuo<br />

pone fe abaxo eñl libio terceto,<br />

üaeppofícíocsqfirué al accufatíuo<br />

áj % ablatiucfe pone allí.<br />

iia0 ppofício^sqfolo fe bailan enla<br />

compofícíon fon eftae.<br />

€1 nomínatiuo ficpie fe ríge'De uct<br />

\>Q expffooqfcfntitDc. enrason<br />

T)e fuppofítoofúoaméto.<br />

ílEl getiit" quafí iil'^it fe rige oel nó<br />

\yit ue fuerza ue poffeffió.a ueses<br />

ufa natura Del nóbze o í>bo<br />

€1 Datiuo laa mas veses fe rige De<br />

>{)bo De fuerza oe allegamítto.a ue<br />

5esDt'nóbzcpoi fpecíal fínífícacíó<br />

€1 accufatíuo las mas vieses fe rige<br />

Del J^bo poz fueteaoe tráfícíó o DC<br />

pzepoficíó.aVJ^estanbicDe nom<br />

bzeaDíetíuo.'í'bo o participio, poz<br />

fuetea Déla fígiua fpnecbDocbe.<br />

(t\ uocatiuo ficpze fe rige De uerbo<br />

Déla, feguuDa pfona .DelmoDo ím<br />

peratíuo en rasó De íuppofíto<br />

€1 ablatíuo las mas Y>e3es fe rige d<br />

bo mcDíáte la piepofícíó.a veses


EX rpecíaií uerbí ngnífícaííone Tjeífl efpecíai fígníficadS ueí í)bo.<br />

ííEfectiV plerumq5 regítur a uerbo (¡El effetíuo muchas \)e5ee fe rige DÍ<br />

ex uí ínftruinentí quo alíquÍD fit 5í)bo poz fuerza uel íftruméto c5 q<br />

alíquátJO ex uí comparatíonis, ^ algo fe basca \5e5e0 poz fuetea De<br />

líquanDo ponítiii ábíoliite cópació.a X>e5e8fe póe fuclto ü S)bQ


M/»- ^^ItVW ItVIlltlIUlll*<br />

Í\op2ía nomina uíro<br />

tumaut quafíuíroít<br />

funtgenerísmafculí<br />

m»ut;<br />

íaefar.ans.<br />

ííaíc^aeLelfe;<br />

jmars marti».<br />

^2op2ía nomina focminatú aut<br />

quáfí foemmarum fút genetía<br />

foemíniní.ut,<br />

€lcopatra.trae.<br />

^enua.ueneti0.<br />

Jílomína quaeratíonefígnífica<br />

tí au mares pevdnent mnt ge<br />

• nerí9marcuUní.ut.<br />

patriarc^a.c^ae.<br />

¿onfuLconfuííe.<br />

jnomína quaeratione.fígníficatí<br />

aB foeminaa pettínét fút gene<br />

rwfoemíninuuc;<br />

3iena.knae.<br />

Hírgo.uítgínís.<br />

STiominaquacratíone fígnifíca<br />

tíat) mares etfoeminaé pcrtt<br />

ncnt communía íunt DUO^Z ge<br />

nerum.ut. *<br />

l^omo Ijomíníf.<br />

^auper pauperíf.<br />

Jüomínaquaeratione fígnífica<br />

tiau mare?i foeminas pertí<br />

nét:.atq5 etías neutris liígipof<br />

füt.communía funt triuj gene<br />

rum.ut<br />

^zuDenspiuDentif.<br />

^eUx.foelicis.<br />

ÍXomina menfium gcncris fút<br />

mafcuUní,ut,<br />

Cümntílio quíntílís.<br />

^cptember feptembiis.<br />

íiomina fluuioinm geneti» íút<br />

mafcuUní.ut.<br />

^na anae*<br />

, /<br />

wilúi gCnciO» utíornoblcf<br />

of nomb2C0 p2op2ío9<br />

t)Cua2oncfoquariua<br />

roneafonüel genero<br />

mafculíno.como.<br />

^02 ccfar emperaD02*<br />

Í^02mícbaelangeU<br />

t3o2 elüíos Délas batallas,<br />

3Íof nób2e8 p20p2íos De l)emb2aí<br />

o quafí ^emb2af fon Del genero<br />

feminino.como.<br />

$3o2 una rej^na De cgppto.<br />

1^02 la Díofa Délos amo2es.<br />

iof nomb2es que po2 rajó Del fíg<br />

nificaoo pertencen a macbof fo<br />

Del genero mafcuUno.como.<br />

po2elpatriarc^a.<br />

^02 el confuí romano.<br />

3; of nób2ef que p02 rason Del fíg<br />

nífícaDo pertenecen a bcmb2af<br />

fon Dcl genero femíníno^como<br />

po2 el alcal^ucta.<br />

po2 la uírgen.<br />

3iof nombies que po2 ta5ó Dt fíg<br />

nífícaoo pertenecen a macboi<br />

y líemb2as fon comunes De Dof<br />

generos.como.<br />

po2 on\b2e o muger.<br />

poi pob2e 6b2e o muget.<br />

3los nombzes q po2 rason Del fíg<br />

nifícaDo pertenecen a macbos<br />

y ijemb2as: y tan bien fe pue<br />

Den íuntar con neutros comu<br />

nes fon De tres generos.como<br />

poicofap2UDente.<br />

po2cofaDicbofa.<br />

Iloí nombzes ocios mefes fon vX<br />

genero mafcuUno.como.<br />

po2elmcsDeíuUo«<br />

p02 el mes oe fetíemb2e<br />

3los nombzes Delosríos fon Del<br />

genero mafcuUno como<br />

^02 guaoíana»<br />

Nííf


3l2omína arbozum geneds funt<br />

foemínmi.ut;<br />

'^mnus pzuní:<br />

¿erafua cerafú<br />

3Tilafcuíína ueio funt;<br />

jfí\ubiis rubí.<br />

liDuin >.i3 Dunií.<br />

(Plcaftcroleaíírú<br />

Jlcutcauevoíunt;<br />

g^ílcrfüa-íe* '<br />

terraterrae,<br />

Iljlafculína funt<br />

^cyú)^ fcj^tbae.<br />

Sílautanautae»<br />

ilanifta laniftac»<br />

f^ny íTuaDaíoucüí?;<br />

l-ornombzeÍTjelof arboief fó Dcl<br />

gentro femíníno.como.<br />

poi el ciruelo.<br />

^02 el cereco.<br />

jlilafculinoe fon.<br />

^01 la carca. | /<br />

ytcnn c ma-U aj^pc.<br />

afpC'TíL<br />

^oza5eiicl)e. ^.<br />

jlcutros fon.<br />

^02 lauímb2era.<br />

3^02elalco2noque.<br />

4^02 el robze.<br />

$5oz el berne.<br />

%oe nonibzesDC cíupaues.ífía».<br />

naues.fabulas De poetas fó -otl<br />

genero femíníno.como.<br />

^02 fcuíUa.<br />

^OZtOÍCDO.<br />

^02íuicaína.<br />

^02 cal¿5 ^(iii<br />

^02 una ñaue.<br />

poi una ñaue .<br />

ipü2 una comedia.<br />

:p02 una trageoía;<br />

iiauicion que en lugar ue nom<br />

b2e fe toma como no fea nóbzc<br />

fon Del genero neutro.conto.<br />

^0 el amar<br />

po2bermofa mente<br />

ilos nombzea Dclaf lettas en gtí<br />

ego y latí fó Dfgeño neutco.co*<br />

po2.a.letra<br />

j)02.b.letra<br />

3i\egla8 Déla tecmínacíon<br />

of nóbzes en.a.acabaDp«<br />

fon f emínínos.corao<br />

^02 la mufa<br />

^02 la tierra<br />

'/Ijiafculínos fon<br />

^02 ombze tartars<br />

$)oz marinero<br />

:^02 efgremíDoz


^opljífta fopíjíftac,<br />

acurra fcurvae<br />

llpxa Irxae<br />

^opapopae<br />

¿criba fcríbae;<br />

3^octapoetae.<br />

ílomínaterdae T)eclínatíonííd<br />

nía (út graeca genis neutrí. ut<br />

(¡Hmblemmaatid.<br />

peripetafmaatís.<br />

iTlomína Detíuata et compofita<br />

cómunía fút TJUO? genctú.ut*<br />

Conwíua conuíuae,<br />

^gricolaagrícolae.<br />

n.e termmata neutra füt.ut*<br />

3Honile monilie.<br />

niantile mantílís.<br />

íFoeminina funt noía gracca*ut<br />

üibre Ub)7eB,<br />

^inccbTJOclje fíneclpocbes*<br />

ná.terminata neutra ftít.uí.<br />

(0ummí inDeclinabile,<br />

n;o,termínata mafclma füt.ut<br />


n.nm.termínata neutia fút.ut<br />

templum tctnplí.<br />

í\egnumtcgní.<br />

n.an.gtaeca lunt mafculína.Qt<br />

Reaman aníC<br />

jj^eananfe.<br />

n .cn.tranínata neutra fút.ut<br />

jFlumen mínta,<br />

íhilmcu míntf.<br />

]nr:iafcuUna funt<br />

Htcbenemf.<br />

2\cn reñís.<br />

Splen fplcníí<br />

3l)?enlí^nÍ8;<br />

^agen enís.<br />

Ij^ecten íníf.<br />

Jlatnen íníf.<br />

jl^imien cmf.<br />


Iterítenerís.<br />

IKuüet tut)crx6:<br />

3laffer lafícris,<br />

^íperpípecís.<br />

^apauet papauetía;<br />

iácx uerís.<br />

^íffetfíffctíf.<br />

Hberiibcrís.<br />

íícer ríceríe*<br />

íauauer eríf»<br />

5ín5íber erís*<br />

51uber cris*<br />

(TomniuníaDuo? gcnctum (út.<br />

^aupcr eríe;<br />

^uber crís.<br />

Xdbct cría,<br />

n ar.fmítamafcutínafunt^ut<br />

Hír uírí.<br />

JlilartKrís;<br />

3íleutraucrofunt;<br />

(í3>aDír íríf.<br />

^yirinüeciírwfeue.<br />

n .or.tcrmíata mafc!ím£ fút.ut<br />

€olo2 ozíf.<br />

jFoemínínum eft.<br />

Birbozozíí.<br />

líletitrauctofunt.'<br />

pícquoi 02íf.<br />

31i1armo202ifi<br />

^002 ÍTtDcclínabíle.<br />


€t compofíta á uecoze. tit.<br />

StlDeC02,02Íf<br />

n ,ur.termínafá neutra füt,ut<br />

jíulgurutíf.<br />

3iriutmur,urí0<br />

Jlílafculina ucro funt;<br />

JCurtut,uríf.<br />

l«¿Lultur.utíf*<br />

^ftur«uríf<br />

^nxur.uríf<br />

&tut fatud.<br />

n.as.tcrmínata foemítia fút«tU<br />

•jj^onítas.atír»<br />

^umanítas.atíí<br />

3Tj0.afculmaíunt*<br />

^fafíis.<br />

Has uaDÍd,<br />

mafmans.<br />

jneutra ueco funf.<br />


Jpople8.ítíf<br />

pírícs.ctís;<br />

fetípes.ítíf<br />


jíafds.df<br />

pífcís.cíí<br />

€olli3.líf<br />

íaUís.lis<br />

jFoUis.Us<br />

€nfís.fif<br />

JlileníiB.fíf<br />

íáectÍ8.ctís<br />

^oítí0;fti0<br />

^nguis.guíe<br />

TCoztís.tia<br />

íauhs.Us<br />

3lapis ii)í0»<br />

Hnguí8,guífl<br />

í!Dibí0.bí6.<br />

ganguis mis,<br />

•CucumtB ctíBe<br />

3piílm'B cria,<br />

€t bflbentía.n,antc.í0.ut.<br />

íínís erís.<br />

5gni0.ígm0.<br />

€t conipoíita noía ab afíe;uí¿<br />

SreffisJís.<br />


n .os.f crmíata mafcftrta fíít.ut<br />

3Tilonocero6.otís»<br />

jíoemínína fiint,<br />

líDOsBOtííJ.<br />

«los COtÍ0.<br />

3íl entra funt.'<br />

^rgoe.ú<br />

íal)os.ú<br />

3TiUel06.í;<br />

\<br />

po2 el bígo o bígueca<br />

po2 la cafa<br />

po2 la rueca •<br />

'^02elpo2tal<br />

po2ellinage<br />

po2 el aguia;<br />

po2lamano<br />

V los nob2ef griegos cj mut>a»of<br />

en.us.como poi una cíuDaí)<br />

Jleutros fon<br />

po2,el pueblo<br />

po2 el piélago<br />

poilaponcoña<br />

p02 la putrefacíon<br />

n .iif. uela tercera tjedínacíqn<br />

neutros fon como<br />

p02 el cuerpo<br />

p02 el tiempo



Ílnfans.antí3<br />

feífron0»ontíé<br />

^aren0,entía<br />

n^t.unum eft neutcnm*<br />

Caput.ítía.<br />

(¡Ht DÚO compofíta a capítc.<br />

dDccíput.ítíc,<br />

^incíput.ítíd<br />

n.x. tcrminata fí funt mono<br />

fpl laba foemínína funt»ttt<br />

4^ax pacía<br />

ifex fect»;<br />

3llafcuUna funt.<br />

ifVex regía»<br />

c^rexgtegí*,<br />

íalx cSría.<br />

Commune miozum gene? eft<br />

UPuxnuda,<br />

n.ax. termínatflfi funtpolj^<br />

fpllaba fút ttuo tátusnufcuna<br />

5lbo2ax.ací9.<br />

3límax.add<br />

luuex.íríe<br />

3^oUexácts,<br />

5Fo£mímnafunt.'<br />

íclídexacís<br />

íatexacís,<br />

^j^mbzcxa'aa<br />

^upeUex^ííUw<br />

n,íx. tcrminata ícmínaíitttut<br />

i^erxux.ída<br />

<br />

^02 el calcañar<br />

Común Dc DOS generoa ea;<br />

^02 guíaT)02 o guíacoza<br />

oa acabaDoa en.ax.fi fó De mu<br />

cbaa fvUabaa DOÍ (O mafcuUnof<br />

^02 las co2acaa<br />

^02 el caracol<br />

-.^ I S rt- M^^/'.JV^ tS<br />

Ut> VtlVlMUUUO C*l'/*>*lll»ikUllU» lU<br />

^02eliue5<br />

po2 el pulgaz<br />

iJFemínínoafon<br />

po2 el golpe<br />

po2el carril<br />

^02 la teía<br />

pozelalbaía<br />

oa acabaDoa é.íxJemíoa fíí d^<br />

p02lapen)t5<br />

Í302lacoDO2m5<br />

JH-afcttlínoafon<br />

po2elarcooboucoa.<br />

po2omb2eí)ecílícía<br />

po2omb2CDefenícíai<br />

po2elgufanDt)efet)aJ<br />

pozunaferpíente;<br />

poz el uafo.<br />

po2 la uena anitoatisiQlkpiccnc<br />

poz un animal.<br />

po2unuíento¿


ii,ox,Buo funt focmínína.<br />

Celox.ocís.<br />

Solox.octe.<br />

n.nx.unum eft focmínínum<br />

íoramuneuuoium genc^j unú»<br />

€oníunx»2Í8.<br />

UPe genere Dubío»<br />

omina uubíí ííue íncertí<br />

generís: quae auctozes<br />

piotulecunt ínter mafcu<br />

línú et foemínínú baec f ere füt<br />


"^Utljio^fe ct^íopííTa;<br />

írcs creffa.-<br />

^^raxíbteiffa»"<br />

CiUx dlíffa.<br />

^I;oeníx píjocmífa.<br />

^octa poetrtx uel poetíífa*<br />

i? lamen flamína.<br />

5\eguíae comunef DeclínaMonu<br />

omina copofíta fequun<br />

tur regulam fimpUcíu<br />

ct e contrarío fímplicía<br />

regulam compoíito2um.p2aetet<br />

pauca.<br />

^zuQuís fanguínis.<br />

(Bxinqim exanguía.<br />

^es peüís;<br />

Xí^ulpes uulpís.<br />

^pes.apís.<br />

^ubes pubí9.<br />

fmpubís ímpuberís ucUbííi<br />

i^nús quíetís;<br />

¿tequies requíetis.<br />

omina neutra babent accufot<br />

rinum et uocaíiuum íimílc ntS<br />

ir, fíngfori etín plurali ttín plu<br />

rali íemper terminantur in.a.<br />

ocaduuíJ fíngularis tt plura<br />

Me íimíliB cft fuo nominatiuo íxk<br />

q5 frequentíífíme.<br />

blatíuus pluratfimilís eít Da<br />

íiuD eíufDem pluralis,<br />

enitiuus pluralíft omniu5 DC<br />

clínationum'P2eterquá quintac<br />

recípit abfcírrionem aliquauDO»<br />

De p2ima Declinatione»<br />

3i\ima Declínaíío termí<br />

nationef babet ínnomí<br />

natíuo tref.a.af.ef.ut»<br />

^eneaa.ac.<br />

^Inci3ííe»;ac4<br />

^02 ombze omuger ue gm'ncai<br />

^01 cmbze o mugct De creta.<br />

p02 ombic o muger DC tracía.<br />

^02 omb2e o muger "oc cíUría,<br />

^02 omb2e o muger De fenicia,<br />

^02 ombie o muger poeta.<br />

^02 faccrDOte o facetDotíffa.<br />

i\cgías Dfa Declínacíó comuncf<br />

os nomb2e0 compueftoa<br />

figué la regla Dfos fíples<br />

V p02 el cótrario los fim<br />

pies la regla Dtos comptieftoe fa<br />

canDo pocos.<br />

^01 la íangre;<br />

^02 cofa muerta:<br />

^02 el pie.<br />

pozíarapofa.<br />

j^o2 el abeia.<br />

:poz el que comíenca a barbar;<br />

poz el que aun no cmbaruecc;<br />

^02 la bolganca.<br />

^02 la í)olganca.<br />

os nomb2es'neutros tíen? el<br />

accufatíuo v uocatíuo femeiante<br />

al ntó enel ííngular j? en plural.<br />

y enel plural fícpie íe acaba en.a<br />

el uocatíuo Del fíngular p plu<br />

ral es femeiante afu nomínaítuo<br />

p eftolasmasuesec.<br />

el ablatíuo Del plural es femc<br />

íante al Datiuo Del mefmo plural<br />

I genitiuo plural De tODas las<br />

Declínacionef facáDo los Déla quí<br />

ta recibe algunaf uesef coztaDuza<br />

Déla p2imcra Declinación.<br />

ap2imeraDeclinaciá tic<br />

ne é nominatiuo tres ta.<br />

minaciancf.a.af.ef.comq<br />

^oiuutroiano.<br />

pozuntroiano*


termínatur.ut<br />

^ncljífesanc^ífac.<br />

jíoztunafoztunac.<br />

^liquanüo termínatur ín.aí,ut<br />

^ulaaulaí.<br />

Sierra tctraú<br />

^líquaiiDo termínatur ín«aCut<br />

^milíafamiUae*<br />

xterra tetras»<br />

(Dfto nomina tríum gene:?^ mít<br />

tüt genítíuum ín» íue.ut<br />

Hnus una unum »uníuf,<br />

féiiius uUa uUum.uUíus,<br />

íluUue nuUa nuUum nuUíus<br />

^oluB fola íolum.folíus;<br />

%otn3 tota totum.totíue,<br />

íHlíua alia aliutj.alíue.<br />

^Iter altera alterum.alteríud<br />

Hter utra utrum^utrius.<br />

atíuu0 ín.ae» uíp^t^ongon<br />

fctminatur.ut<br />

ílerta.rae.<br />

Qiuz fecaunt gcnítiuum ína'uf<br />

faríunt uatiuum ablata,u0.ut<br />

l^niu9.uni.<br />

ccufatíu^ í.am«termíatur.ut<br />

JCerra tcrram.<br />

ocatíuufín.a.termínatur.ut<br />

ííerra o tetra.<br />

blatiuus in.a.temíttatut.ut<br />

Sierra a tetra.<br />

omínatíu^ et iiocatin'-' pluraf<br />

ín.ac.utpl)tl)ógó termíatur.ut<br />

jCerrae o tevtae.<br />

cnítiu^ í.arum tcrmíatm ut<br />

J^ettae tertarum,<br />

•í íi'imf in .íf.tcrmíatur.tit.<br />

Sierra e tcttíe.<br />

^auca tñ exeút í abu0.l)aec feve<br />

5h'(íac filíabua. ,o<br />

' (0natae gnatabus. '¿7^^%<br />

Ai. jH<br />

3^n-» la fh^fittta»<br />

f-- VIL. M* • •'*» •»! >M.<br />

l gemtítto en.ae.T){p^t^ongo<br />

reacaba.como<br />

$5oz un troíano.<br />

pozuntroiano.<br />

^ozlafoituna.<br />

^Igunaí UC5C8 fe acaba en.aí.co'<br />

^oielpalatío.<br />

^02 la tierra.<br />

^IgunaB u^es ít acaba LzL cif<br />

Po2 la familia.<br />

^02 la tierra.<br />

CDcbo nóbzesDe tres gños embiá<br />

el genitiuo en,iu0.como<br />

^02 uno.<br />

^02 alguno.<br />

1^02 ninguno:<br />

^ozfolo.<br />

Í:^o2 toDo entero.<br />

^O2unot)emucbo0.<br />

^02unoDet>09.<br />

Í5o2qualDeDO0.<br />

I Datiuo en,ae.Dipbtbongo fe<br />

acaba afí como<br />

^02 la tierra.<br />

3lo8 qfi5ieron el genitiuo cn.tuf<br />

ba5é el Datíuo quitáT)0,us,co°.<br />

p02 uno.<br />

I accufatiuo fe acaba é.am.co"<br />

p02 la tierra.<br />

I uocatiuo fe acaba en.a.co"<br />

po2 la tierra.<br />

I ablatiuo fe acaba cn.a.co*^.<br />

po2 la tierra.<br />

I ntó y uocatiuo Del plural<br />

en.ae.DÍpbtl)ógo fe acaba, como<br />

poi lae tierras.<br />

I genitiuo fe acaba en.arü.co"<br />

po2 las tierras,<br />

I Dattuo fe acaba en.tf.como<br />

pozlastierta».<br />

J^ las pocos fal§ en.ab9 eftos qfi.<br />

po2 la biia*<br />

po2 i)iia.<br />

-^/


üíbcrtae líbettafaiifl;<br />

I5)eaex?eabu0»<br />

€quae equabu^.<br />

]nnulaemulabu0.<br />

lIDuae Duabus.<br />

pímbacambabus^<br />

ccuiatiu^ m,af.termíatut.ut<br />

JCerrac.terras.<br />

3¡pe fecüua Dedínatíone.<br />

ecíÍTJa Dcdínatíotermí<br />

natioéa íjabct í ntoíec<br />

cr.ír.ur .um.uf*cuf.ut<br />

Hír uírí»<br />

ítcmplum.í;<br />

Donimu0.í.<br />

pentbeus.í,<br />

enítíuus fcmp ícrmítiatut<br />

ín.í.eqm07Uabufq5 efí.ut,<br />

^cannum.nú<br />

l^auca tñ crefcüt una filaba.<br />

cíS>íbbcr»tí.<br />

aiacer.rt.<br />

^Dultcr.rí;<br />

3líber.rí,<br />

Eíber.rú<br />

39íber.rí. r<br />

^zaefbííecrí»<br />

31ílífcr.rí,<br />

ener*rí;<br />

Seneraú<br />

5IDexter,tí,<br />

^uer,rú<br />

€t compofíta a gcto zt feto» ut<br />

"iíírnnger.rí,<br />

Sígnifer;rí*<br />

Sn»eus,T>ípl)tí;ongon tcrmínata<br />

J-<br />

3^02 la nittgct V^it ^€ fíctuaJ<br />

^oilamofa;<br />

^02 la pcgua.<br />

^02 la muía.<br />

3^02 DOS,<br />

^02 ambas*<br />

I accufatíuo fe acaba cn.af.Cj<br />

3002 las tierras;<br />

¿¡Déla fegüua TJcdínaríon,<br />

a legÚDa Dcdínaríó tit<br />

ne en ntó feK tcrmíarí<br />

onef.er.ír,ur»ü,ur,e^ c"<br />

1^02 el niño.<br />

j^02 el uarou.<br />

#502elljarto;<br />

^02 el templo.<br />

P02 el feño2.<br />

1^02 un rej7 tljebano.<br />

I genítíuo Íiép2e fe acaba en<br />

tv ef De iguales fj^labas. como<br />

po2 el efcafto:<br />

^02 Dios,<br />

pocos épero crec2 en una fj^laba<br />

P02 C02C0baD0.<br />

P02DerpeDacaD0.<br />

jp02 fuegro.'<br />

po2afpero.<br />

po2aDultero.<br />

po2omb2elíb2e.<br />

po2elDíosDeluino<br />

po2omb2eDeefpaña»<br />

P02 el anaano.<br />

p02unuaron.<br />

po2mefquíno.<br />

po2 perno.<br />

po2 tierno.<br />

po2 el que Da pzofpetíuaD;<br />

po2Dieftro.<br />

P02 niño;<br />

V los compueftos Detca^et;co*<br />

p02elpaíeDelaft^a.<br />

p02elalfere5.<br />

of acabaDOs en.e^.'oípl^tljógo


mítttk gcnítíaú ín4.ueLct« ut<br />

^cntljeue pentbi uel pcnt^eí,<br />

Jleteua teri uel tereú<br />

atíuufín.o.tetmínatur cuí<br />

fímílÍ6 eft ablatíuu0.ut.<br />

3ii iagíftet magiftro a magíftto<br />

puer puero a pucto.<br />

ccufatíu^ útim tctmíatur»ut<br />

^uecpuecum:<br />

Híc uirum,<br />

ocattuu0 a nomíntb^ f ermí<br />

naííí ín.U0.fo2matur. ua^muta<br />

íain»e»ut.<br />

HDomínuB o Domine.<br />

¿eruuB o feruc.<br />

3ÍXoía pzopziatcrmínatam .íua<br />

fozmát uocatiuüablata.uf.ut.<br />

Laríus o laru<br />

5lntoniU0 o antoni.<br />

Deus quoq5 facít o Deus.<br />

3Q.omínatiuuf ct uocatíuuf<br />

pluratíná.termmatur.ut;<br />

íponuni o Dommí»<br />

Sóeruí o fcvuú<br />

3íleutia ueco fozmát a, genítíui<br />

fmguiatÍB mutata úi.aait.<br />

SEemplí templa,<br />

^eciúií pecuh'a.<br />

enitiu'-^ ín.o?.termínatu2.ut<br />

UPommi.ozum.<br />

^zxvÁ. 02um¿<br />

atiuuf ín.if.ttiminatur.ut.<br />

Domíní Dominis.<br />

¿eiuí feruis.<br />

ccuíatíu'-' í.of.tetmíatur.ut<br />

íIDomíní Dóminos.<br />

5)Ecuí fctuos.<br />

De tertía Declínatíotie.<br />

evtiaDeclinatío tei*mí<br />

natíoés nominatím ba<br />

bet complurcs: qiiac<br />

omnee mittunt ¿enítíuum ín<br />

ííj. feD Díffeventer.<br />

1 •?•<br />

/11^ •<br />

^:f.:-^>---<br />

Ibfcín d genítítto en.


n .a.tetmínata míítút geni<br />

tíuumín.atís.ut.<br />

3peripctafma.atí»»<br />

¿ezcuma.atí0.<br />

n.c.termínatamíttuí geni<br />

tíuiim.e.mutataímía. ut<br />

Jiilonílemomlíd;<br />

3iaantilemanrilÍ0.<br />

n.o.terminata ^efít í»omY;<br />

Jíil.ulío mulioms.<br />

Jllango.mágonís,<br />

Sn.ínw.xicto mítíuní baec:<br />

íZuxbo.ínís.<br />

íarDo.ínís.<br />

TílemoAnie*<br />

^poUo.ínís*<br />

íEí termínata ín DO.UCI ín go»<br />

gcncris foemímní.iit.<br />

^IbeDo.íníü*<br />

Hírgo.íntó.<br />

^Iníen facít aníenfe.<br />

€aro catní^í<br />

n .cDuo funt tantum; ^<br />

i^ac lacíís,<br />

^Ucc allecis.<br />

n.ü.umimcfííTf.:<br />

'^ogut»bogUDÍf; '•"<br />

n a.tctmínata affummunt<br />

ín gcmttUQafl.ut<br />

^nímaUalís»<br />

^cctígaUalíd<br />

5ID110 nomina tecípíunt^Ife;<br />

3ll.elmeUÍ0<br />

5felfeUí0<br />

n .n.termínata aíTummut<br />

Íngcnítíu8íi3»ut<br />

Jlítan titania<br />

Dcipíjín üelfíní»<br />

5n ánis.exeunt<br />

íslngenanís<br />

pecten.inís<br />

|nguen,ím«<br />

os acabatjos en.a» embían el<br />

genitíuo cn.atís.como.<br />

'001 el cíelo Tjela cama.<br />

poz el iiafopzecíofo.<br />

08 acabados en.e*cmbíá el<br />

genitíuo m'DuanDo.c»cn»ií.co''<br />

^02 el collar ue 020.<br />

^02 el pañejuelo De mefa,<br />

ofacabaoofcn.o.íalé en oníf<br />

3po2 el asemíleco.<br />

^02 el que ncnüefíeruoa,<br />

íBn.ínía embían cftoa»<br />

^02 el f ozuellino.<br />

^02 el quicial uela puerta,<br />

^^oilaozDcn;<br />

$>02 omb2e o muger.<br />

^02 ninguno o ninguna;<br />

'^01 el Dioa apollo.<br />

y lofacabauof en.-Do.o en.gotjr<br />

genero feminino,con)0,<br />

^02 la blancura.<br />

^02 la uirgen.<br />

^02 un lío De ttalía:<br />

^01 la carne.<br />

n.cDos fola menttfon.<br />

3^02 la Icctje.<br />

po2 la faifa Dealac^es*<br />

n.Dmno es.<br />

pozunrej^De áfrica.<br />

'4J8^ acabábalos en.l. toman<br />

enel gcnítiuo.Í8.como;<br />

po2 el animal.<br />

Í302 la renta.<br />

S)os n£>mb2es toman.lís»<br />

pozlam.iel.<br />

po2 la fíe!.<br />

os acabados en.n; toman e<br />

nel genitíuo.Í9.como.<br />

po2 uno uelofl gigantea;<br />

poi el Delfín.<br />

íHnínísfaleneftOí.<br />

pozlauña.<br />

po2elpej>nc.<br />

po2 la ingle.


(gluten .ínís<br />

(Bt noía finita ín mcn.r,ccn.ut<br />

Jlomennominíf,<br />

ítubtcen tubítínís<br />

Jn.on.tetminata nonnunquam<br />

mítíít genitiuú in,ontÍ0.ut<br />

)IDemopboon.ontÍ9»<br />

ilaocoon.ontis.<br />

n;r*terminata affúmüt.íf.ut<br />

Jtozcular,arÍ6;<br />

€olumbar>ari0,<br />

Hnü nomen aífumít.rís.<br />

jfar farris.<br />

3n.biíé üero cxeunt.<br />

áelcbcrcelcbíis:<br />

^luber falubzid,<br />

^j^mbei* Ijpmbiís,<br />

^eptember.bzís.<br />

©ctober.bzie.<br />

•JlDecember.biís.<br />

Jlijiulciber.bzís,<br />

|n .cris.cxeiint.<br />

^cet acrÍ0.<br />

l^lacer.crís;:<br />

Holucer»crís.<br />

5n.trÍ8.exeüt,<br />

^aíci\tri0.<br />

3iaatev.ttia.<br />

5Fratci\ttís,<br />


ifxobut.oiísJ<br />

n.af.íccmíata ejceút l,atíf»tit<br />

^aíctíis píetatís.<br />

vT'aftítaQ.íitis.<br />

ítvdpíunturpauca.<br />

^iifiiaDís.<br />

Hafíiafis»<br />

Jllaímada.<br />

'irasaííif.<br />

(02.ieca noíamíttíít genítíuú qn<br />

Daq5 ui.aDÍB.quáüOcg í.áííCut<br />

:^aUa3.aDt0.<br />

¿)ccas.a'DÍ3.<br />

gana0.aníÍ3.<br />

ii.í;oas-antís.<br />

n .es. termínata mafculina<br />

aiit comunía T)UO:|2 gcncrú mít<br />

tüí gem'tiuiimínátÍ9,uí.<br />

llimes.ítís.<br />

'SlflÜC&ÁtÍB.<br />

^ií .cds.uero^exeút, -'<br />

33aríc0.etÍ0,<br />

-ju'CtpCy.ciiB.'<br />

^2cpes.etís.<br />

}]ntctpzcs,cíís' '.<br />

ijiíDígee.cíís.<br />

*3cbc0.etÍ3. - •.<br />

5]nqme3.ctís.'<br />

ilocuplcs.ctís;<br />

31i1a¿ne3.ctÍ3.<br />

^n.eDís; exeunt;<br />

^espeDís.<br />

íH)bff3.WÍS<br />

^iefe0.ÍDÍs;<br />

IPuo nomina mutátefl\in,Í6V<br />

'Baíes.tis»<br />

€?Z3eca noigL quSuoc^ nUttütge<br />

^oielrcbzcofuerca.<br />

of acabauos é.af.íaU cn«atí*<br />

po2 la religión»<br />

^01 la caftiüaD.<br />

Sacanfc efíospocoí;<br />

^02 el fiaDoz Déla ba5.<br />

^01 el uafo,<br />

^02 el niacbo»<br />

pozlalíbza.<br />

ofncbzef gríegof ébíá el gtS<br />

alaf ue5€f taDíf.auesef cn.átíf.<br />

^oz la DÍofa palas.<br />

^02 la Desena.<br />

:^o2 el bíio De euanDzo.<br />

pozímrepDelemno,<br />

of acabaD03 en.ef.mafclínof<br />

o comunes DC DOS géneros em<br />

bian el geníííuo enads.como»<br />

poz la ünDe*<br />

poz ombze o muget "üt atfflas*<br />

Cn.ctis.falen,<br />

poz la pareD .<br />

poz el carnero.<br />

poz cofa continua.<br />

poz cofa que buela;<br />

poz el faraute.<br />

poz el canonísaDO. .<br />

poz cofa bota;<br />

poz cofa reDouDa.<br />

poz cofa fin bolganca^<br />

poz cofa rica.<br />

poz cofa De magnefía.<br />

€n.eDÍs.falen.<br />

poz el bereDtro o bcrcDeta.*<br />

poz el pie.<br />

(¡En.íDis.íalen<br />

poz el reben.<br />

poz el capitán De guatnídon;<br />

poz pere5ofo o percsoÉa.<br />

poz aquello mcfmoi<br />

St>os nombzes muDan.cí«cn.Í3«<br />

poz el bertaco<br />

poz el pzopbeta o poeta.<br />

3los nóbzcs griegos auoíeí^bian


nttiuú mutáx)0.ef. i íf.alíqntjo<br />

f ctif.aliqño tn.tf* lín etís.ut<br />

jDares.m uel.étía<br />

n.es foemímna míítunt ge<br />

nítíuü ef.mutata inaf.ut<br />

3n:ctís.ucro c;teunt<br />

íCcgcs.etíd<br />

^eges.ttis<br />

^n.coís.exít unum<br />

3n.crÍ0.quoq5 ejcit ununt<br />

Ceres.cererís»<br />

na9,termínata íjabétgenítl<br />

uum fimilem nomínatíuo.ut<br />

3gm9ÍgnÍ8.<br />

fallís uaUí0.<br />

SLapísá-Dia.<br />

^n.inís.exitunuitt;<br />

^anguw.inie<br />

Jn.ifiis.exítumim.<br />


^aitíiu í}abcní íimílem geni<br />

tíxni fuo nomínaííuo.ut<br />

Cclípfis edípfíB»<br />

iJLÍb2Í3.tíb2ÍS.<br />

3n.enrÍ0,exítimum<br />

^ímoh3 íinioEittí^<br />

n .03. rermínata míttüt ge<br />

nítíuiimín.otís.ut;<br />

jnílonoccros.otís.<br />

^n.oría.uero cxeunt;<br />

Ji\o3 rodó,<br />

jFlOS fl02Í3.<br />

Kilos mozi0»<br />

3Lep03 Icpoiis.<br />

(¡Ds.orís.<br />

In.offís.cxítimunu<br />

(Dr.offís.<br />

^n.oDÍB.unnm<br />


íDnus onerís<br />

iíatuslaterw/<br />

^etus ueteríó,<br />

íDpiie cpcris<br />

3n ut5is neto exeunt,<br />

IncusíncuDís<br />

^alU6 palUDÍs.<br />

^ecu8 pecuDís<br />

iCellus tellurÍB»<br />

^enu9 uenerís.<br />

liomína feminína plutíií fallaba<br />

rü cxcüt ín utis.^alus falutía.<br />

31i'lonofiUaba uero omía exeüt ín<br />

iirís iitmiis muría,<br />

íExapíñtuz Ijaec páuca.<br />


3Tj1timccp8.munícípí«.<br />

píuccpí tamé facít aucupw,<br />

^lU0 plUtífi.<br />

3Q omina tennínata ín .iiB.remít<br />

íñtgenítíuú ícerpoííía .túut<br />

(0en9 gentÍ0<br />

^ara partís.<br />

5n ÜÍ3 ucro exeúí bacc<br />

3len0 lent)Í0.<br />

iíronsftcmDw»<br />

c0lans glantJtó<br />

€tcompofítaaco2De. iit<br />

Íoncor0conco2t)í0.<br />

íópofita ab uncía míttuní ín un<br />

cío .ut.Q.iiíncims quíncuncís<br />

Sn.t. unñ tantíí nit caput capítía<br />

íompofíta neto ín cípítís. ut<br />

5^íccp8 bícípítís.<br />

Siipellex. facít fupeUcctílía.<br />

3tfcT facít ítincrís.<br />

íTi omina tcrmínata ín .x* míttunt<br />

genicíuú ablata.x,! aüuíca cíf.ut<br />

30 ax pací 9<br />

éí tamé füt poIlj7fi?{laba et babét<br />

.e.antc.x.mutant íUuü.c.inXin<br />

genítiuo UÍ.^UUGX puUcíe<br />

3n gis. uero exeunt bacc pauca<br />

%ex legís<br />

^\exregÍ0»<br />


SDaííuo fít ágcm'íuo 9blaíaa« ut<br />

^ater patrie pattü<br />

pHccuíatm^ fít ín .em. fá. gcnítíiu<br />

mutata ín.cm.ut patrie pattcm.<br />

In.in.iieio excujit •<br />

^laguDcviu maguDerím •<br />

íí\xtí\9 tufúm<br />

^utie bütím.<br />

^elíuspeluím,<br />

|n,em.i im.íímul ejccunt;<br />

If\efti3 reftem uel reftím<br />

jCurrís turteni uel tmrím<br />

^ecurie fccmem uel íecurínt<br />

^uppíBpiippem uel puppim<br />

¿febiis íebicm uel febiím.<br />

gn.im.cxeunt nota gracca babcn<br />

tía gítíuü fimUeminoíaííuo.ut<br />

€clipl'i0 eclípfis ecUpfim;<br />

^UquáDO tamé extiit ín .n,ut o<br />

uimiw ájüxybDÍn ab eo quoD eft<br />

cl)arrbDÍ0.<br />

^blatiu'^ exít ín.e.iiel ín.í.uel ín,e<br />

im.úfimiiL<br />

%l omina tctminata ín.c. nel in al<br />

uel ín arlí íüt neutra mítíunt a<br />

blatiuü ín.í.utmaremarís.<br />

^nimal animalis<br />

ípuluinar puluinaris<br />

3n.e,ucro cxeútbaecpauca*<br />

jFar farre<br />

^zaenefte pzaenefte<br />

^ubar iubare<br />

Slcctainectíte<br />

^oracte foracte/'<br />


naá arpínatí<br />

%lomím quae feccrút a'ccufatíuü<br />

ín.ím.míttütablatíuuín.ú ut<br />

JEiiífimtuffí.<br />

3íÍomína quae fecerút accufatíuú<br />

ín cm.uelín Ám, mítíuní ablatí<br />

mim in .e.iiel ín .í.<br />

Xmxz ufíiirríni turre uftuttí.<br />

Sn.c.quoc]31 inÁ, excunt ífía<br />

ÍÍUÍ6 cíue uel duí.<br />

'^4iií auc iicl aiü<br />

3ílain's ñaue uel itauí<br />

vTíauís claue uel clauí<br />

íJ^nguís angue uel anguí<br />

Hnguís ungue uel unguí<br />

^^mnÍ3 amne uel amní •.<br />

HectJsuecte uel uectú<br />

^oftí0pofteuelpoftí<br />

3¡lcptÍ0 neptc uelneptí<br />

Ignís ígne nú ígni<br />

$5tiígiíí3 ftrígile uel ftrígílí<br />

íllafñs claffe uel claffí<br />

^^iiQíl pugíle uel pugíU<br />

táígii uígíle uel uígíU;<br />

fupeKex fupellectíle ,1*. fupellectili<br />

-l--^,^ 1 I .„! I U..»^U..'<br />

#vKniutL iJynwíK iici ijyitivíi<br />

(Bt nomía uerbalía terminata ín<br />

íríx uí ^ííríx m'írícc.f.uítríd<br />

€t noía aDíectíua tríü gcnerum<br />

ut.foelis foelíce uel foelící<br />

plDíectíua uero quorü genus nc<br />

utrum exíttn ,e. míttunt ablatí<br />

mu'n.úíantü.ut<br />

Slobíiís nobile nobilí<br />

^3lus plurís fflcít píurí<br />

3n.e.fadt tamé bacc quinqué<br />

De gcneiüe genere,<br />

^auper pauperc.<br />

^uber bubete<br />

^ofpes l'ofpite<br />

rJoiombieí^catpíno.<br />

3l'o0 nóbzee q bí5í^on ^í acufatíuq<br />

en.ím.ecbá clablatíuo en.úcf<br />

^ozlatoffc<br />

ILosnombiesq bÍ5Íeron elaccu<br />

fatíuo en.em.o en.ím.enbíanel<br />

ablatíuo cn.c. oen.í. como •<br />

^ozlatoire.<br />

íEn.e.efo mcfmo i cn.í.íalcn eftoa<br />

¿02 el ciuDaDíno<br />

¿ozelaue<br />

^02 la ñaue<br />

^02 la Uaue<br />

^02 la culebza<br />

^02 launa<br />

^02 el rio<br />

^o2labarraTDelbíetro<br />

¿02 el pofte;<br />

¿02 la nieta.<br />

¿o2elbuego<br />

¿02 el eftregauera<br />

^02 la flota<br />

¿02 el 'lucbauoz<br />

¿02 el uelanoz<br />

¿02 el albaía<br />

^u¿i4uuum<br />

p los nfib2e8 uerbales acabáTiba<br />

en íríx.como po2 la ucceuoza<br />

Vlosn6b2es amectiuosDe tres<br />

géneros como po2 bié aucturat>o<br />

Jifias los aüíectiuos cupo genera<br />

fale en -e. embian el ablatíuo en<br />

,1, como<br />

3po2 cofa noble<br />

¿02 mas.<br />

ínas en»e. ba5en cftos cinco;;<br />

^02 elqtio acu-oeafu línaíe<br />

¿02 el pob2e<br />

¿o2coíafertíle<br />

¿02 cofa falúa "ot peligro


^^ofpes Ijofpítc.<br />

^íía nomina mítíilt ablatíuü ín<br />

«e.iit^9terpatre.<br />

omiatíiüiB 1 acufaííuuí nu<br />

meii píuralís termínantuí<br />

ín ,C0. xit ¡jatves paires<br />

'áTlomía iieroccefcétia í géítíiio plu<br />

rali fup gcítíuñ fígularé mittút<br />

pla€riíq5 acciifatíuü in ás. uc<br />

j^ieuie bzcumm bzeuís<br />

íiomína que fecerunt ablatiuum<br />

fíngularem m.i.míttunt nomina<br />

tiuum % accufatíuum pluralcm<br />

neutrum in.ia. ut.<br />

jFoelix foelice .i.foelicí foelícia<br />

Cóparatíua uero ntüt \ ..a. t^txi<br />

ut bzeuíoze.t. bzcuicii bzeuiora<br />

^lus quoqs pluri facitplura •<br />

Bpluftre apluftri apluítra,<br />

(0enítíu9 plutalis anominib^quae<br />

5?ecerútablatliiii íigularem in.i,<br />

exit in aum.ut aíel aíali aíalium<br />

3n.um.uero exeút quae íeciítur,<br />

laigil uígilí uígiliüm*<br />

¿upplex fupplici fuppUcum.<br />

©pifcxopíficiopíficü<br />

í^etus ueterí ueterum<br />

^rtifejc artifici artificum<br />

Jl/lemoi mcmozí niemorií<br />

donfois confoiti confoztü.<br />

^ncpsinopiinopum.<br />

íEt nomina comparatiua ut<br />

';^zeuío2 bzeuiori bicuíorum.<br />

^laeterpluspinri plurium,<br />

it noíacópofíta De capioás.ut<br />

^artíceps particípí partídpum.<br />

-.-; L<br />

^02 bueípeu o buefpe^a:<br />

ilos otros nombzes cmbiá'el ablatí<br />

uo en. e. como poi el paDze.<br />

I nomínaíiuo t accufatíuo<br />

Del numero plural faleen.ef<br />

como po2 el paDze<br />

31 las los nóbzcs q crece eñl geítí<br />

uo piíiral fobze ti geítíuo íígulac<br />

ébiá mucbas ue5cs el accufatiuo<br />

en. is. c°. poz coía bzeue i peqña<br />

3los nombzes que l)»5icion clabla<br />

tiuo ungular cn.i. embiain el no<br />

mmflttuo 1 accufatiuo plural nc<br />

utro en .ia. como<br />

^oz cofa bié auenturaüa.<br />

3ios nóbzes cóparatiuos falen folo<br />

en.a.como poz cofa mas pequeña<br />

^oz mas,<br />

^oz los oznamentos Déla ñaue.<br />

(¡El geítíuo plural uelos q bí3íeron<br />

el ablatino íingular en ,i. fale en<br />

íum, como poz el animal<br />

3Uas en .um, íalé eftos q fe fígué,<br />

'«XU'L VI, »>ftVtU.W«>A.<br />

^oz cofa umibe<br />

^oz officíal De algü arte •<br />

^02 cofa uíeía.<br />

^oz óffícialDe algún arte<br />

^02 el q fe recuerDa •<br />

^02 el Déla mífma fuerte*<br />

^01 cofa mcguaDa;<br />

€ los nób2es comparatiuos como<br />

^02 cofa mas pequeña<br />

giacanoopozmas<br />

(B los nóbzes compuefto De tomaz<br />

como poz parcionero<br />

(¡Bl genitíuo Délos nóbzes que bí5Íc<br />

ron el ablatíuo en ,e, acabafe, en<br />

,um. como<br />

3^02 el tiempo.<br />

jlilaa en áum; falé los q fe fíguf;


[ {•• C "><br />

^ísaffeaffíuml<br />

31/730 mare maríum,'<br />

Has uaDís U3DÍÜ<br />

Caro carne carníü;<br />

íoz corue corDíum,<br />

íDíí offe ^offíum<br />

3Í1ÍX níuíe níuíuTn.<br />

KfloxTioctetiocmm.<br />

Samnís famníte famnítíum "*<br />

ilíelítelítíum.<br />


«arta tjccltftatto tcrmínatío<br />

nes babet noíatíuí uuas^us.<br />

i.u.ut. éffus. (Íi5elu. ^CB,<br />

ín .11.11011 Dcclinatuz ín numero<br />

ííngularí.<br />


^fcuíatíuusín .em.tcrmwtüC.ut<br />

Wkemtm<br />

pblatiuws ín.f «tetmíatuz.ut<br />

Wíee uíe.<br />

TÜohtin^ % accufatíuu3 pUicalíí.<br />

cxeütín.ea. ut<br />

(0enítiu^míttítuiín etam.ut<br />

"SDícs Dícium<br />

S)«tiuii0 cxítín ebus.üt<br />

IipíC0t)ÍCbll3*<br />

íDe noíníbu9 anomalía;<br />

%éí\\t qxvktm nota qiiac DÍcii<br />

ÍU2 anomala.quía nuitSt ge<br />

nns aut ÜC dmatíoné.aut carent<br />

altero numetoautDefínunt ccr<br />

tíe cafibus,<br />

Ty'iafculína ín neutra,<br />

3íocuB.í.lod.02um.ue{ loca*.<br />

3ocu3.í.íocí.onim.ucl toca<br />

jlj Icnalus.úmenala.omm<br />

5fmaru6 .í.ífmara.ozum.<br />

02 un monte De troía<br />

^02 un mote oe laceocmoníá<br />

^02 un mote De ítalía.<br />

'^üi el bonete Dda cabeca,<br />

WQI cierta perua<br />

^02 la uáDa Del cauallero.<br />

^02 el filuo<br />

^02 la camífa.<br />

$"^02 la ualíena o [gran pece<br />

pozpermíffíon<br />

^ai manDato<br />

|3o2 el acontcdmíéto.<br />

1lo3 femeninos en neutros*<br />

|302 los paitos<br />

.po2Ííno muj? bla?ico<br />

pQzelalfaia Decaía


|E)crgamuíj.í. pcrgsma.ojiim"<br />

SieutrainmafcuUna<br />

l^üixú A, poirí. üiú<br />

SAaftram.í.rflítrí. ozum.<br />

€aclü .1. caclí. ozrú<br />

pirgoB .í.argí ozuní<br />

jFrcnü.í.fcení.a2um.uel frena<br />

íCapiítrum.i^capíftrúoiü.l'.tra<br />

j?íUum.í.filí.oiú.iicl fila<br />

¿(aufcriima.daurtn.o^.uel.íra<br />

Jleutra ín foemínína<br />

íSpulurii .í. cpulac. arum<br />

5e)ahieum .í. baíneae.arü<br />

>¿^eUalí.í.-oclídae arum<br />

ílepe m •occlinabile.ccpae arñ<br />

^iariac üeclinadonís<br />

^ugevuní a.íugcra.um<br />

v3a0 uafi0.uafa.orii<br />

3iauru3.i,uel.(auru0<br />

jílLUS.flCl.UCl ftCUS<br />

^uius píní. uel pinus<br />

úiucrcuo.qucrd.iiel qucrcuí<br />

ílolus colí.ucl colus<br />

>Ü)omu3 Domí ucl Domue<br />

* acu» laci uCi '«cus<br />

penus pmút penorís.f .penus.<br />

íDe noíníb^ pluralí carétibue<br />

^Uiralí numero carene nomina<br />

pzopzia oeorií. Ijomínú. montiií.<br />

filuarum. fluuío?.infularií. urbí<br />

U5, caeterarüqí xt^ nífí quae plu<br />

ralitez Dedinatur/iíDicímus tamé<br />

fcipíones fabios mtteUos^ íen íüc<br />

pío appellatíuís fút acdpienDa.<br />

3riomíaquoq5 elemétorú ut aer, TÍ<br />

metalD:j2: m aunuet figntfícantía<br />

res aríDas i líqucDas quae ín pó<br />

t)usirnenfurá referuntur utpí<br />

pez. triricum oleu5*acetum. quae<br />

tamcn nonnuhquam pluralitez.<br />

tfferuntur • ptaecípue cum par<br />

^02 una ríuBaB ue afia<br />

ios neutros en mafculínos<br />

poz el puerro<br />

^or el ratro<br />

Í5oz el délo<br />

^oz una cíuuaT) ÜC greda<br />

:^oz el freno.<br />

^oz el cabcftro<br />

^ozel l)ilo<br />

^02 el écerramicto<br />

ios neutrus enfemeníno»<br />

^'íoz maniaz publico<br />

^oz el baño.<br />

5[:^o2 los Deleites<br />

4)o2lñ cebolla<br />

jii)c Duicrfa oeclinadon<br />

^cz la iicbza De tierra<br />

^oz el uafo ouaftia<br />

poz el laurel<br />

^02 el bigo o l^iguera<br />

^01 el pino<br />

^or el robre<br />

'^oz la rueca<br />

^oz la cafa<br />

4^02 la prouifió Decofas Dccomez<br />

©elos nóbzes q carece D plural»<br />

iiDel numero plural carccé.los no<br />

bzes pzoprios Délos .Díofes óbzes<br />

montes bofques. ríosaflas.ciuDa<br />

Des.i Délas otras cofas faluoDC<br />

las q fe uecliná cñl plural, ^ero<br />

5íDe5imos los fcípíones fabíos me<br />

telos mas étóces tomáfe poz.cóes<br />

3Los nóbzes efo mefmo ólos elemé<br />

tos.como apre % DCIOS metales co<br />

mo el ozo. i los q figmfícá cofas<br />

fecas 1 bumíDas ^ fe reDU5é ape<br />

fo 1 amcDiDS, como la pimiéta, el<br />

trigo.el aseíte. el umagre. 3lo3 q<br />

IcsalasucscsfcDCdinátábié en


tes íüarum reriímfígnífícare<br />

uolumus<br />

31íl9Ículíii9 qiioq5 cjiíae fecuntuz.<br />

5fur.uis.i.^iihu6 puíuetis<br />

jíimuij.í. 'jin-iuiDÍie.í.<br />

^ol (o\i9. ^icfper.eís.<br />

jfóemennía qucqs quac fccütut<br />

^aítia.e. C0a3a.e. dimñm<br />

5Juiicnta,fcnect9 éapí^ntía<br />

5?uga. cloqiietia. ftultícía<br />

3Vicmo2ía. pzofapía, Snfam'a<br />

€ulpa. €l)a|cta. Bementia<br />

S^ccGZciía. Hecozoía<br />

©iíigentía. sirena, ííumua<br />

íhnxz^, fítíe. lux» falúa<br />

iluL'a. >íabe8. labes<br />

3^2olC3• foboícs. ínuoícs<br />

¿)trucíJ • Xuffis. i^ílis<br />

:^auperta0. fines, rabies<br />

Sames, pnícíes. caries<br />

„ . .j j_,,.,,.„» . — , , , » ^ ^<br />

l^fticiíí. loetum. aeiiurn<br />

^olnm. feniutn. faliri'<br />

Hímim.coeniitii. batanü<br />

Slutum. uífcum. fpicum<br />

^ulgus.i. pciagns.í. uírus.ú<br />

jFas. ílefas a^ír<br />

pus. aD02 gelu.<br />

3í"2il. tiiíjíl íiibiliim ínftar<br />

3leccffum neccík allec<br />

iíDe careííbiis fíngulari<br />

3n0.afcuUna ííngulaví caresitiá<br />

dam canceílí, forí<br />

Sjupetí inferí locult<br />

libcrí poíterí coridli<br />

"^ntc^ caffea carceres<br />

d phiraí.mam mente qnDoqte<br />

mos fínífícar ptes De aqllas coíaf<br />

los maículíos tío mefmo qfe figué<br />

^01 la fangrc. poi el lino<br />

^02 el bumo. po2 el poUio<br />

^01 el eícicrcol. po2 elmunüo<br />

'J^oi eí mar. po2 ninguno<br />

"^oitUxtl pojlatartse<br />

§io6 fcmcníos efo mefmo qfe fígiié.<br />

^02 la uiD3. la glozia. la cícarfc5a<br />

ic^oi lafama.p, auarida.p.ríqja<br />

^02 la moceDSD .p. ucges.p. übí<br />

pü2 la l)uíDa.p.cloqncia.p.(ocura<br />

^.ía memoiia.p.ünaíe.p.locura<br />

l^.la culpa .p.colera .p.la locura<br />

^.el Defcorasnami" ;p.la locura<br />

rp.ía Düígécia.p.el.arena.p. írfa<br />

^.la.pzouífíó.p.la pas.p.muertc<br />

^.la éáb2e .p.fcD;p.lu5 .p.faluD<br />

poz la peítílccía.poz la cozrupció<br />

:^.ía generado .p.íeñal t)e ^CUD<br />

'l^.la bajina .p.toíTe .p. eolera<br />

J¿">o2.la pob2e5a.p.la fe.p.la rauía<br />

la fáguaja.p.BeítruicíQ. carcoma!<br />

3io0 neutros efo mefmo '^ fe ficué<br />

Hacacíó De iuísio. muerte. eDaD<br />

4:3.eí fuelo.(a ueíe5 poz lama!<br />

p.el uíDZo. cíeno.uafü finl)QDon<br />

^3.el IODO, liga efpígon<br />

:^.el pueblo.p.lamar el 1)CDOI<br />

"^Ao lidto no lidto la palma<br />

Í).lapoüze laefcauDía elíelo'<br />

^.níguna cofa poz femeíanca<br />

^.neceíarío poz faifa Dealecbes<br />

HDeíos q carece De finguíar<br />

los mafcuUnoB q carece De íígiílar<br />

^.las canasírexas.tilla í la ñaue<br />

DÍoíesDE ariba.o Deabxo .la bolfa<br />

p.biios. DecéDíétes. los CODÍCÍIOS<br />

pJos Unos. la reo: derta cueroa


jFurfurcs Icniurce manes<br />

;^'laío2C6 mmcies natales<br />

í3)ptimate6 pzimcres proceres<br />

válepzes penates<br />

daelitcs srtus<br />

íFoemenina f inguíarí carentía<br />

^rgutiae bláDíciae íUeccbzat<br />

jMncíae bígac quaciigac<br />

iiunae cctimoniae extmíae<br />

"SDiuiítae excubíae eiequiac<br />

5íeme facetíae foztunae<br />

(0cnae gingíuae inferiac<br />

í^nimtcície ioucíae infíüiae<br />

iiatebze littcrac tricae<br />

3]¡linae maríubiae nunüínae<br />

Siugae nuptíae tcnebiae<br />

^zaeftígíae p^alcrae piímícíac<br />

úluirquUiae rcUquíac t^ermae<br />

^copae. fcale copíac<br />

ílaíeiioae nonae IDUS<br />

^ieioes gentes foztes<br />

goznes nates<br />

Jíicutra fíngxilari carentía<br />


M-i "<br />

€c notiu'na quítae T)cdínafí6i0<br />

piaetefa. res. reí i BÍCS Díei qtiae<br />

í?abét numeriípluralé íntcgrum<br />

Hocatíuo carent oniívi iiomína m<br />

terrogatiua. iit qm'sc'quaUsü'quá<br />

tusiííEt nomina infinita iit quo<br />

tíamaliqíng.íikt nomina relatuia<br />

ut.qui qualis. ící nomina negatí<br />

ua ut nenio, nulue. ^t nomina<br />

üeítribuíuia.utambo uterq5,<br />

íioíatiuü tantú fínguíarc ^abent»<br />

Sjaties. pleito,<br />

J'loiaííuo 1 uocatíuü l;abet tátum<br />

€xpex o expctí.<br />

Sffloíaíiuñ. uocatíuií TÍ ablatíuií 1)2<br />

bet. fo23.o fore.afo2te.<br />

^oíatíuú accufatíuú t ablatíuum<br />

ííngulavem Ijabet.uís.uim aui.in<br />

numeio píurali íntregrum cít.<br />

ñires lürum.<br />

(^cnithni % ablaííuü fíngularcm<br />

babet.itabí. tabo<br />

^ccufatíuum et ablatíunm ííngu<br />

larem Ijabet. ^ícem a uícc.quoD<br />

pluraíí integrum cíí,<br />

HDidonem aDítione<br />

í^ocatíuií fígulaiéi pluralem. \}^<br />

bet cantum. ,o macte o mactí<br />

Jíccufatíuü pluialem tátum babét<br />

DÚO, ^uppetías. infidas<br />

^blattunm fingulareni babcnt<br />

tantum quattiioz<br />

aponte» ímpete,<br />

(íDbiíce*3¡"iatu.<br />

Jflminfltiuo '•L nccatíuo fígularí ca<br />

tetcpia.cpurptm.ab ope<br />

V loa nóbiCB uela quita Bedínad<br />

on facáDo poi la cofa % poz d oía<br />

q tienen el numero plural ¿tero.<br />

^ocatmo no tienem toóos los non<br />

bzes inteirogatiuo3.como quíé :^<br />

qiial^ quátcx i los nóbzes infmí<br />

tiuos. como íílguno i los nóbzes<br />

relatíuoü'como el q quali los nó<br />

bzes ncgatiuíis.como nígiío 7 los<br />

bzes oifíributiiios.como ambos.<br />

J^ominatuio fclo od fíngulat tiz<br />

nen.^oz bafcío .poz cofa pzefére<br />

2lomíatiuo i iiocatíuo folo tiene<br />

P02 cofa fui efpetanca<br />

^íloíatiuo iiocatuio 1 ablatíuo tíe<br />

nc. poz la foztuna<br />

*ü 1 uminatíuo acufatíuo 1 ablatíuo<br />

tiene end faigulaz poz la fuerca<br />

tnú numero plural es entero poz<br />

las fuercas,<br />

dJcítíuo i flblatiuo oel fígulazTolo<br />

titnz .poz fágrc cozrópíoa<br />

píccufatíuoi ablatíuo oel fíngii<br />

lar tiene poz la. «i^es el qual es<br />

CUICTÜ tnú piuml<br />

poz d ponerio<br />

^ocatiuo fígular % plural folo tíe<br />

ne. poz acercentaoo en lürtuo<br />

^iccufatíuo oel plural fola mete tí<br />

enen oos.poz aíuoa.poz negacíó<br />

p^blatiuo Del fíngulat fola mente<br />

tienen quatro.<br />

poz iioluntao: poz ímpetu<br />

poz obftaculo. poz nacimííto<br />

lílominatíuo 1 uocatiuo od •Axi'^'á<br />

lar no tiene poz el aíuoa


(Dnug.ctí0.<br />

De piaeterítís u^rbozu p2<<br />

mae cóíugarionis.<br />

Kaeteritü pfecttim piímat<br />

p coiugationíe míttiturmauí<br />

utaino.amas.anjaiií.Cxdpííítur;<br />

írepo.crepae.crepm.<br />

^iibo.cubaB.aibuu<br />

iLono,tonüe.tonuu<br />

Sono.fonaeionuú<br />

ÜPomo.Domas.Domuú<br />

Heto.uctas.uetuí,<br />

Seco.fecaB.fecm.<br />

71i1íco.nüC90.m5ciu.<br />

íFríco.fcícas.fiicm<br />

^lico.as.plíciií ucl plmvd<br />

aieco.as.necuí nclneíauí<br />

3uuo.1u11a0.mui<br />

gjtcftaa.fteti<br />

SPo.uaa.DeDi<br />

5^e p2acterítÍ0 fecun^ae.<br />

zaeterítuní pcrfectum íecuQ<br />

p cae cóiugationís míttituc ín<br />

m.Díueifa0.ut Doceo.ea.TJocuú<br />

¿jccipiüíurpauca exeütia in.fi.<br />

'^rDeo.arDes.avfí<br />

31ilukeo.mulce0.mulfí<br />

3/\ÍDeo. riBes.rífí<br />

53uax)eo.fuaT)C0.fuafí<br />

5Io2queo.to2ques.toifi<br />

plgeoiaige^.alfi<br />

jFulgeo.fuigce.íiiiíi<br />

S^urgeo. turgce.tutfí<br />

Jtergeo. íeigcs.tcvíi<br />

muigeo,mulgc0.mulfí<br />

Hrgeo.uvgea.utfi<br />

Jnüuigco, in-oulges.íntiulfí<br />

Jljlanco.manes. maníi<br />

^aeteo.ljaeves.baefi<br />

^ozbeo.fozbesio'pfúttel fo2biií<br />

^02 la carga,<br />

:Í?o2 el laDo.<br />

Délos picíerítos 0100*^.03<br />

oela pzimera cóíugatíon<br />

(¡El pzeteríto perfecto Déla p2ímera<br />

cüJiíngatíon Tale enauí afí como»<br />

pozaniar. ©acanfe.<br />

^02 vcbétar fonáuoi<br />

Í3o2 írauar.<br />

:^02 fe acofíac.<br />

5^02 tronar<br />

^02 íonat<br />

po2 Doniac<br />

y>oi ucDar<br />

^02 coicar<br />

^02 refplanoefcei<br />

:^02 fregar<br />

'4^02,plegar<br />

i^ 02 matar<br />

^02 apuDar<br />

^02eftatenpíc<br />

1^02 mx^<br />

Dclo0 pterítO0 ida fegüüa<br />

íElp2etetito perfecto Bclafeguntia<br />

cóíugacion fale en.uú apartauas<br />

coniopo2enfeñar*<br />

^acan fe pocos que falen triyíífi<br />

•poi aruer.<br />

^o2balagar.<br />

^02repr.<br />

^02atra^er o íuüusír.<br />

^02 t02cer o ato2mentat.<br />

~:^02 fe enfriar.<br />

"^02 refplanxjefcet.<br />

^02febmcbar.<br />

:po2 alimjpiar,<br />

^02 ozTJeíiar.<br />

^02 coítrenir.<br />

^02 regalar o Dar obia.<br />

^02 queDar.<br />

^02 fe allegar.<br />

^02 íoz^ev.<br />

* ^ - ^ J<br />

r.


l'l I' ^<br />

gubeo.íubes.íuffúp •ouplíxl^;<br />

C'xeuntía ín xí.<br />

^Fngeo.fríges.ftíxt;^<br />

íóniueo.cónmce.cónúí<br />

^íugeo. auges, auxí<br />

1lugeo»lug€6. luxí<br />

31ilulgeo. mulges.mulxi<br />

^uceo.luces.hixí<br />

C-xeuntía ín DÍ.<br />

HÍDeoaüt)C0,mDÍ<br />

^focoSfoce* kví<br />

^trÍT5eo.ftríBcs.ftríi5t;<br />

^2anDeo,p2áüe3, piaiiDú<br />

3X1o2üeo. ino2De9»momo2T»í<br />

Spont)eo.fponx)e0.fpoponDi<br />

itonDeo.toíiDes.totonBÍ<br />

^cutjeo.jjentjes.pepcnm<br />

|n euí.exeut cópoíita a leo la;.<br />

íEtpIeo ples.ut»<br />

H)clco.Bcle3. Deleuí<br />

^niplco.íntples, ímpleuí.<br />


(Laepío.cepÍB.cepí<br />

Sndpío.íncipís.incocpi<br />

3n río,parío-parís. peperí.<br />

3n tío. qugtío quatís qtiaífí,<br />

ín.uo^Díuífas, excút ín.m.iit<br />

^Mnnuoannuís annuí.<br />

jfluo túmcn facít fluxí«<br />

^tvuo quoqs facít fttuxt<br />

^liiofadtpluiií,<br />

Sn.uo.líquíDam n itocalcm«<br />

íLínguo.tínguis.tíiMíi<br />

3línguo«língiiís. línxí<br />

íoquo. coquis, coxí.<br />

11inquo.línqmd.liqui<br />

fn.uo. cófonantemitiocalem<br />

^DIUO. uoluís.iioluí<br />

^o!uo.foltits.folui<br />

HÍU0.UÍUÍ5.UÍXÍ<br />

5n.bo.oeííneníía<br />

^críbo.fccibís.fccípfí<br />

3ilubo.ntjt)is.miipfí<br />

'^ibo. bíbís. bibí<br />

¿cabo.fcabís.ícabi<br />

Infco.Defínétíamíttüt íit.iií.0*<br />

ablata.ut.pafco. pafcí0.paui.<br />

^líter tamcn exeunt.<br />

^ofco.pofcÍ9,popofcí.<br />

S)írco.mfc{9."0ÍDid.<br />

3co.ía9.ící<br />

^inco.níncÍ9. uíd<br />

^afrco.pavds.peprí.ucí patfí<br />

é^íco.DÍcís.mxí<br />

"SDiico.midd.üuxí<br />


¿aeDo.caenís; caefíú<br />

¿aüo.caDífl. cecÍDÚ<br />

y I y •<br />

jfeenDo.tenDÍs.tetenDÍ<br />

ClauDo.clauDÍs.claufú<br />

2PÍUÍD0.üíUlt)ÍS. í)ÍUÍfÚ<br />

I^IauDo.plaiiDÍa.plaufí<br />

ÜllDO.lUDÍS.Íufí<br />

liaeDo.laeDís.laefí<br />

dí/\aDo.raDÍ9.rafí<br />

3í\oDo. roDÍ0,rofí<br />

5£ruDo.truDÍ0.trufí<br />

í^aoo.uaDís. uafí.<br />

ÍUÍJO.CUDÍS.CUffÚ Ud CUDÍ<br />

Compofita a DO uas.gemínaTit in<br />

pzacteríto DÍ.ut traoo traoíoí,<br />

^n gcBcfíncníia. ímtcuntúi.sí.ut<br />

:pín.go,pingíí,pínx:í<br />

•^Jiíei* íamen; ctcunü<br />

g?pai*go,lpargÍ0. íparíí<br />

illecgo.inecgis^merfí .<br />

JCergú.tergís.tcvfí.<br />

•^go.agís.egí<br />

-ilcgo.iegÍ0.legí<br />

5fíangoiiangÍ3.frcgí.<br />

^ango.pangio.pcpigí uel panxfi<br />

pungo.pungís.'pupugí uel }^úxi<br />

ítango.taíig(3,tctigí<br />

5?! bo-Diio repetí un tac £crmí!iata¿<br />

Ílratíautrabí6.íravi<br />

•^cbo.iicbía. ucxí<br />

|n.lo.Defí¡icntia míttút m.uí.tit<br />

Holo.ms.uolm<br />

|cí{ítet tamen exeunt<br />

JaUo.falU3.fefeIh<br />

^ello.pellía» pepuU<br />

SoIlo.toUÍ0,teeulí<br />

:percello. pceUís pculí ticl pciiífú<br />

éxcelloas.exculíuel excclliú<br />

S)alo»íaIi3* falí<br />

'|é)fallo.Í3. pfalíí<br />

^dioá8.uulfí<br />

^02 tuhüíC<br />

^ozmataco^erír.<br />

^ozüatlugaí<br />

^02 caer<br />

^02 peer.<br />

poi eftenDcr<br />

^02 cerrar.<br />

^02Departir«<br />

:Í£)o2Darfauo2<br />

^02 lugar oebecíjo*<br />

Í3o2 Dañar<br />

:poi raer<br />

^02 roer<br />

^02 empujar<br />

^02 ir<br />

^02 berír;<br />

áloíJ compueftoát)eí)d,TJoblanen<br />

elpzeteríto Dúcomo po2trefpafat<br />

HosacabaDOd enj3o.ecpanenxú co<br />

mopo2 pintar<br />

^ero en otra manera falcn<br />

Í^02 Derramar<br />

^02 anegar<br />

^02 aUmpíat<br />

^02 liaser<br />

^02 leer<br />

^02 qucbzar<br />

poi plantar o partear;<br />

^02 puncar<br />

^02 tocar<br />

(Bn bo.Dos fe bailan acabaoosj<br />

j^02 traer arraftranoo.<br />

^02 lleuar en algo<br />

3lod acabaDos en lo.ecbá eipzetetito<br />

en.luí.como p02 querer<br />

l^cco en otea manera íalen?<br />

:po2 faltar<br />

^02émpuxarc<br />

^o2alqar.<br />

^02 betír<br />

^óztenct cxcellentía<br />

^02falgar<br />

^02 cantar<br />

1^02 artancat


3n mo -Defínétía, txcút InUmaif^<br />

ut ^emo.gemís.gemuí;<br />

^Itter tamen exeunt<br />

€omo.comís,compfí<br />

SDetno.xjemís, Dcmpfi<br />

5>umo. fimns. fumpfí.<br />

^2omo,p2omí0.p2ompfí<br />

^lemo.pzemís. pzeffi<br />

íEmo.emís. emí.<br />

5n no Defínentía paucafunt<br />

^ono.ponifi.pofuí<br />

tíígno.gígnw.genuí<br />

^ano.canís. cecíní<br />

5£emno,teninís.. tempfí<br />

^íno.fíníB.míj.<br />

íerno.cernís. creiü<br />

^p€rno.fperní3. fpzeuí<br />

^tecno.fternis.ftrauí<br />

3n po.i)cftnemia eximt ín.pfi.ut<br />


^crfo.ts.ucrtt<br />

^terto.io.ftettuí<br />

31¡leto.ís. meffuí<br />

j^eto.ís. pctiuí<br />

^i(toÁ0,(titi,ud (ten<br />

Jn.xo-Defínentía DÚO íunL<br />

TiltxoA&Mtxuú<br />

íícxoAe,tcxuí<br />

íPc pzetcrítíB (juartac;<br />

3rvaeteritu pctffectum quatac<br />

p coníugatíoníe cxít ín/iuí, nt<br />

jíluDío auDÍB.autJÍuí<br />

j^líter tamen exeunt<br />

Sando.ís.fanxí.<br />

'^indoAsMínxú<br />

&Uo.ís. íaliií.<br />

iHmícío.ís.amícuí.<br />

^enio.ís.ucní.<br />

ÍDnrpcrío.ió.compcrír<br />

3(\eperio.is.rcpperí<br />

Siepío.ís.fcpfí ucl ícpíut<br />

J^auíío.ís.ljaufí uci l^auríufe<br />

.juicio, fulas, fulfí<br />

ifardo.ta, facfi<br />

3í\aucío,;c»raurí<br />

S?i^n£ío.i6ÍcnfL<br />

íDc fupínís<br />

crba míttctia pzactcrítú in bU<br />

u míttuiít fupína aoíuncta<br />

tum.ut bíbo.üibi.bíbítum.<br />

5n cí, mítterttía piaeterítum oceüt<br />

ííí.ctum.utiaao.fcd.factum.<br />

B,n m.míttentia pzattccítü excut ín<br />

fum.ut uíüeoaiíDÍ.uífum.<br />

j^lítec tanien exeunt.<br />

jCunoo.ís, tututJÍ íufií ueltutifú<br />

íCcntko.ís.tctenBí.tenfü ucl títñ,<br />

émÁs.cTiUtíum uel eftum.<br />

jIpo.DaB.De'Di.'Daíum<br />

^, gemínant in íupíno<br />

•;LUI3O,¿0.CUÍ)Í. cuífum;<br />

3^02 boluet<br />

if^ii roncal;<br />

^02 fegar<br />

^02 Demanüat<br />

i^oi pzcfentat.<br />

^09 acabaüoa emxcKTn^ronC<br />

^02 írauat<br />

po2 tcxet.<br />

ilDeloé p2etcríto^T)c!a qmcctA<br />

(Bl p2eter(t(y)etfecto üela cjuattacS<br />

íugacíoiT faie en.íui.comó;<br />

poi oj?r ^ "<br />

:pcroenotra martcraíalou^"<br />

4^02 eftablecec. .^ '<br />

po2atat<br />

po2 faltac»<br />

^ozcubizít. "<br />

^02 uenír<br />

Í3o2 bailar; . '<br />

^02 aquello mefmoe^<br />

^02cercaí: - •<br />

3(^02 Tacar<br />

^32foftentar<br />

^02 recalcar. \ - .<br />

:po2 enronqueces<br />

^02 fentír.<br />

üDeloa fupínoá<br />

. os uerbos q ecban erps?ter(to<br />

I en bí. embtan el fupína añaoi<br />

ení)otüm;como po2bcucr.<br />

5.03 que ecbá el p2eteríto en; d.fal2<br />

en ctum.como po2 ba5er.<br />

5lo0 que; ecbá el p2etcríto^nT>í.rall<br />

en íum.coma po2 uer.<br />

pero en otra manerafalcn.^<br />

^02 tUnDÍt<br />

^02 tentjet<br />

^02 comer<br />

Í^02 Bar<br />

^a,s.T)oblanenel fupíne<br />

^02 bedt


S?.dnüo.ís.fctoí.fd(Tum<br />

jFinDo.ís.fíDí.fíffmn<br />

y^auDo.is. panT)í. paffamJ<br />

jil.amítíút í fupíno fupíaia cura<br />

jFunT>o.i0.fuT)í.fufum<br />

ílunDoae^tutuDi tuíüucl tunfü<br />

In.gi.míttétía pzactetítú pauca füt<br />

í:ango.í0.tetigí.tactum<br />

^ango.í6.pepígí pactum<br />

JFrango.is.fregí fractum<br />

^gío.ts.fugí,fagitum ^<br />

Íego.Í9.lcgí Icctum<br />

^mgo.iQ-pupugí púctü<br />

^n.íi.mitctía piactentú pauta ffít<br />

jfallo^ís.fefeUí.falfum<br />

^lo.ífiiaU-íalfutn<br />


11 l^L-x<br />

(¿Jercís.gcffú gcftum"<br />

Koiqixtoxe.toiíi toitú vtd t02fú«<br />

ífulctoás.fulfí fultum.<br />

^rríoáa. fedí.fartum<br />

5ferrío.Í0Íátíí fartum<br />

Canibío.í0. camprícampfum<br />

Sripfí.Tjefínttísi exeút|ínpttun.ut<br />

ílubo.ís.nupfí nuptum<br />

^n tí^Dtftnétía pauca ÍM<br />

^to.ftas.ftetí ftatum.<br />

^ífío.ftítí.fíatum<br />

Jn.xí.Defínentíamíttunt in ctiim<br />

ut x>ícoAs,-Díxúxtktnm<br />

jHU'terfamen eteunt<br />

jQexo,nexÍ0. ncxum<br />

5Fígo.figís.fixí. fíxum<br />

5(uo.fíuÍ8.fíuxí.fluxum<br />

3i7.abüciunt ín fupíno<br />

3^ngo.píngífl.pínxf.ptctii<br />

«5triner ,^^|<br />

:a^ero en otra manera fa(m<br />

^^Qzcaer.<br />

I^orarrebatat


I -t- I iícs<br />

mefa40.incffufntcfftt<br />

(Tonfirfp.is. confíilui, ronfitknm-<br />

texo.ía;texui.textmn<br />

(íDcculo.is.Gccului ocoifftim<br />

p>inío.i^ptnfui.pínfít? ucl pínfá<br />

21ecto.Í0.nexm. nctum<br />

l^ectoáe.pexm. pocum<br />

5n.uí,Definentía.exunt in fum*<br />

uí amca^^amam amatü<br />

^líter ta»ien excuní<br />

jf^oto.a&petaui potum'<br />

3lauo,as.lfluí lotú uel lauatu-<br />

(Ii5ran\matica:<br />

Q.ue cofa es gramática:<br />

^fcíentia ue bien bablar i bien<br />

efcnuir cogiDaDl'uío'iautoíinau<br />

oelos muF enfeñaDos varones^<br />

H)e TionDC^fe T>Í5e grammaticatüe<br />

gcámatis que quiere üQíir letras<br />

como fcientia pe letras


(Y<br />

íSLuotuplcx eft gramática ^Sluín tí<br />

íiano auctoze Dupléx ^J^iííonce<br />

qiwe ín enarraní)Í9 auctozíb^ uec<br />

faturaD ímítaticncm piopofita.<br />

d't metljoDíce quae artís pzeccpta<br />

contínet,<br />

O^uotfiTt partea pzaeceptíuae grá<br />

matícae t (¡luaítuoz. oztí)ograpljí<br />

a cuí icfponDet Uttcra. pzofoiDia<br />

cuí refponDCt fpUaba.ííEípmologia<br />

cvÁ rcfpÓDet Bíctío ^^pntaxís.cuí<br />

ccfpoiiDCtozatíonís conítrucíío,<br />

H)e oitbogcapijía<br />

7 líttera.<br />

uíD eft o2tbograpl)ía: Scícrr<br />

q tía Docens quibus lítferis<br />

q«acq5 Dictio ícnbtnDa íit.<br />

(BHDC DÍcituc O2ti3ograpl)ía:ab ot<br />

thoQ rcctum i grapljo fcribo qua<br />

fi fcíentía recte fcríbcnDi<br />

C¿1 uno eft lííteva: Hox que ícribí<br />

poteft íntimiDiia.<br />

*ánx)t matnx Itttcvar^Iíturis qo<br />

«tÍQniín tabiiíís cctatía íctibetc<br />

íolebantipofteaDelere.<br />

ííliioffíítUtterae !n iifuapiiulati<br />

nor»: "SDuae 1 iiígUi i.li.quacnon<br />

eft títteva (cTi a{\nx?.tAon\9 nota<br />

(¡luot genera funt líttit.írum<br />

1)uo,'Bocale3,T[ íonfonátcs,<br />

(S^uit) tít uocalis: i.íttera quae p fe<br />

7 purapzonundan poteít.^iiDC<br />

1 uocalíB Dícítur qó per fe ípfaní<br />

uoceni !?abcat.<br />

uluot funt uocaíe3.Se,t.a.eXo,ij.<br />

pprílonfíuegraecunu<br />

(Üuto eít cofonáa, í ittera quae nífí<br />

fedat uocalem per fe pronunciará<br />

nó poteft.'^nDe 7 cófonás uícítuc<br />

quoí) cu «ocalibus fonet»<br />

€lmt funt cófonantea» Síetecínic<br />

b,c.D.f.g.l2.Um.n.p.q'r.f.t.Xo.<br />

^uat fñt ípecíes confonaímÍDuae<br />

nouem mutac ,b*c.t) «f.g.íz^p.q^t.<br />

ítn qntaapartea cita la gramática:<br />

^oz autoiiüao De úluítihano cu<br />

Bos. 35ííto2íaq negocia en Dccía<br />

rar loa poetas pueíta pa imitació.<br />

V la otra metljoaíca la qual contie<br />

ne loa pieccptos uel arte.<br />

Cuátasfonlas partea Dcla grama<br />

tica que ua pzeccptoa: Q.uatro.oz<br />

tbograljia ala qiial refpÓDe la letra<br />

3^2ofooía ala qírcfpÓDe la fpllaba,<br />

íEtpmología ala ql refpÓBe la pala<br />

bza.girntatíaala qlrcfpóüe la có<br />

ftrucíó -oh croa SPta oztl^ogra<br />

p^ía % letra,<br />

ue cofa ca oit^oi^rapiíía.^jci<br />

(j encía q enfeña có que letrao<br />

caoa palabra fe ^a -ot eícríuir<br />

HDe Dóoe fe DÍ5C o2tl?ograpl)ia:DC oi<br />

tl)of qafirec^o tgrapqoqj efcriuo<br />

como cíétía pa tui^A mete cfcrm.t<br />

€lutcoh ea letra: "j^oíqíepueoe<br />

efcnuiri no partir,<br />

'M>C BÓoe fe DÍ5C letta.'oíaf racüuvaf<br />

nniñ [na sHfTiins eu tabla? cuccra<br />

Daa folia efcríuir.i Dcfpuearaer,<br />

í^uáta


^qjtc fcmmoc9les.I.m«n.r.f.x.5«<br />

Cí-iíaretiícütur mutae. íSluíacom<br />

paratíone uocalíú % femíuocalíú<br />

ní^íl p2ope íonft.<br />

(^uare Dícutut íemíuocaledrqz íío<br />

nozítate pzoxíme au uocatf aceüáí<br />

Q.uot aca43ütlítterae,(S9iuíque.no<br />

mc,fígura.poteftaf. cognatio.otuo<br />

(StuíD eftnoméllíttcra. Hocabulü<br />

quo unaquaeqs appellatur aü alia<br />

tum líttcra:^.Difcrcttoné.<br />

(SLUÍB eft figura í Uttera. €ms ne<br />

íctíptío certís líniamctts termía<br />

ta.puta lóga.rotunDa.ti2cuís<br />

QMXH eft potcftaa í líttcrat^pfa lít<br />

terae pzonúciatío piopter quam<br />

1 figitrae-í nomina fütínucnta.<br />

(Jlníí) eft cognatío í littera. quaecá<br />

affmítas qua alia í aliam comnrn<br />

íatut, aut per ínterptatíoné ut a<br />

Xi-m. leoa4aut per Diríuatíoneni ut<br />

a íego toga.aut per cópoíítionem<br />

natíoné ut a fado fecí.<br />

Q^uÍD cítozoo I Iitíera,3ñiaííoíma<br />

ftrás quae piaepontquae fubfeq<br />

Debcat^ín pzonútíatíonc<br />

C^ui3 tú. Gmo'in nocalílJUú. íSluoo<br />

cnm ín •Dipl)tl)ongon coeunt quae<br />

Dá íemper p:aeponütur.ut.a.o.j?.<br />

qiiaeoá femp poícponútur*ut.í.u.<br />

quaeDá aliquáDO pzaeponütur alí<br />

quáuo poftponütur,ut.e,<br />

ííluiT) eft üíp^í)ó2U0, Conglutina<br />

tío.oua? uocalíum ín caoem fj>Ua<br />

baíuámmretínctiü.<br />

"^xmt -Dicítur Dipí>tI)onguf*at)fo qd<br />

eft bísipbt^ongos íonus quafí<br />

Dupler íonue<br />

íSiuot í^t Díp^tí>ongí quíbufi utun<br />

tur latiní. fcx»ac.ubí fuppzímítut<br />

fl.etpiofertur.e.ut muiae,au«ubí<br />

piofcrtur,a/írapítur,u.utauxíío.<br />

•••I 1 1 i,<br />

^ittt femmocale0.Um.n.t.f.r.5.<br />

gozque fe DÍ5émuT>a0.poz que en<br />

cóparadó oelas uocales 1 femiuo<br />

cales quafí ninguna cofa fuená<br />

^ozq fe 015^ femiuocafo»po2q en fo<br />

naz mu^ cerca fe allega alaf uocaüs<br />

(^uátod accíDftes fó los ?Ca letta^cí<br />

co;nóbzc,fíguiapo6zpa2ítefco OZDC<br />

^ue cofa es nóbze éla letra^uocablo<br />

poz el qualle llama caüa una para<br />

. apattamiétoi celas otras letras<br />

^ue cofa es figura élaletta; ¿uipi<br />

turapoz dertof traaos étermiaüa<br />

como lu¿ga.rexióT>a4iequeña<br />

^ue cofa es pox>er üa lma.la mef<br />

mapzonücíacid ota letra poz la ql<br />

las figuraf 'uióbzef fuero ^tlaüos<br />

íStue coCa es parétefco 2la letra:\)na<br />

cercaníüaB pozla qlvna femuDa<br />

en otra*o poz interptació como ne<br />

lioaleDa.opoz Díríuacíd como Be<br />

cttbzír cobertura.opo2 cópofidon«<br />

como nt amigo enemigólo poz éclí<br />

nadon.como oe l^go ^Í5e.<br />

fiSiuc cofa es ozt)é §la ieítap 3f\a5on<br />

que .Demueftuql fe |^a Depponer<br />

1 ql De poftponer éla pzonúciació<br />

^ual etf la ozüé élas uocales: ^ue<br />

quanT)o.fe arütanenuíp^t^ongo<br />

v>nás fiépzc fe pzeponf «coino,a«o.p<br />

Dttas fi^ze fe poitpoiié comoa'.n«<br />

otras alas uQes fe p2eponen.ala«<br />

\>e5e0 fe poftpon^como»e;<br />

^ue cofa es uip^l^ógo jtivútdxtiim<br />

to üe oos uocafií. las.quaCs en v>na<br />

mefma fpUaba tiene fu fuer^.<br />

5Z)e oóoe fe tti5e Dip^tl;ógo*De oís q<br />

es DOS ve5es. % pl^t^égos fó como<br />

fioirefesDoblaDofon<br />

tÜXuátos fó los Dtp^t^ógos ise q vfá<br />

loslatínos*fds,ae.DÓDe fe calla la<br />

a.i pzonücía la*e. como mufae.au<br />

tóoefe panuda la a'{arrebata la.u<br />

ícíiío auTíio*<br />

n


cLühi fxippzítnííf.e.i pzofetfur.f.<br />

ut pcíí)ei.eu.iifai pzofertur.c. i ra<br />

pitur.u.ut pétí^eus.pí.Víbí iittflq5<br />

iiocalí0 ínA, longü pzofctíur, «t<br />

Ijarppía. oe ubi fiippzímítut.o."%<br />

p2ofcrtur,e.ut poena.<br />

Q.im cft OÍDO ín cófonáííbüsrquoí)<br />

pluce8q5tre6 ndpcffútplaecete<br />

ve uocalé. neq3 quá totiD^ fuccene<br />

re. iit fcrobs fttrps* €t quot) fí fe<br />

qucns fallaba ínclpíat a uocalí:ne<br />

ceífe eft maeccDfté ín uocaíem ÜC<br />

ííncre. ^noüq$fí pzaecetjégfüla<br />

ba í cóíonáté Definíí:neccífe tít fe<br />

quété a cófonátc icípete. (íluoí}q5<br />

nó eft ncceífe fí feqns fpllaba a có<br />

fonáte íceperít pzaecctjeníem ín<br />

cQfonátem Defínete; tp^uaeregu.<br />

lae íút uere ín Díctíoníb^ fimpliá<br />

^u^nion tamen ín cópofind.<br />

Wc pzofoDÍa 7 (p\hhZr<br />

«ÍD eft p2ofoDÍa: ^cíctía t>e<br />

q móítxís quo accctu quaeqj<br />

DÍCÍI0Í8 fpUaba pzofetatur<br />

(^ nue DÍcítur pzofoDÍa a pzos ax) i<br />

oce cátus quafí ,accent^,quoD latí<br />

niíú npcnlationf^ tum tenozem<br />

tum tonu íntcrpzetaíííijt.<br />

JSIUÍD eftfrl!aba:€5p2ebéftDlíttcra<br />

TU enücíata qiiae uno accentu a<br />

uno ípírítu ínDíftátet piof ertur<br />

HnDe Dícíturfi?Uaba:afj>llabíngra<br />

cce quoo eft copzebráerc.<br />

CS-uot accíTmntfplIabaetquattiioz<br />

teno2.fpírítu0»tépus.nnmerti8<br />

(^uíD eft teno2 í iVllaba: IHOD^ q»<br />

aiit eleuatur.aut'Dep2ímítur.attt<br />

eleuatur Dep2Ímífcurq5 íímul<br />

íS^uoí funttenozes: jEres» acutus<br />

quo f:pí!aba eleuatur/


tc\LhuetT)a<br />

Dcra ozígen ufes liciones;<br />

Ctue cofa es figura éla oícíon; \>na<br />

fozmapozla quallaDidon Jimplc<br />

fe Díftingue XJXSÍ cópuefta<br />

(Slue cofia es ozDé élví Didórqualíoao<br />

poz la qual éla ozació \)na fíépze fe<br />

6Done,otra fíépie f^e poftpóe, otra


i"y<br />

piiicpoííut moT5opoftpomtwf.<br />

'i^atiCy oroióquot fúttíDcto.nomé»<br />

pzonomé. iierbií. parttcipíú. pzae<br />

poíuío» aDuerbmm,^ ínteríectío;<br />

coníüciio,<br />

íSluot íííc píes ozitlonÍQ jyccUmhí<br />

lee: (¿lumiioiMomt pzononien;<br />

uexbü, paitídpíü»<br />

Q-uot (lint ptcs ofom's ínuedínabí<br />

íe0:(íli;atuo2.p2aepofttto;aDuei:b;<br />

pniantericctío. cóiúctio*<br />

íDe nomine<br />

ufa quacjpar0 ofonís eft:<br />

m jClomé, ÍS.UÍD c nomen:<br />

prtvs ofonte oeclínabílts co2p'''auf<br />

ré pjopiíe cómüííer ñc íígmfícás.<br />

y nó oídíf nomé: ab onoma gcae<br />

cerquDí) latmc ínterpíattir nomc;<br />

íBiioíuple?: eíí nomen:í2)uplex: fub<br />

ftatmií 1 amectiiuT:<br />

í?-ui5o t? uonté fubftátmu: quoo vt<br />

címatar per \>\\ú artiniíu nú per<br />

OU06 íátúait baec ínufa-j^íc i ba?k'3 tcrnúatícne0.u£ W -^ b^iec<br />

'7 ííoc foellt.bonns.bona, bonii<br />

llQufa í^itur qó ñn eft.íubfílduiíp<br />

SOomíni qá acdoút^ex.ulualuaíí<br />

jTpecíeís.gcn^; numeras. figuta,ca<br />

fu0 cu uedínaíionc»<br />

une: qnoo plud<br />

hilé cOiienít.ut mvifa caUíope.clío<br />

'S¡íluk í^tíur a\f i\\vt^tie:CómüÍ9,<br />

í¿Hú^J é jped€¿5 í nomine, SIUTJ quo<br />

piímUimmt wmitn a •oettuatíuo<br />

a v>C5 es fe ppóe a \)e5e0 fe poíípóc<br />

íSluátas fó las píes oela ofon:ocbo.<br />

n5b2e,p2on5b2e.uerbo.partídpío<br />

pze^oficíon.aDuerbío,ínteríedon<br />

coníúcíon,<br />

Guatas fó las ptes uelaofon que<br />

fe.uedínl:quaíro. nomb2e. pzonó<br />

bie.uetbo.pattícípío<br />

íStuáías fon las ptes uela ofonque<br />

no fe T>edíná:quatto.p2cpofídon.<br />

aDuerbíoánteríerí6,cóíüdon,<br />

•Del nóbze.<br />

ufa que ]^tz tsela ozacíon est<br />

m ISlombic^nt cofa es nóbze<br />

ptt ufa ofon q fe odína % fígnifica<br />

cuezpo o cofa p2op2Ía oconrú niéfe<br />

53)e Dóüc fe uíje nóbicíó onoma en<br />

griego q en latín fe bueluc nóbze.<br />

«IT-n qntas manezas es nófaie;£ní>os<br />

fubftáííuo T. aDiectiuo.<br />


Species nomíTiú quoí funt: Duae<br />

pzímittua qu9c aliüoenó tral)ítf.<br />

ut mona. iDeríuatíua quae alíú<br />

ue Dmuatin:.ut motan^ a monte,<br />

3)nnía ígftur cuí^ fpedcí LUDcríua<br />

tíuae fpeaeí.oídtur ení a mofo qó<br />

é interrogo uelínquíro;<br />

l)eriuatíuoíí nominü quotfuntDÍ<br />

f erenftaerJlouem .patronímícuní<br />

poffeífíuimi. üenomínatíuum.<br />

Dímínutiuum. conipatíuú. fiiper<br />

latíuñ.'{)bale.ptícípíale* au^Jbíale;<br />

(^uoü.c nomé patronpmícü: quno<br />

fignífícat fílíü uel filíá nepote ucl<br />

neptem uel alíquem ex poftetia<br />

iUíu0 aquo oeriuatur.iJt pzismí<br />

DCd fítiud* uel nepo0. uel alíquís<br />

cxpofterrépziamu<br />

í^uoTí é nomen poffeífíuú: quoü di<br />

geítíuo pzíncípalís figníficataltqd<br />

ex íís quae poifÍDétur.ut cuauDZi^<br />

éníís.piü raanBzí enfís.<br />

íSluoDf nomcuenomínatími: quoo<br />

a nomine t>£úuatur:nó ab aliqua<br />

fpecialí fígnífícatíóe^ut a íuft ^ iuf<br />

tíiía.a faptend fapiétia*<br />

(Sluoo c nomen Dimínuíiuú: quoD<br />

fignifícac Diminutioné fui pztnci<br />

palís^utategereguluB.<br />

O,u0D énomS .cóparatiuü: quotj cü<br />

tnteUectu pofitíuí uel aliquo píici<br />

peíéfus pofítiui fignifícat magís<br />

aouerbíúáuftioi magío íuftue m<br />

feriormagisinfra»<br />

(^uoü f nomen fuplatíuú:q6 aD plu<br />

res fui geneiís cópatü oninib'^fu<br />

pcrpoítur.uelper fe pzolatúfígní<br />

fícat quantum pofitíuum cum<br />

^oc atjuetbio uabe.ut plato grae<br />

C02Ü ooctíffímus. plato Doctifíim^<br />

iDeftualoeuoctus.<br />

(SS.uo'D I nomen uerbale:quoB a uec<br />

bo Detíuatuif.ut a íabozo íaboz<br />

f L IJ I /í.^<br />

^"y<br />

íELuátas fó lae fpecíes DÍOO nóbzcs,<br />

DOS: piímitíua q De otra pte no fe<br />

óriua como móte.il)eriuatíua q Ü<br />

otraptefeóriua como montañés<br />

ue monte.<br />

jpüs mufa De q i^itáz esrola{^zát<br />

Deríuatiua, pozqfeDise De mofo<br />

en griego q es pgútaro inquírm<br />

í^uátas fó las DifeiéciasDelos nom<br />

bzes Deríuatíuo0:uueue. patronp<br />

mico» poffcffíuo, Denomínatiuo»<br />

Dímínutiuo.comparatíuo, fupctía<br />

tiuo.t»erbaLparticipialaDiiUljial<br />

@.ual es nóbie patronímico:el que<br />

fígnifica Ijpio o t^j^ia nieto o mera<br />

o alguno Dfos DeícenDientcs Dea<br />

ql De quié fe Deríua. como piiami<br />

Des brío o nieto o alguno Dios Def<br />

céDientesDepiiamo.<br />

(Stual es nGb:epoffeffiuo:el q concl<br />

geítíuG a fu pzicípal fígnifica algo<br />

pfas cofas q fe poffeen. como el cu<br />

chíUn euanDZCs poiDceuanDzo<br />

Q.ual efnóbze Denominatiuo:el q fe<br />

Deruia Del nóbzc, no De mnguna<br />

efpecial fignificació. como é lufto<br />

iufticía.DC fabio fabÍD02ia.<br />

ÍÜlualesnóbze DÍnünutiuo:€lque<br />

fígnifica Diminución De fu piincí<br />

pal como De uv rebino»<br />

4¿ual es nóbze cóparatiuo:el que có<br />

la fígníficacíon De ÍVL T^oíitixxQ o oe<br />

cofa puefta en lugar De pofítíuo fí<br />

gnífica cfte aouetbío mas. como<br />

mas íufto.mas abaxo<br />

íHual es nóbze fuperlatíuo: €\ que<br />

cóparaDoamuclJos De fu genero<br />

atoDos fcfobzepone.opoifi folo<br />

pzonúciaDo fígnifica quáto fu po<br />

fitiuo ,CD tkt aDuerbio muj?,como<br />

plato D tODos los griegof maf Doto<br />

o platón Doctíffímo qsmup Docto.<br />

íEual es nóbze uerbal: €lq feoerí<br />

tía t iierbOíComo t trabar trabaio


;i ^'<br />

Q-uoü í nomen partírípíale: qnoD<br />

a ptícípío Detíuatur. iit a Icctus<br />

lectoz.i Icctío.<br />

iíluoD é nomé aüuerbíale: quoü ab<br />

aDuerbío Deríuatuv. utaperéuíe<br />

peréDÍn^.a.uni.<br />

no<br />

crefce bafta mucbos.<br />

tíluátos fó los números Dtos nóbfs<br />

"SPos.fingfar q fígnífica V)no como<br />

óbze plural q mucbos como.óbzes.<br />

pus mufa 6 q numero es.^elfígu<br />

lar poz q fignifica vno»<br />

€lue cofa es figura enf nóbzeraqlld<br />

poz que el.nóbze íiple fe uíín'ng«e


o compofíto.<br />

ííigurac nomínü quot fuñí. íIDiiac<br />

éimplcx. quae nó poteft DÍUÍÜÍ Í<br />

ptes figníficatíuaa eíus quot inte<br />

grú fígnífícabat.utparens. (Topo<br />

pofítaqiiac poteftmutoíiptesfí<br />

gníficattuas eíus quoD íntegrú fí<br />

gnífícabat.ut patririDa.<br />

Jülufa ígítur cuius fígurae eft, ^i<br />

plíds. nicbíí eí fígníricat mu.i fa.<br />

perfefepavata<br />

©.uíD eft cafuB ínj noíe: (3luít»á' gra<br />

Dus uecUnatíonís per quos nomí<br />

ínflectitur.<br />

€afu0 norainú quot funt:^ept2<br />

3ílGminatíu^.geítiu^,'Datiu".accu<br />

fatm'^,uocatíu'''.ablfltíu^.effectíu9<br />

fépec ablatíuo fuuUíe.<br />

ííluarc Dicitur noiütiuus. quía per<br />

cü Tiomtnamur 3f\cctus ucto PÍCÍ<br />

tiiv:quía altúue nó caüít»<br />

íIüüaie.Dícitur geítíu^rquíap cií no<br />

niínanuir cuí^ funme fiUí».<br />

ut antcni^ íoáms,<br />

ííluaie -oiátut i>atiu":quía ín eo ca<br />

íapcním'-^ eú cuí aUquíT) Danuis.<br />

ut DO tibí pecunias.<br />

Cliiare tiicítur accufatíu'-'íQ.uía in<br />

eo cafu poním^ cü que áccüfamua<br />

ut ego flccufo caefatc<br />

(SluareDícítut uocatíu^: Í4lu!a í eo<br />

cafu poninnis cü qué uocamus.ut<br />

O muía memo2a caufas.<br />

ííiuaveüf ablatiuus: íSluíain eo ca<br />

fuponimus eúaquoaliquiDaufe<br />

i'im'-^.ut ego aufero a te libios.<br />

íáluatc Dicitur effectíuus:í^uía ín<br />

eo cafu ponínms inítrumentum<br />

quo alíquíD effícitur. ut ego peto<br />

te faxo.<br />

Jlí lufa ígíturcuí^ cafus éiJlomina<br />

íuü cafus. quía' in tali cafu necU<br />

nauDotepetítur.<br />

úluío eft í)ecUnatio:HocÍ3 wartaíío<br />

/ U C < t í-í-^<br />

nel compuefto;<br />

Q,uátas ío las figuras otos nóbzes<br />

Dos.^ésílla q no fe pueue partir<br />

q fignífíqué lo.q fignificaua el en<br />

tero como po2


quae cirra finí tatú üttcnmtnt<br />

ílPecUníítíonec ncmínü quotfunf:<br />

illmnq5 ^línn quíie mittit geítí<br />

mi ín.ae.Dípbtljógon.Vit mufa.ae,<br />

^ecüDa qiiae míítit gcítrnü ín.í.<br />

utDommus.i. Sertia quaemíttít<br />

genítíiium ín.ís. iií fcrmü. onía;<br />

(üuarta quae mittit genítíuum<br />

ín.us.ut fenfus.us. CS.uínta quae<br />

mittit genítíuum in. cí. ut Bies.<br />

tJÍeí.<br />

jfl'lufa ígftur quotaeüccíínatíols é<br />

:p2Ímae. míítit cí gcítiim ín.ae.<br />

Dípíjtbógó utmufa.murac.<br />

íiXuoíiiplex é nomínü ínf Ictío Sex<br />

cupIex*.Jl¡7onoptota iíkxio út ci"í<br />

per oes cafus nufqua tiomcn na<br />

i'íatiUMitatioz» jíDil)ptota ínf(cx''o<br />

eft.cíí per Duoa cafus tantiim na<br />

mé tiaríatf.ut fappljo.fappi)", JLñ<br />

ptDía ínfícxio (tai per tres ccifiis<br />

KTiíú iionicn. iiaríaíur, ut' l)oc te<br />

pSü ifpii templo.itetraptota infle<br />

xío eít cum per quattnoz cafus no<br />

ti3enuariatiir.utzjr''.DEí.iDC0.í}LÚ<br />

g3ctnptota ínfíexío c cú per qiiín<br />

que cafus ñn tiaiíaíur. iic ferino<br />

fcrmoís.ícrnioní.fermoné fermóe<br />

ÜJlexaptcta ínfiexio t: cú per fex<br />

cafi'a nomc uaríatiií. ut un'-'.vni^<br />

vnt,'\>mÍV)ne,V)noo"<br />

"ídc pionomíne.<br />

go quae pars ofoníó eít:<br />

e $?2onomc.<br />

íÁluiD épzonomen: pare ozatíontd<br />

Declínabíís: quae pzo noíepiopiío<br />

cuíufqs acc ípítuz pfonafqs finitas<br />

recípít,<br />

HnDC Dfp2onomen:ap2oinomen<br />

quía p2o eo poítur ín orone.<br />

p2ononuní quotacdüüt:g)ex. fpc<br />

des3,gcnu8.niunct-',fígura.jgfona<br />

cafas cií í5cclinaíione^<br />

t)?a bo5 la ql folo fe míia ce2ca DI' fí<br />

Q.mt-As fó las DeclinatioésDÍos nú<br />

b2e6;cíco. 3ía pzímera que íbía el<br />

geítíuo cn.c, •oípljttjogo.como po2<br />

!a muía. 3ía fegÚDa q ébía el geni<br />

tíuo en.í.como poi el feño2.1a tet<br />

cera que embia el genítíuo en.is»<br />

como po2 la palab2a. 3ía quaría q<br />

¿bia el geítíuo en.us.como po2 eí<br />

fctÍDo. la quita q ébia el genitiuo<br />

en.eúcomopozeluía.<br />

^iÍ3 niufa DC q óclinacíon es: "SDela<br />

pzímera.poi q cbia el genítíuo en<br />

•ae.üípljtbógo. como po2 ía muía.<br />

^n qutaa maneras es la 6clínaci6<br />

x)el nóbnen feps.liaueclínació ue<br />

vna mancia es qnDO poi to^of tos<br />

cafos el uób2C no fe Declina como<br />

anoz. lia üclínacÍD ue otra manera<br />

es qnDo poi Doí cafof el nóbze fe ue<br />

dina como fapbo.Ua neclínació De<br />

otra mañra esrqnuo po2 tres cafos<br />

folo el n5b2e fe (pclina.como poz el<br />

teplo.3La écUnació ó otra mañra es<br />

rjííDO póz qitú cafo» el nóbze íc DC<br />

dina como poi uíos.ila Dedínacíó<br />

DC otra mañra es ¿JUDO poz cíco ca<br />

fos el nobze feDeclína.como poz la<br />

palab2a lía ccUnacíó í otra mañra<br />

es quDo poz feps cafos el nóbze fe<br />

Declina como poz vna cofa»<br />

Wt\ pzónóbze,<br />

o que parte es uela ozacíon.<br />

p 3b5zonób2e»<br />

Q.m cofa es pzonabze: pte uela oza<br />

don q fe Declina que fe toma poz<br />

pzopzío nóbze De caDa 'ono i recí<br />

be perfonas Determínauas<br />

üPeDÓDe fe DÍse pzonóbzc: De poz i<br />

nóbze.poz q poz el fe pone cía orón<br />

(guatos fó losacíDétes Del pzonóbf:<br />

^eps.fpecie.genero.numero.figu<br />

ta.pfona.cafo có Declinado,


íicut i noíe.piímítíua ut.ego De<br />

ríuatiua uí meiis.<br />

íStuot fütpionoía pzímítíua. Octo<br />

ego.tu.ruú^ícarte.iUe.ípfe.Í9,<br />

(Sluot !üt pzonomina Deríuatíua:<br />

S3epté«nieu8.tuu0,f«?» noftet.no<br />

Ítra6.uefter,ueftta8.<br />

€go CUÍU0 fpccící C'.piímítíuae.non<br />

enimalíunüe tral)ítur: quamquá<br />

graece quoq5 ego üícitur»<br />

jíac ex eo Beriuatmü: jneus.a.ü.<br />

(0enera pzonommñ quot fñtiquat<br />

ÍU02.3Ti laícuíinú ut meus. fcmí<br />

ninú wt mea.neutrum ut meií.<br />

íómunetríu ut ego. Ijíci Ijaeci<br />

^oc noftras: quou alii cómune DU<br />

02Ü effe oixeiut.<br />

íXumerípzonomínü quotfüt: mío<br />

ficuí í noíe. íínguíaris ut cgo.píu<br />

ralis ut nos.<br />

jíigurae pzonomínñ quot 'füt:t)uac<br />

íicut in noíe gjíplcx ut Ijíc íEompo<br />

fita ut iiívinC<br />

(Siuot moDís cópcníítur pzonoia:<br />

quatuoz. pzímo cu noibus,utbn<br />

iuímom eiufmoDí. ^ecun^o cú<br />

altero pionoíe ut iftbícjtertío cú<br />

pzaepoíítione.ut mecú tecum.<br />

¿uarto cúaDuetbiis aut fpllabí<br />

cís aDiectíontbus.<br />

íEluot fút amectíoés frllabícae: mct<br />

te.ce.pte.ut ego niet.l)umfce,tute<br />

meopte.<br />

$)crfonae pzonomínú quot fút.írcs<br />

puma que De fe Icqtur.S^ccunDa<br />

aDq5pzima loquítur,. ut tu amas<br />

ítertía oe qua pzíma loquítur.ut<br />

caeí'arfuperatpópem,<br />

(Sluot íút pionoía piímaeperfonae<br />

vnú tíitñ noíatiuo ego.<br />

^uoííütpzonoíafecunDac pfonac<br />

Q-uátás íó mé ípccíes uioé p^nóbf»<br />

Dos. como entnóbzc. i^zimítíua<br />

como po, oetíuatíua como mío<br />

(¿luátoí fó los pzonóbfs pzímítíuos<br />

oc{?o.po.tu.Del. eíte.efíe.aql.el.el.<br />

(Siuátos fó los pzonóbzes oerínatí<br />

uos: SP«-'te,nuo.türo.fuj?o.nfo DC<br />

nfa pte ufo DC uueftrapte.<br />

yo De q fpecie cs:Dela pzimitíua.poz<br />

q no fe Deríua De otra pte.aü que<br />

en griego afpkí'e Dije.<br />

jFasDel Deríuatíuo. 31ilío,mía.mío.<br />

;5.uát08 fó los géneros DI'OS pzonó<br />

b2es:íEuatrc.ma(clino como mío<br />

femínino como mia.neutto como<br />

lo mío.<br />

domú De tres como yo. % cofa De<br />

nueftra pte;e{ qual oíros mxercn<br />

que era cornil De DOS.<br />

íiluátos fó los números ufos pzonó<br />

bzes^Dos como eñl nóbze.Sígulaz<br />

como po.ptural como nos.<br />

íS-uátasfó las fíguzaf Dios pzonóbfs<br />

DOS como eñlnübze,Simple como<br />

efte=cópuefra como eifte i effe.<br />

€n cintas mantas fe cóponí los pzo<br />

nóbzesrquatro. pzimero có los no<br />

bzes.como Defta manta. ScgÜDO<br />

có otro pzonóbze.como efte i effe.<br />

^tercero có ppofítió como comigo<br />

cótigo. íSiuarto có aDuerbíos o aD<br />

Dítamentos De f)7llabas.<br />

Q.uátos fó los aDDÍtamétos ;De fj^lla<br />

basrmet como ro mefmo. Deftctu<br />

mef.mefmo.mio mefmo.<br />

©.uátasfó las píóas Dtos pzonóbfs<br />

JCres.íIa pzmiera q ^abla De fí Ha<br />

feguuDa aqen la pzimera l^bla.co<br />

mo tu amas. 3la tercera De qen la<br />

pzimera íjabla como ccíar fobza a<br />

pompeio;<br />

diluátos fó los pzonóbzes DÜa pzíme<br />

ta pfona:\>no fola méte.po.<br />

íSluátosfó lo0 pzonóbfs pfafegÚDa<br />

T


tnw íaníá ncir.ínsííiio íu. cum<br />

omníb^ iiocatíuís nomínü.p2onQ<br />

mínú participíozú.<br />

Q,uot fút pionoía tcrtíae pfonae:<br />

rclíqua trcDCCúcü oinnib^ noíbua<br />

1 partícípíííj.<br />

(Eafuápionomínú qaot(út:^eipti<br />

ut ín noíe.


íÍD.uoDefíuerÍJií neutcmqiioí) tjcíi<br />

nítín.o.! non^abetpaffmüínoz<br />

ut íeruío.<br />

(StuoD eftuetfaÜDeponcns:quoo uc<br />

íínít ín ohi íiabtt acííuí .íígnífíca<br />

tíonéut loquoz.<br />

€luoD é uerbu cómune: quoD, uefí<br />

nít ín oz.Tretínet actiun-pafím»<br />

íígnificatíoné.iit amplectoz<br />

^mo quoü uerbum £:95ctíuum<br />

íhlom ucrbozu quot liít:(S.uinque<br />

InDÍcatiuns.ípcratiu^.íDptfltiu^<br />

@ubíüctiu^.i)nfiniííu9.<br />

Q-uis eít inBicatmus moDUstíStiio<br />

ínDícamus aliquit» fíerí. ut cgo<br />

amo.<br />

íSluís e(t ímperattmt3 mcoue: qiio<br />

inipcramus aliqum fien, nt o an<br />

toíií lege.<br />

íí^uis efe optatíims moBiis: quo op<br />

tamiis aliquíD fieruut utínam le<br />

gctcm.'<br />

Q.UI3 criibíüctm-' múDUs: íSluí ín<br />

Digtt altero ucrbo ut píectú fenltí<br />

fignífícet.ut íi legería auDíá<br />

íSliüa é infíníriu^: Q^ní carcí nume<br />

rÍ81 perfoníe ^ íüiget ucrbo alte<br />

ríus mooí ut alíquio .üeteimina<br />

tú fígnífícet.ut.cupío legere.<br />

^rao iQítur cui'-' IUODÍ é:ínT)ícatím\<br />

Slépoza uerbozú quot fiíí:quínque,<br />

pzaefés. pzacteritü ímpfectü.pzac<br />

rcritií pfccíü.p2actcritü plufquaj<br />

pítfccíú, futuiü,<br />

íS^uoD étcpu» pzücfés: quoaliquoD<br />

ímpiaeíctíatú ííeii oftenüímus.<br />

ut ego lego.<br />

(^uoDépiaeíerííum tmpfectú:quo<br />

oftéüímus quot) alíquÍD fíebat feo<br />

m fmt pfectü.ut cgo legebá<br />

OluoDe piacterítuní pfecíum: quo<br />

ortraínius aííquíD íam factum eííe<br />

uí ego legí.<br />

í^ual te 'í)bo neutro: €1 que acaba<br />

en.0.7 no tiene paffíuo. cn.02. co<br />

mopofíruo.<br />

^ual tó uerbo Dcponfte: €1 q acá<br />

ba en,o?,T; tiene fignífícacíó DC ac<br />

tíuo como j?o ^ablo.<br />

(¡lual C0 uerbo comü: íEI que acaba<br />

en.oi. :Í tiene figníficacion ue acti<br />

uo 1 paffiuo como yo abza^o 1 ío<br />

abzacauo.<br />

^mo que uerbo ee^'^^ctíuo,<br />

í4^uáto3 íó l09 moDO0 DÍos uerbos:<br />

€íco.|ni)icatíuo impatíuo.opíatí<br />

uo«fubmctíuo. infinitíuo.<br />

(5.ual es el mono íoícatiuo.poiel ql<br />

moftvamos que algo fe ^a$c como<br />

yo amo.<br />

^ml es c( nicDo íperatíuo.'pczeí ql<br />

mauDamos que algo felpase, ícmo<br />

antonio lee.<br />

;;^ual ce el mouo optatíuo: poz el ql<br />

uefeamos que algo fe ^aga.como o<br />

í> íepeíe.<br />

CHual ef el moDo fubíücííuoiq ba me<br />

ncíter otro 'í>bo pa q figmfiq íiten<br />

tía pfecta. como U leperes.'oprc<br />

íí-ual es ífinítíuo: €-1 q no titnt nu<br />

meroo ni píóas. t bameñfter'^bo<br />

oe otro mono pa q íignífíq coía DC<br />

termmaua como cobüícío leer,<br />

pus amo oc q motJO ce:ó ÍDÍcatíuo.<br />

guatos fó los tpos Délos uecbos; cí<br />

co.pzeíéte.pafaüo.Tí no acabaDo.pa<br />

íauoi acabaDo. pafaüo imas que<br />

acabado, futuro,<br />

íEual es el tiépo pzefente; poz el ql<br />

oemoftramos que algo fe (jase e.i<br />

pzefetía como poleo<br />

(Slual espafaoo 1 no acabauo.pozcl<br />

ql t)emofíramo9 qalgo feljajia i<br />

no fue acabat)o.como j?o lepa.<br />

(Slml es el pafaDo 1 acabaDo;po2 el<br />

c|ual Demoftramos que algo es j?a<br />

Oecoo.como yo lep


í í o c >-<br />

(SLifdoépiactcrítií plufquas pcrfe<br />

ctum: quo oítcnüímue íu quoü fa<br />

ctum é inucteraffc ultta pzaeterí<br />

tü.ut ego legerá;<br />

tS^iioD eft futurumr^iio oítcnoí<br />

mus alíquÍD faderiDum effc. ut<br />

cgo legam;<br />

jñmo tgitur aiius típúiís éipzaefen<br />

tts tcmpozis.<br />

Üiimerí uetbozíí quot funt.IDuo fi<br />

cutín nomíne.^íngularÍQ quí De<br />

vno íoquítur. ut amo. ^luralís<br />

quí DC pluríbufl loqixítuc. ut ama<br />

mus..<br />

^mo ígítur cuíua numerí t &a<br />

guiaría numerí.<br />

|3aíonae ucrbo^^ quot funtJCres.<br />

piínia.fec0Da»tcríía.<br />

tUmeépííma uerbtpfona cjuae DC<br />

fe {'ola ucl DC kcü alíis íoquítur.<br />

j.it cgo amo.iios amamus.<br />

íSituae i ÍEcÜDa ucrbí períonai 5íí><br />

quá íolá :ue-í cü alíís pzima loquí<br />

tucaif tu amae.uoá amaííe.<br />

(Sluae tít tertía nctbí pfonatDe qua<br />

fola uel DC quíb'^ pzíma íoquítur,<br />

ut cicero Icgít.boícs íegur.t<br />

jMino ígítur quotae perfouac tpií<br />

mae perfonae<br />

íopccíes uerbozum quotfunt Wn<br />

aeifícut ín nomine, piímítíua ut<br />

lego.Deríuaííua utlectíto.<br />

^iPen'natíuo? •t'bo^fozmaequót íút<br />

Scpté.ícl)oaííua. mcDÍtatíua. De<br />

fíDeratíua.frcqntatíua. Dímínuti<br />

lia. Dcnomínatíua.aDuerbíalía<br />

íSlusc üíaítur ínc^oatíua:quae lau<br />

vHins •oícit cón'nuií íncrcmentíí<br />

paífíosQínnaíae íignífícare: fuíq5<br />

ifl?itú a uerbís neutds abfolutis<br />

íecÜDae cóíugaííonís.fozmátiu'qs<br />

a íccunDa pcríona piaefétís ÍDÍca<br />

íS^ual C8 el pafaDo i mas q acabaDo<br />

poz el ql Demoítramos q lo i^ecljo<br />

fe éucíecío fobzelo paíaDo como po<br />

auía lepDo.<br />

íS-ual es el ueníDero^poiel ql Dcmo<br />

ftramos que algo fe (ja De ^aser co<br />

moj7o léete.<br />

^ues amo De que ííépo cs:.)IDel.tíé<br />

po pzaefente.<br />

W^mtoe fó los números DFOS 't>bos;<br />

3IP0S como encl nóbze giíngular q<br />

l?ablaDV>no como )?o amo. plural<br />

que babla De mucIjos.comD nos a<br />

mamos.<br />

$5ues amo t)e que mtmeto.ed. Wú<br />

numero.fíngular.<br />

Uluáíaa fó las pionas DÍOS ucrbos:<br />

itrcs.pzímcra.fegÜDa. tercn:a<br />

íS^uai es lapzímera pfona Del ^bo:<br />

la q De fí íola o De fi c5 otras l)abla<br />

como yo amo.nos amamos<br />

Q.IÍA1 es la fegiíua pfona Dcluerbo<br />

ala qual fola o có otras la pzimera<br />

^abla.como tu amas. ucsamaj7s.<br />

CSlual es la tercera pfona DÍ'í)bo.De<br />

la ql fola o Días qles la pzimera ba<br />

bla como tuiío Ice.los Ijóbzes leen<br />

^uesamo De cjuc pfona es: "S^ela<br />

pzimera períona.<br />

Q^uátas fó las fpecies Dfos uerbos:<br />

DOS como enel nóbze. ^zimítiua.<br />

como vo leo. Deriuatíua como mu<br />

cl)o leo.<br />

íSluátas fó las fozmas DÍOS 'í)bos De<br />

ríuatíuos:fvete.D comccar.ó péfar<br />

DC Defear.DC mucI)o lias'er.De ame<br />

guar. áríuaDos % nóbfs 1 aD^bíos<br />

Qaials fe llama De comecar:íos que<br />

lauréelo DÍ5e que íígníficá cótínuo<br />

acrecétamíeto De pafííon ínteríoz.<br />

1 ba5é fe folo Dfos uerbos neutros<br />

abfolutos Dfa fcgÚDa cóiugacíon.i<br />

fozmá fe Dcía fegüoa ^foiía Del pie


tíuímooí aDDíta.co. ttt tepecte<br />

pcs.tepefco tepefcís.<br />

€luac Tjícútur.mem'tatíua: (S-uae<br />

laurenttufl appcUat Defíoecatíiia<br />

fiútq5 ab ultimo fupíno nnnm rio<br />

futq5 peipauca ^aecferc.<br />

^Ib eíú efu efurío.<br />

]a cocnatií.coenatu,coenatuno<br />

gl partú pactu paitucío.<br />

•^míctü míctu micturio,<br />

5^1 cacatñ cacaíu.cacatutío<br />

íiiXuaeDícüíuc DefíDeratíuarí^uac<br />

laurétius non mentís affectu feo<br />

cozpozíe actú íi^níhcare Dícít.füt<br />

neto ín ufu perpauca«^aec fere.<br />

3iaceffo.laccífÍ0.<br />

ifaceffo.faceffis..<br />

íapeíío.capefíís.<br />

54rccffo,arceífÍ3»<br />

pHpuD ciccroncm quo(j5 cum aiicto<br />

Y0£t áfíniííffítrifxi tmíí-dí-ii»* miilí-.i<br />

butufmoDí uerba repiecíuntut.ut<br />

Babeíío.Jjabeffts.<br />

^zoíjíbeffo p2obibeffÍ3<br />

interrogaffo ínterrogafís;<br />

Imperaíío ímperaffís<br />

3f\ogaífo togaffís.<br />

jCurbafío.íurbafíís.<br />

aiccafío.Iocaffis.<br />

JH lígiaff o.mígraffís*<br />

liCualíoJenaflís<br />

Q.uae Bícütur frequeníatíua: quac<br />

aífíDuá ín agétíD mm Itiaberejíígní<br />

íícát,fíuntq5 ab ultimo Tupíno,u«<br />

mutataín.o.ut<br />

^ curfu cutfo.as.<br />

^DÍCtUT)ÍCt0.a8.<br />

^4nimaí)uertéDÚ íamé é íntietbía<br />

pzímac cóíugatíonís fupína a quí<br />

bus fozmátíjt frequétatíua muta<br />

féíc uel moDo ÍDícatíucañaDíéDo.<br />

co.como po me entíbío.j^o^me entí<br />

bío mas.,<br />

íSluales íe llama ue penfanlos que<br />

laurétío llama tJCDeíear.'ífozman<br />

fcüfpoftrero fupíno añaDíéx)o.río<br />

y fon mup pocos quafí z(t09<br />

43o2 auer gana ue comee<br />

^01 auer gana oe cenar<br />

poz auer gana oc parir.<br />

^oz auer gana oe mear.<br />

:p01 auer ganare cagar<br />

Q^uales fe llaman oe Defear:l.os q<br />

laurencío Dije q fignifican afícíó<br />

Del anima mas opació oel cuerpo<br />

y l)av muv.pocos eñl \)fo qfi eftos.<br />

pozirauec,<br />

'^01 TJeíafiar.<br />

^oz bíi5er.<br />

|£>02 tomar;<br />

^oz llamar.<br />

€fo mefmo cerca De tulio qnDo ímí<br />

ucrbosDeftamañrafe baila como<br />

^oz tener<br />

^oz ueDar.<br />

$)oz pzeguntar.<br />

poz mancar.<br />

I^oz pzeguntar<br />

^oz turbar;<br />

poz poner en lugar.<br />

^oz muDar cafa.<br />

^oz aliuiar.<br />

íüluales íe llama freqntatíuos:los q<br />

íignificá tener continua fuerca en<br />

l)a5er i fozman fe Del ultimo Yupí<br />

no muDáDO.u.en.o.afi como,<br />

$5oztrotar.<br />

^oz Dí3ír efcriuíéDo otro.<br />

jlil^^ 28 De miraz muc^jo q élos uer<br />

bos Déla pzimera coniugatton loo<br />

fupínos De DÓDefc fozman los frc<br />

re.a.penultímá fupiníín.í.bzeué qntatiuosla.a;átefínalDfíupíno<br />

üt ab impcratui ímpciito.as.


^ poztatú poztíto.as,'<br />

l)ícímus turné {ecÜDÜ alíá foiniá<br />

p^lb ago.agíto agitas.<br />

^i DÍCO.BÍCÍltO DíCtítaS.<br />

^4 lego.lccfito lectítas.<br />

CStiiae DÍcíítur Díminutíua: quae a<br />

fuo pzíncípalí DímínutíonS fígní<br />

fícant.qiiéaDmoDÜ.<br />

'^i garriolgarrulo.ae;<br />

'^l foibeo fíizbíHo.as*<br />

^\ cauco cauíiloz.ans:<br />

úlu€ Dícuntiir Tienominatíua quac<br />

a nomine Diríuátur ut<br />

j>i patre pattifib.as.<br />

^ gcacco: graedífo.as.iiecoz.arífl<br />

•^ fcumcto friiniétoz.ans.<br />

5^ pabulo.pabulo2.atÍ3«<br />

^b aqua.aquoi.avíe.<br />

J4 rure rufticoz.aiia.<br />

j^ materia.iiiatedoz.am<br />

'i/1 lígno.íígnoz.ai'is.<br />

(^iiasí Dícütur aDuerbalia: quae al><br />

aDUcrbío Tsenuátuv.ut.<br />

51 peréDíe pereuDmo.aa,<br />

"^-b íntra íntro.as.<br />

Jí fupia fupero.as:<br />

5^mo igítut cui^ fpccici eft: ^2ímí<br />

tíuae fpecíei.nó eí \}dhct quoD cgo<br />

fciá uiwe poííit •Deduari.<br />

í i^urae uerboznm quot funtrüuae<br />

^ímple;^; u? amo, compoííía ut<br />

De amo.<br />

]^\m ígitur cuiusfigurac eft: S)im<br />

plici3 figurae.<br />

íomugatíones ntzboT^ quotfunt.<br />

ítóluaítuoz.l^zima quae ^ít.a.pio<br />

Ductá ante reucl rnn piaefcntí<br />

ínfínitiuí. ut amare, lactatí. $e<br />

cuDa quae babet.e.pioDuctam an<br />

te re.ue! rt.ín ífínítiuo; utuocere<br />

tuerí.;2:eríía q Ijabet.e^coireptam<br />

ín ifínítiuo ate te. ueí ante ríe ín<br />

fccúua pfona piaeíéíwínmcatím<br />

mrDi.ut legere.loquei'is. (^uaita<br />

poi ttaíier mucíiaó \>tszB.<br />

7\íl-i^ De5ímo0 íegÚB otra fozma<br />

^02 acofar o fatigar<br />

^01 T)e5ír muchas veses.<br />

P02 ue5ír muc^a^ \jc3e3.<br />

íSluales fe llama uíminutiuosrlos q<br />

fignífícá T3Ímínudon.Defup2íncí<br />

pal.afí como.<br />

^02 gozgear a menuDO»<br />

^02 (qiucK a meniioo;<br />

po2 cautllar.<br />

íHuaíes fe llama ucnoíatiuosrlos q|<br />

fe Deríuá oel nób2e.afí como,<br />

^02 femeíar al paoze.<br />

p02 femeíar al griego.<br />

%5o2 ir po2 trigo o po2 ccuaüstr<br />

p>oi ir po2 paito como j?eru|<br />

:ii5o2irpo2agua..<br />

^02 ir al .capo.<br />

¿502 irpo2 maueta<br />

^oiirpozleña-<br />

¡¿luaies (c llanw aoüerbiales: lotf ^.<br />

fe Denuá xse aBucrbios.como*<br />

• 3^02 Dífferir P tercez en tercer oía,<br />

3^02 entrar..<br />

:p02 fobzar.<br />

pues amo De cj fpecíe csrÜPela fpe<br />

cíe p2imíííua. po2 que no títnz q<br />

ro fcpa De DÓDe fe pueDa Deriuar.<br />

í^uátas fó las figuras DÍOS uertioá;<br />

DOS. gjímple como amo. cópuefta<br />

como amo.<br />

pues amo oe que figura cs:^elafí<br />

gura fensíUa.<br />

íAluátas fon las cóíugatíones "OEIO»<br />

'óbosrquatro. 3la p2imer>i q cieñe<br />

a.lucga ate re o rí enel pzeíéte Del<br />

ífinitiuo. como amar.alegrar íe.la<br />

fegiÍDa q tiene re.o.rí.luéga eñl ífi<br />

nítiuo.como .po2 éfeñar.po2 mirar<br />

3ia tercera que tícne.c.bzeue enel<br />

infim'tiuo. ate re.o ate ris cnla fe<br />

gunDa pfona DeljpfentCDelínpíca<br />

tmo.como i3oz leeiM302 bablar» la


quae í)abcf.c.p20T)uctá ate re. uel<br />

n ín ínfiníííuo. ut auDíre.Iargitú<br />

Jim o ígitur quotae cóíugatíonué;<br />

$52ímac cóiugationís.<br />

Wt participio.<br />

•3in.á8 quae par» ofitiía cft:<br />

fl ^aríícipíü.<br />

ípLuíD cpartícipííí: J^ars ^tíonía<br />

ódinabíU8:quae pzo 'ÍJbo acctpítur<br />

ex quo Deriuatuv. gen'^ -Í cafus l)a<br />

bens au íimilítUDiné nomínío t<br />

íicciüentia uctbí fine Difcretíone<br />

moDoiú 1 pctfonari5.<br />

^avtici^io qiiot acciDiít:^cr.


íctíd 1 futurí í tufl. fígnífícaí actí<br />

oné. pzaeterttí actíonem -ípaífío<br />

nem.futurí ín DUS. paffíonem tá<br />

tü.ut largíenQ.largítufl.largítut^<br />

largíenuus.<br />

(Bit ne \)0c íéper uerñ: piopt moDÓ<br />

nífí quoD a t)bít actíuís i ntutría<br />

ptícípía piacttrítí nonnunqnam<br />

fígníficant actíoné.ut<br />

^ caueo,C3.cautu«.<br />

^ córráero.a3.cófíDetatud.<br />

^ p2OfÜDO»t0. p20fufttfli<br />

^ fano.ís.falfusi.<br />

íJÍDífero Dífertuí.<br />

^b arguo.Í9.argutu«.<br />

^l) affuefco.ífl.affuctu3<br />

;yí títubo.ad.títubatus.<br />

j« Defírío.íd.-Defecíus.<br />

]?íb aüoleo.cs.aüuUua<br />

pí piáueo.ea.pzáfUí.<br />

^ coeno.a3.coénatU9;<br />

^b cxctcfco.ía.a:ctcttti*<br />

^ fluoáa^fltixns<br />

5Í taceo.e«,tacítu«.<br />

^pateo.e3.paífu3.<br />

^ careo.C!i,caffu3<br />

^íuro.a0.mratu«<br />

3^attícípía qtioq5 pzaefétia alíquan<br />

DO fígnífícát paffíonc.ut vnrgílíua<br />

olún iioluentíbuí annw.róeft quí<br />

uolimníucz em'TJcn«^ ntgotiutn»<br />

lueff j quoD uÍDcitut.<br />

^más ígítuc cuCíignífícatíonf»!:<br />

"^ctíuae fígnífícationís,<br />

^ígurae partírípíozü quot funt<br />

^uac. limplcx ut am58.ífipofít«<br />

iitaTiamás.qulqM3m funt quí m<br />

cant:quíapartícipíum pet fe non<br />

componítuc non cffe cópofítie fea<br />

ue co^ofítatlígutae.<br />

^mádígítiir.cuíus fígutac £: ^ím<br />

P2cíétc en nis.fígmfíca arío i uel<br />

pzeteríío aáo i paffió. IDC! futa<br />

ro en DUQ fola mete pafíó como el<br />

que T)a."oío i fue uaT)o.ba íje Bar i<br />

íer DaDo,<br />

p eftocsfíépic t>DaD:quafí fícmpze<br />

fí no q utos ^ho9 actíuos i neuí*í<br />

lo3ptíapío9 Del pieteríto algüas<br />

Ve5cs fígníficá ación como»<br />

7^01 ombze pimSttt,<br />

pOZ P20UCÍD0<br />

2^02 contento<br />

1^02 DectamaDOZ<br />

|i)02 engañaDoz.<br />

^02 eloquente<br />

:^ozfotil<br />

3^02 acoftumbzaDf<br />

^02 eftrcmecíDo;<br />

^02 el que falta.<br />

^02 el crecíDo.<br />

^02clí;antaDo<br />

po2elquel)acenaDo<br />

3^02 eUcecÍDo»<br />

^o2clqpo2floxocae;<br />

^02 el callaDo<br />

^02 el DcfplcgaDO i abíetto<br />

í^02 el q no tiene lo^q e»,menítet<br />

^02elqueíuco.<br />

€(o mefmo loa ptírípíod Del pzef^te<br />

a \)C5es fígnifícá pafió. como vírgí<br />

lío boluíétes los años, lo ql tí q fe<br />

buelué.i euíocnte negocío«lo qual<br />

taque fe \)ee.<br />

:pues amate DC q fígnífícacíon ea:<br />

íIDela fígníficacíó actíua<br />

^uátád io hd¡ figurad Dfo$ ptícípi<br />

03:^0B»^\plt como'amate. Cópu<br />

efta como el enamozaDO. aü q im<br />

alguoa q Diga que el ptídpío poz q<br />

no fe capone no e» Déla figura c5<br />

puefta íi no Decópucfta.<br />

^uea amáte[De que figura t&tWtU


TuLumcxí ptícípfoiiim quot fuñí:<br />

^110 íícut ín nomine. 5Í3Íngula<br />

tís ut amans. ^lutalís utaman<br />

tes,<br />

^mans ígítur cuí^ numerí c; S)ín<br />

giilarísnumen.<br />

íaíus ptídpío? quot fut: ^eptem<br />

ficut lu nomine. ÍDeclinatio qiio<br />

que aD nomcn referenDa é:nift qó<br />

íeñe cü fiiis compofitís mittit ge<br />

nítiuum in euntie.<br />

^niás igitur cuius cafusíc Zlomí<br />

natíuí caíus.<br />

pímás quctae peclínatíonís é.'ÍCer<br />

tiae oeclinationisnob.<br />

Depzaepofiííone.<br />

D quac pars ozationts t<br />

9 ^zaepofino.<br />

(Sluiü c piaepofitío para cf onís ín<br />

Declinabili0:quae aíiis pattib'^ 02a<br />

tionís pzaepomtur aut per cópofí<br />

tioné aut per appofitioné<br />

Z^r.Ti^7\intnrmarnndtin' "¡Uhpnn?í<br />

alííspartib''' ofonic pzacponítur<br />

Xi7á contra natura pzaepofitionís<br />

eítpoftponi. utbíípaníá ufqjíta<br />

liáucrfus.mccú.tecú.<br />

|¿)zaepofítioní quot acíuüt: ílria.fí<br />

gura«02D0,caíus<br />

5Figurae pzaepofítionu quot funt:<br />

5ipuae.fimplex.ut cba.drcunuíó<br />

pcfita Xit abfqj.cítcií circa.<br />

^D cuí'^fígurae efti^nnplicís fígu<br />

rae: qula nó poteít DÍUÍDÍUI ptes<br />

figníficatiuaa<br />

(Üuotuplex é oiBo piaepofítíoís: trí<br />

plex.pzaepofitíuus.poftpoíítiuus:<br />

cómuní0<br />

(Sluís é ozüo pzaepofítíu^ {Huí pzae<br />

pofitíoné í ofone ocbete pzacponí<br />

oftenuít.ut uení at) me.<br />

(¿luís é ozüo portpofitíu^:íSluí pzae<br />

pofitíoné ínozatíone poítpcníoe<br />

los números üfos ptícípíos qnton<br />

Ío.-Doscomo enel nóbze, ^jinglar<br />

como el amante, plural como I03<br />

amantas.<br />

^ues amate De q numero es: üDel<br />

numero fingular.<br />

Guatos íó lo caíos utos ptícípío8:fi<br />

ete como eñl nóbze. 3ia Declinado<br />

tá bien fe ba De rcDusir al nóbze.<br />

fi.no que el itntt có fus cópueítos<br />

cmbíáelgenitíuo en.euntis.<br />

3puea amant€De que cafo es: 53)el<br />

cafo nominatiuo<br />

pímáte De que Declinación es: S)e<br />

la tercera Declinatíó Del nóbze<br />

íIDclapzepcfícíó<br />

que parte Déla ozació es:<br />

a %íUepofidon,<br />

4lue cofa es pzepofídó: parte Déla<br />

ozacíS q no fe teclína.i jjzepone í c<br />

alas otraf ptes Déla ozació o poz có<br />

poftcion o poz appoíiciü<br />

iií3e DÓDC fe DFe ""oricíócilDe ?.óUo '^<br />

je ppóe alas otras ptes Día C2aci5.<br />

3¿)oz que cóíra natura Dl'a pztpDÍí<br />

ciúu es q fe pofpcnga.ccmo bafta<br />

eípaña-basía j'talia comígo cótígo<br />

íSluátos íó los acíDétes Déla pzepoíi<br />

ció:itrcs.figura.o2Den.cafo.<br />

í^uátasíó las figuras Déla pzepofí<br />

CIÓ:DOS. gjíple como De,alreDeD02<br />

íópuefta como ftn al reDCDOí<br />

^.De que figura es.SPela figura fím<br />

plc:poz que no fepueDe partir en<br />

partesqiie algo'fígnifiquc.<br />

C-nqntas maneras es la czDéDeía<br />

pzcpoficio: C-n tres.eñl q fepzepo<br />

ne.t eñl q fe pofpone.Tí eñl ccmü.<br />

^ual es laüZDcq fe pzcpone: lia q<br />

Demuefíra q la pzepofició ít \)^ De<br />

áteponer enla ofon.como ven amí<br />

(¿lual es la ozDc.q fe pofponc: 3ia q<br />

Demueítra q la pzcpofícíó fe l;a DC<br />

-r


ere cftcnDÍt uírgüíué pulie tz<br />

nu3.<br />

muía eft02(30 cómum's: íÁluípzae<br />

poíitioné ín of one moDO pzaepont<br />

moDo pcftpcni ücbcre oírcDít, uí<br />

cumíüo.nobíícij.<br />

^t) cuíiiB ozDÍnís eft:'p2aepofítíuí<br />

£}uía fcmpec ín orone pzeppnítuí*.<br />

iiteoaü-arbem<br />

íafua pzacpoíítíónií quot f iít:tres<br />

(I5eítíiius.accufatiuus.ablatíuu3;<br />

jpzaepofítíoéa accufatíuo Dcíecuié<br />

te0quoífíit:^aefece<br />

^D.utcoai) iicbé,<br />

^puD.ut íü apuD ffumé<br />

'^nte.ut furgo ate tépiís<br />

ÍÉflDaerfü.ut pugno aoucrfúte<br />

^'íDiicrfug.ut pugno aDuerl^I;ofté<br />

ü'íu.iu babíto da motes»<br />

€itra.uc natiis cítra mave.<br />

c xjíuae maríac<br />

$)2aetcr,ut oes pzaetec me<br />

i^enes.utpenes me e(t libtt<br />

Sjupza.ut laeto2 íupza moBíí<br />

^ecüDÜ.ut íecÜDÍí íoáné<br />

^ccua.ut fecus cecurfuc aquaru<br />

Tpoíponn en!a ozacíoii cómo bafía<br />

las ingles.<br />

f^nil e3 h oi-om comúrlía que -óz<br />

mueftra quela ppoíítióalas vieses<br />

fe átepóe.alas \?e5es fe pofpóe cU<br />

ofon»como conel.con nos.<br />

p^oeqoíDen cs:uela q fe antepone<br />

po2 q fiépze fe antepone enla orón<br />

como no ala cíbuaD.<br />

(Sluátos (o los cafos Dtas ppofitíocs<br />

jitres.gcítíuo.'-flccufatiuo.ablatiuo<br />

íSlust:9 fó laf picpoíícíoés que.fitué<br />

al accuratíuo.quafí citas<br />

5^í.como uo ala cíboax)<br />

¿ccca.como efto cerca el río:<br />

^nte.como leuáto me ate tíepo<br />


íCrans.uí tras ti'berím.'<br />


noti facía, parü facía<br />

i^nDCüícítur aDuerbíümc'^ttsfíaT)<br />

uerbüquía uetboaüiügí quafífé<br />

per ueíiDerat.<br />

^TJuerbío quot ücámit^Km* $pe<br />

cí esi ígura. fíg n í f i catio»<br />

^pecíes üvuevbio^ quot fütfüiiae.<br />

3^2ímítíua ut nuper: Deríuatíua<br />

iitnuperríme<br />

^bí cuí^ fpecíd é^^2ímíííiiae.neqj.<br />

ení I)abet iinus Dcríuetur;<br />

jFícjiírae aDuerbíozü quot runt:Duae<br />

éímplex ut ecce. ^Compofita ut<br />

eccuni.<br />

Huí cuí^ fígurae cft:f!plícís fígurac<br />

ncq5 cní poteft Díuím ín partes fi<br />

gnifícatíuaíj.<br />

^ígnífícatíoés atjucrbíozum quot<br />

fuut*:'|lnniiiiíerae,<br />

Slumci-aíía.iit bís.f er,<br />

•^Icpoialía iit Ijomc eras "<br />

ilocalía.ut í)íciftl}íc.<br />

aiegaííua.ut non.mímme..<br />

VHffívni.atíua ut cííá "zofccts<br />

SDcmóftratíua.ut en.ecce.<br />

(IDptatíua ut utíná.o fí,<br />

íDiDÍnatíua ut cótínuo oeioe.. ,<br />

Dntettogatíua ut cur.quare,<br />

iíDubitatíua.ut foite foitaffís<br />

Hocatíua.ut l}tiie,o,<br />

"HDífcretíua ut feozíií bífaríá»<br />

ÍLógtegatíua ut íímuLuna.<br />

puratiua ut {jcrclc me caftoi,<br />

^?02tatíua.ur eía.age.<br />

Jntt'ítua.ut ualüe penítus;<br />

^i\enuífiua,ut íéíí!paulatím<br />

jIDímínutíua.ut clanculü bellc<br />

íEóparatíua ut mclíus,<br />

^uperlatíua ut optime<br />

*5í5mlítut)íní0.ut táquá<br />

(5luátííatís,ut multií.<br />

íAluaUtatía ut fapíenter<br />

^bí CUÍU0 ffgnífícatíoms etóloca<br />

Iíí5/ígm'fícatígní8..<br />

rcpocoljave;<br />

2t)c Donoe fe llama atjucrbíoícomo<br />

al'óbo.poz que quafí ííépze Toefca<br />

aj'útar fe al ucibo.<br />

(Sluátos accÍDétes fó Io9 Del aB'pbío<br />

^íCres.fpecíeJígura.fígnífícacíó<br />

(Áiuátüü fó lao íp€á£s uelos aDuer<br />

biosCWoQ pzímitma como poco ba<br />

Deriuatiua como mw pocalja.<br />

JDortDC Bc q fpccíc eo^SPelapzinútí<br />

iia.poiq no tiene De DÓDC fe.Dcriue<br />

íS>aiáíi]s fó las figuras DtosaDÍ^bíos<br />

HDos. gjímple como mira compu<br />

efta mira lo.<br />

Wowoc-ot qfigura es^UDelafigura<br />

íimple.poz que no fe pueoe partir<br />

en partes q íignífíque.<br />

(Encías fó las fignifícationes Dlbs<br />

aDU erbios í^m cuento<br />

pa cóíar.como uof vie^ef tres \)Qes<br />

"Wt tíépo.como or •mañana.<br />

JS)z lugar como aqm.a>%<br />

^ara negar.como no*<br />

^ara affirmaríCorno fi.<br />

^ara Demoftrar como cata»<br />

3¿)ara Dcfear como o fí.<br />

:j|^araozDenar como luego»<br />

^ara pzegütar como po2 que,<br />

^ara -DubDar como poz untura<br />

^aca llamar como o.<br />

3(c5ara apartar como apiada mete»<br />

^ara ^yútax como íüta mete<br />

pa íurar como po: bercuía i caítoz<br />

^ara Defpcrtar como ea»<br />

^ara<br />

^ara'afloxar.como poco a poco<br />

¿aDíminuír.como a efcóDeDÍUas.<br />

^ara cóparar como n^eioz mente<br />

para fobzepuíarcomo muj' bíc<br />

Wt íemeíáca.como afí como.<br />

DequátÍDaD como mucljo.<br />

ÍPe qualíDao como fabía mente<br />

DÓDeoe que fígnifícacíó esi'52)ela<br />

fígnífícadó Delugar.


Deíntetícctíone<br />

eí.quae pars ozatíonis zUi<br />

m '^ntzxízctiü.<br />

íSLuíD eít intmectío'^ ipars' ozatío<br />

ni> ínüeclúiabíUs affcctu mentís<br />

incóüita uflce íignífícáa.<br />

fdnoc "oidtiit íntcríectío^ab íntet<br />

íícicoo:eo quoD aliís partíbus 02a<br />

ttonís ínteriícitur<br />

Sntctíectíoní^uotaccÍDunt:^ Sola<br />

íigníficatío.<br />

Significa íiocs in teiíectícnú quot<br />

funt^cóplures.<br />

3liigenti8, ut Ijcu.ue»<br />

Ximitis. ut at at.<br />

dBxultátis.ut uab.<br />

^umírátis.ut pape,<br />

€xdamátÍ6Utpzo.<br />

3f\iüétÍ5UtababI)e«<br />

Srtentie utifúau.<br />

iDerÍDctis ut Ijuí.<br />

áauüátíe ut cugc<br />

iditütiB ut apage<br />

Hocátís.ut eo 10.<br />

l)cpiebéT»éna.ut at at,<br />

3Í^eu,cui^ íígníficatíoís cftíflug^tíí<br />

_ íDe cóíiícííone^<br />

íL que pars oíatíoís tki<br />

Cóíunceio,<br />

vSluÍD € c5iúctío':?^ai'0 oíatícnís ín<br />

tJeclínabílís comíectena ozoinaní<br />

q5 fentcnííá.<br />

láriTit oícitur cóiüctíoí^^b eo quoo<br />

cóiiígat:i ozationi pzo uinculo in<br />

terponatur.<br />

(f oníünctíoni quot accÍBuntí^íSlría.<br />

SiSttiftcafio.figura.o2Do.<br />

(Sluit) é fígníficatio coníunctíonÍ9Í<br />

íS^ualítas quae ci^ ftgnifícationé<br />

offidúqs ín ozatíonc oftéDít<br />

Sígnífícatíones cóiunctionú quot<br />

íuntíííomplurcs.<br />

H>elaínferíeao;<br />

í?.que parte xjíaozacíon es^<br />

m Interíecíó*<br />

íStue cofa es íntecíectíó;^^arte ül'a<br />

o2acíon:q no fe Declina 1 fígnifíca<br />

paffió Del anima poz bos incierta.<br />

HDe DÓDe fe DÍ5e íntecícctíon. ue en<br />

treponer pozqfecntrepone alas<br />

otras partee nela of on*<br />

úlmtoB (ó los acioétes Déla íntene<br />

cíóííSola la figníficacíó.<br />

(¡luátasfó laafignificationefiütad<br />

tnteriecíoéd';'mucl)aí<br />

"Wc Ilozat como ap.<br />

>2)e temer como.a.<br />

'W>t fe alegrar, como.^a:<br />

Jbcíe marauii lar. como t^a.<br />

Wtníít b05cs como oí>.<br />

l¡S)ereír.comot)al?a^e.<br />

Wt caUar.como.ce.<br />

Wt efcarntcet como guar«<br />

^e alabar como ea.<br />

'>iPebu}?r.comoab.<br />

l)e llamar como abao.<br />

Wt bailar en algú mal.ccmo ba<br />

5^j?.Deq fignífícatió esíüe llczar.<br />

•JiDc cóíúcíon.<br />

que parte Dcla ozació tei<br />

¿óíuncion.<br />

C^ue cofa es cómcío^parte Déla oza<br />

cion que nol fe Declina 1 traua 1 oz<br />

Dena la fentétia.<br />

ilDe DÓDe fe llama cóíiícióííIDe aque<br />

Uo que aj?iíta 1 fe pone enla ozací<br />

onpozataDura.<br />

Q.uátodfólo0 aciDéte% Delacóííící<br />

oní?5Creá.fignífícaci6.figura,o2Dé<br />

(une cofa es figníficacíó Dfa cóiüció<br />

(SiualíDaD quae Demucftra fu fí<br />

gnifícacíó 1 offícío cnla of on.<br />

(guatas fó las fignificationes Délas<br />

cdiücionesümucbas*<br />

mííí<br />

.y^.


i. t '^<br />

Copulatíuai quae fcnfú i neicbá có<br />

íungít.ut et.que.atq5.<br />

íIDífíiíctíua que quamuíe DÍctíones<br />

coníungattfcnfum tamen míinn<br />

tíñ Ijabct.ut aut.uel<br />

^aufalÍB. quae caufá cóíínuatíonía<br />

explanat.ut quoniá.nam;<br />

^oUectíua quae íuperíoia colUgít;<br />

ut ígítur.crgo quá obré.<br />

íDubitatíua quae -oubítatíoné cum<br />

íterrogaííonefígníficat.ut.an.ne:<br />

JiDuetfatíua quae aDuerfá fétecíá<br />

monítrat.ut quáquá et fí.<br />

^5pp2obatíua: quae rem alíquá ap<br />

p2obat.ut fí.fiquíüé.quáDí).<br />

íEópletíua quae oinatns caufa poní<br />

tur.ut quiDé.ením.uam.<br />

íotínuatíua quae contínuatíonem<br />

reiü íígntficat.ut CÜ.DÍÍ.<br />

Ct cuí^fígnífícatíoía éí'Copulatíuac<br />

^ígutae cóíüctíonú quot riítc''oufle.<br />

¿jimpler.utar. eníin, íompoíita<br />

utatqj.enímucro.<br />

íDzDo roníüctíoiiís quotuplex eftíí<br />

Snplex. íSluaeT5á ení5 Rper piac<br />

poniintur.ut at af t. ú^uacDam fg<br />

per poítponútur.ut quc.nc. quae<br />

1110T50 pzaeponútur. Tiio*)opoítpo<br />

niítur.ut ígitur.aíq5.<br />

Cí.anus 02Dint3 tki^imi omimé<br />

ue partea oíatíoís ailíac pío<br />

q alíia ponuntur»<br />

íjDinneí} fere ponútur p2o fe xwkh<br />

21omé p!o aDUCtbío. ut fole rccéí<br />

o2to.p20 rccenter.<br />

%'lQmt pío tnteríecííone.ut nauíb''<br />

nífariDü amíffís.<br />

íiomen p2o coníüctíeiie. utquare<br />

quá obrem.p2o ígítur.<br />

pzonomen pío nomine p2op2ío.ut<br />

ego.pzo antoníue.<br />

^zonomé pzo aouerbío.ut boc tune<br />

Una para apútar. la qüal a^uta pa<br />

labias 1 fctentía.como.í?.<br />

(¡Dtraparaapartar.laqual aúquea<br />

Vütt palab2a9:aparta la fententia<br />

afí comeo.<br />

Cauf para üar caufa:q ücmueftra la<br />

caufa oela cótínuadó.como poi q<br />

para códupr.q coge lo De arriba co<br />

mo.pues que t poi cnoe<br />

para Bubí)ar.q fígnífica üubDa pie<br />

gútát)o.como ^oi auétura<br />

paracóíraríar.que Demueftra la íé<br />

tencia cótraría.como aüquc.<br />

para appiouar.q apiueua alguna<br />

cofa.como fi.i quáDO.<br />

para bíncbír. que fe poncpoib^t<br />

mofura.como i cetera.<br />

para cóíínuar: q fígnífica cótinua<br />

ció Délas cofas.como quáDo<br />

.De queoiDcesíi'Dcia pzímera<br />

ne partes Déla tJiacíon fe pa<br />

q nen vnas poz otras.<br />

Socas quafi fe pone vnas poz otras<br />

€1 noble poz auuerbío.como el fol<br />

re5in falíDo. poz resiente mente.<br />

S^óbze poz íntedecíon.como las na<br />

ues cofa no De Desír pDÍDas<br />

3¡i.óbze poz coníücion.como poz que<br />

poz enDe.poz eío.<br />

pionóbzepoi nóbicpzopzío.come<br />

ro.pozantonio.<br />

pionóbze poz aDuecbío» cpmo.allj


ígnípDtcns.pzo^uc<br />

pzonomé pzo comiíctíoncutíDCo<br />

pzopterea.pzo pioptf ít).p2optf ea<br />

Hctbum pío nomine, ut extrema<br />

línea amare pzoamozís.<br />


qua bona iconfttuctío a mala ití<br />

gnoícítur.<br />

HnDCDÍcítur íyntíLXÍB^'^ fpn con.'<br />

1 tatto ozDíno. quafí coozDínatío.<br />

(^uÍD € cóftructíoí^congrua oictío<br />

nú oiT)ínaíío congrua pfectamq5<br />

fentétíá Dcnióítrás.<br />

(SLuottuplcx é conftructíoí üuplej:;<br />

ítráfítíua ín qua actué uerbíuel<br />

paffío oftcnDÍtuc tráíire ucl ínfec<br />

tí ab alia pfona ín alíam. ut cgo a<br />

mo Deum ueus amatur a me, 5n<br />

tráfítíua ín qua nec[actU9 nec paf<br />

fío uecbí oftróítur tráíire nec ífer<br />

xi ab alia piona ín alia, ut ego cuc<br />

ro.cutrítur.<br />

Q.UÍD eft ozatío'jfut fcaurus Díffínít<br />

oze míffa ip Bíctiones ozuinata<br />

pzonunciatio.<br />

^uotuplex eft ozattoíi'quanzuplex.<br />

pfecta quae ín animo autJÍtozís p<br />

fectum íenfum, genetat: ut ego a<br />

moiieum.|mpfecta quaeímperfe<br />

ciñ feníú ín animo auuitozis ge<br />

nerat.ut (i •oeü amauerís.jFínita<br />

tquauerbu fímtií poítur.utego<br />

amo.Infinita ín qua uetbú ínfíní<br />

til poitur.ut me a\mare.<br />

(^uit) é figura cóftcnctíonísííeft alí<br />

qua ratione nouatu.^ Bicenuí mo<br />

Dusrqui círca graniaiicas conítru<br />

ctíones ueríatur.<br />

(^uottuplex é figura conftnictioísí;?<br />

octuplex. ílEuocatio.^ppofítío.pzo<br />

lepíÍB ^Hlepfís ilewgma S?j>ntl)c<br />

fis.antíptofÍ3- ^f necbíJocbe,<br />

€uocatío éreDuctio. tertíae pfonac<br />

ao pzima uel feciíiiam. ut ego an<br />

tonius lego. ti\ ioánes auDÍs.i ve<br />

quíruntur quaftutu ín euocatióe<br />

piona euocans. pfona euocata re<br />

motio copulae.-z.uerbum comieni<br />

ens cum perfoná cuocáte:<br />

i^lppofítio é immeDÍaía í)uo:{^ fub<br />

cía po2 la qual la buena cofítucio<br />

íe Diftíngue Déla mala.<br />

HDe Dóoe fe DÍse cóítrucíon.iíDe con<br />

Tt oiDeno,como coozDÍnació<br />

(íluecofa C0cófttucion.c6iiiníente<br />

ozm'nacion De palabzas.ia ql mucí<br />

tra conuinicte t pfecta íétécia.<br />

€n quátas mañras es cóítruciós^en<br />

Dos.tráfítiua éla qual el baser i pa<br />

DececDeluerbo femueftra pafiac<br />

o fer pafaDo De t)na pfona en otra<br />

como poamo aDíos yo fo amaDo De<br />

Díos.^ntráíítíua.éla ql ni el Imct<br />

nipaDecer Del Jobo fe mucftcapa<br />

far o fer pafaDo De \)na piona en<br />

otca.como po coito. yoDos coixcn,<br />

(¿Luz cofa es ozacíóuíTomo fcauro la<br />

Determina: es pzonúcíaDa ozoena<br />

Da poz Dícíones.<br />


tflntmo:?í cSíuncíío.quozumaíte<br />

rum exponítaltcrum.utmíratur<br />

moiem caneas magalia quonDam<br />

1 rcquirútur üuo ín appofitíone<br />

Díctío apponens i uíctío appofíta<br />

^lolepfíe é attríbutío piopzíetatís<br />

toti ín fuao T^tt^ Díuifo.nt romaní<br />

pugnant alíí cú.boftibue alü aini<br />

cíutbus.altí cum fociís €t reqiiiru<br />

tur qmnq5 ín piolepfí. Slotuní<br />

partes. .Bíftributío parííum. pzo<br />

piíetas.i 02D0,<br />

SJHlcprís é T)íiicrfarií Díctíonú fiib<br />

pl'arí pzopiíctate cóceptíe. ut ego<br />

1 tu üoctí Icgim^' % reqrütwr qum<br />

que.DÍctío concípíés. tJÍctío conce<br />

pta.copulatíua coníúctío.uel piae<br />

pofítío cum. uerbum uel nomen<br />

auícctíuum numerí pluralís. pío<br />

pzíetas concoiuans cum Díctíonc<br />

concípíentc.<br />

Ileugma eft unf piopzíetatís au TJÍ<br />

\>Któ cíauíuías fea teoüiíío.ut ego.<br />

ttu.^ cicero fcríbít.7 rcquirútur<br />

tría.plura-.íubítáííua.copula.pzo<br />

piletas quae conueníat cü pzopí<br />

quío2í fubftáííuo,<br />

^pntbefis eft attríbutío pjcpzíeta<br />

tís uní uel pluríbus copulatís qá<br />

fit non gratía nocís feo fígníficatí<br />

ut pars ín fruftra fecant. i requí<br />

runtur tría.unum íubíectum uel<br />

plura copulata.pzopzíetas.'í attrí<br />

buíío piopzíetatís concoztians cü<br />

fignífícato 1 nó cu noce;<br />

^ntíptoíís I cafus pzocafu pofítío<br />

fub alíqua pzopzíctate, vturbem<br />

quáftatuo ueítra eft. i requírun<br />

tur tría, unum íubíectum. una<br />

-^J<br />

De DOS fubftátíuos.Dlba quales el<br />

vno Declara el otro.como marauí<br />

lia fe eneas DfeDÍfícío otro tpoma<br />

íaDas.i reqeré fe DOS cofas éla apo<br />

fícíó la Díció q appone i la apuefta<br />

^ntícípacíó es reptímíéto De algúa<br />

pzopzíeoaD al toDO reptÍDOien fus<br />

^tcíxQmo los romanof pelea unof<br />

có los enemigos otros có los cíboa<br />

Danos.otros có los cópañeros.7 re<br />

qeré fe áco cofas.€l toDo las ptes.<br />

el repartimiento Délas partes, la<br />

piopiícDaD 1 oim,<br />

€5cepció es apiítamíéto % Díuerfas<br />

Dícíones Deba po Déla piopzíeDaD<br />

plural como j?oitu éieñaDos lee<br />

mos 1 reqeré ít cíco cofas Dícíon q<br />

cócíbe.Dícíó cócebíDa. cómcíon pa<br />

apiítar i ppoAtíó con.n¿ras tíauíuías<br />

como yo.i tu.i tulio.p requiere fe<br />

tres cofas, mucbos fubííantiuos.<br />

ataDura. i pzopiieDaD q conucga<br />

conel fubftáfíiio mas cercano<br />


ai) totú fub piopiíetate uetbí uel<br />

partícípü uel nomínís aDíectiuí,<br />

ut cxpleci menté nequít.nüDa ge<br />

nii noT)oq5 fmu» collecta ñuctce,<br />

1 requírütur tría, totuni. pzopzíe<br />

tas % pars ín accufatíuo pofíta<br />

%.\htx qctue. quí ? t cóftructío<br />

nc partiíí ozatioíe ínter fe.<br />

€rba partini fiint perfona<br />

u líapartímímpetíonalía.<br />

petfonalía íutrquae.^abét<br />

números i perfonas:'! oíiiíDÜtur<br />

tn quinqué genera, ^ctiuü paífi<br />

uü.neutrum.-oeponens.cómune.<br />

amperio nalia funt quae carét nu<br />

mcrís % perfonis ue quíbus paulo<br />

pofí Dícturí fumus.<br />

^Hctíuüuerbum cft ÍUUD quou üeíí<br />

nit tn.o.i babet pafíiuimi ín.oz.<br />

n ex'ígít ante fe nominatíuú í per<br />

fonaagentíii accufaíiuü íu perfo<br />

na pacícntí.<br />

^zímafpecíes uerbo2Ííactmo2Ü é:<br />

quaepoftíe conítruüíur cü aecu<br />

faííuo íátü.íStuaiía íunt»<br />

^mo.as.amam<br />

JDtUgo.ís.üílexí<br />

Cerno.ís. creul<br />

^ÍDeOiCsaiíDí.<br />

^¡Duco.is.DUKÍ<br />

¿rai?o.í0.traxí.<br />

^ozto.as.poitauí<br />

¿S^ero.ís.geffi.<br />

íolo.ís.coluí.<br />

(¡Dbferuo.as.obferuauí.<br />

lfacío.ís.fecí<br />

jf^goJs^egú<br />

(¡Ppto.as.optauí<br />

Slego.ísJegí.<br />

5!ncboo.as.íncljoauf<br />

ío.ía.íncepí<br />

Vlc.i-j.iiíí.uocam<br />

al toT>o fo piopiíeBaü ue uctbo o<br />

ptícípío. o nóbze aDíectíuo.como<br />

no puece bactacfe íu alma.Defnu<br />

Da la roDílla % cogioa las baldas<br />

floxas en núüo. i requiere fe tres<br />

cofas. €1 toDo la pzopiíeüax) ila<br />

parte puefta en accufatíuo<br />

3líbzo quarto q es ufasptea<br />

Déla ozació entre fí.<br />

osuerbos en parte fó perfo<br />

I nafs. en parte ímperfonales<br />

IPerfonales fon los q tiene<br />

números i perfonas.i parte fe en<br />

cíco generos.^ctíuo.paffiuo.neu<br />

tro.Deponente.comü* ^mperfona<br />

íes fon q no tienen números ni<br />

pfonas. Délos quales ce aquí a po<br />

co auemos üe Desir.<br />

Jíctíuo uerbo es aquel q acaba en<br />

0.1 tiene la paffíua emoz.i'Demá<br />

Da ante fi nomínatíuo enla perfo<br />

na que ba5e.i accufatíuo enla per<br />

fona que paDece.<br />

Ea pzímera fpecíe Dfos uerbos actí<br />

nos es.que Defpus oe fí fe apütá<br />

có accufatíuo folo.quales fó.eftos.<br />

%)02amarcópaffían<br />

^oiamarcóra5on*<br />

ipoz ver có los oíos.<br />

poz uer conel péfamícto<br />

í^oz llenar guíanoo.<br />

^ozlleuararaftráDo.<br />

^oz llenar acueftas.<br />

t>02 llenar acueftas.<br />

:po2 amar.bórrar.labrar,<br />

^oz borrar i acatar.<br />

í?02 ba5er lo q qDa Defque l^ecbo:<br />

poi baser lo q no.cjDa Dcfq bccbo<br />

^oz Dcfear o efcoger.<br />

'4aoz leer.efcogcr. burtar nauegac<br />

^oz comentar<br />

^cr effo mefmo.<br />

l^oz llamar»


^ppeUo.as.appdíauií<br />

S?perno.Í0.fp2£uí<br />

l)efpído.t0.Defpcxí<br />

^bfíínco.es.abftínuí<br />

Cótineo.cs.contínuí<br />

>IDííco,mfci0.'DíT)íá<br />

(BT>iko*ís,foímá<br />

ílDeDífcoad.DeDÍDírí<br />

¿ecunua fpecíesuerbozuactíuozu<br />

cft quae pzaetcr accufatíuú cóftru<br />

unturcü geítiuouel abtattuo..ut<br />

^leo granaríu ftumtntí.u£utc<br />

^mpleo.esampícui<br />

CópIeo.es*cQplcut<br />

^ccufo*ae.accuíam.<br />

5ncufo,a6.íncufauí<br />

|fltgtio.ts.atguí<br />

Incrcpo.asáncrcpuít<br />

í\cp2eb^D0,w.repiebéoi<br />

3^oftulo.a?.poftulauí<br />

n^amno.as.Damnauí<br />

(Emoae.emú<br />

«¿lenT)oa'í.uenxJÍDÍ<br />

HenüT)o.a@4tenüüeDi<br />

€arttmo«a6.eaíttmaui<br />

;£a)co,as,taxauí<br />

P^nímaDuertéDü eft q6 tietba pzcct!<br />

um fígnifícátía cófttuuntur cum<br />

ablatiuo pzedum Denotante pzae<br />

terquam cum Ijía genítíuís tan<br />

tí.quátí.plurÍ9. maiozís. mínozís<br />

tantiüem,quantí uw.quantíUbet<br />

*í quoü uírgítíus uúít. non aífia<br />

faciunt: cuntq3 tecta.íIHt ¿atuUus<br />

Desuní'-' caftímem^ affís,<br />

JCertia uetboíi^actiuoiü fpecíe« cft:.<br />

quac pzaetet accufatíuum cóftru<br />

untur cü Datíucut ootíbí pecunjL<br />

as^qualía funt;<br />

^o.Dae.Dcm<br />

5]¡)ono.a0«'Donaüi<br />

H)eTío.ís.x)eT)íüí<br />

^zaeponoas. pzaepofuf<br />

5^ntcpono.ís*antepofui<br />

•f-<br />

^oz aquello mefmo<br />

^oz menofpzecíar,<br />

^oz aquello mefmo<br />

^oz no tomar lo ageno.<br />

^ozfe abftenerüefus oelcj'tes*<br />

^oz oepzéoer ue nueuo<br />

^^ozoepzéoeruecozo<br />

poz oluiDar lo BepzéüróoZ<br />

3la fegÚDa fpecie Dibs 'í'bodactíuoá<br />

ed:qall^eT)elaccufatíuo feapun<br />

ta congettíuo o ablattuo* como yo<br />

bíncbo la paneranepam,<br />

^oz ífíncbír.<br />

^oz aquello mefmo<br />

^ ^02 acufat alos menor0 o íguafo<br />

^oz repzebéDtr alos mapofa<br />

^oz repzebéoet<br />

^oz aquello mefmo'<br />

If^oi aquello mefmo<br />

$5oz üemáuar en ÍU\>ÍÍQ<br />

^oz cóüenar o obltgac<br />

Í)oz cópzat<br />

^ozuen^er<br />

^oz aquello mefmo'<br />

^ozeftimac taffaroapzecíat<br />

^oz aquello mefmo<br />

€emucl)o De mirar q los'bbosqfí<br />

gnifícan pzecíofea)?útácon abla<br />

tim que ftgntftca pzecto fácauDO<br />

con eftos genttíuod.poztáto«poz<br />

quanto.poz«ma6.poz mas.poz me<br />

nos.poz otro táto.poz qnto quiera<br />

*? lo q uírgílío DÍÍ:O» no lo timé en<br />

v>na bláca 1 van fe Derec^jo^i catu<br />

lo.a toDOs cftimemof en v?na bláca<br />

%a tercera fpecie DCOS 'bbos acttUDs<br />

es: quealléDe el accufatíuo:f€ apú<br />

tá con Datíuo.como vo teDo los ni<br />

ncros^quales fó eftos<br />

^02 Dar como quiera<br />

^oz Dar gracíofo o De babc<br />

^cz Dar fe afi mefmo<br />

J3oz pzeferír<br />

^DZ aquello mefmo


(iómouo.ás^tómcTjatií<br />

31 iutuo.as.miituauí<br />

3loco.as.locauí.<br />

íIÓDucoas. cóouxí<br />

Suaueo.eíí.fuafí<br />

^erfuaDeo.ca. pcrfuafí<br />

•' 1 b c r<br />

3nDÍco.í9.inDÍxí<br />

iSLiiarta uerbo? actíuo? fpcks cft<br />

quacpzacteracciifatíini cóftrtiun<br />

tur cu altero accuíatmo; ut ego «JO<br />

ceo te gcámatícá.qualía.füt.<br />

•SDocco.cs.üocm'<br />

^eDoceo.cs.ueTJocuí<br />

JÍloneo.es.monm<br />

•^omoneo. ea.atJmonuí<br />

í¡Dio.a0.oiam<br />

3i\ogo.as.togauí<br />

Interrogo.as.intercogauí<br />

^xo2o.as.cxo2am<br />

jFlagíto.as.flagítauí<br />

^ofco.ís.popofd,<br />

4i>oftulo.a0.poftulauí<br />

^ruo.ts.fxuí!<br />

bo0 actíuoí<br />

es que alléoe el accufatíuo; fe apü<br />

ía con ablatiuo fin piepofitió o có<br />

effectiuo como po te ÜO la cozonsí<br />

qualee fon eftos.<br />

#02 t»ar ínfignias nc fjontra»<br />

#02 Dcfpoíar.o uef nuuar<br />

#02 bartar.o enbaftíar<br />

:po2 cargar oe alguna cofa<br />

#02 faser lo q fe pone en ablatiuo<br />

#02 betír có alguna cofa.<br />

,31a ferta fpecie otos ucrbos actíuoa<br />

es q allcoe Del accufatíuo fe cóftru<br />

y en có ablatiuo ^ p2epofitió. como<br />

po opo grammatíca ue tu CSluales<br />

fon effos;


^ccípío.ís.accepí<br />

íapío.ís.cqjí<br />

^ufdpíoas.fufcepí<br />

Sunioasiumpfí<br />

"SDc iierbÍ0 paffíuía<br />

^ffíuum ucrbum út ílluo<br />

p quoD oefínít ín m..{í babet<br />

actiuú^ímo.icxígít ante fe nomí<br />

natíuum pzo pcrfonapacienti*i a<br />

blatiuü tcum p2aepofítione.a. uel<br />

flb.uel oatíuü pzo perfona agentí<br />

ut oe'' amatar mibi uel a.me. €1^<br />

tot funt (pedes quot Díximus éc<br />

ín uerbo actíuo. ¿jei» anímaDuec<br />

tenDÚ eft:quot) cum ínuertimua<br />

uetbü actíuum tn paffiuü: cafua<br />

cu quo/uerbum confttuitut poft<br />

accufatíuü piínrípaié non muta<br />

tur.ut impleo granaríü frumcnti<br />

uel frumento.granaríü ímpletur<br />

a mefcumenti uel frumento* Do<br />

tibí pecunias pecuníae t)átur tibí<br />

ame. "SDoceo te gtammatícam.tu<br />

Doccdsamegrammaticá» íDono<br />

te coiona»tu uonarís a me coiona<br />

píuBíoate gramática» grammatí<br />

caaumturmíbí a te<br />

5^nímaTDuertenT)ü quoq5 cft uetba<br />

íUa paffíiía uocoi. nomínoi.Dícoz»<br />

nuncupoz. appelloz. fío, cum bis<br />

uetbís.fum. exto, exífto.i uerbís<br />

recípzocísqualía funt ambuloan<br />

c£D0 etiaüo % fímílía confttuí poft<br />

fe cum fimílí cafu el^^ cum quo an<br />

te fe conftruuntur. ut uocoz anto<br />

níus.fií bonusánceDo ttíftís<br />

5De uerbís ncutrís.<br />

eutrum uerbú eftíüuu qd<br />

n Defínít ín.o.i non \y3!iizi paf<br />

fíuíí ín oz.ut feruío tibí. (¡Bíus có<br />

plures funt fpecies.<br />

Í5o2 opr<br />

i^Qi tomar qrícní)oono qncnuo<br />

11)02 aquello mefmo<br />

^02 tomar a nueftro cargo<br />

Í3o2 tomar poi nueftra uoluntao<br />

^elos uerbos paffíuos.<br />

afftuo uerbo es aquel qaca<br />

p ba en OZ^TÍ tiene actíuo en.o.<br />

p oemanDa ante oe fí nomínatiuo<br />

poz perfona que paDece.t ablatíuo<br />

con pzepofitió oeue o oatiuo poz<br />

perfona que l)a5e;como DÍOS es a<br />

maoo ana o oe mi. S)cftc tant^ia<br />

fpecies bflí>:quátasDexímos que<br />

auía enel uerbo actiuo. 3^cro es<br />

oe mirar que quáuo boluemos el<br />

uerbo actíuo en paffíuo; el cafo có<br />

que fe aj^unta el uerbo Defpues<br />

Del accuíatiuo pzíncípal no fe mu<br />

ca. como j?o btncbo la panera ue<br />

pá 3la panera es bínel^íua De mí De<br />

pan.jjo tt DO los Dineros los Díne<br />

ros fon DaDos De mí a tí • po te efe<br />

ño la grammatíca.tu eres enfeña<br />

DO De mí la grammatica. y^ te DO<br />

la cczona.tú eres cuDonaDo De mí<br />

la cozona.po oj>o De tí grammatica<br />

la gramática es ovDa oe mí DC tí.<br />

C*s De mirar efo mefmo que aqllos<br />

uerbos paffíuos.fo llamaDo. fo nó<br />

bzaDo^fo Dícbo.fo llamaDo.fo b^cbo<br />

có cftos'&bos fo % Duro,t có los uet<br />

bos recípzocos como áDo efcapo.p<br />

femeiátes fe pucDé'apútar có femé<br />

íante uerbo oe aquel ronquean<br />

te De ft fe apunta como fo llam aDo<br />

antonío.fo bueno.auDO trifte,<br />

IlDelos uerbos neutros<br />

eutro uerbo es aquel que a<br />

n caba en.o, % no tiene paffíua<br />

en oz.como po te fíruo. íiPefte mu<br />

cbas efpccíes bap.<br />

( • '


|52íma fpecíes uerborneutto^jr cft<br />

que poft íc cóftruuntut cú ^enití<br />

uo ul'ablatíuo.ut careo pecunia?<br />

1 careo pecunüs.qualía füí<br />

íarco.e^.carui<br />

^nmgeo.ea.ínDÍguí<br />

^geo.es.cguí<br />

íHffíuoasí.afrtuxí<br />

^Jbiíüo.ad.abüí)am<br />


(SLuarta ípecíes uetbo? neuíro?Jé<br />

q poft fe cóftiuuntur cü ablatíuo<br />

I pzaepofíttone a.uel ab.aD fimilt<br />

tuuíné uerbo? paffmo?i« ea fnnt..<br />

ílI;xulo.a9.cxulam<br />

Hapulo^as-uapulauí».<br />

Heneo.ío.ueniui<br />

3iíceo.e0.Ucm<br />

jFío,fiB.factii9 íü.<br />

íJlLumta ípeciea uerbo?i neutro? cft<br />

quae poft fe cú nuUo caíu conftru<br />

unturnífí meDíáte piaepofitíóe.<br />

utego uiuomurbe,qualiaíiiut^<br />

Hiuoaiíuis uixú<br />

SPcgoas.Dcgi<br />

3f\et)eo.í0,ret)íuf<br />

ÍXato^as.nataui<br />

C*nato,a0.enatauí<br />

^oinuo.ís.Dozmíuí<br />

Higilo.as. uigiiauí<br />

^ío.ftac.fteti<br />

íocDcc.es.feDí<br />

*4ni!iiaí}U€rrciíi!il efí boc uerbum<br />

fü es fm.políe cóítruupoft fe cum<br />

nommatmo. ut ücue é bcnua cu<br />

geítiuo ut uírtus eít boís.cum üa<br />

tiuo.uttu es mil)i magtfter.<br />

I^zaeterea uerba illa quae Dícútur<br />

neutra tráfítiua ÍUDÍCÍO meo ríil)il<br />

babere qó eis repugnet cur nó m<br />

canui0 actma: cü etiam fi natura<br />

repugnavec Termo iücirco nó Debe<br />

ret ciíe mácuB.lHlá fí recte oicitur<br />

comeioerunt lacob 15elu6 iDomus<br />

tuae comeDit me.3í\ecte qucq5 fí<br />

cet lacob ego fú comefus, i a selo<br />

oomug tuae ego fü comefus.fícut<br />

II luuenalís Tuxit ue nobiUtate co<br />

niefa quoD fupcreft.<br />

^zaetezca ^Dba.quae DÍcütuz aD folá<br />

natura pertinere nó uíueo cur no<br />

recípíát omnes números % pfonas<br />

uí ego íeveno.,ego ncc grantJíno<br />

3la quarta fpccíe DÍOS 'í>bof neutros<br />

es q Defpues De fí fe apütá có abla<br />

tíuoi pzepoííció DeDcafemeíáca<br />

Délos uerbos paffiuos.que fon<br />

$)02 fer DefterraDo<br />

^01 fer beriDo,<br />

^02 fer uenDíDo<br />

^02 fer pucfto en pzccío<br />

Í3o2 fer becl^o<br />

3la quinta fpecíeDfo802 toznar<br />

^02 ñauar<br />

^02 falir a naDO<br />

^02D02mír<br />

^02 uelar<br />

1^02 eftar en píe<br />

po2eÍ£«rafentaDo<br />

íFfl tmirlin nc n-.tvar n p(t^ iu>rhn f»<br />

es f ui.fe pueé a¡pütar Defpüs De fí<br />

có noíatiuo cerno oíos es bueno,<br />

có geítuio como la '{)tuD es DÍ óbzc<br />

có Datíuo como tu me eres maeft"<br />

Cío mcímo q aqdos uerbos q fe lia<br />

má neutrof tráfitiuof amí parecer<br />

no tiene cofa q les, repugne ,po2q<br />

no les llamem.os actiuos,q aü q la<br />

natural esa les repugnafe po2 effo<br />

la palabza no in oe fer maca. po2.q<br />

fi bté feDise comieró a íacob.t el 5e<br />

lo De til caía me comió, tá bié zí(o<br />

mefmo Díra iacob. yo ío comíDo.'í<br />

Del selo D tu cafa j?o fo comiDo.afv<br />

como Díxo iuuenau locjue queoa<br />

Dclal)iDalguía conuDa<br />

íEfo mefmo q los uerbos q píenecf a<br />

fola la naturales^ yo no ueo po2 cj<br />

no reciba toDof los números T pfo<br />

nas.como po feveno. yo ni graníjo<br />

, /


iiecpoffúgrátjmare<br />

^-^laetciea nuUii ce ueibú actíuu<br />

qü nó poffit ée abroUitum (i poft<br />

fe cií nuUo cafu conftvuatur.ut fí<br />

Díxcro cgo amo.<br />

piactaca Joba neutra pofíc cóítruí<br />

cú accufaííuo ré uerbi íígmfícáte<br />

ut ego uíuo uítá- feruío feruítuté<br />

eo íter.ud fi ponantur pío uerbís<br />

actmís. ut Depeteo uírgínem pío<br />

aino-corpüon atoebat alexím. pzo<br />

ainabat<br />

HDe uerbfe Dcponétíb'<br />

eponéd "uerbu é: quoD ín 02.<br />

T) oefinít 1 non babct actíuum<br />

ín.o.retínet 'taincn fignífícatíoné<br />

actíuam ut ego loquoz. íBíus plu<br />

les fút fpccíes.<br />

Pnnu fpcclts uerbo:^^ ueponétm:<br />

qiinc püftíe cóftruútur cu geníti<br />

uo ai nufereoz ínocétís qualia (üt<br />

Jllilereo2,ereri0.milertud fü<br />

(¡Dblíuíícoz.eríjj. oblítus fü.<br />

di\emúiiítoz.ed8.caccf íupínís<br />

3i\cco2T)02.arís. recoioaf-'íü.<br />

£»£cüoa ucrbo:^ Beponeutiü jípecí<br />

C0 é quacpoft fe conftruuntur cú<br />

üatíuo ut ego opítulo2 cUentí.qua<br />

lía funt.<br />

ü);3ítaIoi.arís opítukíus fú<br />

SSuííiMgoi.arís.fuffragatns fum;<br />

3i\cfcago2,arís. refragatua fü.<br />

^aícocíno2.an3. patrocínate fü<br />

¿;iDuIo2.arís.aDaiatus fuñí.<br />

5'lífétO2,ans.aff¿íatU0 fum<br />

^!áBÍ02.m8.blant)ítu3 fú.<br />

5Fatnulo2,arÍ3. famulaíus fü.<br />

^^ínciIloz.aris.ánciUatus fú<br />

(0raíulo2.aris.gratulatus fú<br />

5rafco2.ens,íratU3 fú.<br />

>^{fféíío2.ín0,affenfu0 fú<br />

5nfí-oiO2.arÍ0. ínfít)íat«s.fú.<br />

uitia uc£bo;ii .oeponétiú fpecíes<br />

ni putDo granÍ5ar;<br />

€ío mefmo que nigú uctbo actíuo<br />

pucDe fec q no pueua fcr abfoluta<br />

fí D efpÚ9 oc fí có níngú cafo fe có<br />

ftruj>e.conio fí uíxere yo amo.<br />

íEfo meímo q los ucrbo^ neutros fe<br />

pueüé cóftrupt có accufattuo q fí<br />

gnífiq la cofa Del tbo.como bíuo uí<br />

ua.ic.o fí fe pone poz 'í)bof actiuos<br />

como í?o muero \>na Don5ellapoz<br />

amo corpoon arüia aalexís poi<br />

amana.<br />

Hielos uerbo9 ^eponétes;<br />

eponétCj uerbo eg aquel que<br />

D acaba en 02.1 no tiene actiua<br />

en.o.mas tiene fígnífícacíon actí<br />

ua.como vo bablo, JDefte mucl^as<br />

fpecles fon.<br />

püa p2ímera f pccíe ocios ^bos Depo<br />

nétes es: q Defpues Defífeapútl<br />

có geítiuo. como be míferícoztjía;<br />

^02 auer míferícoiDÍa<br />

4^02 oluíToat fe<br />

po2auermemoiía<br />

^02 aquello mefmo<br />

3la fegúoa fpecíc Delosi'uerbos uepo<br />

nétes cs:que uefpús DC fí fe avñtá<br />

conoatiuo. como yo apuuoal alie<br />

gat)0.quales Íó.<br />

|5o2 apupar<br />

3^02 aruuat conel noto<br />

4^02 efto2uac conel uoto<br />

^02apuDat eníuv5W<br />

Í)o2'hfóícar.<br />

^02 aquello mefmo<br />

Í3o2 aquello meímo<br />

^02 feruír<br />

^02 feruír<br />

Po2 auer pta3cr DCI bíé nz otroi<br />

^02 eítar enoíauo DC otro<br />

^02 cófentír có otro,<br />

^02 afecljar<br />

la tercera (ptck ufosucrbosuepo


érífuaepoft fe conftrutmtur ctrni<br />

flccufatíuo. ut cgo gfcquor ínímí<br />

coequalíafnnt<br />

^olo2.an9.rolatu0 (ú<br />

íófoloi.arÍB. cófolatufifum<br />

ílExecroz.ans» cxecratus (ú*<br />

IDcteftoz.atiB. Detcftatus íú<br />

^bomínoz.add. abomtnatus fnm<br />

(rófcquoi.crw»CGfccutU0 fu<br />

^Dípífcoi.ctía. aüeptus fü<br />

3niácifcoi.éri0.nactU0 fú<br />

^Iloqno2.eríff.aUocutus fú<br />

iLoquoi.erísJocutus fu<br />

3í\imoz.and.t{matnd fú<br />

^nito2.ari0»fcrutatus]fú<br />

^cmuloi.arí«.acmulatu0 fú<br />

^pccutoi^rís.fpcculatus fu<br />


pl)üoropl)02.arí9,pbílofopbat9fú<br />

¿umultuoz. anc. tumultúate' fu<br />


gkví'bo sü te Utíersis,<br />

3lcgoíibíTJomú<br />

3iegoteml)irpaníá,<br />

3i\eüolo t^hi libzos<br />

3l\CDD0teD0CtÍ02f<br />

^cío te tcni boitefta<br />

^eíoaterem^onefti<br />

¿)2o te ueiiiá.<br />

{¡Dzoateueníá<br />

^•^oftulo te auxíliü.<br />

^oftuloatcauxUítt<br />

¿^íagítotenúmos<br />

íílagítoatenúmoa<br />

^ofco te íufticíá<br />

^ofcoateíuftidi<br />

¿elo te fecretum.<br />

íelotibífCcretiL<br />

íelo a te fecretú<br />

CcloteBcfecrcto<br />

dóíiilotibíutüe<br />

(ionfulo te.<br />

íoníulo tibí<br />

J£ímeo (jf.ftcff.<br />

íllnieo ciuibuá<br />

metuo boftea<br />

iHiletuo í^oftíbue<br />

KecipíotcínDomü<br />

gíxecípío tibí<br />

¿jmpono tibí Ijác cura:<br />

Importo tibí*<br />

'ifíufcultate<br />

^ftufculto tibí,<br />

JíuDÍo te<br />

^^iiDÍen^tíbífum<br />

i^d'mt muUcr fiUií.<br />

^arturítmulíer.<br />

5anímax)uerto te<br />

'iHnimaouerto ín te,<br />


yU-c y<br />

Jlilocteó^eé pct bc.tííp^tí^ógoh<br />

3^o2reo fcígus.<br />

^czrcofrígozc.<br />

^bíioireo a liítcrís»<br />

H>efíríüt míbí pccuníae;<br />

5!Dcfícíút me pecuníae<br />

^uffídút Tní^í pecuníac^<br />

^uffídunt mepecuníac.<br />


flDT) t ctíá ab M^t nomine qiiía üel<br />

quí,cuía»ut mea íníereft Icgcre.<br />

tua refertauDíre.^Ew'aítcreltpzo<br />

fíteri cíus referí falatíú pcípere.<br />

^jecunua ucrbonim ímpíonalíum<br />

actíuae nocís fpcdes'é quae ate fe<br />

cxígnní Datiuñ % poft fe ínfínítínum<br />

quaUa íñf.<br />

^ItÚTÁt míbífcbzítc»<br />

boa<br />

tmpfonales (o impfonales.en otra<br />

manera pfonales quales fó*<br />

<br />

" " " .€M<br />

r.<br />

^


HDcfmíí uospiiccrc<br />

31 ió poteft ülos poenítere.<br />

^olet bonos pígcre<br />

"i^ebet malos puDere.<br />

íáerba ímpevfonfiUa paífíuae uods<br />

femper íígnifícant actíoné cü qua<br />

oam geucraíítate: funíqs pzopiie<br />

a 'íJbís iicutris abíolufís: ut curtí<br />

tur.ftatuc.pugnatur.concumtur<br />

certatur. ítur. boc eft omnes cuc<br />

runt.ítaní.pugnant. concuirunti<br />

certant. eunt, Jíranlfígurantiir<br />

tamen ut Dírít íí)iomeüe8 a uer<br />

bÍ9 neutrís quae uatíuum cafum<br />

in feríem ozatíonís aumíttunt.ut<br />

nü)U míl)í nocerí pouíu<br />

€um accuíatíuo uero nulío mouo<br />

confttuí poffunt: feo neq5 cum a<br />

bíatmo t ptarpofítíone a.uel ab.<br />

nífi generalítatf íUá fígníficet. ut<br />

ab oniibus recIamaíuv.t)oc fft ola<br />

teclaniant»<br />

jüDe ínfínítíuo.<br />

nfínícíua tíícuíur quía non ^a<br />

( bcnt oeterminatos números<br />

•íperfonas» i conftruuntur ante<br />

fe cum accufatíuo m ucee actíua<br />

petfonae agentís: ín uoce pafííua<br />

perfonae patíctís.poft fe uero có<br />

ftruuntur cú cafu uerbí aquo oeí<br />

ccoiít.ut me amare oeú püí é:me<br />

amarí a vto foeUcíffímü c.me cate<br />

re uoluptatíbusrme ínferuíre amí<br />

císrme mífererí ínnocentís uícun<br />

üum eft.UPícímus tamen uolo cf<br />

fe Doctus» 1 natura beatt« omní<br />

bus cfíe üeDít.feD non Dicímus uí<br />

Deoimíljí cffe oocto. feo Doctus.^<br />

uolo mttffe poetámó poeta.<br />

^crba íi^fínítíua uolunt retermí<br />

narí uetb^5 uoliintarüsq graecí<br />

jUo ere tica ucO?»» >• H 5^»!!?* «^"^^í.<br />

"^03 limrs Tjc aucr ucrguéca<br />

30.0 pueDé ellos auer pelar<br />

Solcn los buenos auergócac<br />

¿iDeué los malos auergócar<br />

•^06 uetbosímpfonaís Déla bo5 paí<br />

fíuafíempzefígmfícant actíoncá<br />

\>m generahuaü. % \JÍenen pzo<br />

pn'a mente Délos '{>bos neutros ab<br />

folutos. como toDos cozren. ÍODOS<br />

eftan.toDos pelean. toDOsfe encu<br />

entran, toüos contíeuDen. topos<br />

van.^cro figuraDa mente fe tráf<br />

fúzmát como DÍ5e oíoraeDesoclotf<br />

ucrbos neutros qreciben Datíuo<br />

enla oiDen Déla ozació. como nm<br />

guna cofa me pueoe fer cmpeaDo<br />

-^on accufatíuo en ningúa manera<br />

fe pueDen aj^untar. ni menos con<br />

flb'.atiuo 1 pzepofítíon üe.a.o.ab,<br />

faluo fi fígnifica aqlla geñralÍDao<br />

(Eorno iDe ÍODOS es cDntraDíc|?o,.Q<br />

•es íoDos contraDíjea<br />

líDel ínfínítíuo<br />

nfinítíuos fe llaman poz quí<br />

i nD tienen DeterminaDos nu<br />

meros t perfonas. v aj^untan fe<br />

ante fi có accufatíuo en bos actíua<br />

po2 la pecfona que ^352.12la paffí<br />

ua pozla pfona q paDece.'^^ero Def<br />

pues De fí apütá fe concl cafo Del<br />

ucrboDe Donoe DefcienDen.£oni9<br />

To amar a ÜÍOS es píeDaD.po fer a<br />

maDo De DÍOS es grá Dícl^a^po no tt<br />

ner Delcites.l^aset el qrer DÍOS ana<br />

•gosauec mífecícozoia Del inocéte<br />

cofa alegre. |?cro Dejimos quiero<br />

fer enfeñaDO. p la natura 010 a ta<br />

DOS fer bien aueníuraDOs.mas no<br />

Desimos parece me fer Docto é Da<br />

tiuo.ní qero fer poeta é accufatíuo<br />

3los tíerbos ínfínítíuos Defeá ^cter<br />

minarfe có los uerbosiuoliítarics<br />

q los griegos iiwwan pzocretícDs;


uoIo.cup{o. TieíÍT)tro,ftuDeo. fabo<br />

ro,expecto»Tí fímílía,Súguntur ta<br />

tné ztSk alíquatiDo alits uerbí^ %<br />

nomtníb^ aDíectíuíafcDfíguratc;<br />

auí au ímítatíoné grtccoiü ut uí<br />

ueo ílíum fapetc. Jilos abüucere<br />

tbeMíó 029t. cantarcipateg 1 xcf<br />

pottt)etc paratt.<br />

Snfínítiuua plaerúqs poítur pzo no<br />

mine.ut uíuere ttífte, pzo uita tri<br />

ftí«.plaerüq5 pzo ínDícatiuo.ut mí<br />

^í facra pararí pzo parabátur.<br />

"SDegerüOTÍs."<br />

eruíiDía funtquí uctbísan<br />

numcrcnt: quta regunt ca<br />

fii«. funt quí nomíníbua quox»<br />

iabeaiit caíue. funt quí nomina<br />

partírípalía cffemcantíquoí) ín<br />

quibusDam nominiinqutbudüá<br />

parucípio íímilta funt • nobis ta<br />

me ut captíones cuatiamus Dice<br />

Dü eft cffe alíam patté ozationís:<br />

qtamen maxímam^abeatíímíli<br />

tiitjíné cutn nomine. inteq5 ÍD UÍ<br />

Btrí mirum oebet alícuí: cum a<br />

Uí plurcs altt paucíoice quia octp<br />

partes ozatíonis pofuecut.<br />

á.et illa. ín uefí<br />

cíení)o ex me fpírítíí meum. et íl<br />

la, ^ncóucníenoo populos ín u<br />

num.^ofí fe ueto rcgút cafum<br />

uevbí aquo uefcéount.ut tempus<br />

t{t carcDí uoluptaííbus. íníetuíc.<br />

cíamíds, amanDit)eú,<br />

(0cruoia aut funt aDíetíua aut fub<br />

ftátíua» gctüDía amcctiua omnía<br />

gemai numetosi cafus babét.i<br />

iuguntuz íubftitiuís % fígnifícát<br />

como.q2td»com'ao.Defco.eftut)ío«<br />

trabaío.efpero.i otros femeíátes,<br />

poavúcáfe tan bté a ue5es a otros<br />

uetbosmóbzes aDíectíuos: mas<br />

poz figura o aimítadon t)fos gtie<br />

gos.como ueo que fabe. Sbcftplís<br />

muger (¡me ruega licuar melos.)?<br />

guaíd pa cátaz lapetaüof pa rñ^er<br />

€1 ífmitiuo mucbaf \>e5ef fe póe poz<br />

nombze como trífte bíuír poz uíua<br />

trifte. mucbas poz ÍDícatíuo como<br />

los facrífícios apareíatfe me.poz fe<br />

apavciauá<br />

UDfos gerúoíos.<br />

aj? algunos q cuentan los ge<br />

rÚDíps con los uerbos poz q<br />

rige cafos. algunos que con ncm<br />

bzes poz que tienen cafos. algu<br />

nos q oísen fer nombzes particí<br />

pales: poz q en algunas cofas fon<br />

femeiátes a nóbze en algunas ap<br />

tícípío • Jlílas nos otros poz bu^^z<br />

los argumétos Digamos q es otra<br />

parte Déla ozació: mas que tiene<br />

mucba femeían^a cóel nóbze. Uí<br />

Deueaniguno efto parecer mará<br />

uilla: pues que algunos pufier5<br />

mas 1 algunos menos que ocbo<br />

partes Déla ozacíon.<br />

líos gerÜDÍos ante fi no rigen cafo,<br />

poz q nunca fe o|?o enla lengua la<br />

tina aqlla cóftrució • en boluíéDO<br />

el feñoz la captiuíDaü DC fron • p<br />

aqlla.enfaltanDODe mí el mi fpu<br />

j? aquella en apütauDofe los pue<br />

blos en uno. l)erpues Defí x\%m<br />

el cafo Del ucrbo De DÓDe DcfcícDé<br />

como tíépo es oe carecez De Delep<br />

tes • De fauiz alos amigos Dea<br />

mazaDíos •<br />

II os gerüDios o fó aDÍcctíuoé'o fub<br />

ftattuos. los gerÜDÍos aDíectiuos<br />

tienen toDos los^eneroai nume<br />

tosí cafos* j^aputanfe có los fub<br />

Cíííí<br />

«-/ ,•


i'<br />

fenip paffíonc. ut uoliiemja OÍCÍ<br />

ÍDCft uoíubííís. íumucanDum .í;<br />

quoD íuratui. eít mí^i cura íurís<br />

DícÚDÍ. DO opcriim iuríDícúíJo. ut<br />

nísD íus üicuíiDum . 5Delectoi<br />

íureuícií DO.<br />

(0cruDia fubftátíua tautum ttioDo<br />

tcperiutitur fubftantíuata íngge<br />

ncrc neutro. ín genínuo. tJatíuo.<br />

accufntmo «blatíuo.ut eftmflbícu<br />

ra íoluém pecunias.'^ nó fü3 íolué<br />

DO pecum'aa ucní aD foluenDum<br />

pecunias, iDclectoz ín foluenDo<br />

pecuníaíJ.<br />

0eriÍDÍa Íubftátúm a'tbía utmiíí<br />

íígnífícant actíoneni 7 paffionem<br />

pzacterquá gerunDium genitmí:<br />

quoD íempcr fígnificat actíoné.a<br />

ucrbís neutrís actíoné íígnifican<br />

tíbus actíoní' a ncutris íígnífícátí<br />

b'-' paffíonem:pafionem.a commu<br />

r.sbud Dcponentíbus actíoné 1<br />

paíj'ioné<br />

Intex Q^tÜDÍz 1 paríícípía !)a€r tít<br />

DÍffctóí3:quoD gerÜDía fígníficát<br />

reí aümínírtratíonéííue babítum<br />

fine tmdit falté fntñro. refoluun<br />

íurq5 ín geníDta fubfcátíua. ut é<br />

niíbí cura íudfpícÚDÍ.íDeft Dicen<br />

Dí ais. ^artícípía uero fígnífícat<br />

tépus fuíuvum iii actu fine aDmí<br />

nífíiaííone. ut íua mxmi c a me.<br />

mzk Dícctur.<br />

(íi5ci"ÜDia accufatitií iügiítur frequé<br />

t.cr l)Í3 ppDÍítioníb'-'.aD.cb.pzcpttr<br />

ínt€t.ante,ut néiaD numeranDa^<br />

pecum'as.obnuir.cráDas pecunias<br />

piopíet 029DÍÍ cauíiis. ínter agen<br />

Dü ouea.ante DomanDum boues*<br />

GerÜDía ucro M^tini íungijtur<br />

cum ín.De.ex.ut ín natíígáDO uctí<br />

poíuerüí. (¡Eí é libcUus Ijperonímí<br />

De uíuéDO DCo.íHt zx DefenDéDíí Q5<br />

c,i acciífáDO imidí gfía cóparatuíV<br />

' o J<br />

ftátíuos V fíépie fígnífícá paffíó<br />

como el Día boluible.q es q fe buel<br />

uc.el iuramcto, q es q fe tura, jié<br />

gocupDaDo De íu5gai. 00 obiaa<br />

íu5gai.'V)ínc aíu5ga2.buelgomc¿<br />

íu5gai 1 tefpóDei De Derccbo.<br />

líos gerÚDíos fubítatíuos fola mé<br />

te fe baüá fubftátíuaDOs enel gen<br />

ro neutro.en geíííuo.iDatiuo.T ac<br />

cufatíuo.i abiatíuo.como tégo axp<br />

DaDoDe pagar Díneros.i? no tengo<br />

para pagar Dineros.^ uíne a pagar<br />

Dineros j> Ijuelgo me en pagar los<br />

Dineros.<br />

Hos gcrüoíoí fubfíátíuof DIÚS '{>bo3<br />

actiuos ftgnífícá action 1 paífion,<br />

íacanDo el geruuDÍo Del geníriuo<br />

que fiempic fignífíca acnoñ. Dl'oa<br />

uerbos neutros que fígnífícan ac<br />

tíoH action.üelos uerbos neutros<br />

que fignífican paffíon: paffion De<br />

los comunes 1 Deponentes acííon<br />

1 paffíon.<br />

íIBntrc ÍC3 gerunuíuS'T jJtícípio» W<br />

efta Dífferencíarq los gerunuíos fí<br />

gnifícá f.iDmínífíracíó o babiío De<br />

la cofa fin tiépo alo menos futuro<br />

ft refueluéfeengeríJDíos ívbítáú<br />

Mos.como tégo curDaDo Deíusgac<br />

^ero los pticípíos fígnífícá tiépo<br />

ueniüroen actofmaDminíftració<br />

I como Dc mí ^a De fec iU5gaD0. po2<br />

\tlDerecbo,<br />

1C,os gerÚDíosDf accufatíuo mucljas<br />

uieses fe apiítan con cftas picpofí<br />

tvones.como uíne a contar los DÍ<br />

neros.poi contar lo3Dineros.po2<br />

ciar las caufas.en lleuauDo las o<br />

ueías.anteDe Domar los buí?es<br />

3X7as los gerúDíof Dtablatíuo a)>ii<br />

íá fe con cftas pzepofitíones.como<br />

jiauegáDo los uiétos ceífavon.^í><br />

líb2o DC bícronimo pa bíuír a DÍOS<br />

m^yoi gtía fegana t Watt q acufar


Set» íú gtriíDío accufatíuí fcnipct<br />

í^ímus p2a€pofitíoné.p2flctcr(Í5<br />

cu 1)Í8 uerbÍ0.loco.c5Duco.manT>o<br />

turo.ljabeo.pio Debco.ut cgo loca<br />

uifecícnDÜ fcpiilturá, % ^abeo uí<br />

üéDum multa.pzo Debeo uíDcre<br />

BmmaDUcrtcniDü eft getunuíum<br />

geítíui fíngularíd rectc tungí fubf<br />

tátíuo plurali,ut platue nominan<br />

T)í tibí tftozura magíí erít: quam<br />

etJunDí copia*<br />

Defupínfe<br />

uoD T)c gctúDüs ü íxímus íü?<br />

TJC fupínís oící poteft: effe a<br />

Kam ab octo partí bus ozatíonís:<br />

nífi ^^Ti gerunma partícípíís.fu<br />

pina uctbis a numeran i^z\ilt<br />

3(5^2(mü fiipi'num fempcv íungítnr<br />

ucrbo fignifícátí motú at) locum<br />

ut eo BC ambulatü uauo uenatum<br />

fígnífícatq? fcmp actíonS nííí íit<br />

ft uerbis paffion^ fígnifícantíbus.<br />

'iíláíUa'DO filia nuptum. ucnÜDa<br />

teruos. $5pcctatum amíffí rifum<br />

tencatíe amici*:'motü ífc cótmtt<br />

íícut % íUa fuperíoza, unDe fít: ut<br />

cüfuturií ínfinitíui circi^m Icquí<br />

mur perfupinum: neceíiario fít<br />

accípit'Dum l>oc uerbuní irc ín uo<br />

ce actiua. i irí ín uoce pafíiua ut<br />

ípero me amatú iré ;)eum. % ame<br />

amatú irí ueü<br />

Hltímü fupinú femper íügítur no<br />

mint aoiectíuo non tanquam fub<br />

ftantíuújfeu tanquam ucrbum.re<br />

giturq5 ab eo T fignifícat paffioné<br />

ut eft boiremoum mctu* i^eft ut<br />

Dícatur. ícreDíbílefactu.iDeft ut<br />

fíat» Cx quo fequítur quot) neqs<br />

íungítur ucvbo:ut gramatící ÍDO<br />

ctíBícuntmenío lectu. neq5 poní<br />

turpzo nomine, utpzifcianusuí<br />

3in.as confgeriÍDÍoof accufafúib fr<br />

l'pit apütamos picpofíció facantJO<br />

có z{tQQ uerbos. alquilo.mannor'T:<br />

curo,t tégo p02 oeuo»como po alq<br />

le a baser la fcpultura.^^ tengo ce<br />

ba5cr mucbas cofas.<br />

^ero es oe mirar q el genmtJÍo uel<br />

geítíuoDcl Angular bié fe apunta<br />

có fubftátíuo oel plüral.como plau<br />

tQ maa ternaa copia ó n5b2ai eftas<br />

cofasrqne ue Cornelias»<br />

íIDclos fupínos<br />

o que oírimos TDCIOS gerun<br />

I Dios.aqllo fe puei»e tesír Z5e<br />

los fupíos q fó otra Dfás ocljc ptes<br />

ufa ovon.fi no q los gerñuíos fe cjá<br />

üe cótat ales participios les fupí<br />

nos alos uerbos<br />

€1 pzímero fupino fíepze fe apunta<br />

a íóbo q fignifíca mouimíento a lu<br />

g;ar.como uo a pafear.uo a cacar. %<br />

népze fignifíca actió:fí no uieiie -oe<br />

fcbos q fignifíca paffío ^C2 que TJG<br />

mi |>iia para cafar.los fíeruos a ué<br />

Tjer.T uos otrosamigo metíDosa<br />

mirar tetñÍB la rifa tiene en fi mo<br />

uími^to como aqllo 6 arriba.^ uon<br />

üe fe figue q qnüo fuplímos el fu<br />

turo t>el ífínítíuo poz d íupío:pc2<br />

fuetea auemos ó tomar efte 'bbo ir<br />

enefactíua i fer ioo enlapaffuia.<br />

como po fpero oe amar a tíos. ,i eí<br />

pero ue mi fer amano t)íos.<br />

C*l ultimo fupino fíépzefe apunta a<br />

nóMe atJÍcctíuo: non como a fub<br />

ftátíuo:mas afí como


iit iicío ncnatu pzo ucn3ti5e,nc<br />

q3íungít ííbí aT)íectíuiim.neq5 re<br />

cí^Jít pzacpoíitionem neq5tcgít<br />

nomen. ;^uoí) íí víxtto oigniis c<br />

gubernatu: Dubítauerítqa aliquis<br />

gubetnatu an fít nomen: an'bbú<br />

fupínú ex aüíunctía toUetut baec<br />

ambígiuías: nam cü é nomen gcí<br />

tíuum regit.uí é DÍgnusguberna<br />

turcip.i íungit fíbiaoíectíuúuc<br />

efe Dígnua magno gubernatu. i<br />

rccípít piarcpofitíonc ut -oikzíñt<br />

ex gubetnatu. (Tú ucro eít uetbu<br />

fupínú níbíl tale babetifeotantu<br />

a noíeaüíectíuo regítur.'ziuccbu<br />

pafíiuú tífoluítur,<br />

SDe cóftructíonc ptícípío:?<br />

artídpíum coDem moDo un<br />

p gítut nominí i pzonomím i<br />

uetbo quo nomen aDíectmu.poft<br />

fe uceo ueííDerat cafü cú quo con<br />

fíruítur uerbumaquoDefceuDít.<br />

uí amans fíUúí, amatutua üeum;<br />

amatua a fíU'o.amaní)U3 sb mou<br />

ínferuíena amícccarens uolupta<br />

tibuíí.<br />


nupturom<br />

^unt noia. patttópífe fímílm 'uí á^<br />

man« Doctu^r quae íola conítru<br />

c$ione Dífcernütur. ílá cum xweo<br />

amans urozé; particípíü titAvnm<br />

uxoíís: nomcn. Hit uoctuda.ma<br />

«3íftro:partídpium eft, uír Doctua<br />

nomen,SjeD cum funt nomina re<br />

cípíunt comparatíoTiemut aman<br />

tto2 uxo;íd,amanttffímu0ii:iíozí0:<br />

D0CÍÍ02 cicerone üoctífíímus omní<br />

; um. iCqjoze quoq5 poííuní üífcer<br />

m.ná cü pico eft amanDus a me fi<br />

gnificac quoD íü iUü amaturu5«<br />

^ü uero eft aman^UB tantú figní<br />

ftcat quoü^eft Dígnus amati: vÁx<br />

tamen fub l^ic fozmarecipit copa<br />

tatíonS<br />

3í2á quoD qm'üá otctint 3í\eucren<br />

Dífíímus.coUenTííífimn0. ego potí<br />

USBícctc axjmouüreuerenou*g.<br />

quá colenüUd^<br />

12)c cóftructíóe noínü<br />

omina quoq5 cücafíbuscon<br />

n ftruuntut:q«acoá cü gcmrí<br />

iio:quaha funt quae fozmá babel.<br />

partícípio^.ut»<br />

3|aatié0 labozis;<br />

ÍDoctuagtámatícac.<br />

^ictU6animt<br />

^zofufus pecttníaíí<br />

éxpertusbelli.,<br />

Xtoía pzacterea aDíectíuagcnítíua<br />

íunguntur.uí<br />

5ntegeruítae«<br />

^urus fcelerií.<br />

^zaecepsantmí.<br />

^2oz)ígu0 iiítae;<br />

ÍDubius ítínerís.<br />

^nceps fermoní»<br />

JCenax pzopofítí<br />


ín,oi, ^uae fozmantur ab ultimo<br />

fupíno.u. mutata in.oz.i foeminí<br />

na tcrminata in trix. quac fozmá<br />

tur a mafcftnís toi mutata í tñx.<br />

ut Jimatoz UX02W. amatrií wirí.<br />

5IDocto2 gétíú.ejcpultríx uítíoium<br />

€t noia fuplatíua conftruuntut<br />

cum gcm'tiuo ÉK) tantum plura<br />

lí. nifi íínt fiomíiia collcctíua ut<br />

Doctiííímu0 graeco^í* fapíctíffítu^<br />

pl)íloíop^o?.fo2ttfftmu9 gentísua<br />

naú p2o üanao?*<br />

^út quacDá quac^offút iungí geí<br />

tíuo uel Datíuo.ut<br />

^imílís patrís uel i(nttí<br />

Jioelífíímus regís ucl regí<br />

pioxímua tuUiíueltuUío<br />

^zopíquus caeferi» uel caeíarí<br />

^üt quaeuá quae pofíuntíungí ge<br />

nítíuo uel üatíuo uchitú<br />

n)mcB agro? ucl agrie<br />

Hacuuí ccrebzí ucl cctcbío<br />

^lenus rima? ucl rímte.<br />

ÍDígnus bonoztaufbonozc<br />

SPatíuo etíá cóplura íuiigun tur ut<br />

DáHofusamíds<br />

^cetbua patctíbuíu<br />

5Facílis oiirua.<br />

)IDíffícílÍ0 uxoií<br />

^^arus ínísi<br />

luciíDusalícníí,<br />

^Iptus bello»<br />

^Doncu^pacú<br />

Hetbalía quoq5Íii bíliítctmínaT»*<br />

tíuoíúgtpoííút.uí<br />

^mabilís cüctte<br />

Idíabüíe nullú<br />

^Iccufatíuo cttá; íunguntur plura<br />

noía aoíectíua: feo ut píxímua (i<br />

guraíe:íDq5 .apuo poetas tantum<br />

ut flauud capíllod*<br />

í^ígcr.oculos<br />

i0oiríou8 barbi<br />

íSqualíDuaucít?;<br />

cabaoos eriioz.quc fe fozmá oel ul<br />

timo fuptno muoanT)o.u,en. OL-I<br />

lo9 feminínos acabados en.tríx.q<br />

Te fozmá otod mafctinod muoáDD<br />

íoz é tnx^como amaooiuta muget<br />

amaoazaDf uaró.oocto2 6 gctes.a<br />

Iái;aD02a % uíao9.y los nobzes fup<br />

latiUQd feapütá có gettíuo fola mé<br />

te pfral íí no lo nóbzea coUcrtiuoa<br />

aíi como el maf oocto ofos griegos<br />

maslabio Dlba pi^ífopbos.mas.Boc<br />

tODCla géte oelos griegos,<br />

^ap algunos q fe pueoéaj^iítaccá<br />

geítíuo o oatiuo.afi como,<br />

Scmeiáte oel paoze o al paoie<br />

Winy fiel Del rep o al rej?.<br />

WLHV cercano oelxtp o al rej?;;<br />

pariente ue céfat o a ccíar<br />

"sidüp algunos q fe puesen apuntac<br />

xon geítiuo o oatmo^como»<br />

iPticúoe cápos»<br />

íáiasío ue cereb20 oíueolloa<br />

illeno De bcnoeDucas.<br />

Dignóse borraj<br />

Có Datiuo ti bitn fe a^ütl muc^oa<br />

domo Dañofo alos amigos;<br />

gfperoalospaDzes.<br />

>xractableatoDOS<br />

Sntractablealamugct.<br />

^maoo alos íuj^os;<br />

alegre alos ágenos<br />

dóumiéttala guerra<br />

í- jubile ala pa5,<br />

€fo mefmolos uctbafs acabaDOs en<br />

bilís.fCipueDé aj'ütar có oatiuo*<br />

como amable a toóos;<br />


i^íblatíuo quoq5 fiuc feptímo cafuí<br />

cóplura noía íunguntur.ut<br />

^iicnus acrimine,<br />

íDzíüDus ex apbríca.<br />

Díuerfu0 a uitiÍ3,<br />

SecÜDüjiab betculc<br />

Sertiusaíoue.<br />

Comparatiua quoq5 cum abíatíuo<br />

conítruuntur.ut eloquentioz cice<br />

tone.<br />

p^blatíu^ fíue feptim^ cafus plerüq?<br />

poítur abfclute aut per uiio noía<br />

ut regí feíDínanüo müna in x>em<br />

tíoné uenít cbiiftianczü. aut per<br />

nomen 7p2onomé.iitniep2accep<br />

toit üinícíftí Utteras. aut p nomc<br />

fíue piononien i pattídpíüait to<br />

Ducente ueníá aD te.me ueniente<br />

gauTjebís,<br />

(¿luífque fépet iú^itut fupetlatíiio<br />

ut optimus quifq? fapientíffimus<br />

qmfque. Qmnís i cííctus pofítiuo<br />

1 cóparatíuo.ut oes boni;omne8 fa<br />

pieñtes.cés fapieutíozes ^t uero<br />

quírq5 tune pofuiuo íungituncii<br />

pcíitums nó rectpít cóparationé.<br />

ut ftrenu^ quífqo feptímus quiíqs<br />

Eátú 1 qntñ pofítiuo íügítur.ut tá<br />

tú Doctus: quantu facetus. tanto<br />

1 quanto comparatíuo. ut tanto<br />

tjoctioi quanto facetío:, €oDé mo<br />

DO aliquantú i alíquanto, muUü<br />

% nmlto.paulü i paulo<br />

|3er femp iungítur pofitíuo.ut per<br />

bonus.perDoctus. quam fuperlati<br />

uo.ut qufl optimus.quam facetífft<br />

mus.per quá poíitiuo* ut perquá<br />

bonu9,perquá facetus,<br />

^)ti,i uae.féper iungunturüatíuo<br />

utbeímibí quaU'ó erat uaetíbí.<br />

beu-í o.accufatíuo, ut beulmcmí<br />

íerü.o te infoelícem. €n i ecce no<br />

minatiuo 7 accufatíuo^en'pzíam^.<br />

íBn canellas.íiEcce homo.


mínem:<br />

>¡De graega Declínatíóe»<br />

3¥lma ncía gracca gcneríí<br />

o füc raafcuUní uel foemíniní<br />

ucl ncutrúíttrefcrütur au pzímá<br />

autfccüüá aut terííá nemínw DC<br />

clínatíoné latina.<br />

30.0 ía in c.7 ín a^.iúi es. termina<br />

ta quae at) piímá nominís Declina<br />

tíonéreferuntur: graeca funt oía.<br />

ut penelope e0.^cnea0.ae.^ncírf<br />

fes ancbífae.<br />

^Tloía í.a.tcrmínata: quae aT) tertíá<br />

nomínía oecUnationé refctuntur<br />

graeca funt omnía ut emblemma<br />

atís: quae uero' ai) pzímá partím<br />

funt graeca partí latína.ut aegmt<br />

ae.terra terrae.<br />

Xlomíiia ín eus.oípbtljongonaut t<br />

onauf ín.os.temiinata quaeaB íc<br />

cunt)á nominís Declínationem re<br />

feruntur omnía fuñí gr4eca.ut<br />

|é^ent^eusp£tl)Cí»<br />

ilogos logí<br />

Dlíontlíi»<br />

5noía ín aria ín ín/i ín on. tetmí<br />

nata quae au tertíá nominís Decli<br />

nationc refecuntur: omnía funt<br />

gcaeca.ut<br />

2Iítan titania<br />

S)e!pl)in uelpljínía.<br />

(Tvinon canonis.<br />

3ÍXoía gracca crefcentia ín genítíuo<br />

míttunt genitíuií ín os. i'accufatf<br />

uú ín.a.3jlon crefcentia ueroinít<br />

tunt accufatíttü ín.n.ut.<br />

fallas pallaxios paUaDa*<br />

tremas acncac aencan<br />

snioía graeca terminara ín.ís,fí mít<br />

tunt gcnitiuü ín ÍD09.mittuntac<br />

ciifatiuü íniT)a.í?ablatíuüin ÍDC.<br />

Sí uero míttiít gcnítiuú m is ucl<br />

eos. ucl ^'os.miítiíUícufaííuií per<br />

bns.lft aquí el \)Qhit*<br />

^iPela Declínacíó griega.<br />

ODos los nobles griegos fon<br />

t üel geñro mafculíno femmí<br />

no o neutro.i rcBujc fe ala piíme<br />

ra 1 fegúoa t tercera peclínacíon<br />

latina Del nóbze.<br />

3Los nobles acabaDos en.as.i en es.<br />

T en e.que fe refieren ala pzimera<br />

Declínacíó Del nóbie.toDos fon grí<br />

egos. como penclope. eneas, an<br />

ci)ifes.<br />

?los nobles acabaüos en.a.queferc<br />

DU5cn ala tercera Declinación Del<br />

nób2e:toDos fon griegos como poz<br />

el efmalte. t los quae ala pzimera<br />

en parte fon griegos i en parte la<br />

ttnos.como egina.i la tierra.<br />

•^ü9 nóbzes acabaDos en cus.DÍptbó<br />

go.o en on.o en os. que fe reDU5en<br />

ala fegÜDa Declinación Del nóbze:<br />

toDos fon griegos, afp como poz el<br />

^oz un vey De tbebas<br />

^ozlapalabia.<br />

^01 la ciuDaD De troj^á<br />

líos nóbzes acabaDos en an.i en ín<br />

•7 en.'í en on.que fe reoujé ala tec<br />

eera Declínacíó Del nóbze.tooos íó<br />

gríegos.afp como.<br />

3^oz el fol;<br />

poz el golfín»<br />

^02 la regla.<br />

ilos nóbzes griegos q crecen ent geí<br />

tíuorébian el geítiuo en.os. i el ac<br />

cufatiuo en.a. pero los q no creí<br />

cen ébíá el accufatiuo en.n. como<br />

Poz laDeefa Déla guerra;<br />

poz d ttp eneas trorano.<br />

líos nóbzes griegos acabaoofl en ís.<br />

íi cc^á el genítíuo en íDOs.ébían el<br />

acufatíuo é íDa.ic el ablatiuo éíDc.<br />

31Q.as(ycbiá clgeítíuoen.ís.oen<br />

eD0,o.en>O0,éhíá el accufatiuo en


L Ufi C'V X.<br />

7'<br />

ínuelper.ím.iif.<br />

%\jeti3 íbetíDos tbetíüa. t^eííoe.<br />

JIjXépbís. mépbeos mépbi mip\)L<br />

Hocatíuusanoíbua gtaecístermí<br />

tiatÍ6 ín»s.p(aerúq5 abudtíUuTJ^s<br />

ut parís o parí.<br />

3jloíagtaccamíttunt gcnítíuuplu<br />

ralé.ín on.cmuícííq5 generísaüe<br />

cUnatíonís (intut<br />

llogoB logon.<br />

na i lo uno De DOS<br />

^02 el otro.la otra.lo otro.<br />

^ozlaotra.lootro<br />

íiDeftos los fíete pzímeros fó relati<br />

nos De ÍDéííDaD. lof qtro poítreros<br />

fS relatíuos De DíuerfíDaD;<br />

3(\elatíuo De accÍDéte es: q áteccDS<br />

te aDíectiuo rep2efenta.conio.<br />

^02 qual.<br />

po2 quamaño quamana.quaniano.<br />

^02 en que ozDé.<br />

€nel plural poz qntos.<br />

pozDequátosaños


(Cuíiis.cuía/cuíutn.<br />

íuías cuíatÍ3<br />

(Eiiotuplua quctapfa quotuplu.<br />

Üluotuplcx quotuplícís<br />

Srvelatíuú accimtíe cú fubftátíuo fe<br />

qiiéti Debet concozDare.utcftaní<br />

maluarmm qualís cft muliez.tem<br />

pliim magnum quátus eft mons.<br />

;^o29tmstaméínepoDo relatíuú<br />

accíDctís átecet)f ti rettulit gjeü ín<br />

cítat me pectus i mammac putrce<br />

equmi quatea ubeta. jíi\elatíim<br />

ucro fubftátíaecú áfeceüétí plae<br />

i*üq5 Debet cóiieíre. ut DCOÍ tibí lí<br />

bzo3:q'-io0 a te acccperá. ^í tamé<br />

quís nú qni poítur ínter t)UO fub<br />

ftátíua ntríq5 poteft ref erci.ut eft<br />

animal qiwü appellát Dozcaua.uel<br />

quáappeltdt DoicaDa. ^í tamé al<br />

tei'ií ex Diiobus íubftátíuíe cft pío<br />

piíií; féperaD ílhiu referenDÚ c.ut<br />

^alaituis. eft íod' í carccre: qiioD<br />

tiillianú appcllatar i iiírgiüus í(t<br />

locuQ befpecíam graíí cognomíne<br />

t>icfjt.ubiferiuu3 T)ídt Débete fub<br />

mteíiigí quá % no quem.<br />

l)epatronj?míd3<br />

atronj^míca mafculínaín no<br />

p míníb^ pzímac Dechnattonís<br />

fozmátur a geítíuo e mutata í Des,<br />

iitaeneas.aeneae.aeneaDes.^n na<br />

mínib^ fecuDae DecUnatioís fíüta<br />

geítíuo aDDÍta DCB.iit aeacus aead<br />

aeacíücs.quae tamé í eus Dípbtbó<br />

go tcrmínátur: cü Duplicem babe<br />

ant geítíuu ín eí i ín eí.Dípbtbon<br />

gon fozmant patronpmícum a ge<br />

nítíuo fecunDO aDDíta Des.ut pen<br />

tbeus.pentbeí.uel péttjeí pétbít)e9<br />

|n nomíníb^ terttae Declínatíonís<br />

pati'onímíca fozmátur a Dfltíno ao<br />

Dita Des. ut neftqi neítozts. ncfto<br />

ti, neftozíDeí, ^ep l)itc regula<br />

^02 cuvo cujTa cupo<br />

^02 DC cupa cafa o tierra o parte<br />

p02.tn quátas maneras»<br />

^02 en quantas maneras<br />

^l relatíuo De accÍDéte:l)a DC C6CO2<br />

Dar có el fubftátíuo fíguíéte como<br />

es anima! uarío qual es la muger.<br />

templo gráoe quamaño el monte.<br />

Jilas Ijozatío enel epoDo refino el<br />

relatíuo De accíDéte al ützctmte.v<br />

mueue me el pecboT las tetas fio<br />

xas qles laf ubzef Dfospeguaf.mas<br />

el relatíuo ó fubftacía mucbas ue<br />

5es Ija ó cóuenír có el ateceDcte.co<br />

mo.Dítelos libios (¡De tí recebú<br />

'Shliív fi qs uel qui fepóe étrcDOS<br />

íubftáííuos^ étrábos fe pueD refe<br />

ri.r.como es animal q llama coi^a.<br />

o la ql Uamá cozca. Jifias fí el vno<br />

utos DOS fubftátiuos es pioi^iioiív<br />

£mpze ael fe íja De refcrir.íomo fa<br />

luftíú.efta en \>n lugar éla carceUq<br />

fe llama tullíano.j? Virgilio, apun<br />

lugar la qual poz renóbzc los gtíe<br />

gos Uamá befpería.DÓDe feruío J)i<br />

se q fe ba De entéoer la qual.<br />

ilDelos patronímicos,<br />

os patronímicos mafcfínos en<br />

i los nób2es Día pzímeta Dedina<br />

ció fe fozmá Del geítíuo muDáDO.e<br />

¿n.Def.como oeaeneas.aeneaDes.<br />

-ííEnlos nóbfs ocla fegÜDa ^óclínació<br />

fozmáfe Del geítíuo añaDícDo DCS.<br />

como DC aeaco eadoes.mas los q fe<br />

acaba é eus: Dípbtbógo como té^á<br />

DOS geítíuos é ei.i é eí.Dípbtbégo<br />

fo2má el patronímico Del gelíiuo<br />

fegiíDO añaoíéDo.Des. como De pé<br />

tljeo.poi el rej? DC tbebas.pütbÍDes<br />

ííEnlos nóbfs Dfa tercera édínacíó<br />

los nobles patronímicos fe fozmá<br />

DÍ Datiuo añaDíéDO DCS como % nt(<br />

toz neftozíDCs.maf efta regta no es


no ck ufqueqnaqj uera. na aucto<br />

tes alíqusDO aDDÜt aliquíx) alíqn<br />

TÍO Detrabut.ut atlas atlantí nílá<br />

tíaücs.pzo atlátróes. ^mpl)itríoii<br />

ampbtírponí ampbiítpomaDcs.<br />

pío amp^ítrromües. Jlflend<br />

aoes pzo meñaues. méníaues pzo<br />

ménÍDes. aemues quoq5 uirgilms<br />

uíxít pzo acnea^es Úbzo noncSJit<br />

íatís acnÍDae teUf ípune numanu<br />

oppetíffe tuís»|Dé quoq5 kipmea<br />

f ozmauíí pzo fcípíomDCs % OUÍDIUS<br />

ueucalíües pzo •Deucalíonít)C8.í?clí<br />

nantutqs per pzímá nominís ue<br />

clínatíoné<br />

patronímica foemínína finta pat°<br />

nímícis mafcijints ablata De^ut ae<br />

oUües, acblís. acolíDís. aUqnno t^.<br />

mé alíter zxtút* ut ab aeneaiocs as<br />

neis aeneíDís.a tljefíDef t^efeíf tlje<br />

feíDís»a peliues.pelías peííaDis.üe<br />

clínáturq5 p tertíá noís uecUnatia<br />

nem, 3t\epenuntut quoqspauca<br />

nomina patronímica foeminina í<br />

ne.Befinentía per pzímá noís óclí<br />

naíionc uariata ut neríne filia ne<br />

rei.atjzaftine filia auzafti.<br />

Cü patronimica pzopzie anoíbns<br />

patrum •DevíuenCunalíquáDo tra<br />

t)untut a nomíníbns matriini ut<br />

ab ilia iliaDcs. alíqnanDo ab auis^<br />

paternis ut ab aeaco eaciucs.aclíil<br />

les. alíquanDo ab auis mateinis,<br />

ut ab atlante atlantiaues mercurí<br />

us.alíqiiauDO a fcatribus ut a pba<br />

etonte pbactontíaues fozozes pija<br />

etontís alíquanuo ab urbíum con<br />

Dítozíbus ut cecropíDae atljenien<br />

fes a ccctope*<br />

l^atronímíca nó íunt ín ufu apuD<br />

eos qui í foluta ozatíone ícribunt.<br />

iéD tantum apuD poetas i'raro<br />

quíuc a ncntímbus latínís^ná illa<br />

quas uíTienturpatronj'mícaíuftí<br />

ííempze 'pcauera. po? q los aucto<br />

res a ueses añaDg algüa cofa.a ue<br />

3esquítá,como De atlas, atlantia<br />

Des poz atlantÍDes.De ampbitrion<br />

ampbitríoníaDes. pozampbí?trío<br />

nioes.ue meneco.menecíaDes poz<br />

menecíDCs.oe memnio*méníaDes<br />

poz niemníDef.acmDes cío mefmo<br />

^gilío Dixo poz eneaoes cncl libzo<br />

nono.^bafte te tropano q con tus<br />

armas fm pena murió numano. t<br />

el mefmo fozmo ícípíaDes poz fcípt<br />

ornees 1 ouiüio DCucalíDes pzo DC<br />

ucalionÍDCs.'z Declina fe poz la pzí<br />

mera DccUnacíó Del nóbze<br />

3los patronímicos femínínoffozmá<br />

feDtos patronímicos mafculinos<br />

qtáDO D.como ó eolíDCs. eolis.mas<br />

alas uc5es falc en otra manera, co<br />

mo De eneaDes eneis. De t^efíDes<br />

¡ tbefeis.ó pelíDCs pelias.^ ¿dina fe<br />

poz la tercera Declínació Del nóbzc<br />

3^alláfe efo mefmo pocofnóbfs pa<br />

íronpmícos femíninos. acabaDos<br />

en ne q fe áclíná poz la pzimera De<br />

cUnació Delnóbze.como nerine ^í<br />

ia D neteo.aDzaítíne Ijíia ó aDzafto<br />

íToníO los nóbzes patronímicos pzo<br />

pzia mete fe fozmcDfos nóbrs ofos<br />

paDzes a uejeí fe traljé DÍOS nóbvs<br />

ó maDfs como D ílíailíaDef.aueaes<br />

í abuelos ó paDfs como ó caco eací<br />

Deslacljiles.a uesef ó abuelos ó ma<br />

ozes,como,De atlas atlátiaDes mer<br />

curío.a ueses ó bcimanof.como De<br />

pljaetó pbactótiaDef laf Ijermanas<br />

D pljaetó.a ueses otospoblaDorsó<br />

ciuDaDcs como los atl^eníenfes De<br />

cecrops<br />

S,os patronímicos no eftá enel ufo<br />

cerca' Dfos q efcriué en pzofa. mas<br />

folaniéte cecea Délos poetas, ipo<br />

cas uesesDelos nóbrs latinos, poz<br />

q aqllos qparefcen patronj^mícos


nusíuítí fílíus» albínui'íiíbí fílí<br />

US. álongínus lonaiíilíuorpotíua<br />

Dícenuum. eft eff£''poffeffiua pzo<br />

patronj^míde.íícut é contrarío po<br />

nunturpatconpmica pío poííelíi<br />

uí8.ut uirgílü aeneis.<br />

iiPe Dímínutiuís<br />

ijinnutíua non babent certa<br />

t) laíioncm qua poffint fozma<br />

rír^cD iíluDtantuní ^oc loco Dicen<br />

"D üni eft etíre ín narías termina<br />

ííoncs. feo plcruniq5 ín ulus,ula<br />

ulü.ut frater fcaterculus.foioi fo<br />

rozcuU.munus munufculií. '^lí<br />

quanDO in ío. ut bomo bomuncío.<br />

fenex feneció, ^líquá-oo ín aíter»<br />

aftra.aftruni/tit pínus pinafícr H<br />

lia fihaítra.apiíim apíaftrum.j^iU<br />

¿juanoo molu8.ola.olum. utfergí<br />

uo fergíolus.coiona cozoUa. ^allí<br />

iim paUíolum.piüquanDo ín ellus<br />

cUa.cUum.ut tenelliistenella. te<br />

«elíum. J^líquanDom íllus .illa,<br />

silum. utpuríUus.pufüla. pufiUií<br />

'^ííquantjo í leus.ut equus equu<br />

leus. ^Uquanoo in ifcus.uí pe<br />

trus petrifcug. S3ei) baec fozma<br />

eft a nomíníbu0 graecia<br />

De cóparatíuís<br />

oniparatiua foimantur a no<br />

c niíníbu9 aTJÍectiuís quae pof<br />

funt íncrcmentum uimínutioné<br />

q5 íufcípere.1 a uerbía.ut a Detero<br />

Detcrioz.iab aouerbiís. ut ab ul<br />

ira ulteríoz. 3n nomíníbus a^ic<br />

ctíuís fecuuDae Dedínatíonie co<br />

paratíua foimantur a gcnitíuo in<br />

.í.íecmínato acDíta.oz. ut albua*<br />

albí. albíoz. |n nomíníbu^ uera<br />

íertiae Declínationíe a Datíuo aü<br />

DitaoLutfoztísfüztífoutoz. "^ no<br />

franibu3 í^ibentíbus uocalenute<br />

fuftíno biío De íuftd. albino D albo<br />

líogino bno t>^ longo; antes fe bá<br />

TD De3ír pofícffíuospoz patconímí<br />

cos.como poi el cótrarío fe ponen<br />

lo3 patcon)?míco6 poi poffeífiuos.<br />

como la eneíDa DC uitgilio.<br />

Délos Dímínutiuos,<br />

03 Dínünutíuos no tiene cíec<br />

I ta regla poi la ql fe pueüá foz<br />

mar.mas folo en aqfte lugar fe b¿<br />

ÓDC5Ír:qucfaléen Diucrfas termí<br />

natíoés.tnas a ue3ea en ulus.ula.<br />

ulú.como D becmano bermanico ó<br />

b crmana bermanica.D DÓ Doñsicq<br />

pi ueses en io.como De óbze óbzesi<br />

co.D uíeío uege5uelo.a ue5e0 en af<br />

ter.aftra aftru5. como ó pino pino<br />

filuefcre.D \)m abíiaDa.D apio apio<br />

íilucftrc. jíl ue5es en olus.ola.olu.<br />

como Dc fcrgio íergico.iD cozona co<br />

i"ontl(a.D£ mato mátíUo.J^ ucses c<br />

cUus.eíla ellü.como poz cola terne<br />

suela.jifilas ue5e0 é illus.iUa.íUú.<br />

como poz cofa pcqueñuella* ^las<br />

ucses é leus.como D cauallo cana<br />

Uíco iRlas ueses en ifcua.como De<br />

pcDzo.períco jljlas efta fozma uic<br />

ne Délos nóbzes griegos<br />

Délos" cóparatíuos<br />

os cóparatíuos fe fozman Délos<br />

I nóbzes aDíectíuos que pueDen<br />

refcebír acrefcentamíento i Dímí<br />

nucíon. 1 Délos uerbos. como De<br />

gaftar mas gaftaDo.i Délos aDucr<br />

bíos como D alléoe mas allcoe. en<br />

lof nóbfs aDíectíuof DÜa fegñDa De<br />

clínació los cópatiuos fe fozmá Dt<br />

geítíuo acabaDo en.i.añaoicDo.cz»<br />

como bláco mas bláco.clos nóbzes<br />

Deía tercera Dcclínatíó DCI Daííuo<br />

síñaDíéoo oz como DC bláco mas biá<br />

cüjipelos nombzes q tienen uocal


— y<br />

y<br />

ís.ucí us.cópamnua r.ófciracíur<br />

íet) l'upplciitur ex boc aDuabio<br />

magis 1 pofíííiio.ut niagís egi-egí<br />

us.magis tenuus.<br />

Superlíitíua qucq^fiuntancíbus<br />

auíecduig a quíbusfozmátur ccm<br />

paraííufl, 5^ nomíníbua Definen<br />

tibusín.i*. fuperlatíuafoimantnr<br />

aüDíta vimus. ut taitt tenerríni^<br />

paupcr pauperrímus. íiHíías ne<br />

ro aut poíítíua fuñí íecunuae re<br />

clmatíonís aut tertiae.fi fecÜDae<br />

fuperlatíua foimantur a genítí<br />

uo aij.mta.f.fíinii9 ut aíbus'aibí al<br />

bíffímus^^í tertíae auDíta fimua<br />

cantum. ut foitís foztís.foztiffini^<br />

íópatráa 1 fuplatíua qiiae pzacDÍc<br />

íá foimá nó fequunturJunt*<br />

*^onu0,mclíoz.optímus.<br />

3nalu0.p£ío2.pcffítini0<br />

3lO.agn9.maio2.maxímii0<br />

^atmi0 mínoz.minínuis<br />

iíDexter.Dexteríoz. 'oextímus<br />

í'.-_.V*-.^.-,,, fi. if*:-.<br />

Í£>iniíceK.ííraiíeriuiwint{íiinu3<br />

aiíquá.neqmoz.nequíffímus.<br />

3llultu0,plus.plurímu3<br />

^enex.fení02.caret fuplatúio.'<br />

Suuenísauníoz» caret fuplattuo»<br />

Jij iagnifíc^. ccntio2,centíffímuG<br />

31ilumfícu9»centío2.centífftinus.<br />

jli Imñcue.centioz.centíffímus<br />

Tii^9lcfícu0,centío2. centíffímuB<br />

'i^CTi cfícu0,centío2. centíffimufl.<br />

'ililaleDku8.ccntio2.centíffímu8»<br />

'J^eníuolue. lentío2. lentíffímus.<br />

3)ilaUuDlus. Ientio2.lcntifíímu0»<br />

:píus.iuagis pmí.pientíffímus<br />

31ilatutugmatutío2. maturrún^*<br />

Hctus,utcerío2» uctcrcinuia<br />

^cílís.facíUoz.facilUniue<br />

^gilís. agíUo2.agíUimus,<br />

í^umílU0«^umíUío2..l)umíUímu3<br />

ate i5e.ís.Dii3.1os cóparatíuoB no<br />

fe fo2má:ma9 fupplÉfe ntkz nn^<br />

bio mas 7 el pofitiuo»como mas fe<br />

nalauo.mas Delgado<br />

3lo9 fuperlatiuos tá bien fe fozman<br />

Delo9 nóbzee aDíectíuosDe que (c<br />

fozmá los cóparatíuos» JDelos nó<br />

bzee que acaba é .rioe fuplatiuod<br />

fe fozniá añaDíéDo tim^.conio tíet<br />

no.mas tierno. jJob2e mas pobzc.é<br />

otra mañra o los pofttíuos (ó üela<br />

íegúoa Declinado o Bela tercera.fí<br />

cela fegÚDa: los fuplatiuos fe fo2<br />

má Dlgeítiuo añaDiéDO.f.fínmf co<br />

mo bláco muj? bláco Sjí Déla terce<br />

ra:añaDienD0 folo fimus^como fu<br />

erte mup fuerte<br />

3ios ccpaiatíuos fuperlatiuos peoz.<br />


5íjímili£j..amrtío2.fimíIIím^<br />


omíni'faus. i píato tkmctífíim^<br />

graeco?:nó Doctifrimuslatínozú<br />

^zaeterea cóparatiuú cófttuítur<br />

cu ablatiuo utríufq5 numeríaut<br />

cu ^ac ptícula qua? i nomínatiuo<br />

"Supetlatíiiú cutn gcítiuo tantú<br />

plutaU at figularí noia collectiuí,<br />

Comparatiuum quoq5 cum partí<br />

tíuepomtut:coníítui poteftcum<br />

genítíuo. utmanmimTjexteraeft<br />

mclioz. g?eü partitío illa Debet ée<br />

ítcr DU0.ncq5 ením rt'cte Dixcrim<br />

Digitozíim met)ius é longioz: fcD<br />

longíffímus.<br />

De anuctbibus localíb^'<br />

"Ducibía localia ín quaDznpU<br />

a cí funt Díffcrentía. ná atit fút<br />

ín loco.aut ?e loco.aut at) (ocú aut<br />

per locú<br />

Hbí 1 ubi nam quaerít De locoú quo<br />

utiibiéj^ntoni^:^<br />

uenifti l^oDíeí;^<br />

CSLUO % quozfum quaerít De Iccc aü<br />

qué.ut quo is^z'quczfü tí-oisi<br />

CD-ua quaerit De loco per quem.ut<br />

quá es itutue<br />

De aDuerbíís ubi.<br />

^^ic.ubícgofiim,<br />

Iftbic.ubi tu es<br />

luic.ubi íUe zít<br />


Slomína iirbiüioiJpíDo:^ pzdp2ía<br />

fi füt pztmae i fecüuac Beclínatio<br />

nía ííngraríaiponuníuríngcnítí<br />

uo auuerbíalíter.uc tomae.tarétí.<br />

^í neto füt teitíac ueclínatíonts<br />

aut pluralía ponuntur ín ablaíí<br />

uo. aut ín feruíus gtammatícus<br />

uult ín Datíuo. ut cartilágine, pí<br />

fís! funDís.íUa quoq5togae.mílití<br />

ae.-oomí. ueípi.?! íímílíaat)uerb;a<br />

lí poníjtuc.<br />

Wt aDuevbíís quo.<br />

59uc.ubi cgo fum.<br />

Sítuc.ubí tu es<br />

lUuc.ubííUceft»<br />

^í quo.fi ín alíquéíocíí<br />

aílfquo, ne ín aliqué locú<br />

'^llíquo.ín alíquc locü.<br />

^hoínaímmlocum<br />

Híroq5 ín utríiq5 locií<br />

52.uoquo quocüq5q''Ubet.quom3<br />

íHo.eoDé.aü eÜDemíücü.<br />

3ntro fozas<br />

íoupza.ínfra<br />

21 oía quoq5 urbíum t opíoo^í P20<br />

jiiíü ponütiir aDuetbíalíteí ín ac<br />

cufatíuo.ut eo roma<br />

HDeaouerbiísqua.<br />

19ac. per loal ubi ego íú<br />

f ítbac.per locü ubi tu es,<br />

^íhc per locü ubi ílle eít<br />

§i qufl.fí per aliqué locü<br />

5"ie qua. ne per aliqué locü,<br />

pílía.peralíumlocü,<br />

liUuauís.qualíbct.quacüqj<br />

Htraq5 per ambo loca.<br />

(¡Eá.eaoem<br />

3ntus.fo2ífl.<br />

íDe aouerbíís uuTJt,<br />

5^ínc.a loco.ubí cgo fü<br />

IJftbínca loco ubi tu es.<br />

IlílíncaíocoubííUeefí .<br />

Si cuntie fí ab aliqíio loco<br />

HeciítJe,r»c ab alíquoioco<br />

"f r?,- >"<br />

i t'<br />

3lo 3 nobles piopiíos t lugar 01 au<br />

oauea fí fó Dta piímera 1 fegunra<br />

écUnacíó urííngíar pone fe engto<br />

como ao'bbíos.como en roma.eu.<br />

tarcto.mas fí fó ocia tercera uecU<br />

nació o Del plural, pone fe en abla<br />

tíuo o como fetuío gramático qere<br />

en Datmo.como en cartbagc.en pí<br />

fa.en funDos.efo mefmo aqUoí en<br />

pa3.égueira.en cafíi.cla tatí iXos<br />

icmcütie pcmíc coinoaDuerbíoa.<br />

^íca Donue po cito,<br />

J^íilaDotueftaSo<br />

pkulíaDoaquelcfta<br />

^í a algü lugar<br />

Tili'ü algü lugar<br />

/íl algún lugar;<br />

'^ otro lugar.<br />

pí entrábos lugares.'<br />

'^ qualqer lugar<br />

^l mefmo lugar<br />

p4 vétto a fuera<br />

'arriba abaxó<br />

3Í03 nóbzcs efo mefmo Délas cíuoa<br />

ues 1 lugares pone fe poz auucrbí<br />

08 en accuíatiuQ. eoiuo vp a roma<br />

poi el lugar •aóntvo efto<br />

^02 el lugar DO tu eftas<br />

P02 el lugar DO aquel eíta.^<br />

feí poz algü lugar<br />

^02 níngü lugar<br />

^02otrolu^ar<br />

3^02 qualquíer lugar<br />

^02 entrábos lugares.<br />

po2 el mefmo lugar<br />

í)entro.fuera<br />

íIDel lugar DO yo efto<br />

iDel lugar DO tu eftas;<br />

Del lugar DO aquel eíta:<br />

Sí x>e algü lugar.<br />

íí)i De ningún lugar"


^lícüne.Qb alíquo loco;<br />

Í^liÜT)e.2b alio loco.<br />

^nuíq5 ab omní loco.<br />

^trínq5 ab utraq5partd<br />

Snneab coloco.<br />

nü tépus cóíumít.<br />

QíB uocafo ap6 latinos meoiae fui<br />

bocéquotjpzoTJucíT bzeuíarí pof<br />

fút.u.ueropoft.q/fempct|líquercíí<br />

port.g.0.plaerijq5<br />

€x cófonátíb^ líqueícuntJ.m.n.cs.<br />

ítv »ltf .fiequeruer, m,n.s. tare.<br />

^í üícíío fínítuí í.m. flut uocalitfe<br />

qmcurq5 Bíctio incípíf s a uocalt a<br />

biicítut í carmine uocalía illa.^uel<br />

.m.cú iiocalí.<br />

SBrllaba quaeüípbtbongo fcríbítut<br />

loga g.p2aeter quá fí faequatur uo<br />

cali6.iitp2aeuftu6.<br />

^pilaba quae poft uocalc iiJuas bét<br />

cóíonáteeraut una uí Dua^i bébete<br />

loga é pofitíone.ut gens.pax,


l;abet «ocalcm bzcuís cft:(T)q5 ín<br />

Díctíonibus latínis.ná í graecís %<br />

barbaríeralíá ratíoncm fequímuc<br />

'43flrtim ením pzoDucüí \\i argous.<br />

partím bzcuíát xA comoeDía<br />


Díctío ócíuaíai cópofíta aequaíta<br />

reíínet tenipoza fiüs piímítíma i<br />

fímplíríb^eeíá (i uocaíía í uocalem<br />

mutcturDü moDoeaüé confonás<br />

mancaí qó patítuc excepción emjlcgo<br />

tegulfl<br />

3lateo lateina<br />

3f\ego regula<br />

SJeDeo íeuea<br />

ÍDíco T)ícax<br />

áluceo lucerna<br />

píreo arifta<br />

íDfaefella<br />

^mbíoambítus?<br />

g)íatu ííaturuü<br />

>IDc cremétis nomínü<br />

enitíu^ fíngularífl crefcens<br />

q íuper nommatíuü: quáDoq?<br />

bzeutat quDoq5 pzoDUcit ctcmétü<br />

5)n.a.b2euíát ut Dogma^atis»<br />

|n.o.excüíía í onis.i ín enía.proou<br />

cií t utcerDo oiiís.anío.eníeáíma<br />

ueto uZcuiaí uí uirgOíiuis<br />

^iIlccallecísp20T5Ucít<br />

3n al.pzoüucñt ut tríbunalaíís<br />

31jlaículina bieuíant utlalfalís,<br />

|n el. barbara picBUcunt utmíclja<br />

3n ol.unum cft quox) pzoBucít fot<br />

folia.<br />

5n ul.bzeuíát.ut cóíul confulís<br />

|n an i ín.in.piouuciít ut titán<br />

|n cn.cxeiítía ín enía.pzoDUciít. ut<br />

fpien fprcnía ^n mis uero bzeuíát<br />

ut numé.ini9. bymc bieuiat,<br />

|n on. partim bzeuíant ut canon.<br />

canonía.partím pzcDucunt ut (y<br />

T!on,oni6.<br />

|n ar.proDucút. uí puluinar* €xá<br />

pituc. caeíar.arís. néctar, aríe. íu<br />

bar.aria. par. aria. % pzoptía noía<br />

bárbaro? ut boftar aria.<br />

3ta Dícíó üeríuatJat copuefta tímt<br />

ijgualea ípoa a fuá piímittuoa i<br />

fimples atí q la uocal fe muüe en<br />

otra uocal có tal q quene la cófoná<br />

Ée.lo qual tiene cxcepíió<br />

^oicubzirteía<br />

^01 fe efconser líntern*<br />

^02 regir regla<br />

^02 fe afrentar fíUa<br />

Í5o2DC5Ír parlero<br />

^02 Iu5ir cáDir<br />

Í^02fecar.rafpa<br />

^02 pcDaco peüacuelp<br />

^ 02 cercar fimcñía<br />

Í^02 eftar.que baDeeftar<br />

33)elo3 cremctoB üelos nóbzea.<br />

I genitiuo fíngulac que crece<br />

c fobzc el ncniinatiuoaueses<br />

bzeuia a uesea p2ot)U3e el crtméto<br />

Cn.a.bzcuia.como pozelócreto<br />

íün.o.q fale en onis.Tc enía. p20DU5f<br />

como po2 el capatcro. i aql río en<br />

ínis.bzeuíát remo pez la uívgen<br />

po2 cierta faifa pzcDuse<br />

€n al.p20DU5é,como poiel tribunal<br />

3lo9 mafcuíinoa bzcuíácomopoz<br />

laíal.<br />

€nel.barbero8p20üU5encomo poz<br />

miguel<br />

€n ol. uno bay fI qnal pzotJuse poz<br />

elfol.<br />

(Bn ul.bieuíá.como poz el cóíul<br />

(Bn an.i i in.pzoBU5é como poz el fol<br />

^n en.lof q falé é enÍ9.pzoDU5é como<br />

poz la fcrena.en inía.bzeuiá cerno<br />

Í3ozlat)eiDat).pozaqlDio0 bzema.<br />

CEn on. De!los bzcniá como poz la re<br />

gla. uelloa pzoDusé como poz aquc<br />

UaciuDaD<br />

€n ar.pzotJU3t como poz el cftraoo.<br />

facaíe po2 cefar. poz el néctar la da<br />

riüaD.cofa rgnal.i los pzopzioa no<br />

bftíuros barbaros como boftar.


5n er.brcuíátut anfer.erís.Cxrípí<br />

tur.ucr rw. crater.erís.caratcr.ie<br />

3n ír.bremát ut nmrtpr.íríe<br />

|n or.proDUciít utamor.orís.íítxa<br />

pítut.arbor.on'a. Diatmoi^oiís. ae<br />

qiiO2.o2Í9.Tnemo2.o2Í0.7 noía grae<br />

ca ut rijetoz.ozw.i cópofíta a coipe<br />

1 Decozcut trícozpoz. ínDCcoz<br />

3n ur.bzcuíác utrnurmutAitís<br />

Inas.pzooucútiitüeftafl.atía. ííxcí<br />

pítiir maf.maríf.ueí uaDíí.i nomí<br />

na graeca cicuntta in aüís uel a<br />

Dos.iit pallan paUaDíí) ut palaí)08<br />

3n ee.bzcuíantut miles milítw.ílx<br />

dpítur quíes. locuples. iiiagnec.<br />

mcvceeMvtB^t nomina graeca ut<br />

oarcB.etia<br />

3n Í5. bzeuíaní ut cufpís.íolís.€xd<br />

pítur.gíííi gU'VííJ.lííJ litJs.Día mtis*<br />

fantníé.ítífi.quítíc.itiíí<br />

3n OQ, pzoDucuntuí facetDos.otíd<br />

€x:cipííuf ímpos.otís. copos.otis<br />

bofi bouifs<br />

3n us.bzeuíant uí coi\m& cozpozís<br />

.


gcegw.paetcrlex Iegí8.tcxt:egí3<br />

^.coán cremento nomínúplttraU<br />

fupergeítíuú fíngulatcptouuciít<br />

ut mufarü Díe?.Dño?a.i,u.breuí<br />

ant.wt patrib^ uetubua.Dídmus,<br />

qttoq5 quorum quarum nuUorum<br />

nullarum fequentea proportíonf<br />

gcníííuí regularte<br />

iIDe cremftís «erbo?,<br />

temétü uerboiúfiftquotíens<br />

c ratío Declínatiofe fuperat fe<br />

cunDá perfoná pzaefentís íBícatí<br />

uí moDí uocís actíuae<br />

^•ín crementís uerbo? pioDUcítur<br />

ut amamuB amafaam.feD ín piímo<br />

aemtto buíus uerbí ÜO femp bze<br />

matut.ut i>amu0.DatÍ0<br />

Cín cremento uerbo? pioTJUcítut<br />

utamemus. €rcípíturp2Ímü ere<br />

métutertíae cótugatíonía íntcm<br />

poze pzaefJtí i pzaeteríto tpfecto<br />

["ubíuctíuí. €, qnoqs anteará piae<br />

teríto píufquá pfecto bícatíut. et<br />

piacterítopftcto i futuro íubíun<br />

ctíuíi futuro ínDicatíuí pzímae i<br />

fccüDae cóín^attoíf paffíuae uocts<br />

1 pzaeteríto impfecto i futuro ÍDÍ<br />

caííuí moDÍ \}m^ uerbí íü es fui<br />

g.ín cremento bieuíatur.ílIJxcípííut<br />

piímü'cremctum quartc coníuga<br />

tíonw. pzaeter quam pzacttrítum<br />

ínDícatíuí cum non fequítur.u/cS<br />

fonan3.uelímu s^uelítía íímusií<br />

tÍ9.p20T)UCUnt<br />

(¡),ícremíto pzooucítfut amatóte,<br />

XéíÁ cteméto bzcuíatur, ut pofíum'<br />

Depiímfefyllabte<br />

antcb.bzeuíd eítut abíes<br />

€xcipítur*<br />

, 1 ' I o —<br />

queecíjáel gem'tíuo.en gi'g.como<br />

poz la greí. facáoo poz ley poz np,<br />

pi.e.o.enf creméto pftal Dfos nóbfs<br />

; íobzc el geítíuo oe! íigtar pzoDU5e<br />

como eítos q aquí pone, tla.í.i.u<br />

bzeutá como eftoa que aquí pone<br />

1 oesímos. quozú quarum nuUorü<br />

nullarüííguíójo laproporcíó x>zl<br />

genítíuo regular,<br />

5Delos creméto0t)c uerboe<br />

I cremento De uerbos (i ba5C<br />

e quáüo la xs^ó cela ueclínació<br />

fobzala fégunua pronaDtpzefctc<br />

cel ínuícanuo Déla bo5 actíua<br />

3.a,a.élos cremétos Délos uerbos fe<br />

P20DU5C. como amamos amaua.<br />

maf enf pzímer creméto é Do.fíem<br />

pie bzeuía.como Damos Dais.<br />

€.cnel creméto Délos ^boe pzoDU5e<br />

como amemos, ^cafe el pzimero<br />

creméto Dfa tercera cóiugacíó enel<br />

tíépo píente 7 pzeteríto ímpfecto<br />

Del íubíúcííuo, €.ante.r.etif pterí<br />

toplufquá'pfccto DelínDícatiuoi<br />

pteríto pfecto t futuro Df fubiúctí<br />

uo 1 futuro DÍ ÍDícatíuo Dlk pzimc<br />

ra Tt íegÚDa cóiugacíó ofa pafíua.7<br />

pzaeteríto ípfcctoi futuro Del ÍDÍ<br />

catino Defte uerbo íú es fui<br />

S.cnel cremento bzeuía. ©acafe el<br />

pzímero cremento^Dfa quarta cóiu<br />

gacíó facáDo el pteríto of ÍDícatíuo<br />

quauDo no fe fígue,u.confonante.<br />

pero uelímu9.uelítís.fímu8<br />

lítís.pzoDusen<br />


5Fabula."áe,<br />

^íibo2.crÍ6<br />

^abulum.t.<br />

Slabíuel tabes<br />

^.ácc,c,b2euis.é.ut fado €xdpítur<br />

3llacíjína ae.<br />

5FacÜDU0.a,iim<br />

)IDacuí.í.<br />

^cecacn0acre<br />

^Cbtaaa<br />

(IS>raculu9.í.<br />

Haca.ae.<br />

€tljabctía.b.uel.p.átc.a»€3cc{pítut<br />

i^aculusJ.<br />

^pacíü.íí.<br />

^adfcoz.ei'ís<br />

^.ante.-o.bzeuís eft ut uaBum, (&c<br />

cípítur.<br />

jír\aüí0.ícís<br />

ílauesa's.<br />

0raDuii£?.í.<br />

^pauíx.ícísj<br />

d^áocs.ium.;<br />

l/\at>o.Í3.<br />

Hax)o«í0»<br />

^iiaüco, es,<br />

^ratío.w.<br />

iii*aDiico.Í0.'<br />

íTí.ante.f.bzeuís efí.utuafer»<br />

^Mc.qMmie éMti^et*€xápítvit<br />

^tragea.ía.<br />

Hagína.ae<br />

3]n.agalíaa'um<br />

Síragulum,í.<br />

éaga^ac.<br />

3laganum,í.<br />

Hagío.ís.<br />

^agar.uíi<br />

¿ragulum.í:<br />

Jtragema.atíd<br />

€t l)abgíía,f.uel.p.áte.a, C-xcípítut.<br />

jflagellum.ú<br />

•,1<br />

po2 la fábula<br />

^02 el trarírauatjo<br />

^02 fe íjelesnar<br />

^02 el paito<br />

Í^o2 la.íágre cottópráa<br />

5í.ante.c.b2euc es. comopoi' bl<br />

5er,íacafe<br />

po2 engeño para cóbatíc<br />

^02 cofa eloquentc<br />

^o2omb2ex)eiDacía<br />

^02 fuerte agUDo i fofíl<br />

po2 tbracía región<br />

4^o2elgraíoaue<br />

^02 la uaca<br />

^ los q tiené.b.p.ante.a»facafef<br />

po2 capapo<br />

:po2 el fpacío<br />

í¿5o2ba5er pacto<br />

^4te.D.b2eue es.como poz d ita<br />

í)o/;SJacafe,<br />

^02larar5<br />

^02 la muerte a cucbíUo<br />

4^02 el oíos mars<br />

poz el eoloz oatílaDO<br />

po2laífíaüecale5.<br />

^02 raeí<br />

po2ír<br />

4^02 ínüU5Ír poz ra3onc«<br />

^02 trefpaffar<br />

t3o2 aquello mefmo<br />

3^.áte.f,b2euc es.como poz aftuío<br />

^.áte.g. bzeue es.corao poz campo,'<br />

si^acafepozeleítrago<br />

3^o2lavaj>na<br />

j^oz las mataüas oe paftozea<br />

^02 el repoftcro<br />

^02 la aoeutna o becbÍ5^$<br />

^02 las boíuelas De abao.<br />

poz Uozat Délos niños<br />

^ozelfaj'oofaval.,<br />

poz el paffaooz;<br />

poz las frutas ueíartí<br />

)>los q tíené.f.p.Ste,a.£)acafc<br />

poz el acote


jFragíIís.e,'<br />

^agoz.aquo eft fufftagoi.arfs<br />

^.áte.l.pzoüucítuc ín mf)?llabía.ut<br />

taíus.údfcirípítut<br />

3Ti'lalus.m9la.malum><br />

^aUís.paluDís<br />

éíilus.falutis<br />

^balanx.pbalangía<br />

^aU'0,!jaltó»<br />

^bala.pbalae;<br />

<br />

las Dícíoncs DC mucbasTplabafl<br />

¿acaíe po2 la lama o boía.<br />

^02 lamentar % llo2ar<br />

^02 el amiento para tirar:<br />

^02 \>n parío2<br />

^.áte.n.élac ó DOS fplabas pzoDUse<br />

como po2 cola fanaJacafe.<br />

^02 el anaDe,<br />

^02 la uíeia»<br />

^02 el can<br />

^02 la mano;<br />

^02 cantar<br />

^02 arriba,<br />

j? las Dícíones De muc^ae fplabas<br />

^acafepozelgolofo»


^.áte.p.b2euíf c nt caper.qcapítut<br />

3^api(lop9pilíom^.<br />

|\apumrapí<br />

írapula crapu!ae,"<br />

Hapulo.iiapuífls<br />

^.áte.q.bzcuíg eft.uí laqueua<br />

^4.áte.r.b2euísé«utanfía.e;ccípítur<br />

íaríca carícae.<br />

CJJIarea glareae<br />

Jtlrea atcae.<br />

^íra atae.<br />

3Q.arí0 nans;<br />

^am uarid0<br />

arXarícíus.a. um.<br />

^areo pares;<br />

iíÍDíectíiia quoq5 í.tiis.ta.rú.fíníta<br />

^.antc.f.ín DÍfiUabís longa eft. ut<br />

3íl9ro.onís.íí!;í:cipítut<br />

^afíg bflfts,<br />

íTafa cafae.<br />

Q.uaííaDucrbíum<br />

^olíCpUaba quoqj.ííBjccípítut<br />

¿tííeus.cafri<br />

^afium.bafíL<br />

^fius.afía.aíínm."<br />

B.áte.t.bzeuÍB é ut latco.ítycípítur<br />

íWtci: atra atium<br />

'Materna latctnac.<br />

3latona latonac»<br />

na muger De arcaDía<br />

Vlos qtícnc.nur. conmuta antea.'<br />

comopo2 maDze.p2aD0, facafe<br />

^02 la Doctrina,<br />

í^.áte.u. confanáte b2euc es.como<br />

^o2auanento. SJacafe<br />

^02 cofa fabía,<br />

^02 cofa mala.<br />

^02 cofa que fe 0050<br />

:í^02 cofa fui camina,<br />

^02 cofa fuaue<br />

P02 el befo<br />

^ozelpauon,'


3l'lauo2s maiioitw.<br />

IHauísamato.<br />

€t ^abétía.Ucum muta átc.ar<br />

ante.b.bzeuís cft.ut babee.<br />

c ííxcípíturDebíUsiJebüe<br />

Jlebula nebulae,<br />

5tbebae tbebarum.<br />

Ct babétta Duplícé cófonáté ate» C<br />

€.áte.c.bzeiu9 eft.ut íecur, (¡Excípíü<br />

tur cópofita a tljeca ut bíblíot^eca<br />

C%áte, (D.ín Dífpllabíslonga e utrbe<br />

oa. €xcípíuritur poUfpUaba.piae<br />

ter fcDulus íeDula fenuliu<br />

^eoícío.feDicíoní0<br />

jni'lCDea.meDeae<br />


€.áte.m.b2euÍ8 é.uí gemo.excípítf<br />

Wtmo-otmis<br />

Senüs femíffifl<br />

35emís cópofíta uí leonina<br />

ilDemof cctiipofita.ut Bemccrítud<br />

íEc creícentía ín genmuo.iit temo<br />

temonís.<br />

(S.áte.n.Ióga tft ut r^enus, (¡E;capí<br />

turTljlenalu0,mcnaU.<br />

penates penatum.<br />

¿^lenefÍB fcenefís<br />

]n;:>ena9menaDÍs<br />

penus ozísíuel penu«<br />

^enespraepofitío.<br />

^enítus aoucrbíum<br />

ifencítra fencítrac<br />

Cním cóiunctío.<br />

€t babctía.b.2.8.t.ti.;áte.e. pzaetcc<br />

Bena ucnae<br />

ítcjita teníae<br />

Vicnozuenavís<br />

xtenaxtenads<br />

íiE.átc.p.bzcuís f .uí lepuí Cxcípítut<br />

íbpírusepírí<br />

íEep{)ífu0 cep^ífú<br />

g)Cpcs fepís,.<br />

€epbeu9 cepl;et<br />

^lepacepae<br />

€,átc.q.b2euí0 eft ut fcquoi;<br />

Cáte.r.bieuís^é ut fcríeuíEycípítut<br />

íEiumna.ctumnae<br />

(TeruluQ cetula ccrulum<br />

^ctos berow<br />

5€>crus berí<br />

€ruca crucac<br />

€ei-oma«ceromatíB<br />

¿(críuí.fería feríura<br />

£lctuo dcrí.<br />

íErígone crígoncs,<br />

^erus ícra fctum<br />

^cresferis.<br />

jFetalís ferale<br />

•€ríDaniis eúpam<br />

€.áíe.m.b2eüc ci como po2 gemir<br />

^acafe poi íacar<br />

3^02 la meitaD ue D05e<br />

po2 la Díofa Déla DÍuínadon<br />

3ÍO0 cópueftos D meítaD comoíjemí<br />

na, 3lod cópucftos $ pueblo como<br />

t)e mocríto.p los queirecen en geí<br />

tíuo como el timón.<br />

íH.áte.n. luéga es como po2 renoia<br />

cafe poz el mote oe arcaoia.<br />

^01 los oíofes penates,<br />

$)02lafcenefia<br />

^02 laíacerootíffa ue bacco<br />

^02 la p2ouífíon ce cafa,<br />

4^02 cerca en feñozio<br />

po2 Dcl tooo punto<br />

^ozlafíníeltra<br />

p02 poz que<br />

\y los q tíen€.b.gXt.u.^ntc.c.Safá<br />

uopozlauena<br />

^^ozlaliftaíjelatoca<br />

^02 la caca.<br />

Í)o2 cofa que mucíjo íícnc.<br />

€.áte.p.b2euc es como po2 líebze,, ís<br />

cafe.'^02 albania región,<br />

p02 un rico ue gtccia<br />

^02 el fepto<br />

po2unrej?oeo2ícntc<br />

:po2 la cebolla<br />

€.áíe,q.b2eue es, como po2feguítí<br />

€.áte.r.b2eue es.como po2 la ozoea<br />

^3cafe.po2eltcabato<br />

p02 cofa asuU<br />

^02elmeDÍooío9<br />

^ozel feño2<br />

^02lauruga<br />

^02 el unguSto nelos lucl^aooze^<br />

Í)o2cofaoeuecas,<br />

^02laclece5ía<br />

^02 d fígnoDelib2a.<br />

|3o2cofatarDia<br />

^02 pueblos üdas ínoías,<br />

po2 cofa fiera<br />

„^02 dpo río xjetf alia


ítt l)abi't!a.p.uc{,tt.ñíc,c<br />

S.antc.s.tonga eftutrl^cfua<br />

6.áte.t.ÍDn39 eftutbetljís,<br />

ííBxrípitur mctaUu.í;<br />

yiXtiQ- mctís»<br />

Jííletuo.memís.<br />

5f recaní fretú<br />

íHlKtíiJ tlKtíoÍ0^<br />

C^ctef gctae<br />

(ittíam<br />

"iTicta piaepofítío graccft<br />

jCettícus tettícatctrícum»<br />

JDetaunismcrautí<br />

'S€Lttx\\ metri<br />

ÍÉtbos greciim<br />

3i\ctro aDuetbíü.<br />

(ít b.ibéda.p.iiel,u.antc.c.<br />

CE.áte.u.confonátcm longa é.€xdpi<br />

tur Icuio leue.<br />

'^izim bzeiie<br />

Í¿3euerii0 feuera fcuerum<br />

antc.b.bzeiu's eftuíibeiH0«<br />

I ííxcipittir. tríóuiüa.<br />

ÍÉ^mex.iitbícis<br />

'^•Jibernua bíbetna bíbetn»,<br />

^tibur.tíburia<br />

5Fibu!a fibulae<br />

Slibum líbí<br />

JEíbifl tíbiac<br />

3libet libera libctum<br />

íScríbofcríbís<br />

^ibílus fibílí.<br />

Ibis íbÍDifi<br />

|,áte,c.b2euís IMX T)ícax«


3^íccnum pícemi<br />

Ícavu6 ícarí.<br />

Ilidumlíaíf<br />

Sícut coníunctío<br />

^ícenus iiícena uíccnum»<br />

^•rícenua tricena trtccnü.<br />

Wko DÍrís.<br />

S»átc.D,longa é utrróco» €xcípítut*<br />

Suem ín genere neutro.;<br />

loeo coniuncdo<br />

DoumeíDumcB.<br />

^ooneus íDonea íDoncü<br />

^pDafpcf.b)?Dafpe.<br />


íHttiafaétía.s.ul'.t.áte.úCxapítut<br />

7í\)pk tpplee.<br />

3-átt,m,ín DífpUabís loga cft.ut uí<br />

mcn.íBxcípítur tbí'mua.ú<br />

Hímís aDuecbíum.<br />

Sínml aouetbíum<br />

5Fímu9fimí<br />

^pmcn \)vmtnÍ3<br />

Polifpllabaquoqs pzaeterquam.<br />

^ímíu0,fímia,<br />

3.áte.n.lóga í ut mnurn. Cxcípítur<br />

Kíncfl tíueac.<br />

3ltno lints.<br />

3línu8 líní<br />

€t l)abentía.c.m,s.ante.ip2actcc<br />

Sínum finí.<br />

3.áte,p.b!euÍ9 é ut uípa. Cxapítur.<br />

ííiípera.uíperae,<br />

3i\ípa rípae.<br />

^ipbariue fipbatü.<br />

gjípbo fípl)oní9<br />

gripes ftipítis.<br />

gjtipo ftípaa<br />

JCípbístipbon.<br />

3pbítU8 ípbítí.<br />

|pbígema íplngemac.<br />

3.ante,q.b2euí8 eft utU'queo.es.cx<br />

cipitur liquoi Uquerís»<br />

l.ante.r, tn üífpUabísJonga eft uí<br />

Dirus.€xcípttur,pj?ru3 pnv<br />

^pra pj?rae.<br />

3lj?ralprac.<br />

CtpoUO'Uaba.pzaeter<br />

g)titía ftivíat\<br />

^5)?rata pirata e.<br />

^Vtamuspvramí."<br />

^Ví"íin^íe ppvanuDÍs.<br />

^vm\e íyxma,<br />

fívtdm tncfiac<br />

jCpríns tpríntl)Í0.<br />

¿vrenae cj^renarum<br />

^iritljouspirítljoí<br />

ábif? ab eo compofíta<br />

•«.aiife,«.lñaa efítUt Dífú. CHtcíCífur<br />

, / • ' ^ ' '•-<br />

c-^ ."<br />

P lo0 q tíenen.fl.o t.ante.í.Sacafe<br />

poz una ífla.<br />

5.áte.m.enlo8 Dífplabos luenga es.<br />

comopozlauímbze.<br />

^ozmupmucbo.<br />

^01 íunta mente;<br />

^02 el eítíercol<br />

^oz el üíod Délas bonas<br />

€ío meímolod De mucbasfrlabas<br />

íacaDo poz el mono.poz la mona<br />

3.áte,n.luéga es.como poz víno.^a<br />

cafe poz la tina.<br />

:^oz untar<br />

^oz un poeta anííquíffím.o.<br />

i los qtíené.c.m.s.ante.í.facanDo<br />

^oz barreña o uafo.<br />

f.áte.p.bzeue es como poz bíuoza.<br />

^caíe.po2labíuo2a<br />

^02 la ribera Del río..<br />

poz<br />

^02<br />

^oz el tronco Del aruol'<br />

3pozroDear o recalcar<br />

^oz nombzes pzcpzíos<br />

^oz un ombze troiano<br />

^oz vna biiaDel repagamenon;<br />

^Jte.q.bzeue es como poz fer clara<br />

cofa gjacaíe.po2 fe Derretir<br />

3.ante.r,enlo9Dc DOS filabas luen<br />

gas es.^acafe.poz clperaU<br />

^oí la bogúela.<br />

^oz un inftrumento mufíco<br />

j? las Dícíones 6 mucbas fplabas fa<br />

cáDo.poz la gota que cfta colgaoa.'<br />

poz el cofarto Déla mar.<br />

poz un ombze De babHonía<br />

poz lo q De largo fitbe en aguDo.<br />

poz la eftrella canícula<br />

poz un pzofeta tebano.<br />

poz la ciiiDaD DÓDe bercufs nació<br />

poz una ciuDaD De áfrica.<br />

poz el compafíero Detljefeo.<br />

poz la maño i fus compucftos;<br />

Uáte.s. luéga es.como j)oz el arucía<br />


3í/liTermíferí;<br />

•;Bífon bífontís<br />

nífí coiiíunctio<br />

^.áce.t.bzeuís é,ut íf:cr,€xapííuri<br />

íClítela clítelae<br />

:pl)itonpbitonÍ3<br />

^itifnia pítíímacw.'<br />

%\t^\\ títanÍ3.<br />

gitíUo títíUaa<br />

'i¿)2íto bzítonía<br />

3íXítoz niterís<br />

^ítprus títprí<br />

loo polif>^laboa como vn monte<br />

T)e tracia;<br />

CD.antci.bzcue e^ como pozpeoaco


ÍD.áte.g.longaf.ut coga; Cxcípíttit<br />

JCoga togae.<br />

3t\ogu8 rogú<br />

3í\ogo rogae.<br />

^iogoograece,<br />

íiD.áte.Lbieuí8iC.utcoloz,(IBxdpítut<br />

jílO-oIe^ molíB.<br />

HDolíumDolíí,<br />

pioles pzolís.<br />

•J2)oletu«boletú<br />

poh'puspoUpí,<br />

¿cbola fcljolae.<br />

^zolíxtis piolíxa pzolíxum<br />

¿olumcoU.<br />

doUpbíum colípbn.<br />

^olusíolafolum.<br />

ílolo non m«,<br />

Soloi folan's,<br />

(iDlím aDuerbíum;<br />

€t compofíta apolcouetbo graeco<br />

\\t mj?ropola mj^ropolae.<br />

{jD.ante m. loga é ut ornen cxcípttf<br />

'^omo bomínís.<br />

¿tomacus ftomacbu<br />

DomínuB Domínú<br />

íoma comae<br />

i2)omu9 Domu0;<br />

íEomea comítís.<br />

oniaíum omafú<br />

pzometbeus pzometljrí*<br />

feomcrusbomcrí,.<br />

íDiomoa pzo curfus<br />

íEomos graece<br />

"ílpomo Domas.<br />

(Plomero glomctas<br />

Homo uomís.<br />

omítto omíttis,<br />

¿omeüo comeDís<br />

(Í).antc.n.b2eiie tít \xt bonus tnú<br />

pitu2 3ona5onac<br />

¿ílonus nona nonwm<br />

inonae nonarum<br />

ponoponw.<br />

S^oneauuerbíum<br />

if'í \. !


(tt íiabcría.c.'D.p.antcd<br />

(D.ante .p. bzeuis tít ut op^iUttx<br />

cípííuz.opüio opilíonís<br />

(Eopía copíae •<br />

^opíínia popiTmatís<br />

^opulus populi aiboz<br />

Copula L'opulae<br />

;2lopl)Ustopl3í.<br />

í^copae fcoparum<br />

Copo coponís.<br />

Sopío foponís<br />

(D^ante.q.bzeuis cítut loquoz<br />

(íi).antc.r. bzeuia eít ut c^ozue txd<br />

pítur Cozus cozí uentus<br />

JÍ\)oi2x tbozads<br />

i^oza Ijozae •<br />

oza ozac»<br />

Jinozus mozí<br />

í2)ozÍ0 BozíDÍs;<br />

¿ozex fozícis<br />

Cozam aDuerbíum t pzaepofíao^<br />

ozo ozas<br />

(Bt ljabenda.I»r. anteo.<br />

CD.ante J.longa eft. ut nicfcc» €xcí<br />

pííur Ji\ofa rofae<br />

^zofeucapzofeucae<br />

(¡D.aníctbzcuís eft ut notbu8.€m<br />

pííuc Sotus tota totum<br />

Q.uotíoícauuccbiü<br />

$5oto potas.<br />

íHt babétía Duplícé cófonlt^áte.o.<br />

íD.ante.u.cófonanteni btems eft ut<br />

ouís.€xtípítur ouum ouí.<br />

ante.b.bieuís efrutrube^;<br />

_


fur.ciiculus cuculí.<br />

(EucuUus cuculí<br />

"Wuctntí uucentae Duccnfa<br />

lucerna lucctnae.<br />

íá.antc ID. longa eft ut nuDus. €x<br />

rípítur ixuDcna tUDctís<br />

^uDet puDebat.<br />

éuDCS fUDÍ3<br />

3f\uDÍ0ruDÍí<br />

i^tuDeo ítuDCí<br />


I.<br />

>" •]rra<br />

^02Íena'p02fcnae<br />

fírmenla armeníae<br />

31ilelpomcne radpcmeneé<br />

íTlímene dímenes.<br />

íEt nomina piopzía ín enes<br />

dB.ante.p.bzciiíís eítuttdcpljus<br />

Cxcípííur pzaefepís<br />

Cante.r.bzeuís eftut camera M%<br />

dpítiu coimera cbímerae<br />

jOi iegera megerae'furia<br />


jíozmícafoimícae<br />

iíoríca lorícae<br />

llectícalectícae<br />

Slilj'tíca mrrícac<br />

Httícaurtícae<br />

^ncíaarícíae<br />

íEt nomina propríababarorum.<br />

wt roi»erícua toDerící<br />

S.ante.D,brcuí« eft wt uímDU6.í¡I;K<br />

dpítnr. abruos abpoí.<br />

'^cioalia uenus<br />

€t noía termtata tnÍDo.iitlíbíT)o<br />

€-t patrcn)?míca quae fíüt anom i<br />

lübus ín eu8 Dípbtbógó fíníen<br />

tibu8,ut tíTJEus tíDiues<br />

S.ante .g. breuís eft utprotjígus.<br />

€xcípítur auriga, €t termínata<br />

íngoutcalígo calígínid<br />

3.ante 1. breuís eft iit facílis. €xd<br />

píturWplwníafpU<br />

54príUs aptíUs<br />

(iluítilísqmntíUd<br />

^extiUs fextíles<br />

^ubtilts íubtile<br />

íbxücs exiíe<br />

(Et tecmínata ín íle.tit moníle<br />

l.ante.m.breuíseft utproxímua<br />

C-xcipítur opím^ opima opimum<br />

íiEntimcma entímematíd<br />

€t tcvmíata i ímcn ut munímen<br />

g.ante.n.breuía eft ut patina.


Cxdpíüntuí complura'ut<br />

€rafíínus craftína aaftíntim<br />

íl)leagnius oíeagma oleagmum<br />

:^agmus íagma fagiiium<br />

S?CEOtínu0 fcrotína fctottnum:<br />

íláDcftin^ cláDeftína cláücítínü<br />

^ífímuebíffína bíffínum<br />

7dvadnt\)mviB .a-um<br />

dríítalínus .a-uni.<br />

'0ümbicinue^ a • lini.<br />

^üamantínus.a.uiHi<br />

ín ína quoq5 finita pzoDucüt pza<br />

éter, imagina pagina e<br />

^ocmínína foeniinae<br />

31ilact>ína macl?ínac.<br />

kamím (amínae<br />

^Fufcínafufrínac<br />

barcina íarcínae<br />

^rutina tiiitínac,<br />

^!ofcrpína pzofetpínae.<br />

^.átc.p.bzcuis eft iit po!íp''.€xrípí<br />

tuzobpfíípiís.a.um.<br />

(DcDÍpus oeoipoDís<br />

Setípl)08 ferípbí<br />


|.ant£ t breuís tft uc cíuítas .Cx<br />

cípítuí rocjítus cocj>tí<br />

^conítum aconítí<br />

5El?erfíte8 tíjerfííae'<br />

j^mp^ítríte ampt^itrítes,<br />

3^ermflpl)roDitu0. tí.<br />

^rcyitas arcljítae<br />

Wicpljítísmep^ítís<br />

€t termínaía í íta uf ftug.tta.ítú<br />

ut pituita, a uríí^ aurífa auritum<br />

5.áte.ii-cofonáte5 loga eít ut olma,<br />

áte.b.bzeute eít ut níobe<br />

Cxrípitur'octobcr octobzís.<br />

^acobus lacobí<br />

dD.áte.cbzeuís eftutarcljílocb^ .ú<br />

¿),ante.D.b2cuís eít fpnouus, Í)Í .<br />

Cxcipítuí bercDes.is<br />

ílD.ante.g.bzeuí0 eít ut aegloga.€x<br />

cipítut nota cópofita agogo.ut pa<br />

coagogus.fpnagoga<br />

(S).ante.l.bzeuís eft ut fobolC8.€xd<br />

pituc aetolia aetoUae<br />

Sllauíolusmaufolí<br />


CD.íinte.sJonga eít nt íaimoíüé,zx<br />

cípínu ambzofia ambzüfiae<br />

©•ante .t. longa tít m careota,€;c<br />

dpítur antíDotum antÍDOtí<br />

áíe.b. íJzeHííJ cft iií colnber*<br />

excípitnr falubcr íalubzís<br />

3^.ante.c.longa cft ut CÜIJUCUS.€]C<br />

cipítur uolucrís i uoíucrc<br />

(^.aníc.g.loíigaeftuílanugo. €Í:<br />

dpítur. fanguifuga .gae<br />

íá.ante .U bueuis ek.ut ínfulfl-€j:<br />

" dpítur (í5etiilu3gctur-',tula,lum.<br />

3u!us íulí<br />

^ríbulís íríbulís<br />

€urulís cumie<br />

>íorcular torcularío<br />

;^ÍDUÍor aüularís<br />

H.ante.m. longa cft titalumé,€x<br />

dpítur. Snfolumía incólume<br />


Ü'X Honu'na graeca ín.c.ut líbpc;<br />

^t uocatiuíanomínibu» graeda<br />

in es ut ulpxcs o ulpxc<br />

€t ablatiuí quítac ce clínadonís<br />

tltüíCBDÍCÍaDÍC<br />

íEí fecima perfona piaefentÍB ipe<br />

tatiui íeciíuae cóíugadóís utooce<br />

dt fluuetbía quae ftüt aDatíuo fe<br />

cijoc Dcclmatíonís o mutata ín.e,<br />

ut üocío Boctc. íanto fante.<br />

íiExcípítur bene,male,<br />

^.finaUs loga cft ut gummi» Cxc'pí<br />

pítf ^uüfi.nífí. íbuubúaDuetbia<br />

€t uocatiu^ a noíníbue graccís.<br />

Jlílíl)i tibí ííbí íntJiffecentee funt<br />

(D.termíalisíoífferés eft. pioüacüt<br />

ucro oictióes monofplabae ut DO»<br />

ítt üatuií 1 ablatiuí fecúce óclína<br />

íEt nomina gracca.utfappljo.<br />

(^.termíalís loga eft, ut gelu<br />

•j^.termíalís bzeuís cft.utab<br />

(T.tetmíaUs longa cft. ut lac<br />

5¡D.tcimíalÍ9 bzcuís eft.ut ÍIUD<br />

31. tcrmínalís bzcuís eft utfaU €K<br />

apitr fol folís. 3ÍIÍI íDedinapile<br />

íEt nomía barbara ut Daniel<br />

snt.termíalis pzoDucítur ut tixÁxx<br />

dpitr.fozfan foifítan.an.ín.tamé<br />

1 acufatíu'-' anomíníbus grecís •<br />

3f\. tctminalís bieuís út ut puer»<br />

íiExcípítur Cráter ctatetís<br />

Carácter caractería<br />

^t^eraetljerís<br />

•^cr aería<br />

Iber íberí<br />

ííEt nomía monofrlaba. piactet<br />

fer. per. cor. uír. ter.<br />

^4s. tcrmíalíslSga eft ut aeftas. ex<br />

cípíütuí noíagraecaexeunctage<br />

jiitíuo in aDÍ0 ut arcbas.aDÍs.<br />

íIBtacufatíuus pluralís tertiae De<br />

diuatíonis ut arcaDaa<br />

€0termíalÍ6 longa eft.ut üíes. eje<br />

dpíütur noíatíui i acufatíuí • plu<br />

i<br />

¿f-ll/í--^;^,)<br />

j^los n5bf3 gcíegofen.e.cóo áfrica<br />

Ho3 uocatíuo3 De loa nóbzea gríe<br />

g08 en ea como poz ulixea griego<br />

^ loa abladuoa Déla quinta Dedí<br />

nadó afi como poi el Día<br />

V la fegüDa perfona Del pzeféte 61<br />

impatiuo Déla fegÜDa cóíugació:<br />

V loa aDuerbioa q fe fozmá Del Da<br />

tiuo Dta fegüDa Declinado muDá<br />

Do,.o.en.e.cóo poi cfeñaDa % fácta<br />

méte.facafe poz buéai mala mete<br />

5*final luéga ea como poz goma. ía<br />

cafe eftoa quatro aDuerbioa .j? el<br />

uocatiuo Deloa nóbzea griegoa<br />

31i liííi tibí.fibi fon moDí ferentea<br />

(¡D. final ÍDífcrcte ea pero pzoDusen<br />

laa Dicioea DC una fplabá como DO<br />

3loa^Datiuo8 % ablatiuoa óla.fe.De<br />

atoa nóbzes griegoa como fappbo<br />

H.final luéga ea como poz el pelo,<br />

'j^.final bzeue ea como,ab<br />

¿.final luéga ea como poz la lecbe<br />

iíD.fmal bzcue ea como poz aquello<br />

3l,final bzcuc ea como poz fal. faca<br />

fe poz el fot poz niguna cofa •<br />

Hoa nóbzea barbarea cóo Daniel.<br />

3íí.final luéga ea como poz el fol.fa<br />

cafe ef taa cinco particulaa<br />

Hoa acufatíuoa áloe nóbra gdegoa<br />

¿tx.fmal bzeue ea como poz el niño<br />

^acafe poz la copa<br />

^oz la figura DC lineaa<br />

íí^oz lo alto Del cielo<br />

l^oz el elemento Del avrc<br />

^oz ombze DC iberia<br />

ploa nóbzea DC una fHaba.facáDo<br />

eftaa dnco particulaa<br />

pla.final lucga ea como poz el eftío<br />

^acáfe loa nóbzea griegoa q falé<br />

el genítiuo en aDia.como poz elDe<br />

arcaDia.v el accufatiuo Del plural<br />

Dcla tercera Declinación<br />

(¡Ba.final luéga ea poz el Día. ^acá<br />

fe loa nommatiuoa'í acufatíuoa<br />

/'


aks anomíníb^ gttÚQMt noíatí<br />

uo arcanefi accufaduo arcaues.<br />

^enespzQcpofííío<br />

^9 cum compofitís<br />

€t quae bzciiiát genítíiií peniiltí<br />

má uí l^oípes i^oípiíis. pjaetcr ¿15.<br />

íMiieg aneíi0 partea paríctts<br />

€eces cererítí. ^pes. fprí<br />

¿ríí)ei3 cfis.<br />

(Tompos compotís<br />

íEonipos compotía<br />

ilioíatíuua quoq51 géítíu^ gtae<br />

C05: nomínunuut logos. tcreos<br />

íéis íenníalía brcuíís cft .ut Dñs.ex<br />

cípíútuz monofrlü ba.utaufauria<br />

ííEt babétía pcmikimá genítíiü ló<br />

giiut fal^ falutís.piaetezjpal^.uDíe<br />

^^X géitíii^fígulüna qttae Declina<br />

ííonís cum nomíatíuo accufatíuo<br />

% uotáo ptiali eiufoé i»ecHnatíonís<br />

íEt íioía graeca ;ut amatbus ütis<br />

S.íermínaüs bzeuíe eftutcaput.<br />

De pcBíbua exfplabíg cóftátíb^.<br />

yxúiiúy^ cófratDuab'-^ bzeuí<br />

b^.fpóDe^ cóftatDuab^ lógís»<br />

Sambua cóftat biaií % longa.<br />

Erocbe^ fíue cbote^ longai bfuí<br />

JCtibzacbue cóftat tribus bfuíb^.<br />

^Insjpcfüua tx miab^ bf «ib^ tpga.<br />

•^J rC<br />

pluvalea'Deíosnóbzes'gríegos.co<br />

mo po2 ombzes ue arcaría<br />

$3o2 cerca en feñozío<br />

.€0 po2 comer có fus compueftos<br />

V los q abzeuiá la penúltima oel<br />

genítíuo como poi el buefpeí). ía<br />

cáDO po2 el carnero poi la pareD •<br />

^01 la Diofa ceres po: la cfpáca<br />

^02 la fe po2 el pie<br />

^s.final bfue es.como poz el fuego<br />

íSacáfe los otíos labtíos nel nu<br />

mero plural como poi la niuía "LZ<br />

V los q tiene la penúltima DCI géí<br />

tíuo luéga» como óbze ce íamnio<br />

y> la íegiíDa piona uel fuigular ól<br />

pzeféte DcltnnicatiuoDelaquar<br />

ta coníugation como poi 0V2,<br />

V el acuftuio Del plural uela terce<br />

ra Declíació como bienes po2 tres<br />

píos monofpíabas Dícióes «cño uis<br />

po2ta fuerca.facáíc citas partictas<br />

ÍIDs.fínal lulga es como poz el facer<br />

oote. ^acafe poi el buefo<br />

'iPiíxt rnfcí nor»r\*cifa<br />

^02 pODeroío<br />

y> el noíaíiuo % gtío tjelos nóbzcs<br />

griegos como la palabia % tcreo,<br />

^s.fmal bieue es como el feñoi.fa<br />

cafe los De üa fplaba cóo po2 Dercbó<br />

ylos q tiene la penfíía Del %t\t\XiQ<br />

luéga como íaluD.facáüo laguna.<br />

V el gtíuo íígular Déla qrta cedí<br />

cíon cóel nomíatíuo accufatíuo v<br />

utío plural ola mcfma óclínacio.<br />

1 los nóbies griegos cóo ña cíuDao<br />

Jt.fínal bfue es como poi la cabera<br />

51I>clos píes q fe cóponé De fiabas.<br />

prrcbío De DOS bf ues fe cópóe.<br />

fpÓDeo DOS lu^gas fe cópone<br />

Sambo Deb2eue 1 luéga fe cópone<br />

írocbco o co2eoDe luenga ^ b2eue<br />

5íribacoDetresb2euesfe cópone<br />

í^napefto De DOS bzeues \ luenga


3^accljíu8 cxbicuíiDuabus lógís<br />

^^nííbacl^íus uuabug logia i bieuí<br />

^acttlue loga 1 Duabud bzeuíbus.<br />

3¥loloffug conftat tdbus longís<br />

i^mpbímacer longa bieuí i longa<br />

Jlmpbibzacus bzeuí longa i bzeuí<br />

^zoceleomatic'-'ex qttuoz bzeuibuf<br />

jPífponDeua ex quattuoi longía<br />

H>tcbioeud ex Duobus cbozeis<br />

n^t íambuB ex Duobus tambis<br />

¿boziambus ex cbozeo i iambo<br />

^ntípaítuB ex bzeuí loga lóga'


ímarís nc coiínt^f<br />

í^lcacaicü cóftat íponueo íambo ce<br />

furai Duobus Bactílía Mt<br />

o niaírc pulcbua filia puícyrícz<br />

^ircl)ílocl)iíum conftatpiímus ttí<br />

bus peuíbus uerfuíJ beroid.Dacti<br />

lo 1 tribus trocbeís«ut foluítuc<br />

acrís hvtme grata «ice utxx^ i<br />

fauoní<br />

SPiíuetrü íambícum condat ípon<br />

Deo uel íambo ínuífíerétez m pzi<br />

mo et tercio loco i íambo ncccía<br />

ijo í fccunDo 7 quarto loco, ut<br />

Jam lucís 02 to ípDerc.<br />

JErímetrü íábícú conftat fpontjeo<br />

uel íambo ínoíffcrenter ín pzímo<br />

tertío t quinto loco. i íambo nc<br />

ccfi'arío íu fecunuo quarto i fex<br />

to loco, ut uir celtíberís non tacé<br />

te gcnííbus • 5n trímetro tamen<br />

fambíco l^ípponactíco ípouDCu»^<br />

potcíí cayere ín fexto loco.<br />

5^examctrum carmen qnon ctíam<br />

Ijieroicum appeilatur conftat ua<br />

etilo 1 fponüco ín Dífferenter niíí<br />

t^ ín quinto pete frequentíoz eft<br />

oacíílus ín fcxto fpouDcus . ut<br />

mufa míbí canias memoza quo<br />

numíne íaefo<br />

|¿>entametrum elegíacum conftat<br />

p2ímís puobus pcDíbus oactilo<br />

uel rpouDeo i Dífíercntez i caefu<br />

ra.i ouobusDactílísi iterum ca<br />

cfura. ut 3Híl niibí refcribas atta<br />

nien ípk uení t(t autem caefura<br />

fpUaba termínans üícíonem ín<br />

mcDío carmínís quae cum Duob^<br />

petjíbus carmínís beroící pentí<br />

mcmcrís Ijeroíca Dícííuz.í.üíuífío<br />

íemíquínaría<br />

THonoccIon carmen eft: quoo con<br />

ímt único genere uerfus.ut aene<br />

ís uirgílií oicoló quoD conftat uu<br />

mo cxiWo o C02ítl)0 ce eos mares<br />

^Icaíco es compucíto De íponoeo<br />

íábo cefura IDOS Dáctilos como,<br />

o bíia mas bermofa qla maDZC<br />

^Arcbílocbio fe compone Délos pií<br />

meros tres píes Del uerfo bcroico<br />

Dáctilo 1 tres trocbeos.como Defa<br />

tafe el fuerte ínuícrno poz grata<br />

uesDeluerano.<br />

S)imetro íambíco fe compone De<br />

fportDCo o íambo ÍDíffecéte mete<br />

eñl pmero 7 tercero lugai líábo<br />

neceffarío eñl fegÜDoi-ilrto lugaz<br />

_como ra nacíDa la eítrelía Del DÍa<br />

íi^rímctro íábíco es cópuefto De fpó<br />

Dcoi íambo ínDÍfferentc mente<br />

enel pzímero tercero TC quinto lu<br />

gar y (ambo neceffarío cnel fegú<br />

DO quarto i ícxto lugar, como ua<br />

ron no De callaz alas gentes De ef<br />

paña.mas enel trímetro íambíco<br />

íjipponactíco el fpouDco pueDC<br />

caer enel fexto lugar<br />

tEramctro ucrfo el qual íanbícn fe<br />

llama Ijcroíco es compuefto oe<br />

Dáctilo t fpouDeo ín Díffercntc<br />

mente fi no que enel quito píe es<br />

mas efpefo el Dáctilo i enel fefco<br />

el fponDeo. como mufa .Díme las<br />

caufas qual DÍOS íraDO<br />

|¿>entamctro elegiaco fe* compone<br />

Délos pzimeros DOS píes Dáctilo o<br />

fpÓDeo í Difiérete mete TÍ cefura i<br />

DOS Dáctilos t otra ue3 cefura co<br />

mo no me efcriuas naDa mas tu<br />

uen y es cefura frlaba que acaba<br />

la Dícion enla meitaD Del ucrío.<br />

la qual con los DOS pies oel uerfo<br />

l)croíco llamafepentimemeris be<br />

roíca que quiere DCJÍZ Diuifíon<br />

meDio quinaria<br />

3lCionocolcn uerfo es qucfe compo<br />

ne De un genero De uerfo, como<br />

la eneíDa Dícolon quefe compone


plící genere ucrfus. tit fapbica<br />

míftfl siüonídfl. ítícolon quoD tá<br />

fcat ícíplící genere uerfus.<br />

í^ppcrmeterfíue bppercatfllectíc^<br />

eft q abÚDat una fallaba, catalectí<br />

cus quí ocfedc ín una f|?Uaba«a<br />

catalecíiíus quí neq5 abun^at nc<br />

qstjcfíatínfpllaba.<br />

l)c acceníu«<br />

3rvofoT)ía graece:'Iatíne ínter<br />

pietatur tum acceníus.tum<br />

itenoz. tum ton^. tum uocuíatío<br />

€ftq5 accentus triplex, acutud<br />

quo fpUaba eleuatur, grauís quo<br />

fplfaba üe p2tmítur, cprcum iityp<br />

quofpUabaeleuatur üepiimítuc<br />

nam eje acuto i grauí conftat<br />

^ll.l.UIlt.lCUt)VIll.CII(.U» MUl/UIKtlItU'<br />

tempeftatí0 no(trae;neq5 pzofet<br />

íurneq5 pdpíturqiS pzoptcrím<br />

perítiá fít. nó ut quíoam putant<br />

quoD alíqua ratíone Dífccffít ab u<br />

fu, quo átíquí utebátur ín Díctío<br />

nibus monofj>labís longís natu<br />

ra 1 Díctíoníbus Duarum aut plu<br />

tíumfplabarum .quarum ultima<br />

eftbzeuís penúltima ueronatu<br />

ra longa, ut mos.fínis romanus.<br />

SjcD quia eíus confíücratío pau<br />

lo tJíffídlíoz eít. no0 q ítvoDUCtío<br />

nesfcribímus confunDamus dr.<br />

cumf lexum cum acuto.<br />

(íDmníe uíctío monofrlaba acccntu<br />

acuto pzoferenoa e't ut mos;<br />

íIDmnisDictio Difpk':^ piíozem fp<br />

iíabamacuitutoeus.<br />

íDmm's tiictío polifj^laba penftímá<br />

babenabzeues ín tercia afmeba<br />

íímaml)abet lógam .^áDem acuit.<br />

nc t503 geñro3 ue uerfo. como los<br />

f


ut facenjos, rcmamis.<br />

jfallunt tamcn reguíae fupcríoiefl<br />

pzímo TJiftíctíone; cuní acccíu uo<br />

lumus oftenueíe oífferentíá Doa<br />

tum "DÍctíonú • ut una nomen ul<br />

tima babet grauc.una aüuetbius<br />

eanDcm babet acutam.<br />

^ccüíjo abfdffíone cum afine DÍC<br />

tíoníbus alíquíD abiíciniue. nía<br />

netq5 accécus ín canDem Opilaba<br />

ubi ciat ante abídíícncm.utatpí<br />

naspzo quo antiquíozes cífcebót<br />

aipinatís.<br />

JCcitío tranípofitione rcil pzacpcfí<br />

tío tranfponituz quoD clt contra<br />

natuvam fuá; runc ením ultima,<br />

ncnttur ut tiáítta i peí: % temos.<br />

O:uarío acttractíóe cüpaiticula en<br />

cktíca. attrabit au fe accétum f^l<br />

labaepzaceDentís.uí I)omínunq5<br />

•Deotunqs. ^unt autcni pauícu<br />

íae encieticac. q5. ne. uc'.<br />

Quinto íDíomate boc cft cum Díctí<br />

ones graecae líítera uatuiam %<br />

accentum graccü retínentapw)<br />

nos.ut fímois penultímam babee<br />

bzeuem i in eaDcm accentum.€<br />

piros penultímam longam % accc<br />

tum ín ante penúltima.<br />

Sexto ínteriogatíone. quoníam í<br />

claufulís.quas íntetrogatíue pzo<br />

ferímus ultímae üictíóia fpllabá<br />

acuímus ut quís fuiox a ciuce»<br />

f V'^<br />

1<br />

'f- i V/ í<br />

maagu5a. como faccrooteromáo*<br />

lUas falta las reglas oe arnUa p2i<br />

mero poiüifticiontquáoo poz el a<br />

centoqremos ocnijfcrar la Difíe<br />

recia De DOS Dícíones. como poz u<br />

na Hzm la ultima gcauc poz íüta<br />

mete aqlla meíma tiene aguDa,<br />

SJegÜDo poz coztaDura: quáDO Del<br />

fin Dcla Dícíó algocoztamua i q^a<br />

ei acento enla meíma í>labaDon<br />

De eftjua ante Déla coztaDura. co<br />

mo pez cmbze De arpiño los antí<br />

guos DC5Íam arpínatis.<br />

Jlercetopoz tráípoíició.quáDoIap<br />

poficíó fe tráfpone: q es cótra íii<br />

natura poz q entonce la ultía fe a<br />

guja.como poz los bácosi vemos.<br />

(jíluarío poz atrapmicfo quauDO lai<br />

Dícíon attractiua trac aft el aceto<br />

Déla fpüabaque ?3'''*veDe. como De<br />

ombzcsi Diofes'í ion las partes<br />

aítractíuas rrés.qj.ne.üet<br />

fíluínto poz lengua. quauDo las DÍ<br />

cíoncs griegas tiznl cerca DC noí<br />

otros literatura 7 scento griego,<br />

como poz un río, tiene la penultí<br />

ma bzeuc % en ella el acento. íEpt<br />

ro la penúltima luenga 1 el acen<br />

to enla ante penúltima .<br />

^ex:to poi pzegúta.poz q cnlas da<br />

ufulas q pzonúcíamos pzegútáDo<br />

agusamos laf)?labflDk ultía DÍCÍ<br />

pn, como % furia es ciuDíiDinoe»<br />

íEfta cbza ímpzímío anton<br />

D£ centenera en camoia»<br />

^<br />

r<br />

' >

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!