You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
iZia <strong>rimusi</strong>s<br />
zRaprebi<br />
joel harisi
Zmobili melia da Zmobili kurdReli<br />
erT saRamos deda didxans eZebda Tavis<br />
biWs, joels, magram verc saxlSi naxa,<br />
verc ezoSi. ucbad <strong>biZia</strong> <strong>rimusi</strong>s qoxidan xma<br />
Semoesma. Seixeda fanjridan da dainaxa, rom<br />
biWi gverdiT mosjdomoda moxucs, Tavi mxarze<br />
miedo da TvalebgafarToebuli usmenda.<br />
berikaci ki uyveboda:<br />
– sdia da sdia Zmobilma meliam Zmobil kurdRels,<br />
karga xans sdia, aTasnairad cdilobda,<br />
rogorme daeWira, magram kurdRelic aTasnairad<br />
cdilobda, rom melias ver daeWira.<br />
– jandabamdis gza gqoniao, – Tqva bolos<br />
mel iam. sityva damTavrebuli ar hqonda, rom<br />
gaixeda da ras xedavs: gzaze Camrgvalebul-<br />
Casuqebuli kurdReli gamoxta da skup-skupiT<br />
mokurcxla.<br />
– Sen ei, Zmobilo, moicade cota xanso! –<br />
dauZaxa meliam.<br />
– ara mcalia, Zmobiloo!<br />
– SenTan saubari mwyuria, Zmobilo kurd-<br />
Reloo!<br />
5
– kargi, mxolod axlos ar moxvide, sadac<br />
dgaxar, iqidan melaparake, rwyili maseviao!<br />
– uTxra kurdRelma.<br />
– guSin Zmobili daTvi Semxvda da iseTi dRe<br />
damawia, kudiT qva masrolina – Sen da kurd-<br />
Reli ratom vera rigdebiTo, mezoblebi xarT<br />
da tkbilad unda cxovrobdeTo. mec Sevpirdi,<br />
rom Sen mogelaparakebodio, – uTxra meliam.<br />
kurdRels viTom Zalian gauxarda, moiqeqa<br />
kefa da eubneba:<br />
– Zalian kargi, Zmobilo. xval CemTan gamoiare,<br />
erTad visadiloT. marTalia, bevri araferi<br />
gvaqvs, magram Cemi coli da Svilebi mainc<br />
gamonaxaven rames, rom gagimaspinZldneno.<br />
– didi siamovnebiTo, – daeTanxma melia.<br />
– aba, gelodebio, – uTxra kurdRelma.<br />
daRonebul-dasevdianebuli mivida Sin kurdReli.<br />
– ra dagemarTa, kaco, – ekiTxeba coli.<br />
– ra da, Zmobilma meliam miTxra, xval stumrad<br />
gewveviTo. fxizlad unda viyoT, moumzadeblebs<br />
ar dagvatydes Tavso, – eubneba kurdReli.<br />
meore dRes Zamia kurdReli da misi coli<br />
dilaadrian adgnen da bostanSi wavidnen.<br />
wamoiRes iqidan kombosto, stafilo, satacuri<br />
1 da didebuli sadili gaamzades.<br />
1. mcenare, romlis norC ylortebs saWmelad iyeneben<br />
6
ucbad erT-erTi baWia, romelic ezoSi<br />
TamaSobda, yviriliT gaqanda dedisken:<br />
– vaime, dedi, <strong>biZia</strong> melia modiso!<br />
mamam swrafad staca Svilebs yurebSi xeli<br />
da dasxa, TviTon da misi coli ki karTan gaCerdnen<br />
melias molodinSi.<br />
elodnen, elodnen, magram melia ar gamoCnda.<br />
cota xnis mere kurdRelma frTxilad<br />
gaixeda gareT. gaixeda da saxlis kuTxeSi<br />
melias kudis wvers mohkra Tvali. maSinve<br />
daketa kari, dajda, TaTebi yurebs ukan Semoiwyo<br />
da daamRera:<br />
sadac baR-bostania,<br />
iq kombostoc bevria.<br />
sadac melis kudia,<br />
iq iqneba meliac.<br />
daamTavra simRera, Semousxdnen sufras<br />
kurdReli da misi col-Svili, ukve isadiles<br />
kidec, magram xeli aravis SeuSlia. mere ki<br />
Zamia zRarbi movida da kurdRels uTxra:<br />
– Zmobili melia bodiSs ixdis: SeuZlod<br />
gavxdi da amitom ver movedio. Zalian gTxovs,<br />
xval sadilad mewvieo.<br />
mze karga SemaRlebuliyo, roca kurdReli<br />
wamoxta da melias saxlisken gaiqca. rom miirbina,<br />
viRacis kvnesa Semoesma. oTaxSi Seixeda<br />
da dainaxa, rom melia TivTikis sabanSi gax-<br />
8
veula, Camjdara savarZelSi da Zalze misustebuli<br />
gamoiyureba.<br />
miaTvalier-moaTvaliera iqauroba kurd-<br />
Relma da sadilis msgavsic veraferi dainaxa.<br />
magidaze carieli jami idga da gverdze basri<br />
dana edo.<br />
– Zmobilo meliav, sadilad qaTami xom ara<br />
gaqvso? – ekiTxeba kurdReli.<br />
– diax, Zmobilo, Tanac – variaao! – uTxra<br />
meliam.<br />
kurdRelma gadaisva ulvaSebze TaTi da<br />
eubneba:<br />
– Zmobilo, kerZi ukamod xom ar mogimzadebia?<br />
qaTmis kerZs Tu kama ara aqvs, ise, raRaca,<br />
vera vWamo.<br />
gaxta karSi kurdReli da Sevarda buCqebSi,<br />
Cajda da melias daeloda.<br />
didxans cda ar dasWirvebia, radganac<br />
meliam maSinve gadaiZro TivTikis sabani da<br />
gamoekida.<br />
kurdRelma dauZaxa:<br />
– hei, Zmobilo! kama, age, mand davawyve, kunZze,<br />
male waiRe, ar dagiWkneso! – da mokurcxla.<br />
meliam, ra Tqma unda, ver daiWira.
fisis kacuna<br />
rogor, <strong>biZia</strong> rimus, verc erTxel ver dai-<br />
Wira meliam kurdReli? – ikiTxa joelma<br />
meore saRamos.<br />
– ramdenjerme kinaRam daiWira kidec.<br />
gaxsovs, rogor gaasulela kurdRelma: ukamod<br />
qaTmis kerZs ver Seveqcevio?<br />
am ambis mere erTxel melia saseirnod<br />
wavida. seirnobisas fisi Seagrova da kacuna<br />
gamoZerwa – fisis Tojina. aiRo es kacuna da<br />
gzis piras dasva, TviTon ki buCqebSi daimala.<br />
daimala Tu ara, gaixeda da dainaxa, rom gzaze<br />
kurdReli mocunculebs: skup-skup, skup-skup.<br />
melia gainaba. kurdRelma ki, fisis kacunas<br />
Tvali rom mohkra, ise gaukvirda, ukana<br />
TaTebzedac ki Sedga. kacuna isev ise ijda da<br />
meliac isev ise iyo ganabuli.<br />
– dila mSvidobisa! ra kargi amindia dRes,<br />
ara? – miesalma kurdReli kacunas.<br />
fisis kacunas xma ar amouRia, meliac ganabuli<br />
iyo.<br />
– ras gaCumebulxar? – ekiTxeba kurdReli<br />
10
kacunas. meliam mxolod Tvalebi daaxamxama,<br />
kacunas ki araferi uTqvams.<br />
– Sen ra, xom ar dayruvdi? – ganagrZo<br />
kurdRelma. – Tu dayruvdi, ufro xmamaRla<br />
dagelaparakebio!<br />
kacuna isev xmas ar iRebda, melia ki ganabuli<br />
iyo.<br />
– xepre xar da meti araferi, me Sen gaswavli<br />
Wkuaso! – daemuqra kurdReli.<br />
melia kinaRam gaiguda sicilisagan, kacunas<br />
ki xma ar amouRia.<br />
– roca gekiTxebian, unda upasuxo, axlave<br />
moixade qudi da momesalme, Torem giCveneb<br />
seirso! – daucacxana kurdRelma kacunas.<br />
kacunas isev xma ar amouRia, melia ki isev<br />
ganabuli ijda.<br />
iskupa kurdRelma, moiqnia TaTi da stkica<br />
kacunas TavSi.<br />
stkica TavSi da TaTi kacunas mieweba. ise<br />
magrad mieweba fiss, rom verafriT ver moaZrobdiT.<br />
kacuna ki isev Cumad iyo da meliac ganabuli<br />
misCereboda.<br />
– gamiSvi axlave, Torem gagartyamo! – daiZaxa<br />
kurdRelma da meore TaTic Semoscxo.<br />
Semoscxo da isic zed mieweba.<br />
kacuna isev krints ara Zravda, meliac ganabu<br />
li iyo.<br />
11
– gamiSvi, Torem Zvalsa da rbils gagier-<br />
Tianebo! – gajavrda kurdReli.<br />
magram kacunas araferi uTqvams, melia ki<br />
ganabuli iyo.<br />
kurdRelma axla wixlebi uTavaza kacunas,<br />
magram fexebic zed mieweba.<br />
melia ki isev ganabuli ijda.<br />
kurdReli ayvirda:<br />
– gamiSvi, Torem Tavs dagartyamo!<br />
daartya Tavi da Tavic zed mieweba. maSin ki<br />
gamoxta melia buCqebidan da:<br />
– rogora xar, Zmobilo? – ekiTxeba kurd-<br />
Rels, – ratom ar mesalmebio?<br />
melia sicilisagan Zirs gagorda. imdeni<br />
icina, kinaRam mokvda siciliT.<br />
– dRes ki namdvilad erTad visadilebT,<br />
Zmobilo, kamac movimarage, ise rom, veRar damiZvrebio!<br />
– uTxra kurdRels.<br />
...<strong>biZia</strong> <strong>rimusi</strong> gaCumda da nacridan kartofili<br />
gamoiRo.<br />
– SeWama meliam kurdReli? – hkiTxa biWunam<br />
<strong>biZia</strong> rimuss.<br />
– ra vici, – upasuxa moxucma. – zRapari ki<br />
damTavrda da, zogi ambobs: Zmobili daTvi<br />
mivida da iman daixsnao, zogi ambobs – arao.<br />
gesmis? deda geZaxis, gaiqeci, biZiko.
guladi oposumi<br />
erT Rames, – daiwyo <strong>biZia</strong> rimusma da biWuna<br />
muxlebze daisva, – erT Rames oposumma 1<br />
enotTan 2 Seiara. dasxdnen oriveni da erTi<br />
didi jami moSuSuli stafilo miirTves, mere<br />
TiTo sigara gaaboles da saseirnod wavidnen:<br />
gaviaroT, vnaxoT, rogor arian Cveni mezoblebio.<br />
enoti ZunZul-ZunZuliT midioda, oposumi<br />
– skup-skupiTa da xtunaobiT.<br />
oposumma finikis WamiT kinaRam kuWi gaixeTqa,<br />
enotma ki bayayebisa da Tavkombalebis<br />
ylapviT ijera guli.<br />
karga xans iseirnes ase. uecrad tyidan ZaRlis<br />
xma SemoesmaT.<br />
– ra unda vqnaT, Zmobilo, ucbad rom<br />
gveceso? – hkiTxa enotma oposums.<br />
1. patara CanTosani cxoveli, aqvs grZeli kudi, romli-<br />
Tac SeuZlia, raimes moeWidos da Tavqve daekidos.<br />
2. patara zomis mtacebeli cxoveli, romelsac mokle<br />
fexebi, grZeli kudi da fumfula bewvi aqvs.<br />
13
oposumma Caicina:<br />
– nu geSinia, Zmobilo, ar davaCagvrineb Sens<br />
Tavs. Sen raRas izamo?<br />
– vin? me? erTi scados da mobrZandes, saTi-<br />
Taod Cavumtvrev neknebso! – upasuxa enotma.<br />
ZaRlma dainaxa orive, arc aciva, arc acxela,<br />
da eca.<br />
oposumma imwamsve dakriWa kbilebi da zurgze<br />
gadakotrialda, viTom mkvdari iyo.<br />
enoti ki Cxubis ostati gaxldaT: moigdo<br />
qveS ZaRli da dauwyo wewva-gleja. cocxalmkvdari<br />
ZaRli Zlivs gamoeqca da tyviasaviT<br />
Sevarda tyeSi.<br />
enotma ukve gaibertya tansacmeli, gaiswora<br />
kidec, oposumi ki isev mkvdariviT iwva.<br />
mere frTxilad wamodga, miixed-moixeda da<br />
ise mokurcxla, quslebs kiserSi irtyamda.<br />
xolo Semdeg, roca oposumi da enoti erTmaneTs<br />
Sexvdnen, oposumi miesalma:<br />
– gamarjoba, Zmobilo, rogora xaro?<br />
magram enotma jibeebSi Caiwyo xelebi, – misalmeba<br />
ar undoda.<br />
– ra ganze ixedebi, ra dagemarTa, Zmobiloo?<br />
– hkiTxa oposumma.<br />
– mxdalebTan laparakic ki ara msurs, wadi,<br />
Seni gziT iareo! – upasuxa enotma.<br />
oposumma ise iwyina, mtrisas!<br />
– vin aris mxdalio!<br />
14
– vin da, Sen, ra Tqma unda, sulac ar mWirdeba<br />
iseTi megobrebi, romlebic Cxubis dawyebis-<br />
Tanave zurgze daecemian da Tavs moimkvdarunebeno!<br />
– uTxra enotma.<br />
oposumma am sityvebze erTi sicil-xarxari<br />
atexa:<br />
– Zmobilo, nu fiqrob, rom es SiSisagan Cavidine?<br />
xom ar ggonia, rom im sacodavi qofakisa<br />
SemeSinda? ratom unda SemSineboda? xom<br />
vicodi, rom me Tu ver movereodi, Sen gauswordebodi<br />
sakadrisad! ise, ubralod, viweqi<br />
da giyurebdi, rogor wewavdi, da Cems rigs<br />
vucdidio.<br />
magram enotma Subli Seikra:<br />
– eg sakenki Sens wiwilebs dauyare, Zmobilo,<br />
rogorc ki ZaRli Segexo, maSinve gadakotrialdi<br />
da Tavi moimkvdaruneo!<br />
– xom geubnebi, Zmobilo, rom sulac SiSisagan<br />
ar dammarTia ase. qveynierebaze erTader-<br />
Ti ramisa meSinia – Ritinisa. hoda, ZaRli rom<br />
dametaka cxviriT neknebSi, gamecina da ise amitana<br />
sicilma, aRarc xelis ganZreva SemeZlo,<br />
aRarc fexisa. imisi bedi, rom Ritinisa meSinia,<br />
Torem erTi wuTic da... nafleTebad vaqcevdi!<br />
araviTari Cxubisa ar meSinia, Zmobilo, magram<br />
Ritini sxva ambavia. visTanac ginda, imasTan<br />
viCxubeb, oRond nu SemiRitinebeno.<br />
– im dRidan, – ganagrZo <strong>biZia</strong> rimusma, –<br />
15
ase eSinia oposums Ritinisa: Seexebi Tu ara<br />
neknebSua – imwams gagordeba zurgze da icinis,<br />
ise icinis, veRarc xels amoZravebs da<br />
veRarc fexs.
ogor moatyua kurdRelma melia<br />
erT saRamos, roca <strong>biZia</strong> <strong>rimusi</strong> mocliT<br />
ijda, joelma hkiTxa:<br />
– <strong>biZia</strong> rimus, meliam rom kurdReli dai-<br />
Wira fisis kacunaTi, ar mokla da ar SeWama?<br />
– nuTu ar miambnia, ra moxda? Tumca, maSin<br />
Zalian meZineboda da TavSi yvelaferi ameria,<br />
Tanac dedaSenma dagiZaxa. raze SevCerdiT?<br />
maxsovs, maxsovs. Sen ukve Tvalebs isres? Zamia<br />
kurdRels araferi sWirs satirali. tyuilad<br />
xom ar iyo iseTi mkvircxli!<br />
aba, moismine, ra moxdeba mere:<br />
miekra es Cveni kurdReli fisis Tojinas da<br />
melia ki icinis, icinis, kvdeba siciliT.<br />
mere eubneba:<br />
– axla ki dagiWire, Zmobilo. SeiZleba,<br />
vcdebi, magram me mainc mgonia, rom dagiWire.<br />
sul rom daxtodi da masxrad migdebdi, zogi<br />
amis Semdeg ixtune da damcine! ara, rad eCrebodi<br />
sxvis saqmeSi aramkiTxesaviT? ras Caacivdi<br />
am Tojinas, ra gindoda? vin migakra zed?<br />
17
aravin, kaciSvils ar miukvrixar! ara suliers<br />
ar uTxovia, pirdapir adeqi da miewebe!<br />
yvelaferSi Sen TviTon xar damnaSave, Zmobilo!<br />
egre ginda! egreve ijdebi, vidre fiCxs<br />
ar movagroveb da cecxls ar davanTeb, imitom,<br />
rom dRes aucileblad unda Segwva, Zmobiloo.<br />
kurdReli ki wynarad, morCilad eubneba:<br />
– rac ginda, is miyavi, oRond eklis buCqSi<br />
ar gadamagdo. rogorc ginda, ise Semwvi,<br />
oRond im eklis buCqSi ar gadamagdoo.<br />
– ise, kacma rom Tqvas, bevri wvaleba ki<br />
unda koconis danTebas, jobia, CamogaxrCoo,<br />
– gadawyvita meliam.<br />
– ra simaRlezedac ginda, im simaRleze<br />
CamomaxrCe, oRond im eklis buCqSi ar gadamagdoo,<br />
– exveweba kurdReli.<br />
– Toki ara maqvs, amitom avdgebi da wyalSi<br />
dagaxrCobo, – uTxra meliam.<br />
– ra siRrmezedac ginda, im siRrmeze damaxrCe,<br />
oRond im eklis buCqSi ar gadamagdo,<br />
Zmobiloo, – eubneba kurdReli.<br />
magram melias undoda, rom Zalian mkacrad<br />
gasworeboda kurdRels, da uTxra:<br />
– raki geSinia, avdgebi da swored im eklis<br />
buCqSi gadagisvrio!<br />
– magdeni sad SegiZlia! fisis Tojinam ise<br />
damamZima, iqamde ver miuwevo! – eubneba kurdReli.<br />
18
melia swvda yurebSi kurdRels, erTi kargad<br />
daiqnia da fisis kacuna moaZro.<br />
– naxav, Tu ar mivuwev iqamdeo!<br />
rom moiqnia kurdReli da isrola eklis<br />
buCqebSi, totebma sul lawaluwi daiwyo. mere<br />
ukana TaTebze Sedga da buCqs miaCerda – ra<br />
daemarTa kurdRelso.<br />
ucbad Semoesma, rom viRaca eZaxda. gaixeda<br />
serze da ras xedavs: Semomjdara kurdReli<br />
morze da nafotiT fisis narCenebs ifxeks<br />
bewvidan.<br />
axla ki mixvda melia, rom kidev motyuvda.<br />
kurdRels ki undoda, ufro Zalian gaebrazebina,<br />
da dauZaxa:<br />
– eklis buCqi Cemi mSobliuri saxlia, Zmobilo,<br />
eklis buCqi Cemi mSobliuri saxliao!<br />
mere wamoxta da qariviT gadaikarga.