geografia
geografia
geografia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
saqarTvelos<br />
<strong>geografia</strong><br />
maia bliaZe, gia Wanturia, daviT kereseliZe<br />
9<br />
moswavlis rveuli
maia bliaZe<br />
gia Wanturia<br />
daviT kereseliZe<br />
saqarTvelos <strong>geografia</strong> 9<br />
moswavlis rveuli<br />
pirveli gamocema, 2013<br />
redaqtori: rusudan gorgaZe<br />
kartografi: daviT svanaZe<br />
damkabadonebeli: lado lomsaZe<br />
© bakur sulakauris gamomcemloba, 2013<br />
yvela ufleba daculia.<br />
Cveni mcdelobis miuxedavad ver moxerxda zogierTi fotosa da rukis saavtoro<br />
uflebis mflobelis vinaobis dadgena da masTan dakavSireba.<br />
gamoxmaurebis SemTxvevaSi gamomcemloba mzad aris, daicvas saavtoro uflebebi.<br />
Sps `bakur sulakauris gamomcemloba~<br />
misamarTi: daviT aRmaSeneblis 150, Tbilisi 0112<br />
tel.: 291 09 54, 291 11 65<br />
elfosta: info@sulakauri.ge<br />
ISBN 978-9941-15-922-0<br />
www.sulakauri.ge<br />
Maia Bliadze<br />
Gia Chanturia<br />
David Kereselidze<br />
GeoGraphy 9<br />
Student Workbook<br />
© Sulakauri publishing, 2013<br />
Tbilisi, Georgia
q<br />
I Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
m. arabika<br />
# 2656<br />
m. agefsTa<br />
# 3256<br />
m. fSiSi<br />
# 3790<br />
E<br />
2748<br />
!+ !<br />
<br />
m. dombai-ulgeni<br />
4046<br />
# kluxoris uR.<br />
nenskris uR.<br />
2781<br />
3202<br />
beCos uR.<br />
4012<br />
!+ ! axali aToni<br />
amtyelis<br />
gudauTa !.<br />
tba<br />
!+ ! #<br />
qvemo aJara<br />
m. uSba<br />
4730 mestia<br />
m. TeTnuldi<br />
!+ !<br />
!+ ! 4851<br />
#<br />
soxumi<br />
gulrifSi<br />
# m. Sxara<br />
!+ ! m. lahili<br />
5068<br />
4010<br />
#<br />
tyvarCeli<br />
jvris<br />
wylsc.<br />
!.<br />
lentexi<br />
!+ ! m.WanWaxi<br />
4461<br />
!+ ! galis<br />
jvari<br />
oCamCire<br />
!.<br />
#<br />
m. yazbegi<br />
wylsc.<br />
#<br />
m. Soda<br />
mamisonis uR.<br />
5047<br />
!+ !+ !<br />
!+ !<br />
!+ !<br />
!<br />
!+<br />
!+<br />
/<br />
cageri m. WuTxaro<br />
# 3609<br />
2820<br />
#<br />
gali<br />
walenjixa<br />
3562<br />
#<br />
m. xalawa<br />
m. Sani<br />
stefanwminda<br />
3938<br />
4451<br />
!+<br />
rioni<br />
! oni<br />
#<br />
rokis uR.<br />
Cxorowyu<br />
m. tebulosmTa<br />
!<br />
! ambrolauri<br />
2995<br />
#<br />
4493<br />
zugdidi<br />
!+ !<br />
yelis tba<br />
m. diklosmTa<br />
#<br />
martvili<br />
Saoris<br />
jvris uR.<br />
m. amugo<br />
#<br />
4285<br />
!+ ! wylsc.<br />
2370<br />
3840<br />
gumaTis<br />
erwos tba<br />
wylsc.<br />
# m. didi borbalo<br />
xoni wyaltubo<br />
tyibuli<br />
saCxere !+<br />
!+ !+ !+ !+ ! java<br />
3294<br />
xobi<br />
! senaki<br />
!+ ! ! ! WiaTura<br />
!<br />
!+ !+ !+ ! tyibulis<br />
!<br />
wylsc.<br />
!<br />
quTaisi<br />
m. Savi klde<br />
cxinvali<br />
#<br />
abaSa!+ ! Terjola<br />
3578<br />
Savi zRva<br />
!.<br />
paliastomis<br />
foTi!.<br />
!+ !+ !<br />
! Jinvalis<br />
tba<br />
varcixis<br />
wylsc.<br />
lanCxuTi<br />
samtredia<br />
zestafoni<br />
axalgori<br />
wylsc.<br />
!+ !+ !+ !+ ! !<br />
!+ ! ! duSeTi<br />
TianeTi<br />
vani<br />
!+<br />
!+ !<br />
!+ !<br />
baRdaTi<br />
!<br />
axmeta<br />
!<br />
!+ xaragauli<br />
Coxatauri<br />
!+ !+ !<br />
sionis<br />
!+ !<br />
wylsc.<br />
!<br />
!+ ! !+ ! qareli<br />
xaSuri<br />
! Telavi<br />
gori<br />
!+<br />
!+ !+ ! yvareli<br />
ozurgeTi<br />
m. sayornia<br />
m. mefiswyaro m. samecxvario<br />
!<br />
!<br />
#<br />
kaspi<br />
qobuleTi<br />
!+ !+ ! 2755<br />
2850<br />
2642<br />
#<br />
#<br />
!<br />
mcxeTa<br />
borjomi<br />
!+!<br />
m. civi<br />
#<br />
!+ !<br />
#<br />
m. arjevani<br />
1991<br />
Tbilisis<br />
m. xino<br />
2757<br />
wylsc.<br />
gurjaani<br />
2598<br />
adigeni<br />
#<br />
sagarejo<br />
!+ !+<br />
!+ !+ !Q<br />
!<br />
!<br />
baTumi<br />
!<br />
xulo<br />
Tbilisi<br />
! axalcixe<br />
cxrawyaros uR.<br />
!+ !+<br />
!+ !. !+ !<br />
!<br />
!+ ! m. Saviklde # 2454 tabawyuris<br />
walkis<br />
xelvaCauri ! ! qeda<br />
goderZis uR.<br />
2850<br />
tba<br />
wylsc.<br />
algeTis<br />
Suaxevi<br />
vale<br />
!.<br />
!+ !+<br />
!+ ! wnori<br />
2025<br />
! ! wylsc.<br />
walka<br />
aspinZa<br />
#<br />
!+ !+ !<br />
! rusTavi<br />
siRnaRi<br />
m. samsari<br />
3284<br />
faravnis<br />
TeTriwyaro<br />
!+<br />
!+ !<br />
gardabani<br />
# tba<br />
marneuli<br />
m. kenWauli<br />
m. didi abuli<br />
!+ !+ !<br />
#<br />
!+ !<br />
!<br />
m. udabno<br />
2992<br />
3301<br />
#<br />
! qvemo<br />
878<br />
bolnisi<br />
axalqalaqi<br />
jandaris tba<br />
dmanisi<br />
qarTlis<br />
saRamos<br />
tba<br />
!+ !<br />
vake<br />
!+ ! ninowminda #<br />
gagra<br />
gagris qedi<br />
bzifi<br />
b<br />
riwis tba<br />
z i<br />
k<br />
f i s<br />
a v k<br />
q e<br />
d<br />
i<br />
maruxis uR.<br />
CxalTis qedi<br />
CxalTa<br />
kodori<br />
a<br />
k o d o r i<br />
k o<br />
l x<br />
Woroxi<br />
enguri<br />
e<br />
s<br />
T<br />
E<br />
i<br />
T u r q e T i<br />
s<br />
q e d<br />
rioni<br />
aWariswyali<br />
S a v<br />
i<br />
xobi<br />
s d<br />
m<br />
S e T<br />
i<br />
a<br />
e<br />
i s<br />
E<br />
e g r i s i s<br />
b<br />
enguri<br />
s<br />
l<br />
s<br />
cxeniswyali<br />
q e d<br />
o<br />
v<br />
o n<br />
a<br />
x e<br />
i<br />
b<br />
E<br />
n<br />
E<br />
q e d i<br />
i<br />
e T<br />
T i<br />
i s<br />
s<br />
q<br />
e d<br />
i<br />
i<br />
leCxumis<br />
r<br />
a<br />
q<br />
W<br />
cxeniswyali<br />
i<br />
xozafinis tba<br />
s<br />
e d<br />
qedi<br />
s<br />
eruSeTis mTianeTi<br />
i<br />
mtkvari<br />
q e<br />
rioni<br />
imereTis<br />
maRlobi<br />
T<br />
r<br />
l<br />
E<br />
d<br />
yvirila<br />
i x<br />
mtkvari<br />
xanCalis<br />
tba<br />
r u s e T i<br />
m<br />
s<br />
i<br />
q<br />
i<br />
T<br />
e d i<br />
S i d<br />
i a l e<br />
samsaris qd.<br />
E<br />
a<br />
T<br />
madas tba<br />
q a<br />
i<br />
a<br />
javaxeTis qd.<br />
r<br />
s<br />
T<br />
liaxvi<br />
E<br />
m. emliqli<br />
3054<br />
l i<br />
q e<br />
v a<br />
mejuda<br />
s<br />
d<br />
xarulis qedi<br />
xrami<br />
E<br />
v a k e<br />
i<br />
alevis qedi<br />
qsani<br />
r<br />
gudamayris qedi<br />
aragvi<br />
i<br />
iori<br />
a r T l i s q<br />
e d<br />
i<br />
kaxeTis qedi<br />
g o<br />
m<br />
mtkvari<br />
b o<br />
alazani<br />
q<br />
a<br />
r i s<br />
l<br />
q<br />
e<br />
i v r i<br />
s<br />
d<br />
a z n i s<br />
e<br />
d<br />
i<br />
z e<br />
g<br />
iori<br />
i<br />
v a k e<br />
lagodexi<br />
dedofliswyaro<br />
a<br />
n i<br />
S<br />
eldaris<br />
veli<br />
m. tinovroso<br />
#<br />
3374<br />
alazani<br />
iraqis vake<br />
a z e r b a i j a n i<br />
1 sm = 14 km<br />
0 14 28 42 56<br />
km<br />
s o m x e T i
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
1. romel saukuneebSi iyo saqarTvelos teritoris farTobi yvelaze didi?<br />
(daaxl. 145 aTasi km 2 ):<br />
a. XIX-XX ss. b. XV-XVI ss.<br />
g. XII-XIII ss. d. IX-X ss.<br />
2. aage saqrTvelos teritoriis cvlilebis (aTasi km 2 ) svetovani diagrama<br />
an grafiki.<br />
140.4<br />
134.2<br />
131.0<br />
Zv. w. I aT. II naxevari<br />
ax. w. I-IV ss<br />
IX-X ss<br />
145.0<br />
134.0<br />
69.7<br />
XIII saukune XVIII saukunis II naxevari XX saukune<br />
4
3. Seiswavle saxelmZRvaneloSi mocemuli ruka `saqarTvelo XIII saukunis<br />
damdegs~ da Seavse cxrili:<br />
sakuTriv saqarTvelos teritoria<br />
saqarTvelos politikuri gavlenis qveS<br />
myofi qveynebi<br />
4. ra aris gamosaxuli diagramaze?<br />
a. saqarTvelos mosaxleobis dinamika;<br />
b. saqarTvelos teritoriis farTobis cvlileba;<br />
g. saqarTvelos mxareebis farTobebi;<br />
d. saqarTvelos savaWro balansi.<br />
160<br />
farTobi: aTasi kv. km.<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
140.4 aTasi<br />
134.2 aTasi<br />
140.4 aTasi<br />
145 aTasi<br />
133 aTasi<br />
134 aTasi<br />
89.7 aTasi<br />
69-7 aTasi<br />
0<br />
Zv. w. I<br />
aTaswleulis<br />
me-2 naxevari<br />
I-IV<br />
saukune<br />
IX-X<br />
saukune<br />
XII-XIII<br />
saukune<br />
XVI<br />
saukunis me-2<br />
naxevari<br />
XVIII<br />
saukunis<br />
dasawyisi<br />
XX<br />
saukunis<br />
dasawyisi<br />
XXI<br />
saukunis<br />
dasawyisi<br />
5
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
5. sxvadasxva feriT aRniSne rukaze saqarTvelos sazRvrebi XIII da XXI<br />
saukuneebSi.<br />
6. miuwere rukebs, visi mogzaurobis marSrutebia gamosaxuli:<br />
a.<br />
6
.<br />
g.<br />
d.<br />
7
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
7. gaixsene qarTvel mogzaurTa marSrutebi da Seavse cxrili:<br />
mogzauri<br />
mogzaurobis marSruti<br />
8. waikiTxe amonaridi vaxuSti bagrationis naSromidan `aRwera samefosa<br />
saqarTvelosa~. daadgine, ra saxis geografiul informacias iZleva<br />
naSromi da Seavse cxrili:<br />
a. `qalaqi quTaisi, rionis gaRma-gamoRma, haviTa da wyliTa mSveni, TvalTa<br />
qveSe mSvenieri adgilia~.<br />
b. `gori – adgili mSvenieri, wyali kargi, garemos aqvs venaxni da walkotni<br />
mravalni~.<br />
g. `tfilisi ars sami qalaqi: tfilisi, kala da isani. hyofs mtkvari~.<br />
d. `sawires (tyibulTan) iTxreba rkina da ars liToni mravlad~.<br />
e. `brils (xaSurTan) iTxreba kaJi, friad keTili, mospetako, CaxmaxisaTvis~.<br />
v. `kacni (Wanebi) arian xelovanni, xis muSakobiTa da SenebiTa nakTaTa didTa<br />
da mcireTa~.<br />
z. `ars mozRudvili mTiuleTi mTiTa, amis gamo magari da Seuvali ars,<br />
uvenaxo, uxilo. mciremosavliani... wyalTa Sina kalmaxi mravalni, xorci,<br />
Tevzni da frinvelni gemoianni~.<br />
T. `qsani ars sargebliani mdinare da Tevziani~.<br />
i. `taSirs ars Tafli mravali da spetaki, viTarca Tovli da uwyinari~.<br />
k. `atens dgeba Rvino warCinebuli~.<br />
wyaro<br />
adgilis<br />
geografiuli<br />
mdebareoba<br />
da<br />
aRweriloba<br />
klimaturi da<br />
hidrografiuli<br />
informacia<br />
florisa<br />
da faunis<br />
Taviseburebani<br />
sasargeblo<br />
wiaRiseulis<br />
mopovebis<br />
adgilebi<br />
mosaxleobis<br />
sameurneo<br />
saqmianoba<br />
a.<br />
b.<br />
8
g.<br />
d.<br />
e.<br />
v.<br />
z.<br />
T.<br />
i.<br />
k.<br />
9. evropis konturul rukaze sxvadasxva feriT aRniSne:<br />
a. xmelTaSua zRvis auzis qveynebi;<br />
b. SavizRvispira qveynebi;<br />
g. aRmosavleT Yda centraluri evropis qveynebi.<br />
9
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
10. evropis fizikuri rukis gamoyenebiT daadgine:<br />
a. rogor ukavSirdeba saqarTvelo evropisa da msoflios qveynebs;<br />
b. dawere, rogoria saqarTvelos geografiuli mdebareoba<br />
SavizRvispireTsa da evropaSi (daadgine, evropis romel nawilSi da Savi<br />
zRvis romel mxares mdebareobs saqarTvelo).<br />
11. saqarTvelos konturul rukaze wiTeli feriT aRniSne saxelmwifo<br />
sazRvari da gaukeTe warwerebi im geografiul obieqtebs, romelzec<br />
qveynis sazRvari gadis. aRniSne ukiduresi wertilebi da geografiuli<br />
centri.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
10
12. saxelmZRvaneloSi mocemuli danarTi 4-is (evropis qveynebi)<br />
gamoyenebiT:<br />
a. daajgufe evropis qveynebi farTobebis mixedviT da warmoadgine cxrilis<br />
saxiT:<br />
didi qveynebi,<br />
< 300 000 kv.km-ze<br />
saSualo qveynebi<br />
100000 kv.km-dan<br />
300 000 kv.km-mde<br />
patara qveynebi<br />
10000 kv.km-dan<br />
100 000 kv.km-mde<br />
juja qveynebi<br />
>10000 kv.km-ze<br />
b. cxrilisa da Sen mier Seqmnili legendis gamoyenebiT evropis konturul<br />
rukaze aRniSne qveynebi farTobebis mixedviT (gamoiyene oTxi sxvadasxva<br />
feri).<br />
g. daadgine, romel jgufSi moxvda saqarTvelo.<br />
11
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
13. gamoiangariSe:<br />
a. procentulad ras udris saqarTvelos saxmeleTo da sazRvao sazRvrebis<br />
sigrZeebi?<br />
b. procentulad ramdenia saqarTvelos CrdiloeTi, samxreTi, dasavleTi da<br />
aRmosavleTi sazRvrebis sigrZeebi? aage wriuli diagrama.<br />
14. Casvi gamotovebuli sityvebi:<br />
kavkasias…<br />
qedi or nawilad – CrdiloeT<br />
kavkasiad anu da samxreT kavkasiad anu<br />
yofs.<br />
CrdiloeT kavkasiaSi erTi suverenuli saxelmwifo …<br />
mdebareobs, samxreT kavkasiaSi ki sami saxelmwifo …<br />
da azerbaijani.<br />
,…<br />
15. ipove swori pasuxi:<br />
a. saqarTvelos esazRvreba CrdiloeT oseTi, daRestani, mTiani yarabaRi da<br />
CeCneTi;<br />
b. saqarTvelos sazRvao sazRvari orjer grZelia saxmeleTo sazRvarze;<br />
g. saqarTvelos gasasvleli aqvs Sav da kaspiis zRvebze;<br />
d. saqarTvelos xelsayreli satransporto-geografiuli mdebareoba aqvs.<br />
16. romel saxelmwifosTan akavSirebs rokis uReltexili saqarTvelos?<br />
a. TurqeTTan; b. somxeTTan;<br />
g. azerbaijanTan; d. ruseTTan.<br />
17. kavkasiis Crdilo sazRvari gadis:<br />
a. kuma-maniCis Rrmulze; b. mdinare Tergze;<br />
g. mTavar wyalgamyof qedze; b. mdinare yubanze.<br />
18. Casvi gamotovebuli sityvebi:<br />
kavkasiis CrdiloeTi sazRvari<br />
sazRvari ki pirobiTia da miuyveba… somxeTisa da …<br />
… Rrmulze gadis, samxreTi<br />
12
saxelmwifo sazRvars iranTan da<br />
bunebrivia da miuyveba<br />
zRvebis sanapiro zols, aRmosavleTiT ki<br />
da<br />
. dasavleTi sazRvari<br />
….<br />
19. ramdeni fizikur-geografiuli olqisgan Sedgeba kavkasia?<br />
a. 7 b. 8<br />
g. 9 d. 6<br />
20.CamoTvlilTagan kavkasiis romeli fizikur-geografiuli regioni ar<br />
vrceldeba saqarTvelos teritoriaze?<br />
a. aRmosavleT amierkavkasia<br />
b. Crdilo SavizRvispireTi<br />
g. mcire kavkasioni<br />
d. kolxeTis dablobi<br />
21.kavkasiis romeli fizikur-geografiuli regioni vrceldeba<br />
ruseTis,saqarTvelosa da azerbaijanis teritoriaze?<br />
a. mcire kavkasioni<br />
b. aRmosavleT amierkavkasia<br />
g. kavkasioni<br />
d. hirkani<br />
22. rukaze gaukeTe warwerebi kavkasiis fizikur-geografiul obieqtebs:<br />
23. ramdeni suverenuli saxelmwifoa kavkasiaSi?<br />
a. 4 b. 5<br />
g. 7 d. 6<br />
13
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
24. moiyvane SesabamisobaSi (daakavSire isrebiT):<br />
qveyana<br />
dedaqalaqi<br />
1. TurqeTi a. moskovi<br />
2. CrdiloeT oseTi b. nalCiki<br />
3. azerbaijani g. mahaCkala<br />
4. yaraCai-CerqezeTi d. grozno<br />
5. CeCneTi e. baqo<br />
6. somxeTi v. vladikavkazi<br />
7. yabardo-balyareTi z. nazrani<br />
8. inguSeTi T. erevani<br />
9. daRestani i. ankara<br />
10. adiRe k. maikopi<br />
25. aRniSne kavkasiis politikur rukaze saqarTvelos mosazRvre qveynebi<br />
da ruseTis federaciaSi Semavali subieqtebi:<br />
26. farTobis mixedviT saqarTvelos yvelaze patara mxarea:<br />
a. qvemo qarTli b. aWara<br />
g. guria d. mcxeTa-mTianeTi<br />
27. ramdeni mxarea saqarTveloSi?<br />
a. 11 b. 15<br />
g. 12 d. 19<br />
14
28. gamoTvale:<br />
a. procentulad ramdens Seadgens TiToeuli samxareo erTeulis farTobi<br />
da mosaxleobis xvedriTi wili;<br />
b. miRebuli monacemebiT aage wriuli diagramebi.<br />
afxazeTi:<br />
farTobi – 8700 kv.km<br />
mosaxleoba – 525000<br />
raionebis ricxvi – 6<br />
raWa-leCxumi-qvemo svaneTi:<br />
farTobi – 4500 kv.km<br />
mosaxleoba – 51000<br />
raionebis ricxvi – 4<br />
Sida qarTli:<br />
farTobi – 4800 kv.km<br />
mosaxleoba – 314000<br />
raionebis ricxvi – 5<br />
mcxeTa-mTianeTi:<br />
farTobi – 6700 kv.km<br />
mosaxleoba – 125000<br />
raionebis ricxvi – 5<br />
samegrelo-zemo svaneTi:<br />
farTobi – 7400 kv.km<br />
mosaxleoba – 466000<br />
raionebis ricxvi – 8<br />
guria:<br />
farTobi – 2000 kv.km<br />
mosaxleoba – 143000<br />
raionebis ricxvi – 3<br />
aWara:<br />
farTobi – 2900 kv.km<br />
mosaxleoba – 376000<br />
raionebis ricxvi – 5<br />
imereTi:<br />
farTobi – 6600 kv.km<br />
mosaxleoba – 700000<br />
raionebis ricxvi – 8<br />
samcxe-javaxeTi:<br />
farTobi – 6400 kv.km<br />
mosaxleoba – 208000<br />
raionebis ricxvi – 6<br />
qvemo qarTli:<br />
farTobi – 6500 kv.km<br />
mosaxleoba – 497000<br />
raionebis ricxvi – 6<br />
Tbilisi:<br />
farTobi – 36000 ha<br />
mosaxleoba – 1200000<br />
raionebis ricxvi – 5<br />
kaxeTi:<br />
farTobi – 11300 kv.km<br />
mosaxleoba – 406000<br />
raionebis ricxvi – 8<br />
15
I<br />
Tavi<br />
geografiuli mdebareoba<br />
29. saqarTvelos mosazRvre qveyana ar aris:<br />
a. TurqeTi; b. somxeTi;<br />
g. irani; d. azerbaijani<br />
30. saqarTvelos yvelaze mokle sazRvari aqvs:<br />
a. TurqeTTan; b. somxeTTan;<br />
g. ruseTTan; d. azerbaijanTan.<br />
31. mocemuli informaciis gamoyenebiT:<br />
a. daadgine, ramden %-s Seadgens saqarTvelos saxelmwifo sazRvari<br />
TiToeul qveyenasTan da ramxelaa sazRvao sazRvari;<br />
b. miRebuli Sedegebis mixedviT aage saqarTvelos sazRvrebis ganawilebis<br />
wriuli daigrama.<br />
`saqarTvelos sazRvrebi mosazRvre qveynebis mixedviT Semdegnairadaa<br />
ganawilebuli: ruseTTan sazRvris sigrZea 813 km, azerbainjanTan – 408 km,<br />
somxeTTan – 194 km, TurqeTTan – 240 km. sul saqarTvelos saxelmwofo sazRvris<br />
sigrZea daaxloebiT 1970 km.~<br />
32. kavkasiis ZiriTadi orografiuli erTeulebia:<br />
a. kavkasioni, mcire kavkasioni, pontos mTebi.<br />
b. kavkasioni, kolxeTis dablobi, hirkanis olqi.<br />
g. kavkasioni, volgispira dablobi, kolxeTis dablobi.<br />
d. kavkasioni, lazistanis qedi, Crdilo SavizRvispireTi.<br />
33. sad mdebareobs saqarTvelos geografiuli centri?<br />
a. lixis (suramis) qedis dasavleTiT xaragaulis municipalitetSi;<br />
b. lixis (suramis) qedis dasavleTiT q. zestafonTan;<br />
g. lixis (suramis) qedis aRmosavleTiT xaSuris municipalitetSi;<br />
d. lixis (suramis) qedze.<br />
16