06.05.2013 Views

qriste aRsdga!

qriste aRsdga!

qriste aRsdga!

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

„am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />

araferi ar aris, miT<br />

ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />

vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />

da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />

geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />

gadawyvet da geqneba garkveuli pasuxismgeblobis<br />

unaric, SeuZlebeli<br />

da miuRweveli araferia. Cemma mcire<br />

cxovrebiseulma gamocdilebam<br />

gamabedvina is, rom im universitetis<br />

studenti gavxdi, romelSic ganaTlebis<br />

miReba Cemi ocneba iyo.<br />

pirveli dRidanve gamiCnda imis survilic,<br />

rom aqtiurad CavrTuliyavi<br />

studentur cxovrebaSi. maqsimalurad<br />

Sevecdebi universitetis studentur<br />

cxovrebaSi Cemi saTqmeli<br />

Cemive saqmiT Rirseulad vTqva.<br />

gv. 3<br />

saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

doqtorantma, SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis maswavlebelma<br />

givi abaSiZem mimdinare<br />

wlis 30 marts saqarTvelos teqnikuri<br />

universitetis biznes-inJineringis<br />

fakultetis sadisertacio<br />

kolegiis sxdomaze warmatebiT daicva<br />

disertacia samarTlis doqtoris<br />

akademiuri xarisxis mosapoveblad.<br />

gv. 6<br />

stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />

aristotele ,,ritorikaSi~ xazgasmiT miuTiTebda<br />

imaze, rom stili ,,ar unda iyos arc amaRlebuli,<br />

arc mdabali, aramed mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />

roca mona lamazi sityvebiT laparakobs umniSvnelo<br />

sagnebze. msmenels egoneba orators Cemi motyueba<br />

surs, rogorc meRvines Sereuli RviniTo. Tu alisferi<br />

wamosasxami uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />

Sehferis moxucs? maT xom erTnairi tansacmeli ar<br />

uxdebaT. roca vinme ginda Seamko, unda Seadaro imave<br />

gvarSi saukeTesos, magram roca ginda aZago, maSin uaress<br />

unda Seadaro~. ~kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />

mizanSewonili, e.i. sagnis Sesabamisi unda iyos~,<br />

_ askvnida oratori.<br />

gv. 8<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitets saxelmwifo ministri<br />

evropul da evroatlantikur<br />

aprili<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis gazeTi #4. aprili, 2012.<br />

``TiToeuli` studentis kanonier uflebas davicavT“<br />

vulocavT<br />

saerTaSoriso proeqti _ `“digitalizebuli<br />

Targmnili politikuri korpusi ~<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

da frankfurtis goeTes saxelobis<br />

universitetebis mecnierTa<br />

TanamSromlobis safuZvelze SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

reqtoris 2011 wlis 7 oqtombris<br />

brZanebiT SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetTan Seiqmna<br />

damoukidebeli samecniero-kvleviTi<br />

erTeuli, Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />

kvlevebis sakoordinacio<br />

sabWo, romlis mizania Sesabamisi<br />

samecniero centris Seqmna.<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis, frankfurtis goeTes universitetis,<br />

aSS - kolumbiis universitetis mecnierTa sainiciativo jgufi<br />

axorcielebs pirvel erTobliv saerTaSoriso proeqts, romelic EWMI<br />

–G-Pac-is aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis mier sauniversiteto<br />

sagranto konkursis farglebSi dafinansda. proeqti `digitalizebuli<br />

Targmnili politikuri korpusi~, romlis beneficiaria baTumis SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universiteti, iTvaliswinebs eleqtronuli politikuri<br />

terminebis leqsikonis Seqmnas qarTul enaze da emyareba Tanamedrove<br />

inglisurenovan saswavlo masalebs, romelic proeqtis menejers kolumbiis<br />

universitetma gadasca. sagazafxulo semestris ganmavlobaSi proeqtis menejeri<br />

kolumbiis universitetSi leqsikonis Targmnis procesSi mentori<br />

politologisagan miiRebs konsultaciebs.<br />

gv. 7<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>!<br />

aRdgoma 12 sauflo dResaswauls<br />

Soris yvelaze mniSvnelovania.<br />

am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong> da<br />

adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />

daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo<br />

adamianebisTvis samoTxis bWe. adamianis<br />

modgmis mxsnelad movlenilma<br />

macxovarma golgoTas mTaze jvarTan<br />

erTad kacobriobis codva zida.<br />

gv. 9<br />

universitets saqarTvelos vice-premieri gia baramiZe ewvia<br />

norvegiis telemarkisa da baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetebis<br />

erToblivi proeqtis ,,norvegiaSi,<br />

saqarTvelosa da yirgizeT-<br />

Si turizmis mdgradi ganviTarebisa<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>!<br />

struqturebSi integraciis sakiTxebSi<br />

giorgi baramiZe ewvia. saqarTvelos<br />

vice-premierma studentebTan da profesor-maswavleblebTan<br />

gamarTul Sexvedraze<br />

Crdiloatlantikuri aliansisa<br />

da saqarTvelos urTierTobebze,<br />

nato-Si gawevrianebis mniSvnelobaze,<br />

avRaneTSi ISAFAF-is<br />

samSvidobo operaciaze,<br />

konfliqtis mSvidobian daregulirebaze,<br />

qveynis usafrTxoebaze,<br />

deokupaciis perspeqtivebsa da sxva<br />

mniSvnelovan sakiTxebze isaubra. Sexvedris<br />

dasasruls saqarTvelos vicepremierma<br />

gia baramiZem studentebis<br />

SekiTxvebs upasuxa.<br />

turizmis fakultetis sami studenti erTwliani saswavlo<br />

programiT norvegiaSi gaemgzavreba<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetma<br />

TanamSromlobis memorandumi<br />

gaaforma ,,l. sayvareliZis<br />

saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />

da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />

erovnuli centris aWaris regionul<br />

departamentTan~ Sps `bi-em-si gorgiasTan~,<br />

Sps `baTumis wyalTan~ da sam-<br />

Seneblo kompania GIMG-Tan. xelSek-<br />

da inovaciebis sferoSi ganaTleba~<br />

pirveli etapis ganxorcieleba daiwyo.<br />

proeqti iTvaliswinebs yovelwliurad<br />

turizmis fakultetis 3 studentis<br />

erTwlian swavlebas partnior umaRles<br />

saswavlebelSi ,,turizmis menejmentis~<br />

specialobaze. monawileebi<br />

kompetenturma Jiurim inglisuri enis<br />

codnis, maRali akademiuri moswrebisa<br />

da kulturaTaSorisi komunikaciis<br />

unaris mixedviT SearCia. 45 konkursantidan<br />

meore etapze 10 studenti gadavida,<br />

romelTac norvegiis telemarkis<br />

universitetis profesorebma Temur<br />

abesaZem da frude lengim 26 martidan<br />

6 aprilamde treningebi Cautares.<br />

maTgan sami saukeTeso studenti TamTa<br />

qarcivaZe, Tamaz maxaraZe da eTer jin-<br />

WaraZe 2012 wlis 15 agvistodan swavlas<br />

norvegiaSi ganagrZoben.<br />

memorandumi sxvadasxva dawesebulebasTan<br />

rulebis farglebSi ganxorcieldeba<br />

erToblivi saganmanaTleblo programebi<br />

da samecniero proeqtebi, Catardeba<br />

erToblivi kvlevebi, konferenciebi,<br />

simpoziumebi da seminarebi.<br />

memorandumi aseve iTvaliswinebs gamocdilebis<br />

gaziarebasa da partniori<br />

organizaciebis bazaze studentebis,<br />

magistrantebisa da rezidentebis praqtikis<br />

gavlas.<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

profesor-maswavlebelebi<br />

da mecnier-TanamSromelebi sajaro<br />

leqciebs waikiTxaven ,,l. sayvareliZis<br />

saxelobis daavadebaTa kontrolisa<br />

da sazogadoebrivi janmrTelobis<br />

erovnuli centris aWaris regionuli<br />

departamentis~, Sps `bi-em-si gorgias~<br />

Sps ”baTumis wyalisa” da kompania<br />

`GIMG”-is TanamSromlebisaTvis. maT<br />

aseve SeeZlebaT isargeblon umaRlesi<br />

saganmanaTleblo dawesebulebis biblioTekiT.


aprili<br />

,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa da aWaraSi~<br />

,,sazRvargareT mcxovreb qarTvel-<br />

Ta dasaxlebebisa da yofis kvlevis~<br />

programis farglebSi mudmivmoqmedi<br />

samecniero seminari gaimarTa Temaze:<br />

,,muhajiroba me-19 saukunis samcxe-javaxeTsa<br />

da aWaraSi (mimdinareoba da gadasaxlebulTa<br />

raodenoba)~. profesorma<br />

jumber vardmaniZem ganixila iseTi<br />

mniSvnelovani sakiTxebi, rogoricaa:<br />

samcxe-javaxeTis mosaxleobis raodenoba<br />

saomari moqmedebebis dawyebamde,<br />

muhajirobis mimdinareoba 1828-1829<br />

wlebis saomari moqmedebebis periodSi<br />

universitetSi autizmis cnobadobis<br />

amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />

aRniSna. rsu-s, saqarTvelos autizmis<br />

sazogadoebisa da baTumis respub-<br />

da andriapolis sazavo xelSekrulebis<br />

Semdeg.<br />

1828-1829 wlebis ruseT-TurqeTis<br />

omis Semdeg, adrianopolis zaviT ruseTma<br />

miiRo axalcixis da axalqalaqis<br />

mazrebi (samcxe-javaxeTi, focxovi da<br />

palakacio), xolo 1878-1879 wlebis<br />

omis Semdeg, berlinis traqtatis ZaliT,<br />

baTumis da yarsis olqebi (aWara,<br />

SavSeTi, klarjeTi, kola, artaani,<br />

taos nawili).<br />

ruseTis imperia axali teritoriebis<br />

SemomtkicebisaTvis ibrZoda da<br />

am miwebis istoriuli warsuli Tu geografia,<br />

adgilobrivTa cxovrebis avkargi<br />

ar awuxebda, mxolod imas akeTebda,<br />

rac misi politikuri miznebisTvis<br />

iqneboda saintereso da sasargeblo. am<br />

damokidebulebis Sedegi iyo swored<br />

muhajirobis ori tragikuli talRa<br />

me-19 saukuneSi _ samuslimano saqarTvelos<br />

mouSuSebeli iara, aseve adgilobrivTa<br />

gamocxadeba araqarTvelebad,<br />

sxadasxva tomis xalxTa Camosaxleba,<br />

– regionis eTnografiuli aWreleba da<br />

sxva mravali boroteba.<br />

autizmis cnobadobis amaRlebis saerTaSoriso dRe<br />

likuri saavadmyofos neiroreabilitaciis<br />

ganyofilebis organizebiT<br />

gamarTul sainformacio Sexvedraze<br />

eqimebma da fsiqologebma daavadebis<br />

specifikaze, Tanamdev problemebsa da<br />

samedicino daxmarebis aucileblobaze<br />

isaubres. autizmi gavrcelebis<br />

maRali sixSirisa da gansakuTrebuli<br />

specifikurobis gamo Sefasda, rogorc<br />

sazogadoebrivi jandacvis seriozuli<br />

krizisi da gamowveva. gaeros generalurma<br />

asambleam 2007 wlis 18 dekembers<br />

miiRo rezolucia da 2 aprili<br />

autizmis informaciis gavrcelebis<br />

msoflio dRed gamocxadda. 2007-2009<br />

wlebSi Catarebuli kvlevis mixedviT<br />

saqarTveloSi 110 bavSvidan 1 davadebulia<br />

autizmiT.<br />

studentTa konferencia „radiacia“<br />

studentTa samecniero centris<br />

organizebiT konferencia gaimarTa<br />

Temaze: `radiacia~. ganaTlebisa da<br />

mecnierebaTa da sainJinro-teqnologiuri<br />

fakultetebis studentebma 18<br />

moxseneba warmoadgines radiaciis gamomwvev<br />

mizezebze, saqarTveloSi arsebul<br />

radioekologiur mdgomareobaze,<br />

radioaqtiuri fonis gavrcelebasa da<br />

mis Sedegebze. axalgazrdebi radiaciis<br />

Temaze diskusiebs sajaro skoleb-<br />

Sic moewyoben da TavianT moxsenebebs<br />

moswavleebsac gaacnoben.<br />

regionuli seminari teqnologiebis gadacemis sakiTxebze<br />

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio<br />

organizaciis (ismo/WIPO) da saqarTvelos<br />

inteleqtualuri sakuTrebis<br />

erovnuli centris organizebiT<br />

TbilisSi, sastumro ,,holidei inSi~, 11-12<br />

aprils regionuli seminari gaimarTa.<br />

msoflios 18 qveynis warmomadgenelebma<br />

gardamavali ekonomikis qveynebSi<br />

teqnologiebis gadacemis problemebis<br />

Sesaxeb imsjeles. seminarSi SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

reqtoris moadgile samecniero<br />

dargSi, asocirebuli profesori na-<br />

Tia wiklaSvili da strategiuli ganviTarebisa<br />

da sagareo urTierTobaTa<br />

departamentis wamyvani specialisti<br />

liliT meloian-futkaraZe monawileobdnen.<br />

inteleqtualuri sakuTrebis<br />

msoflio organizaciis (ismo/WIPO)<br />

da saqarTvelos inteleqtualuri sakuTrebis<br />

erovnuli centris xelmZ-<br />

RvanelebTan konsultaciebis Semdeg<br />

daisaxa mWidro TanamSromlobis<br />

mimarTulebebi, romelic xels Seuwyobs<br />

bsu-s mecnierebisa da profesormaswavleblebis<br />

kvlevebis popularizaciasa<br />

da komercializacias.<br />

studentTa dasaqmebis municipaluri programis wardgineba<br />

baTumis meriis axalgazrdobis<br />

saqmeTa ganyofilebis ufrosma Tamaz<br />

darCiZem baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis studentebs<br />

studentTa dasaqmebis mu-<br />

nicipaluri programa warudgina.<br />

programis farglebSi qalaqis avtorizebuli<br />

umaRlesi saganmanaTleblo<br />

dawesebulebebis 500 socialurad<br />

daucveli, oboli, devnilis<br />

statusis mqone, warCinebuli studenti<br />

dasaqmdeba da 200-larian<br />

anazRaurebas miiRebs. programis<br />

pirveli etapi ivnisSi daiwyeba da<br />

axalgazrdebi yovel SabaT-kviras<br />

sanapiro zolis, qalaqis calkeuli<br />

ubnebis dasufTavebisa da gamwvanebis<br />

aqciebSi miiReben monawileobas.<br />

dasaqmebis msurvelTa registracia<br />

17 aprils daiwyeba da monawileebi<br />

100-quliani sistemiT, umaRlesi saswavleblisTvis<br />

dadgenili kvotis<br />

gaTvaliswinebiT SeirCevian.<br />

frankofoniis dRe universitetSi<br />

frankofoniis saerTaSoriso dRis<br />

farglebSi SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis saaqto darbazSi<br />

Sveicariuli jguf ,,AAliose~-is<br />

koncerti gaimarTa. jgufis wevrebma<br />

franguli Sansonisa da tradiciuli<br />

rokis gaerTianebiT Seqmnili musika<br />

Seasrules. koncerts studentebTan<br />

da profesor-maswavleblebTan erTad<br />

saqarTveloSi Sveicariis saelCos<br />

warmoamdgenlebi eswrebodnen. saqarTveloSi<br />

Sveicariis elCis moadgilem<br />

anita Sluxter rotim umaRles saganmanaTleblo<br />

dawesebulebas saCuqrad<br />

frangulenovani wignebi gadasca.<br />

Ria leqcia Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />

diagnozi da mkurnaloba~<br />

petre sarajiSvilis saxelobis nevrologiis<br />

institutis mecnier-Tanam-<br />

Sromelma aleko WikaZem Ria leqcia<br />

waikiTxa Temaze: ,,Zilis apnoes sindromi:<br />

diagnozi da mkurnaloba~.<br />

cnobilma mecnierma SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis studentebs<br />

Zilis apnoes sindromis gamomwvevi<br />

faqtorebi, masTan asocirebuli<br />

garTulebebi da ZiriTadi simptomebi<br />

gaacno.<br />

universitetSi dedaenis dRe ramdenime RonisZiebiT aRiniSna<br />

dedaenis dRe baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universiteteSi<br />

tradiciulad ramdenime RonisZiebiT<br />

aRiniSna. profesor-maswavleblebma da<br />

programis `studentTa SeRavaTebi swavlis safasurSi~”<br />

Sedegebis prezentacia<br />

SoTa rusTavelis darbazSi specialuri<br />

saswavlo socialuri programis<br />

`studentTa SeRavaTebi swavlis<br />

safasurSi~ Sedegebis wardgineba<br />

gaimarTa. programaSi monawileobdnen<br />

warCinebuli, socialurad daucveli,<br />

oboli, mravalSviliani ojaxis wevrebi,<br />

devnileb, saqarTvelos teritoriuli<br />

mTlianobisaTvis brZolaSi<br />

daRupulTa Svilebi da SezRuduli<br />

SesaZleblobis mqone studentebi. 67<br />

monawilidan 2011-2012 saswavlo wlis<br />

meore semestris swavlis safasurSi<br />

SeRavaTi miiRo 44 axalgazrdam (20<br />

studenti - 100%-iani, 3 studenti -<br />

70%-iani da 21 studenti - 50%-iani).<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetSi gamarTul Sexvedraze<br />

reqtori, profesori alioSa bakuriZe<br />

da germaniis iulixis kvleviTi<br />

centris birTvuli fizikis institutis<br />

wamyvani mecnieri andro kaWarava erTo-<br />

studentebma umaRlesi saganmanaTleblo<br />

dawesebulebidan transparantebiT msvleloba<br />

moawyves da ilia WavWavaZis Zegli<br />

gvirgviniT Seamkes. leqtorebma da mwerlebma<br />

1978 wlis 14 aprilis movlenebi<br />

gaixsenes da mSobliuri enis siwmindis<br />

dacvis mniSnelobaze isaubres,<br />

xolo studentebma dedaenisadmi miZ-<br />

Rvnili leqsebi waikiTxes. ganaTlebisa<br />

da mecnierebaTa fakultetis qarTuli<br />

filologiis departamentis organizebiT<br />

samecniero konferencia gaimarTa<br />

Temaze: `swormetyveleba da akademiuri<br />

wera~. dargis specialistebma stilTa<br />

aRrevaze, akademiuri weris swavlebis<br />

aucileblobaze, qarTuli enis uflebebis<br />

dacvasa da sxva aqtualur sakiTxebze<br />

imsjeles.<br />

warmogidgenT dafinansebuli studentebis<br />

raodenobs fakul-tetebis<br />

mixedviT:<br />

l ganaTlebisa da mecnierebis<br />

fakulteti - 21 studenti;<br />

l socialur mecnierebaTa, biznesisa<br />

da samarTalmcodneobis fakulteti<br />

- 11 studenti;<br />

l turizmis fakulteti - 3 studenti;<br />

l sainJinro-teqnologiuri fakulteti<br />

- 9 studenti;<br />

socialurad daucveli, warCinebuli<br />

studentebis dasaxmareblad studentTa<br />

mxardaWerisa da momsaxurebis<br />

samsaxuris organizebiT Catarda<br />

saqvelmoqmedo koncerti. profesormaswavleblebisa<br />

da administraciis<br />

SemowirulobiT Segrovda 7 420 lari,<br />

xolo studenturi TviTmmarTvelobis<br />

iniciativiT - 1 445 lari. Semosuli<br />

TanxiT dafinansda 15 studentis swavlis<br />

safasuri.<br />

universitetis sapatio doqtoris<br />

avTandil baraTaSvilis mxardaWeriT<br />

damatebiT dafinansda 10 000 laris<br />

odenobiT 15 studentis swavlis safasuri.<br />

sul 74 studentma miiRo saswavlo<br />

socialuri granti.<br />

qarTul-germanuli skola-seminari fundamentur<br />

mecnierebebSi<br />

blivi skola-seminaris Catarebis pirobebze<br />

SeTanxmdnen. „qarTul-germanuli<br />

skola-seminari fundamentur mecnierebebSi“<br />

umaRles saganmanaTleblo dawesebulebaSi<br />

13-17 agvistos gaimarTeba<br />

da masSi monawileobis miReba bakalavrebs,<br />

magistrantebsa da doqtorantebs<br />

SeeZlebaT. sazafxulo skolis mizania<br />

rusTavelis fondisa da iulixis kvlevi-<br />

Ti centris saganmanaTleblo konkursis<br />

monawile axalgazrda mecnierebis Ser-<br />

Ceva. mkvlevrebs SesaZlebleoba eqnebaT<br />

germanuli kvleviTi centris samecniero<br />

bazaze gaecnon ganxorcielebul fundamentur,<br />

gamoyenebiTi xasiaTis kvleviT<br />

proeqtebs da gaiRrmaon samecniero potenciali.


„TiToeuli studentis kanonier uflebas davicavT“<br />

baTumis saxelmwifo universitetis<br />

studentur TviTmmarTvelobas<br />

axali Tavmjdomare hyavs. studentebma<br />

rusuli enisa da literaturis<br />

specialobis pirveli kursis<br />

studenti, uCa abramiSvili airCies.<br />

romelsac miaCnia, rom saqmis keTebis<br />

dros umTavresi pasuxismgeblobaa.<br />

dapirebebisagan Tavs ikavebs, Tumca<br />

amavdroulad studentebs hpirdeba,<br />

rom maT kanonier uflebebs daicavs.<br />

mas unda, rom universitetis studentur<br />

cxovrebaSi misi saTqmeli<br />

saqmiT gamoxatos.<br />

_ iqidan gamomdinare, rom<br />

pirveli kursis studenti xarT,<br />

gTxovT warudginoT sakuTari Tavi<br />

universitetis auditorias...<br />

_ me gaxlavarT uCa abramiSvili.<br />

warmatebiT davamTavre ba-<br />

Tumis #15 sajaro skola, Semdeg<br />

_ navigaciis instituti. gaviare<br />

samxedro savaldebulo samsaxuri<br />

da 2011 wlis erTiani erovnuli<br />

gamocdebiT Caviricxe baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi.<br />

amJamad ganaTlebisa<br />

da mecnierebaTa fakultetis studenti<br />

var.<br />

_ samomavlod sad warmogidgeniaT<br />

sakuTari Tavi?<br />

_ aRniSnul fakultetze swavla<br />

zogadad Cemi survili iyo. bakalavriatis<br />

saswavlo kursis gavlis<br />

Semdeg miRebuli codna, garkveuli<br />

gamocdileba da SeZenili unar-<br />

Cvevebi ganapirobebs Cems Semdgom<br />

nabijs karieruli TvalsazrisiT.<br />

ar gamovricxav imasac, rom samomavlod<br />

sxva sferoSi ganvagrZo moRvaweoba,<br />

Tumca zogadad vfiqrob,<br />

rom sadac da romel sferoSic vi-<br />

muSaveb, minda viyo warmatebuli<br />

aramarto Cemi, aramed Cemi qveynis<br />

sakeTildReod. ZiriTadad ase warmomidgenia<br />

Cemi saqmianoba...<br />

_ rogor fiqrobT, pirvelkurse-<br />

li studentisTvis es yvelaferi ar<br />

aris rTuli?<br />

_ am cxovrebaSi ioli namdvilad<br />

araferi ar aris, miT<br />

ufro pirvelkurselisTvis, magram<br />

vfiqrob, rom mTavari mondomeba<br />

da saqmis keTebis survilia. Tuki<br />

geyvareba Seni saqme, ris keTebasac<br />

gadawyvet da geqneba garkveuli<br />

pasuxismgeblobis unaric, SeuZlebeli<br />

da miuRweveli araferia.<br />

Cemma mcire cxovrebiseulma gamocdilebam<br />

gamabedvina is, rom<br />

im universitetis studenti gavxdi,<br />

romelSic ganaTlebis miReba<br />

Cemi ocneba iyo. pirveli dRidanve<br />

gamiCnda imis survilic, rom aq-<br />

tiurad CavrTuliyavi studentur<br />

cxovrebaSi. maqsimalurad Sevecdebi<br />

universitetis studentur<br />

cxovrebaSi Cemi saTqmeli Cemive<br />

saqmiT Rirseulad vTqva.<br />

_ rogor SeafasebdiT dRevandeli<br />

studenturi TviTmmarTvelobis<br />

gunds?<br />

_ vfiqrob, misasalmebelia<br />

is, rom gundi ZiriTadad dakompleqtebulia<br />

akademiurad warmatebuli<br />

studentebiT. umetes maTgans<br />

aqvs sauniversiteto cxovrebaSi<br />

garkveuli gamocdileba; isini<br />

iCenen axal-axal iniciativebsac.<br />

rac mTavaria, aris TanamoazreTa<br />

Zlieri gundi.<br />

_ Tanatolebs ras urCevT?<br />

_ Tanatolebs, pirvel rigSi,<br />

vurCev maqsimalurad iyvnen swavlaze<br />

orientirebuli da aqtiurad<br />

CaerTon rogorc sauniversiteto,<br />

aseve qalaqis da regionis sazogadoebriv<br />

cxovrebaSi.<br />

_ rogor fiqrobT, riT daimsaxureT<br />

Tanatolebis ndoba?<br />

_ rac yvelaze metad miWirs, es<br />

aris sakuTar Tavze saubari, magram<br />

namdvilad vici, rom var erTguli,<br />

megobruli da kargad maqvs gaTa-<br />

visebuli gaWirvebaSi myof adamians<br />

gverdSi rom unda davudge.<br />

_ universitetis studenturi<br />

TviTmmarTvelobisa da studentebis<br />

urTierToba saintereso<br />

sakiTxia. ras hpirdebiT maT?<br />

_ me namdvilad Tavs Sevikaveb<br />

yovelgvari dapirebisgan, magram<br />

pirveli nabijebi, rac Cven TviTmmarTvelobaSi<br />

gadavdgiT, iqiTken<br />

aris mimarTuli, rom yvela studentis<br />

kanonier uflebas davicavT<br />

da maT satkivars gaviTavisebT.<br />

_ axali wevrebiT dakompleqtebul<br />

TviTmmarTvelobaSi konkretuli<br />

cvlilebebi xom ar igegmeba?<br />

_ Cven vgegmavT cvlilebebs,<br />

raTa TviTmmarTvelobis wevrebis<br />

funqcia gaizardos da Tavisi<br />

sityva Tqvan universitetis<br />

fakultetebisa da warmomadgenlobiTi<br />

sabWos gadawyvetilebis miRebaSi.<br />

_ rogoria baTumis universitetis<br />

axladarCeuli studenturi<br />

TviTmmarTvelobis Tavmjdomaris<br />

samomavlo gegmebi, miznebi<br />

da amocanebi...<br />

_ samomavlo gegmebs TandaTan<br />

vayalibebT studentebTan yoveldRiuri<br />

Sexvedrebidan gamomdinare.<br />

studentebTan Sexvedra,<br />

saubari, mogvcems erTgvar suraTs,<br />

ra miznebi aqvT, ra problemebi<br />

awuxebT, ra iniciativebi, ideebi<br />

aqvT da risi gakeTeba surT.<br />

gvaqvs prioritetebi da maT Soris,<br />

vfiqrob, erT-erTi umTavresi<br />

aris socialurad daucveli studentebis<br />

mxardaWera da SeZlebisdagvarad<br />

studentTa dasaqmebis<br />

xelSewyoba.<br />

aprili<br />

pirvelkurselis madloba<br />

maswavlebels<br />

maswavlebeli giuli mefariSvili<br />

qobuleTis #3 sajaro skola-<br />

Si II-IV klasebSi maswavlida. axla me<br />

universitetis II kursis studenti<br />

var da minda madloba gadavuxado<br />

gaweuli RvawlisaTvis.<br />

Zvirfaso giuli maswavlebelo,<br />

Tqven maswavleT deda ena, SemayvareT<br />

ai-ia, maswavleT Rrublebidan<br />

dedamiwaze umtkivneulod daSveba.<br />

TqvenSi vkiTxulob aTasjer gadaSlil<br />

da codniT savse wignebs.<br />

TqvenSi me vxedav imedian mzis sxivs,<br />

swavliT gasavlel uamrav biliks,<br />

TqvenSi me vafaseb usazRvro<br />

dumils, gonebiT SemuSavebul gegmebs,<br />

TqvenSi miyvars roca gaiZaxiT<br />

„ai iaa“ Cveni samSoblo. me<br />

miyvars TqvenSi Tqveni dumilis<br />

Secnoba. iciT, ramdenjer minatria<br />

Tqvennairi vyofiliyavi? Tqven xom<br />

TvalebiT saubrobT, mimoxvriT,<br />

saqmiT, dumiliT aSuqebT zrdilobas,<br />

Tavazianobas da Rirsebas.<br />

adre ver vxdebodi ratom iyaviT<br />

qalbatoni giuli meoTxe klasis<br />

moswavlisaTvis aseTi misabaZi da<br />

dasafasebeli pedagogi. axla ki ian<br />

amos komenskis mier SemuSavebuli<br />

ganaTlebuli adamianis daxasiaTebas<br />

gavecani. 9 wlis Semdeg Tvalwin<br />

isev Tqveni zmaneba damidga. mivxvdi,<br />

ratom meubnebodiT bavSvobaSi<br />

_ dumils oqros fasi aqvso, es<br />

oqro ki adamiania da ara materiao,–<br />

maSin am sityvebze meRimeboda,<br />

axla ki rodesac realobis<br />

winaSe davdeqi, mivxvdi, rom Tqveni<br />

winaswari saRi gansjis Sedegad bevri<br />

ram SemZineT. Tqveni meSveobiT<br />

viswavle, sasowarkveTilebas rom<br />

ar mivece, Tu saqme ar gamodis,<br />

piriqiT, is Tavidan unda gavake-<br />

To. bevrjer dumiliT gisaubriaT<br />

CemTan, romelsac arafrad vTvlidi<br />

adre. axla ki msurs viswavlo<br />

yvela oqroze Zvirfasi dumili.<br />

minda viyo amasTanave ganaTlebuli<br />

aRmzrdelis ganaTlebuli aRzrdili.<br />

bolos ki minda, meoTxe<br />

klasSi rom leqsi mogiZRveniT im<br />

striqonebiT mogeferoT:<br />

`Semaswavle ani-bani<br />

Semayvare deda-ena<br />

sul akvanze amiyvave<br />

samSoblo da Cveni rwmena<br />

dumils mirCev?<br />

ratom deda?<br />

ganaTlebiT ra var neta?<br />

me miyvarxar ise, rogorc<br />

samSoblo da Cemi deda.<br />

Tqven maswavleT Cemi ena<br />

mtkice, mtkice nebisyofa<br />

dumils unda kacis ena<br />

es ar aris Cveni rwmena~?<br />

Tamar ZirkvaZe,<br />

ganaTlebisa da mecnierebaTa<br />

fakulteti,<br />

I kursi


aprili<br />

bzoba!<br />

marTlmadidebluri eklesia didmarxvis meeqvse<br />

kvira dRes zeimobs macxovris ierusalim-<br />

Si didebiT Sesvlas, rasac qristianebi baiaobas<br />

anu bzobas uwodeben. es gaxlavT TormetTagan<br />

rogorc pirveli moZravi dResaswauli, romelic<br />

yovelTvis emTxveva brwyinvale aRdgomis<br />

wina kvira dRes.<br />

`eri mrvali, romel-igi mosrul iyvnes dResaswaulsa<br />

mas, rameTu esma, viTarme ieso movals<br />

ierusalemd, moiRes rtoebi danakadis kudTagan<br />

da ganvides migebebad misa, RaRadebdes da ityode:osana!<br />

kurTxeul ars momavali, meufe israelisai!~,<br />

_ ase aRwers ioane maxarebeli macxovris<br />

ierusalimSi didebiT Sesvlis ambavs.”<br />

ubralo xalxma ierusalimSi sazeimo Sexvedra<br />

mouwyo ufals. es daxvedra adamianTa<br />

yvelaze wminda, wrfeli grZnobebis uecari<br />

gamoxatuleba iyo. ase xdeba, roca adamiani<br />

xarobs RvTis didebulebisa da misTa sakvirvelTa<br />

saqmeTa gamo.<br />

rodesac macxovari miuaxlovda vaTaniis mTas,<br />

romelsac zeTisxilis mTa ewodeba, ori mowafe<br />

uaxloes sofelSi gaagzavna, raTa mieyvanaT misTvis<br />

SesasvlelSive dabmuli viri da CoCori, romlis<br />

zurgzec jer aravin mjdariyo, mociqulebma<br />

brZaneba Seasrules.es yvelaferi imisTvis moxda,<br />

rom asrulebuliyo winaswarmetyveleba zaqariasi:<br />

`da pova ieso viri da dajda mas zeda, vi-<br />

Tarca weril ars: nu geSinin, asulo sionisao!<br />

aha esera, meufe Seni movals Senda da ze igi<br />

kicvsa virisasa~ (ioane 12,14-15).<br />

bzis an palmis mSvenierebiT eklesia ufro<br />

cxovlad gamoxatavs uflis didebiT Sesvlas<br />

ierusalimSi. RmerTi yvela CvenTagans sTxovs,<br />

sulierad Seegebos mas, samoslis nacvlad guli<br />

gaufinos meufes, mxurvale locva da Tayvaniscema<br />

ki bzis totebiviT miarTvas da ise miiRos<br />

ufali sakuTar sulSi.<br />

didi xuTSabaTi!<br />

did xuTSabas wminda eklesia aRniSnavs saxarebiseul<br />

movlenas, _ saidumlo serobas,<br />

rodesac macxovarma wesad dado wminda ziarebis<br />

saidumlo.<br />

ufalma Tavis amqveyniuri cxovrebis<br />

ukanaskneli saRamo mowafeebTan erTad gaatara.<br />

ebraelebi zeimobdnen paseqis dResaswauls,<br />

rodesac egviptis tyveobidan gaTavisufldnen.<br />

dResaswaulis wina saRamos, mzis Casvlis Semdeg.<br />

ojaxis ufrosi erTi wlis batkans klavda,<br />

mTlianad wvavda da ojaxTan erTad Seeqceoda.<br />

raki ufalma icoda, rom Tavi paseqis dResaswaulze<br />

unda Seewira, seroba swored wina<br />

dRes, xuTSabac gamarTa. ufalma petre da ioane<br />

gagzavna da uTxra, rom ierusalimis kariWes-<br />

Tan kokiT mimavali kaci SexvdebodaT. saxlSi,<br />

romelic igi Sevidoda, patroni maTTvis gamzadebul<br />

oTaxs daaxvedrebdaT.<br />

saRamos ufali mociqulebTan erTad mivida<br />

im saxlSi. ufalma jer saTiTaod dabana maT<br />

fexi da roca paseqis saWmelad dasxdnen, macxovarma<br />

mowafeebs amcno, rom erT-erTi maTgani<br />

gascemda. mociqulebi gaognebulni ekiTxebodnen,<br />

vin iqneboda gamcemi, radgan uflisadmi<br />

erTgulebaSi eWvi aravis epareboda, magram<br />

swamdaT, rom ufalma maTi gulisnadebi maTze<br />

ukeTesad icoda. macxovrisgan farulad mxilebulma<br />

iudam ar SeimCnia da kadnierad ikiTxa,<br />

vin iqneboda gamcemi, razec pirdapir macxovarma<br />

upasuxa rom swored is iyo gamcemi. paseqis<br />

dasrulebis Semdeg ufalma aiRo puri, akurTxa,<br />

gatexa, mowafeebs saWmelad misca da uTxra:”`ese<br />

ars xorci Cemi TqvenTvis mocemuli, ams hyofdeT<br />

mosaxsenieblad Cemda~. Semdeg aiRo sasmisi,<br />

misca maT da uTxra:”suT amisgan yovelTa: `ese<br />

ars sisxli Cemi axlisa aRTqumisa, mrvalTaTvis<br />

daTxeuli misateveblad codvaTa”_ amiT<br />

daawesa ufalma erT-erTi udidesi saidumlo<br />

_ ziareba.<br />

saxarebis mixedviT ziarebis gareSe cxoneba<br />

SeuZlebelia. Rirseulad miRebuli uflis<br />

sisxli da xorci demonebs ganagdebs Cvengan da<br />

mcvelad angelozebs uxmobs.<br />

aRdgoma!<br />

<strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! WeSmaritad <strong>aRsdga</strong>! aRdgoma<br />

12 sauflo dResaswauls Soris yvelaze<br />

mniSvnelovania. am dRes <strong>qriste</strong> mkvdreTiT <strong>aRsdga</strong><br />

da adamianebi pirvelqmnili codvisgan<br />

daixsna. mxolod amis Semdeg gaiRo adamianebisTvis<br />

samoTxis bWe. adamianis modgmis mxsnelad<br />

movlenilma macxovarma golgoTas mTaze<br />

jvarTan erTad kacobriobis codva zida.<br />

aRdgomas win yvelaze mZime da didi marxva<br />

uswrebs. dResaswaulis Sesaxvedrad morwmuneebi<br />

sulierad emzadebian. aRdgomamde erTi<br />

kviriT adre bzobaa _ anu <strong>qriste</strong>s ierusalim-<br />

Si didebiT SebrZanebas zeimoben. orSabaTidan<br />

ki vnebis kvireuli iwyeba.<br />

vnebis kvireulSi TiToeuli dRe garkveuli<br />

mniSvnelobis matarebelia. gansakuTrebiT<br />

gamoiyofa xuTSabaTi dRe, romelic saidumlo<br />

serobis dRea, rodesac macxovris ziarebis<br />

saidulos awesebs da wiTel paraskevs<br />

_ <strong>qriste</strong>s jvarcmis dRes. es yvelaze, mZime<br />

dRea TiToeuli qristianisaTvis. paraskevobiT<br />

wiTlad Rebaven kvercxebs, rac macxovris mier<br />

CvenTvis daRvrili sisxlis simboloa.<br />

vnebis kvireulis mZime dReebis dagvir-<br />

gvinebaa kvira _ macxovris brwyinvale aRdgomis<br />

dResaswauli, dRe, romelic nebismieri<br />

morwmunisaTvis udidesi sixarulis momtania.<br />

aRdgoma udidesi moZravi qristianuli<br />

dResaswauli macxovris aRdgoma gazafxulze,<br />

axali stili 4 aprilisa da 8 maiss Soris aRiniSneba.<br />

es udidesi mniSvnelobis dRea. oTxive<br />

saxarebis Tanaxmad, ebraelTa paseqze, paraskev<br />

dRes <strong>qriste</strong>s ierusalimSi, golgoTaze jvars<br />

acves, sami dRis Semdeg ki macxovari mkvdreTiT<br />

<strong>aRsdga</strong>. aRdgomis Rames, rodesac yvela taZar-<br />

Si sadResaswaulo wirva-locva aRevlineba, eri<br />

da beri mouTmenlad elis cecxlis CamobrZane-<br />

bas. uamravi adamiani aeroportSi mouTmenlad<br />

eloda udidesi siwmindis xilvas. sasuliero<br />

da saero delegacias, romelmac ierusalimidan<br />

cecxli CamoabrZana, miegebnen mlocvelebi da<br />

sanTlebi zeciuri cecxliT gaaCiraRdnes.<br />

gverdi moamzada<br />

Jurnalistikis specialobisI<br />

II kursis magistrantma<br />

gvanca sabaSvilma


pedagogikas sxva dargis<br />

mecnierebaTagan misi sayovelTao–saxalxo<br />

mniSvneloba<br />

gamoarCevs. igi, rogorc<br />

aRzrdis mecniereba da rogorc<br />

aRzrdis xelovneba<br />

aucilebeli codnis dargia<br />

imaTTvis, visac yoveldRiuri<br />

urTierToba aqvs meore<br />

adamianTan. pedagogika _<br />

es aris mecniereba yvelasaTvis.<br />

misi warmoSoba da<br />

srulyofa cxovrebis karnaxiT<br />

aris ganpirobebuli.<br />

mas Semdeg, rac sakacobrio<br />

civilizaciis gariJraJze<br />

aucilebeli gaxda mozardi<br />

TaobisaTvis ufrosi Taobis<br />

cxovrebiseuli gamocdilebis<br />

gadacema, Caisaxa<br />

da dRemde intensiurad vi-<br />

Tardeba pedagogikuri azrovneba.<br />

Tavdapirvelad pasuxi<br />

unda gaeces kiTxvas: vis<br />

unda vaswavloT, vin aris<br />

aRzrdis sagani? Semdeg ki<br />

_ ra vaswavloT axalgazrdobas?<br />

(da aramarto axalgazrdobas).<br />

mecnieruli pedagogikis<br />

fuZemdebelma, ian amos<br />

komenskim aRzrdis gareSe<br />

darCenili adamiani araorazrovnad<br />

Seadara mouSinaurebul<br />

mtacebel cxovels.<br />

mkvlevari sagangebod<br />

werda adamianSi pirovnebis<br />

aRzrdis aucileblobaze:<br />

`adamiani aris yvelaze<br />

ufro mSvidi, yvelaze Rv-<br />

Taebrivi suldgmuli, Tu<br />

igi moSinaurebulia WeSmariti<br />

aRzrdiT. da Tu mas<br />

ar miuRia aRzrda, an yalbi<br />

aRzrda miiRo, maSin is<br />

aris yvelaze ufro veluri<br />

im cxovelTa Soris, romlebsac<br />

dedamiwa warmoSobs~<br />

(didi didaqtika, VI, 6).<br />

pirovnebis cvalebadi<br />

sulieri samyaros aRzrdis<br />

sirTuleze msjelobs k.d.<br />

uSinski Tavisi saetapo<br />

naSromis _ `adamiani aRzrdis<br />

sagani~ winasityvaoba-<br />

Si: `aRmzrdeli unda cdilobdes<br />

gaicnos adamiani,<br />

rogorc is aris namdvilad,<br />

yvela misi susti mxariTa<br />

da mTeli misi sidiadiT,<br />

yvela misi yoveldRiuri<br />

wvrilmani saWiroebiT da<br />

didi sulieri moTxovnilebiT.<br />

aRmzrdeli unda icnobdes<br />

adamians ojaxSi,<br />

sazogadoebaSi, xalxSi, adamianobasa<br />

da Tavis sindis-<br />

Tan ganmartoebaSi; yvela<br />

asakSi, yvela klasSi, yvela<br />

mdgomareobaSi, sixarulsa<br />

da mwuxarebaSi, didebasa<br />

da damcirebaSi, ZalTa si-<br />

Warbesa da avadmyofobaSi,<br />

ganusazRvrel imedebSi<br />

da momakvdavis sarecelze,<br />

rodesac adamianis sanugeSo<br />

sityva ukve uZluria.<br />

igi unda icnobdes yvelaze<br />

binZur da yvelaze diad moqmedebaTa<br />

aRmZvrel mizezebs,<br />

danaSaulebrivi da diadi<br />

azrebis Casaxvis istorias,<br />

yovelgvari gatacebisa da<br />

yovelgvari xasiaTis ganvi-<br />

Tarebis istorias. mxolod<br />

maSin SeeZleba mas amowuros<br />

adamianis bunebis wiaRidan<br />

aRmzrdelobiTi gavlenis<br />

saSualebani _ es saSualebani<br />

ki uaRresad didia.<br />

miuxedavad amisa, peda-<br />

gogikis saxelmZ-<br />

RvaneloebSi fexi<br />

ver moikida aRzrdis<br />

sagnis Tanmimdevrulma<br />

kvleva–<br />

Ziebam. arada, Tavis<br />

droze (XVII sauk.) ian<br />

amos komenskis arc<br />

es sakiTxi dautovebia<br />

uyuradRebod<br />

da ganTqmul `did<br />

didaqtikaSi~ sagangebod<br />

miuTi-<br />

Ta, rom adamianSi<br />

pirovnebis aRzrdiswarmatebisaTvis<br />

aucilebelia<br />

aRsazrdelis winaswari,<br />

yovelmxrivi<br />

Seswavla. amasTan<br />

dakavSirebiT is<br />

mimarTavs analogias:<br />

`xarati sanam<br />

gamoaxaratebdes rames,<br />

jer xes culiT<br />

gaTlis; mWedeli<br />

sanam Seudgebodes<br />

rkinis Wedvas, jer<br />

mas daarbilebs;<br />

feiqari sanam matylisagan<br />

morTavdes<br />

Zafs, gaakeTebdes qsels da<br />

qsovas Seudgebodes, jer<br />

mas gawmends, garecxavs, gapentavs;<br />

mewaRe sanam fexsacmels<br />

Sekeravdes, jer tyavs<br />

daamuSavebs, gaWimavs, moasworebs;<br />

magram vin aqcevs<br />

yuradRebas imas, rom amave<br />

wesiT, sanam moswavles mecadineobas<br />

daawyebinebdes,<br />

maswavlebelma jer unda<br />

aRuZras mas swavlis survili,<br />

Seuqmnas swavlis unari<br />

da ise daarigos, rom<br />

yvelaferSi Tavis xelmZRvanels<br />

ujerebdes?~.<br />

i.a.komenski antipedagogiurad<br />

miiCnevs praqtikas,<br />

roca maswavlebeli iqidan<br />

iwyebs swavla–aRzrdas, ra<br />

mdgomareobaSic poulobs<br />

igi Tavis moswavles da ma-<br />

Sinve Seudgeba muSaobas:<br />

swrafad Zerwavs, swrafad<br />

Wedavs, swrafad pentavs,<br />

swrafad qsovs, swrafad<br />

moargebs Tavis kalapots<br />

da surs igi Cqara gaprialdes<br />

da brwyinavdes. da<br />

Tu es ucbad ar xdeba, rogorc<br />

es mas surs, maSin igi<br />

aRSfoTdeba xolme, yviris,<br />

mZvinvarebs, cofdeba. komenski<br />

svams kiTxvas: ,,gana sakvirvelia,<br />

rom aseT swavlas<br />

Tavs arideben da garbian?<br />

ufro gasakviri isaa, _<br />

dasZens i.a.komenski,–_ Tu<br />

vinmes SeuZlia aitanos ase-<br />

Ti swavla~.<br />

adamianSi pirovnebis aRzrdis<br />

farTomasStabiani<br />

problema dasva profesorma<br />

revaz balanCivaZem Tavis<br />

naSromebSi: `pedagogikis<br />

filosofiuri safuZvlebi~<br />

(Tb., 1997 w), `aRzrdis<br />

filosofiuri sakiTxebi~<br />

(krebuli „skolaSi saaRmzrdelo<br />

muSaobis aqtualuri<br />

problemebi“–Tb., 2000<br />

w.); `anTropologiuri pedagogika~<br />

(Tb., 2011 w).<br />

am naSromebis amosavali<br />

principia `adamianis~ gaazreba<br />

ori TvalsazrisiT: 1)<br />

adamiani, rogorc biologiuri<br />

arseba da 2) adamiani,<br />

rogorc moazrovne,<br />

zneobrivi, sulieri arseba.<br />

adamiani, rogorc biolo-<br />

giuri arseba, _–rogorc<br />

cxovelTa samyaros wevri,–<br />

_ ibadeba, izrdeba, vi-<br />

Tardeba da kvdeba. biologiuri<br />

arseba cocxlobs<br />

da amisaTvis mas sWirdeba<br />

kveba, bina, Cacma-daxurva,<br />

mkurnaloba. Sesabamisad, mas<br />

emsaxureba medicina, xolo<br />

mis arsebobas da ganviTarebas<br />

swavloben biologia da<br />

anatomia. adamiani, rogorc<br />

moazrovne, zneobrivi da<br />

sulieri arseba _– pirovneba-iwyeba<br />

iqidan, sadac igi<br />

kavSirs wyvets cxovelTa<br />

samyarosTan, prof. revaz<br />

balanCivaZis SexedulebiT,<br />

pirovneba ar aris arc<br />

`moazrovne~ da arc `iara-<br />

Ris mkeTebeli cxoveli~.<br />

cxoveli, yvela SemTxvevaSi,<br />

erTaderTi moTxovnilebiT<br />

cocxlobs–_„`minda~<br />

misi urTierToba garesamyarosTan<br />

ar Sordeba SegrZnebebis<br />

sferos. xolo<br />

pirovneba miRebuli aRzrda–<br />

ganaTlebis mixedviT cocxlobs<br />

da cxovrobs principiT<br />

`saWiroa~. Tu saWiroa,<br />

igi msxverplad gaiRebs sicocxlesac,<br />

riTac iwyeba<br />

da mTavrdeba cxoveli, _<br />

amitom pirovneba ver iqneba<br />

cxovelTa klasis warmomadgeneli.<br />

mxedvelobaSi ar<br />

gvyavs adamianTa iseTi tipebi,<br />

rogoric arian luarsab<br />

TaTqariZe da misi meuRle<br />

darejani (i.WavWavaZe _„`kacia–adamiani?!~).<br />

luarsabi<br />

da darejani imitom cocxloben,<br />

rom Wamon da imitom<br />

Wamen, rom icocxlon.<br />

mxedvelobaSi ar gvyavs arc<br />

iseTi adamiani, romelmac<br />

mamiseuli oroTaxiani binis<br />

dasasakuTreblad daiqirava<br />

mkvleli da fuli<br />

gadauxada mamis, disa da<br />

17 wlis disSvilis dasaxocad<br />

(telearxi `imedis~ 2011<br />

w. 5 oqtombris siuJeti).<br />

amgvari arsebebis principia<br />

`minda~, `mSia~, `mwyuria~ da<br />

isini arafriT gansxvavdebian<br />

cxovelisagan imitom,<br />

rom maT qcevas adamianuri<br />

goni ar warmarTavs. prof.<br />

revaz balanCivaZe wers:<br />

,,goni metia, vidre fsiqika~,<br />

`pirovneba aris gonieri<br />

arseba~. rodis<br />

yalibdeba adamianSi<br />

pirovneba? _<br />

cxadia, maSin, roca<br />

igi kavSirs wyvets<br />

cxovelTan–askvnis<br />

avtori.<br />

aRzrdis Sedegad<br />

adamianSi pirovnebis<br />

Camoyalibeba xangrZlivi<br />

procesia<br />

da Cven SedarebiT<br />

gvian vxvdebiT bavSvebSi<br />

pirovnuli<br />

Rirsebebis pirvelad<br />

gamovlinebebs,<br />

kerZod, mas Semdeg<br />

roca bavSvi iwyebs<br />

metyvelebas da<br />

axerxebs sakuTari<br />

survilebis, ganwyobilebebis<br />

sityviT<br />

gadmocemas. axalSobilis<br />

pirovnebad<br />

Camoyalibeba ki<br />

dedis pirveli mialersebidaniwyeba.<br />

dedis alersi<br />

CvilSi siyvaruls<br />

badebs, siyvaruliT<br />

avsebs mis arsebas. Sesabamisad,<br />

`aRus~ periodis Semdeg<br />

metyvelebasac swored<br />

sayvareli adamianebis dasaxelebis<br />

warmoTqmiT iwyebs.<br />

dedis alersi kargi aRmzrdelia.<br />

alersis pedagogika,<br />

jerjerobiT kargad ar<br />

gvaqvs damuSavebuli. Jan-Jak<br />

ruso Tavis droze (XVIII s.)<br />

amis aucileblobaze mianiSnebda,<br />

roca moiTxovda, rom<br />

Cvili aucileblad dedis<br />

rZiT ekvebaT. dedis alersidan<br />

iwyeba siyvaruli. am siyvaruls<br />

efuZneba pirovnebis<br />

aRzrda. mxolod siyvaruls<br />

SeuZlia marTos cxovelisagan<br />

gansxvavebuli adamianis<br />

cvalebadi buneba, saidanac<br />

kargi aRzrdiT SeiZleba angelozi<br />

aRizardos, xolo<br />

yalbi aRzrdiT mxolod<br />

daundobeli satana. lomis<br />

lekvi, Tu ar daiRupa, srulfasovan<br />

lomad Camoyalibdeba<br />

da iqneba daundobeli mtacebeli,<br />

magram sworad SeniSnavs<br />

prof. revaz balanCivaZe,<br />

_ adamianis Svili aseT garantias<br />

ar iZleva, radgan<br />

igi azrovnebs. da ai, am<br />

problemis garkveviT iwyeba<br />

`anTropologiuri pedagogika~,<br />

romelic, Cveni azriT,<br />

axal Tvalsazriss aviTarebs<br />

pedagogikuri mecnierebis<br />

kardinaluri sakiTxebis Sesaxeb–adamianSi<br />

pirovnebis aRzrda,<br />

pirovnebis sicocxlis<br />

sazrisi, pirovnebis adgili<br />

mecnierul-teqnikuri revoluciiT<br />

warmoqmnil sinamdvileSi;<br />

amasTan dakavSirebiT<br />

avtors safuZvlianad<br />

Semoaqvs mecnierul brunvaSi<br />

„adamianis gaucxoebis“<br />

problema, rogorc safrTxe<br />

sazogadoebisaTvis. yvela<br />

es problema dakavSirebulia<br />

umTavresTan _–`adamiani-SesaZlebloba~<br />

rogor<br />

vaqcioT aRzrdiT `adamiansinamdviled~.<br />

TavisTavad am<br />

xangrZliv process avtorma<br />

SeurCia uaRresad gonebamaxvilurikriteriumi–gaucxoeba,<br />

rac prof. revaz balan-<br />

CivaZis ganmartebiT, aris<br />

`adamianis iseTi mdgomareoba,<br />

roca igi Tavis WeSmarit<br />

aprili<br />

axali Tvalsazrisi aRzrdis sagnis Sesaxeb<br />

arss ver axorcielebs, an ar<br />

aris is, rac ar unda iyos~<br />

da iqve dasZens: `gaucxoebis<br />

fenomeni, gaucxoebis faqti<br />

adasturebs, rom aRzrdis<br />

gareSe „adamiani-SesaZlebloba~<br />

`adamian-sinamdviled<br />

ver iqceva, rameTu yoveli<br />

SesaZlebloba ver iqceva<br />

sinamdviled~.<br />

am problemebis gadasawyvetad<br />

pedagogika ver Caiketeba<br />

sakuTar CarCoebSi;<br />

igi mWidrod unda iyos<br />

dakavSirebuli Tanamedrove<br />

filosofiasTan, fsiqologiasTan;<br />

optimalurad unda<br />

moimarjvos mecnieruli kvlevis<br />

ultraTanamedrove<br />

meTodebi da meTodologia,<br />

magram pedagogika imTaviTve<br />

iqneba ganwiruli warumateblobisaTvis,<br />

Tu igi ar<br />

ganviTardeba, rogorc Tanamedrove<br />

mecniereba. amas-<br />

Tan dakavSirebiT dazustebas<br />

moiTxovs pedagogikis,<br />

rogorc mecnierebis, xasiaTi:<br />

igi marTla empiruli<br />

mecnierebaa Tu analitikuri.<br />

am sakiTxs prof. revaz<br />

balanCivaZe exeba 1997<br />

wels gamoqveynebul `pedagogikis<br />

filosofiuri<br />

safuZvlebSic~ da 2011 wels<br />

gamoqveynebul `anTropologiur<br />

pedagogikaSic~.“`pedag<br />

ogikis filosofiur safuZvlebSi~<br />

avtori xazgasmiT<br />

wers: `aRzrda marTlac empiriuli<br />

saqmianobaa, magram<br />

pedagogika ar aris da arc<br />

SeiZleba iyos empiriuli<br />

mecniereba~ (gv. 29). `raki<br />

is mecnierebaa, empiriuli<br />

ar SeiZleba iyos~ (iqve).<br />

igive sakiTxi sxva meTodologiuri<br />

TvalsazrisiT<br />

aris gaazrebuli `anTropologiur<br />

pedagogikaSi~.<br />

aqac sapirispiro Sexeduleba<br />

aris ganviTarebuli. avtori<br />

wers: `xazgasmiT gvinda vTqvaT:<br />

`ganaTlebis filosofiis~<br />

gaCena araviTar Sem-<br />

TxvevaSi ar xdis zedmets<br />

pedagogikas, rogorc empiriul<br />

mecnierebas~. `pedagogikam<br />

kvlavac unda gaagrZelos<br />

Tavisi saqmianoba, rogorc<br />

empiriulma mecnierebam~.<br />

pirovnebis aRzrdis is<br />

principebi, rasac `anTropologiuri<br />

pedagogika~<br />

gvTavazobs, uaRresad principuli<br />

mniSvnelobis midgomebia,<br />

magram igi mxolod<br />

aRrmavebs da azustebs Teoriuli<br />

pedagogikis mecnierul<br />

misias da ver iqneba<br />

misi Semcvleli. anTropologiur<br />

pedagogikas Cven<br />

ver ganvixilavT, rogorc<br />

Teoriuli (tradiciuli)<br />

pedagogikis Canacvlebas. pedagogikas<br />

namdvilad sWirdeba<br />

filosofiuri anTropologia,<br />

magram tradiciuli<br />

pedagogika ar aris mxolod<br />

aRzrdis Teoria.<br />

prof. revaz balanCiva-<br />

Zis `anTropologiuri pedagogika~<br />

im TxzulebaTa rigs<br />

ganekuTvneba, romelic aRviZebs<br />

da axali energiiT<br />

avsebs mecnierul azrovnebas,<br />

aRviZebs mkiTxvelSi<br />

WeSmaritebis maZiebels.<br />

iuri bibileiSvili


aprili<br />

disertaciis dacva<br />

v u l o c a v T<br />

gv. 1<br />

sadoqtoro disertaciis<br />

Tema gaxldaT<br />

`prokurori<br />

gamoZiebis stadiaze~,<br />

romlis damuSaveba<br />

da sadisertaciod<br />

wardgineba ganapiroba<br />

avtoris rogorc<br />

prokuraturis organoebSi,<br />

maT Soris<br />

xelmZRvanel Tanamdebobebze<br />

prokurorad<br />

TiTqmis 30-wliani<br />

praqtikuli muSaobiT<br />

miRebulma gamocdilebam,<br />

aseve sakvlevi Temis<br />

aqtualobam, am<br />

mimarTulebiT bevri<br />

Teoriuli sakiTxebis<br />

axleburad warmoCenam<br />

da gaazrebam, radgan<br />

ukanasknel wlebSi saproceso kanonmdeblobaSi<br />

ganxorcielebuli cvlilebebiT<br />

da axali sisxlis samarTlis saproceso<br />

kodeqsis SemoRebiT saqarTveloSi<br />

Camoyalibda axali qarTuli prokurori<br />

_ rogorc samarTalwarmoebis<br />

erT-erTi ZiriTadi monawile, romlis<br />

saqmianobas sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />

da maT Soris gamoZiebis stadiaze<br />

gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba.<br />

disertantis mier dasacavad wardgenili<br />

Tema marTlac metad aqtualuri<br />

iyo, Tanac problematuri, radgan is<br />

Tavisi mniSvnelobiT erT-erT urTules<br />

problemas warmoadgens sisxlis saproceso<br />

samarTlis TeoriaSi, rac swored<br />

am Temis mecnieruli kvlevis aucileblobaze<br />

miuTiTebda.<br />

amasTan, rogorc cnobilia, saqarTvelos<br />

axalma sss kodeqsma bevri sakanonmdeblo<br />

novacia Semoitana. maT Soris<br />

erT-erT siaxles warmoadgens diskreciis<br />

principis dakanoneba Tanamedrove<br />

qarTuli sisxlis samarTlis saproceso<br />

kanonmdeblobaSi. amave kodeqsiT axleburad<br />

Camoyalibda rogorc sisxlissamarTlebrivi<br />

devnis principebi, aseve<br />

gamoZiebaze prokuroris saproceso<br />

xelmZRvaneloba.<br />

avTandil nikoleiSvili<br />

`Cemi leqsi poeziis axalSenia~<br />

SoTa zoiZis dabadebidan 70 wlisTavis gamo<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelobis<br />

saxelmwifo universitetSi qristianuli<br />

kulturis kvlevis centris mier gamarTul<br />

saerTaSoriso konferenciaze yofnisas Cem-<br />

Tan batoni SoTa zoiZe movida, gverdze<br />

gamiyvana da miTxra:<br />

_ didi xnis sulieri mzadebis Semdeg<br />

gadavwyvite, dRes movinaTlo; minda, ukve<br />

nominaluradac gavxde qristiani da gTxov,<br />

Cemi naTlia gaxdeo.<br />

CemTvis moulodneli am sasiamovno ambis<br />

SetyobiT aRelvebulma, megobar poets, ra<br />

Tqma unda, udidesi sixaruliT umalve miveci<br />

Tanxmoba; oRond msubuqad isic vusayvedure,<br />

aseTi mniSvnelovani nabijis gadadgmas<br />

Tu apirebda, winaswar ratom araferi<br />

gamagebina, saamisod mec rom movmzadebuliyavi.<br />

_ ar mindoda, didi xmauri ametexa da<br />

saqveynod gamomecxadebina, amis gakeTebas<br />

rom vapirebdi! am nabijs vinmes yuradRebis<br />

misapyrobad da sakuTari Tavis warmosaCenad<br />

ki ar vdgam, aramed imisTvis, Cemi cxovrebis<br />

samomavlo gza ukve monaTlulma da mironcxebulma<br />

rom gavagrZeloo.<br />

vinc batoni SoTas poetur Semoqmedebasa<br />

da eseistikas Tundac zogadadac ki<br />

icnobs, usaTuod dameTanxmeba imaSi, rom<br />

am didmniSvnelovani nabijis gadadgmiT<br />

igi mxolod formalurad aformebda imas,<br />

rasac mTeli Segnebuli cxovrebis ganmavlobaSi<br />

emsaxureba Tavisi aqtiuri mwerluri,<br />

mecnieruli da sazogadoebrivi<br />

moRvaweobiT.<br />

konferenciis saorganizacio komitetis<br />

Tavmjdomaris, profesor biWiko diasamiZis<br />

TanxmobiT, batoni SoTa, profesori iuri<br />

bibileiSvili da me, rogorc poetis erTaderTi<br />

naTlia, baTumis mariam RvTismSoblis<br />

sakaTedro taZarSi wavediT, sadac naTlobis<br />

proceduris aRsasruleblad ukve gvelodeboda<br />

winaswar gafrTxilebuli moZRvari.<br />

marTalia, SoTa zoiZis, rogorc Tanamedrove<br />

qarTuli mwerlobis erT-erTi<br />

gamorCeuli warmomadgenlis, Semoqmedeba<br />

CemTvis manamdec warmoadgenda gansakuTrebuli<br />

interesis sagans, magram am ambis Semdeg<br />

mis nawerebs ukve sxva TvaliTac Sevxede da<br />

kidev ufro metad davrwmundi imaSi, rom<br />

erovnul wiaRTan da istoriul fesvebTan<br />

organulad Sezrdil-Sesisxlxorcebuli<br />

iseTi poetisaTvis, rogoric SoTa zoiZea,<br />

zemoT aRniSnuli nabijis gadadgma mxolod<br />

formaloba gaxldaT. Tavisi cxovrebisa da<br />

moRvaweobis arcerT etapze igi mowyvetili<br />

ar yofila saukuneTa manZilze Cveni erovnuli<br />

cnobierebis arsebiTad ganmsazRvrel<br />

im principebs, romelTac, pirvel yovlisa,<br />

aseve saqarTvelo-<br />

Si mimdinare sisxlis<br />

samarTalwarmoebis reformirebis<br />

Semdeg<br />

sisxlis samarTalwarmoebaSi,<br />

gansakuTrebiT<br />

ki gamoZiebis stadiaze<br />

sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis<br />

saproceso xelmZRvanelobis<br />

ganxorcielebis<br />

kuTxiT mkveTrad gaizarda<br />

prokuroris roli<br />

da uflebamosileba, ramac<br />

garkveulad Secvala<br />

prokuroris saqmianoba<br />

da misi saproceso funqciebi.<br />

unda aRiniSnos, rom<br />

gamoZiebis stadiaze<br />

prokuroris saproceso<br />

statusis, misiis, rolisa da amocanebis,<br />

gansakuTrebiT ki sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis saproceso xelmZ-<br />

Rvanelobis Sesaxeb sakiTxi, sisxlis<br />

samarTalwarmoebis TeoriaSi yovelTvis<br />

iyo sadiskusio, rac garkveulad<br />

moiTxovda mecnierul doneze damuSavebul<br />

daskvnebs.<br />

es ki ganpirobebuli iyo, rogorc<br />

am Temis samecniero Seswavlis arasakmarisobiT,<br />

aseve im garemoebiTac, rom<br />

gamoZiebis stadiaze sisxlis samarTalwarmoebaSi<br />

prokuroris saqmianobas intensiurad<br />

ar ikvlevdnen.<br />

am garemoebam ki gardauvlad dasva<br />

sakiTxi gamoZiebis stadiaze sisxlissamarTlebrivi<br />

devnisa da gamoZiebis saproceso<br />

xelmZRvanelobis ganxorcielebaSi<br />

prokuroris rolisa da amocanebis<br />

mecnieruli gaazrebis Sesaxeb.<br />

Cveni azriT, swored aman ganapiroba<br />

winamdebare sadisertacio Temis kvlevis<br />

aqtualoba, samecniero da praqtikuli<br />

mniSvneloba.<br />

avtoris mizani swored is iyo, rom<br />

axali saproceso kanonmdeblobis da<br />

gansakuTrebiT axali sisxlis samarTlis<br />

saproceso kodeqsis poziciidan<br />

daenaxa prokuroris roli da adgi-<br />

swored qristianuli religia umkvidrebda<br />

Cvens winaprebs.<br />

miuxedavad imisa, rom SoTa zoiZis mier<br />

warmosaxul sakiTxTa sfero mravalmxrivicaa<br />

da mravalferovanic, mis yvela poetur<br />

nawarmoebs faqtobrivad mainc erTi<br />

umTavresi tkivili msWvalavs Tavidan bolomde<br />

cnobieradac da qvecnobieradac _<br />

qveynis saWirboroto problemaTa gancdagaazrebis<br />

wiaRidan amozrdili uRrmesi<br />

adamianuri tkivili. pirovnuli da sazogadoebrivi<br />

grZnobebi mis saukeTeso leqsebSi<br />

ise sisxlxorceuladaa Serwymuli erTmaneTTan,<br />

rom maT Soris gammijnavi zRvaris<br />

povna TiTqmis SeuZlebelicaa.<br />

am garemoebas arsebiTad ganapirobebs is<br />

faqti, rom igi xSirad aramarto Tavisi,<br />

aramed Tamendroveebis saxeliTac esaubreba<br />

mkiTxvels. ase rom, S. zoiZis poeziis<br />

lirikuli gmiris adamianuri grZnobebi<br />

da miswrafebani farTod da siRrmiseulad<br />

warmoaCenen Cveni drois qarTveli<br />

kacis sulier samyarosa da saWirboroto<br />

problemaTa farTo speqtrs. imisaTvis, rom<br />

mkiTxvels ufro naTeli warmodgena Seeqmnas<br />

avtoriseuli saTqmelis umTavres arsisa da<br />

mizanswrafvis Sesaxeb, vfiqrob, Tundac am<br />

leqsis (`saqarTvelos rukasTan~) gaxsenebac<br />

iqneba sakmarisi:<br />

`ver gamovdeqi kargi memkvidre,<br />

veragi mteri gzveravs mzakvrulad,<br />

dRemde megona, gulSi mekide,<br />

Turme yofilxar jvarze gakruli.<br />

ver mouare, axlac ver vuvli,radgan ver<br />

vuvli<br />

warsuls samcxesTan, xvales mcxeTasTan,<br />

da vdgavar SenTan ferdakarguli,<br />

rogorc Zvirfasi dedis cxedarTan~.<br />

Cveni erovnuli problemebis amgvari<br />

pirovnuli TviTgancda SoTa zoiZis poeturi<br />

individualobis ganmsazRvreli um-<br />

Tavresi Tvisebaa. magaliTad, roca poeti<br />

ambobs: `me qarTlis Wiri gulze lodiviT<br />

madevso,~ _ amiT igi sxvaTagan mis pirovnul<br />

gamorCeulobasa da gansakuTrebulobas ki<br />

ar usvams xazs, aramed imavdroulad im adamianTa<br />

sulieri SeWirvebis ganmapirobebeli<br />

umTavresi mizezis gamoxatvasac cdilobs<br />

ganzogadebuli formiT, romlebic Cveni<br />

qveynis saWirboroto erovnuli problemebiT<br />

arian SeZrwunebulni.<br />

SoTa zoiZis poeziis lirikuli gmiri<br />

xSirad wuxs imis gamo, rom qarTvelTa winaSe<br />

saukuneebis manZilze umwvavesi formiT<br />

mdgari problema erovnuli TavisTavadobis<br />

dacvisa da teritoriul-saxelmwifoebrivi<br />

mTlianobis SenarCunebisa kvlavac aqtualuria<br />

da upirvelesi saqveyno sazrunavia. am<br />

li gamoZiebis stadiaze da warmoeCina<br />

misi saqmianobis rogorc dadebiTi, ise<br />

uaryofiTi mxareebi, SeZlebisdagvarad<br />

daesabuTebina misi poziciebi am sakiTx-<br />

Tan dakavSirebiT..<br />

aRniSnuli miznebis misaRwevad naSromSi<br />

gamokvleuli da ganxilulia<br />

iseTi mniSvnelovani sakiTxebi, rogoric<br />

aris: prokuraturis struqtura,<br />

saqmianobis principebi da amocanebi;<br />

gamoZiebis, rogorc sisxlis samar-<br />

Talwarmoebis erT-erTi ZiriTadi<br />

stadiis arsi da mniSvneloba; prokuroris<br />

saqmianoba, saproceso mdgomareoba<br />

da funqciebi gamoZiebis stadiaze;<br />

sisxlissamarTlebrivi devnis<br />

cneba; diskreciuli devnis principebi;<br />

prokuroris diskreciuli uflebamosileba<br />

sisxlis samarTlebrivi<br />

devnis ganxorcielebaze; gamoZiebis<br />

saproceso xelmZRvanelobis arsi<br />

prokuroris, rogorc gamoZiebis saproceso<br />

xelmZRvanelis funqciebi, maTi<br />

ganxorcielebis formebi da meTodebi.<br />

am sadisertacio kvlevis Sedegad<br />

ZiriTadad gairkva, Tu ra siaxles Seicavs<br />

qarTuli prokurori, rogorc<br />

sisxlissamarTlebrivi devnis subieqti<br />

da gamoZiebis saproceso xelmZRvaneli,<br />

riT gansxvavdeba igi tradiciuli saprokuroro<br />

zedamxedvelobisagan, ra<br />

kavSirSia sisxlis samarTlis devna<br />

gamoZiebis saproceso xelmZRvanelobas-<br />

Tan da sxva. aqve avtorma warmoadgina<br />

zogierTi mosazrebebi am mimarTulebiT<br />

moqmedi kanonmdeblobis srulyofasTan<br />

dakavSirebiT.<br />

sadisertacio naSromSi avtoris<br />

mier Camoyalibebuli da kvlevis Sedegad<br />

miRebuli daskvnebi, Sedegebi, mosazrebebi<br />

da winadadebebi SeiZleba<br />

gamoviyenoT kanonSemoqmedebiT saqmianobaSi,<br />

gaviTvaliswinoT rogorc<br />

sisxlis samarTalwarmoebis konkretuli<br />

amocanebis gadawyvetis, aseve mTlianad<br />

sisxlis saproceso samarTlis mecnierebaSi,<br />

aseve praqtikuli xasiaTis<br />

daskvnebi da winadadebebi SesaZlebelia<br />

konkretulma samarTaldamcavma organoebma<br />

gamoiyenon maT praqtikul saqmianobaSi,<br />

xolo Teoriuli debulebebi<br />

da rekomendaciebi Sesabamisi iuridiuli<br />

saswavleblebis mier saswavlo da<br />

samecniero-kvleviTi saqmianobaSi.<br />

ra Tqma unda, sadisertacio naSromis<br />

Teoriul bazas Seadgens qarTvel<br />

saWirboroto problemis siRrmiseul gansja-gaanalizebas<br />

poeti zogjer aseTi sasowarmkveTi<br />

daskvnis gamotanamdec ki mihyavs:<br />

`ver gavige, wlebi gvakldeba Tu gvemateba,<br />

sadardelze kidev sadardeli gvemateba,<br />

siZulvilis zRvaSi siyvaruli gvenatreba,<br />

sakuTar samSobloSi samSoblo gvenatreba,<br />

saqarTveloSi varT _ saqarTvelo gvenatreba!~<br />

saqarTveloSive dakarguli saqarTvelos<br />

Ziebisa da vermignebis es poeturi metafora<br />

SoTa zoiZis sxva leqsebSic xSirad meordeba<br />

xolme sxvadasxvagvari azrobrivi variaciiT.<br />

magaliTad, leqsSi `dakarguli qveyana~<br />

es umZafresi erovnuli tkivili poetma<br />

cnobili xalxuri leqsis _ `patara gogo<br />

damekarga, wiTelperangas~ Taviseburi interpretaciis<br />

gziT Semdegnairad gamoxata:<br />

`telearxebiT mogveZala mteri veragi,<br />

satelituri antenebiT, Wreli perangiT,<br />

jinsiT, SortebiT, narkobiznesarqipelagiT,<br />

Sidsis, sikvdilis uCinari celiT veragiT,<br />

me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga.<br />

me rusTaveli damekarga, mgosanT mgosani,<br />

guramiSvili damekarga, didi mgosani,<br />

deda Tamari damekarga, gvirgvinosani,<br />

avTandiliviT veZeb yvelas, uflis mosvlamdis,<br />

me saqarTvelo damekarga, <strong>qriste</strong>speranga~.<br />

ase Rrmazrobrivad da erovnuli muxtis<br />

gasamZafreblad cocxldebian poetis<br />

cnobierebaSi im did mamuliSvilTa fragmentuli<br />

saxeebi, romelTac saqarTvelo saukuneTa<br />

manZilze JamTasvlis sisxlian qartexilebSi<br />

gamoatares da dRemde moiyvanes.<br />

maTi saqveyno Rvawlis amgvari xazgasmiTa<br />

da gaxsenebiT SoTa zoiZis poeziis lirikuli<br />

gmiri kidev ufro meti simZafriTa<br />

da tragizmiT ganicdis im faqts, rom Cveni<br />

istoriuli warsulis upirveles problemad<br />

qceuli es didi tkivili dResac Zveleburad<br />

aqtualuria da Sagrenis tyaviviT<br />

dapataravebuli saqarTvelos winaSe kvlavac<br />

umwvavesi formiT dgas erovnul-teritoriuli<br />

mTlianobis gadarCenisa da SenarCunebis<br />

problema.<br />

am problemis siRrmiseuli gansja-gaanalizeba<br />

SoTa zoiZem sisxlxorceulad daukavSira<br />

Cveni qveynis uaxles istoriaSi ganviTarebul<br />

tragikul movlenebs.<br />

aRniSnuli TvalsazrisiT gansakuTrebiT<br />

sainteresoa lirikuli poema `wiTeli Tovli,~<br />

romelSic poetma Cveni qveynis istoriul<br />

warsulTan ganzogadebulad misadagebuli<br />

formiT gaiazra is umZimesi<br />

mdgomareoba, romelic gasuli saukunis<br />

90-ian wlebSi Seiqmna saqarTveloSi Cvenive<br />

ugnurebisa da windauxedaobis Sedegad.<br />

poetis SefasebiT, es yvelaferi upirveles<br />

yovlisa im samwuxaro realobis logikur<br />

Sedegs warmoadgenda, `dasabamidan TviTgadarCenis<br />

Tokze dakidebul~ qarTvel kacs<br />

maSin `mamulis movlis niWi rom ar eyo.~<br />

nacvlad qveynis gadarCenis samomavlo<br />

gzaTa aqtiuri Ziebisa, erTmaneTis mtrobiT<br />

da ucxoel mecnierTa naSromebi, magram<br />

SeZlebisdagvarad, garkveulad konkretul<br />

sakiTxebze is gamdidrebulia disertantis<br />

prokuraturis organoebSi<br />

saqmianobis dros miRebuli gamocdilebiT.<br />

sadisertacio sakvlev Temaze avtors<br />

gamoqveynebuli aqvs 2 wigni (rac aRiarebulia<br />

saxelmZRvanelod sabakalavro<br />

da samagistro swavlebisaTvis) da saer-<br />

TaSoriso samecniero JurnalebSi aTamde<br />

samecniero statia.<br />

amasTan, is farTo samecniero saqmianobas<br />

eweva, sisxlis samarTlis saproceso<br />

kanonmdeblobis aqtualur<br />

sakiTxebze gamoqveynebuli aqvs ormocdaaTamde<br />

samecniero Sroma, maT Soris<br />

Svidi monografia (wigni), aqedan,<br />

rogorc zemoT aRiniSna, ori saxelmZ-<br />

Rvanelo, saerTaSoriso samecniero JurnalebSi<br />

daibeWda ormocdaxuTamde<br />

samecniero statia, respublikur da<br />

adgilobriv periodul presaSi da gamocemebSi<br />

samocamde sagazeTo statia,<br />

SeniSvna-mosazreba da interviu iuridiuli<br />

kanonmdeblobisa da samarTaldamcavi<br />

organoebis praqtikuli saqmianobis<br />

srulyofis sakiTxebze.<br />

aris saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

mier or nawilad gamocemuli<br />

sisxlis samarTlis procesis saxelmZRvanelos<br />

Tanaavtori.<br />

monawileoba aqvs miRebuli saer-<br />

TaSoriso da adgilobriv samecniero<br />

konferenciebSi.<br />

saqarTvelos teqnikuri universitetis<br />

biznes-inJineringis fakultetis<br />

sadisertacio kolegiis erTpirovnuli<br />

gadawyvetilebiT givi abaSiZis sadisertacio<br />

naSromi Sefasda umaRlesi<br />

quliT _ friadze da mieniWa doqtoris<br />

akademiuri xarisxi.<br />

vulocavT baton givi abaSiZes doqtoris<br />

xarisxis miniWebas da warmatebebs<br />

vusurvebT momaval samecniero<br />

saqmianobaSi.<br />

mixeil mamniaSvili,<br />

soxumis saxelmwifo universitetis<br />

sruli profesori<br />

adam maxaraZe,<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis socialur mecnierebaTa,<br />

biznesis da samarTalmcodneobis<br />

fakultetis dekani,<br />

sruli profesori<br />

gonebadabnelebuli qarTvelebi im sabediswero<br />

periodSi kidev erTxel daerivnen er-<br />

Timeores umowyalod da moZmeTa sisxliT<br />

morwyes mravaltanjuli qarTuli miwa.<br />

gondakarguli qarTveli qarTvels<br />

RmerTis naCuqar sicocxles arTmevs,<br />

rusTvelis quCa didi da farTo<br />

iwvis da Rames xanZarSi aTevs.<br />

iwvis Tbilisi, brazdeba Rame,<br />

cecxlis enebi isvrian Crdilebs,<br />

ra vupasuxoT Svilebma mamebs,<br />

anda piriqiT _ mamebma Svilebs?!<br />

qarTvelTa Soris gaCaRebuli am<br />

ZmaTamkvleli omis tragikuli Sedegebis<br />

ganmsjel-Semfasebeli poeti uRrmes mwuxarebas<br />

gamoTqvams imis gamo, rom am samarcxvino<br />

omis sisxlian morevSi CaTreul qarTvelTa<br />

cnobierebaSi sabediswerod aRmoCnda<br />

daTrgunuli Cveni gmiri winaprebis sicocxlis<br />

azrad da rwmenad damkvidrebuli<br />

`niWi mamulis movlisa.~ maTgan gansxvavebiT,<br />

axali drois am vandalebma `eris dideba ise<br />

Semusres, SemogvrCa mxolod fuWi ocneba,<br />

aRarc qarTuli sindis-namusi, aRarc baja-<br />

Rlo patiosneba.~<br />

yovelive zemoTqmulTan erTad, aqve<br />

isic minda aRvniSno, rom SoTa zoiZe Cveni<br />

uaxlesi istoriis am tragikul movlenas<br />

mxolod lokalurad ar iazrebs da Cveni<br />

warsulis msgavs sisxlian movlenebTan misi<br />

dakavSirebiT kidev ufro meti simZafriTa<br />

da STambeWdaobiT Segvaxsenebs im samWuxaro<br />

WeSmaritebas, rom `wiwamurSi nasroli tyvia<br />

saqarTveloSi dResac zuzunebs.~<br />

rogorc mkiTxveli damowmebuli magaliTebiTac<br />

dainaxavs, SoTa zoiZe poeturi<br />

kulturis daxvewilobiTa da rafinirebiT<br />

gamorCeuli Semoqmedia, ritmul-musikalurad<br />

melodiuri leqsebis avtori,<br />

romelic pirvel yovlisa literaturuli<br />

tradiciebis wiaRSi cdilobs moZebnos movlenaTa<br />

individualuri aRqma-warmosaxvisa<br />

da saTqmelis poeturi gamoxatvis individualuri<br />

gza.<br />

sakuTari poeturi Semoqmedeba SoTa zoi-<br />

Zem erTgan Semdegnairad Seafasa: `Cemi leqsi<br />

poeziis axalSenia.~ mxatvruli TavisTavadobiTa<br />

da movlenaTa aRqma-warmosaxvis individualobiT<br />

gamorCeulma am `poeturma<br />

axalSenma~ SoTa zoiZes savsebiT samarTlianad<br />

daumkvidra niWieri da warmatebuli<br />

poetis saxeli Tanamedrove qarTul poezia-<br />

Si. Tavisi cxovrebis saiubileo, samocdameaTe<br />

wlisTavs migebebuli avtori kvlavac<br />

warmatebiT ganagrZobs aqtiur SemoqmedebiT<br />

moRvaweobas da axal-axali leqsebiT amdidrebs<br />

mis `poetur axalSens.~<br />

RmerTma qnas SemoqmedebiTi energiis<br />

esoden warmatebulad warmomCeni poeturi<br />

STagoneba da Sinagani cecxli rac SeiZleba<br />

didxans ar mimcxraliyos Cveni baTumeli<br />

Zmisa da kolegis gulSi!<br />

2011 wlis 19 dekemberi


saerTaSoriso proeqti _ `digitalizebuli Targmnili<br />

gv. 1<br />

politikuri korpusi~<br />

proeqtis Semdgom etapze Sesa-<br />

Zlebeli iqneba Targmnili korpusis<br />

digitalizacia da originalisa<br />

da Targmanebis paraleluri teqstis<br />

samecniero damuSaveba _ saZiebo<br />

sistemis aRWurva paraleluri<br />

bmulebis gamoyenebiT. http://titus.unifrankfurt.de/indexe.htm<br />

universitetis damoukidebeli<br />

samecniero-kvleviTi erTeuli<br />

Seiqmna `umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb~<br />

saqarTvelos kanonis, `mecnierebis,<br />

teqnologiebisa da maTi<br />

ganviTarebis Sesaxeb~ saqarTvelos<br />

kanonisa da winamdebare wesdebis<br />

Sesabamisad, samecniero-kvleviTi<br />

saqmianobis warmarTvisa da saswavlo<br />

procesSi monawileobis misaRebad.<br />

(saqarTvelos ganaTlebisa da<br />

mecnierebis ministris brZaneba<br />

#1106 2007 wlis 14 noemberi q.<br />

Tbilisi sajaro samarTlis iuridiuli<br />

piris _ SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis<br />

wesdebis damtkicebis Sesaxeb Tavi<br />

V 1 (1 4. 03.2011 N 39/n) (muxli 241).<br />

Targmanis korpusisa da interdisciplinuri<br />

kvlevebis sakoordinacio<br />

sabWos mizania ganaxorcielos<br />

samecniero-kvleviTi da<br />

sakonsultacio saqmianoba, xeli<br />

Seuwyos axali teqnologiebis Seqmnas,<br />

danergvasa da<br />

saerTaSoriso samecnieroTanamSromlobis<br />

ganviTarebas<br />

rusTavelis universitetSi.<br />

sabWos prioritetulimimarTulebaa<br />

samecniero literaturis<br />

Targmanis<br />

korpusis Seqmna saswavlo<br />

procesis internacionalizaciisa<br />

da eleqtronuli<br />

swavlebis gansaxorcieleblad.<br />

SoTa rusTavelis saxelwifo<br />

universitetis reqtori, batoni<br />

al. bakuriZe da rusTavelis<br />

universitetTan arsebuli Targmanisa<br />

da interdisciplinaruli<br />

kvlevebis centris mecnierebi<br />

miwveuli iyvnen qarTuli enis<br />

erovnuli korpusis sakoordinacio<br />

sabWos saprezentacio sesiaze,<br />

romelic gaimarTa 2011w. 22 seqtembers<br />

TbilisSi, erovnul samecniero<br />

biblioTekaSi.<br />

sesia miznad isaxavda samecniero<br />

jgufebis mier saqarTvelosa da<br />

mis sazRvrebs gareT arsebuli enobrivi<br />

resursebi (teqstur monacem-<br />

Ta eleqtronuli bazebi, analizisa<br />

da sinTezis, agreTve sxva pro-<br />

gramuli produqtebis Sejamebas);<br />

agreTve am resursebis gaerTianebasa<br />

da koordinirebas qarTuli<br />

enis erovnul korpusSi integraciis<br />

mizniT. sesiaze warmodgenili<br />

iyvnen is samecniero organizaciebi<br />

(rogor saxelmwifo, ise arasamTavrobo),<br />

romlebic wlebis<br />

manZilze iRvwian qarTuli<br />

enis Tanamedrove teqnologiebiT<br />

damuSavebis<br />

Teoriuli da instrumentuli<br />

bazis Sesaqmnelad.<br />

saprezentacio sesiaze<br />

aseve iyvnen mowveuli<br />

saqarTvelos ganaTlebisa<br />

da mecnierebis ministri,<br />

iv. javaxiSvilisa da ilias<br />

universitetis reqtorebi,<br />

SoTa rusTavelis<br />

saxelobis erovnuli<br />

samecniero fondis warmomadgenlebi,<br />

Sesabamisi<br />

saxelmwifo instituciebi.<br />

ra aris samecniero literaturis<br />

Targmanis korpusi?<br />

samecniero literaturis Targmanis<br />

korpusi iTvaliswinebs saswavlo<br />

procesSi gamosayenebeli<br />

qarTulad Targmnili samecniero<br />

literaturisa da originalis<br />

paraleluri korpusebis Seqmnas,<br />

romelic aRWurvili iqneba saZiebo<br />

sistemiT, rac gaaadvilebs samecniero<br />

terminologiis ucxo enaze<br />

aTvisebas da saSualebas miscems<br />

am eleqtronuli bazis momxmarebels<br />

(rogorc studentebs, ise mecnierebs)<br />

originalis enaze gaecnos<br />

samecniero literaturas Tavis<br />

specialobaSi da gauadvilebs internacionalizaciis<br />

procesSi<br />

CarTvas.<br />

enis korpusi, romelsac lingvistebi<br />

da programistebi erTad<br />

qmnian, zogadad warmoadgens<br />

eleqtronul formatSi momzadebul<br />

da mowodebul awyobil teqstur<br />

masivebs (koleqciebs), adaptirebuls<br />

samecniero kvlevebisaTvis,<br />

rasac teqnologiuriTvalsazrisiTsainformacio–saZiebo<br />

sistema<br />

uzrunvelyofs. enis<br />

korpusi, pirvel<br />

rigSi, warmoadgens<br />

lingvisturi kvlevis<br />

instruments,<br />

magram mimoqcevaSi<br />

damkvidrebis Semdeg<br />

scdeba lingvistikis<br />

viwro profesiul<br />

CarCoebs da misi masalebi<br />

Tavad iqceva<br />

sakvlev obieqtad sxvadasxva humanitaruli<br />

mecnierebisaTvis. ase<br />

iqmneba korpusze orientirebuli<br />

gamokvlevebi folklorSi, eTnografiaSi,<br />

anTropologiaSi, sociologiaSi,<br />

mSobliuri da ucxo<br />

enebis swavlebis, mTargmnelobiT<br />

da sxva dargebSi (http://www.<br />

nplg.gov.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_<br />

id=199&info_id=1927<br />

SoTa rusTavelis saxelmwofo<br />

universitetisTvis proeqtis mniSvnelobis<br />

Sesaxeb uSualod proeqtSi<br />

monawile, ilia WavWavaZis<br />

biblioTekis direqtori, profesori<br />

lela TurmaniZe saubrobs:<br />

`2011 wlis noemberSi, aRmosavleT-dasavleTis<br />

marTvis institutis<br />

(EWMI) programis `saqarTveloSi<br />

sajaro politikis,<br />

advokatirebisa da samoqalaqo<br />

sazogadoebis ganviTarebis~ (G-<br />

PAC) farglebSi, dafinansda SoTa<br />

rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

mier wardgenili proeqti<br />

_ `digitalizebuli Targmnili<br />

politikuri korpusi~, proeqtis<br />

ganxorcieleba SesaZlebeli gaxda<br />

amerikis SeerTebuli Statebis<br />

saerTaSoriso ganviTarebis saagentos<br />

(USAID) dafinansebiT.<br />

proeqtze muSaobisas Cvenma universitetma<br />

SeiZina axali saqmiani<br />

partniorebi, masSi Cvens TanamSromlebTan<br />

erTad CarTuli arian<br />

frankfurtis goeTes universitetis<br />

profesorebi iost giperti<br />

da manana TandaSvili. aRniSnul<br />

universitetsa da rsu-s Soris<br />

gaformda TanamSromlobis memorandumi,<br />

proeqtis farglebSi<br />

gaTvaliswinebulia frankfurtis<br />

universitetisgan gadmogveces<br />

programuli produqti, romelic<br />

gankuTvnilia sxvadasxva xasiaTis<br />

eTnografiul-lingvisturi damuSavebis,<br />

standartizaciis da<br />

maTi monacemTa bazaSi gadagzavnisTvis,<br />

rac TavisTavad gaamdidrebs<br />

universitetis biblioTekis<br />

eleqtronul resursebs. proeqti<br />

iTvaliswinebs umaRlesi ganaTlebis<br />

sferoSi Tanamedrove da aqtualuri<br />

literaturis Targmnas, rac<br />

saSualebas miscems Cvens studentaxalgazrdobas<br />

da sxva dainteresebul<br />

pirebs, Seadaros evropuli<br />

da amerikuli ganaTlebis sistemebi,<br />

umaRlesi ganaTlebis sferoSi damkvidrebuli<br />

terminebi. proeqtis<br />

farglebSi dagegmilia garkveuli<br />

literaturis SeZena, rac universitetis<br />

resursebs Seemateba.<br />

proeqtiT gaTvaliswinebulia konferenciis<br />

Catareba, sadac proeqtis<br />

Sedegebs warvadgenT da konferencias<br />

Cveni biblioTeka umaspinZlebs.<br />

korpusis teqnikuri mxaris gasacnobad<br />

gaTvaliswinebulia agreTve<br />

treningebi profesorebis, mkvlevrebisa<br />

da studentebisaTvis~.<br />

xaTuna beriZe,<br />

proeqtis menejeri<br />

aprili<br />

diasporis sakiTxebSi<br />

saqarTvelos saxelmwifo<br />

ministris viziti<br />

diasporis sakiTxebSi saqarTvelos<br />

saxelmwifo ministri papuna<br />

daviTaia da baTumis SoTa rusTavelis<br />

saxelmwifo universitetis reqtori,<br />

profesori alioSa bakuriZe<br />

Turq studentebs Sexvdnen. uwyebis<br />

pirveli piri umaRles saganmanaTleblo<br />

dawesebulebaSi erToblivi programis<br />

`iswavle saqarTveloSi~ farglebSi<br />

Caricxul studentebs saswavlo<br />

procesze, cxovrebis pirobebze, socialur<br />

sakiTxebsa da sxva aqtualur<br />

Temebze esaubra. programas 2010 wlidan<br />

TurqeTSi mcxovrebi eTnikuri qarTvelebisTvis<br />

diasporis sakiTxebSi<br />

saqarTvelos saxelmwifo ministris<br />

aparati, saqarTvelos ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministro da saqarTvelos<br />

wamyvani universitetebi axorcieleben.<br />

swavleba qarTul enaze mimdinareobs<br />

da TiToeuli studentis<br />

swavla saxelmwifo saswavlo grantiT<br />

finansdeba.<br />

Zeglebisa da istoriuli<br />

adgilebis saerTaSoriso dRe<br />

Zeglebisa da istoriuli adgilebis<br />

saerTaSoriso dRes baTumis<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis<br />

studentebi kvireuliT<br />

aRniSnaven. axalgazrdebma aWaris<br />

kulturuli memkvidreobis dacvis<br />

saagentos warmomadgenlebTan erTad<br />

petras cixis dasufTavebis aqciaSi<br />

miiRes monawileoba. kvireulis farglebSi<br />

aseve igegmeba studenturi<br />

konferenciisa da esses konkursis<br />

Catareba, arqeologiur da mxareTmcodneobis<br />

muzeumebSi saswavlo-SemecnebiTi<br />

turis mowyoba, sxva istoriuli<br />

Zeglebisa da eklesiebis<br />

dasufTaveba. Zeglebisa da istoriuli<br />

adgilebis saerTaSoriso dRe<br />

1983 wels iuneskosa da ikomosis<br />

gadawyvetilebiT dawesda.<br />

wablanaSi tragediis<br />

Sedegad daRupulTa xsovnas<br />

pativi miages<br />

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis reqtorma,<br />

profesorma alioSa bakuriZem, profesor-maswavleblebma<br />

da studentebma<br />

pativi miages 1989 wlis 19<br />

aprils maRalmTian aWaraSi mewyeris<br />

Sedegad daRupulTa xsovnas. aWaris<br />

adgilobrivi xelisuflebisa da<br />

sazogadoebis warmomadgenlebTan<br />

erTad sofel wablanaSi datrialebuli<br />

tragedia gaixsenes da 6 maisis<br />

parkSi mdebare memoriali yvavilebiT<br />

Seamkes. 23 wlis win stiqiur<br />

ubedurebas 23 adamianis sicocxle<br />

Seewira.


aprili<br />

stilTa aRreva da akademiuri<br />

weris swavlebis aucilebloba<br />

funqciuri stilis<br />

cneba, anu stilTa diferenciacia<br />

Tanamedrove stilistikis<br />

aqtualuri sakiTxia. mas gansakuTrebuli<br />

adgili uWiravs<br />

akademiuri weris kursSic. am<br />

disciplinaSi damoukidebeli,<br />

argumentirebuli msjelobis<br />

unaris CamoyalibebasTan er-<br />

Tad didi mniSvneloba eniWeba<br />

imasac, Tu rogor SevarCioT<br />

Sesabamisi enobrivi stili.<br />

sityva funqciuri daniSnulebiTs<br />

niSnavs. am sityvas ori<br />

mniSvneloba aqvs: erTi momdinareobs<br />

funqciisgan, meore<br />

funqcionirebas ukavSirdeba.<br />

teqstis stili ganisazRvreba<br />

konkretuli situaciis, adresatis<br />

asakis, ganaTlebis, fonuri<br />

codnis, socialuri statusis,<br />

interesTa sferos gaTvaliswinebiT.<br />

aristotele ,,ritorikaSi~<br />

xazgasmiT miuTiTebda imaze,<br />

rom stili ,,ar unda iyos arc<br />

amaRlebuli, arc mdabali, aramed<br />

mizanSewonili: ,,Seuferebelia,<br />

roca mona lamazi sityvebiT<br />

laparakobs umniSvnelo<br />

sagnebze. msmenels egoneba orators<br />

Cemi motyueba surs, rogorc<br />

meRvines Sereuli Rvini-<br />

To. Tu alisferi wamosasxami<br />

uxdeba axalgazrdas, maSin raRa<br />

Sehferis moxucs? maT xom erTnairi<br />

tansacmeli ar uxdebaT.<br />

roca vinme ginda Seamko, unda<br />

Seadaro imave gvarSi saukeTesos,<br />

magram roca ginda aZago,<br />

maSin uaress unda Seadaro~.<br />

kargi stilis sityva an nawarmoebi<br />

mizanSewonili, e.i. sagnis<br />

Sesabamisi unda iyos~, - askvnida<br />

oratori.<br />

qarTuli enis funqciuri<br />

mravalferovneba mis mravalplanianobas<br />

ukavSirdeba: ,,Tanamedrove<br />

qarTuli saliteraturo<br />

enis mravalplanianoba da<br />

polivalentovneba TavisTavad<br />

ganapirobebs mis mravalmxriv<br />

funqcionalur da stilistikur<br />

gantotebas. saliteraturo<br />

enis funqciebis amgvari deferenciacia<br />

Sepirobebulia im<br />

rTuli da araerTgvarovani<br />

amocanebiT, rasac is sruliad<br />

gansxvavebul profesiul<br />

sferoebSi sxvadasxva dros<br />

asrulebs. swored funqcionaluri<br />

areebis gafarToeba da<br />

garTuleba iwvevs saliteraturo<br />

enis gamokveTil stilistikur<br />

diferenciacias. rac<br />

ufro ganviTarebuli da polivalentovania<br />

saliteraturo<br />

ena, miT ufro gamokveTili da<br />

Camoyalibebulia misi funqcionirebis<br />

areebi~ - wers a.<br />

arabuli.<br />

funqciuri stilebi warmoSva<br />

sazogadoebrivi<br />

cxovrebis moTxovnebma, misma<br />

mravalmxrivma ganviTarebam.<br />

mravalsaukunovani qarTuli<br />

saliteraturo enis rols<br />

uCveulod zrdis saqarTvelos<br />

sazogadoebriv-kulturuli<br />

cxovrebis mravalmxrivi ganvi-<br />

Tareba da misi daxvewa sazogadoebisa<br />

da calkeuli adamianis<br />

metyvelebis kulturis amocanaa<br />

(kvaracxelia).<br />

stilis saxeobebze saubrisas,<br />

Cveulebriv, gansakuTrebul<br />

yuradRebas aqceven maT ganmasxvavebel<br />

niSnebs, im specifikas,<br />

rac maT avtonomiurobas ani-<br />

Webs, rac maT TavisTavadobas<br />

qmnis. amave dros mxedvelobaSia<br />

misaRebi isic, rom maT Soris<br />

Cinuri kedeli ar arsebobs,<br />

jer erTi, saerToa enobrivi<br />

resursebi, meorec, TiTqmis ar<br />

arsebobs iseTi enobrivi niSani<br />

an saSualeba, romelic mxolod<br />

erT romelimeSi gvxvdeba da<br />

stilTa aRreva da akademiuri weris swavlebis aucilebloba<br />

ar gamoiyeneba meoreSi. erTi<br />

da igive niSani Seileba Segvgxvdes<br />

ramdenime stilSi, magram<br />

erTisTvis niSandoblivi iyos<br />

igi, meorisTvis _ aucilebeli.<br />

mag.: logikuroba gvxvdeba<br />

samecniero stilSic da oficialur-saqmianSic.pirvelisTvis<br />

igi aucilebeli niSania,<br />

savaldebuloa meorisTvisac,<br />

sasaubro stilSi ki sasurvelia,<br />

Tumca araa Zalian aucilebeli.<br />

sizuste da lakoniuroba<br />

aris samecniero stilis niSanic,<br />

oficialur-saqmianisac da<br />

mxatvruli literaturisac, magram<br />

am ukanasknelSi mas sruliad<br />

gansxvavebul funqcias<br />

asrulebs. stilTa gansxvavebuli<br />

niSnebi maTi danawevrebis<br />

saSualebas iZleva.<br />

mokled, stilTaSorisi<br />

sazRvrebi moZravia, zogjer<br />

erTi stilis niSnebi meordeba<br />

meoreSi, magram es niSnebi<br />

erTi stilisTvis dominanturia,<br />

meorisTvis +_ ara.<br />

erTi da igive niSani gadadis<br />

sxvadasxva stilSi, magram avlens<br />

Rrma Taviseburebas, iZens<br />

stilistikur funqcias. Tu mas<br />

es funqcia ar akisria, maSin<br />

igi gadaxrad miiCneva. stilTaSorisi<br />

sazRvrebis aRreva,<br />

daucveloba Tanamedroveobis<br />

metad aqtualuri problemaa.<br />

mravalstilianoba azrs<br />

gaugebars xdis _ xazgasmiT<br />

aRniSnavda aristotele da sagangebod<br />

msjelobda stilTa<br />

diferenciaciis sakiTxis Sesaxeb:<br />

,,axlac bevr gaunaTlebel<br />

adamians hgonia, rom poetebi<br />

lamazad laparakoben. sinamdvileSi<br />

ki es ase araa, radgan<br />

sruliad gansxvavebulia Cveulebrivi<br />

salaparako da poeziis<br />

stili. ,,yovel gvarSi<br />

ixmareba am gvarisTvis damaxasiaTebeli<br />

stili, radgan erTi<br />

da igive araa werilobiTi da<br />

sakamaTo, samosamarTlo da<br />

sajaro sityvebi. pirveli gulixmobs<br />

berZnuli enis karg<br />

codnas, meore ki imas, rom ar<br />

iyo iZulebuli sdumde maSin,<br />

roca ginda vinmes raime uTxra.<br />

sajaro sityva ferweras hgavs,<br />

sadac Suq-Crdilia gamoyenebuli.<br />

samosamarTlo ufro zustia,<br />

mimarTulia erTi mosamar-<br />

Tlisadmi, masSi naklebad aris<br />

gamoyenebuli oratoruli xerxebi~<br />

(iqve, 168).<br />

stilis xuTi saxeoba arsebobs:<br />

samecniero; oficialur-saqmiani;publicisturi;<br />

mxatvruli literaturis,<br />

sasaubro. mxatvruli literaturis<br />

enas stilTa sistemaSi<br />

gansakuTrebuli adgili<br />

uWiravs. mxatvruli miznebiT<br />

SeiZleba gamoiyenebodes ara<br />

calkeuli elementebi, aramed<br />

sxva stilTa mTliani fragmentebi,<br />

aseve araliteraturuli<br />

sityvebi da gamoTqmebic:<br />

Jargonizmebi, vulgarizmebi da<br />

dialeqtizmebi.<br />

stilTaSoris urTierTobebs<br />

adareben saliteraturo<br />

enisa da dialeqtebis mimarTebasac:<br />

erTi dialeqtis gadasvla<br />

meoreSi imdenad mravalferovania<br />

da maTi sazRvrebi<br />

gamoukveTelia, rom SeuZlebelia<br />

saubari maTi arsebobis<br />

qarTul saliteraturo<br />

enas funqciur stilTa srulyofili,<br />

kargad ganviTarebuli<br />

sistema aqvs. TiToeuli maTgani<br />

emsaxureba sazogadoebrivi<br />

saqmianobis sxvadasxva sferos:<br />

mecnierebas- samecniero stili,<br />

administraciul-samarTlebriv<br />

sferos _ oficialur-saqmiani,<br />

sazogadoebriv-politikur<br />

moRvaweobas-publicisturi,<br />

yofiT urTierTobebs- sasaubro.<br />

stilis calkeuli saxeoba<br />

funqcionirebs sazogadoebrivi<br />

moRvaweobis gansazRvrul<br />

sferoSi, isini SedarebiT<br />

Caketil sistemebs qmnian. amaTgan<br />

gansxvavebiT, mxatvruli<br />

literaturis stili ar ukav-<br />

Sirdeba adamianis praqtikul<br />

moRvaweobas, igi realizdeba<br />

literaturisa da xelovnebis<br />

sferoSi, akisria esTetikuri<br />

funqcia da arc Caketil sistemas<br />

qmnis. Tu stilis danarCeni<br />

saxeobebis gamoyofis safuZveli<br />

adamianis saqmianobis praqtikuli<br />

sferoebia, es ukanaskneli<br />

enis SemoqmedebiT, mxatvrul<br />

realizebas ukavSirdeba.<br />

maSasadame, calkeul stils<br />

axasiaTebs enobriv saSualeba-<br />

Ta gansakuTrebuli sistema.<br />

yvela stilisaTvis saerToa<br />

ramdenime niSani: gamarTuli<br />

metyvelebisa da swori werisaTvis<br />

aucilebel niSanTa er-<br />

Toblioba: 1) azris gamoxatvis<br />

siswore _ winadadebaSi azris<br />

gamosaxatavad saWiro sityvebi<br />

Sinaarsobrivad da gramatikulad<br />

sworad ukavSirdeba erTmaneTs;<br />

2) metyvelebis sizuste<br />

_ metyveleba zustia Tu orazrovnebisa<br />

da gaugebrobisagan<br />

dazRveulia; 3) metyvelebis<br />

mkafiooba; 4. lakoniuroba<br />

(yvelaze mizanSewonilia zomieri<br />

sityva: saTqmeli unda<br />

iyos mokle da tevadi; 5) siwminde<br />

(normatiuloba). unda<br />

davicvaT saliteraturo enis<br />

normebi, ar gamoviyenoT barbarizmebi,<br />

dialeqtizmebi,<br />

Jargonizmebi, kalkebi; 6) bunebrioba<br />

(gamoviyenoT mocemuli<br />

enisTvis niSandoblivi Tqmebi);<br />

7) sityvaTa wyoba.<br />

yovel stils garda<br />

saerTo niSnebisa, moepoveba<br />

specifikuri maxasiaTeblebi<br />

- sagangebod SerCeuli enobrivi<br />

SesaZleblobebi. erTi<br />

enobrivi stilis niSnebi Sei-<br />

Zleba ganmeordes sxva enobriv<br />

stilSi, magram ganmeorebisas<br />

isini, Cveulebriv, yovelTvis<br />

iZenen sxva funqciebs, amitom<br />

Tu maT raRac gansakuTrebuli<br />

funqcia ar ekisrebaT, ar unda<br />

gamoviyenoT, amiT davicavT<br />

stilTaSoris sazRvrebs, rac<br />

zogadsakacobrio, da amasTan,<br />

metad aqtualuri problemaa.<br />

saliteraturo enisa da<br />

cocxali metyvelebis, wignuri<br />

da sasaubro stilis, mxatvrulisa<br />

da samecnieros gaudiferencirebloba<br />

adamianis saqmianobis<br />

yvela sferos gavlenis<br />

Sedegia. enobrivi stili istoriulad<br />

viTardeba da icvleba,<br />

magram ise ara, rom sxva stils<br />

Seerios. Tu davakvirdebiT,<br />

Zneli SesamCnevi araa, sagazeTo<br />

statiebSi familiaruli (Sinauruli<br />

da gaubraloebuli)<br />

metyvelebis nimuSebis, Tundac<br />

Jargonizmebis gamoyeneba.<br />

amaze sagangebod miuTiTebs a.<br />

arabuli: ,,Tanamedrove saliteraturo<br />

enis uaxlesi tendenciebi<br />

swored am mimarTulebiT<br />

warimarTa. amas Sida procesebTan<br />

erTad dasavluri, e. w.<br />

maskulturis farTod SemoWramac<br />

Seuwyo xeli. enis vulgarizaciis<br />

aRniSnulma tendenciam,<br />

oficialuri urTierTobebis<br />

familiarizaciam ara mxolod<br />

saxelisuflebo, saparlamento<br />

da satelevizio metyvelebaSi<br />

iCina Tavi, aramed centraluri<br />

gazeTebis iseT publikacieb-<br />

Sic gamomJRavnda, romlebic<br />

oficialur-saqmiani stilis<br />

CarCoebSi unda Tavsdebodnen:<br />

,,Toremze viWedebiT~; ,,dabro<br />

misca~, „uTvalavjer gauiasnes,<br />

Tu vin unda moxvdes momaval<br />

parlamentSi“ da sxva mravali...<br />

Jargonuli metyvelebisTvis<br />

damaxasiaTebelia leqsikis ga-<br />

Raribeba, barbarizmebis moZaleba,<br />

akviatebuli frazeologiis<br />

gabatoneba. gaifarTova<br />

asparezi sityva ,,problemam~.<br />

igi yovelgvari dabrkolebis,<br />

siZnelis Seferxebis gamosaxatavad<br />

gamoiyeneba... aseTi tendenciebi<br />

ara mxolod aRaribebs<br />

saliteraturo enas, aramed<br />

safuZvlianad arRvevs ukve ganmtkicebul<br />

enobriv sistemas, qmnis<br />

seriozul safrTxes, saer-<br />

Tod daukargos saxe saukuneTa<br />

ganmavlobaSi erT-erT mTavar<br />

kulturul memkvidreobas.<br />

Tanamedrove qarTul presaSi<br />

TiTqmis normad iqca Jurnalistma<br />

weros ise, rogorc<br />

metyvelebs. operatiulobidan<br />

gamomdinare Jurnalistebi<br />

Tavs uflebas aZleven nedli<br />

enobrivad masala mogvawodon,<br />

riTac imaze mets aSaveben, vidre<br />

hgoniaT. ukanasknel xans<br />

naklebi yuradReba eqceva imas,<br />

rom sityvebs leqsikonSi axlavs<br />

specialuri aRniSvnebi:<br />

moZvelebuli, saubruli, ironiuli<br />

da a. S. sxarti da<br />

dinamikuri Txrobis misaRwevad<br />

publicistur stilSi xSirad<br />

gamoiyeneba barbarizmebi, vulgarizmebi,<br />

Jargonizmebi: magaliTad:<br />

,,iseTi filmi ar unda gadaiRo,<br />

romelic ,,CernuxaSi’’<br />

gadava da gamouvalobis SegrZnebas<br />

dautovebs adamianebs~;<br />

,,qalaqSi modnicebi ar gvyavs~<br />

( gamoyenebulia saTaurad);<br />

,,gamofenis mTavari muRami<br />

is iyo, rom namuSevrebi uaxloesi<br />

ori wlis ganmavlobaSi<br />

unda yofiliyo Seqmnili~;<br />

,,egeb intuiciiT, smeniT<br />

an raRac zebunebrivi mkiTxveluri<br />

sensorebiT mainc<br />

migvexvedrebina mkiTxveli, rom<br />

magar teqstebs vkiTxulobT~;<br />

,,goga xaCiZe yvelaze magari<br />

ministria~;<br />

,,cxeli wignebi saxlSi mitaniT~;<br />

,,sul eSpilkaveba am biWs~;<br />

damaxinjebulia TviT myari<br />

gamoTqmebic ki:<br />

,,es olimpiuri Cempioni<br />

parlamentSi arcerT Cxubs ar<br />

mohklebia~;<br />

,,am saqmis ainunSi ar aris~<br />

(unda iyos baiburSi ar aris);<br />

,,mas baiburSic ar agdebs~<br />

(unda iyos ainunSi ar agdebs)<br />

,,am qveyanam erT- erTma<br />

gauwia daxmarebis xeli Cvens<br />

qveyanas~. unda iyos: daxmareba<br />

gauwia an daxmarebis xeli gauwoda).<br />

aqve gvxvdeba sasaubro<br />

enisTvis damaxasiaTebeli sametyvelo<br />

saSualebebis ekonomia.<br />

saubarSi msazRvrel-sazRvruli<br />

iSviaTadaa warmodgenili<br />

srulad, sazRvruli xSiradaa<br />

gamotovebuli. mag.: diplomi<br />

- sadiplomo Sroma, dekretisadekreto<br />

Svebuleba; Cabareba-universitetSi<br />

Cabareba,<br />

damTavreba _ universitetis<br />

damTavreba, moxsna _ samsaxuridan<br />

gaTavisufleba. miuxedavad<br />

wevris gamotovebisa, gagebineba<br />

ar Wirs. am stilis sintaqsi<br />

emyareba sityvaTa leqsikur<br />

mniSvnelobas.zogjer gamotovebulia<br />

wevri, magram mis magivrobas<br />

eweva sufiqsi, romelic<br />

xSirad araqarTulia. mag.<br />

marSrutka (nacvlad samarSruto<br />

taqsisa), gazirovka (nacvlad<br />

gaziani sasmelisa). amave stil-<br />

Si vxvdebiT sityvaTa gamotovebis<br />

sxva SemTxvevebsac: mag.:<br />

rusTavelze vcxovrob (rusTavelis<br />

gamzirze vcxovrob); va-<br />

Jaze dagelodebiT (vaJa-fSavelas<br />

gamzirze dagelodebiT);<br />

maTematika modis (maTematikis<br />

maswavlebeli modis); maTematika<br />

gagvicda (maTematikis gakveTili<br />

gagvicda).<br />

ukanaskneli magaliTebidan<br />

Cans, rom gamotovebulia sxvadasxva<br />

wevri, magram es sulac<br />

ar uSlis xels gagebinebas,<br />

Tumca aseTi formebis gamoyeneba<br />

Secdomaa publicistur<br />

stilSi, igi mwignobruli da<br />

sasaubro stilis aRrevas warmoadgens:<br />

,,Tanamedrove mwerlebi<br />

gadavikiTxe~, ,,am JurnalSi<br />

axalbeda mwerlebs beWdaven~;<br />

,,mozrdili irealurSi darCeba~;<br />

,,xelovnebis menejmentze abarebs<br />

TbilisSi~; ,,me amaze aRar<br />

gavivrcobi~“... amave stilSi<br />

gvxvdeba xelovnuri eqspresebi:<br />

,,daalaiqa~, ,, daaqolinga~,<br />

,,daastatusa~, ,,dagosta~“....<br />

ikveTeba ori urTierTsawinaaRmdego<br />

tendencia: erTi<br />

mxriv saTqmeli garTulebuli<br />

da ,,gamecnierebulia~, meore<br />

mxriv, gaubraloebuli, zedmetad<br />

daaxloebuli sasaubro<br />

enasTan, rac, samwuxarod, dabaloi<br />

wignierebis maCvenebelia.<br />

stilTa aRrevad iTvleba sakuTriv<br />

samecniero stilis naSromis<br />

gazeTSi dabeWdvac. igi<br />

aucileblad unda ganitvirTos<br />

specifikuri terminebisgan, ena<br />

gaxdes sayovelTao, sxvanairad<br />

ver daakmayofilebs samecniero-popularuli<br />

stilis<br />

moTxovnebs. marTalia, stilTa<br />

unifikacia globalizaciis<br />

Tanamdevi procesia, magram es<br />

sruliadac ar niSnavs sasaubro<br />

da mwignobruli, mecnieruli<br />

da mdabiuri metyvelebis aRrevas,<br />

gamTlianebas. es sakiTxi<br />

akademiuri weris swavlebis<br />

erT–erTi prioritetia, dResdReobiT<br />

aqtualuria stilTa<br />

diferenciaciis, maTi transformaciis<br />

codna, miznobrivi<br />

teqstebis Seqmna, rasac saTanado<br />

yuradReba ar eqceva.<br />

nana cecxlaZe,<br />

asocirebuli profesori<br />

ltlf tyf<br />

mSobliur enas,<br />

qarTveli xalxi<br />

JamTa siRrmidan icavda<br />

myarad,<br />

TviT eric enam<br />

gadaarCina,<br />

ar gadaSenda,<br />

icocxlebs marad.<br />

qarTvelisaTvis<br />

mSobeli ena,<br />

marTlac dedaa,<br />

wyaloba RvTisa,<br />

qarTuli sityva,<br />

qarTuli geni,<br />

gvzrdis amay Svilad,<br />

baris Tu mTisa.<br />

qarTulad sityvebs _<br />

Seni Wiri me,<br />

Sen Semogevle, an<br />

genacvale,<br />

gulwrfelad vambob,<br />

viciT rom niSnavs<br />

_ sxvisi Wiri Sens<br />

lxins anacvale.<br />

farnavaz mefis,<br />

curtavelisa,<br />

ena xanZTel Tu SavTel<br />

berisa,<br />

SoTasi, tbelis, ilias,<br />

vaJas,<br />

gogebaSvilis deda<br />

enisa.<br />

ena xaxulis, oSkis,<br />

varZiis,<br />

bagratis, tbeTis,<br />

jvris, iSxanisa;<br />

gelaTis, gremis,<br />

iyalTos, zarzmis,<br />

ena biWvinTis Tu<br />

xixanisa.<br />

palestinaSi beTlemis<br />

]koSkze,<br />

wyisze javaxeTs,<br />

bolniss sionze,<br />

Zveli qarTuli warwera<br />

moCans,<br />

viT mTebi beber<br />

kavkasionze.<br />

kacobriobis<br />

damwerlobebSi,<br />

im eqvsTa Soris aris<br />

qarTuli,<br />

nusxaxucuriT,<br />

asomTavruliT,<br />

Cveni anbani amoqarguli.<br />

nuTu zezvas da mziasgan<br />

modis<br />

amouwurav sityvis<br />

maragiT,<br />

rogorc weria, ise<br />

kiTxulob<br />

asos Tu bgeras qarTul<br />

qaragmiT.<br />

mSobeli ena burjia<br />

eris,<br />

ena winapris da<br />

STamomavlis;<br />

rwmena, sibrZne da jani<br />

qarTvelis,<br />

niWi warsulis, bedi<br />

momavlis.<br />

anzor diasamiZe,<br />

emeritusi profesori


giyvardeT erTmaneTi!...<br />

amqveynad Cvens yofnas azri<br />

ar eqneboda, rom ara udidesi<br />

Zala, romelic _ rogorc<br />

amboben, glaxaks mdidrad<br />

aqcevs, uSnos lamazad, uniWos<br />

niWierad. D...da ra unda iyos es<br />

grZnoba Tu ara siyvaruli?!<br />

rogorc galaktioni gvaswavlis:<br />

`usiyvarulod mze ar<br />

sufevs cis kamarze,<br />

sio ar dahqris, tye ar<br />

krTeba sasixarulod.~<br />

siyvaruli imdenad didi<br />

grZnobaa, rom SeuZlia adamianis<br />

gadarCena, misi gamosworeba,<br />

cxovrebis gzaze dayeneba.<br />

Ees ki miiRweva sulieri amaRlebiT.<br />

cnobilia, rom `adamians<br />

SeuZlia amaRldes Rmer-<br />

Tamde an daeces cxovelamde~.<br />

swored siyvaruli aamaRlebs<br />

adamians.<br />

`siyvarulSi~ Cveulebriv,<br />

vgulisxmobT mxolod qalvaJis<br />

grZnobas. sinamdvileSi<br />

ki igi mravalgvaria. arsebobs<br />

dedaSviluri, daZmuri,<br />

megobruli da kidev sxva saxis<br />

siyvaruli. Yyvelam kargad<br />

icis, rom valentinoba SeyvarebulTa<br />

dRea, Tumca saqarTveloSi<br />

1993 wlidan siyarulis<br />

dRis saxeliT aRiniSneba<br />

15 aprilic, damaarsebeli ki<br />

Cveni Tanamemalule da Tanamedrove<br />

beso CubiniZea, romelic<br />

maSin mozardebisTvis<br />

sakmaod popularuli Jurnalis<br />

`vaskvlavebis~ redaqtori<br />

gaxldaT.<br />

mogexsenebaT, qal-vayis siyvarulis<br />

dRed 14 Tebervali<br />

iTvleba, 15 aprili ki<br />

yvelanairi siyvarulis dRea.<br />

vfiqrobT, interesmoklebuli<br />

ar iqneba sxvadasxva saxis siyvarulis<br />

magaliTebis Cveneba:<br />

salome da rati Cveni universitetis<br />

studentebi arian.<br />

amboben, rom erTmaneTi uyvarT.<br />

maSin roca maTi grZnoba<br />

drois gamocdas gauZlebs da<br />

swavlas daasruleben, daqorwindebian<br />

kidec.<br />

salome:<br />

_ Cemi sayvareli adamiani<br />

CemTvis marTlac Zalian bevrs<br />

niSnavs. is CemTvis yvelaferia.<br />

maSinac ki, roca ver vxedav,<br />

Zalian maklia. usazRvrod<br />

miyvars da imedia sul<br />

erTad viqnebiT. bednieri<br />

var, aseT karg adamians rom<br />

Sevuyvardi.<br />

rati:<br />

_ siyvaruli udidesi<br />

grZnobaa. me bednieri var, rom<br />

miyvars da Cemi guli savsea<br />

siyvaruliT. siyvarulma Cemi<br />

cxovreba radikalurad Secvala.<br />

roca giyvars, cdilob es<br />

grZnoba SeinarCuno. Mmadloba<br />

ufals, rom siyvarulis Sansi<br />

momca, ramac cxovreba gamixalisa<br />

da gamilamaza. siyvaruli<br />

Cemi mamoZravebeli Zalaa.<br />

Mmis gareSe Cemi cxovreba erTferovani<br />

iqneboda.<br />

darina da naTia bavSvobidan<br />

megobroben. isini<br />

gulwrfel, megobrul siyvarulze<br />

saubroben:<br />

Ddarina:<br />

_ CemTvis namdvili megobari<br />

yvelaferia. masTan<br />

SemiZlia gulis gadaSla. vici,<br />

is arasdros miRalatebs, yovelTvis<br />

Cemi erTgulia da<br />

misi imedi maqvs. Ppiradad me<br />

Zalian miyvars Cemi megobari<br />

da misTvis mzad var nebismier<br />

daTmobaze wavide.<br />

naTia:<br />

_ Cemi megobari erTaderT<br />

adamianad meguleba, visi<br />

imedic yovelTvis SeiZleba<br />

mqondes. bavSvobidan vicnob<br />

da erTi dRec ar maxsovs<br />

iseTi, rom Cem gverdiT ar<br />

idges WirSic da lxinSic<br />

da rac mTavaria, igi CemTvis<br />

uangarod akeTebs yvelafers.<br />

RvTis wyalobaa, aseTi adamiani<br />

gverdiT rom myavs da<br />

vcdilob misTvisac iseTive<br />

araCveulebrivi da saimedo<br />

viyo, rogoric isaa CemTvis.<br />

Mmis gareSe cxovrebis erTi<br />

dRec ver warmomidgenia.<br />

lia da nino dedaSvilur<br />

siyvarulze saubroben. dedam<br />

piradi kariera SvilisTvis<br />

rom mzrunveloba ar moeklo,<br />

daTmo daiviwya. Tavis mxriv,<br />

dRes ninosTvis deda upirvelesi<br />

saficari da salocavi<br />

xatia.<br />

lia:<br />

_Ddedoba udidesi bednierebaa,<br />

gansakuTrebiT ma-<br />

Sin, roca iseTi Svili gyavs,<br />

rogoric Cemi gogonaa. axalgazrdobaSi<br />

CemTvis yvelaze<br />

mTavari kariera iyo, magram<br />

Tavi realurad maSin miviCnie<br />

ubednieresad, roca nino<br />

gamiCnda. Mmasze zrunva, misi<br />

warmatebebis gagoneba, gaciskrovnebuli<br />

Tvalebis xilva,<br />

CemTvis udidesi sixarulia.<br />

Mmiyvars is da vcdilob sxvebsac<br />

gavuziaro es bedniereba.<br />

Nnino:<br />

_ CemTvis ori usayvarlesi<br />

adamiani arsebobs. Ppirvel rig-<br />

Si deda, romelmac sicocxle<br />

maCuqa da cxovreba momiZRvna.<br />

is Cemi usayvarlesi megobaricaa.<br />

naTqvamia, dedaSviluri<br />

siyvaruli mZleTamZleao da<br />

albaT, es sityvebi Cemi da dedikos<br />

urTierTobaze iTqmis.<br />

iseTi aRfrTovanebuli var<br />

misiT, rom sityvebi ar myofnis<br />

amis gadmosacemad. Uufals<br />

madlobas vwirav, rom aseTi<br />

adamianis Sviloba marguna.<br />

yvelas mogilocavT gazafxulis<br />

kidev erT ulamazes<br />

dResaswauls da gisurvebT,<br />

siyvaruliT gecocxloT,<br />

radgan ar arsebobs amaze<br />

didi grZnoba dedamiwaze.<br />

swored siyvaruli xdis Cvens<br />

arsebobas sainteresos. `siyvarulo<br />

Zalsa Sensa~ _<br />

amasve gvmoZRvravs Cveni didi<br />

Tanamemamule da Cemma respondentebmac<br />

swored es aRniSnes.<br />

ise. zogjer imasac vfiqrob,<br />

rom siyvaruls gansakuTrebuli<br />

dRe ar sWirdeba. RmerTma<br />

samyaro siyvaruliT Seqmna da<br />

yoveli dRec siyvarulisaa.<br />

wels CvenTan aRdgomis<br />

brwyinvale dResaswauli da<br />

e.w. qarTuli siyvarulis dRe<br />

erTmaneTs daemTxva. SeuZlebeli<br />

iyo, gamogvparvoda Cveni<br />

qalaqis quCebSi SeyvarebulTa<br />

imediani saxeebi da milocva<br />

_ <strong>qriste</strong> <strong>aRsdga</strong>! _ WeSmaritad<br />

<strong>aRsdga</strong>!<br />

<strong>qriste</strong>rmieri madliT giyvardeT<br />

erTmaneTi!<br />

ganaTlebisa da<br />

mecnierebaTa fakultetis<br />

geografiis specialobis<br />

I kursis studenti<br />

naTia cinariZe<br />

siyvarulis fsiqologia<br />

Tu vinme giyvars, adamiani<br />

xar, _ es sityvebic ki sakmarisia<br />

imis asaxsnelad, Tu ra adgili<br />

uWiravs siyvaruls Cvens<br />

cxovrebaSi, magram ar unda<br />

dagvaviwydes robert stenbergis<br />

sityvebic: `gamoxatvis gareSe<br />

udidesi siyvarulic ki<br />

SeiZleba mokvdes.~ siyvaruli<br />

rTuli fsiqikuri mdgomareobaa,<br />

misTvis damaxasiaTebelia:<br />

1) grZnobebis, azrebisa da moqmedebebis<br />

akviatebuli koncentrireba<br />

siyvarulis obieqtze<br />

im zomiT, rom es xSirad sxva<br />

sazrunavis ugulebelyofasac<br />

iwvevs; 2) ukiduresi subieqturoba,<br />

ris gamoc upiratesad<br />

aRiqmeba siyvarulis obieqtis<br />

dadebiTi Tvisebebi; 3) amaRlebuli<br />

guneba-ganwyobileba;<br />

4) seqsualuri ltolva siyvarulis<br />

obieqtis mimarT. siyvarulis<br />

acileba da kontroli<br />

SeuZlebelia, rac mianiSnebs<br />

mis organul Zirebze. marTlac,<br />

dadgenilia, rom am dros<br />

gamoiyofa iseTi hormonebi,<br />

romelTa fiziologiuri da<br />

fsiqologiuri efeqti narkotikuli<br />

zemoqmedebis adekvaturia,<br />

magram es nivTiereba<br />

mudmivad ar gamomuSavdeba. Sesabamisad,<br />

umetes SemTxvevaSi,<br />

siyvarulis grZnobis simZafre<br />

2-3 wlis Semdeg iklebs.<br />

Cven yvela ar SeiZleba gviyvardes.<br />

razea am SemTxvevaSi<br />

Cveni gemovneba dafuZnebuli?<br />

Amas nawilobriv naTelyofs evoluciuri<br />

fsiqologia, romlis<br />

Tanaxmad adamianebis seqsualuri<br />

motivaciisa da qcevis Taviseburebebi<br />

BCamoyalibda evoluciis<br />

procesSi STamomavlobis<br />

gaCenis, SenarCunebisa da Semdgom<br />

TaobaSi mSoblebis genebis<br />

gadacemasTan dakavSirebiT. es<br />

gasagebs xdis gansxvavebebs im<br />

moTxovnebSi, romlebsac qalebi<br />

da kacebi uyeneben maT partniorebs<br />

fizikuri, fsiqikuri<br />

da socialuri TvalsazrisiT.<br />

mraval kulturaSi Catarebuli<br />

gamokvleva cxadyofs, rom<br />

sazogadod mamakacebi qalebze<br />

met yuradRebas aqceven partnioris<br />

garegnul mxares. isini<br />

upiratesobas aniWeben qalebis<br />

iseT proporciebs, romlebic<br />

optimaluria Svilis yolis da<br />

movlis TvalsazrisiT. qalebi<br />

met yuradRebas aqceven partnioris<br />

im Tvisebebs, romlebic<br />

uzrunvelyofen mis dacvas. isini<br />

gacilebiT did mniSvnelobas<br />

aniWeben partnioris socialur<br />

statuss, mis finansur mdgomareobas<br />

da iseT pirovnul<br />

Tvisebebs, rogoricaa: ambiciuroba,<br />

Sromismoyvareoba da<br />

inteleqti, stabiluroba da<br />

erTguleba, rac imis erTgvari<br />

garantiaa, rom garkveuli xnis<br />

ganmavlobaSi igi Seecdeba uzrunvelyos<br />

ojaxi materialuri<br />

resursebiT.<br />

robert stenbergis siyvarulis<br />

samkomponentiani Teoria<br />

gviCvenebs imas, ra rTulia<br />

axlo, sasiyvarulo urTierTobebSi<br />

warmatebis miRweva. robert<br />

stenbergi am grZnobas ganixilavs,<br />

rogorc samkuTxeds<br />

da is Tvlis, rom siyvaruli<br />

Sedgeba 3 komponentisgan: I<br />

– esaa intimuroba, siaxlovis<br />

grZnoba, romelic vlindeba<br />

sasiyvarulo urTierTobebSi.<br />

mosiyvarule adamianebi grZno-<br />

ben, rom dakavSirebuli arian<br />

erTmaneTTan. siaxloves aqvs<br />

sxvadasxva gamovlineba. adamians<br />

surs, rom misi sayvareli<br />

adamianebis cxovreba gaxados<br />

ukeTesi, maT mimarT ganicdis<br />

gulwrfel simpatias da roca<br />

isini arian mis gverdiT, Tavs<br />

grZnobs bednierad. adamiani<br />

moelis, rom rTul wuTebSi<br />

isini mxars dauWeren da Tvi-<br />

Tonac cdilobs daanaxvos<br />

maT, rom mzadaa imaves gasakeTeblad.<br />

maT aqvT saerTo interesebi,<br />

erTmaneTs uziareben<br />

nivTebs, azrebs, grZnobebs. _<br />

vneba igi emociaa da ekuTvnis<br />

aRgznebis iseT saxes, romelsac<br />

mivyavarT fizikur ltolvamde<br />

da seqsualur qcevamde. sqesobrivi<br />

moTxovnilebebi aq mniSvnelovania,<br />

magram ar warmoadgens<br />

erTaderT motivacias,<br />

magaliTad, TviTpativiscemisa<br />

da mxardaWeris moTxovnilebam<br />

SeiZleba iTamaSos garkveuli<br />

roli. zogjer siaxlove<br />

iwvevs vnebebs, sxva SemTxvevaSi<br />

ki vneba SeiZleba uswrebdes<br />

siaxloves.<br />

_ gadawyvetileba/valdebulebebi.<br />

siyvarulis am komponents<br />

aqvs xanmokle da xangrZlivi<br />

aspeqtebi. xanmokle<br />

aspeqtSi aisaxeba gadawyvetileba<br />

imis Sesaxeb, rom konkretul<br />

adamians uyvars meore adamiani.<br />

xangrZlivi aspeqti ki esaa valdebuleba,<br />

rom man SeinarCunos<br />

es siyvaruli. es sami komponenti<br />

qmnis sxvadasxva kombinacias,<br />

romelTa demonstrirebisTvis<br />

stenbergma SeimuSava sasiyvarulo<br />

urTierTobebis sistema.<br />

simpaTia, romelic gulisxmobs<br />

intimurobas. vnebiani siyvaruli<br />

_ vnebas. mogonili<br />

(uazro, fuWi) siyvaruli aris<br />

erTgvari akviateba da arcerT<br />

komponents ar moicavs. romantikuli<br />

siyvaruli aerTianebs<br />

intimurobas da vnebas, siyvaruli<br />

amxanagoba ki intimurobas<br />

da valdebulebebs. Bbrma siyvaruli<br />

aerTianebs vnebas da<br />

valdebulebebs, srulyofili<br />

siyvaruli _ intimurobas,<br />

vnebas da valdebulebebs. cxadia,<br />

adamianTa umravlesobas<br />

imedi aqvs, rom misi qorwineba<br />

dagvirgvindeba srulyofili<br />

siyvaruliT, romelSic Sexamebulia<br />

samive komponenti, Tumca<br />

xSiria SemTxvevebi, roca<br />

adamiani brma gatacebas miiCnevs<br />

mowiful siyvarulad da<br />

isec xdeba, rom erToblivi<br />

cxovrebisas vneba qreba da mis<br />

adgils ikavebs siyvaruli-amxanagoba.<br />

siaxlove SeiZleba daingres<br />

negatiuri grZnobebiT, gansakuTrebiT,<br />

roca igi adamians<br />

ubiZgebs cru identurobisken,<br />

romlis safuZvels warmoadgens<br />

ara Sinagani moTxovnilebis<br />

realizacia, aramed adamianis<br />

survili, asiamovnos sxvas.<br />

zik rubini siyvarulSi<br />

gamoyofs sxva faqtorebsac:<br />

1 _ miCveva – magaliTad, `me<br />

rom marto viyo, Cemi pirveli<br />

azri iqneboda, mepove….......~“ 2<br />

_ zrunva – magaliTad, `Tu<br />

cudad grZnobs Tavs, Cemi<br />

pirveli movaleoba iqneboda<br />

misi gamxiaruleba.~ 3 _ intimuroba<br />

_ magaliTad, `me<br />

vgrZnob, rom SemiZlia absoluturad<br />

yvelaferSi vendo.~<br />

fsiqologebi klod da suzan<br />

aprili<br />

xendrikebi siyvarulSi sam<br />

aspeqts aerTianeben: esenia:<br />

erosi (vneba); ludusi (TamaSi);<br />

storge (megobroba). rogorc<br />

vxedavT, mkvlevrebi sxvadasxva<br />

gziT Seecadnen gaecaT pasuxi<br />

kiTxvaze, Tu ras niSnavs ganicado<br />

siyvaruli da raRac<br />

saerTo midgoma gamoinaxa.<br />

adamianebis siyvarulis gaazreba<br />

sam jgufad daiyo: vneba<br />

- seqsualuri ltolva da survili;<br />

intimuroba – gulwrfeloba<br />

da urTierTgageba;<br />

ndoba –erTguleba da Tavganwirva.<br />

rodesac vsaubrobT siyvarulze,<br />

erTmaneTisgan unda<br />

ganvasxvaoT vinmes siyvaruli<br />

da sasiyvarulo urTierTobebi.<br />

adamianebis umravlesoba<br />

aRniSnavs, rom siyvarulis<br />

kategoria ufro didi raodenobiT<br />

adamians moicavs, vidre<br />

sasiyvarulo urTierTobebi.<br />

albaT, bevrisTvis utkenia<br />

guli sityvebs: `miyvarxar,<br />

magram SenTan ver davamyareb<br />

sasiyvarulo urTierTobebs~.<br />

sasiyvarulo urTierTobebSi<br />

raRac ufro intensiuri da<br />

gansakuTrebuli igulisxmeba;<br />

am tipis urTierTobebi seqsualur<br />

ltolvas moicavs.<br />

marTalia, is xSirad Zlieri<br />

ltolviTa da gatacebis periodiT<br />

iwyeba, romelsac vnebiani<br />

siyvaruli SeiZleba vuwodoT.<br />

droTa ganmavlobaSi<br />

ltolvis intensivoba iklebs<br />

da intimuroba imatebs. amas<br />

megobruli siyvaruli Segvi-<br />

Zlia vuwodoT. rodesac<br />

Seyvarebuli iqnebiT, Tqven<br />

TviTon SeamCnevT aseT cvlilebas;<br />

ase rom, ar ifiqroT, -<br />

`siyvaruls kargavT~, es bunebrivi<br />

procesia da asec rom<br />

ar iyos, vnebiani siyvarulidan<br />

gamosvla arc ise dramatulia,<br />

rogorc es erTi SexedviT Sei-<br />

Zleba Candes. sainteresoa, axdens<br />

Tu ara gavlenas kultura<br />

siyvarulis gancdaze? pasuxi<br />

calsaxaa, ra Tqma unda, axdens,<br />

kroskulturuli gamokvlevebi<br />

mowmoben, rom arsebobs myari<br />

safuZveli vifiqroT, rom damoukideblobazeorientirebuli<br />

kulturebi ufro met<br />

mniSvnelobas aniWeben siyvaruls.<br />

isini pirovnebis `me~s<br />

maxasiaTeblebs koleqtiur<br />

maxasiaTeblebze maRla ayeneben.<br />

xolo urTierTdamokidebulebebze<br />

orientirebuli<br />

kulturebis warmomadgenlebi<br />

gaziarebul kulturul Rirebulebebs<br />

adamianis individualobaze<br />

maRla ayeneben<br />

da ufro momTxovni arian<br />

partniorebis mimarT. maSasadame,<br />

Tu partniors Tqvens<br />

pirad grZnobebze dayrdnobiT<br />

irCevT, maSin upiratesobas<br />

Tqvens pirad Sexedulebebs<br />

aniWebT, xolo, Tu partniors<br />

imis mixedviT irCevT, Tu<br />

rogor gamoCndebiT sxvebis<br />

TvalSi da ras ifiqreben isini<br />

Tqvens ojaxze, Tqven ufro<br />

koleqtivistur Sexedulebebze<br />

yofilxarT orientirebuli.<br />

adamianebis umetesobas uyvars<br />

is adamianebi, romlebic fizikurad<br />

mimzidvelni, maTi msgavsni<br />

arian da visganac imave<br />

impulsebs iReben. sasiyvarulo<br />

urTierTobebi miT ufro<br />

myaria, rac ufro metadaa Car-<br />

Tuli partniori Cvens `me~-<br />

Si. damokidebulebis modeli<br />

gulisxmobs, rom adamianebi<br />

ufro metad inarCuneben urTierTobas,<br />

rac ufro metad<br />

akmayofilebs es urTierToba<br />

iseT specifikur moTxovnilebebs,<br />

romlebsac sxva veravin<br />

daakmayofilebs. s i y v a r u l i s<br />

gancdaze da sasiyvarulo urTierTobebze<br />

mravali faqtori<br />

axdens gavlenas da Cven daaxloebiT,<br />

ase Tu ise vxvdebiT,<br />

ratom mogvwons da gviyvars<br />

is, meore adamiani da miuxedavad<br />

amisa, Tu Cven SevZlebT<br />

amomwuravad da srulyofilad<br />

gavceT pasuxi kiTxvas: `ratom<br />

miyvarxar me Sen?~, maSin Cven<br />

ar gvyvarebia....<br />

qeTevan beriZe,<br />

fsiqologiis akademiuri<br />

doqtori


0 aprili<br />

saqarTvelos iakob gogebaSvilis<br />

pedagogTa kavSiri<br />

50 wels iTvlis. igi erTerTi<br />

pirveli arasamTavrobo<br />

organizaciaa, romelic<br />

sabWoTa sinamdvileSi saqarTvelos<br />

ministrTa sabWos<br />

1961 wlis 14 ivlisis #429-e<br />

dadgenilebiT Seiqmna. pedkav-<br />

Siri didi iliasa da iakobis<br />

mier dafuZnebuli wera-kiTxvis<br />

gamavrcelebeli sazogadoebis<br />

samarTalmemkvidrea.<br />

sazogadoebam Tavisi misia<br />

Sesrulebulad 1961 wels CaTvala.<br />

aRniSnuli organizacia,<br />

sazogadoebis ukanaskneli<br />

Tavjdomaris, iason lorTqifaniZis<br />

gankargulebiT gauqmda.<br />

xolo 1961 wels, RvTis<br />

SewevniT, isev iason lorTqifaniZis<br />

STamomavlis, cnobili<br />

mecnieris, `pedagogikis~ avtoris<br />

_ daviT lorTqifaniZis<br />

xeldasmiT da ZalisxmeviT<br />

dafuZnda iakob gogebaSvilis<br />

saxelobis pedagogiuri<br />

sazogadoeba (1997 wlidan<br />

sazogadoeba pedagogTa kav-<br />

Sirad iwodeba), romelic ukve<br />

naxevari saukunea Cinebulad<br />

ganagrZobs didi winaprebis<br />

gzas.<br />

pedkavSirma memkvidreobiT<br />

udidesi inteleqtualuri<br />

potenciali miiRo.<br />

aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />

saSuri da sasikeTo saqmeebi<br />

akeTa, erovnuli principebisa<br />

da kulturuli faseulobebis<br />

dacva-SenarCunebisaTvis iRvawa,<br />

erovnul cnobierebaze<br />

dafuZnebuli yvela idea da<br />

ideis matarebeli mecnieri SeakavSira.<br />

igi dRes pedagogTa<br />

da mecnierTa 75-aTasian armias<br />

aerTianebs, romelic Tavis<br />

did misias ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministrosTan<br />

mWidro urTierTobiTa da<br />

TanamSromlobiT axorcielebs;<br />

igi iRvwis pedagogiuri mecnierebis<br />

uaxlesi miRwevebis,<br />

axali pedagogiuri teqnologiebis,<br />

midgomebis da orientirebis,<br />

mowinave pedagogiuri<br />

gamocdilebis praqtikaSi<br />

danergvisaTvis, maswavlebelTa<br />

SemoqmedebiTi aqtivobis ganviTarebis,<br />

maTi profesiuli<br />

daostatebis, gamoCenili adamianebis,<br />

amagdari pedagogebis,<br />

mecnierebis Rvawlis warmoCenisaTvis,,<br />

Tanamedrove globalizaciis<br />

pirobebSi erovnuli<br />

faseulobebis SenarCunebis,<br />

skolis ojaxisa da sazogadoebis<br />

kavSiris ganmtkicebis da<br />

droiT nakarnaxevi sxva amocanebis<br />

gadasawyvetad.<br />

pedagogTa kavSirs Tavidanve<br />

daebeda gamoCenil adamianTa<br />

Tavkacoba. sxvadasxva<br />

dros mas saTaveSi edgnen,<br />

gamgeobaSi iRvwodnen da iRvwian<br />

cnobili mecnierebi: daviT<br />

lorTqifaniZe, giorgi<br />

jiblaZe, oTar qinqlaZe,<br />

naTela vasaZe, mamia darCia,<br />

karlo maWaraSvili, zurab<br />

cucqiriZe, oleg alaviZe,<br />

Tamar laSqaraSvili, grigol<br />

sajaia da sxvebi. amJamad organizacias<br />

xelmZRvanelobs<br />

mravalmxriv moRvawe, farTo<br />

mecnieruli da literaturuli<br />

interesebis mqone mecnier-<br />

pedagogTa kavSiri _ 50<br />

p r o b l e m e b i , p e r s p e q t i v a<br />

mkvlevari, redaqtori, Tavmjdomare,<br />

literatori Cveni<br />

da sazRvargareTis qveynebis<br />

araerTi akademiis akademikosi<br />

_ gari CafiZe, xolo aTeuli<br />

wlebia pedkavSiris Tavmjdomaris<br />

moadgiled, xSirad<br />

xelmZRvaneladac axalgazrduli<br />

SemarTebiT, muxlCauxrelad,<br />

dReniadag iRvwis da<br />

ixarjeba SesaniSnavi pirovneba,<br />

Tavis saqmeze uzomod<br />

Seyvarebuli, didi iakobis<br />

pirovnebis Tayvanismcemeli da<br />

misi sulieri memkvidreobis<br />

mkvlevari_ aza buaZe, saqmeTa<br />

mmarTveli nunu gogitiSvili<br />

da sxvebi. swored am amagdari<br />

adamianebis damsaxurebaa, rom<br />

iakob gogebaSvilis pedagog-<br />

Ta kavSiri qveynis Znelbedobis<br />

mZime wlebSic, ekonomikuri<br />

SeWirvebis pirobebSic<br />

(pedagogebi weliwadSi im<br />

erT larsac ver ixdidnen,<br />

romelic debulebiT sawevro<br />

anaricxis saxiTaa gaTvaliswinebuli)<br />

poziciebi ar<br />

dauTmia, muSaoba ar Seusustebia<br />

da ganaTlebis dargis<br />

ganviTarebas, saswavlo-aRmzrdelobiTi<br />

muSaobis Semdgom<br />

srulyofas Cveuli<br />

SemarTebiT emsaxureboda.<br />

organizacia<br />

iakob gogebaSvilis<br />

pedagogiuri memkvidreobis,<br />

misi ideebis<br />

mxolod propagandiT<br />

ki ar Semoifargleboda,<br />

aramed misi<br />

praqtikaSi danergvis,<br />

xorcSesxmisaTvis iRvwoda,<br />

saqarTveloSi<br />

moqmed yvela saganmanaTleblostruqturaze<br />

zrunavda<br />

da maT mier yvela<br />

wamowyebasa da ideis<br />

ganxorcielebaSi Tavis<br />

sityvas ambobda.<br />

naTqvamis dasturad<br />

sakmarisia Tundac is<br />

faqti, rom saqarTvelos<br />

52 raionsa da<br />

qalaqSi pedkavSiris<br />

adgilobrivi ganyofilebebi<br />

da sab-<br />

Woebi funqcionirebs,<br />

romlebic adgilebze<br />

ewevian metad saWiro<br />

da sasargeblo saqmianobas.<br />

pedagogTa kavSirTan arsebobda<br />

seqciebi, sadac pedagogiuri<br />

inovaciebiT, aqtiuri<br />

da interaqtiuri swavlebis<br />

meTodebiT aRiWurvebodnen<br />

pedagogebi, ganixileboda<br />

axali pedagogiur-meToduri<br />

literatura, iziarebdnen<br />

mowinave pedagogiuri gamocdilebas<br />

da nergavdnen praqtikul<br />

muSaobaSi.<br />

sruliad saqarTvelos<br />

TiTqmis yvela pedagogi<br />

monawileobs pedagogTa kavSiris<br />

mier gamocxadebul<br />

konkursebSi: `wlis saukeTeso<br />

skolamdeli aRzrdis pedagogi~,<br />

`wlis saukeTeso klasis<br />

damrigebeli~, `esTetikuri<br />

ciklis sagnebis saukeTeso<br />

maswavlebeli~. `wlis saukeTeso<br />

Semoqmedi maswavlebeli~,<br />

`wlis saukeTeso dawyebiTi<br />

klasebis maswavlebeli~, `wlis<br />

saukeTeso iakob gogebaSvilis<br />

klas-kabineti~, `iakob<br />

gogebaSvili norC-SemoqmedTa<br />

TvaliT~, `wlis saukeTeso qarTuli<br />

enisa da literaturis<br />

maswavlebeli~.... mTelma saqarTvelom<br />

gaicno saukeTeso<br />

pedagogebi, damrigeblebi.<br />

samagaliTo klas-kabinetebi,<br />

romlebic skolebSia gaxsnili<br />

da iakobis saxels atarebs.<br />

konkursebis Sedegebs sazeimo<br />

viTarebaSi ajameben. gamarjvebulebs<br />

jildod pedagogebisaTvis<br />

sanukvari ganZi, iakob<br />

gogebaSvilis memorialuri<br />

medali gadaecemaT. amagdari,<br />

valmoxdili da Rvawlmosili<br />

pedagogebis, mecnierebis<br />

damsaxureba kavSiris mier<br />

aRiniSneba metad Zvirfasi,<br />

umSvenieresi da maRali jildoTi<br />

_ iakob gogebaSvilis<br />

medliT, (`pedagogiur darg-<br />

Si gansakuTrebuli damsaxurebisaTvis~)<br />

da `laureatis~<br />

sapatio medliT, romelic<br />

sam weliwadSi erTxel gamocxadebuli<br />

konkursis Sedegad<br />

gamovlenili saukeTeso<br />

naSromis avtors, mkvlevars<br />

eniWeba. pedagogTa kavSiris<br />

aWaris respublikuri organizacia<br />

Tavis muSaobas gana-<br />

Tlebis reformis moTxovnaTa<br />

Sesabamisad warmarTavs. praqtikaSi<br />

danergilia saiubileo<br />

da SemoqmedebiTi saRamoebis,<br />

Sexvedrebis, gamofenebis,<br />

d i s k u s i a - d i a l o g e b i s ,<br />

konkursebis, viqtorinebis,<br />

treningebis, Ria karis dReebis,<br />

konsultaciebis Catareba,<br />

mowinave sainovacio<br />

saqmianobis Seswavla-ganzogadeba,<br />

amagdari pedagogebis<br />

pativgeba, rekomendaciebis<br />

SemuSaveba, eqskursiebisa da<br />

sxva RonisZiebebis gamarTva,<br />

romlebic didad uwyobs xels<br />

pedagogebs, aimaRlon TavianTi<br />

pedagogiur-meToduri<br />

momzadebis done, daeuflon<br />

swavlebis uaxles meTodebs<br />

da rac mTavaria, iyvnen pedagogiuri<br />

mecnierebis evoluciis<br />

mudmivi srulyofis<br />

mowme da monawile. pedkavSiri<br />

gansakuTrebulad zrunavs<br />

eris sasiqadulo Svilebis,<br />

mecnierebisa da mwerlebis<br />

erovnuli Rvawlis, maTi sulieri<br />

memkvidreobis naTlad<br />

warmoCenis, gaazrebis,<br />

gacnobierebisa da saxelovan<br />

mamuliSvilTa magaliTebze<br />

axleburad moazrovne, kulturulad<br />

mopaeqre, mokamaTe,<br />

Rrmad da damoukideblad<br />

mofiqral-moazrovne da zneobrivad<br />

srulqmnili pirovnebebisaRzrda-formirebisaTvis.<br />

swored am mizans<br />

emsaxureboda ilia WavWava-<br />

Zis, akaki wereTlis, galaktion<br />

tabiZis, nodar dumba-<br />

Zis, iakob gogebaSvilis,<br />

vaJa-fSavelas, fridon xalvaSis,<br />

mamia varSaniZis, zurab<br />

gorgilaZis.... aseve cnobili<br />

mecnierebis: dimitri uznaZis,<br />

niko musxeliSvilis, akaki SaniZis<br />

da sxva gamoCenili adamianebis<br />

saiubileo TariRebis<br />

farTod aRniSvna.<br />

organizaciis iniciativiTa<br />

da uSualo xelmZRvanelobiT<br />

aseve Rirseulad,<br />

maRal doneze aRiniSna aWaris<br />

ganaTlebis saxalxo komis-<br />

ris _ ilia qaTamaZis, gana-<br />

Tlebis yofili ministrebis:<br />

vaxtang wulukiZis, arCil<br />

takiZis, ioseb ximSiaSvilis,<br />

ganaTlebis ganyofilebisa da<br />

meToduri kabinetis gamgeebis<br />

_ vaxtang makaraZis, oTar<br />

bolqvaZis, ilin kilaZis, levan<br />

mesxiZis, vaxtang TavarTqilaZis,<br />

biWiko CxikviSvilis,<br />

saxelmoxveWili pedagogebisa<br />

da direqtorebis: daviT maxaraZis,<br />

aleqsandre beqaias,<br />

zurab komaxiZis, lia paqsaSvilis,<br />

evgeni safarovas, Tamar<br />

doliZis, merab diasamiZis,<br />

ioseb diasamiZis, iveri mela-<br />

Zis, zina dadianis, JuJuna<br />

cirikiZis, anzor cicxvaias,<br />

domenti qiSmareiSvilis, nodar<br />

avalianis, baTumis saxelmwifo<br />

pedagogiuri institutis<br />

yofili reqtorebis:<br />

xusein nakaiZis (pirveli<br />

reqtori), nadim niJaraZis,<br />

stefane qemxaZis, profesormaswavlebelebis<br />

SoTa niJara-<br />

Zis, nodar baramiZis, sergo<br />

dumbaZis, meri gordelaZis,<br />

oTar giorgaZis, SoTa maxara-<br />

Zis, nodar basilaZis, Tamaz<br />

futkaraZis, saqarTvelos<br />

erovnul mecnierebaTa<br />

akademiis akademikosis_<br />

vaxtang Samila-<br />

Zis da sxvaTa saiubileo<br />

TariRebi.<br />

aRsaniSnavia is<br />

faqti, rom saqarTvelos<br />

pedagogTa kav-<br />

Siris mier gamocxadebul<br />

konkursebSi<br />

aWaris respublikidan<br />

araerTma pedagogma<br />

miiRo monawileoba,<br />

gaimarjva da sanukvari<br />

iakob gogebaSvilis<br />

medliT dajildovda.<br />

xolo daTvalierebakonkursSi_<br />

`iakob<br />

gogebaSvili norCebis<br />

TvaliT~ aWaris sajaro<br />

skolebis ocma<br />

moswavlem gaimarjva<br />

da saqarTvelos pedagogTa<br />

kavSiris gamgeobis<br />

sapatio sigeli<br />

daimsaxura. pedagogTa<br />

kavSiris aWaris respublikuriorganizaciis<br />

wardginebiT<br />

didi eriskacis, iakob<br />

gogebaSvilis medliT<br />

dajildovdnen Rvawlmosili<br />

pedagogebi, mecnierebi da ganaTlebis<br />

dargis sxva amagdari<br />

muSakebi. magaliTisaTvis<br />

SeiZleba davasaxeloT vaxtang<br />

wulukiZe, arCil takiZe, nodar<br />

baramiZe, rezo jabniZe,<br />

sergo dumbaZe, SoTa maxaraZe,<br />

qeTevan safariZe, omar gvariSvili,<br />

nodar qaTamaZe, nana axalaZe,<br />

klara Wedia da sxvebi.<br />

kavSiris aWaris organizaciis<br />

mier gamarTul konkursebSi<br />

`vin ukeT icnobs iakobs~ da<br />

`vin ukeT kiTxulobs akakis~<br />

aWaris sajaro skolebis moswavleTa<br />

didi nawili iyo<br />

CarTuli. konkursebSi gamarjvebulebs<br />

cixisZiris, xulos<br />

da kvatiis sajaro skolebis<br />

moswavleebs _ marex be-<br />

JaniZes, TamTa TavarTqilaZes<br />

da giorgi beriZes gadaecaT<br />

fuladi premiebi (pirveli,<br />

meore da mesame premia). xolo<br />

konkursSi `vin ukeT icnobs<br />

iakobs~ gamarjvebul moswavleTa<br />

raodenoba sakmaod<br />

didi iyo. bavSvebis didma<br />

nawilma sworad upasuxa kiTxvebs<br />

(sul 80-mde kiTxva iyo).<br />

isini sapatio sigelebiTa da<br />

fasiani saCuqrebiT dajildovdnen.<br />

sigelebi gadaeca<br />

aseve konkursSi monawile<br />

yvela moswavles (sul 100-ze<br />

meti moswavle dajildovda).<br />

mogesxenebaT, ganaTlebis reformam<br />

Zireulad Secvala<br />

ganaTlebis sistemis saqmianoba.<br />

Cvenc ganaTlebisa da<br />

mecnierebis saministrosTan<br />

erTad aWaris ganaTlebis,<br />

kulturis da sportis saministros<br />

mxardamxar mravali<br />

saintereso da sasargeblo<br />

RonisZiebis, proeqtisa<br />

da programis ganxorcieleba<br />

gvaqvs dagegmili. pedagogTa<br />

kavSiris mcireodeni sawevro<br />

Tanxa ki ar iZleva saSualebas<br />

farTod gavSaloT muSaoba,<br />

davajildovoT aRmzrdel-pedagogebi,<br />

ganaTlebis<br />

dargis sxva muSakebi, gavceT<br />

premiebi, sigelebi da fasiani<br />

saCuqrebi. mdgomareobas<br />

arTulebs is faqtic,<br />

rom xSirad is mizeruli<br />

sawevro Tanxac ar iricxeba<br />

sajaro skolebidan da umaRlesi<br />

saswavleblebidan pedkavSiris<br />

angariSze, romelic<br />

wesdebiTaa gaTvaliswinebuli,<br />

maSin roca saqarTvelos<br />

ganaTlebis da mecnierebis<br />

saministrom megaprogramiT<br />

`iakob gogebaSvili~ 60 milioni<br />

lari gamoyo sajaro<br />

skolebis mSeneblobisa da<br />

reabilitaciisaTvis (2005-<br />

2011w.). maSin rodesac Cveni<br />

qveynis pirvelma qalbatonma,<br />

sandra rulovsma naTlad gaiazra<br />

da gaiTavisa didi iakobis<br />

memkvidreobis mniSvneloba<br />

erisa da qveynis winaSe,<br />

mxarSi daudga pedagogTa kavSirs<br />

da qvelmoqmedebis saxiT<br />

soliduri Tanxa Caricxa<br />

kavSiris angariSze. madlobis<br />

meti araferi gveTqmis aWaris<br />

ganaTlebis, kulturisa<br />

da sportis saministrosa da<br />

misi Tavkacis _ gia abulaZis<br />

mimarT. batoni gia maSinac<br />

mxarSi gvedga, roca baTumis<br />

saganmanaTleblo resurscentrs<br />

xelmZRvanelobda.<br />

pedagogTa kavSirs ar aklda<br />

da ar aklia yuradReba<br />

SoTa rusTavelis saxelmwifo<br />

universitetis xelmZRvanelobisagan.<br />

organizacias xom<br />

aTeuli wlebis ganmavlobaSi<br />

universitetis aRiarebuli<br />

mecnier-pedagogebi grigol<br />

babiloZe da aleqsandre gobroniZe<br />

edgnen saTaveSi.<br />

sauniversiteto organizacias<br />

ki Tavkacobdnen profesorebi:<br />

iuri bibileiSvili, nodar<br />

basilaZe da zebur avaliani.<br />

amJamad organizacias SesaniSnavad<br />

xelmZRvanelobs profesori<br />

SoTa maxaraZe. miuxedavad<br />

amisa, sawevro anaricxebis<br />

mokrebis mxriv mdgomareoba<br />

metad savalaloa. zogierTi<br />

municipalitetidan 1-2 sajaro<br />

skola Tu ricxavs pedkavSiris<br />

angariSze Tanxas. analogiuri<br />

mdgomareobaa umaRlesi saswavleblebis<br />

mxridanac. ar<br />

gveguleba `dedaenaze” aRzrdili<br />

adamiani, miT ufro<br />

mozardi Taobis aRmzrdeldamkvalianebeli,<br />

maTi sulis<br />

mZerwavi pedagogi, mecnieri,<br />

romelic weliwadSi erT<br />

lars ar gaimetebda sulmnaTi<br />

iakobis pedagogTa kav-<br />

SirisaTvis. saWiroa mxolod<br />

saganmanaTleblo resurscentrebis<br />

ufrosebis, skolis<br />

direqtorebis, Semosavliani<br />

organizaciebis, qvelmoqmedi<br />

biznesmenebis yuradReba, mxarSi<br />

dgoma, Tanadgoma da<br />

daxmareba, rom pedagogTa kavSirma<br />

pirnaTlad Seasrulos<br />

Tavisi misia. sxva rom ar iyos<br />

ra, `deda enis~ madls da xibls<br />

xom yvela qarTveli varT<br />

naziarevi!<br />

akaki zoiZe,<br />

saqarTvelos<br />

iakob gogebaSvilis<br />

pedagogTa kavSiris aWaris<br />

respublikuri organizaciis<br />

Tavmjdomare,<br />

ganaTlebis mecnierebaTa<br />

akademiis akademikosi


,,civi omis~ dasrulebis Semdgom<br />

saerTaSoriso arenaze ganviTarebuli<br />

movlenebi cxadyofs, rom msoflios wamyvanma<br />

saxelmwifoebma, amerikis SeerTebulma<br />

Statebma, Tavis evropel mokav-<br />

SireebTan erTad, romlebsac Crdilo<br />

atlantikuri xelSekrulebis aliansi<br />

aerTianebs, Seqmnes saerTaSoriso<br />

sistemis ,,transatlantikuri centri~.<br />

is dRes globalur politikaSi erTerTi<br />

,,maregulirebeli wesrigis~ funqcias<br />

asrulebs.<br />

istoriuli gamocdilebis da Tanamedrove<br />

tendenciebis gaTvaliswinebiT<br />

SeiZleba visaubroT saerTaSoriso<br />

urTierTobebis Tanamedrove an imave<br />

post bipolarul saerTaSoriso urTierTobebis<br />

sistemaze. sistemas uwodeben<br />

elementTa simravles, romlebic urTierTqmedebiT<br />

qmnian ,,mTlianobas~” da<br />

,,erTianobas~. igi gansazRvravs saerTa-<br />

Soriso arenaze stabilurobas da xels<br />

uwyobs saxelmwifoTa urTierTobebs,<br />

ur¬TierTmoqmedebasa da mSvidobian<br />

Tanaarsebobas. sistemis Sesaxeb warmodgena<br />

ki ¬dakavSirebulia cnebebTan: elementi,<br />

mTlianoba, struqtura, kavSiri,<br />

ierarqia, qvesistema, rac mTlianobaSi<br />

ganapirobebs sakuTriv mis saxes da Sinaarss.<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistema<br />

ukve xuTasi welia arsebobs da am<br />

periodis ganmavlobaSi man aCvena is,<br />

Tu ra ganapirobebs mis formirebas,<br />

ganadgurebas, transformacias da axali<br />

sistemis Camoyalibebas.<br />

saerTaSoriso samarTalSi batonobs<br />

saxelmwifoTa suverenuli Tanasworobis<br />

principi, romlis Tanaxmad yvela<br />

saxelmwifos erTnairi uflebebi da<br />

movaleobebi gaaCnia. arcerT Zlier saxelmwifos<br />

ar aqvs ufleba, Tavs moaxvios<br />

susts Tavisi batonoba an privilegia<br />

moiTxovos, Tumca saerTaSoriso praqtikidan<br />

isic cnobilia, rom iuridiuli<br />

Tanasworoba sulac ar niSnavs<br />

saxelmwifoTa politikur Tanasworobas.<br />

aqedan gamomdinare, saerTaSoriso<br />

sistemaSi SeiZleba gabatondes erTi<br />

romelime saxelmwifo an saxelmwifo-<br />

Ta bloki, romlebsac SeuZliaT ara<br />

mxolod Tavs moaxvion mTel sistemas<br />

,,TamaSis wesebi~, aramed gamoiwvion mas-<br />

Si garkveuli cvlilebebic.<br />

saerTaSoriso sistemis ZiriTad<br />

monawileebs Soris urTierTobebis<br />

gansazRvruli xasiaTi Tavsdeba istoriuli<br />

ganviTarebis garkveul periodebSi.<br />

es urTierTobebi calkeul<br />

periodSi iZens gansakuTrebuli<br />

struqturis saxes, romelic gansaz-<br />

Rvravs saerTaSoriso urTierTobebis<br />

anu saerTaSoriso sistemis ama Tu im<br />

tips. saerTaSoriso urTierTobebis<br />

sistemis struqtura aris masSi Semaval<br />

saxelmwifoebsa da sxva faqtorebs<br />

Soris sistemis funqcionirebis da<br />

ganviTarebis procesSi kanonzomierad<br />

warmoqmnili gansakuTrebuli kavSiris<br />

saSualeba. vinaidan sistemis Semadgeneli<br />

elementebi erTmaneTzea damokidebuli<br />

da urTierTqmedeben, saerTa-<br />

Soriso sistemis struqtura avlens am<br />

elementebs Soris im kavSirebs, romlebic<br />

uzrunvelyofs mis stabilurobas.<br />

rac ufro didia urTierTdamokidebuleba,<br />

miT ufro metia da intensiuria<br />

urTierTqmedeba. am SemTxvevaSi<br />

sistema kidev ufro rTuli xdeba. gansakuTrebuli<br />

mniSvneloba ki arsebul<br />

kavSirebs da mocemul istoriul periodSi<br />

zesaxelmwifoebs Soris urTier-<br />

Tobebis xasiaTs aqvs.<br />

saerTaSoriso sistema moicavs<br />

im moqmed element-saxelmwifoebs,<br />

romelTa sapasuxo qmedebebi sagareo<br />

politikis SemuSavebisas angariSgasawevia<br />

da¬narCenebis mier, radgan saerTa-<br />

Soriso sistema is asparezia, romlis<br />

CarCoebSi xorcieldeba saxelmwifoTa<br />

urTierTSefaseba da urTierTdamokidebuli<br />

gadawyvetilebebis miReba.<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistemam<br />

ganviTarebis ramdenime etapi ganvlo.<br />

pirveli etapi daiwyo evropaSi<br />

ocdaaTwliani omis dasrulebis (1648<br />

w.) Semdeg da gagrZelda safrangeTis<br />

revoluciis da napoleonis omebis¬<br />

dawyebamde, romelmac mTlianad Secvala<br />

arsebuli saerTaSoriso wesrigi. sistemis<br />

meore etapi modis venis kongresidan<br />

(1814 w.) pirvel msoflio oma¬mde.<br />

mesame etapi (1919-1922 wlebidan meore<br />

msoflio omamde periodi) yvelaze xanmokle<br />

aRmoCnda. meoTxe etapi moicavs<br />

1945-1991 wlebs anu meore msoflio<br />

omis dasrulebidan sabWoTa kavSiris<br />

`transatlantikuri koncertis ~ sistema<br />

daSlamde periods, mexuTe etapi _ Tanamedrove<br />

periods.<br />

aRsaniSnavia, rom yoveli saerTaSoriso<br />

urTierTobebis sistemis formirebas<br />

win uZRvoda xangrZlivi da gamanadgurebeli<br />

masStabis omi, vestfaliis sistemas<br />

_ ocdaaTwliani omi evropaSi, venas _<br />

safrangeTis revoluciuri da napoleonis<br />

omebi, versal-vaSingtonis sistemas _<br />

pirveli msoflio omi, ialta-potsdamis<br />

_ meore msoflio omi. is, rom postbipolaruli<br />

saerTaSoriso sistemis<br />

formireba ar xdeba raime globaluri<br />

konfliqtis dasrulebis kvaldakval, ise<br />

rogorc es wina sistemebis SemTxvevaSi<br />

moxda, vfiqrobT, es gan¬apirobebs am<br />

sistemis ga¬rkveul Taviseburebas. arsebuli<br />

sistemebidan mxolod ialtapotsdamisaa<br />

bipolaruli, danarCeni<br />

sami multipolarulia. logikuria, rom<br />

bipolaruli sistemis moSlas erT polusze<br />

koncentracia mohyveboda, radgan<br />

erT-erTi polusis gauCinareba avtomaturad<br />

meore poluss gaxdida ukonkurentos<br />

da asec moxda, amitom Tanamedrove<br />

saerTaSoriso sistema erTpolusiania,<br />

anu am sistemis erT-erTi Tavisebureba<br />

is aris, rom es axali sistema, romelmac<br />

winasgan miiRo anu SeinarCuna garkveuli<br />

struqtura memkvidreobiT da elementebi<br />

mxolod inerciiT ganagrZobs<br />

arsebobas, rac mis krizisulobas kidev<br />

ufro amZafrebs. es ganpirobebulia<br />

imiT, rom axal sistemaSi ar arsebobs<br />

gamarjvebuli da damarcxebuli Zalebi,<br />

ar arsebobs sayovelTaod aRiarebuli<br />

da yvelasaTvis met-naklebad misaRebi<br />

TamaSis wesebi. vinaidan wina sistemis<br />

bipolarazacia ufro metad ganapiroba<br />

saraketo-birTvuli iaraRis Seqmnam<br />

da realur, globalur masStabebamde<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistemis<br />

gafarToebam, sistemis struqturam, ze<br />

saxelmwifoebis arsebulma raodenobam<br />

da maT Soris ZalTa urTierTgavlenam.<br />

marTalia, sabWoTa kavSiri daiSala,<br />

moxda sistemis polarizacia, magram<br />

ruseTi Tavisi birTvuli potencialiT<br />

isev darCa ,,zesaxelmwifod~, yovel Sem-<br />

TxvevaSi dasavleTi ver axe¬rxebs masze<br />

,,sruli~ kontrolis mopovebas. arada,<br />

saerTaSoriso sistemaSi yovelTvis<br />

umniSvnelovanesi faqtoria Zalis, Zalauflebis<br />

danawilebis xasiaTi saxelmwifoebs<br />

an maT koaliciebs Soris.<br />

yovel saerTaSoriso sistemaSi gabatonebuli,<br />

uZlieresi saxelmwifoebi<br />

gan¬sazRvraven sistemis ierarqiulobasa<br />

da mis¬Semadgenel nawilebs (saxelmwifoebs)<br />

Soris urTierTobaTa xasiaTs.<br />

,,civ omSi~ amerikis SeerTebuli<br />

Statebi gamarjvebulad miiCneva da,<br />

bunebrivia, mas ar sWirdeba raime Se-<br />

Tanxmeba wamyvan saxelmwifoebTan, romelic<br />

mis qmedebebs raRac donemde<br />

mainc SezRudavs. ruseTi Tvlis, rom<br />

male daZlevs ekonomikur problemebs<br />

da daibrunebs zesaxelmwifos statuss,<br />

yovel SemTxvevaSi birTvuli potenciali<br />

moqmedebis raRac Tavisuflebas<br />

mas aniWebs mocemul etapzec ki. ¬rac<br />

Seexeba kontinenturi evropis qveynebs<br />

– safrangeTs da germanias, romlebic<br />

civi omis ganmavlobaSi sabWoTa<br />

safrTxis gamo maTive surviliT aSSs<br />

mZevlebi gaxdnen, imTaviTve daiwyes<br />

fiqri da¬moukidebel, angariS gasawev<br />

Zalad Camoyalibebuliyvnen, risTvisac<br />

sakuTari resursebis gaerTianeba<br />

daiwyes evropis masStabiT, romlis<br />

Sedegic evropis integraciaa. inglisi<br />

ki, romelmac me-20 saukuneSi TandaTan<br />

dakarga msoflio politikaSi<br />

dam¬oukideblad TamaSis SesaZlebloba,<br />

amas aSS-sTan ali¬ansiT aba¬lansebs,<br />

Tumca zemoT dasaxelebuli saxelmwifoebi,<br />

ruseTis garda (es ukanaskneli<br />

mxolod iZulebulia realobas gausworos<br />

Tvali da Tavisi saraketo-birTvuli<br />

potencialiT Tu energetikuli<br />

berketebiT aRwevs imas, rom dasavleTi<br />

masze produqtiul zewolas ver<br />

axerxebs da igi mxolod postsabWoTa<br />

sivrcesSi Tu aRwevs raRac gavlenis<br />

SenarCunebas), saerTaSoriso samxedropolitikur<br />

krizisul situaciebSi<br />

(sparseTis yuris, iugoslaviis krizisi,<br />

libanis krizisi) pirvelobas mainc aSSs<br />

da natos uTmoben, romelic ufro<br />

transatlantikuri centris ar¬sebobaze<br />

miuTiTebs. swored es ukanaskneli fenomenia<br />

saintereso postbipolarul saer-<br />

TaSoriso urTierTobebSi, vinaidan<br />

transatlantikuri aliansi ikveTeba<br />

axali saerTaSoriso usafrTxoebis arqiteqturis<br />

mniSvnelovan, da SeiZleba<br />

iTqvas, ZiriTad elemetad.<br />

1989 wlis germaniis gaerTianeba<br />

da 1991 wels sabWoTa kavSiris daSla<br />

sabolood ar niSnavda bipolaruli<br />

sistemis srul kraxs. Soreul aRmosavleTSi<br />

CrdiloeT koreis da CineTis<br />

faqtori, aziaSi iranis islamuri respublika,<br />

eraysa da siriaSi, egviptesa<br />

da libanSi arsebuli samxedro-politikuri<br />

reJimebi, romlebic bipolaruli<br />

sistemis Semoqmedeba iyo 1991 wlis<br />

Semdegac gan¬agrZobdnen arsebobas. es<br />

is reJimebia, romlebic civi omis periodSi,<br />

swored or poluss Soris dapirispirebis<br />

pirobebSi warmoiqmnida<br />

da imave pirobebSi TavianT arsebobasac<br />

amarTlebdnen. axal realobaSi ki isini<br />

ukve sistemasTan mimarTebiT nonsensad<br />

iqcnen da dRis wes¬rigSi dadga maTi<br />

demonataJis sakiTxi, rac rig SemTxvevaSi<br />

warmatebiT (erayi, egvipte, libia)<br />

ganxorcielda, marTalia, es demokratizaciis<br />

morigi talRis ganviTarebiT<br />

aixsneba, magram am demontaJis procesSi<br />

dasavleTis saxelmwifoebis aqtiuri<br />

samxedro monawileoba sxva qveteqstebis<br />

Semcvelia, rac sistemas koncertis saxes<br />

aZlevs.<br />

Tu gaviTvaliswinebT, rom yoveli<br />

axali sistemis Camoyalibebas globaluri<br />

masStabis konfliqtebi uZRvoda<br />

win, rac faqtobrivad asufTavebda saer-<br />

TaSoriso arenas Zveli sistemis wesrigisagan<br />

da axlis Camoyalibebas uwyobda<br />

xels, maSin naTeli gaxdeba Tu ramdenad<br />

krizisul pirobebSi uxdeba postbipolarul<br />

sistemas arseboba, roca Zveli<br />

sistemis Zalian bevri elementi (magali-<br />

Tad, gaero Tavisi uZluri meqanizmebiT<br />

da institutebiT) kvlav ganagrZobs<br />

funqcionirebas. Tu amas davumatebT<br />

ruseTis birTvul potencials, riTac<br />

is msoflios xSirad axsenebs Tavs, ma-<br />

Sin SeiZleba iTqvas, rom marTalia, bipolaruli<br />

sistema daingra, magram misi<br />

bevri elementi kvlav arsebobs axal realobaSi<br />

da paradoqsul xasiaTs iZens.<br />

saerTaSoriso sistemis struqtura<br />

yovelTvis oligopoluri xasiaTisaa<br />

da yovel mocemul periodSi wamyvani<br />

monawileebi ufro metad gansazRvraven<br />

sistemis xasiaTs, vidre Tavad sistema<br />

gansazRvravs maT qmedebebs. sistemaSi<br />

gabatonebuli saxelmwifoebi sakuTari<br />

interesebis uzrunvelsayofad cdiloben<br />

masze kontroli daa¬myaron. dRes<br />

swored xdeba is, rom yve¬la saxelmwifo<br />

cdilobs sistemaSi mniSvnelovani<br />

roli Seasrulos, magram Tanamedrove<br />

etapze kidev erTi Tavisebureba ikveTeba.<br />

jer erTi, axali sistema es ar iqneba<br />

saerTaSoriso urTierTobebis sistema,<br />

es iqneba globaluri politikis sistema,<br />

radgan problemebi, romlebic Tanamedrove<br />

etapze iCens ekologiuri,<br />

ekonomikuri, politikuri, socialuri,<br />

humanitaruli da a.S. globaluri<br />

maStabisaa da Sesabamisad, globalur<br />

midgomas da qmedebebs moiTxovs aqtorebisagan,<br />

rac xSirad dapirispirebul<br />

subieqtebs TanamSromlobas ai-<br />

Zulebs. meore Tavisebureba isaa, rom<br />

mimdinareobs globaluri saerTaSoriso<br />

sazogadoebis formireba, romelic<br />

ukve Cans, rom mniSvnelovani adgils<br />

daikavebs axal sistemaSi.<br />

miuxedavad imisa, rom axali saer-<br />

TaSoriso sistema sabolod jer kidev<br />

ar Camoyalibebula, mainc misi gansaz-<br />

Rvruli struqturuli ierarqiidan ganixileba<br />

ramdenime tendencia. aSkaraa,<br />

rom dReisaTvis msoflioSi arsebobs<br />

mxo¬lod erTi zesaxelmwifo _ amerikis<br />

SeerTebuli Statebi. mas ukavia<br />

gaba¬tonebuli poziciebi Tanamedrove<br />

saerTaSoriso ekonomikur, samxedrostra¬tegiul<br />

struqturebSi. aseve<br />

liderobs teqnologiur da samecniero-teqnikur<br />

urTierTobebSi. globalizaciis<br />

pirobebSi, romelic mniSvnelovanwilad<br />

SeerTebuli Statebidan<br />

momdinareobs, is Rebulobs absolutur<br />

upiratesobas sxva qveynebTan SedarebiT.<br />

meore tendencia isaa, rom am sistemis<br />

miRma ganixileba ruseTis federacia,<br />

Tu masze dasavleTis kontroli ar<br />

gaxdeba realuri, arada ruseTi postsabWoTa<br />

sivrceSi misi dausjeli qmedebebiT<br />

(ruseT-saqarTvelos konfliqti,<br />

energetikuli faqtori da a.S.) xSirad<br />

axsenebs dasavleTs, rom mas angariSi<br />

unda gauwion. yovel SemTxvevaSi misi<br />

saraketo-birTvuli potenciali dasavleTis<br />

mier ruseTis ,,damorCilebas~<br />

rTuls xdis.<br />

geoekonomikuri Tu geopolitikuri<br />

interesebidan gamomdinare, dasavleTis<br />

saxelmwifoebi cdiloben gaafarToon<br />

aprili<br />

gavlenis sferoebi. Tu evropis kontinentze<br />

amas aRweven evrokavSirsa da<br />

natoSi axali wevrebis miRebiT, afrikisa<br />

da aziis qveynebSi amas cdiloben<br />

miaRwion e.w. feradi revoluciebiT. es<br />

ukanaskneli ki metad saintereso fenomenia<br />

da moiTxovs safuZvlian Seswavlas.<br />

Tanamedrove etapze igi iqca erT-erT<br />

yvelaze ,,demokratiul~”da aprobirebul<br />

brZolis meTodad arasasurveli<br />

reJimis winaaRmdeg da gavlenis sferoebis<br />

mosapoveblad. ra Tqma unda,<br />

,,revoluciuri situaciebis~”Seqmnas<br />

ama Tu im qveyanaSi sakuTriv konkretuli<br />

reJimis qmedebebic uwyobs xels<br />

(xangrZlioba, xelisuflebis memkvidreobiToba,<br />

avtoritarizmi da aS.), Tumca<br />

arc imis uaryofa SeiZleba, rom arabul<br />

samyaroSi msgavsi ram islamuri<br />

fundamentalizmis Sekavebis faqtoric<br />

iyo, xolo ,,arabuli gazafxuli~” Sei-<br />

Zleba gaxdes misi gaZlierebis mizezic.<br />

arabul samyaroSi islamuri fundamentalizmis<br />

gaZliereba da gamarjveba<br />

daaCqarebs integraciis procesebs, rac<br />

xels Seuwyobs mis alternatiul centrad<br />

Camoyalibebas saerTaSoriso arenaze.<br />

es axali centri Tvisobrivadac<br />

da Sinaarsobrivadac gansxvavebuli<br />

iqneba.<br />

,,transatlantikuri koncertis~”<br />

sistemis Camoyalibeba bipolaruli<br />

saerTaSoriso sistemis daSlis Sedegia,<br />

vinaidan, erTi mxriv, varSavis<br />

xelSekrulebis orginaziaciis gauqmebis<br />

Semdeg misi sivrcis aTviseba<br />

natom daiwyo, rac mis transformaciaSi<br />

gamoixata. xolo meore mxriv,<br />

dasavleTis saxelmwifoebis politikasac<br />

moexsna is SezRudvebi, romelic<br />

bipolaruli sistemis pirobebSi<br />

meore polusisagan eqmneboda, magram<br />

es arniSnavda, rom calke amerikis<br />

SeerTebul Statebs da an calke wamyvan<br />

evropul saxelmwifoebs SeuZliaT<br />

ganaxorcielon nebismieri, maT Soris<br />

Zalismieri moqmedeba da aiRon sakuTar<br />

Tavze pasuxismgebloba msoflios<br />

nebismier wertilSi ganviTarebul<br />

movlenebze. erayis winaaRmdeg omma<br />

da avRaneTis antiteroristulma operaciam<br />

aCvena, rom miuxedavad samxedro,<br />

ekonomikuri da politikuri<br />

Zlierebisa, SeerTebul Statebs gau-<br />

Wirda warmatebis swrafad miRweva.<br />

arc is unda dagvaviwydes, rom am qveynebSi<br />

SeerTebuli Statebi koaliciur<br />

ZalebTan erTad moqmedebs. libiis<br />

krizisma aseve aCvena, rom wamyvan evropul<br />

saxelmwifoebs damoukideblad<br />

ar SeeZloT TavianTi qmedebebis ganxorcieleba,<br />

amitom aqcentis gakeTeba<br />

natoze sxva araferi iyo, Tu ara wamyvani<br />

evropuli saxelmwifoebis mxridan<br />

xazgasma, rom axal sistemaSi aris<br />

angariSgasawevi Zala da Tqma imisa,<br />

rom aSS aris ara rogorc wamyvani<br />

Zala, ,,msoflio Jandarmi~, rasac principuli<br />

mniSvneloba hqonda wamyvani<br />

evropuli saxelmwifoebisTvis.<br />

Tanamedro praqtika aCvenebs, rom<br />

erT zesaxelmwifosac ki sWirdeba saer-<br />

TaSoriso sistemis sxva aqtorebTan<br />

urTierTobebi da koordinacia, es<br />

saWiroeba ki SeerTebulma Statebma<br />

Crdiloatlantikuri aliansis wyalobiT¬<br />

da¬ikmayofila da aliansis<br />

wevrebTan Tu mokavSireebTan erTad<br />

Seqmna ,,transatlantikuri koncertis~<br />

sistema, sadac maT qmedebebs veravin<br />

aneitralebs.<br />

,,transatlantikuri koncerti~”iseTi<br />

sistemaa, sadac yvela wamyvani saxelmwifo<br />

SesaZleblobis farglebSi akeTebs<br />

imas, rac surs. marTalia, sistema polarulia,<br />

magram es polusi ver akontrolebs<br />

sistemis yvela moTamaSes<br />

saerTaSoriso arenaze. wina sistemebisagan<br />

gansxvavebiT saraketo-birTvuli<br />

potenciali ama Tu im qveyanas saer-<br />

TaSoriso politikaSi globaluri<br />

masStabiT Tu ara, regionalur an<br />

lokalur maStabebSi damoukidebeli<br />

moqmedebis saSualebas mainc aZlevs,<br />

rac maTi sruli kontrolis saSualebas<br />

ar iZleva. msgavsi faqtorebi<br />

ki saerTaSoriso wesrigis uzrunvelyofas<br />

globaluri masStabiT kidev<br />

ufro arTulebs. calkeuli aqtorebis<br />

dausjeli, sxva suverenuli saxelmwifoebis<br />

uflebebis xelmyofi qmedebebi<br />

ki erTgvari ,,saerTaSoriso koncertis~”<br />

saxes iZens.<br />

irakli manveliZe,<br />

asocirebuli profesori


aprili<br />

redaqtori”:<br />

ioseb sanikiZe<br />

specialisti:<br />

nestan mamuWaZe<br />

n a C u q a r i w i g n e b i<br />

simon gogitiZe naSromSi _<br />

`farnavazi da arian qarTlis lokalizacia~<br />

qarTul istoriografiaSi<br />

miRweuli Sedegebis safuZvelze<br />

gansazRvravs mefe farnavazis<br />

moRvaweobis qronologiur CarCoebs,<br />

aseve akonkretebs saqarTvelos<br />

teritoriaze pirveli qarTuli<br />

saxelmwifos Seqmnis da `qarTlis<br />

cxovrebaSi~ Sesuli nawarmoebebis _<br />

„`aleqsandrianisa~” da ,,farnavazianis~<br />

daweris TariRebs.<br />

argveTis yofna. am drois kolxeTi<br />

jer kidev Zlier samefos warmoadgenda<br />

da Tanac msgavsi varaudis gamoTqmisTvis<br />

ZvelberZnul wyaroebSi<br />

araviTari masala ar SemorCenila.<br />

mas sarwmunod ar miaCnia farnavazis<br />

mier Sorapnis da dimnis cixesimagreebis<br />

agebac.<br />

avtori aRniSnavs, rom es cixesimagreebi<br />

pirvelad moixsenieba<br />

strabonTan kolxeTis da iberiis<br />

aRwerilobaSi. prokopi kesarielis<br />

mixedviT Sorapani da skandac lazebs<br />

augiaT.<br />

avtors, iv. javaxiSvilis da giorgi<br />

meliqiSvilis msgavsad, marTebulad<br />

ar miaCnia qarTlis dayofa rva<br />

saerisTavod. maTi azriT, dayofa<br />

unda momxdariyo vaxtang gorgaslis<br />

dros, radgan CvenTvis cnobilia vaxtangis<br />

droindeli saerisTavoebis<br />

mmarTvelTa saxelebi. simon gogitiZis<br />

varaudiT, Tu ,,farnavazis<br />

cxovreba~“realuria, maSin saerisTavoebis<br />

CamoTvlisas aucileblad<br />

unda yofiliyo naxsenebi xevebi da<br />

olqebi: gogarene-gugarqi, xorZena,<br />

pariadri, mTis kalTebi tao, speri.<br />

avtori svams kiTxvas, Tu ratom ver<br />

moxvda CamoTvlil saerisTavoTa Soris<br />

es qveynebi Tundac sxva saxelwodebiT.<br />

mkvlevris azriT, `cxovreba farnavazisa~<br />

SeuZlebelia Seqmniliyo ax.<br />

I<br />

I II<br />

II<br />

I I<br />

mvlevari arian qarTlis loka-<br />

w. aR. VI saukunemde, kerZod, aznaurobis<br />

Camoyalibebamde. winaaRmdeg<br />

SemTxvevaSi mwerals kargad ecodineboda<br />

aznaurobis warmoSobis dro,<br />

magram saeWvod migvaCnia 1979 wels<br />

lizaciis axdens mcire aziaSi, xa- gamocemul saqarTvelos istoriis<br />

Tur-xeTur samyaroSi, antikuri kapa- VI I-X klasebis saxelmZRvaneloSi gadokiis<br />

teritoriaze da ZiriTadad moTqmuli mosazrebis safuZvelze<br />

paralelebs avlebs saxelwodebebTan qristianobis aznaurTa religiad<br />

dakavSirebiT.<br />

gamocxadeba.<br />

mkvlevari erTgan skeptikurad ga- simon gogitiZe sasper-iberTa<br />

nawyobs mkiTxvels, roca ambobs, rom identifikaciis safuZvelze eTanxmeba<br />

ubralod dakvirvebulma kacma ar giorgi meliqiSvilis azrs da askv-<br />

SeiZleba ver SeamCnios amdeni saxelnis, rom iberia saspereTi erTi da<br />

wodebis damTxveva.<br />

igive politikuri erTeulebi unda<br />

avtori wignSi gansazRvravs qa- yofiliyo da igi Zv. w.aR. VI I-VI saurTveluri<br />

tomebis gansaxlebis geokuneebidan moyolebuli daaxloebiT<br />

grafiul areals. misi adrindeli Zv. w. aR. IV saukunis dasasrulamde<br />

varaudiT `arian qarTli~ `yoveli arsebobda.<br />

klarjeTi~“ unda yofiliyo. batoni mkvlevari teqsturi analizis<br />

simoni arkvevs termin „`arian qar- safuZvelze akeTebs Semdeg daskvnebs:<br />

Tlis~” Tu arianisa da qarTas se- 1. mcdaria aleqsandres laSqroba<br />

mantikur-etimologiur Sinaarss da saqarTveloSi; 2. ar SeiZleba Zv. w.aR.<br />

am saxelwodebis warmomavlobis adg- saukunis mefed CaiTvalos farnavazi;<br />

ils. mkvlevari logikuri msjelo- 3. mcdaria, rom azoni aleqsandres<br />

bis safuZvelze askvnis, rom `arian- sardali iyo; 4. mcdaria im periqarTli~<br />

da masTan dakavSirebul odSi bun Turqebisa da yivCaRebis<br />

mefeTa, RvTaebaTa saxelwodebebi da arseboba; 5. mcdaria, rom TiTqos<br />

toponimebi TavianTi warmomavlobiT aleqsandres Semohyvnen„naTesavni `qa-<br />

miekuTvneba xeTur–mcireaziur da qaldevelTaganni~; 6. mcdaria aleqsanrTvelur-<br />

lazur -megrul samyaros. dres sikvdili aleqsandriaSi; 7.<br />

simon gogitiZes miaCnia, rom qa- mcdaria aleqsandres imperiis oTx<br />

Tveli mkvlevrebs `arian qarTlis~ kacze ganawileba; 8. cvlilebebia im-<br />

araswori etimologiis gamo mosdiT periis gamyof sardlebis saxelebSic;<br />

eTnikuri xasiaTis Secdomebi da rom 9. araa marTebuli antioqiis, romis<br />

maT ,,arian qarTli~“ hgoniaT ara qa- da bizantiis aSeneba aRniSnul perirTuli<br />

modgmis, aramed ucxoelebis odSi; 10. mcdaria qarTlis samefos 8<br />

teritoria.<br />

saerisTavod danawileba; 11. mcdaria<br />

naSromSi avtori gansazRvravs farnavazis mier qarTlis cixe-qa-<br />

`farnavazis cxovrebis~“ daweris laqebis xelmeored aSeneba; 12. araa<br />

dros. igi mimoixilavs nawarmoe- marTebuli aRniSnul xanaSi berZnebbis<br />

Sesaxeb arsebul qarTvel issa da romaelebs Soris brZola; 13.<br />

torikosTa mosazrebebs da daaskv- mcdaria aznaurobis warmoSobis dro<br />

nis, rom Tavi da bolo isaa, rom da terminTa semantika; 14. saeWvoa<br />

aleqsandre arasodes yofila ara Tu Zv.w. aR. saukuneSi qarTuli enisa<br />

qarTlSi, aramed amierkavkasiaSic ki. da mwignobrobis gavrceleba, Tumca<br />

mwerali rom Zv. w. aR. I-I saukuneebis wignis 144 gverdze batoni simoni<br />

mcxovrebi yofiliyo, maSin mas kar- daaskvnis, rom nekresSi gamovlenilgad<br />

unda scodnoda qarTlSi makema warwerebma daasamara SexeduledonelTa<br />

yofna-aryofnis sakiTxi ba, TiTqos qarTuli asomTavruli<br />

da igi qarTlis samefos sparsTa sax- qristianobis Semosvlis Semdeg unda<br />

elmwifos mimsgavsebul dayofas ar iyos gaCenili. amasTan erTad gasaT-<br />

gaimeorebda.<br />

valiswinebelia qarTvel enaTmecni-<br />

mkvlevars saeWvod miaCnia, rom Zv. erTa is azric, rom farnavazma Seqmna<br />

w. aR. IV-I saukuneTa mijnaze qarTlis mwignobroba, xolo mwignobrobaSi<br />

samefos daqvemdebarebaSi egrisis da unda gavigoT ara damwerlobis Se-<br />

qmna, aramed ucxouri anbanuri niSnebis<br />

gamoyeneba. akademikosi Tamaz<br />

gamyreliZe daaskvnis, rom mwignobroba<br />

qarTuli SeiZleba niSnavdes<br />

im dros qarTuli werilobiTi<br />

xmarebis SemoRebas `peterografiis~<br />

saxiT, e. i. romelime gavrcelebul<br />

ucxour enaze, magaliTad arameulad<br />

Sedgenili teqstis wakiTxviT<br />

adgilobrivi enis safuZvelze. Zvel<br />

aRmosavleTSi gavrcelebuli iyo<br />

mwignobrobis aloglotografia,<br />

anu sxva enaze wera, warmodgenil<br />

teqsts karnaxobdnen qarTulad, igi<br />

sinqronulad iTargmneboda da Caiwereboda<br />

specialisti Camweris mier<br />

arameulad da amoikiTxeboda qarTuladve.<br />

batoni simonis azriT, araa mar-<br />

Tebuli Tbilisis moxsenieba farnavazamdel<br />

epoqaSi. Tumca am bolo<br />

dros Tbilisis SemogarenSi warmoebuli<br />

arqeologiuri gaTxrebis<br />

safuZvelze arsebuli sakiTxi sakvlev<br />

problemad rCeba.<br />

bolos warmogidgenT ramdenime<br />

SeniSvnasac: vfiqrobT, rom erTi<br />

sakiTxidan meore sakiTxze gadasvla<br />

raRac niSniT unda gamoiyos, ase<br />

magaliTad wignis 42-gverdze avtori<br />

iwyebs damwerloba-mwignobrobis<br />

problemur sakiTxze msjelobas, Semdeg<br />

ucbad wyvets Txrobas da yovelgvari<br />

Sesavlis gareSe ganixilavs qalaq<br />

Tbilisis daarsebis sakiTxs.<br />

meti damajereblobisTvis dazustebas<br />

moiTxovs mkvlevaris mier<br />

wignSi moyvanili zogierTi fraza,<br />

ase magaliTad, naSromis 43-e gverdze<br />

naTqvamia, rom qarTuli wyaroebis<br />

mixedviT Tbilisis `gaqalaqeba~<br />

adre feodaluri xanis dasawyisSi<br />

momxdara, an kidev T. gamsaxurdias<br />

sjera Zveli qarTuli wyaroebisa,<br />

romlebic Tbilisis gaqalaqebas miaweren<br />

Sua saukuneebis periods, an<br />

kidev naTqvami wignis 44-e gverdze:<br />

marTali unda iyos iv. lolaSvili....<br />

da a.S.<br />

migvaCnia, rom ama Tu im pirovnebaze<br />

msjelobis dros albaT Tavi<br />

unda SevikavoT iseTi gamonaTqvamebidan,<br />

rogoricaa: `yovelmxriv miutevebeli<br />

iqneboda~, `mkvlevars sjera~<br />

da a.S.<br />

amrigad, zemoT warmodgenili naSromi<br />

`farnavazi da arian qarTlis<br />

lokalizacia~ sayuradRebo gamokvlevaa<br />

qarTul istoriografiaSi da<br />

mas guldasmiT gaecnoba farnavazis<br />

cxovrebiT dainteresebuli mkiTxveli.---------------------------------------------rsu-s<br />

ekonomikis departamentis<br />

profesorma irine TavaZem biblioTekas<br />

saCuqrad gadasca axalgamocemuli<br />

misi sadisertacio<br />

naSromi `fulis mimoqcevis regulirebis<br />

gaumjobesebis gzebi saqarTveloSi~.<br />

XIX saukunis dasawyisSi ruse-<br />

Tis mier saqarTvelos saxelmwifos<br />

gauqmebas TandaTan Sedegad mohyva<br />

meurneobis moSla da qarTuli fulis<br />

xmarebidan amoReba. ukanasknelad<br />

qarTuli arCiliseuli fuli<br />

1832 wels moiWra. 1991 wels saqarTvelos<br />

saxelmwifoebrivi damoukideblobis<br />

gamocxadebis Semdeg, dRis<br />

wesrigSi dadga qarTuli fulis<br />

mimoqcevis regulirebis gzebis da<br />

saSualebebis kvleva-Zieba. mkvlevari<br />

naSromSi ganixilavs Tanamedrove<br />

etapze qveyanaSi fulis mimoqcevis<br />

aqtualur problemebs. masSi saqarTveloSi<br />

dRes mimdinare fuladsakredito<br />

politikis warmoCenis<br />

safuZvelze dasaxulia fulis mimoqcevis<br />

regulirebis gaumjobesebis<br />

gzebi da saSualebebi. avtoris mier<br />

saredaqcio kolegia”:<br />

iuri bibileiSvili<br />

biWiko diasamiZe<br />

mamia faRava<br />

nana cecxlaZe<br />

merab megreliSvili<br />

Seswavlili da gadmovemulia iseTi<br />

mniSvnelovani sakiTxebic, rogoricaa<br />

fulis warmoSobis da funqcionirebisTeoriul-meTodologiuri<br />

safuZvlebi, fulis mimoqceva<br />

da fuladi sistema saqarTveloSi,<br />

fulis mimoqcevis regulireba da<br />

misi srulyofis ZiriTadi mimar-<br />

Tulebebi saqarTveloSi. mkvlevari<br />

ZiriTadad eyrdnoba im praqtikul<br />

gamocdilebas, romelic daagrova<br />

fulad-sakredito urTierTobeb-<br />

Si, fulis mimoqvevis regulirebis<br />

sferoSi. naSromSi gamoyenebulia<br />

mdidari ekostatikuri masala.<br />

---------------------------------------fsiqologma<br />

rusudan beriZem<br />

konfliqtis fsiqologiis problemebze<br />

didi xnis muSaobis safuZvelze<br />

gamosca naSromi `konfliqtis<br />

gadaWris strategiebis empiriuli<br />

kvleva~. akademikosi SoTa nadiraSvili<br />

winasityvaobaSi aRniSnavs, rom<br />

naSromSi kvlevis Sedegad pirvelad<br />

dadginda qarTvelTa Soris genderuli<br />

da asakobrivi faqtorebis<br />

gavlena konfliqtur situaciaSi<br />

qcevis strategiul SerCevaze; aseve<br />

konfliqtur situaciaSi qcevis<br />

strategiis arCevis Taviseburebani<br />

genderulad gansxvavebul so-<br />

cialur jgufebSi; konfliqtebis<br />

gadaWris sxvadasxva strategias<br />

Soris urTierTkavSiri sqesisa da<br />

asakis mixedviT gansxvavebulia socilur<br />

jgufebSi.<br />

mkvlevar-fsiqologis aRniSnuli<br />

naSromi did daxmarebas gauwevs konfliqtur<br />

situaciaSi adamianis qcevis<br />

formebis SeswavliT dainteresebul<br />

specialistebs.<br />

gverdi moamzada<br />

merab megreliSvilma<br />

gazeTi daibeWda<br />

ss ``poligrafistSi~<br />

27-59-10, 27-59-11<br />

mis.: q. baTumi,<br />

gorgilaZis 91

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!