2012ko maiatza - Lekunberriko udala
2012ko maiatza - Lekunberriko udala
2012ko maiatza - Lekunberriko udala
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Estitxu<br />
Kastro‐Hernaiz<br />
Eguzkitan egon, bai, baina nola?<br />
Eguzkitan egotea oso atsegina izateaz<br />
gain, beharrezko neurriak hartzen badi‐<br />
tugu, onura fisiko eta psikikoak ekartzen<br />
dizkigu. Esaterako, esklerosi anizkoitzaren<br />
aurrean laguntzen du, osasun sexuala<br />
areagotzen du, hezurrak indartzen ditu<br />
eta, besteak beste, laguntzen du lo hobe‐<br />
to egiten.<br />
Larrurako ere ona da, batez ere goizeko<br />
lehen orduetan edo arratsaldeko azkene‐<br />
tan hartzen bada. Hala ere, inoiz ez ordu<br />
erdi baino gehiago, erredurak ekiditeko.<br />
Eguzkiak gorputza garbitzen laguntzen du,<br />
gantza eta barruko zikinkeriak ezabatuz.<br />
Immunitaterako ere ona da, eguzkiak<br />
globulu zurien eta linfozitoen kopurua<br />
areagotzen baitu. Bestalde, odolaren<br />
tentsioa jaisten laguntzen du, zirkulazioa<br />
azkartzen baitu.<br />
Lo hobeto egiten da eguzkitan egon<br />
ondoren, eragina baitu melatoninan, ale‐<br />
gia, loaren zikloak erregulatzen dituen<br />
hormonaren gainean. Egunez, melato‐<br />
ninaren mailak baxuagoak dira odolean<br />
eta, ondorioz, erne gaude. Gauez, mela‐<br />
toninaren mailak igo egiten dira eta<br />
laguntzen digu lo egiten. D bitamina<br />
mailope 192 ‐ <strong>2012ko</strong> <strong>maiatza</strong>. 8<br />
sortzeko oso lagungarria da. Bitamina<br />
honi esker hezurrak eta hortzak indartzen<br />
dira. Nahikoa da egunean 10 minutuz<br />
eguzkitan egotea behar den D bitamina<br />
ekoizteko. Bitamina hau ere ona da min‐<br />
biziari aurre egiteko.<br />
Bestalde, egoera animikoa ere hobe‐<br />
tzen du eguzkiak serotonina ekoizten<br />
laguntzen baitu. Era berean, testosterona<br />
gehiago ekoizten du gorputzak<br />
eguzkiaren azpian eta, ondorioz, sexurako<br />
gogoa areagotzen da.<br />
Hauek dira onuretako batzuk, baina<br />
kontuan izan behar da beti, eguzkiaren<br />
aurrean babesa ere hartu behar dugula.<br />
Eta ez ahaztu larru guztiak ez direla berdi‐<br />
nak eguzkiaren eraginaren aurrean. Izan<br />
ere, larruak babeserako melanina du.<br />
Larru zurikoek melanina gutxi sortzen<br />
dute eta, ondorioz erraz erretzen dira. Ile<br />
gorrikoek are arrisku handiagoa dute eta<br />
eguzkiaren eraginaren ondorioz pekak<br />
eta orbanak sortzen zaizkie. Aldiz, larru<br />
ilunekoek erraz sortzen dute melanina<br />
eta erraz belzten dira. Horregatik, larru‐<br />
aren arabera erabili behar dira babesleak.<br />
Gainera, eguzkiak sortzen duen kaltea<br />
pilatu egiten da, larruan geratzen baita<br />
bizi osorako. Sortutako kaltea orban gisa<br />
ager daiteke eta azkenean minik ematen<br />
ez duen minbizia bihurtzen da.<br />
Eguzkiak gorputza<br />
garbitzen laguntzen du,<br />
gantza eta barruko<br />
zikinkeriak ezabatuz<br />
Nola babestu, orduan, gure larrua<br />
eguzkiaren aurrean?<br />
‐ Ez da inoiz eguzkitan egon behar<br />
10:00ak eta 16:00ak bitartean. Esan<br />
daiteke, eguzkiak sortutako itzala zenbat<br />
eta luzeago izan, hainbat eta seguruago<br />
dela eguzkitan egoteko.<br />
‐ Egun lainotuetan ere hartu behar dira<br />
neurriak.<br />
‐ Elurretan, uretan eta areetan,<br />
eguzkiaren izpiak islatu egiten dira eta<br />
arriskua handiagoa da. Beraz, babes han‐<br />
diagoko neurriak hartu behar dira.<br />
‐ Gutxienez, kremak 15eko Eguzkitarako<br />
Babeserako Faktorea izan behar du eta<br />
eguzkitan egon aurretik ordu erdi<br />
lehenago jarri behar da.<br />
‐ Ezpainak ere babestu behar dira.<br />
‐ Txanoa jantzi.<br />
‐ Umeek eta adinekoek are babes handi‐<br />
agoa hartu behar dute.<br />
‐ Optika batean erositako eguzkitako<br />
betaurrekoak erabili.<br />
Gainera, eguzkitan egon ondoren ere<br />
hartu behar dira neurriak: dutxa epela<br />
larrua lasaitzeko eta ondoren, krema<br />
hidratatzailea edo gorputzerako olioa<br />
eman. Aloe vera duten kremak bereziki<br />
onak dira.<br />
Beraz, behar bezalako neurriak hartu eta<br />
eguzkiarekin gozatu. Ez da denbora<br />
alperrik xahutzea.