Euskal nazionalismoa eta nazio lurraldea - Euskara

egokitzeko transizio aro bat zabaltzen da, non muga politiko eta
kulturalak berregituratu behar bait dira, tirabira logikoak sortuz .
Muga politiko berriekin merkatu batasuna lortzen da, espazioa
berregokituz . Muga kulturalekin, bestalde, nazio identifikazioa
areagotzen da eta hezkuntza posibilitatu . Baina prozesu guztia
aurrera eramateko hizkuntza bat aukeratu behar da, jendea biltzeko
balio dezan . Hizkuntza hori berriztapenaren hasieran daudenen
artean hautatuko da, baina bakarra, besteak bazterturik geldituko
direlarik . Kasu batzutan jendearen laguntzaz egingo da aldaketa,
baina beste askotan hizkuntza propioa uzteko erresistentzia
jarriko du jendeak . Azken puntu hau, hala ere, diskutigarria da,
Suitzako hizkuntz aniztasuna kontutan hartzen bada (Smith,
1979 :25) . Azalpen guztia ere dudan ipintzen du zenbaitek, Grezia
edo Balkaietako esperientziak ez bait doaz, adibidez,
industrializazioarekin batera (Kedourie, 1988 :118) .
Deutsch-entzat nazionalismoa gizarte mota batetik bestera
pasatzeko tresna bat da . Nazionalismoak gizartearen berriztapenaren
trantsizioa bideratzen du, horretarako sei prozesu paralelo ematen
direlarik : herrien integrazioa, hizkuntzarena, elitearena, kultura
eta komunikazioarena, komunikazio sozialarena eta, azkenik,
politikarena . Prozesua bi ardatzen arabera garatzen da : lehena
mobilizazio soziala da, nondik modernizazio sozial eta politikoa
eskuratzen bait dira . Bigarrena asimilazio kultural eta politikoa
da, jendea bateratzeko (hizkuntza batez ere) . Asimilazioa
mobilizazio soziala baino lehenago ematen da normalean, horrela
gatazkarik ez dagoela . Alderantziz gertatzen da mobilizazioa
asimilazioaren auirretik gertatzen denean, nazio gatazkaren iturria
izaki (Deutsch, 1971) .
89