28.02.2013 Views

ena, mamuli, sarwmunoeba qalaq sagarejos toponimebi

ena, mamuli, sarwmunoeba qalaq sagarejos toponimebi

ena, mamuli, sarwmunoeba qalaq sagarejos toponimebi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

garejelebi #3, agvisto, 2012w<br />

gaRmaubani<br />

<strong>qalaq</strong>i sagarejo ganfenilia<br />

mdinare TvalTxevis orive<br />

sanapiroze arsebul mTebs Soris<br />

moTavsebul tafobze da misi ganfeniloba<br />

jvars mogvagonebs. am<br />

jvris marjv<strong>ena</strong> frTa TvalTxevidan<br />

ninowmidis mimarTulebiT miemarTeba,<br />

xolo marcx<strong>ena</strong> frTa TvalTxevidan<br />

aRmosavleTiT giorgiwmindisken<br />

aris mimarTuli, xolo am jvris<br />

RerZi CrdiloeTidan samxreTisk<strong>ena</strong>a<br />

ganfenili.<br />

<strong>qalaq</strong>s ZvelTaganve Sua hyofda<br />

mdinare TvalTxevi. CrdiloeTidan<br />

Crdilo dasavleTidan da Crdilo<br />

aRmosavleTidan <strong>qalaq</strong>s zemodan<br />

dahyurebs tyiT Semosili mTebi _<br />

beberi klde, Tavwmida giorgisa da<br />

elia winaswarmetyvelis mTebi.<br />

gaRmaubani iwyeba tye _ park “sa-<br />

Tavidan” da mTavrdeba ninowmidis<br />

sazRvarTan “qananas” xevis marcx<strong>ena</strong><br />

sanapiroTi.<br />

gaRmaubani geografiulad danawevrebulia<br />

patar_patara Rele _<br />

xevebiT, romlebic saTaves iReben<br />

wmida elia winaswarmetyvelis mTidan.<br />

am Rele - xevebidan yvelaze<br />

mozrdilia topeSauras da kotomaanT<br />

xevebi, romlebic gaRmauban-<br />

Sive erTiandebian da erTvian mdinare<br />

TvalTxevs.<br />

istoriul warsulSi gaRmaubnelebi<br />

ufro CrdiloeTiT cxovrobdnen<br />

wmida elia winaswarmetyvelis<br />

mTis samxreTis da Crdilo _<br />

samxreTis ferdobebze, sadac axla<br />

gaRmaubnelTa da sagarejoelTa<br />

sasaflaoebia ganlagebuli, xolo<br />

mecxramete saukunis dasawyisidan<br />

gaRmaubnelebi ufro dabla vakobze<br />

Camosaxldnen, sadac axlac cxovro-<br />

ben.<br />

gaRmaubans adre, winasaukuneebSi<br />

“daRma Tvals” uwodebdnen, vinaidan<br />

arsebobda gamoRma “Tvalic” da am<br />

did daba-sofels krebiTad mravlobiT<br />

ricxvSi moixseniebdnen .<br />

ise ki, orive dasaxlebas “Tvalnni”<br />

ewodeboda. xolo mas Semdeg, e. i.<br />

meTvramete saukunis bolodan axlandel<br />

<strong>sagarejos</strong> Camoscilda<br />

toponimi “Tvalnni” da daviT garejis<br />

monastrebis aRmniSvnelad<br />

ewoda “sagarejo”, amis Semdeg mis<br />

marjv<strong>ena</strong> sanapiros gaRmaubani daerqva.<br />

gaRmaubnis mosaxleoba eTnikurad<br />

mTlianad qarTvelebisgan Sedgeboda<br />

da uban-uban kompaqturad<br />

iyo dasaxlebuli gvarebis mixedviT.<br />

es gvarebi iyo SaqaraSvilebi,<br />

mamamTavriSvilebi, fanoziSvilebi,<br />

TediaSvilebi, mamisaSvilebi, ciciSvilebi,<br />

kurdRelaSvilebi, rostiaSvilebi,<br />

qurTiSvilebi, kavTuaSvilebi,<br />

mamardaSvilebi, furcelaZeebi,<br />

urdulaSvilebi, laferiSvilebi,<br />

sulikaSvilebi, tiginaSvilebi, TulaSvilebi,<br />

maTiaSvilebi, CekuraSvilebi,<br />

kveraSvilebi, Wiaurelebi,<br />

darispanaSvilebi da sxvebi.<br />

eparqialurad gaRmaubnelTa<br />

nawili ninowmideli episkoposis<br />

mrevlSi Sediodnen, nawili ki daviT<br />

garejis monastris ymebi iyvnen.<br />

gaRmaubnelebs didi da saxelovani<br />

istoria aqvT. meCvidmete<br />

saukunis pirvel naxevarSi, rodesc<br />

mTel qarTl _ kaxeTs risxvad daatyda<br />

Sah_abazis mrisxane Semosevebi,<br />

omSi gadarCenili da tyved ayvanili<br />

sagarejoelebi iranis provincia<br />

mazandaraSi gadaasaxles, xolo<br />

7<br />

zemoT CamoTvlili gaRmaubnelebi<br />

saqarTvelos sxvadasxva provinciidan<br />

Camosaxldnen meCvidmete saukunis<br />

Sua wlebidan.<br />

gaRma “TvalelTa” materialuri<br />

kulturis Zeglebidan aRsaniSnavia<br />

wmida Sios, “yvavianis RvTismSoblis”,<br />

“petre-pavles’ da RvTismSoblis<br />

eklesiebi. amaTgan, rogorc<br />

maRali arqiteqturuli Rirsebis<br />

mqone eklesia petre-pavles saxelobis<br />

eklesiaa, romelic 1710-1712<br />

wlebSi aRaS<strong>ena</strong> daviT garejis saxelovanma<br />

winaparma onofre maWuta-<br />

Zem (1690-1736w.w). onofre maWutaZe<br />

Tavis erT-erT anderZSi aRwers, rom<br />

man ‘...nadarbazevze” aRaS<strong>ena</strong> petre<br />

-pavles saxelobis eklesia da Seamko<br />

xatiTa, siwmindis niSnebiTa da<br />

wignebiTa.”<br />

eklesia mSeneblobis unatifesi<br />

stiliTaa aSenebuli da am eklesia-<br />

Si 1930-ian wlebamde uwyvetad aRevlineboda<br />

wirva_locva, romelsac<br />

dekanozis xarisxSi xeldasxmuli<br />

moZRvarni swiravdnen. aqve, petr_pavles<br />

eklesiis gverdiT arsebobda<br />

keTilmowyobili marani da sastumro<br />

daviT garejis berebisaTvis.<br />

samwuxarod, es maRali stilis arqiteqturuli<br />

nageboba mitovebuli<br />

aqvs saqarTvelos sapatriarqos da<br />

iq wirva_locva ar tardeba.<br />

gaRmaubanma saukuneebis manZilze<br />

mravali Rirseuli <strong>mamuli</strong>Svili<br />

misca saqarTvelos.<br />

dRevandeli gaRmaubnelebi amayoben<br />

Tavisi wiaRidan gamosuli ise-<br />

Ti <strong>mamuli</strong>SvilebiT, rogorebic arian<br />

msoflios mravalgzis Cenpioni,<br />

beWdaudebeli falavani da saqarTvelos<br />

parlamentis yofili wevri<br />

levan TediaSvili, saqarTvelos<br />

saxalxo artisti giorgi darispanaSvili,<br />

profesori aleqsandre<br />

urdulaSvili, saqarTvelos damsaxurebuli<br />

mxatvari_keramikosi<br />

SoTa ciciSvili, saqveynod cnobili<br />

kino_reJisori mixeil Wiaureli,<br />

profesori Teziko sulikaSvili,<br />

poeti daviT tiginaSvili da sxv.<br />

gaRmaubnelebi cnobili moWidaveebi<br />

iyvnen ZvelTaganve, magram,<br />

samwuxarod, xsovnam mxolod zogierTebis<br />

saxelebi Semoinaxes, dResac<br />

legendadaa qceuli “TamaraanT<br />

kolas’_ nikoloz TulaSvilis moxdenili<br />

Widaoba.<br />

gaRmaubnelebs “Taqlelebsac”<br />

uwodeben, magram bevrma ar icis<br />

am sityvis mniSvneloba. am sityvas<br />

qiziyelebi xmaroben da swored<br />

qiziyidan gadmosaxlebulma tiginaSvilebma<br />

Semoitanes xmarebaSi.<br />

“Taqla” niSnavs moufiqrebels,<br />

pirSi mTqmels, amays, romelic moufiqreblad<br />

simarTles pirSi miaxlis<br />

mopaeqres.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!