un día en la vida el contacto con los teólogos de la liberación y la ...
un día en la vida el contacto con los teólogos de la liberación y la ...
un día en la vida el contacto con los teólogos de la liberación y la ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Revista Electrónica <strong>de</strong> Psicología Política Año 9 Nº 26 – J<strong>un</strong>io/Julio 2011<br />
primero <strong>en</strong> preg<strong>un</strong>tar era si íbamos a misa.” (Í<strong>de</strong>m, p. 24) La persecución se hace<br />
ya <strong>con</strong>tra <strong>los</strong> <strong>teólogos</strong> y <strong>con</strong>tra <strong>los</strong> campesinos, se comi<strong>en</strong>za a reprimir a <strong>los</strong> que<br />
<strong>de</strong>spiertan <strong>con</strong>ci<strong>en</strong>cias, se <strong>los</strong> golpea y maltrata, llegando al grado <strong>de</strong> asesinar<strong>los</strong><br />
como pasó <strong>con</strong> <strong>un</strong> importante número <strong>de</strong> <strong>teólogos</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>liberación</strong>, cuyo mom<strong>en</strong>to<br />
cúspi<strong>de</strong> sería <strong>el</strong> 16 <strong>de</strong> noviembre <strong>de</strong> 1989, cuando ca<strong>en</strong> a manos d<strong>el</strong> ejército<br />
salvadoreño <strong>los</strong> l<strong>la</strong>mados Mártires <strong>de</strong> <strong>la</strong> UCA, seis jesuitas <strong>de</strong> <strong>un</strong>a importante<br />
<strong>la</strong>bor académica, r<strong>el</strong>igiosa e int<strong>el</strong>ectual <strong>en</strong> <strong>el</strong> país. Entre <strong>el</strong><strong>los</strong> se <strong>en</strong><strong>con</strong>traba <strong>el</strong> por<br />
<strong>en</strong>tonces rector <strong>de</strong> <strong>la</strong> UCA Ignacio El<strong>la</strong>curía y <strong>el</strong> psicólogo social Ignacio Martín-<br />
Baró.<br />
Veamos aspectos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>vida</strong> <strong>de</strong> este último y su <strong>con</strong>tribución a <strong>la</strong> discusión <strong>en</strong>tre<br />
historia oficial e historia popu<strong>la</strong>r.<br />
III. Martín-Baró: su <strong>vida</strong> y <strong>la</strong> m<strong>en</strong>tira institucionalizada <strong>en</strong> El Salvador<br />
Este tercer apartado ti<strong>en</strong>e por objetivo, como ya se p<strong>la</strong>nteó <strong>en</strong> <strong>la</strong> introducción,<br />
<strong>de</strong>scribir alg<strong>un</strong>os <strong>de</strong> <strong>los</strong> aspectos r<strong>el</strong>evantes <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>vida</strong> d<strong>el</strong> teólogo y estudioso <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> realidad psicosocial salvadoreña, así como mostrar <strong>de</strong> manera muy breve <strong>un</strong>a<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>con</strong>tribuciones que <strong>de</strong>jó <strong>en</strong> El Salvador <strong>en</strong> re<strong>la</strong>ción al <strong>de</strong>bate sobre quién<br />
escribe <strong>la</strong> historia.<br />
La <strong>vida</strong> <strong>de</strong> Ignacio Martín-Baró<br />
Sobre <strong>la</strong> <strong>vida</strong> <strong>de</strong> este importante jesuita y psicólogo social se ha escrito poco, <strong>el</strong><br />
lugar que <strong>de</strong>dica <strong>la</strong> UCA a sus mártires es pobre <strong>en</strong> información y<br />
metodológicam<strong>en</strong>te, ya que ning<strong>un</strong>a <strong>de</strong> <strong>la</strong>s citas <strong>en</strong>trecomil<strong>la</strong>das trae refer<strong>en</strong>cia<br />
bibliográfica. 8 Sin embargo, a falta <strong>de</strong> mayores datos se recurre a <strong>la</strong> ya<br />
m<strong>en</strong>cionada fu<strong>en</strong>te.<br />
Ignacio Martín-Baró nace <strong>el</strong> 7 <strong>de</strong> noviembre <strong>de</strong> 1942 <strong>en</strong> Val<strong>la</strong>dolid, España. A <strong>los</strong><br />
17 años <strong>en</strong>tra a <strong>la</strong> Compañía <strong>de</strong> Jesús <strong>de</strong> Orduña, pero casi <strong>de</strong> manera inmediata<br />
<strong>en</strong> 1961, es tras<strong>la</strong>dado por sus superiores a Santa Tec<strong>la</strong>, El Salvador, don<strong>de</strong><br />
8 Para corroborar esto se pue<strong>de</strong> ir a <strong>la</strong> página <strong>el</strong>ectrónica que <strong>la</strong> UCA <strong>de</strong>dica a “nuestros mártires”:<br />
http://www.uca.edu.sv/martires/new/indice.htm (visitados <strong>el</strong> 13 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 2010)<br />
36