Inconsistencia jurídica y económica de la dación en pago ante ...
Inconsistencia jurídica y económica de la dación en pago ante ...
Inconsistencia jurídica y económica de la dación en pago ante ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
OPINIÓN<br />
<strong>Inconsist<strong>en</strong>cia</strong> <strong>jurídica</strong> y <strong>económica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>dación</strong> <strong>en</strong> <strong>pago</strong><br />
<strong>ante</strong> ejecuciones hipotecarias:<br />
LA NECESARIA BÚSQUEDA DE<br />
MEDIDAS ALTERNATIVAS<br />
l Auto <strong>de</strong> <strong>la</strong> Sección 2ª <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
Audi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> Navarra <strong>de</strong> 17 <strong>de</strong><br />
E diciembre, <strong>de</strong>l que tanto y tan<br />
frívo<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te se ha hab<strong>la</strong>do,<br />
tuvo <strong>la</strong> gran virtud –<strong>la</strong> única—<strong>de</strong> abrir un<br />
<strong>de</strong>bate sobre un acuci<strong>ante</strong> problema social<br />
aunque no jurídico, co<strong>la</strong>teralm<strong>en</strong>te <strong>de</strong>rivado<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> insidiosa crisis que nos aflige.<br />
Sin embargo su inicial virtud se ha tornado<br />
<strong>en</strong> un gran problema a <strong>la</strong> hora <strong>de</strong><br />
afrontar racionalm<strong>en</strong>te el <strong>de</strong>bate que,<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>en</strong>tonces, ha girado sobre una disparatada<br />
disyuntiva -<strong>dación</strong> <strong>en</strong> <strong>pago</strong> si o<br />
no- excluy<strong>en</strong>te <strong>de</strong> cualquier otra cabal<br />
reflexión.<br />
28 Abogados / Junio 2011<br />
La distorsión <strong>de</strong>l<br />
<strong>de</strong>bate se produce<br />
porque un problema<br />
<strong>de</strong> índole social no<br />
pue<strong>de</strong> tratarse con<br />
medidas <strong>jurídica</strong>s,<br />
ya que el <strong>de</strong>recho civil<br />
patrimonial no<br />
sirve para estas<br />
finalida<strong>de</strong>s<br />
La distorsión <strong>de</strong>l <strong>de</strong>bate se produce<br />
porque un problema <strong>de</strong> índole social no<br />
pue<strong>de</strong> tratarse con medidas <strong>jurídica</strong>s<br />
–muchos m<strong>en</strong>os <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> bi<strong>en</strong>int<strong>en</strong>cionada<br />
alegría jurisdiccional—pues resulta<br />
obvio que el <strong>de</strong>recho civil patrimonial,<br />
p<strong>en</strong>sado para solv<strong>en</strong>tar <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> igualdad<br />
problemas inter privatos, no sirve a finalida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> índole social que <strong>de</strong>b<strong>en</strong> paliarse<br />
a través <strong>de</strong> medidas a adoptar por los órganos<br />
y administraciones gestoras <strong>de</strong> estos<br />
intereses.<br />
Y al hilo <strong>de</strong> ello resulta oportuno <strong>en</strong>fatizar,<br />
<strong>en</strong> primer lugar, el gran <strong>de</strong>svarío<br />
mediático que insist<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te se ha propagado<br />
<strong>en</strong> or<strong>de</strong>n a <strong>la</strong> bondad <strong>de</strong> lo que<br />
vagam<strong>en</strong>te se <strong>de</strong>nomina el sistema americano.<br />
Resulta sorpr<strong>en</strong><strong>de</strong>nte que t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do<br />
como ti<strong>en</strong><strong>en</strong> tantas instituciones con <strong>la</strong>s<br />
que colonizarnos -fundam<strong>en</strong>talm<strong>en</strong>te<br />
pi<strong>en</strong>so <strong>en</strong> <strong>la</strong> NBA- nos fijemos <strong>en</strong> su sistema<br />
hipotecario, parangonable <strong>en</strong> su<br />
dudosa virtud a un aberr<strong>ante</strong> Guantánamo,<br />
fundado <strong>en</strong> unas bases extrarregistrales<br />
car<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong> más mínima seguridad<br />
<strong>jurídica</strong> y financiera que han servido<br />
<strong>de</strong> germ<strong>en</strong> a nuestros males <strong>en</strong>carnados<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong>s hipotecas-basura, al parecer ya olvidadas.<br />
El sistema americano, simplificando<br />
lo que no es tan s<strong>en</strong>cillo <strong>ante</strong> <strong>la</strong> pluralidad<br />
<strong>de</strong> regu<strong>la</strong>ciones, obe<strong>de</strong>ce a dos<br />
mo<strong>de</strong>los: el <strong>de</strong> <strong>la</strong> hipoteca recourse, es<br />
<strong>de</strong>cir aquél<strong>la</strong> <strong>en</strong> que el acreedor, a falta<br />
<strong>de</strong> <strong>pago</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda pue<strong>de</strong> dirigirse contra<br />
otros bi<strong>en</strong>es <strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor, y <strong>la</strong>s hipotecas<br />
non recourse <strong>en</strong> que <strong>la</strong> responsabilidad
VICENTE GUILARTE GUTIÉRREZ<br />
Catedrático <strong>de</strong> Derecho civil. Abogado<br />
se limita al bi<strong>en</strong> hipotecado. Es cierto que<br />
esta última modalidad tan solo aparece<br />
1 Aún si<strong>en</strong>do tal <strong>en</strong>caje a veces dudoso pue<strong>de</strong>n citarse<br />
A<strong>la</strong>ska, Arizona, California, Iowa, Minnesota, Montana,<br />
Carolina <strong>de</strong>l Norte, Dakota <strong>de</strong>l Norte, Oregón, Washington<br />
y Wisconsin.<br />
regu<strong>la</strong>da <strong>en</strong> 11 1 <strong>de</strong> los 54 Estados <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
Unión y, <strong>en</strong> algunos casos, no muy c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te<br />
pues <strong>en</strong> realidad lo que ocurre es<br />
que se limitan <strong>en</strong>ormem<strong>en</strong>te <strong>la</strong>s posibilida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> perseguir ulteriorm<strong>en</strong>te al<br />
<strong>de</strong>udor. Por otro <strong>la</strong>do <strong>la</strong> protección <strong>de</strong>l<br />
<strong>de</strong>udor <strong>en</strong> <strong>la</strong>s hipotecas que amparan su<br />
responsabilidad universal ti<strong>en</strong>e otras vías<br />
como, por ejemplo, que necesariam<strong>en</strong>te<br />
se <strong>de</strong>traiga <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda el valor <strong>de</strong> mercado<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> vivi<strong>en</strong>da y, sobre todo, los<br />
elevadísimos costes judiciales necesarios
OPINIÓN<br />
para <strong>la</strong> continuación <strong>de</strong> su persecución<br />
que c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te <strong>de</strong>sinc<strong>en</strong>tivan esta posibilidad.<br />
También es erróneo, como irrealm<strong>en</strong>te<br />
se escucha, que esta posibilidad <strong>de</strong> dar <strong>en</strong><br />
<strong>pago</strong> el inmueble para extinguir <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda<br />
sea reg<strong>la</strong> común al resto <strong>de</strong> los países <strong>de</strong><br />
nuestro <strong>en</strong>torno. En ninguno <strong>de</strong> los cuales,<br />
<strong>en</strong> lo que se me alcanza –y reconoci<strong>en</strong>do<br />
mi ignorancia sobre cual sea <strong>la</strong> responsabilidad<br />
<strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor hipotecario<br />
chech<strong>en</strong>o-existe esta alternativa solutoria.<br />
De muy difer<strong>en</strong>te manera <strong>en</strong> todos<br />
ellos hay medidas <strong>de</strong> protección <strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong>s que, <strong>en</strong>frascados como estamos<br />
con el seductor aroma <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>dación</strong>, no<br />
nos hemos parado a p<strong>en</strong>sar 2 .<br />
2 Sin ánimo exhaustivo apunto alguna <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s: Bélgica<br />
contemp<strong>la</strong> <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> conservar al <strong>de</strong>udor<br />
como arr<strong>en</strong>datario <strong>de</strong>l inmueble y también regu<strong>la</strong> que<br />
sea el Juez el que fija el valor <strong>de</strong>l inmueble hipotecado<br />
a efectos <strong>de</strong> ejecución; Francia regu<strong>la</strong> <strong>la</strong> necesidad<br />
<strong>de</strong> posponer el <strong>de</strong>salojo <strong>en</strong> <strong>de</strong>terminados casos, aunque<br />
algunos un tanto obsoletos -no <strong>de</strong>salojar <strong>en</strong><br />
invierno—, pero otros asumibles: número <strong>de</strong> pari<strong>en</strong>tes<br />
resi<strong>de</strong>ntes, personas con <strong>en</strong>fermedad, etc.<br />
Igualm<strong>en</strong>te cabe que iniciado el procedimi<strong>en</strong>to judicial<br />
se sustituya éste por una v<strong>en</strong>ta voluntaria bajo<br />
supervisión judicial y un ap<strong>la</strong>zami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> hasta dos<br />
años si<strong>en</strong>do superior el mínimo <strong>en</strong> que pue<strong>de</strong> adjudicarse<br />
(70 %) si es resi<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor; Dinamarca<br />
contemp<strong>la</strong> una serie <strong>de</strong> medidas extraordinarias cuando<br />
el bi<strong>en</strong> hipotecado sea resi<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor<br />
existi<strong>en</strong>do una audi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> éste y <strong>de</strong>l acreedor con<br />
interv<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> los servicios sociales y ofreci<strong>en</strong>do al<br />
<strong>de</strong>udor <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> que v<strong>en</strong>da <strong>la</strong> vivi<strong>en</strong>da o busque<br />
solución alternativa. También hay un<br />
procedimi<strong>en</strong>to especial <strong>de</strong> valoración <strong>de</strong>l inmueble;<br />
Suecia también contemp<strong>la</strong> una valoración in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te<br />
con una publicidad periodística y di<strong>la</strong>tada <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> celebración <strong>de</strong> <strong>la</strong> subasta; <strong>en</strong> Ing<strong>la</strong>terra se revisa<br />
periódicam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> valoración <strong>en</strong>cargándose a Ag<strong>en</strong>tes<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> Propiedad –con un status muy específico—su<br />
publicidad y v<strong>en</strong>ta; <strong>en</strong> Alemania se fija el valor <strong>de</strong>l<br />
inmueble por <strong>de</strong>cisión judicial <strong>de</strong>l órgano ejecut<strong>ante</strong><br />
dándose un p<strong>la</strong>zo <strong>de</strong> 6 meses al <strong>de</strong>udor para <strong>en</strong>contrar<br />
una alternativa a <strong>la</strong> ejecución; <strong>en</strong> Italia <strong>la</strong> valoración<br />
también se <strong>en</strong>carga al Tribunal que ejecuta <strong>de</strong> igual<br />
manera que <strong>en</strong> Austria <strong>la</strong> tasación <strong>la</strong> hace un perito<br />
experto <strong>de</strong>signado por el Tribunal mi<strong>en</strong>tras que <strong>en</strong><br />
Fin<strong>la</strong>ndia –que otorga amplia discrecionalidad equitativa<br />
al Juez—el precio <strong>de</strong> adjudicación no pue<strong>de</strong> ser<br />
inferior al valor medio <strong>de</strong> mercado; medidas todas<br />
el<strong>la</strong>s evaluables aunque, <strong>en</strong> función <strong>de</strong> su imp<strong>la</strong>ntación,<br />
también es obvio que <strong>de</strong>jaríamos <strong>de</strong> t<strong>en</strong>er los<br />
intereses hipotecarios mas bajos <strong>de</strong> Europa.<br />
Finalm<strong>en</strong>te Europa camina hacia los procedimi<strong>en</strong>tos<br />
<strong>de</strong> insolv<strong>en</strong>cia familiares o <strong>de</strong> consumidores<br />
tanto <strong>en</strong> Alemania y Francia, como, m<strong>en</strong>os sistemáticam<strong>en</strong>te,<br />
<strong>en</strong> Bélgica, Fin<strong>la</strong>ndia y Grecia.<br />
30 Abogados / Junio 2011<br />
Así <strong>la</strong>s cosas, y <strong>en</strong> este breve apunte,<br />
creo oportuno poner <strong>de</strong> relieve una serie<br />
<strong>de</strong> aspectos sobre los que <strong>de</strong>be incidirse:<br />
1º. Es, a mi juicio, disparatado imaginar<br />
una <strong>dación</strong> <strong>en</strong> <strong>pago</strong> obligatoria para<br />
el acreedor, a instancias <strong>de</strong>l <strong>de</strong>udor, y<br />
aplicada <strong>de</strong> forma retroactiva a partir <strong>de</strong><br />
su imp<strong>la</strong>ntación tal y como efectistam<strong>en</strong>te<br />
se ha llegado a propugnar. Des<strong>de</strong> una<br />
perspectiva <strong>jurídica</strong> es i<strong>de</strong>a que no merece<br />
<strong>la</strong> p<strong>en</strong>a <strong>de</strong>batir salvo que rescatemos<br />
conceptualm<strong>en</strong>te <strong>la</strong> virtualidad <strong>de</strong> los sistemas<br />
jurídicos bananeros don<strong>de</strong> el<br />
legis<strong>la</strong>dor, ais<strong>la</strong>do <strong>de</strong>l <strong>en</strong>torno, pi<strong>en</strong>sa<br />
insertable <strong>en</strong> sus Diarios Oficiales cualquiera<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s imaginaciones que bull<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> su m<strong>en</strong>te.<br />
2º. La <strong>dación</strong> <strong>en</strong> <strong>pago</strong>, impuesta al<br />
acreedor hipotecario, como opción futura<br />
–y no retroactiva—, evi<strong>de</strong>ntem<strong>en</strong>te<br />
significaría un aum<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l tipo <strong>de</strong> interés<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> oferta crediticia y una previsible<br />
restricción/<strong>de</strong>saparición <strong>de</strong>l crédito hipotecario.<br />
En un sistema económico global<br />
regido por el libre mercado y <strong>la</strong> compet<strong>en</strong>cia<br />
nadie pue<strong>de</strong> dudar <strong>de</strong> que así<br />
acaecería lo que diluiría su inci<strong>de</strong>ncia<br />
práctica. Si el movimi<strong>en</strong>to 15-M, o i<strong>de</strong>ologías<br />
alternativas, consigu<strong>en</strong> variar <strong>la</strong>s<br />
reg<strong>la</strong>s <strong>de</strong>l sistema económico sin duda el<br />
tema quedaría abierto al <strong>de</strong>bate aunque<br />
no parece fácil que ocurra, prisioneros<br />
como estamos <strong>de</strong> “los Mercados” sustitutivos<br />
<strong>de</strong> pretéritos valores éticos. La<br />
medida necesitaría ir acompañada <strong>de</strong><br />
otras tan drásticas como <strong>la</strong> abolición libertaria<br />
<strong>de</strong>l dinero y revitalizar <strong>la</strong> aplicación<br />
<strong>de</strong> los arts. 1538 y ss. <strong>de</strong>l C.c.<br />
3º. La <strong>dación</strong> cons<strong>en</strong>suada <strong>en</strong>tre los<br />
contrat<strong>ante</strong>s ya existe (art. 140 L.H. y 1255<br />
C.c.). Su “puesta <strong>en</strong> valor” no p<strong>la</strong>ntea dificultad<br />
normativa alguna si bi<strong>en</strong>, <strong>de</strong> nuevo,<br />
resultará comercialm<strong>en</strong>te poco r<strong>en</strong>table<br />
y escasam<strong>en</strong>te atractiva para el usuario<br />
como hoy ocurre. En todo caso, a los efectos<br />
<strong>de</strong> reforzar su vig<strong>en</strong>cia y ev<strong>en</strong>tual<br />
contractualidad pudiera ser oportuno el<br />
p<strong>la</strong>nteami<strong>en</strong>to inverso <strong>de</strong>l art. 140 L.H.:<br />
<strong>la</strong> hipoteca sería <strong>de</strong> responsabilidad limitada<br />
salvo que hubiera pacto expreso <strong>en</strong><br />
el s<strong>en</strong>tido <strong>de</strong> persistir <strong>la</strong> responsabilidad<br />
universal <strong>de</strong>l art. 1911 C.c.<br />
4º. Nadie ha hab<strong>la</strong>do todavía <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
<strong>dación</strong> <strong>en</strong> <strong>pago</strong> a instancias <strong>de</strong>l acreedor,<br />
con extinción <strong>de</strong> <strong>la</strong> responsabilidad, e<br />
ignoro <strong>la</strong>s razones <strong>de</strong> <strong>la</strong> omisión. No es a<br />
mi juicio fórmu<strong>la</strong> <strong>de</strong>spreciable pues, si<br />
bi<strong>en</strong> residualm<strong>en</strong>te, se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra tanto<br />
<strong>en</strong> el art. 671 <strong>de</strong> <strong>la</strong> LEC como <strong>en</strong> el art.<br />
1872 <strong>de</strong>l C.c. a propósito <strong>de</strong> <strong>la</strong>s garantías<br />
pignoraticias. Ello <strong>de</strong>terminaría que<br />
siempre que se adjudique <strong>en</strong> <strong>pago</strong> <strong>la</strong><br />
vivi<strong>en</strong>da el prestamista <strong>de</strong>berá dar carta<br />
<strong>de</strong> <strong>pago</strong> por <strong>la</strong> totalidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda<br />
atajando <strong>de</strong> esta manera excesos persecutorios<br />
ulteriores y, a <strong>la</strong> vez, podrá<br />
interesar a <strong>la</strong> <strong>en</strong>tidad <strong>de</strong> crédito <strong>en</strong> aquellos<br />
supuestos <strong>en</strong> los que no hay<br />
posibilidad <strong>de</strong> agresión patrimonial complem<strong>en</strong>taria<br />
al <strong>de</strong>udor –a qui<strong>en</strong> ya se han<br />
m<strong>en</strong>guado hasta el infinito sus arcas o<br />
que nunca nada ha t<strong>en</strong>ido salvo el “adosado”-<br />
lo que hace absurdo <strong>la</strong> puesta <strong>en</strong><br />
marcha <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong> este caso, infecunda<br />
maquinaria judicial.<br />
C<strong>en</strong>trada <strong>la</strong> <strong>dación</strong> y sus limitaciones<br />
prácticas para solv<strong>en</strong>tar el problema creo<br />
imprescindible acudir a remedios alternativos<br />
que me limito a esbozar:<br />
Es evi<strong>de</strong>nte <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> que el procedimi<strong>en</strong>to<br />
<strong>de</strong> v<strong>en</strong>ta forzosa permita el<br />
acceso <strong>de</strong>l bi<strong>en</strong> al mercado <strong>en</strong> términos<br />
que actualm<strong>en</strong>te no acaec<strong>en</strong> pues todo<br />
piso objeto <strong>de</strong> subasta judicial, por circunstancias<br />
bi<strong>en</strong> conocidas, está fuera<br />
<strong>de</strong>l tráfico. La clásica subasta <strong>de</strong> <strong>la</strong> LEC,<br />
l<strong>en</strong>itivo <strong>de</strong>l siempre proscrito pacto comisorio,<br />
se ha vuelto contra el <strong>de</strong>udor. La<br />
subasta electrónica, con difusión universal<br />
y absolutas garantías, resulta ya<br />
imprescindible.<br />
Debe limitarse <strong>la</strong> responsabilidad ulterior<br />
<strong>de</strong> aquél <strong>de</strong>udor que todavía algo<br />
posea o que resulte capaz <strong>de</strong> g<strong>en</strong>erar nuevos<br />
ingresos. Y ello a través <strong>de</strong> varias vías<br />
que apunto: ha <strong>de</strong> ampliarse <strong>la</strong> posibilidad<br />
<strong>de</strong> rehabilitar el préstamo sin hacer<br />
fr<strong>en</strong>te a intereses moratorios o costos<br />
judiciales <strong>de</strong>smesurados; pue<strong>de</strong>n ampliarse<br />
los límites <strong>de</strong> <strong>la</strong> inejecutabilidad
posterior; finalm<strong>en</strong>te fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> ejecución<br />
no es admisible el sistema que creo<br />
<strong>de</strong>nominan francés medi<strong>ante</strong> el cual<br />
dur<strong>ante</strong> los primeros años tan solo se abonan<br />
intereses y ap<strong>en</strong>as capital, etc.<br />
Es imprescindible <strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong><br />
un proceso extrajudicial, ágil y económico,<br />
regu<strong>la</strong>dor <strong>de</strong> <strong>la</strong>s insolv<strong>en</strong>cias familiares<br />
o <strong>de</strong> consumidores <strong>de</strong> <strong>la</strong> que sea sujeto el<br />
“bu<strong>en</strong> <strong>de</strong>udor”. Vía abandonada <strong>en</strong> <strong>la</strong> tramitación<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> actual Ley Concursal don<strong>de</strong><br />
se prevea <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> extinguir <strong>en</strong><br />
un <strong>de</strong>terminado p<strong>la</strong>zo, más o m<strong>en</strong>os <strong>la</strong>rgo,<br />
su responsabilidad personal. El gran problema<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s ejecuciones hipotecarias es<br />
el <strong>de</strong> este “sobre<strong>en</strong><strong>de</strong>udado” cuyas posibilida<strong>de</strong>s<br />
<strong>económica</strong>s no están agotadas.<br />
Es a éste a qui<strong>en</strong> no se pue<strong>de</strong> con<strong>de</strong>nar,<br />
como ocurre con el sistema normativo<br />
vig<strong>en</strong>te, no solo a per<strong>de</strong>r su vivi<strong>en</strong>da sino<br />
a estar in<strong>de</strong>finida e infinitam<strong>en</strong>te <strong>en</strong>ca<strong>de</strong>nado<br />
a su prestamista. A aquél tanto<br />
daño le hace <strong>la</strong> <strong>dación</strong> –es <strong>la</strong> pérdida <strong>de</strong><br />
su vivi<strong>en</strong>da familiar—como <strong>la</strong> eterna responsabilidad<br />
personal que solo c<strong>la</strong>udicaría<br />
<strong>ante</strong> su óbito, su <strong>de</strong>scanso eterno, aconsejando<br />
<strong>ante</strong>s <strong>de</strong>l tránsito a sus <strong>de</strong>udos el<br />
rechazo <strong>de</strong> su her<strong>en</strong>cia o <strong>la</strong> aceptación a<br />
b<strong>en</strong>eficio <strong>de</strong> inv<strong>en</strong>tario.<br />
Finalm<strong>en</strong>te <strong>de</strong>b<strong>en</strong> pot<strong>en</strong>ciarse los controles<br />
prev<strong>en</strong>tivos <strong>de</strong>l c<strong>la</strong>usu<strong>la</strong>do<br />
hipotecario <strong>en</strong> lo que afecta a su patología.<br />
Es objetivam<strong>en</strong>te evi<strong>de</strong>nte que, hasta<br />
ahora, interesadam<strong>en</strong>te se ha huido como<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> peste a <strong>la</strong> hora <strong>de</strong> permitir <strong>la</strong> calificación<br />
registral <strong>de</strong> cláusu<strong>la</strong>s abusivas <strong>de</strong><br />
lo que es ejemplo el timorato art. 258.2<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> L.H. y <strong>la</strong> asimismo pacata, aunque<br />
fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> <strong>ante</strong>rior doctrina <strong>de</strong> <strong>la</strong> DGRN<br />
(Rs. <strong>de</strong> 24 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 2008) revolucionaria<br />
e innovadora Resolución <strong>de</strong> <strong>la</strong> DGRN<br />
<strong>de</strong> 1 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 2010. Aún consci<strong>en</strong>tes<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> evitar calificaciones<br />
imaginativas o extravag<strong>ante</strong>s es obvio que<br />
<strong>la</strong> interv<strong>en</strong>ción prev<strong>en</strong>tiva <strong>de</strong>l Registrador<br />
resulta control a<strong>de</strong>cuado, <strong>en</strong> función<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> in<strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia <strong>de</strong>l contro<strong>la</strong>dor, para<br />
<strong>de</strong>purar un c<strong>la</strong>usu<strong>la</strong>do que, <strong>en</strong> lo que se<br />
refiere a <strong>la</strong>s cuestiones vincu<strong>la</strong>das con el<br />
incumplimi<strong>en</strong>to, no es <strong>de</strong>purado por “el<br />
Mercado” pues para nada interesa al prestatario<br />
<strong>en</strong> el mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> contratación.<br />
Las cláusu<strong>la</strong>s <strong>de</strong> v<strong>en</strong>cimi<strong>en</strong>to anticipado,<br />
símbolo emblemático <strong>de</strong> <strong>la</strong> patología <strong>de</strong>l<br />
préstamo, son ejemplo <strong>de</strong> una radical <strong>de</strong>scontractualidad<br />
que, alternativam<strong>en</strong>te,<br />
algui<strong>en</strong> <strong>de</strong>be contro<strong>la</strong>r. ●