19.06.2013 Views

Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova

Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova

Ně - Anatomický ústav 1.LF UK - Univerzita Karlova

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Univerzita</strong> <strong>Karlova</strong> v Praze – 1. lékařská fakulta<br />

Dutiny a prostory lebky, paranasální<br />

dutiny, prostupy bazí lebky<br />

<strong>Anatomický</strong> <strong>ústav</strong><br />

Autor: Veronika <strong>Ně</strong>mcová<br />

Obor: lékařství – Anatomie 1


Fossa cranii anterior<br />

Fossa cranii media<br />

Fossa cranii posterior<br />

Basis cranii interna<br />

Basis cranii<br />

interna<br />

F<br />

E<br />

Amin<br />

O<br />

Amaj<br />

T


Fossa cranii anterior<br />

(čelní laloky mozku, I. a II. hlavový nerv)<br />

Impressiones<br />

gyrorum et<br />

juga<br />

cerebralia<br />

Processus<br />

clinoideus<br />

anterior<br />

Foramen caecum<br />

Crista galli<br />

Lamina cribrosa<br />

Sulcus prechiasmaticus<br />

Canalis opticus


Opakování fossa cranii ant


Fossa cranii media<br />

(spánkové laloky,<br />

hypofýza, a.carotis int.,<br />

a.meningea media, III.,<br />

IV,V.a VI. hlavový nerv)<br />

- otvory<br />

Sulci arteriae<br />

meningeae mediae<br />

Foramen lacerum<br />

Foramen rotundum<br />

Hiatus nervi petrosi<br />

majoris<br />

Fissura orbitalis sup.<br />

Foramen venosum<br />

Foramen ovale<br />

Foramen spinosum<br />

Hiatus nervi<br />

petrosi minoris


Fossa cranii media<br />

- útvary<br />

Sulcus caroticus<br />

Lingula sphenoidalis<br />

Impressio trigemini<br />

Crista pyramidis<br />

Fossa hypophysialis<br />

Dorsum sellae<br />

Sulcus sinus petrosi<br />

superioris<br />

Sulcus nervi<br />

petrosi minoris et<br />

majoris<br />

Eminentia arcuata<br />

Tegmen<br />

tympani


Opakování - fossa cranii media


mozkový kmen, mozeček,<br />

týlní laloky, velké žilní<br />

splavy, a.vertebralis, otvory<br />

pro VII. –XII. hlavový nerv<br />

Foramen jugulare<br />

Fossa cranii posterior - otvory<br />

Canalis<br />

nervi<br />

hypoglossi<br />

Canalis condylaris<br />

Foramen<br />

magnum<br />

Meatus<br />

acusticus<br />

internus<br />

Apertura<br />

externa<br />

aquaeductus<br />

vestibuli


Fossa cranii posterior<br />

útvary<br />

Sulcus sinus<br />

sigmoidei<br />

Sulcus sinus transversi<br />

Fossa cerebellaris<br />

Clivus<br />

Sulcus sinus petrosi<br />

superioris<br />

Sulcus sinus petrosi<br />

inferioris<br />

fossa subarcuata<br />

Foramen mastoideum<br />

Crista occipitalis interna<br />

Prominentia occipitalis<br />

interna<br />

Fossa cerebralis


Fossa cranii posterior - opakování


Porus acusticus internus<br />

Foramen jugulare<br />

Canalis n. hypoglossi<br />

VJI<br />

n.VII<br />

n.VIII<br />

n.IX<br />

n.X<br />

n.XI<br />

n.XII


Otvory v basi lebeční<br />

1-lamina cribrosa<br />

2-canalis opticus<br />

3-fissura orbitalis superior<br />

4-foramen rotundum<br />

5-foramen ovale<br />

6-foramen spinosum<br />

7-foramen lacerum<br />

8-hiatus nervi petrosi minoris<br />

9-hiatus nervi petrosi majoris<br />

10-porus acusticus internus<br />

11-foramen jugulare<br />

12-canalis nervi hypoglossi<br />

13-foramen magnum<br />

14-canalis condylaris<br />

15-foramen mastoideum<br />

6<br />

3<br />

5<br />

4<br />

8 9 10<br />

15<br />

1<br />

11<br />

12<br />

2<br />

13<br />

14<br />

7


Nervi craniales<br />

(hlavové nervy)<br />

I. nn. olfactorii<br />

II. n. opticus<br />

III. n. oculomotorius<br />

IV. n. trochlearis<br />

V. n. trigeminus 1.ophthalmicus<br />

2.maxillaris<br />

3.mandibularis<br />

VI. nervus abducens<br />

VII. nervus facialis<br />

VIII. nervus vestibulocochlearis<br />

IX. nervus glossopharyngeus<br />

X. nervus vagus<br />

XI. nervus accessorius<br />

XII. nervus hypoglossus


Basis cranii interna<br />

Fossa cranii anterior<br />

lobi frontales, n.I. a n.II.,<br />

falx cerebri<br />

canalis orbitocranialis<br />

Zadní okraj alae minores a sulcus<br />

prechiasmaticus<br />

Fossa cranii media<br />

lobi temporales,<br />

hypophysis cerebri,<br />

okohybné nervy a V/1 do očnice<br />

větve n.V, sinus cavernosus,<br />

a.meningea media,<br />

synchondrosis sphenopetrosa<br />

Crista pyramidis, dorsum sellae<br />

Fossa cranii posterior<br />

mozkový kmen, mozeček, lobi<br />

occipitales, otisky žilních splavů,<br />

emissaria, n.VII a n.VIII, ductus<br />

endolymphaticus, nn.IX,X a XI,<br />

mícha a n.XI a aa. vertebrales,<br />

n.XII<br />

a.carotis.int.<br />

I<br />

a.meningea ant<br />

II<br />

III, IV, VI, V/1<br />

a. ophthalmica<br />

VII, VIII<br />

XII<br />

a.vertebralis<br />

V/2<br />

v. ophthalmica sup.<br />

V/3 a.meningea<br />

media<br />

n. petrosus major (z<br />

n.VII) et minor (z n.IX)<br />

IX,X,XI<br />

a.meningea post


Otisky žilních splavů<br />

Sulcus sinus<br />

petrosi inferioris<br />

Sulcus sinus<br />

petrosi<br />

superioris<br />

Sulcus<br />

sinus<br />

sigmoidei<br />

Sulcus sinus<br />

transversi


infundibulum<br />

hypophysae<br />

a.meningea<br />

media<br />

n.XII<br />

confluens sinuum<br />

sinus sagittalis sup.<br />

Falx cerebri<br />

n.II<br />

v. opthalmica sup<br />

a.carotis int.<br />

n.III<br />

n.IV.<br />

n.V<br />

n.VI<br />

n.VII a n.VIII<br />

sinus petrosus sup<br />

n.IX.,X., IX<br />

sinus sigmoideus<br />

a. vertebralis<br />

r. spinalis n.XI.<br />

sinus transversus


Opakování prostupů<br />

hlavových nervů<br />

a. carotis interna<br />

Tentorium cerebeli<br />

a. meningea<br />

media<br />

a. vertebralis


Cavum nasi osseum<br />

paranasální dutiny<br />

Sinus frontalis<br />

Cellulae<br />

ethmoidales<br />

anteriores<br />

Ductus nasolacrimalis<br />

Cellulae ethmoidales posteriores<br />

Sinus<br />

sphenoidalis<br />

Sinus maxillaris


Cavum nasi osseum<br />

paranasální dutiny<br />

Sinus frontalis<br />

Apertura<br />

piriformis nasi


Ohraničení choan<br />

choana<br />

oidei<br />

Lamina<br />

horizontalis<br />

ossis palatini<br />

Lamina medialis<br />

processus<br />

pterygoidei<br />

vomer


Septum nasi:<br />

Lamina perpendicularis<br />

ossis ethmoidalis<br />

Vomer<br />

Spodina:<br />

Processus palatinus maxillae<br />

Lamina horizontalis ossis palatini<br />

Cavum nasi osseum<br />

Strop:<br />

Os nasale<br />

Os frontale<br />

Lamina cribrosa<br />

ossis ethmoidalis<br />

Os sphenoidale<br />

(corpus)


Otvory na basis cranii externa<br />

choana<br />

canalis caroticus<br />

foramen lacerum<br />

foramen magnum<br />

foramen<br />

spinosum<br />

foramen<br />

stylomastoideum<br />

fossa jugularis<br />

foramen<br />

ovale


Boční stěna cavum nasi<br />

Processus frontalis et<br />

corpus maxillae<br />

os lacrimale<br />

os ethmoidale<br />

concha nasalis inferior<br />

Lamina perpendicularis<br />

ossis palatini<br />

Lamina medialis processus<br />

pterygoidei<br />

F<br />

S


Cavum nasi osseum - opakování


Palatum durum<br />

Os incisivum<br />

Foramen incisivum<br />

(nervus nasopalatinus)<br />

Processus palatinus<br />

maxillae<br />

Lamina horizontalis<br />

ossis palatini


Sinus<br />

maxillaris<br />

Frontální řez přes sinus maxillaris<br />

orbita<br />

Fossa cranii ant.<br />

Vomer<br />

Sinus frontalis<br />

M<br />

F<br />

Z<br />

Celullae<br />

ethmoidales post.<br />

Celullae<br />

ethmoidales ant.<br />

Hiatus semilunaris


Frontální řez přes sinus maxillaris<br />

Frontální řez přes sinus 5 maxillaris<br />

1-cavum cranii<br />

2-orbita<br />

3-sinus maxillaris<br />

4-sinus frontalis<br />

5-celullae ethmoidales posteriores<br />

6-celullae ethmoidales anteriores<br />

7-hiatus semilunaris<br />

8-concha nasalis inferior<br />

4<br />

8<br />

6<br />

1<br />

3<br />

2


RTG lebky -sinusy<br />

8<br />

2<br />

3<br />

4


CT - sinusitis


Rtg paranasálních dutin<br />

(Watersova projekce)<br />

Sinus frontalis<br />

Sinus maxillaris<br />

Sinus sphenoidalis


RTG Watersova projekce<br />

sinusitis maxillaris vpravo


Pansinusitis po tsunami<br />

Celullae ethmoidales Sinus maxillaris Sinus sphenoidalis<br />

Normální CT obraz paranasálních dutin ve stejných úrovních


Fossa<br />

hypophysialis<br />

Sinus sphenoidalis<br />

Sinus maxillaris


Fossa infratemporalis<br />

Hranice:<br />

Horní: crista infratemporalis<br />

Přední: tuber maxillae<br />

Zevní: ramus mandibulae<br />

Vnitřní:lamina lat. proc. pterygoidei<br />

Obsah:<br />

mm. pterygoidei<br />

plexus pterygoideus<br />

a.maxillaris<br />

větve n. mandibularis<br />

ganglion oticum<br />

corpus adiposum buccae


Fossa infratemporalis<br />

průchody<br />

n.mandibularis<br />

(foramen ovale)<br />

a.meningea media<br />

(foramen spinosum)<br />

n.alveolaris inf.<br />

(canalis mandibulae)<br />

v.ophthalmica inf.<br />

(fissura orbitalis inf.)<br />

n.mylohyoideus<br />

(sulcus mylohyoideus)


Fossa<br />

infratemporalis<br />

opakování


Fossa infratemporalis


větve<br />

n.mandibularis<br />

a.maxillaris<br />

ganglion<br />

oticum<br />

Fossa infratemporalis - obsah<br />

PL<br />

PM<br />

mm. pterygoidei


Frontální řez rg. temporalis a<br />

rg. infratemporalis<br />

N.mandibularis<br />

Sinus sphenoidalis<br />

ve foramen ovale<br />

Vomer<br />

Processus pterygoideus<br />

N.lingualis<br />

N.alveolaris inf.<br />

Arcus zygomaticus<br />

Corpus adiposum


Žíly hlavy<br />

V.angularis<br />

V.facialis<br />

Plexus<br />

pterygoideus<br />

V.jugularis externa<br />

V.jugularis interna<br />

V.temporalis spf.<br />

Vv.diploicae<br />

V.retromandibularis


A.Maxillaris ve fossa infratemporalis


Větve n. mandibularis ve fossa infratemporalis<br />

N. mandibularis<br />

n.mentalis<br />

N.VII<br />

N.auriculotemporalis<br />

N.alveolaris inf.<br />

R.mylohyoideus<br />

N.lingualis<br />

N.buccalis


Fossa pterygopalatina<br />

- nejhlubší část fossa infratemporalis


Fossa pterygopalatina


Fossa<br />

pterygopalatina<br />

Hranice:<br />

Ant. - maxilla<br />

Post. - proc. pterygoideus<br />

Med.- lamina perpendicularis<br />

ossis platini<br />

Lat.- fossa infratemporalis<br />

Sup.- ala major<br />

Inf. – foramen palatinum majus<br />

Orbita<br />

Fossa cranii media<br />

Basis cranii ext.<br />

Cavum<br />

nasi<br />

Cavum oris


Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />

Fissura orbitalis inferior Foramen sphenopalatinum<br />

Maxilla<br />

Foramen rotundum<br />

PrPt<br />

Canalis palatinus major<br />

Canalis pterygoideus


Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />

(průchody nervů)<br />

Maxilla<br />

FOI FSP<br />

CPM<br />

V/2 senzitivita<br />

FR<br />

PrPt<br />

CP<br />

n. petrosus major (VII)<br />

parasympaticus<br />

n. petrosus profundus<br />

(plexus a.carotis int.)<br />

sympaticus


Pohled na fossa pterygopalatina zboku<br />

(průchody nervů)<br />

n. infraorbitalis<br />

rr. nasales<br />

n.zygomaticus<br />

Ganglion<br />

pterygopalatinum<br />

Maxilla<br />

FOI FSP<br />

V/2 senzitivita<br />

FR<br />

nn. palatini<br />

PrPt<br />

nn.pterygopalatini<br />

CP<br />

n. petrosus major (VII)<br />

parasympaticus<br />

n. petrosus profundus<br />

(plexus a.carotis int.)<br />

sympaticus


Fossa pterygopalatina průchody větví a. maxillaris<br />

A.infraorbitalis<br />

A.alveolares sup.ant.<br />

Aa.alveolares sup.post<br />

Rr. nasales post.lat.+septi<br />

A.sphenopalatina<br />

M<br />

A.canalis pterygoidei<br />

A.palatina descendens<br />

A.palatina major +minor


Fossa pterygopalatina průchody tepen a nervů<br />

n.zygomaticus<br />

A. et n.infraorbitalis<br />

Aa. et nn. alveolares sup.ant.<br />

Aa. et nn.alveolares sup.post<br />

Rr. nasales<br />

M<br />

n. maxillaris<br />

A.sphenopalatina<br />

A.canalis pterygoidei<br />

n. petrosus major<br />

n.petrosus profundus<br />

A.palatina descendens<br />

A. palatina et n.palatinus major<br />

+minor


canalis<br />

incisivus<br />

Pohled do fossa pterygopalatina z mediální strany,<br />

odstraněna lamina perpendicularis ossis palatini<br />

canalis pterygoideus<br />

canalis palatinus major


Z<br />

Orbita stěny<br />

F<br />

Ala major<br />

Ala minor<br />

P<br />

E<br />

M<br />

L


Orbita - průchody<br />

Fissura orbitalis superior<br />

Fissura orbitalis inferior<br />

Foramen<br />

zygomaticofaciale<br />

Canalis opticus<br />

Foramen infraorbitale<br />

Foramen supraorbitale<br />

Incisura frontalis<br />

Foramen ethmoidale ant.<br />

et post.


Orbita – nervy, cévy<br />

n.lacrimalis<br />

v. ophthalmica sup<br />

n. zygomaticus<br />

n.IV<br />

v. ophthalmica inferior<br />

n. et vasa infraorbitalia<br />

n.frontalis<br />

Anulus tendineus communis<br />

n.VI<br />

n. et vasa supraorbitalia<br />

n. supratrochlearis<br />

a.ophthalmica<br />

nn. et vasa<br />

ethmoidalia ant.<br />

et post.<br />

n.III<br />

n.II<br />

n. nasociliaris


Nervy vstupující do očnice<br />

(strop orbity odstraněn)<br />

n. nasociliaris (V/1) et<br />

arteria ophthalmica<br />

n. trochlearis (IV)<br />

n. opticus (II)<br />

n.oculomotorius (III)<br />

n. lacrimalis (V/1)<br />

n. abducens (VI)<br />

n. frontalis(V/1)


Orbita opakování


Basis cranii externa<br />

-prostupy cév a nervů<br />

a.vertebralis<br />

r.spinalis n.XI<br />

n.nasopalatinus<br />

a. a n.palatinus major<br />

n.mandibularis<br />

a.meningea media<br />

n.petrosus major et<br />

minor<br />

a.carotis int.<br />

n.facialis<br />

n.IX.,X., IX<br />

v.jugularis int.<br />

n.XII<br />

emissarium mastoideum<br />

emissarium condylare


Basis cranii externa<br />

-prostupy cév a nervů<br />

opakování


Basis cranii externa<br />

opakování


• Čihák, Anatomie 1<br />

• Gray, Anatomy<br />

Použité zdroje<br />

• Petrovický a spol., Anatomie 1<br />

• Sobotta , Atlas anatomie člověka<br />

• http://anat.lf1.cuni.cz/muzeum/kranio.html<br />

• Osobní archiv

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!