26.02.2017 Views

La participación ciudadana en la gestión de los servicios públicos

ServiciosPublicos_2017-2

ServiciosPublicos_2017-2

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Finalm<strong>en</strong>te, existe un tercer grupo <strong>de</strong> <strong>servicios</strong> <strong>públicos</strong> cuya <strong>gestión</strong> se realiza <strong>de</strong> forma conjunta, <strong>en</strong>tre<br />

<strong>la</strong> Administración Pública y distintos actores <strong>la</strong> sociedad civil qui<strong>en</strong>es <strong>de</strong>cid<strong>en</strong> aunar esfuerzos con el<br />

objetivo <strong>de</strong> mejorar <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> prestación <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>servicios</strong>. Algunos <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>servicios</strong> más importantes<br />

que se pued<strong>en</strong> contar <strong>en</strong> este grupo son <strong>los</strong> <strong>servicios</strong> <strong>de</strong> agua potable y saneami<strong>en</strong>to, educación, salud,<br />

vivi<strong>en</strong>da, recolección <strong>de</strong> basura y <strong>los</strong> <strong>servicios</strong> ambi<strong>en</strong>tales.<br />

<strong>La</strong> creación <strong>de</strong> sinergias <strong>en</strong>tre <strong>los</strong> múltiples actores que intervi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> vida social permite consolidar<br />

el trabajo <strong>de</strong> <strong>gestión</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>servicios</strong> <strong>públicos</strong> y hacerlo más efici<strong>en</strong>tes. Esto ocurre <strong>en</strong> <strong>la</strong> medida <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

que existe una elevada conci<strong>en</strong>cia, <strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s y <strong>los</strong> ciudadanos, sobre el rol que <strong>de</strong>b<strong>en</strong> cumplir <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>gestión</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>servicios</strong> <strong>públicos</strong> mediante <strong>la</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong>. <strong>La</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong> <strong>de</strong><br />

forma g<strong>en</strong>eral “se refiere a todas aquel<strong>la</strong>s prácticas <strong>de</strong> interacción <strong>en</strong>tre <strong>los</strong> actores <strong>de</strong> <strong>la</strong> sociedad civil y<br />

el Estado” (Serra, 2008, pág. 7) y <strong>de</strong> forma particu<strong>la</strong>r a:<br />

“El conjunto <strong>de</strong> prácticas <strong>de</strong> interv<strong>en</strong>ción directa <strong>de</strong> <strong>ciudadana</strong>s y ciudadanos, <strong>de</strong> forma individual y colectiva<br />

ante el Estado, con el fin <strong>de</strong> alcanzar <strong>la</strong> igualdad política y social que les permita influir <strong>de</strong> forma<br />

perman<strong>en</strong>te <strong>en</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>cisiones públicas y realizar un escrutinio <strong>de</strong> <strong>la</strong> administración pública que contribuya<br />

tanto a su efici<strong>en</strong>cia y su eficacia como a su <strong>de</strong>mocratización, incluida <strong>la</strong> elección <strong>de</strong> <strong>la</strong>s autorida<strong>de</strong>s locales<br />

y nacionales” (Serra, 2008, pág. 7).<br />

Dicha <strong>participación</strong> se operativiza mediante <strong>los</strong> instrum<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong>, consagrados <strong>en</strong><br />

el artículo segundo <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley <strong>de</strong> Participación Ciudadana (Asamblea Nacional, 2003), y son <strong>los</strong> sigui<strong>en</strong>tes:<br />

1. <strong>La</strong> iniciativa <strong>ciudadana</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral para el caso <strong>de</strong> <strong>la</strong>s normas <strong>de</strong> ámbito nacional, regional<br />

autónomo y local.<br />

2. <strong>La</strong> consulta <strong>ciudadana</strong> <strong>de</strong> normas <strong>en</strong> <strong>la</strong> fase <strong>de</strong>l dictam<strong>en</strong>, <strong>en</strong> el ámbito nacional, regional<br />

autónomo, <strong>de</strong>partam<strong>en</strong>tal y local.<br />

3. <strong>La</strong>s instancias consultivas para <strong>la</strong> formu<strong>la</strong>ción, seguimi<strong>en</strong>to y evaluación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s políticas<br />

públicas <strong>en</strong> el ámbito nacional, regional autónomo, <strong>de</strong>partam<strong>en</strong>tal y local.<br />

4. <strong>La</strong>s asociaciones <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>dores y <strong>la</strong>s organizaciones gremiales, sectoriales, sociales,<br />

organizaciones <strong>de</strong> mujeres y jóv<strong>en</strong>es <strong>en</strong> el ámbito local.<br />

5. <strong>La</strong> consulta <strong>ciudadana</strong> <strong>en</strong> el ámbito local.<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong> es expresada a través <strong>de</strong> tres instancias básicas <strong>en</strong>umeradas <strong>en</strong> el<br />

artículo tercero <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley, que son:<br />

1. Los Cabildos Abiertos Municipales.<br />

2. Los Comités <strong>de</strong> Desarrollo Municipal y Departam<strong>en</strong>tal;<br />

3. Petición y d<strong>en</strong>uncia <strong>ciudadana</strong>.<br />

Por otro <strong>la</strong>do, existe todo un marco regu<strong>la</strong>torio que tute<strong>la</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong> <strong>en</strong><br />

Nicaragua. De un parte exist<strong>en</strong> regu<strong>la</strong>ciones a nivel <strong>de</strong> Política Pública, estas part<strong>en</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> principios <strong>de</strong><br />

<strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong> establecidos <strong>en</strong> <strong>la</strong> Política Pública <strong>de</strong> más alto nivel <strong>en</strong> Nicaragua que es el P<strong>la</strong>n<br />

Nacional <strong>de</strong> Desarrollo Humano (2012-2016) (PNDH).<br />

Stuart Alm<strong>en</strong>dárez (2009, págs. 56-57) rescata que el PNDH se <strong>de</strong>staca que si bi<strong>en</strong> “<strong>la</strong> <strong>participación</strong><br />

<strong>ciudadana</strong> evoluciono <strong>en</strong> <strong>los</strong> últimos veinte años <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el c<strong>en</strong>tralismo estatal hacia <strong>la</strong> <strong>de</strong>mocracia<br />

participativa”, este proceso fue producto <strong>de</strong> políticas impuestas por organismos internacionales y no por<br />

cons<strong>en</strong>sos que tomaran <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> opinión <strong>de</strong> <strong>la</strong>s y <strong>los</strong> más empobrecidos <strong>de</strong>l país. Es por ello que es<br />

m<strong>en</strong>ester que el nuevo mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> <strong>participación</strong> <strong>ciudadana</strong> recoja todas <strong>la</strong>s voces <strong>de</strong> <strong>la</strong> sociedad<br />

nicaragü<strong>en</strong>se, <strong>en</strong> especial aquel<strong>la</strong>s que han sido históricam<strong>en</strong>te invisibilizadas. Lo anterior permitirá:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!