03.06.2013 Views

TviTmmarTvel erTeulebSi CarTulobis, angariSvaldebulebis da ...

TviTmmarTvel erTeulebSi CarTulobis, angariSvaldebulebis da ...

TviTmmarTvel erTeulebSi CarTulobis, angariSvaldebulebis da ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

moqalaqeTa monawileoba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi<br />

2009<br />

kvleva


kvleva Catar<strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis institutis mier<br />

fond „Ria sazogadoeba – saqarTvelos“ finansuri mxar<strong>da</strong>WeriT<br />

vaJa salamaZe - kvlevis xelmZRvaneli<br />

lali SalvaSvili – kvlevis koordinatori<br />

levan faniaSvili, guran<strong>da</strong> romanaZe - konsultantebi<br />

mkvlevarebi:<br />

maka kartozia – samarTlebrivi kvleva, fokus jgufi<br />

maia mesxi –samarTlebrivi kvleva, fokus jgufebi<br />

laSa bokuCava – eris kvleva<br />

natalia kviwinaSvili – eris kvleva<br />

lali SalvaSvili – donorebis kvleva<br />

levan faniaSvili – referati, <strong>da</strong>skvnebi<br />

kvlevaSi monawileobdnen:<br />

ia gabunia<br />

eliso miqaberiZe<br />

naTia afxazava<br />

irakli ananiZe<br />

malxaz mindiaSvili<br />

goCa SaniZe<br />

giorgi bokeria<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis momzadebaSi monawileobdnen eqspertebi:<br />

asmaT diasamiZe _ germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba<br />

TinaTin bolqvaZe _ fondi „Ria sazogadoeba - saqarTvelo“<br />

<strong>da</strong>viT losaberiZe _ mSvidobis, demokratiisa <strong>da</strong> ganviTarebis kavkasiis<br />

instituti<br />

kote kandelaki _ samoqalaqo kulturis saerTaSoriso centri<br />

<strong>da</strong>viT melua _ saqarTvelos adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obaTa<br />

erovnuli asociaciis AaRmasrulebeli direqtori<br />

<strong>da</strong>viT narmania _ ekonomikuri <strong>da</strong> socialuri kvlevis kavkasiis<br />

instituti<br />

guran<strong>da</strong> romanaZe _ samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

vaJa salamaZe _ samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

aleqsandre svaniSvili _ regionuli ganviTarebis komisiis regionuli<br />

menejmentis, institucionaluri mowyobisa <strong>da</strong><br />

a<strong>da</strong>mianuri marTvis samuSao jgufis mdivani<br />

levan faniaSvili _ samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

<strong>da</strong>viT WiWinaZe _ regionaluri ganviTarebisa <strong>da</strong> infrastruqturis<br />

saministros reformebisa <strong>da</strong> inovaciebis<br />

departamentis Tavmjdomare<br />

oTar xinikaZe _ saqarTvelos parlamentis regionaluri politikis,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis <strong>da</strong> maRalmTiani regionebis<br />

komitetis Tavmjdomaris moadgile<br />

samoqalaqo sazogadoebis instituti madlobas uxdis saqarTvelos iusticiis<br />

saministros, aseve Tbilisis, qedis, xelvaCauris, ozurgeTis, lanCxuTis,<br />

quTaisis, samtrediis, lagodexis, Telavis, duSeTis, mcxeTis, ambrolauris,<br />

onis, zugdidis, foTis, axalcixis, axalqalaqis, rusTavis, gar<strong>da</strong>bnis, goris,<br />

kaspis <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebisa <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenlebs TanamSromlobisaTvis<br />

2


sarCevi<br />

referati................................................................................................................................................................................... 5<br />

nawili I. <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> <strong>CarTulobis</strong>, <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

<strong>da</strong> sajaroobis maregulirebeli normatuli bazis analizi.....................................20<br />

1.1. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobis maregulirebeli<br />

kanonmdebloba....................................................................................................................................................................21<br />

1.2. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli (meria/gamgeoba)<br />

<strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo) organoebis sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi24<br />

1.3. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli (meria/gamgeoba)<br />

<strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo) organoebis moqmedi debulebebis<br />

Sesabamisoba sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan........................................................................................27<br />

nawili II. saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobaSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis xarisxis kvleva ..................................35<br />

2.1. mokle anotacia........................................................................................................................................................35<br />

2.2. kvlevis amocanebi..................................................................................................................................................35<br />

2.3. kvlevis meTodologia.......................................................................................................................................36<br />

2.4. Sedegebi, analizi <strong>da</strong> interpretacia.................................................................................................42<br />

2.5. Tbilisis monacemTa analizi ....................................................................................................................54<br />

2.6. calkeuli regionebis analizi................................................................................................................57<br />

2.7. aWaris avtonomiuri respublika.............................................................................................................57<br />

2.8. guria...................................................................................................................................................................................62<br />

2.9. imereTi..............................................................................................................................................................................67<br />

2.10. kaxeTi...............................................................................................................................................................................72<br />

2.11. mcxeTa-mTianeTi......................................................................................................................................................76<br />

2.12. raWa-leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi ...............................................................................................................81<br />

2.13. samegrelo-zemo svaneTi ................................................................................................................................86<br />

2.14. samcxe-javaxeTis regioni ............................................................................................................................91<br />

2.15. qvemo qarTli............................................................................................................................................................96<br />

2.16. Si<strong>da</strong> qarTli...........................................................................................................................................................100<br />

nawili III. saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobaSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis xarisxis kvleva ................................106<br />

3.1.kvlevis Sesaxeb.........................................................................................................................................................106<br />

3.2. kvlevis jamuri angariSi..............................................................................................................................107<br />

3.3. calkeuli regionebis angariSebi........................................................................................................ 115<br />

3.3.1. Tbilisi....................................................................................................................................................................... 115<br />

3.3.2. aWaris avtonomiuri respublika........................................................................................................124<br />

3.3.3. guria..............................................................................................................................................................................137<br />

3.3.4. imereTi ........................................................................................................................................................................149<br />

3.3.5. kaxeTi............................................................................................................................................................................161<br />

3


3.3.6. mcxeTa–mTianeTi .................................................................................................................................................174<br />

3.3.7. raWa–leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi...........................................................................................................184<br />

3.3.8. samegrelo–zemo svaneTi ............................................................................................................................197<br />

3.3.9. samcxe–javaxeTi..................................................................................................................................................211<br />

3.3.10. qvemo qarTli.......................................................................................................................................................221<br />

3.3.11. Si<strong>da</strong> qarTli ....................................................................................................................................................... 232<br />

IV. donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

gaujobesebis mizniT ganxorcielebuli saqmianoba.......................................................... 242<br />

ZiriTadi <strong>da</strong>skvnebi ...................................................................................................................................................291<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebi ............................................................................................................................................................. 297<br />

<strong>da</strong>narTebi.............................................................................................................................................................................301<br />

4


eferati<br />

winaTqma<br />

mocemuli kvleva eZRvneba moqalaqeTa monawileobas saqarTvelos<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobaSi.<br />

moqalaqeTa monawileoba xelisuflebis saqmianobaSi <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi demokratiis Teoriis <strong>da</strong> praqtikis<br />

mniSvnelovani komponentia. gansakuTrebul mniSvnelobas es komponenti<br />

iZens adgilobriv xelisuflebasTan, kerZod ki <strong>TviTmmarTvel</strong>obebTan<br />

mimarTebaSi. SeiZleba iTqvas, rom moqalaqeTa CarTuloba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis qvakuTxedia. msoflio praqtikaSi monawileobis <strong>da</strong><br />

<strong>CarTulobis</strong> bevri gansxvavebuli meqanizmi arsebobs, rogorc<br />

sakanonmdeblo aseve tradiciebisa <strong>da</strong> samoqalaqo kulturis doneze. am<br />

meqanizmebis gamarTul muSaobaze bevrad aris <strong>da</strong>mokidebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobis efeqturoba. bunebrivia, es sakiTxi<br />

aqtualuria saqarTvelosTvisac, gansakuTrebiT mas Semdeg, rac<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi ganxorcielebuli reformis Sedegad 2006<br />

wlis bolo<strong>da</strong>n saqarTveloSi Camoyalib<strong>da</strong> gamsxvilebuli tipis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis gamsxvilebam<br />

gamoiwvia adgilobrivi xelisuflebis organoebsa <strong>da</strong> mosaxleobas Soris<br />

distanciis gazr<strong>da</strong>, rac kidev ufro aucilebels xdis iseTi meqanizmebis<br />

arsebobas, romlebic uzrunvelyofen mosaxleobasa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebs Soris efeqtur komunikacias, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

sajaroobasa <strong>da</strong> angariSvaldebulebas, agreTve mosaxleobis aqtiur<br />

CarTvas adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebis ga<strong>da</strong>wyvetaSi.<br />

,,adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> mmarTvelobis Sesaxeb~ organuli<br />

kanoni <strong>da</strong> `saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis _ Tbilisis Sesaxeb~ saqarTvelos<br />

kanoni iTvaliswinebs zogad principebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi sazogadoebis<br />

monawileobis Sesaxeb, xolo detaluri samarTlebrivi meqanizmebi am<br />

mimarTulebiT ar aris Seqmnili. sakanonmdeblo vakuumis erTgvari<br />

Sevsebis mizniT, saqarTvelos parlamentis regionuli politikis,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> maRalmTiani regionebis komitetma SeimuSava<br />

sakrebuloebisa <strong>da</strong> gamgeobebis sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi, romlebic<br />

sxva sakiTxebTan erTad gansazRvravs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

sajaroobis, <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> maT saqmianobaSi sazogadoebis<br />

monawileobis meqanizmebs.<br />

arsebul viTarebaSi Zalzed mniSvnelovania detalurad gaanalizdes<br />

moqmedi normatuli garemo <strong>da</strong> Seswavlil iqnes qveyanaSi arsebuli<br />

<strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> arsebuli praqtika.<br />

am mimarTulebiT mniSvnelovania sferoSi arsebuli ZiriTadi aqtorebis -<br />

mosaxleobis, adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebisa <strong>da</strong> samoqalaqo<br />

seqtoris warmomadgenlebis mosazrebebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>mokidebulebebis<br />

Seswavla. yovelive es saSualebas mogvcems CamovayaliboT konkretuli<br />

<strong>da</strong>skvnebi sferoSi arsebuli mdgomareobis Sesaxeb <strong>da</strong> SevimuSavoT<br />

saTanado rekomen<strong>da</strong>ciebi. kvlevis masalebi gamoadgeba rogorc<br />

centralur <strong>da</strong> adgilobriv xelisuflebas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

5


eformirebis Semdgom procesSi, aseve sferoSi moRvawe sazogadoebriv<br />

organizaciebs <strong>da</strong> donorebs.<br />

zemoaRniSnulze <strong>da</strong>yrdnobiT samoqalaqo sazogadoebis institutma, fond<br />

„Ria sazogadoeba – saqarTvelos“ finansuri mxar<strong>da</strong>WeriT SeimuSava <strong>da</strong><br />

ganaxorciela <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebaSi sazogadoebis<br />

monawileobis samarTlebrivi regulaciebis <strong>da</strong> praqtikis detaluri<br />

kvleva. qvemoT mocemulia, kvlevis Sesaxeb mokle informacia <strong>da</strong><br />

ZiriTadi mignebebi.<br />

mizani<br />

kvlevis ZiriTadi mizania Seiswavlos saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobaSi moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong> xarisxi <strong>da</strong> SeimuSaos<br />

misi amaRlebis rekomen<strong>da</strong>ciebi.<br />

amocanebi<br />

kvlevis ZiriTadi amocanebia:<br />

Seiswavlos qveyanaSi moqmedi sakanonmdeblo garemo, romelic<br />

aregulirebs <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis, <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

sakiTxebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obebTan mimarTebaSi;<br />

Seiswavlos qveyanaSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis<br />

sajaroobis, ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi mosaxleobis<br />

<strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> sazogadoebis winaSe <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> xarisxi;<br />

Seiswavlos <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi donori <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis mier ganxorcielebuli proeqtebi, raTa <strong>da</strong>adginos<br />

ra saxis intervencia ganxorciel<strong>da</strong> bolo ori wlis ganmavlobaSi<br />

am mimarTulebiT <strong>da</strong> ra Sedegebi gamoiRo am saqmianobebma;<br />

SeimuSaos rekomen<strong>da</strong>ciebi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis sajaroobis, ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi<br />

mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> sazogadoebis winaSe<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis <strong>angariSvaldebulebis</strong> xarisxis asamaRleblad.<br />

dizaini<br />

ZiriTadi amocanebi<strong>da</strong>n gamomdinare, sferoSi arsebuli sruli suraTis<br />

misaRebad SemuSav<strong>da</strong> kvlevis xuTkomponentiani dizaini. pirvel<br />

komponentSi Seswavlil iqna sferos maregulirebeli sakanonmdeblo<br />

garemo; meore <strong>da</strong> mesame komponentebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>, maTi<br />

informirebulobis, aqtivobisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobis<br />

sajaroobis xarisxi yvela monawile interesTa jgufis mixedviT<br />

(mosaxleoba, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi); meoTxe komponentSi Seswavlil iqna donorebis <strong>da</strong><br />

samoqalaqo sazogadoebis organizaciebis mier am mimarTulebiT<br />

ganxorcielebuli saqmianoba <strong>da</strong> miRweuli Sedegebi. xolo kvlevis<br />

mexuTe komponentSi yvela wina komponentis safuZvelze Camoyalib<strong>da</strong><br />

ZiriTadi <strong>da</strong>skvnebi <strong>da</strong> SemuSav<strong>da</strong> saTanado rekomen<strong>da</strong>ciebi sferos<br />

wamyvani eqspertebis monawileobiT.<br />

6


pirveli komponenti – kanonmdebloba<br />

kvlevis pirvel komponentSi Seswavlil iqna sferos maregulirebeli<br />

sakanonmdeblo garemo, raTa <strong>da</strong>dgeniliyo <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong><br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> institucionaluri meqanizmebi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi TavianTi saqmianobis ganxorcielebis<br />

procesSi xelmZRvaneloben „adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb“<br />

organuli kanoniT, xolo Tbilisi agreTve – „saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis<br />

– Tbilisis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT. zemoxsenebul kanonebSi aris<br />

muxlebi, romlebic exeba sajaroobas, sazogadoebis CarTulobas <strong>da</strong><br />

Tanamdebobis pirTa sazogadoebis winaSe angariSvaldebulebas, kerZod:<br />

sakrebulos sxdomebi tardeba Riad <strong>da</strong> sajarod;<br />

moqalaqeebs ufleba aqvT miiRon sajaro informacia adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organosagan <strong>da</strong> Tanamdebobis pirebisagan;<br />

sakrebulos sxdomis oqmi aris yvelasaTvis xelmisawvdomi,<br />

moqalaqeebs ufleba aqvT winaswar gaecnon adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organos ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebs;<br />

monawileoba miiRon maT ganxilvaSi;<br />

moiTxovon ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveyneba <strong>da</strong> sajaro<br />

ganxilva; <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze registrirebul<br />

amomrCevelTa saerTo raodenobis aranakleb 3%-s ufleba aqvs<br />

moiTxovos sakrebulos riggareSe sxdomis mowveva; qalaq Tbilisis<br />

aranakleb 10 000 amomrCevlis moTxovniT mowveul un<strong>da</strong> iqnes<br />

Tbilisis sakrebulos riggareSe sxdoma;<br />

sakrebuloSi samarTlebrivi aqtebis inicirebis ufleba aqvs qalaq<br />

Tbilisis aranakleb 3000 amomrCevels, Sesabamis peticiaze<br />

xelmoweriT;<br />

sakrebulos wevri valdebulia Sexvdes moqalaqeebs <strong>da</strong> aranakleb<br />

weliwadSi erTxel Caabaros maT angariSi gaweuli saqmianobis<br />

Sesaxeb.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis procesSi sajaroobis,<br />

sazogadoebis monawileobis <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> meqanizmebi,<br />

zemoaRniSnuli kanonebisgan gansxavavebiT, sakmaod srulyofilad aris<br />

gawerili saqarTvelos parlamentis regionuli politikis,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> maRalmTiani regionebis komitetis mier<br />

SemuSavebul gamgeobis\meriis <strong>da</strong> sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debulebebSi. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi gamgeobis\meriis debulebebis<br />

nawilSi, Seicavs 12 muxls mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong> maT<br />

winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> kuTxiT, xolo sakrebulos debulebebi ki –<br />

49 muxls. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom aRniSnul debulebebs mxolod<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio xasiaTi aqvT, moqmed kanonmdeblobasTan Se<strong>da</strong>rebiT, isini<br />

gacilebiT ufro met <strong>da</strong> efeqtur meqanizmebs gvTavazoben. aqe<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare, mizanSewonilad miviCnieT, aRniSnuli debulebebi <strong>da</strong>gvedo<br />

kvlevisTvis safuZvlad <strong>da</strong> maTTvis Segve<strong>da</strong>rebina saqarTvelos<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis organoebis moqmedi debulebebi.<br />

kvlevis procesSi, Seswavlil iqna 64 gamgeobis (meriis) debuleba, 64<br />

sakrebulos debuleba, 59 gamgeobis (meriis) aparatis debuleba,<br />

7


gamgeobis (meriis) safinanso–sabiujeto samsaxurebis 61 debuleba, 63<br />

sakrebulos aparatis debuleba.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis moqmedi debulebebis<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis <strong>da</strong>sadgenad gamgeobis\meriis<br />

<strong>da</strong> sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi mocemuli normebi <strong>da</strong>iyo<br />

sajaroobis, <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> kriteriumebis<br />

mixedviT.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis organoebis moqmedi debulebebis muxlebi<br />

Se<strong>da</strong>r<strong>da</strong> sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis muxlebTan <strong>da</strong> miRebulma Sedegebma<br />

saSualeba mogvca <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

kuTxiT <strong>da</strong>gvenaxa rogorc cal–calke sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis moqmed<br />

debulebebSi arsebuli suraTi, aseve mTlianad <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

<strong>erTeulebSi</strong> Seqmnili mdgomareoba. Seswavlili <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis organoebis debulebebis safuZvelze miviReT Semdegi suraTi:<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan srul SesabamisobaSi aris 16<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan maRali xarisxis SesabamisobaSi aris 13<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan nawilobriv SesabamisobaSi aris 23<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan <strong>da</strong>bali xarisxis SesabamisobaSi aris 11<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan SeusabamobaSia mxolod 1 <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis debulebebi.<br />

diagrama N#1. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

raodenobrivi ganawileba<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

16<br />

13<br />

23<br />

11<br />

1<br />

95–100 %<br />

80–94%<br />

50–79%<br />

10–49%<br />

Seswavlili <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n, sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan<br />

Sesabamisobis yvelaze maRali maCveneblebiT gamoirCeva yazbegis, onis,<br />

xaragaulis, baR<strong>da</strong>Tis, wyaltubos, zestafonis <strong>da</strong> ozurgeTis<br />

municipalitetebi, xolo yvelaze <strong>da</strong>bali maCvenebliT qalaq foTis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli.<br />

9.00%<br />

8


meore komponenti – eris kvleva<br />

kvlevis meore komponentis ZiriTadi mizania <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

organoebis saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>, maTi<br />

informirebulobis, aqtivobisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis organoebis<br />

saqmianobis sajaroobis xarisxis Seswavla.<br />

kvlevis mizni<strong>da</strong>n gamomdinare, saqarTvelos srulwlovan mosaxleobaSi<br />

Catar<strong>da</strong> raodenobrivi kvleva. kvlevis arealad ganisazRvra saqarTvelos<br />

10 regionis 20 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli <strong>da</strong> q. Tbilisi. saqarTvelos<br />

masStabiT sul gamoikiTxa 1449 respondenti. instrumentad gamoyenebul<br />

iqna naxevrad struqturirebuli kiTxvari, xolo monacemTa Segrovebis<br />

teqnikad gamoyenebul iqna pirispir interviuebi. kvlevis Sedegebi<br />

ganisazRvra sam WrilSi: regionebis jamuri monacemebi (nakvlevi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis mixedviT), Tbilisisa <strong>da</strong> saqarTvelos<br />

TiToeuli regionis monacemebi.<br />

mosaxleobis informirebuloba. rogorc kvlevis monacemebma aCvena,<br />

nakvlevi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis mosaxleoba met-naklebad<br />

informirebulia <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebaSi maTi uflebebisa <strong>da</strong><br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. Tumca saqarTvelos<br />

sxva<strong>da</strong>sxva regionSi mosaxleobis informirebulobis mkveTrad<br />

gansxvavebuli donea. gamoikveTa regionebi sa<strong>da</strong>c Se<strong>da</strong>rebiT maRalia<br />

mosaxleobis informirebuloba, magaliTad, guria, raWa <strong>da</strong> mcxeTamTianeTi<br />

is sami regionia, sa<strong>da</strong>c informirebulobis TvalsazrisiT<br />

yvelaze ukeTesi Sedegebi <strong>da</strong>fiqsir<strong>da</strong>. maSin roca Si<strong>da</strong> qarTlisa <strong>da</strong><br />

kaxeTis mosaxleoba yvelaze naklebad informirebuli aRmoCn<strong>da</strong>.<br />

sagulisxmoa, rom sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT, TbilisSi mosaxleobis<br />

informirebulobis <strong>da</strong>bali maCveneblebi gamovlin<strong>da</strong>. gar<strong>da</strong><br />

zemoaRniSnulisa, mosaxleobis informirebulobis zogadi monacemebi<br />

Semdegnairad gamoiyureba:<br />

sakrebulos sxdomebi rom Riaa <strong>da</strong> nebismier macxovrebels aqvs masze<br />

<strong>da</strong>swrebis ufleba, regionebSi gamokiTxul respondentTa 42%-sTvis<br />

aris cnobili. xolo TbilisSi es ricxvi 25.6%-s Seadgens.<br />

regionebSi gamokiTxul respondentTa 21.5% aris informirebuli, rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze registrirebuli<br />

amomrCevlebis nawils ufleba aqvs moiwvios sakrebulos riggareSe<br />

sxdoma. TbilisSi amis Sesaxeb respondentTa mxolod 8.1%-ma icis.<br />

regionebSi gamokiTxul respondentTa 39.5%-ma icis, rom nebismier pirs<br />

ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts.<br />

Tbilisis mosaxleobis informirebuloba am sakiTxSi ufro maRalia,<br />

kerZod 45.7%.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom regionebSi gamokiTxuli mosaxleobis naxevarze<br />

odnav meti garkveul informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT, maTma 31.2%-ma Tu icis, rom ufleba<br />

aqvs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT waradginos sakuTari SeniSvnebi<br />

<strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi. TbilisSi es cifri ufro <strong>da</strong>balia, kerZod Tbilisis<br />

mosaxleobis mxolod 15.8%-ma icis, rom ufleba aqvs waradginos<br />

Tavisi wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> SeniSvnebi biujetis proeqtis Sesaxeb.<br />

soflis mosaxleoba ukeT aris informirebuli, vidre qalaqis<br />

macxovreblebi. magaliTad: soflis TiTqmis yovelma meore mosaxlem<br />

9


icis, rom ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqts (44%), maSin, rodesac, es maCvenebeli qalaqSi mxolod 34%-s<br />

Seadgens.<br />

mosaxleobis informirebulobis done, <strong>da</strong>mokidebulia maT ganaTlebasa<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>saqmebis statusze. profesiuli <strong>da</strong> umaRlesi ganaTlebis mqone<br />

mosaxleoba ufro informirebulia, vidre saSualo ganaTlebis mqone<br />

mosaxleoba. rac Seexeba <strong>da</strong>saqmebis statuss, maTi aqtiuri<br />

sazogadoebrivi moRvaweobi<strong>da</strong>n gamomdinare, <strong>da</strong>saqmebulebi yvelaze<br />

kargad arian informirebulebi sakuTari <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobis Sesaxeb.<br />

informirebulobis done gansxvavebulia sxva<strong>da</strong>sxva asakobriv<br />

kategoriaSic. yvelaze informirebulia 45-64 wlis mosaxleoba. xolo<br />

am mxriv yvelaze <strong>da</strong>bali maCveneblebi xan<strong>da</strong>zmulebSi gamoikveTa (65+<br />

weli).<br />

mosaxleoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaze informacias<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d, televiziiT an nacnob-megobrebisagan iRebs. aRsaniSnavia,<br />

rom biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis miRebis mniSvnelovan<br />

wyaros rogorc regionebis, aseve Tbilisis mosaxleobisaTvis agreTve<br />

warmoadgens beWduri media.<br />

mosaxleobis CarTuloba. rogorc kvlevis monacemebma aCvena,<br />

mosaxleobis nawili aqtiurobas iCens sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis,<br />

sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqtis Sesaxeb wina<strong>da</strong>debebis/SeniSvnebis wardgenis<br />

sakiTxebSi. am mxriv gansakuTrebuli aqtiurobiT gamoirCeva raWisa <strong>da</strong><br />

guriis mosaxleoba, xolo Se<strong>da</strong>rebiT pasiuria Si<strong>da</strong> qarTlisa <strong>da</strong> samcxejavaxeTis<br />

mosaxleoba. kvlevam aseve cxadyo, rom mosaxleoba kargad ar<br />

aris gaTviTcnobierebuli <strong>CarTulobis</strong> meqanizmebis samarTlebriv<br />

procedurebSi. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaSi mosaxleobis<br />

<strong>CarTulobis</strong> monacemebi Semdegia:<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba regionebSi<br />

gamokiTxuli mosaxleobis 5.1%-s aqvs, Tumca amave dros gamokiTxulTa<br />

81.5%-s sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survili saerTod ar hqonia.<br />

am mxriv yvelaze maRali Sedegebi aCvena raWam <strong>da</strong> guriam, xolo<br />

yvelaze <strong>da</strong>bali Sedegebi Si<strong>da</strong> qarTlsa <strong>da</strong> samcxe-javaxeTSi aRiniSna.<br />

TbilisSi gamokiTxulTa 2.2% <strong>da</strong>swrebia sakrebulos sxdomebs, xolo<br />

87.4%-s survili ar hqonia. aRsaniSnavia, rom sakrebulos sxdomebze<br />

<strong>da</strong>swrebis maCvenebeli sasoflo tipis <strong>da</strong>saxlebebSi ufro maRalia<br />

vidre qalaqebSi. amave dros sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba umaRlesi <strong>da</strong> profesiuli ganaTlebis mqone, agreTve<br />

<strong>da</strong>saqmebul a<strong>da</strong>mianebSi ufro maRalia. im respondentebis absoluturi<br />

umravlesoba, romlebic <strong>da</strong>swrebian sakrebulos sxdomebs acxadebs,<br />

rom am mxriv aranairi <strong>da</strong>brkoleba ar SeqmniaT.<br />

regionebSi gamokiTxuli mosaxleobis 2.7%-s sxva<strong>da</strong>sxva formiT<br />

monawileoba aqvs miRebuli sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebaSi, maSin roca Tbilisis arc erT mosaxles ar miuRia<br />

monawileoba sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis inicirebaSi.<br />

respondentTa 4.3%-s wardgenili aqvs sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb, Tumca maTgan<br />

mxolod umniSvnelo nawilma gaakeTa es werilobiTi formiT. rogorc<br />

10


kvlevam cxadyo aseTi wina<strong>da</strong>debebis/SeniSvnebis wardgena zepiri<br />

formiT xdeba xolme, isic ZiriTa<strong>da</strong>d rwmunebulisaTvis an<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis TanamSromlebisaTvis. TbilisSi<br />

gamokiTxulTagan aravis warudgenia Tavisi wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

respondentTa <strong>da</strong>axloebiT erTi meoTxedi ama Tu im wyaro<strong>da</strong>n iRebs<br />

informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb, magram,<br />

maTgan mxolod 2.5%-s aqvs oficialuri wesiT informacia<br />

gamoTxovili. respondentTa 87.4%-is gancxadebiT <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebi arasrul informacias iZlevian, xolo rig SemxvevebSi<br />

gamoTxovil informacias saerTod ar gascemen.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia mosaxleobasTan.<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulebis mosaxleobasTan komunikaciis yvelaze<br />

maRali xarisxi gamovlin<strong>da</strong> mcxeTa-mTianeTSi, raWasa <strong>da</strong> guriaSi, xolo<br />

yvelaze <strong>da</strong>bali xarisxi _ qvemo qarTlSi, samcxe-javaxeTsa <strong>da</strong><br />

samegrelo-zemo svaneTSi. rogorc kvlevam cxadyo rwmunebuli<br />

mosaxleobasa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong> organoebs Soris komunikaciis metnaklebad<br />

qmediT rgols warmoadgens. mosaxleobasTan sakrebulos<br />

wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis/meriis warmomadgenlebis perioduli Sexvedrebi<br />

rig <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> saerTod ar tardeba, xolo iq, sa<strong>da</strong>c<br />

msgavsi praqtika arsebobs, Sexvedrebi ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel<br />

imarTeba. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebsa <strong>da</strong> mosaxleobas Soris<br />

komunikaciis Sesaxeb zogadi monacemebi Semdegia:<br />

respondentTa 46.5%-ma aRniSna, rom gamgeobis/meriis rwmunebuli<br />

atarebs periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan. amasTan, respondentTa<br />

15.9%-is gancxadebiT, Sexvedrebi yovelkvartalur xasiaTs atarebs,<br />

xolo yovelTviuri Sexvedrebis Sesaxeb respondentTa 8.7% aRniSnavs.<br />

mosaxleobis 38%-ma ganacxa<strong>da</strong>, rom gamgeobis/meriis rwmunebuli<br />

sakuTari iniciativiT interesdeba macxovrebelTa problemebiT. xolo<br />

respondentTa 32.1%-is informaciiT rwmunebuli axdens mosaxleobis<br />

mier <strong>da</strong>saxelebuli problemebis prioritetizacias.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis aRmasrulebeli organos warmomadgenlebs ufro<br />

aqtiuri Sexvedrebi aqvT mosaxleobasTan, vidre sakrebulos wevrebs.<br />

regionebis mosaxleobis 51.6% aRniSnavs, rom gamgeobis/meriis<br />

warmomadgenlebi mosaxleobasTan awyoben periodul Sexvedrebs, xolo<br />

sakrebulos wevrebis mier Sexvedrebis mowyobaze respondentTa 31.9%ma<br />

ganacxa<strong>da</strong>. TbilisSi gamokiTxuli mosaxleobis mxolod 17.2%<br />

ambobs, rom meriis/gamgeobis warmomadgenlebi marTaven<br />

mosaxleobasTan periodul Sexvedrebs, xolo sakrebulos wevrebis<br />

mier perioduli Sexvedrebis gamarTvaze TbilisSi gamokiTxuli<br />

mosaxleobis mxolod 15.5% miuTiTebs.<br />

mosaxleobasTan perioduli Sexvedrebis Catarebis kuTxiT,<br />

sakrebulos wevrebi <strong>da</strong> gamgeobis/meriis warmomadgenlebi soflad<br />

ufro aqtiuri arian vidre qalaqad. soflis mosaxleobis 38%, xolo<br />

qalaqis mosaxleobis 25% acxadebs, rom sakrebulos wevrebi maTTan<br />

weliwadSi minimum erTxel mainc awyoben Sexvedrebs.<br />

gamgeobisTvis/meriisaTvis ki igive maCveneblebi rogorc soflebSi,<br />

aseve qalaqebSi maRalia <strong>da</strong>, Sesabamisad, soflebisTvis 60%-s, xolo<br />

qalaqebSi 42%-s Seadgens.<br />

11


gamgeobasTan/meriasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis mizniT<br />

rwmunebulisadmi mimarTvis SemTxvevebi 13.5%-s Seadgens, xolo<br />

respondentTa 72.9% aRniSnavs, rom amis saWiroeba saerTod ar hqoniaT.<br />

respondentebis (visac miumarTavs am moTxovniT) 66,5%-s gancxadebiT,<br />

rwmunebuls maTTvis gamgeobasTan/meriasTan komunikaciis kuTxiT<br />

<strong>da</strong>xmareba aRmouCenia.<br />

mesame komponenti – <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi <strong>da</strong> samoqalaqo<br />

sazogadoeba<br />

kvlevis mesame komponentis ZiriTadi mizani igivea, rac meore komponentis<br />

_ <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>,<br />

maTi informirebulobis, aqtivobisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobis sajaroobis xarisxis Seswavla. oRond am SemTxvevaSi<br />

informacia movipoveT <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebisa <strong>da</strong> samoqalaqo<br />

sazogadoebis warmomadgenlebisagan.<br />

kvlevis arealad am SemTxvevaSic ganisazRvra saqarTvelos 10 regionis<br />

20 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli <strong>da</strong> q. Tbilisi. informaciis Segrovebis<br />

teqnikad <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebTan gamoyenebuli iqna CaRrmavebuli<br />

interviu, xolo samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebTan – fokus<br />

jgufebi. sul Sedga 21 fokus jgufi <strong>da</strong> 40 interviu, Tbilisis merii<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> sakrebulo<strong>da</strong>n informacia miviReT werilobiT. kvlevis Sedegebi<br />

ganisazRvra sam WrilSi: regionebis jamuri monacemebi, Tbilisisa <strong>da</strong><br />

yvela SerCeuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis monacemebi.<br />

kvlevam, rogorc mosalodneli iyo, aCvena, rom samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenelTagan miRebuli informacia, rig SemTxvevebSi<br />

radikalurad gansxvavdebo<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTagan miRebuli<br />

informaciisagan. Tumca iyo Tanxvedrac <strong>da</strong> <strong>da</strong>axloebuli poziciebic.<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom kvlevis am komponentSi miRebuli informacia<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d a<strong>da</strong>sturebs eris kvleviT miRebul informacias, Tumca rig<br />

SemTxvevebSi zomierad an radikalurad gansxvavdeba misgan.<br />

mosaxleobis informirebuloba. kvlevam aCvena, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebi met-naklebi xarisxiT uzrunvelyofen mosaxleobis<br />

informirebulobas sakuTari saqmianobis Sesaxeb. sakrebuloTa umetesoba<br />

informacias sxdomaTa Catarebis Sesaxeb mxolod administraciul<br />

SenobebSi ganTavsebul sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs. mediisaTvis<br />

mxolod zogierTi sakrebulos pressamsaxuri avrcelebs informacias<br />

sxdomebis Sesaxeb (guria, kaxeTi, gori, axalcixe). rig regionebSi, sa<strong>da</strong>c<br />

adgilobrivi televiziebi funqcionirebs <strong>da</strong> gamoicema adgilobrivi<br />

gazeTebi (aWara, Si<strong>da</strong> qarTli, kaxeTi, Tbilisi), informacia vrceldeba<br />

satelevizio siuJetis an sagazeTo statiis saxiT ukve Catarebuli<br />

sxdomebisa <strong>da</strong> miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Taobaze. ase rom,<br />

<strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi informacia sxdomebis Catarebis TariRebisa<br />

<strong>da</strong> dRis wesrigis Sesaxeb xelmisawvdomia, Tumca am mxriv interesi<br />

Zalian <strong>da</strong>balia.<br />

<strong>da</strong>balia mosaxleobis interesi sajaro informaciis miRebis<br />

TvalsazrisiTac. ramdenime <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

12


warmomadgenlebi acxadeben, rom moqalaqeebs arasodes miumarTavT aseTi<br />

informaciis moTxovniT (magaliTad, qe<strong>da</strong>), informaciis gamoTxoviT<br />

<strong>da</strong>interesebulni umetesad arasamTavrobo organizaciebis an politikuri<br />

partiis warmomadgenlebi arian. sajaro informaciis gamoTxovisas<br />

kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>rRvevas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mxri<strong>da</strong>n iSviaTad aqvs adgili, Tumca 7 <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (mcxeTa,<br />

qe<strong>da</strong>, foTi, duSeTi, quTaisi, axalcixe, Tbilisi) iqna <strong>da</strong>saxelebuli<br />

informaciis gacemis <strong>da</strong>gvianebis calkeuli SemTxvevebi.<br />

gamokiTxul moxeleTa umetesoba acxadebs, rom mzaddeba <strong>da</strong> vrceldeba<br />

informacia sakrebulos saqmianobis Sesaxeb, Tumca mxolod xuTma<br />

<strong>da</strong>akonkreta, Tu ra formiT <strong>da</strong> intensivobiT xorcieldeba yovelive es –<br />

lanCxuTsa <strong>da</strong> TelavSi wliuri angariSis saxiT, samtrediasa <strong>da</strong><br />

lagodexSi – yovelkvireuli biuletenis saxiT, xolo rusTavis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi _ sainformacio broSurebis saxiT. un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom am <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> moRvawe arasamTavrobo<br />

organizaciebis warmomadgenlebi (gar<strong>da</strong> rusTavisa, sa<strong>da</strong>c informaciis<br />

gavrceleba swored arasamTavrobo organizaciasTan TanamSromlobiT<br />

xdeba) acxadeben, rom sakrebulo Tavisi iniciativiT araviTar<br />

informacias ar avrcelebs.<br />

rac Seexeba sakrebulos sxdomebze mediis <strong>da</strong>swrebas, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis did umravlesobaSi mediis warmomadgenlebi sxdomebs<br />

eswrebian. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom maTTvis iSviaTad aris <strong>da</strong>rbazSi<br />

specialurad gamoyofili adgilebi.<br />

gamgeobebis/meriebis umetesoba biujetis proeqts SenobaSi ganTavsebul<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs. adgilobriv presaSi biujetis<br />

gamoqveynebis Taobaze gancxadebas 13 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

(xelvaCauri, ambrolauri, rusTavi, qe<strong>da</strong>, zugdidi, foTi, lanCxuTi,<br />

duSeTi, gori, samtredia, axalcixe, Telavi, quTaisi) gamgeobis/meriis<br />

warmomadgeneli akeTebs, maTgan erTi (ambrolauri) biujetis proeqtis<br />

mxolod garkveul aspeqtebs aqveynebs adgilobriv gazeTSi, veb–<br />

gverds/internets biujetis proeqtis gamoqveynebisaTvis mxolod 6<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis organo (zugdidi, lanCxuTi, ozurgeTi,<br />

samtredia, quTaisi, Tbilisi) iyenebs. biujetis proeqts biuletenis<br />

meSveobiT avrcelebs ori gamgeoba (samtredia, lagodexi). biujetis<br />

proeqts ar aqveynebs sami gamgeoba (mcxeTa, kaspi, axalqalaqi), maTgan<br />

erTi (axalqalaqi) biujetis proeqtis calkeul aspeqtebs aSuqebs<br />

adgilobrivi televiziiT, xolo erTi (mcxeTa) mxolod <strong>da</strong>mtkicebul<br />

biujets aqveynebs.<br />

gamgeobaTa/meriaTa umetesoba awarmoebs sajaro informaciis reestrs,<br />

xolo maT mier informaciis gacemisas kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebi<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d ar irRveva – xSirad informacias umokles<br />

vadebSi/<strong>da</strong>uyovneblivac ki gascems. informaciis gacemis vadebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT mxolod 6 gamgeobasTan/meriasTan <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> problema,<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

13


gamgeobaTa/meriaTa umetesobaSi gamgeobis saqmianobis Sesaxeb<br />

operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong> gavrceleba ar xorcieldeba –<br />

moqalaqeTaTvis informaciis miwodeba sajaro Sexvedrebisas an<br />

adgilobriv presaSi gamoqveynebuli masalebis meSveobiT xdeba. angariSis<br />

saxiT informacia adgilobriv gazeTSi gamoqveynebuli aqvs ambrolauris<br />

gamgeobas. yovelwliur angariSs aqveynebs axalqalaqi. rusTavi <strong>da</strong><br />

lagodexi aqveyneben biuletinebs. internetis/veb-gverdis meSveobiT<br />

informacias avrcelebs 4 raionis gamgeoba/meria (foTi, kaspi, samtredia,<br />

quTaisi). nawili gamgeobebisa (duSeTi, axalcixe) aseT informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs. mxolod sami <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

gamgeobis warmomadgenelma (gar<strong>da</strong>bani, qe<strong>da</strong>, zugdidi) ganacxa<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong><br />

gamoqveyneba uzrunvelyofili ar aris, Tumca moTxovnis safuZvelze misi<br />

miReba SesaZlebelia.<br />

mosaxleobis CarTuloba. sakrebuloTa umetesobaSi biurosa <strong>da</strong> komisiis<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis mxriv moqalaqeTa monawileoba mcirea maTi <strong>da</strong>bali<br />

interesisa <strong>da</strong> pasiurobis gamo. gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

moxeleebi <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebi aRniSnaven, rom<br />

Tu mosaxleoba sxdomebze <strong>da</strong>swrebis interess gamoiCens, maT saamisod<br />

<strong>da</strong>brkolebebs aravin Seuqmnis. aRniSnul sakiTxze moqalaqeebi<br />

gancxadebiT mxolod maSin mimarTaven sakrebulos, roca maTTvis<br />

saintereso problemebi ganixileba. msgavsi SemTxvevebi 8 <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi <strong>da</strong><strong>da</strong>stur<strong>da</strong> (ambrolauri, gar<strong>da</strong>bani, mcxeTa, foTi, lanCxuTi,<br />

duSeTi, quTaisi, lagodexi), xolo sami <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

warmomadgenlebma (axalcixe, gori, axalqalaqi) SeniSnes, rom sxdomebi<br />

ise<strong>da</strong>c Riaa <strong>da</strong> mimarTva sulac ar aris saWiro.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis warmomadgenelTa umetesoba acxadebs, rom<br />

sakrebuloTa komisiebTan Seqmnil droebiT samuSao jgufebSi<br />

sazogadoebis warmomadgenlebs iwveven. Tumca samoqalaqo seqtoris<br />

warmomadgenlebi am faqtebs iSviaTad a<strong>da</strong>stureben.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n, mxolod oTxis (rusTavi,<br />

ozurgeTi, lanCxuTi, duSeTi) warmomadgenlebi acxadeben, rom maT<br />

sakrebuloSi „Ria karis sxdomebi“ tardeba, Tumca samoqalaqo seqtoris<br />

warmomadgenelTa mier mxolod 2 maTganis (ozurgeTi, lanCxuTi – sa<strong>da</strong>c<br />

weliwadSi ramdenjerme tardeba „Ria karis sxdomebi”) gancxadeba<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>stur<strong>da</strong>. erT <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (quTaisi) arasamTavrobo<br />

organizacia gamovi<strong>da</strong> konkretuli sakiTxis Sesaxeb aseTi sxdomis<br />

Catarebis iniciativiT, Tumca igi ar gaiTvaliswines.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n mxolod oTxis<br />

warmomadgenlebi acxadeben, rom sakrebulos gamsvleli sxdomebi<br />

Catar<strong>da</strong> (xelvaCauri, mcxeTa, axalqalaqi, Tbilisi). maTi TqmiT, mcxeTaSi<br />

amomrCevelTa moTxovniT aseTi sxdoma meorejerac Catar<strong>da</strong>, Tumca<br />

samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebi mcxeTaSi <strong>da</strong> TbilisSi aseTi<br />

sxdomis Catarebis Taobaze informacias ar a<strong>da</strong>stureben, xolo<br />

axalqalaqSi gamsvleli sxdomebis Catarebis faqts Tava<strong>da</strong>c aRniSnaven.<br />

14


gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n mxolod oTxis<br />

warmomadgenlebi acxadeben, rom sakrebulos riggareSe sxdomebi tardeba<br />

(xelvaCauri, qe<strong>da</strong>, duSeTi, lagodexi), Tumca ara moqalaqeTa moTxovnis,<br />

aramed sakrebulos iniciativiT. 8 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (mcxeTa,<br />

rusTavi, qe<strong>da</strong>, foTi, kaspi, samtredia, axalcixe, lagodexi)<br />

warmomadgenlebi acxadeben, rom moewyo sakiTxis sajaro ganxilvebi, ori<br />

maTganis (mcxeTa, rusTavi) Sesaxeb informacias ar a<strong>da</strong>stureben fokus<br />

jgufis monawileebi, erTgan (qe<strong>da</strong>) aseTi sxdoma moewyo sakrebulos<br />

iniciativiT, erTgan (kaspi) mosaxleobis zepiri moTxovnis Sedegad, xolo<br />

erTgan (axalcixe) arasamTavrobo organizaciebis oficialuri moTxovnis<br />

safuZvelze. or <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (lagodexi, foTi) moewyo<br />

sajaro ganxilva biujetis proeqtis Taobaze.<br />

arc erT gamokiTxul <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi mosaxleobis mier<br />

samarTlebrivi aqtis proeqtis peticiis wesiT wardgena ar<br />

ganxorcielebula. rogorc <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi acxadeben <strong>da</strong><br />

amas xSirad samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebic a<strong>da</strong>stureben,<br />

sakrebulo mzad aris uzrunvelyos moqalaqeTa CarTuloba – „Ria karis”,<br />

gamsvleli <strong>da</strong> riggareSe sxdomebis, sajaro ganxilvisa Tu peticiis<br />

moTxovnis <strong>da</strong>kmayofilebis gziT, Tumca mosaxleoba ar aqtiurobs.<br />

12 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis gamgeobis/meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi ewyoba rogorc<br />

gamgeobis sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, aseve soflebSi gasvliTi Sexvedrebis<br />

gziTac <strong>da</strong> masSi CarTuli arian arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong><br />

mediis warmomadgenlebi. mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> xarisxi maRali ar<br />

aris – sazogadoeba naklebad aqtiuria. erTi raionis (lagodexi)<br />

gamgeoba yovelTvis atarebs biujetis miRebamde mis sajaro ganxilvebs,<br />

amis Sesaxeb atyobinebs arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebs, radios meSveobiT avrcelebs cnobas sajaro<br />

ganxilvebis <strong>da</strong>wyebis TariRTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

8 <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (ambrolauri, gar<strong>da</strong>bani, mcxeTa, kaspi, duSeTi,<br />

gori, quTaisi, axalqalaqi) biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi ar<br />

ewyoba, Tumca moxeleebi aRniSnaven, rom ganxilvebi imarTeba Sesabamis<br />

samsaxurebSi/komisiebSi <strong>da</strong> moqalaqeTaTvis, <strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi,<br />

<strong>da</strong>swreba Tavisufalia.<br />

biujetis proeqtis Taobaze wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi sazogadoebisagan 13<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (xelvaCauri, mcxeTa, rusTavi, qe<strong>da</strong>, zugdidi,<br />

ozurgeTi, lanCxuTi, samtredia, quTaisi, axalcixe, axalqalaqi,<br />

lagodexi, Tbilisi) gamgeobas/merias aqvs miRebuli, maTgan erTs<br />

(rusTavi) mxolod erTxel _ socialur sakiTxebze. zemoxsenebulTagan 4<br />

gamgeobaSi/meriaSi (zugdidi, samtredia, quTaisi, lagodexi) mxolod<br />

arasamTavrobo organizaciebma waradgines SeniSvnebi, romlebic<br />

gaTvaliswinebul iqna.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia mosaxleobasTan. sakrebuloTa<br />

umetesobis warmomadgenlebi mosaxleobasTan Sexvedrebsac periodulad<br />

atareben – gadian soflebSi <strong>da</strong> esaubrebian mosaxleobas. swored aseT<br />

15


Sexvedrebze axorcieleben isini mosaxleobisaTvis TavianTi saqmianobis<br />

Sesaxeb informaciis miwodebas – <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoTa<br />

warmomadgenelTa nawili acxadebs, rom mosaxleobasTan regularuli<br />

Sexvedrebis dros, maT problemebze saubrisas, bunebrivad xdeba<br />

ganxorcielebuli saqmianobis Sesaxeb angariSis Cabareba. mxolod 8<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (gar<strong>da</strong>bani, oni, qe<strong>da</strong>, foTi, kaspi, lanCxuTi,<br />

axalqalaqi, ambrolauri) <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> sakrebulos mier mosaxleobisTvis<br />

oficialuri saxiT angariSis wardgena garkveuli periodulobiT.<br />

mniSvnelovania aRiniSnos, rom samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebma<br />

zemoT CamoTvlilTagan zogierTSi aseTi faqtebi ar <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stures.<br />

sakrebulosTan urTierTobisas samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebi<br />

sakrebulos aparats iSviaTad mimarTaven – umetesoba pirad kontaqtebs<br />

iyenebs Sexvedrebis organizebisa Tu masalebis momzadebisaTvis. mxolod<br />

or <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (rusTavi, foTi) gamoikveTa aparatis mier<br />

maqsimaluri <strong>da</strong>xmareba <strong>da</strong> mxar<strong>da</strong>Wera, xolo <strong>da</strong>narCen <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

<strong>erTeulebSi</strong> aparats xan mimarTaven, xan _ ara.<br />

mosaxleobasTan sakrebulos wevrebis Sexvedrebis sakiTxebi umetes<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi erTmaneTis msgavsad aris ga<strong>da</strong>wyvetili –<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, oficialurad <strong>da</strong>wesebulia Tu ara moqalaqeTa miRebis<br />

dro, TiTqmis yvela maTganis warmomadgenelma aRniSna, rom sakrebulos<br />

wevrebi moqalaqeebs yovelgvari SezRudvebis gareSe iReben. 11<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls aseTi dro oficialura<strong>da</strong>c aqvs <strong>da</strong>dgenili. rac<br />

Seexeba gamgeobebs/meriebs, TiTqmis yvela Seswavlil <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan Sexvedris dReebi<br />

oficialurad <strong>da</strong>wesebuli aqvT. Tumca maTi umetesoba mosaxleobas mainc<br />

nebismier dros, SeuzRu<strong>da</strong>vad xvdeba. gamgebeli/meri mxolod <strong>da</strong>dgenil<br />

dReebSi iRebs moqalaqeebs 8 gamgeobaSi/meriaSi (zugdidi, foTi, kaspi,<br />

gori, samtredia, quTaisi, axalqalaqi, lagodexi), aseT SemTxvevebSi<br />

masTan SexvedrisaTvis moqalaqeebi aparats mimarTaven, xolo<br />

samsaxurebis ufrosebi moqalaqeebs SezRudvebisa <strong>da</strong> grafikis gareSe<br />

xvdebian. mxolod erTgan (TbilisSi) gamoikveTa mosaxleobasTan meriis<br />

Tanamdebobis pirTa Sexvedra sakiTxis mizanSewonilobi<strong>da</strong>n gamomdinare –<br />

Tbilisis meriis warmomadgenlis gancxadebiT, mersa <strong>da</strong> meriis sxva<br />

Tanamdebobis pirebTan Sexvedris organizebas, <strong>da</strong>interesebuli piris<br />

gancxadebis safuZvelze <strong>da</strong> sakiTxis mizanSewonilobi<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

uzrunvelyofs qalaq Tbilisis meriis administraciis saorganizacio<br />

samsaxuri, xolo rig SemTxvevebSi moqalaqeTa problemebis gacnoba xdeba<br />

adgilze, maTsave sacxovrebel ubanSi. gar<strong>da</strong> moqalaqeTa miRebisa,<br />

gamgeblebi/merebi <strong>da</strong> gamgeobis/meriis Tanamdebobis pirebi teritoriul<br />

<strong>erTeulebSi</strong> mosaxleobasTan gasvliT Sexvedrebsac atareben.<br />

regularulad xvdebian mosaxleobas gamgeobis/meriis rwmunebulebic –<br />

TiTqmis yoveldRiurad, Tumca am Sexvedrebs formaluri xasiaTi ara<br />

aqvs, rwmunebulebi amave soflebis macxovreblebi arian <strong>da</strong> garkveuli<br />

formatiT Sexvedrebs ar axorcieleben TanamoqalaqeebTan. ramdenime<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (oni, foTi, gori) rwunebulebi <strong>da</strong>dgenili<br />

periodulobiT – yovelkvireulad warudgenen gamgebels/mers soflis<br />

macxovrebelTa problemebs. mxolod oTx municipalitetSi (ozurgeTi,<br />

zugdidi, lagodexi, axalqalaqi) <strong>da</strong>asaxeles gamgeobis warmomadgenlebma<br />

16


wmunebulTa mier mosaxleobasTan Sexvedris <strong>da</strong>dgenili regularuloba<br />

– ozurgeTSi yovel orSabaTs, zugdidSi TveSi erTxel mainc,<br />

axalqalaqsa <strong>da</strong> lagodexSi yovelTviurad. duSeTSi rwmunebulebis<br />

mosaxleobasTan Sexvedra saWiroebis mixedviT xorcieldeba, samtrediis<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT ki, rwmunebulebi mosaxleobas<br />

xvdebian, Tumca maTi SezRuduli uflebamosilebi<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

problemis arsebobis SemTxvevaSi, moqalaqe mainc gamgeobas akiTxavs.<br />

gamgeblebis/merebis mier mosaxleobisaTvis angariSis wardgena<br />

<strong>da</strong>dgenili formiTa <strong>da</strong> periodulobiT ar xdeba. umetes <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi maT mier mosaxleobisaTvis informaciis miwodeba gasvliTi<br />

Sexvedrebisas, araformalur formatSi xorcieldeba sxva<strong>da</strong>sxva<br />

periodulobiT – weliwadSi erTxel (xelvaCauri), kviraSi erTxel<br />

(ambrolauri, qe<strong>da</strong>), kviraSi orjer (duSeTi). ramdenime <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi (mcxeTa, rusTavi, oni, qe<strong>da</strong>) gamgebels/mers mosaxleobisaTvis<br />

angariSi ar warudgenia, radgan TavianTi uflebamosilebis<br />

ganxorcielebis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n jer weliwadi ar gasula (masalis mopovebis<br />

droisTvis saangariSo periodi jer ar iyo <strong>da</strong>mdgari), aqve un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom am <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis gamgeblebi/merebi<br />

moqalaqeebs xvdebodnen <strong>da</strong> esaubrebodnen maT TavianT saqmianobaze.<br />

sakrebulosaTvis wardgenil angariSs adgilobriv gazeTebSi aqveyneben<br />

zugdidis, lanCxuTis gamgeobebi. satelevizio eTerSi mosaxleobas<br />

informacias awvdis <strong>da</strong> maT zarebs pasuxobs foTisa <strong>da</strong> quTaisis meri.<br />

weliwadSi erTxel angariSs abarebs <strong>da</strong> saangariSo broSuras amzadebs<br />

kaspis gamgebeli, weliwadSi orjer saangariSo sxdomas marTavs<br />

lagodexis gamgebeli, xolo axalqalaqis gamgeobis warmomadgenlis<br />

informaciiT, maTTan TveSi orjer imarTeba saangariSo sxdoma, rasac ar<br />

a<strong>da</strong>stureben samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebi.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programa. respodentTa azriT, „soflis<br />

mxar<strong>da</strong>Weris programam“ sakmaod warmatebiT imuSava <strong>da</strong> aqtiurad CarTo<br />

mosaxleoba adgilobrivi problemebis identifikacia/prioritetizaciis<br />

procesSi. programa gaTvaliswinebulia saqarTvelos mTavrobis 2009<br />

wlis 20 ianvris #35 <strong>da</strong>dgenilebiT. soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis<br />

farglebSi Sedga Sexvedrebi mosaxleobasTan – yvela sofelSi gamgeobis<br />

rwmunebuli awyob<strong>da</strong> Sexvedrebs moqalaqeebTan saWiroebebis <strong>da</strong><br />

prioritetebis gansazRvris mizniT. rig SemTxvevebSi fiqsirdeba<br />

Sexvedrebis oqmebis warmoeba <strong>da</strong> mosaxleobis mier SerCeuli<br />

prioritetebis werilobiTi oqmis formiT wardgena gamgeobaSi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebisa <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben, rom programam (miuxe<strong>da</strong>vad garkveuli<br />

xarvezebisa - soflebis SerCevis kriteriumebi, Tanxebis ukmarisoba,<br />

procedurebi) problemebis identifikacia/prioritetizaciis procesSi<br />

mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> maRali xarisxi uzrunvelyo.<br />

meoTxe komponenti – donorebis <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis<br />

organizaciebis intervencia<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaSi moqalaqeTa<br />

monawileobis kvlevis farglebSi SeviswavleT <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sferoSi momuSave donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier bolo<br />

17


ori wlis manZilze ganxorcielebuli proeqtebi (2009 wlis<br />

Tebervlamde) 1 . kvlevam aCvena, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis gaumjobesebis<br />

kuTxiT ganxorcielebuli proeqtebis umetesobis erT–erTi komponentia<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisa <strong>da</strong> aRsrulebis procesSi sazogadoebis<br />

CarTvis xelSewyoba, Sesabamisad mogviwia yvela aRniSnuli proeqtis<br />

Seswavla. erTad Tavmoyrili masala xels Seuwyobs donori<br />

organizaciebis mier proeqtebis <strong>da</strong>gegmvis Tanmimdevrulobas, agreTve<br />

arasamTavrobo organizaciebis SesaZleblobebis, maT mier Sesrulebuli<br />

samuSaoebisa <strong>da</strong> stabiluri partnioris saxis warmoCenas.<br />

sul moviZieT 109 proeqtis Sesaxeb informacia. Cveni varaudiT,<br />

proeqtebis erToblioba, bolo ori wlis manZilze ganxorcielebuli<br />

proeqtebis 90–95%–s un<strong>da</strong> warmoadgendes. maTi nawili 2004, 2005, 2006<br />

wlebSia <strong>da</strong>wyebuli, Tumca aqtivobebi 2007, 2008 wlebamde grZeldebo<strong>da</strong>,<br />

an dRemde grZeldeba. proeqtebis umetesobis aqtivoba 2007, 2008 wlebSi<br />

iwyeba <strong>da</strong> sruldeba. nawilis aqtivoba 2009, 2010 wlamde grZeldeba.<br />

proeqtebi pirobiTad ramdenime mimarTulebiT SeiZleba <strong>da</strong>vyoT:<br />

proeqtebi, romlebic saqarTvelos yvela an calkeuli regionis,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis institucionaluri, ekonomikuri<br />

ganviTarebisken aris mimarTuli, aseTi proeqtebi moicavs ekonomikuri<br />

ganviTarebis gegmebs, momsaxurebis, marTvis struqturis,<br />

infrastruqturis gaumjobesebis xelSewyobas, aseve gvxvdeba<br />

administraciuli reformis an adgilobrivi reformis ganxorcielebis<br />

xelSemwyobi proeqtebi. nawili moicavs adgilobrivi Temis ganviTarebis,<br />

an adgilobrivi mewarmeobis xelSewyobas. maTi umetesoba adgilobrivi<br />

mosaxleobis informirebisa <strong>da</strong> Tanamonawileobis komponentebsac<br />

moicavs. mokvleul masalebSi gvxvdeba uSualod informirebis,<br />

<strong>CarTulobis</strong>, Tanamonawileobis procesis gaumjobesebis xelSemwyobi,<br />

aseve unarebis, kvalifikaciis amaRlebisken mimarTuli proeqtebi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT ganxorcielebul proeqtebs sakmaod bevri<br />

donori organizacia afinansebs (saerTaSoriso donori – 33, adgilobrivi<br />

_ 5). informaciis analizma aCvena, rom donorTa erTi nawili<br />

raodenobrivad bevr proeqts afinansebs. meore nawili xangrZliv 3, 4, 5<br />

wlian proeqtebs, arian iseTebic, vinc erTi proeqti <strong>da</strong>afinansa.<br />

mniSvnelovania aseve proeqtis ganxorcielebis areali – moZiebul<br />

proeqtebs Soris aris iseTi aqtivoba, romelic saqarTvelos yvela<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls, yvela regions exeba. aseTia moZiebuli<br />

proeqtebis naxevarze naklebi (40). rac Seexeba <strong>da</strong>narCen proeqtebs (69),<br />

maTi nawili erT <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls, regions moicavs, proeqtebis<br />

nawili ki ramdenime <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls.<br />

Cvens xelT arsebuli monacemebiT, saqarTvelos TiToeul regionSi<br />

ramdenime proeqti an proeqtis calkeuli aqtivoba mainc aris<br />

ganxorcielebuli, vgulisxmobT rogorc regionalur, aseve<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis masStabs. moZiebul masalebs Soris gvxvdeba<br />

1<br />

proeqtebis Sesaxeb informacia eyrdnoba donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

mier mowodebul masalebs.<br />

18


proeqtebi, romelTa ganxorcielebis adgilad miTiTebulia konkretuli<br />

regioni an regionebi, nawilSi miTiTebulia <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli an<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi. yvela proeqtis an proeqtis calkeuli<br />

aqtivobebis „<strong>da</strong>Sla“ <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis doneze am etapze<br />

SeuZlebeli aRmoCn<strong>da</strong>, amitom gTavazobT proeqtebis an proeqtebis<br />

calkeuli aqtivobebis regionalur suraTs, rac Seexeba Tbiliss, Cvens<br />

xelT arsebuli informaciis mixedviT, bolo ori wlis manZilze aq sami<br />

proeqti ganxorciel<strong>da</strong>.<br />

qvemo qarTli – 20;<br />

Si<strong>da</strong> qarTli – 14;<br />

raWa–leCxumi, qvemo svaneTi – 9;<br />

imereTi – 23;<br />

kaxeTi – 21;<br />

mcxeTa–mTianeTi – 4;<br />

samegrelo–zemo svaneTi – 3;<br />

aWara – 14;<br />

guria – 23;<br />

samcxe–javaxeTi – 25.<br />

19


nawili I. <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> <strong>CarTulobis</strong>,<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> <strong>da</strong> sajaroobis maregulirebeli<br />

normatuli bazis analizi<br />

Cvens mier ganxorcielebuli kvlevis pirveli komponentia saqarTvelos<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis maregulirebeli<br />

debulebebis kvleva <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

kuTxiT.<br />

am komponentis ZiriTadi mizania <strong>da</strong>vadginoT, ramdenad aris<br />

uzrunvelyofili moqmedi normatuli aqtebiT <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobis sajarooba, ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi<br />

mosaxleobis CarTuloba <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis angariSvaldebuleba<br />

sazogadoebis winaSe. gar<strong>da</strong> amisa, kvlevis am komponentis Sedegebi<br />

safuZvlad <strong>da</strong>edo im samizne <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis SerCevas, sa<strong>da</strong>c<br />

Catar<strong>da</strong> kvleva <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis pasuxismgebel pirebTan,<br />

adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebis <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebTan <strong>da</strong> mosaxleobasTan.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis procesSi<br />

sajaroobis, sazogadoebis monawileobis <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

meqanizmebis Sesa<strong>da</strong>rebel bazad aRebul iqna saqarTvelos parlamentis<br />

veb–gverdze ganTavsebul gamgeobis (meriis) <strong>da</strong> sakrebulos<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi gawerili meqanizmebi, romlebic Cveni<br />

azriT, arsebul realobaSi yvelaze efeqturia (detalurad ixileT am<br />

Tavis meore nawili).<br />

kvlevis samizne jgufad ganisazRvra saqarTveloSi registrirebuli<br />

yvela <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli (gar<strong>da</strong> konfliqtis zonaSi mdebare<br />

axalgoris, eredvis, qurTis, TiRvis <strong>da</strong> aJaris <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebisa). sul jamSi Seswavlil iqna 64 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

aRmasrulebeli <strong>da</strong> warmomadgenlobiTi organoebis debulebebi. Tumca,<br />

iqe<strong>da</strong>n gamomdinare, rom sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi garkveulwilad<br />

warmodgenilia gamgeobis (meriis) <strong>da</strong> sakrebulos aparatis, aseve<br />

gamgeobis (meriis) safinanso–sabiujeto samsaxuris funqciebic,<br />

aucilebeli gax<strong>da</strong> <strong>da</strong>matebiT am samsaxurebis debulebebis Se<strong>da</strong>reba<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan.<br />

sabolood, Seswavlil iqna 64 gamgeobis (meriis) debuleba, 64<br />

sakrebulos debuleba, 59 gamgeobis (meriis) aparatis debuleba,<br />

gamgeobis (meriis) safinanso–sabiujeto samsaxurebis 61 debuleba, 63<br />

sakrebulos aparatis debuleba 2 . isic un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom<br />

2 zugdidis, mestiis, TeTri wyarosa <strong>da</strong> walkis municipalitetebis gamgeobis aparatis<br />

debulebis, mestiis municipalitetis sakrebulos aparatis debulebis, walkis, mestiisa<br />

<strong>da</strong> yazbegis municipalitetebis safinanso–sabiujeto profilis samsaxurebis<br />

debulebebis <strong>da</strong>mtkicebis Taobaze Sesabamisi sakrebuloebis <strong>da</strong>dgenilebebi normatuli<br />

aqtebis saxelmwifo reestrSi 2009 wlis Tebervlis mdgomareobiT registrirebuli ar<br />

aris. amas gar<strong>da</strong>, ambrolauris municipalitetis sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis aparatis<br />

SeerTebis Semdgom Zala<strong>da</strong>kargulad gamocxad<strong>da</strong> ambrolauris municipalitetis<br />

gamgeobis aparatis debuleba.<br />

20


sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis mixedviT, gamgeobebis ekonomikuri<br />

politikis, municipaluri qonebis marTvis <strong>da</strong> municipaluri Sesyidvebis<br />

samsaxurebs evalebaT <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis proeqtebis sajaro ganxilvis mowyoba <strong>da</strong><br />

miRebuli SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis sakrebulosTvis wardgena.<br />

aRniSnuli valdebuleba CamoTvlili samsaxurebi<strong>da</strong>n SeiZleba<br />

gaTvaliswinebuli hqondes mxolod erTs. amdenad, <strong>da</strong>matebiT saWiro<br />

gax<strong>da</strong> yvela am samsaxuris debulebebis moZieba <strong>da</strong> Seswavla, risi<br />

praqtikuli ganxorcielebac Cvens pirobebSi SeuZlebeli iyo. amitom<br />

mizanSewonilad miviCnieT aRniSnuli sarekomen<strong>da</strong>cio muxlis Sefasebis<br />

kriteriumebi<strong>da</strong>n amoReba.<br />

Sesaswavli debulebebi gamoTxovil iqna iusticiis saministro<strong>da</strong>n,<br />

radgan <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli <strong>da</strong><br />

warmomadgenlobiTi organoebis, aseve maTi samsaxurebis debulebebi,<br />

„normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis Tanaxmad,<br />

registracias gadis am organoSi.<br />

kvlevis mocemuli komponenti 3 nawilisagan Sedgeba:<br />

• adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobis maregulirebeli<br />

kanonebis analizi;<br />

• adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli<br />

(meria/gamgeoba) <strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo) organoebis<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis analizi 3 ;<br />

• adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli<br />

(meria/gamgeoba) <strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo) organoebis moqmedi<br />

debulebebis Sesabamisobis <strong>da</strong>dgena sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan.<br />

1.1. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobis<br />

maregulirebeli kanonmdebloba<br />

vinai<strong>da</strong>n <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi TavianTi saqmianobis ganxorcielebis<br />

procesSi xelmZRvaneloben „adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb“<br />

organuli kanoniT, xolo Tbilisi – „saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis –<br />

Tbilisis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT, konkretuli debulebebis<br />

Seswavlamde gavaanalizeT zemoaRniSnuli kanonebis moTxovnebi<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis mimarT, maT saqmianobaSi sazogadoebis<br />

<strong>CarTulobis</strong>, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis sajaroobisa <strong>da</strong><br />

sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> kuTxiT.<br />

„adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb“ organuli kanonis Tanaxmad,<br />

„adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>oba aris saqarTvelos moqalaqeTa ufleba<br />

<strong>da</strong> SesaZlebloba, adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis meSveobiT,<br />

saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad moawesrigon <strong>da</strong> marTon<br />

adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebi sakuTari pasuxismgeblobiT <strong>da</strong><br />

3 http://www.parliament.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_id=913 SemuSavebulia saqarTvelos<br />

parlamentis regionuli politikis, <strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> maRalmTiani regionebis<br />

komitetis mier.<br />

21


adgilobrivi mosaxleobis interesebis gaTvaliswinebiT“. gar<strong>da</strong> am<br />

sakanonmdeblo ganacxadisa, romelic awesebs mosaxleobis uflebas<br />

warmarTos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis saqmianobis procesi, zemoxsenebul<br />

kanonebSi aris muxlebi, romlebic exeba sajaroobas, sazogadoebis<br />

CarTulobas <strong>da</strong> Tanamdebobis pirTa <strong>angariSvaldebulebis</strong> formas <strong>da</strong><br />

meTodebs.<br />

sajarooba<br />

„adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb“ organuli kanonis Tanaxmad,<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebis erT–erTi ZiriTadi<br />

principia sajarooba. misi ganxorcielebis sakanonmdeblo meqanizmebia:<br />

moqalaqeTa ufleba, miiRon sajaro informacia adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organosagan <strong>da</strong> Tanamdebobis pirebisagan (muxli<br />

5);<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze janmrTelobisa <strong>da</strong><br />

socialuri <strong>da</strong>cvis sferoSi resursebis mobilizeba, aRniSnuli<br />

mimarTulebiT Sesabamisi RonisZiebebis SemuSaveba, ganxorcieleba<br />

<strong>da</strong> mosaxleobis informireba (muxli 16);<br />

sakrebulos sxdomebis Riaoba (muxli 25);<br />

sakrebulos sxdomis oqmis Sesabamisoba administraciuli<br />

dokumentaciisaTvis <strong>da</strong>dgenil moTxovnebTan (muxli 27).<br />

„saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis – Tbilisis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis<br />

Tanaxmad, TbilisSic <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebis erT–erTi<br />

principia - qalaq Tbilisis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis<br />

sajarooba, rac imave kanonSi ganmtkicebulia Semdegi normebiT:<br />

sakrebulos sxdomebi tardeba Riad <strong>da</strong> sajarod (muxli 15);<br />

biujetis Sesrulebis Sesaxeb angariSi aris sajaro (muxli231).<br />

mosaxleobis CarTuloba<br />

„adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb“ organuli kanonis Tanaxmad,<br />

saqarTvelos moqalaqeebs ufleba aqvT:<br />

winaswar gaecnon adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organos<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebs; monawileoba miiRon maT ganxilvaSi;<br />

moiTxovon ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveyneba <strong>da</strong> sajaro<br />

ganxilva (muxli 2);<br />

mimarTon adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organos <strong>da</strong> Tanamdebobis<br />

pirebs (muxli 2);<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze registrirebul<br />

amomrCevelTa saerTo raodenobis aranakleb 3%-ma moiTxovos<br />

sakrebulos riggareSe sxdomis mowveva (muxli 24).<br />

„saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis – Tbilisis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis<br />

Tanaxmad, sakrebulos riggareSe sxdoma moiwveva:<br />

qalaq Tbilisis aranakleb 10 000 amomrCevlis moTxovniT (muxli 14);<br />

sakrebuloSi samarTlebrivi aqtebis inicirebis ufleba aqvT<br />

sakrebulos wevrebs, komisiebsa <strong>da</strong> fraqciebs, qalaq Tbilisis mers,<br />

agreTve qalaq Tbilisis aranakleb 3000 amomrCevels, Sesabamis<br />

peticiaze xelmoweriT (muxli 16).<br />

22


aseve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom sakrebuloSi <strong>da</strong>saSvebia lobisturi saqmianoba<br />

„lobisturi saqmianobis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT <strong>da</strong>dgenili wesiT.<br />

angariSvaldebuleba<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis <strong>da</strong> Tanamdebobis pirTa<br />

mosaxleobis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> elementebi mocemulia<br />

gamgeobis (meriis) teritoriuli organos xelmZRvanelis – rwmunebulis<br />

funqciebSi. kerZod, rwmunebuli valdebulia:<br />

uzrunvelyos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mier<br />

miRebul ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa mosaxleobisaTvis gacnoba;<br />

uzrunvelyos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

mosaxleobis kavSiri;<br />

organizeba gauwios mosaxleobis gamokiTxvis <strong>da</strong> saxalxo<br />

ganxilvebis Catarebas.<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> komponentebi mocemulia aseve „adgilobrivi<br />

warmomadgenlobiTi organos – sakrebulos wevris statusis Sesaxeb“<br />

saqarTvelos kanonSi, romlis Tanaxmad, sakrebulos wevri valdebulia:<br />

sakrebulos debulebiT <strong>da</strong>dgenili wesiT Sexvdes moqalaqeebs<br />

(muxli 16);<br />

amomrCevelTa moTxovniT Sexvdes maT <strong>da</strong> aranakleb weliwadSi<br />

erTxel Caabaros angariSi gaweuli saqmianobis Sesaxeb (muxli 16).<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi, rogorc administraciuli<br />

organoebi, sajaro samarTlebrivi uflebamosilebis ganxorcielebis<br />

procesSi xelmZRvaneloben zogadi administraciuli kodeqsis normebiT,<br />

romlis Tanaxmad:<br />

sajaro informacia Riaa, gar<strong>da</strong> kanoniT gaTvaliswinebuli<br />

SemTxvevebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>dgenili wesiT saxelmwifo, komerciul <strong>da</strong> pirad<br />

saidumloebas mikuTvnebuli informaciisa (muxli 28);<br />

sajaro <strong>da</strong>wesebuleba valdebulia uzrunvelyos sajaro<br />

informaciis aslebis xelmisawvdomoba (muxli 38);<br />

individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti un<strong>da</strong><br />

gamoqveyndes Sesabamisi administraciuli organos beWdviT organoSi<br />

(muxli 56);<br />

Tu administraciul organos ar gaaCnia oficialuri beWdviTi<br />

organo, individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti un<strong>da</strong><br />

gamoqveyndes beWdviT organoSi, romelic vrceldeba administraciuli<br />

organos mTel samoqmedo teritoriaze <strong>da</strong> gamoicema kviraSi erTxel<br />

mainc, an gamocxaddes sajarod (muxli 56);<br />

sajarod gamocxadeba niSnavs individualuri administraciulsamarTlebrivi<br />

aqtis administraciul organoSi yvelasaTvis<br />

xelmisawvdom adgilze, Riad ganTavsebas, aucileblobis SemTxvevaSi<br />

individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti sajarod<br />

gamocxaddeba agreTve sxva sajaro adgilas (muxli 57);<br />

administraciuli organo valdebulia uzrunvelyos sakiTxis<br />

sajarod ganxilva, Tu amas iTvaliswinebs kanoni, rac niSnavs<br />

23


administraciuli organos mier sajaro administraciuli warmoebis<br />

<strong>da</strong>wyebis Sesaxeb cnobis gamoqveynebas (muxli 116);<br />

yvelas aqvs ufleba, waradginos Tavisi werilobiTi mosazreba 20<br />

dRis ganmavlobaSi individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis<br />

gamocemis Sesaxeb gancxadebis an individualuri adminsitraciulsamarTlebrivi<br />

aqtis proeqtis sajaro gacnobisTvis wardgenis dRi<strong>da</strong>n<br />

(muxli 118);<br />

sajaro administraciuli warmoebis safuZvelze gamocemuli<br />

individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti aucileblad un<strong>da</strong><br />

gamoqveyndes (muxli 121).<br />

`adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis Sesaxeb~ saqarTvelos<br />

kanonis Tanaxmad, biujetis proeqti sakrebulos sxdomaze ganxilvis<br />

<strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 1 TviT adre mainc un<strong>da</strong> gamoqveyndes sajaro ganxilvisTvis.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlobiTi organo sakrebulos<br />

debulebiT (reglamentiT) <strong>da</strong>dgenili wesiT sajarod ixilavs <strong>da</strong> iRebs<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebas axali sabiujeto wlisaTvis adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis <strong>da</strong>mtkicebis Sesaxeb (muxli<br />

13).<br />

1.2. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli<br />

(meria/gamgeoba) <strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo)<br />

organoebis sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis procesSi<br />

sajaroobis, sazogadoebis monawileobis <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

meqanizmebi sakmaod kargad aris gawerili gamgeobis (meriis) <strong>da</strong><br />

sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi, romelic, SemuSavebulia<br />

saqarTvelos parlamentis regionuli politikis, <strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong><br />

maRalmTiani regionebis komitetis mier.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom aRniSnul debulebebs mxolod sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

xasiaTi aqvT, Cven mizanSewonilad miviCnieT, kvlevisTvis swored<br />

aRniSnuli debulebebi <strong>da</strong>gvedo safuZvlad <strong>da</strong> maTTvis Segve<strong>da</strong>rebina<br />

saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis gamgeobis (meriis) <strong>da</strong><br />

sakrebulos moqmedi debulebebi4.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi gamgeobis (meriis) debulebis nawilSi,<br />

Seicavs 12 muxls mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong> maT winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> kuTxiT, xolo sakrebulos debulebis nawilSi – 49<br />

muxls.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis mixedviT:<br />

gamgeobis (meriis) Sesabamisi samsaxurebis funqciaa, uzrunvelyon<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis biujetis <strong>da</strong> socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis proeqtebis sajaro ganxilvebi, wardgenili<br />

4 Cveni azriT, arsebuli realobis gaTvaliswinebiT, swored am debulebebSia mocemuli<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>, <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> sajaroobis met-naklebad srulyofili<br />

meqanizmebi.<br />

24


SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis aRricxva–analizi <strong>da</strong><br />

sakrebulosTvis miwodeba;<br />

sakrebulos ga<strong>da</strong>wyvetilebiT, sakrebulos aparati uzrunvelyofs<br />

sakrebulos Ria sxdomebis radiomauwyeblobis, televiziisa <strong>da</strong><br />

internetis meSveobiT translacias;<br />

sajaroa, ara marto sakrebulos, aramed sakrebulos biuros <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi;<br />

sakrebulos sxdomis sajaroobi<strong>da</strong>n gamomdinare, sakrebulos<br />

sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi cal–calke un<strong>da</strong> iyos gamoyofili adgilebi<br />

sakrebuloSi akreditebuli Jurnalistebisa <strong>da</strong> mowveuli<br />

pirebisaTvis;<br />

sakrebulos sainformacio centris meSveobiT, moqalaqeebi<br />

informirebuli un<strong>da</strong> iyvenen sakrebulos saqmianobis Sesaxeb.<br />

informireba un<strong>da</strong> ganxorcieldes sakrebulos sainformacio–<br />

sakomunikacio sistemis, sakrebulos internet–portalis <strong>da</strong><br />

beWvdiTi, aseve eleqtronuli masmediis meSveobiT;<br />

sakrebulos mier ga<strong>da</strong>sawyvet calkeul sakiTxebze, <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi registrirebul amomrCevelTa ara nakleb 3%–is<br />

moTxovniT, SeiZleba moewyos sajaro ganxilva, romlis drosac<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebul amomrCevels,<br />

sazogadoebriv, politikur organizaciebs <strong>da</strong> moqalaqeTa jgufebs<br />

ufleba aqvT sakrebulos aparats miawodon TavianTi wina<strong>da</strong>debebi<br />

proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong> gamoyon momxsenebeli sakrebulos<br />

sxdomaze monawileobis misaRebad.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi sakrebulos sxdomis sxva<strong>da</strong>sxva formas<br />

adgens:<br />

sakrebulos morigi sxdoma;<br />

sakrebulos riggareSe sxdoma, romlis mowvevis ufleba aqvs<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebul amomrCevelTa saerTo<br />

raodenobis aranakleb 3%–s;<br />

sakrebulos gamsvleli sxdoma, romlis mowvevis ufleba aqvs<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Semaval administraciul erTeulSi<br />

registrirebul amomrCevelTa 3%–s;<br />

„Ria karis sxdoma“, romelic un<strong>da</strong> gaimarTos yoveli morigi<br />

sxdomebis bolo dRis pirvel naxevarSi <strong>da</strong> sa<strong>da</strong>c sakrebulos<br />

wevrebi ismenen <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebul<br />

amomrCevelTa gamosvlebs.<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> kuTxiT sainteresoa, sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debulebis Semdegi muxli:<br />

sakrebulos komisias ufleba aqvs mis mier gansaxilveli sakiTxebis<br />

mosamzadeblad gamgeobis (meriis) Sesabamisi samsaxurebis,<br />

samecniero <strong>da</strong>wesebulebebis, sazogadoebriobis<br />

warmomadgenlebisagan konkretul sakiTxTa mosamzadeblad Seqmnas<br />

komisiis samuSao jgufi.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis mixedviT, sakrebuloSi samarTlebrivi aqtis<br />

inicirebis ufleba aqvs Sesabamisi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

teritoriaze registrirebul amomrCevelTa saerTo raodenobis 3%–s<br />

25


peticiis wesiT. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis aRniSnuli muxlebi Zalze<br />

konkretulad aRweren amomrCevelTa mier samarTlebrivi aqtis inicirebis<br />

wesis detalebs.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis sajaroobas <strong>da</strong><br />

sazogadoebis CarTulobas organizebas uwevs <strong>da</strong> teqnikurad<br />

uzrunvelyofs gamgeobis <strong>da</strong> sakrebulos aparatebi, Sesabamisad,<br />

aRniSnul debulebebSi Zalze konkretulad aris Camoyalibebuli<br />

aparatebis funqciebi.<br />

gamgeobis (meriis) aparatis funqciaa:<br />

uzrunvelyos gamgeobis (meriis) saqmianobis Sesaxeb operatiuli<br />

informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba.<br />

sakrebulos aparatis funqciaa:<br />

organizeba gauwios sakrebulos urTierTobas gamgeobasTan<br />

(meriasTan), saxelmwifo xelisuflebis organoebTan,<br />

<strong>da</strong>wesebulebebTan, sawarmoebTan, sazogadoebriv organizaciebTan <strong>da</strong><br />

moqalaqeebTan;<br />

uzrunvelyos sakrebulos sxdomis oqmis Sedgena, sakrebulos mier<br />

miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebis gaformeba, gamoqveyneba <strong>da</strong> <strong>da</strong>gzavna;<br />

uzrunvelyos sakrebulos saqmianobis Sesaxeb operatiuli<br />

informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba;<br />

sakrebulos aparati acnobebs „Ria karis sxdomis“ monawile pirs<br />

mis mier <strong>da</strong>smuli sakiTxis ganxilvis mimdinareobis Sesaxeb <strong>da</strong><br />

akontrolebs <strong>da</strong>smuli sakiTxis kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenil vadebSi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetas;<br />

Seadginos sakrebulos sxdomaze mowveul pirTa sia <strong>da</strong><br />

uzrunvelyos am pirTa gafrTxileba;<br />

uzrunvelyos sakrebuloSi <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis pirebTan<br />

moqalaqeTa miRebis organizeba, Sesabamisi masalebis momzadeba,<br />

<strong>da</strong>valebaTa aRricxva <strong>da</strong> kontroli maT Sesrulebaze.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis Tanaxmad, gamgeblebi (merebi) <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebi angariSvaldebulebi arian mosaxleobis winaSe,<br />

kerZod:<br />

gamgebeli (meri) weliwadSi orjer – ara ugvianes ivnisisa <strong>da</strong><br />

dekembris bolo SabaTisa, sajaro angariSs amzadebs <strong>da</strong> waradgens<br />

amomrCevelTa winaSe;<br />

gamgebeli (meri) yovelwliurad, agreTve sakrebulos <strong>da</strong>valebiT,<br />

gaweuli saqmianobis Sesaxeb angariSs amzadebs <strong>da</strong> waradgens<br />

sakrebuloSi;<br />

sakrebulos wevri valdebulia aranakleb weliwadSi erTxel<br />

Caabaros angariSi amomrCevlebs gaweuli saqmianobis Sesaxeb.<br />

26


1.3. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis aRmasrulebeli<br />

(meria/gamgeoba) <strong>da</strong> warmomadgenlobiTi (sakrebulo)<br />

organoebis moqmedi debulebebis Sesabamisoba<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis moqmedi debulebebis<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis <strong>da</strong>sadgenad gamgeobis<br />

(meriis) <strong>da</strong> sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi mocemuli normebi<br />

<strong>da</strong>iyo sajaroobis, <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> kriteriumebis<br />

mixedviT. aqve un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom <strong>da</strong>yofa sajaroobis, <strong>CarTulobis</strong><br />

<strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> meqanizmebad, garkveulwilad pirobiTia. rigi<br />

meqanizmebisa ormagi <strong>da</strong>tvirTvis matarebelia, amdenad maTi mikuTvneba ama<br />

Tu im jgufTan pirobiTobis elementebs Seicavs.<br />

klasifikaciis Sedegad <strong>da</strong>dgin<strong>da</strong>, rom gamgeobis (meriis) sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debuleba Seicavs: sajaroobis Sesaxeb 6 muxls, <strong>CarTulobis</strong> Sesaxeb 3<br />

muxls, xolo <strong>angariSvaldebulebis</strong> Sesaxeb 3 muxls (ix. <strong>da</strong>narTi 1).<br />

sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio debuleba Seicavs: sajaroobis Sesaxeb 19<br />

muxls, <strong>CarTulobis</strong> Sesaxeb 24 muxls, xolo <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

Sesaxeb 6 muxls (ix. <strong>da</strong>narTi 2). <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis moqmedi<br />

debulebebis muxlebi Se<strong>da</strong>r<strong>da</strong> sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis muxlebTan.<br />

erTi quliT Sefas<strong>da</strong> is muxlebi, romlebic Seesabamebodnen<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis msgavs muxlebs, xolo nuli quliT – is<br />

muxlebi, romlebic <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis moqmed debulebebSi ar<br />

iyo gaTvaliswinebuli (ix. <strong>da</strong>narTebi 1, 2). miRebuli Sedegebis<br />

safuZvelze yvela <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulisaTvis gamoiTvala<br />

Sesabamisobis procentuli maCvenebeli TiToeuli kriteriumis mixedviT.<br />

gamoTvla mox<strong>da</strong> calke sakrebulosa <strong>da</strong> calke gamgeobis/meriisaTvis.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis Sesabamisobis saboloo reitingi <strong>da</strong>dgin<strong>da</strong> am<br />

ori monacemis saSualo ariTmetikulis gamoyvaniT.<br />

miRebulma Sedegebma saSualeba mogvca <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobisa <strong>da</strong><br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> speqtrSi, <strong>da</strong>gvenaxa rogorc cal–calke<br />

sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis moqmed debulebebSi arsebuli suraTi<br />

(TiToeuli komponentis mixedviT), aseve sakvlevi Temi<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

mTlianad <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> arsebuli mdgomareoba (ix. <strong>da</strong>narTi<br />

3).<br />

gar<strong>da</strong> amisa <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis debulebebi saboloo<br />

reitingebis mixedviT <strong>da</strong>jguf<strong>da</strong> Semdeg kategoriebad:<br />

sruli Sesabamisoba (normebis 95–100 %);<br />

maRali xarisxis Sesabamisoba (normebis 80–94%);<br />

nawilobrivi Sesabamisoba (normebis 50–79%);<br />

<strong>da</strong>bali xarisxis Sesabamisoba (normebis 10–49%);<br />

Seusabamoba (normebis 10% qvemoT).<br />

Cven mier Seswavlili <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis debulebebis<br />

safuZvelze Semdegi suraTi miviReT:<br />

27


sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan srul SesabamisobaSi aris 16<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi;<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan maRali xarisxis SesabamisobaSi aris<br />

13 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi;<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan nawilobriv SesabamisobaSi aris 23<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi;<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan <strong>da</strong>bali xarisxis SesabamisobaSi aris<br />

11 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi;<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan SeusabamobaSia mxolod 1<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi.<br />

diagrama #2. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

raodenobrivi ganawileba<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

16<br />

13<br />

23<br />

11<br />

1<br />

95–100 %<br />

80–94%<br />

50–79%<br />

10–49%<br />

rac Seexeba Tbiliss, rogorc <strong>TviTmmarTvel</strong> qalaqs, meriis <strong>da</strong><br />

sakrebulos debulebebis sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Se<strong>da</strong>rebisas<br />

aRmoCn<strong>da</strong>, rom sarekome<strong>da</strong>cio debulebebSi gawerili muxlebi <strong>da</strong>bali<br />

xarisxiT moxvdnen meriis <strong>da</strong> sakrebulos moqmed debulebebSi.<br />

diagrama #3. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT qalaq Tbilisis monacemebi<br />

Tbilisi<br />

33%<br />

42%<br />

50%<br />

9.00%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

aWaris a\r Seswavlili eqvsi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi<strong>da</strong>n,<br />

erTi (xelvaCauri) nawilobriv Seesabameba sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebs,<br />

xolo xuTi (baTumi, qobuleTi, xulo, qe<strong>da</strong>, Suaxevi) _ <strong>da</strong>bali xarisxiT.<br />

diagrama #4. sarekome<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT aWaris a\r <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis monacemebi<br />

28


xulo<br />

Suaxevi<br />

qe<strong>da</strong><br />

xelvaCauri<br />

qobuleTi<br />

baTumi<br />

5%<br />

12%<br />

15%<br />

15%<br />

23%<br />

32%<br />

42%<br />

35%<br />

31%<br />

39%<br />

53%<br />

49%<br />

49%<br />

61%<br />

53%<br />

69%<br />

83%<br />

83%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

guriis regionis sami <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli<strong>da</strong>n, ori (lanCxuTi,<br />

ozurgeTi) srulad Seesabamebian sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebs, xolo erTi<br />

(Coxatauri) – maRali xarisxiT.<br />

diagrama #5. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT guriis regionis <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis monacemebi<br />

Coxatauri<br />

ozurgeTi<br />

lanCxuTi<br />

89%<br />

81%<br />

96%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

94%<br />

89%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

imereTis regionSi Seswavlili Tormeti <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

debulebebi<strong>da</strong>n xuTi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (xaragauli, baR<strong>da</strong>Ti,<br />

WiaTura, wyaltubo, zestafoni) debulebebi srul SesabamisobaSia<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan, sami <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (vani,<br />

Terjola, saCxere) _ maRali xarisxis SesabamisobaSi, sami<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (tyibuli, samtredia, quTaisi) _ nawilobriv<br />

SesabamisobaSi, amasTan samtrediis am jgufSi moxvedra ganpirobebulia<br />

gamgeobis debulebis upiratesobiT sakrebulos debulebasTan Se<strong>da</strong>rebiT.<br />

erTi (xoni) <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi <strong>da</strong>bali xarisxis<br />

SesabamisobaSia sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan.<br />

29


diagrama #6. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT imereTis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

xaraguli<br />

baR<strong>da</strong>Ti<br />

tyibuli<br />

xoni<br />

vani<br />

Terjola<br />

saCxere<br />

WiaTura<br />

samtredia<br />

wyaltubo<br />

zestafoni<br />

quTaisi<br />

21%<br />

19%<br />

23%<br />

22%<br />

42%<br />

61%<br />

64%<br />

77%<br />

78%<br />

76%<br />

70%<br />

87%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

91%<br />

83%<br />

99%<br />

85%<br />

100%<br />

89%<br />

78%<br />

100%<br />

99%<br />

100%<br />

97%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

kvlevis Sedegebis mixedviT, kaxeTis regionis <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong><br />

Semdegi suraTi miviReT: rva <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi<strong>da</strong>n<br />

procentuli maCveneblebiT erTi (lagodexi) srul SesabamisobaSia<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan, eqvsi (siRnaRi, dedofliswyaro, yvareli,<br />

30


gurjaani, axmeta, Telavi) – maRali xarisxis SesabamisobaSia, xolo erTi<br />

(sagarejo) _ nawilobriv SesabamisobaSi. amasTan sagarejoSi miRebuli<br />

Sedegi gamowveulia gamgeobis debulebis upiratesobiT sakrebulos<br />

debulebasTan Se<strong>da</strong>rebiT.<br />

diagrama #7. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT kaxeTis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

siRnaRi<br />

sagarejo<br />

lagodexi<br />

dedofliswyaro<br />

yvareli<br />

gurjaani<br />

axmeta<br />

Telavi<br />

24%<br />

62%<br />

61%<br />

88%<br />

78%<br />

97%<br />

81%<br />

99%<br />

100%<br />

97%<br />

94%<br />

92%<br />

96%<br />

92%<br />

89%<br />

95%<br />

100%<br />

100%<br />

94%<br />

89%<br />

100%<br />

91%<br />

83%<br />

98%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

mcxeTa–mTianeTis regionSi warmodgenili oTxi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

debulebebi<strong>da</strong>n, ori (yazbegi, duSeTi) srul SesabamisobaSia<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan, xolo ori (mcxeTa, TianeTi) _ nawilobriv<br />

SesabamisobaSi.<br />

diagrama #8. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT mcxeTa–mTianeTis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

yazbegi<br />

mcxeTa<br />

TianeTi<br />

duSeTi<br />

58%<br />

58%<br />

79%<br />

79%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

98%<br />

100%<br />

97%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

raWa–leCxumis <strong>da</strong> qvemo svaneTis oTxi Seswavlili <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis debulebebi<strong>da</strong>n erTi (oni) <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis, rogorc<br />

31


gamgeobis, aseve sakrebulos debulebebi srul SesabamisobaSia<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan, xolo <strong>da</strong>narCeni samis (cageri, lentexi,<br />

ambrolauri) – maRali xarisxis SesabamisobaSi.<br />

diagrama #9. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT raWa–leCxumis <strong>da</strong> qvemo<br />

svaneTis regionis <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

cageri<br />

oni<br />

lentexi<br />

ambrolauri<br />

94%<br />

89%<br />

99%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

94%<br />

89%<br />

100%<br />

90%<br />

81%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

samegrelo–zemo svaneTis cxra <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi<strong>da</strong>n,<br />

sami (xobi, martvili, abaSa) nawilobriv Seesabameba sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debulebebs, xuTi (mestia, Cxorowyu, walenjixa, zugdidi, senaki) _<br />

<strong>da</strong>bali xarisxiT, xolo erTi (foTi) Seusabamoa.<br />

diagrama #10. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT samegrelo–zemo svaneTis<br />

regionis <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

mestia<br />

Cxorowyu<br />

xobi<br />

walenjixa<br />

martvili<br />

zugdidi<br />

senaki<br />

abaSa<br />

foTi<br />

4%<br />

2%<br />

0%<br />

5%<br />

16%<br />

15%<br />

11%<br />

11%<br />

12%<br />

21%<br />

22%<br />

20%<br />

37%<br />

44%<br />

42%<br />

49%<br />

61%<br />

69%<br />

72%<br />

83%<br />

94%<br />

76%<br />

64%<br />

89%<br />

71%<br />

78%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

32


samcxe–javaxeTis regioni<strong>da</strong>n ori <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (ninowmin<strong>da</strong>,<br />

borjomi) debulebebi srulad Seesabameba sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebs,<br />

xolo oTxis (axalcixe, axalqalaqi, aspinZa, adigeni) _ <strong>da</strong>bali xarisxiT.<br />

diagrama #11. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT samcxe–javaxeTis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

ninowmin<strong>da</strong><br />

borjomi<br />

axalcixe<br />

axalqalaqi<br />

aspinZa<br />

adigeni<br />

20%<br />

16%<br />

23%<br />

20%<br />

53%<br />

60%<br />

61%<br />

60%<br />

95%<br />

100%<br />

90%<br />

89%<br />

98%<br />

100%<br />

97%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

qvemo qarTlis regionSi Seswavlil iqna Svidi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

debulebebi <strong>da</strong> gamoikveTa Semdegi suraTi: eqvsi <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis (walka, TeTriwyaro, dmanisi, marneuli, bolnisi, gar<strong>da</strong>bani)<br />

debulebebi nawilobriv SesabamisobaSia sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan,<br />

xolo erTis (rusTavi) – <strong>da</strong>bali xarisxis SesabamisobaSi.<br />

33


diagrama #12. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT qvemo qarTlis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

walka<br />

TeTriwyaro<br />

dmanisi<br />

marneuli<br />

bolnisi<br />

gar<strong>da</strong>bani<br />

rusTavi<br />

15%<br />

25%<br />

22%<br />

27%<br />

39%<br />

42%<br />

39%<br />

58%<br />

54%<br />

58%<br />

58%<br />

68%<br />

68%<br />

66%<br />

79%<br />

78%<br />

97%<br />

93%<br />

93%<br />

100%<br />

100%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis oTxi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis debulebebi<strong>da</strong>n sami<br />

(qareli, kaspi, gori) nawilobriv Seesabameba sarekome<strong>da</strong>cio debulebebs,<br />

xolo erTi (xaSuri) – <strong>da</strong>bali xarisxiT.<br />

diagrama #13. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebTan Sesabamisobis kuTxiT Si<strong>da</strong> qarTlis regionis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis monacemebi<br />

xaSuri<br />

qareli<br />

kaspi<br />

gori<br />

30%<br />

32%<br />

35%<br />

38%<br />

46%<br />

61%<br />

58%<br />

62%<br />

64%<br />

83%<br />

89%<br />

89%<br />

erTiani<br />

koeficienti<br />

gamgeobis/meriis<br />

koeficienti<br />

sakrebulos<br />

koeficienti<br />

34


nawili II. saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis<br />

xarisxis kvleva<br />

mosaxleoba<br />

2.1. mokle anotacia<br />

kvlevis meore komponentia saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis xarisxis <strong>da</strong>dgena<br />

qveynis mosaxleobis gamokiTxvis gziT.<br />

am komponentis ZiriTadi mizania <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobaSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>, maTi informirebulobis, aqtivobisa <strong>da</strong><br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobis sajaroobis xarisxis Seswavla.<br />

kvlevis mizni<strong>da</strong>n gamomdinare, SemuSavebul iqna kvlevis optimaluri<br />

dizaini, romelic gulisxmob<strong>da</strong> 18 wlisa <strong>da</strong> ufrosi asakis moqalaqeebis<br />

raodenobriv kvlevas. Sesabamisad, raodenobrivi kvlevis samizne jgufs<br />

warmoadgen<strong>da</strong> SerCeuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis teritoriebze<br />

mcxovrebi zr<strong>da</strong>sruli mosaxleoba.<br />

kvlevis areals warmoadgen<strong>da</strong> mTeli saqarTvelo (rigi <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis gar<strong>da</strong>).<br />

kvlevis savele samuSaoebi mimdinareob<strong>da</strong> 2009 wlis maisSi.<br />

kvlevis amocanebi, meTodologia, Sedegebis analizi, interpretacia <strong>da</strong><br />

ZiriTadi mignebebi qvemoT aris warmodgenili Sesabamis qveTavebSi.<br />

2.2. kvlevis amocanebi<br />

kvlevis ZiriTadi miznis Sesabamisad konkretuli amocanebic am<br />

mimarTulebebis mixedviT <strong>da</strong>iyo:<br />

1. moqalaqeTa informirebulobis donis gansazRvra:<br />

sakrebulos sxdomebis Riaobis Sesaxeb mosaxleobis<br />

informirebulobis donis <strong>da</strong>dgena <strong>da</strong> informaciis wyaroebis<br />

gamovlena;<br />

municipalitetis biujetis proeqtis Sesaxeb mosaxleobis<br />

informirebulobis donis <strong>da</strong>dgena <strong>da</strong> informaciis wyaroebis<br />

gamovlena;<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulebis cnobadobis xarisxis<br />

gansazRvra;<br />

municipalitetis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis<br />

informirebulobis donis <strong>da</strong>dgena <strong>da</strong> informaciis wyaroebis<br />

gamovlena.<br />

2. moqalaqeTa aqtivobis xarisxis gansazRvra:<br />

sakrebulos sxdomebze mosaxleobis <strong>da</strong>swrebis praqtikis<br />

<strong>da</strong>dgena;<br />

35


sakrebulos sxdomebis mowvevis inicirebis praqtikis<br />

gamovlena;<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

mosaxleobis mier wina<strong>da</strong>debebis momzadebis praqtikis<br />

Seswavla;<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis praqtikis<br />

<strong>da</strong>dgena;<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis aparatisadmi mimarTvis praqtikis<br />

<strong>da</strong>dgena.<br />

3. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis moqalaqeebTan komunikaciis xarisxis<br />

donis <strong>da</strong>dgena:<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis<br />

xarisxis donis <strong>da</strong>dgena;<br />

gamgeobis/meriisa <strong>da</strong> sakrebulos wevrebis mosaxleobasTan<br />

komunikaciis xarisxis <strong>da</strong>dgena.<br />

bunebrivia, rom mcnebebi „aqtivobis xarisxi“ <strong>da</strong> „komunikaciis xarisxi“<br />

mWidrod aris urTierT<strong>da</strong>kavSirebuli, radgan mosaxleobis aqtivobis<br />

Sedegia <strong>TviTmmarTvel</strong>obebTan komunikacia. maTi gamijvna mox<strong>da</strong><br />

komunikaciis iniciatori subieqtis mixedviT. mosaxleobis aqtivobaSi<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis samoqalaqo aqtivoba, anu maT mier<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan mimarTebaSi arsebuli uflebebis realizaciis<br />

xarisxi. xolo <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi -<br />

mosaxleobasTan maTi urTierTobis valdebulebiTi mxare.<br />

2.3. kvlevis meTodologia<br />

kvlevis miznebi<strong>da</strong>n gamomdinare, SemuSavebul iqna kvlevis optimaluri<br />

dizaini, romelic gulisxmobs raodenobrivi kvlevis Catarebas<br />

saqarTvelos zr<strong>da</strong>srul mosaxleobasTan. raodenobrivi kvlevis<br />

farglebSi monacemTa Segrovebis teqnikad gamoyenebul iqna pirispir<br />

interviuebi.<br />

2.3.1. meTodi<br />

raodenobrivi (deskriptuli) kvleva – es aris kvleviTi meTodi, romelic<br />

statistikurad sando informacias iZleva. am meTodiT, SesaZlebeli<br />

iqneba sakvlevi indikatorebis statistikuri gazomva <strong>da</strong> analizi<br />

(cvladebi, parametrebi, kavSirebi, korelaciebi).<br />

2.3.2. teqnika <strong>da</strong> instrumenti<br />

raodenobrivi kvlevisaTvis SemuSavebul iqna naxevrad struqturirebuli<br />

kiTxvari. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis mowyobis specifiki<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

kiTxvarebi gansxvavdebo<strong>da</strong> Tbilissa <strong>da</strong> regionebSi.<br />

kvlevaSi gamoyenebul iqna pirispir interviuirebis teqnika. interviu<br />

mimdinareob<strong>da</strong> specialuri struqturirebuli <strong>da</strong> naxevrad<br />

struqturirebuli kiTxvarebis meSveobiT. intervius xangrZlivoba<br />

<strong>da</strong>axloebiT 15-20 wuTs Seadgen<strong>da</strong>. kiTxvarebi Sedgenili iyo rogorc<br />

36


<strong>da</strong>xuruli tipis, ise Ria kiTxvebisagan, mogvianebiT ganxorciel<strong>da</strong> Ria<br />

kiTxvebis kodireba.<br />

savele samuSaoebis <strong>da</strong>mTavrebis Semdgom miRebuli Sedegebi Setanil <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>muSavebul iqna specialur statistikur programaSi (SPSS.13.0).<br />

Sedegebis statistikuri analizis safuZvelze momzad<strong>da</strong> kvlevis<br />

saboloo angariSi.<br />

kiTxvaris saboloo versiis SemuSavebis mizniT Catar<strong>da</strong> sapilotaJo<br />

kvleva. igi Catar<strong>da</strong> orive tipis kiTxvarisTvis: 5 kiTxvari de<strong>da</strong>qalaqSi,<br />

xolo 5 _ regionSi, kerZod, mcxeTis raionSi. aRniSnuli kvleva<br />

ganaxorcieles Tbilisisa <strong>da</strong> mcxeTis raionis supervaizorebma,<br />

romlebsac Cautar<strong>da</strong>T treningi kvlevis specifikasTan <strong>da</strong> instrumentTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

sapilotaJo mkvlevarebma interviuirebis procesSi aqcenti gaakeTes<br />

kiTxvaris iseT komponentebze, rogoricaa:<br />

- esmis Tu ara kiTxvis Sinaarsi erTnairad yvela respondents;<br />

- aris Tu ara kiTxvarSi rTulad gasagebi SekiTxvebi (romelime fraza<br />

an termini bundovani xom ar aris respondentisTvis);<br />

- aris Tu ara ama Tu im kiTxvis <strong>da</strong>xurva urTierTgamomricxavi;<br />

- aris Tu ara kiTxva teqnikurad mowesrigebuli;<br />

- aris Tu ara ga<strong>da</strong>svlebi zustad miTiTebuli;<br />

- aris Tu ara instruqciebi gasagebi <strong>da</strong> sakmarisi <strong>da</strong> sxv.<br />

sapilotaJo kvlevis <strong>da</strong>srulebis Semdeg Sedga Catarebuli interviuebis<br />

detaluri ganxilva, sa<strong>da</strong>c supervaizorebma warmoadgines sapilotaJo<br />

kvlevis Sedegad gamovlenili SeniSvnebi. maTi SeniSvnebisa <strong>da</strong><br />

komentarebis safuZvelze kiTxvarSi Sevi<strong>da</strong> mciredi cvlilebebi. am<br />

etapis Semdeg Camoyalib<strong>da</strong> kvlevis saboloo instrumenti.<br />

mocemuli kvlevis farglebSi ganxorciel<strong>da</strong> interviuerTa or etapiani<br />

treningi. pirvel etapze „samoqalaqo sazogadoebis institutis“<br />

centralur ofisSi treningi Cautar<strong>da</strong>T Tbilisisa <strong>da</strong> regionalur<br />

supervaizorebs, meore etapze ki TiToeul regionSi uSualod<br />

interviuerTa treningi Catar<strong>da</strong>.<br />

rogorc supervaizorebi, aseve interviuerebi treningze detalurad<br />

gaecnen Semdeg sakiTxebs:<br />

konkretuli kvlevis Tematikas (miznebsa <strong>da</strong> amocanebs);<br />

kvlevis instruments;<br />

SerCevis dizains.<br />

gar<strong>da</strong> aRniSnulisa, savele samuSaoebis paralelurad mimdinareob<strong>da</strong> ukve<br />

Sevsebuli kiTxvarebis revizia <strong>da</strong> Ria kiTxvebis kodireba. reviziis dros<br />

aqcenti gakeT<strong>da</strong> kiTxvaris Sevsebis sizusteze.<br />

savele samuSaoebis <strong>da</strong>srulebis Semdeg ganxorciel<strong>da</strong> velis xarisxis<br />

satelefono kontroli. mocemuli kvlevis farglebSi kontrols mieniWa<br />

37


ori funqcia: 1.kiTxvarSi asaxuli pasuxebis sisworis <strong>da</strong>dgena; 2.reviziis<br />

etapze gamovlenili teqnikuri xarvezebis Sesworeba.<br />

2.3.4. samizne jgufi <strong>da</strong> SerCevis dizaini<br />

kvlevis areali - 21 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli;<br />

SerCevis baza - 2002 wlis sayovelTao aRweris monacemebi;<br />

SerCevis dizaini - orsafexuriani klasteruli SerCeva;<br />

SerCevis moculoba - 1449 <strong>da</strong>srulebuli interviu;<br />

SerCevis meTodi - albaTuri SerCeva.<br />

kvlevis areali - kvlevis arealad ganisazRvra saqarTvelos 21<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli. maT Soris aris Tbilisi <strong>da</strong> yovel<br />

mxareSi/regionSi ori <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli. regionebSi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi SeirCa am kvlevis pirvel nawilSi <strong>da</strong>dgenili<br />

reitingebis mixedviT. kerZod, 8 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli 4 regionSi<br />

(guria, kaxeTi, mcxeTa-mTianeTi, raWa-leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi) SeirCa<br />

maRali reitingiT, 6 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli 3 regionSi (aWaris<br />

avtonomiuri respublika, imereTi <strong>da</strong> Si<strong>da</strong> qarTli) saSualo reitingiT<br />

<strong>da</strong> 4 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli 2 regionSi (samegrelo-zemo svaneTi <strong>da</strong><br />

qvemo qarTli) <strong>da</strong>bali reitingiT.<br />

SerCeuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis CamonaTvali mocemulia cxrilSi:<br />

Tbilisi<br />

aWara<br />

imereTi<br />

samcxe–javaxeTi<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

guria<br />

kaxeTi<br />

mcxeTa–mTianeTi<br />

raWa–qvemo svaneTi<br />

samegrelo– zemo<br />

svaneTi<br />

Tbilisi X<br />

xelvaCauri X<br />

qe<strong>da</strong> X<br />

quTaisi X<br />

samtredia X<br />

axalcixe X<br />

axalqalaqi X<br />

gori X<br />

kaspi X<br />

lanCxuTi X<br />

ozurgeTi X<br />

Telavi X<br />

lagodexi X<br />

mcxeTa X<br />

duSeTi X<br />

ambrolauri X<br />

oni X<br />

foTi X<br />

zugdidi X<br />

rusTavi X<br />

gar<strong>da</strong>bani X<br />

qvemo qarTli<br />

38


SemdgomSi, monacemTa regionalur WrilSi analizisas, regionis an<br />

mxaris qveS nagulisxmebi iqneba mxolod zemoT CamoTvlili<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi.<br />

SerCevis baza<br />

SerCevis bazad gamoyenebul iqna 2002 wlis sayovelTao aRweris dros<br />

formirebuli saaRwero ubnebis sia.<br />

pirveladi SerCevis erTeuli<br />

pirveladi SerCevis erTeuls (PSU) warmoadgens saaRwero ubani.<br />

meoradi SerCevis erTeuli<br />

meoradi SerCevis erTeuls (SSU) warmoadgens Sinameurneoba.<br />

saboloo SerCevis erTeuli<br />

saboloo SerCevis erTeuls (FSU) warmoadgens Sinameurneobis<br />

zr<strong>da</strong>sruli wevri (18 wlis <strong>da</strong> ufrosi asakis). saboloo respondentis<br />

SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> bolo <strong>da</strong>badebis dRis principiT.<br />

SerCevis moculoba klasterSi<br />

qalaqSi, TiToeul klasterSi gamoikiTxa 10 respondenti (erTaderT<br />

gamonaklis warmoadgens qe<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c SerCevis zomis proporciuli<br />

ga<strong>da</strong>nawilebisas imdenad mcire iyo SerCevis zoma, rom 5-mde<br />

<strong>da</strong>vamrgvaleT). xolo soflis klasterebSi gamoikiTxa 15 respondenti.<br />

SerCvis zomis ga<strong>da</strong>nawileba stratebSi<br />

stratifikacia ganxorciel<strong>da</strong> mxareebisa <strong>da</strong> qalaq/soflis mixedviT.<br />

TiToeuli regionisaTvis gansazRvruli jamuri SerCevis zoma<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulze ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong> maTSi mosaxleobis raodenobis<br />

proporciulad. TiToeuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulisaTvis gansazRvruli<br />

SerCevis zoma qalaqsa <strong>da</strong> sofelze ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong> maTSi arsebuli<br />

mosaxleobis proporciulad. TiToeuli stratisaTvis pirvela<strong>da</strong>d<br />

miRebuli SerCevis zomebi <strong>da</strong>koreqtir<strong>da</strong> ise, rom qalaqSi yofiliyo 10-is<br />

jeradi, xolo sofelSi 15-is jeradi. TiToeul <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi<br />

qalaq/soflis mixedviT SerCevis moculobebi mocemulia qvemoT mdebare<br />

cxrilSi:<br />

regioni raioni sul<br />

gamosakiTxi<br />

interviuebis<br />

raodenoba<br />

SesarCevi<br />

wertilebis<br />

raodenoba<br />

qalaqi sofeli qalaqi sofeli<br />

Tbilisi Tbilisi 149 149 0 15 0<br />

aWara qe<strong>da</strong> 35 5 30 1 2<br />

aWara xelvaCauri 100 10 90 1 6<br />

guria lanCxuTi 40 10 30 1 2<br />

guria ozurgeTi 90 30 60 3 4<br />

imereTi q. quTaisi 100 100 0 10 0<br />

imereTi samtredia 35 20 15 2 1<br />

39


kaxeTi Telavi 75 30 45 3 3<br />

kaxeTi lagodexi 55 10 45 1 3<br />

mcxeTamTianeTi<br />

duSeTi 50 20 30 2 2<br />

mcxeTamTianeTi<br />

mcxeTa 80 20 60 2 4<br />

raWa-qvemo<br />

svaneTi<br />

abrolauri 70 10 60 1 4<br />

raWa-qvemo<br />

svaneTi<br />

oni 50 20 30 2 2<br />

samegrelozemo<br />

svaneTi<br />

zugdidi 100 40 60 4 4<br />

samegrelozemo<br />

svaneTi<br />

q. foTi 30 30 0 3 0<br />

samcxe-<br />

70 10 60 1 4<br />

javaxeTi axalqalaqi<br />

samcxejavaxeTi<br />

axalcixe 60 30 30 3 2<br />

qv. qarTli q. rusTavi 60 60 0 6 0<br />

qv. qarTli gar<strong>da</strong>bani 70 10 60 1 4<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

gori 90 30 60 3 4<br />

kaspi 40 10 30 1 2<br />

regionebis mixedviT SerCvis jamuri zoma mocemulia qvemoT mdebare<br />

cxrilSi:<br />

regioni sul gamosakiTxi<br />

Tbilisi 149<br />

aWara 135<br />

guria 130<br />

imereTi 135<br />

kaxeTi 130<br />

mcxeTa-mTianeTi 130<br />

raWa-qvemo svaneTi 120<br />

samegrelo-zemo svaneTi 130<br />

samcxe-javaxeTi 130<br />

qv. qarTli 130<br />

Si<strong>da</strong> qarTli 130<br />

SerCevis formireba<br />

pirveladi SerCevis erTeulebis (klasterebi) formireba mox<strong>da</strong> martivi<br />

SemTxveviTi SerCevis meTodiT. meoradi SerCevis erTeulis formireba ki<br />

ganxorciel<strong>da</strong> SemTxveviTi xetialis principiT (pirvel etapze moxdeba<br />

sawyisi wertilis SerCeva, xolo yoveli momdevno respondenti SeirCeva<br />

pirvelisagan bijis <strong>da</strong>SorebiT). interviuerebs Cautar<strong>da</strong> treningi<br />

40


SemTxveviTi xetialis principze <strong>da</strong> <strong>da</strong>urig<strong>da</strong>T detaluri instruqciebi<br />

saboloo respondentis SerCevaze. saboloo SerCevis erTeuls<br />

warmoadgens ojaxis zr<strong>da</strong>sruli wevri (18 wlis <strong>da</strong> ufrosi asakis),<br />

romlis SerCevac ganxorciel<strong>da</strong> bolo <strong>da</strong>badebis dRis principiT. sul<br />

savele samuSaoebSi CarTuli iyo:<br />

savele personali raodenoba<br />

savele koordinatori 1<br />

samxareo supervaizori 7<br />

interviueri 25<br />

sul 33<br />

monacemTa statistikuri Sewonva<br />

monacemTa statistikuri ganzogadebis mizniT ganxorciel<strong>da</strong> Sewonva.<br />

SewonvisaTvis gamoyenebul iqna 2002 wlis sayovelTao aRweris Sedegebi.<br />

kerZod, jamuri analizisTvis <strong>da</strong>Tvlili iqna wonebi, romlebic aRadgens<br />

generaluri erTobliobis proporciebs mxaris, sqesisa <strong>da</strong> asakobrivi<br />

Sualedebis mixedviT. aseve gaangariSebul iqna normirebuli wona,<br />

romelic saSualebas gvaZlevs statistikuri testebis Semowmebisas<br />

<strong>da</strong>viWiroT sando sxvaobebi.<br />

2.3.5. kvlevis gamocdileba<br />

winamdebare kvlevis monacemTa analizis etapze sakrebuloebis sxdomebze<br />

<strong>da</strong>swrebis maCvenebeli ga<strong>da</strong>Warbebulad miiCnies, ris gamoc sam yvelaze<br />

maRali maCveneblebis mqone regionSi <strong>da</strong>matebiT ganxorciel<strong>da</strong> kontroli.<br />

es regionebia: samegrelo-zemo svaneTi, mcxeTa-mTianeTi <strong>da</strong> raWa.<br />

gansakuTrebulad maRali maCvenebeli <strong>da</strong>fiqsir<strong>da</strong> raWis regionSi, ris<br />

gamoc aRniSnul regionSi xelaxali interviu Sedga yvela im<br />

respondentTan, romelTac sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba<br />

<strong>da</strong>afiqsires (38 interviu). sxva regionebisTvis kontroli ganxorciel<strong>da</strong><br />

SerCeviTi gziT, kiTxvarTa mxolod nawilze, kerZod, samegrelo-zemo<br />

svaneTis SemTxvevaSi, satelefono kontrolis safuZvelze ga<strong>da</strong>mowma 4<br />

kiTxvari, xolo mcxeTa-mTianeTis regionSi – 8. aRsaniSnavia, rom<br />

<strong>da</strong>saxelebul orive regionSi im respondentTa raodenoba, romelTac<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika <strong>da</strong>afiqsires Tanabari iyo <strong>da</strong><br />

TiToeuli regionisaTvis 12 kiTxvars Seadgen<strong>da</strong>.<br />

kontrolis Sedegebma cxadyo, rom kiTxva – <strong>da</strong>swrebixarT Tu ara<br />

rodesme sakrebulos sxdomas? – respondentTa mier araerTgvarovnad iqna<br />

aRqmuli. aRmoCn<strong>da</strong>, rom isini xSirad erTmaneTSi urevdnen sakrebulosa<br />

<strong>da</strong> sxva saxis (mag. soflis, veteranTa <strong>da</strong> sxv.) sxdomebs. swored am<br />

faqtis gamo, sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis praqtikis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT kontrolis Sedegad, adgili hqon<strong>da</strong> uzustobebs. samive<br />

regionis kontrolis Sedegebze <strong>da</strong>yrdnobiT gaTvlil iqna Sesworebis<br />

koeficienti, romelic mocemuli kiTxvisaTvis – <strong>da</strong>swrebixarT Tu ara<br />

rodesme sakrebulos sxdomas? – Seadgens 0,46. rac imas niSnavs, rom<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtikis mqoneTa maCveneblebi<br />

calkeuli regionisaTvis mniSvnelovnad <strong>da</strong>balia. ufro zusti<br />

maCveneblis misaRebad, romelic iTvaliswinebs <strong>da</strong> gamoricxavs Secdomis<br />

41


albaTobas, saWiroa TiToeuli regionisaTvis mocemuli maCvenebeli<br />

gamravldes Sesworebis koeficientze – 0,46-ze.<br />

2.3.6. gamoyenebuli statistikuri testebi<br />

sakvlevi cvladis maCveneblebis sixSireTa ganawilebis sandoobis<br />

<strong>da</strong>sadgenad gamoyenebul iqna pirsonis xi-kvadrati (Pearson Chi-Square).<br />

monacemTa sandooba Sefasebulia 0,05-iani asimptoturi mniSvnelovnebis<br />

doniT - anu, monacemTa ganawilebebs Soris arsebuli sxvaoba<br />

statistikurad mniSvnelovania, Tu monacemTa Soris sxvaobis mniSvneloba<br />

0,05-ze naklebia (P


icis rom sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba nebismier moqalaqes SeuZlia.<br />

rac Seexeba asakobriv kategoriebs, sakrebulos sxdomis Riaobis Sesaxeb<br />

yvelaze informirebuli 45-64 wlis asakSi myofi mosaxleoba aRmoCn<strong>da</strong>.<br />

(ix. diagrama #14)<br />

diagrama #14. sazogadoebis informirebulobis done sakrebulos sxdomebis RiaobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT<br />

67%<br />

33%<br />

57%<br />

43%<br />

51%<br />

49%<br />

64%<br />

36%<br />

ara<br />

diax<br />

61%<br />

39%<br />

18-24 25-44 45-64 65+ qali kaci qalaqi sofeli zogadi<br />

suraTi<br />

marTalia, nakvlevi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis mosaxleobis orma<br />

mexuTedma icis, rom sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba<br />

nebismier moqalaqes SeuZlia, magram mosaxleobis mxolod 8.5%-ma Tu<br />

icis, konkretulad rodis tardeba sxdomebi. aRniSnuli TvalsazrisiT,<br />

statistikuri monacemebi sqesis, asakobrivi jgufebisa <strong>da</strong> qalaq/soflis<br />

mixedviT ar aRmoCn<strong>da</strong> mkveTrad gansxvavebuli <strong>da</strong> zogad tendenciebs<br />

imeorebs. rac Seexeba sakrebulos sxdomebis Riaobis Sesaxeb informaciis<br />

wyaroebs, maT Soris yvelaze gavrcelebuli, rogorc mosalodneli iyo,<br />

televizia aRmoCn<strong>da</strong>. maT Soris, vinc sxdomebis Catarebis TariRi icis,<br />

40.7% informacias swored televiziis saSualebiT iRebs, 32.7% -<br />

nacnob/megobrebisgan, xolo 30% - sakrebulos/gamgeobis/meriis<br />

TanamSromlebisgan. monacemTa simciris gamo aRniSnuli maCveneblis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva WrilSi gaanalizeba statistikurad aramarTebulia. (ix.<br />

diagrama #15)<br />

diagrama #15. sakrebulos sxdomebis gamarTvis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

televizia<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis TanamSromlebisgan<br />

beWduri media<br />

rwmunebulisgan<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa sakrebulos SenobaSi<br />

radio<br />

municigalitetis sakrebulos/gamgeobis/meriis veb-gverdi<br />

3%<br />

1%<br />

11%<br />

55%<br />

45%<br />

20%<br />

19%<br />

33%<br />

30%<br />

41%<br />

68%<br />

32%<br />

50%<br />

50%<br />

58%<br />

42%<br />

43


kvlevis farglebSi Seswavlil iqna mosaxleobis informirebuloba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos<br />

sxdomis mowvevis inicirebis uflebis Sesaxeb. vekiTxebodiT, ramdenad<br />

iyo es faqti sazogadoebisaTvis cnobili. aRmoCn<strong>da</strong>, rom mosaxleobis<br />

mxolod erTi mexuTedi flobs am informacias (21.5%). un<strong>da</strong> iTqvas, rom<br />

amis Sesaxeb qalebisa <strong>da</strong> mamakacebis Tanabari wilisTvis aris cnobili.<br />

rac Seexeba sxva<strong>da</strong>sxva asakobriv kategoriebs, am WrilSic mniSvnelovani<br />

sxvaobebi gamovlin<strong>da</strong>. mosaxleobis mier sakrebulos sxdomis mowvevis<br />

SesaZleblobis Sesaxeb yvelaze informirebuli ufrosi asakis<br />

warmomadgenlebi arian (45-64 wlis), maTi erTi meoTxedi (24.9%) flobs<br />

aRniSnul informacias, maSin, rodesac xan<strong>da</strong>zmulTa Soris es<br />

maCvenebeli 13.2%-s ar aRemateba.<br />

kvlevis Sedegebis Tanaxmad, SeiZleba iTqvas, rom zemoxsenebuli<br />

uflebis Sesaxeb, qalaqis mosaxleobasTan Se<strong>da</strong>rebiT soflis<br />

mosaxleobis gacilebiT didi nawilia informirebuli (Sesabamisad<br />

sofeli – 26.9%, qalaqi – 15.5%).<br />

diagrama #16. sakrebulos sxdomis mowvevis SesaZleblobis Sesaxeb sazogadoebis<br />

informirebulobis done<br />

zogadi suraTi<br />

sofeli<br />

qalaqi<br />

65+<br />

45-64<br />

25-44<br />

18-24<br />

15%<br />

13%<br />

22%<br />

25%<br />

23%<br />

21%<br />

27%<br />

85%<br />

87%<br />

78%<br />

diax ara<br />

sazogadoebis informirebulobis xarisxi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiTac. nakvlevi regionebis<br />

mosaxleobis 39.5%-ma icis, rom nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos<br />

biujetis proeqts. am TvalsazrisiT sxva<strong>da</strong>sxva sqesis warmomadgenlebi<br />

Tanabrad arian informirebulebi, Tumca mniSvnelovani sxvaobebi<br />

gamovlin<strong>da</strong> asakobriv segmentebs Soris. aRmoCn<strong>da</strong>, rom axalgazr<strong>da</strong><br />

Taoba (18-24 wlis) meta<strong>da</strong>a informirebuli (47%), yvelaze naklebad ki<br />

municipalitetis biujetTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias xan<strong>da</strong>zmulebi<br />

(65+ wlis) floben (27%).<br />

iseve rogorc sakrebulos sxdomebTan, biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiTac soflis mosaxleoba metad aris informirebuli, vidre<br />

qalaqis macxovreblebi. soflis TiTqmis yovelma meore mosaxlem (44%)<br />

icis, rom ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqts, qalaqSi es maCvenebeli mxolod 34%-s Seadgens. (ix. diagrama<br />

#17)<br />

73%<br />

75%<br />

77%<br />

79%<br />

44


diagrama #17. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Riaobis Sesaxeb sazogadoebis<br />

informirebulobis done<br />

zogadi suraTi<br />

sofeli<br />

qalaqi<br />

65+<br />

45-64<br />

25-44<br />

18-24<br />

27%<br />

34%<br />

40%<br />

44%<br />

41%<br />

41%<br />

47%<br />

diax ara<br />

marTalia, gamokiTxulTa mxolod 39.5%-ma icis, rom ufleba aqvs gaecnos<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts, Tumca proeqtis Sesaxeb<br />

informacias mosaxleobis naxevarze meti (53%) iRebs, rogorc sofelSi,<br />

ise qalaqSi monacemebi Tanabaria.<br />

rac Seexeba informaciis wyaroebs, aq qalaq-soflis mixedviT<br />

gansxvavebuli tendenciebi gamovlin<strong>da</strong>. Tu qalaqSi informaciis wyaroebs<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d televizia (41%) <strong>da</strong> beWduri media (20%) warmoadgens, sofelSi<br />

biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi sakmaod<br />

mravalferovania: televizia (27%), nacnob/axloblebi (21%), beWduri media<br />

(12%), sakrebulos TanamSromlebi (10%) <strong>da</strong> sxv. (ix. diagrama #18)<br />

diagrama #18. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

qalaqi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sofeli<br />

televizia<br />

zogadi suraTi<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

beWduri media<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis<br />

radio<br />

sxva<br />

2%<br />

2%<br />

3%<br />

2%<br />

2%<br />

10%<br />

20%<br />

47%<br />

41%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom mosaxleobis naxevarze odnav meti garkveul<br />

informacias iRebs municipalitetis biujetis proeqtis Sesaxeb, maTma<br />

erT mesamedma (31.2%) Tu icis, rom ufleba aqvs aRniSnul biujetTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT SeniSvnebi waradginos sakrebuloSi.<br />

12%<br />

9%<br />

4%<br />

1%<br />

3%<br />

10%<br />

21%<br />

27%<br />

47%<br />

73%<br />

66%<br />

60%<br />

56%<br />

59%<br />

59%<br />

53%<br />

3%<br />

2%<br />

2%<br />

7%<br />

6%<br />

16%<br />

16%<br />

34%<br />

47%<br />

45


ac Seexeba rwmunebulebs, rogorc kvlevam cxadyo, maTi cnobadobis<br />

done sakmaod maRalia (87.7%). sasoflo tipis <strong>da</strong>saxlebebSi mcxovrebTa<br />

TiTqmis absoluturma umravlesobam (96%) icis, rom maT<br />

Tems/<strong>da</strong>bas/sofels/ubans hyavs rwmunebuli. es maCvenebeli qalaqebis<br />

mixedviT Se<strong>da</strong>rebiT <strong>da</strong>balia <strong>da</strong> 79%-s ar aRemateba.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad zemoTqmulisa, un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom rwmunebulebisagan<br />

sazogadoebis informirebis done sakmaod <strong>da</strong>balia. mosaxleobis 81.2%<br />

acxadebs, rom rwmunebuli ar awvdis maT informacias<br />

meriis/gamgeobis/sakrebulos saqmianobis Sesaxeb. rwmunebulebisagan<br />

mosaxleobis informirebis done qalaqebSi bevrad ufro <strong>da</strong>balia, vidre<br />

soflebSi (sofeli - 20%, qalaqi - 9%).<br />

nakvlevi regionebis mosaxleobis mcire nawilia informirebuli zoga<strong>da</strong>d<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxebac. maTi <strong>da</strong>axloebiT<br />

erTi meoTxedi (22.9%) acxadebs, rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>narCeni 77.1%-saTvis aseTi saqmianoba<br />

ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 29.4% acxadebs, rom ar icis<br />

sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba, xolo yoveli meore<br />

mosaxle (47.7%) indiferentulia <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis mimarT.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb informirebulobis<br />

done qalaqSi ufro maRalia, vidre sofelSi (qalaqi _ 28%, sofeli _<br />

19%). maTi wili ki, vinc ganacxa<strong>da</strong>, rom ar ainteresebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

organoebis saqmianoba, soflebSic <strong>da</strong> qalaqebSic TiTqmis Tanabaria<br />

(sofeli - 47%, qalaqi - 49%).<br />

mniSvnelovani gansxvavebebi gamovlin<strong>da</strong> asakobrivi jgufebis mixedviTac.<br />

kerZod, axalgazrdebi (18-24 wlis - 18%) <strong>da</strong> xan<strong>da</strong>zmulebi (65+wlis – 15%)<br />

am TvalsazrisiT nakleb interess iCenen, saSualo asakis mosaxleoba ki<br />

Se<strong>da</strong>rebiT metad aris informirebuli (25-44 wlis – 27%, xolo 45-64<br />

wlis – 25%).<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb informirebuloba,<br />

rogorc mosalodneli iyo, <strong>da</strong>mokidebuli aRmoCn<strong>da</strong> mosaxleobis<br />

ganaTlebis donesa <strong>da</strong> maT <strong>da</strong>saqmebis statuszec. profesiuli (27%) <strong>da</strong><br />

umaRlesi (23%) ganaTlebis mqone mosaxleobis gacilebiT didma nawilma<br />

ganacxa<strong>da</strong>, rom iRebs informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>i organos saqmianobaze,<br />

maSin rodesac ganaTlebis <strong>da</strong>bali donis mqone mosaxleobaSi es<br />

maCvenebeli 20.6%-s Seadgens. rac Seexeba <strong>da</strong>saqmebis statuss, aqtiuri<br />

sazogadoebrivi moRvaweobi<strong>da</strong>n gamomdinare, <strong>da</strong>saqmebulebi yvelaze metad<br />

arian informirebulebi sakuTari <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis Sesaxeb (35%). (ix. diagrama #19)<br />

46


diagrama #19. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

18-24<br />

58%<br />

18%<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

24% 25%<br />

25-44<br />

48%<br />

27% 25%<br />

45-64<br />

30%<br />

45%<br />

42%<br />

43%<br />

15%<br />

65+<br />

qalaqi<br />

24%<br />

49%<br />

28%<br />

sofeli<br />

35%<br />

47%<br />

19%<br />

<strong>da</strong>saqmebuli<br />

15%<br />

50%<br />

34%<br />

pensioneri<br />

44%<br />

42%<br />

15%<br />

umuSevari<br />

33%<br />

46%<br />

21%<br />

zogadi suraTi<br />

rogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT erTi meoTxedi iRebs<br />

informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb (22.9%).<br />

maTi umravlesobisTvis miRebuli informaciis wyaros televizia<br />

warmoadgens (61.3%). sakmaod tipiuri aRmoCn<strong>da</strong> informaciis gavrceleba<br />

socializebuli mosazrebebis saSualebiTac, 30.7% swored<br />

axloblebisgan igebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Taobaze.<br />

rac Seexeba sxva wyaroebs, maT Soris <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: beWduri media (22.6%),<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis TanamSromlebi (15.8%), gamgeobis/meriis<br />

rwmunebuli (8.9%) <strong>da</strong> sxv. (ix. diagrama #20)<br />

diagrama #20. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

televizia<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

beWduri media<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos SenobaSi<br />

sxva<br />

9%<br />

8%<br />

11%<br />

16%<br />

23%<br />

31%<br />

61%<br />

29%<br />

48%<br />

23%<br />

47


moqalaqeTa aqtivoba<br />

iseve rogorc mosaxleobis informirebuloba, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobasTan mimarTebaSi misi aqtivobac sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mimarTulebebiT iqna Seswavlili. kerZod, maTi aqtivobis done<br />

ganisazRvra sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis, biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakuTari wina<strong>da</strong>debebis momzadebisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan aqtiuri urTierTobis gamocdilebis kuTxiT.<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom mosaxleobis aqtivoba sakmaod <strong>da</strong>balia.<br />

magaliTad, sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba aqvs<br />

regionebis mosaxleobis mxolod 5.1%-s (Tu am maCvenebels kvlevis 2.3.5.<br />

qveTavSi gamoyvanili koeficientiT <strong>da</strong>vakoreqtirebT, igi kidev ufro<br />

Semcirdeba <strong>da</strong> 2.4%-s Seadgens). es maCvenebeli odnav maRalia soflebSi<br />

(sofeli - 6.1%, qalaqi – 4.1%). sazogadoebis aqtivoba maT sqessa <strong>da</strong><br />

asakze <strong>da</strong>mokidebuli ar aRmoCn<strong>da</strong>, magram ganaTlebis donisa <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>saqmebis statusis mixedviT mniSvnelovani gansxvavebebi gamovlin<strong>da</strong>.<br />

kerZod, sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba aqvs ganaTlebis<br />

<strong>da</strong>bali donis mqone mosaxleobis mxolod 4%-s, maSin, rodesac, igive<br />

maCvenebeli umaRlesi ganaTlebis mqoneTa Soris 8%-s aRwevs.<br />

mosaxleobis aqtivoba gansxvavebulia moqalaqeTa <strong>da</strong>saqmebis statusis<br />

mixedviTac: <strong>da</strong>saqmebuli mosaxleobis 8% erTxel mainc <strong>da</strong>swrebia<br />

sakrebulos sxdomas, xolo umuSevrebSi es maCvenebeli yvelaze <strong>da</strong>balia<br />

<strong>da</strong> 4%-s Seadgens.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaSi mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong><br />

<strong>da</strong>bal donesa <strong>da</strong> pasiurobaze miuTiTebs is faqtic, rom maT<br />

umravlesobas (81.5%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar<br />

hqonia. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom am TvalsazrisiT, qalaqis mosaxleoba<br />

soflis mosaxleobaze ufro pasiuria (qalaqi – 88.4%, sofeli – 75.4%).<br />

(ix. diagrama #21)<br />

diagrama #21. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

saSualo ganaTleba<br />

11%<br />

85%<br />

profesiuli ganaTleba<br />

22%<br />

74%<br />

10% 10%<br />

82% 82%<br />

16% 15%<br />

79% 81%<br />

7.5% 18.5% 13.4%<br />

88.4% 75.4% 81.5%<br />

4% 5% 8% 8% 5% 4% 4.1% 6.1% 5.1%<br />

umaRlesi ganaTleba<br />

<strong>da</strong>saqmebuli<br />

pensioneri<br />

umuSevari<br />

qalaqi<br />

sofeli<br />

zogadi suraTi<br />

48


maTi wili, visac sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis survili hqon<strong>da</strong>, Tumca<br />

ver moaxerxa, 13.3%-s Seadgens. xelisSemSlel faqtorebad ki Semdegi<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

1. ver gavige rodis iyo <strong>da</strong>niSnuli sxdoma (54.3%);<br />

2. dro ar mqon<strong>da</strong> (26.9%);<br />

3. sakrebulos sxdoma saerTod ar Catarebula (5.1%);<br />

4. saSvi ar momces (2.4%);<br />

5. sxva (11%).<br />

rac Seexeba imaT, vinc sakrebulos sxdomas <strong>da</strong>swrebia, umravlesobas<br />

aRniSnul sxdomaze <strong>da</strong>saswrebad winaswar aravisTvis miumarTavs (79.3%).<br />

xolo 9.1%-ma <strong>da</strong>saxmareblad winaswar gamgeobis/meriis rwmunebuls, 2.1%ma<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis TanamSromels mimarTa.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna maT mier sakrebulos sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>, rom<br />

msgavs aqtivobaSi mosaxleobis 2.7%-s aqvs monawileoba miRebuli.<br />

rogorc zemoT aRiniSna, <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis<br />

Sesaxeb informacias mosaxleobis 53% iRebs, maTgan mxolod 4.3%-s<br />

warudgenia sakuTari mosazrebebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi biujetis proeqtis<br />

Sesaxeb. SeniSvnebis wardgena ki, ZiriTa<strong>da</strong>d, zepiri formiT xdebo<strong>da</strong><br />

gamgeobis/meriis rwmunebulTan an sakrebulos romelime TanamSromelTan.<br />

marTalia, gamgeobis/meriis rwmunebulis institutis cnobadoba sakmaod<br />

maRalia, magram sazogadoebis aqtivoba – gamgeobasTan\meriasTan<br />

komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis mizniT rwmunebulisadmi mimarTvis<br />

TavlsazrisiT, SeiZleba iTqvas, rom ar aris maRali. nakvlevi regionebis<br />

mosaxleobis 13.5% acxadebs, rom msgavsi gamocdileba aqvs.<br />

rwmunebulisadmi mimarTvis praqtika gansakuTrebiT soflis<br />

mosaxleobaSia (16%), qalaqis mosaxleoba ki am mxriv Se<strong>da</strong>rebiT pasiuria<br />

(11%).<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis TvalsazrisiT,<br />

gansxvavebuli tendenciebi gamovlin<strong>da</strong> asakobrivi jgufebis mixedviTac.<br />

gansakuTrebiT maRali aqtivobiT gamoirCeva 25-44 wlis asakSi myofi<br />

mosaxleoba (18%), axalgazr<strong>da</strong> Taoba ki (18-24 wlis) yvelaze pasiuria<br />

(2.3%) (ix. diagrama #22)<br />

49


diagrama #22. gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis praqtika<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

98%<br />

2,30%<br />

diax ara<br />

82%<br />

17,80%<br />

86%<br />

87% 89%<br />

13,80% 12,80%<br />

10,60% 15,70% 13,50%<br />

18-24 25-44 45-64 65+ qalaqi sofeli zogadi<br />

suraTi<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis <strong>da</strong>bali maCvenebeli<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtoriT aris gamowveuli. imaTi didi nawili, visac<br />

msgavsi praqtika ara aqvs, amas imiT xsnis, rom ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia<br />

rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (72.9%), xolo 25.7% miiCnevs, rom rwmunebulis<br />

instituti ar aris imdenad Zlieri, rom misi <strong>da</strong>xmareba SeZlos.<br />

rogorc kvlevam cxadyo, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<strong>da</strong>n garkveuli<br />

saxis informacia mosaxleobis mxolod 2.5%-s aqvs gamoTxovili. un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom am mxriv qalebi mamkacebTan Se<strong>da</strong>rebiT ufro metad<br />

aqtiuroben (qalebi - 4.5%, mamakacebi - 0%). rac Seexeba asakobriv<br />

jgufebs, am kuTxiTac mniSvnelovani gansxvavebebi gamovlin<strong>da</strong>:<br />

informaciis gamoTxovis praqtika axalgazrdebis ufro did nawils aqvs,<br />

vidre ufrosi asakis mosaxleobas. 18-24 wlis mosaxleobis 5.8%-s<br />

municipaliteti<strong>da</strong>n gamouTxovia informacia, xolo 45-64 wlis segmentSi<br />

es maCvenebeli mxolod 1.4%-s Seadgens, xan<strong>da</strong>zmulTa Soris ki<br />

informaciis gamoTxovis gamocdileba faqtobrivad ar <strong>da</strong>fiqsirebula<br />

(ix. diagrama #23).<br />

diagrama #23. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<strong>da</strong>n informaciis gamoTxovis praqtika<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

diax ara<br />

96% 100%<br />

5% 6% 3% 1% 3%<br />

84%<br />

94% 97% 99% 100% 98%<br />

qali kaci 18-24 25-44 45-64 65+ zogadi<br />

suraTi<br />

86%<br />

50


kvlevis Sedegad <strong>da</strong>dgin<strong>da</strong>, rom adgili aqvs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis mier informaciis arasrulad gacemis faqtebs. maTgan, visac<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<strong>da</strong>n informacia gamouTxovia, umravlesoba<br />

acxadebs, rom, marTalia, informaciis gamoTxovaze ganacxads itoveben,<br />

magram rig SemTxvevebSi mas saerTod ar gascemen (7.4%), xSirad ki<br />

arasrul informacias (87.4%) iZlevian.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis/meriis warmomadgenlebTan<br />

<strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. nakvlevi<br />

regionebis mosaxleobis mxolod 3.3%-ma ganacxa<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis/meriis/sakrebulos aparatisTvis mouTxovia gamgeobis/meriis<br />

warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris organizeba.<br />

sagulisxmoa, rom aRniSnulTagan mxolod 50%-is SemTxvevaSi mox<strong>da</strong><br />

Sexvedris organizeba.<br />

miRebul Sedegebze <strong>da</strong>yrdnobiT SeiZleba iTqvas, rom zoga<strong>da</strong>d<br />

mosaxleobis aqtivoba sakmaod <strong>da</strong>balia, Tumca am mxriv qalaqTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT, sofeli ufro aqtiuria. mosaxleobis pasiurobas ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

is faqti ganapirobebs, rom maT ara aqvT <strong>TviTmmarTvel</strong>i organoebis<br />

mxri<strong>da</strong>n problemebis mogvarebis molodini.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeeebTan<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia mosaxleobasTan Seswavlil<br />

iqna gamgeobis/meriis rwmunebulTan, sakrebulos wevrebTan, gamgeobasTan/<br />

meriasTan komunikaciis gamocdilebis kuTxiT. gamokiTxuli mosaxleobis<br />

erT mesamedze metma aRniSna, rom maTi rwmunebuli ar atarebs<br />

mosaxleobasTan periodul Sexvedrebs (35.9%). <strong>da</strong>axloebiT erTi mexuTedi<br />

ar aris informirebuli saerTod tardeba Tu ara aseTi Sexvedrebi<br />

(17.6%). <strong>da</strong>narCenma 46.5%-ma ki ganacxa<strong>da</strong>, rom rwmunebuli mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs atarebs. (ix. diagrama #24)<br />

diagrama #24. gamgeobis/meriis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad<br />

diax, weliwadSi orjer diax, weliwadSi erTxel<br />

ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

35.90%<br />

17.60%<br />

8.70%<br />

10.80%<br />

15.90%<br />

11.10%<br />

51


mosaxleobas vekiTxebodiT ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT sazogadoebis saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv<br />

rwmunebulebi arc Tu sakmarisad aqtiurebi aRmoCndnen. mosaxleobis<br />

mxolod 38%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari iniciativiT<br />

interesdeba mosaxleobis problemebiT. (ix. diagrama #25)<br />

diagrama #25. ikvlevs Tu ara gamgeobis/meriis rwmunebuli adgilobriv saWiroebebs<br />

Tavisi iniciativiT<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

19.80%<br />

42.20%<br />

38.00%<br />

sagulisxmoa, rom gamokiTxulTa 32.1%-is TqmiT, gamgeobis/meriis<br />

rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili problemebis<br />

prioritetizacias axdens <strong>da</strong> mosaxleobas ekiTxeba, Tu romeli<br />

saWiroebaa maTTvis yvelaze prioritetuli. 58.9%-ma ki aRniSna, rom<br />

rwmunebulis msgavs qmedebas adgili ar hqonia. (ix. diagrama #26)<br />

diagrama #26. gamgeobis/meriis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis<br />

praqtika<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

59%<br />

9%<br />

winamdebare angariSis 2.4.3. qveTavSi - moqalaqeTa aqtivoba _ aRniSnuli<br />

iyo, rom mosaxleobis 13.5%-s erTxel mainc miumarTavs rwmunebulisTvis<br />

gamgeobasTan/meriasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis mizniT. maTgan did<br />

nawils (66.5%) rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba gauwia. am TvalsazrisiT, soflebSi<br />

ukeTesi mdgomareobaa: soflis mosaxleobis aqtiuri nawilis 69%, xolo<br />

qalaqis - 62% acxadebs, rom mimarTvis safuZvelze rwmunebulma maT<br />

<strong>da</strong>xmareba aRmouCina.<br />

kvlevaSi aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebis, gamgeobis/meriis<br />

warmomadgenelTa mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. monacemebze<br />

32%<br />

52


<strong>da</strong>yrdnobiT SeiZleba iTqvas, rom gamgeobas/merias ukeTesi komunikacia<br />

aqvs sazogadoebasTan, vidre sakrebulos. mosaxleobis 16%-ma ganacxa<strong>da</strong>,<br />

rom gamgeoba/meria ar awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan, xolo 31.3%-s<br />

gauWir<strong>da</strong> am kiTxvaze konkretuli pasuxis gacema. igive maCveneblebi ki<br />

sakrebulos wevrebis sazogadoebasTan Sexvedrebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT mniSvnelovnad maRalia: 51%-s TqmiT, sakrebulos wevrebi<br />

arasdros awyoben mosaxleobasTan Sexvedrebs, xolo 17%-s gauWir<strong>da</strong><br />

pasuxis gacema.<br />

sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis aqtivoba <strong>da</strong> sazogadoebasTan komunikaciis<br />

xarisxi soflebsa <strong>da</strong> qalaqebSi gansxvavebulia. zogadi tendenciis saxiT<br />

SeiZleba iTqvas, rom gamgeobac <strong>da</strong> sakrebuloc soflad ufro aqtiuria,<br />

vidre qalaqebSi. soflis mosaxleobis 38.3%, xolo qalaqis mosaxleobis<br />

24.8% acxadebs, rom sakrebulos wevrebi maTTan weliwadSi, minimum,<br />

erTxel mainc awyoben Sexvedrebs. gamgeobisTvis ki igive maCveneblebi,<br />

rogorc soflebSi, aseve qalaqebSi maRalia (soflebi _ 60.3%, xolo<br />

qalaqebi _ 41.8%). (ix. cxrili #1)<br />

cxrili #1. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis/meriis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

zogadi<br />

qalaqi sofeli<br />

gamgeobis/meriis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

zogadi<br />

suraTi<br />

suraTi qalaqi sofeli<br />

diax, yovelTve 0.7% 6.3% 3.7% 1.1% 6.2% 3.8%<br />

diax,<br />

yovelkvartalurad<br />

4.2% 9.2% 6.8% 3.8% 7.5% 5.8%<br />

diax, weliwadSi<br />

orjer<br />

3.7% 6.9% 5.4% 5.9% 11.8% 9.0%<br />

diax, weliwadSi<br />

erTxel<br />

16.2% 15.9% 16.0% 31.0% 34.8% 33.0%<br />

ara 55.4% 46.8% 50.9% 17.2% 14.5% 15.8%<br />

pasuxze uari<br />

ganacxa<strong>da</strong><br />

0% 0.4% 0.2% 0.7% 1.9% 1.3%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 19.8% 14.5% 17.0% 40.2% 23.3% 31.3%<br />

Seswavlil iqna sakrebuloebTan, gamgeobebTan/meriebTan sazogadoebis<br />

komunikaciis problemebi. gamokiTxulTa 60.2% aRniSnavs, rom am mxriv<br />

raime problema ar aris, xolo 17.4%-ma sakrebulosTan, gamgeobasTan/<br />

meriasTan komunikaciis problemebi ver <strong>da</strong>asaxela imis gamo, rom maTTan<br />

Sexeba ar hqonia. komunikaciis TvalsazirisiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan mosaxleobis <strong>da</strong>bali aqtivoba gvafiqrebinebs, rom<br />

mosaxleobis zemoaRniSnuli 60.2% urTierTobaSi problemas ver xe<strong>da</strong>vs<br />

komunikaciis ararsebobis gamo.<br />

komunikaciis problemebad ki Semdegi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

1. momsaxurebis miRebis problema (9.9%);<br />

2. informaciis mopovebis problema (6.7%);<br />

3. Sexvedris problema (6.6%) <strong>da</strong> sxv. (ix. diagrama #27)<br />

53


diagrama #27. sakrebulosTan/gamgeobasTan/meriasTan komunikaciis problemebi<br />

araviTar problemas ar<br />

vawydebi<br />

urTierToba ar maqvs<br />

momsaxurebis miRebis<br />

informaciis mopovebis<br />

vawydebi Sexvedris<br />

problemas<br />

komunikaciis problema<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong><br />

ar vici/miWirs pasuxi<br />

0.50%<br />

0.40%<br />

9.90%<br />

6.70%<br />

6.60%<br />

4.30%<br />

17.40%<br />

2.5. Tbilisis monacemTa analizi<br />

60.20%<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

Tbilisis mosaxleobis erTma meoTxedma (25.6%) icis, rom sakrebulos<br />

sxdomebi aris Ria <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, Tumca am<br />

sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi mxolod 8.3%-sTvis gaxlavT<br />

cnobili. aRniSnul sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sainformacio wyaros ki<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d televizia <strong>da</strong> nacnobebi warmoadgenen.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas Tbilisis amomrCevelTa<br />

nawilis mier sakrebulos sxdomis mowvevis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom TbilisSi am uflebis Sesaxeb Zalian cotam (mxolod 8.1%-ma) Tu<br />

icis.<br />

TbilisSi mosaxleobis naxevarze naklebma (45.7%) icis, rom nebismier<br />

pirs ufleba aqvs gaecnos qalaqis biujetis proeqts. miuxe<strong>da</strong>vad am<br />

maCveneblisa, qalaqis mosaxleobis umravlesoba iRebs informacias<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT (79.6%). informaciis ZiriTad wyaroebad<br />

ki <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> televizia <strong>da</strong> beWduri media. (ix. diagrama #28)<br />

54


diagrama #28. Tbilisis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

meriis/sakrebulos<br />

veb-gverdi<br />

televizia<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

beWduri media<br />

3%<br />

5.5%<br />

11.7%<br />

34.3%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom Tbilisis mosaxleobis didi nawili garkveul<br />

informacias iRebs Tbilisis biujetis proeqtis Taobaze, maTma mxolod<br />

15.8%-ma icis, rom ufleba aqvs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

waradginos sakuTari SeniSvnebi/wina<strong>da</strong>debebi.<br />

qalaqSi sakmaod maRalia mosaxleobis informirebulobis done Tbilisis<br />

meriis/sakrebulos saqmianobis Sesaxeb. moqalaqeTa 66.1% acxadebs, rom<br />

ecnoba meriis/sakrebulos saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili 33.9%-sTvis aseTi<br />

saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 8.7% ambobs, rom<br />

ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba, 25.2% ki<br />

indiferentuli aRmoCn<strong>da</strong> Tbilisis meriis/sakrebulos saqmianobis mimarT.<br />

(ix. diagrama #29)<br />

diagrama #29. Tbilisis meriis/sakrebulos saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

58%<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

25%<br />

9%<br />

maTTvis ki, vinc ecnoba Tbilisis meriis/sakrebulos saqmianobas,<br />

informaciis wyaros ZiriTa<strong>da</strong>d televizia warmoadgens (97.5%).<br />

kanonmdeblobis Tanaxmad, Tbilisis amomrCevelTa gansazRvrul<br />

raodenobas aqvs sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis inicirebis<br />

66%<br />

55


ufleba. kvlevis farglebSi Seswavlil iqna Tu ramdenad icis<br />

mosaxleobam zemoT aRniSnuli uflebis Sesaxeb. aRmoCn<strong>da</strong>, rom mis<br />

Sesaxeb Tbilisis mosaxleobis 8.1%-s smenia. Sesabamisad, es ar icis 91.9%ma.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas rom, regionebis msgavsad, Tbilisis<br />

mosaxleobac sakmaod pasiuria sakrebulosa <strong>da</strong> meriasTan mimarTebaSi.<br />

mag: sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba qalaqis mosaxleobis<br />

mxolod 2.2%-s aqvs. mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong>bal donesa <strong>da</strong> maT<br />

pasiurobaze miuTiTebs is faqtic, rom Tbilisis mosaxleobis did<br />

umravlesobas (87.4%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar<br />

hqonia, xolo 10.4%-ma, survilis miuxe<strong>da</strong>vad, ver moaxerxa sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swreba drois uqonlobis gamo an imitom, rom ar ico<strong>da</strong> sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swrebis uflebis Sesaxeb. (ix. diagrama #30)<br />

diagrama #30. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

10,4%<br />

2,2%<br />

87,4%<br />

aqve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom mosaxleoba, romlebsac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvT, ise Sevidnen sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, rom arc erT maTgans<br />

winaswar aravisTvis miumarTavs.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna mosaxleobis mier sakrebulos<br />

riggareSe sxdomis mowvevis inicirebaSi monawileobis praqtikis<br />

kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>, rom Tbilisis arc erT mosaxles ar miuRia<br />

monawileoba sakrebulos sxdomis mowvevis inicirebaSi.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom qalaqis mosaxleobis sakmaod didi nawili (79.6%)<br />

garkveul informacias iRebs biujetis proeqtis Taobaze, arc erT<br />

maTgans ar warudgenia sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi biujetis<br />

proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

qalaqis macxovreblebi arc merii<strong>da</strong>n/sakrebulo<strong>da</strong>n informaciis<br />

gamoTxovaSi arian aqtiurebi. gamokiTxulTagan msgavsi aqtivoba aravis<br />

ganuxorcielebia.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens meriis/sakrebulos wevrebTan<br />

Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. mosaxleobis mxolod 2.9%-ma<br />

ganacx<strong>da</strong>, rom meriis/sakrebulos aparatisTvis mouTxovia meriis<br />

warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris organizeba.<br />

56


sagulisxmoa, rom aRniSnul moTxovnaTagan arc erTi ar<br />

<strong>da</strong>kmayofilebula.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad, kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan maTi<br />

komunikaciis donec.<br />

kvlevaSi Seswavlil iqna mosaxleobasTan sakrebulos wevrebis, meriisa<br />

<strong>da</strong> Tbilisis gamgeobis warmomadgenelTa Sexvedrebis sixSire. Tbilisis<br />

mosaxleobis 64.2% acxadebs, rom sakrebulo ar awyobs Sexvedrebs<br />

mosaxleobasTan. <strong>da</strong>axloebiT igive nawilis TqmiT, arc meria <strong>da</strong><br />

Tbilisis gamgeobebia am mxriv aqtiuri (62.4%). mosaxleobis erTi<br />

mexuTedi ki ar aris informirebuli arc sakrebulos (20.4%) <strong>da</strong> arc<br />

meriis/gamgeobebis (20.4%) mier msgavsi qmedebis ganxorcielebis Sesaxeb.<br />

(ix. cxrili #2)<br />

cxrili #2. sazogadoebasTan sakrebulos, meriisa <strong>da</strong> Tbilisis gamgeobebis komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

meriis/gamgeobebis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 0% 0%<br />

diax, yovelkvartalurad 0.5% 0.5%<br />

diax, weliwadSi orjer 1.9% 3.6%<br />

diax, weliwadSi erTxel 13.1% 13.1%<br />

ara 64.2% 62.4%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 20.4% 20.4%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan, meriasTan <strong>da</strong> Tbilisis<br />

gamgeobebTan komunikaciis problemebi. Tbilisis mosaxleobis mxolod<br />

16.6% aRniSnavs, rom am mxriv araviTari problema ar hqonia. sagulisxmoa,<br />

rom mosaxleobis umravlesobas sakrebulosTan, meriasTan <strong>da</strong><br />

gamgeobebTan Sexeba saerTod ar hqonia (72.2%), Sesabamisad, maTTan<br />

komunikaciis problemebi ar gamokveTila.<br />

2.6. calkeuli regionebis analizi<br />

rogorc zemoT aRiniSna, kvleva mimdinareob<strong>da</strong> saqarTvelos yvela<br />

regionSi/mxareSi. qvemoT warmogidgenT monacemTa analizs calkeuli<br />

regionebis mixedviT.<br />

2.7. aWaris avtonomiuri respublika<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

mosaxleobis erTma mesamedma (35%) icis, rom sakrebulos sxdomebi Riaa<br />

<strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, Tumca am sxdomebis gamarTvis<br />

konkretuli TariRi mxolod 1.6%-sTvis aris cnobili. aWaraSi<br />

sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRis Sesaxeb informacias ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

57


sami wyaro<strong>da</strong>n iReben: 1. sakrebulos/gamgeobis TanamSromeli; 2. gamgeobis<br />

rwmunebuli; 3. nacnobebi.<br />

kvlevis farglebSi Seswavlil iqna mosaxleobis informirebuloba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos<br />

sxdomis mowvevis inicirebis uflebis Sesaxeb. gamokiTxvis Sedegad<br />

gairkva, rom aWaraSi mosaxleobis 28.9% flobs am informacias.<br />

aWaraSi mniSvnelovnad maRalia sazogadoebis informirebulobis xarisxi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT. aq<br />

mosaxleobis samma meoTxedma icis, rom nebismier mosaxles ufleba aqvs<br />

gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts (74.5%), rac TiTqmis<br />

orjer maRalia saSualo regionalur maCvenebelze (39.5%). un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom aWaraSi mosaxleobis sakmaod didi nawili iRebs<br />

informacias biujetis proeqtis Sesaxeb – es maCvenebeli 72.6%-s aRwevs.<br />

rac Seexeba informaciis wyaroebs, mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d televizii<strong>da</strong>n<br />

(42%) nacnobebisgan (35.6%), sakrebulos/gamgeobis TanamSromlebisgan<br />

(30.8%) <strong>da</strong> gamgeobis rwmunebulisgan (24%) iRebs informacias. (ix.<br />

diagrama #31)<br />

diagrama #31. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

gamoviTxove<br />

oficialuri wesiT<br />

ar vici/miWirs pasuxi<br />

1%<br />

1%<br />

1%<br />

24%<br />

27%<br />

aWaris mosaxleobis naxevarze metma (53.2%) icis, rom ufleba aqvs<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakuTari SeniSvnebi/wina<strong>da</strong>debebi<br />

waradginos. am maCvenebliT aWara mxolod mcxeTa-mTianeTs CamorCeba.<br />

aWaraSi aTi mosaxli<strong>da</strong>n mxolod erTma ar icis, rom maT<br />

Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs rwmunebuli (9.6%). AaRsaniSnavia isic, rom<br />

mosaxleobis 28.8% acxadebs, rom maT TavianTi rwmunebuli awvdis<br />

informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

am maCvenebliT aWara TiTqmis orjer uswrebs saSualo regionalur<br />

maCvenebels <strong>da</strong> mxolod mcxeTa-mTianeTs <strong>da</strong> raWas CamorCeba.<br />

mosaxleobis mxolod 3.6% acxadebs, rom ecnoba zoga<strong>da</strong>d<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas. <strong>da</strong>rCenili 96.4%-sTvis es<br />

31%<br />

36%<br />

42%<br />

58


saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 19.8% ambobs, rom<br />

ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba, xolo oTxi<strong>da</strong>n<br />

sami mosaxle (76.7%) indiferentulia <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis mimarT. (ix. diagrama #32)<br />

diagrama #32. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

20%<br />

rogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis mxolod 3.6% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli informaciis<br />

ZiriTad wyaroebs sakrebulos/gamgeobis TanamSromeli, gamgeobis<br />

rwmunebuli <strong>da</strong> nacnobebi warmoadgenen.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom aWaris mosaxleoba, sakrebuloebTan<br />

komunikaciis mxriv, pasiuria. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba nakvlevi mosaxleobis 3.5%-s aqvs. <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

organoebis saqmianobaSi mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong>bal donesa <strong>da</strong> maT<br />

pasiurobaze miuTiTebs is faqtic, rom maT did umravlesobas (93.8%)<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, xolo 2.7%-ma<br />

survilis miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa sxdomaze <strong>da</strong>swreba, radgan ver gaigo<br />

rodis iyo <strong>da</strong>niSnuli sxdoma. (ix. diagrama #33)<br />

diagrama #33. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

3% 3%<br />

94%<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>, rom<br />

msgavs iniciativaSi aWaris arc erT mosaxles ar miuRia monawileoba.<br />

4%<br />

77%<br />

59


Seswavlil iqna aseve mosaxleobis gamgeobis rwmunebulTan mimarTvis<br />

sixSire gamgeobasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>saxamareblad. sazogadoebis<br />

aqtivoba am TvalsazrisiT sakmaod <strong>da</strong>balia. es tendencia gansakuTrebiT<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli aRmoCn<strong>da</strong> aWarisTvis, sa<strong>da</strong>c mosaxleobis mxolod 2.9%<br />

acxadebs, rom msgavsi gamocdileba aqvs.<br />

gamgeobis rwmunebulisadmi mimarTvis aseTi <strong>da</strong>bali maCvenebeli<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtoriT aris gamowveuli: mosaxleobis did nawils<br />

ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (79.1%), xolo 20.9%<br />

miiCnev<strong>da</strong>, rom rwmunebuli mas ver <strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

un<strong>da</strong> iTqvas, rom aWaris mosaxleobis absoluturi umravlesoba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<strong>da</strong>n garkveuli saxis informaciis<br />

gamoTxovis praqtikis TvalsazrisiTac pasiuria <strong>da</strong> msgavsi gamocdileba<br />

ar gaaCnia.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens aseve gamgeobis/sakrebulos wevrebTan<br />

Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiT. mosaxleobis mxolod 0.7%-ma<br />

ganacx<strong>da</strong>, rom gamgeobis\sakrebulos aparatisTvis mouTxovia gamgeobis<br />

warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris organizeba<br />

(saSualo regionuli maCvenebelia 3.3%). sagulisxmoa, rom yvela<br />

aRniSnuli SemTxveva <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. aWaris regionSi gamokiTxuli<br />

mosaxleobis erT meoTxedze odnav metma aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

ar atarebs periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan (28.7%). <strong>da</strong>narCenma<br />

71.3%-ma ki gviTxra, rom rwmunebuli aseT Sexvedrebs atarebs (ix.<br />

diagrama #34)<br />

diagrama #34. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

29%<br />

25%<br />

2%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara Tavisi iniciativiT gamgeobis<br />

rwmunebuli adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv aWaris<br />

regionSi rwmunebulebi sakmaod aqtiurebi aRmoCndnen. mosaxleobis<br />

12%<br />

33%<br />

60


naxevarze odnav metma (53.3%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari<br />

iniciativiT interesdeba macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #35)<br />

diagrama #35. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

47%<br />

sagulisxmoa, rom gamgeobis rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi<br />

wamoWrili problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba<br />

sazogadoebas, Tu romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani.<br />

aWaris regionSi macxovrebelTa 34.8%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

swored ase iqceva, xolo <strong>da</strong>narCen SemTxvevaSi (65.2%) msgavs qmedebas<br />

adgili ar hqonia. (ix. diagrama #36)<br />

diagrama #36. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

65%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom aWaris mosaxleobis 2.9%-s rwmunebulisTvis<br />

miumarTavs gamgeobasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maT erT nawils<br />

rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba gauwia, zog SemTxvevaSi ki es ver moxerx<strong>da</strong>.<br />

monacemTa simciris gamo raodenobrivi maCveneblebis warmodgena<br />

aramizanSewonilia.<br />

aseve Seswavlil iqna mosaxleobasTan sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenelTa Sexvedrebis sixSire. mosaxleobis 43.9% acxadebs, rom<br />

sakrebulo ar awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan. maSin roca gamgeoba<br />

ufro aqtiuria, yvela mosaxle aRniSnavs, rom igi weliwadSi, minimum,<br />

erTxel mainc awyobs mosaxleobasTan Sexvedrebs. rogorc irkveva,<br />

sakrebuloc <strong>da</strong> gamgeobac mosaxleobasTan Sexvedrebs ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

weliwadSi erTxel awyoben. (ix. cxrili #2)<br />

35%<br />

53%<br />

61


cxrili #3. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 2% 0%<br />

diax, yovelkvartalurad 7% 1%<br />

diax, weliwadSi orjer 21% 20%<br />

diax, weliwadSi erTxel 26% 73%<br />

ara 44% 0%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 0% 6%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. mosaxleobis 85.7% aRniSnavs, rom am mxriv<br />

araviTari problema ar hqonia.<br />

komunikaciis problemebad ki Semdegi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

1. momsaxurebis miRebis problema (9.4%);<br />

2. informaciis mopovebis problema (7.4%);<br />

3. Sexvedris problema (1.8%).<br />

2.8. guria<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

guriis regionis mosaxleobis umravlsobam (61.4%) icis, rom sakrebulos<br />

sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia. sxdomebis gamarTvis<br />

konkretuli TariRi mosaxleobis 12%-sTvis aris cnobili, rac saSualo<br />

regionul maCvenebelze 3.5 procentuli erTeuliT maRalia. guriis<br />

regionSi sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

informacias ZiriTa<strong>da</strong>d beWduri mediii<strong>da</strong>n, televizii<strong>da</strong>n,<br />

nacnobebisagan <strong>da</strong> gamgeobis rwmunebulisagan iReben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom guriis mosaxleobis<br />

umravlesobisTvis es faqtic cnobilia (64%). am maCvenebliT guria yvela<br />

sxva regions uswrebs.<br />

guriis mosaxleoba kargad aris informirebuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetTan <strong>da</strong>kavSirebiTac. maTma naxevarma icis, rom nebismier<br />

mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqts (52.2%) <strong>da</strong> mxaris TiTqmis yvela mosaxle (98.4%) iRebs biujetis<br />

proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias. Sesabamisad, mxolod 1.6% rCeba am<br />

informaciis gareSe. rac Seexeba informaciis wyaroebs, mosaxleoba<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d beWduri mediis (85.8%), nacnobebisa (70.8%) <strong>da</strong> televiziis<br />

(39.2%) saSualebiT iRebs informacias. (ix. diagrama #37)<br />

62


diagrama #37. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair informacias<br />

beWduri media<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

televizia<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/gamgeobis TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisagan<br />

municipalitetis veb-gverdi<br />

radio<br />

1%<br />

2%<br />

5%<br />

4%<br />

1%<br />

12%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom guriis mosaxleobis TiTqmis absoluturi<br />

umravlesoba garkveul informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT, maTma mxolod naxevarma (53.2%) icis,<br />

rom ufleba aqvs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi waradginos. am maCvenebliT gurias mxolod<br />

mcxeTa-mTianeTi uswrebs.<br />

guriaSi maRalia gamgeobis rwmunebulis institutis cnobadoba. aq<br />

TiTqmis yvela mosaxlem icis, rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs<br />

rwmunebuli (98.3%). miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa, guriis mosaxleobis 78.4%<br />

acxadebs, rom maTi rwmunebuli mosaxleobas ar awvdis informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaze.<br />

guriis regionis mosaxleobis ori mexuTedia informirebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 38% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

62%-sTvis es saqmianoba sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo ucnobia. kerZod, 53%<br />

acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba,<br />

xolo 9% am kuTxiT indiferentuli aRmoCn<strong>da</strong>. (ix. diagrama #38)<br />

diagrama #38. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

53%<br />

39%<br />

9%<br />

38%<br />

71%<br />

86%<br />

63


ogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis 38% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis am kuTxiT<br />

informaciis wyaroebs televizia (87.5%) <strong>da</strong> beWduri media (76.9%)<br />

warmoadgens.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom guriis mosaxleoba bevr sxva regionTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT aqtiuria sakrebuloebTan urTierTobaSi. sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba regionis mosaxleobis 8.1%-s aqvs.<br />

Tumca, regionis mosaxleobis did umravlesobas (91.4%) sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, xolo 0.5%-ma, survilis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad, drois uqonlobis gamo sxdomaze <strong>da</strong>swreba ver moaxerxa. (ix.<br />

diagrama #39)<br />

diagrama #39. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

91%<br />

0%<br />

aseve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom maT Soris, visac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvs, naxevari ise Sevi<strong>da</strong> sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, rom<br />

winaswar aravisTvis miumarTavs. nawilma ki an gamgeobis rwmunebuls, an<br />

sakrebulos wevrs mimarTa sxdomaze <strong>da</strong>saswrebad.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom msgavs iniciativebSi monawileoba miRebuli aqvs mosaxleobis 3.9%-s.<br />

guriaSi, sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT, sakmaod maRalia mosaxleobis mier<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebis/SeniSvnebis wardgenis praqtika. gamokiTxulTa 15.3%<br />

a<strong>da</strong>sturebs, rom maT aqvT aseTi gamocdileba. am maCvenebliT guria<br />

mxolod raWas CamorCeba. Tumca, aqve un<strong>da</strong> iTqvas, rom<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi absoluturad yvela SemTxvevaSi zepirad iyo<br />

warmodgenili.<br />

guriis regionis mosaxleoba gamgeobis rwmunebulisadmi mimarTvis<br />

TvalsazrisiTac sakmao aqtivobas iCens, am regionis mosaxleobis erT<br />

meoTxedze meti (27.2%) aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs<br />

rwmunebulisTvis gamgeobasTan an sakrebulosTan komunikaciaSi<br />

<strong>da</strong>xmarebis TxovniT, xolo 72.8%-s msgavsi gamocdileba ara aqvs, ris<br />

mizeza<strong>da</strong>c ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtori saxeldeba. kerZod, mosaxleobis did<br />

nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (71.6%), xolo<br />

28.4% miiCnev<strong>da</strong>, rom rwmunebuli mas ver <strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

8%<br />

64


<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis mosaxleobis 2.1%-s aqvs. maT<br />

isic aRniSnes, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis gamoTxovil<br />

informacias srulad ar iZlevian.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis warmomadgenlebTan <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiT. regionis<br />

mosaxleobis 3.0%-ma ganacxa<strong>da</strong>, rom gamgeobis/sakrebulos aparatisTvis<br />

mouTxovia aseTi Sexvedris organizeba. sagulisxmoa, rom yvela<br />

aRniSnuli SemTxveva <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

miRebul Sedegebze <strong>da</strong>yrdnobiT SeiZleba iTqvas, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan urTierTobis TvalsazrisiT, guriis mosaxleoba sxva<br />

regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT aqtiuria, Tumca, amis miuxe<strong>da</strong>vad, misi wili<br />

zoga<strong>da</strong>d mainc <strong>da</strong>balia.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. guriis regionSi gamokiTxuli<br />

mosaxleobis erT meoTxedze odnav metma ganacxa<strong>da</strong>, rom gamgeobis<br />

rwmunebuli ar atarebs mosaxleobasTan periodul Sexvedrebs (28.8%).<br />

69.9%-ma ki aRniSna, rom maTi rwmunebuli am mxriv aqtiuria. (ix. diagrama<br />

#40)<br />

diagrama #40. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

29%<br />

13%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv, guriis<br />

regionSi rwmunebulebi sakmaod aqtiurebi aRmoCndnen. mosaxleobis<br />

umravlesobam (64.1%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari iniciativiT<br />

interesdeba macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #41)<br />

10%<br />

28%<br />

19%<br />

65


diagrama #41. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

34%<br />

2%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. guriis regionSi<br />

macxovrebelTa umravlesobam (71.7%-ma) aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

swored ase iqceva, xolo 27.5%-is TqmiT, msgavs qmedebas adgili ar<br />

hqonia. (ix. diagrama #42)<br />

diagrama #42. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

28%<br />

1%<br />

72%<br />

64%<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom guriis regionis mosaxleobis 27.2%-s<br />

gamgeobis rwmunebulisTvis miumarTavs adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisaTvis. maT did nawils rwmunebulma<br />

<strong>da</strong>xmareba gauwia (82.7%), <strong>da</strong>narCenis <strong>da</strong>xmareba ki ver moxerx<strong>da</strong> (17.3%).<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenelTa mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. guriis regionis<br />

mosaxleobis 50.6% acxadebs rom sakrebulo mosaxleobasTan Sexvedrebs<br />

ar awyobs. maSin roca gamgeoba ufro aqtiuria, yvela mosaxle aRniSnavs,<br />

rom igi weliwadSi, minimum, erTxel mainc awyobs mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs. rogorc irkveva, sakrebuloc <strong>da</strong> gamgeobac mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel awyoben. (ix. cxrili #4)<br />

cxrili #4. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 15.3% 11.1%<br />

66


diax, yovelkvartalurad 16.9% 20.5%<br />

diax, weliwadSi orjer 6.3% 25.4%<br />

diax, weliwadSi erTxel 10.9% 41.0%<br />

ara 50.6% 0%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0.9%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 0% 1.2%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. guriis mosaxleobis 86% aRniSnavs, rom am<br />

mxriv problema ar hqonia.<br />

komunikaciis problemebad ki Semdegi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

1. Sexvedris problema (8.4%);<br />

2. momsaxurebis miRebis problema (3.4%);<br />

3. sxva saxis problemebi (2.3%).<br />

2.9. imereTi<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

imereTis mosaxleobis orma mexuTedma (38.1%) icis, rom sakrebulos<br />

sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvela mosaxles SeuZlia, xolo am<br />

sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi 12.9%-sTvis aris cnobili.<br />

imereTis regionSi sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebul informacias ZiriTa<strong>da</strong>d Semdegi wyaroebi<strong>da</strong>n iReben:<br />

beWduri media, televizia, nacnobebi.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSeE sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom imereTis mosaxleobis<br />

mxolod 9.9%-sTvis aris es cnobili.<br />

imereTis regionSi mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT erTma mesamedma (31.3%) icis,<br />

rom yvelas aqvs ufleba gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqts. miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa, am mxaris mosaxleobis naxevarze<br />

odnav meti iRebs informacias biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT (56.6%).<br />

rac Seexeba informaciis wyaroebs, aq isini ZiriTa<strong>da</strong>d televiziisa (51.3%)<br />

<strong>da</strong> beWduri mediis (16.5%) saxiT aris warmodgenili. (ix. diagrama #43)<br />

67


diagrama #43. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/meriis/gamgeobis<br />

SenobaSi<br />

radio<br />

televizia<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

3%<br />

1%<br />

5%<br />

7%<br />

16%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom imereTis mosaxleobis naxevarze meti garkveul<br />

informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, am mxaris mosaxleobis mxolod erTma meoTxedma (31.3%) Tu<br />

icis, rom ufleba aqvs aRniSnul biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi waradginos, xolo <strong>da</strong>rCenili 68.7%-sTvis es faqti<br />

ucnobia.<br />

imereTSi aTi<strong>da</strong>n cxra mosaxlem icis, rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels/ubans<br />

hyavs rwmunebuli (89.4%). Tumca mosaxleobis 81% acxadebs, rom maTi<br />

rwmunebuli ar awvdis maT informacias gamgeobis/meriis saqmianobaze.<br />

imereTis mosaxleobis erTi meoTxedia informirebuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 25.3% acxadebs, rom ecnoba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili 74.7%-sTvis<br />

aseTi saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 25.3%<br />

acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba,<br />

xolo 49.5% am kuTxiT indiferentulia. (ix. diagrama #44)<br />

diagrama #44. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

25%<br />

49%<br />

43%<br />

51%<br />

25%<br />

68


ogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis mxolod 25.3% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis am sakiTxze<br />

informaciis wyaroebs televizia, beWduri media, radio <strong>da</strong> axloblebi<br />

warmoadgenen (monacemTa simciris gamo procentuli maCveneblebis<br />

warmoadgena ar aris statistikurad marTebuli).<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

imereTSi sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba aqvs regionis<br />

mosaxleobis 4.9%-s. regionis mosaxleobis did umravlesobas (85.8%)<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, xolo 9.3%-ma,<br />

survilis miuxe<strong>da</strong>vad, drois uqonlobis gamo ver moaxerxa sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swreba an ar ico<strong>da</strong> rodis iyo sxdoma <strong>da</strong>niSnuli. (ix. diagrama #45)<br />

diagrama #45. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

9%<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. imereTis<br />

mosaxleobis 5.3%-s aseT iniciativaSi monawileoba miuRia.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom imereTis regionis mosaxleobis naxevarze odnav<br />

meti (56.6%) biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT garkveul informacias<br />

iRebs, mxolod 2.7%-s aqvs wardgenili sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi<br />

aRniSnuli sakiTxis Sesaxeb. rogorc yovelTvis, am SemTxvevaSic<br />

SeniSvnebi zepirad iyo gadmocemuli.<br />

imereTis mosaxleoba arc gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis<br />

TvalsazrisiT gamoirCeva aqtiurobiT. am regionis mosaxleobis 16.1%<br />

aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs rwmunebulisTvis<br />

gamgeobasTan/meriasTan an sakrebulosTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis<br />

TxovniT, xolo did umravlesobas 83.9%-s msgavsi gamocdileba ar<br />

gaaCnia, amis mizezad aqac ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtori saxeldeba:<br />

mosaxleobis did nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis<br />

<strong>da</strong>xmareba (73.4%), xolo 26% miiCnev<strong>da</strong>, rom rwmunebuli mas ver<br />

<strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika imereTis mosaxleobis 3.4%-s aqvs. aqac<br />

aRiniSna, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis gamoTxovil informacias<br />

srulad ar iZlevian.<br />

5%<br />

86%<br />

69


mosaxleoba sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT ufro maRal aqtivobas iCens<br />

gamgeobis/meriis warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris<br />

moTxovnis TvalsazrisiT.<br />

mosaxleobis 5.7%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom gamgeobis/meriis/sakrebulos<br />

aparatisTvis mouTxovia Sexvedris organizeba, rac TiTqmis orjer<br />

aRemateba saSualo regionul maCvenebls. sagulisxmoa, rom aRniSnul<br />

SemTxvevaTagan mxolod naxevari <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. imereTis regionSi gamokiTxuli<br />

mosaxleobis erTma mesamedma aRniSna, rom maTi rwmunebuli ar atarebs<br />

periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan (33.5%), xolo 41.7%-is TqmiT ki,<br />

rwmunebuli am mxriv aqtiuria. (ix. diagrama #46)<br />

diagrama #46. gamgeobis/meriis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

34%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv imereTis<br />

regionSi rwmunebulebi arc Tu sakmarisad aqtiurebi aRmoCndnen.<br />

mosaxleobis mxolod erTma meoTxedma (26.1%) aRniSna, rom maTi<br />

rwmunebuli sakuTari iniciativiT interesdeba macxovrebelTa<br />

problemebiT. (ix. diagrama #47)<br />

diagrama #47. ikvlevs Tu ara gamgeobis./meriis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

11%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

32%<br />

42%<br />

9%<br />

26%<br />

8%<br />

14%<br />

70


sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. imereTis regionSi<br />

macxovrebelTa 20.7%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli swored ase iqceva,<br />

xolo 53.8%-is TqmiT, msgavs qmedebas adgili ar hqonia. (ix. diagrama #48)<br />

diagrama #48. gamgeobis/meriis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

26%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom imereTis regionis mosaxleobis 16.1%-s<br />

miumarTavs gamgeobis/meriis rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisaTvis. maTgan did nawils (75.5%)<br />

rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba gauwia, xolo <strong>da</strong>narCenis <strong>da</strong>xmareba ver moxerx<strong>da</strong>.<br />

aseve Seswavlil iqna mosaxleobasTan sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong><br />

gamgeobis/meriis warmomadgenelTa Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis 52.3% acxadebs rom sakrebulo ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan. maSin roca gamgeoba/meria ufro aqtiuria.<br />

gamokiTxulTa mxolod 4.4% aRniSnavs, rom gamgeoba/meria ar awyobs<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebs<br />

rogorc sakrebulos, aseve gamgeobis/meriis Sexvedrebi mosaxleobasTan<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel xdeba. (ix. cxrili #5)<br />

cxrili #5. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

54%<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

21%<br />

gamgeobis/meriis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 0% 0%<br />

diax, yovelkvartalurad 2.1% 1.7%<br />

diax, weliwadSi orjer 4.4% 4.0%<br />

diax, weliwadSi erTxel 19.9% 23.0%<br />

ara 52.3% 4.4%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 1.4%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 21.2% 65.5%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan/meriasTan<br />

komunikaciis problemebi. imereTis mosaxleobis mxolod 33.5% aRniSnavs,<br />

rom am mxriv problema ar arsebobs, 37%-is TqmiT, maT saerTod ara aqvT<br />

Sexeba sakrebulos, meriasa <strong>da</strong> gamgeobasTan, Sesabamisad,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciis problemebi ar gamokveTila.<br />

71


2.10. kaxeTi<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

kaxeTis regionis mosaxleobis mxolod erTma mesamedma (34.9%) icis, rom<br />

sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia. sxdomebis<br />

gamarTvis konkretuli TariRi ki mxolod 2.8%-sTvis aris cnobili, rac<br />

saSualo regionul maCvenebelze 3-jer <strong>da</strong>balia. kaxeTis regionSi<br />

sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d sakrebulos/gamgeobis TanamSromlisgan an televizii<strong>da</strong>n<br />

iReben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom es mosaxleobis mxolod 7.5%sTvis<br />

aris cnobili (saSualo regionuli – 21.5%).<br />

kaxeTis regionSi mosaxleobis mxolod erTma meoTxedma icis, rom<br />

nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqts (27.8%). <strong>da</strong>balia mosaxleobis mier <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT informaciis gacnobis<br />

praqtikac. mosaxleobis 77.5% saerTod ar iRebs informacias biujetis<br />

proeqtze, es ki sakmaod maRali maCvenebelia (saSualo regionuli -<br />

47.1%). xolo maTTvis, vinc biujetis proeqts ecnoba, informaciis<br />

wyaroebs ZiriTa<strong>da</strong>d televizia an beWduri media warmoadgens. (ix.<br />

diagrama #49)<br />

diagrama #49. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

SenobaSi<br />

radio<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

1%<br />

2%<br />

2%<br />

3%<br />

2%<br />

4%<br />

12%<br />

kaxeTis regionis mosaxleobis informirebulobis done maT mier<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT wina<strong>da</strong>debebis/SeniSvnebis wardgenis<br />

uflebis Sesaxeb Zalze <strong>da</strong>balia. kaxeTis mosaxleobis mxolod 18.1%-ma<br />

icis, rom SeuZlia <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT waradginos wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi.<br />

kaxeTis regionSi mosaxleobis 88.2%-ma icis, rom mis Tems/<strong>da</strong>bas/sofels<br />

hyavs rwmunebuli. mosaxleobis didi umravlesoba (92%) acxadebs, rom<br />

77%<br />

72


maTi rwmunebuli mosaxleobas ar awvdis informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis saqmianobaze.<br />

warmodgenili regionis mosaxleobis mxolod erTi meaTedia<br />

informirebuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi<br />

8.3% acxadebs, rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas,<br />

rac TiTqmis samjer <strong>da</strong>balia saSualo regionul maCvenebelze. <strong>da</strong>rCenili<br />

91.7%-sTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mizezebis gamo. kerZod, 19.5% acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor<br />

SeiZleba am informaciis mopoveba, xolo 72.2% am kuTxiT<br />

indiferentulia. (ix. diagrama #50)<br />

diagrama #50. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

19%<br />

maTTvis, vinc iRebs informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis Sesaxeb, informaciis wyaroebs televizia, radio <strong>da</strong><br />

sakrebulos/gamgeobis TanamSromlebi warmoadgenen.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

kaxeTSi sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba aqvs nakvlevi<br />

regionis mosaxleobis mxolod 4.5%-s. regionis mosaxleobis did<br />

umravlesobas (88.2%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar<br />

hqonia, xolo 7.3%-ma survilis miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swreba, radgan ver gaigo rodis iyo <strong>da</strong>niSnuli sxdoma. (ix. diagrama<br />

#51)<br />

diagrama #51. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

7%<br />

88%<br />

5%<br />

8%<br />

72%<br />

73


aseve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom maT Soris, visac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvs, umetesobas winaswar aravisTvis miumarTavs, nawilma<br />

ki (15.8%) sakrebulos/gamgeobis TanamSromels mimarTa.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom msgavsi aqtivoba ganxorcielebuli aqvs kaxeTis regionis<br />

mosaxleobis sakmaod did nawils - 15.9%-s.<br />

rogorc zemoT aRiniSna, kaxeTis regionis mosaxleobis 22.5% garkveul<br />

informacias iRebs biujetis proeqtis Sesaxeb, maTgan 5.9%-s biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi aqvs wardgenili, rac<br />

TiTqmis 2 procentuli erTeuliT metia saSualo regionul maCvenebelze.<br />

sxva regionebisagan gansxvavebiT, yvela <strong>da</strong>saxelebul SemTxvevaSi<br />

SeniSvnebi werilobiTi formiT iyo warmodgenili.<br />

kaxeTis regionis mosaxleoba Se<strong>da</strong>rebiT aqtiuria gamgeobis<br />

rwmunebulisadmi mimarTvis TvalsazrisiTac, am regionis mosaxleobis<br />

erTi mexuTedi (20.9%) aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs<br />

rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi<br />

<strong>da</strong>xmarebis TxovniT, xolo 79.1%-s msgavsi gamocdileba ar gaaCnia. amis<br />

mizezad kvlav ori ZiriTadi faqtori saxeldeba. kerZod, mosaxleobis<br />

did nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (92.6%), 5.8%s<br />

miaCn<strong>da</strong>, rom rwmunebuli mas ver <strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika kaxeTis regionis arc erT mosaxles ar<br />

gaaCnia. mosaxleoba Se<strong>da</strong>rebiT maRal aqtivobas iCens gamgeobis<br />

warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis<br />

TvalsazrisiTac. regionis mosaxleobis 6.5%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis/sakrebulos aparatisTvis mouTxovia Sexvedris organizeba, rac<br />

orjer aRemateba saSualo regionul maCvenebels. aRsaniSnavia, rom am<br />

moTxovnaTa mxolod naxevari <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. kaxeTis regionSi gamokiTxuli<br />

mosaxleobis erT mexuTedze odnav metma aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

ar atarebs mosaxleobasTan periodul Sexvedrebs (22%), xolo 49.1%-is<br />

TqmiT ki rwmunebuli am mxriv aqtiuria. (ix. diagrama #52)<br />

74


diagrama #52. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

29%<br />

22%<br />

4%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv kaxeTis<br />

regionSi rwmunebulebi sakmaod pasiurebi aRmoCndnen. mosaxleobis<br />

mxolod erTma meoTxedma (27%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari<br />

iniciativiT interesdeba macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #53)<br />

diagrama #53. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

23%<br />

15%<br />

8%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

38%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. kaxeTis regionSi<br />

macxovrebelTa 26.8%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli swored ase iqceva,<br />

xolo umetes SemTxvevebSi (69.7%), msgavs qmedebas adgili ar hqonia. (ix.<br />

diagrama #54)<br />

35%<br />

27%<br />

75


diagrama #54. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

70%<br />

3%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom kaxeTis regionis mosaxleobis 20.9%-s<br />

rwmunebulisTvis miumarTavs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maTgan did nawils rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba<br />

gauwia.<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis mxolod 8.9% acxadebs rom sakrebulo ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan. maSin roca gamgeoba ufro aqtiuria,<br />

regionis arc erT macxovrebels ar aRuniSnavs, rom gamgeoba<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebs ar awyobs. rogorc sakrebulos, aseve<br />

gamgeobis Sexvedrebi mosaxleobasTan ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi orjer<br />

ewyoba. (ix. cxrili #6)<br />

cxrili #6. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

27%<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 4.0% 4.0%<br />

diax, yovelkvartalurad 6.3% 5.6%<br />

diax, weliwadSi orjer 13.3% 19.5%<br />

diax, weliwadSi erTxel 8.2% 9.4%<br />

ara 8.9% 0%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0.5%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 59.3% 61.1%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. kaxeTis mosaxleobis TiTqmis absoluturi<br />

umravlesoba acxadebs, rom am mxriv araviTari problema ar aris (95.9%).<br />

komunikaciis erTaderT problemad aq momsaxurebis miRebis problema<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>.<br />

2.11. mcxeTa-mTianeTi<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

mcxeTa-mTianeTis mosaxleobis umravlesobam (75.4%) icis, rom<br />

sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia. am<br />

parametriT mcxeTa-mTianeTi liderobs sxva regionebTan mimarTebaSi.<br />

76


sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi 12.4%-sTvis aris cnobili _ es<br />

ki yvelaze maRali maCveneblia. sakrebulos sxdomebis gamarTvis<br />

TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias regionis mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

Semdegi wyaroebi<strong>da</strong>n iRebs: nacnobebi/axloblebi, sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebi, gamgeobis rwmunebuli.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom mcxeTa-mTianeTis mosaxleoba<br />

guriis Semdeg am kuTxiT yvelaze informirebulia. am uflebis Sesaxeb<br />

mosaxlobis naxevarze odnav metisaTvis (58%) aris cnobili.<br />

mcxeTa-mTianeTis regionSi mosaxleobis umetesobam icis, rom maT ufleba<br />

aqvT gaecnon <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts (72.2%).<br />

regionis mosaxleoba am mxrivac yvelaze informirebulia. informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT regionis<br />

mosaxleobis 66.1% iRebs. rac Seexeba informaciis wyaroebs, mosaxleoba<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d nacnobebisgan, rwmunebulisagan <strong>da</strong> sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan iRebs informacias. (ix. diagrama #55)<br />

diagrama #55. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/meriis<br />

SenobaSi<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

7%<br />

14%<br />

26%<br />

mcxeTa-mTianeTis mosaxleobis umravlesobam (68.6%) icis, rom ufleba<br />

aqvs aRniSnul biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi waradginos, am parametriTac mcxeTa-mTianeTis<br />

pirvel adgilzea.<br />

regionSi maRalia aseve gamgeobis rwmunebulis institutis cnobadoba. aq<br />

TiTqmis yvela mosaxlem icis, rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs<br />

rwmunebuli (98.7%) <strong>da</strong> naxevarze meti (52.3%) a<strong>da</strong>sturebs, rom<br />

rwmunebuli awvdis maT informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobaze.<br />

mcxeTa-mTianeTis mosaxleobis erTi mesamedi informirebulia<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 30.7% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

34%<br />

35%<br />

37%<br />

41%<br />

77


69.3%-sTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mizezebis gamo. kerZod, 19.6% ambobs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba<br />

am informaciis mopoveba, xolo 49.7% am kuTxiT indiferentulia. (ix.<br />

diagrama #56)<br />

diagrama #56. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

20%<br />

50%<br />

rogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis 30.7% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis am sakiTxze<br />

informaciis wyaroebs warmoadgenen: rwmunebuli, sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebi, axloblebi <strong>da</strong> televizia.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba mcxeTa-mTianeTis regionis<br />

mosaxleobis mxolod 4%-s aqvs. regionis mosaxleobis umravlesobas<br />

(82.5%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, xolo<br />

13.5%-ma, survilis miuxe<strong>da</strong>vad, ver moaxerxa sxdomaze <strong>da</strong>swreba drois<br />

uqonlobis gamo, an im mizeziT, rom ver gaigo rodis iyo sxdoma<br />

<strong>da</strong>niSnuli. (ix. diagrama #57)<br />

diagrama #57. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

31%<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

13%<br />

4%<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aseT<br />

iniciativebSi mcxeTa-mTianeTis mosaxleobis 1.1%-s aqvs miRebuli<br />

monawileoba.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom mcxeTa-mTianeTis mosaxleobis didi nawili (69%)<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebul garkveul<br />

83%<br />

78


informacias iRebs, maTgan mxolod 3.6%-s aqvs wardgenili sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> SeniSvnebi aRniSnuli proeqtis Sesaxeb. SeniSvnebi umetes<br />

SemTxvevaSi zepirad iyo naTqvami gamgebelTan an sakrebulos wevrTan.<br />

maTi mxolod mexuTedi iyo werilobiT wardgenili.<br />

mcxeTa-mTianeTis regionis mosaxleoba gamgeobis rwmunebulisadmi<br />

mimarTvis TvalsazrisiTac ufro aqtiuria. am regionis mosaxleobis<br />

erT mexuTedi (21%) aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs<br />

rwmunebulisTvis gamgeobasTan an sakrebulosTan komunikaciaSi<br />

<strong>da</strong>xmarebis TxovniT, xolo 79%-s msgavsi gamocdileba ar aqvs, ris<br />

mizeza<strong>da</strong>c ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtori saxeldeba. kerZod, mosaxleobis did<br />

nawils, ubralod, ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (78%), xolo<br />

21.2% miaCnia, rom rwmunebuli mas ver <strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis mosaxleobis 2.1%-s aqvs. maT<br />

aRniSnes, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi gamoTxovil informacias<br />

srulad ar iZlevian.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis warmomadgenlebTan <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiT. nakvlevi<br />

regionis mosaxleobis 1.8%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom gamgeobis/sakrebulos<br />

aparatisTvis mouTxovia Sexvedris organizeba, rac TiTqmis orjer<br />

naklebia saSualo regionul maCvenebelze. sagulisxmoa, rom yvela<br />

aRniSnul SemTxvevaSi maTi Txovna <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mcxeTa-mTianeTis regionSi gamokiTxuli mosaxleobis erTma meoTxedma<br />

ganacxa<strong>da</strong>, rom maTi rwmunebuli ar atarebs periodul Sexvedrebs<br />

mosaxleobasTan (24.2%). 72.3%-ma ki aRniSna, rom rwmunebuli am mxriv<br />

aqtiuria. (ix. diagrama #58)<br />

diagrama #58. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

9%<br />

1%<br />

24%<br />

22%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv mcxeTamTianeTis<br />

regionSi rwmunebulebi sakmaod aqtiurebi aRmoCndnen.<br />

40%<br />

79


mosaxleobis umravlesobam (71.3%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari<br />

iniciativiT interesdeba macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #59)<br />

diagrama #59. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

27%<br />

1%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. mcxeTa-mTianeTis<br />

regionSi macxovrebelTa naxevarma – 54.2%-ma aRniSna, rom maTi<br />

rwmunebuli swored ase iqceva, xolo 33.1%-is TqmiT, msgavs qmedebas<br />

adgili ar hqonia. (ix. diagrama #60)<br />

diagrama #60. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

71%<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

33%<br />

3%<br />

10%<br />

zemoT aRiniSna, rom mcxeTa-mTianeTis regionis mosaxleobis 21%-s<br />

miumarTavs rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maTgan did nawils rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba<br />

gauwia, <strong>da</strong>narCenis <strong>da</strong>xmareba ki ver moxerx<strong>da</strong>.<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. am<br />

TvalsazrisiT, warmodgenil regionSi sakrebulo <strong>da</strong> gamgeoba sakmaod<br />

aqtiuri aRmoCn<strong>da</strong>. mosaxleobis mxolod 25.2%-ma aRniSna, rom sakrebulo<br />

ar awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan, xolo igive maCvenebeli<br />

gamgeobisaTvis mxolod 3%-s udris. rogorc sakrebulos, aseve gamgeobis<br />

mxri<strong>da</strong>n mosaxleobasTan Sexvedrebi, umetes SemTxvevaSi, minimum,<br />

yovelkvartaluria. (ix. cxrili #7)<br />

cxrili #7. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

54%<br />

80


sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 23.5% 24.2%<br />

diax, yovelkvartalurad 27.7% 24.3%<br />

diax, weliwadSi orjer 3.3% 6.9%<br />

diax, weliwadSi erTxel 18.4% 22.0%<br />

ara 25.2% 3.0%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0.6%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 1.9% 18.8%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom, mcxeTa-mTianeTis<br />

mosaxleobis TiTqmis absoluturi umravlesobis TqmiT, maT araviTari<br />

problema ara aqvT gamgeobasTan/sakrebulosTan komunikaciisas (97%).<br />

2.12. raWa-leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

raWaSi mosaxleobis umravlesobam (66.8%) icis, rom sakrebulos sxdomebi<br />

Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, mosaxleobis erTi mesamedi (31%)<br />

acxadebs, rom icis sakrebulos sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi,<br />

rac sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT maRali maCvenebelia. am informaciis<br />

wyaroebad ki isini sakrebulos TanamSromlebsa <strong>da</strong> gamgeobas asaxeleben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom raWis mosaxleobis erTi<br />

mexuTedisaTvis (20.7%) es cnobilia. Sesabamisad, 79.3%-ma ar icis am<br />

uflebis Sesaxeb.<br />

warmodgenil regionSi mosaxleobis naxevarze odnav metma (54%) icis,<br />

rom nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqts. miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa, am mxaris mosaxleobis<br />

mxolod erTi mesamedi (35%) iRebs informacias biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT. Sesabamisad 65% saerTod ar iRebs amgvar informacias.<br />

informaciis wyaroebad ki mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d gamgeobis rwmunebulsa<br />

<strong>da</strong> sakrebulos/gamgeobis TanamSromlebs asaxelebs. (ix. diagrama #61)<br />

81


diagrama #61. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

SenobaSi<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

2%<br />

1%<br />

3%<br />

2%<br />

11%<br />

16%<br />

raWis regionis xuTi macxovrebli<strong>da</strong>n orma icis, rom ufleba aqvs<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT waradginos<br />

sakutari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi (43.3%).<br />

raWaSi, iseve rogorc sxva regionebSi, maRalia gamgeobis rwmunebulis<br />

institutis cnobadoba. aq aTi<strong>da</strong>n cxra mosaxlem icis, rom maT<br />

Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs rwmunebuli (93.3%). miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa,<br />

mosaxleobis 46.1% acxadebs, rom maTi rwmunebuli ar awvdis<br />

mosaxleobas informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaze.<br />

warmodgenili regionis mosaxleobis erTi mesamedi informirebulia<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxebac. maTi 33.1% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

67.9%-sTvis informacia saqmianobis Sesaxeb ar aris cnobili sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mizezebis gamo. kerZod, 26.7% acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor<br />

SeiZleba am informaciis mopoveba, xolo 40.1% indiferentuli aRmoCn<strong>da</strong><br />

sakuTari municipalitetis saqmianobis mimarT. (ix. diagrama #62)<br />

diagrama #62. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

27%<br />

40%<br />

65%<br />

33%<br />

82


ogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis 33.1% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis am<br />

informaciis wyaroebs axloblebi, sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

TanamSromlebi warmoadgenen (monacemTa simciris gamo procentuli<br />

maCveneblebis warmodgena ar aris statistikurad marTebuli).<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom raWis mosaxleoba, sxva regionebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT, sakmaod aqtiuria sakrebulosTan/gamgeobasTan komunikaciaSi.<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba mosaxleobis 20.5%-s aqvs.<br />

Tumca isic un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom mosaxleobis naxevars (52,2%)<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, xolo 27.3%-ma<br />

survilis miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa sxdomaze <strong>da</strong>swreba drois uqonlobis<br />

gamo an ar ico<strong>da</strong> rodis iyo sxdoma <strong>da</strong>niSnuli. (ix. diagrama #63)<br />

diagrama #63. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

27%<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom aseT aqtivobaSi raWis mosaxleobis 9.0%-s aqvs monawileoba<br />

miRebuli, rac aseve Zalian maRali maCveneblia.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT SeniSvnebis<br />

momzadebisa <strong>da</strong> wardgenis TvalsazrisiTac, raWa sxva regionebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT sakmaod aqtiuria. maT Soris, vinc aRniSnul biujetTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebul garkveul informacias iRebs, 22.5% acxadebs, rom<br />

warudgenia sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi aRniSnuli proeqtis Sesaxeb.<br />

es SeniSvnebi ki rogorc zepiri, aseve werilobiTi formisa iyo.<br />

raWis regionis mosaxleoba gamgeobis rwmunebulisadmi mimarTvis<br />

TvalsazrisiTac, Se<strong>da</strong>rebiT maRali aqtivobiT gamoirCeva. am regionis<br />

mosaxleobis 27.8% aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs<br />

rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi<br />

<strong>da</strong>xmarebis TxovniT. maTi didi nawili ki, visac msgavsi qmedeba arasdros<br />

ganuxorcielebia, miiCnevs, rom rwmunebulis <strong>da</strong>xmarebis saWiroeba ar<br />

arsebobs (91.8%).<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis mosaxleobis 4.8%-s aqvs. maTi<br />

TqmiT, aRniSnuli informaciis gamoTxovisas araviTari problema ar<br />

SehqmniaT.<br />

52.2%<br />

20.5%<br />

83


aWis regionSi <strong>da</strong>balia mosaxleobis aqtivoba<br />

gamgeobasTan/sakrebulosTan komunikaciis mxriv. mosaxleoba <strong>da</strong>bal<br />

aqtivobas iCens gamgeobis warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan<br />

Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. nakvlevi regionis mosaxleobis<br />

mxolod 3.5%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom gamgeobis/sakrebulos aparatisTvis<br />

mouTxovia Sexvedris organizeba. sagulisxmoa, rom umetes SemTxvevaSi<br />

maTi Txovna ar <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

miRebul Sedegebze <strong>da</strong>yrdnobiT SeiZleba iTqvas, rom zoga<strong>da</strong>d raWis<br />

mosaxleoba, sxva regionis macxovreblebTan Se<strong>da</strong>rebiT, sakmao aqtivobas<br />

iCens <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciis TvalsazirsiT.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. raWis regionSi aTi<strong>da</strong>n mxolod<br />

erTma mosaxlem ganacxa<strong>da</strong>, rom maTi rwmunebuli ar atarebs periodul<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan (14.4%). 9.4%-s gauWir<strong>da</strong> kiTxvaze pasuxis<br />

gacema, xolo <strong>da</strong>narCenma 76.2%-ma ki aRniSna, rom rwmunebuli am mxriv<br />

aqtiuria. (ix. diagrama #64)<br />

diagrama #64. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara ar vici/ / miWirs pasuxi<br />

14%<br />

6%<br />

7%<br />

9%<br />

29%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv raWis<br />

regionSi rwmunebulebi sakmaod aqtiurebi aRmoCndnen. mosaxleobis didma<br />

umravlesobam (78.8%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari iniciativiT<br />

interesdeba raionis macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #65)<br />

34%<br />

84


diagrama #65. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

16%<br />

5%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas, Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. raWis regionSi<br />

macxovrebelTa umravlesobam (77.4%) aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

swored ase iqceva, xolo 18.3%-is TqmiT, msgavs qmedebas adgili ar<br />

hqonia. (ix. diagrama #66)<br />

diagrama #66. gamgeobis rwmunebulis mxri<strong>da</strong>n problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

79%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

18%<br />

4%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom raWis regionis mosaxleobis 27.8%-s<br />

miumarTavs rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maTgan did nawils rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba<br />

gauwia.<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis 30% acxadebs rom sakrebulo ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan. maSin roca gamgeoba ufro aqtiuria. aq arc<br />

erT mosaxles ar ganucxadebia, rom gamgeoba ar awyobs mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs. (ix. cxrili #9)<br />

cxrili #9. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

77%<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 6.7% 13.7%<br />

85


diax, yovelkvartalurad 23.3% 21.7%<br />

diax, weliwadSi orjer 19.7% 16.6%<br />

diax, weliwadSi erTxel 17.7% 34.4%<br />

ara 30.0% 0.0%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0.0% 0.0%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 2.5% 13.7%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. raWis mosaxleobis didi umravlesoba (89.1%)<br />

aRniSnavs, rom am mxriv problema ar aris. gamgeobasTan/sakrebulosTan<br />

komunikaciis problemebad ki momsaxurebis miRebasa <strong>da</strong> informaciis<br />

mopovebaSi arsebuli winaaRmdegobebi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>.<br />

2.13. samegrelo-zemo svaneTi<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

samegrelo-zemo svaneTis regionis mosaxleobis 45.2%-ma icis, rom<br />

sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, Tumca am<br />

sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi mxolod 6.6%-sTvis aris<br />

cnobili. samegrelos regionSi sakrebulos sxdomebis gamarTvis<br />

TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias ZiriTa<strong>da</strong>d televizii<strong>da</strong>n an<br />

sakrebulos/gamgeobis/meriis TanamSormlebisgan iReben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom samegrelos mosaxleobis<br />

erTi meoTxedisTvis aris es faqti cnobili (27.3%).<br />

warmodgenil regionSi mosaxleobis naxevarma icis, rom nebismier<br />

mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqts (51%). miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa, am mxaris mosaxleobis<br />

umravlesoba garkveul informacias iRebs biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT (66.8%). informaciis wyarod ki mosaxleoba, ZiriTa<strong>da</strong>d,<br />

televizias asaxelebs. (ix. diagrama #67)<br />

86


diagrama #67. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

municigalitetis –<br />

sakrebulos, gamgeobis,<br />

meriis veb-gverdi<br />

radio<br />

televizia<br />

nacnobebi/axloblebi<br />

sakrebulos/meriis/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

beWduri media<br />

ar vici/miWirs pasuxi<br />

1%<br />

3%<br />

4%<br />

5%<br />

7%<br />

15%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom samegrelos mosaxleobis umravlesoba garkveul<br />

informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, maTma mxolod erTma mesamedma (33.2%) icis, rom ufleba<br />

aqvs aRniSnuli biujetis Sesaxeb waradginos sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi.<br />

samegreloSi, sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT, <strong>da</strong>balia gamgeobis/meriis<br />

rwmunebulis institutis cnobadoba. regionis mosaxleobis erTma<br />

meoTxedma ar icis rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels/ubans hyavs rwmunebuli<br />

(25.1%).<br />

aseve <strong>da</strong>balia gamgeobis/meriis rwmunebulisagan mosaxleobis<br />

informirebulobis xarisxi. mosaxleobis umravlesoba – 91.2% acxadebs,<br />

rom maTi rwmunebuli mosaxleobas saerTod ar awvdis informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaze.<br />

warmodgenili regionis aTi mosaxli<strong>da</strong>n mxolod erTia informirebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 14.1% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

85.9%-sTvis informacia saqmianobis Sesaxeb ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis<br />

gamo. kerZod, 53.7% acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am<br />

informaciis mopoveba, xolo 32.2% indiferentulia am sakiTxis mimarT.<br />

(ix. diagrama #68)<br />

33%<br />

51%<br />

87


diagrama #68. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

54%<br />

maTTvis, vinc garkevul informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobaze, am informaciis wyaros, ZiriTa<strong>da</strong>d, televizia an<br />

nacnob/axloblebi warmoadgenen.<br />

moqalaqeTa aqtioba<br />

sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT, sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

maCvenebeli samegrelo-zemo svaneTSi maRalia <strong>da</strong> 6.9%-s Seadgens, Tumca<br />

regionis mosaxleobis naxevars (49.7%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

survilic ki ar hqonia, xolo 43.4%-ma survilis miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa<br />

sxdomaze <strong>da</strong>swreba drois uqonlobis an sxdomis gamarTvis konkretuli<br />

TariRis arcodnis gamo. (ix. diagrama #70)<br />

diagrama #70. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

14%<br />

32%<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

43%<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom maT Soris, visac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvs, umetesoba ise Sevi<strong>da</strong> sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, rom winaswar<br />

aravisTvis miumarTavs, nawili ki acxadebs, rom samsaxuri<strong>da</strong>n iyo<br />

miwveuli.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aseT<br />

iniciativebSi samegrelos mosaxleobis 2.8%-s aqvs monawileoba miRebuli.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom samegrelos mosaxleobis umravlesoba (66.8%)<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebul, garkveul<br />

informacias iRebs, maT mxolod 2.7%-s aqvs wardgenili aRniSnuli<br />

7%<br />

50%<br />

88


proeqtis Sesaxeb sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi. aRsaniSnavia, rom<br />

SeniSvnebi<strong>da</strong>n 28.7% werilobiT iqna wardgenili, xolo 28.7% SemTxvevaSi<br />

uSualo monawileoba <strong>da</strong>fiqsir<strong>da</strong>.<br />

SeiZleba iTqvas, rom samegrelo-zemo svaneTis regionis mosaxleoba,<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulisadmi mimarTvis TvalsazrisiT, arcTu<br />

imdenad pasiuria. am regionis mosaxleobis erT mexuTedze meti (22.1%)<br />

aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs rwmunebulisTvis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis TxovniT, xolo<br />

77.9%-s msgavsi gamocdileba ar aqvs, amis mizezad aqac igive faqtorebi<br />

saxeldeba, Tumca, undoblobis momenti aq ufro gamokveTilia - 38.7%<br />

miiCnevs, rom rwmunebuli mas verafriT <strong>da</strong>exmareba, xolo gamokiTxulTa<br />

did nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba (60.4%).<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis mosaxleobis 9.6%-s aqvs.<br />

Tumca yvela maTgani aRniSnavs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<br />

gamoTxovil informacias arasrulad iZlevian.<br />

gamgeobis/meriis warmomadgenlebTan <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris<br />

moTxovnis TvalsazrisiT, mosaxleoba saSualo regionulze ufro<br />

aqtiuria. 4.8% acxadebs, rom gamgeobis/meriis/sakrebulos aparatisTvis<br />

mouTxovia Sexvedris organizeba. sagulisxmoa, rom aRniSnul<br />

SemTxvevaTagan 31% ar <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

samegrelos regionSi gamokiTxuli mosaxleobis naxevarma ganacxa<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis/meriis rwmunebuli ar atarebs periodul Sexvedrebs<br />

mosaxleobasTan (48.7%), rac 13 procentuli erTeuliT ufro maRalia<br />

saSualo regionul maCvenebelze. (ix. diagrama #71)<br />

diagrama #71. gamgeobis/meriis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

49%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara gamgeobis/meriis rwmunebuli<br />

Tavisi iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. samegrelos<br />

regionSi mosaxleobis 44.4%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli sakuTari<br />

15%<br />

23%<br />

13%<br />

89


iniciativiT interesdeba macxovrebelTa problemebiT, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

55.6%-is TqmiT, rwmunebulis mxri<strong>da</strong>n msgavs qmedebas adgili ar hqonia.<br />

(ix. diagrama #72)<br />

diagrama #72. ikvlevs Tu ara gamgeobis/meriis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs<br />

Tavisi iniciativiT<br />

diax ara<br />

56%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. samegrelos regionSi<br />

macxovrebelTa 40.8%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli swored ase iqceva,<br />

xolo 58.5%-is SemTxvevaSi msgavs qmedebas adgili ar hqonia. (ix.<br />

diagrama #73)<br />

diagrama #73. gamgeobis/meriis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis<br />

praqtika<br />

44%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

59%<br />

1%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom samegrelos regionis mosaxleobis 22.1%-s<br />

miumarTavs gamgeobis/meriis rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maTgan naxevarze mets<br />

(56.4%) rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba gauwia, xolo <strong>da</strong>narCenebis <strong>da</strong>xmareba ver<br />

moxerx<strong>da</strong> (43.6%).<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebis <strong>da</strong> gamgeobis/meriis<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis umravlesoba - 71.8% acxadebs, rom sakrebulo ar<br />

awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan. gamgeoba/meria ki ufro aqtiuria,<br />

mosaxleobis mxolod 14.1% acxadebs, rom igi ar xvdeba mosaxleobas.<br />

41%<br />

90


ogorc sakrebulos, aseve gamgeobis/meriis mier mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebi ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel ewyoba. (ix. cxrili #10)<br />

cxrili #10. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis/meriis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 0% 1.0%<br />

diax, yovelkvartalurad 3.2% 1.5%<br />

diax, weliwadSi orjer 2.4% 5.6%<br />

diax, weliwadSi erTxel 22.6% 77.0%<br />

ara 71.8% 14.1%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 0% 0.8%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan, meriasa <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. samegrelos mosaxleobis 66% aRniSnavs, rom am<br />

mxriv araviTari problema ar hqoniaT.<br />

komunikaciis problemebad ki Semdegi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

1. informaciis mopovebis (16.2%);<br />

2. momsaxurebis miRebis problema (21%);<br />

3. Sexvedris problema (11%).<br />

2.14. samcxe-javaxeTis regioni<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

samcxe-javaxeTis regionis mosaxleobis orma mexuTedma (43.5%) icis, rom<br />

sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, Tumca<br />

sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi mxolod 7.8%-sTvis aris<br />

cnobili. samcxe-javaxeTis regionSi sakrebulos sxdomebis gamarTvis<br />

TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias ZiriTa<strong>da</strong>d Semdegi wyaroebi<strong>da</strong>n<br />

iReben: nacnobebi/axloblebi, sainformacio <strong>da</strong>fa <strong>da</strong> televizia.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom es faqti samcxe-javaxeTis<br />

mosaxleobis mxolod 3.6%-sTvis aris cnobili, rac 5-jer <strong>da</strong>balia<br />

saSualo regionul maCvenebelze.<br />

warmodgenil regionSi mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT erTma meoTxedma (26.3%)<br />

icis, rom nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqts. am maCvenebelTan Se<strong>da</strong>rebiT, odnav meti<br />

mosaxle iRebs informacias biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT (39.8%).<br />

Sesabamisad 60.2% aseT informacias ar iRebs, rac sakmaod maRalia<br />

saSualo regionul maCveneblze (47.1%). informaciis wyarod aq ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

televizia saxeldeba. (ix. diagrama #74)<br />

91


diagrama #74. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

ar vici/miWirs pasuxi<br />

1%<br />

3%<br />

3%<br />

33%<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom samcxe-javaxeTis mosaxleobis ori mexuTedi<br />

garkveul informacias iRebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb, am mxaris mosaxleobis mxolod erTma mexuTedma (20.4%)<br />

icis, rom ufleba aqvs biujetis proeqtze waradginos<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi.<br />

warmodgenil regionSi maRalia rwmunebulebis cnobadoba. aTi<strong>da</strong>n cxra<br />

mosaxlem icis, rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs rwmunebuli (92%). magram<br />

mosaxleobis 85% mainc acxadebs, rom maTi rwmunebuli saerTod ar<br />

awvdis informacias mosaxleobas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobaze.<br />

samcxe-javxeTis regionis mosaxleobis erTi meoTxedia informirebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 25.5% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

74.5%-sTvis es saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 21.6%<br />

ambobs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba,<br />

xolo mosaxleobis naxevari - 52.8% indiferentulia am kuTxiT. (ix.<br />

diagrama #75)<br />

diagrama #75. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

22%<br />

53%<br />

26%<br />

60%<br />

92


ogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis 25.5% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTTvis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli informaciis<br />

wyaroebs, ZiriTa<strong>da</strong>d, televizia <strong>da</strong> axloblebi warmoadgenen (monacemTa<br />

simciris gamo procentuli maCveneblebis warmoadgena ar aris<br />

statistikurad marTebuli).<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom samcxe-javaxeTis mosaxleoba Zalian<br />

pasiuria sakrebulosTan/gamgeobasTan komunikaciaSi. sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba nakvlevi regionis mosaxleobis<br />

mxolod 0.8%-s aqvs. <strong>TviTmmarTvel</strong>i organoebis saqmianobaSi mosaxleobis<br />

<strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong>bal donesa <strong>da</strong> maT pasiurobaze miuTiTebs is faqtic,<br />

rom regionis mosaxleobis did umravlesobas (88.7%) sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki hqonia, xolo 10.6%-ma, survilis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad, es mxolod im mizeziT ver moaxerxa, rom sxdoma saerTod ar<br />

Catarebula. (ix. diagrama #76)<br />

diagrama #76. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

11%<br />

1%<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom msgavsi gamocdileba samcxe-javaxeTis regionis arc erT mosaxles<br />

ara aqvs.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom samcxe-javaxeTis regionis ori mexuTedi biujetis<br />

proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebul garkveul informacias iRebs, arc erT maTgans<br />

ar warudgenia sakuTari wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi biujetis proeqtis<br />

Sesaxeb.<br />

samcxe-javaxeTis regionis mosaxleoba gamgeobis rwmunebulisadmi<br />

mimarTvis TvalsazrisiTac ar gamoirCeva aqtiurobiT. am regionis<br />

mosaxleobis mxolod 1.6% aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs<br />

rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi<br />

<strong>da</strong>xmarebis TxovniT (saSualo regionuli maCvenebeli - 13.5%), xolo did<br />

umravlesobas 98.4%-s msgavsi gamocdileba ara aqvs. amis mizezad, sxva<br />

regionebis msgavsad, aqac ori ZiriTadi faqtori saxeldeba. 38.9%<br />

miiCnevs, rom rwmunebuls misi <strong>da</strong>xmareba ar SeeZlo, xolo 59.6%-s<br />

<strong>da</strong>xmareba ar <strong>da</strong>sWirvebia.<br />

89%<br />

93


sagulisxmoa, isic, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis<br />

Sesaxeb garkveuli saxis informaciis gamoTxovis praqtika regionis arc<br />

erT mosaxles ara aqvs.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis warmomadgenlebTan <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. nakvlevi<br />

regionis mosaxleobis mxolod 0.7%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis/sakrebulos aparatisTvis mouTxovia Sexvedris organizeba, rac<br />

5-jer naklebia saSualo regionul maCvenebelze. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom<br />

aRniSnuli SemTxvevebi<strong>da</strong>n yvela <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

mosaxleobasTan komunikaciis donec. samcxe-javaxeTis regionSi<br />

gamokiTxuli mosaxleobis orma mexuTedma aRniSna, rom maTi rwmunebuli<br />

ar atarebs periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan (42.6%). 30.8%-s ar<br />

smenia msgavsi faqtis Sesaxeb, Sesabamisad kiTxvaze pasuxi gauWir<strong>da</strong>.<br />

mosaxleobis mxolod 26.6%-ma ganacxa<strong>da</strong>, rom maTi rwmunebuli atarebs<br />

periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan. (ix. diagrama #77)<br />

diagrama #77. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara ar vici/ / miWirs pasuxi<br />

31%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv samcxejavaxeTis<br />

regionSi rwmunebulebi arcTu ise aqtiurebi aRmoCndnen.<br />

mosaxleobis mxolod erTma mexuTedma (21%) aRniSna, rom maTi<br />

rwmunebuli sakuTari iniciativiT interesdeba macxovrebelTa<br />

problemebiT. (ix. diagrama #78)<br />

4%<br />

43%<br />

16%<br />

2%<br />

6%<br />

94


diagrama #78. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT.<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

46%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas, Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. samcxe-javaxeTis<br />

regionSi macxovrebelTa 19%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli swored<br />

ase iqceva, xolo 80.1%-is TqmiT, msgavs qmedebas adgili ar hqonia. (ix.<br />

diagrama #79)<br />

diagrama #79. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

80%<br />

1%<br />

19%<br />

21%<br />

33%<br />

diax ara pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> ar vici/miWirs pasuxi<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenelTa mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis 36.4% acxadebs rom sakrebulo ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan, TiTqmis amdenive (38.4%) ki ar aris<br />

informirebuli msgavsi faqtebis Sesaxeb. aRsaniSnavia, rom samcxejavaxeTis<br />

arc erT macxovrebels ar uTqvams, rom gamgeoba ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan, Tumca sakmaod didma nawilma kiTxvaze –<br />

awyobs Tu ara gamgeoba periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan _ pasuxi<br />

ver gasca (68.2%). (ix. cxrili #11)<br />

cxrili #11. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 3.7% 2.9%<br />

diax, yovelkvartalurad 13.6% 2.7%<br />

diax, weliwadSi orjer 0.7% 0%<br />

diax, weliwadSi erTxel 7.3% 15.4%<br />

ara 36.4% 0%<br />

95


pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 10.8%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 38.4% 68.2%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. samcxe-javaxeTis mosaxleobis didi nawilis<br />

TqmiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi araviTari<br />

problemebi ar hqoniaT (63.9%). <strong>da</strong>saxelebul problemebs Soris ki<br />

momsaxurebisa <strong>da</strong> informaciis miRebis problemebi gamoikveTa.<br />

2.15. qvemo qarTli<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

qvemo qarTlis regionis mosaxleobis erTma mesamedma (32.1%) icis, rom<br />

sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia, Tumca am<br />

sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi mxolod 2.5%-sTvis aris<br />

cnobili. rac 3-jer naklebia saSualo regionul maCvenebelze. qvemo<br />

qarTlis regionSi sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT informacias ZiriTa<strong>da</strong>d rwmunebulisagan <strong>da</strong> nacnobebisagan<br />

iReben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom es qvemo qarTlis<br />

mosaxleobis mxolod 12.1%-sTvis aris cnobili.<br />

warmodgenil regionSi mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT erTma mesamedma (33.7%)<br />

icis, rom nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqts. qvemo qarTlis mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT<br />

igive raodenoba – erTi mesamedi (36.5%) informacias iRebs biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb. Sesabamisad, 63.5%-ma saerTod araferi icis biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb, rac 16 procentuli erTeuliT metia saSualo<br />

regionul maCvenebelze. biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebuli informaciis<br />

wyaros ki ZiriTa<strong>da</strong>d televizia warmoadgens. (ix. diagrama #80)<br />

diagrama #80. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair informacias<br />

interneti<strong>da</strong>n<br />

instituti<strong>da</strong>n<br />

televizia<br />

nacnobebi / axloblebi<br />

rwmunebulisgan<br />

beWduri media<br />

2%<br />

2%<br />

2%<br />

7%<br />

6%<br />

24%<br />

64%<br />

96


qvemo qarTlis mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT erTma meoTxedma (22.7%) icis,<br />

rom ufleba aqvs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT waradginos wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi, xolo <strong>da</strong>rCenili 77.3%-<br />

Tvis am uflebis Sesaxeb ar aris cnobili.<br />

qvemo qarTlis regionSi aTi<strong>da</strong>n rva mosaxlem icis, rom maT<br />

Tems/<strong>da</strong>bas/sofels/ubans hyavs rwmunebuli (81.5%). miuxe<strong>da</strong>vad am<br />

maCveneblisa, mosaxleobis 88% acxadebs, rom maTi rwmunebuli<br />

mosaxleobas saerTod ar awvdis informacias gamgeobis/meriis<br />

saqmianobaze.<br />

warmodgenili regionis mosaxleobis erTi mesamedi informirebulia<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. maTi 32.6% acxadebs,<br />

rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo <strong>da</strong>rCenili<br />

67.4%-saTvis saqmianoba ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 24.3%<br />

acxadebs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba,<br />

xolo 43.1% indiferentulia am sakiTxTan mimarTebaSi. (ix. diagrama<br />

#81)<br />

diagrama #81. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

24%<br />

43%<br />

rogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis 32.6% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb, xolo informaciis<br />

wyaroebs televizia <strong>da</strong> nacnobebi warmoadgenen.<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba nakvlevi regionis<br />

mosaxleobis 7.5%-s aqvs, rac 2.3 procentuli erTeuliT metia saSualo<br />

regionul maCvenebelze. Tumca regionis mosaxleobis umravlesobas<br />

(78.1%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar hqonia, rac<br />

saerTo tendencias a<strong>da</strong>sturebs. regionis mosaxleobis 14.4%-ma survilis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa sxdomaze <strong>da</strong>swreba drois uqonlobis gamo an im<br />

mizeziT, rom ver gaigo rodis iyo sxdoma <strong>da</strong>niSnuli. nawilma ki aRniSna,<br />

rom sxdoma saerTod ar Catarebula. (ix. diagrama #82)<br />

33%<br />

97


diagrama #82. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

14%<br />

aseve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom maT Soris, visac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvs, umetesoba ise Sevi<strong>da</strong> sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, rom winaswar<br />

aravisTvis miumarTavs, nawilma ki sxdomaze <strong>da</strong>saswrebad gamgeobis/meriis<br />

rwmunebuls mimarTa.<br />

sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom msgavi gamocdileba regionis arc erT mosaxles ara aqvs.<br />

rogorc aRiniSna, qvemo qarTlis regionSi <strong>da</strong>balia <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis gacnobis praqtika. kidev ufro iSviaTia<br />

SemTxvevebi, rodesac mosaxleoba sakuTar wina<strong>da</strong>debebs/SeniSvnebs<br />

waradgens aRniSnul biujetTan <strong>da</strong>kavSirebiT. qvemo qarTlis regionSi<br />

maT Soris, vinc ecnoba biujetis proeqts, arc erTs ar warudgenia<br />

sakuTari mosazrebebi mis Sesaxeb.<br />

qvemo qarTlis mosaxleoba pasiurobas iCens gamgeobis/meriis<br />

rwmunebulisadmi mimarTvis TvalsazrisiTac. am regionis mosaxleobis<br />

mxolod 2.6% aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs rwmunebulisTvis<br />

adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis TxovniT<br />

(saSualo regionuli – 13.5%), xolo did umravlesobas 97.4%-s msgavsi<br />

gamocdileba ara aqvs, ris mizeza<strong>da</strong>c ZiriTa<strong>da</strong>d sami faqtori saxeldeba.<br />

kerZod, mosaxleobis did nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia rwmunebulis<br />

<strong>da</strong>xmareba (91%), garkveul nawils (3.1%) miaCnia, rom rwmunebuli mas ver<br />

<strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>, gamokiTxulTa 3.2%-ma ki ar ico<strong>da</strong> am uflebis Sesaxeb.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis mosaxleobis Zalian mcire<br />

nawils – 1.9%-s aqvs. maT aRniSnes, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<br />

gamoTxovil informacias arasrulad iZleva.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis/meriis warmomadgenlebTan<br />

<strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. nakvlevi<br />

regionis mosaxleobis absolutur umravlesobas gamgeobis/<br />

meriis/sakrebulos aparatisTvis ar mouTxovia Sexvedris organizeba.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

mosaxleobis informirebulobasa <strong>da</strong> aqtivobasTan erTad kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

7%<br />

78%<br />

98


mosaxleobasTan komunikaciis donec. qvemo qarTlis regionSi<br />

gamokiTxuli mosaxleobis <strong>da</strong>axlovebiT erTma mesamedma aRniSna, rom<br />

maTi rwmunebuli ar atarebs periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan<br />

(28.8%). sagulisxmoa, rom mosaxleobis naxevari rwmunebulisa <strong>da</strong><br />

mosaxleobis komunikaciis Taobaze naklebad aris informirebuli <strong>da</strong> ar<br />

icis atarebs Tu ara rwmunebuli mosaxleobasTan periodul Sexvedrebs.<br />

(ix. diagrama #83)<br />

diagrama #83. gamgeobis/meriis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara ar vici/ / miWirs pasuxi<br />

53%<br />

2% 6% 3% 7%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara gamgeobis/meriis rwmunebuli<br />

Tavisi iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv<br />

qvemo qarTlis regionSi rwmunebulebi arcTu sakmarisad aqtiurebi<br />

aRmoCndnen. mosaxleobis mxolod erTma mexuTedma (19.9%) aRniSna, rom<br />

maTi rwmunebuli sakuTari iniciativiT interesdeba raionis<br />

macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #84)<br />

diagrama #84. ikvlevs Tu ara gamgeobis/meriis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

29%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

51%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa mxolod mcire nawili axdens<br />

mosaxleobaSi wamoWrili problemebis prioritetizacias <strong>da</strong><br />

sazogadoebas ekiTxeba Tu romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze<br />

mniSvnelovani. qvemo qarTlis regionSi macxovrebelTa mxolod 12.5%-ma<br />

aRniSna, rom maTi rwmunebuli ikvlevs prioritetebs. (ix. diagrama #85)<br />

20%<br />

29%<br />

99


diagrama #85. gamgeobis/meriis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

21%<br />

rogorc aRiniSna, qvemo qarTlSi rwmunebulisadmi mimarTvis praqtika<br />

sakmaod <strong>da</strong>balia. asve sagulisxmoa, rom maTgan, vinc rwmunebulisagan<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmareba iTxova, mxolod<br />

naxevari <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis/meriis<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire. warmodgenili<br />

regionis mosaxleobis 42.0% acxadebs, rom sakrebulo ar awyobs<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan, xolo gamgeoba/meria ufro aqtiuria.<br />

mosaxleobis 26.3% aRniSnavs, rom meria/gamgeoba ar xvdeba mosaxleobas.<br />

rogorc sakrebulos, aseve gamgeobis/meriis mxri<strong>da</strong>n mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebi ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel ewyoba. (ix. cxrili<br />

#12cxrili #12. sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis/meriis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

66%<br />

12%<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

gamgeobis/meriis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 0% 2.3%<br />

diax, yovelkvartalurad 0.6% 1.4%<br />

diax, weliwadSi orjer 3.5% 6.2%<br />

diax, weliwadSi erTxel 17.2% 22.4%<br />

ara 42.0% 26.3%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 1.3% 1.3%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 35.4% 40.2%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan/meriasTan<br />

komunikaciis problemebi. qvemo qarTlis mosaxleobis mxolod 30.3%<br />

aRniSnavs, rom am mxriv araviTari problema ar hqonia, xolo 49.9%-is<br />

TqmiT, maT saerTod ar aqvT Sexeba sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobasTan/<br />

meriasTan, Sesabamisad, qvemo qarTlis regionSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebTan komunikaciis problemebi ar gamovlenila.<br />

2.16. Si<strong>da</strong> qarTli<br />

moqalaqeTa informirebuloba<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis regionis mosaxleobis erT meoTxedze metma (29.5%) icis,<br />

rom sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> maTze <strong>da</strong>swreba yvelas SeuZlia,<br />

sagulisxmoa, rom am sxdomebis gamarTvis konkretuli TariRi 11.6%-sTvis<br />

100


aris cnobili. sakrebulos sxdomebis gamarTvis TariRTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

informacias ZiriTa<strong>da</strong>d televizii<strong>da</strong>n, sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisa <strong>da</strong> nacnobebisgan iReben.<br />

rac Seexeba mosaxleobis informirebulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

amomrCevelTa nawilis mier (3%) sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis<br />

inicirebis uflebis Sesaxeb, aRmoCn<strong>da</strong>, rom es faqti Si<strong>da</strong> qarTlis<br />

mosaxleobis 10.4%-sTvis aris cnobili. rac, Sesabamisad, saSualo<br />

regionuli maCveneblis mxolod naxevaria.<br />

warmodgenil regionSi mosaxleobis sakmaod mcire nawilma – aTi<strong>da</strong>n<br />

erTma mosaxlem (13.8%) icis, rom nebismier mosaxles ufleba aqvs gaecnos<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts. miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa,<br />

am mxaris mosaxleobis erTi mesamedi iRebs informacias biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb (34.2%). Sesabamisad, 65.8% saerTod ar iRebs informacias<br />

biujetis Sesaxeb (saSualo regionuli – 47.1%). informaciis wyaroebs ki<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d televizia <strong>da</strong> nacnobebi warmoadgenen. (ix. diagrama #86)<br />

diagrama #86. <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis Sesaxeb informaciis wyaroebi<br />

ar viReb aranair<br />

informacias<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

SenobaSi<br />

radio<br />

televizia<br />

nacnobebi /<br />

axloblebi<br />

sakrebulos/gamgeobis<br />

TanamSromlebisgan<br />

gamgeobi<strong>da</strong>n<br />

beWduri media<br />

1%<br />

1%<br />

2%<br />

1%<br />

10%<br />

9%<br />

28%<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis regionis aTi macxovrebli<strong>da</strong>n erTma icis, rom ufleba<br />

aqvs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT waradginos sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi (12.2%), rac 2.5-jer naklebia saSualo regionul<br />

maCvenebelze.<br />

Si<strong>da</strong> qarTlSi maRalia rwmunebulebis cnobadoba. aq aTi<strong>da</strong>n cxra<br />

mosaxlem icis, rom maT Tems/<strong>da</strong>bas/sofels hyavs rwmunebuli (90.1%).<br />

miuxe<strong>da</strong>vad am maCveneblisa, mosaxleobis 87.3% acxadebs, rom maTi<br />

rwmunebuli saerTod ar awvdis mosaxleobas informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobaze.<br />

warmodgenili regionis mosaxleobis erTi mexuTedia informirebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb. mosaxleobis 21.7%<br />

acxadebs, rom ecnoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobas, xolo<br />

<strong>da</strong>rCenili 78.3%-sTvis ucnobia sxva<strong>da</strong>sxva mizezebis gamo. kerZod, 19.7%<br />

ambobs, rom ar icis sad <strong>da</strong> rogor SeiZleba am informaciis mopoveba,<br />

66%<br />

101


xolo umravlesoba - 58.6%, indiferentuli aRmoCn<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobis mimarT. (ix. diagrama #87)<br />

diagrama #87. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobis<br />

done<br />

diax ara, ar mainteresebs ara, ar vici sai<strong>da</strong>n miviRo <strong>da</strong> rogor<br />

20%<br />

59%<br />

rogorc zemoT aRiniSna, mosaxleobis mxolod 21.7% iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb, xolo informaciis<br />

wyaroebs televizia <strong>da</strong> axloblebi warmoadgenen (monacemTa simciris<br />

gamo procentuli maCveneblebis warmodgena ar aris statistikurad<br />

marTebuli).<br />

moqalaqeTa aqtivoba<br />

zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom Si<strong>da</strong> qarTlis mosaxleoba Zalian pasiuria<br />

sakrebuloebTan/gamgeobebTan komunikaciaSi. sakrebulos sxdomebze<br />

<strong>da</strong>swrebis gamocdileba mosaxleobis mxolod 0.9%-s aqvs. <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

organoebis saqmianobaSi mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong>bal donesa <strong>da</strong> maT<br />

pasiurobaze miuTiTebs is faqtic, rom regionis mosaxleobis did<br />

umravlesobas (98.3%) sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survilic ki ar<br />

hqonia, xolo 0.9%-ma survilis miuxe<strong>da</strong>vad ver moaxerxa sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swreba drois uqonlobis gamo an ar ico<strong>da</strong> rodis iyo sxdoma<br />

<strong>da</strong>niSnuli. (ix. diagrama #88)<br />

diagrama #88. sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis praqtika<br />

22%<br />

diax ara, survili ar mqonia ara, mindo<strong>da</strong> <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> ver movaxerxe<br />

1%1%<br />

98%<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos, isic, rom maT Soris, visac sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

gamocdileba aqvs, umetesoba ise Sevi<strong>da</strong> sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, rom winaswar<br />

aravisTvis miumarTavs.<br />

102


sazogadoebis aqtivoba Seswavlil iqna sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebaSi maTi monawileobis praqtikis kuTxiTac. aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom msgavs aqtivobaSi Si<strong>da</strong> qarTlis regionis macxovreblebs<br />

monawileoba ar miuRiaT.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom Si<strong>da</strong> qarTlis regionis erTi mesamedi (34.2%)<br />

garkveul informacias iRebs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT, maT<br />

mxolod 1.2%-s aqvs wardgenili aRniSnuli proeqtis Sesaxeb sakuTari<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi (saSualo regionuli 4.3%). SeniSvnebi yvela<br />

aRniSnul SemTxvevaSi zepirad iyo gadmocemuli.<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis regionis mosaxleoba gamgeobis rwmunebulisadmi mimarTvis<br />

TvalsazrisiTac ar gamoirCeva aqtiurobiT. mosaxleobis mxolod 5.8%<br />

aRniSnavs, rom erTxel mainc miumarTavs rwmunebulisTvis adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebis TxovniT, xolo did<br />

umravlesobas (94.2%) msgavsi gamocdileba ara aqvs. mizezi aqac<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d oria: mosaxleobis did nawils ubralod ar <strong>da</strong>sWirvebia<br />

rwmunebulis <strong>da</strong>xmareba am sakiTxSi (52.9%), gamokiTxulTa 47.1% miiCnevs,<br />

rom rwmunebuli mas ver <strong>da</strong>exmarebo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb garkveuli saxis<br />

informaciis gamoTxovis praqtika regionis arc erT mosaxles ara aqvs.<br />

mosaxleoba <strong>da</strong>bal aqtivobas iCens gamgeobis warmomadgenlebTan <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebTan Sexvedris moTxovnis TvalsazrisiTac. nakvlevi<br />

regionis mosaxleobis mxolod 3.5%-ma ganacx<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis/sakrebulos aparatisTvis mouTxovia Sexvedris organizeba.<br />

sagulisxmoa, rom arc erTi aRniSnuli SemTxveva gamgeobis/ sakrebulos<br />

mier ar <strong>da</strong>kmayofilebula.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia moqalaqeebTan<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis regionSi gamokiTxuli mosaxleobis naxevarze metma<br />

aRniSna, rom maTi rwmunebuli ar atarebs periodul Sexvedrebs<br />

mosaxleobasTan (56.7%). 39.9%-s TqmiT, ki rwmunebuli am mxriv aqtiuria.<br />

(ix. diagrama #89)<br />

103


diagrama #89. gamgeobis rwmunebulis mosaxleobasTan komunikaciis praqtika<br />

diax, yovelTve diax, yovelkvartalurad diax, weliwadSi orjer<br />

diax, weliwadSi erTxel ara<br />

57%<br />

mosaxleobas vekiTxebodiT, ikvlevs Tu ara rwmunebuli Tavisi<br />

iniciativiT adgilobriv saWiroebebsa <strong>da</strong> problemebs. am mxriv Si<strong>da</strong><br />

qarTlis regionSi gamgeobis rwmunebulebi arcTu sakmarisad aqtiurebi<br />

aRmoCndnen. mosaxleobis mxolod erTma mesamedma (31.6%) aRniSna, rom<br />

maTi rwmunebuli sakuTari iniciativiT interesdeba raionis<br />

macxovrebelTa problemebiT. (ix. diagrama #90)<br />

diagrama #90. ikvlevs Tu ara gamgeobis rwmunebuli sazogadoebis saWiroebebs Tavisi<br />

iniciativiT<br />

21%<br />

11%<br />

diax ara ar vici/miWirs pasuxi<br />

68%<br />

1%<br />

sagulisxmoa, rom rwmunebulTa nawili mosaxleobaSi wamoWrili<br />

problemebis prioritetizacias axdens <strong>da</strong> ekiTxeba sazogadoebas, Tu<br />

romeli saWiroebaa maTTvis yvelaze mniSvnelovani. Si<strong>da</strong> qarTlis<br />

regionSi macxovrebelTa 21.8%-ma aRniSna, rom maTi rwmunebuli swored<br />

ase iqceva, xolo <strong>da</strong>narCeni 78.2%-is TqmiT msgavs qmedebas adgili ar<br />

hqonia. (ix. diagrama #91)<br />

8%<br />

32%<br />

104


diagrama #91. gamgeobis rwmunebulis mier problemebis prioritetizaciis praqtika<br />

diax ara<br />

78%<br />

zemoT aRniSnuli iyo, rom Si<strong>da</strong> qarTlis regionis mosaxleobis 5.8%-s<br />

miumarTavs gamgeobis rwmunebulisTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

komunikaciaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis. maTgan did nawils rwmunebulma <strong>da</strong>xmareba<br />

ver gauwia (68.6%).<br />

aseve Seswavlil iqna sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenelTa mxri<strong>da</strong>n mosaxleobasTan Sexvedrebis sixSire.<br />

warmodgenili regionis mosaxleobis umravlesoba – 87.9% acxadebs rom<br />

sakrebulo ar awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan. gamgeoba am<br />

TvalsazrisiT odnav ufro aqtiuria, mosaxleobis 64.3% aRniSnavs, rom<br />

gamgeoba ar xvdeba mosaxleobas. rogorc sakrebulos, aseve gamgeobis<br />

mier mosaxleobasTan Sexvedrebi ZiriTa<strong>da</strong>d weliwadSi erTxel ewyoba.<br />

(ix. cxrili #12)<br />

cxrili #12.sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis sazogadoebasTan komunikaciis sixSire<br />

sakrebulos mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

22%<br />

gamgeobis mier<br />

sazogadoebasTan gamarTuli<br />

Sexvedrebis sixSire<br />

diax, yovelTve 0% 0%<br />

diax, yovelkvartalurad 1.5% 4.0%<br />

diax, weliwadSi orjer 0% 4.5%<br />

diax, weliwadSi erTxel 8.3% 12.5%<br />

ara 87.9% 64.3%<br />

pasuxze uari ganacxa<strong>da</strong> 0% 0%<br />

ar vici/miWirs pasuxi 2.3% 14.7%<br />

Seswavlil iqna sazogadoebis sakrebulosTan <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

komunikaciis problemebi. Si<strong>da</strong> qarTlis mosaxleobis mxolod 46.3%<br />

aRniSnavs, rom am mxriv araviTari problema ar hqonia, gamokiTxulTa<br />

16.8%-is safuZvelze gamovlenil problemaTagan ki yvelaze aqtualuria<br />

sakrebulos wevrebTan <strong>da</strong> gamgeobis warmomadgenlebTan Sexvedrisa <strong>da</strong><br />

momsaxurebis miRebis problemebi.<br />

105


nawili III. saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis<br />

xarisxis kvleva<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoeba<br />

3.1.kvlevis Sesaxeb<br />

kvlevis mesame komponentia saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> sajaroobis xarisxis kvleva<br />

qveynis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebis <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenlebis gamokiTxvis gziT.<br />

msgavsad meore komponentisa, am komponentis ZiriTadi mizanic<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>, maTi<br />

informirebulobis, aqtivobisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis saqmianobis<br />

sajaroobis xarisxis Seswavlaa. Tumca am SemTxvevaSi informacias<br />

viRebdiT uSualod sakrebuloebis <strong>da</strong> gamgeobebis\meriebis<br />

TanamSromlebisagan <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebisagan.<br />

yovelive es meore komponentTan erTad srul suraTs iZleva sakvlev<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis <strong>da</strong><br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> mxriv arsebuli realobis Sesaxeb.<br />

bunebrivia, kvlevisaTvis SeirCa igive <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi, sa<strong>da</strong>c<br />

Catar<strong>da</strong> mosaxleobis gamokiTxva. gamoyenebul iqna pirispir CaRrmavebuli<br />

interviuebi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis pasuxismgebel pirebTan (meri,<br />

meriis aparatis ufrosi, gamgebeli, gamgeblis pirveli moadgile,<br />

gamgeblis moadgile, gamgeobis aparatis ufrosi, gamgeobis aparatis<br />

ufrosis movaleobis Semsrulebeli, gamgeobis iuridiuli samsaxuris<br />

ufrosi; sakrebulos Tavmjdomare, sakrebulos Tavmjdomaris moadgile,<br />

sakrebulos aparatis ufrosi, sakrebulos socialur sakiTxTa komisiis<br />

Tavmjdomare). sul Catar<strong>da</strong> 40 interviu. Tbilisis merii<strong>da</strong>n <strong>da</strong><br />

sakrebulo<strong>da</strong>n miviReT werilobiT Sevsebuli kiTxvarebi, ramac ar mogvca<br />

saSualeba <strong>da</strong>gvezustebina an metad CavRrmavebodiT rig sakiTxebs.<br />

yvela SerCeul <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenlebTan Catar<strong>da</strong> fokus jgufebi, romlebze<strong>da</strong>c mowveuli<br />

iyvnen arasamTavrobo organizaciebis <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebi, aseve<br />

eqspertebi <strong>da</strong> sazogadoebrivad aqtiuri a<strong>da</strong>mianebi. TiToeul Sexvedras<br />

eswrebo<strong>da</strong> saSualod 5 a<strong>da</strong>miani. sul Catar<strong>da</strong> 21 fokus jgufi,<br />

romlebsac <strong>da</strong>eswro 96 warmomadgeneli.<br />

kvlevam, rogorc mosalodneli iyo, aCvena, rom samoqalaqo sazogadoebis<br />

warmomadgenelTagan miRebuli informacia, rig SemTxvevebSi<br />

radikalurad gansxvavdebo<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTagan miRebuli<br />

informaciisagan, Tumca iyo Tanxvedrac <strong>da</strong> <strong>da</strong>axloebuli poziciebic.<br />

aseve un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom kvlevis am komponentSi miRebuli informacia<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d a<strong>da</strong>sturebs eris kvleviT miRebul informacias, Tumca rig<br />

SemTxvevebSi zomierad an radikalurad gansxvavdeba misgan.<br />

106


3.2. kvlevis jamuri angariSi<br />

angariSis winamdebare TavSi warmodgenilia qveynis masStabiT nakvlevi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis jamuri monacemebi.<br />

mosaxleobis informirebuloba. sakrebuloTa umetesoba informacias<br />

sxdomaTa Catarebis Sesaxeb mxolod administraciul SenobebSi<br />

ganTavsebul sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs, xolo mediis<br />

warmomadgenelTaTvis mxolod zogierTi sakrebulos pressamsaxuri<br />

avrcelebs informacias sxdomebis Sesaxeb (guria, kaxeTi, gori,<br />

axalcixe). mxolod or <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> sxdomis<br />

Catarebis TariRis Sesaxeb satelevizio eTeriT informaciis gavrcelebis<br />

SemTxveva, erTi TelavSi – gansakuTrebiT mniSvnelovani sakiTxis<br />

gansaxilveli sxdomis Catarebis Sesaxeb, xolo erTi quTaisSi – isic<br />

sxdomamde mxolod ramdenime saaTiT adre. rig regionebSi, sa<strong>da</strong>c<br />

adgilobrivi televiziebi funqcionirebs <strong>da</strong> gamoicema adgilobrivi<br />

gazeTebi (aWara, Si<strong>da</strong> qarTli, kaxeTi, Tbilisi), informacia vrceldeba<br />

satelevizio siuJetis an sagazeTo statiis saxiT ukve Catarebuli<br />

sxdomebisa <strong>da</strong> miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Taobaze. samoqalaqo<br />

seqtoris warmomadgenelTa gamokiTxvebis SedegebiT SegviZlia<br />

<strong>da</strong>vaskvnaT, rom <strong>da</strong>interesebul pirTaTvis informacia sxdomebis<br />

Catarebis TariRebisa <strong>da</strong> dRis wesrigis Sesaxeb xelmisawvdomia <strong>da</strong> misi<br />

miReba SesaZlebelia <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis administraciul<br />

SenobaSi. Tumca aRniSnul sakiTxze TbilisSi fokus jgufis monawileTa<br />

mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> garkveuli problema – am SemTxvevaSi aucilebelia saSvi,<br />

Tanac metad rTulia imis kontroli <strong>da</strong> garkveva, sinamdvileSi iyo Tu<br />

ara gamoqveynebuli informacia.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad sakrebuloTa erTi nawilis regulaciebSi Sesabamisi<br />

Canawerebis arsebobisa, mimdinare sxdomebis satelevizio/radio eTeriT<br />

<strong>da</strong> internet saSualebebiT translireba arc erT gamokiTxul<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulS ar xorcieldeba. Tbilisis sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, sxdomaTa translireba xdeba<br />

saWiroebisamebr, Tumca informacia sxdomaTa pir<strong>da</strong>piri eTeriT ga<strong>da</strong>cemis<br />

Sesaxeb fokus jgufis monawileTa mier ar <strong>da</strong>sturdeba.<br />

<strong>da</strong>balia mosaxleobis interesi sajaro informaciis miRebis<br />

TvalsazrisiTac. informaciis gamoTxovas Se<strong>da</strong>rebiT aqtiurad<br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi axorcieleben.<br />

samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebis informaciiT, sajaro<br />

informaciis gamoTxovisas kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>rRvevas<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mxri<strong>da</strong>n iSviaTad aqvs adgili,<br />

gansakuTrebiT ki Tu informacias organizacia iTxovs. maT mier mxolod<br />

7 <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (mcxeTa, qe<strong>da</strong>, foTi, duSeTi, quTaisi,<br />

axalcixe, Tbilisi) iqna <strong>da</strong>saxelebuli informaciis gacemis <strong>da</strong>gvianebis<br />

calkeuli SemTxvevebi, umetes <strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> moTxovnili<br />

informaciis umokles vadebSi miRebaa SesaZlebeli. mniSvnelovania<br />

aRiniSnos, rom moqalaqeTa interesi sajaro informaciis miRebaze<br />

<strong>da</strong>balia – Cven mier gamokiTxuli sazogadoebis warmomadgenelTa arcTu<br />

mcire nawils informacia arasodes gamouTxovia, xolo ramdenime<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis moxeleebi acxadeben, rom moqalaqeebs<br />

107


arasodes miumarTavT aseTi informaciis moTxovniT (qe<strong>da</strong>), informaciis<br />

gamoTxoviT <strong>da</strong>interesebulni umetesad arasamTavrobo organizaciebis an<br />

politikuri partiis warmomadgenlebi arian. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoTa<br />

umetesoba sajaro informaciebis reestrs awarmoebs, SeuZliaT<br />

konkretuli statistikuri informaciis gacemac.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTa umetesoba acxadebs, rom<br />

mzaddeba <strong>da</strong> vrceldeba informacia sakrebulos saqmianobis Sesaxeb,<br />

maTgan mxolod 4–ma <strong>da</strong>akonkreta ra formiT <strong>da</strong> intensivobiT<br />

xorcieldeba yovelive es – lanCxuTSi <strong>da</strong> TelavSi wliuri angariSis<br />

saxiT, xolo samtrediasa <strong>da</strong> lagodexSi – yovelkvireuli biuletenis<br />

saxiT. Tumca un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom am <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

teritoriaze moRvawe arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi<br />

acxadeben, rom sakrebulo Tavisi iniciativiT araviTar informacias ar<br />

avrcelebs. mxolod erT <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls (rusTavi) aqvs<br />

gaTvaliswinebuli biujetSi Tanxa sainformacio broSurebis<br />

gasavrceleblad <strong>da</strong> TanamSromloben kidec arasamTavrobo<br />

organizaciasTan TavianT saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> ukeT<br />

uzrunvelyofis mizniT.<br />

rac Seexeba sakrebulos sxdomebze mediis <strong>da</strong>swrebas, sakrebuloebis did<br />

umetesobaSi mediis warmomadgenlebi sxdomebs eswrebian. mxolod<br />

ramdenime sakrebulos aqvs <strong>da</strong>rbazSi maTTvis specialurad gamoyofili<br />

adgilebi, miuxe<strong>da</strong>vad amisa, <strong>da</strong>swrebas es garemoeba xels ar uSlis.<br />

mxolod sam sakrebuloSi (xelvaCauri, qe<strong>da</strong>, foTi) <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong><br />

mediisaTvis saintereso sakiTxebis ganxilva maTi warmomadgenlis<br />

sxdomaze <strong>da</strong>swrebis mizezad. Tbilisis fokus jgufmac mediis<br />

warmomadgenlebis sxdomebze regularuli <strong>da</strong>uswreblobis mizezad maTi<br />

<strong>da</strong>uinteresebloba <strong>da</strong>asaxela – isini acxadeben, rom erTpartiuli<br />

sakrebulo gasaSuqeblad saintereso ar aris.<br />

gamgeobaTa/meriaTa umetesoba biujetis proeqts gamgeobis SenobaSi<br />

ganTavsebul sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs. adgilobriv presaSi<br />

biujetis gamoqveynebis Taobaze gancxadebas 13 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

(xelvaCauri, ambrolauri, rusTavi, qe<strong>da</strong>, zugdidi, foTi, lanCxuTi,<br />

duSeTi, gori, samtredia, axalcixe, Telavi, quTaisi) gamgeobis/meriis<br />

warmomadgeneli akeTebs, maTgan erTi (ambrolauri) biujetis proeqtis<br />

mxolod garkveul aspeqtebs aqveynebs adgilobriv gazeTSi, veb–<br />

gverds/internets biujetis proeqtis gamoqveynebisaTvis mxolod 6<br />

gamgeoba/meria (zugdidi, lanCxuTi, ozurgeTi, samtredia, quTaisi,<br />

Tbilisi) iyenebs, Tumca Tbilisis fokus jgufi biujetis proeqtis<br />

ganxilvebamde sajaro gamoqveynebas ar a<strong>da</strong>sturebs. biujetis proeqts<br />

biuletenis meSveobiT avrcelebs ori gamgeoba (samtredia, lagodexi).<br />

biujetis proeqts ar aqveynebs sami gamgeoba (mcxeTa, kaspi, axalqalaqi),<br />

maTgan erTi (axalqalaqi) biujetis proeqtis calkeul aspeqtebs aSuqebs<br />

adgilobrivi televiziiT, xolo erTi (mcxeTa) mxolod <strong>da</strong>mtkicebul<br />

biujets aqveynebs.<br />

gamgeobaTa/meriaTa umetesoba awarmoebs sajaro informaciis reestrs,<br />

amasTan maT mier informaciis gacemisas kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebi ar<br />

108


irRveva – umetesoba informacias umokles vadebSi/<strong>da</strong>uyovneblivac ki<br />

gascems. informaciis gacemis vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT mxolod 6<br />

gamgeobasTan gamoikveTa problema: or maTganSi (qe<strong>da</strong>, axalcixe)<br />

samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebis informaciiT, aris informaciis<br />

gacemis vadebis <strong>da</strong>rRvevis SemTxvevebi, erTgan (duSeTi) aRiniSna, rom<br />

vadebi ar irRveva organizaciis mier informaciis moTxovnis SemTxvevaSi,<br />

erTgan (zugdidi) <strong>da</strong>gvianebis mizezad <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> informaciis moTxovnis<br />

Taobaze moqalaqeTa mier wardgenili gancxadebebis gaugebari Sinaarsi,<br />

xolo erTgan <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxelem (quTaisi) aRniSna, rom<br />

informaciis gacemis <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>rRvevis mizeziT informaciis<br />

gacemaze pasuxismgebeli piri samsaxuri<strong>da</strong>n <strong>da</strong>iTxoves, xolo Tbilisis<br />

fokus jgufma informaciis gacemis specifikis Sesaxeb gviTxra, rom Tu<br />

gancxadeba meris saxelzea, ufro swrafad SeiZleba moTxovnili<br />

informaciis miReba.<br />

gamgeobaTa/meriaTa umetesobaSi TavianTi saqmianobis Sesaxeb operatiuli<br />

informaciis momzadeba <strong>da</strong> gavrceleba ar xorcieldeba – moqalaqeTaTvis<br />

informaciis miwodeba sajaro Sexvedrebisas an adgilobriv presaSi<br />

gamoqveynebuli masalebis meSveobiT xdeba. angariSis saxiT informacia<br />

adgilobrivi gazeTis ianvris nomerSi gamoaqveyna erTma (ambrolauri)<br />

gamgeobam, yovelwliuri angariSis saxiT aqveynebs axalqalaqic. erTs<br />

(rusTavi) adgilobrivi arasamTavrobo organizacia sistematurad<br />

umzadebs biuletens meriisave biujetSi gaTvaliswinebuli saxsrebiT,<br />

internetis/veb-gverdis meSveobiT avrcelebs informacias 4 raionis<br />

gamgeoba/meria (foTi, kaspi, samtredia, quTaisi), xolo biuletenebiT<br />

avrcelebs erTi gamgeoba (lagodexi). nawili gamgeobebisa (duSeTi,<br />

axalcixe) aseT informacias sainformacio <strong>da</strong>faze aqveynebs. mxolod sami<br />

gamgeobis warmomadgenelma (gar<strong>da</strong>bani, qe<strong>da</strong>, zugdidi) ganacxa<strong>da</strong>, rom<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong><br />

gamoqveyneba uzrunvelyofili ar aris, Tumca misi miReba SesaZlebelia<br />

moTxovnis safuZvelze.<br />

mosaxleobis CarTuloba. sakrebuloTa umetesobaSi biurosa <strong>da</strong> komisiis<br />

sxdomebs mosaxleoba naklebad eswreba maT mimarT <strong>da</strong>bali interesisa <strong>da</strong><br />

pasiurobis gamo. gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi <strong>da</strong><br />

samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben, rom interesis<br />

arsebobisas moqalaqeTa sxdomebze <strong>da</strong>swreba garantirebulia. rogorc<br />

irkveva, sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis gancxadebiT moqalaqeTa<br />

mimarTva mxolod calkeul SemTxvevebSi, maTTvis saintereso sakiTxebis<br />

ganxilvisas xdeba, 8 <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi aRiniSna msgavsi<br />

SemTxvevebi (ambrolauri, gar<strong>da</strong>bani, mcxeTa, foTi, lanCxuTi, duSeTi,<br />

quTaisi, lagodexi), xolo sami sakrebulos warmomadgenelma (axalcixe,<br />

gori, axalqalaqi) gviTxra, rom sxdomebi ise<strong>da</strong>c Riaa <strong>da</strong> mimarTva sulac<br />

ar aris saWiro. zogierT <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi moxeleebic <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebic a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

sakrebuloebi mzad arian uzrunvelyon moqalaqeTa <strong>da</strong>swreba sxdomebze,<br />

Tumca mosaxleoba interess ar amJRavnebs.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenelTa umetesoba acxadebs, rom<br />

sakrebuloebis komisiebTan Seqmnil droebiT samuSao jgufebSi<br />

109


sazogadoebis warmomadgenlebi mowveulni arian, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom<br />

ori maTganis (gar<strong>da</strong>bani, zugdidi) reglamentSi es sakiTxi<br />

gaTvaliswinebuli arc aris. samoqalaqo seqtorisaTvis samuSao<br />

jgufebSi sazogadoebis warmomadgenelTa miwvevis faqtebis Sesaxeb<br />

zogjer cnobili ar aris. mxolod erTi sakrebuloSi (oni)<br />

warmomadgenelma ganacxa<strong>da</strong>, rom komisiebTan droebiTi samuSao jgufebi<br />

funqcionirebs, Tumca masSi moqalaqeebi mowveulni ar arian. or<br />

sakrebuloSi (qe<strong>da</strong>, lagodexi) komisiebTan samuSao jgufebi saerTod ar<br />

aris Seqmnili.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n, mxolod 4 maTganis (rusTavi,<br />

ozurgeTi, lanCxuTi, duSeTi) warmomadgeneli acxadebs, rom maT<br />

sakrebuloSi „Ria karis sxdomebi“ tardeba, Tumca gamokiTxuli<br />

mosaxleobis mier mxolod 2 maTganis (ozurgeTi, lanCxuTi – sa<strong>da</strong>c<br />

weliwadSi ramdenjerme tardeba „Ria karis sxdomebi“) gancxadeba<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>stur<strong>da</strong>. quTaisis sakrebuloSi arasamTavrobo organizacia gamovi<strong>da</strong><br />

konkretuli sakiTxis Sesaxeb aseTi sxdomis Catarebis iniciativiT,<br />

magram misi gaTvaliswineba ar mox<strong>da</strong>.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n mxolod oTxi maTganis<br />

(xelvaCauri, mcxeTa, axalqalaqi, Tbilisi) warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sakrebulos gamsvleli sxdomebi Catar<strong>da</strong>, amasTan mcxeTaSi,<br />

amomrCevelTa moTxovniT, orjerac ki, Tumca samoqalaqo seqtoris<br />

warmomadgenlebi mcxeTaSi <strong>da</strong> TbilisSi aseTi sxdomis Catarebis Taobaze<br />

informacias ar a<strong>da</strong>stureben. axalqalaqSi gamsvleli sxdomebis Catareba<br />

ki samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebma <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stures.<br />

gamokiTxuli <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi<strong>da</strong>n mxolod 4 maTganis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom riggareSe sxdomebi tardeba (xelvaCauri,<br />

qe<strong>da</strong>, duSeTi, lagodexi), Tumca ara moqalaqeTa moTxovnis, aramed<br />

sakrebulos iniciativis safuZvelze. 8 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

sakrebulos (mcxeTa, rusTavi, qe<strong>da</strong>, foTi, kaspi, samtredia, axalcixe,<br />

lagodexi) warmomadgeneli acxadebs, rom moewyo sakiTxis sajaro<br />

ganxilvebi, or maTgans (mcxeTa, rusTavi) ar a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis<br />

monawileebi, erTgan (qe<strong>da</strong>) sxdoma moewyo sakrebulos iniciativiT,<br />

erTgan (kaspi) mosaxleobis zepiri moTxovnis, xolo erTgan (axalcixe)<br />

arasamTavrobo organizaciebis oficialuri moTxovnis safuZvelze. or<br />

sakrebuloSi moewyo (lagodexi, foTi) sajaro ganxilva biujetis<br />

proeqtis Taobaze.<br />

arc erT gamokiTxul sakrebuloSi mosaxleobis mier samarTlebrivi<br />

aqtis proeqtis peticiis wesiT wardgena ar ganxorcielebula. rogorc<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleebi acxadeben, xSirad ki amas samoqalaqo<br />

seqtoris warmomadgenlebic a<strong>da</strong>stureben, sakrebulo mza<strong>da</strong>a<br />

uzrunvelyos moqalaqeTa CarTuloba – Ria karis, gamsvleli <strong>da</strong><br />

riggareSe sxdomebis, sajaro ganxilvisa Tu peticiis moTxovnis<br />

<strong>da</strong>kmayofilebis gziT, Tumca mosaxleoba ar aqtiurobs.<br />

mosaxleobasTan sakrebulos wevrebis Sexvedrebis sakiTxebi umetes<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi analogiurad aris ga<strong>da</strong>wyvetili – miuxe<strong>da</strong>vad<br />

110


imisa, <strong>da</strong>wesebulia Tu ara oficialurad moqalaqeTa miRebis dro,<br />

TiTqmis yvela maTganis warmomadgenelma aRniSna, rom moqalaqeebs<br />

Tanamdebobis pirebi yovelgvari SezRudvebis gareSe iReben. 12<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls (xelvaCauri, mcxeTa, rusTavi, oni, zugdidi,<br />

kaspi, ozurgeTi, duSeTi, gori, quTaisi, Telavi, Tbilisi) aseTi dro<br />

oficialura<strong>da</strong>c aqvs <strong>da</strong>dgenili. ramdenime sakrebuloSi (ambrolauri,<br />

gar<strong>da</strong>bani, lagodexi) sakrebulos wevrebis sakontaqto telefonebi<br />

yvelasaTvis xelmisawvdomia.<br />

12 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis gamgeobis/meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi ewyoba rogorc<br />

gamgeobis/meriis sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi, aseve soflebSi gasvlisas<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis saSualebiT <strong>da</strong> masSi CarTulia<br />

arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebi, mosaxleobis<br />

<strong>CarTulobis</strong> xarisxi maRali ar aris – sazogadoeba naklebad aqtiuria.<br />

lagodexis gamgeoba yovelTvis atarebs biujetis sajaro ganxilvebs mis<br />

miRebamde, amis Sesaxeb atyobinebs arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong><br />

mediis warmomadgenlebs, radios meSveobiT avrcelebs informacias<br />

sajaro ganxilvebis TariRis Sesaxeb.<br />

8 <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (ambrolauri, gar<strong>da</strong>bani, mcxeTa, kaspi, duSeTi,<br />

gori, quTaisi, axalqalaqi) biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi ar<br />

ewyoba, Tumca moxeleebi aRniSnaven, rom ganxilvebi mimdinareobs<br />

Sesabamis samsaxurebSi/komisiebSi <strong>da</strong> moqalaqeTaTvis <strong>da</strong>interesebis<br />

SemTxvevaSi maTze <strong>da</strong>swreba problemas ar warmoadgens. quTaisis meriis<br />

warmomadgeneli sajaro ganxilvebs mosaxerxebel formad ar miiCnevs,<br />

upiratesobas aniWebs winaswar Sexvedrebs, raTa mosaxleobis<br />

problemebis gaTvaliswinebiT moxdes biujetis formireba. ambrolauris<br />

municipalitetSi, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom sajaro ganxilvebi ar ewyoba,<br />

komisiaTa <strong>da</strong>skvnebi agebulia swored moqalaqeTa wina<strong>da</strong>debebze.<br />

biujetis proeqtis Taobaze wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi sazogadoebisagan 13<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis (xelvaCauri, mcxeTa, rusTavi, qe<strong>da</strong>, zugdidi,<br />

ozurgeTi, lanCxuTi, samtredia, quTaisi, axalcixe, axalqalaqi,<br />

lagodexi, Tbilisi) gamgeobas/merias aqvs miRebuli, maTgan erTs<br />

(rusTavi) mxolod erTxel, aqvs miRebuli amgvari SeniSvnebi socialur<br />

sakiTxebze. zemoxsenebulTagan 4 gamgeobaSi/meriaSi (zugdidi, samtredia,<br />

quTaisi, lagodexi) mxolod arasamTavrobo organizaciebma waradgines<br />

SeniSvnebi. rogorc am raionebis adgilobrivi moxeleebi aRniSnaven,<br />

yovelTvis xdeba SeniSvnebis gaTvaliswineba. quTaisis meriis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom biujetis proeqtze arasamTavrobo<br />

organizaciebis mier wardgenili SeniSvnebi miuRiaT. Tumca isic un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom ganxilvis procesSi maTi CarTuloba, wina wlebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT, sakmaod <strong>da</strong>balia.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis komunikacia mosaxleobasTan. sakrebuloTa<br />

umetesobis warmomadgenlebi mosaxleobasTan Sexvedrebs periodulad<br />

atareben – gadian soflebSi <strong>da</strong> esaubrebian mosaxleobas. swored aseT<br />

Sexvedrebze awvdian isini mosaxleobas informacias ganxorcielebuli<br />

saqmianobis Sesaxeb. <strong>TviTmmarTvel</strong>obaTa garkveuli nawilis<br />

111


warmomadgenlebi acxadeben, rom mosaxleobasTan regularuli<br />

Sexvedrebis dros, maT problemebze saubrisas, bunebrivad xdeba<br />

ganxorcielebuli saqmianobis Sesaxeb angariSis Cabareba. mxolod 8<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (gar<strong>da</strong>bani, oni, qe<strong>da</strong>, foTi, kaspi, lanCxuTi,<br />

axalqalaqi, ambrolauri) <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> mosaxleobisTvis angariSis<br />

oficialuri saxiT periodulad wardgena. mniSvnelovania aRiniSnos, rom<br />

samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebma yvela maTganSi sakrebulos mier<br />

mosaxleobisadmi angariSis Cabareba ar <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stures.<br />

sakrebulosTan urTierTobisas samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebi<br />

sakrebulos aparats iSviaTad mimarTaven – umetesoba pirad kontaqtebs<br />

iyenebs Sexvedrebis organizebisa Tu masalebis momzadebisaTvis. mxolod<br />

rusTavsa <strong>da</strong> foTSi gamoikveTa aparatis mier Sexvedrebis organizebaSi<br />

sazogadoebis maqsimaluri <strong>da</strong>xmareba <strong>da</strong> mxar<strong>da</strong>Wera, xolo <strong>da</strong>narCen<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> sakrebuloebis aparatebs zogjer mimarTaven,<br />

zogjer _ ara.<br />

TiTqmis yvela Seswavlil <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi gamgebelsa/mersa <strong>da</strong><br />

gamgeobis/meriis Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan Sexvedris dReebi<br />

oficialurad aqvT <strong>da</strong>dgenili, Tumca maTi umetesoba moqalaqeebs mainc<br />

nebismier dros, SeuzRu<strong>da</strong>vad xvdeba. 8 gamgeobaSi/meriaSi gamgebeli/meri<br />

mxolod <strong>da</strong>dgenil dReebSi iRebs moqalaqeebs (zugdidi, foTi, kaspi,<br />

gori, samtredia, quTaisi, axalqalaqi, lagodexi), aseT SemTxvevebSi<br />

masTan SexvedrisaTvis moqalaqeebi aparats mimarTaven, samsaxurebis<br />

ufrosebi moqalaqeebs SezRudvebisa <strong>da</strong> grafikis gareSe xvdebian.<br />

mxolod TbilisSi gamoikveTa gansxvavebulad mosaxleobasTan meriis<br />

Tanamdebobis pirTa Sexvedris sakiTxi. Tbilisis meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, mersa <strong>da</strong> meriis sxva Tanamdebobis pirebTan moqalaqeTa<br />

Sexvedris organizebas, <strong>da</strong>interesebuli piris gancxadebis safuZvelze <strong>da</strong><br />

sakiTxis mizanSewonilobi<strong>da</strong>n gamomdinare, uzrunvelyofs qalaq<br />

Tbilisis meriis administraciis saorganizacio samsaxuri, xolo rig<br />

SemTxvevebSi moqalaqeTa problemebis gacnoba xdeba adgilze, maTsave<br />

sacxovrebel ubanSi.<br />

gar<strong>da</strong> moqalaqeTa miRebisa, gamgebeli/meri <strong>da</strong> gamgeobis/meriis<br />

Tanamdebobis pirebi teritoriul <strong>erTeulebSi</strong> mosaxleobasTan gasvliT<br />

Sexvedrebsac atareben. regularulad xvdebian mosaxleobas<br />

gamgeobis/meriis rwmunebulebic – TiTqmis yoveldRiurad, Tumca am<br />

Sexvedrebs formaluri xasiaTi ara aqvs, rwmunebulebi amave soflebis<br />

macxovreblebi arian <strong>da</strong> garkveuli formatiT Sexvedrebs ar<br />

axorcieleben TanamoqalaqeebTan. ramdenime <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (oni,<br />

foTi, gori) rwunebulebi <strong>da</strong>dgenili periodulobiT – yovelkvireulad<br />

gamgebels/mers warudgenen informacias macxovrebelTa problemebis<br />

Sesaxeb. mxolod oTx <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (ozurgeTi, zugdidi,<br />

lagodexi, axalqalaqi) <strong>da</strong>asaxeles gamgeobis warmomadgenlebma<br />

rwmunebulTa mier mosaxleobasTan regularuli SexvedrisTvis<br />

gansazRvruli dro – ozurgeTSi yovel orSabaTs, zugdidSi TveSi<br />

erTxel mainc, axalqalaqsa <strong>da</strong> lagodexSi yovelTviurad. duSeTSi<br />

rwmunebulis mosaxleobasTan Sexvedra saWiroebis mixedviT<br />

xorcieldeba, samtrediis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT ki,<br />

112


wmunebuli mosaxleobas xvdeba, Tumca misi SezRuduli<br />

uflebamosilebi<strong>da</strong>n gamomdinare, problemis arsebobisas moqalaqe mainc<br />

gamgeobas akiTxavs.<br />

gamgeblebi/merebi mosaxleobas <strong>da</strong>dgenili formiTa <strong>da</strong> periodulobiT<br />

angariSs ar warudgenen. umetes <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi maT mier<br />

mosaxleobisTvis informaciis miwodeba gasvliTi Sexvedrebisas,<br />

araoficialur formatSi xorcieldeba sxva<strong>da</strong>sxva periodulobiT –<br />

weliwadSi erTxel (xelvaCauri), kviraSi erTxel (ambrolauri, qe<strong>da</strong>),<br />

kviraSi orjer (duSeTi). ramdenime <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi (mcxeTa,<br />

rusTavi, oni, qe<strong>da</strong>) gamgeblebs/mers angariSi ar warudgeniaT im mizeziT,<br />

rom am Tanamdebobaze erTi welic ar aris rac muSaoben, Tumca isini<br />

xvdebian mosaxleobas <strong>da</strong> esaubrebian ganxorcielebul saqmianobaze.<br />

sakrebulosaTvis wardgenil angariSs adgilobriv gazeTebSi aqveyneben<br />

zugdidis <strong>da</strong> lanCxuTis gamgeobebi. televiziis saSualebiT mosaxleobas<br />

informacias awvdis <strong>da</strong> maT zarebs pir<strong>da</strong>pir eTerSi pasuxobs foTisa <strong>da</strong><br />

quTaisis meri. weliwadSi erTxel angariSs abarebs <strong>da</strong> saangariSo<br />

broSuras amzadebs kaspis gamgebeli, weliwadSi orjer saangariSo<br />

sxdomas marTavs lagodexis gamgebeli, xolo axalqalaqis gamgeobis<br />

warmomadgenlis informaciiT, maTTan TveSi orjer imarTeba saangariSo<br />

sxdoma, rasac ar a<strong>da</strong>stureben samoqalaqo seqtoris warmomadgenlebi –<br />

es ar aris saangariSo formati, maTi gancxadebiT, angariSis Cabareba ar<br />

xdeba imis gamo, rom mosaxleoba amas ar iTxovs.<br />

identificirebuli problemebi. sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobisa<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> xelis<br />

SemSlel problemebad samoqalaqo seqtoris warmomadgenelTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirTa mier mosaxleobis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>admi arasaTanado yuradRebis miqceva;<br />

sakrebulosa <strong>da</strong> mosaxleobis pasiuroba ;<br />

mosaxleobis mier sakuTari uflebebis Sesaxeb informaciis arqona<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>bali samoqalaqo cnobiereba;<br />

mosaxleobisaTvis informaciis (sxdomebis, saqmianobis Sesaxeb)<br />

arasakmarisad miwodeba <strong>da</strong> informaciis gavrcelebis saSualebebis<br />

nakleboba, gansakuTrebiT soflebSi;<br />

sakrebulos arasakmarisi <strong>da</strong>intereseba mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong><br />

uzrunvelsayofad;<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi sazogadoebis arasakmarisi<br />

monawileoba;<br />

moqalaqeTa negatiuri ganwyoba sakrebulos mimarT; sakrebulos<br />

saqmianobisadmi undobloba <strong>da</strong> arainfromirebuloba;<br />

sakrebulosaTvis kanonmdeblobiT miniWebuli arasakmarisad myari<br />

funqciebi – sakrebulos warmomadgenlebi problemebs mxolod ki<br />

ar un<strong>da</strong> ecnobodnen, aramed maTi ga<strong>da</strong>wyvetac un<strong>da</strong> SeeZloT;<br />

arasakmarisi raodenobiT Catarebuli Sexvedrebi <strong>da</strong> diskusiebi;<br />

sakrebulos wevrTa umetesobis pasiuroba <strong>da</strong> procesSi<br />

CaurTveloba – maTi umravlesoba ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

procesSi saerTod ar monawileobs <strong>da</strong> rasac etyvian imas aZleven<br />

xmas, ise rom SeiZleba warmodgenac ar hqondeT, ras uyares kenWi;<br />

113


sakrebulosa <strong>da</strong> sazogadoebis TanamSromlobis meqanizmis<br />

SeumuSavebloba, rac iwvevs sazogadoebis nakleb CarTulobas <strong>da</strong><br />

Sesabamisad, sakrebulos muSaobis nakleb gamWvirvalobas;<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis naCqarevi miReba;<br />

sakrebuloTa arasaTanado sakadro politika;<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis mowyobis arsebuli sistemis araefeqturoba<br />

(<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis gamsxvilebam geografiulad <strong>da</strong>aSora<br />

mosaxleoba municipalitetis centrs, mosaxleobis did nawils<br />

ubralod ara aqvs saSualeba Camovides raionul centramde. ase<br />

rom, sistema ar iZleva imis saSualebas, rom mosaxleoba CarTuli<br />

iyos <strong>TviTmmarTvel</strong>obis procesebSi);<br />

aramemkvidreobiToba (xSiria struqturuli <strong>da</strong> kadrebis cvlileba,<br />

axlebi Tavs ar Tvlian winamorbedebis memkvidreebad <strong>da</strong> maT mier<br />

aRebul valdebulebebs ar asruleben);<br />

komunikaciis problema (srulad ar aris gamoyenebuli<br />

administraciuli kodeqsi);<br />

sakrebuloTa erTpartiuloba.<br />

gamgeobis/meriis saqmianobis gamWvirvalobisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> xelis SemSlel problemebad<br />

samoqalaqo seqtoris warmomadgenelTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>:<br />

gamgeobis/meriis warmomadgenelTa arasakmarisi angariSvaldebuleba<br />

mosaxleobis winaSe;<br />

TanamSromlobis formebis ararseboba, cudi komunikacia<br />

mosaxleobasa <strong>da</strong> gamgeobas/merias Soris;<br />

mosaxleobisTvis informaciis arasakmarisad miwodeba, sajaroobis<br />

<strong>da</strong>bali xarisxi;<br />

mosaxleobisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciaTa pasiuroba,<br />

mosaxleobis undobloba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mimarT;<br />

gamgeobisa <strong>da</strong>, saerTod, <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis finansuri<br />

<strong>da</strong>moukideblobis <strong>da</strong>bali xarisxi (arsebuli finansebis pirobebSic<br />

ki ara aqvT prioritetebis <strong>da</strong>moukideblad gansazRvris ufleba –<br />

un<strong>da</strong> gaiTvaliswinon saxelmwifo politika <strong>da</strong> ze<strong>da</strong> donis<br />

interesi); <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi realurad ar xdeba<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miReba; gamgeobis centralur xelisuflebaze<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba;<br />

mosaxleobis azris gauTvaliswinebloba adgilobrivi<br />

xelisuflebis mier (gamgeoba miiCnevs, rom mosaxleobaze ukeT icis<br />

maTi saWiroebebi <strong>da</strong> naklebad uwevs angariSs maT azrs);<br />

informaciis Tavisuflebisa <strong>da</strong> gamWvirvalobis arasakmarisi<br />

xarisxi;<br />

araefeqturi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sistema (<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis gamsxvilebam geografiulad <strong>da</strong>aSora mosaxleoba<br />

municipalitetis centrs, mosaxleobis did nawils ubralod ara<br />

aqvs saSualeba Camovides raionul centramde, ase rom, sistema ar<br />

iZleva imis saSualebas, rom mosaxleoba CarTuli iyos<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis procesebSi);<br />

gamgeobis warmomadgenelTa naklebi kontaqti xalxTan (es SeiZleba<br />

gamowveuli iyos SiSiT, rom rasac xalxi maTgan moiTxovs, ver<br />

gaakeTeben);<br />

114


<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mier sazogadoebisa <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo seqtoris resursebis arasaTanado Sefaseba;<br />

struqturuli cvlilebebis konkretul a<strong>da</strong>mianebze morgeba;<br />

xelovnurad gazrdili Statebi; arasaTanado sakadro politika,<br />

moxeleTa kvalifikaciis nakleboba; TanamSromlebis samuSao<br />

aRwerilobebis, angariSgebis formebis ararseboba, rac amcirebs<br />

maT angariSvaldebulebas; sazogadoebasTan urTierTobis<br />

samsaxurSi araprofesionali kadrebis yola <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebisaTvis gamgeobis mier maTTvis arasasurveli<br />

informaciis <strong>da</strong>malvis faqtebi;<br />

Statebisa <strong>da</strong> administraciuli xarjebis mudmivi <strong>da</strong> uproporcio<br />

zr<strong>da</strong>;<br />

biujetis moklevadiani <strong>da</strong> araswori <strong>da</strong>gegmva; biujetis<br />

mosaxleobisTvis gaugebari formiT Sedgena;<br />

mosaxleobisaTvis xelmisawvdomi <strong>da</strong> gasagebi procedurebis<br />

ararseboba.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programa. yvela <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi, romelic<br />

gaTvaliswinebuli iyo saqarTvelos mTavrobis 2009 wlis 20 ianvris #35<br />

<strong>da</strong>dgenilebiT soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi, Sedga<br />

Sexvedrebi mosaxleobasTan – yvela sofelSi gamgeobis rwmunebuli<br />

uzrunvelyof<strong>da</strong> Sexvedrebs moqalaqeebTan prioritetebis gansazRvris<br />

mizniT, zogierT maTganSi (gori, axalcixe) mox<strong>da</strong> am Sexvedrebis oqmebis<br />

warmoeba <strong>da</strong> amgvari formiT iqna wardgenili gamgeobaSi mosaxleobis<br />

mier SerCeuli prioritetebi.<br />

3.3. calkeuli regionebis angariSebi<br />

3.3.1. Tbilisi<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. Tbilisis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomis Catarebis Sesaxeb informacia sxdomis adgilis,<br />

droisa <strong>da</strong> dRis wesrigis miTiTebiT, sakrebulos reglamentis<br />

Sesabamisad, cxaddeba masobrivi informaciis saSualebebiT – presiT,<br />

saagentoebiT <strong>da</strong> televiziiT. sajaro gacnobisaTvis informacia sxdomis<br />

Sesaxeb Tavsdeba sakrebulos Senobis sainformacio <strong>da</strong>faze.<br />

TbilisSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenelTa gancxadebiT, maTTvis informacia sakrebulos<br />

sxdomebis Catarebis Sesaxeb iSviaTad aris winaswar cnobili <strong>da</strong> isic<br />

mxolod im proeqtebis wyalobiT, romlebsac organizaciebi<br />

axorcieleben. maTi TqmiT, Cveulebrivi moqalaqisaTvis TiTqmis<br />

SeuZlebelia SemTxveviT miiRos informacia konkretuli sxdomis<br />

Catarebis Sesaxeb.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawilis gancxadebiT, sakrebulos veb–gverdze<br />

yovelTvis ar aris ganTavsebuli informacia momavali sxdomis Sesaxeb,<br />

Tavad sakrebulo ki, iSviaTi gamonaklisebis gar<strong>da</strong>, ar avrcelebs<br />

115


informacias. misi azriT, moqmedi kanonmdeblobiT mkafiod ar aris<br />

gansazRvruli, ra iTvleba gamoqveynebad. saerTaSoriso praqtikiT,<br />

gamoqveynebad iTvleba masobrivi informaciis im saSualebaSi<br />

gamoqveyneba, romelsac ecnoba am teritoriis mosaxleobis 2–5%. Tu<br />

kanonmdebloba aseT sakiTxs gaiTvaliswineb<strong>da</strong>, maSin sakrebulosaTvisac<br />

savaldebulo iqnebo<strong>da</strong> informaciis saTanado wesiT gamoqveyneba. igi<br />

problemad miiCnevs im garemoebasac, rom dResdReobiT sakrebulo <strong>da</strong><br />

meria ukve sxva<strong>da</strong>sxva SenobaSia ganTavsebuli, xSirad mosaxleoba<br />

SecdomiT sakrebulos nacvlad merias akiTxavs, misi varaudiT, 100<br />

gamokiTxuli<strong>da</strong>n 2–3 a<strong>da</strong>mians ecodineba meria teritoriulad sad<br />

mdebareobs. misi azriT, sakrebulo <strong>da</strong> meria erTi erTeulia, amitom erT<br />

SenobaSi un<strong>da</strong> iyvnen, erTi administracia hyavdeT.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawilis TqmiT, igi winaswar ar aris<br />

informirebuli sakrebulos sxdomebis Catarebis TariRis Sesaxeb,<br />

gazeTSi SeiZleba mxolod ukve Catarebuli sxdomebis Sesaxeb naxos<br />

informacia. igi <strong>da</strong>rwmunebulia, rom nebismieri sxva moqalaqec<br />

analogiur situaciaSia, aranairi forma ar arsebobs imisaTvis, rom<br />

mosaxleoba winaswar iyos informirebuli. mas miaCnia, rom saWiroa<br />

sakrebulom reglamentiT gansazRvros sxdomaTa is savaldebulo ricxvi,<br />

romelTa Sesaxeb informacias aucileblad gamoaqveynebs.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawile miiCnevs, rom informacia sxdomebis<br />

Sesaxeb moqalaqisaTvis maSin aris xelmisawvdomi, rodesac Tavad aris<br />

<strong>da</strong>interesebuli, iyenebs pirad kontaqtebs <strong>da</strong> amgvarad igebs sxdomebis<br />

Catarebis TariRis Sesaxeb. igi a<strong>da</strong>sturebs, rom am SemTxvevaSi aravin<br />

malavs informacias. gar<strong>da</strong> amisa, roca organizacia raime sakiTxze<br />

TanamSromlobs sakrebulosTan <strong>da</strong> xSirad uwevs maTTan Sexeba, SesaZloa<br />

uTxran, rom ama TuU im sakiTxze sxdoma tardeba. sxvagvarad sxdomebis<br />

Catarebis Sesaxeb informacias winaswar TiTqmis versad movipovebT. rac<br />

Seexeba sainformacio <strong>da</strong>faze informaciis ganTavsebas, <strong>da</strong>fa ki aris,<br />

magram masTan misvla fizikurad yovelTvis ver xerxdeba, Tanac aseT<br />

SemTxvevaSi saSvia aucilebeli. gar<strong>da</strong> amisa rTulia gaarkvio <strong>da</strong><br />

amtkico, namdvilad iyo Tu ara gamoqveynebuli informacia. misi azriT,<br />

mediaze rom ar iyos <strong>da</strong>mokidebuli, albaT arc Catarebuli sxdomebis<br />

Sesaxeb eqnebo<strong>da</strong> mosaxleobas informacia.<br />

fokus jgufis kidev erT monawiles ara aqvs informacia sxdomebis<br />

Sesaxeb, igi acxadebs, rom misTvis ucnobia saerTod tardeba Tu ara<br />

sakrebulos sxdomebi. fokus jgufis sxva monawile sxdomaze <strong>da</strong>swrebis<br />

saWiroebis SemTxvevaSi pirad kontaqtebs iyenebs. sakrebulos evaleba<br />

gamoaqveynos informacia, mosaxleoba winaswar iyos informirebuli,<br />

sakrebulos SenobaSi informaciis gamokvra eTvlebaT gamoqveynebad,<br />

magram amis ga<strong>da</strong>samowmeblad yovelTvis aravin miva sakrebulos SenobaSi.<br />

yovelive amis gamo, igi saWirod miiCnevs sakanonmdeblo doneze<br />

cvlilebas, raTa valdebulebi gaxdnen sajarod gamoaqveynon es<br />

informacia internetiT, an ufro xelmisawvdomi formiT <strong>da</strong> sxv. misi<br />

azriT, aris kanonis problemac <strong>da</strong> moqalaqeTa arasakmarisi aqtiurobac.<br />

116


mediis warmomadgenlis gancxadebiT, romelic axali ambebis re<strong>da</strong>qtoria,<br />

misTvis dRemde ar iyo cnobili im sxdomis Sesaxeb, romelze<strong>da</strong>c<br />

sakrebulom qalaqis ganviTarebis generaluri gegma ganixila <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>amtkica. igi ambobs, rom aseTi mniSvnelovani dokumentis ganxilvis<br />

Sesaxeb informacia mediisaTvis mainc un<strong>da</strong> iyos winaswar xelmisawvdomi.<br />

sakrebulos warmomadgenlebis mier mowodebuli informaciiT,<br />

sakrebulos komisiis sxdomebi sajaroa <strong>da</strong> maT Sesaxeb informacia<br />

sajaro gacnobisaTvis Tavsdeba sakrebulos Senobis sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. sakrebulos sxdomebis oqmebis xelmisawvdomobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgenlebis informaciiT, moqalaqeebs<br />

ufleba aqvT mimarTon sakrebulos gancxadebiT sxdomis oqmebis<br />

gamoTxovis Taobaze. mocodebuli informaciis Tanaxmad, aseT<br />

SemTxvevebSi sakiTxi yovelTvis <strong>da</strong>debiTad wydebo<strong>da</strong>, hqoniaT mimarTva<br />

ara marto sxdomis oqmebis, aramed oqmebi<strong>da</strong>n amonaweris moTxovniT, rac<br />

aseve <strong>da</strong>ukmayofilebiaT. sakrebulos sxdomis oqmebis<br />

xelmisawvdomobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis mxolod ori monawile<br />

saubrobs, romlebsac informacia moTxovnis Semdeg miuRiaT. erTs<br />

marTalia ar mouTxovia, Tumca icis, rom SesaZlebelia misi gamoTxova.<br />

<strong>da</strong>narCenebs ki amgvari ram ar <strong>da</strong>sWirvebiaT.<br />

sakrebulos aparatis mier sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis<br />

gavrcelebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos mier mowodebuli informaciiT,<br />

aseTi informacia sistematurad qveyndeba masobrivi informaciis<br />

saSualebebiT, presiT, radioTi <strong>da</strong> televiziiT, informacia sakrebulos<br />

veb-gverdzec Tavsdeba. fokus jgufis monawileebi amboben, rom aseT<br />

qmedebas adgili aqvs winasaarCevno periodSi. Jurnalic ki gamodio<strong>da</strong>,<br />

romelic Tbilisis sakrebulos konkretul saqmianobebs Seexebo<strong>da</strong>. dRes<br />

informaciis mowodeba ar xdeba, Tu ar CavTvliT gamoTxovil<br />

informacias. maTi azriT, kargi iqnebo<strong>da</strong> arsebobdes perioduli<br />

gamocema, romelic sakrebulos saqmianobas regularulad gaaSuqebs, an<br />

Tun<strong>da</strong>c bukleti, veb-gverdic mudmivad ganaxlebadi un<strong>da</strong> iyos.<br />

sakrebulos informaciiT, moqalaqeebi sakrebulos mimarTaven sajaro<br />

informaciis moTxovniT, maT nebismieri informaciis gamoTxova SeuZliaT<br />

personaluri monacemebis gar<strong>da</strong>. 2008 wels 134 gancxadeba iqna<br />

sakrebuloSi Setanili, xolo mimdinare wels – 93, awarmoeben sajaro<br />

informaciis reestrsac. sajaro informaciis kanoniT <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

gamoTxovis SemTxvevaSi vadebis <strong>da</strong>cvasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis<br />

sami monawile acxadebs, rom gamouTxoviaT informacia <strong>da</strong> kanoniT<br />

<strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>rRvevis SemTxvevebic yofila. erTma monawilem<br />

aRniSna, rom sasamarTlo procesiTac ki ver gax<strong>da</strong> SesaZlebeli im<br />

informaciis miReba, rasac <strong>da</strong>dgenili wesiT sTxovdnen sakrebulos. sxva<br />

monawilis TqmiT, gaaCnia ra informacias iTxov, SeiZleba gancxadeba<br />

ubralod „<strong>da</strong>ikargos“. fokus jgufis oTx monawiles informacia kanoniT<br />

<strong>da</strong>dgenili wesiT ar gamouTxovia.<br />

sxdomebis translirebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

informaciiT, sxdomebi sistematurad Suqdeba televiziiT, radioTi <strong>da</strong><br />

117


internetiT, yvela sxdomas eswrebian Jurnalistebi <strong>da</strong> aSuqeben. sxdomaTa<br />

translireba ki xdeba saWiroebisamebr.<br />

CarTuloba. sakrebulos iyformaciiT, moqalaqeebs araerTxel<br />

miumarTavT sakrebulosaTvis sxdomaze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT <strong>da</strong> maTi<br />

moTxovna yovelTvis <strong>da</strong>kmayofilebula.<br />

sakrebulos Ria sxdomebze masobrivi informaciis saSualebaTa<br />

warmomadgenlebis <strong>da</strong>swrebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis<br />

monawileebi saubroben, rom adre eswrebodnen sxdomebs, dResdReobiT ki<br />

mediam maTi gaSuqebis interesi <strong>da</strong>karga, radgan, erTi monawilis azriT,<br />

sakrebulom <strong>da</strong>karga Tavisi funqcia _ adre mwvaved ixilebo<strong>da</strong> esa Tu is<br />

sakiTxi, sakrebulo merias zogjer rigi qmedebebis ganxorcielebis<br />

saSualebas ar aZlev<strong>da</strong>, axla ki meria iqiT aZlevs miTiTebebs<br />

sakrebulos.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawile acxadebs, rom mediis yuradReba ufro<br />

im sakiTxebiskenaa mimarTuli, romlebic politizirebulia <strong>da</strong>, amdenad,<br />

sainteresoa. es ician Jurnalistebmac, am sakiTxebze wera ufro advilic<br />

aris, radgan erTi formati aqvs. mimdinare sakiTxebze wera ki gacilebiT<br />

rTulia. misi azriT, qarTul Jurnalistikas aklia adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sakiTxebis gaSuqebis normaluri formati.<br />

satelevizio formatisTvis politizirebuli sakiTxebi ufro<br />

sainteresoa. <strong>da</strong> saerTod, bevri ramea Sesacvleli samoqalaqo<br />

sazogadoebaSic <strong>da</strong> mediaSic.<br />

fokus jgufis erTi monawilis gancxadebiT, erTpartiuli sakrebulos<br />

sxdomebis gaSuqeba JurnalistebisTvis saintereso ar aris, misi<br />

mosazrebiT, Jurnalistebis mizani iseTi sakiTxis gaSuqebaa, romelze<strong>da</strong>c<br />

sazogadoebis mxri<strong>da</strong>n aris moTxovna. dRes sazogadoeba metad<br />

politizirebulia. iseTi sakiTxebis ganxilva, rac naklebad<br />

konkurentunarians gaxdis Jurnalistis siuJets, mis interesebSi ar<br />

Sedis, amitom iZulebulia sxvagvar, ufro skan<strong>da</strong>lur informaciaze<br />

gaakeTos arCevani. dRes, rodesac sakrebulo erTpartiulia <strong>da</strong> sakiTxebi<br />

yovelgvari kamaTis gareSe ganixileba, sakrebulos sxdoma sanotaro<br />

biuros hgavs. amitom, bunebrivia, aseT sxdomebs Jurnalistebi ar<br />

<strong>da</strong>eswrebian.<br />

mediis warmomadgenlis gancxadebiT, wina sakrebulos dros<br />

mimdinareob<strong>da</strong> kamaTi, warmodgenili iyo ramdenime partia, sxdoma<br />

saintereso iyo, dRes ki ase ar aris. sxdomebs ufro metad sainformacio<br />

saagentoebis Jurnalistebi eswrebian. <strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi xdeba<br />

misi gaSuqeba rogorc presaSi, aseve televiziiT. ra Tqma un<strong>da</strong>,<br />

Jurnalists problemas aravin uqmnis, mas akreditaciac ki ar sWirdeba,<br />

mxolod saSviT SeuZlia sxdomas <strong>da</strong>eswros.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, <strong>da</strong>rbazSi mediis<br />

warmomadgenlebisaTvis specialurad gamoyofili adgilebi ar aris.<br />

118


sakrebulos sxdomaze sazogadoebis warmomadgenlebis monawileobis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis erT-erTi monawile acxadebs, rom<br />

arian organizaciebi, romlebic sxdomebs eswrebian, Tavad misi<br />

organizaciac 2005–2006 wlebSi socialur sakiTxebze muSaob<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

aqtiurad eswrebo<strong>da</strong> sxdomebs. misi gancxadebiT, roca organizaciebi<br />

Tavad iCenen interess, SeuZliaT <strong>da</strong>eswron sxdomebs, sakrebulos mier ki<br />

maTi miwveva ar xdeba.<br />

fokus jgufis sxva monawilis gancxadebiT, sakuTari iniciativiT<br />

bevrjer <strong>da</strong>swrebia sxdomas, sakrebulosac miuwvevia im sakiTxebis<br />

ganxilvisas, romlebze<strong>da</strong>c misi organizacia muSaob<strong>da</strong>, aseve didi<br />

rezonansis mqone sakiTxebis ganxilvisas. sakrebulos interesSic<br />

Sedio<strong>da</strong>, ecnobebinaT organizaciebisTvis am sakiTxebis ganxilvis<br />

Sesaxeb, raTa maT Semdeg protesti ar gamoeTqvaT imis gamo, rom sakiTxis<br />

ganxilva am Temaze aqtiurad momuSave organizaciebis miwvevis gareSe<br />

mox<strong>da</strong>.<br />

sakrebulos komisiebSi sazogadoebis warmomadgenelTa miwvevis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgenelis informaciiT,<br />

sakrebulos komisiebSi Semosuli sakiTxebis sirTuli<strong>da</strong>n <strong>da</strong><br />

aqtualobi<strong>da</strong>n gamomdinare, komisiis wevrebis, komisiis TanamSromlebis<br />

<strong>da</strong> sazogadoebis warmomadgenelTagan (sakiTxisadmi maTi interesisa <strong>da</strong><br />

survilisamebr) komisiis Tavmjdomaris <strong>da</strong>valebiT SeiZleba Seiqmnas<br />

samuSao jgufi, romelic Seiswavlis mocemul sakiTxs. am jgufSi<br />

sazogadoebis warmomadgenlebi SeiZleba iyvnen rogorc fizikuri pirebi,<br />

aseve arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi. fokus jgufis<br />

erTi monawilis informaciiT, sakrebulosTan Seqmnilia sazogadoebrivi<br />

sabWo <strong>da</strong> isini garkveul sakiTxebze msjeloben, Tavad mas ki ar miuRia<br />

amaSi monawileoba. mediis warmomadgeneli acxadebs, rom roca is<br />

eswrebo<strong>da</strong> sxdomebs, iq naklebad xe<strong>da</strong>v<strong>da</strong> sazogadoebis warmomadgenlebs.<br />

mosaxleobis garkveuli raodenobis mier sakrebulos gamsvleli an<br />

riggareSe sxdomis mowvevis inicirebis <strong>da</strong> peticiis wesiT samarTlebrivi<br />

aqtis Setanis SemTxvevebi fokus jgufis monawileTaTvis cnobili ar<br />

aris. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiTac, amomrCevlebs aseTi<br />

moTxovna ar <strong>da</strong>uyenebiaT. moTxovnis SemTxvevaSi, sxdomebis sajaroobi<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> sakiTxis aqtualobi<strong>da</strong>n gamomdinare, maTi Txovna <strong>da</strong>kmayofilebuli<br />

iqneba. gamsvlel sxdomebTan <strong>da</strong>kavSirebiT ki acxadebs, rom reglamentis<br />

Sesabamisad, sakrebulos SeuZlia gamarTos aseTi sxdomebi <strong>da</strong> isini<br />

sistematurad mimdinareobs kidevac amomrCevlebTan Sexvedrebis saxiT.<br />

sakrebulos informaciiT, samarTlebrivi aqtis proeqti inicirebis<br />

wesiT, kerZod, peticiaze xelmoweris gziT <strong>da</strong>dgenili raodenobis<br />

amomrCevelTa mier sakrebuloSi ar Setanila.<br />

„Ria karis sxdomebTan“ <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebuli amomrCevlebi,<br />

maTi interesi<strong>da</strong>n gamomdinare, eswrebian sxdomebs, romlebic Ria <strong>da</strong><br />

sajaroa (gar<strong>da</strong> <strong>da</strong>xuruli sxdomebisa, romlebze <strong>da</strong>mswre pirTa nusxa<br />

ganisazRvreba sakrebulos mier). amomrCevels, Tavisi survilisamebr,<br />

119


saSualeba eZleva sityviT gamovides sakrebulos sxdomaze. misi<br />

gancxadebiT, amomrCevlebs araerTxel miumarTavT de<strong>da</strong>qalaqisaTvis<br />

mniSvnelovani sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovniT, ris<br />

Semdegac sakrebulos wevrebi amomrCevlebTan awyobdnen gasvliT<br />

Sexvedrebs. aseT sakiTxTa ganxilva xdeba sakrebulos rogorc<br />

mudmivmoqmed, aseve droebiT komisiebSi.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebis amomrCevlebTan Sexvedra xorcieldeba wevrebis<br />

mierve <strong>da</strong>wesebuli miRebis saaTebis <strong>da</strong> perioduli gasvlebis<br />

saSualebiT. Sexvedrebis organizebas uzrunvelyofs sakrebulos<br />

aparatis saqmiswarmoebis ganyofileba (sakrebulos misaRebi). sakrebulos<br />

wevrebis mosaxleobasTan Sexvedrebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus<br />

jgufis monawileebi acxadeben, rom sakrebulos wevrebi arasaarCevno<br />

periodSi mosaxleobasTan Sexvedrebs ar axorcieleben.<br />

isini winasaarCevnod ufro aqtiuroben. ixseneben konkretul<br />

SemTxvevebsac, maTi gancxadebiT, roca a<strong>da</strong>mianebs raimes pirdebian, maSin<br />

Sexvedrebze meri <strong>da</strong>dis, radgan aracnobadi saxeebis mosaxleobasTan<br />

Sexvedra momgebiani ar aris. erTi monawile ambobs, rom arc ki icis, vin<br />

aris misi warmomadgeneli sakrebuloSi. sxva monawilis gancxadebiT,<br />

mosaxleobas maSin xvdebian, rodesac biujeti<strong>da</strong>n <strong>da</strong>finansebuli ama Tu<br />

im saqmianobis <strong>da</strong>srulebis Semdgom xdeba obieqtis gaxsna.<br />

sakrebulos informaciiT, sakrebulos wevrebi amomrCevlebs angariSs<br />

abareben gasvliT Sexvedrebze <strong>da</strong> miRebis saaTebSi, amomrCevlebis<br />

moTxovni<strong>da</strong>n gamomdinare. fokus jgufis monawileTa gancxadebiT,<br />

mosaxleobisaTvis araviTari angariSis Cabareba ar xdeba, am mizniT arc<br />

Sexvedrebi tardeba.<br />

sakrebulosTan urTierTobaSi (sakrebulos Tanamdebobis pirebTan<br />

moqalaqeebis miRebis organizeba, masalebis momzadeba) sakrebulos<br />

aparatis mier <strong>da</strong>xmarebis gawevis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis<br />

ori monawile pirad kontaqtebs amjobinebs. erTi acxadebs, rom Tu<br />

piradi kontaqtebiT ver miaRwev Sedegs, maSin <strong>da</strong>xmarebas maT veranairi<br />

aparati ver aiZulebs. mediis warmomadgeneli acxadebs, rom mas meriis<br />

aparati exmareba, maTTan arkvevs konkretuli sakiTxebis Taobaze vis<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ukavSirdes. misive TqmiT, aris xolme iseTi SemTxvevebic,<br />

rodesac informacias ver iReb – Tu ar un<strong>da</strong>T, ar getyvian.<br />

SekiTxvaze – ra problemebi arsebobx sakrebulos saqmianobis<br />

gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe misi <strong>angariSvaldebulebis</strong> <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> mxriv,<br />

fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom sasurvelia, sakrebulo<br />

metad cdilobdes Tavisi saqmianobis popularizacias. ama Tu im sakiTxis<br />

<strong>da</strong>mtkicebamde, mis Sesaxeb informacia un<strong>da</strong> miawodos mosaxleobas. misi<br />

mosazrebiT, sakrebulo ar cdilobs, rom mosaxleoba CarTuli iyos mis<br />

saqmianobaSi, arc bukletebs avrcelebs. sakrebulos wevrebi saWirod ar<br />

miiCneven mosaxleobasTan Sexvedras, radgan ician, rom es araviTar<br />

120


gavlenas ar moaxdens sakrebuloSi maT momaval arCevaze. am monawilis<br />

azriT, sakrebulo mxolod <strong>da</strong> mxolod formaluri <strong>da</strong>namatia.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawilis azriT, sakrebulos wevrebi axlos<br />

un<strong>da</strong> iyvnen mosaxleobasTan <strong>da</strong> Sexvedrebis gziT amomrCevelTa<br />

saWiroebebs un<strong>da</strong> ikvlevdnen. dResdReobiT sakrebulo amas ar akeTebs.<br />

misi TqmiT problema isic aris, rom sakrebulo yvelafers eTanxmeba,<br />

SeuZlebelia merias yovelTvis idealurad momzadebuli sakiTxebi<br />

Sehqondes sakrebuloSi, yvelaferze xelis aweva xom ar SeiZleba?<br />

msjelobaa saWiro.<br />

jgufis kidev erTi monawilis gancxadebiT, saarCevno kanoni, romlis<br />

safuZvelzec Tbilisis sakrebulo irCeva, TiTqos imazea orientirebuli,<br />

rom sakrebulos wevrebsa <strong>da</strong> mosaxleobas Soris kavSiri ar arsebobdes.<br />

monawile miiCnevs, rom es kanoni ar aris srulyofili <strong>da</strong> ar iZleva<br />

realuri <strong>da</strong> nayofieri muSaobis saSualebas. gar<strong>da</strong> amisa, sakrebulo<br />

un<strong>da</strong> iyos yovelgvari siaxlis <strong>da</strong>mnergavi, man un<strong>da</strong> SeimuSaos iseTi<br />

reglamenti, rom sazogadoeba Caabas Tavis saqmianobaSi, magram, rogorc<br />

Cans, igi Tava<strong>da</strong>c ar aris amiT <strong>da</strong>interesebuli – sakrebulo<br />

makontrolebeli organoa, sinamdvileSi ki, araviTar makontrolebel<br />

funqcias ar asrulebs.<br />

fokus jgufis ori monawilis azriT, problema is aris, rom sakrebulo<br />

dRes skolis <strong>TviTmmarTvel</strong>obas hgavs, mas funqcia ara aqvs, ar hyavs<br />

mravalferovani warmomadgenloba. maTi TqmiT, swored es aris meriisadmi<br />

misi usityvo morCilebis mizezi.<br />

meria<br />

sajarooba. meriis mier mowodebuli informaciis Tanaxmad, biujetis<br />

proeqti, sakrebulos sxdomaze gansaxilvelad gatanamde, erTi TviT adre<br />

mainc qveyndeba sajaro ganxilvebisaTvis. fokus jgufis monawileebi<br />

meriis mier biujetis proeqtisa <strong>da</strong> komisiebis <strong>da</strong>skvnebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT acxadeben, rom informacia ara aqvT xdeba Tu ara winaswar<br />

maTi gamoqveyneba. erTi monawile ambobs, rom kanoniT <strong>da</strong>wesebulia<br />

proeqtis gamoqveyneba, magram radgan reglamentSi zustad ar aris<br />

miTiTebuli, Tu ra wesiT un<strong>da</strong> gamoaqveynon, wina dRiTac rom moaTavson<br />

veb-gverdze, mainc gamoqveynebad CaeTvlebaT, Tanac proeqts rogorc ki<br />

<strong>da</strong>amtkiceben, veb-gverdi<strong>da</strong>n maSinve xsnian.<br />

jgufis erT-erTi monawilis gancxadebiT, TviT sakrebulos wevrebic ki,<br />

xSirad 2 saaTiT adre iReben proeqts. regionebSi am mxriv ufro kargi<br />

situaciaa (man gaixsena Telavis SemTxveva, roca sakrebulos Tavjdomare<br />

biujetis proeqtis Taobaze televiziiTac gamovi<strong>da</strong>, gazeTSic <strong>da</strong>beW<strong>da</strong>,<br />

SenobaSic gamoakra, magram moqalaqeebi mainc ar mividnen). erTi<br />

monawilis mosazrebiT, biujetis proeqti ra formiTac aris <strong>da</strong>werili,<br />

romc gamoqveyndes, mas Znelad Tu vinme waikiTxavs <strong>da</strong> gaigebs, radgan<br />

biujeti speficikuria <strong>da</strong> misi niuansebi zogjer eqspertebisTvisac<br />

gaugebaria. sanam proeqti programuli ar iqneba, manam misi gamoqveyneba<br />

interess ver gamoiwvevs.<br />

121


socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis SemuSavebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, meriis mier mowodebuli informaciiT, yovelwliurad<br />

muSavdeba programa, xolo misi prioritetebisa <strong>da</strong> miznobrivi<br />

programebis SemuSavebisas xdeba sazogadoebrivi azris gaTvaliswineba.<br />

programa Tavsdeba meriis veb-gverdze. fokus jgufis erTi monawile<br />

acxadebs, rom TbilisSi aqamde es dokumenti ar SemuSavebula. arsebobs<br />

generaluri gegma – es aris urbanuli anu sivrciT-teritoriuli<br />

mowyobis gegma, magram ara socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa.<br />

misi informaciiT, saqarTveloSi zogan aris aseTi programa<br />

SemuSavebuli. fokus jgufis <strong>da</strong>narCen monawileebs am sakiTxis Sesaxeb<br />

informacia ara aqvT.<br />

meriis informaciiT, moqalaqeebi sajaro informacias aqtiurad iTxoven<br />

– 2008 wels 1909 gancxadeba iqna Setanili informaciis moTxovniT, xolo<br />

mimdinare wels – 1450. meriaSi funqcionirebs sajaro informaciis<br />

reestric. informaciis gacema saqarTvelos zogadi administraciuli<br />

kodeqsiT gaTvaliswinebuli vadebis Sesabamisad xdeba. meriis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, veb-gverdze Tavsdeba informacia meriis<br />

saqmianobis Sesaxeb, aseve is informacia, romlis mimarTac sazogadoebis<br />

interesi maRalia.<br />

sajaro informaciis gamoTxovis SemTxvevaSi, kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebis<br />

<strong>da</strong>cvis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis erTi monawile acxadebs,<br />

rom zogjer problemebi iqmneba informaciis gamoTxovisas, misi<br />

mosazrebiT, es imis bralia, rom bevr iseT sakiTxze, rac kanoniT<br />

evalebaT <strong>da</strong> uflebamosili arian, ar muSaoben, an Tu muSaoben, ise<br />

qaoturad, rom Senaxul dokumentebs ver agneben.<br />

jgufis erTi monawilis gancxadebiT, SeiZleba undodeT kidec<br />

informaciis gacema, magram informaciis Senaxvis procedurebi ara aqvT<br />

wesierad gawerili, magaliTad, ra formiT un<strong>da</strong> inaxebodes informacia<br />

konkretuli sakiTxis Sesaxeb. arasaTanadod awarmoeben sajaro<br />

informaciis reestrs, amitom Znelia moZebno moxele, romelmac zustad<br />

icis sad ra inaxeba.<br />

informaciis gamoTxovis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis<br />

monawileebma erTi specifikis Sesaxeb gviTxres – Tu gancxadeba meris<br />

saxelzea <strong>da</strong>werili, ufro swrafad SeiZleba moTxovnili informaciis<br />

miReba.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT meriis warmomadgeneli acxadebs, rom aRniSnuli sakiTxi ar<br />

ganekuTvneba qalaq Tbilisis meriis kompetencias.<br />

CarTuloba. meriis mier mocodebuli informaciiT, biujetis proeqtis<br />

sajaro ganxilvebSi monawileobas iReben <strong>da</strong>interesebuli subieqtebi,<br />

xolo maTgan miRebuli wina<strong>da</strong>debebisa <strong>da</strong> SeniSvnebis mizanSewonilobas<br />

ganixilavs sakrebulo.<br />

122


iujetis proeqtis sajaro ganxilvebSi sazogadoebis monawileobis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom<br />

rigiTi moqalaqeebisaTvis biujeti gaugebari dokumentia, Cveulebrivma<br />

moqalaqem rom es cxrilebi naxos, albaT, Zalze gauWirdeba masSi<br />

garkveva. xSirad specialistebsac ki uZneldebaT am dokumentis gageba.<br />

sakrebulo biujets gasagebi formiT ar aqveynebs <strong>da</strong> amitom moqalaqe<br />

rogorc ga<strong>da</strong>Slis, iseve <strong>da</strong>xuravs mas.<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT SeniSvnebi wardgenili aqvs fokus<br />

jgufis sam monawiles. erTi maTganis gancxadebiT, ramdenime wlis win<br />

misi organizaciis mier wardgenili ori rekomen<strong>da</strong>cia gaTvaliswinebul<br />

iqna. misi azriT, Zalian bevri samuSao un<strong>da</strong> gaswio, rom rekomen<strong>da</strong>cia<br />

<strong>da</strong>asabuTo, SeiZleba iseTi statistika <strong>da</strong>gWirdes, romelic fizikurad ar<br />

arsebobs, amitomac rTulia maTi gaTvaliswineba. sxva monawilis TqmiT,<br />

TbilisSi, rigi mizezebis gamo, Zalze Znelia miaRwio Seni rekomen<strong>da</strong>ciis<br />

gaTvaliswinebas, regionebSi ki es ufro SesaZlebelia. jgufis kidev<br />

erTi monawile acxadebs, rom Tu gin<strong>da</strong> biujetSi SenTvis saintereso<br />

sakiTxi moxvdes, amaze muSaoba didi xniT adre un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyo.<br />

rogorc ukve aRiniSna, meriis informaciiT, yovelwliurad muSavdeba<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programa (rac ar <strong>da</strong>sturdeba fokus<br />

jgufis monawileTa mier), ewyoba misi sajaro ganxilvebi,<br />

<strong>da</strong>interesebuli pirebisgan gamoiTqmeba SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi,<br />

romelTagan racionaluri SeniSvnebis programaSi gaTvaliswineba xdeba.<br />

sabolood mas ixilavs <strong>da</strong> amtkicebs sakrebulo.<br />

meriasTan administraciuli saqmiswarmoebis dros araqarTulenovan<br />

moqalaqeebTan urTierTobis sakiTxis Sesaxeb meriis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom saqarTveloSi administraciuli warmoebis ena qarTulia,<br />

amitom araqarTulenovan moqalaqeebs SeuZliaT <strong>da</strong>iniSnon qarTuli enis<br />

mcodne warmomadgeneli. Tarjimnis momsaxurebis sakiTxi ki, misi<br />

gancxadebiT, kanonmdeblobiT <strong>da</strong>regulirebuli ar aris.<br />

angariSvaldebuleba. meriis warmomadgenlis gancxadebiT, merTan <strong>da</strong><br />

meriis sxva Tanamdebobis pirebTan Sexvedris organizebas,<br />

<strong>da</strong>interesebuli piris gancxadebis safuZvelze <strong>da</strong> sakiTxis<br />

mizanSewonilobi<strong>da</strong>n gamomdinare, uzrunvelyofs qalaq Tbilisis meriis<br />

administraciis saorganizacio samsaxuri. rig SemTxvevebSi, moqalaqeTa<br />

problemebis gacnoba xdeba adgilze, maTive sacxovrebel ubanSi.<br />

meris mosaxleobasTan Sexvedrebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis<br />

erTi monawile acxadebs, rom meri xvdeba mosaxleobas, magram mxolod<br />

mediis TanxlebiT. kameris gareSe mxolod winasaarCevno periodSi <strong>da</strong>dis,<br />

roca winasaarCevno propagan<strong>da</strong>s eweva, rac kanoniT <strong>da</strong>uSvebelia. jgufis<br />

yvela monawile acxadebs, rom aseTi Sexvedrebi angariSis Cabarebis<br />

mizniT ar ewyoba. angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, meriis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom meri sakrebulos winaSe weliwadSi<br />

erTxel waradgens angariSs gaweuli saqmianobis Sesaxeb, xolo<br />

sakrebulos wevrTa 1/3-is moTxovniT, meri valdebulia riggareSe<br />

angariSiTac warsdges. mosaxleobis winaSe angariSiT wardgomasTan<br />

123


<strong>da</strong>kavSirebiT ki igi acxadebs, rom moqmedi kanonmdebloba meris amgvar<br />

valdebulebas ar iTvaliswinebs.<br />

SekiTxvaze – ra problemebi arsebobs meriis saqmianobis gamWvirvalobis,<br />

sazogadoebasTan <strong>angariSvaldebulebis</strong> <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis<br />

procesSi sazogadoebis monawileobis mxriv, fokus jgufis erTi<br />

monawile asaxelebs moqalaqeTaTvis xelmisawvdomi gawerili<br />

procedurebis ararsebobas. magaliTad, bankSi Sesvlisas moqalaqe<br />

Sesabamisi bukletiT iRebs informacias, vTqvaT, ipoTekuri sesxis<br />

Sesaxeb. monawilis mosazrebiT, msgavsi bukletebiT ganmartebuli un<strong>da</strong><br />

iyos Tu ra dokumentaciaa saWiro <strong>da</strong> ra procedurebia gasavleli ama Tu<br />

im konkretul sakiTxze. man <strong>da</strong>asaxela konkretuli SemTxveva, roca<br />

mimarTvi<strong>da</strong>n 2 wlis gasvlis Semdegac, jer kidev ar ico<strong>da</strong> ra stadiaze<br />

iyo sakiTxi.<br />

am mosazrebas eTanxmeba jgufis kidev erT monawile. misi gancxadebiT,<br />

sasurvelia arsebobdes raime gamocema, Tun<strong>da</strong>c imis Sesaxeb, Tu ra<br />

procedurebia gasavleli biujetis ganxilvaSi monawileobisaTvis, raTa<br />

moqalaqem miiRos konkretuli informacia <strong>da</strong> CaerTos am procesSi.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawilis mosazrebiT, problemas isic<br />

warmoadgens, rom moqalaqes ara aqvs saSualeba <strong>da</strong>elaparakos im<br />

Tanmdebobis pirs, romelsac misi sakiTxi exeba <strong>da</strong> kompetenturia.<br />

jgufis erTi monawile problemad miiCnevs im garemoebasac, rom meriis<br />

cxel xazze, sa<strong>da</strong>c moqalaqeebi TavianT problemebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

rekaven, iniSnaven yvela zars <strong>da</strong> pirdebian, rom mougvareben problemas,<br />

Tumca mere veRar aqceven maT saTanado yuradRebas. marTalia, rac<br />

sazogadoebisaTvis cnobili gax<strong>da</strong> cxeli xazis Sesaxeb, meriaSi veRar<br />

audian zarebs, magram aucileblad un<strong>da</strong> iqnes SemuSavebuli raime<br />

meqanizmi, rom a<strong>da</strong>mianebi uSedegod ar elodebodnen TavianTi<br />

problemebis mogvarebas. am garemoebas problemad jgufis meore<br />

monawilec asaxelebs. misi gancxadebiT, xSirad iseT nomers geubnebian,<br />

romelic ar muSaobs <strong>da</strong> Tavi<strong>da</strong>n giSoreben. cxel xazs un<strong>da</strong> hqondes imis<br />

teqnikuri SesaZlebloba, rom ga<strong>da</strong>gamisamarTon uflebamosil pirTan.<br />

jgufis erT-erTi monawile problemad asaxelebs im garemoebas, rom ar<br />

arsebobs sajaro moxeleTa samuSao aRwerilobebi, sa<strong>da</strong>c garkveviT<br />

iqneba miTiTebuli, romel konkretul moxeles, Tu ganyofilebas ra<br />

funqcia akisria. TbilisSi problemad aris qceuli funqciebis gamijnva –<br />

garkveuli ar aris, romeli sakiTxebis mogvareba exeba raionis gamgeobas<br />

<strong>da</strong> romeli sakiTxebisa _ merias.<br />

3.3.2. aWaris avtonomiuri respublika<br />

qedis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. qedis sakrebuloSi acxadeben, rom informacia sakrebulos<br />

sxdomebis Sesaxeb qveyndeba adgilobriv gazeT „aWaraSi“, amave gazeTSi<br />

124


qveyndeba sakrebulos mier miRebuli yvela normatiuli aqtic.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT biujetis Seqmnis procesSi<br />

ufro meti <strong>da</strong>interesebuli mxaris CarTvis mizniT, igi qveyndeba gazeT<br />

„aWaraSi“, romelic mTeli aWaris masStabiT vrceldeba. raionSi moqmedi<br />

arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlebi acxadeben, rom iSviaTad<br />

eswrebian sxdomebs, magram saWiroebis SemTxvevaSi sakrebulos sxdomis<br />

Catarebis Sesaxeb telefoniT igeben – zogierTi maTgani uSualod<br />

sakrebulos TanamSromels ukavSirdeba. fokus jgufis erTi monawilis<br />

gancxadebiT, ar SeuniSnavs sakrebulos SenobaSi gamokruli gancxadeba<br />

sxdomis Catarebis Sesaxeb, radgan umetes SemTxvevebSi sxdomis <strong>da</strong>gegmvac<br />

<strong>da</strong> Catarebac spontanurad xdeba. monawilis TqmiT, amitomac ver<br />

uzrunvelyofen aq sxdomis Sesaxeb informaciis vadebis <strong>da</strong>cviT<br />

gamoqveynebas.<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs sakrebulos sxdomaTa<br />

translirebas. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, pir<strong>da</strong>piri<br />

eTeriT sxdomaTa translireba praqtikulad ar xorcieldeba, magram<br />

rodesac sxdomaze mniSvnelovani sakiTxi ixileba, rogoricaa biujetis<br />

<strong>da</strong>mtkiceba an gamgeblis arCeva, amis Sesaxeb ga<strong>da</strong>icema siuJeti.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos komisiisa <strong>da</strong><br />

biuros sxdomebi sajaroa <strong>da</strong> maTi Catarebis Sesaxeb informacia<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze Tavsdeba, magram ar qveyndeba gazeTSi. moqalaqeebs<br />

SenobaSi am informaciis gacnoba SeuZliaT SeuzRu<strong>da</strong>vad, ramdena<strong>da</strong>c<br />

SenobaSi Sesvla Tavisufalia.<br />

misi TqmiT, sakrebulos sxdomis oqmebic sajaroa <strong>da</strong> xelmisawvdomi,<br />

Tumca aravis miumarTavs sakrebulosTvis maTi gamoTxovis Taobaze.<br />

sxdomis oqmis gamoTxovis erTaderT SemTxvevad man <strong>da</strong>asaxela miwebis<br />

sakiTxebis komisiis sxdomis oqmis gamoTxova <strong>da</strong>interesebuli piris mier.<br />

fokus jgufis monawileebs sxdomis oqmi arasodes <strong>da</strong>sWirvebiaT, magram<br />

miiCneven, rom problema ar iqnebo<strong>da</strong> misi miReba, vinai<strong>da</strong>n is sajaro<br />

informaciaa.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb ar gamoqveynebula. is saqmianobis Sesaxeb<br />

informaciaSi im aqtebsac moiazrebs, romlebsac sakrebulo iRebs,<br />

romlebic qveyndeba beWdviT organoSi <strong>da</strong> xelmisawvdomia yvela<br />

<strong>da</strong>interesebuli pirisaTvis, amdenad, misi azriT, maTi xelmisawvdomoba<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebis tolfasia.<br />

fokus jgufis monawileTa TqmiT, sakrebulo Tavisi iniciativiT<br />

moqalaqeebs informacias ar awvdis, isini mxolod <strong>da</strong>interesebis<br />

SemTxvevaSi iReben informacias. jgufis erTi monawilis gancxadebiT, mas<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d biujetis sakiTxebi aintereseb<strong>da</strong>, amitom araerTxel<br />

gamouTxovia informacia proeqtis Sesaxeb, aseve biujetis Sesrulebis<br />

angariSi <strong>da</strong> miuRia kidec.<br />

rac Seexeba sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis sakiTxs,<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebs sajaro<br />

informaciis moTxovniT saerTod ar miumarTavT sakrebulosaTvis,<br />

125


erTaderTi miwis aRiarebis komisias mimarTaven miwis <strong>da</strong>kanonebis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT. gamomdinare iqi<strong>da</strong>n, rom informaciis moTxovnis<br />

Sesaxeb gancxadebebi ar yofila, sajaro informaciis reestric ar<br />

iwarmoeba. fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom yovelTvis<br />

<strong>da</strong>dgenil vadebSi iRebs moTxovnil informacias, xolo sxva monawile<br />

ambobs, rom yovelTvis ase ar xdeba, yofila SemTxvevebi, roca<br />

informaciis moTxovnis gancxadebac ki <strong>da</strong>kargula. umetesad telefoniT<br />

atyobineben xolme <strong>da</strong>yovnebis mizezs. sasamarTlomde saqme jer arasodes<br />

misula, radgan saboloo jamSi mainc awvdian informacias.<br />

sakrebulos debulebiT ar aris gaTvaliswinebuli „Ria karis“ sxdomis<br />

Catarebis sakiTxi. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sakrebulos reglamenti 2006 wels, xolo parlamentis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

komitetis rekomen<strong>da</strong>ciebi ufro mogivianebiT SemuSav<strong>da</strong> <strong>da</strong> Sesabamisi<br />

cvlilebebi reglamentSi ar Sesula. amdenad, arc aseTi sxdoma<br />

Catarebula. qedis sakrebulos reglamentSi arc sxva meqanizmia<br />

gaTvaliswinebuli, radgan amis saWiroeba ar aris – sazogadoebisgan<br />

moTxovna rom yofiliyo, sakrebulo gaiTvaliswineb<strong>da</strong> <strong>da</strong> reglamentSi<br />

Sesabamis normas Cadeb<strong>da</strong>. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, am warmomadgenlis TqmiT, maT<br />

axlac SeuZliaT analogiuri sxdomis Catareba.<br />

CarTuloba. sakrebulos warmomadgenelma gviTxra, rom sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis gancxadebiT moqalaqeebs ar miumarTavT, iyo<br />

SemTxveva, rodesac organizacia „samarTliani arCevnebis“<br />

warmomadgenelma moiTxova <strong>da</strong> misi moTxovna <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong> kidec. fokus<br />

jgufis monawileTa TqmiT, yvelas aqvs ufleba <strong>da</strong>eswros sakrebulos<br />

sxdomas, amitom visac surs, SeuZliaT <strong>da</strong>eswron. jgufis erT-erTma<br />

monawilem ganacxa<strong>da</strong>, rom misTvis cnobilia sakrebulos sxdomaze<br />

gansaxilvel sakiTxebze sazogadoebis warmomadgenelTa monawileobis<br />

Sesaxeb, misi organizacia axorcielebs proeqts „TemTa mobilizaciis<br />

iniciativa”, romlis farglebSic moewyo sakrebulos sxdoma <strong>da</strong> masSi<br />

monawileoba miiRo yvela Temis warmomadgenelma, arCeul iqna<br />

sainiciativo jgufi (ori–sami a<strong>da</strong>miani), romelic eswrebo<strong>da</strong> sakrebulos<br />

sxdomas <strong>da</strong> erT–erTi maTgani warmoadgen<strong>da</strong> Temis problemas. monawilem<br />

aRniSna, rom sakrebulos warmomadgenlebs iniciativis doneze<br />

SeuTavazebiaT sazogadoebis warmomadgenlebisTvis sakrebulos<br />

sxdomebSi monawileoba, magaram realurad araferi gaukeTebiaT<br />

amisaTvis. ZiriTa<strong>da</strong>d ramdenime sazogadoebrivi organizaciis<br />

warmomadgenlebi TavianTi iniciativiT eswrebian sakrebulos sxdomebs,<br />

moqalaqeebi ki _ Zalian iSviaTad, gansaxilveli sakiTxis<br />

araqtualurobi<strong>da</strong>n gamomdinare.<br />

fokus jgufis erT–erTi monawilisaTvis cnobilia masobrivi<br />

informaciis saSualebaTa warmomadgenlebis <strong>da</strong>swreba sxdomebze,<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d im sxdomebze, sa<strong>da</strong>c ganixileba biujetis proeqti an sxva<br />

aqtualuri sakiTxebi. sakrebulos <strong>da</strong>rbazSi maTTvis specialuri<br />

adgilebi gamoyofili ar aris, radgan <strong>da</strong>rbazi sakmarisad didia <strong>da</strong><br />

mediis warmomadgenlebs am mxriv problema ar eqmnebaT.<br />

126


eglamenti ar iTvaliswinebs komisiaTa mier konkretul sakiTxebze<br />

samuSao jgufebSi sazogadoebriobis warmomadgenelTa mowvevas.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom droebiTi samuSao jgufebi<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnili ar aris, mxolod 2007 wels droebiTi<br />

samuSao jgufi 3 Tvis manZilze axorcieleb<strong>da</strong> TemebSi arsebuli<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis likvi<strong>da</strong>cias. jgufi <strong>da</strong>kompleqtebuli iyo<br />

sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> gamgeobis Sesabamisi <strong>da</strong>rgis<br />

specialistebisagan.<br />

reglamenti iTvaliswinebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze<br />

registrirebul amomrCevelTa saerTo raodenobis aranakleb 3%-is<br />

moTxovniT sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevas. sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom amomrCevlebs riggareSe sxdomis Catarebis<br />

moTxovniT ar miumarTavT. misive gancxadebiT, sakrebulos reglamenti<br />

amomrCevelTa 3%–is moTxovniT gamsvleli sxdomis Catarebis sakiTxs<br />

iTvaliswinebs (Tumca Cveni ga<strong>da</strong>mowmebiT, msgavsi Canaweri reglamentSi<br />

ar aris), Caatares kidevac aseTi sxdoma 2008 wels erT-erT TemSi miwis<br />

aRiarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, moismines angariSi <strong>da</strong> ganixiles<br />

sa<strong>da</strong>vo sakiTxebi. am sxdomas soflis rwmunebulebi <strong>da</strong> mo<strong>da</strong>ve mxareebi<br />

eswrebodnen.<br />

fokus jgufis warmomadgenelebi acxadeben, rom gamsvleli <strong>da</strong> riggareSe<br />

sxdomebi ar Catarebula. erTi monawilis mosazrebiT, amis mizezia<br />

mosaxleobis arainformirebuloba – ar ician, rom amis ufleba aqvT,<br />

miuxe<strong>da</strong>vad zogierTi arasamTavrobo organizaciis mier miwodebuli<br />

informaciisa. monawilis mosazrebiT, an ver axerxeben organizebas, an<br />

saerTod uSedegod miiCeven aqtivobas.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas arc sakiTxis<br />

sajaro ganxilvis moTxovniT miumarTavs sakrebulosaTvis, magram<br />

sakrebulom mainc moawyo sajaro ganxilva „samgzavro_satransporto<br />

ga<strong>da</strong>zidvebis Sesaxeb“ aqtis proeqtze. aqti miRebulia <strong>da</strong> male<br />

gamoqveyndeba. amomrCevlebs arc peticiis wesiT sakrebuloSi<br />

samarTlebrivi aqtis proeqtis wardgenis ufleba gamouyenebiaT.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mosaxleobasTan Sexvedris sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom pira<strong>da</strong>d mas moqalaqeTa miRebisTvis<br />

konkretuli dRe ara aqvs gamoyofili, Tu samsaxurSia, nebismier dros<br />

iRebs moqalaqeebs. analogiurad xvdebian moqalaqeebs sakrebulos sxva<br />

wevrebic. misive gancxadebiT, sakrebulos wevrebs amomrCevelTa winaSe<br />

angariSis Cabarebis perioduloba gansazRvruli aqvT Semdegnairad:<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d angariSs abarebs sakrebulos Tavmjdomare, xolo<br />

maJoritarebi abareben 3 TveSi erTxel – soflebSi gasvlisa <strong>da</strong><br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis gziT, saubari Seexeba ganxorcielebul <strong>da</strong><br />

samomavlo saqmianobas. werilobiTi angariSi yoveliveAamis Sesaxeb ar<br />

gamoqveynebula.<br />

fokus jgufis erTi monawilis informaciiT, sakrebulos wevrebi<br />

xvdebian adgilobriv mosaxleobas problemebis identificirebis mizniT,<br />

127


xolo erTi monawile acxadebs, rom miuxe<strong>da</strong>vad kanonis moTxovnisa, aseTi<br />

Sexvedrebi faqtobrivad ar xdeba. SesaZloa, es gamowveuli iyos am<br />

sakiTxSi sakrebulos wevrebis gauTviTcnobiereblobiT, aseve imiTac,<br />

rom sakrebulos wevrebi yvela Sexvedras – mezobelTan Sexvedrasac ki,<br />

miiCneven mosaxleobasTan Sexvedrad, organizebuli Sexvedrebi ki ar<br />

ewyoba. adre es maTi ga<strong>da</strong>adgilebis <strong>da</strong>finansebis sakiTxis<br />

mougvareblobas braldebo<strong>da</strong>. wels biujetSi gaTvaliswinebulia<br />

samivlinebo xarjebi aseTi SexvedrebisaTvis, Tumca aman mniSvnelovani<br />

Sedegi ar gamoiRo.<br />

fokus jgufis erTi monawilis TqmiT, sakrebulos Tanamdebobis pirebTan<br />

Sexvedris organizebisa <strong>da</strong> masalebis momzadebis TxovniT sakrebulos<br />

aparatisTvis mimarTvis sakiTxi <strong>da</strong>mokidebulia imaze, Tu ramdenad<br />

saCqaroa am sakiTxis ga<strong>da</strong>wyveta. sxva monawile ki acxadebs, rom<br />

SexvedrebisTvis uSualod sakrebulos Tavmjdomares an sxva<br />

Tanamdebobis pirs ukavSirdeba. igi ver ixsenebs SemTxvevas, roca<br />

Sexvedris organizeba an saWiro masalebis miReba gauZnel<strong>da</strong>. aparatis<br />

<strong>da</strong>xmarebas iSviaTad iyenebs, radgan biurokratiuli procedurebi ufro<br />

met dros moiTxovs. misi gancxadebiT, yofila SemTxveva, roca Sexvedris<br />

Semdeg sakrebulos Tanamdebobis pirebs <strong>da</strong>uvalebiaT aparatisaTvis ama<br />

Tu im sakiTxis organizeba.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi problemad<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> sakiTxSi, monawileTagan erTi pasuxobs, rom<br />

problema arasakmarisi raodenobis Sexvedrebi <strong>da</strong> diskusiebia, meore<br />

Tvlis, rom sakrebulos warmomadgenlebi problemebs mxolod ki ar un<strong>da</strong><br />

ecnobodnen, aramed un<strong>da</strong> SeeZloT kidec maTi ga<strong>da</strong>wyveta, dRes es<br />

SeuZlebelia biujetis simciris gamo. erTi monawile Tvlis, rom<br />

samoqalaqo cnobiereba Zalian <strong>da</strong>balia <strong>da</strong> am problemis erTbaSad<br />

ga<strong>da</strong>Wra ver moxerxdeba, misi mosazrebiT, samoqalaqo cnobiereba Tu<br />

amaRl<strong>da</strong>, a<strong>da</strong>mianebs cxovreba ufro gauadvildebaT <strong>da</strong> ecodinebaT<br />

problemebis mogvarebis gzebi.<br />

fokus jgufis monawilis azriT, erT–erTi mniSvnelovani problema<br />

sakrebulos saqmianobisadmi undobloba <strong>da</strong> arainfromirebulobaa. mas<br />

miaCnia, rom sakrebulos wevri periodulad un<strong>da</strong> xvdebodes mosaxleobas<br />

<strong>da</strong> angariSs abarebdes maT, amiT Tava<strong>da</strong>c ukeT iqneba informirebuli<br />

municipalitetSi arsebuli problemebis Sesaxeb <strong>da</strong> meorec, sajaro<br />

moxeleTa movaleobaa izrunon xalxis keTildReobaze, mudmivi kontaqti<br />

iqonion sazogadoebasTan, ar <strong>da</strong>kargon maTi ndoba <strong>da</strong> ar <strong>da</strong>Sordnen<br />

sazogadoebas. igive monawile xazs usvams sxva saxis problemasac <strong>da</strong><br />

biujetze muSaobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT ambobs: „me jer ar maxsovs<br />

sakrebulos ar mieRos, an SeniSvnebiT gamgeobisaTvis ukan <strong>da</strong>ebrunebinos<br />

biujetis proeqti, amis mizezi ori ram SeiZleba iyos: an gamgeobas<br />

yovelTvis idealuri biujetis proeqti (iniciativa) Semoaqvs an, ubrlod,<br />

sakrebulos wevrebi mu<strong>da</strong>m mxars uWeren mas. “vfiqrob, es sakiTxi<br />

<strong>da</strong>safiqrebelia, ramdenad Zlieria sakrebulo?!“<br />

128


gamgeoba<br />

sajarooba. qedis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom qedis<br />

municipalitetis biujetis proeqti pirvel rigSi, municipalitetis<br />

SenobaSi sainformacio <strong>da</strong>faze Tavsdeba <strong>da</strong> ra Tqma un<strong>da</strong>, gazeTebSic<br />

ibeWdeba, kerZod, gazeT „aWaraSi“ <strong>da</strong> „mTianeTSi“. misi gancxadebiT,<br />

proeqtis sajaro ganxilvac ewyoba – rogorc sakrebulos <strong>da</strong>rbazSi,<br />

aseve soflebSi CasvliT <strong>da</strong> informaciis miwodebiT. fokus jgufis erTerT<br />

monawiles mxolod gazeTSi gamoqveynebuli ukve miRebuli biujeti<br />

aqvs nanaxi. proeqti qveyndeba Tu ara, amis Sesaxeb informacia ara aqvs,<br />

xolo sxva monawiles, marTalia, gamoqveynebuli proeqti ar unaxavs,<br />

magram sajaro informaciis gamoTxovis wesiT miuRia.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, raionSi SemuSavebulia<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa 2013 wlamde, romlis<br />

ganaxleba <strong>da</strong> Sesworeba yovelwliurad xdeba.<br />

misi gancxadebiT, gamgeobaSi sistematurad icvlebo<strong>da</strong> gamgebeli, ramac<br />

gamoiwvia is, rom am dokumentis gamoqveyneba <strong>da</strong> sajaro ganxilva ar<br />

momx<strong>da</strong>ra. rac Seexeba <strong>da</strong>mtkicebul programebs, sajaro Sexvedrebze maT<br />

Sesaxeb yovelTvis aris saubari. fokus jgufis monawileebs aRniSnul<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT mxolod is informacia aqvT, rom programebi<br />

muSavdeba, magram sajaro Sexvedrebi <strong>da</strong> ganxilvebi maTTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

ar yofila, isini arc gamoqveynebuli unaxavT.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebis Sesaxeb<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom maT isini ar gamouqveynebiaT,<br />

radgan amas Tavad sakrebulo akeTebs.<br />

rac Seexeba sajaro informaciaze xelmisawvdomobis <strong>da</strong> mis <strong>da</strong>dgenil<br />

vadebSi gacemis sakiTxs, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

informaciis gacema <strong>da</strong>mokidebulia mis moculobaze, yovelTvis<br />

cdiloben <strong>da</strong>icvan kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili vadebi. misi TqmiT,<br />

gamgeobaSi awarmoeben sajaro informaciebis reestrs, rasac gamgeobis<br />

erT-erTi TanamSromeli ze<strong>da</strong>mxedvelobs, Tumca zusti statistikuri<br />

monacemebi ara aqvs. warmomadgenelma aRniSna, rom moqalaqeebis mier<br />

informaciis gamoTxova ar xdeba, mas ufro arasamTavrobo organizaciebi<br />

<strong>da</strong> umaRlesi sabWos opoziciuri partiebis warmomadgenlebi iTxoven. misi<br />

mosazrebiT, rac meti informacia iqneba gatanili gamgeobi<strong>da</strong>n, Semdgom<br />

mas miT ufro kargi <strong>da</strong>gegmvis saSualeba miecema, radgan mosaxleoba<br />

informirebuli iqneba. fokus jgufis monawileTagan erTisaTvis<br />

informacia yovelTvis <strong>da</strong>dgenil vadebSi miuwodebiaT, meore ki acxadebs,<br />

rom vadebs yovelTvis ver icaven <strong>da</strong> informaciis gacemas xSirad<br />

agvianeben.<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadebisa <strong>da</strong><br />

gamoqveynebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom maT Zalian mwiri saSualebebi aqvT mosaxleobisaTvis<br />

informaciis misawodeblad, radgan raionSi ar aris televizia <strong>da</strong><br />

adgilobrivi gazeTi, vrceldeba mxolod baTumSi gamocemuli gazeTi<br />

„aWara“ <strong>da</strong> Suaxevis raionSi gamocemuli gazeTi „mTianeTi“. igi Tvlis,<br />

129


om sainformacio saSualebebis mxriv did deficits ganicdian <strong>da</strong> amitom<br />

gamgeobis saqmianoba sakmarisad gamWvirvale ar aris. gamgeobis<br />

saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis informirebas mxolod sajaro<br />

Sexvedrebis gziT axorcieleben.<br />

CarTuloba. qedis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

municipalitetis biujetis proeqtis ganxilvaSi monawileoben gamgeobis<br />

<strong>da</strong> sakrebulos warmomadgenlebi, aseve arasamTavrobo organizaciis<br />

warmomadgenlebi <strong>da</strong> maT mier xSirad xdeba mosaxleobis CarTvac. misi<br />

gancxadebiT, arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mosaxleobis mxri<strong>da</strong>n<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi araerTxel Semosula <strong>da</strong> diskusiis Sedegad<br />

maTi nawilobriv gaTvaliswineba momx<strong>da</strong>ra kidec. biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT Semosuli SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis sakrebulosTvis<br />

ga<strong>da</strong>cemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom gamgeobis mier xdeba SeniSvnebis gaTvaliswineba, sakrebulos<br />

biujetis proeqts <strong>da</strong>mtkicebamde warudgenen, maTi TanamSromloba<br />

sakrebulosTan nayofieria, ar yofila SemTxveva gamgeobis mier<br />

wardgenili biujeti sakrebulos ar <strong>da</strong>emtkicebinos.<br />

fokus jgufis erT-erT monawiles monawileoba aqvs miRebuli biujetis<br />

sajaro ganxilvebSic <strong>da</strong> winaswar ganxilvebSic, amasTan, mas piradi<br />

Sexvedrebic hqonia biujetTan <strong>da</strong>kavSirebiT. imave monawiles SeniSvnebi<br />

<strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciebic aqvs wardgenili <strong>da</strong> ambobs, rom yvela ar<br />

gauTvaliswiniaT, magram maTze muSaoben. fokus jgufis sxva<br />

monawileebis TqmiT, Tu sazogadoebas esa Tu is sakiTxi ainteresebs,<br />

aseve Tu gamgeobis mxri<strong>da</strong>n iniciativa iqneba, maSin miiReben sxdomebSi<br />

monawileobas, Tumca maT konkretuli SemTxvevis gaxsneba gauWir<strong>da</strong>T.<br />

rac Seexeba socialur–ekonomikuri ganviTarebis programebis sajaro<br />

ganxilvebSi monawileobas, rogorc ukve aRiniSna, sajaro ganxilvebi ar<br />

Catarebula, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, arc SeniSvnebi <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debebi Sesula gamgeobaSi am dokumentis Taobaze.<br />

fokus jgufis erT-erT monawilesac aqvs am programaze SeniSvnebi<br />

wardgenili, Tumca ar icis, gaiTvaliswines Tu ara. man aRniSna, rom es<br />

ar iyo sajaro ganxilvis formati, ubralod, xelSi Cauvar<strong>da</strong> aRniSnuli<br />

programa <strong>da</strong> Semdeg Tavisi iniciativiT miawo<strong>da</strong> maT SeniSvnebi. jgufis am<br />

monawilem iqve <strong>da</strong>sZina, rom mosaxleoba naklebad aris informirebuli<br />

programis Sesaxeb<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, adgilobrivi saWiroebebis gamokvlevis mizniT TiToeul<br />

sofelSi Sedga sajaro Sexvedrebi, am Sexvedrebis organizebaSi<br />

CarTulni iyvnen aramarto rwmunebulebi, aramed gamgeobis sxva<br />

TanamSromlebic. Sexvedrebze gamoikveTa prioritetebi <strong>da</strong> SerCeul iqna<br />

is sakiTxebi, romlebic yvelaze mniSvnelovania soflebisaTvis <strong>da</strong><br />

romelTa <strong>da</strong>finansebac SesaZlebelia mocemuli TanxebiT. gar<strong>da</strong> am<br />

Sexvedrebisa, winaswar SemuSavebuli formebis mixedviT gamgeobis<br />

rwmunebulebmac waradgines soflis prioritetebi, romlebic soflis<br />

mosaxleobis xelmowerebiT iyo <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebuli. gamgeobis<br />

130


warmomadgeneli miiCnevs, rom es aris soflis problemebis ga<strong>da</strong>wyvetis<br />

programa, Tumca problemaTa ga<strong>da</strong>Wris mxolod <strong>da</strong>sawyisi.<br />

aRniSnuli programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis<br />

monawileebic. erT-erTi maTgani ki aRniSnavs, rom bevr moqalaqes <strong>da</strong><br />

ojaxs ar hqon<strong>da</strong> informacia am programis Taobaze <strong>da</strong> man miawo<strong>da</strong>.<br />

jgufis monawileebi imasac a<strong>da</strong>stureben, rom rwmunebulebi am programis<br />

farglebSi xvdebodnen mosaxleobas prioritetebis gamovlenis mizniT.<br />

erTi monawilis TqmiT, rwmunebuli Tavad mivi<strong>da</strong> im ojaxebSi, romlebic<br />

Sexvedras ver <strong>da</strong>eswrnen <strong>da</strong> soflis mier Camoyalibebul moTxovnaSi maTi<br />

azris gaTvaliswinebasac Seeca<strong>da</strong>. rac Seexeba Tavad monawileebs,<br />

pira<strong>da</strong>d maT aseT SexvedrebSi monawileoba ar miuRiaT.<br />

gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia im moqalaqeTa Tarjimnis<br />

momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi, romlebic saxelmwifo enas ar<br />

floben. gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, aseT moqalaqeebs<br />

gamgeobisaTvis jer-jerobiT ar miumarTavT, Tumca gamgeobas hyavs<br />

inglisuri enis specialisti <strong>da</strong> Tu Tarjimnis momsaxureba gaxdeba<br />

saWiro, am xarjebs gamgeoba <strong>da</strong>faravas.<br />

angariSvaldebuleba. qedis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs mosaxleobasTan<br />

SexvedrebisTvis dro gamoyofili aqvT, magram isini yoveldRiura<strong>da</strong>c<br />

xdebian moqalaqeebs. aseve gamoyofilia dReebi, roca gamgebeli<br />

moadgileebTan <strong>da</strong> samsaxuris ufrosebTan erTad axorcielebs<br />

moqalaqeebTan Sexvedrebs. misi gancxadebiT, mosaxleobas sistematurad<br />

xvdebian rwmunebulebic, axla ki maT miTiTeba miiRes, rom yoveldRiurad<br />

Sexvdnen mosaxleobas. rwmunebulebi moqalaqeTa problemebs<br />

warmoadgenen gamgeobaSi, xSirad aseTi problemebia miwis sazRvrebis<br />

<strong>da</strong>dgena, samezoblo <strong>da</strong>vebi, wylis <strong>da</strong> sayofacxovrebo problemebi.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben gamgeblis mier mosaxleobasTan<br />

xSir Sexvedrebs, Sexvedra dialogis reJimSi mimdinareobs, xdeba<br />

problemebis gamovlena, ician gamgeblis mier moqalaqeTa misaRebad<br />

<strong>da</strong>dgenili dReebis, aseve rwmunebulebis mier mosaxleobasTan xSiri<br />

Sexvedrebis Sesaxeb. jgufis erTi monawile aRniSnavs, rom yvelaze<br />

xSirad aseTi Sexvedrebi winasaarCevno periodSi imarTeba.<br />

rac Seexeba angariSis Cabarebis sakiTxs, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom gamgebeli angariSs waradgens amomrCevelTa <strong>da</strong><br />

sakrebulos winaSe. sakrebulosaTvis angariSis Cabareba (mimdinare wlis<br />

pirveli kvartlis Sesaxeb) uaxloes momavalSi moxdeba, xolo<br />

amomrCevelTa winaSe angariSgebas igi sajaro Sexvedrebze axdens –<br />

TiTqmis yovelkvireulad xvdeba maT <strong>da</strong> awvdis gamgeobis saqmianobisa <strong>da</strong><br />

samomavlo gegmebis Sesaxeb informacias. aseT Sexvedrebs xSirad<br />

eswrebian umaRlesi sabWos deputatebi, saamisod arCeven iseT<br />

teritorias, sa<strong>da</strong>c „mosaxleobas saqmianobaSi xeli ar SeeSleba“. fokus<br />

jgufis erTi monawile acxadebs, rom gamgebels Tavisi uflebamosilebis<br />

ganxorcielebis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n erTi weli jer ar Sesrulebia, amdenad,<br />

mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis dro jer ar <strong>da</strong>mdgara.<br />

131


SekiTxvaze – ras miiCneven problemad fokus jgufis monawileebi<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi maTi<br />

<strong>CarTulobis</strong> sakiTxSi, monawileTagan erTi pasuxobs, rom problemaa<br />

gamgeobisa <strong>da</strong>, saerTod, municipalitetis finansuri <strong>da</strong>moukideblobis<br />

arqona; maT arsebuli finansebis pirobebSic ki ara aqvT prioritetebis<br />

<strong>da</strong>moukideblad gansazRvris ufleba – un<strong>da</strong> gaiTvaliswinon saxelmwifo<br />

politika <strong>da</strong> ze<strong>da</strong> donis interesi. monawiles miaCnia, rom is Tanxa, rac<br />

qedis centris keTilmowyobisTvis <strong>da</strong>ixarja, ukeTesi iqnebo<strong>da</strong> skolis,<br />

ambulatoriis an gzis reabilitacia/SekeTebisTvis yofiliyo<br />

gamoyenebuli, magram aqve aRniSnavs, rom ze<strong>da</strong> struqturebis <strong>da</strong>kveTa<br />

sxvagvari iyo.<br />

igive monawile problemad asaxelebs biujetis prognozirebis<br />

SeuZleblobas. misi gancxadebiT, gamgeoba ramdenime dRiT adre igebs ra<br />

transferi iqneba gamoyofili municipalitetze <strong>da</strong> misTvis rTulia erTi<br />

TviT adre raime proeqtis <strong>da</strong>gegmva, es ki amcirebs mosaxleobis<br />

CarTulobas <strong>da</strong> miznobriobas. igi aRniSnavs, rom sakmaod gaumjobes<strong>da</strong><br />

gamgeobis saqmianoba sajaroobisa <strong>da</strong> gamWvirvalobis kuTxiT.<br />

xelvaCauris municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. xelvaCauris sakrebuloSi acxadeben, rom sxdomebis Sesaxeb<br />

informacia (gar<strong>da</strong> riggareSe sxdomebisa) adgilobriv presaSi Suqdeba,<br />

igi aseve qveyndeba sakrebulos sainformacio <strong>da</strong>fazec. raionSi moqmedi<br />

mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebis erTi nawili<br />

a<strong>da</strong>sturebs, rom nebismieri <strong>da</strong>interesebuli pirisaTvis informacia<br />

xelmisawvdomia <strong>da</strong> mas SeuZlia gaecnos sakrebulos SenobaSi. meore<br />

nawili miiCnevs, rom mosaxleobas informacias awvdian mxolod<br />

Catarebuli sxdomebis Sesaxeb, satelevizio siuJetebis saxiT, sxdomebis<br />

Catarebamde ki maT araferi ician, gar<strong>da</strong> im SemTxvevebisa, rodesac<br />

organizacia sxdomis Sesaxeb informaciis gamoTxovas axdens<br />

kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili wesiT. eqspertTa es nawili miiCnevs, rom<br />

mosaxleobas surs icodes, rodis ra sakiTxi ganixileba sakrebuloSi,<br />

magram maTi jerovani informireba ar xdeba, gar<strong>da</strong> amisa, arc sakrebulos<br />

SenobaSia ganTavsebuli Sesabamisi informacia. sakrebulos sxdomaTa<br />

translireba regulaciiT gaTvaliswinebuli ar aris <strong>da</strong> arc<br />

praqtikulad xorcieldeba, magram, rogorc sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, yvela sxdoma (biuros, komisiis) sajaroa <strong>da</strong> maTi Catarebis<br />

drois, adgilisa <strong>da</strong> dRis wesrigis Sesaxeb informacia sakrebulos<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze qveyndeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis TqmiT, sakrebulos saqmianobis Sesaxeb<br />

informacia xSirad qveyndeba presaSi <strong>da</strong> televiziaSi, radios pir<strong>da</strong>pir<br />

eTerSic ga<strong>da</strong>icema informacia konkretuli aqtivobebis Sesaxeb. kvlevis<br />

periodSi sakrebulo sainformacio broSuras amzadeb<strong>da</strong>.<br />

rac Seexeba sajaro informaciaze xelmisawvdomobis sakiTxs,<br />

sakrebuloSi acxadeben, rom iwarmoeba sajaro informaciis reestri.<br />

132


fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili<br />

wesiT gamoTxovis SemTxvevaSi yovelTvis iReben maTTvis saWiro<br />

informacias – es Seexeba rogorc sxdomis oqmebs, aseve sxva<strong>da</strong>sxva saxis<br />

informacias sakrebulos saqmianobis Sesaxeb. rac Seexeba informaciis<br />

gacemis vadebs, fokus jgufis monawileTa TqmiT, informacias<br />

sakrebulo<strong>da</strong>n maqsimalurad SemWidroebul vadebSi <strong>da</strong> droulad iReben<br />

<strong>da</strong> am mxriv problemebi ar hqoniaT.<br />

jgufis monawileTagan erTi arasodes <strong>da</strong>interesebula sakrebulos<br />

sxdomis oqmiT <strong>da</strong> maTgan arc informacia gamouTxovia. sakrebuloSi<br />

acxadeben, rom moqalaqeebi sajaro informaciis miRebis mizniT TiTqmis<br />

yoveldRiurad mimarTaven sakrebulos, ZiriTa<strong>da</strong>d biujetTan <strong>da</strong> miwasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebul sakiTxebze. gasul wels sakrebuloSi Setanil iqna sajaro<br />

informaciis moTxovnis 60–mde gancxadeba. rac Seexeba konkretulad<br />

sakrebulos sxdomis oqmebis gamoTxovas, mosaxleobisagan interesi ar<br />

yofila, am informacias mxolod ama Tu im partiis wevrebi iTxoven.<br />

CarTuloba. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebs<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebisaTvis gancxadebiT ar miumarTavT. fokus<br />

jgufis monawileebisaTvis cnobili ar aris SemTxvevebi sakrebulos<br />

sxdomaze gansaxilvel sakiTxebSi sazogadoebis warmomadgenlebis<br />

monawileobis Sesaxeb. maT ician, rom sxdomebs eswrebian rwmunebulebi,<br />

xolo televiziebi sxdomebs mxolod maSin eswrebian, roca<br />

mTavrobisTvis xelsayreli sakiTxebi aqvT gasaSuqebeli. rogorc irkveva,<br />

iniciativas ufro metad sakrebulo iCens – sakrebulos xelmZRvanelobis<br />

iniciativiT, maJoritarebs SesTavazes sxdomaze moewviaT moqalaqeebi,<br />

romlebsac sur<strong>da</strong>T raime sakiTxis <strong>da</strong>yeneba. sakrebulos warmomadgenelma<br />

gaixsena magaliTi, rodesac erT-erTi soflis macxovreblebi <strong>da</strong>eswrnen<br />

sxdomas <strong>da</strong> <strong>da</strong>ayenes maTTvis saWiro sakiTxebi.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom reglamentiT „Ria karis“ sxdomis Catareba<br />

gaTvaliswinebulia, sakrebulos warmomadgeneli <strong>da</strong> raionSi moqmedi<br />

arasamTavrobo organizaciaTa warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben, rom es<br />

meqanizmi praqtikaSi arasodes yofila gamoyenebuli. mosaxleobas<br />

sakrebulosaTvis aseve arc riggareSe sxdomis Catarebis moTxovniT<br />

miumarTavs.<br />

sakrebulos gamsvlel sxdomas rac Seexeba, sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom gasul wels sistematurad tardebo<strong>da</strong> aseTi sxdomebi<br />

raionis 5 sofelSi, magram ara amomrCevelTa moTxovnis safuZvelze,<br />

aramed sakrebulos Tavmjdomaris iniciativiT. fokus jgufis monawileTa<br />

erTi nawili acxadebs, rom maTi informaciiT sakrebulos gamsvleli<br />

sxdomebi ar Catarebula, xolo erTi monawile aRniSnavs, rom sxdomebi<br />

oficialuri saxiT ar tardeba, magram yofila SemTxvevebi, roca xalxi<br />

Sekrebila <strong>da</strong> sakrebulos wevrebTan erTad usaubriaT soflis<br />

problemebze. monawileebi amboben, rom ar ician oficialurad mimarTa<br />

Tu ara mosaxleobam sakrebulos, magram roca moqalaqeebi ama Tu im<br />

sakiTxis <strong>da</strong>yenebas iTxoven, sakrebulo maT Txovnas yovelTvis<br />

iTvaliswinebs <strong>da</strong> ixilavs sakiTxs.<br />

133


sakrebuloSi acxadeben, rom mosaxleobas peticiis wesiT arasodes<br />

Seutania samarTlebrivi aqtis proeqti <strong>da</strong> arc raime sakiTxis sajarod<br />

ganxilvis mowyobis moTxovniT miumarTavs sakrebulosaTvis. amas<br />

a<strong>da</strong>stureben raionSi moqmedi arasamaTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebic.<br />

reglamenti ar iTvaliswinebs komisiaTa mier konkretul sakiTxebze<br />

samuSao jgufebSi sazogadoebriobis warmomadgenelTa mowvevas.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad amisa, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sakrebuloSi funqcionirebs samuSao jgufebi, romlebSic gamgeobisa <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebTan erTad, mowveulni arian sazogadoebis<br />

warmomadgenlebic, magaliTad, quCebis saxeldebisa <strong>da</strong> numeraciis jgufi,<br />

soflis ganviTarebis <strong>da</strong> municipalitetis simbolikaze momuSave jgufi.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mosaxleobasTan Sexvedris sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom maT gansazRvruli aqvT moqalaqeTa<br />

miRebis saaTebi <strong>da</strong> xSirad xvdebian moqalaqeebs. fokus jgufis<br />

monawileTagan erTi a<strong>da</strong>sturebs am gancxadebas, Tumca ambobs, rom am<br />

Sexvedris mizani ar aris mosaxlebisTvis angariSis Cabareba, isini<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d samomavlo saqmianobaze saubars eTmoba <strong>da</strong> 3–4 TveSi erTxel<br />

mainc ewyoba. fokus jgufis monawileTagan sami acxadebs, rom gar<strong>da</strong><br />

winasaarCevno periodisa, sakrebulos wevrebi mosaxleobas ar xvdebian.<br />

sxva SemTxvevebSi (arCevnebs Soris periodSi) mosaxleobas rwmunebuli<br />

xvdeba. sakrebulos warmomadgenelic acxadebs, rom sakrebulos wevrebi<br />

periodulad awyoben mosaxleobasTan Sexvedrebs, magram, miuxe<strong>da</strong>vad<br />

amisa, angariSis Cabareba ar xdeba amgvari tradiciis ararsebobis gamo.<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebTan <strong>da</strong> sakrebulosTan urTierTobaSi<br />

moqalaqeTa mier aparatisaTvis mimarTvis sakiTxs rac Seexeba, fokus<br />

jgufis monawileTa umravlesoba ar mimarTavs aparats Tanamdebobis<br />

pirTan miRebis organizebis, masalebis momzadebis an sxva raime TxovniT<br />

– saWiroebis SemTxvevaSi ukavSirdebian Tavad Tanamdebobis pirs. jgufis<br />

mxolod erTi monawile abarebs saTanado ganacxads sakrebulos<br />

kancelariaSi.<br />

swored sakrebulos Tanamdebobis pirTa mosaxleobis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>admi arasaTanado yuradRebis miqceva <strong>da</strong>asaxeles<br />

fokus jgufis monawileebma im problemaTa Soris, romlebic xels<br />

uSlis sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobas <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis<br />

miRebis procesSi sazogadoebis CarTulobas.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. xelvaCauris gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

municipalitetis biujeti qveyndeba adgilobriv presaSi – gazeT<br />

„aWaraSi“, aseve „saqarTvelos respublikaSi“. amas a<strong>da</strong>stureben fokus<br />

jgufis monawileebic. gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis<br />

proeqtis sajaro ganxilvebi ewyoba soflebSi - adgilobriv<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis gziT <strong>da</strong> sakrebulos sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi -<br />

deputatebis, gamgeobis TanamSromlebis, arasamTavrobo organizaciebisa<br />

134


<strong>da</strong> masmediis warmomadgenelTa monawileobiT. 2009 wlis biujetis<br />

proeqtis ganxilva moewyo pir<strong>da</strong>piri satelevizio eTeriTac – aWaris<br />

televiziisa <strong>da</strong> telearx 25–e arxis pir<strong>da</strong>pir eTerSi.<br />

analogiurad qveyndeba <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis proeqtic. aseTi dokumenti 2008 wels SemuSav<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

gawerilia 2013 wlamde. programis SemuSavebaSi monawileoba miiRo<br />

rogorc xelisuflebis, aseve opoziciuri partiebisa <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

seqtoris warmomadgenlebmac <strong>da</strong> misi ga<strong>da</strong>xedva, problemebis<br />

aqtualobi<strong>da</strong>n gamomdinare, yovelwliurad xorcieldeba. Pproeqtis<br />

yoveli ganaxlebisa <strong>da</strong> konkretul miznobriv programaSi cvlilebis<br />

SemTxvevaSic igi qveyndeba, egzavneba yvela teritoriul erTeuls <strong>da</strong><br />

Semdeg sajaro ganxilvebi ewyoba rwmunebulebTan erTad. fokus jgufis<br />

monawileTa umravlesobas aseT dokumentze informacia ara aqvs, erTma<br />

maTganma ki gviTxra, rom ar <strong>da</strong>interesebula am sakiTxiT.<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>da</strong>dgenili wesiT awarmoeben<br />

sajaro informaciebis reestrs <strong>da</strong> kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

warudgenen prezidents Sesabamis informacias. moqalaqeTa mier sajaro<br />

informaciis gacemis <strong>da</strong>dgenili wesiT gamoTxovili informacia<br />

gamgeobi<strong>da</strong>n gaicema 5–6 dReSi, xolo Tu <strong>da</strong>muSavebas ar saWiroebs – 2-3<br />

dReSi, Tumca imasac <strong>da</strong>sZens, rom moqalaqeebis mxri<strong>da</strong>n informaciaze<br />

moTxovna aqtiurad ar xorcieldeba, gasuli wlis statistikuri<br />

monacemebiT, sajaro informaciis moTxovniT mxolod 25 ganacxadi iqna<br />

Setanili gamgeobaSi. fokus jgufis monawileebi<strong>da</strong>n erTs informacia<br />

gamgeobi<strong>da</strong>n ar gamouTxovia, erTi acxadebs, rom xSirad iTxovs <strong>da</strong><br />

yovelTvis kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenil vadebSi iRebs, gar<strong>da</strong> im<br />

SemTxvevebisa, rodesac moTxovnili informacia Zalian didi<br />

moculobisaa. vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT problema ar Seqmnia mesame<br />

monawilesac.<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadebisa <strong>da</strong><br />

gamoqveynebis sakiTxi gaTvaliswinebuli ar aris gamgeobis debulebaSi.<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom calke aseTi informaciis<br />

momzadeba ar xdeba, informaciis miwodeba ZiriTa<strong>da</strong>d xorcieldeba<br />

gamgeblis mier warmodgenili angariSis saxiT.<br />

CarTuloba. xelvaCauris gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sazogadoeba aqtiura<strong>da</strong>a CarTuli biujetis proeqtis ganxilvaSi.<br />

gansxvavebul mosazrebas gamoTqvamen fokus jgufis monawileebi,<br />

umravlesoba acxadebs, rom biujetis sajaro ganxilva ar yofila, mis<br />

SemuSavebaSi sazogadoeba ar monawileobs. saWiroa, rom sajaro<br />

ganxilvis Sesaxeb informacia winaswar gamoqveyndes <strong>da</strong> mosaxleobas<br />

saSualeba mieces CaerTos biujetis Sedgenis procesSi. fokus jgufis<br />

erTma monawilem ki gviTxra: „mgoni iyo sajaro ganxilva, magram me ar<br />

mimiRia monawileoba“.<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom biujetis proeqtze SeniSvnebi<br />

<strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi miuRiaT rogorc arasamTavrobo organizaciebisagan,<br />

aseve mosaxleobisagan, gar<strong>da</strong> amisa, municipalitetis yvela erTeuli<br />

135


warmoadgens wina<strong>da</strong>debebs. proeqtSi maTi nawilis gaTvaliswineba xdeba.<br />

magaliTad, mosaxleobam <strong>da</strong> arasamaTavrobo organizaciebma <strong>da</strong>ayenes<br />

gzebis, xidebis <strong>da</strong> kanalizaciis reabilitaciis sakiTxi, romelic male<br />

ga<strong>da</strong>wydeba, – acxadebs gamgeobis warmomadgeneli. fokus jgufis<br />

monawileTa erTi nawili acxadebs, rom SeniSvnebi biujetis proeqtze<br />

wardgenili aqvT, Tumca maTTvis ucnobia ramdenad iTvaliswineben maT.<br />

isini aRniSnaven, rom SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, biujetis proeqtisagan<br />

gansxvavebiT, ar qveyndeba sajaro ganxilvebisaTvis.<br />

rac Seexeba socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis proeqtze<br />

SeniSvnebis wardgenas, rogorc zemoT aRiniSna, monawileebi aseT<br />

dokuments ar icnoben.<br />

mosaxleobisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebisagan biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT Semosuli wina<strong>da</strong>debebisa <strong>da</strong> SeniSvnebis sakrebulosaTvis<br />

ga<strong>da</strong>cemis Sesaxeb gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom „biujetis<br />

proeqtze sakrebulo <strong>da</strong> gamgeoba faqtobrivad erTad muSaoben“, grovdeba<br />

yvela SeniSvna, xdeba maTi gaanalizeba <strong>da</strong> amis Semdeg ganisazRvreba<br />

prioritetebi.<br />

gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa uzrunvelyofa Tarjimnis momsaxurebiT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli aseTi moqalaqeebisagan gamgeobisadmi mimarTvis faqtebs<br />

ver ixsenebs, Tumca saWirod miiCnevs am sakiTxis gaTvaliswinebas<br />

debulebaSi.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, xelvaCauris municipalitetis 78–save sofelSi<br />

rwmunebulebisa <strong>da</strong> gamgeobis TanamSromlebis monawileobiT Catar<strong>da</strong><br />

Sexvedrebi mosaxleobasTan, moqalaqeebs informacia miawodes am<br />

programis Sesaxeb, aseve maTi monawileobiT mox<strong>da</strong> prioritetebis<br />

<strong>da</strong>saxva.<br />

aRniSnuli programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis<br />

monawileebic. erT-erTi maTgani a<strong>da</strong>sturebs, rom rwmunebulebi xvdebian<br />

mosaxleobas am programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sxva ki acxadebs, rom<br />

programi<strong>da</strong>n Tanxa misi soflisTvisac gamoiyo. fokus jgufis<br />

monawileebs uSualod ar miuRiaT monawileoba am programisaTvis<br />

prioritetebis gansazRvraSi, Tumca acxadeben, rom maTi ojaxis wevrebi<br />

eswrebodnen rwmunebulTan am mizniT mowyobil Sexvedras.<br />

angariSvaldebuleba. xelvaCauris gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

gar<strong>da</strong> imisa, rom gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs<br />

<strong>da</strong>wesebuli aqvT moqalaqeTa miRebis dro, isini mosaxleobas mainc<br />

TiTqmis yoveldRiurad xdebian, radgan centri<strong>da</strong>n teritoriulad<br />

moSorebiT mdebare soflebi<strong>da</strong>n Camosuli mosaxleobisaTvis miRebaze<br />

uaris Tqma SeuZlebelia. misi TqmiT, mosaxleobas regularulad –<br />

yoveldRiurad xvdebian rwmunebulebic, romlebic konsultacias uweven<br />

moqalaqeebs imis Sesaxeb, Tu saWiroebis SemTxvevaSi vis un<strong>da</strong> mimarTon.<br />

136


swored rwmunebulis saSualebiT xdeba gamgeobis mier informaciis<br />

mopoveba <strong>da</strong> Sesabamisi ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miReba.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom rwmunebulebi periodulad<br />

xvdebian mosaxleobas <strong>da</strong> cdiloben soflis problemebis mogvarebas.<br />

erT-erTi monawile ambobs, rom es bunebrivic aris, radgan<br />

rwmunebulebic imave soflis macxovreblebi arian <strong>da</strong> yoveldRiurad<br />

uwevT xalxTan Sexvedra. erTi monawile acxadebs, rom rwmunebulTan<br />

SexvedrebSi monawileobas mouclelobis gamo ver axerxebs, Tumca misi<br />

ojaxis wevrebi aseT Sexvedrebs eswrebian.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgebeli weliwadSi erTxel<br />

angariSs warudgens mosaxleobasac <strong>da</strong> sakrebulosac, aseT dros sxdomas<br />

sakrebulos wevrebTan erTad mosaxleoba <strong>da</strong> mediac eswreba. fokus<br />

jgufis erT-erTi monawile a<strong>da</strong>sturebs am faqts, meore SeniSnavs, rom<br />

gamgebeli mosaxleobas xvdeba ara angariSis wardgenis, aramed maTi<br />

problemebis mosmenis mizniT, mesames ki msgavsi informacia ar gaaCnia.<br />

mosaxleobis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxi <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> fokus<br />

jgufis monawileTa mier, rogorc problema gamgeobis saqmianobis<br />

gamWvirvalobasa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis<br />

CarTulobaSi.<br />

3.3.3. guria<br />

lanCxuTis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. lanCxuTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia qveyndeba sakrebulos<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> adgilobriv gazeTebSi. raionSi moqmedi mediisa<br />

<strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebic a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

informacia winaswar vrceldeba, misi miReba ki SesaZlebelia<br />

adgilobrivi gazeTebi<strong>da</strong>n, pressamsaxuri<strong>da</strong>n, aseve piradi kontaqtebis<br />

meSveobiT.<br />

sakrebulos warmomadgenli aRniSnavs, rom sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi sajaroa, Tumca maT Sesaxeb informacia winaswar ar<br />

vrceldeba, mxolod medias ayeneben saqmis kursSi. misi gancxadebiT,<br />

xelmisawvdomia aseve sakrebulos sxdomis oqmi <strong>da</strong> roca moqalaqeebi mis<br />

miRebas iTxoven, maTi moTxovna kmayofildeba _ masalebi sxdomis Sesaxeb<br />

sxdomis Catarebi<strong>da</strong>n meore dResve ibeWdeba presaSi. am informacias<br />

fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben – erT monawiles gamouTxovia<br />

aseTi oqmi <strong>da</strong> miuRia kidec <strong>da</strong>dgenili wesiT, ori monawile ki acxadebs,<br />

rom sakrebulos sxdomis oqmebi internetSic aris gamoqveynebuli.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb vrceldeba adgilobriv gazeTebsa <strong>da</strong> internetSi.<br />

fokus jgufis yvela monawile acxadebs, rom sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb informacia miewodebaT sakrebulos iniciativiT, maT isic<br />

137


aRniSnes, rom sakrebulom Tavisi muSaobis erTi wlis angariSic <strong>da</strong>beW<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> gaavrcela/<strong>da</strong>ariga.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, moqalaqeebi sajaro<br />

informaciis moTxovniT mimarTaven sakrebulos, sa<strong>da</strong>c iwarmoeba sajaro<br />

informaciebis reestri. fokus jgufis yvela monawile acxadebs, rom<br />

kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>rRvevas sajaro informaciis gacemisas aq<br />

adgili ara aqvs.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad reglamentSi Sesabamisi Canaweris arsebobisa, sakrebulos<br />

sxdomebis televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translireba ar xorcieldeba<br />

CarTuloba. lanCxuTis sakrebulos warmomadgeneli aRniSnavs,<br />

moqalaqeebi gancxadebiT mimarTaven sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

moTxovniT. misi azriT, es formalyri barieria, aseTi saxiT mimarTvis<br />

Semdeg sxdomaze <strong>da</strong>swrebis msurvels aranairi problema aRar eqmneba.<br />

fokus jgufis monawileebisaTvis sakrebulos sxdomaze gansaxilvel<br />

sakiTxebSi sazogadoebis warmomadgenlebis monawileobis Sesaxeb<br />

cnobili ar aris, magram aseve acxadeben, rom Jurnalistebi <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebi yovelgvari <strong>da</strong>brkolebis gareSe eswrebian sxdomebs.<br />

jgufis erTi monawile acxadebs, rom JurnalistebisTvis <strong>da</strong>rbazSi<br />

specialuri adgilebic aris gamoyofili. arasamTavrobo organizaciebi<br />

naklebad eswrebian sxdomebs, xolo rigiT moqalaqeebs 2 wlis win<br />

Sesabamisi gancxadebebis <strong>da</strong>wera mosTxoves.<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa miwvevis Sesaxeb sakrebulos warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom ramdenime problematur sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebuloSi<br />

Seqmnilia samuSao jgufebi, romlebic <strong>da</strong>kompleqtebulia sazogadoebisa<br />

<strong>da</strong> mediis warmomadgenlebisagan. fokus jgufis monawileTagan aseT<br />

samuSao jgufebSi monawileoba arc erTs ar miuRia, maTgan mxolod erTs<br />

aqvs jgufis Sexvedraze <strong>da</strong>swrebis gamocdileba – winaswar miiRo<br />

Setyobineba <strong>da</strong> <strong>da</strong>swrebis problema ar Seqmnia.<br />

sakrebulos „Ria karis sxdomis“ Catarebis Sesaxeb sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom iyo aseTi SemTxvevebi, magaliTad,<br />

biujetis formirebisas, saZovrebTan <strong>da</strong> wylis <strong>da</strong>binZurebis sakiTxebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT. „Ria karis sxdomebi“ xSiri ar aris – SeiZleba kvartalSi<br />

erTxel moewyos. fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom aseTi<br />

sxdomebi iSviaTad tardeba, isini mxolod ramdenime SemTxvevas ixseneben.<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos monawileTa gancxadeba, rom „Ria karis sxdomebis”<br />

Catarebis SemTxvevaSi, pres-relizs <strong>da</strong> dRis wesrigs winaswar iReben,<br />

Catarebuli sxdomis Sesaxeb informacias ki _ moTxovnis safuZvelze.<br />

sxdomaze miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebi gazeTebSi qveyndeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas sakrebulos<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis moTxovniT ar miumarTavs –<br />

aseTi iniciativa arc mosaxleobisagan <strong>da</strong> arc arasamTavrobo<br />

organizaciebis mxri<strong>da</strong>n arasodes yofila, Tumca, misi azriT, aseTi<br />

138


precedenti Zalian saintereso iqnebo<strong>da</strong>. fokus jgufis monawileTa<br />

informaciiT <strong>da</strong>sturdeba, rom mosaxleobas ar mouTxovia sakrebulos<br />

gamsvleli an riggareSe sxdomis Catareba, maTi gancxadebiT, gamsvleli<br />

sxdomebi <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Semaval administraciul <strong>erTeulebSi</strong><br />

saerTod ar tardeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs sakrebulos mier<br />

misaRebi sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovniT ar miumarTavT.<br />

amas fokus jgufis monawilenic aRniSnaven. sakrebulos warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, mosaxleobas arc samarTlebrivi aqtis proeqti Seutania<br />

peticiis wesiT, Tumca ambobs, rom aseT faqts uTuod miesalmebo<strong>da</strong>.<br />

fokus jgufis monawileebi ki miiCneven, rom mosaxleoba, savaraudod, am<br />

uflebis Sesaxeb informirebuli ar aris <strong>da</strong> peticiis Setanis<br />

SemTxvevebic amitom ar yofila.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebTan moqalaqeTa misaRebad dro<br />

<strong>da</strong>wesebuli ar aris, magram yoveldRiurad nebismier moqalaqes SeuZlia<br />

mivides <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis pirebs Sexvdes. Tu sakrebulos<br />

romelime konkretul wevrTan Sexvedris organizeba aris saWiro, amas<br />

uzrunvelyofs sakrebulos aparati. fokus jgufis monawileebi amboben,<br />

rom sakrebulos wevrebi intensiurad xvdebian mosaxleobas.<br />

sakrebulos wevrTa mier mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis Sesaxeb<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom yvela maJoritari deputati<br />

abarebs angariSs Tavis sofels kvartalSi erTxel. rac Seexeba<br />

sakrebulos angariSs, presaSi sistematurad ibeWdeba sakrebulos<br />

Tavmjdomaris, misi moadgilis, komisiis Tavmjdomareebis interviuebi,<br />

romlebSic asaxulia sakrebulosa <strong>da</strong> pira<strong>da</strong>d maTi saqmianoba. fokus<br />

jgufis monawileebis TqmiT ki, sakrebulos wevrebi angariSs<br />

„nawilobriv abareben – gansakuTrebiT winasaarCevnod“. rogorc maT ukve<br />

aRniSnes, sakrebulom erTi wlis gaweuli saqmianobis Sesaxeb angariSi<br />

ukve <strong>da</strong>beW<strong>da</strong> <strong>da</strong> gaavrcela.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawile acxadebs, rom sakrebulos aparati mas<br />

exmareba sakrebulosTan urTierTobis organizebasa <strong>da</strong> Sesabamisi<br />

masalebis momzadebaSi. sxva monawile ki aRniSnavs, rom Tanamdebobis<br />

pirebTan urTierTobas axorcielebs rogorc pira<strong>da</strong>d, aseve<br />

pressamsaxurisa <strong>da</strong> aparatis <strong>da</strong>xmarebiT.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: informaciis <strong>da</strong>gvianebiT gavrceleba;<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa naCqarevad miReba; sazogadoebis pasiuroba – xalxs am<br />

procesSi (Tun<strong>da</strong>c biujetis SedgenaSi) monawileobis didi survili ara<br />

aqvs; moqalaqeTa indiferentuloba – Tu sakiTxi pira<strong>da</strong>d maT ar exebaT,<br />

procesSi monawileobis survili naklebad aqvT.<br />

139


gamgeoba<br />

sajarooba. lanCxuTis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba adgilobriv<br />

gazeTebSi, veb–gverdze <strong>da</strong> gamgeobis SenobaSi ganTavsebul sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. fokus jgufis monawileTa informaciiT, ganxilvamde qveyndeba<br />

rogorc biujetis proeqti, aseve komisiebis <strong>da</strong>skvnebi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis TqmiT, biujetis proeqtis sajaro ganxilvac ewyoba,<br />

pirvelad gadian soflebSi, Semdeg xdeba samsaxurebis angariSebis<br />

mosmena anu gasuli wlis biujetis angariSis mosmena, Semdeg ki igegmeba<br />

ra un<strong>da</strong> gakeTdes <strong>da</strong> ra siaxleebi SeiZleba <strong>da</strong>inergos.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

dokumenti SemuSvebulia 2012 wlamde, amasTan xdeba misi ganaxleba. misi<br />

TqmiT, programa wignad aris gamocemuli, xelmisawvdomia internetSi,<br />

amdenad, nebismier <strong>da</strong>interesebul pirs SeuZlia gaecnos <strong>da</strong> mis Sesaxeb<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebic Semoitanos. fokus jgufis monawileebi am<br />

informacias a<strong>da</strong>stureben.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, isini ar aqveyneben sakrebulos<br />

sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebs, radganac amas Tavad sakrebulo<br />

akeTebs, gamgeoba ki mxolod brZanebebs aqveynebs..<br />

sajaro informaciis droulad gacemis sakiTxis Sesaxeb, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebs moTxovnil informacias rac<br />

SeiZleba swrafad awvdian, Tuki masTan <strong>da</strong>kavSirebuli teqnikuri<br />

sakiTxebis mogvarebas didi dro ar <strong>da</strong>sWir<strong>da</strong>. informaciis <strong>da</strong>dgenil<br />

vadebSi gacemas a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleoba informacias xSirad iTxovs,<br />

iwarmoeba sajaro informaciis reestri.<br />

gamgeobis warmomadgeneli aseve aRniSnavs, rom gamgeobis saqmianobis<br />

Sesaxeb operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba<br />

uzrunvelyofilia, rac adgilobrivi gazeTebis saSualebiT<br />

xorcieldeba.<br />

CarTuloba. lanCxuTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi<br />

rwmunebulebTan <strong>da</strong> deputatebTan erTad mosaxleobac monawileobs. misi<br />

TqmiT, maTgan werilobiT SeniSvnebsa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebsac iReben,<br />

romlebsac sakrebulos ga<strong>da</strong>scemen proeqtis ganxilvamde, sakrebulo ki<br />

iTvaliswinebs am SeniSvnebs.<br />

fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom sazogadoeba naklebad iRebs<br />

monawileobas biujetis proeqtis ganxilvebSi, SeniSvnebsa <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debsac ZiriTa<strong>da</strong>d sakrebulos wevrebi an teritoriuli<br />

erTeulebis warmomadgenlebi waradgenen, mosaxleobas an arasamTavrobo<br />

organizaciebs ki isini faqtobrivad ar warudgeniaT.<br />

140


ogorc gamgeobis warmomadgenelma aRniSna, socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programa Ria <strong>da</strong> xelmisawvdomi dokumentia, igi<br />

ganTavsebulia internetSi <strong>da</strong> gamgeobisaTvis mis Taobaze wina<strong>da</strong>debebis<br />

miwodeba nebismier moqalaqes SeuZlia. misi TqmiT, am dokumentis sajaro<br />

ganxilvebisas ZiriTa<strong>da</strong>d teritoriuli rwmunebulebisagan iReben<br />

SeniSvnebs, romlebsac sakrebulos warudgenen. fokus jgufis<br />

monawileTagan erTi acxadebs, rom dokumentis sajaro ganxilva Sedga,<br />

pira<strong>da</strong><strong>da</strong>c monawileob<strong>da</strong> masSi <strong>da</strong> misi SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi<br />

gaTvaliswinebul iqna. <strong>da</strong>narCenebs monawileoba ar miuRiaT.<br />

gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenelma aRniSna, rom amis saWiroeba ar yofila.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, adgilobriv saWiroebebs ikvleven rwmunebulebi. manac <strong>da</strong><br />

soflis mosaxleobamac icis, rom Tu es programa warmatebiT<br />

ganxorcieldeba, momavalSi ufro met Tanxas miiReben. aqve un<strong>da</strong> iTqvas,<br />

rom rwmunebuli iqauri mosaxleobis saWiroebebs ecnoba anketebis<br />

saSualebiT, romlebic mosaxleobaSi <strong>da</strong>rig<strong>da</strong>. imis<strong>da</strong> mixedviT, Tu<br />

romelma sofelma ra moTxovna wamoayena, SeirCa konkretuli proeqtebi,<br />

gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, programaSi monawileoba yvela sofels<br />

ekuTvnis.<br />

programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis monawileebi, maTi<br />

gancxadebiT, mosaxleobis sakmaod did nawilsac aqvs informacia. isini<br />

a<strong>da</strong>stureben rwmunebulebis mier adgilobrivi saWiroebebisa <strong>da</strong><br />

prioritetebis gamovlenis mizniT Sexvedrebisa <strong>da</strong> gamokvlevis Catarebas.<br />

jgufis erTi monawilis gancxadebiT, problemaTa gamovlena qulebis<br />

miniWebis gziT mox<strong>da</strong>. meorem ki gviTxra, rom sinamdvileSi soflebs<br />

SerCeulTagan sruliad gansxvavebuli problemebi aqvT. prioritetebis<br />

gamovlenis mizniT rwmunebulTan SexvedrebSi monawileoba fokus<br />

jgufi<strong>da</strong>n aravis miuRia.<br />

angariSvaldebuleba. lanCxuTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedrebis dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT – gamgebeli yovel orSabaTs<br />

rwmunebulebs xvdeba, yovel samSabaTs ki moqalaqeebs iRebs. yovelTve<br />

dgeba soflebis mosaxleobasTan Sexvedrebis grafiki, gamgebeli <strong>da</strong> misi<br />

moadgile TveSi orjer mainc gadian TiToeul sofelSi, am Sexvedrebis<br />

organizebas uzrunvelyofs aparati. fokus jgufis monawileebi<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom gamgebeli mosaxleobas sakmaod xSirad xvdeba,<br />

Sexvedrebis mizani ki iqaur macxovrebelTa problemebis gamovlenaa.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas xvdeba rwmunebulic.<br />

igi gamgeobaSi warmoadgens soflis problemebs, xSirad aq Sedis<br />

moqalaqeTa piradi sakiTxebic, romelTa ga<strong>da</strong>Wrasac aseve mTavrobisagan<br />

iTxoven, gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, rogorc SeuZliaT, exmarebian<br />

mosaxleobas. adgilobriv macxovreblebTan rwmunebulis periodul<br />

Sexvedrebs fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben.<br />

141


gamgeblis mier mosaxleobisa <strong>da</strong> sakrebulos winaSe angariSis<br />

CabarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebeli sakrebulos arCeulia <strong>da</strong>, Sesabamisad, masve abarebs angariSs<br />

weliwadSi erTxel – wlis <strong>da</strong>sawyisSi. fokus jgufis erTi monawilis<br />

TqmiT, gamgebeli angariSs gazeTebSi aqveynebs, xolo Sexvedrebis dros<br />

xazgasmiT saubrobs mis mier gakeTebul saqmeebze.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: sazogadoebis naklebad CarTuloba;<br />

gamWvirvalobis arasakmarisi xarisxi (maTi mosazrebiT, gamgeoba ufro<br />

gamWvirvaled un<strong>da</strong> saqmianobdes); mosaxleobis pasiuroba (maTi<br />

CarTuloba mxolod gamgeobaze ar aris <strong>da</strong>mokidebuli, mosaxleobasac<br />

un<strong>da</strong> hqondes am procesebSi monawileobis survili, is ki TiTqmis ar<br />

iCens amisadmi interess); gamgeobis arasakmarisi aqtiuroba<br />

(<strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi moqalaqeTa arasakmarisad <strong>CarTulobis</strong><br />

Tavi<strong>da</strong>n asacileblad arc gamgeobas gamouCenia sakmarisi aqtiuroba).<br />

ozurgeTis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. ozurgeTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia winaswar qveyndeba<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze, aseve vrceldeba adgilobrivi gazeTebiT. raionSi<br />

moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenelTa<br />

gamokiTxviT SevityveT, rom erTi maTgani sxdomebis Sesaxeb informacias<br />

sakrebulos pressamsaxuri<strong>da</strong>n iRebs, meore mxolod ukve Catarebuli<br />

sxdomebis Sesaxeb ityobs, sxvas pressamsaxuri urekavs sxdomamde<br />

ramdenime dRiT adre, xolo erTs werilobiT ugzavnian, Tu ra sakiTxebi<br />

un<strong>da</strong> gavides sakrebulos biurosa <strong>da</strong> komisiis sxdomaze, xolo Tu<br />

gagzavna ver moxerx<strong>da</strong> – telefoniT urekaven.<br />

sakrebulos warmomadgeneli aRniSnavs, rom sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi sajaroa, maT Sesaxeb informaciis miwodebis mizniT<br />

dRis wesrigs yovelTvis aTavseben xolme sakrebulos sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. misi TqmiT, sajaro <strong>da</strong> xelmisawvdomia sakrebulos sxdomis<br />

oqmebic, mosaxleobis mimarTva am oqmebis moTxovniT _ naklebia,<br />

aRniSnul sakiTxze sakrebulos ufro arasamTavrobo organizaciebi<br />

mimarTaven. oqmis xelmisawvdomobis Sesaxeb sakrebulos warmomadgenlis<br />

gancxadeba <strong>da</strong>sturdeba fokus jgufis yvela monawilis mier, TiToeul<br />

maTgans gamoTxovili <strong>da</strong> miwodebuli aqvs oqmi <strong>da</strong>dgenili wesiT.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb vrceldeba periodulad ganaxlebadi veb–gverdisa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi sami gazeTis meSveobiT, aseve televiziiT, Tumca am<br />

ukanasknels Se<strong>da</strong>rebiT ufro naklebad mimarTaven. roca Ria eTeria <strong>da</strong><br />

miwveulia sakrebulos warmomadgenelic, saubroben sakrebulos<br />

saqmianobaze. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom sakrebulo<br />

142


gaweuli saqmianobis Sesaxeb maT informacias awvdis moTxovnis<br />

safuZvelze.<br />

sakrebulosagan sajaro informacias moqalaqeebi Zalian xSirad iTxoven.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, statistikuri monacemebi<br />

aseTia: gasul wels sajaro informaciis moTxovnaze 36 ganacxadi iqna<br />

Setanili, mimdinare wels – 13. iwarmoeba sajaro informaciebis<br />

reestric. informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis erTi monawile aRniSnavs, rom sakrebuloSi informacias<br />

gascemen, kanoniT <strong>da</strong>dgenil dros ki maqsimalurad iyeneben. erTi<br />

monawilis TqmiT, zogierT informacias aslis ga<strong>da</strong>Reba sWirdeba, an<br />

teqnikuri sakiTxebia mosagvarebeli <strong>da</strong> SeiZleba amis gamo ori dRis va<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>giTqvan, SesaZloa <strong>da</strong>elodo <strong>da</strong> ramdenime wuTSic mogawodon. jgufis<br />

monawiles gamouTxovia erT-erTi soflis mSenebare stadionis proeqtis<br />

asli. misi gancxadebiT, proeqti ukve gamzadebuli iyo, magram erTi<br />

kviris lodini mainc mouwia. sxva monawile aRniSnavs, rom ar yofila<br />

SemTxveva, ar gaeceT moTxovnili informacia, Tumca xSirad sargebloben<br />

kanonSi miTiTebuli 10-dRiani vadiT. am monawilis gancxadebiT, aris<br />

dokumentebi, romlebic <strong>da</strong>uyovnebliv gacemas eqvemdebareba, magram,<br />

miuxe<strong>da</strong>vad amisa, ukve <strong>da</strong>mtkicebul biujets mainc 10 dRis Semdeg<br />

iZlevian. igi aRniSnavs, rom am sakiTxze mis organizacias sasamarTloSi<br />

sarCelic hqon<strong>da</strong> Setanili.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad reglamentSi Sesabamisi Canaweris arsebobisa, sakrebulos<br />

sxdomebis televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translireba ar xorcieldeba.<br />

CarTuloba. ozurgeTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos moqalaqeebi sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

zepirad mimarTaven, amis Taobaze werilobiTi moTxovnebi naklebad aris<br />

Setanili. fokus jgufis erTi monawilis TqmiT, misTvis cnobilia, rom<br />

sazogadoebrivi organizaciebi romelime konkretuli proeqtis<br />

farglebSi TavianTi iniciativiT eswrebian sxdomebs, xolo mosaxleobis<br />

interesis Sesaxeb man araferi icis. or monawiles ki mohyavs magaliTebi,<br />

rodesac konkretuli problemi<strong>da</strong>n gamomdinare, mosaxleobam sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swrebis survili gamoTqva, maT <strong>da</strong>xmarebisaTvis arasamTavrobo<br />

organizacias mimarTes, rac arc erTi proeqtis farglebSi ar iyo<br />

gaTvaliswinebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong>eswrnen sxdomas, warmoayenes problemebi <strong>da</strong><br />

gamoTqves sakuTari mosazrebebi konkretul sakiTxebze. monawileTa<br />

gancxadebiT, mosaxleobis amgvar iniciativas yovelTvis mohyveba Sedegi.<br />

gar<strong>da</strong> mosaxleobisa, fokus jgufis monawileTa TqmiT, sxdomebs<br />

eswrebian masmediis warmomadgenlebi. <strong>da</strong>swrebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT maT<br />

problemebi ar eqmnebaT, Tumca adgilebi maTTvis specialurad<br />

gamoyofili ar aris, isini ZiriTa<strong>da</strong>d <strong>da</strong>rbazis bolo rigebSi sxdebian.<br />

reglamentiT adgilebi mxolod sakrebulos wevrebisTvis aris<br />

gamoyofili.<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa miwvevis Sesaxeb sakrebulos warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom sakrebuloSi ramdenime samuSao jgufia Seqmnili <strong>da</strong> konkretul<br />

143


sakiTxebze specialistebi arian mowveuli, magaliTad, stiqiuri<br />

movlenebis an wyaluxvobis dros aseT jgufebSi CarTulia mosaxleoba.<br />

fokus jgufis monawileebi xSirad yofilan miwveuli sakrebulos mier<br />

Seqmnil samuSao jgufSi. isini komisiis sxdomebSic monawileobdnen,<br />

magaliTad, aseTi samuSao jgufebi Seqmnili iyo sabavSvo baRebis<br />

samarTlebrivi formebisa <strong>da</strong> sabiujeto ganacxadebis SemuSavebis<br />

Taobaze, miwis ganawilebis sakiTxebze <strong>da</strong> sxv.<br />

sakrebulos „Ria karis sxdomis“ CatarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom aseTi sxdomebi ewyoba. sakrebulos<br />

nebismieri sxdoma Riaa <strong>da</strong> nebismier msurvels SeuZlia masze <strong>da</strong>swreba.<br />

igi ixsenebs erTaderT SemTxvevas, rodesac sxdoma <strong>da</strong>ixura Svilad<br />

ayvanis sakiTxis ganxilvis gamo. fokus jgufis sami monawile<br />

a<strong>da</strong>sturebs, rom „Ria karis sxdomebi“ weliwadSi ramdenjerme tardeba,<br />

xolo sxdomaze <strong>da</strong>smuli sakiTxis mimdinareobis Sesaxeb informacias<br />

presi<strong>da</strong>n igeben. erTi monawile ki acxadebs, rom informaciis<br />

gasavrceleblad pressamsaxuri iSviaTad iyenebs iseT instruments,<br />

rogoricaa presrelizi, albaT imitom, rom Jurnalistebi aSuqeben<br />

sakiTxebs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas sakrebulos<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis moTxovniT ar miumarTavs.<br />

Tumca ixsenebs SemTxvevas, rodesac gasul wels urekSi adgilobrivi<br />

problemebis (mosakrebeli, sanitaruli normebis gaumjobeseba, zafxulis<br />

sezonis <strong>da</strong>dgomasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebi) gansaxilvelad<br />

gamsvleli sxdoma <strong>da</strong>igegma, mosaxleoba gafrTxilebuli iyo am sxdomis<br />

Sesaxeb, Tumca igi agvistos movlenebis gamo ga<strong>da</strong>ido <strong>da</strong> aRarc<br />

Catarebula. zemoxsenebuli sakiTxebi mogvianebiT ozurgeTSi iqna<br />

ganxiluli. fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom mosaxleobas<br />

gamsvleli <strong>da</strong> riggareSe sxdomis moTxovna ar <strong>da</strong>uyenebia. maTi<br />

informaciiT, sakrebulos gamsvleli sxdomebi <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi<br />

Semaval administraciul <strong>erTeulebSi</strong> ar tardeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs ar miumarTavT<br />

sakrebulos mier misaRebi sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis<br />

moTxovniT. fokus jgufis erTi monawilis TqmiT, mosaxleobisagan aseTi<br />

iniciativa rom yofiliyo, mas aucileblad <strong>da</strong>akmayofilebdnen, sxva<br />

monawilem ki gaixsena, rom urekis miwebis sakiTxis irgvliv<br />

sazogadoebam <strong>da</strong>iwyo xelmowerebis Segroveba, magram xelisuflebam<br />

Seityo amis Sesaxeb <strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyo sakiTxis mogvareba. es wina mowvevis<br />

sakrebulos dros mox<strong>da</strong>, magram xelmowerebi amomrCevelTa 3 %–is mier<br />

mainc ar Segrovila _ <strong>da</strong>axloebiT 1500 xelmowera iyo.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom mosaxleobas samarTlebrivi<br />

aqtis proeqti peticiis wesiT ar Seutania. misi TqmiT, arasamTavrobo<br />

organizaciebi sakrebulos biujetis miRebis procedurebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT vadebis <strong>da</strong>rRvevas e<strong>da</strong>vebodnen, rac gaasaCivres kidec.<br />

sakrebulos warmomadgenelma gviTxra, rom sasamarTlo procesi<br />

sakrebulom moigo. am sakiTxis Sesaxeb fokus jgufis erTi monawile<br />

ganmartavs, rom saubaria SemTxvevaze, rodesac erT-erTma arasamTavrobo<br />

144


organizaciam 2007 wels araerTxel mimarTa sakrebulos, raTa mas<br />

moewesrigebina Tavisi debulebis miRebisa <strong>da</strong> gamoqveynebis procedura,<br />

aseve komisiis Tavmjdomareebis arCevis sakiTxi. sakrebulom<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad es ar gaiTvaliswina, 2007 wlis zafxulSi organizaciam<br />

sasamarTloSi Seitana sarCeli, sasamarTlom imsjela sarCelis<br />

<strong>da</strong>Svebulobaze <strong>da</strong> miiRo ga<strong>da</strong>wyvetileba sakiTxi ar ganexila.<br />

mogvianebiT sakrebulom aRniSnuli sakiTxi Tavad moawesriga. fokus<br />

jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom amomrCevelTa mier peticiis wesiT<br />

proeqtis sakrebuloSi Setanis SemTxvevebi ar yofila.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tavmjdomares, mis moadgiles <strong>da</strong> komisiis Tavmjdomareebs<br />

<strong>da</strong>wesebuli aqvT moqalaqeTa miRebis dro, maTTan Sexvedrebs<br />

uzrunvelyofs sakrebulos aparati. mosaxleobas xvdeba aseve<br />

sakrebulos yvela wevri – maJoritarebi TveSi erTxel mainc <strong>da</strong> am<br />

Sexvedrebs Tavad uzrunvelyofen. sakrebulos wevrebis mier<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebs a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic,<br />

adgilobrivi gazeTis warmomadgenlis gancxadebiT, ama Tu im sofelSi<br />

sakmaod xSirad Cadian soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis mimdinareobis<br />

gasaSuqeblad <strong>da</strong> xe<strong>da</strong>ven, rom maJoritarebi <strong>da</strong> teritoriuli<br />

rwmunebulebi yoveldRiurad Tu ara, sakmaod xSirad xvdebian<br />

mosaxleobas. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, Sexvedrebis<br />

dros sakrebulos wevrebi mosaxleobas angariSsac abareben, Tumca<br />

fokus jgufis erTi monawilis TqmiT, mas aseTi precedenti ar axsendeba.<br />

fokus jgufis yvela monawile acxadebs, rom sakrebulos aparati<br />

exmareba maT sakrebulosTan urTierTobaSi – sakrebulos wevrebTan<br />

miRebasa <strong>da</strong> Sesabamisi masalebis momzadebaSi.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad fokus jgufis<br />

erTi monawilis mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> sakrebulos wevrTa umravlesobis<br />

pasiuroba, xolo erTi monawilis gancxadebiT, opoziciis<br />

warmomadgenlebi sakrebulos sxdomebSi ar monawileoben, Sesabamisad,<br />

sakrebulo erTpartiulia.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. ozurgeTis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba beWdviT mediaSi<br />

<strong>da</strong> Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>febze. internetisa <strong>da</strong> televiziis<br />

saSualebiT proeqti ar gamoqveynebula. misive TqmiT, ewyoba biujetis<br />

proeqtis sajaro ganxilvac – jer qveyndeba media saSualebebiT, Semdeg<br />

Semodis wina<strong>da</strong>debebi, Semdeg xdeba misi ganxilva komisiaSi, bolos ki<br />

biurosa <strong>da</strong> sakrebulos sxdomaze.<br />

fokus jgufis monawileebi aRniSnaven, rom biujetis proeqti <strong>da</strong> komisiis<br />

<strong>da</strong>skvnebi maT ganxilvamde qveyndeba. arsebobs sakrebulos veb–gverdi,<br />

romelzec ZiriTa<strong>da</strong>d ganTavsebulia informacia sakrebulos Sesaxeb, am<br />

veb–gverdzea aseve ganTavsebuli biujetic. ramdenjerme satelevizio<br />

145


debatebic gaimarTa sabiujeto sakiTxebze, romlebSic monawileobdnen<br />

gamgeobis safinanso <strong>da</strong> infrastruqturis samsaxurebis ufrosebi,<br />

teritoriuli erTeulebis rwmunebulebi <strong>da</strong> sxv.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom am<br />

programaze muSaoba mimdinareobs wlis bolomde – biujetis proeqtis<br />

formirebamde, masSi Sesuli prioritetebi <strong>da</strong> mimarTulebebi<br />

maqsimalurad aris asaxuli biujetSi. misi TqmiT, gasul wels am<br />

programis gamoqveyneba <strong>da</strong> misi sajaro ganxilva ar momx<strong>da</strong>ra, wina<br />

wlebis Sesaxeb ki informacia ara aqvs, radgan am sakiTxebSi ar<br />

monawileob<strong>da</strong>. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom socialur–<br />

ekonomikuri ganviTarebis programa SemuSavebulia CHF–is xelSewyobiT,<br />

igi wignis saxiT aris gamoqveynebuli internetSi, municipalitetis<br />

sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobas mis ganaxlebaze ar umuSavia.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, isini ar aqveyneben sakrebulos<br />

sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebs, radganac amas Tavad sakrebulo<br />

akeTebs. gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

gamoqveynebas rac Seexeba, gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, gamgeobis<br />

samsaxurebi sistematurad amzadeben angariSebs, sakrebulo wyvets<br />

gamgeblis mier wardgenili angariSi gamoaqveynos Tu ara. gamgeoba am<br />

informacias yovelTvis aqveynebs Tavis sainformacio <strong>da</strong>faze, gamgeobis<br />

Sesaxeb informacia ibeWdeba gazeTebSic. kulturis, saorganizacio <strong>da</strong><br />

infrastruqturis samsaxurebis angariSebi qveyndeba masmediis<br />

saSualebebiT.<br />

sajaro informaciis droulad gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom informaciis mosaZieblad zogjer<br />

garkveuli droa saWiro <strong>da</strong> 2–3 dRe sakmarisi ar aris, Tumca informacia<br />

gaicema kanoniT <strong>da</strong>dgenil vadebSi – maqsimum 10 dReSi. <strong>da</strong>dgenili<br />

praqtikiT, gamgeoba acnobebs <strong>da</strong>interesebul pirs, Tu ramden dReSi<br />

iqneba SesaZlebeli Sesabamisi informaciis miReba. awarmoeben sajaro<br />

informaciebis reestrsac, yvela gacemuli informacia aRnusxulia <strong>da</strong><br />

TiToeuli maTganis miRebaze Sesabamisi xelmoweraa gakeTebuli.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi informacias<br />

sistematurad iTxoven. marTalia, mas amis Sesaxeb zusti monacemebi ar<br />

gaaCnia, magram ganacxa<strong>da</strong>, rom sajaro informaciis aTasobiT furceli<br />

gavi<strong>da</strong> gamgeobi<strong>da</strong>n.<br />

gamgeobis mier informaciis droul gacemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis monawileTa Sefasebebi emTxveva sakrebulos Sefasebebs – erTi<br />

versiiT, informacia gaicema, Tumca maqsimalurad gamoiyeneba kanoniT<br />

<strong>da</strong>dgenili dro, xolo meore versiiT, informacias gascemen <strong>da</strong>Tqmul<br />

droSi.<br />

CarTuloba. ozurgeTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi<br />

monawileoben safinanso–sabiujeto, ekonomikisa <strong>da</strong> infrastruqturis,<br />

iuridiuli samsaxurebis TanamSromlebi, aseve sakrebulos Sesabamisi<br />

146


komisiebis warmomadgenlebi, arasamTavrobo seqtoris, mediisa <strong>da</strong><br />

sazogadoebis warmomadgenlebi. fokus jgufis monawileebis mixedviT,<br />

sazogadoeba monawileobs biujetis proeqtis sajaro ganxilvebSi. erTi<br />

monawile ixsenebs saintereso faqts – wels arc gamgebels hqon<strong>da</strong><br />

biujetis proeqti <strong>da</strong> arc arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebs, <strong>da</strong>mswreebs zepirad auxsnes sakiTxebi, sxva monawile<br />

ambobs, rom mimdinare wels biujetis proeqtis sajaro ganxilva<br />

ramdenjerme moewyo _ pirvelad, rodesac gamgeobam biujeti sakrebulos<br />

warudgina, am biujets icnob<strong>da</strong> mxolod gamgeoba, xolo ganmeorebiT<br />

wardgenis Semdgom biujetis proeqti ukve nebismieri <strong>da</strong>interesebuli<br />

pirisTvis iyo xelmisawvdomi.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtis Taobaze<br />

Semodis moqalaqeTa <strong>da</strong> arasamTavrobo seqtoris warmomadgenelTa<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, romelTagan bevri gaiTvaliswines. rogorc<br />

ukve aRiniSna, proeqti jer qveyndeba media saSualebebiT, Semdeg Semodis<br />

wina<strong>da</strong>debebi, Semdeg ganixileba komisiaSi, bolos ki – biurosa <strong>da</strong><br />

sakrebulos sxdomaze. fokus jgufis monawileTagan yvelas aqvs<br />

wardgenili biujetis proeqtis Sesaxeb wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciebi,<br />

romlebic gaTvaliswinebul iqna.<br />

rogorc gamgeobis warmomadgeneli ambobs, biujetis proeqtis Sesaxeb<br />

Semosuli SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi sakrebulos ganxilvamde ga<strong>da</strong>ecema,<br />

sxvagvarad SeniSvnebsa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebs, misi TqmiT, azric ar eqnebo<strong>da</strong>.<br />

biujetis <strong>da</strong>mtkicebamde wardgenili yvela SeniSvna sakrebulom<br />

gaiTvaliswina.<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis sajaro ganxilva,<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, xdeba sakrebulos<br />

warmomadgenlebTan erTad, romelsac zogjer komisiis mowveviT<br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebic eswrebian. SeniSvnebi<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d sakrebulosagan modis. fokus jgufis monawileebi programis<br />

ganxilvebSi monawileobdnen, maT waradgines SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi,<br />

romlebic gaTvaliswinebul iqna.<br />

rogorc gamgeobis warmomadgenelma ganacxa<strong>da</strong>, sakrebulos sxva<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebs Tavad sakrebulo aqveynebs, xolo zogjer<br />

sakrebulosTan SeTanxmebiT gamgeobac. aseTi proeqtebis gamoqveynebis<br />

Semdeg SeniSvnebic miuRiaT, Sedga kamaTic arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmoamdgenlebTan. moqalaqeebma (muzeumi<strong>da</strong>n, Teatri<strong>da</strong>n, sabavSvo–<br />

baRebi<strong>da</strong>n) Semoitanes wina<strong>da</strong>debebi, maTTvis biujetSi Sesabamisi<br />

<strong>da</strong>finansebis gazrdis Taobaze, bevri maTgani gaTvaliswinebulia –<br />

gaixsna ori axali biblioTeka, Camoyalib<strong>da</strong> urekis kulturis saxli.<br />

ansambl imedis xelmZRvanelobam warmoadgina argumentebi, rom<br />

sasargeblo iqnebo<strong>da</strong> maTTvis <strong>da</strong>finansebis gazr<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamgeobam<br />

<strong>da</strong>akmayofila kidec maTi moTxovna.<br />

gamgeobis warmomadgenelma aRniSna, rom gamgeobas xSirad mimarTaven<br />

rusulenovani moqalaqeebi, Tumca Tarjimani ar <strong>da</strong>saWirvebiaT,<br />

Sesabamisad, Tarjimnis momsaxurebis sakiTxic ar <strong>da</strong>mdgara, Tumca,<br />

147


gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, Tu saWiro gaxdeba, moiwveven Tarjimans<br />

<strong>da</strong> xarjebsac gamgeoba aanazRaurebs.<br />

rac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, <strong>da</strong>dgenilebiT maT <strong>da</strong> soflis rwmunebulebs iqaur<br />

macxovreblebTan Sexvedrebis organizeba <strong>da</strong>evalaT, moewyo kidec aseTi<br />

Sexvedrebi yvela sofelSi, pira<strong>da</strong>d gamgebelic bevr maTgans eswrebo<strong>da</strong>.<br />

programis Sesaxeb mosaxleoba zustad aris informirebuli, Tumca<br />

zogjer iseTi sakiTxebis mogvarebas iTxovdnen (soflis gazificireba),<br />

rom maT ga<strong>da</strong>sawyvetad sakmarisi finansuri saxsrebi ar iyo, amitomac<br />

sxva prioritetebi iqna <strong>da</strong>saxuli (xidebi, gza <strong>da</strong> soflis centrSi<br />

sportuli <strong>da</strong>rbazis keTilmowyoba). fokus jgufis yvela monawile<br />

flobs informacias am programis Sesaxeb, maT ician romeli saqmianobis<br />

Sesasruleblad ra Tanxebia gamoyofili <strong>da</strong> miiCneven, rom mosaxleobis<br />

sakmaod did nawilsac aqvs informacia zemoaRniSnuli programis<br />

Taobaze.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, soflebis problemebs gamgeobaSi<br />

rwmunebulebi warmoadgenen, maT saamisod specialuri kvlevis Catareba<br />

ar sWirdebaT. man aRniSna, rom rwmunebuli, romelsac kvlevis Catareba<br />

sWirdeba adgilobrivi problemebis gamosavlenad, am Tanamdebobaze ar<br />

un<strong>da</strong> muSobdes. rwmunebulebi xom imave soflis macxovreblebi arian,<br />

yvela ubanSi TanaSemweebi hyavT <strong>da</strong> problemebic maTTvis nacnobia. Tumca<br />

iqve <strong>da</strong>sZina, rom mosaxleobasTan Sexvedrebi Zalze mniSvnelovania iseTi<br />

problemis gamosavlenad, rac SesaZloa SeumCneveli <strong>da</strong>rCa, an masze<br />

gansxvavebuli azric arsebobs – rwmunebulsa <strong>da</strong> mosaxleobas SeiZleba<br />

sxva<strong>da</strong>sxva problema miaCndeT prioritetulad, amitomac Sexvedrebi<br />

aucilebelia. rac Seexeba im administraciuli erTeulebis SerCevis<br />

kriteriumebs, sa<strong>da</strong>c es programa un<strong>da</strong> ganxorcieldes, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom kriteriumi <strong>da</strong>dgenilia mTavrobis mier <strong>da</strong><br />

es aris mosaxleobisa <strong>da</strong> administraciuli erTeulebis raodenoba.<br />

rwmunebulebis mier adgilobrivi saWiroebebisa <strong>da</strong> prioritetebis<br />

gamovlenis mizniT Sexvedrebis ganxorcielebas fokus jgufis<br />

monawileebic a<strong>da</strong>stureben. isini Tavad <strong>da</strong>swrebian aseT Sexvedrebs. erTi<br />

maTgani acxadebs, rom bevr sofelSi mox<strong>da</strong> adgilobrivi saWiroebebis<br />

gamokvleva, xolo zog sofelSi mosaxleobisTvis aravis araferi<br />

ukiTxavs <strong>da</strong> arc xalxs hqon<strong>da</strong> raime informacia. erTi monawilis TqmiT,<br />

mosaxleobis gamokiTxva ki Catar<strong>da</strong>, magram soflis doneze Sexvedra ar<br />

Catarebula. erTi monawilis gancxadebiT, misma organizaciam kvleva<br />

Caatara, Seswavlil iqna adgilobrivi mosaxleobis saWiroebebi, Sedga<br />

Sexvedrebi rwmunebulebTan <strong>da</strong> maJoritarebTan erTad <strong>da</strong> SeirCa<br />

prioritetebi, romlebic un<strong>da</strong> <strong>da</strong>finansebuliyo. sxva monawilis<br />

organizacia ki rwmunebuls exmarebo<strong>da</strong> kvlevis ganxorcielebaSi –<br />

anketebis momzadebasa <strong>da</strong> sxva teqnikuri samuSaos SesrulebaSi, gakeT<strong>da</strong><br />

5 soflis monitoringi <strong>da</strong> aRmoCn<strong>da</strong>, rom rwmunebulebi marTlac namyofni<br />

iyvnen <strong>da</strong> Sexvedrebic gaemarTaT. gubernatorma moiTxova, rom<br />

Catarebuliyo mosaxleobis saxelobiTi gamokiTxva, raTa Semdeg<br />

informaciis ga<strong>da</strong>mowmebis SesaZlebloba miscemo<strong>da</strong>T.<br />

148


angariSvaldebuleba. ozurgeTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedrebis dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT – yoveli orSabaTi, Tumca Tavs<br />

valdebulad Tvlian, rom sxva dReebSic miiRon isini. moqalaqeebis<br />

miRebas eswrebian Sesabamisi samsaxurebis xelmZRvanelebi an maTi<br />

moadgileebi. mimdinare wels gamgeobaSi 400 moqalaqis miReba<br />

ganxorciel<strong>da</strong>. moqalaqeTa miRebas uzrunvelyofs saorganizacio<br />

samsaxuri, gamgeobaSi mosuli mosaxleobis sias adgens mdivani, xolo<br />

Semosul moTxovnebsa <strong>da</strong> gancxadebebs aRricxavs saorganizacio<br />

samsaxuri. gancxadeba bardeba kancelariaSi, magram Tu igi zepiri<br />

formiT aris warmodgenili, Canaweri keTdeba specialur reestrSi.<br />

gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, moqalaqeebTan Sexvedrebs sistematurad<br />

atareben rwmunebulebic – es maT evalebaT debulebiT, radgan<br />

mosaxleobis problemebis Sesaxeb gamgeobisaTvis sxva gziT ver gaxdeba<br />

cnobili. rwmunebuli arsebul problemebs sistematurad waradgens<br />

gamgeobaSi. magaliTad, erT-erT arasamTavrobo organizaciasTan erTad<br />

Catarebuli gamokiTxvis Sedegad gamovlenil problemaTagan pirvel<br />

adgilze gavi<strong>da</strong> gazificirebis problema, xolo Semdeg gzisa <strong>da</strong> wylis<br />

sakiTxebi.<br />

gamgeblisa <strong>da</strong> rwmunebulebis mier mosaxleobasTan Sexvedrebs<br />

a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic. maTi informaciiT, gamgebeli<br />

yovel orSabaTs, xolo rwmunebuli yoveldRiurad xvdeba mosaxleobas,<br />

erT–erTi monawilis gancxadebiT rwmunebuli sajaro Sexvedrebs kviraSi<br />

orjer an samjer awyobs, sxva ki ambobs, rom proeqtebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

igi mTel sofels Tu ara, mosaxleobis naxevars mainc xvdeba.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgebelma sakrebulos 2008 wlis<br />

angariSi ukve Caabara, aseve amzadebs mimdinare wlis kvartlis angariSs.<br />

igi aRniSnavs, rom gamgebels sakrebulo irCevs, amitom kanoni mas<br />

avaldebulebs sakrebulosTvis angariSis Cabarebas. ukve gakeT<strong>da</strong><br />

safinanso–sabiujeto saqmianobis Sesaxeb angariSi. momzaddeba <strong>da</strong><br />

sakrebulos waredgineba aseve saqmianobis saerTo angariSic.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxelebul iqna informaciis Tavisuflebis Zalze <strong>da</strong>bali xarisxi.<br />

3.3.4. imereTi<br />

samtrediis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. samtrediis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia qveyndeba adgilobrivi presisa<br />

<strong>da</strong> televiziis saSualebiT, aseve Tavsdeba sakrebulos sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenelTagan zogi ar flobs informacias, xolo zogi piradi<br />

149


kontaqtebis meSveobiT igebs sxdomebis Sesaxeb. adgilobrivi gazeTis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom maTTan re<strong>da</strong>qciaSi midis sakrebulos<br />

warmomadgeneli, romelic atyobinebs sxdomis Catarebis TariRs, xan ki<br />

telefoniT agebineben momavali sxdomebis Sesaxeb.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiebis sxdomebi. misi TqmiT, komisiis sxdomebs ufro meti<br />

a<strong>da</strong>miani eswreba, vidre biuros sxdomebs, gansakuTrebiT, Tuki maTTvis<br />

saintereso sakiTxi ixileba komisiaze. ganxiluli sakiTxebisa <strong>da</strong><br />

miRebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Sesaxeb informacia presiTa <strong>da</strong> televiziiT<br />

ga<strong>da</strong>icema. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos<br />

sxdomis oqmebic, Tumca moqalaqeebs oqmi arasodes mouTxoviaT. fokus<br />

jgufis monawilebma gviTxres, rom sxdomis oqmebi xelmisawvdomia,<br />

gancxadeba Cveulebrivi wesiT iwereba kancelariaSi, erT-erT monawiles<br />

moTxovnili <strong>da</strong> miRebuli aqvs oqmis de<strong>da</strong>nTan <strong>da</strong>mowmebuli asli.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb informacia vrceldeba kviraSi erTxel sainformacio<br />

biuleteniT, romelic asaxavs sakrebulos muSaobas. informacia<br />

ga<strong>da</strong>icema aseve satelevizio siuJetebis saSualebiT. fokus jgufis erTi<br />

monawile informacias sakrebulos saqmianobis Sesaxeb televiziiT iRebs,<br />

xolo ori monawile – moTxovnis safuZvelze. sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, isini sajaro informaciebis reestrs<br />

awarmoeben, mimdinare wels sajaro informaciis moTxovniT ganacxadebis<br />

Setanis xSiri SemTxveva ar yofila. misi gancxadebiT, qalaqSi<br />

ganTavsebulia yuTebi, romlebSic moqalaqeebs SeuZliaT moaTavson<br />

TavianTi wina<strong>da</strong>debebi, iniciativebi <strong>da</strong> saCivrebi, yuTi kviris bolos<br />

ixsneba <strong>da</strong> SeZlebis<strong>da</strong>gvarad xdeba maTze reagireba. fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom sakrebulo<strong>da</strong>n sajaro informaciis<br />

gamoTxovis SemTxvevaSi, misi gacemis kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebi ar<br />

irRveva.<br />

samtrediis sakrebulos reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris<br />

sxdomaTa televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translirebis sakiTxi, Tumca sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sxdomebis Sesaxeb informacia televiziiT ga<strong>da</strong>icema, aseve ibeWdeba<br />

JurnalSi, bukletSi <strong>da</strong> adgilobriv presaSic.<br />

CarTuloba. samtrediis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT moqalaqeebs <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebs maTTvis ar miumarTavT,<br />

<strong>da</strong>swrebis survils ama Tu im partiis warmomadgenlebi gamoTqvamen <strong>da</strong><br />

eswrebian kidec. fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

sakrebulos sxdomebze gansaxilvel sakiTxebze sazogadoebis<br />

warmomadgenlebis monawileobis SemTxvevebi Zalze iSviaTia – erTis<br />

gancxadebiT, mosaxleoba sxva problemebzea ga<strong>da</strong>rTuli, xolo meore<br />

Tvlis – iseTi ganwyobaa, rom sakrebulo <strong>da</strong> sazogadoeba <strong>da</strong>Sorebulia<br />

erTmaneTs, sazogadoeba naklebad aris <strong>da</strong>interesebuli sakrebulos<br />

saqmianobiT, radgan is realurad ver asaxavs xalxis saWiroebebs.<br />

150


fokus jgufis monawileTaTvis cnobilia sakrebulos Ria sxdomebze<br />

masobrivi informaciis saSualebaTa warmomadgenlebis <strong>da</strong>swrebis Sesaxeb,<br />

maTi gancxadebiT, maTTvis <strong>da</strong> sxva mowveuli pirebisaTvis <strong>da</strong>rbazSi<br />

specialuri adgilebia gamoyofili <strong>da</strong> <strong>da</strong>swrebis mxrivac araviTari<br />

problemebi ar eqmnebaT.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos komisiebTan<br />

samuSao jgufebi mxolod konkretuli saWiroebebis SemTxvevaSi iqmneba,<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d safinanso sakiTxebTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

aseT jgufebSi sazogadoebis warmomadgenlebs profesiuli niSniT<br />

iwveven. fokus jgufis monawileTagan erTi ar yofili miwveuli aseT<br />

jgufebSi samuSaod, meore mxolod erT sxdomaze miiwvies, xolo sxva<br />

acxadebs, rom wina sakrebulos muSaobisas mas aseTi SemTxveva hqon<strong>da</strong>.<br />

misi gancxadebiT, survilis SemTxvevaSi komisiis sxdomebze <strong>da</strong>swreba<br />

problema ar aris.<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs „Ria karis“ sxdomebis<br />

Catarebis sakiTxs. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs: „es sakiTxi<br />

debulebaSi <strong>da</strong>regulirebuli ar aris, Tumca sakrebulos Tavmjdomare,<br />

misi moadgile <strong>da</strong> komisiis xelmZRvanelebi SeuzRu<strong>da</strong>vad iReben<br />

moqalaqeebs.“<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs sakrebulos<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovniT ar miumarTavT. am<br />

informacias a<strong>da</strong>sturebs fokus jgufis yvela monawile. sakrebulos<br />

warmomadgeneli aRniSnavs, rom, marTalia, amomrCevelTa moTxovnis<br />

safuZvelze gamsvleli sxdomis Catarebis sakiTxi reglamentSi ar aris<br />

gaTvaliswinebuli, magram arsebobs sxva meqanizmebi – TiToeuli<br />

deputati kviraSi erTxel mainc xvdeba amomrCevlebs. misi gancxadebiT,<br />

mosaxleobas arc sakrebulos mier misaRebi sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

mowyoba mouTxovia, Tumca sakrebulos yvela sxdoma sajaroa, <strong>da</strong>xuruli<br />

sxdoma arc Catarebula.<br />

samtrediis sakrebulos reglamentSi amomrCevelTa mier peticiis wesiT<br />

normatiuli aqtis proeqtis Setanis Sesaxeb sakiTxi ar aris<br />

gaTvaliswinebuli, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, saWiroebis<br />

SemTxvevaSi maT SeuZliaT cvlilebebi Seitanon reglamentSi.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebis moqalaqeebTan Sexvedrebis<br />

uzrunvelyofas sakrebulos aparati axorcielebs. maTTan miRebis<br />

saaTebi <strong>da</strong>dgenili ar aris, nebismier a<strong>da</strong>mians SeuZlia mivides<br />

sakrebuloSi. gar<strong>da</strong> amisa, sakrebulos warmomadgenelma ukve aRniSna,<br />

rom arsebobs moqalaqeTa mier TavianTi wina<strong>da</strong>debebisa <strong>da</strong> saCivrebis<br />

sakrebulosaTvis miwodebis sxva formac – qalaqSi ganTavsebulia<br />

specialuri yuTebi, romlebsac yoveli kviris bolos xsnian <strong>da</strong> maTSi<br />

arsebul masalas ganixilaven, raTa SemdgomSi reagireba moaxdinon.<br />

151


mosaxleobisTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos wevrebi<br />

amomrCevlebs kviraSi erTxel xvdebian, Tumca yoveli maTganisTvis<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis sakiTxi individualurad aris ga<strong>da</strong>wyvetili.<br />

fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom sakrebulos wevrebi<br />

mosaxleobas angariSs ar abareben, xolo meoris TqmiT, aseTi ram<br />

mxolod arCevnebis win xdeba.<br />

fokus jgufis erT-erTma monawilem gviTxra, rom sakrebulos aparati<br />

mas garkveul <strong>da</strong>xmarebas uwevs sakrebulosTan urTierTobaSi,<br />

Tanamdebobis pirebTan Sexvedrebis organizebasa <strong>da</strong> masalebis<br />

momzadebaSi, xolo jgufis ori monawile sakrebulosTan urTierTobisas<br />

mxolod pirad kontaqtebs iyenebs, maT aparatisaTvis arasodes<br />

miumarTavT.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> sajaro informaciis gacema. fokus jgufis erTi monawilis<br />

gancxadebiT, misi organizacia informaciis gamoTxovis Sesaxeb proeqts<br />

ori wlis ganmavlobaSi axorcieleb<strong>da</strong>, informaciis moTxovnisas<br />

problema mxolod maSin ar eqmnebo<strong>da</strong>T, Tuki sakrebulos<br />

warmomadgenlebs kanonis Sesabamis muxls aCvenebdnen. monawile miiCnevs,<br />

rom aucilebelia sajaro moxeleebs treningebi CautardeT, raTa am<br />

kuTxiT kanonis aRsruleba <strong>da</strong>brkolebebis gareSe xdebodes.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. samtrediis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba gazeTis,<br />

sainformacio centris bukletisa <strong>da</strong> internetis saSualebiT, ewyoba misi<br />

sajaro ganxilvebic. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom gamgeoba<br />

ar aqveynebs arc biujetis proeqts <strong>da</strong> arc komisiis <strong>da</strong>skvnebs, maT<br />

mxolod mimarTvis SemTxvevaSi awvdian <strong>da</strong>interesebul pirebs.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

dokumenti yovelwliurad muSavdeba. gar<strong>da</strong> amisa, arsebobs grZelvadiani<br />

programac – strategiuli ganviTarebis gegma CHF-Tan TanamSromlobiT<br />

momzad<strong>da</strong>, es dokumenti gamoqveynebuli iyo presaSi, mis Sesaxeb<br />

televiziiT interviuc ga<strong>da</strong>ica.<br />

fokus jgufis mxolod erTi monawilisaTvis aris cnobili, rom<br />

arasamTavrobo organizacia amuSavebs programas <strong>da</strong> masze muSaoba jer<br />

ar <strong>da</strong>srulebula, xolo <strong>da</strong>narCenma monawileebma aseTi programis Sesaxeb<br />

araferi ician.<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi gamgeobas sajaro<br />

informaciis moTxovniT mimarTven. informaciis droulad gacemas rac<br />

Seexeba, yvelaferi kanoniT gaTvaliswinebul vadebSi xdeba, gamgeobas<br />

hyavs informaciis gacemaze pasuxismgebeli piri, romlis mier iwarmoeba<br />

sajaro informaciebis reestric.<br />

152


kiTxvaze – aqveynebs Tu ara gamgeoba sakrbeulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, gamgeobis warmomadgeneli pasuxobs, rom bukletSi yvela<br />

informacia Tavsdeba, ZiriTa<strong>da</strong>d ki <strong>da</strong>dgenilebebi. misi gancxadebiT,<br />

mosaxleoba maT Sesaxeb wina<strong>da</strong>debebs qalaqSi ganTavsebuli yuTebis<br />

saSualebiT awvdis gamgeobas.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, misi<br />

gamoqveyneba xdeba <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis veb–gverdze <strong>da</strong> presaSi.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi monawileoben<br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi <strong>da</strong> mosaxleoba, gamgeoba<br />

sakrebulosaTvis proeqtis ga<strong>da</strong>cemamde awyobs sajaro ganxilvebs, sa<strong>da</strong>c<br />

teritoriuli erTeulebis rwmunebulebi warmoadgenen iseT sakiTxebs,<br />

romelTa ga<strong>da</strong>wyvetac aucilebelia. biujetis proeqtis ganxilvisas<br />

xdeba mosaxleobis wina<strong>da</strong>debebis gaTvaliswineba. fokus jgufis yvela<br />

monawile acxadebs, rom biujetis proeqtis sajaro ganxilvebSi<br />

sazogadoeba ar monawileobs, Tumca ki misi CarTuloba sasurveli<br />

iqnebo<strong>da</strong>.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, SeniSvnebi biujetis proeqtze<br />

mxolod arasamTavrobo organizaciebis mier iqna gamgeobisaTvis<br />

miwodebuli. isini biujetis proeqtis <strong>da</strong>mtkicebamde ga<strong>da</strong>eca sakrebulos<br />

<strong>da</strong>, ra Tqma un<strong>da</strong>, mox<strong>da</strong> maTi gaTvaliswineba. fokus jgufis erTi<br />

monawilis TqmiT, biujetis proeqtze arsebobs SeniSvnebi, magram ara<br />

sazogadoebis mier miwodebuli. arc mis organizacias warudgenia<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebi biujetis proeqtis Sesaxeb gamgeobisTvis. erTi monawile<br />

acxadebs, rom misi organizacia saTemo mobilizebis proeqts<br />

axorcielebs. isini muSaoben problemebis gamokveTasa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetaze. am<br />

proeqtis farglebSi wardgenili aqvT SeniSvnebi, oRond <strong>da</strong>gvianebiT –<br />

ukve <strong>da</strong>mtkicebul proeqtze (<strong>da</strong>gvianebis mizezi iyo maTi proeqtis<br />

ganxorcielebis <strong>da</strong>wyebis va<strong>da</strong>), Tumca gamgeobaSi <strong>da</strong>pirdnen, rom<br />

momavalSi maT SeniSvnebs gaiTvaliswineben.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis Sesaxeb mosaxleobas wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> SeniSvnebi<br />

wardgenili aqvs, romlebic aseve ga<strong>da</strong>eca sakrebulos <strong>da</strong> mox<strong>da</strong> maTi<br />

gaTvaliswineba. rogorc ukve aRvniSneT, am programis SemuSavebis Sesaxeb<br />

fokus jgufis monawileebi informacias ar floben.<br />

samtrediis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, raionSi Turqi mesxebi cxovroben <strong>da</strong><br />

rusulad laparakoben, gamgeobas hyavs specialisti, romelic maTTan<br />

urTierTobis sakiTxs agvarebs. rac Seexeba Tarjimnis momsaxurebis<br />

xarjebs, igi ambobs, rom sainformacio centrs hyavs aseTi TanamSromeli,<br />

sainformacio centri ki gamgeobis mier finansdeba<br />

153


gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis<br />

farglebSi Sedga soflebSi mosaxleobasTan Sexvedrebi <strong>da</strong> maTTan<br />

SeTanxmebiT Catar<strong>da</strong> saWiro samuSaoebi – gakeT<strong>da</strong> yvelaferi rac<br />

mosaxleobis mier iyo <strong>da</strong>gegmili. adgilobrivi saWiroebebi<br />

rwmunebulebis mier mowyobili Sexvedrebis Sedegad iqna Seswavlili.<br />

programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis monawileebi –<br />

erTma maTganma bukletiT miiRo informacia, meorem skolaSi<br />

ganTavsebuli informacia waikiTxa, xolo erT-erTi maTganis gancxadebiT,<br />

prioritetebs irCevs mosaxleoba, rwmunebuli <strong>da</strong> deputati, Semdeg ki<br />

xdeba maT <strong>da</strong>safinanseblad Tanxis mimarTva.<br />

angariSvaldebuleba. samtrediis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels <strong>da</strong>wesebuli aqvs moqalaqeebTan Sexvedrebis dro – es aris<br />

oTxSabaTi. Sexvedrebs aparati uzrunvelyofs. misi TqmiT, mosaxleobas<br />

kviraSi erTxel xvdeba rwmunebulic, yovel orSabaTs ki gamgeobaSi<br />

warmoadgenen im sakiTxebs, romlebic mosaxleobas awuxebs (ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

socialuri xasiaTis problemebi).<br />

fokus jgufis monawileTagan erTi acxadebs, rom gamgeobis rwmunebuli<br />

mosaxleobas ar xvdeba, meoris TqmiT, SeiZleba kidec <strong>da</strong>dian,<br />

mosaxleobis nawils Sexvedrebis mowyobis Sesaxeb informacia ara aqvs,<br />

sxva monawile ki fiqrobs, rom rwmunebulebis uflebebi SezRudulia,<br />

maT ufleba ara aqvT raime sakiTxi ga<strong>da</strong>wyviton, Tu moqalaqeebs<br />

garkveuli problemebi aqvT, maT mosagvareblad pir<strong>da</strong>pir gamgeobaSi<br />

midian. misi azriT, socialurad SeWirvebuli mosaxleobis gar<strong>da</strong><br />

gamgeobis Senobas aravin akiTxavs.<br />

angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos yovelwliur angariSs abarebs, axla<br />

mzaddeba 6 Tvis angariSi. rac Seexeba mosaxleobis winaSe angariSis<br />

Cabarebas, gamgebels TiTqmis yovelTve aqvs soflebSi gasvlebi, am<br />

Sexvedrebis dros. erTi mxriv, mosaxleoba igebs ra gakeT<strong>da</strong>, xolo meore<br />

mxriv, gamgebeli ismens mosaxleobis mosazrebebs. fokus jgufis erTi<br />

monawile acxadebs, rom gamgebeli mxolod arCevnebis periodSi xvdeba<br />

<strong>da</strong> angariSs abarebs mosaxleobas, meoris informaciiT, aseTi SemTxveva<br />

ar yofila, xolo mesamis gancxadebiT, Tu xalxma gza ar ga<strong>da</strong>keta,<br />

gamgeobis warmomadgenlebi maTTan ar midian.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: informaciis nakleboba (gazeTi ki gamodis, magram<br />

mosaxleobas saSualeba ara aqvs iyidos igi), gamgeobis warmomadgenelTa<br />

naklebi kontaqti xalxTan (amis mizezi SiSic SeiZleba iyos – rasac<br />

xalxi moiTxovs, SeiZleba ver Seasrulon), saqmis arasrulfasovnad<br />

keTeba <strong>da</strong> gamgeobisadmi sazogadoebis naklebi ndoba.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqi quTaisi<br />

154


sakrebulo<br />

sajarooba. quTaisis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulo aqveynebs sxdomebis Sesaxeb informacias – sxdomis <strong>da</strong>niSvnis<br />

Sesaxeb atyobineben telekompania „rions“ <strong>da</strong> adgilobriv sainformacio<br />

samsaxurebs. quTaisSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenelTagan erTi sxdomaTa Sesaxeb piradi kontaqtebiT igebs,<br />

meore ki acxadebs, rom am informacias met-naklebad iRebs gaformebuli<br />

urTierTgagebis memorandumis safuZvelze, aseve televiziisa <strong>da</strong> piradi<br />

kontaqtebis meSveobiTac. erTi maTgani ixsenebs, rom miuwveviaT biujetis<br />

ganxilvaze, Tumca es ar yofila sakrebulos sxdoma – biujeti ukve<br />

ganxiluli iyo. igi miiCnevs, rom es iyo formaluri monawileoba. sxva<br />

kidev ambobs, rom informacia sxdomebis Sesaxeb winaswar ar qveyndeba,<br />

mxolod telekompania ”rioni“ acxadebs maT Sesaxeb <strong>da</strong> isic sxdomamde<br />

ramdenime saaTiT adre.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiebis sxdomebi. misi TqmiT, informacia sxdomebis Sesaxeb<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze Tavsdeba, Tumca sazogadoebis <strong>da</strong>swreba<br />

sxva<strong>da</strong>sxvagvaria – roca biujetis proeqti ixileba, bevri moqalaqe<br />

eswreba, magram aris sxdomebi, romlebsac ar eswrebian. misi gancxadebiT,<br />

xelmisawvdomia sakrebulos sxdomis oqmebic, moqalaqeebs isini<br />

mouTxoviaT <strong>da</strong> miuRiaT kidec. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom<br />

sakrebulos sxdomis oqmebis miReba SesaZlebelia mxolod maTi<br />

oficialurad gamoTxovis SemTxvevaSi.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb informacia sistematurad qveyndeba presiT, radioTi <strong>da</strong><br />

televiziiT, amave saSualebebiT ga<strong>da</strong>icema interviuebi garkveul<br />

proeqtebTan <strong>da</strong>kavSirebiT, yovelkvireulad sakrebulos warmomadgeneli<br />

monawileobs romelime tele an radio ga<strong>da</strong>cemaSi. fokus jgufis<br />

monawileebi ki amboben, rom sakrebulo maT informacias mxolod<br />

moTxovnis safuZvelze awvdiT.<br />

sajaro informaciis gacemasTan <strong>da</strong>kavSirebT sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom aris moqalaqeTa mimarTvebi am moTxovniT, statistikis<br />

mixedviT, gasul wels sajaro informaciis moTxovniT 23 ganacxadi iqna<br />

Setanili sakrebuloSi <strong>da</strong> yvela maTgani <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>. awarmoeben<br />

sajaro informaciis reestrsac, informacias <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

waradgenen parlamentsa <strong>da</strong> prezidentis aparatSi. fokus jgufis<br />

monawileebi amboben, rom moqalaqeebis mier informaciis gamoTxovis<br />

SemTxvevaSi informaciis gacemis vadebis <strong>da</strong>rRvevis faqtebi ufro metia,<br />

vidre organizaciebis mier informaciis gamoTxovisas. jgufis erTi<br />

monawilis gancxadebiT, gacemis va<strong>da</strong> SeiZleba ar <strong>da</strong>arRvion, magram<br />

xan<strong>da</strong>xan miwodebuli informacia ar Seesabameba moqalaqis mier<br />

<strong>da</strong>yenebul moTxovnas <strong>da</strong> is iZulebulia kidev erTxel mimarTos maT.<br />

quTaisis sakrebulos reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris sxdomaTa<br />

televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translirebis sakiTxi. amasTan sxdomaTa pir<strong>da</strong>piri eTeriT ga<strong>da</strong>cema<br />

praqtikulad verc xorcieldeba. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs,<br />

155


om sxdomebi Canawerebis saxiT gadis eTerSi, gar<strong>da</strong> amisa, sxdomebs<br />

aSuqebs presac.<br />

CarTuloba. quTaisis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT moqalaqeebs <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlebs maTTvis miumarTavT. yvela<br />

aseTi moTxovna kmayofildeba <strong>da</strong> sxdomebze <strong>da</strong>swrebis mxriv raime<br />

SezRudvas adgili ara aqvs, gar<strong>da</strong> im SemTxvevebisa, rodesac sxdoma<br />

<strong>da</strong>xuruli formatisaa. fokus jgufis monawileTa azriT, sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi sakiTxebis ganxilvaSi CarTulni ar arian, erTi<br />

monawilis gancxadebiT, quTaisSi administraciuli warmoeba arc<br />

mmarTvelobis <strong>da</strong> arc <strong>TviTmmarTvel</strong>obis doneze ar arsebobs,<br />

sazogadoebisaTvis cnobili ar aris ra sakiTxebi un<strong>da</strong> ganixilon<br />

sakrebulos sxdomaze. erTi monawile ambobs, rom erTaderTi sakiTxi,<br />

sa<strong>da</strong>c <strong>TviTmmarTvel</strong>obam sazogadoebis azri moiSvelia, aris biujetis<br />

formirebis procesi. sami welia mimdinareobs proeqti „biujeti xalxTan<br />

erTad“, romelic, misi SefasebiT, arakompetentur kvlevas warmoadgens,<br />

radgan municipalitetis warmomadgenlebs mosaxleobis gamosakiTxad<br />

anketebs urigeben <strong>da</strong> sakmaod Znelia imis garkveva, marTla gamoikiTxa Tu<br />

ara xalxi, aseve ucnobia kvlevis meTodologia. mimdinare wels<br />

gamokiTxes 600–ze meti a<strong>da</strong>miani <strong>da</strong> amis mixedviT gansazRvres quTaisis<br />

prioritetebi.<br />

rac Seexeba Ria sxdomebze masobrivi informaciis saSualebebis<br />

warmomadgenelTa <strong>da</strong>swrebas, fokus jgufis monawileebi amboben, rom<br />

<strong>da</strong>swrebis mxriv problema ar aris, gansakuTrebiT maSin, rodesac<br />

gansaxilveli sakiTxi aqtualuria, Tumca sakrebuloSi axali wesebi iqna<br />

SemoRebuli – sxdomaze <strong>da</strong>swrebis an intervius Caweris msurvelebi<br />

„pressamsaxuris Cinosans“ un<strong>da</strong> SeuTanxmdnen <strong>da</strong> mxolod amis Semdeg<br />

SeuSveben sxdomaze.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos komisiebTan<br />

samuSao jgufebi Seqmnilia garkveul sakiTxebze samuSaod, magaliTad,<br />

sarevizio <strong>da</strong> kulturis komisiebTan muSaobaSi, sakrebulos wevrebis<br />

gar<strong>da</strong>, CarTulni arian sazogadoebis warmomadgenlebic. fokus jgufis<br />

monawileTagan mxolod erTi yofila miwveuli aseT samuSao jgufSi.<br />

igive monawile ramdenjerme <strong>da</strong>eswro biurosa <strong>da</strong> komisiis sxdomebsac.<br />

arasamTavrobo organizaciebs sazogadoebrivi monitoringis sabWo aqvT<br />

Seqmnili <strong>da</strong> araerTgzis <strong>da</strong>swrebian biurosa <strong>da</strong> gafarToebuli komisiis<br />

sxdomebs. Tumca gasul wels ivlisSi Catar<strong>da</strong> sxdoma, romelze<strong>da</strong>c erT–<br />

erT komisias <strong>da</strong>evala konkretuli informaciis warmodgena, magram<br />

sazogadoebrivi monitoringis sabWos wevrebs aRniSnuli informacia<br />

dResac ar miuRiaT.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom am mowvevis sakrebuloSi „Ria<br />

karis“ sxdoma ar Catarebula. fokus jgufis monawileTa umetesobas ara<br />

aqvs informacia tardeba Tu ara aseTi sxdomebi, erTi monawile ki<br />

acxadebs, rom ar tardeba, maT rekomen<strong>da</strong>ciiT mimarTes sakrebulos, rom<br />

quTaisis sareabilitacio samuSaoebis sakiTxze Catarebuliyo „Ria karis“<br />

sxdoma, Tumca es wina<strong>da</strong>deba ar iqna gaTvaliswinebuli.<br />

156


sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs sakrebulos<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovniT ar miumarTavT,<br />

rasac fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben. erTi monawile ixsenebs<br />

SemTxvevas, rodesac mgzavrobis tarifebTan <strong>da</strong>kavSirebiT mosaxleobaSi<br />

Segrov<strong>da</strong> xelmowerebi <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>eca quTaisis yofil maJoritars<br />

(parlamentis yofil Tavmjdomares), mas SeeZlo xelaxla <strong>da</strong>ebrunebina es<br />

sakiTxi <strong>da</strong> mowyobiliyo sxdoma, magram am problemis Sesaxeb reagireba<br />

arc <strong>TviTmmarTvel</strong>obis <strong>da</strong> arc zemdgomi organoebisgan ar yofila.<br />

jgufis monawileTa gancxadebiT, sakrebulos gamsvleli sxdomebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> <strong>erTeulebSi</strong> saerTo<strong>da</strong>c ar tardeba, sakrebulos biuros<br />

wevrebi midian xolme zogjer mosaxleobasTan Sesaxvedrad. monawileebi<br />

acxadeben, rom imasac ki ver ixseneben, Tu rodis Catar<strong>da</strong> bolos<br />

preskonferencia.<br />

sakrebulos mier misaRebi romelime sakiTxis sajaro ganxilvasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom arsebobs<br />

kanonis moTxovna, Tu romeli sakiTxi un<strong>da</strong> iqnes sajarod ganxiluli,<br />

amis Sesaxeb informacia qveyndeba kidec, magaliTad, mox<strong>da</strong> biujetis<br />

proeqtis, aseve wliuri angariSis sajaro ganxilva <strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebul<br />

pirebs SeeZloT masSi monawileobis miReba. fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom amomrCevelTa nawils sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

moTxovna ar <strong>da</strong>uyenebia, moqalaqeebma arc ician am uflebis Sesaxeb, es ki<br />

Zalian cudia. saWiroa maTi gaaqtiureba.<br />

sakrebulos warmomadgeneli <strong>da</strong> fokus jgufis monawileebi erTxmad<br />

acxadeben, rom mosaxleobis mier samarTlebirivi aqtis proeqtis<br />

peticiis wesiT sakrebuloSi Setanis SemTxveva ar yofila.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan Sexvedrebis dro<br />

oficialurad aqvT <strong>da</strong>wesebuli – yovel orSabaTs saamisod gamoyofilia<br />

saaTebi, Tumca, maTi miReba sxva dReebSic xdeba <strong>da</strong> am mxriv sakrebuloSi<br />

araviTari SezRudva ar arsebobs. fokus jgufis monawileTa TqmiT,<br />

sakrebulos wevrebi mosaxleobas mxolod sabiujeto <strong>da</strong> saarCevno<br />

periodSi xvdebian.<br />

amomrCevlebisTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

sakrebulos warmomadgeneli ambobs, rom sakiTxi individualurad aris<br />

ga<strong>da</strong>wyvetili – maJoritarebi aqtiurad abareben angariSs, gansakuTrebiT<br />

biujetis ganxilvis periodSi. fokus jgufis monawileTa gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebi mosaxleobas angariSs ar abareben.<br />

sakrebulos aparatis mier Tanamdebobis pirebTan Sexvedrebis<br />

organizebisa <strong>da</strong> masalebis momzadebis saqmeSi <strong>da</strong>xmarebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis erTi monawile ambobs, rom sakrebulos<br />

sazogadoebasTan urTierTobis specialistebs ramdenjerme mimarTa<br />

Tanamdebobis pirebTan Sexvedris organizebis moTxovniT, magram amaod,<br />

Semdeg ki isev piradi kontaqtebis meSveobiT moaxerxa maTTan Sexvedra.<br />

erTi monawile SekiTxvaze – exmareba Tu ara aparati sakrebulosTan<br />

urTierTobaSi – pasuxobs: „Cems SemTxvevaSi kinaRam xeli SegviSala<br />

157


sakrebulom, <strong>da</strong> lamis proeqti CaiSala, mxolod meris mxar<strong>da</strong>Weris<br />

Semdeg mogvar<strong>da</strong> yvelaferi“.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: sxdomebTan <strong>da</strong>kavSirebiT informaciis<br />

gamouqveynebloba; adre momuSaveTa mier aRebuli valdebulebebis<br />

Sesrulebaze pasuxismgeblobis Tavi<strong>da</strong>n arideba (xSiria<br />

struqturuli <strong>da</strong> kadrebis cvlileba, axlebi Tavs ar Tvlian<br />

winamorbedebis memkvidreebad <strong>da</strong> maT mier aRebul valdebulebebs ar<br />

asruleben); komunikaciis problema – erTi monawile acxadebs, rom<br />

araviTari axali regulacia saWiro ar aris, srulad ar aris<br />

gamoyenebuli administraciuli kodeqsi. nawilma kargad icis kanoni <strong>da</strong><br />

ar asrulebs mas, xolo nawili axalbe<strong>da</strong>a <strong>da</strong> ar icis kanonmdebloba.<br />

meria<br />

sajarooba. quTaisis meriis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqti qveyndeba beWdur mediaSi <strong>da</strong> internetis<br />

saSualebiT, veb-gverdze. misi TqmiT, biujetis proeqtis sajaro ganxilva<br />

mainca<strong>da</strong>mainc mosaxerxebeli ar aris, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenlebi winaswar xvdebian mosaxleobas, gansazRvraven<br />

saWiroebebs <strong>da</strong> Semdeg xdeba biujetis formireba. TviTon dokumenti<br />

ekonomikuri <strong>da</strong> finansuri xasiaTis aris <strong>da</strong> masze eqspertebi ufro un<strong>da</strong><br />

muSobdnen. fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom meria<br />

valdebulia 15 oqtombers gamoaqveynos biujetis proeqti <strong>da</strong><br />

sazogadoebas SesaZlebloba misces gaecnos parametrebs, gamoTqvas<br />

SeniSvnebi, magram amgvari praqtika ar arsebobs. misi azriT, xalxis mier<br />

gamokveTili prioritetebi sruliad gansxvavdeba im prioritetebisagan,<br />

rac biujetSia Cadebuli.<br />

fokus jgufis monawileTagan ori acxadebs, rom biujetis proeqti <strong>da</strong><br />

komisiis <strong>da</strong>skvnebi qveyndeba meriis mier <strong>da</strong>finansebul gazeTSi, romlis<br />

egzemplarebic pressamsaxurSi uwyviaT. erTi monawile acxadebs, rom<br />

arasamTavrobo organizaciaTa nawilma moTxovnis safuZvelze miiRo<br />

biujetis proeqti, xolo ganxilvaze misvlisas aRmoCn<strong>da</strong>, rom maT sxva<br />

re<strong>da</strong>qcia hqon<strong>da</strong>T, ixilebo<strong>da</strong> sxva. erTi monawile biujetis proeqtze<br />

komisiis <strong>da</strong>skvnebTan <strong>da</strong>kavSirebiT ixsenebs, rom opoziciuri partiebis<br />

warmomadgenlebma gasul wels moiTxoves, rom maTTvis komisiis <strong>da</strong>skvnebi<br />

gaecnoT, magram <strong>da</strong>skvnebi ar iyo warmodgenili. amis gamo sxdoma erTi<br />

kviriT ga<strong>da</strong>ido <strong>da</strong> Semdeg warmoadgines <strong>da</strong>skvnebi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, meriis warmomadgeneli acxadebs, rom aseTi<br />

dokumenti ar SemuSavebula. fokus jgufis monawileebi amboben, rom<br />

ramdenime wlis win arasamTavrobo organizaciebma SeimuSaves<br />

mravalwliani ganviTarebis programa, Semdeg ki ramdenjerme mox<strong>da</strong> misi<br />

ga<strong>da</strong>muSaveba. axal <strong>TviTmmarTvel</strong>obas ecnoba aRniSnuli programis<br />

Sesaxeb. maT ga<strong>da</strong>wyvites, rom meriaSi CamoeyalibebinaT muSa–jgufi,<br />

romelic aseT programis Seqmni<strong>da</strong>, Tumca jer-jerobiT araferi<br />

158


garkveula. arasamTavrobo organizaciebis SekiTxvaze, Tu ratom ar<br />

iqmneba jgufi, meriaSi upasuxes, rom jgufi ukve muSaobs, magram<br />

organizaciebisTvis gaugebaria, ra jgufs gulisxmob<strong>da</strong> meria. fokus<br />

jgufis monawileTa gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>obas arc generaluri<br />

gegma gaaCnia <strong>da</strong> arc socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa.<br />

kiTxvaze – aqveynebs Tu ara meria sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, meriis warmomadgeneli pasuxobs, rom yvela <strong>da</strong>dgenileba <strong>da</strong><br />

brZaneba meriis SenobaSi arsebul oficialur uwyebaSi qveyndeba, isini<br />

aseve moTavsebulia veb–gverdzec. maT Sesaxeb media <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebi TavianT SeniSvnebsac waradgenen xolme meriaSi.<br />

rogorc meriis warmomadgeneli acxadebs, moqalaqeebi maT sajaro<br />

informaciis moTxovniT mimarTven, mis TqmiT, sajaro informaciis<br />

gacemaze pasuxismgebeli piri yvela uwyebaSia. gasul wels informaciis<br />

moTxovniT 1000–ze meti gancxadeba iqna meriaSi Setanili. iwarmoeba<br />

sajaro informaciis reestric, informacia moqalaqeebs kanoniT<br />

<strong>da</strong>dgenil vadebSi ga<strong>da</strong>ecemaT. iyo vadebis <strong>da</strong>rRvevis SemTxvevebic <strong>da</strong> amis<br />

gamo sajaro informaciis gacemaze pasuxismgebeli piri samsaxuri<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong>iTxoves. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom kanoniT <strong>da</strong>dgenili<br />

vadebi mxolod im SemTxvevaSi ar irRveva, roca informacias<br />

organizaciebi iTxoven.<br />

rac Seexeba meriis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, meriis warmomadgenlis gancxadebiT, es<br />

xorcieldeba oficialuri veb-gverdiT <strong>da</strong> media saSualebebiT<br />

(yovelkvireuli gazeTi <strong>da</strong> televizia).<br />

CarTuloba. meriis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

monawileoben arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi. maTi<br />

CarTuloba maRalia, Tumca, misi mosazrebiT, ramdenime wlis win<br />

arasamTavrobo organizaciebi ufro ganviTarebulni iyvnen, vidre dRes.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, mosaxleobam ar icis raSi<br />

ixarjeba biujetis saxsrebi, ra programebi finansdeba. isini ar floben<br />

informacias adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis prioritetebis Sesaxeb. maTi<br />

varaudiT, biujetis proeqtSi monawileobis SesaZleblobis Sesaxeb<br />

mosaxleobis mxolod 20%-ma icis.<br />

meriis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtis Taobaze<br />

SeniSvnebis wardgena xdeba arasamTavrobo organizaciebis mier –<br />

eqspertuli Zalebi am seqtorSia Tavmoyrili. SeniSvnebis<br />

sakrebulosaTvis biujetis ganxilvamde ga<strong>da</strong>cemis Sesaxeb igi ambobs,<br />

rom sakrebulo Tavad iCens moqalaqeebTan Sexvedris iniciativas, maT<br />

Soris, „biujeti mosaxleobasTan erTad“ proeqtis farglebSi. quTaisi 12<br />

teritoriul erTeulad aris <strong>da</strong>yofili <strong>da</strong> yvela maTganSi moewyo<br />

Sexvedrebi mosaxleobasTan biujetis sakiTxebze. meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, sakrebulo moqalaqeebis mier wardgenil SeniSvnebs<br />

iTvaliswinebs, iniciativebis Sesaxeb ki imarTeba msjeloba <strong>da</strong> amis<br />

Semdeg xdeba ga<strong>da</strong>wyvetilebis miReba.<br />

159


fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom SeniSvnebi warudgeniaT ara<br />

mxolod biujetis proeqtis Sesaxeb, aramed meriis muSaobaSi arsebuli<br />

xarvezebis Taobazec. maT upasuxes, rom mox<strong>da</strong> am SeniSvnebis<br />

gaTvaliswineba, rac realobas ar Seesabameba.<br />

meriis debuleba ar iTvaliswinebs araqarTulenovan moqalaqeTa<br />

Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxs. meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, aseTi moqalaqeebisagan mimarTvis SemTxvevebi meriis<br />

praqtikaSi arc yofila.<br />

angariSvaldebuleba. quTaisis meriis warmomadgeneli acxadebs, rom mers,<br />

vice mersa <strong>da</strong> samsaxuris ufrosebs <strong>da</strong>wesebuli aqvT moqalaqeebTan<br />

Sexvedrebis dro. amis Sesaxeb informacia meriis SenobaSi sainformacio<br />

<strong>da</strong>fazea gamokruli. Sexvedrebis organizebas axdens Sesabamisi samsaxuri.<br />

meriis pirvel sarTulze mowyobilia sazogadoebrivi misaRebi, sa<strong>da</strong>c<br />

nebismieri iniciativa, moTxovna Tu wina<strong>da</strong>deba Sedis <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>ecema<br />

Sesabamis samsaxurebs, moTxovnis SemTxvevaSi moqalaqes SeuZlia gaigos,<br />

Tu romel samsaxurSia ga<strong>da</strong>gzavnili misi werili <strong>da</strong> ganxilvis ra<br />

stadiaSia igi.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, meriis warmomadgeneli acxadebs, rom mosaxleobas mudmivad<br />

xvdebian rwmunebulebi. isini warmoadgenen meriaSi mosaxleobis<br />

problemebs (ZiriTa<strong>da</strong>d komunaluri <strong>da</strong> socialuri xasiaTis). man aqve<br />

aRniSna, rom meria materialur <strong>da</strong>xmarebas ar gascems teritoriuli<br />

organos sarekomen<strong>da</strong>cio werilis gareSe.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom meri mosaxleobas xvdeba,<br />

aseve rwmunebulebi. meria mosaxleobis problemebis Sesaxeb informacias<br />

swored rwmunebulebisgan iRebs.<br />

angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, meriis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom sakrebulos angariSs abarebs meriis yvela samsaxuri,<br />

yoveli wlis bolos ki – meri. rac Seexeba sazogadoebisaTvis angariSis<br />

Cabarebas, misi TqmiT, sazogadoebasTan angariSgebis specialuri formebi<br />

ar aris SemuSavebuli, magram meri (aseve sakrebulos Tavmjdomare)<br />

yovelkvireulad pir<strong>da</strong>piri eTeriT pasuxobs moqalaqeTa kiTxvebs. fokus<br />

jgufis monawileebi acxadeben, rom meri mosaxleobas angariSs ar<br />

abarebs.<br />

meriis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad fokus jgufis<br />

monawileebma <strong>da</strong>asaxeles Semdegi garemoebebi: <strong>TviTmmarTvel</strong>oba ar<br />

xe<strong>da</strong>vs sazogadoebaSi/arasamTavrobo organizaciebSi resurss;<br />

struqturuli cvlilebebi xorcieldeba konkretul a<strong>da</strong>mianebze<br />

morgebiT; xelovnurad aris gazrdili Statebi; ar arsebobs<br />

TanamSromlebis samuSao aRwerilobebi, angariSgebis formebi, rac<br />

amcirebs maT angariSvaldebulebas; sainformacio uzrunvelyofisaTvis<br />

meria ar acxadebs tenders, informacias aTavsebs mxolod mis mierve<br />

160


<strong>da</strong>finansebul gazeTSi, romelic ar vrceldeba, Sesabamisad, ar miiRweeva<br />

moqalaqeTa CarTuloba <strong>da</strong> sajarooba.<br />

3.3.5. kaxeTi<br />

Telavis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. Telavis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia qveyndeba sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. Tu sxdomaze mniSvnelovani sakiTxi ixileba (magaliTad,<br />

biujetis proeqti), informacia qveyndeba gazeTSic. raionSi moqmedi<br />

mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben,<br />

rom sxdomebis Sesaxeb informacias sakrebulo sainformacio <strong>da</strong>faze<br />

aTavsebs, igi gamokrulia agreTve gamgeobis SenobaSi. erTi monawilis<br />

TqmiT, am informacias <strong>da</strong>faze sxdomis gamarTvis wina dRes aTavseben,<br />

xolo sxva monawilis gancxadebiT, roca sxdoma mniSvnelovan sakiTxs<br />

exeba (magalTad, biujeti), misi TariRisa <strong>da</strong> dRis wesrigis Sesaxeb<br />

mosaxleobas televiziis saSualebiT atyobineben.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiebis sxdomebi sajaroa, moqalaqeebi informirebulebi arian am<br />

sxdomaTa Sesaxeb, Tumca ar monawiloeben, sxdomebs eswrebian mxolod<br />

arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> opoziciuri partiebis<br />

warmomadgenlebi. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi<br />

biujetis sajaro ganxilvaSic ar monawileoben, komisiis sxdomebze xom<br />

laparakic zedmetia. misi TqmiT, nebismieri moqalaqisTvis xelmisawvdomia<br />

sxdomebis oqmebic, Tumca isini amas naklebad iTxoven, oqmebiT<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo organizaciebi <strong>da</strong> opoziciuri partiebi<br />

interesdebian. fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom oqmis miReba<br />

gamoTxovis safuZvelze SesaZlebelia <strong>da</strong> Tava<strong>da</strong>c gamouTxoviaT.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informaciis gacemis mxriv<br />

sakrebuloSi problemebi ar hqoniaT, aq iwarmoeba sajaro informaciebis<br />

reestric. statistikuri maCveneblebi aseTia: 2008 wels iyo informaciis<br />

gacemis 64 SemTxveva, xolo 2009 wels – 24.<br />

sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom sakiTxi mowesrig<strong>da</strong> <strong>da</strong> bolo<br />

wlebSi, wina wlebisagan gansxvavebiT, problemebi aRar iqmneba. zogjer<br />

organizaciebs moqalaqis saxeliT SeaqvT gancxadeba – ainteresebT<br />

moqalaqisaTvis ramdenad xelmisawvdomia sajaro informacia, radgan<br />

jgufis monawileTa mosazrebiT, sakrebulo arasamTavrobo<br />

organizaciebTan mimarTebaSi met pasuximgeblobas grZnobs <strong>da</strong> amas<br />

organizaciebic aRniSnaven. rac Seexeba vadebs, bolo periodSi vadebis<br />

<strong>da</strong>rRvevis SemTxvevebi TiTqmis aRar yofila.<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gavrcelebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb wliuri angariSi mzaddeba, romelsac sazogadoebas<br />

acnoben. angariSi waredgineba sakrebulos sxdomas, romlis Sesaxebac<br />

161


televiziiT ga<strong>da</strong>icema siuJeti, sxdoma sajaroa <strong>da</strong> yvelas SeuZlia masze<br />

<strong>da</strong>swreba, Tumca bolo angariSs sazogadoebis warmomadgenlebi ar<br />

<strong>da</strong>swrebian. fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom mniSvnelovani<br />

sakiTxebis Sesaxeb informacias maT sakrebulo awvdis, meore SeniSnavs,<br />

rom sakrebulo sakuTari iniciativiT arasodes awvdiT informacias,<br />

sxva ki ambobs, rom arc sakrebulos mouwodebia misTvis informacia <strong>da</strong><br />

arc mas gamouTxovia.<br />

sakrebulos reglamentiT gaTvaliswinebulia sxdomaTa televiziiT,<br />

radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT translirebis sakiTxi.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sxdomebis pir<strong>da</strong>piri eTeriT<br />

ga<strong>da</strong>cema teqnikuri problemebis gamo ver xerxdeba, Tumca adgilobrivi<br />

televiziis axali ambebis ga<strong>da</strong>cemaSi isini yovelTvis Suqdeba, sxdomebs<br />

regularulad eswrebian televiziis warmomadgenlebi. fokus jgufis<br />

erTi monawile ixsenebs sakrebulos sxdomis pir<strong>da</strong>pir eTerSi ga<strong>da</strong>cemis<br />

ramdenime SemTxvevas, meore monawilis gancxadebiT, gazeTSi qveyndeba<br />

sakrebulos <strong>da</strong>dgenilebebi, xolo mesamis TqmiT erT–erTi Sexvedrisas<br />

<strong>da</strong>isva sakiTxi, rom meore arxis (sazogadoebrivi mauwyebeli) meSveobiT<br />

ga<strong>da</strong>ices sxdomebi an moxdes maTi pir<strong>da</strong>piri translacia. arxis<br />

warmomadgenlebma ganacxades, rom SesaZlebelia regionebis<br />

sakrebuloebis sxdomebs garkveuli dro <strong>da</strong>eTmos.<br />

CarTuloba. Telavis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

moqalaqeebs sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovnis Sesaxeb<br />

gancxadebebiT sakrebulosTvis oficialurad ar miumarTavT, survilis<br />

SemTxvevaSi ki maT problemebi ar SeeqmnebaT. fokus jgufis monawileebi<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom sakrebulos sxdomebs mosaxleoba naklebad eswreba,<br />

maTi varaudiT, moqalaqeTa informirebulobis done arasakmarisia. erTi<br />

monawilis gancxadebiT, qalaqSi sazogadoeba Se<strong>da</strong>rebiT informirebulia,<br />

Tuki vinme moindomebs, sxdomas Tavisuflad <strong>da</strong>eswreba, soflebis<br />

macxovreblebi ki amis Sesaxeb TiTqmis ar floben informacias <strong>da</strong> albaT<br />

arc ician, rom sxdomebze <strong>da</strong>swrebis ufleba aqvT. jgufis erTi<br />

monawilis gancxadebiT, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom informacia aqtiurad<br />

vrceldebo<strong>da</strong>, biujetis proeqtis sajaro ganxilvas mosaxleoba ar<br />

<strong>da</strong>swrebia, ganxilvas mxolod Jurnalistebi <strong>da</strong> opoziciuri partiebis<br />

warmomadgenlebi <strong>da</strong>eswrnen.<br />

rac Seexeba sakrebulos sxdomebze masobrivi informaciis saSualebaTa<br />

warmomadgenlebis <strong>da</strong>swrebas, fokus jgufis erT monawiles amis Sesaxeb<br />

informacia ara aqvs, magram varaudobs, rom medias sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

problema ar un<strong>da</strong> hqondes. meoris gancxadebiT, mediis warmomadgenlebi<br />

sakmaod xSirad eswrebian sakrebulos sxdomebs. erT monawile ixsenebs,<br />

rom man ori wlis win sxdomaze <strong>da</strong>swreba adgilebis simciris gamo ver<br />

moaxerxa, magram Semdeg es problema gamoswor<strong>da</strong>. mediisa <strong>da</strong> mowveuli<br />

pirebisaTvis <strong>da</strong>rbazSi adgilebi calke gamoyofili ar aris.<br />

sakrebulos komisiebSi sazogadoebis warmomadgenelTa mowvevis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

komisiebSi specialistebi arian mowveulni, mosaxleoba CarTuli ar aris.<br />

162


fokus jgufis erT monawiles aqvs aseTi gamocdileba _ ramdenime wlis<br />

win igi komisiaSi iyo miwveuli. sxva monawile ki acxadebs, rom 5 wlis<br />

winaT arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlebma oficialuri<br />

mimarTva gaakeTes erT-erTi komisiis wevrobis moTxovniT, magram<br />

sakrebulom isini uariT gamoistumra.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebuloSi „Ria karis“<br />

sxdomebi ar tardeba. am informacias fokus jgufis monawileebic<br />

a<strong>da</strong>stureben.<br />

sakrebulos warmomadgenlis informaciiT, amomrCevlebs sakrebulosaTvis<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomis mowvevis gancxadebiT ar miumarTavT,<br />

misi TqmiT, gasul wels gamsvleli sxdomebis Catareba <strong>da</strong>gegmili iyo,<br />

magram ver ganxorciel<strong>da</strong> agvistos movlenebis gamo. roca yvelaferma<br />

Caiara, Telavis raionma devnilebi miiRo, magram ukve sxva problemebi<br />

gax<strong>da</strong> mosagvarebeli. mimdinare wels sakrebulo gegmavs erTi gamsvleli<br />

sxdomis Catarebas, romelic ara moqalaqeebis moTxovnis safuZvelze,<br />

aramed sakrebulos iniciativiT gaimarTeba.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom mosaxleobas<br />

sakrebulosaTvis riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis<br />

moTxovniT ar miumarTavs, maTi informaciiT, gamsvleli sxdomebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Semaval administraciul <strong>erTeulebSi</strong><br />

saerTo<strong>da</strong>c ar tardeba, mxolod sakrebulos wevrebi xvdebian<br />

mosaxleobas adgilebze.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, amomrCevelTagan<br />

sakrebulosaTvis sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovnis<br />

precedenti ar yofila, maT aseve ar SeutaniaT samarTlebrivi aqtis<br />

proeqti peticiis wesiT. am informaciebs fokus jgufis monawileebic<br />

a<strong>da</strong>stureben.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tavmjdomares moqalaqeebTan SexvedrisaTvis kviraSi erTi<br />

dRe aqvs gamoyofili, Tumca igi kviris sxva dReebSic iRebs moqalaqeebs<br />

<strong>da</strong> cdilobs sakiTxebis mogvarebas, igive un<strong>da</strong> iTqvas sakrebulos<br />

wevrebzec. fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom sakrebulos<br />

wevrebi mosaxleobas ar xvdebian. iqaurma macxovreblebma zogjer maTi<br />

warmomadgenlis saxeli <strong>da</strong> gvaric ar ician. erTi monawilis gancxadebiT,<br />

SeiZleba maJoritari yoveldRe xvdebodes mosaxleobas <strong>da</strong> isini albaT,<br />

amas Tvlian Sexvedrebad.<br />

amomrCevelTa winaSe angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

sakrebulos warmomadgeneli ambobs, rom maJoritarebi yoveldRe xvdebian<br />

moqalaqeebs, maT SemTxvevaSi miRebis dReebis <strong>da</strong>weseba ar amarTlebs,<br />

angariSgebac mudmiv reJimSi mimdinareobs. fokus jgufis monawileebi<br />

informacias ar floben sakrebulos wevrebis mier mosaxleobisTvis<br />

angariSis Cabarebis Sesaxeb.<br />

163


fokus jgufis erTi monawilis gancxadebiT, sakrebulosTan<br />

urTierTobisas sakrebulos aparatisagan garkveuli <strong>da</strong>xmareba miiRo<br />

mimdinare proeqtis organizaciul sakiTxebSi. erTi monawile<br />

upiratesobas pir<strong>da</strong>pir kavSirebs aniWebs <strong>da</strong> acxadebs, rom misTvis<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebTan Sexvedra problemas ar warmoadgens,<br />

Sesabamisad, maTTan ama Tu im sakiTxis gasarkvevad sakrebulos<br />

aparatisadmi mimarTvis saWiroeba ar yofila.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: informaciis gavrcelebis saSualebebis nakleboba (monawilis<br />

azriT, informaciis mxolod <strong>da</strong>faze gakvra ar kmara, mosaxleoba<br />

informirebuli un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong> aqtiurad CaerTos procesebSi. sakrebulo<br />

Tavisi saqmianobis Sesaxeb informacias sakuTari iniciativiT arasdros<br />

avrcelebs, igi mxolod arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> sxva<br />

<strong>da</strong>interesebuli pirebis moTxovnis safuZvelze akeTebs amas);<br />

mosaxleobasTan Catarebuli Sexvedrebis simcire (arasamTavrobo<br />

organizaciebi mimdinare proeqtebis farglebSi xvdebian mosaxleobas,<br />

msgavsi gasvlebi sakrebulomac un<strong>da</strong> gaakeTos. kargi iqnebo<strong>da</strong> aseve<br />

mrgvali magidis formatSi Sexvedrebis mowyoba, romlebSic<br />

monawileobas miiReb<strong>da</strong> xelisuflebac, mediac <strong>da</strong> mosaxleobac.<br />

monawileTa azriT, pirvel or Sexvedraze SeiZleba mosaxleoba arc<br />

mivides, magram Semdeg ufro gaixsnebian); aqtiurobis nakleboba<br />

(monawileTa azriT, is, rom qalaqis mosaxleoba ase Tu ise<br />

informirebulia, sulac ar niSnavs rom municipalitetis mTel<br />

mosaxleobas aqvs informacia. ufro meti aqtiurobaa saWiro, raTa<br />

TiToeulma moqalaqem igrZnos, rom misi azric ainteresebT <strong>da</strong> CaerTos<br />

procesebSi).<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. Telavis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba adgilobriv<br />

gazeTSi „Cveni gazeTi“, romelic yvela sxva ganxilul sakiTxsac aSuqebs.<br />

am gazeTSi gamoqveyn<strong>da</strong> 2008 <strong>da</strong> 2009 wlebis biujetis proeqtebi. misi<br />

TqmiT, ewyoba biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi, romlebze<br />

<strong>da</strong>swrebac yvela Jurnalistsa <strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebul pirs SeuZlia. fokus<br />

jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom biujetis proeqti qveyndeba, Tumca<br />

erTi monawile miiCnevs, rom kanoniT biujetis proeqtis gamoqveyneba<br />

sakrebulos evaleba <strong>da</strong> ara gamgeobas.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

aseTi programa SemuSvebuli ar aris. fokus jgufis erT monawiles,<br />

programis oficialuri wesiT gamoTxovis Semdeg upasuxes, rom programa<br />

SemuSavebuli ar aris, meore monawile ki acxadebs, rom programis<br />

SemuSavebis Sesaxeb ar smenia, magram fiqrobs, rom misi SemuSaveba<br />

biujetis <strong>da</strong>gegmvas win un<strong>da</strong> uswrebdes.<br />

164


kiTxvaze – aqveynebs Tu ara gamgeoba sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, gamgeobis warmomadgeneli pasuxobs, rom gazeTis saSualebiT<br />

qveyndeba yvela mniSvnelovani ga<strong>da</strong>wyvetileba. magram maTze SeniSvnebi<br />

mosaxleobisagan ar miuRiaT.<br />

moqalaqeTa mier sajaro informaciis moTxovnis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

socialur sakiTxebTan <strong>da</strong>kavSirebul informacias iTxoven (mag. qonebis<br />

privatizeba, quCebis numeracia <strong>da</strong> sxv.). misi TqmiT, gasul wels<br />

arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mosaxleobisagan informaciis<br />

moTxovniT gamgeobaSi 600 gancxadeba iqna Semosuli (<strong>da</strong>zustebis Semdeg<br />

gairkva, rom maT ricxvSi gamgeobis warmomadgeneli moqalaqeTa mier<br />

<strong>da</strong>xmarebis miRebis Sesaxeb Setanil gancxadebebsac gulisxmob<strong>da</strong>),<br />

gamgeobaSi iwarmoeba sajaro informaciebis reestri. igi aRniSnavs, rom<br />

arasamTavrobo organizaciebis mier <strong>da</strong>yenebuli moTxovnebi<br />

profesionalurad aris <strong>da</strong>werili <strong>da</strong> maT siamovnebiT emsaxurebian,<br />

zogierTi gancxadeba ki gaugebaria. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom cdiloben moTxovnili informacia sam dReSi gascen. fokus jgufis<br />

monawileTagan erTis TqmiT, Telavis gamgeoba informaciis gacemisas<br />

iyenebs kanoniT <strong>da</strong>dgenil 10 dRian va<strong>da</strong>s.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

gasul wels gubernia <strong>da</strong> sakrebulo yovelkvireulad iTxov<strong>da</strong> angariSs<br />

Sesrulebuli samuSaoebis Sesaxeb. amJamad ki aseTi moTxovna mxolod<br />

erT-erTi gazeTi<strong>da</strong>n aris.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvas eswrebian Jurnalistebi.<br />

misi gancxadebiT, Tu arasamTavrobo organizaciebi an sxva<br />

<strong>da</strong>interesebuli pirebi moindomeben, arc maT SeeqnebaT raime problema.<br />

ganxilvebisas konkretuli SeniSvnebi proeqtis Sesaxeb gamgeobas ar<br />

miuRia.<br />

fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom biujetis proeqtis sajaro<br />

ganxilvebi Sedga, Tumca mosaxleoba masSi ar monawileob<strong>da</strong>, sxdomebs<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo organizaciebi <strong>da</strong> politikuri partiebi<br />

eswrebodnen, garkveuli iniciativebi biujetTan <strong>da</strong>kavSirebiT ki mxolod<br />

erTi moqalaqis mier iqna wardgenili. jgufis erT monawiles hqonia<br />

SeniSvnebi (vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT), romlebic nawilobriv<br />

gauTvaliswinebiaT kidec, sxva monawileebs ki araviTari SeniSvnebi ar<br />

warudgeniaT.<br />

Telavis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, aseT moqalaqeTa mier gamgeobisaTvis<br />

mimarTvis SemTxvevebi ar yofila, sxva erovnebis warmomadgenlebi<br />

raionSi ki cxovroben, magram isini floben qarTul enas.<br />

165


ac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, xsenebuli programisaTvis adgilobrivi mosaxleobis<br />

saWiroebebi rwmunebulebma gamoikvlies, radgan maT pir<strong>da</strong>piri Sexeba<br />

aqvT soflis macxovreblebTan. maTTan Sexvedrebi ubnebis mixedviT<br />

ganxorciel<strong>da</strong> SexvedrebSi monawileobdnen infrastruqturisa <strong>da</strong><br />

keTilmowyobis samsaxurebic, aseve arasamTavrobo organizaciebi.<br />

aRniSnuli programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis<br />

monawileebi, amis Taobaze gamgebelTanac hqon<strong>da</strong>T saubari, romelmac<br />

aRniSna, rom mosaxleobasTan Sexvedrebs pira<strong>da</strong>d atarebs <strong>da</strong><br />

rwmunebulebi mxolod exmarebian am saqmeSi. erTi monawilis<br />

gancxadebiT, iyo SemTxvevebi, roca rwmunebulebma soflebSi yrilobebic<br />

ki moiwvies, maT adgilobrivi mosaxleobis saWiroebaTa CamonaTvali<br />

Seadgines <strong>da</strong> iaqtiures. erTi monawilis gancxadebiT, rwmunebulebi<br />

CarTulni arian adgilobrivi saWiroebebis kvlevaSi. Tavad fokus<br />

jgufis monawileebs ki rwmunebulebTan saWiroebebis gamovlenis mizniT<br />

Catarebul SexvedrebSi monawileoba ar miuRiaT.<br />

angariSvaldebuleba. Telavis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels moqalaqeebis miRebis dRe <strong>da</strong>wesebuli aqvs. im SemTxvevaSi, Tu<br />

gamgebeli adgilze ar imyofeba, moqalaqeTa miRebas misi moadgile<br />

axorcielebs. miRebis sakiTxebis mogvarebas gamgeobis aparati<br />

uzunvelyofs <strong>da</strong> am saqmeSi mTeli gamgeobaa CarTuli. misi TqmiT,<br />

mosaxleobas xvdebian rwmunebulebic, xolo Tavad rwmunebulebTan<br />

Sexvedra gamgeobaSi kviraSi erTxel imarTeba _ maT un<strong>da</strong> warmoadginon<br />

mosaxleobis problemebi. gamgebeli, misi TanaSemwe <strong>da</strong> guberniis<br />

warmomadgeneli mimdinare proeqtebis farglebSi xSirad gadian<br />

soflebSi <strong>da</strong> SeZlebis<strong>da</strong>gvarad iTvaliswineben mosaxleobis moTxovnebs.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, rwmunebulebis nawili aqtiuria,<br />

cdiloben imaze meti gaakeTon, vidre kanoni avaldebulebs. mediis<br />

warmomadgeneli ki acxadebs, rom uWirs rwmunebulebTan urTierToba,<br />

radgan isini komentarebze uars amboben.<br />

gamgeobis mier sakuTari saqmianobis Sesaxeb angariSis Cabarebis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebeli sakrebulos 6 TveSi erTxel abarebs angariSs. rac Seexeba<br />

mosaxleobisTvis angariSis Cabarebas, misi TqmiT, gamgebeli mosaxleobas<br />

soflebSi xvdeba <strong>da</strong> angariSsac iq abarebs.<br />

fokus jgufis erTi monawilis gancxadebiT, gamgebelma mas SesTavaza<br />

erTad Sexvedrodnen mosaxleobas. meorem ki aRniSna, rom gamgeblis<br />

TqmiT, igi mosaxleobas xvdeba, Tumca Tavad monawile aseT Sexvedrebs<br />

arasodes <strong>da</strong>swrebia. erT-erTi monawile ambobs, rom ramdenime sofelSi<br />

ga<strong>da</strong>amowma aRniSnuli informacia <strong>da</strong> mosaxleobam <strong>da</strong>u<strong>da</strong>stura gamgeblis<br />

am soflebSi vizitebi.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad monawileTa<br />

166


mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong>, moqalaqeebisaTvis<br />

informaciis miwodebaze sakrebulos zrunvisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenelTa mosaxleobis mimarT <strong>angariSvaldebulebis</strong> arasakmarisi<br />

xarisxi.<br />

lagodexis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. lagodexis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>faze<br />

<strong>da</strong> gamokrulia ramdenime TvalsaCino adgilas – qalaqis centrSi,<br />

gamgeobis SenobaSi. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis warmomadgenlebi acxadeben, rom informacias sakrebulos<br />

pressamsaxuri awvdiT, sxdomamde erTi an ori dRiT adre ki informacias<br />

ganaTavseben xolme sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis SenobebSi, Tumca isini ar<br />

a<strong>da</strong>stureben sazogadoebrivi TavSeyris adgilebSi sxdomaTa Sesaxeb<br />

gancxadebebis gamokvris faqtebs, erTi monawilis gancxadebiT, misi<br />

organizacia ramdenjerme <strong>da</strong>interes<strong>da</strong>, iyo Tu ar sxdomebis Sesaxeb<br />

informacia ganTavsebuli qalaqSi an romelime sofelSi, magram aseTi<br />

versad veraferi naxes. erT-erT arasamTavrobo organizacias aqvs<br />

stendebi <strong>da</strong> sakrebulos SesTavazes, am stendebze ganeTavsebinaT<br />

informacia, rac ar iqna gaziarebuli. sakrebulos sxdomebis Sesaxeb 7<br />

dRiT adre gancxadebebis gamokvra, rogorc wesi ar xdeba, Tumca aris<br />

SemTxvevebi, roca morigi (gegmuri) sxdomebis gamarTvisas axerxeben<br />

vadebis <strong>da</strong>cvas. sxdomaTa Sesaxeb informaciis (misi gamarTvis adgilis,<br />

droisa <strong>da</strong> dRis wesrigis Sesaxeb) ganTavseba ZiriTa<strong>da</strong>d sxdomamde 3–5<br />

dRiT adre xdeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiebis sxdomebi, gansaxilveli sakiTxiT <strong>da</strong>interesebi<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare, informacias winaswar awvdian arasamTavrobo organizaciebsa<br />

<strong>da</strong> mediis warmomadgenlebs. igi aqve azustebs, rom laparakia komisiis<br />

sxdomebze <strong>da</strong> ara biuros sxdomebze, radgan biuros sxdomebis Sesaxeb<br />

mosaxleobis winaswar informirebis Taobaze informacias ar flobs.<br />

Tumca aRniSnavs, rom biuros sxdomebi sajaroa <strong>da</strong> survilis SemTxvevaSi<br />

yvelas SeuZlia masze <strong>da</strong>swreba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeTaTvis<br />

xelmisawvdomia sxdomis oqmebic. igi ixsenebs SemTxvevas, rodesac<br />

moswavle–axalgazrdobis saxlTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxis ganxilvis<br />

Semdeg moTxovnil iqna am sxdomis oqmi, romelic <strong>da</strong>uyovnebliv gaica.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom sxdomis oqmi<br />

xelmisawvdomia, amisTvis saWiroa mxolod oficialuri mimarTva <strong>da</strong><br />

Sesabamisi mosakreblis ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>, Semdeg ki oqms <strong>da</strong>dgenil vadebSi miiReb.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaro informaciis misaRebad<br />

moqalaqeebi gancxadebiT mimarTaven Sesabamis samsaxurs, romelsac<br />

Sesabamisi sakiTxebis organizeba evaleba, Tumca aRniSnavs, rom<br />

moqalaqeebi informacias ZiriTa<strong>da</strong>d Sexvedrebis dros konkretuli<br />

kiTxvebis <strong>da</strong>smis gziT iReben. misi TqmiT, iwarmoeba sajaro<br />

167


informaciebis reestri. rac Seexeba statistikas, 2008 wels sakrebulos<br />

mier registrirebulia sajaro informaciis gacemis 58 moTxovna, xolo<br />

mimdinare wlis ivnisamde – 32.<br />

sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis monawileebi acxadeben, rom informacia vadebis <strong>da</strong>cviT gaicema.<br />

isini acxadeben, rom 2007 wels erT-erTma arasamTavrobo organizaciam,<br />

aRniSnul sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos miawo<strong>da</strong> sakuTari<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebi <strong>da</strong> instruqciebi, ris Sedega<strong>da</strong>c situacia am mxriv<br />

sagrZnoblad gamoswor<strong>da</strong>.<br />

sakrebulos reglamentiT gaTvaliswinebulia sxdomaTa televiziiT,<br />

radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT translirebis sakiTxi.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sxdomebi pir<strong>da</strong>piri eTeriT<br />

ar ga<strong>da</strong>icema, televiziiT ZiriTa<strong>da</strong>d mxolod Canawerebs uCveneben<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Taobaze informaciis saxiT. aseve xdeba maTi gaSuqeba<br />

radio eTerSic. fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom sxdomebis<br />

pir<strong>da</strong>piri translireba ar xdeba, Tumca sakrebulos TiTqmis yvela<br />

sxdomaze gansaxilvel mTavar sakiTxebze mzaddeba siuJetebi.<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gavrcelebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom es informacia<br />

qveyndeba municipalitetis gazeTSi, Tumca igi sruli <strong>da</strong>tvirTviT ver<br />

muSaobs. sakrebulos sxdomebs aseve aqtiurad aSuqebs televizia <strong>da</strong><br />

radiomauwyebloba. gar<strong>da</strong> amisa, zemoaRniSnul sakiTxebze mosaxleobis<br />

informirebas emsaxureba erT-erTi adgilobrivi arasamTavrobo<br />

organizaciis mier gamocemul biuleteni. fokus jgufis erTi monawile<br />

acxadebs, rom sakrebulo maT amgvar informacias Tavisi iniciativiT ar<br />

awvdiT, magram moTxovnis safuZvelze igi xelmisawvdomia. ori monawile<br />

ki acxadebs, rom arsebobs gamonaklisebic – mzaddeba 6 Tviani <strong>da</strong><br />

wliuri angariSebi, romelTac sakrebulos sxdomebze waradgenen xolme,<br />

am angariSebis gar<strong>da</strong>, mosaxleobis saqmis kursSi Cayeneba iSviaTad xdeba.<br />

CarTuloba. lagodexis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, zogjer<br />

moqalaqeebi mimarTaven maT sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT<br />

(igi ixsenebs erTi studentis mier gamoCenil iniciativas), magram<br />

sxdomebs ZiriTa<strong>da</strong>d eswrebian arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebi. misi gancxadebiT, moqalaqes, romelsac sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swrebis survili aqvs, problema ar Seeqmneba. fokus jgufis erTi<br />

monawile acxadebs, rom sazogadoebis warmomadgenlebi iSviaTad<br />

eswrebian sxdomebs, Tumca aris gamonaklisebic, magaliTad, sazogadoebis<br />

mcire nawili biujetis ganxilvaSi iyo CarTuli. monawile ixsenebs<br />

precedents, roca erT–erTi soflis konkretuli problemis ganxilvaSi<br />

monawileoba miiRes sazogadoebis warmomadgenlebma. misi ganxilvis<br />

iniciatori arasamTavrobo organizacia iyo. imave SemTxvevas ixsenebs<br />

fokus jgufis sxva monawilec, misi gancxadebiT, sakiTxis <strong>da</strong>yenebas<br />

<strong>da</strong>debiTi Sedegi mohyva (saqme exebo<strong>da</strong> arxis gaWras, gaiWra arxi <strong>da</strong><br />

saTemo centrma am sakiTxis monitoringic Caatara), sazogadoebaSi gaCn<strong>da</strong><br />

ndoba <strong>da</strong> procesebSi CarTvis interesi.<br />

168


fokus jgufis erTi monawile aRniSnavs, rom Tavad xelisufleba mzad<br />

aris uzrunvelyos <strong>da</strong>interesebul mxareTa sxdomebze <strong>da</strong>swreba. Tuki amas<br />

arasamTavrobo organizaciebi akeTeben, xels arc maSin uSlis, Tumca<br />

mosaxleoba mainc inertulia.<br />

jgufis erTi monawilis mosazrebiT, adgilobrivi xelisuflebis<br />

warmomadgenlebi xSirad apelireben imaze, rom maT Sexvedrebi hqon<strong>da</strong>T<br />

mosaxleobasTan <strong>da</strong> sakrebulos sxdomebze swored maTgan Semosuli<br />

wina<strong>da</strong>debebis safuZvelze mimdinareobs msjeloba. mosaxleoba Zalian<br />

iSviaTad, an TiTqmis saerTod ar eswreba sakrebulos sxdomebs, rac<br />

xelisuflebas saSualebas aZlevs ilaparakos mosaxleobis saxeliT.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawile acxadebs, rom mosaxleobam ar icis<br />

rodis imarTeba sxdoma, misTvis aseve ucnobia sxdomaTa dRis wesrigi.<br />

kanoniT <strong>da</strong>dgenilia, rom dRis wesrigi un<strong>da</strong> gamoikras, magram mis<br />

sanaxavad sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis SenobaSi mosaxleoba moSorebuli<br />

soflebi<strong>da</strong>n ver miva. monawilis azriT, faqtobrivad, xelisufleba ar<br />

cdilobs, rom efeqturad moaxdinos xalxis informireba <strong>da</strong> xeli<br />

Seuwyos maT CarTulobas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis procesSi.<br />

fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom sakrebulos sxdomebze<br />

rigiTi moqalaqeebis <strong>da</strong>swrebis SemTxvevebi cotaa, es problema imasac<br />

ukavSirdeba, rom sakrebulos kanoni ar avaldebulebs sxdomis Sesaxeb<br />

informacia mediis saSualebiT gamoaqveynos.<br />

rac Seexeba sakrebulos Ria sxdomebze mediis warmomadgenlebis<br />

<strong>da</strong>swrebis sakiTxs, fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom isini<br />

TiTqmis yovelTvis eswrebian sxdomebs <strong>da</strong> amis problema arasodes<br />

SeqmniaT, maTTvis specialurad adgilebic aris gamoyofili <strong>da</strong><br />

operatorTa ga<strong>da</strong>adgilebac Tavisufalia. ori monawilis azriT,<br />

problema isaa rom mediis warmomadgenlebs mxolod dRis wesrigs<br />

urigeben, xolo sxva masalebis miReba mxolod specialuri mimarTvisa <strong>da</strong><br />

mosakreblis ga<strong>da</strong>xdis Semdeg aris SesaZlebeli, rac garkveulwilad<br />

moqmedebs operatiulobis xarisxze.<br />

sakrebulos komisiebSi sazogadoebis warmomadgenelTa mowvevis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

samuSao jgufebi komisiebTan ar aris Seqmnili. fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom isini miwveulebi ar yofilan samuSao<br />

jgufSi, Tumca komisiis sxdomebze <strong>da</strong>swrebis TvalsazrisiT, problemebi<br />

ar SeiniSneba, maT Soris, arc mediis warmomadgenlebisaTvis –<br />

Tavisuflad xdeba sxdomaTa gaSuqeba <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>Reba. jgufis erT-erTi<br />

monawilis TqmiT, bolo sami wlis manZilze sakrebulos komisiebis<br />

muSaobaSi arasamTavrobo organizaciebi CarTulebi ar arian, misi<br />

informaciiT, aseTi ram xdebo<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformamde, rodesac<br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi gamgeobis socialur<br />

sakiTxTa komisiaSi iyvnen warmodgenilni.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebuloSi „Ria karis“<br />

sxdomebi ar tardeba. maTi Catarebis Sesaxeb arc fokus jgufis<br />

169


monawileebisaTvis aris cnobili, rogorc isini aRniSnaven, imarTeba<br />

mxolod morigi <strong>da</strong> riggareSe sxdomebi. rac axali „gamsxvilebuli“<br />

municipalitetebi Seiqmna, sakrebulos „Ria karis“ sxdomebi ar imarTeba.<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d tardeba morigi <strong>da</strong> riggareSe sxdomebi. sakrebulos<br />

debulebiT gansazRvrulia morigi sxdomebis Catareba yoveli Tvis meore<br />

kviris oTxSabaTs, <strong>da</strong>narCen dReebSi Catarebuli yvela sxdoma ki<br />

iTvleba, rogorc riggareSe <strong>da</strong> misi mowveva gansxvavebuli procedurebiT<br />

xorcieldeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis informaciiT, amomrCevlebs sakrebulosaTvis<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovniT ar miumarTavT.<br />

misi TqmiT, sakrebulos sistematuri Sexvedrebi aqvs mosaxleobis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva fenis warmomadgenlebTan, magram amas gamsvleli sxdomis saxe<br />

ara aqvs. fokus jgufis monawileebi <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Semaval<br />

administraciul <strong>erTeulebSi</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis Sesaxeb<br />

informacias ara floben, isini a<strong>da</strong>stureben, rom mosaxleobas riggareSe<br />

an gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovna ar <strong>da</strong>uyenebia, radgan ar<br />

ician, risi moTxovnis ufleba aqvT.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, amomrCevelTa mier<br />

sakrebulosaTvis sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovnis<br />

precedenti iyo – biujetis <strong>da</strong>gegmvasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sxdomis mowvevis<br />

Sesaxeb mimarTva waradgines arasamTavrobo organizaciebma. mas<br />

moqalaqeebic <strong>da</strong>eswrnen. fokus jgufis monawileebi amomrCevelTa mier<br />

aseTi moTxovnis <strong>da</strong>yenebis faqtebs ar icnoben. arasamTavrobo<br />

organizaciebis moTxovnis safuZvelze ki sajaro ganxilvebi ewyoba.<br />

biujetis proeqti 45 dRiT adre gamoqveyn<strong>da</strong> gazeTSi. 2008 wlis<br />

dekemberSi 10 saTemo jgufis 50–mde warmomadgeneli, arasamTavrobo<br />

organizaciebis iniciativiT, Sexv<strong>da</strong> xelisuflebas <strong>da</strong> maT mier<br />

<strong>da</strong>yenebuli prioritetuli problemebi<strong>da</strong>n 60–70% aisaxa biujetSi.<br />

arasamTavrobo organizaciebis rekomen<strong>da</strong>ciebs sakrebulo iTvaliswinebs,<br />

xorcieldeba Sesabamisi monitoringic.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom amomrCevlebs samarTlebrivi<br />

aqtis proeqti peticiis wesiT sakrebuloSi ar SeutaniaT. informacias<br />

a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic, erTi maTgani ki acxadebs, rom<br />

konkretul problemebze saubrisas sakrebulo Zalian xSirad apelirebs<br />

swored imaze, rom mosaxleobisagan raime problemis mogvarebis TxovniT<br />

werilobiTi mimarTva ar yofila<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebsa <strong>da</strong> wevrebs moqalaqeebTan Sexvedris<br />

dro adre hqon<strong>da</strong>T gansazRvruli, axla ki aseTi dro <strong>da</strong>wesebuli ar<br />

aris, nebismier moqalaqes yovelgvari SezRudvis gareSe SeuZlia<br />

mimarTos sakrebulos. gar<strong>da</strong> amisa, sakrebuloSi TvalsaCino adgilas<br />

gamokrulia sakrebulos Tanamdebobis pirTa <strong>da</strong> sakrebulos wevrTa<br />

sakontaqto informacia <strong>da</strong> maTTan <strong>da</strong>kavSireba yovelTvis aris<br />

SesaZlebeli. amomrCevlebisaTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom angariSis<br />

Cabarebis sakiTxi sakrebulos Tavis samuSao gegmaSi aqvs Cadebuli.<br />

170


mimdinare wels komisiebma angariSi Caabares sakrebulos sxdomaze,<br />

magram moqalaqeebi am sxdomas ar <strong>da</strong>swrebian. sakrebulos maJoritar<br />

deputatebs yoveldRiuri urTierToba aqvT mosaxleobasTan <strong>da</strong> piradi<br />

Sexvedrebis dros angariSis wardgenac xdeba.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom sakrebulos wevrebis<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebi xorcieldeba. erTi monawile acxadebs, rom<br />

Sexvedrebis miuxe<strong>da</strong>vad, Zneli saTqmelia, xdeba Tu ara angariSis<br />

Cabareba. erTi monawilis informaciiT, bolo ramdenime wlis manZilze<br />

biujetis <strong>da</strong>gegmvis procesis dros sakrebulo valdebulebas iRebs, rom<br />

TiToeul TemSi mosaxleobis garkveul nawils Sexvdes <strong>da</strong> miiRos maTi<br />

problemebis Sesaxeb informacia, Tumca angariSis Cabarebis Taobaze verc<br />

es monawile saubrobs, igi acxadebs, rom Tava<strong>da</strong>c mimarTa sakrebulos am<br />

SekiTxviT <strong>da</strong> upasuxes, rom arsebobs gamocema, romliTac sakrebulo<br />

angariSs abarebs Tavisi saqmianobis Sesaxeb – am gamocemaSi ibeWdeba<br />

sxva<strong>da</strong>sxva saxis ga<strong>da</strong>wyvetilebebi. erTi monawilis komentariT, es<br />

masala moqalaqeTaTvis xSirad Zneli gasagebia, radgan xan cxrilis<br />

saxiTaa, xan gaugebrad aris miwodebuli <strong>da</strong> amdenad, iuristebisa <strong>da</strong><br />

ekonomistebis <strong>da</strong>xmarebis gareSe xSirad verafers gaxdebian. rac Seexeba<br />

sakrebulos mier eqvsTviani <strong>da</strong> wliuri angariSis Cabarebas, mas<br />

prezentaciis saxe aqvs, romelsac eswrebian regionis presisa <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, sakrebulos aparati garkveul<br />

<strong>da</strong>xmarebas uwevs maT sakrebulosTan urTierTobaSi – Sexvedrebis<br />

organizebas aparatis <strong>da</strong>xmarebiT axerxeben, Tumca zogjer Tanamdebobis<br />

pirebs pir<strong>da</strong>pir ukavSirdebian, radgan komunikaciis problema ar aris.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: sakrebulos sxdomebis Sesaxeb mosaxleobis<br />

arainformirebuloba (informacia mxolod sakrebulos SenobaSi<br />

qveyndeba, soflis mosaxleobisTvis ki miuwvdomelia); <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organos arasakmarisi aqtiuroba mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong><br />

uzrunvelsayofad (sazogadoeba sakuTari surviliT yovelTvis ver<br />

CaerTveba, Tu ormxrivi TanamSromlobis survili ar iqna gamoxatuli.<br />

Tavad sakrebulo ar cdilobs sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> mxar<strong>da</strong>Weras,<br />

iniciativa ufro metad saTemo organizaciebi<strong>da</strong>n modis, Tumca sakrebulo<br />

usmens sazogadoebas); sazogadoebis inertuloba (xalxi sagrZnoblad<br />

gaaqtiur<strong>da</strong> im soflebSi, sa<strong>da</strong>c Camoyalibebulia saTemo kavSirebi, sa<strong>da</strong>c<br />

aseTi kavSirebi ar aris sazogadoeba kvlavac inertulia).<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. lagodexis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba sainformacio<br />

biuletenSi, adre ki igi ibeWdebo<strong>da</strong> adgilobriv gazeTSi, romelic<br />

Semdeg <strong>da</strong>ixura. misi gancxadebiT, biujetis proeqtis miRebamde misi<br />

sajaro ganxilva yovelTvis tardeba _ sakrebulo acxadebs ganxilvebis<br />

Sesaxeb, romelSic monawileobas iRebs yvela <strong>da</strong>interesebuli piri.<br />

lagodexis municipalititis sakrebulo sajaro ganxilvis Sesaxeb<br />

171


informacias administraciul SenobaSi aqveynebs, gar<strong>da</strong> amisa, telefoniT<br />

ukavSirdebian arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebs. rac Seexeba mosaxleobisaTvis informaciis miwodebas,<br />

radio „hereTis“ warmomadgenlis informaciiT, maT ramdenjerme<br />

gaavrceles cnoba sajaro ganxilvebis Sesaxeb.<br />

fokus jgufis warmomadgenelTagan erT-erTi acxadebs, rom biujetis<br />

proeqtis gamoqveyneba ar xdeba, meore informacias ar flobs, Tumca<br />

fiqrobs, rom cxrilebis saxiT gamoqveyneba mosaxleobisaTvis mainc<br />

arafrismTqmeli <strong>da</strong> uintereso iqneba. misi azriT, un<strong>da</strong> qveyndebodes<br />

ZiriTadi prioritetebi, magram ase ar xdeba. erTi monawile<br />

oficialurad gamoTxovis safuZvelze iRebs biujetis proeqts.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

wlis bolos an wlis <strong>da</strong>sawyisSi xdeba programis SemuSaveba, SemuSavebis<br />

procesSi ki monawileobas iReben ekonomikisa <strong>da</strong> infrastruqturis<br />

samsaxurebi. misi gancxadebiT, proeqti qveyndeba <strong>da</strong> misi sajaro<br />

ganxilvebic ewyoba. fokus jgufis monawileebi informacias socialur–<br />

ekonomikuri ganviTarebis programis SemuSavebis Taobaze ar floben,<br />

gagonili aqvT, rom igi erT-erTi saerTaSoriso organizaciis <strong>da</strong>xmarebiT<br />

SemuSav<strong>da</strong>, Tumca Tavad dokuments ar icnoben.<br />

kiTxvaze – aqveynebs Tu ara gamgeoba sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, gamgeobis warmomadgeneli pasuxobs, rom aqveyneben biujetSi<br />

Setanil cvlilebebs <strong>da</strong> maTTan <strong>da</strong>kavSirebiT mosaxleobisagan<br />

wina<strong>da</strong>debebsa <strong>da</strong> SeniSvnebsac iReben.<br />

moqalaqeTa mier sajaro informaciis moTxovnis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi sajaro informacias<br />

iTxoven, misi gacema ki kanoniT <strong>da</strong>dgenili wesiTa <strong>da</strong> vadebiT xdeba,<br />

awarmoeben sajaro informaciebis reestrsac. rac Seexeba statistikas,<br />

2008 wels sajaro informaciis moTxovnis 14 gancxadeba <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>,<br />

mimdinare wels ki – 17.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, am<br />

informaciis gavrceleba xdeba sainformacio biuleteniT.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi monawileoben<br />

sabiujeto organizaciebis xelmZRvanelebi, mosaxleoba <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebi. fokus jgufis monawileebi aRniSnaven, rom<br />

biujetis proeqtis ganxilvaSi sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis<br />

TanamSromlebTan erTad sazogadoebis warmomadgenlebic monawileoben.<br />

rac Seexeba arasamTavrobo organizaciebs, sabiujeto sakiTxebze isini<br />

mudmivad awvdian TavianT rekomen<strong>da</strong>ciebs, romelTa Sesaxebac msjeloba<br />

<strong>da</strong> analizi mimdinareobs biujetis proeqtis sajaro ganxilvebze.<br />

mosaxleoba ganxilvebze mcire jgufis saxiT aris warmodgenili, farTo<br />

sazogadoeba procesSi CarTuli ar aris.<br />

172


gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtis Taobaze<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi moqalaqeebisagan ar Semosula, magram<br />

arasamTavrobo organizaciebma isini uxvad warmoadgines. igi aRniSnavs,<br />

rom es SeniSvnebi gaTvaliswinebul iqna. SeniSvnebs biujetis proeqtis<br />

<strong>da</strong>mtkicebamde ga<strong>da</strong>scemen sakrebulos. fokus jgufis monawileebs Tavad<br />

ar ga<strong>da</strong>uciaT biujetis proeqtze SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, Tumca<br />

maTTvis cnobilia sxva arasamTavrobo organizaciebis mier<br />

rekomen<strong>da</strong>ciaTa wardgenis SemTxvevebi, xolo sakrebulo <strong>da</strong> gamgeoba<br />

iTvaliswineben am rekomen<strong>da</strong>ciebs <strong>da</strong> mosaxleoba realurad iRebs<br />

Sedegebs – Tana<strong>da</strong>finansebiT xorcieldeba ramdenime proeqti. erT-erTi<br />

arasamTavrobo organizaciis iniciativiT sakrebulom <strong>da</strong>iwyo konkursebis<br />

gamocxadeba samoqalaqo jgufebis iniciativebis <strong>da</strong>safinanseblad. 2007<br />

wels <strong>da</strong>finans<strong>da</strong> 4 sainiciativo jgufis proeqti, xolo 2008 wels – 10<br />

sainiciativo jgufis proeqti, 2009 wels gaTvaliswinebulia gacilebiT<br />

meti Tanxis gacema. samoqalaqo jgufebis proeqtebi Seexeba TemSi<br />

arsebuli problemebis mogvarebas.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis sajaro ganxilvebis dros mosaxleobisagan<br />

SeniSvnebi Semodis. mas magaliTad mohyavs qalaqis socialur–<br />

ekonomikuri ganviTarebis gegmis miRebis procesSi infrastruqturis<br />

ganviTarebasTan <strong>da</strong>kavSirebul sakiTxebSi mosaxleobis mier<br />

Sesrulebuli mniSvnelovani roli. ganxilvis dros warmodgenili<br />

SeniSvnebi ga<strong>da</strong>ecema sakrebulos, romelic SeZlebis<strong>da</strong>gvarad<br />

iTvaliswinebs maT. fokus jgufis monawileebs socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis sajaro ganxilvebSi monawileoba ar miuRiaT.<br />

lagodexis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi.<br />

gamgeobasTan administraciuli saqmiswarmoebis dros aseT moqalaqeTa<br />

urTierTobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgenli acxadebs,<br />

rom maT kanoniT ufleba ara aqvT miiRon rusul, azerbaijanul enaze<br />

<strong>da</strong>werili gancxadeba, am sakiTxs kanoni aregulirebs. kiTxvaze – vis<br />

evaleba Tarjimnis xarjebis anazRaureba, acxadebs, rom am xarjebs<br />

TviTon <strong>da</strong>interesebuli mxare gaiRebs.<br />

rac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, gamgeblis <strong>da</strong>valebiT rwmunebulebma adgilebze Seiswavles<br />

prioritetebi <strong>da</strong> gansazRvres raSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>xarjuliyo gamoyofili<br />

Tanxebi. rwmunebulebma am mizniT zogan gamokiTxvebi, zogan ki<br />

Sexvedrebi Caatares.<br />

fokus–jgufis monawileebs aqvT informacia soflis mxar<strong>da</strong>Weris<br />

programis Sesaxeb, icnoben problemaTa nusxas, maT mosagvareblad<br />

gamoyofil Tanxebs <strong>da</strong> am programis ganxorcielebasa <strong>da</strong> fuladi<br />

saxsrebis xarjvis mimdinareobas erTgvar monitoringsac uweven. rac<br />

Seexeba prioritetebis gansazRvras, monawileTa gancxadebiT,<br />

rwmunebulebi iyvnen mosaxleobasTan sajaro Sexvedrebis mowyobis erT–<br />

erTi organizatorebi, romlebsac eswrebodnen mediis warmomadgenlebi.<br />

Sexvedrebi TiTqmis yvela sofelSi Catar<strong>da</strong>, magram iqauri<br />

173


macxovreblebi srulad ar iyvnen informirebuli amis Sesaxeb,<br />

SexvedrebSi arasamTavrobo organizaciebsac ar miuRiaT monawileoba.<br />

angariSvaldebuleba. lagodexis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels moqalaqeebis miRebis dReebi <strong>da</strong>wesebuli aqvs – yoveli kviris<br />

oTxSabaTi <strong>da</strong> paraskevi. Sexvedrebis organizebas uzrunvelyofs<br />

gamgeblis mdivani. misi gancxadebiT, mosaxleobas praqtikulad<br />

yoveldRiurad xvdebian rwmunebulebi, ikvleven <strong>da</strong> gamgeobaSi<br />

warmoadgenen maT problemebs (ZiriTa<strong>da</strong>d socialuri), gamgebeli<br />

rwmunebulebTan Sexvedrebs marTavs, sa<strong>da</strong>c xdeba misTvis am sakiTxebis<br />

wardgena.<br />

fokus jgufis monawileTa informaciiT, gamgeobis warmomadgenlebi<br />

mosaxleobas mxolod biujetis <strong>da</strong>gegmvis dros xvdebian, roca cdiloben<br />

mosaxleobis winaSe arsebul problemebs Soris prioritetebi<br />

gamokveTon. maTi gancxadebiT, rwmunebulebi xvdebian mosaxleobas, Tumca<br />

maTi didi nawili mosaxleobasTan maSin midis, roca gamgeblisagan raime<br />

konkretuli <strong>da</strong>valeba aqvs miRebuli. erTi monawilis gancxadebiT,<br />

zogjer sofelSi arsebuli problemebi rwmunebulisaTvis ucnobia, amis<br />

gamo saWiroa maTi muSaobis gaaqtiureba.<br />

angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos mier aris arCeuli, amitom mas<br />

kvartalur <strong>da</strong> wliur angariSebs abarebs. mosaxleobisaTvis angariSis<br />

Cabarebis Sesaxeb ki acxadebs, rom sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi abarebs angariSs<br />

mosaxleobas weliwadSi orjer – 6 TveSi erTxel <strong>da</strong> yovelwliurs.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad monawileTa mier<br />

<strong>da</strong>saxel<strong>da</strong> arasakmarisi kvalifikacia. marTalia, gamgeoba kanonis<br />

moTxovnebs formalurad icavs: biujetis proeqts sakrebulos vadebis<br />

<strong>da</strong>cviT awvdian, abareben mas yovelkvartalur angariSebs, sajaro<br />

informacias gascemen aseve vadebis <strong>da</strong>cviT. arasamTavrobo<br />

organizaciebis rekomen<strong>da</strong>ciebsac iTvaliswineben, Tumca problemaa:<br />

gamgeobis centralur xelisuflebaze <strong>da</strong>mokidebulebis xarisxi;<br />

Statebisa <strong>da</strong> administraciuli xarjebis mudmivi <strong>da</strong> uproporcio zr<strong>da</strong>;<br />

moxeleTa arasaTanado kvalifikacia; biujetis moklevadiani <strong>da</strong> araswori<br />

<strong>da</strong>gegmva; biujetis mosaxleobisTvis gaugebari formiT Sedgena.<br />

3.3.6. mcxeTa–mTianeTi<br />

duSeTis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. duSeTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia vrceldeba sakrebulos<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> sakrebulos macneSi. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenelTagan erTi a<strong>da</strong>sturebs,<br />

rom sxdomebis Taobaze informacias sainformacio <strong>da</strong>faze gamokruli<br />

174


gancxadebi<strong>da</strong>n iRebs, meore monawile ki acxadebs, rom xSirad informacia<br />

<strong>da</strong>faze ar aris ganTavsebuli, Tumca qveyndeba adgilobriv gazeT<br />

„duSeTSi“, romelic ufasod vrceldeba. fokus jgufis erTi monawile<br />

piradi kontaqtebis meSveobiT iRebs informacias sakrebulos<br />

wevrebisagan.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos sxdomebis<br />

translireba <strong>da</strong>mokidebulia sakiTxis mniSvnelovnebaze, magaliTad,<br />

biujetis <strong>da</strong>mtkicebis translireba xdeba adgilobrivi televiziiT.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben duSeTis televiziiT sxdomaTa<br />

translirebas.<br />

sakrebulos biurosa <strong>da</strong> komisiis sxdomebis sajaroobis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom maTi sxdomebis<br />

Sesaxeb informacia vrceldeba sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> sakrebulos<br />

macneSi. misi gancxadebiT, xelmisawvdomia sxdomTa oqmebi – aris<br />

organizaciebis mier misi gamoTxovis SemTxvevebi, moqalaqeebi ki ar<br />

iTxoven oqmebs. oqmis gamoTxovis gancxadeba metwilad imave dRes<br />

kmayofildeba. fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom oqmis miReba<br />

SesaZlebelia werilobiTi gamoTxovis gziT.<br />

rac Seexeba sakrebulos saqmianobis Sesaxeb sxva informaciis<br />

gavrcelebas, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

yoveldRiuri saqmianobis Sesaxeb informacia qveyndeba samxareo<br />

administraciis veb–gverdze, presaSi, ga<strong>da</strong>icema duSeTis televiziiT.<br />

fokus jgufis monawileebi ki aRniSnaven, rom sakrebulo informacias<br />

maT mxolod moTxovnis safuZvelze awvdiT, sakuTari iniciativiT ki ara.<br />

sajaro informaciis gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi wels Se<strong>da</strong>rebiT naklebad<br />

mimarTaven sakrebulos informaciis moTxovniT, gasul wels 84<br />

gancxadeba iqna Setanili, xolo mimdinare wels jer-jerobiT mxolod 5–<br />

6 SemTxvevaa. sajaro informacias ufro metad organizaciebi iTxoven.<br />

sakrebuloSi iwarmoeba sajaro informaciebis reestric. fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom informaciis gamoTxovisas kanoniT <strong>da</strong>dgenili<br />

vadebi sakrebulos mier ar irRveva.<br />

CarTuloba. duSeTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

moqalaqeebi maT mimarTaven xolme sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

Sesaxeb gancxadebiT <strong>da</strong> maTi moTxovna kmayofildeba. fokus jgufis erTi<br />

monawile acxadebs, rom Tava<strong>da</strong>c xSirad eswreba sxdomebs, xolo meore<br />

monawilis informaciiT, calkeuli sakiTxebis aqtualobis mixedviT,<br />

sazogadoebis warmomadgenlebi werilobiT mimarTaven sakrebulos<br />

sxdomaze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT. jgufis monawileTa informaciiT, xSir<br />

SemTxvevaSi sxdomebs masobrivi informaciis saSualebaTa<br />

warmomadgenlebic eswrebian, Tumca maTTvis adgilebi specialurad<br />

gamoyofili ar aris.<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa miwvevis sakiTxis Sesaxeb sakrebulos warmomadgeneli<br />

175


acxadebs, rom droebiT komisiebSi muSaoben sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi, magaliTad asaxelebs wylis problemis mosagvareblad<br />

Seqmnil komisias. fokus jgufis monawileebi Tavad ar yofilan<br />

miwveulni aseT komisiebSi, Tumca informacias floben erTi SemTxvevis<br />

Sesaxeb, rodesac invalidTa problemebze momuSave arasamTavrobo<br />

organizaciis warmomadgenelma sakrebulos mimarTa samuSao jgufSi<br />

CarTvis gancxadebiT, misi moTxovna ki ar <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>.<br />

sakrebulos „Ria karis“ sxdomis CatarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom aseTi sxdoma Catar<strong>da</strong> <strong>da</strong> masze mowveulni<br />

iyvnen omis veteranebi. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom „Ria<br />

karis“ sxdomebi ar tardeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs sakrebulos<br />

gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovniT ar miumarTavT, riggareSe<br />

sxdomac mxolod orjer Catar<strong>da</strong> <strong>da</strong> isic ara amomrCevelTa, aramed<br />

sakrebulos wevrTa moTxovniT. fokus jgufis monawileTa informaciiT,<br />

gamsvleli sxdomebi tardeba <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Semaval<br />

administraciul <strong>erTeulebSi</strong>, Tumca amomrCevlebs moTxovna gamsvleli an<br />

riggareSe sxdomis Catarebis Sesaxeb ar wamouyenebiaT.<br />

sakrebulos warmomadgenlisa <strong>da</strong> fokus jgufis monawileTa<br />

gancxadebebiT, amomrCevelTa <strong>da</strong>dgenil raodenobas ar mouTxovia<br />

sakrebulos mier ga<strong>da</strong>sawyvet romelime sakiTxze sajaro ganxilvis<br />

mowyoba <strong>da</strong> arc peticiis wesiT samarTlebrivi aqtis proeqtis Setanis<br />

iniciativa gamouCeniaT.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebsa <strong>da</strong> sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedris dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT – oficialurad es dRe orSabaTia,<br />

magram moqalaqeebs praqtikulad yovel samuSao dRes aqvT saSualeba<br />

Sexvdnen sakrebulos Tanamdebobis pirebs. fokus jgufis erTi monawile<br />

acxadebs, rom gamgebeli <strong>da</strong> sakrebulos Tavmjdomare erTad xvdebian<br />

mosaxleobas, erTi monawilis azriT, isini am mxriv mxolod arCevnebis<br />

win aqtiuroben, xolo meoris gancxadebiT, sakrebulos Tavmjdomare <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebi mosaxleobas xvdebian „mowvevis SemTxvevaSi“, anu<br />

romelime proeqtis farglebSi xdeba sakrebulos wevrebis miwveva <strong>da</strong><br />

mosaxleobasTan Sexvedra.<br />

amomrCevelTa winaSe angariSis wardgenasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom maJoritari deputatebis umravlesoba<br />

intensiurad xvdeba mosaxleobas <strong>da</strong> abarebs angariSs.<br />

rac Seexeba sakrebulos Tanamdebobis pirebTan <strong>da</strong> sakrebulosTan<br />

urTierTobisaTvis moqalaqeTa mier aparatisaTvis mimarTvis sakiTxs,<br />

fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom aparati exmareba mas<br />

sakrebulos wevrebTan Sexvedris organizebasa <strong>da</strong> Sesabamisi masalebiT<br />

uzrunvelyofaSi, xolo meores TqmiT, mas aparatis <strong>da</strong>xmareba ar<br />

<strong>da</strong>sWirvebia.<br />

176


sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: gamWvirvalobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong><br />

<strong>da</strong>bali xarisxi <strong>da</strong> sakadro politika – sakrebulos aparatis<br />

TanamSromelTa arasaTanado kvalifikacia.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. duSeTis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts aqveyneben adgilobriv<br />

gazeTSi „duSeTi“, proeqtis sajaro ganxilvebTan <strong>da</strong>kavSirebiT ki<br />

acxadebs, rom <strong>da</strong>interesebuli moqalaqeebi <strong>da</strong> Jurnalistebi eswrebian<br />

komisiebSi proeqtis ganxilvas. fokus jgufis monawileTa gancxadebiT,<br />

biujeti mxolod <strong>da</strong>mtkicebis Semdeg qveyndeba, xolo <strong>da</strong>interesebis<br />

SemTxvevaSi gamoTxovis wesiT SesaZlebelia proeqtisa <strong>da</strong> komisiebis<br />

<strong>da</strong>skvnebis miReba<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa amJamad muSavdeba mTeli<br />

regionisaTvis <strong>da</strong> masSi gaTvaliswinebulia duSeTis municipalitetic.<br />

dokumentis sajaro ganxilvebis mowyobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT ki<br />

aRniSnavss, rom sakrebulo ganxilvebSi monawileobisTvis iwvevs<br />

sazogadoebis warmomadgenlebsac. am dokumentis SemuSavebisa <strong>da</strong> misi<br />

sajaro ganxilvebis Sesaxeb cnobili ar aris fokus jgufis<br />

monawileebisaTvis.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom isini qveyndeba<br />

adgilobriv macneSi, magaliTad, miwis normatiul fasSi cvlilebebi,<br />

miwis nakveTebis legalizebasTan <strong>da</strong>kavSirebul sakiTxebze<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebi<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgeobis saqmianobis Sesaxeb<br />

operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba uzrunvelyofilia,<br />

informacia qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> adgilobriv presaSi. rac<br />

Seexeba sajaro informaciis moTxovnas moqalaqeTa mxri<strong>da</strong>n, misi<br />

ganmartebiT, Zalian xSiria aseTi mimarTvebi, maTze droulad pasuxis<br />

gacema mkacrad kontroldeba <strong>da</strong> xorcieldeba kanoniT gaTvaliswinebul<br />

vadebSi. gasul wels informaciis <strong>da</strong>gvianebiT gacemis mxolod erTi<br />

SemTxveva iyo. gamgeobaSi iwarmoeba sajaro informaciebis reestri.<br />

statistikis mixedviT, 2007 wels 20 momarTva iyo, xolo 2008 wels – 32,<br />

mimdinare wels Semotanil gancxadebaTa raodenoba TiTqmis igivea, rac<br />

gasuli wlis mimidnare periodSi.<br />

sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenili wesiT gamoTxovis SemTxvevaSi vadebis<br />

<strong>da</strong>cvis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben,<br />

rom vadebi ar irRveva, xolo erTi monawilis TqmiT, organizaciis mier<br />

informaciis moTxovnis SemTxvevaSi, vadebi ar irRveva, calkeuli<br />

moqalaqeebis mier aseTi gancxadebiT mimarTvis SemTxvevaSi ki aris<br />

<strong>da</strong>gvianebis SemTxvevebi.<br />

177


CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvebs eswrebian Jurnalistebi<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebuli moqalaqeebi. fokus jgufis monawileTa mixedviT,<br />

sazogadoeba naklebad aqtiuria <strong>da</strong> man ar icis, rom mTeli rigi<br />

problemebis mogvareba adgilobrivi biujeti<strong>da</strong>nac SeiZleba.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobisagan werilobiTi<br />

SeniSvnebi biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT ar Sesula gamgeobaSi, isini<br />

zepiri formiT gamoTqvamen wina<strong>da</strong>debebs komisiaSi ganxilvebis dros.<br />

misi gancxadebiT, SeniSvnebis ga<strong>da</strong>cema sakrebulosaTvis biujetis<br />

<strong>da</strong>mtkicebamde xdeba, sakrebulo xSirad iTvaliswinebs gamgeobis mier<br />

miwodebul SeniSvnebs <strong>da</strong> es aisaxeba kidec biujetSi. fokus jgufis<br />

erTi monawilis informaciiT, axlandeli gamgeblis muSaobis periodSi<br />

SeniSvnebi biujetis proeqtze ar wardgenila, wina gamgeblis muSobisas<br />

ki iyo wardgenili SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, Tumca isini ar<br />

gauTvaliswinebiaT.<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis Sesaxeb SeniSvnebiT<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d deputatebi gamodian. es SeniSnebi ga<strong>da</strong>ecema sakrebulos <strong>da</strong><br />

xdeba maTi gaTvaliswineba. fokus jgufis monawileTagan arc erTs ar<br />

warudgenia Tavisi SeniSvnebi socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

duSeTis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. aRniSnul<br />

kiTxvaze gamgeobis TanamSromeli pasuxobs, rom aseTi sakiTxi maT winaSe<br />

jer ar <strong>da</strong>mdgara.<br />

rac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, gankargulebis gamoqveynebisTanave yvela rwmunebulma miiRo<br />

<strong>da</strong>valeba – Sexvedrodnen mosaxleobas. Catar<strong>da</strong> Sexvedrebi, sa<strong>da</strong>c<br />

mosaxleobam wamoayena problemebi <strong>da</strong> soflis saWirobebis mixedviT<br />

ganisazRvra prioritetebi.<br />

aRniSnul programaze informacias floben fokus jgufis monawileebic,<br />

maTi gancxadebiT, rwmunebulebi mosaxleobasTan erTad ikvleven<br />

adgilobriv saWiroebebs. prioritetebis gansazRvris mizniT<br />

rwmunebulTan Sexvedrebs jgufis monawileebic eswrebodnen.<br />

angariSvaldebuleba. duSeTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels moqalaqeebTan Sexvedrebis mizniT kviraSi ori dRe (orSabaTi<br />

<strong>da</strong> samSabaTi) aqvs gamoyofili, rac sakmarisi ar aris <strong>da</strong> amitom msxvil<br />

teritoriul <strong>erTeulebSi</strong> Tavad <strong>da</strong>dis oTxSabaTobiT. fokus jgufis<br />

monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom gamgebeli aqtiurad xvdeba mosaxleobas<br />

<strong>da</strong> cdilobs <strong>da</strong>exmaros maT.<br />

gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, teritoriuli erTeulebis<br />

rwmunebulebi mosaxleobas xvdebian <strong>da</strong> maT problemebs gamgeobas<br />

178


warudgenen (umetesoba socialuri xasiaTisaa). informacia <strong>da</strong>sturdeba<br />

fokus jgufis monawileTa mier.<br />

gamgeblis mier sakrebulosaTvis angariSis Cabarebis periodulobaze<br />

gamgeobis warmomadgenels uWirs zusti vadebis <strong>da</strong>saxeleba, Tumca<br />

acxadebs rom gamgebeli <strong>da</strong> misi moadgile sakrebulos angariSs abareben.<br />

rac Seexeba anagriSis mosaxleobisaTvis Cabarebas, gamgebeli kviraSi<br />

orjer sxva<strong>da</strong>sxva teritoriul erTeulSi atarebs mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs <strong>da</strong> angariSsac kviris ganmavlobaSi abarebs ori teritoriuli<br />

erTeulis macxovreblebs. sul ki municipalitetSi 18 Temia.<br />

SekiTxvaze – Tu ras miiCneven fokus jgufis monawileebi gamgeobis<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, fokus jgufis monawileebis mier problema ar<br />

<strong>da</strong>saxelebula. maT aRniSnes, rom wina gamgeobisagan gansxvavebiT,<br />

mosaxleoba am gamgeobis muSaobiT kmayofilia, rac ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

ganpirobebulia iseTi sakiTxebis mogvarebiT, rogoricaa sasmeli wyali<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>sufTaveba.<br />

mcxeTis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. mcxeTis sakrebuloSi acxadeben, rom sakrebulos sxdomebis<br />

Sesaxeb informacia qveyndeba sakrebulos SenobaSi ganTavsebul<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze, rig SemTxvevebSi mosaxleobas ecnobeba<br />

rwmunebulebis saSualebiT an qveyndeba samxareo veb–gverdze. raionSi<br />

moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebis<br />

monawileobiT Catarebuli fokus jgufis ori wevri a<strong>da</strong>sturebs am<br />

informacias. erTi varaudobs, rom albaT miiRebs informacias sxdomebis<br />

Sesaxeb, Tu sakrebulos SenobaSi miva, sxva ki acxadebs, rom sxdomebis<br />

Catarebis Sesaxeb mas atyobinebs sakrebulos aparati. erTi maTganis<br />

informaciiT, igi icnobs reglaments, sa<strong>da</strong>c sakrebulos sxdomebis<br />

Catarebis dRe <strong>da</strong> wesi gawerilia.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom reglamentSi gaTvaliswinebulia sakrebulos<br />

sxdomaTa televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translirebis sakiTxi, sakrebulos warmomadgeneli <strong>da</strong> fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom sxdomebi ar ga<strong>da</strong>icema.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb ar qveyndeba masobrivi informaciis saSualebebis<br />

simwiris gamo, Tumca garkveuli periodulobiT – TveSi erTxel, roca<br />

gazeTi gamodis, misi saSualebiT mosaxleobas miewodeba mniSvnelovani<br />

informacia sakrebulos saqmianobis Sesaxeb. fokus jgufis erTi<br />

monawile a<strong>da</strong>sturebs gazeTSi informaciis gamoqveynebas, xolo sxva<br />

monawileebis gancxadebiT, maT informacia sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb ar miewodebaT.<br />

179


sxdomis oqmebis sajaroobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom oqmi sajaroa <strong>da</strong> yvela moqalaqes SeuZlia<br />

mas gaecnos. misi TqmiT, moqalaqeebs iSviaTad moumarTavT sxdomis oqmis<br />

gamoTxoviT. mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d sakrebulos mier miRebul<br />

<strong>da</strong>dgenilebebs iTxovs. fokus jgufis sami monawilis gancxadebiT, oqmi<br />

xelmisawvdomia werilobiTi gancxadebis safuZvelze, xolo <strong>da</strong>narCen or<br />

monawiles oqmi arasodes gamouTxovia.<br />

rac Seexeba sajaro informaciis xelmisawvdomobis sakiTxs, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi xSirad iTxoven sajaro<br />

informacias, magram zusti statistikuri maCvenebeli ara aqvs, radgan<br />

sakrebuloSi ar iwarmoeba sajaro informaciebis reestri, mxolod wlis<br />

bolos ajameben, Tu ramdeni gancxadeba Sevi<strong>da</strong> <strong>da</strong> maTgan ramdeni<br />

<strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>, ratom ar mox<strong>da</strong> gancxadebebis nawilis <strong>da</strong>kmayofileba.<br />

rac Seexeba informaciis kanoniT <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis sakiTxs,<br />

jgufis monawileTagan erTi acxadebs, rom konkretuli informaciis<br />

gamoTxovis gancxadebiT man sakrebulos 2008 wels mimarTa <strong>da</strong> pasuxi<br />

jerac ar miuRia. fokus jgufis <strong>da</strong>narCen monawileebs informacia ar<br />

gamouTxovia <strong>da</strong>, amdenad, <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb raimes Tqma<br />

ar SeuZliaT<br />

sxdomebis Riaobis sakiTxis Sesaxeb sakrebulos warmomadgenelma<br />

ganacxa<strong>da</strong>, rom sakrebulos biuros <strong>da</strong> komisiis sxdomebi Riaa, Tumca<br />

informacia biuros <strong>da</strong> komisiis sxdomebis Catarebis dRis Sesaxeb ar<br />

qveyndeba. moqalaqeebi maT Sesaxeb piradi kontaqtebis saSualebiT igeben.<br />

Tumca, misi TqmiT, sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survili aravis gamouTqvams.<br />

CarTuloba. sakrebulos warmomadgenlis informaciiT, moqalaqeebs<br />

maTTvis sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT miumarTavT, Tumca<br />

arcTu ise xSirad – mxolod im SemTxvevebSi, roca maTTvis saintereso<br />

sakiTxi ixileba (miwis, wylis <strong>da</strong> sxv.). biujetis proeqtis ganxilvaSic<br />

maT arasodes miuRiaT monawileoba. sakrebulos sxdomebs ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlebi eswrebian. moqalaqeTa mier<br />

<strong>da</strong>swrebis moTxovniT mimarTvis SemTxvevebSi sakiTxi yovelTvis<br />

<strong>da</strong>debiTad wydeba. fokus jgufis monawileebma araferi ician masobrivi<br />

sainformaco saSualebebis warmomadgenelTa sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

Sesaxeb. rac Seexeba sazogadoebis sxva warmomadgenelTa monawileobas<br />

sakrebulos sxdomebSi, monawileTagan oris gancxadebiT, aseTi<br />

SemTxvevebi Zalze iSviaTia, ors informacia ar gaaCnia, erTi monawile ki<br />

acxadebs, rom wina mowvevis sakrebulos sxdomebs sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi Zalian aqtiurad eswrebodnen, misi organizaciis<br />

warmomadgenlebic xSirad iRebdnen maTSi monawileobas, magram<br />

axlandeli sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacias ar flobs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos komisiebTan<br />

Seqmnilia samuSao jgufebi, sa<strong>da</strong>c, sakiTxebis ga<strong>da</strong>wyvetis dros, xdeba<br />

konkretuli <strong>da</strong>rgis specialistebis mowveva. fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom TviTon ar yofilan CarTulni samuSao jgufebSi <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomaze <strong>da</strong>swrebis survilic ar hqoniaT, magram ori<br />

180


maTganisaTvis cnobilia aseT samuSao jgufSi sxva pirTa miwvevis<br />

SemTxveva.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom „Ria karis“ sxdomis Catareba reglamentiT<br />

gaTvaliswinebulia, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, aseTi ram<br />

arasodes Catarebula. igive SevityveT raionSi moqmedi arasamTavrobo<br />

organizaciebisganac. sakrebuloSi miiCneven, rom amis mizezi<br />

mosaxleobis pasiurobaa. maT sakrebulosaTvis ar miumarTavT aseve arc<br />

riggareSe sxdomis Catarebis gancxadebiT. amgvar informacias ar floben<br />

fokus jgufis monawileebi.<br />

rac Seexeba sakrebulos gamsvleli sxdomis Catarebas, sakrebulos<br />

warmomadgenelis gancxadebiT, <strong>da</strong>axloebiT erTi wlis win amomrCevelTa<br />

iniciativiT igi orjer Catar<strong>da</strong> _ rodesac mcxeTis administraciuli<br />

sazRvrebi icvlebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> rodesac miwis nakveTebis ganawilebis sakiTxebi<br />

wydebo<strong>da</strong>. fokus jgufis monawileebs gamsvleli sxdomebis Catarebis<br />

Sesaxeb informacia ara aqvT, xolo kiTxvaze – mouTxovia Tu ara<br />

mosaxleobas aseTi sxdomis Catareba, pasuxi uaryofiTia.<br />

sakrebulos mier misaRebi romelime sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

mowyobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

moqalaqeebs maTTvis miumarTavT aseTi moTxovniT. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom<br />

saWiroa werilobiTi moTxovna, zogierTi sakiTxi zepiri gancxadebis<br />

safuZvelzec ganxilula, magaliTad, miwaTsargeblobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxi. fokus jgufis monawileebma am sakiTxis sajaro<br />

ganxilvis Sesaxeb araferi ician.<br />

sakrebuloSi acxadeben, rom mosaxleobas peticiis wesiT samarTlebrivi<br />

aqtis proeqti ar Seutania. amas a<strong>da</strong>stureben raionSi moqmedi<br />

arasamaTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebic.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mier moqalaqeTa miRebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom Tanamdebobis pirebs Sexvedrebis dRed<br />

<strong>da</strong>wesebuli aqvT orSabaTi, magram sxva dReebSic SeuzRu<strong>da</strong>vad xvdebian<br />

moqalaqeebs. fokus jgufis yvela monawile a<strong>da</strong>sturebs sakrebulos<br />

warmomadgenlebis mosaxleobasTan Sexvedrebs, Tumca ver asaxeleben ra<br />

periodulobiT. Tavad monawileebi aseT Sexvedrebs ar <strong>da</strong>swrebian.<br />

SekiTxvaze – uwevT Tu ara sakrebulos aparati <strong>da</strong>xmarebas<br />

sakrebulosTan urTierTobaSi – Tanamdebobis pirebis mier maTi miRebis<br />

organizebasa <strong>da</strong> masalebis momzadebaSi, monawileTa pasuxi uaryofiTia.<br />

rac Seexeba angariSvaldebulebas mosaxleobis winaSe, sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobisaTvis oficialuri angariSis<br />

Cabareba ar xdeba, magram maTTan sistematuri Sexvedrebi tardeba, ismeba<br />

SekiTxvebi (rogor Sesrul<strong>da</strong> wina Sexvedris dros <strong>da</strong>smuli sakiTxebi <strong>da</strong><br />

mogvar<strong>da</strong> Tu ara warmoWrili problemebi) romlebze<strong>da</strong>c pasuxs iReben.<br />

fokus jgufis monawileebs informacia ara aqvT sakrebulos mier<br />

moqalaqeTaTvis angariSis Cabarebis Sesaxeb.<br />

181


fokus jgufis monawileebi sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis,<br />

sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemad erTxmad<br />

asaxeleben mosaxleobisTvis informaciis arasakmarisad miwodebas. maTi<br />

mosazrebiT, saWiroa sakrebulos saqmianobis Sesaxeb gavrceldes meti<br />

informacia, agreTve ufro xSirad Sexvdnen amomrCevlebs, radgan mcxeTis<br />

mosaxleobis didi nawili saxezec ki ver cnobs sakrebulos wevrebs.<br />

mosaxleobam araferi icis sakuTari uflebebis Sesaxeb, amdenad, maTi<br />

aqtiurobac naklebia. sakrebulos muSaoba un<strong>da</strong> iyos gamWvirvale – misi<br />

saqmianobisa <strong>da</strong> ganxorcielebuli proeqtebis Sesaxeb informacias araTu<br />

mosaxleoba, xSirad TviT sakrebulos TanamSromlebic ar floben.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. mcxeTis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom mcxeTis<br />

raionis biujetis proeqti ar qveyndeba. biujets mxolod <strong>da</strong>mtkicebis<br />

Semdeg aqveyneben. am informacias a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis<br />

monawileebic. rac Seexeba <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–<br />

ekonomikuri ganviTarebis programas, gamgeobis warmomadgenlis TqmiT,<br />

wlebis mixedviT gawerili aseTi dokumenti ar arsebobs, saWiroebebis<br />

mixedviT xdeba prioritetebis gansazRvra <strong>da</strong> muSaoba am mimarTulebiT<br />

mimdinareobs. fokus jgufis sami monawile ambobs, rom muSavdeba<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa, magram ar ician ra<br />

periodulobiT. 2007 wels aseTi programa gansaxilvela<strong>da</strong>c iyo<br />

gamoqveynebuli <strong>da</strong> mis ganxilvaSi monawileobdnen sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi maTgan iTxoven<br />

sajaro informacias, magram amis Sesaxeb zusti statistikuri monacemebi<br />

ara aqvs. gamgeobaSi iwarmoeba sajaro informaciebis reestri,<br />

gamoTxovis SemTxvevaSi moqalaqeebs informacias <strong>da</strong>dgenil vadebSi<br />

awvdian. fokus jgufis monawileebma amasTan <strong>da</strong>kavSirebiT araferi ician,<br />

radgan msgavsi moTxovniT gamgeobisaTvis ar miumarTavT.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgeobis saqmianobis Sesaxeb<br />

operatiuli informacia mzaddeba <strong>da</strong> qveydneba adgilobriv gazeTSi. rac<br />

Seexeba sakrebulos ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebas, yofila<br />

SemTxvevebi, roca gamgeobas misaRebi ga<strong>da</strong>wyvetilebebi gamouqveynebia.<br />

CarTuloba. biujetis proeqtis ganxilvaSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa CarTulobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, mcxeTis gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom proeqtis Taobaze SeniSvnebi ara, magram<br />

wina<strong>da</strong>debebi Semosula <strong>da</strong> maTi gaTvaliswinebac momx<strong>da</strong>ra. fokus jgufis<br />

monawileebisaTvis cnobili ar aris biujetis proeqtis ganxilvebSi<br />

sazogadoebis monawileobis Sesaxeb, isini aseve ar floben informacias<br />

proeqtis Taobaze sazogadoebis warmomadgenelTa mier SeniSvnebisa <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debebis wardgenis Sesaxeb.<br />

rogorc ukve aRiniSna, fokus jgufis sami monawilisaTvis cnobilia<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis proeqtebis SemuSavebis Sesaxeb,<br />

isini acxadeben, rom 2007 wels am programis ganxilvaSi Tava<strong>da</strong>c<br />

182


aqtiurad monawileobdnen <strong>da</strong> SeniSvnebi <strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciebic waradgines,<br />

Tumca ar ician, mox<strong>da</strong> Tu ara maTi gaTvaliswineba.<br />

gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofa. gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom Tarjimnis momsaxureoba saWiro ar<br />

gamx<strong>da</strong>ra.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis Sesaxeb gamgeobis warmomadgenli<br />

aRniSnavs, rom programisaTvis saWiroebebs rwmunebulebi ikvleven<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis gziT, isini atareben krebebs, sa<strong>da</strong>c<br />

moqalaqeebis mier xdeba problemaTa <strong>da</strong>saxeleba.<br />

fokus jgufis monawileebisTvisac cnobilia zemoaRniSnuli programis<br />

ganxorcielebis Sesaxeb. maTi gancxadebiT, rwmunebulebma am<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT Caatares krebebi soflis saWiroebaTa<br />

gamosavlenad, Tumca Tavad jgufis monawileebs prioritetebis<br />

gansazRvris mizniT aseT SexvedrebSi monawileoba ar miuRiaT.<br />

angariSvaldebuleba. mcxeTis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis Tanamdebobis pirebs <strong>da</strong>wesebuli aqvT<br />

moqalaqeebis miRebis dro, miuxe<strong>da</strong>vad amisa, moqalaqeebs nebismier dros<br />

SeuZliaT maTTan Sexvedra. misi gancxadebiT, rwmunebulic regularulad<br />

xvdeba mosaxleobas. marTalia, mas ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis ufleba ara<br />

aqvs, magram problemebs warmoadgens gamgeobaSi. isini ZiriTa<strong>da</strong>d miwis<br />

ganawilebas, wyliT uzrunvelyofas, gzebis reabilitacias, samedicino<br />

<strong>da</strong> socialur sakiTxebs Seexeba. gamgeblisa <strong>da</strong> rwmunebulebis mier<br />

mosaxleobasTan sistematuri Sexvedrebis Sesaxeb informacias<br />

a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic.<br />

gamgeblis mier sakrebulosaTvis angariSis CabarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos angariSs<br />

yovelkvartalurad warudgens, xolo wlis bolos – saboloo angariSs.<br />

rac Seexeba gamgeblis mier angariSis mosaxleobisTvis wardgenis<br />

sakiTxs, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, bolo xanebSi imdeni<br />

arCevnebi Catar<strong>da</strong>, rom gamgeblebi ver aswrebdnen mosaxleobisTvis<br />

oficialurad angariSis Cabarebas, Tumca aqvT maTTan regularuli<br />

Sexvedrebi, sa<strong>da</strong>c aramarto ga<strong>da</strong>sawyveti problemebi ganixileba, aramed<br />

gamgeblis mier gaweuli saqmianobac. am sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis monawileebi acxadeben, rom gamgeblis mosaxleobasTan Sexvedris<br />

mizani problemebis mosmenaa, angariSi ki arasodes Caubarebia.<br />

fokus jgufis monawileebi gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis,<br />

sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemad mosaxleobisTvis<br />

informaciis arasakmarisad miwodebas asaxeleben – mosaxleobis<br />

informirebuloba maT aqtiurobas ganapirobebs, rac xels Seuwyobs<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobas.<br />

183


3.3.7. raWa–leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi<br />

ambrolauris mynicipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. ambrolauris sakrebulos warmomadgeneli CvenTan saubarSi<br />

acxadebs, rom informacia sakrebulos sxdomebis Sesaxeb, maT Catarebamde<br />

7 dRiT adre, qveyndeba municipalitetis administraciuli Senobis<br />

pirvel sarTulze mdebare sainformacio <strong>da</strong>faze. mas Tan erTvis sxdomis<br />

dRis wesrigi. dRis wesrigis <strong>da</strong>mtkicebis Semdeg, informacias konkretul<br />

TemebSi avrceleben aseve maJoritari deputatebi <strong>da</strong> rwmunebulebi. aseve<br />

qveyndeba adgilobriv gazeTSi, romelic TveSi erTxel gamoicema.<br />

raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben, rom informaciis miReba SesaZlebelia<br />

sakrebulos sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> am gzas mimarTaven kidec, xolo<br />

erT-erTi maTgani zogjer pirad kontaqtebsac iyenebs.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom reglamenti iTvaliswinebs sakrebulos sxdomebis<br />

televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translacias, sakrebulos warmomadgenlebi <strong>da</strong> fokus jgufis<br />

monawileebi erTxmad a<strong>da</strong>stureben, rom es ar xorcieldeba, radgan<br />

raionSi adgilobrivi televizia <strong>da</strong> radio ar funqcionirebs <strong>da</strong><br />

informaciis gavrcelebis erTaderT saSualebas gazeTi warmoadgens.<br />

rac Seexeba sajaro informaciaze xelmisawvdomobis sakiTxs,<br />

arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebi acxadeben,<br />

rom informacia sakrebuloSi yvelasaTvis xelmisawvdomia, radgan<br />

sakrebulos sxdomebi sajaroa. isini ki, vinc ver axerxebes maTze<br />

<strong>da</strong>swrebas, interesis SemTxvevaSi, <strong>da</strong>dgenili wesiT miiReben sxdomis<br />

oqmebs. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiis sxdomebi sajaroa, Tumca ver ixsenebs am sxdomebze<br />

moqalaqeTa <strong>da</strong>swrebis SemTxvevebs. misi TqmiT, sakrebulos sxdomis<br />

oqmebic sajaroa, Tumca moqalaqeebs arc am dokumentis gacnobis<br />

moTxovniT moumarTavT. moTxovnis SemTxvevaSi, nebismier moqalaqes<br />

SeuZlia oqmis gacnoba. fokus jgufis monawileTagan ors arasodes<br />

gamouyenebia informaciis gamoTxovis meqanizmi, Tumca ician misi<br />

arsebobis Sesaxeb.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebuloSi iwarmoeba<br />

sajaro informaciis reestri. misi TqmiT, informaciis moTxovniT<br />

sakrebulos saSualod 50–mde moqalaqe mimarTavs, Tumca es ricxvi<br />

cvalebadia _ <strong>da</strong>mokidebulia biujetis ganxilvaze, masSi Sesatan<br />

cvlilebebze, soflebSi mimdinare proeqtebze <strong>da</strong> sxv. rac Seexeba<br />

informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis sakiTxs, rogorc ukve aRiniSna,<br />

fokus jgufis monawileTagan arc erTs ar gamouTxovia informacia<br />

<strong>da</strong>dgenili wesiT, amdenad, veraferi gviTxres sakrebulos mier<br />

informaciis gacemisas <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb qveyndeba adgilobriv gazeTSi. gar<strong>da</strong> amisa,<br />

184


municipaliteti wliur angariSsac amzadebs <strong>da</strong> amave gazeTis saSualebiT<br />

avrcelebs. magaliTad, gasuli wlis 6 gverdiani saangariSo gazeTi<br />

rwmunebulebma ambrolauris 7500 ojaxs/komls miawodes. fokus jgufis<br />

erT-erTi monawile a<strong>da</strong>sturebs sakrebulos aparatis mier sakuTari<br />

iniciativiT informaciis gavrcelebis SemTxvevebs, Tumca monawileTa<br />

umetesobis TqmiT, ufro xSirad initiaciva maTgan modis <strong>da</strong> mxolod<br />

moTxovnis SemTxvevaSi iReben informacias.<br />

CarTuloba. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi maT<br />

mimarTaven sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT, Tumca ara<br />

sistematurad. moTxovnis SemTxvevaSi isini yovelgvari <strong>da</strong>brkolebis<br />

gareSe eswrebian sxdomebs. im SemTxvevaSi ki, Tu isini mosvlas ver<br />

axerxeben, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaro informaciis<br />

gacemaze pasuxismgebeli piri moTxovnis SemTxvevaSi maT uzrunvelyofs<br />

werilobiTi informaciiT.<br />

fokus jgufis monawileTagan, mxolod erTi <strong>da</strong>swrebia sakrebulos<br />

sxdomas, Tumca <strong>da</strong>narCenebma ician amgvari SesaZleblobis Sesaxeb. rac<br />

Seexeba <strong>da</strong>mswre pirTa <strong>da</strong>rbazSi saTanado adgilebiT uzrunvelyofas,<br />

mediis warmomadgeneli acxadebs, rom raionSi mxolod erTi gazeTi<br />

gamodis <strong>da</strong> amdenad, JurnalistebisaTvis <strong>da</strong>rbazSi specialuri adgilebi<br />

gaTvaliswinebuli ar aris, magram stumarTa mowvevis, aseve<br />

<strong>da</strong>interesebul pirTa <strong>da</strong>swrebis SemTxvevaSi, maTi adgilebi yovelTvis<br />

miTiTebulia xolme.<br />

gar<strong>da</strong> imisa, rom fokus jgufis monawileTa umetesobas Tavad ar miuRia<br />

monawileoba sakrebulos sxdomebSi, maTTvis cnobili ar aris<br />

SemTxvevebi sakrebulos sxdomaze gansaxilvel sakiTxebSi<br />

sazogadoebriobis warmomadgenlebis monawileobis Sesaxeb. isini mxolod<br />

erT SemTxvevas asaxeleben, rodesac sakiTxis iniciatori iyo<br />

sazogadoebis warmomadgeneli <strong>da</strong>, Sesabamisad, monawileob<strong>da</strong> kidec<br />

ganxilvaSi. amdenad, monawileobis periodulobaze laparaki Znelia.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos komisiebTan<br />

droebiTi samuSao jgufebi bolo sami wlis ganmavlobaSi or-samjer<br />

Seiqmna <strong>da</strong> masSi sakrebulos wevrebTan erTad monawileobdnen<br />

sazogadoebis warmomadgenlebic. aseTi iyo, magaliTad, inventarizaciis<br />

sakiTxebze Seqmnili samuSao jgufi. am etapze komisiebTan Seqmnili<br />

samuSao jgufi sakrebuloSi ar funqcionirebs. fokus jgufis<br />

monawileTagan, mxolod erTi iyo miwveuli erT–erTi jgufis sxdomaze,<br />

romelic socialur sakiTxebze iyo Seqmnili, xolo <strong>da</strong>narCenebs saerTod<br />

ara aqvT informacia maTi samuSao jgufebis Sesaxeb, magram varaudoben,<br />

rom jgufebis Seqmnis SemTxvevaSi, maTac miiwvevdnen.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom „Ria karis“ sxdoma ar<br />

Catarebula, radgan masze mosaxleobis moTxovna ar yofila. aseTi<br />

sxdomis Catarebis Sesaxeb informacia arc fokus jgufis monawileebs<br />

gaaCniaT. moqalaqeebs sakrebulosTvis aseve ar miumarTavT riggareSe<br />

sxdomis Catarebis moTxovniT. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

moqalaqeebi metad un<strong>da</strong> iyvnen amiT <strong>da</strong>interesebulni _ Tumca isini<br />

sxva<strong>da</strong>sxva gziT informacias iReben, magram sxdomis mowvevis moTxovniT<br />

185


sakrebulos mainc ar mimarTaven. zemoT aRniSnuli mizezis gamo ar<br />

Catarebula gamsvleli sxdomebi, arc raime sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

mowyobaze yofila moTxovna. fokus jgufis erTi monawilis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebi xSirad xvdebian mosaxleobas <strong>da</strong> Tavad mosaxleoba<br />

ar iTxovs gamsvlel an riggareSe sxdomebs. sakrebulos warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, sakrebulo TemebSi mimdinare <strong>da</strong> <strong>da</strong>srulebuli proeqtebis<br />

Sesaxeb sasaubrod, soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi, uaxloes<br />

momavalSi gegmavs gamsvleli sxdomis Catarebas gamgeobisa <strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebis monawileobiT. informacia amis Sesaxeb ukve<br />

gavrcelebulia. fokus jgufis wevrebi gamsvleli sxdomis Catarebis<br />

Sesaxeb ar floben informacia.<br />

rac Seexeba peticiis wesiT sakrebuloSi samarTlebrivi aqtis proeqtis<br />

Setanas, fokus jgufis monawileTa TqmiT, aseTi SemTxvevas adgili ar<br />

hqonia, maTi azriT, es mosaxleobis pasiurobaze miuTiTebs, an SesaZloa<br />

maT ar icodnen TavianTi uflebebis Sesaxeb, amitom sakrebulos<br />

saqmianoba ufro gamWvirvale un<strong>da</strong> iyos. sakrebulos warmomadgeneli ki<br />

acxadebs, rom moqalaqeebs proeqti SesaZloa im mizeziT ar SeutaniaT,<br />

rom sakrebulos mier miRebuli aqtebiT kmayofilni arian.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mosaxleobasTan Sexvedris sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos Tavmjdomares moqalaqeTa<br />

miRebis dReebi <strong>da</strong>wesebuli ara aqvs, magram yovelTviurad xvdeba<br />

sxva<strong>da</strong>sxva Temis warmomadgenlebs. rac Seexeba sakrebulos wevrTa mier<br />

moqalaqeebis miRebas, isini maT yoveldRiurad xvdebian, gar<strong>da</strong> amisa,<br />

telefoniTac pasuxoben maT SekiTxvebs. fokus jgufis monawileebic<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom sakrebulos wevrebi mosaxleobas xSirad xvdebian,<br />

iqi<strong>da</strong>n gamomdinare, rom raioni pataraa, SesaZloa isini kviraSi<br />

ramdenjermec ki mividnen erTsa <strong>da</strong> imave sofelSi. mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebi gansakuTrebuli intensivobiT mimdinareobs soflis<br />

mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi. jgufis monawileebs sxva<br />

moqalaqeebisganac gaugiaT, rom maTTan Cadian sakrebulos wevrebi, Tumca<br />

ra grafikiT <strong>da</strong> periodulobiT, amas ver akonkreteben.<br />

rac Seexeba mosaxleobisTvis angariSis Cabarebas, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom angariSi adgilobriv gazeTSi 6 TveSi<br />

erTxel qveyndeba <strong>da</strong> rwmunebulebis meSveobiT yovel ojaxamde aRwevs.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, yovel Tems Tavisi maJoritari deputati hyavs, romelic<br />

etapobrivad warudgens maT angariSs nebismier sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

maJoritarebi yoveldRiur informacias floben konkretul sakiTxebze im<br />

Temis Sesaxeb, romlebsac warmoadgenen. fokus jgufis wevrebic<br />

a<strong>da</strong>stureben sakrebulos wevrTa mier mosaxleobisTvis angariSis<br />

Cabarebas. isini aseve acxadeben, rom sakrebulos wevrebTan Sexvedrebis<br />

organizebasa <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva masalebis momzadebaSi sakrebulos aparati<br />

maT garkveul <strong>da</strong>xmarebas uwevs.<br />

SekiTxvaze – ra problemebs xe<strong>da</strong>ven fokus jgufis monawileebi<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi<br />

186


sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> mxriv, monawileTagan erTi pasuxobs, rom<br />

problemas ver xe<strong>da</strong>vs, radgan miaCnia, rom sakrebulos saqmianoba<br />

gamWvirvalea, sazogadoebac informirebulia <strong>da</strong> CarTuli. jgufis<br />

monawileTa umravlesoba orive mxares mainc meti aqtiurobisaken<br />

mouwodebs, maTi azriT, gansakuTrebiT sakrebulom un<strong>da</strong> iaqtiuros <strong>da</strong><br />

sistematurad moiwvios organizaciebi sajaro ganxilvebisaTvis, aseve<br />

maTTvis TavianTi muSaobis gacnobis mizniT.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. ambrolauris gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

biujetis proeqti sruli saxiT municipalitetis SenobaSi sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze Tavsdeba, xolo adgilobriv gazeTSi qveyndeba misi ZiriTadi<br />

nawili. gazeTi, rogorc ukve aRiniSna, TveSi erTxel gamodis, amasTan<br />

misi moculobac ar iZleva imis saSualebas, rom proeqti mTlianad iqnes<br />

gamoqveynebuli. am informacias a<strong>da</strong>sturebs fokus jgufic. erT–erTi<br />

maTganis TqmiT, gazeTSi komisiebis <strong>da</strong>skvnebic qveyndeba. sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze ki sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebsac aTavseben.<br />

gamgeobis warmomadgeneli aRniSnavs, rom biujetis proeqtis ganxilvaSi<br />

sazogadoebis warmomadgenlebi ar monawileoben. sakrebulosaTvis am<br />

proeqtis ga<strong>da</strong>cemamde gamgeobaSi, misi yvela samsaxuris warmomadgenlis<br />

monawileobiT, ewyoba ganxilva, xolo Semdeg biujetis proeqtis Sesaxeb<br />

sakrebuloSi gamarTul sajaro sxdomebze msjeloben.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, raionSi yovelwliurad muSavdeba<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programac, arsebobs aseve<br />

grZelvadiani programa 2009–2012 wlebisaTvis, sa<strong>da</strong>c asaxulia gegmebi <strong>da</strong><br />

prioritetebi. fokus jgufis nawilisaTvis cnobilia aseTi programebis<br />

arsebobis Sesaxeb, Tumca ar ician ra periodulobiT muSavdeba igi,<br />

nawils ki am dokumentis Sesaxeb informacia saerTod ar gaaCnia. jgufis<br />

monawileTa TqmiT, socialur–ekonomikuri programis ganxilvas eswrebian<br />

mxolod gamgeobisa <strong>da</strong> sakrebulos warmomadgenlebi, mosaxleobas amaSi<br />

monawileoba arasodes miuRia. rac Seexeba mis gamoqveynebas, qveyndeba<br />

mxolod misi informaciuli nawili.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgeobaSi iwarmoeba sajaro<br />

informaciebis reestri. isini mosaxleobas gamoTxovil informacias<br />

<strong>da</strong>uyovnebliv awvdian, im SemTxvevaSi, Tu misi gacema garkveul dros ar<br />

moiTxovs. gamgeobis sajaro informaciis gacemaze uflebamosili piri<br />

uzrunvelyofs werilobiT mimarTvebze pasuxis gacemas. <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

informacia egzavneba saqarTvelos prezidentsac. gasul wels<br />

informacia 30–ma moqalaqem gamoiTxova, xolo mimdinare wels mxolod 5<br />

ganacxadia Sesuli.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebisa <strong>da</strong> gamoqveynebis sakiTxs, gamgeoba angariSs aqveynebs gazeTis<br />

ianvris nomerSi, amasTan gazeTs aqvs rubrika „rwmunebulis tribuna“,<br />

romlis saSualebiTac moqalaqeebi igeben, Tu ra gakeT<strong>da</strong> gamgeobis mier.<br />

fokus jgufis wevrebic a<strong>da</strong>stureben, rom gazeTSi ramdenime rubrika<br />

arsebobs gamgeobis saqmianobis Sesaxeb informaciis gavrcelebis mizniT.<br />

187


CarTuloba. ambrolauris gamgeobis warmomadgenelis gancxadebiT,<br />

raionis mosaxleoba biujetis proeqtis ganxilvebSi CarTuli ar aris.<br />

fokus jgufis monawileTagan, mxolod mediis warmomadgeneli <strong>da</strong>swrebia<br />

biujetis proeqtis ganxilvas. rac Seexeba biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli mosazrebebis wardgenas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

informaciiT, moqalaqeebisagan SeniSvnebi ar Semosula, Tumca gamgeobis<br />

calkeuli samsaxurebisa <strong>da</strong> rwmunebulebis SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi<br />

moqalaqeTa moTxovnebsa <strong>da</strong> iniciativebs eyrdnoba. misi TqmiT, Semosuli<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi sakrebulos ga<strong>da</strong>ecema proeqtis ganxilvis<br />

<strong>da</strong>wyebamde <strong>da</strong> umetes SemTxvevaSi maT iTvaliswineben. fokus jgufis<br />

monawileebi<strong>da</strong>n erTs Tavad warudgenia wina<strong>da</strong>deba biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, romelic janmrTelobis sferos exebo<strong>da</strong>, magram igi ar<br />

gauTvaliswinebiaT. sxva monawileebs TavianTi mosazrebebiT ar<br />

miumarTavT sakrebulosaTvis, Tumca zogierTi maTganisaTvis cnobilia<br />

rom ganaTlebisa <strong>da</strong> medicinis muSakebma waradgines rekomen<strong>da</strong>ciebi,<br />

romlebic gaiTvaliswines.<br />

moqalaqeebi ar monawileoben aseve socialur–ekonomikuri programebis<br />

sajaro ganxilvebSi. mas eswreba mxolod mediis warmomadgeneli. fokus<br />

jgufis erTi monawile momavalSi apirebs moiTxovos ganxilvaSi<br />

monawileoba. gamgeobis warmomadgenlis informaciiT, socialur–<br />

ekonomikuri ganviTarebis programisa <strong>da</strong> sakrebulos ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa<br />

sxva proeqtebis Sesaxeb moqalaqeTa SeniSvnebsa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebs Zalze<br />

iSviaTad iReben, ZiriTa<strong>da</strong>d calkeuli <strong>da</strong>rgis specialistebi aqtiuroben<br />

<strong>da</strong> maT SeniSvnebs sakrebulo kidec iTvaliswinebs.<br />

rac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, soflebis yvela mosaxlem miiRo informacia am programis<br />

Sesaxeb, Sedga mosaxleobasTan Sexvedrebi rwmunebulebis, gamgeobisa <strong>da</strong><br />

sakrebulos warmomadgenlebis monawileobiT. am Sexvedrebze maT<br />

detalurad ganumartes sakiTxebi, ris safuZvelzec moqalaqeebma Tavad<br />

moaxdines adgilobrivi saWiroebebis mosagvareblad prioritetebis<br />

Camoyalibeba. programa 18-ve Temis 69 sofelSi ganxorciel<strong>da</strong>.<br />

prioritetebis gamokveTa mosaxleobis mier <strong>da</strong>saxelebuli problemebis<br />

mixedviT xdeba, amis kvlevas ki rwmunebulebi soflebSi yoveldRiurad<br />

awarmoeben.<br />

programis Sesaxeb fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom Catar<strong>da</strong><br />

sajaro ganxilvebi <strong>da</strong> mis Sesaxeb soflis yvela macxovrebelma icis,<br />

gazeTSi ibeWdeba informacia, Tu ra raodenobis Tanxa gamoeyo sofels.<br />

monawileebi acxadeben, rom proeqtis <strong>da</strong>wyebas win uZRo<strong>da</strong> rwmunebulebis<br />

mier mosaxleobis wina<strong>da</strong>debebis Seswavla–<strong>da</strong>zusteba. fokus jgufis sami<br />

wevri Tavad eswrebo<strong>da</strong> aseT sxdomas <strong>da</strong> rwmunebulTan erTad<br />

monawileobas iReb<strong>da</strong> prioritetebis gansazRvraSi.<br />

gamgeobas Tavis debulebaSi gaTvaliswinebuli aqvs araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofa, Tumca maT aseTi<br />

moqalaqisagan mimarTvis SemTxveva jer ar hqoniaT.<br />

188


angariSvaldebuleba. ambrolauris gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs<br />

moqalaqeTa misaRebad dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT, Tumca aq moqalaqeTa miReba<br />

mxolod <strong>da</strong>dgenili saaTebis mixedviT ar xdeba, radgan maRalmTiani<br />

soflebi<strong>da</strong>n Camosul mosaxleobas ar ayovneben. gamgebelTan <strong>da</strong> mis<br />

moadgileebTan mosaxleobis Sexvedras uzrunvelyofs specialisti<br />

sazogadoebasTan urTierTobis sakiTxebSi.<br />

fokus jfugis monawileTa gancxadebiT, rwmunebulebi periodulad<br />

xvdebian mosaxleobas yvela sofelSi, mediis warmomadgeneli aSuqebs<br />

kidec aseT Sexvedrebs. zogjer es Sexvedrebi oficialuri xasiaTs ar<br />

atareben, radgan rwmunebulebi Tava<strong>da</strong>c im Temis macxovreblebi arian,<br />

yoveldRe aqvT kontaqti TanasoflelebTan <strong>da</strong> adgilobrivi sakiTxebis<br />

Sesaxeb mu<strong>da</strong>m saqmis kursSi arian. amasve acxadebs gamgeobis<br />

warmomadgeneli – misi TqmiT, rwmunebuls specialuri grafiki ara aqvs<br />

Sedgenili mosaxleobasTan Sesaxvedrad, magram is mu<strong>da</strong>m xalxSia <strong>da</strong><br />

gamgeobis saqmianobis yvela detals acnobs mosaxleobas. swored<br />

rwmunebulebi warmoadgenen gamgeobaSi mosaxleobis problemebs – iqneba<br />

es wylis, gazis, soflis keTilmowyobis, komunaluri mricxvelebis,<br />

SeSis Tu sxva sakiTxebi.<br />

gamgeblis <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos weliwadSi erTxel<br />

abarebs angariSs Tavisi saqmianobis Sesaxeb, xolo calke angariSs<br />

waradgens biujetis Sesrulebis Taobaze. rac Seexeba mosaxleobis<br />

winaSe angariSvaldebulebas, igi kviraSi ramdenjerme xvdeba soflis<br />

macxovreblebs, esaubreba maT ganxorcielebul saqmeebsa <strong>da</strong> samomavlo<br />

gegmebze. dialogs sistematuri xasiaTi aqvs, magram es ar aris <strong>da</strong>gegmili<br />

„organizebuli perioduli Sexvedrebi“. fokus jgufis monawileTa TqmiT,<br />

gamgebeli xSirad atarebs Sexvedrebs – soflis problemebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, igi arkvevs momavalSi risi gakeTebaa SesaZlebeli <strong>da</strong><br />

Semdeg amaze angariSsac waradgens. Sexvedrebi xSiria, radgan bevri<br />

programa muSaobs. gazeTma specialuri nomeric ki gamouSva, romelSic<br />

gamgeblis mier mosaxleobisTvis wardgenili angariSi gamoqveyn<strong>da</strong>.<br />

SekiTxvaze – ra problemebs xe<strong>da</strong>ven fokus jgufis monawileebi gamgeobis<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong><br />

sakiTxebSi, monawileTagan erTi pasuxobs, rom problemas ver xe<strong>da</strong>vs, sami<br />

maTgani ki miiCnevs, rom ufro efeqturi un<strong>da</strong> iyos sakiTxTa ganxilvebi,<br />

TanamSromlobis axali formebia saWiro. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom gamgeobis<br />

saqmianoba met-naklebad gamWvirvalea, gazeTSic ibeWdeba, rwmunebulic<br />

awvdis <strong>da</strong> sainformacio <strong>da</strong>fazec aris gamokruli masalebi, ufro meti<br />

informaciis miwodebaa saWiro. mxolod erTi monawile acxadebs, rom<br />

saWiroa mosaxleobis gaaqtiureba, moqalaqeebi interesiT un<strong>da</strong> CaerTon<br />

procesebSi <strong>da</strong> moTxovnac maTgan un<strong>da</strong> modiodes.<br />

189


onis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. onis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

sxdomebis Sesaxeb informacia vrceldeba adgilobriv gazeTSi (gamodis<br />

TveSi erTxel) <strong>da</strong> Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>faze. misi gancxadebiT,<br />

gazeTs nawilobriv sakrebulo afinansebs, informacia pirvel <strong>da</strong> meore<br />

gverdebze Tavsdeba. am gazeTSive qveyndeba sakrebulos <strong>da</strong>dgenilebebi <strong>da</strong><br />

gankargulebebi. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis warmomadgenlebi acxadeben, rom informaciis miReba<br />

SeiZleba adgilobrivi gazeTiT, sainformacio <strong>da</strong>fis saSualebiT,<br />

sakrebulos wevrebTan kontaqtiT, xolo Jurnalisti, Tavisi<br />

saqmianobi<strong>da</strong>n gamomdinare, midis sakrebulos aparatSi <strong>da</strong> am gziT<br />

moipovebs sasurvel informacias.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad reglamentSi Sesabamisi Canaweris arsebobisa, sakrebulos<br />

sxdomebis televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translireba ar xorcieldeba, fokus jgufis monawileTagan erTi<br />

miiCnevs, rom amis pirobebi ar aris, xolo Jurnalisti acxadebs, rom<br />

cdilobs maqsimalurad sruli informacia miawodos moqalaqeebs gazeTis<br />

saSualebiT, pirvel gverdebs sakrebulos sxdomebs <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebs<br />

uTmoben.<br />

rac Seexeba sakrebulos saqmianobis Sesaxeb sxva informaciis<br />

gavrcelebas, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

yoveldRiur saqmianobaze informacia vrceldeba mxolod gazeTis<br />

meSveobiT, marTalia igi TveSi erTxel gamodis, magram sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb yvela nomerSi ibeWdeba. fokus jgufis monawileTagan<br />

erTi informacias gazeTis saSualebiT iRebs, meore acxadebs, rom mas<br />

moTxovnis SemTxvevaSi miiRebs, radgan sakrebulos aparati Tavisi<br />

iniciativiT ar awvdis maT informacias, erTi ki aRniSnavs, rom xan Tavad<br />

iTxovs saWiro informacias, xanac sakrebulo awvdis.<br />

sakrebulos biurosa <strong>da</strong> komisiis sxdomebis sajaroobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sxdomebi sajaroa, Tumca<br />

mosaxleoba maT ar eswreba. informacia biurosa <strong>da</strong> komisiis sxdomebis<br />

Sesaxeb gazeTiT vrceldeba, radgan es aris informaciis gavrcelebis<br />

erTaderTi saSualeba, Tumca am gazeTs operatiuloba aklia<br />

(periodulobi<strong>da</strong>n gamomdinare).<br />

sxdomis oqmebis xelmisawvdomobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom oqmi sajaroa <strong>da</strong> nebismier pirs SeuZlia<br />

misi naxva moTxovnis safuZvelze. fokus jgufis monawileTagan ors<br />

sakrebulos sxdomis oqmi ar mouTxovia, Tumca ician, rom gancxadebiT<br />

mimarTvis SemTxvevaSi miiReben mas, sxdoma sajaroa <strong>da</strong>, Sesabamisad,<br />

sajaroa oqmic. mediis warmomadgeneli ambobs, rom misTvis masala<br />

xelmisawvdomia, radgan pir<strong>da</strong>pir sxdomi<strong>da</strong>n miaqvs igi <strong>da</strong> oqmic aRar<br />

sWirdeba.<br />

190


sakrebulos warmomadgenels zusti informacia ara aqvs iwarmoeba Tu<br />

ara sajaro informaciebis reeestri. Tumca ixsenebs, rom sxva raioni<strong>da</strong>n<br />

erTi moqalaqe <strong>da</strong>interes<strong>da</strong>, gascem<strong>da</strong> Tu ara sakrebulo informacias <strong>da</strong><br />

iyo Tu ara aRricxuli yovelive, man ki Sesabamisi dokumentacia<br />

warudgina. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom „yvelaferi<br />

aRnusxulia“. misi TqmiT, moqalaqeebi mimarTaven sakrebulos sajaro<br />

informaciis gacemis moTxovniT <strong>da</strong> am mxriv Seferxebebi ar yofila,<br />

Tumca mimarTvebi xSiri ar aris – mimdinare wels <strong>da</strong>axloebiT ori<br />

SemTxveva iqnebo<strong>da</strong>. sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis<br />

sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis arc erT monawiles ar<br />

gamouTxovia informacia <strong>da</strong>, Sesabamisad, araferi ician amis Sesaxeb.<br />

CarTuloba. onis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi<br />

maT sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT oficialurad ar<br />

mimarTaven. mxolod erTxel iyo moTxovnis SemTxveva (roca biujetis<br />

ganxilva mimdinareob<strong>da</strong>) <strong>da</strong> isic sityvieri, Tumca msurveli piradi<br />

problemis gamo mainc ver <strong>da</strong>eswro sxdomas. sakrebulos warmomadgeneli<br />

aRniSnavs, rom yvelas agebineben sxdomebze <strong>da</strong>swrebis uflebis Sesaxeb<br />

<strong>da</strong> eubnebian, rom maTTvis kari mu<strong>da</strong>m Riaa. fokus jgufis ori monawile<br />

aRniSnavs, rom kargad ician moqalaqeebis am uflebis Sesaxeb, Tumca<br />

Tavad ar <strong>da</strong>swrebian sxdomebs <strong>da</strong>, Sesabamisad, informaciasac ar floben<br />

sazogadoebis an mediis warmomadgenlebis sakrebulos sxdomebze<br />

<strong>da</strong>swrebis Taobaze. erTi monawile aRniSnavs, rom sakrebulos<br />

TavmjdomaresTan yoveli Sexvedris dros eubnebodnen, rom sakrebulos<br />

sxdoma Riaa <strong>da</strong> SeuZliaT <strong>da</strong>eswron. mediis warmomadgeneli<br />

erTaderTxel <strong>da</strong>swrebia sxdomas, misi TqmiT, am mxriv araviTari<br />

problema ar arsebobs, magram mas aparati<strong>da</strong>n miaqvs masalebi <strong>da</strong><br />

sxdomaze <strong>da</strong>swrebis saWiroebas amitomac ver xe<strong>da</strong>vs. rac Seexeba mediis<br />

warmomadgenelTaTvis <strong>da</strong>rbazSi specialuri adgilebis gamoyofas, erT<br />

monawiles informacia ara aqvs, xolo ori monawilis varaudiT, ar un<strong>da</strong><br />

iyos, radgan <strong>da</strong>rbazi arc ise didia. amJamad ki sakrebulos sxdomebi<br />

Tavmjdomaris oTaxSi tardeba.<br />

rac Seexeba sakrebulos sxdomaze sazogadoebriobis warmomadgenlebis<br />

monawileobis sakiTxs, fokus jgufis monawileTagan orisaTvis aseTi<br />

faqti cnobili ar aris. erTi monawilisaTvis cnobilia SemTxveva,<br />

rodesac erT-erTi ubnis warmomadgenlebma sxdomaze <strong>da</strong>swrebis survili<br />

gamoTqves wyal–gayvanilobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, Tumca ar icis,<br />

namdvilad <strong>da</strong>eswrnen Tu ara.<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa miwvevis sakiTxis Sesaxeb sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom samuSao jgufebi iqmneba periodulad – magaliTad, 2008<br />

wlis agvistos movlenebis Semdgom 25 saxlis mSenebloba ganxorciel<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> maT Sesamowmeblad Seiqmna jgufi, Tumca masSi sazogadoebis<br />

warmomadgeneli ar Sedio<strong>da</strong>. misi gacxadebiT, sakrebulo gamosula<br />

iniciativiT <strong>da</strong> sazogadoebisa <strong>da</strong> opoziciuri partiebisaTvis<br />

mouwodebia, erTad enaxaT ra gakeT<strong>da</strong>, magram sazogadoebis CarTva ver<br />

xerxdeba. aseTive mdgomareobaa wylis sakiTxzec – yoveli wvimis Semdeg<br />

amRvreuli wyali modis. sakrebulo mosaxleobas sTavazobs, erTad<br />

191


<strong>da</strong>gegmon ra aris gasakeTebeli, radgan am problemis mogvarebisaTvis<br />

Tanxa ukve gamoyofilia. fokus jgufis monawileTagan arc erTi ar<br />

yofila miwveuli komisiis samuSao jgufebSi, erTma ki saerTo<strong>da</strong>c ar<br />

ico<strong>da</strong> aseTi samuSao jgufebis Seqmnis Sesaxeb. erT-erTi maTgani ver<br />

ixsenebs samuSao jgufebSi sazogadoebis warmomadgenelTa miwvevis verc<br />

erT SemTxvevas. sxva ki acxadebs, rom miwveuli ar yofila, Tumca<br />

mudmivmoqmedi komisiebis arsebobis Sesaxeb informacia aqvs, <strong>da</strong>swrebia<br />

kidec ramdenime sakiTxis ganxilvas <strong>da</strong> araviTari problema ar Sehqmnia.<br />

sakrebuloSi „Ria karis“ sxdomis CatarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis monawileebic <strong>da</strong> sakrebulos warmomadgenelic erTxmad<br />

acxadeben, rom igi ar tardeba. sakrebulos warmomadgenlis mosazrebiT,<br />

sazogadoeba ar aqtiurobs. mosaxleobas maTTvis aseve ar miumarTavs arc<br />

riggareSe <strong>da</strong> arc gamsvleli sxdomebis Catarebis moTxovniT. rogorc<br />

man aRniSna, ramdenjerme ga<strong>da</strong>wyvites kidec gamsvleli sxdomis Catareba,<br />

magram imis gamo, rom soflebi TiTqmis <strong>da</strong>clilia, aRar Caatares. fokus<br />

jgufis monawileTa umravlesoba acxadebs, rom gamsvleli sxdoma ar<br />

Catarebula, erTma Tqva, rom gagonili aqvs romeliRac sofelSi<br />

gamgeobis warmomadgenelTa mier aseTi sxdomis Catarebis Sesaxeb. maT<br />

informacia ara aqvT arc mosaxleobis moTxovniT riggareSe sxdomis<br />

Catarebis Sesaxeb. monawileTa umravlesoba <strong>da</strong>rwmunebulia, rom Tuki<br />

mosaxleoba am iniciativiT gamovido<strong>da</strong>, sakrebulo <strong>da</strong>akmayofileb<strong>da</strong> mas.<br />

ori monawilis gancxadebiT, moqalaqeTa aqtivoba <strong>da</strong>balia, mosaxleobam<br />

SesaZloa arc ki icodes am uflebis Sesaxeb.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli, aseve fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom mosaxleobas sakrebulosaTvis ar miumarTavs sakrebulos<br />

mier misaRebi romelime sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovniT.<br />

maT arc samarTlebrivi aqtis proeqti Seutania peticiis wesiT. fokus<br />

jgufis monawileebis TqmiT, aseTi faqtis Sesaxeb, Tuki mas adgili<br />

eqnebo<strong>da</strong>, namdvilad ecodinebo<strong>da</strong>T.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebsa <strong>da</strong> sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedris dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT, magram isini nebismier moqalaqes<br />

misvlisTanave iReben. fokus jgufis monawileTa umravlesoba<br />

a<strong>da</strong>sturebs, rom sakrebulos wevrebi xvdebian <strong>da</strong> esaubrebian<br />

mosaxleobas, magram ra periodulobiT, uWirT <strong>da</strong>konkreteba. Tavad aseT<br />

SexvedrebSi monawileoba ar miuRiaT. erTi monawile acxadebs, rom ar<br />

icis sakrebulos wevrebis mosaxleobasTan Sexvedris konkretuli<br />

SemTxvevebi, magram gagonili aqvs amis Taobaze.<br />

rac Seexeba mosaxleobis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxs,<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, xdeba angariSis Cabareba,<br />

TiToeuli maJoritari Tavis amomrCevels sam TveSi erTxel mainc xvdeba.<br />

soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi gamgeobisa <strong>da</strong> sakrebulos<br />

warmomadgenlebi yvela sofelSi iyvnen. sakrebulos wevrTa mier<br />

mosaxleobisTvis angariSis Cabarebis Sesaxeb informacia ara aqvT fokus<br />

jgufis monawileebs.<br />

192


sakrebulos Tanamdebobis pirebTan <strong>da</strong> sakrebulosTan urTierTobaSi<br />

moqalaqeTa mier aparatisaTvis mimarTvis sakiTxis Sesaxeb, fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom xSirad ar mimarTaven aparats – isini<br />

pir<strong>da</strong>pir Sedian konkretul Tanamdebobis pirebTan, xolo roca raime<br />

masala sWirdebaT – kancelarias mimarTaven. erTi monawilis mosazrebiT,<br />

moqalaqeebma ubralod ar ician, rom Sexvedris organizebisaTvis aparats<br />

un<strong>da</strong> mimarTon.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi sakrebulos<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, erTi monawile pasuxobs, rom aseTi problemaa<br />

mosaxleobis naklebi informirebuloba sakrebulos saqmianobis Sesaxeb<br />

_ Tu maT winaswar ecodinebaT konkretuli sakiTxis ganxilvis Sesaxeb,<br />

miiReben kidec monawileobas mis ga<strong>da</strong>WraSi. igi miiCnevs, rom<br />

aucilebelia televiziis centralur arxebze iyos ga<strong>da</strong>cemebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> moqalaqeTa uflebebis Sesaxeb. erTi monawilis<br />

gancxadebiT, <strong>da</strong>balia angariSis Cabarebis xarisxic, amitom aucilebelia<br />

SenarCundes iseTive kavSirebi, rac arCevnebis dros aris xolme.<br />

fokus jgufis monawileTa umetesoba problemad miiCnevs mosaxleobis<br />

arasakmaris CarTulobas, amis mizezad ki Tavad mosaxleobis pasiurobas<br />

asaxelebs. maTi azriT, moqalaqeebma sakrebulos saqmianobaSi CarTva rom<br />

moindomon, maT winaaRmdegobas veravin gauwevs, magram moqalaqeTa<br />

ganwyoba sakrebulos mimarT pozitiuri ar aris, radgan mas<br />

kanonmdeblobiT myari funqciebi ar gaaCnia. erTi monawilis mosazrebiT,<br />

es pasiuroba orive mxaris bralia, radgan Tuki vinmes survili <strong>da</strong><br />

interesi gamouCenia, kidec CarTula am procesSi. monawile ixsenebs, rom<br />

mis sacxovrebel adgilas quCis ganaTeba ar iyo. man im ubnis<br />

macxovrebelTa xelmowerebi Seagrova, magram moTxovnis wayenebis mizniT<br />

Sesabamis organoebSi mosaxleoba ar gahyva.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. onis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqts aqveyneben sakrebulos SenobaSi –<br />

sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobis Sesabamis sarTulebze ganTavsebul<br />

sainformacio <strong>da</strong>febze. aqve Tavsdeba <strong>da</strong>mtkicebuli biujetic.<br />

informacias a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebi – yvela maTgans<br />

Tavad unaxavs sakrebulos Senobis sainformacio <strong>da</strong>faze ganTavsebuli<br />

biujetis proeqti, Tumca ar qveyndeba komisiis <strong>da</strong>skvnebi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, sxva<strong>da</strong>sxva formiT ewyoba biujetis<br />

proeqtis sajaro ganxilvebic – ubnebSi sajaro Sexvedrebis, xolo<br />

quCaSi mosaxleobasTan Sexvedris gziT. igi ambobs, rom aris SemTxvevebi,<br />

roca moqalaqeebi Tava<strong>da</strong>c midian gamgeobaSi <strong>da</strong> miaqvT wina<strong>da</strong>debebi.<br />

gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, gamgeoba aqveynebs sakrebulos sxva<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebsac – magaliTad, aseTi iyo <strong>da</strong>dgenileba,<br />

romelic mravalSviliani ojaxebis <strong>da</strong>xmarebas exebo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

193


aionSi muSavdeba erTwliani programa, Tumca misi sajaro ganxilva ar<br />

momx<strong>da</strong>ra. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom gamgeobas amisi survili aqvs. misi<br />

gancxadebiT, mravalwliani gegma rTuli SesamuSvebelia <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebs sTxoven <strong>da</strong>xmareba<br />

gauwion mxaris ganviTarebis gegmis momzadebaSi. fokus jgufis<br />

monawileebs gamgeobis mier socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

programis SemuSavebis Sesaxeb informacia ara aqvT.<br />

sajaro informaciis droulad gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom Tu moTxovnil informacias <strong>da</strong>matebiTi<br />

dro ar sWirdeba, moqalaqeebs mas, moTxovnis Sesabamisad, werilobiTac<br />

<strong>da</strong> sityviera<strong>da</strong>c, <strong>da</strong>uyovnebliv awvdian. misi TqmiT, gamgeobaSi sajaro<br />

informaciebis reestri iwarmoeba. fokus jgufis monawileTagan mxolod<br />

erTs gamouTxovia informacia gamgeobi<strong>da</strong>n <strong>da</strong> vadebis <strong>da</strong>cviT miuRia igi<br />

– es iyo gasuli wlis biujetiT <strong>da</strong>finansebuli proeqtebis Sesaxeb<br />

informacia. man ganacxa<strong>da</strong>, rom gamgebelTan SeTanxmebiT, gazeTis<br />

warmomadgenelTan <strong>da</strong> sxva <strong>da</strong>interesebul pirebTan erTad gegmaven am<br />

TanxiT Sesrulebuli samuSaoebis Semowmebas.<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadebisa <strong>da</strong><br />

gamoqveynebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom isini guberniaSi gzavnian sainformacio centris mier<br />

momzadebul yovelkvireul informacias (mag.: ra mox<strong>da</strong> kviris manZilze<br />

municipalitetSi, ramdeni bavSvi <strong>da</strong>iba<strong>da</strong> <strong>da</strong> a.S.) <strong>da</strong> SeuZliaT<br />

analogiuri informacia <strong>da</strong>interesebul pirebsac miawodon, Tu gazeTi<br />

<strong>da</strong>interesdeba, arc mas etyvian uars.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi monawileoben<br />

ekonomikis samsaxuri <strong>da</strong> gamgebeli moadgileebTan erTad, sxva samsaxuris<br />

ufrosebi, deputatebi, xolo mosaxleobi<strong>da</strong>n, zogierT SemTxvevaSi,<br />

romelime sakiTxiT <strong>da</strong>interesebuli piri. fokus jgufis arc erT<br />

monawiles ar smenia sajaro ganxilvebSi sazogadoebis monawileobis<br />

Sesaxeb. rac Seexeba biujetis proeqtze SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis<br />

wardgenas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, SeniSvnebs ufro<br />

xSirad sakrebulos deputatebi waradgenen. wels ori arasamTavrobo<br />

organizacia <strong>da</strong>fuZn<strong>da</strong> <strong>da</strong> isini jer ar arian CarTulni procesSi.<br />

ganxilvebisas Semosul SeniSvnebs sakrebulo iTvaliswinebs – ixsenebs<br />

SemTxvevas, roca SeiZines axali nagavSemgrovebeli manqana. fokus jgufis<br />

monawileTagan mxolod erTs aqvs wardgenili sakuTari SeniSvnebi<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT, magram ara amJamad – ara<br />

arasamTavrobo organiaciaSi moRvaweobisas, aramed skolaSi moRvaweobis<br />

periodSi. misi gancxadebiT, skolis direqtorma <strong>da</strong> moswavle<br />

axalgazrdobis saxlis xelmZRvanelma welsac waradgines TavianTi<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi.<br />

kiTxvaze – ga<strong>da</strong>uciaT Tu ara biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

Semosuli SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi sakrebulosTvis – gamgeobis<br />

warmomadgeneli pasuxobs: „piriqiT, sakrebulo<strong>da</strong>n mosula SeniSvnebi<br />

CvenTan. sakrebulos ufleba aqvs biujetis proeqti ukan <strong>da</strong>gvibrunos.“<br />

194


ogorc aRvniSneT, socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis<br />

sajaro ganxilva ar xdeba. gar<strong>da</strong> amisa, masze gamgeobas arc SeniSvnebi<br />

<strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi miuRia.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi maTgan sajaro<br />

informacias iTxoven – zogi gancxadebiT iTxovs, zogic sityvierad. misi<br />

TqmiT, wels proeqtebis simravlea, amitom SekiTxvebis raodenobac metia<br />

imis Taobaze, Tu ra gakeTdeba <strong>da</strong> ra TanxebiT. TveSi aseTi 4–5 moTxovna<br />

mainc aris. fokus jgufis monawileTagan aseTi informacia mxolod erTs<br />

gamouTxovia, isic gasuli wlis proeqtebis Sesaxeb <strong>da</strong>, rogorc zemoT<br />

ukve aRiniSna, gamgebelTan erTad maT Semowmebasac apirebs.<br />

rac Seexeba soflis mxar<strong>da</strong>Weris programas, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, am programis farglebSi TiToeul sofels gamoeyo Tanxa<br />

mosaxleobis raodenobis mixedviT. yvela sofelSi Catar<strong>da</strong> kreba,<br />

romelsac eswrebodnen gamgeobisa <strong>da</strong> sakrebulos warmomadgenlebi.<br />

TiToeulma sofelma Tavad gansazRvra is saWiroebebi <strong>da</strong> prioritetebi,<br />

romlis mogvarebasac moxmardeba an ukve moxmar<strong>da</strong> Tanxa. SexvedrebSi<br />

aqtiurad iyvnen CarTulni rwmunebulebi, romlebic saWiroebebis<br />

gamokveTisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisaTvis saWiro Sexvedrebs<br />

awyobdnen.<br />

zemoT aRniSnuli programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis<br />

monawileebic. erTi maTgani acxadebs, rom gazeTis saSualebiTac<br />

gavrcel<strong>da</strong> informacia, Tu romel sofels ra Tanxa gamoeyo, aseve im<br />

Sexvedrebis Sesaxeb, sa<strong>da</strong>c prioritetebi ganisazRvra. maTi gancxadebiT,<br />

adgilobriv saWiroebebs rwmunebulebi ikvleven, maT Soris, am programis<br />

farglebSic. procesSi mosaxleobac aqtiurad iyo CarTuli. erTi<br />

monawile acxadebs: rogorc ki cnobili gax<strong>da</strong>, rom sofels Tanxa<br />

gamoeyo <strong>da</strong> maTi survilis Sesabamisad un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetiliyo misi<br />

aTviseba, mosaxleobam „SesaSuri aqtivoba gamoiCina <strong>da</strong> maTi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebiT SeirCa kidec prioritetebi“. es magaliTi ki imaze<br />

miuTiTebs, rom Tu mosaxleobis CarTulobiT sakrebulo <strong>da</strong> gamgeoba<br />

<strong>da</strong>interesdebian, isini amas aucileblad miaRweven, „Tu informacias<br />

miawvdian – iaqtiureben, Tu ara <strong>da</strong>, sakuTari iniciativiT xalxi ar<br />

aqtiurobs“, – acxadebs monawile.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, isini Tava<strong>da</strong>c eswrebodnen<br />

rwmunebulTan Sexvedrebs prioritetebis gansazRvris mizniT. erTi<br />

maTganis gancxadebiT, rwmunebulebs <strong>da</strong>valebuli hqon<strong>da</strong>T moewyoT aseTi<br />

Sexvedrebi. ramdena<strong>da</strong>c rwmunebulic am soflis Svilia, problemebi<br />

maTTvisac kargad aris cnobili.<br />

angariSvaldebuleba. onis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedrebis dro oficialurad <strong>da</strong>dgenili aqvT – gamokrulia miRebis<br />

saaTebi. onis mosaxleobas SeuZlia gamgeobaSi misvla yoveldRe gar<strong>da</strong><br />

orSabaTisa <strong>da</strong> xuTSabaTisa. xuTSabaTi dRe eTmoba onis raionis<br />

soflebis mosaxleobas, radgan soflebSi transporti am dReebSi <strong>da</strong>dis.<br />

195


misi TqmiT, debulebiT gansazRvruli aqvT mosaxleobasTan Sexvedrebis<br />

sakiTxic. gamgebeli Tavad xvdeba mosaxleobas – Tu mTeli raionis<br />

mosaxleobasTan aris Sexvedra, is kulturis saxlSi ewyoba, xolo Tu<br />

soflebSi un<strong>da</strong> moewyos _ deputats afrTxileben. Sexvedrebs eswrebian<br />

gamgebeli <strong>da</strong> gamgeobis samsaxurebis ufrosebi, aseve sakrebulos<br />

Tavmjdomare an misi moadgile. gamgeobis warmomadgenlis cnobiT,<br />

periodul Sexvedrebs mosaxleobasTan rwmunebulebic atareben, isini 2<br />

kviraSi erTxel waradgenen gamgeobaSi soflis problemebs, gamgebeli<br />

xvdeba rwmunebuls <strong>da</strong> erTad msjeloben TiToeul sakiTxze – umetesad<br />

es aris socialuri, aseve gzis, wylis, stiqiis Sedegebis Sesaxeb<br />

sakiTxebi.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben gamgeblis mier mosaxleobasTan<br />

Sexvedris Taobaze gamgeobis warmomadgenlis gancxadebas. maTi TqmiT,<br />

gamgebeli soflebSi <strong>da</strong>dis <strong>da</strong> xalxTan erTad ganixilavs problemebs.<br />

igi mosaxleobas xSirad xvdeba aseve soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis<br />

farglebSic. monawileebi a<strong>da</strong>stureben rwmunebulebis mosaxleobasTan<br />

Sexvedrasac – perioduloba maTTvis cnobili ar aris, magram erTi<br />

acxadebs, rom Tava<strong>da</strong>c <strong>da</strong>swrebia aseT Sexvedras.<br />

gamgeblis mier angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom igi weliwadSi orjer abarebs angariSs<br />

sakrebulos. rac Seexeba mosaxleobisTvis angariSis wardgenas, aseT<br />

informacias fokus jgufis monawileebi ar floben – erTi monawilis<br />

gancxadebiT, axla sruldeba erTi weli, rac gamgebeli am Tanamdebobaze<br />

muSaobs, amitom sajaro angariSi jer ar warudgenia, xolo meore<br />

acxadebs, rom gamgebeli mosaxleobasTan Sexvedrebisas, bunebrivia,<br />

ganxorcielebuli saqmianobis Sesaxebac saubrobs.<br />

SekiTxvaze – Tu ras miiCneven fokus jgufis monawileebi gamgeobis<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, monawileTagan erTi pasuxobs, rom problema<br />

mosaxleobis pasiurobaa, Tumca gamgeobamac ufro un<strong>da</strong> iaqtiuros,<br />

xSirad moawyos Sexvedrebi <strong>da</strong> miawodos maT informacia. meore<br />

monawilis azriT, mosaxleobis nawils aqvs problema, magram zogi<br />

„wauyruebs“ xolme mas, zogma ki ar icis rogor <strong>da</strong>ayenos sakiTxi. yvela<br />

monawile Tvlis, rom Sexvedrebi ufro xSirad un<strong>da</strong> tardebodes. erTerTi<br />

monawile imaze amaxvilebs yuradRebas rom soflis mxar<strong>da</strong>Weris<br />

programis farglebSi mosaxleoba, Cabmuli iyo, maT problema<br />

gansazRvres <strong>da</strong> iaqtiures kidec, magram aris sxva magaliTebi, roca isini<br />

pasiuroben. jgufis sxva monawile acxadebs, rom gubernatori Sexv<strong>da</strong><br />

mosaxleobas <strong>da</strong> SesTavaza CarTuliyvnen wyalgayvanilobis rogorc<br />

<strong>da</strong>gegmvis, aseve Tanxebis monitoringis procesSi, Tumca mas ar gaugia<br />

imis Sesaxeb, rom vinme Seikriba <strong>da</strong> es sakiTxi gagrZel<strong>da</strong>. monawile<br />

<strong>da</strong>sZens, rom xelmeore Sexvedras SeiZleba ufro aqtiurebi gaexa<strong>da</strong> isini.<br />

196


3.3.8. samegrelo–zemo svaneTi<br />

zugdidis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. zugdidis sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sakrebulo avrcelebs sxdomebis Sesaxeb informacias – sakrebulos,<br />

biurosa <strong>da</strong> <strong>da</strong>rgobrivi komisiebis sxdomebis ganrigi Tavsdeba<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze, xolo mniSvnelovani sakiTxebis (biujetis<br />

<strong>da</strong>mtkiceba, gamgeblis arCevnebi) ganxilvisas informacia miewodeba<br />

medias <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebs. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenelebi acxadeben, rom<br />

informaciis miReba SesaZlebelia adgilobrivi presis – gazeT<br />

„zugdidelebis“ meSveobiT <strong>da</strong> piradi kontaqtebiT, erT-erTi maTgani ki<br />

umetesad piradi kontaqtebiT iRebs informacias.<br />

sakrebulos reglamentSi sxdomaTa televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong><br />

internet saSualebebiT translirebis sakiTxi gaTvaliswinebuli ar aris.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, beWdviTi media sustad aris<br />

warmodgenili raionSi, arsebobs adgilobrivi televizia „odiSi“, magram<br />

media nakleba<strong>da</strong>a <strong>da</strong>interesebuli <strong>da</strong> CarTuli sakrebulos muSaobaSi. igi<br />

sxdomaTa translirebis sul or–sam SemTxvevas ixsenebs – rodesac<br />

mimdinareob<strong>da</strong> sakrebulos Tavmjdomaris, misi moadgileebisa <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>rgobrivi komisiebis arCevnebi, sxva SemTxvevebSi, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom<br />

yovelTvis saqmis kursSi arian, sakrebulos saqmianobas TiTqmis ar<br />

aSuqeben. sakrebulos warmomadgeneli aRniSnavs, rom am etapze apireben<br />

adgilobriv radio „aTinaTTan“ SeaTanxmon TanamSromlobis formati <strong>da</strong><br />

imedovnebs, rom am gziT moxerxdeba sakrebulos muSaobis gaSuqeba.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi sajaroa, rac organuli kanoniT aris <strong>da</strong>dgenili,<br />

magram gamonaklis SemTxvevebSi SesaZloa sxdoma <strong>da</strong>ixuros. zugdidis<br />

sakrebulos sxdomebi arasodes <strong>da</strong>uxuravs, aseTi SemTxveva maT<br />

praqtikaSi ar yofila. rac Seexeba sxdomebis Sesaxeb informacias,<br />

acxadebs, rom reglaments aTavseben sainformacio <strong>da</strong>faze, yvela<br />

<strong>da</strong>interesebuli piri iRebs informacias, xSirad piradi<br />

kontaqtiTac/<strong>da</strong>rekviTac atyobineben arasamTavrobo organizaciebs.<br />

sakrebulos sxdomis oqmebis sajaroobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom oqmi xelmisawvdomia yvela<br />

moqalaqisaTvis. kanoniT <strong>da</strong>dgenili wesiT gamoTxovis SemTxvevaSi,<br />

sxdomis oqmi imave dRes gaicema. fokus jgufis monawileTagan mediis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom misTvis oqmi xelmisawvdomia, erTma<br />

gviTxra, rom am sakiTxze sakrebulosaTvis ar miumarTavs, magram<br />

varaudobs, rom oqmze xelmisawvdomoba masSi mocemul sakiTxebze iqneba<br />

<strong>da</strong>mokidebuli. erTs ar gamouTxovia, magram fiqrobs, rom igi<br />

xelmisawvdomia, xolo erTis informaciiT, met-naklebad xelmisawvdomia.<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos<br />

197


saqmianobis Sesaxeb informacia TiTqmis vrceldeba. misi TqmiT, qveyndeba<br />

mxolod normatiuli aqtebi, romelTa gamoqveynebac kanoniT aris<br />

gaTvaliswinebuli. rac Seexeba sxva informacias, mas Zalze iSviaTad<br />

aSuqeben adgilobriv gazeTSi „zugdidelebi“. garkveul informacias<br />

aTavseben sakrebulos veb–gverdzec, Tumca es ukanaskneli naklebad aris<br />

xelmisawvdomi mosaxleobisaTvis. igi zoga<strong>da</strong>d aRniSnavs, rom sxva saxis<br />

informacia naklebad qveyndeba. fokus jgufis orma monawilem gacxa<strong>da</strong>,<br />

rom sakrebulos aparati sakrebulos saqmianobis Sesaxeb maT<br />

informacias ar awvdis, xolo sxvebis azriT, Tu moiTxoven, miawvdian<br />

kidec.<br />

sakrebulos warmomadgenlis TqmiT, moqalaqeebi xSirad mimarTaven maT<br />

gancxadebiT sajaro informaciis gamoTxovis Sesaxeb. statistikis<br />

Sesaxeb Tavad ar flobs zust informacias. sakrebuloSi aseve iwarmoeba<br />

sajaro informaciebis reestri. romlis safuZvelzec Sesabamis<br />

informacias awvdian prezidentsa <strong>da</strong> parlamentis Tavmjdomares.<br />

rac Seexeba sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenili wesiT gamoTxovisas mis<br />

droulad gacemis sakiTxs, fokus jgufis sam monawiles gamocdileba<br />

informaciis gamoTxovisa ar gaaCnia, maTgan erTis varaudiT, vadebi ar<br />

irRveva, meores hgonia, rom vadebi irRveva, xolo mesame Tvlis, rom<br />

gaaCnia informacias vin iTxovs – iuriduli piri Tu moqalaqe, misi<br />

mosazrebiT, iuridiul pirs ufro ukeT emsaxurebian. amave monawilis<br />

TqmiT, piradi kontaqtebis gamoyenebiT SeiZleba mosakreblis ga<strong>da</strong>xdis<br />

gareSec miiRo informacia. erTi monawile fiqrobs, rom vadebi xSirad<br />

imis gamo irRveva, rom gancxadebis Sinaarss ver igeben <strong>da</strong><br />

ganmartebisaTvis mimarTaven avtors, am procesSi ki dro gadis.<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs „Ria karis“ sxdomis Catarebis<br />

sakiTxs. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom misi Catarebis<br />

aucilebloba ar yofila. jer-jerobiT dRis wesrigSi ar <strong>da</strong>mdgara iseTi<br />

sakiTxi, romelic moiTxov<strong>da</strong> „Ria karis“ sxdomis Catarebas. misi<br />

gancxadebiT, Tu saqme exeba informaciis Riaobas, maSin yoveli<br />

sakrebulos sxdoma aseTad SeiZleba CaiTvalos.<br />

mniSvnelovania aRiniSnos, rom parlamentis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis komitetis<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis arseboba sakrebulos warmomadgenlisaTvis<br />

cnobili ar aris.<br />

CarTuloba. sakrebulos warmomadgeneli aRniSnavs, rom moqalaqeebs<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebisaTvis gancxadebiT ar miumarTavT,<br />

radgan sakrebulos sxdomebi Riaa <strong>da</strong> yvela <strong>da</strong>interesebul pirs<br />

winaswari SeTanxmebis gareSec SeuZlia <strong>da</strong>eswros. misi TqmiT,<br />

sakrebulos sxdomebs ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo <strong>da</strong> saTemo<br />

organizaciebis warmomadgenlebi eswrebian, rigiTi moqalaqeebi ki<br />

sxdomaze praqtikulad ar misulan, es albaT maTi kompetenciis<br />

naklebobiTac aris ganpirobebuli – yvela moqalaqe ver erkveva biujetis<br />

formirebis, problemebis prioritetebis mixedviT ranJirebisa <strong>da</strong> sxva<br />

sakiTxebSi.<br />

198


fokus jgufis monawileTagan erTi acxadebs, rom mediis<br />

warmomadgenlebi eswrebian sxdomebs, erT monawiles informacia ar<br />

gaaCnia mediis <strong>da</strong>swrebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT. Tavad mediis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom eswreba, Tumca amas sistematuri xasiaTi ara aqvs –<br />

eswrebian <strong>da</strong> aSuqeben mxolod im sxdomebs, romlebze<strong>da</strong>c, maTi azriT,<br />

saintereso sakiTxi ganixileba. rac Seexeba maT specialuri adgilebiT<br />

uzrunvelyofas, erTi monawilis gancxadebiT, aseTi adgilebi<br />

gamoyofili ar aris, Tumca es ar qmnis problemas. jgufis erT-erTi<br />

monawile sxdomas pira<strong>da</strong>d ar <strong>da</strong>swrebia.<br />

sakrebulos sxdomaze gansaxilvel sakiTxebze sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa monawileobis Sesaxeb fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom moqalaqeebi sakrebulos ZiriTa<strong>da</strong>d konkretuli<br />

TxovnebiT mimarTaven, xolo sxdomebTan <strong>da</strong>kavSirebiT maTi interesi <strong>da</strong><br />

CarTuloba naklebia, sazogadoeba Tvlis, rom maT azrs araviTari<br />

mniSvneloba ara aqvs ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi. erTi monawilis<br />

TqmiT, mosaxleoba ar interesdeba sakrebulos muSaobiT <strong>da</strong> ar eswreba<br />

sxdomebs, Tumca <strong>da</strong>swreba Tavisufalia. igi amas afasebs, rogorc<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong>bal xarisxs. erTi monawilis azriT,<br />

sazogadoebis sxdomebze <strong>da</strong>swrebis survili ganpirobebulia<br />

gansaxilveli sakiTxis aqtualurobiT – magaliTad, biujetis an sxva<br />

mniSvnelovani sakiTxis ganxilvisas sazogadoeba ufro metad aris<br />

CarTuli. erTi monawilis gancxadebiT, sakrebulo arasodes avrcelebs<br />

inforacias sxdomebis Sesaxeb. es informacia sajaro rom iyos, iqneb<br />

moqalaqeebma moindomon kidec sxdomebze <strong>da</strong>swreba.<br />

kiTxvaze, Tu visi iniciativiT xdeba sazogadoebis warmomadgenelTa<br />

<strong>da</strong>swreba sakrebulos sxdomebze, fokus jgufis monawileTa pasuxebi<br />

orgvaria – erTni fiqroben, rom iniciativa ufro sazogadoebisagan<br />

modis, xolo zogierTebis azriT, iniciatori Tavad sakrebuloa, radgan<br />

maT xSirad ugzavnis mosawvevebs <strong>da</strong> yovelTvis avrcelebs informacias<br />

sxdomis Sesaxeb.<br />

sakrebulos reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris sakrebulos<br />

komisiebis samuSao jgufebSi sazogadoebis warmomadgenelTa mowvevis<br />

sakiTxi. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, samuSao jgufebSi<br />

sazogadoebis warmomadgenlebi mainc arian CarTulni, radgan samuSao<br />

jgufebis Seqmna swored maSin xdeba saWiro, roca sakrebuloSi ar<br />

moiZebneba Sesabamisi kvalifikaciisa <strong>da</strong> kompetenciis mqone kadrebi <strong>da</strong><br />

aucilebelia maTi mowveva, sxva SemTxvevaSi sakiTxs Tavad <strong>da</strong>rgobrivi<br />

komisia ganixilavs. magaliTad, axla aq ori samuSao jgufi<br />

funqcionirebs, romelTagan erTi heraldikasTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

sakiTxebze muSaobs, xolo meore _ quCebis saxeldebasTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

sakiTxebze.<br />

zugdidis sakrebulos reglamentSi gaTvaliswinebulia <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis teritoriaze registrirebul amomrCevelTa saerTo<br />

raodenobis aranakleb 3%-is moTxovniT sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis sakiTxi. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas<br />

aseTi moTxovniT sakrebulosaTvis ar miumarTavs. aseve ar mouTxoviaT<br />

199


ama Tu im sakiTxis sajaro ganxilvis mowyoba. reglamentSi ar aris<br />

gamsvleli sxdomis Catarebis sakiTxi regulirebuli. sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, es dokumenti ga<strong>da</strong>xedvas saWiroebs, radgan<br />

masSi bevri sakiTxi ar aris gaTvaliswinebuli, es ki Sesabamisi<br />

gamocdilebis uqonlobiT iyo gamowveuli. amJamad debulebis<br />

ganaxlebaze muSaoben <strong>da</strong> <strong>da</strong>axloebiT 2–3 TveSi axal re<strong>da</strong>qcias<br />

<strong>da</strong>amtkiceben. gamsvleli sxdomis CatarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> gazrdis mizniT<br />

apireben amgvari praqtikis SemoRebas.<br />

sakrebulos riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis SemTxvevebis<br />

Sesaxeb informacias ar floben fokus jgufis monawileebi – sami<br />

maTganis gancxadebiT, aseTi moTxovna mosaxleobas arasodes <strong>da</strong>uyenebia.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, marTalia, reglamenti ar<br />

iTvaliswinebs amomrCevelTa mier peticiis wesiT sakrebuloSi<br />

normatiuli aqtis proeqtis inicirebis sakiTxs, magram es imas ar<br />

niSnavs, rom aq sakanonmdeblo vakuumia. misi gancxadebiT, mTavaria<br />

organuli kanoni ar <strong>da</strong>irRves. ase rom, aRniSnul sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

moqalaqeTa momarTvis SemTxvevaSi, avtomaturad isargeblebdnen<br />

organuli kanoniT. warmomadgenlis TqmiT, mosaxleobas amgvari<br />

iniciativa arasodes gamouCenia.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mosaxleobasTan Sexvedris sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom maT moqalaqeebis miRebis dro<br />

oficialurad aqvT <strong>da</strong>wesebuli. fokus jgufis monawileebi amboben, rom<br />

sakrebulos wevrebi mosaxleobas xvdebian maTTvis TavianTi saqmianobis<br />

gacnobisa <strong>da</strong> arsebul problemaTa ga<strong>da</strong>Wris mizniT, magram gasarkvevia,<br />

ramdenad xdeba am Sexvedrebze moqalaqeTa azris gaTvaliswineba, amasTan<br />

Sexvedrebis perioduloba sazogadoebis aqtiurobazea <strong>da</strong>mokidebuli. rac<br />

Seexeba angariSis Cabarebis sakiTxs, sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom angariSsac abareben – magaliTad mohyavs gaxarjuli<br />

biujetis Sesaxeb angariSi, sa<strong>da</strong>c detalurad gaiwera ra gakeT<strong>da</strong> wlis<br />

ganmavlobaSi. rogorc ukve aRiniSna, sakrebulo gegmavs gasvliTi<br />

sxdomebis Catarebas, rac kargi saSualeba iqneba adgilobrivi<br />

mosaxleobisTvis angariSis Casabareblad. fokus jgufis monawileTagan<br />

erTi sakrebulos wevrebis mier angariSis Cabarebis Sesaxeb informacias<br />

ar flobs, erTi acxadebs, rom isini angariSs ar abareben, xolo ori<br />

maTgani garkveul pasuxs ver iZleva, mxolod varaudoben, rom aseTi ram<br />

ar xdeba.<br />

rac Seexeba sakrebulos Tanamdebobis pirebTan <strong>da</strong> sakrebulosTan<br />

urTierTobisaTvis sakrebulos aparatisadmi moqalaqeTa mimarTvas <strong>da</strong><br />

maT mier am sakiTxis mogvarebaSi <strong>da</strong>xmarebis gawevas, fokus jgufis erTerTi<br />

monawile, romelic amave dros mediis warmomadgenelia, acxadebs,<br />

rom aparati mas exmareba, radgan sakrebulo ufro <strong>da</strong>interesebulia<br />

mediasTan urTierTobiT _ maTi muSaoba xom mediam un<strong>da</strong> gaaSuqos. erTi<br />

maTgani acxadebs, rom aparati garkveul <strong>da</strong>xmarebas uwevs, xolo jgufis<br />

or monawiles sakrebulos aparatTan saqme arasodes hqonia.<br />

200


SekiTxvaze – ra problemur sakiTxebs <strong>da</strong>asaxeleben sakrebulos<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> mxriv,<br />

fokus jgufis monawileTa pasuxebi Semdegia: erT-erTi monawile<br />

problemad miiCnevs sakrebulos wevrTa umetesobis pasiurobas, misi<br />

mosazrebiT, maTi umravlesoba ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

saerTod ar monawileobs <strong>da</strong> rasac etyvian, imas aZleven xmas, maT<br />

SeiZleba warmodgenac ara aqvT ras uyares kenWi. monawilis azriT, cudi<br />

mdgomareobaa sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> TvalsazrisiTac, Zalian<br />

<strong>da</strong>balia ndobis faqtori. fokus jgufis erTi monawile miiCnevs, rom<br />

sazogadoebas informacias arasakmarisad awvdian – zugdidSi televizia<br />

muSaobs <strong>da</strong> un<strong>da</strong> cxaddebodes sxdomebis Sesaxeb, es xels Seuwyob<strong>da</strong><br />

moqalaqeTa aqtiurobas. jgufis ori monawile problemad asaxelebs im<br />

garemoebas, rom SemuSavebuli ar aris sakrebulosa <strong>da</strong> sazogadoebis<br />

TanamSromlobis meqanizmi, rac iwvevs sazogadoebis nakleb CarTulobas<br />

<strong>da</strong>, Sesabamisad, sakrebulos muSaobis nakleb gamWvirvalobas.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. zugdidis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis<br />

proeqti qveyndeba adgilobriv gazeT „zugdidSi“ <strong>da</strong> sakrebulos veb–<br />

gverdze. fokus jgufis yvela monawile a<strong>da</strong>sturebs biujetis proeqtisa<br />

<strong>da</strong> mis Taobaze komisiebis <strong>da</strong>skvnebis gamoqveynebas. sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom sajaro ganxilvebic ewyoba, romlebSic<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d gamgeobaSi momuSave sajaro moxeleebi monawileoben, xolo<br />

<strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi – sazogadoebis warmomadgenlebic.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis programa<br />

yovelwliurad muSavdeba <strong>da</strong> es <strong>da</strong>mokidebulia gamgeobis xelT arsebul<br />

saxsrebze. rogorc gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

socialuri proeqtebi finansdeba – wels, magaliTad, adgilobriv<br />

skolaSi inkluziuri swavlebis programa finansdeba. aRniSnuli<br />

dokumenti adgilobriv gazeT „zugdidSi“ qveyndeba, ewyoba sajaro<br />

ganxilvebic, sa<strong>da</strong>c moqalaqeebs iwveven gansaxorcielebeli programis<br />

sferos Sesabamisad, magaliTad, gzis reabilitaciis proeqtis<br />

ganxilvisas mowveuli iyo mosaxleoba, romelic am gziT sargeblobs,<br />

maTTan erTad SemuSav<strong>da</strong> samoqmedo gegma <strong>da</strong> vadebi. fokus jgufis erTerTi<br />

monawile socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis arsebobis<br />

Sesaxeb informacias ar flobs, ori maTganisaTvis cnobilia, rom fondi<br />

„aTaswleulis gamowveva“ muSaob<strong>da</strong> dokumentis SemuSavebaze, ris<br />

Sesaxebac adgilobriv presaSic <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong>. erT maTgans ki mxolod<br />

gagonili aqvs proeqtis arsebobis Sesaxeb.<br />

gamgeobis warmomadgeneli SekiTxvaze – qveyndeba Tu ara sakrebulos<br />

sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebi, pasuxobs, rom miRebuli<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebi qveyndeba adgilobriv gazeT „zugdidSi“, romelTanac<br />

Sesabamisi xelSekrulebaa gaformebuli.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgeobis saqmianobis Sesaxeb<br />

informacia qveyneba ZiriTa<strong>da</strong>d gazeT „zugdidSi“. aq awarmoeben sajaro<br />

201


informaciebis reestrsac. moTxovnis SemTxvevaSi moqalaqeebi maqsimum 5<br />

dReSi iReben informacias, Tumca cdiloben, rom es va<strong>da</strong> 2–3 dRes ar<br />

ga<strong>da</strong>acilon. gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi TiTqmis<br />

yoveldRe mimarTaven maT saWiro informaciisaTvis. fokus jgufis erTerT<br />

monawiles gamgeobi<strong>da</strong>n sajaro informaciis gamoTxovis SemTxvevaSi<br />

kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili vadebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb informacia ara aqvs,<br />

xolo erTi acxadebs, rom vadebi xSirad imis gamo irRveva, rom<br />

zogierTi gancxadebis Sinaarsi gaugebaria, misi garkveva ki <strong>da</strong>matebiT<br />

dros moiTxovs.<br />

CarTuloba. zugdidis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sazogadoebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebi, gamgeobis TanamSromlebTan<br />

erTad, CarTulni arian <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis<br />

ganxilvaSi. fokus jgufis monawileTagan, mxolod erTi saubrobs<br />

sazogadoebis monawileobaze – organizacia, romelsac is warmoadgens,<br />

biujetis monitoringis proeqts axorcielebs, romlis farglebSi 6<br />

Tematuri jgufia Seqmnili, yoveli jgufi TveSi erTxel ikribeba, xolo<br />

or TveSi erTxel jgufebis gaerTianebuli sxdoma imarTeba. am<br />

Sexvedrebze ixileba <strong>da</strong>samtkicebeli biujeti, iseve rogorc<br />

<strong>da</strong>mtkicebuli biujetis xarjvis sakiTxebi. fokus jgufis or monawiles<br />

zusti informacia ara aqvs biujetis proeqtis ganxilvaSi sazogadoebis<br />

monawileobis Sesaxeb, ambobs,rom albaT monawileoben, Tumca ucnobia<br />

ramdenad iTvaliswineben maT mosazrebebs. erTi maTgani ki Tvlis, rom<br />

sazogadoeba aseT sxdomebSi ar monawileobs.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtze sazogadoebis<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi miuRiaT, ZiriTa<strong>da</strong>d im organizaciebisagan,<br />

romlebic biujeti<strong>da</strong>n finansdebian. isini sxdomebze warmoadgenen xolme<br />

sakuTar proeqtebs <strong>da</strong> ganxilvisas maT gaTvaliswinebas iTxoven. fokus<br />

jgufis or monawiles SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT ar warudgenia, xolo or maTgans es gamocdileba aqvs<br />

TavianTi organizaciebis mier ganxorcielebuli proeqtebis farglebSi.<br />

erTi maTgani periodulad awvdis maT monitoringis Sedegebs, xolo<br />

meorem wina<strong>da</strong>debebiT mimarTa gamgeobas biujetSi socialur <strong>da</strong>xmarebaze<br />

gamoyofili Tanxebis konkretul socialur jgufebze gaweris Sesaxeb,<br />

rac gaTvaliswinebul iqna.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtze Semosul<br />

SeniSvnebs sakrebulos ga<strong>da</strong>scemen biujetis <strong>da</strong>mtkicebamde, ris Semdegac<br />

imarTeba ganmeorebiTi ganxilvebi <strong>da</strong> xdeba sakiTxebis biujetSi<br />

gaTvaliswineba. misi TqmiT, sakrebulo umeteswilad iTvaliswinebs maT<br />

SeniSvnebsa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebs.<br />

fokus jgufis monawileebi<strong>da</strong>n mxolod erTi iyo CarTuli raionis<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis programis ganxilvaSi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobi<strong>da</strong>n am dokumentze SeniSvnebi <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debebi Semodis – roca erT quCaze keTdeba ganaTeba an gza,<br />

mezobeli quCis macxovreblebic Semodian msgavsi wina<strong>da</strong>debiT. programis<br />

sajaro ganxilvebis dros mosaxleobisagan Semosuli wina<strong>da</strong>debebi<br />

sakrebulos ga<strong>da</strong>ecema, romelic Semdeg prioritetebis mixedviT<br />

202


ganixilavs TiToeul maTgans <strong>da</strong>, Tuki biujeti iZleva amis saSualebas,<br />

maT iTvaliswineben.<br />

zugdidis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris<br />

araqarTulenovan moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofa.<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom maT Tarjimnis momsaxureba ar<br />

sWirdebaT, radgan Si<strong>da</strong> resursebiT (ucxo enebis mcodne TanamSromlebis<br />

meSveobiT) agvareben am problemas.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, rwmunebulebs soflis<br />

mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi <strong>da</strong>evalaT SeeswavlaT maT<br />

teritoriul <strong>erTeulebSi</strong> arsebuli problemebi. am mizniT isini<br />

atarebdnen mosaxleobasTan Sexvedrebs. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom<br />

rwmunebuli kargad icnobs mosaxleobis saWiroebebs, igi prioritetebs<br />

mainc adgilze gasvliT, mosaxleobasTan Sexvedrebisa <strong>da</strong><br />

konsultaciebis safuZvelze ikvlevs. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom raionis 30–ve soflisaTvis aris Tanxebi gaTvaliswinebuli <strong>da</strong><br />

programa yvela administraciul erTeulSi ganxorcieldeba.<br />

aRniSnuli programis Sesaxeb informacias flobs fokus jgufis yvela<br />

monawile, erTma maTganma ki programis Sesaxeb gamarTuli diskusiis<br />

Sesaxebac icis. rwmunebulebis mier programis farglebSi saWiroebaTa<br />

gamovlenasa <strong>da</strong> am mizniT mosaxleobasTan SexvedrebTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

erT-erTi monawile acxadebs, rom amis Sesaxeb araferi smenia, meoris<br />

azriT, rwmunebulebi saWiroebebs ar ikvleven <strong>da</strong> ar icis ramdenad aqvT<br />

rwmunebulebs amis ganxorcielebis meqanizmi. erTma monawilem SeniSna,<br />

rom rwmunebulis uflebebi SezRudulia, mas mxolod informacia miaqvs<br />

gamgeobamde, magram ar icis iqneba Tu ara is gaTvaliswinebuli, Tumca<br />

misTvis cnobilia, rom rwmunebuli mosaxleobasTan Sexvedrebs marTavs.<br />

fokus jgufis mxolod erT monawiles aqvs monawileoba miRebuli<br />

rwmunebulebTan prioritetebis gansazRvris mizniT Catarebul<br />

SexvedrebSi. erT aseT Sexvedraze, sa<strong>da</strong>c rwmunebuli <strong>da</strong> mosaxleoba<br />

monawileob<strong>da</strong>, 11 soflisaTvis ganisazRvra ganviTarebis prioritetebi,<br />

Tumca, rogorc monawile acxadebs, procesis bolomde miyola ver<br />

moxerxa <strong>da</strong> zogan gegmebi mxolod gegmebad <strong>da</strong>rCa.<br />

angariSvaldebuleba. zugdidis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sesaxvedrad dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT. rac Seexeba <strong>da</strong>narCeni samsaxuris<br />

ufrosebs, maTTvis moqalaqeebTan Sexvedris dro SezRuduli ar aris.<br />

fokus jgufis erTi monawile a<strong>da</strong>sturebs gamgeobis Tanamdebobis pirTa<br />

mosaxloebasTan Sexvedrebs – isini soflebSic gadian <strong>da</strong> adgilze<br />

xvdebian mosaxleobas. ori monawile varaudobs, rom SeiZleba xvdebian<br />

moqalaqeTa iniciativiT, erTi monawile ki fiqrobs, rom xvdebian<br />

mxolod im SemTxvevaSi, Tu TviTon maT sWirdebaT.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas xvdeba rwmunebulic.<br />

igi, TveSi erTxel mainc, ikvlevs maT problemebs <strong>da</strong> maTTan erTad<br />

adgens prioritetebs, Semdeg ki, ganxorcielebis mizniT, gamgeobaSi<br />

203


<strong>da</strong>samtkiceblad Seaqvs proeqtebi. rwmunebuli aseve Suamdgomlobas uwevs<br />

mosaxleobas gamgebelTan <strong>da</strong> mis moadgileebTan Sesaxvedrad.<br />

rac Seexeba angariSis Cabarebis sakiTxs, gamgeobis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, gamgebeli sakrebulos angariSs 6 TveSi erTxel abarebs,<br />

romelic Semdeg adgilobriv gazeTSic qveyndeba. fokus jgufis<br />

monawileTagan sami acxadebs, rom gamgebeli mosaxleobas mxolod maSin<br />

xvdeba, Tu problemaa ga<strong>da</strong>sWreli, xolo erTi fiqrobs, rom es xdeba<br />

mxolod arCevnebis periodSi. angariSs aqveyneben Tu ara, monawileebs<br />

informacia ara aqvT, erTi ki acxadebs – angariSi albaT qveyndeba<br />

presaSi, iseve rogorc biujeti.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi gamgeobis<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxebad, monawileTagan erTi pasuxobs, rom kargi iqnebo<strong>da</strong><br />

adgilobrivi xelisufleba sazogadoebis azrs iTvaliswinebdes. meore ki<br />

aRniSnavs, rom problemas warmoadgens is garemoeba, rom mosaxleoba ar<br />

endoba samTavrobo struqturebs, radgan maTi azris gaTvaliswineba<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi arasodes xdeba, Tumca aRniSnavs, rom<br />

es sazogadoebis pasiurobis bralic aris. erTi monawile fiqrobs, rom<br />

sazogadoebam metad un<strong>da</strong> iaqtiuros. misi TqmiT, zugdidSi arasamTavrobo<br />

seqtori sakmaod Zlieria, magram es mainc ar aris sakmarisi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqi foTi<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. foTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb Tavsdeba sakrebulos sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze, romelic sakmaod TvalsaCino adgilas aris ganTavsebuli. foTSi<br />

moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenelTa<br />

nawili am informacias piradi kontaqtebis meSveobiT iRebs, isic<br />

SemTxveviT – Tu TviTon <strong>da</strong>rekaven. roca moqalaqeebi sakrebulos<br />

informaciisTvis mimarTaven, sakrebulos warmomadgenlebi pasuxoben, rom<br />

igi ganTavsebulia sainformacio <strong>da</strong>faze. fokus jgufis erTi monawilis<br />

gancxadebiT, adre sakrebulo atyobineb<strong>da</strong> mas aramarto sakrebulos,<br />

aramed komisiis sxdomebis Taobazec, axla ki sakrebulos sxdomebis<br />

Sesaxeb Zlivs iRebs informacias. meore monawile informacias<br />

adgilobrivi media saSualebebi<strong>da</strong>n iRebs, erTi – didi xania ar<br />

<strong>da</strong>interesebula am sakiTxiT <strong>da</strong> informacia ara aqvs, sxva monawile ki<br />

aRniSnavs, rom sakrebulo TveSi erTxel awvdis reglaments, romlis<br />

mixedviTac <strong>da</strong>gegmilia sxdomebi, magram zogjer es TariRebi icvleba <strong>da</strong><br />

informaciis ga<strong>da</strong>mowmeba Wirs, am reglamentSi riggareSe sxdomebis<br />

Sesaxeb ar aris miTiTebuli, amitomac aseT sxdomebs ver eswrebian. erT–<br />

erTi monawilis organizaciis gamgeobis wevri sakrebulos wevric aris<br />

<strong>da</strong> misi meSveobiT mogvarebuli aqvs komunikaciis sakiTxi, Tumca<br />

aRniSnavs, rom sakrebulos wevrebs xSirad Tava<strong>da</strong>c ara aqvT winaswar<br />

informacia, Tu rodis un<strong>da</strong> Catardes sxdomebi.<br />

204


eglamentiT gaTvaliswinebuli ar aris sakrebulos sxdomaTa<br />

televiziiT, radiomauwyeblobiT an internet saSualebebiT translirebis<br />

sakiTxi. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sxdomebi Suqdeba<br />

adgilobrivi televiziis „mecxre talRis“ mier, aqe<strong>da</strong>nve ga<strong>da</strong>icema<br />

informacia sxdomebis Catarebis Sesaxebac, am televiziis<br />

warmomadgenlebi yvela sxdomas eswrebian.<br />

sakrebulos warmomadgenlis mixedviT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong> komisiis<br />

sxdomebi sajaroa, maTi Catarebis Sesaxeb informacia vrceldeba<br />

sainformacio <strong>da</strong>fis meSveobiT – samuSao reglamenti Tavsdeba<br />

TvalsaCino adgilas <strong>da</strong> yvela msurvels SeuZlia miiRos misTvis saWiro<br />

informacia. <strong>da</strong>faze yovelTvis gamokrulia sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebis dRis wesrigi.<br />

rac Seexeba sakrebulos sxdomebis oqmebis xelmisawvdomobis sakiTxs,<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom misi gacnoba nebismier<br />

moqalaqes SeuZlia, magram amisaTvis jer gancxadebiT un<strong>da</strong> mimarTos<br />

sakrebulos. misi TqmiT, msgavsi informaciis gamoTxovis ramdenime<br />

SemTxveva hqon<strong>da</strong>T. sakrebulos sxdomis oqmebis xelmisawvdomobis faqts<br />

a<strong>da</strong>sturebs fokus jgufis yvela monawile – maTi gancxadebiT, am mxriv<br />

problemebi namdvilad ar aris, oficialuri gancxadebis safuZvelze<br />

informacia yvelasaTvis xelmisawvdomia.<br />

rac Seexeba sakrebulos saqmianobis Sesaxeb sxva informaciis<br />

gavrcelebas, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, aseTi informacia<br />

sakrebulosa <strong>da</strong> qalaqis veb–gverdebze qveyndeba <strong>da</strong> sakrebulo cdilobs<br />

etapobrivad/periodulad, mimdinare saqmianobebis mixedviT, ganaTavsos<br />

xolme informacia. misi gancxadebiT, xSirad maT saqmianobas presa <strong>da</strong><br />

televiziac aSuqebs, magram isini amas (gansakuTrebiT presa) TavianTi<br />

interesebis Sesabamisad akeTeben. fokus jgufis monawileebis<br />

mosazrebiT, <strong>da</strong>dgenili wesiT – gancxadebiT gamoTxovis SemTxvevaSi, arc<br />

amgvari informaciis miReba warmoadgens problemas – sakrebulos<br />

aparati moTxovnis safuZvelze nebismier moqalaqes awvdis informacias<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb.<br />

sakrebulos warmomadgenlis TqmiT, moqalaqeebi sakrebulos sajaro<br />

informaciis gamoTxovis Sesaxeb gancxadebiT mimarTaven, Tumca aqve<br />

aRniSnavs, rom mimdinare wels aseTma mimarTvebma iklo, es ki<br />

gamowveulia im garemoebiT, rom gasul wels socialuri Temebi ufro<br />

aqtualuri iyo. misi gancxadebiT, sakrebuloSi iwarmoeba sajaro<br />

informaciebis reestri, romelic 4 wels moicavs. rac Seexeba<br />

statistikas, gasul wels sajaro informaciis gamoTxovis 14 ganacxadi<br />

iyo Sesuli sakrebuloSi, xolo wina mowvevis sakrebulos aseTi<br />

gancxadebiT 39-ma moqalaqem mimarTa.<br />

sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

fokus jgufis monawileTagan xuTi aRniSnavs, rom informaciis<br />

gamoTxovisas kanoniT <strong>da</strong>dgenili vadebi ar irRveva, ori acxadebs, rom<br />

ar gaugia sakrebulos mier informaciis gacemisas vadebis <strong>da</strong>rRvevis<br />

faqtebis Sesaxeb, erTs informacia ara aqvs, xolo erTi acxadebs, rom<br />

205


SeiZleba vadebi ar <strong>da</strong>irRves, magram moTxovnil informacias sakrebulo<br />

arasodes gzavnis, <strong>da</strong>interesebulma pirma Tavad un<strong>da</strong> miakiTxos,<br />

sakrebuloSi ar aris sakuriero momsaxureba. amave monawilis TqmiT,<br />

erT-erTma partiam oficialurad gamoiTxova sakrebulos biujeti, magram<br />

pasuxi ver miiRo.<br />

CarTuloba. foTis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebs<br />

maTTvis miumarTavT sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT,<br />

umetesad axalgazrdebi mimarTaven xolme. yvela amgvari mimarTva<br />

kmayofildeba. fokus jgufis monawileebi aRniSnaven, rom media<br />

sakrebulos sxdomebs mxolod maSin eswreba, Tu maTTvis sxdomis Sesaxeb<br />

winaswar cnobilia, rac iSviaTad xdeba. Tuki sxdomis Sesaxeb Seityoben,<br />

Jurnalistebi erTmaneTs acnobeben xolme. <strong>da</strong>rbazSi presisTvis<br />

specialuri adgilebi gamoyofili ar aris, Tumca <strong>da</strong>swrebis mxriv arc<br />

sxva problema yofila.<br />

SekiTxvaze – cnobilia Tu ara fokus jgufis monawileTaTvis<br />

sakrebulos sxdomaze gansaxilvel sakiTxebSi sazogadoebis<br />

monawileobis Sesaxeb, isini pasuxoben, rom aseTi faqtebi maTTvis<br />

cnobili ar aris. maTi TqmiT, <strong>da</strong>mswreebs sxdomaze azris gamoTqmis,<br />

SekiTxvis <strong>da</strong>smisa <strong>da</strong> monawileobis uflebas ar aZleven. adre<br />

<strong>da</strong>mswreTaTvis TavianTi azris gamosaxatavad garkveuli dro iyo<br />

gamoyofili, axla ki, moqalaqe Tu sakuTar mosazrebas gamoTqvams, xelis<br />

SeSlis sababiT SeiZleba <strong>da</strong>rbazi<strong>da</strong>nac gaaZevon. erTi monawile miiCnevs,<br />

rom sazogadoebis warmomadgenlis sxdomaze misvlas araviTari azri ara<br />

aqvs, radgan ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT debatebi ar<br />

mimdinareobs, sxdomaze gamzadebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebiT modian <strong>da</strong><br />

mxolod kenWs uyrian, amboben, rom yvelaferi biuroze iqna<br />

SeTanxmebulio. erTi monawile ar eTanxmeba sxvaTa gamoTqmul azrs <strong>da</strong><br />

acxadebs, rom misTvis erTi faqtic ar aris cnobili, rom sazogadoebis<br />

warmomadgenels sakrebulos saqmianobaSi aqtiurad CarTva sur<strong>da</strong> <strong>da</strong> amis<br />

saSualeba ar misces, <strong>da</strong>swrebis ufleba SezRuduli ar aris, nebismier<br />

moqalaqes SeuZlia sxdomas <strong>da</strong>eswros <strong>da</strong> sakiTxebis ganxilvaSi<br />

monawileoba miiRos.<br />

foTis sakrebulos reglamenti iTvaliswinebs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

teritoriaze registrirebul amomrCevelTa saerTo raodenobis<br />

aranakleb 3%-is moTxovniT riggareSe sxdomis Catarebis sakiTxs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs riggareSe<br />

sxdomis mowvevis Sesaxeb gancxadebiT ar miumarTavT. sakrebulos<br />

gamsvleli sxdomis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT igi aRniSnavs, rom aseTi<br />

sxdomis Catareba, misTvis ucnobi mizezebis gamo, reglamentSi<br />

gaTvaliswinebuli ar aris, Tumca amomrCevlebs jer-jerobiT arc aseTi<br />

moTxovniT miumarTavT. fokus jgufis ramdenime monawilis informaciiT,<br />

gamsvleli <strong>da</strong> riggareSe sxdomebis Catarebis faqtebi ar yofila.<br />

sakrebulos mier konkretuli sakiTxis Sesaxeb sajaro ganxilvis<br />

mowyobis moTxovniT amomrCevlebma sakrebulos erTxel – biujetis<br />

proeqtis ganxilvasTan <strong>da</strong>kavSirebiT mimarTa <strong>da</strong> sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, moTxovna <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>. kiTxvaze, Tu ra<br />

206


procedurebi un<strong>da</strong> gaiaros moqalaqem aseTi moTxovnis <strong>da</strong>kmayofilebis<br />

SemTxvevaSi, igi pasuxobs, rom procedura martivia – moqalaqe<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze gamokruli reglamenti<strong>da</strong>n iRebs informacias,<br />

<strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi wers gancxadebas <strong>da</strong> werilobiTve ugzavnian<br />

pasuxs – Setyobinebas sxdomis an biuros TariRze <strong>da</strong> sxv. SesaZlebelia<br />

informacia telefoniTac miawodon. fokus jgufis monawileebi aseT<br />

SemTxvevas ixseneben – maTi TqmiT, erT-erTi opoziciuri partiis<br />

warmomadgenelma biujetis sajaro ganxilvis moTxovniT oficialurad<br />

mimarTa sakrebulos Tavmjdomares, magram misi moTxovna ar<br />

<strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong> <strong>da</strong> uaric ar <strong>da</strong>usabuTebiaT.<br />

„Ria karis“ sxdomebs reglamenti ar iTvaliswinebs <strong>da</strong> sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, praqtikulad, aseTi sxdomebi sakrebuloSi<br />

ar imarTeba. igi aseve aRniSnavs, rom sakrebulos komisiebTan arc<br />

droebiTi samuSao jgufebia Seqmnili, radgan amis saWiroeba ar yofila.<br />

reglamenti ar iTvaliswinebs agreTve amomrCevelTa mier normatiuli<br />

aqtis proeqtis peticis wesiT inicirebis sakiTxs, Tumca mosaxleobisagan<br />

msgavsi iniciativa arc yofila, sakrebulos warmomadgeneli aqve <strong>da</strong>sZens,<br />

rom saWiroebis SemTxvevaSi mas aucileblad gaiTvaliswinebdnen.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebsa <strong>da</strong> sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedris dro <strong>da</strong>wesebuli ara aqvT – nebismier samuSo dRes SeuZliaT<br />

maTi miReba. rac Seexeba Sexvedrebis organizebas, am sakiTxze<br />

pasuxismgebelia samdivno, swored maT un<strong>da</strong> mimarTos <strong>da</strong>interesebulma<br />

pirma sakrebulos Tanamdebobis pirTan Sexvedris sakiTxis<br />

mosagvareblad.<br />

fojus jgufis monawileTagan erT-erTi sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mier mosaxleobasTan Sexvedris Sesaxeb informacias ar flobs,<br />

ori monawile fiqrobs, rom isini mosaxleobas ar xvdebian, <strong>da</strong> mohyavT<br />

magaliTi, roca stiqiiT <strong>da</strong>zaralebuli moqalaqeebis jgufi mivi<strong>da</strong><br />

sakrebuloSi <strong>da</strong> iTxov<strong>da</strong> Sexvedras, magram am moqalaqeebs angariSi ar<br />

gauwies <strong>da</strong> Sexvedris nacvlad im maJoritar deputatTan gagzavnes,<br />

romelic maSin qalaqSi ar imyofebo<strong>da</strong>. erTi monawile acxadebs, rom<br />

moqalaqeebTan Sexvedra konkretulad sakrebulos wevrzea <strong>da</strong>mokidebuli,<br />

misi erTi nacnobi sakrebulos wevria <strong>da</strong> mudmivad aqvs Sexvedrebi<br />

mosaxleobasTan. fokus jgufis oTxi monawile acxadebs, rom moqalaqeebi<br />

TviTon akiTxaven sakrebulos wevrebs <strong>da</strong> Sexvedrac mxolod maTi<br />

iniciativiT imarTeba. erTi monawile aRniSnavs, rom sakrebulos wevrebi<br />

xalxSi mxolod winasaarCevno periodSi gadian, aseT dros isini TiTqmis<br />

yoveldRe awyoben Sexvedrebs.<br />

sakrebulos aparatis mier sakrebulosTan urTierTobis sakiTxSi<br />

mosaxleobisTvis <strong>da</strong>xmarebis gawevasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis<br />

monawileebi aRniSnaven, rom aparatisaTvis mimarTvis SemTxvevaSi, maTgan<br />

Seferxeba ar xdeba, ufro metic, zogi aRniSnavs, rom sakrebulosTan<br />

TanamSromlobiT ganxorcielebuli proeqtis farglebSi aparati xSirad<br />

maT saqmesac akeTebs <strong>da</strong>, saerTod, sakrebulosagan maT sruli mxar<strong>da</strong>Wera<br />

aqvT.<br />

207


ac Seexeba mosaxleobis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxs,<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos wevrebi, TavianTi<br />

samuSao procesi<strong>da</strong>n gamomdinare, angariSs etapobrivad abareben _<br />

sxva<strong>da</strong>sxva proeqtis ganxorcielebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gadian ubnebze <strong>da</strong><br />

detalurad awvdian informacias mosaxleobas. gar<strong>da</strong> amisa,<br />

amomrCevlebic xSirad rekaven <strong>da</strong> maTgan amomwurav informacias iReben.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi sakrebulos<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, erTi monawile ambobs, rom informacia sakrebulos<br />

sxdomebisa <strong>da</strong>, zoga<strong>da</strong>d, saqmianobis Sesaxeb ar vrceldeba. adre<br />

sakrebulos pressamsaxuri hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong> is avrceleb<strong>da</strong> informacias,<br />

sazogadoebis CarTulobac ufro maRali iyo – imdeni xalxi eswrebo<strong>da</strong><br />

sxdomebs, rom sakmarisi adgilebi aRar iyo <strong>da</strong> fexze dgoma uwev<strong>da</strong>T.<br />

erTi monawilis azriT, problema marto is ki ar aris, rom moqalaqeebi<br />

ar arian CarTuli procesSi, aramed is, rom sakrebulos wevrebic ki ar<br />

monawileoben ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebaSi. misi gancxadebiT, mosaxleobis<br />

TiTqmis naxevari ar icnobs sakrebulos wevrebs, informacia ara aqvs<br />

biujetze. mosaxleobas ar ainteresebs es sakiTxebi, radgan fiqroben,<br />

rom maT azrs mainc aravin gaiTvaliswinebs.<br />

jgufis erTi monawile acxadebs, rom sakrebulosa <strong>da</strong> sazogadoebas<br />

Soris TanamSromlobisaTvis sakmarisi meqanizmebi ar arsebobs, misi<br />

TqmiT, 2001–2002 wlebSi sakrebuloSi arasamTavrobo organizaciebis<br />

sakoordinacio sabWo arsebob<strong>da</strong>, romelic kviraSi erTxel xvdebo<strong>da</strong><br />

sakrebulos wevrebs <strong>da</strong> ixilav<strong>da</strong> mimdinare sakiTxebs. monawilis azriT,<br />

es sakrebulosa <strong>da</strong> sazogadoebas Soris TanamSromlobis kargi meqanizmi<br />

iyo, radgan kvalificiuri mediatoris saSualebiT xdebo<strong>da</strong><br />

sazogadoebasTan urTierToba, xalxsac arasamTavroboebis mimarT meti<br />

ndoba hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong> Sedegic orive mxares akmayofileb<strong>da</strong>. igi miiCnevs, rom<br />

kargi iqnebo<strong>da</strong> am meqanizmis kvlav amuSaveba.<br />

meria<br />

sajarooba. foTis meriis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqti qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze, aseve<br />

beWduri mediis <strong>da</strong>xmarebiT _ macnesa <strong>da</strong> adgilobriv gazeTSi „nikolaZis<br />

gza“. igi aRniSnavs, rom biujetis proeqtis sajaro ganxilvebic imarTeba<br />

<strong>da</strong> masSi sazogadoebis warmomadgenlebi monawileoben. fokus jgufis<br />

erTi monawile acxadebs, rom biujeti mxolod ganxilvis Semdeg<br />

qveyndeba, ori monawile acxadebs, rom proeqtic unaxavT gamoqveynebuli,<br />

erTi ki zustad ver ixsenebs, iyo Tu ara gamoqveynebuli, Tumca roca<br />

proeqti <strong>da</strong>sWir<strong>da</strong>, mas nacnobma Jurnalistma miawo<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT meriis warmomadgeneli acxadebs, rom aseTi<br />

dokumenti muSavdeba, Tumca zustad ar icis ra periodulobiT,<br />

savaraudod, yovelwliurad. igi asaxelebs gasuli wlisa <strong>da</strong> mimdinare<br />

208


wlis garemos <strong>da</strong>cviTi xasiaTis proeqtebs. misi TqmiT, proeqtebis<br />

ganxorcielebaSi, rac wels aris <strong>da</strong>gegmili, aqtiura<strong>da</strong>a CarTuli<br />

arasamTavrobo seqtori <strong>da</strong> media. ar flobs informacias imis Sesaxeb,<br />

xdeba Tu ara am dokumentis gamoqveyneba <strong>da</strong> imarTeba Tu ara sajaro<br />

ganxilvebi.<br />

fokus jgufis ori monawilisaTvis cnobilia socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis SemuSavebis Sesaxeb, erTis informaciiT, igi 6<br />

TveSi erTxel muSavdeba, <strong>da</strong> mas biujetis xarjviT nawilTan erTad<br />

aqveyneben, Tumca igi sasargeblo informacias TiTqmis ar Seicavs, radgan<br />

mxolod biujetis muxlebisagan aris Sedgenili. erTi monawile acxadebs,<br />

rom dokumentis gamoTxovisa <strong>da</strong> gacnobis Semdeg mas iseTi STabeWdileba<br />

Seeqmna, rom mxolod raRac Sablonia <strong>da</strong> metad aRar <strong>da</strong>interesebula.<br />

misi azriT, sazogadoebis interesi naklebia <strong>da</strong> sajaro ganxilvebic<br />

amitom ar ewyoba. jgufis erT-erTi monawilis gancxadebiT, 2005 wels<br />

erT-erTi saerTaSoriso institutis xelSewyobiTa <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

resursebis CarTvis Sedegad SemuSav<strong>da</strong> foTis socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis 5 wliani gegma. am dokumentis SeqmnaSi Zalian bevri<br />

kompetenturi a<strong>da</strong>miani iReb<strong>da</strong> monawileobas, romelTagan ramdenime<br />

amJamad sakrebulosa <strong>da</strong> meriaSi muSaobs. aRniSnul dokuments<br />

rekomen<strong>da</strong>ciis saxe hqon<strong>da</strong>. samwuxarod, es rekomen<strong>da</strong>cia ar iqna<br />

gaTvaliswinebuli, rac kidev erTxel miuTiTebs imaze, rom foTSi<br />

alternatiuli azri miuRebelia.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, meriis warmomadgeneli acxadebs, rom isini ar<br />

gamouqveynebiaT, radgan amas Tavad sakrebulo akeTebs _ sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze aTavseben brZanebulebebsa <strong>da</strong> <strong>da</strong>dgenilebebs.<br />

meriis warmomadgenlis gancxadebiT, meriis saqmianobis Sesaxeb<br />

operatiuli informacia ZiriTa<strong>da</strong>d adgilobriv gazeT „nikolaZis gzaSi“<br />

qveyndeba, aseve Suqdeba adgilobrivi televiziiTac, informacia gadis<br />

morbenali striqonis meSveobiT, Tavsdeba banerebi. sruli informacia<br />

meriis saqmianobisa <strong>da</strong> qalaqSi mimdinare aqtivobebis Sesaxeb meriis veb–<br />

gverdzea ganTavsebuli.<br />

rac Seexeba sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenili wesiT gamoTxovas, meriis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, ZiriTa<strong>da</strong>d mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis warmomadgenelTa gancxadebebi Semodis. statistikis<br />

mixedviT, mimdinare wels informaciis moTxovnis 20 gancxadeba iqna<br />

Setanili meriaSi. iwarmoeba sajaro informaciebis reestric. meriis<br />

warmomadgenelis TqmiT, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom kanoni informaciis<br />

gacemisas 10 dRian va<strong>da</strong>s iTvaliswinebs, maqsimalurad cdiloben, rom am<br />

proceduras 2–3 dReze meti ar moandomon. fokus jgufis ori monawile<br />

eTanxmeba meriis warmomadgenlis am gancxadebas, isini sakuTari<br />

gamocdilebiT a<strong>da</strong>stureben, rom yovelTvis droze xdeba informaciis<br />

gacema.<br />

CarTuloba. foTis meriis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi monawileoben<br />

209


arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenlebi, zogjer ki<br />

SeiZleba mosaxleobac CaerTos. sxdomebze <strong>da</strong>swrebis msurvelebi<br />

gancxadebiT mimarTaven merias. igi aRniSnavs, rom CarTuloba gasul<br />

wels ufro maRali iyo. mimdinare wlis biujeti SemWidroebul vadebSi<br />

<strong>da</strong>mtkic<strong>da</strong> <strong>da</strong> SarSandelTan Se<strong>da</strong>rebiT, sakmaod sekvestrirebulia,<br />

gasuli wlis agvistos movlenebis Sedegad, Semcirebulia tvirTbrunva<br />

<strong>da</strong>, aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, qalaqis Semosavlebic. ase rom, biujetSi mxolod<br />

yvelaze mniSvnelovani sakiTxebis gaTvaliswineba moxerx<strong>da</strong>, Sesabamisad,<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi meriaSi ar Semosula. rac Seexeba gasul<br />

wlebSi mosaxleobis mier biujetis proeqtze SeniSvnebis wardgenis<br />

SemTxvevebs, informacia ara aqvs, radgan Tanamdebobaze axali<br />

<strong>da</strong>niSnulia. meriis warmomadgeneli fiqrobs, rom Tuki SeniSvnebi <strong>da</strong><br />

rekomen<strong>da</strong>ciebi Semotanili iqnebo<strong>da</strong>, ganxilvebamde ga<strong>da</strong>ecemo<strong>da</strong><br />

sakrebulos <strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmunebulia, rom sakrebulo maT gaiTvaliswineb<strong>da</strong>.<br />

fojus jgufis yvela monawile acxadebs, rom biujetis proeqtis sajaro<br />

ganxilvebi ar gamarTula. maTi TqmiT, imaSi monawileobas ver miiReb,<br />

rac realurad ar xorcieldeba. rogorc zemoT aRvniSneT, monawileebma<br />

gaixsenes, rom erT–erTi partiis warmomadgenlma biujetis sajaro<br />

ganxilvebis mowyobis moxovniT oficialurad mimarTa sakrebulos,<br />

magram misi moTxovna ar <strong>da</strong>kmayofil<strong>da</strong>. maT araferi gaugiaT imis Sesaxeb,<br />

rom vinmes SeniSvnebi <strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciebi waredgina biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong> acxadeben, rom SeniSvnebis wardgenas azric ara aqvs,<br />

radgan cnobilia, rom foTSi biujets ar adgenen, aq mxolod gamzadebul<br />

dokumentze aweren xels.<br />

meriis warmomadgeneli acxadebs, rom ara aqvs informacia socialurekonomikuri<br />

ganviTarebis programis Sesaxeb sazogadoebis<br />

warmomadgenlebisgan SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis wardgenis Sesaxeb.<br />

rogorc iTqva, fokus jgufis monawileebisTvis arc socialurekonomikuri<br />

ganviTarebis programis sajaro ganxilvebis mowyobisa <strong>da</strong><br />

arc sazogadoebis warmomadgenlebisgan am dokumentis Taobaze<br />

SeniSvnebis wardgenis Sesaxeb cnobili ar aris. meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, meria <strong>da</strong> sakrebulo erToblivad muSaoben meriis mier<br />

wardgenil SeniSvnebze <strong>da</strong>, rogorc wesi, sakrebulo maT iTvaliswinebs.<br />

rogorc ukve aRiniSna, meriaSi mimdinare wels sajaro informaciis<br />

gamoTxovis mizniT 20 ganacxadia Setanili, ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo<br />

organizaciebisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenelTa mier. fokus jgufis<br />

monawileTagan, informacia mxolod ors gamouTxovia.<br />

meriis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris <strong>CarTulobis</strong> sakiTxebi, maT<br />

Soris arc araqarTulenovan moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT<br />

uzrunvelyofisa <strong>da</strong> Sesabamisi xarjebis anazRaurebis sakiTxi. meriis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, isini Si<strong>da</strong> resursebis gamoyenebiT<br />

agvareben am problemas <strong>da</strong> Tarjimnis <strong>da</strong>qiraveba ar sWirdebaT.<br />

angariSvaldebuleba. foTis meriis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebelsa <strong>da</strong> gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs, iseve rogorc mersa<br />

<strong>da</strong> vice mers, moqalaqeebTan Sexvedrebis dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT, amis<br />

210


Sesaxeb gamoqveynebulia meriis veb–gverdzec. meri <strong>da</strong> vice meri<br />

moqalaqeebs gansazRvruli saaTebis mixedviT iReben, sxva Tanamdebobis<br />

pirebi ki SeuzRu<strong>da</strong>vad xvdebian maT. misi TqmiT, Sexvedrebs<br />

mosaxleobasTan rwmunebulic atarebs, qalaqi <strong>da</strong>yofilia 7 zonad/ubnad,<br />

TiToeulze gamoyofilia TiTo TanamSromeli. mTeli kviris<br />

ganmavlobaSi isini xvdebian mosaxleobas <strong>da</strong> informacias waradgenen<br />

meriaSi. orSabaTis TaTbirze ixilaven arsebul problemebs, paraskevis<br />

TaTbirze ki – Sesrulebuli samuSaosa <strong>da</strong> problemaTa ga<strong>da</strong>Wris Sesaxeb<br />

angariSs. rwmunebuli warmoadgens mosaxleobis problemebs meriaSi.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, meri moqalaqeebs mxolod<br />

winasaarCevnod xvdeba, an im periodSi, roca raime saprotesto talRa<br />

agordeba _ aseTi Sexvedrebi spontanurad ewyoba. fokus jgufis<br />

monawilebi a<strong>da</strong>stureben, rom mers yovel orSabaTs aqvs moqalaqeTa<br />

miRebis saaTebi. rwmunebulis mier mosaxleobasTan Sexvedrebs ori<br />

monawile a<strong>da</strong>sturebs, erTi maTgani uSualod <strong>da</strong>swrebia aseT Sexvedras,<br />

meoris azriT, Sexvedrebi maSin tardeba, rodesac raime problemaa an<br />

<strong>da</strong>Zabulobis kera Cndeba sadme, gegmuri Sexvedrebi ar ewyoba. erTi<br />

monawilis azriT, mosaxleobasTan komunikaciis Camoyalibebuli meqanizmi<br />

ar arsebobs, Sexvedrebs spontanuri xasiaTi aqvs <strong>da</strong> ara sistematuri.<br />

meore ki aRniSnavs, rom rwmunebulebic mxolod arCevnebis dros xvdebian<br />

moqalaqeebs.<br />

meris <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT meriis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom meri yovelkvartalurad axorcielebs<br />

angariSgebas sakrebulos winaSe, xolo mosaxelobas televiziiT abarebs<br />

angariSs _ pir<strong>da</strong>pir eTerSi pasuxobs Semosul zarebs <strong>da</strong> amomwurav<br />

informacias awvdis moqalaqeebs.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi meriis saqmianobis<br />

gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, monawileTagan erTi pasuxobs, rom sajarooba ar<br />

aris saTando doneze. Jurnalistebi met-naklebad saqmis kursSi arian,<br />

radgan pressamsaxuris xelmZRvaneli, rogorc kolega, awvdis maT saWiro<br />

informacias. magram zoga<strong>da</strong>d, moqalaqeebs informacia naklebad aqvT.<br />

meore monawile problemad asaxelebs im garemoebas, rom<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi ar iReben, aq saerTod ar<br />

mimdinareobs es procesi <strong>da</strong>, Sesabamisad, sajaroobaze laparakic<br />

zedmetia.<br />

3.3.9. samcxe–javaxeTi<br />

axalqalaqis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. axalqalaqis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb informacia qveyndeba sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze. raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

211


warmomadgenelTa gamokiTxvis Semdeg SevityveT, rom erT-erTi maTgani<br />

informacias sakrebulo<strong>da</strong>n iRebs, meore _ sxva<strong>da</strong>sxva wyaro<strong>da</strong>n, xolo<br />

erTi ki acxadebs, rom sxdomis Sesaxeb xSirad misi <strong>da</strong>srulebis Semdeg<br />

igebs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiebis sxdomebi <strong>da</strong> nebismier moqalaqes SeuZlia <strong>da</strong>eswros.<br />

informacia sxdomebis Sesaxeb qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze.<br />

mosaxleobisTvis xelmisawvdomia sxdomebis oqmebic, Tumca misi<br />

moTxovnis Sesaxeb gancxadebebi moqalaqeTa mxri<strong>da</strong>n ar Semosula. fokus<br />

jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom oqmis miReba SesaZlebelia<br />

moTxovnis SemTxvevaSi, erTi monawile ki aRniSnavs, rom oqmis<br />

gamoTxovisas mniSvnelovania administracias miuTiTon kanonis Sesabamisi<br />

muxlebi, raTa yovelgvari winaaRmdegoba Tavi<strong>da</strong>n iqnes acilebuli.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb informacia ga<strong>da</strong>icema adgilobrivi televiziiT. fokus jgufis<br />

monawileebi ki acxadeben, rom sakrebulo Tavisi saqmianobis Sesaxeb<br />

informacias mosaxleobas sakuTari iniciativiT ar awvdis.<br />

sakrebulos warmomadgenlis TqmiT, sajaro informaciis miRebis Sesaxeb<br />

gancxadebiT moqalaqeebi maT iSviaTad mimarTaven, statistika gasul<br />

welTan Se<strong>da</strong>rebiT TiTqmis ucvlelia. misi TqmiT, yvela Semosuli<br />

gancxadeba registracias gadis. fokus jgufis monawileebi acxadeben,<br />

rom werilobiTi moTxovnis SemTxvevaSi, informaciis miwodebis vadebi ar<br />

irRveva, xolo erTi monawile miiCnevs, rom a<strong>da</strong>mianebs SerCeviT eqcevian<br />

_ ician, visTan gauvaT informaciis <strong>da</strong>gvianebiT miwodeba <strong>da</strong> vin ar<br />

moiTmens vadebis <strong>da</strong>rRvevas.<br />

sakrebulos reglamenti sxdomaTa televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong><br />

internet saSualebebiT translirebas ar iTvaliswinebs. sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom yovelTvis ara, magram xSirad xdeba<br />

sxdomaTa translireba adgilobrivi televiziiT.<br />

CarTuloba. axalqalaqis sakrebulos warmomadgenli acxadebs, rom<br />

sakrebulos sxdomeze <strong>da</strong>swreba yvela moqalaqes SeuZlia. fokus jgufis<br />

erTi monawilis gancxadebiT, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom moqalaqeTa<br />

sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis uflebis Sesaxeb televiziiTac ga<strong>da</strong>ica,<br />

mosaxleoba mainc pasiuria. meores TqmiT, survilis SemTxvevaSi,<br />

moqalaqeTaTvis sxdomebze <strong>da</strong>swreba <strong>da</strong> sakiTxebis ganxilvaSi<br />

monawileoba SesaZlebelia. mediis warmomadgenlebis <strong>da</strong>swrebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT fokus jgufis erTi monawile aRniSnavs, rom isini<br />

eswrebian sakuTari interesebis Sesabamisad, erTi ki SeniSnavs, rom<br />

xan<strong>da</strong>xan presisTvisac sxdomaze gansaxilveli sakiTxebi ucnobia. jgufis<br />

monawileTa informaciiT, mediis warmomadgenlebisa <strong>da</strong> mowveuli<br />

pirebisaTvis <strong>da</strong>rbazSi specialuri adgilebi gamoyofili ar aris.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos komisiebTan<br />

Seqmnil samuSao jgufebSi, saWiroebisamebr, xdeba specialistebisa <strong>da</strong><br />

eqspertebis mowveva. fokus jgufis erTi monawilisaTvis samuSao<br />

212


jgufebSi sazogadoebis warmomadgenelTa miwvevis faqtebi cnobili ar<br />

aris, xolo meore acxadebs, rom arasamTavrobo organizaciebi mersi<br />

korpis proeqtebis farglebSi sakrebulosTan erTad muSaobdnen<br />

socialur–ekonomikuri programis SemuSavebaze, am proeqtis <strong>da</strong>srulebis<br />

Semdeg ki sakrebuloc <strong>da</strong> organizaciebic pasiuroben.<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs „Ria karis“ sxdomebis<br />

Catarebas. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom yvela sxdoma Riaa<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>xuruli sxdomebis Catareba jer ar <strong>da</strong>sWirvebiaT.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom mosaxleobas maTTvis arc<br />

riggareSe sxdomis mowvevisa <strong>da</strong> arc sakrebulos mier misaRebi raime<br />

sakiTxis sajaro ganxilvis mowyobis moTxovniT ar miumarTavs.<br />

amomrCevelTa moTxovnis safuZvelze gamsvleli sxdomebis Catarebis<br />

Sesaxeb ki acxadebs, rom gasuli wlis noemberSi 62 sofelSi Catar<strong>da</strong><br />

gamsvleli sxdomebi. fokus jgufis monawileebis TqmiT, mosaxleobas<br />

gamsvleli <strong>da</strong> riggareSe sxdomebis Catareba ar mouTxovia, gamsvleli<br />

sxdomebi ki Catar<strong>da</strong>, magram es sakrebulos iniciativa iyo.<br />

peticiis wesiT samarTlebrivi aqtis proeqtis inicirebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom mosaxleobas<br />

proeqti ar Seutania, Tumca maT monawileoba miiRes biujetis ganxilvaSi.<br />

fokus jgufis monawileebs mosaxleobis aseTi iniciativis Sesaxeb<br />

informacia ara aqvT, maTi mosazrebiT, mosaxleobam am meqanizmis Sesaxeb<br />

araferi icis.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebis moqalaqeebTan Sexvedrebis dro<br />

<strong>da</strong>wesebuli ara aqvT – nebismier moqalaqes yovel samuSao dRes SeuZlia<br />

Sexvdes sakrebulos Tanamdebobis pirebs. fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom sakrebulos wevrebi mosaxleobas ar xvdebian, aseT<br />

Sexvedrebs mxolod rwmunebulebi atareben. fokus jgufis arc erT<br />

monawiles sakrebulos aparatisaTvis Tanamdebobis pirebTan Sexvedris<br />

organizebisa <strong>da</strong> masalebis miwodebaSi <strong>da</strong>xmarebisTvis ar miumarTavs,<br />

isini mxolod piradi kontaqtebis saSualebiT axorcieleben<br />

sakrebulosTan urTierTobas.<br />

mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom maJoritari deputatebi<br />

xvdebian TavianTi teritoriuli erTeulis mosaxleobas <strong>da</strong> abareben<br />

angariSs <strong>da</strong>axloebiT 6 TveSi erTxel. fokus jgufis monawileebi<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom maJoritarebi mosaxleobas xvdebian, Tumca angariSis<br />

Cabarebis Sesaxeb araferi ician.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad monawileebma<br />

<strong>da</strong>asaxeles: <strong>CarTulobis</strong> kuTxiT – mosaxleobis pasiuroba, xolo<br />

gamWvirvalobis kuTxiT – mosaxleobasTan angariSgeba, aseve<br />

municipalitetis SezRuduli SesaZleblobebi.<br />

213


gamgeoba<br />

sajarooba. axalqalaqis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis garkveuli aspeqtebi<br />

ga<strong>da</strong>icema adgilobrivi televiziiT. iqi<strong>da</strong>n gamomdinare, rom gamgeobas<br />

sakuTari gazeTi ara aqvs, sakiTxebis ufro farTod gaSuqeba ver<br />

xerxdeba. rac Seexeba biujetis proeqtis sajaro ganxilvebs, igi<br />

acxadebs, rom proeqtis ganxilva xdeba ekonomikur samsaxurSi. fokus<br />

jgufis monawileebis TqmiT, biujetis proeqti <strong>da</strong> komisiebis <strong>da</strong>skvnebi<br />

qveyndeba <strong>da</strong> yvelasaTvis xelmisawvdomia.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

SemuSavebulia erTwliani programa. misive TqmiT, progamis proeqti<br />

TiTqmis yvela sxdomaze rwmunebulebTan erTad ganixileba. sxdomebs<br />

aseve eswrebian mediis warmomadgenlebi, romlebic Semdeg aSuqeben am<br />

sakiTxs. fokus jgufis monawileTa informaciiT, socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programa 2008 wels SemuSav<strong>da</strong> mersi korpis iniciativiT,<br />

SemuSavebis procesSi CarTulni iyvnen adgilobrivi arasamTavrobo<br />

organizaciebic.<br />

kiTxvaze – aqveynebs Tu ara gamgeoba sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, gamgeobis warmomadgeneli pasuxobs, rom maT Sesaxeb<br />

informacia adgilobrivi televiziT ga<strong>da</strong>icema.<br />

moqalaqeTa mier sajaro informaciis moTxovnis Taobaze gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebi iSviaTad, magram mainc<br />

iTxoven informacias, am mxriv maTi aqtivoba wels ufro maRalia, vidre<br />

SarSan, rac gamowveulia konkretuli programebiT mosaxleobis<br />

<strong>da</strong>interesebiT. informaciis gacemis vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT igi aRniSnavs,<br />

rom informaciis gacema xorcieldeba 15 dRi<strong>da</strong>n 1 Tvemde va<strong>da</strong>Si.<br />

iwarmoeba <strong>da</strong> kontroldeba sajaro informaciebis reestric. fokus<br />

jgufis monawileebis cnobiT, informaciis gacemisas vadebi ar irRveva,<br />

magram xSirad arasrul informacias iZlevian.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

angariSi yovel wels mzaddeba <strong>da</strong> nawilobriv ga<strong>da</strong>icema televiziiT.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvas eswrebian specialistebi<br />

<strong>da</strong> moqalaqeebi, xolo maTgan Semosuli konkretuli wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong><br />

SeniSvnebi miewodeba sabiujeto samsaxurs, romlis sxdomazec msjeloben<br />

maT Sesaxeb. moqalaqeTa wina<strong>da</strong>debebs ganixilavs sakrebulos safinanso<br />

komisiac <strong>da</strong> iRebs Sesabamis ga<strong>da</strong>wyvetilebebs. misi gancxadebiT, gamgeoba<br />

sakrebulosTan mWidrod TanamSromlobs. <strong>da</strong> sakrebulo iTvaliswinebs<br />

maT SeniSvnebs.<br />

214


fokus jgufis monawileebi biujetis proeqtis ganxilvebSi sazogadoebis<br />

monawileobis Sesaxeb acxadeben, rom mosaxleoba amaSi monawileobas ar<br />

iRebs, radgan sazogadoeba pasiuria. jgufis arc erTi wevri ar flobs<br />

informacias moqalaqeebis mier biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis wardgenis Sesaxeb.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis Taobaze SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi programis<br />

yoveli ganxilvis Semdeg Semodis. isini jer gamgeobaSi ganixileba,<br />

xolo Semdeg ga<strong>da</strong>ecema sakrebulos. fokus jgufis monawileebi<br />

aRniSnaven, rom programis proeqtis ganxilvebSi monawileoba miRebuli<br />

aqvT arasamTavrobo organizaciebs.<br />

rogorc gamgeobis warmomadgenelma aRniSna, gamgeoba aqveynebs<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebsac. igi acxadebs, rom<br />

SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi am proeqtebis Sesaxebac miuRiaT <strong>da</strong> Sesabamisi<br />

reagirebac mouxdeniaT.<br />

axalqalaqis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, gamgeobas <strong>da</strong>qiravebuli hyavs Tarjimani,<br />

romlis momsaxurebis xarjebsac gamgeoba biujeti<strong>da</strong>n anazRaurebs.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, soflis mxar<strong>da</strong>Weris programam<br />

yvela sofeli moicva. programis farglebSi rwmunebulebma Caatares<br />

saWiroebaTa kvleva adgilobriv mosaxleobasTan uSualo Sexvedrebis<br />

gziT. rac Seexeba kriteriumebs, ris mixedviTac municipaliteti arCevs<br />

administraciul erTeulebs, sa<strong>da</strong>c programa un<strong>da</strong> ganxorcieldes,<br />

gamgeobis warmomadgenelma ganacxa<strong>da</strong>, rom pirvel rigSi<br />

gaTvaliswinebul iqna, Tu mosaxleobis ra raodenoba miiReb<strong>da</strong> amiT<br />

sargebels. iyo gamonaklisebic – mosaxleobis mcire raodenobisaTvis<br />

gakeT<strong>da</strong> sasicocxlod aucilebeli obieqtebi, raTa soflebi ar<br />

<strong>da</strong>cliliyo.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, aRniSnuli programis Sesaxeb<br />

informacia yvela <strong>da</strong>interesebuli pirisaTvis xelmisawvdomia. isini<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom rwmunebulebma Caatares Sexvedrebi, sa<strong>da</strong>c ganisazRvra<br />

prioritetebi. TviTon jgufis monawileebic eswrebodnen am Sexvedrebs,<br />

iseve rogorc Jurnalistebi, magram maT prioritetebis gansazRvraSi<br />

monawileoba ar miuRiaT.<br />

angariSvaldebuleba. axalqalaqis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs,<br />

rom gamgebels moqalaqeebTan Sexvedrebis dRed <strong>da</strong>wesebuli aqvs<br />

orSabaTi, gamgeblis moadgileebi ki maT samuSao dReebSi, grafikis<br />

Sesabamisad, iReben. mosaxleobas yovelTviurad xvdebian rwmunebulebic<br />

yovel teritoriul erTeulSi <strong>da</strong> mosaxleobis problemebs ga<strong>da</strong>saWrelad<br />

warmoadgenen gamgeobaSi. fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben am<br />

informacias, rwmunebulis mier mosaxleobasTan Sexvedrebis Sesaxeb ki<br />

acxadeben, rom rwmunebulebi mosaxleobas xvdebian SemTxvevi<strong>da</strong>n<br />

SemTxvevamde, ar icaven periodulobas, xolo erTi monawilis TqmiT,<br />

215


wmunebulebi mosaxleobasTan Sexvedrebs mxolod soflis mxar<strong>da</strong>Weris<br />

programis farglebSi axorcieleben.<br />

angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavaSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom sakrebulos angariSs abarebs rogorc gamgebeli, aseve<br />

samsaxurebis ufrosebi. mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis Taobaze ki<br />

aRniSnavs, rom TveSi orjer tardeba saangariSo sxdoma, romelzec<br />

gamgebeli moxsenebas akeTebs Catarebuli samuSaoebis Sesaxeb. fokus<br />

jgufis erTi monawile acxadebs, rom gamgeblis mosaxleobasTan<br />

Sexvedrebs angariSis Cabarebas ver <strong>da</strong>arqmevs, xolo meore SeniSnavs,<br />

rom mosaxleoba TviTon ar iTxovs angariSis Cabarebas.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi fokus jgufis monawileebi problemur<br />

sakiTxad sakadro politikas asaxeleben. maTi azriT, am mxriv<br />

cvlilebebia saWiro.<br />

axalcixis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. axalcixis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos sxdomis Catarebis TariRisa <strong>da</strong> savaraudo dRis wesrigis<br />

Sesaxeb informacia qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze. raionSi moqmedi<br />

mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenelTagan erT-erTi<br />

am informacias piradi kontaqtebis saSualebiT iRebs, an sakrebuloSi<br />

rekavs. fokus jgufis erTi monawilis TqmiT, sakrebulos Tavmjdomaris<br />

mdivani Jurnalistebs xSirad telefoniT atyobinebs am informacias,<br />

xolo meore acxadebs, rom aris SemTxvevebi roca sxdomis Sesaxeb<br />

Jurnalistebs ar atyobineben, radgan iseT sakiTxs ixilaven, romlis<br />

mimarT sazogadoebis midgoma araerTgvarovania.<br />

sakrebulos warmomadgenelis gancxadebiT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiebis sxdomebi sajaroa <strong>da</strong> maT Sesaxeb informacia aseve Tavsdeba<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze, moqalaqeTaTvis xelmisawvdomia sakrebulos<br />

sxdomis oqmebic. ZiriTa<strong>da</strong>d oqmebs iTxoven arasamTavrobo organizaciebi,<br />

an moqalaqeebi arasamTavrobo organizaciebis <strong>da</strong>valebiT. fokus jgufis<br />

monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom sakrebulos sxdomis oqmebi<br />

xelmisawvdomia sajaro informaciis gamoTxovis <strong>da</strong>dgenili wesiT –<br />

werilobiT mimarTvis gziT.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos saqmianobis<br />

Sesaxeb informacia ar qveyndeba. fokus jgufis erTi monawile aRniSnavs,<br />

rom sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis miReba SesaZlebelia<br />

moTxovnis safuZvelze, sakuTari iniciativiT ki sakrebulo aseT<br />

informacias ar gascems. erTi monawilis TqmiT, sakrebulo informacias<br />

mxolod maSin awvdiT, roca raime konkretuli saqmis ganxorcielebas<br />

sakuTari reklamisaTvis iyenebs.<br />

216


sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaro informaciis<br />

moTxovniT moqalaqeebi maT wels ufro aqtiurad mimarTaven, risi<br />

mizezic, savaraudod, mosakreblebis Sesaxeb kanonSi Setanili<br />

cvlilebebia. sakrebuloSi moqalaqeebs informacias awvdian rogorc<br />

nabeWdi, aseve eleqtronuli formiT, ZiriTa<strong>da</strong>d maT interess<br />

warmoadgens miwis ga<strong>da</strong>saxadTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebi, vinai<strong>da</strong>n<br />

teritoria zonebad aris <strong>da</strong>yofili <strong>da</strong> TiToeul maTganSi gansxvavebuli<br />

ga<strong>da</strong>saxadia <strong>da</strong>wesebuli. statistika <strong>da</strong>dgenili wesiT egzavneba<br />

parlamentsa <strong>da</strong> prezidentis administracias, iwarmoeba sajaro<br />

informaciebis reestri.<br />

sajaro informaciis <strong>da</strong>dgenil va<strong>da</strong>Si gacemasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, fokus<br />

jgufis monawileebi acxadeben, rom kanoniT gaTvaliswinebuli vadebi<br />

xSirad irRveva – roca saqme exeba biujets an sxva finansur sakiTxebs,<br />

arcTu iSviaTad, informaciis miRebas 20 dRec ki <strong>da</strong>sWirvebia.<br />

sakrebulos reglamenti sxdomaTa televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong><br />

internet saSualebebiT translirebas ar iTvaliswinebs. sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom sxdomaTa translireba Jurnalistebzea<br />

<strong>da</strong>mokidebuli, rodesac mniSvnelovani sakiTxi ixileba, isini yovelTvis<br />

eswrebian <strong>da</strong> aSuqeben. magaliTad asaxelebs gazeTs „samxreTis karibWe“.<br />

CarTuloba. axalcixis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

moqalaqeebs sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>saswrebad oficialurad mimarTva<br />

ar sWirdebaT, sxdomebi yovelTvis Riaa <strong>da</strong> Tavisuflad SeuZliaT<br />

<strong>da</strong>eswron. sxdomebze ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebi arian xolme, magram yofila SemTxveva, roca mas skolis<br />

moswavleebic <strong>da</strong>eswrnen. fokus jgufis erTi monawilis azriT,<br />

sazogadoeba inertulia, meore acxadebs, rom sakrebulos sxdomaze<br />

sazogadoebis warmomadgeneli arasodes unaxavs, xolo erTis<br />

informaciiT, sazogadoebis warmomadgenlebma biujetis proeqtTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT TavianTi wina<strong>da</strong>debebi mediasa <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebs warudgines, raTa maT mietanaT isini sakrebulomde. rac<br />

Seexeba Jurnalistebs, monawileebi acxadeben, rom sxdomebs eswrebian<br />

adgilobrivi presisa <strong>da</strong> televiziis warmomadgenlebi,<br />

JurnalistebisaTvis <strong>da</strong>rbazSi specialuri adgilebia gamoyofili, Tumca<br />

reglamentSi Sesabamisi sakiTxi gaTvaliswinebuli ar aris.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, ramdenime konkretuli<br />

proeqtis ganxorcielebisaTvis sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao<br />

jgufebSi miwveulni iyvnen sazogadoebis warmomadgenlebic. fokus<br />

jgufis monawileebis TqmiT, Tavad aseT jgufebSi muSaobis gamocdileba<br />

ar gaaCniaT, isini aRniSnaven, rom arasamTavrobo organizaciaTa<br />

warmomadgenlebis miwveva mxolod maSin xdeba, roca konkretul proeqts<br />

Tana<strong>da</strong>mfinansebeli hyavs romelime donori organizaciis saxiT.<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs „Ria karis“ sxdomebis<br />

Catarebas. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom mosaxleobis<br />

<strong>da</strong>intereseba naklebia, sxdomaze <strong>da</strong>swreba nebismiers SeuZlia.<br />

moqalaqeebs sakrebulosaTvis ar miumarTavT arc riggareSe <strong>da</strong> arc<br />

217


gamsvleli sxdomebis Catarebis moTxovniT. sakrebulos warmomadgenlis<br />

TqmiT, marTalia gamsvleli sxdomebi ar Catarebula, magram sakrebulosa<br />

<strong>da</strong> gamgeobis wevrebi erToblivad gadian adgilebze <strong>da</strong> awyoben<br />

Sexvedrebs mosaxleobis problemebis mogvarebis mizniT. fokus jgufis<br />

monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom moqalaqeebs ar mouTxoviaT gamsvleli <strong>da</strong><br />

riggareSe sxdomebis Catareba, radgan maT ar ician am uflebis Sesaxeb.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulosTvis ama Tu im<br />

sakiTxis sajaro ganxilvis moTxovna moqalaqeebisagan ar yofila, magram<br />

arasamTavrobo organizaciebma maT aseTi gancxadebiT mimarTes _ sakiTxi<br />

exebo<strong>da</strong> siRaribis zRvars <strong>da</strong>bla myofi moqalaqebisaTvis saxelmwifo<br />

<strong>da</strong>xmarebis programas. mosaxleobis im nawilisaTvis, romelic am<br />

programaSi ver moxv<strong>da</strong>, adgilobriv organoSi SemuSav<strong>da</strong> <strong>da</strong>xmarebis<br />

programa <strong>da</strong> swored misi sajaro ganxilva moiTxova erT-erTma<br />

arasamTavrobo organizaciam.<br />

sakrebulos warmomadgeneli <strong>da</strong> fokus jgufis monawileebi erTxmad<br />

acxadeben, rom mosaxleobas peticiis wesiT samarTlebrivi aqtis proeqti<br />

sakrebuloSi ar Seutania.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan Sexvedrebis dro<br />

oficialurad <strong>da</strong>dgenili ara aqvT, moqalaqes nebismier dros SeuZlia<br />

Sexvdes Tanamdebobis pirebs. Sexvedrebis organizeba sakrebulos<br />

aparatis mier xorcieldeba.<br />

fokus jgufis monawileTagan erTi acxadebs, rom sakrebulos<br />

Tavmjdomare <strong>da</strong> wevrebi mosaxleobas xvdebian romelime konkretuli<br />

programis ganxorcielebisas, xolo meore aRniSnavs, rom isini xSirad<br />

xvdebodnen mosaxleobas soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi. rac<br />

Seexeba sakrebulos aparatis mier moqalaqeTaTvis <strong>da</strong>xmarebis gawevas<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebTan miRebis organizebasa <strong>da</strong><br />

sakrebulosTan urTierTobaSi, erTi monawile acxadebs, rom aparati mas<br />

<strong>da</strong>xmarebas uwevs, xolo sxva monawile pirad kontaqtebs amjobinebs.<br />

mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis Sesaxeb sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos sxdomebze angariSs abareben<br />

sakrebulos komisiebi. praqtikulad yoveli sxdomis dRis wesrigSia<br />

romelime komisiis angariSi. Tavmjdomare ki sakrebulos abarebs<br />

angariSs. fokus jgufis erTi monawile ambobs, rom sakrebulos<br />

Tavmjdomarisa <strong>da</strong> wevrebis mosaxleobasTan Sexvedrebis dros saubari<br />

imazec mimdinareobs, Tu ra gakeT<strong>da</strong>.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: mosaxleobis <strong>da</strong>bali ndoba sakrebulosadmi<br />

<strong>da</strong> sakrebulos mier mosaxleobis informirebisaTvis naklebi zrunva<br />

(sainformacio saSualebebis arasakmarisad gamoyeneba).<br />

218


gamgeoba<br />

sajarooba. axalcixis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqti qveyndeba gazeTis,<br />

televiziisa <strong>da</strong> axalcixeSi arsebuli yvela sainformacio saSualebiT.<br />

misive gancxadebiT, proeqtis sajaro ganxilvac ewyoba axladSeqmnil<br />

axalgazrdul <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong> sxva <strong>da</strong>interesebul<br />

arasamTavrobo organizaciebTan erTad. fokus jgufis monawileebi<br />

acxadeben, rom, marTalia biujetis proeqti <strong>da</strong> mis Sesaxeb komisiaTa<br />

<strong>da</strong>skvnebi gazeTSi qveyndeba, magram es gazeTi TveSi erTxel gamodis,<br />

amitom xSirad xelmisawvdomi ar aris.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri ganviTarebis<br />

programasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

programa SemuSvebulia saerTaSoriso organizaciis (CARE) <strong>da</strong>xmarebiT<br />

<strong>da</strong> moicavs 2013 wlamde periods. igi wignad aris <strong>da</strong>beWdili, romlis<br />

tiraJi ramdenime aTeulia.<br />

fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programa municipalitetSi muSavdeba, Tumca igi arc<br />

gazeTSi gamoqveynebuli unaxavT <strong>da</strong> arc sainformacio <strong>da</strong>faze.<br />

kiTxvaze – aqveynebs Tu ara gamgeoba sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

proeqtebs, gamgeobis warmomadgeneli pasuxobs, rom ga<strong>da</strong>wyvetilebebs<br />

aqveyneben. uaxloes momavalSi muSaoba <strong>da</strong>sruldeba gamgeobis vebgverdze,<br />

sa<strong>da</strong>c yvela ga<strong>da</strong>wyvetileba iqneba moTavsebuli.<br />

moqalaqeTa mier sajaro informaciis moTxovnis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom Senobis SemosasvlelSi<br />

moqalaqeTaTvis gamoyofilia oTaxi – biuro, sa<strong>da</strong>c ganTavsebulia<br />

sainformacio <strong>da</strong>fa. moqalaqeebs aqve SeuZliaT moiTxovon sxva<br />

informaciac. misi gancxadebiT, amJamad informaciis gamoTxova aqtiurad<br />

ar xdeba, gasuli wlebis statistikas ki ar icnobs, radgan adre ar<br />

muSaob<strong>da</strong> gamgeobaSi. misi TqmiT, sajaro informaciis gacema<br />

praqtikulad <strong>da</strong>uyovnebliv xorcieldeba, maqsimum, 3 dReSi. gamgeobaSi<br />

iwarmoeba sajaro informaciebis reestric. fokus jgufis monawileebi<br />

amboben, rom kanoniT gaTvaliswinebuli vadebi xSirad irRveva – roca<br />

saqme exeba biujets an sxva finansur sakiTxebs, zogjer informaciis<br />

miRebas 20 dRec ki <strong>da</strong>sWirvebia.<br />

rac Seexeba gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gamoqveynebas, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, misi<br />

gamoqveyneba xdeba sainformacio <strong>da</strong>faze <strong>da</strong> adgilobriv sainformacio<br />

saSualebebSi, SemdgomSi gamoyenebuli iqneba internet sivrcec.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi monawileoben<br />

axalgazrduli <strong>TviTmmarTvel</strong>oba <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebi. misi<br />

TqmiT, biujetis proeqtis 10 dRiani ganxilva xdeba sakrebuloSi misi<br />

ga<strong>da</strong>cemis Semdeg, biujetis Sesaxeb Semosuli wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> SeniSvnebi<br />

219


ga<strong>da</strong>ecema sakrebulos <strong>da</strong>, zog SemTxvevaSi, sakrebulo maT<br />

iTvaliswinebs.<br />

fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom mosaxleoba saerTod ar aris<br />

CarTuli biujetis ganxilvis procesSi. maT SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi<br />

proeqtis Taobaze ar warudgeniaT. erTi monawile ki aRniSnavs, rom<br />

adgilobriv gazeTSi qveyndeba statiebi biujetis proeqtis Sesaxeb,<br />

sa<strong>da</strong>c mosaxleobis SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebia asaxuli.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis Sesaxeb mosaxleobam waradgina Tavisi SeniSvnebi<br />

<strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, romlebic ga<strong>da</strong>eca sakrebulos, iq ki SeZlebis<strong>da</strong>gvarad<br />

mox<strong>da</strong> maTi gaTvaliswineba. fokus jgufis monawileebma gviTxres, rom<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis ganxilvaSi maT<br />

monawileoba ar miuRiaT.<br />

axalcixis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, Tarjimnis momsaxurebis aucilebloba ar<br />

yofila, radgan gamgeobis TanamSromelTa <strong>da</strong>axloebiT 30% erovnebiT<br />

somexia <strong>da</strong> eTnikur umciresobebTan urTierToba maTi meSveobiT xdeba.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis<br />

farglebSi rwmunebulebma adgilobriv mosaxleobasTan Sexvedrebi<br />

Caatares. Sedgenilia krebis oqmebi. am Sexvedrebze ganisazRvra<br />

prioritetebi. saerTo<strong>da</strong>c, rwmunebulebi adgilobriv saWiroebebs<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebis meSveobiT ikvleven.<br />

fokus–jgufis wevrebi aRniSnuli programis Sesaxeb informacias<br />

floben. Jurnalistebi Tavad <strong>da</strong>diodnen soflebSi, sa<strong>da</strong>c mosaxleobis<br />

nawilma arc ico<strong>da</strong> ra keTdebo<strong>da</strong>. isini a<strong>da</strong>stureben, rom rwmunebulebi<br />

problemebs adgilobriv mosaxleobasTan Sexvedrebis dros ikvleven,<br />

xSirad imarTeba kamaTi, radgan mosaxleobisTvis saintereso sakiTxebis<br />

ga<strong>da</strong>sawyvetad Tanxebi sakmarisi ar aris. Tavad fokus–jgufis<br />

monawileebs prioritetebis gamovlenis mizniT rwmunebulTan<br />

SexvedrebSi monawileba ar miuRiaT.<br />

angariSvaldebuleba. axalcixis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels moqalaqeebTan Sexvedris dReebi <strong>da</strong>wesebuli aqvs – samSabaTi<br />

<strong>da</strong> xuTSabaTi. mosaxleobasTan mudmiv kavSirSia gamgeobis rwmunebulic,<br />

radgan Tava<strong>da</strong>c uSualod am teritortiuli erTeulebis macxovreblebi<br />

arian. isini mosaxleobis problemebs gamgeobaSi warmoadgenen, ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

es aris jan<strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>saqmebis problemebi.<br />

fokus jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom axlandeli gamgebeli<br />

mosaxleobas xSirad xvdeba <strong>da</strong> cdilobs maT <strong>da</strong>xmarebas. monawileTa<br />

gancxadebiT, mosaxleobas xvdebian rwmunebulebic.<br />

angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos TveSi erTxel abarebs angariSs.<br />

220


ac Seexeba mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebas, gamgebeli<br />

periodulad xvdeba mosaxleobas, Cadis soflebSi, esaubreba xalxs <strong>da</strong><br />

soflis Tavkacebs, swored aseTi Sexvedrebisas xdeba mimdinare<br />

sakiTxebis ganxilva.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad monawileTa<br />

mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: gamgeobis sazogadoebasTan urTierTobis samsaxurSi<br />

momuSave kadrebis araprofesionalizmi (erTi monawilis gancxadebiT,<br />

xSirad ferxdeba Sexvedrebi Tanamdebobis pirebTan) <strong>da</strong> mediis<br />

warmomadgenlebisaTvis gamgeobis mier maTTvis arasasurveli<br />

informaciis <strong>da</strong>malva.<br />

3.3.10. qvemo qarTli<br />

gar<strong>da</strong>banis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. gar<strong>da</strong>bnis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

informacia sakrebulos sxdomebis Sesaxeb qveyndeba sakrebulos<br />

SenobaSi arsebul sainformacio <strong>da</strong>faze. raionSi moqmedi arasamTavrobo<br />

organizaciisa <strong>da</strong> mediis warmomadgenelTa monawileobiT Catarebuli<br />

fokus jgufis ori monawile a<strong>da</strong>sturebs am informacias, erTi maTganis<br />

gancxadebiT, informaciis miwodebis sxva gza ar arsebobs _ gar<strong>da</strong>banSi<br />

ar aris televizia <strong>da</strong> arc gazeTi gamodis, sakrebulos aseve ara aqvs<br />

veb–gverdi. erTi monawile acxadebs, rom piradi kontaqtebis meSveobiT<br />

iRebs informacias, xolo meore sxdomebis Sesaxeb informacias ver<br />

iRebs.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos biuros <strong>da</strong><br />

sakrebulos komisiis sxdomebi sajaroa. biuros <strong>da</strong> komisiis sxdomebis<br />

Sesaxeb gancxadebebi Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>faze. <strong>da</strong>interesebul<br />

pirTaTvis aseve xelmisawvdomia sakrebulos sxdomis oqmi. fokus jgufis<br />

erTi monawile a<strong>da</strong>sturebs am gancxadebas, igi oqms iRebs werilobiTi<br />

gancxadebis safuZvelze. <strong>da</strong>narCen monawileebs oqmebi ar gamouTxoviaT.<br />

sakrebulos warmomadgenels informacia ara aqvs moqalaqeTa mier<br />

sxdomis oqmebis gamoTxovis Sesaxeb.<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom gar<strong>da</strong>bnis<br />

sakrebulos Sesaxeb informacias aSuqebs qvemo qarTlis televizia. rac<br />

Seexeba konkretul ga<strong>da</strong>wyvetilebebs, romlebsac sakrebulo iRebs, isini<br />

qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze. fokus jgufis monawileebi amboben, rom<br />

sakrebulos aparati informacias sakrebulos saqmianobis Sesaxeb<br />

sakuTari iniciativiT ar awvdiT, Tumca informaciis gamoTxovis<br />

SemTxvevaSi problemebi ar hqoniaT.<br />

sajaro informaciis xelmisawvdomobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT fokus<br />

jgufis ori monawile acxadebs, rom araerTxel gamouTxovia informacia<br />

221


<strong>da</strong> yovelgvari problemis gareSe miuRia. rac Seexeba informaciis<br />

gacemisas kanoniT <strong>da</strong>dgenil vadebs, jgufis or monawiles informacia<br />

<strong>da</strong>dgenil vadebSi aqvs miRebuli, xolo or maTgans informacia ar<br />

gamouTxovia. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom informaciis<br />

gamoTxoviT maT ZiriTa<strong>da</strong>d arasamTavrobo organizaciebi mimarTaven. rac<br />

Seexeba statistikas, amis Sesaxeb igi informacias ar flobs, aseve ar<br />

icis iwarmoeba Tu ara sakrebuloSi sajaro informaciebis reestri.<br />

sakrebulos reglamentSi ar aris gaTvaliswinebuli sakrebulos „Ria<br />

karis“ sxdomis Catareba. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

miuxe<strong>da</strong>vad amisa, „sakrebuloSi yvela Tanamdebobis piris samuSao oTaxis<br />

kari Riaa <strong>da</strong> moqalaqeebs nebismier dros SeuZliaT SekiTxviT<br />

mogvmarTon“.<br />

CarTuloba. gar<strong>da</strong>bnis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

moqalaqeebi mimarTaven sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT, Tu<br />

maTTvis saintereso sakiTxi (ZiriTa<strong>da</strong>d miwisa <strong>da</strong> sarwyavi arxis Sesaxeb)<br />

ixileba, igi ambobs, rom oficialuri mimarTvis Semdeg moqalaqeebs<br />

Tavisuflad SeuZliaT sxdomas <strong>da</strong>eswron. fokus jgufis ori monawile<br />

a<strong>da</strong>sturebs am informacias, orma maTganma amis Sesaxeb araferi icis,<br />

erTma gviTxra, rom mxolod misTvis saintereso sakiTxis ganxilvas<br />

eswreba, Tumca iSviaTad, radgan qarTuli enis arcodnis gamo uWirs<br />

sxdomis Sinaarsis gageba. imis Sesaxeb, cnobilia Tu ara fokus jgufis<br />

monawileTaTvis sakrebulos sxdomaze sakiTxebis ganxilvaSi<br />

sazogadoebis sxva warmomadgenlebis monawileobis Sesaxeb, erTi maTgani<br />

acxadebs, rom sazogadoebis warmomadgenlebi mxolod maTTvis<br />

saintereso sakiTxis ganxilvas eswrebian. <strong>da</strong>narCen monawileebs amasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT informacia ara aqvT.<br />

rac Seexeba mediis warmomadgenlebisa <strong>da</strong> sxva <strong>da</strong>mswreTa Sesabamisi<br />

adgilebiT uzrunvelyofas, erTi monawilis informaciiT, specialuri<br />

adgilebi gamoyofili ar aris. sxdomaze mowveul pirTa <strong>da</strong>swrebis<br />

organizaciul–teqnikuri uzrunvelyofis sakiTxebi gar<strong>da</strong>bnis<br />

sakrebulos reglamentiT ar aris gaTvaliswinebuli.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze registrirebul amomrCevelTa<br />

saerTo raodenobis aranakleb 3%–is mier sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

Catarebis moTxovnis sakiTxi sakrebulos reglamentiT<br />

gaTvaliswinebulia. sakrebulos warmomadgeneli <strong>da</strong> fokus jgufis<br />

monawileebi erTxmad acxadeben, rom aseTi moTxovniT amomrCevlebs<br />

sakrebulosaTvis ar miumarTavT <strong>da</strong>, savaraudod, maTTvis am uflebis<br />

Sesaxeb cnobili ar aris. sakrebulos aseve ar Cautarebia gamsvleli<br />

sxdoma <strong>da</strong> arc sakiTxis sajaro ganxilvaze yofila mosaxleobis<br />

moTxovna.<br />

municipalitetis reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris mosaxleobis<br />

mier samarTlebrivi aqtis proeqtis peticiis wesiT <strong>da</strong>yenebis sakiTxi.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, es meqanizmi praqtikulad<br />

arc yofila moqalaqeTa mier gamoyenebuli.<br />

222


sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs sakrebulos komisiaTa mier<br />

gansaxilveli sakiTxebis mosamzadeblad samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa mowvevas, magram, miuxe<strong>da</strong>vad amisa, sakrebulos<br />

komisiebSi Seqmnil samuSao jgufebSi mowveulni arian specialistebi –<br />

iuristebi, ekonomistebi, eqimebi <strong>da</strong> a.S. imis mixedviT, Tu romel sferos<br />

exeba komisiis saqmianoba. sakrebulos warmomadgenlis es gancxadeba<br />

<strong>da</strong>a<strong>da</strong>stura fokus jgufis erTma wevrma, <strong>da</strong>narCenebs amis Sesaxeb<br />

informacia ar gaaCniaT.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mier moqalaqeTa miRebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom Sexvedris dro oficialurad ar aris<br />

gamoyofili, magram moqalaqeebs nebismier dros SeuZliaT Sexvdnen<br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebs. aRniSnul sakiTxze fokus jgufis<br />

wevrebi acxadeben, rom sakrebulos wevrebi mosaxleobas intensiurad<br />

xvdebian, erT-erTi maTganis gancxadebiT, aseTi Sexvedrebi ewyoba misi<br />

organizaciis ofisSic. sxva monawilis TqmiT, sakrebulos wevrebis<br />

telefonis nomrebi gamokrulia sakrebulos SenobaSi <strong>da</strong> isini<br />

valdebulni arian upasuxon yvela satelefono zars. maTi gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebTan urTierTobisas, an miRebis/Sexvedris<br />

organizebisaTvis sakrebulos aparatisadmi mimarTva saWiro aRar aris,<br />

radgan sakrebulos wevrebTan urTierToba sirTules ar warmoadgens.<br />

xolo gamoTxovili informaciis momzadebas <strong>da</strong> gacemas swored aparati<br />

uzrunvelyofs.<br />

sakrebulos wevrTa mier mosaxleobis winaSe angariSis wardgenasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos<br />

wevrebi amomrCevels angariSs TiTqmis yovelTviurad abareben. amis<br />

Sesaxeb informacias ar floben fokus jgufis monawileebi.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi fokus jgufis monawileebi problemur<br />

sakiTxad imas asaxeleben, rom mosaxleobam ar icis sakuTari uflebebis<br />

Sesaxeb. maTi mosazrebiT, kargi iqneba Tu sakrebulo uzrunvelyofs<br />

mosaxleobis metad informirebas maTi uflebebis Sesaxeb, sistematurad<br />

<strong>da</strong>beW<strong>da</strong>vs <strong>da</strong> gaavrcelebs adgilobriv gazeTs, gansakuTrebiT ki<br />

soflebSi.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom gamgeobis debulebaSi<br />

gaTvaliswinebulia sarekomen<strong>da</strong>cio debulebiT SemoTavazebuli<br />

sakiTxebis umetesoba, isini praqtikulad ar xorcieldeba. gar<strong>da</strong>bnis<br />

gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom biujetis proeqti jer-jerobiT<br />

mxolod sakrebulos SenobaSi ganTavsebul sainformacio <strong>da</strong>faze<br />

qveyndeba. gamgeobas aqvs survili sakuTari veb–gverdi iqonios, Tumca<br />

amis finansuri resursebi ar gaaCnia. fokus jgufis erTi monawile<br />

a<strong>da</strong>sturebs sainformacio <strong>da</strong>faze biujetis gamoqveynebis Sesaxeb<br />

informacias, xolo <strong>da</strong>narCenebma aRniSnulis Sesaxeb araferi ician.<br />

biujetis proeqtis sajaro ganxilvebi ar ewyoba.<br />

223


gamgeobis warmomadgeneli, iseve rogorc fokus jgufis monawileebi<br />

informacias ar floben, muSavdeba Tu ara <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programa.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT informacia gamgeobis saqmianobis<br />

Sesaxeb Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>faze. rac Seexeba sakrebulos sxva<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebs, misi TqmiT, gamgeobas isini ar<br />

gamouqveynebia.<br />

rac Seexeba moqalaqeTa mier sajaro informaciis gamoTxovis sakiTxs,<br />

gamgeobis warmomadgeneli amis Sesaxeb informacias ar flobs. fokus<br />

jgufis monawileTagan ors <strong>da</strong>dgenili wesiT gamouTxovia informacia <strong>da</strong><br />

gamgeobas vadebi ar <strong>da</strong>urRvevia. <strong>da</strong>narCenebs informacia ar gamouTxoviaT.<br />

CarTuloba. fokus jgufis monawileTa informaciiT, sazogadoeba<br />

biujetis proeqtis ganxilvebSi albaT CarTuli ar aris. maTi azriT, es<br />

imiT aris gamowveuli, rom mosaxleobas informacia ara aqvs. Sesabamisad,<br />

maT veraferi gviTxres, Setanili aqvT Tu ara sazogadoebis sxva<br />

warmomadgenlebs biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT SeniSvnebi <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debebi. Tavad SeniSvnebi wardgenili ar aqvT.<br />

rac Seexeba socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis proeqtze<br />

SeniSvnebis wardgenas, rogorc zemoT aRiniSna, monawileebi aseT<br />

dokuments ar icnoben.<br />

gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebulia araqarTulenovan moqalaqeTa<br />

Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofa. gamgeobis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom Tarjimani gamgeobaSi ar hyavT, mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

rusul enaze laparakobs, xolo Tu azerbaijanuli enis mcodne moqalaqe<br />

midis, mas gamgeobis TanamSromeli exmareba.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gar<strong>da</strong>banSi rwmunebulebi soflis<br />

mxar<strong>da</strong>Weris programis farglebSi xvdebian mosaxleobas, adgilze<br />

ikvleven saWiroebebs, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom maTTvis ZiriTadi problemebi<br />

cnobilia, isini periodulad mainc atareben krebebs, iweren mosaxleobis<br />

saWiroebebs <strong>da</strong> miaqvT gamgeobaSi. rac Seexeba kriteriums, ris<br />

mixedviTac irCeva administraciuli erTeulebi, sa<strong>da</strong>c proeqtebi un<strong>da</strong><br />

ganxorcieldes, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, es aris<br />

gar<strong>da</strong>bnis raionis yvela sofelSi proeqtiT gamoyofili Tanxis<br />

Tanabrad ganawileba – yvela sofels aqvs problemebi <strong>da</strong> rwmunebulebic<br />

gansazRvruli Tanxis farglebSi mosaxleobasTan erTad irCeven<br />

prioritetebs. fokus-jgufis wevrebisTvis cnobilia am programis<br />

arsebobis Sesaxeb, magram misi ganxorcielebis Taobaze detalur<br />

informacias ar floben.<br />

angariSvaldebuleba. gar<strong>da</strong>bnis gamgeobis debulebaSi srulad aris<br />

gaTvaliswinebuli sarekomen<strong>da</strong>cio debulebaSi mocemuli<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxebi.<br />

224


gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, gamgebelTan <strong>da</strong> gamgeobis<br />

Tanamdebobis pirebTan moqalaqeTa miRebis dro oficialurad<br />

<strong>da</strong>wesebulia, Tumca maTTan Sexvedra mosaxleobas mainc nebismier dros<br />

SeuZlia. rac Seexeba rwmunebulebis mosaxleobasTan Sexvedrebs, misi<br />

gancxadebiT, rwmunebulebi yoveldRiurad esaubrebian mosaxleobas <strong>da</strong><br />

sruli informacia aqvT arsebuli problemebis Sesaxeb. fokus jgufis<br />

monawileebi amas a<strong>da</strong>stureben <strong>da</strong> amboben, rom swored rwmunebulebs<br />

acnobs xalxi Tavis problemebs. gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

Tavad rwmunebulebi uflebamosilni ar arian raime saxis ga<strong>da</strong>wyvetileba<br />

miiRon, maT mosaxleobis problemebi gamgeobaSi miaqvT ga<strong>da</strong>saWrelad.<br />

problemaTa umetesoba moicavs miwis nakveTebis gamoyofis, wyliT<br />

uzrunvelyofis, samedicino <strong>da</strong> socialur, gzis reabilitaciis, skolebis<br />

remontis sakiTxebs.<br />

fokus jgufis yvela monawilis gancxadebiT, mosaxleobas ara mxolod<br />

rwmunebuli, aramed gamgebelic sistematurad xvdeba, Tanac gamgeobis<br />

samsaxurebis ufrosebTan erTad, raTa adgilzeve miawodos mosaxleobas<br />

maTTvis saintereso informacia. rac Seexeba mosaxleobisTvis angariSis<br />

Cabarebas, monawileebs amis Sesaxeb informacia ar aqvT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli ki acxadebs, rom gamgebeli mosaxleobas xSirad xvdeba<br />

magram angariSs ar abarebs. angariSs gamgebeli 6 TveSi erTxel<br />

warudgens sakrebulos.<br />

gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi fokus jgufis monawileebma,<br />

problemur sakiTxad <strong>da</strong>asaxeles mosaxleobis arainformirebuloba. maTi<br />

azriT, am mxriv meti muSaobaa saWiro _ rac ufro meti ecodineba<br />

mosaxleobas sakuTari uflebebisa <strong>da</strong> mimdinare procesebis Sesaxeb, miT<br />

ufro aqtiurad CaerTveba <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis saqmianobaSi.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqi rusTavi<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. rusTavis sakrebuloSi acxadeben, rom sxdomaTa Sesaxeb<br />

informacia qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze, xolo sxdomamde 2 dRiT<br />

adre, amave <strong>da</strong>faze Tavsdeba sakrebulos biuros mier <strong>da</strong>mtkicebuli dRis<br />

wesrigi. sakrebulos warmomadgenlis TqmiT, sxdomebisa <strong>da</strong> misi dRis<br />

wesrigis Sesaxeb adgilobriv gazeTSic qveyndeba, magram radgan gazeTis<br />

gamosvla, misi periodulobi<strong>da</strong>n gamomdinare, sxdomebis Catarebis TariRs<br />

yovelTvis ar emTxveva, informacias Sesabamis <strong>da</strong>faze aTavseben <strong>da</strong><br />

rwmunebulebis meSveobiT atyobineben mosaxleobas.<br />

raionSi moqmedi mediis warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos<br />

sxdomebis Sesaxeb informacias maT meriis pressamsaxuri awvdis.<br />

arasamTavrobo organizaciebis erT-erTi warmomadgenlis TqmiT, pira<strong>da</strong>d<br />

mas, ise rogorc rusTavis mTel mosaxleobas, sakrebulos sxdomebis<br />

Catarebis TariRTan <strong>da</strong> dRis wesrigTan <strong>da</strong>kavSirebiT informacia ar<br />

miewodeba. fokus jgufis erTma monawilem SeniSna, rom rusTavis<br />

sakrebulos veb–gverdze aseTi informacia ar Tavsdeba, maT arc pira<strong>da</strong>d<br />

225


ukavSirebian amis Taobaze. <strong>da</strong>interesebuli piri informaciis gasagebad<br />

aucileblad sakrebuloSi un<strong>da</strong> mivides. misi gancxadebiT, erTxel<br />

hqon<strong>da</strong>T survili sxdomas axalgazrdebi <strong>da</strong>swrebodnen <strong>da</strong> didi<br />

Zalisxmeva <strong>da</strong>sWir<strong>da</strong>, raTa Sesabamisi informacia moepovebina. erTi<br />

monawile ki a<strong>da</strong>sturebs, rom sakrebulos sxdomebis Sesaxeb gazeTSic<br />

qveyndeba (Tuki gazeTis gamosvla sxdomis TariRs <strong>da</strong>emTxveva),<br />

sainformacio <strong>da</strong>fazec xdeba informaciis ganTavseba <strong>da</strong> piradi<br />

kavSirebis saSualebiTac igebs.<br />

sxdomebis televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translirebis sakiTxi reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, maTi pir<strong>da</strong>piri translacia ar<br />

xdeba, magram rusTavis telekompaniis meSveobiT regularulad Suqdeba<br />

informacia sakrebulos sxdomebis mimdinareobisa <strong>da</strong> miRebuli<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Sesaxeb, saamisod televizias rusTavis biujeti<strong>da</strong>n<br />

Tanxa aqvs gamoyofili.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi sajaroa <strong>da</strong> maT Sesaxebac iseve vrceldeba<br />

informacia, rogorc sakrebulos sxdomebis Sesaxeb. rac Seexeba sxdomis<br />

oqmebis sajaroobas, misi gancxadebiT, oqmi sajaroa <strong>da</strong> yvelas SeuZlia<br />

gaecnos, moqalaqeebi Zalian xSirad iTxoven sxdomis oqmebs,<br />

gansakuTrebiT ki maSin, rodesac sasamarTloSi TavianT uflebebs icaven<br />

<strong>da</strong> sakrebulos mier miRebuli romelime ga<strong>da</strong>wyvetileba erT–erT<br />

mtkicebulebas warmoadgens. oqmebis xelmisawvdomobis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, fokus jgufis monawileTagan erT–erTi a<strong>da</strong>sturebs, rom<br />

gamoTxovis SemTxvevaSi mas yovelgvari winaaRmdegobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>yovnebis<br />

gareSe miiReb, ris gamocdilebac Tavad aqvs _ oqmi miuRia werilobiTi<br />

moTxovnis an piradi kontaqtis safuZvelze. erT maTgans, marTalia, ar<br />

gamouTxovia, magram <strong>da</strong>rwmunebulia, rom problema ar Seeqmnebo<strong>da</strong>, erT<br />

monawiles sxdomis oqmebi gamoTxovili <strong>da</strong> miRebuli aqvs sasamarTlo<br />

<strong>da</strong>vis dros, xolo erTs arasodes gamouTxovia.<br />

sajaro informaciis misaRebad, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

moqalaqeebi maT xSirad mimarTaven. mas zusti statistika ara aqvs, magram<br />

aseTi gancxadebebis ricxvi yovelwliurad izrdeba. rusTavSi<br />

Catarebuli kvlevis Sedegebis mixedviT, rusTavis sakrebulo<strong>da</strong>n<br />

moqalaqeTaTvis sajaro informaciis miwodebis mxriv araviTari<br />

Seferxeba ar SeiniSneba, Tu ar CavTvliT iseT gancxadebebs, romelTa<br />

avtorebic ver axerxeben moTxovnis zustad Camoyalibebas. misi TqmiT,<br />

sakrebulo awarmoebs sajaro informaciebis reestrs. sajaro<br />

informaciis <strong>da</strong>dgenil vadebSi gacemis Taobaze sakrebulos<br />

warmomadgenlis gancxadebas a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebi,<br />

maTi gancxadebiT, vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT problema arasodes SeqmniaT,<br />

ufro metic, xSirad informacia <strong>da</strong>uyovnebliv miuRiaT. monawileTagan<br />

erTi aRniSnavs, rom <strong>da</strong>axloebiT 2 wlis win informaciis miReba<br />

namdvilad problemas warmoadgen<strong>da</strong> <strong>da</strong> amas bevri mizezi hqon<strong>da</strong> –<br />

informaciis gamoTxovisas maT ekiTxebodnen, ratom sWirdebo<strong>da</strong>T esa Tu<br />

is dokumenti, aseve aferxebdnen im mizeziT, rom gancxadeba blankze ar<br />

iyo <strong>da</strong>beWdili <strong>da</strong> a.S. misi gancxadebiT, axla es sakiTxi mowesrigebulia.<br />

226


ac Seexeba sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebis<br />

sakiTxs, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb informacia qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>fisa <strong>da</strong><br />

televiziis saSualebiT. aseve sistematurad mzaddeba <strong>da</strong> vrceldeba<br />

broSurebi, risTvisac rusTavis biujetSi gaTvaliswinebulia Sesabamisi<br />

Tanxa. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom am saqmeSi maT<br />

aqtiurad exmarebian adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebi.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom rusTavis sakrebulos hyavs sakmaod kargi aparati,<br />

romlisTvisac sainformacio biuletenebis <strong>da</strong>beWdva <strong>da</strong> gavrceleba Zneli<br />

sulac ar iqnebo<strong>da</strong>, sazogadoebis ufro metad <strong>CarTulobis</strong> mizniT,<br />

sakrebulo aRniSnuli broSurebis <strong>da</strong> biuletenebis <strong>da</strong>mzadebas<br />

arasamTavrobo organizacias ukveTavs.<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxeb informaciis gavrcelebis sakiTxze<br />

fokus jgufis yvela monawile acxadebs, rom sakrebulo am informacias<br />

Tavisi iniciativiT ar avrcelebs, magram moTxovnis SemTxvevaSi,<br />

<strong>da</strong>brkolebas aravis Seuqmnis mis misaRebad.<br />

CarTuloba. rusTavis sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

moqalaqeebs sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT ar miumarTavT<br />

– am kuTxiT mosaxleoba pasiuria. adgilobrivi mediis warmomadgeneli<br />

aRniSnavs, rom sakrebulos Ria sxdomebs yovelTvis eswrebian<br />

adgilobrivi telekompaniis warmomadgenlebi <strong>da</strong> maT am mxriv araviTari<br />

problema ar hqoniaT. fokus jgufis erT-erT monawiles sxdomebze mediis<br />

warmomadgenelTa <strong>da</strong>swrebis Sesaxeb informacia ara aqvs. rac Seexeba<br />

mediisaTvis sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi specialuri adgilebiT uzrunvelyofas,<br />

ori monawile ambobs, rom aseTi adgilebi gamoyofili ar aris, radgan<br />

sxdomaTa <strong>da</strong>rbazis farTobi ar iZleva amis saSualebas.<br />

rac Seexeba sxdomebze sakiTxebis ganxilvaSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa monawileobas, fokus jgufi<strong>da</strong>n amis gamocdileba<br />

aravis aqvs, isini acxadeben, rom moqalaqeebi sxdomas mxolod im<br />

SemTxvevaSi eswrebian, Tu sakrebuloSi maTTvis saintereso sakiTxi<br />

ixileba, magram amas xSiri xasiaTi ar aqvs. aseT dros iniciativas<br />

<strong>da</strong>mswre pirebi iCenen.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis teritoriaze registrirebul amomrCevelTa<br />

saerTo raodenobis aranakleb 3%-is moTxovniT sakrebulos riggareSe<br />

sxdomis mowvevis sakiTxs sakrebulos reglamenti iTvaliswinebs. Tumca,<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas am sakiTxze<br />

maTTvis ar miumarTavs. fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

mosaxleobas sakrebulosaTvis arc riggareSe <strong>da</strong> arc gamsvleli<br />

sxdomebis Catareba ar mouTxovia. gamsvleli sxdomebis mowyobas<br />

sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs, Tumca amaze sakuTar<br />

mosazrebas gviziarebs sakrebulos warmomadgeneli: reglamentSi es<br />

sakiTxi imitom ar aris gaTvaliswinebuli, rom sakrebulos ar surs am<br />

sxdomis Catarebis moTxovnisas, procentuli monacemebiT SezRudos<br />

amomrCeveli <strong>da</strong> <strong>da</strong>uwesos barieri. igi fiqrobs, rom amomrCevelTa 3 %–ze<br />

naklebsac un<strong>da</strong> hqondes gamsvleli sxdomis Catarebis moTxovnis ufleba<br />

227


<strong>da</strong>, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom mosaxleobas aseTi gancxadebiT jer ar<br />

miumarTavs, sakrebulo mzad aris moawyos igi.<br />

sakrebulos warmomadgenelis gancxadebiT, sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

moTxovniT moqalaqeebs, TavianTi interesis sfero<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

sakrebulosaTvis miumarTavT, rasac sakrebulos myisieri Tanxmoba mohyva<br />

<strong>da</strong> maTTvis sasurveli sakiTxis sajaro ganxilva moewyo. am SemTxvevis<br />

Sesaxeb informacias ar floben fokus jgufis monawileebi.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom marTalia „Ria karis“<br />

sxdomaar aris reglamentiT gaTvaliswinebuli – isev <strong>da</strong> isev<br />

formalobebisgan Tavis aridebis mizniT – magram aRniSnuli meqanizmi<br />

sakrebuloSi <strong>da</strong>nergilia <strong>da</strong> warmatebiTac xorcieldeba. qvemo qarTlis<br />

televiziaSi arsebobs rubrika „Ria eTeri“, sa<strong>da</strong>c monawileoben<br />

sakrebulos <strong>da</strong> meriis warmomadgenlebi <strong>da</strong> pir<strong>da</strong>pir eTerSi pasuxoben<br />

moqalaqeTa SekiTxvebs. fokus jgufis monawileebi amas a<strong>da</strong>stureben,<br />

xolo „Ria karis“ sxdomebia Catarebis Sesaxeb informacia ar gaaCniaT.<br />

rac Seexeba sakrebulos komisiebSi sazogadoebis warmomadgenelTa<br />

miwvevis sakiTxs, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, aseTi samuSao<br />

jgufebi yvela komisiasTan arsebobs <strong>da</strong> maTSi, saqmianobis sfero<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare, CarTuli arian sazogadoebis sxva<strong>da</strong>sxva fenis<br />

warmomadgenlebi – eqimebi, pe<strong>da</strong>gogebi, arqiteqtorebi, istorikosebi,<br />

msaxiobebi, sasuliero pirebi <strong>da</strong> a.S. sakrebulos warmomadgenlis am<br />

gancxadebas a<strong>da</strong>stureben fokus jgufis monawileebic.<br />

reglamenti ar iTvaliswinebs amomrCevelTa <strong>da</strong>dgenili raodenobis mier<br />

normatiuli aqtis proeqtis inicirebas peticis wesiT. amasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom aRniSnuli<br />

sakiTxi swored axla ixileba sakrebuloSi <strong>da</strong> male gamoqveyndeba<br />

sajaro ganxilvebisTvisac, Tumca, amomrCevlebs dResac rom miemarTaT<br />

msgavsi iniciativiT, sakrebulo maT problemas ar Seuqmni<strong>da</strong>.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos wevrebisa <strong>da</strong> sakrebulos Tanamdebobis<br />

pirebis mier moqalaqeTa miRebis sakiTxis Sesaxeb sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom maT moqalaqeebTan Sexvedris dro<br />

<strong>da</strong>wesebuli aqvT, Tumca moqalaqeebs maTTan Sexvedra nebismier dros<br />

SeuZliaT (SenobaSi ar arsebobs saSvTa sistema). gar<strong>da</strong> amisa,<br />

sakrebulos wevrebi, samsaxuris ufrosebTan erTad, TveSi erTxel mainc<br />

gadian sxva<strong>da</strong>sxva ubnebze, esaubrebian mosaxleobas <strong>da</strong> iqve pasuxoben, Tu<br />

rogor SeiZleba ga<strong>da</strong>wydes maT mier <strong>da</strong>smuli problemebi.<br />

fokus jgufis monawileTagan erTi a<strong>da</strong>sturebs, rom sakrebulos wevrebi<br />

mosaxleobas intensiurad xvdebian <strong>da</strong> ismenen maT problemebs. erT<br />

monawiles Sexvedrebis Sesaxeb informacia ar aqvs, erTi acxadebs, rom<br />

rusTavis mosaxleobisaTvis sakrebulos wevrTa piradi telefonebi<br />

cnobilia <strong>da</strong> SeuZliaT <strong>da</strong>ukavSirdnen maT. erTi monawile ki acxadebs,<br />

rom sakrebulos wevrTa midgoma aseTia – sazogadoeba movides,<br />

moiTxovos <strong>da</strong> isini upasuxeben. isini mosaxleobas adgilebze mxolod<br />

arCevnebis dros xvdebian.<br />

228


ac Seexeba sakrebulos Tanamdebobis pirebTan <strong>da</strong> sakrebulosTan<br />

urTierTobaSi <strong>da</strong>xmarebisaTvis aparatisadmi moqalaqeTa mimarTvis<br />

sakiTxs, fokus jgufis monawileTa umravlesoba acxadebs, rom aparati<br />

maqsimalurad exmareba maT sakrebulos wevrebTan urTierTobaSi, saWiro<br />

masalebis mopovebasa <strong>da</strong> informaciis moZiebaSi.<br />

rac Seexeba sakrebulos wevrebis mier mosaxleobisaTvis angariSis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> Cabarebas, sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, es<br />

praqtika axla inergeba <strong>da</strong> miiRebs yovelwliur xasiaTs. amJama<strong>da</strong>c<br />

sakrebulos wevrebi sistematurad xvdebian amomrCevlebs <strong>da</strong><br />

araoficialurad abareben kidec angariSs TavianTi saqmianobis Sesaxeb.<br />

mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis Sesaxeb informacia ar aqvT fokus<br />

jgufis monawileebs.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad, fokus jgufis<br />

monawileebi erTxmad asaxeleben ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis arasakmaris monawileobas. maTi mosazrebiT, sakrebulom<br />

Tavisi iniciativiT un<strong>da</strong> uzrunvelyos moqalaqeTa CarTuloba. marTalia,<br />

sakrebulosTan urTierTobisas mosaxleobas problemebi ar eqmneba,<br />

magram isini moqalaqeebisagan elodebian iniciativas. monawileebs amis<br />

konkretuli magaliTic mohyavT – rusTavSi mimdinareobs Zeglebis<br />

demontaJi <strong>da</strong> maTi sxva adgilebze ga<strong>da</strong>tana, rac rusTavis biujets<br />

sakmaod soliduri Tanxa ujdeba. monawileebs miaCniaT, rom sanam am<br />

saqmianobas <strong>da</strong>iwyebdnen, un<strong>da</strong> ekiTxaT rusTavis mosaxleobisaTvis, aseTi<br />

ekonomikuri krizisis dros maTTvis ra ufro prioritetulia –<br />

Zeglebis ga<strong>da</strong>tana Tu sxva saxis problemebis mogvareba.<br />

meria<br />

sajarooba. rusTavis meriis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqti qveyndeba adgilobriv gazeTSi <strong>da</strong> meriis<br />

SenobaSi ganTavsebul sainformacio <strong>da</strong>faze. biujetis proeqtis<br />

gavrcelebaSi sakrebulos <strong>da</strong>xmarebas uwevs erT–erTi adgilobrivi<br />

arasamTavrobo organizacia, romelic sakrebulos SekveTiT beW<strong>da</strong>vs <strong>da</strong><br />

mosaxleobas urigebs sainformacio biuletenebs. amave organizaciis<br />

ofisSi gasul wels biujetis proeqtis sajaro ganxilvac ki moewyo.<br />

fokus jgufis monawileebi biujetis proeqtis gamoqveynebis Taobaze<br />

informacias ar floben, Tumca erTi maTganis gancxadebiT, <strong>da</strong>mtkicebuli<br />

biujeti qveyndeba.<br />

meriis warmomadgeneli aRniSnavs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programa SemuSavebulia 2009 – 2013<br />

wlebisaTvis, am saqmeSi finansuri <strong>da</strong>xmareba gaeros ganviTarebis fondma<br />

gaiRo. fokus jgufis mxolod or monawiles aqvs es informacia – maTi<br />

TqmiT, ucxouri donorebis monawileobiT SemuSav<strong>da</strong> programa 2009 – 2013<br />

wlebisaTvis <strong>da</strong> erT–erTi arasamTavrobo organizaciis ofisSi misi<br />

sajaro ganxilvac moewyo. meriis warmomadgenlis gancxadebiT, donori<br />

organizaciis warmomadgenlebic eswrebodnen programis sajaro<br />

229


ganxilvas. swored maTi moTxovna iyo, rom es programa SemuSavebuliyo<br />

sazogadoebis moTxovnilebebis gaTvaliswinebiT. Tav<strong>da</strong>pirvelad<br />

programa cal–calke iqna ganxiluli sazogadoebis sxva<strong>da</strong>sxva seqtorSi<br />

(biznesmenebTan, pe<strong>da</strong>gogebTan, mecnierebTan, eqimebTan, arasamTavrobo<br />

seqtoris warmomadgenlebTan), xolo Semdeg sajaro ganxilva moewyo<br />

yvela maTganis monawileobiT.<br />

sajaro informaciis gamoTxovis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT meriis<br />

warmomadgeneli aRniSnavs, rom moqalaqeebi sakmaod xSirad iTxoven<br />

sajaro informacias, zusti statistika ara aqvs, magram meriaSi<br />

iwarmoeba sajaro informaciebis reestri <strong>da</strong> mas erT-erTi TanamSromeli<br />

kurirebs, moqalaqeebs moTxovnili informacia kanoniT <strong>da</strong>dgenil vadebSi<br />

miewodebaT, amas ki is a<strong>da</strong>sturebs, rom vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT saCivrebi<br />

ar Semosula. mis naTqvams fokus jgufis monawileebic eTanxmebian, maT<br />

araerTxel miumarTavT meriisaTvis informaciis moTxovniT <strong>da</strong> saWiro<br />

informacia yovelTvis kanoniT <strong>da</strong>dgenil vadebSi, zogjer ki<br />

<strong>da</strong>uyovneblivac miuRiaT.<br />

rac Seexeba meriis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis<br />

momzadebasa <strong>da</strong> gavrcelebas, meriis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

operatiuli informacia mzaddeba <strong>da</strong> vrceldeba sistematurad, am<br />

saqmeSic maT <strong>da</strong>xmarebas uwevs erT-erTi adgilobrivi arasamTavrobo<br />

organizacia, romelic beW<strong>da</strong>vs <strong>da</strong> mosaxleobas urigebs bukletebs <strong>da</strong><br />

biuletenebs, informacia ibeWdeba aseve adgilobriv gazeTSi.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, meriis warmomadgeneli im proeqtis gamoqveynebis Sesaxeb<br />

ixsenebs, romelic exebo<strong>da</strong> rusTavis erT–erTi ubnis savaWro–ekonomikur<br />

zonad gamocxadebas.<br />

CarTuloba. rusTavis meriis warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis<br />

proeqtis sajaro ganxilvebSi arasamTavrobo organizaciebTan erTad<br />

CarTulia sazogadoebis sxva<strong>da</strong>sxva fenis warmomadgenlebi – eqimebi,<br />

pe<strong>da</strong>gogebi, mecnierebi <strong>da</strong> sxva <strong>da</strong>interesebuli pirebi. aRniSnul<br />

sakiTxze fokus jgufis monawileebs informacia ara aqvT. maT ar<br />

warudgeniaT SeniSvnebi biujetis proeqtis Sesaxeb <strong>da</strong> arc is ician, sxva<br />

<strong>da</strong>interesebulma pirebma waradgines Tu ara TavianTi SeniSvnebi <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>debebi. meriis warmomadgeneli mxolod erT SemTxvevas ixsenebs,<br />

rodesac biujetis proeqtis ganxilvis dros mravalSviliani dedebisa <strong>da</strong><br />

socialurad <strong>da</strong>ucveli moqalaqeebisagan Semovi<strong>da</strong> wina<strong>da</strong>deba – biujetis<br />

formirebisas jan<strong>da</strong>cvis programebis <strong>da</strong>finansebis kuTxiT, operaciebisa<br />

<strong>da</strong> medikamentebisaTvis meti Tanxa gamoyofiliyo, rasac <strong>da</strong>zRvevis<br />

programa ar iTvaliswinebs. es wina<strong>da</strong>deba biujetis <strong>da</strong>mtkicebamde<br />

ga<strong>da</strong>eca sakrebulos, romelmac gaiTvaliswina igi <strong>da</strong> rusTavis 2009 wlis<br />

biujetSi jan<strong>da</strong>cvis programebis <strong>da</strong>finansebis Tanxa gaizar<strong>da</strong>.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis<br />

sajaro ganxilvebisas aseve miRebul iqna SeniSvnebi sazogadoebis<br />

TiTqmis yvela seqtori<strong>da</strong>n. gamoTqmuli SeniSvnebi miewo<strong>da</strong> sakrebulos<br />

<strong>da</strong>, amgvarad, es programa ufro kargi <strong>da</strong> misaRebi gax<strong>da</strong> rusTavis<br />

230


mosaxleobisaTvis. fokus jgufis monawileTagan mxolod ori eswrebo<strong>da</strong><br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis sajaro ganxilvas, magram<br />

SeniSvnebi ar warudgeniaT, radgan programa kargad iyo Sedgenili.<br />

Tumca imave Sexvedraze sazogadoebis sxva warmomadgenlebma SeniSvnebi<br />

waradgines.<br />

rac Seexeba mosaxleobisagan wina<strong>da</strong>debebisa <strong>da</strong> SeniSvnebis miRebas<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebze, meriis warmomadgenlis<br />

gancxadebiT, mosaxleoba pasiuri iyo <strong>da</strong> maTgan araviTari SeniSvna <strong>da</strong><br />

wina<strong>da</strong>deba ar Semosula, igi fiqrobs, rom mosaxleobis pasiuroba<br />

informaciis arasakmarisad miwodebam gamoiwvia.<br />

meriis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofa. meriis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, Tarjimnis mowveva praqtikulad ar<br />

<strong>da</strong>sWirvebiaT.<br />

angariSvaldebuleba. merisa <strong>da</strong> meriis sxva Tanamdebobis pirebis mier<br />

moqalaqeTa miRebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT meriis warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom maT moqalaqeebis miRebis dro <strong>da</strong>wesebuli aqvT, Tumca maT<br />

nebismier dros SeuZliaT mosaxleobasTan Sexvedra, ufro metic – meria<br />

gasvliT Sexvedrebsac sistematurad awyobs. mosaxleobasTan mWidro<br />

kavSiri aqvT rwmunebulebsac, regularulad xvdebian xalxs <strong>da</strong> ismenen<br />

maT problemebs, Semdeg ki am sakiTxebs meriaSi warmoadgenen. problemaTa<br />

didi nawili sayofacxovrebo/materialuri <strong>da</strong>xmarebis xasiaTisaa.<br />

fokus jgufis monawileebi erTxmad a<strong>da</strong>stureben, rom meri mosaxleobas<br />

sistematurad xvdeba, mudmivi kontaqti aqvs masTan. maTi TqmiT, xSirad<br />

naxavT, roca meri qalaqis sxva<strong>da</strong>sxva ubanSi mosaxleobas esaubreba. rac<br />

Seexeba rwmunebulebis mosaxleobasTan Sexvedrebs, or monawiles amaze<br />

informacia ara aqvs, erTi maTgani a<strong>da</strong>sturebs maT regularul<br />

Sexvedrebs mosaxleobasTan, xolo mediis warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

mosaxleobis problemebTan <strong>da</strong>kavSirebiT xSirad ukavSirdebian<br />

rwmunebulebs, radgan maT TiTqmis yvela ojaxis problema ician.<br />

rac Seexeba meris mier angariSis wardgenis sakiTxs, meriis<br />

warmomadgenlisa <strong>da</strong> fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, mers jer ar<br />

Sesrulebia am Tanamdebobaze muSaobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n erTi weli <strong>da</strong> amitom<br />

angariSi ar Caubarebia mosaxleobisaTvis. sakrebulos winaSe ki, meri 6<br />

TveSi erTxel waradgens angariSs.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi meriis saqmianobis<br />

gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, monawileebi pasuxoben, rom saWiroa mosaxleobis<br />

informirebisaTvis meriam meti Zalisxmeva gamoiCinos, rac xels Seuwyobs<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis saqmianobaSi moqalaqeTa aqtiur monawileobas.<br />

231


3.3.11. Si<strong>da</strong> qarTli<br />

goris municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. goris sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

sxdomebis Sesaxeb informacia yovelTvis qveyndeba sainformacio <strong>da</strong>faze.<br />

raionSi moqmedi mediisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebi a<strong>da</strong>stureben, rom informaciis miReba SesaZlebelia<br />

sainformacio <strong>da</strong>fis saSualebiT, xolo erTi monawile sxdomis Taobaze<br />

informacias sakrebulos sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuri<strong>da</strong>nac<br />

iRebs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sajaroa sakrebulos biurosa<br />

<strong>da</strong> komisiebis sxdomebi. maTi Catarebis Sesaxeb informacia sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze Tavsdeba <strong>da</strong> nebismier <strong>da</strong>interesebul moqalaqes SeuZlia<br />

<strong>da</strong>eswros maT. sxdomis oqmebis xelmisawvdomobis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

igi aRniSnavs, rom moqalaqeebi oqmis miRebas gasul wels ufro<br />

iTxovdnen, mimdinare wels ki am mxriv Jurnalistebi <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis warmomadgenlebi aqtiuroben. aris SemTxvevebi, roca<br />

moqalaqeebi arasamTavrobo organizaciis meSveobiT iTxoven informacias<br />

<strong>da</strong> maTi moTxovnebi yovelTvis kmayofildeba. fokus jgufis monawileebi<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom sajaro informaciis miRebis <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

gamoTxovis SemTxvevaSi sxdomis oqmebis miReba SesaZlebelia.<br />

goris sakrebulos reglamentSi gaTvaliswinebuli ar aris sxdomaTa<br />

televiziiT, radiomauwyeblobiTa <strong>da</strong> internet saSualebebiT<br />

translirebis sakiTxi, magram sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

sakrebuloSi yvela zemoT CamoTvlil saSualebas iyeneben <strong>da</strong><br />

informacias gazeTisa <strong>da</strong> veb-gverdis meSveobiTac avrceleben. misi TqmiT,<br />

sakrebulos saqmianobis Sesaxebac analogiurad xdeba mosaxleobis<br />

informireba. fokus jgufis monawileTa cnobiT, sakrebulo<strong>da</strong>n<br />

informacias ZiriTa<strong>da</strong>d gamoTxovis safuZvelze iReben, sakuTari<br />

iniciativiT ki sakrebulo iSviaTad awvdis maT informacias, Tumca aseTi<br />

SemTxvevebic yofila.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebi maT xSirad<br />

mimarTaven sajaro informaciis miRebis moTxovniT. sakrebuloSi sajaro<br />

informaciebis reestri iwarmoeba. statistikis mixedviT, gasul wels<br />

informaciis gamoTxovis 28 ganacxadi iqna Setanili, xolo wels maTi<br />

raodenoba metia. gacemis vadebTan <strong>da</strong>kavSirebiT igi ambobs, rom<br />

informacias Seuferxeblad gascemen <strong>da</strong> amas fokus jgufis monawileebic<br />

a<strong>da</strong>stureben.<br />

CarTuloba. goris sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

sxdomebze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT moqalaqeebs werilobiT ar miumarTavT.<br />

igi aRniSnavs, rom sxdomebi ise<strong>da</strong>c Riaa <strong>da</strong> nebismier moqalaqes SeuZlia<br />

maTze <strong>da</strong>swreba. sakrebulos sxdomaze gansaxilvel sakiTxebSi<br />

sazogadoebis monawileobis Sesaxeb fokus jgufs Zalze mwiri<br />

informacia aqvs, xolo <strong>da</strong>swrebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT acxadeben, rom<br />

232


sainformacio <strong>da</strong>faze dRis wesrigis gacnobis Semdeg, <strong>da</strong>interesebis<br />

SemTxvevaSi, moqalaqeebi sxdomas eswrebian. maTi TqmiT, sxdomas<br />

masobrivi informaciis saSualebaTa warmomadgenlebic eswrebian, Tumca<br />

<strong>da</strong>rbazSi maTTvis specialuri adgilebi gamoyofili ar aris.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgenelma aRniSna, sakrebulos komisiebsa <strong>da</strong><br />

samuSao jgufebSi sazogadoebis warmomadgenlebic arian miwveuli.<br />

samuSao jgufebSi monawileoba miRebuli aqvT goris arasamTavrobo<br />

organizaciebsa <strong>da</strong> eqspertebs.<br />

„Ria karis“ sxdomebis CatarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli ambobs, rom biuros, komisiis <strong>da</strong> sakrebulos sxdomebi<br />

sajaroa, amitom yvela msurvels SeuZlia maTze <strong>da</strong>swreba. xSirad,<br />

mniSvnelovani sakiTxis ganxvilvisas, sakrebulos aparati TviTon iwvevs<br />

arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, amomrCevlebs sakrebulosaTvis<br />

riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis moTxovniT ar miumarTavT.<br />

misi TqmiT, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom debulebaSi amomrCevelTa mier<br />

gamsvleli sxdomis moTxovnis sakiTxi gaTvaliswinebuli ar aris,<br />

sakrebuloSi <strong>da</strong>isva sakiTxi aseTi sxdomis Catarebis Sesaxeb. fokus<br />

jgufis monawileebi a<strong>da</strong>stureben, rom mosaxleobisagan gamsvleli <strong>da</strong><br />

riggareSe sxdomebis moTxovnis precedents adgili ar hqonia.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, mosaxleobas arc sakrebulos<br />

mier misaRebi sakiTxis sajaro ganxilvis mowyoba mouTxovia, winaaRmdeg<br />

SemTxvevaSi biuro mas ganixilav<strong>da</strong> <strong>da</strong> Sesabamis ga<strong>da</strong>wyvetilebas<br />

miiReb<strong>da</strong>. amomrCevelTa mier sakrebuloSi normatiuli aqtis peticiis<br />

wesiT inicirebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT ki igi ambobs, rom nebismier<br />

moqalaqes an moqalaqeTa jgufs SeuZlia <strong>da</strong>ayenos es sakiTxi komisiis<br />

sxdomaze.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos Tavmjdomares moqalaqeebis miRebis dro oficialurad aqvs<br />

<strong>da</strong>wesebuli, xolo <strong>da</strong>narCeni Tanamdebobis pirebi yoveldRe xvdebian<br />

moqalaqeebs. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom sakrebulos<br />

wevrebi mosaxleobas xvdebian, magram amas sistematuri xasiaTi ar aqvs<br />

<strong>da</strong> amdenad, raime periodulobaze laparaki rTulia.<br />

mosaxleobisTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos wevrebi<br />

mosaxleobasTan Sexvedrebs marTaven, sa<strong>da</strong>c saubari mimdinareobs imaze,<br />

Tu ra gakeT<strong>da</strong> <strong>da</strong> ra un<strong>da</strong> gakeTdes. misi TqmiT, angariSis Cabarebis<br />

mizniT specialuri Sexvedrebi ar Catarebula.<br />

monawileebi acxadeben, rom sakrebulos aparati maT garkveul <strong>da</strong>xmarebas<br />

uwevs sakrebulos Tanamdebobis pirebTan Sexvedrebis organizebasa <strong>da</strong><br />

masalebis momzadebaSi, erTi maTgani ki azustebs, rom sakrebulosTan<br />

urTierTobas ZiriTa<strong>da</strong>d sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuris<br />

meSveobiT axorcielebs.<br />

233


sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxebad fokus jgufis<br />

monawileTa mier <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>: mosaxleobis arasakmarisi informirebuloba<br />

sakrebuloSi gansaxilvel sakiTxebze, sakrebulos wevrebis<br />

mosaxleobasTan sakuTari iniciativiT Sexvedrebis nakleboba, <strong>da</strong> xalxis<br />

mier wamoyenebuli problemebis sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>yenebisa <strong>da</strong> maT<br />

saqmianobaSi asaxvis aucilebloba.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. goris gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqts adgilobriv presaSi, kerZod, municipalur<br />

gazeTSi aqveyneben. fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

biujetis proeqti <strong>da</strong> mis Sesaxeb komisiebis <strong>da</strong>skvnebi ganxilvebamde<br />

qveyndeba. gamgeobis warmomadgenlis TqmiT, biujetis proeqtis winaswari<br />

ganxilvebi xdeba komisiebSi, romlis sxdomebi Riaa <strong>da</strong> nebismier<br />

moqalaqes SeuZlia maTze <strong>da</strong>swreba.<br />

gamgeobis warmomadgeneli aRniSnavs, rom amJamad mimdinareobs regionis<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis SemuSaveba, romelSic<br />

goris municipalitetic aris gaTvaliswinebuli. 5 wliani programis<br />

SemuSaveba, savaraudod, 4 TveSi <strong>da</strong>sruldeba. aRniSnuli programis<br />

gegmaze muSaoba axla iwyeba <strong>da</strong> Sesabamisad, misi sajaro ganxilva jer<br />

ver moewyoba. programis SemuSavebaze maT <strong>da</strong>xmarebas uwevT gaeros<br />

ganviTarebis programa <strong>da</strong> urbanuli instituti. mis <strong>da</strong>mtkicebamde<br />

moewyoba sajaro ganxilva.<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis Sesaxeb fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom proeqti arsebob<strong>da</strong>, Tumca masSi bevri<br />

xarvezi iyo, amitomac <strong>da</strong>dga axali programis SemuSavebis sakiTxi. maTi<br />

informaciiT, goris SemTxvevaSi evrokomisiam ganviTarebis strategiuli<br />

gegmis SemuSaveba sakuTar Tavze aiRo, urbanuli instituti arsebuli<br />

gegmebis ga<strong>da</strong>muSavebas apirebs, xolo gaeros ganviTarebis programa<br />

Si<strong>da</strong> qarTlis ekonomikuri programis SemuSavebas gegmavs.<br />

sajaro informaciis droulad gacemis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom moqalaqeebs gamoTxovil informacias<br />

kanoniT gaTvaliswinebul vadebSi awvdian, xolo <strong>da</strong>gvianebis SemTxvevaSi<br />

mas werilobiT Tan erTvis <strong>da</strong>gvianebis mizezebis saTanado ganmartebebi.<br />

rogorc igi aRniSnavs, informacias umetesad saxalxo <strong>da</strong>mcvelisa <strong>da</strong><br />

sazogadoebrivi organizaciebis warmomadgenlebi iTxoven, moqalaqeebis<br />

aqtiuroba ki am mxriv Zalian <strong>da</strong>balia. misi TqmiT, sakrebuloSi sajaro<br />

informaciebis reestri iwarmoeba, informaciis gacemaze pasuxismgebelia<br />

aparatis ufrosi. rac Seexeba statistikas, igi wlis bolos jamdeba. 2008<br />

wels informaciis moTxovnis 28 gancxadeba iyo Semosuli, wels ki<br />

aqtivoba gazrdilia. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom sajaro<br />

informaciis gacemisas sakrebulos mier <strong>da</strong>dgenili vadebi ar irRveva.<br />

234


gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli informaciis momzadeba <strong>da</strong><br />

gamoqveyneba, gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, regionuli radios,<br />

televiziisa <strong>da</strong> presis, aseve centraluri saagentoebis saSualebiT<br />

xorcieldeba.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebebis proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, gamgeobis warmomadgenelma aRniSna, rom gamgeoba maT ar<br />

aqveynebs, radgan am sakiTxs Tavad sakrebulo agvarebs.<br />

CarTuloba. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvebs eswrebian Jurnalistebi<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebuli moqalaqeebi. fokus jgufis informaciiT, sazogadoeba<br />

met-naklebad monawileobs biujetis proeqtis ganxilvebSi. sxdomebs aseve<br />

eswrebian arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi, maT Tava<strong>da</strong>c<br />

aqvT am sxdomebSi monawileobis gamocdileba, Tumca aRniSnaven, rom<br />

„farTo gagebiT sajaro ganxilvebi ar ewyoba“. fokus jgufis<br />

monawileebma aRniSnes, rom arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebi komisiis sxdomebsac eswrebian.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, moqalaqeebsa <strong>da</strong> organizaciebs<br />

biujetis proeqtis Sesaxeb werilobiTi SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi ar<br />

warudgeniaT. Mmisi TqmiT, urbanuli institutis iniciativa iyo, rom<br />

<strong>da</strong>energa programuli biujetis forma, magram es ver moxerx<strong>da</strong>. amJamad<br />

mimdinareobs formatis SemuSaveba, romelic gamgeobas saSualebas<br />

miscems momaval wels programuli biujeti warmoadginos. fokus jgufis<br />

monawileebi acxadeben, rom biujetis proeqtze SeniSvnebi werilobiT ar<br />

SeutaniaT, magram ganxilvebisas maT mier gamoTqmuli mosazrebebi<br />

gaiTvaliswines. gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom biujetis<br />

proeqtze Semosuli SeniSvnebis, mis <strong>da</strong>mtkicebamde, sakrebulosaTvis<br />

ga<strong>da</strong>cema Cveuli praqtikaa <strong>da</strong> saTanado argumentaciis wardgenis<br />

SemTxvevaSi sakrebulo maT iTvaliswinebs, rac asaxulia kidec<br />

<strong>da</strong>mtkicebul biujetSi.<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebis programis SemuSaveba am etapze<br />

mimdinareobs, fokus jgufis erTi monawile acxadebs, rom adre<br />

momzadebuli programis SemuSavebaSi araerTi sazogadoebrivi<br />

organizacia monawileob<strong>da</strong>, isini mzadyofnas gamoTqvamen CaerTon axali<br />

programis SemuSavebaSic, <strong>da</strong>narCen monawileebs ki analogiuri<br />

gamocdileba ar gaaCniaT.<br />

goris gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, aseTi moqalaqeebis mimarTvis SemTxvevaSi,<br />

maT exmarebian kancelariis TanamSromlebi – qarTulad awerineben<br />

gancxadebas <strong>da</strong> Tarjimnobasac uweven.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, soflis mxar<strong>da</strong>Weris programaSi<br />

soflebze Tanxebi ganawilebulia ojaxebis raodenobis mixedviT.<br />

rwmunebulebis mier teritoriul <strong>erTeulebSi</strong> tardeba sajaro<br />

Sexvedrebi, sa<strong>da</strong>c mosaxleobasTan erTad, gamoyofili Tanxis<br />

235


Sesabamisad, ganisazRvreba mosagvarebeli problemebis prioritetebi.<br />

Sexvedrebisas Sedgenil iqna oqmebi, romlebsac 50 – 150 moqalaqe awers<br />

xels. swored am oqmebis mixedviT iRebs gamgeoba ga<strong>da</strong>wyvetilebas<br />

proeqtebis <strong>da</strong>finansebaze.<br />

programis Sesaxeb informacias floben fokus jgufis monawileebic.<br />

erTi maTgani acxadebs, rom programis Sesaxeb informacia gamoiTxova,<br />

magram jer ar miuRia, xolo meores miaCnia, rom saeWvoa municipalitetSi<br />

icodnen, Tu rogor warmarTon Tanxebi. monawileTa gancxadebiT,<br />

rwmunebulebi soflebSi mxolod ramdenime a<strong>da</strong>mians esaubrebian,<br />

mosaxleobis umetesobam ki ar icis ra Tanxaze <strong>da</strong> ris gakeTebazea<br />

laparaki. erTi monawile fiqrobs, rom mosaxleobas xvdebian, magram es<br />

organizebulad ki ar xdeba, aramed spontanurad. Tavad fokus jgufi<strong>da</strong>n<br />

rwmunebulebTan prioritetebis gansazRvris mizniT SexvedrebSi<br />

monawileoba aravis miuRia, erTi maTgani ki acxadebs, rom amis survili<br />

arc aqvs, radgan rwmunebulebi arakompetenturebi arian.<br />

angariSvaldebuleba. goris gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgebels moqalaqeebis miRebis dro <strong>da</strong>wesebuli aqvs – es aris<br />

samSabaTi. masTan Sesaxvedrad moqalaqem winaswar un<strong>da</strong> mimarTos aparats<br />

– ra sakiTxze surs Sexvedra, gaiaros registracia. raodenobrivi<br />

SezRudvebi miRebis dRes ar aris. gamgeobis sxva Tanamdebobis pirebs<br />

moqalaqeebTan Sexvedrebis dro oficialurad <strong>da</strong>dgenili ara aqvT, isini<br />

maT yoveli samuSao dRis samuSao saaTebSi iReben. misi gancxadebiT,<br />

rwmunebulebi mosaxleobas saWiroebis mixedviT xvdebian, xolo<br />

mosaxleobis problemebs regularulad (yovel orSabaTs) waradgenen<br />

gamgeobaSi, sa<strong>da</strong>c maTze xdeba operatiuli reagireba.<br />

fokus jgufis erTi monawilis gancxadebiT, rwmunebuli mosaxleobas<br />

sakuTari iniciativiT xvdeba, meore aRniSnavs, rom, marTalia am<br />

Sexvedrebs sajaro xasiaTi ara aqvs, magram rwmunebulebi mosaxleobas<br />

xvdebian, magaliTad, omis Sedegad <strong>da</strong>zaralebuli mosaxleoba pirvel<br />

rigSi rwmunebuls akiTxavs.<br />

gamgeblis mier mosaxleobisTvis angariSis Cabarebis sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom gamgebeli angariSs<br />

mxolod sakrebulos abarebs kanoniT gaTvaliswinebul vadebSi. radgan<br />

sakrebulo mosaxleobis arCeulia, misi mosazrebiT, sakrebulosaTvis<br />

angariSis Cabareba mosaxleobisaTvis angariSis Cabarebis tolfasia. am<br />

sakiTxze calke mosaxleobasTan Sexvedra ar xdeba. aRniSnul<br />

informacias fokus jgufis monawileebic a<strong>da</strong>stureben. maTi TqmiT,<br />

gamgebeli saangariSo Sexvedrebs mosaxleobasTan ar atarebs.<br />

SekiTxvaze – ras miiCneven fokus jgufis monawileebi gamgeobis<br />

saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi<br />

problemur sakiTxad, monawileebi pasuxoben: <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

gamsxvilebam geografiulad <strong>da</strong>aSora mosaxleoba municipalitetis<br />

centrs, mosaxleobis did nawils isic ki ar SeuZlia, rom centramde<br />

Camovides. gamodis, rom sistema ar iZleva imis saSualebas, rom<br />

236


mosaxleoba CarTuli iyos. monawileTa mosazrebiT, es sistemaSi<br />

arsebuli problemaa, Torem Tavad gamgeobis muSaoba gamWvirvalea.<br />

kaspis municipaliteti<br />

sakrebulo<br />

sajarooba. kaspis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, informacia<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb Tavsdeba sakrvbulos SenobaSi mdebare<br />

sainformacio <strong>da</strong>faze, amasTan igi qveyndeba adgilobriv gazeTSi „axali<br />

ganTiadi“, raionSi moRvawe arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlebi<br />

a<strong>da</strong>stureben, rom informacias presi<strong>da</strong>nac iReben <strong>da</strong> uSualod<br />

deputatebisganac.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos biurosa <strong>da</strong><br />

komisiis sxdomebi sajaroa – maTi dRis wesrigis Sesaxeb gancxadeba<br />

sakrebulos sainformacio <strong>da</strong>faze Tavsdeba, es ki imas niSnavs, rom<br />

moqalaqes <strong>da</strong>interesebis SemTxvevaSi SeuZlia sxdomebs <strong>da</strong>eswros. igi<br />

aRniSnavs, rom xelmisawvdomia sakrebulos sxdomis oqmebic. maTi<br />

gamoTxovis Sesaxeb moqalaqeTa gancxadebebs sakrebulo <strong>da</strong>dgenil<br />

vadebSi akmayofilebs. am informacias fokus jgufis monawileebic<br />

a<strong>da</strong>stureben, maTi TqmiT, informaciis gamoTxovis Sedegad sxdomis<br />

oqmebis miReba Tavisuflad SesaZlebelia.<br />

rogorc sakrebulos warmomadgeneli ambobs, informacia sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb qveyndeba adgilobriv gazeTSi, aseve sainformacio<br />

<strong>da</strong>faze, gar<strong>da</strong> amisa, moqalaqeTaTvis xelmisawvdomia sakrebulos<br />

TiToeuli <strong>da</strong>dgenileba <strong>da</strong> oqmi (Tavsdeba sainformacio <strong>da</strong>faze). fokus<br />

jgufis monawileTa TqmiT, sakrebulo informaciis miwodebis mxriv did<br />

iniciativas ar iCens, magram <strong>da</strong>dgenili wesiT moTxovnisas, kanoniT<br />

<strong>da</strong>dgenili vadebi ar irRveva. rogorc sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, moqalaqeebic <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebic xSirad<br />

mimarTaven maT sajaro informaciis gamoTxovis gancxadebiT. gasul wels<br />

informaciis gamoTxovis 36 gancxadeba iqna sakrebuloSi Setanili.<br />

sakrebuloSi iwarmoeba sajaro informaciebis reestric.<br />

reglamenti ar iTvaliswinebs televiziiT, radiomauwyeblobiT an<br />

internet saSualebebiT sakrebulos sxdomebis translirebas,<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sxdomebis pir<strong>da</strong>pir eTerSi<br />

Cveneba praqtikula<strong>da</strong>c ver xorcieldeba, magram ganxiluli sakiTxebis<br />

Sesaxeb informacia regionaluri telekompaniis „TrialeTis“ saSualebiT<br />

ga<strong>da</strong>icema, aseve qveyndeba gazeTebSic.<br />

CarTuloba. kaspis sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, sakrebulos<br />

sxdomaze <strong>da</strong>swrebis moTxovniT moqalaqeTa mimarTvis SemTxvevaSi, maTi<br />

gancxadebebi yovelTvis kmayofildeba – sakrebulos sxdoma Riaa <strong>da</strong><br />

nebismier moqalaqes SeuZlia <strong>da</strong>eswros mas. aRniSnul sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT gansxvavebuli azri gamoTqves fokus jgufis monawileebma<br />

– maTi TqmiT, moqalaqeebi sakmaod pasiuroben, Tumca iyo SemTxveva, roca<br />

sakrebulos sxdomaze sazogadoebrivi organizaciebis warmomadgenlebis<br />

iniciativiT kaspis erT–erTi quCisaTvis saxelis ga<strong>da</strong>rqmevis mizniT<br />

237


ganxilva moewyo. rac Seexeba mediis warmomadgenelTa <strong>da</strong>swrebas, fokus<br />

jgufis monawileebi aRniSnaven, rom adgilobrivi gazeTis<br />

warmomadgeneli yvela sxdomas eswreba, JurnalistebisTvis <strong>da</strong>rbazSi<br />

specialuri adgilebic aris gamoyofili. monawileTa informaciiT,<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT araviTari problema<br />

ar arsebobs.<br />

sakrebulos komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi sazogadoebis<br />

warmomadgenelTa miwvevis sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT sakrebulos<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom samuSao jgufebi, saWiroebisamebr,<br />

gansazRvruli vadiT iqmneba raime konkretuli sakiTxis ga<strong>da</strong>sawyvetad<br />

<strong>da</strong> maT SemadgenlobaSi sakrebulos warmomadgenlebTan erTad<br />

monawileoben sazogadoebisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebi. fokus–jgufis monawileebs aseT jgufSi muSaobis<br />

gamocdileba ar gaaCniaT, Tumca ixseneben SemTxvevas, rodesac erT–erT<br />

sofelSi sasmeli wylis saTavo nageobobis mowerigebis Taobaze<br />

adgilobrivi Jurnalisti <strong>da</strong> eqsperti miiwvies.<br />

sakrebuloSi „Ria karis“ sxdomis Catarebas reglamenti ar<br />

iTvaliswinebs. sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom saWirod ar<br />

miaCnia am sakiTxis reglamentSi <strong>da</strong>regulireba, radgan organuli kanonis<br />

Tanaxmad sakrebulos sxdoma Riaa <strong>da</strong> TiToeul moqalaqes ise<strong>da</strong>c aqvs<br />

masze <strong>da</strong>swrebis saSualeba.<br />

reglamentSi gaTvaliswinebulia amomrCevelTa garkveuli raodenobis<br />

moTxovniT riggareSe <strong>da</strong> gamsvleli sxdomebis Catarebis sakiTxebi.<br />

sakrebulos warmomadgeneli acxadebs, rom aseTi sxdomebis Catarebis<br />

moTxovniT sazogadoebas maTTvis ar miumarTavs, winaaRmdeg SemTxvevaSi,<br />

sakrebulo aseT moTxovnas aucileblad <strong>da</strong>akmayofilebs. fokus jgufis<br />

monawileebic a<strong>da</strong>stureben, rom mosaxleobas gamsvleli an riggareSe<br />

sxdomis Catareba sakrebulosaTvis ar mouTxovia, maTi informaciiT,<br />

gamsvleli sxdomebi saerTo<strong>da</strong>c ar tardeba, mxolod erTi SemTxveva<br />

SeiZleba <strong>da</strong>saxeldes, rodesac sarwyavi wylis problemasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT sakrebuloSi Seqmnili jgufi adgilze iyo gasuli, Tumca<br />

es ar iyo sxdomis formati.<br />

sakrebulos mier moqalaqeTa moTxovniT konkretuli sakiTxis sajaro<br />

ganxilvis mowyobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, sakrebulos warmomadgeneli<br />

acxadebs, rom mosaxleobam sakrebulos sityvieri moTxovniT mimarTa<br />

cementis qarxnis mier garemos <strong>da</strong>binZurebis aRkveTis Sesaxeb, moewyo<br />

sajaro ganxilva, Seiqmna samuSo jgufi, ris Sedega<strong>da</strong>c qarxanaSi ukve<br />

mTavrdeba axali filtrebis <strong>da</strong>yenebis samuSaoebi. fokus jgufis<br />

monawileebis azriT, mosaxleobis moTxovniT sakiTxis sajaro ganxilvis<br />

mowyobis Sedegi iyo aseve sazogadoebrivi organizaciebis<br />

warmomadgenlebis iniciativiT kaspis erT-erTi quCisaTvis saxelis<br />

ga<strong>da</strong>rqmeva.<br />

kaspis sakrebulos reglamenti ar iTvaliswinebs amomrCevelTa<br />

gansazRvruli raodenobis mier peticiis wesiT sakrebuloSi normatiuli<br />

aqtis proeqtis inicirebis sakiTxs. sakrebulos warmomadgeneli saWirod<br />

238


ar miiCnevs aRniSnuli sakiTxis reglamentSi gaTvaliswinebas, radgan igi<br />

kanonmdeblobiT ise<strong>da</strong>c regulirebulia.<br />

angariSvaldebuleba. sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT,<br />

sakrebulos wevrebsa <strong>da</strong> sxva Tanamdebobis pirebs moqalaqeebTan<br />

Sexvedris dro gansazRvruli aqvT. misive TqmiT, sakrebulos wevrebi<br />

amomrCevlebs angariSs weliwadSi erTxel aucileblad abareben,<br />

angariSis Cabareba araperiodul Sexvedrebzec xdeba.<br />

fokus jgufis erT-erTi monawilis informaciiT, sakrebulos wevrebi<br />

mosaxleobas saWiroebi<strong>da</strong>n gamomdinare xvdebian, xolo monawileTa<br />

umetesoba acxadebs, rom isini moqalaqeebs periodulad xvdebian,<br />

magaliTad, aseTi Sexvedrebi Sedga skolaSi pe<strong>da</strong>gogebTan, agreTve<br />

devnilebTan, Sexvedra moewyo konkretul sakiTxzec – sarwyavi arxis<br />

gayvanasTan <strong>da</strong>kavSirebiT. garkveul sakiTxebze Sexvedrebis dros<br />

angariSis Cabarebac xdeba. jgufis monawileebi aRniSnaven, rom<br />

sakrebulos aparati mosaxleobas exmareba sakrebulosTan urTierTobaSi,<br />

saWiro Sexvedrebis organizebisa <strong>da</strong> masalebis momzadebis saqmeSi.<br />

sakrebulos saqmianobis gamWvirvalobis, sazogadoebis winaSe<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi fokus jgufis monawileebi problemur<br />

sakiTxad miiCneven sakrebulos saqmianobis Sesaxeb mosaxleobis<br />

arainformirebulobas. maTi mosazrebiT, mxolod gazeTSi informaciis<br />

gamoqveyneba sakmarisi ar aris, saWiroa sxva ufro efeqturi saSualebis<br />

gamonaxvac, raTa mosaxleobam programebis Sesaxeb informacia miiRos,<br />

xalxma bevrad ufro meti un<strong>da</strong> icodes xelisuflebis saqmianobis<br />

Sesaxeb.<br />

gamgeoba<br />

sajarooba. kaspis gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqti, agreTve biujetSi Setanili nebismieri<br />

cvlileba qveyndeba municipalur gazeTSi „axali ganTiadi“. fokus<br />

jgufis monawileebi aRniSnaven, rom biujetis proeqti <strong>da</strong> komisiebis<br />

<strong>da</strong>skvnebi ganxilvebamde ar qveyndeba. gamgeobis warmomadgenlis TqmiT,<br />

biujetis proeqtis ganxilva ewyoba safinanso–sabiujeto komisiis<br />

sxdomaze, romelic sajaroa <strong>da</strong> nebismieri moqalaqisTvis SesaZlebelia<br />

masze <strong>da</strong>swreba.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri ganviTarebis proeqti,<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, ar aris SemuSavebuli, radgan am<br />

etapze gamgeobis mTeli yuradReba <strong>da</strong> finansebi mimarTulia devnilTa<br />

problemebis mosagvareblad. misive gancxadebiT, rogorc ki dokumentis<br />

proeqti SemuSavdeba, igi aucileblad gamoqveyndeba adgilobriv presaSi.<br />

rogorc fokus jgufis monawileebi aRniSnaven, „programa SeimuSva erTerTma<br />

saerTaSoriso organizaciam. igi gamica kidec <strong>da</strong> wigni<br />

biblioTekaSic devs“.<br />

sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom sakrebulos<br />

239


nebismieri ga<strong>da</strong>wyvetilebis Sesaxeb informacia vrceldeba adgilobrivi<br />

gazeTis saSualebiT.<br />

gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, operatiuli informacia<br />

gamgeobis saqmianobis Sesaxeb qveyndeba adgilobriv gazeTSi <strong>da</strong> samxareo<br />

administraciis <strong>da</strong>xmarebiT Tavsdeba veb–gverdze. misi TqmiT, gamgeobaSi<br />

iwarmoeba sajaro informaciebis reestri. moqalaqeebi informacias<br />

<strong>da</strong>dgenili wesiT, gancxadebis safuZvelze iTxoven, <strong>da</strong> mas gansazRvrul<br />

va<strong>da</strong>Sic iReben. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom mosaxleoba gamgeobas msgavsi<br />

moTxovniT gasul wels Se<strong>da</strong>rebiT aqtiurad mimarTav<strong>da</strong>. fokus jgufis<br />

erTi monawilis ganmartebiT, <strong>da</strong>dgenili vadebi informaciis<br />

gamoTxovisas arasodes irRveva, xolo meore ambobs, rom vadebi ar<br />

irRveva, magram <strong>da</strong>gvianebis SemTxvevaSi, gamgeoba iZleva werilobiT<br />

ganmartebebs.<br />

CarTuloba. kaspis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvaSi,<br />

sakrebulos wevrebis gar<strong>da</strong>, monawileoben gamgeobis Sesabamisi<br />

samsaxurebis warmomadgenlebi. rac Seexeba moqalaqeTa monawileobas,<br />

nebismier msurvels SeuZlia sxdomaze <strong>da</strong>swreba, radgan araviTari<br />

SezRudva ar arsebobs. fokus jgufis monawileebi aRniSnaven, rom<br />

sazogadoeba naklebad aris CarTuli biujetis proeqtis ganxilvis<br />

procesSi <strong>da</strong> gamonaklisi SemTxvevebis gar<strong>da</strong> (magaliTad, soflis<br />

mxar<strong>da</strong>Weris programa), sxdomebSi monawileobas ar iRebs.<br />

sakrebulos warmomadgenlis gancxadebiT, biujetis proeqtis Sesaxeb<br />

sazogadoebis warmomadgenlebs SeniSvnebi werilobiT ar warudgeniaT.<br />

ganxilvisas rogorc sajaro moxeleebi, aseve moqalaqeebi zepirad<br />

gamoTqvamen sakuTar azrebs, werilobiTi wina<strong>da</strong>debebi biujetis<br />

proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamgeobaSi ar Sesula. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, zepirad<br />

gamoTqmuli SeniSvnebic ga<strong>da</strong>ecema sakrebulos biujetis proeqtis<br />

<strong>da</strong>mtkicebamde <strong>da</strong> maTi adekvaturobis SemTxvevaSi sakrebulo maT<br />

iTvaliswinebs. fokus jgufis monawileebi acxadeben, rom maT biujetis<br />

proeqtze SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi ar warudgeniaT.<br />

gamgeobis warmomadgenelma aRniSna, rom socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programa ar SemuSavebula. fokus jgufis monawileebi ki<br />

socialur–ekonomikuri ganviTarebis proeqtis SemuSavebas a<strong>da</strong>stureben<br />

<strong>da</strong> acxadeben, rom erT-erTi saerTaSoriso organizaciis mier SemuSvebul<br />

proeqtSi aqtiur monawileobas iReb<strong>da</strong> ramdenime arasamTavrobo<br />

organizacia.<br />

kiTxvaze _ sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa proeqtebis gamoqveynebis<br />

Semdeg sazogadoebis warmomadgenlebs SeutaniaT Tu ara maTTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, gamgeobis warmomadgeneli<br />

pasuxobs, rom aseTi SeniSvnebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi ar Semosula.<br />

rogorc ukve aRvniSneT, sajaro informaciis gamoTxovis kuTxiT,<br />

SarSandelTan Se<strong>da</strong>rebiT, mimdinare wels mosaxleoba naklebad aqtiuria<br />

_ 2008 wels gamgeobaSi Sesuli iyo <strong>da</strong>axloebiT 30–35 aseTi moTxovna.<br />

240


gamgeobis warmomadgenlis gancxadebiT, soflis mxar<strong>da</strong>Weris programis<br />

farglebSi rwmunebulebma mosaxleobasTan Sexvedrebi Caatares yvela<br />

sofelSi, moismines maTi problemebi <strong>da</strong> Semdeg maT Sesaxeb acnobes<br />

gamgeobas. kaspis gazeTis yvela nomerSi qveyndeba masalebi aRniSnuli<br />

programis farglebSi Sesrulebuli samuSaos Sesaxeb. rwmunebuli<br />

adgilobriv saWiroebebs mosaxleobasTan Sexvedrebis gziT ikvlevs.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom rwmunebuli adgilobrivi macxovrebelia <strong>da</strong><br />

TviTonac kargad icnobs mosaxleobis problemebs, saboloo <strong>da</strong>skvnis<br />

gamotanamde Sexvedrebs mainc atarebs. municipaliteti programas<br />

axorcielebs yvela teritoriul erTeulSi, SerCevis gareSe.<br />

fokus jgufis monawileTa gancxadebiT, mosaxleobas am programis<br />

Sesaxeb sruli informacia aqvs – mimdinareobs sasmeli wylis sistemis<br />

reabilitacia <strong>da</strong> sxv. mosaxleobasTan Sexvedrebi programis farglebSi<br />

yvela rwmunebulma gamarTa <strong>da</strong> maTTan erTad SeirCa prioritetebi. Tavad<br />

fokus jgufis monawileebic eswrebodnen rwmunebulTan prioritetebis<br />

gansazRvris mizniT mowyobil Sexvedrebs.<br />

kaspis gamgeobis debulebaSi gaTvaliswinebuli ar aris araqarTulenovan<br />

moqalaqeTa Tarjimnis momsaxurebiT uzrunvelyofis sakiTxi. gamgeobis<br />

warmomadgenlis gancxadebiT, araqarTveli mosaxleoba kargad flobs<br />

saxelmwifo enas <strong>da</strong> Tarjimnis momsaxurebas ar saWiroeben.<br />

angariSvaldebuleba. kaspis gamgeobis warmomadgeneli acxadebs, rom<br />

gamgeblisa <strong>da</strong> misi moadgileebis mier moqalaqeTa miRebis dReebi <strong>da</strong><br />

saaTebi oficialurad <strong>da</strong>dgenilia, xolo samsaxurebis ufrosebi<br />

mosaxleobas yoveldRe SeuzRu<strong>da</strong>vad iReben. misi TqmiT, mosaxleobas<br />

rwmunebulebic xvdebian <strong>da</strong> maT problemebs gamgeobaSi ga<strong>da</strong>saWrelad<br />

warmoadgenen. problemebi ZiriTa<strong>da</strong>d socialuri xasiaTisaa. fokus<br />

jgufis monawileebi aRniSnaven, rom gamgebeli mosaxleobas mxolod<br />

arCevnebis win xvdeba, xolo rwmunebulebi xalxs sistematurad xvdebian<br />

<strong>da</strong> riTac SeuZliaT exmarebian maT.<br />

rac Seexeba gamgeblis mier angariSis Cabarebis sakiTxs, gamgeobis<br />

warmomadgeneli acxadebs, rom gamgebeli sakrebulos, iseve rogorc<br />

mosaxleobas, angariSs abarebs weliwadSi erTxel, yoveli wlis bolos.<br />

maTTvis, vinc mosaxleobisTvis angariSis wardgenas ver eswreba,<br />

gamgeblis ga<strong>da</strong>wyvetilebiT gamgeobis saqmianobis Sesaxeb mzaddeba<br />

vizualuri masala lifletis saxiT.<br />

fokus jgufis monawileebi gamgeobis saqmianobis gamWvirvalobis,<br />

sazogadoebis winaSe <strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis<br />

procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> saqmeSi problemur sakiTxad<br />

asaxeleben gamgeobis mier sazogadoebis azris gauTvaliswineblobas _<br />

gamgeoba miiCnevs, rom mosaxleobaze ukeT icis maTi problemebi. aseTi<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba ki gansakuTrebiT biujetze muSaobisas vlindeba.<br />

241


IV. donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis gaujobesebis mizniT ganxorcielebuli<br />

saqmianoba<br />

(bolo ori wlis monacemebi)<br />

kvlevis meoTxe komponentSi Seswavlil iqna <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi<br />

momuSave donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier bolo ori wlis<br />

ganmavlobaSi ganxorcielebuli proeqtebi, raTa <strong>da</strong>gvedgina ra saxis<br />

intervencia ganxorciel<strong>da</strong> bolo ori wlis manZilze sakvlev sferoSi.<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad vgegmavdiT <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobasa <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> kuTxiT<br />

ganxorcielebuli proeqtebis Seswavlas, magram rogorc moZiebulma<br />

masalam cxadyo, am sferos gaumjobesebis mizniT ganxorcielebuli<br />

proeqtebis umetesobis erT–erTi komponentia ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisa<br />

<strong>da</strong> aRsrulebis procesSi sazogadoebis CarTvis xelSewyoba. Sesabamisad,<br />

Seswavlis kuTxe gafarTov<strong>da</strong> <strong>da</strong> moicva bolo ori wlis manZilze<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis mimarTulebiT ganxorcielebuli proeqtebi.<br />

ganxorcielebuli\mimdinare proeqtebis aRwerilobebis moZiebis mizniT<br />

sxva<strong>da</strong>sxva wyaros saSualebiT gavavrceleT informacia. Catar<strong>da</strong><br />

interviuebi rogorc donor, aseve arasamTavrobo seqtoris<br />

warmomadgenlebTan. informaciis nawili Tavad donorma <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo seqtoris warmomadgenlebma mogvawodes. informacia<br />

movipoveT sul 109 proeqtis Sesaxeb. rogorc aRvniSneT, moviZieT bolo<br />

ori wlis manZilze ganxorcielebuli proeqtebi, maTi nawili 2004, 2005,<br />

2006 wlebSia <strong>da</strong>wyebuli, Tumca aqtivobebi 2007, 2008 wlebamde<br />

grZeldebo<strong>da</strong>, an dRemde grZeldeba. proeqtebis umetesobis aqtivoba 2007,<br />

2008 wlebSi iwyeba <strong>da</strong> sruldeba. nawilis aqtivoba 2009, 2010 wlamde<br />

grZeldeba. qvemoT SexvdebiT iseTebsac, romelTa aqtivoba <strong>da</strong>iwyo 2009<br />

wels, ris gamoc es proeqtebi Seswavlis areals scildeba. maTi<br />

raodenoba mcirea <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>vwyviteT <strong>da</strong>gvetovebina. erTad Tavmoyrili<br />

masala ukeT warmoaCens donori organizaciebis mxri<strong>da</strong>n proeqtebis<br />

<strong>da</strong>gegmvis Tanmimdevrulobas <strong>da</strong> amasTan arasamTavrobo organizaciebis<br />

SesaZleblobebs – maT mier Sesrulebul samuSaoebs.<br />

Cveni varaudiT, qvemoT moyvanili proeqtebis erToblioba, bolo ori<br />

wlis manZilze ganxorcielebuli proeqtebis 90–95%–s un<strong>da</strong><br />

warmoadgendes 5 .<br />

proeqtebis erTobliobam gamokveTa:<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT bolo ori wlis manZilze<br />

ganxorcielebuli proeqtebis Tematika;<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT bolo ori wlis manZilze momuSave<br />

donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebi;<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT bolo ori wlis manZilze<br />

ganxorcielebuli proeqtebis regionaluri suraTi.<br />

5 proeqtebis Sesaxeb informacia eyrdnoba donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

mier mowodebul masalebs<br />

242


Cven xelT arsebuli monacemebis mixedviT, proeqtebi pirobiTad ramdenime<br />

mimarTulebiT SeiZleba <strong>da</strong>vyoT: proeqtebi, romlebic saqarTvelos yvela,<br />

an calkeuli regionis, <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis institicionaluri,<br />

ekonomikuri ganviTarebisken aris mimarTuli (aseTi proeqtebi moicavs<br />

ekonomikuri ganviTarebis gegmebis, momsaxurebis, marTvis struqturis,<br />

infrastruqturis gaumjobesebis xelSewyobas), aseve gvxvdeba<br />

administraciuli reformis an adgilobrivi reformis ganxorcielebis<br />

xelSemwyobi proeqtebi. nawili moicavs adgilobrivi Temis ganviTarebis,<br />

an adgilobrivi mewarmeobis xelSewyobas. maTi umetesoba adgilobrivi<br />

mosaxleobis informirebis, Tanamonawileobis komponentebsac Seicavs.<br />

mokvleul masalebSi gvxvdeba uSualod informirebis, <strong>CarTulobis</strong>,<br />

Tanamonawileobis procesis gaumjobesebis, xelSemwyobi. aseve unarebis,<br />

kvalifikaciis amaRlebisken mimarTuli proeqtebi, rac gulisxmobs<br />

rogorc satreningo kurss, aseve gacnobiTi, sainformacio, saswavlo<br />

vizitebs sxva<strong>da</strong>sxva qveynebis municipalur samsaxurebSi. <strong>da</strong>bolos,<br />

gamocemebi <strong>da</strong> kvleviTi xasiaTis proeqtebi, romlebic swavloben<br />

rogorc regionis saWiroebebs, aseve moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis<br />

xarisxs <strong>da</strong> sxv.<br />

rogorc kvlevam aCvena bolo ori wlis ganmavlobaSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sferoSi muSaobdnen <strong>da</strong> kvlavac agrZeleben muSaobas iseTi donori<br />

organizaciebi rogorebicaa:<br />

amerikis SeerTebuli Statebis saelCo saqarTveloSi (1) 6 ;<br />

amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagento<br />

(USAID) (2);<br />

avstriis ganviTarebis TanamSromloba <strong>da</strong> TanamSromloba<br />

aRmosavleT evropasTan (ADC) (1):<br />

adgilobrivi demokratiis saagentoTa asociacia (1);<br />

britaneTis sabWo (British Counsil) (1):<br />

germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz) (22);<br />

gaeros ganviTarebis programa saqarTveloSi (UNDP) (3);<br />

federacia „ga<strong>da</strong>varCinoT bavSvebi“ (1);<br />

didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamenti (DFID)<br />

(2);<br />

A<strong>da</strong>m Smith international (1);<br />

britanul–qarTuli profesiuli qseli (1):<br />

didi britaneTis saerTaSoriso saqvelmoqmedo organizacia -<br />

oqsfami (OXFAM) (1);<br />

didi britaneTis saelCo saqarTveloSi (1);<br />

evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri (3);<br />

norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia (3);<br />

evraziis TanamSromlobis fondi (12);<br />

evrokomisia (EC) (11);<br />

6 frCxilebSi miTiTebulia proeqtebis raodenoba, romelTa jami moZiebuli proeqtebis<br />

raodenobaze gacilebiT metia, radgan zogierT proeqts ramdenime <strong>da</strong>mfinansebeli hyavs.<br />

243


evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE) (5);<br />

fondi – erovnuli wvlili demokratiisaTvis (NED) (2);<br />

latviis teqnikuri universiteti (1);<br />

latviis sagareo saqmeTa saministro (1);<br />

litvis sagareo saqmeTa saministro (1):<br />

marSalis fondi (German Marshall Fund) (1);<br />

niderlandebis organizacia saerTaSoriso TanamSromlobisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis (novib) (1);<br />

eklesiis ganviTarebis saagento (EED) (2);<br />

niderlandebis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia (1);<br />

poloneTis sagareo saqmeTa saministro (7);<br />

fondi „rita“ (2);<br />

urbanuli instituti (4);<br />

fridrix ebertis fondi (1) ;<br />

fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“ (16);<br />

SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis saagento<br />

(Si<strong>da</strong>) (2);<br />

Sveicariis ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis saagento (SDC) (3).<br />

kvlevam gamoavlina adgilobrivi donorebic – organizaciebi,<br />

saxelmwifo uwyebebi – romlebmac <strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT<br />

ganxorcielebuli proeqtebi Tu RonisZiebebi <strong>da</strong>afinanses, magaliTad<br />

(frCxilebSi miTiTebulia proeqtebis raodenoba):<br />

adgilobrivi demokratiis saagento – saqarTvelo (1);<br />

axalcixis, aspinZis, adigenis, borjomisa <strong>da</strong> ninowmindis<br />

municipalitetebi (1);<br />

asociacia kivitas–georgika (1);<br />

rusTavis adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>oba (2);<br />

saqarTvelos strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis centri (1).<br />

rogorc vxe<strong>da</strong>vT, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT ganxorcielebul proeqtebs<br />

sakmaod bevri donori organizacia afinansebs. donorTa simravle <strong>da</strong><br />

proeqtebis raodenoba TiTqos qmnis iseT suraTs, rom donorTa mxolod<br />

mcire nawilia am sferoze mudmivad orientirebuli. qvemoTmoyvanili<br />

proeqtebis aRwerisas Cans, rom bevr donor organizacias TiTo proeqti<br />

aqvs <strong>da</strong>finansebuli. amave monacemebis mixedviT, maTi nawili stabilurad<br />

muSaobs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferos gaumjobesebisTvis. am sferoSi<br />

yvelaze meti proeqti <strong>da</strong>afinanses: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoebam, fondma „Ria sazogadoeba – saqarTvelom“, evraziis<br />

TanamSromlobis fondma. evrokomisiam. am organizaciebis mier<br />

<strong>da</strong>finansebuli proeqtebi imis naxevarze metia, risi moZiebac Cven<br />

SevZeliT. Tumca, raodenobrivi monacemis gar<strong>da</strong>, didi mniSvneloba aqvs<br />

proeqtis xangrZlivobas. aris proeqtebi, romelebic 3, 4, 5 wlis<br />

ganmavlobaSi xorcieldeba. magaliTad, aSS–s saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagentos, monacemebis mixedviT, uSualod ori proeqti aqvs<br />

<strong>da</strong>finansebuli, romelTa xangrZlivoba 4–5 welia. grZelvadiani<br />

proeqtebi aqvs <strong>da</strong>finansebuli avstriis ganviTarebis, TanamSromlobis <strong>da</strong><br />

aRmosavleT evropasTan TanamSromlobis organizacias, Sveicariis<br />

ganviTarebis <strong>da</strong> TanamSromlobis saagentos, didi britaneTis<br />

244


saerTaSoriso ganviTarebis departaments, evropaSi uSiSroebisa <strong>da</strong><br />

TanamSromlobis organizacias, SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong><br />

TanamSromlobis saagentos. aseve mniSvnelovania, ra areals moicavs<br />

proeqti – mTlianad saqarTvelos, ramdenime regions, Tu ramdenime<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls.<br />

saerTaSoriso donori organizaciebis nawili iSviaTad, magram zog<br />

SemTxvevaSi Tavad gvevlineba proeqtis erTaderT an proeqtebis<br />

ganmaxorcielebel erTaderT an erT–erT organizaciad. magaliTad<br />

fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“, germaniis teqnikuri ganviTarebis<br />

sazogadoeba, gaeros ganviTarebis programa saqarTveloSi, urbanuli<br />

instituti, evropaSi uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia <strong>da</strong><br />

sxv.<br />

moZiebuli monacemebi cxadyofs, rom sakmaod mravalferovania im<br />

organizaciaTa nusxac, romlebic <strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT proeqtebs<br />

axorcieleben (frCxilebSi miTiTebulia ganxorcielebuli proeqtebis<br />

raodenoba) 7 . esenia;<br />

axali Taoba – axali iniciativa (1);<br />

urbanuli instituti (1);<br />

CHF -saerTaSoriso-saqarTvelo (1);<br />

asociacia kivitas–georgika (8);<br />

qea–avstria (1);<br />

qea–kavkasia (3)F<br />

samoqalaqo ganviTarebis saagento (1);<br />

adgilobrivi demokratiis saagento – saqarTvelo (3);<br />

saqarTvelos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

(9);<br />

quTaisis sakrebulo (1);<br />

samauwyeblo kompania „hereTi“ (2);<br />

germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz) (9);<br />

efeqtiani mmarTvelobis sistemis <strong>da</strong> teritoriuli mowyobis<br />

reformis centri (5);<br />

saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti (GIPA) (2);<br />

saqarTvelos strategiuli kvlevebis <strong>da</strong> ganviTarebis centri (4 );<br />

saqarTvelos media iniciativebis instituti (1);<br />

dinamikuri fsiqologia demokratiisa <strong>da</strong> ganviTarebisaTvis (1);<br />

samoqalaqo kulturis saerTaSoriso centri (2);<br />

kavSiri siRnaRi –2002 (1);<br />

lagodexis sainformacio centri (1);<br />

Terjolis samoqalaqo kulturis centri (1);<br />

raWa–leCxumis, qvemo svaneTis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis resurs centri (2);<br />

axalcixis municipaliteti (1);<br />

xelvaCauris municipaliteti (1);<br />

siRnaRis municipaliteti (1);<br />

7 organizaciaTa raodenoba proeqtebis raodenobaze gacilebiT metia, radgan garkveul<br />

proeqtebs koaliciebi axorcieleben.<br />

245


lagodexis municipaliteti (1);<br />

Terjolis municipaliteti (1);<br />

sociologebi – ana WeliZe, Tamar Carkviani (1);<br />

saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> ekonomistTa asociacia (3);<br />

saqarTvelos regionaluri mediis asociacia (1);<br />

saqarTvelos iusticiis saswavlo centri (1);<br />

saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> iuristTa asociacia (4);<br />

samarTliani arCevnebisa <strong>da</strong> demokratiis saerTaSoriso sazogadoeba<br />

(1);<br />

ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong> pe<strong>da</strong>gogTa kavSiri (3);<br />

gazeTi „rezonansi“ (1);<br />

fondi konstanta (1);<br />

saqarTvelos biznes–sakonsultacio organizacia (1);<br />

<strong>da</strong>vebis ga<strong>da</strong>wyvetis kavkasiuri instituti (1);<br />

invalid qalTa <strong>da</strong> invalid bavSvTa de<strong>da</strong>Ta asociacia – dea (1);<br />

gazeTi „kaxeTis xma“ (1);<br />

saqarTvelos demokratiuli ganviTarebis kavSiri (1);<br />

gazeTi „Cemi xaragauli“ (1);<br />

ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong> mecnierTa klubi (3);<br />

guriis samauwyeblo kompania „guria“ (1);<br />

quTaisis sainformacio centri (1);<br />

a<strong>da</strong>mianis uflebaTa <strong>da</strong>cvis centri (2 );<br />

asociacia mwvane alternativa (1);<br />

samoqalaqo sazogadoebis instituti (6);<br />

demokratiul mesxTa kavSiri (1);<br />

samcxe–javaxeTis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis asociacia (3);<br />

saerTaSoriso gamWvirvaloba – latvia (1);<br />

saerTaSoriso gamWvirvaloba – saqarTvelo (4);<br />

gar<strong>da</strong>bnis socialur–ekonomikuri ganviTarebis fondi (1);<br />

marneulis socialur–ekonomikuri ganviTarebis fondi (1);<br />

evrokomisia (EC) (2);<br />

qvemo qarTlis gubernatoris ofisi (1);<br />

evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE) (2);<br />

gaeros ganviTarebis programa saqarTveloSi (UNDP) (4);<br />

asociacia „Ria sazogadoeba – axali quTaisi“ (2);<br />

lanCxuTis sainformacio centri (4);<br />

guriis agrobiznes centri (2);<br />

saqarTvelos samoqalaqo ganviTarebis asociacia (2);<br />

axalgazr<strong>da</strong> mecnierTa kavSiri „inteleqti“(1);<br />

saTemo kavSiri „qedlebi” (1);<br />

saTemo kavSiri „gvanca“(1);<br />

saTemo kavSiri maWaxela“(1);<br />

saTemo kavSiri „Caisubani“(1);<br />

axalgazrduli centri „speqtri“ (1);<br />

saerTaSoriso iniciativebis biuro (krakovi, poloneTi) (1);<br />

fondi „sxva ganzomileba“ (poloneTi) (1);<br />

siqa - saganmanaTleblo iniciativebis qarTuli asociacia (2);<br />

Cexur–slovakur–polonuri soli<strong>da</strong>robis fondi (1);<br />

qalaq kraSnikis meria (1);<br />

adgilobrivi demokratiis ganviTarebis fondi (lubliana) (1);<br />

246


studentur–axalgazrduli saTaTbiro (1);<br />

poloneTis qalaq gostinis municipaliteti (1);<br />

arasamTavrobo organizacia „palga“ (poloneTi) (1);<br />

arasamTavrobo organizacia „edukatori“ (poloneTi) (1);<br />

rusTavis sainformacio centri (1);<br />

zurab Jvanias saxelobis saxelmwifo administrirebis skola (1);<br />

axalgazrduli samecniero–sainformacio asociacia „asa (1);<br />

axali samoqalaqo azrovneba plusi (1);<br />

gazeTi „sarkmeli saqarTvelosi“ (1);<br />

studentur–axalgazrduli saTaTbiro (1);<br />

saqarTvelos gaeros asociacia (1);<br />

fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“ (4);<br />

sajaro samsaxurSi swavlebisa <strong>da</strong> kvalifikaciis amaRlebis<br />

imereTis regionuli centri (1);<br />

zestafonis sainformacio centri (1);<br />

goris sainformacio centri (1);<br />

marneulis demokrat qalTa sazogadoeba(1);<br />

fondi - afxazinterkonti (1);<br />

treningebisa <strong>da</strong> konsultaciebis centri (1);<br />

kavkasiis garemos<strong>da</strong>cviTi arasamTavrobo organizaciebis qseli (1);<br />

saqarTvelos turistuli saagentoebis asociacia (1).<br />

moZiebul proeqtebs Soris aris iseTi aqtivoba, romelic saqarTvelos<br />

yvela municipalitets, yvela regions exeba, laparakia im proeqtebze,<br />

romlebic reformebis, institucionaluri an ekonomikuri ganviTarebis<br />

xelSewyobas, kvlevebs, gamocemebs iTvaliswinebs. aseTia moZiebuli<br />

proeqtebis naxevarze naklebi (40). rac Seexeba <strong>da</strong>narCen proeqtebs (69),<br />

zogi erT municipalitets, regions moicavs, zogi ki ramdenime<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeuls, regions. aseT SemTxvevaSi erTi proeqtis<br />

aqtivobebi sxva<strong>da</strong>sxva <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi <strong>da</strong> regionebSi<br />

xorcieldeba.<br />

Cvens xelT arsebuli monacemebiT, saqarTvelos TiToeul regionSi<br />

ramdenime proeqti an proeqtis calkeuli aqtivoba mainc aris<br />

ganxorcielebuli, vgulisxmobT rogorc regionalur, aseve<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis masStabs. moZiebul masalebs Soris gvxvdeba<br />

proeqtebi, romelTa ganxorcielebis adgilad miTiTebulia konkretuli<br />

regioni an regionebi, nawilSi miTiTebulia <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeuli an<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebi. yvela proeqtis <strong>da</strong> maTi calkeuli<br />

aqtivobebis „<strong>da</strong>Sla“ <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis doneze am etapze<br />

SeuZlebeli aRmoCn<strong>da</strong>, amitom gTavazobT proeqtebis <strong>da</strong> maTi calkeuli<br />

aqtivobebis regionalur suraTs:<br />

qvemo qarTli – 20;<br />

Si<strong>da</strong> qarTli – 14;<br />

raWa–leCxumi, qvemo svaneTi – 9;<br />

imereTi – 23;<br />

kaxeTi – 21;<br />

mcxeTa–mTianeTi – 4;<br />

samegrelo–zemo svaneTi – 3;<br />

247


aWara – 14;<br />

guria – 23;<br />

samcxe–javaxeTi – 25.<br />

rac Seexeba Tbiliss, Cven xelT arsebuli informaciiT, bolo ori<br />

wlis manZilze sami proeqti ganxorciel<strong>da</strong>.<br />

248


donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier<br />

ganxorcielebuli proeqtebi<br />

amerikis SeerTebuli Statebis saelCo saqarTveloSi<br />

donori: amerikis SeerTebuli Statebis saelCo saqarTveloSi<br />

proeqtis saxelwodeba: axalgazrduli sakrebulo<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axali Taoba – axali iniciativa<br />

proeqtis mizani: axalcixeSi, Telavsa <strong>da</strong> marneulSi sakrebuloebis<br />

modelis „axalgazrduli sakrebuloebis“ Seqmna. isini imuSaveben raionis<br />

sakrebulos saqmianobis paralelurad, moaxdenen raionSi arsebuli<br />

problematikis analizs, wamoayeneben axal ideebs, iniciativebs,<br />

<strong>da</strong>eswrebian sakrebulos sxdomebs, gamoTqvamen sakuTar Sexedulebebs.<br />

aseve CaerTvebian raionis sakrebulos programebSi <strong>da</strong> sazogadoebas<br />

miawvdian informacias raionis sakrebulos <strong>da</strong> sakuTari saqmianobis<br />

Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: am etapisTvis SeirCnen proeqtis monawileebi.<br />

mosalodneli Sedegi – axalgazrdebs eZlevaT Sansi CaerTon sakuTari<br />

raionis marTvaSi; warmoaCinon <strong>da</strong> ganaviTaron TavianTi SesaZleblobebi,<br />

wamoayenon sakuTari ideebi, SeiZinon praqtikuli gamocdileba.<br />

amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagento (USAID)<br />

donori: amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagento (USAID)<br />

proeqtis saxelwodeba: sazogadoebrivi monawileoba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi (CELD)<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2004–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: urbanuli instituti<br />

proeqtis mizani: sazogadoebaze <strong>da</strong>myarebuli adgilobrivi ekonomikuri<br />

ganviTarebis, finansuri menejmentis, momsaxurebis gaumjobesebis,<br />

samoqalaqo ganaTlebis, axalgazrdobis, adgilobrivi mmarTvelobis<br />

gaumjobesebis xelSewyoba <strong>da</strong> decentralizaciis mxar<strong>da</strong>Wera. 2008 wlis<br />

agvistos movlenebis Semdgom Seicvala proeqtis prioritetebi <strong>da</strong><br />

gagrZel<strong>da</strong> im <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeylebSi, romlebsac konfliqti Seexo.<br />

proeqtis Sedegi: finansuri menejmentis xelSemwyobi programa<br />

ganxorciel<strong>da</strong> 57 municipalitetSi, <strong>da</strong>inerga programuli biujetebi,<br />

sabiujeto ganxilvebSi (sajaro mosmenebi, komentarebis miwodeba, maTi<br />

gaTvaliswineba) CaerTo adgilobrivi mosaxleoba. programaSi monawile<br />

municipalitetebis Sesabamisi samsaxurebi aRiWurva teqnikiT, Seiqmna<br />

specialuri kompiuteruli programebi. 2008 wlis agvistos movlenebis<br />

Semdeg aRniSnuli programa grZeldeba 14 municipalitetSi. municipaluri<br />

momsaxurebis gaumjobesebis programa 54 municipalitetSi ganxorciel<strong>da</strong><br />

- amJamad 12 municipalitetSi grZeldeba. aRniSnulma programam xeli<br />

Seuwyo municipaluri servisebis gaumjobesebas, am mimarTulebiT<br />

adgilobrivi mosaxleobisa <strong>da</strong> municipalitetis Sesabamisi samsaxurebis<br />

TanamSromelTa erTobliv muSaobas. sazogadoebaze <strong>da</strong>myarebuli<br />

ekonomikuri ganviTarebis programa ganxorciel<strong>da</strong> 30 municipalitetSi<br />

249


(2008 wlis seqtembri<strong>da</strong>n grZeldeba 11 municipalitetSi). ekonomikuri<br />

gegmebis SemuSavebaSi uSualod CarTuli iyvnen sazogadoebis<br />

warmomadgenlebi. sami ZiriTadi programis gar<strong>da</strong> proeqtis farglebSi<br />

sabiujeto, menejmentis, <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong>kavSirebul sakiTxebze<br />

Catar<strong>da</strong> treningebi. Seiqmna Semdegi saxelmZRvaneloebi: saerTaSoriso<br />

fondebi (gzamkvlevi), adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sabiujeto sistema<br />

(broSura), Tqven ufleba gaqvT icodeT (broSura), moqalaqeTa<br />

informireba (broSura), moqalaqeTa sakonsultacio sabWos formireba<br />

(bukleti), rogor movawyoT samoqalaqo ganxilvebi (bukleti),<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis struqtura <strong>da</strong> funqciebi (bukleti),<br />

lobireba (gzamkvlevi), municipaluri momsaxurebis gaumjobeseba<br />

(gzamkvlevi), programuli biujeti (gzamkvlevi), Tanamedrove qalaqis<br />

urbanuli ganviTareba.<br />

donori: amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagento (USAID)<br />

proeqtis saxelwodeba: municipalitetis ekonomikuri ganviTarebis<br />

<strong>da</strong>gegmareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2004–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: CHF-saerTaSoriso-saqarTvelo,<br />

partniori asociacia kivitas–georgika<br />

proeqtis mizani: municipalitetis ekonomikuri ganviTarebis <strong>da</strong>gegmarebis<br />

mizania xeli Seuwyos municipalitetis ekonomikuri ganviTarebis gegmis<br />

monawileobiTi principiT Camoyalibebas, raTa gaZlierdes dialogi<br />

sxva<strong>da</strong>sxva moTamaSeebs Soris, gaumjobesdes instituciuri SesaZlebloba<br />

<strong>da</strong> xeli Seewyos sicocxilisunarian ekonomikur ganviTarebas<br />

municipalitetis doneze. mrCevelTa jgufebisa <strong>da</strong> samuSao jgufis<br />

Camoyalibeba municipalitetis ekonomikuri ganviTarebis procesis<br />

mniSvnelovan etaps warmoadgens.<br />

proeqtis Sedegi: municipalitetebSi Camoyalib<strong>da</strong> mrCevelTa jgufebi,<br />

aseve samuSao jgufebi. proeqti ekonomikuri ganviTarebis gegmebis<br />

SedgenaSi <strong>da</strong>exmara 20 municipalitets – guriis (Coxatauri, lanCxuTi,<br />

ozurgeTi), imereTis (Terjola, xoni, zestafoni, xaragauli, baR<strong>da</strong>Ti,<br />

wyaltubo, vani, samtredia), samcxe–javaxeTis (ninowmin<strong>da</strong>), Si<strong>da</strong> qarTlisa<br />

(kaspi, gori, qareli, xaSuri) <strong>da</strong> mcxeTa–mTianeTis (mcxeTa, TianeTi,<br />

duSeTi, axalgori). zemoT aRniSnuli municipalitetebis ekonomikuri<br />

ganviTarebis gegmebi ixileT veb–gverdze: www.chf.ge.<br />

avstriis ganviTarebis TanamSromloba <strong>da</strong> TanamSromloba aRmosavleT<br />

evropasTan (ADC)<br />

donori: avstriis ganviTarebis TanamSromloba <strong>da</strong> TanamSromloba<br />

aRmosavleT evropasTan (ADC)<br />

proeqtis saxelwodeba: soflis asociaciebis rolis gaZliereba<br />

demokratiul procesebSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: qea–avstria, qea–kavkasia, partniorebi –<br />

samoqalaqo ganviTarebis saagento, asociacia kivitas–georgika,<br />

axalgazr<strong>da</strong> iuristTa asociacia<br />

250


proeqtis mizani: qvemo qarTlsa (gar<strong>da</strong>bani, marneuli, TeTriwyaro, walka)<br />

<strong>da</strong> samcxe–javaxeTSi (borjomi, axalcixe, aspinZa, adigeni) soflis<br />

asociaciebis gaZliereba. maTi (samizne 16 soflis asociacia)<br />

SesaZleblobis gazr<strong>da</strong> asociaciis TanamSromelTa profesiuli unar–<br />

Cvevebis amaRlebisa <strong>da</strong> marTvis struqturis gaumjobesebis gziT.<br />

raionuli <strong>TviTmmarTvel</strong>obis, centraluri saxelisuflo organoebis<br />

warmomadgenelTa informirebis gziT soflis mosaxleobis uflebebis <strong>da</strong><br />

saWiroebebis, saqmianobaSi maTi CarTvis aucileblobis warmoCena.<br />

proeqtis Sedegi: Catar<strong>da</strong> treningebi: 1. soflis asociaciis<br />

warmomadgenlebisaTvis (<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kompetenciebi; adgilobrivi<br />

biujetebis formireba; moqalaqeTa monawileoba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sabiujeto procesebSi; Tanxebis moZieba;<br />

kanonmdebloba; qarTuli enis kursebi; sabuRaltro kursebi), 2.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis warmomadgenlebisaTvis<br />

(<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kompetenciebi; adgilobrivi biujetebis formireba;<br />

moqalaqeTa monawileoba adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sabiujeto<br />

procesebSi; kanonmdebloba). soflis asociaciebis cnobadobis gazrdis<br />

xelSewyoba sxva<strong>da</strong>sxva piar–kampaniebis gziT. proeqtis farglebSi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> soflis asociaciebis warmomadgenlebis<br />

monawileobiT Catar<strong>da</strong> samuSao Sexvedra biujetis proeqtis erToblivad<br />

SemuSavebisTvis. proeqtis farglebSi Seiqmna proeqtis veb–gverdi –<br />

www.ruralassociation.ge, gamoica sxva<strong>da</strong>sxva broSurebi uSualod soflis<br />

meurneobis mimarTulebiT, aseve Catar<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamoica analitikuri kvleva:<br />

adgilobrivi ekonomikuri politika samcxe–jaTaxeTis <strong>da</strong> qvemo qarTlis<br />

regionebSi (www.ruralassociation.ge,)<br />

adgilobrivi demokratiis saagento – saqarTvelo<br />

donori: adgilobrivi demokratiis saagento – saqarTvelo<br />

proeqtis saxelwodeba: evropuli adgilobrivi demokratiis kvireuli<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: adgilobrivi demokratiis saagento –<br />

saqarTvelo, adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia,<br />

quTaisis sakrebulo<br />

proeqtis mizani: kvireuli evropuli RonisZiebaa <strong>da</strong> xels uwyobs<br />

demokratiuli Tanamonawileobis ideis ganviTarebas. masSi monawileoben<br />

adgilobrivi mmarTvelobisa <strong>da</strong> sazogadoebis warmomadgenlebi.<br />

proeqtis Sedegi: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenelTa<br />

Sexvedra adgilobriv mosaxleobasa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebTan. quTaisis skolis moswavleTa stumroba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebTan.<br />

adgilobrivi demokratiis saagentoTa asociacia<br />

donori: adgilobrivi demokratiis saagentoTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: sazogadoebrivi urTierTobis safuZvlebi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: adgilobrivi demokratiis saagento –<br />

saqarTvelo<br />

251


proeqtis mizani: imereTis adgilobrivi municipalitetebis,<br />

arasamTavrobo organizaciebis, mediis warmomadgenlebisaTvis<br />

swavlebebis Catareba sazogadoebasTan urTierTobis sakiTxebSi, rac<br />

xels Seuwyobs maT urTierTobas sazogadoebasTan.<br />

proeqtis Sedegi: seminarebi adgilobrivi municipalitetebis, mediis<br />

warmomadgenlebisTvis, axla<strong>da</strong>rCeuli skolis direqtorebisaTvis.<br />

axalcixis, aspinZis, adigenis, borjomisa <strong>da</strong> ninowmindis<br />

municipalitetebi<br />

donori: axalcixis, aspinZis, adigenis, borjomisa <strong>da</strong> ninowmindis<br />

municipalitetebi<br />

proeqtis saxelwodeba: proeqtis ganacxadis wera, finansebis moZieba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samcxe–javaxeTis regionaluri<br />

ganviTarebis saagento<br />

proeqtis mizani: proeqtis Sedgenisa <strong>da</strong> finansebis moZiebis unarebis<br />

ganviTareba.<br />

proeqtis Sedegi: axalcixis, aspinZis, adigenis, borjomisa <strong>da</strong> ninowmindis<br />

municipalitetebis, aseve samxareo administraciis TanamSromlebisaTvis<br />

treningebi proeqtebis werisa <strong>da</strong> finansebis moZiebis sakiTxebze.<br />

momzad<strong>da</strong> proeqtis ganacxadebi donor organizaciebSi warsadgenad.<br />

A<strong>da</strong>m Smith international,<br />

donori: didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamenti<br />

(DFID), A<strong>da</strong>m Smith international, britanul–qarTuli profesiuli qseli<br />

proeqtis saxelwodeba: regionuli biujeti.<br />

(detalebi ix. didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamentis qveTavSi).<br />

britaneTis sabWo (British Counsil)<br />

donori: britaneTis sabWo (British Counsil)<br />

proeqtis saxelwodeba: cxeli xazi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samauwyeblo kompania „hereTi“<br />

proeqtis mizani: kaxeTis regionis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis<br />

gamWvirvaloba, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi mosaxleobis CarTvis<br />

xelSewyoba informirebis gziT. am mizniT eTerSi ga<strong>da</strong>icema Toq–Sou<br />

„cxeli xazi“ (kviraSi erTxel).<br />

proeqtis Sedegi: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis<br />

gamWvirvalobisa <strong>da</strong> mosaxleobis informirebis mizniT am etapisTvis<br />

momzad<strong>da</strong> 24 radio–ga<strong>da</strong>cema.<br />

britanul–qarTuli profesiuli qseli<br />

donori: didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamenti<br />

(DFID), A<strong>da</strong>m Smith international, britanul–qarTuli profesiuli qseli<br />

proeqtis saxelwodeba: regionuli biujeti.<br />

(detalebi ix. didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamentis qveTavSi).<br />

252


germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz)<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis saxelmwifo ze<strong>da</strong>mxedvelobis axladmiRebuli kanonis Sesaxeb<br />

samxareo administraciis <strong>da</strong> adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenlebisaTvis treningebi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), efeqtiani mmarTvelobis sistemis <strong>da</strong> teritoriuli<br />

mowyobis reformis centri<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis<br />

saxelmwifo ze<strong>da</strong>mxedvelobis kanonis miRebis Semdgom samxareo<br />

administraciis warmomadgenlebisaTvis <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

moxeleebisaTvis treningebi\axali kanonis gacnoba.<br />

proeqtis Sedegi: aRniSnuli mimarTulebiT kvalifikacia aimaRles<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i yvela erTeulis <strong>da</strong> samxareo administraciis Sesabamisi<br />

samsaxurebis warmomadgenlebma. gamoica <strong>da</strong> gavrcel<strong>da</strong> aRniSnuli kanonis<br />

komentarebi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: sainformacio viziti<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis mizani: ze<strong>da</strong>mxedvelobis samsaxurebis muSaobis gamocdilebis<br />

gacnobis mizniT sainformacio viziti germaniis federaciul<br />

respublikaSi.<br />

proeqtis Sedegi: sainformacio vizitis farglebSi germaniis<br />

gamocdilebas gaecnen efeqtiani mmarTvelobis sistemis <strong>da</strong> teritoriuli<br />

mowyobis reformebis centris, iusticiis saministros, saqarTvelos<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociaciis, samxareo<br />

administraciis <strong>da</strong> municipalitetis warmomadgenlebi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: treningebis cikli – safinanso–sabiujeto<br />

sakiTxebze, gzamkvlevi – adgilobrivi biujetebis Sedgena,<br />

ganxorcieleba, monitoringi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), saqarTvelos strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

centri<br />

proeqtis mizani: safinanso–sabiujeto sakiTxebze codnis amaRlebis<br />

xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: safinanso–sabiujeto sakiTxebze kvalifikaciis<br />

amaRlebis mizniT Catar<strong>da</strong> treningi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erTeulebis<br />

warmomadgenlebisaTvis.<br />

253


donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis mimarTulebiT momuSave<br />

saswavleblebisa <strong>da</strong> saswavlo programebis kvleva<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti (GIPA)<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxriT momuSave saswavlo<br />

<strong>da</strong>wesebulebebis Seswavla\Sefaseba. saqarTvelos umaRlesi<br />

saswavleblebis, saswavlo trening–centrebis Sesabamisi kurikulumebis<br />

adekvaturoba adgilobriv saWiroebebTan.<br />

proeqtis Sedegi: Seswavlil iqna saqarTveloSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

ganxriT momuSave saswavlo <strong>da</strong>wesebulebebisa <strong>da</strong> saswavlo–centrebis<br />

kurikulumebi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: samxareo administraciisa <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis kompetenciebi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), saqarTvelos strategiuli kvlevebis <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

centri<br />

proeqtis mizani: treningi samxareo administraciisa <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebisaTvis am uwyebebis kompetenciebisa<br />

<strong>da</strong> funqciebis gamijvnis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: Catar<strong>da</strong> treningi samxareo administraciisa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis funqciebis Sesaxeb amave uwyebebis<br />

warmomadgenlebisaTvis.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: socialuri video–rgoli adgilobrivi biujetis<br />

<strong>da</strong>gegmvaSi moqalaqeTa monawileobis sakiTxebze<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: efeqtiani mmarTvelobis sistemis <strong>da</strong><br />

teritoriuli mowyobis reformebis centri<br />

proeqtis mizani: sareklamo rgolis saSualebiT mosaxleobis<br />

informireba adgilobrivi biujetebis mniSvnelobis, <strong>da</strong>gegmvis <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>gegmvaSi monawileobis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: pirveli arxis eTeriT 5 Tvis ganmavlobaSi gadio<strong>da</strong><br />

sareklamo rgoli, romlis meSveobiTac sazogadoebisTvis xelmisawvdomi<br />

gax<strong>da</strong> informacia adgilobrivi biujetis <strong>da</strong>gegmvaSi moqalaqeTa<br />

monawileobis mniSvnelobisa <strong>da</strong> monawileobis gzebis Sesaxeb.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: gazeT „24 saaTis“ CanarTi – regionis droiT,<br />

radioga<strong>da</strong>cema<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos media iniciativebis<br />

instituti<br />

254


proeqtis mizani: gazeT „24 saaTis“ CanarTisa <strong>da</strong> radioga<strong>da</strong>cemebis<br />

saSualebiT sazogadoebis informireba adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sferoSi mimdinare procesebis, siaxleebis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: gazeT „24 saaTis“ yovelTviuri CanarTisa <strong>da</strong><br />

radioga<strong>da</strong>cemebis saSualebiT mosaxleobas miewo<strong>da</strong> informacia<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi mimdinare procesebze.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: moqalaqeTa Tanamonawileoba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis mizani: saqarTveloSi adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

saqmianobaSi moqalaqeebis Tanamonawileobis internacionaluri<br />

gamocdilebisa <strong>da</strong> Tanamonawileobis aprobirebuli procedurebis<br />

<strong>da</strong>nergva.<br />

proeqtis Sedegi: Catar<strong>da</strong> moqalaqeTa Tanamonawileobis sami samodelo<br />

procedura <strong>da</strong> <strong>da</strong>grov<strong>da</strong> Sesabamisi gamocdileba, romelic aisaxeba<br />

saxelmZRvaneloSi – „Tanamonawileobi<strong>da</strong>n samoqalaqo sazogadoebamde“.<br />

wignSi Teoriuli masalis gar<strong>da</strong> mocemulia Tanamonawileobis ramdenime<br />

modificirebuli proceduris Catarebis meTodika.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: sazogadoebis monawileobis sakiTxebi<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoTa debulebebSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: dinamikuri fsiqologia demokratiisa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebisaTvis<br />

proeqtis mizani: sakrebuloebisa <strong>da</strong> gamgeobebis debulebebSi moqalaqeTa<br />

monawileobis sakiTxebis gaweris xelSewyoba arsebuli debulebebis<br />

Seswavlisa <strong>da</strong> saWiro rekomen<strong>da</strong>ciebis SemuSavebis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: Catar<strong>da</strong> kvleva, romlis Sedegebis, Sesabamisi<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis gasacnobad gaimarTa mrgvali magi<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c miwveul<br />

iqnen adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferos aqtorebi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi xelisuflebis warmomadgenlebisagan<br />

ukukavSiris miReba adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb saqarTvelos<br />

organul kanonTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo kulturis saerTaSoriso<br />

centri<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis warmomadgenlebis<br />

gamokiTxvis safuZvelze kanonis normebis praqtikaSi gamoyenebis<br />

siZneleebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>debiTi mxareebis <strong>da</strong>dgena.<br />

proeqtis Sedegi: kvlevis Sedegebis gasacnobad gaimarTa mrgvali magi<strong>da</strong>,<br />

monawileobdnen adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferos aqtorebi.<br />

255


donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: siRnaRis municipalitetis gzamkvlevi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: kavSiri siRnaRi–2002<br />

proeqtis mizani: mosaxleobisaTvis municipaluri informaciis miwodeba.<br />

proeqtis Sedegi: gamoica siRnaRis municipalitetis gzamkvlevi, misi<br />

gacnoba\miReba nebismier moqalaqes SeuZlia moqalaqeTa momsaxurebis<br />

biuroSi, gzamkvlevi xels uwyobs mosaxleobis informirebas<br />

municipalitetis struqturis, misi arsisa <strong>da</strong> funqciebis Sesaxeb. gar<strong>da</strong><br />

amisa, mosaxleobas aqvs detaluri informacia konkretuli sakiTxebis<br />

mosagvareblad vis <strong>da</strong> sad mimarTos.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: lagodexis municipalitetis gzamkvlevi,<br />

lagodexis sainformacio biuleteni<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: lagodexis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: mosaxleobisaTvis municipaluri informaciis miwodeba.<br />

proeqtis Sedegi: gamoica lagodexis municipalitetis gzamkvlevi, misi<br />

miReba nebismier moqalaqes SeuZlia moqalaqeTa momsaxurebis biuroSi.<br />

municipalitetis mosaxleoba flobs informacias municipalitetis<br />

struqturis, misi arsisa <strong>da</strong> funqciebis Sesaxeb. gar<strong>da</strong> amisa, mosaxleobas<br />

aqvs detaluri informacia konkretuli sakiTxebis mosagvareblad vis <strong>da</strong><br />

sad un<strong>da</strong> mimarTos. sainformacio biuleteni vrceldebo<strong>da</strong><br />

municipalitetis teritoriaze, man xeli Seuwyo municipalitetSi<br />

mimdinare procesebis Sesaxeb mosaxleobis informirebulobas.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: Terjolis municipalitetis gzamkvlevi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: Terjolis samoqalaqo kulturis<br />

centri<br />

proeqtis mizani: mosaxleobisaTvis municipaluri informaciis miwodeba.<br />

proeqtis Sedegi: gamoica Terjolis municipalitetis gzamkvlevi, misi<br />

gacnoba\miReba nebismier moqalaqes SeuZlia moqalaqeTa momsaxurebis<br />

biuroSi, municipalitetis mosaxleoba flobs informacias<br />

municipalitetis struqturis, misi arsisa <strong>da</strong> funqciebis Sesaxeb. gar<strong>da</strong><br />

amisa, mosaxleobas aqvs detaluri informacia konkretuli sakiTxebis<br />

mosagvareblad vis <strong>da</strong> sad mimarTos.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: sainformacio biuleteni<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: raWa–leCxumis, qvemo svaneTis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis resurs centri<br />

proeqtis mizani: mosaxleobisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebis<br />

informireba sferoSi mimdinare siaxleebis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: biuleteni gavrcel<strong>da</strong> aRniSnul municipalitetebSi,<br />

ramac xeli Seuwyo adgilobrivi mosaxleobis ukeT informirebas<br />

municipalitetSi mimdinare procesebis Sesaxeb.<br />

256


donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: sainformacio biuleteni<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

proeqtis mizani: kvalificiuri informaciis miwodeba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis warmomadgenlebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebuli pirebisaTvis.<br />

proeqtis Sedegi: biuleteni vrceldeba saqarTvelos yvela<br />

municipalitetSi, misi meSveobiT adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenlebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebuli pirebi floben kvalificiur<br />

informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi mimdinare siaxleebis,<br />

sakanonmdeblo cvlilebebis, inticiativebis, adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoTa miRwevebis <strong>da</strong> gamocdilebis Sesaxeb.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis menejmentis<br />

ganviTareba – saqarTvelos municipalitetebSi moqalaqeTa momsaxurebis<br />

biuroebis Seqmna<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), partniori municipalitetebi – axalcixe, xelvaCauri,<br />

siRnaRi, lagodexi, Terjola<br />

proeqtis mizani: mosaxleobisaTvis administraciuli momsaxurebis<br />

<strong>da</strong>ubrkoleblad <strong>da</strong> gamWvirvaled miRebis, municipalitetebSi Si<strong>da</strong><br />

menejmentis ganviTarebis mizniT momsaxurebis biuroebis Seqmna SerCeul<br />

erTmaneTisgan gansxvavebul municipalitetebSi (axalcixis, xelvaCauris,<br />

siRnaRis, lagodexis, Terjolis).<br />

proeqtis Sedegi: SemuSav<strong>da</strong> koncefcia, romelic ganxilul iqna proeqtis<br />

samizne municipalitetebis sakrebuloebTan <strong>da</strong> mis safuZvelze Seiqmna<br />

momsaxurebis biuroebi xuT municipalitetSi. biuroebi „erTi sarkmlis“<br />

principiT emsaxureba mosaxleobas. momsaxurebis biuros<br />

warmomadgenlebma codnisa <strong>da</strong> gamocdilebis amaRlebis mizniT gaiares<br />

treningebis kursi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: treningebi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: efeqtiani mmarTvelobis sistemis <strong>da</strong><br />

teritoriuli mowyobis reformis centri<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis xelSewyoba sazogadoebrivi<br />

momsaxurebis sistematizaciasa <strong>da</strong> regulirebaSi.<br />

proeqtis Sedegi: ga<strong>da</strong>mzad<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis 150<br />

TanamSromeli.<br />

257


donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obebSi genderuli kuTxiT arsebuli<br />

suraTis Seswavla<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: germaniis teqnikuri TanamSromlobis<br />

sazogadoeba (gtz), sociologebi – ana WeliZe, Tamar Carkviani<br />

proeqtis mizani: siRnaRis, lagodexis, Terjolis sakrebuloebisa <strong>da</strong><br />

gamgeobebis warmomadgenlebis, aseve mosaxleobis gamokiTxva genderuli<br />

Tanasworobis sakiTxebze. kvlevis Sedegebis analizi\saWiroebebis<br />

gamokveTa.<br />

proeqtis Sedegi: kvlevis Sedegebis mixedviT qali naklebad aris<br />

warmodgenili adgilobrivi xelisuflebis organoebSi. genderuli<br />

mgrZnobelobis asamaRleblad tardeba treningebis cikli 10 regionis<br />

yvela municipalitetis TanamSromlebisaTvis. Seiqmna<br />

municipalitetTaSorisi genderuli qseli.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> ekonomistTa<br />

asociacia<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlobiTi <strong>da</strong><br />

aRmasrulebeli organoebis warmomadgenelTa informirebulobis donis<br />

amaRleba adgilobriv finansebTan mimarTebaSi.<br />

proeqtis Sedegi: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis<br />

maregulirebeli finansuri kanonmdeblobis\wesebis<br />

sistematizacia\analizi. axali gamoTanabrebiTi transferis formulis<br />

<strong>da</strong>muSaveba, romlis safuZvelzec momzad<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamoica gzamkvlevi _<br />

municipaluri finansebis marTva saqarTveloSi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis skola<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos regionaluri mediis<br />

asociacia<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis gamWvirvalobis<br />

xelSewyoba informaciis miwodebis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: Seiqmna <strong>da</strong> funqcionirebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sakiTxebze<br />

momuSave JurnalistTa qseli, muSaobs sainformacio–sakonsultacio<br />

centri, yovelTviurad gamodis samenovani „<strong>TviTmmarTvel</strong>obis megzuri“,<br />

tardeba Sexvedrebi municipalitetebSi <strong>da</strong> konkursebi.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz)<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqis – quTaisis meriis<br />

TanamSromelTa ga<strong>da</strong>mzadeba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos iusticiis saswavlo<br />

centri<br />

proeqtis mizani: samarTlebriv sakiTxebSi meriis TanamSromelTa<br />

ga<strong>da</strong>mzadeba. treningebis Tematika: administraciuli samarTali,<br />

258


adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobis maregulirebeli<br />

kanonmdebloba, sajaro samsaxurisa <strong>da</strong> saqmiswarmoebis wesebi<br />

saxelmwifo struqturebSi.<br />

proeqtis Sedegi: ga<strong>da</strong>mzad<strong>da</strong> 240 TanamSromeli.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz), gaeros<br />

ganviTarebis programa (UNDP)<br />

proeqtis saxelwodeba: efeqtiani mmarTvelobisa <strong>da</strong> teritoriuli<br />

administraciuli reformis centris veb–gverdis Seqmna<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gaeros ganviTarebis programa (UNDP)..<br />

efeqtiani mmarTvelobisa <strong>da</strong> teritoriuli administraciuli reformis<br />

centri<br />

proeqtis mizani: sazogadoebisTvis, <strong>da</strong>interesebuli pirebisTvis<br />

informaciis miwodeba veb–gverdis saSualebiT.<br />

proeqtis Sedegi: <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis warmomadgenlebs, <strong>da</strong>interesebul<br />

pirebs veb–gverdis saSualebiT (www.cegstar.ge) SesaZlebloba eZlevaT<br />

gaecnon <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi mimdinare movlenebs, siaxleebs,<br />

analitikur masalebs.<br />

gaeros ganviTarebis programa (UNDP)<br />

donori: gaeros ganviTarebis programa (UNDP). evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: demokratiuli institutebis ganviTareba<br />

saqarTveloSi samoqalaqo Tanamonawileobis gziT<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> iuristTa<br />

asociacia, partniori – samarTliani arCevnebisa <strong>da</strong> demokratiis<br />

saerTaSoriso sazogadoeba<br />

proeqtis mizani: regionis mosaxleobis CarTva adgilobriv doneze<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi, saadvokacio treningebisa <strong>da</strong><br />

saqmianobis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: saqarTvelos regionebSi Seiqmna aqtiur wevrTa<br />

jgufebi, romlebic adgilobrivi problemebis warmoCena–mogvarebis<br />

sakiTxebze imuSaveben. rac xels Seuwyobs arsebuli problemebis<br />

gansazRvrasa <strong>da</strong> mogvarebas, meore mxriv, safuZvels Cauyris Tems,<br />

mosaxleobasa <strong>da</strong> xelisuflebas Soris TanamSromlobas. proeqtis<br />

farglebSi momzad<strong>da</strong> broSura – „aqtiuri moqalaqis megzuri –<br />

moqalaqeTa Tanamonawileobis xelSewyoba adgilobriv doneze“. gamocema<br />

Seicavs moqalaqeebisaTvis sasargeblo rCevebs – advokatirebis meSveobiT<br />

adgilobrivi problemebis mogvarebis gzebis Sesaxeb.<br />

donori: germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (gtz), gaeros<br />

ganviTarebis programa (UNDP)<br />

proeqtis saxelwodeba: efeqtiani mmarTvelobisa <strong>da</strong> teritoriuli<br />

administraciuli reformis centris veb–gverdis Seqmna<br />

(detalebi ix. germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoebis qveTavSi)<br />

259


donori: SvedeTi saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

saagento (Si<strong>da</strong>), gaeros ganviTarebis programa saqarTveloSi( UNDP)<br />

proeqtis saxelwodeba: saqarTvelos mTavrobis decentralizaciisken<br />

mimarTuli Zalisxmevis mxar<strong>da</strong>Wera<br />

(detalebi ix. SvedeTi saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis saagentos<br />

qveTavSi)<br />

federacia „ga<strong>da</strong>varCinoT bavSvebi“<br />

donori: federacia „ga<strong>da</strong>varCinoT bavSvebi“<br />

proeqtis saxelwodeba: yvela bavSvs aqvs ganaTlebis ufleba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axalgazr<strong>da</strong> pe<strong>da</strong>gogTa kavSiri<br />

proeqtis mizani: Coxatauris municipalitetSi mcxovrebi SezRuduli<br />

SesaZleblobis mqone bavSvebis saWiroebebis kvleva. advokatireba,<br />

saWirobebebis lobireba <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi.<br />

proeqtis Sedegi: lobirebis\advokatirebis Sedegad adgilobrivma<br />

municipalitetma biujeti<strong>da</strong>n <strong>da</strong>afinansa: 1.fenilketonuriiT <strong>da</strong>avadebuli<br />

4 bavSvis kvebis programa, 2. saswavlo wignebis programa, 3. fsiqiatris<br />

mowvevisa <strong>da</strong> misi honorari gonebrivad SezRuduli bavSvebisTvis<br />

statusis miniWebis mizniT.<br />

didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

departamenti (DFID)<br />

donori: didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamenti<br />

(DFID), A<strong>da</strong>m Smith international, britanul–qarTuli profesiuli qseli<br />

proeqtis saxelwodeba: regionuli biujeti<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gazeTi „rezonansi“<br />

proeqtis mizani: gazeTis saSualebiT samoqalaqo sazogadoebis<br />

informireba adgilobrivi biujetebis <strong>da</strong>gegmvisa <strong>da</strong> aRsrulebis<br />

sakiTxebze.<br />

proeqtis Sedegi: dekembri<strong>da</strong>n Tebervlis CaTvliT gazeT „rezonansis“<br />

yovelkvireuli CanarTi saxelwodebiT „regionuli biujeti“ mkiTxvels<br />

informacias awvdi<strong>da</strong> 8 <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis Sesaxeb.<br />

aRniSnuli publikaciebi paralelurad <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong> adgilobriv presaSi.<br />

donori: didi britaneTis saerTaSoriso ganviTarebis departamenti (DFID)<br />

proeqtis saxelwodeba: mdgradi ganviTarebisa <strong>da</strong> regionaluri<br />

<strong>da</strong>gegmarebis proeqti<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2005–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: qea–kavkasia. partniorebi – saqarTvelos<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia, asociacia kivitas–<br />

georgika, fondi konstanta, saqarTvelos biznes–sakonsultacio<br />

organizacia, <strong>da</strong>vebis ga<strong>da</strong>wyvetis kavkasiuri instituti<br />

proeqtis mizani: samcxe–javaxeTis eqvs raionSi (adigeni, aspinZa,<br />

axalcixe, borjomi, axalqalaqi, ninowmin<strong>da</strong>) soflis infrastruqturis<br />

reabilitaciis, samuSao adgilebis Seqmnis, samewarmeo saqmianobis<br />

260


ganviTarebis xelSewyoba. regionaluri <strong>da</strong>gegmarebis Tanamedrove<br />

modelebis SemuSaveba\ganxorcieleba – proeqti <strong>da</strong>exmareba regionis<br />

xelmZRvanelobas <strong>da</strong>amkvidros <strong>da</strong>gegmvis axali, ufro efeqturi sistema,<br />

romelic monawileobriv principze iqneba <strong>da</strong>fuZnebuli. es sistema<br />

iTvaliswinebs regionis ganviTarebis <strong>da</strong>gegmvaSi adgilobrivi<br />

mosaxleobis, regionaluri mTavrobisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

erTobliv monawileobas.<br />

proeqtis Sedegi: regionis infrastruqturis reabilitaciis mizniT<br />

adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebis, mosaxleobis, municipaluri<br />

<strong>da</strong> regionaluri xelisuflebis warmomadgenlebis erToblivi muSaobis<br />

Sedegad ganisazRvra prioritetebi, Seiqmna proeqtebi, maT Soris<br />

gamarjvebuli proeqtebis ganxorcielebisTvis gaica grantebi<br />

(TanamonawileobiTi grantebi – 80%-s afinanseb<strong>da</strong> qea, <strong>da</strong>narCens<br />

adgilobrivi biujetebi). Seiqmna regionaluri ganviTarebis saagento,<br />

aseve municipalitetSi Camoyalib<strong>da</strong> samuSao jgufebi, romlebSic Sedian<br />

arasamTavrobo seqtoris, municipaluri samsaxurebis warmomadgenlebi.<br />

maTi muSaobiT ganisazRvra prioritetebi, momzad<strong>da</strong> municipalitetisa <strong>da</strong><br />

regionis ganviTarebis strategia. municipalitetis TanamSromlebisaTvis,<br />

adgilobrivi mewarmeebisaTvis Catar<strong>da</strong> treningebis cikli sxva<strong>da</strong>sxva<br />

sakiTxebSi. gamoica bukleti – momsaxurebis baraTi, romelic<br />

<strong>da</strong>interesebul pirebs municipalitetebSi SeuZliaT miiRon. SemuSav<strong>da</strong><br />

municipaluri aqtebis nimuSebi. proeqtis farglebSi momzad<strong>da</strong> wigni<br />

„<strong>TviTmmarTvel</strong>obis megzuri“, romelSic kiTxva–pasuxis formiT (485<br />

kiTxva–pasuxi) aris ganxiluli adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

aqtualuri sakiTxebi (ix. www.ruralassociation.ge.). aseve momzad<strong>da</strong> wigni –<br />

„decentralizacia saqarTveloSi – arsebuli mdgomareoba <strong>da</strong><br />

perspeqtivebi“.<br />

didi britaneTis saerTaSoriso saqvelmoqmedo organizacia - oqsfami<br />

(OXFAM)<br />

donori: didi britaneTis saerTaSoriso saqvelmoqmedo organizacia -<br />

oqsfami (OXFAM)<br />

proeqtis saxelwodeba: 1. Temi <strong>da</strong> biujetis monitoringi; 2.sazogadoeba<br />

<strong>da</strong> biujetis monitoringi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2004–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: invalid qalTa <strong>da</strong> invalid bavSvTa<br />

de<strong>da</strong>Ta asociacia – dea<br />

proeqtis mizani: samoqalaqo sazogadoebis Tanamonawileobis<br />

institucionalizacia adgilobriv doneze. samoqalaqo cnobierebis<br />

amaRlebis xelSewyoba, municipaluri biujetis <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

xelisuflebis, sajaro <strong>da</strong>wesebulebebis saqmianobis gamWvirvalobis<br />

xelSewyoba. sazogadoebasa <strong>da</strong> adgilobrivi xelisuflebis<br />

warmomadgenlebs Soris TanamSromlobis inicireba <strong>da</strong> dialogis<br />

fasilitacia.<br />

proeqtis Sedegi: zugdidis raionis 30 Temsa <strong>da</strong> q. zugdidSi Seiqmna<br />

adgilobrivi biujetebis monitoringis sainiciativo jgufebi,<br />

sazogadoebrivi komitetebi, romlebmac ganaxorcieles Temebisa <strong>da</strong><br />

raionuli biujetebis monitoringi, xolo <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb<br />

axali kanonis amoqmedebisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis gamsxvilebis<br />

261


Semdeg municipaluri biujetis monitoringi. komitetebi aqtiurad<br />

TanamSromloben adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong> organoebTan, monawileoben<br />

sabiujeto procesis yvela etapze wina<strong>da</strong>debebisa <strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciebis<br />

SemuSaveba\wardgenaSi. proeqtis farglebSi gamoica broSura, romelSic<br />

mocemulia mravalwliani gamocdilebis analizi. 2004 wli<strong>da</strong>n gamodis<br />

yovelkvartaluri biuleteni „sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“, aseve gazeTi<br />

„sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“, 2004–2008 wlebSi radiokompania „aTinaTis“<br />

eTeriT ga<strong>da</strong>icemo<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>cemaTa cikli „sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“.<br />

Catar<strong>da</strong> kvlevebi problemebis identificirebisa <strong>da</strong> adgilobriv<br />

biujetSi maTi asaxvis xarisxis Sesaswavlad. gamgeobis SenobaSi gaixsna<br />

sainformacio resurs–centri, romelic sabiujeto procesebTan <strong>da</strong><br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebiT <strong>da</strong>interesebul pirebs<br />

emsaxureba.<br />

didi britaneTis saelCo saqarTveloSi<br />

donori: didi britaneTis saelCo saqarTveloSi<br />

proeqtis saxelwodeba: informirebuli moqalaqe <strong>da</strong> angariSvaldebuli<br />

xelisufleba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2005–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso gamWvirvaloba –<br />

saqarTvelo<br />

proeqtis mizani: parlamentis wevrebsa <strong>da</strong> maT amomrCevlebs Soris<br />

urTierTobebis gaumjobeseba, kanonSemoqmedebiTi procesis Sesaxeb<br />

sazogadoebis ukeT informireba. am procesSi sazogadoebis monawileobis<br />

xelSewyoba <strong>da</strong> parlamentis mier warmodgenili informaciis<br />

gamWvirvalobis xarisxis amaRleba. maJoritari deputatebis biuroebisa<br />

<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebisTvis axladmiRebuli kanonebis<br />

gacnoba–treningebi.<br />

proeqtis Sedegi: maJoritari deputatebis biuroebis warmomadgenlebTan<br />

erTad saqarTvelos raionebSi Sexvedrebi adgilobriv mosaxleobasTan,<br />

maTi informireba miRebuli mniSvnelovani kanonebis Sesaxeb. mosaxleobis<br />

mxri<strong>da</strong>n adgilobrivi problematikis wardgena maJoritari<br />

deputatebisTvis. maJoritari deputatebis biuroebis TanamSromelTaTvis<br />

xelSewyoba kvalifikaciis amaRlebis mizniT, treningebs aseve<br />

eswrebodnen adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

warmomadgenlebi. proeqtis farglebSi gamoica broSurebi: “xSirad<br />

<strong>da</strong>smuli kiTxvebi adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb” (ix. veb–<br />

gverdze: http://www.transparency.ge), saqarTvelos organuli kanonis<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb mokle analizi (ix. veb–gverdze:<br />

http://www.transparency.ge). aseve momzad<strong>da</strong> gzamkvlevi moqalaqeebisTvis (ix. veb–<br />

gverdze: http://www.transparency.ge)<br />

262


evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri<br />

donori: evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri. norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: municipalitetebisTvis socialur–ekonomikuri<br />

gavniTarebis gegmebis SemuSavebis xelSewyoba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

proeqtis mizani: grZelvadiani strategiuli ganviTarebis gegmis<br />

SemuSavebis xelSewyoba municipaluri samsaxurebis, biznesis,<br />

arasamTavrobo seqtoris <strong>da</strong> sazogadoebis sxva warmomadgenelTa mier<br />

problemebis gamokveTisa <strong>da</strong> prioritetebis SerCevis gziT. proeqtis<br />

gansaxorcieleblad SeirCa <strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqi rusTavi <strong>da</strong> lanCxuTis<br />

municipaliteti.<br />

proeqtis Sedegi: problemebis gamokveTisa <strong>da</strong> prioritetebis gansazRvris<br />

mizniT, Seiqmna samuSao jgufi sxva<strong>da</strong>sxva struqturebis, biznesis<br />

arasamTavrobo seqtorisa <strong>da</strong> sazogadoebis warmomadgenlebis<br />

SemadgenlobiT. maTi rekomen<strong>da</strong>ciebis gaTvaliswinebiT orive<br />

municipalitetisTvis SemuSav<strong>da</strong> socialur–ekonomikuri ganviTarebis<br />

grZelvadiani gegma.<br />

donori: evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri, norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis<br />

mxar<strong>da</strong>Wera<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

proeqtis mizani: municipaluri samsaxurebis warmomadgenelTaTvis<br />

sabiujeto meqanizmebis codnis amaRlebis xelSewyoba, trening–<br />

modulebis Seqmnis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: evropeli partniorebis, trenerTa jgufis <strong>da</strong><br />

eqspertebis mier Seiqmna trening–masalebi Semdegi mimarTulebiT: 1.<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis evropul qartiasTan saqarTvelos<br />

kanonmdeblobis Sesabamisoba; 2. zogadi menejmenti adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi; 3. finansebis marTva <strong>da</strong> sabiujeto sfero.<br />

proeqtis meore etapze zemoxsenebuli sami mimarTulebis Sesabamisad<br />

momzad<strong>da</strong> 9 treneri. piloturi treningebisTvis SeirCa 4 municipaliteti,<br />

ramac xeli Seuwyo trening–modulebis <strong>da</strong>xvewas.<br />

donori: evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri<br />

proeqtis saxelwodeba: municipalur doneze a<strong>da</strong>mianuri resursebis<br />

marTva<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

263


proeqtis mizani: adgilobriv doneze a<strong>da</strong>mianuri resursebis marTvis<br />

gaumjobesebis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: momzad<strong>da</strong> adgilobrivi xelisuflebis moxeleTaTvis<br />

ZiriTadi saxelmZRvanelo, romelic moicavs Tanamdebobis pirTa <strong>da</strong><br />

moxeleTa samuSao aRweris tipobriv formularebs <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianuri<br />

resursebis marTvis procedurebs. proeqtis meore etapze am sakiTxebze 8<br />

treners Cautar<strong>da</strong> treningi, SeirCa 8 piloturi municipaliteti, sa<strong>da</strong>c<br />

moewyo ordRiani samuSao Sexvedrebi sakrebulos <strong>da</strong> gamgeobis<br />

warmomadgenelTa monawileobiT <strong>da</strong> detalurad iqna ganxiluli<br />

asociaciis mier momzadebuli masalebi. SexvedraSi monawileoba miiRo<br />

160-ma a<strong>da</strong>mianma.<br />

evraziis TanamSromlobis fondi<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: samoqalaqo seqtorSi samoqalaqo monitoringis<br />

Sesaxeb cnobierebis amaRleba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo kulturis saerTaSoriso<br />

centri<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos arasamTavrobo organizaciebis mier<br />

samoqalaqo monitoringis efeqturad ganxorcielebas baTumSi,<br />

samegrelosa <strong>da</strong> Si<strong>da</strong> qarTlis regionebSi samoqalaqo monitoringis<br />

mdgradi meqanizmebis Seqmnis gziT. arasamTavrobo seqtoris 60<br />

warmomadgeneli gaivlis trenings samoqalaqo monitorigSi.<br />

proeqtis Sedegi: arasamTavrobo seqtoris ganviTarebis xelSewyoba,<br />

monitoringis ganxorcielebiT adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis muSaobis gamWvirvalobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> amaRleba.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: centraluri biujeti<strong>da</strong>n rTveli–2008<br />

programisaTvis ga<strong>da</strong>ricxuli Tanxebis monitoringi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gazeTi „kaxeTis xma“<br />

proeqtis mizani: gazeTis meSveobiT centraluri biujeti<strong>da</strong>n rTveli–<br />

2008–is ganxorcielebisTvis gamoyofili transferebisa <strong>da</strong> subsidiebis<br />

sakiTxebSi samoqalaqo monitoringis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: gazeTis meSveobiT sazogadoebam miiRo informacia<br />

rTveli 2008–isa <strong>da</strong> zoga<strong>da</strong>d adgilobrivi sabiujeto saxsrebis xarjvis<br />

Sesaxeb.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi biujeti xalxis samsaxurSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos demokratiuli<br />

ganviTarebis kavSiri<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos ozurgeTis municipalitetis 6<br />

teritoriuli Temis monawileobas adgilobriv doneze ga<strong>da</strong>wyvetilebis<br />

miRebis procesSi, municipaluri biujetis xarjviTi nawilis Sesaxeb<br />

264


sajaro diskusiisa <strong>da</strong> samoqalaqo kontrolisa <strong>da</strong> adgilobrivi mediis<br />

CarTvis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: samoqalaqo aqtivobis amaRleba, adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis gamWvirvaloba <strong>da</strong><br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> xarisxis zr<strong>da</strong>, dialogi <strong>TviTmmarTvel</strong>obasa <strong>da</strong><br />

adgilobriv Temebs Soris.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis xelSewyoba<br />

<strong>da</strong>moukidebeli gazeTis meSveobiT<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gazeTi „Cemi xaragauli“<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos dialogs xaragaulis <strong>TviTmmarTvel</strong>obasa<br />

<strong>da</strong> adgilobriv macxovreblebs Soris gazeTis „Cemi xaragaulis“<br />

meSveobiT. yovelive es <strong>da</strong>exmareba sazogadoebas ukeT iyos<br />

informirebuli adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

sakiTxebze.<br />

proeqtis Sedegi: gazeTSi gamoqveynebuli masalebi xels Seuwyobs<br />

adgilobrivi mosaxleobis informirebas sakuTari uflebebis, sabiujeto<br />

saxsrebisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi mimdinare procesebis Sesaxeb.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sarke<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samauwyeblo kompania „hereTi“<br />

proeqtis mizani: kaxeTis sam raionSi (Telavi, siRnaRi, lagodexi)<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis gamWvirvalobis xelSewyoba <strong>da</strong><br />

mosaxleobis informireba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebSi mimdinare<br />

movlenebisa <strong>da</strong> sabiujeto procesebis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: samauwyeblo kompania „hereTis“ eTerSi ga<strong>da</strong>icema<br />

yovelkvireuli sainformacio–analitikuri ga<strong>da</strong>cema „mTeli kvira“,<br />

romelic mosaxleobas awvdis informacias adgilomrivi sabiujeto<br />

procesebis Sesaxeb.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: ratom avirCieT isini<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong> mecnierTa<br />

klubi, samauwyeblo kompania „guria“<br />

proeqtis mizani: guriis mxareSi sxva<strong>da</strong>sxva sferoSi socialur–<br />

ekonomikuri problemebis Sesaxeb informaciis moZieba\<strong>da</strong>muSaveba,<br />

aRniSnul sakiTxebze sazogadoebis informireba. am mizniT telekompania<br />

„guriis“ eTeriT satelevizio debatebis organizeba – adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis, arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> sazogadoebis<br />

warmomadgenlebis monawileobiT.<br />

proeqtis Sedegi: proeqtis farglebSi Seiqmna rva samuSao jgufi,<br />

romlebmac moiZies <strong>da</strong> <strong>da</strong>amuSaves socialur–ekonomikur problemebze<br />

informaciebi, TiToeul maTganze momzad<strong>da</strong> satelevizio siuJeti,<br />

aRniSnul sakiTxebze gaimarTa <strong>da</strong> telekompania „guriis“ eTeriT ga<strong>da</strong>ica<br />

265


debatebi. masSi monawileobas iRebdnen arasamTavrobo organizaciebis,<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebi.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: quTaisSi <strong>da</strong>sufTavebis samsaxuris monitoringi<br />

<strong>da</strong> servisis gaumjobeseba samoqalaqo sazogadoebis monawileobis<br />

gaZlierebis gziT<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: quTaisis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos qalaq quTaisis sayofacxovrebo<br />

narCenebis marTvis optimizacias <strong>da</strong> aamaRlos ekologiuri usafrTxoeba<br />

qalaqis <strong>da</strong>sufTavebis samsaxuris samoqalaqo monitoringis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: xels Seuwyobs qalaqSi komunaluri momsaxurebis<br />

xarisxis gaumjobesebas, amasTan ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi<br />

mosaxleobis monawileobis kulturis Camoyalibebas.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: Cveni qalaqi – Cemi fuli<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: a<strong>da</strong>mianis uflebaTa <strong>da</strong>cvis centri<br />

proeqtis mizani: qalaq baTumis keTilmowyobis samsaxuris biujetis<br />

<strong>da</strong>gegmvaSi moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong> xarjvis procesSi<br />

gamWvirvalobis xarisxis gazr<strong>da</strong> binis mesakuTreTa, adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenelTa Soris dialogisa <strong>da</strong><br />

TanamSromlobis kulturis <strong>da</strong>mkvidrebis, sabiujeto sferos Sesaxeb<br />

mediis warmomadgenelTa codnis amaRlebisa <strong>da</strong> sabiujeto procesebis<br />

gamWvirvalobis sakiTxebiT maTi <strong>da</strong>interesebis xelSewyobis gziT. rac<br />

gazrdis sazogadoebis CarTulobas qalaqis biujetis swor <strong>da</strong>gegmvasa <strong>da</strong><br />

xarjvis monitoringis procesebSi.<br />

proeqtis Sedegi: amaRldeba moqalaqeTa monawileoba, informirebuloba<br />

biujetis sakiTxebze, proeqti xels Seuwyobs adgilobrivi municipaluri<br />

samsaxurebisa <strong>da</strong> mosaxleobis dialogs.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: qalaq quTaisis biujetis sazogadoebrivi<br />

monitoringi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> ekonomistTa<br />

asociacia (imereTis filiali), saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> iuristTa<br />

asociacia (imereTis filiali)<br />

proeqtis mizani: qalaq quTaisis biujetis monitoringi, samoqalaqo<br />

sazogadoebis informirebis zr<strong>da</strong>, adgilobrivi problemebis gamokveTasa<br />

<strong>da</strong> biujetis <strong>da</strong>gegmvis procesSi sazogadoebis monawileoba.<br />

proeqtis Sedegi: 90–mde moqalaqem treningebisa <strong>da</strong> sainformacio<br />

Sexvedrebis saSualebiT miiRo codna sazogadoebrivi monitoringis <strong>da</strong><br />

sabiujeto procesis sakiTxebze. adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis 60–mde<br />

moxelem treningebis saSualebiT SeiZina <strong>da</strong>matebiTi codna sabiujeto<br />

marTvis sferoSi. Catar<strong>da</strong> aqtiuri sainformacio kampania mosaxleobis<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi CarTvis mizniT – gamoica<br />

sainformacio biuleteni, adgilobriv gazeTebSi momzad<strong>da</strong> CanarTebi,<br />

266


<strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong> <strong>da</strong> gavrcel<strong>da</strong> lifletebi biujetis formirebis procesis<br />

Sesaxeb, quTaisis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis administraciul SenobaSi ganTavs<strong>da</strong><br />

sainformacio <strong>da</strong>fa, sa<strong>da</strong>c <strong>da</strong>interesebul pirebs saSualeba hqon<strong>da</strong>T<br />

mieRoT informacia biujetis formirebis procesisa <strong>da</strong> biujetis<br />

monitoringis Sesaxeb. SemuSav<strong>da</strong> sabiujeto rekomen<strong>da</strong>ciebi, romelTa<br />

nawili aisaxa 2008 wlis quTaisis biujetSi, SemuSav<strong>da</strong> antikorufciuli<br />

gegma.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi SesaZleblobebis ganviTareba satyeo<br />

seqtoris decentralizaciis procesisa <strong>da</strong> adgilobrivi tyeebis marTvis<br />

monitoringis sakiTxebSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia mwvane alternativa<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi mosaxleobisa <strong>da</strong> jgufebis<br />

SesaZleblobaTa gaZliereba, raTa maT SeZlon adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis balansze saxelmwifo tyis fondis ga<strong>da</strong>cemis<br />

procesisa <strong>da</strong> marTvis monitoringi, miiRon monawileoba ga<strong>da</strong>wyvetilebis<br />

miRebis procesSi <strong>da</strong> iqonion realuri gavlena iseT ga<strong>da</strong>wyvetilebebze,<br />

romlebic <strong>da</strong>kavSirebulia maT sasicocxlo interesebTan;<br />

TanamSromlobis gaZliereba adgilobriv samoqalaqo sazogadoebas,<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebsa <strong>da</strong> centralur xelisuflebas Soris; adgilobrivi<br />

saWiroebebis gamovlena, satyeo seqtorTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

kanon<strong>da</strong>rRvevebis kvleva <strong>da</strong> maTi Semcirebis gzebis Zieba; gamocdilebis<br />

gaziareba saqarTvelos sxva<strong>da</strong>sxva regions Soris aRniSnul sakiTxebSi.<br />

proeqtis samizne regionebi: raWa (ambrolaurisa <strong>da</strong> onis raionebi) <strong>da</strong><br />

qvemo svaneTi (lentexis raioni).<br />

proeqtis Sedegi: gamoica wignebi: 1. i. maWaraSvili, 2008. satyeo seqtoris<br />

decentralizacia, saxelmZRanelo, 2. i. maWaraSvili, 2009. satyeo<br />

seqtoris monitoringi (2007-2008).<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: qalaq baTumis meriis administraciuli reforma<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

proeqtis mizani: meriis saqmianobis efeqturobisa <strong>da</strong> gamWvirvalobis<br />

amaRleba saWiroebebis gamovlenis, meriis TanamSromelTa treningebis,<br />

samarTlebrivi aqtebis Seswavlis, rekomen<strong>da</strong>ciebis, Tanamdebobrivi<br />

instruqciebis, samsaxurebis debulebebisa <strong>da</strong> erTi sarkmlis sistemis<br />

koncefciis Seqmnis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: baTumis meriis administraciuli sistemis Seswavlis<br />

mizniT Catar<strong>da</strong>: 1. sociologiuri kvleva _ gamoikiTxa baTumis<br />

mosaxleoba, baTumis meriis TanamSromlebi. 2. Seswavlil iqna baTumis<br />

meriis administraciuli sistemis <strong>da</strong> saqmianobis maregulirebeli<br />

kanonqvemdebare normatiuli aqtebi.<br />

sociologiuri kvlevisa <strong>da</strong> meriis administraciuli sistemis<br />

maregulirebeli aqtebis Seswavla–analizis safuZvelze SemuSav<strong>da</strong><br />

konkretuli rekomen<strong>da</strong>ciebi. SemuSav<strong>da</strong> baTumis meriis axali debulebis<br />

proeqti, meriis struqturuli qve<strong>da</strong>nayofebis debulebebi, Tanamdebobrivi<br />

instruqciebi. baTumis meriis TanamSromlebs kvalifikaciis amaRlebis<br />

267


mizniT Cautar<strong>da</strong>T treningebis cikli. SemuSav<strong>da</strong> erTi sarkmlis sistemis<br />

koncefcia.<br />

donori: evraziis TanamSromlobis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: erTi sarkmlis sistema adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

proeqtis mizani: baTumis meriaSi <strong>da</strong> qobuleTis municipalitetis<br />

gamgeobaSi mosaxleobis momsaxurebis moqnili <strong>da</strong> efeqturi sistemis<br />

Camoyalibebis xelSewyoba erTi sakrmlis sistemis <strong>da</strong>nergvis gziT.<br />

miznis misaRwevad SemuSavdeba <strong>da</strong> <strong>da</strong>inergeba erTi sarkmlis sistema,<br />

risTvisac Seiqmneba Sesabamisi samarTlebrivi baza, implementaciis<br />

procesSi <strong>TviTmmarTvel</strong>i organos warmomadgenlebs CautardebaT<br />

treningebi.<br />

proeqtis Sedegi: Seiqmneba moqalaqeTa momsaxurebis moqnili <strong>da</strong><br />

efeqturi sistema, <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebs CautardebaT<br />

treningebis cikli.<br />

evrokomisia (EC)<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi mmarTveloba xalxisTvis <strong>da</strong><br />

xalxTan erTad<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos strategiuli kvlevebisa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebis centri<br />

proeqtis mizani: TbilisSi administraciuli <strong>angariSvaldebulebis</strong> zr<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> moqalaqeTa monawileobis uflebis realizebis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: TbilisSi SeirCa sami saTemo centri, romlis<br />

warmomadgenlebma strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis centris<br />

meTodologiis safuZvelze <strong>da</strong> misi <strong>da</strong>xmarebiT Caatares mosaxleobis<br />

gamokiTxva, aseve Caatares Tbilisis biujeti<strong>da</strong>n im raionebisTvis<br />

gamoyofili sxva<strong>da</strong>sxva xarjebis monitoringi, sa<strong>da</strong>c aRniSnuli saTemo<br />

centrebi funqcionirebdnen (magaliTad, am raionebSi gzebis<br />

sarekonstruqciod, korpusebis SesakeTeblad <strong>da</strong> a.S. gamoyofili Tanxebis<br />

monitoringi). SerCeuli saTemo centris warmomadgenlebi monawileobdnen<br />

saqalaqo <strong>da</strong> raionuli xelisuflebis organoebTan SexvedrebSi,<br />

romlebic strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis centris mier iyo<br />

organizebuli.<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: umciresobaTa xmebi cvlilebebisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia kivitas–georgika<br />

proeqtis mizani: SerCeul TemebSi eTnikur umciresobaTa cxovrebis<br />

pirobebis gaumjobeseba maTi gaaqtiurebis <strong>da</strong> municipalur doneze<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi CarTvis gziT. proeqti moicav<strong>da</strong> 4<br />

regionis (kaxeTi, Si<strong>da</strong> qarTli, samcxe–javaxeTi, qvemo qarTli) 10<br />

municipalitetSi Semaval 39 sofels.<br />

268


proeqtis Sedegi: adgilobrivi mosaxleobisaTvis advokatirebisa <strong>da</strong><br />

interesTa <strong>da</strong>cvis meqanizmebis Sesaxeb Catar<strong>da</strong> treningebi, gaimarTa<br />

mrgvali magidis formatis Sexvedra municipalitetebis<br />

warmomadgenlebisa <strong>da</strong> adgilobrivi mosaxleobis monawileobiT.<br />

SerCeuli soflebis macxovreblebma gamokveTes saWirboroto sakiTxebi<br />

<strong>da</strong> werilobiTi saxiT gaugzavnes adgilobriv xelisuflebas. sakiTxebis<br />

nawili mogvar<strong>da</strong>.<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: sakuTari uflebebi qmedebaSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009–2010<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: guriis agrobiznes centri<br />

proeqtis mizani: samTavrobo <strong>da</strong> arasamTavrobo seqtoris mWidro<br />

TanamSromlobis safuZvelze sakuTrebis uflebis maregulirebeli<br />

kanonebis praqtikaSi sworad gatarebis xelSewyoba, sakuTrebis<br />

uflebebis <strong>da</strong>sacavad myari samarTlebirvi garantiebis Seqmna <strong>da</strong> maTi<br />

realurad uzrunvelyofa ekonomikuri ganviTarebis, ucxouri<br />

investiciebis mozidvis <strong>da</strong> biznesis xelSewyobis mizniT.<br />

proeqtis mosalodneli Sedegi: guriis regionis 6 TemSi sazogadoebis<br />

cnobierebis donis amaRlebis xelSewyoba <strong>da</strong> maT mflobelobaSi<br />

arsebuli sakuTrebis samarTlebrivi bazis mowesrigebis mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

mosaxleoba gaecnoba saqarTveloSi sakuTrebis uflebebis<br />

maregulirebel kanonebs, maT uflebebsa <strong>da</strong> movaleobebs, sakuTrebis<br />

<strong>da</strong>kanonebisaTvis saWiro procedurebs, proeqtis farglebSi<br />

gaTvaliswinebulia TiToeul TemSi sainformacio sesiebis mowyoba,<br />

samuSao Sexvedrebi <strong>da</strong> mrgvali magidebi, am Sexvedrebze xelisuflebis<br />

warmomadgenelebsa <strong>da</strong> mosaxleobas Soris azrTa gaziareba <strong>da</strong><br />

urTierTSeTanxmebis SesaZleblobebi xels Seuwyobs demokratiuli<br />

formebis SemoRebas TiToeul TemSi. proeqti guriis regionis masStabiT<br />

uzrunvelyofs iseTi praqtikis <strong>da</strong>nergvas, rogoricaa saxelmwifo<br />

organoebis <strong>angariSvaldebulebis</strong> uzrunvelyofa <strong>da</strong> gamWvirvale<br />

saqmianoba, es ki stimuls miscems mosaxleobas gaecnon TavianT<br />

uflebebsa <strong>da</strong> movaleobebs sakuTrebis gankargvasa <strong>da</strong> gamoyenebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: TemTa mobilizaciis iniciativa<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axalgazr<strong>da</strong> mecnierTa kavSiri<br />

„inteleqti“, saTemo kavSirebi – „qedlebi, „gvanca“. .maWaxela“. „Caisubani“<br />

proeqtis mizani: proeqti xorcieldeba aWaris avtonomiuri respublikis<br />

xuT municipalitetSi – qobuleTSi, xelvaCaurSi, qe<strong>da</strong>Si, Suaxevsa <strong>da</strong><br />

xuloSi. misi mizania mosaxleobis gaaqtiureba <strong>da</strong> maTi <strong>CarTulobis</strong><br />

donis amaRleba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis procesSi. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebsa <strong>da</strong> Temebis mosaxleobas Soris urTierTkavSiris <strong>da</strong><br />

praqtikuli TanamSromlobis formebis <strong>da</strong> meTodebis Camoyalibebis<br />

xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: SerCeuli municipalitetebis 63 TemSi Catar<strong>da</strong><br />

mosaxleobis Sexvedrebi maT winaSe arsebuli problemebis gamokveTisa<br />

<strong>da</strong> prioritetizaciis mizniT, romelTa safuZvelzec SemuSav<strong>da</strong><br />

269


miznobrivi programebi. programebi Setanil iqna gamgeobaSi<br />

gansaxilvelad. teritoriul rwmunebulebs Cautar<strong>da</strong>T treningebi –<br />

mosaxleobis saerTo krebebis Catarebis meTodologiasa <strong>da</strong> sabiujeto<br />

kvlevebis ganxorcielebis sakiTxebze. proeqtis farglebSi gamoica<br />

bukletebi, sagazeTo CanarTebi.<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: axalgazr<strong>da</strong> liderebi adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis samsaxurSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axalgazr<strong>da</strong> iuristTa asociacia<br />

proeqtis mizani: proeqti xorcieldeba 5 regionSi - gorSi, quTaisSi,<br />

baTumSi, rusTavsa <strong>da</strong> TelavSi. proeqtis mizania axalgazr<strong>da</strong> liderebis<br />

gamovlena <strong>da</strong> maTi <strong>CarTulobis</strong> xelSewyoba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

saqmianobaSi.<br />

proeqtis Sedegi: Seiqmneba axalgazr<strong>da</strong> liderTa klubebi, treningebis<br />

kursi xels Seuwyobs moqalaqeTa samarTalSegnebis zr<strong>da</strong>s, aseve<br />

adgilobrivi problemebis mogvarebis sakiTxebSi moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong><br />

zr<strong>da</strong>s.<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: sazogadoebrivi lobi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: demokratiul mesxTa kavSiri, samcxe–<br />

javaxeTis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis asociacia<br />

proeqtis mizani: axalcixis, ninowmindisa <strong>da</strong> axalqalaqis<br />

municipalitetebis mosaxleobis informirebisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebis<br />

miRebis procesSi CarTvis xelSewyoba. samcxe–javaxeTis regionis sam<br />

municipalitetSi Seiqmneba sainformacio centrebi, romelTa saSualebiT<br />

mosaxleoba miiRebs informacias qveynis kanonmdeblobis <strong>da</strong> adgilobrivi<br />

municipalitetis ga<strong>da</strong>wyvetilebebis Sesaxeb.<br />

proeqtis Sedegi: sam municipalitetSi Seiqmneba sainformacio centrebi,<br />

romlebic xels Seuwyoben mosaxleobis informirebas<br />

donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: TanamSromloba Savi zRvis garemos <strong>da</strong>cvisaTvis –<br />

wyalwmindis janmrTeli momavali<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: lanCxuTis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: Savi zRvis qveynebis sanapiro zonis integrirebuli<br />

marTvis samagaliTo mdgradi ganviTarebis gegmis SemuSaveba konkretuli<br />

adgilis magaliTze (SerCeuli iyo lanCxuTis raionis sofeli<br />

wyalwmin<strong>da</strong>). rac iTvaliswinebs adgilobrivi Temis ekonomikuri<br />

potencialis ganviTarebis xelSewyobas, arsebuli bunebrivi garemos<br />

SenarCunebas, sofel wyalwmindis mdgradi ganviTarebis gegmis<br />

SemuSavebas.<br />

proeqtis Sedegi: wyalwmindis mdgradi ganviTarebis gegma, wyalwmindis<br />

geografiuli sainformacio sistema (ix. veb–gverdze: www.lanchkhuti.org.ge).<br />

270


donori: evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis xelSewyoba<br />

saqarTveloSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009-2011<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti,<br />

partniorebi goris sainformacio centri, ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong><br />

mecnierTa klubi, saqarTvelos samoqalaqo ganviTarebis asociacia<br />

(lagodexi)<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis efeqturobisa <strong>da</strong> gamWvirvalobis<br />

gazr<strong>da</strong> sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> institucionaluri meqanizmebis<br />

Camoyalibebis, mosaxleobis informirebulobis <strong>da</strong> misi samoqalaqo<br />

aqtivobis donis amaRlebis, municipaluri biujetebis efeqturad<br />

<strong>da</strong>gegmvis xelSewyobis, municipaluri servisebis miwodebis sistemis<br />

srulyofis gziT. treningebis Catareba adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis<br />

sajaro mosamsaxureebisTvis. proeqti xorcieldeba 8 municipalitetSi<br />

(baTumi, qobuleTi, ozurgeTi. Coxatauri, gori, kaspi, gurjaani, yvareli).<br />

proeqtis mosalodneli Sedegi: proeqti sawyis stadiaSia. Seiqmneba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> efeqturi meqanizmebi, rac<br />

xels Seuwyobs qveyanaSi efeqturi <strong>da</strong> gamWvirvale <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

Camoyalibebas, gaumjobesdeba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis servisebi, miznobrivi<br />

municipalitetebis TanamSromlebis kvalifikaciis donis amaRlebisa <strong>da</strong><br />

Si<strong>da</strong> samarTlebrivi regulaciebis srulyofis gziT.<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE),<br />

evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: qvemo qarTlis regionaluri ganviTarebis gegmis<br />

mxar<strong>da</strong>Wera<br />

(detalebi ix. evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizaciis qveTavSi)<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE),<br />

evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: fiskaluri decentralizaciis Sefaseba<br />

(detalebi ix. evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizaciis qveTavSi)<br />

donori: gaeros ganviTarebis programa (UNDP). evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: demokratiuli institutebis ganviTareba<br />

saqarTveloSi samoqalaqo Tanamonawileobis gziT<br />

(detalebi ix. gaeros ganviTarebis programis qveTavSi)<br />

evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

organizacia (OSCE)<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE)<br />

proeqtis saxelwodeba: xelisuflebis mier ekonomikuri TanamSromlobisa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebis organizaciis antikorufciuli qselis rekomen<strong>da</strong>ciebis<br />

Sesrulebis monitoringi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso gamWvirvaloba –<br />

saqarTvelo<br />

271


proeqtis mizani: ekonomikuri TanamSrolobisa <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

organizaciis antikorufciuli qselis mier SemuSavebuli<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis ganxorcielebis monitoringi.<br />

proeqtis Sedegi: sxva<strong>da</strong>sxva RonisZiebebTan erTad Catar<strong>da</strong> adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisa <strong>da</strong> mmarTvelobis organoebis mier gatarebuli<br />

antikorufciuli RonisZiebebis kvleva, romelic moicav<strong>da</strong> Semdegi<br />

komponentebis analizs: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis maregulirebeli<br />

kanonmdebloba; sakrebuloebis mier informaciis sajaroobis wesebisa <strong>da</strong><br />

Sesyidvebis ganxorcielebis procedurebis <strong>da</strong>cva; qonebis ga<strong>da</strong>cema<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erTeulebisTvis; adgilobrivi<br />

antikorufciuli iniciativebi. momzad<strong>da</strong> angariSi – adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis monitoringisa <strong>da</strong> analizis<br />

Sedegebis Sesaxeb (qarTul <strong>da</strong> inglisur enebze).<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis xelSewyoba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gar<strong>da</strong>bnis socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis fondi<br />

proeqtis mizani: xelmisawvdomi <strong>da</strong> kompetenturi struqturis Seqmna,<br />

romelic kanonmdeblobasa <strong>da</strong> regulaciebSi Sesuli cvlilebebis Sesaxeb<br />

informacias miawvdis municipalitetis warmomadgenlebs, rac xels<br />

Seuwyobs mosaxleobisTvis municipaluri momsaxurebis xarisxis<br />

gaaumjobesebas.<br />

proeqtis Sedegi: municipaluri struqturebis SesaZleblobebisa <strong>da</strong><br />

kompetenciis gaumjobeseba; municipalitetis warmomadgenlebisaTvis<br />

gaumjobesdeba adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

(qarTul <strong>da</strong> rusul enebze) siaxleebis xelmisawvdomoba; adgilobrivi<br />

sajaro mosamsaxureebis unarebisa <strong>da</strong> SesaZleblobebis gaumjobeseba<br />

biujetis Sedgenis processa <strong>da</strong> gamWvirvalobis sakiTxebSi treningebis<br />

gziT.<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis xelSewyoba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006 wli<strong>da</strong>n<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: marneulis socialur–ekonomikuri<br />

ganviTarebis fondi<br />

proeqtis mizani: xelmisawvdomi <strong>da</strong> kompetenturi struqturis Seqmna,<br />

romelic kanonmdeblobasa <strong>da</strong> regulaciebSi Sesuli cvlilebebis Sesaxeb<br />

informacias miawvdis municipalitetis warmomadgenlebs, <strong>da</strong>amgvarad<br />

mosaxleobisTvis municipaluri momsaxurebis xarisxs gaaumjobesebs.<br />

proeqtis Sedegi: municipaluri struqturebis SesaZleblobebisa <strong>da</strong><br />

kompetenciis gaumjobeseba; municipalitetis warmomadgenlebisaTvis<br />

adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan <strong>da</strong>kavSirebuli (qarTul <strong>da</strong> rusul<br />

enebze) informaciis Tavisufali <strong>da</strong> martivi xelmisawvdomoba;<br />

adgilobrivi sajaro mosamsaxureebis unarebisa <strong>da</strong> SesaZleblobebis<br />

gaumjobeseba biujetis Sedgenis processa <strong>da</strong> gamWvirvalobis sakiTxebSi<br />

treningebis gziT.<br />

272


donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE),<br />

evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: qvemo qarTlis regionaluri ganviTarebis gegmis<br />

mxar<strong>da</strong>Wera<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: evrokomisia (EC), qvemo qarTlis<br />

gubernatoris ofisi, evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

organizacia (OSCE)<br />

proeqtis mizani: qvemo qarTlis regionaluri ganviTarebis gegmis<br />

ganviTarebis mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

proeqtis Sedegi: angariSi, romelic moicavs situaciur analizsa <strong>da</strong><br />

qvemo qarTlis monacemTa analizs. igi safuZvlad <strong>da</strong>edeba regionaluri<br />

ganviTarebis strategiisa <strong>da</strong> programis SemuSavebas.<br />

donori: evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis organizacia (OSCE),<br />

evrokomisia (EC)<br />

proeqtis saxelwodeba: fiskaluri decentralizaciis Sefaseba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: evrokomisia (EC), germaniis teqnikuri<br />

TanamSromlobis sazogadoeba (gtz), gaeros ganviTarebis programa<br />

saqarTveloSi (UNDP), evropis uSiSroebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

organizacia (OSCE)<br />

proeqtis mizani: mimdinare fiskaluri decentralizaciis sakiTxebisa <strong>da</strong><br />

arsebuli problemebis gamokveTa\Seswavla.<br />

proeqtis Sedegi: saqarTveloSi fiskaluri decentralizaciis Sesaxeb<br />

angariSi.<br />

fondi – erovnuli wvlili demokratiisaTvis<br />

(NED)<br />

donori: fondi – erovnuli wvlili demokratiisaTvis (NED)<br />

proeqtis saxelwodeba: kontroli adgilobriv biujetze<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia „Ria sazogadoeba – axali<br />

quTaisi“<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi biujetis gamWvirvalobis gazr<strong>da</strong>,<br />

samoqalaqo sazogadoebis unar–Cvevebis <strong>da</strong> codnis amaRleba adgilobrivi<br />

sabiujeto procesis sakiTxebSi, adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis <strong>da</strong> samoqalaqo sazogadoebis urTierTTanamSromlobis<br />

gaaqtiureba adgilobriv sabiujeto procesSi. proeqti moicavs saCxeres,<br />

WiaTuras, xaragauls, foTs.<br />

proeqtis Sedegi: proeqti Sedgebo<strong>da</strong> 4 ZiriTadi komponentisgan –<br />

sabiujeto procesis eqspertiza; sajaro mosmenebi; saganmanaTleblo<br />

modeli – trening–seminarebi (monawileobdnen adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebisa <strong>da</strong> sazogadoebrivi organizaciebis<br />

warmomadgenlebi); sainformacio modeli – gamoica wigni saxelwodebiT<br />

„adgilobrivi biujetebis gamWvirvaloba“, quTaisi, 2007. wignSi<br />

ganxilulia adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis istoria, misi<br />

modelebi, sabiujeto politika msoflios ganviTarebul qveynebSi,<br />

adgilobrivi biujetis roli <strong>da</strong> mniSvneloba qveynis sabiujeto<br />

273


sistemaSi, gamoyenebiTi sabiujeto analizi (ix. veb–gverdze:<br />

www.transparentbudget.ge)<br />

donori: erovnuli wvlili demokratiisaTvis (NED)<br />

proeqtis saxelwodeba: kontroli adgilobriv biujetze<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia „Ria sazogadoeba – axali<br />

quTaisi“<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi biujetis gamWvirvalobis gazr<strong>da</strong>,<br />

samoqalaqo sazogadoebis unar–Cvevebis <strong>da</strong> codnis amaRleba adgilobrivi<br />

sabiujeto sakiTxebSi, adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis <strong>da</strong><br />

samoqalaqo sazogadoebis urTierTTanamSromlobis gaaqtiureba<br />

adgilobriv sabiujeto procesSi. proeqti moicavs imereTis regions.<br />

proeqtis Sedegi: proeqti Sedgebo<strong>da</strong> 4 ZiriTadi komponentisgan –<br />

sabiujeto procesis eqspertiza; sajaro mosmenebi; saganmanaTleblo<br />

modeli – trening–seminarebi (monawileobdnen adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebisa <strong>da</strong> sazogadoebrivi organizaciebis<br />

warmomadgenlebi); sainformacio modeli – gamoica wignebi: 1.<br />

„adgilobrivi biujetebis analizi <strong>da</strong> monitoringi“, quTaisi, 2007. wignSi<br />

ganxilulia adgilobrivi biujetis roli <strong>da</strong> mniSvneloba qveynis<br />

sabiujeto sistemaSi, sazogadoebrivi monawileoba adgilobriv<br />

sabiujeto procesSi, adgilobriv sabiujeto sferoSi samoqalaqo<br />

ganaTlebis mniSvneloba. 2. municipaluri marTva ganviTarebis<br />

strategiuli <strong>da</strong>gegmva“, quTaisi, 2008. wignSi ganxilulia municipaluri<br />

marTvis Tanamedrove sistemebi <strong>da</strong> maTi gaumjobesebis gzebi (ix. veb–<br />

gverdze: www.transparentbudget.ge). proeqtis farglebSi gaimarTa samecniero–<br />

praqtikuli konferencia – „gamWvirvale adgilobrivi biujeti“.<br />

donori: eklesiis ganviTarebis saagento (EED)<br />

donori: donori: eklesiis ganviTarebis saagento (EED)<br />

proeqtis saxelwodeba: SevicvaloT Cven <strong>da</strong> SevcvaloT Cveni Svilebi<br />

ukeTesi momavlisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axalgazr<strong>da</strong> pe<strong>da</strong>gogTa kavSiri<br />

proeqtis mizani: demokratiuli <strong>da</strong> samoqalaqo interesebis <strong>da</strong>cvis<br />

qmediTi meqanizmebis <strong>da</strong>nergviT guriis regionis (bavSvTa) socialuri<br />

mdgomareobis gaumjobesebis xelSewyoba <strong>da</strong> mozardTa SemoqmedebiT–<br />

inteleqtualuri potencialis ganviTareba. moswavleebis mier<br />

momzadebuli proeqtebis prezentacia\lobireba adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebSi.<br />

proeqtis Sedegi: momzad<strong>da</strong> <strong>da</strong> lobireba gaewia proeqtebs (8 proeqti). 2<br />

proeqtis <strong>da</strong>finanseba gaiTvaliswina ozurgeTis municipalitetma 2009<br />

wlis biujetSi.<br />

274


donori: niderlandebis organizacia saerTaSoriso TanamSromlobisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis (n(o)vib), eklesiis ganviTarebis saagento (EED)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi demokratiis ganviTareba<br />

(detalebi ix. niderlandebis organizacia saerTaSoriso TanamSromlobisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis - qveTavSi)<br />

asociacia kivitas–georgika<br />

donori: asociacia kivitas–georgika<br />

proeqtis saxelwodeba: samoqalaqo monawileobis kvireuli<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2005 wli<strong>da</strong>n (yovelwliuri RonisZieba)<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia kivitas–georgika partnior<br />

organizaciebTan erTad<br />

proeqtis mizani: RonisZieba, romelic miznad isaxavs sazogadoebis<br />

gaaqtiurebas, evropis 17 qveynis arasamTavrobo organizaciebis<br />

erToblivi iniciativaa. mas 2005 wli<strong>da</strong>n koordinacias uwevs CEECN<br />

centraluri <strong>da</strong> aRmosavleT evropis samoqalaqo qseli. romelic<br />

yovelwliuri aqciebiT xels uwyobs, rom sazogadoebis <strong>da</strong><br />

xelisuflebis yuradReba miapyros moqalaqeTa CarTulobas marTvis<br />

sakiTxebSi.<br />

proeqtis Sedegi: yovelwliurad imarTeba sxva<strong>da</strong>sxva saxis aqciebi –<br />

<strong>da</strong>sufTavebis, sxva<strong>da</strong>sxva aRdgeniTi Tu saqvelmoqmedo xasiaTis,<br />

adgilobrivi problemebis gamokveTis <strong>da</strong> municipaluri samsaxurebis<br />

warmomadgenlebisaTvis maTi gacnobis <strong>da</strong> a.S. aqciis xasiaTi<br />

<strong>da</strong>mokidebulia partniorebis iniciativebze.<br />

latviis sagareo saqmeTa saministro<br />

donori: latviis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: saswavlo turi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso gamWvirvaloba – latvia,<br />

partniori saerTaSoriso gamWvirvaloba – saqarTvelo<br />

proeqtis mizani: gamocdilebis gaziarebis mizniT saswavlo turi<br />

latviaSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis, arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebisa <strong>da</strong> JurnalistebisaTvis.<br />

proeqtis Sedegi: gamocdilebis gacnobis mizniT saswavlo turi<br />

latviaSi.<br />

latviis teqnikuri universiteti<br />

donori: latviis teqnikuri universiteti<br />

proeqtis saxelwodeba: sabazo kompiuteruli ganaTleba municipalitetis<br />

TanamSromlebisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: lanCxuTis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: municipalitetis TanamSromelTa mier sainformacio<br />

teqnologiebis gamoyenebis codnisa <strong>da</strong> unar–Cvevebis xarisxis amaRleba,<br />

rac TavisTavad xels Seuwyobs saqmianobis gaumjobesebas.<br />

proeqtis Sedegi: treningi gaiara <strong>da</strong> serTifikati miiRo municipalitetis<br />

32-ma TanamSromelma.<br />

275


litvis sagareo saqmeTa saministro<br />

donori: litvis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: guriis regionis demokratiuli <strong>da</strong> ekonomikuri<br />

potencialis gazr<strong>da</strong><br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: lanCxuTis sainformacio centri,<br />

guriis agrobiznes centri, axalgazrduli centri „speqtri“<br />

proeqtis mizani: guriis regionis demokratiuli <strong>da</strong> ekonomikuri<br />

potencialis gazr<strong>da</strong>.<br />

proeqtis Sedegi: litvaSi praqtikuli staJireba gaiara guriis<br />

municipalitetebisa <strong>da</strong> samxareo administraciis 25-ma TanamSromelma, 25ma<br />

mewarmem. Seiqmna 2 erToblivi sawarmo, <strong>da</strong>myar<strong>da</strong> biznes kavSirebi,<br />

lanCxuTis municipalitetma <strong>da</strong> litvis kupiSkisis municipalitetma<br />

Seqmnes winapiroba megobrobisa <strong>da</strong> TanamSromlobis xelSekrulebis<br />

gasaformeblad.<br />

marSalis fondi (German Marshall Fund)<br />

donori: marSalis fondi (German Marshall Fund)<br />

proeqtis saxelwodeba: administraciuli sistemis srulyofa qobuleTis<br />

municipalitetSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

proeqtis mizani: qobuleTis municipalitetis gamgeobis administraciuli<br />

sistemis srulyofa, misi saqmianobis efeturobisa <strong>da</strong> gamWvirvalobis<br />

gazr<strong>da</strong>. administraciuli sistemis maregulirebeli normatiuli aqtebis<br />

Seswavla–analizi, qobuleTis municipalitetis gamgeobis struqturaSi<br />

Semavali samsaxurebis debulebebis srulyofa <strong>da</strong> Tanamdebobrivi<br />

instruqciebis SemuSaveba, qobuleTis municipalitetis gamgeobaSi<br />

kadrebis marTvis efeqturi <strong>da</strong> gamWvirvale procedurebis SemuSaveba,<br />

treningebi qobuleTis municipalitetis gamgeobis TanamSromelTa<br />

kvalifikaciis amaRlebis mizniT.<br />

proeqtis Sedegi: qobuleTis administraciuli sistemis maregulirebeli<br />

normatiuli aqtebis Seswavla, qobuleTis municipalitetis gamgeobis<br />

struqturaSi Semavali samsaxurebis debulebebis srulyofa <strong>da</strong><br />

Tanamdebobrivi instruqciebis SemuSaveba, treningebi qobuleTis<br />

municipalitetis gamgeobis TanamSromlebisaTvis.<br />

norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

donori: evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri. norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: municipalitetebisTvis socialur–ekonomikuri<br />

gavniTarebis gegmebis SemuSavebis xelSewyoba<br />

(detalebi ix. evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis eqspertizis<br />

centris qveTavSi).<br />

276


donori: evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis<br />

eqspertizis centri. norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis<br />

mxar<strong>da</strong>Wera<br />

(detalebi ix. evropis sabWos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformebis eqspertizis<br />

centris qveTavSi).<br />

donori: urbanuli instituti, norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa<br />

asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: institucionaluri ganviTareba<br />

(detalebi ix. urbanuli institutis qveTavSi).<br />

niderlandebis organizacia saerTaSoriso TanamSromlobisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis (n(o)vib)<br />

donori: niderlandebis organizacia saerTaSoriso TanamSromlobisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis (n(o)vib), eklesiis ganviTarebis saagento (EED)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi demokratiis ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2010<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos strategiuli kvlevebisa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebis centri<br />

proeqtis mizani: xuT municipalitetSi (ozurgeTi, Coxatauri, lagodexi,<br />

Telavi, siRnaRi) sabiujeto procesis gamWvirvalobisa <strong>da</strong> municipaluri<br />

servisebis xelmisawvdobis gazrdis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: proeqti ganxorcielebis stadiaSia. 2009 wlamde<br />

miRweuli Sedegebi: proeqtis samizne municipalitetebSi srulyofilad<br />

awarmoeben sajaro reestrebs. informacia sakrebulos sxdomebis Sesaxeb<br />

vadebis <strong>da</strong>cviT qveyndeba municipalitetis SenobaSi ganTavsebul stendze<br />

(erTi kviriT an minimum 3 dRiT adre), gaizar<strong>da</strong> adgilobrivi<br />

xelisuflebisa <strong>da</strong> mosaxleobis Sexvedrebis raodenoba <strong>da</strong> xarisxi.<br />

Coxatauris municipalitetSi <strong>da</strong>inerga normatiul aqtebze<br />

administraciuli warmoebis wesi. am gamocdilebis gaTvaliswinebiT<br />

muSavdeba samizne municipalitetebis reglamentebSi cvlilebebis<br />

proeqti normatiuli aqtebis miRebis procesSi administraciuli<br />

warmoebis wesis Sesaxeb. samizne municipalitetebSi momzad<strong>da</strong> sajaro<br />

informaciis gacemis angariSebi, romlebic gaegzavna prezidentsa <strong>da</strong><br />

parlaments. samizne municipalitetebSi Catar<strong>da</strong> kvleva mosaxleobis<br />

problemebis gamovlenis mizniT, Sedegebi ga<strong>da</strong>ecaT municipalitetebs,<br />

romlis nawili aisaxa biujetebSi.<br />

niderlandebis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

donori: niderlandebis adgilobriv xelisuflebaTa asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: lobizmi <strong>da</strong> interesTa <strong>da</strong>cva<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis erovnuli asociacia<br />

proeqtis mizani: lobirebis kuTxiT erovnuli asociaciis<br />

SesaZleblobebis gaZliereba.<br />

277


proeqtis Sedegi: adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obaTa erovnuli asociaciis<br />

wevrTaTvis Catar<strong>da</strong> treningi lobirebis, interesebis <strong>da</strong>cvis kuTxiT.<br />

SemuSav<strong>da</strong> strategiuli gegma.<br />

poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: aqtiuri saqarTvelo - qalTa akademia<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso iniciativebis biuro<br />

(krakovi, poloneTi), partniori; adgilobrivi demokratiis saagento –<br />

saqarTvelo<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi demokratiis gaZliereba, qalTa resursis<br />

gamoyeneba adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi.<br />

proeqtis Sedegi: Tbilisis <strong>da</strong> quTaisis qalTa organizaciebis<br />

warmomadgenelTa saswavlo viziti poloneTSi, monawileoba akademiur<br />

kursSi „<strong>TviTmmarTvel</strong>obis roli <strong>da</strong> funqcia, politikuri markentigi <strong>da</strong><br />

kampaniis warmarTva, evropuli fondebi <strong>da</strong> resursebi“.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: partniorobebis mSenebloba saqarTvelos<br />

sasazRvro regionebSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: fondi „sxva ganzomileba“ (poloneTi),<br />

siqa - saganmanaTleblo iniciativebis qarTuli asociacia<br />

proeqtis mizani: arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenlebs Soris partnioruli urTierTobebis Camoyalibebis<br />

xelSewyoba. proeqtSi monawileobdnen 5 regionis (qvemo qarTli, Si<strong>da</strong><br />

qarTli, kaxeTi, aWara, samcxe–javaxeTi) arasamTavrobo organizaciebisa<br />

<strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebi.<br />

proeqtis Sedegi: saqarTvelos regionebis warmomadgenlebis Sexvedrebi<br />

poloneTis samTavrobo <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebTan. xeli Seewyo arasamTavrobo organizaciebisa <strong>da</strong><br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenlebis partniorul urTierTobebs.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: saswavlo turi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: Cexur–slovakur–polonuri<br />

soli<strong>da</strong>robis fondi, partniori saerTaSoriso gamWvirvaloba –<br />

saqarTvelo<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sakiTxebze gamocdilebis gaziarebis<br />

mizniT saswavlo turi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis, arasamTavrobo organizaciebis<br />

warmomadgenlebisa <strong>da</strong> JurnalistebisaTvis.<br />

proeqtis Sedegi: proeqtis Sedegi: gamocdilebis gacnobis mizniT<br />

saswavlo turi.<br />

278


donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: marTvis Tanamedrove meTodebis SeTavazeba<br />

saqarTvelos sajaro administraciisTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: qalaq kraSnikis meria (poloneTi),<br />

adgilobrivi demokratiis ganviTarebis fondi (lubliana), studentur–<br />

axalgazrduli saTaTbiro<br />

proeqtis mizani: poloneTis adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

muSaobis gamocdilebisa <strong>da</strong> proeqtis – „gamWvirvale poloneTis“<br />

Sedegebis gacnoba.<br />

proeqtis Sedegi: ozurgeTis municipalitetis warmomadgenlebis<br />

saswavlo–sainformacio viziti poloneTis qalaq kraSnikSi.<br />

polonelebis viziti ozurgeTSi – seminarebi municipalitetis<br />

TanamSromlebisaTvis, ozurgeTisa <strong>da</strong> qalaq kraSnikis municipalitetebs<br />

Soris gaform<strong>da</strong> „TanamSromlobis memorandumi“, proeqtis farglebSi<br />

gamoica wigni – „marTvis Tanamedrove meTodebis SeTavazeba saqarTvelos<br />

sajaro administraciisTvis“.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: <strong>TviTmmarTvel</strong>oba, rogorc stimuli regionis<br />

ekonomikuri ganviTarebisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samcxe–javaxeTis regionaluri<br />

ganviTarebis saagento, poloneTis qalaq gostinis municipaliteti<br />

proeqtis mizani: polonuri gamocdilebis gaziareba, sainvesticio<br />

proeqtebis momzadeba, poloneTis municipalitetebTan TanamSromlobiTi<br />

kavSiris <strong>da</strong>myareba.<br />

proeqtis Sedegi: samcxe–javaxeTis regionis municipalitetebma <strong>da</strong>amyares<br />

partnioruli urTierTobebi poloneTis municipalitetebTan. saswavlo<br />

vizitis dros gaecnen polonur gamocdilebas, moamzades sainvesticio<br />

gegmebi <strong>da</strong> gaecnen Sesabamis gamocdilebas.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

warmomadgenelTaTvis treningi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: organizacia „palga“ (poloneTi)<br />

proeqtis mizani: samcxe–javaxeTis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

warmomadgenelTa mier polonuri gamocdilebis Seswavla <strong>da</strong> treningebi.<br />

proeqtis Sedegi: cxra municipalitetis warmomadgeneli gaecno<br />

poloneTSi adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis muSaobis,<br />

mmarTvelobisa <strong>da</strong> municipaluri gegmebis SemuSavebis principebsa <strong>da</strong><br />

meTodologias. maT gaiares treningebi am sakiTxebze.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro, polonuri fondi „rita“<br />

proeqtis saxelwodeba: skolamdeli ganaTlebis centrebi sasoflo<br />

teritoriebis ganviTarebisTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia kivitas–georgika, polonuri<br />

organizacia „edukatori“<br />

279


proeqtis mizani: skolamdeli ganaTlebis centrebis ganviTarebisa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi partniorobebis Camoyalibebis gziT xeli Seuwyos<br />

soflebSi mosaxleobis mobilizacias <strong>da</strong> Temis ganviTarebisTvis<br />

Zalisxmevis gaerTianebas.<br />

proeqtis Sedegi: gaixsna skolamdeli ganaTlebis 10 centri 4–6 wlis<br />

150–200 bavSvisTvis, momzadeba gaiara 20–ma pe<strong>da</strong>gogma. proeqtis<br />

<strong>da</strong>srulebis Semdgom municipalitetebis nawilma gaagrZela skolamdeli<br />

centrebis Senaxva – gamoyo Tanxebi pe<strong>da</strong>gogebis xelfasebisTvis.<br />

zogierT municipalitetebSi, sa<strong>da</strong>c ar iqna gaTvaliswinebuli pe<strong>da</strong>gogTa<br />

xelfasi, mSoblebi aqtiurad lobireben am sakiTxs, raTa bavSvebma<br />

gaagrZelon skolamdeli ganaTlebis miReba. yovelive es xels uwyobs<br />

mosaxleobis CarTvas adgilobrivi saqmianobis <strong>da</strong>gegmvasa <strong>da</strong><br />

ganxorcielebaSi.<br />

polonuri fondi „rita“<br />

donori: polonuri fondi „rita“<br />

proeqtis saxelwodeba: integracia<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia kivitas–georgika<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos iZulebiT ga<strong>da</strong>adgilebul pirTa <strong>da</strong><br />

soflebis adgilobrivi mosaxleobis Zalisxmevis gaerTianebas<br />

skolamdeli ganaTlebis centrebis, axalgazrdebisaTvis klubebis<br />

<strong>da</strong>arseba–ganviTarebisa <strong>da</strong> saWiroboroto sakiTxebis<br />

gamokveTa\ga<strong>da</strong>wyvetis saSualebebis Ziebis gziT.<br />

proeqtis Sedegi: xels Seuwyobs adgilobrivi <strong>da</strong> iZulebiT<br />

ga<strong>da</strong>adgilebul pirTa erTobliv Zalisxmevas <strong>da</strong> maT CarTvas<br />

adgilobrivi saqmianobis <strong>da</strong>gegmvasa <strong>da</strong> ganxorcielebaSi.<br />

donori: poloneTis sagareo saqmeTa saministro, polonuri fondi „rita“<br />

proeqtis saxelwodeba: skolamdeli ganaTlebis centrebi sasoflo<br />

teritoriebis ganviTarebisTvis<br />

(detalebi ix. poloneTis sagareo saqmeTa saministros qveTavSi)<br />

rusTavis adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>oba<br />

donori: rusTavis adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>oba<br />

proeqtis saxelwodeba: partnioroba ganviTarebisTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: kavSiri „rusTavis sainformacio<br />

centri“<br />

proeqtis mizani: <strong>da</strong>interesebuli pirebisTvis informaciis<br />

xelmisawvdomobis xelSewyoba. adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obasa <strong>da</strong><br />

mosaxleobas Soris ukukavSiris <strong>da</strong>myareba. aseve: sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxebze<br />

sazogadoebrivi azris kvleva <strong>da</strong> misi Sedegebis adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obisTvis wardgena; qalaq rusTavis adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis veb–gverdis (www.rustavi,.ge) Seqmna <strong>da</strong> mudmivi<br />

ganaxleba; adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis fotoarqivis Seqmna;<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis struqturebis popularizaciisa <strong>da</strong> maTi<br />

muSaobis ukeT gacnobis mizniT saSualo skolebis maRali klasis<br />

moswavleTaTvis eqskursiebis mowyoba am struqturebSi.<br />

280


proeqtis Sedegi: informaciis xelmisawvdomobis xelSewyoba. adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obasa <strong>da</strong> mosaxleobas Soris ukukavSiris <strong>da</strong>myarebis<br />

xelSewyoba.<br />

donori: rusTavis meria<br />

proeqtis saxelwodeba: cocxali jaWvi sisufTavisa <strong>da</strong> erTianobisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: siqa - saganmanaTleblo iniciativebis<br />

qarTuli asociacia<br />

proeqtis mizani: sajaro skolis moswavleebis mier sxva<strong>da</strong>sxva<br />

teritoriebis <strong>da</strong>sufTaveba, fotoebis ga<strong>da</strong>Reba (ra mdgomareoba iyo<br />

<strong>da</strong>sufTavebamde <strong>da</strong> ra Sedegi miiRes <strong>da</strong>sufTavebis Semdgom), cocxali<br />

jaWvis gakeTeba plakatebiTa <strong>da</strong> sloganebiT.<br />

proeqtis Sedegi: saqalaqo eko–aqcia\fotokonkursi, romelic xels<br />

uwyobs adgilobriv doneze moswavleTa iniciativebs.<br />

saqarTvelos strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

centri<br />

donori: saqarTvelos strategiuli kvlevebisa <strong>da</strong> ganviTarebis centri<br />

proeqtis saxelwodeba: fiskaluri decentralizacia saqarTveloSi –<br />

kvleva<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos strategiuli kvlevebisa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebis centri<br />

proeqtis mizani: fiskaluri decentralizaciis sakiTxis aqtualizacia.<br />

proeqtis Sedegi: Catar<strong>da</strong> kvleva saxelwodebiT – fiskaluri<br />

decentralizaciis reforma saqarTveloSi (ix. veb–gverdze: www.csrdg.ge),<br />

romelmac aCvena <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erTeulebis fiskaluri<br />

<strong>da</strong>moukideblobis xarisxi <strong>da</strong> Semaferxebeli faqtorebi. proeqtis<br />

farglebSi Catar<strong>da</strong> seminarebi fiskaluri decentralizaciis sakiTxebze.<br />

urbanuli instituti<br />

donori: urbanuli instituti<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi mmarTvelobis programis ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2002–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa<br />

instituti (GIPA)<br />

proeqtis mizani: proeqtis mizani: saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa<br />

institutSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis programis gaZlierebis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: programam xeli Seuwyo institutSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

kursis <strong>da</strong>arseba-gaZlierebas, romelic warmatebiT funqcionirebs.<br />

donori: urbanuli instituti, norvegiis adgilobriv xelisuflebaTa<br />

asociacia<br />

proeqtis saxelwodeba: institucionaluri ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2005–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaTa erovnuli asociacia<br />

281


proeqtis mizani: saoperacio xarjebis <strong>da</strong>finansebis gziT<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT momuSave organizaciis institucionaluri<br />

gaZlierebis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: xeli Seuwyo <strong>TviTmmarTvel</strong>obis kuTxiT momuSave<br />

organizaciis gaZlierebas.<br />

donori: urbanuli instituti<br />

proeqtis saxelwodeba: raWa–leCxumisa <strong>da</strong> qvemo svaneTis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sainformacio biuleteni<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: raWa–leCxumisa <strong>da</strong> qvemo svaneTis<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis resurs centri<br />

proeqtis mizani: ambrolauris, onis, cageris, lentexis<br />

municipalitetebis mier misaRebi normatiuli aqtebis proeqtebis<br />

gamoqveyneba <strong>da</strong> mosaxleobis informireba, mosaxleobisTvis aqtualuri<br />

<strong>da</strong> saintereso sakiTxebis Sesaxeb informaciis miwodeba.<br />

proeqtis Sedegi: biuletenis meSveobiT mosaxleobis informireba.<br />

donori: urbanuli instituti<br />

proeqtis saxelwodeba: zurab Jvanias saxelobis saxelmwifo<br />

administrirebis skolis institucionaluri ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: zurab Jvanias saxelobis saxelmwifo<br />

administrirebis skola<br />

proeqtis mizani: administrirebis skolis institucionaluri gaZlierebis<br />

xelSewyoba\saoperacio xarjebis <strong>da</strong>finanseba.<br />

proeqtis Sedegi: xeli Seuwyo administrirebis skolis institucionalur<br />

ganviTarebas.<br />

fridrix ebertis fondi<br />

donori: fridrix ebertis fondi<br />

proeqtis saxelwodeba: 1. sazogadoebis CarTva adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis mier ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi; 2.<br />

samoqalaqo sazogadoebis monawileoba wyalmomaragebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>sufTavebis<br />

programebSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: axalgazrduli samecniero–<br />

sainformacio asociacia „asa“, partniorebi – axali samoqalaqo<br />

azrovneba plusi, gazeTi „sarkmeli saqarTvelosi“<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis xelSewyoba<br />

wyalmomaragebis proeqtebis sworad ganxorcielebis saqmeSi, aseve<br />

<strong>da</strong>sufTavebis sakiTxebis gaumjobeseba. yovelive amis Sesaxeb<br />

sazogadoebisaTvis informaciis miwodeba, maTi mxri<strong>da</strong>n zemoT aRniSnuli<br />

sakiTxebis <strong>da</strong>gegmvaSi CarTva <strong>da</strong> monitoringi.<br />

proeqtis Sedegi: infrastruqturis gaumjobesebis mizniT adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis gaauqtirebisa <strong>da</strong> am saqmeSi adgilobrivi<br />

sazogadoebis CarTvis mizniT Catar<strong>da</strong> ramdenime kvleva. gamoicema<br />

sainformacio biuletenebi\bukletebi.<br />

282


fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: yvelaferi kanonmdeblobisa <strong>da</strong> procedurebis<br />

Sesaxeb adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebisTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006–2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazr<strong>da</strong> ekonomistTa<br />

asociacia<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis warmomadgenlebs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis maregulirebeli<br />

axladmiRebuli <strong>da</strong> periodulad cvalebadi kanonmdeblobisa <strong>da</strong><br />

procedurebis Sesaxeb cnobierebis amaRlebasa <strong>da</strong> maT <strong>da</strong>nergvaSi.<br />

proeqtis Sedegi: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis maregulirebeli<br />

kanonmdeblobis sistematizacia\kodifikacia <strong>da</strong> analizi. ris<br />

safuZvelzec momzad<strong>da</strong> eleqtronuli saxelmZRvanelo – „yvelaferi<br />

kanonmdeblobisa <strong>da</strong> procedurebis Sesaxeb adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebisaTvis“. Seiqmna saqarTvelos eleqtronuli ruka,<br />

sa<strong>da</strong>c mocemulia yvela <strong>TviTmmarTvel</strong>i qalaqi <strong>da</strong> municipaliteti, maTi<br />

administraciuli sazRvrebi, msxvili <strong>da</strong>saxlebuli punqtebi, mdinareebi,<br />

gzebi, mosaxleobis raodenoba <strong>da</strong> sxva statistikuri informacia.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: Zveli baTumi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: a<strong>da</strong>mianis uflebaTa <strong>da</strong>cvis centri<br />

proeqtis mizani: baTumis ganaSenianebis, <strong>da</strong>gegmarebisa <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

specifikis <strong>da</strong>dgena; Zveli baTumis istoriuli, kulturuli,<br />

arqiteqturuli Rirebulebebis, ier–saxis <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> ganviTarebis<br />

xelSewyoba; qalaqis reabilitacia\ganviTarebis procesSi sazogadoebis<br />

monawileobis xelSewyoba, samSeneblo proeqtebis sazogadoebrivi<br />

monitoringis warmoeba.<br />

proeqtis Sedegi: qalaqis reabilitacia\ganviTarebis procesSi<br />

sazogadoebis monawileobis xelSewyoba. sazogadoebrivi monitoringi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: moswavleTa <strong>TviTmmarTvel</strong>obebi – skolis<br />

demokratiis garanti<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong> pe<strong>da</strong>gogTa<br />

kavSiri<br />

proeqtis mizani: moswavleTa <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saTanado unar–CvevebiT<br />

aRWurva <strong>da</strong> maTi CarTuloba saswavlo saskolo sistemaSi. SerCeuli<br />

sajaro skolebi<strong>da</strong>n <strong>da</strong>kompleqtebuli axalgazrduli parlamentis<br />

Sexvedrebi adgilobrivi municipalitetis warmomadgenlebTan skolis<br />

problemebis lobirebis mizniT.<br />

proeqtis Sedegi: adgilobrivi municipalitetis warmomadgenlebTan<br />

Sexvedrebisa <strong>da</strong> lobirebis Sedegad ozurgeTis municipalitetis 2009<br />

wlis biujetSi gaTvaliswinebulia ozurgeTis ramdenime sajaro skolis<br />

saWiroebebi.<br />

283


donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: lanCxuTis municipalitetSi „eleqtronuli<br />

mTavrobis” gamoyenebiT erTiani sainformacio bazis Seqmna<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: lanCxuTis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis gamWvirvalobis<br />

amaRleba, momsaxurebis gaumjobeseba, „eleqtronuli mTavrobis“<br />

gamoyenebiT lanCxuTis municipalitetSi erTiani sainformacio bazis<br />

Seqmna.<br />

proeqtis Sedegi: Seiqmna adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis erTiani<br />

sainformacio baza <strong>da</strong> dokumentaciis marTvisa <strong>da</strong> kontrolis<br />

eleqtronuli sistema - „dokmenejeri”, gaumjobes<strong>da</strong> veb-gverdis<br />

(www.lanchkhuti.org.ge), xarisxi informaciis moculobis gazrdis<br />

TvalsazrisiT, amaRl<strong>da</strong> sajaro informaciiT moqalaqeTa uzrunvelyofis<br />

xarisxi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: gamWvirvale <strong>TviTmmarTvel</strong>oba: nabiji pirveli<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: studentur–axalgazrduli saTaTbiro,<br />

ozurgeTis axalgazr<strong>da</strong> mecnierTa klubi<br />

proeqtis mizani: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis<br />

gamWvirvalobis, <strong>angariSvaldebulebis</strong> gazr<strong>da</strong>, regionis mosaxleobis<br />

CarTva adgilobriv doneze ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi.<br />

proeqtis Sedegi: momzad<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamoica „momsaxurebis baraTi“ (10<br />

sxva<strong>da</strong>sxva varianti), romlis saSualebiT mosaxleoba iRebs informacias<br />

Tu sad <strong>da</strong> rogor aiRos esa Tu is dokumenti, an isargeblos<br />

momsaxurebiT. proeqtis farglebSi Seiqmna ozurgeTis municipalitetis<br />

sakrebulos veb–gverdi. Catar<strong>da</strong> treningebi municipalitetis veb–gverdis<br />

informaciuli uzrunvelyofis marTvis procesSi CarTul sajaro<br />

moxeleebisaTvis, aseve mosaxleobisaTvis internet–resursebiT<br />

sargeblobis sferoSi. ozurgeTisa <strong>da</strong> Coxatauris municipalitetebSi<br />

Catar<strong>da</strong> mosaxleobis gamokiTxva, raTa gamokveTiliyo soflis (Temis)<br />

problemebi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: qalaq Tbilisis meriis moqalaqeTa momsaxurebis<br />

sistemis ganviTareba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos gaeros asociacia<br />

proeqtis mizani: Tbilisis meriis mier moqalaqeTaTvis efeqturi<br />

momsaxurebis ganxorcieleba, erTi fanjris principis <strong>da</strong>nergvaganviTareba.<br />

proeqtis Sedegi: q. Tbilisis meriis axladSeqmnil moqalaqeTa<br />

momsaxurebis centris TanamSromlebs Cautar<strong>da</strong>T Sesabamisi treningi<br />

specialobasa <strong>da</strong> informaciis Tavisuflebis sakiTxebSi, maT agreTve<br />

gaiares treningi iseTi unar-Cvevebis gansaviTareblad, rac xels uwyobs<br />

moqalaqeebTan maT urTierTobasa <strong>da</strong> efeqturi <strong>da</strong> maRali stan<strong>da</strong>rtis<br />

momsaxurebis gawevas.<br />

284


donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: saqarTveloSi adgilobrivi demokratiis<br />

ganviTarebis wliuri angariSi – 2007<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis Sesaxeb yovelwliuri<br />

angariSi, 2007 wlis manZilze decentralizaciis reformis procesSi<br />

arsebuli tendenciebis asaxva.<br />

proeqtis Sedegi: angariSi decentralizaciis sferoSi mimdinare<br />

reformis aRweris pirveli mcdelobaa, masSi aisaxa reformis<br />

msvlelobisas gamokveTili tendenciebi, misi <strong>da</strong>debiTi <strong>da</strong> uaryofiTi<br />

mxareebi. SemuSav<strong>da</strong> specialuri rekomen<strong>da</strong>ciebi, romlebic mimarTulia<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferos gaumjobesebisken. angariSs Tan erTvis<br />

raodenobrivi sociologiuri kvlevis Sedegebi, romlebic asaxaven<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformisadmi adgilobrivi mosaxleobis<br />

<strong>da</strong>mokidebulebas.<br />

donori: Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: erTad – ukeTesi momavlisken<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos samoqalaqo ganviTarebis<br />

asociacia<br />

proeqtis mizani: kaxeTis regionis – Telavis, siRnaRisa <strong>da</strong> lagodexis<br />

municipalitetebis xelisuflebisa <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

TanamSromlobiT axalgazrdebis gaaqtiurebis xelSewyoba, maTi<br />

sazogadoebriv cxovrebaSi CarTva, adgilobriv xelisuflebasa <strong>da</strong><br />

axalgazrdobas Soris dialogis organizeba, saukeTeso axalgazrduli<br />

iniciativebis mxar<strong>da</strong>Wera <strong>da</strong> maTi ganxorcielebisTvis finansuri<br />

xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: gaimarTa Sexvedrebi arasamTavrobo seqtorsa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi xelisuflebis warmomadgenlebs Soris, Sedga dialogi,<br />

Telavis, siRnaRis, lagodexis municipalitetebi TavianTi saqmianobis<br />

procesSi iTvaliswineben axalgazrdebis azrs <strong>da</strong> mxars uWeren maTi<br />

iniciativebis ganxorcielebas. mox<strong>da</strong> axalgazrdebis mier wamoyenebuli<br />

saintereso ideebis generacia <strong>da</strong> Seiqmna maTi ganxorcielebis <strong>da</strong>debiTi<br />

precedentebi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: saqarTveloSi adgilobrivi demokratiis<br />

ganviTarebis wliuri angariSi – 2008<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo”<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganviTarebis Sesaxeb yovelwliuri<br />

angariSi, 2008 wlis manZilze decentralizaciis reformis procesSi<br />

arsebuli tendenciebis asaxva.<br />

285


proeqtis Sedegi: angariSSi aisaxa 2008 wlis ganmavlobaSi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi gamokveTili tendenciebi, maTi <strong>da</strong>debiTi <strong>da</strong><br />

uaryofiTi mxareebi. SemuSav<strong>da</strong> Sesabamisi rekomen<strong>da</strong>ciebi, romlebic<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferos gaumjobesebazea mimarTuli. angariSs Tan<br />

erTvis raodenobrivi <strong>da</strong> Tvisebrivi kvlevis Sedegebi, romlebic asaxaven<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis reformisadmi adgilobrivi mosaxleobis<br />

<strong>da</strong>mokidebulebas.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebSi<br />

administraciuli saqmiswarmoeba <strong>da</strong> mmarTvelobiTi saqmianobis<br />

dokumentireba<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: sajaro samsaxurSi swavlebisa <strong>da</strong><br />

kvalifikaciis amaRlebis imereTis regionuli centri<br />

proeqtis mizani: <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis warmomadgenlebisTvis<br />

administraciuli saqmiswarmoebisa <strong>da</strong> dokumentebis Sedgenis<br />

samarTlebrivi bazis gacnoba <strong>da</strong> Sesabamisi unar-Cvevebis Camoyalibeba.<br />

proeqtis Sedegi: treningi gaires saqarTvelos 64 municipalitetis<br />

aparatis ufrosebma <strong>da</strong> iuridiuli samsaxurebis warmomadgenlebma.<br />

treningis Sedegad <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebSi amaRl<strong>da</strong><br />

administraciuli saqmiswarmoebisa <strong>da</strong> dokumentebis Sedgenis xarisxi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis „eleqtronuli<br />

mzadyofna”<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: „fondi Ria sazogadoeba - saqarTvelo”<br />

proeqtis mizani: saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis „eleqtronuli<br />

mzadyofnis” mdgomareobis gansazRvra <strong>da</strong> Sefaseba.<br />

proeqtis Sedegi: gamokiTxvebi Catar<strong>da</strong> saqarTvelos 64 <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi, municipalitetebis mixedviT Seswavlil iqna Semdegi<br />

sakiTxebi: qseluri <strong>da</strong>farva <strong>da</strong> internet-momsaxurebis xelmisawvdomoba;<br />

inforaciuli teqnologiebis specialistebis arseboba; veb-gverdis<br />

arseboba; Sesabamisi programuli uzrunvelyofa; personaluri<br />

kompiuterebiT aRWurvis statistika. aRniSnuli kvlevis Sedegad<br />

momzad<strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong> angariSi.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: forumi – efeqturi TanamSromlobisaTvis<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: zestafonis sainformacio centri<br />

proeqtis mizani: amxanagobaTa Soris TanamSromlobis ganviTareba,<br />

amxanagobebis municipalitetis sakrebulosTan, gamgeobasTan<br />

TanamSromlobis xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: amxanagobaTa Soris TanamSromlobis ganviTareba;<br />

amxanagobebis municipalitetis sakrebulosa <strong>da</strong> gamgeobasTan<br />

TanamSromloba, Tana<strong>da</strong>finansebis meqanizmis Seqmna <strong>da</strong> amoqmedeba;<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisa <strong>da</strong> sabiujeto procesSi amxanagobaTa<br />

286


warmomadgenlebis <strong>CarTulobis</strong> uzrunvelyofa, sabiujeto monitoringis<br />

ganxorcieleba.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: ga<strong>da</strong>cemebis cikli adgilobriv televiziaSi,<br />

sazogadoebis monawileoba ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebaSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: „marneulis demokrat qalTa<br />

sazogadoeba”<br />

proeqtis mizani: teqnikuri saSualebebs Seqmna sazogadoebrivi<br />

diskusiebis Casawerad adgilobriv televiziaSi („marneuli TV”).<br />

adgilobriv televiziis eTerSi ga<strong>da</strong>cemebis ciklis momzadeba.<br />

proeqtis Sedegi: sajaro diskusiebi, mosaxleobis monawileobis<br />

SesaZleblobis zr<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa ganxilvaSi. televiziis<br />

saSualebiT sazogadoebis informireba. momzad<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>cemaTa cikli<br />

saxelwodebiT „pozicia“ Semdeg Tematikaze: adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>oba <strong>da</strong> sazogadoebis monawileoba ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa<br />

miRebis procesSi; mosaxleobis socialuri <strong>da</strong>cva <strong>da</strong> samedicino<br />

momsaxurebis xelmisawvdomoba <strong>da</strong> sxv.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: Tanamonawileobis <strong>da</strong> gamWvirvalobis amaRleba<br />

soflad<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: asociacia kivitas georgika<br />

proeqtis mizani: saqarTvelos soflebSi saxelmwifo programis<br />

ganxorcielebaSi samoqalaqo <strong>CarTulobis</strong> xelSewyoba, reformis<br />

mimdinareobis gamWvirvalobis amaRleba.<br />

proeqtis Sedegi: soflis rwmunebulebisTvis (900 rwmunebuli)<br />

intensiuri treningis Catareba prioritetizaciis <strong>da</strong> Tanamonawileobis<br />

sakiTxebze; soflis rwmunebulebis unar-Cvevebis gaZliereba<br />

mosaxleobis TanamonawileobisTvis sabiujeto saxsrebis xarjvaSi; 20<br />

adgilobrivi arasamTavrobo organizaciis warmomadgenlis momzadeba<br />

soflebis ganviTarebis programis monitoringisTvis.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: samoqalaqo sazogadoebis <strong>da</strong> xelisuflebis<br />

TanamSromlobis xelSewyoba kaxeTis regionSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

proeqtis mizani: kaxeTis regionSi adgilobrivi xelisuflebisa <strong>da</strong><br />

samoqalaqo seqtoris TanamSromlobis xelSewyoba, adgilobrivi<br />

problematikis gamokveTa <strong>da</strong> maTi erToblivi ZalisxmeviT ga<strong>da</strong>Wra.<br />

proeqtis Sedegi: gamoikveTa wlebis ganmavlobaSi <strong>da</strong>grovili ga<strong>da</strong>uWreli<br />

problemebi, momzad<strong>da</strong> beWdviTi <strong>da</strong> vizualuri masala kaxeTis regionis<br />

winaSe arsebuli gamowvevebisa <strong>da</strong> prioritetebis Sesaxeb; gaimarTa<br />

donori qveynebisa <strong>da</strong> organizaciebis sakoordinacio Sexvedra; Catar<strong>da</strong><br />

sagranto konkursi kaxeTis regionSi moqmedi arasamTavrobo<br />

organizaciaTa koaliciisTvis; gaimarTa treningebi kaxeTis regionSi<br />

287


moqmedi arasamTavrobo organizaciebisTvis; momzad<strong>da</strong> samarTlebrivi<br />

dokumentebi siRnaRis municipalitetisTvis.<br />

donori: fondi „Ria sazogadoeba – saqarTvelo“<br />

proeqtis saxelwodeba: kvleva – moqalaqeTa monawileoba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: samoqalaqo sazogadoebis instituti<br />

proeqtis mizani: xeli Seuwyos qveyanaSi efeqturi adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis institutis formirebas masSi sazogadoebis<br />

<strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> sajaroobis xarisxis zrdis gziT. miznis misaRwevad<br />

Seswavlil un<strong>da</strong> iqnes saqarTvelos <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong> <strong>da</strong> sajaroobis xarisxi,<br />

SemuSavdes rekomen<strong>da</strong>ciebi.<br />

proeqtis Sedegi: saqarTvelos yvela <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

regulaciebSi sazogadoebis monawileobisa <strong>da</strong> sajaroobis arsebuli<br />

normebis Seswavla\analizi; am sakiTxebze multikomponenturi<br />

sociologiuri kvleva, donori <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis mier<br />

sferos gaumjobesebis mizniT bolo 2 wlis ganmavlobaSi Catarebuli<br />

samuSaos – ganxorcielebuli proeqtebis - Seswavla; mopovebuli<br />

informaciis analizi\rekomen<strong>da</strong>ciebi.<br />

SvedeTi saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

saagento (Si<strong>da</strong>)<br />

donori: SvedeTi saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

saagento (Si<strong>da</strong>), gaeros ganviTarebis programa saqarTveloSi ( UNDP)<br />

proeqtis saxelwodeba: saqarTvelos mTavrobis decentralizaciisken<br />

mimarTuli Zalisxmevis mxar<strong>da</strong>Wera<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2006-2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gaeros ganviTarebis programa<br />

saqarTveloSi (UNDP). efeqturi mmarTvelobisa <strong>da</strong> teritoriuli<br />

mowyobis saxelmwifo komisia<br />

proeqtis mizani: saqarTveloSi decentralizaciis warmatebiT<br />

ganxorcielebis xelSewyoba – adgilobriv, regionul <strong>da</strong> centralur<br />

xelisuflebebs Soris kompetenciebis gamijvna, instituciurad<br />

ganviTarebuli <strong>da</strong> Zlieri <strong>TviTmmarTvel</strong>i organoebis Camoyalibebisa <strong>da</strong><br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb informaciis gavrcelebis<br />

xelSewyoba. miznis gansaxorcieleblad proeqti Semdeg komponentebs<br />

moicavs: decentralizaciis erovnuli strategiis ganxorcielebisTvis<br />

samoqmedo gegmis SemuSavebis xelSewyoba; <strong>TviTmmarTvel</strong>obasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli kanonmdeblobis <strong>da</strong>xvewis xelSewyoba; codnis amaRlebisa<br />

<strong>da</strong> sainformacio mxar<strong>da</strong>Weris xelSewyoba.<br />

proeqtis Sedegi: strategiis proeqtis samoqmedo gegma – gawerili<br />

RonisZiebebi. cvlilebebis proeqtebisa <strong>da</strong> kanonis proeqtebis<br />

momzadebaSi aqtiuri monawileoba, sainformacio mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

288


donori: SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa <strong>da</strong> TanamSromlobis<br />

saagento (Si<strong>da</strong>)<br />

proeqtis saxelwodeba: adgilobrivi <strong>da</strong> regionuli mmarTvelobis<br />

xelSewyoba qvemo qarTlis regionSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2007–2009<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: gaeros ganviTarebis programa<br />

saqarTveloSi (UNDP).<br />

proeqtis mizani: mosaxleobas efeqturi momsaxurebis gasawevad<br />

mmarTvelobis adgilobrivi <strong>da</strong> regionuli struqturebis gaZliereba<br />

qvemo qarTlis regionSi.<br />

proeqtis Sedegi: proeqtis ganxorcielebiT miiRweva: regionaluri <strong>da</strong><br />

adgilobrivi mmarTvelobis gaumjobeseba. mosaxleobisTvis momsaxurebis<br />

xelmisawvdomobis zr<strong>da</strong>.<br />

Sveicariis ganviTarebis <strong>da</strong> TanamSromlobis saagento<br />

(SDC)<br />

donori: Sveicariis ganviTarebis <strong>da</strong> TanamSromlobis saagento (SDC)<br />

proeqtis saxelwodeba: soflis ganviTareba raWa–leCxumSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2009–2011<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: qea–kavkasia, partniorebi –<br />

afxazinterkonti, saqarTvelos adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

erovnuli asociacia, treningebisa <strong>da</strong> konsultaciebis centri, kavkasiis<br />

garemos<strong>da</strong>cviTi arasamTavrobo organizaciebis qseli, saqarTvelos<br />

turistuli saagentoebis asociacia<br />

proeqtis mizani: fermerebis mier resursebisa <strong>da</strong> sabazro arxebis<br />

efeqturad gamoyenebis saSualebiT Semosavlebis gazr<strong>da</strong>. fermerebis<br />

monawileoba adgilobrivi prioritetebis gamokveTaSi. proeqti moicavs<br />

ambrolauris, onis, lentexisa <strong>da</strong> cageris municipalitetebs. igi<br />

fokusirebuli iqneba Semdeg komponentebze: bazrebis gamoyeneba<br />

adgilobrivi mosaxleobisTvis, bunebrivi katastrofebis marTva,<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>oba.<br />

proeqtis Sedegi: Catardeba sabaziso kvlevebi, Seiqmneba sakonsultacio<br />

centrebi, treninegebs gaivlian adgilobrivi fermerebi, Catardeba<br />

sagranto konkursebi. proeqti aqtiurad CaerTveba regionaluri,<br />

municipaluri <strong>da</strong> TemTa ganviTarebis procesebSi. Seiqmneba regionis<br />

ganviTarebis gegma.<br />

donori: Sveicariis ganviTarebis <strong>da</strong> TanamSromlobis saagento (SDC)<br />

proeqtis saxelwodeba: saerTaSoriso gamWvirvaloba – saqarTvelos<br />

ofisi parlamentSi<br />

proeqtis ganxorcielebis va<strong>da</strong>: 2005–2008<br />

ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso gamWvirvaloba –<br />

saqarTvelo<br />

proeqtis mizani: <strong>da</strong>moukidebeli specialistebis, regionuli<br />

arasamTavrobo organizaciebis, Jurnalistebis <strong>da</strong> <strong>da</strong>interesebuli<br />

moqalaqeebis monawileoba sakanonmdeblo procesSi – kanonproeqtebisa<br />

<strong>da</strong> axali iniciativebis ganxilvis gziT, fokus–jgufebisa <strong>da</strong> mrgvali<br />

magidebis organizeba. aRniSnul sakiTxebze broSurebis<br />

momzadeba\<strong>da</strong>rigeba.<br />

289


proeqtis Sedegi: sxva<strong>da</strong>sxva sakanonmdeblo iniciativis, maT Soris,<br />

axladmiRebuli adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis kanonis Sesaxeb<br />

sazogadoebis informireba. aRniSnul Temaze broSuris momzadeba -<br />

<strong>da</strong>rigeba, Sexvedrebi adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

warmomadgenlebis monawileobiT.<br />

290


ZiriTadi <strong>da</strong>skvnebi<br />

1. mosaxleobis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis procesebSi <strong>CarTulobis</strong> xarisxi<br />

<strong>da</strong>balia. sakiTxis cnobili mkvlevaris Seri arnsteinis skalas Tu<br />

gamoviyenebT, Cven axla „armonawileobis“ (nonparticipation) fazi<strong>da</strong>n<br />

„simboluri monawileobis“ (tokenizm) fazis pirvel safexurebze<br />

ga<strong>da</strong>vdivarT. 8 monawileobis aRniSnuli <strong>da</strong>bali done ganpirobebulia<br />

rigi faqtorebiT, kerZod:<br />

qveynis mosaxleobis samoqalaqo aqtivobis done <strong>da</strong>balia.<br />

rac ZiriTa<strong>da</strong>d ori faqtoriT aris ganpirobebuli: pirveli<br />

mosaxleobis undoblobaa. misi mniSvnelovani nawili fiqrobs,<br />

rom am instituts ar SeuZlia misi problemebis mogvareba,<br />

xolo meore imaSi mdgomareobs, rom mosaxleobas sakmarisi<br />

informacia ar gaaCnia zoga<strong>da</strong>d am institutis <strong>da</strong> masTan<br />

urTierTobis konkretuli meqanizmebis Sesaxeb. aqve un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom mosaxleoba ar flobs <strong>TviTmmarTvel</strong>obebTan<br />

urTierTobis saTanado codnasa <strong>da</strong> unarCvevebs;<br />

arsebuli sakanonmdeblo garemo ar qmnis <strong>CarTulobis</strong><br />

efeqtur meqanizmebs;<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebi ar arian proaqtiurebi mosaxleobasTan<br />

urTierTobaSi. isini xe<strong>da</strong>ven, rom mosaxleoba pasiuria, Tumca<br />

amis gamosasworeblad adekvatur RonisZiebebs ar<br />

axorcieleben. komunikaciisa <strong>da</strong> <strong>CarTulobis</strong> arsebuli<br />

meqanizmebic araefeqturad aris gamoyenebuli.<br />

2. arsebuli sakanonmdeblo garemo ver uzrunvelyofs mosaxleobis<br />

efeqtur CarTvas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebis procesSi.<br />

`adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb~ saqarTvelos organul<br />

kanonsa <strong>da</strong> `saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqis _ Tbilisis Sesaxeb~<br />

saqarTvelos kanonSi mocemulia moqalaqeTa mier<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis uflebis ganxorcielebis zogadi principebi,<br />

Tumca zogierT gamonakliss Tu ar CavTvliT, gansazRvruli ar<br />

aris am principebis realizaciisaTvis aucilebeli konkretuli<br />

meqanizmebi <strong>da</strong> procedurebi. gar<strong>da</strong> amisa, sxva<strong>da</strong>sxva sakanonmdeblo<br />

aqtSi gabneulia sajaroobisa <strong>da</strong> monawileobis sakiTxebi<br />

(informaciis Tavisufleba, normatiuli aqtis proeqtze sakuTari<br />

mosazrebebis wardgenis ufleba), romlebic ar exeba mxolod<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebs <strong>da</strong> savaldebuloa yvela<br />

administraciuli organosaTvis. SeiZleba iTqvas, rom arsebuli<br />

meqanizmebi srulad <strong>da</strong> efeqturad ver uzrunvelyofs<br />

kanonmdeblobaSi ganmtkicebuli principebis <strong>da</strong>, Sesabamisad,<br />

mosaxleobis aqtiur monawileobas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

ganxorcielebaSi.<br />

8<br />

Arnstein Sherry R. “A Ladder of Citizen Participation”. JAIP, Vol. 35, No. 4, July 1969, pp.<br />

216-224.<br />

291


3. sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi gvTavazobs moqmed kanonmdeblobasTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT ufro efeqtur meqanizmebs. moqmedi kanonmdeblobisgan<br />

gansxvavebiT, sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebSi met-naklebad detalurad<br />

aris gawerili adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobis<br />

procesSi sajaroobis, sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong>a <strong>da</strong><br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong> meqanizmebi. samwuxarod, es debulebebi<br />

mxolod sarekomen<strong>da</strong>cio xasiaTs atarebs <strong>da</strong> maTi gamoyeneba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mier ar aris savaldebulo.<br />

sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis arasavaldebulo xasiaTis gamo<br />

Seswavlil <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis debulebebSi gansxvavebulia<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis inkorporirebis xarisxi. yovelive es ganapirobebs<br />

imas, rom saqarTvelos erT <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi mosaxleobas<br />

SesaZlebloba aqvs aqtiurad CaerTos <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

saqmianobaSi sxva<strong>da</strong>sxva meqanizmebis gamoyenebiT, maSin roca sxva<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi Sesabamisi regulaciis ararsebobis<br />

Sedegad mosaxleobas amis srulyofili SesaZlebloba ar gaaCnia.<br />

4. qveynis mosaxleoba pasiuria <strong>TviTmmarTvel</strong>obebTan urTierTobaSi.<br />

kvlevam gvaCvena, rom qveynis mosaxleobis interesi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis mimarT mkveTrad <strong>da</strong>balia. regionebis<br />

mosaxleobis 81.5%-s <strong>da</strong> Tbilisis mosaxleobis 87.4%-s survilic ki<br />

ar hqonia <strong>da</strong>swrebo<strong>da</strong> sakrebulos Tun<strong>da</strong>c erT sxdomas; regionebis<br />

mosaxleobis naxevars <strong>da</strong> Tbilisis mosaxleobis meoTxeds saerTod<br />

ar ainteresebs municipalitetis saqmianoba; qveynis mosaxleobis<br />

mxolod 3%-s miumarTavs <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis Sesabamisi<br />

aparatebisaTvis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis pasuxismgebel<br />

pirebTan Sexvedris moTxovniT; 9 regionebis mosaxleobis mxolod<br />

4.3% acxadebs rom warudgenia SeniSvnebi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT, Tumca wardgenis forma 80%-ze<br />

met SemTxvevaSi sityvieri iyo. moqalaqeTa pasiurobis ZiriTad<br />

mizezad <strong>da</strong>saxelebulia <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis mimarT<br />

undobloba <strong>da</strong> maTi uunaroba ga<strong>da</strong>wyviton problemebi. pasiurobas<br />

iwvevs aseve specifikuri sakiTxebis Sesaxeb arainformirebuloba,<br />

magaliTad, im moqalaqeTa naxevarze meti, visac sakrebulos<br />

sxdomaze <strong>da</strong>swrebis survili hqon<strong>da</strong>, magram ver <strong>da</strong>eswro, amis<br />

mizezad sxdomis Catarebis adgilisa <strong>da</strong> TariRis arcodnas miiCnevs.<br />

5. <strong>TviTmmarTvel</strong>obebi arc xels uwyoben <strong>da</strong> arc barierebs uqmnian<br />

mosaxleobis CarTulobas. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi<br />

praqtikulad ar uqmnian barierebs mosaxleobis <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

saqmianobaSi CarTulobas, Tumca arc aqtiurebi arian am<br />

mimarTulebiT. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis warmomadgenlebi<br />

mosaxleobis pasiurobas abraleben <strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi<br />

maTi <strong>CarTulobis</strong> meqanizmebis praqtikaSi gamouyeneblobas, Tumca<br />

mxolod mosaxleobis pasiurobaze apelireba marTebuli ar aris.<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebi arc Tavad arian proaqtiurebi,<br />

radgan praqtikulad ar iyeneben mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong><br />

9 Tumca, fokus jgufebi<strong>da</strong>n miRebuli informaciiT, regionebSi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

moxeleebTan Sexvedrebi gacilebiT ufro xSirad xorcieldeba maTTan uSualo<br />

kontaqtiT.<br />

292


meqanizmebs (sakrebulos `Ria karis~ sxdoma, sakrebulos gasvliTi<br />

sxdoma, sakrebuloSi sakiTxis sajaro ganxilva). aseve <strong>da</strong>balia<br />

mosaxleobasTan maTi proaqtiuri komunikaciis done. Tbilisis<br />

mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT 64%-ma ganacxa<strong>da</strong>, rom sakrebulo <strong>da</strong><br />

meria ar awyobs Sexvedrebs mosaxleobasTan. regionebis<br />

mosaxleobis 15.8%-ma aRniSna, rom gamgeobis/meriis warmomadgenlebi<br />

ar xvdebian mosaxleobas, xolo 50.9%-s TqmiT, sakrebulos wevrebi<br />

arasdros atareben mosaxleobasTan Sexvedrebs. regionis<br />

mosaxleobis mxolod 46.5% ambobs, rom maTi rwmunebuli sxva<strong>da</strong>sxva<br />

periodulobiT xvdeba mosaxleobas, mxolod 38%-ma aRniSna, rom<br />

rwmunebuli sakuTari iniciativiT interesdeba maTi problemebiT,<br />

xolo 32.1% miuTiTebs, rom rwmunebuli saWiroebaTa<br />

prioritetizacias axdens.<br />

6. <strong>CarTulobis</strong> arsebuli meqanizmebis nawili praqtikaSi iSviaTad<br />

gamoiyeneba. rogorc kvlevam gamoavlina, arsebobs<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis saqmianobaSi sazogadoebis <strong>CarTulobis</strong><br />

meqanizmebi, romlebic praqtikaSi gamoiyeneba <strong>da</strong> mosaxleobac am<br />

mxriv garkveul aqtiurobas iCens. upirveles yovlisa es Seexeba<br />

sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebas, sakrebulos riggareSe sxdomis<br />

mowvevis inicirebasa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqtis Sesaxeb wina<strong>da</strong>debebis/SeniSvnebis wardgenas. Tumca, un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom es meqanizmebi Zalian <strong>da</strong>bali intensivobiT aris<br />

gamoyenebuli. magaliTad, sakrebulos sxdomebze <strong>da</strong>swrebis<br />

praqtikas a<strong>da</strong>sturebs regionis mosaxleobis 5.1% <strong>da</strong> Tbilisis 2.2%;<br />

biujetze wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi warudgenia regionis mosaxleobis<br />

4.3%-s (TbilisSi aseTi praqtika ar gamovlin<strong>da</strong>); sakrebulos<br />

riggareSe sxdomis mowvevis inicirebaSi monawileoba miRebuli aqvs<br />

2.7%-s 10 . un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom arsebuli meqanizmebis gamoyeneba<br />

xSir SemTxvevaSi ar xdeba im formiTa <strong>da</strong> procedurebis <strong>da</strong>cviT,<br />

rasac SeiZleba samarTlebrivi Sedegi mohyves. magaliTad, im<br />

moqalaqeTagan, romlebsac biujetis proeqtTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

wardgenili aqvT wina<strong>da</strong>debebi, mxolod 10.1%-ma ganaxorciela es<br />

werilobiTi formiT (isic mxolod ramdenime regionSi), xolo<br />

81.2%-ma es gaakeTa sityvierad. mniSvnelovania, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulebis mxri<strong>da</strong>n iseTi meqanizmis gamoyeneba, rogoricaa<br />

sakrebuloebis komisiebTan Seqmnil samuSao jgufebSi mosaxleobis<br />

CarTva. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis warmomadgenelTa umetesoba acxadebs,<br />

rom sakrebuloebis komisiebTan Seqmnil droebiT samuSao jgufebSi<br />

sazogadoebis warmomadgenlebs iwveven, Tumca samoqalaqo seqtoris<br />

warmomadgenlebi am faqtebs iSviaTad a<strong>da</strong>stureben. aRsaniSnavia,<br />

rom gar<strong>da</strong> profesiuli principisa, naTlad ar aris gansazRvruli<br />

is kriteriumebi, romelTa Sesabamisa<strong>da</strong>c xdeba mosaxleobis miwveva<br />

samuSao jgufebSi.<br />

7. <strong>CarTulobis</strong> arsebuli meqanizmebis mniSvnelovani nawili<br />

praqtikaSi TiTqmis ar gamoiyeneba. miuxe<strong>da</strong>vad imisa rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis debulebebis umravlesobaSi sxva<strong>da</strong>sxva<br />

10 inicirebis Sesaxeb informacia ar <strong>da</strong><strong>da</strong>stur<strong>da</strong> fokus jgufebis mier.<br />

293


xarisxiT aris gaTvaliswinebuli mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong><br />

meqanizmebi, maTi mniSvnelovani nawili praqtikaSi ar gamoiyeneba.<br />

iseTi meqanizmebi, rogorebicaa peticia, sakrebulos `Ria karis~<br />

sxdoma, sakrebulos gasvliTi sxdoma, sakrebuloSi sakiTxis<br />

sajaro ganxilva, iSviaTi SemTxvevebis gar<strong>da</strong>, praqtikulad ar<br />

muSaobs, an, ukeTes SemTxvevaSi, maTi gamoyeneba ar xdeba<br />

samarTlebrivi aqtebiT gaTvaliswinebuli formisa <strong>da</strong><br />

procedurebis Sesabamisad. amis gamomwvev mizezebad ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

mosaxleobis arasakmarisi informirebuloba, agreTve am kuTxiT<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebisa <strong>da</strong> mosaxleobis arasakmarisi<br />

aqtiuroba un<strong>da</strong> <strong>da</strong>vasaxeloT. rogorc kvlevam gamoavlina,<br />

mosaxleoba sxva<strong>da</strong>sxva formiT met-naklebad iRebs informacias<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb, Tumca<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis ganxorcielebaSi monawileobis konkretuli<br />

meqanizmebisa <strong>da</strong> procedurebis Sesaxeb maTi informirebulobis<br />

done <strong>da</strong>balia.<br />

8. saTanado nebis arsebobis pirobebSi centralur <strong>da</strong> adgilobriv<br />

xelisuflebas SeuZlia gazardos mosaxloebis <strong>CarTulobis</strong><br />

xarisxi adgilobriv <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi. am <strong>da</strong>skvnis safuZvelia<br />

e.w. soflis mxar<strong>da</strong>Weris programa. kvleva a<strong>da</strong>sturebs, rom<br />

miuxe<strong>da</strong>vad calkeuli xarvezebisa, am programam uzrunvelyo<br />

mosaxleobis CarTuloba adgilobrivi problemebis<br />

identificirebis <strong>da</strong> prioritetizaciis procesSi.<br />

9. qveynis mosaxleoba met-naklebad informirebulia<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obebis saqmianobisa <strong>da</strong> masTan mimarTebaSi sakuTari<br />

uflebebis Sesaxeb, Tumca es done ar aris sakmarisi<br />

TanamonawileobiTi demokratiis Camoyalibebisa <strong>da</strong><br />

ganviTarebisaTvis. informirebulobis TvalsazrisiT, sxva<br />

sakiTxebTan Se<strong>da</strong>rebiT, qveyanaSi ukeTesi mdgomareobaa. es<br />

<strong>da</strong>a<strong>da</strong>stura rogorc mosaxleobis gamokiTxvam, ise fokus jgufebis<br />

meSveobiT miRebulma Sedegebma. Tumca un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom<br />

mosaxleoba ZiriTa<strong>da</strong>d zogad sakiTxebzea informirebuli, xolo<br />

ufro specifikur sakiTxebze maTi informirebulobis done<br />

mkveTrad klebulobs. magaliTad, sakrebulos sxdomebis Riaobis<br />

Sesaxeb regionebSi mosaxleobis 42%-ma, xolo TbilisSi 25,6%-ma<br />

icis, magram mosaxleobis <strong>da</strong>axloebiT 8%-ma Tu icis, konkretulad<br />

rodis tardeba sxdomebi. qveynis mosaxleobis naxevari iRebs<br />

informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis<br />

Sesaxeb, Tumca regionebSi mxolod mesamedze cota mets gaugia,<br />

rom ufleba aqvs aRniSnul biujetTan <strong>da</strong>kavSirebiT waradginos<br />

wina<strong>da</strong>debebi/SeniSvnebi, TbilisSi ki es maCvenebeli kidev ufro<br />

<strong>da</strong>balia - 15.8%. amdenad, informirebulobis done seriozul<br />

cvlilebas moiTxovs. amaze <strong>da</strong>matebiT miuTiTeben is faqtebic, rom<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqmianobis Sesaxeb informacia ara<br />

aqvs regionebis mosaxleobis 77.1%-s, xolo TbilisSi _ 33.9%-s;<br />

regionebis mosaxleobis mesamedma ar icis sai<strong>da</strong>n miiRos<br />

informacia municipalitetis saqmianobis Sesaxeb.<br />

294


10. informaciis wyaroebi<strong>da</strong>n yvelaze qmediTi televiziaa. televiziis<br />

saSualebiT iReben informacias zoga<strong>da</strong>d <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobis (61.3%), sakrebulos sxdomebis (40.7%),<br />

biujetis proeqtis (33.8%) Sesaxeb. regionebSi informaciis<br />

mniSvnelovani wyaroa aseve socialuri urTierTobebi. nacnobmegobrebisagan<br />

iReben informacias <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

saqmianobis Sesaxeb (30.7%), biujetis proeqtis Sesaxeb (15.9%),<br />

sakrebulos sxdomebis Sesaxeb (32.7%). TbilisSi ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

televizia dominirebs. televizii<strong>da</strong>n iReben informacias zoga<strong>da</strong>d<br />

meriis/sakrebulos saqmianobis (97.5%), biujetis proeqtis (58%)<br />

Sesaxeb. beWduri media informirebulobis TvalsazrisiT<br />

regionebSi mesame, xolo TbilisSi meore adgilzea.<br />

11. informaciis wyaroebi<strong>da</strong>n yvelaze <strong>da</strong>balefeqturi am etapze vebgverdia.<br />

mosaxleobisaTvis informaciis miRebis yvelaze<br />

gamouyenebad wyaros warmoadgens <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis<br />

veb-gverdebi. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom im <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulebis<br />

umravlesoba, romlebsac veb-gverdebi aqvT, periodulad<br />

ganaTavseben informacias TavianTi saqmianobis Sesaxeb, mosaxleobis<br />

Zalze mcire nawili iRebs am informacias am wyaro<strong>da</strong>n. SeiZleba<br />

iTqvas, rom regionebSi gamokiTxuli mosaxleoba TiTqmis ar<br />

sargeblobs veb-gverdiT. am mxriv de<strong>da</strong>qalaqSi Se<strong>da</strong>rebiT ukeTesi<br />

mdgomareobaa, rac advilad aixsneba, Tu Seva<strong>da</strong>rebT internetis<br />

xelmisawvdomobis maCveneblebs Tbilissa <strong>da</strong> regionebSi.<br />

12. donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis intervenciis<br />

moculoba sferoSi sakmaod maRalia. bolo ori wlis ganmavlobaSi<br />

100-ze meti proeqti ganxorciel<strong>da</strong>, romelic <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sakiTxebs exebo<strong>da</strong>. TiTqmis yvela proeqtis erT-erTi komponenti<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebisa <strong>da</strong> aRsrulebis procesSi sazogadoebis<br />

CarTvis xelSewyobaa. am mimarTulebiT proeqtebs 30-ze meti donori<br />

afinansebs <strong>da</strong> 100-mde adgilobrivi <strong>da</strong> saerTaSoriso organizacia<br />

axorcielebs.<br />

13. ganxorcielebuli proeqtebis geografia regionebis mixedviT<br />

araTanabaria. arasamTavrobo aqtorebis aqtivoba araTanabaria<br />

qveynis regionebis mixedviT. igi yvelaze maRalia samcxe-javaxeTSi,<br />

guriaSi, imereTSi, kaxeTsa <strong>da</strong> qvemo qarTlSi (TiToeul regionSi<br />

20-ze meti proeqti, an proeqtis calkeuli aqtivobaa<br />

ganxorcielebuli); yvelaze <strong>da</strong>bali ki – samegrelo-zemo svaneTSi<br />

<strong>da</strong> mcxeTa-mTianeTSi (3-4).<br />

14. donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis intervencia gavlenas<br />

axdens arsebul mdgomareobaze. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom metad rTulia<br />

ganxorcielebuli proeqtebis jamuri efeqturobis Sefaseba <strong>da</strong><br />

kidev ufro rTuli maTi jamuri gavlenis <strong>da</strong>dgena arsebul<br />

situaciaze. proeqtebis Sedegebis Seafasebis kultura Cvens<br />

realobaSi sakmaod <strong>da</strong>balia. aseTi Sefasebebi an saerTod ar<br />

xorcieldeba, an formalur xasiaTs atarebs, amdenad, gakeTebuli<br />

<strong>da</strong>skvna zogadia <strong>da</strong> Cvens empiriul <strong>da</strong>kvirvebebs <strong>da</strong> kvleviT<br />

295


mopovebul informacias efuZneba. kvlevis masalebze <strong>da</strong>yrdnobiT<br />

rig regionebSi ikveTeba korelacia mesame seqtoris aqtivobebsa <strong>da</strong><br />

arsebul zogad Sedegebs Soris. magaliTad, guriaSi sxva<br />

regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT jamurad ukeTesi mdgomareobaa <strong>da</strong> aSkarad<br />

ikveTeba am Sedegebis bma seqtoris aqtivobasTan <strong>da</strong><br />

ganxorcielebul proeqtebTan (23). Tumca sapirispiro Sedegebi<br />

gvaqvs qvemo qarTlSi <strong>da</strong> samcxe-javaxeTSi, sa<strong>da</strong>c donorebis<br />

aqtivoba maRalia, xolo miRebuli saerTo Sedegebi _ <strong>da</strong>bali.<br />

raWa-leCxumSi <strong>da</strong> mcxeTa-mTianeTSi ki, sa<strong>da</strong>c seqtoris aqtivoba<br />

aSkarad <strong>da</strong>balia, miRebuli jamuri Sedegebi sxva regionebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT gacilebiT maRalia. ufro xSiria calkeuli<br />

parametrebis bma konkretul aqtivobebTan. magaliTad, samegreloSi,<br />

sa<strong>da</strong>c 2004 wli<strong>da</strong>n gamodis yovelkvartaluri biuleteni<br />

„sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“, aseve gazeTi „sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“,<br />

xolo radiokompania „aTinaTis“ eTeriT ga<strong>da</strong>icemo<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>cemaTa<br />

cikli „sazogadoeba <strong>da</strong> biujeti“, mosaxleobis informirebuloba<br />

biujetis sakiTxebis Sesaxeb erT-erTi yvelaze maRalia.<br />

15. donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis intervenciis Sedegebi<br />

sakmarisi ar aris. qveyanaSi monawileobiTi demokratiis arsebuli<br />

saerTo mdgomareoba gvaZlevs saSualebas <strong>da</strong>vaskvnaT, rom am<br />

mimarTulebiT xelisuflebis, donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis ganxorcielebuli aqtivobebi sakmarisi ar aris,<br />

Tumca aqve aucileblad un<strong>da</strong> gaviTvaliswinoT is faqtic, rom<br />

Zalian rTuli, zogjer ki praqtikulad SeuZlebelia, arsebul<br />

situaciaze arasamTavrobo aqtorebis gavlenis xarisxis <strong>da</strong>dgena.<br />

ZviradRirebuli, detaluri SefasebiTi kvlevebis gareSe,<br />

SeuZlebelia <strong>da</strong>dgenil iqnes aqamde ganxorcielebuli aqtivobebis<br />

pir<strong>da</strong>piri <strong>da</strong> iribi zegavlena mimdinare procesebze. Tumca kvlevis<br />

yvela komponenti<strong>da</strong>n Cans, rom problemebi <strong>TviTmmarTvel</strong>obebis<br />

saqmianobaSi mosaxleobis <strong>CarTulobis</strong> TvalsazrisiT sakmaod<br />

seriozulia <strong>da</strong>, Sesabamisad, samuSaoc Zalian bevria.<br />

16. donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis koordinirebulobis<br />

<strong>da</strong> TanamSromlobis xarisxi <strong>da</strong>balia. ganxorcielebuli proeqtebis<br />

analizi <strong>da</strong> empiriuli <strong>da</strong>kvirvebebi saSualebas gvaZlevs <strong>da</strong>vaskvnaT,<br />

rom intervenciis procesSi adgili aqvs ga<strong>da</strong>farvebs, <strong>da</strong>balia<br />

gamocdilebis gaziarebis xarisxi, rac iwvevs resursebis<br />

araefeqtur gamoyenebas.<br />

296


ekomen<strong>da</strong>ciebi<br />

1. <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi moqalaqeTa monawileobis sakiTxis politikuri<br />

aqtivizaciis xelSewyoba. adgilobrivi ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis<br />

procesSi moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong> donis asamaRleblad metad<br />

mniSvnelovania am sakiTxis politikuri aqtivizaciis xelSewyoba.<br />

aucilebelia sakiTxi kvlav <strong>da</strong>dges xelisuflebis politikur dRis<br />

wesrigSi. amisaTvis saWiroa aqtiuri TanamSromloba xelisuflebis<br />

rogorc sakanonmdeblo aseve aRmasrulebel StosTan, aseve<br />

politikur partiebTan <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sakiTxebze momuSave<br />

saerTaSoriso organizaciebTan.<br />

2. sakanonmdeblo garemos gaumjobeseba sazogadoebis monawileobis<br />

sferoSi. saqarTvelos moqmedi kanonmdebloba <strong>da</strong>saxvewia<br />

sazogadoebrivi monawileobis uzrunvelyofis nawilSi.<br />

mniSvnelovania Camoyalibdes iseTi sakanonmdeblo baza, romelic,<br />

erTi mxriv, gansazRvravs adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

organoebis saqmianobaSi sazogadoebis CarTvis sxva<strong>da</strong>sxva formebsa<br />

<strong>da</strong> procedurebs, meore mxriv, uzrunvelyofs monawileobis<br />

formebis alternatiulobis princips. sazogadoebis monawileobis<br />

formebi <strong>da</strong> procedurebi, SeiZleba gaiweros erTian<br />

sistematizirebul kanonSi (es piroba gaTvaliswinebulia<br />

`adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli<br />

kanonis gar<strong>da</strong>maval debulebebSi), an moxdes maTi gaTvaliswineba<br />

`adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb~ saqarTvelos organul<br />

kanonsa <strong>da</strong> sxva sakanonmdeblo aqtebSi. Tumca erTiani<br />

sistematizirebuli kanonis miReba ufro met SesaZleblobas iZleva<br />

detalurad gaiweros rogorc normatiuli, aseve proceduruli<br />

regulaciebi <strong>da</strong> ufro efeqturi iqneba.<br />

3. parlamentis mier SemuSavebuli sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebis<br />

<strong>da</strong>xvewa. rogorc ganvlilma praqtikam cxadyo, rekomen<strong>da</strong>ciebis is<br />

nawili, romelic <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis sajaroobis,<br />

<strong>angariSvaldebulebis</strong>a <strong>da</strong> maT saqmianobaSi sazogadoebis<br />

monawileobis sakiTxebs Seexeba <strong>da</strong>saxvewia. Tu gaviTvaliswinebT<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis mxri<strong>da</strong>n parlamentis mier SemuSavebuli<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis gamoyenebis praqtikas (sarekomen<strong>da</strong>cio debulebebi<br />

gamoiyena <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis sakmaod didma nawilma),<br />

mniSvnelovani iqneba gagrZeldes muSaoba maTi Semdgomi srulyofis<br />

mimarTulebiT. monawileobis Sesaxeb axali sakanonmdeblo bazis<br />

Camoyalibebis SemTxvevaSi, debulebebi SesabamisobaSi un<strong>da</strong> movides<br />

masTan <strong>da</strong> sazogadoebis monawileobis mniSvnelovan principebTan.<br />

4. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTa kvalifikaciis amaRleba, erTiani<br />

saxelmwifo politika moxeleTa momzadeba-ga<strong>da</strong>mzadebis sferoSi.<br />

mniSvnelovania Seiqmnas erTiani saxelmwifo politika<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTa momzadeba-ga<strong>da</strong>mzadebis sferoSi,<br />

ganisazRvros saxelmwifo <strong>da</strong> adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis,<br />

agreTve arasaxelmwifo institutebis roli moxeleTa momzadebaga<strong>da</strong>mzadebis<br />

sferoSi. mniSvnelovania, rom <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

297


moxeleTa momzadeba-ga<strong>da</strong>mzadebis politika ganxilul iqnes<br />

umaRlesi saganmanaTleblo sistemis WrilSi <strong>da</strong> ganisazRvros<br />

umaRlesi saswavleblebis roli am mimarTulebiT, Seiqmnas<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis moxeleTa momzadeba-ga<strong>da</strong>mzadebis grZelvadiani<br />

gegmebi <strong>da</strong> moklevadiani sapilote programebi,<br />

uzrunvelyofili/inicirebuli iqnas Sesabamisi Tematuri<br />

publikaciebisa <strong>da</strong> literaturis momzadeba-gamocema-gavrceleba.<br />

5. axalgazrdebis informirebulobis donis gazr<strong>da</strong> adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis Sesaxeb. calsaxaa, rom adgilobriv<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi axalgazrdebis <strong>CarTulobis</strong> procesis<br />

gasaaqtiureblad aucilebelia maT hqondeT saTanado informacia,<br />

unar–Cvevebi <strong>da</strong> codna. yovelive es xels Seuwyobs momavalSi maTi<br />

samoqalaqo aqtivobis zr<strong>da</strong>s, rac aucileblad iqceva adgilebze<br />

demokratiis ganviTarebisa <strong>da</strong> <strong>TviTmmarTvel</strong>obis institutis<br />

Camoyalibebis erT-erT winapirobad. amdenad, aucilebelia<br />

axalgazrdobis samoqalaqo ganaTleba adgilobrivi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>obis arsis, funqciebisa <strong>da</strong> mis ganxorcielebaSi<br />

mosaxleobis uflebebisa <strong>da</strong> rolis Sesaxeb. gansakuTrebiT<br />

mniSvnelovania skolebis gaaqtiureba am mimarTulebiT. amdenad, am<br />

sakiTxs yuradReba miaqcios rogorc ganaTlebisa <strong>da</strong> mecnierebis<br />

saministrom, aseve sferoTi <strong>da</strong>interesebulma arasamTavrobo<br />

organizaciebma <strong>da</strong> donorebma.<br />

6. samoqalaqo sabWoebis Seqmna sxva<strong>da</strong>sxva doneze. mniSvnelovania<br />

<strong>da</strong>mkvidrdes adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan<br />

(sakrebulo, gamgeoba/meria) sakonsultacio samoqalaqo sabWoebis<br />

Seqmnis praqtika: SeiZleba Seiqmnas Tematuri anu specializebuli<br />

sabWoebi, romelTac eqnebaT rekomen<strong>da</strong>ciebis SemuSavebisa <strong>da</strong><br />

samoqalaqo monitoringis ganxorcielebis funqcia/ufleba.<br />

vfiqrobT, amgvari samoqalaqo sabWoebis Seqmnis gziT SesaZlebeli<br />

gaxdeba sazogadoebis warmomadgenlebis aqtiuri CarTva<br />

TviTmmarvelobis ganxorcielebis procesSi (adgilobrivi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi). gar<strong>da</strong> amisa, mniSvnelovani<br />

iqneba municipalitetis administraciaSi (sakrebulosTan an<br />

gamgeobasTan/meriasTan) moqalaqeebis Tanamonawileobaze<br />

pasuxismgebeli integrirebuli piris an jgufis gaTvaliswineba<br />

(msgavsad sajaro informaciis gacemaze pasuxismgebeli pirisa),<br />

romlis funqcia iqneba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebis saqminobaSi<br />

sazogadoebis monawileobis sakiTxis koordinireba.<br />

7. sademonstracio warmatebuli magaliTebis Seqmnis xelSewyoba<br />

adgilebze arasamTavrobo organizaciebis, donorebis <strong>da</strong><br />

xelisuflebis TanamSromlobis safuZvelze. konkretul viTarebaSi<br />

moqalaqeTa aqtivobis donis amaRlebis yvelaze efeqturi<br />

saSualebaa ga<strong>da</strong>wyvetilebis miRebis procesSi moqalaqeTa<br />

<strong>CarTulobis</strong> saSualebiT adgilobrivi problemebis ga<strong>da</strong>wyvetis<br />

warmatebuli precedentebis Seqmna. Ees iqneba mniSvnelovani<br />

mastimulirebeli faqtori sxvebisaTvis <strong>da</strong> waaxalisebs maT<br />

analogiuri aqtivobebis ganxorcielebis kuTxiT. am sakiTxis<br />

ga<strong>da</strong>wyvetaSi wamyvani roli un<strong>da</strong> iTamaSon arasamTavrobo<br />

298


organizaciebma <strong>da</strong> donorebma. aseve mniSvnelovania am procesebSi<br />

rogorc centraluri, aseve adgilobrivi xelisuflebis mier<br />

<strong>da</strong>fiqsirebuli politikuri neba <strong>da</strong> partnioruli pozicia.<br />

8. am sferoSi momuSave donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo organizaciebis<br />

saqmianobis koordinacia. donorebis <strong>da</strong> arasamTavrobo<br />

organizaciebis koordinacia xels Seuwyobs arsebuli SezRuduli<br />

resursebis efeqtur <strong>da</strong> efeqtian gamoyenebas. kerZod, uzrunvelyofs<br />

qveynis Tanabar geografiul <strong>da</strong>farvas, arsebuli resursebisa <strong>da</strong><br />

gamocdilebis urTierTgaziarebas, aseve ga<strong>da</strong>farvebis Tavi<strong>da</strong>n<br />

acilebas, rac Tavis mxriv ufro efeqturs gaxdis donorebis <strong>da</strong><br />

arasamTavrobo organizaciebis intervencias am sferoSi.<br />

9. sainformacio kampaniis gaaqtiureba <strong>da</strong> Tanamedrove teqnologiebis<br />

gamoyeneba am kampaniaSi. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis <strong>da</strong> mis saqmianobaSi<br />

moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong> meqanizmebis Sesaxeb mosaxleobis<br />

informirebulobis gazrdisaTvis aucilebelia mizanmimarTuli<br />

sainformacio kampaniis warmarTva rogorc erovnuli masStabiT,<br />

aseve calkeuli mxareebis (regionebis) <strong>da</strong> municipalitetebis<br />

doneze. mosaxleobis sakmaod maRali indiferentulobis<br />

<strong>da</strong>saZlevad metad mniSvnelovania msgavs kampaniebSi inovaciuri<br />

midgomebisa <strong>da</strong> Tanamedrove sainformacio teqnologiebis, maT<br />

Soris internetis gamoyeneba. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom dRevandeli<br />

(amJamindeli) mdgomaroebiT veb-gverdebi yvelaze naklebad<br />

gamoyenebadi wyaroa, aucilebelia gagrZeldes muSaoba am<br />

mimarTulebiT, radgan am wyaroze xeli miuwvdeba samoqalaqo<br />

sazogadoebis swored im aqtiur nawils, romelic moiazreba<br />

rogorc mosaxleobamde am informaciis gamtari.<br />

10. zoga<strong>da</strong>d <strong>TviTmmarTvel</strong>obis <strong>da</strong> kerZod <strong>TviTmmarTvel</strong>obaSi<br />

moqalaqeTa <strong>CarTulobis</strong> sakiTxis popularizacia sazogadoebrivi<br />

televiziisa <strong>da</strong> radios meSveobiT. u<strong>da</strong>voa, rom aucilebelia<br />

sainformacio kampaniebSi media saSualebebis <strong>CarTulobis</strong> xarisxis<br />

gazr<strong>da</strong>. am TvalsazrisiT seriozul resurss warmoadgens<br />

sazogadoebrivi televizia <strong>da</strong> radio, romelTa erT-erTi<br />

umniSvnelovanesi funqcia swored sazogadoebis samoqalaqo<br />

ganaTlebaa. metad mniSvnelovania arasamTavrobo organizaciebisa<br />

<strong>da</strong> am uwyebebis partnioruli TanamSromloba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sakiTxebze moqalaqeTa informirebulobis amaRlebis erTiani<br />

politikis SemuSavebis sakiTxze.<br />

11. Jurnalistebis ganaTlebis donis amaRleba <strong>TviTmmarTvel</strong>obis<br />

sferoSi. aucilebelia yuradReba <strong>da</strong>eTmos Jurnalistebis<br />

kvalifikaciis amaRlebas <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sferoSi, raTa<br />

sazogadoebam miiRos maRal kvalificiur doneze momzadebuli<br />

informacia. am kuTxiT aucilebeli iqneba rogorc moqmedi<br />

Jurnalistebis kvalifikaciis amaRleba, aseve mizanmimarTuli<br />

muSaoba media-skolebTan.<br />

12. `<strong>TviTmmarTvel</strong>obis evropuli kvireulis~ farglebSi saqmianobis<br />

gaaqtiureba. <strong>TviTmmarTvel</strong>obis sakiTxebis popularizaciis mizniT<br />

299


mizanSewonili iqneba `<strong>TviTmmarTvel</strong>obis evropuli kvireulis”<br />

farglebSi sxva<strong>da</strong>sxva sapopularizacio RonisZiebebis masStabebis<br />

gazr<strong>da</strong> <strong>da</strong> misi tradiciis <strong>da</strong>mkvidreba.<br />

300


<strong>da</strong>narTebi<br />

301


kriteriumi<br />

CarTuloba<br />

sajarooba<br />

angariSvaldebu<br />

leba<br />

sakiTxebi 1<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

12<br />

Tbilisi<br />

baTumi<br />

qobuleTi<br />

aWara guria<br />

xelvaCauri<br />

qe<strong>da</strong><br />

Suaxevi<br />

xulo<br />

lanCxuTi<br />

ozurgeTi<br />

Coxatauri<br />

quTaisi<br />

zestafoni<br />

wyaltubo<br />

samtredia<br />

WiaTura<br />

saCxere<br />

Terjola<br />

vani<br />

xoni<br />

tyibuli<br />

baR<strong>da</strong>Ti<br />

xaraguli<br />

Telavi<br />

axmeta<br />

gurjaani<br />

yvareli<br />

dedofliswyaro<br />

lagodexi<br />

sagarejo<br />

siRnaRi<br />

duSeTi<br />

TianeTi<br />

mcxeTa<br />

yazbegi<br />

<strong>da</strong> qvemo svaneTi<br />

0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1<br />

1 0 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1<br />

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0<br />

1 1 0 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0<br />

0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0<br />

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0<br />

1.sakiTxebis CamonaTvali ix. Semdeg gverdze<br />

<strong>da</strong>narTi #1<br />

<strong>CarTulobis</strong>, sajaroobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxebi gamgeobebis debulebebSi<br />

imereTi kaxeTi<br />

mcxeTa<br />

mTianeTi<br />

ambrolauri<br />

lentexi<br />

oni<br />

cageri<br />

foTi<br />

abaSa<br />

samegrelo-zemo svaneTi samcxe-javaxeTi qvemo qarTli<br />

senaki<br />

zugdidi<br />

martvili<br />

walenjixa<br />

xobi<br />

Cxorowyu<br />

mestia<br />

adigeni<br />

aspinZa<br />

axalqalaqi<br />

axalcixe<br />

borjomi<br />

ninowmin<strong>da</strong><br />

rusTavi<br />

gar<strong>da</strong>bani<br />

bolnisi<br />

marneuli<br />

dmanisi<br />

TeTriwyaro<br />

walka<br />

gori<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

kaspi<br />

qareli<br />

xaSuri<br />

302


<strong>CarTulobis</strong>, sajaroobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis gamgeobis sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debulebaSi<br />

CarTuloba<br />

1. moqalaqeebi, romlebic ar floben qarTul enas, administraciuli<br />

saqmiswarmoebis dros <strong>da</strong> gamgeobasTan sxva urTierTobebisas<br />

gamgeobis mier uzrunvelyofilni arian Tarjimnis momsaxureobiT<br />

(muxli 4, gamgeobis samuSao ena, punqti 2);<br />

2. gamgeobis aparatis funqcia: organizeba gauwios gamgeobis<br />

urTierTobas saxelmwifo xelisuflebis organoebTan,<br />

<strong>da</strong>wesebulebebTan, sawarmoebTan, sazogadoebriv organizaciebTan <strong>da</strong><br />

moqalaqeebTan (muxli 13, gamgeobis aparati, punqti 2);<br />

3. gamgeobis rwmunebuli: b) uzrunvelyofs mosaxleobis kavSirs<br />

adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis organoebTan (muxli 25, gamgeobis<br />

rwmunebuli, punqti 3);<br />

sajarooba<br />

4. gamgeblis uflebamosilebas ganekuTvneba: <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

socialur-ekonomikuri ganviTarebisa <strong>da</strong> biujetis proeqtis,<br />

agreTve sakrebulos <strong>da</strong>valebiT sakrebulos sxva ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa<br />

proeqtebis sajaro ganxilvebis organizeba (muxli 7, gamgeblis<br />

uflebamosileba, punqti 1);<br />

5. gamgeobis aparatis funqciaa: organizaciul-teqnikurad<br />

uzrunvelyos gamgeobis samuSao TaTbirebis, agreTve gamgeobis<br />

struqturuli erTeulebis, teritoriuli marTvis organoebisa <strong>da</strong><br />

gamgeobis Tanamdebobis pirebis mier sxva RonisZiebebis Catareba.<br />

uzrunvelyos gamgeobis saqmianobis Sesaxeb operatiuli<br />

informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba (muxli 13, gamgeobis aparati,<br />

punqti 2);<br />

6. safinanso-sabiujeto samsaxuris funqciaa: monawileobis miReba<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis sajaro ganxilvebSi<br />

(muxli 14, safinanso-sabiujeto samsaxuri, punqti 2);<br />

7. safinanso-sabiujeto samsaxuris funqciaa: ... sajaro ganxilvebisas<br />

gamoTqmul SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis, aRricxava, maTi analizi<br />

<strong>da</strong> Sesabamis <strong>da</strong>skvanis wardgena sakrebulosaTvis sakrebulos<br />

sxdomaze biujetis proeqtis ganxilvamde (muxli 14, safinansosabiujeto<br />

samsaxuri, punqti 2);<br />

8. ekonomikuri politikis, municipaluri qonebis marTvisa <strong>da</strong><br />

monicipaluri Sesyidvebis samsaxuris funqciaa: monawileobis<br />

miReba <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis socialur-ekonomikuri<br />

ganviTarebis programis proeqtis sajaro ganxilvebSi (muxli 15,<br />

ekon polit samsaxuri, punqti 2);<br />

9. ekonomikuri politikis, municipaluri qonebis marTvisa <strong>da</strong><br />

monicipaluri Sesyidvebis samsaxuris funqciaa: ... sajaro<br />

ganxilvebisas gamoTqmul SeniSvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis, aRricxava,<br />

maTi analizi <strong>da</strong> Sesabamis <strong>da</strong>skvanis wardgena sakrebulosaTvis<br />

sakrebulos sxdomaze socialur-ekonomikuri ganviTarebis<br />

programis proeqtis ganxilvamde (muxli 15, ekon. polit. samsaxuri,<br />

punqti 2);<br />

303


angariSvaldebuleba<br />

10. gamgeblis uflebamosilebas ganekuTvneba: weliwadSi orjer – ara<br />

ugvianes ivnisisa <strong>da</strong> dekembris bolo orSabaTisa, sajaro angariSis<br />

momzadeba <strong>da</strong> amomrCevelTa winaSe wardgena (muxli 7, gamgeblis<br />

uflebamosilebani, punqti 1);<br />

11. gamgeblis uflebamosilebas ganekuTvneba: yovelwliuri, agreTve<br />

sakrebulos <strong>da</strong>valebiT, gaweuli saqmianobis Sesaxeb angariSis<br />

momzadeba <strong>da</strong> sakrebuloSi wardgena (muxli 7, gamgeblis<br />

uflebamosilebani, punqti 1);<br />

12. gamgeblis uflebamosilebas ganekuTvneba: amomrCevelTa mier<br />

peticiis wesiT iniciirebul sakrebulos <strong>da</strong>dgenilebebis<br />

proeqtebze winas-wari <strong>da</strong>skvnebisa <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebis momzadeba<br />

(muxli 7, gamgeblis uflebamosilebani, punqti 1).<br />

304


CarTuloba kriteriumi<br />

sakiTxebi 1<br />

baTumi<br />

qobuleTi<br />

xelvaCauri<br />

qe<strong>da</strong><br />

Suaxevi<br />

xulo<br />

lanCxuTi<br />

ozurgeTi<br />

Coxatauri<br />

quTaisi<br />

zestafoni<br />

wyaltubo<br />

samtredia<br />

WiaTura<br />

saCxere<br />

Terjola<br />

vani<br />

xoni<br />

tyibuli<br />

baR<strong>da</strong>Ti<br />

xaraguli<br />

Telavi<br />

axmeta<br />

gurjaani<br />

yvareli<br />

dedofliswyaro<br />

lagodexi<br />

sagarejo<br />

siRnaRi<br />

duSeTi<br />

TianeTi<br />

# 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

16<br />

17<br />

18<br />

19<br />

20<br />

21<br />

22<br />

23<br />

24<br />

Tbilisi<br />

<strong>da</strong>narTi #2<br />

<strong>CarTulobis</strong>, sajaroobis, <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxebi sakrebuloebis reglamentebSi<br />

raWa-leCxumi<br />

mcxeTa<br />

aWara guria imereTi kaxeTi <strong>da</strong> qvemo<br />

samegrelo-zemo svaneTi samcxe-javaxeTi<br />

qvemo qarTli<br />

mTianeTi<br />

svaneTi<br />

0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

mcxeTa<br />

yazbegi<br />

ambrolauri<br />

lentexi<br />

oni<br />

cageri<br />

foTi<br />

abaSa<br />

senaki<br />

zugdidi<br />

martvili<br />

walenjixa<br />

xobi<br />

Cxorowyu<br />

mestia<br />

adigeni<br />

aspinZa<br />

axalqalaqi<br />

axalcixe<br />

borjomi<br />

ninowmin<strong>da</strong><br />

rusTavi<br />

gar<strong>da</strong>bani<br />

bolnisi<br />

marneuli<br />

dmanisi<br />

TeTriwyaro<br />

walka<br />

gori<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

kaspi<br />

qareli<br />

xaSuri<br />

305


angariSvaldebuleba sajarooba kriteriumi<br />

sakiTxebi 1<br />

baTumi<br />

qobuleTi<br />

xelvaCauri<br />

qe<strong>da</strong><br />

Suaxevi<br />

xulo<br />

lanCxuTi<br />

ozurgeTi<br />

Coxatauri<br />

quTaisi<br />

zestafoni<br />

wyaltubo<br />

samtredia<br />

WiaTura<br />

saCxere<br />

Terjola<br />

vani<br />

xoni<br />

tyibuli<br />

baR<strong>da</strong>Ti<br />

xaraguli<br />

Telavi<br />

axmeta<br />

gurjaani<br />

yvareli<br />

dedofliswyaro<br />

lagodexi<br />

sagarejo<br />

siRnaRi<br />

duSeTi<br />

# 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64<br />

25<br />

26<br />

27<br />

28<br />

29<br />

30<br />

31<br />

32<br />

33<br />

34<br />

35<br />

36<br />

37<br />

38<br />

39<br />

40<br />

41<br />

42<br />

43<br />

44<br />

45<br />

46<br />

47<br />

48<br />

49<br />

Tbilisi<br />

aWara<br />

guria imereTi kaxeTi<br />

TianeTi<br />

1 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1<br />

0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1<br />

1 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0<br />

1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

1 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1<br />

1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0<br />

0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0<br />

1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

0 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0<br />

1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1<br />

1. sakiTxebis CamonaTvali ix. Semdeg gverdze<br />

mcxeTa<br />

mTianeTi<br />

mcxeTa<br />

yazbegi<br />

raWa-leCxumi<br />

<strong>da</strong> qvemo<br />

svaneTi<br />

ambrolauri<br />

lentexi<br />

oni<br />

cageri<br />

foTi<br />

abaSa<br />

samegrelo-zemo svaneTi samcxe-javaxeTi qvemo qarTli<br />

senaki<br />

zugdidi<br />

martvili<br />

walenjixa<br />

xobi<br />

Cxorowyu<br />

mestia<br />

adigeni<br />

aspinZa<br />

axalqalaqi<br />

axalcixe<br />

borjomi<br />

ninowmin<strong>da</strong><br />

rusTavi<br />

gar<strong>da</strong>bani<br />

bolnisi<br />

marneuli<br />

dmanisi<br />

TeTriwyaro<br />

walka<br />

gori<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

kaspi<br />

qareli<br />

xaSuri<br />

306


<strong>CarTulobis</strong>, sajaroobisa <strong>da</strong> <strong>angariSvaldebulebis</strong> sakiTxebi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis sakrebulos sarekomen<strong>da</strong>cio<br />

debulebaSi<br />

(reglamentSi)<br />

CarTuloba<br />

1. sakrebulos Ria sxdomebze <strong>da</strong>swrebis ufleba aqvT gamgebels (mers),<br />

gamgeobis (meriis) struqturuli <strong>da</strong> teritoriuli organos<br />

xelmZRvanelebs; sakrebulos aparatis <strong>da</strong> sakrebulos fraqciaTa<br />

TanamSromlebs, sakrebuloSi akreditirebul masobrivi informaciis<br />

saSualebaTa warmomadgenlebs (muxli 9, sakrebulos sxdomaze<br />

<strong>da</strong>swrebis wesi, punqti 1);<br />

2. pirebi, romlebic mowveulni arian sakrebulos sxdomaze<br />

gansaxilvelsakiTxze monawileobis misaRebad, sakrebulos<br />

<strong>da</strong>rbazSi Semodian sakrebulos sxdomis Tavmjdomaris mowveviT <strong>da</strong><br />

toveben <strong>da</strong>rbazs Sesabamisi sakiTxis ganxilvis<br />

<strong>da</strong>mTavrebisTanave (muxli 9, sakrebulos sxdomaze <strong>da</strong>swrebis wesi,<br />

punqti 2);<br />

3. sakrebulos `Ria karis~ sxdomaze sakrebulos wevrebi ismenen<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebul amomrCevelTa gamosvlebs<br />

(muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti 2);<br />

4. `Ria karis~ sxdomaSi monawileobis misaRebad <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi registrirebulma amomrCevelma gancxadebiT un<strong>da</strong><br />

mimarTos sakrebulos aparats Ria sxdomis Catarebamde sami dRiT<br />

adre mainc (muxli 11, sakrebulis "Ria karis" sxdoma, punqti 3);<br />

5. sakrebulos aparatis registraciaSi atarebs Semosul gancxadebebs<br />

<strong>da</strong> ganmcxadeblebTan SeTanxmebiT adgens `Ria karis~ sxdomaSi<br />

gamomsvlelTa sias (muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti<br />

4);<br />

6. `Ria karis~ sxdomaSi monawileTa rigiToba ganisazRvreba<br />

gancxadebis Semotanis rigis mixedviT (muxli 11, sakrebulos "Ria<br />

karis" sxdoma punqti 5);<br />

7. `Ria karis~ sxdomaSi monawile yvela pirs eZleva gamosvlisaTvis<br />

ara umetes 5 wuTi (muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti<br />

6);<br />

8. `Ria karis~ sxdomaze <strong>da</strong>smul sakiTxebze debatebi ar imarTeba.<br />

`Ria karis~ sxdomaze gamomsvleli amomrCevlisaTvis<br />

<strong>da</strong>zustebisaTvis kiTxvis <strong>da</strong>smis ufleba aqvs mxolod sxdomis<br />

Tavmjdomares (muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti 7);<br />

9. komisias ufleba aqvs mis mier gansaxilveli sakiTxebis<br />

mosamzadeblad gamgeobis (meriis) Sesabamisi samsaxurebis,<br />

samecniero <strong>da</strong>wesebulebebis, sazogadoebriobis<br />

warmomadgenlebisagan konkretul sakiTxTa mosamzadebelad Seqmnas<br />

komisiis samuSao jgufebi. (muxli 30, komisiis muSaobis wesi, punqti<br />

7);<br />

10. sakrebulos gamsvleli sxdomis Catarebaze ga<strong>da</strong>wyvetilebas iRebs<br />

sakrebulo sakrebulos sxdomaze an sakrebulos biuro sakrebulos<br />

morigi sxdomebs Soris periodSi: g) <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulSi<br />

307


Semavaladministraciul erTeulSi registrirebul amomrCevelTa<br />

3%-is moTxovniT (muxli 47, sakrebulos gamsvleli sxdoma, punqti 2);<br />

11. sakrebulos sxdomis organizaciul-teqnikur uzrunvelyofis<br />

mizniT sakrebulos aparati: b) adgenen mowveul pirTa sias <strong>da</strong><br />

sakrebulos Tavmjdomaris mier misi <strong>da</strong>mtkicebis Semdeg<br />

uzrunvelyofen am pirTa gafrTxilebas (muxli 48 sakrebulos<br />

sxdomis organizaciul-teqnikuri uzrunvelyofa, punqti 2);<br />

12. sakrebulos riggareSe sxdoma moiwveva: e) <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

teritoriaze registrirebul amomrCevelTa saerTo raodenobis<br />

aranakleb 3%-is moTxovniT (muxli 50, sakrebulos riggareSe<br />

sxdomis mowveva, punqti 1);<br />

13. sakrebulos morigi sxdomis bolo dRis pirvel naxevarSi<br />

gamgeblis (meris) <strong>da</strong> gamgeobis (meriis) Tanamdebobis pirebTan<br />

erTad imarTeba sakrebulos `Ria karis~ sxdoma <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi registrirebul amomrCevelTa monawileobiT. xolo dRis<br />

meore naxevarSi sakrebulo ismens gamgeblis (meris) <strong>da</strong> gamgeobis<br />

(meriis) samsaxurebis informaciebs maTi saqmianobis Sesaxeb (muxli<br />

53, sakrebulos sxdomis ganrigi, punqti 4);<br />

14. sajaro ganxilvis mowyobis safuZvelia: g) <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi<br />

registrirebul amomrCevelTa aranakleb 3%-is moTxovna (muxli 56,<br />

sakiTxis sajaro ganxilva, punqti 2);<br />

15. sajaro ganxilvis sxdomaze gasatan sakiTxze ga<strong>da</strong>wyvetilebaTa<br />

proeqtebis gamoqveynebi<strong>da</strong>n 10 dRis va<strong>da</strong>Si <strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi<br />

registrirebul amomrCevels, sazogadoebriv, politikur<br />

organizaciebs <strong>da</strong> moqalaqeTa jgufebs ufleba aqvT sakrebulos<br />

aparats miawodon TavianTi wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> gamoyon momxsenebeli<br />

sakrebulos sxdomaze monawileobis misaRebad (muxli 56, sakiTxis<br />

sajaro ganxilva, punqti 4);<br />

16. sakrebulos sajaro ganxilvis sxdoma iwyeba <strong>TviTmmarTvel</strong><br />

erTeulSi registrirebul amomrCevlis, sazogadoebriv, politikur<br />

organizaciebis <strong>da</strong> moqalaqeTa jgufebis warmomadgenelTa<br />

gamosvliT am debulebiT (reglamentiT) <strong>da</strong>dgenili sityviT<br />

gamosvlis wesis Sesabamisad (muxli 56, sakiTxis sajaro ganxilva,<br />

punqti 5);<br />

17. sakrebuloSi samarTlebrivi aqtis iniciirebis (Setanis) ufleba<br />

aqvs: e) amomrCevelTa saerTo raodenobis 3%-s peticiis wesi (muxli<br />

67, sakrebuloSi samarTlebrivi aqtis inicirebis wesi, punqti 1);<br />

18. wina<strong>da</strong>debebi <strong>da</strong> normatiuli aqtis proeqtebi CaiTvleba peticiis<br />

wesiT Semotanilad <strong>da</strong> sakrebulos sxdomaze ganixileba Tu am<br />

wina<strong>da</strong>debas an normatiuli aqtis proeqts xels awers<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong> erTeulSi registrirebuli ara nakleb 1000<br />

amomrCeveli <strong>da</strong> arsebobs sakrebulos aparatis <strong>da</strong>skvna xelmoweraTa<br />

Catarebis kanonierebisa <strong>da</strong> xelmowerebis namdvilobis Sesaxeb<br />

(muxli 74, peticiis wesiT Semotanil wina<strong>da</strong>debaTa <strong>da</strong> normatiuli<br />

aqtis proeqtTa ganxilva, punqti 1);<br />

19. peticiis wesiT <strong>da</strong>yenebuli sakiTxebi sakrebulos sxdomis dRis<br />

wesrigSi Seitaneba Semotani<strong>da</strong>n erTi Tvis va<strong>da</strong>Si, Tu peticiiT<br />

sakiTxis ganxilvis ufro gviani va<strong>da</strong> ara aris miTiTebuli.<br />

sakrebulos aparati Semotanili sakiTxis iniciatorebs sxdomis<br />

dRes erTi kviriT adre mainc acnobebs. wina<strong>da</strong>debis an normatiuli<br />

308


aqtis proeqtis sainiciativo jgufs ufleba aqvs gamohyos<br />

momxsenebeli, romelic saTaTiro xmis uflebiT monawileobis<br />

sakiTxis ganxilvaSi, sakrebulosa <strong>da</strong> Sesabamisi komisiis sxdomebze.<br />

warmodgenili normatiuli aqtis proeqtis xasiaTis mixedviT<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebis gamotana xdeba saerTo wesiT (muxli 74, peticiis<br />

wesiT Semotanil wina<strong>da</strong>debaTa <strong>da</strong> normatiuli aqtis proeqtTa<br />

ganxilva, punqti 2);<br />

20. aparatis ZiriTadi funqciebia: g) organizeba gauwios sakrebulos<br />

urTierTobas gamgeobasTan, saxelmwifo xelisuflebis organoebTan,<br />

<strong>da</strong>wesebulebebTan, sawarmoebTan, sazogadoebriv organizaciebTan <strong>da</strong><br />

moqalaqeebTan (muxli 106, sakrebulos aparatis funqciebi, punqti 3);<br />

21. moqalaqeebi am reglamentiT <strong>da</strong>dgenili wesis Sesabamisad<br />

Tavisuflad SeiZleba <strong>da</strong>eswron sakrebulosa <strong>da</strong> sakrebulos<br />

organoebis sxdomebs (muxli 108, moqalaqeTa monawileoba<br />

sakrebulosa <strong>da</strong> sakrebulos organoebis sxdomebSi);<br />

22. municipalitetis teritoriaze registrirebul aranakleb ----<br />

amomrCevels ufleba aqvs peticiis wesiT sakrebuloSi Seitanos<br />

sakrebulos <strong>da</strong>dgenilebis proeqti (muxli 110, normatiuli aqtis<br />

inicireba peticiis wesiT, punqti 1);<br />

23. peticiis wesiT normatiuli aqtis iniciirebisaTvis saWiroa: a)<br />

peticia xelmowerili iyos aranakleb --- amomrCevlis mier (muxli<br />

110, normatiuli aqtis inicireba peticiis wesiT, punqti 2);<br />

24. lobisturi saqmianoba sakrebuloSi <strong>da</strong>iSveba ,,lobisturi<br />

saqmianobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT <strong>da</strong>dgenili wesiT (muxli<br />

111, lobisturi saqmianoba sakrebuloSi);<br />

sajarooba<br />

25. sakrebulos sxdomaTa <strong>da</strong>rbazSi cal-calke un<strong>da</strong> iyos gamoyofili<br />

adgilebi <strong>TviTmmarTvel</strong>obis aRmasrulebeli organos Tanamdebobis<br />

pirTaTvis, sakrebuloSi akreditirebul masobrivi informaciis<br />

saSualebaTa warmomadgenlebisa <strong>da</strong> sakrebuloSi mowveuli<br />

pirebisaTvis (muxli 8, sakrebulos sxdomaTa <strong>da</strong>rbazi, punqti 3);<br />

26. sakrebulos ga<strong>da</strong>wyvetilebiT SeiZleba moewyos sakrebulos Ria<br />

sxdomebis radio <strong>da</strong> tele transliacia, agreTve transliacia<br />

internetis meSveobiT (muxli 10, sakrebulos sxdomebis translacia,<br />

punqti 1);<br />

27. sakrebulos sxdomis transliacias uzrunvelyofs sakrebulos<br />

aparati (muxli 10, sakrebulos sxdomebis translacia, punqti 2);<br />

28. yoveli morigi sxdomebis bolo dRis pirvel naxevarSi tardeba<br />

sakrebulos `Ria karis~ sxdoma (muxli 11, sakrebulos "Ria karis"<br />

sxdoma, punqti 1);<br />

29. sakrebulos aparati uzrunvelyofs `Ria karis~ sxdomis oqmis<br />

Sedgenas, sxdomaze <strong>da</strong>smul sakiTxebis aRricxvas <strong>da</strong> warudgens<br />

sakrebulos biuros uaxloes sxdomas, romelic iRebs<br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebas warmodgenil sakiTxebis Sesabamis komisiisaTvis<br />

an/<strong>da</strong> gamgeblisaTvis (merisaTvis) gansaxilvelad ga<strong>da</strong>cemis Sesaxeb<br />

(muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti 8);<br />

30. sakrebulos biuros sxdomebi sajaroa (muxli 22, biuros muSaobis<br />

wesi, punqti 1);<br />

309


31. komisiis sxdoma sajaroa (muxli 30, komisiis muSaobis wesi, punqti<br />

1);<br />

32. gancxadeba sakrebulos pirveli sxdomis Catarebis adgilisa <strong>da</strong><br />

drois Sesaxeb qveyndeba adgilobriv gazeTebSi, masobrivi<br />

informaciis sxva saSualebebSi an sxva wesiT ecnobebaT sakrebulos<br />

wevrebs sxdomis Catarebamde ori dRiT adre mainc (muxli 39,<br />

sakrebulos pirveli sxdomis mowveva, punqti 2);<br />

33. sakrebulos sxdomis organizaciul-teqnikur uzrunvelyofis mizniT<br />

sakrebulos aparati: e) saqarTvelos kanonmdeblobisa <strong>da</strong> am<br />

debulebiT <strong>da</strong>dgenili wesiT uzrunvelyofen sakrebulos sxdomis<br />

oqmis Sedgenas, sakrebulos mier miRebul ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

gaformebas, gamoqveynebas <strong>da</strong> <strong>da</strong>gzavnas (muxli 48, sakrebulos<br />

sxdomis organizaciul-teqnikuri uzrunvelyofa, punqti 2);<br />

34. sakrebulos Tavmjdomare moTxovnis wardgeni<strong>da</strong>n sami dRis va<strong>da</strong>Si<br />

am debulebiT <strong>da</strong>dgenili wesiT aqveynebs cnobas riggareSe sxdomis<br />

mowvevis Sesaxeb <strong>da</strong> moTxovnis (wina<strong>da</strong>debis) wardgeni<strong>da</strong>n erTi<br />

kviris va<strong>da</strong>Si iwvevs sakrebulos riggareSe sxdomas an moTxovnis<br />

(wina<strong>da</strong>debis) wardgeni<strong>da</strong>n sami dRis va<strong>da</strong>Si aqveynebs motivirebul<br />

uaryofiT pasuxs (muxli 50, sakrebulos riggareSe sxdomis mowveva,<br />

punqti 3);<br />

35. sakrebulos mier ga<strong>da</strong>sawyvet calkeul sakiTxze SeiZleba moewyos<br />

sajaro ganxilva (muxli 56, sakiTxis sajaro ganxilva, punqti 1);<br />

36. sajaro ganxilvis dros sakrebulos ga<strong>da</strong>wyvetilebis proeqti <strong>da</strong><br />

yvela alternatiuli proeqti Tu wina<strong>da</strong>deba un<strong>da</strong> iqnes<br />

gamoqveynebuli am debulebiT (reglamentiT) <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

sakrebulos mier sxdomis <strong>da</strong>wyebamde 10 dRiT adre mainc (muxli 56,<br />

sakiTxis sajaro ganxilva, punqti 3);<br />

37. sakrebulos safinanso-sabiujeto komisiis <strong>da</strong>skvna, sakrebulos<br />

fraqciebis, sakrebulos sxva komisiebis, agreTve sakrebulos<br />

wevrebis wina<strong>da</strong>debebi, SeniSvnebi <strong>da</strong> Sefasebebi biujetis proeqtis<br />

warmodgeni<strong>da</strong>n erTi kviris va<strong>da</strong>Si bardeba sakrebulos aparats,<br />

romelic uzrunvelyofs <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis<br />

proeqtTan erTad maT gamoqveynebas sajaro ganxilvisaTvis (muxli<br />

70, <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqtis ganxilvisa <strong>da</strong><br />

miRebis wesi, punqti 6);<br />

38. sakrebulo <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis biujetis proeqts ixilavs<br />

sakrebulos sxdomaze sajaro ganxilviT am debulebiT<br />

(reglamentiT) <strong>da</strong>dgenili wesiT sakrebulos safinanso-sabiujeto<br />

komisiis <strong>da</strong>skvnis, fraqciebisa <strong>da</strong> sakrebulos wevrTa wina<strong>da</strong>debebis<br />

gamoqveynebi<strong>da</strong>n, arauadres erTi kvirisa (muxli 70, <strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeulis biujetis proeqtis ganxilvisa <strong>da</strong> miRebis wesi, punqti 5)<br />

39. sxdomis oqmi sajaroa (gar<strong>da</strong> im sakiTxebisa, romelic ganxiluli<br />

iqna <strong>da</strong>xurul sxdomaze) (muxli 102, sakrebulos sxdomis oqmis<br />

Senaxvisa <strong>da</strong> sargeblobis wesi, punqti 2);<br />

40. aparatis funqciaa uzrunvelyos sakrebulos efeqturi<br />

saqmianobisaTvis Sesabamisi pirobebis Seqmna, gauwios <strong>da</strong>xmareba<br />

sakrebulos wevrebs maTi uflebamosilebis ganxorcielebaSi,<br />

mosaxleobas miawodos informacia sakrebulos saqmianobis Sesaxeb,<br />

organizaciulad uzrunvelyos moqalaqeTa urTierToba<br />

310


sakrebulosTan (muxli 106, sakrebulos aparatis funqciebi, punqti<br />

2);<br />

41. aparatis ZiriTadi funqciebia: a) organizaciulad uzrunvelyos<br />

sakrebulos, sakrebulos biuros, sakrebulos komisiebisa <strong>da</strong><br />

fraqciebis sxdomebis, agreTve sxva RonisZiebebis Catareba.<br />

uzrunvelyos sakrebulos saqmianobis Sesaxeb operatiuli<br />

informaciis momzadeba <strong>da</strong> gamoqveyneba (muxli 106, sakrebulos<br />

aparatis funqciebi, punqti 3);<br />

42. aparatis ZiriTadi funqciebia: l) uzrunvelyos masobrivi<br />

informaciis organoebTan sakrebulos muSaobis organizeba (muxli<br />

106, sakrebulos aparatis funqciebi, punqti 3);<br />

43. moqalaqeTa informirebas sakrebulos saqmianobis Sesaxeb<br />

uzrunvelyofs sakrebulos sainformacio centri. informireba<br />

xorcieldeba sakrebulos sainformacio-sakomunikacio sistemis,<br />

sakrebulos internet-portalis <strong>da</strong> beWvdiTi, aseve eleqtronuli<br />

masmediis meSveobiT (muxli 109, moqalaqeTa informireba sakrebulos<br />

saqmianobis Sesaxeb);<br />

angariSvaldebuleba<br />

44. sakrebulos aparati acnobebs `Ria karis~ sxdomaze monawile pirs<br />

mis mier <strong>da</strong>smuli sakiTxis ganxilvis mimdinareobis Sesaxeb <strong>da</strong><br />

akontrolebs <strong>da</strong>smuli sakiTxis kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenil vadebSi<br />

ga<strong>da</strong>wyvetas (muxli 11, sakrebulos "Ria karis" sxdoma, punqti 9);<br />

45. sakrebulos wevri valdebulia: g) am debulebiT <strong>da</strong>dgenili wesiT<br />

Sexvdes moqalaqeebs (muxli 15, sakrebulos wevris movaleobebi,<br />

punqti 1, g);<br />

46. sakrebulos wevri valdebulia: T) aranakleb weliwadSi erTxel<br />

Caabaros angariSi amomrCevlebs gaweuli saqmianobis Sesaxeb (muxli<br />

15, sakrebulos wevris movaleobebi, punqti 1, T);<br />

47. sakrebulos wevris uflebebi: sakrebulos sxdomaze an sakrebulos<br />

komisiaSi am debulebiT <strong>da</strong>dgenili wesiT: d) gaacnos sakrebulos<br />

(sakrebulos komisias) moqalaqeTa werilebi <strong>da</strong> mimarTvebi (muxli 16<br />

sakrebulos wevris uflebebi, punqti 1, d);<br />

48. sakrebulos wevrs saqarTvelos kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili<br />

normativebis gaTvaliswinebiT, sakrebulos mier gansazRvruli<br />

limitis farglebSi adgilobrivi <strong>TviTmmarTvel</strong>i erTeulis<br />

biujeti<strong>da</strong>n unazRaurdeba sakrebulos wevris uflebamosilebis<br />

ganxorcielebis mizniT gaweuli xarjebi: d) amomrCevlebTan<br />

SexvedrebisaTvis (muxli 17 sakrebulos wevris uflebamosilebis<br />

ganxorcielebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli xarjebis anazRaureba, punqti 1,<br />

d);<br />

49. sakrebulos aparatis funqciebia: uzrunvelyos sakrebuloSi <strong>da</strong><br />

sakrebulos Tanamdebobis pirebTan moqalaqeTa miRebis organizeba,<br />

Sesabamisi masalebis momzadeba, <strong>da</strong>valebaTa aRricxva <strong>da</strong> kontroli<br />

maT Sesrulebaze (muxli 106 sakrebulos aparatis funqciebi, punqti<br />

13, m).<br />

311


<strong>da</strong>narTi #3<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

Tbilisi<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

baTumi<br />

qobuleTi<br />

xelvaCauri<br />

qe<strong>da</strong><br />

Suaxevi<br />

xulo<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

lanCxuTi<br />

Tbilisi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

meria 67% 50% 33% 50%<br />

sakrebulo 8% 42% 50% 33%<br />

jami 38% 46% 42% 42%<br />

aWara<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

meria 33% 25% 33% 31%<br />

sakrebulo 13% 37% 67% 39%<br />

jami 23% 31% 50% 35%<br />

gamgeoba 33% 25% 67% 42%<br />

sakrebulo 8% 5% 0% 5%<br />

jami 21% 15% 33% 23%<br />

gamgeoba 33% 25% 100% 53%<br />

sakrebulo 54% 68% 83% 69%<br />

jami 44% 47% 92% 61%<br />

gamgeoba 100% 50% 100% 83%<br />

sakrebulo 8% 21% 17% 15%<br />

jami 54% 36% 58% 49%<br />

gamgeoba 100% 50% 100% 83%<br />

sakrebulo 8% 21% 17% 15%<br />

jami 54% 36% 58% 49%<br />

gamgeoba 67% 25% 67% 53%<br />

sakrebulo 8% 26% 0% 12%<br />

jami 38% 26% 33% 32%<br />

guria<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

gamgeoba 67% 100% 100% 89%<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 83% 100% 100% 94%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

ozurgeTi sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 100% 100%<br />

gamgeoba 67% 75% 100% 81%<br />

sakrebulo 100% 89% 100% 96%<br />

Coxatauri jami 83% 82% 100% 89%<br />

312


<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

imereTi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

quTaisi<br />

meria<br />

sakrebulo<br />

67%<br />

88%<br />

25%<br />

74%<br />

33%<br />

100%<br />

42%<br />

87%<br />

jami 77% 49% 67% 64%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

zestafoni sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 100% 100%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

wyaltubo sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 100% 100%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

sakrebulo 13% 37% 17% 22%<br />

samtredia jami 56% 68% 58% 61%<br />

WiaTura<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

100%<br />

92%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

97%<br />

jami 96% 100% 100% 99%<br />

gamgeoba 67% 100% 67% 78%<br />

saCxere<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 83% 100% 83% 89%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

Terjola sakrebulo 38% 89% 83% 70%<br />

jami 69% 95% 92% 85%<br />

gamgeoba 100% 50% 100% 83%<br />

vani<br />

sakrebulo<br />

jami<br />

96%<br />

98%<br />

100%<br />

75%<br />

100%<br />

100%<br />

99%<br />

91%<br />

xoni<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

0%<br />

17%<br />

25%<br />

37%<br />

33%<br />

17%<br />

19%<br />

23%<br />

jami 8% 31% 25% 21%<br />

gamgeoba 100% 100% 33% 78%<br />

sakrebulo<br />

tyibuli<br />

jami<br />

71%<br />

85%<br />

89%<br />

95%<br />

67%<br />

50%<br />

76%<br />

77%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

baR<strong>da</strong>Ti<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 100% 100%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

xaragauli jami 100% 100% 100% 100%<br />

313


<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

kaxeTi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

Telavi<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

100%<br />

100%<br />

50%<br />

95%<br />

100%<br />

100%<br />

83%<br />

98%<br />

jami 100% 72% 100% 91%<br />

axmeta<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

67%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

89%<br />

100%<br />

jami 83% 100% 100% 94%<br />

gamgeoba 100% 50% 33% 61%<br />

gurjaani<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 75% 67% 81%<br />

gamgeoba 100% 100% 67% 89%<br />

sakrebulo 100% 84% 100% 95%<br />

yvareli jami 100% 92% 83% 92%<br />

dedofliswyaro<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

100%<br />

100%<br />

75%<br />

89%<br />

100%<br />

100%<br />

92%<br />

96%<br />

jami 100% 82% 100% 94%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

lagodexi sakrebulo 92% 100% 100% 97%<br />

jami 96% 100% 100% 99%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

sagarejo sakrebulo 29% 26% 17% 24%<br />

jami 65% 63% 58% 62%<br />

gamgeoba 100% 100% 33% 78%<br />

sakrebulo 92% 100% 100% 97%<br />

siRnaRi jami 96% 100% 67% 88%<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

duSeTi sakrebulo 96% 95% 100% 97%<br />

jami 98% 97% 100% 98%<br />

gamgeoba 67% 75% 33% 58%<br />

TianeTi sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 83% 88% 67% 79%<br />

gamgeoba 67% 75% 33% 58%<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

mcxeTa jami 83% 88% 67% 79%<br />

314


<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

raWa-leCxumi <strong>da</strong> qvemo svaneTi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

ambrolauri<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

67%<br />

100%<br />

75%<br />

100%<br />

100%<br />

100%<br />

81%<br />

100%<br />

jami 83% 88% 100% 90%<br />

gamgeoba 100% 100% 67% 89%<br />

lentexi sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 83% 94%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

oni<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 100% 100% 100% 100%<br />

gamgeoba 100% 100% 67% 89%<br />

sakrebulo 96% 100% 100% 99%<br />

cageri jami 98% 100% 83% 94%<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

samegrelo-zemo svaneTi<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

foTi<br />

meria<br />

sakrebulo<br />

0%<br />

4%<br />

0%<br />

11%<br />

0%<br />

0%<br />

0%<br />

5%<br />

jami 2% 5% 0% 2%<br />

gamgeoba 67% 25% 33% 42%<br />

abaSa sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

jami 83% 63% 67% 71%<br />

gamgeoba 33% 0% 33% 22%<br />

senaki sakrebulo 17% 26% 17% 20%<br />

jami 25% 13% 25% 21%<br />

gamgeoba 33% 0% 0% 11%<br />

sakrebulo 8% 26% 0% 12%<br />

zugdidi jami 21% 13% 0% 11%<br />

martvili<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

67%<br />

83%<br />

25%<br />

100%<br />

100%<br />

83%<br />

64%<br />

89%<br />

jami 75% 63% 92% 76%<br />

gamgeoba 100% 50% 100% 83%<br />

walenjixa sakrebulo 13% 16% 17% 15%<br />

jami 56% 33% 58% 49%<br />

gamgeoba 67% 50% 67% 61%<br />

xobi sakrebulo 88% 95% 100% 94%<br />

jami 77% 72% 83% 78%<br />

gamgeoba 67% 50% 100% 72%<br />

Cxorowyu sakrebulo 21% 11% 17% 16%<br />

jami 44% 30% 58% 44%<br />

gamgeoba 67% 75% 67% 69%<br />

mestia<br />

sakrebulo<br />

jami<br />

13%<br />

40%<br />

0%<br />

38%<br />

0%<br />

33%<br />

4%<br />

37%<br />

315


<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

qvemo qarTli<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

rusTavi<br />

meria<br />

sakrebulo<br />

33%<br />

4%<br />

0%<br />

11%<br />

33%<br />

67%<br />

22%<br />

27%<br />

jami 19% 5% 50% 25%<br />

gamgeoba 100% 100% 100% 100%<br />

gar<strong>da</strong>bani sakrebulo 8% 21% 17% 15%<br />

jami 54% 61% 58% 58%<br />

gamgeoba 33% 50% 33% 39%<br />

bolnisi sakrebulo 79% 100% 100% 93%<br />

jami 56% 75% 67% 66%<br />

gamgeoba 67% 25% 33% 42%<br />

sakrebulo 96% 84% 100% 93%<br />

marneuli jami 81% 55% 67% 68%<br />

dmanisi<br />

gamgeoba<br />

sakrebulo<br />

67%<br />

92%<br />

75%<br />

100%<br />

33%<br />

100%<br />

58%<br />

97%<br />

jami 79% 88% 67% 78%<br />

gamgeoba 33% 50% 33% 39%<br />

TeTriwyaro sakrebulo 58% 63% 83% 68%<br />

jami 46% 57% 58% 54%<br />

gamgeoba 67% 75% 33% 58%<br />

sakrebulo 100% 100% 100% 100%<br />

walka jami 83% 88% 67% 79%<br />

<strong>TviTmmarTvel</strong>i<br />

erTeuli<br />

gori<br />

kaspi<br />

qareli<br />

xaSuri<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

municipaluri<br />

organo CarTuloba sajarooba<br />

angariS<br />

valdebuleba jami<br />

gamgeoba 67% 100% 100% 89%<br />

sakrebulo 13% 53% 50% 38%<br />

jami 40% 76% 75% 64%<br />

gamgeoba 67% 100% 100% 89%<br />

sakrebulo 13% 42% 50% 35%<br />

jami 40% 71% 75% 62%<br />

gamgeoba 100% 50% 100% 83%<br />

sakrebulo 8% 37% 50% 32%<br />

jami 54% 43% 75% 58%<br />

gamgeoba 100% 50% 33% 61%<br />

sakrebulo 8% 32% 50% 30%<br />

jami 54% 41% 42% 46%<br />

316

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!