qarTul-osuri konfliqti: samSvidobo gzis Zieba
qarTul-osuri konfliqti: samSvidobo gzis Zieba
qarTul-osuri konfliqti: samSvidobo gzis Zieba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
samxreT oseTis ekonomikuri reabilitacia:<br />
arsebuli amocanebi da ganviTarebis strategia<br />
6<br />
baTraZ xarebovi<br />
ssrk-is daSlam misi yvela Semadgeneli warmonaqmni krizisul<br />
mdgomareobamde miiyvana. es politikur, ekonomikur, socialur Tu kulturul<br />
Semadgenlebs Seexeo. Tuki yofilma mokavSire respublikebma, romlebmac Tavi<br />
suverenul saxelmwifoebad gamoacxades, axali realiebidan gamomdinare<br />
Seqmnili viTarebidan gamosavlis <strong>Zieba</strong> da sakuTari saxelmwifoebriobis Seneba<br />
daiwyes (warmatebis sxvadasxva xarisxiT), administraciul-teritoriuli<br />
erTeulebi _ avtonomiuri respublikebi, avtonomiuri olqebi da<br />
nacionaluri `okrugebi~ _ gacilebiT ufro rTul mdgomareobaSi aRmoCndnen.<br />
maTi umravlesoba yofili mokavSire respublikebis, aw ukve damoukidebeli<br />
saxelmwifoebis, SemadgenlobaSi darCa. zogma Tavisi saxelmwifoebrivpolitikuri<br />
statusis amaRlebas miaRwia, rasac axali metropoliebis axali<br />
xelmZRvaneloba maincdamainc ar SewinaaRmdegebia.<br />
ufro rTulad iyo saqme saqarTvelos SemadgenlobaSi Semaval afxazeTis<br />
avtonomiur sabWoTa socialistur respublikasa da samxreT oseTis<br />
avtonomiur olqTan, aseve azerbaijanis SemadgenlobaSi Semaval mTiani<br />
yarabaRis avtonomiur olqTan dakavSirebiT. es nacionaluri respublikebi,<br />
odesRac Zlevamosili saxelmwifoebrivi monoliTis nangrevebze rom<br />
aRmoCndnen, praqtikulad maTze gavlenadakarguli centris mxridan<br />
yovelgvari mxardaWeris gareSe, sxvebze ufro mZime mdgomareoba SeeqmnaT.<br />
Tavisi „ufrosi“ Zmebis magaliTiT, samxreT oseTma sakanonmdeblo gziT, yvela<br />
donis saxalxo deputatebis gadawyvetilebiT, 1990 wlis 20 seqtembers<br />
sakuTari statusi aamaRla da avtonomiuri olqis nacvlad jer samxreT oseTis<br />
sabWoTa demokratiuli respublika uwoda Tavis Tavs, Semdeg ki — samxreT<br />
oseTis respublika. saqarTvelos (sadac xelisuflebaSi nacionalistebi<br />
movidnen, romlebmac gamoacxades, rom aSenebdnen mononacionalur<br />
saxelmwifos, sadac politika mimarTuli iyo erovnuli umciresobebis<br />
gandevnasa da asimilaciaze) SemadgenlobaSi darCenis survilis arqonis Sesaxeb<br />
gacxadda erovnuli suverenitetis Sesaxeb miRebul deklaraciaSi. amis<br />
sapasuxod saqarTvelos umaRlesma sabWom gaauqma samxreT oseTis avtonomia,<br />
rasac samxreT oseTis mSvidobiani mosaxleobis winaaRmdeg SeiaraRebuli<br />
agresia mohyva 1 .<br />
jer kidev sabWoTa periodSi samxreT oseTi ormagi daqvemdebarebis<br />
administraciuli warmonaqmni iyo. mas jer respublikuri, Semdeg ki sakavSiro<br />
centri akontrolebda. es politikuri da ekonomikuri xasiaTis sirTuleebs<br />
qmnida. swored rom centrebs unda gadaewyvitaT, sameurneo mSeneblobis<br />
romeli sfero unda waweuliyo win, meurneobis romeli dargi unda<br />
ganviTarebuliyo. amasTan, adgilobrivi Taviseburebebi, mkvidri mosaxleobis<br />
interesebi, Sida resursebi naklebad iyo gaTvaliswinebuli. amgvari<br />
araSorsmWvreteluri politikiT ekonomika calmxrivad, arasakmarisi tempebiT<br />
viTardeboda, umeteswilad iyo zaraliani, xolo dasaxuli programebi realur<br />
Sedegebsa da pespeqtivebs ver uzrunvelyofdnen 2 .<br />
Sedegad, wina saukunis 90-iani wlebis miwuruls samxreT oseTi<br />
saqarTvelos yvelaze CamorCenil regionad mogvevlina. arsebiTad igi<br />
sanedleulo danamatad gadaaqcies. maSin, roca samxreT oseTis mosaxleoba<br />
saqarTvelos mosaxleobis or procents Seadgenda, iq mTliani Sida produqtis<br />
1 Конфликты в Абхазии и Южной Осетии. Документы 1989-2006 гг. М. 2008.<br />
2 Советская Юго-Осетия. Цх.1975.