13.07.2015 Views

1 saqarTvelos kanoni buRaltruli aRricxvisa da auditis Sesaxeb Tavi ...

1 saqarTvelos kanoni buRaltruli aRricxvisa da auditis Sesaxeb Tavi ...

1 saqarTvelos kanoni buRaltruli aRricxvisa da auditis Sesaxeb Tavi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

proeqti<strong>saqarTvelos</strong> <strong>kanoni</strong><strong>buRaltruli</strong> <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> <strong>auditis</strong> <strong>Sesaxeb</strong><strong>Tavi</strong> Izogadi debulebebimuxli 1. <strong>kanoni</strong>s mizani1. es <strong>kanoni</strong> adgens saqarTveloSi <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis warmoebisa <strong>da</strong> <strong>auditis</strong>Catarebis samarTlebriv safuZvlebs.2. <strong>kanoni</strong>s mizania, gansazRvros <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis warmoebisa <strong>da</strong> <strong>auditis</strong>Catarebis pirobebi <strong>da</strong> wesebi.muxli 2. kanonSi gamoyenebul terminTa ganmartebaam <strong>kanoni</strong>s miznebisaTvis terminebs aqvT Semdegi mniSvneloba:`auditi~ _ auditoris mier Catarebuli samuSao, <strong>Tavi</strong>si mosazrebisa <strong>da</strong> rwmunebisgamosaxatavad;`<strong>auditis</strong> stan<strong>da</strong>rtebi~ _ buRalterTa saerTaSoriso federaciis mier<strong>da</strong>mtkicebuli <strong>auditis</strong>a <strong>da</strong> marwmunebeli momsaxurebis saerTaSoriso oficialuridokumentebis cnobari;`auditori~ _ profesiuli organizaciis wevri (fizikuri an iuridiuli piri),romelic gamoxatavs sakuTar mosazrebas finansur angariSgebaze;`<strong>auditis</strong>a <strong>da</strong> marwmunebeli momsaxurebis saerTaSoriso oficialuridokumentebis cnobari~ _ <strong>auditis</strong>a <strong>da</strong> masTan <strong>da</strong>kavSirebuli momsaxurebisSesasruleblad buRalterTa saerTaSoriso federaciis mier saxelmZRvanelodgamocemuli dokumentebis krebuli.`<strong>buRaltruli</strong> aRricxva~ _ subieqtis saqmianobis saaRricxvo procedurebiswarmoeba, finansuri angariSgebis momzadebis CaTvliT;`buRalteri~ _ <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis warmoebisa <strong>da</strong> angariSgebis momzadebismizniT piris mier <strong>da</strong>qiravebuli saTanado kvalifikaciis mqone piri;`<strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebi~ _ saxelmwifo seqtoris <strong>buRaltruli</strong>aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebi; kerZo seqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebi;`<strong>buRaltruli</strong> aRricxvis dokumentebi~ _ sameurneo movlenis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebelipirveladi dokumentebi, <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis registrebi, finansuriangariSgebebi <strong>da</strong> maTi gagebisaTvis aucilebeli Si<strong>da</strong> instruqciebi;`kerZo seqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebi~ _ finansuri angariSgebissaerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebi <strong>da</strong> finansuri angariSgebis adgilobrivi (erovnuli)stan<strong>da</strong>rtebi samewarmeo organizaciul samarTlebrivi formis pirebisaTvis <strong>da</strong> kerZosamarTlis arakomerciuli iuridiulipi pirebisaTvis;`profesionali (sertificirebuli) buRalteri~ _ saTanado kvalifikaciis mqonepiri, romelic profesional buRaltrad sertificirebulia buRalterTasaerTaSoriso federaciis wevri profesiuli organizaciis mier <strong>da</strong> <strong>Tavi</strong>skvalifikacias a<strong>da</strong>sturebs profesiuli organizaciis mier <strong>da</strong>dgenili gangrZobiTiganaTlebis stan<strong>da</strong>rtis Sesabamisad;`profesiuli sertificirebis stan<strong>da</strong>rti~ _ profesiuli organizaciis mierprofesional buRaltrad aRiarebisaTvis <strong>da</strong>dgenili normebi;`gangrZobiTi ganaTlebis stan<strong>da</strong>rti~ _ profesionali buRaltriskvalifikaciisa <strong>da</strong> statusis SenarCunebisaTvis <strong>da</strong>dgenili normebi;`profesiuli organizacia~ _ <strong>saqarTvelos</strong> kanonmdeblobis Sesabamisadregistrirebuli buRalterTa an/<strong>da</strong> auditorTa kavSiri, romelic aris buRalterTasaerTaSoriso federaciis sruluflebiani wevri;`praqtikosi auditori~ _ auditur firmaSi momuSave piri, romelic <strong>da</strong>saqmebulia<strong>buRaltruli</strong> aRricxvis an/<strong>da</strong> <strong>auditis</strong> sferoSi;1


proeqti`savaldebulo auditi~ _ kerZo samarTlis iuridiuli pirebis finansuriangariSgebis auditi, romelTa mimarT <strong>auditis</strong> Catareba moeTxovebaT <strong>kanoni</strong>T an sxvanormatiuli aqtiT;`sainiciativo auditi~ _ kerZo samarTlis iuridiuli pirebis finansuriangariSgebis auditi, romlebSic <strong>auditis</strong> Catareba xdeba piris marTvis umaRlesiorganos ga<strong>da</strong>wyvetilebiT, an <strong>saqarTvelos</strong> kanonmdeblobis Sesabamisad;`subieqti~ _ fizikuri (individualuri mewarme) an iuridiuli piri, saxelmwifo<strong>da</strong>wesebuleba, uwyeba an sajaro samarTlis iuridiuli piri;`saxelmwifo seqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebi (wesebi)~ _saxelmwifo <strong>da</strong>wesebulebebis, uwyebebis, sajaro samarTlis iuridiuli pirebis anbiujetur <strong>da</strong>finansebaze myofi sxva pirebisaTvis <strong>da</strong>dgenili <strong>buRaltruli</strong><strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> angariSgebis wesebi;`uflebamosili organo~ _ subieqtebis mier gamosayenebeli <strong>buRaltruli</strong><strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> <strong>auditis</strong> stan<strong>da</strong>rtebsa <strong>da</strong> wesebs <strong>da</strong>mdgeni <strong>da</strong> SemmuSavebeli organo;`finansuri angariSgebis adgilobrivi (erovnuli) stan<strong>da</strong>rtebi~ _ samewarmeoorganizaciul samarTlebrivi formis pirebisaTvis <strong>da</strong> kerZo samarTlisarakomerciuli iuridiuli pirebisaTvis rekomendebuli <strong>buRaltruli</strong> <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong>finansuri angariSgebis stan<strong>da</strong>rtebi, romlebsac adgenes profesiuli organizaciafinansuri angariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebisa <strong>da</strong> praqtikis gaTvaliswinebiT.`finansuri angariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebi~ _ <strong>buRaltruli</strong> aRricxvissaerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebis sabWos (IASB) mier <strong>da</strong>mtkicebuli finansuriangariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebi (IFRS) <strong>buRaltruli</strong> aRricxvissaerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebisa (IAS) <strong>da</strong> interpretaciebis CaTvliT;`finansuri angariSgebis komponentebi~ _ balansi, mogebisa <strong>da</strong> zaralisangariSgeba, sakuTari kapitalis cvlilebebis <strong>Sesaxeb</strong> angariSgeba, fuladi nakadebisangariSgeba, ganmartebiTi SeniSvnebi angariSgebaze;`xarisxis kontroli~ _ audituri firmis mier <strong>da</strong>dgenili wesebisa <strong>da</strong>procedurebis erToblioba, romlis mizania imis <strong>da</strong>sabuTebuli garantiisuzrunvelyofa, rom firmis mier Catarebuli auditi Sesrul<strong>da</strong> finansuriangariSgebis <strong>auditis</strong> miznebisa <strong>da</strong> zogadi principebis Sesabamisad.muxli 3. <strong>buRaltruli</strong> <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> <strong>auditis</strong> regulireba<strong>buRaltruli</strong> aRricxva <strong>da</strong> auditi regulirdeba am <strong>kanoni</strong>Ta <strong>da</strong> <strong>saqarTvelos</strong> sxvanormatiuli aqtebiT.muxli 4. uflebamosili organoebis kompetencia1. <strong>saqarTvelos</strong> finansTa saministro saxelmwifo seqtoris <strong>buRaltruli</strong>aRricxvis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebis gaTvaliswinebiT adgens saxelmwifoseqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis wesebs.2. am <strong>kanoni</strong>s me-7 muxlis me-4 punqtiT <strong>da</strong>dgenili pirebisaTvis finansuriangariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebis, <strong>auditis</strong>a <strong>da</strong> marwmunebeli momsaxurebissaerTaSoriso oficialuri dokumentebis Targmnas axorcielebs profesiuliorganizacia.3. kerZo samarTlis iuridiuli pirebisaTvis <strong>da</strong> ind. mewarmeebisaTvis (gar<strong>da</strong> am<strong>kanoni</strong>s me-7 muxlis me-4 punqtiT <strong>da</strong>dgenili pirebisa) finansuri angariSgebisadgilobriv stan<strong>da</strong>rtebs adgens profesiuli organizacia.4. profesiuli organizacia buRalteruli <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> <strong>auditis</strong> stan<strong>da</strong>rtebs<strong>da</strong> maT mier <strong>da</strong>dgenili finansuri angariSgebis adgilobrivi stan<strong>da</strong>rtebsregistraciaSi gasatareblad warudgens `stan<strong>da</strong>rtebis, teqnikuri reglamentebisa <strong>da</strong>metrologiis erovnul saagentos~.5. buRalterTa profesiul sertificirebas axorcielebs profesiuliorganizacia.2


<strong>Tavi</strong> II<strong>buRaltruli</strong> aRricxvaproeqtimuxli 5. <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis warmoeba1. subieqtebi buRaltrul aRricxvas awarmoeben am <strong>kanoni</strong>s me-6 muxliT<strong>da</strong>dgenili normebis Sesabamisad.2. <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis warmoebaze pasuxismgebelia subieqtis xelmZRvaneli.3. subieqti buRaltrul aRricxvas awarmoebs <strong>da</strong>qiravebuli buRaltris SromisgamoyenebiT an kompetenturi piris momsaxurebiT.4. <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis dokumentebi, gar<strong>da</strong> finansuri angariSgebiskomponentebisa, ar warmoadgens sajaro dokuments. maTi gamoyenebis ufleba aqvsmxolod subieqts, mowveul auditorsa <strong>da</strong> makontrolebel organos, <strong>saqarTvelos</strong>kanonmdeblobiT <strong>da</strong>dgenili wesiT.5. <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis dokumentebi subieqtTan inaxeba 6 wlis ganmavlobaSimuxli 6. <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebis statusi1. saxelmwifo seqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebs finansTasaministro gamoscems normatiuli aqtis saxiT. misi gamoyeneba savaldebuloasaxelmwifo seqtorSi. finansTa saministro uflebamosilia, saqmianobis xasiaTi<strong>da</strong>ngamomdinare, kerZo seqtoris <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebis gamoyenebis neba<strong>da</strong>rTos saxelmwifo seqtoris calkeuli tipis <strong>da</strong>wesebulebas.2. kerZo samarTlis iuridiul pirebs <strong>da</strong> ind. mewarmeebii (rogorc am <strong>kanoni</strong>s me-7 muxlis me-4 punqtSi <strong>da</strong>dgenil, aseve sxva pirebs) SeuZlia finansuri angariSgebissaerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebis gamoyeneba.3. finansuri angariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebis gamoyeneba savaldebuloakerZo samarTlis im iuridiuli pirebisaTvis, romelTa finansuri angariSgeba<strong>saqarTvelos</strong> kanonmdeblobiT eqvemdebareba savaldebulo audits.4. kerZo samarTlis iuridiul pirebs <strong>da</strong> ind. mewarmeebi, romelTackanonmdeblobiT ar evalebaT finansuri angariSgebis saerTaSoriso stan<strong>da</strong>rtebisgamoyeneba, uflebamosilni arian gamoiyenenon finansuri angariSgebis adgilobrivistan<strong>da</strong>rtebi.<strong>Tavi</strong> IIIauditimuxli 7. <strong>auditis</strong> Catarebis samarTlebrivi safuZvlebi1. kerZo samarTlis iuridiuli pirebis (ind. mewarmeebis) <strong>auditis</strong> CatarebissamarTlebriv safuZvlebs gansazRvravs es <strong>kanoni</strong>.2. kerZo samarTlis iuridiuli pirebs (ind. mewarmeebis) utardebaT savaldebulian sainiciativo auditi.3. savaldebulo auditi tardeba yovelwliurad, finansuri angariSgebiswardgenamde an sasamarTlos ga<strong>da</strong>wyvetilebis Sesabamisad.4. <strong>auditis</strong> Catareba savaldebuloa:a) bankebis, sa<strong>da</strong>zRvevo kompaniebis, safondo <strong>da</strong> sasaqonlo birJebisaTvis;b) fasiani qaRaldebis emitentebisa <strong>da</strong> sainvesticio institutebisaTvis;5. auditi un<strong>da</strong> Catardes <strong>auditis</strong> stan<strong>da</strong>rtebis Sesabamisad.muxli 8. <strong>auditis</strong> Catarebis uflebamosileba1. kerZo samarTlis iuridiuli pirebis (ind. mewarmeebis) finansuri angariSgebisaudits atarebs auditori <strong>da</strong>mkveTTan gaformebuli SeTanxmebis safuZvelze.2. individualuri auditori auditorul momsaxurebas eweva sakuTari saxeliT.individualuri auditoris saxeliT gamosvlis ufleba aqvs profesiuliorganizaciis wevr profesional buRalters.3. audituri firma warmoadgens <strong>saqarTvelos</strong> an sxva qveynis <strong>kanoni</strong>s SesabamisadSeqmnil samewarmeo subieqts, romelic asrulebs auditorul momsaxurebas.3


proeqti4. audituri firma audits axorcielebs firmaSi momuSave profesionalibuRaltrebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>mxmare specialistebis meSveobiT.5. auditorul <strong>da</strong>skvnas xelmoweriT a<strong>da</strong>sturebs sertificirebuli buRalteri.SesaZlebelia <strong>da</strong>skvnas xeli moeweros audituri firmis saxeliT.muxli 9. <strong>auditis</strong> xarisxis uzrunvelyofa1. <strong>auditis</strong> Catarebis dros uzrunvelyofili un<strong>da</strong> iyos <strong>auditis</strong> stan<strong>da</strong>rtebTanSesabamisobisobis <strong>da</strong>sabuTebuli garantia.2. auditori pasuxismgebelia xarisxis kontrolis saTanado politikisa <strong>da</strong>procedurebis gamoyenebaze.3. auditorebis mier gaweuli momsaxurebis xarisxis Sefasebis stan<strong>da</strong>rtebsadgenen <strong>da</strong> misi <strong>da</strong>cvis monitorings axorcieleben profesiuli organiazaciebi.<strong>Tavi</strong> IVgar<strong>da</strong>mavali <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvniTi debulebanimuxli 10. moqmedi normatiuli aqtebis va<strong>da</strong><strong>saqarTvelos</strong> parlamentTan arsebuli auditoruli saqmianobis sabWosa <strong>da</strong><strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebis komisiis <strong>da</strong>dgenilebebebiT, <strong>buRaltruli</strong><strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> <strong>auditis</strong> sferoSi miRebuli <strong>da</strong> moqmedi normatiuli aqtebi moqmedebenaxali stan<strong>da</strong>rtebis ZalaSi Sesvlamde.muxli 11. auditorebis sertifikatebis moqmedebis va<strong>da</strong>1. <strong>saqarTvelos</strong> parlamentTan arsebuli auditoruli saqmianobis sabWos miergacemuli auditoris sertifikatebi, romlebic Zalamosilia am <strong>kanoni</strong>s ZalaSiSesvlis TariRisaTvis, moqmedebs <strong>kanoni</strong>s miRebi<strong>da</strong>n 3 wlis ganmavlobaSi.2. profesiulma organizaciam uzrunvelyos profesionali buRaltrissakvalifikacio specialuri programis SemuSavebas im pirebisaTvis, romelTaauditoris sertifikati <strong>kanoni</strong>s miRebi<strong>da</strong>n 3 wlis Semdeg Zala<strong>da</strong>karguladCaiTvleba.muxli 12. am <strong>kanoni</strong>s amoqmedebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gasauqmebeli normatiuli aqtebiam <strong>kanoni</strong>s amoqmedebis dRi<strong>da</strong>n Zala<strong>da</strong>kargulad CaiTvalos:1. <strong>saqarTvelos</strong> <strong>kanoni</strong> `auditoruli saqmianobis <strong>Sesaxeb</strong>~;2. <strong>saqarTvelos</strong> <strong>kanoni</strong> `<strong>buRaltruli</strong> <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> angariSgebis regulirebis<strong>Sesaxeb</strong>~;3. <strong>saqarTvelos</strong> parlamentTan arsebuli auditoruli saqmianobis sabWosdebuleba;4. <strong>saqarTvelos</strong> parlamentTan arsebuli <strong>buRaltruli</strong> aRricxvis stan<strong>da</strong>rtebiskomisiis debuleba;5. <strong>saqarTvelos</strong> prezidentis 1998 wlis 6 Tebervlis # 70 brZanebuleba:`saqarTveloSi <strong>buRaltruli</strong> <strong>aRricxvisa</strong> <strong>da</strong> angariSgebis <strong>Sesaxeb</strong> debulebis<strong>da</strong>mtkicebis <strong>Sesaxeb</strong> debulebis <strong>da</strong>mtkicebis Taobaze~.muxli 13. <strong>kanoni</strong>s amoqmedeba1. es <strong>kanoni</strong>, me-4 muxlis pirveli punqtis gar<strong>da</strong>, amoqmeddes gamoqveynebisTanave.2. am <strong>kanoni</strong>s me-4 muxlis pirveli punqtiT <strong>da</strong>dgenili normis amoqmedebis TariRsadgens <strong>saqarTvelos</strong> finansTa saministro.<strong>saqarTvelos</strong> prezidentimixeil saakaSvili4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!