Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova
Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova
Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Univerzita</strong> <strong>Karlova</strong> v Praze – 1. lékařská fakulta<br />
Dutiny a prostory lebky, paranasální<br />
dutiny, prostupy bazí lebky<br />
<strong>Anatomický</strong> <strong>ústav</strong><br />
Autor: Veronika <strong>Ně</strong>mcová<br />
Obor: lékařství – Anatomie 1
Fossa cranii anterior<br />
Fossa cranii media<br />
Fossa cranii posterior<br />
Basis cranii interna<br />
Basis cranii<br />
interna<br />
F<br />
E<br />
Amin<br />
O<br />
Amaj<br />
T
Fossa cranii anterior<br />
(čelní laloky mozku, I. a II. hlavový nerv)<br />
Impressiones<br />
gyrorum et<br />
juga<br />
cerebralia<br />
Processus<br />
clinoideus<br />
anterior<br />
Foramen caecum<br />
Crista galli<br />
Lamina cribrosa<br />
Sulcus prechiasmaticus<br />
Canalis opticus
Opakování fossa cranii ant
Fossa cranii media<br />
(spánkové laloky,<br />
hypofýza, a.carotis int.,<br />
a.meningea media, III.,<br />
IV,V.a VI. hlavový nerv)<br />
- otvory<br />
Sulci arteriae<br />
meningeae mediae<br />
Foramen lacerum<br />
Foramen rotundum<br />
Hiatus nervi petrosi<br />
majoris<br />
Fissura orbitalis sup.<br />
Foramen venosum<br />
Foramen ovale<br />
Foramen spinosum<br />
Hiatus nervi<br />
petrosi minoris
Fossa cranii media<br />
- útvary<br />
Sulcus caroticus<br />
Lingula sphenoidalis<br />
Impressio trigemini<br />
Crista pyramidis<br />
Fossa hypophysialis<br />
Dorsum sellae<br />
Sulcus sinus petrosi<br />
superioris<br />
Sulcus nervi<br />
petrosi minoris et<br />
majoris<br />
Eminentia arcuata<br />
Tegmen<br />
tympani
Opakování - fossa cranii media
mozkový kmen, mozeček,<br />
týlní laloky, velké žilní<br />
splavy, a.vertebralis, otvory<br />
pro VII. –XII. hlavový nerv<br />
Foramen jugulare<br />
Fossa cranii posterior - otvory<br />
Canalis<br />
nervi<br />
hypoglossi<br />
Canalis condylaris<br />
Foramen<br />
magnum<br />
Meatus<br />
acusticus<br />
internus<br />
Apertura<br />
externa<br />
aquaeductus<br />
vestibuli
Fossa cranii posterior<br />
útvary<br />
Sulcus sinus<br />
sigmoidei<br />
Sulcus sinus transversi<br />
Fossa cerebellaris<br />
Clivus<br />
Sulcus sinus petrosi<br />
superioris<br />
Sulcus sinus petrosi<br />
inferioris<br />
fossa subarcuata<br />
Foramen mastoideum<br />
Crista occipitalis interna<br />
Prominentia occipitalis<br />
interna<br />
Fossa cerebralis
Fossa cranii posterior - opakování
Porus acusticus internus<br />
Foramen jugulare<br />
Canalis n. hypoglossi<br />
VJI<br />
n.VII<br />
n.VIII<br />
n.IX<br />
n.X<br />
n.XI<br />
n.XII
Otvory v basi lebeční<br />
1-lamina cribrosa<br />
2-canalis opticus<br />
3-fissura orbitalis superior<br />
4-foramen rotundum<br />
5-foramen ovale<br />
6-foramen spinosum<br />
7-foramen lacerum<br />
8-hiatus nervi petrosi minoris<br />
9-hiatus nervi petrosi majoris<br />
10-porus acusticus internus<br />
11-foramen jugulare<br />
12-canalis nervi hypoglossi<br />
13-foramen magnum<br />
14-canalis condylaris<br />
15-foramen mastoideum<br />
6<br />
3<br />
5<br />
4<br />
8 9 10<br />
15<br />
1<br />
11<br />
12<br />
2<br />
13<br />
14<br />
7
Nervi craniales<br />
(hlavové nervy)<br />
I. nn. olfactorii<br />
II. n. opticus<br />
III. n. oculomotorius<br />
IV. n. trochlearis<br />
V. n. trigeminus 1.ophthalmicus<br />
2.maxillaris<br />
3.mandibularis<br />
VI. nervus abducens<br />
VII. nervus facialis<br />
VIII. nervus vestibulocochlearis<br />
IX. nervus glossopharyngeus<br />
X. nervus vagus<br />
XI. nervus accessorius<br />
XII. nervus hypoglossus
Basis cranii interna<br />
Fossa cranii anterior<br />
lobi frontales, n.I. a n.II.,<br />
falx cerebri<br />
canalis orbitocranialis<br />
Zadní okraj alae minores a sulcus<br />
prechiasmaticus<br />
Fossa cranii media<br />
lobi temporales,<br />
hypophysis cerebri,<br />
okohybné nervy a V/1 do očnice<br />
větve n.V, sinus cavernosus,<br />
a.meningea media,<br />
synchondrosis sphenopetrosa<br />
Crista pyramidis, dorsum sellae<br />
Fossa cranii posterior<br />
mozkový kmen, mozeček, lobi<br />
occipitales, otisky žilních splavů,<br />
emissaria, n.VII a n.VIII, ductus<br />
endolymphaticus, nn.IX,X a XI,<br />
mícha a n.XI a aa. vertebrales,<br />
n.XII<br />
a.carotis.int.<br />
I<br />
a.meningea ant<br />
II<br />
III, IV, VI, V/1<br />
a. ophthalmica<br />
VII, VIII<br />
XII<br />
a.vertebralis<br />
V/2<br />
v. ophthalmica sup.<br />
V/3 a.meningea<br />
media<br />
n. petrosus major (z<br />
n.VII) et minor (z n.IX)<br />
IX,X,XI<br />
a.meningea post
Otisky žilních splavů<br />
Sulcus sinus<br />
petrosi inferioris<br />
Sulcus sinus<br />
petrosi<br />
superioris<br />
Sulcus<br />
sinus<br />
sigmoidei<br />
Sulcus sinus<br />
transversi
infundibulum<br />
hypophysae<br />
a.meningea<br />
media<br />
n.XII<br />
confluens sinuum<br />
sinus sagittalis sup.<br />
Falx cerebri<br />
n.II<br />
v. opthalmica sup<br />
a.carotis int.<br />
n.III<br />
n.IV.<br />
n.V<br />
n.VI<br />
n.VII a n.VIII<br />
sinus petrosus sup<br />
n.IX.,X., IX<br />
sinus sigmoideus<br />
a. vertebralis<br />
r. spinalis n.XI.<br />
sinus transversus
Opakování prostupů<br />
hlavových nervů<br />
a. carotis interna<br />
Tentorium cerebeli<br />
a. meningea<br />
media<br />
a. vertebralis
Cavum nasi osseum<br />
paranasální dutiny<br />
Sinus frontalis<br />
Cellulae<br />
ethmoidales<br />
anteriores<br />
Ductus nasolacrimalis<br />
Cellulae ethmoidales posteriores<br />
Sinus<br />
sphenoidalis<br />
Sinus maxillaris
Cavum nasi osseum<br />
paranasální dutiny<br />
Sinus frontalis<br />
Apertura<br />
piriformis nasi
Ohraničení choan<br />
choana<br />
oidei<br />
Lamina<br />
horizontalis<br />
ossis palatini<br />
Lamina medialis<br />
processus<br />
pterygoidei<br />
vomer
Septum nasi:<br />
Lamina perpendicularis<br />
ossis ethmoidalis<br />
Vomer<br />
Spodina:<br />
Processus palatinus maxillae<br />
Lamina horizontalis ossis palatini<br />
Cavum nasi osseum<br />
Strop:<br />
Os nasale<br />
Os frontale<br />
Lamina cribrosa<br />
ossis ethmoidalis<br />
Os sphenoidale<br />
(corpus)
Otvory na basis cranii externa<br />
choana<br />
canalis caroticus<br />
foramen lacerum<br />
foramen magnum<br />
foramen<br />
spinosum<br />
foramen<br />
stylomastoideum<br />
fossa jugularis<br />
foramen<br />
ovale
Boční stěna cavum nasi<br />
Processus frontalis et<br />
corpus maxillae<br />
os lacrimale<br />
os ethmoidale<br />
concha nasalis inferior<br />
Lamina perpendicularis<br />
ossis palatini<br />
Lamina medialis processus<br />
pterygoidei<br />
F<br />
S
Cavum nasi osseum - opakování
Palatum durum<br />
Os incisivum<br />
Foramen incisivum<br />
(nervus nasopalatinus)<br />
Processus palatinus<br />
maxillae<br />
Lamina horizontalis<br />
ossis palatini
Sinus<br />
maxillaris<br />
Frontální řez přes sinus maxillaris<br />
orbita<br />
Fossa cranii ant.<br />
Vomer<br />
Sinus frontalis<br />
M<br />
F<br />
Z<br />
Celullae<br />
ethmoidales post.<br />
Celullae<br />
ethmoidales ant.<br />
Hiatus semilunaris
Frontální řez přes sinus maxillaris<br />
Frontální řez přes sinus 5 maxillaris<br />
1-cavum cranii<br />
2-orbita<br />
3-sinus maxillaris<br />
4-sinus frontalis<br />
5-celullae ethmoidales posteriores<br />
6-celullae ethmoidales anteriores<br />
7-hiatus semilunaris<br />
8-concha nasalis inferior<br />
4<br />
8<br />
6<br />
1<br />
3<br />
2
RTG lebky -sinusy<br />
8<br />
2<br />
3<br />
4
CT - sinusitis
Rtg paranasálních dutin<br />
(Watersova projekce)<br />
Sinus frontalis<br />
Sinus maxillaris<br />
Sinus sphenoidalis
RTG Watersova projekce<br />
sinusitis maxillaris vpravo
Pansinusitis po tsunami<br />
Celullae ethmoidales Sinus maxillaris Sinus sphenoidalis<br />
Normální CT obraz paranasálních dutin ve stejných úrovních
Fossa<br />
hypophysialis<br />
Sinus sphenoidalis<br />
Sinus maxillaris
Fossa infratemporalis<br />
Hranice:<br />
Horní: crista infratemporalis<br />
Přední: tuber maxillae<br />
Zevní: ramus mandibulae<br />
Vnitřní:lamina lat. proc. pterygoidei<br />
Obsah:<br />
mm. pterygoidei<br />
plexus pterygoideus<br />
a.maxillaris<br />
větve n. mandibularis<br />
ganglion oticum<br />
corpus adiposum buccae
Fossa infratemporalis<br />
průchody<br />
n.mandibularis<br />
(foramen ovale)<br />
a.meningea media<br />
(foramen spinosum)<br />
n.alveolaris inf.<br />
(canalis mandibulae)<br />
v.ophthalmica inf.<br />
(fissura orbitalis inf.)<br />
n.mylohyoideus<br />
(sulcus mylohyoideus)
Fossa<br />
infratemporalis<br />
opakování
Fossa infratemporalis
větve<br />
n.mandibularis<br />
a.maxillaris<br />
ganglion<br />
oticum<br />
Fossa infratemporalis - obsah<br />
PL<br />
PM<br />
mm. pterygoidei
Frontální řez rg. temporalis a<br />
rg. infratemporalis<br />
N.mandibularis<br />
Sinus sphenoidalis<br />
ve foramen ovale<br />
Vomer<br />
Processus pterygoideus<br />
N.lingualis<br />
N.alveolaris inf.<br />
Arcus zygomaticus<br />
Corpus adiposum
Žíly hlavy<br />
V.angularis<br />
V.facialis<br />
Plexus<br />
pterygoideus<br />
V.jugularis externa<br />
V.jugularis interna<br />
V.temporalis spf.<br />
Vv.diploicae<br />
V.retromandibularis
A.Maxillaris ve fossa infratemporalis
Větve n. mandibularis ve fossa infratemporalis<br />
N. mandibularis<br />
n.mentalis<br />
N.VII<br />
N.auriculotemporalis<br />
N.alveolaris inf.<br />
R.mylohyoideus<br />
N.lingualis<br />
N.buccalis
Fossa pterygopalatina<br />
- nejhlubší část fossa infratemporalis
Fossa pterygopalatina
Fossa<br />
pterygopalatina<br />
Hranice:<br />
Ant. - maxilla<br />
Post. - proc. pterygoideus<br />
Med.- lamina perpendicularis<br />
ossis platini<br />
Lat.- fossa infratemporalis<br />
Sup.- ala major<br />
Inf. – foramen palatinum majus<br />
Orbita<br />
Fossa cranii media<br />
Basis cranii ext.<br />
Cavum<br />
nasi<br />
Cavum oris
Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />
Fissura orbitalis inferior Foramen sphenopalatinum<br />
Maxilla<br />
Foramen rotundum<br />
PrPt<br />
Canalis palatinus major<br />
Canalis pterygoideus
Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />
(průchody nervů)<br />
Maxilla<br />
FOI FSP<br />
CPM<br />
V/2 senzitivita<br />
FR<br />
PrPt<br />
CP<br />
n. petrosus major (VII)<br />
parasympaticus<br />
n. petrosus profundus<br />
(plexus a.carotis int.)<br />
sympaticus
Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />
(průchody nervů)<br />
n. infraorbitalis<br />
rr. nasales<br />
n.zygomaticus<br />
Ganglion<br />
pterygopalatinum<br />
Maxilla<br />
FOI FSP<br />
V/2 senzitivita<br />
FR<br />
nn. palatini<br />
PrPt<br />
nn.pterygopalatini<br />
CP<br />
n. petrosus major (VII)<br />
parasympaticus<br />
n. petrosus profundus<br />
(plexus a.carotis int.)<br />
sympaticus
Fossa pterygopalatina průchody větví a. maxillaris<br />
A.infraorbitalis<br />
A.alveolares sup.ant.<br />
Aa.alveolares sup.post<br />
Rr. nasales post.lat.+septi<br />
A.sphenopalatina<br />
M<br />
A.canalis pterygoidei<br />
A.palatina descendens<br />
A.palatina major +minor
Fossa pterygopalatina průchody tepen a nervů<br />
n.zygomaticus<br />
A. et n.infraorbitalis<br />
Aa. et nn. alveolares sup.ant.<br />
Aa. et nn.alveolares sup.post<br />
Rr. nasales<br />
M<br />
n. maxillaris<br />
A.sphenopalatina<br />
A.canalis pterygoidei<br />
n. petrosus major<br />
n.petrosus profundus<br />
A.palatina descendens<br />
A. palatina et n.palatinus major<br />
+minor
canalis<br />
incisivus<br />
Pohled do fossa pterygopalatina z mediální strany,<br />
odstraněna lamina perpendicularis ossis palatini<br />
canalis pterygoideus<br />
canalis palatinus major
Z<br />
Orbita stěny<br />
F<br />
Ala major<br />
Ala minor<br />
P<br />
E<br />
M<br />
L
Orbita - průchody<br />
Fissura orbitalis superior<br />
Fissura orbitalis inferior<br />
Foramen<br />
zygomaticofaciale<br />
Canalis opticus<br />
Foramen infraorbitale<br />
Foramen supraorbitale<br />
Incisura frontalis<br />
Foramen ethmoidale ant.<br />
et post.
Orbita – nervy, cévy<br />
n.lacrimalis<br />
v. ophthalmica sup<br />
n. zygomaticus<br />
n.IV<br />
v. ophthalmica inferior<br />
n. et vasa infraorbitalia<br />
n.frontalis<br />
Anulus tendineus communis<br />
n.VI<br />
n. et vasa supraorbitalia<br />
n. supratrochlearis<br />
a.ophthalmica<br />
nn. et vasa<br />
ethmoidalia ant.<br />
et post.<br />
n.III<br />
n.II<br />
n. nasociliaris
Nervy vstupující do očnice<br />
(strop orbity odstraněn)<br />
n. nasociliaris (V/1) et<br />
arteria ophthalmica<br />
n. trochlearis (IV)<br />
n. opticus (II)<br />
n.oculomotorius (III)<br />
n. lacrimalis (V/1)<br />
n. abducens (VI)<br />
n. frontalis(V/1)
Orbita opakování
Basis cranii externa<br />
-prostupy cév a nervů<br />
a.vertebralis<br />
r.spinalis n.XI<br />
n.nasopalatinus<br />
a. a n.palatinus major<br />
n.mandibularis<br />
a.meningea media<br />
n.petrosus major et<br />
minor<br />
a.carotis int.<br />
n.facialis<br />
n.IX.,X., IX<br />
v.jugularis int.<br />
n.XII<br />
emissarium mastoideum<br />
emissarium condylare
Basis cranii externa<br />
-prostupy cév a nervů<br />
opakování
Basis cranii externa<br />
opakování
• Čihák, Anatomie 1<br />
• Gray, Anatomy<br />
Použité zdroje<br />
• Petrovický a spol., Anatomie 1<br />
• Sobotta , Atlas anatomie člověka<br />
• http://anat.lf1.cuni.cz/muzeum/kranio.html<br />
• Osobní archiv