11.07.2015 Views

CASOENAC es un proyecto desarrollado en el Estado de Colima, la ...

CASOENAC es un proyecto desarrollado en el Estado de Colima, la ...

CASOENAC es un proyecto desarrollado en el Estado de Colima, la ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Viern<strong>es</strong> 29 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 2011, 9:00 hrs.Cambio socio<strong>de</strong>mográfico <strong>en</strong> México con <strong>un</strong> ac<strong>el</strong>erado <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> susociedad: El reto <strong>de</strong> g<strong>en</strong>erar impacto sobre políticas públicas. Experi<strong>en</strong>cias y<strong>en</strong>foqu<strong>es</strong> d<strong>el</strong> <strong>proyecto</strong> <strong>CASOENAC</strong>Dr. Volker LehrCoordinador d<strong>el</strong> <strong>proyecto</strong>Cambio Socio<strong>de</strong>mográfico y Envejecimi<strong>en</strong>to Activo (<strong>CASOENAC</strong>) fue <strong>un</strong> <strong>proyecto</strong>d<strong>es</strong>arrol<strong>la</strong>do <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>es</strong>tado <strong>de</strong> <strong>Colima</strong> <strong>en</strong> conj<strong>un</strong>to con <strong>la</strong> Secretaría <strong>de</strong> Salud, dos sociosmexicanos –<strong>la</strong>s <strong>un</strong>iversidad<strong>es</strong> <strong>de</strong> Guada<strong>la</strong>jara y <strong>Colima</strong>– y tr<strong>es</strong> socios europeos: <strong>la</strong>Universidad Autónoma <strong>de</strong> Madrid, <strong>la</strong> F<strong>un</strong>dación Aca<strong>de</strong>mia Europea <strong>de</strong> Yuste y <strong>la</strong>Universidad <strong>de</strong> Heid<strong>el</strong>berg.El <strong>proyecto</strong> p<strong>la</strong>nteó como objetivo g<strong>en</strong>eral: Aportar conocimi<strong>en</strong>tos gerontológicos para <strong>un</strong>a pr<strong>es</strong>tación <strong>de</strong> servicios <strong>de</strong> bi<strong>en</strong><strong>es</strong>tarbiopsicosocial al adulto mayor, con calidad y que sea <strong>un</strong> mod<strong>el</strong>o <strong>de</strong> refer<strong>en</strong>cia.Fueron tr<strong>es</strong> los objetivos <strong>es</strong>pecíficos:1. Diagnosticar <strong>la</strong> situación biopsicosocial <strong>de</strong> los adultos mayor<strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>es</strong>tado <strong>de</strong> <strong>Colima</strong>con refer<strong>en</strong>t<strong>es</strong> regional y europeos.2. Mejorar <strong>la</strong> pr<strong>es</strong>tación <strong>de</strong> servicios <strong>de</strong> bi<strong>en</strong><strong>es</strong>tar biopsicosocial <strong>de</strong> los adultos mayor<strong>es</strong>(<strong>proyecto</strong> piloto d<strong>el</strong> c<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción integral <strong>de</strong> Tecomán).3. G<strong>en</strong>erar impacto sobre <strong>la</strong>s políticas públicas d<strong>el</strong> <strong>es</strong>tado <strong>de</strong> <strong>Colima</strong>.


P<strong>la</strong>n Estatal <strong>de</strong> D<strong>es</strong>arrollo 2009-2015El <strong>proyecto</strong> fue insertado <strong>en</strong> <strong>el</strong> P<strong>la</strong>n Estatal <strong>de</strong> D<strong>es</strong>arrollo (2009-2015); previam<strong>en</strong>te,durante varias s<strong>es</strong>ion<strong>es</strong> <strong>de</strong> trabajo con <strong>la</strong> Secretaría <strong>de</strong> P<strong>la</strong>neación y <strong>la</strong> CoordinaciónG<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> As<strong>es</strong>or<strong>es</strong> d<strong>el</strong> <strong>Estado</strong>, se lograron los sigui<strong>en</strong>t<strong>es</strong> r<strong>es</strong>ultados:Acuerdo sobre <strong>la</strong> inclusión <strong>de</strong> <strong>un</strong> capítulo Jóv<strong>en</strong><strong>es</strong> y adultos mayor<strong>es</strong>: Un <strong>Colima</strong>para todas <strong>la</strong>s g<strong>en</strong>eracion<strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> PED.Acuerdo sobre <strong>un</strong>a m<strong>es</strong>a <strong>de</strong> trabajo <strong>de</strong>dicada al tema <strong>de</strong> adultos mayor<strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong>consulta popu<strong>la</strong>rA<strong>de</strong>más se organizaron dos taller<strong>es</strong>:o Capítulo Adulto Mayor d<strong>el</strong> P<strong>la</strong>n Estatal <strong>de</strong> D<strong>es</strong>arrollo 2010-2015. Primerosaport<strong>es</strong> y propu<strong>es</strong>tas. Complejo Administrativo, <strong>Colima</strong> 07-08.12.2009o PED 2010-2015. Capítulo Adulto Mayor. IAAP, <strong>Colima</strong> 18.02.2010Actualm<strong>en</strong>te, <strong>el</strong> P<strong>la</strong>n Estatal <strong>de</strong> D<strong>es</strong>arrollo conti<strong>en</strong>e 35 metas que hac<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>cias a losadultos mayor<strong>es</strong>; los temas <strong>en</strong> los que se insertan éstas son: <strong>el</strong> marco jurídico, participaciónpolítica, transmitir imag<strong>en</strong> más positiva, programas <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción a los adultos mayor<strong>es</strong>,mejorar y ampliar <strong>la</strong> infra<strong>es</strong>tructura <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción al adulto mayor, <strong>en</strong>tre otros.La difusión <strong>de</strong> campañas para <strong>la</strong> promoción <strong>de</strong> <strong>un</strong> <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to activo, también fueron parted<strong>el</strong> <strong>proyecto</strong>. Las sigui<strong>en</strong>t<strong>es</strong> imág<strong>en</strong><strong>es</strong> son ejemplo <strong>de</strong> los <strong>es</strong>pectacu<strong>la</strong>r<strong>es</strong> dif<strong>un</strong>didos:


El cambio socio<strong>de</strong>mográfico <strong>en</strong> MéxicoLa sigui<strong>en</strong>te tab<strong>la</strong> ilustra <strong>el</strong> crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción mexicana <strong>de</strong> 60+ r<strong>es</strong>pecto a otrasregion<strong>es</strong> d<strong>el</strong> m<strong>un</strong>do.Porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción Crecimi<strong>en</strong>to d<strong>el</strong><strong>de</strong> 60 y más años r<strong>es</strong>pecto segm<strong>en</strong>toa <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción total pob<strong>la</strong>cional <strong>de</strong> 60Región y/o paísaños o más d<strong>el</strong> añoAño 2006 Año 20502006 al 2050M<strong>un</strong>do 11% 22% + 11 %América Latina 9% 24% + 15 %C<strong>en</strong>troamérica(incluy<strong>en</strong>do 8% 24% + 16 %México)México 8% 27% + 19 %Sudamérica 9% 24%+ 15 %Europa 21% 34% + 13 %Fu<strong>en</strong>te: Ageing 2006 Chart. UN Departm<strong>en</strong>t of Economic and Social Affairs, Popu<strong>la</strong>tion Division


19701975198019851990199520002005201020152020202520302035204020452050La edad <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción mexicana <strong>es</strong> cada vez mayor pero al mismo tiempo se disminuye<strong>el</strong> número <strong>de</strong> hijos que se ti<strong>en</strong><strong>en</strong>.Fu<strong>en</strong>te: CONAPO, Dirección <strong>de</strong> Estudios Socio<strong>de</strong>mográficos, j<strong>un</strong>io 2011En <strong>la</strong> sigui<strong>en</strong>te gráfica <strong>es</strong> <strong>un</strong>a proyección hasta 2050 <strong>de</strong> los cambios que sufrirá <strong>la</strong>distribución <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción por grupos <strong>de</strong> edad.4035302520150-40-1460 +75+1050Fu<strong>en</strong>te: Proyeccion<strong>es</strong> <strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción d<strong>el</strong> CONAPO 2005-2050.


Ante <strong>es</strong>te panorama socio<strong>de</strong>mográfico <strong>es</strong> importante reconocer <strong>la</strong>s oport<strong>un</strong>idad<strong>es</strong> <strong>de</strong>acción y <strong>de</strong> toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cision<strong>es</strong> para po<strong>de</strong>r afrontar <strong>el</strong> inevitable proc<strong>es</strong>o <strong>de</strong><strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to, para <strong>el</strong>lo <strong>es</strong> nec<strong>es</strong>ario impactar al ámbito político <strong>en</strong> los sigui<strong>en</strong>t<strong>es</strong> temas:Su creci<strong>en</strong>te impacto sobre <strong>la</strong>s finanzas públicas: Jubi<strong>la</strong>cion<strong>es</strong> y p<strong>en</strong>sion<strong>es</strong> (IMSS, ISSSTE, etc.) Sistema <strong>de</strong> saludEl reto <strong>de</strong> prevision<strong>es</strong> sust<strong>en</strong>tabl<strong>es</strong> para <strong>la</strong> vejez La seguridad social para <strong>la</strong> vejez <strong>es</strong> actualm<strong>en</strong>te insufici<strong>en</strong>te y no se exti<strong>en</strong><strong>de</strong> a<strong>la</strong> totalidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción. Sistemas tradicional<strong>es</strong> <strong>de</strong> cierta protección como familias numerosas <strong>es</strong>tánd<strong>es</strong>apareci<strong>en</strong>do. Debido a <strong>un</strong>a mayor longevidad <strong>la</strong> fase “improductiva” se <strong>es</strong>tá ampliando.Actual<strong>es</strong> y nuevos retos para <strong>la</strong> Salud Pública: Actual<strong>es</strong> retos r<strong>el</strong>acionados al <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to pob<strong>la</strong>cional:o Ob<strong>es</strong>idad, diabet<strong>es</strong>… Nuevos retos r<strong>el</strong>acionados al <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to pob<strong>la</strong>cional:o Dem<strong>en</strong>cia (Alzheimer, etc.)o Caídaso Nec<strong>es</strong>idad <strong>de</strong> cuidados prolongadosNec<strong>es</strong>idad <strong>de</strong> <strong>un</strong> <strong>en</strong>torno más amigable Incorporar equipami<strong>en</strong>to rehabilitador <strong>en</strong> p<strong>la</strong>zas y jardin<strong>es</strong> <strong>en</strong> zonas tranqui<strong>la</strong>s. Imp<strong>la</strong>ntar zonas <strong>de</strong> paseo lisas y antid<strong>es</strong>lizant<strong>es</strong> <strong>en</strong> todas <strong>la</strong>s zonas ajardinadas,conectadas con los bancos y con los equipami<strong>en</strong>tos.Su pot<strong>en</strong>cial para <strong>la</strong> economía Sector <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>da / R<strong>es</strong>id<strong>en</strong>cial Esparcimi<strong>en</strong>to / Turismo Productos amigabl<strong>es</strong>


Conclusion<strong>es</strong>Para que México pueda d<strong>es</strong>arrol<strong>la</strong>rse <strong>de</strong> manera sust<strong>en</strong>table, requiere reforzar sucoh<strong>es</strong>ión social, incluy<strong>en</strong>do su creci<strong>en</strong>te pob<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> adultos mayor<strong>es</strong>, consi<strong>de</strong>rando losretos y pot<strong>en</strong>cial<strong>es</strong>.Es indisp<strong>en</strong>sable procurar políticas públicas al r<strong>es</strong>pecto, tanto <strong>en</strong>tre los tomador<strong>es</strong> <strong>de</strong><strong>de</strong>cision<strong>es</strong> como <strong>en</strong> <strong>la</strong> opinión pública. La incipi<strong>en</strong>te coy<strong>un</strong>tura <strong>el</strong>ectoral nacional abrev<strong>en</strong>tanas <strong>de</strong> oport<strong>un</strong>idad para posicionar <strong>el</strong> tema d<strong>el</strong> cambio socio<strong>de</strong>mográfico y <strong>el</strong><strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> sociedad mexicana.El <strong>proyecto</strong> <strong>CASOENAC</strong> ha recibido apoyo d<strong>el</strong> CONACYT y <strong>de</strong> <strong>la</strong> Com<strong>un</strong>idad Europea através <strong>de</strong> su Fondo Común FONCICYT.Pr<strong>es</strong><strong>en</strong>tado <strong>el</strong> 29 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 2011 como parte <strong>de</strong> los Seminarios Interdisciplinarios <strong>de</strong> Inv<strong>es</strong>tigación,Instituto <strong>de</strong> Geriatría.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!