12.07.2015 Views

yofili ss saqarTvelos saxalxo banki

yofili ss saqarTvelos saxalxo banki

yofili ss saqarTvelos saxalxo banki

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>ss</strong> “liberTi <strong>banki</strong>” (<strong>yofili</strong> <strong>ss</strong>“<strong>saqarTvelos</strong> <strong>saxalxo</strong> <strong>banki</strong>”) daSvilobili kompaniebikonsolidirebuli finansuri angariSgeba2009 wlis 31 dekembriT dasrulebuli saangariSgebowlisaTvisdamoukidebeli auditorebis daskvnasTan erTadwinamdebare dokumenti warmoadgens Targmans inglisur enaze gamocemuli dokumentidan


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebaSinaarsidamoukidebeli auditorebis daskvnafinansuri mdgomareobis konsolidirebuli angariSgeba ................................................................................................................ 1mogeba-zaralis konsolidirebuli angariSgeba ...................................................................................................................................... 2sruli Semosavlis konsolidirebuli angariSgeba ..............................................................................................................................3kapitalSi cvlilebebis konsolidirebuli angariSgeba ............................................................................................................. 4fuladi saxsrebis moZraobis konsolidirebuli angariSgeba .................................................................................................. 5konsolidirebuli finansuri angariSgebis TandarTuli SeniSvnebi1. ZiriTadi saqmianoba ...................................................................................................................................... 62. Sedgenis safuZveli ....................................................................................................................................... 73. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva ................................................................................. 94. mniSvnelovani buRaltruli Sefasebebi da daSvebebi ....................................................................... 235. informacia segmentis Sesaxeb ................................................................................................................... 256. fuli da fuladi eqvivalentebi .............................................................................................................. 277. moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT .................................................................................. 278. momxmareblebze gacemuli sesxebi ........................................................................................................... 279. sainvesticio fasiani qaRaldebi ............................................................................................................. 2910. investiciebi mokavSire sawarmoebSi ....................................................................................................... 3011. sainvesticio qoneba .................................................................................................................................... 3012. ZiriTadi saSualebebi ................................................................................................................................ 3113. aramaterialuri aqtivebi ........................................................................................................................... 3214. gadasaxadebi .................................................................................................................................................. 3315. sxva aqtivebi da sxva valdebulebebi .................................................................................................... 3516. valdebulebebi sakredito dawesebulebebis mimarT .......................................................................... 3617. valdebulebebi meanabreTa winaSe ........................................................................................................... 3718. kapitali ......................................................................................................................................................... 3719. pirobiTi valdebulebebi ........................................................................................................................... 3920. wminda Semosavali gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidan .................................................. 4021. wminda mogeba / (zarali) Svilobili kompaniebis realizaciidan ................................................. 4122. sxva Semosavlebi .......................................................................................................................................... 4123. xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali, saerTo da administraciuli da sxvasaoperacio xarjebi .................................................................................................................................... 4124. riskebis marTva ............................................................................................................................................ 4225. finansuri instrumentebis samarTliani Rirebulebebi ..................................................................... 5026. finansuri aqtivebisa da valdebulebebis vadianobis analizi ....................................................... 5127. dakavSirebul mxareTa ganmartebiTi SeniSvnebi .................................................................................. 5228. kapitalis adekvaturoba ............................................................................................................................ 5329. movlenebi angariSgebis TariRis Semdgom ............................................................................................. 54


damoukidebeli auditorebis daskvna<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong>-s aqcionerebsa da direqtorTa sabWosCven CavatareT <strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong>-s da misi Svilobili kompaniebis TandarTuli konsolidirebulifinansuri angariSgebis auditi. kerZod ki 2009 wlis 31 dekembriT arsebuli finansurimdgomareobis konsolidirebuli angariSgebis, mogeba-zaralis konsolidirebuli angariSgebis,sruli Semosavlis konsolidirebuli angariSgebis, kapitalSi cvlilebebis konsolidirebuliangariSgebisa da fuladi saxsrebis moZraobis konsolidirebuli angariSgebis auditi amaveTariRiT dasrulebuli wlisaTvis, agreTve mniSvnelovani saaRricxvo politikisa da sxvaganmartebiTi SeniSvnebis mimoxilva.xelmZRvanelobis pasuxismgebloba finansur angariSgebazexelmZRvaneloba pasuxismgebelia winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis finansuriangariSgebis saerTaSoriso standartebis Sesabamisad momzadebasa da samarTlian wardgenaze.aseTi pasuxismgebloba gulisxmobs: uneblie Tu ganzrax daSvebuli arsebiTi uzustobebis gareSeSedgenili konsolidirebuli finansuri angariSgebis momzadebisa da samarTliani wardgenismizniT Sida kontrolis meqanizmebis SemuSavebas, danergvasa da ganxorcielebas; SesabamisisaaRricxovo politikis SerCevasa da gamoyenebas da iseTi saaRricxvo Sefasebebis SemuSavebas,romlebic misaRebia konkretuli viTarebisTvis.auditorebis pasuxismgeblobaCven valdebulni varT, Cvens mier Catarebuli auditis safuZvelze gamovTqvaT mosazreba aRniSnulkonsolidirebul finansur angariSgebaze. auditi CavatareT auditis saerTaSoriso standartebisSesabamisad. aRniSnuli standartebi moiTxovs eTikuri normebis dacvas, agreTve auditisdagegmvasa da Catarebas imgvarad, rom uzrunvelyofil iqnas garantia, rom finansuri angariSgebaar Seicavs mniSvnelovan uzustobas.auditi gulisxmobs iseTi procedurebis Catarebas, romlebic gamiznulia mtkicebulebismopovebaze finansur angariSgebaSi moyvanili Tanxebisa da monacemebis Taobaze. SerCeuli meTodikadamokidebulia auditorTa mosazrebaze, maT Soris, arsebiTi uzustobis riskis Sefasebis Taobaze,miuxedavad imisa, iqneba msgavsi uzustoba daSvebuli uneblieT Tu ganzrax. imisaTvis, romSeimuSaos viTarebisa da garemoebis Sesatyvisi procedurebi, riskebis Sefasebisas auditoriiTvaliswinebs Sida kontrolis arsebul meqanizmebs, romlebic qmnis Sesabamis pirobebsorganizaciis mier finansuri angariSgebis momzadebisa da samarTliani wardgenisaTvis. aRniSnulismizans ar warmoadgens mosazrebis gamoxatva organizaciis Sida kontrolis meqanizmebisefeqturobaze. xsenebuli procedurebi gulisxmobs organizaciis Sida kontrolis meqanizmebisefeqturobis Sefasebas. auditi aseve moicavs xelmZRvanelobis mier gamoyenebuli saaRricxvopolitikisa da saaRricxvo Sefasebebis sisworisa da finansuri angariSgebis wardgenis Semowmebas,iseve rogorc mTlianad finansuri angariSgebis wardgenis Sefasebas.darwmunebulni varT, rom auditis procesSi mopovebuli rwmuneba sakmaris da saTanado safuZvelsgvaZlevs auditoruli daskvnis wardgenisaTvis.daskvnaCveni azriT, konsolidirebuli finansuri angariSgeba samarTlianad asaxavs <strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong>-s damisi Svilobili kompaniebis finansur mdgomareobas 2009 wlis 31 dekembrisaTvis, finansuriSedegebisa da fuladi saxsrebis moZraobis CaTvliT amave TariRiT dasrulebuli wlisaTvisfinansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebis Sesabamisad.30 ivnisi 2010


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebafinansuri mdgomareobis konsolidirebuli angariSgeba2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(aTasi lari)2008(ganmeorebiT2007(ganmeorebiTSeniSvnebi 2009 warmodgenili) warmodgenili)aqtivebifuli da fulis eqvivalentebi 6 98,818 51,160 33,988moTxovna sakredito dawesebulebebis mimarT 7 14,423 9,638 18,246klientebze gacemuli sesxebi 8 82,752 109,286 113,592sainvesticio fasiani qaRaldebi:- gasayidad arsebuli 9 2,260 7,902 881- dafarvis vadamde flobili 1,995 – –investiciebi mokavSire sawarmoebSi 10 788 893 789sainvesticio qoneba 11 20,184 – –ZiriTadi saSualebebi 12 80,145 101,283 93,484aramaterialuri aqtivebi 13 4,560 3,540 2,762mimdinare mogebis gadasaxadis aqtivebi 14 630 630 636gadavadebuli mogebis gadasaxadis aqtivebi 14 1,313 1,240 –winaswari gadaxdebi 6,275 17,201 3,969sxva aqtivebi 15 6,897 16,282 14,345sul aqtivebi 321,040 319,055 282,692valdebulebebivaldebulebebi sakredito dawesebulebebiswinaSe 16 54,606 82,161 2,977valdebulebebi meanabreTa winaSe 17 246,638 181,540 200,887mimdinare mogebis gadasaxadis valdebulebebi 14 82 1,439 1,294gadavadebuli mogebis gadasaxadisvaldebulebebi 14 – – 8,042sxva valdebulebebi 15 10,490 39,407 9,152sul valdebulebebi 311,816 304,547 222,352kapitali 18sawesdebo kapitali 15,721 15,721 15,521saemisio kapitali 8,529 8,437 8,200saxazino aqciebi (347) (355) (500)akumulirebuli zarali (38,036) (45,347) (560)sxva rezervebi 23,357 36,078 37,499<strong>banki</strong>s aqcionerebis mTliani kapitali 9,224 14,534 60,160umciresobis wili – (26) 180sul kapitali 9,224 14,508 60,340sul valdebulebebi da kapitali 321,040 319,055 282,692xelmowerilia da nebadarTulia gamosacemad <strong>banki</strong>s direqtorTa sabWos mier:vladimer gurgeniZeaRmasrulebeli Tavmjdomare da generaluridireqtorizurab wulaiafinansuri direqtori30 ivnisi 2010TandarTuli SeniSvnebi gv. 6-54 warmoadgens winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis ganuyofelnawils.1


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebamogeba-zaralis konsolidirebuli angariSgeba2009 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis(aTasi lari)SeniSvnebi 20092008(ganmeorebiTwarmodgenili)saprocento Semosavaliklientebze gacemuli sesxebi 23,826 31,642moTxovna sakredito dawesebulebebis mimarT 275 480sainvesticio fasiani qaRaldebi 4 724,105 32,129saprocento xarjivaldebulebebi meanabreTa winaSe (10,750) (9,870)valdebulebebi sakredito dawesebulebebis winaSe (9,065) (6,798)sxva (104) –(19,919) (16,668)wminda saprocento Semosavali 4,186 15,461klientebze gacemuli sesxebis wminda gaufasurebis xarji 7, 8 (16,766) (27,864)wminda saprocento xarji sesxis gaufasurebis daricxvisSemdgom (12,580) (12,403)wminda Semosavali gasamrjelodan da sakomisiomosakreblidan 20 29,774 28,279savaWro fasiani qaRaldebidan miRebuli wminda mogeba – 176Svilobili kompaniebis realizacidan miRebuli wmindamogeba 21 14,124 –wminda mogeba ucxouri valutidan:- vaWrobidan 3,324 3,517- sakurso sxvaobebidan 110 (3,067)mokavSire sawarmoebis (zaralis) / mogebis wili 10 (105) 104sxva Semosavali 22 3,850 11,991arasaprocento Semosavali 51,077 41,000xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali 23 (20,206) (35,151)saerTo da administraciuli xarjebi 23 (14,822) (16,955)cveTa, amortizacia da gaufasureba 12, 13 (6,906) (4,945)sxva saoperacio xarjebi 23 (615) (20,738)sxva gaufasureba da rezervebi 15 (2,295) (5,256)arasaprocento xarji (44,844) (83,045)zarali mogebis gadasaxadis sargeblamde (6,347) (54,448)mogebis gadasaxadis sargebeli 14 899 8,705wlis wminda zarali (5,448) (45,743)gankuTvnili:- jgufis aqcionerebisTvis (5,448) (45,537)- umciresobis wilisadmi – (206)(5,448) (45,743)zarali erT aqciaze:- bazisuri 18 (0.004) (0.030)TandarTuli SeniSvnebi gv. 6-54 warmoadgens winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis ganuyofelnawils.2


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebasruli Semosavlis konsolidirebuli angariSgeba2009 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis(aTasi lari)SeniSvnebi 20092008(ganmeorebiTwarmodgenili)wlis wminda zarali (5,448) (45,743)sruli mogeba-zaralis sxva muxlebi:ararealizebuli mogeba gasayidad arsebuli fasianiqaRaldebidan 178 317gasayidad arsebul fasian qaRaldebze mogeba-zaraliskonsolidirebul angariSgebaSi gadatanilirealizebuli zarali – (176)Senoba-nagebobebis gadafaseba (113) (930)sruli mogeba-zaralis sxva mogebasTan dakavSirebulimogebis gadasaxadi 14 (27) 118sruli mogeba-zaralis wlis wminda sxva mogeba/(zarali),mogebis gadasaxadis gamoqviTvis Semdgom 38 (671)wlis sruli wminda zarali (5,410) (46,414)gankuTvnili:- jgufis aqcionerebisTvis (5,410) (46,208)- umciresobis wilisadmi – (206)(5,410) (46,414)TandarTuli SeniSvnebi gv. 6-54 warmoadgens winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis ganuyofelnawils.3


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebakapitalSi cvlilebebis konsolidirebuli angariSgeba2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(aTasi lari)jgufis aqcionerebisaTvis gankuTvniliakumulirebulisxvasawesdebo saemisio saxazinorezer-kapitali kapitali aqciebi zarali vebijamiumciresobiswilisulkapitali31 dekemberi, 2007 weli 15,521 8,200 (500) (234) 37,499 60,486 180 60,666ganmeorebiTi warmodgena(SeniSvna 2) – – – (326) – (326) – (326)31 dekemberi, 2007 weli(damatebiT warmodgenili) 15,521 8,200 (500) (560) 37,499 60,160 180 60,340wlis zarali – – – (45,537) – (45,537) (206) (45,743)wlis sruli mogeba-zarali<strong>ss</strong>xva zarali – – – – (671) (671) – (671)wlis sruli wminda zarali(damatebiT warmodgenili) – – – (45,537) (671) (46,208) (206) (46,414)gadafasebis rezervis cveTa(SeniSvna 18) – – – 750 (750) – – –sawesdebo kapitalis zrdasaemisio kapitaliskapitalizaciis Sedegad(SeniSvna 18) 200 (200) – – – – – –saxazino aqciebis gayidva(SeniSvna 18) – 437 145 – – 582 – 58231 dekemberi, 2008 weli(damatebiT warmodgenili) 15,721 8,437 (355) (45,347) 36,078 14,534 (26) 14,508wlis sruli wminda zarali – – – (5,448) 38 (5,410) – (5,410)gadafasebis rezervis cveTa(SeniSvna 18) – – – 483 (483) – – –sainvesticio qonebisgadafasebis rezervisgadatana (SeniSvna 18) – – – 12,276 (12,276) – – –Svilobili kompaniebisgayidvis Sedegadumciresobis wilisrealizacia – – – – – – 26 26saxazino aqciebis gayidva(SeniSvna 18) – 92 8 – – 100 – 10031 dekemberi, 2009 weli 15,721 8,529 (347) (38,036) 23,357 9,224 – 9,224TandarTuli SeniSvnebi gv. 6-54 warmoadgens winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis ganuyofelnawils.4


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgebafuladi saxsrebis moZraobis konsolidirebuli angariSgeba2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(aTasi lari)SeniSvnebi 20092008(damatebiTwarmodgenili)fuladi saxsrebis moZraoba saoperacio saqmianobidanmiRebuli saprocento Semosavali 24,898 29,667gadaxdili saprocento xarji (21,772) (15,151)miRebuli gasamrjelo da sakomisio Semosavali 31,278 29,419gadaxdili gasamrjelo da sakomisio xarji (1,978) (1,340)ucxouri valutis vaWrobidan wminda realizebuli mogeba 3,324 3,517gaufasurebuli aqtivebis aRdgena 8,15 1,235 11miRebuli sxva saoperacio Semosavali 3,850 9,731gadaxdili personalis xarji (20,041) (35,836)gadaxdili saerTo da administraciuli da sxva saoperacioxarjebi (10,848) (15,300)fuladi saxsrebis moZaoba saoperacio saqmianobidanaqtivebisa da valdebulebebSi momxdar cvlilebebamde 9,946 4,718saoperacio aqtivebis wminda (zrda)/klebamoTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT (10,955) (2,027)klientebze gacemuli sesxebi 10,315 (8,752)sxva aqtivebi (2,240) (15,027)saoperacio valdebulebebis wminda zrda/(kleba)valdebulebebi sakredito dawesebulebebis winaSe (26,834) 78,128valdebulebebi meanabreTa winaSe 66,230 (21,470)sxva valdebulebebi 2,312 18,581fuladi saxsrebis wminda moZraoba saoperacio saqmianobidan(saoperacio saqmianobaSi) mogebis gadasaxadSicvlilebebamde 48,774 54,151gadaxdili mogebis gadasaxadi – (292)fuladi saxsrebis wminda moZraoba saoperacio saqmianobidan(saoperacio saqmianobaSi) 48,774 53,859fuladi saxsrebis moZraoba sainvesticio saqmianobidanZiriTadi saSualebebis da aramaterialuri aqtivebis SeZena (11,049) (27,168)ZiriTadi saSualebebisa da aramaterialuri aqtivebisgayidvidan miRebuli Semosavali 384 647Svilobili kompaniebis gayidvidan miRebuli Semosavali 10,201 –gasayidad arsebuli investiciebis SeZena (862) (7,681)fuladi saxsrebis wminda moZraoba (sainvesticiosaqmianobaSi) sainvesticio saqmianobidan (1,326) (34,202)fuladi saxsrebis moZraoba safinanso saqmianobidansaxazino aqciebis gayidva 8 145saemisio kapitalis zrda 92 437fuladi saxsrebis wminda moZraoba (safinanso saqmianobaSi)safinanso saqmianobidan 100 582sakurso sxvaobis efeqti fulsa da fulis eqvivalentebze 110 (3,067)fuladi saxsrebis wminda moZraoba 47,658 17,172fuladi saxsrebi periodis dasawyisSi 6 51,160 33,988fuladi saxsrebi periodis bolos 6 98,818 51,160TandarTuli SeniSvnebi gv. 6-54 warmoadgens winamdebare konsolidirebuli finansuri angariSgebis ganuyofelnawils.5


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)1. ZiriTadi saqmianoba<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> (SemdegSi moxseniebuli rogorc “<strong>banki</strong>”), cnobili rogorc <strong>ss</strong> <strong>saqarTvelos</strong> <strong>saxalxo</strong><strong>banki</strong>, aris <strong>yofili</strong> saxelmwifo <strong>banki</strong>s agromrewv<strong>banki</strong>s safuZvelze Camoyalibebuli saaqcio sazogadoeba.1993 wlis 14 apriliT daTariRebuli <strong>saqarTvelos</strong> respublikis ministrTa kabinetis dadgenileba #288-sda 1994 wlis 28 maisiT daTariRebuli <strong>saqarTvelos</strong> prezidentis brZanebis safuZvelze saxelmwifosakuTrebaSi arsebuli bankebisa da sawarmoebis organizaciuli forma gardaiqmna saaqciosazogadoebebad. <strong>banki</strong> saqmianobas anxorcielebs <strong>saqarTvelos</strong> erovnuli <strong>banki</strong>s (SemdegSi moxseniebulirogorc “seb”), <strong>saqarTvelos</strong> centraluri <strong>banki</strong>, mier 1993 wlis 10 Tebervals gacemuli zogadi sabankolicenziis safuZvelze, aseve ucxour valutaSi saqmianobis gansaxorcieleblad saWiro licenziebi<strong>ss</strong>afuZvelze.<strong>banki</strong> iRebs depozitebs mosaxleobisgan da gascems sesxebs, axorcielebs fulad gadaricxveb<strong>ss</strong>aqarTveloSi da sazRvargareT, awarmoebs savaluto gacvliT operaciebs da Tavis komerciul daindividualur klientebs sTavazobs komerciulda sabrokero momsaxurebebs. misi saTao ofisimdebareobs TbilisSi, saqarTveloSi da aqvs 184 (2008: 182) filiali da servis centri, romlebicsaqmianobas anxorcieleben saqarTveloSi. jgufis iuridiuli misamarTia saqarTvelo, 0162 Tbilisi,WavWavaZis gamziri #74.2009 da 2008 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT Semdegi aqcionerebi flobdnen mimoqcevaSi gaSvebuliaqciebis 1%-ze mets. danarCeni aqcionerebi individualurad flobdnen mimoqcevaSi gaSvebuli aqciebis1%-ze naklebs.2009 2008aqcioneri flobis wili, % flobis wili, %Sps liberTi kapitali 91% –jinWaraZe irina – 25%Starcode Resources LLC (gaerTianebuli samefo) – 20%kovalenko Elena – 20%agureva ana – 7%marSania Tamar – 6%marSania gaioz – 1%sxva aqcionerebi (individualurad floben 1%-ze naklebs) 9% 21%jami 100% 100%<strong>banki</strong> mSobelia kompaniaTa jgufisa, romelTa konsolidacia xdeba finansur angariSgebaSi. jgufiSedgeba sawarmoebisagan:qveyana, sadac jgufis flobis wilikompaniadaarsebis TariRidasaxeleba daarsda 2009 2008saqmianobis saxefasiani qaRaldebiT2 seqtemberi, 2009Sps liberTi siqiuriTiz saqarTvelo 100% –vaWroba/dileriSps <strong>saqarTvelos</strong> <strong>saxalxo</strong>fosta saqarTvelo 100% –5 ianvari, 2009 safosto momsaxurebaSps rial menejmentkompania saqarTvelo 100% –27 aprili, 2009 uZravi qonebaLLC Bus Stop saqarTvelo 100% – 27 agvisto, 2009 reklamaSps saqqalaqmSenproeqti saqarTvelo 100% – 4 seqtemberi, 2009 uZravi qonebaSps rusTavis centraluri2004salaro saqarTvelo 100% 100%ar aris aqtiuriSps rial isTeiTdivelofmenT saqarTvelo (a) 100% uZravi qonebaSps <strong>saxalxo</strong> fosta saqarTvelo (a) 100% safosto momsaxurebaSps fabliq invesTmenTmenejment saqarTvelo (a) 100% sabrokero saqmianoba<strong>ss</strong> saqqalaqmSenproeqti saqarTvelo (a) 98%arqiteqturulimomsaxureba dagaqiravebaSps socialuri saxli saqarTvelo (a) 100% samedicino momsaxureba<strong>ss</strong> sadazRvevo kompania<strong>saxalxo</strong> dazrveva saqarTvelo (a) 100% dazRveva(a) 2009 welSi gayidvis gamo aRar warmoadgens jgufis Svilobil kompanias.jgufs saerTo jamSi marTavs rumineTis moqalaqe, dinu patrisiu.6


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)2. Sedgenis safuZvelizogadi informaciawinamdebare finansuri angariSgeba momzadebulia buRaltruli aRricxvis saerTaSoriso standartebi<strong>ss</strong>abWos (SemdgomSi, rogorc “ba<strong>ss</strong>s”) mier gamocemuli finansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebis(SemdegSi moxseniebuli rogorc “fa<strong>ss</strong>”), aseve finansuri angariSgebis interpretaciebis saerTaSorisokomitetis (SemdegSi moxseniebuli rogorc “faisk”) interpretaciebis Sesabamisad.jgufi da misi Svilobili kompaniebi buRaltrul aRricxvas awarmoeben fa<strong>ss</strong>-is Sesabamisad. winamdebarekonsolidirebuli finansuri angariSgeba momzadda jgufisa da misi Svilobili kompaniebisbuRaltruli canawerebis safuZvelze.konsolidirebuli finansuri angariSgeba momzadebulia istoriuli RirebulebiT, garda im SemTxvevebisa,romlebic ganmartebulia buRaltruli aRricxvis politikaSi qvemoT.es konsolidirebuli finansuri angariSgeba warmodgenilia aTas larebSi, TiTo aqciis Rirebulebisgarda da Tu sxvagvarad ar aris gansazRvruli. konsolidirebuli finansuri angariSgebis saoperaciovalutaa lari.damatebiTi warmodgena da reklasifikacia2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT konsolidirebuli finansuri angariSgebis momzadebisas, jgufmaaRmoaCina wina periodebSi daSvebuli ramdenime Secdoma. jgufma aRniSnuli Secdomebi Seaswora 2008 da2007 wlis 31 dekembris mdgomareobiT aseve 2008 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlis Sesadarisiinformaciis damatebiT warmodgeniT.aRmoaCines Semdegi Secdomebi:• 2008 wels jgufma ar aRiara viza inTerneSenalSi wilis samarTliani Rirebulebis zrda. amSecdomis Sedegad gasayidad arsebuli sainvesticio fasiani qaRaldebi da gasayidad arsebulifasiani qaRaldebi warmodgenili iyo Semcirebulad 141 da 120 lariT Sesabamisad, maSin, rodesacgadavadebuli mogebis gadasaxadis aqtivi gazrdili iyo 20 lariT 2008 wlis 31 dekembrismdgomareobiT.• jgufma ar aRiara cveTis xarji kompiutersa da ofisis aRWurvilobaze, aseve avtomobilebze, ramacgamoiwvia ZiriTadi saSualebebis gadaWarbebiT warmodgena 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT,aseve amave TariRiT dasrulebuli wlis cveTis xarjis 270 lariT Semcirebulad warmodgena.• jgufma ar aRiara 2008 welSi finansuri ijariT miRebuli aqtivi. Sedegad finansuri ijarisxelSekrulebis Sedegad warmoSobili ZiriTadi aqtivebi da wminda valdebulebebi, romlebicSetanilia sxva valdebulebebis punqtSi, Semcirebulad iyo warmodgenili 828 lariTa da 548lariT Sesabamisad, amave dros sxva aqtivebi iyo gazrdili 405 lariT 2008 wlis 31 wlismdgomareobiT. amis garda, sxva saoperacio xarjebi da sakurso sxvaobebi 2008 wlis 31 dekembriTdamTavrebuli wlisTvis Semcirebuli iyo 111 da 14 lariT Sesabamisad.• jgufma ar aRiara 2008 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis samTavrobo organizaciismimdinare angariSis saprocento xarji, romelmac gamoiwvia 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiTmeanabreTa winaSe valdebulebebis Semcirebulad warmodgena 88 lariT.• 2008 welTan dakavSirebuli wminda Semosavali gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidan,xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali, saerTo da administraciuli xarjebi da sxvasaoperacio xarjebis Tanxebi 129, 59, 170 da 98 laris odenobiT, Sesabamisad, ar iyo aRricxulikompaniis mier, ramac gamoiwvia 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT sxva aqtivebisa da sxvavaldebulebebis 185 lariTa da 384 lariT Semcirebulad warmodgena.• xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali, aseve saprocento Semosavali moTxovnidan sakreditodawesebulebebis mimarT 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT gadaWarbebiT iyo warmodgenili 744da 450 lariT, Sesabamisad, maSin rodesac, sxva saoperacio xarjebi, sxva gaufasureba da rezervebi,da sxva Semosavali 2008 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisTvis Semcirebulad iyowarmodgenili 652, 157 da 1061 lariT, Sesabamisad. Sedegad, sxva aqtivebi, gadavadebuli mogebisgadasaxadis aqtivi da sxva valdebulebebi 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT Semcirebulad iyowarmodgenili 539, 72 da 65 lariT, Sesabamisad.• sxva aqtivebi, ZiriTadi saSualebebi da gadavadebuli sagadasaxado valdebuleba gazrdili iyo 331,40 da 45 lariT, Sesabamisad, maSin, rodesac akumulirebuli zarali iyo Semcirebuli 326 lariT2007 wlis 31 dekembris mdgomareobiT.• ar ganxorcielebula ZiriTadi saSualebebis rezervidan gaunawilebel mogebaze wliuri gadatanajgufis saaRricxvo politikis Sesabamisad. am Secdomis Sedegad akumulirebuli zarali da sxvarezervebi gazrdilad iyo warmodgenili 750 lariT 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT.7


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)2. Sedgenis safuZveli (gagrZeleba)damatebiTi warmodgena da reklasifikacia (gagrZeleba)zeviT mocemuli Secdomebis SesworebasTan erTad moxda Semdegi reklasifikaciebi 2008 da 2007 wlis 31dekembris mdgomareobiT aseve 2008 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisTvis raTa SesabamisobaSimosuliyo 2009 wlis (CvenebasTan? formatTan?) presentation:• seb-is mimarT savaldebulo rezervis reklasifikacia moxda fuli da fulis eqvivalentebisangariSidan moTxovna sakredito dawesebulebebis mimarT angariSze.• jgufis qonebis ganaxlebisa da gafarToebisTvis momwodebelze gadaxdili Tanxis reklasifikaciamoxda sxva aqtivebidan ZiriTad saSualebebze.• momwodeblebisTvis gadaxdili avansebis aseve ZiriTad saSualebebze winaswar gadaxdebisreklasifikacia moxda sxva aqtivebidan winaswar gadaxdebze.• dokumenturi saqmianobidan miRebuli Semosavlis reklasifikacia moxda sxva saoperacioSemosavlidan Semosavlebze gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidan.• xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavlis; cveTa, amortizacia da gaufasurebis; saerTo daadministraciuli xarjebis gadatana moxda sxva saoperacio xarjebidan.zemoT mocemuli Secdomebis Sesworebisa da reklasifikaciis jamuri efeqti Semdegia:TavdapirveladwarmodgenilidamatebiTwarmodgeniliSesworebulifinansuri mdgomareobiskonsolidirebuli angariSgeba 2007 wlis31 dekembris mdgomareobiTZiriTadi saSualebebi 93,524 (40) – 93,484winaswar gadaxdebi – – 3,969 3,969sxva aqtivebi 18,645 (331) (3,969) 14,345sul aqtivebi 283,063 (371) – 282,692gadavadebuli sagadasaxado valdebuleba 8,087 (45) – 8,042sul valdebulebebi 222,397 (45) – 222,352akumulirebuli zarali (234) (326) – (560)<strong>banki</strong>s aqcionerTa mTliani kapitali 60,486 (326) – 60,160finansuri mdgomareobiskonsolidirebuli angariSgeba 2008 wlis31 dekembris mdgomareobiTTavdapirveladwarmodgenilidamatebiTwarmodgenilireklasifikaciareklasifikaciaSesworebulifuli da fulis eqvivalentebi 57,069 – (5,909) 51,160moTxovna sakredito dawesebulebebismimarT 3,729 – 5,909 9,638gasayidad arsebuli sainvesticio fasianiqaRaldebi 7,761 141 – 7,902ZiriTadi saSualebebi 98,655 539 2,089 101,283mimdinare mogebis gadasaxadis aqtivi 630 – – 630gadavadebuli mogebis gadasaxadis aqtivi 1,149 91 – 1,240winaswar gadaxdebi – – 17,201 17,201sxva aqtivebi 35,519 53 (19,290) 16,282sul aqtivebi 318,231 824 – 319,055valdebulebebi meanabreTa winaSe 181,452 88 – 181,540mimdinare mogebis gadasaxadisvaldebulebebi 1,451 (12) – 1,439sxva valddebulebebi 38,408 999 – 39,407sul valdebulebebi 303,472 1,075 – 304,547akumulirebuli zarali (45,725) 378 - (45,347)sxva rezervebi 36,707 (629) - 36,078<strong>banki</strong>s aqcionerebis mTliani kapitali 14,785 (251) – 14,5348


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)2. Sedgenis safuZveli (gagrZeleba)damatebiTi warmodgena da reklasifikacia (gagrZeleba)TavdapirveladwarmodgenilidamatebiTwarmodgenilireklasifikaciaSesworebulimogeba-zaralis konsolidirebuliangariSgeba 2008 wlis 31 dekembriTdasrulebuli wlisaTvi<strong>ss</strong>aprocento Semosavali moTxovnidansakredito dawesebulebebis mimarT 930 (450) – 480saprocento Semosavali klientebzegacemuli sesxebidan (9,782) (88) – (9,870)wminda Semosavali gasamrjelodan dasakomisio mosakreblidan 28,079 129 71 28,279savaWro fasiani qaRaldebidan miRebuliwminda mogeba - - 176 176wminda mogeba sakurso sxvaobidan (3,057) (10) – (3,067)sxva Semosavali 11,177 1,061 (247) 11,991xelfasebi da TanamSromelTa sxvaSemosavali – 685 (35,836) (35,151)cveTa, amortizacia da gaufasureba – (248) (4,697) (4,945)saerTo da administraciuli xarjebi – (170) (16,785) (16,955)sxva saoperacio xarjebi (77,194) (862) 57,318 (20,738)sxva gaufasureba da rezervebi (5,099) (157) – (5,256)xarali mogebis gadasaxadis sargeblamde (54,338) (110) – (54,448)mogebis gadasaxadis sargebeli 8,641 64 – 8,705wlis wminda zarali (45,697) (46) – (45,743)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilvacvlilebebi saaRricxvo politikaSiwlis ganmavlobaSi jgufma miiRo Semdegi Sesworebuli fa<strong>ss</strong> da axali faisk interpretaciebi. amcvlilebebis ZiriTadi Sedegebia:fa<strong>ss</strong>-Si Setanili gaumjobesebebi2008 wlis maisSi ba<strong>ss</strong>s-ma gamouSva fa<strong>ss</strong>-is Sesworebebi, romelsac safuZvlad edo ba<strong>ss</strong>-is wliurigaumjobesebis proeqti. isini Seicaven mraval ba<strong>ss</strong>-is calkeul standartebTan dakavSirebulSesworebebs, romlebic warmoadgenen rogorc terminologiur an saredaqcio, aseve buRaltruliwardgenis, aRiarebisa Tu gaangariSebis wesebis cvlilebebs. Sesworebebis umravlesoba ZalaSi Sedis2009 wlis 1 ianvris Semdgomi wliuri periodebisTvis, Tumca daSvebulia aseve ufro adreuli gamoyeneba.2008 wlis maisSi gamosul “fa<strong>ss</strong>-is gaumjobesebis” Sesworebebma gavlena ar moaxdines jgufisbuRaltrul politikaze, finansur mdgomareobasa Tu mis saqmianobaze.ba<strong>ss</strong> 1 finansuri angariSgebis wardgena (Sesworebuli)2007 wlis seqtemberSi gamoica Sesworebuli ba<strong>ss</strong> 1 da ZalaSi Sevida 2009 wlis 1 ianvris da Semdgomiwliuri periodebisTvis. es Sesworebuli standarti ganacalkevebs mflobelebisa da aramflobelebismier kapitalSi ganxorcielebul cvlilebebs. kapitalSi cvlilebis angariSgebaSi Seva mxolodmflobelebTan ganxorcielebuli tranzaqciebis detalebi, xolo aramflobelebTan dakavSirebulicvlilebebi kapitalSi warmodgenili iqneba erT xazad. garda amisa, standarts Semoaqvs sruliSemosavlebis angariSgebis cneba: masSi mocemulia aRiarebuli Semosavlisa da xarjis yvela punqti erTmTlian an or erTmaneTTan dakavSirebul angariSgebad. Sesworebuli standarti aseve moiTxovs, romsruli Semosavlis angariSgebis TiToeuli komponentis mogebis gadasaxadze efeqtze mocemuli iyosganmartebebi. damatebiT, organizaciam unda warmoadginos finansuri mdgomareobis angariSgeba yvelazeadreul Sesadarisi periodis mdgomareobiT, finansur angariSgebaSi retrospeqtiuli koreqtirebis anreklasifikaciis SemTxvevaSi.jgufma gadawyvita warmoadginos sruli Semosavali or calkeul angariSgebad: mogeba-zaralisa dasruli Semosavlis angariSgebis saxiT. jgufma warmoadgina koreqtirebuli Sesadarisi finansurimdgomareobis angariSgeba yvelaze adreul Sesadaris periodze, vinaidan man retrospeqtiulad gaakeTaSesworebebi da ganaxorciela konsolidirebuli finansuri angariSgebis muxlebis retrospeqtiulireklasifikacia.9


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)cvlilebebi saaRricxvo politikaSifa<strong>ss</strong> 7 finansuri instrumentebi2009 wlis martSi gamoica fa<strong>ss</strong> 7-is Sesworebebi realuri Rirebulebis da likvidurobis ganmartebebisgasaumjobeseblad. realur RirebulebasTan dakavSirebuli Sesworebebi moiTxovs realuri Rirebulebismocemas ganmarTebebSi sami donis ierarqiiT, klasebis mixedviT yvela realuri RirebulebiT aRiarebulifinansuri instrumentisaTvis. Sesworebebi aseve moiTxovs ierarqiis doneebs Soris cvlilebebis asaxvasada realuri RirebulebiT asaxuli mesame donis ierarqiasTan dakavSirebul detalur ganmartebas.damatebiT, Sesworebebi cvlis likvidurobis ganmartebebSi mocemis moTxovnebs warmoebulinstrumentebTan dakavSirebul garigebebsa da likvidurobis marTvisTvis gamoyenebuli aqtivebisaTvis.Sesadarisi informacia aisaxa ganmartebebSi..ba<strong>ss</strong> 23 sesxiT sargeblobasTan dakavSirebuli danaxarjebi (Sesworebuli)koreqtirebuli ba<strong>ss</strong> 23, sesxiT sargeblobasTan dakavSirebuli danaxarjebi, gamoica 2007 wlis martSi daZalaSi Sevida 2009 wlis 1 ianvris da Semdgomi finansuri periodebisaTvis. standarti SeswordaimisaTvis, rom moiTxovos sesxiT sargeblobasTan dakavSirebuli danaxarjebis kapitalizacia maSin,rodesac amgvari danaxarjebi dakavSirebulia gansakuTrebul aqtivTan. gansakuTrebuli aqtivi iseTiaqtivia, romlis gamoyenebisTvis an realizaciisTvis mosamzadeblad drois garkveuli periodimoiTxoveba. gardamavali moTxovnebis Sesabamisad, jgufma miiRo standarti samomavlo cvlilebis saxiT.a<strong>ss</strong>et gamoyenebas gavlena ar mouxdenia jgufis finansur angariSgebaze.bas 24 dakavSirebul mxareTa ganmartebiTi SeniSvnebi (Sesworebuli)2009 wlis noemberSi gamouSvebuli Sesworebuli ba<strong>ss</strong> 24 amartivebs ganmartebiTi SeniSvnebis moTxovneb<strong>ss</strong>amTavrobo organizaciebTan dakavSirebuli sawarmoebisaTvis da ganmartavs dakavSirebuli mxarisgansazRvrebas. wina periodSi, sawarmo, romelic eqvemdebareboda samTavrobo organoebis konrols anganicdida mniSvnelovan gavlenas maTi mxridan, valdebuli iyo warmoedgina informacia yvelaoperaciaze analogiuri kontrolis qveS myof sxva sawarmoebTan. koreqtirebuli standarti moiTxovsamgvari operaciebis ganmartebas mxolod im SemTxvevaSi, Tu isini arsebiTia calkeulad an erToblivad.koreqtirebuli ba<strong>ss</strong> 24 ZalaSia 2011 wlis 1 ianvris Semdgomi wliuri periodebisaTvis. dasaSvebia ufroadreuli miRebac. jgufma gadawyvita Sesworebuli ba<strong>ss</strong> 24-is gamoyeneba adreuli periodidan, kerZod2009 wlis 1 ianvridan.ba<strong>ss</strong> 32-is - “finansuri instrumentebi: wardgena” da ba<strong>ss</strong> 1-is – “finansuri angariSgebis wardgena”cvlilebebi – winaswari dafarvis pirobiT gamoSvebuli finansuri instrumentebi da likvidaciisaswarmoSobili valdebulebebisaRniSnuli cvlilebebi gamouSves 2008 wlis TebervalSi da ZalaSi Sevida 2009 wlis 1 ianvris daSemdgomi wliuri periodebisaTvis. cvlilebebi moiTxovs winaswari dafarvis pirobiT gamoSvebulifinansuri instrumentebis, romelTa amoqmedebis Sedegad SesaZlebelia sawarmoSi wilis mopoveba,kapitalad klasificirebas, Tu isini akmayofileben garkveul pirobebs. aRniSnul cvlilebebs jgufzegavlena ar mouxdenia.fa<strong>ss</strong> 2-is “wilobrivi gadaxda” cvlilebebi - ZalaSi Sesvlis pirobebi da gauqmebafa<strong>ss</strong> 2-is cvlilebebi gamouSves 2008 wlis ianvarSi da ZalaSi Sevida 2009 wlis 1 ianvris da SemdgomiperiodebisaTvis. aRniSnuli cvlilebebi gawers ZalaSi Sesvlis da miRebuli safasuris aRricxvispirobebs, romelic uqmdeba ZalaSi Sesvlis pirobebis daukmayofileblobis gamo. aRniSnul cvlilebasbankze gavlena ar mouxdenia.fa<strong>ss</strong> 8 “saoperacio segmentebi”fa<strong>ss</strong> 8 ZalaSi Sevida 2009 wlis 1 ianvris da Semdgomi periodebisaTvis. aRniSnuli standartiTmoiTxoveba informaciis wardgena jgufis saoperacio segmentebis Taobaze da cvlis moTxovnas jgufispirveladi (biznes) da meoradi (geografiuli) saangariSgebo segmentebis gansazRvris Taobaze. aRniSnulistandartis miRebas jgufis finansur mdgomareobasa Tu saqmianobaze gavlena ar mouxdenia. jgufmagansazRvra, rom saoperacio segmentebi analogiuria biznes segmentebisa, romelic ganisazRvra winaperiodSi ba<strong>ss</strong> 14-is “angariSgebis wardgena segmentebis mixedviT” Sesabamisad.faisk 13 “klientebis loialobis programebi”faisk interpretacia 13 gamoiSva 2007 wlis ivnisSi da ZalaSi Sevida 2008 wlis 1 ianvrisa da Semdgomiwliuri periodebisaTvis. interpretacia moiTxovs klientebis loialobasTan dakavSirebuli kreditebisaRricxvas Sesabamisi savaWro operaciis calkeul komponentad da miRebuli safasuris samarTlianiRirebulebis nawilis ganawilebas kreditebze da gadavadebas kreditis dafarvis periodze. aRniSnulinterpretacias jgufis finansur angariSgebaze gavlena ar mouxdenia, amgvari sqemis ararsebobis gamo.10


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)cvlilebebi saaRricxvo politikaSi (gagrZeleba)faisk 15 “uZravi qonebis mSeneblobis xelSekrulebebi”faisk interpretacia 15 gamoica 2008 wlis ivlisSi da retrospeqtiulad exeba 2009 wlis 1 ianvars da misSemdgom dawyebul wliur periodebs. faisk 15 gawers rodis da ra saxiT unda moxdes uZravi qonebisgayidvasTan dakavSirebuli Semosavlisa da Sesabamisi xarjebis aRiareba, Tu xelSekruleba developersada myidvels Soris miRweulia mSeneblobis dasrulebamde periodSi. interpretacia aseve gawersinstruqciebs Tu rogor unda ganisazRvros xelSekruleba ba<strong>ss</strong> 11-is “samSeneblo kontraqtebi” an ba<strong>ss</strong>18-is “amonagebi” Sesabamisad da cvlis mimdinare instruqcias uZrav qonebasTan dakavSirebiT ba<strong>ss</strong> 18-isdanarTSi. aRniSnul interpretacias jgufis finansur angariSgebaze gavlena ar mouxdenia.faisk 16 “ucxour operaciaSi wminda investiciis hejireba”faisk 16-is interpretacia gamoica 2008 wlis ivlisSi da exeba 2008 wlis 1 oqtombers da mis Semdgomdawyebul wliur periodebs. aRniSnuli interpretacia gawers ucxouri valutis riskis, romelishejirebac unda moxdes wminda investiciis hejirebis operaciaSi, identificirebis instruqciebs, aRwershejirebis instrumentis adgils jgufSi da imas, Tu rogor unda gansazRvros sawarmom savalutomogebis an zaralis Tanxa, romelic exeba rogorc wminda investicias, aseve hejirebis instruments,romelic uqmdeba wminda investiciasTan erTad. interpretacias ar mouxdenia gavlena jgufis finansurangariSgebaze.faisk 9-is – “CarTuli derivativebis gadafaseba” - cvlilebebicvlilebebis Tanaxmad hibriduli finansuri aqtivis samarTliani RirebulebiT mogebaSi an zaralSiasaxviT arsebuli finansuri aqtividan reklasifikaciisas, sawarmoebs moeTxovebaT Seafason,ganacalkevon Tu ara CarTuli derivativi ZiriTadi kontraqtisagan. aseTi Sefaseba unda ganxorcielde<strong>ss</strong>awarmos kontraqtis mxared miRebasa da kontraqtis nebismieri saxis cvlilebas Soris, romelickontraqtis fulad nakadebs mniSvnelovnad cvlis, ugvianesi TariRiT. cvlilebebi exeba 2009 wlis 30ivnisiT dasrulebul an mis Semdgom wliur periodebs. cvlilebis miRebas ar mouxdenia arsebiTigavlena jgufis finansur angariSgebaze, vinaidan ar momxdara im instrumentebis reklasifikacia,romlebic moicaven CarTul derivativebs.faisk 18 klientebisgan miRebuli aqtivebis gadacemafaisk 18 gamoica 2009 wlis ianvarSi da ZalaSi Sedis klientebisgan 2009 wlis 1 ivli<strong>ss</strong> an mis SemdgommiRebuli aqtivebis gadacemasTan mimarTebaSi. daSvebulia aseve ufro adreuli miRebac maSin, rodesacSefaseba miRebulia gadacemis TariRisaTvis. interpretacia retrospeqtiuli xasiaTisaa. faisk 18ganmartavs im xelSekrulebis aRricxvis wesebs, romliTac sawarmo klientisgan miiRebs ZiriTadsaSualebas, romelic Semdgom unda gamoiyenos klientis qselSi CarTvis mizniT, an mianiWos klientsuwyveti wvdoma produqciasa Tu momsaxurebasTan, an orive SemTxvevaSi. aRniSnul interpretacias armouxdenia gavlena jgufis finansur mdgomareobasa Tu saqmianobaze, vinaidan jgufs ar gadauciaklientebisgan miRebuli aqtivebi.Svilobili kompaniebiSvilobili kompaniebi, anu is kompaniebi romlebSic jgufs gaaCnia xmis uflebebis naxevarze meti wilian sxvagvarad aqvs ufleba ganaxorcielos maTi operaciebis kontroli, konsolidirebulia. Svilobilikompaniebi konsolidirebulia jgufisaTvis kontrolis gadacemis TariRidan da ZalaSia kontrolisvadis amowurvamde. jgufis kompaniebs Soris Catarebuli yvela Sida operacia, naSTebi daararealizebuli mogeba jgufis Sida operaciebTan mTlianad iqviTeba; ararealizebuli zaraliciqviTeba, garda im SemTxvevebisa, rodesac arsebobs gadacemuli aqtivis gaufasurebis safuZveli.saWiroebisamebr Svilobili kompaniebis saaRricxvo politika Secvlilia da SesabamisobaSia moyvanilijgufis politikasTan.Svilobili kompaniebis Sesyidvajgufis mier Svilobili kompaniebis Sesyidvisas gamoyenebulia buRaltruli aRricxvis SesyidvaTameTodi. SeZenili amocnobadi aqtivebi da Serwymisas arsebuli valdebulebebi da pirobiTivaldebulebebi Tavdapirvelad aRiricxeba samarTliani RirebulebiT Sesyidvis TariRisaTvis,umciresobis wilis moculobis miuxedavad.Sesyidvis safasuris metoba jgufis wilze amocnobadi aqtivebis, valdebulebebisa da pirobiTivaldebulebebis wminda samarTlian RirebulebaSi aRiricxeba rogorc gudvili. Tu Svilobili kompaniisSesyidvis Rirebuleba naklebia jgufis wilze amocnobadi aqtivebis, valdebulebebisa da pirobiTivaldebulebebis wminda samarTlian RirebulebaSi, sxvaoba pirdapir aRiricxeba konsolidirebul mogebazaralisangariSgebaSi.11


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)Svilobili kompaniebi (gagrZeleba)umciresobis wili warmoadgens wils Svilobil kompaniaSi, romelsac ar flobs jgufi. umciresobiswili sabalanso angariSgebis Sedgenis TariRisaTvis warmoadgens umciresobis wils Svilobilikompaniis amocnobadi aqtivebis, valdebulebebisa da pirobiTi valdebulebebis wminda samarTlianRirebulebaSi Sesyidvis TariRisaTvis da umciresobis wils kapitalSi Sesyidvis TariRis Semdgom.umciresobis wili CarTulia kapitalSi.umciresobis wilis zarali ar aRemateba umciresobis wils Svilobili kompaniis kapitalSi, garda imSemTxvevisa, rodesac arsebobs umciresobis valdebuleba dafaros zarali. yvela aseTi zaraliganekuTvneba jgufs.Svilobil kompaniebSi kuTvnili wilis zrdasxvaoba Sesyidul Svilobil kompaniebSi wilebTan dakavSirebuli wminda aqtivebis sabalansoRirebulebasa da kuTvnili wilebis zrdis TariRisaTvis amgvari zrdisaTvis gacemul anazRaurebasSoris iricxeba an kreditdeba akumulirebul zaralze.saerTo kontrolis qveS arsebuli mxarisgan Svilobili kompaniis SeZenasaerTo kontrolis qveS arsebuli mxarisgan Svilobili kompaniis SeZena unda aRiricxos interesTagaerTianebis meTodiT.saerTo kontrolis safuZvelze Svilobili kompaniisgan gadacemuli aqtivebi da valdebulebebi amkonsolidirebul finansur angariSgebaSi aRiricxeba gadacemis dRisTvis gadamcemi kompaniis(winamorbedi) balansze arsebuli RirebulebiT. kuTvnili gudvili, romelic dakavSiurebuli iyowinamorbedis mier Tavdapirvel SesyidvasTan aseve aRiricxeba am konsolidirebul finansurangariSgebaSi. nebismier sxvaoba wminda aqtivebis jamur sabalanso Rirebulebasa, maT Soriswinamorbedis gudvili, da gadaxdil Tanxas Soris am konsolidirebul finansur angariSgebaSiaRiricxeba, rogorc aqcionerTa kapitalis koreqtireba.aRnisnuli konolidirebuli finansuri angariSgebis, Sesabamisi Tanxebis CaTvliT, warmodgena undamoxdes iseve, rogorc moxdeboda jgufs rom Seesyida Svilobili kompania im dRes, rodesac misiSesyidva moxda Tavdapirvelad winamorbedis mier.investiciebi mokavSire sawarmoebSipartniorebi warmoadgenen kompaniebs, romelSic jgufi zogadad flobs saarCevno xmis uflebebs 20%-dan50%-mde, an sxvagvarad aqvs unari ganaxorcielos mniSvnelovani zemoqmedeba, magram romelsac is arakontrolebs an sxva pirTan erTad akontrolebs.investiciebi mokavSire sawarmoebSi angariSdeba kapitalis meTodiT da Tavdapirvelad aisaxebaTviTRirebulebiT, gudvilis CaTvliT. Sesabamisi cvlilebebi sabalanso RirebulebaSi asaxavs mokavSiresawarmoSi wminda aqtivebSi jgufis wilSi Sesyidvis Semdgom cvlilebebs. mokavSire sawarmoebis mogebazaralSijgufis wili aisaxeba konsolidirebul mogeba-zaralis uwyisSi, xolo rezervebSi misigadaadgilebis wili aisaxeba kapitalSi. Tumca, rodesac jgufis zaralis wili mokavSire sawarmoskapitalSi Tanabaria an aRemateba mis wils mokavSire sawarmos kapitalSi, jgufi ar asaxavs Semdgomdanakargebs, Tu jgufi valdebuli ar aris Semdgomi gadaxdebis ganxorcielebaze mokavSire sawarmosmimarT, an mokavSire sawarmos saxeliT.gaunawilebeli mogeba jgufsa da mis mokavSire sawarmoebs Soris nawarmoeb tranzaqciebze uqmdebamokavSire sawarmoTa kapitalSi jgufis wilis moculobis Sesabamisad. gaunawilebeli danakargebi aseveuqmdeba Tu tranzaqciiT uzrunvel<strong>yofili</strong> ar aris gadacemuli aqtivis gaufasurebis mtkicebuleba.finansuri aqtivebiTavdapirveli aRiarebafinansuri aqtivebi ba<strong>ss</strong> 39-is farglebSi klasificirdeba rogorc finansuri aqtivebi samarTlianiRirebulebiT mogeba-zaralis angariSgebis gavliT., sesxebi da debitoruli davalianebebi, vadisamowurvamde SenarCnebuli investiciebi an gasayidad xelmisawvdomi aqtivebi, garemoebis mixedviT.rodesac finansuri aqtivebis aRiareba xdeba Tavdapirvelad, isini fasdeba samarTliani RirebulebismixedviT, plus, rodesac investiciebi asaxuli ar aris samarTliani RirebulebiT mogebis-zaralisangariSgebis gavliT, uSualod dakavSirebuli saoperacio xarjebi. jgufi gansazRvravs misi finansuriaqtivebis klasifikacias Tavdapirveli aRiarebis safuZvelze.12


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)finansuri aqtivebi (gagrZeleba)aRiarebis TariRifinansuri aqtivebis nasyidobis aRiareba xorcieldeba savaWro dRes, e.i. TariRiT, rodesac jgufiaxorcielebs aqtivis gayidvas an Sesyidvas. nasyidoba warmoadgens finansuri aqtivebis yidvas angayidvas, romelic moiTxovs aqtivebis gadacemas bazarze debulebebis an konvenciebis safuZvelzesayovelTaod dadgenili periodis ganmavlobaSi.dafarvis vadamde SenarCunebuli investiciebiara-derivatiuli finansuri aqtivebi fiqsirebuli an gansazRvradi gadaxdebiT da dadgenili vadiTklasificirdeba, rogorc dafarvis vadamde SenarCunebuli, rodesac jgufs aqvs dadebiTi ganzraxva daunari SeinarCunos isini vadis amowurvamde. investiciebi, romelTa flobac dagegmilia ganusazRvreliperiodiT, gaTvaliswinebuli ar aris am klasifikaciaSi. dafarvis vadamde SenarCunebuli investiciebiSesabamisad fasdeba amortizirebuli RirebulebiT. mogeba da zarali aisaxeba konsolidirebul mogebazaralisuwyisSi, rodesac investiciebi ufasurdeba iseve, rogor amortizaciis procesSi.sesxebi da debitoruli davalianebebisesxebi da debitoruli davalianebebi ara-derivatiuli finansuri aqtivebia fiqsirebuli angansazRvradi gadaxdebiT, romelic ar kotirdeba aqtiur bazarze. isini ar formdeba dauyovnebeli anmokle vadaSi gadayidvis ganzraxviT da ar klasificirdeba, rogorc savaWro fasiani qaRaldebi an arganisazRvreba, rogorc gasayidad xelmisawvdomi fasiani qaRaldebi. amgvari aqtivebi amortizirebuliRirebulebis matarebelia efeqturi saprocento meTodis gamoyenebiT. mogeba da zarali aisaxebakonsolidirebuli mogeba-zaralis angariSgebaSi, sesxebisa da debitoruli davalianebebis aRiarebisgauqmebis an gaufasurebis, iseve rogorc amortizaciis dros.gasayidad arsebuli finansuri aqtivebigasayidad arsebuli aqtivebi aris is ara-derivatiuli finansuri aqtivebi, romlebic gankuTvniliagasayidad an ar klasificirdeba arcerT zemoT mocemul kategoriaSi. Tavdapirveli aRiarebis Semdeg,gasayidad arsebuli finansuri aqtivebi fasdeba samarTliani RirebulebiT gaunawilebeli mogebiT anzaraliT, romelic aRiarebulia, rogorc kapitalis calkeuli komponenti manam, sanam investirebisaRiareba gauqmdeba an sanam investireba ganisazRvreba gaufasurebulad, romel drosac kumulatiurimogeba an zarali, romelic adre asaxuli iyo kapitalSi reklasificirdeba konsolidirebul mogebazaralisuwyisSi. Tumca, efeqturi saprocento meTodis gamoyenebiT daangariSebuli procenti aisaxebakonsolidirebul mogeba-zaralis uwyisSi.samarTliani Rirebulebis gansazRvrafinansur bazarze gasayidad arsebuli investiciebis samarTliani Rirebuleba ganisazRvreba kotirebulisabazro fasdadebiT balansis Sedgenis TariRisaTvis an dileris mier SeTavazebuli fasiT(SeTavazebuli fasi grZel poziciaze da moTxovnili fasi mokle poziciaze), tranzaqciis xarjisgamoklebis gareSe.yvela sxva finansuri instrumentebisTvis, romelTa sabazro pirobebTan Sedarebac ver xerxdeba,samarTliani Rirebuleba ganisazRvreba Sefasebis meTodis gamoyenebiT. amgvari Sefasebis meTodi moicavsdRevandeli RirebulebiT Sefasebis meTods, Sedarebas msgavs instrumentebTan, romelTaTvisacgansazRvrulia sabazro Rirebuleba da Sefasebis sxva relevantur meTodebs.gaqviTvafinansuri aqtivebisa da valdebulebebis gaqviTva da maTi wminda TanxiT konsolidirebul finansurimdgomareobis angariSgebaSi aRricxva xdeba maSin, rodesac arsebobs Sesabamisi Tanxebis gaqviTvisiuridiuli ufleba da maTi wminda saxiT dafarvis ganzraxva, an ganzraxva, moxdes aqtivis realizaciada valdebulebis myisieri dafarva. rogorc wesi aRniSnuli ar exeba urTierTCaTvlis xelSekrulebebsda dakavSirebuli aqtivebi da valdebulebebi warmodgenilia finansuri mdgomareobis konsolidirebulangariSgebaSi.fuli da fulis eqvivalentebifuli da fulis eqvivalentebi Sedgeba naRdi fulis, moTxovnebis erovnuli <strong>banki</strong>sadmi, (savaldebulorezervebis gamoklebiT) da sakredito dawesebulebebisadmi moTxovnebisagan, romelTac gaaCniaTgamocemidan 90 dRis vada da Tavisufalni arian sakontraqto valdebulebebisagan.13


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)moTxovnebi sakredito institutebis mimarTCveulebrivi saqmianobis farglebSi, jgufi sxvadasxva periodis ganmavlobaSi inarCunebs avansebsa Tudepozitebs sxva bankebSi. Tavdapirvelad sakredito institutebis mimarT moTxovnebis aRiareba xdebasamarTliani RirebulebiT. moTxovnebi sakredito institutebis mimarT SemdgomSi fasdebaamortizirebuli RirebulebiT, efeqturi saprocento meTodis gamoyenebiT. sakredito institutebismimarT moTxovnebis Tanxa aisaxeba gaufasurebis rezervis gamoklebiT.nasesxebi saxsrebigamoSvebuli finansuri instrumentebi an maTi komponentebi klasificirebulia rogorc valdebulebebi,rodesac sakontraqto garigebebis Sedegad jgufs warmoeSoba fuladi an finansuri aqtivis gadacemisvaldebuleba mflobelis winaSe, an rodesac jgufi awarmoebs gacvliT operaciebs sakuTari kapitalisinstrumentebiT. amgvari instrumentebi moicaven valdebulebebs erovnuli <strong>banki</strong>sa da mTavrobis mimarT,sakredito dawesebulebebis mimarT, meanabreebis mimarT da sxva nasesxeb saxsrebsa. TavdapirveliaRiarebis Semdgom, sesxebis Sefaseba xdeba amortizebuli RirebulebiT, efeqturi saprocento ganakveTisgamoyenebiT. mogebisa da zaralis aRiareba konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi xdebavaldebulebis Camowerisas, agreTve cveTis procesSi.Tu jgufi Seisyidis sakuTar sesxs, mas amoiReben finansuri mdgomareobis konsolidirebuliangariSgebidan, xolo sxvaoba valdebulebis sabalanso Rirebulebasa da gadaxdil safasurs aRiardebakonsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi.ijarai. finansuri – jgufi rogorc moijarejgufi finansur ijaras finansuri mdgomareobis konsolidirebul angariSgebaSi asaxavs rogorc aqtivsda valdebulebas ijaris vadis dawyebis TariRidan ijariT miRebuli qonebis samarTliani RirebulebisTanxiT, an minimaluri saijaro gadasaxdelebis dRevandeli Rirebulebis TanxiT, Tu es ukanaskneliufro naklebia. minimaluri saijaro gadasaxdelebis dRevandeli Rirebulebis daangariSebisasdiskontirebis gamoyenebuli faqtori aris ijariT gaTvaliswinebuli saprocento ganakveTi, rodesacmisi gansazRvra praqtikulia; winaaRmdeg SemTxvevaSi gamoiyeneba jgufis sesxebze arsebuli saprocentoganakveTi. Tavdapirveli pirdapiri xarjebi Seitaneba rogorc aqtivis nawili. saijaro gadasaxdelebiganawilebulia finansur xarjsa da gadasaxdeli valdebulebis Semcirebas Soris. finansuri xarjigadanawilebulia periodebze ijaris vadis ganmavlobaSi ise, rom TiToeuli periodisTvis valdebulebi<strong>ss</strong>abalanso naSTze daericxos ucvleli saprocento ganakveTi.moijaris mier finansuri ijarisTvis Sesrulebul saqmianobaze gaweuli xarjebi Seitaneba rogorcaqtivebSi aRiarebuli ijaris Tanxis nawili.ii.saoperacio – jgufi rogorc moijareaqtivebis ijara, romlis safuZvelzec meijaris mier efeqturad aris SenarCunebuli sakuTrebis riskebida anazRaurebebi, klasificirdeba, rogorc saoperacio ijara. ijaris gadasaxdelebis aRiarebaxarjebad saoperacio ijaris farglebSi xdeba wrfivi meTodiT ijaris vadis ganmavlobaSi da Seitanebasxva saoperacio xarjebSi.iii.saoperacio – jgufi rogorc meijarejgufi saoperacio ijaris aqtivebs warmoadgens konsolidirebul balansSi aqtivebis formis mixedviT.saoperacio ijaridan saijaro Semosavlis aRiareba konsolidirebul mogeba-zaralis uwyisSi xdebawrfivi meTodis safuZvelze, ijaris vadis ganmavlobaSi, rogorc sxva Semosavali. moijarisaTvismicemuli waxalisebebi dagrovili Rirebulebis aRiareba xdeba, rogorc saijaro Semosavlis Semcirebawrfivi meTodis gamoyenebiT ijaris vadis ganmavlobaSi. Tavdapirveli pirdapiri xarji, romelicwarmoiqmneba specialurad saoperacio ijaridan Semosavlebis gamomuSavebisaTvis emateba ijariTgacemuli aqtivebis sabalanso Rirebulebas.finansuri aqtivebis gaufasurebajgufi saangariSgebo TariRiT asaxavs finansuri aqtivebisa Tu finansuri aqtivebis jgufisgaufasurebas. finansuri aqtivi Tu finansuri aqtivebis jgufi gaufasurebulad miiCneva maSin damxolod maSin, Tu arsebobs raime faqtis (faqtebis) Sedegad gamowveuli gaufasurebis obieqturisafuZveli, romelsac (romelTac) adgili hqonda aqtivis Tavdapirveli aRiarebis Semdgom (warmoSobili“zaralis faqti”) da zaralis faqts (faqtebs) gavlena aqvs finansuri aqtivisa Tu finansuri aqtivebisjgufis savaraudo samomavlo fulad nakadebze, romelTa sarwmunod gansazRvrac SesaZlebelia.14


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)finansuri aqtivebis gaufasureba (gagrZeleba)gaufasurebis safuZveli SesaZloa migvaniSnebdes, rom msesxebeli Tu msesxebelTa jgufi ganicdisfinansur sirTuleebs, arRvevs procentisa Tu ZiriTadi Tanxis dafarvis ganrigs, arsebobs misigakotrebis albaToba da sxva, an Tu savaraudoa samomavlo fuladi nakadebis kleba ekonomikuripirobebis cvlilebidan gamomdinare, rac gamoiwvevs sakontraqto pirobebis darRvevas.moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT da klientebze gacemuli sesxebiamortizebuli RirebulebiT aRricxuli moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT da klientebzegacemuli sesxebis Sefasebisas jgufi Tavdapirvelad individualurad adgens arsebobs Tu aragaufasurebis obieqturi safuZveli individualurad mniSvnelovani finansuri aqtivebisTvis ankoleqtiurad aramniSvnelovnad miCneuli finansuri aqtivebisaTvis. Tu dadginda, rom gaufasurebisobieqturi safuZveli ar arsebobs individualurad Sefasebuli finansuri aqtivisTvis, iqneba esmniSvnelovani Tu ara, aqtivis CarTva xdeba finansuri aqtivebis jgufSi romelsac gaaCnia analogiurisakredito riskebi da am finansuri aqtivebis jgufis Sefaseba gaufasurebasTan mimarTebaSi xdebakoleqtiurad. aqtivebi, romelTa Sefaseba gaufasurebasTan mimarTebaSi xdeba individualurad daromelTaTvisac xdeba gaufasurebis zaralis aRiareba, ar aris CarTuli gaufasurebasTan mimarTebaSiaqtivebis koleqtiuri Sefasebis procesSi.Tu arsebobs gaufasurebis zaralis warmoSobis obieqturi safuZveli, zaralis Tanxa aRiricxebarogorc sxvaoba aqtivis sabalanso Rirebulebasa da samomavlo fuladi nakadebis mimdinareRirebulebas Soris (mosalodneli samomavlo sakredito zaralis gamoklebiT, romelsac jer adgili arhqonia). aqtivis sabalanso Rirebuleba mcirdeba gaufasurebis rezervis gamoyenebiT, xolo zaralisTanxa aRiarebulia konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi. saprocento Semosavali ericxebaSemcirebul sabalanso Rirebulebas aqtivis Tavdapirvel efeqtur saprocento ganakveTze dayrdnobiT.sesxebi dakavSirebul rezervTan erTad Camoiwereba maSin, rodesac maTi amoReba aRar aris realuradmosalodneli da moxda yvela uzrunvelyofis realizacia an jgufisTvis gadacema. Tu SemdgomSigaufasurebis zarali izrdeba an mcirdeba gaufasurebis aRiarebis Semdgomi movlenis gamo, uwinaRiarebuli gaufasurebis zarali izrdeba an mcirdeba gaufasurebis rezervis koreqtirebiT. TumomavalSi moxerxda Camowerili Tanxis amoReba, igi kreditdeba konsolidirebuli mogeba-zaralisangariSgebaSi.mosalodneli samomavlo fuladi nakadebis mimdinare Rirebuleba diskontirebulia finansuri aqtivisTavdapirveli efeqturi saprocento ganakveTiT. Tu sesxs gaaCnia cvladi saprocento ganakveTi,diskontis ganakveTi gaufasurebis zaralis Sesafaseblad warmoadgens mimdinare efeqtur saprocentoganakveTs. uzrunvel<strong>yofili</strong> finansuri aqtivis samomavlo fuladi nakadebis mimdinare RirebulebisgamoTvla asaxavs fulad nakadebs romlebic gamomdinareobs gamoyenebuli uzrunvelyofidan, romelsacakldeba uzrunvelyofis miRebasTan da realizaciasTan dakavSirebuli xarjebi, imisda miuxedavad,mosalodnelia Tu ara uzrunvelyofis gamoyeneba.gaufasurebis koleqtiurad Sefasebis mizniT, finansuri aqtivebi dajgufebulia jgufis Sida sakreditorangirebis sistemaze dayrdnobiT, romelic iTvaliswinebs sakredito riskis maxasiaTeblebs,rogorebicaa aqtivis tipi, seqtori, geografiuli mdebareoba, uzrunvelyofis tipi, vadagadacilebi<strong>ss</strong>tatusi da sxva.gaufasurebasTan mimarTebaSi koleqtiurad Sefasebuli finansuri aqtivebis samomavlo fuladi nakadebigansazRvrulia msgavsi sakredito riskis maxasiaTeblebis mqone aqtivebis istoriuli zaralisSesabamisad. istoriuli zarali koreqtirdeba arsebul monacemebze dayrdnobiT, raTa asaxuli iqnasmimdinare pirobebis gavlena, xolo is garemoebebi, romlebic amJamad aRar arsebobs, ar iyosgaTvaliswinebuli. samomavlo fuladi nakadebis savaraudo cvlilebebi asaxavs da Seesabameba wlidanwlamde cvlad SesamCnev monacemebs (rogorebicaa umuSevrobis done, uZravi qonebis fasi, saqonlis fasi,gadaxdisunarianoba da sxva faqtorebi, romlebic aqtivebis jgufSi zaralis ganmsazRvrelia). samomavlofuladi nakadebis Sefasebis meTodologiis da daSvebebis, romlebic gamoiyeneba samomavlo fuladinakadebis gansazRvris mizniT, gadaxedva xdeba regularulad gansazRvrul da realur zarals Sori<strong>ss</strong>xvaobis Semcirebis mizniT.dafarvis vadamde SenarCunebuli finansuri investiciebidafarvis vadamde SenarCunebuli investiciebisaTvis jgufi individualurad afasebs arsebobs Tu aragaufasurebis obieqturi safuZveli. Tu arsebobs gaufasurebis zaralis warmoSobis obieqturisafuZveli, zaralis Tanxa aRiricxeba rogorc sxvaoba aqtivis sabalanso Rirebulebasa da samomavlofuladi nakadebis mimdinare Rirebulebas Soris. aqtivis sabalanso Rirebuleba mcirdeba da zaralisTanxa aRiarebulia konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi.Tu momaval periodSi gaufasurebis savaraudo moculoba mcirdeba gaufasurebis aRiarebis Semdgomimovlenis gamo, uwin daricxuli nebismieri Tanxa kreditdeba konsolidirebul mogeba-zaralisangariSgebaSi.15


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)finansuri aqtivebis gaufasureba (gagrZeleba)gasayidad arsebuli finansuri investiciebigasayidad arsebuli finansuri investiciebisaTvis jgufi yoveli saangariSgebo TariRisaTvis afasebs,arsebobs Tu ara investiciis Tu investiciaTa jgufis gaufasurebis obieqturi safuZveli.gasayidad arsebuli kapitalis investiciebis SemTxvevaSi, obieqturi safuZveli moicavs investicii<strong>ss</strong>amarTliani Rirebulebis mniSvnelovan an grZelvadian Semcirebas. Tu arsebobs gaufasurebis safuZveli,akumulirebuli zarali, (romelic Sefasebulia rogorc sxvaoba Sesyidvis Rirebulebasa da mimdinaresamarTlian Rirebulebas Soris, minus mogeba-zaralis konsolidirebul angariSgebaSi aRiarebuliinvesticiis gaufasurebis zarali) amoRebulia sxva Semosavlebis muxlidan da aRiarebulia mogebazaraliskonsolidirebul angariSgebaSi. kapitalis investiciebis gaufasurebis zaralis Sebrunebamogeba-zaralis konsolidirebuli angariSgebis gavliT ar xdeba; gaufasurebis Semdgom maTisamarTliani Rirebulebis zrda mTlianad sxva SemosavlebSi aisaxeba.gasayidad arsebuli savalo instrumentebis SemTxvevaSi, gaufasurebis Sefaseba xdeba imavekriteriumebiT, rogorc amortizebuli Rirebulebis mqone finansuri aqtivebis SemTxvevaSi. samomavlosaprocento Semosavali efuZneba Semcirebul sabalanso Rirebulebas da iricxeba saprocentoganakveTiT, romelic gamoiyeneba gaufasurebis zaralis Sefasebis mizniT samomavlo fuladi nakadebisdiskontirebisaTvis. saprocento Semosavali aRiricxeba mogeba-zaralis konsolidirebul angariSgebaSi.Tu Semdgom periodSi savalo instrumentis samarTliani Rirebuleba gaizrdeba da zrda SesaZloaobieqturad daukavSirdes gaufasurebis mogeba-zaralis konsolidirebul angariSgebaSi aRiarebisSemdgom movlenas, xdeba gaufasurebis zaralis Sebruneba konsolidirebuli mogeba-zaralisangariSgebis gavliT.restruqturizebuli sesxebisaWiroebis SemTxvevaSi jgufi axdens sesxebis restruqturizacias imis nacvlad, rom miiRosmflobelobaSi uzrunvelyofa. aRniSnuli SesaZloa moicavdes dafarvis pirobebis gaumjobesebas dasesxis axali pirobebis SeTanxmebas. mas Semdeg, rac moxdeba sesxis pirobebis xelaxali SeTanxmeba, sesxiaRar miiCneva vadagadacilebulad. xelmZRvaneloba mudmivad axdens xelaxla SeTanxmebuli sesxebismonitorings, raTa darwmundes rom Sesrulebulia yvela piroba da samomavlo dafarvebi mosalodnelia.gaufasurebasTan mimarTebaSi sesxebi kvlavac fasdeba individualurad an koleqtiurad da SefasebisTvisgamoiyeneba sesxis Tavdapirveli efeqturi saprocento ganakveTi.finansuri aqtivebisa da valdebulebebis Camowerafinansuri aqtivebifinansuri aqtivis (an, sadac misaRebia, finansuri aqtivis nawilis an analogiuri finansuri aqtivisjgufis nawilis) Camowera xdeba Tu:• amoiwura aqtivis mier fuladi saxsrebis Semotanis Övada;• jgufma gadasca aqtivis mier fuladi saxsrebis Semotanis ufleba, an daitova amgvari ufleba,magram aiRo Tanxebis srulad da dagvianebis gareSe mesame pirebisaTvis gadaxdis saxelSekrulebovaldebuleba; da• jgufis mier (a) gadacemul iqna aqtivTan dakavSirebuli yvela riski da sargebeli; (b) ar gadascada arc daitova aqtivTan dakavSirebuli yvela riski da sargebeli, Tumca gadasca aqtivzekontroli.im SemTxvevaSi, rodesac jgufis mier gadacemul iqna aqtividan fuladi nakadebis miRebis ufleba da armomxdara riskebisa da sargeblis, aqtivze kontrolis arc gadacema da arc SenarCuneba, jgufis mieraqtivis aRiareba xdeba Semdgomi gamoyenebis pirobiT. Semdgomi gamoyeneba, romelsac gaaCnia gadacemulaqtivze erTgvari garantiis forma, aisaxeba aqtivis sabalanso Rirebulebasa da im maqsimaluri Tanxas,romlis gadaxdac SesaZloa dasWirdes jgufs, Soris umciresiT.rodesac Semdgomi gamoyeneba miiRebs gadacemul aqtivze werilobiTi da/an SeZenili ofcionis formas(fuladi ofcionebis an msgavsi sakontraqto pirobebis saxiT), jgufis CarTulobis xarisxi warmoadgensim gadacemuli aqtivis Tanxas, romliTac SesaZlebelia aqtivis gamosyidva. Tumca im SemTxvevaSi,rodesac arsebobs werilobiTi miwodebis ofcioni (fuladi ofcionebis an msgavsi sakontraqtopirobebis saxiT) samarTliani RirebulebiT asaxul aqtivze, jgufis CarTulobis xarisxi Semoifarglebagadacemuli aqtivebis samarTlian Rirebulebasa da ofcionis saaRsrulebo fa<strong>ss</strong> Soris umciresiT.16


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)finansuri aqtivebisa da valdebulebebis Camowera (gagrZeleba)finansuri valdebulebebifinansuri valdebulebebis Camowera xdeba maSin, rodesac valdebulebebi aqtivTan mimarTebaSibaTildeba an amoiwureba.rodesac arsebul finansur valdebulebas kreditorTan cvlis meore, mniSvnelovnad SecvlilipirobebiT, an, Tu mimdinare valdebulebis pirobebi mniSvnelovnad icvleba, amgvari cvlileba Tumodifikacia ganixileba, rogorc sawyisi valdebulebis Camowera da axali valdebulebis aRiareba,xolo Sesabamisi sabalanso Rirebulebis sxvaoba aisaxeba konsolidirebul mogeba-zaralisangariSgebaSi.finansuri garantiebibiznesis warmoebis Cveulebriv procesSi jgufi gascems finansur garantiebs, akreditivebsa da aqceptebs.finansuri garantiebi aRiricxeba konsolidirebul finansur angariSgebaSi samarTliani RirebulebiT,sxva valdebulebebSi, rogorc miRebuli premia. Tavdapirveli aRiarebis Semdgom, jgufis valdebulebebiyoveli garantiisTvis izomeba amortizebul premiasa da im xarjebis maqsimalurad zust gaTvlas SorisumetesiT, romelic saWiro iqneba garantiidan warmoSobili finansuri valdebulebis dasafarad.yoveli mateba valebulebebSi, rac dakavSirebulia finanansur garantiebTan, aisaxeba konsolidirebulmogeba-zaralis angariSgebaSi. miRebuli premia aRiarebulia konsolidirebul mogeba-zaralisangariSgebaSi wrfivi meTodis gamoyenebiT garantiis sasargeblo momsaxurebis xangrZlivobisSesabamisad.sadazRvevo da gadazRvevis debitoruli davalianebebisadazRvevo da gadazRvevis debitoruli davalianebebi aRiarebulia sadazRvevo polisis pirobebzedayrdnobiT da fasdeba TviTRirebulebiT. sadazRvevo da gadazRvevis debitoruli davalianebebi<strong>ss</strong>abalanso Rirebulebis Sefaseba gaufasurebasTan mimarTebaSi xdeba, rodesac garemoebebi an SemTxvevebimianiSnebs, rom sabalanso Rirebuleba ar SeiZleba iqnas amoRebuli, xolo gaufasurebis zaraliSeitaneba konsolidirebuli mogeba-zaralis uwyisSi.gadazRvevis debitoruli davalianebebi upirveles yovlisa moicavs rogorc sadazRvevo ise gadamzRvevikompaniebis mier gadasaxdel naSTebs, daTmobili sadazRvevo valdebulebebisaTvis. savaraudogadazRvevis premiebis Semosavalad aRiareba xdeba igivenaerad, rogorc es moxdeboda, gadazRveva rompirdapir biznesad CaTvliliyo, gadazRveuli biznesis produqtis klasifikaciis gaTvaliswinebiT.gadamzRvevebis mimarT gadasaxdeli Tanxebi fasdeba dakavSirebuli gadazRvevis politikis SesabamisiformiT da gadazRvevis kontraqtis mixedviT. daTmobili premiebi da anazRaurebuli moTxovnebiwarmodgenilia bruto safuZvelze.gaufasurebis gadaxedva sruldeba gadazRvevis yvela aqtivze, rodesac Cndeba gaufasurebis safuZveli.gadazRvevis debitoruli davalianebebis gaufasureba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu arsebobsobieqturi mtkicebuleba imisa, rom jgufma SesaZloa ver miiRos misTvis gadasaxdeli yvela Tanxakontraqtis pirobebis Sesabamisad, da es SeiZleba Sefasdes saimedod.sadazRvevo valdebulebebiZiriTadi sadazRvevo valdebulebebiZiriTadi sadazRvevo kontraqtis valdebulebebi eyrdnoba saangariSo dRes warmoqmnili, daaunazRaurebeli moTxovnebis savaraudo saboloo Rirebulebas, miuxedavad imisa angariSSi iqneba Tu arawarmodgenili, dakavSirebuli moTxovnebis marTvis xarjebsa da gasamrjelosa da sxva ukan miRebuliTanxebis savaraudo Rirebulebis SemcirebasTan erTad. mniSvnelovan Seyovnebebs SeiZleba hqondesadgili saerTo sadazRvevo moTxovnebis garkveuli tipebis Setyobinebasa da mogvarebisas, kerZod,pasuxismgeblobasTan, garemosdacvis da dabinZurebis sakiTxebTan mimarTebaSi, da Sesabamisad romli<strong>ss</strong>aboloo Rirebuleba ar SeiZleba cnobili iyos saangariSo dRisaTvis.gamoumuSavebeli premiebis rezervebimiRebuli premiebis proporcia, maT Soris SuamavlebisaTvis gadasaxdeli sakomisio, romelic exebamomdevno periodebs, gadaitaneba, rogorc gamoumuSavebeli premia. gamoumuSavebel premiis rezerviscvlileba Setanilia konsolidirebul mogeba-zaralis uwyisSi im TanmimdevrobiT, romliTacSemosavalis aRiareba xdeba riskis periodis ganmavlobaSi, an yovelwliuri SemosavlisaTvis, savaraudosamomavlod sargeblis misaRebi Tanxebi.17


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)sadazRvevo valdebulebebi (gagrZeleba)valdebulebis adekvaturobis testiyovel saangariSo dRes tardeba valdebulebis adekvaturobis testi, raTa uzrunvelyon gamoumuSavebelipremiebis adekvaturoba dakavSirebuli gadavadebuli SeZenis xarjebis gamoklebiT. testis Catarebisas,gamoiyeneba mimdinare saukeTeso Sefaseba momavali sakontraqto fuladi saxsrebis moZraobis,moTxovnebis regulirebisa da politikis administraciuli xarjebi iseve, rogorc sainvesticioSemosavali aqtivebidan, romlebic amagrebs amgvar valdebulebebs. nebismieri ara-adekvaturobadauyovnebliv aRiricxeba konsolidirebuli mogeba-zaralis uwyisSi amouwuravi riskis rezervisCamoyalibebiT.gadasaxadebimimdinare mogebis gadasaxadis gaangariSeba xdeba <strong>saqarTvelos</strong> kanonmdeblobis Sesabamisad. iswarmoadgens mimdinare da gadavadebuli sagadasaxado xarjis jams.gadavadebuli sagadasaxado aqtivebisa da valdebulebebis daangariSeba xdeba mimdinare sxvaobebTanmimarTebaSi valdebulebaTa meTodis gamoyenebiT. gadavadebuli mogebis gadasaxadebi gaTvaliswinebuliayvela droebiT sxvaobaze, romelic warmoiSoba aqtivebisa da valdebulebebis sagadasaxado dasabegrsafuZvelsa da maT sabalanso Rirebulebas Soris finansuri angariSgebis miznebisaTvis, garda imSemTxvevisa, rodesac gadavadebuli mogebis gadasaxadi warmoiSoba gudvilis Tavdapirveli aRiarebidanan aqtividan an valdebulebidan im operaciaSi, romelic ar aris sawarmoTa gaerTianeba da operaciisTariRisaTvis gavlenas ar axdens saaRricxvo mogebasa Tu dasabegr mogeba-zaralze.gadavadebuli sagadasaxado aqtivi aisaxeba im pirobiT, Tu arsebobs albaToba dasabegri mogebisa,romliTac SesaZlebeli iqneba droebiTi gamoqviTvadi sxvaobebis dafarva. gadavadebuli sagadasaxadoaqtivebi da valdebulebebi aRiricxeba sagadasaxado ganakveTebiT, romelTa gamoyenebac mosalodneliaaqtivis realizaciisa da valdebulebis dafarvis periodSi im ganakveTebze dayrdnobiT, romlebicdadginda saangariSo dRes.gadavadebuli mogebis gadasaxadi warmodgenilia droebiT sxvaobebze, romlebic warmoiSobainvesticiebidan Svilobil kompaniebSi, mokavSire sawarmoebsa da erTobliv sawarmoebSi, garda imSemTxvevisa, rodesac SesaZloa gakontrolebul iqnas droebiTi sxvaobis Sebrunebis dro da axlomomavalSi Sebruneba ar aris mosalodneli.saqarTveloSi agreTve moqmedebs sxvadasxva saoperacio gadasaxadi, romelic gavlenas axdens jgufi<strong>ss</strong>aqmianobaze. es gadasaxadebi CarTulia sxva saoperacio xarjebSi.ZiriTadi saSualebebiZiriTadi saSualebebi aRricxulia sabalanso RirebulebiT garda yoveldRiuri momsaxurebis xarjebisa;minus dagrovili cveTa da dagrovili gaufasurebis moculoba. amgvari Tanxa moicavs ZiriTadisaSualebebis nawilis Canacvlebis Rirebulebas, rodesac xarji warmoiSoba Tu aRiarebis kriteriumebidaculia.ZiriTadi saSualebebis sabalanso Rirebulebis gadaxedva xdeba gadafasebasTan mimarTebaSi, rodesacmovlenebi an garemoebaTa cvlilebebi mianiSneben, rom sabalanso Rirebulebis aRdgena SesaZloa vermoxerxdes.Tavdapirvelad TviTRirebulebiT aRiarebis Semdgom Senoba-nagebobebi aisaxeba gadafasebuliRirebulebiT, rac warmoadgens maT samarTlian Rirebulebas gadafasebis TariRisaTvis minus SemdgomSidagrovili cveTisa da gaufasurebis zarali. Sefaseba xdeba sakmaod xSirad imisaTvis, raTauzrunvelyon, rom gadafasebuli aqtivis samarTliani Rirebuleba arsebiTad ar gansxvavdebodes misisabalanso Rirebulebisgan.gadafasebis dRes arsebuli dagrovili cveTa akldeba aqtivis sabalanso Rirebulebas da wminda Tanxawarmoadgens aqtivis gadafasebul Tanxas. gadafasebis nebismieri metoba kreditdeba sxva srulSemosavlebSi CarTuli ZiriTadi saSualebebis gadafasebis rezervze, garda im SemTxvevisa, rodesacxdeba uwin konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi CarTuli aqtivis gadafasebisas misimoculobis klebis Sebruneba. am SemTxvevaSi mateba aRiarebulia konsolidirebul mogeba-zaralisangariSgebaSi. gadafasebis deficiti aRiarebulia konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi, gardaim SemTxvevisa, rodesac deficiti pirdapir qviTavs imave aqtivze uwin aRiarebul matebas, dagamoiqviTeba ZiriTadi saSualebebis gadafasebis rezervidan.18


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)ZiriTadi saSualebebi (gagrZeleba)ZiriTadi saSualebebis gadafasebis rezervidan wliuri gadatana gaunawilebel mogebaze xdeba aqtivisgadafasebuli sabalanso Rirebulebis cveTasa da aqtivis Tavdapirveli Rirebulebis cveTas Sori<strong>ss</strong>xvaobiT. gayidvisas calkeul aqtivTan dakavSirebuli mTliani gadafasebis rezervi gadaitanebagaunawilebel mogebaze.aqtivebis cveTa iricxeba im TariRidan, rodesac xdeba aqtivis momsaxurebaSi gaSveba. cveTis daricxvaxdeba wrfivi meTodiT, Semdegi wliuri ganakveTebiT:Senoba-nageboba 2%-5%aveji da mowyobilobebi 15%-20%kompiuterebi da saofise mowyobilobebi 20%-25%satransporto saSualebebi 20%-25%ijariT aRebuli qonebis gaumjobeseba 15%-25%aqtivebis narCeni Rirebulebis, sasargeblo momsaxurebis xangrZlivobisa da meTodebis gadaxedva daSesabamisad koreqtireba saWiroebisamebr xdeba yoveli finansuri wlis bolos.SekeTeba-ganaxlebasTan dakavSirebuli xarjebi iricxeba warmoSobisas da maTi CarTva xdeba sxvasaoperacio xarjebSi Tu ar eqvemdebareba kapitalizaciias.daumTavrebeli mSenebloba moicavs im xarjebs, romlebic uSualod dakavSirebulia ZiriTadi saSualebismSeneblobasTan, maT Soris mSeneblobis dros gaweuli Sesabamisad ganawilebuli pirdapiri cvladixarjebi da fiqsirebuli zednadebi xarjebi. aseTi aqtivebis cveTa, iseve rogorc msgavsi ZiriTadisaSualebisa, iwyeba aqtivis momsaxurebaSi gadacemisas.sainvesticio qonebajgufi zogierT qonebas flobs sainvesticio qonebis saxiT, saijaro Semosavlis misaRebad, kapitalisRirebulebis zrdisaTvis an orive mizniT. sainvesticio qoneba aRiricxeba SeZenis RirebulebiT, Semdgomidanaxarjebis CaTvliT. Tavdapiveli aRiarebis Semdeg, sainvesticio qoneba aRiricxeba samarTlianiRirebulebiT. sainvesticio qonebis samarTliani Rirebulebis cvlilebis Sedegad warmoSobili mogebaan zarali Seitaneba konsolidirebul mogeba-zaralis angariSgebaSi.aramaterialuri aqtivebiaramaterialuri aqtivebi moicavs programul uzrunvelyofasa da licenziebs.calkeuli aramaterialuri aqtivi Tavdapirveli aRiariebisas aRiricxeba TviTRirebulebiT. sawarmoTagaerTianebisas SeZenili aramaterialuri aqtivis Rirebuleba warmoadgens mis samarTlian RirebulebasSesyidvis TariRisaTvis. Tavdapirveli aRiarebis Semdgom aramaterialuri aqtivebi aRiricxebaTviTRirebulebiT rasac akldeba dagrovili amortizacia da dagrovili gaufasurebis zarali.aramaterialuri aqtivebis sasargeblo momsaxurebis xangrZlivoba Sefasebulia gansazRvruli anganusazRvreli vadiT. vadiani aramaterialuri aqtivebi amortizacia xdeba sasargeblo ekonomiurixangrZlivobis – 5-10 wlis ganmavlobaSi da maTi Sefaseba gaufasurebasTan mimarTebaSi xdeba Tuarsebobs gaufasurebis niSnebi. vadiani aramaterialuri aqtivebis amortizaciis periodisa da meTodebisgadaxedva xdeba sul mcire yoveli fiskaluri wlis bolos.rezervebirezervebis aRiareba xdeba maSin, rodesac jgufs gaaCnia warsuli movlenidan gamomdinare iuridiuli Tukonstruqtiuli valdebuleba da mosalodnelia ekonomikuri sargeblis mqone resursebis gadinebavaldebulebis dasafarad. aseve, SesaZlebelia valdebulebis Tanxis sandod gansazRvra.kapitalisawesdebo kapitaliCveulebrivi aqciebi da gamousyidvadi privilegirebuli aqciebi klasificirebulia rogorc kapitali.gare xarjebi, pirdapir dakavSirebuli axali aqciebis gamoSvebasTan sawarmoTa gaerTianebisTvisgamoSvebuli aqciebis garda, aRricxulia rogorc gamoqviTvebi kapitalis Semosavlebidan. gamoSvebuliaqciebis nominalur Rirebulebaze meti nebismieri samarTliani Rirebulebis mqone miRebuli safasuriaRiricxeba, rogorc saemisio kapitali.19


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)kapitali (gagrZeleba)saxazino aqciebirodesac jgufi an misi Svilobili kompania SeiZens jgufis wils, gadaxdili safasuri, dakavSirebulwminda saoperacio TanxebTan erTad (mogebis gadasaxadis gamoklebiT) gamoiqviTeba mTliani kapitalidanrogorc saxazino aqciebi maT gauqmebamde an xelaxla gamoSvebamde. rodesac SemdgomSi xdeba aseTiaqciebis gayidva an xelaxla gamoSveba, xdeba miRebuli safasuris CarTva kapitalSi. saxazino aqciebiasaxulia saSualo Sewonili RirebulebiT.dividendebidividendebi aRiarebulia rogorc valdebuleba da gamoiqviTeba kapitalidan angariSgebis SedgenisTariRisaTvis mxolod maSin, Tu isini gancxadebulia angariSgebis Sedgenamde periodSi an angariSgebisSedgenis TariRiT. dividendebi CairTveba ganmartebebSi rodesac maTi SeTavazeba angariSgebis SedgenisTariRamde xdeba, an Tu isini SeTavazebulia an gancxadebulia angariSgebis Sedgenis Semdgom periodSi,magram konsolidirebuli finansuri angariSgebis gamocemamde.segmentis angariSgebajgufis segmentis angariSi efuZneba Semdeg saoperacio segmentebs: sacalo sabanko momsaxureba,korporatiuli da komerciuli momsaxureba, korporatiuli centri da uZravi qonebis marTvis funqciebi.pirobiTi valdebulebebipirobiTi valdebulebebi ar aris aRiarebuli finansuri mdgomareobis konsolidirebul angariSgebaSi,magram xdeba maTi ganmartebebSi Cveneba im SemTxvevebis garda, rodesac fuladi nakadis gadinebisalbaToba dafarvis mizniT aris dabali. pirobiTi aqtivi ar aris aRiarebuli finansuri mdgomareobiskonsolidirebul angariSgebaSi, Tumca warmodgenilia ganmartebebSi maSin, rodesac ekonomikurisargeblis miReba aris mosalodneli.sapensio da sxva valdebulebebi<strong>saqarTvelos</strong> kanonmdeblobis moTxovnebi Sesabamisad, 2009 wlis 1 ianvramde TanamSromlebisTvisgadaxdili Tanxebidan xdeboda sapensio gadaxdebis garkveuli procentis dakaveba, saxelmwifo sapensiofondSi gadasaricxad, kerZod, TanamSromlis xelfasis xarjis nawili kavdeboda wyarosTan da mi<strong>ss</strong>axelze iricxeboda saxelmwifo sapensio fondSi. es xarji ericxeboda im periodSi, rodesac xdebodaSesabamisi xelfasis gamomuSaveba. pensiaze gasvlisas ukve saxelmwifo sapensio fondi anazRaurebspensias.Semosavlisa da xarjis aRiarebaSemosavlis aRiareba xdeba maSin, rodesac ekonomikuri sargeblis miRebis albaToba maRalia daSesaZlebelia misi sandod Sefaseba. Semdegi konkretuli kriteriumebi unda dakmayofildes vidremoxdebodes Semosavlis aRiareba:procenti da msgavsi Semosavali da xarjiamortizebuli RirebulebiT aRricxuli yvela finansuri instrumentisaTvis da savaWrod gamiznuli angasayidad arsebuli saprocento sargeblis mqone fasiani qaRaldebisaTvis, saprocento Semosavali daxarji aRiricxeba efeqturi saprocento ganakveTis meTodiT. efeqturi saprocento ganakveTi aris isganakveTi, romelic adiskontirebs mosalodnel samomavlo fulad dafarvebs/Semosavlebs finansuriinstrumentis sasargeblo momsaxurebis xangrZlivobis, an sadac Sesaferisia, ufro mokle vadismanZilze finansuri aqtivis Tu valdebulebis wminda sabalanso Rirebulebamde. gaangariSebaiTvaliswinebs finansuri instrumentis yvela sakontraqto pirobas (magaliTad winaswari gadaxdisSesaZleblobas) da moicavs nebismier sakomisio Tanxas, romelic pirdapir ganekuTvneba instruments dawarmoadgens efeqturi saprocento ganakveTis ganuyofel nawils, garda samomavlo sakredito zaralisa.finansuri aqtivisa Tu finansuri valdebulebis sabalanso Rirebuleba koreqtirdeba Tu jgufigadaxedavs mis mier dasafari Tu misaRebi savaraudo Tanxebis Sefasebas. koreqtirebuli sabalansoRirebuleba gamoiTvleba Tavdapirvel efeqtur saprocento ganakveTze dayrdnobiT da sabalansoRirebulebis cvlileba aRiricxeba rogorc saprocento Semosavali Tu xarji.rodesac finansuri aqtivis Tu msgavsi aqtivebis jgufis Rirebuleba mcirdeba gaufasurebis zaralisgamo, saprocento Semosavlis aRiareba grZeldeba Tavdapirveli efeqturi saprocento ganakveTisgamoyenebiT, romelic miesadageba axal sabalanso Rirebulebas.20


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)Semosavlisa da xarjis aRiareba (gagrZeleba)Semosavali gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidanjgufi iRebs Semosavals gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidan misi klientebisaTvis gaweulisxvadasxva saxis momsaxurebidan. Semosavali gasamrjelodan SesaZloa daiyos Semdeg or kategoriad:• Semosavali garkveuli periodis manZilze gaweuli momsaxurebidan miRebuli gasamrjelodanSemosavali garkveuli periodis manZilze gaweuli momsaxurebidan miRebuli gasamrjelodan daricxuliaimave periodSi. aRniSnuli gasamrjelo moicavs Semosavals sakomisio mosakreblidan da aqtivebismarTvidan, meurveobisa da sxva mmarTvelobis da sakonsultacio gadasaxadebs. sasesxo valdebulebebi,romlebic savaraudod Camoiwereba da sxva sakredito Tanxebi gadavadebulia (yvela mzard xarjebTanerTad) da aRiarebulia, rogorc sesxis efeqturi saprocento ganakveTis koreqtireba.• Semosavali saoperacio momsaxurebidan miRebuli gasamrjelodanTanxebi miRebuli mesame mxareTa operaciebTan dakavSirebuli molaparakebebidan – rogorebicaa aqciebisTu sxva fasiani qaRaldebis Sesyidva Tu sawarmos Sesyidva an gayidva – aRricxulia garigebisdasrulebisas. gasamrjelo an gasamrjelos komponentebi dakavSirebuli garigebebTan aRiarebuliaSesabamisi pirobebis Sesrulebis Semdgom.Semosavali dividendebidanSemosavlis aRiareba xdeba jgufis mier Tanxis miRebis uflebis warmoSobisas.ucxouri valutis konvertaciakonsolidirebuli finansuri angariSgeba warmodgenilia larSi, rac <strong>banki</strong>s da misi Svilobilikompaniebis funqcionalur valutas warmoadgens. ucxour valutaSi ganxorcielebuli operaciebiaRiricxeba funqcionalur valutaSi, romlis konvertacia xdeba operaciis dRes arsebuli kursiT.ucxour valutaSi arsebuli fuladi aqtivebisa da valdebulebebis konvertacia funqcionalurvalutaSi xdeba angariSgebis Sedgenis dRes mmarTveli gacvliTi kursiT. ucxour valutaSiganxorcielebuli operaciebis konvertaciiT gamowveuli mogeba-zarali aRiarebulia mogeba-zaraliskonsolidirebul angariSgebaSi rogorc ucxouri valutis konvertaciiT gamowveul mogebas minuszarali – sakurso sxvaoba. arafuladi saSualebebis konvertacia, romlebic aRiricxeba ucxourvalutaSi istoriuli Rirebulebis dadgenis mizniT, xdeba gacvliTi kursiT, romelic arsebobsTavdapirveli operaciis dRes. arafuladi saSualebebi, romlebic aRiricxeba ucxour valutaSisamarTliani RirebulebiT, konvertirdeba im dRis gacvliTi kursiT, roca moxda samarTlianiRirebulebis dadgena.sxvaobebi ucxour valutaSi ganxorcielebuli operaciis sakontraqto gacvliT kursaa da erovnuli<strong>banki</strong>s gacvliT kur<strong>ss</strong> Soris operaciis dRes CarTulia ucxour valutaSi ganxorcielebulioperaciebidan mogebas minus zaralis muxlSi.2009 da 2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT kondolidirebuli finansuri angariSgebis momzadebisasjgufis mier gamoyenebuli gacvliTi kursebi Semdegia:30 ivnisi201031 dekemberi200931 dekemberi2008lari/1 aSS dolari 1.8442 1.6858 1.6670lari/1 evro 2.2484 2.4195 2.3648saaRricxvo politikis samomavlo cvlilebebistandartebi da interpretaciebi, romlebic gamoica, magram jer ZalaSi ar Sesulaba<strong>ss</strong> 39-is “finansuri instrumentebi: aRiareba da Sefaseba” cvlilebebi - hejirebuli saSualebebiba<strong>ss</strong> 39-is cvlileba gamoica 2008 wlis agvistoSi da ZalaSi Sedis 2009 wlis 1 ivli<strong>ss</strong> an mis Semdgomdawyebuli wliuri periodebisaTvis. cvlileba aRwers hejirebul saSualebebSi calmxrivi riskismaxasiaTeblebs da inflaciis hejirebul riskad an riskis nawilad warmodgenas garkveul situaciebSi.cvlilebis mixedviT, sawarmos SeuZlia finansuri instrumentis samarTliani Rirebulebis cvlilebis anaramdgradi fuladi nakadebis nawili aRiaros hejirebul saSualebad. xelmZRvaneloba ar elis, romba<strong>ss</strong> 39-is cvlileba gavlenas iqoniebs jgufis konsolidirebul finansur angariSgebaze, radgan jgufiar aris CarTuli amgvar hejirebis operaciebSi.21


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)saaRricxvo politikis samomavlo cvlilebebi (gagrZeleba)fa<strong>ss</strong> 3 “sawarmoTa gaerTianeba” (Sesworebuli 2008 wlis ianvarSi) da ba<strong>ss</strong> 27 “konsolidirebuli daindividualuri finansuri angariSgeba” (Sesworebuli 2008 wlis ianvarSi)Sesworebuli standartebi gamoica 2008 wlis ianvarSi da ZalaSi Sedis 2009 wlis 1 ivli<strong>ss</strong> an misSemdgom dawyebuli wliuri periodebisaTvis. koreqtirebuli fa<strong>ss</strong> 3 warmoadgens sawarmoTagaerTianebasTan dakavSirebul rig cvlilebebs, romelTac gavlena eqnebaT aRiarebuli gudvilisTanxaze, SeZenis periodisaTvis gacxadebul da samomavlo Sedegebze. Sesworebuli ba<strong>ss</strong> 27 moiTxovs, romSvilobili kompaniis mflobelTa wilis cvlileba gaTvaliswinebul iqnas kapitalis operaciaSi.Sesabamisad, amgvari cvlileba ar iqoniebs gavlenas gudvilze, ar warmoSobs mogebasa Tu zarals. ufrometic, Sesworebuli standarti cvlis Svilobili kompaniis mier warmoSobili zaralis, aseveSvilobili kompanize kontroli dakargvis aRricxvas. standartSi warmodgenili cvlilebebi samomavlodmiRebul unda iqnas da gavlenas iqoniebs mxolod samomavlo SeZenasa da operaciebze umciresobiswiliT.fa<strong>ss</strong> 2-is – “wilobrivi gadaxda : jgufis fuladi wilobrivi gadaxdis operaciebi”fa<strong>ss</strong> 2-is cvlilebebi gamoica 2009 wlis ivnisSi da ZalaSi Sedis 2010 wlis 1 ianvars an mis Semdgomdawyebuli wliuri periodebisaTvis. cvlileba gawers jgufis fuladi wilobrivi gadaxdis operaciebispirobebsa da aRricxvis we<strong>ss</strong>. aRniSnuli cvlileba aseve cvlis faisk 8-s da faisk 11-s. jgufi ar elis,rom am cvlilebas gavlena eqneba mis konsolidirebul finansur angariSgebaze.faisk 17 “arafuladi aqtivebis ganawileba mflobelebze~faisk interpretacia 17 gamoica 2008 wlis 27 noembers da ZalaSia 2009 wlis 1 ivli<strong>ss</strong> an mis Semdgomdawyebuli wliuri periodebisaTvis. faisk 17 exeba arafuladi aqtivebis proporciul ganawilebas, gardasaerTo kontrolis mqone operaciebisa da moiTxovs, rom gadasaxdeli dividendis aRiareba moxdes maSin,rodesac dividendi saTanadod iqneba avtorizebuli da aRar iqneba sawarmos gankargulebaSi; sawarmomgadasaxdeli dividendi unda Seafasos wminda gasanawilebeli aqtivebis samarTliani RirebulebiT;sawarmom unda asaxos sxvaoba gadaxdil dividendsa da mogebaSi an zaralSi ganawilebul wmindaaqtivebis sabalanso Rirebulebas Soris. interpretacia aseve moiTxovs, rom sawarmom uzrunvelyosdamatebiTi ganmarteba, Tu wminda aqtivebi, romlebic gankuTvnilia mflobelebisaTvis gasanawileblad,Seesabameba Sewyvetili operaciis ganmartebas. jgufis varaudiT es interpretacia gavlenas ar iqoniebsjgufis konsolidirebul finansur angariSgebaze.fa<strong>ss</strong>-s gaumjobesebebi2009 wlis aprilSi ba<strong>ss</strong>s-ma gamosca misi standartebis cvlilebis meore krebuli, romlis ZiriTadmizans uzustobaTa aRmofxvra da teqstobrivi ganmartebebi warmoadgenda. cvlilebaTa umetesoba exeba2010 wlis 1 ianvars an mis Semdgom dawyebul wliur periodebs. warmodgenilia aseve calkeuligardamavali muxlebi TiToeuli standartisaTvis. 2009 wlis aprilSi Setanili cvlilebebi – “fa<strong>ss</strong>-sgaumjobesebebi” ar iqoniebs gavlenas jgufis saaRricxvo politikaze, finansur mdgomareobasa TuSedegebze, garda saaRricxvo politikis qvemoT aRwerili Semdegi cvlilebebisa:• fa<strong>ss</strong> 5 - gasayidad gamiznuli grZelvadiani aqtivebi da Sewyvetili operaciebi: ganmartavs, romgasayidad gamiznul an Sewyvetil operaciad klasificirebul grZelvadian aqtivebsa da gasayidjgufTan dakavSirebuli ganmartebebi Seitaneba mxolod fa<strong>ss</strong> 5-iT moTxovnis Sesabamisad. sxvafa<strong>ss</strong>-ebis moTxovnebi ganmartebebTan dakavSirebiT gamoiyeneba Tu konkretulad moiTxoveba aseTigrZelvadiani aqtivebisa da Sewyvetili operaciebisTvis jgufi ar elis rom es cvlilebagavlenas moaxdens jgufis konsolidirebul finansur angariSgebaze.• fa<strong>ss</strong> 8 - informacia saoperacio segmentze: ganmartavs, rom semgenturi aqtivebisa davaldebulebebis warmodgena angariSSi saWiroa mxolod, rodesac es aqtivebi da valdebulebebiSedian ufrosi saoperacio gadawyvetilebis mimRebis mier gamoyenebul saSualebebSi. vinaidanjgufis ufrosi saoperacio gadawyvetilebebis mimRebi ganixilavs segmentur aqtivebsa davaldebulebebs, jgufi ganagrZobs am informaciis ganmartebebSi asaxvas.• ba<strong>ss</strong> 7 - fuladi nakadebis angariSgeba: xazgasmiT gawers, rom mxolod is danaxarji, romelicSedegad aqtivis aRiarebas iwvevs, SeiZleba klasificirebul iqnas fulad nakadad sainvesticiosaqmianobidan.• ba<strong>ss</strong> 36 - aqtivebis gaufasureba: cvlileba gawers, rom umsxviles muxls, romelzec SeiZlebaganawildes biznesis gaerTianebisas SeZenili gudvili, warmoadgens saoperacio segmenti fa<strong>ss</strong> 8-isSesabamisad, vidre moxdebodes saangariSgebo procesisTvis agregireba. cvlilebas ar eqnebagavlena jgufze, vinaidan wliuri gaufasurebis Semowmeba agregirebamde xdeba.22


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)3. mniSvnelovani saaRricxvo politikis mimoxilva (gagrZeleba)saaRricxvo politikis samomavlo cvlilebebi (gagrZeleba)ba<strong>ss</strong> 32-is “finansuri instrumentebi: wardgena” cvlilebebi: aqciebis upiratesi Sesyidvis uflebisklasifikacia2009 wlis oqtomberSi, ba<strong>ss</strong>s-m gamosca ba<strong>ss</strong> 32-is cvlileba. sawarmoebi miiReben aRniSnul cvlilebas2010 wlis 1 Tebervals an mis Semdgom dawyebuli wliuri periodebisaTvis. dasaSvebia ufro adreulimiRebac. cvlileba akoreqtirebs finansuri valdebulebis ganmartebas ba<strong>ss</strong> 32-Si aqciis upiratesiSesyidvis uflebisa da zogierTi ofcionebisa Tu garantiebis kapitalis instrumentad klasifikaciismizniT. aRniSnuli ZalaSia Tu uflebas aniWeben sawarmos arawarmoebuli kapitalis instrumentebisanalogiuri klasis yvela mflobels proporciuli wesiT, amgvari instrumentebis fiqsirebuliraodenobis fiqsirebul Tanxad Sesasyidad nebismier valutaSi. jgufi ar elis, rom aRniSnulcvlilebas gavlena eqneba jgufis konsolidirebul finansur angariSgebaze.fa<strong>ss</strong> 9 “finansuri instrumentebi”2009 wlis noemberSi ba<strong>ss</strong>s-ma pirvelad gamosca fa<strong>ss</strong> 9 – finansuri instrumentebi. aRniSnuli standartisabolood Caenacvleba ba<strong>ss</strong> 39-s – finansuri instrumentebi: aRiareba da Sefaseba. fa<strong>ss</strong> 9 ZalaSi Sedis2013 wlis 1 ianvars da mis Semdgom dawyebuli finansuri wlebisaTvis. sawarmoebs SeuZliaT miiRonaRniSnuli standartis pirveladi varianti 2009 wlis 31 dekembriT an Semdgom dasrulebulisaangariSgebo periodisaTvis. pirveladi fa<strong>ss</strong> 9 warmoadgens finansuri aqtivebis klasificirebisa daSefasebis axal moTxovnebs. kerZod, SemdgomSi Sefasebis mizniT, yvela finansuri aqtivis klasifikaciaunda moxdes amortizebuli RirebulebiT an samarTliani RirebulebiT mogeba-zaralis angariSgebisgavliT. kapitalis instrumentebi, romlebic ar aris savaWrod flobili, upirobod unda iqnasSefasebuli samarTliani RirebulebiT, sxva sruli Semosavlis gavliT. jgufi amJamad afasebs, Tu ragavlena eqneba axali standartis miRebas da ganixilavs pirveladi miRebis TariRs.4. mniSvnelovani buRaltruli Sefasebebi da daSvebebikjgufis konsolidirebuli finansuri angariSebis momzadeba mmarTvelobas sTxovs iseTi Sefasebebisa dadaSvebebis gakeTebas, romelic gavlenas iqoniebs balansis Sedgenis dRes aqtivebisa da valdebulebebi<strong>ss</strong>aangariSo Tanxebze da wlis bolos finansur angariSgebaSi mocemul Semosavalsa da xarjze.Sefasebebisa da daSvebebis gadaxedva xdeba uwyvetad. es Sefasebebi da daSvebebi eyrdnoba warsulgamocdilebasa da mraval sxva faqtors, romelebis viTarebisamebr iTvleba keTilgonivrulad.faqtobrivi Sedegebi SesaZloa gansxvavdebodes amgvari Sefasebebisgan sxvadasxva varaudisa Tugaremoebebis dros. qvemoT mocemulia Sefasebebi da daSvebebi, romlebic mniSvnelovania jgufisfinansuri mdgomareobisTvis.sesxebis gaufasurebis rezervijgufis mier regularulad xdeba sesxebis gadaxedva gaufasurebasTan mimarTebaSi. jgufi adgen<strong>ss</strong>esxebis gaufasurebis rezervs raTa aRiaros sesxebisa da moTxovnebis portfolios gaufasureba. jgufisesxebisa da moTxovnebis rezervis gaufasurebis saaRricxvo Sefasebebs ganixilavs, rogorcganusazRvrelobis Sefasebis ZiriTad wyaros, vinaidan (i) es Sefasebebi Zalian midrekili ariscvlilebisken periodidan periodamde, radgan daSvebebi valdebulebebis Seusruleblobis momavalnormaze, aseve gaufasurebul xarjebsa da moTxovnebTan dakavSirebuli danakargis Sefasebadamokidebulia saqmianobis ukanasknel gamocdilebaze, da (ii) jgufs moeTxoveba nebismieri mniSvnelovanigansxvaveba jgufis daangariSebul zaralsa da realur zarals Soris aRricxos rezervSi, ramacSesaZloa materialuri gavlena moaxdinos momavali periodebis finansur angariSgebaze.jgufi iyenebs sakuTar Sefasebebs nebismieri gaufasurebis zaralis gansazRvris mizniT im SemTxvevebSi,rodesac msesxebels gaaCnia finansuri sirTuleebi da analogiur msesxeblebTan mimarTebaSi istoriulimonacemebi rTulad moipoveba. aseve jgufi afasebs samomavlo fuladi nakadebis cvlilebas warsuliSedegebis, momxmareblis wina qmedebebis, im mopovebad monacemebze dayrdnobiT, romlebic miuTiTeben,rom arsebobs gauaresebisken cvlileba jgufSi msesxeblebis gadaxdis statusisa, an adgilobriviekonomikuri mdgomareobisa, romelic dakavSirebulia jgufSi aqtivebis defoltTan. sakredito riskismaxasiaTeblebis mqone aqtivebisTvis xelmZRvaneloba iyenebs istoriuli zaralis gamocdilebazedayrdnobil Sefasebebsa da analogiuri sesxebisa da moTxovnebis gaufasurebis obieqtur safuZvels.jgufi eyrdnoba sakuTar Sefasebebs sesxebis saTanado monacemebis koreqtirebisaTvis mimdinaremovlenebis asaxvis mizniT, romelic ar aris asaxuli istoriul monacemebSi.konsolidirebul finansur angariSgebaSi finansuri aqtivebis gaufasurebis rezervis gansazRvra xdebaarsebuli ekonomikuri da politikuri mdgomareobis safuZvelze. jgufisTvis SeuZlebelia winaswargansazRvros Tu ra cvlilebebi moxdeba saqarTveloSi da ra efeqti eqneba aseT cvlilebebs momavaliperiodebisaTvis finansuri aqtivebis gaufasurebis rezervis adekvaturobaze.23


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)4. mniSvnelovani buRaltruli Sefasebebi da daSvebebi (gagrZeleba)finansuri instrumentebis Sefasebafinansuri instrumentebi, romlebic klasificirdeba, rogorc gasayidad arsebuli aRiricxebasamarTliani RirebulebiT. aseTi finansuri instrumentebis samarTliani Rirebuleba warmoadgen<strong>ss</strong>avaraudo Tanxas, romliTac SesaZloa instrumenti gaicvalos msurvel mxareebs Soris, iZulebiTi anlikvidacisas gayidvis garda. Tu finansuri instrumentisTvis arsebobs kotirebuli sabazro fasi, maSinsamarTliani Rirebuleba gamoiTvleba sabazro fasze dayrdnobiT. rodesac Sefasebis parametrebi araris warmodgenili bazarze an SeuZlebelia sabazro fasebiT maTi gansazRvra, samarTliani Rirebulebagamomdinareobs TiToeuli produqtis Sesabamis sabazro monacemebis analizsa da faswarmoqmnis immodelebidan, romlebic iyeneben matematikur meTodoligiebs, romlebic finansur Teoriebs eyrdnoba.faswarmoqmnis modelebi iTvaliswinebs fasiani qaRaldebis sakontraqto pirobebsa, aseve Sefasebi<strong>ss</strong>abazro parametrebs, rogorebicaa saprocento ganakveTi, meryeoba, gacvlis kursebi da Semxvedri mxari<strong>ss</strong>akredito reitingi. rodesac SefasebisTvis sabazro monacemebi ar arsebobs, mmarTveloba akeTebsdaSvebas parametris saukeTeso Sefasebaze, raTa keTilgonivrulad gansazRvros, Tu rogor fa<strong>ss</strong>daadebda bazari instruments. am daSvebis gansaxorcieleblad gamoiyeneba sxvadasxva saSualebebi,romelic moicavs arsebul sarwmuno monacemebs, istoriul monacemebs da eqstrapolaciur teqnikebs.Tavdapirveli aRiarebisas finansuri instrumentis samarTliani Rirebulebis saukeTeso Sefaseba aristranzaqciis fasi, garda im SemTxvevebisa, rodesac instrumentis Sefaseba xdeba arsebul sabazromonacemebTan SedarebiT. nebismieri sxvaoba tranzaqciis fa<strong>ss</strong>a da Sefasebis teqnikaze dayrdnobilRirebulebas Soris ar aRiardeba konsolidirebul saoperacio angariSgebaSi Tavdapirveli aRricxvisas.Semdgomi mogebisa Tu zaralis aRiareba xdeba im SemTxvevaSi, Tu is warmoiqmneba im faqtoriscvlilebiT, romelsac bazris monawileebi ganixilavdnen fasis dasadgenad.jgufi buRaltrul Sefasebebs, romlebic dakavSirebulia finansuri instumentebis SefasebsTan, iq sadacar arsebobs kotirebuli sabazro fasi, ganixilavs, rogorc ganusazRvrelobis Sefasebis ZiriTadwyaros, vinaidan (i) es Sefasebebi Zalian midrekili aris cvlilebisken periodidan periodamde, radganisini mmarTvelobisgan moiTxoven saprocento ganakveTebze, meryeobaze, gacvlis kursebze, Semxvedrimxaris sakredito reitingze, Sefasebis koreqtirebebsa da tranzaqciis garkveul maxasiaTeblebzedaSvebis gakeTebas (ii) gavlena, romelic eqneba SefasebaSi cvlilebis aRiarebas mis balansze, asevemogeba-zaralis uwyisSi warmodgenil aqtivebze, SeiZleba iyos materialuri.mmarTvelobas rom gamoeyenebina sxva Sefasebebi saprocento ganakveTebze, meryeobaze, gacvlis kursebze,Semxvedri mxaris sakredito reitingsa da Sefasebis koreqtirebebze daSvebebis gakeTebisas, es faqtigamoiwvevda did an mcire cvlilebebs im finansuri instrumentebis Sefasebisas, romlisTvisac ararsebobs kotirebuli sabazro fasi. am cvlilebebs SesaZloa materialuri gavlena hqonoda jgufisangariSgebaSi mocemul wminda mogebaze.sadazRvevo kontraqtis rezervisadazRvevo kontraqtis rezervisTvis Sefaseba unda gakeTdes rogorc im mosalodneli sadazRveoSemTxvevebis saboloo xarjis, romelebic aRiricxa, magram ar aris gadaxdili angariSgebis dRisTvis,ise im mosalodneli sadazRveo SemTxvevebis saboloo xarjis, romlebic ganxorcielda, magram ar arisaRricxuli angariSgebis dRes. zaralis maqsimaluri Tanxis zust dadgenas SeiZleba sakmaod drodasWirdes, zogierTi saxis politikisas, ganxorcielebuli, magram angariSgebis dRes aRuricxavisadazRvevo SemTxvevebi sabalanso angariSgebis valdebulebebis umetes nawils warmodgens.ZiriTadi daSveba, romelic exeba jgufis mier gamoyenebul meTodologias aris is, rom jgufi warsulgamocdilebas sadazRveo SemTxvevebis proeqciaze iyenebs momavali…sadazRveo SemTxvevebis saproeqciodda Sesabamisad zaralebis maqsimaluri xarjis prognozirebisTvis. es meTodologia axdens gadaxdili dagaweuli zaralis, erT sadazRveo SemTxvevaze saSualo xarjisa da zaralis raodenobis proeqciiseqstrapolacias wina wlebis gamocdilebebsa da mosalodneli zaralis koeficientebze dayrdnobiT.warsuli sadazRveo SemTxvevebis proeqciis analizi ZiriTadad xdeba ZiriTadi saqmianobismimarTulebebis mixedviT. msxvili sadazRveo SemTxvevebi, rogorc wesi, calke ganixilvis Temaa, an xdebamaTi darezerveba zaralis Semfaseblis mier dadgenili Sefasebebis samarTliani RirebulebiT an xdebacalke prognozireba raTa aisaxos maTi momavali proeqcia. umetes SemTxvevaSi ar xdeba zusti daSvebebisgakeTeba momavali sadazRveo SemTxvevebis, inflaciisa Tu zaralis koeficientebze. gamoiyeneba isdaSvebebi, romelic nagulisxmevi iyo warsuli sadazRvevo SemTxvevebis proeqciis monacemebSi, romelsacefuZneba prognozi. damatebiTi xarisxobrivi daSvebebi gamoiyeneba raTa Seafasos is sazRvrebi, romlisSemdeg warsuli tendenciebi aRar gamoiyeneba momavalSi, imisaTvis, rom mividnen im savaraudo sadazRveoSemTxvevebis saboloo xarjamde, romlis dadgoma SesaZlo Sedegebidan yvelaze realuria, TugaviTvaliswinebT yvela arsebul uzustobas.daSveba aseve keTdeba gadamzRvevi kompaniebis mimarT moTxovnebis ukan miRebasTan dakavSirebiT. uimedovalebis rezervis konkretulad damokidebulia gadamzRvevebis gadaxdis unarianobaze, gadaxdebTandakavSirebul gamocdilebaze maTTan da sxva uTanxmoebebi, romlis Sesaxebac SeiZleba jgufma icodes.24


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)4. mniSvnelovani buRaltruli Sefasebebi da daSvebebi (gagrZeleba)ZiriTadi saSualebebizogierTi qoneba (miwa da Senoba-nagebobebi) aRiricxeba gadafasebuli TanxiT. ukanaskneli Sefasebamoxda 2008 wlis 31 dekembers. momdevno gadafasebis savaraudo TariRad dadgenilia 2010 wlis 31dekemberi. ZiriTadi saSualebebis sxva erTeulebi aRiricxeba sxvaobiT TviTRirebulebasa da dagrovilcveTasa da dagrovil gaufasurebis zarals Soris. ZiriTadi saSualebis Semadgeneli calkeulierTeulebis gamoyenebis vadis Sefaseba damokidebulia xelmZRvanelobis daSvebebze, romlebic efuZnebamsgavs aqtivebTan warsul gamocdilebas. aqtivis gamoyenebis vadis gansazRvrisas, xelmZRvanelobamxedvelobaSi iRebs mosalodnel gamoyenebas, savaraudo teqnikur moZvelebas, fizikur cveTas dagaremos, sadac xdeba aqtivis gamoyeneba. CamoTvlili pirobebisa Tu Sefasebebis sistemis nebismiermacvlilebam SeiZleba gamoiwvios momavali cveTis ganakveTis Sesworeba.5. informacia segmentis SesaxebsaxelmZRvanelo miznebisTvis jgufi irganizebulia Semdeg saoperacio segmentebad, romelic efuZnebaproduqtsa da momsaxurebas:sacalo sabankomomsaxurebakorporatiuli dakomerciulimomsaxurebakorporatiulicentripiradi <strong>banki</strong>rismomsaxurebauZravi qonebismarTvasxvaZiriTadad marTavs individualuri momxmareblebis depozitebs, gascem<strong>ss</strong>amomxmareblo sesxebs, overdrafts, sakredito baraTebsa da uzrunvelyof<strong>ss</strong>axsrebis gadaricxvis saSualebebs.ZiriTadad gascems sesxebsa da sxva sakredito saSualebebs korporatiuld dainstitucionalur momxmareblebze, aseve marTavs maT depozitebsa da mimdinareangariSebs.ZiriTadad <strong>banki</strong>s yvela saoperacio segments uwevs administraciulmomsaxurebas.ZiriTadad <strong>banki</strong>s mniSvnelovan momxmareblebs uwevs piradi <strong>banki</strong>rismomsaxurebasmarTavs jgufis mier flobil uZrav qonebas.segmentebi, romlebic zemoT ar aris klasificirebulixelmZRvaneloba akvirdeba biznes erTeulebis saoperacio Sedegebs gancalkevebulad, raTagadawyveTileba miiRos saxsrebis ganawilebasa da Sedegebis Sefasebaze. segmentis saqmianobis Sedegi,romelic qvemoT moyvanil cxrilSi iqneba ganmartebuli, Sefaseba xdeba gansxvavebuladkonsolidirebuli finansuri angariSgebis mogeba-zaralSi. mogebis gadasaxadis marTva xdeba jgufursafuZvelze da ar nawildeba saoperacio segmentebze.saoperacio segmentebs Soris garigebebi xdeba sabazro fasiT, iseve rogorc mesame pirTantranzaqciebisas.2009 da 2008 wlebSi calkeul gare momxmarebelTan Tu Semxvedr mxaresTan opraciebis Sedegad miRebuliSemosavali ar aRemateboda jgufis mTliani Semosavlis 10%-s.qvemoT mocemuli cxrili asaxavs saoperacio Semosavals da mogebas da aqtivebisa da pasivebis garkveulinformacias jgufis saoperacio segmentebTan dakavSirebiT.2009sacalosabankomomsaxurebakorporatiulisabankomomsaxurebapiradi<strong>banki</strong>rismomsaxurebakorpora-tiulicentri sxvaSesworebebidagaqviTvebi jamiSemosavalimesame mxaresaprocento Semosavali 13,922 4,758 631 4,814 - (20) 24,105wminda Semosavaligasamrjelodan dasakomisio mosakreblidan 16,958 9,007 87 3,723 - (1) 29,774wminda mogeba ucxourivalutidan 502 377 76 1,556 (1) 924 3,434sxva Semosavali 3,324 3,324 82 4,580 1,066 5,598 17,974sul Semosavali 34,706 17,466 876 14,673 1,065 6,501 75,287saprocento xarji (8,470) (6,087) (206) (5,156) (20) 20 (19,919)wminda gaufasurebis xarjisaprocento Semosavlismomtan aqtivze (553) (19,131) (17) 2,935 - - (16,766)xelfasebi daTanamSromelTa sxvaSemosavali (14,528) (3,332) (203) (1,732) (411) - (20,206)cveTa, amortizacia dagaufasureba (2,950) (737) - (1,229) (52) (1,938) (6,906)25


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)5. informacia segmentebis Sesaxeb (gagrZeleba)sacalosabankomomsaxurebakorporatiulisabankomomsaxurebapiradi<strong>banki</strong>rismomsaxurebakorpora-tiulicentriSesworebebidagaqviTvebi2009sxvajamisxva gaufasureba darezervi - - - (2,295) - - (2,295)saerTo da administraciulida sxva saoperacio xarjebi (7,269) (2,485) (181) (5,429) (421) 348 (15,437)segmentebis Sedegebi 936 (14,306) 269 1,767 161 4,931 (6,242)mogebis gadasaxadisargebeli 899wlis zarali (5,343)segmentis aqtivebi 196,653 64,210 2,552 59,587 6,384 (8,346) 321,040segmentis valdebulebebi 118,283 166,113 15,416 11,965 614 (575) 311,816sxva informacia segmentebzeinvesticiebi mokavSiresawarmoebSi - - - 788 - - 788mokavSire sawarmoebiszaralis wili - - - (105) - - (105)2008 (damatebiTwarmodgenili)sacalosabankomomsaxurebakorporatiulisabankomomsaxurebakorporatiulicentridazRvevauZraviqonebismarTvasxvaSesworebebidagaqviTvebiSemosavalimesame mxaresaprocento Semosavali 19,827 10,301 1,437 - - 9 555 32,129wminda Semosavaligasamrjelodan dasakomisio mosakreblidan 15,705 8,793 3,821 - - (50) 10 28,279wminda mogeba ucxourivalutidan 437 328 1,422 -(225)(195) (1,317) 450sxva Semosavali 509 509 1,186 5,521 3,616 2,509 (1,683) 12,167sul Semosavali 36,478 21,103 7,866 5,521 3,391 2,273 (2,435) 73,025saprocento xarji (10,544) (6,229) (290) - (1,621) (188) 2,204 (16,668)wminda gaufasurebis xarjisaprocento Semosavlismomtan aqtivze 2,470 (18,790) (11,544) - - - - (27,864)xelfasebi daTanamSromelTa sxvaSemosavali (23,611) (5,441) (2,696)(795) (1,527)(1,021) (60) (35,151)cveTa, amortizacia dagaufasureba (2,412) (603) (1,005)(66) (537)(51) (271) (4,945)sxva gaufasureba darezervi - - (5,256) - - - - (5,256)saerTo da administraciulida sxva saoperacio xarjebi (11,999) (4,311) (6,999) (1,511) (11,015) (1,959) 101 (37,693)segmentis Sedegebi (9,618) (15,443) (19,924) 3,149 (11,309) (946) (461) (54,552)mogebis gadasaxadi<strong>ss</strong>argebeli 8,705wlis zarali (45,847)segmentis aqtivebi 180,426 104,405 23,654 19,771 9,176 771 (19,148) 319,055segmentis valdebulebebi 162,500 96,387 35,611 14,926 15,312 1,834 (22,023) 304,547sxva informacia segmentebzeinvesticiebi mokavSiresawarmoebSi - - 893 - - - - 893mokavSire sawarmoebismogebis wili - - 104 - - - - 104jami26


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)6. fuli da fuladi eqvivalentebifuli da fuladi eqvivalentebi Sedgeba:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)fuli salaroSi 44,075 11,652 16,582mimdinare angariSi erovnul bankSi 24,563 22,444 3,881mimdinare angariSebi sxva sakredito dawesebulebebTan 19,664 10,737 13,50790 dRemde vadiani depoziti sakredito dawesebulebebTan 10,516 6,327 18fuli da fuladi eqvivalentebi 98,818 51,160 33,9882009 wlis 31 dekembrisTvis 16,794 lari (2008: 11,985 lari) iyo ganTavsebuli mimdinare da vadian anabrebzesaerTaSorisod aRiarebul OECD bankebTan, romlebic monawile mxareebad gamodian jgufis mierganxorcielebul saerTaSoriso gadaxdebSi.7. moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarTmoTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT moicavs:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)savaldebulo rezervebi erovnul bankSi 13,356 9,080 7,587vadiani anabari 90 dReze meti egeqturi vadiT 1,067 11,057 10,65914,423 20,137 18,246minus – gaufasurebis rezervi – (10,499) –moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT 14,423 9,638 18,246sakredito dawesebulebebs moeTxovebaT procentis mqone fuladi saxsrebis depozitis qona <strong>saqarTvelos</strong>erovnul bankSi, romlis odenobac damokidebulia sakredito dawesebulebis mier moziduli fondebisdoneze. jgufis ufleba amgvari depozitebis gamotanasTan dakavSirebiT izRudeba kanonmdeblobiT.2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, 1,067 lari (2008: 558 lari) ganTavsda mimdinare angariSebze dabankTa Soris depozitebze saerTaSoriso doneze aRiarebul OECD bankebTan, romlebic monawilemxareebad gamodian jgufis mier ganxorcielebul saerTaSoriso gadaxdebSi. am Tanxebidan 503 lariuzrunvelyofis saxiT gadaeca monawile bankebs da 565 lari viza ink., globaluri gadaxdebisteqnologiebis kompanias Seusrulebeli valdebulebebis uzrunvelyofis mizniT.sakredito dawesebulebebis mimmarT moTxovnebis gaufasurebis rezervis angariSze ganxorcieldaSemdegi moZraoba:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)1 ianvari 10,499 – –(Sebruneba)/xarji (102) 10,499 –Camowera (10,397) – –31 dekemberi – 10,499 –8. momxmareblebze gacemuli sesxebimomxmareblebze gacemuli sesxebi moicavs:20092008 (damatebiTwarmodgenili)komerciuli sesxebi 43,403 45,077sapensio sesxebi 28,468 4,499samomxmareblo sesxebi 18,512 55,373mikro sesxebi 16,598 29,719ipoTekuri sesxebi 561 39momxmareblebze gacemuli sesxebi, bruto 107,542 134,707minus – sesxis gaufasurebis rezervi (24,790) (25,421)momxmareblebze gacemuli sesxebi 82,752 109,28627


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)8. momxmareblebze gacemuli sesxebi (gagrZeleba)momxmarebelze gacemuli sesxebi gaufasurebis rezervimomxmarebelze gacemuli sesxebis gaufasurebis rezervis Sedareba klasebis mixedviT Semdegnairia:komerciulisesxebi 2009samomxmareblosesxebi 2009ipoTekurisesxebi2009mikrosesxebi2009sapensiosesxebi20092009 wlis 1 ianvrismdgomareobiT 11,463 10,356 5 3,596 1 25,421wlis xarji / (Sebruneba) 19,234 208 (5) (2,935) 366 16,868Camowerili TanxebisaRdgena 1,159 23 – – – 1,182Camowerili Tanxebi (14,290) (3,442) – – (38) (17,770)gaufasurebul sesxebzedaricxuli procenti (620) (291) – – – (911)2009 wlis 31 dekembrismdgomareobiT 16,946 6,854 – 661 329 24,790individualuri gaufasureba 16,784 5,873 – 586 288 23,531koleqtiuri gaufasureba 162 981 – 75 41 1,25916,946 6,854 – 661 329 24,790individualuradgaufasurebuladgansazRvruli sesxebisjamuri TanxaindividualuradSefasebuli gaufasurebisrezervis gamoqviTamde 35,543 5,854 – 682 290 42,369jami2009komerciulisesxebi 2008samomxmareblosesxebi 2008ipoTekurisesxebi2008mikrosesxebi2008sapensiosesxebi20082008 wlis 1 ianvrismdgomareobiT 1,863 7,821 1 608 90 10,383wlis xarji / (Sebruneba) 11,096 3,364 4 2,990 (89) 17,365Camowerili TanxebisaRdgena – 11 – – – 11Camowerili Tanxebi (1,364) (781) – (2) – (2,147)gaufasurebul sesxebzedaricxuli procenti (132) (59) – – – (191)2008 wlis 31 dekembrismdgomareobiT 11,463 10,356 5 3,596 1 25,421individualuri gaufasureba 11,239 6,431 – – – 17,670koleqtiuri gaufasureba 224 3,925 5 3,596 1 7,75111,463 10,356 5 3,596 1 25,421individualuradgaufasurebuladgansazRvruli sesxebisjamuri TanxaindividualuradSefasebuli gaufasurebisrezervis gamoqviTamde 40,792 11,204 – – – 51,996individualurad gaufasurebadi sesxebidaricxuli saprocento Semosavali, sesxebze, romelTaTvisac aRiarebul iqna individualurigaufasurebis rezervi, 2009 wlis 31 demebris mdgomareobiT Seadgenda 3,288 lars (2008: 1,954 lari).sesxis uzrunvelyofauzrunvelyofisaTvis saWiro moculoba da tipi damokidebulia kontragentis sakredito riskisSefasebaze. SemuSavebulia uzrunvelyofis tipebisa da Sefasebis parametrebis instruqciebi.jami200828


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)8. momxmareblebze gacemuli sesxebi (gagrZeleba)sesxis uzrunvelyofa (gagrZeleba)miRebuli uzrunvelyofis ZiriTadi tipebia:• komerciuli sesxebisaTvis uZravi qoneba, sasaqonlo materialuri maragebi da savaWro moTxovnebi• fizikur pirebze gacemuli sesxebisaTvis sacxovrebeli farTis girao.<strong>banki</strong> axdens uzrunvelyofis sabazro Rirebulebis monitoring, iTxovs damatebiTi uzrunvelyofa sesxisxelSekrulebis Tanaxmad da Tavlyurs adevnebs sesxis gaufasurebis rezervis adekvaturobisgadaxedvisas miRebuli uzrunvelyofis sabazro Rirebulebas.momxmareblebze gacemuli sesxebis koncentracia2009 wli 31 dekembris mdgomareobiT jgufis mier 10 umsxvilesi mesame mxarisTvis gacemuli sesxebiskoncentracia Seadgenda 33,358 lars (jgufis mTliani sasesxo portfelis 31.02%) (2008: 29,397 lari da21.82% Sesabamisad). aRniSnuli sesxebisaTvis aRiarebul iqna rezervi 13,043 laris (2008: 8,788 lari)moculobiT.sesxebi gaica Semdegi saxis momxmareblebze:20092008(damatebiTwarmodgenili)fizikuri pirebi 64,139 87,284kerZo kompaniebi 43,353 47,364saxelmwifo kompaniebi 50 59momxmareblebze gacemuli sesxebi, bruto 107,542 134,707minus – momxmareblebze gacemuli sesxebis gaufasurebis rezervi (24,790) (25,421)momxmareblebze gacemuli sesxebi 82,752 109,286momxmareblebze gacemuli sesxebis koncentracia2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT sesxebi ZiriTadad gacemulia <strong>saqarTvelos</strong> farglebSi da maTiganawileba industriis seqtoris mixedviT Semdegia:2008(damatebiT2009 warmodgenili)fizikuri pirebi 64,139 87,284vaWroba da momsaxureba 37,686 33,209samSeneblo 3,909 8,172energetika 1,129 2,737soflis meurneoba 2 1,448sxva 677 1,857107,542 134,707minus – sesxis gaufasurebis rezervi (24,790) (25,421)momxmareblebze gacemuli sesxebi 82,752 109,2869. sainvesticio fasiani qaRaldebigasayidad arsebuli fasiani qaRaldebi Sedgeba:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)korporatiuli aqciebi 5,670 8,666 881minus – gaufasurebis rezervi (SeniSvna 15) (3,410) (764) –gasayidad arsebuli fasiani qaRaldebi 2,260 7,902 8812009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT korporatiuli aqciebi ZiriTadad Sedgeba qarTuli restornebisqselSi investiciebisgan 5,319 lari (2008: 7,644 lari; 2007: 0) da globaluri gadaxdebis teqnologiebiskompaniis, viza ink., investiciebisgan 319 lari (2008: 141 lari; 2007: 0).29


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)10. investiciebi mokavSire sawarmoebSiSemdegi ZiriTadi mokavSire sawarmoebi aRiricxebian kapitalis meTodis safuZvelze:2009mokavSiresawarmoebimflobelobis /xmis micemis, % qveyanaregistraciisTariRi saqmianoba<strong>ss</strong> swrafigadaxdebisgaerTianebulisistema 30% saqarTvelo 10/15/1995SesyidvisTariRieleqtronuligadaxdebismomsaxureba 10/4/20072008mokavSiresawarmoebimflobelobis /xmis micemis, %registraciisTariRiqveyana<strong>ss</strong> swrafigadaxdebisgaerTianebulisistema 30% saqarTvelo 10/15/1995saqmianobaSesyidvisTariRieleqtronuligadaxdebismomsaxureba 10/4/2007mokavSire sawarmoebSi moZraobebi Semdegnairi iyo:20092008(damatebiTwarmodgenili)balansi, wlis dasawyisi 893 789(zaralis)/mogebis wili (105) 104investiciebi mokavSire sawarmoebSi, wlis bolo 788 893qvemoT mocemul cxrilSi mocemulia mokavSire sawarmoebis Sejamebuli finansuri informaci:mokavSire sawarmoebis mTliani aqtivebi da valdebulebebi 2009 2008aqtivebi 2,209 2,665valdebulebebi 2,408 2,515wminda (valdebulebebi)/ aqtivebi (199) 150mokavSire sawarmoebis mTliani mogeba-zarali 2009 2008Semosavali 6,259 6,099(zarali)/mogeba (349) 34011. sainvesticio qoneba2009 20081 ianvris mdgomareobiT – –gadatana qonebidan da mowyobilobebidan 20,184 –31 dekembris mdgomareobiT 20,184 –sainvesticio qoneba aRiricxeba samarTliani RirebulebiT, romelic ganisazRvra akreditebulidamoukidebeli Semfaseblis `qarTuli Semfasebeli kompaniis~ mier 2009 wlis 31 dekembers SesrulebuliSefasebis safuZvelze. `qarTuli Semfasebeli kompania~ warmoadgens am tipis sainvesticio qonebisSefasebis industriul specialists. samarTliani Rirebuleba warmoadgens Rirebulebas, romliTacaqtivebi SeiZleba gaicvalos saqmis mcodne da garigebis msurvel mxareebs Soris sabazro fasebiTtranzaqciisas Sefasebis TariRisaTvis, Sefasebis saerTaSoriso standartebis komitetis standartebismixedviT.sainvesticio qonebis Sedegad warmoSobilisainvesticio qonebis Sedegad warmoSobili qiridan Semosavali da pirdapiri saoperacio xarjebiSemdegia:2009 2008qiridan Semosavali 270 –pirdapiri saoperacio xarjebi 53 –pirdapiri saoperacio xarjebis mTeli Tanxa monawileobda Sesabamisi periodis ganmavlobaSi qiridanSemosavlis miRebaSi.30


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)12. ZiriTadi saSualebebiZiriTadi saSualebebis angariSze ganxorcielda Semdegi moZraobebi:aveji damoZraviqonebakompiuterebida saofisemowyobilobaSenobanagebobaavtomobilebiijariTaRebuli daumTavrebeliqonebisgaumjobeseba mSeneblobajamiTviTRirebuleba dagadafasebuliRirebuleba31 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili) 73,772 16,811 7,805 1,906 3,798 4,676 108,768damatebebi 3,914 1,714 525 1,366 281 3 7,803gayidvebi (3,946) (417) (186) (122) – (91) (4,762)gadatanebi (20,184) – – – – – (20,184)31 dekemberi 2009 53,556 18,108 8,144 3,150 4,079 4,588 91,625dagrovili cveTa31 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili) 112 2,911 3,405 873 184 – 7,485cveTis xarji 980 1,616 1,345 485 63 – 4,489gayidvebi (314) (96) (55) (29) – – (494)31 dekemberi 2009 778 4,431 4,695 1,329 247 – 11,480wminda sabalansoRirebuleba:31 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili) 73,660 13,900 4,400 1,033 3,614 4,676 101,28331 dekemberi 2009 52,778 13,677 3,449 1,821 3,832 4,588 80,145aveji damoZraviqonebakompiuterebida saofisemowyobilobaSenobanagebobaavtomobilebiijariTaRebuli daumTavrebeliqonebisgaumjobeseba mSeneblobajamiTviTRirebuleba dagadafasebuliRirebuleba31 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili) 74,691 12,193 5,333 1,735 3,012 1,664 98,628damatebebi 8,133 4,938 2,473 317 883 3,204 19,948gayidvebi (69) (320) (1) (146) (97) (192) (825)gadafasebis efeqti (8,983) – – – – – (8,983)31 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili) 73,772 16,811 7,805 1,906 3,798 4,676 108,768dagrovili cveTa31 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili) 229 1,970 2,236 589 120 – 5,144cveTis xarji 1,868 1,077 1,170 423 67 – 4,605gayidvebi (60) (136) (1) (139) (3) – (339)gadafasebis efeqti (1,925) – – – – – (1,925)31 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili 112 2,911 3,405 873 184 – 7,485wminda sabalansoRirebuleba:31 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili) 74,462 10,223 3,097 1,146 2,892 1,664 93,48431 dekemberi 2008(damatebiTwarmodgenili) 73,660 13,900 4,400 1,033 3,614 4,676 101,28331


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)12. ZiriTadi saSualebebi (gagrZeleba)aveji damoZraviqonebakompiuterebida saofisemowyobilobaSenobanagebobaavtomobilebiijariTaRebuli daumTavrebeliqoenbisgaumjobeseba mSeneblobajamiTviTRirebuleba dagadafasebuliRirebuleba31 dekemberi 2006 32,242 7,165 3,852 1,331 2,162 298 47,050damatebebi 17,072 5,028 1,481 420 850 1,366 26,217gayidvebi (44) – – (16) – – (60)gadafasebis efeqti 25,327 – – – – – 25,327damatebiT warmodgenisefeqti 94 – – – – – 9431 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili) 74,691 12,193 5,333 1,735 3,012 1,664 98,628dagrovili cveTa31 dekemberi 2006 594 1,103 1,331 389 71 – 3,488cveTis xarji 1,029 867 905 209 49 – 3,059gayidvebi (2) – – (9) – – (11)gadafasebis efeqti (1,526) – – – – – (1,526)damatebiT warmodgenisefeqti 134 – – – – – 13431 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili) 229 1,970 2,236 589 120 – 5,144wminda sabalansoRirebuleba:31 dekemberi 2006 31,648 6,062 2,521 942 2,091 298 43,56231 dekemberi 2007(damatebiTwarmodgenili)74,462 10,223 3,097 1,146 2,892 1,664 93,484Senoba-nagebobebis Sefaseba rom xdebodes TviTRirebulebisiqneboda Semdegnairi:meTodiT, maSin sabalanso Rirebuleba2009 2008 2007TviTRirebuleba 57,302 57,334 49,270dagrovili cveTa da gaufasureba 4,315 3,197 1,824wminda sabalanso Rirebuleba 52,987 54,137 47,44613. aramaterialuri aqtivebiaramaterialuri aqtivebis angariSze iyo Semdegi moZraoba:programuliuzrunvelyofajamiRirebuleba31 dekemberi 2008 4,233 4,233damatebebi 3,457 3,457gayidvebi (27) (27)31 dekemberi 2009 7,663 7,663dagrovili amortizacia da gaufasureba31 dekemberi 2008 693 693amortizaciis xarji 469 469gayidvebi (7) (7)gaufasureba 1,948 1,94831 dekemberi 2009 3,103 3,103wminda sabalanso Rirebuleba:31 dekemberi 2008 3,540 3,54031 dekemberi 2009 4,560 4,56032


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)13. aramaterialuri aqtivi (gagrZeleba)programuliuzrunvelyofajamiRirebuleba31 dekemberi 2007 3,115 3,115damatebebi 1,118 1,11831 dekemberi 2008 4,233 4,233dagrovili amortizacia da gaufasureba31 dekemberi 2007 353 353amortizaciis xarji 340 34031 dekemberi 2008 693 693wminda sabalanso Rirebuleba:31 dekemberi 2007 2,762 2,76231 dekemberi 2008 3,540 3,54014. gadasaxadebimogebis gadasaxadis xarji (sargebeli) Sedgeba:20092008(damatebiTwarmodgenili)mimdinare sagadasaxado xarji 26 458gadavadebuli gadasaxadi – droebiTi sxvaobebis Sebruneba (925) (9,163)gadavadebuli gadasaxadi, pirdapir aRiarebuli sxva srul SemosavlebSi (27) 118mogebis gadasaxadis sargebeli (899) (8,705)gadavadebuli gadasaxadi, romelic dakavSirebulia sxva srul SemosavlebSi pirdapir Sesul punqtebTanwlis ganmavlobaSi iyo Semdegnairi:2008(damatebiTwarmodgenil2009i)wminda gaunawilebeli mogeba gasayidad flobili sainvesticio fasianiqaRaldebidan 178 141Senoba-nagebobebis gadafaseba – (930)sxva srul Semosavalze daricxuli mogebis gadasaxadi (15%) 27 (118)saqarTveloSi moqmed iuridiul pirebs moeTxovebaT individualuri sagadasaxado deklaraciebis Sevseba.2009 da 2008 wlebSi mogebis gadasaxadis ganakveTi bankebisTvis saxelmwifo fasiani qaRaldebis gardamiRebul Semosavlebze iyo 15%. saxelmwifo fasiani qaRaldebidan miRebul saprocento Semosavlebzegadasaxadis ganakveTi Seicvala 10%-dan 7.5%-mde 2009 wlis 1 ianvridan da Semdgom 7.5%-dan 0%-mde 2009wlis 9 agvistodan.efeqturi mogebis gadasaxadis ganakveTi gansxvavdeba kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli mogebisgadasaxadis ganakveTisgan. qvemot mocemulia mogebis gadasaxadis xarjis Sedareba efeqturi da kanoniTgaTvaliswinebuli mogebis gadasaxadis ganakveTebisTvis:20092008(damatebiTwarmodgenili)zarali mogebis gadasaxadiT dabegvramde (6,347) (54,448)kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli gadasaxadis ganakveTi 15% 15%Teoriuli mogebis gadasaxadis sargebeli kanonmdeblobiTgaTvaliswinebuli gadasaxadis ganakveTiT (952) (8,167)- sxva 53 (538)mogebis gadasaxadis sargebeli (899) (8,705)33


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)14. gadasaxadebi (gagrZeleba)31 dekembris mgomareobiT sagadasaxado aqtivebi da valdebulebebi Semdegnairad gamoiyureba:2008(damatebiT2009 warmodgenili)mimdinare mogebis gadasaxadis aqtivi 630 630gadavadebuli mogebis gadasaxadis aqtivi 1,313 1,240mogebis gadasaxadis aqtivi 1,943 1,870mimdinare mogebis gadasaxadis valdebuleba 82 1,439gadavadebuli mogebis gadasaxadis valdebuleba – –mogebis gadasaxadis valdebuleba 82 1,43931 dekembris mdgomareobiT gadavadebuli sagadasaxado aqtivebi da valdebulebebi da maTi moZraobaSesabamis wlebSi moicavs:droebiTi sxvaobebiswarmoSoba da2007(damatebiT mogebazaraliswarmodgenili)uwyisiSebruneba 2008sruli (damatebiTSemosavlisuwyisiwarmodgenili)droebiTi sxvaobebiswarmoSoba daSebrunebamogebazaralisuwyisisruliSemosavlisuwyisigayidvebi 2009gamoqviTvadi droebiTisxvaobebis sagadasaxadoefeqti:gudvilis gaufasureba 163 – – 163 (163) – – –ZiriTadi saSualebebi 875 141 – 1,016 (1,016) – – –momdevno periodebSigadatanili sagadasaxadozarali 2,740 5,001–7,741 325(626) 7,440momxmareblebze gacemuli–– –sesxi – –– 580580sxva aqtivebi – – – – 587 – – 587investiciebi kapitalSi – – – – 377 – – 377gadavadebulisagadasaxado aqtivi 3,778 5,142 – 8,920 690 – (626) 8,984dasabegri droebiTisxvaobebis sagadasaxadoefeqti:ZiriTadisaSualebebi/aramaterialuri aqtivebi (11,820) 4,022 139 (7,659) 357 – (253) (7,555)flobili fasianiqaRaldebi – – (21) (21) (122) 27 – (116)gadavadebulisagadasaxadovaldebuleba (aqtivi) (11,820) 4,022 118 (7,680) 235 27 (253) (7,671)gadavadebulisagadasaxado aqtivi(valdebuleba)(8,042) 9,164 118 1,240 925 27 (879) 1,313jgufs momaval periodebze gadasatani aqvs sagadasaxado zarali 7,440 laris odenobiT, romlisgamoyenebis vadac iwureba 2012 wels.–34


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)15. sxva aqtivebi da sxva valdebulebebisxva aqtivebi moicavs:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)debitoruli davalianebebi fuladi gadaricxvebidan 3,464 2,326 3,817gasayidad flobili aqtivebi 2,032 468 468debitoruli davalianebebi dokumenturi operaciebidan 660 186 –winaswar gadaxdili gadasaxadebi (mogebis gadasaxadisgarda) 611 5,114 3,939debitoruli davalianebebi sadazRveo kontraqtebidan – 11,337 1,880Semosavali vauCerebis gadaxdebidan – – 3,036sxva 731 2,063 2,1247,498 21,494 15,264minus – sxva aqtivebis gaufasurebis rezervi (601) (5,212) (919)sxva aqtivebi 6,897 16,282 14,345sxva valdebulebebi moicavs:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)daufaravi Tanxebi 3,479 – –kreditoruli davalianebebi 2,361 – –omis Semdgomi socialuri daxmarebebi 2,001 16,620 –finansebi gamo<strong>yofili</strong> qveynis socialuri daxmarebisTvis 972 4,579 3,322finansuri ijaris xelSekrulebidan warmoqmnili wmindavaldebulebebi 457 548 –sapensio fondebi 210 541 759gadasaxdeli saoperacio gadasaxadebi 158 679 –garantiisa da uzrunvelyofis rezervis (SeniSvna 15) 80 – 146sadazRveo kontraqtis rezervi gamoumuSavebelsadazRvevo Senatanebze – 10,829 2,186sadazRveo kontraqtis rezervi sadazRvevo SemTxvevebze – 2,566 459sadazRveo kontraqtis rezervi sadazRvevo SemTxvevebze – 1,604 1,240sagadasaxado jarimebi da sauravebi – 28 –sxva 772 1,413 1,040sxva valdebulebebi 10,490 39,407 9,152finansuri ijaris xelSekrulebebidan gamowveuli valdebulebebis analizi 2009 da 2008 wlebis 31dekembris monacemebiT:2009 2008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)minimaluri saijaro gadasaxadebi:ara ugvianes 1 wlisa 412 7 –1 welze meti magram 5 welze naklebi 149 333 –5 welze meti – 333 –561 673 –minus – samomavlo finansuri xarjebi (104) (125) –finansuri ijaris xelSekrulebebiT gamowveuli wmindavaldebulebebi457 548 –35


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)15. sxva aqtivebi da sxva valdebulebebi (gagrZeleba)cxrilSi warmodgenilia moZraoba sxva gaufasurebis rezervis angariSze:gasayidadflobili fasianiqaRaldebi sxva aqtivebigarantiebi dauzrunvelyofebi jami2006 wlis 31 dekemberi – 721 – 721xarji – 206 146 352Camowerebi – (8) – (8)2007 wlis 31 dekemberi(damatebiT warmodgenili) – 919 146 1,065xarji 764 4,638 (146) 5,256Camowerebi – (345) – (345)2008 wlis 31 dekemberi(damatebiT warmodgenili) 764 5,212 – 5,976xarji (Sebruneba) 2,917 (702) 80 2,295Camowerebi (271) (3,962) – (4,233)Camowerebis aRdgena – 53 – 532009 wlis 31 dekemberi 3,410 601 80 4,09116. valdebulebebi sakredito dawesebulebebis mimarTvaldebulebebi sakredito dawesebulebebis mimarT moicavs:2008(damatebiT2009 warmodgenili)vadiani anabrebi da sesxebi 54,600 52,348mimdinare angariSebi 6 7sesxebi saerTaSoriso sakredito dawesebulebebisagan – 29,806valdebulebebi sakredito dawesebulebebis mimarT 54,606 82,1612009 wlis ganmavlobaSi, jgufma miiRo mokle-vadiani fondebi <strong>saqarTvelos</strong> da OECD bankebisgansxvadasxva valutaSi. 2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, jgufs hqonda 9,000 laris eqvivalenti (2008:18,131 lari) ucxour valutebSi, romlebic miiRo depozitebis saxiT <strong>saqarTvelos</strong> bankebisagan. 2008 wlis31 dekembris mdgomareobiT, jgufis sesxebi saerTaSoriso sakredito institutebSi Sedgeboda kompaniaGML Capital LLP-idan grZelvadiani sesxis saxiT miRebuli 25,000 aSS dolarisgan.sesxebi saerTaSoriso sakredito dawesebulebebisagan, vadiani depozitebi da Sida sabanko sesxebiSeicavs:naSTi 2009wlis 31dekembrismdgomareobiTlarSi2009 wlis 31 dekembris gacemi<strong>ss</strong>akontraqtovadiswliurisaprocentosesxisodenobaTavdapirvelmdgomareobiT TariRi amowurva valuta ganakveTi valutaSi<strong>saqarTvelos</strong>larierovnuli <strong>banki</strong> 28/07/09 28/071413% 45,000 45,000<strong>ss</strong> “Ti-bi-si <strong>banki</strong>” 31/12/09 4/01/10 lari 5% 5,000 5,000bazis <strong>banki</strong> 31/12/09 4/01/10 lari 4% 4,000 4,000landes <strong>banki</strong> 22/08/07 14/08/12aSSdolarilibori+1.75% 355 600jami 54,600sakontraqtovadisamowurvawliurisaprocentoganakveTisesxisodenobaTavdapirvelvalutaSinaSTi 2008wlis 31dekembrismdgomareobiTlarSi2008 wlis 31 dekembrismdgomareobiTgacemisTariRivaluta<strong>saqarTvelos</strong> erovnuli<strong>banki</strong> 30/12/08 29/01/09 lari 13% 20,000 20,014<strong>saqarTvelos</strong> erovnuli<strong>banki</strong> 31/12/08 8/01/09 lari 8.1% 14,200 14,203invest<strong>banki</strong> 24/12/08 15/01/09 evro 12% 5,000 11,85136


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)16. valdebulebebi sakredito dawesebulebebis mimarT (gagrZeleba)sesxisodenobaTavdapirvelnaSTi 2008wlis 31dekembrismdgomareobiTlarSi2008 wlis 31 dekembrismdgomareobiTgacemisTariRisakontraqtovadisamowurva valutawliurisaprocentoganakveTi valutaSi<strong>ss</strong> “Ti-bi-si <strong>banki</strong>” 15/12/08 8/01/09 lari 12% 3,800 3,820<strong>ss</strong> “Ti-bi-si <strong>banki</strong>” 17/12/08 5/01/09 lari 12.5% 1,655 1,662aSSlandes <strong>banki</strong> 22/08/07 14/08/12 dolari libori+1.75% 469 798jami 52,34817. valdebulebebi meanabreTa winaSevaldebulebebi meanabreTa winaSe moicavs:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)mimdinare angariSebi 187,253 109,946 152,699vadiani depozitebi 59,385 71,594 48,188valdebulebebi meanabreTa winaSe 246,638 181,540 200,887giraoze garantiis saxiT arsebuli 5,342 1,371 9362009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, valdebulebebi meanabreTa winaSe 112,630 lari (46%), gadasaxdeliiyo 10 yvelaze msxvili momxmareblisTvis (2008: 30,649 lari (17%))valdebulebebi meanabreTa winaSe Seicavs angariSebs Semdegi tipis momxmareblebTan:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)saxelmwifo da sabiujeto organizaciebi 102,244 32,682 57,561kerZo kompaniebi 50,656 35,384 36,336fizikuri pirebi 93,738 113,474 106,990valdebulebebi meanabreTa winaSe 246,638 181,540 200,887momxmareblis angariSebis dayofa samrewvelo seqtoris mixedviT Semdegnaeria:20092008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)samTavrobo 102,244 32,682 57,561fizikuri pirebi 93,738 113,474 106,990vaWroba da momsaxureba 5,441 5,611 7,871uZravi qonebis mSenebloba 1,293 6,805 2,626transporti da komunikacia 1,258 1,644 2,941energetika 674 601 2,219soflis meurneoba 407 269 118samTo mrewveloba 46 14 490sxva 41,537 20,440 20,071valdebulebebi meanabreTa winaSe 246,638 181,540 200,88718. kapitalisawesdebo kapitali da saemisio kapitali2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, gamosaSvebad nebadarTuli sawesdebo kapitali moicavda3,000,000,000 Cveulebriv aqcias, romelTagan 1,572,109,700 gamoSvebuli da srulad gadaxdili iyo (2008:1,572,110,000 Cveulebrivi aqcia, romelTagan 1,572,110,000 gamoSvebuli da srulad gadaxdilia). TiToeuliaqcia nominaluri Rirebulebaa 0.01 lari.37


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)18. kapitali (gagrZeleba)gamoSvebuli aqciebi, saxazino aqciebis garda da maTi brunva qvemoT aris mocemuli:aqciebisraodenobaCveulebrivinominaluri TanxaCveulebrivi2007 wlis 31 dekemberi (damatebiT warmodgenili) 1,502,053 15,021saaqcio kapitalis zrda saemisio kapitalis kapitalizaciisSedegad 20,000 200saxazino aqciebis realizacia 14,500 1452008 wlis 31 dekemberi (damatebiT warmodgenili) 1,536,553 15,366saxazino aqciebis realizacia 841 82009 wlis 31 dekemberi 1,537,394 15,374aqcionerebma jgufis saaqcio kapitalSi Senatani ganaxorcieles larSi da isini uflebamosili ariandividendebi da kapitalis nebismieri ganawileba miiRon larSi.2009 wlis 2 noembers <strong>banki</strong>sTvis nebadarTuli saaqcio kapitali gaizarga 15,721,000 laridan (2008 wlis 31dekembris mdgomareobiT) 30,000,000 laramde rac Sedgeba 3,000,000,000 aqciisagan. zrda gamowveuli iyo immolodiniT, rom momavalSi gaizrdeba Tavisufali rezervi da moxdeba axali investorebis mozidva.sabazro zarali erT aqciaze2009 wels zarali jgufis Cveulebrivi aqciebis mflobelebisTvis warmoadgenda 5,448 lars (2008: 45,743lari). 2009 wlis 31 dekembrisTvis brunvaSi myofi aqciebis saSualo Sewonili raodenoba iyo 1,537,238,340(2008: 1,542,518), Sesabamisad zarali TiTo aqciaze 2009 welSi iyo 0.004 lari (2008 wels zarali erTaqciaze warmoadgenda 0.03 lars). 2009 da 2008 wels adgili ar qonia gazaveba<strong>ss</strong>axazino fasiiani qaRaldebi2009 wlis 31 dekembris mdomareobiT saxazino aqciebi 347 laris odenobiT moicavda <strong>banki</strong>s mier flobiljgufis aqciebs (2008: 355 laris odenobiT flobdnen <strong>banki</strong>s Svilobili kompaniebi)dividendebi2009 da 2008 wlebSi jgufs ar gaucia dividendebi.sxva rezervebisxva rezervebis angariSze moZraoba Semdegnairia:ZiriTadisaSualebebisgadafasebisrezervigaunawilebeli mogeba(zarali) gasayidadarsebulsainvesticio fasianqaRaldebzejami2007 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(damatebiT warmodgenili) 37,499 – 37,499Senobebis gadafaseba (930) – (930)Senobebis gadafasebis sagadasaxado Sedegebi 139 – 139gadafasebis rezervis gaufasureba (750) – (750)wminda gaunawilebeli mogeba/(zarali) gasayidadarsebul investiciebze – 317 317ganawilebuli mogeba/(zarali) gasayidadarsebul sainvesticio fasian qaRaldebze,romelTa gadatana moxda mogeba-zaralisuwyisSi – (176) (176)gasayidad arsebuli sainvesticio fasianiqaRaldebidan miRebuli wminda mogebi<strong>ss</strong>agadasaxado efeqti – (21) (21)2008 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(damatebiT warmodgenili) 35,958 120 36,07838


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)18. kapitali (gagrZeleba)ZiriTadisaSualebebisgadafasebisrezervigaunawilebeli mogeba(zarali) gasayidadarsebulsainvesticio fasianqaRaldebzegadafasebis gadatana akumulirebul zaralze (12,276) – (12,276)gadafasebis rezervis cveTa (483) – (483)wminda gaunawilebeli mogeba/(zarali) gasayidadarsebul investiciebze – 178 178ganawilebuli mogeba/(zarali) gasayidadarsebul sainvesticio fasian qaRaldebze,romelTa gadatana moxda mogeba-zaralisuwyisSi (113) – (113)gasayidad arsebuli sainvesticio fasianiqaRaldebidan miRebuli wminda mogebi<strong>ss</strong>agadasaxado efeqti – (27) (27)2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT 23,086 271 23,357sxva rezervebis forma da mizaniZiriTadi saSualebebis gadafasebis rezerviZiriTadi saSualebebis gadafasebis rezervi gamoiyeneba Senobebis samarTliani Rirebulebis gazrdis daSemcirebebis aRricxvisaTvis, im pirobiT, Tu amgvari Semcireba ukavSirdeba kapitalSi adre asaxuliigive aqtivis zrdas.gaunawilebeli mogeba/(zarali) gasayidad arsebul sainvesticio fasian qaRaldebzees rezervi gansazRvravs samarTliani Rirebulebis cvlilebebs gasayidad arsebul fasian qaRaldebze.jami19. pirobiTi valdebulebebisaoperacio garemosaqarTvelo ganagrZobs ekonomikuri reformebis ganxorcielebas da samarTlebrivi, sagadasaxado damaregulirebeli sferoebi<strong>ss</strong> ganviTarebas, rac aucilebelia sabazro ekonomikis pirobebSi. <strong>saqarTvelos</strong>ekonomikur samomavlo stabiluroba mniSvnelovnad damokidebulia aRniSnul reformebsa daganviTarebebze, aseve mTavrobis mier ganxorcielebuli ekonomikuri, finansuri da monetaruliRonisZiebebis efeqturobaze.qarTuli ekonomikaze zegavlenas axdens msoflioSi momxdari bazris daRmasvla da ekonomikuriganviTarebis tempis Seneleba. globalurma finansurma krizisma gamoiwvia mTliani Sida produqtisSemcireba, kapitalis bazrebis arastabiluroba, sabanko seqtoris likvidurobis koeficientismniSvnelovani gauareseba da sakredito pirobebis gamkacreba mTels saqarTveloSi. miuxedavad imisa, rom<strong>saqarTvelos</strong> mTavrobam wamoayena stabilizaciis misaRwevi mravali zoma, romlebic miznad isaxavdnen<strong>saqarTvelos</strong> bankebisa da kompaniebis likvidurobis zrdas, mainc gaurkvevelia SeZleben Tu ara jgufida misi Svilobili kompaniebi kapitalisa da kapitalis Rirebulebis mozidvas, ramac SesaZloa gavlenamoaxdinos jgufis finansur mdgomareobaze, operaciaTa Sedegebze da biznesis perspeqtivebze.iseTma faqtorebma rogoricaa umuSevrobis zrda, korporatiuli likvidurobisa da SemosavlianobisSemcireba da korpiratiuli da piradi gakotrebebis zrda, gavlena moaxdines jgufis msesxeblebisgadaxdisunarianobaze; amasTanave, ekonomikuri pirobebis cvlilebam gamoiwvia sesxebze da sxvavaldebulebebze arsebuli uzrunvelyofebis Rirebulebis sagrZnoblad Semcireba. im maqsimaluriinformaciiT, rac jgufs SeeZlo rom moepovebina, jgufma fuladi saxsrebis momavali moZraobisSesworebuli Sefasebebi asaxa gaufasurebis SefasebaSi.miuxedavad imisa, rom menejmenti darwmunebulia, rom mimdinare garemoebebSi iRebs saWiro zomas, rommxari dauWiros jgufis biznesis simtkices, zemoT aRniSnul sferoebSi momxdari gauTvaliswinebelmomaval gauaresebebs SeuZliaT amJamad gaurkveveli saxiT uaryofiTi gavlena iqonios jgufis Sedegebsada finansur mdgomareobaze.39


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)19. pirobiTi valdebulebebi (gagrZeleba)saoperacio garemo (gagrZeleba)2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, jgufs aqvs akumulirebuli zarali 38,036 laris odenobiT(2008:akumulirebuli zarali 45,347 lari), wminda zarali 5,448 lari 2009 wlis 31 dekembriTdasrulebuli wlisTvis (2008: wminda zarali 45,743 lari) da aqvs uaryofiTi likvidurobis erTi wlisperiodSi 75,785 lari da 101,453 lari, rac ufro dawvrilebiT asaxulia 26-e SeniSvnaSi. jgufisxelmZRvaneloba varaudobs, rom es mdgomareoba ar mianiSnebs im materialur gaurkvevlobis arsebobaze,ramac SeiZleba gamoiwvios raime eWvi imis Sesaxeb SeZlebs Tu ara jgufi ganagrZos arseboba. TavisiSefasebis mixedviT, xelmZRvanelobas miaCnia rom gaaCnia Sesabamisi resursebi, SeuZlia gaaumjobesoslikviduroba da iRebs saWiro zomebs imisTvis, rom ganagrZos saqmianoba, aseve miaCnia, romkonsolidirebuli finansuri angariSgebebis funqcionirebadobis principis gaTvaliswinebiT momzadebasworia.kanonmdeblobaCveulebrivi saqmianobisas, jgufis winaSe SesaZloa aRiZras sarCelebi. xelmZRvanelobas miaCnia, rom amsarCelebidan gamomdinare saboloo valdebulebas ar eqneba arsebiTi uaryofiTi gavlena jgufisfinansur mdgomarobaze an samomavlo funqcionirebaze.pirobiTi finansuri valdebulebebi31 dekembris mdgomareobiT, jgufis finansuri valdebulebebi Sedgeboda:2008(damatebiTwarmodgenili)2007(damatebiTwarmodgenili)2009kreditis gacemasTan dakavSirebuli valdebulebebigacemuli sesxebis auTvisebeli nawili 1,439 2,645 2,508gacemuli garantiebi 7,527 15,060 8,1028,966 17,705 10,610saoperacio ijaris valdebulebaaraumetes 1 wlisa 1,860 1,902 2,4691 welze meti, araumetes 5 wlisa 4,861 4,692 4,5985 welze meti 1,320 706 5088,041 7,300 7,575kapitaluri danaxarjebis valdebulebebi 6,078 6,345 717pirobiTi sagadasaxado valdebulebebi 250 – –rezervebis gareSe (SeniSvna 15) (80) – (146)pirobiTi finansuri valdebulebebi (uzrunvelyofisgamoqviTvamde) 23,255 31,350 18,756minus – akreditivebisa da gacemuli garantiebisuzrunvelyofis saxiT miRebuli naRdi fuli (8,133) (1,594) (3,512)pirobiTi finansuri valdebulebebi15,122 29,756 15,24420. wminda Semosavali gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidanwminda Semosavali gasamrjelodan da sakomisio mosakreblidan Sedgeba:20092008(damatebiTwarmodgenili)sakomisio saangariSsworebo operaciebidan 21,522 24,888sakomisio naRdi fuliT operaciebidan 1,811 3,236sakomisio gacemuli garantiebisa da akreditivebidan 289 257sxva 8,130 1,295gasamrjelo da sakomisio Semosavali 31,752 29,676sakomisio saangariSsworebo operaciebze (865) (644)sakomisio naRdi fuliT operaciebze (78) (379)sxva (1,035) (374)gasamrjelo da sakomisio xarji (1,978) (1,397)wminda gasamrjelo da sakomisio Semosavali 29,774 28,27940


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)21. wminda mogeba / (zarali) Svilobili kompaniebis realizaciidanjgufis wminda mogeba/(zarali) Svilobili kompaniebis gayidvidan 2009 wlis ganmavlobaSi ZiriTadadSedgeboda <strong>ss</strong> sadazRvevo kompania <strong>saxalxo</strong> dazRvev-is, Sps real isTeiT develofmenT-is, <strong>ss</strong>saqqalaqmSenproeqti-s da Sps <strong>saxalxo</strong> fostis gayidvis Sedegad miRebuli Tanxebisgan, romlebicSesabamisad aris 5,263 lari, 6,238 lari, 1,320 lari da 1,303 lari.22. sxva Semosavlebi20092008(damatebiTwarmodgenili)Semosavlebi dazRvevidan – 22,767gamoumuSavebeli premiis rezervis cvlileba – (8,539)cvlileba zaralebTan dakavSirebul sadazRvevo valdebulebebSi – (2,565)momxdari sadazRvevo zarali – (6,864)wminda sadazRveo Semosavlebi – 4,799Semosavlebi gaqiravebidan da arqiteqtoruli samuSaoebidan 408 2,662Semosavlebi gadazidvebidan da safosto momsaxurebidan 296 2,153Semosavlebi sauravebidan 2,711 1,081mogeba miwis realizaciidan – 162Semosavlebi sakancelario momsaxurebis gawevidan – 120sxva 435 1,014jamuri sxva Semosavlebi 3,850 11,99123. xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali, saerTo da administraciuli da sxvasaoperacio xarjebi20092008(damatebiTwarmodgenili)xelfasebi 19,819 29,726bonusebi 387 5,425xelfasebi da TanamSromlebis sxva Semosavali 20,206 35,15120092008(damatebiTwarmodgenili)ijara 3,011 2,737saoperacio gadasaxadebi 2,923 1,243remonti da teqmomsaxureba 1,572 571korporatiuli warmomadgenlobiTi xarjebi da dasveneba 1,160 1,880saofise mowyobilobeb 1,049 2,980usafrTxoeba 1,000 1,050komunikacia 994 1,103sabanko momsaxurebebi 586 –marketingi da reklama 527 3,721mgzavrobis xarji 352 684dazRveva 234 –sawevro gadasaxadis xarji 103 –qvelmoqmedeba 20 –personalis momzadeba da samuSaoze ayvana 6 –sxva 1,285 986saerTo da administraciuli xarji 14,822 16,95541


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)23. xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali, saerTo da administraciuli da sxvasaoperacio xarjebi (gagrZeleba)20092008(damatebiTwarmodgenili)miwis da Senobebis gaufasurebis xarji – 6,126uimedo sesxebis Camowera – 2,810jarimebi da sauravebi – 1,197<strong>banki</strong>s dokumentebis warmoebis xarjebi – 140sxva xarjebi 615 10,465sxva saoperacio xarjebi 615 20,73824. riskebis marTvaSesavaliriskebi jgufis saqmianobisTvis damaxasiaTebelia, magram riskebis marTva xorcieldeba uwyvetiidentifikaciis, Sefasebisa da monitoringis saSualebiT. riskis marTvas gadamwyveti mniSvneloba aqvsjgufis momgebianad funqcionirebisaTvis da jgufis TiToeuli TanamSromeli pasuxismgebelia riskebisgamomJRavnebasa da aRmoCenaze Tavisive saqmianobis farglebSi. jgufis operaciebisaTvis damaxasiaTebeliZiriTadi riskebia sakredito, likvidurobisa da sabazro riskebi. misTvis aseve damaxasiaTebeliasaoperacio riskebi.riskebis damoukidebeli kontrolis procesi ar moicavs iseT biznes riskebs, rogoricaa garemos,teqnologiuri da industriuli cvlilebebi. maTi zedamxedveloba xorcieldeba jgufis strategiulidagegmarebis procesis saSualebiT.riskebis marTvis struqturariskebis identifikaciasa da kontrols ZiriTadad axorcielebs sameTvalyureo sabWo; Tumca riksebismarTva da zedamxedveloba aseve xorcieldeba jgufis damoukidebeli ganyofilebebis mier.sameTvalyureo sabWosameTvalyureo sabWo pasuxismgebelia riskebis marTvis saerTo midgomis Camoyalibebasa da riskebismarTvis strategiebisa da principebis damtkicebaze.direqtorTa sabWodireqtorTa sabWo pasuxismgebelia jgufSi riskebTan dakavSirebuli mTeli procesebis monitoringze.auditis komitetiauditis komiteti srulad aris pasuxismgebeli riskis strategiis SemuSavebasa da principebis,struqturis, politikisa da limitebis danergvaze. is pasuxismgebelia riskis ZiriTad sakiTxebze damarTavs da amowmebs riskTan dakavSirebul Sesabamis gadawyvetilebebs.riskebis marTvis departamentiriskebis marTvis departamenti pasuxismgebelia riskebTan dakavSirebuli procedurebis danergvasa dafunqcionirebaze riskebis kontrolis procesis damoukideblobis uzrunvelyofis mizniT.riskebis kontrolis departamentiriskebis komtrolis departamenti pasuxismgebelia, zedemxedveloba gauwios jgufis procedurebisSesabamisobas riskebis principebTan, politikasa da limitebTan. TiToeul biznes jgufs gaaCniadecentralizirebuli departamenti, romelic pasuxismgebelia riskebis damoukidebel kontrolze, maTSoris limitebis darRvevis riskis marTvaze da axali produqciisa Tu tranzaqciis riskebis Sefasebaze.aRniSnuli departamenti aseve uzrunvelyofs riskebis srulyofil asaxvas riskis Sefasebisa daanagriSgebis sistemebSi.42


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)Sesavali (gagrZeleba)jgufis xazinajgufis xazina paxuzismgebelia jgufis aqtivebisa da valdebulebebis marTvasa da saerTo finansurstruqturaze. aseve, xazinis ZiriTad movaleobas warmoadgens jgufis dafinansebisa da likvidurobisriskis marTva.Sida auditijgufSi riskebis marTvis procesebs yovelwliurad meTvalyureobs jgufis Sida auditi, romelicamowmebs procedurebis adeqvaturobasa da jgufis Sesabamisobas procedurebTan. Sida auditi uvelaSefasebis Sedegs ganixilavs xelmZRvanelobasTan da moaxsenebs Sedegebsa da rekomendaciebs auditiskomitets.riskis Sefasebisa da angariSgebis sistemajgufis riskebis Sefaseba xorcieldeba im meTodis gamoyenebiT, romelic ganixilavs rogorcmosalodnel danakargebs, romelic SeiZleba warmoiSvas normalur viTarebaSi, aseve gauTvaliswinebuldanakargebs, romelic warmoadgens ukanaskneli damdgari zaralis Sefasebas statistikuri monacemebi<strong>ss</strong>afuZvelze. modeli iyenebs albaTobas istoriul gamocdilobaze dayrdnobiT, romelicdakoreqtirebulia ekonomikuri garemos gaTvaliswinebiT. jgufi agreTve ganixilavs yvelaze uaresiscenaris SesaZlo Sedegebs imis gaTvaliswinebiT rom dadga iseTi eqstremalur pirobebi, romelTadadgoma naklebsavaraudoa.riskebis monitoringi da kontroli umTavresad xorcieldeba jgufis mier dadgenil limitebzedayrdnobiT. es limitebi asaxavs jgufis biznes strategias da sabazro garemos iseve, rogorc riskisdones, romelic jgufs surs miiRos, SerCeul mrewvelobebze damatebiTi koncentrirebiT. garda amisa,jgufi monitorings uwevs da afasebs mTlian sarisko SesaZleblobas saerTo riskTan mimarTebaSi riskisyvela tipisa da RonisZiebis gaTvaliswinebiT.yvela saqmianobidan miRebuli informacia mowmdeba da muSavdeba, raTa uzrunvelyos adreuli riskebisanalizi, kontroli da gansazRvra. am informaciis wardgena da ganmarteba xdeba direqtorTa sabWosTvis,riskebis komitetisTvis da TiToeuli biznes ganyofilebis mmarTvelisTvis. angariSi Seicavs mTliansakredito riskebs, SezRudvebis gamonaklisebs, likvidurobis koeficientebs da riskis profiliscvlilebebs. yovel Tviurad mzaddeba detaluri angariSi romelic Seicavs informacias industriis,momxmareblis da geografiuli riskebis Sesaxeb. ufrosi xelmZRvaneloba kvartalurad afaseb<strong>ss</strong>akredito danakargebis rezervis Sesabamisobas. direqtorTa sabWo riskis Sesaxeb detalur angariSsiRebs kvartalSi erTxel, romelic gankuTvnilia imisTvis, rom miewodoT yvela saWiro informaciajgufis riskebis Sefasebisa da daskvnebis gamotanis mizniT.jgufis yvela doneze, specialurad momzadebuli angariSebis riskebis Sesaxeb mzaddeba da vrceldeba,raTa uzrunvelyon, rom yvela biznes ganyofilebas SeeZlos yovlismomcveli, saTanado da ganaxlebuliinformaciis xilva.mmarTvelTa sabWos da jgufis yvela Sesabamis TanamSromels utardeba yoveldRiuri brifingi sabazroSezRudvebis, qonebrivi investiciebisa da likvidurobis, aseve sxva riskis ganviTarebebis gamoyenebisSesaxeb.jgufi aqtiurad iyenebs uzrunvelyofas raTa Seamciros sakredito riski (ufro detalurad ixileTqvemoT).riskis gadaWarbebuli koncentraciakoncentraciebi warmoiqmneba, rodesav mTeli rigi monawile mxareebi CarTulni arian msgav<strong>ss</strong>aqmianobebSi, an saqmianobebSi erTi da igive geografiul raionSi, an aqvT msgavsi ekonomikurimaxasiaTeblebi, rac ganapirobebs maT unars Seasrulon sakontraqto valdebulebebi, romlebic msgavsadiqneba zemoqmedebuli ekonomikaSi, politikaSi da sxva pirobebSi cvlilebebiT. koncentraciebimigvaniSnebs jgufis saqmianobis SefardebiT mgrZnobelobaze im ganviTarebebis mimarT, romlebiczemoqmedebas axdenen konkretul mrewvelobaze an geografiul mdebareobaze.riskebis gadaWarbebuli koncentraciebis Tavidan aridebis mizniT, jgufis politika da procedurebiSeicavs specifikur miTiTebebs diversificirebuli portfelis SenarCunebaze koncentrirebasTandakavSirebiT. sakredito riskebis gansazRvruli koncentraciebi kontroldeba da imarTeba Sesabamisad.43


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)sakredito riskisakredito riski aris riski, rom jgufma SesaZloa ganicados danakargi, vinaidan misma momxmareblebma,klientebma an monawile mxareebma ver SeZles maTi sakontraqto valdebulebebis gadaxda. jgufi marTavsda akontrolebs sakredito risks riskis moculobaze iseTi SezRudvebis dadgeniT, romelic misTvismisaRebia calkeul mopirispire mxareebTan dakavSirebiT da geografiuli da samrewvelokoncentraciebisaTvis, da amgvar SezRudvebTan dakavSirebuli riskebis monitoringiT.jgufma SeimuSava kreditis xarisxis gadaxedvis procesi, raTa uzrunvelyos garigebaSi monawilemxareebis kreditunarianobaSi savaraudo cvlilebebis adreuli identifikacia, maT Soris giraosregularuli Semowmebebi. garigebaSi monawile mxaris SezRudvebi dgindeba sakredito riskisklasifikaciis sistemis gamoyenebiT, romelic TiToeul monawile mxares aniWebs riskis reitings. riskisreitingi eqvemdebareba regularul Semowmebebs. kreditis xarisxis gadaxedvis procesi jguf<strong>ss</strong>aSualebas aZlevs Seafasos SesaZlo riskebiT gamowveuli potenciuri zarali da miiRosgamosasworebeli zomebi.msesxeblis sakredito riskis zRvari ganixileba da mtkicdeba sameTvalyureo sabWos mier weliwadSiorjer. msesxeblis mier zRvrebis darRvevis SemTxvevenis Tvalyiris devneba xdeba axlad gacemulsesxebze. sakredito komitetma SeiZleba Seitanos garkveuli cvlilebebi zRvrebSi; es qmedeba undadamtkicdes sameTvalyureo sabWos mier.sadac savaldebuloa da sesxebis umetes nawilSi, jgufi moipovebs giraos da kompaniis garantiebs.sakredito riskebis monitoringi xdeba uwyvetad, xolo misi gadaxedva xdeba yovelwliurad an ufroxSirad, gansakuTrebiT maSin rodesac amgvari uzrunvelyofis mopoveba SeuZlebelia.kreditTan dakavSirebuli valdebulebebis riskebijgufi misi momxareblebisaTvis xelmisawvdoms gaxdis im garantiebs, romliTac SesaZloa moTxovniliiqnas, rom jgufma Tavad ganaxorcielos gadaxdebi. amgvari gadaxdebi amoRebulia momxmareblebisaganakreditivis pirobebis Sesabamisad. isini banks msgavsi sasesxo riskebis winaSe ayenebs da es mcirdebaigive sakontrolo procesebiTa da meTodebiT.qvemoT mocemuli cxrili gviCvenebs konsolidirebuli finansuri mdgomareobis angariSgebis komponentSisakredito riskis maqsimalur gamovlinebas, derivativebis CaTvliT. maqsimaluri gamovlena naCvenebiamTlianobaSi, riskis Semcirebis efeqtis gaTvaliswinebamde urTierT-CaTvlis generalurixelSekrulebisa da uzrunvelyofis xelSekrulebis saSualebiT.SeniSvnebimTlianimaqsimalurigamovlena2009mTlianimaqsimalurigamovlena2008 (damatebiTwarmodgenili)fuli da fulis eqvivalentebi (salaros gamoklebiT) 6 54,743 39,508moTxovnebi sakredito dawesebulebebis mimarT 7 14,423 9,638momxmarebleblebze gacemuli sesxebi 8 82,752 109,286sainvesticio fasiani qaRaldebi:-gasayidad xelmisawvdomi 9 2,260 7,902-vadis amowurvamde SenarCunebli 1,995 –156,173 166,334finansuri valdebulebebi da priobiTi valdebulebebi 19 753 16,111mTliani sakredito riskis gamovlena 156,926 182,445rodesac finansuri instrumentebi aRricxva xdeba samarTliani RirebulebiT, zemoT mocemuli Tanxebiwarmoadgenen mimdinare sakredito riskis gamovlenas, magram ara riskis maqsimalur gamovlenas, romelicSesaZloa warmoiqmnas momavalSi maCveneblebis Secvlis Sedegad.TiToeuli klasis finansuri instrumentis sakredito riskis maqsimaluri gamovlenis Sesaxeb ufrodetaluri informaciisaTvis, miTiTebebi unda gakeTdes konkretul SeniSvnebze. giraos efeqti da sxvariskebis Semcirebis meTodebi naCvenebia SeniSvna 11-Si.kreditis xarisxianoba finansuri aqtivebis klasis mixedviTfinansuri aqtivebis kreditis xarisxi imarTeba jgufis Sida sakredito Sefasebebis meSveobiT. qvemoTmocemuli cxrili gviCvenebs kreditis xarisxs finansuri mdgomareobis angariSgebaSi sesxTandakavSirebuli aqtivebis klasis mixedviT, jgufis sakredito Sefasebis sistemaze dayrdnobiT.44


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)sakredito riski (gagrZeleba)SeniSvnebiarcvadagadacilebulida arcgaufasurebuli2009vadagadacilebuli,magramaragaufasurebuli2009individualuradgaufasurebuli2009moTxovnebi sakreditodawesebulebebis mimarT 7 14,423 – – 14,423momxmareblebze gacemulisesxebi: 8korporatiuli sesxebi 6,710 1,150 35,543 43,403samomxmareblo sesxebi 9,669 2,989 5,854 18,512ipoTekuri sesxebi 561 – – 561mikro-sesxebi 14,140 1,776 682 16,598sapensio sesxebi 28,178 – 290 28,46859,258 5,915 42,369 107,542sainvesticio fasianiqaRaldebigasayidad arsebuli 9 351 – 5,319 5,670vadis amowurvamde 1,995 – – 1,9952,346 – 5,319 7,665jami 76,027 5,915 47,688 129,630jami2009SeniSvnebiarcvadagadacilebulida arcgaufasurebuli2008 (damatebiTwarmodgenili)vadagadacilebuli,magram aragaufasurebuli2008 (damatebiTwarmodgenili)individualuradgaufasurebuli2008 (damatebiTwarmodgenili)jami2008(damatebiTwarmodgenili)moTxovnebi sakreditodawesebulebebis mimarT 7 9,638 – 10,499 20,137momxmareblebze gacemulisesxebi: 8korporatiuli sesxebi 3,336 949 40,792 45,077samomxmareblo sesxebi 41,478 2,690 11,205 55,373ipoTekuri sesxebi 39 – – 39mikro-sesxebi 29,492 227 – 29,719sapensio sesxebi 4,345 154 – 4,49978,690 4,020 51,997 134,707sasesxo sainvesticiofasiani qaRaldebigasayidad arsebuli 9 1,022 – 7,644 8,6661,022 – 7,644 8,666jami 89,350 4,020 71,312 163,510momxmareblebis mier vadagadacilebuli sesxebi Seicavs iseT sesxebs, romlebic mxolod ramdenime dRiTaris gadacilebuli. vadagadacilebuli sesxebis analizi, xangrZlivobis mixedviT, mocemulia qvemoT.vadagadacilebuli sesxebis umetesi nawili gaufasurebulad ar iTvleba.jgufis politika gulisxmobs zusti da Sesaferisi riskis Sefasebebis qonas sakredito portfelisfarglebSi. es aadvilebs Sesabamisi riskebis koncentrirebulad marTvas da sakredito riskebisSedarebas biznesis yvela mimarTulebaSi, geografiul regionebsa da produqciis yvela xazze. Sefasebi<strong>ss</strong>istema xelSewyobilia sxvadaxva finansuri analiziT, damuSavebul sabazro informaciasTan erTad,romelic iZleva meore mxaris riskis SefasebisTvis saWiro monacemebs. yvela Sida riskis Sefasebamorgebulia sxvadasxva kategoriaze da nawarmoebia jgufis Sefasebis politikis Sesabamisad.damaxasiaTebeli riskis Sefasebebi fasdeba da axldeba regularulad.45


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)sakredito riski (gagrZeleba)jami 2,784 800 873 1,458 5,915vadagadacilebuli, magram ara gaufasurebuli sesxebis analizi finansuri aqtivebis klasis mixedviT:SeniSvnebi30 dRezenaklebi200931-dan 60dRemde200961-dan90 dRemde200990 dReze meti2009jami2009momxmareblebzegacemuli sesxebi: 8korporatiulisesxebi 346 7 30 767 1,150samomxmareblosesxeb 1,622 596 547 224 2,989mikro-sesxebi 816 197 296 467 1,776sapensio sesxebi – – – – –SeniSvnebi30 dRezenaklebi2008(damatebiTwarmodgenili)31-dan 60dRemde2008(damatebiTwarmodgenili)61-dan90 dRemde2008(damatebiTwarmodgenili)90 dReze meti2008(damatebiTwarmodgenili)momxmareblebzegacemuli sesxebi: 8korporatiulisesxebi 90 211 0 648 949samomxmareblosesxebi 415 361 438 1,476 2,690mikro-sesxebi 45 16 13 153 227sapensio sesxebi 4 3 54 93 154jami 554 591 505 2,370 4,020ixileT SeniSvna 8 ufro detaluri informaciisaTvis momxmareblebis mimarT sesxebis gaufasurebiszaralis rezervTan dakavSirebiT.finansuri aqtivebis sabalanso Rirebuleba, romlis pirobebic SeTanxmebulia ganmeorebiT.qvemoT mocemuli cxrili gviCvenebs SeTanxmebuli finansuri aqtivebis sabalanso Rirebulebas, klasismixedviT:2008(damatebiT2009 warmodgenili)momxmareblebze gacemuli sesxebi:komerciuli sesxebi 17,701 3,901samomxmareblo sesxeb 2,027 –ipoTeka 26 –mikro-sesxebi 1,546 –sapensio sesxebi – –jami 21,300 3,901gaufasurebis SefasebaZiriTadi rac sesxis gaufasurebis Sefasebisas unda iyos gaTvaliswinebuli aris is, ZiriTadi Tanxis Tuprocentis dafarva Tu aris vadagadacilebuli 90 dReze metiT an cnobilia Tu ara raime sirTuleebisapirispiro mxaris fuladi saxsrebis moZraobaSi, sakredito Sefasebis daqveiTebasTan, an kontraqtisTavdapirveli pirobebis darRvevasTan dakavSirebiT. jgufi gaufasurebis Sefasebas ganixilavs orsferod: calke Sefasebuli rezervebi da koleqtiurad Sefasebuli rezervebi.individualurad Sefasebuli rezervebijgufi individualurad gansazRvravs TiToeuli individualurad mniSvnelovani sesxis Sesabamisrezervs. rezervis moculobis gansazRvrisas ganxiluli punqtebi Seicavs meore mxaris biznes gegmi<strong>ss</strong>imyares, mis unars gaaumjobesos saqmianoba mas Semdeg, rac warmoiqmneba finansuri sirTule, dagegmilSemosavlebs da savaraudo dividendebis gadaxdas Tu adgili eqneba gakotrebas, sxva finansurimxardaWeris xelmisawvdomobas da giraos gasayid Rirebulebas, aseve fuladis saxsrebis savaraudojami200846


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)moZraobis dagegmvas. gaufasurebis danakargi fasdeba yoveli angaiSgebis dRes, Tu gauTvaliswinebeligaremoebebi ar moiTxovs ufro Zlier yuradRebas.24. riskebis marTva (gagrZeleba)sakredito riski (gagrZeleba)koleqtiurad Sefasebuli rezervebifasdeba koleqtiurad im momxmareblebis mimarT gacemul sesxebTan dakavSirebul danakargze, romlebicindividualurad mniSvnelovani ar arian (maT Soris sakredito baraTebi, ipoTeka da arauzrunvel<strong>yofili</strong>samomxmareblo sesxebis gacema), da individualurad mniSvnelovani sesxebisaTvis,rodesac individualuri gaufasurebis obieqturi mtkicebuleba ar arsebobs. rezervebi fasdeba yoveliangariSgebis dRes, da TiToeuli portfeli calke ganixileba.koleqtiuri Sefaseba mxedvelobaSi iRebs gaufasurebas, romelic savaraudod arsebobs portfelSimaSinac ki, roca jer ar arsebobs gaufasurebis obieqturi mtkicebuleba individualur SefasebaSi.gaufasurebis danakargi fasdeba Semdegi informaciis gaTvaliswinebiT: istoriuli zarali portfelSi,mimdinare ekonomikuri pirobebi, Seferxeba zaralis savaraudo ganxorcielebis drosa da im dros Soris,rodesac mas dasWirdeba individualurad Sefasebuli gaufasurebis rezervi, aseve savaraudoSemosavlebi da anazRaurebebi gaufasurebis Semdeg. adglobrivi xelmZRvaneloba pasuxismgebelia amperiodis xangrZlivobis dadgenaze, romelic SesaZloa gagrZeldes erT wlamde. gaufasurebis rezerviSemdeg ganixileba sakredito mmarTvelebis mier, raTa uzrunvelyon jgufis saerTo politikasTanSesabamisoba.finansuri garantiebi da akreditivebi fasdeba da ganesazRvrebaT rezervi iseve, rogorc sesxebTanmimarTebaSi.jgufis fuladi aqtivebisa da valdebulebebis geografiuli koncentracia mocemulia qvemoT:saqarTvelo2009 2008 (damatebiT warmodgenili)dsT dadsT dasxvasxvaucxourisaqarTveloucxouriOECD bankebi jamiOECD bankebijamiaqtivebi:fuli da fuliseqvivalentebi 79,425 16,794 2,599 98,818 34,144 11,985 5,031 51,160moTxovnebi sakreditodawesebulebebis mimarT 13,356 1,067 – 14,423 9,080 558 – 9,638momxmareblebze gasacemisesxebi 82,752 – – 82,752 109,286 – – 109,286sainvesticio fasianiqaRaldebi:- gasayidi 1,941 319 – 2,260 7,761 141 – 7,902- vadis amowurvamdeSenarCunebuli 1,995 – – 1,995 – – – –yvela xva aqtivi 117,651 3,141 – 120,792 137,963 3,106 – 141,069297,120 21,321 2,599 321,040 298,234 15,790 5,031 319,055valdebulebebi:valdebulebebisakreditodawesebulebebis mimarT 54,007 599 – 54,606 51,557 30,604 – 82,161momxmareblebisaTvisgadasaxdeli Tanxebi 226,587 20,051 – 246,638 181,540 – – 181,540yvela sxvavaldebuleba daumciresobis wili 10,572 – – 10,572 40,846 – – 40,846291,166 20,650 – 311,816 273,943 30,604 – 304,547wminda aqtivebi /(valdebulebebi) 5,954 671 2,599 9,224 24,291 (14,814) 5,031 14,508likvidurobis riski da dafinansebis marTvalikvidurobis riski warmodgens risks imisa, rom jgufi ver SeZlebs Seasrulos misi valdebulebebidroulad, rodesac dadgeba maTi gadaxdis vada, rogorc Cveul ise daZabul garemoSi. am riskisSemcirebis mizniT, xelmZRvanelobam moipova dafinansebis diversificirebuli resursebi mis ZiriTadsadepozito bazasTan erTad, marTavs aqtivebs likvidurobis gaTvaliswinebiT, da yoveldRiurad uwevsmonitorings fuladi saxsrebis momaval moZraobas da likvidurobas. es iTvaliswinebs fuladi47


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)saxsrebis mosalodneli moZraobis Sefasebas da maRali xarisxis giraos xelmisawvdomobas, romelicSesaZloa gamoyenebuli iqnas, saWiroebis SemTxvevaSi, damatebiTi dafinansebis uzrunvelyofisaTvis.24. riskebis marTva (gagrZeleba)likvidurobs riski da finansuri marTva (gagrZeleba)jgufi inarCunebs maRal gayidvadi da mravalferovani aqtivebis portfels, romelic advilad SeiZlebalikvidrebuli iqnas fuladi saxsrebis gauTvaliswinebeli moZraobis SemTxvevaSi. garda amisa, jgufiinarCunebs fuladi saxsrebis depozits (savaldebulo rezervi) <strong>saqarTvelos</strong> erovnul bankSi (seb),romlis moculobac damokidebulia moziduli samomxmareblo fondebis doneze.likvidurobis pozicia Sefasebulia da imarTeba <strong>banki</strong>s mier damoukideblad, seb-is mier dadgenililikvidurobis garkveuli koeficientebis mixedviT.finansuri valdebulebebis analizi, sakontraqto vadis amowurvis mixedviTwinamdebare cxrilebSi warmodgenilia jgufis 31 dekembris mdgomareobiT arsebuli finansurivaldebulebebis vadis amowurvis analizi, romelic efuZneba sakontraqto daudiskontirebelgadasaxdel valdebulebeb. dafarvebi, romlebic damokidebulia klientis moTxovnaze, CaTvliliamimidinare dafarvebSi. Tumca, jgufi moelis, rom momxmarebelTa umravlesoba ar moiTxovs vadaze adredafarvas da, amdenad, cxrili ar moicavs mosalodneli fuladi saxsrebis nakads, romlebicmiTiTebulia <strong>banki</strong>s depozitebis SenarCunebis istoriaSi.finansuri valdebulebebi2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT3 Tvezenaklebi3-dan 12Tvemde1-dan 5wlamde5 wliszemoT jamivaldebulebebi sakreditodawesebulebebis mimarT 10,551 31,898 25,132 – 67,581momxmareblebisaTvis gadasaxdeli Tanxebi 167,086 58,847 30,953 150 257,036sxva finansuri valdebulebebi 13 399 149 – 561jamuri aradiskontirebuli finansurivaldebulebebi 177,650 91,114 56,234 150 325,178finansuri valdebulebebi2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT(damatebiT warmodgenili)3 Tvezenaklebi3-dan 12Tvemde1-dan 5wlamde5 wliszemoTjamivaldebulebebi sakreditodawesebulebebis mimarT 39,951 32,585 – 12,773 85,309momxmareblebisaTvis gadasaxdeli Tanxebi 146,891 52,960 40,186 172 240,209sxva finansuri valdebulebebi 21,747 333 333 – 22,413jamuri aradiskontirebuli finansurivaldebulebebi 208,589 85,878 40,519 12,945 347,931qvemoT mocemuli cxrili gviCvenebs sakontraqto vadis amowurvas jgufis finansuri valdebulebebisa dapirobiTi valdebulebebis vadis amowurvis mixedviT. TiToeuli gamouyenebeli sesxis gacemis pirobiTivaldebuleba Setanilia im uaxloesi TariRiT, rodesac SesaZlebeli gaxdeba misi gamoyeneba. dadebulifinansuri sagarantio kontraqtebis SemTxvevaSi, garantiis maqsimaluri Tanxa nawildeba im ualoesperiodze, rodesac SesaZlebeli iqneba garantiis gamoTxovna.3 Tvezenaklebi3-dan 12Tvemde1-dan 5wlamde5 wliszemoT2009 4,125 4,994 11,816 2,399 23,3342008 11,333 6,375 12,936 706 31,350jgufis varaudiT SesaZloa yvela pirobiTi valdebuleba an uzrunvelyofa ar iqnas gamoyenebulivaldebulebebis vadis amowurvamde.vadis amowurvis analizi ar asaxavs mimdinare angariSebis istoriul stabilurobas. maTi likvidaciaistoriulad ganxorcielda ufro xangrZlivi periodis ganmavlobaSi vidre zemoaRweril cxrilebSi. esnaSTebi gaTvaliswinebulia gadasaxdel TanxebSi sam Tveze nakleb periodSi.sabazro riskisabazro riski aris riski imisa, rom finansuri instrumentebis fuladi saxsrebis samomavlo moZraoba, ansamarTliani Rirebuleba Seicvleba iseTi sabazro cvlilebebis Sedegad, rogorebicaa saprocentoganakveTebi, ucxouri valutis kursi da aqciebis fasebi. jgufi axorcielebs sabazro riskisklasificirebas savaWro an ara-savaWro portfelebad. savaWro da ara-sabaWro portfelebis poziciebiimarTeba da mowmdeba sxva analizebis gamoyenebiT. ucxour valutaSi koncentraciis garda, jgufs araqvs sabazro riskis araviTari mniSvnelovani koncentracia.jami48


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)sabazro riski (gagrZeleba)saprocento ganakveTis riskisaprocento ganakveTis riski warmoiqmneba im SesaZleblobidan, rom saprocento ganakveTis cvlilebebsgavlena eqnebaT finansuri instrumentebis fuladi saxsrebis momaval moZraobaze an samarTlianRirebulebebze. qvemoT mocemul cxrilSi asaxulia jgufis mogeba-zaralis angariSgebis mgrZnobelobasaprocento ganakveTis SesaZlo cvlilebis mimarT, rodesac yvela danarCeni cvladi ucvlelia.mogeba-zaralis uwyisis mgrZnobeloba aris saprocento ganakveTis dasaSvebi cvlilebis efeqti wmindasaprocento Semosavalze erTi wlis manZilze, romelic efuZneba 31 dekembriTvis arsebul cvladiganakveTis ara-savaWro finansur aqtivebsa da finansur valdebulebebs. kapitalis mgrZnobelobagamoiTvleba 31 dekembrisTvis arsebuli fiqsirebul ganakveTiani gasayidad arsebuli finansuriaqtivebis gadafasebiT, saprocento ganakveTebSi savaraudo cvlilebebis Sedegebis dasadgenad, imazedayrdnobiT, rom Semosavlebis mrudze adgili aqvs paralelur gadaadgilebas.wminda saprocentoSemosavlismgrZnobelobavalutasabazo punqtiszrda20092009aSS dolari 1% (6) –wminda saprocentoSemosavlismgrZnobelobakapitalismgrZnobeloba2009valutasabazo punqtiskleba20082009aSS dolari -1% 6 –wminda saprocentoSemosavlismgrZnobelobakapitalismgrZnobeloba2009valutasabazo punqtiszrda20082008aSS dolari 1% (8) –wminda saprocentoSemosavlismgrZnobelobakapitalismgrZnobeloba2008valutasabazo punqtiskleba20082008aSS dolari -1% 8 –savaluto riskikapitalismgrZnobeloba2008savaluto riski warmoadgens risks imisa, rom finansuri instrumentis Rirebuleba Seicvleba ucxoursavaluto kursebSi cvlilebebis Sedegad. mmarTvelma sabWom savaluto poziciebze daadgina limitebiseb-is debulebebis Sesabamisad. poziciebi mowmdeba yoveldiurad.qvemoT mocemuli cxrilebi gviCvenebs valutebs, romelTa mimarTac jgufs hqonda mniSvnelovani riski 31dekembris mdomareobiT mis savaWro fulad aqtivebze da valdebulebebze da aseve misi prognozirebulfuladi saxsrebis moZraobaze. analizis safuZvelze gamoTvlilia larTan mimarTebaSi savaluto kursisSesaZlo moZraobis efeqts mogeba-zaralis uwyisSi (kursis mimarT mgrZnobiare ara-savaWro fuladiaqtivebisa da valdebulebebis samarTliani Rirebulebis gamo), rodesac yvela danarCeni cvladiucvlelia. kapitalze efeqti ar gansxvavdeba mogeba-zarils uwyisze efeqtisgan. cxrilSi uaryofiTiTanxebi asaxavs mogeba-zaralis uwyisSi an kapitalSi potenciur wminda Semcirebas maSin, rodesacdadebiTi Tanxebi asaxavs wminda savaraudo zrdas.valutacvlilebasaprocentoganakveTSi %-Si 2009gavlena mogebazegadasaxadisdaqviTvamde2009cvlilebasaprocentoganakveTSi %-Si2008gavlena mogebazegadasaxadisdaqviTvamde2008aSS dolari 1.30% 29 9.20% 21evro 12.70% (15) 14.90% 8inglisuri funti 16.10% 3 24.90% 20rusuli rubli 0.30% 1 0.30% –ukrainuli grivna 0.30% – 2.80% –49


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)24. riskebis marTva (gagrZeleba)saoperacio riskisaoperacio riski warmoadgens danakargis risks, romelic warmoiqmneba sistemebis mwyobridan gamosvlis,meqanikuri Secdomis, sicruis an gare mizezebis gamo. rodesac ar xorcieldeba kontroli, saoperacioriskebma SesaZloa gamoiwvios reputaciis Selaxva, samarTlebrivi an maregulirebeli Sedegebi, anfinansuri zarali. jgufi savaraudod ver Seamcirebs yvela saoperacio risks, Tumca sakontrolostruqturis meSveobiT da potenciuri riskebis monitoringiTa da reagirebiT, jgufi SeZlebs riskebisefeqtur marTvas. kontroli iTvaliswinebs movaleobebis efeqtur ganawilebas, xelmisawvdomobisnebarTvas, uflebamosilebis miniWebisa da Sedarebis procedurebs, kadrebis momzadebis da Sefasebisprocesebs, maT Soris Sida auditis gamoyenebas.25. finansuri instrumentebis samarTliani Rirebulebebijgufi iyenebs Semdeg ierarqias, raTa Sefasebis meTodiT gansazRvros da ganmartos finansuriinstrumentebis samarTliani Rirebuleba:• done pirveli: aqtiur bazrebze identur aqtivebze da valdebulebebze kotirebuli (Seusworebeli)Rirebuleba;• done meore: meTodologia romliTac SesaZloa yvela is monacemis, pirdapir an arapirdapirdanaxva, romelTac mniSvnelovani efeqti aqvT aRricxul samarTlian Rirebulebaze;• done mesame: meTodologiebi romlebic iyeneben monacemebs, romelTac mniSvnelovani efeqti aqvTaRricxul samarTlian Rirebulebaze, da ar warmoadgenen arsebul sabazro monacemebs.mocemuli cxrili asaxavs samarTliani RirebulebebiT aRricxuli finansuri instrumentebis analiz<strong>ss</strong>amarTliani Rirebulebis ierarqiuli doneebis mixedviT:2009 wlis 31 dekemberi done pirveli Ldone meore Ldone mesame jamifinansuri aqtivebisainvesticio fasiani qaRaldebi -gasayidad arsebuli – 2,260 – 2,260– 2,260 – 2,2602008 wlis 31 dekemberi (damatebiTwarmodgenili) done pirveli Ldone meore Ldone mesame jamifinansuri aqtivebisainvesticio fasiani qaRaldebi - gasayidadarsebuli – 7,902 – 7,902– 7,902 – 7,902samarTliani RirebulebiT aRricxuli finansuri instrumentebiqvemoT mocemulia samarTliani RirebulebiT aRricxuli finansuri instrumentebis samarTlianiRirebulebis Sefasebis meTodologiiT gansazRvris aRwera. Semdegi moicavs jgufis im daSvebebisSefasebas, romlebsac bazris monawileebi gaakeTebdnen instrumentis Sefasebis dros.sainvesticio fasiani qaRaldebi - gasayidad arsebuligasayidad arsebuli sainvesticio fasiani qaRaldebi, romelTa Sefaseba xdeba Sefasebis sistemiT ansafaso modeliT, ZiriTadad Sedgeba arakotirebuli kapitalis da sasesxo fasiani qaRaldebisagan. esfasiani qaRaldebi SeiZleba Sefasdes meTodiT romelic zogjer Seicavs monacemebs, romlebic arsebobsbazarze, xolo sxva dros SeiZleba gamoyenebuli iyos sabazro an arasabazro monacemebi. modelSiSemavali arasabazro monacemebi, Seicavs daSvebebs kompaniis, romelSic xdeba investicia, samomavlofinansuri saqmianobis, misi riskis struqturis Sesaxdeb da ekonomikur daSvebebs im industriisa dageografiuli iurisdiqciis gaTvaliswinebiT, sadac moRvaweobs kompania, romelSic xdeba investicia.50


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)25. finansuri instrumentebis samarTliani Rirebulebebi (gagrZeleba)samarTliani Rirebuleba finansuri aqtivebis da valdebulebebis romlebic ar aRiricxebian samarTlianiRirebulebiTwinamdebare cxrilSi gawerilia jgufis im finansuri instrumentebis sabalanso Rirebulebebisa dasamarTliani Rirebulebebis Sedareba klasebis mixedviT, romlebic ar aRiricxebian samarTlianiRirebulebiT finansuri mdgomareobis konsolidirebul angariSgebaSi. cxrili ar moicavs arafinansuriaqtivebisa da valdebulebebis samarTlian Rirebulebebs.sabalansoRirebuleba2009samarTlianiRirebuleba2009auRiarebelisabalansoRirebulebasamarTlianiRirebuleba2008auRiarebelimogeba(zarali)mogeba(zarali) 2008 (damatebiT (damatebiT 2008 (damatebiT2009 warmodgenili) warmodgenili) warmodgenili)finansuri aqtivebifuli da fuliseqvivalentebi 98,818 98,818 – 51,160 51,160 –moTxovnebi sakreditodawesebulebebismimarT 14,423 14,423 – 9,638 9,638 –klientebze gacemulisesxebi 82,752 82,693 (59) 109,286 109,286 –sainvesticio fasianiqaRaldebi:SenarCunebulidafarvis vadamde 1,995 1,995 – – – –finansurivaldebulebebivaldebulebebisakreditodawesebulebebismimarT 54,606 54,606 – 82,161 82,161 –valdebulebebimeanabreTa winaSe 246,638 246,638 – 181,570 181,570 –samarTlianiRirebulebis mTlianiauRiarebelicvlileba (59) –qvemoT mocemulia meTodologia da daSvebebi im finansuri instrumentebis samarTliani Rirebulebisdasadgenad, romlebic ar aris aRricxuli finansur angariSgebaSi samarTliani RirebulebiT.aqtivebi, romelTa samarTliani Rirebuleba uaxlovdeba maT sabalanso Rirebulebasrogorc wesi, im finansuri aqtivebisa da valdebulebebis sabalanso Rirebuleba, romlebic arislikviduri an xasiaTdeba moklevadianobiT (sam Tveze naklebi), uaxlovdeba maT samarTlian Rirebulebas.es daSveba agreTve exeba moTxovnamde anabrebis da Semnaxvel angariSebs, romelTac ar gaaCniaT raimekonkretuli vadebi.fiqsirebuli da cvladi ganakveTis mqone finansuri instrumentebikotirebuli sasesxo instrumentebisTvis samarTliani Rirebuleba ganisazRvreba kotirebuli sabazrofasiT. arakotirebuli sasesxo instrumentebis samarTliani Rirebuleba ganisazRvreba momovali fuladisaxsrebis moZraobis diskontirebiT analogiuri pirobebis, sakredito riskis da vadis, mqone sxva sesxzeukve arsebuli ganakveTiT.26. finansuri aqtivebisa da valdebulebebis vadianobis analiziqvemoT mocemuli cxrili gviCvenebs finansuri aqtivebis da valdebulebebis analizs, imis mixedviT, Turodis unda iqnas maTi anazRaureba an angariSsworeba.51


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)26. finansuri aqtivebisa da valdebulebebis vadianobis analizi (gagrZeleba)erTi wlisganmavlobaSifula da fuliseqvivalentebi 98,818 – 98,818 51,160 – 51,160moTxovnebi sakreditodawesebulebebis mimarT 13,356 1,067 14,423 5,909 3,729 9,638momxmareblebze gacemulisesxebi 69,872 12,880 82,752 101,714 7,572 109,286sainvesticio fasianiqaRaldebi- gasayidad arsebuli – 2,260 2,260 – 7,902 7,902- vadis amowurvamdeSenarCunebuli 1,995 – 1,995 – – –jami 184,041 16,207 200,248 158,783 19,203 177,986valdebulebebi sakreditodawesebulebebis mimarT 39,210 15,396 54,606 52,207 29,954 82,161momxmareblebisaTvisgadasaxdeli Tanxebi 220,279 26,359 246,638 125,281 56,259 181,540sxva valdebulebebi 337 120 457 322 226 548jami 259,826 41,875 301,701 177,810 86,439 264,249wminda (75,785) (25,668) (101,453) (19,027) (67,236) (86,263)ixileT SeniSvna 24 “riskebis marTva” jgufis sakontraqto aradiskontirebuli sagadaxdovaldebulebebze da xelmZRvanelobis ganxilvebi likvidurobis riskis marTvis da uaryofiTilikvidurobis aRmofxvris Sesaxeb.27. dakavSirebul mxareTa ganmartebiTi SeniSvnebiba<strong>ss</strong> 24-is (“dakavSirebul MmxareTa ganmartebiTi SeniSvnebi”) mixedviT, mxareebi iTvlebiandakavSirebulad im SemTxvevaSi, Tu erT mxares aqvs SesaZlebloba, gaakontrolos meore mxare an iqoniosmniSvnelovani zegavlena meore mxareze finansuri Tu saoperacio gadawyvetilebis miRebis dros.TiToeuli SesaZlo urTierTkavSiris ganxilvis dros, yuradReba eqceva urTierTobis Sinaar<strong>ss</strong> da aramxolod samarTlebriv formas.dakavSirebulma mxareebma SeiZleba ganaxorcielon iseTi tranzaqciebi romlebic dauSvebelia aradakavSirebuli mxarisTvis, amavdroulad is pirobebi da Tanxebi rasac SeiZleba adgili hqondesdakavSirebuli mxaris SemTxvevaSi, gansxvavdebodes im pirobebis da Tanxebisgan romlebic iqneba aradakavSirebuli mxarisTvis.wlis bolosTvis, dakavSirebul mxareTa Soris ganxorcielebuli tranzaqciebis balansi, da Sesabamisixarjebi da Semosavlebi Semdegnairia:2009 2008 (damatebiT warmodgenili)erTi wlisor welzeganmavlobaSior welzemeti jamimetijamimSobelikompaniakompaniebiromelTacmniSvnelovanizegavlenaaqvTjgufze2009 2008 (damatebiT warmodgenili)kompaniebiromelTackompaniebisaerTokontrolisqveSmokav-Siresawarmoebi(OSMP)zedargolismenejmenti,personalimSobelikompaniamniSvnelovanizegavlenaaqvTjgufzekompaniebisaerTokontrolisqveSmokav-Siresawarmoebi(OSMP)zedargolismenejmenti,personaligadauxdeli sesxebi 1ianvars, bruto 1,780 – – 357 302 2,583 – – 120 323wlis ganmavlobaSigamoSvebuli sesxebi 215 – – 5 206 1,951 – – 1,002 1,067sasesxo gadaxdebi wlisganmavlobaSi 1,995 – – 362 269 2,754 – – 765 1,088gadauxdeli sesxebi 31dekembers, bruto – – – – 239 1,780 – – 357 302minus: gaufasurebisrezervi 31 dekembrisaTvis – – – – 5 1,780 – – 7 104gadauxdeli sesxebi 31dekembers, wminda – – – – 234 – – – 350 19852


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)27. dakavSirebul mxareTa ganmartebiTi SeniSvnebi (gagrZeleba)mSobelikompaniakompaniebiromelTacmniSvnelovanizegavlenaaqvTjgufze2009 2008 (damatebiT warmodgenili)kompaniebiromelTackompaniebisaerTokontrolisqveSmokav-Siresawarmoebi(OSMP)zedargolismenejmenti,personalimSobelikompaniamniSvnelovanizegavlenaaqvTjgufzekompaniebisaerTokontrolisqveSmokav-Siresawarmoebi(OSMP)zedargolismenejmenti,personalisaprocento Semosavalisesxebze 6 – – 4 26 716 – – 31 34sesxis gaufasurebisxarji – – – (7) 1 1,729 – – 5 98depozitebi 1 ianvrisaTvis – – – – – – – – – –wlis manZilze miRebulidepozitebi – – – – – 145 – – – 3,833wlis manZilzegadaxdili depozitebi – – – – – 145 – – – 3,833depozitebi 31dekembrisaTvis – – – – – – – – – –mimdinare angariSebi 31dekembrisaTvis 790 19,912 – 119 272 81 – – 6,095 4saprocento xarjidepozitebze 212 169 – – 5 1 – – – 49gacemuli valdebulebebida garantiebi – 2,529 – 600 – – – – – –Semosavali gasamrjelodanda sakomisiomosakreblidan – 21 – 14 – 2 – – 10 2sxva saoperacio xarjebi – – – 86 2 – – – 56 4mTavari mmarTveli personalis anazRaureba Semdegnairia:20092008(damatebiTwarmodgenili)xelfasebi da TanamSromelTa sxva Semosavali 400 1,427sul ZiriTadi xelmZRvaneli pirebis kompensacia 400 1,42728. kapitalis adekvaturobajgufi inarCunebs aqtiurad marTvad kapitalis bazas, raTa dafaros biznesisaTvis damaxasiaTebeliriskebi. jgufis kapitalis adekvaturoba, sxva saSualebebTan erTad, mowmdeba Bseb-is mier dadgenilikoeficientebis, aseve bazel capital ekordi 1998 mier dadgenili koeficientebiT.2009 wlis 19 seqtembramde jgufi ver asrulebda seb-is mier dawesebul, kapitalTan dakavSirebulmoTxovnebs, magram 2009 wlis 19 seqtembers jgufma miiRo ganmaTavisuflebeli werili seb-isgan,romliTac igi aTavisuflebda banks kapitalTan dakavSirebuli moTxovnebisgan 2012 wlamde. werilismixedviT, arsebul sazedamxedvelo kapitali unda ganixilebodes 108,000 lariT gazrdili. aRniSnuliTanxa unda CaiTvalos pirvelad kapitalad da unda Sevides seb-is maregulirebeli koeficientisgamoangariSebaSi. <strong>saqarTvelos</strong> finansuri zedamxedvelobis saagentosTan SeTanxmebiT, da jgufisfinansuri mdgomareobis gasaumjobeseblad da maregulirebeli moTxovnebis dasakmayofileblad, 6 Tvianiperiodis bolos jgufis SeZenidan axalma aqcionerebma valdebuleba aiRes SeetanaT 10 milionidolaris eqvivalenti larSi, jgufis sawesdebo kapitalSi. 2009 wlis oqtomberSi Setanili TanxebiganTavsda <strong>banki</strong>s angariSze rogorc depozitebi, xolo 2010 wlis TebervalSi es Tanxebi aRiarebuliiqna, rogorc saaqcio kapitalis zrda, rac aRwerilia 29 SeniSvnaSi – movlenebi angariSgebis TariRisSemdgom.jgufis kapitalis marTvis umTavresi miznebia imis uzrunvelyofa, rom jgufma Seasrulos yvela misigaredan dakisrebuli kapitalTan dakavSirebuli moTxovna da rom jgufma SeinarCunos Zlieri sakreditoreitingebi da kapitalis jansaRi koeficientebi, raTa xeli Seuwyos mis saqmianobas da gazardosaqciebis Rirebuleba.53


<strong>ss</strong> liberTi <strong>banki</strong> da Svilobili kompaniebi2009 wlis konsolidirebuli finansuri angariSgeba(aTasi lari)28. kapitalis adekvaturoba (gagrZeleba)jgufi misi kapitalis struqturas marTavs da Seaqvs cvlilebebi ekonomikur pirobebis cvlilebebisa damisi saqmianobisTvis damaxasiaTebeli riskebis Sesabamisad. kapitalis struqturis SenarCunebis ancvlilebis mizniT, jgufma SesaZloa koreqtireba moaxdinos aqcionerebisaTvis gadasaxdelidividendebis moculobaSi, daubrunos kapitali aqcionerebs an gamouSvas kapitalis fasiani qaRaldebi.seb-is kapitalis adekvaturobis koeficientiseb-i bankebisagan iTxovs kapitalis adekvaturobis minimaluri koeficientis SenarCunebas riskisSewonili aqtivebis 12%-iT, romelic gamoiTvleba <strong>banki</strong>s gancalkevebuli sagangebo finansur angariSebzedayrdnobiT, romelic momzadebulia seb-is debulebebisa da gancxadebebis mixedviT. 2009 da 2008 wlebis31 dekembris mdgomareobiT, jgufis kapitalis adekvaturobis koeficienti iyo Semdegi:20092008(damatebiTwarmodgenili)ZiriTadi kapitali (6,001) 30,181Teoriuli danamati kapitalze (pirveladi kapitali) miRebuliganTavisuflebis Sedegad, rac aRwerilia zemoT teqstSi.108,000 –damatebiTi kapitali (5,814) (45,629)minus: daqviTvebi kapitalidan (5,569) (3,415)mTliani kapitali 90,616 (18,863)riskis-Sewonili kapitali 241,967 317,935mTliani kapitalis adekvaturobis koeficienti 37.45% (5.93%)kapitalis adekvaturobis koeficienti, bazel kapital akord 1988-is mixedviTjgufis kapitalis adekvaturobis koeficienti, romelic daangariSebulia bazel capital akord 1988-ismixedviT, Sesabamisi cvlilebebiT, romelic moicavs sabazro riskebs, 2009 da 2008 wlis 31 dekembrismdgomareobiT, Semdegi saxis aris:20092008(damatebiTwarmodgenili)klasi 1 kapitali (13,788) (21,190)klasi 2 kapitali 25,966 39,330minus: daqviTvebi kapitalidan (347) (355)mTliani kapitali 11,831 17,785riskiT Sewonili aqtivebi 216,214 275,218klasi 1 kapitalis koeficienti (6.38%) (7.70%)mTliani kapitalis koeficienti 5.47% 6.46%29. movlenebi angariSgebis TariRis Semdgom2010 wlis 4 Tebervals <strong>banki</strong>s aqcionerebma Seitanes 10,000 amerikuli dolaris ekvivalenti larSi, <strong>banki</strong><strong>ss</strong>aaqcio kapitalSi.2010 wlis 18 mai<strong>ss</strong> bankma dafara grZelvadiani valdebulebis nawili, 30,000 laris moculobiT, romelicmas gaaCnda <strong>saqarTvelos</strong> erovnuli <strong>banki</strong>s mimarT 45,000 laris odenobiT. amavdroulad bankma SeinarCuna3 wliani 45,000 lariani sakredito xazi, wliur 13%-Si 2013 wlis ivlisamde.2010 wlis 5 ivli<strong>ss</strong> bankma neu-iorkis melon bankTan erTad globaluri depozitaruli xelwerilis (gdx)programa aamoqmeda. gdx-s saxiT <strong>ss</strong> “liberTi <strong>banki</strong>s” aqciebis SeTavazeba moxdeba saerTaSorisoinvestorebze (aSS-is garda).54

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!