23.04.2013 Views

Nola idatzi sententzia bat

Nola idatzi sententzia bat

Nola idatzi sententzia bat

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

NOLA IDATZI SENTENTZIA BAT<br />

Mikel Von Wichmann Pavletich.<br />

(231. ikasgela)<br />

Euskara Juridikoa II.<br />

2011/06/22. Donostian.


1. SARRERA. (3.orria.)<br />

AURKIBIDEA:<br />

2. SENTENTZIAREN EGITURA.(3-6. orria.)<br />

- 248. Artikulua.<br />

3. SENTENTZIAREN BETEBEHARRAK. (6. Orria.)<br />

4. ERREDAKZIOA. (6-7. Orriak.)<br />

5. SAILKAPENA. (7. Orria.)<br />

- Emaitzaren arabera.<br />

- Helburuaren arabera.<br />

- Egite/ez egite <strong>sententzia</strong>.<br />

6. EUSKARAZKO ADIBIDEA (SENTENTZIA). (7-9.orriak.)<br />

7. NOLA EZ IDATZI SENTENTZIA BAT. (9-10.orria.)<br />

8. SENTENTZIETAKO ESAPIDEEN ZERRENDA. (10-12.orriak)<br />

- Justizia hitzaren eremu semantikoa.<br />

- Justizia hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak.<br />

- Epaile hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak (Adjektiboak).<br />

- Epaile hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak (substantiboak eta<br />

aditzak).<br />

- Eskaera hitzaren espresioa. Hitzaren sinonimoak.<br />

9. KONKLUSIOA. (12-13.orriak.)


1.Sarrera:<br />

Sententzia, epaile <strong>bat</strong>ek edo epaitegi <strong>bat</strong>ek diktaturiko erresoluzio judizial <strong>bat</strong> da, zeinak<br />

amaiera ematen dion litis-ari (zibila, familiakoa, merkantila, laborala, kontentzioso<br />

administratiboa,…) edo kausa penalari.<br />

Sententziak, alderdi <strong>bat</strong>i arrazoia eman, onartu edo deklaratzen dio, beste alderdiari hau<br />

betetzera behartuz. Zigor Zuzenbidean, <strong>sententzia</strong>k akusatua absolbitu edo kondenatzen du ,<br />

dagokion zigorra inposatuz.<br />

Sententzien idazkerari arreta eginez, ageria da, hauek ez direla askotan herritarren harrerari<br />

zuzenduak egoten, hauen konplexutasunari begira. Zuzenbidearen ulergarritasuna mantendu<br />

beharreko oinarri <strong>bat</strong> da, hizkuntza juridikoaren argitasunaren bidez eta honekin <strong>bat</strong>era noski<br />

hizkuntza anitzen erabileraz.<br />

2.Sententziaren Egitura:<br />

Hasiera moduan, kontutan izan behar da, Sententzia prozesuari amaiera ematen dion<br />

jurisdikzio egintza dela.<br />

Sententzien idazketa aztertzeko, lehenik Sententzia <strong>bat</strong>ek izan behar duen egitura azaldu<br />

behar dugu. Honen inguruan, Botere Judizialeko Lege Organikoaren 244-248. Art-ek,<br />

<strong>sententzia</strong>ren egitura formalaren oinarrizko arauketa azaltzen digu, aipamen berezia eginez<br />

248. Artikuluko 3. Paragrafoari:<br />

- 248. Artikulua.<br />

• Probidentzien formula, agindutakoari eta epaile edo dagokion auzitegiari mugatuko da, hitzarturiko epe<br />

mugaren barruan, eta epaile edo presidentearen sinadura eta idazkariarena gehituaz. Hala ere, ezin<br />

izango dira moti<strong>bat</strong>uak izan baldin eta behar beharrezkoa ez bada.<br />

• 2. (…)<br />

• 3. Sententziak ondorengoa bete beharko du; Goiburu <strong>bat</strong>en ondoren, parrafo banatuez eta zenbakituez,<br />

egitateak, egitate frogatuak, zuzenbidezko oinarriak, eta azkenik, ebazpena. Ematen duten epaileak,<br />

magistratu edo magistratuek sinatu beharko dituzte.<br />

Bestetik, sarreran aipatu dugun moduan, testuaren ulergarritasuna mantendu beharreko<br />

eskakizuna da, zehaztasunarekin <strong>bat</strong>era, beraz ondorengo ezaugarriak bete behar dira testuan<br />

zehar:<br />

1. Autonomia: Sententziak ulergarria behar du izan bere puntu esanguratsu guztietan, kanpoko<br />

beste pieza arrotzak aipatu gabe.<br />

2.Osotasuna: Sententziak, aldeek aurkezturiko argumentu guztiak azaltu behar ditu, eta<br />

kasurako esanguratsuak diren frogen aurkezpena egin behar du. Azalduko ez diren gaiak,<br />

zergaitiak azaldu behar dira fundamentatuz.


3. Argitasuna: Sententziak konkretua behar du izan, anbiguotasunak saihetsiz, terminologia<br />

legala-ren erabileran gehiegikeriarik egin gabe. Kaleko edozein herritarrek ulertzeko moduan<br />

egon beharko luke <strong>idatzi</strong>a, nahiz eta hauek ez izan formazio juridiko zehatzik.<br />

4.Konkretutasuna: Sententzia ahalik eta konkretuena izango da, gaiaren azalpenera eramaten<br />

gaituzten idazketak saihetsiz.<br />

5. Konsistentzia: Sententziak koherentzia kontzeptual eta estilistikoa izan behar du bere<br />

forma eta estrukturan.<br />

6. Transparentzia: Sententziak argi azaldu behar ditu kasuaren iturri, froga, esaldi eta<br />

epaiketan presente dauden autoritateak.<br />

Prozedura Zibilaren Legean, 209. Art-an azaltzen den <strong>sententzia</strong>ren egitura kontuan izanik,<br />

epaiak, ondorengo erregelak betez emango dira:<br />

-Goiburuan: alderdien izenak, eta beharrezkoa bada euren ordezkarienak.<br />

-Egitateetan: ahalik eta laburren azalduko dira, paragrafoz eta zenbakiz banatuz, aldeen uziak<br />

edo eskakizunak, egitateak, gauzatutako eta proposatuak izan diren frogak eta frogatuak izan<br />

diren frogak.<br />

-Zuzenbidezko Oinarriak: banaturik azalduko dira, eman beharreko epaitzaren arrazoiak eta<br />

lege-oinarriak bertan azalduz, eta aplikagarri zaizkion arauak argi adierazita.<br />

-Epaitza: zenbakituta, alderdien uziei dagozkien erabakiak, 216. Artikuluan eta<br />

ondorengoetan ezarritakoari egokituta. Non auziaren emaitza emango den.<br />

Prozedura Zibilaren Legearekin jarraituz, Zioak azaltzeko, hizkuntza juridikoaren terminoak<br />

sinonimo gisa erabiltzen dira; <strong>bat</strong>zuetan, “uzia” hitza erabiltzen da, eta akzioa beste <strong>bat</strong>zuetan.<br />

218.2 artikuluan, honako zehaztasunak jasotzen ditu:<br />

Epaiak arrazoitu egingo dira, frogak aintzat hartuz, zuzenbidearen aplikazio eta<br />

interpretaziorakoak aipatuz, baloratzeko arrazoinamendu egitezkoak eta zuzenbidekoak azalduz.<br />

Hemen, lau arlo bereizten dira arrazoibide judizialean <strong>sententzia</strong> <strong>bat</strong> modu egokian egituratzeko:<br />

a) Arlo faktikoa:<br />

Arrazoimendu judizialaren barruan, egitateen azterketa suposatzen du, hauen ondorio<br />

juridikoak ondorioztatzeko. Honetarako, epaileak, gertakari garrantzitsuenak azpimarratuz,<br />

alderdiek auzitan aritutakoaren laburpena egiten du.<br />

Arrazoitze faktikoa bi zatitan banatzen da:


1) Gertakarien azalpena<br />

2) Gertakari bakoitzaren frogapena:<br />

- frogabideen fidagarritasuna finkatu .<br />

- gertakarien interpretazio eta balorazioa.<br />

b) Arlo arautzailea:<br />

Kasu bakoitzean aplikagarri diren norma juridikoen determinazioan datza. Sententzia<br />

bakoitzak arau juridikoaz baliatuz arrazoitu behar dute kasu konkretu bakoitzaren ebazpena.<br />

Norma hori aplikatzera eraman gaituen arrazonamendua azaltzea beharrezkoa da.<br />

c) Arlo logikoa:<br />

Arau juridikoak interpretatu eta aplikatzeko, arrazoiketa egokia egitean datza.<br />

Aplikatu beharreko arau juridikoa eta egitate frogatuen arteko harreman <strong>bat</strong> eginbehar da<br />

emaitza logiko <strong>bat</strong> izateko.<br />

d) Arlo linguistikoa:<br />

Epaileak, bere epaiak eragina izan dezan, hizkuntza juridikoa aproposa erabiliaz, modu<br />

aproposean eman beharko du aditzera.<br />

Sententzia <strong>bat</strong> idazterakoan, epaileak hiru puntu izan beharko ditu kontutan:<br />

1) Hizkuntza juridiko – teknikoa erabili hizkuntza ohikoaren ordez, baina ulerterraza izaten<br />

jarraituz.<br />

2) Helarazi nahi duen ideia ongi ulertzeko, hau hobekien adierazten duten hitza erabiltzen<br />

saiatu.<br />

3) Kontuan izan beharreko aspektu <strong>bat</strong>, puntu zeinuak modu egokian erabiltzearena izango da,<br />

hauek testuaren zentzua asko baldintzatu baitezakete.<br />

Azkenik, <strong>sententzia</strong> egitean, epaileak argitasunez zehaztu behar ditu alderdiek eta lekukoek<br />

kasuan egin dituzten deklarazioak, adituen txostenak eta abokatuen argudioak.


3.Sententziaren Betebeharrak:<br />

Sententziak denbora, leku eta formazko betebeharrak bete behar ditu:<br />

Epaile edo epaitegiak honetarako duen errealizaziorako duen epe mugan eman beharko da.<br />

Prozedimendu motaren arabera desberdintzen da epe honen zehaztapena.<br />

Formaren aldetik, Sententziak hiru sekziotan konposatzen dira:<br />

- Goiburua: epea eta ematen den hiriaren izena, parte hartzen duten aldeak,<br />

prokuradoreak, abokatuak, eskakizunak, akzioak eta aldeek aurkezturiko defentsak.<br />

- Parte konsideratiboa: Zuzenbidezko eta izatezko Oinarriak.<br />

- Zati Erresolutiboa: demandatuaren edo akusatuaren kondenazko edo absoluziozko<br />

“Fallo” edo erabakia izango litzakeena. Hemen, epailearen izena eta eta erabakian<br />

parte hartu dutenen firmak azalduko dira.<br />

Beste alde <strong>bat</strong>etik, kongruentzia eman behar da, hau da, Fallo-ak edo epaiak, ezingo du aldeek<br />

eskaturikoa baina gehiago . Sententzia Penalei dagozkienean, kongruentziarekin adierazten<br />

duguna da, <strong>sententzia</strong>ren eta beteriko akzio penalaren arteko erlazioa egon behar dela.<br />

Inkongruentzia eman daiteke <strong>sententzia</strong>n, ondorengo kasuetan: 1) Falta de exhaustividad, 2)<br />

Incongruencia ultrapetitum, aktoreak eskaturikoa baina gehiago ematen denean, 3)<br />

Incongruencia Extrapetitum, autoreak eskaturikoaz gaindiko zerbait ematen denean<br />

eskaturikoa eman ordez.<br />

4.Erredakzioa:<br />

Sententziaren erredakzioa, hau diktatu duen epaileari dagokio (pertsona bakarreko organo<br />

jurisdikzional <strong>bat</strong> bada), edo bere kideetako <strong>bat</strong>i, organo kolegiatu <strong>bat</strong>i badagokio (kasu<br />

honetan, auzitegiko kideen <strong>sententzia</strong>ren aurreko deliberazioaz eta bozkaketaz).<br />

Behin Sententzia epaile edo Auzitegiko kideek sinaturik, ezagutzera ematen da audientzia<br />

publikoan egingo den irakurketa bidez, edo aldeei egingo zaien jakinarazpen <strong>idatzi</strong>aren bidez.<br />

5.Sailkapena:<br />

Sententziak mota askotarikoak izan daitezke, baina hauek sailkatzerako orduan, ondorengo<br />

irizpideak dira nagusienak:<br />

Emaitzaren arabera:<br />

Sententzia honen emaitzak, jokoan dauden alderdientzat izango dituen ondorioen arabera:


- aintzat hartzen diren edo kontutan hartuak izan ez diren <strong>sententzia</strong>k .<br />

Helburuaren arabera (Prozesuaren amaierari begira: )<br />

- Sententzia Esentzialak: egoera juridiko <strong>bat</strong> sortzen, aldatzen edo iraungitzen duten<br />

<strong>sententzia</strong>k.<br />

- Adierazpenezko <strong>sententzia</strong>k: dagoeneko badagoen harreman juridikoaren<br />

aintzatespena duena ondoriotzat<br />

- Epai Penalak: alderdietako <strong>bat</strong>i eginbehar edo betebehar <strong>bat</strong> agintzen dutenak (egite<br />

edo ez egitezkoak izan daitezke).<br />

Egite (-ez egite) <strong>sententzia</strong>k :<br />

- Behin betiko <strong>sententzia</strong>: kasu hauetan gorako epaileengatik aldagarria den <strong>sententzia</strong> <strong>bat</strong>en<br />

aurrean egongo gara.<br />

- Gora jotzerik ez dagoeneko epaia<br />

6.Euskarazko adibidea: (Sententzia)<br />

Ondorengo Sententzia, Euskerazko Sententzien adibide <strong>bat</strong> da, non Euskal Autonomia<br />

Erkidegoko Justiziako Auzitegi Nagusiak Jarduera Ekonomikoen Gaineko Zergaren inguruko<br />

desadostasunak eta zehaztapenak agertzen dira, Hotel instalazio <strong>bat</strong>zuen handitze obretan.<br />

“EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO JUSTIZIAKO AUZITEGI NAGUSIA<br />

2003ko martxoaren 10eko Sententzia<br />

JARDUERA EKONOMIKOEN GAINEKO ZERGA. Ondorioa izan aurreko ekitaldian jakinarazi behar da Jarduera<br />

Ekonomikoen gaineko Zergan “azalera” elementua aldatu izana. Kasu honetan, hotel instalazio <strong>bat</strong>zuk handitu<br />

dira, aurretik Zerga Administrazioari hori jakinarazi gabe. Horri dagokionez Euskadiko Justiziako Auzitegi<br />

Nagusiak deklaratu du Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergaren (JEZ) subjektu pasiboak kuotaren<br />

zehaztapenari eragiten dioten zerga elementuetako <strong>bat</strong>en murrizpena gozatu nahi duenean, murrizpenaren<br />

arrazoia arretaz aitortu behar duela. Horrek berarekin dakar jardueraren lokalen azaleraren aldaketak ondorioa<br />

izan aurreko ekitaldian aitortzeko beharra.<br />

Bestela, zirkunstantzia hori onartua izateko eskubideak eraginkortasuna galduko du.


Z U Z E N B I D E Z K O O I N A R R I A K<br />

• LEHENA.- Administrazioarekiko auzi errekurtso honetan, kontra egin zaio Bizkakiko Auzitegi<br />

EkonomikoAdministratiboak 1998ko urriaren 9an hartutako Erabakiari, Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergaren<br />

1994ko likidazioaren aurkako 1031/1995 zenbakiko erreklamazioa ezetsi ondoren. Jarduera hauxe zen:<br />

ostalaritzako zerbitzuak hotel eta moteletan, 681.00 epigrafea. 351 logelako zerga elementuaren gainean.<br />

Ordainarazpena deuseztatzeko asmoaren oinarri gisa, errekurtsoan adierazten da sozietate auzijartzaileak alta<br />

eman zuela zerga horretan eta 1993ko urrian aitortu zuela hotelak 351 logela zituela, baina garai hartan ezin izan<br />

zuela aurreikusi obrak egingo zituenik (horren ondorioz, 1994. urtean logelen hiru laurdenak erabili gabe geratu<br />

ziren). Aldaketa fisikoa gertatu aurreko urtean hori aitortu ez izanak ez du zertan ekarri zerga osoa ordaintzeko<br />

beharra, zeren eta beharbezala frogatuta baitzegoen ekitaldiaren barruan ahalmena murriztuta egon dela. Foru<br />

Aldundiak kontra egin dio errekurtsoari, eta adierazi du subjektu pasiboa behartuta zegoela zerga elementuen<br />

aldaketak aitortzera, JEZaren kudeaketa arauei buruzko abenduaren 27ko 192/1991 Foru Dekretuak 5.1<br />

artikuluan jasotakoaren arabera, ondorengo ekitaldian ondorioa izango bazuen. Halere, ez zituen aitortu.<br />

• BIGARRENA.- 133/1999 autoetan hartutako aldeko irtenbidean ez bezala, ezin da onartu prozesu honetan<br />

agertutako asmoa, areto eta sekzio honek berak 2001eko abenduaren 20an emandako Sententziari jarraituta,<br />

auzitan jarri baitzen likidazioan kontuan hartutako okerreko azalera. JEZaren kudeaketa arauei buruzko 1991ko<br />

abenduaren 27ko 192/1991 Foru Dekretuak 5.1 artikuluan, zergadunen errolda edo matrikula bidez exijitutako<br />

zergei buruzko arau orokorra den aldetik, eta ekainaren 30eko 6/1989 Foru Dekretuak 13.2 artikuluan<br />

jasotakoaren arabera, zergaduna behartuta dago aitorpena aurkeztera, zergapeko jarduerak egitean gerta<br />

daitezkeen aldaketa fisiko, ekonomiko edo juridikoak jakinarazita; aldaketa horiek aitorpenaren ondorengo<br />

zergalditik aurrera izango dituzte ondorioak. Gertatutakoaren ikuspuntutik inork ez du zalantzan jartzen abagunea<br />

eta hotel establezimenduaren eraberrikuntza-obra direla-eta hotelak benetako ahalmena galdu izanaren<br />

zirkunstantzia. Zirkunstantzia hori ez da kontuan hartu arauan edo, kontuan hartu bada (bi alderdiek hala<br />

pentsatu omen dute), aldaketa fisiko horrekin lotu behar da.<br />

Zentzu horretan, Auzitegi Ekonomiko-Administratiboak ulertu du alderdi auzijartzaileak hotela birgaitzeko obrak<br />

egiteko zuen asmoak sortu zuela aldaketa-aitorpena egiteko betebeharra. Kasu honetan, era<strong>bat</strong>eko oinarria du<br />

araudian ezarritakoak: elementu <strong>bat</strong>en murrizketa horrek (ikusi dugun bezala, ez da izan luzerako asmotan<br />

egina), interesatuak aprobetxatu nahiz izanez gero, behar bezala aitortu behar da. Errekurtsoaren tesiaren<br />

oinarria, ordea, zerga-gaiari buruzko baieztapen jurisprudentzial orokorrak dira, eta ez dute ezeztatzen eta<br />

ahultzen aldaketaren egokitze-aldi <strong>bat</strong>en exijigarritasuna, kontuan hartuta 1994ko JEZa zergaldiko lehendabiziko<br />

egunean sortzen dela, JEZari buruzko Foru Arauak 12.1 artikuluan jasotakoaren arabera. Beraz, zerga-gaia<br />

sortuta egongo litzateke, eztabaidan jarri ahal gabe. Hori dela medio, hoteleko logeelen zati <strong>bat</strong> denbora tarte<br />

hartan erabili gabe egon izanari buruzko froga material soilak ezin ditu aldatu zergaldi horretako zergaren<br />

determinazioak eta exijigarritasuna.<br />

• HIRUGARRENA.- Errekurtsoa ezetsi egin da, eta auzipeko egintzak baieztatu, kostuen ezarpena espresuki<br />

aipatu gabe (Administrazioarekiko Auzietarako Jurisdikzioaren Legearen 139. artikulua).<br />

Aipatu xedapenak eta auzipeko kasuan aplikazio orokorrekoak diren gainerakoak ikusirik, Aretoak epai hau egin<br />

du:<br />

•EPAIA<br />

Auzitegietako prokuradore andreak, beste <strong>bat</strong>en ordezkaritzan, jarritako administrazioarekiko auzietarako<br />

errekurtsoa ezetsi egin dugu. Hain zuzen, errekurtsoa aurkeztu zen Bizkaiko Foru Auzitegi Ekonomiko-


Administratiboak 1998ko urriaren 9an Udal Zergen Administrazioak 1994ko Jarduera Ekonomikoen gaineko<br />

Zergan ordaintzeko 2.819.895 pezetako zorragatik egindako likidazioaren aurkako 1031/1995 zenbakiko<br />

erreklamazioa ezesteko hartu zuen Erabakia zela-eta; likidazio hura 1994ko azaroaren 24ko Erabakiaz baieztatu<br />

zen. Era berean, egintza horiek zuzenbidearekin <strong>bat</strong> datozela deklaratzen dugu, kosturik ezarri gabe.”<br />

7.<strong>Nola</strong> ez <strong>idatzi</strong> Sententzia <strong>bat</strong>:<br />

Hemen, Sententziak egitean, eman ohi diren akats arruntenak aztertuko ditugu. Baina<br />

azterketa hau, estilo arazoaren aldetik egingo dugu, ez eta <strong>sententzia</strong>k berak duen funtsa edo<br />

erabaki judiziala, hau da, aztertuko duguna, agertu daitezkeen espresio arazoak dira.<br />

Kontutan izan behar dugu betiere, akatsak egoteak, ez duela nahita nahiez esan nahi <strong>sententzia</strong><br />

hori ebazpen bidegabekoa denik, edo arbitrarioa denik.<br />

-Akats arruntak:<br />

Jurisprudentziaren eta Doktrinaren desitxuraketa:<br />

Hemen akatsa aipamenetan egiten da, hauek oker egiten dira. Esaterako, aipamen<br />

eguneratu gabeak, ezegokiak,…<br />

Hauen okertasuna eztabaidaezina balitz bezala hartzen da, nahiz eta salbuespen <strong>bat</strong> izan<br />

daitezkeen.<br />

Sententziak Gertatutakoari ez dionean erreferentzia egiten:<br />

Galdu egiten direnean edo ez direnean agertzen ongi azalduak aldeek egindako alegazioak<br />

eta kasuan emandako gertaera guztiak.<br />

Sententziak Gehiegi luzatu direnean: Sententziak luzeegiak direnean.ç<br />

Menpeko argudiatzea:<br />

- Sententziak, administrazio txosten <strong>bat</strong>en edo behe mailako <strong>bat</strong>en iritzia jasotzen badu.<br />

Kasu hauetan, prozesuan parte hartu ez dutenentzat ulertezina izango da <strong>sententzia</strong>.<br />

- Beste <strong>sententzia</strong> ezberdin <strong>bat</strong>ean esandakora bidali.<br />

Sententziak oso astunak direnean: <strong>sententzia</strong>n erabilitako idazketan termino juridiko<br />

eta aipamen astun gehiegi daudenean.


8.SENTENTZIETAKO ESAPIDEEN ZERRENDA:<br />

Azken puntu honetan, Sententzia <strong>bat</strong> idazterako orduan, ohikoak diren hitzak edo esapideak<br />

taldekatu eta zerrendatuko ditugu. Oinarritzat hartuko ditugu “Justizia”, “epaile”, eta<br />

“eskakizun” hitzak, eta hauekin erlaziona ditzazkegun esapideak zerrendatuko ditugu:<br />

-Justizia hitzaren eremu semantikoa: Justizia hitzaren eremu semantikora dagozkien<br />

zenbait hitzen zerrenda:<br />

- Hilarazi (Ajusticiar): gizabanako <strong>bat</strong>i heriotza zigorra aplikatzea.<br />

- Arbitrariotasuna (Arbitrariedad): zuzenbideaz edo legeaz gain, gatazka <strong>bat</strong>en<br />

erresoluzioan ematen den interes propioko jarrera.<br />

- Audientzia (Audiencia): kolejiaturiko justizia auzitegia / epaiketan aldeei<br />

erresoluzioaren berri ematen zaion unea.<br />

- Bihozberatasuna (Clemencia): justizia aplikatzean epaileak izan dezakeen moderazioa.<br />

- Injustizia (Injusticia): ekitate edo legearen aurka doan ekintza edo portaera.<br />

- Justizia Epaitegia (Tribunal de Justicia): organo jurisdikzionala.<br />

-Justizia hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak: Justizia hitza erabili ohi da ondorengo<br />

konbinazio lexikoetan:<br />

- Justizia administratzea.<br />

- Justiziaren aurrean deklaratzea.<br />

- Justizia egitea.<br />

- Justiziaz ihes egitea.<br />

- Justizia eskatzea.<br />

- Justiziaren esku jartzea.<br />

- Justiziari helegitea.<br />

- Justizia bere esku hartzea.<br />

-Epaile hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak (Adjektiboak): Hona hemen, epaile,<br />

magistratu eta auzitegien inguruan hitz egitean erabili ohi diren zenbait adjektibo.<br />

- Irekiak.<br />

- Arbitrarioak.<br />

- Kautelazkoak.<br />

- Korruptoak.<br />

- Gaizkin.<br />

- Ustel.<br />

- Ekilibratuak.<br />

- Hotzak.<br />

- Inpartzialak.


- Justuak.<br />

- Liberalak.<br />

- Moderatuak.<br />

- Objektiboak.<br />

- …<br />

- Epaile hitzaren konbinazio lexiko ohizkoenak (substantiboak eta aditzak):<br />

Epaile, magistratu edo auzitegi <strong>bat</strong>ek “egin/eman” dezake:<br />

- Absolbitu (prozesatu <strong>bat</strong>).<br />

- Onartu (prozesuen akumulazioa).<br />

- Artxi<strong>bat</strong>u (denuntzia <strong>bat</strong>).<br />

- Kondenatu (prozesatu <strong>bat</strong>).<br />

- Errudun edo errugabe deklaratu.<br />

- Desestimatu (eskubide edo eskaerak).<br />

- Sententzia diktatu.<br />

- Estimatu (errekurtso <strong>bat</strong>).<br />

- Sententziak ezarri (<strong>sententzia</strong>k diktatu).<br />

- Eskubideak onartu.<br />

Beste alde <strong>bat</strong>etik, epaile, magistratu edo auzitegi <strong>bat</strong>en aurrean egin daiteke:<br />

- Apelatu.<br />

- Deklaratu.<br />

- Manifestatu.<br />

- Errekurritu.<br />

- Eskatu.<br />

Aurreko aditz hauez baliatuz, zenbait substantibo eratu daitezke:<br />

- Onespena.<br />

“Epaileak egin du kasuan onespena”.<br />

- Erresoluzioa.<br />

“Justiziarekiko dagoen konfiantza faltak eragin du erresoluzioaren atzerapena.”<br />

- Desestimazioa .<br />

“demandatuari bere eskaeraren desestimazioaren berri eman zaio”.<br />

- Ukatzea.<br />

“obra eskaeraren ukatzea meditatzen ari dira”.<br />

Hala ere, substantibo erabiliena, “erresoluzioa” da: “erresoluzioak prozesuari amaiera ematen<br />

dio”.


-Eskaera hitzaren espresioa. Hitzaren sinonimoak:<br />

- Eskatu.<br />

- Exijitu.<br />

- Erreklamatu.<br />

- Erreibindikatu.<br />

- Galde egin.<br />

- Instantzia (formulario <strong>bat</strong>i dagokionean).<br />

9.Konklusioa:<br />

Lan honetan aztergai izan dugun gaia hain zuzen <strong>sententzia</strong> <strong>bat</strong>en idazketa izan da, hemen<br />

ondorio nagusia, herritarrei luzatzeko nahi hori errealitatera eramatea, ulergarritasuna aintzat<br />

hartuz eta honi garrantzia emanez, testua prestakuntza juridiko espezifikorik ez duen<br />

edozeinentzat ulergarria izango den idazkera erabiltzeko beharra hain zuzen.<br />

Beraz oso garrantzitsua da epaileak <strong>sententzia</strong>ren diktaketa egiten duen orduan, modu sinple<br />

eta ulergarrian egitea. Honen barruan ere aipatzekoa da, zein arraroa den euskarazko<br />

<strong>sententzia</strong>k ikustea, eta hau benetan ulergarritasun oinarriarekin <strong>bat</strong> ez datorren errealitatearen<br />

islada da, hain zuzen, hasieran esandako moduan, hizkuntza ofizialen erabilpena<br />

beharrezkotzat hartzen dugu herritar guztiei eskuragarri izan dakiokeen informazioa<br />

zabaltzeko ideia izanik.<br />

Mikel Von Wichmann Pavletich

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!