<strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicador, bajo una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s dos formassiguientes:a) Un rodillo <strong>de</strong> movimiento continuo <strong>por</strong>tador<strong>de</strong> una esca<strong>la</strong> numerada.b) Una aguja <strong>que</strong> <strong>se</strong> <strong>de</strong>sp<strong>la</strong>ce ante un limbofijo <strong>que</strong> lleve una esca<strong>la</strong> numerada o un disco provisto<strong>de</strong> una esca<strong>la</strong> numerada <strong>que</strong> <strong>se</strong> <strong>de</strong>sp<strong>la</strong>ce entreuna <strong>se</strong>ñal <strong>de</strong> referencia fija.5.2.3. La unidad <strong>de</strong> numeración <strong>se</strong> <strong>de</strong>berá indicar,en <strong>la</strong>s esca<strong>la</strong>s numeradas <strong>de</strong> <strong>los</strong> elementoscontro<strong>la</strong>dores, <strong>de</strong> forma c<strong>la</strong>ra y sin ninguna ambigüedad,en metros cúbicos o en submúltip<strong>los</strong> <strong>de</strong>cimales<strong><strong>de</strong>l</strong> metro cúbico. La esca<strong>la</strong> <strong>de</strong>be empezar<strong>por</strong> el número cero.5.2.3.1. La longitud <strong><strong>de</strong>l</strong> escalón <strong>de</strong>be <strong>se</strong>r constantepara toda <strong>la</strong> esca<strong>la</strong> y no inferior a 1 milímetro.5.2.3.2. El valor <strong><strong>de</strong>l</strong> escalón <strong>de</strong>be <strong>se</strong>r <strong>de</strong> <strong>la</strong> forma:1 " 10 n , 2 " 10 n ó 5 " 10 n m 3 ; siendo n un númeroentero, positivo, negativo o cero.5.2.3.3. Los trazos <strong>de</strong> <strong>la</strong> esca<strong>la</strong> <strong>de</strong>ben <strong>se</strong>r finosy uniformes, y <strong>de</strong>berán <strong>de</strong>stacar<strong>se</strong> <strong>por</strong> su mayorlongitud:Cada cinco trazos, si el valor <strong><strong>de</strong>l</strong> escalón es <strong><strong>de</strong>l</strong>a forma 1 " 10 n o 2 " 10 n m 3 .Cada dos trazos, si el valor <strong><strong>de</strong>l</strong> escalón es <strong><strong>de</strong>l</strong>a forma 5 " 10 n m 3 .5.2.4. La aguja o <strong>la</strong> <strong>se</strong>ñal <strong>de</strong> referencia fija <strong>de</strong>berán<strong>se</strong>r suficientemente finas para permitir unalectura fácil y <strong>se</strong>gura.5.2.5. El elemento contro<strong>la</strong>dor podrá estar provisto<strong>de</strong> una <strong>se</strong>ñal <strong>de</strong> referencia <strong>que</strong> <strong>se</strong> <strong>de</strong>sta<strong>que</strong>con niti<strong>de</strong>z y tenga una dimensión suficiente parapermitir un barrido fotoeléctrico. La <strong>se</strong>ñal <strong>de</strong> referenciano <strong>de</strong>be ocultar <strong>la</strong> graduación y podrá ocupar,en su caso, el lugar <strong>de</strong> <strong>la</strong> cifra cero. Esta <strong>se</strong>ñal<strong>de</strong> referencia no <strong>de</strong>berá afectar a <strong>la</strong> precisión<strong>de</strong> <strong>la</strong> lectura.5.3. Diámetros <strong>de</strong> <strong>los</strong> rodil<strong>los</strong> y <strong>de</strong> <strong>los</strong> diales:El diámetro <strong>de</strong> <strong>los</strong> rodil<strong>los</strong> <strong>de</strong>be <strong>se</strong>r <strong>por</strong> lo menos<strong>de</strong> 16 milímetros. El diámetro <strong>de</strong> <strong>la</strong>s esca<strong>la</strong>s numeradascitadas en el punto II.5.2.2.b), <strong>de</strong>be <strong>se</strong>r<strong>por</strong> lo menos <strong>de</strong> 32 milímetros.5.4. Lectura <strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicador: El dispositivoindicador <strong>de</strong>berá estar realizado <strong>de</strong> manera<strong>que</strong> permita <strong>la</strong> lectura <strong>por</strong> simple yuxtaposición.5.5. Avance <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cifras: El avance en unaunidad, <strong>de</strong> una cifra <strong>de</strong> cualquier or<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>beráproducir<strong>se</strong> completamente mientras <strong>la</strong> cifra <strong>de</strong> or<strong>de</strong>ninmediatamente inferior <strong>de</strong>scribe <strong>la</strong> última décimaparte <strong>de</strong> su recorrido.5.6. Desmontaje <strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicador: Loscontadores <strong>de</strong>berán construir<strong>se</strong> <strong>de</strong> modo <strong>que</strong> eldispositivo indicador pueda <strong>de</strong>smontar<strong>se</strong> fácilmentepara su verificación.6. Errores máximos tolerados.6.1. Los errores <strong>de</strong> medida <strong>se</strong> expresarán envalor re<strong>la</strong>tivo <strong>por</strong> <strong>la</strong> re<strong>la</strong>ción (en tanto <strong>por</strong> ciento),<strong>de</strong> <strong>la</strong> diferencia entre el volumen indicativo (V) y elvalor convencionalmente verda<strong>de</strong>ro <strong><strong>de</strong>l</strong> volumen<strong>que</strong> realmente haya pasado <strong>por</strong> el contador (V 1 ),respecto a este último volumen, es <strong>de</strong>cir:V — V 1e = ————— " 100V 16.2. Estos errores <strong>se</strong> referirán a <strong>la</strong> medida <strong>de</strong>volúmenes <strong>de</strong> aire <strong>de</strong> masa volúmica 1,2 kg/m 3 .En condiciones atmosféricas normales, <strong>se</strong> podráconsi<strong>de</strong>rar <strong>que</strong> el aire ambiente <strong>de</strong> un <strong>la</strong>boratorio<strong>de</strong> verificación satisface esta condición.6.3. Los errores máximos tolerados vienen fijado<strong>se</strong>n <strong>los</strong> capítu<strong>los</strong> III y IV y <strong>se</strong>rán válidos para<strong>los</strong> <strong>se</strong>ntidos <strong>de</strong> flujo autorizados.7. Pérdida <strong>de</strong> carga.7.1. Valores máximos tolerados: Los valoresmáximos tolerados, en pérdida <strong>de</strong> carga, vienenfijados en <strong>los</strong> capítu<strong>los</strong> III y IV.8. Emp<strong>la</strong>zamiento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s marcas <strong>de</strong> verificacióny <strong>de</strong> <strong>los</strong> precintos.8.1. Los emp<strong>la</strong>zamientos <strong>de</strong> <strong>la</strong>s marcas y precintos<strong>de</strong>berán elegir<strong>se</strong> <strong>de</strong> manera <strong>que</strong> el <strong>de</strong>smontaje<strong>de</strong> <strong>la</strong> parte <strong>se</strong>l<strong>la</strong>da <strong>por</strong> una <strong>de</strong> estas marcaso precintos impli<strong>que</strong> su <strong>de</strong>terioro.8.2. Cuando <strong>la</strong>s inscripciones mencionada<strong>se</strong>n el punto II.4.1 hayan sido consignadas sobreuna p<strong>la</strong>ca <strong>de</strong>scriptiva especial y dicha p<strong>la</strong>ca nohaya sido fijada <strong>de</strong> forma permanente, uno <strong>de</strong> <strong>los</strong>precintos <strong>de</strong>berá situar<strong>se</strong> <strong>de</strong> modo <strong>que</strong> <strong>se</strong> <strong>de</strong>terioresi <strong>se</strong> retira <strong>la</strong> p<strong>la</strong>ca.8.3. Deberán prever<strong>se</strong> emp<strong>la</strong>zamientos para<strong>los</strong> precintos en <strong>los</strong> casos siguientes:a) En todas <strong>la</strong>s p<strong>la</strong>cas <strong>que</strong> lleven una indicaciónprescrita <strong>por</strong> el pre<strong>se</strong>nte anexo, salvo si dichasp<strong>la</strong>cas <strong>se</strong> hubieran fijado <strong>de</strong> forma permanente.b) En todas <strong>la</strong>s partes <strong><strong>de</strong>l</strong> contador <strong>que</strong> nopuedan proteger<strong>se</strong> <strong>de</strong> otra manera contra <strong>la</strong>s manipu<strong>la</strong>cionessusceptibles <strong>de</strong>:Influir o modificar <strong>la</strong> indicación <strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicador<strong><strong>de</strong>l</strong> contador.Modificar o interrumpir <strong>la</strong> conexión entre el dispositivomedidor y el dispositivo indicador.Quitar o cambiar <strong>de</strong> sitio elementos im<strong>por</strong>tantes<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el punto <strong>de</strong> vista metrológico.c) En el empalme <strong>de</strong> <strong>los</strong> dispositivos adicionales<strong>de</strong>smontables y en <strong>la</strong>s protecciones prevista<strong>se</strong>n el punto II.3.2.3.9. Aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o y verificación primitiva:La aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o y verificación primitiva<strong>de</strong> <strong>los</strong> contadores <strong>de</strong> volumen <strong>de</strong> gas <strong>se</strong>efectuarán <strong>de</strong> acuerdo con lo establecido en <strong>los</strong>Reales Decretos 597/<strong>1988</strong>, <strong>de</strong> 10 <strong>de</strong> junio (cita-
do), o 1616/1985, <strong>de</strong> 11 <strong>de</strong> <strong>se</strong>ptiembre (citado),<strong>se</strong>gún el caso.9.1. Aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o.9.1.1. Solicitud <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o: Lasolicitud <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o <strong>de</strong> un contador<strong>de</strong> gas <strong>de</strong>berá acompañar<strong>se</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> siguientes documentos:Una Memoria <strong>de</strong>scriptiva <strong>que</strong> especifi<strong>que</strong> <strong>la</strong>scaracterísticas técnicas <strong><strong>de</strong>l</strong> contador y <strong>de</strong>scriba elprincipio <strong>de</strong> su funcionamiento.Un dibujo en perspectiva o una fotografía <strong><strong>de</strong>l</strong>contador.Una nomenc<strong>la</strong>tura <strong>de</strong> <strong>la</strong>s piezas, con indicación<strong>de</strong> <strong>la</strong> naturaleza <strong>de</strong> <strong>los</strong> materiales <strong>que</strong> <strong>la</strong>s componen.Un es<strong>que</strong>ma <strong>de</strong> montaje, con <strong>la</strong> i<strong>de</strong>ntificación<strong>de</strong> <strong>la</strong>s piezas constitutivas, incluidas en <strong>la</strong> nomenc<strong>la</strong>tura.Un es<strong>que</strong>ma <strong>de</strong> volumen acotado.Un p<strong>la</strong>no <strong>que</strong> muestre <strong>los</strong> emp<strong>la</strong>zamientos <strong><strong>de</strong>l</strong>as marcas <strong>de</strong> verificación y <strong>de</strong> <strong>los</strong> precintos.Un p<strong>la</strong>no <strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicador, con sus mecanismos<strong>de</strong> regu<strong>la</strong>ción.Un es<strong>que</strong>ma acotado <strong>de</strong> <strong>los</strong> elementos im<strong>por</strong>tantes<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el punto <strong>de</strong> vista metrológico.Un p<strong>la</strong>no <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>ca <strong><strong>de</strong>l</strong> dispositivo indicadorcon sus inscripciones.En su caso, una tab<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s características <strong><strong>de</strong>l</strong>os árboles motores, a <strong>los</strong> <strong>que</strong> <strong>se</strong> alu<strong>de</strong> en el puntoII.3.1.Una lista <strong>de</strong> <strong>los</strong> documentos pre<strong>se</strong>ntados.Una <strong>de</strong>c<strong>la</strong>ración precisando <strong>que</strong> <strong>los</strong> contadoresfabricados <strong>de</strong> acuerdo con el mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o respon<strong>de</strong>rána <strong>la</strong>s condiciones reg<strong>la</strong>mentarias <strong>de</strong> <strong>se</strong>guridad,particu<strong>la</strong>rmente en lo <strong>que</strong> <strong>se</strong> refiere a <strong>la</strong> presiónmáxima <strong>de</strong> funcionamiento, indicada en <strong>la</strong> p<strong>la</strong>ca<strong>de</strong>scriptiva.9.1.2. Certificado <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o:En el certificado <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o <strong>se</strong> haráconstar:El nombre y domicilio <strong><strong>de</strong>l</strong> beneficiario <strong><strong>de</strong>l</strong> certificado<strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o.La <strong>de</strong>nominación <strong><strong>de</strong>l</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o y/o su <strong>de</strong>signacióncomercial.Las principales características técnicas y metrológicas,tales como el caudal mínimo, el caudalmáximo, <strong>la</strong> presión máxima <strong>de</strong> funcionamiento, eldiámetro nominal interior <strong>de</strong> <strong>la</strong>s piezas <strong>de</strong> acop<strong>la</strong>mientoy, en el caso <strong>de</strong> contadores volumétricos,el valor <strong><strong>de</strong>l</strong> volumen cíclico.El signo <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o o, en su caso,el <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o CEE.El período <strong>de</strong> vali<strong>de</strong>z <strong>de</strong> <strong>la</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o.Para <strong>los</strong> contadores equipados con árboles motores:a) Si sólo existe un árbol motor, <strong>la</strong>s características<strong>de</strong> éste, tal como <strong>se</strong> especifica en el puntoII.3.2.1.b) Si existen varios árboles motores, <strong>la</strong>s características<strong>de</strong> cada uno y <strong>la</strong> fórmu<strong>la</strong> mencionadaen el punto II.3.2.2.La indicación, en su caso, sobre fotografía o dibujo,<strong><strong>de</strong>l</strong> emp<strong>la</strong>zamiento <strong><strong>de</strong>l</strong> signo <strong>de</strong> aprobación<strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o, <strong>de</strong> <strong>la</strong>s marcas <strong>de</strong> verificación primitivay <strong>de</strong> <strong>los</strong> precintos.El inventario <strong>de</strong> <strong>los</strong> documentos <strong>que</strong> acompañenal certificado <strong>de</strong> aprobación <strong>de</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>o.Cualquier otra ob<strong>se</strong>rvación especial.9.2. Verificación primitiva.9.2.1. Los contadores <strong>que</strong> <strong>se</strong> pre<strong>se</strong>nten a <strong>la</strong>verificación primitiva <strong>de</strong>berán estar en condiciones<strong>de</strong> funcionamiento y estar <strong>de</strong> acuerdo con <strong>los</strong> mo<strong><strong>de</strong>l</strong>osaprobados. La verificación primitiva no garantizael buen funcionamiento ni <strong>la</strong> exactitud <strong><strong>de</strong>l</strong>as indicaciones re<strong>la</strong>tivas a <strong>los</strong> dispositivos adicionales<strong>que</strong> pudieran haber<strong>se</strong> acop<strong>la</strong>do, <strong>de</strong> conformidadcon <strong>los</strong> puntos II.3.1 y II.3.2. No <strong>de</strong>berá consignar<strong>se</strong>ninguna marca <strong>de</strong> verificación o <strong>de</strong>protección en esos dispositivos adicionales, a excepción<strong>de</strong> <strong>los</strong> empalmes <strong>de</strong>scritos en el puntoII.8.3.c).10. Marcas <strong>de</strong> verificación y precintos.10.1. Colocación: A <strong>los</strong> contadores <strong>que</strong> hayanpasado con éxito <strong>la</strong>s pruebas <strong>de</strong> <strong>la</strong> verificación <strong>se</strong>les colocará:La marca <strong>de</strong> verificación primitiva o, en su caso,<strong>de</strong> verificación primitiva CEE.Los precintos en <strong>los</strong> emp<strong>la</strong>zamientos previsto<strong>se</strong>n el punto II.8.3.10.2. Alcance: La colocación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s marcas<strong>de</strong> verificación primitiva o <strong>de</strong> <strong>los</strong> precintos, en uncontador <strong>de</strong> gas, certifican exclusivamente <strong>que</strong> dichocontador respon<strong>de</strong> a lo dispuesto en el pre<strong>se</strong>nteanexo./4!89:5.2---,#CN&C#B#&*%C2"%=?P#Q?C2?2=&C2B&*P?+&"%C2+%Q&=)$%*2+%2(?C2+%2N?"%+%C+%A&"$?J=%C1. Campo <strong>de</strong> aplicación: El pre<strong>se</strong>nte capítulo,junto con <strong>la</strong>s prescripciones <strong><strong>de</strong>l</strong> capítulo II, <strong>se</strong> aplicaráa <strong>los</strong> contadores <strong>de</strong> gas en <strong>los</strong> cuales el gassuministrado <strong>se</strong> mi<strong>de</strong> mediante cámaras con pare<strong>de</strong>s<strong>de</strong>formables.2. Campo <strong>de</strong> medida y <strong>de</strong>signación.2.1. Los valores autorizados para el caudalmáximo y <strong>los</strong> límites superiores <strong>de</strong> <strong>los</strong> caudalesmínimos correspondientes, así <strong>los</strong> valores mínimos<strong>de</strong> <strong>los</strong> volúmenes como, cíclicos, son <strong>los</strong> in-649