14.06.2013 Views

Las mujeres como sujetos emergentes en la era de la globalización ...

Las mujeres como sujetos emergentes en la era de la globalización ...

Las mujeres como sujetos emergentes en la era de la globalización ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>de</strong>l Club <strong>de</strong> Roma, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> los primeros años set<strong>en</strong>ta, <strong>la</strong>nzaron<br />

<strong>la</strong> prim<strong>era</strong> a<strong>la</strong>rma sobre el co<strong>la</strong>pso <strong>de</strong> los sistemas<br />

naturales, <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong>l día <strong>de</strong>l cataclismo final, y <strong>la</strong><br />

prim<strong>era</strong> propuesta <strong>de</strong> restricción <strong>de</strong> <strong>la</strong> expansión económica<br />

y pob<strong>la</strong>cional. Des<strong>de</strong> esta perspectiva, <strong>la</strong> Tierra es<br />

vista <strong>como</strong> un conjunto finito <strong>de</strong> recursos a gestionar <strong>en</strong><br />

un contexto <strong>de</strong> escasez, al estilo <strong>de</strong> una nave espacial, bajo<br />

el control jerárquico <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to experto <strong>de</strong> <strong>la</strong>s élites.<br />

Esta visión al<strong>en</strong>taba una mirada agregada, tratami<strong>en</strong>tos<br />

plurifactoriales y <strong>la</strong> adopción <strong>de</strong> medidas precautorias <strong>de</strong><br />

autolimitación, bajo un clima <strong>de</strong> emerg<strong>en</strong>cia para <strong>la</strong> especie,<br />

am<strong>en</strong>azada <strong>como</strong> un todo. No podría <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>rse al<br />

marg<strong>en</strong> <strong>de</strong>l ambi<strong>en</strong>te plomizo <strong>de</strong> <strong>la</strong> guerra fría, así <strong>como</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s crisis económicas <strong>de</strong> los set<strong>en</strong>ta, y <strong>de</strong> <strong>la</strong> t<strong>en</strong>tativa <strong>de</strong>l<br />

establishm<strong>en</strong>t <strong>de</strong>l capitalismo industrial para justificar <strong>la</strong><br />

reorganización necesaria tras <strong>la</strong> crisis <strong>de</strong>l fordismo.<br />

2. Parale<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te, <strong>en</strong> el cambio <strong>de</strong> década <strong>de</strong> los ses<strong>en</strong>ta a<br />

los set<strong>en</strong>ta, emergía un <strong>en</strong>foque “radical”, c<strong>en</strong>trado <strong>en</strong><br />

los aspectos ali<strong>en</strong>antes, autoritarios y distributivos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

crisis, <strong>de</strong> ori<strong>en</strong>tación contracultural y anticapitalista, con<br />

cierta difusión <strong>en</strong>tre los sectores <strong>de</strong>smercantilizados, <strong>la</strong><br />

c<strong>la</strong>se trabajadora cercana al sindicalismo autogestionario,<br />

y los movimi<strong>en</strong>tos anticoloniales. En su versión <strong>de</strong> “ecología<br />

política”, hered<strong>era</strong> <strong>de</strong> corri<strong>en</strong>tes libertarias y socialistas,<br />

se integró <strong>en</strong> <strong>la</strong>s nuevas izquierdas, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el marxismo<br />

exist<strong>en</strong>cialista hasta <strong>la</strong> teoría crítica <strong>de</strong> <strong>la</strong> Escue<strong>la</strong><br />

<strong>de</strong> Frankfurt. Es propiam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> ecología que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong> <strong>la</strong><br />

id<strong>en</strong>tificación y crítica <strong>de</strong>l “industrialismo”, “consumismo”<br />

y “productivismo”. De alguna man<strong>era</strong>, son vistos <strong>como</strong> el<br />

“cons<strong>en</strong>so so<strong>la</strong>pado” oculto <strong>de</strong> <strong>la</strong>s socieda<strong>de</strong>s industriales<br />

“bi<strong>en</strong> ord<strong>en</strong>adas”. En su versión “ética”, <strong>de</strong> “ecología profunda”,<br />

“bio” o “egocéntrica”, <strong>en</strong><strong>la</strong>zó con <strong>la</strong> New Age y<br />

con el preservacionismo <strong>de</strong> raíz estética y espiritual y el<br />

ethos <strong>de</strong> <strong>la</strong> wil<strong>de</strong>rness. Es propiam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> ecología que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong><br />

<strong>la</strong> id<strong>en</strong>tificación y crítica <strong>de</strong>l “antropoc<strong>en</strong>trismo”.<br />

Ambas corri<strong>en</strong>tes utilizaron también el l<strong>en</strong>guaje ci<strong>en</strong>tíficoecológico<br />

que le proporcionaban los nuevos diagnósticos.<br />

Ambas recibieron duras críticas <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el marxismo mecanicista<br />

y productivista, con argum<strong>en</strong>tos muy parecidos a<br />

los que hoy usa Žižek.<br />

3. Como respuesta a <strong>la</strong> rápida difusión <strong>de</strong>l discurso ecologista,<br />

se dieron dos <strong>de</strong>sarrollos simultáneos <strong>de</strong> raíz reac-<br />

59

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!