n - Corpusnebrissense
n - Corpusnebrissense
n - Corpusnebrissense
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
^ la muj> alta i mxip cfclarcd<br />
oapiícefaDOñaííabel laítrceta<br />
Deftcnombzc rej>naifcñ02ana<br />
tntal De efpaña 7 las iflas -ot nu<br />
eftto mar* Comitn^n lae íntto<br />
t)iidoned latinas Del tnaeftro an<br />
tonto De nebiíffa cóttapuefto el<br />
romáce al latín poz manoaDO oe<br />
l'u altera.<br />
^ tlosotroafubDítoí<br />
— ^ 1 V)affaUo6 De nuef<br />
^ ^ tra real mageftaST<br />
'^n DaDoowaalel<br />
tuDío Délas letras :afí miraran<br />
poz el bien publico t oznamento<br />
Deuueftra efpaña t como pQ qne<br />
(oy el menozDellosmo menos fo<br />
bzaría nueftra nación a toDas laf<br />
otras enel conocimiento Délas<br />
artes buenas i l^oneftas: que ^<br />
las fobza agoza en ÍODOS los bic<br />
Yitii íjüe los víiivitv puiieenpoic<br />
beneficio Dcla naturalesa i foztu<br />
na»l)exo el (itio i fo2taíC5a naíu<br />
raí De nueftra efpaña: la qual co<br />
moDíse lucio flo2o nunca losro<br />
manof puDíeran fubíU5gar:fí lof<br />
mozaDozesDella conocieran fus<br />
fucr^as:í como Déla parte Del me<br />
Dio Dia la DefieuDc el mar meD(<br />
tcrraneo: q los antiguos llama<br />
ron nueftro •' Déla parte Del occí<br />
Déte 1 ieptentrion i occeano atlá<br />
ticoz cantabzíco -De parte De ozí<br />
ente DonDe ella es mas efírecba<br />
los motes pjn:eneos: quela apar<br />
tan Delas^lUas aquítama i nar<br />
bonenfe, wtxo la templaba i frc<br />
feúra Del apre: el qual DÍ5e trogo<br />
pompeío ques rmy fin^laríno<br />
rola mete poz q como Diximos eí<br />
ta qfipoz toDas partes ceraoa<br />
Dé mar i ñwe poz eftar bueita-i<br />
traftozñabaicDhfra los uientos:<br />
que los gzíegos llaman 5epbnof<br />
poz q nos Dá la níDa: los latinos<br />
DÍ5en fanoníos: poz que nos ba<br />
iaganirecrean: íflo quiero ago<br />
ta D^r como totia efta pzeñaDa<br />
De mineros De ozo.De plata.De bi<br />
erroa De toDos los otros metalef<br />
la inuentíon Délos quales no me<br />
nos q toDas las otras buenas at<br />
tes efta ov entre nos otros perDÍ<br />
Da. poz q alléDe lo q los poetas<br />
fingen que minio en galÍ5ia.teio<br />
en lufitania; guaDalqueuir enel<br />
anDalu5ia Ueuan ala mar atenaf<br />
De ozo: efcríuc plinio enla natu<br />
tal biftozta.querozo De efpaña fe<br />
pzefíereatoDof los otros generof<br />
Defte metal • €1 qual auctoz efo<br />
mefmo iDtse que fus platerías xé<br />
tauan caoa un Dia a banibal vna<br />
tnfíníDaD De Dinero: quauDo la<br />
j^ovítymi ios catíbagmefes * ^o<br />
qual concuetDa con lo que De aq<br />
líos íiépos efta efcnpto enel pzi<br />
mero hozo Délos macabeos: que<br />
0)^0 tuDas macabeo como entre o<br />
Iras mucbas basañas q los roma<br />
nos bi5i¿ron:auian teDUsíDoa<br />
fupoDer losminerodDe platal<br />
De oro que eftauan en elpaña: t<br />
que poz efta caufa fe mouio a ba<br />
5er conellos amiftaD i compañía<br />
Callo la copia igenerofíDaD De<br />
cauallos i mulas^buej^es i vacaf<br />
oueiastcabzas celebzaDa poz to<br />
DOS los auctozes: bflfta fingir los<br />
poetas qgerionesrej? De efpaña<br />
fue paftoz: De cuio Defpoío bercu<br />
les uéceDoz no lleuo otra cofa fi<br />
no ganaDosenla pompa lappa<br />
tato Defu trittmpbo. Dero en fú<br />
ma tataabüDancia,Depan.uino:<br />
iíiiel «a)€ítK*íniía4^^4pefcaDo*^<br />
V<br />
--^.íS^i iiso soM<br />
\^<br />
A)<br />
^W-<br />
"^^^^r^'<br />
¡£?^ ^<br />
•sp^r i<br />
i;C<br />
^%<br />
^3 -^5>j<br />
'^'^,<br />
• • ^<br />
'^'ÍÉ<br />
^s<br />
•-
& '<br />
ÍÚÍ3.13 íao otras cofas q fon para<br />
ucccrfiD.ií) o fltceouelavÍDa l}u<br />
mana * DCXO como ni^t íuftíno q<br />
lofterílc DcUaesfcutuoíoDáDO<br />
nos uí-oio'icfpartoi'Dexopoiq<br />
nome Dctéga tn ca^a cofa: que<br />
De ninguna parte DelmiÍDo tan<br />
tas cofas fe cargan para otra: ni<br />
menos fe tuljm üe fuera: t a\>n<br />
efas no mu3> ncceffarías.Hengo<br />
alo qucB pzopzío Del ombie, nin<br />
guna otra nación, como DÍ5C tro<br />
go pompcío es Un fufrit»a DC bá<br />
me caíoz.frío trabáis; tan conftá<br />
tcifícl eníasallantas publica»<br />
Tamiftaues pzínauaGícomo pa<br />
rece culos fagutínos:i aquel fí<br />
cruo que en vegancaDc fufeñoz<br />
mato al piincípe 1 capitán oelos<br />
cartijagmefes.^an cobDÍciofa D€<br />
laboncaifaberi ofarmoiirpor<br />
cüa. pues que Xííre t)el ingenio t<br />
mcmozia Délos ombzes De nuef<br />
ira nación: cerca De qual quíet<br />
genero De Doctrina en que quífí<br />
eron trabaiarc* Da teftimonío r<br />
feííal mito que Dentro De \>n (i<br />
q\o en que las letras latinas maf<br />
ñozecíeron :DÍonuefcra cfpaña<br />
o los pzímeros o alómenos los fe<br />
guuDos, €nel uerfo bcroíco por<br />
confentimíento DCtoDosa luca<br />
no el f eguuDo 1 no mucbo Icxoa<br />
Dcl afilio itálico.€nla tragcDiaa<br />
feneca no fola mente el pzímero:<br />
mas el que De toDos los trágicos<br />
latinos mereció Durar bafta nue<br />
ftros tiempos, €nl03 epígrámaf<br />
a v>aíerio marcial el piímero: fal<br />
ua pa5 tjelos q mucbo ama a \>alc<br />
rio catuUo • €nla oíatozía fi nin<br />
guno puDo igualar conla fcrtíli<br />
Das T copia De marco íuUiOííe<br />
nenios (in níguna contención a<br />
marco fabío quíntilíano enla fe<br />
giÍDa oiDen, 1 a feneca gallíon el<br />
tercero, ^ues j^aen fu genero<br />
quien puDO fer mas Dilígéte que<br />
columelaenel agrígultura.qpó<br />
pomo enla cofmogcapbia. q tro<br />
00 éla bifioiiaf Jlilas aque ím a<br />
uemos trapDo tantas cofas en a<br />
labáca DC nueftra efpañaí' ^ara<br />
cemóftraz lo que cncl comíéco DÍ<br />
ximos, que para el colmo DC nu<br />
cftra feliciDaD-x complímíétoDe<br />
toDos los bienes. ninguna otra<br />
cofa nos falta fino el conocimíen<br />
to Déla lengua en que efta no fo<br />
la mente fuDaDa nueftra relígió<br />
1 república cljiiftiana. mas aun<br />
£lDececl)o ciuU 7 canonico.po: el<br />
qual los ombics binen igual mé<br />
te encfta gran compama.que Ua<br />
mamos cíuoaD. É.a meoícína<br />
po2 la qual fe cótíene nueftra fa<br />
luD 1 \)iDa.el conocimiento De to<br />
Das las artes que Dísen De i?uma<br />
níDaD. po2 que fonpiopzias DCI<br />
ombze en quanto ombze. p como<br />
cftefea elpzimerpzincipíoi en<br />
traDa para toDas ellas. tODo lo q<br />
cerca Del fe rerrajaun que parece<br />
ques poco negocio. Defpues nos<br />
llena a grano tabj^ríntljo De cófu<br />
fion.poi que como DÍ5e aríftotc<br />
les. poco erroi enel pzxncípío fe<br />
ba5e granoe en el fin, 1 en otro<br />
lugar quelpeccaDOélas puettaa<br />
no es tolerable; Defta ígnozáda<br />
uiene que los que oy emplea fus<br />
trábalos enel eftuDío Déla facra<br />
efcríptura * como no pueDen en<br />
tenoec los libzos De aquellos fan<br />
tos uatones q f unDaron nueftra<br />
celigíon*t)ígo ozigenes. eufebío<br />
hvlma, bafilio* í celos latinos<br />
tertulliano: lactácío. (Típziano •
ambzofto. augiiftíno.ljícronj^mo<br />
paffan fe aletr otros aiictozes; q<br />
cfcriuíeron en aqlla lengua que<br />
Uos DepicuiDíeron» l)e aquí uíe<br />
nequelosíutíftas apenas cntíé<br />
tjcn la imagen % fombza "oe fu co<br />
T»igo X TJÍgcftosv'De aquí que (00<br />
mepícos no leen DO0 lumbzes oe<br />
la me-DírínapUnío fegunoo 1 coz<br />
nelío celfo, Í)e aquí q toooe los<br />
libios en que eftan efcríptas las<br />
artes oígnasnc toooóbie líbze<br />
j^asen en tinieblas fepultaoos •<br />
bUcar una obza oe uocablgs éja<br />
tín % romance: enque pzouoco %<br />
íoefafio atoóos los nueftros que<br />
tienen Ijabíto % piofeffíon xje kv<br />
tras»no oigo mas enefta parte<br />
fino que oeíoc agoza les oenun<br />
cío guerra afuego t afangrc: poi<br />
que cníre tanto fe aperciban oe<br />
ia5onc6 "i argumctos contra mí<br />
^cgo agoia mup efcíarecíoa xvp<br />
na % fcíioza al^uejmeftraalíc<br />
>¿i pozíiisjetras me maoo: pi?ra<br />
algún rcineoío'oiítarítWíía ña<br />
quellas introoucíones oda íeñ<br />
guoTatiña g V5iiuia ¿uíHca^o ~%<br />
lele^g pa pozjcoos uueítr^rcj?<br />
moríasbolmc£feéñlciígua caí<br />
tellana cótrapuefto áTlátín ¿Tro<br />
manee, íSliuero agoza'coñfeffar<br />
mi erroz: que luego cnel comíé<br />
^0 no me pareció materia en que<br />
po puoiclíe ganar mucl)a onra:<br />
pozJer_nucítra lengua ta pobze<br />
oe palabzas: que poi uctura no<br />
poüztarepzcfentar íooo lo q con<br />
tiene el artificio oel liUin» yaas^<br />
oefpues que comencé .aponer en<br />
l)Uo el manoamíento oe uueftra<br />
alt£5a: contentóme tanto aquel<br />
oífcurfo:q j^amcj^eíja^ua auer<br />
ueraceitai)ouefDefcómÍenco en<br />
efta foima ue cnfeñar ma)>dz mé<br />
te los ombzes xye nueftra lengua<br />
3lo9nomb2Cs pozpiojJoicífi'z fe<br />
meíá(;aí)elo8qiiale6fe T)edman<br />
loa otros; —i<br />
3ía Dcclíndtíó Delospzonombzeá-!<br />
3la Declinación uelos nombies<br />
griegos. - +<br />
lia Declinación Délos nombzcs<br />
barbaros. ..._.. - --/<br />
Síasquatro coníugtóonea rcgu<br />
lares.,————— -^<br />
üas fozmationes Bellas^<br />
Hos uerbos irregulares.<br />
3f\egla8 para conocer % iiítar las<br />
ocl;o partes Déla ozacion*— 1^<br />
3líbzo fegunDO<br />
5IDel genero Del nombzc; - -~ ,4.<br />
Déla Declinación Del nombze;^; -<br />
^dos nombzcs Defectiuos. ..-<br />
>ií)eíos pzaetLTÍíos Délos<br />
5¡J)elo8 íupinos DCIOS uerbos.. -74<br />
j2)ela compoííció Délos uerbos..<br />
3Líbzo tercero.<br />
^zeguníasDela gramática loe<br />
fus quatro partes; ;/<br />
3^^egunta8 Del oztbograpbía i.<br />
letra» — -J^<br />
$)zegútaf Déla pzofaDíai filaba-//<br />
^zeguntas Déla eíj^ologia % DÍ<br />
cion. -•- —j7<br />
^zeguntasDclnombze. y^<br />
^zeguntas Del pzonombze.: V<br />
^zeguntas Del uerbo.-I 4/<br />
11<br />
ríon fe ponen unas poz otras»' - -^<br />
^zeguntasDela coíírucion. — - -; 'í^zeguntas<br />
Délas figuras De cof<br />
trucion* _1^ .—^— ^ ^ !I)elos anco géneros DEIOS x>bos--^- .•<br />
lIPclos uerbos De DÍuerfos gene<br />
tos o en un .genero De Díuerias<br />
fpecíes. '•— - — — •^'^<br />
l)elos uerbos ímperfonalea;<br />
35)elos ínf ínítíuos.<br />
l)elos gerunDÍos.<br />
i¿)elos fupínos,—<br />
"¡Délos partícipíos:-<br />
iDela coítrucíó Délos nombzesi.<br />
>3)eía Declinación griega;.<br />
Érelos nombzes relatiuos;^<br />
iíDelos nombzes patronímicos; -<br />
H)elo8 nombzes Dimínuííuos»^-<br />
5Delos comparatiuos % fuperla<br />
ti\t
3líbcrp2ímus;<br />
^2íma Dcdinatio nomínís;<br />
ominatíuo l^aec térra<br />
(Deníííuo terrac.<br />
l)atíuo terrac.<br />
í^ccufatíuo terram.<br />
Hocatíuooterra.<br />
^blatíuo aterra.<br />
pluralíntS ierre;<br />
^eníííuo térra?;<br />
*2Dan'uoterrí6.<br />
^ccufatiuo térras;<br />
íáocatíuo o tcrre.<br />
^blatíuo aterrís.<br />
giecÜDa ueclínatío nomínís:<br />
3ntomínatíuo Ijíc Domínus.<br />
I« ••<br />
€n accufatiuo los feñozes.<br />
ÍíEn uocatiuo o feñozes.<br />
€n ablatiuo Délos feñozes;<br />
1^<br />
/ .'f-j<br />
Hocatíuoofermo;<br />
^blatíuo a fctmoné;<br />
3|^luralí ntó fcrmoneí;<br />
CJentttuo fetmonum,<br />
^atíuo fecmoníbua.<br />
Jíccufatíuo Ícrmone0,<br />
Hocatíuo o fermoncs.<br />
^blatíuo a fermoníbus;<br />
líomínatíuo \)oc tempus •<br />
(S^uíta DecUnatío líomíníc;<br />
snommatiito ^aecree.<br />
^ocatíuo o bieuíá ct bieuc;<br />
^bíatiuoabzeuú<br />
3f5lurflU ntó bzcues ct bieuia.<br />
íEenítíuo bieuíum,<br />
IDatíuo bieuibus»<br />
^ccufatíuo bieucflt ctbieuía.<br />
Hocatíuo o bzeues ct bzeuía*<br />
i^íbíatíuo a bieuíbud,<br />
3í2omína írregularía:<br />
^hiralí ntó DÚO Duac TIUO»<br />
^blatíuo a te,<br />
^luralí nomínatiuo txoé.<br />
0enítíuo ueftrumuel ueftrí.<br />
ilDatíuo uobis.<br />
^ccufatíuo noB^<br />
^ocatíuo o nos*<br />
^blatíuoauobis.<br />
0emnuo fui.<br />
íIDatíiio fíbí.<br />
^ccufatíuo fcv<br />
jWblatíuoafc,<br />
^luralí geníííuo fui*<br />
tlpatiuo íibú<br />
^j^ccufaííno fe:<br />
^blatíuo a fe»<br />
^cóa Declínatío pionomínfeí<br />
líXtóljícljaectjoc»<br />
^ccuíatíuo íllos illas illa»<br />
5^blatíuoabíUís.<br />
Bílomínatíuo ípfc tpfa ípfum*<br />
(^znitino ípíius.<br />
Datíuo ipri.<br />
•^ccufatiuo ipfitm ípfam ípfu5<br />
íHbíatíuo ab ípfo ab ípfa ab ípfo<br />
^lurali ntó ípfí ípfae ípfa»<br />
C^znitiuo ípfoium ípfa:^^ ípfoít<br />
íípatíuo ípfis;<br />
^Iccufatíuo ipfos ípfas ípfa»<br />
'iHblatíuo ab ipfís.<br />
Hitó Í3 ea ÍD,<br />
(0enítíuo eíiis.<br />
íDatiiio ei.<br />
pUcufatíuo ciim cam ÍÜ»<br />
^blatíuo ab co ab ca ab eo,<br />
pluralíntó í) eaeí cae ca.<br />
dDcmduo eo:g, ea?: eoium.<br />
5¡Datíiioeí0uelí)s.<br />
^ftccufatíiio eo0 cas ea;<br />
giblatíuo ab eÍ9 uel 1)0.<br />
itercía uecUnatío pzonomínís;<br />
Jílto meusmea meiim.<br />
Hocaííuo o mí mea meum.<br />
%lt6 tuu0 tuatuum»<br />
íáocatíuocaret.<br />
5D.ominatíuo fuus fuá fuum.<br />
Hocatíuo caret;<br />
Mtó nofíet noftra noftrum,<br />
^ocatíuo o nofter noftra nf m,<br />
Síito ucfter ueftra ucftnim.<br />
Hocatíuo catet.<br />
(^uactaDcclínatío pzonomínís<br />
Tíltó l)íc ^acc l;oc noftras.atís» :<br />
^ccufatíüO q5 quá quoD fquíT)<br />
^blatíuo a quo^qua quo tquí,<br />
plural! ntó qiiíque quae.<br />
©enítíuo quo:? qua?: quo:^<br />
HDatíuo quÍ6 ucl quíbus<br />
^ccuíaíítto quos qiias quae<br />
plbalttuo a qui5 uel quibus.<br />
5^líquí0 alíqua alíqí talíquípi<br />
Sí quid fíq fíquou uel fiquío<br />
€cquÍ8 ccqua ccquou X ecquÍD,<br />
Jicquíg neq ncquoz) f nequítJ.<br />
Tílúqms nüqua nüqé tnüquró<br />
íSluüíbet quael5 qül5 tquít)l5.<br />
(Sluíute quaeuÍB q^uíetq-onía<br />
qcüq5 quaecuqs q6cüq5 tqucúq<br />
íSluiT)a5 quacoá qéBá tquráDá<br />
íiluírq5 que¿[5 quouqs fquícq5,<br />
Q,uífq5 quaeq5 quoDq5 l'quÍT)q5<br />
quífquí» quaequae q6qí f qtjq'o<br />
íjlmeputaf.quaep. qóp .f quÍDp<br />
ííluí6píam.quaep.qDp.t quípp<br />
íSLuifná quaená qéná tquwna<br />
Hnurquifq5 unaqucq5.<br />
unumquoDq5 uel unüquíTjq5*<br />
^nu8,fl«uiiuuníu0,uní»<br />
^llu8 uUa.umaillms.uUí.<br />
jtnullue.fl.um.nuUíu0*nuUí.<br />
SJolus»a.um»fohu0.folí.<br />
2vOtU9.a.um,íotíus toti*,<br />
jmms.aaxD .alíus.alí.<br />
Htcr,a.um,utTíus.uttí;<br />
*^lter»a,um.altetiu0 alterú<br />
^Iterutcr.a.um.altctutrí^.ttí<br />
3¡leuter.a,uTii.ticutríu6.ttí.<br />
^2inia Declínaíío graeca;<br />
omínatiuo callíopc;<br />
ilDfltíuo aeneae.<br />
^ccufatíuo aenean.<br />
Hocatíuo o aenea.<br />
5^blatíuoaaenea»<br />
sniomínatiuo W ancl^ífes;<br />
(0cnítluo ancl)ifae,<br />
HDatíuo ancíjííae.<br />
^íccufatíuo and)ífcn.<br />
Hocatíuo o ancJijífen.<br />
j^blatíuo ab ancljife;<br />
^ccuiiDa Declínatío gracca»<br />
3nomínatíuo Ijaec fapp(jo»<br />
dDenítíiio íappljus.<br />
ííDatíuo fappljo.<br />
J^ccufatíuQ fappíjo»<br />
Hocatiuo o fappl)o»<br />
^iblatíuoafappíjo.<br />
snomínaííuo l)íc logo9;<br />
cmtiuo logí.<br />
^atíuo logo»<br />
píccufatíuo logon.<br />
e fappbo.<br />
(EuDatíuoaíappbo.<br />
€n accufatíuo a íappl)o;<br />
5¡Daíiuo pallaDí<br />
^ccufatíuopallaTJá<br />
Hocatíuo o Í3aUa6,<br />
^blatíuo a pallare,<br />
actomínatíuo ^íc paría<br />
0enítíuo mopíU<br />
Datíuo mo)?fí.<br />
^íccuíaííuo morfem.<br />
^ocatíuo o mopfes»<br />
^bktíuoamoKc*<br />
€n genííiuo m morfen;<br />
íEiiDatiuo amonen.<br />
íB n accufatíuo a moK^n.<br />
€n iiocatíuo o morfen*<br />
€n ablatíuo í>e moj^fen;<br />
^2íma conmgatío . la pnmcra coníugatíó;<br />
3)i1o amas.amauí.amare amaiiDí amaitüo aman Dum amatus<br />
amatu^amans amaturu0,amo2 amaría amatua amajiDUs.<br />
SnDícatíuo moDO»<br />
ííempoiepiaefcntí.<br />
^mo.<br />
^ímas.<br />
^mat<br />
j^mamits»<br />
]^matís»<br />
Jíniant,<br />
^zaeterítoímpcrfecto,<br />
pímabam»<br />
^mabas.<br />
'^mabat.<br />
j^mabamiis*<br />
j^mabatís.<br />
^mabant<br />
^zaetevítoperfecta»<br />
pímauí.<br />
^imauíftí.<br />
j^mauít.<br />
jtñmam'miiB,<br />
j^mauíftís.<br />
^mauerunt uel amaueve.<br />
^zaeteríto plufiiuampeifecto<br />
^maucram»<br />
^maueías,<br />
^mauetat<br />
^^maueramus,<br />
Jímaueratís;<br />
i^mauetant;<br />
5Futuro;<br />
^mabo;<br />
pímabís*<br />
Símabít.<br />
1^02 manera m moítrar,<br />
€nel tiempo piefente,<br />
yo amo*<br />
ílu amas.<br />
í>íqueíama;<br />
iíios amamos;<br />
Hos amaj^a.<br />
'iHquellos aman;<br />
€ncl tíépo pafaDO i no acabauo»<br />
po amana.<br />
2^u amanas.<br />
^quel amana.<br />
ÍZos amanamos.<br />
^O0amanaí)cs.<br />
^qnellos amanan.<br />
€nel tiempo pafaD01 acabado.<br />
yo ame Ije iioue amauo.<br />
xtn amafie ^as i oníftca;<br />
"i^qnel amo i^a % ono amano.<br />
30-00 amamos anemos i oní.a.<br />
Hof amaftcf ancj?f 1 ouíeftef.a<br />
^qllos amaron ¿á i ouíer6.a; i<br />
€nt tpo pafauo i mas q acabaüo<br />
í>oaniaamat)o.<br />
íEnauías amano.<br />
^quel aína amano,<br />
Slos uíamos amano;<br />
^os auíancs amano;<br />
^qnellos aiuan amano,<br />
€nel tiempo ucnincro,<br />
yo amare<br />
jEu amaras<br />
^auel amara
^mabítís.<br />
^mabunt;<br />
Imperatíuo mooo;<br />
Jl'enipoiepiacfcníí.<br />
^memus.<br />
^niatc»<br />
$utmo,<br />
ornato tu.<br />
i^mato íUe*<br />
j^matoíe;<br />
amanto;<br />
ííDptatíuo moDo;<br />
JCempozepzacfcntí,<br />
Htinam amatem»<br />
Rimares<br />
í^macet»<br />
Í^níaremii0«<br />
. ^niaretí0»<br />
5^marent.<br />
^aeterito;<br />
Htínam amauíffcm.<br />
^mauíffe^;<br />
^mamífet.<br />
|amauiffemu8.<br />
^^maiiíffetis;<br />
'^mauíffcnt*<br />
^Futuro.<br />
Htínam amem»<br />
^met.<br />
•^memue.<br />
•^mctís.<br />
^ment*<br />
5>ubmctíuo moDO.<br />
JCempoiepzaefentí»'<br />
^metí3»<br />
V ^ ^<br />
pzacteritoímpcrfccío;<br />
íEum aniarem,<br />
'^nuxctis.<br />
^zectcrito perfecto,<br />
ííum ariiiiúedm,<br />
,/ L'<br />
j^ínraucruuiis»<br />
J^inaiícníis,<br />
'^'iraiinvdnu<br />
pzaeíerítophifriuamperfecto;<br />
" €u?]iflmauiírcm,<br />
P'^inamrrce.<br />
lílmamrfcmiis,<br />
•^iriainTfeü's*<br />
'i)-íinauíTreiií.<br />
5Fatiu*o.<br />
€um amanero;<br />
•^maucrís.<br />
^^maueríL<br />
Bnwucrínius.<br />
_^maiicrííís, ;i<br />
•^níauevínt»<br />
3nfínitíuo moüo;<br />
íEcmpoze pzacícutú<br />
^marc»<br />
^zaeícnto,<br />
^mauisfe,<br />
5Futuro»<br />
^niatum írc ucl amaturu effe<br />
C^cnm-oü ñibít^ntím íunt<br />
^IniaiiDÍ»<br />
'^ínanuo,<br />
'i^manDum;<br />
Ho0 amrís»<br />
J^quelloBamen;<br />
C-nel tíépo pafiauo TÍ no acabado<br />
íLorño yo amana T amafie,<br />
jiu amanas 7 amaffes.<br />
'^qucl amaría 1 amafie,<br />
HoíJ amanamos 1 amaffemof<br />
"^-03 amaríaües lamaífeBes.,<br />
^íquellos amana i amafien.'<br />
íBníi íiépo paffaDO -íacabaDO,<br />
íomopoapaama'oo.<br />
KM ayas arnaco,<br />
i^tqiiel aí^a amano,<br />
íílos apamos aman o,<br />
eloííapaps amaBO,<br />
^íquelíos apan amaDO,<br />
djuí tpa paífauo 1 maf q acabado<br />
uiera % ouief<br />
¿.u amatas oiueraf-í oiiieffeB.<br />
jJítj 1 amara ouíera 1 ouícffca,<br />
nof amaramofoiiicramoíi ouí<br />
Hoe amarais oiiíeraBÍ 1 ouíef<br />
^iqllos amará ouíerá 7 ouíeffé<br />
€nel tiempo ueníDero,<br />
€omo yo amare ouíere-Yaure.a<br />
Su amaras ouieref 1 amas,a.<br />
j^lql amara oiiíerc -Í aura .a,<br />
nof amaremof ouier emof % auf<br />
Hos amareps ouíereüs i aure<br />
^qllos amará ouicré T aurá,a:<br />
poz manera íníúuta».<br />
€nel tiempo pzefcntc,<br />
Fimar,<br />
íEneí íícpo paffauo;<br />
'^iuecamaDO,<br />
Cncl tíenipo uenÍDeío;<br />
Q^iic l)a o efpera amac<br />
3Í0S gernuDÍos íubfíátiuos fon<br />
5De amar<br />
€n amaíiBo 1 ípéDO amano;<br />
^i amar tfet amano<br />
í5.upína uerba fant; ^os ucrbos fupínos fon;
^matu;<br />
^aríícipía uocís acííuae (úu<br />
SnDícatíuomoDo;/uí^ I<br />
r<br />
•^ ^01 manera De moftar;<br />
íi:empoiepiaefcntí; ^<br />
pzaetentoíniperfecto<br />
^ímabatur<br />
^zactcríto perfecto,<br />
^matum eftuelfuít.<br />
^zaeterítoplufquáperfecío»<br />
^imatum erat uel fuerat»<br />
5Futuro.<br />
^mabítur.<br />
¡jmpcraduo mono,<br />
^^empoiepzaefentú<br />
'JImeíur.<br />
jíuturo,<br />
^mato2;<br />
¿pptatíuo mono,<br />
JJ^empozc piaeíentí,<br />
HtíTianí aniaretuiv<br />
spiactcvíto,<br />
Htínam amatú t((tt uel fúiíTef<br />
jFuturo;<br />
Htínamametur;<br />
^iibiíícíiuD moTJo.<br />
^enipozcpzacfentí.<br />
íuní amctutv<br />
piactcrítoímperfecto»<br />
íumamavetur,<br />
^leterítoperfecío.<br />
(Tiim amatum (it uel fueríti<br />
|¿)2aeícríto plufquampcrfecto*<br />
íTimatum eífe uú fuíffc<br />
5Futuro» .<br />
InDícatíuo moDo.<br />
JCempoic pzaefcntí.<br />
'^marís iiel amare,<br />
'^maíur.<br />
^mantur,<br />
Jímamíni,<br />
•^mantiir»<br />
pzactcrítoímperfecto.'<br />
^^niabaríG uel amábate,<br />
^niabatur-<br />
^mabamur.<br />
^mabamíní.<br />
jflmabantiu*.<br />
I^iaetcrítoperfecto»<br />
^ímatUQ fum uel fui;<br />
lí^zaeterítoplurqiiamperfecíoi<br />
^Hmatus evarfi uel fuetam«<br />
5Futuro.<br />
íflmaboz*<br />
íHmaberíg uel amabere.<br />
'^ímabítur;<br />
pimabímur.<br />
•^mabiniíuí.<br />
^maburttuv»<br />
3n'tpct::5tíuomct)o<br />
i^cmpozc pzaefcníí.<br />
^mate.<br />
'^metur.<br />
pímemur.<br />
^tnemíní.<br />
•^mentur,<br />
ífuturo.<br />
^!1iaí02 tu.<br />
5^inato2 íüe,'<br />
^mcniur.<br />
_^ímanüno2<br />
,• r'<br />
€nel tiempo pafíaBo;:<br />
ilooosaueramaioo.<br />
Cnel tiempo ucnÍDero.<br />
^ €lue toD03 tjan o efpetá amar:<br />
^oz manera t>e moítrar.<br />
€nel tiempo pzefentc.<br />
y>n (oy> amaDO.<br />
J^ueresamaDO.<br />
íMquel es amaBO,<br />
Tilos fomos amat)08.<br />
%ñ.0B Íops amauos<br />
5íqueUo3 fon amaDOs.<br />
(Bmi tíépo paflaDO i no acabado<br />
j'o era amauo.<br />
5tu eras amaDO.<br />
^iquel era ama^o.<br />
21oB eramos amauosí<br />
Hos erales amaBos*<br />
$aqueU03 eran ámanos.<br />
€nel tiempo pafíano i acabauo;<br />
po fue l)e -L oue fiDO amaDo.<br />
íEnf tpo paífaDo % maf qacabaiJO<br />
VU nUm ItUU UlItUUU. -<<br />
(¡Enelj tiempo uenÍBero;<br />
j?o íere amano.<br />
(¡Dptatíuo moDo;<br />
Sempozcpiaefentí^<br />
Htinam amarer<br />
^mareris uel amarete.<br />
•^maremr;<br />
j^lmatemut<br />
^ímaremíní.<br />
^marentur<br />
i^iaeteríto<br />
í^tínam amaí? effem uel fuífíe<br />
jFuturo<br />
Htínamamer<br />
^mcrís uel amere.<br />
pímetiir.<br />
pímemur<br />
^memíní,<br />
^Hmentur.<br />
S^empozc piaefentí.<br />
íTum amcr.<br />
^merís uel amere;<br />
^metur.<br />
pímemur<br />
^mentur.<br />
^lacíerítoímperfccto; '<br />
^matumirí»<br />
^artídpía uorís paffíuae;<br />
i^iaeíeríti amatus^a.um.<br />
¿utunaman-ouí .a.um.<br />
r(^-<br />
^ccüua coníugatio.<br />
oteo U0CC6 Tjocui. tjoce<br />
re.DOccnm uocen-oo "DO<br />
cenDum. DoctU5Doctu.<br />
Docena Docíutuí. DOCCOZ DOCC<br />
ría Docíus DoccnDus*<br />
JnDicatíuo moDo.<br />
Scmpozepiaefentí<br />
lIDoceo."Doces.Docet.<br />
12)ocemu6.DOceíÍ6.í)ocení,<br />
Ipzaeícrítoímperfecto.<br />
HDocebam.Docebaa.Docebat»<br />
TDocebam^.Docebatía^Doccbát.<br />
I^zaeteríto perfecto.<br />
•2I)ocm.t)ocmfti»DOcuit;<br />
Docuim? Docuíftíf.DOcuerüt tre<br />
^^eterítoplufquampcrfecto.<br />
jiyocuerá tJocucras.Docuerat.<br />
HDocueram^ eratÍ9.Docuerát.<br />
jFtituro.<br />
ÍDocebo.Docebw.Docebít.<br />
Docebím9;DocebítÍ6»Docebút¿<br />
_ 3i"P^tatiuo moDO.<br />
jtempoze piaefeníí*<br />
Doce^Doceat»<br />
lE)oceamu0 Docete;ooceát.<br />
5Futuro«<br />
Doceto tu.'ooceto íX\t*<br />
Doceamus.Docetote DOCCÍO,<br />
íDptaííuamoDo.<br />
5tempo2ep2aefcntí.<br />
Htíná Doceréüoccref Docctet.<br />
Doccremu8«'ooceretís.Docerét<br />
$52acícríto<br />
Hííná Docuíríé.Docuíffcf íffet;<br />
Docuíffeni^ Docuíífctía íffent<br />
iFuíuro»<br />
^ut efpcra o I)a De íer amaDo<br />
lo3 participios Tjela bo5 paffiua<br />
^el tiempo parfaDO.amaD0,<br />
"^ú (po ucnioero q ^a ue fec»a<br />
^tíná Doceá DOceas.Doceat,<br />
S)oceamus 'ooccati» Doceát»<br />
23ubiücttiio moDo.<br />
íEempoze pzaeíentí*<br />
€\i Doccas Doceas Doceat<br />
Doceam'-^ Doceatis Doccát<br />
pzacterito imperfecto<br />
íü DoceremooceresDOcerct<br />
Docecemus Doceretís ooceréí<br />
^2aeríto i^tihtto<br />
(í\i 'Oociierí DOcuerís Docuerít<br />
Docuerím^ Docucrítia Docucrít<br />
^zacterítoplufquamperfccto<br />
í ü Docuífíé Docuíffes Docuíffet<br />
Dociüffem^ Docuiííetia íffent.<br />
íFuturo<br />
Smpcraííouo motio<br />
JCcmpoie piacftntí<br />
íDoceatur.<br />
jíuturo<br />
Wocttoi<br />
(Dpíatiuo moTJo.<br />
JCempoiepzaefentí<br />
íáltmamDoceretur<br />
^zaeteríto<br />
"^tinam coctum effettfuíffct<br />
jfuturo<br />
HtínamDoccatur<br />
SubíunctíuomoDO<br />
Jttmpoiepiacfentí<br />
JCeraácomugatío.<br />
ego.legisJegi.legete.lc<br />
geiiBí. legenD0.legráu5<br />
Itctü lectu. Icgés. lectu<br />
rus.legoz.legeríd.lectus.legen<br />
t)U£5.<br />
Üempozcpzaefcnti.<br />
ilego.íegís.ícgít.<br />
íegímus íegítía ícgimí.<br />
^^zíietevitDÍínpeifccto.<br />
^cgebatn.legeb-is.íegebat.<br />
legebaiuu^.icgebatis.legebát.<br />
le^zaetetítoperfccto.<br />
Slcgí.lcgíftí.lcgíí.<br />
legímus.íegíítis.lcgcrüt X ere.<br />
^zaeterttopliirquápcrfecto.<br />
3legerviin legevas iegevat.<br />
legeramus.legetatis Icgcrát;<br />
jFutiiro.<br />
Í5.cgam leges leget.<br />
legemue legetís legent;<br />
^Tsipetatíuo moíjo,<br />
/jvciTipoze píaeíeiiü,<br />
líege.legat.<br />
Icganrae Icgítc legant*<br />
^tiiro*<br />
3legítotu:legítoíne.<br />
legamus legítote legütoj<br />
(ÍDptatíiio moDO.<br />
Sempozepzaefentí.<br />
Híína5 lcgci'e5 legctea legetct<br />
legeremus Icgeretis legerení,<br />
^lacíeríío.<br />
'iátim hqifk^ legiTfed legíffet<br />
legífreraus kgíffeíis legiffent<br />
jFurnro.<br />
Htíiia5 legam legas legat.<br />
legamiis Icgaíís leganí;<br />
S>i'-bíunctíijo moDO*<br />
ííempozc pzaefeníí.<br />
€uni íegaíii legas legat.<br />
legamus ísgatís íegant.<br />
•T /<br />
pzaeterítoímperfecto.<br />
€um legetem legevcs legeret;<br />
legeremus legeretís legerent;<br />
^zaetevito perfecto.<br />
íum íegerím legeos legarít.<br />
legcrímus legeritis legenní;<br />
^zaetentoplufquamperfecto.<br />
(Tiini legiflcm Icgíffes legíffet.<br />
levjíffemus legíífetís legiffent;<br />
5?iítnro<br />
€nm legcro legerís legerit<br />
lcgeríniU3 Icgends legerint<br />
55nfmitmomot)o<br />
Kcmpoie pzaefentí<br />
iiegcrc<br />
$)2aetecíto.<br />
^egíffe<br />
jFuturo<br />
'Atctiini íre uel lecturum effe<br />
(^erunuía fubfíantiua funt<br />
l-egcn-oilegcnDO legenBum<br />
Supina uerba funt<br />
3iectum lectu<br />
^áf cícípía áOCíS actlüac<br />
^zacfeníís Icgcns<br />
5^uíurilecíurus<br />
Inuícatíuomo'oo<br />
JCcmpozepzaefenti<br />
ILegítur<br />
pzaetcritoímperfecto<br />
ilegebatur<br />
pzaeteríto perfecto<br />
^cctumeftuelfuít<br />
l^zaeterítoplufquamperfecto ;<br />
ilectumeratuelfuerat .<br />
5Futuro<br />
itt.egetur<br />
^nipetatíuo moDO<br />
íCempozepzacfentí<br />
legatur<br />
^futuro<br />
legííoz
íDptatíuo mol»<br />
5Icmpo2Cp2cferttí<br />
Htínam hrgcrctur<br />
Htínam íccíumtífet udfuíffcí<br />
l^tmvim legatuc<br />
gjubuiiictmo moDo<br />
^Scmpoze pzaeíentí<br />
pluDímus .auDítw.aumunt<br />
^raet.ip.auDíebá auí)tcba0.ebat<br />
^UDÍebamud. anüícbatis. ebant<br />
^t.p» auDíuí. aumuíftí. auDÍmt<br />
fiviomítv?,míti0. uerüí.f.uere<br />
^t,p.q.p.auT)iuetá.ueras. u«at<br />
auDíueram.ueras. uerat'<br />
ÍF«furo.aumam.aui)ie3. anoíct<br />
auDícmus* aut)t(tts. aument<br />
^tnpetatíuomoDo.<br />
|C.p.atiDútu.auBíat tile.<br />
^UDtamusKauDtte. auDÍant<br />
jíuturo.auDíío tu.auoíto illc^<br />
aüütamue aumtote au^íunto<br />
dDptatíito moDo,<br />
S.pr.utinam auDíremates.írct<br />
aut3íremus.íretí0. auuírent<br />
|^2aetcríto.üe.auDímffé.iffe3.iTfet<br />
auDíuíffemu3.íffetíá.íffent<br />
^uturo.iít. autííam auDÍas auDíat<br />
auoíamu9.auDíatí0.auDíant<br />
íSubúlctiuo nioDo..<br />
K.p.(ívim auDíam auDias aum'at<br />
auoíamu^taUíííaGs.autjiant<br />
|3,ímp»cú. aiimrem.ites.iret<br />
auoíremua.íretís.írefit.<br />
ip.p.cü.auDíucrím.íuetÍ3. íuerít<br />
auDmerímus.íuerítts.íuerinc<br />
^.p.q.p,cu auDÍuííé.ímfe0.iuífeC<br />
auoíuífftmu8.íuiífeíí8.,W$(omlí ínDícátíuo m*<br />
jC.piaefentíauTJítttt<br />
í^.ímp.auoíebatut<br />
$).p.auDÍttttn tít uel fuít<br />
^.p.q.p.auDítü erat uel fuetat<br />
JFuturo auDíetuc<br />
^mperatiuo moi)0<br />
Jí.p.aut)iatur<br />
, jFuturo auDítoz<br />
(Pptatíuomouo<br />
5í.p,utíná auüíretut<br />
^KtcútoMt au-oítü éetXfttCffet<br />
Juturo.utíná auuíatut<br />
giubíütíuo moDO<br />
ÍE.piaefentí cüautííatut<br />
^.ímp.cú auDÍrctur<br />
^.p.cum aurntú fit uel fuctít<br />
^;p.q.p..cüaumtüeffe utfmífet<br />
iFuturo.cú auDÍtú fit uelfuerit<br />
3nfínitiuo moDO<br />
JC.piaefentí auoírí<br />
^zeteríto auDÍtú ttte nú fuíffc<br />
Juturo auDÍtum íci<br />
Snpaffíua Hnuicatíuo motjo<br />
JE.piaefentí.auDíoz.íría.uf.iteáttit<br />
auüí rnur auDtmim aumuntuc<br />
i^.ip. auDiebar.arisXare. batiic<br />
^uüíebamur. bamüiúbantux:<br />
^•p.flUBítus fum nei fui<br />
i^.p.q.p.auDítus crá uelfuetam<br />
Juturo.aumar eii8.tere.etm<br />
am>íemur.auT)íemini. auDíentur<br />
3mperatíuo mot)o<br />
5C.p2acfétí.aiiDíre ín. auoíatur flle<br />
flUDíamut.auoímtní.auDíantai:<br />
^ituro.aumtoz tuauDitozütc<br />
«umamur. auDímínoi. auDíúíoz<br />
^ (iDptatíuo moüo<br />
jt.p.út.auDÍrer.írerís.l'.írerc.íMt<br />
auoíremtir.oíremíní, autjírétur;<br />
ip.utíná autjíf^ effera uí fuíffem*<br />
Jíiituro.út aiií)íar.arí9.f .are.atut<br />
auDíamur.auTJíamíní auoíantut;<br />
^ubíütíuo moDo<br />
jC.p^ú auí)íar.arí0.uelrarc.atur
auwawtir.íuD
^líaípozaDecIínflitíutper pzopoz<br />
i^tonc tectíaec^iugiatíomd<br />
olo.uíd.iielle tielle;uoléDÍ.tio<br />
lenDo uolenüü*uolícú uolím<br />
uolensuolítur^<br />
^nuícatíuomoüo<br />
Ír.p2aerétí.uolo.ut&. uult<br />
uolum^ uulíísnolüt<br />
Impetatíuo moDo caret<br />
íjDpíatíuomoDo<br />
2:.p-nt.üeU6m uelles udlct<br />
«ellcm^^ucUetb uellent<br />
íFutui'o.út ucíím.uelís nclít<br />
ueUm^.uelítís. uelínt<br />
Siubíüctíuo moDO<br />
3E«p»cú uelím uelís uclíf<br />
iielím^^uelitís.uclínt<br />
3^amp,cú ueU£,udle».iicne£<br />
ueUem^.ueUctíSiUcUcnt<br />
Infínítíuo moDO<br />
|I,p2aefcntí.ueUe<br />
JíUa tpoza üeclínatur p piopozctó<br />
nem tertíae cóíugatíonís.<br />
^nDícatíuo moDO<br />
5£»pzaefentí»C3»eft<br />
^mpetatíuo mono.<br />
5C.p2acfenti.efte<br />
dDptatíuo moDo<br />
S^.palíieífé.effes.cffct<br />
efíein^íeffctís. effent '<br />
^ubíuctíuo moo»'<br />
íí.'P^m effem.effcs.effet<br />
effem9,effetÍ9.effent<br />
^Lt.piacfentí.effe<br />
3npaffíuaanBícatiuo mooo^<br />
2£.p2aefcntí.eítur<br />
p^Ua ípozafuppléntutalí cuacixíñí<br />
iiei1?otecaáe cómgatipníd<br />
7'£J -^-V •"•-*"•' '^
;f-^Mtlt» U¿UllUIU»UllU lUlll llUIlie<br />
pídnómé. uerbú.paríídpíü. pzac<br />
pofitío.aüucrbm.intcríectío.C0n<br />
íunctío.<br />
(Stuattuoi ex W occlínátur. noraf<br />
pionomé. uetbum. partícípíum.<br />
quattuoz nó Declínáíur. pzacpofí<br />
tio,aT)iierbiü.íteríectio.cóíuntío.<br />
Xlomé efí quoD Declinatiir p cafus<br />
1 nó figmfícat cñ tépoze^ut ÜEUS<br />
l^zonomé eft.quoD ponítur loco na<br />
mmíspzopziúutego,<br />
'Xácibü eft quoD DecUnatur pet mo<br />
D091 tempoza fine cafu.ut amo.<br />
^aiticípiu cft.quoD Dcclínatitr p<br />
cafus cú tpoze. i Díríuatuc íemp<br />
a uerbo^ut amansab amo,<br />
5í)zaepofitío eft quae ppoítur nomi<br />
m p appofitíoné.ut eo aü téplu<br />
^ouecbíú eff quoD auDitum uerbo<br />
cl^ fignífícatíonc auget.uel mínu<br />
itawtmiitat.utnün<br />
Interíectío eft: quae aliqné affectü<br />
mentís fignífícat.ut beu,ba«<br />
Cóíiinctío i(t: que mutiíze partes<br />
ozatíonís cóíungít.utpópcíus t<br />
caefat.amat i oocet.<br />
(peñera nomínü.pzonomínú,! par<br />
tícípíoíí quinqué füt^JlPafculinú<br />
q6 oecUnatur cum \fk* ífoeminí<br />
nú qó DecUnatur;CÚ t)aec 3fleutru.<br />
quoo üecUnatur cü l)Oc. Cómune<br />
Buo? qÍDecUnatur cü i^ícíbaec<br />
(Lómune ttíum quoD uecUnatur<br />
cumbíctbectboc.<br />
^ntumerí nonnnH.pzonomínií.
piíma quae mítti'tgcnítínú m ac<br />
^ecÜDaquac sráítiígerimirií vc\.<br />
.í. jlercísí qnac míttít geitíuú t.Í3<br />
íÁluatta quae míttít geítíuú í.u0<br />
tÜuíta quae míttít gt'ítíuíj ín.eí.<br />
Hoces uetboium ttee funt.actíua*<br />
impecfonalís paíííua.<br />
íóíugatíones uerbozam quattuoi<br />
funt, ^zímaquaeljabeta.p2ouu<br />
ctamante reínínfínítíuo. Secú<br />
ua.quae Ijabete.pzoDUCtá ante re<br />
ín ínfíníííuo.íteríía quae babet.c<br />
cozreptá ate ccj ínfínítíuo Oiuar<br />
ta quae babet ¿pioiructá ante re,<br />
ín ínfínítíuo.<br />
^IjloDÍ uerboiú quinqué funt: '^n<br />
Dícatiuuaampetatíuus.optatíu^o.<br />
_fubíüctíuu0.ínfinítíuu8.<br />
íiempoza uerbozú quinqué {ixwt^<br />
:|32acrcn6.p2aetentú ímperfectú,<br />
pzaeterítú-petfectü, pzaettritum<br />
plufquápetfectü.fututíí,<br />
^ctfsnae nomínü pionomínumi<br />
ucrbozum tees funt. ^zíma ut<br />
ego amo. S^cíína ut tuamas.teu<br />
tía ut xürgílíus amst;<br />
(Dmníd nomínatíu^ I tertíae pfofte<br />
pzetetqj ego quox) eft pzímac n tu<br />
qá z{t fecuuae. t omncs uocatíuí<br />
quííútfceúDae pfonac,<br />
ID orné fuítantíuíí eft quon 'oeclína<br />
tur perunú artículíí uelpDUos^<br />
tátum^ut l)íc -Demínus. bíc tbaec<br />
bomo. aBíectíuú eft q6 Declínatur<br />
per tres attículosmeí p tres Díuet<br />
fas termínatíones. ut bíc i bíiec %<br />
boc foclír.bon^.bmia^D^um.<br />
3¡\elatíuum tit quo^^'^iÍM alíquoD<br />
anteceüés. anteceí)és eft quoD re<br />
fertur ab alíquo relatíuo.<br />
5^T)íectíuüifuftátíuum ín tribus<br />
conueniunt ín generemumero.x<br />
cafu.ut uír bonus.<br />
2A elatiuñ % ^ntecet)C8. in ítifatisrtó<br />
^<br />
/ ^ . - - ^ ' • ^ '<br />
'^ dco.lapzímeraqecba elgcnítíuc<br />
cn.ae.ta íegÜBa q ceba ei geitíuo<br />
txiX. 3la tercera q ecba el geitíuo<br />
cn.ís. 3La quarta q ceba el geítmo<br />
en;us.la qnta q ceba el geíf" en.ei<br />
3las bo5est)&3 'í)bos fó trcs.actíua.<br />
imperfonal.paffíua:<br />
3las cDíugatíones uelosuerbos fon<br />
quatro.Ha piímera que tíene.a.lu<br />
enga ate re.enel inSnítíuo. 3la íe<br />
^Da que íierrc.e.luenga ante re.<br />
enel ínfínítíuo la tercera tlricne<br />
e.bzeucále re.cnel ínfímtiuo.ita<br />
que tíenc.i.lucn2a ante rc.cp.f!<br />
ínfínítíuo.<br />
3lo8 mooos Dfos uerbos fó cínco.Sn<br />
í)ícatíuo. ímpatíuo. optatíuo.íuü<br />
iüctiuo.ínfínítiuo,<br />
3t.o3 tícpos uclos ucrboa fon cinco,<br />
pzeféte. pzetctíto imperfecto, pze<br />
teríto perfecto, pzeteríto plufquá<br />
perfecto, futuro;<br />
aíaspetfonas Dcíosnóbzes^ pzonó<br />
biesfó tres. 18.a pzímera afi como<br />
Vo amo. la fegúüa como tu amas,<br />
k tercera como uírgilío ama.<br />
;2^0Do noiatíuD es DIU tercera pfona<br />
facáDO )?o que es xjfa pzímcra.! tu<br />
q esDelafegíÍTja. % touos los uoca<br />
tíuos^q fon. "oeta fegúDa pfona.<br />
Slóbze fuftantí'áo es el qíe Declina<br />
i^^íii \m artícto o poz xjoafoía;mcte.<br />
afí como.poz elfenoz.poz elóbze %<br />
la muger.atJÍcctiuo es elq fe •QZÓX<br />
na poztrcsartictosopoz treaoí<br />
ucrfas termínatíoés. como poz co<br />
fa bien au€turaüa.poz cofa buena<br />
1/\elatíuo es el q íe repicféta atgiíu<br />
anteccDétc. jHnteccDétc es el cjue<br />
esrepiefétauo uealgüo relatíuo.<br />
€1 aDíectíuo 1 el fuftantiuo en tres<br />
cofas cóuiení.en geñro.numero n<br />
cafo.como el uaro bueno.<br />
€1 relat^.-^aníieceDéte eri tres cofas
tictiíút. ín genere numero iper<br />
fona.ut ego amo.qní noceo<br />
3Domínatímisiiietbüín Duobus<br />
cóuemut.ín numero t iperfona.<br />
utegoamo.tUDocea<br />
(¡Dmne uerbú actuul ucl acíionem<br />
fígnificás exígít ante fe nomínatí<br />
uum p2o pcrfona agentí i accufa<br />
tiuú uel alíü cafü pzo perfona pa<br />
tíétí.ut ego amo te.<br />
(Dmne uerbú paffíuú uel paffionem<br />
fígnífícans exígít nomínatíuü pío<br />
perfona patíentí i ablatíuum cu<br />
piaepofítíóe a.Labpzo pfóa agétí<br />
* ¿r' (;'!•<br />
cSuíené.en geñro.'numero. i per<br />
fona.como vs^ amo.el ql éfeño<br />
€1 noíatiuo % el uerbo en DOS cofas<br />
conuíené. en numero i enpfona<br />
comoj?o amo.tu éfeñas.<br />
Jí000 uerbo atíuo o q fignifica aríó<br />
DemáDa ante fí nomínatíuo-pozla<br />
perfona q baje, t acufatiuo o otro<br />
cafo poz aqlla pfona que paoece.co<br />
moj^oteamo.<br />
íCoí)o uerbo pafiuo o q fignifica paí<br />
ííon:DemanDa nomínatiuo poi la<br />
pfona qpaoefccTt ablatiuü có pie<br />
pofitió 6,a.o.ab.poila pfona q base<br />
Üos gerunoios fupmos % píicipíos<br />
•oemáDá tjefpüs re fí el cafo con q<br />
fe oiDena el V&Q Del qual Defcíéué<br />
itas ppoficinés que ííruen al accufa<br />
tiuo;poné fe abaxo eñl líb° tercero<br />
ilas piepoficioés q firué.al ablatíuo<br />
pone fe abaxo eñl libio terceto,<br />
üaeppofícíocsqfirué al accufatíuo<br />
áj % ablatiucfe pone allí.<br />
iia0 ppofício^sqfolo fe bailan enla<br />
compofícíon fon eftae.<br />
€1 nomínatiuo ficpie fe ríge'De uct<br />
\>Q expffooqfcfntitDc. enrason<br />
T)e fuppofítoofúoaméto.<br />
ílEl getiit" quafí iil'^it fe rige oel nó<br />
\yit ue fuerza ue poffeffió.a ueses<br />
ufa natura Del nóbze o í>bo<br />
€1 Datiuo laa mas veses fe rige De<br />
>{)bo De fuerza oe allegamítto.a ue<br />
5esDt'nóbzcpoi fpecíal fínífícacíó<br />
€1 accufatíuo las mas vieses fe rige<br />
Del J^bo poz fueteaoe tráfícíó o DC<br />
pzepoficíó.aVJ^estanbicDe nom<br />
bzeaDíetíuo.'í'bo o participio, poz<br />
fuetea Déla fígiua fpnecbDocbe.<br />
(t\ uocatiuo ficpze fe rige De uerbo<br />
Déla, feguuDa pfona .DelmoDo ím<br />
peratíuo en rasó De íuppofíto<br />
€1 ablatíuo las mas Y>e3es fe rige d<br />
bo mcDíáte la piepofícíó.a veses
EX rpecíaií uerbí ngnífícaííone Tjeífl efpecíai fígníficadS ueí í)bo.<br />
ííEfectiV plerumq5 regítur a uerbo (¡El effetíuo muchas \)e5ee fe rige DÍ<br />
ex uí ínftruinentí quo alíquÍD fit 5í)bo poz fuerza uel íftruméto c5 q<br />
alíquátJO ex uí comparatíonis, ^ algo fe basca \5e5e0 poz fuetea De<br />
líquanDo ponítiii ábíoliite cópació.a X>e5e8fe póe fuclto ü S)bQ
M/»- ^^ItVW ItVIlltlIUlll*<br />
Í\op2ía nomina uíro<br />
tumaut quafíuíroít<br />
funtgenerísmafculí<br />
m»ut;<br />
íaefar.ans.<br />
ííaíc^aeLelfe;<br />
jmars marti».<br />
^2op2ía nomina focminatú aut<br />
quáfí foemmarum fút genetía<br />
foemíniní.ut,<br />
€lcopatra.trae.<br />
^enua.ueneti0.<br />
Jílomína quaeratíonefígnífica<br />
tí au mares pevdnent mnt ge<br />
• nerí9marcuUní.ut.<br />
patriarc^a.c^ae.<br />
¿onfuLconfuííe.<br />
jnomína quaeratione.fígníficatí<br />
aB foeminaa pettínét fút gene<br />
rwfoemíninuuc;<br />
3iena.knae.<br />
Hírgo.uítgínís.<br />
STiominaquacratíone fígnifíca<br />
tíat) mares etfoeminaé pcrtt<br />
ncnt communía íunt DUO^Z ge<br />
nerum.ut. *<br />
l^omo Ijomíníf.<br />
^auper pauperíf.<br />
Jüomínaquaeratione fígnífica<br />
tiau mare?i foeminas pertí<br />
nét:.atq5 etías neutris liígipof<br />
füt.communía funt triuj gene<br />
rum.ut<br />
^zuDenspiuDentif.<br />
^eUx.foelicis.<br />
ÍXomina menfium gcncris fút<br />
mafcuUní,ut,<br />
Cümntílio quíntílís.<br />
^cptember feptembiis.<br />
íiomina fluuioinm geneti» íút<br />
mafcuUní.ut.<br />
^na anae*<br />
, /<br />
wilúi gCnciO» utíornoblcf<br />
of nomb2C0 p2op2ío9<br />
t)Cua2oncfoquariua<br />
roneafonüel genero<br />
mafculíno.como.<br />
^02 ccfar emperaD02*<br />
Í^02mícbaelangeU<br />
t3o2 elüíos Délas batallas,<br />
3Íof nób2e8 p20p2íos De l)emb2aí<br />
o quafí ^emb2af fon Del genero<br />
feminino.como.<br />
$3o2 una rej^na De cgppto.<br />
1^02 la Díofa Délos amo2es.<br />
iof nomb2es que po2 rajó Del fíg<br />
nificaoo pertencen a macbof fo<br />
Del genero mafcuUno.como.<br />
po2elpatriarc^a.<br />
^02 el confuí romano.<br />
3; of nób2ef que p02 rason Del fíg<br />
nífícaDo pertenecen a bcmb2af<br />
fon Dcl genero femíníno^como<br />
po2 el alcal^ucta.<br />
po2 la uírgen.<br />
3iof nombies que po2 ta5ó Dt fíg<br />
nífícaoo pertenecen a macboi<br />
y líemb2as fon comunes De Dof<br />
generos.como.<br />
po2 on\b2e o muger.<br />
poi pob2e 6b2e o muget.<br />
3los nombzes q po2 rason Del fíg<br />
nifícaDo pertenecen a macbos<br />
y ijemb2as: y tan bien fe pue<br />
Den íuntar con neutros comu<br />
nes fon De tres generos.como<br />
poicofap2UDente.<br />
po2cofaDicbofa.<br />
Iloí nombzes ocios mefes fon vX<br />
genero mafcuUno.como.<br />
po2elmcsDeíuUo«<br />
p02 el mes oe fetíemb2e<br />
3los nombzes Delosríos fon Del<br />
genero mafcuUno como<br />
^02 guaoíana»<br />
Nííf
3l2omína arbozum geneds funt<br />
foemínmi.ut;<br />
'^mnus pzuní:<br />
¿erafua cerafú<br />
3Tilafcuíína ueio funt;<br />
jfí\ubiis rubí.<br />
liDuin >.i3 Dunií.<br />
(Plcaftcroleaíírú<br />
Jlcutcauevoíunt;<br />
g^ílcrfüa-íe* '<br />
terraterrae,<br />
Iljlafculína funt<br />
^cyú)^ fcj^tbae.<br />
Sílautanautae»<br />
ilanifta laniftac»<br />
f^ny íTuaDaíoucüí?;<br />
l-ornombzeÍTjelof arboief fó Dcl<br />
gentro femíníno.como.<br />
poi el ciruelo.<br />
^02 el cereco.<br />
jlilafculinoe fon.<br />
^01 la carca. | /<br />
ytcnn c ma-U aj^pc.<br />
afpC'TíL<br />
^oza5eiicl)e. ^.<br />
jlcutros fon.<br />
^02 lauímb2era.<br />
3^02elalco2noque.<br />
4^02 el robze.<br />
$5oz el berne.<br />
%oe nonibzesDC cíupaues.ífía».<br />
naues.fabulas De poetas fó -otl<br />
genero femíníno.como.<br />
^02 fcuíUa.<br />
^OZtOÍCDO.<br />
^02íuicaína.<br />
^02 cal¿5 ^(iii<br />
^02 una ñaue.<br />
poi una ñaue .<br />
ipü2 una comedia.<br />
:p02 una trageoía;<br />
iiauicion que en lugar ue nom<br />
b2e fe toma como no fea nóbzc<br />
fon Del genero neutro.conto.<br />
^0 el amar<br />
po2bermofa mente<br />
ilos nombzea Dclaf lettas en gtí<br />
ego y latí fó Dfgeño neutco.co*<br />
po2.a.letra<br />
j)02.b.letra<br />
3i\egla8 Déla tecmínacíon<br />
of nóbzes en.a.acabaDp«<br />
fon f emínínos.corao<br />
^02 la mufa<br />
^02 la tierra<br />
'/Ijiafculínos fon<br />
^02 ombze tartars<br />
$)oz marinero<br />
:^02 efgremíDoz
^opljífta fopíjíftac,<br />
acurra fcurvae<br />
llpxa Irxae<br />
^opapopae<br />
¿criba fcríbae;<br />
3^octapoetae.<br />
ílomínaterdae T)eclínatíonííd<br />
nía (út graeca genis neutrí. ut<br />
(¡Hmblemmaatid.<br />
peripetafmaatís.<br />
iTlomína Detíuata et compofita<br />
cómunía fút TJUO? genctú.ut*<br />
Conwíua conuíuae,<br />
^gricolaagrícolae.<br />
n.e termmata neutra füt.ut*<br />
3Honile monilie.<br />
niantile mantílís.<br />
íFoeminina funt noía gracca*ut<br />
üibre Ub)7eB,<br />
^inccbTJOclje fíneclpocbes*<br />
ná.terminata neutra ftít.uí.<br />
(0ummí inDeclinabile,<br />
n;o,termínata mafclma füt.ut<br />
n.nm.termínata neutia fút.ut<br />
templum tctnplí.<br />
í\egnumtcgní.<br />
n.an.gtaeca lunt mafculína.Qt<br />
Reaman aníC<br />
jj^eananfe.<br />
n .cn.tranínata neutra fút.ut<br />
jFlumen mínta,<br />
íhilmcu míntf.<br />
]nr:iafcuUna funt<br />
Htcbenemf.<br />
2\cn reñís.<br />
Splen fplcníí<br />
3l)?enlí^nÍ8;<br />
^agen enís.<br />
Ij^ecten íníf.<br />
Jlatnen íníf.<br />
jl^imien cmf.<br />
Iterítenerís.<br />
IKuüet tut)crx6:<br />
3laffer lafícris,<br />
^íperpípecís.<br />
^apauet papauetía;<br />
iácx uerís.<br />
^íffetfíffctíf.<br />
Hberiibcrís.<br />
íícer ríceríe*<br />
íauauer eríf»<br />
5ín5íber erís*<br />
51uber cris*<br />
(TomniuníaDuo? gcnctum (út.<br />
^aupcr eríe;<br />
^uber crís.<br />
Xdbct cría,<br />
n ar.fmítamafcutínafunt^ut<br />
Hír uírí.<br />
JlilartKrís;<br />
3íleutraucrofunt;<br />
(í3>aDír íríf.<br />
^yirinüeciírwfeue.<br />
n .or.tcrmíata mafc!ím£ fút.ut<br />
€olo2 ozíf.<br />
jFoemínínum eft.<br />
Birbozozíí.<br />
líletitrauctofunt.'<br />
pícquoi 02íf.<br />
31i1armo202ifi<br />
^002 ÍTtDcclínabíle.<br />
€t compofíta á uecoze. tit.<br />
StlDeC02,02Íf<br />
n ,ur.termínafá neutra füt,ut<br />
jíulgurutíf.<br />
3iriutmur,urí0<br />
Jlílafculina ucro funt;<br />
JCurtut,uríf.<br />
l«¿Lultur.utíf*<br />
^ftur«uríf<br />
^nxur.uríf<br />
&tut fatud.<br />
n.as.tcrmínata foemítia fút«tU<br />
•jj^onítas.atír»<br />
^umanítas.atíí<br />
3Tj0.afculmaíunt*<br />
^fafíis.<br />
Has uaDÍd,<br />
mafmans.<br />
jneutra ueco funf.<br />
Jpople8.ítíf<br />
pírícs.ctís;<br />
fetípes.ítíf<br />
jíafds.df<br />
pífcís.cíí<br />
€olli3.líf<br />
íaUís.lis<br />
jFoUis.Us<br />
€nfís.fif<br />
JlileníiB.fíf<br />
íáectÍ8.ctís<br />
^oítí0;fti0<br />
^nguis.guíe<br />
TCoztís.tia<br />
íauhs.Us<br />
3lapis ii)í0»<br />
Hnguí8,guífl<br />
í!Dibí0.bí6.<br />
ganguis mis,<br />
•CucumtB ctíBe<br />
3piílm'B cria,<br />
€t bflbentía.n,antc.í0.ut.<br />
íínís erís.<br />
5gni0.ígm0.<br />
€t conipoíita noía ab afíe;uí¿<br />
SreffisJís.<br />
n .os.f crmíata mafcftrta fíít.ut<br />
3Tilonocero6.otís»<br />
jíoemínína fiint,<br />
líDOsBOtííJ.<br />
«los COtÍ0.<br />
3íl entra funt.'<br />
^rgoe.ú<br />
íal)os.ú<br />
3TiUel06.í;<br />
\<br />
po2 el bígo o bígueca<br />
po2 la cafa<br />
po2 la rueca •<br />
'^02elpo2tal<br />
po2ellinage<br />
po2 el aguia;<br />
po2lamano<br />
V los nob2ef griegos cj mut>a»of<br />
en.us.como poi una cíuDaí)<br />
Jleutros fon<br />
po2,el pueblo<br />
po2 el piélago<br />
poilaponcoña<br />
p02 la putrefacíon<br />
n .iif. uela tercera tjedínacíqn<br />
neutros fon como<br />
p02 el cuerpo<br />
p02 el tiempo
•
Ílnfans.antí3<br />
feífron0»ontíé<br />
^aren0,entía<br />
n^t.unum eft neutcnm*<br />
Caput.ítía.<br />
(¡Ht DÚO compofíta a capítc.<br />
dDccíput.ítíc,<br />
^incíput.ítíd<br />
n.x. tcrminata fí funt mono<br />
fpl laba foemínína funt»ttt<br />
4^ax pacía<br />
ifex fect»;<br />
3llafcuUna funt.<br />
ifVex regía»<br />
c^rexgtegí*,<br />
íalx cSría.<br />
Commune miozum gene? eft<br />
UPuxnuda,<br />
n.ax. termínatflfi funtpolj^<br />
fpllaba fút ttuo tátusnufcuna<br />
5lbo2ax.ací9.<br />
3límax.add<br />
luuex.íríe<br />
3^oUexácts,<br />
5Fo£mímnafunt.'<br />
íclídexacís<br />
íatexacís,<br />
^j^mbzcxa'aa<br />
^upeUex^ííUw<br />
n,íx. tcrminata ícmínaíitttut<br />
i^erxux.ída<br />
<br />
^02 el calcañar<br />
Común Dc DOS generoa ea;<br />
^02 guíaT)02 o guíacoza<br />
oa acabaDoa en.ax.fi fó De mu<br />
cbaa fvUabaa DOÍ (O mafcuUnof<br />
^02 las co2acaa<br />
^02 el caracol<br />
-.^ I S rt- M^^/'.JV^ tS<br />
Ut> VtlVlMUUUO C*l'/*>*lll»ikUllU» lU<br />
^02eliue5<br />
po2 el pulgaz<br />
iJFemínínoafon<br />
po2 el golpe<br />
po2el carril<br />
^02 la teía<br />
pozelalbaía<br />
oa acabaDoa é.íxJemíoa fíí d^<br />
p02lapen)t5<br />
Í302lacoDO2m5<br />
JH-afcttlínoafon<br />
po2elarcooboucoa.<br />
po2omb2eí)ecílícía<br />
po2omb2CDefenícíai<br />
po2elgufanDt)efet)aJ<br />
pozunaferpíente;<br />
poz el uafo.<br />
po2 la uena anitoatisiQlkpiccnc<br />
poz un animal.<br />
po2unuíento¿
ii,ox,Buo funt focmínína.<br />
Celox.ocís.<br />
Solox.octe.<br />
n.nx.unum eft focmínínum<br />
íoramuneuuoium genc^j unú»<br />
€oníunx»2Í8.<br />
UPe genere Dubío»<br />
omina uubíí ííue íncertí<br />
generís: quae auctozes<br />
piotulecunt ínter mafcu<br />
línú et foemínínú baec f ere füt<br />
"^Utljio^fe ct^íopííTa;<br />
írcs creffa.-<br />
^^raxíbteiffa»"<br />
CiUx dlíffa.<br />
^I;oeníx píjocmífa.<br />
^octa poetrtx uel poetíífa*<br />
i? lamen flamína.<br />
5\eguíae comunef DeclínaMonu<br />
omina copofíta fequun<br />
tur regulam fimpUcíu<br />
ct e contrarío fímplicía<br />
regulam compoíito2um.p2aetet<br />
pauca.<br />
^zuQuís fanguínis.<br />
(Bxinqim exanguía.<br />
^es peüís;<br />
Xí^ulpes uulpís.<br />
^pes.apís.<br />
^ubes pubí9.<br />
fmpubís ímpuberís ucUbííi<br />
i^nús quíetís;<br />
¿tequies requíetis.<br />
omina neutra babent accufot<br />
rinum et uocaíiuum íimílc ntS<br />
ir, fíngfori etín plurali ttín plu<br />
rali íemper terminantur in.a.<br />
ocaduuíJ fíngularis tt plura<br />
Me íimíliB cft fuo nominatiuo íxk<br />
q5 frequentíífíme.<br />
blatíuus pluratfimilís eít Da<br />
íiuD eíufDem pluralis,<br />
enitiuus pluralíft omniu5 DC<br />
clínationum'P2eterquá quintac<br />
recípit abfcírrionem aliquauDO»<br />
De p2ima Declinatione»<br />
3i\ima Declínaíío termí<br />
nationef babet ínnomí<br />
natíuo tref.a.af.ef.ut»<br />
^eneaa.ac.<br />
^Inci3ííe»;ac4<br />
^02 ombze omuger ue gm'ncai<br />
^01 cmbze o mugct De creta.<br />
p02 ombic o muger DC tracía.<br />
^02 omb2e o muger "oc cíUría,<br />
^02 omb2e o muger De fenicia,<br />
^02 ombie o muger poeta.<br />
^02 faccrDOte o facetDotíffa.<br />
i\cgías Dfa Declínacíó comuncf<br />
os nomb2e0 compueftoa<br />
figué la regla Dfos fíples<br />
V p02 el cótrario los fim<br />
pies la regla Dtos comptieftoe fa<br />
canDo pocos.<br />
^01 la íangre;<br />
^02 cofa muerta:<br />
^02 el pie.<br />
pozíarapofa.<br />
j^o2 el abeia.<br />
:poz el que comíenca a barbar;<br />
poz el que aun no cmbaruecc;<br />
^02 la bolganca.<br />
^02 la í)olganca.<br />
os nomb2es'neutros tíen? el<br />
accufatíuo v uocatíuo femeiante<br />
al ntó enel ííngular j? en plural.<br />
y enel plural fícpie íe acaba en.a<br />
el uocatíuo Del fíngular p plu<br />
ral es femeiante afu nomínaítuo<br />
p eftolasmasuesec.<br />
el ablatíuo Del plural es femc<br />
íante al Datiuo Del mefmo plural<br />
I genitiuo plural De tODas las<br />
Declínacionef facáDo los Déla quí<br />
ta recibe algunaf uesef coztaDuza<br />
Déla p2imcra Declinación.<br />
ap2imeraDeclinaciá tic<br />
ne é nominatiuo tres ta.<br />
minaciancf.a.af.ef.comq<br />
^oiuutroiano.<br />
pozuntroiano*
termínatur.ut<br />
^ncljífesanc^ífac.<br />
jíoztunafoztunac.<br />
^liquanüo termínatur ín.aí,ut<br />
^ulaaulaí.<br />
Sierra tctraú<br />
^líquaiiDo termínatur ín«aCut<br />
^milíafamiUae*<br />
xterra tetras»<br />
(Dfto nomina tríum gene:?^ mít<br />
tüt genítíuum ín» íue.ut<br />
Hnus una unum »uníuf,<br />
féiiius uUa uUum.uUíus,<br />
íluUue nuUa nuUum nuUíus<br />
^oluB fola íolum.folíus;<br />
%otn3 tota totum.totíue,<br />
íHlíua alia aliutj.alíue.<br />
^Iter altera alterum.alteríud<br />
Hter utra utrum^utrius.<br />
atíuu0 ín.ae» uíp^t^ongon<br />
fctminatur.ut<br />
ílerta.rae.<br />
Qiuz fecaunt gcnítiuum ína'uf<br />
faríunt uatiuum ablata,u0.ut<br />
l^niu9.uni.<br />
ccufatíu^ í.am«termíatur.ut<br />
JCerra tcrram.<br />
ocatíuufín.a.termínatur.ut<br />
ííerra o tetra.<br />
blatiuus in.a.temíttatut.ut<br />
Sierra a tetra.<br />
omínatíu^ et iiocatin'-' pluraf<br />
ín.ac.utpl)tl)ógó termíatur.ut<br />
jCerrae o tevtae.<br />
cnítiu^ í.arum tcrmíatm ut<br />
J^ettae tertarum,<br />
•í íi'imf in .íf.tcrmíatur.tit.<br />
Sierra e tcttíe.<br />
^auca tñ exeút í abu0.l)aec feve<br />
5h'(íac filíabua. ,o<br />
' (0natae gnatabus. '¿7^^%<br />
Ai. jH<br />
3^n-» la fh^fittta»<br />
f-- VIL. M* • •'*» •»! >M.<br />
l gemtítto en.ae.T){p^t^ongo<br />
reacaba.como<br />
$5oz un troíano.<br />
pozuntroiano.<br />
^ozlafoituna.<br />
^Igunaí UC5C8 fe acaba en.aí.co'<br />
^oielpalatío.<br />
^02 la tierra.<br />
^IgunaB u^es ít acaba LzL cif<br />
Po2 la familia.<br />
^02 la tierra.<br />
CDcbo nóbzesDe tres gños embiá<br />
el genitiuo en,iu0.como<br />
^02 uno.<br />
^02 alguno.<br />
1^02 ninguno:<br />
^ozfolo.<br />
Í:^o2 toDo entero.<br />
^O2unot)emucbo0.<br />
^02unoDet>09.<br />
Í5o2qualDeDO0.<br />
I Datiuo en,ae.Dipbtbongo fe<br />
acaba afí como<br />
^02 la tierra.<br />
3lo8 qfi5ieron el genitiuo cn.tuf<br />
ba5é el Datíuo quitáT)0,us,co°.<br />
p02 uno.<br />
I accufatiuo fe acaba é.am.co"<br />
p02 la tierra.<br />
I uocatiuo fe acaba en.a.co"<br />
po2 la tierra.<br />
I ablatiuo fe acaba cn.a.co*^.<br />
po2 la tierra.<br />
I ntó y uocatiuo Del plural<br />
en.ae.DÍpbtl)ógo fe acaba, como<br />
poi lae tierras.<br />
I genitiuo fe acaba en.arü.co"<br />
po2 las tierras,<br />
I Dattuo fe acaba en.tf.como<br />
pozlastierta».<br />
J^ las pocos fal§ en.ab9 eftos qfi.<br />
po2 la biia*<br />
po2 i)iia.<br />
-^/
üíbcrtae líbettafaiifl;<br />
I5)eaex?eabu0»<br />
€quae equabu^.<br />
]nnulaemulabu0.<br />
lIDuae Duabus.<br />
pímbacambabus^<br />
ccuiatiu^ m,af.termíatut.ut<br />
JCerrac.terras.<br />
3¡pe fecüua Dedínatíone.<br />
ecíÍTJa Dcdínatíotermí<br />
natioéa íjabct í ntoíec<br />
cr.ír.ur .um.uf*cuf.ut<br />
Hír uírí»<br />
ítcmplum.í;<br />
Donimu0.í.<br />
pentbeus.í,<br />
enítíuus fcmp ícrmítiatut<br />
ín.í.eqm07Uabufq5 efí.ut,<br />
^cannum.nú<br />
l^auca tñ crefcüt una filaba.<br />
cíS>íbbcr»tí.<br />
aiacer.rt.<br />
^Dultcr.rí;<br />
3líber.rí,<br />
Eíber.rú<br />
39íber.rí. r<br />
^zaefbííecrí»<br />
31ílífcr.rí,<br />
ener*rí;<br />
Seneraú<br />
5IDexter,tí,<br />
^uer,rú<br />
€t compofíta a gcto zt feto» ut<br />
"iíírnnger.rí,<br />
Sígnifer;rí*<br />
Sn»eus,T>ípl)tí;ongon tcrmínata<br />
J-<br />
3^02 la nittgct V^it ^€ fíctuaJ<br />
^oilamofa;<br />
^02 la pcgua.<br />
^02 la muía.<br />
3^02 DOS,<br />
^02 ambas*<br />
I accufatíuo fe acaba cn.af.Cj<br />
3002 las tierras;<br />
¿¡Déla fegüua TJcdínaríon,<br />
a legÚDa Dcdínaríó tit<br />
ne en ntó feK tcrmíarí<br />
onef.er.ír,ur»ü,ur,e^ c"<br />
1^02 el niño.<br />
j^02 el uarou.<br />
#502elljarto;<br />
^02 el templo.<br />
P02 el feño2.<br />
1^02 un rej7 tljebano.<br />
I genítíuo Íiép2e fe acaba en<br />
tv ef De iguales fj^labas. como<br />
po2 el efcafto:<br />
^02 Dios,<br />
pocos épero crec2 en una fj^laba<br />
P02 C02C0baD0.<br />
P02DerpeDacaD0.<br />
jp02 fuegro.'<br />
po2afpero.<br />
po2aDultero.<br />
po2omb2elíb2e.<br />
po2elDíosDeluino<br />
po2omb2eDeefpaña»<br />
P02 el anaano.<br />
p02unuaron.<br />
po2mefquíno.<br />
po2 perno.<br />
po2 tierno.<br />
po2 el que Da pzofpetíuaD;<br />
po2Dieftro.<br />
P02 niño;<br />
V los compueftos Detca^et;co*<br />
p02elpaíeDelaft^a.<br />
p02elalfere5.<br />
of acabaDOs en.e^.'oípl^tljógo
mítttk gcnítíaú ín4.ueLct« ut<br />
^cntljeue pentbi uel pcnt^eí,<br />
Jleteua teri uel tereú<br />
atíuufín.o.tetmínatur cuí<br />
fímílÍ6 eft ablatíuu0.ut.<br />
3ii iagíftet magiftro a magíftto<br />
puer puero a pucto.<br />
ccufatíu^ útim tctmíatur»ut<br />
^uecpuecum:<br />
Híc uirum,<br />
ocattuu0 a nomíntb^ f ermí<br />
naííí ín.U0.fo2matur. ua^muta<br />
íain»e»ut.<br />
HDomínuB o Domine.<br />
¿eruuB o feruc.<br />
3ÍXoía pzopziatcrmínatam .íua<br />
fozmát uocatiuüablata.uf.ut.<br />
Laríus o laru<br />
5lntoniU0 o antoni.<br />
Deus quoq5 facít o Deus.<br />
3Q.omínatiuuf ct uocatíuuf<br />
pluratíná.termmatur.ut;<br />
íponuni o Dommí»<br />
Sóeruí o fcvuú<br />
3íleutia ueco fozmát a, genítíui<br />
fmguiatÍB mutata úi.aait.<br />
SEemplí templa,<br />
^eciúií pecuh'a.<br />
enitiu'-^ ín.o?.termínatu2.ut<br />
UPommi.ozum.<br />
^zxvÁ. 02um¿<br />
atiuuf ín.if.ttiminatur.ut.<br />
Domíní Dominis.<br />
¿eiuí feruis.<br />
ccuíatíu'-' í.of.tetmíatur.ut<br />
íIDomíní Dóminos.<br />
5)Ecuí fctuos.<br />
De tertía Declínatíotie.<br />
evtiaDeclinatío tei*mí<br />
natíoés nominatím ba<br />
bet complurcs: qiiac<br />
omnee mittunt ¿enítíuum ín<br />
ííj. feD Díffeventer.<br />
1 •?•<br />
/11^ •<br />
^:f.:-^>---<br />
Ibfcín d genítítto en.
n .a.tetmínata míítút geni<br />
tíuumín.atís.ut.<br />
3peripctafma.atí»»<br />
¿ezcuma.atí0.<br />
n.c.termínatamíttuí geni<br />
tíuiim.e.mutataímía. ut<br />
Jiilonílemomlíd;<br />
3iaantilemanrilÍ0.<br />
n.o.terminata ^efít í»omY;<br />
Jíil.ulío mulioms.<br />
Jllango.mágonís,<br />
Sn.ínw.xicto mítíuní baec:<br />
íZuxbo.ínís.<br />
íarDo.ínís.<br />
TílemoAnie*<br />
^poUo.ínís*<br />
íEí termínata ín DO.UCI ín go»<br />
gcncris foemímní.iit.<br />
^IbeDo.íníü*<br />
Hírgo.íntó.<br />
^Iníen facít aníenfe.<br />
€aro catní^í<br />
n .cDuo funt tantum; ^<br />
i^ac lacíís,<br />
^Ucc allecis.<br />
n.ü.umimcfííTf.:<br />
'^ogut»bogUDÍf; '•"<br />
n a.tctmínata affummunt<br />
ín gcmttUQafl.ut<br />
^nímaUalís»<br />
^cctígaUalíd<br />
5ID110 nomina tecípíunt^Ife;<br />
3ll.elmeUÍ0<br />
5felfeUí0<br />
n .n.termínata aíTummut<br />
Íngcnítíu8íi3»ut<br />
Jlítan titania<br />
Dcipíjín üelfíní»<br />
5n ánis.exeunt<br />
íslngenanís<br />
pecten.inís<br />
|nguen,ím«<br />
os acabatjos en.a» embían el<br />
genitíuo cn.atís.como.<br />
'001 el cíelo Tjela cama.<br />
poz el iiafopzecíofo.<br />
08 acabados en.e*cmbíá el<br />
genitíuo m'DuanDo.c»cn»ií.co''<br />
^02 el collar ue 020.<br />
^02 el pañejuelo De mefa,<br />
ofacabaoofcn.o.íalé en oníf<br />
3po2 el asemíleco.<br />
^02 el que ncnüefíeruoa,<br />
íBn.ínía embían cftoa»<br />
^02 el f ozuellino.<br />
^02 el quicial uela puerta,<br />
^^oilaozDcn;<br />
$>02 omb2e o muger.<br />
^02 ninguno o ninguna;<br />
'^01 el Dioa apollo.<br />
y lofacabauof en.-Do.o en.gotjr<br />
genero feminino,con)0,<br />
^02 la blancura.<br />
^02 la uirgen.<br />
^02 un lío De ttalía:<br />
^01 la carne.<br />
n.cDos fola menttfon.<br />
3^02 la Icctje.<br />
po2 la faifa Dealac^es*<br />
n.Dmno es.<br />
pozunrej^De áfrica.<br />
'4J8^ acabábalos en.l. toman<br />
enel gcnítiuo.Í8.como;<br />
po2 el animal.<br />
Í302 la renta.<br />
S)os n£>mb2es toman.lís»<br />
pozlam.iel.<br />
po2 la fíe!.<br />
os acabados en.n; toman e<br />
nel genitíuo.Í9.como.<br />
po2 uno uelofl gigantea;<br />
poi el Delfín.<br />
íHnínísfaleneftOí.<br />
pozlauña.<br />
po2elpej>nc.<br />
po2 la ingle.
(gluten .ínís<br />
(Bt noía finita ín mcn.r,ccn.ut<br />
Jlomennominíf,<br />
ítubtcen tubítínís<br />
Jn.on.tetminata nonnunquam<br />
mítíít genitiuú in,ontÍ0.ut<br />
)IDemopboon.ontÍ9»<br />
ilaocoon.ontis.<br />
n;r*terminata affúmüt.íf.ut<br />
Jtozcular,arÍ6;<br />
€olumbar>ari0,<br />
Hnü nomen aífumít.rís.<br />
jfar farris.<br />
3n.biíé üero cxeunt.<br />
áelcbcrcelcbíis:<br />
^luber falubzid,<br />
^j^mbei* Ijpmbiís,<br />
^eptember.bzís.<br />
©ctober.bzie.<br />
•JlDecember.biís.<br />
Jlijiulciber.bzís,<br />
|n .cris.cxeiint.<br />
^cet acrÍ0.<br />
l^lacer.crís;:<br />
Holucer»crís.<br />
5n.trÍ8.exeüt,<br />
^aíci\tri0.<br />
3iaatev.ttia.<br />
5Fratci\ttís,<br />
ifxobut.oiísJ<br />
n.af.íccmíata ejceút l,atíf»tit<br />
^aíctíis píetatís.<br />
vT'aftítaQ.íitis.<br />
ítvdpíunturpauca.<br />
^iifiiaDís.<br />
Hafíiafis»<br />
Jllaímada.<br />
'irasaííif.<br />
(02.ieca noíamíttíít genítíuú qn<br />
Daq5 ui.aDÍB.quáüOcg í.áííCut<br />
:^aUa3.aDt0.<br />
¿)ccas.a'DÍ3.<br />
gana0.aníÍ3.<br />
ii.í;oas-antís.<br />
n .es. termínata mafculina<br />
aiit comunía T)UO:|2 gcncrú mít<br />
tüí gem'tiuiimínátÍ9,uí.<br />
llimes.ítís.<br />
'SlflÜC&ÁtÍB.<br />
^ií .cds.uero^exeút, -'<br />
33aríc0.etÍ0,<br />
-ju'CtpCy.ciiB.'<br />
^2cpes.etís.<br />
}]ntctpzcs,cíís' '.<br />
ijiíDígee.cíís.<br />
*3cbc0.etÍ3. - •.<br />
5]nqme3.ctís.'<br />
ilocuplcs.ctís;<br />
31i1a¿ne3.ctÍ3.<br />
^n.eDís; exeunt;<br />
^espeDís.<br />
íH)bff3.WÍS<br />
^iefe0.ÍDÍs;<br />
IPuo nomina mutátefl\in,Í6V<br />
'Baíes.tis»<br />
€?Z3eca noigL quSuoc^ nUttütge<br />
^oielrcbzcofuerca.<br />
of acabauos é.af.íaU cn«atí*<br />
po2 la religión»<br />
^01 la caftiüaD.<br />
Sacanfc efíospocoí;<br />
^02 el fiaDoz Déla ba5.<br />
^01 el uafo,<br />
^02 el niacbo»<br />
pozlalíbza.<br />
ofncbzef gríegof ébíá el gtS<br />
alaf ue5€f taDíf.auesef cn.átíf.<br />
^oz la DÍofa palas.<br />
^02 la Desena.<br />
:^o2 el bíio De euanDzo.<br />
pozímrepDelemno,<br />
of acabaD03 en.ef.mafclínof<br />
o comunes DC DOS géneros em<br />
bian el geníííuo enads.como»<br />
poz la ünDe*<br />
poz ombze o muget "üt atfflas*<br />
Cn.ctis.falen,<br />
poz la pareD .<br />
poz el carnero.<br />
poz cofa continua.<br />
poz cofa que buela;<br />
poz el faraute.<br />
poz el canonísaDO. .<br />
poz cofa bota;<br />
poz cofa reDouDa.<br />
poz cofa fin bolganca^<br />
poz cofa rica.<br />
poz cofa De magnefía.<br />
€n.eDÍs.falen.<br />
poz el bereDtro o bcrcDeta.*<br />
poz el pie.<br />
(¡En.íDis.íalen<br />
poz el reben.<br />
poz el capitán De guatnídon;<br />
poz pere5ofo o percsoÉa.<br />
poz aquello mcfmoi<br />
St>os nombzes muDan.cí«cn.Í3«<br />
poz el bertaco<br />
poz el pzopbeta o poeta.<br />
3los nóbzcs griegos auoíeí^bian
nttiuú mutáx)0.ef. i íf.alíqntjo<br />
f ctif.aliqño tn.tf* lín etís.ut<br />
jDares.m uel.étía<br />
n.es foemímna míítunt ge<br />
nítíuü ef.mutata inaf.ut<br />
3n:ctís.ucro c;teunt<br />
íCcgcs.etíd<br />
^eges.ttis<br />
^n.coís.exít unum<br />
3n.crÍ0.quoq5 ejcit ununt<br />
Ceres.cererís»<br />
na9,termínata íjabétgenítl<br />
uum fimilem nomínatíuo.ut<br />
3gm9ÍgnÍ8.<br />
fallís uaUí0.<br />
SLapísá-Dia.<br />
^n.inís.exitunuitt;<br />
^anguw.inie<br />
Jn.ifiis.exítumim.<br />
^aitíiu í}abcní íimílem geni<br />
tíxni fuo nomínaííuo.ut<br />
Cclípfis edípfíB»<br />
iJLÍb2Í3.tíb2ÍS.<br />
3n.enrÍ0,exítimum<br />
^ímoh3 íinioEittí^<br />
n .03. rermínata míttüt ge<br />
nítíuiimín.otís.ut;<br />
jnílonoccros.otís.<br />
^n.oría.uero cxeunt;<br />
Ji\o3 rodó,<br />
jFlOS fl02Í3.<br />
Kilos mozi0»<br />
3Lep03 Icpoiis.<br />
(¡Ds.orís.<br />
In.offís.cxítimunu<br />
(Dr.offís.<br />
^n.oDÍB.unnm<br />
íDnus onerís<br />
iíatuslaterw/<br />
^etus ueteríó,<br />
íDpiie cpcris<br />
3n ut5is neto exeunt,<br />
IncusíncuDís<br />
^alU6 palUDÍs.<br />
^ecu8 pecuDís<br />
iCellus tellurÍB»<br />
^enu9 uenerís.<br />
liomína feminína plutíií fallaba<br />
rü cxcüt ín utis.^alus falutía.<br />
31i'lonofiUaba uero omía exeüt ín<br />
iirís iitmiis muría,<br />
íExapíñtuz Ijaec páuca.<br />
3Tj1timccp8.munícípí«.<br />
píuccpí tamé facít aucupw,<br />
^lU0 plUtífi.<br />
3Q omina tennínata ín .iiB.remít<br />
íñtgenítíuú ícerpoííía .túut<br />
(0en9 gentÍ0<br />
^ara partís.<br />
5n ÜÍ3 ucro exeúí bacc<br />
3len0 lent)Í0.<br />
iíronsftcmDw»<br />
c0lans glantJtó<br />
€tcompofítaaco2De. iit<br />
Íoncor0conco2t)í0.<br />
íópofita ab uncía míttuní ín un<br />
cío .ut.Q.iiíncims quíncuncís<br />
Sn.t. unñ tantíí nit caput capítía<br />
íompofíta neto ín cípítís. ut<br />
5^íccp8 bícípítís.<br />
Siipellex. facít fupeUcctílía.<br />
3tfcT facít ítincrís.<br />
íTi omina tcrmínata ín .x* míttunt<br />
genicíuú ablata.x,! aüuíca cíf.ut<br />
30 ax pací 9<br />
éí tamé füt poIlj7fi?{laba et babét<br />
.e.antc.x.mutant íUuü.c.inXin<br />
genítiuo UÍ.^UUGX puUcíe<br />
3n gis. uero exeunt bacc pauca<br />
%ex legís<br />
^\exregÍ0»<br />
SDaííuo fít ágcm'íuo 9blaíaa« ut<br />
^ater patrie pattü<br />
pHccuíatm^ fít ín .em. fá. gcnítíiu<br />
mutata ín.cm.ut patrie pattcm.<br />
In.in.iieio excujit •<br />
^laguDcviu maguDerím •<br />
íí\xtí\9 tufúm<br />
^utie bütím.<br />
^elíuspeluím,<br />
|n,em.i im.íímul ejccunt;<br />
If\efti3 reftem uel reftím<br />
jCurrís turteni uel tmrím<br />
^ecurie fccmem uel íecurínt<br />
^uppíBpiippem uel puppim<br />
¿febiis íebicm uel febiím.<br />
gn.im.cxeunt nota gracca babcn<br />
tía gítíuü fimUeminoíaííuo.ut<br />
€clipl'i0 eclípfis ecUpfim;<br />
^UquáDO tamé extiit ín .n,ut o<br />
uimiw ájüxybDÍn ab eo quoD eft<br />
cl)arrbDÍ0.<br />
^blatiu'^ exít ín.e.iiel ín.í.uel ín,e<br />
im.úfimiiL<br />
%l omina tctminata ín.c. nel in al<br />
uel ín arlí íüt neutra mítíunt a<br />
blatiuü ín.í.utmaremarís.<br />
^nimal animalis<br />
ípuluinar puluinaris<br />
3n.e,ucro cxeútbaecpauca*<br />
jFar farre<br />
^zaenefte pzaenefte<br />
^ubar iubare<br />
Slcctainectíte<br />
^oracte foracte/'<br />
naá arpínatí<br />
%lomím quae feccrút a'ccufatíuü<br />
ín.ím.míttütablatíuuín.ú ut<br />
JEiiífimtuffí.<br />
3íÍomína quae fecerút accufatíuú<br />
ín cm.uelín Ám, mítíuní ablatí<br />
mim in .e.iiel ín .í.<br />
Xmxz ufíiirríni turre uftuttí.<br />
Sn.c.quoc]31 inÁ, excunt ífía<br />
ÍÍUÍ6 cíue uel duí.<br />
'^4iií auc iicl aiü<br />
3ílain's ñaue uel itauí<br />
vTíauís claue uel clauí<br />
íJ^nguís angue uel anguí<br />
Hnguís ungue uel unguí<br />
^^mnÍ3 amne uel amní •.<br />
HectJsuecte uel uectú<br />
^oftí0pofteuelpoftí<br />
3¡lcptÍ0 neptc uelneptí<br />
Ignís ígne nú ígni<br />
$5tiígiíí3 ftrígile uel ftrígílí<br />
íllafñs claffe uel claffí<br />
^^iiQíl pugíle uel pugíU<br />
táígii uígíle uel uígíU;<br />
fupeKex fupellectíle ,1*. fupellectili<br />
-l--^,^ 1 I .„! I U..»^U..'<br />
#vKniutL iJynwíK iici ijyitivíi<br />
(Bt nomía uerbalía terminata ín<br />
íríx uí ^ííríx m'írícc.f.uítríd<br />
€t noía aDíectíua tríü gcnerum<br />
ut.foelis foelíce uel foelící<br />
plDíectíua uero quorü genus nc<br />
utrum exíttn ,e. míttunt ablatí<br />
mu'n.úíantü.ut<br />
Slobíiís nobile nobilí<br />
^3lus plurís fflcít píurí<br />
3n.e.fadt tamé bacc quinqué<br />
De gcneiüe genere,<br />
^auper pauperc.<br />
^uber bubete<br />
^ofpes l'ofpite<br />
rJoiombieí^catpíno.<br />
3l'o0 nóbzee q bí5í^on ^í acufatíuq<br />
en.ím.ecbá clablatíuo en.úcf<br />
^ozlatoffc<br />
ILosnombiesq bÍ5Íeron elaccu<br />
fatíuo en.em.o en.ím.enbíanel<br />
ablatíuo cn.c. oen.í. como •<br />
^ozlatoire.<br />
íEn.e.efo mcfmo i cn.í.íalcn eftoa<br />
¿02 el ciuDaDíno<br />
¿ozelaue<br />
^02 la ñaue<br />
^02 la Uaue<br />
^02 la culebza<br />
^02 launa<br />
^02 el rio<br />
^o2labarraTDelbíetro<br />
¿02 el pofte;<br />
¿02 la nieta.<br />
¿o2elbuego<br />
¿02 el eftregauera<br />
^02 la flota<br />
¿02 el 'lucbauoz<br />
¿02 el uelanoz<br />
¿02 el albaía<br />
^u¿i4uuum<br />
p los nfib2e8 uerbales acabáTiba<br />
en íríx.como po2 la ucceuoza<br />
Vlosn6b2es amectiuosDe tres<br />
géneros como po2 bié aucturat>o<br />
Jifias los aüíectiuos cupo genera<br />
fale en -e. embian el ablatíuo en<br />
,1, como<br />
3po2 cofa noble<br />
¿02 mas.<br />
ínas en»e. ba5en cftos cinco;;<br />
^02 elqtio acu-oeafu línaíe<br />
¿02 el pob2e<br />
¿o2coíafertíle<br />
¿02 cofa falúa "ot peligro
^^ofpes Ijofpítc.<br />
^íía nomina mítíilt ablatíuü ín<br />
«e.iit^9terpatre.<br />
omiatíiüiB 1 acufaííuuí nu<br />
meii píuralís termínantuí<br />
ín ,C0. xit ¡jatves paires<br />
'áTlomía iieroccefcétia í géítíiio plu<br />
rali fup gcítíuñ fígularé mittút<br />
pla€riíq5 acciifatíuü in ás. uc<br />
j^ieuie bzcumm bzeuís<br />
íiomína que fecerunt ablatiuum<br />
fíngularem m.i.míttunt nomina<br />
tiuum % accufatíuum pluralcm<br />
neutrum in.ia. ut.<br />
jFoelix foelice .i.foelicí foelícia<br />
Cóparatíua uero ntüt \ ..a. t^txi<br />
ut bzeuíoze.t. bzcuicii bzeuiora<br />
^lus quoqs pluri facitplura •<br />
Bpluftre apluftri apluítra,<br />
(0enítíu9 plutalis anominib^quae<br />
5?ecerútablatliiii íigularem in.i,<br />
exit in aum.ut aíel aíali aíalium<br />
3n.um.uero exeút quae íeciítur,<br />
laigil uígilí uígiliüm*<br />
¿upplex fupplici fuppUcum.<br />
©pifcxopíficiopíficü<br />
í^etus ueterí ueterum<br />
^rtifejc artifici artificum<br />
Jl/lemoi mcmozí niemorií<br />
donfois confoiti confoztü.<br />
^ncpsinopiinopum.<br />
íEt nomina comparatiua ut<br />
';^zeuío2 bzeuiori bicuíorum.<br />
^laeterpluspinri plurium,<br />
it noíacópofíta De capioás.ut<br />
^artíceps particípí partídpum.<br />
-.-; L<br />
^02 bueípeu o buefpe^a:<br />
ilos otros nombzes cmbiá'el ablatí<br />
uo en. e. como poi el paDze.<br />
I nomínaíiuo t accufatíuo<br />
Del numero plural faleen.ef<br />
como po2 el paDze<br />
31 las los nóbzcs q crece eñl geítí<br />
uo piíiral fobze ti geítíuo íígulac<br />
ébiá mucbas ue5cs el accufatiuo<br />
en. is. c°. poz coía bzeue i peqña<br />
3los nombzes que l)»5icion clabla<br />
tiuo ungular cn.i. embiain el no<br />
mmflttuo 1 accufatiuo plural nc<br />
utro en .ia. como<br />
^oz cofa bié auenturaüa.<br />
3ios nóbzes cóparatiuos falen folo<br />
en.a.como poz cofa mas pequeña<br />
^oz mas,<br />
^oz los oznamentos Déla ñaue.<br />
(¡El geítíuo plural uelos q bí3íeron<br />
el ablatino íingular en ,i. fale en<br />
íum, como poz el animal<br />
3Uas en .um, íalé eftos q fe fígué,<br />
'«XU'L VI, »>ftVtU.W«>A.<br />
^oz cofa umibe<br />
^oz officíal De algü arte •<br />
^02 cofa uíeía.<br />
^oz óffícialDe algún arte<br />
^02 el q fe recuerDa •<br />
^02 el Déla mífma fuerte*<br />
^01 cofa mcguaDa;<br />
€ los nób2es comparatiuos como<br />
^02 cofa mas pequeña<br />
giacanoopozmas<br />
(B los nóbzes compuefto De tomaz<br />
como poz parcionero<br />
(¡Bl genitíuo Délos nóbzes que bí5Íc<br />
ron el ablatíuo en ,e, acabafe, en<br />
,um. como<br />
3^02 el tiempo.<br />
jlilaa en áum; falé los q fe fíguf;
[ {•• C "><br />
^ísaffeaffíuml<br />
31/730 mare maríum,'<br />
Has uaDís U3DÍÜ<br />
Caro carne carníü;<br />
íoz corue corDíum,<br />
íDíí offe ^offíum<br />
3Í1ÍX níuíe níuíuTn.<br />
KfloxTioctetiocmm.<br />
Samnís famníte famnítíum "*<br />
ilíelítelítíum.<br />
«arta tjccltftatto tcrmínatío<br />
nes babet noíatíuí uuas^us.<br />
i.u.ut. éffus. (Íi5elu. ^CB,<br />
ín .11.11011 Dcclinatuz ín numero<br />
ííngularí.<br />
^fcuíatíuusín .em.tcrmwtüC.ut<br />
Wkemtm<br />
pblatiuws ín.f «tetmíatuz.ut<br />
Wíee uíe.<br />
TÜohtin^ % accufatíuu3 pUicalíí.<br />
cxeütín.ea. ut<br />
(0enítiu^míttítuiín etam.ut<br />
"SDícs Dícium<br />
S)«tiuii0 cxítín ebus.üt<br />
IipíC0t)ÍCbll3*<br />
íDe noíníbu9 anomalía;<br />
%éí\\t qxvktm nota qiiac DÍcii<br />
ÍU2 anomala.quía nuitSt ge<br />
nns aut ÜC dmatíoné.aut carent<br />
altero numetoautDefínunt ccr<br />
tíe cafibus,<br />
Ty'iafculína ín neutra,<br />
3íocuB.í.lod.02um.ue{ loca*.<br />
3ocu3.í.íocí.onim.ucl toca<br />
jlj Icnalus.úmenala.omm<br />
5fmaru6 .í.ífmara.ozum.<br />
02 un monte De troía<br />
^02 un mote oe laceocmoníá<br />
^02 un mote De ítalía.<br />
'^üi el bonete Dda cabeca,<br />
WQI cierta perua<br />
^02 la uáDa Del cauallero.<br />
^02 el filuo<br />
^02 la camífa.<br />
$"^02 la ualíena o [gran pece<br />
pozpermíffíon<br />
^ai manDato<br />
|3o2 el acontcdmíéto.<br />
1lo3 femeninos en neutros*<br />
|302 los paitos<br />
.po2Ííno muj? bla?ico<br />
pQzelalfaia Decaía
|E)crgamuíj.í. pcrgsma.ojiim"<br />
SieutrainmafcuUna<br />
l^üixú A, poirí. üiú<br />
SAaftram.í.rflítrí. ozum.<br />
€aclü .1. caclí. ozrú<br />
pirgoB .í.argí ozuní<br />
jFrcnü.í.fcení.a2um.uel frena<br />
íCapiítrum.i^capíftrúoiü.l'.tra<br />
j?íUum.í.filí.oiú.iicl fila<br />
¿(aufcriima.daurtn.o^.uel.íra<br />
Jleutra ín foemínína<br />
íSpulurii .í. cpulac. arum<br />
5e)ahieum .í. baíneae.arü<br />
>¿^eUalí.í.-oclídae arum<br />
ílepe m •occlinabile.ccpae arñ<br />
^iariac üeclinadonís<br />
^ugevuní a.íugcra.um<br />
v3a0 uafi0.uafa.orii<br />
3iauru3.i,uel.(auru0<br />
jílLUS.flCl.UCl ftCUS<br />
^uius píní. uel pinus<br />
úiucrcuo.qucrd.iiel qucrcuí<br />
ílolus colí.ucl colus<br />
>Ü)omu3 Domí ucl Domue<br />
* acu» laci uCi '«cus<br />
penus pmút penorís.f .penus.<br />
íDe noíníb^ pluralí carétibue<br />
^Uiralí numero carene nomina<br />
pzopzia oeorií. Ijomínú. montiií.<br />
filuarum. fluuío?.infularií. urbí<br />
U5, caeterarüqí xt^ nífí quae plu<br />
ralitez Dedinatur/iíDicímus tamé<br />
fcipíones fabios mtteUos^ íen íüc<br />
pío appellatíuís fút acdpienDa.<br />
3riomíaquoq5 elemétorú ut aer, TÍ<br />
metalD:j2: m aunuet figntfícantía<br />
res aríDas i líqucDas quae ín pó<br />
t)usirnenfurá referuntur utpí<br />
pez. triricum oleu5*acetum. quae<br />
tamcn nonnuhquam pluralitez.<br />
tfferuntur • ptaecípue cum par<br />
^02 una ríuBaB ue afia<br />
ios neutros en mafculínos<br />
poz el puerro<br />
^or el ratro<br />
Í5oz el délo<br />
^oz una cíuuaT) ÜC greda<br />
:^oz el freno.<br />
^oz el cabcftro<br />
^ozel l)ilo<br />
^02 el écerramicto<br />
ios neutrus enfemeníno»<br />
^'íoz maniaz publico<br />
^oz el baño.<br />
5[:^o2 los Deleites<br />
4)o2lñ cebolla<br />
jii)c Duicrfa oeclinadon<br />
^cz la iicbza De tierra<br />
^oz el uafo ouaftia<br />
poz el laurel<br />
^02 el bigo o l^iguera<br />
^01 el pino<br />
^or el robre<br />
'^oz la rueca<br />
^oz la cafa<br />
4^02 la prouifió Decofas Dccomez<br />
©elos nóbzes q carece D plural»<br />
iiDel numero plural carccé.los no<br />
bzes pzoprios Délos .Díofes óbzes<br />
montes bofques. ríosaflas.ciuDa<br />
Des.i Délas otras cofas faluoDC<br />
las q fe uecliná cñl plural, ^ero<br />
5íDe5imos los fcípíones fabíos me<br />
telos mas étóces tomáfe poz.cóes<br />
3Los nóbzes efo mefmo ólos elemé<br />
tos.como apre % DCIOS metales co<br />
mo el ozo. i los q figmfícá cofas<br />
fecas 1 bumíDas ^ fe reDU5é ape<br />
fo 1 amcDiDS, como la pimiéta, el<br />
trigo.el aseíte. el umagre. 3lo3 q<br />
IcsalasucscsfcDCdinátábié en
tes íüarum reriímfígnífícare<br />
uolumus<br />
31íl9Ículíii9 qiioq5 cjiíae fecuntuz.<br />
5fur.uis.i.^iihu6 puíuetis<br />
jíimuij.í. 'jin-iuiDÍie.í.<br />
^ol (o\i9. ^icfper.eís.<br />
jfóemennía qucqs quac fccütut<br />
^aítia.e. C0a3a.e. dimñm<br />
5Juiicnta,fcnect9 éapí^ntía<br />
5?uga. cloqiietia. ftultícía<br />
3Vicmo2ía. pzofapía, Snfam'a<br />
€ulpa. €l)a|cta. Bementia<br />
S^ccGZciía. Hecozoía<br />
©iíigentía. sirena, ííumua<br />
íhnxz^, fítíe. lux» falúa<br />
iluL'a. >íabe8. labes<br />
3^2olC3• foboícs. ínuoícs<br />
¿)trucíJ • Xuffis. i^ílis<br />
:^auperta0. fines, rabies<br />
Sames, pnícíes. caries<br />
„ . .j j_,,.,,.„» . — , , , » ^ ^<br />
l^fticiíí. loetum. aeiiurn<br />
^olnm. feniutn. faliri'<br />
Hímim.coeniitii. batanü<br />
Slutum. uífcum. fpicum<br />
^ulgus.i. pciagns.í. uírus.ú<br />
jFas. ílefas a^ír<br />
pus. aD02 gelu.<br />
3í"2il. tiiíjíl íiibiliim ínftar<br />
3leccffum neccík allec<br />
iíDe careííbiis fíngulari<br />
3n0.afcuUna ííngulaví caresitiá<br />
dam canceílí, forí<br />
Sjupetí inferí locult<br />
libcrí poíterí coridli<br />
"^ntc^ caffea carceres<br />
d phiraí.mam mente qnDoqte<br />
mos fínífícar ptes De aqllas coíaf<br />
los maículíos tío mefmo qfe figué<br />
^01 la fangrc. poi el lino<br />
^02 el bumo. po2 el poUio<br />
^01 el eícicrcol. po2 elmunüo<br />
'J^oi eí mar. po2 ninguno<br />
"^oitUxtl pojlatartse<br />
§io6 fcmcníos efo mefmo qfe fígiié.<br />
^02 la uiD3. la glozia. la cícarfc5a<br />
ic^oi lafama.p, auarida.p.ríqja<br />
^02 la moceDSD .p. ucges.p. übí<br />
pü2 la l)uíDa.p.cloqncia.p.(ocura<br />
^.ía memoiia.p.ünaíe.p.locura<br />
l^.la culpa .p.colera .p.la locura<br />
^.el Defcorasnami" ;p.la locura<br />
rp.ía Düígécia.p.el.arena.p. írfa<br />
^.la.pzouífíó.p.la pas.p.muertc<br />
^.la éáb2e .p.fcD;p.lu5 .p.faluD<br />
poz la peítílccía.poz la cozrupció<br />
:^.ía generado .p.íeñal t)e ^CUD<br />
'l^.la bajina .p.toíTe .p. eolera<br />
J¿">o2.la pob2e5a.p.la fe.p.la rauía<br />
la fáguaja.p.BeítruicíQ. carcoma!<br />
3io0 neutros efo mefmo '^ fe ficué<br />
Hacacíó De iuísio. muerte. eDaD<br />
4:3.eí fuelo.(a ueíe5 poz lama!<br />
p.el uíDZo. cíeno.uafü finl)QDon<br />
^3.el IODO, liga efpígon<br />
:^.el pueblo.p.lamar el 1)CDOI<br />
"^Ao lidto no lidto la palma<br />
Í).lapoüze laefcauDía elíelo'<br />
^.níguna cofa poz femeíanca<br />
^.neceíarío poz faifa Dealecbes<br />
HDeíos q carece De finguíar<br />
los mafcuUnoB q carece De íígiílar<br />
^.las canasírexas.tilla í la ñaue<br />
DÍoíesDE ariba.o Deabxo .la bolfa<br />
p.biios. DecéDíétes. los CODÍCÍIOS<br />
pJos Unos. la reo: derta cueroa
jFurfurcs Icniurce manes<br />
;^'laío2C6 mmcies natales<br />
í3)ptimate6 pzimcres proceres<br />
válepzes penates<br />
daelitcs srtus<br />
íFoemenina f inguíarí carentía<br />
^rgutiae bláDíciae íUeccbzat<br />
jMncíae bígac quaciigac<br />
iiunae cctimoniae extmíae<br />
"SDiuiítae excubíae eiequiac<br />
5íeme facetíae foztunae<br />
(0cnae gingíuae inferiac<br />
í^nimtcície ioucíae infíüiae<br />
iiatebze littcrac tricae<br />
3]¡linae maríubiae nunüínae<br />
Siugae nuptíae tcnebiae<br />
^zaeftígíae p^alcrae piímícíac<br />
úluirquUiae rcUquíac t^ermae<br />
^copae. fcale copíac<br />
ílaíeiioae nonae IDUS<br />
^ieioes gentes foztes<br />
goznes nates<br />
Jíicutra fíngxilari carentía<br />
M-i "<br />
€c notiu'na quítae T)cdínafí6i0<br />
piaetefa. res. reí i BÍCS Díei qtiae<br />
í?abét numeriípluralé íntcgrum<br />
Hocatíuo carent oniívi iiomína m<br />
terrogatiua. iit qm'sc'quaUsü'quá<br />
tusiííEt nomina infinita iit quo<br />
tíamaliqíng.íikt nomina relatuia<br />
ut.qui qualis. ící nomina negatí<br />
ua ut nenio, nulue. ^t nomina<br />
üeítribuíuia.utambo uterq5,<br />
íioíatiuü tantú fínguíarc ^abent»<br />
Sjaties. pleito,<br />
J'loiaííuo 1 uocatíuü l;abet tátum<br />
€xpex o expctí.<br />
Sffloíaíiuñ. uocatíuií TÍ ablatíuií 1)2<br />
bet. fo23.o fore.afo2te.<br />
^oíatíuú accufatíuú t ablatíuum<br />
ííngulavem Ijabet.uís.uim aui.in<br />
numeio píurali íntregrum cít.<br />
ñires lürum.<br />
(^cnithni % ablaííuü fíngularcm<br />
babet.itabí. tabo<br />
^ccufatíuum et ablatíunm ííngu<br />
larem Ijabet. ^ícem a uícc.quoD<br />
pluraíí integrum cíí,<br />
HDidonem aDítione<br />
í^ocatíuií fígulaiéi pluralem. \}^<br />
bet cantum. ,o macte o mactí<br />
Jíccufatíuü pluialem tátum babét<br />
DÚO, ^uppetías. infidas<br />
^blattunm fingulareni babcnt<br />
tantum quattiioz<br />
aponte» ímpete,<br />
(íDbiíce*3¡"iatu.<br />
Jflminfltiuo '•L nccatíuo fígularí ca<br />
tetcpia.cpurptm.ab ope<br />
V loa nóbiCB uela quita Bedínad<br />
on facáDo poi la cofa % poz d oía<br />
q tienen el numero plural ¿tero.<br />
^ocatmo no tienem toóos los non<br />
bzes inteirogatiuo3.como quíé :^<br />
qiial^ quátcx i los nóbzes infmí<br />
tiuos. como íílguno i los nóbzes<br />
relatíuoü'como el q quali los nó<br />
bzes ncgatiuíis.como nígiío 7 los<br />
bzes oifíributiiios.como ambos.<br />
J^ominatuio fclo od fíngulat tiz<br />
nen.^oz bafcío .poz cofa pzefére<br />
2lomíatiuo i iiocatíuo folo tiene<br />
P02 cofa fui efpetanca<br />
^íloíatiuo iiocatuio 1 ablatíuo tíe<br />
nc. poz la foztuna<br />
*ü 1 uminatíuo acufatíuo 1 ablatíuo<br />
tiene end faigulaz poz la fuerca<br />
tnú numero plural es entero poz<br />
las fuercas,<br />
dJcítíuo i flblatiuo oel fígulazTolo<br />
titnz .poz fágrc cozrópíoa<br />
píccufatíuoi ablatíuo oel fíngii<br />
lar tiene poz la. «i^es el qual es<br />
CUICTÜ tnú piuml<br />
poz d ponerio<br />
^ocatiuo fígular % plural folo tíe<br />
ne. poz acercentaoo en lürtuo<br />
^iccufatíuo oel plural fola mete tí<br />
enen oos.poz aíuoa.poz negacíó<br />
p^blatiuo Del fíngulat fola mente<br />
tienen quatro.<br />
poz iioluntao: poz ímpetu<br />
poz obftaculo. poz nacimííto<br />
lílominatíuo 1 uocatiuo od •Axi'^'á<br />
lar no tiene poz el aíuoa
(Dnug.ctí0.<br />
De piaeterítís u^rbozu p2<<br />
mae cóíugarionis.<br />
Kaeteritü pfecttim piímat<br />
p coiugationíe míttiturmauí<br />
utaino.amas.anjaiií.Cxdpííítur;<br />
írepo.crepae.crepm.<br />
^iibo.cubaB.aibuu<br />
iLono,tonüe.tonuu<br />
Sono.fonaeionuú<br />
ÜPomo.Domas.Domuú<br />
Heto.uctas.uetuí,<br />
Seco.fecaB.fecm.<br />
71i1íco.nüC90.m5ciu.<br />
íFríco.fcícas.fiicm<br />
^lico.as.plíciií ucl plmvd<br />
aieco.as.necuí nclneíauí<br />
3uuo.1u11a0.mui<br />
gjtcftaa.fteti<br />
SPo.uaa.DeDi<br />
5^e p2acterítÍ0 fecun^ae.<br />
zaeterítuní pcrfectum íecuQ<br />
p cae cóiugationís míttituc ín<br />
m.Díueifa0.ut Doceo.ea.TJocuú<br />
¿jccipiüíurpauca exeütia in.fi.<br />
'^rDeo.arDes.avfí<br />
31ilukeo.mulce0.mulfí<br />
3/\ÍDeo. riBes.rífí<br />
53uax)eo.fuaT)C0.fuafí<br />
5Io2queo.to2ques.toifi<br />
plgeoiaige^.alfi<br />
jFulgeo.fuigce.íiiiíi<br />
S^urgeo. turgce.tutfí<br />
Jtergeo. íeigcs.tcvíi<br />
muigeo,mulgc0.mulfí<br />
Hrgeo.uvgea.utfi<br />
Jnüuigco, in-oulges.íntiulfí<br />
Jljlanco.manes. maníi<br />
^aeteo.ljaeves.baefi<br />
^ozbeo.fozbesio'pfúttel fo2biií<br />
^02 la carga,<br />
:Í?o2 el laDo.<br />
Délos picíerítos 0100*^.03<br />
oela pzimera cóíugatíon<br />
(¡El pzeteríto perfecto Déla p2ímera<br />
cüJiíngatíon Tale enauí afí como»<br />
pozaniar. ©acanfe.<br />
^02 vcbétar fonáuoi<br />
Í3o2 írauar.<br />
:^02 fe acofíac.<br />
5^02 tronar<br />
^02 íonat<br />
po2 Doniac<br />
y>oi ucDar<br />
^02 coicar<br />
^02 refplanoefcei<br />
:^02 fregar<br />
'4^02,plegar<br />
i^ 02 matar<br />
^02 apuDar<br />
^02eftatenpíc<br />
1^02 mx^<br />
Dclo0 pterítO0 ida fegüüa<br />
íElp2etetito perfecto Bclafeguntia<br />
cóíugacion fale en.uú apartauas<br />
coniopo2enfeñar*<br />
^acan fe pocos que falen triyíífi<br />
•poi aruer.<br />
^o2balagar.<br />
^02repr.<br />
^02atra^er o íuüusír.<br />
^02 t02cer o ato2mentat.<br />
~:^02 fe enfriar.<br />
"^02 refplanxjefcet.<br />
^02febmcbar.<br />
:po2 alimjpiar,<br />
^02 ozTJeíiar.<br />
^02 coítrenir.<br />
^02 regalar o Dar obia.<br />
^02 queDar.<br />
^02 fe allegar.<br />
^02 íoz^ev.<br />
* ^ - ^ J<br />
r.
l'l I' ^<br />
gubeo.íubes.íuffúp •ouplíxl^;<br />
C'xeuntía ín xí.<br />
^Fngeo.fríges.ftíxt;^<br />
íóniueo.cónmce.cónúí<br />
^íugeo. auges, auxí<br />
1lugeo»lug€6. luxí<br />
31ilulgeo. mulges.mulxi<br />
^uceo.luces.hixí<br />
C-xeuntía ín DÍ.<br />
HÍDeoaüt)C0,mDÍ<br />
^focoSfoce* kví<br />
^trÍT5eo.ftríBcs.ftríi5t;<br />
^2anDeo,p2áüe3, piaiiDú<br />
3X1o2üeo. ino2De9»momo2T»í<br />
Spont)eo.fponx)e0.fpoponDi<br />
itonDeo.toíiDes.totonBÍ<br />
^cutjeo.jjentjes.pepcnm<br />
|n euí.exeut cópoíita a leo la;.<br />
íEtpIeo ples.ut»<br />
H)clco.Bcle3. Deleuí<br />
^niplco.íntples, ímpleuí.<br />
(Laepío.cepÍB.cepí<br />
Sndpío.íncipís.incocpi<br />
3n río,parío-parís. peperí.<br />
3n tío. qugtío quatís qtiaífí,<br />
ín.uo^Díuífas, excút ín.m.iit<br />
^Mnnuoannuís annuí.<br />
jfluo túmcn facít fluxí«<br />
^tvuo quoqs facít fttuxt<br />
^liiofadtpluiií,<br />
Sn.uo.líquíDam n itocalcm«<br />
íLínguo.tínguis.tíiMíi<br />
3línguo«língiiís. línxí<br />
íoquo. coquis, coxí.<br />
11inquo.línqmd.liqui<br />
fn.uo. cófonantemitiocalem<br />
^DIUO. uoluís.iioluí<br />
^o!uo.foltits.folui<br />
HÍU0.UÍUÍ5.UÍXÍ<br />
5n.bo.oeííneníía<br />
^críbo.fccibís.fccípfí<br />
3ilubo.ntjt)is.miipfí<br />
'^ibo. bíbís. bibí<br />
¿cabo.fcabís.ícabi<br />
Infco.Defínétíamíttüt íit.iií.0*<br />
ablata.ut.pafco. pafcí0.paui.<br />
^líter tamcn exeunt.<br />
^ofco.pofcÍ9,popofcí.<br />
S)írco.mfc{9."0ÍDid.<br />
3co.ía9.ící<br />
^inco.níncÍ9. uíd<br />
^afrco.pavds.peprí.ucí patfí<br />
é^íco.DÍcís.mxí<br />
"SDiico.midd.üuxí<br />
¿aeDo.caenís; caefíú<br />
¿aüo.caDífl. cecÍDÚ<br />
y I y •<br />
jfeenDo.tenDÍs.tetenDÍ<br />
ClauDo.clauDÍs.claufú<br />
2PÍUÍD0.üíUlt)ÍS. í)ÍUÍfÚ<br />
I^IauDo.plaiiDÍa.plaufí<br />
ÜllDO.lUDÍS.Íufí<br />
liaeDo.laeDís.laefí<br />
dí/\aDo.raDÍ9.rafí<br />
3í\oDo. roDÍ0,rofí<br />
5£ruDo.truDÍ0.trufí<br />
í^aoo.uaDís. uafí.<br />
ÍUÍJO.CUDÍS.CUffÚ Ud CUDÍ<br />
Compofita a DO uas.gemínaTit in<br />
pzacteríto DÍ.ut traoo traoíoí,<br />
^n gcBcfíncníia. ímtcuntúi.sí.ut<br />
:pín.go,pingíí,pínx:í<br />
•^Jiíei* íamen; ctcunü<br />
g?pai*go,lpargÍ0. íparíí<br />
illecgo.inecgis^merfí .<br />
JCergú.tergís.tcvfí.<br />
•^go.agís.egí<br />
-ilcgo.iegÍ0.legí<br />
5fíangoiiangÍ3.frcgí.<br />
^ango.pangio.pcpigí uel panxfi<br />
pungo.pungís.'pupugí uel }^úxi<br />
ítango.taíig(3,tctigí<br />
5?! bo-Diio repetí un tac £crmí!iata¿<br />
Ílratíautrabí6.íravi<br />
•^cbo.iicbía. ucxí<br />
|n.lo.Defí¡icntia míttút m.uí.tit<br />
Holo.ms.uolm<br />
|cí{ítet tamen exeunt<br />
JaUo.falU3.fefeIh<br />
^ello.pellía» pepuU<br />
SoIlo.toUÍ0,teeulí<br />
:percello. pceUís pculí ticl pciiífú<br />
éxcelloas.exculíuel excclliú<br />
S)alo»íaIi3* falí<br />
'|é)fallo.Í3. pfalíí<br />
^dioá8.uulfí<br />
^02 tuhüíC<br />
^ozmataco^erír.<br />
^ozüatlugaí<br />
^02 caer<br />
^02 peer.<br />
poi eftenDcr<br />
^02 cerrar.<br />
^02Departir«<br />
:Í£)o2Darfauo2<br />
^02 lugar oebecíjo*<br />
Í3o2 Dañar<br />
:poi raer<br />
^02 roer<br />
^02 empujar<br />
^02 ir<br />
^02 berír;<br />
áloíJ compueftoát)eí)d,TJoblanen<br />
elpzeteríto Dúcomo po2trefpafat<br />
HosacabaDOd enj3o.ecpanenxú co<br />
mopo2 pintar<br />
^ero en otra manera falcn<br />
Í^02 Derramar<br />
^02 anegar<br />
^02 aUmpíat<br />
^02 liaser<br />
^02 leer<br />
^02 qucbzar<br />
poi plantar o partear;<br />
^02 puncar<br />
^02 tocar<br />
(Bn bo.Dos fe bailan acabaoosj<br />
j^02 traer arraftranoo.<br />
^02 lleuar en algo<br />
3lod acabaDos en lo.ecbá eipzetetito<br />
en.luí.como p02 querer<br />
l^cco en otea manera íalen?<br />
:po2 faltar<br />
^02émpuxarc<br />
^o2alqar.<br />
^02 betír<br />
^óztenct cxcellentía<br />
^02falgar<br />
^02 cantar<br />
1^02 artancat
3n mo -Defínétía, txcút InUmaif^<br />
ut ^emo.gemís.gemuí;<br />
^Itter tamen exeunt<br />
€omo.comís,compfí<br />
SDetno.xjemís, Dcmpfi<br />
5>umo. fimns. fumpfí.<br />
^2omo,p2omí0.p2ompfí<br />
^lemo.pzemís. pzeffi<br />
íEmo.emís. emí.<br />
5n no Defínentía paucafunt<br />
^ono.ponifi.pofuí<br />
tíígno.gígnw.genuí<br />
^ano.canís. cecíní<br />
5£emno,teninís.. tempfí<br />
^íno.fíníB.míj.<br />
íerno.cernís. creiü<br />
^p€rno.fperní3. fpzeuí<br />
^tecno.fternis.ftrauí<br />
3n po.i)cftnemia eximt ín.pfi.ut<br />
^crfo.ts.ucrtt<br />
^terto.io.ftettuí<br />
31¡leto.ís. meffuí<br />
j^eto.ís. pctiuí<br />
^i(toÁ0,(titi,ud (ten<br />
Jn.xo-Defínentía DÚO íunL<br />
TiltxoA&Mtxuú<br />
íícxoAe,tcxuí<br />
íPc pzetcrítíB (juartac;<br />
3rvaeteritu pctffectum quatac<br />
p coníugatíoníe cxít ín/iuí, nt<br />
jíluDío auDÍB.autJÍuí<br />
j^líter tamen exeunt<br />
Sando.ís.fanxí.<br />
'^indoAsMínxú<br />
&Uo.ís. íaliií.<br />
iHmícío.ís.amícuí.<br />
^enio.ís.ucní.<br />
ÍDnrpcrío.ió.compcrír<br />
3(\eperio.is.rcpperí<br />
Siepío.ís.fcpfí ucl ícpíut<br />
J^auíío.ís.ljaufí uci l^auríufe<br />
.juicio, fulas, fulfí<br />
ifardo.ta, facfi<br />
3í\aucío,;c»raurí<br />
S?i^n£ío.i6ÍcnfL<br />
íDc fupínís<br />
crba míttctia pzactcrítú in bU<br />
u míttuiít fupína aoíuncta<br />
tum.ut bíbo.üibi.bíbítum.<br />
5n cí, mítterttía piaeterítum oceüt<br />
ííí.ctum.utiaao.fcd.factum.<br />
B,n m.míttentia pzattccítü excut ín<br />
fum.ut uíüeoaiíDÍ.uífum.<br />
j^lítec tanien exeunt.<br />
jCunoo.ís, tututJÍ íufií ueltutifú<br />
íCcntko.ís.tctenBí.tenfü ucl títñ,<br />
émÁs.cTiUtíum uel eftum.<br />
jIpo.DaB.De'Di.'Daíum<br />
^, gemínant in íupíno<br />
•;LUI3O,¿0.CUÍ)Í. cuífum;<br />
3^02 boluet<br />
if^ii roncal;<br />
^02 fegar<br />
^02 Demanüat<br />
i^oi pzcfentat.<br />
^09 acabaüoa emxcKTn^ronC<br />
^02 írauat<br />
po2 tcxet.<br />
ilDeloé p2etcríto^T)c!a qmcctA<br />
(Bl p2eter(t(y)etfecto üela cjuattacS<br />
íugacíoiT faie en.íui.comó;<br />
poi oj?r ^ "<br />
:pcroenotra martcraíalou^"<br />
4^02 eftablecec. .^ '<br />
po2atat<br />
po2 faltac»<br />
^ozcubizít. "<br />
^02 uenír<br />
Í3o2 bailar; . '<br />
^02 aquello mefmoe^<br />
^02cercaí: - •<br />
3(^02 Tacar<br />
^32foftentar<br />
^02 recalcar. \ - .<br />
:po2 enronqueces<br />
^02 fentír.<br />
üDeloa fupínoá<br />
. os uerbos q ecban erps?ter(to<br />
I en bí. embtan el fupína añaoi<br />
ení)otüm;como po2bcucr.<br />
5.03 que ecbá el p2eteríto en; d.fal2<br />
en ctum.como po2 ba5er.<br />
5lo0 que; ecbá el p2etcríto^nT>í.rall<br />
en íum.coma po2 uer.<br />
pero en otra manerafalcn.^<br />
^02 tUnDÍt<br />
^02 tentjet<br />
^02 comer<br />
Í^02 Bar<br />
^a,s.T)oblanenel fupíne<br />
^02 bedt
S?.dnüo.ís.fctoí.fd(Tum<br />
jFinDo.ís.fíDí.fíffmn<br />
y^auDo.is. panT)í. paffamJ<br />
jil.amítíút í fupíno fupíaia cura<br />
jFunT>o.i0.fuT)í.fufum<br />
ílunDoae^tutuDi tuíüucl tunfü<br />
In.gi.míttétía pzactetítú pauca füt<br />
í:ango.í0.tetigí.tactum<br />
^ango.í6.pepígí pactum<br />
JFrango.is.fregí fractum<br />
^gío.ts.fugí,fagitum ^<br />
Íego.Í9.lcgí Icctum<br />
^mgo.iQ-pupugí púctü<br />
^n.íi.mitctía piactentú pauta ffít<br />
jfallo^ís.fefeUí.falfum<br />
^lo.ífiiaU-íalfutn<br />
11 l^L-x<br />
(¿Jercís.gcffú gcftum"<br />
Koiqixtoxe.toiíi toitú vtd t02fú«<br />
ífulctoás.fulfí fultum.<br />
^rríoáa. fedí.fartum<br />
5ferrío.Í0Íátíí fartum<br />
Canibío.í0. camprícampfum<br />
Sripfí.Tjefínttísi exeút|ínpttun.ut<br />
ílubo.ís.nupfí nuptum<br />
^n tí^Dtftnétía pauca ÍM<br />
^to.ftas.ftetí ftatum.<br />
^ífío.ftítí.fíatum<br />
Jn.xí.Defínentíamíttunt in ctiim<br />
ut x>ícoAs,-Díxúxtktnm<br />
jHU'terfamen eteunt<br />
jQexo,nexÍ0. ncxum<br />
5Fígo.figís.fixí. fíxum<br />
5(uo.fíuÍ8.fíuxí.fluxum<br />
3i7.abüciunt ín fupíno<br />
3^ngo.píngífl.pínxf.ptctii<br />
«5triner ,^^|<br />
:a^ero en otra manera fa(m<br />
^^Qzcaer.<br />
I^orarrebatat
I -t- I iícs<br />
mefa40.incffufntcfftt<br />
(Tonfirfp.is. confíilui, ronfitknm-<br />
texo.ía;texui.textmn<br />
(íDcculo.is.Gccului ocoifftim<br />
p>inío.i^ptnfui.pínfít? ucl pínfá<br />
21ecto.Í0.nexm. nctum<br />
l^ectoáe.pexm. pocum<br />
5n.uí,Definentía.exunt in fum*<br />
uí amca^^amam amatü<br />
^líter ta»ien excuní<br />
jf^oto.a&petaui potum'<br />
3lauo,as.lfluí lotú uel lauatu-<br />
(Ii5ran\matica:<br />
Q.ue cofa es gramática:<br />
^fcíentia ue bien bablar i bien<br />
efcnuir cogiDaDl'uío'iautoíinau<br />
oelos muF enfeñaDos varones^<br />
H)e TionDC^fe T>Í5e grammaticatüe<br />
gcámatis que quiere üQíir letras<br />
como fcientia pe letras
(Y<br />
íSLuotuplcx eft gramática ^Sluín tí<br />
íiano auctoze Dupléx ^J^iííonce<br />
qiwe ín enarraní)Í9 auctozíb^ uec<br />
faturaD ímítaticncm piopofita.<br />
d't metljoDíce quae artís pzeccpta<br />
contínet,<br />
O^uotfiTt partea pzaeceptíuae grá<br />
matícae t (¡luaítuoz. oztí)ograpljí<br />
a cuí icfponDet Uttcra. pzofoiDia<br />
cuí refponDCt fpUaba.ííEípmologia<br />
cvÁ rcfpÓDet Bíctío ^^pntaxís.cuí<br />
ccfpoiiDCtozatíonís conítrucíío,<br />
H)e oitbogcapijía<br />
7 líttera.<br />
uíD eft o2tbograpl)ía: Scícrr<br />
q tía Docens quibus lítferis<br />
q«acq5 Dictio ícnbtnDa íit.<br />
(BHDC DÍcituc O2ti3ograpl)ía:ab ot<br />
thoQ rcctum i grapljo fcribo qua<br />
fi fcíentía recte fcríbcnDi<br />
C¿1 uno eft lííteva: Hox que ícribí<br />
poteft íntimiDiia.<br />
*ánx)t matnx Itttcvar^Iíturis qo<br />
«tÍQniín tabiiíís cctatía íctibetc<br />
íolebantipofteaDelere.<br />
ííliioffíítUtterae !n iifuapiiulati<br />
nor»: "SDuae 1 iiígUi i.li.quacnon<br />
eft títteva (cTi a{\nx?.tAon\9 nota<br />
(¡luot genera funt líttit.írum<br />
1)uo,'Bocale3,T[ íonfonátcs,<br />
(S^uit) tít uocalis: i.íttera quae p fe<br />
7 purapzonundan poteít.^iiDC<br />
1 uocalíB Dícítur qó per fe ípfaní<br />
uoceni !?abcat.<br />
uluot funt uocaíe3.Se,t.a.eXo,ij.<br />
pprílonfíuegraecunu<br />
(Üuto eít cofonáa, í ittera quae nífí<br />
fedat uocalem per fe pronunciará<br />
nó poteft.'^nDe 7 cófonás uícítuc<br />
quoí) cu «ocalibus fonet»<br />
€lmt funt cófonantea» Síetecínic<br />
b,c.D.f.g.l2.Um.n.p.q'r.f.t.Xo.<br />
^uat fñt ípecíes confonaímÍDuae<br />
nouem mutac ,b*c.t) «f.g.íz^p.q^t.<br />
ítn qntaapartea cita la gramática:<br />
^oz autoiiüao De úluítihano cu<br />
Bos. 35ííto2íaq negocia en Dccía<br />
rar loa poetas pueíta pa imitació.<br />
V la otra metljoaíca la qual contie<br />
ne loa pieccptos uel arte.<br />
Cuátasfonlas partea Dcla grama<br />
tica que ua pzeccptoa: Q.uatro.oz<br />
tbograljia ala qiial refpÓDe la letra<br />
3^2ofooía ala qírcfpÓDe la fpllaba,<br />
íEtpmología ala ql refpÓBe la pala<br />
bza.girntatíaala qlrcfpóüe la có<br />
ftrucíó -oh croa SPta oztl^ogra<br />
p^ía % letra,<br />
ue cofa ca oit^oi^rapiíía.^jci<br />
(j encía q enfeña có que letrao<br />
caoa palabra fe ^a -ot eícríuir<br />
HDe Dóoe fe DÍ5C o2tl?ograpl)ia:DC oi<br />
tl)of qafirec^o tgrapqoqj efcriuo<br />
como cíétía pa tui^A mete cfcrm.t<br />
€lutcoh ea letra: "j^oíqíepueoe<br />
efcnuiri no partir,<br />
'M>C BÓoe fe DÍ5C letta.'oíaf racüuvaf<br />
nniñ [na sHfTiins eu tabla? cuccra<br />
Daa folia efcríuir.i Dcfpuearaer,<br />
í^uáta
^qjtc fcmmoc9les.I.m«n.r.f.x.5«<br />
Cí-iíaretiícütur mutae. íSluíacom<br />
paratíone uocalíú % femíuocalíú<br />
ní^íl p2ope íonft.<br />
(^uare Dícutut íemíuocaledrqz íío<br />
nozítate pzoxíme au uocatf aceüáí<br />
Q.uot aca43ütlítterae,(S9iuíque.no<br />
mc,fígura.poteftaf. cognatio.otuo<br />
(StuíD eftnoméllíttcra. Hocabulü<br />
quo unaquaeqs appellatur aü alia<br />
tum líttcra:^.Difcrcttoné.<br />
(SLUÍB eft figura í Uttera. €ms ne<br />
íctíptío certís líniamctts termía<br />
ta.puta lóga.rotunDa.ti2cuís<br />
QMXH eft potcftaa í líttcrat^pfa lít<br />
terae pzonúciatío piopter quam<br />
1 figitrae-í nomina fütínucnta.<br />
(Jlníí) eft cognatío í littera. quaecá<br />
affmítas qua alia í aliam comnrn<br />
íatut, aut per ínterptatíoné ut a<br />
Xi-m. leoa4aut per Diríuatíoneni ut<br />
a íego toga.aut per cópoíítionem<br />
natíoné ut a fado fecí.<br />
Q^uÍD cítozoo I Iitíera,3ñiaííoíma<br />
ftrás quae piaepontquae fubfeq<br />
Debcat^ín pzonútíatíonc<br />
C^ui3 tú. Gmo'in nocalílJUú. íSluoo<br />
cnm ín •Dipl)tl)ongon coeunt quae<br />
Dá íemper p:aeponütur.ut.a.o.j?.<br />
qiiaeoá femp poícponútur*ut.í.u.<br />
quaeDá aliquáDO pzaeponütur alí<br />
quáuo poftponütur,ut.e,<br />
ííluiT) eft üíp^í)ó2U0, Conglutina<br />
tío.oua? uocalíum ín caoem fj>Ua<br />
baíuámmretínctiü.<br />
"^xmt -Dicítur Dipí>tI)onguf*at)fo qd<br />
eft bísipbt^ongos íonus quafí<br />
Dupler íonue<br />
íSiuot í^t Díp^tí>ongí quíbufi utun<br />
tur latiní. fcx»ac.ubí fuppzímítut<br />
fl.etpiofertur.e.ut muiae,au«ubí<br />
piofcrtur,a/írapítur,u.utauxíío.<br />
•••I 1 1 i,<br />
^ittt femmocale0.Um.n.t.f.r.5.<br />
gozque fe DÍ5émuT>a0.poz que en<br />
cóparadó oelas uocales 1 femiuo<br />
cales quafí ninguna cofa fuená<br />
^ozq fe 015^ femiuocafo»po2q en fo<br />
naz mu^ cerca fe allega alaf uocaüs<br />
(^uátod accíDftes fó los ?Ca letta^cí<br />
co;nóbzc,fíguiapo6zpa2ítefco OZDC<br />
^ue cofa es nóbze éla letra^uocablo<br />
poz el qualle llama caüa una para<br />
. apattamiétoi celas otras letras<br />
^ue cofa es figura élaletta; ¿uipi<br />
turapoz dertof traaos étermiaüa<br />
como lu¿ga.rexióT>a4iequeña<br />
^ue cofa es pox>er üa lma.la mef<br />
mapzonücíacid ota letra poz la ql<br />
las figuraf 'uióbzef fuero ^tlaüos<br />
íStue coCa es parétefco 2la letra:\)na<br />
cercaníüaB pozla qlvna femuDa<br />
en otra*o poz interptació como ne<br />
lioaleDa.opoz Díríuacíd como Be<br />
cttbzír cobertura.opo2 cópofidon«<br />
como nt amigo enemigólo poz éclí<br />
nadon.como oe l^go ^Í5e.<br />
fiSiuc cofa es ozt)é §la ieítap 3f\a5on<br />
que .Demueftuql fe |^a Depponer<br />
1 ql De poftponer éla pzonúciació<br />
^ual etf la ozüé élas uocales: ^ue<br />
quanT)o.fe arütanenuíp^t^ongo<br />
v>nás fiépzc fe pzeponf «coino,a«o.p<br />
Dttas fi^ze fe poitpoiié comoa'.n«<br />
otras alas uQes fe p2eponen.ala«<br />
\>e5e0 fe poftpon^como»e;<br />
^ue cofa es uip^l^ógo jtivútdxtiim<br />
to üe oos uocafií. las.quaCs en v>na<br />
mefma fpUaba tiene fu fuer^.<br />
5Z)e oóoe fe tti5e Dip^tl;ógo*De oís q<br />
es DOS ve5es. % pl^t^égos fó como<br />
fioirefesDoblaDofon<br />
tÜXuátos fó los Dtp^t^ógos ise q vfá<br />
loslatínos*fds,ae.DÓDe fe calla la<br />
a.i pzonücía la*e. como mufae.au<br />
tóoefe panuda la a'{arrebata la.u<br />
ícíiío auTíio*<br />
n
cLühi fxippzítnííf.e.i pzofetfur.f.<br />
ut pcíí)ei.eu.iifai pzofertur.c. i ra<br />
pitur.u.ut pétí^eus.pí.Víbí iittflq5<br />
iiocalí0 ínA, longü pzofctíur, «t<br />
Ijarppía. oe ubi fiippzímítut.o."%<br />
p2ofcrtur,e.ut poena.<br />
Q.im cft OÍDO ín cófonáííbüsrquoí)<br />
pluce8q5tre6 ndpcffútplaecete<br />
ve uocalé. neq3 quá totiD^ fuccene<br />
re. iit fcrobs fttrps* €t quot) fí fe<br />
qucns fallaba ínclpíat a uocalí:ne<br />
ceífe eft maeccDfté ín uocaíem ÜC<br />
ííncre. ^noüq$fí pzaecetjégfüla<br />
ba í cóíonáté Definíí:neccífe tít fe<br />
quété a cófonátc icípete. (íluoí}q5<br />
nó eft ncceífe fí feqns fpllaba a có<br />
fonáte íceperít pzaecctjeníem ín<br />
cQfonátem Defínete; tp^uaeregu.<br />
lae íút uere ín Díctíoníb^ fimpliá<br />
^u^nion tamen ín cópofind.<br />
Wc pzofoDÍa 7 (p\hhZr<br />
«ÍD eft p2ofoDÍa: ^cíctía t>e<br />
q móítxís quo accctu quaeqj<br />
DÍCÍI0Í8 fpUaba pzofetatur<br />
(^ nue DÍcítur pzofoDÍa a pzos ax) i<br />
oce cátus quafí ,accent^,quoD latí<br />
niíú npcnlationf^ tum tenozem<br />
tum tonu íntcrpzetaíííijt.<br />
JSIUÍD eftfrl!aba:€5p2ebéftDlíttcra<br />
TU enücíata qiiae uno accentu a<br />
uno ípírítu ínDíftátet piof ertur<br />
HnDe Dícíturfi?Uaba:afj>llabíngra<br />
cce quoo eft copzebráerc.<br />
CS-uot accíTmntfplIabaetquattiioz<br />
teno2.fpírítu0»tépus.nnmerti8<br />
(^uíD eft teno2 í iVllaba: IHOD^ q»<br />
aiit eleuatur.aut'Dep2ímítur.attt<br />
eleuatur Dep2Ímífcurq5 íímul<br />
íS^uoí funttenozes: jEres» acutus<br />
quo f:pí!aba eleuatur/
tc\LhuetT)a<br />
Dcra ozígen ufes liciones;<br />
Ctue cofa es figura éla oícíon; \>na<br />
fozmapozla quallaDidon Jimplc<br />
fe Díftingue XJXSÍ cópuefta<br />
(Slue cofia es ozDé élví Didórqualíoao<br />
poz la qual éla ozació \)na fíépze fe<br />
6Done,otra fíépie f^e poftpóe, otra
i"y<br />
piiicpoííut moT5opoftpomtwf.<br />
'i^atiCy oroióquot fúttíDcto.nomé»<br />
pzonomé. iierbií. parttcipíú. pzae<br />
poíuío» aDuerbmm,^ ínteríectío;<br />
coníüciio,<br />
íSluot íííc píes ozitlonÍQ jyccUmhí<br />
lee: (¿lumiioiMomt pzononien;<br />
uexbü, paitídpíü»<br />
Q-uot (lint ptcs ofom's ínuedínabí<br />
íe0:(íli;atuo2.p2aepofttto;aDuei:b;<br />
pniantericctío. cóiúctio*<br />
íDe nomine<br />
ufa quacjpar0 ofonís eft:<br />
m jClomé, ÍS.UÍD c nomen:<br />
prtvs ofonte oeclínabílts co2p'''auf<br />
ré pjopiíe cómüííer ñc íígmfícás.<br />
y nó oídíf nomé: ab onoma gcae<br />
cerquDí) latmc ínterpíattir nomc;<br />
íBiioíuple?: eíí nomen:í2)uplex: fub<br />
ftatmií 1 amectiiuT:<br />
í?-ui5o t? uonté fubftátmu: quoo vt<br />
címatar per \>\\ú artiniíu nú per<br />
OU06 íátúait baec ínufa-j^íc i ba?k'3 tcrnúatícne0.u£ W -^ b^iec<br />
'7 ííoc foellt.bonns.bona, bonii<br />
llQufa í^itur qó ñn eft.íubfílduiíp<br />
SOomíni qá acdoút^ex.ulualuaíí<br />
jTpecíeís.gcn^; numeras. figuta,ca<br />
fu0 cu uedínaíionc»<br />
une: qnoo plud<br />
hilé cOiienít.ut mvifa caUíope.clío<br />
'S¡íluk í^tíur a\f i\\vt^tie:CómüÍ9,<br />
í¿Hú^J é jped€¿5 í nomine, SIUTJ quo<br />
piímUimmt wmitn a •oettuatíuo<br />
a v>C5 es fe ppóe a \)e5e0 fe poíípóc<br />
íSluátas fó las píes oela ofon:ocbo.<br />
n5b2e,p2on5b2e.uerbo.partídpío<br />
pze^oficíon.aDuerbío,ínteríedon<br />
coníúcíon,<br />
Guatas fó las ptes uelaofon que<br />
fe.uedínl:quaíro. nomb2e. pzonó<br />
bie.uetbo.pattícípío<br />
íStuáías fon las ptes uela ofonque<br />
no fe T>edíná:quatto.p2cpofídon.<br />
aDuerbíoánteríerí6,cóíüdon,<br />
•Del nóbze.<br />
ufa que ]^tz tsela ozacíon est<br />
m ISlombic^nt cofa es nóbze<br />
ptt ufa ofon q fe odína % fígnifica<br />
cuezpo o cofa p2op2Ía oconrú niéfe<br />
53)e Dóüc fe uíje nóbicíó onoma en<br />
griego q en latín fe bueluc nóbze.<br />
«IT-n qntas manezas es nófaie;£ní>os<br />
fubftáííuo T. aDiectiuo.<br />
Species nomíTiú quoí funt: Duae<br />
pzímittua qu9c aliüoenó tral)ítf.<br />
ut mona. iDeríuatíua quae alíú<br />
ue Dmuatin:.ut motan^ a monte,<br />
3)nnía ígftur cuí^ fpedcí LUDcríua<br />
tíuae fpeaeí.oídtur ení a mofo qó<br />
é interrogo uelínquíro;<br />
l)eriuatíuoíí nominü quotfuntDÍ<br />
f erenftaerJlouem .patronímícuní<br />
poffeífíuimi. üenomínatíuum.<br />
Dímínutiuum. conipatíuú. fiiper<br />
latíuñ.'{)bale.ptícípíale* au^Jbíale;<br />
(^uoü.c nomé patronpmícü: quno<br />
fignífícat fílíü uel filíá nepote ucl<br />
neptem uel alíquem ex poftetia<br />
iUíu0 aquo oeriuatur.iJt pzismí<br />
DCd fítiud* uel nepo0. uel alíquís<br />
cxpofterrépziamu<br />
í^uoTí é nomen poffeífíuú: quoü di<br />
geítíuo pzíncípalís figníficataltqd<br />
ex íís quae poifÍDétur.ut cuauDZi^<br />
éníís.piü raanBzí enfís.<br />
íSluoDf nomcuenomínatími: quoo<br />
a nomine t>£úuatur:nó ab aliqua<br />
fpecialí fígnífícatíóe^ut a íuft ^ iuf<br />
tíiía.a faptend fapiétia*<br />
(Sluoo c nomen Dimínuíiuú: quoD<br />
fignifícac Diminutioné fui pztnci<br />
palís^utategereguluB.<br />
O,u0D énomS .cóparatiuü: quotj cü<br />
tnteUectu pofitíuí uel aliquo píici<br />
peíéfus pofítiui fignifícat magís<br />
aouerbíúáuftioi magío íuftue m<br />
feriormagisinfra»<br />
(^uoü f nomen fuplatíuú:q6 aD plu<br />
res fui geneiís cópatü oninib'^fu<br />
pcrpoítur.uelper fe pzolatúfígní<br />
fícat quantum pofitíuum cum<br />
^oc atjuetbio uabe.ut plato grae<br />
C02Ü ooctíffímus. plato Doctifíim^<br />
iDeftualoeuoctus.<br />
(SS.uo'D I nomen uerbale:quoB a uec<br />
bo Detíuatuif.ut a íabozo íaboz<br />
f L IJ I /í.^<br />
^"y<br />
íELuátas fó lae fpecíes DÍOO nóbzcs,<br />
DOS: piímitíua q De otra pte no fe<br />
óriua como móte.il)eriuatíua q Ü<br />
otraptefeóriua como montañés<br />
ue monte.<br />
jpüs mufa De q i^itáz esrola{^zát<br />
Deríuatiua, pozqfeDise De mofo<br />
en griego q es pgútaro inquírm<br />
í^uátas fó las DifeiéciasDelos nom<br />
bzes Deríuatíuo0:uueue. patronp<br />
mico» poffcffíuo, Denomínatiuo»<br />
Dímínutiuo.comparatíuo, fupctía<br />
tiuo.t»erbaLparticipialaDiiUljial<br />
@.ual es nóbie patronímico:el que<br />
fígnifica Ijpio o t^j^ia nieto o mera<br />
o alguno Dfos DeícenDientcs Dea<br />
ql De quié fe Deríua. como piiami<br />
Des brío o nieto o alguno Dios Def<br />
céDientesDepiiamo.<br />
(Stual es nGb:epoffeffiuo:el q concl<br />
geítíuG a fu pzicípal fígnifica algo<br />
pfas cofas q fe poffeen. como el cu<br />
chíUn euanDZCs poiDceuanDzo<br />
Q.ual efnóbze Denominatiuo:el q fe<br />
Deruia Del nóbzc, no De mnguna<br />
efpecial fignificació. como é lufto<br />
iufticía.DC fabio fabÍD02ia.<br />
ÍÜlualesnóbze DÍnünutiuo:€lque<br />
fígnifica Diminución De fu piincí<br />
pal como De uv rebino»<br />
4¿ual es nóbze cóparatiuo:el que có<br />
la fígníficacíon De ÍVL T^oíitixxQ o oe<br />
cofa puefta en lugar De pofítíuo fí<br />
gnífica cfte aouetbío mas. como<br />
mas íufto.mas abaxo<br />
íHual es nóbze fuperlatíuo: €\ que<br />
cóparaDoamuclJos De fu genero<br />
atoDos fcfobzepone.opoifi folo<br />
pzonúciaDo fígnifica quáto fu po<br />
fitiuo ,CD tkt aDuerbio muj?,como<br />
plato D tODos los griegof maf Doto<br />
o platón Doctíffímo qsmup Docto.<br />
íEual es nóbze uerbal: €lq feoerí<br />
tía t iierbOíComo t trabar trabaio
;i ^'<br />
Q-uoü í nomen partírípíale: qnoD<br />
a ptícípío Detíuatur. iit a Icctus<br />
lectoz.i Icctío.<br />
iíluoD é nomé aüuerbíale: quoü ab<br />
aDuerbío Deríuatuv. utaperéuíe<br />
peréDÍn^.a.uni.<br />
no<br />
crefce bafta mucbos.<br />
tíluátos fó los números Dtos nóbfs<br />
"SPos.fingfar q fígnífica V)no como<br />
óbze plural q mucbos como.óbzes.<br />
pus mufa 6 q numero es.^elfígu<br />
lar poz q fignifica vno»<br />
€lue cofa es figura enf nóbzeraqlld<br />
poz que el.nóbze íiple fe uíín'ng«e
o compofíto.<br />
ííigurac nomínü quot fuñí. íIDiiac<br />
éimplcx. quae nó poteft DÍUÍÜÍ Í<br />
ptes figníficatíuaa eíus quot inte<br />
grú fígnífícabat.utparens. (Topo<br />
pofítaqiiac poteftmutoíiptesfí<br />
gníficattuas eíus quoD íntegrú fí<br />
gnífícabat.ut patririDa.<br />
Jülufa ígítur cuius fígurae eft, ^i<br />
plíds. nicbíí eí fígníricat mu.i fa.<br />
perfefepavata<br />
©.uíD eft cafuB ínj noíe: (3luít»á' gra<br />
Dus uecUnatíonís per quos nomí<br />
ínflectitur.<br />
€afu0 norainú quot funt:^ept2<br />
3ílGminatíu^.geítiu^,'Datiu".accu<br />
fatm'^,uocatíu'''.ablfltíu^.effectíu9<br />
fépec ablatíuo fuuUíe.<br />
ííluarc Dicitur noiütiuus. quía per<br />
cü Tiomtnamur 3f\cctus ucto PÍCÍ<br />
tiiv:quía altúue nó caüít»<br />
íIüüaie.Dícitur geítíu^rquíap cií no<br />
niínanuir cuí^ funme fiUí».<br />
ut antcni^ íoáms,<br />
ííluaie -oiátut i>atiu":quía ín eo ca<br />
íapcním'-^ eú cuí aUquíT) Danuis.<br />
ut DO tibí pecunias.<br />
Cliiare tiicítur accufatíu'-'íQ.uía in<br />
eo cafu poním^ cü que áccüfamua<br />
ut ego flccufo caefatc<br />
(SluareDícítut uocatíu^: Í4lu!a í eo<br />
cafu poninnis cü qué uocamus.ut<br />
O muía memo2a caufas.<br />
ííiuaveüf ablatiuus: íSluíain eo ca<br />
fuponimus eúaquoaliquiDaufe<br />
i'im'-^.ut ego aufero a te libios.<br />
íáluatc Dicitur effectíuus:í^uía ín<br />
eo cafu ponínms inítrumentum<br />
quo alíquíD effícitur. ut ego peto<br />
te faxo.<br />
Jlí lufa ígíturcuí^ cafus éiJlomina<br />
íuü cafus. quía' in tali cafu necU<br />
nauDotepetítur.<br />
úluío eft í)ecUnatio:HocÍ3 wartaíío<br />
/ U C < t í-í-^<br />
nel compuefto;<br />
Q,uátas ío las figuras otos nóbzes<br />
Dos.^ésílla q no fe pueue partir<br />
q fignífíqué lo.q fignificaua el en<br />
tero como po2
quae cirra finí tatú üttcnmtnt<br />
ílPecUníítíonec ncmínü quotfunf:<br />
illmnq5 ^línn quíie mittit geítí<br />
mi ín.ae.Dípbtljógon.Vit mufa.ae,<br />
^ecüDa qiiae míítit gcítrnü ín.í.<br />
utDommus.i. Sertia quaemíttít<br />
genítíiium ín.ís. iií fcrmü. onía;<br />
(üuarta quae mittit genítíuum<br />
ín.us.ut fenfus.us. CS.uínta quae<br />
mittit genítíuum in. cí. ut Bies.<br />
tJÍeí.<br />
jfl'lufa ígftur quotaeüccíínatíols é<br />
:p2Ímae. míítit cí gcítiim ín.ae.<br />
Dípíjtbógó utmufa.murac.<br />
íiXuoíiiplex é nomínü ínf Ictío Sex<br />
cupIex*.Jl¡7onoptota iíkxio út ci"í<br />
per oes cafus nufqua tiomcn na<br />
i'íatiUMitatioz» jíDil)ptota ínf(cx''o<br />
eft.cíí per Duoa cafus tantiim na<br />
mé tiaríatf.ut fappljo.fappi)", JLñ<br />
ptDía ínfícxio (tai per tres ccifiis<br />
KTiíú iionicn. iiaríaíur, ut' l)oc te<br />
pSü ifpii templo.itetraptota infle<br />
xío eít cum per quattnoz cafus no<br />
ti3enuariatiir.utzjr''.DEí.iDC0.í}LÚ<br />
g3ctnptota ínfíexío c cú per qiiín<br />
que cafus ñn tiaiíaíur. iic ferino<br />
fcrmoís.ícrnioní.fermoné fermóe<br />
ÜJlexaptcta ínfiexio t: cú per fex<br />
cafi'a nomc uaríatiií. ut un'-'.vni^<br />
vnt,'\>mÍV)ne,V)noo"<br />
"ídc pionomíne.<br />
go quae pars ofoníó eít:<br />
e $?2onomc.<br />
íÁluiD épzonomen: pare ozatíontd<br />
Declínabíís: quae pzo noíepiopiío<br />
cuíufqs acc ípítuz pfonafqs finitas<br />
recípít,<br />
HnDC Dfp2onomen:ap2oinomen<br />
quía p2o eo poítur ín orone.<br />
p2ononuní quotacdüüt:g)ex. fpc<br />
des3,gcnu8.niunct-',fígura.jgfona<br />
cafas cií í5cclinaíione^<br />
t)?a bo5 la ql folo fe míia ce2ca DI' fí<br />
Q.mt-As fó las DeclinatioésDÍos nú<br />
b2e6;cíco. 3ía pzímera que íbía el<br />
geítíuo cn.c, •oípljttjogo.como po2<br />
!a muía. 3ía fegÚDa q ébía el geni<br />
tíuo en.í.como poi el feño2.1a tet<br />
cera que embia el genítíuo en.is»<br />
como po2 la palab2a. 3ía quaría q<br />
¿bia el geítíuo en.us.como po2 eí<br />
fctÍDo. la quita q ébia el genitiuo<br />
en.eúcomopozeluía.<br />
^iÍ3 niufa DC q óclinacíon es: "SDela<br />
pzímera.poi q cbia el genítíuo en<br />
•ae.üípljtbógo. como po2 ía muía.<br />
^n qutaa maneras es la 6clínaci6<br />
x)el nóbnen feps.liaueclínació ue<br />
vna mancia es qnDO poi to^of tos<br />
cafos el uób2C no fe Declina como<br />
anoz. lia üclínacÍD ue otra manera<br />
es qnDo poi Doí cafof el nóbze fe ue<br />
dina como fapbo.Ua neclínació De<br />
otra mañra esrqnuo po2 tres cafos<br />
folo el n5b2e fe (pclina.como poz el<br />
teplo.3La écUnació ó otra mañra es<br />
rjííDO póz qitú cafo» el nóbze íc DC<br />
dina como poi uíos.ila Dedínacíó<br />
DC otra mañra es ¿JUDO poz cíco ca<br />
fos el nobze feDeclína.como poz la<br />
palab2a lía ccUnacíó í otra mañra<br />
es quDo poz feps cafos el nóbze fe<br />
Declina como poz vna cofa»<br />
Wt\ pzónóbze,<br />
o que parte es uela ozacíon.<br />
p 3b5zonób2e»<br />
Q.m cofa es pzonabze: pte uela oza<br />
don q fe Declina que fe toma poz<br />
pzopzío nóbze De caDa 'ono i recí<br />
be perfonas Determínauas<br />
üPeDÓDe fe DÍse pzonóbzc: De poz i<br />
nóbze.poz q poz el fe pone cía orón<br />
(guatos fó losacíDétes Del pzonóbf:<br />
^eps.fpecie.genero.numero.figu<br />
ta.pfona.cafo có Declinado,
íicut i noíe.piímítíua ut.ego De<br />
ríuatiua uí meiis.<br />
íStuot fütpionoía pzímítíua. Octo<br />
ego.tu.ruú^ícarte.iUe.ípfe.Í9,<br />
(Sluot !üt pzonomina Deríuatíua:<br />
S3epté«nieu8.tuu0,f«?» noftet.no<br />
Ítra6.uefter,ueftta8.<br />
€go CUÍU0 fpccící C'.piímítíuae.non<br />
enimalíunüe tral)ítur: quamquá<br />
graece quoq5 ego üícitur»<br />
jíac ex eo Beriuatmü: jneus.a.ü.<br />
(0enera pzonommñ quot fñtiquat<br />
ÍU02.3Ti laícuíinú ut meus. fcmí<br />
ninú wt mea.neutrum ut meií.<br />
íómunetríu ut ego. Ijíci Ijaeci<br />
^oc noftras: quou alii cómune DU<br />
02Ü effe oixeiut.<br />
íXumerípzonomínü quotfüt: mío<br />
ficuí í noíe. íínguíaris ut cgo.píu<br />
ralis ut nos.<br />
jíigurae pzonomínñ quot 'füt:t)uac<br />
íicut in noíe gjíplcx ut Ijíc íEompo<br />
fita ut iiívinC<br />
(Siuot moDís cópcníítur pzonoia:<br />
quatuoz. pzímo cu noibus,utbn<br />
iuímom eiufmoDí. ^ecun^o cú<br />
altero pionoíe ut iftbícjtertío cú<br />
pzaepoíítione.ut mecú tecum.<br />
¿uarto cúaDuetbiis aut fpllabí<br />
cís aDiectíontbus.<br />
íEluot fút amectíoés frllabícae: mct<br />
te.ce.pte.ut ego niet.l)umfce,tute<br />
meopte.<br />
$)crfonae pzonomínú quot fút.írcs<br />
puma que De fe Icqtur.S^ccunDa<br />
aDq5pzima loquítur,. ut tu amas<br />
ítertía oe qua pzíma loquítur.ut<br />
caeí'arfuperatpópem,<br />
(Sluot íút pionoía piímaeperfonae<br />
vnú tíitñ noíatiuo ego.<br />
^uoííütpzonoíafecunDac pfonac<br />
Q-uátás íó mé ípccíes uioé p^nóbf»<br />
Dos. como entnóbzc. i^zimítíua<br />
como po, oetíuatíua como mío<br />
(¿luátoí fó los pzonóbfs pzímítíuos<br />
oc{?o.po.tu.Del. eíte.efíe.aql.el.el.<br />
(Siuátos fó los pzonóbzes oerínatí<br />
uos: SP«-'te,nuo.türo.fuj?o.nfo DC<br />
nfa pte ufo DC uueftrapte.<br />
yo De q fpecie cs:Dela pzimitíua.poz<br />
q no fe Deríua De otra pte.aü que<br />
en griego afpkí'e Dije.<br />
jFasDel Deríuatíuo. 31ilío,mía.mío.<br />
;5.uát08 fó los géneros DI'OS pzonó<br />
b2es:íEuatrc.ma(clino como mío<br />
femínino como mia.neutto como<br />
lo mío.<br />
domú De tres como yo. % cofa De<br />
nueftra pte;e{ qual oíros mxercn<br />
que era cornil De DOS.<br />
íiluátos fó los números ufos pzonó<br />
bzes^Dos como eñl nóbze.Sígulaz<br />
como po.ptural como nos.<br />
íS-uátasfó las fíguzaf Dios pzonóbfs<br />
DOS como eñlnübze,Simple como<br />
efte=cópuefra como eifte i effe.<br />
€n cintas mantas fe cóponí los pzo<br />
nóbzesrquatro. pzimero có los no<br />
bzes.como Defta manta. ScgÜDO<br />
có otro pzonóbze.como efte i effe.<br />
^tercero có ppofítió como comigo<br />
cótigo. íSiuarto có aDuerbíos o aD<br />
Dítamentos De f)7llabas.<br />
Q.uátos fó los aDDÍtamétos ;De fj^lla<br />
basrmet como ro mefmo. Deftctu<br />
mef.mefmo.mio mefmo.<br />
©.uátasfó las píóas Dtos pzonóbfs<br />
JCres.íIa pzmiera q ^abla De fí Ha<br />
feguuDa aqen la pzimera l^bla.co<br />
mo tu amas. 3la tercera De qen la<br />
pzimera íjabla como ccíar fobza a<br />
pompeio;<br />
diluátos fó los pzonóbzes DÜa pzíme<br />
ta pfona:\>no fola méte.po.<br />
íSluátosfó lo0 pzonóbfs pfafegÚDa<br />
T
tnw íaníá ncir.ínsííiio íu. cum<br />
omníb^ iiocatíuís nomínü.p2onQ<br />
mínú participíozú.<br />
Q,uot fút pionoía tcrtíae pfonae:<br />
rclíqua trcDCCúcü oinnib^ noíbua<br />
1 partícípíííj.<br />
(Eafuápionomínú qaot(út:^eipti<br />
ut ín noíe.
íÍD.uoDefíuerÍJií neutcmqiioí) tjcíi<br />
nítín.o.! non^abetpaffmüínoz<br />
ut íeruío.<br />
(StuoD eftuetfaÜDeponcns:quoo uc<br />
íínít ín ohi íiabtt acííuí .íígnífíca<br />
tíonéut loquoz.<br />
€luoD é uerbu cómune: quoD, uefí<br />
nít ín oz.Tretínet actiun-pafím»<br />
íígnificatíoné.iit amplectoz<br />
^mo quoü uerbum £:95ctíuum<br />
íhlom ucrbozu quot liít:(S.uinque<br />
InDÍcatiuns.ípcratiu^.íDptfltiu^<br />
@ubíüctiu^.i)nfiniííu9.<br />
Q-uis eít inBicatmus moDUstíStiio<br />
ínDícamus aliquit» fíerí. ut cgo<br />
amo.<br />
íSluís e(t ímperattmt3 mcoue: qiio<br />
inipcramus aliqum fien, nt o an<br />
toíií lege.<br />
íí^uis efe optatíims moBiis: quo op<br />
tamiis aliquíD fieruut utínam le<br />
gctcm.'<br />
Q.UI3 criibíüctm-' múDUs: íSluí ín<br />
Digtt altero ucrbo ut píectú fenltí<br />
fignífícet.ut íi legería auDíá<br />
íSliüa é infíníriu^: Q^ní carcí nume<br />
rÍ81 perfoníe ^ íüiget ucrbo alte<br />
ríus mooí ut alíquio .üeteimina<br />
tú fígnífícet.ut.cupío legere.<br />
^rao iQítur cui'-' IUODÍ é:ínT)ícatím\<br />
Slépoza uerbozú quot fiíí:quínque,<br />
pzaefés. pzacteritü ímpfectü.pzac<br />
rcritií pfccíü.p2actcritü plufquaj<br />
pítfccíú, futuiü,<br />
íS^uoD étcpu» pzücfés: quoaliquoD<br />
ímpiaeíctíatú ííeii oftenüímus.<br />
ut ego lego.<br />
(^uoDépiaeíerííum tmpfectú:quo<br />
oftéüímus quot) alíquÍD fíebat feo<br />
m fmt pfectü.ut cgo legebá<br />
OluoDe piacterítuní pfecíum: quo<br />
ortraínius aííquíD íam factum eííe<br />
uí ego legí.<br />
í^ual te 'í)bo neutro: €1 que acaba<br />
en.0.7 no tiene paffíuo. cn.02. co<br />
mopofíruo.<br />
^ual tó uerbo Dcponfte: €1 q acá<br />
ba en,o?,T; tiene fignífícacíó DC ac<br />
tíuo como j?o ^ablo.<br />
(¡lual C0 uerbo comü: íEI que acaba<br />
en.oi. :Í tiene figníficacion ue acti<br />
uo 1 paffiuo como yo abza^o 1 ío<br />
abzacauo.<br />
^mo que uerbo ee^'^^ctíuo,<br />
í4^uáto3 íó l09 moDO0 DÍos uerbos:<br />
€íco.|ni)icatíuo impatíuo.opíatí<br />
uo«fubmctíuo. infinitíuo.<br />
(5.ual es el mono íoícatiuo.poiel ql<br />
moftvamos que algo fe ^a$c como<br />
yo amo.<br />
^ml es c( nicDo íperatíuo.'pczeí ql<br />
mauDamos que algo felpase, ícmo<br />
antonio lee.<br />
;;^ual ce el mouo optatíuo: poz el ql<br />
uefeamos que algo fe ^aga.como o<br />
í> íepeíe.<br />
CHual ef el moDo fubíücííuoiq ba me<br />
ncíter otro 'í>bo pa q figmfiq íiten<br />
tía pfecta. como U leperes.'oprc<br />
íí-ual es ífinítíuo: €-1 q no titnt nu<br />
meroo ni píóas. t bameñfter'^bo<br />
oe otro mono pa q íignífíq coía DC<br />
termmaua como cobüícío leer,<br />
pus amo oc q motJO ce:ó ÍDÍcatíuo.<br />
guatos fó los tpos Délos uecbos; cí<br />
co.pzeíéte.pafaüo.Tí no acabaDo.pa<br />
íauoi acabaDo. pafaüo imas que<br />
acabado, futuro,<br />
íEual es el tiépo pzefente; poz el ql<br />
oemoftramos que algo fe (jase e.i<br />
pzefetía como poleo<br />
(Slual espafaoo 1 no acabauo.pozcl<br />
ql t)emofíramo9 qalgo feljajia i<br />
no fue acabat)o.como j?o lepa.<br />
(Slml es el pafaDo 1 acabaDo;po2 el<br />
c|ual Demoftramos que algo es j?a<br />
Oecoo.como yo lep
í í o c >-<br />
(SLifdoépiactcrítií plufquas pcrfe<br />
ctum: quo oítcnüímue íu quoü fa<br />
ctum é inucteraffc ultta pzaeterí<br />
tü.ut ego legerá;<br />
tS^iioD eft futurumr^iio oítcnoí<br />
mus alíquÍD faderiDum effc. ut<br />
cgo legam;<br />
jñmo tgitur aiius típúiís éipzaefen<br />
tts tcmpozis.<br />
Üiimerí uetbozíí quot funt.IDuo fi<br />
cutín nomíne.^íngularÍQ quí De<br />
vno íoquítur. ut amo. ^luralís<br />
quí DC pluríbufl loqixítuc. ut ama<br />
mus..<br />
^mo ígítur cuíua numerí t &a<br />
guiaría numerí.<br />
|3aíonae ucrbo^^ quot funtJCres.<br />
piínia.fec0Da»tcríía.<br />
tUmeépííma uerbtpfona cjuae DC<br />
fe {'ola ucl DC kcü alíis íoquítur.<br />
j.it cgo amo.iios amamus.<br />
íSituae i ÍEcÜDa ucrbí períonai 5íí><br />
quá íolá :ue-í cü alíís pzima loquí<br />
tucaif tu amae.uoá amaííe.<br />
(Sluae tít tertía nctbí pfonatDe qua<br />
fola uel DC quíb'^ pzíma íoquítur,<br />
ut cicero Icgít.boícs íegur.t<br />
jMino ígítur quotae perfouac tpií<br />
mae perfonae<br />
íopccíes uerbozum quotfunt Wn<br />
aeifícut ín nomine, piímítíua ut<br />
lego.Deríuaííua utlectíto.<br />
^iPen'natíuo? •t'bo^fozmaequót íút<br />
Scpté.ícl)oaííua. mcDÍtatíua. De<br />
fíDeratíua.frcqntatíua. Dímínuti<br />
lia. Dcnomínatíua.aDuerbíalía<br />
íSlusc üíaítur ínc^oatíua:quae lau<br />
vHins •oícit cón'nuií íncrcmentíí<br />
paífíosQínnaíae íignífícare: fuíq5<br />
ifl?itú a uerbís neutds abfolutis<br />
íecÜDae cóíugaííonís.fozmátiu'qs<br />
a íccunDa pcríona piaefétís ÍDÍca<br />
íS^ual C8 el pafaDo i mas q acabaDo<br />
poz el ql Demoítramos q lo i^ecljo<br />
fe éucíecío fobzelo paíaDo como po<br />
auía lepDo.<br />
íS-ual es el ueníDero^poiel ql Dcmo<br />
ftramos que algo fe (ja De ^aser co<br />
moj7o léete.<br />
^ues amo De que ííépo cs:.)IDel.tíé<br />
po pzaefente.<br />
W^mtoe fó los números DFOS 't>bos;<br />
3IP0S como encl nóbze giíngular q<br />
l?ablaDV>no como )?o amo. plural<br />
que babla De mucIjos.comD nos a<br />
mamos.<br />
$5ues amo t)e que mtmeto.ed. Wú<br />
numero.fíngular.<br />
Uluáíaa fó las pionas DÍOS ucrbos:<br />
itrcs.pzímcra.fegÜDa. tercn:a<br />
íS^uai es lapzímera pfona Del ^bo:<br />
la q De fí íola o De fi c5 otras l)abla<br />
como yo amo.nos amamos<br />
Q.IÍA1 es la fegiíua pfona Dcluerbo<br />
ala qual fola o có otras la pzimera<br />
^abla.como tu amas. ucsamaj7s.<br />
CSlual es la tercera pfona DÍ'í)bo.De<br />
la ql fola o Días qles la pzimera ba<br />
bla como tuiío Ice.los Ijóbzes leen<br />
^uesamo De cjuc pfona es: "S^ela<br />
pzimera períona.<br />
Q^uátas fó las fpecies Dfos uerbos:<br />
DOS como enel nóbze. ^zimítiua.<br />
como vo leo. Deriuatíua como mu<br />
cl)o leo.<br />
íSluátas fó las fozmas DÍOS 'í)bos De<br />
ríuatíuos:fvete.D comccar.ó péfar<br />
DC Defear.DC mucI)o lias'er.De ame<br />
guar. áríuaDos % nóbfs 1 aD^bíos<br />
Qaials fe llama De comecar:íos que<br />
lauréelo DÍ5e que íígníficá cótínuo<br />
acrecétamíeto De pafííon ínteríoz.<br />
1 ba5é fe folo Dfos uerbos neutros<br />
abfolutos Dfa fcgÚDa cóiugacíon.i<br />
fozmá fe Dcía fegüoa ^foiía Del pie
tíuímooí aDDíta.co. ttt tepecte<br />
pcs.tepefco tepefcís.<br />
€luac Tjícútur.mem'tatíua: (S-uae<br />
laurenttufl appcUat Defíoecatíiia<br />
fiútq5 ab ultimo fupíno nnnm rio<br />
futq5 peipauca ^aecferc.<br />
^Ib eíú efu efurío.<br />
]a cocnatií.coenatu,coenatuno<br />
gl partú pactu paitucío.<br />
•^míctü míctu micturio,<br />
5^1 cacatñ cacaíu.cacatutío<br />
íiiXuaeDícüíuc DefíDeratíuarí^uac<br />
laurétius non mentís affectu feo<br />
cozpozíe actú íi^níhcare Dícít.füt<br />
neto ín ufu perpauca«^aec fere.<br />
3iaceffo.laccífÍ0.<br />
ifaceffo.faceffis..<br />
íapeíío.capefíís.<br />
54rccffo,arceífÍ3»<br />
pHpuD ciccroncm quo(j5 cum aiicto<br />
Y0£t áfíniííffítrifxi tmíí-dí-ii»* miilí-.i<br />
butufmoDí uerba repiecíuntut.ut<br />
Babeíío.Jjabeffts.<br />
^zoíjíbeffo p2obibeffÍ3<br />
interrogaffo ínterrogafís;<br />
Imperaíío ímperaffís<br />
3f\ogaífo togaffís.<br />
jCurbafío.íurbafíís.<br />
aiccafío.Iocaffis.<br />
JH lígiaff o.mígraffís*<br />
liCualíoJenaflís<br />
Q.uae Bícütur frequeníatíua: quac<br />
aífíDuá ín agétíD mm Itiaberejíígní<br />
íícát,fíuntq5 ab ultimo Tupíno,u«<br />
mutataín.o.ut<br />
^ curfu cutfo.as.<br />
^DÍCtUT)ÍCt0.a8.<br />
^4nimaí)uertéDÚ íamé é íntietbía<br />
pzímac cóíugatíonís fupína a quí<br />
bus fozmátíjt frequétatíua muta<br />
féíc uel moDo ÍDícatíucañaDíéDo.<br />
co.como po me entíbío.j^o^me entí<br />
bío mas.,<br />
íSluales íe llama ue penfanlos que<br />
laurétío llama tJCDeíear.'ífozman<br />
fcüfpoftrero fupíno añaDíéx)o.río<br />
y fon mup pocos quafí z(t09<br />
43o2 auer gana ue comee<br />
^01 auer gana oe cenar<br />
poz auer gana oc parir.<br />
^oz auer gana oe mear.<br />
:p01 auer ganare cagar<br />
Q^uales fe llaman oe Defear:l.os q<br />
laurencío Dije q fignifican afícíó<br />
Del anima mas opació oel cuerpo<br />
y l)av muv.pocos eñl \)fo qfi eftos.<br />
pozirauec,<br />
'^01 TJeíafiar.<br />
^oz bíi5er.<br />
|£>02 tomar;<br />
^oz llamar.<br />
€fo mefmo cerca De tulio qnDo ímí<br />
ucrbosDeftamañrafe baila como<br />
^oz tener<br />
^oz ueDar.<br />
$)oz pzeguntar.<br />
poz mancar.<br />
I^oz pzeguntar<br />
^oz turbar;<br />
poz poner en lugar.<br />
^oz muDar cafa.<br />
^oz aliuiar.<br />
íüluales íe llama freqntatíuos:los q<br />
íignificá tener continua fuerca en<br />
l)a5er i fozman fe Del ultimo Yupí<br />
no muDáDO.u.en.o.afi como,<br />
$5oztrotar.<br />
^oz Dí3ír efcriuíéDo otro.<br />
jlil^^ 28 De miraz muc^jo q élos uer<br />
bos Déla pzimera coniugatton loo<br />
fupínos De DÓDefc fozman los frc<br />
re.a.penultímá fupiníín.í.bzeué qntatiuosla.a;átefínalDfíupíno<br />
üt ab impcratui ímpciito.as.
^ poztatú poztíto.as,'<br />
l)ícímus turné {ecÜDÜ alíá foiniá<br />
p^lb ago.agíto agitas.<br />
^i DÍCO.BÍCÍltO DíCtítaS.<br />
^4 lego.lccfito lectítas.<br />
CStiiae DÍcíítur Díminutíua: quae a<br />
fuo pzíncípalí DímínutíonS fígní<br />
fícant.qiiéaDmoDÜ.<br />
'^i garriolgarrulo.ae;<br />
'^l foibeo fíizbíHo.as*<br />
^\ cauco cauíiloz.ans:<br />
úlu€ Dícuntiir Tienominatíua quac<br />
a nomine Diríuátur ut<br />
j>i patre pattifib.as.<br />
^ gcacco: graedífo.as.iiecoz.arífl<br />
•^ fcumcto friiniétoz.ans.<br />
5^ pabulo.pabulo2.atÍ3«<br />
^b aqua.aquoi.avíe.<br />
J4 rure rufticoz.aiia.<br />
j^ materia.iiiatedoz.am<br />
'i/1 lígno.íígnoz.ai'is.<br />
(^iiasí Dícütur aDuerbalia: quae al><br />
aDUcrbío Tsenuátuv.ut.<br />
51 peréDíe pereuDmo.aa,<br />
"^-b íntra íntro.as.<br />
Jí fupia fupero.as:<br />
5^mo igítut cui^ fpccici eft: ^2ímí<br />
tíuae fpecíei.nó eí \}dhct quoD cgo<br />
fciá uiwe poííit •Deduari.<br />
í i^urae uerboznm quot funtrüuae<br />
^ímple;^; u? amo, compoííía ut<br />
De amo.<br />
]^\m ígitur cuiusfigurac eft: S)im<br />
plici3 figurae.<br />
íomugatíones ntzboT^ quotfunt.<br />
ítóluaítuoz.l^zima quae ^ít.a.pio<br />
Ductá ante reucl rnn piaefcntí<br />
ínfínitiuí. ut amare, lactatí. $e<br />
cuDa quae babet.e.pioDuctam an<br />
te re.ue! rt.ín ífínítiuo; utuocere<br />
tuerí.;2:eríía q Ijabet.e^coireptam<br />
ín ifínítiuo ate te. ueí ante ríe ín<br />
fccúua pfona piaeíéíwínmcatím<br />
mrDi.ut legere.loquei'is. (^uaita<br />
poi ttaíier mucíiaó \>tszB.<br />
7\íl-i^ De5ímo0 íegÚB otra fozma<br />
^02 acofar o fatigar<br />
^01 T)e5ír muchas veses.<br />
P02 ue5ír muc^a^ \jc3e3.<br />
íSluales fe llama uíminutiuosrlos q<br />
fignífícá T3Ímínudon.Defup2íncí<br />
pal.afí como.<br />
^02 gozgear a menuDO»<br />
^02 (qiucK a meniioo;<br />
po2 cautllar.<br />
íHuaíes fe llama ucnoíatiuosrlos q|<br />
fe Deríuá oel nób2e.afí como,<br />
^02 femeíar al paoze.<br />
p02 femeíar al griego.<br />
%5o2 ir po2 trigo o po2 ccuaüstr<br />
p>oi ir po2 paito como j?eru|<br />
:ii5o2irpo2agua..<br />
^02 ir al .capo.<br />
¿502 irpo2 maueta<br />
^oiirpozleña-<br />
¡¿luaies (c llanw aoüerbiales: lotf ^.<br />
fe Denuá xse aBucrbios.como*<br />
• 3^02 Dífferir P tercez en tercer oía,<br />
3^02 entrar..<br />
:p02 fobzar.<br />
pues amo De cj fpecíe csrÜPela fpe<br />
cíe p2imíííua. po2 que no títnz q<br />
ro fcpa De DÓDe fe pueDa Deriuar.<br />
í^uátas fó las figuras DÍOS uertioá;<br />
DOS. gjímple como amo. cópuefta<br />
como amo.<br />
pues amo oe que figura cs:^elafí<br />
gura fensíUa.<br />
íAluátas fon las cóíugatíones "OEIO»<br />
'óbosrquatro. 3la p2imer>i q cieñe<br />
a.lucga ate re o rí enel pzeíéte Del<br />
ífinitiuo. como amar.alegrar íe.la<br />
fegiÍDa q tiene re.o.rí.luéga eñl ífi<br />
nítiuo.como .po2 éfeñar.po2 mirar<br />
3ia tercera que tícne.c.bzeue enel<br />
infim'tiuo. ate re.o ate ris cnla fe<br />
gunDa pfona DeljpfentCDelínpíca<br />
tmo.como i3oz leeiM302 bablar» la
quae í)abcf.c.p20T)uctá ate re. uel<br />
n ín ínfiníííuo. ut auDíre.Iargitú<br />
Jim o ígitur quotae cóíugatíonué;<br />
$52ímac cóiugationís.<br />
Wt participio.<br />
•3in.á8 quae par» ofitiía cft:<br />
fl ^aríícipíü.<br />
ípLuíD cpartícipííí: J^ars ^tíonía<br />
ódinabíU8:quae pzo 'ÍJbo acctpítur<br />
ex quo Deriuatuv. gen'^ -Í cafus l)a<br />
bens au íimilítUDiné nomínío t<br />
íicciüentia uctbí fine Difcretíone<br />
moDoiú 1 pctfonari5.<br />
^avtici^io qiiot acciDiít:^cr.
íctíd 1 futurí í tufl. fígnífícaí actí<br />
oné. pzaeterttí actíonem -ípaífío<br />
nem.futurí ín DUS. paffíonem tá<br />
tü.ut largíenQ.largítufl.largítut^<br />
largíenuus.<br />
(Bit ne \)0c íéper uerñ: piopt moDÓ<br />
nífí quoD a t)bít actíuís i ntutría<br />
ptícípía piacttrítí nonnunqnam<br />
fígníficant actíoné.ut<br />
^ caueo,C3.cautu«.<br />
^ córráero.a3.cófíDetatud.<br />
^ p2OfÜDO»t0. p20fufttfli<br />
^ fano.ís.falfusi.<br />
íJÍDífero Dífertuí.<br />
^b arguo.Í9.argutu«.<br />
^l) affuefco.ífl.affuctu3<br />
;yí títubo.ad.títubatus.<br />
j« Defírío.íd.-Defecíus.<br />
]?íb aüoleo.cs.aüuUua<br />
pí piáueo.ea.pzáfUí.<br />
^ coeno.a3.coénatU9;<br />
^b cxctcfco.ía.a:ctcttti*<br />
^ fluoáa^fltixns<br />
5Í taceo.e«,tacítu«.<br />
^pateo.e3.paífu3.<br />
^ careo.C!i,caffu3<br />
^íuro.a0.mratu«<br />
3^attícípía qtioq5 pzaefétia alíquan<br />
DO fígnífícát paffíonc.ut vnrgílíua<br />
olún iioluentíbuí annw.róeft quí<br />
uolimníucz em'TJcn«^ ntgotiutn»<br />
lueff j quoD uÍDcitut.<br />
^más ígítuc cuCíignífícatíonf»!:<br />
"^ctíuae fígnífícationís,<br />
^ígurae partírípíozü quot funt<br />
^uac. limplcx ut am58.ífipofít«<br />
iitaTiamás.qulqM3m funt quí m<br />
cant:quíapartícipíum pet fe non<br />
componítuc non cffe cópofítie fea<br />
ue co^ofítatlígutae.<br />
^mádígítiir.cuíus fígutac £: ^ím<br />
P2cíétc en nis.fígmfíca arío i uel<br />
pzeteríío aáo i paffió. IDC! futa<br />
ro en DUQ fola mete pafíó como el<br />
que T)a."oío i fue uaT)o.ba íje Bar i<br />
íer DaDo,<br />
p eftocsfíépic t>DaD:quafí fícmpze<br />
fí no q utos ^ho9 actíuos i neuí*í<br />
lo3ptíapío9 Del pieteríto algüas<br />
Ve5cs fígníficá ación como»<br />
7^01 ombze pimSttt,<br />
pOZ P20UCÍD0<br />
2^02 contento<br />
1^02 DectamaDOZ<br />
|i)02 engañaDoz.<br />
^02 eloquente<br />
:^ozfotil<br />
3^02 acoftumbzaDf<br />
^02 eftrcmecíDo;<br />
^02 el que falta.<br />
^02 el crecíDo.<br />
^02clí;antaDo<br />
po2elquel)acenaDo<br />
3^02 eUcecÍDo»<br />
^o2clqpo2floxocae;<br />
^02 el callaDo<br />
^02 el DcfplcgaDO i abíetto<br />
í^02 el q no tiene lo^q e»,menítet<br />
^02elqueíuco.<br />
€(o mefmo loa ptírípíod Del pzef^te<br />
a \)C5es fígnifícá pafió. como vírgí<br />
lío boluíétes los años, lo ql tí q fe<br />
buelué.i euíocnte negocío«lo qual<br />
taque fe \)ee.<br />
:pues amate DC q fígnífícacíon ea:<br />
íIDela fígníficacíó actíua<br />
^uátád io hd¡ figurad Dfo$ ptícípi<br />
03:^0B»^\plt como'amate. Cópu<br />
efta como el enamozaDO. aü q im<br />
alguoa q Diga que el ptídpío poz q<br />
no fe capone no e» Déla figura c5<br />
puefta íi no Decópucfta.<br />
^uea amáte[De que figura t&tWtU
TuLumcxí ptícípfoiiim quot fuñí:<br />
^110 íícut ín nomine. 5Í3Íngula<br />
tís ut amans. ^lutalís utaman<br />
tes,<br />
^mans ígítur cuí^ numerí c; S)ín<br />
giilarísnumen.<br />
íaíus ptídpío? quot fut: ^eptem<br />
ficut lu nomine. ÍDeclinatio qiio<br />
que aD nomcn referenDa é:nift qó<br />
íeñe cü fiiis compofitís mittit ge<br />
nítiuum in euntie.<br />
^niás igitur cuius cafusíc Zlomí<br />
natíuí caíus.<br />
pímás quctae peclínatíonís é.'ÍCer<br />
tiae oeclinationisnob.<br />
Depzaepofiííone.<br />
D quac pars ozationts t<br />
9 ^zaepofino.<br />
(Sluiü c piaepofitío para cf onís ín<br />
Declinabili0:quae aíiis pattib'^ 02a<br />
tionís pzaepomtur aut per cópofí<br />
tioné aut per appofitioné<br />
Z^r.Ti^7\intnrmarnndtin' "¡Uhpnn?í<br />
alííspartib''' ofonic pzacponítur<br />
Xi7á contra natura pzaepofitionís<br />
eítpoftponi. utbíípaníá ufqjíta<br />
liáucrfus.mccú.tecú.<br />
|¿)zaepofítioní quot acíuüt: ílria.fí<br />
gura«02D0,caíus<br />
5Figurae pzaepofítionu quot funt:<br />
5ipuae.fimplex.ut cba.drcunuíó<br />
pcfita Xit abfqj.cítcií circa.<br />
^D cuí'^fígurae efti^nnplicís fígu<br />
rae: qula nó poteít DÍUÍDÍUI ptes<br />
figníficatiuaa<br />
(Üuotuplex é oiBo piaepofítíoís: trí<br />
plex.pzaepofitíuus.poftpoíítiuus:<br />
cómuní0<br />
(Sluís é ozüo pzaepofítíu^ {Huí pzae<br />
pofitíoné í ofone ocbete pzacponí<br />
oftenuít.ut uení at) me.<br />
(¿luís é ozüo portpofitíu^:íSluí pzae<br />
pofitíoné ínozatíone poítpcníoe<br />
los números üfos ptícípíos qnton<br />
Ío.-Doscomo enel nóbze, ^jinglar<br />
como el amante, plural como I03<br />
amantas.<br />
^ues amate De q numero es: üDel<br />
numero fingular.<br />
Guatos íó lo caíos utos ptícípío8:fi<br />
ete como eñl nóbze. 3ia Declinado<br />
tá bien fe ba De rcDusir al nóbze.<br />
fi.no que el itntt có fus cópueítos<br />
cmbíáelgenitíuo en.euntis.<br />
3puea amant€De que cafo es: 53)el<br />
cafo nominatiuo<br />
pímáte De que Declinación es: S)e<br />
la tercera Declinatíó Del nóbze<br />
íIDclapzepcfícíó<br />
que parte Déla ozació es:<br />
a %íUepofidon,<br />
4lue cofa es pzepofídó: parte Déla<br />
ozacíS q no fe teclína.i jjzepone í c<br />
alas otraf ptes Déla ozació o poz có<br />
poftcion o poz appoíiciü<br />
iií3e DÓDC fe DFe ""oricíócilDe ?.óUo '^<br />
je ppóe alas otras ptes Día C2aci5.<br />
3¿)oz que cóíra natura Dl'a pztpDÍí<br />
ciúu es q fe pofpcnga.ccmo bafta<br />
eípaña-basía j'talia comígo cótígo<br />
íSluátos íó los acíDétes Déla pzepoíi<br />
ció:itrcs.figura.o2Den.cafo.<br />
í^uátasíó las figuras Déla pzepofí<br />
CIÓ:DOS. gjíple como De,alreDeD02<br />
íópuefta como ftn al reDCDOí<br />
^.De que figura es.SPela figura fím<br />
plc:poz que no fepueDe partir en<br />
partesqiie algo'fígnifiquc.<br />
C-nqntas maneras es la czDéDeía<br />
pzcpoficio: C-n tres.eñl q fepzepo<br />
ne.t eñl q fe pofpone.Tí eñl ccmü.<br />
^ual es laüZDcq fe pzcpone: lia q<br />
Demuefíra q la pzepofició ít \)^ De<br />
áteponer enla ofon.como ven amí<br />
(¿lual es la ozDc.q fe pofponc: 3ia q<br />
Demueítra q la pzcpofícíó fe l;a DC<br />
-r
ere cftcnDÍt uírgüíué pulie tz<br />
nu3.<br />
muía eft02(30 cómum's: íÁluípzae<br />
poíitioné ín of one moDO pzaepont<br />
moDo pcftpcni ücbcre oírcDít, uí<br />
cumíüo.nobíícij.<br />
^t) cuíiiB ozDÍnís eft:'p2aepofítíuí<br />
£}uía fcmpec ín orone pzeppnítuí*.<br />
iiteoaü-arbem<br />
íafua pzacpoíítíónií quot f iít:tres<br />
(I5eítíiius.accufatiuus.ablatíuu3;<br />
jpzaepofítíoéa accufatíuo Dcíecuié<br />
te0quoífíit:^aefece<br />
^D.utcoai) iicbé,<br />
^puD.ut íü apuD ffumé<br />
'^nte.ut furgo ate tépiís<br />
ÍÉflDaerfü.ut pugno aoucrfúte<br />
^'íDiicrfug.ut pugno aDuerl^I;ofté<br />
ü'íu.iu babíto da motes»<br />
€itra.uc natiis cítra mave.<br />
c xjíuae maríac<br />
$)2aetcr,ut oes pzaetec me<br />
i^enes.utpenes me e(t libtt<br />
Sjupza.ut laeto2 íupza moBíí<br />
^ecüDÜ.ut íecÜDÍí íoáné<br />
^ccua.ut fecus cecurfuc aquaru<br />
Tpoíponn en!a ozacíoii cómo bafía<br />
las ingles.<br />
f^nil e3 h oi-om comúrlía que -óz<br />
mueftra quela ppoíítióalas vieses<br />
fe átepóe.alas \?e5es fe pofpóe cU<br />
ofon»como conel.con nos.<br />
p^oeqoíDen cs:uela q fe antepone<br />
po2 q fiépze fe antepone enla orón<br />
como no ala cíbuaD.<br />
(Sluátos (o los cafos Dtas ppofitíocs<br />
jitres.gcítíuo.'-flccufatiuo.ablatiuo<br />
íSlust:9 fó laf picpoíícíoés que.fitué<br />
al accuratíuo.quafí citas<br />
5^í.como uo ala cíboax)<br />
¿ccca.como efto cerca el río:<br />
^nte.como leuáto me ate tíepo<br />
íCrans.uí tras ti'berím.'<br />
noti facía, parü facía<br />
i^nDCüícítur aDuerbíümc'^ttsfíaT)<br />
uerbüquía uetboaüiügí quafífé<br />
per ueíiDerat.<br />
^TJuerbío quot ücámit^Km* $pe<br />
cí esi ígura. fíg n í f i catio»<br />
^pecíes üvuevbio^ quot fütfüiiae.<br />
3^2ímítíua ut nuper: Deríuatíua<br />
iitnuperríme<br />
^bí cuí^ fpecíd é^^2ímíííiiae.neqj.<br />
ení I)abet iinus Dcríuetur;<br />
jFícjiírae aDuerbíozü quot runt:Duae<br />
éímplex ut ecce. ^Compofita ut<br />
eccuni.<br />
Huí cuí^ fígurae cft:f!plícís fígurac<br />
ncq5 cní poteft Díuím ín partes fi<br />
gnifícatíuaíj.<br />
^ígnífícatíoés atjucrbíozum quot<br />
fuut*:'|lnniiiiíerae,<br />
Slumci-aíía.iit bís.f er,<br />
•^Icpoialía iit Ijomc eras "<br />
ilocalía.ut í)íciftl}íc.<br />
aiegaííua.ut non.mímme..<br />
VHffívni.atíua ut cííá "zofccts<br />
SDcmóftratíua.ut en.ecce.<br />
(IDptatíua ut utíná.o fí,<br />
íDiDÍnatíua ut cótínuo oeioe.. ,<br />
Dntettogatíua ut cur.quare,<br />
iíDubitatíua.ut foite foitaffís<br />
Hocatíua.ut l}tiie,o,<br />
"HDífcretíua ut feozíií bífaríá»<br />
ÍLógtegatíua ut íímuLuna.<br />
puratiua ut {jcrclc me caftoi,<br />
^?02tatíua.ur eía.age.<br />
Jntt'ítua.ut ualüe penítus;<br />
^i\enuífiua,ut íéíí!paulatím<br />
jIDímínutíua.ut clanculü bellc<br />
íEóparatíua ut mclíus,<br />
^uperlatíua ut optime<br />
*5í5mlítut)íní0.ut táquá<br />
(5luátííatís,ut multií.<br />
íAluaUtatía ut fapíenter<br />
^bí CUÍU0 ffgnífícatíoms etóloca<br />
Iíí5/ígm'fícatígní8..<br />
rcpocoljave;<br />
2t)c Donoe fe llama atjucrbíoícomo<br />
al'óbo.poz que quafí ííépze Toefca<br />
aj'útar fe al ucibo.<br />
(Sluátos accÍDétes fó Io9 Del aB'pbío<br />
^íCres.fpecíeJígura.fígnífícacíó<br />
(Áiuátüü fó lao íp€á£s uelos aDuer<br />
biosCWoQ pzímitma como poco ba<br />
Deriuatiua como mw pocalja.<br />
JDortDC Bc q fpccíc eo^SPelapzinútí<br />
iia.poiq no tiene De DÓDC fe.Dcriue<br />
íS>aiáíi]s fó las figuras DtosaDÍ^bíos<br />
HDos. gjímple como mira compu<br />
efta mira lo.<br />
Wowoc-ot qfigura es^UDelafigura<br />
íimple.poz que no fe pueoe partir<br />
en partes q íignífíque.<br />
(Encías fó las fignifícationes Dlbs<br />
aDU erbios í^m cuento<br />
pa cóíar.como uof vie^ef tres \)Qes<br />
"Wt tíépo.como or •mañana.<br />
JS)z lugar como aqm.a>%<br />
^ara negar.como no*<br />
^ara affirmaríCorno fi.<br />
^ara Demoftrar como cata»<br />
3¿)ara Dcfear como o fí.<br />
:j|^araozDenar como luego»<br />
^ara pzegütar como po2 que,<br />
^ara -DubDar como poz untura<br />
^aca llamar como o.<br />
3(c5ara apartar como apiada mete»<br />
^ara ^yútax como íüta mete<br />
pa íurar como po: bercuía i caítoz<br />
^ara Defpcrtar como ea»<br />
^ara<br />
^ara'afloxar.como poco a poco<br />
¿aDíminuír.como a efcóDeDÍUas.<br />
^ara cóparar como n^eioz mente<br />
para fobzepuíarcomo muj' bíc<br />
Wt íemeíáca.como afí como.<br />
DequátÍDaD como mucljo.<br />
ÍPe qualíDao como fabía mente<br />
DÓDeoe que fígnifícacíó esi'52)ela<br />
fígnífícadó Delugar.
Deíntetícctíone<br />
eí.quae pars ozatíonis zUi<br />
m '^ntzxízctiü.<br />
íSLuíD eít intmectío'^ ipars' ozatío<br />
ni> ínüeclúiabíUs affcctu mentís<br />
incóüita uflce íignífícáa.<br />
fdnoc "oidtiit íntcríectío^ab íntet<br />
íícicoo:eo quoD aliís partíbus 02a<br />
ttonís ínteriícitur<br />
Sntctíectíoní^uotaccÍDunt:^ Sola<br />
íigníficatío.<br />
Significa íiocs in teiíectícnú quot<br />
funt^cóplures.<br />
3liigenti8, ut Ijcu.ue»<br />
Ximitis. ut at at.<br />
dBxultátis.ut uab.<br />
^umírátis.ut pape,<br />
€xdamátÍ6Utpzo.<br />
3f\iüétÍ5UtababI)e«<br />
Srtentie utifúau.<br />
iDerÍDctis ut Ijuí.<br />
áauüátíe ut cugc<br />
iditütiB ut apage<br />
Hocátís.ut eo 10.<br />
l)cpiebéT»éna.ut at at,<br />
3Í^eu,cui^ íígníficatíoís cftíflug^tíí<br />
_ íDe cóíiícííone^<br />
íL que pars oíatíoís tki<br />
Cóíunceio,<br />
vSluÍD € c5iúctío':?^ai'0 oíatícnís ín<br />
tJeclínabílís comíectena ozoinaní<br />
q5 fentcnííá.<br />
láriTit oícitur cóiüctíoí^^b eo quoo<br />
cóiiígat:i ozationi pzo uinculo in<br />
terponatur.<br />
(f oníünctíoni quot accÍBuntí^íSlría.<br />
SiSttiftcafio.figura.o2Do.<br />
(Sluit) é fígníficatio coníunctíonÍ9Í<br />
íS^ualítas quae ci^ ftgnifícationé<br />
offidúqs ín ozatíonc oftéDít<br />
Sígnífícatíones cóiunctionú quot<br />
íuntíííomplurcs.<br />
H>elaínferíeao;<br />
í?.que parte xjíaozacíon es^<br />
m Interíecíó*<br />
íStue cofa es íntecíectíó;^^arte ül'a<br />
o2acíon:q no fe Declina 1 fígnifíca<br />
paffió Del anima poz bos incierta.<br />
HDe DÓDe fe DÍ5e íntecícctíon. ue en<br />
treponer pozqfecntrepone alas<br />
otras partee nela of on*<br />
úlmtoB (ó los acioétes Déla íntene<br />
cíóííSola la figníficacíó.<br />
(¡luátasfó laafignificationefiütad<br />
tnteriecíoéd';'mucl)aí<br />
"Wc Ilozat como ap.<br />
>2)e temer como.a.<br />
'W>t fe alegrar, como.^a:<br />
Jbcíe marauii lar. como t^a.<br />
Wtníít b05cs como oí>.<br />
l¡S)ereír.comot)al?a^e.<br />
Wt caUar.como.ce.<br />
Wt efcarntcet como guar«<br />
^e alabar como ea.<br />
'>iPebu}?r.comoab.<br />
l)e llamar como abao.<br />
Wt bailar en algú mal.ccmo ba<br />
5^j?.Deq fignífícatió esíüe llczar.<br />
•JiDc cóíúcíon.<br />
que parte Dcla ozació tei<br />
¿óíuncion.<br />
C^ue cofa es cómcío^parte Déla oza<br />
cion que nol fe Declina 1 traua 1 oz<br />
Dena la fentétia.<br />
ilDe DÓDe fe llama cóíiícióííIDe aque<br />
Uo que aj?iíta 1 fe pone enla ozací<br />
onpozataDura.<br />
Q.uátodfólo0 aciDéte% Delacóííící<br />
oní?5Creá.fignífícaci6.figura,o2Dé<br />
(une cofa es figníficacíó Dfa cóiüció<br />
(SiualíDaD quae Demucftra fu fí<br />
gnifícacíó 1 offícío cnla of on.<br />
(guatas fó las fignificationes Délas<br />
cdiücionesümucbas*<br />
mííí<br />
.y^.
i. t '^<br />
Copulatíuai quae fcnfú i neicbá có<br />
íungít.ut et.que.atq5.<br />
íIDífíiíctíua que quamuíe DÍctíones<br />
coníungattfcnfum tamen míinn<br />
tíñ Ijabct.ut aut.uel<br />
^aufalÍB. quae caufá cóíínuatíonía<br />
explanat.ut quoniá.nam;<br />
^oUectíua quae íuperíoia colUgít;<br />
ut ígítur.crgo quá obré.<br />
íDubitatíua quae -oubítatíoné cum<br />
íterrogaííonefígníficat.ut.an.ne:<br />
JiDuetfatíua quae aDuerfá fétecíá<br />
monítrat.ut quáquá et fí.<br />
^5pp2obatíua: quae rem alíquá ap<br />
p2obat.ut fí.fiquíüé.quáDí).<br />
íEópletíua quae oinatns caufa poní<br />
tur.ut quiDé.ením.uam.<br />
íotínuatíua quae contínuatíonem<br />
reiü íígntficat.ut CÜ.DÍÍ.<br />
Ct cuí^fígnífícatíoía éí'Copulatíuac<br />
^ígutae cóíüctíonú quot riítc''oufle.<br />
¿jimpler.utar. eníin, íompoíita<br />
utatqj.enímucro.<br />
íDzDo roníüctíoiiís quotuplex eftíí<br />
Snplex. íSluaeT5á ení5 Rper piac<br />
poniintur.ut at af t. ú^uacDam fg<br />
per poítponútur.ut quc.nc. quae<br />
1110T50 pzaeponútur. Tiio*)opoítpo<br />
niítur.ut ígitur.aíq5.<br />
Cí.anus 02Dint3 tki^imi omimé<br />
ue partea oíatíoís ailíac pío<br />
q alíia ponuntur»<br />
íjDinneí} fere ponútur p2o fe xwkh<br />
21omé p!o aDUCtbío. ut fole rccéí<br />
o2to.p20 rccenter.<br />
%'lQmt pío tnteríecííone.ut nauíb''<br />
nífariDü amíffís.<br />
íiomen p2o coníüctíeiie. utquare<br />
quá obrem.p2o ígítur.<br />
pzonomen pío nomine p2op2ío.ut<br />
ego.pzo antoníue.<br />
^zonomé pzo aouerbío.ut boc tune<br />
Una para apútar. la qüal a^uta pa<br />
labias 1 fctentía.como.í?.<br />
(¡Dtraparaapartar.laqual aúquea<br />
Vütt palab2a9:aparta la fententia<br />
afí comeo.<br />
Cauf para üar caufa:q ücmueftra la<br />
caufa oela cótínuadó.como poi q<br />
para códupr.q coge lo De arriba co<br />
mo.pues que t poi cnoe<br />
para Bubí)ar.q fígnífica üubDa pie<br />
gútát)o.como ^oi auétura<br />
paracóíraríar.que Demueftra la íé<br />
tencia cótraría.como aüquc.<br />
para appiouar.q apiueua alguna<br />
cofa.como fi.i quáDO.<br />
para bíncbír. que fe poncpoib^t<br />
mofura.como i cetera.<br />
para cóíínuar: q fígnífica cótinua<br />
ció Délas cofas.como quáDo<br />
.De queoiDcesíi'Dcia pzímera<br />
ne partes Déla tJiacíon fe pa<br />
q nen vnas poz otras.<br />
Socas quafi fe pone vnas poz otras<br />
€1 noble poz auuerbío.como el fol<br />
re5in falíDo. poz resiente mente.<br />
S^óbze poz íntedecíon.como las na<br />
ues cofa no De Desír pDÍDas<br />
3¡i.óbze poz coníücion.como poz que<br />
poz enDe.poz eío.<br />
pionóbzepoi nóbicpzopzío.come<br />
ro.pozantonio.<br />
pionóbze poz aDuecbío» cpmo.allj
ígnípDtcns.pzo^uc<br />
pzonomé pzo comiíctíoncutíDCo<br />
pzopterea.pzo pioptf ít).p2optf ea<br />
Hctbum pío nomine, ut extrema<br />
línea amare pzoamozís.<br />
qua bona iconfttuctío a mala ití<br />
gnoícítur.<br />
HnDCDÍcítur íyntíLXÍB^'^ fpn con.'<br />
1 tatto ozDíno. quafí coozDínatío.<br />
(^uÍD € cóftructíoí^congrua oictío<br />
nú oiT)ínaíío congrua pfectamq5<br />
fentétíá Dcnióítrás.<br />
(SLuottuplcx é conftructíoí üuplej:;<br />
ítráfítíua ín qua actué uerbíuel<br />
paffío oftcnDÍtuc tráíire ucl ínfec<br />
tí ab alia pfona ín alíam. ut cgo a<br />
mo Deum ueus amatur a me, 5n<br />
tráfítíua ín qua nec[actU9 nec paf<br />
fío uecbí oftróítur tráíire nec ífer<br />
xi ab alia piona ín alia, ut ego cuc<br />
ro.cutrítur.<br />
Q.UÍD eft ozatío'jfut fcaurus Díffínít<br />
oze míffa ip Bíctiones ozuinata<br />
pzonunciatio.<br />
^uotuplex eft ozattoíi'quanzuplex.<br />
pfecta quae ín animo autJÍtozís p<br />
fectum íenfum, genetat: ut ego a<br />
moiieum.|mpfecta quaeímperfe<br />
ciñ feníú ín animo auuitozis ge<br />
nerat.ut (i •oeü amauerís.jFínita<br />
tquauerbu fímtií poítur.utego<br />
amo.Infinita ín qua uetbú ínfíní<br />
til poitur.ut me a\mare.<br />
(^uit) é figura cóftcnctíonísííeft alí<br />
qua ratione nouatu.^ Bicenuí mo<br />
Dusrqui círca graniaiicas conítru<br />
ctíones ueríatur.<br />
(^uottuplex é figura conftnictioísí;?<br />
octuplex. ílEuocatio.^ppofítío.pzo<br />
lepíÍB ^Hlepfís ilewgma S?j>ntl)c<br />
fis.antíptofÍ3- ^f necbíJocbe,<br />
€uocatío éreDuctio. tertíae pfonac<br />
ao pzima uel feciíiiam. ut ego an<br />
tonius lego. ti\ ioánes auDÍs.i ve<br />
quíruntur quaftutu ín euocatióe<br />
piona euocans. pfona euocata re<br />
motio copulae.-z.uerbum comieni<br />
ens cum perfoná cuocáte:<br />
i^lppofítio é immeDÍaía í)uo:{^ fub<br />
cía po2 la qual la buena cofítucio<br />
íe Diftíngue Déla mala.<br />
HDe Dóoe fe DÍse cóítrucíon.iíDe con<br />
Tt oiDeno,como coozDÍnació<br />
(íluecofa C0cófttucion.c6iiiníente<br />
ozm'nacion De palabzas.ia ql mucí<br />
tra conuinicte t pfecta íétécia.<br />
€n quátas mañras es cóítruciós^en<br />
Dos.tráfítiua éla qual el baser i pa<br />
DececDeluerbo femueftra pafiac<br />
o fer pafaDo De t)na pfona en otra<br />
como poamo aDíos yo fo amaDo De<br />
Díos.^ntráíítíua.éla ql ni el Imct<br />
nipaDecer Del Jobo fe mucftcapa<br />
far o fer pafaDo De \)na piona en<br />
otca.como po coito. yoDos coixcn,<br />
(¿Luz cofa es ozacíóuíTomo fcauro la<br />
Determina: es pzonúcíaDa ozoena<br />
Da poz Dícíones.<br />
tflntmo:?í cSíuncíío.quozumaíte<br />
rum exponítaltcrum.utmíratur<br />
moiem caneas magalia quonDam<br />
1 rcquirútur üuo ín appofitíone<br />
Díctío apponens i uíctío appofíta<br />
^lolepfíe é attríbutío piopzíetatís<br />
toti ín fuao T^tt^ Díuifo.nt romaní<br />
pugnant alíí cú.boftibue alü aini<br />
cíutbus.altí cum fociís €t reqiiiru<br />
tur qmnq5 ín piolepfí. Slotuní<br />
partes. .Bíftributío parííum. pzo<br />
piíetas.i 02D0,<br />
SJHlcprís é T)íiicrfarií Díctíonú fiib<br />
pl'arí pzopiíctate cóceptíe. ut ego<br />
1 tu üoctí Icgim^' % reqrütwr qum<br />
que.DÍctío concípíés. tJÍctío conce<br />
pta.copulatíua coníúctío.uel piae<br />
pofítío cum. uerbum uel nomen<br />
auícctíuum numerí pluralís. pío<br />
pzíetas concoiuans cum Díctíonc<br />
concípíentc.<br />
Ileugma eft unf piopzíetatís au TJÍ<br />
\>Któ cíauíuías fea teoüiíío.ut ego.<br />
ttu.^ cicero fcríbít.7 rcquirútur<br />
tría.plura-.íubítáííua.copula.pzo<br />
piletas quae conueníat cü pzopí<br />
quío2í fubftáííuo,<br />
^pntbefis eft attríbutío pjcpzíeta<br />
tís uní uel pluríbus copulatís qá<br />
fit non gratía nocís feo fígníficatí<br />
ut pars ín fruftra fecant. i requí<br />
runtur tría.unum íubíectum uel<br />
plura copulata.pzopzíetas.'í attrí<br />
buíío piopzíetatís concoztians cü<br />
fignífícato 1 nó cu noce;<br />
^ntíptoíís I cafus pzocafu pofítío<br />
fub alíqua pzopzíctate, vturbem<br />
quáftatuo ueítra eft. i requírun<br />
tur tría, unum íubíectum. una<br />
-^J<br />
De DOS fubftátíuos.Dlba quales el<br />
vno Declara el otro.como marauí<br />
lia fe eneas DfeDÍfícío otro tpoma<br />
íaDas.i reqeré fe DOS cofas éla apo<br />
fícíó la Díció q appone i la apuefta<br />
^ntícípacíó es reptímíéto De algúa<br />
pzopzíeoaD al toDO reptÍDOien fus<br />
^tcíxQmo los romanof pelea unof<br />
có los enemigos otros có los cíboa<br />
Danos.otros có los cópañeros.7 re<br />
qeré fe áco cofas.€l toDo las ptes.<br />
el repartimiento Délas partes, la<br />
piopiícDaD 1 oim,<br />
€5cepció es apiítamíéto % Díuerfas<br />
Dícíones Deba po Déla piopzíeDaD<br />
plural como j?oitu éieñaDos lee<br />
mos 1 reqeré ít cíco cofas Dícíon q<br />
cócíbe.Dícíó cócebíDa. cómcíon pa<br />
apiítar i ppoAtíó con.n¿ras tíauíuías<br />
como yo.i tu.i tulio.p requiere fe<br />
tres cofas, mucbos fubííantiuos.<br />
ataDura. i pzopiieDaD q conucga<br />
conel fubftáfíiio mas cercano<br />
ai) totú fub piopiíetate uetbí uel<br />
partícípü uel nomínís aDíectiuí,<br />
ut cxpleci menté nequít.nüDa ge<br />
nii noT)oq5 fmu» collecta ñuctce,<br />
1 requírütur tría, totuni. pzopzíe<br />
tas % pars ín accufatíuo pofíta<br />
%.\htx qctue. quí ? t cóftructío<br />
nc partiíí ozatioíe ínter fe.<br />
€rba partini fiint perfona<br />
u líapartímímpetíonalía.<br />
petfonalía íutrquae.^abét<br />
números i perfonas:'! oíiiíDÜtur<br />
tn quinqué genera, ^ctiuü paífi<br />
uü.neutrum.-oeponens.cómune.<br />
amperio nalia funt quae carét nu<br />
mcrís % perfonis ue quíbus paulo<br />
pofí Dícturí fumus.<br />
^Hctíuüuerbum cft ÍUUD quou üeíí<br />
nit tn.o.i babet pafíiuimi ín.oz.<br />
n ex'ígít ante fe nominatíuú í per<br />
fonaagentíii accufaíiuü íu perfo<br />
na pacícntí.<br />
^zímafpecíes uerbo2Ííactmo2Ü é:<br />
quaepoftíe conítruüíur cü aecu<br />
faííuo íátü.íStuaiía íunt»<br />
^mo.as.amam<br />
JDtUgo.ís.üílexí<br />
Cerno.ís. creul<br />
^ÍDeOiCsaiíDí.<br />
^¡Duco.is.DUKÍ<br />
¿rai?o.í0.traxí.<br />
^ozto.as.poitauí<br />
¿S^ero.ís.geffi.<br />
íolo.ís.coluí.<br />
(¡Dbferuo.as.obferuauí.<br />
lfacío.ís.fecí<br />
jf^goJs^egú<br />
(¡Ppto.as.optauí<br />
Slego.ísJegí.<br />
5!ncboo.as.íncljoauf<br />
ío.ía.íncepí<br />
Vlc.i-j.iiíí.uocam<br />
al toT>o fo piopiíeBaü ue uctbo o<br />
ptícípío. o nóbze aDíectíuo.como<br />
no puece bactacfe íu alma.Defnu<br />
Da la roDílla % cogioa las baldas<br />
floxas en núüo. i requiere fe tres<br />
cofas. €1 toDo la pzopiíeüax) ila<br />
parte puefta en accufatíuo<br />
3líbzo quarto q es ufasptea<br />
Déla ozació entre fí.<br />
osuerbos en parte fó perfo<br />
I nafs. en parte ímperfonales<br />
IPerfonales fon los q tiene<br />
números i perfonas.i parte fe en<br />
cíco generos.^ctíuo.paffiuo.neu<br />
tro.Deponente.comü* ^mperfona<br />
íes fon q no tienen números ni<br />
pfonas. Délos quales ce aquí a po<br />
co auemos üe Desir.<br />
Jíctíuo uerbo es aquel q acaba en<br />
0.1 tiene la paffíua emoz.i'Demá<br />
Da ante fi nomínatíuo enla perfo<br />
na que ba5e.i accufatíuo enla per<br />
fona que paDece.<br />
Ea pzímera fpecíe Dfos uerbos actí<br />
nos es.que Defpus oe fí fe apütá<br />
có accufatíuo folo.quales fó.eftos.<br />
%)02amarcópaffían<br />
^oiamarcóra5on*<br />
ipoz ver có los oíos.<br />
poz uer conel péfamícto<br />
í^oz llenar guíanoo.<br />
^ozlleuararaftráDo.<br />
^oz llenar acueftas.<br />
t>02 llenar acueftas.<br />
:po2 amar.bórrar.labrar,<br />
^oz borrar i acatar.<br />
í?02 ba5er lo q qDa Defque l^ecbo:<br />
poi baser lo q no.cjDa Dcfq bccbo<br />
^oz Dcfear o efcoger.<br />
'4aoz leer.efcogcr. burtar nauegac<br />
^oz comentar<br />
^cr effo mefmo.<br />
l^oz llamar»
^ppeUo.as.appdíauií<br />
S?perno.Í0.fp2£uí<br />
l)efpído.t0.Defpcxí<br />
^bfíínco.es.abftínuí<br />
Cótineo.cs.contínuí<br />
>IDííco,mfci0.'DíT)íá<br />
(BT>iko*ís,foímá<br />
ílDeDífcoad.DeDÍDírí<br />
¿ecunua fpecíesuerbozuactíuozu<br />
cft quae pzaetcr accufatíuú cóftru<br />
unturcü geítiuouel abtattuo..ut<br />
^leo granaríu ftumtntí.u£utc<br />
^mpleo.esampícui<br />
CópIeo.es*cQplcut<br />
^ccufo*ae.accuíam.<br />
5ncufo,a6.íncufauí<br />
|fltgtio.ts.atguí<br />
Incrcpo.asáncrcpuít<br />
í\cp2eb^D0,w.repiebéoi<br />
3^oftulo.a?.poftulauí<br />
n^amno.as.Damnauí<br />
(Emoae.emú<br />
«¿lenT)oa'í.uenxJÍDÍ<br />
HenüT)o.a@4tenüüeDi<br />
€arttmo«a6.eaíttmaui<br />
;£a)co,as,taxauí<br />
P^nímaDuertéDü eft q6 tietba pzcct!<br />
um fígnifícátía cófttuuntur cum<br />
ablatiuo pzedum Denotante pzae<br />
terquam cum Ijía genítíuís tan<br />
tí.quátí.plurÍ9. maiozís. mínozís<br />
tantiüem,quantí uw.quantíUbet<br />
*í quoü uírgítíus uúít. non aífia<br />
faciunt: cuntq3 tecta.íIHt ¿atuUus<br />
Desuní'-' caftímem^ affís,<br />
JCertia uetboíi^actiuoiü fpecíe« cft:.<br />
quac pzaetet accufatíuum cóftru<br />
untur cü Datíucut ootíbí pecunjL<br />
as^qualía funt;<br />
^o.Dae.Dcm<br />
5]¡)ono.a0«'Donaüi<br />
H)eTío.ís.x)eT)íüí<br />
^zaeponoas. pzaepofuf<br />
5^ntcpono.ís*antepofui<br />
•f-<br />
^oz aquello mefmo<br />
^oz menofpzecíar,<br />
^oz aquello mefmo<br />
^oz no tomar lo ageno.<br />
^ozfe abftenerüefus oelcj'tes*<br />
^oz oepzéoer ue nueuo<br />
^^ozoepzéoeruecozo<br />
poz oluiDar lo BepzéüróoZ<br />
3la fegÚDa fpecie Dibs 'í'bodactíuoá<br />
ed:qall^eT)elaccufatíuo feapun<br />
ta congettíuo o ablattuo* como yo<br />
bíncbo la paneranepam,<br />
^oz ífíncbír.<br />
^oz aquello mefmo<br />
^ ^02 acufat alos menor0 o íguafo<br />
^oz repzebéDtr alos mapofa<br />
^oz repzebéoet<br />
^oz aquello mefmo'<br />
If^oi aquello mefmo<br />
$5oz üemáuar en ÍU\>ÍÍQ<br />
^oz cóüenar o obltgac<br />
Í)oz cópzat<br />
^ozuen^er<br />
^oz aquello mefmo'<br />
^ozeftimac taffaroapzecíat<br />
^oz aquello mefmo<br />
€emucl)o De mirar q los'bbosqfí<br />
gnifícan pzecíofea)?útácon abla<br />
tim que ftgntftca pzecto fácauDO<br />
con eftos genttíuod.poztáto«poz<br />
quanto.poz«ma6.poz mas.poz me<br />
nos.poz otro táto.poz qnto quiera<br />
*? lo q uírgílío DÍÍ:O» no lo timé en<br />
v>na bláca 1 van fe Derec^jo^i catu<br />
lo.a toDOs cftimemof en v?na bláca<br />
%a tercera fpecie DCOS 'bbos acttUDs<br />
es: quealléDe el accufatíuo:f€ apú<br />
tá con Datíuo.como vo teDo los ni<br />
ncros^quales fó eftos<br />
^02 Dar como quiera<br />
^oz Dar gracíofo o De babc<br />
^cz Dar fe afi mefmo<br />
J3oz pzeferír<br />
^DZ aquello mefmo
(iómouo.ás^tómcTjatií<br />
31 iutuo.as.miituauí<br />
3loco.as.locauí.<br />
íIÓDucoas. cóouxí<br />
Suaueo.eíí.fuafí<br />
^erfuaDeo.ca. pcrfuafí<br />
•' 1 b c r<br />
3nDÍco.í9.inDÍxí<br />
iSLiiarta uerbo? actíuo? fpcks cft<br />
quacpzacteracciifatíini cóftrtiun<br />
tur cu altero accuíatmo; ut ego «JO<br />
ceo te gcámatícá.qualía.füt.<br />
•SDocco.cs.üocm'<br />
^eDoceo.cs.ueTJocuí<br />
JÍloneo.es.monm<br />
•^omoneo. ea.atJmonuí<br />
í¡Dio.a0.oiam<br />
3i\ogo.as.togauí<br />
Interrogo.as.intercogauí<br />
^xo2o.as.cxo2am<br />
jFlagíto.as.flagítauí<br />
^ofco.ís.popofd,<br />
4i>oftulo.a0.poftulauí<br />
^ruo.ts.fxuí!<br />
bo0 actíuoí<br />
es que alléoe el accufatíuo; fe apü<br />
ía con ablatiuo fin piepofitió o có<br />
effectiuo como po te ÜO la cozonsí<br />
qualee fon eftos.<br />
#02 t»ar ínfignias nc fjontra»<br />
#02 Dcfpoíar.o uef nuuar<br />
#02 bartar.o enbaftíar<br />
:po2 cargar oe alguna cofa<br />
#02 faser lo q fe pone en ablatiuo<br />
#02 betír có alguna cofa.<br />
,31a ferta fpecie otos ucrbos actíuoa<br />
es q allcoe Del accufatíuo fe cóftru<br />
y en có ablatiuo ^ p2epofitió. como<br />
po opo grammatíca ue tu CSluales<br />
fon effos;
^ccípío.ís.accepí<br />
íapío.ís.cqjí<br />
^ufdpíoas.fufcepí<br />
Sunioasiumpfí<br />
"SDc iierbÍ0 paffíuía<br />
^ffíuum ucrbum út ílluo<br />
p quoD oefínít ín m..{í babet<br />
actiuú^ímo.icxígít ante fe nomí<br />
natíuum pzo pcrfonapacienti*i a<br />
blatiuü tcum p2aepofítione.a. uel<br />
flb.uel oatíuü pzo perfona agentí<br />
ut oe'' amatar mibi uel a.me. €1^<br />
tot funt (pedes quot Díximus éc<br />
ín uerbo actíuo. ¿jei» anímaDuec<br />
tenDÚ eft:quot) cum ínuertimua<br />
uetbü actíuum tn paffiuü: cafua<br />
cu quo/uerbum confttuitut poft<br />
accufatíuü piínrípaié non muta<br />
tur.ut impleo granaríü frumcnti<br />
uel frumento.granaríü ímpletur<br />
a mefcumenti uel frumento* Do<br />
tibí pecunias pecuníae t)átur tibí<br />
ame. "SDoceo te gtammatícam.tu<br />
Doccdsamegrammaticá» íDono<br />
te coiona»tu uonarís a me coiona<br />
píuBíoate gramática» grammatí<br />
caaumturmíbí a te<br />
5^nímaTDuertenT)ü quoq5 cft uetba<br />
íUa paffíiía uocoi. nomínoi.Dícoz»<br />
nuncupoz. appelloz. fío, cum bis<br />
uetbís.fum. exto, exífto.i uerbís<br />
recípzocísqualía funt ambuloan<br />
c£D0 etiaüo % fímílía confttuí poft<br />
fe cum fimílí cafu el^^ cum quo an<br />
te fe conftruuntur. ut uocoz anto<br />
níus.fií bonusánceDo ttíftís<br />
5De uerbís ncutrís.<br />
eutrum uerbú eftíüuu qd<br />
n Defínít ín.o.i non \y3!iizi paf<br />
fíuíí ín oz.ut feruío tibí. (¡Bíus có<br />
plures funt fpecies.<br />
Í5o2 opr<br />
i^Qi tomar qrícní)oono qncnuo<br />
11)02 aquello mefmo<br />
^02 tomar a nueftro cargo<br />
Í3o2 tomar poi nueftra uoluntao<br />
^elos uerbos paffíuos.<br />
afftuo uerbo es aquel qaca<br />
p ba en OZ^TÍ tiene actíuo en.o.<br />
p oemanDa ante oe fí nomínatiuo<br />
poz perfona que paDece.t ablatíuo<br />
con pzepofitió oeue o oatiuo poz<br />
perfona que l)a5e;como DÍOS es a<br />
maoo ana o oe mi. S)cftc tant^ia<br />
fpecies bflí>:quátasDexímos que<br />
auía enel uerbo actiuo. 3^cro es<br />
oe mirar que quáuo boluemos el<br />
uerbo actíuo en paffíuo; el cafo có<br />
que fe aj^unta el uerbo Defpues<br />
Del accuíatiuo pzíncípal no fe mu<br />
ca. como j?o btncbo la panera ue<br />
pá 3la panera es bínel^íua De mí De<br />
pan.jjo tt DO los Dineros los Díne<br />
ros fon DaDos De mí a tí • po te efe<br />
ño la grammatíca.tu eres enfeña<br />
DO De mí la grammatica. y^ te DO<br />
la cczona.tú eres cuDonaDo De mí<br />
la cozona.po oj>o De tí grammatica<br />
la gramática es ovDa oe mí DC tí.<br />
C*s De mirar efo mefmo que aqllos<br />
uerbos paffíuos.fo llamaDo. fo nó<br />
bzaDo^fo Dícbo.fo llamaDo.fo b^cbo<br />
có cftos'&bos fo % Duro,t có los uet<br />
bos recípzocos como áDo efcapo.p<br />
femeiátes fe pucDé'apútar có femé<br />
íante uerbo oe aquel ronquean<br />
te De ft fe apunta como fo llam aDo<br />
antonío.fo bueno.auDO trifte,<br />
IlDelos uerbos neutros<br />
eutro uerbo es aquel que a<br />
n caba en.o, % no tiene paffíua<br />
en oz.como po te fíruo. íiPefte mu<br />
cbas efpccíes bap.<br />
( • '
|52íma fpecíes uerborneutto^jr cft<br />
que poft íc cóftruuntut cú ^enití<br />
uo ul'ablatíuo.ut careo pecunia?<br />
1 careo pecunüs.qualía füí<br />
íarco.e^.carui<br />
^nmgeo.ea.ínDÍguí<br />
^geo.es.cguí<br />
íHffíuoasí.afrtuxí<br />
^Jbiíüo.ad.abüí)am<br />
(SLuarta ípecíes uetbo? neuíro?Jé<br />
q poft fe cóftiuuntur cü ablatíuo<br />
I pzaepofíttone a.uel ab.aD fimilt<br />
tuuíné uerbo? paffmo?i« ea fnnt..<br />
ílI;xulo.a9.cxulam<br />
Hapulo^as-uapulauí».<br />
Heneo.ío.ueniui<br />
3iíceo.e0.Ucm<br />
jFío,fiB.factii9 íü.<br />
íJlLumta ípeciea uerbo?i neutro? cft<br />
quae poft fe cú nuUo caíu conftru<br />
unturnífí meDíáte piaepofitíóe.<br />
utego uiuomurbe,qualiaíiiut^<br />
Hiuoaiíuis uixú<br />
SPcgoas.Dcgi<br />
3f\et)eo.í0,ret)íuf<br />
ÍXato^as.nataui<br />
C*nato,a0.enatauí<br />
^oinuo.ís.Dozmíuí<br />
Higilo.as. uigiiauí<br />
^ío.ftac.fteti<br />
íocDcc.es.feDí<br />
*4ni!iiaí}U€rrciíi!il efí boc uerbum<br />
fü es fm.políe cóítruupoft fe cum<br />
nommatmo. ut ücue é bcnua cu<br />
geítiuo ut uírtus eít boís.cum üa<br />
tiuo.uttu es mil)i magtfter.<br />
I^zaeterea uerba illa quae Dícútur<br />
neutra tráfítiua ÍUDÍCÍO meo ríil)il<br />
babere qó eis repugnet cur nó m<br />
canui0 actma: cü etiam fi natura<br />
repugnavec Termo iücirco nó Debe<br />
ret ciíe mácuB.lHlá fí recte oicitur<br />
comeioerunt lacob 15elu6 iDomus<br />
tuae comeDit me.3í\ecte qucq5 fí<br />
cet lacob ego fú comefus, i a selo<br />
oomug tuae ego fü comefus.fícut<br />
II luuenalís Tuxit ue nobiUtate co<br />
niefa quoD fupcreft.<br />
^zaetezca ^Dba.quae DÍcütuz aD folá<br />
natura pertinere nó uíueo cur no<br />
recípíát omnes números % pfonas<br />
uí ego íeveno.,ego ncc grantJíno<br />
3la quarta fpccíe DÍOS 'í>bof neutros<br />
es q Defpues De fí fe apütá có abla<br />
tíuoi pzepoííció DeDcafemeíáca<br />
Délos uerbos paffiuos.que fon<br />
$)02 fer DefterraDo<br />
^01 fer beriDo,<br />
^02 fer uenDíDo<br />
^02 fer pucfto en pzccío<br />
Í3o2 fer becl^o<br />
3la quinta fpecíeDfo802 toznar<br />
^02 ñauar<br />
^02 falir a naDO<br />
^02D02mír<br />
^02 uelar<br />
1^02 eftar en píe<br />
po2eÍ£«rafentaDo<br />
íFfl tmirlin nc n-.tvar n p(t^ iu>rhn f»<br />
es f ui.fe pueé a¡pütar Defpüs De fí<br />
có noíatiuo cerno oíos es bueno,<br />
có geítuio como la '{)tuD es DÍ óbzc<br />
có Datíuo como tu me eres maeft"<br />
Cío mcímo q aqdos uerbos q fe lia<br />
má neutrof tráfitiuof amí parecer<br />
no tiene cofa q les, repugne ,po2q<br />
no les llamem.os actiuos,q aü q la<br />
natural esa les repugnafe po2 effo<br />
la palabza no in oe fer maca. po2.q<br />
fi bté feDise comieró a íacob.t el 5e<br />
lo De til caía me comió, tá bié zí(o<br />
mefmo Díra iacob. yo ío comíDo.'í<br />
Del selo D tu cafa j?o fo comiDo.afv<br />
como Díxo iuuenau locjue queoa<br />
Dclal)iDalguía conuDa<br />
íEfo mefmo q los uerbos q píenecf a<br />
fola la naturales^ yo no ueo po2 cj<br />
no reciba toDof los números T pfo<br />
nas.como po feveno. yo ni graníjo<br />
, /
iiecpoffúgrátjmare<br />
^-^laetciea nuUii ce ueibú actíuu<br />
qü nó poffit ée abroUitum (i poft<br />
fe cií nuUo cafu conftvuatur.ut fí<br />
Díxcro cgo amo.<br />
piactaca Joba neutra pofíc cóítruí<br />
cú accufaííuo ré uerbi íígmfícáte<br />
ut ego uíuo uítá- feruío feruítuté<br />
eo íter.ud fi ponantur pío uerbís<br />
actmís. ut Depeteo uírgínem pío<br />
aino-corpüon atoebat alexím. pzo<br />
ainabat<br />
HDe uerbfe Dcponétíb'<br />
eponéd "uerbu é: quoD ín 02.<br />
T) oefinít 1 non babct actíuum<br />
ín.o.retínet 'taincn fignífícatíoné<br />
actíuam ut ego loquoz. íBíus plu<br />
les fút fpccíes.<br />
Pnnu fpcclts uerbo:^^ ueponétm:<br />
qiinc püftíe cóftruútur cu geníti<br />
uo ai nufereoz ínocétís qualia (üt<br />
Jllilereo2,ereri0.milertud fü<br />
(¡Dblíuíícoz.eríjj. oblítus fü.<br />
di\emúiiítoz.ed8.caccf íupínís<br />
3i\cco2T)02.arís. recoioaf-'íü.<br />
£»£cüoa ucrbo:^ Beponeutiü jípecí<br />
C0 é quacpoft fe conftruuntur cú<br />
üatíuo ut ego opítulo2 cUentí.qua<br />
lía funt.<br />
ü);3ítaIoi.arís opítukíus fú<br />
SSuííiMgoi.arís.fuffragatns fum;<br />
3i\cfcago2,arís. refragatua fü.<br />
^aícocíno2.an3. patrocínate fü<br />
¿;iDuIo2.arís.aDaiatus fuñí.<br />
5'lífétO2,ans.aff¿íatU0 fum<br />
^!áBÍ02.m8.blant)ítu3 fú.<br />
5Fatnulo2,arÍ3. famulaíus fü.<br />
^^ínciIloz.aris.ánciUatus fú<br />
(0raíulo2.aris.gratulatus fú<br />
5rafco2.ens,íratU3 fú.<br />
>^{fféíío2.ín0,affenfu0 fú<br />
5nfí-oiO2.arÍ0. ínfít)íat«s.fú.<br />
uitia uc£bo;ii .oeponétiú fpecíes<br />
ni putDo granÍ5ar;<br />
€ío mefmo que nigú uctbo actíuo<br />
pucDe fec q no pueua fcr abfoluta<br />
fí D efpÚ9 oc fí có níngú cafo fe có<br />
ftruj>e.conio fí uíxere yo amo.<br />
íEfo meímo q los ucrbo^ neutros fe<br />
pueüé cóftrupt có accufattuo q fí<br />
gnífiq la cofa Del tbo.como bíuo uí<br />
ua.ic.o fí fe pone poz 'í)bof actiuos<br />
como í?o muero \>na Don5ellapoz<br />
amo corpoon arüia aalexís poi<br />
amana.<br />
Hielos uerbo9 ^eponétes;<br />
eponétCj uerbo eg aquel que<br />
D acaba en 02.1 no tiene actiua<br />
en.o.mas tiene fígnífícacíon actí<br />
ua.como vo bablo, JDefte mucl^as<br />
fpecles fon.<br />
püa p2ímera f pccíe ocios ^bos Depo<br />
nétes es: q Defpues Defífeapútl<br />
có geítiuo. como be míferícoztjía;<br />
^02 auer míferícoiDÍa<br />
4^02 oluíToat fe<br />
po2auermemoiía<br />
^02 aquello mefmo<br />
3la fegúoa fpecíc Delosi'uerbos uepo<br />
nétes cs:que uefpús DC fí fe avñtá<br />
conoatiuo. como yo apuuoal alie<br />
gat)0.quales Íó.<br />
|5o2 apupar<br />
3^02 aruuat conel noto<br />
4^02 efto2uac conel uoto<br />
^02apuDat eníuv5W<br />
Í)o2'hfóícar.<br />
^02 aquello mefmo<br />
Í3o2 aquello meímo<br />
^02 feruír<br />
^02 feruír<br />
Po2 auer pta3cr DCI bíé nz otroi<br />
^02 eítar enoíauo DC otro<br />
^02 cófentír có otro,<br />
^02 afecljar<br />
la tercera (ptck ufosucrbosuepo
érífuaepoft fe conftrutmtur ctrni<br />
flccufatíuo. ut cgo gfcquor ínímí<br />
coequalíafnnt<br />
^olo2.an9.rolatu0 (ú<br />
íófoloi.arÍB. cófolatufifum<br />
ílExecroz.ans» cxecratus (ú*<br />
IDcteftoz.atiB. Detcftatus íú<br />
^bomínoz.add. abomtnatus fnm<br />
(rófcquoi.crw»CGfccutU0 fu<br />
^Dípífcoi.ctía. aüeptus fü<br />
3niácifcoi.éri0.nactU0 fú<br />
^Iloqno2.eríff.aUocutus fú<br />
iLoquoi.erísJocutus fu<br />
3í\imoz.and.t{matnd fú<br />
^nito2.ari0»fcrutatus]fú<br />
^cmuloi.arí«.acmulatu0 fú<br />
^pccutoi^rís.fpcculatus fu<br />
pl)üoropl)02.arí9,pbílofopbat9fú<br />
¿umultuoz. anc. tumultúate' fu<br />
gkví'bo sü te Utíersis,<br />
3lcgoíibíTJomú<br />
3iegoteml)irpaníá,<br />
3i\eüolo t^hi libzos<br />
3l\CDD0teD0CtÍ02f<br />
^cío te tcni boitefta<br />
^eíoaterem^onefti<br />
¿)2o te ueiiiá.<br />
{¡Dzoateueníá<br />
^•^oftulo te auxíliü.<br />
^oftuloatcauxUítt<br />
¿^íagítotenúmos<br />
íílagítoatenúmoa<br />
^ofco te íufticíá<br />
^ofcoateíuftidi<br />
¿elo te fecretum.<br />
íelotibífCcretiL<br />
íelo a te fecretú<br />
CcloteBcfecrcto<br />
dóíiilotibíutüe<br />
(ionfulo te.<br />
íoníulo tibí<br />
J£ímeo (jf.ftcff.<br />
íllnieo ciuibuá<br />
metuo boftea<br />
iHiletuo í^oftíbue<br />
KecipíotcínDomü<br />
gíxecípío tibí<br />
¿jmpono tibí Ijác cura:<br />
Importo tibí*<br />
'ifíufcultate<br />
^ftufculto tibí,<br />
JíuDÍo te<br />
^^iiDÍen^tíbífum<br />
i^d'mt muUcr fiUií.<br />
^arturítmulíer.<br />
5anímax)uerto te<br />
'iHnimaouerto ín te,<br />
yU-c y<br />
Jlilocteó^eé pct bc.tííp^tí^ógoh<br />
3^o2reo fcígus.<br />
^czrcofrígozc.<br />
^bíioireo a liítcrís»<br />
H>efíríüt míbí pccuníae;<br />
5!Dcfícíút me pecuníae<br />
^uffídút Tní^í pecuníac^<br />
^uffídunt mepecuníac.<br />
flDT) t ctíá ab M^t nomine qiiía üel<br />
quí,cuía»ut mea íníereft Icgcre.<br />
tua refertauDíre.^Ew'aítcreltpzo<br />
fíteri cíus referí falatíú pcípere.<br />
^jecunua ucrbonim ímpíonalíum<br />
actíuae nocís fpcdes'é quae ate fe<br />
cxígnní Datiuñ % poft fe ínfínítínum<br />
quaUa íñf.<br />
^ItÚTÁt míbífcbzítc»<br />
boa<br />
tmpfonales (o impfonales.en otra<br />
manera pfonales quales fó*<br />
<br />
" " " .€M<br />
r.<br />
^
HDcfmíí uospiiccrc<br />
31 ió poteft ülos poenítere.<br />
^olet bonos pígcre<br />
"i^ebet malos puDere.<br />
íáerba ímpevfonfiUa paífíuae uods<br />
femper íígnifícant actíoné cü qua<br />
oam geucraíítate: funíqs pzopiie<br />
a 'íJbís iicutris abíolufís: ut curtí<br />
tur.ftatuc.pugnatur.concumtur<br />
certatur. ítur. boc eft omnes cuc<br />
runt.ítaní.pugnant. concuirunti<br />
certant. eunt, Jíranlfígurantiir<br />
tamen ut Dírít íí)iomeüe8 a uer<br />
bÍ9 neutrís quae uatíuum cafum<br />
in feríem ozatíonís aumíttunt.ut<br />
nü)U míl)í nocerí pouíu<br />
€um accuíatíuo uero nulío mouo<br />
confttuí poffunt: feo neq5 cum a<br />
bíatmo t ptarpofítíone a.uel ab.<br />
nífi generalítatf íUá fígníficet. ut<br />
ab oniibus recIamaíuv.t)oc fft ola<br />
teclaniant»<br />
jüDe ínfínítíuo.<br />
nfínícíua tíícuíur quía non ^a<br />
( bcnt oeterminatos números<br />
•íperfonas» i conftruuntur ante<br />
fe cum accufatíuo m ucee actíua<br />
petfonae agentís: ín uoce pafííua<br />
perfonae patíctís.poft fe uero có<br />
ftruuntur cú cafu uerbí aquo oeí<br />
ccoiít.ut me amare oeú püí é:me<br />
amarí a vto foeUcíffímü c.me cate<br />
re uoluptatíbusrme ínferuíre amí<br />
císrme mífererí ínnocentís uícun<br />
üum eft.UPícímus tamen uolo cf<br />
fe Doctus» 1 natura beatt« omní<br />
bus cfíe üeDít.feD non Dicímus uí<br />
Deoimíljí cffe oocto. feo Doctus.^<br />
uolo mttffe poetámó poeta.<br />
^crba íi^fínítíua uolunt retermí<br />
narí uetb^5 uoliintarüsq graecí<br />
jUo ere tica ucO?»» >• H 5^»!!?* «^"^^í.<br />
"^03 limrs Tjc aucr ucrguéca<br />
30.0 pueDé ellos auer pelar<br />
Solcn los buenos auergócac<br />
¿iDeué los malos auergócar<br />
•^06 uetbosímpfonaís Déla bo5 paí<br />
fíuafíempzefígmfícant actíoncá<br />
\>m generahuaü. % \JÍenen pzo<br />
pn'a mente Délos '{>bos neutros ab<br />
folutos. como toDos cozren. ÍODOS<br />
eftan.toDos pelean. toDOsfe encu<br />
entran, toüos contíeuDen. topos<br />
van.^cro figuraDa mente fe tráf<br />
fúzmát como DÍ5e oíoraeDesoclotf<br />
ucrbos neutros qreciben Datíuo<br />
enla oiDen Déla ozació. como nm<br />
guna cofa me pueoe fer cmpeaDo<br />
-^on accufatíuo en ningúa manera<br />
fe pueDen aj^untar. ni menos con<br />
flb'.atiuo 1 pzepofítíon üe.a.o.ab,<br />
faluo fi fígnifica aqlla geñralÍDao<br />
(Eorno iDe ÍODOS es cDntraDíc|?o,.Q<br />
•es íoDos contraDíjea<br />
líDel ínfínítíuo<br />
nfinítíuos fe llaman poz quí<br />
i nD tienen DeterminaDos nu<br />
meros t perfonas. v aj^untan fe<br />
ante fi có accufatíuo en bos actíua<br />
po2 la pecfona que ^352.12la paffí<br />
ua pozla pfona q paDece.'^^ero Def<br />
pues De fí apütá fe concl cafo Del<br />
ucrboDe Donoe DefcienDen.£oni9<br />
To amar a ÜÍOS es píeDaD.po fer a<br />
maDo De DÍOS es grá Dícl^a^po no tt<br />
ner Delcites.l^aset el qrer DÍOS ana<br />
•gosauec mífecícozoia Del inocéte<br />
cofa alegre. |?cro Dejimos quiero<br />
fer enfeñaDO. p la natura 010 a ta<br />
DOS fer bien aueníuraDOs.mas no<br />
Desimos parece me fer Docto é Da<br />
tiuo.ní qero fer poeta é accufatíuo<br />
3los tíerbos ínfínítíuos Defeá ^cter<br />
minarfe có los uerbosiuoliítarics<br />
q los griegos iiwwan pzocretícDs;
uoIo.cup{o. TieíÍT)tro,ftuDeo. fabo<br />
ro,expecto»Tí fímílía,Súguntur ta<br />
tné ztSk alíquatiDo alits uerbí^ %<br />
nomtníb^ aDíectíuíafcDfíguratc;<br />
auí au ímítatíoné grtccoiü ut uí<br />
ueo ílíum fapetc. Jilos abüucere<br />
tbeMíó 029t. cantarcipateg 1 xcf<br />
pottt)etc paratt.<br />
Snfínítiuua plaerúqs poítur pzo no<br />
mine.ut uíuere ttífte, pzo uita tri<br />
ftí«.plaerüq5 pzo ínDícatiuo.ut mí<br />
^í facra pararí pzo parabátur.<br />
"SDegerüOTÍs."<br />
eruíiDía funtquí uctbísan<br />
numcrcnt: quta regunt ca<br />
fii«. funt quí nomíníbua quox»<br />
iabeaiit caíue. funt quí nomina<br />
partírípalía cffemcantíquoí) ín<br />
quibusDam nominiinqutbudüá<br />
parucípio íímilta funt • nobis ta<br />
me ut captíones cuatiamus Dice<br />
Dü eft cffe alíam patté ozationís:<br />
qtamen maxímam^abeatíímíli<br />
tiitjíné cutn nomine. inteq5 ÍD UÍ<br />
Btrí mirum oebet alícuí: cum a<br />
Uí plurcs altt paucíoice quia octp<br />
partes ozatíonis pofuecut.<br />
á.et illa. ín uefí<br />
cíení)o ex me fpírítíí meum. et íl<br />
la, ^ncóucníenoo populos ín u<br />
num.^ofí fe ueto rcgút cafum<br />
uevbí aquo uefcéount.ut tempus<br />
t{t carcDí uoluptaííbus. íníetuíc.<br />
cíamíds, amanDit)eú,<br />
(0cruoia aut funt aDíetíua aut fub<br />
ftátíua» gctüDía amcctiua omnía<br />
gemai numetosi cafus babét.i<br />
iuguntuz íubftitiuís % fígnifícát<br />
como.q2td»com'ao.Defco.eftut)ío«<br />
trabaío.efpero.i otros femeíátes,<br />
poavúcáfe tan bté a ue5es a otros<br />
uetbosmóbzes aDíectíuos: mas<br />
poz figura o aimítadon t)fos gtie<br />
gos.como ueo que fabe. Sbcftplís<br />
muger (¡me ruega licuar melos.)?<br />
guaíd pa cátaz lapetaüof pa rñ^er<br />
€1 ífmitiuo mucbaf \>e5ef fe póe poz<br />
nombze como trífte bíuír poz uíua<br />
trifte. mucbas poz ÍDícatíuo como<br />
los facrífícios apareíatfe me.poz fe<br />
apavciauá<br />
UDfos gerúoíos.<br />
aj? algunos q cuentan los ge<br />
rÚDíps con los uerbos poz q<br />
rige cafos. algunos que con ncm<br />
bzes poz que tienen cafos. algu<br />
nos q oísen fer nombzes particí<br />
pales: poz q en algunas cofas fon<br />
femeiátes a nóbze en algunas ap<br />
tícípío • Jlílas nos otros poz bu^^z<br />
los argumétos Digamos q es otra<br />
parte Déla ozació: mas que tiene<br />
mucba femeían^a cóel nóbze. Uí<br />
Deueaniguno efto parecer mará<br />
uilla: pues que algunos pufier5<br />
mas 1 algunos menos que ocbo<br />
partes Déla ozacíon.<br />
líos gerÜDÍos ante fi no rigen cafo,<br />
poz q nunca fe o|?o enla lengua la<br />
tina aqlla cóftrució • en boluíéDO<br />
el feñoz la captiuíDaü DC fron • p<br />
aqlla.enfaltanDODe mí el mi fpu<br />
j? aquella en apütauDofe los pue<br />
blos en uno. l)erpues Defí x\%m<br />
el cafo Del ucrbo De DÓDe DcfcícDé<br />
como tíépo es oe carecez De Delep<br />
tes • De fauiz alos amigos Dea<br />
mazaDíos •<br />
II os gerüDios o fó aDÍcctíuoé'o fub<br />
ftattuos. los gerÜDÍos aDíectiuos<br />
tienen toDos los^eneroai nume<br />
tosí cafos* j^aputanfe có los fub<br />
Cíííí<br />
«-/ ,•
i'<br />
fenip paffíonc. ut uoliiemja OÍCÍ<br />
ÍDCft uoíubííís. íumucanDum .í;<br />
quoD íuratui. eít mí^i cura íurís<br />
DícÚDÍ. DO opcriim iuríDícúíJo. ut<br />
nísD íus üicuíiDum . 5Delectoi<br />
íureuícií DO.<br />
(0cruDia fubftátíua tautum ttioDo<br />
tcperiutitur fubftantíuata íngge<br />
ncrc neutro. ín genínuo. tJatíuo.<br />
accufntmo «blatíuo.ut eftmflbícu<br />
ra íoluém pecunias.'^ nó fü3 íolué<br />
DO pecum'aa ucní aD foluenDum<br />
pecunias, iDclectoz ín foluenDo<br />
pecuníaíJ.<br />
0eriÍDÍa Íubftátúm a'tbía utmiíí<br />
íígnífícant actíoneni 7 paffionem<br />
pzacterquá gerunDium genitmí:<br />
quoD íempcr fígnificat actíoné.a<br />
ucrbís neutrís actíoné íígnifican<br />
tíbus actíoní' a ncutris íígnífícátí<br />
b'-' paffíonem:pafionem.a commu<br />
r.sbud Dcponentíbus actíoné 1<br />
paíj'ioné<br />
Intex Q^tÜDÍz 1 paríícípía !)a€r tít<br />
DÍffctóí3:quoD gerÜDía fígníficát<br />
reí aümínírtratíonéííue babítum<br />
fine tmdit falté fntñro. refoluun<br />
íurq5 ín geníDta fubfcátíua. ut é<br />
niíbí cura íudfpícÚDÍ.íDeft Dicen<br />
Dí ais. ^artícípía uero fígnífícat<br />
tépus fuíuvum iii actu fine aDmí<br />
nífíiaííone. ut íua mxmi c a me.<br />
mzk Dícctur.<br />
(íi5ci"ÜDia accufatitií iügiítur frequé<br />
t.cr l)Í3 ppDÍítioníb'-'.aD.cb.pzcpttr<br />
ínt€t.ante,ut néiaD numeranDa^<br />
pecum'as.obnuir.cráDas pecunias<br />
piopíet 029DÍÍ cauíiis. ínter agen<br />
Dü ouea.ante DomanDum boues*<br />
GerÜDía ucro M^tini íungijtur<br />
cum ín.De.ex.ut ín natíígáDO uctí<br />
poíuerüí. (¡Eí é libcUus Ijperonímí<br />
De uíuéDO DCo.íHt zx DefenDéDíí Q5<br />
c,i acciífáDO imidí gfía cóparatuíV<br />
' o J<br />
ftátíuos V fíépie fígnífícá paffíó<br />
como el Día boluible.q es q fe buel<br />
uc.el iuramcto, q es q fe tura, jié<br />
gocupDaDo De íu5gai. 00 obiaa<br />
íu5gai.'V)ínc aíu5ga2.buelgomc¿<br />
íu5gai 1 tefpóDei De Derccbo.<br />
líos gerÚDíos fubítatíuos fola mé<br />
te fe baüá fubftátíuaDOs enel gen<br />
ro neutro.en geíííuo.iDatiuo.T ac<br />
cufatíuo.i abiatíuo.como tégo axp<br />
DaDoDe pagar Díneros.i? no tengo<br />
para pagar Dineros.^ uíne a pagar<br />
Dineros j> Ijuelgo me en pagar los<br />
Dineros.<br />
Hos gcrüoíoí fubfíátíuof DIÚS '{>bo3<br />
actiuos ftgnífícá action 1 paífion,<br />
íacanDo el geruuDÍo Del geníriuo<br />
que fiempic fignífíca acnoñ. Dl'oa<br />
uerbos neutros que fígnífícan ac<br />
tíoH action.üelos uerbos neutros<br />
que fignífican paffíon: paffion De<br />
los comunes 1 Deponentes acííon<br />
1 paffíon.<br />
íIBntrc ÍC3 gerunuíuS'T jJtícípio» W<br />
efta Dífferencíarq los gerunuíos fí<br />
gnifícá f.iDmínífíracíó o babiío De<br />
la cofa fin tiépo alo menos futuro<br />
ft refueluéfeengeríJDíos ívbítáú<br />
Mos.como tégo curDaDo Deíusgac<br />
^ero los pticípíos fígnífícá tiépo<br />
ueniüroen actofmaDminíftració<br />
I como Dc mí ^a De fec iU5gaD0. po2<br />
\tlDerecbo,<br />
1C,os gerÚDíosDf accufatíuo mucljas<br />
uieses fe apiítan con cftas picpofí<br />
tvones.como uíne a contar los DÍ<br />
neros.poi contar lo3Dineros.po2<br />
ciar las caufas.en lleuauDo las o<br />
ueías.anteDe Domar los buí?es<br />
3X7as los gerúDíof Dtablatíuo a)>ii<br />
íá fe con cftas pzepofitíones.como<br />
jiauegáDo los uiétos ceífavon.^í><br />
líb2o DC bícronimo pa bíuír a DÍOS<br />
m^yoi gtía fegana t Watt q acufar
Set» íú gtriíDío accufatíuí fcnipct<br />
í^ímus p2a€pofitíoné.p2flctcr(Í5<br />
cu 1)Í8 uerbÍ0.loco.c5Duco.manT>o<br />
turo.ljabeo.pio Debco.ut cgo loca<br />
uifecícnDÜ fcpiilturá, % ^abeo uí<br />
üéDum multa.pzo Debeo uíDcre<br />
BmmaDUcrtcniDü eft getunuíum<br />
geítíui fíngularíd rectc tungí fubf<br />
tátíuo plurali,ut platue nominan<br />
T)í tibí tftozura magíí erít: quam<br />
etJunDí copia*<br />
Defupínfe<br />
uoD T)c gctúDüs ü íxímus íü?<br />
TJC fupínís oící poteft: effe a<br />
Kam ab octo partí bus ozatíonís:<br />
nífi ^^Ti gerunma partícípíís.fu<br />
pina uctbis a numeran i^z\ilt<br />
3(5^2(mü fiipi'num fempcv íungítnr<br />
ucrbo fignifícátí motú at) locum<br />
ut eo BC ambulatü uauo uenatum<br />
fígnífícatq? fcmp actíonS nííí íit<br />
ft uerbis paffion^ fígnifícantíbus.<br />
'iíláíUa'DO filia nuptum. ucnÜDa<br />
teruos. $5pcctatum amíffí rifum<br />
tencatíe amici*:'motü ífc cótmtt<br />
íícut % íUa fuperíoza, unDe fít: ut<br />
cüfuturií ínfinitíui circi^m Icquí<br />
mur perfupinum: neceíiario fít<br />
accípit'Dum l>oc uerbuní irc ín uo<br />
ce actiua. i irí ín uoce pafíiua ut<br />
ípero me amatú iré ;)eum. % ame<br />
amatú irí ueü<br />
Hltímü fupinú femper íügítur no<br />
mint aoiectíuo non tanquam fub<br />
ftantíuújfeu tanquam ucrbum.re<br />
giturq5 ab eo T fignifícat paffioné<br />
ut eft boiremoum mctu* i^eft ut<br />
Dícatur. ícreDíbílefactu.iDeft ut<br />
fíat» Cx quo fequítur quot) neqs<br />
íungítur ucvbo:ut gramatící ÍDO<br />
ctíBícuntmenío lectu. neq5 poní<br />
turpzo nomine, utpzifcianusuí<br />
3in.as confgeriÍDÍoof accufafúib fr<br />
l'pit apütamos picpofíció facantJO<br />
có z{tQQ uerbos. alquilo.mannor'T:<br />
curo,t tégo p02 oeuo»como po alq<br />
le a baser la fcpultura.^^ tengo ce<br />
ba5cr mucbas cofas.<br />
^ero es oe mirar q el genmtJÍo uel<br />
geítíuoDcl Angular bié fe apunta<br />
có fubftátíuo oel plüral.como plau<br />
tQ maa ternaa copia ó n5b2ai eftas<br />
cofasrqne ue Cornelias»<br />
íIDclos fupínos<br />
o que oírimos TDCIOS gerun<br />
I Dios.aqllo fe puei»e tesír Z5e<br />
los fupíos q fó otra Dfás ocljc ptes<br />
ufa ovon.fi no q los gerñuíos fe cjá<br />
üe cótat ales participios les fupí<br />
nos alos uerbos<br />
€1 pzímero fupino fíepze fe apunta<br />
a íóbo q fignifíca mouimíento a lu<br />
g;ar.como uo a pafear.uo a cacar. %<br />
népze fignifíca actió:fí no uieiie -oe<br />
fcbos q fignifíca paffío ^C2 que TJG<br />
mi |>iia para cafar.los fíeruos a ué<br />
Tjer.T uos otrosamigo metíDosa<br />
mirar tetñÍB la rifa tiene en fi mo<br />
uími^to como aqllo 6 arriba.^ uon<br />
üe fe figue q qnüo fuplímos el fu<br />
turo t>el ífínítíuo poz d íupío:pc2<br />
fuetea auemos ó tomar efte 'bbo ir<br />
enefactíua i fer ioo enlapaffuia.<br />
como po fpero oe amar a tíos. ,i eí<br />
pero ue mi fer amano t)íos.<br />
C*l ultimo fupino fíépzefe apunta a<br />
nóMe atJÍcctíuo: non como a fub<br />
ftátíuo:mas afí como
iit iicío ncnatu pzo ucn3ti5e,nc<br />
q3íungít ííbí aT)íectíuiim.neq5 re<br />
cí^Jít pzacpoíitionem neq5tcgít<br />
nomen. ;^uoí) íí víxtto oigniis c<br />
gubernatu: Dubítauerítqa aliquis<br />
gubetnatu an fít nomen: an'bbú<br />
fupínú ex aüíunctía toUetut baec<br />
ambígiuías: nam cü é nomen gcí<br />
tíuum regit.uí é DÍgnusguberna<br />
turcip.i íungit fíbiaoíectíuúuc<br />
efe Dígnua magno gubernatu. i<br />
rccípít piarcpofitíonc ut -oikzíñt<br />
ex gubetnatu. (Tú ucro eít uetbu<br />
fupínú níbíl tale babetifeotantu<br />
a noíeaüíectíuo regítur.'ziuccbu<br />
pafíiuú tífoluítur,<br />
SDe cóftructíonc ptícípío:?<br />
artídpíum coDem moDo un<br />
p gítut nominí i pzonomím i<br />
uetbo quo nomen aDíectmu.poft<br />
fe uceo ueííDerat cafü cú quo con<br />
fíruítur uerbumaquoDefceuDít.<br />
uí amans fíUúí, amatutua üeum;<br />
amatua a fíU'o.amaní)U3 sb mou<br />
ínferuíena amícccarens uolupta<br />
tibuíí.<br />
nupturom<br />
^unt noia. patttópífe fímílm 'uí á^<br />
man« Doctu^r quae íola conítru<br />
c$ione Dífcernütur. ílá cum xweo<br />
amans urozé; particípíü titAvnm<br />
uxoíís: nomcn. Hit uoctuda.ma<br />
«3íftro:partídpium eft, uír Doctua<br />
nomen,SjeD cum funt nomina re<br />
cípíunt comparatíoTiemut aman<br />
tto2 uxo;íd,amanttffímu0ii:iíozí0:<br />
D0CÍÍ02 cicerone üoctífíímus omní<br />
; um. iCqjoze quoq5 poííuní üífcer<br />
m.ná cü pico eft amanDus a me fi<br />
gnificac quoD íü iUü amaturu5«<br />
^ü uero eft aman^UB tantú figní<br />
ftcat quoü^eft Dígnus amati: vÁx<br />
tamen fub l^ic fozmarecipit copa<br />
tatíonS<br />
3í2á quoD qm'üá otctint 3í\eucren<br />
Dífíímus.coUenTííífimn0. ego potí<br />
USBícctc axjmouüreuerenou*g.<br />
quá colenüUd^<br />
12)c cóftructíóe noínü<br />
omina quoq5 cücafíbuscon<br />
n ftruuntut:q«acoá cü gcmrí<br />
iio:quaha funt quae fozmá babel.<br />
partícípio^.ut»<br />
3|aatié0 labozis;<br />
ÍDoctuagtámatícac.<br />
^ictU6animt<br />
^zofufus pecttníaíí<br />
éxpertusbelli.,<br />
Xtoía pzacterea aDíectíuagcnítíua<br />
íunguntur.uí<br />
5ntegeruítae«<br />
^urus fcelerií.<br />
^zaecepsantmí.<br />
^2oz)ígu0 iiítae;<br />
ÍDubius ítínerís.<br />
^nceps fermoní»<br />
JCenax pzopofítí<br />
ín,oi, ^uae fozmantur ab ultimo<br />
fupíno.u. mutata in.oz.i foeminí<br />
na tcrminata in trix. quac fozmá<br />
tur a mafcftnís toi mutata í tñx.<br />
ut Jimatoz UX02W. amatrií wirí.<br />
5IDocto2 gétíú.ejcpultríx uítíoium<br />
€t noia fuplatíua conftruuntut<br />
cum gcm'tiuo ÉK) tantum plura<br />
lí. nifi íínt fiomíiia collcctíua ut<br />
Doctiííímu0 graeco^í* fapíctíffítu^<br />
pl)íloíop^o?.fo2ttfftmu9 gentísua<br />
naú p2o üanao?*<br />
^út quacDá quac^offút iungí geí<br />
tíuo uel Datíuo.ut<br />
^imílís patrís uel i(nttí<br />
Jioelífíímus regís ucl regí<br />
pioxímua tuUiíueltuUío<br />
^zopíquus caeferi» uel caeíarí<br />
^üt quaeuá quae pofíuntíungí ge<br />
nítíuo uel üatíuo uchitú<br />
n)mcB agro? ucl agrie<br />
Hacuuí ccrebzí ucl cctcbío<br />
^lenus rima? ucl rímte.<br />
ÍDígnus bonoztaufbonozc<br />
SPatíuo etíá cóplura íuiigun tur ut<br />
DáHofusamíds<br />
^cetbua patctíbuíu<br />
5Facílis oiirua.<br />
)IDíffícílÍ0 uxoií<br />
^^arus ínísi<br />
luciíDusalícníí,<br />
^Iptus bello»<br />
^Doncu^pacú<br />
Hetbalía quoq5Íii bíliítctmínaT»*<br />
tíuoíúgtpoííút.uí<br />
^mabilís cüctte<br />
Idíabüíe nullú<br />
^Iccufatíuo cttá; íunguntur plura<br />
noía aoíectíua: feo ut píxímua (i<br />
guraíe:íDq5 .apuo poetas tantum<br />
ut flauud capíllod*<br />
í^ígcr.oculos<br />
i0oiríou8 barbi<br />
íSqualíDuaucít?;<br />
cabaoos eriioz.quc fe fozmá oel ul<br />
timo fuptno muoanT)o.u,en. OL-I<br />
lo9 feminínos acabados en.tríx.q<br />
Te fozmá otod mafctinod muoáDD<br />
íoz é tnx^como amaooiuta muget<br />
amaoazaDf uaró.oocto2 6 gctes.a<br />
Iái;aD02a % uíao9.y los nobzes fup<br />
latiUQd feapütá có gettíuo fola mé<br />
te pfral íí no lo nóbzea coUcrtiuoa<br />
aíi como el maf oocto ofos griegos<br />
maslabio Dlba pi^ífopbos.mas.Boc<br />
tODCla géte oelos griegos,<br />
^ap algunos q fe pueoéaj^iítaccá<br />
geítíuo o oatiuo.afi como,<br />
Scmeiáte oel paoze o al paoie<br />
Winy fiel Del rep o al rej?.<br />
WLHV cercano oelxtp o al rej?;;<br />
pariente ue céfat o a ccíar<br />
"sidüp algunos q fe puesen apuntac<br />
xon geítiuo o oatmo^como»<br />
iPticúoe cápos»<br />
íáiasío ue cereb20 oíueolloa<br />
illeno De bcnoeDucas.<br />
Dignóse borraj<br />
Có Datiuo ti bitn fe a^ütl muc^oa<br />
domo Dañofo alos amigos;<br />
gfperoalospaDzes.<br />
>xractableatoDOS<br />
Sntractablealamugct.<br />
^maoo alos íuj^os;<br />
alegre alos ágenos<br />
dóumiéttala guerra<br />
í- jubile ala pa5,<br />
€fo mefmolos uctbafs acabaDOs en<br />
bilís.fCipueDé aj'ütar có oatiuo*<br />
como amable a toóos;<br />
i^íblatíuo quoq5 fiuc feptímo cafuí<br />
cóplura noía íunguntur.ut<br />
^iicnus acrimine,<br />
íDzíüDus ex apbríca.<br />
Díuerfu0 a uitiÍ3,<br />
SecÜDüjiab betculc<br />
Sertiusaíoue.<br />
Comparatiua quoq5 cum abíatíuo<br />
conítruuntur.ut eloquentioz cice<br />
tone.<br />
p^blatíu^ fíue feptim^ cafus plerüq?<br />
poítur abfclute aut per uiio noía<br />
ut regí feíDínanüo müna in x>em<br />
tíoné uenít cbiiftianczü. aut per<br />
nomen 7p2onomé.iitniep2accep<br />
toit üinícíftí Utteras. aut p nomc<br />
fíue piononien i pattídpíüait to<br />
Ducente ueníá aD te.me ueniente<br />
gauTjebís,<br />
(¿luífque fépet iú^itut fupetlatíiio<br />
ut optimus quifq? fapientíffimus<br />
qmfque. Qmnís i cííctus pofítiuo<br />
1 cóparatíuo.ut oes boni;omne8 fa<br />
pieñtes.cés fapieutíozes ^t uero<br />
quírq5 tune pofuiuo íungituncii<br />
pcíitums nó rectpít cóparationé.<br />
ut ftrenu^ quífqo feptímus quiíqs<br />
Eátú 1 qntñ pofítiuo íügítur.ut tá<br />
tú Doctus: quantu facetus. tanto<br />
1 quanto comparatíuo. ut tanto<br />
tjoctioi quanto facetío:, €oDé mo<br />
DO aliquantú i alíquanto, muUü<br />
% nmlto.paulü i paulo<br />
|3er femp iungítur pofitíuo.ut per<br />
bonus.perDoctus. quam fuperlati<br />
uo.ut qufl optimus.quam facetífft<br />
mus.per quá poíitiuo* ut perquá<br />
bonu9,perquá facetus,<br />
^)ti,i uae.féper iungunturüatíuo<br />
utbeímibí quaU'ó erat uaetíbí.<br />
beu-í o.accufatíuo, ut beulmcmí<br />
íerü.o te infoelícem. €n i ecce no<br />
minatiuo 7 accufatíuo^en'pzíam^.<br />
íBn canellas.íiEcce homo.
mínem:<br />
>¡De graega Declínatíóe»<br />
3¥lma ncía gracca gcneríí<br />
o füc raafcuUní uel foemíniní<br />
ucl ncutrúíttrefcrütur au pzímá<br />
autfccüüá aut terííá nemínw DC<br />
clínatíoné latina.<br />
30.0 ía in c.7 ín a^.iúi es. termina<br />
ta quae at) piímá nominís Declina<br />
tíonéreferuntur: graeca funt oía.<br />
ut penelope e0.^cnea0.ae.^ncírf<br />
fes ancbífae.<br />
^Tloía í.a.tcrmínata: quae aT) tertíá<br />
nomínía oecUnationé refctuntur<br />
graeca funt omnía ut emblemma<br />
atís: quae uero' ai) pzímá partím<br />
funt graeca partí latína.ut aegmt<br />
ae.terra terrae.<br />
Xlomíiia ín eus.oípbtljongonaut t<br />
onauf ín.os.temiinata quaeaB íc<br />
cunt)á nominís Declínationem re<br />
feruntur omnía fuñí gr4eca.ut<br />
|é^ent^eusp£tl)Cí»<br />
ilogos logí<br />
Dlíontlíi»<br />
5noía ín aria ín ín/i ín on. tetmí<br />
nata quae au tertíá nominís Decli<br />
nationc refecuntur: omnía funt<br />
gcaeca.ut<br />
2Iítan titania<br />
S)e!pl)in uelpljínía.<br />
(Tvinon canonis.<br />
3ÍXoía gracca crefcentia ín genítíuo<br />
míttunt genitíuií ín os. i'accufatf<br />
uú ín.a.3jlon crefcentia ueroinít<br />
tunt accufatíttü ín.n.ut.<br />
fallas pallaxios paUaDa*<br />
tremas acncac aencan<br />
snioía graeca terminara ín.ís,fí mít<br />
tunt gcnitiuü ín ÍD09.mittuntac<br />
ciifatiuü íniT)a.í?ablatíuüin ÍDC.<br />
Sí uero míttiít gcnítiuú m is ucl<br />
eos. ucl ^'os.miítiíUícufaííuií per<br />
bns.lft aquí el \)Qhit*<br />
^iPela Declínacíó griega.<br />
ODos los nobles griegos fon<br />
t üel geñro mafculíno femmí<br />
no o neutro.i rcBujc fe ala piíme<br />
ra 1 fegúoa t tercera peclínacíon<br />
latina Del nóbze.<br />
3Los nobles acabaDos en.as.i en es.<br />
T en e.que fe refieren ala pzimera<br />
Declínacíó Del nóbie.toDos fon grí<br />
egos. como penclope. eneas, an<br />
ci)ifes.<br />
?los nobles acabaüos en.a.queferc<br />
DU5cn ala tercera Declinación Del<br />
nób2e:toDos fon griegos como poz<br />
el efmalte. t los quae ala pzimera<br />
en parte fon griegos i en parte la<br />
ttnos.como egina.i la tierra.<br />
•^ü9 nóbzes acabaDos en cus.DÍptbó<br />
go.o en on.o en os. que fe reDU5en<br />
ala fegÜDa Declinación Del nóbze:<br />
toDos fon griegos, afp como poz el<br />
^oz un vey De tbebas<br />
^ozlapalabia.<br />
^01 la ciuDaD De troj^á<br />
líos nóbzes acabaDos en an.i en ín<br />
•7 en.'í en on.que fe reoujé ala tec<br />
eera Declínacíó Del nóbze.tooos íó<br />
gríegos.afp como.<br />
3^oz el fol;<br />
poz el golfín»<br />
^02 la regla.<br />
ilos nóbzes griegos q crecen ent geí<br />
tíuorébian el geítiuo en.os. i el ac<br />
cufatiuo en.a. pero los q no creí<br />
cen ébíá el accufatiuo en.n. como<br />
Poz laDeefa Déla guerra;<br />
poz d ttp eneas trorano.<br />
líos nóbzes griegos acabaoofl en ís.<br />
íi cc^á el genítíuo en íDOs.ébían el<br />
acufatíuo é íDa.ic el ablatiuo éíDc.<br />
31Q.as(ycbiá clgeítíuoen.ís.oen<br />
eD0,o.en>O0,éhíá el accufatiuo en
L Ufi C'V X.<br />
7'<br />
ínuelper.ím.iif.<br />
%\jeti3 íbetíDos tbetíüa. t^eííoe.<br />
JIjXépbís. mépbeos mépbi mip\)L<br />
Hocatíuusanoíbua gtaecístermí<br />
tiatÍ6 ín»s.p(aerúq5 abudtíUuTJ^s<br />
ut parís o parí.<br />
3jloíagtaccamíttunt gcnítíuuplu<br />
ralé.ín on.cmuícííq5 generísaüe<br />
cUnatíonís (intut<br />
llogoB logon.<br />
na i lo uno De DOS<br />
^02 el otro.la otra.lo otro.<br />
^ozlaotra.lootro<br />
íiDeftos los fíete pzímeros fó relati<br />
nos De ÍDéííDaD. lof qtro poítreros<br />
fS relatíuos De DíuerfíDaD;<br />
3(\elatíuo De accÍDéte es: q áteccDS<br />
te aDíectiuo rep2efenta.conio.<br />
^02 qual.<br />
po2 quamaño quamana.quaniano.<br />
^02 en que ozDé.<br />
€nel plural poz qntos.<br />
pozDequátosaños
(Cuíiis.cuía/cuíutn.<br />
íuías cuíatÍ3<br />
(Eiiotuplua quctapfa quotuplu.<br />
Üluotuplcx quotuplícís<br />
Srvelatíuú accimtíe cú fubftátíuo fe<br />
qiiéti Debet concozDare.utcftaní<br />
maluarmm qualís cft muliez.tem<br />
pliim magnum quátus eft mons.<br />
;^o29tmstaméínepoDo relatíuú<br />
accíDctís átecet)f ti rettulit gjeü ín<br />
cítat me pectus i mammac putrce<br />
equmi quatea ubeta. jíi\elatíim<br />
ucro fubftátíaecú áfeceüétí plae<br />
i*üq5 Debet cóiieíre. ut DCOÍ tibí lí<br />
bzo3:q'-io0 a te acccperá. ^í tamé<br />
quís nú qni poítur ínter t)UO fub<br />
ftátíua ntríq5 poteft ref erci.ut eft<br />
animal qiwü appellát Dozcaua.uel<br />
quáappeltdt DoicaDa. ^í tamé al<br />
tei'ií ex Diiobus íubftátíuíe cft pío<br />
piíií; féperaD ílhiu referenDÚ c.ut<br />
^alaituis. eft íod' í carccre: qiioD<br />
tiillianú appcllatar i iiírgiüus í(t<br />
locuQ befpecíam graíí cognomíne<br />
t>icfjt.ubiferiuu3 T)ídt Débete fub<br />
mteíiigí quá % no quem.<br />
l)epatronj?míd3<br />
atronj^míca mafculínaín no<br />
p míníb^ pzímac Dechnattonís<br />
fozmátur a geítíuo e mutata í Des,<br />
iitaeneas.aeneae.aeneaDes.^n na<br />
mínib^ fecuDae DecUnatioís fíüta<br />
geítíuo aDDÍta DCB.iit aeacus aead<br />
aeacíücs.quae tamé í eus Dípbtbó<br />
go tcrmínátur: cü Duplicem babe<br />
ant geítíuu ín eí i ín eí.Dípbtbon<br />
gon fozmant patronpmícum a ge<br />
nítíuo fecunDO aDDíta Des.ut pen<br />
tbeus.pentbeí.uel péttjeí pétbít)e9<br />
|n nomíníb^ terttae Declínatíonís<br />
pati'onímíca fozmátur a Dfltíno ao<br />
Dita Des. ut neftqi neítozts. ncfto<br />
ti, neftozíDeí, ^ep l)itc regula<br />
^02 cuvo cujTa cupo<br />
^02 DC cupa cafa o tierra o parte<br />
p02.tn quátas maneras»<br />
^02 en quantas maneras<br />
^l relatíuo De accÍDéte:l)a DC C6CO2<br />
Dar có el fubftátíuo fíguíéte como<br />
es anima! uarío qual es la muger.<br />
templo gráoe quamaño el monte.<br />
Jilas Ijozatío enel epoDo refino el<br />
relatíuo De accíDéte al ützctmte.v<br />
mueue me el pecboT las tetas fio<br />
xas qles laf ubzef Dfospeguaf.mas<br />
el relatíuo ó fubftacía mucbas ue<br />
5es Ija ó cóuenír có el ateceDcte.co<br />
mo.Dítelos libios (¡De tí recebú<br />
'Shliív fi qs uel qui fepóe étrcDOS<br />
íubftáííuos^ étrábos fe pueD refe<br />
ri.r.como es animal q llama coi^a.<br />
o la ql Uamá cozca. Jifias fí el vno<br />
utos DOS fubftátiuos es pioi^iioiív<br />
£mpze ael fe íja De refcrir.íomo fa<br />
luftíú.efta en \>n lugar éla carceUq<br />
fe llama tullíano.j? Virgilio, apun<br />
lugar la qual poz renóbzc los gtíe<br />
gos Uamá befpería.DÓDe feruío J)i<br />
se q fe ba De entéoer la qual.<br />
ilDelos patronímicos,<br />
os patronímicos mafcfínos en<br />
i los nób2es Día pzímeta Dedina<br />
ció fe fozmá Del geítíuo muDáDO.e<br />
¿n.Def.como oeaeneas.aeneaDes.<br />
-ííEnlos nóbfs ocla fegÜDa ^óclínació<br />
fozmáfe Del geítíuo añaDícDo DCS.<br />
como DC aeaco eadoes.mas los q fe<br />
acaba é eus: Dípbtbógo como té^á<br />
DOS geítíuos é ei.i é eí.Dípbtbégo<br />
fo2má el patronímico Del gelíiuo<br />
fegiíDO añaoíéDo.Des. como De pé<br />
tljeo.poi el rej? DC tbebas.pütbÍDes<br />
ííEnlos nóbfs Dfa tercera édínacíó<br />
los nobles patronímicos fe fozmá<br />
DÍ Datiuo añaDíéDO DCS como % nt(<br />
toz neftozíDCs.maf efta regta no es
no ck ufqueqnaqj uera. na aucto<br />
tes alíqusDO aDDÜt aliquíx) alíqn<br />
TÍO Detrabut.ut atlas atlantí nílá<br />
tíaücs.pzo atlátróes. ^mpl)itríoii<br />
ampbtírponí ampbiítpomaDcs.<br />
pío amp^ítrromües. Jlflend<br />
aoes pzo meñaues. méníaues pzo<br />
ménÍDes. aemues quoq5 uirgilms<br />
uíxít pzo acnea^es Úbzo noncSJit<br />
íatís acnÍDae teUf ípune numanu<br />
oppetíffe tuís»|Dé quoq5 kipmea<br />
f ozmauíí pzo fcípíomDCs % OUÍDIUS<br />
ueucalíües pzo •Deucalíonít)C8.í?clí<br />
nantutqs per pzímá nominís ue<br />
clínatíoné<br />
patronímica foemínína finta pat°<br />
nímícis mafcijints ablata De^ut ae<br />
oUües, acblís. acolíDís. aUqnno t^.<br />
mé alíter zxtút* ut ab aeneaiocs as<br />
neis aeneíDís.a tljefíDef t^efeíf tlje<br />
feíDís»a peliues.pelías peííaDis.üe<br />
clínáturq5 p tertíá noís uecUnatia<br />
nem, 3t\epenuntut quoqspauca<br />
nomina patronímica foeminina í<br />
ne.Befinentía per pzímá noís óclí<br />
naíionc uariata ut neríne filia ne<br />
rei.atjzaftine filia auzafti.<br />
Cü patronimica pzopzie anoíbns<br />
patrum •DevíuenCunalíquáDo tra<br />
t)untut a nomíníbns matriini ut<br />
ab ilia iliaDcs. alíqnanDo ab auis^<br />
paternis ut ab aeaco eaciucs.aclíil<br />
les. alíquanDo ab auis mateinis,<br />
ut ab atlante atlantiaues mercurí<br />
us.alíqiiauDO a fcatribus ut a pba<br />
etonte pbactontíaues fozozes pija<br />
etontís alíquanuo ab urbíum con<br />
Dítozíbus ut cecropíDae atljenien<br />
fes a ccctope*<br />
l^atronímíca nó íunt ín ufu apuD<br />
eos qui í foluta ozatíone ícribunt.<br />
iéD tantum apuD poetas i'raro<br />
quíuc a ncntímbus latínís^ná illa<br />
quas uíTienturpatronj'mícaíuftí<br />
ííempze 'pcauera. po? q los aucto<br />
res a ueses añaDg algüa cofa.a ue<br />
3esquítá,como De atlas, atlantia<br />
Des poz atlantÍDes.De ampbitrion<br />
ampbitríoníaDes. pozampbí?trío<br />
nioes.ue meneco.menecíaDes poz<br />
menecíDCs.oe memnio*méníaDes<br />
poz niemníDef.acmDes cío mefmo<br />
^gilío Dixo poz eneaoes cncl libzo<br />
nono.^bafte te tropano q con tus<br />
armas fm pena murió numano. t<br />
el mefmo fozmo ícípíaDes poz fcípt<br />
ornees 1 ouiüio DCucalíDes pzo DC<br />
ucalionÍDCs.'z Declina fe poz la pzí<br />
mera DccUnacíó Del nóbze<br />
3los patronímicos femínínoffozmá<br />
feDtos patronímicos mafculinos<br />
qtáDO D.como ó eolíDCs. eolis.mas<br />
alas uc5es falc en otra manera, co<br />
mo De eneaDes eneis. De t^efíDes<br />
¡ tbefeis.ó pelíDCs pelias.^ ¿dina fe<br />
poz la tercera Declínació Del nóbzc<br />
3^alláfe efo mefmo pocofnóbfs pa<br />
íronpmícos femíninos. acabaDos<br />
en ne q fe áclíná poz la pzimera De<br />
cUnació Delnóbze.como nerine ^í<br />
ia D neteo.aDzaítíne Ijíia ó aDzafto<br />
íToníO los nóbzes patronímicos pzo<br />
pzia mete fe fozmcDfos nóbrs ofos<br />
paDzes a uejeí fe traljé DÍOS nóbvs<br />
ó maDfs como D ílíailíaDef.aueaes<br />
í abuelos ó paDfs como ó caco eací<br />
Deslacljiles.a uesef ó abuelos ó ma<br />
ozes,como,De atlas atlátiaDes mer<br />
curío.a ueses ó bcimanof.como De<br />
pljaetó pbactótiaDef laf Ijermanas<br />
D pljaetó.a ueses otospoblaDorsó<br />
ciuDaDcs como los atl^eníenfes De<br />
cecrops<br />
S,os patronímicos no eftá enel ufo<br />
cerca' Dfos q efcriué en pzofa. mas<br />
folaniéte cecea Délos poetas, ipo<br />
cas uesesDelos nóbrs latinos, poz<br />
q aqllos qparefcen patronj^mícos
nusíuítí fílíus» albínui'íiíbí fílí<br />
US. álongínus lonaiíilíuorpotíua<br />
Dícenuum. eft eff£''poffeffiua pzo<br />
patronj^míde.íícut é contrarío po<br />
nunturpatconpmica pío poííelíi<br />
uí8.ut uirgílü aeneis.<br />
iiPe Dímínutiuís<br />
ijinnutíua non babent certa<br />
t) laíioncm qua poffint fozma<br />
rír^cD iíluDtantuní ^oc loco Dicen<br />
"D üni eft etíre ín narías termina<br />
ííoncs. feo plcruniq5 ín ulus,ula<br />
ulü.ut frater fcaterculus.foioi fo<br />
rozcuU.munus munufculií. '^lí<br />
quanDO in ío. ut bomo bomuncío.<br />
fenex feneció, ^líquá-oo ín aíter»<br />
aftra.aftruni/tit pínus pinafícr H<br />
lia fihaítra.apiíim apíaftrum.j^iU<br />
¿juanoo molu8.ola.olum. utfergí<br />
uo fergíolus.coiona cozoUa. ^allí<br />
iim paUíolum.piüquanDo ín ellus<br />
cUa.cUum.ut tenelliistenella. te<br />
«elíum. J^líquanDom íllus .illa,<br />
silum. utpuríUus.pufüla. pufiUií<br />
'^ííquantjo í leus.ut equus equu<br />
leus. ^Uquanoo in ifcus.uí pe<br />
trus petrifcug. S3ei) baec fozma<br />
eft a nomíníbu0 graecia<br />
De cóparatíuís<br />
oniparatiua foimantur a no<br />
c niíníbu9 aTJÍectiuís quae pof<br />
funt íncrcmentum uimínutioné<br />
q5 íufcípere.1 a uerbía.ut a Detero<br />
Detcrioz.iab aouerbiís. ut ab ul<br />
ira ulteríoz. 3n nomíníbus a^ic<br />
ctíuís fecuuDae Dedínatíonie co<br />
paratíua foimantur a gcnitíuo in<br />
.í.íecmínato acDíta.oz. ut albua*<br />
albí. albíoz. |n nomíníbu^ uera<br />
íertiae Declínationíe a Datíuo aü<br />
DitaoLutfoztísfüztífoutoz. "^ no<br />
franibu3 í^ibentíbus uocalenute<br />
fuftíno biío De íuftd. albino D albo<br />
líogino bno t>^ longo; antes fe bá<br />
TD De3ír pofícffíuospoz patconímí<br />
cos.como poi el cótrarío fe ponen<br />
lo3 patcon)?míco6 poi poffeífiuos.<br />
como la eneíDa DC uitgilio.<br />
Délos Dímínutiuos,<br />
03 Dínünutíuos no tiene cíec<br />
I ta regla poi la ql fe pueüá foz<br />
mar.mas folo en aqfte lugar fe b¿<br />
ÓDC5Ír:qucfaléen Diucrfas termí<br />
natíoés.tnas a ue3ea en ulus.ula.<br />
ulú.como D becmano bermanico ó<br />
b crmana bermanica.D DÓ Doñsicq<br />
pi ueses en io.como De óbze óbzesi<br />
co.D uíeío uege5uelo.a ue5e0 en af<br />
ter.aftra aftru5. como ó pino pino<br />
filuefcre.D \)m abíiaDa.D apio apio<br />
íilucftrc. jíl ue5es en olus.ola.olu.<br />
como Dc fcrgio íergico.iD cozona co<br />
i"ontl(a.D£ mato mátíUo.J^ ucses c<br />
cUus.eíla ellü.como poz cola terne<br />
suela.jifilas ue5e0 é illus.iUa.íUú.<br />
como poz cofa pcqueñuella* ^las<br />
ucses é leus.como D cauallo cana<br />
Uíco iRlas ueses en ifcua.como De<br />
pcDzo.períco jljlas efta fozma uic<br />
ne Délos nóbzes griegos<br />
Délos" cóparatíuos<br />
os cóparatíuos fe fozman Délos<br />
I nóbzes aDíectíuos que pueDen<br />
refcebír acrefcentamíento i Dímí<br />
nucíon. 1 Délos uerbos. como De<br />
gaftar mas gaftaDo.i Délos aDucr<br />
bíos como D alléoe mas allcoe. en<br />
lof nóbfs aDíectíuof DÜa fegñDa De<br />
clínació los cópatiuos fe fozmá Dt<br />
geítíuo acabaDo en.i.añaoicDo.cz»<br />
como bláco mas bláco.clos nóbzes<br />
Deía tercera Dcclínatíó DCI Daííuo<br />
síñaDíéoo oz como DC bláco mas biá<br />
cüjipelos nombzes q tienen uocal
— y<br />
y<br />
ís.ucí us.cópamnua r.ófciracíur<br />
íet) l'upplciitur ex boc aDuabio<br />
magis 1 pofíííiio.ut niagís egi-egí<br />
us.magis tenuus.<br />
Superlíitíua qucq^fiuntancíbus<br />
auíecduig a quíbusfozmátur ccm<br />
paraííufl, 5^ nomíníbua Definen<br />
tibusín.i*. fuperlatíuafoimantnr<br />
aüDíta vimus. ut taitt tenerríni^<br />
paupcr pauperrímus. íiHíías ne<br />
ro aut poíítíua fuñí íecunuae re<br />
clmatíonís aut tertiae.fi fecÜDae<br />
fuperlatíua foimantur a genítí<br />
uo aij.mta.f.fíinii9 ut aíbus'aibí al<br />
bíffímus^^í tertíae auDíta fimua<br />
cantum. ut foitís foztís.foztiffini^<br />
íópatráa 1 fuplatíua qiiae pzacDÍc<br />
íá foimá nó fequunturJunt*<br />
*^onu0,mclíoz.optímus.<br />
3nalu0.p£ío2.pcffítini0<br />
3lO.agn9.maio2.maxímii0<br />
^atmi0 mínoz.minínuis<br />
iíDexter.Dexteríoz. 'oextímus<br />
í'.-_.V*-.^.-,,, fi. if*:-.<br />
Í£>iniíceK.ííraiíeriuiwint{íiinu3<br />
aiíquá.neqmoz.nequíffímus.<br />
3llultu0,plus.plurímu3<br />
^enex.fení02.caret fuplatúio.'<br />
Suuenísauníoz» caret fuplattuo»<br />
Jij iagnifíc^. ccntio2,centíffímuG<br />
31ilumfícu9»centío2.centífftinus.<br />
jli Imñcue.centioz.centíffímus<br />
Tii^9lcfícu0,centío2. centíffímuB<br />
'i^CTi cfícu0,centío2. centíffimufl.<br />
'ililaleDku8.ccntio2.centíffímu8»<br />
'J^eníuolue. lentío2. lentíffímus.<br />
3)ilaUuDlus. Ientio2.lcntifíímu0»<br />
:píus.iuagis pmí.pientíffímus<br />
31ilatutugmatutío2. maturrún^*<br />
Hctus,utcerío2» uctcrcinuia<br />
^cílís.facíUoz.facilUniue<br />
^gilís. agíUo2.agíUimus,<br />
í^umílU0«^umíUío2..l)umíUímu3<br />
ate i5e.ís.Dii3.1os cóparatíuoB no<br />
fe fo2má:ma9 fupplÉfe ntkz nn^<br />
bio mas 7 el pofitiuo»como mas fe<br />
nalauo.mas Delgado<br />
3lo9 fuperlatiuos tá bien fe fozman<br />
Delo9 nóbzee aDíectíuosDe que (c<br />
fozmá los cóparatíuos» JDelos nó<br />
bzee que acaba é .rioe fuplatiuod<br />
fe fozniá añaDíéDo tim^.conio tíet<br />
no.mas tierno. jJob2e mas pobzc.é<br />
otra mañra o los pofttíuos (ó üela<br />
íegúoa Declinado o Bela tercera.fí<br />
cela fegÚDa: los fuplatiuos fe fo2<br />
má Dlgeítiuo añaDiéDO.f.fínmf co<br />
mo bláco muj? bláco Sjí Déla terce<br />
ra:añaDienD0 folo fimus^como fu<br />
erte mup fuerte<br />
3ios ccpaiatíuos fuperlatiuos peoz.<br />
5íjímili£j..amrtío2.fimíIIím^<br />
omíni'faus. i píato tkmctífíim^<br />
graeco?:nó Doctifrimuslatínozú<br />
^zaeterea cóparatiuú cófttuítur<br />
cu ablatiuo utríufq5 numeríaut<br />
cu ^ac ptícula qua? i nomínatiuo<br />
"Supetlatíiiú cutn gcítiuo tantú<br />
plutaU at figularí noia collectiuí,<br />
Comparatiuum quoq5 cum partí<br />
tíuepomtut:coníítui poteftcum<br />
genítíuo. utmanmimTjexteraeft<br />
mclioz. g?eü partitío illa Debet ée<br />
ítcr DU0.ncq5 ením rt'cte Dixcrim<br />
Digitozíim met)ius é longioz: fcD<br />
longíffímus.<br />
De anuctbibus localíb^'<br />
"Ducibía localia ín quaDznpU<br />
a cí funt Díffcrentía. ná atit fút<br />
ín loco.aut ?e loco.aut at) (ocú aut<br />
per locú<br />
Hbí 1 ubi nam quaerít De locoú quo<br />
utiibiéj^ntoni^:^<br />
uenifti l^oDíeí;^<br />
CSLUO % quozfum quaerít De Iccc aü<br />
qué.ut quo is^z'quczfü tí-oisi<br />
CD-ua quaerit De loco per quem.ut<br />
quá es itutue<br />
De aDuerbíís ubi.<br />
^^ic.ubícgofiim,<br />
Iftbic.ubi tu es<br />
luic.ubi íUe zít<br />
Slomína iirbiüioiJpíDo:^ pzdp2ía<br />
fi füt pztmae i fecüuac Beclínatio<br />
nía ííngraríaiponuníuríngcnítí<br />
uo auuerbíalíter.uc tomae.tarétí.<br />
^í neto füt teitíac ueclínatíonts<br />
aut pluralía ponuntur ín ablaíí<br />
uo. aut ín feruíus gtammatícus<br />
uult ín Datíuo. ut cartilágine, pí<br />
fís! funDís.íUa quoq5togae.mílití<br />
ae.-oomí. ueípi.?! íímílíaat)uerb;a<br />
lí poníjtuc.<br />
Wt aDuevbíís quo.<br />
59uc.ubi cgo fum.<br />
Sítuc.ubí tu es<br />
lUuc.ubííUceft»<br />
^í quo.fi ín alíquéíocíí<br />
aílfquo, ne ín aliqué locú<br />
'^llíquo.ín alíquc locü.<br />
^hoínaímmlocum<br />
Híroq5 ín utríiq5 locií<br />
52.uoquo quocüq5q''Ubet.quom3<br />
íHo.eoDé.aü eÜDemíücü.<br />
3ntro fozas<br />
íoupza.ínfra<br />
21 oía quoq5 urbíum t opíoo^í P20<br />
jiiíü ponütiir aDuetbíalíteí ín ac<br />
cufatíuo.ut eo roma<br />
HDeaouerbiísqua.<br />
19ac. per loal ubi ego íú<br />
f ítbac.per locü ubi tu es,<br />
^íhc per locü ubi ílle eít<br />
§i qufl.fí per aliqué locü<br />
5"ie qua. ne per aliqué locü,<br />
pílía.peralíumlocü,<br />
liUuauís.qualíbct.quacüqj<br />
Htraq5 per ambo loca.<br />
(¡Eá.eaoem<br />
3ntus.fo2ífl.<br />
íDe aouerbíís uuTJt,<br />
5^ínc.a loco.ubí cgo fü<br />
IJftbínca loco ubi tu es.<br />
IlílíncaíocoubííUeefí .<br />
Si cuntie fí ab aliqíio loco<br />
HeciítJe,r»c ab alíquoioco<br />
"f r?,- >"<br />
i t'<br />
3lo 3 nobles piopiíos t lugar 01 au<br />
oauea fí fó Dta piímera 1 fegunra<br />
écUnacíó urííngíar pone fe engto<br />
como ao'bbíos.como en roma.eu.<br />
tarcto.mas fí fó ocia tercera uecU<br />
nació o Del plural, pone fe en abla<br />
tíuo o como fetuío gramático qere<br />
en Datmo.como en cartbagc.en pí<br />
fa.en funDos.efo mefmo aqUoí en<br />
pa3.égueira.en cafíi.cla tatí iXos<br />
icmcütie pcmíc coinoaDuerbíoa.<br />
^íca Donue po cito,<br />
J^íilaDotueftaSo<br />
pkulíaDoaquelcfta<br />
^í a algü lugar<br />
Tili'ü algü lugar<br />
/íl algún lugar;<br />
'^ otro lugar.<br />
pí entrábos lugares.'<br />
'^ qualqer lugar<br />
^l mefmo lugar<br />
p4 vétto a fuera<br />
'arriba abaxó<br />
3Í03 nóbzcs efo mefmo Délas cíuoa<br />
ues 1 lugares pone fe poz auucrbí<br />
08 en accuíatiuQ. eoiuo vp a roma<br />
poi el lugar •aóntvo efto<br />
^02 el lugar DO tu eftas<br />
P02 el lugar DO aquel eíta.^<br />
feí poz algü lugar<br />
^02 níngü lugar<br />
^02otrolu^ar<br />
3^02 qualquíer lugar<br />
^02 entrábos lugares.<br />
po2 el mefmo lugar<br />
í)entro.fuera<br />
íIDel lugar DO yo efto<br />
iDel lugar DO tu eftas;<br />
Del lugar DO aquel eíta:<br />
Sí x>e algü lugar.<br />
íí)i De ningún lugar"
^lícüne.Qb alíquo loco;<br />
Í^liÜT)e.2b alio loco.<br />
^nuíq5 ab omní loco.<br />
^trínq5 ab utraq5partd<br />
Snneab coloco.<br />
nü tépus cóíumít.<br />
QíB uocafo ap6 latinos meoiae fui<br />
bocéquotjpzoTJucíT bzeuíarí pof<br />
fút.u.ueropoft.q/fempct|líquercíí<br />
port.g.0.plaerijq5<br />
€x cófonátíb^ líqueícuntJ.m.n.cs.<br />
ítv »ltf .fiequeruer, m,n.s. tare.<br />
^í üícíío fínítuí í.m. flut uocalitfe<br />
qmcurq5 Bíctio incípíf s a uocalt a<br />
biicítut í carmine uocalía illa.^uel<br />
.m.cú iiocalí.<br />
SBrllaba quaeüípbtbongo fcríbítut<br />
loga g.p2aeter quá fí faequatur uo<br />
cali6.iitp2aeuftu6.<br />
^pilaba quae poft uocalc iiJuas bét<br />
cóíonáteeraut una uí Dua^i bébete<br />
loga é pofitíone.ut gens.pax,
l;abet «ocalcm bzcuís cft:(T)q5 ín<br />
Díctíonibus latínis.ná í graecís %<br />
barbaríeralíá ratíoncm fequímuc<br />
'43flrtim ením pzoDucüí \\i argous.<br />
partím bzcuíát xA comoeDía<br />
Díctío ócíuaíai cópofíta aequaíta<br />
reíínet tenipoza fiüs piímítíma i<br />
fímplíríb^eeíá (i uocaíía í uocalem<br />
mutcturDü moDoeaüé confonás<br />
mancaí qó patítuc excepción emjlcgo<br />
tegulfl<br />
3lateo lateina<br />
3f\ego regula<br />
SJeDeo íeuea<br />
ÍDíco T)ícax<br />
áluceo lucerna<br />
píreo arifta<br />
íDfaefella<br />
^mbíoambítus?<br />
g)íatu ííaturuü<br />
>IDc cremétis nomínü<br />
enitíu^ fíngularífl crefcens<br />
q íuper nommatíuü: quáDoq?<br />
bzeutat quDoq5 pzoDUcit ctcmétü<br />
5)n.a.b2euíát ut Dogma^atis»<br />
|n.o.excüíía í onis.i ín enía.proou<br />
cií t utcerDo oiiís.anío.eníeáíma<br />
ueto uZcuiaí uí uirgOíiuis<br />
^iIlccallecísp20T5Ucít<br />
3n al.pzoüucñt ut tríbunalaíís<br />
31jlaículina bieuíant utlalfalís,<br />
|n el. barbara picBUcunt utmíclja<br />
3n ol.unum cft quox) pzoBucít fot<br />
folia.<br />
5n ul.bzeuíát.ut cóíul confulís<br />
|n an i ín.in.piouuciít ut titán<br />
|n cn.cxeiítía ín enía.pzoDUciít. ut<br />
fpien fprcnía ^n mis uero bzeuíát<br />
ut numé.ini9. bymc bieuiat,<br />
|n on. partim bzeuíant ut canon.<br />
canonía.partím pzcDucunt ut (y<br />
T!on,oni6.<br />
|n ar.proDucút. uí puluinar* €xá<br />
pituc. caeíar.arís. néctar, aríe. íu<br />
bar.aria. par. aria. % pzoptía noía<br />
bárbaro? ut boftar aria.<br />
3ta Dícíó üeríuatJat copuefta tímt<br />
ijgualea ípoa a fuá piímittuoa i<br />
fimples atí q la uocal fe muüe en<br />
otra uocal có tal q quene la cófoná<br />
Ée.lo qual tiene cxcepíió<br />
^oicubzirteía<br />
^01 fe efconser líntern*<br />
^02 regir regla<br />
^02 fe afrentar fíUa<br />
Í5o2DC5Ír parlero<br />
^02 Iu5ir cáDir<br />
Í^02fecar.rafpa<br />
^02 pcDaco peüacuelp<br />
^ 02 cercar fimcñía<br />
Í^02 eftar.que baDeeftar<br />
33)elo3 cremctoB üelos nóbzea.<br />
I genitiuo fíngulac que crece<br />
c fobzc el ncniinatiuoaueses<br />
bzeuia a uesea p2ot)U3e el crtméto<br />
Cn.a.bzcuia.como pozelócreto<br />
íün.o.q fale en onis.Tc enía. p20DU5f<br />
como po2 el capatcro. i aql río en<br />
ínis.bzeuíát remo pez la uívgen<br />
po2 cierta faifa pzcDuse<br />
€n al.p20DU5é,como poiel tribunal<br />
3lo9 mafcuíinoa bzcuíácomopoz<br />
laíal.<br />
€nel.barbero8p20üU5encomo poz<br />
miguel<br />
€n ol. uno bay fI qnal pzotJuse poz<br />
elfol.<br />
(Bn ul.bieuíá.como poz el cóíul<br />
(Bn an.i i in.pzoBU5é como poz el fol<br />
^n en.lof q falé é enÍ9.pzoDU5é como<br />
poz la fcrena.en inía.bzeuiá cerno<br />
Í3ozlat)eiDat).pozaqlDio0 bzema.<br />
CEn on. De!los bzcniá como poz la re<br />
gla. uelloa pzoDusé como poz aquc<br />
UaciuDaD<br />
€n ar.pzotJU3t como poz el cftraoo.<br />
facaíe po2 cefar. poz el néctar la da<br />
riüaD.cofa rgnal.i los pzopzioa no<br />
bftíuros barbaros como boftar.
5n er.brcuíátut anfer.erís.Cxrípí<br />
tur.ucr rw. crater.erís.caratcr.ie<br />
3n ír.bremát ut nmrtpr.íríe<br />
|n or.proDUciít utamor.orís.íítxa<br />
pítut.arbor.on'a. Diatmoi^oiís. ae<br />
qiiO2.o2Í9.Tnemo2.o2Í0.7 noía grae<br />
ca ut rijetoz.ozw.i cópofíta a coipe<br />
1 Decozcut trícozpoz. ínDCcoz<br />
3n ur.bzcuíác utrnurmutAitís<br />
Inas.pzooucútiitüeftafl.atía. ííxcí<br />
pítiir maf.maríf.ueí uaDíí.i nomí<br />
na graeca cicuntta in aüís uel a<br />
Dos.iit pallan paUaDíí) ut palaí)08<br />
3n ee.bzcuíantut miles milítw.ílx<br />
dpítur quíes. locuples. iiiagnec.<br />
mcvceeMvtB^t nomina graeca ut<br />
oarcB.etia<br />
3n Í5. bzeuíaní ut cufpís.íolís.€xd<br />
pítur.gíííi gU'VííJ.lííJ litJs.Día mtis*<br />
fantníé.ítífi.quítíc.itiíí<br />
3n OQ, pzoDucuntuí facetDos.otíd<br />
€x:cipííuf ímpos.otís. copos.otis<br />
bofi bouifs<br />
3n us.bzeuíant uí coi\m& cozpozís<br />
.
gcegw.paetcrlex Iegí8.tcxt:egí3<br />
^.coán cremento nomínúplttraU<br />
fupergeítíuú fíngulatcptouuciít<br />
ut mufarü Díe?.Dño?a.i,u.breuí<br />
ant.wt patrib^ uetubua.Dídmus,<br />
qttoq5 quorum quarum nuUorum<br />
nullarum fequentea proportíonf<br />
gcníííuí regularte<br />
iIDe cremftís «erbo?,<br />
temétü uerboiúfiftquotíens<br />
c ratío Declínatiofe fuperat fe<br />
cunDá perfoná pzaefentís íBícatí<br />
uí moDí uocís actíuae<br />
^•ín crementís uerbo? pioDUcítur<br />
ut amamuB amafaam.feD ín piímo<br />
aemtto buíus uerbí ÜO femp bze<br />
matut.ut i>amu0.DatÍ0<br />
Cín cremento uerbo? pioTJUcítut<br />
utamemus. €rcípíturp2Ímü ere<br />
métutertíae cótugatíonía íntcm<br />
poze pzaefJtí i pzaeteríto tpfecto<br />
["ubíuctíuí. €, qnoqs anteará piae<br />
teríto píufquá pfecto bícatíut. et<br />
piacterítopftcto i futuro íubíun<br />
ctíuíi futuro ínDicatíuí pzímae i<br />
fccüDae cóín^attoíf paffíuae uocts<br />
1 pzaeteríto impfecto i futuro ÍDÍ<br />
caííuí moDÍ \}m^ uerbí íü es fui<br />
g.ín cremento bieuíatur.ílIJxcípííut<br />
piímü'cremctum quartc coníuga<br />
tíonw. pzaeter quam pzacttrítum<br />
ínDícatíuí cum non fequítur.u/cS<br />
fonan3.uelímu s^uelítía íímusií<br />
tÍ9.p20T)UCUnt<br />
(¡),ícremíto pzooucítfut amatóte,<br />
XéíÁ cteméto bzcuíatur, ut pofíum'<br />
Depiímfefyllabte<br />
antcb.bzeuíd eítut abíes<br />
€xcipítur*<br />
, 1 ' I o —<br />
queecíjáel gem'tíuo.en gi'g.como<br />
poz la greí. facáoo poz ley poz np,<br />
pi.e.o.enf creméto pftal Dfos nóbfs<br />
; íobzc el geítíuo oe! íigtar pzoDU5e<br />
como eítos q aquí pone, tla.í.i.u<br />
bzeutá como eftoa que aquí pone<br />
1 oesímos. quozú quarum nuUorü<br />
nullarüííguíójo laproporcíó x>zl<br />
genítíuo regular,<br />
5Delos creméto0t)c uerboe<br />
I cremento De uerbos (i ba5C<br />
e quáüo la xs^ó cela ueclínació<br />
fobzala fégunua pronaDtpzefctc<br />
cel ínuícanuo Déla bo5 actíua<br />
3.a,a.élos cremétos Délos uerbos fe<br />
P20DU5C. como amamos amaua.<br />
maf enf pzímer creméto é Do.fíem<br />
pie bzeuía.como Damos Dais.<br />
€.cnel creméto Délos ^boe pzoDU5e<br />
como amemos, ^cafe el pzimero<br />
creméto Dfa tercera cóiugacíó enel<br />
tíépo píente 7 pzeteríto ímpfecto<br />
Del íubíúcííuo, €.ante.r.etif pterí<br />
toplufquá'pfccto DelínDícatiuoi<br />
pteríto pfecto t futuro Df fubiúctí<br />
uo 1 futuro DÍ ÍDícatíuo Dlk pzimc<br />
ra Tt íegÚDa cóiugacíó ofa pafíua.7<br />
pzaeteríto ípfcctoi futuro Del ÍDÍ<br />
catino Defte uerbo íú es fui<br />
S.cnel cremento bzeuía. ©acafe el<br />
pzímero cremento^Dfa quarta cóiu<br />
gacíó facáDo el pteríto of ÍDícatíuo<br />
quauDo no fe fígue,u.confonante.<br />
pero uelímu9.uelítís.fímu8<br />
lítís.pzoDusen<br />
5Fabula."áe,<br />
^íibo2.crÍ6<br />
^abulum.t.<br />
Slabíuel tabes<br />
^.ácc,c,b2euis.é.ut fado €xdpítur<br />
3llacíjína ae.<br />
5FacÜDU0.a,iim<br />
)IDacuí.í.<br />
^cecacn0acre<br />
^Cbtaaa<br />
(IS>raculu9.í.<br />
Haca.ae.<br />
€tljabctía.b.uel.p.átc.a»€3cc{pítut<br />
i^aculusJ.<br />
^pacíü.íí.<br />
^adfcoz.ei'ís<br />
^.ante.-o.bzeuís eft ut uaBum, (&c<br />
cípítur.<br />
jír\aüí0.ícís<br />
ílauesa's.<br />
0raDuii£?.í.<br />
^pauíx.ícísj<br />
d^áocs.ium.;<br />
l/\at>o.Í3.<br />
Hax)o«í0»<br />
^iiaüco, es,<br />
^ratío.w.<br />
iii*aDiico.Í0.'<br />
íTí.ante.f.bzeuís efí.utuafer»<br />
^Mc.qMmie éMti^et*€xápítvit<br />
^tragea.ía.<br />
Hagína.ae<br />
3]n.agalíaa'um<br />
Síragulum,í.<br />
éaga^ac.<br />
3laganum,í.<br />
Hagío.ís.<br />
^agar.uíi<br />
¿ragulum.í:<br />
Jtragema.atíd<br />
€t l)abgíía,f.uel.p.áte.a, C-xcípítut.<br />
jflagellum.ú<br />
•,1<br />
po2 la fábula<br />
^02 el trarírauatjo<br />
^02 fe íjelesnar<br />
^02 el paito<br />
Í^o2 la.íágre cottópráa<br />
5í.ante.c.b2euc es. comopoi' bl<br />
5er,íacafe<br />
po2 engeño para cóbatíc<br />
^02 cofa eloquentc<br />
^o2omb2ex)eiDacía<br />
^02 fuerte agUDo i fofíl<br />
po2 tbracía región<br />
4^o2elgraíoaue<br />
^02 la uaca<br />
^ los q tiené.b.p.ante.a»facafef<br />
po2 capapo<br />
:po2 el fpacío<br />
í¿5o2ba5er pacto<br />
^4te.D.b2eue es.como poz d ita<br />
í)o/;SJacafe,<br />
^02larar5<br />
^02 la muerte a cucbíUo<br />
4^02 el oíos mars<br />
poz el eoloz oatílaDO<br />
po2laífíaüecale5.<br />
^02 raeí<br />
po2ír<br />
4^02 ínüU5Ír poz ra3onc«<br />
^02 trefpaffar<br />
t3o2 aquello mefmo<br />
3^.áte.f,b2euc es.como poz aftuío<br />
^.áte.g. bzeue es.corao poz campo,'<br />
si^acafepozeleítrago<br />
3^o2lavaj>na<br />
j^oz las mataüas oe paftozea<br />
^02 el repoftcro<br />
^02 la aoeutna o becbÍ5^$<br />
^02 las boíuelas De abao.<br />
poz Uozat Délos niños<br />
^ozelfaj'oofaval.,<br />
poz el paffaooz;<br />
poz las frutas ueíartí<br />
)>los q tíené.f.p.Ste,a.£)acafc<br />
poz el acote
jFragíIís.e,'<br />
^agoz.aquo eft fufftagoi.arfs<br />
^.áte.l.pzoüucítuc ín mf)?llabía.ut<br />
taíus.údfcirípítut<br />
3Ti'lalus.m9la.malum><br />
^aUís.paluDís<br />
éíilus.falutis<br />
^balanx.pbalangía<br />
^aU'0,!jaltó»<br />
^bala.pbalae;<br />
<br />
las Dícíoncs DC mucbasTplabafl<br />
¿acaíe po2 la lama o boía.<br />
^02 lamentar % llo2ar<br />
^02 el amiento para tirar:<br />
^02 \>n parío2<br />
^.áte.n.élac ó DOS fplabas pzoDUse<br />
como po2 cola fanaJacafe.<br />
^02 el anaDe,<br />
^02 la uíeia»<br />
^02 el can<br />
^02 la mano;<br />
^02 cantar<br />
^02 arriba,<br />
j? las Dícíones De muc^ae fplabas<br />
^acafepozelgolofo»
^.áte.p.b2euíf c nt caper.qcapítut<br />
3^api(lop9pilíom^.<br />
|\apumrapí<br />
írapula crapu!ae,"<br />
Hapulo.iiapuífls<br />
^.áte.q.bzcuíg eft.uí laqueua<br />
^4.áte.r.b2euísé«utanfía.e;ccípítur<br />
íaríca carícae.<br />
CJJIarea glareae<br />
Jtlrea atcae.<br />
^íra atae.<br />
3Q.arí0 nans;<br />
^am uarid0<br />
arXarícíus.a. um.<br />
^areo pares;<br />
iíÍDíectíiia quoq5 í.tiis.ta.rú.fíníta<br />
^.antc.f.ín DÍfiUabís longa eft. ut<br />
3íl9ro.onís.íí!;í:cipítut<br />
^afíg bflfts,<br />
íTafa cafae.<br />
Q.uaííaDucrbíum<br />
^olíCpUaba quoqj.ííBjccípítut<br />
¿tííeus.cafri<br />
^afium.bafíL<br />
^fius.afía.aíínm."<br />
B.áte.t.bzeuÍB é ut latco.ítycípítur<br />
íWtci: atra atium<br />
'Materna latctnac.<br />
3latona latonac»<br />
na muger De arcaDía<br />
Vlos qtícnc.nur. conmuta antea.'<br />
comopo2 maDze.p2aD0, facafe<br />
^02 la Doctrina,<br />
í^.áte.u. confanáte b2euc es.como<br />
^o2auanento. SJacafe<br />
^02 cofa fabía,<br />
^02 cofa mala.<br />
^02 cofa que fe 0050<br />
:í^02 cofa fui camina,<br />
^02 cofa fuaue<br />
P02 el befo<br />
^ozelpauon,'
3l'lauo2s maiioitw.<br />
IHauísamato.<br />
€t ^abétía.Ucum muta átc.ar<br />
ante.b.bzeuís cft.ut babee.<br />
c ííxcípíturDebíUsiJebüe<br />
Jlebula nebulae,<br />
5tbebae tbebarum.<br />
Ct babétta Duplícé cófonáté ate» C<br />
€.áte.c.bzeiu9 eft.ut íecur, (¡Excípíü<br />
tur cópofita a tljeca ut bíblíot^eca<br />
C%áte, (D.ín Dífpllabíslonga e utrbe<br />
oa. €xcípíuritur poUfpUaba.piae<br />
ter fcDulus íeDula fenuliu<br />
^eoícío.feDicíoní0<br />
jni'lCDea.meDeae<br />
€.áte.m.b2euÍ8 é.uí gemo.excípítf<br />
Wtmo-otmis<br />
Senüs femíffifl<br />
35emís cópofíta uí leonina<br />
ilDemof cctiipofita.ut Bemccrítud<br />
íEc creícentía ín genmuo.iit temo<br />
temonís.<br />
(S.áte.n.Ióga tft ut r^enus, (¡E;capí<br />
turTljlenalu0,mcnaU.<br />
penates penatum.<br />
¿^lenefÍB fcenefís<br />
]n;:>ena9menaDÍs<br />
penus ozísíuel penu«<br />
^enespraepofitío.<br />
^enítus aoucrbíum<br />
ifencítra fencítrac<br />
Cním cóiunctío.<br />
€t babctía.b.2.8.t.ti.;áte.e. pzaetcc<br />
Bena ucnae<br />
ítcjita teníae<br />
Vicnozuenavís<br />
xtenaxtenads<br />
íiE.átc.p.bzcuís f .uí lepuí Cxcípítut<br />
íbpírusepírí<br />
íEep{)ífu0 cep^ífú<br />
g)Cpcs fepís,.<br />
€epbeu9 cepl;et<br />
^lepacepae<br />
€,átc.q.b2euí0 eft ut fcquoi;<br />
Cáte.r.bieuís^é ut fcríeuíEycípítut<br />
íEiumna.ctumnae<br />
(TeruluQ cetula ccrulum<br />
^ctos berow<br />
5€>crus berí<br />
€ruca crucac<br />
€ei-oma«ceromatíB<br />
¿(críuí.fería feríura<br />
£lctuo dcrí.<br />
íErígone crígoncs,<br />
^erus ícra fctum<br />
^cresferis.<br />
jFetalís ferale<br />
•€ríDaniis eúpam<br />
€.áíe.m.b2eüc ci como po2 gemir<br />
^acafe poi íacar<br />
3^02 la meitaD ue D05e<br />
po2 la Díofa Déla DÍuínadon<br />
3ÍO0 cópueftos D meítaD comoíjemí<br />
na, 3lod cópucftos $ pueblo como<br />
t)e mocríto.p los queirecen en geí<br />
tíuo como el timón.<br />
íH.áte.n. luéga es como po2 renoia<br />
cafe poz el mote oe arcaoia.<br />
^01 los oíofes penates,<br />
$)02lafcenefia<br />
^02 laíacerootíffa ue bacco<br />
^02 la p2ouífíon ce cafa,<br />
4^02 cerca en feñozio<br />
po2 Dcl tooo punto<br />
^ozlafíníeltra<br />
p02 poz que<br />
\y los q tíen€.b.gXt.u.^ntc.c.Safá<br />
uopozlauena<br />
^^ozlaliftaíjelatoca<br />
^02 la caca.<br />
Í)o2 cofa que mucíjo íícnc.<br />
€.áte.p.b2euc es como po2 líebze,, ís<br />
cafe.'^02 albania región,<br />
p02 un rico ue gtccia<br />
^02 el fepto<br />
po2unrej?oeo2ícntc<br />
:po2 la cebolla<br />
€.áíe,q.b2eue es, como po2feguítí<br />
€.áte.r.b2eue es.como po2 la ozoea<br />
^3cafe.po2eltcabato<br />
p02 cofa asuU<br />
^02elmeDÍooío9<br />
^ozel feño2<br />
^02lauruga<br />
^02 el unguSto nelos lucl^aooze^<br />
Í)o2cofaoeuecas,<br />
^02laclece5ía<br />
^02 d fígnoDelib2a.<br />
|3o2cofatarDia<br />
^02 pueblos üdas ínoías,<br />
po2 cofa fiera<br />
„^02 dpo río xjetf alia
ítt l)abi't!a.p.uc{,tt.ñíc,c<br />
S.antc.s.tonga eftutrl^cfua<br />
6.áte.t.ÍDn39 eftutbetljís,<br />
ííBxrípitur mctaUu.í;<br />
yiXtiQ- mctís»<br />
Jííletuo.memís.<br />
5f recaní fretú<br />
íHlKtíiJ tlKtíoÍ0^<br />
C^ctef gctae<br />
(ittíam<br />
"iTicta piaepofítío graccft<br />
jCettícus tettícatctrícum»<br />
JDetaunismcrautí<br />
'S€Lttx\\ metri<br />
ÍÉtbos greciim<br />
3i\ctro aDuetbíü.<br />
(ít b.ibéda.p.iiel,u.antc.c.<br />
CE.áte.u.confonátcm longa é.€xdpi<br />
tur Icuio leue.<br />
'^izim bzeiie<br />
Í¿3euerii0 feuera fcuerum<br />
antc.b.bzeiu's eftuíibeiH0«<br />
I ííxcipittir. tríóuiüa.<br />
ÍÉ^mex.iitbícis<br />
'^•Jibernua bíbetna bíbetn»,<br />
^tibur.tíburia<br />
5Fibu!a fibulae<br />
Slibum líbí<br />
JEíbifl tíbiac<br />
3libet libera libctum<br />
íScríbofcríbís<br />
^ibílus fibílí.<br />
Ibis íbÍDifi<br />
|,áte,c.b2euís IMX T)ícax«
3^íccnum pícemi<br />
Ícavu6 ícarí.<br />
Ilidumlíaíf<br />
Sícut coníunctío<br />
^ícenus iiícena uíccnum»<br />
^•rícenua tricena trtccnü.<br />
Wko DÍrís.<br />
S»átc.D,longa é utrróco» €xcípítut*<br />
Suem ín genere neutro.;<br />
loeo coniuncdo<br />
DoumeíDumcB.<br />
^ooneus íDonea íDoncü<br />
^pDafpcf.b)?Dafpe.<br />
íHttiafaétía.s.ul'.t.áte.úCxapítut<br />
7í\)pk tpplee.<br />
3-átt,m,ín DífpUabís loga cft.ut uí<br />
mcn.íBxcípítur tbí'mua.ú<br />
Hímís aDuecbíum.<br />
Sínml aouetbíum<br />
5Fímu9fimí<br />
^pmcn \)vmtnÍ3<br />
Polifpllabaquoqs pzaeterquam.<br />
^ímíu0,fímia,<br />
3.áte.n.lóga í ut mnurn. Cxcípítur<br />
Kíncfl tíueac.<br />
3ltno lints.<br />
3línu8 líní<br />
€t l)abentía.c.m,s.ante.ip2actcc<br />
Sínum finí.<br />
3.áte,p.b!euÍ9 é ut uípa. Cxapítur.<br />
ííiípera.uíperae,<br />
3i\ípa rípae.<br />
^ipbariue fipbatü.<br />
gjípbo fípl)oní9<br />
gripes ftipítis.<br />
gjtipo ftípaa<br />
JCípbístipbon.<br />
3pbítU8 ípbítí.<br />
|pbígema íplngemac.<br />
3.ante,q.b2euí8 eft utU'queo.es.cx<br />
cipitur liquoi Uquerís»<br />
l.ante.r, tn üífpUabísJonga eft uí<br />
Dirus.€xcípttur,pj?ru3 pnv<br />
^pra pj?rae.<br />
3lj?ralprac.<br />
CtpoUO'Uaba.pzaeter<br />
g)titía ftivíat\<br />
^5)?rata pirata e.<br />
^Vtamuspvramí."<br />
^Ví"íin^íe ppvanuDÍs.<br />
^vm\e íyxma,<br />
fívtdm tncfiac<br />
jCpríns tpríntl)Í0.<br />
¿vrenae cj^renarum<br />
^iritljouspirítljoí<br />
ábif? ab eo compofíta<br />
•«.aiife,«.lñaa efítUt Dífú. CHtcíCífur<br />
, / • ' ^ ' '•-<br />
c-^ ."<br />
P lo0 q tíenen.fl.o t.ante.í.Sacafe<br />
poz una ífla.<br />
5.áte.m.enlo8 Dífplabos luenga es.<br />
comopozlauímbze.<br />
^ozmupmucbo.<br />
^01 íunta mente;<br />
^02 el eítíercol<br />
^oz el üíod Délas bonas<br />
€ío meímolod De mucbasfrlabas<br />
íacaDo poz el mono.poz la mona<br />
3.áte,n.luéga es.como poz víno.^a<br />
cafe poz la tina.<br />
:^oz untar<br />
^oz un poeta anííquíffím.o.<br />
i los qtíené.c.m.s.ante.í.facanDo<br />
^oz barreña o uafo.<br />
f.áte.p.bzeue es como poz bíuoza.<br />
^caíe.po2labíuo2a<br />
^02 la ribera Del río..<br />
poz<br />
^02<br />
^oz el tronco Del aruol'<br />
3pozroDear o recalcar<br />
^oz nombzes pzcpzíos<br />
^oz un ombze troiano<br />
^oz vna biiaDel repagamenon;<br />
^Jte.q.bzeue es como poz fer clara<br />
cofa gjacaíe.po2 fe Derretir<br />
3.ante.r,enlo9Dc DOS filabas luen<br />
gas es.^acafe.poz clperaU<br />
^oí la bogúela.<br />
^oz un inftrumento mufíco<br />
j? las Dícíones 6 mucbas fplabas fa<br />
cáDo.poz la gota que cfta colgaoa.'<br />
poz el cofarto Déla mar.<br />
poz un ombze De babHonía<br />
poz lo q De largo fitbe en aguDo.<br />
poz la eftrella canícula<br />
poz un pzofeta tebano.<br />
poz la ciiiDaD DÓDe bercufs nació<br />
poz una ciuDaD De áfrica.<br />
poz el compafíero Detljefeo.<br />
poz la maño i fus compucftos;<br />
Uáte.s. luéga es.como j)oz el arucía<br />
3í/liTermíferí;<br />
•;Bífon bífontís<br />
nífí coiiíunctio<br />
^.áce.t.bzeuís é,ut íf:cr,€xapííuri<br />
íClítela clítelae<br />
:pl)itonpbitonÍ3<br />
^itifnia pítíímacw.'<br />
%\t^\\ títanÍ3.<br />
gitíUo títíUaa<br />
'i¿)2íto bzítonía<br />
3íXítoz niterís<br />
^ítprus títprí<br />
loo polif>^laboa como vn monte<br />
T)e tracia;<br />
CD.antci.bzcue e^ como pozpeoaco
ÍD.áte.g.longaf.ut coga; Cxcípíttit<br />
JCoga togae.<br />
3t\ogu8 rogú<br />
3í\ogo rogae.<br />
^iogoograece,<br />
íiD.áte.Lbieuí8iC.utcoloz,(IBxdpítut<br />
jílO-oIe^ molíB.<br />
HDolíumDolíí,<br />
pioles pzolís.<br />
•J2)oletu«boletú<br />
poh'puspoUpí,<br />
¿cbola fcljolae.<br />
^zolíxtis piolíxa pzolíxum<br />
¿olumcoU.<br />
doUpbíum colípbn.<br />
^olusíolafolum.<br />
ílolo non m«,<br />
Soloi folan's,<br />
(iDlím aDuerbíum;<br />
€t compofíta apolcouetbo graeco<br />
\\t mj?ropola mj^ropolae.<br />
{jD.ante m. loga é ut ornen cxcípttf<br />
'^omo bomínís.<br />
¿tomacus ftomacbu<br />
DomínuB Domínú<br />
íoma comae<br />
i2)omu9 Domu0;<br />
íEomea comítís.<br />
oniaíum omafú<br />
pzometbeus pzometljrí*<br />
feomcrusbomcrí,.<br />
íDiomoa pzo curfus<br />
íEomos graece<br />
"ílpomo Domas.<br />
(Plomero glomctas<br />
Homo uomís.<br />
omítto omíttis,<br />
¿omeüo comeDís<br />
(Í).antc.n.b2eiie tít \xt bonus tnú<br />
pitu2 3ona5onac<br />
¿ílonus nona nonwm<br />
inonae nonarum<br />
ponoponw.<br />
S^oneauuerbíum<br />
if'í \. !
(tt íiabcría.c.'D.p.antcd<br />
(D.ante .p. bzeuis tít ut op^iUttx<br />
cípííuz.opüio opilíonís<br />
(Eopía copíae •<br />
^opíínia popiTmatís<br />
^opulus populi aiboz<br />
Copula L'opulae<br />
;2lopl)Ustopl3í.<br />
í^copae fcoparum<br />
Copo coponís.<br />
Sopío foponís<br />
(D^ante.q.bzeuis cítut loquoz<br />
(íi).antc.r. bzeuia eít ut c^ozue txd<br />
pítur Cozus cozí uentus<br />
JÍ\)oi2x tbozads<br />
i^oza Ijozae •<br />
oza ozac»<br />
Jinozus mozí<br />
í2)ozÍ0 BozíDÍs;<br />
¿ozex fozícis<br />
Cozam aDuerbíum t pzaepofíao^<br />
ozo ozas<br />
(Bt ljabenda.I»r. anteo.<br />
CD.ante J.longa eft. ut nicfcc» €xcí<br />
pííur Ji\ofa rofae<br />
^zofeucapzofeucae<br />
(¡D.aníctbzcuís eft ut notbu8.€m<br />
pííuc Sotus tota totum<br />
Q.uotíoícauuccbiü<br />
$5oto potas.<br />
íHt babétía Duplícé cófonlt^áte.o.<br />
íD.ante.u.cófonanteni btems eft ut<br />
ouís.€xtípítur ouum ouí.<br />
ante.b.bieuís efrutrube^;<br />
_
fur.ciiculus cuculí.<br />
(EucuUus cuculí<br />
"Wuctntí uucentae Duccnfa<br />
lucerna lucctnae.<br />
íá.antc ID. longa eft ut nuDus. €x<br />
rípítur ixuDcna tUDctís<br />
^uDet puDebat.<br />
éuDCS fUDÍ3<br />
3f\uDÍ0ruDÍí<br />
i^tuDeo ítuDCí<br />
I.<br />
>" •]rra<br />
^02Íena'p02fcnae<br />
fírmenla armeníae<br />
31ilelpomcne radpcmeneé<br />
íTlímene dímenes.<br />
íEt nomina piopzía ín enes<br />
dB.ante.p.bzciiíís eítuttdcpljus<br />
Cxcípííur pzaefepís<br />
Cante.r.bzeuís eftut camera M%<br />
dpítiu coimera cbímerae<br />
jOi iegera megerae'furia<br />
jíozmícafoimícae<br />
iíoríca lorícae<br />
llectícalectícae<br />
Slilj'tíca mrrícac<br />
Httícaurtícae<br />
^ncíaarícíae<br />
íEt nomina propríababarorum.<br />
wt roi»erícua toDerící<br />
S.ante.D,brcuí« eft wt uímDU6.í¡I;K<br />
dpítnr. abruos abpoí.<br />
'^cioalia uenus<br />
€t noía termtata tnÍDo.iitlíbíT)o<br />
€-t patrcn)?míca quae fíüt anom i<br />
lübus ín eu8 Dípbtbógó fíníen<br />
tibu8,ut tíTJEus tíDiues<br />
S.ante .g. breuís eft utprotjígus.<br />
€xcípítur auriga, €t termínata<br />
íngoutcalígo calígínid<br />
3.ante 1. breuís eft iit facílis. €xd<br />
píturWplwníafpU<br />
54príUs aptíUs<br />
(iluítilísqmntíUd<br />
^extiUs fextíles<br />
^ubtilts íubtile<br />
íbxücs exiíe<br />
(Et tecmínata ín íle.tit moníle<br />
l.ante.m.breuíseft utproxímua<br />
C-xcipítur opím^ opima opimum<br />
íiEntimcma entímematíd<br />
€t tcvmíata i ímcn ut munímen<br />
g.ante.n.breuía eft ut patina.
Cxdpíüntuí complura'ut<br />
€rafíínus craftína aaftíntim<br />
íl)leagnius oíeagma oleagmum<br />
:^agmus íagma fagiiium<br />
S?CEOtínu0 fcrotína fctottnum:<br />
íláDcftin^ cláDeftína cláücítínü<br />
^ífímuebíffína bíffínum<br />
7dvadnt\)mviB .a-um<br />
dríítalínus .a-uni.<br />
'0ümbicinue^ a • lini.<br />
^üamantínus.a.uiHi<br />
ín ína quoq5 finita pzoDucüt pza<br />
éter, imagina pagina e<br />
^ocmínína foeniinae<br />
31ilact>ína macl?ínac.<br />
kamím (amínae<br />
^Fufcínafufrínac<br />
barcina íarcínae<br />
^rutina tiiitínac,<br />
^!ofcrpína pzofetpínae.<br />
^.átc.p.bzcuis eft iit po!íp''.€xrípí<br />
tuzobpfíípiís.a.um.<br />
(DcDÍpus oeoipoDís<br />
Setípl)08 ferípbí<br />
|.ant£ t breuís tft uc cíuítas .Cx<br />
cípítuí rocjítus cocj>tí<br />
^conítum aconítí<br />
5El?erfíte8 tíjerfííae'<br />
j^mp^ítríte ampt^itrítes,<br />
3^ermflpl)roDitu0. tí.<br />
^rcyitas arcljítae<br />
Wicpljítísmep^ítís<br />
€t termínaía í íta uf ftug.tta.ítú<br />
ut pituita, a uríí^ aurífa auritum<br />
5.áte.ii-cofonáte5 loga eít ut olma,<br />
áte.b.bzeute eít ut níobe<br />
Cxrípitur'octobcr octobzís.<br />
^acobus lacobí<br />
dD.áte.cbzeuís eftutarcljílocb^ .ú<br />
¿),ante.D.b2cuís eít fpnouus, Í)Í .<br />
Cxcipítuí bercDes.is<br />
ílD.ante.g.bzeuí0 eít ut aegloga.€x<br />
cipítut nota cópofita agogo.ut pa<br />
coagogus.fpnagoga<br />
(S).ante.l.bzeuís eft ut fobolC8.€xd<br />
pituc aetolia aetoUae<br />
Sllauíolusmaufolí<br />
CD.íinte.sJonga eít nt íaimoíüé,zx<br />
cípínu ambzofia ambzüfiae<br />
©•ante .t. longa tít m careota,€;c<br />
dpítur antíDotum antÍDOtí<br />
áíe.b. íJzeHííJ cft iií colnber*<br />
excípitnr falubcr íalubzís<br />
3^.ante.c.longa cft ut CÜIJUCUS.€]C<br />
cipítur uolucrís i uoíucrc<br />
(^.aníc.g.loíigaeftuílanugo. €Í:<br />
dpítur. fanguifuga .gae<br />
íá.ante .U bueuis ek.ut ínfulfl-€j:<br />
" dpítur (í5etiilu3gctur-',tula,lum.<br />
3u!us íulí<br />
^ríbulís íríbulís<br />
€urulís cumie<br />
>íorcular torcularío<br />
;^ÍDUÍor aüularís<br />
H.ante.m. longa cft titalumé,€x<br />
dpítur. Snfolumía incólume<br />
Ü'X Honu'na graeca ín.c.ut líbpc;<br />
^t uocatiuíanomínibu» graeda<br />
in es ut ulpxcs o ulpxc<br />
€t ablatiuí quítac ce clínadonís<br />
tltüíCBDÍCÍaDÍC<br />
íEí fecima perfona piaefentÍB ipe<br />
tatiui íeciíuae cóíugadóís utooce<br />
dt fluuetbía quae ftüt aDatíuo fe<br />
cijoc Dcclmatíonís o mutata ín.e,<br />
ut üocío Boctc. íanto fante.<br />
íiExcípítur bene,male,<br />
^.finaUs loga cft ut gummi» Cxc'pí<br />
pítf ^uüfi.nífí. íbuubúaDuetbia<br />
€t uocatiu^ a noíníbue graccís.<br />
Jlílíl)i tibí ííbí íntJiffecentee funt<br />
(D.termíalisíoífferés eft. pioüacüt<br />
ucro oictióes monofplabae ut DO»<br />
ítt üatuií 1 ablatiuí fecúce óclína<br />
íEt nomina gracca.utfappljo.<br />
(^.termíalís loga eft, ut gelu<br />
•j^.termíalís bzeuís cft.utab<br />
(T.tetmíaUs longa cft. ut lac<br />
5¡D.tcimíalÍ9 bzcuís eft.ut ÍIUD<br />
31. tcrmínalís bzcuís eft utfaU €K<br />
apitr fol folís. 3ÍIÍI íDedinapile<br />
íEt nomía barbara ut Daniel<br />
snt.termíalis pzoDucítur ut tixÁxx<br />
dpitr.fozfan foifítan.an.ín.tamé<br />
1 acufatíu'-' anomíníbus grecís •<br />
3f\. tctminalís bieuís út ut puer»<br />
íiExcípítur Cráter ctatetís<br />
Carácter caractería<br />
^t^eraetljerís<br />
•^cr aería<br />
Iber íberí<br />
ííEt nomía monofrlaba. piactet<br />
fer. per. cor. uír. ter.<br />
^4s. tcrmíalíslSga eft ut aeftas. ex<br />
cípíütuí noíagraecaexeunctage<br />
jiitíuo in aDÍ0 ut arcbas.aDÍs.<br />
íIBtacufatíuus pluralís tertiae De<br />
diuatíonis ut arcaDaa<br />
€0termíalÍ6 longa eft.ut üíes. eje<br />
dpíütur noíatíui i acufatíuí • plu<br />
i<br />
¿f-ll/í--^;^,)<br />
j^los n5bf3 gcíegofen.e.cóo áfrica<br />
Ho3 uocatíuo3 De loa nóbzea gríe<br />
g08 en ea como poz ulixea griego<br />
^ loa abladuoa Déla quinta Dedí<br />
nadó afi como poi el Día<br />
V la fegüDa perfona Del pzeféte 61<br />
impatiuo Déla fegÜDa cóíugació:<br />
V loa aDuerbioa q fe fozmá Del Da<br />
tiuo Dta fegüDa Declinado muDá<br />
Do,.o.en.e.cóo poi cfeñaDa % fácta<br />
méte.facafe poz buéai mala mete<br />
5*final luéga ea como poz goma. ía<br />
cafe eftoa quatro aDuerbioa .j? el<br />
uocatiuo Deloa nóbzea griegoa<br />
31i liííi tibí.fibi fon moDí ferentea<br />
(¡D. final ÍDífcrcte ea pero pzoDusen<br />
laa Dicioea DC una fplabá como DO<br />
3loa^Datiuo8 % ablatiuoa óla.fe.De<br />
atoa nóbzes griegoa como fappbo<br />
H.final luéga ea como poz el pelo,<br />
'j^.final bzeue ea como,ab<br />
¿.final luéga ea como poz la lecbe<br />
iíD.fmal bzcue ea como poz aquello<br />
3l,final bzcuc ea como poz fal. faca<br />
fe poz el fot poz niguna cofa •<br />
Hoa nóbzea barbarea cóo Daniel.<br />
3íí.final luéga ea como poz el fol.fa<br />
cafe ef taa cinco particulaa<br />
Hoa acufatíuoa áloe nóbra gdegoa<br />
¿tx.fmal bzeue ea como poz el niño<br />
^acafe poz la copa<br />
^oz la figura DC lineaa<br />
íí^oz lo alto Del cielo<br />
l^oz el elemento Del avrc<br />
^oz ombze DC iberia<br />
ploa nóbzea DC una fHaba.facáDo<br />
eftaa dnco particulaa<br />
pla.final lucga ea como poz el eftío<br />
^acáfe loa nóbzea griegoa q falé<br />
el genítiuo en aDia.como poz elDe<br />
arcaDia.v el accufatiuo Del plural<br />
Dcla tercera Declinación<br />
(¡Ba.final luéga ea poz el Día. ^acá<br />
fe loa nommatiuoa'í acufatíuoa<br />
/'
aks anomíníb^ gttÚQMt noíatí<br />
uo arcanefi accufaduo arcaues.<br />
^enespzQcpofííío<br />
^9 cum compofitís<br />
€t quae bzciiiát genítíiií peniiltí<br />
má uí l^oípes i^oípiíis. pjaetcr ¿15.<br />
íMiieg aneíi0 partea paríctts<br />
€eces cererítí. ^pes. fprí<br />
¿ríí)ei3 cfis.<br />
(Tompos compotís<br />
íEonipos compotía<br />
ilioíatíuua quoq51 géítíu^ gtae<br />
C05: nomínunuut logos. tcreos<br />
íéis íenníalía brcuíís cft .ut Dñs.ex<br />
cípíútuz monofrlü ba.utaufauria<br />
ííEt babétía pcmikimá genítíiü ló<br />
giiut fal^ falutís.piaetezjpal^.uDíe<br />
^^X géitíii^fígulüna qttae Declina<br />
ííonís cum nomíatíuo accufatíuo<br />
% uotáo ptiali eiufoé i»ecHnatíonís<br />
íEt íioía graeca ;ut amatbus ütis<br />
S.íermínaüs bzeuíe eftutcaput.<br />
De pcBíbua exfplabíg cóftátíb^.<br />
yxúiiúy^ cófratDuab'-^ bzeuí<br />
b^.fpóDe^ cóftatDuab^ lógís»<br />
Sambua cóftat biaií % longa.<br />
Erocbe^ fíue cbote^ longai bfuí<br />
JCtibzacbue cóftat tribus bfuíb^.<br />
^Insjpcfüua tx miab^ bf «ib^ tpga.<br />
•^J rC<br />
pluvalea'Deíosnóbzes'gríegos.co<br />
mo po2 ombzes ue arcaría<br />
$3o2 cerca en feñozío<br />
.€0 po2 comer có fus compueftos<br />
V los q abzeuiá la penúltima oel<br />
genítíuo como poi el buefpeí). ía<br />
cáDO po2 el carnero poi la pareD •<br />
^01 la Diofa ceres po: la cfpáca<br />
^02 la fe po2 el pie<br />
^s.final bfue es.como poz el fuego<br />
íSacáfe los otíos labtíos nel nu<br />
mero plural como poi la niuía "LZ<br />
V los q tiene la penúltima DCI géí<br />
tíuo luéga» como óbze ce íamnio<br />
y> la íegiíDa piona uel fuigular ól<br />
pzeféte DcltnnicatiuoDelaquar<br />
ta coníugation como poi 0V2,<br />
V el acuftuio Del plural uela terce<br />
ra Declíació como bienes po2 tres<br />
píos monofpíabas Dícióes «cño uis<br />
po2ta fuerca.facáíc citas partictas<br />
ÍIDs.fínal lulga es como poz el facer<br />
oote. ^acafe poi el buefo<br />
'iPiíxt rnfcí nor»r\*cifa<br />
^02 pODeroío<br />
y> el noíaíiuo % gtío tjelos nóbzcs<br />
griegos como la palabia % tcreo,<br />
^s.fmal bieue es como el feñoi.fa<br />
cafe los De üa fplaba cóo po2 Dercbó<br />
ylos q tiene la penfíía Del %t\t\XiQ<br />
luéga como íaluD.facáüo laguna.<br />
V el gtíuo íígular Déla qrta cedí<br />
cíon cóel nomíatíuo accufatíuo v<br />
utío plural ola mcfma óclínacio.<br />
1 los nóbies griegos cóo ña cíuDao<br />
Jt.fínal bfue es como poi la cabera<br />
51I>clos píes q fe cóponé De fiabas.<br />
prrcbío De DOS bf ues fe cópóe.<br />
fpÓDeo DOS lu^gas fe cópone<br />
Sambo Deb2eue 1 luéga fe cópone<br />
írocbco o co2eoDe luenga ^ b2eue<br />
5íribacoDetresb2euesfe cópone<br />
í^napefto De DOS bzeues \ luenga
3^accljíu8 cxbicuíiDuabus lógís<br />
^^nííbacl^íus uuabug logia i bieuí<br />
^acttlue loga 1 Duabud bzeuíbus.<br />
3¥loloffug conftat tdbus longís<br />
i^mpbímacer longa bieuí i longa<br />
Jlmpbibzacus bzeuí longa i bzeuí<br />
^zoceleomatic'-'ex qttuoz bzeuibuf<br />
jPífponDeua ex quattuoi longía<br />
H>tcbioeud ex Duobus cbozeis<br />
n^t íambuB ex Duobus tambis<br />
¿boziambus ex cbozeo i iambo<br />
^ntípaítuB ex bzeuí loga lóga'
ímarís nc coiínt^f<br />
í^lcacaicü cóftat íponueo íambo ce<br />
furai Duobus Bactílía Mt<br />
o niaírc pulcbua filia puícyrícz<br />
^ircl)ílocl)iíum conftatpiímus ttí<br />
bus peuíbus uerfuíJ beroid.Dacti<br />
lo 1 tribus trocbeís«ut foluítuc<br />
acrís hvtme grata «ice utxx^ i<br />
fauoní<br />
SPiíuetrü íambícum condat ípon<br />
Deo uel íambo ínuífíerétez m pzi<br />
mo et tercio loco i íambo ncccía<br />
ijo í fccunDo 7 quarto loco, ut<br />
Jam lucís 02 to ípDerc.<br />
JErímetrü íábícú conftat fpontjeo<br />
uel íambo ínoíffcrenter ín pzímo<br />
tertío t quinto loco. i íambo nc<br />
ccfi'arío íu fecunuo quarto i fex<br />
to loco, ut uir celtíberís non tacé<br />
te gcnííbus • 5n trímetro tamen<br />
fambíco l^ípponactíco ípouDCu»^<br />
potcíí cayere ín fexto loco.<br />
5^examctrum carmen qnon ctíam<br />
Ijieroicum appeilatur conftat ua<br />
etilo 1 fponüco ín Dífferenter niíí<br />
t^ ín quinto pete frequentíoz eft<br />
oacíílus ín fcxto fpouDcus . ut<br />
mufa míbí canias memoza quo<br />
numíne íaefo<br />
|¿>entametrum elegíacum conftat<br />
p2ímís puobus pcDíbus oactilo<br />
uel rpouDeo i Dífíercntez i caefu<br />
ra.i ouobusDactílísi iterum ca<br />
cfura. ut 3Híl niibí refcribas atta<br />
nien ípk uení t(t autem caefura<br />
fpUaba termínans üícíonem ín<br />
mcDío carmínís quae cum Duob^<br />
petjíbus carmínís beroící pentí<br />
mcmcrís Ijeroíca Dícííuz.í.üíuífío<br />
íemíquínaría<br />
THonoccIon carmen eft: quoo con<br />
ímt único genere uerfus.ut aene<br />
ís uirgílií oicoló quoD conftat uu<br />
mo cxiWo o C02ítl)0 ce eos mares<br />
^Icaíco es compucíto De íponoeo<br />
íábo cefura IDOS Dáctilos como,<br />
o bíia mas bermofa qla maDZC<br />
^Arcbílocbio fe compone Délos pií<br />
meros tres píes Del uerfo bcroico<br />
Dáctilo 1 tres trocbeos.como Defa<br />
tafe el fuerte ínuícrno poz grata<br />
uesDeluerano.<br />
S)imetro íambíco fe compone De<br />
fportDCo o íambo ÍDíffecéte mete<br />
eñl pmero 7 tercero lugai líábo<br />
neceffarío eñl fegÜDoi-ilrto lugaz<br />
_como ra nacíDa la eítrelía Del DÍa<br />
íi^rímctro íábíco es cópuefto De fpó<br />
Dcoi íambo ínDÍfferentc mente<br />
enel pzímero tercero TC quinto lu<br />
gar y (ambo neceffarío cnel fegú<br />
DO quarto i ícxto lugar, como ua<br />
ron no De callaz alas gentes De ef<br />
paña.mas enel trímetro íambíco<br />
íjipponactíco el fpouDco pueDC<br />
caer enel fexto lugar<br />
tEramctro ucrfo el qual íanbícn fe<br />
llama Ijcroíco es compuefto oe<br />
Dáctilo t fpouDeo ín Díffercntc<br />
mente fi no que enel quito píe es<br />
mas efpefo el Dáctilo i enel fefco<br />
el fponDeo. como mufa .Díme las<br />
caufas qual DÍOS íraDO<br />
|¿>entamctro elegiaco fe* compone<br />
Délos pzimeros DOS píes Dáctilo o<br />
fpÓDeo í Difiérete mete TÍ cefura i<br />
DOS Dáctilos t otra ue3 cefura co<br />
mo no me efcriuas naDa mas tu<br />
uen y es cefura frlaba que acaba<br />
la Dícion enla meitaD Del ucrío.<br />
la qual con los DOS pies oel uerfo<br />
l)croíco llamafepentimemeris be<br />
roíca que quiere DCJÍZ Diuifíon<br />
meDio quinaria<br />
3lCionocolcn uerfo es qucfe compo<br />
ne De un genero De uerfo, como<br />
la eneíDa Dícolon quefe compone
plící genere ucrfus. tit fapbica<br />
míftfl siüonídfl. ítícolon quoD tá<br />
fcat ícíplící genere uerfus.<br />
í^ppcrmeterfíue bppercatfllectíc^<br />
eft q abÚDat una fallaba, catalectí<br />
cus quí ocfedc ín una f|?Uaba«a<br />
catalecíiíus quí neq5 abun^at nc<br />
qstjcfíatínfpllaba.<br />
l)c acceníu«<br />
3rvofoT)ía graece:'Iatíne ínter<br />
pietatur tum acceníus.tum<br />
itenoz. tum ton^. tum uocuíatío<br />
€ftq5 accentus triplex, acutud<br />
quo fpUaba eleuatur, grauís quo<br />
fplfaba üe p2tmítur, cprcum iityp<br />
quofpUabaeleuatur üepiimítuc<br />
nam eje acuto i grauí conftat<br />
^ll.l.UIlt.lCUt)VIll.CII(.U» MUl/UIKtlItU'<br />
tempeftatí0 no(trae;neq5 pzofet<br />
íurneq5 pdpíturqiS pzoptcrím<br />
perítiá fít. nó ut quíoam putant<br />
quoD alíqua ratíone Dífccffít ab u<br />
fu, quo átíquí utebátur ín Díctío<br />
nibus monofj>labís longís natu<br />
ra 1 Díctíoníbus Duarum aut plu<br />
tíumfplabarum .quarum ultima<br />
eftbzeuís penúltima ueronatu<br />
ra longa, ut mos.fínis romanus.<br />
SjcD quia eíus confíücratío pau<br />
lo tJíffídlíoz eít. no0 q ítvoDUCtío<br />
nesfcribímus confunDamus dr.<br />
cumf lexum cum acuto.<br />
(íDmníe uíctío monofrlaba acccntu<br />
acuto pzoferenoa e't ut mos;<br />
íIDmnisDictio Difpk':^ piíozem fp<br />
iíabamacuitutoeus.<br />
íDmm's tiictío polifj^laba penftímá<br />
babenabzeues ín tercia afmeba<br />
íímaml)abet lógam .^áDem acuit.<br />
nc t503 geñro3 ue uerfo. como los<br />
f
ut facenjos, rcmamis.<br />
jfallunt tamcn reguíae fupcríoiefl<br />
pzímo TJiftíctíone; cuní acccíu uo<br />
lumus oftenueíe oífferentíá Doa<br />
tum "DÍctíonú • ut una nomen ul<br />
tima babet grauc.una aüuetbius<br />
eanDcm babet acutam.<br />
^ccüíjo abfdffíone cum afine DÍC<br />
tíoníbus alíquíD abiíciniue. nía<br />
netq5 accécus ín canDem Opilaba<br />
ubi ciat ante abídíícncm.utatpí<br />
naspzo quo antiquíozes cífcebót<br />
aipinatís.<br />
JCcitío tranípofitione rcil pzacpcfí<br />
tío tranfponituz quoD clt contra<br />
natuvam fuá; runc ením ultima,<br />
ncnttur ut tiáítta i peí: % temos.<br />
O:uarío acttractíóe cüpaiticula en<br />
cktíca. attrabit au fe accétum f^l<br />
labaepzaceDentís.uí I)omínunq5<br />
•Deotunqs. ^unt autcni pauícu<br />
íae encieticac. q5. ne. uc'.<br />
Quinto íDíomate boc cft cum Díctí<br />
ones graecae líítera uatuiam %<br />
accentum graccü retínentapw)<br />
nos.ut fímois penultímam babee<br />
bzeuem i in eaDcm accentum.€<br />
piros penultímam longam % accc<br />
tum ín ante penúltima.<br />
Sexto ínteriogatíone. quoníam í<br />
claufulís.quas íntetrogatíue pzo<br />
ferímus ultímae üictíóia fpllabá<br />
acuímus ut quís fuiox a ciuce»<br />
f V'^<br />
1<br />
'f- i V/ í<br />
maagu5a. como faccrooteromáo*<br />
lUas falta las reglas oe arnUa p2i<br />
mero poiüifticiontquáoo poz el a<br />
centoqremos ocnijfcrar la Difíe<br />
recia De DOS Dícíones. como poz u<br />
na Hzm la ultima gcauc poz íüta<br />
mete aqlla meíma tiene aguDa,<br />
SJegÜDo poz coztaDura: quáDO Del<br />
fin Dcla Dícíó algocoztamua i q^a<br />
ei acento enla meíma í>labaDon<br />
De eftjua ante Déla coztaDura. co<br />
mo pez cmbze De arpiño los antí<br />
guos DC5Íam arpínatis.<br />
Jlercetopoz tráípoíició.quáDoIap<br />
poficíó fe tráfpone: q es cótra íii<br />
natura poz q entonce la ultía fe a<br />
guja.como poz los bácosi vemos.<br />
(jíluarío poz atrapmicfo quauDO lai<br />
Dícíon attractiua trac aft el aceto<br />
Déla fpüabaque ?3'''*veDe. como De<br />
ombzcsi Diofes'í ion las partes<br />
aítractíuas rrés.qj.ne.üet<br />
fíluínto poz lengua. quauDo las DÍ<br />
cíoncs griegas tiznl cerca DC noí<br />
otros literatura 7 scento griego,<br />
como poz un río, tiene la penultí<br />
ma bzeuc % en ella el acento. íEpt<br />
ro la penúltima luenga 1 el acen<br />
to enla ante penúltima .<br />
^ex:to poi pzegúta.poz q cnlas da<br />
ufulas q pzonúcíamos pzegútáDo<br />
agusamos laf)?labflDk ultía DÍCÍ<br />
pn, como % furia es ciuDíiDinoe»<br />
íEfta cbza ímpzímío anton<br />
D£ centenera en camoia»<br />
^<br />
r<br />
' >